Metropol 14 qershor by Gazeta Metropol

»8

Provimet e lirimit, parauniversitaret

Çelësi i përgjigjeve për pyetjet sipas varianteve që u ranë 9-vjeçarëve E enjte

14 qershor 2012

Viti VIII, Nr. 2691 Tel: 04 2 233 991 Fax: 04 2 233 998 Çmimi: 30 lekë • € 1.5

gazetametropol.com

Debati për votat

Ndryshimet

Ish-të përndjekurit, ja si do të paguhen, cilët kanë prioritet

Patozi: Oketa i vetmi i djathtë që votoi kundër Presidentit Mazhoranca ishte e papërgatitur për dorëheqjen e Zaganjorit. Kreu i grupit të PD flet mbi bisedimet për kreun e shtetit

»2

»10

Ministrat që pritet të lënë postet, emrat më të qëndrueshëm

Koment Nga Leonard Olli

Vera e vetmisë së madhe për Ramën

»12

Nga Fatjon Ferko

Leksione homoseksualiteti nga Totozani »13 Nga Herion Mesi

Rama, humbësi që di vetëm të humbasë

»13

Nga Reshat Kripa

A po zbatohet “Katovica”? »22

Garë për kryetarin

Nano peticion Asamblesë për shkarkimin e Edi Ramës »4

Nisma dhe mbështetësit për ndryshimet. Dy strategjitë për lëvizjen brenda PS-së Evropiani nga viti 1960-2012

Deputetët e PD nisin llogaritjen e portofoleve që do të pësojnë ndryshime »3

Arsimi në krizë

Shkollat private të palicencuara, »9 diplomat dalin pa vlerë Kriza e euros

Katër shtete “nën ombrellë”, fondet për Greqinë, Irlandën, Portugalinë e Spanjën »13

»12-13

Kampionët/ Axurrët me fat, “Sturm und drang” dhe RF gjermane

« POLITIKE

Ambasadori italian vlerëson presidentin e ri

Gaiani: Procesi kushtetues, Nishani me profil të shkëlqyer Nga qyteti i Durrësit ambasadori italian në vendin tonë, Masimo Gaiani, vlerësoi dje se procesi i zgjedhjes se presidentit të ri ishte plotësisht kushtetues. Përveç kësaj ai tha se edhe presidenti i zgjedhur është një personalitet i një niveli të lartë politik. “Janë dy aspekte, së pari procesi në të cilin u zgjodh presidenti dhe së dyti personi i zgjedhur si president. Procesi ishte sigurisht një proces që pati dialog mes palëve dhe u zgjodh në përputhje të plotë me Kushtetutën dhe nuk ka asnjë kundërshtim me atë që ka ndodhur. Ndërsa për sa i përket zgjedhjes së personit, është një kandidat i një profili të shkëlqyer, një person i një niveli të lartë, një

person mbi të cilin askush nuk ka pasur diçka për të thënë dhe sigurisht që ka qenë një zgjidhje e shkëlqyer. Unë vijoj ta theksoj se zgjedhja e presidentit është një çështje që i takon popullit shqiptar dhe përfaqësuesve të tyre të zgjedhur në Kuvend”, - deklaroi ambasadori Gaiani. Ambasadori italian në Tiranë ishte i ftuar dje në konferencën “Kuptimi i procesit të integrimit europian”, një aktivitet që u organizua nga Universiteti “Aleksandër Moisiu” dhe Lëvizja Evropiane në Shqipëri në qytetin bregdetar të Durrësit. Ndër të tjera Gaiani u shpreh se shanset për marrjen e statusit janë të mëdha, por në këta dy muaj palët duhet të punojnë për të plotësuar 12 pikat.

Pas zgjedhjes së Presidentit të Republikës

Takim mes deputetëve të PD-së e PS-së për reformën zgjedhore Ndryshimet në Kodin Zgjedhor është rikthyer sërish në axhendën parlamentare të palëve, pas eklipsimit nga gara për kreun e shtetit. Menjëherë pas zgjedhjes së Presidentit politika është ngutur të nisë negociatat për çështjet e mbetura pa mbyllur nga reforma elektorale. Pas shumë ditësh shkëputje, Damian Gjiknuri nga Partia Socialiste dhe Oerd Bylykbashi nga Partia Demokratike do të takohen për të diskutuar mbi formatimin e KQZ-së dhe ankimimet e zgjedhjeve në Kolegjin Zgjedhor, dy kapitujt e fundit të Kodit, të cilët presin konsensusin e palëve për t’ia kaluar më pas Kuvendit për votim. Në tryezë do të jetë varianti i retushuar i PS-së për një Komision Qendror Zgjed-

hjesh me rotacion anëtarësh dhe kryetar të zgjedhur nga KLD-ja, Konferenca e Gjyqësorit dhe Gjykata e Lartë, variant i cili u cilësua i pranueshëm nga Kryeministri Berisha. Çështja tjetër e nxehtë që ndau dy partitë kryesore politike në komisionin e reformës elektorale dhe që do të hidhet në tryezë është e drejta e dy anëtarëve të KQZ-së për të hapur kutitë sa herë e dëshirojnë. Ndonëse është përmbyllur në 90 për qind të tij, Kodi Zgjedhor nuk është futur për shqyrtim dhe miratim në këtë kalendar trejavor punimesh parlamentare. Pavarësisht negociatave, zgjedhja e presidentit duket se ka thelluar dhe më shumë hendekun mes dy palëve.

Projektligji po shqyrtohet në Kuvend

Drafti: Tregtarët të deklarojnë energjinë që ata konsumojnë Të gjithë tregtarët që konsumojnë energji apo që ndikojnë në konsumimin e saj duhet të japin informacione të detajuara mbi sasinë e energjisë që ata konsumojnë. Është ky thelbi i projektligjit më të fundit që po shqyrtohet në Komisionin parlamentar të Veprimtarive Prodhuese. Sipas relatorit demokrat Ilir Bano, “ky informacion do të ndikojë, siç është e natyrshme, në zgjedhjen prej konsumatorëve, të atyre produkteve që kanë konsum më të vogël të energjisë, por nga ana tjetër do të ndikojë dhe në operatorët ekonomikë që të vendosin në treg produkte sa më eficente për energjinë”. Opozita me anë të nënkryetarit të komisionit Eduard Shalësi u shpreh se pavarësisht se nisma bazohet në

direktivat e BE-së, në projektligj nuk është e përcaktuar lista e produkteve që do të detyrohen të kenë këtë informacion. “Për çfarë shërben ky ligj kur as produkte të identifikuara nuk ka dhe as mënyrë apo kapacitete për të monitoruar nuk ka”, - tha Shalsi. Ndërsa përfaqësuesja e qeverisë në Komision tha se lista e produkteve do të hartohet nga KE-ja dhe më pas do të futet në ligj. “Ne nuk kemi kapacitete këtu që të bëjmë atë punë që do të bëhet nga KE-ja, që ka ekspertë nga të gjitha vendet e shteteve anëtare”, tha përfaqësuesja e qeverisë. Sipas relacionit mësohet se kontrolli i etiketave të produkteve që konsumojnë energjie do të bëhet nga strukturat në varësi të Ministrisë së Ekonomisë.

E enjte 14 qershor 2012 • “Opozita veproi shumë gabim. Ky ishte gabim i rëndë i Edi Ramës për të gjithë procesin dhe për të gjithë atë që meritonte opozita në fund të këtij procesi. Është diletanteske dhe infantile që ta nisësh procesin duke ngrënë ngjala në një vend që s’ka lidhje me institucionet që zgjedhin presidentin dhe ta përfundosh si punëtor i skenës së Spiropalit. Ngjalat i hëngri me Metën. Meta u tregua shqiptar bujar, që ka pranuar në shtëpi atë që ka trokitur te dera.

KREU I GRUPIT TË PD-së MBRËMË NË EMISIONIN “INTERVISTA”

Patozi: Oketa i vetmi i djathtë që votoi kundër Nishanit Herion Mesi “Votimi në Kuvend për presidentin e ri ishte një skaner i mazhornacës për të testuar votat e saj në Kuvend.” Pohimi vjen nga kryetari i grupit parlamentar të Partisë Demokratike Astrit Patozi. I ftuar mbrëmjen e djeshme në emisionin “Intervista” të gazetarit Alfred Peza, Patozi zbuloi dhe detaje të votimit të së hënës, ku Kuvendi me 73 vota pro, 1 kundër dhe 2 abstenime zgjodhi Bujar Nishanin si pasues të Bamir Topit në krye të shtetit. “Vota kundër ishte ajo e Gazmend Oketës, ndërsa fletët e bardha ishin të Vangjel Dules dhe Kastriot Islamit. Por pavarësisht kësaj, këto janë gjeste të politikanëve të përgjegjshëm”, - deklaroi Patozi. Ndërsa në lidhje me mosvotimin e deputetëve të PS-së, pavarësisht pranisë së tyre në sallë, kreu i grupit të PD-së tha se opozita me papërgjegjshmërinë e saj nuk tregoi respekt për procesin. “Prania fizike e socialistëve nuk është respekt për procesin, ata thjesht ishin dëshmitarë të tij në Kuvend”, - deklaroi Patozi. Duke analizuar procesin politik në garën presidenciale, Patozi u shpreh se ai u zhvillua në respekt të Kushtetutës, duke shmangur të papriturat e orës së fundit. “Procesi ishte strikt, në respekt të plotë të Kushtetutës. Një mision i

“Komunikimi mes politikanëve është shenjë emancipimi, qoftë me SMS, kafe, takime. I pranoj të gjitha format e komunikimeve në një politikë evropiane, qoftë edhe me ngjala.”

Edi Rama hyri në procesin presidencial për të rrëzuar qeverinë, gjë që jo vetëm që s’e bëri, por për shkak të tij ne arritëm te zgjedhja fillestare e Kryeministrit Berisha.”

“Fatos Nano nuk ka pasur asnjë shans për të qenë president konsensual, por ka pasur shanse për të qenë kandidat i Partisë Socialiste. Fundja, ishte më përfaqësues së zoti Lleshi.”

përmbushur i PD-së dhe mazhorancës, por edhe i politikës në përgjithësi, e cila nuk lejoi që të fuste vendin në krizë dhe të çonte vendin në zgjedhje të parakohshme, e cila ishte qëllimi kryesor i Edi Ramës. I vetmi i humbur nga kjo histori është Edi Rama”, – tha Patozi. Duke folur për Presidentin e sapozgjedhur Bujar Nishani, kreu i kuvendorëve demokratë tha se Nishani është president i gjithë shqiptarëve, jo vetëm i mazhorancës. “Zgjedhja e presidentit nuk është një trofe i PD-së dhe pikënisja e këtij procesi ka qenë e tillë. Partia Demokratike nuk u nis për të mundur PS-në, por kreu i ri i shtetit duhej të ishte një përfaqësues i denjë i mbi 3 milionë shqiptarëve. Kemi arritur një rezultat optimal, pavarësisht se zgjedhja e Nishanit mund të konsiderohet si aksi-

dentale. Jo nga cilësia, sepse cilësia është ekselente, por nga mënyra se si rrodhi procesi. Ne nuk zgjodhëm rrugën më të shkurtër, por zgjodhëm një procese negociatash brenda mazhorancës dhe me opozitën, në mënyrë që të arrinin konsensual”, - tha Patozi. Ndërsa sa i përket dorëheqjes nga gara të kandidatit të parë të mazhorancës Xhezair Zaganjori, Patozi theksoi se mazhoranca u gjend e papërgatitur për këtë. “Mazhoranca ishte e papërgatitur nga dorëheqja e Zaganjorit. Ne do të shkonim në raundin e katërt, do ta votonim. Ne e morëm vesh nga media përpara se të bënte atë gjest të fortë. Nuk duhej të largohej nga një betejë që ishte në finishin e tij dhe që në mes ishte edhe mazhoranca edhe Kushtetuta”, - tha dje kreu i grupit të PD-së Astrit Patozi.

POLITIKE • E enjte 14 qershor 2012

PRESIDENTI I RI ZHVILLON TAKIMIN E FUNDIT ME STAFIN E MINISTRISË

Nishani i jep lamtumirën Ministrisë së Brendshme “Policia e Shtetit vendosi standard në proceset zgjedhore” I sapozgjedhur si President i Republikës, Bujar Nishani vlerësoi dje standardin e vendosur nga Policia e Shtetit vitet e fundit në proceset zgjedhore si dhe paanshmërinë nga ndikimet politike. Në takimin e lamtumirës me drejtuesit e Policisë së Shtetit Nishani shprehu mirënjohjen dhe falënderimet e tij për efektivat e Policisë së Shtetit. Nishani vlerësoi si arritje të saj krijimin e sigurisë për qytetarët dhe garantimin e mbrojtjes së të drejtave të tyre. “Dua t’ju shpreh mirënjohjen për standardin që keni vendosur në proceset zgjedhore. Ka qenë një standard që e keni rivendosur dhe do të përmirësohet edhe më shumë, që ka të bëjë me nivelin e demokracisë. Dhe standardi që Policia ka vendosur sot, duke qenë krejtësisht e distancuar nga ndikimet politike, është vlerësim që ju ka ardhur nga qytetarët. Unë sot jam i privilegjuar si i zgjedhur në postin më të lartë të shtetit dhe besoj në integritetin tuaj, në pozicionin që keni ju dhe gjithë kolegët tuaj. Integriteti

KËSHILLA E FUNDIT Ish-ministri u dha një këshillë të fundit të gjithë drejtuesve më të lartë të Policisë së Shtetit, duke nisur nga drejtori i përgjithshëm, tek efektivi më i thjeshtë. “Përtej profesionalizmit, i cili është shumë i domosdoshëm, integriteti dhe vetëm integriteti duhet t’ju karakterizojë, sepse është instrumenti që do të lehtësojë maksimalisht punën tuaj dhe do t’ju ndihmojë në arritjen e sukseseve gjithmonë e më të mëdha”, - tha Nishani.

duhet t’ju karakterizojë se do t’ju ndihmojë në arritjen e sukseseve. Sukseset tuaja kanë qenë pjesë e sukseseve të qeverisë shqiptare dhe Ministrisë së Brendshme. Unë besoj se sa më shumë ta lartësoni ju figurën tuaj, të veprimit me profesionalizëm, aq më shumë do ta merrni vlerësimin nga qytetarët”, - u shpreh Nishani. Duke u ndalur te siguria në vend, Nishani nënvizoi: “Do të mbaj në memorie një

bashkëpunim, një sjellje profesionale të arrirë të Policisë së Shtetit. Sot e them me plot bindje se ju, bashkëpunëtorët tuaj, stafet tuaja të gjera, punonjësit e Policisë së Shtetit me punën e tyre, me guximin dhe kurajën e tyre i kanë ngritur prestigjin shtetit shqiptar. Duhet të ndiheni krenarë për prestigjin e dhënë këtij institucioni, sepse lidhet me sigurinë, e cila është baza dhe thelbi për realizimin e të

drejtave dhe lirive themelore të njeriut”, - tha Nishani. Presidenti i sapozgjedhur Bujar Nishani zhvilloi kështu takimin e tij të fundit me strukturat e Ministrisë së Brendshme, një nga dikasteret më të rëndësishme në vend, të cilin e drejtoi për afro 2 vjet deri pasditen e së hënës, ku me 73 vota pro ai do të merrte votëbesimin e mazhorancës në Kuvend si pasardhës i Bamir Topit në krye të shtetit shqiptar.

