Gay&Night-ZiZo Februari 2014

DANIEL RADCLIFFE:

‘I’m still getting naked questions about my appearance in Equus’

‘MAAK ER GEEN SPEL VAN’:

een plan voor holebi-acceptatie in de voetbalwereld

STOMEND HETE SAUNASPECIAL:

Meer dan 10 pagina’s gaysauna

FORMER PREMIER LEAGUE FOOTBALLER THOMAS HITZLSPERGER COMES OUT AS GAY:

‘They all said “don’t do it”’

04 What’s Happening

24 The HandiGaypables #3

40 CD & Film Reviews

14 Interview Jongens

29 50 jaar Thermos

42 Agenda

18 Gaysauna guide

33 Column / Monique Samuel

50 Going Antwerpen

20 Towel boys: 4 portretten

38 Cultuurpagina’s

60 Out & About

Meemoeders zijn weer iets meer gelijk voor Vlaanderen Voortaan kunnen ook meemoeders die de adoptieprocedure met hun kind niet tijdig doorliepen tegen een gunstig tarief schenkingen doen aan hun kind, zoals het geval bij heterokoppels. In het Vlaamse Gewest waren eerder al de successierechten gelijkgesteld. Nu volgen ook de schenkingsrechten.

Wanneer je een schenking laat registeren, moet je schenkingsrechten betalen.

Die verschillen per gewest in België. In het Vlaamse Gewest kan je roerende goederen in rechte lijn wegschenken aan een tarief van drie procent. Voor

onroerende goederen geldt een tarief van drie tot dertig procent. Een meemoeder die het kind van haar echtgenote of partner adopteerde, kan dat kind goederen schenken aan deze voordelige tarieven. Wanneer de meemoeder het kind niet adopteerde, bijvoorbeeld omdat het al volwassen was op het ogenblik dat de adoptie werd opengesteld of omdat het tot een breuk kwam in de relatie met de biologische moeder, dan werd het kind tot nu toe als een vreemde beschouwd.

Een schenking van de meemoeder aan het kind werd dan veel zwaarder belast.

Voor roerende goederen werd een tarief van zeven procent geheven en voor onroerende goederen een tarief van dertig tot tachtig procent.

Een nieuw decreet brengt daar verandering in. Voortaan kunnen meemoeders schenken aan stief- en zorgkinderen aan de voordelige tarieven die gelden in de rechte lijn. Stiefkinderen

zijn de kinderen van de echtgenote, wettelijke samenwonende partner of één jaar feitelijk samenwonende partner. Zorgkinderen zijn kinderen die voor hun eenentwintigste drie jaar hebben ingewoond en die mee opgevoed zijn door de meemoeder. In het Vlaamse Gewest waren eerder al de successierechten gelijkgesteld. Nu volgen ook de schenkingsrechten.

Meemoeders worden daardoor weer iets meer gelijk volgens de wet. Uiteraard is de regeling ook van toepassing in andere situaties, bijvoorbeeld die van heterokoppels of mannenkoppels met stief- of zorgkinderen. Meer informatie over erfenissen en schenkingen kan je vinden in de ‘Juridische gids over ouderschap voor holebi’s en transgenders’ die je kunt bestellen via www.cavaria.be/shop.

Aantal aanmeldingen bij genderteam UZ Gent neemt fors toe Op tien jaar tijd is het aantal Belgen dat zich aanmeldt bij het genderteam UZ Gent verdrievoudigd. Het UZ Gent heeft in 2013 in totaal 113 transgenderpatiënten ontvangen.

‘De drie jaren daarvoor telden we gemiddeld 77 patiënten per jaar’, zegt professor Guy T’Sjoen, de coördinator van het genderteam in De Standaard.

Het UZ Gent behandelt het merendeel van de Belgische transgenderpatiënten.

‘In de jaren 90 hadden we zo’n 17 patiënten per jaar, in de jaren 2000 al 27.

We zagen meer dan een verdriedubbeling in 10 jaar tijd.’ Ongeveer 80 procent van die aanmeldingen resulteert in een medisch traject. Dat kunnen zowel volledige geslachtsveranderingen met hormonenbehandeling zijn, als kleinere ingrepen.

De opmerkelijke toename leidt tot lange wachtlijsten bij het ziekenhuis.

Transgender personen die een operatie 04

willen ondergaan, moeten daardoor twee jaar geduld oefenen. Een eerste afspraak met de psycholoog kan al tot vier maanden duren. ‘Frustrerend voor de mensen die bij ons terechtkomen’, zegt T’Sjoen. ‘Want voor ze ons bellen, hebben ze meestal al een heel parcours doorlopen en weten ze al zeer goed wat ze willen.’ De directie van het UZ Gent besloot daarom om een halftijdse kracht voltijds te maken. Dat is een interne prioriteitsbeslissing, waarmee het ziekenhuis hoopt alvast de aanmelding te kunnen versnellen. Het ziekenhuis hoopt echter ook op voldoende steun van de overheid om tegemoet te komen aan de toenemende vraag. Çavaria-woordvoerder Jeroen Borghs is tevreden dat de toename ter sprake wordt gebracht: ‘Dit toont aan dat veel transgender personen de afgelopen jaren hebben moeten wachten op een aanmelding of op een operatie.

De toename vraagt dan ook om meer financiële middelen voor het genderteam van het UZ Gent, het Transgender

Infopunt en andere initiatieven die voldoen aan de noden van transgender personen. Alleen zo kan worden voorkomen dat zij nodeloos moeten wachten op een operatie. Dat komt hun welzijn immers niet ten goede. Niet alleen de wachtlijsten wegwerken is van belang voor hun welzijn, ook voldoende info- en opvanginitiatieven kunnen de noden lenigen.’

Meer info: www.cavaria.be/transgender

Çavaria neemt deel aan het Salon van het Testament Çavaria was aanwezig op het ‘Salon van het Testament’.

Het is een beurs waarop mensen inlichtingen kunnen inwinnen over hoe ze een deel van hun bezittingen kunnen nalaten aan een goed doel. De beurs wordt georganiseerd door Testament.be. Çavaria presenteerde zich naast meer dan 100 goede doelen. ‘Het hoofddoel van onze beurs is mensen op het idee brengen om een gift te doen’, vertelt woordvoerder Jan Rachels, ‘We ontvangen dit jaar iets meer dan drieduizend mensen. Zij komen hier in contact met de goede doelen en kunnen gericht informatie inwinnen, zodat ze weten waar hun geld naartoe gaat als ze het opnemen in hun testament.’

In België is de traditie nog niet echt doorgedrongen om goede doelen op te nemen in het testament. Uit een recent onderzoek van Testament.be en Delta Lloyd Life blijkt dat 1 Belg op 20 aangeeft bereid te zijn een goed doel op te nemen

in zijn testament indien dat wettelijk mogelijk zou zijn. Nochtans blijkt evengoed dat 15 procent van de Belgen die vandaag al een testament hebben opgemaakt, bewust een goed doel mee heeft opgenomen.

‘In Angelsaksische landen heb je dat gebruik bijvoorbeeld veel meer. Het heeft ook te maken met de wetgeving.

Als je gehuwd bent en kinderen hebt, kan je slechts een beperkt deel van je nalatenschap schenken aan een goed doel. Er is nu wel een voorstel van Open Vld om dat percentage naar vijftig procent terug te brengen. En wij willen dat het zelfs volledig vrij wordt gelaten’, verduidelijkt Rachels.

What’s Happening tehuis voor homoseksuelen. Iets dergelijks bestaat reeds in Frankrijk, in Montpellier, maar niet in België. Nog steeds zijn er mensen die opgeknoopt worden omwille van hun geaardheid. Denk bijvoorbeeld aan Iran. Homoseksuelen die hier asiel aanvragen, zouden op die manier terecht kunnen in een veilig en huiselijk toevluchtsoord. Ik hoop dat ik met mijn verhaal nog andere mensen kan warm maken voor dit project.’

In België maken erfenissen ongeveer 10 à 15 procent uit van de inkomsten van goede doelen. Dat percentage stijgt.

Steeds meer mensen maken ook een testament op in België. Iedereen kan kosteloos informatie inwinnen over legaten via www.testament.be.

Guy Serreyn stelde een legaat op. De 58-jarige man heeft geen levende familie.

‘Ik ben alleen’, vertelt Guy, ‘Na het overlijden van mijn ouders wou ik zo vlug mogelijk een zinvolle financiële regeling.

Ik heb gekozen voor de opmaak van een testament ten voordele van een goed doel, aansluitend bij mijn geaardheid.’

‘Ik laat alles na aan çavaria’, getuigt Guy, ‘Op één voorwaarde: het geld moet besteed worden aan een Belgisch opvang

FOTO: Testament.be

Nieuwjaarsreceptie Het Roze Huis verenigt meer dan 500 bezoekers Zaterdag 4 januari trok de nieuwjaarsreceptie van Het Roze Huis - çavaria Antwerpen meer dan 500 bezoekers. De speech van voorzitster Leonie Nelissen stond in het teken van het meemoederschap, maar ze blikte ook terug op het voorbije jaar.

Nelissen haalde de kiss-in actie voor holebi- en transgenderrechten in Rusland tijdens de worldOutgames aan als memorabel moment. De voorzitster herinnerde het publiek aan de speech van 2013. Het Roze Huis moest toen aankondigen dat de financiële situatie van de provinciale koepel er niet rooskleurig uitzag. Die situatie is nu veel gunstiger met een verhoging van de middelen van de stad Antwerpen via de stadsconvenant.

De voorzitster lichtte ook de postkaartenactie toe. Het Roze Huis - çavaria Antwerpen en çavaria voerden actie voor de automatische

erkenning van meeouderschap. De federale regering beloofde hier werk van te maken maar ondernam niets. De holebi- en transgenderbeweging maakt zich ondertussen zorgen dat er deze legislatuur niets meer van in huis komt.

De gasten konden een ‘nieuwjaarskaart’ voor de regering Di Rupo deponeren in een bus in een kerststal met voor de gelegenheid twee Maria’s met kind.

Op de nieuwjaarskaarten staan twee moeders. Het is een herinnering aan de belofte van de federale regering voor meemoeders.

van çavaria. ‘Wie het doet maakt ons niet uit, zolang de automatische erkenning van meemoeders - ongeacht of ze met een anonieme of met een bekende donor werken - maar voor de verkiezingen door het parlement wordt goedgekeurd. Wij blijven actie voeren tot lesbische mama’s van dezelfde regeling kunnen genieten als heterokoppels.’

Meer info: www.hetrozehuis.be

Federaal minister van Justitie Annemie Turtelboom (foto rechts) was aanwezig om de actie te ondersteunen. Zowel Open Vld en CD&V hebben nu wetsvoorstellen ingediend om de automatische erkenning van meemoeders te regelen. Turtelboom riep op het automatisch meemoederschap te steunen.

‘We zijn voorzichtig optimistisch’, zegt Jeroen Borghs, woordvoerder 05

Çavaria reikte op Sparkle, het beneetevent ten voordele van de Holebifoon, haar jaarlijkse Çavaria Awards uit. De Çavaria Awards worden gegeven aan medestanders van holebi’s en transgenders.

Het was bijzonder druk op Sparkle: alleen al voor de fuif registreerden meer dan 600 mensen hun ticket voor het event van 18 januari.

De Media Award wordt uitgereikt aan tv-programma’s, radioshows, tijdschriftenrubrieken, auteurs, krantenredacties, enzovoort die het afgelopen jaar het holebi- en transgenderthema op een positieve manier aan bod lieten komen. De genomineerden waren FremantleMedia Belgium die het programma Uit de Kast maakten dat werd gepresenteerd door Roos Van Acker. Uitgeverij Luc Pire dankte haar nominatie aan de

publicatie van het boek van Hassan Jarfi: ‘Ihsane Jarfi, le couloir du deuil’.

Daarin vertelt Hassan over zijn zoon die het slachtoffer werd van een homofobe moord. De prijs ging echter naar productiehuis De Mensen met Het Perfecte Koppel die het huwelijksaanzoek van het lesbische koppel Saar en Barbara uitzonden.

De Campaign Award reikt çavaria uit aan de beste holebi- en transgender gerelateerde campagne. De provincie Vlaams Brabant, die in het kader van de International Day Against Homophobia and Transphobia (IDAHOT) naar alle gemeentes van de provincie een regenboogvlag stuurde met de vraag die op te hangen aan het stadshuis, was genomineerd. Ook het Vrouwen Overleg Komitee, met haar organisatie van de Vrouwendag 2013 die in het teken stond van genderstereotypering met specifieke aandacht voor het transgenderthema, kon rekenen op een nominatie. De prijs ging uiteindelijk naar Amnesty International Vlaanderen voor hun campagne ‘Schrijf-ze- VASTdag’

waarbij op school acties werden genomen tegen homofoob en tranfoob geweld. Er werden uitzonderlijk brieven verstuurd door de leerlingen om daders van haatmisdrijven in de gevangenis te krijgen, in plaats van ze vrij te krijgen.

De Lifetime Achievement Award werd gegeven aan Patrick Reyntiens. Hij leeft al sinds 1985 met aids. Hij getuigt al jaren en geeft zo aan mensen die leven met hiv/ aids een gezicht. Hij werkt voor Sensoa, het Vlaamse expertisecentrum voor seksuele gezondheid.

FOTO: Kevin Wuyts

Çavaria Awards uitgereikt op Sparkle

What’s Happening

Belgische Senaat veroordeelt Rusland voor schending mensenrechten

Medeondertekenaar Jan Roegiers (sp.a) riep ook op om vanuit ons land een symbolische delegatie van holebiactivisten in plaats van hoogwaardigheidsbekleders te sturen naar de openingsceremonie.

Rusland maakt het verkondigen van een vrije mening steeds moeilijker, en verzwaart de consequenties voor wie het toch probeert. Daardoor lopen bijvoorbeeld journalisten, mensenrechtenactivisten, advocaten, holebi’s en kunstenaars zeer grote risico’s door louter en alleen hun stem te laten horen. ‘Rusland heeft de afgelopen jaren op uitermate grove wijze bijna alle denkbare mensenrechten geschonden.

06

Dat mag en moet maar eens duidelijk benoemd en veroordeeld worden’, zei senator Bert Anciaux.

In hun resolutie veroordeelt de Senaat dit machtsmisbruik en de beknotting van vrije mening met klem. Ze eisen het afschaffen van de wetten en regelgeving die discriminatie op grond van seksuele geaardheid bevorderen of vergoelijken.

De tekst vraagt ook de herroeping van de maatregelen gericht tegen het maatschappelijk middelveld en politiek activisme. Tot slot pleit de Senaat om in ons land bij de behandeling van visumaanvragen van vervolgde Russische activisten rekening te houden met de geschetste vervolgingen.

Senator Jan Roegiers: ‘Ik stel voor om meteen een concrete actie te koppelen aan deze resolutie. Waarom sturen we geen symbolische delegatie van bekende holebi’s en/of activisten naar Sotsji om ons land te vertegenwoordigen tijdens de openingsceremonie van de Winterspelen?

Ook dat zou een niet mis te verstaan signaal zenden naar de Russische autoriteiten!’

De resolutie werd mede ondertekend en goedgekeurd door alle democratische partijen in de Senaat. In tegenstelling tot Nederland stuurt België geen hoogwaardigheidsbekleders naar de openingsceremonie. Premier Elio Di Rupo veroordeelde het homofobe klimaat in Rusland, maar zag geen heil in een boycot van de Olympische Winterspelen.

TEKST: çavaria

De Belgische Senaat keurde een resolutie van Bert Anciaux (sp.a) goed die de alarmerende toestand van de mensenrechten en de vrije meningsuiting in Rusland veroordeelt. Aanleiding zijn de Olympische Spelen in Sotsji.

FROM POTTER TO POET SOPHIE HERDMAN / PRESS ASSOCIATION / THE INTERVIEW PEOPLE

08

From Potter to Poet

He may have hung up his wizard’s cloak, but when it comes to landing roles, Daniel Radcliffe still has the magic touch. The young star tells us about stripping down, bulking up and proving the critics wrong.

prostitutes and Pop Idol, appeared in Rubbish magazine in 2007 under the pseudonym Jacob Gershon.

“I mean why would you bother with divorce?/It’s so much easier to slip away/ And put a week aside so you can play”, reads one particularly anti-Potter poem.

There’s little that we don’t know about Daniel Radcliffe. We know about his love life, his childhood, his vices (he smokes but doesn’t drink) - we even know, thanks to a controversial performance in Equus, the size of his todger.

“I hate any kind of prejudice or injustice”

So it’s surprising when you stumble upon a piece of information about the former child star that you hadn’t already heard – like the fact that, aged 17, he tried his hand at poetry. A quartet of his works, which tackled topics such as indelity,

And six years later, the verse-loving star nds himself playing one of the most famous poets of all time, Beat Generation writer Allen Ginsberg, in new lm Kill Your Darlings.

So what would Ginsberg have thought of Radcliffe’s rhymes? “He would have hated them”, says the actor, laughing. “Well, he probably would have said, ‘Well done for being a 17-year-old writing poetry’. But he wouldn’t have liked it, because it’s far too rhyming and conformist.”

That’s not the only pastime of Radcliffe’s the late poet would have struggled

to appreciate. The 24-year-old, who today looks smart in matching navy blue trousers, shoes and jumper, admits that while lming, he and co-star Dane DeHaan spent their spare time playing Fantasy Football. “I’m not sure if Ginsberg would have been in our league if he was alive today,” he says. “But we’d have invited him for sure.” It wasn’t all fun and games, of course.

Playing such a prominent character’s no easy task – Ginsberg was a leading gure of the counter-culture, opposing materialism and writing explicitly about homosexuality at a time when it was still illegal. As someone who speaks out about homophobia and supports a number of charities, including The Trevor Project, which focuses on suicide prevention for young homosexual people, Radcliffe was well-suited for the part. The actor reveals that many of his parents’ friends are gay his father was a literary agent, his mother a casting agent - so sexuality’s never been an issue for him. “I hate any kind of prejudice or injustice, we all do, so if I can

09

be a small voice to speak against it then that’s fantastic.”

Radcliffe has a number of homosexual scenes, including a kiss with DeHaan and an explicit sex scene. While he seems relaxed about the doing the scenes, watching them back did give him a slight attack of body anxiety - though he’s good humoured about it. “I remember thinking at the time, ‘I’m in quite good nick’. And then I saw the scene and thought, ‘Oh Jesus, I look like a whippet’. I was not in any way lean – but I guess it would have been inappropriate for Allen Ginsberg to look like he’d been going to the gym.”

It was an incentive to beef up, he admits, not that he’ll be showing off the results of his efforts any time soon – while recently lming a second series of A Young Doctor’s Notebook, Radcliffe told producers that he wanted to avoid getting naked. (Though fans of Radcliffe’s torso will be pleased to know he’ll be stripping off in lms Horns and The F-Word, out next year.)

“It was the only thing I said no to, but I saw the Guardian wrote a whole thesis on the nudity comment,” he notes, chuckling.

Radcliffe’s body has been a particular talking point since he starred, frequently starkers, in Equus. “I’m still getting naked questions about that,” says Radcliffe of the 2007 play.

Numerous Harry Potter lms followed, but the role marked his transgression from 10

child wizard to adult actor. In that same year, he also appeared in Australian lm December Boys and TV movie My Boy Jack , alongside Carey Mulligan.

In 2011, the year that the Harry Potter franchise came to an end, he made his Broadway debut in the musical How To Succeed In Business Without Really Trying, followed by the big screen horror The Woman In Black and the rst series of A Young Doctor’s Notebook in 2012.

in the industry until I was asked that by a journalist.”

“I was not in any way lean, but I guess it would have been inappropriate for Allen Ginsberg to look like he’d been going to the gym”

“At this point, it isn’t just about not repeating Harry, it’s not repeating The Woman In Black , and now Kill Your Darlings.”

It’s a lot in a short space of time, and he clearly works hard; at one point he was lming A Young Doctor’s Notebook during the day and starring in a Martin McDonagh’s play The Cripple Of Inishmaan in the evenings. “Everyone said to me, ‘A ren’t you tired?’. But I wasn’t really. I only get tired if I’m bored. If I stop getting stimulated I shut down, I’m like a dog in that way”, he says, grinning.

Energy and enthusiasm aside, it must have been daunting to leave the cocoon of Harry Potter. “You denitely have a moment of fear,” he confesses. “But mainly - and please don’t take this the wrong way - because of journalists. I never considered that I might not have a future

“You can react to that in one of two ways.

One is to go: ‘Oh well, maybe they’re right’ and give up, the other is to use it to fuel you and prove those people wrong.” To a certain extent, he says, he’s achieved that.

“I feel I’m on my way to it. I’ve done work that I’m proud of but I don’t think it’s the end of the process”, he notes.

And also about moving away from Potter?

“I always try to be careful with this question,” Radcliffe says cautiously. “I don’t want it to sound like I want to stop talking about Potter, because I love those lms.” Plus, he’s now nancially secure. “I don’t have to do a job if I don’t want to. I’ve had so many friends on the phone saying they’re off to audition for this terrible lm that they really don’t want but they have to do”, says Radcliffe. “If you want to talk about something valuable that money can buy you, that’s it – the luxury of being able to choose what to do.”

12

Maak er geen spel van

‘SJOT NIET ALS EEN MIETJE!’

TOOL KIT

MEER DAN ZEVEN BILJOEN MENSEN OP AARDE EN SLECHTS ÉÉN PROFESSIONELE VOETBALLER DIE OPENLIJK HOMO IS. MERKWAARDIG, ZO VOND OOK MINISTER VAN GELIJKE KANSEN PASCAL SMET. DAAROM LANCEERDE HIJ IN DECEMBER SAMEN MET DE GEHELE VOETBALWERELD EEN ACTIEPLAN OVER HOLEBI’S IN HET VOETBAL: ‘MAAK ER GEEN SPEL VAN!’

Het Internationaal Centrum voor Ethiek in de Sport (ICES) ontwikkelde in samenwerking met çavaria, het Centrum voor Gelijkheid van Kansen en Racismebestrijding en de partners uit de voetbalwereld een Toolkit die de focus legt op holebi’s in het voetbal. De Toolkit, die voor eind februari beschikbaar wordt gesteld, staat vol met praktische informatie, weetjes en cijfers, maar is ook een instrument waarop organisaties en individuelen kunnen terugvallen als ze discriminatie, en homofobie in het bijzonder, in het voetbal tegen willen gaan.

#OnlyGayInFootball

Social media-campagne ‘The Only Gay In Football’ is een onderdeel van het actieplan en werd tijdens de aftrap van KAA Gent – RSC Anderlecht gepresenteerd. Voor de gelegenheid werd de gloednieuwe Ghelamco Arena in regenboogkleuren gehuld.

Normaal gezien kwam Robbie Rogers de aftrap voor de wedstrijd geven, maar hij zat vast in een sneeuwstorm in New York. In zijn plaats mocht Pascal Smet de bal sjotten op de middenstip. Aan het begin van de match werd een filmpje getoond met de uitspraak ‘I’m gay and it’s not a problem’. Er weerklonk een applaus en geen boegeroep.

De Amerikaanse voetballer Robbie Rogers [foto links] is het boegbeeld van ‘The Only Gay In Football’. Hij kwam vorig jaar uit de kast, maar maakte toen ook per direct een eind aan zijn carrière omdat hij dacht dat

hij niet profvoetballer én homo kon zijn. Na een paar maanden pakte hij zijn carrière weer op nadat hij veel positieve reacties had ontvangen over zijn openhartigheid. Daarmee is hij de eerste actieve openlijk homoseksuele voetballer ooit die in de bovenste competitie voor een team uitkomt.

‘Ik was bang om weer terug in de situatie te komen waar ik me een outsider voelde, of anders dan andere mensen’, zei Rogers toen. ‘Maar door dit hele proces heb ik gerealiseerd dat iedereen een beetje anders is.’

In januari dit jaar kwam de voormalig Duitse voetbalinternational Thomas Hitzlsperger uit de kast. ‘Ik kom ervoor uit dat ik homoseksueel ben, ook om de discussie over homoseksualiteit onder topsporters weer op de voorgrond te krijgen’, zei de middenvelder in een interview met het weekblad Die Zeit. Hij deed dat wel drie maanden nadat zijn carrière al voorbij was.’ [Blader naar p. 34 een uitgebreid interview met Thomas Hitzlsperger!]

Iedereen die iets met voetbal te maken heeft, is betrokken bij het plan. Professionele en amateurvoetballers, supporters, scheidsrechters, trainers, clubleiding en zelfs de Koninklijke Belgische Voetbalbond doet mee. Zo moeten trainers leren om spelers geen ‘mietjes’ te noemen als ze naast de bal sjotten en clubreglementen zijn inmiddels al aangepast om (verbaal) homogeweld tegen te gaan. Smet: ‘Heel de voetbalwereld was – zonder echt overtuigd te moeten worden – bereid om mee te doen en er een positieve campagne van te maken.

