# $ $ ESG นิยามใหม สูอนาคตแหงความยั่งยืน MAGAZINE • นิตยสารเบโด สํานักงานพัฒนาเศรษฐกิจจากฐานชีวภาพ (องคการมหาชน) FUTURE OF THE ORIGIN ISSN 2351-0269 WWW.BEDO.OR.TH BIODIVERSITY แหว ความสมหวังของชาวสุพรรณบุรี INTERVIEW ดร.ธนิต ชังถาวร COMMUNITY BIOBANK สมุนไพร สูสุดยอดยาไทย ฉบับที่ 2 ปที่ 9 พฤษภาคม 2566 6602-0090 Bedo Magazine 2.indd 1 30/5/2566 BE 15:29
ที่แสดงใหเห็นวาการดําเนินธุรกิจในรูปแบบเดิมที่มุงเนนเฉพาะผลกําไรและการลดตนทุน
บรรณาธิการ : สุวรรณา เตียรถสุวรรณ ที่ปรึกษา : ดร.ธนิต ชังถาวร จัดทําโดย : สํานักงานพัฒนา เศรษฐกิจจากฐานชีวภาพ (องคการมหาชน) ศูนยราชการเฉลิมพระเกียรติ ๘๐ พรรษา ๕ ธันวาคม ๒๕๕๐ อาคารรัฐประศาสนภักดี ชั้น 9 เลขที่ 120 หมูที่ 3 ถนนแจงวัฒนะ แขวงทุงสองหอง เขตหลักสี่ กรุงเทพฯ 10210 โทร. 0 2141 7800 แฟกซ 0 2143 9202 เว็บไซต www.bedo.or.th เฟสบุค www.facebook/ BedoThailand ผลิตโดย : บริษัท บอสฟอรัส จํากัด 61/1 ซอยลาดพราว 101 ซอย 44 หมูบานเสรี แขวงคลองจั่น เขตบางกะป กรุงเทพฯ 10240 โทร. 081 647 3163 Email amybosphorus@gmail.com สุวรรณา เตียรถสุวรรณ ผูอํานวยการ สพภ. EDITOR’S TALK ESG คือแนวคิดความยั่งยืนที่ถูกนิยามขึ้นมาเพื่อใหเปนแนวคิดในการดําเนินธุรกิจยุคใหม ที่ถูกพูดถึงเปนอยางมาก แนวคิดนี้
E มาจาก
สิ่งแวดลอม S คือ Social สังคม และ G คือ Governance ธรรมมาภิบาล
อาจจะไมตอบโจทย ความตองการของคนยุคใหม ดังนั้นการดําเนินธุรกิจใหเติบโตและประสบความสําเร็จจะตองคํานึงถึงปจจัยหลัก 3 ประการ คือเรื่องของสิ่งแวดลอม ธุรกิจที่ทําจะตองไมสรางผลกระทบและใสใจเรื่องของสิ่งแวดลอม เรื่องสังคม ตองสรางผลลัพธ ที่ดีใหชุมชนและสังคม เรื่องธรรมาภิบาล ดําเนินธุรกิจอยางไรใหเกิดความโปรงใสสามารถตรวจสอบได ตอตานการทุจริต มีการกํากับดูแลกิจการที่ดี หลักการ 3 ประการที่กลาวมาลวนตรงกับหลักในการทํางานของ BEDO เชนกัน สามารถนํามาใชไดกับองคกรของเบโดเอง และในขณะเดียวกันก็พรอมถายทอดใหกับทุกชุมชนที่อยูภายใตการดูแ ลของเบโด ที่เราหวังวาเบโดและชุมชนจะเกิดความ ยั่งยืนไปดวยกัน 6602-0090 Bedo Magazine 2.indd 2 30/5/2566 BE 15:29
มีใจความสําคัญเกี่ยวกับเรื่องอะไรบาง
Environment
BIODIVERSITY 4 แหว ความสมหวังของชาวสุพรรณบุรี COMMUNITY BIOBANK 6 สมุนไพร สูสุดยอดยาไทย BIOECONOMY 8 ถานกัมมันต สรางเศรษฐกิจใหม INTERVIEW 10 ดร.ธนิต ชังถาวร MEGA TRENDS 14 ESG ความยั่งยืนที่สรางได BULLETIN 15 CONTENT BEDO MAGAZINE ฉบับที่ 2 ปที่ 9 พฤษภาคม 2566 4 10 8 6 14 6602-0090 Bedo Magazine 2.indd 3 30/5/2566 BE 15:29
แตเมื่อปลอกเปลือกใหเห็นเนื้อในเมื่อตมสุกแลวมีสีเหลืองนวลใหกลิ่นหอมออนๆ
ดวยสภาพดินที่เหมาะสมเปนชุดดินสระบุรีไฮเฟต ที่มีเนื้อดินชั้นบนเปนดินเหนียว สวนดินชั้นลางเปนดินเหนียวปน ทราย ซึ่งเปนชั้นดินที่มีความลึกมาก ทําใหสามารถกักเก็บนํ้าไดดี ดินมีปริมาณโพแทสเซียมสูง
แหว ความสมหวังของชาวสุพรรณบุรี แหว พืชหัว มีลักษณะคลายหอมหัวเล็ก มีจุกอยูตรงกลาง หนาตาภายนอกมีผิวขรุขระ ดูไมนา รับประทาน