PAS MARRJES SË DETYRËS NGA NISHANI PRITET ROKADË NË KABINET

Ministrat e Berishës në ankth për ndryshimet Të palëvizshëm Sokol Olldashi, Ridvan Bode, Majlinda Bregu dhe Genc Ruli Albana Lika

Deputeti i PD-së pro ndryshimeve në qeveri

arrja e detyrës nga Bujar Nishani si president i vendit dhe lënia vakant e vendit si ministër i Brendshëm pitet të nisë dhe një valë ndryshimesh në qeverinë “Berisha”. Përveç disa sektorëve, si Transporti, Bujqësia, Financat dhe Integrimi, në të gjithë kabinetin qeveritar mund të ketë rokadë ministrash. Bëhet fjalë sidomos për ministritë që janë nën kontrollin e Partisë Demokratike dhe për të cilat Berisha mendon se duhen rifreskuar me ministra të tij, qoftë brenda qeverisë, qoftë dhe nga grupi parlamentar i PD-së. Ndryshimet Zëra brenda PD-së shprehen se në Ministrinë e Brendshme mund të kalojë ministri aktual i Mbrojtjes Arben Imami. Por në syrin e ciklonit të ndryshimeve mund të jenë dhe ministri të tjera, si ajo e Kulturës, që pritet të merret nga PDIU-ja dhe ministër të emërohet Shpëtim Idrizi. Gjithashtu Ministria e Punës, ajo e Arsimit, e Drejtësisë dhe Ministria e Teknologjisë dhe Informacionit, e drejtuar nga Pollo, pritet të ketë ndryshime, të cilat bëhen edhe në funksion të zgjedhjeve të ardhshme, ku me kohë është kërkuar një rifreskim i qeverisë. Nga ana tjetër, Kryeministri herë pas erë u ka kërkuar deputetëve të tij, qoftë në grupin

Marku: Koha për një reflektim të arritjeve dhe objektivave

parlamentar të PD-së, qoftë dhe me kontakte direkte të japin mendimin e tyre në lidhje me performancën e çdo ministri të qeverisë së tij. Katër emra duket se janë të paprekshëm për Kryeministrin, që janë Financat me në krye Ridvan Boden, Ministria e Integrimit me në krye Majlinda Bregun, Transportet me Olldashin apo dhe Bujqësia me Rulin. Në fakt, dhe për këtë sipas burimeve nga PD-ja e ka një shpjegim. Performanca e

Bodes në kohë krize ka qenë mjaft e lavdërueshme, po ashtu dhe ajo e Sokol Olldashit në krye të Transporteve, e cila ka përshpejtuar punët në shumë sektorë, sidomos në përfundimin e rrugëve apo veprave të mëdha, siç janë tuneli i Ujit të Ftohtë, tuneli i Kërrabës, rruga e Vlorës, që kanë pasur jo pak impakt në elektoratin e këtyre zonave. Përpos kësaj Olldashi dihet që kandidon në një zonë të

Deputeti i Partisë Demokratike Mark Marku deklarohet pro domosdoshmërisë së ndryshimeve në kabinetin qeveritar. Në një prononcim për mediet ai mendon se pikërisht tani pas zgjedhjes së Presidentit të Republikës është koha për rifreskim të ekzekutivit. Sipas tij, shumë portofola ministrore duhen ndryshuar për t’i dhënë një hov tjetër realizimit të reformave. “Tani që u zgjodh edhe Presidenti pas një procesi normal, kushtetues, përveç një lëvizjeje ministrore mendoj se më shumë duhet një reflektim i asaj çfarë është arritur në mënyrë të suk-

sesshme në këto vite, si dhe asaj që duhet arritur në të ardhmen. Pra, duhet një analizë, një bilanc dhe një vizion. Në këtë kuadër, një rikonceptim do të ishte shumë produktiv dhe për të djathtën, për përmirësimin e qeverisjes, për vetë Shqipërinë”, - shprehet Marku. Për këtë çështje, sa herë që është pyetur, kryeministri Berisha është deklaruar kundër ndryshimeve në kabinetin tij qeveritar. Në vijim ai komenton edhe lëvizjen e fundit të ish-kryeministrit socialist Fatos Nano, për të cilin Marku thotë se qëndrimi i tij për të kërkuar mbështetjen e socialistëve vjen pas

vështirë si Fieri, ku në zgjedhjet e kaluara arriti të marrë 6 deputetë. Sa për Bregun, është e pamendueshme që në një moment delikat në të cilën ndodhet integrimi i vendit të ndryshosh ministrin përgjegjës të tij.

ardhjen në krye të Ministrisë së Brendshme dhe qëndrimin në krye të partisë. Në një rast të tillë është i paiinteresuar që të ndryshojë postet qeveritare që ka marrë në këmbim të votave që i bashkoi me Berishën. Përflitej për një rokadë në Ministrinë e Jashtme, por marrja e kryesimit të presidencës së KE-së dhe përfaqësimi atje nga Haxhinasto duket se e bën të vështirë këtë zëvendësim. Në qeveri do të vazhdojë të mbetet dhe Mediu, që

Aleatët Për sa u përket aleatëve, ata duket se do të mbajnë pozicionet e veta dhe ministritë që kanë fituar në bazë të marrëveshjes. Meta mohoi një ditë më parë

një analize konkrete të humbjeve të kreut aktual Edi Rama. Ndërsa për deputetin demokrat nuk mund të thuhet e njëjta gjë për Frymën e Re Demokratike brenda së djathtës, parti kjo që kryesohet nga ish deputeti i PD-së, Gazmend Oketa. “Argumentet që kanë secila prej këtyre dy lëvizjeve ndryshon shumë, sepse “Lëvizja Nano për Fitoren e Socialistëve” vjen pas humbjeve të njëpasnjëshme të PS-së, Fryma e Re Demokratike nuk ka një argument të tillë. Pozitat e Ramës do të dobësohen me daljen në skenë të Nanos, pasi është testuar për 7 vjet dhe ka rezultuar se nuk fiton”, - tha ai. Një ditë më parë ishkryeministri Nano ftoi socialistët që t’i bashkohen “Lëvizjes Nano për Fitoren e Socialistëve” në zgjedhjet e vitit 2013. aktualisht drejton Ministrisë e Mjedisit në kabinetin “Berisha2. Në fakt, ndryshimet në qeveri kanë ardhur shpesh dhe si presion i bazës së PD-së, e cila jo pak herë është ndier e papërfaqësuar nga performanca, por dhe nga indiferentizmi i disa prej ministrave, problem i cili ka bërë jo pak të pakënaqur, sidomos për shkak të emërimeve të personave që përveç lidhjes direkte me ministrat s’kanë asnjë kontribut partiak.

« POLITIKE

E enjte 14 qershor 2012 •

ISH-KRYEMINISTRI NISMË SIPAS STATUTIT PËR LARGIMIN E KRYETARIT TË PS-SË

Nano peticion për shkarkimin e Ramës “Kam qenë për 15 vjet kryetar i PS-së, jam anëtar i Asamblesë Kombëtare” Albana Lika

3 nga qeverisja e Nano u fut në burg në vitin 199 i për katër vjet. asaj kohe e Berishës, ku qëndro drejtuar kryesisë Në vitin 2005 përmes një letre marrje të partisë dhe bazës socialiste ai akuzoi për dhe Metën, katër Pëllumbin, Doklen, Hajdaragën ën e Islamit e Manënkryetarët e PS-së. Me ndihm e PS-së nga burgu. jkos ai arrin të mbajë kryesimin

sh-kryetari i PS-së, Fatos Nano, ka nisur një fushatë të fortë politike për të marrë sërish kryesimin e Partisë Socialiste, me synim fitoren e pushtetit pas zgjedhjeve parlamentare të 23013-s. Ai njoftoi se së shpejti do të ndërmarrë nismën statutore me anëtaret e PS-së për të kërkuar largimin e Ramës nga kryesimi i PS-së. Burime nga stafi i tij sqaruan se anëtarëve të Asamblesë, socialistëve të bazës dhe drejtuesve vendorë socialistë do t’u kërkohet të firmosin një peticion, ku kërkojnë largimin Ramës nga kryesimi i PS-së. Aktualisht, siç konfirmoi dje Nano, “Lëvizja Nano për Fitoren e Socialistëve” është duke regjistruar vullnetarët dhe aktivistë të lëvizjes. “Ne jemi në procesin e regjistrimit të vullnetarëve dhe aktivistëve të kësaj lëvizjeje, që është pritur me entuziazëm nga të gjitha kategoritë e socialistëve, nga shumë të rinj, nga përfaqësues të strukturave të PS-së apo militantë të traditës. Nisëm lëvizjen duke ndërtuar armatën”, - u shpreh ai. Ishkryeministri tha se lëvizja që ia drejton do ta çojë PS-në drejt fitores, me apo pa kreun aktual të socialistëve. “Kjo lëvizje do të orientojë fuqimisht elektoratin e majtë drejt një formule fituese me ose pa Edi Ramën. Nuk e përjashtoj objektivin e rimarrjes së drejtimit të PS-së dhe në rast se Rama dhe struktura e atrofizuar që ai drejton do ta pengojnë këtë gjë, ne do të orientojmë të gjithë ushqimin elektoral të socialistëve dhe të së majtës drejt një liste tjetër, jo të Ramës”, - shprehet

“Kjo ditë e shënuar me germa të arta në historinë e kombit shqiptar hapi për qytetarët e Kosovës kapitullin e paqes, lirisë e mbi të gjitha, të pavarësisë, duke shndërruar Kosovën në një shtet të pavarur e sovran të njohur nga 91 shtete të botës, ku të gjithë qytetarët e saj ndihen të lirë e të barabartë, pavarësisht nga përkatësia e tyre etnike”

qjen nga posti i Shtator 1998 Nano dha dorëhe forumet e larta kryeministrit, pas debateve në Nanos u emërua drejtuese të PS-së. Në vend të hshëm i PS-së kryeministër sekretari i përgjit tën si krahu i Pandeli Majko. Ai zgjodhi Ilir Me në postin e zëvdjathtë i tij në qeveri, duke i dhë e re socialiste. endëskryeministrit në qeverinë

Nano. Koordinatore të kësaj lëvizjeje për Tiranën Nano ka caktuar Majlinda Ketën, një prej mbështetëseve të hershme të Fatos Nanos dhe më pas një prej të larguarave nga PS-ja prej kreut aktual të saj. Referuar sulmeve të kryesocialistit, Nano kundërpërgjigjet duke kujtuar se Rama i ka sjellë PS-së vetëm humbje. “Në rast se Rama vazhdon të qesëndisë me nervozizëm nevojën për të rikthyer fuqinë e socialistëve të

bashkuar, atëherë fundi do të jetë edhe gjymtimi i këtij fenomeni nga “Rama” në “Ra”. Edi Rama ka 7 vjet që i çon socialistët në humbje, dhe kjo gjendje duhet të marrë fund”, - deklaroi ai. Nano përmes një njoftimi për mediet i kujton Ramës se ka qenë për 15 vjet kryetar i PS-së e sot është anëtar i Asamblesë Kombëtare. Referuar historikut politik, lideri historik i së majtës tha se historia e tij në PS është histori fituese.

kryesimin e PS-së Në shtator 1999 Majko synon , i cili, i mbështeduke u futur në garë me Nanon ngushticë votash tur edhe nga Meta, fitoi me një ditësh Majko dha kundrejt Majkos. Brenda pak inistrit. Kryesia dorëheqjen nga posti i kryem didat për e PS-së propozoi Ilir Metën kan n e fitoi. cili postin e kryeministër, post të trit deri në vitin Meta e mbajti postin e kryeminis nga Nano, i cili 2002, kohë në të cilën u rrëzua kundër Metës. ndërmori lëvizjen për katarsis dhe të qeverisë Nano mori kryesimin e PS-së 5, pasi humbi në vitin 2002 deri në korrik 200 dorëheqjen zgjedhjet e përgjithshme. Ai dha ut të PS-së. nga posti i kryeministrit dhe kre

KRYEMINISTRI BERISHA I DËRGON MESAZH URIMI HOMOLOGUT KOSOVAR HASHIM THAÇI

“12 qershori hapi kapitullin e paqes për Kosovën” Përvjetori i 13-të i çlirimit, 91 shtete kanë njohur pavarësinë Me rastin e 13-vjetorit të çlirimit të Kosovës nga shtypja serbe Kryeministri Berisha i ka dërguar një mesazh urimi homologut të tij kosovar, kryeministrit Hashim Thaçi. Kreu i qeverisë shqiptare përmend në këtë mesazh se ky përvjetor përkon me 100-vjetorin e pavarësisë së Shqipërisë dhe 134-vjetorit të Lidhjes së Prizrenit. “Në emrin tim dhe të qeverisë shqiptare ju përcjell juve dhe përmes jush të gjithë popullit të Kosovës përshëndetjet e mia më të përzemërta dhe urimet më të ngrohta vëllazërore për progresin e pandalshëm që ka arritur Kosova e lirë, e pavarur dhe sovrane”, - shkruhet në letrën e Kryeministrit Berisha. Ai shprehet se 12 qershori do të mbetet në memorien historike të të gjithë shqiptarëve, kudo

që jetojnë, si datë historike që mbylli kapitullin e sundimit barbar serb dhe kurorëzoi me sukses sakrificat mbinjerëzore të shqiptarëve të Kosovës në luftën e tyre legjendare për liri, dinjitet dhe pavarësi. “Kjo ditë e shënuar me germa të arta në historinë e kombit shqiptar hapi për qytetarët e Kosovës kapitullin e paqes, lirisë e mbi të gjitha, të pavarësisë, duke shndërruar Kosovën në një shtet të pavarur e sovran të njohur nga 91 shtete të botës, ku të gjithë qytetarët e saj ndihen të lirë e të barabartë, pavarësisht nga përkatësia e tyre etnike”, - vijon ai në mesazhin e tij. Referuar historikut të Kosovës në 13 vjet, Berisha tha se ajo ka ndërtuar jetën e saj në paqe dhe harmoni me fqinjët, duke u shndërruar në një faktor paqeje e stabiliteti

në Ballkan dhe njëlloj si të gjitha vendet fqinje po punon intensivisht për t’u integruar në strukturat evropiane dhe euroatlantike. “Falë këtyre përpjekjeve titanike Kosova po merr udhërrëfyesin për liberalizimin e vizave dhe qytetarët e saj, si gjithë të tjerët, do të lëvizin të lirë në Evropë. Së shpejti Kosova do të nënshkruajë edhe Marrëveshjen e StabilizimAsocimit me BE-në, që do t’u japë një hov të ri proceseve të saj integruese”, - thuhet më tej në letër. Në mbyllje të letrës kryeministri Berisha e siguron homologun e tij për njohje të mëtejshme të zhvillimeve pozitive të marrëdhënieve mes dy vendeve. Në mbyllje të mesazhit kreu i qeverisë së Shqipërisë uroi dhe një herë këtë ditë historike dhe ritheksoi sigurimet e konsideratës së tij më të lartë.

VIZITA Ministri në Vjenë

Haxhinasto në aktivitetin e OSBE-së Zv. Kryeministri dhe Ministri i Punëve të Jashtme, Edmond Haxhinasto ndodhet në Vjenë për të marrë pjesë në Sesionin e Këshillit të Përhershëm të OSBE-së. Gjatë këtij takimi, në cilësinë e Kryetarit të Komitetit të Ministrave të KiEsë, ai do të mbajë një fjalë për delegacionet pjesëmarrëse të Këshillit të Përhershëm, duke parashtruar prioritetet e Kryesisë Shqiptare të KiE-së. Gjithashtu, kreu i diplomacisë shqiptare pritet të shprehë qëndrimin e tij mbi çështjen e forcimit të bashkëpunimit dhe partneritetit ndërmjet KiE-së dhe OSBE-së, si dhe të ndihmës që këto dy organizata mund të ofrojnë për fqinjët dhe partnerët në rajonin e Mesdheut, në drejtim të përballimit me sfidat aktuale dhe afatgjata të tranzicionit të tyre demokratik. Gjatë qëndrimit në Vjenë, Haxhinasto do të marrë pjesë edhe në koncertin e organizuar nga misioni ynë në OSBE, në kuadrin e 100 vjetorit të Pavarësisë së Shqipërisë.