Geweldig!’

Wat minister Smet betreft, blijft de campagne lopen zolang als nodig. ‘Het is eigenlijk gewoon een aaneenschakeling van acties en het zal ook wel wat tijd vergen om een Vlaamse profvoetballer te vinden die zich zou willen outen. We hebben hier ook al wel holebi-voetballers en scheidsrechters gehad, maar dan vaak in lagere leagues. Je zou dat in de top ook moeten hebben. Het doet er niet toe of je op mannen of vrouwen valt.

Het doet ertoe of je goed op een bal kan trappen. Er komt een dag dat je seksuele gerichtheid totaal geen issue meer is.’

Kijk voor meer infomatie op www.maakergeenspelvan.be.

TEKST: Juliette van der Smitte

In België kwam tot nu toe nog geen enkele actieve professionele voetballer voor zijn homoseksualiteit uit. ‘Ik denk dat ze niet eens zozeer schrik hebben voor collega’s, maar dat het vooral is omwille van supporters’, zegt minister Pascal Smet. ‘Uit enquêtes blijkt dat profvoetballers het niet erg vinden als meer collega’s uit de kast zouden komen, maar tegelijkertijd denken ze dat het hun carrière niet ten goede zou komen.

En laten we eerlijk zijn, als je in de voetbalwereld verkeerd op een bal trapt, wordt er vaak geroepen: “Sjot niet als een mietje!” of: “Jeanet!” Die uitdrukkingen zijn niet altijd slecht bedoeld, maar het is natuurlijk niet gemakkelijk als je in zo’n klimaat uit de kast wil komen. Dat moeten we doorbreken, zodat voetballers zich veilig voelen.’

13

JONGENS TEKST: KORLEKI OKLETEY / BEELD: ANOUCK WOLF

Hartje winter komt regisseuse Mischa Kamp met een heerlijk zomerse teleďŹ lm. Jongens draait om de 15-jarige Sieger (Gijs Blom), die in zijn kleine thuisdorpje de liefde ontdekt.

Tijdens de trainingen voor het NK estafette ontmoet hij de intrigerende, onvoorspelbare Marc (Ko Zandvliet). De twee raken goed bevriend, maar stiekem voelt Sieger meer voor Marc dan alleen vriendschap. Als blijkt dat die gevoelens wederzijds zijn, ontstaat bij Sieger een interne worsteling. Om hem heen bloeien overal liefdes op en het enige wat hij hoeft te doen is zijn hart volgen. Maar zo makkelijk is dat niet, hij wil namelijk helemaal niet homo zijn. Gay&Night sprak met Mischa en de 17-jarige Gijs (die overigens zelf hetero is) over dit niet-traditionele liefdesverhaal, ongemakkelijke momenten op de set en de eerste zoen met een jongen.

14

Interview / Jongens

Mischa, waarom wilde je graag een film maken over liefde tussen twee jongens?

Mischa: Ik wilde vooral graag een film maken over liefde tussen twee jonge mensen. Dan kan je wel weer een meisje en een jongetje nemen, maar ik wilde iets maken wat we nog niet zo vaak hebben gezien.

Dit idee prikkelde me. Ik ben altijd gefascineerd geweest door de liefde tussen twee mensen: hoe ze zich dan gedragen, hoe ze elkaar leren kennen, hoe ze verliefd worden. Dat zie ik natuurlijk ook bij mijn homoseksuele vrienden en ik merk dat het bij hen vaak net een beetje ingewikkelder ligt en wat spannender is. Jaap Peter Enderle en Chris Westendorp hebben uiteindelijk het scenario van Jongens geschreven.

Was het lastig om een goede acteur te vinden voor de rol van Sieger?

Mischa: Ik werk vaker met jonge mensen en ben eigenlijk altijd op zoek naar nieuw talent. Het aanbod van jonge acteurs is niet heel erg groot, dus een casting is heel belangrijk. Gijs heeft gelukkig wel ervaring, maar ik heb juist ook mensen zonder ervaring gecast. Er kwam een hoop bij kijken. Ik wilde voor de rol van Sieger iemand met wie je jezelf heel snel identificeert, of je nu een homojongen bent, een meisje of een volwassene. Iemand van wie je denkt: ‘ja ik ben in hem geïnteresseerd’ en over wie je wilt weten wat er in hem omgaat, Gijs was tijdens de casting ontzettend open en daardoor geloofde ik hem gewoon heel erg. Ik geloofde oprecht dat hij geïnteresseerd was in zijn tegenspeler en daarom is hij het geworden.

Gijs: Ik zat heel lang in de race voor een televisieserie maar uiteindelijk werd er toch voor een oudere acteur gekozen. Net nadat ik was afgevallen ben ik voor Jongens gevraagd. Ik las het verhaal en het leek me heel

‘Mijn vrienden zeiden: “Moet je dat nu wel doen?

Dan sta je dadelijk bekend als die homoseksuele acteur?”’

interessant en leuk om te doen. Mijn vrienden zeiden: ‘Moet je dat nu wel doen? Dan sta je dadelijk bekend als die homoseksuele acteur’. Toen zei ik: ‘Wat is nu precies je argument, ik snap niet wat daar mis mee is?’. Ze vroegen me wat ik zou doen als iedereen dadelijk zou denken dat ik homo ben door deze film. Nou, als mensen dat van mij denken, prima. Maakt me echt niet uit. Bij de auditie werd me gezegd dat ik met een jongen zou moeten zoenen. Of ik daar wel over had nagedacht. Dat had ik wel, maar dat was toen ook nog zo ver weg dat ik geen reden kon bedenken waarom ik dat erg zou vinden. Ik vond het eigenlijk pas spannend op het moment zelf, en dat was op de allerlaatste draaidag, maar het ging heel relaxed. Ko [Gijs’ tegenspeler red.] was geweldig. Hij deed er totaal niet moeilijk over, terwijl het voor hem ook de eerste keer was dat hij met een jongen zoende.

In de film zie je goed hoe tieners met elkaar omgaan als het aankomt op relaties. Veel ongemakkelijke momenten. Is daar bewust voor gekozen?

Gijs: Dat maakt het juist leuk om te zien, denk ik. Het is nu eenmaal vaak ongemakkelijk als je in de puberteit zit. Wat deze film wil laten zien is dat het niet anders is als je homo bent. Het grappige is dat de auditie met het meisje [waarmee Sieger in de film verkering heeft - red.] het meest ongemakkelijk was. Veel

ongemakkelijker dan de auditie met de jongens.

Mischa: We wilden het expres ongemakkelijk maken. En dat met name het contact tussen Sieger en de meisjes. Hij moet daar in de film de hele tijd mee omgaan, omdat zijn vrienden en zijn broer achter die meiden aanzitten.

Wat was voor jullie het mooiste moment uit de film?

Mischa: Het moment van de eerste kus, bij het water. Maar vooral de opbouw daarnaartoe. Dat ze eerst met alle vrienden aan het keten zijn, Sieger vervolgens met zijn beste vriend weggaat, maar dan toch terugfietst voor Marc. Daar zit ontzettend mooie muziek onder en de locatie was prachtig. Ik ben ook heel erg trots op de eindwedstrijd hardlopen. Een atletiekwedstrijd op televisie wordt gefilmd met zo’n vijftig camera’s, maar wij moesten met twee camera’s proberen een echte wedstrijd na te bootsen. Dat is uiteindelijk goed gelukt, vind ik. Maar de chemie tussen Sieger en Marc blijft voor mij echter het mooist.

Gijs: Ik vond de wedstrijd mooi om te zien, maar het was niet te doen, zo zwaar. Van tevoren heb ik drie maanden atletiek moeten doen. Ik dacht: o, dat doe ik wel even, maar het was vreselijk. Het ergste was vijf dagen filmen op de atletiekbaan. Alle figuranten zaten echt op atletiek en

15

Interview / Jongens Daarom is hij ook zo bang. Ik vind het moeilijk voor te stellen dat er mensen zijn die problemen hebben met homoseksualiteit. Toen we aan het filmen waren op een locatie in Krommenie, kwam er op een gegeven moment een lokaal blad langs voor een interview, maar uiteindelijk interviewde de schrijver alleen de atletiekjongens en die riepen natuurlijk allemaal dat ik niet kon hardlopen. Toen we de volgende dag het artikel te lezen kregen, was de kop iets als ‘Shit, is het echt een homofilm?’. Daar schrok ik wel van. Ik dacht altijd dat het wel meeviel met

zij wilden de hele tijd laten zien wat ze konden. Ik kan me nog goed de eerste take van de finalewedstrijd herinneren. Het is de bedoeling dat ik win, maar dat gebeurde echt niet.

De figuranten hielden me steeds voor de gek. Uiteindelijk is het echter goed uit de verf gekomen en daar ik ben ontzettend trots op.

Gijs, hoe reageert je omgeving tot nu toe op de film?

Gijs: Mijn vrienden hebben wel al foto’s gezien. Ze vonden het heel vet, maar wel heel erg gay. Maar goed, dat vind ik nog steeds geen belediging. Er komt binnenkort nog een film uit met mij erin over drie jongens met kanker en die vinden mijn vrienden echt heel gaaf. Die film is heel erg grof, een echte jongensfilm. In Jongens speel ik juist een heel stille jongen, maar achteraf gezien ben ik misschien nog wel trotser op deze film. Mischa heeft ook veel meer van me gevraagd. Bij die andere film lag de focus de hele tijd op drie jongens en hier waren het er steeds maar een of twee. Ik denk dat mijn vrienden wel trots zullen zijn als ze ‘m uiteindelijk zien.

Hoe vond je het om samen te werken met Ko? Gijs: Ik kende Ko al van de opnames van Sonny Boy, waarin we dezelfde rol speelden. Hij speelde een oudere versie van mij, dat was heel toevallig.

De opnames voor Jongens gingen voor mijn gevoel goed. Het was heel gezellig, maar er was ook een zekere afstand soms. Ik weet niet precies waar dat aan lag, misschien omdat ik vaak eerder op de set was dan Ko. Maar dat werkte juist in ons voordeel, dat we niet te veel met elkaar aan het geinen waren.

Mischa: Ja dat was vanaf het begin al. Ko was minder op de set en als hij er was, verscheen hij meteen als Marc. Er was wel een spanning tussen jullie. Dat zie je in de film ook, en dat namen jullie een beetje mee tijdens het filmen.

16

Gijs: Het was meteen serieus als ik een scène met hem moest filmen. Het waren vaak moeilijke scènes.

Hoe was het voor jou als beginnend acteur om met een ervaren tegenspeler als Ton Kas te werken?

Gijs: Ik ben best wel fan van Ton Kas. Ik was heel erg nieuwsgierig naar wie mijn vader zou gaan spelen en ik had zelf ook al aan hem gedacht. Toen ik hoorde dat hij m’n tegenspeler werd, was ik zo blij. Ik was wel nerveus hoor. Ik vind hem een onwijs goede en grappige acteur. Hij kan zo veel.

Serieuze films zoals Matterhorn of heel erg schelden en vloeken zoals in Bro’s before Ho’s. Ik heb heel veel van hem geleerd. Klinkt een beetje standaard maar dat is echt zo.

Mischa: Het was belangrijk dat hij een vader zou spelen waarbij je wel warmte voelt, maar bij wie je niet zomaar op schoot kruipt en je hart lucht. ‘t Is moeilijk om die twee eigenschappen in één acteur te vinden.

Gijs: Wat ik vet vond is dat hij na een belangrijke scène knikt of nee schudt.

Hij weet dan al of hij tevreden is met zijn eigen acteerwerk of niet. Dat is zo knap. Ik vind hem echt geweldig.

‘Het is belangrijk dat deze telefilm er is, voor jongeren die zich niet kunnen identificeren met een liefdesverhaal over een jongen en een meisje’

Voor wie is de film volgens jullie bedoeld?

Gijs: De film is voor jonge mensen.

Hij is gemaakt voor Zapp, dus voor kinderen van rond de 10-12. Ik hoop echt dat er mensen gaan kijken, het is weer eens wat anders dan Spongebob.

Zijn jullie bang voor boze reacties van ouders, omdat de film op een jeugdzender wordt uitgezonden?

Mischa: Kinderen zijn niet allemaal hetzelfde natuurlijk en ik denk dat er een hoop kinderen zeker geïnteresseerd zijn in dit verhaal. De film gaat vooral over de liefde en dat vinden meisjes vaak leuk. Ik heb hem zelf al aan drie meisjes laten zien, dochters van vriendinnen, en die vinden ‘m heel spannend. Er zit niets in wat kinderen zou kunnen schaden, dus voor boze reacties ben ik niet echt bang. Ik vind het ook belangrijk dat deze film er is, voor jongeren die zich niet kunnen identificeren met een liefdesverhaal over een jongen en een meisje. En voor volwassenen en ouders zodat het wellicht in de klas en thuis meer bespreekbaar wordt.

Hoe heb je je geprobeerd in te leven in de worsteling die Sieger met zijn seksualiteit heeft?

Gijs: Mijn spelcoach, Arjan Schoolderman, is zelf homoseksueel en ik heb het er veel met hem over gehad. Hij legde me uit hoe het voor hem voelde. Zelf ben ik hetero, maar ik heb er heus weleens over nagedacht. Dat ik homo zou kunnen zijn. Sommige mensen zeiden me ook dat ze het raar vonden dat ik het niet erg vind om met een jongen te zoenen voor een film. Dan dacht ik bij mezelf: is dat raar? Ben ik dan echt anders daarin? Je krijgt in de film het gevoel dat Sieger in zo’n dorpje woont waar niet over homoseksualiteit gepraat wordt.

de homofobie, maar dit viel me nogal tegen.

De telefilm Jongens wordt uitgezonden op Nederland 3: zo. 9 feb. 09.00u wo. 12 feb. 15.30u

Gijs: Ik zou het geweldig vinden als er iemand boos op me af zou komen omdat ik een homo heb gespeeld.

Dan kan ik tenminste die discussie aangaan.

Gay Sauna Guide 01 03

02

04 05 06 07

Sauna Damrak

Sauna Fides

Sauna Finland

Sauna Tibet

Sauna Steamworks

Sauna Nieuwezijds

Blue River Sauna

Sauna Victory

Gay Sauna Maastricht

Sauna Tutti Frutti

Thermos Sauna

Sauna Spartacus

Sauna Jaguar

Sauna Azzurra

‘t Bölke

Damrak 54 1012LL Amsterdam +31206226012 info@saunadamrak.com www.saunadamrak.com (Za-Di 12:00-21:00u, Woe-Do 12:00-0:00)

Nieuwezijds Armsteeg 95 1012NB Amsterdam +31203318327 info@saunanieuwezijds.nl www.saunanieuwezijds.nl (Ma-Do 12:00-8:00u, non-stop van Vrij 12:00u - ma 8:00u)

Raamstraat 33 1016XL Amsterdam +31206239158 office@thermos.nl www.thermos.nl (Dagelijks van 12:00-8:00u)

18

Veenkade 20 2513EG Den Haag +31703463903 www.saunafides.nl (Dagelijks van 13:00-23:00u)

Valkenboslaan 181-191 2563CT Den Haag +31703646407 info@blueriver.nl www.blueriver.nl (Ma-Do 17:00-23:00u, Vrij 16:00-23:00u, Za 14:00-23:00u, Zo 14:00-22:00)

‘s Gravendijkwal 130-2 3015CC Rotterdam +31104366285 info@saunaspartacus.nl www.saunaspartacus.nl (Dagelijks van 13:00-6:00u)

Grondherendijk 7 3082DD Rotterdam +31102235895 saunafinland7@gmail.com www.gaysaunafinland.nl (Zo-Do 12:00-23:30u, Vrij-Zat 12:00-2:00u)

Bosscheweg 284 5013AC Tilburg +31134684343 info@saunavictory.nl www.saunavictory.nl (Dagelijks van 12:00-0:00u)

Ledeganckstraat 1 5615KC Eindhoven +31402511238 info@saunajaguar.com www.saunajaguar.com (Ma-Za 12:00-0:00u, Zo 13:0020:00u)

Antoon Coolenlaan 10 5654CD Eindhoven +31402920199 info@sauna-tibet.nl www.sauna-tibet.nl (Dagelijks van 12:00-2:00u)

Kelmonderhofweg 51 6191RB Beek +31464490015 info@gaysaunamaastricht.nl www.gaysaunamaastricht.nl (Dagelijks van 12:00-0:00u)

Van Heemstraweg 59 6641AB Beuningen +31246841808 www.gaysaunaazzurra.nl (Zo-Do 12:00-0:00u, Vrij-Zat 12:00-2:00u)

Roermondsplein 32 6811JN Arnhem +31264423343 info@steamworks.nl www.steamworks.nl (Zo-Do 12:00-1:00u, Vrij-Za 1@:00-2:00u)

Marktstraat 15 7311LH Apeldoorn +31555224273 www.tuttifruttisauna.nl (Zo 12:00-18:30u, Ma-Za 10:0023:00u)

Molenstraat 6 7514 DK Enschede +31534341341 info@bolke.nl www.bolke.nl (Zo-Do 12:00-0:00u, Vrij 12:002:00u, Za 12:00-9:00u)

Gay Sauna Guide

01. AMSTERDAM / THERMOS SAUNA

365 dagen per jaar geopend en altijd druk. Wie Amsterdam écht gezien wil hebben, moet Thermos bezoeken. Thermos is een van de grootste gaysauna’s in Europa, met maar liefst vijf verdiepingen.

01. AMSTERDAM / SAUNA NIEUWEZIJDS

Eindelijk een nieuwe stijlvolle en cruisy sauna in het centrum van Amsterdam. 365 dagen per jaar geopend, inclusief een volledige bar met lounge, jacuzzi, Turks bad, Finse sauna, privécabines, rooklounge en een grote ruimte om te relaxen en cruisen. Van het team achter de fabulous Club Church.

01. AMSTERDAM / SAUNA DAMRAK

Sauna Damrak 54 is een vriendelijke sauna, op nog geen 10 minuten lopen vanaf Amsterdam Centraal. Homo, bi of hetero, het maakt bij Damrak niets uit, wel is de keuze gemaakt om de saunafaciliteiten men-only aan te bieden.

02. ROTTERDAM / SAUNA SPARTACUS

Sauna Spartacus is herrezen. Een nieuwe eigenaar, een nieuwe visie. Maar belangrijker nog: een nieuwe standaard. De basis is gelegd om Spartacus gay sauna te transformeren naar een metropoolwaardige, bruisende, dynamische, allesomvattende uitgaansgelegenheid in hartje Rotterdam, waarbij ieder onderdeel van de bekende Rotterdamse 18+ men-only dag en nachtsauna structureel en gefaseerd onder handen wordt genomen, zonder daarbij de ongedwongen huiselijke sfeer te verliezen.

03. ARNHEM / SAUNA STEAMWORKS

SteamWorks moest anders worden dan de bestaande sauna’s. Een sauna die laat zien dat ontspanning op vele manieren mogelijk is.

De medewerkers van Steamworks hebben maar één intentie: de gasten een prettige middag of avond bezorgen.

04. BEUNINGEN / SAUNA AZZURRA

Deze sauna bestaat inmiddels vier jaar, en is volgens eigenaar Pero Veljanovski echt een plek geworden waar iedereen zich thuis voelt. Met een oppervlakte van 600m2, waaronder whirlpools, een rustruimte, lounge, stoombad en privésauna.

05. EINDHOVEN / SAUNA TIBET

Aan de rand van het natuurgebied ‘Genneper Parken’ ligt Sauna Tibet. Dit geheel gerenoveerde saunacomplex is men-only en biedt tal van faciliteiten waar je een hele middag en/of avond een plezierige tijd kun beleven. In deze royale sauna staan rust, ruimte en een prettige sfeer centraal. Gasten van Sauna Tibet moeten zich in alle opzichten op hun gemak voelen.

06. SCHOTEN / SAUNA KOUROS

Sauna Kouros ligt in een riante villawijk midden in de bossen net buiten Antwerpen. De eigenaren Rob en Ed hebben deze sauna grondig gerenoveerd en omgetoverd tot een waar paradijs. Rondom de sauna ligt een riante, mediterrane tuin met groot terras, vijverpartij, buitensauna, whirlpool en zwembad. Het geheel is goed afgeschermd en naakt zonnen is toegestaan. Verder beschikt Kouros onder andere over een verwarmd binnenzwembad, een gezellige bar, een stoombad met labyrint, darkroom, filmzaal en voldoende rustcabines. In het serre-restaurant met lounge heb je uitzicht op de tuin en het binnenzwembad.

07. BRUSSEL / CLUB 3000

Club 3000 telt maar liefst zes verdiepingen. Voor wie slecht te been is, is er gelukkig een lift aanwezig. Op deze plek kun je je heetste dromen verwezenlijken; je wordt voorzien van gratis condooms, glijmiddel en tissues. De club telt onder andere 2 stoombaden, 2 jacuzzi’s, een sauna, een groot zonneterras, 21 videokamers, 9 openbare ruimtes, 120 kluisjes, glory holes, slingkamers, een bar, een fitnessruimte, een darkroom en nog veel meer. Wie het echt goed aan wil pakken, kan zich tevens laten masseren door een van de professionele therapeuten.

Sauna Eemsverlaat

L’Oasis

Spades 4our Bruxelles

Sauna Aquarius

Sauna Nautilus

Sauna ‘t Pakhuisje

La Griffe

‘t Herenhuis

Sauna Kouros

Spades 4our Gent

Club 3000

Macho Sauna

Sauna Kouros

Sauna Max

Slochterdiep 2a 9623TH Lageland +31619831643 eemsverlaat@hotmail.com (Ma, Do 14:00-23:00u, Za 12:0020:00u)

Schuitemakersstraat 17 9711HW Groningen +31503129288 info@pakhuisje.nl www.pakhuisje.nl (Di-Vrij & Zo 14:00-23:00u, Za 14:00-2:00u)

Jamarlaan 9 1000 Brussel +325221023 info@club3000.net www.club3000.net (Ma-Do 9:00-2:00u, Vrij 9:006:00u, Za 10:00-6:00u)

Rue Van Orley 10 / Van Orleystraat 10 1000 Brussels +3222180800 oasis@scarlet.be www.oasis-sauna.be (Dagelijks van 11:30-0:00u)

Rue de Dinant 41 Dinantstraat 1000 Brussel +3225126251 info@saunalagriffe.eu www.saunalagriffe.eu (7 dagen per week geopend)

Rue du Marché au Charbon 106 Kolenmarkt 1000 Brussel +3225135667 contact@saunamacho.com www.machosauna.com (Dagelijks van 12:00-0:00u)

Rue bodeghem 23-25 Bodegemstraat 1000 Brussel +3225020772 DominicoSpades4@hotmail.com www.saunaspades4.be (Dagelijks van 12:00-0:00u)

De Lescluzestraat 63 2600 Berchem +3232395195 info@gaysaunaherenhuis.be www.gaysaunaherenhuis.be (Zo-Do 12:00-1:00u, Vrij-Zat 12:00-2:00u)

Botermelkbaan 50 2900 Schoten +3236580937 info@kouros.be www.kouros.be (Dagelijks van 12:00-0:00u)

Peter Benoitstraat 77 8400 Oostende teecloo@msn.com saunaaquarius.webs.com (Di & Do-Zo 14:00-19.00u)

Min. Libaertlaan 59 8500 Kortrijk +3256216489 (Dagelijks van 13:00-22:00u, Za tot 00:00u)

Oudenaardsesteenweg 392 8581 Avelgem - Kerkhove +3256320404 info@saunanautilus.be www.saunanautilus.be (Dagelijks – behalve Wo – 13:00 23.00u)

Koning Albertlaan 172 9000 Gent +3293388650 info@spades4our.be www.spades4our.be (Ma-Vrij 12:00-00:00u, Za-Zo 13:00-00:00u)

Stadelaan 21 8501 Heule +32474967970 info@max21.be www.max21.be (Ma-Vrij vanaf 13.00u)

19

TOWEL BOYS

Ronald (45) Amersfoort

De gaysauna is al decennia lang voor veel homomannen een van de populairste ontmoetingsplaatsen. Inmiddels zijn deze bloedhete cruising spots enigszins uit de taboesfeer gekropen, maar vooroordelen heersen er nog genoeg. ‘Een vleesmarkt’, ‘alleen maar oude mannen’, ‘onhygiënisch’, om er een paar te noemen. Een blik op de websites van de meeste sauna’s biedt je meestal weinig inzicht in wie of wat je er precies gaat vinden. Gay&Night vroeg daarom vier heren die met enige regelmaat een bezoek brengen aan een gaysauna een boekje open te doen over hun ervaringen.

