universitetet, te perndjekurit

Page 1

»22

intervistë me

Vogëlushja e “Harry Potter” kthehet adoleshente agresive dhe seksi E shtunë

13 tetor 2012

Viti VIII, Nr. 2795 Tel: 04 2 233 991 Fax: 04 2 233 998 Çmimi: 30 lekë • € 1.5

gazetametropol.com

Dëshmia 21 janarit

Bllokohen banesat e ish-pronarëve, zgjidhjet Doshi: Deputeti Jaku Procedurat që do të ndjekin të zotët e banesave për të marrë të drejtën. Ankesat dhe afatet

»5

»8

më njoftoi për 2 vrasje, unë qetësova situatën

Universitetet

Enver Hoxha Njazi Islami: Bashkë me serbët, nën zap popullin hajdut të Dibrës »20-21

Degët dhe lëndët e akredituara Lista e plotë e degëve të njohura nga ministria Sot afati i fundit i regjistrimeve të fituesve në shtet Ndarja sipas shkollave dhe degëve të kërkuara

Debatet Rama: Të vendosur për taksë progresive. Biznesi: Duhet mirëargumentuar »2

rëndësia që ka certifikimi pas diplomimit

»6-7 Pronarët hedhin në gjyq Taulant Ballën

»4

Gruaja e deputetit të PS fitoi pjesë në truallin e “Sport Klub Partizanit” Bisedimet konfliktet Bllokohen »9 legalizimet në Elbasan, probleme me vijën e verdhë

SHBA dhe Nishani plan për daljen nga greva e urisë Ministria e Financave harton të dhënat për dëmshpërblimet e marra dhe për shumat që mbeten. Grevistët largojnë ujin »3

Opinion Nga Behar Sadiku

Nga Reshat Kripa

Diskriminohet Ç’duhet bërë? »11 tryeza kundër diskriminimit »10 Nga Artur Nurja Modeli i Ramës dhe i Diskriminimi për shkak të racës e ngjyrës, edhe pse i tejkaluar Berishës në optikën për mbarë shoqërinë demokrae opinionbërjes tike në botë, në Shqipëri është problem i shtruar për zgjidhje

»11


02

« POLITIKE

E premte 12 tetor 2012 •

BIZNESI I MADH NË TRYEZËN E PS-së, JA KËRKESAT

Rama: Të vendosur për aplikimin e taksës progresive P

Riaktivizimi i aseteve Një tjetër alternativë e PSsë është riaktivizimi i aseteve dhe zhveshja nga taksat e biznesit të vogël. “Kam parë vetë dhjetëra sipërmarrës të vegjël, të cilët janë në kushtet e një dëshpërimi të ndjeshëm në çdo fjalë që nxjerrin nga goja. Tanimë patjetër me urgjencë duhet hequr taksa e biznesit të vogël. Ka kohë që i ka ikur koha. Në ndërtim ka mungesë dramatike likuiditeti dhe asete të ndërtuara në vite që nuk shiten. Ne do të konsultohemi me Shoqatën e Ndërtuesve për të propozuar një skemë të riaktivizimit në tregun e ndërtimit të aseteve që nuk gjenerojnë më vlerë në ekonomi. Ne nuk mund t’i lëmë miliona

Barra fiskale

Taksa progresive “Ne besojmë te vlera e progresivitet, e cila na ndan nga pala tjetër, na ndan në këndvështrimin për botën. Kush fiton më shumë, duhet të paguajë më shumë. Për të gjithë ju dhe sipërmarrësit që kanë hyrë nga shtegu i lirisë dhe duke besuar te merita ky nuk është kërcënim, por është stimuli”, u shpreh Rama gjatë fjalës së tij në këtë tryezë. Por duke u ndalur në një vlerë të tillë kreu socialist sqaroi dhe mënyrën se si një taksë e tillë duhet të funksionojë sipas platformës së socialistëve. “E vërteta është që taksa progresive në të ardhurat personale që ne kemi në planin tonë, në mesatare do ta ketë ngarkesën jo 10, por 8 për qind dhe do të lirojë nga ngarkesa aktuale 90 për qind të njerëzve të punësuar në këtë vend që paguajnë taksa. Ju jeni të parët që e dini se lehtësimi i shtresës së mesme është një vlerë që kthehet te ju dhe te biznesi, duke rritur konsumin”, vlerësoi Rama. Ai gjithashtu ka kërkuar nga qeveria heqjen e TVSH-së për biznesin e vogël, pasi sipas tij ky biznes po lëngon nën peshën e një krizë asfiksuese për asnjë faj të krizës globale, por për përgjegjësi të plotë të qeverisë.

Projektligji

ërfaqësues të biznesit të madh në vendin tonë janë njohur në mënyrë të drejtpërdrejtë më vizionin e Partisë Socialiste për të qeverisur nesër në pushtet. Kështu, në një tryezë me biznesin kreu i PS-së, Edi Rama, parashtroi platformën e partisë që ai drejton, draft me të cilin kampi socialist synon që të drejtojë vendin në mandatin e radhës. Duke e përqendruar fjalën e tij në alternativat për të përmirësuar klimën e biznesit, Rama ofroi për këtë kategori të shoqërisë një mundësi të re për mënyrën e zhvillimit të biznesit, e konkretisht duke u bazuar në vlerën e progresivitetit. Por veç premtimit për lehtësim të barrës fiskale kreu socialist bëri me dije për pjesëmarrësit në tryezë dhe vizionin e PS-së për fusha të tjera, si arsimi e shëndetësia.

PS-ja propozon hartimin e një projektligj për bashkimin në një të administratës fiskale. “Nuk mund të ketë 10 kontrolle në vit: një për tatim-fitimin, një për TVSH-në, një për taksën e pastrimit, një për sigurimet, një për zjarrfikëset, një për akcizën, një tjetër për një tjetër e kështu me radhë. Në asnjë mënyrë kjo nuk mund të lejohet të ndodhë më”, vuri në dukje Rama. Sipas tij, kontrolli tatimor do të jetë një dhe vetëm një. Kreu i PS-së, duke u ndalur në çdo sektor, si ndërtimi, ai fason, sektori i naftës, garantoi lehtësimin e ngarkesës fiskale që merr secili prej tyre nga qeverisja aktuale. “Ne duam që industria e naftës të ketë një cikël të mbyllur, ku vlera e shtuar të qëndrojë në vend dhe të shkojë në favor të rritjes së të ardhurave dhe mirëqenies së përgjithshme”, - u shpreh Rama lidhur me një çështje të tillë.

euro të flenë duke u amortizuar në kushtet e një vdekjeje klinike. Fasonët ka qenë një komunikim model për atë që ne duam të ndërtojmë si mjedis, ku kanë qenë të pranishëm sipërmarrës të majtë dhe të djathtë, ku kanë qëndruar përballë nesh duke folur për interesin e përbashkët

PROGRESIVITETI “Unë mendoj se ka një nuancë të re në taksën progresive dhe ju keni bindjen se kjo mund të jetë më e mirë. Mendoj se duhet të ketë debate akademike. Taksa progresive mund të jetë e mirë, por duhet provuar me argumente që ajo që propozoni ju është më e mirë”, - vuri në dukje drejtori i “Biznes-Albanias” Luan Bregasi, duke i propozuar PS-së zhvillimin e debatit akademik para se të vendosë për taksën progresive. Sipas tij, është i nevojshëm përmirësimi i marrëdhënieve institucionale mes biznesit dhe qeverisë.

TVSH-ja Kryetari i Dhomës së Tregtisë dhe Industrisë, Nikolin Jaka, ngriti nevojën e një paketë të re fiskale për ndërtimet. Gjithashtu referuar taksës progresive të propozuar nga socialistët Jaka vlerësoi se duhet menduar për futjen e sistemit të TVSH-së. “Lidhur me taksat si Dhomë Tregtie kemi kërkesa të hershme. Qeveria aktuale apo opozita duhet të mendojë mirë futjen e sistemit të TVSH-së, pasi shumë sipërmarrës të mëdhenj thonë se malli i tyre nuk shoqërohet me faturë të TVSH-së nga biznesi i vogël”, - deklaroi Jaka.

KUADRI LIGJOR “Monopole ka pasur edhe në kohën e mëparshme të qeverisjes, kur ka qenë zoti Rama, por ka edhe sot, tepër të dukshme në syrin e shqiptarit. Uroj që të përcaktojmë një rregullore të qartë apo një draft ligjor, i cili të lexohet më përpara nga biznesi dhe pastaj të vejë edhe më lart dhe të aprovohet, që të mos ndodhë siç ka ndodhur në dyja kohërat. Si tani, që drafti shkon pa u konsultuar me biznesin, edhe në kohën e zotit Rama, kur u vendos 5%-shi i ndërtimit, nuk patëm ndonjë konsultim, por e morëm papritur”, - u shpreh Hysenbelliu.

të tyre, që është dhe yni”, - u shpreh Rama gjatë fjalës së tij. Zhbërja e kontratave Rishikimi i të gjitha marrëveshjeve, që sipas PS-së janë në dëm të sipërmarrjes, do të jetë një tjetër nismë e kësaj partie me ardhjen e saj në pushtet.

Një nga këto marrëveshje është ajo për Lotarinë Kombëtare. “Do rishikojmë të gjitha marrëveshjet në dëm të sipërmarrjes. Nuk mund ta pranojmë Lotarinë Kombëtare, ku shqiptarët humbin çdo ditë e fitojnë po atë, këtë s’mund ta pranojmë, do ja kthejmë publikut”, - deklaroi Rama.

Raporti i progresit të KE i dorëzohet Metës

Sekui riapelon: Tri reformat krejtësisht të mundshme “Është e nevojshme nisja nga puna për realizimin e tri reformave të mbetura pezull”, - ky ishte apeli i ripërsëritur sërish dje nga ambasadori i Bashkimit Europian në Tiranë, Etore Sekui. Një mesazh i tillë u përcoll pas takimi që ambasadori Sekui zhvilloi me kreun e LSI-së Ilir Meta, të cilit i dorëzoi raportin e progresit të Komisionit Evropian për vitin 2012. Ambasadori Sekui gjatë takimit me Metën ka kërkuar që politika të përmbushë në kohë kushtet e vendosura nga Komisioni dhe t’i implementojë ato. “Përmbushja e reformave që janë të nevojshme në mënyre që këshilli ta pranojë rekomandimin që ka bërë Komisioni Europian për dhënien e statusit të vendit kandidat për Shqipërinë janë të mundshme, pra përmbushja e reforma është e mundshme. Është e nevojshme të punohet duke u bazuar te këto arritje, të cilat tashmë janë bërë të njohura në raportin e progresit të Komisionit Europian. Tani është tepër e nevojshme që të fillohet me miratimin dhe zbatimin e atyre reformave që janë tepër të rëndësishme, në mënyrë që në dhjetor t’u japim shteteve anëtare argumente bindëse, dhe kjo është e mun-

dur përmes vullnetit, kompromisit dhe dialogut”, - vlerësoi Sekui. Nga ana e tij kreu i LSI-së, Ilir Meta, ka garantuar ambasadorin se do të vijojë dialogun me të gjitha forcat parlamentare, në mënyrë që reformat të përmbyllen përpara mbledhjes së Këshillit të Evropës. “Ne do të vazhdojmë të bashkëpunojmë ngushtë me të gjitha forcat politike në parlament dhe jashtë parlamentit, me gjithë aktorët e tjerë të rëndësishëm, pasi të gjithë së bashku kemi objektiv të përbashkët që Shqipëria të bëhet sa më shpejt pjesë e BE-së dhe njëkohësisht që Shqipëria të jetë sa më shpejt pjesë e këtij projekti të përbashkët”, - vlerësoi Meta.

Kryetarja Topalli pret deputetin e Bundestagut

Ackerman: Shqipëria ka një të ardhme shumë të mirë Kryetarja e Kuvendit, Jozefina Topalli, priti në një takim deputetin e Bundestagut gjerman Jens Ackerman. Në kuadër të vendimit më të fundit të Brukselit për Shqipërinë, kryeparlamentarja falënderoi Gjermaninë dhe përfaqësuesit e Bundestagut gjerman për mbështetjen e jashtëzakonshme për Shqipërinë dhe rajonin në terma politikë, ekonomikë, ushtarakë etj. “Ne nuk mund të harrojmë kurrë jo vetëm investimet në termat politikë, diplomatikë, por dhe ato financiarë. Me zemër u thashë përfaqësuesve të Bundestagut gjerman se ‘Gjermania dhe ju gjermanët jeni aksionerë të këtij suksesi të Shqipërisë në këtë rrugë, në të cilën besojmë që do ta arrijmë sa më të shpejt’”, - tha Topalli gjatë konferencës së përbashkët për shtyp. Ndërsa deputeti Ackerman uroi Kryetaren e Kuvendit për arritjen e Shqipërisë në rrugën e anëtarësimit në BE. Duke folur për forcimin e bashkëpunimit ekonomik mes dy vendeve, ai tha se Shqipëria ka një potencial shumë të madh, veçanërisht në fushën e turizmit, dhe kjo është një mundësi shumë e mirë për rritjen e numrit të turistëve gjermanë në Shqipëri. “Unë mendoj dhe jam shumë optimist se Shqipëria ka një

ardhme shumë të mirë përpara. Gjermanët mendojnë se, nëse duhet të shpenzojmë 14 ditë për pushimet e tyre, ata do të donin t’i bënin pushime me cilësi mjaft të mirë, ndaj dhe gjermanët janë kampionë për sa u përket udhëtimeve që

“Ne nuk mund të harrojmë kurrë jo vetëm investimet në termat politikë, diplomatikë, por dhe ato financiarë. Me zemër u thashë përfaqësuesve të Bundestagut gjerman se ‘Gjermania dhe ju gjermanët jeni aksionerë të këtij suksesi të Shqipërisë në këtë rrugë, në të cilën besojmë që do ta arrijmë sa më të shpejt’ bëjnë jashtë. Mendoj se pikërisht në fushën e turizmit Shqipëria ka mjaft potenciale për të ofruar”, - tha ai. Ackerman ndodhet në Shqipëri në kuadër të projektit të përbashkët për dhënien e bursave studentëve shqiptar, të cilët do të bëjnë praktikën e tyre në Bundestagun gjerman.


POLITIKË

Apeli për Nokën

Ambasadorët

Apeli për Ramën

• E premte 12 tetor 2012 Le të shërbej kjo thirrje e sotme si testament ligjor për këdo qoftë, prokuror i përgjithshëm në Republikën e Shqipërisë. Ne po na lënë të vdesim me ndërgjegje të plotë veç për ego të sëmurë të një drejtuesi, që tashmë ka humbur lidhjen me realitetin, vendin dhe qytetarët e tij. Sa më shumë të na lini të vuajmë, aq më shumë si në poezitë e Majakovskit do të gdhendim mitin tuaj të diktatorit dhe të të papërgjegjshmit. I bëjmë thirrje trupit diplomatik në Tiranë, ambasadorëve, që të garantojnë lirinë dhe të drejtën tonë kushtetuese të tubimit, protestës dhe grevës së urisë. I bëjmë thirrje për të ushtruar të gjithë presionin e tyre pozitiv përkundrejt këtyre njerëzve, që po na çojnë me vetëdije drejt vdekjes. Ne duam lekët e dhimbjeve që komunizmi na ka shkaktuar, duam vetëm të hamë pak bukë e t’u vëmë fëmijëve një strehë mbi kokë. I bëjmë një thirrje të fundit edhe ministrit të Brendshëm: tërhiqe policinë, zoti Ministër, se nuk jemi në Korenë e Veriut, jemi në mes të Tiranës. Nuk duam që të na politizoni deklaratën tonë, nuk kërkojmë shtëpi nga Liqeni e nga gjiri i Lalëzit, as “RangeRover” nga ato që ju keni siguruar me “djersen e ballit”. Tërhiqi policët dhe sillu si përfaqësues i të gjithë shqiptarëve, sillu si qytetar dhe si ministër.

»

03

PRESIDENTI I REPUBLIKËS PRET NJË PËRFAQËSI TË ISH-TË PËRNDJEKURVE

Grevistët, Nishani angazhim personal “Do t’i shkojmë grevës deri në vdekje. Mos na ndalni lëngjet” Albana Lika

KURIMI

P

residenti i Republikës, Bujar Nishani, do të merret personalisht me çështjen e ish-të përndjekurve politikë, duke verifikuar zbatueshmërinë e ligjit për kompensimin financiar të tyre. Kreu i shtetit e bëri këtë pretim gjatë takimit që pati dje me një përfaqësi të grevistëve ish-të përndjekur politikë. Por pas këtij premtimi grevistët i ridrejtohen Nishanit të ushtrojë autoritetin e tij si i pari i vendit për të ndërhyrë te Policia e Shtetit, e cila, sipas një deklarate urgjente të grevistëve, ndalon familjarët të shkojnë pranë tyre. Takimi Presidenti Nishani u njoh nga afër me kërkesat e ishtë përndjekurve politikë të ngujuar në grevë urie prej 21 ditësh. Sipas njoftimit të zyrës së shtypit pranë Presidentit, ky i fundit shprehu respektin ndaj institucionit të grevës, si institucion i së drejtës së fjalës, si dhe për kontributin e pazëvendësueshëm që shtresa e ish-të përndjekurve politikë ka dhënë në historinë e Shqipërisë, në ardhjen e demokracisë si dhe kontributin e rëndësishëm gjatë këtyre viteve. Referuar aktit të flijimit përmes djegies së dy grevistëve, Presidenti Nishani tha se rrezikimi i jetës jo vetëm i dy pjesëtarëve të grevës, por edhe gjithë grupit të grevistëve dhe dhimbjes që shkakton, duhet të shmanget në respekt të vlerës që ka jeta. Për këtë qëllim ai u bëri thirrje përfaqësuesve të grevistëve që të kontribuojnë në shmangien e akteve ekstreme që dëmtojnë shëndetin fizik dhe psikologjik të grevistëve dhe

CEREMONIA Vizita në komunë

Berisha u nderua me titullin “Qytetar Nderi” nga komuna e Deçanit Gjatë vizitës së tij në Deçan, në një ceremoni të organizuar në sallën e Asamblesë Komunale, kryeministri Berisha u nderua me titullin “Qytetar Nderi” nga komuna e Deçanit, dorëzuar nga kryetari i komunës Rasim Selmanaj. Kryekomunari u shpreh se ky titull më shumë se simbolikë është mesazhi i përjetësisë dhe respektit, i lirisë dhe dinjitetit njerëzor. Pas marrjes së këtij titulli kreu i qeverisë tha me emocion dhe mirënjohje se meritën e këtij titulli ua dedikon në radhë të parë të rënëve të Deçanit, Drenicës dhe mbarë Kosovës, pa sakrificën sublime të të cilëve nuk do të ishte e mundur që shqiptarët e dy vendeve të takoheshin lirisht mes tyre. “Nuk ka dhe nuk mund të ketë forcë më të madhe, nuk ka burim force më të madh se ideja e bashkimit kombëtar, bashkimit të fuqive, energjive të këtij kombi për të ardhmen e vet evropiane. Nën këtë moto do të punojmë me përkushtim të madh që ne shqiptarët kudo që jetojnë në Shqipëri, në Kosovë dhe kudo të arrijmë të ndërtojmë atë të ardhme të ndritur për të cilën flijuan jetën heronjtë e Deçanit, heronjtë e Kosovës, heronjtë e kombit shqiptar në mbarë trevat shqiptare”, - tha Berisha. Më herët Kryeministri u ndal pranë shtatoreve të heronjve Luan Haradinaj dhe Sali Çeku në qendër të Deçanit për të vendosur nga një buqetë me lule. Të pranishëm në këto homazhe ishin edhe krerët më të lartë të Republikës së Kosovës, familjarë të familjes Haradinaj.

Ndreca niset drejt Greqisë, Bejko drejt Italisë

familjarëve të tyre. “Presidenti i Republikës shprehu bindjen se çdo zgjidhje duhet të kalojë përmes zbatimit të legjislacionit për kompensimin financiar të ish-të përndjekurve politikë, si një mundësi rehabilitimi social për këtë shtresë dhe jo thjesht si dëmshpërblim monetar. Në këtë kontekst, kreu i shtetit do të ndërmarrë nismën për ndjekjen në vijimësi të procesit të zbatimit të ligjit për kompensimin financiar të ish-të përndjekurve politikë dhe për këtë do të kërkojë informacion të vazhdueshëm nga Ministria e Financave dhe e Drejtësisë për zbatimin e këtij ligji”, - thuhet në njoftim. Njoftimi nga institucioni i kreut të shtetit mbyllet

me porosinë për shmangien e përdorimit politik të grevës. Deklarata Grevistët e urisë kanë akuzuar policinë e shtetit me në krye Ministrinë e Brendshme se po përdor mjete presione me qëllim detyrimin e ish-të përndjekurve të lënë grevën. Ata akuzuan uniformat e shtetit se po ndalojnë familjarët të vizitojnë çadrën e grevistëve, si dhe furnizimin me çaj dhe ujë. “Këta janë të gatshëm të na vrasin vetë vetëm për të na mohuar vetëflijimin për të drejtat tona. I bëjmë thirrje Presidentit, nëse akoma vazhdon të jetë Presidenti i të gjithë Shqiptarëve, që mbas takimit me të prisnim një vijimësi

dialogu. Rrethimi ynë nga policia është i turpshëm dhe antinjerëzor. Zoti President, si president i të gjithëve Shqiptarëve, pavarësisht preferencave tuaja, Ju bëjmë thirrje të silleni si i tillë”, - thuhet në deklaratën e tyre. Në vijim të apelit të tyre nuk mungoi as apeli ndaj Kryeministrit të vendit, zotit Sali Berisha, prokurores së përgjithshme Ina Rama, ministrit të Brendshëm Nard Noka, si dhe trupit diplomatik të akredituar në vendin tonë. “Zoti Kryeministër, t’i ndalosh grevistët të marrin ujë dhe çaj është sikur t’i kesh vrarë vet me dorën tënde. Nëse na ndërpret lëngjet dhe mjekimet, do të rrimë këtu derisa të vdesim”, - thuhet në deklaratë.

Italia dhe Greqia janë destinacionet për kurimin e dy grevistëve shqiptarë që i vunë vetes flakën në shenjë proteste ndaj indiferencës së qeverisë shqiptare ndaj kërkesave të tyre për dëmshpërblim të viteve të vuajtjeve gjatë diktaturës. Ish-i përndjekuri Gjergj Ndreca është nisur për kurim më të specializuar në Greqi. Nisja e tij u bë mëngjesin e djeshëm nga spitali Universitar “Nënë Tereza” dhe u shoqërua nga sekretarja për çështjen e ish-të përndjekurve në PS Keti Bazhdari. Ndreca më 8 tetor tentoi të vetëflijohej duke u lyer me benzinë, ndërkohë që grevisti Llazi Koçi humbi ndjenjat në përpjekje për t’i shuar flakët mikut të tij. Ndërkaq pak ditë më vonë, në ditën e 19-të të grevës së urisë, miku i tij i ngushtë Lirak Bejko ndërmori aktin ekstrem të vetëflijimit me benzinë. Si pasojë e flakëve 47-vjeçari pësoi djegie në 50% të trupit dhe vijon të jetë nën kujdesin e mjekëve në pavijonin e djegieve. Ish-i burgosuri politik Bejko mesditën e djeshme i është drejtuar aeroportit të Rinasit, ku prej andej është nisur drejt Italisë për mjekime më të specializuara. Ai u shoqërua nga bashkëshortja.

KRYEMINISTRI BERISHA VIZITON GJAKOVËN, NDERON PATRIOTËT SHQIPTARË

“Zotohemi para tyre për bashkimin me Evropën” Kreu i qeverisë në zbulimin e shtatores së Ibërit Kryeministri Berisha, i shoqëruar nga bashkëshortja e tij Liri Berisha, mori pjesë në ceremoninë e zbulimit të shtatores së Heroit Kombëtar Ali Ibër Nezaj, e cila zhvillohet në kuadër të kremtimeve të 100-vjetorit të pavarësisë. Ai iu drejtua më këmbë rrugës për në qendër të qytetit të Gjakovës, ku u përshëndet nga qindra qytetarë të mbledhur me këtë rast. “Teksa po ngjisja shkallët e komunës, një qytetar më tha: “Mirë se erdhe në komunën tënde! Ju garantoj se kurrkund në botë nuk ndihem vetja më shumë sesa te ky qytet, qyteti juaj i mrekullueshëm”, - tha Berisha në hyrje të fjalës s tij të rastit. Duke nderuar figurën e shquar të patriotit Ali Ibër Nezaj, ai e vlerësoi atë si një nga komandantët më legjendarë të Lidhjes

së Prizrenit, që së bashku me udhëheqës të tjerë të gjitha trojeve etnike shqiptare u mblodhën në Prizren në një vendim sublim dhe bashkuan për herë të parë në historinë e tij kombin shqiptar në ideale, në shpirt dhe në përpjekjet për dinjitet dhe të ardhme. “Ne nderojmë burrin që në krye të forcave të Lidhjes së Prizrenit së bashku me Sulejman Vokshin do t’u kundërvihej të gjitha fuqive të botës që synonin të copëtonin Shqipërinë dhe shqiptarët. Ata në dy vjet përpjekje legjendare ndezën flakën e pashuar të bashkimit kombëtar, flakën e përjetësisë së kombit shqiptar, flakën që do t’i çonte shqiptarët drejt horizonteve të shkëlqyera të historisë së tyre”, - tha Kryeministri. Më tej ai vijoi se më shumë

se kurrë sot “apeli i këtyre burrave është frymëzues dhe i fuqishëm, ndaj dhe zotohemi para tyre që të punojmë çdo ditë, çdo javë, çdo muaj për bashkimin tonë përfundimtar me Evropën e bashkuar”. Në këtë ceremoni ishin të pranishëm presidentja e Kosovës, Atifete Jahjaga, drejtues dhe përfaqësuesit të pushtetit vendor, deputetë të Kuvendit të Kosovës dhe të Shqipërisë, ministra nga të dy kabinetet etj. Në vijim të vizitës Kryeministri Berisha shkoi në fshatin Isniq të Deçanit, ku u zhvillua ceremonia e vendosjes së shtatores së heroit Isa Boletini. “Me këtë akt ne i kthejmë burrit të madh të kombit një copëz të nderit të madh që ai la mbrapa për çdo shqiptar”, - tha Kryeministri.


Industrisa dhe energjia Sektori i industrisë e ka

INSTAT: Ekonomia u rrit me 2.04% Ndërtimet, fasonët dhe bujqësia notë negative për tremujorin Kanë pasur rritjet më të larta janë posta me 9.9% dhe komunikacioni 9.9%, industria 6.4%, shërbimet e tjera dhe tregtia 5.6% dhe 5.1% krahasuar me tremujorin e dytë të vitit 2011. Degët që u paraqitën me rënie në këtë tremujor krahasuar me të njëjtin tremujor të një viti të mëparshëm ishin ndërtimi dhe transporti.

marrë disi veten gjatë tremujorit të dytë të këtij viti, sipas statistikave afatshkurtra të INSTAT-it për T II 2012, publikuar së fundmi. Shifra e afarizmit në volum për industrinë, krahasuar me tremujorin e parë 2012 ka një rritje prej 19.0 për qind. Krahasuar me tremujorin e dytë 2011 rritja është 7.2 për qind. Volumi i prodhimit industrial ka një rritje 29.0 për qind në tremujorin e dytë 2012 ndaj tremujorit të parë 2012, ndërsa krahasuar me tremujorin e njejtë të vitit të mëparshëm rritja është 73.5 për qind. Të dhënat e detajuara tregojnë se rritja e lartë se volumit të prodhimit industrial në total prej 73.5% në tremujorin e dytë 2012 në raport me

tremujorin e dytë 2011, është ndikuar nga shtimi i prodhimit të energjisë me një nivel rekord prej 250% dhe nga industria nxjerrëse me 35%. Situatë kjo që pritet të jetë e ndryshme në tremujorin e tretë. Kjo dhe për shkak të mungesës së reshjeve në muajin shtator, ndërsa liqeni i Fierzës ka arritur në pikën kritike ku ka nisur të duken dhe shtëpitë e Kukësit të vjetër. Për këtë qëllim qeveria ka miratuar marrjen e një kredie për KESH, për të siguruar energjinë elektrike. Në rënie të thellë ka qenë prodhimi industrial në sektorin e tekstileve me 24% me bazë vjetore. Kjo rënie është reflektuar dhe në tkurrjen e eksporteve të këtij grupmalli që për tetëmujorin u reduktuan

me 5% me bazë vjetore. Edhe prodhimi industrial në aktivitetin e lëkurës e këpucëve u tkurr me 18%. Të dy këta sektorë janë mjaft të rëndësishëmm për punësimin, sidomos të familjeve me të ardhura të ulëta, teksa vlerësohet se ato punësojnë direkt apo indirekt rreth 100 mijë të punësuar. Kjo rënie është dhe për shkak se shumica e prodhimeve të kësaj kategorie i përkasin fasonerive. Ku veshjet dhe këpucët vijnë nga vendi porositës gjysmë të përpunuara dhe në Shqipëri realizohet vetëm përfundimi i tyre duke i dërguar për shitje. Në rënie të thellë është dhe volumi industrial i industrisë së mobilieve, e të tjera, me rreth 24%

RIKTHIMI

ME RRITJE

Ndryshimet Degët, të cilat kanë pasur rritjet më të larta, janë posta me 9.9% dhe komunikacioni 9.9%, industria 6.4%, shërbimet e tjera dhe tregtia 5.6 për qind dhe 5.1 për qind krahasuar me tremujorin e dytë të vitit 2011. Degët që u paraqitën me rënie në këtë tremujor krahasuar me të njëjtin tremujor të një viti të mëparshëm ishin ndërtimi dhe transporti respektivisht me 18.4 për qind dhe 7 për qind. Krahasuar me tremujorin e parë të vitit 2012 me rritje u paraqit industria me 16.7 për qind, posta dhe komunikacioni me 4.3 për qind, transporti me 0.9 për qind dhe shërbimet e tjera me 0.8 për qind. Dega e ndërtimit dhe e tregtisë u shfaqën me rënie krahasuar me tremujorin paraardhës respektivisht me 12.1 për qind dhe 0.3 për qind. Gjithashtu dega e bujqësisë për këtë tremujor u rrit me 5.6 për qind, kundrejt tremujorit të dytë të vitit 2012 dhe 1.4 për qind kundrejt tremujorit paraardhës. Ministria e Financave ka ulur së fundmi parashikimin për rritjen ekonomike për vitin 2012 në 3%, nga 4%, që ishte parashikimi fillestar. Ndërkohë institucionet ndërkombëtare kanë parashikuar një rritje prej 0.5 deri në 1 për qind.