Deklarata

Ambasadori: Zgjedhja e presidentit kushtetuese Ambasadori italian Massimo Gaiani e ka quajtur kushtetuese zgjedhjen e presidentit të ri. Ai ndodhej në Durrës në një aktivitet që synonte komunikimin tij me studentë dhe të rinj të qytetit. Gjatë tij, ai u shpreh se shanset për marrjen e statusit janë të mëdha por në këto dy muaj palët duhet të punojnë për të plotësuar 12 pikat. “Zgjedhja e presidentit ishte kushtetuese, do përfaqësojë më të mirin për interesat shqiptare. Ne jemi vetëm vëzhgues, i takon politikës si duhet më mirë. Shanset për statusin janë të mëdha po në këto dy muaj palët do duhet të punojnë”, tha Gaiani. I pyetur për nismën e PS-së, tashmë të rrëzuar për heqjen e moratoriumit të skafeve, ambasadori italian, tha se gjërat kanë ndryshuar pozitivisht që nga koha kur qeveria shqiptar ka ndërmarrë këtë nismë. Pa komentuar kërkesën e socialistëve, Gaiani tha se kjo është një çështje që i takon ta vendosë palës shqiptare, dhe jo atij.

EKONOMI • E enjte 14 qershor 2012

Mbyllet pozitivshit tregu i bonove

Rriten lehtë interesat e bonove të thesarit

MIRATOHET SHLYERJEN E BORXHIT KOMUNIST NDAJ KROCISË

Komisioni voton unanimisht Vendimin për pagesën e debitit Ervin Koçi

omisioni i Ekonomisë miratoi dje vendimin për shlyerjen e borxhit që shteti shqiptar i ka marrë Kroacisë gjatë periudhës komuniste. Brenda dy viteve shteti shqiptar do të derdhë në arkën e shtetit kroat një shumë prej 5.4 milionë dollarësh, që është edhe shuma totale e borxhit të marrë. Kjo marrëveshje gjeti miratimin konsesual në Komisionin parlamentar të Ekonomisë. Pagesa e kësaj shume vjen si shlyerje e detyrimit financiar që vendi ynë ka ndaj vendeve të ish-Jugosllavisë. Kracia është shteti i parafundit i ish-Republikës Jugosllave që shteti shqiptar i ka një borxh nga periudha komuniste. Më pas radhën për të përfunduar shlyerjen totale të borxhit nga ish-Jugosllavia e ka Maqedonia. Totali i huasë që Shqipëria i kishte marrë vendeve të ishJugosllavisë arrinte në vlerën e 23 milionë dollarëve. Një pjesë e mirë e këtyre borxheve është në proces shlyerjeje, ndërsa ka

hte marrë Totali i huasë që Shqipëria i kis inte në vlerën e vendeve të ish-Jugosllavisë arr e mirë e këtyre 23 milionë dollarëve. Një pjesë jeje, ndërsa borxheve janë në proces shlyer shtetin me hja ka mbetur vetëm marrëves për et shlyerjen maqedonas. Të gjitha vendim sensus në e debiteve janë miratuar me kon komision. qeveria shqipShteti i fundit ish-jugosllav që onisë. Vendimi tare i ka borxh është ai i Maqed guar ende në për pagesën e tij nuk është dër totale e tij shkon Komisionin e Ekonomisë. Vlera borxheve të marra në 800 mijë dollarë. Pagesa e shkak të ruajtjes nga qeveri komuniste bëhen për etet fqinje. së marëdhënieve të mira me sht

mbetur vetëm marrëveshja me shtetin maqedonas. Ndaj këtij vendi, shteti shqiptar duhet të paguajë një borxh në vlerën e 800 mijë dollarëve. Shqetësimi i deputetëve të Komisionit të Ekonomisë lidhur me kohën e

pafavorshme ekonomike për të shlyer borxhe të tilla. Argumenti i përfaqësuesve të Ministrisë së Financave ishte se pagesa e debiteve të vjetra duhet bërë në këtë periudhë pas në qoftë se do të shtyhet afati i pag-

esës, atëherë shteti shqiptar do të jëtë i detyruar që ta paguajë edhe kamatëvonesën. Para një muaji Komisioni parlamentarë i Ekonomisë miratoi marrëveshjen që do të bënte shlyerjen e huasë ndaj shtetit të Malit të Zi. Borxhet e periudhës komuniste janë një barrë që vendi është i detyruar të paguajë, pasi cenohen marrëveshjet diplomatike midis vendeve. Edhe pse vendi po ndien gjithnjë e më shumë krizën globale, pagesa e këtyre debiteve duhet bërë sa më parë, pasi pagesa e kamatëvonesës e rëndon edhe më shumë barrën e huasë të marrë nga regjimi komunist. Të gjitha marrëveshjet për pagesën e borxheve të marra nga qeveria komuniste janë miratuar me konsensus në komisionet parlamentare. Borxhi i parë që qeveria shqiptare ka nisur të paguajë që pas rënies së regjimit komunist është ai ndaj shteti kinez, të cilët dhanë hua të mëdha në ndërtimin e impianteve industriale në vend, siç është ai Kombinatit Metalirgjik në Elbasan.

DY OPERATORËT E TJERË CELULARË NË KËRKIM TË SHËRBIMEVE 3G

Fillojnë procedurat për hapjen e tenderit Ulet çmimi bazë për përfitimin e teknologjisë 3G Qeveria shqiptare ka vendosur të hapë tenderin për licencimin e dy operatorëve të tjerë celularë për marrjen e teknologjisë së re 3G. Autoriteti i Komunikimeve Elektronike dhe Postare, AKEP, ka nisur fazën e konsultimit publik, ku ndër pyetjet që i drejtohen operatorëve të interesuar është nëse dy licencat e mbetura duhet të jepen në të njëjtën kohë dhe cila mund të jetë vlera e përshtatshme për to. Duket se Ministria e Inova-

cionit dhe Teknologjisë së Informacionit dhe Komunikimit do të heqë dorë nga procedura dhe çmimi i mëparshëm, pasi tenderi për dhënien e licencës së tretë dështoi në muajin shkurt. Shoqëria “Eagle Mobile” ofroi 3.55 milionë euro, ndërsa “Plus Communication” ofroi 2.2 milionë euro, ndërkohë që çmimi minimal i pranueshëm për kualifikimin e ofertave ishte 12.5 milionë euro. Ofertat e paraqitura në tenderin e fundit

duket se do të jenë vlerat referuese për përcaktimin e çmimit minimal në tenderin e ri. Konsultimi publik mbyllet në mesin e muajit korrik dhe, në varësi të opinioneve të shprehura nga palët e interesuara, pritet që gjatë muajve në vijim të bëhet edhe shpallja e tenderit. Shqipëria ka tashmë dy operatorë 3G, ndërkohë që hapja e tregut edhe për dy operatorët e mbetur celularë pritet të sjellë tarifa më konkurruese.

Interesat e Bonove të Thesarit u rritën lehtë në ankandin e fundit, por luhatjet e interesave përsëri ishin minimale dhe tregu vazhdon të jetë i qëndrueshëm. Bonot me afat maturimi 12-mujor u emetuan me një normë mesatare interesi prej 7.38%, nga 7.34% të ankandit paraardhës. Vlera e borxhit të kërkuar nga qeveria ishte pak më shumë se 9 miliardë lekë dhe investitorët ju përgjigjën me ofertë në të njëjtën shumë. Rezultate të ngjashme dolën edhe nga ankandi për bonot me maturim 6-mujor. Interesi mesatar i ponderuar ishte 6.24%, nga 6.20% që kishte qënë në ankandin e mëparshëm. Kërkesa e qeverisë për borxh kishte vlerën e 5.2 miliardë

lekëve, shumë që u plotësua nga oferta e tregut. Ndërkohë që po i afrohemi mesit të vitit 2012, tregu i bonove të thesarit duket tashmë i stabilizuar, pas ecurisë së trazuar të dy muajve të parë, kur oferta për financimin e borxhit publik ishte më e ulët se kërkesa, çka edhe solli rritje të interesave. Pavarësisht se interesat e bonove nuk po arrijnë të ndjekin uljet e normës bazë të interesit, edhe niveli aktual mund të jetë i pëlqyeshëm për qeverinë shqiptare. Kjo duke pasur parasysh kushtet e veçanta në të cilat ndodhen tregjet financiare në tërësi, çka ka bërë që disa grupe bankare të vendosin të ulin investimet në letrat me vlerë të qeverive përmes bankave lokale.

Shtohen të ardhurat tek investitorët e huaj

Kompanitë e huaja rrisin fitimet në muajt e parë Kompanitë e huaja që operojnë në tregun shqiptarë kanë rritur fitimet e tyre përgjatë tre muajve të parë të vitit 2012. Sipas të dhënave të llogarisë korente për tremujorin e parë 2012, të publikuara nga Banka e Shqipërisë, transferimi i fitimit të kompanive të huaja shënoi sërish rritje, duke arritur në 61 milionë euro, nga 49 milionë euro, që ishte në tremujorin e parë 2011. Shtimi i fitimeve të transferuara nga shoqëritë e huaja, ka ushtruar presion mbi monedhën vendas, e cila nuk ka qenë shumë e fortë ndaj monedhës së përbashkët në muajt e parë të këtij viti, ndonëse euro në tregjet ndërkombëtar është zhvlerësuar ndjeshëm në raport me dollarin si rrjedhojë

e frikës nga kriza e borxheve. Një rezultat më i mirë i kompanisë Vodafone, xhiro e të cilit u rrit me gati 7% me bazë vjetore në 2011-ën, pas një rënieje në vitin paraardhës, por edhe shtimi i operatorëve të huaj që operojnë me fitime, pas privatizimeve dhe shitjeve të mëdha ka bërë që sipërmarrjet e huaja të fitojnë më shumë dhe t’ua kalojnë këto fitime të kënaqshme në kohë krize, shoqërive mëma. Tendenca ka qenë në rritje, ndonëse bankat deklaruan fitime minimale në vitin 2011. Duke filluar nga viti 2008, niveli i fitimeve, që kompanitë e huaja transferonin jashtë, nisi të rritej me ritme të shpejta, duke arritur rekordin në rreth 370 milionë euro në 2010-ën.

Tregu i këmbimit njeh stabilitet

Ditë pozitive për lekun Fiton pikë ndaj euros dhe dollarit Monedha vendase ka rregjistruar një ditë pozitive dje në kursin e këmbimit valutor teksa ka fituar pikë kundrejt dy valutave kryesore në vend, euro dhe dollar. Monedha evropiane ka vijuar zhvlerësimin, megjithëse të lehtë. Një euro është këmbyer sot në kuotën e 138.69 lekë. Ndërkohë, dollari është zhvlerësuar, megjithë forcimin gjatë ditës së djeshme. Një dollar është këmbyer sot me 110.56 lekë. Monedha amerikane ka njohur dobësim edhe në bursat ndërkombëtare gjatë ditës së sotme. Tregtimet në bursat ndërkombëtare kanë qenë sot të kujdesshme, teksa tregjet presin zhvillime të mëtejshme në krizën

e borxheve të eurozonës, veçanërisht zgjedhjet e kësaj fundjave në Greqi dhe ankandin e ardhshëm të shitjeve të obligacioneve italiane. Euro u rrit 0.1% në $1.2521 dhe indeksi i dollarit ra me 0.1%. Tregu i këmbimit valutorë prej disa ditësh ka njohur një stabilitet në këmbimin e monedhave. Por kjo gjendje nuk mund të vazhdojë gjatë, pasi monedha euro pritet që të zhvlerësohet në këtë periudhë, pasi ka filluar edhe ardhja e turistëve të huaj në vend, gjë që ka çuar në futjen në treg të më shumë monedhave euro. Një tjetër arsye që mund të çojë në rënien e monedhës evropiane janë edhe zgjedhjet në Greqi, të cilat po mbajnë në ankth të gjithë vendet e eurozonës.

« aktualitet

E enjte 14 qershor 2012 •

Policia arrin të ndalojë vetëm një 17-vjeçar, në kërkim dhe tre të tjerë

Vidhnin në mesnatë

Vodhën 31 banesa, zbulohet grupi

Grabisnin me kërcënim, ndalohen 3 persona

Një vajzë 22-vjeçare pjesë e “mjeshtrave” të bastisjes së shtëpive

olicia e Tiranës ka arritur të identifikojë një grup prej katër të rinjsh si tmerri i vjedhjes së banesave në Tiranë. Ndërkohë që vetëm njërin prej tyre ka rënë në prangat e forcave të rendit, bëhet e ditur se në kërkim është shpallur dhe një femër A.Pellumbi 23-vjeçare me banim në Tiranë. Ndërkohë zbulimi i grupit është bërë në momentin kur po realizohej grabitja e banesës së 31-të. Ndalimi Në prangat e policisë ka rënë G. B., 17 vjeç, lindur në Kukës dhe banues në Tiranë. “Arrestimi i këtij shtetasi është bërë pasi ditën e djeshme në orën 14.00, u kap në flagrancë nga shërbimet e komisariatit të policisë nr.2, duke vjedhur banesën e një shtetaseje, në rrugën “Medar Shtylla” në zonën ‘Komuna e Parisit’ Tiranë”, thuhet në njoftimin e dhënë për mediet. Gjithashtu, u identifikuan si bashkëputorë në disa vjedhje të kyera dhe u shpallën në kërkim policor shtetasit: A.Muzhaqi, 24-vjeçar, i cili ishte i dënuar më parë për plagosje të lehtë me dashje. Gjithashtu, në kërkim është dhe E.Tavanxhi, 22 vjeç gjithashtu i dënuar më parë, por për vjedhje. Në përbërje të grupit policia ka zbuluar dhe një vajzë 23-vjeçare A.Pëllumbi, po ashtu banuese në Tiranë. Vjedhjet Grupi mësohet se ka funksionuar si i tillë prej vitit

Banesat e vjedhura

2011. Ndërsa janë identifikuar 31 banesa të vjedhura në Tiranë. Besohet se numri i bastisjeve ka qenë edhe më i lartë, por për këtë do të duhet një hetim i mëtejshëm. “Nga puna hetimore e deritanishme, rezulton se këta shtetas në bashkëpunim me njëri-tjetrin, në mënyrë kronologjike gjatë vitit 2011-2012, dyshohen se janë autorë të vjedhjeve të 31 banesave në qytetin e

Tiranës, duke përdorur mekanizmin e thyerjes së bravë”, thuhet në njoftimin e dhënë për mediet. Ndërkohë që vetë situata ekonomike e grupit duket se nuk ka qenë e keqe. Policia ka marrë në cilësinë e provës materiale një automjet “Volksvagen GOLF 5”, me targa angleze, 13 televizorë LED, të markave të ndryshme, 6 kompjuterë lap-top të markave të ndryshme, 30