‘Mijn eerste saunabezoek was een jaar of acht terug bij Thermos in Amsterdam. Het was tijdens de eerste keer dat ik de Amsterdamse gaypride bezocht en ik wilde dat gelijk combineren. Ik vond het allemaal best spannend, had geen idee wat ik tegen kon komen. Bij de ingang kreeg je een kluissleuteltje en een handdoek uitgereikt, maar ik wist niet of iedereen die nu omhield of afdeed. Goed, al snel bleek dat de handdoeken in de saunahokjes afgingen, dus ik zat met m’n benen over elkaar en staarde strak voor me uit. Ik durfde niet naar links of rechts te kijken, uit angst dat iemand zou zeggen: “Hé, waar zit jij nou naar te gluren!”. Het was de eerste keer allemaal een beetje onwennig, maar je rolt er op een gegeven moment vanzelf in.

Inmiddels ga ik veel vaker, de laatste periode zeker één keer per maand, meestal naar Steamworks in Arnhem. Ik ben ook een keer in ’t Bölke in Enschede geweest, een mooie sauna met weer een totaal andere uitstraling en verder staat Phoenix in Essen nog op m’n lijstje. Ik was na de eerste keer Steamworks gelijk verkocht: de uitstraling is fijn, het personeel dat er loopt is erg vriendelijk en het voelt geenszins als een vleeskeuring. In het begin ging ik meestal in m’n eentje, maar inmiddels ga ik vaak met vrienden of introduceer ik vrienden of kennissen van me die het weleens een keer willen proberen. Van tevoren vertel ik ze dan al een beetje hoe het eraan

20

toegaat en wat ze kunnen verwachten. Als je nog nooit geweest bent, is het best fijn als je bij iemand aan kan haken die wat meer ervaring heeft.

‘Iedereen kent de regels: nee is nee’ Voor mij voelt de sauna overigens totaal niet meer als een taboe.

De meeste vrienden en een paar collega’s weten dat ik naar de gaysauna ga. Iemand vroeg me een keer: ‘Durf je dat wel, dan zie je toch van alles?’. ‘Ja, tuurlijk, maar wat dan nog’, antwoordde ik hem.

Natuurlijk wordt er gesekst, maar soms ga ik gewoon naar de sauna voor ontspanning of gezelligheid. Dan zit ik lekker een beetje in m’n eentje. En tja, soms gebeurt er dan als nog meer, wanneer je iets leuks ziet lopen en er een klik is. Om je heen gebeurt van alles en je kunt mensen natuurlijk niets verbieden, maar als iemand jou wil aanraken en je hebt daar geen trek in, dan duw je gewoon zachtjes z’n hand weg, zeg je dat je geen zin hebt of geef je een seintje dat je er niet bent om te daten. Iedereen kent de regels: nee is nee.’

Towel boys: 4 portretten

Justin (21) Amsterdam

‘Ik heb gewacht met mijn eerste saunabezoek tot ik 18 was. Het was op een maandagavond met een groepje vrienden, de kroeg ging dicht en we wilden nog iets leuks doen. Toen zijn we heel hysterisch in de Thermos beland en hebben we lekker aan de bar gehangen, in het bubbelbad gezeten en gecruisd. Ik vond het in het begin nog een beetje eng, maar gelukkig had ik al een borrel op en viel het uiteindelijk alles mee.

Ik kom graag in de Thermos, maar ben tegenwoordig ook vaak bij Sauna Nieuwezijds te vinden. Beiden hebben hun voor- en nadelen: Nieuwezijds heeft geen zwembad, maar is wel lekker overzichtelijk

De sfeer in de sauna is heel relaxed en niemand kijkt ergens gek van op. Er zijn natuurlijk wel awkward momentjes, bijvoorbeeld wanneer je aan een volle bar moet vragen om een anaaldouche, maar ik kan daar ook wel weer om lachen.

Het sauna- en cruisegedeelte zijn vaak duidelijk van elkaar gescheiden. Je voelt heel makkelijk aan wie er is voor seks en wie om te relaxen. Meestal begint het met oogcontact en dan heb je al snel door of iemand interesse heeft. Vervolgens zoek je elkaar op in de cruisingruimte. Tuurlijk gebeurt er in het bubbelbad onder water ook van alles. Ik heb weleens van die momentjes gehad waar

‘Het is wel awkward als je aan een volle bar moet vragen om een anaaldouche’ en de inrichting is wat meer mijn ding. Thermos is juist weer zo groot dat je goed op de been moet zijn, maar heeft ook een vet dakterras en zakjes in je handdoeken waar je je sigaretten of condooms in kwijt kan.

Het vooroordeel dat meestal heerst over gaysauna’s, dat het een grote vleesmarkt is, vind ik absoluut niet terecht. Doordat iedereen in een handdoek loopt, lijkt er juist een bepaalde mate van respect te zijn. Niemand zal je beoordelen op hoe je eruitziet of hoe je je gedraagt, behalve in de cruisingruimte natuurlijk, als ze moeten bepalen of ze seksueel in je geïnteresseerd zijn. Als dat niet zo is, is het echter geen groot drama, terwijl als je in de stad een blauwtje loopt er meestal gelijk wat gebitch volgt en degene die je heeft afgewezen om je gaat staan lachen met z’n vrienden.

mensen naast mij heel intensief met elkaar bezig waren. Dan sloop ik er een beetje ongemakkelijk tussenuit, haha.

Ik maak er geen geheim van dat ik de gaysauna bezoek. Ik maak geen geheim van wat ik ook doe. Ik vind het vaak een heerlijke afsluiter van het weekend en als je een leuk iemand ontmoet, is dat een fijne bijkomstigheid. Het publiek verschilt ontzettend. Vooral in het weekend zijn er zat mensen van mijn leeftijdscategorie, die na een avondje stappen in de sauna belanden.’

21

Harry (52) Ede

‘Ik kom inmiddels denk ik al meer dan dertig jaar in gaysauna’s.

M’n eerste keer was bij Thermos in Amsterdam. Ik had er iets over gelezen en dacht: dat wil ik wel een keer proberen. Je moest destijds wel een beetje zoeken, want er waren lang niet zo veel sauna’s als nu. Het was allemaal nog een beetje verstopt. In Amsterdam konden dat soort dingen toen wel, maar in Ede zeker weten niet.

Inmiddels is de gaysauna een beetje uit de taboesfeer aan het raken, heb ik het gevoel. Ik kom bijvoorbeeld regelmatig moslimjongens tegen. Natuurlijk hoeft de buitenwereld echt niet te weten dat ze daar komen, maar toch zoeken die jongens dat steeds vaker op.

Ik heb zelf één vriendin die van m’n bezoekjes afweet, maar mijn familie en sommige vrienden vertel ik ’t niet. Dat vind ik net iets te intiem. Ik zeg weleens tegen m’n ouders dat ik naar de sauna ga,

soms wel tot 350 à 400 man binnen en dat is top geregeld: leuk publiek, livemuziek, een schuimbak. Het publiek varieert op een reguliere dag van 18 t/m 90, maar over het algemeen zijn de vaste gasten wel iets ouder. Op die Wild & Wet-avonden is het gemiddelde echter juist wat jonger. Alles wordt altijd goed schoongehouden en er wordt genoeg gedaan om veilige seks te stimuleren. Zo hangen er automaten met condooms en zijn er doosjes tissues beschikbaar om jezelf op te frissen. Verder hangen er bijvoorbeeld stickers met veilig vrijen zone, maar het blijft natuurlijk je eigen verantwoordelijkheid. Het personeel kan je niet als een kleuter behandelen.

‘Negentig procent van de mannen die naar de gaysauna gaan komt daar niet alleen voor het bubbelbad’ maar wat is de toegevoegde waarde als ik erbij zeg dat het om een gaysauna gaat. Ik bespreek hun seksleven ook niet met ze. Over het algemeen hebben mensen natuurlijk een bepaald beeld van homo’s, en in zekere zin klopt dat beeld af en toe. Negentig procent van de mannen die naar de gaysauna gaan komt daar niet alleen voor het bubbelbad, als je snapt wat ik bedoel.

Ik ga gemiddeld zo’n twee keer per maand naar de sauna en daarnaast bezoek ik altijd het feest Wild & Wet, dat één keer per zeven weken plaatsvindt bij Steamworks in Arnhem. Er is dan

22

Of je eenmaal binnen een leuke vent aan de haak slaat, valt of staat helemaal met je eigen persoonlijkheid. Ik leg zelf vrij makkelijk contact en soms hebben mensen daar zin in, een andere keer niet.

Tuurlijk is het leuk als je wat kunt doen in de sauna, maar ik vind het ook fijn om normaal met iemand een gesprek te voeren en over het leven te kletsen. Naar de gaysauna gaan zonder seks te hebben is volgens mij prima mogelijk, maar als je in het bubbelbad zit, kan het wel zijn dat iemand je probeert aan te raken. Er hangt echter totaal geen gedwongen sfeer. Het is gewoon anders dan een reguliere sauna en dat zal altijd zo blijven.’

Towel boys: 4 portretten

Paul (22) Twello

natuurlijk weleens wat stouts en ik ben ook niet altijd even braaf geweest, maar voor mij is de sauna echt een vorm van ontspanning.

Een van de gekste dingen die ik heb meegemaakt was in Amsterdam. Daar zat een vent van een jaar of vijftig zichzelf te scheren in de stoomcabine. Hij was echter totaal onbehaard, dus

‘De jongen waar ik nu mee date heeft liever niet dat ik naar de gaysauna ga’ het precies in z’n werk ging. Dat was een heel fijn telefoongesprek en toen ben ik ’s avonds gegaan. Het beviel me eigenlijk prima. Ik was niet echt bang of zo, meer nieuwsgierig. Bij alles wat je doet ben je tenslotte zelf bij.

Ik kom meestal in Arnhem bij Steamworks of in Eindhoven bij Sauna Tibet. Steamworks is heel erg open en dat geeft een bepaalde sfeer. De opzet is Einhoven is anders, daar is het wat knusser, wat een relaxt en warm gevoel geeft. Ik vind de afwisseling wel fijn.

Er zijn fl ink wat vooroordelen en het ligt eraan naar welke sauna je gaat hoeveel ervan waar is. Het publiek is gemiddeld inderdaad wel wat ouder; ik ben doorgaans een van de jongste bezoekers. Bij de meeste sauna’s geldt: hoe later in de week, hoe gemengder het publiek. Bij de ene sauna is het relax- en cruisegedeelte duidelijk van elkaar gescheiden en bij de ander is het allemaal wat meer seksgericht. Dat laatste is niet echt aan mij besteed. Iedereen doet

er viel niks te scheren. Ik wilde er eigenlijk iets van zeggen, maar heb uiteindelijk maar gewoon de deur dichtgedaan en ben ergens anders heen gelopen.

Het fijne aan de gaysauna ten opzichte van de reguliere sauna vind ik dat je meer gelijkgezinden tegenkomt en wat makkelijker met mensen in gesprek raakt. Daarnaast loopt in de gaysauna iedereen met een handdoekje rond, terwijl in de gewone sauna mensen vaak poedelnaakt rondlopen. Overigens kun je mij niet wijsmaken dat er in de gewone sauna niet gefl ikflooid wordt. Dat valt moeilijk te voorkomen, denk ik.

Ik ben momenteel met een leuke jongen aan het daten en hij heeft aangegeven het niet zo fijn te vinden als ik de gaysauna bezoek. Ik snap wel dat hij zich daar een beetje ongemakkelijk bij voelt, dus ik respecteer dat. Ik heb hem wel voorgesteld een keer met me mee te gaan, maar hij kan niet zo goed tegen de hitte.’

TEKST:Martijn Kamphorst / BEELD: Johan van Walsem / MET DANK AAN: Sauna Nieuwezijds & Sauna Steamworks

‘Vrienden hadden me al een paar keer gevraagd of ik zin had om mee te gaan naar de gaysauna, maar ik hield altijd een beetje de boot af. Op een gegeven moment dacht ik: ik ben er nooit geweest, dus ik kan er ook niet over oordelen, laat ik het eens een keer proberen. De eerste keer was een jaartje of twee geleden in het najaar. Overdag had ik gebeld naar Steamworks om te vragen hoe

23

‘WAT ZOU HET FIJN ZIJN ALS ANDERE MENSEN EENS VIJF MINUTEN DOOR MIJN OGEN ZOUDEN KUNNEN KIJKEN’ 24

THE HANDIGAYPABLES nr. 03

DE GASTHEER TEKST: Martijn Kamphorst / BEELD: Johan van Walsem

HET SYNDROOM VAN USHER; HET KLINKT EEN STUK MUZIKALER DAN HET IS. DEZE ERFELIJKE AANDOENING VEROORZAAKT NAMELIJK DOOFBLINDHEID. AROLD DINGEMANS (38) HAD HET ‘GELUK’ DAT DE EERSTE VERSCHIJNSELEN ZICH BIJ HEM PAS ROND ZIJN DERTIGSTE BEGONNEN VOOR TE DOEN. ROND DE OPENING VAN ZIJN SAUNA-ONDERNEMING IN ARNHEM BEGON ZIJN ZICHT TE VERSLECHTEREN EN ZEVEN JAAR VERDER IS HET ONGEVEER MET VIJFTIG PROCENT ACHTERUIT GEGAAN. DEZE AMBITIEUZE ZAKENMAN IS ECHTER OPTIMISTISCH INGESTELD: ‘OMDAT HET SYNDROOM ZICH LANGZAAM ONTWIKKELT, IS HET MAKKELIJK OM ERAAN TE WENNEN. JE WORDT HEEL INVENTIEF. MIJN ENIGE ERGERNIS IS WANNEER MENSEN TEGEN ME ZEGGEN: IK ZOU LIEVER DOOF ZIJN DAN BLIND.’ Arold kwam er pas achter dat iets niet in de haak was rondom de opening van Steamworks, zijn gaysauna in het stadscentrum van Arnhem. ‘Er moest van alles geregeld worden: de verbouwing, de pr, de vergunningen. In die periode liep ik weleens tegen dingen aan, maar dat wijdde ik meer aan de stress en vermoeidheid toe. Op een zekere vrijdagavond liep ik met twee medewerkers en mijn vader naar een restaurantje toe en struikelde ik over een elektriciteitskastje. Voor ik het wist lag ik ineens op de grond en toen dacht ik bij mezelf: dat ik zoiets over het hoofd zie is toch wel heel erg raar. Toen heb ik een oogonderzoek aangevraagd en daarna werd ik gelijk doorverwezen naar het Radboud ziekenhuis, waar al snel bleek dat ik het syndroom van Usher had.’

Het syndroom van Usher is een erfelijke ziekte, maar bij zijn directe familie kan Arold het nergens terugvinden.

Het heeft ongetwijfeld te maken met de recessieve aard van het syndroom; het komt pas voor wanneer beide ouders de ‘verkeerde genen’ aan het kind doorgeven.

‘De ziekte valt het best als volgt te omschrijven: de staafjes in mijn netvlies sterven af, doordat ze te weinig van een bepaald eiwit krijgen om hun werk te kunnen doen.’ De ziekte kent drie verschillende typen: mensen met het eerste type worden doof geboren en raken op latere leeftijd langzaam blind; type twee veroorzaakt een lichte doofheid en het zichtverlies

begint pas op latere leeftijd in; type drie veroorzaakt doof- en blindheid en steekt tevens op latere leeftijd de kop op, maar komt nagenoeg alleen in Finland voor. ‘Ik heb type twee, waarmee ik nog het meest geluk heb gehad. Mijn ziekteverloop is vrij atypisch. Tot mijn dertigste heb ik nergens last van gehad, toen begon ik last te krijgen van nachtblindheid en vanaf daar is het steeds erger geworden. In het begin heb je het helemaal niet in de gaten en vind je jezelf vooral onhandig. Dat wordt erger en erger, maar op een gegeven moment begin je jezelf juist weer “handiger” te vinden. Ik maak nu bijvoorbeeld veel minder kapot dan drie jaar terug, terwijl mijn ogen toen veel beter waren dan nu. Momenteel gaat het wel snel achteruit, maar anderen lopen op hun achttiende al met een stok, dus ik mag niet echt klagen.’

‘IK HEB BEST VEEL MOEITE MET DE SLACHTOFFERROL WAAR JE SOMS INGEDRUKT WORDT’ Arold werkt in zijn sauna gewoon op de vloer; hij vermaakt de gasten en helpt mee achter de bar. ‘Ik word eigenlijk steeds handiger. Vroeger liep ik constant tegen dingen aan.

Dan zag ik bijvoorbeeld drie glazen op een tafel staan, maar de vierde niet en ‘kedeng’, daar ging er weer een. Het verschilt ook heel erg per dag. Afgelopen zaterdag had ik een etentje met de schoonfamilie en dat was een heel slechte dag. Ik had niet eens in de gaten dat er drinken voor me werd neergezet. Soms denk ik weleens: wat zou het toch fijn zijn als andere mensen eens vijf minuten door mijn ogen zouden kunnen kijken.

Dan hebben ze in de gaten hoeveel moeite het voor mij kost om sommige dingen te zien. Het is vooral zwaar om mensen voor de gek te houden, ik wil namelijk zoveel mogelijk “normaal” overkomen. Ik moet soms zelfs uitkijken dat ik niet overmoedig wordt, zeker wanneer ik vrij snel over straat loop. Ik heb best veel moeite met de slachtofferrol waar je soms ingedrukt wordt. Ik wil niet dat mensen naar me kijken en zeggen: “Ach, kijk ‘m nu toch stuntelen”.’

Arold beschrijft zijn aandoening als uitdagend en soms zelfs lachwekkend.

‘Ik ben bijvoorbeeld weleens over een medewerker heen gestruikeld die een van de sauna’s aan het schoonmaken was. Meestal geven mensen duidelijk aan waar ze zijn, wanneer ik een ruimte binnenstap: “Arold, ik ben op de grond”. Ik ben me constant aan het voorbereiden, zodat ik makkelijk overal op in kan spelen. Die wenteltrap daar in de hoek, bijvoorbeeld,’ hij wijst naar de trap achter mij die naar een vide leidt, ‘ik ben al sinds ik binnenkom aan het kijken waar de eerste tree zich bevindt. Ik probeer te anticiperen, zodat als je nu had besloten het gesprek naar boven te verplaatsen ik vast had geweten hoe ik daar kon komen zonder het te vragen.’

Ik zit recht tegenover hem, maar het zou voor Arold makkelijker zijn als ik aan het andere eind van de bar had gezeten: ‘Hoe dichterbij, hoe lastiger.

Ik zie nu jouw gezicht, je schouders kosten al meer moeite, maar je handen krijg ik niet eens mee. Als je nu eens vijftien meter verderop gaat zitten, zie ik je perfect. Ik probeer mezelf echter flink uit te dagen. De meeste mensen gaan op vakantie om uit te rusten, maar ik ga bijvoorbeeld heel eigenwijs naar landen zoals India, waar het allemaal ontzettend chaotisch en druk is. Daar zit wel een stukje zelfkastijding in hoor. Als ik India overleef, dan moet ik Nederland weer makkelijk aankunnen, denk ik dan. Daar hebben mensen ook niet echt begrip voor en dat kan ik ze niet kwalijk nemen, het is tenslotte m’n eigen keus. Ik kies vooral voor landen waardoor ik echt verrast kan worden. Ik ben al sinds mijn zestiende uit de kast en de gay vakanties doe ik ondertussen ook al meer dan vijftien jaar. Daarbij werk ik in de gayscene.

Eigenlijk is m’n hele leven gay en ik realiseer me steeds meer dat ik nog zo veel meer kan zien dan Barcelona of Sitges.’

‘HET ZOU GOED KUNNEN DAT MIJN VRIEND ZICH OP EEN GEGEVEN MOMENT BEDENKT. DAAR BEN IK HEEL NUCHTER IN’ 25

THE HANDIGAYPABLES nr. 03 Hoewel je als slechtziend persoon soms een outcast bent in het nachtleven, is Arold niet van mening dat horeca-eigenaren hier per se veel aan kunnen verbeteren. ‘Wanneer een club bijvoorbeeld zwarte traptreden heeft, dan verbaas ik me daar wel over, maar tegelijkertijd ben ik ook heel realistisch en denk ik: ja, maar luister eens even, de wereld gaat zich niet aanpassen aan jou. 99% van de mensen heeft helemaal geen last van de zaken waar jij je soms aan stoort.

Het gaat er vooral om dat je niet te eigenwijs bent en mensen gewoon om hulp vraagt wanneer je het nodig hebt. Het is meer mijn probleem dan dat van iemand anders, vind ik. Wat ik wel jammer vind, is dat er soms wat weinig begrip is voor mijn situatie.

Redelijk simpele dingen kosten me vaak twee keer zo veel moeite als mijn collega’s en als ik dan een keer klaag dat ik moe ben, krijg ik vaak als reactie: “Zo zwaar is je werk toch niet? Een beetje achter de bar staan en socializen?”.’

‘Ik ben altijd iemand geweest die makkelijk op mensen afstapt, maar kan me goed voorstellen dat andere mensen met een zich daar ongemakkelijk bij voelen en niet weten hoe ze het gesprek moeten starten. Vaak moeten mensen met een beperking het toch hebben van hun eigen vrienden. In de gayscene zijn veel mannen vrij fysiek ingesteld.

Waar vrouwen wat meer een partner kiezen op basis van intelligentie en kameraadschap, draait het bij mannen vaak ook om zaken als “kun je leuke dingen met elkaar doen?” en “kun je samen feesten?”. Ik denk dat elke handicap een stap terug is in de mate van aantrekkelijkheid. Veel mannen zullen er geen problemen mee hebben daar op korte termijn mee om te gaan, maar op langere termijn is het wat anders. Mijn vriend heeft daar vast ook een aantal keer flink over nagedacht. Het zou goed kunnen dat hij zich op een gegeven moment toch bedenkt. Ik ben daar heel nuchter in, je kunt ook iemand kwijtraken omdatie vreemdgaat, of omdat-ie onder een boom komt. Geniet gewoon van de tijd die je wel hebt.’

‘IK HEB MAAR TWEE KEER GEHUILD OM MIJN SITUATIE’ Anderhalf jaar terug ontmoette Arold zijn vriend. ‘Hij had me gespot tijdens een vakantie op Gran Canaria en had aan iemand gevraagd of hij hem aan mij voor kon stellen. Vanuit daar is een relatie ontstaan, op de manier die ik zelf het fijnste vindt. Ik zou niet mijn partner via PlanetRomeo, Grindr of bijvoorbeeld Gay.nl willen vinden. Ik weet ook niet of ik daar gelijk zou vertellen dat ik een oogziekte heb. Het valt me gewoon op dat onbekenden elkaar met een beeldscherm ertussen zo veel meer vertellen dan ze normaal gesproken bij een eerste date zouden doen, terwijl de kunst van het converseren voor mij juist ligt in het iemand tegenkomen en er direct een klik mee 26

hebben. Mijn vriend wist overigens al wel wie ik was, en dat groepje vrienden heeft hem waarschijnlijk vrij snel ingelicht over mijn situatie.

Toen ik hem uiteindelijk vertelde dat ik het syndroom van Usher had, zei hij namelijk: ‘O, dat wist ik allang’.

Ik heb hem duidelijk gezegd dat hij er rekening mee moest houden dat als-ie een relatie met mij aan wil gaan er een moment gaat komen dat ik met een stok zal moeten lopen. Hij zegt dat echter niet erg te vinden; hij vindt mij juist te grootmoedig.

Ik houd gewoon heel erg van gelijkwaardigheid en wil hem niet steeds om hulp vragen. Volgende week heb ik een oogtest en daaruit zal blijken of ik nog mag autorijden.

Als dat echter niet meer blijkt te kunnen, wil ik niet dat hij me overal heen moet rijden. Daarbij woont hij in een stadje zonder treinstation en met de auto scheelt het me drie kwartier om hem op te zoeken. Ik heb echter uitgevonden dat ik gewoon gebruik kan maken van de regiotaxi en die gedachte vind ik wel heel fijn.’

Arold is slechts één keer naar een lotgenotenbijeenkomst geweest, waar aanwezigen werden geüpdatet over de laatste medische ontwikkelingen.

‘Ik werd daar zo ongelukkig van. Er kwamen allemaal mensen binnen met een stok of een hond en dat was voor mij even een harde reality check. Ik zie weleens mensen lopen met een stok, maar ik sta er niet te veel bij stil, want het is voor mij nog een station verder.