INDUSTRIA DHE TELEKOMUNIKACIONET MBAJNË PESHËN KRYESORE TË RRITJES FINANCIARE

Por financat kanë pasur dhe efektin negative. Ndërtimi dhe e tregtia u shfaqën me rënie krahasuar me tremujorin paraardhës me 12.1% dhe 0.3%. Bujqësia për këtë tremujor u rrit me 5.6 për qind, kundrejt tremujorit të dytë të vitit 2012 dhe 1.4 për qind kundrejt tremujorit paraardhës.

Shifra e afarizmit në volum për industrinë, krahasuar me tremujorin e parë 2012 ka një rritje prej 19.0 për qind. Krahasuar me tremujorin e dytë 2011 rritja është 7.2 për qind. Volumi i prodhimit industrial ka një rritje 29.0 për qind në tremujorin e dytë 2012 ndaj tremujorit të parë 2012. Sinjal pozitiv ky për sa i përket ekonomisë.

INDUSTRIA

E

konomia shqiptare në tremujorin e dytë të vitit 2012 u rrit me 2.04 për qind kundrejt tremujorit të dytë të vitit 2011,duke shmangur kështu hyrjen në një recesion teknik, që do të rezultonte në rast se vendi do të kishte rritje negative me bazë vjetore dhe në tremujorin e dytë (në tremujorin e parë 2012, ekonomia shqiptare u tkurr me 0.2% në bazë vjetore. Të dhënat u bënë të ditura nga publikimi i INSTAT-it për Prodhimin e Brendshëm bruto të tremujorit të dytë 2012. Sipas INSTAT-it, krahasuar me tremujorin e parë të vitit 2012, ekonomia shqiptare u rrit me 0.93 për qind.

E premte 12 tetor 2012 •

Me rënie

04

« EKONOMI

Komunikacionet rifilluan rritjen në tremujor INSTAT bën të ditur se shifra e afarizmit në telekomunikacion shënoi një rritje me bazë vjetore prej 9.8% në tremujorin e dytë të vitit 2012. Kjo ka shënuar rritje të kënaqshme për herë të parë që prej fundit të vitit 2009. Sidomos rënia më e thellë ka qenë në tremujorin e parë të vitit, ku sipas të dhënave të INSTAT, shifra e afarizmit u tkurr me 10% me bazë vjetore Agresiviteti i shtuar i kompanive të telefonisë fikse e sidomos celulare, fuqizimi i operatorit më të ri celular, dhe dalja me oferta të reja, duket se po japin ndikimin në rifillimin e rritjes në këtë treg. Ndërkohë që numri i të punësuarve shënoi një rënie të lehtë me gati 2% me bazë vjetore në tremujorin e dytë 2012, pasi ky sektor i kishte shtuar me ritme të shpejta punonjësit në 20102011, si rrjedhojë e hyrjes së operatorit të ri, Plus, në treg. Nga ana tjetër, konkurrenca mes kompanive është reflektuar dhe në shkrimin e pagave të punonjësve, të cilët rezulton se gjatë dy viteve të fundit i kanë gëzuar rritjes më të lartë të pagave në raport me pothuajse të gjithë sektorët e ekonomisë, sidomos gjatë fundit të 2008 deri në pjesën e parë 2011-s, kur dy operatorët e rinj Eagle dhe Plus u konsoliduan në treg.

PRONARËT E TOKËS HEDHIN NË GJYQ DEPUTETIN E PS-së TAULANT BALLA PËR SHPIFJE DHE FYERJE Një dyzinë pronarësh që gëzojnë në mënyrë të përbashkët truallin tek ish-klubi sportiv “Partizani” kanë paditur për shpifje dhe fyerje në proces civil në gjykatën e Tiranës deputetin socialist Taulant Balla. Mbi 100 bashkëpronarët që rrjedhin nga pesë familje të vjetra të Tiranës, përkatësisht Begeja, Alimemeti, Vaqari, Llagami dhe Saliaga, me anë të një deklarate për mediet kanë bërë të ditur se ndihen të fyer nga deklarimet e Ballës. “Ne, mbi 100 familjet pronare që gëzojmë pronën e të parëve tanë, të vjedhur nga shteti komunist dhe mbajtur mbi 50 vjet në mënyrë të padrejtë, shprehim keqardhjen tonë ndaj reagimeve të ulëta dhe të pavërteta të deputetit Balla. Reagimi i Ballës është një ogur jo i mirë për qëndrimin e PS ndaj shtresës së pronarëve dhe ligjeve të shtetit për kthimin e pronës”, deklarohet nga pronarët në

“Le të paraqesë çfarë ka në gjykatë, jo si gore rrugësh” Gruaja e deputetit të PS Marko Bello një nga përfitueset e “Partizanit” PARTIAKËT

LIGJI

Pronarët e truallit që kanë privatizuar truallin e sport klub “Partizanit” kanë theksuar se në përbërje të tyre ka të majtë, të djathë dhe pa parti. Madje mes tyre është dhe bashkëshortja e një deputeti të PS, Igli Vaqari, e cila është edhe një nga bashkëpronaret e truallit deklaron: “Mes familjeve tona që kanë marrë gjënë e prindërve në përputhje me ligjet e shtetit ka të djathtë dhe të majtë, siç është edhe rasti i gruas së deputetit të PS Marko Bello që është bashkëpronare nga Saliagat” reagimin e dhënë. Ata deklarojnë se megjithëse janë nga familje të vjetra të Tiranës kanë respektuar ligjet e shtetit dhe kanë arritur të marrin më pak se 10% të pronave që kanë pasur në Tiranë. Ndaj dhe vendimi i dhënë për kthimin e tokës së tyre, si dhe pagesa e

ndërtesës që është mbi këtë truall është konform ligjit. Ndërkohë kanë rrëzuar pretendimin se përfitues janë mbështetës të qeverisë. Genc Bektashi një nga bashkëpronarët e tjerë të truallit thotë: “Mua më duket njeri korrekt Marko Bello. Nuk di pse Taulant Balla

Njohja e pronës dhe debatet për kthimin e tokës ka nisur që në fillimet e para të demokracisë. Gëzim Begeja thotë “mbi 100 familjet tona u morën prej 15 vitesh me rrugën ligjore për të kthyer pronën. Kemi me dhjetëra vendime të ish- KKP duke filluar në vitin ‘93, ‘94, ‘95, ‘96, ‘98, ‘00, ‘03, ‘05, ‘06 dhe ‘07 që fillimisht na njohën dhe më pas na kthyen pronën”. Ndaj dhe ai kërkon të hiqet dorë nga akuza prej politikës, pasi pronarët kanë marrë atë që u takon. e quan edhe Markon mashtrues dhe hajdut pronash”, kjo pasi bashkëshortja e Bellos është një prej përfituesve. “Pasi përfituan tokën e të parëve duke filluar qysh në 2003, në vitin 2007 familjet pronare u detyruan edhe të paguanin sa qimet e kokës për

blerjen e ndërtesave të vjetra të amortizuara në tokën e tyre duke shpenzuar mbi 850 milionë lekë”, thuhet në deklaratë. Luan Arapi, një bashkëpronar tjetër dhe njëherësh tifoz i hershëm i ekipit të “Partizanit”, shprehet “na erdhi keq që ministria nuk na shiti klu-

bin e futbollit pasi shumë prej nesh jemi tifozë të këtij klubi legjendar dhe do e mbanim me shumë dëshirë”. Bashkëpronarët kanë hedhur në gjyq deputetin e PS-së, Balla, pasi ndihen të fyer dhe dëshirojnë që të pastrojnë emrin e tyre nga kjo shpifje. “Le të paraqesë çfarë ka në gjykatë, jo si gore rrugësh”, shton Bektashi.


EKONOMI • E premte 12 tetor 2012

»

05

PAS 12 DITËSH SKADON AFATI PËR LIRIM. ÇËSHTJA SHKON NË GJYKATËN KUSHTETUESE

Ngec procesi i lirimit të banesave, qiraxhinjtë nuk marrin kredi N donëse kanë mbetur më pak se 12 ditë nga përfundimi i afatit të vendosur nga akti normativ që detyron personat që jetojnë me qira në shtëpitë e pronarëve, të lirojnë këto të fundi situata ka mbetur në vend numëro. Sipas të dhënave nga Shoqata e Pronarëve, një numër fare i vogël personash kanë aplikuar për të marrë kredi me interes zero dhe sipas atyre që kanë deklaruar nga ana tjetër vetë banorët nuk do të pranojnë që të lirojnë banesat e zëna. Madje ata e kanë çuar cështjen në Gjykatën Kushtetuese, dhe theksojnë se janë në pritje të vendimit për mënyrën se si do zgjidhet problem i banesave. Aktualisht janë me 3289 persona që jetojnë në shtëpitë e pronarëve dhe akti normative u jep mundësi të marrin kredi të buta me afat shlyerje 30-vjeçar dhe normë interesi zero. Pas dërgimit në bankë të emrave të personave që jetojnë në shtëpitë e ish-pronarëve që do t’i lirojnë ato brenda datës 1 nëntor, drejtuesit e Entit Kombëtar të Banesave, u kanë bërë thirrje që të aplikojnë sa më shpejt për të marrë kredi. Sipas këtyre familjeve që banojnë në pronat e ishpronarëve duhet të ndjekin në mënyrë të përshpejtuar të gjitha procedurat për të përfituar kredi me interes 0% për një fat deri në 30 vjet në mënyrë që të zgjidhin problemin e strehimit dhe të lirojnë banesat e ish-pronarëve. Nga ana tjetër pronarët e shtëpive të zëna duhet të ndjekin procesin dhe që në çdo moment të jenë në kontakt me Entin Kombëtar të Banesave. “Pronarët që ende nuk disponojnë pronën e tyre duhet që të mbikëqyrin këtë proces. Nëse brenda datës 1 nëntor 2012, shtëpitë e tyre nuk janë liruar, të bëjnë njoftimin përkatës pranë Entit Kombëtar të Banesave”, deklaroi pak kohë më parë ministri i Transporteve, Sokol Olldashi. Duke iu referuar aktit normativ për banesat e ish-pronarëve Olldashi tha se çdo ish-pronar ka të drejtë të kontaktojë EKB dhe të kërkojë prej saj mbylljen e procedurës për nxjerrjen e titullit ekzekutiv, i cili është i paapelueshëm në gjykatë. Sipas të dhënave të EKB janë rreth 3289 qytetarë që banojnë në shtëpitë e ish-pronarëve, të cilët mund të marrin kredi me interes zero në mënyrë që të bëjnë të mundur lirimin e shtëpive të pronarëve deri në datën 1 nëntor të këtij viti. Në përputhje me Aktin Normativ për lirimin e banesave të ish-pronarëve Enti Kombëtar i Banesave ka dërguar pak ditë më parë pranë Bankës Kombëtare Tregtare listën me personat që përfitojnë kredi. Lista me 3289 persona që banojnë në shtëpitë e ish-pronarëve, ku peshën kryesore e zënë

VERIFIKIMI

Lista fillestare e atyre që jetonin në shtëpitë e pronarëve ishte 4400 persona, por pas verifikimit të gjendjes financiare dhe civile të këtyre familjeve kjo listë zbriti në 3289 persona. EKB-ja për të gjithë emrat i kërkoi hipotekës konfirmim që nuk kanë pasuri, Drejtorisë së Tatimeve që nuk janë subjekt TVSH-je dhe gjendjes civile që të konfirmojë vendbanimin dhe nëse janë gjallë, pasi listë e përgatitur ishte e 3 viteve më parë.

“Vodafone Albania” prezanton aplikacionin e ri “My Vodafone”

Aplikacion i posaçëm për të kontrolluar balancën Vodafone Albania ka prezantuar së fundmi një aplikacion të ri për klientët të quajtur “My Vodafone”. Falë aplikacionit “My Vodafone” klientët mund të kontrollojnë falas në çdo moment balancën, paketat që perdorin, sms-të apo MB, si dhe të informohen për gjithçka rreth komunikimit. “My Vodafone” është i aksesueshëm nga të gjithë klientët Vodafone me parapagesë apo kontratë, të cilët përdorin aparate smartphone dhe ofron falas gjithçka duhet të dini rreth komunikimit. Ky aplikacion mund të shkarkohet nga interneti në Smartphone jo Android duke vizituar faqen my.vodafone.al ose në rast se përdorni një aparat Smartphone Android, aplikacioni mund te shkarkohet nga Google Play. Për të mësuar më shumë detaje rreth “My Vodafone” vizitoni faqen zyrtare të Vodafone Albania www.vodafone.al

“Tetori Gjerman” me mbështetje të AMC

Fotot e 36 qyteteve gjermane si trashëgimi Është shfaqur në ambientet e ambasadës gjermane ekspozita lëvizëse “Trashëgimia Botërore në Gjermani”. Kjo ekspozitë, e vetme në llojin e saj, shfaqet në kuadër të “Tetorit Gjerman” me mbështetje të AMC. Më pas ekspozita do të zhvendoset në qytetet shqiptare, të cilat janë pjesë e trashëgimisë botërore, respektivisht Berat dhe Gjirokastër, si edhe në shtetin fqinj të Greqisë. Ekspozita lëvizëse “Trashëgimia botërore në Gjermani” paraqet artistikisht mbi 36 qytete gjermane, pjesë të trashëgimisë botërore. Fotot panoramike, të realizuara nga Hans-J. Aubert, janë një pasqyrë e diversitetit dhe larmisë së trashëgimisë botërore, kulturore dhe natyrore në Gjermani. Ekspozita lëvizëse “Trashëgimia botërore në Gjermani”, ka për autor Komisionin Gjerman të UNESCO-s me mbështetjen e Ministrisë Federale të Punëve të Jashtme dhe deri më tani është shfaqur në 40 shtete, në të gjitha kontinentet. Një tjetër aktivitet, i cili vjen në kuadër të “Tetorit Gjerman”, është konferenca me titull “Nga izolimi drejt integrimit evropian”, e cila ka ofruar një vështrim analitik të marrëdhënieve mes dy vendeve, në një kontekst ndryshimesh të mëdha historike, që startojnë me ribashkimin e dy Gjermanive dhe shënojnë fillimin e një epoke të re.

Kryebashkiaku prezanton planin e Bashkisë në panarin “Work & Study”

Basha: Fokusi i Bashkisë së Tiranës punësimi i të rinjve

DOKUMENTET QË DUHET TË DORËZOHEN NË EKB: Certifikatë të gjendjes familjare, të vitit 1992 dhe aktuale. Vërtetim negativ nga Z.R.P.P-ja që në emër të kryefamiljarit dhe anëtarëve të tjerë të familjes (të certifikatës së 1992) nuk figuron pronë e regjistruar apo në proces regjistrimi. Vërtetim që asnjë anëtar i familjes të mos jetë subjekt i tatimit mbi vlerën e shtuar. Vërtetim i statusit të të pastrehut në ishpronë private. Adresën e banesës dhe emrin e pronarit. Ndërkohë që qytetarët e tjerë, të cilët nuk janë në listat e miratuara me VKB përveç dokumentacionit të mësipërm duhet të paraqesin pranë EKB-së edhe:

Bashkia Tiranë me 908 raste, Durrës me 869 dhe Shkodër me 605 u dorëzua në bankë dje në mesditë. Nga ky moment, të gjithë personat që gëzojnë statusin e të pastrehut dhe që banojnë në shtëpi të ish-pronarëve, duhet të aplikojnë pranë kësaj banke, për të përfituar kredinë për strehim. Në përputhje me aktin normativ, ata duhet që brenda datës 1 nëntor 2012,

Kontratën e qirasë me ish-Komunalen e Banesave, /ose/ Autorizimin apo Vendim të lëshuar nga Ish-Komiteti Ekzekutiv (origjinale ose të noterizuara) Dokument të lëshuar nga ish-N.K. Banesave për kalim prone në favor të pronarëve, / ose/ Vendim i kthimit të pronës nga Komisioni i Kthimit të Pronave, pronarit të ligjshëm, /ose/ Vendim gjykate për kthim prone pronarit të ligjshëm (origjinale ose të noterizuara). Qytetarët duhet të paraqesin këto dokumente pranë zyrave rajonale të EKB-së, duke nënshkruar dhe një formular dorëzimi dokumentacioni.

të përfundojnë procedurat e kredisë, të zgjidhin përfundimisht problemin e strehimit dhe të lirojnë banesat e ish- pronareve. Për ata që nuk lirojnë banesën do të jetë Përmbarimi Gjyqësor ai që do të ekzekutojë urdhrat dhe që do të kthejë pronën te pronari legjitim. Pas ekzekutimit të titullit ekzekutiv, kategoria e të pastrehëve “trajtohen me strehim në banesa

sociale nga këshillat bashkiakë, duke pasur përparësi në programet e banesave sociale për qira. Këshillat bashkiakë të bashkive përkatëse, brenda datës 15 nëntor 2012, ftohen të planifikojnë numrin e banesave, kur objektet janë me fonde të tyre. Për financime me fondet e pushtetit qendror, këshillat bashkiakë duhet të shpërndajnë të paktën 1/2, e kuotës për këtë kontingjent”.

Bashkia e Tiranës do të kreditojë bizneset e reja të vogla dhe të mesme të nisura nga qytetarët nën moshën 35-vjeçare. Ky program i Bashkisë së kryeqytetit, i parashikuar për buxhetin e vitit të ardhshëm, ku përfshihet një fond prej 2 milionë eurosh, do të mbështesë biznesmenët e rinj për të hapur sa më shumë vende të reja pune. Kreu i Bashkisë, Lulzim Basha, gjatë fjalës së tij tha: “Unë kam besim të plotë se kësaj përpjekje sonës, e cila në themel ka besimin te biznesi i vogël, besimin te sektori privat, si gjeneratori më i sigurt i vendeve të punës, do t’i bashkëngjiten së shpejti fonde private apo joqeveritare, me të cilat jemi në diskutime, por edhe vetë qeveria e Shqipërisë, në mënyrë që ky fond brenda vitit 2013 të arrijë jo më pak se 6 milionë euro, para që do të destinohen tërësisht për garantimin dhe kreditimin me interesa të ulëta të qytetarëve të Tiranës nën moshën 35-vjeçare që duan të hapin biznesin e tyre. Skema është në përfundim dhe jam i sigurt se përveç impaktit në rritjen e punësimit do të ketë edhe një impakt të drejtpërdrejtë në rritjen e konkurrencës, besimit dhe optimizmit që karakterizon këtë qytet dhe qytetarët e saj”, - theksoi Basha.


06

« SOCIALE

E premte 12 tetor 2012 •

DETAJIMET PËR BACHELOR, MASTER DHE DOKTORATURË

Universitetet private, ja cili ofron programe të akredituara Pranvera Kola

Kostoja e një ndërhyrjeje rreth 9 mijë euro

QSUT realizon ndërhyrje të rrallë për zgjerimin e aortës

KOSTOJA

PËRHAPJA

Mjekët e kardiokirurgjisë në Qendrën Spitalore Universitare “Nënë Tereza” kanë realizuar me sukses një operacion të rrallë për zgjerimin e aortës. Ndërhyrja e parë e këtij lloji në vendin tonë është bërë te një paciente 48-vjeçare nga Lushnja, e cila tashmë gëzon shëndet të plotë dhe brenda pak ditësh do të lërë ambientet e spitalit. Pacientja Emine Peshku ishte paraqitur në QSUT në gjendje të rënduar. Mjekët e shërbimit të kirurgjisë vaskulare dhe kardiologjisë pas vlerësimit të rastit kanë përcaktuar diagnozën (aneurizëm i aortës torakale) dhe kanë vendosur për ndërhyrje në zgjerimin e aortës, operacionin i cili kryhet në pjesën e kraharorit dhe ka Për mungesë përvoje dhe zgjatur 8 orë. Ndërhyrja është aparaturash diagnostikkryer nga profesor Edmond Kauese të gjithë pacientët pedani dhe anestezisti Sajmir janë kuruar në spitalet Kuçi. Sipas Kapedanit, nuk janë jashtë vendit. Kryerja e realizuar dot ndërhyrje të tilla një ndërhyrjeje të tillë më parë, sepse ka munguar është bërë e mundur si përvoja e stafeve mjekësore rezultat i trajnimit të dhe nuk ka pasur aparatura të nevojshme për ndërhyrje të ekipit si dhe instalimin e këtij lloji. Shpeshtësia e kësaj aparaturave të reja për deficence në aortë është 22 vendosjen e diagnozës raste në një mijë burra dhe CT, angiografi selektive. 27 raste në një mijë gra. Pra, Incidenca e këtij komplikandeshet më shpesh te gratë cioni të aortës është 22 dhe prek moshat mbi 45 vjeç. raste për 100 000 banorë “Pse s’është bërë më parë kjo (burra) dhe 27 raste për ndërhyrje? Kjo kërkon disa 100 000 banorë (gra). Ka kushte ku më e rëndësishmja një incidencë më të lartë te është prania e një aparature të femrat, sidomos në gruptillë siç është angioskaneri me moshën 45-80 vjeç. prerje të shumëfishta. Ekzistenca e angiografit dhe me mjekët e specializuar ne arritëm të kryejnë këtë operacion. Realizimi i këtij operacioni që Kostoja e këtij operacioni shkoi rreth 8 orë u bë në saje në spitalet shtetërore të një pune të kombinuar midis shkon deri 8-9 mijë euro. ekipit kirurgjikal dhe ekipit Deri pak ditë më parë të anestezistëve, që janë të këto lloje ndërhyrjesh pazëvendësueshëm në punën janë realizuar vetëm nga që ne kryejmë. Risi në këtë klinikat jashtë vendit. operacion ishte edhe përdorimi Pacientët që kanë pasur i një metode të qarkullimit mundësitë ekonomike janë jashtëtrupor, që quhet qarkulkuruar dhe kanë kryer këto limi jashtëtrupor pasiv”, e operacione të vështira botuar për herë të parë më 20 jashtë vendit, kurse një gusht të vitit 2012 në revistën pjesë tjetër fatkeqësisht amerikane “Arkivat e kirurgjisë për shkak të komplikatotakale”. Kjo na dha dorë cionve dhe gjendjes së shumë për të pakësuar riskun rënduar janë përballur e të sëmurit nga interventi”, me pasoja fatale për - ka deklaruar lidhur me këtë jetën. Megjithatë, këto ndërhyrje profesor Kapedani. ndërhyrje tashmë do të Pacientja është vizituar gjatë ditës së djeshme nga ministri realizohen edhe në QSUT. i Shëndetësisë Vangjel Tavo, i cili ka pohuar se është tepër e rëndësishme vazhdimësia e operacioneve të tilla. Ekipi i mjekëve ka marrë edhe mbështetjen e Drejtorisë së QSUT-së qoftë në aspektin ekonomik me investime në aparatura dhe teknologji bashkëkohore, qoftë në burime njerëzore. “Dua të garantoj se nga ana e Drejtorisë së QSUT-së do të ketë një mbështetje maksimale në aparatura, në mënyrë që aftësia e mjekëve, e bashkuar edhe me teknologjinë e fjalës së fundit, të sjellë në këtë institucion të tjera raste të tilla. Ndihem mirë që në ditët e para të punës në krye të institucionit marr lajme të tilla optimiste”, - u shpreh drejtori i QSUT Edmond Rrushi.

M

aturantët duhet të jenë të kujdesshëm në verifikimin e statusit të licensës dhe akreditimit të programeve studimore, nëse duan të vijojnë studimet e larta në universitetet private. Programet studimore që këto institucione ofrojnë nuk janë të gjitha të licensuara dhe akredituara. Në këto kushte, specialistët e Ministrisë së Arsimit u kërkojnë maturantëve apo kandidatëve të tjerë që para lidhjes së kontratës me shkollat private të verifikojnë nëse programet që ofrojnë janë të akredituara ose jo, pasi vetëm në këtë formë do të mund të sigurojnë vijimin e studimeve që lëshojnë diplomë të vlefshme për tregun e punës. Bashkëngjitur shkrimit do të gjeni të detajuar listën e universiteteve dhe shkollave të larta private që ofrojnë programe studimi të akredituara në ciklin e parë të dytë dhe të tretë të studimeve. Sipas rregullores, përpara lëshimit të diplomës programi i studimit i institucionet e arsimit të lartë privat duhet të jetë i akredituar nga Ministria e Arsimit dhe Shkencës. Akreditimi dokumentohet me Urdhër të Ministrit për akreditimin e programit dhe të institucionit. Në varësi të licensës, institucionet e arsimit të lartë jopublik mund të jenë universitete, akademi, shkolla të larta apo kolegje. Universitetet ofrojnë programe të të gjitha cikleve të studimit (bachelor, master dhe doktoratë), përfshijnë shumë disiplina studimore dhe janë të orientuara për nga kërkimi shkencor e aplikativ. Akademitë gjithashtu ofrojnë të gjitha ciklet e studimit, por ato janë të kufizuara në një ose dy disiplina studimore si në atë të kulturës, të mbrojtjes apo të një profesioni të caktuar dhe bëjnë kërkime të aplikuara (applied research) apo kërkime artistike (artistic research) Shkollat e larta ofrojnë programe studimi në ciklin e parë dhe të dytë në një sërë disiplinash, por janë kryesisht të kufizuara në mësimdhënie dhe në kërkime të aplikuara. Kolegjet profesionale ofrojnë vetëm programe studimi të ciklit të parë dhe studime profesionale 2-vjeçare e janë të kufizuara në trajnim profesional. Zgjedhja juaj duhet të udhëhiqet nga interesat dhe perspektivat tuaja për të ardhmen. Në varësi të interesit tuaj për t’u përqendruar në studime profesionale apo për të vazhduar më tej më kërkimin shkencor ju mund të zgjidhni një kolegj profesional, shkollë të lartë apo universitet. Statuti ligjor i institucionit si universitet, akademi, shkollë e lartë apo kolegj profesional, miratohet me vendim të Këshillit të Ministrave.

Për t’u informuar në vazhdimësi mbi statutin e njohjes së institucionit (licensimit) apo akreditimin e programit të studimit mund t’i drejtoheni faqes së internetit të Ministrisë së Arsimit www.mash.gov.al , si dhe faqes së Agjencisë Publike të Akreditimit të Arsimit të Lartë (www.aaal.edu.al). IAL private që ofrojnë programe studimi të akredituara (08 gusht 2012) it

it

ë rt La

i

im

rs iA

e

am gr ro

st

i

im ud

m ti er

i/ el

em

it hr rd

A M

Infermieri e pergjithshme

Bsc

iU a r. at N D 240 26.05.2011

2 SHLUJ "Aldent"

Stomatologji

MSC integ

240

3 SHLUJ "Aldent"

Laborant dentar

Bsc

225 21.07.2009

4 SHLUJ "Aldent"

Fizioterapi

Bsc

326 07.08.2012

5 IALP "Shkolla e Lartë Amerikane e Tiranës

Infermieri

Bsc

209 12.05.2011

6 IALP "Shkolla e Lartë Amerikane e Tiranës

Teknik farmacist

Bsc

209 12.05.2011

7 IALP "Shkolla e Lartë Amerikane e Tiranës

Teknik imazherie

Bsc

209 12.05.2011

8 IALP "Shkolla e Lartë Amerikane e Tiranës

Teknik laboratori

Bsc

209 12.05.2011

9 IALP "Shkolla e Lartë Amerikane e Tiranës

r N 1 SHLUJ "Aldent"

t.

s In

P

iv N

e

im it

d re ak t/ ri

SH h rd

e

U

26.05.2011

Fizioterapi

Bsc

209 12.05.2011

10 IALP "Shkolla e Lartë Amerikane e Tiranës

Drejtësi

Bsc

423 01.09.2011

11 IALP "Shkolla e Lartë Amerikane e Tiranës

Jurist / specialist ndërmarrjeje

Bsc

423 01.09.2011

12 IALP "Shkolla e Lartë Amerikane e Tiranës

Administrim biznesi

Bsc

404 18.08.2011

13 IALP "Shkolla e Lartë Amerikane e Tiranës

Financë - bankë

Bsc

404 18.08.2011

14 IALP "Shkolla e Lartë Amerikane e Tiranës

Stomatologji

MSC integ

327 12.07.2012

15 Shkolla e Lartë Private e Edukimit

Menaxhim dhe administrim i arsimit

MP

42

06.02.2012

16 Shkolla e Lartë Private e Edukimit

Shkenca e edukimit

Msc.

42

06.02.2012

17 SHLP "Logos"

Menaxhim turizmi

Bsc

282 04.07.2012

18 SHLP "Logos"

Teknik i lartë laboratorësh mjekësorë

Bsc

282 04.07.2012

19 SHLP "Logos"

Menaxhim biznesi

Bsc

282 04.07.2012

20 SHLP "Logos"

Informatikë e zbatuar

Bsc

282 04.07.2012

21 SHLP "Logos"

Financë - kontabilitet

Bsc

282 04.07.2012

22 IALP "Shkolla e Larte "Epoka"

Inxhinieri ndërtimi

Bsc

260 07.06.2011

23 IALP "Shkolla e Larte "Epoka"

Arkitekture

Bsc

260 07.06.2011

24 IALP "Shkolla e Larte "Epoka"

Inxhinieri kompjuterike

Bsc

260 07.06.2011

25 IALP "Shkolla e Larte "Epoka"

Ekonomik

Bsc

260 07.06.2011

26 IALP "Shkolla e Larte "Epoka"

Financë bankë

Bsc

260 07.06.2011

27 IALP "Shkolla e Larte "Epoka"

Administrim biznesi

Bsc

260 07.06.2011

28 IALP "Shkolla e Larte "Epoka"

Shkenca politike e marrëdhënie ndërkombëtare

Bsc

260 07.06.2011

29 IALP "Shkolla e Larte "Epoka"

Financë bankë

Msc

286 06.07.2012

30 IALP "Shkolla e Larte "Epoka"

Inxhinieri kompjuterike

Msc

286 06.07.2012

31 IALP "Shkolla e Larte "Epoka"

Studime europiane

Msc

286 06.07.2012

32 IALP "Shkolla e Larte "Epoka"

Inxhinieri ndërtimi/inxhinieri e strukturave të ndërtimit

Msc

286 06.07.2012

33 IALP "Shkolla e Larte "Epoka"

Inxhinieri ndërtimi/menaxhim i ndërtimeve

Msc

286 06.07.2012

34 IALP "Shkolla e Larte "Epoka"

Arkitekturë

Msc integ

286 06.07.2012

35 IALP "Shkolla e Larte "Epoka"

Administrim biznesi

Msc

286 06.07.2012

36 IALP "Shkolla e Larte "Epoka"

Financë bankë

MP

286 06.07.2012

37 IALP "Shkolla e Larte "Epoka"

Inxhinieri kompjuterike

MP

286 06.07.2012

38 IALP "Shkolla e Larte "Epoka"

Inxhinieri ndërtimi

MP

286 06.07.2012

39 IALP "Shkolla e Larte "Epoka"

Arkitekturë

MP

286 06.07.2012

40 ShLUJ "Illyria"

Drejtësi / E drejte penale

MND

36

01.02.2012

41 ShLUJ "Illyria"

Drejtësi / E drejte publike

MND

36

01.02.2012

42 ShLUJ "Illyria"

Drejtësi / E drejte civile

MND

36

01.02.2012

43 ShLUJ "Illyria"

Shkenca politike

Bsc

487 04.10.2012

44 ShLUJ "Illyria"

Drejtesi: 4 vite akademike

BSc

332 08.08.2012

45 IPAL "ISSAT"

E drejte ndërkombëtare

MND

207 12.04.2010

46 IPAL "ISSAT"

Studime europiane e diplomaci

MND

207 12.04.2010

47 IPAL "ISSAT"

Menaxhim biznesi

MND

207 12.04.2010

48 IPAL "ISSAT"

Finance kontabilitet

MND

207 12.04.2010

49 IPAL "ISSAT"

Menaxhim shëndetsor

MND

207 12.04.2010

50 IPAL "ISSAT"

Psikologji sociale dhe e komunikimit

Msc

491 05.10.2011

51 SHLUJ "Justicia"

Drejtësi

Bsc.