1. Më datë 05.02.2011 vjedhje banese, në rrugën “Meleq Gosnishti”. 2. Më datë 22.02.2011 vjedhje banese, në rrugën “Grigor Heba”. 3. Më datë 06.04.2011 vjedhje banese, në rrugën “Babë Rexha”. 4. Më datë 12.07.2011 vjedhje banese, në rrugën “Frosina Plaku”. 5. Më datë 13.07.2011, vjedhje banese, në rrugën “Prokop Mima”. 6. Më datë 31.07.2011, vjedhje banese, në rrugën “Komuna e Parisit”. 7. Më datë 13.12.2011, vjedhje banese, në bulevardin “Gjergj Fishta”. 8. Më datë 28.02.2012, vjedhje banese, në Rrugën e Durrësit. 9. Më datë 28.02.2012 vjedhje banese, në bulevardin “Bajram Curri”. 10. Më datë 05.03.2012, vjedhje banese, tek lulishte “1 Maj”. 11. Më datë 25.03.2012, vjedhje banese, në rrugën “Ymer Kurti”. 12. Më datë 21.04.2012, vjedhje banese, në rrugën “Irfan Tomini”. 13. Më datë 07.05.2012, vjedhje banese, në rrugën “Ymer Kurti”. 14. Më datë 10.05.2012, vjedhje banese, në rrugën “Komuna e Parisit”. 15. Më datë 07.06.2012, vjedhje e agjencisë turistike “Guliver OK”. 16. Më datë 11.06.2012 vjedhje banese, në rrugën “Tafil Aga” në Selitë. 17. Më datë 02.04.2012, vjedhje banese, tek Kodra e Diellit. 18. Më datë 31.05.2012, vjedhje banese, pranë Kopështit Zoologjik. 19. Më datë 14.05.2012 vjedhje banese, pranë Kopshtit Botanik, 20. Më datë 13.05.2012 vjedhje banese, pranë Kopshtit Zoologjik. 21. Më datë 16.02.2012, vjedhje banese, në rrugën “Don Bosko”. 22. Më datë 01.03.2012 vjedhje banese, në rrugën “Albanopuli Kulla”. 23. Më datë 11.04.2012 vjedhje banese në rrugën “Zyri Bajrami”. 24. Më datë 14.05.2012 vjedhje banese në rrugën “M. Fortuzi”. 25. Më datë 31.05.2012 vjedhje banese në rrugën “Lord Bajron”. 26. Më datë 10.05.2012 vjedhje banese në rrugën “Tre Deshmorët”. 27. Më datë 24.05.2012 vjedhje banese në rrugën “Tre Dëshmorët”, 28. Më datë 27.05.2012 vjedhje banese në Yzberisht pallatet “Dilo”, 29. Më datë 12.06.2012 vjedhje banese në rrugën “Medar Shtylla”. 30. Më datë 12.06.2012 vjedhje banese në rrugën “Margarita Tutulani 31. Më datë 12.06.2012 vjedhje banese në rrugën “Grigor Heba”. çelësa për hapjen e banesave, 1 çelës automjeti Mercedes Benz, 4 kaçavida, 5 telefona celularë, si dhe një sasi vlerash monetare në lekë dhe

euro. Ndërkohë ndaj të ndaluarit dhe të kërkuarve ka nisur procedimi nga Prokuroria nën akuzën penale “Vjedhje” e kërkuar në bashkëpunim.

Gjykata u ka njohur pronësinë vëllezërve

Kur nisën armët isha pranë dy kullave

Nuk liroi pronën e Mirit të Xhikes, kapet Ylli Kelmendi

Dëshmitari i parë i 21 janarit: Isha nga kurioziteti në shesh

Ylli Kelmendi, i njohur si ishmiku i Mirit të Xhikes, u arrestua dje nga RENEA sepse refuzoi të zbatojë vendimin e gjykatës së Tiranës, ku urdhërohej të lironte një pronë. Vendimi i gjykatës ka të bëjë me truallin prej 320 metrash katrorë dhe banesën prej 57 metrash katrorë, ku ai banonte prej kohësh, të cilën togat e zeza kërkuan t’ua kthente vëllezërve të Fatmir Ramës (Mirit të Xhikes,) të njohur nga gjykata si pronarë të ligjshëm të pronës. Në shenjë proteste Kelmendi ka qëndruar në tarracën e ndërtesës njëkatëshe, për rreth dy orë, duke refuzuar të zbatojë vendimin e gjykatës. Për rreth dy orë strukturat e policisë dhe RENEAs bllokuan rrugën “Ali Visha” pranë Qytetit Studenti. Është dashur ndërhyrje e negociatorëve dhe vëllait të Kelmendit që ai të bindej për të zbritur dhe për të dorëzuar pronën, e cila sipas gjykatës është mbajtur nga Kelmendi pa asnjë titull pronësie prej disa vitesh. Kelmendi më pas u shoqërua në ambientet e policisë nga forcat RENEA. Kelmendi është personazh tepër i njohur për policinë dhe drejtësinë, pasi disa herë ai është shoqëruar në këto ambiente, i kapur shpeshherë për armëmbajtje pa leje. Ditën kur u vra Miri i Xhikes ai ka qenë një ndër dëshmitarët kryesorë.

Procesi gjyqësor për vrasjen e 21 protestuesve të 21 janarit ka hyrë në fazën e pyetjes së dëshmitarëve. Ndërsa dje është paraqitur vetë, Artes Dybeli, i thirrur nga Prokuroria. Në sallë ai ka dëshnmuar se mori dy plumba në grykë dhe në shpatull, ndërkohë që ndodhej në rrugën midis dy kullave dhe godinës së Gjykatës Kushtetuese. Ndryshe nga shumë të tjerë, të cilët kanë nxituar të largohen sa më shumë në momentin e hedhjes së bombave lotësjellës dhe fortunës së goditjes me armë dhe gurë, Dybeli theksoi se nuk kishte shkuar për të protestuar, por se ishte atje i shtyrë nga kurioziteti për të parë në distancë se çfarë po ndodhte aty. Dybeli deklaroi se nuk ishte ngjitur në ndonjë lartësi, as në trotuar, në momentin kur mori dy plumbat, duke dhënë perceptimin personal se plumbat

që e goditën vinin nga një qitje me drejtim nga Kryministria dhe jo në ajër. Me anë të këtij dëshmitari akuza donte të vërtetonte se nga Garda është qëlluar në drejtim të turmës dhe se disa nga qitjet e kryera prej saj plagosën edhe qytetarë kureshtarë. Dybeli tha se u qëllua vetëm pak sekonda, pasi porta e Kryeministrisë u godit nga automjeti tip Benz Mercedes. Por Dybeli, gjatë pyetjeve të bëra nga mbrojtja, tha se nuk njihte asnjë nga të pandehurit dhe se nuk kishte mundur të dallonte dot nëse ndonjëri prej tyre e kishte goditur. Megjithatë, gjykata ka kërkuar prej policisë që të sjellë në sallë dhe nëntë dëshmitarët e tjerë të kërkuar, pasi asnjë prej tyre nuk ishte paraqitur dje. Ndërsa me pyetjen e tyre do të nisë dhe zbardhja e shkaktarëve të vrasjeve.

Kishin zgjedhur si rrugë për të vjedhur, atë të dhunës dhe grabitjes nën kërcënime, por që tashmë do të duhet të përballen me akuzat para policisë dhe Prokurorisë. Strukturat e Seksionit kundër Vjedhjeve me Dhunë dhe Armë, në bashkëpunim me Komisariatin e Policisë nr.1, në Tiranë dje herët në mëngjes bënë të mundur arrestimin në flagrancë të shtetasit: A. S. 17 vjeç, banues në Bathore. Ndërsa në kërkim janë vendosur dhe dy bashkëpunëtorë të tij. Një prej të cilëve në moshën 17-vjeçare. Janë D. Morina 20 vjeç dhe E.R, 17-vjeçar që akuzohen për vjedhje me dhunë. Ndërsa arrestimi dhe identifikimi i grupit u realizua pasi më datën 12 qershor 2012, rreth orës 20.00, tek Liqeni Artificial i Tiranës kanë vjedhur me dhunë një shtetas, banues në Tiranë, të cilit i kanë marrë lekët, aparatin celular, kartat e krediti etj. Por duket se grupi kishte nisur të bënte eksperiencë në këtë fushë. Sipas policisë dyshohet se të tre personat akuzohen dhe për tre vepra të tjera penale. Akuzat rëndojnë për “vjedhje më dhunë” të shtetases D. G, ndodhur më datë 20 prill 2012; “vjedhje me dhunë” të shtetasit E. S., ndodhur më datë 27 prill 2012; “vjedhje me dhunë” të dy shtetasve, ndodhur më datë 06 qershor 2012”.

Arratiset “roja”

Minoreni vidhte kabujt elektrik, arrestohet Shërbimet e Patrullës së Përgjithshme të Komisariatit të Policisë Nr.6, realizoi arrestimin në flagrancë të shtetasit: G. Xhafa, 17 vjeç, banues në Yzberisht. Sipas policisë, i ndaluari së bashku me një shtetas tjetër është kapur në flagrancë në momentin që kanë prerë kabullin e ndriçimit të rrugës për ta vjedhur, autori tjetër është larguar menjëherë, pasi ka parë punonjësit e policisë. Gjithashtu, bëhet e ditur se nga këto shërbime në bashkëpunim me shërbimet e Komisariatit Policisë Korçë u bë ndalimi i shtetasit në kërkim. P. Miqeli, 44-vjeçar, banues në Korçë. Ky shtetas ishte i shpallur në kërkim pasi Prokuroria ka dërguar urdhërin ku saktësohet dënimi me një muaj burgim, për veprën penale të “vjedhjes”. Në zonën e Yzberishtit tashmë është kthyer në shqetësim kryesor vjedhja e kabujve elektrik dhe ato të linjave telefonike apo të internetit.

AKTUALITET • E enjte 14 qershor 2012

QËLLIMI, HEQJA E BERATIT NGA HARTA E QYTETEVE TË NDOTURA

Pastrimi i lagjes “Kala”

Prefektura aksion për pastrimin e lagjes “Kala” Prefekti Bujar Hoxha: Të jemi gati për këtë fillim sezoni turistik BERAT - Me dëshirën e vetme sensibilizimin e banorëve për të treguar më shumë kujdes për çështjet e mjedisit punonjësit e administratës së bashku me punonjësit e repartit zjarrfikës të administratës të prefektit të Beratit pastruan gjithë sheshin në hyrje të lagjes “Kala”, duke dhënë kështu mesazhin se çështjet e mjedisit na përkasin të gjithëve. Aksioni për pastrimin e shesheve, lagjeve, një nismë kjo e ndërmarrë dhjetë ditë më parë nga Zyra e Mjedisit pranë Bashkisë së Beratit ka vijuar gjatë ditës së djeshme në

lagjen muzeale “Kala”. Vullnetarë të kësaj nisme kanë qenë po dje edhe punonjës të administratës së Institucionit të Prefektit të Qarkut. Punonjës të administratës i janë bashkuar në paraditen e ditës së djeshme kësaj nisme duke pastruar sheshin përpara hyrjes në lagjen më të rëndësishme “Kala” në këtë qytet. Për më shumë se një orë punonjës të kësaj administrate dhanë shembullin e tyre personal për kujdesin që duhet treguar ndaj mjedisit, duke pastruar një nga lagjet më të vizituara të këtij qyteti në këtë sezon turistik. Sekretarja e

përgjithshme e Institucionit të Prefektit Sadete Myftari, u shpreh në lidhje me këtë nismë se jo pa qëllim u zgjodh lagja “Kala” për t’u pastruar si një nga më të rëndësishmet të qytetit, ndërkohë që të gjithë duhet të japim shembullin e tyre personal për këtë çështje kaq shumë të rëndësishme. Pas këtij aksioni disa ditorë që ka vazhduar thuajse në të gjitha lagjet e qytetit me vullnetarët e Parlamentit të nxënësve e kryqit të kuq, kjo është nisma e parë që ndërmerret nga punonjës të administratës vendore. S. Gorrica

NË KËRKIM 3, LËNDA NARKOTIKE NË 138 QESE NË TREGUN NDËRKOMBËTAR

Rrjeti i drogës, kapen 2 kuintal kanabis Lazarati LEDIA LLESHI ELBASAN- Kanë qenë shërbimet e njësisë së qarkullimit rrugor që kanë diktuar një automjet të dyshimtë në fshatin Hotolisht të rrethit të Librazhdit. Ndërsa i është vënë në ndjekje, drejtuesi i mjetit ka mundur të largohet duke braktisur automjetin dhe nga kontrolli u zbuluan 200 kg lëndë narkotike. Sipas policisë, në mjetin tip Benz me targa AA 659 CE gjatë kontrollit është zbuluar se në bagazh ndodheshin thasë plastikë me 138 qese me 1 dhe 1.5 kg lëndë narkotike gjethe e quajtur kanabis sativa. Rrjeti i drogës Nga puna e bërë nga policia e Elbasanit, si dhe në bazë të informacioneve të marra është bërë i mundur identifikimi i autorëve, si dhe organizatorëve të këtij rrjeti të trafikut të drogës dhe shpallur në kërkim 3 shtetas, identiteti i tyre nuk bëhet i ditur për arsye hetimi. Janë shoqëruar në komisariatit policisë Elbasan mbi 10 persona të dyshuar të implikuar në këtë rrjet që siguronte drogën nga Lazarati me destinacion Greqinë. Nga Seksioni i Luftës kundër Narkotikëve u sekuestrua në cilësinë e provës materiale 200 kg lëndë narkotike e llojit canabis sativa dhe një automjet tip Benz me targa AA 659 CE. Agjentët e Policisë Rrugore kanë vënë re automjet tip Benz karvan i vjetruar me ngjyrë të kuqe, por me targa të reja. Kanë qenë pikërisht targat e reja që kanë vënë në dyshim rrugorët për të bërë dhe ndjekjen e automjetit. Në të ka qenë një shofer dhe mendohet se ndiqej edhe nga një mjet tjetër, i cili mund të ketë bërë edhe transportin e shoferit të diktuar nga policia. Sipas informacioneve të para që kanë grumbulluar agjentët e antidrogës, sasia e kanabisit është blerë në Lazarat me çmim shumice dhe është për tregtim jashtë vendit pasi kon-

CEZ: Do rivendoset transformatori

Protestojnë banorët, pa energji prej 10 ditësh LEZHE - Mungesa prej 10 ditësh e energjisë elektrike ka bërë që banorët e një lagjeje në Lezhë të bllokojnë dyert e zyrave të kompanisë së shpërndarjes së energjisë elektrike CEZ në këtë qytet. Bëhet fjalë për 130 familje të lagjes “Besëlidhja”, të cilët vuajnë mungesën e energjisë, pas djegies së transformatorit që furnizonte zonën. Protestuesit kanë kërkuar zgjidhjen e shpejtë të situatës, që sipas tyre është bërë e padurueshme dhe ka bllokuar të gjithë aktivitetin e tyre të përditshëm. Drejtuesit e kompanisë CEZ kanë premtuar zëvendësimin e transformatorit dhe rikthimin e energjisë menjëherë.

Sarandë, kryesisht ushqimet

Bashkia ndalon shitjen në trotuaret e qytetit

Droga e kapur

siderohet një sasi tepër e madhe për tregun vendas. Dyshimet janë për kalim në një nga pikat kufitare ku edhe ata kanë

arritur të gjejnë lidhjet për të bërë të mundur qarkullimin e drogës. Një kg kanabis e blerë në Lazarat me shumicë është

40 mijë lekë të reja, ndërsa e shitur në tregun vendas ajo arrin deri në 100 deri në 150 mijë lekë për kg.