มีรสชาติ อรอย หวานมัน กลมกลอม รับประทานเปนของวางไดแบบเพลินๆ แตดวยชื่อของ “แหว” ที่ใครไดยิน แลวเกิดอุปทานไปวาชีวิตจะแหว ชวดสิ่งดีๆ ไปตามชื่อแหว ก็เลยเปลี่ยนชื่อเสียใหมใหกลายเปน “สมหวัง” แตในความเปนจริงแหวก็ยังคือแหวนั่นเอง เพราะคุนชินกับชื่อนี้มาเนิ่นนาน BIODIVERSITY แหว มีถิ่นกําเนิดอยูในทวีปเอเชียตะวันตกและไดรับความนิยม ในการปลูกที่แพรหลายไปทั่วโลก และสําหรับประเทศไทยปลูกแหว กันมากในแถบภาคกลาง โดยเฉพาะที่จังหวัดสุพรรณบุรีไดชื่อวา เปนถิ่นที่ปลูกแหวไดคุณภาพดี กระจายอยูแถบอําเภอเมืองและ อําเภอศรีประจันต
ชวยใหแหวมีการเจริญเติบโตไดดี แหวสุพรรณบุรี มีตนกําเนิดสายพันธุจากจีน ลักษณะใบคลาย หญาปอง มีหัวอยูที่รากใตดิน แตเมื่อนํามาปลูกในประเทศไทย เกิดการกลายพันธุทําใหหัวมีลักษณะที่เล็กลง ใหเนื้อที่เหมือน มันแกวแตใหความกรอบที่มากขึ้นจากเดิม แหวสุพรรณบุรีจึงได รับการยอมรับวาอรอย หวาน กรอบ ทานแลวตองติดใจในรสชาติ แหวจึงยังคงอยูคูกับวิถีชุมชนมาจนถึงทุกวันนี้ การปลูกนาแหวมีลักษณะคลายกับการทํานาขาว ตองมีการเพาะ ตนกลากอนนําไปดํา โดยเวนระยะหางตอหัวประมาณ 1 เมตร ระยะเวลาในการเพาะปลูกกินเวลาประมาณ 6-8 เดือนจึงโตเต็ม ที่ และสามารถปลอยทิ้งไวในดินได 1-2 ป แตจําเปนตองมีนํ้า เลี้ยงตลอด เพราะแหวเปนพืชที่ตองการนํ้ามาก วิจิตรา ศิริเธียรไชย BEDO MAGAZINE 4 6602-0090 Bedo Magazine 2.indd 4 30/5/2566 BE 15:29
เพราะ ทุกวันนี้โอกาสที่เด็กรุนใหมจะไดรับประทานแหวก็นอยลงทุกที หากไมชวยกันผลักดัน ในอนาคตการปลูกแหวอาจจะไมสมหวัง อีกตอไป
ในดานของคุณประโยชนจากแหวนั้นมีมากมาย มีแรธาตุและ ใยอาหารสูงชวยในเรื่องของระบบขับถาย ตลอดจนชวยรักษา โรคริดสีดวง ชวยควบคุมระดับนํ้าตาลในเลือด ชวยลดระดับ คอเลสเตอรอล มีสารตานอนุมูลอิสระ โดยเฉพาะเปลือกมีสาร Puchin ชวยตานเชื้อแบคทีเรียและตานการอักเสบ ปจจุบันมีชาวบาน 30 ครัวเรือนรวมจัดตั้งเปน วิสาหกิจชุมชน กลุมสตรีแมบาน อสม.แปรรูปแหว ภายใตชื่อแบรนด “มีคุณ อนันต” มุงเนนสงเสริมการแปรรูปแหวใหเปนเจาแรก เชน แหว ตมเจ็ดสีมณีเจ็ดแสง การนําแปงแหวมาขึ้นรูปเปนเฟรนชฟราย แหวรสตางๆ มีความแปลกใหมจนไดรับความนิยม อีกทั้งยังสง ขายแหวสดทั้งในและตางประเทศ เปนผลิตภัณฑที่สรางรายได ใหกับชุมชนไดเปนอยางดี หากใครมีโอกาสแวะเวียนมาที่จังหวัดสุพรรณบุรี อยาลืมซื้อแหว ติดมือกลับบาน เพราะนอกจากจะชวยสนับสนุนชุมชนแลวยังได ชวยอนุรักษพืชพื้นถิ่น ที่หาซื้อไดยากตามทองตลาดทั่วไป
BEDO MAGAZINE 5 6602-0090 Bedo Magazine 2.indd 5 30/5/2566 BE 15:29
หลากหลายทางชีวภาพบวกกับภูมิปญญาชาวบานที่สืบสานกันมาจนถึงรุนปจจุบัน
มหัศจรรยของสมุนไพรไทยวาชวยรักษาอาการเจ็บปวยไดมากมาย โดยเฉพาะวิถีชุมชนคนพื้นถิ่น
กระแสละครเรื่อง หมอหลวง ที่มีหนุมมาริโอและสาวคิมเบอรลี่แสดงนํา ทําใหสมุนไพรไทยเปนที่ กลาวขวัญถึงเปนอยางมาก ดูแลวทําใหรูสึกถึงคุณคาของสมุนไพรไทยที่มีมาแตโบราณ พืชพรรณความ
ทําใหเห็นถึงความ
ที่มักจะยังคงใชสมุนไพรในการรักษาโรค ดังเชนวิสาหกิจชุมชนสมุนไพรเพื่อชุมชนแกงเลิงจาน จังหวัดมหาสารคาม COMMUNITY BIOBANK สมุนไพร สูสุดยอดยาไทย BEDO MAGAZINE 6 6602-0090 Bedo Magazine 2.indd 6 30/5/2566 BE 15:29