200 09.04.2010

52 SHLUJ "Justicia"

Drejtësi

DIND

200 09.04.2010

53 SHLUJ "Justiniani I"

Drejtësi (3 & 4 vjecare)

Bsc

228 22.07.2009

54 SHLUJ "Justiniani I"

Drejtësi

Msc.

386 23.07.2010

55 SHLUJ "Justiniani I"

Shkenca juridike e penale

MND

386 23.07.2010

56 SHLUJ "Justiniani I"

E drejtë publike

MP

400 17.08.2011

57 SHLUJ "Justiniani I"

E drejtë civile

MP

400 17.08.2011

58 SHLUJ "Justiniani I"

Diplomaci

Bsc

270 29.06.2012

59 SHLUJ "Universiteti Kristal"

Drejtësi

Bsc

393 29.07.2010

60 SHLUJ "Universiteti Kristal"

Farmaci

MSC integ

393 29.07.2010

61 SHLUJ "Universiteti Kristal"

Financë

Bsc

186 25.04.2011

62 SHLUJ "Universiteti Kristal"

Menaxhim biznesi

Bsc

186 25.04.2011

63 SHLUJ "Universiteti Kristal"

Elektronikë

Bsc

me kusht

186 25.04.2011

64 SHLUJ "Universiteti Kristal"

Shëndet publik dhe menaxhim spitalor

MP

239 31.05.2011

65 SHLUJ "Universiteti Kristal"

Financë

Msc.

420 01.09.2011

66 SHLUJ "Universiteti Kristal"

Informatikë

Bsc

186 25.04.2011

67 SHLUJ "Universiteti Kristal"

Infermieri

Bsc

186 25.04.2011

68 SHLUJ "Universiteti Kristal"

Marrëdhënie ndërkombëtare

Bsc

69 SHLUJ "Universiteti Kristal"

Shkenca komunikimi

Bsc

239 31.05.2011

70 SHLUJ "Universiteti Kristal"

Teknologji informacioni

Bsc

239 31.05.2011

71 SHLUJ "Universiteti Kristal"

Administrim publik

Bsc

239 31.05.2011

72 SHLUJ "Universiteti Kristal"

Sociologji

Bsc

420 01.09.2011

73 SHLUJ "Universiteti Kristal"

Psikologji pune

Bsc

552 14.11.2011

74 SHLUJ "Universiteti Kristal"

Psikologji shkollore

Bsc

552 14.11.2011

75 SHLUJ "Universiteti Kristal"

Stomatologji

Msc integ

326 12.07.2011

76 SHLUJ "Universiteti Kristal"

E drejtë civile

Msc.

420 01.09.2011

77 SHLUJ "Universiteti Kristal"

E drejtë publike

Msc.

420 01.09.2011

78 SHLUJ "Universiteti Kristal"

E drejtë penale

Msc.

420 01.09.2011

79 SHLUJ "Luarasi"

Drejtësi

Bsc

271 29.06.2012

80 SHLUJ "Luarasi"

Specialist/jurist në Administratën Publike

MP

271 29.06.2012

81 SHLUJ "Universiteti "Marin Barleti"

Menaxhim biznesi

Bsc

288 04.09.2009

82 SHLUJ "Universiteti "Marin Barleti"

Shkenca politike

Bsc

288 04.09.2009

83 SHLUJ "Universiteti "Marin Barleti"

Finance kontabilitet

Bsc

288 04.09.2009

84 SHLUJ "Universiteti "Marin Barleti"

Drejtësi

DIND

320 18.06.2010

85 SHLUJ "Universiteti "Marin Barleti"

Shkenca politike / Administrim publik

MP

329 07.08.2012

86 SHLUJ "Universiteti "Marin Barleti"

Shkenca Juridike / E drejtë publike

MP

329 07.08.2012

87 SHLUJ "Universiteti "Marin Barleti"

Shkenca Juridike / E drejtë Biznesi

MP

329 07.08.2012

88 SHLUJ "Universiteti "Marin Barleti"

Administrim Biznesi / Shërbime bankare e financiare

MP

329 07.08.2012

Me kusht

186 25.04.2011

Me kusht Me kusht Me kusht

im

ën

Sh


SOCIALE • E premte 12 tetor 2012

»

07

KUSHTI: S’DORËZON MANDATPAGESËN, HUMB TË DREJTËN E SHKOLLËS

Sot afati i fundit për regjistrimin Fituesit e paregjistruar duhet të dorëzojnë dokumentet

89 SHLUJ "Universiteti "Marin Barleti"

Administrim Biznesi / Marketing dhe menaxhim operacional

MP

329 07.08.2012

90 SHLUJ "Universiteti "Marin Barleti"

Administrim Biznesi / Lidership dhe menaxhim i bur. njerëzore

MP

329 07.08.2012

91 SHLUJ "Universiteti "Marin Barleti"

Administrim Biznesi / Financë kontabilitet

MP

329 07.08.2012

92 SHLUJ "Marubi"

Specialist i lartë filmi dhe media / Regjizurë

Bsc

227 26.05.2008

93 SHLUJ "Marubi"

Specialist i lartë filmi dhe media / Montazh

Bsc

227 26.05.2008

94 SHLUJ "Marubi"

Specialist i lartë filmi dhe media / Kamera

Bsc

227 26.05.2008

95 SHLUJ "Marubi"

Specialist i lartë filmi dhe media / Skenar

Bsc

227 26.05.2008

96 Kolegjet Profesionale, private "Medicom"

Infermieri e përgjithshme

Bsc

422 01.09.2011

97 Kolegjet Profesionale, private "Medicom"

Teknike laboratori

Bsc

422 01.09.2011

98 Shkolla e Lartë Universitare Jopublike "Medikadent"

Infermieri e përgjithshme

Bsc

210 12.05.2011

99 Shkolla e Lartë Universitare Jopublike "Medikadent"

Laborant i lartë dentar

Bsc

359 26.07.2011

100

"Shkolla e Lartë Private Mesdhetare e Shqipërisë"

Shkenca politike - administratë publike / administratë publike

Bsc

124 29.03.2012

101

Shkenca politike - administratë publike / Shkenca politike

Bsc

124 29.03.2012

Marrëdhënie ndërkombëtare / diplomaci

Bsc

124 29.03.2012

Ekonomi / Finance - bankë dhe kontabilitet

Bsc

124 29.03.2012

Ekonomi / Administrim biznesi

Bsc

124 29.03.2012

Ekonomi / Biznesi dhe ligji

Bsc

124 29.03.2012

Marrëdhënie ndërkombëtare

Msc

291 11.07.2012

Shkenca politike

Msc

291 11.07.2012

Financë - bankë

Msc

291 11.07.2012

Shkenca politike dhe administrative / Politikë sociale Shkenca politike dhe administrative / Administratë publike Shkenca politike dhe administrative / Qeverisje vendore

MP

291 11.07.2012

MP

291 11.07.2012

MP

Marrëdhënie ndërkombëtare / studime mesdhetare

MP

118

"Shkolla e Lartë Private Mesdhetare e Shqipërisë" "Shkolla e Lartë Private Mesdhetare e Shqipërisë" "Shkolla e Lartë Private Mesdhetare e Shqipërisë" "Shkolla e Lartë Private Mesdhetare e Shqipërisë" "Shkolla e Lartë Private Mesdhetare e Shqipërisë" "Shkolla e Lartë Private Mesdhetare e Shqipërisë" "Shkolla e Lartë Private Mesdhetare e Shqipërisë" "Shkolla e Lartë Private Mesdhetare e Shqipërisë" "Shkolla e Lartë Private Mesdhetare e Shqipërisë" "Shkolla e Lartë Private Mesdhetare e Shqipërisë" "Shkolla e Lartë Private Mesdhetare e Shqipërisë" "Shkolla e Lartë Private Mesdhetare e Shqipërisë" "Shkolla e Lartë Private Mesdhetare e Shqipërisë" "Shkolla e Lartë Private Mesdhetare e Shqipërisë" "Shkolla e Lartë Private Mesdhetare e Shqipërisë" "Shkolla e Lartë Private Mesdhetare e Shqipërisë" "Shkolla e Lartë Private Mesdhetare e Shqipërisë" "Shkolla e Lartë Private Mesdhetare e Shqipërisë"

119

"Shkolla e Lartë Private Mesdhetare e Shqipërisë"

102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117

Neglizhenca në dorëzimin e dosjes së dokumenteve dhe mandatpagesës mund t’u rrezikojë vijimin e studimeve shumë studentëve të rinj që janë shpallur fitues në universitetet publike të vendit gjatë vitit të ri akademik 20122013. Ndonëse këta të fundit kanë kryer procedurat e regjistrimit online pasi janë shpallur në listat e fituesve gjatë muajit shtator, deri në mbyllje të ditës së sotme duhet të dorëzojnë në sekretaritë mësimore mandatpagesën dhe dokumentet e kërkuara në të kundër klasifikohen si të paregjistruar. Konfirmimi është bërë nga ekspertët e Ministrisë së Arsimit, të cilët kanë pohuar se një numër i konsiderueshëm i maturantëve që janë shpallur fitues nuk janë regjistruar, edhe pse ka një javë që ka nisur viti i ri akademik. Këta fitues janë ulur në auditorët e universitetit, por pa qenë të regjistruar zyrtarisht. Gabimi qëndron se shumë prej tyre janë regjistruar online duke e keqinterpretur këtë si hapin e fundit të regjis-

trimit. Edlira Late, drejtoreshë e përgjithshme e arsimit të lartë në MASH, bëri thirrjen e fundit kandidatëve për ta që të dorëzojnë dokumentet në sekretaritë e fakulteteve. Afati i fundit është ora 24:00 e datës 13 tetor. Nëse nuk regjistrohen, kandidatët për studentë e kanë të humbur mundësinë për të qenë në universitet në këtë vit akademik. “Mosrespektimi i këtij detyrimi i konsideron si studentë të paparaqitur në programin e studimit ku janë

shpallur fitues dhe do të kenë pasojë në humbjen e së drejtës së studimit në këtë vit akademik”, - deklaroi Late. Sipas saj, në mesin e javës së ardhshme do të shpallet edhe udhëzimi për plotësimin e A-3, së bashku me kushtet e plotësimit. Një shans tjetër do të jetë për të gjithë ata studentë që nuk u shpallën fitues në asnjë degë, por këtë herë ata do të kenë mundësi të limituara për të zgjedhur programet ku duan të ndjekin studimet.

182 Universiteti Europian i Tiranës

Marrëdhënie ndërkombëtare / E drejta evropiane & ndërkombëtare

MND

68

14.02.2011

291 11.07.2012

183 Universiteti Europian i Tiranës

Marrëdhënie ndërkombëtare / Politika shoqëria e demokratizimi MND

68

14.02.2011

291 11.07.2012

184 Universiteti Europian i Tiranës

Finance / Financat publike

MND

68

14.02.2011

185 Universiteti Europian i Tiranës

Finance / Qeverisja e korporatave

MND

68

14.02.2011

186 Universiteti Europian i Tiranës

MND

68

14.02.2011

187 Universiteti Europian i Tiranës

Finance / Tregjet financiare dhe menaxhimi bankar Financë / E drejtë financiare fiskale dhe bankare

MND

68

14.02.2011

188 Universiteti Europian i Tiranës

Menaxhim / Lidershipi dhe menaxhimi i karrierës

MND

68

14.02.2011

189 Universiteti Europian i Tiranës

Menaxhim / Komunikimi në biznes

MND

68

14.02.2011

190 Universiteti Europian i Tiranës

Menaxhim / Biznes dhe marketing ndërkombëtar

MND

68

14.02.2011

191 Universiteti Europian i Tiranës

Menaxhim / E drejtë ekonomike

MND

68

14.02.2011

Marrëdhënie ndërkombëtare / studime evropiane

MP

291 11.07.2012

Administrim biznesi Menaxhim biznesi / menaxhim turizmi Menaxhim biznesi / menaxhim pasurive të paluajtëshme Menaxhim biznesi / menaxhim arti Menaxhim biznesi / menaxhim shëndeti

MP

291 11.07.2012

MP

291 11.07.2012

MP

291 11.07.2012

MP

291 11.07.2012

MP

291 11.07.2012

Menaxhim biznesi / menaxhim arsimi

MP

291 11.07.2012

192 Universiteti Europian i Tiranës

E drejtë private / E drejtë ekonomike

MND

68

14.02.2011

120 SHLUJ "Universiteti Polis"

Arkitekturë urbanistike

Bsc

227 22.07.2009

193 Universiteti Europian i Tiranës

E drejtë private / E drejtë financiare, fiskale e bankare

MND

68

14.02.2011

121 SHLUJ "Universiteti Polis"

Planifikim urban

Bsc

227 22.07.2009

194 Universiteti Europian i Tiranës

E drejtë private / E drejtë civile

MND

68

14.02.2011

122 SHLUJ "Universiteti Polis"

Arkitekturë dhe dizajn urban

Msc. Integ

227 22.07.2009

195 Universiteti Europian i Tiranës

E drejtë private / Qeverisja e korporatave

MND

68

123 SHLUJ "Universiteti Polis"

Planifikim dhe menaxhim urban

Msc. integ

227 22.07.2009

196 Universiteti Europian i Tiranës

E drejtë publike / E drejtë kushtetuese e adminsitrative

MND

68

14.02.2011

197 Universiteti Europian i Tiranës

E drejtë publike / E drejtë evropiane e ndërkombëtare

MND

68

14.02.2011

198 Universiteti Europian i Tiranës

E drejtë publike / Kriminologji

MND

68

14.02.2011

199 Universiteti Europian i Tiranës

MND

68

14.02.2011

MND

68

14.02.2011

MND

68

14.02.2011

202 Universiteti Europian i Tiranës

E drejtë publike / E drejtë penale Ekonomi e zhvillim i qëndrueshëm / Administrat e politikat publike Ekonomi e zhvillim i qëndrueshëm / Urbanizimi zhvillimi i territorit e politikat mjedisore Ekonomi e zhvillim i qëndrueshëm / Politika, shoqeria e demokratizimi

MND

68

14.02.2011

203 Universiteti Europian i Tiranës

Ekonomi e zhvillim i qëndrueshëm / E drejtë ekonomike

MND

68

14.02.2011

204 Universiteti Europian i Tiranës

E drejtë private dhe biznesi / E drejtë private

Msc

68

14.02.2011

205 Universiteti Europian i Tiranës

E drejtë private dhe biznesi / E drejtë biznesi

Msc

68

14.02.2011

206 Universiteti privat "Albanian University"

Shkenca të komunikimit

Bsc

541 01.12.2010

207 Universiteti privat "Albanian University"

Shkenca politike administrative

Bsc

541 01.12.2010

Me kusht Me kusht Me kusht Me kusht Me kusht Me kusht

14.02.2011

124 ShLUJ "Sevasti dhe Parashqevi Qiriazi"

Menaxhim biznesi

Bsc

369 12.11.2009

125 ShLUJ "Sevasti dhe Parashqevi Qiriazi"

Drejtues finance

Bsc

369 12.11.2009

126 ShLUJ "Sevasti dhe Parashqevi Qiriazi"

Administrim publik

Bsc

369 12.11.2009

127 ShLUJ "Sevasti dhe Parashqevi Qiriazi"

Marketing

Bsc

369 12.11.2009

128 ShLUJ "Sevasti dhe Parashqevi Qiriazi"

Bankë dhe institucione financiare

Bsc

369 12.11.2009

129 ShLUJ "Sevasti dhe Parashqevi Qiriazi"

E drejtë biznesi

Bsc

369 12.11.2009

130 ShLUJ "Sevasti dhe Parashqevi Qiriazi"

Administrim biznesi

MND

47

09.02.2012

131 ShLUJ "Sevasti dhe Parashqevi Qiriazi"

Kontabilitet

MND

47

09.02.2012

132 Universiteti Europian i Tiranës

Financë bankë

Bsc

246 24.07.2009

133 Universiteti Europian i Tiranës

Menaxhim biznesi

Bsc

246 24.07.2009

134 Universiteti Europian i Tiranës

Shkenca politike

Bsc

246 24.07.2009

135 Universiteti Europian i Tiranës

Marrëdhënie publike - komunikim

Bsc

246 24.07.2009

136 Universiteti Europian i Tiranës

Marrëdhënie ndërkombëtare

Bsc

246 24.07.2009

137 Universiteti Europian i Tiranës

Jurist i përgjithshëm

Bsc

246 24.07.2009

208 Universiteti privat "Albanian University"

Psikologji e përgjithshme

Bsc

541 01.12.2010

138 Universiteti Europian i Tiranës

E drejtë publike e ndërkombëtare

Msc.

68

14.02.2011

209 Universiteti privat "Albanian University"

Shkenca juridike

Bsc

541 01.12.2010

139 Universiteti Europian i Tiranës 140 Universiteti Europian i Tiranës

MNP MNP

68 68

14.02.2011 14.02.2011

210 Universiteti privat "Albanian University"

Farmaci

Msc. integ

211 Universiteti privat "Albanian University"

Stomatologji

DIND

388 23.07.2010

141 Universiteti Europian i Tiranës 142 Universiteti Europian i Tiranës

Marrëdhënie ndërkombëtare-diplomaci / Cështjet e Ballkanit Marrëdhënie ndërkombëtare-diplomaci / Studime amerikane Komunikim/Marrëdhënie publike / Studime e teorite e komunikimit Komunikim/Marrëdhënie publike / Marrëdhënie publike

Msc. Msc.

68 68

14.02.2011 14.02.2011

212 Universiteti privat "Albanian University"

Financë bankë

Bsc

541 01.12.2010

213 Universiteti privat "Albanian University"

Arkitekture

DIND

445 01.10.2010

143 Universiteti Europian i Tiranës

Shkenca politike / Politike e krahasuar

Msc.

68

14.02.2011

214 Universiteti privat "Albanian University"

Menaxhim bankar

MSc

327 07.08.2012

144 Universiteti Europian i Tiranës

Shkenca politike / Teorite politike

Msc.

68

14.02.2011

215 Universiteti privat "Albanian University"

Administrim biznesi

MSc

327 07.08.2012

145 Universiteti Europian i Tiranës

Marrëdhënie publike / Sektori komercial/politik

MNP

68

14.02.2011

216 Universiteti privat "Albanian University"

Psikologji klinike

MSc

327 07.08.2012

146 Universiteti Europian i Tiranës

Marrëdhënie publike / Institucionale

MNP

68

14.02.2011

Psikologji klinike

MP

327 07.08.2012

147 Universiteti Europian i Tiranës

Marrëdhënie ndërkombëtare / Organizatat ndërkombëtare

Msc.

68

14.02.2011

217 Universiteti privat "Albanian University" 218 SHLUJ "Universiteti i New Yorkut, Tiranë"

Ekonomik

Bsc

385 10.10.2006

148 Universiteti Europian i Tiranës

Marrëdhënie ndërkombëtare / Studime strategjike

Msc.

68

14.02.2011

Financë

Bsc

385 10.10.2006

149 Universiteti Europian i Tiranës

Drejtësi / E drejtë administrative

MNP

68

14.02.2011

219 SHLUJ "Universiteti i New Yorkut, Tiranë" 220 SHLUJ "Universiteti i New Yorkut, Tiranë"

Menaxhim

Bsc

385 10.10.2006

150 Universiteti Europian i Tiranës

Drejtësi / E drejtë ndërkombëtare

MNP

68

14.02.2011

Marketing

Bsc

385 10.10.2006

151 Universiteti Europian i Tiranës

Drejtësi / E drejte evropiane

MNP

68

14.02.2011

221 SHLUJ "Universiteti i New Yorkut, Tiranë" 222 SHLUJ "Universiteti i New Yorkut, Tiranë"

Komunikim gazetari

Bsc

385 10.10.2006

152 Universiteti Europian i Tiranës

Shkenca politike / Sjellja strategjike politike

MNP

68

14.02.2011

Psikologji

Bsc

385 10.10.2006

153 Universiteti Europian i Tiranës

Shkenca politike / Politika publike

MNP

68

14.02.2011

223 SHLUJ "Universiteti i New Yorkut, Tiranë" 224 SHLUJ "Universiteti i New Yorkut, Tiranë"

Shkenca politike e marrëdhënie ndërkombëtare

Bsc

385 10.10.2006

154 Universiteti Europian i Tiranës

Banka e sigurime / Banka

MNP

68

14.02.2011

Administrim biznesi

Bsc

385 10.10.2006

155 Universiteti Europian i Tiranës

Banka e sigurime / Sigurime

MNP

68

14.02.2011

225 SHLUJ "Universiteti i New Yorkut, Tiranë" 226 SHLUJ "Universiteti i New Yorkut, Tiranë"

Shkenca kompjuterike

Bsc

385 10.10.2006

156 Universiteti Europian i Tiranës

Banka e sigurime / Politika fiskale

MNP

68

14.02.2011

Sistemet e informacionit

Bsc

385 10.10.2006

157 Universiteti Europian i Tiranës

Menaxhim biznesi / Menaxhim i SME Menaxhim biznesi / Menaxhim i BNJ dhe karrierës ose institucionale

MNP

68

14.02.2011

227 SHLUJ "Universiteti i New Yorkut, Tiranë" 228 SHLUJ "Universiteti i New Yorkut, Tiranë"

Administrim biznesi

MNP

161 18.03.2010

Administrim biznesi me profil bankar

MNP

161 18.03.2010

MNP

68

14.02.2011

229 SHLUJ "Universiteti i New Yorkut, Tiranë" 230 SHLUJ "Universiteti i New Yorkut, Tiranë"

E drejtë ndërkombëtare e tregtare

Msc

170 20.04.2012

MNP

68

14.02.2011

Shkenca kompjuterike

Msc

170 20.04.2012

160 Universiteti Europian i Tiranës

Menaxhim biznesi / Administrim publik Marketing / Shërbime e turizëm

MNP

68

14.02.2011

231 SHLUJ "Universiteti i New Yorkut, Tiranë" 232 SHLUJ "Universiteti i New Yorkut, Tiranë"

Marrëdhënie ndërkombëtare

Msc

170 20.04.2012

161 Universiteti Europian i Tiranës

Marketing / Inovacion e tregje strategjike

MNP

68

14.02.2011

233 SHLUP "Wisdom University"

Psikologji

Bsc

162 Universiteti Europian i Tiranës

MNP

68

14.02.2011

Drejtësi

Bsc

188 25.04.2011

163 Universiteti Europian i Tiranës

Marketing / Marketing bankar e financiar Administrim biznesi / Biznes - marketing

234 SHLUP "Wisdom University"

Msc

68

14.02.2011

235 Universiteti katolik "Zoja e Këshillit të Mirë"

Shkenca politike dhe marrëdhënie ndërkombëtare

Bsc

8293 22.11.2006

164 Universiteti Europian i Tiranës

Administrim biznesi /Administrim publik

Msc

68

14.02.2011

236 Universiteti katolik "Zoja e Këshillit të Mirë"

Menaxhim financiar dhe menaxhim risku

MP

165 Universiteti Europian i Tiranës

Administrim biznesi /Ekonomi evropiane

Msc

68

14.02.2011

237 Universiteti katolik "Zoja e Këshillit të Mirë"

Infermieristike

Bsc

8293 22.11.2006

166 Universiteti Europian i Tiranës

Sociologji / Politika, shoqëria e demokratizimi

MND

68

14.02.2011

238 Universiteti katolik "Zoja e Këshillit të Mirë"

Odontojatri dhe proteza dentare

Msc.

8293 22.11.2006

167 Universiteti Europian i Tiranës

Sociologji / Kriminologji

MND

68

14.02.2011

239 Universiteti katolik "Zoja e Këshillit të Mirë"

Mjekësi

Msc.

8293 22.11.2006

168 Universiteti Europian i Tiranës

Sociologji / Globalizim e zhvillim

MND

68

14.02.2011

240 Universiteti katolik "Zoja e Këshillit të Mirë"

Fizioterapi

Bsc

8293 22.11.2006

169 Universiteti Europian i Tiranës

MND

68

14.02.2011

241 Universiteti katolik "Zoja e Këshillit të Mirë"

Farmaci

Msc.

8293 22.11.2006

170 Universiteti Europian i Tiranës

Sociologji / Komunikimi e sjelljet politike Financë bankë / Banka e tregje financiare

Msc

68

14.02.2011

171 Universiteti Europian i Tiranës

Financë Bankë / Ekonomi - financë

Msc

68

14.02.2011

172 Universiteti Europian i Tiranës

MND

68

14.02.2011

173 Universiteti Europian i Tiranës

Shkenca Komunikimi / Komunikimi e sjelljet politike Shkenca Komunikimi / komunikimi në biznes

MND

68

14.02.2011

245

174 Universiteti Europian i Tiranës

Shkenca komunikimi / Lidershipi e menaxhimi karrierës

MND

68

14.02.2011

246

175 Universiteti Europian i Tiranës

Shkenca komunikimi / Teori e modele komunikimi

MND

68

14.02.2011

247

176 Universiteti Europian i Tiranës

MND

68

14.02.2011

248

177 Universiteti Europian i Tiranës

Shkenca politike / Globalizimi e zhvillimi Shkenca politike / Politika, shoqëria e demokratizimi

MND

68

14.02.2011

178 Universiteti Europian i Tiranës

Shkenca politike / Administrata dhe politikat publike

249

MND

68

14.02.2011

179 Universiteti Europian i Tiranës

Shkenca politike / Komunikimi dhe sjelljet politike Marrëdhënie ndërkombëtare / Globalizimi e zhvillimi Marrëdhënie ndërkombëtare / Studime te sigurise e gjeopolitikes

MND

68

14.02.2011

250

MND

68

14.02.2011

MND

68

14.02.2011

158 Universiteti Europian i Tiranës 159 Universiteti Europian i Tiranës

180 Universiteti Europian i Tiranës 181 Universiteti Europian i Tiranës

200 Universiteti Europian i Tiranës 201 Universiteti Europian i Tiranës

462 14.10.2010

188 25.04.2011

81

26.02.2008

242 Universiteti katolik "Zoja e Këshillit të Mirë"

Ekonomi dhe administrim ndërmarrjeje

Bsc

8293 22.11.2006

ShPAL "Pavarësia" Vlorë 244 ShPAL "Pavarësia" Vlorë

Inxhinieri informatike

Bsc

290 09.07.2012

Ekonomi

Bsc

290 09.07.2012

Drejtësi

Bsc

290 09.07.2012

Shkenca politike

Bsc

290 09.07.2012

Teknologji informacioni

BSc

328 07.08.2012

Informatikë ekonomike

BSc

328 07.08.2012

Sociologji

BSc

328 07.08.2012

Mësuesi në arsimin fillor

BSc

328 07.08.2012

Mësuesi në arsimin parashkollor

BSc

328 07.08.2012

Psikologji

BSc

328 07.08.2012

Infermieri e përgjithshme

BSc

328 07.08.2012

243

251 252 253

ShPAL "Pavarësia" Vlorë ShPAL "Pavarësia" Vlorë SHLP "Universiteti Planetar i Tiranës" SHLP "Universiteti Planetar i Tiranës" SHLP "Universiteti Planetar i Tiranës" SHLP "Universiteti Planetar i Tiranës" SHLP "Universiteti Planetar i Tiranës" SHLP "Universiteti Planetar i Tiranës" SHLP "Universiteti Planetar i Tiranës"


08

« AKTUALITET

E premte 12 tetor 2012 •

FLAKËT PËRFSHINË NJË PALLAT TEK UNAZA E MADHE, NUK KA TË VDEKUR

Zjarr në pallat, asfiksohen 3 persona Të lënduarit nga tymi dërgohen në spital në gjendje të mirë tymi dhe po marrin mjekim. Bëhet fjalë për 2 fqinj të apartamentit ku ra zjarri, njëri prej tyre i paralizuar. Këtyre pesonave iu është dhënë ndihma e parë dhe janë jashtë rrezikut, siç raportohet nga vendngjarja. Komandanti i Forcave Zjarrfikëse, Naim Tocilaj, bëri me dije se i treti është një nga punonjësit e shërbimit zjarrfikës që po ndërhynte për të shuar zjarrin pati një gjendje asfiksie nga tymi dhe iu dha ndihma e menjëhershme. Apartamenti ishte në pronësi të shtetases Flora Bala. Flakët kanë shkaktuar dëme të mëdha materiale në apartament, ndërkohë që në momentin e rënies së zjarrit nuk ka pasur persona në banesë.

Një zjarr i fuqishëm ka rënë dje në katin e gjashtë të një pallati tek zona e Unazës së Re në kryeqytet. Nga policia mësohet se zjarri i rënë në njërin prej apartamenteve rrezikon të përhapet, prandaj 5 zjarrfikëse kanë shkuar në vendngjarje dhe punuam më shumë se 2 orë për shuarjen e flakëve. Sipas tyre, ndërhyrja ishte e vështirë, për shkak edhe të lartësisë, ndërkohë që u bë i mundur neutralizimi i flakëve në dy mënyra, duke ndërhyrë nga dera e apartamentit, por edhe nga ballkoni. Nuk dihen ende shkaqet e rënies së zjarrit, por mësohet se ka pasur edhe 3 persona, të cilët janë asfiksuar nga

DËSHMIA E DEPUTETIT SOCIALIST TOMË DOSHI PËR 21 JANARIN

“Deputeti Jaku më njoftoi për 2 vrasje, unë qetësoja situatën” D

Dëshmia e Tom Doshit Mes të tjerave Doshi tha në gjykatë se “Jam futur mes policisë dhe turmës për të qetësuar situatën. Kam bërë thirrje që të qetësoheshin. Në ato momente më kanë hedhur një granatë me gazlotsjellës, u bllokova në frymëmarrje dhe shikim. Jam larguar deri te ura pranë hotel “Dajtit”, për t’u qetësuar”. Më pas deputeti socialist e ka vijuar rrëfimin e tij, duke shtuar se, “E kam parë turmën të irrituar në një situatë jo shqetësuese. Përballë Kryeministrisë kam parë një polic që ka hapur derën. Më

Po futnin heroinë në burg, policia ndalon dy persona Një e moshuar dhe një i ri janë kapur dje teksa tentonin të fusnin drogë në burgun 313. Dje nga Seksioni kundër Narkotikëve u krye arrestimi në flagrancë i shtetasve Hydajete Kundraxhi, 65 vjeçe dhe Altin Grori, 23 vjeç, të dy banues në Tiranë. Grori është kapur në flagrancë në ambientet e dhomave të kontrollit të ushqimeve në burgun 313 në rrugën “Jordan Misja”, i cili ka tentuar të fusë një valixhe për të arrestuarin Krisald Kundraxhi dhe në mes të rrobave ju gjet e sekuestruar një qese me pluhur e dyshuar narkotike e llojit heroinë, me peshë 8 gram. Nga kontrolli i ushtruar në banesën e shtetases Hydajete Kundraxhi, u gjetën e sekuestruan edhe një qese me tre doza me pluhur ku dy nga të cilat me ngjyrë bezhë, ndërsa tjetra me ngjyrë kafe.