BANORËT ANKOHEN: UJËSJELLËSI NA MBIFATURON

Nis vapa, mungon uji në pallate “Lajmëruam për ndërhyrje, ka probleme” ELBASAN- Në disa lagje të qytetit të Elbasanit është vënë re një mungesë e theksuar e ujit të pijshëm. Banorët ankohen për mungesën e ujit të pijshëm dhe për mbi faturimin e tij. Një situatë e vështirë paraqitet sidomos në lagjen “11 Nëntori” në bllokun e pallateve të njohur si Ish- parfumeri “Sara”. Banorët shprehen se uji vjen në orare të ndryshme pa respektuar ato të mëparshmet dhe në një kohë më të shkurtuar. Ata thonë se me ngritjen e temperaturave kur kërkesa për ujë rritet, ka mungesa të theksuara. Prej disa ditësh ata vuajnë mungesën e ujit të pijshëm që është shumë i domosdoshëm në këtë periudhë. Uji në pallate nuk shkon fare sepse

sasia e tij është e pakët dhe banorët përdorin pompat për ngjitjen e tij. A. Tana një prej kryefamiljarëve në pallatet që po përballen me mungesa të ujit thotë se në faturat e ujit të pijshëm ka abuzime dhe shpeshherë numri i sahatit me numrin e faturës nuk korrespondon. Edhe pse ata ankohen pranë Ndërmarrjes së Ujësjellësit, asnjëherë nuk kanë marrë të drejtë për shqetësimin që ngrenë. Nga viti në vit qyteti i Elbasani gjatë sezonit veror ka njohur pakësim të ujit të pijshëm. Nën justifikimin e riparimeve në rrjet Ndërmarrja e Ujësjellësit është duke bërë kufizime më furnizimin me ujë të pijshëm të qytetarëve edhe gjatë këtyre ditëve të nxehta të qershorit. L. Lleshi

SARANDË - Pas disa kërkesave të përsëritura drejtuar tregtarëve të vegjël të Sarandës, për të ushtruar aktivitetin e tyre në tregun publik, Policia Bashkiake ka larguar të mërkurën nga trotuaret, prodhimet e tregtuara jashtë kushteve higjieno-sanitare që krijojnë njëherazi një imazh negativ për turizmin, në qytetin jugor. Dhjetëra kova, apo shishe të mbushura me midhje, janë hedhur në makinënkamion të Bashkisë, së bashkë me zarzavatet hequra nga trotuari, ku ato tregtoheshin. “Tregtimi i prodhimeve në rrugë është konsideruar antireklama e turizmit të Sarandës dhe ky fenomen, ndonëse i dëmshëm për turizmin, është kundërshtuar nga shitësit ambulantë”, shprehet Fadil Veliu, shefi i Policisë Bashkiake të Sarandës. Sipas kreut të uniformave blu të bashkisë, veprimi me forcë ka qenë e vetmja alternativë për t’i dhënë fund dukurisë së tregtimit ambulant në vende të palejuara. “Ky veprim, i ndërmarrë është konform ligjit dhe në mbrojtje të interesave të konsumatorëve. Aksioni i bashkiakëve do të përfshijë të gjitha rrugët e qytetit dhe synon të mbrojë hapësirat publike, pasi ato janë në funksion të qytetarëve dhe jo interesat e një grupi ambulantësh, që nuk derdhin asnjë detyrim në shtet, apo pengojnë kalimin e qytetarëve në trotuare”, u shpreh Veliu. T. Skuqi

Bashkia e zëvendëson menjëherë

Vidhet kabulli i ndriçimit në hyrje të Elbasanit ELBASAN- Mbetet pa ndriçim rruga kryesore hyrëse në qytetin e Elbasanit, pasi u vodh kabulli i ndriçimit rrugor. Gjatë natës hajdutët kanë arritur të presin telin furnizues të ndriçimit me qëllim për ta përdorur për skrap. Nisur nga sinjalizimet e vetë banorëve të lagjeve “Skënderbe”, “Syrja Dylgjeri”, “28 Nëntori”, dhe “Dyli Haxhire”, mbi vjedhje të kabullit elektrik dhe djegien e disa llambave në rrugët e këtyre lagjeve, Bashkia Elbasan ka ndërhyrë duke mundësuar zëvendësimin e menjëhershëm të këtij kabulli, si dhe të të gjitha llambave të djegura. Është konstatuar se kabulli i vjedhur ka qenë përgjatë gjithë gjatësisë së rrugës nga rreth rrotullimi tek lulet, deri tek Qendra Tregtare. Bashkia ka falënderuar qytetarët për këtë denoncim të bërë, por njëkohësisht edhe njëherë bën thirrje për të ruajtur pasurinë e përbashkët. Ndërkohë policia ende nuk ka arritur në gjurmët e autorëve të vjedhjes së kabullit që la në terr për një natë një nga rrugët më të rëndësishme të qytetit të Elbasanit. L. Lleshi

« SOCIALE

E enjte 14 qershor 2012 •

9-vjeçaret, çelësi i përgjigjeve për gjuhën shqipe Mijëra nxënës të klasave të nënta në të gjithë vendin kanë E VLERËSIMIT dhanë dje provimin e parëSKEMA të lirimit në lëndën e gjuhës shqipe. Gjuhë shqipe Disa orë pas mbarimit të provimit Ministria e Arsimit ka zbardhur edhe çelësin e përgjigjeve të sakta së bashku me skemën e vlerësimit që mësuesit do të përdorin gjatë korrigjimit të testeve. Ekspertët e PROVIMI MinistrisëI LIRIMIT së Arsimit2012 kanë bërë të ditur se vlerësimi i testeve të nxënësve do të bëhet me pikë, të cilat më pas do të konvertohen në notë. Korrigjimi i testeve do të bëhet në ambiente që caktohen nga drejtoria arsimore rajonale e secilit rreth, ndërkohë që secili test do të kalojë në SKEMA E VLERËSIMIT TË TESTIT duart e dy vlerësuesve. Nëse ka ndryshim në vlerësimin mes Kjo është një skemë vlerësimi, në të cilën disa orientime lidhur me vlerësimin e përgjigjeve të nxënësit. tyre, kreu i vlerësuesve jepen të lëndës cakton një vlerësues të • Testi përmban njëetotal prej 50 pikësh. tretë. Shpallja rezultateve bëhet 15 ditë pas çdo provimi. • Testi ka 25 pyetje. _____________________________________________________________________________________

1 pikë

Pyetja 2

1 pikë

Pyetja 3

1 pikë

Pyetja 4

1 pikë

Pyetja 5

1 pikë

Pyetja 6

1 pikë

Pyetja 8 (a)

2 pikë

Nëse ilustron me dy shembuj raportin midis tyre (1 pikë për secilin ilustrim).

0 pikë

Nëse përgjigjja është gabim ose nuk ka përgjigje fare.

______________________________________________________________________________ Pyetja 12 (a)

13 qershor 2012

OSE  Kontrasti thekson ndryshimin midis së brishtës, përfaqësuar nga bilbili dhe së ashprës, së vrazhdës, së zhurmshmes, të përfaqësuar nga motorët dhe makinat. Nëse identifikon kontrastin mbi të cilin është ndërtuar paragrafi I dhe II.

DHE 1 pikë

Nëse shpjegon përfytyrimin që krijon ky kontrast.

0 pikë

Përgjigjja është gabim ose nuk ka përgjigje fare.

1 pikë

Nëse shpjegon pse autori mendon se takimi që mund të ndodhë është i pabesueshëm.

0 pikë

Nëse përgjigjja është gabim ose nuk ka përgjigje fare.

2 pikë

OSE

Shembujt  Llojet shtazore po zhduken.  Ujërat e ndotura po vrasin peshqit.  Toka e shkatërruar nga mbiprodhimi kimik.  Kërkuesit që gërmojnë pa kriter.  Ajri i ndotur nga gazi dhe helmet.

2 pikë OSE

Nëse identifikon dy shembuj, që ilustrojnë dëmin që njeriu i ka sjellë natyrës.

3 pikë

13 qershor 2012

1 pikë

Nëse identifikon vetëm një shembull, që ilustron dëmin që njeriu i ka sjellë natyrës.

0 pikë

Përgjigjja është gabim ose nuk ka përgjigje fare.

Nëse jep një përgjigje të plotë për përfytyrimin që i krijohet, por pa dhënë asnjë detaj ose shprehje që të mbështesë idenë e dhënë.

0 pikë

Nëse përgjigjja është gabim ose nuk ka përgjigje fare.

13 qershor 2012

 Titulli jep në mënyrë kuptimplote vetë përmbajtjen e pjesës. Bëhet fjalë për një ndotje që i është shkaktuar natyrës nga vetë njerëzit: ndotje e ajrit, e ujërave, e tokës ose ndotja për shkak të zhurmave (akustike).

0 pikë

Përgjigjja është gabim ose nuk ka përgjigje fare.

PJESA II 1 pikë

OSE Vajza kujdeset për jetën e shoqëruesit të saj dhe, duke e njohur shumë mirë vendin dhe kafshët, i kujton të jetë i qetë, që të mos shkaktojnë ndonjë sulm të papritur. Nëse tregon për çfarë e paralajmëron vajza autorin.

DHE

Shënim:

3 pikë

13 qershor 2012

Mbiemri:

më e mrekullueshme

1 pikë

Shkalla:

krahasore

13 qershor 2012

SKEMA E VLERËSIMIT

Pyetja 17

1 pikë

Gjinia:

Pyetja 18

2 pikë

1 pikë

të qeshurat:

emër

1 pikë

njëra-tjetrën:

përemër i pacaktuar (ose përemër)

Pyetja 19

1 pikë

Kryefjala:

Pyetja 20

2 pikë

1 pikë

Kallëzuesi:

mund të bisedojmë

1 pikë

Lloji:

kallëzues i përbërë foljor

Pyetja 21

2 pikë

mashkullore

një luan

ballin luanit (i)

Lloji: kundrinor i drejtë Lloji: kundrinor i zhdrejtë pa parafjalë

1 pikë 1 pikë

Pyetja 22

1 pikë

Funksioni: rrethanor mënyre

Pyetja 23

1 pikë

Pyetja 24

1 pikë

Pyetja 24 (b)

1 pikë

Lloji: përcaktore

13 qershor 2012

Nëse shpjegon pse autori fillon të mendojë ndryshe. Nëse përgjigjja është gabim ose nuk ka përgjigje fare.

Nëse formulon një ide, që i sugjeron kjo histori. Nëse përgjigjja është gabim ose nuk ka përgjigje fare.

2 pikë

Vlerësuesi do të shikojë nëse nxënësi: • shpjegon se si një libër, një këngë apo një film mund të ketë ndikim në jetën tonë; • shprehet qartë, përmes detajeve dhe shprehjeve të përzgjedhura, ndikimet që ka pasur; • përdor ilustrime ose referime mbështetëse; • ka qartësi mendimi. KRITERI II: STRUKTURA • •

1 pikë

respekton elementet e një eseje: hyrjen zhvillimin përfundimin

Nxënësi merr 1 pikë nëse përgjigjen e dhënë e strukturon sipas skemës së mësipërme. Nëse mungon njëra prej tyre, ai do të marrë 0 pikë për këtë rubrikë. KRITERI III: STILI DHE ORIGJINALITETI • • • •

Që të miqësohesh me kafshët, duhet të njohësh botën e tyre. Njeriu ka ende shumë për të mësuar në lidhje me botën e kafshëve. Nuk ka kufij në atë që mund të arrijë njeriu. Edhe kafshët përjetojnë emocione dhe ndjesi si njerëzit. Në mbretërinë e egër mund të përjetosh emocione të pabesueshme. Edhe një i rritur mund të mësojë shumë nga ata që janë të vegjël. Bota e kafshëve është sa e egër aq edhe misterioze, tërheqëse, e jashtëzakonshme. Etj.

0 pikë

6 pikë

KRITERI I: SHTJELLIMI I IDESË

1 pikë

SKEMA E VLERËSIMIT

KRITERI IV: SAKTËSIA GJUHËSORE • • •

1 pikë

krijon, përmes gjuhës që përdor, një përshtypje të përgjithshme për atë që do të shprehë; ka fjalor të pasur; ka stil origjinal; përdor fjali që variojnë në modele, gjatësi dhe ritëm. 2 pikë

strukturon qartë përgjigjen nga pikëpamja gramatikore; ndërton fjali që janë të sakta dhe të qarta; ka saktësi drejtshkrimore.

Në përgjigjen e dhënë, çdo nxënës e formulon idenë sipas mënyrës së vet. I takon komisionit të vlerësimit të vendosë nëse përgjigjja i përmbush si duhet kriteret e pyetjes ose jo. _______________________________________________________________________________________

Në rast se nxënësi jep një përgjigje që nuk përafrohet me modelin e dhënë më sipër, por që komisioni i vlerësimit e gjykon si të saktë, atëherë ai do të marrë pikët e plota.

Pyetja 11 (b) © AKP

Nëse përcakton se cili është keqkuptimi

DHE 1 pikë 0 pikë

       

Vendi ku ndodhen të dy personazhet është shumë i rrezikshëm. Janë në mes të pyllit, në xhungël dhe, nëse bëjnë zhurmë, mund të sulmohen nga ndonjë kafshë e rrezikshme.

Nëse përgjigjja është gabim ose nuk ka përgjigje fare.

1 pikë

Kriteret e vlerësimit

Ide:

 Arsyeja qe ajo e bën këtë:

Nëse gjen arsyen se përse e bën ajo këtë.

1 pikë

Pyetja 13 (b)

 Paralajmërimi: Vogëlushja e paralajmëron që të ketë kujdes, të mos lëvizë.

0 pikë

1 pikë 2 pikë

Pyetja 25

______________________________________________________________________________

2 pikë

1 pikë

Pyetja 16

Gjuhë shqipe

Shënim: Në rast se nxënësi jep një përgjigje të ngjashme me modelin e dhënë më sipër dhe që komisioni i vlerësimit e gjykon si të saktë, atëherë ai do të marrë pikët e plota.

Pyetja 10 A 1 pikë _______________________________________________________________________________________

1 pikë

2 pikë

 Rrëfimtari ndryshon mendim për shkak të afërsisë që krijoi me luanin. Ky i fundit nuk është më ajo bisha e egër, që vetëm shfaq armiqësi, por shfaq edhe ndjenjën e miqësisë, bujarisë, dashamirësisë, që janë të njëjta edhe për njeriun.

Në rast se nxënësi jep një përgjigje që nuk përafrohet me modelin e dhënë më sipër, por që komisioni vlerësimit e gjykon si të saktë, atëherë ai do të marrë pikët e plota. _______________________________________________________________________________________

Pyetja 11 (a)

Pyetja 13 (a)

Pse autori ndryshon mendim?

Shënim

Pyetja 15

1 pikë

SKEMA E VLERËSIMIT

 Keqkuptimi qëndron në faktin se, njerëzit gjithmonë kanë menduar se nuk ka asnjë lidhje midis botës së kafshëve të egra dhe asaj të njeriut. Se midis tyre nuk mund të ketë afërsi, por vetëm armiqësi. OSE  Njerëzit, e trembur nga natyra e egër e kafshëve, si luani, janë përpjekur t’i shmangin, pa iu afruar, pa i kuptuar, pa u munduar të krijojnë ura lidhjeje, miqësie e mirëkuptimi.

Model përgjigjeje

Nëse shpjegon si lidhet titulli i kësaj pjese me përmbajtjen e saj.

Model përgjigjeje

1 pikë

Nëse nxënësi jep vetëm një detaj ose shprehje, por pa asnjë shpjegim përkatës do të marrë 0 pikë. Ilustrimet duhet të jenë në funksion të përfytyrimit që nxënësi ka dhënë.

SKEMA E VLERËSIMIT

Pyetja 8 (c)

Pyetja 14

Nxënësi mjafton të gjejë një kundrinor dhe llojin e tij. Ai do të marrë një pikë për kundrinorin e gjetur saktë dhe një pikë për përcaktimin e llojit të kundrinorit.