Ik moet nog op een punt komen dat ik ook zo behendig over straat loop, maar wil daar nu gewoon nog niet mee bezig zijn. Laatst zag ik op Schiphol een moeder met een dochter van een jaar of 19 jaar lopen, die een stok had. Ik ben op ze afgestapt en heb haar op de man af gevraagd hoe dat voor haar was. Zij was eigenlijk heel positief en toen dacht ik: ik moet me ook niet zo’n zorgen maken.

Ik heb al veel meer jaren dan haar gehad. Niet dat het leven na dertig niet meer interessant is, maar het leven is veel te leuk om je constant maar druk te maken over dingen die je niet meer kan. Ik heb eigenlijk maar twee keer gehuild om mijn situatie.

Een keer om m’n hond, want die kan nu niet meer los lopen en dat vond ik heel sneu voor haar. De andere keer was toen ik naar een groepje vrienden wilde op Koninginnedag en het zo druk was dat ik simpelweg geen mogelijkheid zag om hen te bereiken.

Dat vond ik ontzettend frustrerend.’

‘Mijn vrienden gaan overigens wel heel goed om met de situatie. Ik moet ze alleen af en toe aanwijzingen geven. Een van mijn beste vrienden drukte bijvoorbeeld altijd glazen wijn onder m’n neus, maar dan zie ik ze niet. Op dat soort dingen moet ik ze dan zelf wijzen. Ik heb slechts één ergernis: wanneer iemand tegen me zegt: “Ik zou liever doof zijn dan blind”. Dat zegt men zo voor de vuist weg. Ik vind het juist ontzettend fijn dat ik zonder problemen een gesprek kan voeren met meerdere mensen, of dat ik naar muziek kan luisteren. Mijn vriend merkt natuurlijk wel dat m’n

zicht snel achteruit gaat, maar het stoort hem nog niet. Het zorgt soms wel voor moeilijke momenten. Vorige week wilde ik hem kussen, maar zag ik voor de eerste keer z’n gezicht niet meer scherp. Dat was wel even slikken. Ik schud zoiets dan zo snel mogelijk van me af, het hoort erbij.’

‘EEN BLINDE ACHTER DE BAR IS NIET ECHT HANDIG’ Een remedie voor het syndroom is er nog niet. Sommige artsen schrijven vitamine A-preparaten voor, maar die zijn niet risicoloos. Deze hoge doseringen kunnen enerzijds het ziekteverloop vertragen, maar bij bepaalde genetische codes bestaat ook het risico dat de vitaminen zich ophopen in het netvlies en uiteindelijk juist veel meer schade veroorzaken. ‘Ik heb wel een recept, maar het is bij mij niet duidelijk wat het effect zal zijn, dus ik grijp er puur naar wanneer ik een psychische oppepper nodig heb. Dat helpt natuurlijk niet, want je moet het consequent slikken.

Het oog is overigens wel een van de meeste ideale objecten om mee te werken voor onderzoekers en allicht is er nog hoop in de toekomst. Momenteel wordt er hard gewerkt aan stamceltherapie en gentherapie. Dat laatste is voor mij niet heel interessant, want dat haalt niet terug wat ik kwijt ben.

Stamceltherapie zou mijn volledige zicht kunnen herstellen, maar zonder de gentherapie is dat echter ook maar van korte duur. Ze zijn redelijk vergevorderd met beiden, maar de arts heeft mij gezegd dat het nog zeker tien jaar zal duren voordat er kan worden getest op personen.’

De komende jaren is Arold van plan Steamworks persoonlijk te blijven leiden. ‘Zolang ik maar de juiste mensen om me heen heb, word ik overal van op de hoogte gehouden. Ik denk dat het op een gegeven moment wel lastig wordt om op de vloer actief te blijven. Een blinde achter de bar is niet echt handig. Als ik op een dag meer dan vijf glazen breek, dan moet ik bij mezelf nagaan of het nog een meerwaarde heeft dat ik daar sta.’

Arold is een ondernemer in hart en nieren en heeft na de sauna zelfs nog grotere plannen. ‘Ik wil ooit nog een hotel starten, niet per se een gay hotel, maar een mooi marmeren paleis met flinke zuilen, zoals het Carlton in Cannes. Als jongen van tien bezocht ik met mijn ouders het Amstel en daar is de fascinatie eigenlijk begonnen. Ik vind het fijn om mensen service te bieden, net zoals ik bij de sauna doe. De sauna is echt een kindje geworden en het zal altijd een uitvalsbasis blijven voor toekomstige avonturen die op mijn pad komen.’

‘IK DENK DAT ELKE HANDICAP EEN STAP TERUG IS IN DE MATE VAN AANTREKKELIJKHEID’

28

50 jaar Thermos

van azijnfabriek tot gaysauna TEKST: KORLEKI OKLETEY / FOTO: JOHAN VAN WALSEM

Amsterdams grootste en oudste gaysauna Thermos bestaat vijftig jaar. Dat moet natuurlijk gevierd worden. Voor eigenaar Jan Kuipers is het een bijzonder feestjaar. Hij nam de Thermos in de jaren negentig over en heeft daar nooit spijt van gehad. Gay&Night vroeg hem naar het succes van de sauna en blikte met hem terug op de afgelopen decennia. ‘Als ik moet stoppen met de sauna, ga ik denk ik dood!’

Thermos is al sinds 1995 in je bezit. Is er sinds die tijd veel veranderd?

Voor ik het kocht was de Thermos van een echtpaar die het zeer goed bijhielden, maar er moest wel een hoop vernieuwd worden. Het gebouw zat goed in elkaar qua deugdelijkheid.

Het was vroeger een azijnfabriek.

Ik heb in de loop der jaren flink uitgebreid, onder andere met een extra ruimte voor de wasmachines en een beautysalon. Je moet met je tijd meegaan en je hebt te maken met een kritische doelgroep die houdt van luxe en kwaliteit. Het is inmiddels ook zeer belangrijk dat je het hele jaar door open bent.

Ik heb in de eerste jaren enorm geïnvesteerd in de sauna, maar na zeven jaar was ik volledig uit de schulden. Destijds bestond Thermos nog uit twee vestigingen, een nachtsauna in de Kerkstraat en een dagsauna hier in de Raamstraat. Die in de Kerkstraat was misschien nog wel twee keer zo groot als deze. Op een gegeven moment heb ik dat filiaal afgestoten. Toen ik het kocht snapte ik het al niet: wat moet je nu met twee van zulke grote panden, terwijl het makkelijk in één kan? De crisis was op handen en er kwam steeds minder volk. Sowieso gaan er steeds minder mensen naar de sauna, nu er digitaal zoveel contactmogelijkheden zijn bijgekomen. Als mensen echter een veilige en hygiënische ontmoetingsplek zoeken, moeten ze hier zijn. Dat is nog steeds zo. De sauna bestaat al vijftig jaar. Welke andere gay gelegenheid loopt nou zo lang? Daar ben ik wel echt trots op.

Is het publiek veel veranderd?

Niet zo heel erg. Er zijn gasten die ons al meer dan dertig of veertig jaar trouw blijven bezoeken. De gemiddelde leeftijd ligt tussen de 30 en 40 en de minimumleeftijd ligt op 18. Die jonkies gaan liever naar feesten toe, die willen dansen. Het is natuurlijk geen discotheek. We proberen dat wel bij speciale avonden maar de meeste gasten zitten daar niet op te wachten – die willen rust. Ik heb weleens optredens georganiseerd en liveshows, maar daar was men niet eens zo enthousiast over. Een djoptreden met een hele lichtshow erbij bedanken de meeste gasten voor.

Het is wel moeilijk om jongeren naar de sauna te krijgen. We hebben nu een speciale actie en jongeren tot en met 26 kunnen voor 10 euro naar binnen. Dus voor een tientje kunnen ze wat mij betreft 20 uur in de sauna blijven zitten. Ze krijgen een eerste drankje gratis en twee keer per dag

gratis koffie. Dat doen we ook om de gasten even uit de cabines te krijgen.

Het is niet de bedoeling dat ze daar gaan liggen slapen bijvoorbeeld, maar voor die gratis koffie komen ze er wel uit! Ik zou wel willen dat er meer jongeren komen. Het kost bijna niks en het is veiliger dan zomaar bij een vreemde thuis afspreken. Bij ons zit je veilig en schoon, daar kun je op rekenen. De meeste jonge jongens komen ’s nachts en veel van hen komen uit het buitenland.

We hebben ooit eens geprobeerd vrouwen toe te laten in de sauna, om ook dat publiek aan te trekken.

Dat werkte dus niet. De mannelijke bezoekers dachten alleen maar: wat doen die vrouwen hier? En de vrouwen die daarop af kwamen waren ook niet de meest nette.

Daarbij trok het veel heteromannen aan en we staan wereldwijd bekend als gaysauna, dus dat kan niet. Je moet niet afwijken van dat concept.

Wat onderscheidt Thermos van andere gaysauna’s in Amsterdam en de rest van het land?

Ik denk dat het een verschil is in kwaliteit. En veiligheid. Sommige mensen nemen kostbare spullen mee naar de sauna. Ik wil ervoor zorgen dat alles veilig in de kluisjes zit. Daarnaast de hygiëne. Het water wordt eens per week gecontroleerd op bacteriën. Bij stilstaand water heb je ook snel legionella, dus daar zijn we heel streng op. En brandveiligheid natuurlijk.

Ik ben een echte perfectionist. Als ik iets doe, moet het goed zijn. Zelfs de bierviltjes op de bar moeten allemaal dezelfde kant op liggen. Als je in acht neemt dat er gasten zijn die er al langer komen dan ik zelf, dan doen we het lang niet slecht, denk ik zo.

29

Je moet goed voor je personeel zorgen. Men werkt hier vijf dagen per week, zes uur per dag. Dat zijn relatief korte dagen, maar het is warm en je ziet de hele dag geen buitenlucht. Een groot deel krijgt ook betaalbare huisvesting vanuit het bedrijf in het centrum van de stad.

Ik en mijn collega’s zijn in veel sauna’s geweest over de hele wereld. Dan zie je soms dat eigenaren het echt alleen maar doen voor het geld. Ze zijn 24 uur per dag open en dan vraag ik me af: wanneer maak je dan schoon? Dat kan er niet tussendoor, want niets is vervelender dan dat jij rustig in de sauna zit en er ineens iemand met een zwabber tussendoor komt. Nee. Het moet geordend zijn en kwaliteit

De eerste is geen drugs. Daar ben ik echt helemaal tegen. Mensen weten niet meer wat ze doen als ze drugs op hebben. Die laten we niet binnen. Dronken mensen komen ook niet binnen. Als iemand helemaal bezopen binnen komt struinen, doen we net alsof ze een ledenkaart moeten hebben. Dat snappen ze toch niet. Gasten krijgen maar beperkt te drinken. De barman houdt bij hoeveel iedereen drinkt zodat het geen dronken chaos wordt. Het is een sauna, geen kroeg. En met die stoom en hitte moet je echt geen drugs en drank gebruiken. Gelukkig hebben we zelden incidenten. We hebben wel een aantal keer de ambulance moeten bellen voor mensen die te

‘We hebben ook eens geprobeerd vrouwen toe te laten in de sauna, maar dat werkte niet’ hebben. Dat weten de mensen wel, en daar komen ze ook voor.

Ben je niet bang voor concurrentie van andere sauna’s?

Nee hoor. Het loopt al zo lang goed, we hebben geen stuiver schuld op deze zaak. Men wil graag die concurrentie zien, maar die is er niet echt. Ik gun iedereen het succes, maar ze moeten er hard voor werken. Dat heb ik ook gedaan. En concurrentie is misschien ook wel goed. Dan gaat iedereen wat meer zijn best doen.

Wat gaat er met de sauna gebeuren als jij hier niet meer werkt?

Daar wil ik niet aan denken. Dan ga ik dood denk ik! Ik heb hier zo veel plezier in. Er komen ontzettend grappige jongens en vaste gasten.

Het is ook leuk om te zien wie hier allemaal komen. Zo veel verschillende mensen: van tandartsen tot studenten.

Ik wil dat mensen mij laten zien zelf ook wat gepresteerd te hebben, voordat ik de boel aan ze verkoop.

Je moet een goede naam opbouwen.

Ik wil ook niet dat er iets anders van wordt gemaakt, zou überhaupt geen slim plan zijn. Dat oude pand in de Kerkstraat, waar eerst een filiaal van Thermos in zat, daar zitten nu appartementen in en dat levert lang niet zoveel op als de sauna.

Aan welke regels moeten bezoekers zich altijd houden?

We hebben drie gouden regels.

30

veel drugs gebruikt hadden. Zeker op de nachtelijke uren kan het weleens gebeuren dat iemand een pilletje slikt of GHB gebruikt.

Ten slotte is prostitutie ten strengste verboden. Daar ben ik fel op tegen.

We merken het weleens hoor, dat er toch jongens zijn die er geld voor vragen. Dan komt er ineens iemand geld wisselen aan de bar, terwijl dat nergens voor nodig is. Je bent immers al binnen. En dan zie je daar op de achtergrond zo’n beeldig knaapje staan die betaald wil worden. Dat is niet de bedoeling. Daar zijn bordelen voor. Moeten ze daar maar heen gaan, hier wil ik het niet hebben.

In meer dan twintig jaar Thermos heb je vast weleens opmerkelijke dingen meegemaakt.

Elk jaar, al tien jaar lang, komt er rond de feestdagen een man uit Engeland.

De man ziet er niet al te best uit en hij is hetero. Rond een uur of één komt hij binnen en dan gaat hij aan de bar zitten in een open kerstmannenjasje, op hoge hakken, met pantykousen aan en drinkt hij een paar uur lang biertjes.

Ook opmerkelijk is een stukadoor die bijna dagelijks komt. Hij heeft een prachtig lijf, een jaar of 34 is-ie.

En elke keer komt hij in alleen een kanten onderbroekje en met Adidasschoenen aan.

Er komen ook best veel heteroseksuele en biseksuele mannen.

Sommigen komen ook stiekem. Daar krijg je ook gekke situaties van.

We hebben een paar keer vrouwen gehad die vroegen: is mijn vent hier binnen? Maar we zijn wel discreet. We hebben een keer een jongen aan de bar gehad die zei dat hij zijn sleutels had verloren bij zijn vriend, of we die even konden omroepen. Dat deden we, die jongen kwam naar de bar, en ze kregen me een partij ruzie! Bleek dat die jongen daar stiekem zat en zijn vriend het niet mocht weten. Dat doen we dus niet meer.

Staat seksuele gezondheid bij jullie hoog in het vaandel?

Ja zeker. We geven gratis condooms en glijmiddel weg bij de bar en we hebben anaal douches. Er komt een dag per maand een dokter van de GGD, die een kantoor heeft in het pand. Dat loopt heel goed. Gasten kunnen zich daar laten testen en krijgen gratis een hepatitisprik. Wij stellen de ruimte beschikbaar en de GGD stuurt vrijwilligers. Voor veel mannen is de drempel om een afspraak te maken bij de GGD te hoog, maar hier kunnen ze in twee tellen een vaccinatie halen. Het is misschien niet zo sexy om tijdens je saunabezoek even een spuit te halen, maar het is wel zo gedaan en je bent toch beschermd.

Je moet ervoor zorgen dat je gasten zo gezond mogelijk blijven. We proberen erop te hameren dat ze het veilig doen. Je kan er moeilijk bij gaan staan om te kijken of ze wel echt een condoom om hebben. Dat gasten condooms bij de bar moeten halen, doen we trouwens bewust.

Voorheen hadden we overal bakken met condooms staan, maar dat is eigenlijk niet veilig, want die kunnen bijvoorbeeld kapot geprikt worden en dan teruggelegd. Daarbij veroorzaakt het een hoop rotzooi als die dingen overal rondslingeren.

Hoe vieren jullie het 50-jarig bestaan?

We hebben nu een kortingsactie die drie maanden loopt. De normale entreeprijs is nu 15 in plaats van 20 euro en de entreeprijs voor jongeren tot 26 is nu 10 in plaats van 15 euro.

Daarbij krijgen gasten het eerste drankje gratis. Van de zomer zijn we van plan een grootschalig evenement te organiseren om het jubileum te vieren.

DATE IN TEHERAN Sensueel glijdt Parisa even met haar tong langs haar volle gestifte lippen. Het is niet te geloven, mijn IraansNederlandse vriendin en ik zijn nog geen dag in Iran of we stuiten al op de eerste transgender vrouw. In de lokale Etos nog wel: een krappe cosmeticazaak met eindeloos veel glimmende spiegeltjes en spotlichtjes in een foeilelijke semi-luxe shopping mall. Ze blijkt niet de enige. Bij de juwelier werkt een prachtige jongen in pak die in haar vorige leven duidelijk een vrouw was en in de fastfoodcorner is het de brede kaaklijn van een wat lange dame die op een gendertransitie wijst.

Maar Parisa spant de kroon. Mijn blik verdrinkt in haar grote blauwe ogen – al dan niet echt, want in Iran zijn ze een stuk bedrevener met plastisch chirurgie, haarverf en kleurlenzen dan in het ‘wilde westen’. Haar antwoord? Een gulle lach en dikke knipoog. Mijn vriendin meent Parisa te herkennen uit een documentaire

over sekse-operaties in Teheran.

Het is dodelijk gevaarlijk haar verder uit te horen over haar sekseoperaties en een overduidelijke lesbische voorkeur. In Iran is homoseksualiteit strafbaar met honderd zweepslagen of effectiever nog: ophanging. Geslachtsoperaties zijn echter niet alleen getolereerd, ze worden door de staat zelfs aangemoedigd en in sommige gevallen vergoed. Ze zijn de pijnlijke oplossing voor jongens en meiden die anders hun leven niet zeker zijn.

Mijn nieuwsgierigheid wint het van de angst. Bij ons tweede treffen legt ze haar hand herhaaldelijk op mijn arm en fluistert ze met wat suggestieve dingen in het Perzisch toe. De derde keer lichten haar ogen op. Rihanna’s ‘Diamonds’ dreunt gevaarlijk hard door de speakers terwijl ik voorzichtig wat strengverboden danspasjes maak.

‘Kom mee naar boven’, zegt haar al even ondeugende vrouwelijke collega. ‘Betaal haar maar in natura.’

Ze maakt er een kusmondje bij.

Verlegen draai ik m’n hoofd af, maar Parisa blijft me met haar blauwe kijkers ongegeneerd aankijken. Ze is duidelijk de angst voorbij. ‘You love to be my girlfriend?’ komt er in

‘IN IRAN IS HOMOSEKSUALITEIT STRAFBAAR MET HONDERD ZWEEPSLAGEN OF NOG EFFECTIEVER: OPHANGING’

gebroken Engels uit. Op mijn reactie dat ik inderdaad van de vrouwen ben knikt ze slechts.

Zulke dingen zijn een groot probleem in Iran. Vrouwen ontmoeten elkaar op het zwaar gefilterde internet of in de sportschool. ‘Kom mee sporten!’

Dat gaat niet want ik moet reizen, maar haar telefoonnummer krijg ik wel. En een nachtelijke koffiedate. In het oerconservatieve Iran, waar niets mag maar stiekem alles kan.

Foto: Johan van Walsem

Monique Samuel (1989) is politicoloog en auteur.

Volg haar blog op moniquesamuel.nl.

HITZLSPERGER OUT IN THE OPEN

‘I nally gured out that I preferred living with a man’

34

Interview / Thomas Hitzlsperger

Former Premier League footballer and German international Thomas Hitzlsperger talks to Gay&Night about how he wanted to tell the world he was gay while he was still playing in Germany for Wolfsburg, but was advised against it.

Thomas Hitzlsperger had managed to stay away from his computer for a long time. In the morning he had become the highest-profile footballer to announce he is gay, and in the hours afterwards he had not checked the public reaction. When I speak to him I tell him that support has been flooding in from fans, fellow footballers and well-wishers.

He had thought about coming out while still playing for Wolfsburg in 2011-12 but then listened to people who warned him of the negative consequences. “They all said ‘don’t do it, a big wave will crash on you’,” he says. “But in the end I realised that nobody knows. There was no precedent, so everybody could only speculate on what would happen.”

“But where’s David Cameron?” the former Germany international asks with playful indignation. “He’s a Villa supporter, after all!” The British prime minister, as it turns out, would soon add his voice to a raft of high-profile well-wishers that included Angela Merkel, the German national team manager Joachim Löw, and the former German foreign minister Guido Westerwelle, who is also gay.

While Germany as a country has noticeably become more and more relaxed about homosexuality in recent years, he had also noted there was an unhelpful media obsession with finding the first gay footballer. All sorts of well-intended but ultimately unhelpful interventions from heterosexual players – who either opined that gay players would benefit from coming out or cautioned against it – did not exactly fill him with confidence that this was indeed the right step.

They all talked about the former Aston Villa, West Ham and Everton midfielder’s “courage” in breaking one of sport’s last great taboos: Hitzlsperger, capped 52 times by his country, is the first German footballer to reveal he is gay. He is also the first former Premier League footballer to do so.

It was a moment he always knew would come, and one he dreaded. The decision to address this issue publicly was a “hard, difficult one” that took a number of years to gestate, he tells me. The 31-year-old, who retired from the game last year because of injuries, first told his friends and family.

“I was surprised and happy that they were all totally OK with it.

Where I come from, in rural Bavaria, homosexuality is considered ‘unnormal’. I knew that there would be negative reactions from those who will never understand it, also towards my family, but that didn’t bother them. I’ve had nothing but total support from them.”

Hitzlsperger, who was engaged to his childhood sweetheart and broke up with her shortly before the scheduled wedding six years ago, was not certain of his sexual orientation until his career was almost over. “I finally figured out that I preferred living with a man”, he says.

Homosexuality was rarely a big topic in any of the dressing rooms he encountered, he says, and “the subject only came up when people were speculating about someone else’s sexuality, but never in their presence.”

There was the odd incidence of crass homophobia, as well, “but that was just your general, non-specific football talk”, says Hitzlsperger. “I too, used derogatory terms like ‘what a gay pass’ without thinking about it when I was younger.”

The former international, who played in the 2006 World Cup and the 2008 European Championship, maintains that he did not have to lie about his sexuality and that team-mates eventually stopped asking about his lack of a girlfriend.

In any case, he says, an ultimately fruitless battle to regain full fitness after a series of operations was more important to him than telling his colleagues about his sexual orientation.

The announcement of his retirement last September brought more time to think, however. “It really helped

35

Interview / Thomas Hitzlsperger

me to see that other professional sports people were acknowledging their sexuality. I read about John Amaechi, Gareth Thomas and Tom Daley. They weren’t footballers but the fact that they went public gave me the feeling that I was not alone.

I began to think that I could help other footballers who might be in the same shoes, so that they could see that here’s someone who was even an international. I wanted to encourage them, the way that those guys and Robbie Rogers encouraged me.”

He closely studied the fall-out of their coming outs, too, he says, and felt empowered. “They all said it was good for them.” Hitzlsperger is unwilling to make wide-scale recommendations – “everyone has to decide for themselves” – and is unwilling to predict when the first active footballer in a European top league will follow his lead.

“But the important thing for me is to show that being homosexual and professional football player is something that is normal. The perceived contradiction between playing football, the man’s game, and being homosexual is nonsense.

I don’t think anyone has ever come away from watching a game with me thinking there’s something wrong or ‘too soft’ with my game,” he adds, with a chuckle.

Known as “the Hammer” among supporters because of his fierce shot with his left foot, Hitzlsperger always enjoyed a robust challenge.

“You hear the word courage a lot,” he says, when the talk returns to the reactions he has experienced so far. “That’s nice to hear, but it’s part of the problem, of course. That’s something that should change. I sincerely hope that we’ll see the when nobody mentions courage in these circumstances anymore, because it will be seen as totally normal that a sports person will speak about his homosexuality, the way others talk about their wives and girlfriends. It won’t be easy for the next person to be the truly the first in that regard but maybe I’ve been able to help them a tiny bit.”

36

Hitzlsperger, who has addressed issues such as racism and antisemitism in German football before, is acutely aware that there is a political dimension to his move, with the Olympic Games in Sochi about to begin. “It’s important to face up to nations that discriminate against minorities, sexual or otherwise”, he says. “I’m fine with the fact that my story will be mentioned in relation to the Games, because the situation in Russia is something that needs to be talked about. I’m curious to see what will happen. I’m sure that some athletes will make a stand”.

‘I began to think that I could help other footballers who might be in the same shoes’

Hitzlsperger is under no illusion that football’s attitudes will change overnight. On the day of his interview with the Guardian, the Paris StGermain defender Alex, a former Chelsea player, insisted that “god created Adam and Eve, not Adam and Yves”.