Në Tiranë

Policia parandalon vrasjen pas një konflikti të çastit Komisariati Nr.3 në Tiranë ka bërë të mundur parandalimin e një ngjarjeje, duke neutralizuar menjëherë autorin dha kapur atë me një armë zjarri automatike në afërsi të rrugës “Josif Pashku” në Tiranë. Në sajë të ndërhyrjes së menjëhershme të shërbimeve të policisë së komisariatit së nr.3 Tiranë, është mundësuar kapja e autorit Agim Selmallari, 33 vjeç, banues në Tiranë. Ky shtetas dyshohet se pasi ka konsumuar pije alkoolike në ambientet e një lokali me muzik live, ka dalë prej aty, me synim vrasjen e një shtetasi pas një konflikti të çastit të ndodhur në lokal. Pas angazhimit maksimal të strukturave të policisë u arrit në kohë parandalimi i një vrasjeje, duke arrestuar menjëherë autorin dhe sekuestruar armën automatike tip kallashnikov.

Në Shkozë

Var veten një 24-vjeçare, shkaqet ende nuk dihen

Mariglen Mulla eputeti i Partisë Socialiste, Tom Doshi, dëshmoi dje në gjyqin për 21 janarin. Mes të tjerave ai ka rrëfyer se më 21 janar është futur mes turmës së protestuesve për t’i qetësuar, por aty i është bllokuar frymëmarrja nga gazi lotsjellës dhe është tërhequr deri tek Hotel “Dajti”. Kuvendi në seancën e 2 shkurtit 2012, votoi me shumicë votash heqjen e imunitetit të 3 deputetëve socialistë. Ligjvënësit e majtë dhe të djathtë bashkuan votat për heqjen e imunitetit për Besnik Barajn, Tom Doshin dhe Taulant Ballën. Pak ditë më parë kanë dhënë dëshmitë e tyre edhe këta deputetë. Thuajse të gjithë kanë mbajtur të njëjtin qëndrim, duke u bazuar kryesisht në faktin se Garda nuk kishte përse të qëllonte me armë kundër turrmës. Ndërkaq, deputeti Bare ka pranuar se Partia Socialiste e kishte organizuar demonstratën e 21 janarit.

Kapet një grua dhe një i ri

Pardje rreth orës 08.30 është dërguar e vdekur në QSUT nga familjarët shtetasja Mirlanada Ademi, 24 vjeçe, banuese në Shkozë. Nga veprimet e kryera rezultoi se Ademi është vetëvarur në një pemë pas banesës së saj. Në cilësinë e provës materiale u sekuestrua një litar, që mendohet se ka kryer aktin. Materialet do t’i kalojnë Prokurorisë, për veprime të mëtejshme, ndërsa ende nuk dihen shkaqet që e kanë detyruar vajzën të kryente këtë akt.

I dënuar për vrasje në tentativë

INTERPOL-i ekstradon nga Italia të dënuarin shqiptar pas pashë një makinë që goditi derën”. Doshi shtoi se është njoftuar nga Gjok Jaku, për vrasjen e dy personave. “Më ka njoftuar deputeti Gjok Jaku që janë vrarë dy persona, mes tyre Gjoka më bëri me dije për Aleks Nikën. Jam nisur me taksi

për në spital, për t’u interesuar për qytetarët e plagosur. Në këto momente marr vesh se Mesila Doda kishte dalë në deklaratë, ku thoshte se Tom Doshi kishte bërë vrasje bashkë me nipin. Pastaj kanë dalë pamjet në televizion kur

Akuzohen nga dy komisariate

Policia zbulon autorët e dyshuar të vjedhjeve të makinave Komisariati i Policisë Kavajë ka bërë të mundur dokumentimin ligjor të disa vjedhjeve të disa automjeteve. Polica thotë se bëhet fjalë për vjedhjet e automjetit tip Benz me targa KJ 6866 A, ngjyrë e zezë, në pronësi të shtetasit R.G dhe automjetin tip “Benz 250”, ngjyrë jeshile me targë 04374BI, në pronësi të shtetasit D.K, të ndodhura

në plazhin e Golemit Kavajë. Po ashtu dyshohet edhe për tentativën e vjedhjes së automjetit tip “Audi 80”, ngjyrë gri me targë LL-274HË, në pronësi të shtetasit Th.B. Nga hetimi i kryer në bashkëpunim me shërbimet e komisariatit të policisë Krujë u bë e mundur dokumentimi ligjor i këtyre vjedhjeve, ku autorë të dyshuar janë shtetasit O.Caca, 17

një gardist qëllon protestuesit dhe nuk më akuzuan më”, tha deputeti. Tom Doshi është akuzuar se kishte njohje me disa nga protestuesit dhe se njerëzit janë thirrur prej tij nga Shkodra, ku kanë ardhur me autobusë në Tiranë.

vjeç, banues në Krujë, i dënuar më parë për vjedhje, aktualisht i shpallur në kërkim nga komisariati i policisë Krujë dhe Julian Qerrushi, 24 vjeç, banues në Burizanë Krujë, i dënuar më parë për vjedhje, aktualisht i shpallur në kërkim nga komisariati i policisë Kavajë. Ndërsa po punohet për kapjen dhe tyre, si dhe dokumetimin ligjor të tjera vjedhjeve, në cilësinë e provës materiale u sekuestrua mjeti tip “Benz”, me targa KJ 6866 A, në pronësi të shtetasit R.K, si dhe mjete të tjera, me të cilat janë kryer vjedhjet.

Nga Zyra Qendrore Kombëtare Interpol Tirana, ditën e djeshme, rreth orës 17.30, u krye ekstradimi nga Milano, Itali, drejt vendit tonë i shtetasit shqiptar të shpallur në kërkim ndërkombëtar Ylber Kola, 24 vjeç, lindur në Tropojë dhe banues në Durrës. Gjykata e rrethit gjyqësor Durrës, me vendimin nr.235, datë 28.03.2011, ka lëshuar masën e sigurisë “arrest në burg”, për veprën penale të “vrasjes me paramendim e mbetur në tentativë”, parashikuar nga neni 78, 22,25 dhe 278/2 i Kodit Penal. Shtetasi Ylber Kola akuzohet se më datë 28.12.2010, në fshatin Rrushkull, Sukth, pas një konflikti të momentit, ka qëlluar me armë zjarri duke plagosur rëndë shtetasin A.U. Si rezultat i bashkëpunimit të Interpol Tirana me Interpol Romën, u bë i mundur më datë 26.08.2012, në Itali, arrestimi i këtij shtetasi, me qëllim ekstradimi drejt vendit tonë.


AKTUALITET • E premte 12 tetor 2012

»

09

NEUTRALIZOHET NGA POLICIA 47-VJEÇARI, ISHTE NË GJENDJE TË DEHUR

I vë flakën vetes, e pushuan nga puna Bashkia e Pogradecit: S’është i pushuar. Gruaja: 4 muaj pa rrogë POGRADEC- Tentativa e vetëvrasjes me djegie duket se është kthyer në “barkë shpëtimi”. Dje një shtetas 47-vjeçar, Gëzim Hamiti, i ka vënë flakës në mes të qytetit të Pogradecit, pasi ishte shprehur se ishte pushuar nga puna, në bashkinë e këtij qyteti. Ngjarja ka ndodhur rreth orës 14:05 minuta, por fatmirësisht është neutralizuar në kohë nga policia. Personi i vetëdjegur sipas policisë, është shtetasi Gëzim Hamiti, i cili punonte në Ndërmarrjen e Pastrim-Gjelbërimit dhe

e ka ndërmarrë këtë akt të rëndë, pasi është pushuar nga puna. Akti ekstrem i 47-vjeçarit, i ka shkaktuar atij plagë të rënda, ndërsa ndodhet në spital në gjendje të rëndë për jetën. Ndërkaq policia bën të ditur se 47-vjeçari ishte në gjendje të dehur në momentin që ka tentuar të vetëdigjet. Po për rastin ka reaguar Bashkia e Pogradecit, e cila është shprehur në lidhje me punonjësin e pastrim gjelbërimit duke bërë me dije se 47-vjeçari nuk është pushuar nga puna.

Bashkia thekson se Gëzim Hamiti nuk ka pasur probleme me rrogën, në një kohë që bashkëshortja e 47-vjeçarit, i cili tentoi sot të vetëflijonte vetën, këmbëngul se burri i saj prej 4 muajsh nuk është paguar. Mjekët shprehen se Hamiti ka djegie të shkallës së parë dhe të dytë, kryesisht në gjymtyrë dhe trup, ndërsa është nisur me urgjencë drejt Spitalit Ushtarak. Edhe për këtë rast do të priten së paku 2 ditë për të dhënë një mendim nëse do të dalë nga rreziku për jetën.

TË PAQARTË KUFIJTË, IBRAHIM KASHARI: BASHKËPUNIM INSTITUCIONAL

Probleme me legalizimet për shkak të vijave të verdha LEDIA LLESHI ELBASAN- Agjencia e Legalizimit Elbasan 2 është duke u përballur më probleme të theksuara për shkak të pasaktësisë së vijave të verdha në shumë kufij ndarës midis bashkive dhe komunave. Drejtori i kësaj agjencie, Ibrahim Kashari, deklaroi se gjatë procesit të legalizimit është hasur një problem mjaft shqetësues ai i vijave të verdha. Në shumë raste pasaktësitë në këtë proces krijojnë probleme për legalizimin e ndërtimeve pa leje që ndodhen pikërisht në këto kufij. Drejtori Kashari i është drejtuar njësive vendore dhe Këshillit të Qarkut për të zgjidhur këtë ngërç. Objekte të (pa)legalizuara “Gjatë shqyrtimit të dosjeve një problem i rëndësishëm për ne është ai i vijave të verdhave mes disa komunave dhe bashkive. Duke përfituar nga rasti dua të kërkoj një bashkëpunim maksimal për zgjidhjen e këtij ngërçi midis Agjencisë së Legalizimeve, njësive vendore dhe Këshillit të Qarkut. Gjetja e një zgjidhje do të përshpejtojë mjaft procesin”. Ndarja e Agjencisë

së Legalizimeve në Elbasan në dy pjesë duket se ka sjellë edhe efektin pozitiv. Sipas Kasharit ka një interes në rritje nga hapja e drejtorisë nr 2. Banorët janë njohur me dokumentacionin çdo ditë dhe me problematikat që hasen. Kjo ka përshpejtuar procesin. Procesi i legalizimit në zonat rurale është më i vështirë. Ne kemi vendosur si prioritet legalizimet në njësitë vendore

më të mëdha siç është Bashkia Librazhd, Belsh, Gostimë dhe fshati Kusarth ku edhe ka më tepër problematika. Banorët janë njoftuar për plotësimin e dokumentacionit dhe bërjen e pagesave. Kjo e ka përshpejtuar mjaft procesin në komuna, i cili më parë nuk ecte në këto ritme për shkak të problemeve të territorit dhe numrit të madh të dosjeve që trajtonte agjencia e vetme në qarkun e Elba-

sanit. Elbasan 2 administron dosjet për legalizim të 49 njësive vendore në qarkun e Elbasanit. Numri i dosjeve për këtë agjenci arrin në 10 mijë të tilla. Problematikat dhe përfundimi i tyre duket më i vështirë sesa në qytetin e Elbasanit për shkak të shpërndarjes në territor dhe përplasjes së kufijve apo të vijave të verdha me komunat dhe bashkitë në qarkun e Elbasanit.

SPECIALISTËT KANË GJETUR VARRE TË REJA, KAPITELE E KOLONA

Zbulime të reja në bazilikën e Bezistanit Ambasadori Sekui në Elbasan për trashëgiminë kulturore ELBASAN- Zbulime të reja kanë vazhduar gërmimet në bazilikën e Bezistanit në qendër të qytetit të Elbasanit. Pas një paradhome me mozaikë, specialistët kanë gjetur varre të reja kapitele e kolona. Në një prej varreve janë zbuluar eshtra, të cilat do të studiohen dhe analizohen nga ekspertët. Ende nuk është përcaktuar periudha, të cilës i përkasin eshtrat, por përreth bazilikës janë një sërë varresh, të cilat do të shqyrtohen me kujdes bashkë me elementët e zbuluar në këto varreza. Ndër-

kohë po vazhdon puna për konservimin e mozaikut të zbuluar së fundi në pjesën hyrëse të bazilikës. Tashmë specialistët e institutit dhe Agjencisë Arkeologjike kanë dokumentuar pjesën më të madhe të gërmimeve dhe zbulimeve që e kanë shoqëruar. Ndërkohë është duke u spostuar monumenti i Aqif Pashës në murin e Kalasë duke i hapur rrugë gërmimeve në vazhdimësi për zbulime të mëtejshme në zonën arkeologjike. Në bazë të të dhënave të para do të vazhdojnë gërmimet për të

zbuluar një lagje romakobizantine që mendohet se shtrihet pikërisht në zonën pranë bazilikës. Gjithësesi kjo fazë gërmimesh do të jetë në sezonin tjetër pasi aktualisht qëllimi është zbulimi i bazilikës, të përfshirë në një projekt të BE për rivitalizimin e trashëgimisë kulturore. Bazilika e shekullit të V dhe IV të erës sonë do të mbulohet me xham në bazë të projektit që financohet nga BE. Pikërisht për të parë këtë investim pritet vizita e ambasadorit Sekui të martën në Elbasan. L. Lleshi

I rrahu në banesë

Dhunon një çift të moshuarish, arrestohet 28-vjeçari KUÇOVË- Ka përfunduar në prangat e policisë një 28-vjeçar që ka hyrë në një familje dhe ka dhunuar dy të moshuar 65-vjeçarë, si dhe ka prishur qetësin publike duke qëlluar me gurë drejt banesës së tyre në lagjen “11 Janari”. Blutë e komisariatit të këtij rrethi bënë me dije se kanë mundur të bëjnë ndalimin e 28-vjeçarit K. Gjika, për arsye se shtetasi në fjalë, në mbrëmjen e ditës së enjte, ka hyrë në shtëpinë e shtetasit H.S. 65 vjeç që jeton me bashkëshorten e tij dhe ka torturuar dy të moshuarit duke ushtruar dhunë fizike ndaj tyre. Dy ë moshuarit më pas kanë bërë kallëzim në polici. Por duke mos u mjaftuar me dhunën e ushtruar ndaj dy pleqve, 28-vjeçari Gjika ka shkuar në paraditen e djeshme dhe ka ushtruar sërish dhunë ndaj banesës duke qëlluar me mjete të forta me gur. Më pas ka qenë policia, ajo që sapo ka marrë informacionin për ndihmë ka arrestuar 28-vjeçarin teksa ky i fundit ka dashur të largohet nga vendi i ngjarjes. Vlen të përmendet se në ambientet e policisë thuajse çdo ditë vijnë ankesa nga të moshuarit për dhunën që ushtrohet ndaj tyre deri dhe tek të afërmit gjë për të cilën punonjësit blu të këtij rrethi, muajin e fundit kanë arrestuar disa shtetas për këtë vepër.

Marijuana “sheshit” për adoleshentët

Saranda, rekord për numrin e lartë të narkomanëve SARANDË- Një nga dukuritë më të mprehta të kohës moderne, përdorimi i drogës, ka prekur në masë jo të vogël edhe qytetin e Sarandës. Statistikat më të fundit që disponohen nga strukturat shëndetësore të qytetit bregdetar tregojnë se përdoruesit e drogave janë shtuar në masë, duke e renditur këtë qytet pas Durrësit për nga numri i përdoruesve. Ardian Braho, mjeku neuropsikiatër në spitalin e Sarandës, tha se, sipas statistikave jo zyrtare që qarkullojnë, Saranda është një nga qytetet me përdoruesit më të shumtë, kryesisht të drogave të lehta, siç janë marihuana apo hashashi. Sipas tij, nga reparti i neuropsikiatrisë në spitalin e Sarandës vjen alarmi se edhe moshat e adoleshencës së mesme janë të prekura nga përdorimi i shtuar i drogave. Braho tha se në momente krize, ata i drejtohen spitalit, për të kërkuar medikamente alternative. “Moshat më të prekura nga ky problem social janë adoleshentët nga mosha 15, 16 vjeç, deri në moshën 30 vjeç, ndërsa nuk përjashton edhe përdorues të moshave më të mëdha, 40-45-vjeçarë, me të cilët ka pasur raste të paraqitjes në spital për shqetësime të tjera të çrregullimeve mendore, por që ka rezultuar dhe kanë pohuar se marrin edhe substanca narkotike”, shprehet Braho. “Droga më e përdorur nga rreth 250 të rinj sarandjotë të evidentuar është marihuana, edhe për shkak të çmimit më të lirë”, thekson Braho, duke saktësuar se çdo vit rritet me mbi 15 për qind numri i përdoruesve të lëndëve narkotike. T. Skuqi

Debate të nxehta në Këshillin Bashkiak

Elbasan, mbi 50 ankesa për emërimet e rrugëve ELBASAN- Mbi 50 kërkesa ankesat për emërimet e rrugëve, shesheve dhe institucioneve shqyrtohen këtë muaj nga Këshilli Bashkiak i Elbasanit. Kjo pritet të jetë edhe një nga pikat e nxehta të debateve në këshill, pasi komisioni i posaçëm ka marrë në konsideratë propozimet dhe ankesat dhe do të paraqesë në këshill ndryshimet e reja. Sipas Serafin Papës, nga informacioni i grumbulluar rezulton se mbi 30 rrugë që do të ndryshojnë emra kjo për faktin se i njëjti emër nuk mund të figurojë dy herë në emërtim institucionesh dhe në emërtim rrugësh. Veç kësaj mjaft rrugë mbajnë emra të pakuptimtë si p.sh “Rruga e Re”, “Labinoti”, “7 marsi” etj. Në propozimet e bëra për ndryshim emrash bën pjesë edhe bulevardi kryesor i Elbasanit. Sipas prefektit Shefqet Deliallisi, bulevardi duhet të mbajë emrin e Aqif Pashë Elbasanit, pasi ai është figura më e madhe dhe historike e qytetit që lidhet me Pavarësinë, por edhe me historinë e vendit. Por sipas të dhënave ndryshimi i emrit të bulevardit nga Qemal Stafa në Aqif Pasha nuk do të mirëpritet nga këshilltarët e majtë, megjithëse është propozuar që një rrugë tjetër po aq e rëndësishme siç është rruga “Rinia” të mbajë emrin e tij.


10

« opinion

E shtunë 13 tetor 2012 •

Diskriminohet tryeza kundër diskriminimit Pushtetarët dhe media bojkotojnë Nga Behar SADIKU*

K

Diskriminimi për shkak të racës e ngjyrës, edhe pse i tejkaluar për mbarë shoqërinë demokratike në botë, në Shqipëri është problem i shtruar për zgjidhje. Gazetarët janë misionarë në pasqyrimin e realitetit, të pavarur dhe të paanshëm. Pushtetarët tonë janë diskriminues të kriptuar dhe modeli i sotëm amerikan

omisioni Europian kundër Racizmit dhe Intolerancës (ECRI) në bashkëpunim me Avokatin e Popullit dhe Komisionerin për Mbrojtjen nga Diskriminimi organizuan një tryezë të rrumbullakët me temë “Lufta kundër diskriminimit racial.” I paralajmëruar si një aktivitet i rëndësishëm dhe që lidhet drejtpërdrejt me respektimin e të drejtave të njeriut në Shqipëri, ai duhej të ishte jo vetëm i mbuluar nga e gjithë media shqiptare e shkruar dhe vizive, por natyrisht duhej të merrnin pjesë edhe autoritete të larta shtetërore, pasi lufta kundër diskriminimit racor është një nga problemet mjaft të ndjeshme për Europën demokratike, aq më tepër kjo e lidhur edhe me kërkesën e Shqipërisë për t’u integruar në Bashkimin Europian. Por ndodhi ajo që nuk pritej. Mungesa e medieve ishte totale, një tregues ky mjaft negativ, por që gjithsesi nuk ndikoi aspak në zhvillimin e punimeve të kësaj tryeze. Nga ana tjetër, të krijohet përshtypja se vetë pushteti mediatik e shikon me indiferencë zhvillimin e kësaj veprimtarie, ku në qendër është problemi i mbrojtjes nga diskriminimi për shkak të racës e ngjyrës. Në këtë rast media është vendosur me ose pa dashje në të njëjtën gjatësi valore me mendësitë diskriminuese të klasës politike shqiptare, që ende vazhdon të rrafshojë de facto ekzistencën e minoriteteve. Ne jemi të qartë për këtë, por të duruar. Ashtu siç durojmë e përballojmë vështirësitë ekonomike për të mbijetuar, ashtu si rrimë e strehohemi në gjithfarë sajesash me dërrasa të vjetra e plastmase të grisura, dimë të shtërzojmë brenda dhëmbëve edhe fyerjet, denigrimin, poshtërimin e indiferencën që na përballet orë e çast. Ne durimtarët ua bëjmë me dije publikisht të gjithëve se as maja e lapsit të të porositurve dhe as burokracia politiko-shtetërore nuk mund ta zhbëjnë gjendjen e dukshme dhe në kufijtë e thekshëm të ekzistencës së pakicave me ngjyrë, dhe as që do të mundë të fshehë të vërtetën me truke justifikimesh të kota. Duan apo nuk duan, ne ekzistojmë dhe beshtja jonë tashmë është e hapur. Në këtë vështrim, ne ftojmë të gjithë shoqërinë shqiptare të na ndihmojë për të vepruar ndryshe nga deri më sot e të shpëtojmë nga kthetrat e së keqes, pasi jemi në pragun e honit. Nuk pritej të ndodhte kështu, jo vetëm për nga rëndësia e tryezës, por dhe për faktin se kjo nuk ishte veprimtaria e parë e organizuar nga ECRI që bojkotohej nga mediet. Ka ndodhur dhe herë tjetër, në kohën kur ky organizëm i rëndësishëm i Këshillit të Europës ka paraqitur raportin e tretë për Shqipërinë. Vlerësohej puna dhe qëndrimi i qeverisë dhe shoqërisë shqiptare lidhur me të drejtat e pakicave dhe mbrojtjen nga diskrimini racor. Prandaj rasti i fundit, i kryer disa ditë më parë, nuk duhej të ndodhte kurrsesi. Qëndrimi është sa i qortueshëm, aq dhe i dënueshëm moralisht dhe do të mbahet mend për shumë kohë si e vula e turpit për drejtuesit dhe gazetarët e atyre medieve që pretendojnë se jo vetëm janë të pavarura, por dhe se kanë veshur tagrin e teatrit publik folës ku proklamohen liritë dhe të drejtat e qytetarëve. Kështu e lexuam ne indiferencën, se dëshiruam që media të ishte pjesë aktive e kësaj tryeze. Mungesa apo bojkoti, le ta themi më drejtë, i bën deri diku përgjegjës për gjendjen e rëndë ku ndodhen sot komunitetet e rrezikuara. Këtu nuk bëhet fjalë për të kryesuar luftën për mbrojtjen nga diskriminimi, siç kanë bërë shumë medie në historinë botërore, apo për të marrë ato përgjegjësi në fushën e informimit, si detyrë ndaj kësaj pjese të rrënuar dhe të diskriminuar sistematikisht. Po të vinit në atë tryezë, do të mësonit se numerikisht ballkano-egjiptianët dhe romët janë pothuaj tërësia

dominante e minorancave në vend. Ne që jemi të dallueshëm për shkak të racave dhe të ngjyrës nga ju, ne përbëjmë më shumë se 5 për qind të popullsisë ne Shqipëri. Kjo shifër i tremb të gjithë kahet e burokracisë politikë shqiptare. Nëse qeveria shqiptare do t’i njihte të dyja komunitetet, atëherë do të lindnin disa probleme, të cilave nuk mund t’i bishtnohet kollaj. Do të kërkohej relativizimi i përfaqësimit në politikë, qeveribërje, administratë, e kësisoj do të kishim një zhvillim real dhe të ndjeshëm të këtyre komuniteteve. Ky nuk është luks, por abc-ja e nisjes së zgjidhjes, e cila mbështetet në ato të drejta që i takojnë botërisht dhe të proklamuara në Deklaratën Universale të të Drejtave të Njeriut, në Konventën Europiane të të Drejtave të Njeriut, KonventënKuadër për Mbrojtjen e Pakicave, konventën ndërkombëtare për eliminimin e të gjitha formave të diskriminimit racial, si dhe Konventën për të Drejtat Ekonomike, Sociale e Kulturore. Qeveritë shqiptare të dyja krahëve nuk u kanë kushtuar asnjëherë vëmendjen më minimale këtyre dokumenteve me rëndësi kapitale, që vetë i kanë nënshkruar. Ato kanë nxituar dhe e kanë fshehur realitetin ndaj faktorit ndërkombëtarë, i kanë kriptuar të gjitha problemet, që nga gjendja ekonomike e vështirë, mungesa e strehimit, e punësimit, e shkollimit me të cilën përballohen komunitetet ballkano-egjiptiane e rome. Përveç ndonjë “shakaje” të hartuar keqazi në zyrat e Ministrisë së Punës (larg çdo ballafaqimi a diskutimi me palët e interesuara) dhe të kthyera në vendime qeverie, të cilat, edhe pse tepër të pjesshme për nga përfshirja, të tjerat kanë mbetur në kasafortat zyrash. Marrja pjesë në këtë tryezë e autoriteteve shtetërore do t’i vinte përballë jo vetëm me zërin e përfaqësuesve të komuniteteve të diskriminuara, por dhe rekomandimeve të dhëna nga faktori ndërkombëtar, të cilat janë detyrime për qeverinë shqiptare, siç është njohja e komunitetit të ballkano-egjiptianëve, dhënia e statusit dhe përfshirja në programin qeveritar për një integrim real të tyre. Marrja pjesë në këtë tryezë edhe për ju miq gazetarë do të ishte mjaft e mirë dhe e shëndetshme për t’u njohur me thelbin e kërkesave të drejta si dhe me detyrimet dhe mosrealizimet e pushtetarëve. Ato do t’ju pasuronin profesionalisht me mjaft lëndë, duke ju pastruar mendjen dhe zemrën nga sjellje e qëndrime paragjykuese e deri diskriminuese. Zëri i ballkano-egjiptianëve dhe romëve që ishin prezent në atë tryezë, krahas përfaqësuesve të lartë të ECRI-t, Avokatit të Popullit dhe komisioneres për Mbrojtjen nga Diskriminimi do t’ju bënte edhe më të qartë se kërkesat e komunitetit ballkano-egjiptian dhe atij rom burojnë nga e vërteta e realitetit, që për ata vështirësohet çdo ditë, bile çdo orë.

Qeveritarët munguan. Mbase më mirë që nuk erdhën, se duhej të flisnin, duhej t’u përgjigjeshin pyetjeve të shumta që mund t’u bëheshin. Duhej ta thoshin të gënjeshtrën apo gjysmë të vërtetën edhe në sytë e atyre që u kanë premtuar se detyrimet në lidhje me liritë dhe të drejtat e pakicave me ngjyrë i kanë marrë me seriozitetin e duhur. Por nuk erdhën, dhe ata e dinë më mirë “pse”-në. Por ju nuk erdhët vërtet dhe ne nuk na mbetet tjetër veçse t’jua rikujtojmë nenin 1 të konventës ndërkombëtare të eliminimit të të gjitha formave të diskriminimit racial të OKB-së, ku thuhet: “ Shprehja “diskriminim racial” synon çdo dallim, përjashtim, kufizim ose preferencë që bazohet në racën, ngjyrën, prejardhjen ose origjinën kombëtare ose etnike, që ka për qëllim apo për efekt të shkatërrojë ose te komprometojë njohjen, gëzimin ose ushtrimin në kushte barazie të të drejtave të njeriut dhe të lirive themelore në fushat politike, ekonomike, shoqërore dhe kulturore ose në çdo fushë tjetër të jetës publike.” E pra, kjo konventë, të nderuar bashkëqytetarë, është ratifikuar nga parlamenti shqiptar. Atëherë parashtroj logjikisht pyetjen: pse ky nen themeltar nuk zbatohet për komunitetin ballkano-egjiptian në Shqipëri, i cili aktualisht është dhe vazhdon të jetë më i diskriminuari për shkak të ngjyrës? Është e hidhur, pse jo edhe e trishtueshme, por është aq e vërtetë, dhe këtë e vërteton sjellja ndaj komunitetit ballkano-egjiptian në Shqipëri, i cili vazhdon të ndodhet i zbuluar nga çdo mbështetje a përkrahja ligjore. Është ky komunitet që ndodhet i kërcënuar përballë realitetit të frikshëm të një varfërie ekstreme ekonomike, përballë analfabetizmit, papunësisë gjithëpërfshirëse, mungesës së strehimit e edukimit arsimor. Kjo ndodh vetëm sepse njerëzit që duhet të vënë dorë për ta ndryshuar këtë gjendje as që duan t’ia dinë për fatet e tyre. Kjo ndodh pasi ligjzbatuesit në më të shumtën e rasteve janë të ngërthyer në darën e korrupsionit institucional. A nuk është e drejtë të themi se në stinën e përgjumjes janë dhe institucionet e drejtësisë shqiptare, të cilat bëjnë qorrin dhe shurdhin përballë dhunimit dhe ditën për diell ngrenë dorën ndaj këtyre njerëzve që në shekullin XXI e nxjerrin bukën e gojës duke rrëmuar në kazanët e mbeturinave për të mbledhur kanaçe? Po cilit pushtetar ia prishën rehatin këta të gjorë? Qëndrime të tilla ndaj shkelësve të ligjit dhe indiferenca për t’i ndëshkuar ato kanë vulosur një tablo të shëmtuar, e cila ka në thelb diskriminimin e hapur racial. Nëse ka grupe sociale ndaj të cilave nuk ka sesi të tregohemi indiferentë janë ato që përfshin dy komunitetet me ngjyre, veçanërisht komuniteti ballkano-egjiptian, pasi gjendja e tyre është përtej çdo logjike të pranueshme njerëzore. Prandaj jo vetëm qeveritë shqiptare duhet të angazhohen për të rregulluar gjendjen aktuale të tyre, por edhe shoqëria civile duhet të tregojë durim dhe punonjësit e medieve transparencë e zemërgjerësi dhe të mos tregojnë mospërfillje si inkuizitorët e djeshëm dhe intolerancë, përçmim si manipulatorët e sotëm, që nuk kanë shfaqur asnjë shenjë të vogël pendese. Është koha që gjithkush të marrë përgjegjësitë qytetare dhe t’u qëndrojnë afër vuajtjeve të tyre, duke u ngjallur shpresën se diçka do të ndryshojë. Mbase këto dhe të tjera ishin shkaku i vërtetë i indiferencës së pushtetarëve dhe i medieve për këtë tryezë të rëndësishme. Në qoftë kështu, gjendja është edhe më e rëndë nga sa e mendojmë. Në qoftë ndryshe, le të shpresojmë. Le të nisim bashkë një fillim të ri duke e parë njëri-tjetrin në sy, duke kërkuar falje, duke gjetur rrugët e vërteta dhe të sigurta për të bërë më të mirën. *Ambasador për paqe


opinion • E shtunë 13 tetor 2012

»

11

Ç’duhet bërë?