1 pikë

Gjuhë shqipe

Nëse përgjigjja është gabim ose nuk ka përgjigje fare.

kundrinorë:

Nëse jep një përgjigje të plotë për përfytyrimin që i krijohet, por gjen vetëm një detaj ose shprehje që mbështet idenë e dhënë.

13 qershor 2012

Nëse jep një përgjigje të pjesshme pse një lidhje e tillë mund të ndodhë ose jo.

0 pikë

1 pikë 1 pikë

Nëse jep një përgjigje të plotë për përfytyrimin që i krijohet, bashkë më dy detaje ose shprehje që mbështesin idenë e dhënë (1 pikë përshkrimi dhe 2 pikë dy detajet).

Në përgjigje e dhënë do të pranohen perifrazime ose citime direkt nga teksti. _______________________________________________________________________________________

1 pikë

Gjuhë shqipe

SKEMA E VLERËSIMIT

Shënim:

OSE

Nëse jep një përgjigje të plotë dhe të mbështetur pse një lidhje e tillë mund të ndodhë ose jo.

OSE

PJESA III

Patricia mbajti vesh gjatë; Përcaktoi drejtimin e erës; Isha plotësisht në dorën e një vogëlusheje; E qeshur e mrekullueshme fëmijërore; Patrician, që zbavitej duke luajtur me kthetrat e tij; Ndërkohë i thoshte me zë të ëmbël; Etj (Nxënësi mund të sjellë edhe ilustrime të tjera, që nuk përfshihen në skemë, por që duhet të jenë në përputhje me përgjigjen e dhënë.)

3 pikë

Model përgjigjeje

2 pikë

Në përgjigjen e dhënë, çdo nxënës e formulon mendimin sipas mënyrës së vet. I takon komisionit të vlerësimit të vendosë nëse përgjigjja i përmbush si duhet kriteret e pyetjes ose jo. ___________________________________________________________________________________________

 Vajza të krijon përfytyrimin e një njeriu kurajoz, shumë të shkathët, që i pëlqen bota e egër e Afrikës. Ajo i do kafshët, i kupton, i ka miqtë e saj dhe luan me to. OSE  Vajza të krijon përshtypjen e një njeriu të sigurt dhe të qetë. Duke qenë se e njeh mirë vendin, ajo di ta drejtojë rrëfimtarin përmes xhunglës dhe të jep siguri, pavarësisht moshës së vogël. OSE  Vajza të krijon përshtypjen e një njeriu që e njeh shumë mirë botën e kafshëve, zakonet e tyre, njeh gjuhën e tyre dhe kuptohet që e adhuron luanin. OSE  Veprimet e saj janë shumë të sakta, të vendosura, që tregojnë për një njeri që di gjithçka për xhunglën dhe për kafshët, që e njeh mirë botën dhe zakonet e tyre. Por ajo është dhe gazmore dhe di të argëtohet në këtë vend të egër. OSE  Për pamjen e vajzës në këtë pjesë nuk thuhet asgjë, vetëm se ka një të qeshur tingëlluese, është lozonjare dhe që i di t’ia përshtatë sjelljen e saj momentit: pra qesh, kur luan dhe argëtohet me luanin, por është serioze ose e prerë, kur situata mund të jetë e rrezikshme. Ajo di shumë, edhe pse është e vogël, dhe kuptohet që vendi ku ka jetuar ka qenë si shkollë për të.

      

Në rast se nxënësi jep një përgjigje që nuk përafrohet me modelin e dhënë më sipër, por që komisioni i vlerësimit e gjykon si të saktë, atëherë ai do të marrë pikët e plota. _______________________________________________________________________________________

Pyetja 9

 Nuk mendoj se mund të krijojnë miqësi apo lidhje, pasi luanët janë kafshë shumë të egra.

Ilustrime:

Shënim:

Përgjigje e pjesshme (1 pikë)  Mund të ndodhë të krijojë një lidhje njeriu me luanin, pasi e kam parë në dokumentarë. OSE

1 pikë

Përfytyrimi (përgjigje e lirë):

 Kontrasti i krijuar shërben për të theksuar ndryshimin midis së bukurës, që gjendet në natyrën e pastër dhe të shëndetshme dhe ndotjes, zhurmave, ajrit të papastër që kemi shkaktuar ne vetë.

2 pikë

Nëse përcakton raportin që vajza ka me luanin.

Gjuhë shqipe

SKEMA E VLERËSIMIT

Pyetja 8 (b)

OSE  Nuk mendoj se histori të tilla mund të ndodhin realisht. Vërtet luanët, që janë rritur nga njerëzit, kanë krijuar më pas miqësi me ta, por më duket pak e tepruar që një vajzë kaq e vogël, të krijojë një miqësi të tillë. (Mendimi pranohet, pasi ka arsyetim brenda).

OSE  Edhe pse kjo histori është një trillim artistik dhe autori ka shkruar dhe gjëra që janë pjesë e imagjinatës së tij, prapë se prapë ajo ka një bazë të vërtetë, pasi dihen plot raste kur luanët kanë krijuar miqësi me ata që i kanë rritur, madje edhe me fëmijë. Ndaj s’përbën asnjë çudi fakti i miqësisë midis vajzës dhe luanit. Nëse i njeh zakonet e kafshëve, tregon kujdes dhe i respekton, ato dinë ta tregojnë mirënjohjen e tyre.

DHE

Përfytyrimi:

1 pikë

Pyetja 12 (b)

Rruga e zhurmshme - kopshti i bukur, me pemë; Ajri i ndotur i rrugëve – era e këndshme e pemëve, e jargavanit, që gjenden në kopsht; Kënga e bilbilit – uturima e kamionit; Qetësia e natës – zhurmat e rrugës; Brishtësia e bilbilit – me ashpërsinë e makinave, motorëve; Fërfëllima e natës - heshtje varri; Etj.

Gjuhë shqipe

 Mendoj se është e mundur. Kam parë shumë dokumentarë dhe kam lexuar histori të vërteta, ku njerëz të ndryshëm, madje dhe fëmijë, kanë mundur t’i zbusin kafshët e egra dhe më pas janë bërë miq me ta. Nëse di si të sillesh me një kafshë, ajo mund të bëhet miku yt më i mirë.

Të dy paragrafët ndërtohen mbi bazën e kontrasteve:

Përgjigje e plotë (2 pikë)

Shembuj:  Dallova Patrician, që zbavitej duke luajtur me kthetrat e tij.  Shpinën e kishte mbështetur te kraharori i bishës së madhe.  Me njërën dorë rrëmonte në krifën e tmerrshme.  me tjetrën zuri t’i fërkonte bishës turirin te pjesa e syve.  Vajza i flet me zë të ëmbël, e quan mik.  I përkëdheli ballin luanit te pjesa e syve.  Etj

OSE  Nuk është njësoj si të takosh një kafshë shtëpiake. Luanët janë shumë të egër dhe të vrasin në vend, ndaj është e paimagjinueshme të takohet një njeri me të.

2 pikë

Përgjigje e lirë

Vajza ka një raport (lidhje ose marrëdhënie) miqësor me luanin. Ata janë shokë, e duan njëri-tjetrin, luajnë me njeri-tjetrin, etj.

 Nuk ndodh çdo ditë të takosh një luan.

Model përgjigjeje

      

Pyetja 13 (c)

Raporti i vajzës me luanin

 Takimi është i pabesueshëm, pasi është e vështirë të imagjinohet një takim miqësor midis një luani dhe një njeriu. Duke pasur parasysh natyrën e egër të luanit, jetën që ai bën, karakteristikat dhe egërsinë e tij, një takim i tillë ndodh shumë rrallë dhe vetëm nga njerëz që e njohin mirë dhe dinë si të sillen me të. OSE

Pyetja 7 A 1 pikë _______________________________________________________________________________

SKEMA E VLERËSIMIT

Gjuhë shqipe

Model përgjigjeje

PJESA I Pyetja 1

SKEMA E VLERËSIMIT

Gjuhë shqipe

13 qershor 2012

SOCIALE • E enjte 14 qershor 2012

KOMISIONI, GJOBAT ARRIJNË NGA 500 MIJË DERI NË NJË MILION Pranvera Kola

osrespektimi i kritereve të licensimit nga shkollat private në arsimin parauniversitar do të vihet përballë sanksioneve të gjobave të forta. Në seancën e radhës të diskutimeve që Komisioni i Medies dhe Arsimit ka zhvilluar mbi ligjin e ri të arsimit parauniversitar, është kërkuar rritje drastike për nivelin e gjobave në drejtim të shkollave që ushtrojnë aktivitet pa pasur licensë. Këto gjoba do të shkojnë nga 500 mijë deri në një milion lekë, ndërkohë që më parë ishin në vlera tepër të ulëta: 10 deri në 100 mijë lekë, kjo në varësi të shkeljeve të konstatuara. Përfaqësuesit e opozitës në Komision kanë deklaruar se dhjetëra shkolla nëntëvjeçare apo gjimnaze ushtrojnë aktivitetet të palicencuar, shkelje për të cilat është kërkuar me ngulm nga palët e opozitës dhe një pjesë e deputetëve të mazhorancës që jo vetëm të operohet me rritje drastike të gjobës, por dhe kryerjen e inspektimit të hollësishëm nga Ministria e Arsimit mbi evidentimin e tyre. Konkretisht, sipas deputetes së opozitës Ledi Shamku, flitet për një numër prej rreth 544 institucione parauniversitare arsimore private në Shqipëri, në të cilat rreth 38 janë fare pa licencë, fakt ky që nuk është mohuar as nga zyrtarët e Ministrisë së Arsimit që ishin të pranishëm në Komision. “Nuk përjashtohet mundësia që të ketë. Ne po bëjmë inspektimin, por ky ligj na jep një argument shumë të fortë që t’ia mbyllim menjëherë këtë aktivitet”, - ka bërë të ditur zëvendësministri i Arsimit Halit Shamata. Gjobat e rritura Drejtuesit e Komisionit të Medies dhe Arsimit kanë kërkuar rritje drastik të masës

“Nuk përjashtohet mundësia që të ketë. Ne po bëjmë inspektimin, por ky ligj na jep një argument shumë të fortë që t’ia mbyllim menjëherë këtë aktivitet”

Ligji i ri, rriten gjobat për shkollat private pa licensë

Ç’parashikon ligji i ri arsimit parauniversitar

Detajet mbi licensimin dhe penalizmin e shkollave private Kundërvajtjet administrative

•Hapja e institucioneve arsimore private në kundërshtim me procedurat dhe kriteret e licensimit përbën kundërvajtje administrative. Kundërvajtësit në çdo rast dënohen me gjobë në vlerën nga 500 000 deri në 1 000 000 lekë dhe me ndërprerje të veprimtarisë së filluar. Të drejtën e konstatimit dhe të shqyrtimit të kundërvajtjes e ka Inspektorati Kombëtar i Arsimit Parauniversitar. • Kundër vendimit përfundimtar të dënimit mund të bëhet ankim në gjykatën e shkallës së parë brenda 30 (tridhjetë) ditëve nga data e njoftimit. • Shqyrtimi i kundërvajtjeve administrative dhe ekzekutimi i vendimeve të dënimit me gjobë bëhen sipas dispozitave të caktuara në ligjin nr. 10 279, datë 20.05.2010, “Për kundërvajtjet administrative”. Vlefshmëria e licensës

së gjobave nga 5 deri në10 milionë lekë. Por pas debateve dhe diskutimeve të zhvilluara deputetët e mazhorancës vendosën që masa e gjobës të jetë 500 mijë deri në një milion lekë, nga 10 deri në 100 mijë që ishte deri tani. “Ai që do të shohë një sanksion shumë të rëndë këtu, do të mendohet dy herë përpara se të hapë një shkollë pa licensë, kurse ai që sheh një gjobë 10 mijë deri në 100 mijë i duket një gjë e papërfillshme, sidomos në këtë situatë që jemi, që të gjithë bashkë kemi shqetësimin e madh për sa i përket cilësisë

dhe informalitetit në arsim”, - ka bërë të ditur kryetarja e Komisionit të Medies Valentina Leskaj. Deputetët e Komisionit kanë kërkuar që çmimet e teksteve shkollore të miratohen përmes një procedure të hapur dhe transparente. Licensimi Në ligjin e ri të arsimit parauniversitar përcaktohet se licensimi i institucioneve private bëhet nëpërmjet Qendrës Kombëtare të Licensimit sipas vendimit të ministrit. Institucioni arsimor privat fillon veprimtarinë e tij vetëm pas mar-

FURNIZIMI ME UJE Mbyllen punimet te “Kodra e Priftit”

Zonat ku vijojnë punimet për furnizimin me ujë të Tiranës Gjen zgjidhje shqetësimi i ngritur nga banorët e zonës së “Kodrës së Priftit” për mungesën e ujit të pijshëm. Kreu i ujësjellësit të Tiranës, Sahit Dollapi, ka bërë të ditur gjatë ditës së djeshme se punimet për sistemimin e rrjetit të kanalizimeve në këtë zonë tashmë kanë përfunduar, duke siguruar banorët se nuk do të përballen më me mungesën e ujit gjatë ditëve të nxehta. Ndërkohë që ujësjellësi ka parashikuar që deri në muajin korrik punimet do të shtrihen edhe në shumë zona të tjera të kryeqytetit ku janë konstatuar probleme të mungesës së ujit, si tek unaza e re, në Allias, në zonën e Porcelanit e të Kinostudios. Paralelisht me shtrimin e tubacioneve të reja pohohet se do të vendosen edhe matësit për të luftuar informalitetin. “Kodra e Priftit” ka marrë zgjidhje përfundimtare. Investimet apo periudha më e përshtatshme është kur nuk ka lagështirë. Problemi i ujësjellësit dhe problemi i furnizimit me ujë të Tiranës tashmë ka marrë zgjidhje”, - ka deklaruar Dollapi. Më tej kreu i ujësjellësit ka bërë të ditur se për sezonin e verës janë marrë të gjitha masat që të mos mungojë uji në çezmat e kryeqytetit, por ndërkohë u ka kujtuar konsumatorëve që të shlyejnë detyrimet që të mos përballen me penalitete. Dollapi u bëri thirrje të gjithë qytetarëve që të marrin masa për plotësimin e dokumentacioneve ligjore për detyrimet që kanë, pasi në të kundërt do të ketë penalizime dhe ndërprerje të shërbimit të ujësjellësit. Dikasteret shtetërore që janë borxhli tek ujësjellësi kanë filluar të shlyejnë detyrimet përkatëse.

rjes së licensës. Licensimi i tij bëhet kur ai plotëson kriteret e përcaktuara në udhëzimin e ministrit. Shkollat private në të cilat zhvillohen lëndë fetare, hapen dhe mbyllen me vendim të Këshillit të Ministrave, me propozimin e ministrit mbështetur në kërkesën e përfaqësuesve të bashkësive fetare. Kriteret dhe procedurat e hapjes së tyre përcaktohen me vendim të Këshillit të Ministrave. Lënda e gjuhës shqipe dhe letërsisë, e historisë së kombit shqiptar dhe gjeografia e Shqipërisë zhvillohen detyrimisht në gjuhën shqipe.