ชุมชนแหงนี้มีความเชี่ยวชาญทางดานภูมิปญญาการอบสมุนไพร เพื่อสุขภาพ ที่สงตอความรูจากรุนสูรุน
อนุรักษสมุนไพรเพื่อใหคงอยูอยางยั่งยืน
และเปนจุดเปลี่ยนที่ทําใหมีการอนุรักษและปลูกสมุนไพรหลาก หลายชนิดในพื้นที่ปาชุมชนที่เปนแหลงสมุนไพรดั้งเดิมที่เกิดขึ้น เองตามธรรมชาติ ใหเปนแหลงทรัพยากรทองถิ่นที่เราตอง ชวยกันดูแลรักษาใหคงอยูคูชุมชน”
จนเกิดนวัตกรรมทางความคิดในการอนุรักษภูมิปญญาและ พันธุกรรมพืชสมุนไพรในทองถิ่นควบคูกันไป โดยการรวบรวมไว ในธนาคารสมุนไพรของชุมชน
“ทุกวันนี้เราใชประโยชนจากสมุนไพรเพิ่มมากขึ้น หากไมมีการสงเสริม ใหปลูกทดแทนและขยายพันธุอยางจริงจัง ในอนาคตสมุนไพร เหลานี้อาจจะสูญพันธุได การที่เรามีธนาคารสมุนไพรเพื่อเปน ศูนยกลางในการรวบรวมพืชสมุนไพรหลัก และ BEDO ไดเขามา ชวยถายทอดความรูในดานตางๆ
โดยจะรวมกับทางวัดปาทาแร สงเสริมใหชุมชน เปนศูนยเรียนรูดานสมุนไพรพื้นบานโดยมีทานเจาอาวาสที่มีความรู และความเชี่ยวชาญทางดานสมุนไพร เพื่อผลักดันใหเปนแหลง ทองเที่ยวดานการอนุรักษ
ควบคูไปกับแนวคิดการ
“สมุนไพรพื้นบานสวนใหญหาไดใกลตัวในชุมชนของเรา เกิดจาก การรวบรวมภูมิปญญาดานการอบสมุนไพรมาใชเปนยาบําบัดโรค และขับสารพิษ โดยทานเจาอาวาส พระครูประสิทธิธรรมาภรณ วัดปาทาแร ไดริเริ่มขึ้นจนมีชื่อเสียงกลายเปนแหลงทองเที่ยว ดานสุขภาพ ชวยสรางงาน สรางอาชีพ เพิ่มรายไดใหกับชุมชน
พอสาย ทองอด ประธานวิสาหกิจชุมชนฯ กลาวอยางภาคภูมิใจ พรอมแนะนําใหรูจักกับสมุนไพรหลักของชุมชน ไดแก ไพลเหลือง เปลาใหญ ใบหนาด พลับพลึง ขมิ้นชัน ขาตาแดง ตะไครหอม ลวนแลวแตเปนสวนผสมหลักในตํารับยาพื้นบานที่สําคัญ และ อาจสูญหายไดหากไมชวยกันรักษา สงผลใหชุมชนรวมกันผลักดัน
ทั้งการจัดระบบหมุนเวียนเก็บ พันธุพืชสมุนไพร การจัดเตรียมตนกลา การศึกษารายละเอียดของ พืชแตละชนิด เชน เนื้อเยื่อ สีใบ ขนาด ดอก ผล เปลือก และ ลําตน มีทั้งสมุนไพรกลุมหัวและพืชลมลุกกวา 20 ชนิด เพื่อนําไป จัดเตรียมไวสําหรับขยายพันธุตออยางเปนระบบ” พอสายยังกลาววาในอนาคต ชุมชนจะตอยอดไปสูผลิตภัณฑ แปรรูปสมุนไพร
และสุขภาพ ที่มีโรงอบสมุนไพรและ การนวดแผนโบราณ เพื่อใหคนหันมาดูแลและรักษาสุขภาพใหดี ขึ้นดวยสมุนไพรไทย BEDO MAGAZINE 7 6602-0090 Bedo Magazine 2.indd 7 30/5/2566 BE 15:30
ถานกัมมันต หรือ Activated Charcoal ที่เผาดวยความรอน
องศาเซลเซียสขึ้นไป สามารถนําไฟฟาไดเพราะถานกัมมันต
เปนผงละเอียดใชในการทําเปนสบูชวยดูดซับสารพิษออกจากผิว นําไปพอกหนาชวยใหผิวใสนุม ชุมชื่น
ดื่มชา กาแฟ และผงถานยังนําไปลางผัก ผลไม ทํายาแกทองเสีย ชวยกรองนํ้าเสีย ฯลฯ”
คุณประโยชนมากมายที่ไดจากถานกัมมันต
BIOECONOMY หนึ่งในแผนงานหลักของเบโด คือการสรางความเขมแข็งใหชุมชน
คุณศุภสิทธ จําปาวงษ และเจาหนาที่ของเบโด ตั้งใจไปมอบความรูใหกับวิสาหกิจชุมชนปาชุมชนตําบลลุมสุม อําเภอไทรโยค จังหวัดกาญจนบุรี ใหรูจักกับการทําถานกัมมันต ถานประสิทธิภาพสูงที่มีประโยชนหลากหลาย ที่จะสรางเศรษฐกิจใหมใหกับชุมชน โดยผูที่มาถายทอดความรูใหแกชุมชนในครั้งนี้คือ อาจารยมด ศิริพงษ โทหนองตอ แหงแพนดาแคมป ผูเชี่ยวชาญดานการจัดตั้งแหลงเรียนรูเกี่ยวกับการปลูก ปาและพืชสมุนไพรไทย ถานกัมมันต สรางเศรษฐกิจใหม “ตนไม เปนแหลงกักเก็บคารบอนไดออกไซด ทําอยางไรที่เราจะ นําประโยชนจากคารบอนไดออกไซดนี้มาใชประโยชนไดอยาง