G

reva e urisë e një grupi të përndjekurish politikë ka hyrë në ditën e 21-të. Lajmi i vetëm i mirë i kësaj dite është thirrja e një përfaqësie të grevistëve nga Presidenti i Republikës me ndërhyrjen e ambasadës amerikane dhe të BE-së. Sipas komenteve të medieve vizive, të dyja palët dolën të kënaqur nga ky takim. Në këto çaste mua më lindin pyetjet: pse duhej pritur ndërhyrja e ambasadës amerikane dhe e BE-së për një takim të tillë? A mund të kishte pasur rrugëzgjidhje qysh në fillimin e saj kjo çështje ndërmjet të dyja palëve të interesuara? Le t’i analizojmë këto pika një për një. Fillimisht dua të di se cila organizatë apo shoqatë e organizoi grevën? Këtë pyetje e bëj pasi nga të gjitha shoqatat e të përndjekurve politikë që janë miratuar në vendin tonë asnjëra nuk e ka marrë përsipër. Megjithatë, ata që e organizuan a i drejtuan qeverisë ndonjë shkresë apo peticion, ku të paraqitnin kërkesat e tyre? Përsëri jo. Më lejoni të bëj një krahasim. Në vitin 1991 komisioni nismëtar i shoqatës, me në krye kryetarin tonë të nderuar Osman Kazazi, përpiloi pikat e kërkesës së të përndjekurve politikë, që iu paraqitën qeverisë shqiptare. Mos harroni: ishin muajt e parë të krijimit të Shoqatës së të Përndjekurve Politikë të Shqipërisë! Iu la edhe një afat dhjetëditor qeverisë për përmbushjen e kërkesave. Pas kalimit të këtij afati u organizua edhe një miting madhështor proteste në stadiumin kombëtar të Tiranës dhe pas vazhdimit të heshtjes së qeverisë filloi greva e urisë. Ndërsa greva vazhdonte, u caktua edhe një komision, ku bëja pjesë edhe unë, që u takua me ish-presidentin e Republikës Ramiz Alia, të cilit i paraqitëm kërkesat për zgjidhjen e problemit. Rezultati u arrit. Parlamenti miratoi ligjin e pafajësisë dhe amnistisë për të përndjekurit politikë. Greva u kurorëzua me sukses. Kjo ndodhi për shkak se ajo pati një mbështetje të fortë të shoqatës dhe të të gjithë të përndjekurve politikë të Shqipërisë. Një gjë e tillë nuk u vu re në grevën e urisë për të cilën bëjmë fjalë. Le të shikojmë kërkesat e paraqitura prej tyre. Fillimisht ajo nisi me kërkesat për zbatimin e ligjit të dëmshpërblimit për të përndjekurit politikë. Personalisht mendoj se të përndjekurit politikë të vërtetë nuk e kanë synimin te dëmshpërblimi financiar. Mendoj se synimi kryesor i tyre është përmbysja e mentalitetit komunist, që ekziston në çdo hap të jetës në vendin tonë. Kemi një rezolutë të Kuvendit të Shqipërisë të miratuar qysh në vitin 2006, por, për fat të keq, apo ndoshta për mungesë vullneti, pothuajse asnjë pikë e saj nuk ka gjetur zbatim. Një gjë e tillë ka shqetësuar edhe Organizatën e Kombeve të Bashkuara, e cila në marsin e vitit 2010 i ka kërkuar Shqipërisë dënimin e krimeve të komunizmit. Shqipëria nuk është bashkuar as me nismën e gjashtë ministrave të jashtëm të Europës Lindore (Lituanisë, Letonisë, Bullgarisë, Hungarisë, Rumanisë dhe Çekisë) me nismën e ministrit të Jashtëm Lituanez, zotit Audronius Azubalis, drejtuar komisares europiane për çështjet e drejtësisë, zonjës Vivian Reding, letër që Komisioni i BE-së, të cilit i ishte drejtuar

Nga Reshat Kripa letra, kishte marrë përsipër shqyrtimin e saj me seriozitetin më të madh. Letra në fjalë përmbante propozimin për ngritjen e një gjykate ndërkombëtare për dënimin e krimeve të komunizmit. Megjithatë, le të përqendrohemi në kërkesat e grevistëve. Është miratuar një ligj, ai nr. 9831, datë 12.11.2007, “Për dëmshpërblimin e ish-të përndjekurve politikë nga regjimi komunist”, i ndryshuar, ku përcaktohet një afat tetëvjeçar për zbatimin e tij. Ka filluar zbatimi i tij qysh në vitin 2009, por për shkaqe të pashpjegueshme, megjithëse kanë kaluar katër vjet, kësti i parë i tij ende nuk ka përfunduar dhe, po të vazhdohet me këtë mënyrë zbatimi i këtij ligji, i bie që ai të përfundojë pas më shumë se 30 vjetësh, atëherë kur jo vetëm ata që e kanë hequr dënimin, por edhe fëmijët e tyre ndoshta nuk do të jetojnë më. Doja të bëja disa pyetje: a e morën parasysh përpiluesit e këtij ligji koston financiare të tij? Në rast se po, atëherë pse nuk zbatohet, që çdo këst të shlyhet brenda një viti? Në rast se buxheti i shtetit nuk është në gjendje ta përballojë këtë kosto për tetë vjet, pse nuk e vunë afatin 10 apo 12 vjet? Përfaqësuesit e qeverisë pse nuk u thonë hapur të përndjekurve arsyen e moszbatimit të ligjit? Qysh në muajin prill filloi shpërndarja e këstit të dytë. Nga ana e qeverisë u mendua që më parë të dëmshpërbleheshin ata që janë gjallë. Ky ishte një vendim shumë i drejtë, por, çuditërisht, u vu një klauzolë që edhe ndërmjet këtyre të kishte një ndarje, mbi dhe nën 65 vjeç. Pse? Kanë kaluar mbi gjashtë muaj dhe dëmshpërblimi nuk ka filluar ende për ata nën 65 vjeç. Kur do t’i marrin? Kur do të përfundojë kësti i dytë për të gjithë të përndjekurit politikë? Këto pyetje kërkojnë një përgjigje. Tani le të bëjmë një llogaritje. Nuk jam ekonomist, por po bëj një llogaritje të thjeshtë matematikore, që nuk ka nevojë për llogaritje ekonomike. Sipas të dhënave të Sektorit të Dëmshpërblimit pranë Ministrisë së Financave, të gjallë që kanë përfituar dëmshpërblimin janë gjithsej 3200 persona. Qysh nga ajo kohë e deri më sot janë ndarë nga jeta rreth 500 persona, kështu që mbeten për t’u dëmshpërblyer të parët 2700 persona. Në qoftë se për secilin prej tyre marrim një vuajtje dënimi prej tetë vjetësh dhe duke zbritur një vit që e kanë marrë me këstin e parë, atëherë rezulton si më poshtë: Persona 2700 X 7 vjet X 365 ditë X 2000 lekë/dita = 13.797.000.000 lekë, e konvertuar në dollarë = 137.970.000 $ dhe në euro 98.550.000. Në rast se këtë shumë e ndajmë në dy këste, atëherë do të kemi: 6.898.500.000 lekë ose 68.985.000 $ ose 49.275.000 euro. A i ka mundësitë financiare shteti shqiptar për të përballuar këto shuma? Unë mendoj se po. Sipas deklaratës së Ministrisë së Financave, vetëm për këstin e parë janë shpërndarë 56 milionë dollarë. Përveç kësaj jemi në pragun e privatizimit të shoqërisë “Albetrol” për një shumë prej 850 milionë dollarë. Një llogaritje e thjeshtë tregon se vetëm me 8% të saj mund të dëmshpërblehen të gjithë të dënuarit politikë që ende janë gjallë për dy këste. Unë mendoj se

një gjë e tillë duhet pasur parasysh nga qeveria shqiptare. Një çështje tjetër e pashpjegueshme është se pse nuk kalon në seancë plenare amendamenti i Këshillit të Ministrave, i miratuar qysh para më shumë se gjashtë muajsh nga Komisioni Ekonomisë dhe ai i Ligjeve, për moshën e të dënuarve që përfitojnë, heqjen e nenit të terrorizmit, zgjatjen e afatit të dorëzimit të kërkesave e të tjera. Një vonesë e tillë është e pashpjegueshme. Për këtë Shoqata Antikomuniste e të Përndjekurve Politikë Demokratë të Shqipërisë i ka dërguar një shkresë qysh para dy javësh Kryetares së Kuvendit, shkresë për të cilën ende nuk kemi marrë përgjigje. Tani le të kthehemi përsëri te greva. Personalisht nuk jam për përdorimin e formave ekstreme të protestës. Sot nuk jemi në epokën e diktaturës, kur këto forma ndoshta ishin e vetmja formë proteste që mund të jepte ndonjë rezultat minimal. Aq më tepër kur ajo u zhvillua vetëm pak ditë para mbledhjes së BE-së për dhënien e statusit të vendit kandidat vendit tonë. Në njëfarë mënyre ajo linte të kuptoje se zhvillohej për të penguar miratimin e një vendimi të tillë. Ky mendim u përforcua më tepër kur në të filluan të penetrojnë ato forca politike që deri më sot kanë qenë kundërshtaret kryesore të të përndjekurve politikë. Do të kisha dashur që pjesëmarrësit e kësaj greve të mos kishin pranuar pranë tyre Edi Ramën, që vetëm para disa vjetësh u thoshte: “Shkoni në partinë tuaj”, apo që kur votohej ligji i dëmshpërblimit dhe ligje të tjera në favor të të përndjekurve urdhëronte deputetët e tij të mos votonin për to. Duhej të mos kishin pranuar Pandeli Majkon, i cili në vitin 2009 në Komisionin e Ligjeve, kur diskutohej ligji për dëmshpërblimin e ish-të pushkatuarve pa gjyq, deklaroi se ata ishin “plehra”. Të mos kishin pranuar Bamir Topin, pasi ishte pikërisht ai, si President i Republikës, që nuk deshi të firmoste ligjin e lustracionit, ligj për të cilin socialistët ishin kundër dhe që Gjykata Kushtetuese, e përbërë nga gjyqtarë të regjimit të përmbysur, e hodhi poshtë. Të mos pranonin Kreshnik Spahiun, që së bashku me Topin, si kryetar dhe nënkryetar të Këshillit të Lartë të Drejtësisë, dërguan për emërim në Gjykatën e Lartë, atë Kushtetuese dhe gjykatat e rretheve vetëm gjyqtarë që kishin dhënë dënime politike për të përndjekurit. Nuk duhej të kishin pranuar, në qoftë se do të shkonin, edhe liderë të Partisë Demokratike apo të partive të tjera politike. Lidhjet e tyre duhej të ishin vetëm me qeverinë, pasi asaj ia kërkonin të drejtat e kërkuara. Ky ishte gabimi i tyre. Biseda e sotme me Presidentin e Republikës është një shenjë e mirë se më në fund gjithçka do të zgjidhet. Është në dorën e qeverisë dhe të ngujuarve që të ulin tonet dhe të shtrohen në tryezën e bisedimeve. Kjo do të ishte rruga e zgjidhjes dhe për këtë nuk ishte e nevojshme të prisnim derisa të vinin të huajt dhe të na detyronin. Uroj përfundimin sa më parë të grevës, pa ndonjë incident tjetër të padëshirueshëm dhe u uroj të dëmtuarve një shërim sa më të shpejtë. *Kryetar i Shoqatës Antikomuniste të të Përndjekurve Politikë Demokratë të Tiranës

Modeli politik i Ramës dhe i Berishës parë në optikën e opinionbërjes

H

istoria e këtyre viteve të pluralizmit në Shqipëri ka qenë e mbushur plot e përplot me hamendësime, parashikime, kriza identiteti politik, të cilat kanë sjellë si rezultat edhe kriza identiteti profesional në fushën e opinionit dhe të analizës. Personalisht besoj se roli i opinionit dhe analizës profesionale ka një rëndësi të dorës së parë në formimin e një demokracie funksionale. Këtë bindje të konsoliduar në vite, personalisht në mënyrë modeste, por konstante, jam munduar ta bëj me dije për publikun në emisione televizive, shkrimet e mia, po ashtu edhe në bisedat private me kolegë, opinionistë dhe analistë. Në rastin e Shqipërisë duhet thënë se opinionistë dhe analistë profesionalë quhen të gjithë ata që jetojnë me të ardhura financiare të fituara nga ushtrimi i këtij profesioni në masmedia, d.m.th. në gazeta, revista, radio dhe televizione, të cilët në rastin shqiptar nuk janë të paktë. Opinioni i Mustafa Nanos dhe Fatos Lubonjës në raport me ata që na drejtojnë “Unë nuk kam simpati për Ramën-politikan dhe për herë të parë po e them këtë. Nuk kam as besim te Rama-politikan. Në pikëpamje humane, ai më pëlqen shumë dhe si politikan mund ta kisha shumë mik, por Rama është në politikë dhe është kreu i

Nga Artur NURJA PS-së. Gara bëhet mes Ramës dhe Berishës, ndaj mes këtyre të dyve unë zgjedhjen e kam shumë të kollajtë dhe zgjedh Ramën, edhe pse thashë që nuk kam simpati dhe besim tek ai si politikan. Unë nuk po flas për zgjedhjen time të radhës për votën e 2013-s këtu”, - deklaroi opinionisti Mustafa Nano në një interviste televizive të fundit për gazetarin Roland Qafoku. Ndërkohë me kujtohet që pas vitit të zi 1997 dhe rezultateve politike që pati në atë kohë “Lëvizja për Demokraci” me në krye midis të tjerësh edhe opinionistin e mirënjohur Fatos Lubonja, ndërsa u takova me z. Lubonja e pyeta se çfarë po bënte ai tashmë? Përgjigjja pak a shumë, për çudinë time, ishte se tashmë Berisha kishte rënë dhe s’kish nevojë më për të bërë gjë tjetër politikisht përveç shkrimeve (!). Sigurisht, z. Lubonja sot ndan mendim të ndryshëm me atë që kish në ato vite pas krizës së vitit të zi ’97, dhe këtë e vërtetojnë qartazi opinionet e tij publike, por duket se z. Nano ruan të njëjtin opinion më atë të Lubonjës së atyre viteve. Në fakt, këtë radhë në ditët e sotme konkurrentë për në pushtet janë po socialistët, por me emra të tjerë. Siç duket qartë në mendimin e Nanos, për t’u bërë kryeministër i Shqipërisë në pritje është z. Edi Rama. Personalisht besoj se edhe z. Sali Berisha, edhe z. Edi Rama ndajnë të njëjtin model politikani autokratik dhe, për fat të keq, sipas meje shumica jonë kështu e pëlqen modelin e politikanit. Gjykoj se shumica e asaj pjese të shoqërisë që shkon në kutitë e

votimit, nëse opinionbërja nuk merr si dhe sa duhet përgjegjësitë e saja për ta bërë më të ndërgjegjshëm në pikëpamje demokratike dhe më inteligjent në pikëpamjen politike individin e thjeshtë, do të vazhdojnë gjatë të jenë të tillë. I rëndësishëm nuk është individi, por modeli i tij Parimisht opinionbërja (çdo individ që bën pjesë në këtë grup të rëndësishëm interesi në demokraci) nuk duhet të shikojë, kërkojë zgjidhje të kësaj situate të ngjashme prej më shumë se 20 vjetësh pluralizmi politik, te një individ, kushdo qoftë ai apo ajo, por të kërkojë një model të ri më demokratik, pavarësisht emrit të përveçëm që përfaqësohet te çdo kontribut publik i shoqërisë. Nëse analiza ndërtohet mbi këtë themel racional logjik të modeleve dhe jo të individëve, pa dyshim që të paktën teorikisht do të mund të dalë “drita” e shumëpritur në tunelin e errët dhe të gjatë të tranzicionit pluripolitik dhe konfliktual shqiptar. Fillimisht kjo gjë duhet kërkuar dhe gjetur nga opinionbërja, pastaj sigurisht mbështetur nga elektorati, që duket se është në pritje të gjatë për të, ndaj dhe vetëm gjysma e tij merr pjesë në zgjedhje. Në shkrimin e ardhshëm në këtë hapësirë do të trajtohet në mënyrë racionale modeli politik i Edi Ramës kundrejt atij të Sali Berishës, por në optikën e politikëbërjes dhe hartës së mundshme elektorale të zgjedhjeve të ardhshme të përgjithshme.


12

« gossip

E shtunë 13 tetor 2012 •

Këshillat për një aromë të këndshme gjatë ditës

Studimi i receptorëve qelizorë,

Nobel në mjekësi Videoklipet më të “nxehta” në historinë e muzikës Që kur MTV-ja i bëri videoklipet formatin më popullor të marketingut për këngët pop, shumë këngëtare nisën një garë për videon më sensuale. Me kalimin e viteve janë kapërcyer barriera dhe videot sa vijnë e bëhen më të “nxehta” dhe këngëtaret bukuroshe vishen gjithmonë e më pak para kamerave. Trendin erotik e nisi Madonna në vitin 1990 me këngën ‘Justify My Love’. Më pas Rihanna, Christina Aguilera, Britney Spears dhe Lady Gaga e kanë “evoluar” edhe më shumë. Tabloidi ‘The Sun’ ka publikuar disa nga videoklipet më sensuale të historisë së muzikës botërore: 1. Christina Aguilera – Dirrty (viti 2002) 2. Eric Prydz – Call On Me (viti 2004) 3. Madonna – Justify My Love (viti 1990) 4. The Beloved – Sweet Harmony (viti 1993) 5. Rihanna – Umbrella (viti 2007) 6. Lady Gaga – Born This Way (viti 2011 7. Holly Vallance – Kiss Kiss (viti 2001) 8. Shakira – Don’t Bother (viti 2005) 9. T.A.T.U – All The Things She Said (viti 2002) 10. Benny Benassi – Satisfaction (viti 2003)

Eva Longoria jep leksion në universitetin e Pelsivanisë Aktorja Eva ka vizituar studentët e universitetit të Pelsivanisë, për të folur për karrierën dhe aktivitetet e saj. Synimi kryesor ishte leksioni i mbajtur për impaktin e saj social, duke diskutuar përpjekjet e Evas për të sjellë në qëndër të vëmëndjes probleme të ndryshme duke përfshirë edhe emigrimin. Ajo ka falenderuar universittein për fjalimin e lejuar duke u shprehur në tëitter se është inspiruar nga studentët me të cilët ka folur.

Bobi Kristina fejohet me Nick Gordon Vajza e Whitney Houston, 19-vjeçarja Bobi Kristina Brown, konfirmoi se ajo dhe Nick Gordon i cili është djali i adoptuar i Whitney, janë të fejuar. Konfirmimi erdhi nga reality shoë “The Houstons”, transmetuar në E! News, ku Bobi nervoze ka deklaruar se jemi të fejuar. Por mesa duket kjo lidhje nuk do të jetë shumë e qetë pasi disa pjesëtarë të familjes nuk e miratojnë atë.

Ç

mimi Nobel prej 1 milion eurosh në kimi do të ndahet mes dy shkencëtarëve amerikanë për kontributin e tyre në studimin receptorëve për të kuptuar më mirë se si miliarda qeliza të trupit tonë komunikojnë me njëra-tjetrën. Puna e dy studiuesve amerikanë, Robert Lefkowitz dhe Brian Kobilka u përqendrua në zbardhjen e mënyrës se si një numër i caktuar protein-

Një kokërdhok syri gjigand është gjetur në bregdetin e Floridas në Amerikë. Carli Segelson, zëdhënëse e agjencisë që po studion gjetjen, tha se kokërdhoku është pak më i madhe se një top bejsbolli dhe i përkiste, me sa duket, një lloj kafshe detare por që deri më tani mbetet enigmë. “Ne jemi duke shpresuar për të përcaktuar se çfarë lloj është, por në këtë pikë, ne thjesht nuk e dimë”, tha Segelson. Kokërdhoku është duke u ruajtur dhe do të dërgohet në laborator të agjencisë së kërkimit në Shën Petersburg. Ndërkohë që rreth syrit janë hedhur një sërë supozimesh. Ndoshta supozimi më i mirë vjen nga George Burgess i Muzeut të Historisë Natyrore Florida. Burgess ka sugjeruar që syri mund ti përkasë një peshkaqeni “Shirës Bigeye”. Specia është gjetur në ujëra të thellë jashtë Floridas zonë e njohur për popullimin nga peshkaqenë. Supozime të tjera janë shfaqur në faqen e Facebook : “Unë jam duke shikuar një sy balene ...”, shkruan një koment. “Kallamar gjigand?” lexon tjetrin. Por dhe teor më shumë aventureske: “Një kallamar gjigant ka grabitur një sy balene.” Gjithësesi Segelson thotë se do të duhen disa ditë në identifikimin e plotë

ash çanin membranën (murin) qelizore për t’u futur në brendi të tyre. Lefkowitz, i cili u mor në telefon nga Komiteti i dorëzimit të cmimit Nobel, sqaroi se receptorët shërbejnë si porta hyrëse në qelizë për shumë neurotransmetues dhe hormone. Receptorët, thotë shkencëtari amerikan, janë të pozicionuar në mënyrë të tillë që të rregullojnë çdo proces fizik të organizmit. Studimi cilësohet thelbësor për të kuptuar rrjetin kompleks të komunikimit mes qelizave.

Te gjithë djersitin gjate ditës dhe kjo bën qe shpesh trupi te mbaje një arome jo te këndshme. Ja disa rregulla për te luftuar erën e keqe dhe të ndiheni mire gjate gjithë ditës. Lëreni ajrin te qarkulloje. Vishni rroba te lirshme ne mënyrë qe ajri te qarkulloje ne trupin tuaj dhe djersa te thahet. Veshjet pas trupit e mbajnë me shume djersen dhe për pasoje erërat jo te këndshme janë me te ndjeshme. Kujdes edhe me materialin. Eliminoni veshjet sintetike dhe preferoni pambukun. Përdorni deodorante natyrale. Fillimisht merrni pak pambuk, e lyeni me alkool dhe pastroni sqetullat ne mënyrë qe te largoni bakteret qe shkaktojnë aromën e keqe. Me pas përdorni një deodorant me arome natyrale dhe qe ta mbaje atë pjese te trupit te thate. Konsumoni perime jeshile. Çdo darke duhet te konsumoni perime jeshile. Spinaqi, majdanozi, sallata jeshile, etj, përmbajnë klorofil dhe ky përbërës vepron si deodorant i fuqishëm ne trup. Përdoreni ashtu si duhet antidjersën. Një mënyrë e mire qe antidjersa te japë me shume efekt është ta përdorni atë ne lëkurë pak te njome, për shembull sapo keni dale nga dushi. Ne këtë mënyrë përbërësit aktive do hynë me shpejt ne kontakt me gjëndrat e djersës. Kujdesuni për armen e këmbëve. Kujdesuni për erën e këmbëve fale disa çorapeve qe përthithin aromat e këqija. Lajini këmbët, thajini mire dhe me pas vishni këto çorape. Yoga, për te djersitur me pak. Me ane te yoga-s do pakësoni stresin dhe ne këtë mënyrë edhe djersitjen apo aromat jo te mira te trupit. Pas vapës, stresi është ai qe te djersit me tepër.

Gjendet sy gjigand në Florida, enigmë se cilës specie i përket


gossip • E shtunë 13 tetor 2012

»

13

“Chanel” 7 milionë usd Brad Pittit për reklama

Demi Moore

e lënduar nga romanca mes Kutcher e Kunis

Edhe pse Demi Moore dhe Ashton Kutcher, kanë një vit që janë ndarë, koha nuk i ka shëruar plagët për Demin. Për të është ende e dhimbshme teksa shikon Ashton me gruan e cila u shpall femra më seksi, Mila Kunis. Një burim tregon se Moore ka qënë e pasigurt përsa i përket martesës së saj dhe ajo që ia bën më të dhimbshme, është lidhja e Kutcher me një njeri që e ka pasur pranë gjatë gjithë kohës. Kutcher e ka njohur Kunis në premierën “That 70 Show”, në 1998. Në fakt, Kunis ka pranuar se Kutcherit i ka dhuruar puthjen e parë dhe se ka pasur një tërheqje të fortë ndaj tij. Po ashtu Kutcher ka bërë të ditur se gjithmonë ka ndjerë diçka ndaj Kunis. Dhe romanca e tyre në ekran u kthye në jetën reale teksa ata u panë në Prill sëbashku. Sipas raporteve që janë bërë të ditura edhe më përpara mes Kutcher dhe Moore nuk ka pasur një martesë legale. Pas ndarjes nga Kutcher, Moore u hospitalizua për probleme varësie dhe çrregullime të të ngrënit.

B

rad Pitt thuhet se ka marrë një honorar marramendës prej shtatë milionë dollarësh që të paraqitet në një reklamë të re të parfumit të shtëpisë së modës “Chanel”. Marka e famshme franceze ka shpenzuar një total prej rreth 10 milionë dollarësh për reklamat në SHBA dhe 7 milionë dollarë për të angazhuar një nga yjet më të dëshirueshme të hollivudit, Brad Pitt, si yllin e reklamave të veta për parfumin “Chanel No.5”. “Ne besojmë që kjo fushatë moderne dinamike do të bëjë që njerëzit të mendojnë në një mënyrë krejtësisht ndryshe rreth No.5,” shpjegoi Andrea d’Avack për revistën franceze “WWD”. Pitt është mashkulli i parë që do ta promovoj parfumin e famshëm ndërsa fushata reklamuese duhet të fillojë në mes të tetorit. “Kjo është hera e parë që ne kemi një mashkull që flet në lidhje me parfumin e femrave. No.5 është parfumi ynë kryesor dhe ne jemi të gatshëm të bëjmë shumë investime për ta mbajtur atë në nivele të larta,” përfundoi d’Avack.

Gwyneth Paltrow feston ditëlindjen me miq të veçantë Gwyneth Paltrow është dukur e mrekullueshme teksa hynte në restorant Elio në New York për të festuar 40 vjetorin e saj. Festës i janë bashkuar dhe miket më të mira të Paltrow, Beyonce dhe Cameron Diaz. Gjithashtu pjesëmarrës të tjerë në këtë festë ishin Chelsea Handler, Kristen Wiig, dhe Ethan Haëke. Ajo ka dashur që të jetë një festë private e rrethuar mes miqëve më të mirë.

Robert Pattinson flirton me një grua misterioze Pak ditë pas përhapjes së lajmeve se Robert është rikthyer përsëri me ish të dashurën e tij Kristen Stewart, një tjetër lajm del në dritë. Rob është parë shumë afër me një vajzë bjonde, e cila ngelet misterioze në dhomën me elektrik në Dream Downtown. Afrimiteti i tyre është më tepër se një lidhje miqësore. Kjo nuk do të thotë se Rob nuk mund të shoqërohet me vajza të tjera, por të flirtosh me një grua tjetër, ve në dyshim nëse janë rikthyer përsëri bashkë Rob dhe Kristen. Ose kjo mund të jetë një mënyrë për të tërhequr vëmëndjen e shtypit për pjesën e dytë të “Breaking Doën”. Kjo do të ishte një veprim i shëmtuar nëse ai mban dy marrëdhënie në të njëjtën kohë.

Julia Roberts, producente televizive Julia Roberts, tashmë 45 vjeç, tundohet për të bërë diçka ndryshe përveç aktores, profesion me të cilin ka bërë për vete adhurues në mbarë botën. Kështu, së fundmi ajo ka prodhuar një serial që mban firmën e saj dhe që do të transmetohet në stacionin televiziv amerikan ABC. Seriali është një përshtatje në ditët e sotme e veprës së William Shakspeare, “Zbutja e Kryeneçes”. Më tepër një sit-com, prodhimi televiziv tregon jetën e përditshme të disa punonjësve të një zyre, që përpiqen të mos prishin marrëdhëniet me shefen e tyre, që ka një sjellje të sertë e autoritare. Megjithatë, kjo nuk është eksperienca e parë e Roberts në televizion, pasi “gruaja e bukur” në vitin 2003 ka prodhuar serialin “Queens Supreme” për rrjetin televiziv CBS.