• Licensa vlen vetëm për subjektin përgjegjës dhe vetëm për atë nivel arsimor, vendndodhje dhe mjedise për të cilat është dhënë fillimisht. Çdo ndryshim i bërë nga ana e subjektit të licensuar duhet të miratohet nga ministri dhe Qendra Kombëtare e Licensimit. Në rast se ndryshimet e bëra kanë të bëjnë me kriteret e licensimit, licensa revokohet dhe kërkesa trajtohet si aplikim i ri. Afati i vendimmarrjes për shqyrtimin e kërkesave për licensim ose për ndryshime përcaktohet me vendim të Këshillit të Ministrave. Pezullimi dhe revokimi i licensës

• Ministri pezullon ose revokon licensën e institucionit arsimor privat me propozim të Inspektoratit Kombëtar të Arsimit Parauniversitar ose të njësisë arsimore vendore. • Institucioni arsimor licensa e të cilit është pezulluar, mund ta fitojë atë për vitin pasardhës shkollor, në qoftë se plotëson kriteret e licensimit. Vendimi përfundimtar për revokimin e licencës është i pakthyeshëm për subjektin dhe institucioni mbyllet. • Në rast të pezullimit dhe revokimit të një license njësia arsimore vendore përkatëse i vendos nxënësit në institucione të tjera arsimore, publike ose private. Shpenzimet për përfundimin e një viti shkollor për të gjithë nxënësit e regjistruar në atë shkollë private përballohen nga garancia bankare e institucionit arsimor privat të mbyllur. Modalitetet e transferimit të nxënësve përcaktohen me udhëzim të ministrit.

SENSIBILIZIMI NËN MOTON “ÇDO DHURUES GJAKU ËSHTË HERO” Raportet e sigurimit të gjakut pësojnë ndryshime të dukshme në drejtim të dhurimeve vullnetarë. Drejtuesit e dikastereve shëndetësore në vend kanë bërë të ditur se gjatë viteve të fundit është shtuar ndjeshëm ndërgjegjësimi në radhët e qytetarëve, të cilët u janë drejtuar qendrave për të dhuruar gjak, sensibilitet ky që rezulton të jetë tepër i lartë, veçanërisht në rastet e situatave emergjente të shfaqura. Të dhënat e bëra publike tregojnë se, nëse më parë mbi 85 për qind e dhuruesve të gjakut ishin me pagesë, sot kjo shifër u përket dhuruesve vullnetarë. Ministri i Shëndetësisë, Petrit Vasili, ka bërë të ditur gjatë ditës së djeshme se ndryshimi i këtij raporti ka siguruar edhe ndryshim të cilësisë së gjakut dhe filozofinë e konceptimit të dhurimit, duke rritur shkallën e sigurisë. “Ka ndryshuar cilësinë e gjakut dhe filozofinë e konceptimit të dhurimit të gjakut, duke e kthyer Shqipërinë, sipas vlerësimit të OBSH-së, në histori suksesi. Vetëm pak muaj më parë në një vlerësim

Raporti, 85 % e dhuruesve vullnetarë Ndryshimi i raporteve shton sigurinë e gjakut

të Organizatës Botërore të Shëndetësisë Shqipëria është cilësuar si një histori suksesi në drejtim të dhurimit vullnetar të gjakut. Brenda një harku kohor disavjetor raporti i dhuruesve me pagesë dhe atyre vullnetarë ka ndryshuar në favor këtyre të fundit. Sipas statistikave, sot

rreth 85 për qind e dhuruesve të gjakut janë dhurues vullnetarë. Nga 130 dhurues të rregullt një vit më parë këtë vit numërohen 270 të tillë. Gjithsej kemi 6000 dhurime gjaku (shifra që kanë ardhur në rritje). Nga 5 për mijë dhurime të regjistruara më 2006-n, sot kemi 8.7 për

mijë, me një rritje që shkon në masën 60 për qind”, - ka bërë të ditur ministri Vasili. Për të nxitur dhurimet e rregullta të gjakut OBSH-ja ka shpërndarë mesazhin “çdo dhurues gjaku është hero”, thirrje së cilës i janë përgjigjur fillimisht vetë punonjësit e dikastereve shëndetësore. Gjatë sezonit veror dhurimet e gjakut bien për shkak të ndërprerjes së kirurgjisë së planifikuar, nga e cila sigurohet një sasi e konsiderueshme stoku për bankat e gjakut, ndërkohë që nevojat rriten jo vetëm për kërkesat e vazhdueshme të pacienteve me forma të ndryshme të anemisë kronike, por dhe për numrin e aksidenteve automobilistike, të cilat gjatë këtij sezoni pësojnë rritje, prandaj autoritetet shëndetësore u bëjnë thirrje qytetarëve të ndërgjegjësohen për rëndësinë e dhurimeve vullnetare të gjakut.

« EKONOMI

E enjte 14 qershor 2012 •

MINISTRIA E FINANCAVE PUBLIKON RADHËN PËR NDARJEN E KËSTEVE TË PARAVE

NDËRTUESIT

Ish-të përndjekurit, ja si do paguhen Përparësi për trashëgimtarët e personave që kanë ndërruar jetë

inistria e Financave publikon radhën për ndarjen e këstit të parave për dëmshpërblimin e ish-të dënuarve politikë. Sipas një njoftimi publikuar dje nga kjo ministri mësohet se deri tani, janë miratuar nga Këshilli i Ministrave 22 vendime, ku përfshihen dosjet dhe dëmshpërblimi për 11 261 ish-të dënuar politikë. “Në zbatim të këtyre vendimeve janë bërë 264 listëpagesa, për këstin e parë, të grupuara sipas dorëzimit të dokumentacionit të të interesuarve, ndërkohë që pagesat e këstit të parë kanë filluar që në muaj mars 2009 dhe vazhdojnë”, thuhet në njoftim. Sipas radhës së vendosur, kësti i parë i dëmshpërblimit jepet për ata që nuk janë paguar deri tani për arsye të mungesës së dokumentacionit të plotë apo miratimit me vonesë të dëmshpërblimit. Kësti i dytë jepet për ish-të dënuarit politikë që jetojnë dhe kanë moshë mbi 65 vjeç. Gjithashtu këtë këst e marrin ish-të dënuarit politikë që jetojnë dhe kanë moshë nën 65 vjeç, si dhe trashëgimtarët ligjorë të ish-të dënuarve që nuk jetojnë. Njoftimi për shtyp saktëson se pagesa e këstit të dytë ka filluar më datën 26 mars. Ndërkohë, pagesa e këstit të dytë ka filluar për ish-të dënuarit politikë që jetojnë dhe kanë moshë mbi 65 vjeç dhe do të bëhet me radhë sipas pagesës së këstit të parë të kësaj kategorie. Pra, pagesa e këstit të dytë ka filluar nga pagesa nr.1 e pagesës së këstit të parë e në vazhdim, duke kaluar radhën e pagesës së këstit të parë të kategorisë tjetër (nën 65 vjeç dhe me trashëgimtarë).

dëmshpërbliSipas renditjes së pagesave të likuar Ministria meve të ish-dënuarve që ka pub ët që përfitojnë e Financave, rezulton se të par uarve që kanë janë trashëgimtarët e ish-të dën pagesën e vdekur. Më pas do të vijohet me ve që jetojnë me këstit të dytë të ish-të dënuar gimtarëve ligjorë. moshë nën 65 vjeç dhe trashë ta, Ministria Pavarësish njoftimeve të shpesh sqarim të e Financave thekson se për çdo direkt me punë toj interesuarit mund të kontak t cilë janë në pritje nonjësit e sektorit pagesave, të të enjte nga ora të popullit çdo ditë të martë dhe ërmjet numrave 12:00 deri në ora 16:00, ose nëp 2583601. të telefonit 042366160 ose 068 ndjekurve gjatë Fondi për kompensimin e të për ë. Mirëpo procesi këtij viti është 1.7 miliardë lek rie pavarësisht i kompensimit të kësaj katego htirësi, për ecurisë, mund të kalojë në vës lamenti ka mishkak se pak kohë më parë Par eratë kompenratuar një ligj që merr në konsid mbi 85 vjeç. simin total të ish-të dënuarve Ndërsa pagesa e po këtij kësti për ata që janë mbi 65 vjeç, por nuk jetojnë dhe trashëgimtarët e tyre ligjorë do të bëhen sipas radhës kronologjike të kryerjes së pagesës së këstit të parë me dokumentet e dorëzuara në këstin e parë. Të gjithë ish-të dënuarit politikë, si dhe trashëgimtarët ligjorë, të cilëve u ka ndryshuar gjendja civile (kur ish i dënuari apo njeri nga

Përfundojnë punimet për furnizimin Zonat periferike të Tiranës me ujë të pijshëm edhe matësat në mënyrë që të shmangen abuzimet që mund të shkaktohen gjatë furnizimit me ujë të pijshëm. Ndërkohë, ka nisur edhe faza e dytë e investimeve, po në këto zona, si dhe në Sharrë e Allias. Këto punimet pritet të përfundojnë në vjeshtë kjo pasi është periudha më e favorshmë për të kryer punimet. Stina e thatë e bën më të lehtë shtrimin e rrjetit të ri të tubacioneve, pasi toka gërrmohet. Mungesa e ujit të pijshëm ishte kthyer në një problem serioz në kryeqytet. Lagjet periferike të saj vuanin prej shumë vitesh mungesën e ujit, pasi ndërtimet kuturu që u ngritën në periferinë e Tiranës dëmtuan rëndë tubacionet e vjetra. Zona e Unazës së Re është një nga lagjet në të cilën janë ngritur më shumë pallatë në të tërë kryeqytetin. Ç’ka ka bërë të domosdoshme

Ndërtuesit i kanë lejuar vetes të ulin çmimet e apartamenteve deri në 20 për qind. Kjo bëhet me qëllim që të nxiten sa më tepër qytetarët, për blerjen e banesave të reja, por pavarësisht këtij lëshimi tregu nuk ka reaguar pozitivisht. Kryetari i Shoqatës së Ndërtuesve, Maksim Muçi, theksoi dje se shitjet e apartamenteve janë tkurrur tepër, edhe për arsye se qytetarët mendojnë të kursejnë për të ardhmen në kushtet e përhapjes së një krize ekonomike në Evropë. Sipas zotit Muçi, qytetarët shprehen se bankat janë bërë dorështrënguara kur bëhet fjalë për kredi me qëllim blerje banese. Sipas drejtuesit të Shoqatës së Ndërtuesve, miratimi i planit urbanistik do ta lehtësonte më tepër tregun e banesave dhe realizmin e ndërtimeve të reja.

trashëgimtarët ka vdekur), për pagesën e këstit të dytë duhet të dorëzojnë dokumentacionin ligjor shtesë. Ministria e Financave deklaron gjithashtu se pagesa e këstit të dytë të ish të dënuarve me moshë mbi 65 vjeç dhe që jetojnë do të bëhet për një kohë shumë të shpejtë, duke mos ndërprerë për asnjë çast pagesën e këstit të parë, akoma të papaguar.

MERREN MASA PËR TË SHMANGUR ABUZIMET ME MATËSAT

Drejtoria e Ujësjellësit të Tiranës po përfundon fazën e parë të investimeve në rrjetin e ujësjellësit në zontat e Kodrës së Priftit, Unazës së Re dhe Kinostudios. Punimet në këto zona të kryeqytetit kanë filluar që prej disa muajsh dhe tashmë ka përfunduar faza e parë e punimve. Në zonën e Kodrës së Priftit mungesa e ujit të pijshëm eksiztone që prej 15 viteve. Kjo pasi në lagjen periferike të Tiranës janë ndërtuar shumë banesa informale dhe kanë dëmtuar tubacione të vjetra. Krahas ndërtimeve informale një arsye tjetër që ka shkaktuar mungësën e ujit të pijshëm në këto lagje të kryeqytetit është edhe amortizimi i rrjetit të shpërndrajes së ujit të pijshëm. Drejtori i Ujësjellësit të Tiranës, Sahit Dollapi, deklaroi se paralelisht me shtrimin e tubacioneve të reja, po vendosen

Ulet me 20 % çmimi i apartamenteve

Ka gjithmonë një herë

të parë për të besuar në informacionin e saktë të një gazete. Për t’u bindur abonohuni në Për informacione: Tel: 04 2 233 991 Fax: 04 2 233 998

ndërhyrjn e menjëherëshme të Ujësjellës-Kanalizimeve në shtrirjen e rrjetit të ri të furnizimit me ujë të pijshëm. Krahas zonave në të cilën po kryhen punime, në mjaft lagje të tjera ndihet mungesa e ujit, i cili shkon me orare të caktuara. UKT më herët bëri të ditur se kishte ndërtuar dy depozita të tjera në mënyrë që të përballonte furnizimin 24 orë më ujë të pijshëm për të tërë kryeqytetin.

koment • E enjte 14 qershor 2012

Leksione homoseksualiteti nga Totozani

arresa është mënyra më e mirë”, - thuhet në një proverb të vjetër. Por duket se kjo nuk vlen për çështjen e të drejtave të komunitetit LGTB. Tashmë gjithë ai debat i madh mbi paradën, homofobinë e të tjera si këto u mbyll në sirtar pas datës 17 maj dhe të gjithë vazhdojnë jetën të qetë. Por dhe gjithmonë ka një “por”, kjo nuk është e thënë që kjo të jetë një çështje që duhet të qëndrojë në harresë. Në vëmendje na e sjell Avokati i Popullit, Igli Totozani, i cili i ka dërguar një shkresë Ministrisë së Arsimit, ku i kërkon të fusë në sistemin arsimor një lëndë që të informojë nxënësit kundër diskrimimit të komunitetin gej, lesbike, transeksuale dhe biseksualë. Duket se tashmë stafeta e të drejtave të këtij komuniteti është marrë nga Totozani, i cili para se të marrë këtë detyrë ka qenë pjesë e medies dhe si rrjedhojë e njeh mirë impaktin që ka kjo çështje te qytetarët dhe si rrjedhojë edhe te vetë mediet. Kjo do të thotë të jesh pjesë e interesit mediatik, dhe të jesh pjesë qoftë për mirë apo për keq është marketing falas, çka ish-analisti Totozani nuk mund ta humbasë. Ky është i vetmi shpjegim që mund t’i jap, pasi që kur ka marrë detyrën Avokati i Popullit nuk është dëgjuar të flasë apo të kërkojë futjen në arsimin shqiptar të një lënde që të informojë fëmijët për kulturën e jetës në komunitetit mund të jenë rregullat e qarkullimit rrugor, një problematik imediate për funksionimin e shoqërisë shqiptare. Me gjithë numrin e lartë të aksidenteve që ndodhin çdo ditë dhe pothu-

Nga Fatjon FERKO ajse çdo ditë ka një viktime prej tyre, kjo çështje nuk hyn në toplistën e shqetësimeve të Avokatit. Të mbrosh të drejtat e një komuniteti, sado i vogël që të jetë ai, është gjëja më normale në këtë botë, por në këtë vendin tonë të vogël dhe me shumë halle ka edhe pika të tjera ku mund të fokusohet vëmendja e institucioneve, sidomos ai që paguhet për këtë, siç është Avokati i Popullit. Ndoshta fëmijët tanë kanë nevojë të mësojnë si të punojnë në komunitet për të mbajtur pastër ambientin, si të mos pa-

jtohen kurrë me gjakmarrjen apo edhe të ndihmojnë të moshuarit apo të varfrit më parë sesa të mësojnë kundër diskriminimit të komunitetit gej. Nëse kjo do të renditej fill pas këtyre, patjetër që fëmijët tanë nesër do të ishin qytetarë më të mirë, për veten e tyre dhe për vendin. Unë, si shumë të tjerë, besoj se është më mirë që në fillim t’i mësojmë fëmijët tanë të jenë njerëz dhe më pas t’u japim mundësi të informohen se mund të ketë edhe devijime të tilla, siç është dhe ekzistenca e komunitetit LGTB. Por duket se Totozani e ka keqkuptuar këtë çështjen e të qenit avokat, pasi mendon se populli, avokat i të cilit quhet ai, ose për të cilin është votuar ai, na qenka një komunitet që për disa gjëra “të mbrapshta” na u kthyeka më i rëndësishëm se pjesa tjetër e qytetarëve. Ajo që bie në sy gjatë prononcimeve apo qëndrimeve të Totozanit përveç të qenit hotel për disa javë i romëve, të cilët gjithsesi i la në mes të rrugës, është një shqetësim luksi përballë nevojës së shqiptarëve për të njohur ato vlera që i bëjnë më së pari qytetarë normalë e jo se si të mbijetojnë kur nuk shihen si të tillë nga pjesa tjetër e shoqërisë, që dëshiron të shohë përpara në kuptimin më të plotë të fjalës. Të futësh sot në shkolla tekstet për LBGT pa treguar më parë vlerat e besimit, do të thotë të përgatitësh fëmijët se si do të sillen me vesin, pa i njohur aspak me virtytin. Kështu që duket se problemi është te vetë Totozani, që duhet të shpjegojë: avokat i cilit popull mendon se është? Nëse është aty për të na shpjeguar teorinë e vesit dhe mbijetesës, atëherë duhet të kërkojë një votëbesim ndaj atyre që e votuan.