Hitzlsperger says: “You’ll always have those guys, but it’s sad that they don’t think a little deeper about what they’re saying. I feel sorry for them, really”.

Still, the emphatically positive response by politicians, footballers and fans have left him in an optimistic mood and at ease with himself.

“It’s good to know, not just for me but for others who are still playing now, that those at the top have no problem, that they support you.

When the chancellor comes out in your favour, you know that it’s safe being homosexual in this country, that you won’t be discriminated. There will always be a small minority who think otherwise but hopefully, their numbers become fewer and fewer over the next years”.

TEXT: Raphael Honigstein/ The Guardian / The Interview People | PHOTO: REUTERS / MORRIS MAC MATZEN/ The Interview People

DE ODYSSEE Op 15 februari 2014 gaat de Odyssee in première in de Fokker Terminal, Den Haag. Het is voor het eerst dat het eeuwenoude reisverhaal van de Odyssee als dansvoorstelling met livemuziek ten tonele wordt gebracht. Choreografe Lonneke van Leth en beeldend kunstenaar Vincent de Kooker beschrijven de mythe van de Griekse held Odysseus die na de Trojaanse oorlog tien jaar lang moet rondzwerven. De verschillende verhaallijnen worden door middel van dans, beeld en muziek verteld. De nieuwe composities, gemaakt door componist Maxim Shalygin, worden onder leiding van Michael de Roo gespeeld door Asko|Schönberg, Rosa ensemble, Koninklijk Conservatorium en Codart Rotterdam.

Choreograaf Lonneke van Leth: ‘In veelkleurige en spectaculaire scènes zien we Odysseus die uit zijn prille familiegeluk wordt weggerukt om oorlog te gaan voeren. De goden zijn niet gecharmeerd van zijn listige karakter en creëren voor hem een queeste die hij moet doorstaan om weer bij zijn geliefde Penelope en zoon Telemachos te kunnen terugkeren. Een reis vol lusten, ontberingen en beproevingen legt hij af, waarbij hij vaak door toedoen van zijn medereizigers, zijn mannen, in de problemen komt.’

HOLLAND DANCE FESTIVAL EN GRACHTENFESTIVAL De Odyssee gaat in première tijdens het Holland Dance Festival 2014 op 15 februari. In totaal worden er in Den Haag 13 voorstellingen gespeeld in de Fokker Terminal. Het Holland Dance Festival (14 februari - 1 maart) is het grootste internationale dansfestival van Nederland en een van de belangrijkste dansfestivals van de wereld. In Amsterdam wordt de Odyssee opgevoerd tijdens het Grachtenfestival (13 - 23 augustus).

PARTICIPATIE Aan deze bijzondere voorstelling doen bijna 100 participanten mee: o.a. moderne dansers, koorzangers, acrobaten en musici. Ook in deze productie werkt Lonneke van Leth samen met professionals en amateurs. Voor de choreografe is talent ontwikkeling een belangrijke pijler in haar producties: ‘Ik wil zowel amateurs als (pre)-professionals de mogelijkheid geven om te laten zien wat zij in huis hebben. De combinatie van deze groepen met professionals uit de verscheidene disciplines waarborgt de kwaliteit.’

NIEUWE COMPOSITIES Voor dit project zijn nieuwe composities gemaakt voor zestien musici en een vijfentwintigkoppig koor door de Oekraïense componist Maxim Shalygin. Bij elk van de negentien scènes heeft Maxim een nieuwe compositie gemaakt. Dirigent Michael de Roo, o.a. bekend van ballet de L’Opera de Paris, leidt het koor en orkest. De muziek wordt verzorgd door ASKO|Schönberg, het Rosa ensemble, Het Koninklijk Conservatorium en Codarts Rotterdam.

13 februari t/m 1 maart, 20.15 uur, Fokker Terminal, Binckhorstlaan 249 Den Haag

(Ga voor de speellijst en tickets naar www.deodyssee.nu of www.holland-dance.com)

THE FAIRY QUEEN

LANG EN GELUKKIG

Op Valentijnsdag gaat de theatervoorstelling The Fairy Queen in première. In een bewerking van het oorspronkelijke spektakelstuk uit 1692 creëren de Nationale Reisopera en de Veenfabriek een nieuwe vorm van muziektheater die een samensmelting is van twee bestaande kunstvormen: opera en muziektheater.

Gijs Naber, Alex Klaasen e.v.a. brengen een reprise van deze warme lappendeken van slapstick, conference, sing-a-long en magische transformaties. Roodkapje, Assepoester, de stiefzussen Paris en Hilton en Bambi, alles komt voorbij.

Nicolas Mansfield (directeur Nationale Reisopera) en Paul Koek (artistiek leider de Veenfrabriek) waren al een tijdje bezig met een plan om in februari dit jaar een nieuwe bewerking van Henri Purcell’s The Fairy-Queen naar Nederland te brengen.

Net zoals het origineel is het stuk gebaseerd op A Midsummer Night’s Dream, wat te zien is aan de drie grote centrale verhaallijnen rond vier jonge geliefden en een groep acteurs tijdens de kortste nacht van het jaar. ‘De oorspronkelijke droomwereld van Shakespeare is intact gebleven en op surrealistische wijze vertaald naar onze tijd’, aldus Koek. Het is een spektakel met gesproken teksten en uiteenlopende zang- en dansnummers.

Première: 14 februari, 19.30 uur, Wilminktheater Holland Casino Zaal. Ga voor tickets en de volledige

speellijst naar: www.reisopera.nl of www.veenfabriek.nl.

De succesvolle familievoorstelling Lang en Gelukkig van het Ro Theater is een ontroerende, komische voorstelling voor publiek van 8 tot 88 jaar. Lang en Gelukkig is een warme lappendeken van slapstick, conference, sing-a-long en magische transformaties. De sprankelende revue vertelt het tijdloze sprookje van Assepoester, maar dan nét even anders.

Lang en Gelukkig werd in 2007 voor het eerst opgevoerd en werd enthousiast door publiek en pers ontvangen. In 2010 werd er tevens een filmbewerking van het stuk gemaakt, die drie Gouden Kalveren binnensleepte.

Tekst: Don Duyns • regie: Pieter Kramer • spel: Arjan Ederveen, Alex Klaasen/Remko Vrijdag, Sylvia Poorta, Hannah van Lunteren, Hans Leendertse, Gijs Naber, Dick van den Toorn en Rik Hoogendoorn • muziekcompositie: Raymund van Santen en Remko Rijpkema • liedteksten: Alex Klaasen • choreografie: Wilma Hoornstra.

Zaterdag 1 en zondag 2 maart, 14.30 uur, tickets: € 25,-, De Meervaart Meer en Vaart 300, Amsterdam, www.meervaart.nl, 020 - 410 77 00

KATY B /LITTLE RED Katy B (voluit Kathleen Anne Brien) is de zoveelste student van de BRIT School for Performing Arts and Technology die doorbrak in de Britse muziekwereld. Artiesten als Adele, Imogen Heap, Jessie J, Kate Nash en Amy Winehouse gingen haar voor. In tegenstelling tot eerdergenoemde studiegenootjes is Katy B dancepop gaan maken.

Little Red, waarop de zangeres zich rijkelijk liet inspireren door dance uit de 90s, staat vol met nummers die doen verlangen naar lange,

zweterige avonden op plakkerige dansvloeren waarin de nummers in elkaar over lijken te vloeien. Het is dan ook niet verwonderlijk dat de ‘deluxe edition’ van het album een schijfje bevat waarop het album aan elkaar gemixt is als ware het één lange avond in je favoriete club waar Katy B het voorprogramma, de hoofdact én afterpartydiva is. Alleen op de nummers ‘Still’ en ‘Stay Down’ komt de roodharige zangeres even tot rust, zij het vergezeld van een bonte stoet aan synthesizereffecten.

Vreemd genoeg is het nummer ‘What Love Is Made Of’, dat deze zomer werd uitgebracht als voorloper van het nieuwe album, niet op Little Red terug te vinden.

SUZANNE VEGA /TALES FROM THE REALM OF THE QUEEN OF PENTACLES Ze is heden ten dage niet meer súperbekend, maar in 1987 was Amerikaanse folkzangeres Suzanne Vega met haar lied ‘Luka’ een van de eerste artiesten die schreef over kindmisbruik. Haar acapella nummer ‘Tom’s Diner’ werd in 1990 door het Britse producersduo DNA geremixt tot een downtempo popnummer en werd razend populair. ‘Tom’s Diner’ werd ook gebruikt als richtlijn door de programmeurs die het nu zo populaire bestandsformaat mp3

ontwikkelden: pas toen ze de warme vocalen van Vega goed konden laten klinken in een mp3-bestand, waren ze tevreden. Vega’s nieuwste album lijkt zichzelf in eerste instantie vermomd te hebben als simpel, onavontuurlijk middle-of-the-road album, maar niets is minder waar. Het nummer ‘Portrait of the Knight of Wands’, in muzikaal opzicht misschien wel het meest interessante nummer op het album, grijpt je meteen. Vega is in eerste instantie alleen vergezeld

van een gitaar, later komt daar een electronisch loopje en nog wat meer instrumentatie bij. Opmerkelijk is ook dat Vega, toch niet echt een artiest waarbij je heel snel rap- of hiphopinvloeden zou verwachten, op het nummer ‘Don’t Uncork What You Can’t Contain’ het nummer ‘Candy Shop’ van 50 Cent samplet. Toch maar even luisteren, dat album.

VENUS IN FUR REGISSEUR: ROMAN POLANSKI CAST: EMMANUELLE SEIGNER, MATHIEU AMALRIC VERWACHT: DRAAIT VANAF EIND JANUARI IN DE BIOSCOPEN Na Carnage besloot regisseur Roman Polanski (inmiddels 80 maar nog onvermoeibaar) zich nogmaals aan een toneelverlming te wagen: Venus in Fur oogstte de afgelopen jaren veel succes op Broadway en sleepte daar een aantal grote prijzen in de wacht. Dit maal niet vier, maar slechts twee personages: de pedante regisseur Thomas (Mathieu Amalric) en de slonzige actrice Vanda (Emmanuelle Seigner, in het echte leven Polanski’s vrouw).

40

Zij loopt veel te laat zijn theater binnen om auditie te doen voor de toneelbewerking van Venus in Furs, het beroemde boek over een sadomasochistische relatie eind negentiende eeuw.

Thomas besluit de betraande Vanda vijf minuten te gunnen om hem te overtuigen van haar kwaliteiten – hij leest de rol van haar tegenspeler wel voor. Maar al snel raakt hij door haar gefascineerd. Ze lijkt meer verstand te hebben van de rol van strenge meesteres dan de regisseur had durven vermoeden.

Er ontspint zich een machtsspel, waarin de grenzen tussen werkelijkheid en toneelstuk steeds verder vervagen.

De toneelmatige opzet van de lm – één locatie, twee acteurs – zorgt ervoor dat Venus in Fur in visueel opzicht weinig verrast. Maar dat is ook niet nodig, want de perfect gecaste hoofdrolspelers weten de aandacht anderhalf uur moeiteloos vast te houden. Het pleit trouwens voor de omstreden regisseur dat hij de verkenningstocht van het sadomasochisme en seksuele fetisjen zinderend weet te maken zonder te vervallen in perverse clichés. De snedige dialogen tussen Seigner en Amalric zeggen genoeg.

JETTA /FEELS LIKE COMING HOME

PALOMA FAITH /CAN’T RELY ON YOU

Debuutsingle van singer/songwriter uit Liverpool die dit jaar HUGE gaat worden, let maar eens op.

Na een geweldig debuut en een ietwat teleurstellend tweede album gooit de Britse Paloma Faith het over een andere boeg met Pharell Williams.

KYLIE MINOGUE /INTO THE BLUE

SHAKIRA (FEAT. RIHANNA) /CAN’T REMEMBER TO FORGET YOU

We hebben geen idee waar ze de tijd vandaan haalde, want ze is de komende tijd jurylid bij The Voice UK én Australia, maar Kylie is eindelijk terug met een nieuwe single!

Op papier klinkt het nu al als dé popsingle van 2014, maar helaas is dat alleen op papier. Sorry dames, niet meer doen!

ÉMILIE SIMON /MENTEUR

CHROMEO /COME ALIVE (FEAT. TORO Y MOI)

Na een album over haar aan H1N1 overleden vriend Francois Chevalier, is Franse zangeres Émilie Simon terug met een verrassend vrolijk nieuwe single.

Canadees electrofunkduo Chromeo werkte samen met Toro Y Moi op het opzwepende nummer ‘Come Alive’, de derde single van hun album White Women.

L’INCONNU DU LAC REGISSEUR: ALAIN GUIRAUDIE CAST: PIERRE DELADONCHAMPS, CHRISTOPHE PAOU VERWACHT: BEGIN FEBRUARI IN DE BIOSCOOP De Queer Palm, de prijs voor de beste homolm op het festival van Cannes, ging dit jaar naar de bizarre verrassing L’Inconnu du Lac. De Franse vertelling speelt zich grotendeels af op een homocruisestrand, waar de vermoedelijk onvrijwillige dood van een van de vaste bezoekers tot veel rumoer leidt.

TEKST: Robbert Blokland (film) Martijn Tulp (cd)

L’inconnu du lac (‘de onbekende bij het meer’) is een Hitchcockiaanse thriller, waarvan de aoop zich aangenaam moeilijk laat raden.

Maar de catch van de lm is vooral de locatie, die nog maar zelden in lms zo treffend in beeld is gebracht. Zoals op een cruiseplek gebruikelijk zijn de meeste mannen de hele lm door poedelnaakt en wordt er naar hartenlust in beeld gepenetreerd en klaargekomen. Net als in Nymphomaniac van Lars von Trier zijn voor de meest confronterende shots porno-doubles gebruikt, maar toch.

Maar het seksuele verlangen dat zo’n belangrijke rol speelt op de ontmoetingsplek vormt ook de motor voor het plot. De wat naïeve Franck (Deladonchamps) ontwikkelt na een paar keer seks meer gevoelens dan lust voor de besnorde Michel (Paou). Maar als hij vreest dat Michel ook een psychopathisch kantje heeft, belandt hij in dubio: zijn gevoel volgen of zijn verstand? Het maakt van L’inconnu du lac niet alleen een aangename en soms opwindende kijkervaring, maar ook een opvallend gelaagde lm voor een verhaal waarin stijve piemels zo’n dominante rol spelen.

41

GAY AGENDA

AGENDA

30 JANUARI TOT 4 FEBRUARI 15 FEBRUARI: DE MANEGE De Ruyters Agency organiseert zaterdag 15 februari van 23.00/05.00 uur de achtste editie van de Manege in Arnhem. Voor de gelegenheid wordt Brasserie DUDOK weer omgetoverd tot club. De Manege staat inmiddels bekend als een van de meest populaire open-minded dansfeesten van Midden- en Oost-Nederland waar volk van alle leeftijden op afkomt en je seksuele gerichtheid geen enkele rol speelt.

O.a. DJ Dirty K zorgt voor de beats en er zijn acts van Bitch on Stage en vele anderen. www.facebook.com/deruytersagency of www.dudok.nl On the 15th of February, De Ruyters Agency organizes the 8th edition of De Manege. From 23.00/05.00 o’clock, Brasserie Dudok in Arnhem will be transformed into a club once again. De Manege has made quite a name for itself as one of the most popular open minded dance parties of Central and East-Holland, where people from all age groups and sexual orientations come to have a ball. DJ Dirty K and many others will take care of the beats and Bitch on Stage as well as several other performers will mount the stage. www.facebook.com/deruytersagency or www.dudok.nl

VRIJDAG 31 JANUARI Amsterdam, Club Church, (z) onderbroek.

Antwerpen, Hessenhuis, Fridaynights.

Brussel, La Demence, La Demence.

Den Haag, The Penthouse, Popcake On Friday.

Nijmegen, Café Mets, Flashdance 30+...what A Feeling!

Venlo, Boogaloo, 90’s Request Avond.

ZATERDAG 1 FEBRUARI Amsterdam, Club Nyx, 3 X Nyx. Amsterdam, Eagle Amsterdam, Bn After Party.

Amsterdam, Odeon, Bear-necessity Celebrates Its 6th Birthday In Amsterdam.

Antwerpen, Hessenhuis, Saturdaynights With Dj Wim. Deventer, Coc-café Face It, Saturdance.

ZONDAG 2 FEBRUARI Amsterdam, Club Church, (z) onderbroek.

Amsterdam, The Warehouse, Sunday Nightshift.

Tilburg, Cafe Peanuts, Happy Hour.

DINSDAG 4 FEBRUARI Amsterdam, Thermos Sauna, 1 Uur Massage = Gratis Entree Tot De Sauna.

42

VRIJDAG 31 JANUARI Almere, Den Enghel, Vrijdagavondborrel.

Amsterdam, Amstel Fifty Four, Friday Night Is Party Night.

Amsterdam, Café Rouge, Valerie Fladdert Door Showbizzland.

Amsterdam, Prik, Twisted Dj Tunes.

Amsterdam, The Queen’s Head, Friday Night Dj. Antwerpen, Que Pasa, Locura.

Antwerpen, The Boots, Fetish / Cruising Night.

Deventer, Coc-café Face It, Vrijdag Afterfilmcafé.

Enschede, Café Stonewall, Vrijdag Avond Cafe.

Rotterdam, Café Praag / Coc Rotterdam, Apollo.

Rotterdam, Themoodsbar, I Love Naked In The Dark.

Rotterdam, Café Praag, Coc Open.

Rotterdam, Café Praag/sissi Coc Rotterdam Eo, Hiv-eetcafé.

ZATERDAG 1 FEBRUARI Alkmaar, 1811dance&drinks, 1811danceparty.

Almere, Den Enghel, Bier Tijd.

Amsterdam, Prik, Twisted Dj Tunes.

Amsterdam, Spijkerbar, Bingo.

Amsterdam, The Queen’s Head, Saturday Night Dj. Deventer, Coc-café Face It, Zaterdagmiddagcafé.

Enschede, Café Stonewall, Zaterdag Cafe.

Heerlen, Splash New York Dance-café, Splash Ny Saturdayz.

Rotterdam, Themoodsbar, Straight On....

Utrecht, Bodytalk, Gratis Koffie/ thee/gebak En Happy Hour.

Zwolle, Bar Stout, Extra Stout.

ZONDAG 2 FEBRUARI Almere, Den Enghel, Zondags

Happy2hour.

Amsterdam, De Trut, De Trut.

Amsterdam, Dirty Dicks, Fist Factory.

Amsterdam, Hotspotcafe, Amee-zing Avond.

Amsterdam, Prik, Bubbles & Bites.

Amsterdam, Spijkerbar, Seniorenmiddag.

Antwerpen, Bonaparte, Pannekoek (vanaf 21u).

Den Haag, Bastacafé, Zilveruitje.

Deventer, Coc-café Face It, Zondagavondcafé.

Enschede, Café Stonewall, Zondags Cafe.

Rotterdam, Coc Rotterdam Eo, Ooxo!.

Rotterdam, Themoodsbar, Underwear&naked.

Schiedam, Café Matinee, Zondags Borrel.

Utrecht, Bodytalk, Gratis Koffie/ thee/gebak En Happy Hour.

MAANDAG 3 FEBRUARI Amsterdam, Prik, Cheap Monday!

Amsterdam, Spijkerbar, Happy Hour.

Deventer, Coc-café Face It, Men Meet Men. DINSDAG 4 FEBRUARI Amsterdam, Spijkerbar, Beer Bust.

Amsterdam, The Queen’s Head, Drag Bingoshow.

Antwerpen, Que Pasa, Drags On Stage .

Rotterdam, Cafe De Flierefluiter, Pink Bootcamp + Yoga.

Rotterdam, Themoodsbar, Straight On....

MEER/MORE VRIJDAG 31 JANUARI Deventer, Centrale Bibliotheek (zij-ingang), Film Met Homothema.

Eindhoven, Nationaal Zwemcentrum De Tongelreep , Kouros Zwemmen Vrijdag.

Eindhoven, Squashtime, Kouros Squash.

Leiden, De Twee Spieghels, Live Muziek.

Rotterdam, Café Praag, De Borrel.

ZATERDAG 1 FEBRUARI Arnhem, Sauna Steamworks, 2nd Generation.

Leiden, De Twee Spieghels, Live Muziek.

ZONDAG 2 FEBRUARI Amsterdam, Go Gallery, Cowboys & Crows.

Antwerpen, Speelplein Vlaamsekaai, Mountainbike (initiatie).

Leiden, De Twee Spieghels, Live Muziek.

Rotterdam, Coc Rotterdam Eo, Transcafé.

MAANDAG 3 FEBRUARI Eindhoven, Genneperparken, Kouros Tennis.

Leiden, De Twee Spieghels, Jamsessie.

DINSDAG 4 FEBRUARI Eindhoven, Kees Tempel Centrum Voor Gezondheid En Bewegen, Kouros Conditietraining.

Eindhoven, Nationaal Zwemcentrum De Tongelreep, Kouros Zwemmen Dinsdag.

GAY AGENDA

GAY AGENDA

AGENDA

5 FEBRUARI TOT 28 FEBRUARI 3-8 MEI: A GAY SPRING BREAK Een 100% gay vakantieweek in Santa Susanna aan de Costa de Barcelona. Een volledig geprivatiseerd hotel, vol met homo’s, allinclusive en maar één regel: slapen doe je maar thuis! Van 3 tot 8 mei is het tijd voor de vierde editie van ‘gay spring break’ Delice Dream.

Bij het Delice Dream-pakket is alles, maar dan ook alles inbegrepen.

Verblijf, drank en eten (tot 22.00h) en toegang tot de vijftien (!) feesten, waaronder The Gym (België), My Pleasure (Madrid) en de Pre Party van het Circuit Festival (Barcelona).

Onder het grote aanbod aan dj’s bevinden zich onder andere Carlos Gallardo, Ismael Rivas, Mister Mola, Paul Heron en Andrei Stan. De vakantieweek vindt pas begin mei plaats, maar dit is natuurlijk het ideale moment om te boeken! Ga snel naar www.delicedream.com.

WOENSDAG 5 FEBRUARI Amsterdam, Club Roque, Roque The House.

Amsterdam, Thermos Sauna, Two For One. DONDERDAG 6 FEBRUARI Amsterdam, Club Nyx, Nyx Op Donderdag.

Amsterdam, Club Roque, Roque Off College.

VRIJDAG 7 FEBRUARI Amsterdam, Club Church, (z)onderbroek.

Amsterdam, Club Roque, Top Vs Bttm.

Antwerpen, Hessenhuis, Fridaynights.

Utrecht, Winkel Van Sinkel, Pann 25+.

ZATERDAG 8 FEBRUARI Amsterdam, Club Nyx, 3 X Nyx. Amsterdam, Club Roque, Q-koorts!.

Antwerpen, Hessenhuis, Saturdaynights.

Deventer, Coc-café Face It, Saturdance.

Utrecht, Club Lux, Schmutzig.

ZONDAG 9 FEBRUARI Amsterdam, Club Church, (z)onderbroek.

Amsterdam, The Warehouse, Sunday Nightshift .

Tilburg, Cafe Peanuts, Happy Hour.

DINSDAG 11 FEBRUARI Amsterdam, Thermos Sauna, 1 Uur Massage = Gratis Entree Tot De Sauna.

Enschede, Café Stonewall, Gehaktballen Bal. WOENSDAG 12 FEBRUARI Amsterdam, Club Roque, Roque The House.

Amsterdam, Thermos Sauna, Two For One. DONDERDAG 13 FEBRUARI Amsterdam, Club Nyx, Nyx Op Donderdag.

Amsterdam, Club Roque, Roque Off College.

VRIJDAG 14 FEBRUARI Amsterdam, Club Church, (z)onderbroek.

Amsterdam, Eagle Amsterdam, Love Is In The Air. Antwerpen, Hessenhuis, Fridaynights.

Gent, Kokorico, Beloved @ Kokorico - 14 February - 3 Years.

ZATERDAG 15 FEBRUARI Amsterdam, Club Nyx, 3 X Nyx. Antwerpen, Hessenhuis, Saturdaynights.

Den Haag, Paard Van Troje, Cotton Candy.

Deventer, Coc-café Face It, Saturdance.

Utrecht, Tivoli Oudegracht, Pann Silent Temptation.

ZONDAG 16 FEBRUARI Amsterdam, Club Church, (z)onderbroek.

Amsterdam, The Warehouse, Sunday Nightshift .

Tilburg, Cafe Peanuts, Happy Hour.

44

DINSDAG 18 FEBRUARI Amsterdam, Thermos Sauna, 1 Uur Massage = Gratis Entree Tot De Sauna.

WOENSDAG 19 FEBRUARI Amsterdam, Club Roque, Roque The House.