ใหทุกอยางระเหยไปใหหมดเหลือทิ้งไวแคคารบอนจนกลายเปน
1,000
คือคารบอนบริสุทธิ์
มาก ทําใหสามารถดูดซับสารหรือโมเลกุลตางๆ เขามาในเนื้อถาน ได สามารถนําไปใสในตูเย็น รถยนต เพื่อชวยดูดซับกลิ่น หรือนํา ไปวางไวที่หนาจอคอมพิวเตอรเพื่อชวยดูดซับรังสี หรือนําไปบด
ดวยการใหองคความรู สรางความเขาใจและตระหนักในการสรางมูลคาเพิ่มทางเศรษฐกิจจากความหลากหลายทางชีวภาพ
ทั้งทางตรงและทางออม และวันนี้นําโดยผูอํานวยการสํานักเศรษฐกิจชีวภาพ
มากมายมหาศาล ดวยการนําเปลือกไมมาเผาดวยความรอนสูง
มีคุณสมบัติพิเศษคือมีรูพรุนขนาดเล็กจํานวน
หรือทําเปนผงบดสําหรับ แปรงฟนชวยใหฟนขาว ขจัดคราบเหลืองเหมาะสําหรับคนที่ชอบ
ชวยสรางมูลคาให ราคาของถานสูงถึงกิโลกรัมละ 500 บาท แตกตางจากถาน หุงตมทั่วไปตามทองตลาด เนื่องจากเปนที่ตองการของตลาด คอนขางสูง เพราะผูผลิตมีจํานวนนอย อาจารยมดกลาววา วิจิตรา ศิริเธียรไชย BEDO MAGAZINE 8 6602-0090 Bedo Magazine 2.indd 8 30/5/2566 BE 15:30
ตามโรงพยาบาลตางๆ ตองการถานกัมมันตไวใชในการดูดซับกลิ่น และเชื้อโรค และอีกหนึ่งสาขาที่ตองการคือ การกอสรางฐานราก ของอาคาร ดวยการนําถานกัมมันตใสไวในฐานรากซึ่งจะชวย ใหอาคารหลังนั้นๆ ปราศจากกลิ่นและเชื้อโรคอันไมพึงประสงค
ใหไมตํ่ากวา
องศาเซลเซียส ประโยชนขางเคียงของการ
เชื้อเพลิงใสลงไปในเตาเผาได ในสถานการณโลกรอนเชนนี้หลายคนอาจ จะตั้งคําถามวา การเผาถานกัมมันต จะสรางมลพิษทางอากาศ ใหเกิดขึ้นหรือไม คําตอบคือ ไม เพราะกระบวนการเผาไหมของถาน กัมมันตเปนการเผาไหมที่สมบูรณแบบนั่นเอง ดังนั้นจึงมั่นใจได วาการเผาถานจะไมสรางมลพิษใหกับสภาพแวดลอม สําหรับพื้นที่ตําบลลุมสุมมีความเหมาะสมในการทําถานกัมมันต เปนอยางยิ่ง เนื่องจากเปนแหลงปลูกตนไผจํานวนมาก ซึ่งเปน พืชที่เหมาะในการนํามาเผาเปนถานกัมมันต จากการอบรมใน ครั้งนี้มีคนในชุมชนใหความสนใจเปนจํานวนมาก และสองทาน นี้เปนตัวแทนของชุมชนตําบลลุมสุมในการถายทอดความรูสึกที่ มีตอการอบรมครั้งนี้ ตองขอขอบคุณเบโดที่มาถายทอดความรูดีๆ สนใจอยากจะ ทําตามเลย แตก็ยังขาดอุปกรณหลักซึ่งตองใชเตาเผา ถา วิสาหกิจชุมชน พรอมเมื่อไหร ปาก็พรอมที่จะเขารวมเมื่อนั้น เพราะ คิดวาเปนสิ่งที่เราพอจะทําได จะไดชวยสรางรายไดใหกับ ครอบครัวอีกทางหนึ่ง ขนิษฐา เพชรประสม สุภรณ จิตบรรจง ปกติเปนคนที่ชอบดื่มชา กาแฟ เปนประจําอยูแลว สนใจอยากจะ ทํายาสีฟน ทําไวใชเองและถาสามารถทําขายใหคนในชุมชนดวย กันไดก็จะยิ่งดี ที่บานก็มีปาครอบครัว มีตนไผอยูเยอะพอสมควร คิดวาเรามีวัตถุดิบอยูใกลตัว เมื่อทางเบโดมาถายทอดความรูดีๆ อยางนี้ก็สามารถสรางมูลคาใหเกิดขึ้นได BEDO MAGAZINE 9 6602-0090 Bedo Magazine 2.indd 9 30/5/2566 BE 15:30
การเผาถานกัมมันตใหไดประสิทธิภาพคือการควบคุมอุณหภูมิ
1,000
เผาถานคือการชวยกําจัดเศษขยะเหลือใช สามารถนํามาเปน
แตมีธรรมะในหัวใจถึงกับเปรยวาถาเลยวัย