14

« bota

E shtunë 13 tetor 2012 •

BE Çmimi më i madh në mesin e krizës më të rëndë Në kohën e ndarjes së çmimit ”Nobel për Paqe“ BE-ja gjendet në krizën më të madhe financiare dhe buxhetore, thotë Komisioneri Jose Manuel Barroso. Por kriza ka qenë një përcjellës besnik i rrugës evropiane. Deri tani BE-ja gjithmonë ka dalë më e fuqishme prej krizave

K

ëtë vit “Nobeli për Paqen“ i jepet Bashkimit Evropian. Bashkimi Evropian dhe organizatat e tij pararendëse gjatë gjashtë dekadave kanë kontribuar në pajtimin, demokracinë dhe zhvillimin në Evropë, e argumentoi vendimin komiteti për çmimin „Nobel“ në Oslo. Shtetet anëtare të BE-së kanë treguar se si përmes objektivave të përcaktuara qartë dhe ndërtimit të besimit mund të kapërcehen armiqësitë. Duke iu referuar vështirësive ekonomike dhe sociale me të cilat përballët aktualisht BE-ja, theksohet se roli stabilizues i BE-së ka kontribuar që pjesa më e madhe e Evropës të kthehet në një zonë ku sundon paqja. Presidenti i Komisionit Evropian, Joze Manuel Barroso, e quajti çmimin një nder të madh: “Ky çmim “Nobel i Paqes“ është vërtet një nder i madh për të 500 milionë qytetarët e Evropës, për të gjitha vendet anëtare, për të gjitha institucionet evropiane”, tha zoti Barroso. Kancelarja gjermane, Angela Merkel, e quajti çmimin një “vendim të mrekullueshëm.” “Komiteti i çmimit ’Nobel’ mori një vendim të mrekullueshëm sot për t’i dhënë çmimin „Nobel për Paqen“ Bashkimit Evropian. Me këtë, komiteti “Nobel“ vlerëson idenë e Bashkimit Evropian. Pas disa shekuj gjakderdhjesh të tmerrshme, luftërash të tmerrshme dhe shkatërrimesh, Traktati i Romës hodhi themelet për zhvillimin e një komuniteti evropian të paqes”, tha zonja Merkel. Çmimi “Nobel i Paqes“ i jepet Bashkimit Evropian, ndërkohë që ky bllok është duke u përballur me krizën më të madhe që nga krijimi i tij. Presidenti i Parlamentit Evropian, Martin Schulz, u shpreh në Twitter menjëherë pas

çmimin me presidenten liberiane Ellen Johnson-Sirleaf dhe Leymah Gbowee, gjithashtu nga Liberia. Në 2010 u nderua aktivisti kinez Liu Xiaobo dhe në 2009 Presidenti i SHBA-së, Barack Obama.

shpalljes së çmimit se ndihet “thellësisht i emocionuar” dhe “i nderuar” për dhënien e çmimit prestigjioz BE-së. “Kjo mund të shërbejë si frymëzim”, deklaroi të premten politikani socialdemokrat gjerman. “BE është një projekt unik që zëvendësoi luftën me paqe dhe urrejtjen me solidaritet”. Me çmimin “Nobel për Paqe“ nderohen persona apo organizata për angazhimin e tyre për vëllazëri mes shteteve, çarmatim dhe organizimin dhe

mbështetjen e konferencave për paqe. Që prej vitit 1960 „Nobeli për paqe“ akordohet edhe për angazhimin për të drejtat e njeriut dhe që prej 2004 edhe për ambientin. Ndërkohë që çmimet e tjera „Nobel“ jepen në kryeqytetin suedez Stokholm, “Nobeli për paqe“ jepet në Oslo. Pesë anëtarët e komitetit për çmimin zgjidhen për gjashtë vjet. Vitin e kaluar për herë të parë çmimin e morën tri gra. Gazetarja Tavakkul Karman nga Jemeni e ndau

Me meritë A thua kujt i është drejtuar Komiteti për ndarjen e çmimit „Nobel për Paqe“, pasi ka vendosur që ai të shkojë në duart e BE-së? Komisionit Evorpian, kryetarit të Këshillit Evropian Herman van Rompuy apo kryetarit të Parlamentit Evropian? Bashkimi Evropian nuk ka një numër të përbashkët telefoni. Këtë nuk e kuptojnë shumë politikanë jashtë Evropës, por edhe shumllojshmëria është një element që tani shpërblehet. Një shembull tjetër si BE-ja s’ka askund në botë. Bashkësia e shteteve me sovranitet nacional është një konstrukt i pashoq. Edhe Parlamenti Evropian është unikal, sepse deputetët e të gjitha 27 vendeve kanë të drejta të barabarta. Në Evropë ekziston e drejta e të jetuarit në cilin vend të duash, e drejta e udhëtimit kudo dhe tregu i përbashkët, i cili ofron mundësi të shumta. Fjalën kryesore megjithatë ende e kanë vendet anëtare, që shkakton edhe konflikte të përhershme interesash mes

BE-së dhe vendeve anëtare. BE-ja është një projekt paqësor. Ata që tregtojnë në paqë nuk qëllojnë kundër njëritjetrit. Kjo është baza e politikës së vendosur në vitet ’50të, nga ata të cilët edhe vunë themelet e Bashkimit Evropian. Evropianët së pari në pjesën perëndimore e më vonë edhe lindore kanë nxjerrë mësimet e duhura nga katastrofat dhe luftërat botërore. BE-ja ka sot 27 vende anëtare. Ndërkohë që pritet të pranohen edhe vende të tjera si Kroacia, Mali i Zi, Shqipëria, Serbia, Kosova, Maqedonia, Islanda dhe Turqia. Evropianët kanë dëshmuar gjatë historisë një vullnet të jashtëzakonshëm për integrime. Pas fillimit me vetëm gjashtë vende, BE-ja përfshinë sot gati të gjitha vendet evropiane. Në këtë organizëm janë integruar vendet që dikur kanë vuajtur nën diktatura ushtarake si Spanja, Greqia apo Poprtugalia, si dhe ish-vendet e bllokut lindor. Projekti tani duhet të zgjerohet edhe në Ballkanin Perëndimor. Por suksesi më i madh me siguri që është futja në të e Gjermanisë. Kush mund ta ketë menduar se Gjermania e shndërruar në gërmadha gjatë Luftës së Dytë Botërore mund të jetë sot një prej mbartësve kryesor ekonomik të BE-së? Ajo ka marrë në kohën e krizës

madje edhe rolin udhëheqës, për shkak të fuqisë së saj ekonomike. Në kohën e ndarjes së çmimit “Nobel për Paqe“ BE-ja gjendet në krizën më të madhe financiare dhe buxhetore, thotë Komisioneri Jose Manuel Barroso. Por kriza ka qenë një përcjellës besnik i rrugës evropiane. Deri tani BE-ja gjithmonë ka dalë më e fuqishme prej krizave. Kritikët thonë se BE-ja është tepër burokratike, jodemokratike, një monster pa fëtyrë. E vërteta është që në procesin e marrjes së vendimeve ende ka probleme serioze. Por të shumtën e rasteve nxirren ligje, të cilat nxisin procesin e integrimeve. Ai që nuk është i kënaqur, mund të ankohet para gjykatave. Edhe Gjykata Evropiane është e vetmja e këtij lloji në botë. Angazhimet e shumta të evropianëve tani shpërblehen edhe nga Komiteti i Nobelit. Po kush ka fituar në fakt këtë çmim? Katër presidentët e institucioneve të BE-së, Këshillit, Parlamentit, Komisionit dhe Eurogrupit? Apo të gjithë evropianët? Shumë gjëra, të cilat për gjyshërit tanë kanë qenë vetëm ëndërra, sot në Evropë janë të vetkuptueshme. Evropa është bërë një normalitet. Evropa jeton, megjithë dallimet e shumta. Sot të gjithë ne jemi evropianë.


bota • E shtunë 13 tetor 2012

15

Dy kandidatët për nënpresident u përplasën për çështje të politikës së jashtme përfshirë sulmin e muajit të kaluar ndaj konsullatës amerikane në Bengazi të Libisë që la të vdekur ambasadorin amerikan Chris Stevens dhe 3 amerikanë të tjerë

N

ënpresidenti Joe Biden dhe kandidati për nënpresident Paul Ryan u përplasën dje për një numër temash të politikës së jashtme dhe të brendshme në debatin e vetëm mes kandidatëve për nënpresident. Debati u zhvillua në Danville të Kentakit: Nënpresidenti Joe Biden mbajti një ton agresiv gjatë gjithë debatit: “That didn’t happen! More people... More bluh-bluh-bluh!” Dy kandidatët për nënpresident u përplasën për çështje të politikës së jashtme përfshirë sulmin e muajit të kaluar ndaj konsullatës amerikane në Bengazi të Libisë që la të vdekur ambasadorin amerikan Chris Stevens dhe tre amerikanë të tjerë. Republikanët kanë akuzuar administratën Obama se nuk ka vendosur masat e duhura të sigurisë për amerikanët në Libi, akuza që shkaktuan replika në debat: “Kjo na bën të dukemi të dobët. Kjo tregon dobësi dhe kur shfaqim dobësi, armiqtë tanë marrin zemër për të na vënë në provë dhe sulmet e tyre bëhen më të ashpra”. “Me gjithë respektin që kam për ju, këto që thatë janë marrëzira. Asgjë nga ato që thatë nuk është e saktë. Do të tregohem shumë specifik lidhur me këto leksionet për sigurinë në ambasada. Ligjvënësi Ryan preu fondet për sigurinë në ambasada nën nivelin që kërkuam ne”. Dy politikanët diskutuan edhe mbi ambiciet bërthamore të Iranit. Zoti Ryan u shpreh se Irani është më pranë prodhimit të armëve bërthamore, një akuzë që zoti Bajden e hodhi poshtë: “Ata thonë se alternativa ushtarake është e hapur, por nuk po shihet si e besueshme. E vetmja mënyrë për ta arritur këtë në mënyrë paqësore është nëse kemi kredibilitet. Nën administratën Romney, Amerika do të ketë kredibilitet në këtë çështje”. “Këto janë sanksionet më të rënda në historinë e sanksioneve. Kur e pyesin zotin Romney për saknsionet, ai thotë se duhet t’i vazhdojmë ato, biles duhet bërë më shumë. Mos keni në plan të hapni luftë? Këtë doni të bëni?” “Ne duam të parandalojmë luftën”. “Ajo që është interesante është pyetja: Si do ta parandalojnë luftën? Nëse thonë se nuk mund të bëhet më asgjë më tepër se ato që janë bërë deri tani?” Konflikti në Siri tërhoqi vëmendje kur zoti Biden iu përgjigj kritikave nga zoti Ryan dhe kandidati republikan Mitt Romney se Shtetet e Bashkuara nuk kanë bërë sa duhet për të ndihmuar kryengritësit. “Të gjitha këto fjalë boshe nga Guvernatori Romney dhe ligjvënësi Ryan se si mund të bënim më shumë në Siri. Çfarë më tepër mund të kishin bërë përveçse të dërgonin trupa amerikane në terren? Amerikës nuk i duhet një tjetër angazhim ushtarak në Lindjen e Mesme”. “Askush nuk ka propozuar dërgimin e trupave amerikane në Siri. Ajo që do të kishim

»

SHBA/ FUSHATA

Debat i fortë i “të dytëve”

bërë ndryshe është se nuk do t’i ishim referuar Bashar Asadit si reformator, kur ai vlet civilët me armët që i ka shitur Rusia”. Dy kandidatët shfaqën tone më të buta kur diskutuan gjendjen në Afganistan, ku roli luftarak amerikan pritet të përfundojë brenda vitit 2014. “Ajo që duam të shmangim është të mos humbim arritjet që kemi shënuar”. “Ne do të largohemi nga Afganistani në vitin 2014”. Agresiviteti i Nënpresidentit Biden ka gjasa të mobilizojë demokratët, shumë prej të cilëve u dekurajuan nga mënyra si u prezantua Presidenti Obama në debatin e javës së kaluar. Anketat e opinionit tregojnë se gara është ashpërsuar që nga forcimi i mbështetjes për kandidatin republikan Romney pas debatit.

Presidenti dhe zoti Romney do të zhvillojnë debatin e dytë të martën në Universitetin Hofstra të Nju Jorkut. Ishte dueli i tyre i vetëm në televizion: zv/presidenti kundër kandidatit për zv/ president. Nëse zëvendësi i Obamës, Joe Biden, arriti të fitojë terrenin e humbur kundër republikanit Ryan, është ende e paqartë. Në duelin e tyre të vetëm në televizion në fushatën elektorale në SHBA, kandidatën për postin e zv/presidentit zhvilluan replika të ashpra. Veçanërisht në çështjet e politikës së jashtme pati debat të ashpër mes zv/presidentit në detyre Joe Biden dhe republikanit Paul Ryan. Ryan e akuzoi Presidentin Obama për dobësi në drejtim.

Sipas tij, qeveria kishte dështuar paraprakisht në sulmin vdekjeprurës terrorist ndaj konsullatës së SHBA-së në Bengazi. Biden i cilësoi deklaratat e Ryan shprehimisht si “marrëzi”. Zëvendësi i Obamës i akuzoi republikanët se zmadhojnë në mënyrë të tepruar kërcënimin nga programi bërthamor iranian. Irani është ende larg armëve bërthamore, tha Biden. Sa i takon ekonomisë, republikani Ryan vuri në dukje se qeveria nuk ia ka dalë mbanë të krijojë kushte për rritje ekonomike në katër vite të mandatit të saj. Ndërsa Biden kritikoi planet për tatime të republikanëve. Për të ulur taksat e shumë të pasurve, merret peng shtresa e mesme, tha zv/presidenti Joe Biden.

Debat për Bengazin Ndërkohë, komisioni i Dhomës së Përfaqësuesve për Kontrollin dhe Reformën Qeveritare mbajti debatin e parë për sulmin e 11 shtatorit 2012 kundër konsullatës amerikane në Bengazi të Libisë, ku u vra ambasadori dhe tre amerikanë të tjerë. Republikanët kritikojnë administratën Obama se nuk ka garantuar siguri të mjaftueshme, ndërsa demokratët po akuzojnë republikanët se po përpiqen ta politizojnë tragjedinë. Hollësi të reja po dalin nga ai që zyrtarët e Departamentit të Shtetit e quajnë sulm të pashembullt kundër konsullatës amerikane në Bengazi, ku një grup i madh njerëzish të armatosur rëndë hynë në kompleks dhe i vunë zjarrin ndërtesave. Departa-

menti i Shtetit thotë tani se nuk e kishin besuar kurrë që sulmi filloi si protestë kundër një filmi anti-mysliman, por ishte në fakt një sulm i organizuar mirë. Komandanti i një ekipi ushtarak prej 16 vetësh që u largua nga Libia para sulmit, nënkoloneli Endriu Ud, i tha komisionit të Kongresit se konsullata amerikane në Bengazi nuk kishte pasur asnjëherë forcat që i duheshin për t’u mbrojtur. “Sigurimi në Bengazi ka qënë i vështirë për sa kohë që unë isha atje. Gjendja ishte e pasigurt dhe njoftimet nga disa libianë tregonin se gjendja po përkeqësohej. Sigurimi diplomatik ishte i dobët. Në prill atje ishte i stacionuar vetëm një agjent i sigurimit diplomatik”. Kryetari republikan i komisionit, Derrëll Isa, akuzoi administratën Obama se kishte shpërfillur kërkesat e përsëritura nga anëtarët e personelit në terren për më shumë siguri që gjendja të dukej më “e normalizuar”. Ai iu kundërvu zyrtares së Departamentit të Shtetit Sharlinë Lamb, e cila kishte hedhur poshtë kërkesat për më shumë siguri. Shkëmbimi Lamb-Isa ishte i ashpër. Lamb: “Zotëri, ne kishim numrin e saktë të zyrtarëve të sigurimit në Bengazi më 11 shtator, numrin për të cilin kishim rënë dakord”. Isa: “Të thuash që në fillim se kishit numrin e duhur, kur ambasadori ynë dhe tre persona të tjerë kanë vdekur, si dhe njerëz të tjerë janë në spital duke u kuruar sepse u deshëm vetëm pak minuta për të hyrë në atë ndërtesë, nuk tingëllon e vërtetë për popullin amerikan”. Shtëpia e Bardhë dhe Departamenti i Shtetit i janë përgjegjur pyetjeve të Kongresit duke thënë se hetimet për sulmin vazhdojnë. Demokratët e komisionit akuzuan republikanët se po nxitohen për të nxjerrë konkluzione, para se të mblidhen faktet dhe se po veprojnë me synime politike. Anëtari i komisionit, Elixhh Kamings, është demokrat nga Marilandi. “Kryetari ka mbajtur të fshehta dokumente që i janë dhënë komisionit, gjë që shkel rregullat e Dhomës së Përfaqësuesve dhe ai ka përjashtuar me qëllim demokratët nga delegacioni i dërguar në Libi fundjavën e kaluar. Ne u informuam për udhëtimin vetëm 24 orë para nisjes”.


16

« speciale

E shtunë 13 tetor 2012 •

AFTËSIA PËR JETËN (Në ndihmë të mësimdhënësve)

Nga Doc. Dr. I. S. Larti

T

ermi “aftësi për jetën”, fokusohet në disa kompetenca psiko-sociale, të cilat u mundësojnë individëve të mendojnë dhe sillen në një rrugë pro-aktive dhe konstruktive në marrëdhënie me veten, në lidhje me të tjerët dhe arritjen e suksesit në shoqëri. Aftësitë për jetën: janë një grup kompetencash psiko-sociale dhe aftësi ndërpersonale që i ndihmojnë njerëzit që të marrin vendime të drejta, të zgjidhin probleme, të mendojnë në mënyrë kritike, të jenë krijues, të komunikojnë efektivisht, të ndërtojnë marrëdhënie të shëndetshme emocionale me të tjerët dhe të kenë angazhimin që të ndërtojnë jetën e tyre në mënyrë harmonike dhe sa më produktive. Aftësitë për jetën janë të nevojshme në rrethanat e jetës së përditshme dhe veçanërisht në situata specifike të rriskuara. Termi “aftësi për jetë”, në disa raste ka të bëjë dhe me aftësitë praktike, teknike siç është p.sh vendosja e një objekti për të kaluar pengesa ujore. Në raste të tjera i referohet aftësive të jetesës, të nevojshme për mbijetesën ekonomike. Aftësitë për jetën mund të drejtohen drejt aksioneve personale dhe veprimeve me të tjerët për të ndryshuar mjedisin, për ta bërë atë pozitiv për veten dhe të tjerët. Programet e aftësimit për jetën për disa prezantime për ”edukimin për të dhëne fuqinë për të vepruar”. Magjithëatë nëqoftëse ne lidhim aftësitë për jetën me konceptin e fuqisë për të vepruar, Është e nevojshme të sqarojmë ekzaktësisht cili është kuptimi i termit? Për edukimin e aftësive për jetën, duhet që të takohen nevojat individuale me ato të grupit të gjerë. Edukimi i fuqisë për të vepruar nxit shëndetin, zhvillimin personal dhe atë social. Fuqia për të vepruar nxit pjesëmarrjen e njerëzve ne aksione dhe diskutime grupi dhe në orvatjet e drejtuara në komunitet duke pasuruar kontrollin dhe besimin e tyre në ndryshim të jetës së tyre. Rezultatet e fuqisë për të vepruar i gjejmë të përshkruara në rrugë në vijim Rrugët e të menduarit: njohja e mjedisit ku jetohet, ndërgjegjshmëri kritike ndaj pyetjeve dhe gjendjes, aspiratën për një jetë më të mirë, aftësitë në zgjidhjen e problemit. Rrugët e të ndjerit: të ndjerit e kompetencës, të ndjerit vetëvlerësimit, të ndjerit e kontrollit mbi raste të jetës personale. Rrugët e sjelljes: autonomi; vendosën në marrjen e vendimit d ndjekjen e tij. Këto rrugë të të menduarit, të të ndjerit dhe të sjellurit janë para se të gjithash të domosdoshme për te formuar aftësinë vepruese individit dhe të grupit dhe për të pasur aksione efektive për shëndet dhe zhvillimin. Edukimi i aftësive për jetën paraqet vështirësi për të ndërtuar koefidencën dhe kompetencën e individëve për të vepruar, por një mësuar i tillë duhet te jetë i bazuar mbi një vlerësim real të forca politike, ekonomike, sociale dhe forcave të tjera të cilat mund limitojnë angazhimin e individëve, problemet dhe zgjedhjet e tyre në mënyrën më të përshtatshme. Aftësitë për jetën fitohen përmes trajtimit të temave të ndryshme kështu p.sh një sërë aftësish mund të shqyrtohen gjate trajtimit çështjes së duhanit, alkoolit, drogave etj, ku marrja e vendimeve duhura, rezistenca ndaj këtyre substancave ushtrohet duke arsyetuar në bazë të informacionit mbi efektet e përdorimit të këtyre substancave në fjalë.

Aftësitë për jetën në edukim mund të fokusohen në kontekste që lidhe si me shëndetin ashtu dhe me çështjet sociale, si p.sh për parandalimin e dhunës dhe edukimin për paqe, edukimin për të drejtat e njeriut dhe çështje të tjera sociale. Në aftësitë e jetës së përditshme përfshihen dhe arritjet, njohja kapaciteteve individuale sigurisht përmes edukimit për karrierën. Kujt i drejtohen prograrnet e aftësive për jetën? Problemet e përballimit me sukses të jetës janë veçanërisht shumë të ndjeshme për adoleshentët, megjithatë në asnjë mënyrë nuk janë kufizime vetëm për këtë moshë. • Shembuj të grupeve të përfshira në edukimin e aftësive për jetën përmendim: • nxënës të shkollave fillore dhe të mesme • grupe të rinjsh jashtë shkollave • fëmijët në arsimin parashkollor • vajza ku ekziston diskriminimi gjinor • prindër të rinj (adoleshentë) • fëmijë të rrugës, fëmijë refugjatë të rinj që punojnë • punëtoret e seksit • të rinj dhe të rritur ta papunë • grupet e grave, me të cilat është abuzuar • të rinj dhe të rritur në shkolla të riedukimit dhe burgje grupe të edukimit të prindërve Aftësitë paraqiten të ndara nga njëra- tjetra, por në fakt janë të ndërlidhura dhe nuk mund të përvetësohen të izoluara, ato mbeten të ndërvarura, duke forcuar zhvillimin tërësor të individëve. Kështu p.sh duke qenë i aftë për të menduarin kritik dhe krijuesi rreth situatave je i përgatitur drejt marrjes dhe ndjekjes së vendimeve të duhura në jetë, ndërkohë që një person të marrë vendimet e duhura, atij i duhet të jetë i aftë gjithashtu që të përballet me emocionet dhe të menaxhojë konfliktin, kur të tilla vendime hasin në rezistencë nga të tjerët. Secila aftësi parasëgjithash, përforcon përdorimin e aftësive të tjera dhe së bashku ato pasurojnë vetëvlerësimin dhe ndjenjat e kontrollit dhe kompetencës. Të gjitha aftësitë e pasqyruara në tabelën e mësipërme janë të rëndësishme për nxënësit e tej., pra kurrikula e arsimit parauniversitar duhet të sigurojë që të gjithë nxënësit e tej., të kenë

Aftësi kryesore për jetën dhe klasifikimi i tyre: Disa aftësi të rëndësishme për jetën, të klasifikuara sipas tri grupeve kryesore Aftësi të komunikimit dhe ndërpersonale

Aftësi të vendimmarrjes dhe të menduarit

Aftësi përballuese dhe menaxhuese të vetes

*Ndërpersonale - aftësi komunikimi -aftësi dëgjimore -shprehje e ndjenjave

*Vendimmarrja / aftësi të zgjidhjes së problemeve - aftësi të mbledhjes së informacionit - vlerësimi i së ardhmes, pasoja të veprimtarisë së tanishme për veten dhe të tjerët - përcaktim alternativash në zgjidhje problemesh -aftësi për të analizuar situatat dhe njerëzit

*Aftësi për rritjen e koefidencës personale, mundësive për të marrë përsipër kontrollin, bërë diferencat, nxjerrë ndryshimet

*Negocimi/aftësi të refuzimit -negocimit menaxhimi i konflikteve -aftësi të pranimit -aftësi të refuzimit *Ndërtim miqësish -aftësi të dëgjimit, -të kuptuarit e nevojave dhe rrethanave të të tjerëve shprehje mirëkuptimi *Bashkëveprimi dhe puna në grup -Shprehja e respektit (kontributet dhe stilet e ndryshme) - vlerësim mundësish individuale, kontribut në në grup *Aftësi këshillimi - aftësi të ndikimit te të tjerët dhe bindëse - aftësi të motivimit dhe krijimit të rrjetit

*Aftësi të mendimit kritik -analizë e influencës së bashkëmoshatarëve dhe medies -analiza e qëndrimeve, vlerave, normave sociale -përfitime dhe faktorët që ndikojnë në to Identifikimi informacionit që ka lidhje me problemin dhe burimin e informacionit

-ndërtim i vetëvlerësimit/ koefidiencës -krijimi i aftësive të vënies në dukje te vetes duke përfshirë njohjen e të drejtave, influencave, vlerave, qëndrimeve, drejtësisë, forcës dhe dobësive. -vendosja e qëllimeve -vetëvlerësimi/ vetëgjykimi/ monitorimi individual i aftësive *Aftësi për menaxhim e ndjenjave - menaxhimi i zemërimit - qëndrimi me fatkeqësitë dhe shqetësimet -përballimi i humbjeve, abuzimeve, traumave *Aftësi për të përballuar stresin - menaxhimi i kohës - të menduarit pozitiv - teknika të relaksimit


speciale • E shtunë 13 tetor 2012 komunikimi sipas grupe sociale dhe moshës: • Një fëmije i rritur është i aftë të diskutojë në mënyrën e duhur me anëtarët e familjes ose të rritur të tjerë konceptet e tij ose të saj, rreth pubertetit dhe të rritjes. • Një punonjëse femër është e aftë të komunikojë qartë dhe në mënyrë konfidenciale se çfarë ajo konsideron sjellje te përshtatshme dhe të pranueshme prej një kolegu mashkull. • Një punonjëse seksi është e aftë të negocioje në mënyre efektive me klientët e saj për përdorimin e prezervativit, për një seks të mbrojtur • Një prind është i aftë të listojë llojet e mbështetjeve që duhet t’i sigurohen një adoleshenti dhe ndihma që i duhet dhëne për të arritur në vendimet e tyre. • Një djalë i ri është i aftë të jetë ngulmues dhe ti rezistojë presionit të bashkëmoshatarëve kur miqtë e tij vënë në lojë refuzimin ndaj ndaj alkoolit të tepërt. • Fqinjët janë të aftë të zgjidhin konfliktin mbi një truall me debat paqësor. Sistemi i vlerave Përvetësimi i aftësive për jetën është i lidhur qarte me zhvillimin e vlerave. Me të rëndësishme janë qëndrimet në lidhje me perceptimet individuale të vetes dhe të të tjerëve. Rritja (shtimi) i aftësive për jetën shkon dorë pas dore me nxitjen e vetëvlerësimit, vetëkontrollit dhe përgjegjësisë personale. Kjo gjithashtu tërheq respektin për të tjerët, stilet e shëndetshme jetësorë dhe një sens të përgjegjshmërive individuale për grupin, të qenit familjar, miqësor dhe komunikues. Këto qëndrime të përgjithshme nevojitet të jenë të kombinuara me përpjekjet për të qartësuar rrjetin e vlerave individuale. Aftësitë për jetën dhe konteksti real, kulturor e gjinor Disa fusha të aftësimit për jetën si psh. vendimmarrja, aftësi të e komunikimit, janë të lidhura përkatësisht me kulturat. Kështu përmbajtjen e veprimtarive apo aktiviteteve për t`i përvetësuar natyrisht që duhet të mbahen në konsideratë dhe kulturat e nevojat lokale, sepse dhe këto kanë ndikimet e tyre. P.sh, ndërsa aftësitë e marrjes së vendimeve në Evropë dhe në SHBA forcojnë autonominë individuale, në vendin tonë sidomos në fshat, akoma familja vazhdon të ketë me tepër përparësi se individi, në shumë raste familja vazhdon të jetë “njësia”, bazë për marrjen e vendimit. Në këtë kontekst cilësojmë se edhe mësimdhënësit që zhvillojnë me nxënësit programin e lëndës të aftësive për jetën, e kanë të domosdoshme që të bëjnë kujdes që të zhvillojnë aftësitë për jetën duke u nisur nga kultura e mjedisit në të cilin nxënësit jetojnë. Aftësitë për jetën nuk mund të mësohen të izoluara. Ato duhet të përballen me realitetin, duke marrë në konsideratë kontekstin social, kulturor dhe ekonomik të jetës se nxënësit duke aplikuar lidhjet me jetën reale Edukimi i aftësive për jetën mund të përpilohet për të pajisur njerëzit me aftësitë e të menduarit kritik rreth këndvështrimeve: ekonomike, kulturale, profesionale, intelektuale, morale dhe sociale të jetës së tyre dhe se si influencojnë

»

17

këto për të kuptuar dhe vlerësuar shtetin ligjor, shtetin e së drejtës, shtetin demokratik dhe ngjitjen e shkallëve hierarkike. Ky sens i aftësimit nuk mund të zhvillohet te individët në mënyrë të izoluar nga kontekstet e jetës së tyre. Individët maturohen në këtë aspekt përmes pjesëmarrjes në një proces relativisht të gjatë, kompleks, të vazhdueshëm e që pëson përmirësime mbi bazën e suksueshmërisë progresive të arritjeve më të reja dhe bashkëkohore. Ky stad pasurohet kur nxënësit kuptojnë kontekstin e gjerë të besueshmërisë për të ardhmen, të përshkruar apo piketuar nëpërmjet objektivave të njohur për të gjithë, të kapshëm e të realizueshëm si në aspektin: ekonomik, social, kulturor, politik, dhe ta arrijnë të përcjellin dhe ndajnë eksperiencat e tyre, mbi bazën e vlerësimit të saktë si në mënyrë individuale, por dhe si grup për të realizuar transformime që janë në interes deri dhe për mbarë shoqërinë. Në planifikimin e ndërhyrjeve për aftësitë për jetën është e nevojshme të përcaktohen sjelljet e dëshiruara dhe te përpilohen ndërhyrje të nevojshme në këtë kontekst. P.sh, një program i aftësimit për jetën për një grup të rinjsh brenda qytetit mund të fokusohet në parandalimin e abuzimit me drogat. Ai duhet të nxitë të menduarin kritik me anën e reflektimit mbi nënvizimin e shkaqeve për këto sjellje nisur nga faktorët, ekonomikë, socialë, politikë dhe kulturave te cilët të shpien drejt veprimeve që konsumohet deri dhe vepra penale (prodhim, magazinim, transportim, shpërndarje e tej.). Kjo mund tu japë nxënësve një informacion që të vlerësojnë në mënyrë kritike këto veprime, duke ndihmuar kështu veten por dhe të tjerët për pasojat dhe efektet e sjelljes se tyre, si dhe të vlerësojnë mundësi e shmangies e deri të një risku më të pakët. Çështjet gjinore janë gjithashtu mjaft të lidhura me praktikat kulturore. Perspektiva gjinore formon një pjese vitale të aftësive për jetën, për t’i aftësuar nxënësit të mendojnë në mënyrë kritike, rreth pabarazisë gjinore dhe sjelljeve steriotipe për meshkujt dhe femrat. Kjo mund të ndihmojë njerëzit të nënvizojnë rolet gjinore si struktura të hapura për ndryshim, me tepër se të fiksuara dhe të qëndrueshme. Aftësi: • Mundësi fizike ose morale. Psikologjia klasike mendon se ekzistojnë tre aftësi të shpirtit: • Sensibiliteti (ndjeshmëria): Që është aftësia e të ndjerit. • Intiligjenca: Është aftësia e të kuptuarit. • Aktiviteti: Është aftësia e të vepruarit, (prirjet, vullneti, liria). Përfundime Edukimi i aftësive për jetën konsiston pikërisht: mbi nevojat e individit/ve brenda familjes/ve së tij/tyre dhe komunitetit, si dhe ndikon në formësimin e aftësive për jetën dhe në përgjithësi për të gjithë performancën e individit/ve. Gjithsesi kjo është një radhë pune për të menaxhuar sa më mirë një situatë, konflikt apo dilemë dhe duke e zbatuar këtë në mënyrë sa më të drejtë por dhe krijuese sipas situatave konkrete, është mëse e ngaratuar arritja e suksesit.