Amsterdam, Thermos Sauna, Two For One. DONDERDAG 20 FEBRUARI Amsterdam, Club Nyx, Nyx Op Donderdag.

Amsterdam, Club Roque, Roque Off College.

VRIJDAG 21 FEBRUARI Amsterdam, Club Church, (z)onderbroek.

Antwerpen, Hessenhuis, Fridaynights.

ZATERDAG 22 FEBRUARI Amsterdam, Club Nyx, 3 X Nyx. Amsterdam, Club Roque, After-party.

Antwerpen, Hessenhuis, Saturdaynights.

Deventer, Coc-café Face It, Saturdance.

Rotterdam, Café Praag/sissi Coc Rotterdam Eo, Marlene, Women Only Party.

ZONDAG 23 FEBRUARI Amsterdam, Club Church, (z)onderbroek.

Amsterdam, The Warehouse, Sunday Nightshift .

Tilburg, Cafe Peanuts, Happy Hour.

DINSDAG 25 FEBRUARI Amsterdam, Thermos Sauna, 1 Uur Massage = Gratis Entree Tot De Sauna.

WOENSDAG 26 FEBRUARI Amsterdam, Club Roque, Roque The House.

Amsterdam, Thermos Sauna, Two For One. DONDERDAG 27 FEBRUARI Amsterdam, Club Nyx, Nyx Op Donderdag.

Amsterdam, Club Roque, Roque Off College.

VRIJDAG 28 FEBRUARI Brussel, La Demence, La Demence.

WOENSDAG 5 FEBRUARI Amsterdam, Club Church, Naked Bar. Amsterdam, Hotspotcafe, Bingo Extravaganza.

Amsterdam, Taboo, Tabitha’s Fabulous Cocktail Wednesday!.

Rotterdam, Cafe De Flierefluiter, Klaverjassen.

Rotterdam, Themoodsbar, Underwear Or Naked Party.

Tilburg, Embrace Pink, Meetingpoint.

Tilburg, Embrace Pink, Chat Homo/lesbo/ bi/trans.

DONDERDAG 6 FEBRUARI Alkmaar, 1811dance&drinks, 1811café.

Amsterdam, Club Church, Blue.

Amsterdam, Eagle Amsterdam, Young Eagle.

Amsterdam, Prik, After Shopping Cocktail Sale!

Antwerpen, Hessenhuis, Student Nights With Dj Digna.

Antwerpen, Que Pasa, Drag Bingo.

Deventer, Coc-café Face It, Donderdagcafé.

Eindhoven, Pallaz, Dragsonstage (just Be Yourself!) - Travestieavond.

Enschede, Café Stonewall, Donderdag Avond Cafe.

Rotterdam, Cafe De Flierefluiter, Studenten Avond.

Rotterdam, Cafe De Flierefluiter, Fit For Fun Bootcamp.

Rotterdam, Themoodsbar, Travestie&lovers.

Rotterdam, Café Praag, ‘kom Naar Praag’ I&a-inloopcafé.

Tilburg, Cafe Peanuts, Meebler Avond.

VRIJDAG 7 FEBRUARI Almere, Den Enghel, Vrijdagavondborrel.

Amsterdam, Amstel Fifty Four, Friday Night Is Party Night.

Amsterdam, Prik, Twisted Dj Tunes.

Amsterdam, The Queen’s Head, Friday Night Dj. Antwerpen, Que Pasa, Locura.

Antwerpen, The Boots, Fetish / Cruising Night.

Deventer, Coc-café Face It, Vrijdagavond Afterfilmcafé.

Enschede, Café Stonewall, Vrijdag Avond Cafe.

Rotterdam, Cafe De Flierefluiter, 80’s Disco.

Rotterdam, Café Praag / Coc Rotterdam, Apollo.

Rotterdam, Café Praag, Coc Open.

Rotterdam, Café Praag/sissi Coc Rotterdam Eo, Hiv-eetcafé.

ZATERDAG 8 FEBRUARI Alkmaar, 1811dance&drinks, 1811danceparty.

Almere, Den Enghel, Bier Tijd .

Amsterdam, Prik, Twisted Dj Tunes.

Amsterdam, Spijkerbar, Bingo .

Amsterdam, The Queen’s Head, Saturday Night Dj. Deventer, Coc-café Face It, Zaterdagmiddagcafé.

Enschede, Café Stonewall, Zaterdag Cafe.

Groningen, Café Ons Moeke, Bingo.

Heerlen, Splash New York Dance-café, Splash Ny Saturdayz.

Rotterdam, Cafe De Flierefluiter, Vrouwenavond.

Rotterdam, Themoodsbar, Straight On....

Utrecht, Bodytalk, Gratis Koffie/thee/ gebak En Happy Hour.

Zwolle, Bar Stout, Extra Stout.

ZONDAG 9 FEBRUARI Almere, Den Enghel, Jazz & Easy Listening .

Almere, Den Enghel, Zondags Happy2hour.

Amsterdam, De Trut, De Trut.

Amsterdam, Dirty Dicks, Naked Darkcruising.

Amsterdam, Hotspotcafe, A-mee-zing Avond.

Amsterdam, Prik, Bubbles & Bites.

Amsterdam, Spijkerbar, Seniorenmiddag.

Amsterdam, The Queen’s Head, Netherbears.

Antwerpen, Bonaparte, Pannekoek (vanaf 21u).

Deventer, Coc-café Face It, Zondagavondcafé.

Enschede, Café Stonewall, Zondags Cafe.

Rotterdam, Themoodsbar, Underwear&naked.

Rotterdam, Café Praag/sissi Coc Rotterdam Eo, Jong & Out. Schiedam, Café Matinee, Zondags Borrel.

Utrecht, Bodytalk, Gratis Koffie/thee/ gebak En Happy Hour.

MAANDAG 10 FEBRUARI Amsterdam, Prik, Cheap Monday!

Amsterdam, Spijkerbar, Happy Hour.

DINSDAG 11 FEBRUARI Amsterdam, Spijkerbar, Beer Bust.

Amsterdam, The Queen’s Head, Drag Bingoshow.

Antwerpen, Que Pasa, Drags On Stage .

Rotterdam, Cafe De Flierefluiter, Pink Bootcamp + Yoga.

Rotterdam, Themoodsbar, Straight On....

WOENSDAG 12 FEBRUARI Amsterdam, Club Church, Naked Bar. Amsterdam, Hotspotcafe, Bingo Extravaganza.

Rotterdam, Cafe De Flierefluiter, Klaverjassen.

Rotterdam, Themoodsbar, Underwear Or Naked Party.

Tilburg, Embrace Pink, Meetingpoint.

Tilburg, Embrace Pink, Chat Homo/lesbo/ bi/trans.

DONDERDAG 13 FEBRUARI Alkmaar, 1811dance&drinks, 1811café.

Amsterdam, Club Church, Blue.

Amsterdam, Eagle Amsterdam, Young Eagle.

Amsterdam, Prik, After Shopping Cocktail Sale!.

Antwerpen, Hessenhuis, Student Nights With Dj Digna.

Deventer, Coc-café Face It, Donderdagcafé.

Eindhoven, Pallaz, Dragsonstage (just Be Yourself!) - Travestieavond.

Enschede, Café Stonewall, Donderdag Avond Cafe.

Rotterdam, Cafe De Flierefluiter, Fit For Fun Bootcamp.

Rotterdam, Cafe De Flierefluiter, Studenten Avond.

GAY AGENDA

Rotterdam, Themoodsbar, Travestie&lovers.

Tilburg, Cafe Peanuts, Meebler Avond.

VRIJDAG 14 FEBRUARI Almere, Den Enghel, Vrijdagavondborrel.

Amsterdam, Amstel Fifty Four, Friday Night Is Party Night.

Amsterdam, Prik, Twisted Dj Tunes.

Amsterdam, The Queen’s Head, Friday Night Dj. Antwerpen, Que Pasa, Locura.

Antwerpen, The Boots, Fetish / Cruising Night.

Den Haag, Bastacafe, Dare Ladies:the Ultimate Dare Is Love Edition .

Enschede, Café Stonewall, Vrijdag Avond Cafe.

Rotterdam, Café Praag / Coc Rotterdam, Apollo.

Rotterdam, Themoodsbar, Naked.

Rotterdam, Café Praag, Coc Open.

Rotterdam, Café Praag/sissi Coc Rotterdam Eo, Hiv-eetcafé.

ZATERDAG 15 FEBRUARI Alkmaar, 1811dance&drinks, 1811danceparty.

Almere, Den Enghel, Bier Tijd .

Amsterdam, Prik, Twisted Dj Tunes.

Amsterdam, Spijkerbar, Bingo .

Amsterdam, The Queen’s Head, Saturday Night Dj. Deventer, Coc-café Face It, Zaterdagmiddagcafé.

Enschede, Café Stonewall, Zaterdag Cafe.

Heerlen, Splash New York Dance-café, Splash Ny Saturdayz.

Rotterdam, Themoodsbar, Straight On....

Utrecht, Bodytalk, Gratis Koffie/thee/ gebak En Happy Hour.

Zwolle, Bar Stout, Extra Stout.

ZONDAG 16 FEBRUARI Almere, Den Enghel, Zondags Happy2hour.

Amsterdam, Café Same Place, Gay S/m Sameplace.

Amsterdam, De Trut, De Trut.

Amsterdam, Dirty Dicks, Total Black Out. Amsterdam, Hotspotcafe, A-mee-zing Avond.

Amsterdam, Prik, Bubbles & Bites.

Amsterdam, Prik, Valentijn Karaoke.

Amsterdam, Spijkerbar, Seniorenmiddag.

Antwerpen, Bonaparte, Pannekoek (vanaf 21u).

Den Haag, Bastacafé, Zilveruitje.

Deventer, Coc-café Face It, Zondagavondcafé.

Deventer, Coc-café Face It, Zondagmiddagsalon.

Enschede, Café Stonewall, Zondags Cafe.

Rotterdam, Themoodsbar, Oil Up....

Rotterdam, Themoodsbar, Underwear&naked.

Schiedam, Café Matinee, Zondags Borrel.

Utrecht, Bodytalk, Gratis Koffie/thee/ gebak En Happy Hour.

MAANDAG 17 FEBRUARI Amsterdam, Prik, Cheap Monday!

Amsterdam, Spijkerbar, Happy Hour.

DINSDAG 18 FEBRUARI Amsterdam, Spijkerbar, Beer Bust.

Amsterdam, The Queen’s Head, Drag Bingoshow.

Antwerpen, Que Pasa, Drags On Stage.

Rotterdam, Cafe De Flierefluiter, Pink Bootcamp + Yoga.

Rotterdam, Themoodsbar, Straight On....

WOENSDAG 19 FEBRUARI Amsterdam, Club Church, Naked Bar. Amsterdam, Hotspotcafe, Bingo Extravaganza.

Amsterdam, Taboo, Tabitha’s Fabulous Cocktail Wednesday!

Rotterdam, Cafe De Flierefluiter, Klaverjassen.

Rotterdam, Themoodsbar, Underwear Or Naked Party.

Tilburg, Embrace Pink, Meetingpoint.

Tilburg, Embrace Pink, Chat Homo/lesbo/ bi/trans.

DONDERDAG 20 FEBRUARI Alkmaar, 1811dance&drinks, 1811café.

Amsterdam, Club Church, Blue.

Amsterdam, Eagle Amsterdam, Young Eagle.

Amsterdam, Prik, After Shopping Cocktail Sale!.

Antwerpen, Hessenhuis, Student Nights With Dj Digna.

Deventer, Coc-café Face It, Donderdagcafé.

Eindhoven, Pallaz, Dragsonstage (just Be Yourself!) - Travestieavond.

Enschede, Café Stonewall, Donderdag Avond Cafe.

Rotterdam, Cafe De Flierefluiter, Fit For Fun Bootcamp.

Rotterdam, Cafe De Flierefluiter, Studenten Avond.

Rotterdam, Themoodsbar, Travestie&lovers.

Tilburg, Cafe Peanuts, Meebler Avond.

VRIJDAG 21 FEBRUARI Almere, Den Enghel, Vrijdagavondborrel.

Amsterdam, Amstel Fifty Four, Friday Night Is Party Night.

Amsterdam, Prik, Twisted Dj Tunes.

Amsterdam, The Queen’s Head, Friday Night Dj. Antwerpen, Que Pasa, Locura.

Antwerpen, The Boots, Fetish / Cruising Night.

Enschede, Café Stonewall, Vrijdag Avond Cafe.

Rotterdam, Café Praag / Coc Rotterdam, Apollo.

Rotterdam, Themoodsbar, I Love Naked In The Dark.

Rotterdam, Café Praag, Coc Open.

Rotterdam, Café Praag/sissi Coc Rotterdam Eo, Hiv-eetcafé.

ZATERDAG 22 FEBRUARI Alkmaar, 1811dance&drinks, 1811danceparty.

Almere, Den Enghel, Bier Tijd .

Amsterdam, Prik, Twisted Dj Tunes.

Amsterdam, Spijkerbar, Bingo .

Amsterdam, The Queen’s Head, Saturday Night Dj. Den Haag, Bastacafe, Jong & Out. Deventer, Coc-café Face It, Zaterdagmiddagcafé.

Enschede, Café Stonewall, Zaterdag Cafe.

Heerlen, Splash New York Dance-café, Splash Ny Saturdayz.

Rotterdam, Cafe De Flierefluiter, Vrouwenavond.

Rotterdam, Themoodsbar, Straight On....

Utrecht, Bodytalk, Gratis Koffie/thee/ gebak En Happy Hour.

Zwolle, Bar Stout, Extra Stout.

ZONDAG 23 FEBRUARI Almere, Den Enghel, Zondags Happy2hour.

Amsterdam, De Trut, De Trut.

Amsterdam, Hotspotcafe, A-mee-zing Avond.

Amsterdam, Prik, Bubbles & Bites.

Amsterdam, Spijkerbar, Seniorenmiddag.

Amsterdam, The Queen’s Head, Netherbears.

Antwerpen, Bonaparte, Pannekoek (vanaf 21u).

Deventer, Coc-café Face It, Zondagavondcafé.

Enschede, Café Stonewall, Zondags Cafe.

Rotterdam, Café Praag / Coc Rotterdam, Zondagmiddagsalon.

Rotterdam, Themoodsbar, Underwear&naked.

Schiedam, Café Matinee, Zondags Borrel.

Utrecht, Bodytalk, Gratis Koffie/thee/ gebak En Happy Hour.

MAANDAG 24 FEBRUARI Amsterdam, Prik, Cheap Monday!

Amsterdam, Spijkerbar, Happy Hour.

DINSDAG 25 FEBRUARI Amsterdam, Spijkerbar, Beer Bust.

Amsterdam, The Queen’s Head, Drag Bingoshow.

Antwerpen, Que Pasa, Drags On Stage .

Rotterdam, Cafe De Flierefluiter, Pink Bootcamp + Yoga.

Rotterdam, Themoodsbar, Straight On....

WOENSDAG 26 FEBRUARI Amsterdam, Club Church, Naked Bar.

Amsterdam, Hotspotcafe, Bingo Extravaganza.

Rotterdam, Cafe De Flierefluiter, Klaverjassen.

Rotterdam, Themoodsbar, Underwear Or Naked Party.

Tilburg, Embrace Pink, Meetingpoint.

Tilburg, Embrace Pink, Chat Homo/lesbo/ bi/trans.

DONDERDAG 27 FEBRUARI Alkmaar, 1811dance&drinks, 1811café.

Amsterdam, Club Church, Blue.

Amsterdam, Eagle Amsterdam, Young Eagle.

Amsterdam, Prik, After Shopping Cocktail Sale!.

Antwerpen, Hessenhuis, Student Nights With Dj Digna.

Deventer, Coc-café Face It, Donderdagcafé.

Eindhoven, Pallaz, Dragsonstage (just Be Yourself!) - Travestieavond.

Enschede, Café Stonewall, Donderdag Avond Cafe.

Rotterdam, Cafe De Flierefluiter, Studenten Avond.

Rotterdam, Cafe De Flierefluiter, Fit For Fun Bootcamp.

Rotterdam, Themoodsbar, Travestie&lovers.

Tilburg, Cafe Peanuts, Meebler Avond.

VRIJDAG 28 FEBRUARI Rotterdam, Themoodsbar, Sneaks.

MEER/MORE WOENSDAG 5 FEBRUARI Amsterdam, Ggd Amsterdam, Gratis Hepatitis-b Vaccinatie.

Den Haag, Stichting Buddy Netwerk, Lunch Voor Hiv+.

DONDERDAG 6 FEBRUARI Eindhoven, Sporthal Strijp, Kouros Voetbal.

Leiden, Bar Dancing De Kroon (coc Leiden), Hiv Café.

Rotterdam, Coc Rotterdam Eo, Informatie&advies.

VRIJDAG 7 FEBRUARI Deventer, Centrale Bibliotheek (zijingang), Film Met Lesbisch Thema.

Eindhoven, Nationaal Zwemcentrum De Tongelreep , Kouros Zwemmen Vrijdag.

Eindhoven, Squashtime, Kouros Squash.

Haarlem, Coc Kennemerland, Eetgroep Coc Kennemerland.

Leiden, De Twee Spieghels, Live Muziek.

ZATERDAG 8 FEBRUARI Haarlem, Bert’s Kookgarage, Film & Diner.

Leiden, De Twee Spieghels, Live Muziek.

ZONDAG 9 FEBRUARI Amsterdam, Go Gallery, Cowboys & Crows.

Antwerpen, Boekhandel ‘t Verschil, Eric Kollen Leest Voor Uit Jongenssprookjes.

Den Haag, Bastacafé, Internationale Roze Kerk.

Leiden, De Twee Spieghels, Live Muziek.

MAANDAG 10 FEBRUARI Eindhoven, Genneperparken, Kouros Tennis.

Leiden, De Twee Spieghels, Jamsessie.

DINSDAG 11 FEBRUARI Eindhoven, Kees Tempel Centrum Voor Gezondheid En Bewegen, Kouros Conditietraining.

Eindhoven, Nationaal Zwemcentrum De Tongelreep, Kouros Zwemmen Dinsdag.

Rotterdam, Lantarenvenster, Gay Film Night.

WOENSDAG 12 FEBRUARI Amsterdam, Ggd Amsterdam, Gratis Hepatitis-b Vaccinatie.

Den Haag, Stichting Buddy Netwerk, Lunch Voor Hiv+.

Haarlem, Coc Kennemerland, Demonstratieles Voorlichting Op School.

DONDERDAG 13 FEBRUARI Amsterdam, Coffee@last, Pink Nieuw West Borrel.

Eindhoven, Sporthal Strijp, Kouros

Voetbal.

Haarlem, Wijkcentrum Binnensteeds, Roze Salon 55+.

Rotterdam, Coc Rotterdam Eo, Informatie&advies.

VRIJDAG 14 FEBRUARI Eindhoven, Nationaal Zwemcentrum De Tongelreep , Kouros Zwemmen Vrijdag.

Eindhoven, Squashtime, Kouros Squash.

Leiden, De Twee Spieghels, Live Muziek.

ZATERDAG 15 FEBRUARI Leiden, De Twee Spieghels, Live Muziek.

ZONDAG 16 FEBRUARI Amsterdam, Go Gallery, Cowboys & Crows.

Leiden, De Twee Spieghels, Live Muziek.

Rotterdam, Coc Rotterdam Eo, Transcafé.

Venlo, Boogaloo, Rainbow Cafe.

MAANDAG 17 FEBRUARI Eindhoven, Genneperparken, Kouros Tennis.

Leiden, De Twee Spieghels, Jamsessie.

DINSDAG 18 FEBRUARI Eindhoven, Kees Tempel Centrum Voor Gezondheid En Bewegen, Kouros Conditietraining.

Eindhoven, Nationaal Zwemcentrum De Tongelreep, Kouros Zwemmen Dinsdag.

WOENSDAG 19 FEBRUARI Amsterdam, Ggd Amsterdam, Gratis Hepatitis-b Vaccinatie.

Den Haag, Stichting Buddy Netwerk, Lunch Voor Hiv+.

Leiden, De Twee Spieghels, Unplugged.

DONDERDAG 20 FEBRUARI Eindhoven, Sporthal Strijp, Kouros Voetbal.

Rotterdam, Coc Rotterdam Eo, Informatie&advies.

VRIJDAG 21 FEBRUARI Eindhoven, Nationaal Zwemcentrum De Tongelreep, Kouros Zwemmen Vrijdag.

Eindhoven, Squashtime, Kouros Squash.

Leiden, De Twee Spieghels, Live Muziek.

ZATERDAG 22 FEBRUARI Leiden, De Twee Spieghels, Live Muziek.

ZONDAG 23 FEBRUARI Amsterdam, Go Gallery, Cowboys & Crows.

Haarlem, Café Gewoon, Ontmoetingscafé Gewoon Coc. Leiden, De Twee Spieghels, Live Muziek.

MAANDAG 24 FEBRUARI Eindhoven, Genneperparken , Kouros Tennis.

Leiden, De Twee Spieghels, Jamsessie.

DINSDAG 25 FEBRUARI Eindhoven, Kees Tempel Centrum Voor Gezondheid En Bewegen, Kouros Conditietraining.

Eindhoven, Nationaal Zwemcentrum De Tongelreep, Kouros Zwemmen Dinsdag.

WOENSDAG 26 FEBRUARI Amsterdam, Ggd Amsterdam, Gratis Hepatitis-b Vaccinatie.

Den Haag, Stichting Buddy Netwerk, Lunch Voor Hiv+.

DONDERDAG 27 FEBRUARI Den Haag, Bastacafe, Roze Verkiezingsdebat.

Eindhoven, Sporthal Strijp, Kouros Voetbal.

Rotterdam, Coc Rotterdam Eo, Informatie&advies.