ความหลากหลายทางชีวภาพ กับความยั่งยืน เปนอยางไร “Mega Trends ของโลกตอนนี้คือเรื่องของความยั่งยืน ไมใชเพิ่งมาแตมาสักพักหนึ่งแลว ในขณะที่ความยั่งยืน เปนแนวคิด ที่สวยงาม เราจะทําอะไรเพื่อสงตอไปให ลูกหลานใหเขามีอยูมีกินมีใชเหมือนที่เรามีอยูหรือมากกวา ที่เรามีอยูในปจจุบัน และในอนาคตอาจจะนําเรื่องนี้ไปสู เรื่องการกีดกันทางการคา ตอไปบางกลุมประเทศอาจจะ กําหนดวาถาธุรกิจใดดําเนินงานอยางไมมีความยั่งยืน ตอมิติตางๆ เขาจะไมซื้อสินคานั้น ในบริบทที่เกี่ยวของ กับเบโดคือเรื่องความหลากหลายทางชีวภาพกับความยั่งยืน INTERVIEW ดร.ธนิต ชังถาวร ความหลากหลายทางชีวภาพสูความยั่งยืน ดร.ธนิต ชังถาวร ทํางานรวมกับเบโดมานาน รวม 10 ป ตั้งแตตําแหนงผูชวยผูอํานวยการจนถึง ตําแหนงปจจุบันคือ รองผูอํานวยการสํานักงาน พัฒนาเศรษฐกิจจากฐานชีวภาพ (สพภ.) หรือเบโด เขาเปนผูชายรางสันทัด แตความรูและความ สามารถใหญเกินกําลัง
เกษียณแลวสามารถ ลด ละ เลิก การทํางานได คงไปปฎิบัติธรรมคนหาความสุขทางธรรมอยางที่ ใจปรารถนา แตวันนี้ยังตองทําหนาที่แสดงบทบาท ของการเปนผูให ใหความรู ใหความชวยเหลือ ใหโอกาสในสิ่งที่ตัวเองรูและถนัดอยางเต็มความ สามารถ เพราะนี่คือโลกคูขนานที่เขารูสึกวาไดทําทั้ง งานและไดทําทั้งบุญไปพรอมๆ กัน วิจิตรา ศิริเธียรไชย จากการไดพูดคุยนานนับชั่วโมงกับดร.ธนิต ทําใหเราได ตามติดขอบเวทีโลกที่กําลังพูดถึงเทรนดในดานของความ หลากหลายทางชีวภาพวา สิ่งที่ถูกกลาวถึงและชาวโลก ใหความสนใจเปนอยางมากคือเรื่อง ความยั่งยืน คําสาม พยางคนี้จะสงผลกระทบอยางไรตอความหลากหลายทาง ชีวภาพ ผูปฏิบัติขนาดเล็กอยางวิสาหกิจชุมชนไปจนถึง องคกรขนาดใหญตองปรับตัวอยางไรเพื่อนําพาตัวเอง ไปสูความยั่งยืน มารวมรับความรูไปพรอมๆกันในบท สัมภาษณตอไปนี้ BEDO MAGAZINE 10 6602-0090 Bedo Magazine 2.indd 10 30/5/2566 BE 15:30
พูดจาฉะฉาน เสียงดัง ฟงชัด
ไปอยางไมสงผลกระทบเชิงลบตอความหลากหลายทางชีวภาพ ซึ่งจะกระจายไปทุกภาคสวน ทุกธุรกิจ
และตอนนี้กระแสที่เขามาก็นําเรื่องผลกระทบตอความ หลากหลายทางชีวภาพไปใสในมิติความยั่งยืนดวยเชนกัน ในสวนของ
Exotic Pet แต เลี้ยงไปสักพักเบื่อแลวก็เลยนําไปปลอยสูธรรมชาติ แลวเกิด มันไปเจริญเติบโตไดดีกวาพันธุพื้นเมืองของเรา หรือไปกิน ไขของปลาพื้นเมือง ก็เกิดการทําลายความหลากหลายทางชีวภาพ โดยที่เราไมรูตัว
บางธุรกิจดูไมเกี่ยวของกับความหลากหลาย ทางชีวภาพ แตมีความเกี่ยวของไดอยางไร
3. Over Exploitation การใชทรัพยากรที่เยอะเกินตัว เพราะเรา บริโภคนิยม เขาทําการวิเคราะหมาวาตอนนี้เราใชทรัพยากรไป ทั้งหมดโลกครึ่ง หากพฤติกรรมนี้ยังทําตอไปเรื่อยๆจนถึงป 2050 เราจะตองใชทรัพยากรทั้งหมด 3 โลก ถาถึงสภาวะอยางนั้นก็ หมายถึง การขาดแคลนทรัพยากร ซึ่งเปนเรื่องที่นากลัวมาก
4. Pollution ที่สงผลกระทบ ไมวาจะเปนสภาพแวดลอมทาง
(Alien Species) มันอาจจะทําลายภาวะสิ่งแวดลอมบริเวณนั้นได หรือธุรกิจตัดถนน แลวไปทําลายระบบนิเวศ ของสิ่งมีชีวิตก็เกิดผลกระทบแลว ที่เคาบอกวา
องศาจะเกิดผลกระทบ
ตอความหลากหลายทางชีวภาพอยางไร ทําใหความหลากหลาย ทางชีวภาพเปนอยางไร
ธุรกิจไมปฎิบัติตามจะกลายเปนเครื่องกีดกันในการคาขาย
เมื่อกอนเรา อาจจะมองเรื่องความยั่งยืนในเรื่องของเศรษฐกิจพอเพียง แต ระยะหลังๆก็นําเรื่อง Climate Change ไปใสในเรื่องของความ ยั่งยืนดวย