Një personi, nxënësi, kursanti, apo studenti për të zgjidhur një situatë, problem apo dilemë i nevojiten një sërë aftësish të tilla si:

shanse të zhvillojnë aftësitë kryesore në më të mirën e mundshme të tyre. Baza filozofike në edukimin e aftësive për jetën Ka rëndësi të jemi të qarte mbi atë që duhet të përshihet në përmbajtjen e arsimimit të aftësive për jetën, ashtu dhe për rrugët nëpërmjet të cilave do të realizohet ky arsimim. Përfshirja e informacionit lidhur me risqet, motivimi në drejtim të marrjes së informacionit mbi shqetësimet sociale dhe shkaktarët e tyre; pasurimi i aftësive dhe qëndrimeve person-

ale dhe aftësia për veprimtari aktive, sigurimi i mjedisit të nevojshëm me anë të politikave mbështetëse, përbëjnë së bashku bazën filozofike mbi te cilën një program i aftësimit për jetën duhet të përpilohet dhe të realizohet. Ndikime të moshës dhe grupeve sociale në zhvillimin e aftësive për jetën Dimensionet e ndryshme të aftësive për jetën përshtaten sipas grupe të ndryshme moshore. Po ashtu aftësitë për jetën natyrisht që lidhe ngushtësisht edhe me grupet sociale. Në vijim po paraqesim disa shembuj aftësish

Nr.

Lloji i aftësisë

1

Të menduarit kritik

2

Vetë-informimi

3

Komunikimi

4

Marrja e vendimit

5

Zgjidhja e problemit

Mendimet dhe veprimet konkrete Analizimi i situatës konkrete dhe kërkimi i rrugëve për ta zgjidhur atë sa më shpejt e duke mos rrezikuar, si anën morale dhe as atë fizike Qartësimi i aftësive dhe i vlerave personale për të përballuar, situatën apo konfliktin Diskutimi i problemit, çështjes me shokët/qet, për të marrë mendim më të pjekur, si dhe për të siguruar mbështetjen e tyre me ndihmesë konkrete, sikurse nuk duhet harruar dhe konsultimi me person/na me përvojë e dashamirës. Nisur nga situata, shkalla e vështirësisë së saj dhe aftësitë, profesionale, intelektuale dhe përvoja të merret një vendim të qartë gjithëpërfshirës dhe që të ketë një finalistet të suksesshëm Kryerja e veprimeve konkrete, për vënien në jetë të vendimit të marrë si dhe pasurimi me masa të tjera në se situata ndryshon apo evoluon


18

N

«

ë një nga sallat e Muzeut Qëndror të Kulturës Antike dhe Artit Mesjetar rus në Moskë “Andrei Rubljov” është hapur ekspozita e ikonografisë shqiptare. Në këtë ekspozitë u prezantuan ikona të shekujve 14 – 18të të e.s, marrë nga koleksioni i ikonave të Muzeut Kombëtar të Artit Mesjetar të Korçës. Ikonat përfaqësonin punime të Nikolla Onufrit, Vëllezërve Zografi, të David Selenicës, të Jeromonakut, anonime etj. Spikasnin ikonat “Pakëzimi i Krishtit, “Shën Maria me Shenjtorë”, “Shën Maria me Krishtin”, “Johan Theologu”, “Ngjallja e Llazarit”, “Prekja e Thomait”, “Dyert e Bukura” etj. Për të marrë pjesë në këtë ngjarje të rëndësishme të kulturës shqiptare në Rusi kishin ardhur deputetë të Dumës shtetërore ruse, përfaqësues të institucioneve të ndryshme qëndrore ruse, shqiptarë me banim në Rusi, anëtarë të shoqatës së miqësisë Rusi-Shqipëri, studiues të artit, kulturës, gazetarë, titullarë të trupit diplomatik të akredituar në Rusi etj. Në ceremoninë e organizuar në kupolën e kishës mesjetare të muzeut “Andrej Rublov” përshëndetën të pranishmit ambasadori i RSH në FR, z. Sokol Gjoka, Drejtori i Përgjithshëm i Muzeut të Artit Mesjetar rus, “Andrej Rublov”, z. Grigori Popov, Drejtoresha e Muzeut Kombëtar të Artit Mesjetar të Korcës, znj. Tatjana Caca dhe përfaqësues të Ministrisë së

Kulturë

E premte 12 tetor 2012 •

Ikonat mesjetare të Korçës EKSPOZOHEN në MOSKË

Kulturës së FR. Folësit në këtë ceremoni vunë në dukje vlerat e veçanta historike, kulturore, artistike dhe fetare të ikonografisë shqiptare. Përfaqësuesit e institucioneve ruse, përshëndetën hapjen e kësaj ekspozite të

veçantë në Moskë, e cila i bën më të prekshme vlerat kulturore, artistike dhe religjioze të popullit shqiptar. Kjo ekspozitë, sipas tyre, transmenton mesazhet e kohës, por me ngjyra shqiptare. Ambasadori Gjoka tha se kjo është ekspoz-

ita e parë e këtij lloji që hapet në Rusi, nëpërmjet së cilës transmentohen vlera të veçanta të trashëgimisë kulturore shqiptare, si dhe të kulturës kristiane të popullit shqiptar. Ky aktivitet, vijoi ai, zhvillohet në kuadër të Ditëve të Kul-

Dokumentari për gazetarët dhe medien, shfaqje në Tiranë

“Shooting vs Shooting”, ky është filmi dokumentar, i cili do të shfaqet më 16 tetor në kinemanë e Marubit në Tiranë. Një aktivitet i organizuar nga Instituti Shqiptar i Medies, “Shooting vs Shooting” është një dokumentar, i cili për herë të parë tregon se si zbulohen lajmet e faqeve të para të gazetave. Është një dokumentar për gazetarët, të cilët kanë dhënë jetën duke punuar. Dokumentari shqyrton sulme të planifikuara ose rastësore kundër medies gjatë luftës në Irak e deri më sot, si nga grupet ushtarake, ashtu dhe nga ato

terroriste. Një numër gazetarësh të shquar nga e gjithë bota rrëfejnë axhendën e fshehtë prapa shënjestrimit të gazetarëve në Irak dhe në zona të tjera lufte; krahasojnë ngjarjet e sotme me historinë e vonë të medies në SHBA dhe përshkruajnë paqartësitë e propagandës modern si arma e vetme për të fituar ose për të humbur mbështetjen e opinionit publik. I pranishëm gjatë shfaqjes do të jetë edhe regjisori i dokumentarit, Nikos Megrelis, i cili do t’u përgjigjet pyetjeve të të pranishmëve pas shfaqjes së filmit.

turës Shqiptare në Rusi dhe të 100- vjetorit të Shpalljes së Pavarësisë së Shqipërisë. Drejtoresha e Muzeut Kombëtar të Artit Mesjetar znj. Tatjana Caca, foli për vlerën e ikonave shqiptare të ekspozuara në eksponatet e këtij muzeu rus, por edhe më gjerë, për kulturën mesjetare kishtare shqiptare, për mënyrën e ruajtes dhe ekspozimit të këtyre ikonave nga populli i thjeshtë gjatë pe-

riudhës së komunizimit në Shqipëri, si dhe për vlerat e mëdha të ikonografisë shqiptare jo vetëm në Shqipëri, por edhe në botë. Ekspozita e ikonografisë shqiptare në Moskë do të qëndrojë e hapur për vizitorët rusë deri më 9 nëntor. Më pas, ajo do të transferohet në qytetin e tretë më të madh të Rusisë, Nizhni Novgorod, ku do të qëndrojë e hapur deri më 11 dhjetor 2012.

Përshtatja e një gjermaneje në Shqipëri Festivali Ndërkombëtar i Dancit vazhdon udhëtimin e tij në Tiranë. Mbrëmja e nesërme në sallën “Black Box” të Universitetit të Arteve dhe mbrëmja e së hënës në teatrin “Andon Zako Çajupi” në Korçë do të sjellë performancën e Katharina Maschenka Horn nën koreografinë e Gjergj Prevazit. E quajtur “Extreme Makeover” - Culture Clash, pjesa e programuar lidhet drejtpërsëdrejti me protagonisten kërcimtare, Katharina, një gjermane. Ajo përballet me sfidën më të madhe të jetës së saj. Shqipërinë! Në kërkim të identitetit të saj të ri Katharina përballet me dallime kulturore dhe situata në të cilat ajo, me mënyrën e të menduarit dhe logjikën e saj gjermane, nuk mund t’i kuptojë. Në këtë pjesë, ajo do të pësojë një transformim që do të ndryshojë jetën e saj përgjithmonë. Nga një gjermane në një shqiptare. Do t’ia arrijë ajo të përmbushë këtë transformim? Do t’ia arrijë ajo të përvetësojë rregullat komplekse dhe mënyrën e të menduarit të shqiptarëve? Apo kultura gjermane është rrënjosur thellë në të? “Ejani, sepse bëhet fjalë për: Extreme Makeover: Culture Clash!”, fton “Albanian Dance Meeting”, në këtë vepër koreografike, një vepër mbi përplasjen, përzierjen, por edhe çrrënjosjen e kulturave të ndryshme. “Ne duam të vëzhgojmë, të identifikojmë dhe të demonstrojmë se si kulturat e ndryshme ndikojnë në trup dhe në shpirt. Deri në çfarë mase ndikohet një person, kur përjeton kultura të ndryshme dhe angazhohet në to? A ka kjo një ndikim në konceptin e tij mbi botën? Dhe si ndikohet një kulturë nga njerëz, të cilët vinë nga jashtë kësaj shoqërie?”, shpjegon koreografi Prevazi.


Kulturë

• E shtunë 13 tetor 2012

“Honoris Causa” për themeluesin e “Giffoni”-t

Është mbajtur dje në Sallën e Universitetit të Arteve ceremonia e dhënies së titullit “Honoris Causa” Claudio Gubitosit, themeluesit të “Giffoni Film Festival” në Itali nga Universiteti i Arteve me motivacionin: “Për një kontribut të rëndësishëm në promovimin e kinematografisë shqiptare dhe realitetit shqiptar në arenën ndërkombëtare, si dhe për përfshirjen e fëmijëve dhe të rinjve të Shqipërisë në evente shkëmbimesh ndërkulturore, të profilit rajonal dhe botëror”.

Si i çoi në Itali filmat e Xhanfise Kekos, Viktor Gjikës, Dhimitër Anagnostit

C

më tutje. Në vitin 1997 fton për herë të parë një grup femijësh dhe të rinjsh shqiptarë si pjesë e grupit të jurisë ndërkombëtare, një traditë e nisur prej atij viti e që vazhdon suksesshëm edhe sot. Në këto 15 vite, rreth 300 fëmijë dhe të rinj shqiptarë kanë qenë pjesë e eksperiencës së veçantë të këtij festivali. Një vit më parë, Gubitosi tregonte me shumë dashamirësi se si të rinjtë shqiptarë që shkojnë në “Giffoni Film Festival” janë aktivë, nuk druhen t’u bëjnë pyetje as aktorëve të ftuar që janë nominuar apo kanë fituar “Oscar”. Historia ka vazhduar në vitin 1999 ku një nga ditët e festivalit, i dedikohet kinemasë shqiptare ku u projektuan disa nga filmat më të mirë të prodhuar në ato vite, si dhe organizohen workshope

19

Më herët është nënshkruar edhe bashkëpunimi që do të vendoset mes këtij festivali dhe Universitetit të Arteve. Gubitosi do të shpërnadjë certifikatat e tre studentëve të regjisë së filmit që ndoqën këtë vit në Itali masterclass të financuar nga “Giffoni”. Ndërkohë sot paradite mbahet një konferencë shtypi ku do të jepen detaje mbi Festivalin e Filmit Shqiptar, të ftuarit, programi, etj, ku “Giffoni Film Festival” ka dhënë mbështetjen e tij për realizimin e këtij edicioni.

CLAUDIO GUBITOSI laudio Gubitosi është një personazh shumë i njohur në Itali, por tashmë edhe në Shqipëri. Lidhja e tij e ngushtë me kinemanë ka filluar që në vitin 1971 ku në qytezën e tij të lindjes, Giffoni, krijoi me të njëjtin emër edicionin e parë të festivalit për fëmijë e të rinj “Giffoni Film Festival”. Pas 40 vjetësh, ky festival është kthyer në një frymëzim për kineastët e rinj dhe një arenë ku zbresin yjet e Hollivudit. Por historia që e lidh me kinemanë shqiptare është po aq e hershme. Claudio Gubitosi vjen për herë të parë në Shqipëri më 1984 ku njihet me prodhimet e Kinostudios “Shqipëria e Re”. Do të njihte atë kohë Xhanfise Kekon, Dhimitër Anagnostin, Piro Milkanin. Gjatë vizitave të herëpashershme në Shqipëri, Gubitosi e kujton me shumë nostalgji atë kohë. Disa nga filmat për fëmijë të asaj kohe, të një vendi të izoluar si Shqipëria, vendosi t’ia bëjë të njohur edhe publikut italian. Në vitin 1985 organizon për herë të parë në edicionin e atij viti paraqitjen e filmave shqiptare si “Lulëkuqe mbi mure”, “Beni ecën vetë”, etj, të cilët u vlerësuan edhe me çmime. Ky ishte i pari aktivitet ku kinemaja shqiptare prezantohej në një festival ndërkombëtar. Kinemaja shqiptare ishte në vitet e arta të prodhimit filmik dhe Gubitosi do ta vazhdonte prezantimin e filmave shqiptarë deri në vitin 1989 ku kineastë dhe regjisorë të njohur shqiptarë patën mundësi të udhëtonin në Itali si të ftuar të “Giffoni Film Festival”. Përmbysja e regjimit dhe zhvillimet që po pasonin në Shqipëri e ndërprenë këtë bashkëpunin, deri kur në vitin 1994 Gubitosi rivendos kontaktet me Radio Televizionin Shqiptar dhe “Alba Film Studio”, ku grupe kineastësh dhe gazetarësh u ftuan për të ndjekur sërish festivalin. Tashmë i lidhur shpirtërisht me Shqipërinë dhe kinemanë tonë, Claudio Gubitosi bën një hap

»

ndërmjet producentëve dhe regjisorëve shqiptarë me ata të huaj për të gjetur mundësinë e bashkëpunimit. Të parët që u ftuan më 1999 ishin Dhimitër Anagnosti dhe Viktor Gjika. Në vitin 2003 Gubitosi rikthehet në Shqipëri bashkë me stafin e tij për të parë kushtet dhe mundësitë e bashkëpunimit të gjithanshëm me kinematë shqiptare ku dhe organizon një takim të zgjeruar me kineastët tanë. Në vitin 2004 sjell në Shqipëri Zv\Ministrin Italian të Kulturës, z.Nicola Bono si përgjegjës i sektorit të kinematografisë italiane dhe organizuan një takim të zgjeruar me kineastët shqiptare në kinema “Millenium”, ku mori pjesë edhe ambasadori italian i asaj kohe. Një vit më vonë bëhet iniciator i zhvillimit të një for-

mati të Giffoni Film Festival i titulluar “Giffoni Shqipëria Film Festival”, i cili vijon të organizohet me sukses prej 8 vitesh në Shqipëri, i drejtuar nga Namik Ajazi, në 2 faza dhe në qytete të ndryshme. Pjesë e formatit shqiptar janë bërë rreth 35 mijë fëmijë dhe të rinj. Por në vëmendjen e Gubitosit kanë qenë përherë të rinjtë, ata që studiojnë dhe kanë pasione për kinemanë. Prandaj, në vitin 2008 organizon një workshop me studentet e kursit të regjisë të Akademisë së Arteve pranë kinema “Imperial” në Sheraton dhe 2 prej tyre ftohen të marrin pjesë në një master class që Giffoni Experience zhvilloi në edicionin e atij viti. Vetëm një vit më parë organizoi një takim të hapur me studentët e regjisë së filmit, ku foli mbi eksperiencën dhe mundësitë që ofron një format si Giffoni. “Kur unë kam ardhur për herë të parë në Shqipëri, kam njohur një grup regjisorësh si Viktor Gjika, Xhanfise Keko, Piro Milkani etj. Sot janë këta të rinj që kanë potenciale krijuese që duhet të prezantohen jo vetëm në Shqipëri, por edhe në arenën ndërkombëtare”, tha Gubitosi. Ai mori pjesë në shfaqjen premiere të punëve të diplomës së studentëve të regjisë, ku selektoi tre nga punët më të mira për t’u bërë pjesë e konkurrimit në edicionin e 43-të këtij viti në Itali.

Kultura shqiptare, protagonist në Milano dhe Torino Takime letrare, konferenca, shfaqje filmash të kinematografisë shqiptare dhe performanca live të artistëve të talentuar shqiptarë, virtuozë të muzikës klasike ishin disa prej momenteve më të rëndësishme në qendër të Javës së Kulturës Shqiptare, që u zhvillua në datat 5 – 11 tetor 2012 në Milano dhe Torino. Qindra qytetarë artdashës patën rastin të njihen nga afër me Shqipërinë, artin dhe kulturën e saj përmes ciklit të veprimtarive të organizuara nga Qendra e Kulturës Shqiptare, me mbështetjen e Konsullatës së Shqipërisë në Milano, në bashkëpunim me institucione të rëndësishme të territorit, ndër të cilat bashkitë e Milanos dhe Torinos, Fondacioni për Librin, Artin dhe Kulturën, shtëpia botuese “Einaudi”, biblioteka “Sormani”, muzeu “Palazzo Morando”, etj. Ndër veprimtaritë e zhvilluara në kryeqendrat e veriut të Italisë spikasin takimet me shkrimtaren e suksesshme Anilda Ibrahimi, autore e disa romaneve të botuara në vendin fqinj nga shtëpia botuese prestigjioze “Einaudi”. Vëmendje të veçantë pati edhe shfaqja e disa prej filmave më të mirë të kinematografisë shqiptare të viteve të fundit, të prezantuar nga aktorja e mirënjohur e skenës dhe ekranit Rajmonda Bulku, si edhe konferencat në Universitetin Bicoca të Milanos, me pjesëmarrjen e përfaqësuesve të lartë të institucioneve akademike. Gjatë 22 viteve të fundit në Itali janë vendosur mbi 500 mijë qytetarë shqiptarë. Rreth një e treta e tyre jetojnë dhe punojnë në rajonet veriperëndimore të Lombardisë dhe Piemontit, territori ku shtrihet veprimtaria e Qendrës së Kulturës Shqiptare. Me qëllim kryesor promovimin e kulturës dhe të imazhit të Shqipërisë, Qendra synon gjithashtu të mbështesë procesin e integrimit të bashkësisë shqiptare, të nxisë pjesëmarrjen aktive të qytetarëve shqiptarë në jetën kulturore, sociale, ekonomike dhe politike të Italisë, duke zhvilluar dhe konsoliduar njëkohësisht marrëdhëniet e bashkëpunimit mes dy vendeve.

“Hansel dhe Gretel”, përralla e vëllezërve Grim në Teatrin e Kukullave

Shfaqja e përrallës “Hansel dhe Gretel” nga Engelbert Humperdinck vjen në Shqipëri nga Ansambli i Operës së Dhomës Dresden. Mbrëmjen e sotme ajo shfaqet në Fondacionin Nehemia në Buçimas, Pogradec, ndërsa nesër në Teatrin e Kukullave në Tiranë. Gjatë një ore të këndshme dhe plot surpriza Ansambli i Operës së Dhomës Dresden do të tregojë se si dy fëmijët, Hansel dhe Gretel, arrinë t‘ia punojnë magjistares së ligë. Përrallën e vëllezërve Grimm e njohin të gjithë: Shumë kohë më parë, në një pyll të errët ndodhej një shtëpizë e rrënuar nga ku vinte një dritë e dobët. Në këtë shtëpizë jetonte familja e shportë-bërësit të varfër Peter Fshesalidhësit. Hansel dhe Gretel, dy fëmijët e kësaj familje, ishin gjithmonë të gatshëm për gjithfarë rrengjesh dhe lojërash. Së bashku ata kishin kaluar aventura nga më të mëdhatë. Por një ditë, kur ata humbën rrugën në pyllin e magjepsur duke kërkuar kërpudha dhe manaferra, një aventurë akoma më e madhe po i priste: magjistarja fëmijë-kullufitëse Rosina Grykësja, e cila arriti të kapë dy fëmijët... Historia e operës për fëmijë dhe të rritur sipas përrallës romantike të Engelbert Humperdinck dhe e përpunuar nga Thomas Ender bazohet në versionin origjinal të 1890. Dy shfaqjet në Buçimas / Pogradec dhe Tiranë janë pjesë e një turneu të madh të ansamblit të Operës së Dhomës Dresden në Evropën Juglindore.


20

« dossier

E shtunë 13 tetor 2012 •

Njazi Islami - Enver Hoxhës: Bashkë me serbët po mbajmë në zap popullin hajdut dibran Nga Albert Kotini (vijon nga numri i kaluar) Në dosjen 46, fleta 49 të fondit 41, datë 5.XII. 1943 lexon: “Shokut Haxhi Lleshi Anëtar i Shtabit të Përgjithshëm të U.N.ÇL. Shqiptare Pozitë U kthyem nga Martaneshi dhe tash ju presim deri më datë 5 të vijë e të fjalosemi me Bazin e Canes. Puna me Bazin nuk qëndron mirë. Ti je në dijeni të veprimeve që bën dhe për këtë arsye po e thërrasim që të qërojmë ujërat dhe lakrat. Do të ishte mirë që të ishit edhe ti me Esatin. Sigurisht, kemi mjaft akuza ndaj tij, por megjithatë ne jemi në dijeni të dallavereve të tij që ka bërë në Dibër dhe s’ia lëmë të shkojë kështu. Sigurisht, ushtria jonë në Dibër do të ketë nevojë për mjaft gjëra. Për këtë shkak po dërgojmë 50.000 franga shqiptare, të cilat të prishen për ushqime e veshmbathje të forcave. Në rast se ju nevojitet diçka tjetër, më shkruaj të ti dërgojmë. Rezultatet që do të kenë bisedimet me Bazin do të të njoftojmë si edhe qëndrimin që do të mbajmë. Të gjithë shokëve të fala, si edhe ty. Komisari politik Komandanti i Shtabit E. Hoxha S. Moisiu Në këtë korrespondencë partizane Enveri dhe Spiroja japin porosi, urdhra e detyra të papublikuara më parë, sidomos me Dali Ndreun, kur u cilësua “tradhtar”. “I dashur Dali”, ka qenë pothuaj përkëdhelës e intimitet një e pandarë nga Enveri e Spiroja në gjithë marrëdhëniet e tyre gjatë luftë në veçanti për Dibrën. Kështu, në operacionet që do të kryente Brigada III në Dibër Daliu ishte plotësisht dakord për reprezaljet që do të bëheshin. Këtë e tregon në këtë dosje të datës 19.XII. 1943, dokumenti i fletëve 52-53. Janë mjaft raporte në Fondin 41, dosjet 13, 14 gjatë 8 shtatorit 1943 deri më 19.XII.1943 që përmbajnë gjendjen e krahinës së Dibrës, çështjen e Divizionit “Firence” pas kapitullimit, qëndrimi i Abaz Kupit, anglezëve dhe rolin e veçantë të Haxhi Lleshit, Dali Ndreut si anëtarë të Shtabit të Përgjithshëm në këto detyra të tyre drejtpërdrejtë në Dibër, të cilat zbulojnë përgjegjësitë e tyre si dibranë. Të bën përshtypje fakti i dokumentuar në Dosjen 13 faqe 19, pika 3 se: “Nuk ka marrë pjesë në mbledhje asnjë i deleguar nga paria e Dibrës (në Zall-Herr, Mukje), të cilët çmohen si të pabesë, të paqëndrueshëm dhe se janë shkaktarë të tërheqjes së gjermanëve në Dibër” Janë mbi 9 pika ku jepet mendimi për Mukjen. Kjo çështje nuk u sqarua ndonjëherë nga Haxhi Lleshi dhe autorë të tjerë dibranë në asnjë prononcim të tyre. Në dosjen 23, datë 23.8.1943 deri më 21.12. 1943 përmbahen dokumente për batalionin partizan të Shkodrës “Perlat Rexhepi” mbi gjendjen politike të Shkodrës, ku flitet për reaksionarët dhe veprimtarinë e klerikëve katolikë kundër Lëvizjes Nacionalçlirimtare. Në veçanti për nisjen në Plavë e Guci të partizanëve nga ky batalion i Shkodrës më 18.10.1943. Veprimtari edhe kundër Prenk Çalit më 21.10.1943 për idenë e “vëllazërimit” me komunistët e Malit të Zi. Në dosjen 24 është raporti dërguar Shtabit të Përgjithshëm mbi gjendjen e Shkodrës, Ko-

sovës dhe Rrafshit të Dukagjinit, përpjekjet e reaksionarëve për të organizuar “Lidhjen e maleve”, “Lidhjen shkodrane” etj. Këto u quajtën qendra reaksionare të klerit katolik, si një lëvizje e organizuar e krahinave Pukë, Kukës, Mirditë e tërë Shqipëria e Veriut. Në fund të vitit 1943 dhe në vijim të vitit 1944 raportet janë aq të shumta në Shtabin e Përgjithshëm të U.N.ÇL për reaksionin verior e verilindor, aq sa edhe Dibra ishte e pandarë me to. Në dosjen 25, prej 31 dhjetorit 1943 deri më 9 shkurt 1944 ka një korrespondencë dërguar Shtabit të përgjithshëm të Ushtrisë Nacionalçlirimtare Shqiptare prej çetave partizane të Kosovë–Metohisë me firmën e Fadil Hoxhës, që bashkëpunonin me batalionin “Perlat Rexhepi”, batalionin “Bajram Curri” kundër reaksionarëve dhe qëndrimit të misionarëve anglezë ndaj Kolë Mirakajt, Nikë Sokolit etj. Relacioni i Konferencës I të Këshillit Nacionalçlirimtar të Kosovës e Dukagjinit sqaron shumë ngjarje mbi veriun e Shqipërisë. Firma e Fadil Hoxhës rezulton në tërë raportet dërguar Shtabit të Përgjithshëm të UNÇL Shqiptare që nga data 2 janar 1944. Këto dokumente nuk mund të lihen pa u studiuar, për të kuptuar pasojat e tyre edhe për krahinën e Dibrës, në veçanti të ndikimit serb te Shtabi i Përgjithshëm i Ushtrisë Nacionalçlirimtare Shqiptare, ku ishin 3 anëtarë dibranë: Haxhi Lleshi, Dali Ndreu dhe Shaban Maqellara. Ja përse Dibra prej këtyre të treve mbahej sa e përçarë, po aq e ndarë nga zonat veriore të Shqipërisë, për të mos renditur veprimet e tyre kundër serbëve dhe malazezëve. Ja përse malazezët e maqedonasit u përdorën në Dibër prej serbëve, për të mos u kuptuar strategjia antishqiptare në emër të sllavizmit. Sa për argument, në dosjen 26 të datës 19.I.1943 deri më datë 19.I.1944 është praktika e korre-

spondencës se si u përça populli i Kosovës nga kjo strategji e mësipërme. Fadil Hoxha i dërgon letër Tahir Hoxhës, kur ky i fundit ishte kryetar i Këshillit NÇL të Kosovës e të Malësisë së Gjakovës, ndërsa Fadili ishte komandant i Shtabit Kryesor të UNÇL të çetave partizane Kosovë – Dukagjin. Fadili vë në dukje qëndrimin jo të mirë të Tahirit kundër luftës së lëvizjes dhe i bën thirrje për t’i shërbyer atdheut duke dhënë prova për Lëvizjen Nacionalçlirimtare. Janë disa letra të Fadilit për ta vënë Tahirin nën ndikimin sllavokomunist. E njëjta praktikë është në dosjen 27 gjatë fundvitit 1943 e në fillim të 1944-s në korrespondencën e Këshillit Nacionalçlirimtar të krahinës së Krasniqes më 8 tetor dhe 28 tetor nga Lëvizja Nacionalçlirimtare. Pastaj i drejtohen Skënder Currit në Gjakovë dhe Rustem Vojvodës në Plavë për të marrë pjesë në mbledhjen e këshillit më 9.XII.1943 ku i bëhet thirrje këtij të fundit për të ndërhyrë pranë babës dhe kushërinjve të vet për qëndrimin reaksionar që kanë manifestuar kundër Lëvizjes Nacionalçlirimtare. Këto letërkëmbime si në territorin shqiptar të Malit të Zi dhe të Kosovës zbulojnë kontradiktën

midis popullit në terren me Lëvizjen Nacionalçlirimtare, sepse kjo e fundit ishte e lidhur plotësisht me serbët. Të gjithë drejtuesit e Lëvizjes Nacionalçlirimtare të kësaj treve i bënin presion popullit që të bashkohej me të kundër “reaksionarëve”, të cilët ishin, në fakt, për një bashkim kombëtar e aspak sllav. Kështu, për shembull, më datën 1.I.1944 kryetari i këshillit nacionalçlirimtar i Krasniqes, Veli Doçi (sepse Tahir Hoxhën e hoqën) i dërgon letër mirëkuptimi shtabit kosovar dhe Rrafshit të Dukagjinit për Luftën Nacionalçlirimtare: “Ju vëmë në dijeni se ky këshill, në marrëveshje me përgjegjësit ushtarakë, ka zgjedhur shtabin vullnetar të lirisë si vijon... Mehmet Bajraktari komandant... Lutemi që me këta persona të bëni një marrëveshje për sa u përket forcave ushtarake të Krasniqes, Gjakovës dhe në krijimin e një batalioni në Krasniqe e Gash, për të cilin do t’ia formojmë shtabin...” Në këtë kontekst, në tërë veriun dhe verilindjen shqiptare u përfshi edhe krahina e Dibrës, ku një pasqyrë e gjallë në këtë veprimtari është korrespondenca e drejtpërdrejtë e Dali dhe Esat Ndreut me Shtabin e Përgjithshëm personalisht me Enver Hoxhën dhe Spiro Moisiun. Të tilla janë edhe letrat e Haxhi Lleshit me Enverin e Spiron për ta bërë Dibrën zap dhe nën kontroll bolshevik. Letrat e datave 9.9 dhe 12.9.1943 flasin për qëndrimin ndaj anglezëve, mbi çarmatimin e italianëve dhe luftës ndaj reaksionarëve. Tipike është në fondin 41, dosja 26, faqe 6 kjo letër e Njazi Islamit më 14.9.1943 nga Dibra për Shtabin e Përgjithshëm të UNÇL Shqiptare: “Të dashur shokë. Letrën që na dërguat e morëm dhe atë për shokët maqedonas e morëm menjëherë me anën e një përgjegjësi partie, këtu në Dibër, pse ne nuk kemi njeri që e di rrugën. Sa për gjendjen e Dibrës, me pak fjalë është kjo: Fuqitë partizane, siç e kemi shkruar, hynë këtu më datën 9 shtator. Gjoja që kishte më tepër rëndësi ishte qyteti ushtarak ku ndodheshin depot e materialit dhe municionet. Prandaj u drejtuam atje për të mundur t’i merrnim në dorëzim. Porse populli, i cili kishte qenë brenda, kishte filluar plaçkitjet dhe djegiet e depove. Tani, ju e dini se cili është populli, i cili për të vjedhë lë edhe kokën, i udhëhequr prej parisë, që është më keq se ata. Kështu, që në një numër të vogël (2 çeta me 60 partizanë, shumë prej të cilave të paedukuar mirë), nuk mendonin të frenonin gjendjen që dëshironim. Megjithatë, mundëm e shpëtuam disa depo ushqimi, pak municion të cilat ia kam dorëzuar këshillit nacionalçlirimtar të këtushëm. Janë mirë dhe nuk kanë çfarë të vjedhin katundarët rebelë. Bëmë të vendosnim edhe qetësinë; për këtë është dashur të përdorim edhe armë, por jo në mish. Aksidenti i parë ndodhi vetëm me një katundar, që e ka nga hasmi i vet brenda në qytet. Gjendja nuk është kthjelluar akoma. Një pjesë të madhe të qytetit e zotërojmë


dossier • E shtunë 13 tetor 2012

»