45

GOING AMSTERDAM / WELCOME http://quentinamsterdam.com/ The Golden Bear 25 Kerkstraat 37 +31206244785 http://www.goldenbear.nl (Daily from 8am-10pm)

TOURIST OFFICE p49

Pink Point 26 Westermarkt +31204281070 http://www.pinkpoint.org

(Daily from 10am-6pm)

Thermos Sauna 65 Raamstraat 33 +31206239158 http://www.thermos.nl

Stichting Homomonument 48 Postbus 16458 http://www.homomonument.nl

(Daily from noon-8am)

COC Amsterdam 29 Rozenstraat 8-14 +31206263087 http://www.cocamsterdam.nl

De Zóciëteit 31 Nieuwezijds Voorburgwal 282a +31610158626 http://www.zocieteit.nl (Fri. from 8pm-11pm)

Donderdagavond Eet Club (DEC) 32 Postbus 3213 http://www.donderdagavondeetclub.nl EduDivers 33 Nieuwezijds Voorburgwal 21-3 +31204288073 http://www.edudivers.nl Evangelische Roze Vieringen 34 Keizersgracht 566 +31206990850 http://www.erv-amsterdam.nl

BARS

CLUBS

Café Same Place 01 Nassaukade 120 +31204751981 http://www.sameplace.nl

Club Church 08 Kerkstraat 52 +31204210392 http://www.clubchurch.nl

(Fri. - Sat. from 10pm-3am, Sun. from 5pm-10pm, Mon. from 8pm-1am, Tue. - Thu. from 9pm-1am)

(Sun. from 4pm-4am, Tue. - Wed. from 8pm-1am, Fri. - Sat. from 10pm-5am)

Mankind 02 Weteringstraat 60 +31206384755 http://www.mankind.nl

De Trut 09 Bilderdijkstraat 165-E http://www.trutfonds.nl/ TRUT_HOME.html

(Mon. - Sat. from noon-11pm)

Every Sunday from 10pm-3am)

Saarein 03 Elandsstraat 119 +31206234901 http://www.saarein.info/ (Mon. - Thu. from 4pm-1am, Fri. Sun. from noon-1am)

Spijkerbar 04 Kerkstraat 4 +31206205919 http://www.spijkerbar.nl (Sun. - Thu. from 4pm-1am, Fri. - Sat. from 4pm-3am)

EVENT ORGANISER Stichting Amsterdam Gay Pride 10 Korte Leidsedwarsstraat 12 www.amsterdamgaypride.org

GALLERIES CNCPT13 11 Prinsengracht 266 +31207527338 http://www.cncpt13.com

Relatietherapeut drs Marcel Holtslag 15 Piet Heinkade 145 +31206712140 http://www.marcelholtslag.nl Soa Aids Nederland 16 Keizersgracht 392 +31206262669 http://www.soa.nl The Natural Health Company 17 Vijzelstraat 1 +31206244533 http://www.tnhc.nl (Sun. from noon-6pm, Mon. - Wed. from 10am-6:30pm, Thu. from 10am9pm, Fri. - Sat. from 10am-6:30pm)

HOTEL/SHORTSTAY Chic and Basic 18 Herengracht 13-19 +31205222345 http://www.chicandbasic.com/ ned/hotel_amsterdam/

(Mon. - Fri. from noon-5pm, Sat. from 1pm-5pm)

Stichting Dignity Nederland 36 Maranathakerk, Hunsestraat 85 +31206183164 http://www.dignitynederland.nl

The Pantry 56 Leidsekruisstraat 21 +31206200922 http://www.thepantry.nl

Stichting Gay Business Amsterdam 37 Lijnbaansgracht 210h +31206208807 http://www.amsterdampride.nl Stichting Hartjesdagen 38 Prins Hendrikkade 53 +31614430451 www.stichtinghartjesdagen.nl

Stichting Pera 40 Weteringschans 6-8 +31206268790 http://www.clubpera.nl/

(Sun. from 2pm-8pm, Mon. - Sat. from 1pm-8pm)

(Mon. - Fri. from 9am-9pm)

ITC Hotel 23 Prinsengracht 1051 +31206230230 http://www.itc-hotel.com (Daily from 10am-11pm)

Quentin Hotel 24 Leidsekade 89 +31206262187

DGLA 70 Stadionkade 150 +31206795987 http://www.dgla.nl

Gay Union Through Sports (GUTS) 71 Meeuwenlaan 41 +31206362932

Freeland Hotel 21 Marnixstraat 386 +31206227511 http://www.hotelfreeland.com

Psychotherapeut Dr. Thijs Maasen 14 Hartenstraat 31 +31206387321 www.homopsycholoog.nl

Hemelse Modder 53 Oude Waal 11 +31206243203 http://www.hemelsemodder.nl

SPORTS ARC Amsterdam Lowlanders 69 Sportlaan 23 +31613452939 http://www.amsterdamlowlanders.com

(Daily from 5pm-10:30pm)

HEALTH

Thermos Beautysalon 07 Raamdwarsstraat 5 +31206239158 http://www.thermos.nl

Eetcafé 100% Zuidoost 52 Bijlmerplen 367a +31206912593 http://www.eetcafezuidoost.nl/

24 uur per dag

Ristorante Italiano Fiorentino 55 Overtoom 125 +31206183272 http://www.ristoranteorentino.nl

(Tue. - Fri. from 9:30am-8pm, Sat. from 7am-noon)

(Mon., Tue., Thu., Fri. from 2pm10pm)

(Sun. from 6pm-1am, Thu. from 7pm1am, Fri. - Sat. from 6pm-3am)

Roze Uitvaart 68 Utrechtsedwarsstraat 85-C +31207712997 http://www.rozeuitvaart.nl

(Mon., Wed., Fri. from 2pm-6pm)

Stichting OndersteBoven 39 Rietlandpark 39 +31206815927 http://www.stichtingondersteboven.nl

(Sun., Tue., Thu. from 9am-6pm, Mon., Wed. from 9am-9pm, Fri. from 9am-5:30pm, Sat. from noon-5pm)

't Sluisje 51 Torensteeg 1 +31206240813 http://www.sluisje.nl

Michael's Boys Escorts 67 Vondelkerkstraat 15-hs +31206181824 www.michaelsboysescorts.com

IHLIA 35 Oosterdoksstraat 110 +31205230837 http://www.ihlia.nl

Clemens Hotel 20 Raadhuisstraat 39 +31206246089 http://www.clemenshotel.nl

(Daily from 7am-11pm)

RESTAURANTS

Connecting Differences 66 Gerard Doustraat 138C +31206626309 http://connectingdifferences.nl

Gay Forcing Bridge 72 Roelof Hartplein 2a +31206629497 http://www.gayforcing.nl

(Daily from noon-6pm)

Hotel Amistad 22 Kerkstraat 42 +31206248074 http://www.amistad.nl

Zij aan Zij 50 Postbus 14508 +31202215276 http://www.zijaanzij.nl

SERVICES

(Daily from 6pm-10pm)

Go Gallery 12 Prinsengracht 64 +31204229580 http://www.gogallery.nl/

Hiv Vereniging Nederland 13 Eerste Helmerstraat 17B-3 +31206892577 http://www.hivnet.org

Winq Media BV 49 Postbus 3291 +31203053825 http://www.winq.com

SAUNA

Krua Thai Classic 54 Staalstraat 22 +31206229533 http://www.kruathai.nl

Gay & Lesbian Switchboard 30 Nieuwe Herengracht 49 +31206236565 http://www.switchboard.nl

Cuts & Curls 05 Korte Leidsedwarsstraat 74 +31206246881 http://www.cutsandcurls.com

Profiles Hair & Body Spa 06 Spuistraat 330 +31206276337 www.proleshairbodyspa.nl

Stichting OUT Media 45 Keizersgracht 205 +31207881365 http://www.outmedia.nl

(Wed. - Sat. from noon-6pm)

European Gay & Lesbian Sport Federation 71 Meeuwenlaan 41 http://www.eglsf.info

Chico's Guesthouse 19 St. Willibrordusstraat 77 +31615353056

WELLNESS

Robin & Rik 64 Runstraat 30 +31206278924

MVS Gay Station 47 Wibautstraat 150 +31650682298 http://www.mvs.nl

COC Nederland 30 Nieuwe Herengracht 49 +31206234596 http://www.coc.nl 08

(Sun. from noon-6pm, Mon. - Sat. from 10am-7pm)

LUNCHROOMS

Amsterdam Leather Pride 28 Postbus 2782

66

Gay Group 45 Keizersgracht 205 +31204215741 http://www.gaymedia.nl

Out of the Closet 63 Jodenbreestraat 158 +31206203055 http://www.outofthecloset.org

De Taart van m'n Tante 27 Ferdinand Bolstraat 10 +31207764600 http://www.detaart.com

ORGANIZATIONS

07

Duizendpoot Gay Advertising 44 Spuistraat 44 +31204282123 www.dp-communications.com

Dusedo 62 Moezelhavenweg 49-53 +31206260702 http://www.dusedo.com

Gay International Press (Gay News) 46 Postbus 76609 +31206791556 http://www.gay-news.com

(Daily from 10am-6pm)

p49

MEDIA

Stichting Safe Service 41 Rozenstraat 8 +31206233794 http://www.safeservice.nl Stichting Secret Garden 42 Oudeschans 2 +31207786120 www.stichtingsecretgarden.nl Transgender Netwerk Nederland 43 Rhijnspoorplein 26 +31205739427 www.transgendernetwerk.nl

(Fri. - Sun. from 5:30pm-11:30pm, Mon. - Thu. from 6pm-10:30pm)

(Daily from 10:30am-10:30pm)

Warie's Thai Food 57 Rozengracht 235 +31206223638 http://www.wariesthaifood.nl (Daily from 3pm-10pm)

RETAIL Black Body 58 Kerkstraat 173 +31206262553 http://www.blackbody.nl (Mon. - Thu. from 11am-7pm, closed on Sunday)

Blue & White 59 Ceintuurbaan 248 +31206101741 http://www.blue-white.nl (Mon. - Fri. from 10:30am-6:30pm, Sat. from noon-6:30pm, Sun. closed)

Bronx 60 Kerkstraat 53-55 +31206231548 http://www.bronx1976.com (Daily from 10am-10pm)

Dom 61 Spuistraat 281 a-c +31204285544 http://www.dom-shop.com (Daily from 11am-8pm)

STUDENTS' ASSO CIATIONS A.S.V.Gay 73 nieuwe nieuwstraat 20 0619466220 http://www.asvgay.nl Gryphus 74 De Boelelaan 1105 www.vu.nl/homonetwerk Stichting UvA Pride 75 Nieuwe Achtergracht 170 http://www.uvapride.nl

GOING AMSTERDAM Reguliers/Amstel

Warmoes/Zeedijk

13 21

28 17

14 05

12

18

18

22 23

02 29

15

10

07 08 09

20

24 23

01

11

27 26

15

03

25

16

20

05

24

23 12

04

08

16

06 10

07 26

17 19

02 01

03

07

13 11

09

25

19

22

BARS

CINEMA

Argos 01 Warmoesstraat 95 +31206226595

Le Salon 13 Nieuwendijk 22 +31206226565 www.lesalonamsterdam.nl

(Sun. from 3pm-3am, Mon. - Thu. from 10pm-3am, Fri. - Sat. from 3pm-4am)

Café Bordó 02 Nieuwe Nieuwstraat 20 +31654646007 (Wed. - Thu. from 4pm-1am, Fri. - Sat. from 4pm-1am, Sun. from 4pm-1am)

Café 't Mandje 03 Zeedijk 63 +31206225375 http://www.cafetmandje.nl (Sun. from 2pm-1am, Tue. - Wed. from 4pm-1am, Fri. - Sat. from 2pm-3am)

Café De Barderij 04 Zeedijk 14 +31204205132 http://www.barderij.com (Sun. - Thu. from 4pm-1am, Fri. - Sat. from 4pm-3am)

Cuckoo's Nest 05 Nieuwezijds Kolk 6 +31206271752 http://www.cuckoosnest.nl (Sun. - Thu. from 1pm-1am, Fri. - Sat. from 1pm-2am)

Dirty Dicks 07 Warmoesstraat 86 www.dirtydicksamsterdam.com (Sun. - Thu. from 4pm-3am, Fri. - Sat. from 4pm-4am)

Eagle Amsterdam 08 Warmoesstraat 90 http://www.theeagleamsterdam.com (Sun. from 10pm-3am, Mon. from 10pm-4am, Tue. - Thu. from 10pm3am, Fri. - Sat. from 10pm-5am)

Getto 09 Warmoesstraat 51 +31204215151 http://www.getto.nl (Sun. - Thu. from 4pm-1am, Fri. - Sat. from 4pm-2am)

Prik 10 Spuistraat 109 +31203200002 http://www.prikamsterdam.nl (Sun. - Thu. from 4pm-1am, Fri. - Sat. from 4pm-3am)

The Queen's Head 11 Zeedijk 20 +31204202475 http://www.queenhead.com (Sun. - Thu. from 4pm-1am, Fri. - Sat. from 4pm-3am)

The Web 12 St. Jacobsstraat 6 +31206236758 www.thewebamsterdam.com (Sun. - Thu. from 1pm-1am, Fri. - Sat. from 1pm-2am)

(Daily from 10am-11:30pm)

CLUBS Boysclub 21 14 Spuistraat 21 +31206228828 http://www.boysclub21.nl (Sun. - Thu. from 3pm-1am, Fri. - Sat. from 3pm-2am)

The Warehouse 15 Warmoesstraat 96 (Sun., Thu. from 11pm-4am, Fri. - Sat. from 11pm-5am)

HOTEL/SHORTSTAY Anco Hotel 16 Oudezijds Voorburgwal 55 +31206241126 http://www.ancohotel.nl

TOURIST OFFICE GayTIC 17 Spuistraat 44 +31203301461 http://www.gaytic.nl (Sun. from noon-6pm, Mon. - Sat. from 11am-6pm)

RESTAURANTS Eetcafé de Spaanse Ruiter 18 Nieuwezijds Voorburgwal 90 +31206249857 http://www.genevergenootschap.nl/Erkende_cafes/caf_de_ spaanse_ruiter.php (Sun. - Thu. from 9am-1am, Fri. - Sat. from 9am-3am)

Restaurant Looks 19 Binnen Bantammerstraat 5-7 +31203200949 www.restaurantlooks.com (Mon. - Sat. from 6pm-1am)

RETAIL Adonis 20 Warmoesstraat 92 +31206272959 Alfa Blue 21 Nieuwendijk 26 +31206271664 http://www.alfablue.com (Daily from 9am-10pm)

Amsterdam Gay Zone 14 Spuistraat 21 +31206258797 (Daily from 11am-11pm)

Boekhandel Vrolijk B.V. 22 Paleisstraat 135 http://www.vrolijk.nu (Open daily from 1pm-5pm)

Condomerie 23 Warmoesstraat 141 +31206274174 http://condomerie.com (Mon. - Sat. from 11am-6pm)

Drake's of L.A. 24 Damrak 61 +31206279544 http://www.drakesdirect.com (Daily from 9am-midnight)

ES Collection 25 Zeedijk 61 +31203301770 http://www.escollectionamsterdam.com (Sun. from 2pm-6pm, Mon. - Fri. from noon-8pm, Sat. from noon-6pm)

Gays&Gadgets 17 Spuistraat 44 +31203301461 www.gaysandgadgets.com (Sun. from noon-7pm, Mon. - Sat. from 11am-7pm)

Mister B Leather & Rubber bv 26 Warmoesstraat 89 +31207883060 http://www.mrb.nl (Sun. from 1pm-6pm, Mon. - Wed. from 10:30am-7pm, Thu. from 10:30am-9pm, Fri. from 10:30am-7pm, Sat. from 11am-6pm)

RoB Amsterdam flagship store 27 Warmoesstraat 71 +31206243807 http://www.rob.eu

BARS

(Sun. - Thu. from 5pm-3am, Fri. - Sat. from 4pm-4am)

Amstel Fifty Four 01 Amstel 54 +31206234254 http://www.amstelftyfour.nl

Vivelavie 13 Amstelstraat 7 +31206240114 http://www.vivelavie.net

(Sun. - Thu. from 4pm-1am, Sat. Sun. from 4pm-3am)

Café Chez René 02 Amstel 50 +31204203388 http://www.chez-rene.nl (Sun. - Thu. from 6pm-3am, Fri. - Sat. from 6pm-4am)

Café het Dwarsliggertje 03 Reguliersdwarsstraat 105 +31631552614 www.hetdwarsliggertje.nl (Mon. - Wed. from 5pm-1am, Thu. from 2pm-1am, Fri. - Sat. from 2pm3am, Sun. from 2pm-1am)

Café Rouge 04 Amstel 60 +31203542695 www.caferougeamsterdam.nl (Sun., Wed., Thu. from 5pm-1am, Fri. - Sat. from 5pm-3am)

Café Soho 05 Reguliersdwarsstraat 36 +31204223312 http://www.cafe-soho.nl (Sun., Wed. - Thu. from 7pm-3am, Fri. - Sat. from 7pm-4am)

Entre Nous 06 Halvemaansteeg 14 +31206231700 http://cafe-entrenous.nl/

(Sun. - Thu. from 4pm-3am, Fri. - Sat. from 6pm-4am)

El Encanto Hairsalon 14 Reguliersdwarsstraat 33 +31203319142 www.elencantohairsalon.nl

B1 24 Reguliersbreestraat 4 +31206239546 http://www.b1sex.nl

(Sun. from 1pm-6pm, Mon. - Tue. from noon-6pm, Wed. - Sat. from noon-8pm)

Hot Heads 15 Reguliersdwarsstraat 4 +31206268075 (Mon. - Wed. from 11am-6pm, Thu. from 11am-9pm, Fri. - Sat. from 11am-6pm)

CLUBS Club NYX 07 Reguliersdwarsstraat 42 Thu. from 11pm-4am Fri. - Sat. from 11pm-5am

Club Roque 16 Amstel 178 +31204210900 http://www.clubroque.nl (Wed. - Thu.&Sun from 11pm-4am, Fri. - Sat. from 11pm-5am)

COFFEESHOPS

Underground Fetish 17 Spuistraat 44 www.underground-fetish.nl

Exit Après Chique Café 07 Reguliersdwarsstraat 42

Betty TOO! 17 Reguliersdwarsstraat 29 +31629063267 http://www.bettytoo.com

Nieuwezijds 28 Nieuwezijds Armsteeg 95 Sauna Damrak 29 Damrak 54 +31206226012 http://www.saunadamrak.com (Daily from noon-9pm)

Hot Spot Cafe 08 Amstel 102 +31651989196 http://www.hotspot-cafe.nl (Sun., Tue. - Thu. from 8pm-3am, Mon. from 9pm-3am, Fri. - Sat. from 8pm-4am)

Lellebel 09 Utrechtsestraat 4 +31204275139 http://www.lellebel.nl (Sun. - Thu. from 8pm-3am, Fri. - Sat. from 8pm-4am)

Montmartre 10 Halvemaansteeg 17 +31206207622 http://www.cafemontmartre.nl (Sun. from 5pm-3am, Mon. from 8pm-11pm, Tue. - Sat. from 5pm-3am)

Reality Bar 11 Reguliersdwarsstraat 129 +31206393012 (Sun. - Thu. from 8pm-3am, Fri. - Sat. from 8pm-4am)

Taboo 12 Reguliersdwarsstraat 45 +31207753963 http://www.taboobar.nl

RETAIL

WELLNESS

(Sun. - Thu. from 9pm-3am, Fri. - Sat. from 9pm-4am)

SAUNA

(Daily from noon-11:30pm)

Artem Bodywear 23 Reguliersdwarsstraat 39 +31203205270 www.artembodywear.com

(Sun. from 1pm-6pm, Mon. - Sat. from 11am-7pm)

(Sun. from 8pm-4am, Wed. - Thu. from 11pm-4am, Fri. - Sat. from 11pm-5am)

Reguliersdwarsstraat 3-5 +31206390102 http://www.saturnino.nl

(Mon. - Thu. from 3pm-midnight, Fri. - Sun. from 10am-midnight)

The Otherside 18 Reguliersdwarsstraat 6 +31206255541 http://www.theotherside.nl (Daily from 11am-1am)

LUNCHROOMS Downtown 19 Reguliersdwarsstraat 31 +31206229958 www.lunchroomdowntown.nl (Daily from 11am-9pm)

RESTAURANTS Garlic Queen 20 Reguliersdwarsstraat 27 +31204226426 http://www.garlicqueen.nl (Wed. - Sun. from 5pm-11pm)

La Margarita 21 Reguliersdwarsstraat 47-49 +31206230707 http://www.lamargarita.nl (Daily from 5pm-11pm)

Restaurant Saturnino 22

(Sun. from noon-11pm, Mon. - Sat. from 9:30am-11pm)

Man talk 23 Reguliersdwarsstraat 39 +31206272525 (Mon. from 1pm-6pm, Tue. - Wed. from 10am-6pm, Thu. from 10am9pm, Fri. from 10am-6pm, Sat. from 10am-5pm)

Rufskin Amsterdam 25 Reguliersdwarsstraat 54 +31206200129 www.rufskin-amsterdam.nl (Daily from noon-7pm, closed on Tuesday)

The Shirtshop 26 Reguliersdwarsstraat 64 +31204232088 www.shirtshopamsterdam.nl (Daily from 1pm-7pm)

GOING ANTWERP / WELCOME

23 10

07

13 04

25

12 06

27

35 03

37 09

22

30

31

14

29

01 20 34

02

33

08

18

BARS Bonaparte 01 Grote Markt 21 +3232319626 http://www.bonaparte.be (Sun. from 2pm-midnight, Tue. - Sat. from 8pm-midnight)

Café DeLux 02 Melkmarkt 18 +3232321766 http://www.cafedelux.be (Daily from 11am-2am)

Café Strange 03 Dambruggestraat 161 +32474424901 http://www.cafe-strange.be Club Random 04 Geulincxstraat 28 +32495755011 http://www.club-random.be/ Den Draak 05 Draakplaats 1 +3232905304 http://www.dendraak.be (Open daily from noon)

Hessenhuis 06 Falconrui 59 +3232311356 http://www.hessenhuis.com (Mon. - Wed. from 11am-2am, Thu. from 11am-3am, Fri. from 11am-4am, Sat. from 4pm-4am, Sun. from 4pm-2am)

Oink Oink Bar 07 Van Schoonbekeplein 3 +3234855440 http://www.oinkclub.com/ (Sun. - Thu. from 9pm-3am)

Popi Café 08 Plantinkaai 11-12 +3232316131 http://www.popi.be (Sat. - Sun. from 11am-midnight, Mon. - Fri. from 2pm-midnight)

Que Pasa 09 Lange Koepoortstraat 1 http://www.cafe-que-pasa.be

21

36

Redstarkafee 10 Van Schoonbekeplein 9 +3237778099 http://www.redstarkafee.be/

Sensoa 17 F. Rooseveltplaats 12 +3232386868 http://www.sensoa.be

(Wed. - Sun. from 2pm-midnight)

WELLNESS CorpoSano 11 Mechelsesteenweg 104 +3236632039 http://www.corposano.be (Closed on Sunday)

CLUBS Red&Blue 12 Lange Schipperskapelstraat 11-13 +3232130555 http://www.redandblue.be (Thu. - Sun. from 11pm-7am)

The Boots 13 Van Aerdtstraat 22 +32476497931 http://www.the-boots.com (Fri. from 10:30-4am, Sat. from 10:305am, Sun. from 5pm-3am)

The Kinky's 14 Lange Beeldekensstraat 10 +3232950640 http://www.kinkys.be (Mon. from 7pm-3am, Tue. - Thu. from 2pm-2am, Fri. from 7pm-3am)

HEALTH AA-holebigroep 'De Eerste' 05 Draakplaats 1 +3232268715 Boysproject 15 Appelmansstraat 12 +3232939590 http://www.boysproject.be Helpcenter-ITG 16 Sint-Andriesstraat 7 +3232160288 http://www.helpcenteritg.be

26

11

Gay Planet Holidays 19 Orgelstraat 6 +3232310827 www.gayplanetholidays.com (Mon. - Fri. from 9:30am-6pm)

ORGANIZATIONS

RESTAURANTS

't Kwadraat | Holebi-ouders 05 Draakplaats 1 http://www.tkwadraat.be

't Braboke 20 Grote Markt 18 +3232263616

Atthis 18 Geuzenstraat 27 http://www.atthis.be

Bourla 21 Graanmarkt 7 +3232018339 http://www.bourla.be

Dubbelzinnig praatgroep biseksualiteit 05 Draakplaats 1 http://www.dubbel-zinnig.be Enig Verschil 05 Draakplaats 1 http://www.enigverschil.be Het Roze Huis - Çavaria Antwerpen 05 Draakplaats 1 +3232880084 http://www.hetrozehuis.be Holebi40plus 05 Draakplaats 1 +32492715708 Mangho (Man, Getrouwd en Homo) 05 Draakplaats 1 +32496166366 http://www.mangho.be Pimpernel40plus 05 Draakplaats 1 +3232189756 www.pimpernel40plus.be Shouf Shouf 05 Draakplaats 1 +32499705007 http://www.shouf-shouf.be Vlaamse Genderkring 05 Draakplaats 1 www.vlaamsegenderkring.be

(Mon. - Thu. from 11am-midnight, Fri. - Sat. from 11am-1am)

Café Confituur 22 Minderbroedersrui 38 +3232943950 (Wed. - Sun. from 11am-midnight)

De Nieuwe Kastaar 23 Londenstraat 26 +3232262013 www.denieuwekastaar.be (Sun. from 11:30am-midnight, Tue. Fri. from 10:30am-midnight, Sat. from 5pm-midnight)

Mask-ara 24 Jozef Reusenslei 17 http://www.mask-ara.be/ Monkey King 25 Lange Dijkstraat 12 +3232263811 http://www.monkeyking.be Othello 26 Oude Vaartplaats 28 +3232266015 Padi Asianfood Gallery 27 Koolkaai 9A +3232251446

Korte Winkelstraat 11 +32475964284 www.reloadantwerpen.be LUNCH tuesday till friday 12:00 - 14:00 Kitchen closed at 21:30

Sjalot en Schanul 30 Oude Beurs 12 +3232338875 http://sjalotenschanul.be (Thu. - Mon. from 5pm-10pm, closed on Tuesday and Wednesday)

RETAIL Boekhandel 't Verschil 31 Minderbroedersrui 33 +3232260804 http://www.verschil.be (Sun. from 1pm-6pm, Wed. - Sat. from 11am-6pm)

De Onderkant 31 Minderbroedersrui 33 +3232260804 http://www.onderkant.be (Sun. from 2pm-6pm, Wed. - Sat. from 11am-6pm)

Erotische verbeelding 32 Kloosterstraat 165 +3232268950 www.erotischeverbeelding.be (Mon. - Sat. from 11am-6pm)

Gay Ron 33 Van Wesenbekestraat 54 +3232340443 http://www.gayron.be (Sat. - Sun. from 2pm-10pm, Mon. Fri. from noon-10pm)

Man Playz 34 Sint-Jacobsmarkt 75 +3237707393 http://www.manplayz.be/

(Mon. - Sat. from 6pm-11pm)

(Mon. - Fri. from 2pm-10am)

Publique 28 Graaf van Egmontstraat 2 +3232372595 www.publique-restaurant.be

Plan B 35 Klapdorp 54-56 +3232337393

(Daily from 9am-11pm)