ESG ตัว E คือเรื่องของ Environment เพราะฉะนั้นคุณจะทํา ESG ได คุณก็ตองมีมาตรการที่ดูแลเรื่องความหลากหลายทางชีวภาพ ดวย ตอนนี้หลายๆมาตรฐานในการทําธุรกิจมีเรื่องความยั่งยืน
เปนเรื่องที่คุยกันมาสักพักแลววา ธุรกิจที่ดําเนินการจะตองดําเนิน
และอนาคตขางหนาถา
เทาที่ ผมสังเกตุ นิยามของความยั่งยืนมันขยายไปเรื่อยๆ
กับความหลากหลายทางชีวภาพอยูในมาตรฐานนั้น”
“ใช
ทุกธุรกิจ ยกตัวอยางเชน ธุรกิจขนสงก็เกี่ยวของกับความหลาก หลายทางชีวภาพ สมมุติผมทําธุรกิจเกี่ยวกับการเดินเรือจากทาเรือ หนึ่งมายังอีกทาเรือหนึ่ง เรือจะมีการปลอยนํ้าที่เรียกวา นํ้าอับเฉา ที่อยูใตทองเรือ ในนํ้าอับเฉามีสิ่งมีชีวิต มีความหลากหลายทางชีวภาพ ถามีประโยชนก็ดีไป แตถามีบางสวนที่เปน สายพันธุตางถิ่น
Five Drivers ที่ภาคธุรกิจจะตองเอาใจใสเปนอยางมาก
Drivers ที่วา มีอะไรบาง 1. Habitat Change การทําธุรกิจบางทีอาจไปทําลายแหลง ที่อยูอาศัยของสิ่งมีชีวิต
เชน เราไปปลูก
หลาย จะทําอยางไรใหเกิดความหลากหลาย 2. Invasive Species การมาของพันธุรุกรานตางถิ่น เชน เรา สั่งเตาพันธุแปลกจากเมืองนอกมาเลี้ยงเปน
แตจริงๆแลวความหลากหลายทางชีวภาพเกี่ยวของกับ
Five
หรือไปเปลี่ยนสภาพ
พืชเชิงเดี่ยวเยอะๆ แตสิ่งมีชีวิตจะตองอยูแบบผสมผสานหลาก
บก
ทางอากาศ ทางนํ้า ที่เกิดจากภาคธุรกิจที่สงออกไป
BEDO MAGAZINE 11 6602-0090 Bedo Magazine 2.indd 11 30/5/2566 BE 15:30
5. Climate Change ถาอุณหภูมิสูงขึ้น 1.5
ชุมชนสามารถนํามาเก็บในแหลงรวบรวมของชุมชนไดหรือไม ชุมชนก็จะมีพื้นที่สวนกลางในการบริหารจัดการเปนแปลงรวม โดยมีคณะกรรมการดูแล สวนใหญจะเปนของวิสาหกิจชุมชน เปนเหมือนแหลงวัตถุดิบ เราก็นํานักวิชาการไปใหความรูวา
นี่คือการเปลี่ยนแปลงการทํางาน”
ชุมชนจําเปนตองรูเรื่องเหลานี้หรือไม
โดยเฉพาะพืชพันธุพื้นเมืองที่ขึ้นเฉพาะถิ่น
สะสมทรัพยสมบัติไวใหลูกหลานในอนาคต”
เพื่อใหเขากับสถานการณโลก เบโดมีการปรับเปลี่ยนวิธีการทํางานอยางไรบาง “เราตองปรับตัวดวยการรับฟงเวทีโลก แลวนํามาศึกษา ปรับใช
เพราะการทําเรื่องแบบนี้มันมีคาใชจาย
มีกําลังจัดการไดก็ตองเปนบริษัทใหญๆกอน ในสวนของชุนชน คุณทําหนาที่สงวัตถุดิบไปใหยังอุตสาหกรรมใหญๆ ซึ่งทํา สงออกตางประเทศ ถาเขาถูกบังคับจากตางประเทศ คิดดูวา เขาจะบังคับตอมายังชุมชนหรือไม ก็สงผลกระทบมาเปนลูกโซ
สงเสริมการเกษตร เบโดสามารถสงเสริมไดปละ 25 ชุมชน เราจําเปนตองเปลี่ยนแนวทางการดําเนินงาน ดวยการจัดตั้ง เปนแหลงเรียนรูตามที่ตางๆและใหคนในชุมชนชวยกระจาย
แมลงโปรตีน เราไดทุนมากอนหนึ่งซึ่งผมรับหนาที่เปนหัวหนา
เราจําเปนตองรวมมือกับหนวยงานที่มีความเชี่ยวชาญเรื่องนี้
สิ่งที่อยากจะฝากถึงในเรื่องของความยั่งยืน “อยากจะฝากวาความยั่งยืนเปน Mega Trend แตก็ตองเขาใจ ลักษณะของความยั่งยืนวาสโคปที่จะมาวัดวาอะไรคือความยั่งยืน มันเปลี่ยนไปเรื่อยๆเพิ่มขึ้นเรื่อยๆก็ตองเปดหูเปดตาเยอะๆ รับฟงและเปดใจเยอะๆ สําหรับชุมชนถาจะใหเขาใจไดงายๆ ก็คือ ในที่สุดอนาคตอาจจะเปนหาป สิบปเรื่องเหลานี้มันจะ สงผลกระทบถึงคุณนะ ก็ขึ้นอยูกับสาสนที่เราจะสงไป ถาเขมขน มากตอนนี้เขาก็อาจจะยังไมสนใจ แตตองพูดใหเขาไดยินติดหู ไวกอนวา