21

Çeta e Grykës së Vogël – 15 partizanë Komandant Ymer Lleshi Zëvendëskomandant Demir Leka Komisar Ahmet Jegeni Çeta e Grykës së Madhe – 17 partizanë Komandant Muntaz Kodra Zëvendëskomandant Xheladin Krifca Komisar Xhavit Hatibi Çeta e Gollobordës – 38 partizanë Komandant Ahmet Cami Zëvendëskomandant Hamdi Lleshi Komisar Spiro Velko

ne dhe kur të vijë Haxhiu (që ka shkuar të marrë në dorëzim ushtrinë italiane që u nis për këtej) do ta zotërojmë krejt, sepse Haxhiu gëzon simpatinë dhe ka autoritet. Populli ka besim dhe sinjalizon vetëm partizanët. Për të mbajtur qetësinë, bashkëpunojmë me këshillin dhe me xhandarmërinë; vepron e drejton gjithnjë komanda jonë. Na ka ndihmuar shumë një sasi serbësh e malazezësh që kishin qenë të interesuar këtu (110 veta) dhe që tashti janë mobilizuar e armatosur dhe, nën komandën e një togeri të ushtrisë së Shkodrës (Ernest Gjeçi), kanë mbrojtur depot. Më datë 12 të vazhdimit, Runa deshi me ba një manifestim nëpër rrugët e qytetit dhe kishte me vete vetëm flamurin shqiptar dhe që të gjithë ata që deshën të bëjnë manifestimin qenë shqiptarë. Por, siç e dini, këtu ka edhe maqedonas (megjithëse me pakicë), të cilët kanë dhënë kontributin e tyre në luftë. Në atë kohë, përgjegjësi i partisë këtu, i cili kërkoi që të merrte pjesë, kishte edhe flamurin maqedonas (si pakica), porse çështja u alarmua më tepër, saqë edhe kryetari i këshillit lajmëroi me një letër parinë se 4 maqedonas duan të ngrenë flamurin dhe se do përdoren me forca çete malazeze. Përbëtë qëllim. Gjithashtu, edhe Tempo kishte folur me malazezët dhe kërkonin të iknin pa na dhënë fare kohë. Çështja e flamurit dhe kërkesa për të ikur ushtarët tanë na vuri në pozita shumë të këqija dhe na u desh shumë kohë atë ditë për të ristabilizuar qetësinë. Si prej meje ashtu edhe prej shokut Tempo u shpjegua situata, lufta dhe gjendja e kufijve, megjithëse aty i bindëm me dhanë besën në fjalë. Edhe në popull nuk bëri përshtypje të mirë. Sot mblodhëm një pakicë të mirë dhe, mbas një konference, dolën 5 partizanë dhe do të rrinë për rojë në qytet. Shtabi maqedonas na kërkoi një çetë për çështjen e Gostivarit se atje, me të ikur italianët, fuqinë e kanë marrë reaksionarët. Sot më erdhi një letër ku thuhet se situata është skjaruar.”1 Po në këtë dosje, faqe 7-8, më 14.9.1943

Haxhi Lleshi i dërgon letër Shtabit të Përgjithshëm të UNÇL Shqiptare, personalisht Enver Hoxhës dhe Soiro Moisiut ku shkruan: “Jemi pak në Dibër të Madhe e Peshkopi, gati 300 veta, për të mbajtë qetësinë. Majori anglez është këtu. Kapiteni ka shkuar në Peshkopi. Nja 100 të internuar jugosllavë në Burrel i nisëm për në Dibër. Më 13 shtator, ndërmjet ushtrisë italiane, Ushtrisë Nacionalçlirimtare dhe anglezëve erdhëm (ramë – A.K.) dakord për të luftuar gjermanët. Dakord u bë me fjalë nëpërmjet meje (Haxhiut – A.K.) dy gjeneralëve italianë Aco e Piçini, kapitenit anglez që ishte në Dibër dhe majorit që ishte në Bizë”. Në vijim të po kësaj dosjeje, faqe 10, është letra e H. Lleshit e datës 21.9.1943, ku theksohet: “Sot më erdhën disa shokë nga Dibra. Një letër që më shkruante Njazi Islami, komisari politik i batalionit të Dibrës, Esat Ndreu, për dije të gjendjes së atjeshme. Letra përmban se: Është keqësuar gjendja prej Ballit dhe parisë F. Dineja, M. Kaloshi. Të Ballit janë Ali këlcyra, Mithat Frashëri, Hasan Dosti, Jusuf Lura etj. Bazi ka dërguar priftin patër Luli. Në Gostivar, reaksioni prej Xhemës, të cilin do ta keni

Hilmi Fisheku, Demir Gashi dhe Qemal Agolli janë në çetat maqedonase. Puna që kemi bërë është kjo... Kemi suksese vetëm me rekrutimin e partizanëve, sidomos nën influencën e Haxhi Lleshit, Esat Ndreut, Xhetan e Beshir Ndreut. Më 2 gusht Zerqani u çlirua nga partizanët. Para se të nisej në Zerqan, arritëm një marrëveshje me parinë, ku u formua një lloj shtabi me qëllim bashkëpunimi në luftë kundër okupatorit. Shtabi përbëhej nga Fiqiri Dine, Hysni Dema dhe Esat Ndreu këtu, pasi Esat Ndreu, përfaqësues i shtabit të batalionit të UNÇL kërkoi prej tyre shpalljen e zonave të lira të Peshkopisë dhe të gjitha rrethinat rreth e përqark, qetësinë në këtë qark, tamam sipas direktivave të Këshillit nacionalçlirimtar. Këtë gjë ata nuk e pranuan, por kërkuan marrjen e qytetit të Dibrës. Ne, me qëllim që t’i fusnim në aksion kundër Abaz Kupit, i ramë Dibrës. Me thirrjen që i bëmë popullit të Dibrës për luftë patëm shumë sukses. Se masa e madhe u grumbullua rreth çetave. Paria, duke e parë veten të paaftë për këtë luftë, e sabotoi, në vend t’i binte Dibrës. Gjendja ndryshoi. U fut një panik në popullin e Dibrës, ku armiku diti ta shfrytëzonte me agjentët e tij. Edhe ne nuk ndenjëm duarkryq. Gjetëm një të mirë për të demaskuar parinë, Zerqanin, që është çlirue, por donte t’ia dorëzonte paria armikut me pretekst mos e digjnin. Po rezistenca jonë theu çdo reaksion dhe në vend që të dorëzonin Zerqanin, paria u bashkua me ushtrinë. Ushtria u tërhoq në Shehër (Dibër). Ne hyjmë në vendin më reaksionar të asaj kohe, Homeshin e demallarëve. Hysni Dema, duke parë vendin zhveshur, kërkoi të dërgojë apostafat Esat Ndreun pranë Këshillit Nacionalçlirimtar, me qëllim që ta lidhte me këtë. Meqenëse Esati nuk erdhi dot, për arsye pune, Hysniu ende nuk e ka përfunduar bisedën me të. Qëndrimi i mirë i familjes së Cen Elezit (Ndreu) për luftën tonë, bën që forcat e tij të kemi shpresë t’i përdorim për Nac-Çl. Paria kërkon punë të veçantë. Të fala Sekretari politik Sotir Vullkani ndëgjue, ky na ka çarmatosur disa shokë. Bile unë them se duhet të shkoj andej nga Dibra. Ju bini një tjetër nga të shtabit. Një letër të Bazit po jua dërgoj. Hala s’ka ardhë, po e pres. Me çetën tani (batalion) Kruja është në kontakt e do veproj sa urdhëroni. Kaçaçi është tepër i sëmurë. Të fala shoqërore Haxhi Lleshi 21.9.1943 Në faqet 13-14 po këtu lexoni: Raport Më 2 gusht për formimin e batalionit Rekrutimi i 13 anëtarëve të Partisë. Dy shokë të vjetër dhe dy të rinj i kemi dërguar në çetat e Maqedonisë, meqenëse ata i kërkojnë me këmbëngulje. U formua një çetë e katërt me këta shokë të fundit. Çetat janë këto: Çeta e Sllovës – 50 partizanë Komandant Faik Ndreu Zëvendëskomandant Rexhep Doda Komisar Zoi Themeli Zëvendëskomisar Stefan Luarasi

Më, 2.9.1943 Shënim. Me rastin e daljes nga burgu, po të jetë e mundur, dërgoni disa këndej se kemi nevojë. Organizata e Partisë maqedonase kërkon të gjithë elementët e kufirit të vjetër, qofshin shokë ose partizanë të thjeshtë (simbas direktivave të Tempos) për të formuar batalionin. Shkruani ç’t’u napim atyre dhe çfarë të mbajmë ne. Komisari politik Njazi Islami Në faqen 15, po këtu, lexon një letër të Haxhi Lleshit: “Shaban Strazimirin e takova porsa shkova në Dibër. Bashkëpunon me ne.” Në faqen 17 është letra dërguar Shtabit të Përgjithshëm në Çermenikë: “Me urdhër të ardhur prej atij shtabi, kërkon 10 partizanë për të plotësuar Brigadën II. E shohim të pamundur dërgimin e tyre. Të na dërgoni sa më parë 10 shokë e sidomos të jenë dibranë. Komisari politik Njazi Islami Përgjegjësi politik Sotir Vullkani (vijon numrin e ardhshëm) 1. Arkivi Qendror i PKSH, nr. 88.


22

«

P

asi gjeti famën dhe u bë e pasur me shtatë filmat e “Harry Potter”, vogëlushja Hermione tregon se sa e lumtur është tani me filmat e rinj ku është protagoniste. Vogëlushja Hermione nuk është më. E bashkë me të, edhe bota magjike e “Harry Potter”-it. Ka hequr bluzat e çuditshme, flokët e gjatë dhe atë fytyrën serioze. Tani Emma Watson na paraqitet në versionin pas adoleshencës: e shpërqendruar, rebele, seksi. Në filmin “The Perks of Being a Wallflower”, shkruar dhe drejtuar nga Stephen Choinski (autor i bestsellerit, publikuar në vitin 1999) luan rolin e një adoleshenteje aventuriere në një lice të Pittsburgh-ut. Por nuk përfundon këtu: në “The Bling Ring”, filmi i ri i Sofia Coppola-s (historia e vërtetë e një grupi adoleshentësh të pasur në Los Anxhelos, që për t’u argëtuar, bastisin shtëpitë e yjeve të kinemasë si Lindsay Lohan, Orlando Bloom dhe Megan Fox), aktorja 22-vjeçare luan rolin e Nicky-t, ndërsa është duke xhiruar “Noah” me Russell Crowe e Anthony Hopkins, drejtuar nga regjisori Darren Aronofsky. Një vajzë e keqe në ekran, Emma nuk është kështu në jetën e përditshme: vazhdon të studiojë në universitete prestigjioze si “Brown” e “Oxford” (diplomohet vitin tjetër), ku thotë se arrin të bëjë një jetë normale, larg nga paparacët dhe thashethemet. Vishet bukur dhe thjeshtë dhe për më tepër, është shumë e edukuar. Më në fund, një rol prej rebeleje. Pas shumë vitesh si Hermione, për ju duhet të jetë si një çlirim… Një gëzim i madh. Isha në universitet kur më dhanë skenarin e filmit “The Perks of Being a Wallflower”. E lexova dhe e gjeta veten me lot në sy, nuk e di përse. Mora menjëherë në telefon agjentin tim. Mbeta vërtet pa fjalë. Pranova pa e vënë fare në dyshim. Ju keni jetuar duke qenë gjithnjë në qendër të vëmendjes, e rrethuar nga mijëra persona. E keni ndier veten vetëm? Jam rritur duke punuar në sheshin e xhirimeve të “Harry Potter”, një botë e izoluar dhe pa shumë hapësira. Gjithmonë kisha dëshirë të ndihesha normale. Nuk është se e pranuat filmin për të jetuar përvojën e një gjimnazi amerikan? Le të themi po. Bëra një kurs të përshpejtuar në një gjimnaz. Në shtatë javë, bëra gjithçka që nuk kisha bërë më parë: kërcime, lojëra. Ishte një përvojë e mrekullueshme. Çfarë ju pëlqeu më shumë nga filmi? Kur lexova skenarin,

Kulturë

E premte 12 tetor 2012 •

VOGËLUSHJA E ‘HARRI POTERIT’ ËSHTË RRITUR

STONEHENGE ISHTE GALERI?

provova emocione të ndryshme. Askush më parë nuk më kishte shpjeguar se një takim nuk duhet të jetë domosdoshmërisht dramatik, një histori dashurie alla Romeo e Zhulieta. Mund të vendosësh vetë se kujt duhet t’ia japësh dashurinë tënde. Mund të zgjedhësh. Mund të duket një klishe, por nëse ti mëson të duash, të pranohesh, të respektosh, mund të gjesh një dashuri të vërtetë dhe dikë që të bëjë mirë. Unë për vete jam e lumtur, sepse e gjeta edhe personin e duhur. Do të thoni se tani ndiheni më mirë? Kam pak që kam mësuar se sa e rëndësishme është të ndihesh mirë me veten. E vërteta e hidhur është se askush nuk të mëson asgjë në jetë: i mëson vetë nga përvojat e tua.

Le të kalojmë tek kuriozitetet: ju jeni aq shumë popullore mes adoleshentëve sa kur pretë flokët, shkaktuat një “luftë” në forumet në internet. Kishte edhe nga ata që nuk ju njihnin më… Jam e lumtur për këtë, sepse kjo më ndihmon të rritem, të ndryshoj. Të jesh në mendimet e fansave, është bekim i madh. Po të them të drejtën, doja të çlirohesha nga roli i Hermione. Ju e dini çfarë të thotë të jeni e famshme. Këtë e di mirë edhe Sofia Coppola. Si ishte bashkëpunimi me të në “The Bling Ring”, që trajton temën e fiksimit pas të famshmëve? Sofia, si vajza e Francis Ford Coppola, ka qenë gjithmonë në qendër të vëmendjes me dashje apo jo. Kështu që ky është një

subjekt që e njeh mirë. Mua në të vërtetë më interesonte të aktroja për të. Ajo shkruan shumë role të bukura për femra. Nicky, personazhi im, është shumë tërheqës. Sofia e përshkruan dhe i jep jetë pa moralizma të rremë, thjesht të fiksuar pas kultit të të famshmëve, nga magjepsja e vlerave materiale dhe nga status-simbolet. Është një realitet që unë e kam të vështirë ta kuptoj: një vajzë angleze si unë që luan rolin e vajze tipike nga Los Anxhelos. Deri ku keni arritur me studimet? Më mungon vetëm një semestër për të përfunduar në “Brown”. Kam studiuar letërsi angleze për tri vjet në “Oxford”. Në nëntor do të mbaroj xhirimet e filmit “Noah”, do të kaloj Krishtlindjet me familjen, pastaj vrap në universitet.

Objekti i ngurtë misterioz, Stonehenge, ka shërbyer si një “galeri” artistike, pohojnë shkencëtarët britanikë. Ka shekuj që Stonehenge shkakton polemika mes shkencëtarëve, të cilët assesi nuk po arrijnë të gjejnë destinimin që e kishte ky objekt. Shkencëtarët britanikë tani kanë dalë me një pohim të ri, sipas të cilit, objekti i ngurtë misterioz dikur ka shërbyer si galeri artistike. Incizimet e reja, që janë bëtë me teknikën 3D, tregojnë se gurgdhendësit kishin përzgjedhur me kujdes materialin që kishin në anën ku ndodhet shtyllat e mëdha të gurit, me qëllim që pjesët e tyre të ndriçoheshin gjatë periudhave të caktuara të ditës. Incizimet tregojnë se në 83 shtyllat e mbetura janë gdhendur fotografi, të cilat nuk mund të shihen me sy, por të cilat shkëlqenin kur dielli binte mbi to nën një kënd të caktuar. Deri më tani janë zbuluar më shumë se 70 fotografi dhe simbole të gdhendura, gjë që numrin e tyre të përngjitshim e ngrit në 115. Hulumtuesit kanë analizuar 850 gigabajt të incizimeve, dhe kanë zbuluar se këto fotografi shkëlqenin gjatë perëndimit të diellit, në dimër, ose gjatë agimit të ditës më të gjatë të verës. “Kjo dëshmon se paraardhësit tanë i kushtonin shumë rëndësi diellit, por edhe drejtimit prej nga një vizitor i afrohej Stoehenge’it, meqenëse fotografitë shkëlqenin vetëm po qe se atyre iu afroheshe nga verilindja’, theksoi profesori i arkeoastronomisë, Clive Ruggles.


• E shtunë 13 tetor 2012

N

ë gjolin e krijuar në “Qemal Stafa” nga shiu i dendur, Islanda na ka mundur 2:1 në një ndeshje që duhet ta kishim fituar, por që e humbën nga gabimet tona. Një ndeshje që u humb përsëri nga raste episodike dhe pakujdesia e ekipit tonë në aspektin mbrojtës Të mbytur nga Islanda Edhe një herë tjetër ëndrra e madhe e gjithë shqiptarëve për të parë kombëtaren kuqezi në një eveniment të madh të futbollit duket se është shuar dje në “Qemal Stafa”. Islanda na ka mundur 2:1 në një ndeshje që duhet ta kishim fituar, por që e humbën nga gabimet tona. Një ndeshje që u humb përsëri nga raste episodike dhe pakujdesia e ekipit tonë në aspektin mbrojtës. Islandezët duket se na kishin studiuar mjaft mirë dhe na goditën në pikat tona më të dobëta. Një aleat i mirë i Islandës ishte edhe shiu i dendur që ra dje gjatë ndeshjes, që u bë shkak për të rënduar aq shumë terrenin e stadiumit “Qemal Stafa”, saqë gjyqtari u detyrua të niste me 20 minuta vonesë pjesën e dytë. Në gjolin e krijuar në “Qemal Stafa” superioriteti fizik i islandezëve doli në pah, ndërsa reagimi i trajnerit De Biasi në këtë faktor të ri të krijuar nuk ishte edhe më i miri. Trajneri italian u mundua me ndërrimet e tij të ndryshonte lojën e kuqezinjve, për të fituar ndeshjen, por mbajtja në stol deri pesë minuta para fundit të ndeshjes të Erjon Bogdanit, lojtarit më të mirë dhe më me eksperiencë që kemi në fazën sulmuese në lojën në ajër, në një ndeshje ku me terrenin e rënduar nga shiu, kjo lojë u kthye në domosdoshmëri, është një minus i madh për të. Ndeshja Ndeshja ka nisur me një ritëm të lartë nga islandezët që kërkojnë të befasojnë. Kështu në pesë minutat e para janë ata që dominojnë në fushën e lojës dhe që janë më agresivë në fazën sulmuese. Një sulm i shpejtë i kombëtares sonë në minutën e 6-të, që mbyllet me një goditje nga Meha, e cila përfundon vetëm pak centimetra jashtë, i ka trembur islandezët që tërhiqen, duke i kushtuar rëndësi mbrojtjes. Kuqezinjtë fitojnë metra në mesfushë, por nuk gjejnë hapësirë për të goditur portën kundërshtare, por më shqetësuesja është se mbrojtja e portieri Ujkani shfaqin shenja pasigurie dhe nuk do të vonojë edhe ndëshkimi. Islanda në minutën e 19të ka shënuar. Ka qenë një aksion i nisur nga një rivënie anësore, mbrojtja jonë e pavendosur mirë humbet disa topa në ajër, islandezët luajnë ping-pong me kokë dhe më pas Bjarnason del përballë Ujkanit godet me kokë, portierit tonë topi i kalon nëpër këmbë dhe sulmuesi islandez e shtyn më pas në rrjetë. Lojtarët tanë e kanë humbur dhe në dy minutat në vazhdim kundërshtarët janë të rrezikshëm, por fatmirësisht kuqezinjtë e mbledhin veten dhe kanë reaguar. Por, ne nuk kemi një mënyrë loje të qartë dhe reagimi vjen me sulme frontale, por kaotike që thuhen, edhe pse ndonjëherë me vështirësi nga islandezët ose me topa të gjatë në ajër dhe krosime të larta nga krahët, që mbrojtja shtatlarte e Islandës i largon pa ndon-

E premte 12 tetor 2012, ora 19:00, stadiumi kombëtar “Qemal Stafa”

Eliminatoret Euro U19, Shqipëria mundet nga Italia Shqipëria e vogël e U19 nuk ka arritur dot të kalojë më sukses përballjen me moshatarët italianë që në stadiumin Flamurtari të Vlorës kanë fituar me rezultatin 3-0. Të besuarit e Foto Strakoshës kanë treguar grintë dhe shumë dëshirë por kjo nuk ka mjaftuar ndaj një skuadre shumë mirë të vendosur në fushë që në pjesën e parë ka pasur raste të panumërta për të shënuar, por vetëm një super Strakosha, Thomas i biri i trajnerit Foto i ka ndaluar deri në minutën e 45-të. Në minutën shtesë së pjesës së parë italianët shfrytëzuan një përgjumje të mbrojtjes shqiptare në zonë dhe Padovan e çoi topin në rrjetë duke mos i lënë mundësi reagimi portierit Strakosha. Pjesa e dytë ka filluar me një terren të rënduar nga reshjet e shiut dhe kjo ka qenë në favor të tanëve, pasi që në minutën e dytë Ahmeti është shfaqur i vetëm përballë portierit Italian por nuk arriti dot të çojë topin në rrjetë që u devijua, u përplas në traversë dhe më pas përfundoi jashtë. Në momentin më të mirë të Shqipërisë italianët arritën të godasin sërisht me anë Belloni që i pashqetësuar në zonë nga e majta ka arritur të dyfishojë rezultatit dhe të qetësojë trajnerin Evani. Minutat në vazhdim kanë treguar sërish një Shqipëri me dëshirë për të sulmuar por pa rrezikuar dot, kjo edhe për shkak të meritës së kundërshtarit dhe terrenit tejet të rënduar. Në minutën e 84-të kuqezinjtë mbetën edhe me 10 lojtar pas daljes me kartonin e dytë të verdhë të mbrojtësit të Teutës, Marku që do të jetë një mungesë e rëndësishme në takimin e ardhshëm por që i dha mundësinë kundërshtarëve të shënonin edhe golin e tretë sërish me Padovan duke vulosur gjithçka. Me këtë fitore Italia merr vendin e parë me së bashku me Belgjikën me tre pikë por me golavarazh më të mirë ndërsa Shqipëria e Strakoshës duhet të mbledhë forcat dhe të shpresojë në një rezultat pozitiv të dielën sërisht në këtë stadium ndaj përfaqësueses së Belgjikës.

kryeredaktor BRAHIM SHIMA

S T A F F

»

23 SHQIPERI-ISLANDE 1:2 SPORT

zv/kryeredaktor: ARMAND MAHO MARIGLEN MULLA

jë problem. Megjithatë goli i barazimit nuk ka vonuar. Në aksionin e parë që kuqezinjtë kanë luajtur me topin në tokë dhe pasime të sakta ka ardhur edhe goli i barazimit. Në minutën e 29-të pas një sulmi të organizuar Meha ka dalë i lirë në zonë, në krahun e majtë të sulmit tonë dhe ka pasuar mjaft saktë për Edgar Çanin, që ndodhen në shtyllën tjetër dhe sulmuesi ynë nuk ka gabuar duke e shtyrë topin në rrjetë. “Qemal Stafa” në delir dhe vrulli i tifozerisë kuqezi i shtyn lojtarët tanë për të kërkuar golin e avantazhit. Një gol i cili deri në fund të pjesës së parë nuk ka ardhur, pasi islandezët janë mbrojtur mjaft mirë, madje ndonjëherë janë shfaqur të rrezikshëm me kundërsulmet e tyre. Në minutat e fundit ka filluar një shi i dendur dhe aty më nuk bëhej fjalë për futboll. Pas rifillimit me vonesë të pjesës së dytë, fusha shumë e rënduar nga shiu i dendur është kthyer në një faktor në këtë ndeshje. Terreni i rënduar avantazhin Islandën që luan në mbrojtje dhe që ka një ekip, që forcën më të madhe e ka tek gjendja fizike. Kombëtarja jonë tashmë nuk ka mundësi që të përdorë lojën e saj karakteristike me pasime të shpejta. Fusha e “Qemal Stafës” vende-vende është mbuluar nga pellgje uji dhe kjo e ka bërë që loja të kthehet më tepër në një betejë të fortë fizike. Gjithsesi, kuqezinjtë shfaqin dëshirë dhe forcë fizike, duke luftuar për çdo top dhe duke mbajtur epërsinë në aspektin sulmues. Bazuar në terrenin e rënduar trajneri De Biasi ka larguar nga loja një lojtar teknik si Meha dhe ka futur me fillimin e pjesës së dytë Odise

Roshin, por fieraku nuk është se dha aq sa pritej nga ai. Duke mos pasur mundësi për të çarë me këtë terren, lojtarët tanë janë përpjekur që të godasin nga distanca. Bulku në 52 godet paksa jashtë, ndërsa në 57’ goditja e Sadikut në hyrje të zonës, grushtohet mrekullisht nga portieri islandez në korner. Kombëtarja jonë ka epërsi në lojë dhe përpiqet që të gjejë golin me sulme të njëpasnjëshme. Islandezët mbrohen me forcë dhe shpesh edhe në mënyrë jokorrekte, siç ishte ajo e minutës së 60-të, kur Çani rrëzohet në zonë, por gjyqtari finlandez vazhdon lojën. Pamjet filmime treguan që mbrojtësi islandez kishte goditur këmbën e Çanit. Një 11-metërsh i mohuar. De Biasi kërkon fitoren dhe rrezikon duke hequr një mesfushor si Gilman Lika dhe duke hedhur një sulmues si Hamdi Salihi. Kuqezinjtë janë në fushë me tre sulmues, por sërish kanë mangësi në forcën goditëse. Krijojmë volum loje, por ekipi ynë nuk i afrohet sa duhet portës. Në një rast të mirë të krijuar në 78’ Roshi brenda zonës nuk gjen saktë shënjestrën dhe gjuajtja e fortë e tij përfundon paksa jashtë. Islanda mbrohet me të gjitha forcat, por pa harruar që sa herë t’i jepet mundësi të hidhet në kundërsulm. Hapësirat në mbrojtjen tonë janë dhe islandezët i shfrytëzojnë mjaft mirë, duke shqetësuar herë pas here. Në një kundërsulm të tillë ata fitojnë një faull nga ku vjen edhe ndëshkimi për kuqezinjtë. Minuta e 81-të dhe Sigurdson ekzekuton me mjeshtëri goditjen e dënimit, topi godet shtyllën dhe përfundon në rrjetën e Ujkanit, që edhe në këtë gol nuk është aq i pafa-

politika: ALBANA LIKA, OLI XHILAGA ekonomia: BRIKENA DERVISHAJ sociale: PRANVERA KOLA rrethet: BLERINA SPAHO kronika: MARIGLEN MULLA kultura: BLERINA GOCE design&layout: DANIEL PRIFTI, GËZIM DUZHA

ADRESA: RR. DULL KETA, NR. 5. (RR. E DIBRËS), TIRANË

marketing: ELIGERTA DYRMISHI cel: 067

20 62 200

e-mail: eligertad@yahoo.com

jshëm. “Dush i ftohtë” për kuqezinjtë, që përpiqen të reagojnë por tashmë është shumë e vështirë. De Biasi hedh në lojë edhe Bogdanin, një ndërrim ky ndoshta shumë i vonuar. Bogdani i jep paksa forcë lojës sulmuese dhe në 86’ nga këmbët e tij nis një aksion nga krahu i djathtë, pason për Sadikun, që godet në hyrje të zonës, Salihi hidhet në planzhon, por nuk arrin të devijojë me kokë dhe topi del paksa jashtë. Në minutat e mbetura islandezët mbrohen me fanatizëm dhe terreni edhe më shumë i rënduar i avantazhin shumë dhe arrijnë që të dalin fitimtar nga “Qemla Stafa”. Epilog Normalisht që pas çdo humbje ka vend për kritika, por shija që la dështimi i djeshëm ishte edhe më e hidhur se e zakonshmja. Kombëtarja jonë vazhdon të bëjë të njëjtat gabime dhe humbet një ndeshje ku ka luajtur më mirë se kundërshtari. Por ajo që të shqetëson më shumë, është se deri dje këto gabime i bënim me ekipe të mëdha, ndërsa tani kemi filluar t’i bëjmë edhe me kundërshtarë si Islanda. Me pak dëshirë të mirë mund të gjesh plot justifikime. Terreni i rënduar, gabimet e gjyqtarit, mungesa e fatit, etj. etj., por realiteti është që edhe një herë tjetër ne kemi dështuar në një nga ato ndeshje që duheshin fituar. Realiteti është që Shqipëria përsëri nuk ka shanse që të ketë mundësi që të luftojë deri në ndeshjen e fundit për ëndrrën e madhe të gjithë shqiptarëve. Realiteti është që pas kësaj humbje të hidhur do të fillojmë përsëri të mendojmë për të ardhmen! www. gazetametropol.com e-mail: gazetametropol@yahoo.com


24

« reklamË

E shtunë 13 tetor 2012 •


Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.