TRAVEL AGENCY

05

Reload 29

(Sun. from 1pm-5pm, Thu. from 11am-8pm, Fri. from 11am-9pm, Sat. from 11am-8pm)

Roxy - Piercings and jewellery 36 Kammenstraat 68 +3232328289 http://www.roxy-shop.be (Mon. - Fri. from 10am-6pm, Sat. from noon-6pm)

Toys 4 Boys 37 Nosestraat 6 +3232320827 www.toys4boysleather.com (Thu. - Sat. from 11am-8pm,Sun. from 2pm-5pm )

SPORTS Active Company 05 Draakplaats 1 +32477510305 http://www.activecompany.be

HAARLEM

13

ROTTERDAM

GOING ROTTERDAM / HAARLEM

10 19

02

01 03

08

15

06 04

06

11

02 05

09

03

01

16 12

BARS

WELLNESS

http://www.dikkemaatjes.nl

BARS

CINEMA

RESTAURANTS

Bar de Regenboog 01 Van Oldenbarneveldstraat 148a +31634569724 www.regenboog-rotterdam.nl

Gay Massage Rotterdam 08 Heemraadsplein 10a +31639629429 www.gaymassage-brian.eu

RETAIL

Gay Café Wilsons 01 Gedempte Raamgracht 78 +31235325854 http://www.wilsons.nl

Roxy 03 Kleine Houtstraat 77zw +31235325139 www.roxyseksbioscoop.nl

Restaurant Subliem 05 Kleine Houtstraat 44 +31235510590 www.restaurantsubliem.nl

(Sun. from 5pm-11pm, Mon., Wed. from 8pm-1am, Thu. from 5pm-1am, Fri. - Sat. from 8pm-4am)

(Daily from noon-midnight)

(Tue. - Sun. from 4:30pm-midnight)

(Closed on Mondays and Tuesdays)

Café KeerWeer 02 Keerweer 14 +31104131217 http://www.keerweer.nl (Mon. - Thu. from 4pm-6am, Fri. Sun. from 3pm-6am)

Café Strano 03 Van Oldenbarneveldstraat 154 +31104125811 http://www.cafestrano.nl (Sun. from 4pm-4am, Mon. - Wed. from 4pm-2am, Thu. from 4pm-3am, Fri. - Sat. from 4pm-6am)

Cafe De Flierefluiter 04 Schiedamsedijk 9A http://www.gaycafe-deiereuiter.nl (Sun. from 3pm-1am, Mon., Wed., Thu. from 4:30pm-1am, Fri. - Sat. from 4:30pm-2am)

CLUBS Club Why 09 Schiedamsesingel 139 +31104141486 http://www.gay-palace.nl (Fri. from 11pm-5am, Sat. from 11pm-6am)

(Tue. - Sat. from 10:30am-5:30pm)

Nostra 10 Van Oldenbarneveldstraat 127a +31102132222 http://www.nostra.nl/rotterdam

Sauna Finland 17 Grondherendijk 7 +31102235895 http://www.gaysaunanland.nl

(Tue. - Wed. from 10am-6pm, Thu. Mon. from 10am-9pm)

ORGANIZATIONS

Loge 90 06 Schiedamsedijk 4a +31104149745 http://www.loge90.nl

COC Rotterdam 12 Schiedamsesingel 175 +31104141555 http://www.cocrotterdam.nl

(Sun. from 3pm-8pm, Tue.-Thu. from noon-1am, Sat. from 8pm-2am)

Subliem 16 Nieuwe Binnenweg 466b +31104763680 http://www.subliem.nl

SAUNA

Apollo 11 Zwarte Paardenstraat 91a +31102133525 http://www.apollo-rotterdam.nl

Themoodsbar 07 's Gravendijkwal 92 +31102251725 http://www.themoodsbar

(Mon. - Fri. from noon-8pm, Sat. Sun. from noon-5pm)

LUNCHROOMS

Cosmo Bar 05 Schiedamsesingel 133 +31104123668

(Sun. - Thu. from noon-1am, Fri. - Sat. from noon-2am)

GayToys 15 Keerweer 10 +31104113522 http://www.gaytoys.nl

(Mon. - Fri. from 1:30pm-5pm)

RotterdamV 13 Weena 877 +31104149406 http://www.rotterdamv.nl Vereniging Dikke Maatjes Big & Bear Netherlands 14 Struitenweg 38C

(Sun. - Thu. from noon-11:30pm, Fri. Sat. from noon-2am)

Sauna Spartacus 18 's Gravendijkwal 130-2 +31104366285 http://www.saunaspartacus.nl (Daily from 1pm-6am)

SERVICES Skyline/International 19 Nieuwstraat 208 +31104119089

La Justesse 02 Gedempte Oudegracht 127 +31235324052 http://www.justesse.nl (Sun., Tue. - Thu. from 8pm-1:30am, Fri. - Sat. from 7:30pm-3:30am)

ORGANIZATIONS

RETAIL

COC Kennemerland 04 Lange Herenvest 122 +31638026387 www.coc-kennemerland.nl

Pin Up 06 Kleine Houtstraat 125 +31235315797 http://www.happy-shops.com/ nl/pinup (Daily from 11am-11pm)

GOING NIJMEGEN / GRONINGEN 05

GRONINGEN

NIJMEGEN

02 04

05

01

03 01

03

06

08

07 06 07

02

BARS

ORGANIZATIONS

RETAIL

BARS

GALLERIES

Café Meermin 01 Bloemerstraat 2 +31243236100

COC Nijmegen St. Antoniusplaats 1 +31243600345

Café Mets 02 Grotestraat 7 +31243239549 http://www.cafe-mets.nl/

Homojongerenorganisatie Dito!

St. Anthoniusplaats 1

Boekhandel De Feeks 06 Van Welderenstraat 34 +31243239381 http://www.feeks.nl

Bar de Rits 01 Pottebakkersrijge 2 +31613616512 http://www.barderits.nl

Galerie MooiMan 04 Noorderstationsstraat 40 +31505710394 http://www.mooi-man.nl

(Tue. - Thu. from 4pm-midnight, Fri. Sun. from 4pm-midnight)

RESTAURANTS

Chaps 03 Tweede Walstraat 96 +31243604272 0681997691 http://www.chaps-nijmegen.nl

Eetcafé de Plak 065 Bloemerstraat 90 +31243222757 http://www.cafedeplak.nl

(Thu. - Mon. from 9pm-midnight)

(Daily from noon-11pm)

(Tue. - Fri. from 10am-5:30pm, Sat. from 10am-5pm)

SAUNA Sauna Azzurra 07 Van Heemstraweg 59 +31246841808 http://www.gaysaunaazzurra.nl/ (Sun. - Thu. from noon-midnight, Fri. - Sat. from noon-2am)

Café Ons Moeke 02 Paterswoldseweg 42 +31503146625 http://www.onsmoeke.com (Sun. from 4pm-9pm, Tue., Wed., Thu. from noon-9pm, Fri. - Sat. from noon-11pm)

De Kast 03 Oosterstraat 7A +31503127041 http://www.uitindekast.nl

(Fri. - Sun. from 2pm-6pm)

TOURIST OFFICE COC Groningen & Drenthe 05 Hardewikerstraat 9 +31503132620 http://www.cocgroningen.nl (Mon., Wed., Fri. from 3pm-6pm)

RETAIL Deltashop Groningen 06

Folkingestraat 53 +31503126449 (Mon. - Sat. from 10am-11pm)

Erotheek 3000 07 Gedempte Zuiderdiep 130 +31503144221 http://www.videotheek3000.nl (Sun. from noon-8pm, Mon. - Fri. from 10am-10:30pm, Sat. from 11ammidnight)

SAUNA Sauna 't Pakhuisje 08 Schuitemakersstraat 17 +31503129288 http://www.pakhuisje.nl (Sun., Tue. - Fri. from 2pm-11pm, Sat. from 2pm-2am)

GOING BRUSSELS 03

06

09

23

10

25

15 05

07 01 08 26 12

18

13

04

21 30 16 24

14

29

17

BARS

+3224142400

Chez Dolores 01 Rue du Marché au Charbon 40 Kolenmarkt +32477651215

MAD bar 10 32 rue des pierres

(Sun. - Wed., Fri., Sat. from 3pm)

Chez Maman 02 Rue des Grands Carmes 7 Lievevrouwbroersstraat http://www.chezmaman.be (Tue. - Sat. from midnight)

Christobar 03 Rue de la Fourche 12 Greepstraat +3222013403 (Daily from 5pm)

L'Homo Erectus 04 Rue des Pierres 57 Steenstraat +32475831107 http://www.lhomoerectus.be (Daily from 4pm)

L'Homo Erectus Classicus 05 Rue du Marché au Charbon 5 Kolenmarkt +32475831107 http://www.lhomoerectus.be (Daily from 5pm-3am)

La Reserve 06 petite Rue au Beurre 2a Korteboterstraat +3225116606 (Sun. from 3pm-1am, Mon. from 3pm-11:30pm, Tue. - Thu. from 3pmmidnight, Fri. - Sat. from 3pm-1am)

Le Baroque 07 Rue du Marché au Charbon 44 Kolenmarkt +32 2 450 48 72 http://www.barlebaroque.be (Daily from 5pm)

Le Belgica 08 rue du Marché au Charbon 32 Kolenmarkt http://www.lebelgica.be (Sun., Thu. - Sat. from 8pm-3am)

Le Windsurf 09 rue des Pierres 14 Steenstraat

(Daily, except Tue. from 10am)

(Sun., Mon., Wed., Thu. from 6pm1am, Fri. - Sat. from 6pm-5am)

Rainbowhouse 11 rue du Marché au Charbon 42 Kolenmarkt http://www.rainbowhouse.be (Sun. from 3pm-7pm, Tue. - Thu. from 6:30pm-10pm, Fri. - Sat. from 6:30pm-midnight)

Tels Quels Café 12 rue du Marché au Charbon 81 Kolenmarkt +3225123234 http://www.telsquels.be (Sun. - Thu. from 5pm-midnight, Fri. Sat. from 5pm-2am)

CLUBS Le Boys Boudoir 13 rue du Marché au Charbon 25 Kolenmarkt +3226145838 http://www.leboysboudoir.be (Sun. from 7:30pm-3am, Mon. - Thu. from 7:30pm-4am, Fri. - Sat. from 7:30pm-5am)

Le Duquesnoy 14 Rue du Duquesnoystraat 12 +3225023883 http://www.duquesnoy.com (Sunday from 3pm-3am, Mon.-Thu. from 9pm-3am, Fri. from 4pm-5am, Sat. from 9pm.-5am)

Nation Club 15 rue des Riches Claires 7 Rijkeklarenstraat +32475707900 http://www.nationclub.be (Sun. from 2am-8am, Thu. from 11pm-6am, Fri. from 11pm-7am, Sat. from 11pm-8am)

COFFEESHOPS

TRAVEL AGENCY

SAUNA

Cafe Le Fontainas 16 Rue du Marché au Charbon 91

Holidaypride 22 rue du Midi 53 Zuidstraat +3225027377 http://www.holidaypride.be

Club 3000 27 Jamarlaan 9 (Saint-Gilles) +325221023 http://www.club3000.net

(Mon. - Fri. from 10am-6pm, Sat. from noon-6pm)

(Mon. - Thu. from 9am-2am, Fri. from 9am-6am, Sat. from 10am-6am)

(Mon. from 10am-1am, Thu. from 10am-1am, Fri. from 10am-2am, Sat. from 11am-2am, Sun. from 11am-1am)

EVENT ORGANISER La Demence 17 Rue Blaesstraat 210 +3225119789 http://www.lademence.com/ (Check www.lademence.com for party dates)

The Belgian Pride vzw 18 Kolenmarkt 42 +32488320328 http://www.thepride.be/

RETAIL Argos Video 23 rue des Riches Claires 13 Rijkeklarenstraat +3225029249 http://www.argosvideo.be (Sun. from 3pm-8pm, Mon. - Sat. from noon-10pm)

HOTEL/SHORTSTAY

Borisboy 24 Rue du Midi 95 Zuidstraat +3225026626 http://www.borisboy.com

Best Western hotel Royal Centre 19 Koningstraat 160 +3222190065 http://www.royalcentre.be/

Darakan 25 rue du midi 9 Zuidstraat +3225122076 http://www.darakan.net

ORGANIZATIONS ILGA Europe 20 Rue de la Charité 17 +3226095410 http://www.ilga-europe.org Merhaba 21 Kolenmarkt 42 Rue du Marché au Charbon +32488572574 http://www.merhaba.be

(Sun. from 2pm-6pm, Mon. - Sat. from noon-7pm)

RoB | Man 2 Man 26 rue des Riches Claires 11 Rijkeklarenstraat +3225140296 http://www.rob-brussel.be (Tue. - Fri. from 10am-6:30pm, Sat. from 10am-6pm)

L'Oasis 28 rue Van Orley 10 Van Orleystraat +3222180800 http://www.oasis-sauna.be (Daily from 11.30am-midnight)

La Griffe 29 Rue de Dinant 41 Dinantstraat +3225126251 http://www.saunalagriffe.eu Macho Sauna 30 rue du Marché au Charbon 106 Kolenmarkt +3225135667 http://www.machosauna.com Spades 4our Bruxelles 31 Rue bodeghem 23-25 Bodegemstraat +3225020772 http://www.saunaspades4.be

GENT

GOING GENT

05

03

02

08

01

06

09

04

BARS

CLUBS

RETAIL

A-Pl+ss 01 Belfortstraat 39 +32 496 28 24 98 http://www.a-pluss.be

Adonis 07 Deinsesteenweg 14 +32475525173 http://adonisgent.com

Hephaestion 09 Kammerstraat 29 +3293553461 http://www.hepaestion.be

Abacho 02 Hoogpoort 12 +32 493 58 97 36

ORGANIZATIONS

SAUNA

Casa Rosa 08 Kammerstraat 22 +3292692812 http://www.casarosa.be

Spades 4our Gent 10 Koning Albertlaan 172 +3293388650 http://www.spades4our.be

Barrazza 03 Hoefslagstraatje 6 +32473769522 http://www.barrazza.be King Street 04 Kammerstraat 49 +3292239061

Çavaria 08 Kammerstraat 22 +3292236929 http://www.cavaria.be

Por que No 05 Galglaan 93 +3292539764 http://www.porqueno-gent.be

Wel Jong Niet Hetero 08 Kammerstraat 22 +3293354187 www.weljongniethetero.be

The Out 06 Hoogpoort 53 +32 9 330 45 90 http://www.the-out.com

VLAANDEREN OVERIG BARS

+32 16 60 12 63

't Fenomeen Marktplein 4 Kuurne

Crisco Oude Kasteelstraat 3 Kortrijk 0495/47.26.04 http://www.crisco.be

Bar Temptation Ooststraat 55 Oostende 0032476075670 Bar The Boys Papenstraat 9 Kortrijk 0032484732029 Bar Valentino Kaalstraat 21 Oostende 59 80 54 11 http://www.club-valentino.be Cafe Key West Dirk Boutslaan 12 Leuven http://www.keywest.be Cafe Montana Hendrik Consciencestraat 50 Roeselare 0032 51 24 53 94 Cafe Rocco Diestsesteenweg 24 Kessel-lo

De vliegende steirt Stationsplein 61 Ingelmunster +32 (0) 479/170.388 www.vliegendesteirt.webs.com (Wed. - Fri. from 4pm, Sat. - Sun. from 7pm)

Maxin’s Van Iseghemlaan 37 Oostende +32496 429 039 (Thu. - Mon. from 2pm-11pm. Closed on Tue. - Wed.)

SAUNA 't Herenhuis De Lescluzestraat 63 Berchem +3232395195 http://www.gaysaunaherenhuis.be (Sun. - Thu. from noon-1am, Fri. - Sat. from noon-2am)

Sauna Aquarius Peter Benoitstraat 77 Oostende Sauna Kouros Botermelkbaan 50 Schoten +3236580937 http://www.kouros.be (Daily from noon-midnight)

Taverne Bonaparte Van Iseghemlaan 20 Oostende

Sauna Kouros Min. Libaertlaan 59 Kortrijk

TOURIST OFFICE

Sauna Max Stadelaan 21 Heule

Holebifoon Kammerstraat 22 Antwerpen +3280099533 http://www.holebifoon.be/

Sauna Nautillus Oudenaardsesteenweg 392 Avelgem

ONTBREKEN ER NOG ADRESGEGEVENS? MAIL NAAR REDACTIEOUTMEDIA.NL HEB JE ZELF EEN HOLEBICAFÉ? GA DAN NAAR HTTP://GUIDE.OUTMEDIA.NL/ADMIN/REGISTER

NR.191 / FEBRUARI 2014 COLOFON

UITGEVER: I.S.M.: HOOFDREDACTEUR:

Stichting OUT Media çavaria & ZiZo Martijn Tulp

ADJUNCT HOOFDREDACTEUR: VORMGEVER: MEDEWERKERS:

Martijn Kamphorst Jeroen de Rooij Dennis De Roover, Robbert Blokland, Korleki Okletey, Monique Samuel, Johan van Walsem, Juliette van der Smitte, Ype Driessen e.a.

MET DANK AAN:

Jan-Willem de Bruin/COC, Geert Buytaert, Tom Haines, Thermos Sauna, Sauna Nieuwezijds, Sauna Steamworks, Elliott Matos e.a.

REDACTIE: ADRES:

redactie@outmedia.nl Postbus 10482, 1001 EL, Amsterdam tel: +3120-788 13 55, fax: +3120-7881361 info@outmedia.nl @gaynightmag facebook.com/gaynightvlaanderen

Gay&Night is a registered trademark. Entire contents copyright 2006-2014. All rights reserved. No part of this paper, including editorial content, photos, artwork or maps may be reproduced without written permission. All rights to letters, art, articles and photographs sent to Gay&Night will be treated as unconditionally assigned for publication, and are subject to editing. The opinions expressed by the columnists, letter writers and commentators are their own and do not necessarily reflect the opinion of the publisher, editors or staff of Gay&Night.

While we support the many fine advertisers who make this publication possible, Gay&Night cannot accept any responsibility for advertising claims.

COTTON CANDY De organisatie van het Straight Friendly-feest Popcake komt op zaterdag 15 februari met een nieuw feest in poptempel het Paard van Troje in Den Haag.

Het lichtroze zusje van Popcake, met de naam Cotton Candy combineert Pop en Club onder één dak.

‘Heel tof dat een van de grotere poptempels van Nederland het decor wil zijn voor een groot lichtroze feest’, aldus organisator Luuk Wessels. ‘Met Cotton Candy hopen wij dat Den Haag er een leuk, kwalitatief en vooral toegankelijk gayfeest bij krijgt, voor zowel mannen als vrouwen’.

Opening Pop-up kapsalon Naast de line-up van vijf dj’s zal er in het Paard van Troje een tijdelijke popup kapsalon geopend worden, waar het team van Kinki Kappers Den Haag je haar nog even van een extra party touch kan voorzien. Met een naam als Cotton Candy kunnen gratis suikerspinnen natuurlijk niet ontbreken deze avond.

De DJ’s Dj Sjeazy Pearl a.k.a. The Mohawk wil wereldwijd liefde geven met haar muziek op de grootste poppodia en festivals en dat kan natuurlijk het beste de dag na Valentijsdag bij Cotton Candy. Naast Beauty & the Beat-winnares Sjeazy Pearl zal DJ Miss T voor flink wat girlpower zorgen.

De Roemeense dj Stef zag al heel wat internationale clubs en kan na Cotton Candy ook wereldstad Den Haag aan zijn lijst toevoegen. De Popzaal is in handen van ‘zusje’ Popcake. Luuk Wessels (resident-dj Popcake) en de Amsterdamse dj Yuki zorgen voor een POP-R&Bmix van 80s/90s tot nu.

Cotton Candy vindt zaterdag 15 februari plaats van 23.00 – 04.00 in het Paard van Troje, aan de Prinsegracht 12 in Den Haag.

Kaarten a € 7,50 (excl. reserveringskosten) zijn via de kassa en www.paard.nl te koop.

SYMPHONICA IN CASA ROSSO Coco Coquette presenteert Symphonica in Casa Rosso: sprankelend travestiecabaret in de donkere wintermaanden.

Top trava artiesten brengen louter hoogtepunten uit hun omvangrijke repertoire met ultra-light entertainment en onverantwoord amusement.

Oude toppers en nieuwe knallers. Enkele namen: Desiree dello Stiletto, Tilly Trekhaak, Mizz Mopsie, Rose Murphy, Victoria False en Coco Coquette.

9, 16 en 23 februari en 2 maart, Theater Casa Rosso, Oudezijds Achterburgwal 106108 Amsterdam, aanvang 16.00 uur, zaal open 15.30 uur. entree € 15,- stadspas € 10,incl. 1 consumptie!

Reserveer je tickets via travestiecabaret@tiscali.nl. Kaarten zijn ook verkrijgbaar bij Gays and Gadgets op de Spuistraat 44 te Amstedam.

Meer info: www.travestiecabaret.nl

60

ROZE ZATERDAG 2014: DIVERSITEIT KLEURT JE LEVEN Met veel tromgeroffel en swingende klanken is in het Stadhuis van Eindhoven het Roze Jaar van start gegaan. Vooraf trok een bonte stoet vanaf het 18 Septemberplein over de markt naar het Stadhuis. Daar kregen de aanwezige gasten een korte presentatie van de activiteiten die in het teken staan van het Roze Jaar.

De Wethouder van Innovatie, Design, Cultuur en Openbare Ruimte Mary-Ann Schreurs sprak in haar toespraak de hoop uit op een mooi Roze Jaar: ‘In Brabant, en zeker in Eindhoven, vinden we een feest altijd prettig. Maar Roze Zaterdag is veel meer dan een feest. Het gaat over gelukkig zijn. Sterker nog, het gaat over “zijn”. Twaalf jaar geleden zat mijn toen driejarige zoon bij me op de fiets.

Ik fietste bij het stadhuis vandaan, over de Stratumsedijk naar huis. En daar was een Miss Travestieverkiezing. Ik stapte af om te kijken, en ik dacht: dit is hartstikke

geweldig. Het was stralend weer, dat hoort dan ook zo. Ik dacht: het is geweldig dat dit in de openbare ruimte is. Mijn zoon stond te kijken naar die lange vrouwen, nog langer door heel hoge hakken, en hij zei ‘Mama, dat wil ik ook’. En dáár gaat het om. Het gaat om hoe hij erin stond. Want het was fantastisch. Het was een viering van materiaal. Het was een viering van uit kunnen beelden wat je wilt.’

‘Het was een viering van zijn wat je bent’, vervolgde de wethouder. ‘Ik ben de organisatie zo dankbaar dat ze juist in dit jaar, in onze stad, ook op het moment dat er weer allemaal verkiezingen zijn, tonen dat de stad van en voor iedereen is.’

Eindhoven is heel 2014 ‘roze stad’, met als hoogtepunt de Roze Zaterdag op 5 juli. Kijk op www.rozezaterdageindhoven.nl voor meer info.

EXTRAVAGANZA Een schot in de roos: de tweede Extravaganza party in Antwerpen begin januari trok een full house en daarmee werd het succes van de eerste editie ruimschoots overtroffen. Het unieke partyconcept, waarbij een onvervalst fuifgevoel gecombineerd wordt met incrowd entertainment, spreekt duidelijk aan.

Geen hokjesdenken, geen vooroordelen. ‘The dresscode is yourself’. De organisatoren konden het niet genoeg benadrukken: ongeacht je afkomst, achtergrond, geaardheid: iedereen is welkom. En vooral: wees en blijf vooral jezelf.

Openminded people, dat is de targetgroep van Extravaganza. Voor haar eerste editie pakte het nieuwe partyconcept uit met het thema ‘Freak Fair’.

De tweede stond in teken van ‘Sinners & Saints’. De invalshoek, om het feest toch een thema mee te geven, lokte opmerkelijke reacties uit. Want daarmee kreeg het Felix pakhuis – op zich al een sfeervolle locatie – nog meer allure. Een groot aantal mensen had toch de moeite gedaan om iets bijzonders van hun outfit te maken – ook al hadden de organisatoren nog benadrukt dat het hier niet om een verkleedpartijtje ging. Maar het thema prikkelde blijkbaar een heleboel mensen. De organisatie zelf zorgde voor een aantal opvallende figuren, onder handen genomen door modeontwerper Harald Ligtvoet en visagist Jaouad Alloul (bekend van The Voice). Samen met een ontspannen sfeer en coole muziek bleek dat de juiste formule.

Extravanganza III, op 22 maart, wordt bevolkt door showgirls, beauty queens en cowboys van ‘The American Dream’! Gezien het grote succes raadt de organisatie aan de tickets op voorhand te boeken. www.extravaganza-party.eu 61