พืชบางอยางไมใชพันธุเพื่อการคาคนก็ไมนิยมปลูก วันหนึ่งอาจจะสูญพันธุ ไปได เราควรนํามาเก็บไวใน ธนาคารของเราจะดีกวาหรือไม ในอนาคตขางหนา อาจจะมีประโยชนก็ได โดยเฉพาะพืชพันธุพื้นเมืองที่ ขึ้นเฉพาะถิ่น ทําวันนี้เหมือนเก็บสะสมทรัพยสมบัติไว ใหลูกหลานในอนาคต นักวิชาการจากสถาบันการศึกษาในทองถิ่น จากการสํารวจ
วิธีการสํารวจทําอยางไร เราพยายามทําใหชุมชนมีความเปน นักวิจัยทางดานนี้ บางที่นารักมากตั้งเปนแกงคมีถึง 3 เจนเนอเรชั่น เลยนะ มีทั้งรุนปูยาตายาย รุนพอแม และรุนเด็ก ตั้งระบบ ฝาก ถอน ยกตัวอยางเชน คนชุมชนอาจจะบอกวาบานฉัน ไมมีพืชตัวนี้ ขอแบงไปปลูก หรือระหวางแบงกดวยกันก็อาจ จะขอแลกเปลี่ยน ทําใหเกิดความยั่งยืนของทรัพยากรในทอง ถิ่นนั้นๆ พืชบางอยางไมใชพันธุเพื่อการคาคนก็ไมนิยมปลูก วันหนึ่งอาจจะสูญพันธุไปได เราควรนํามาเก็บไวในธนาคารของ เราจะดีกวาหรือไม
ทําวันนี้เหมือนเก็บ
ในอนาคตขางหนาอาจจะมีประโยชนก็ได
เบโดพยายามทําตรงนี้ใหดีที่สุด ในสวนของงานสนับสนุนชุมชน ก็ยังคงทําอยู ตอไปอาจจะเปลี่ยนแนวทางการทํางาน วิสาหกิจ ชุมชนทั่วประเทศมีมากถึงแปดหมื่นกวาที่จดทะเบียนกับกรม
ความรูไปยังพื้นที่
โครงการ
ชุมชนภายในหนึ่งป
คือ มหาวิทยาลัยขอนแกน ทํางานรวมกัน โดยมีมหาวิทยาลัย
องคความรูใหกับเกษตรกร
ตอนนี้ที่เราดําเนินการเกี่ยวกับโครงการ BSF
เราจะตองขยายผลใหได 500
ราชภัฎเปนวิทยากรตัวคูณหรือผูชวยในการขยายการถายทอด
แตเมื่อใดที่ ธุรกิจชุมชน หรือ SMEs จะเติบโตขึ้น และมีการคาที่จะตอง ติดตอกับตางประเทศ มีผลกระทบแนนอน เปน World Mega Trends ไมใช Community Mega Trends ชุมชนควรจะรับ รูเรื่องเหลานี้ ขึ้นอยูกับวาควรรูระดับไหน และมีการปรับตัว ระดับไหน
ที่จะสามารถ
“ผลกระทบตอชุมชนอาจจะยังมาไมถึง ณ ตอนนี้
ความยั่งยืนกับความหลากหลายทางชีวภาพ ทําอยางไรไมใหมันสูญหาย หรือใหมันมากขึ้น เพื่อลูกเพื่อหลานคุณ และอยาลืมวาดูแลและก็ตองนํามาใชดวยนะครับ” BEDO MAGAZINE 13 6602-0090 Bedo Magazine 2.indd 13 30/5/2566 BE 15:30
ESG
แตตองคํานึงถึงสิ่งแวดลอม สังคม และโลก สิ่งเหลานี้ตางหากที่จะนําพาธุรกิจ
นั่นหมายถึงสินคาชิ้นนั้นก็หยิบยื่นความเปนมิตรใหกับผูบริโภคเชนกัน
อีกครึ่งหนึ่งเปนเรื่องคุณสมบัติของสินคาชิ้นนั้นที่ทําหนาที่ตัดสินวาจะซื้อหรือไมซื้อ
ความสําเร็จไดนั้นคนในองคกรเองตองทํางานอยางมีความสัมพันธอันดี
ที่จะชวยสรางการเติบโตในระยะยาวใหกับธุรกิจเทานั้น แตจะเปนสิ่งที่สงผลไปถึงทุกภาคสวนใหไดรวมมือกันทําใหโลกใบนี้ดี
MEGA TRENDS
ความยั่งยืนที่สรางได หัวใจหลักในการดําเนินธุรกิจที่ยึดมั่นกันมาตลอด นั่นคือ การแสวงหาผลกําไร จะทําอยางไรใหบริษัท มีผลตอบแทนไดมากที่สุด แตวันนี้แนวคิดนั้นได เปลี่ยนไปแลว เมื่อนักลงทุนและผูประกอบการได ทําความรูจักกับกลยุทธ ESG แนวคิดในการทํา ธุรกิจที่ยั่งยืน ทําอยางไรสินคาหรือบริการจะ สามารถมัดใจลูกคาใหไดมากที่สุด ตองไมมุง แสวงหาแตผลกําไร
ไปสูความยั่งยืนไดอยางแทจริง Environment ธุรกิจตองไมสรางผลกระทบและใสใจสิ่งแวดลอม ตองยอมรับวาพฤติกรรมของผูบริโภคในสังคมยุคใหม ไดเปลี่ยนไปแลว ผูคนหันมาใสใจเลือกซื้อสินคาและบริการที่ใหความเปนมิตรกับสิ่งแวดลอม เพราะ
Social
ถือเปนการเปดใจตอนรับสินคา ชิ้นนั้นแลวครึ่งหนึ่ง
ธุรกิจตองสรางผลลัพธที่ดีตอพนักงาน ชุมชน สังคม และผูมีสวนไดเสีย การที่องคกรหนึ่งจะประสบ
มีความเปนธรรมและเทาเทียม มีการคํานึงถึงสภาพแวดลอมในการทํางาน คํานึงถึงสุขภาพของพนักงาน ไปจนถึงลูกคา หรือผูมีสวน ไดสวนเสีย เมื่อสังคมในองคกรดี ชุมชน และสังคมรอบขางก็ยอมไดรับผลดีดวยเชนกัน Governance ธุรกิจตองมีความซื่อสัตย หลักการขอนี้ใชวัดวาบริษัทมีการจัดการบริการความสัมพันธในเชิงการกํากับ ดูแลอยางไร เพื่อการบริหารจัดการที่มีประสิทธิภาพ โปรงใส สามารถตรวจสอบได มีการกํากับดูแล กิจการที่ดี และดูแลผลประโยชนของผูมีสวนไดสวนเสียกับบริษัทอยางเปนธรรม ปจจุบันนักลงทุนและผูประกอบการหันมาใหความสนใจกับแนวคิด ESG กันมากขึ้น เพราะเชื่อวาแนวคิดนี้ไมใชเปนแคเครื่องมือ
ขึ้นในทุกๆมิติ มาชวยกันสงตอความยั่งยืนใหไปถึงรุนลูก รุนหลาน ตอไป BEDO MAGAZINE 14 6602-0090 Bedo Magazine 2.indd 14 30/5/2566 BE 15:30
BEDO จัดประชุมคณะกรรมการกํากับโครงการบูรณาการการทองเที่ยวบนพื้นฐานความ หลากหลายทางชีวภาพ เพื่อการพัฒนาการทองเที่ยวอยางยั่งยืน
(องคการมหาชน) หรือ สวก. โดยโลตัสจะบริจาคอาหารที่จําหนายไมหมดจากสาขาเพื่อใชเปนอาหาร
BULLETIN วันที่ 24 พฤษภาคม 2566 สํานักงานพัฒนาเศรษฐกิจจากฐานชีวภาพ (องคการมหาชน) หรือ BEDO รวมกับ โลตัส ลงนาม บันทึกขอตกลงความรวมมือตอยอดโครงการเพาะเลี้ยงแมลงโปรตีน สําหรับเปนอาหารสัตว ทางการเกษตรเพื่อลดตนทุน อาหารเลี้ยงสัตวทางการเกษตรใหกับเกษตรกรกวา 10 จังหวัดทั่วประเทศ ภายใตการสนับสนุนจากสํานักงานพัฒนา การวิจัยการเกษตร
ในการเพาะเลี้ยงแมลงโปรตีน เดินหนาสูเปาหมายลดขยะอาหารใหเปนศูนย ภายในป ค.ศ.2030 วันที่ 11 พฤษภาคม 2566 สํานักงานพัฒนาเศรษฐกิจจากฐาน ชีวภาพ (องคการมหาชน) หรือ BEDO จัดการประชุมคณะ กรรมการกํากับโครงการบูรณาการการทองเที่ยวบนพื้นฐาน ความหลากหลายทางชีวภาพ เพื่อการพัฒนาการทองเที่ยวอยาง ยั่งยืน ครั้งที่ 1/2566 โดยมีนายปติพงศ พึ่งบุญ ณ อยุธยา ที่ปรึกษาคณะกรรมการ พรอมดวยนายกุศล โชติรัตน (รองปลัด กระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดลอม) Mr.Renaud Meyer Resident Representative UNDP ผูวาราชการ จ.ประจวบคีรีขันธ นางสุวรรณา เตียรถสุวรรณ ผูอํานวยการ BEDO และผูบริหาร BEDO เขารวมประชุม ณ โรงแรมเซ็นทารา บาย เซ็นทารา ศูนยราชการและคอนเวนชันเซ็นเตอร แจงวัฒนะ ในการนี้มีการประชุมออนไลนรวมอยูดวย
ลงนาม MOU โลตัส เดินหนาลดขยะอาหารใหเปนศูนย ตอยอดโครงการเพาะเลี้ยง แมลงโปรตีน สรางมูลคาเพิ่มตามแนวคิดระบบเศรษฐกิจหมุนเวียน BEDO MAGAZINE 15 6602-0090 Bedo Magazine 2.indd 15 30/5/2566 BE 15:31
BEDO
สนใจสั่งซื้อไดที่ วิสาหกิจชุมชนบานเขาแหลม ต.แมเปน อ.แมเปน จ.นครสวรรค โทร.087-8409328, 096-7407428 นํ้ามันรําขาว นํ้ามันงา ตราเอื้องหลวง เกิดจากการปลูกพืชเชิงเดี่ยวในพื้นที่ และตองการยกระดับคุณภาพชีวิตของ เกษตรกร เกิดการพัฒนาตอยอดจาก ผลิตผลทางการเกษตร ที่คัดสรรวัตถุดิบ อยางพิถีพิถันจากแปลงปลูกตนนํ้า เกิด เปนผลิตภัณฑ นํ้ามันรําขาว และนํ้ามันงา สกัดเย็น เพื่อสรางสรรคเปนเมนูสุขภาพ ในทุกๆวัน 6602-0090 Bedo Magazine 2.indd 16 30/5/2566 BE 15:31