Rama - humbësi që di vetëm të humbasë

ani që Presidenti u zgjodh, nuk ka arsye më të themi se vendi po kalon në krizë institucionale. Zgjedhja e tij erdhi si pasojë e konsultave midis partive, pavarësisht pranimit apo jo të emrave. Kjo edhe nga pohimi i dy ditëve më parë nga kreu i opozitës Edi Rama, i cili pranoi që në zgjedhjen e presidentit të ri u respektua Kushtetuta. Por cila është kriza që reflekton më shumë në këto ditë paszgjedhore? Partia Socialiste po vuan shumë për gjetjen e identitetit që kishte sugjeruar kryetari i saj në kohën kur erdhi në krye të kësaj partie. Motoja e saj ishte ndryshimi rrënjësor i funksionimit të partisë për të ardhur në pushtet më e fortë se kurrë. Eliminimi i figurave të shquara dhe zëvendësimi i tyre me të rinj pa përvojë më shumë se kurrë shtonte radhët e servilëve për mendësitë që kishte kryetari i saj, sesa një reformim të partisë. Statuti, pavarësisht ndryshimit që pati, në të vërtetë nuk solli ndonjë ndryshim në reformimin e kryesisë, e cila mund të thuhet se është bërë vasal i mendimeve të kryetarit. Edhe pse këto ndryshime u pasuan me një propagandë të fuqishme në bazë, ajo nuk arriti të konsolidohej në fushatën që pasoi. Me platformën e tij “përtej së majtës dhe së djathtës” Edi Rama u shfaq si një kryetar qeverie inekzistente, me një program që u pompua vetëm nëpër ekrane televizive dhe që u pranua pas humbjeve të zgjedhjeve se Partia Socialiste nuk kishte jo vetëm një program, por as ide të qartë se si duheshin fituar zgjedhjet. Ky qe dështimi i parë i madh për Partinë Socialiste, për të gjithë ata socialistë që në fund menduan se statusi që ndryshuan do të sillte një ndryshim dhe në drejtimin e saj, por ky nuk qe dështimi i fundit. Rama apo Nano? Dy drejtime krejt të ndryshme, njëri që mundohet ta mbajë me dhunë pushtetin e dhuruar në krye të kryesisë, tjetri që vendosi standardin e tërheqjes nga posti, i cili tashmë është kthyer nga dhurues në i dhunuar. Sa herë që një krizë reflektohej në PS, ish-kryetari i kësaj partie shfaqej më liberal, duke arritur që diversione të ndryshme të përfundonin në një aleancë klanesh brenda partisë, pa u reflektuar në bazë për humbje votash në zgjedhje. Po kryetari i ri ç’po bën? Drejtimi që ka zgjedhur është eliminimi

Nga Herion Mesi i çdo fraksioni brenda partisë, pavarësisht kostos që do të ketë në zgjedhjet elektorale të vitit të ardhshëm. Gabimi i radhës, i cili vjen nga një i pandreqshëm i partisë, mbetet mosdëshira e kryetarit për të ndarë pushtetin, pushtet që do ta përqendrojë të tërin në dorën e vet. Darka e Ramës në gjirin e Lalëzit me “të akuzuarin” Ilir Meta alarmoi mazhorancën. Ishte një darkë që u konsumua vetëm pak ditë nga çelja e procesit të zgjedhjes së emrit të ri të kreut të shtetit. Ishte darka në të cilën u falën gabimet e së shkuarës. Falë Ramës, Meta fitoi gjyqin e fundit atë moral në një politikë amorale. Kreu i PS-së, i njohur për përdorimin e turqizmave, në sy të publikut u duk sikur po thoshte “Metës ia bëra hallall gjithçka ka bërë gjatë këtyre tre vjetve në pushtet. Tani e dua në krahun tim”. Por kjo ishte darka e gabuar e Ramës. Kreu i LSI-së kishte një marrëveshje për të respektuar me kreun e mazhorancës dhe nuk ishte aspak i disponueshëm që të bënte një marrëveshje të dytë me njeriun që asnjëherë nuk denjoi ta dëgjonte, jo më të bashkëpunonte. Duke iu referuar kalkulimit numerik, Rama e kishte të humbur garën e presidentit që në nisje. 64 votat e opozitës, duke llogaritur këtu dhe dy votat e “besëprerëve”, Kaç Islamit dhe Dritan Priftit, në Kuvend janë të pamjaftueshme për t’u shndërruar në vendimtare. Kushtetuta e orëve të vona nuk ia lejonte më luksin e të qenit faktor në zgjedhjen e qytetarit të parë të vendit. Rama jo vetëm nuk e pranoi logjikën matematike të çështjes, por nuk dëgjoi as sinjalet e darkës së ngjalave. Ish-kolegët e tij kërkonin ish-kryetarin e tyre Fatos Nano por Rama kërkonte një proces të ngritur në bazë principesh. Ilir Meta, Shpëtim Idrizi dhe Vangjel Dule kërkuan Nanon. Por Rama kishte punë… po thurte principe. Rama, i këshilluar nga 99-shat e partisë i tha “mjaft!” Fatos Nanos. “Ti nuk bën për president”, - tha Rama. Po kush bënte nuk dinte ta thoshte? Rama në këtë proces u shfaq memec. Nuk foli asnjëherë. Nuk pranoi asnjë. Nuk dha zgjidhje. Nuk paraqiti asnjë kandidature, përveç një llomotitjeje për një figurë anonime ushtaraku, si qokë që duhej t’i bënte Ismail Kadaresë. Rama nuk e kandidoi Fatos Nanon. Kjo histori groteske principesh, sipas tij, zhvillohej në një kohë kur edhe aleatët e majtë të mazhorancës qeverisëse ia kërkonin ta bënte këtë propozim, me garancinë se mund ta votonin. Rama e kishte të humbur garën, por me moskandidimin e Nanos humbi dhe shansin

për bashkimin e së majtës. Rama humbi shansin që të jetë një herë të vetme kryetar i socialistëve. Rama humbi shansin që, në mos e çonte vendin në zgjedhje të parakohshme me një përçarje të mundshme të mazhorancës aktuale, të paktën të dilte ballëlart nga një garë parlamentare dhe jo ta braktiste atë me turp, siç e braktisi. Shumë e kërkonin Nanon, vetëm Rama e klani i tij mjaftist jo. Dhe një herë që iu dha rasti që të shfaqej si lider i bashkimit, nuk e bëri. Hyri në një lojë që s’dinte ta luante me një lojtar të sprovuar politik si Sali Berisha, i cili, pasi e talli me ndryshimet kushtetuese, pasi e talli me zgjedhjet e 2009-s, pasi ia hoqi nga duart Bashkinë e Tiranës, pasi e bëri që Rama t’i lutej për ta takuar, sërish zgjodhi president atë që kish deklaruar më parë: një drejtues të lartë të PD-së. A nuk është Bujar Nishani anëtar i kryesisë së PD-së? Ditën që do të zgjidhej presidenti i ri, Rama s’ishte më i interesuar të shihte Spiropalin (prurje e Erion Veliajt nga shoqata apo lëvizja “Mjaft”, s’e kam ditur ndonjëherë saktësisht se çfarë ka pas drejtuar Veliaj) si kryetare të FRESSH-it sesa të mblidhte firmat dhe të kandidonte një emër përballë Nishanit, qoftë ky Pandeli Majko, Fatos Nano apo ndonjë tjetër. Ky, pra, ishte interesimi që Rama kishte për zgjedhjet presidenciale, interesim që duket më shumë si tallje që ai i bën bazës socialiste, që jo pak herë pret me ankth se çfarë do të thotë “i madhi” në “Tuiter”. Rama apo Berisha? Në thelb mund të thuhet se të dy ndajnë të njëjtin profil, vetëm se Rama duket si një fotokopje e keqe e tij. Me mënyra të huazuara nga ai që dikur e tallte nëpër sheshet e opozitës, sot Rama nuk po kupton se po bën gabimet e Berishës kur ishte “axhami” në politikë. Berisha ka arritur ta kuptojë se pushteti nuk mund të mbahet më si në vitet 1993-1996, por duke kuptuar që në vitet e fundit se shqiptarët janë të lodhur nga pushtet i centralizuar, bën një shpërndarje të lehtë të pushtetit të tij, thjesht për të krijuar imazhin publik dhe ndërkombëtar të një të reformuari, gjë të cilën Rama nuk po e bën, përkundrazi, ai largon edhe aleatët e saj historik, duke lënë në mënyrë të hapur bashkëpunimin e tyre me Berishën dhe qëndrimin e tij në pushtet derisa kryetari të kuptojë se bashkëpunimi është mënyra e duhur e ardhjes në pushtet dhe realizimi i dëshirës së tij të bëhet kryeministër.

« KOMENT

E enjte 14 qershor 2012 •

Vera e vetmisë së madhe për Edi Ramën

në nuk e di çfarë dua, por di që jam kundër çdo gjëje që do të bësh ti – me këtë devizë e nisi dhe me këtë e mbylli opozita procesin e zgjedhjes së Presidentit. Kjo është një frazë e shkëputur nga shkrimi i kolegut Mentor Kikia, në gazetën virtuale “Idea”, me titull “Përse z. Nishani nuk duhet të jetë President”. Në fakt, edhe pse ndaj mendim të kundërt me kolegun sa i takon zgjedhjes së z. Nishani në postin e kreut të shtetit apo me procesin në tërësi, sa i takon mendimit për sjelljen e opozitës apo më saktë, të liderit të Partisë Socialiste, nuk kam asnjë kundërshti. Përkundrazi, jo vetëm që mendoj njëlloj si ai, por po në këtë kontekst më duhet të pohoj se opozita apo më saktë Partia Socialiste po udhëhiqen prej kësaj devize që kur u pozicionuan në opozitë. Dhe ky është një fakt sa i vërtetë, po aq edhe i dhimbshëm. Në kujtesën e të gjithëve është ende e freskët sjellja e opozitës lidhur me zgjedhjet vendore në vitin 2007. Shtyrja e datës së zgjedhjeve, si pasojë e këmbënguljes kaotike dhe të pakuptimtë të Ramës për të mos hyrë në zgjedhje, shkaktoi një nga incidentet më të rënda kushtetuese në këto 20 vitet e fundit. Lëvizjet energjike dhe të vendosura të Ilir Metës, asokohe aleatit më të ngushtë të Ramës, ashtu sikundër edhe në këto ditë të vitit 2012, por tashmë si pjesë e mazhorancës, mundësuan zgjidhje konstitucionale dhe politike. Por Edi Rama, kurrë nuk i përfoli ato zgjedhje më pas. Madje as sot nuk flet për to, pasi thjesht fitoi. Një tjetër devizë e artë e tij. Më pas, një tjetër situatë kaotike pasoi. Zgjedhja e Presidentit në verën e vitit 2007. Mundësia për zgjedhje të parakohshme ishte në prag. Para ndryshimeve kushteteuese të korrikut 2008, duheshin 84

Nga LEONARD OLLI vota për zgjedhjen e Presidentit. Në këto kushte Rama lehtësisht mund të fitonte politikisht duke e detyruar mazhorancën të bënte lëshimin në kandidaturën për president, por nuk veproi. Frika patologjike se Nano ishte ai që mund të vinte në këtë detyrë, e bëri që të luante shumë keq në fushën e shahut politik dhe të humbiste në disa drejtime: mundësinë për kalimin në zgjedhjet e parakohëshme si një opsion permanent e çdo opozite, zgjedhjen e një Presidenti që mund ta propozonte opozita, por edhe humbjen e besimit për të qenë lider në sytë e gjithë socialistëve dhe aleatëve të tyre. Humbja ishte e trefishtë. Sërish triumfoi deviza: “Unë nuk e di çfarë dua, por di që jam kundër çdo gjëje që do të bësh ti”, duke shtuar “anipse edhe unë humbas”! Shumë analistë dhe politikanë u përpoqën ta justifikojnë, duke e cilësuar si një politikan të ri, i cili ka “ende për të mësuar” dhe për më tepër, kur “përballet me një politikan klasi, si Berisha”. Sigurisht që edhe këto janë arsye logjike për një individ që kishte vetëm dy vjet që drejtonte forcën më të madhe të opozitës. Trysnia ishte e fortë, po ashtu edhe përgjegjësia. Por, po kaq e madhe ishte edhe eksperienca e vetë Partisë Socialiste dhe shumë drejtuesve të lartë të saj. Një përvojë e çmuar që Rama e çoi dëm me kokfortësi dhe nihilizëm, fshehur pas një klisheje: të largojmë xhaketat e vjetra. Por kaotizmi, arroganca dhe aventurierizmi i tij nuk u ndal këtu. Vetëm një vit më vonë, në fund të korrikut të vitit 2008, aprovimi i ndryshimeve kushtetuese prej Partisë Socialiste shkaktuan dimrin e pafund, në ato ditë të nxehta vere, një dimër marrëdhëniesh që vazhdon edhe në ditët tona me Ilir Metën dhe forcën e drejtuar prej tij, LSI-në. E majta filloi betejën elektorale e përçarë dhe ashtu e mbylli. Sikundër shumë e parashikuan, por edhe sikundër shifrat dhe rezultatet e provuan, kjo

përçarje rezultoi fatale. E majta mbeti sërish në opozitë, ndërkohë Lëvizja Socialiste për Integrim pranoi ftesën për të qenë pjesë e mazhorancës. Paralelisht me këtë sjellje të pakuptimtë në lojën totale politike, Rama harroi faktin se ishte jo vetëm lider i socialistëve, por edhe i gjithë opozitës. Mos dalja nga bashkia dhe mbetja jashtë Parlamentit provokuan një tjetër psikozë pasigurie dhe mosbesimi tek ai. Për të justifikuar humbjen ai rendi drejt alternativave shterpë dhe alibive të paqëndrueshme. Fillimisht nisi gjuetinë e shtrigave brenda partisë. Akuzat e paskrupullta ndaj komisionerëve socialistë, ndryshimin e statutit me qëllim kryesor ndalimin e fraksioneve dhe mendimin ndryshe. Pa përmendur këtu bojkotin parlamentar, grevën e urisë dhe përpjekjet për pengimin e liberalizimit të vizave dhe bllokimin e mjaft reformave ligjore, si kushte të domosdoshme për integrimin evropian të vendit. Por të gjitha këto, edhe pse në një farë mënyrë forcuan sadopak pozitat e tij në krye të socialistëve, realisht goditën rëndë dhë vunë në dyshim të plotë kapacitetet e tij si lider i partisë më të madhe të opozitës, por edhe opozitës në tërësi. Betejat politike humbeshin njëra pas tjetrës, por Rama nuk ndryshonte. Mbetej shumë konseguent në kaotizmin e tij dhe mungesën e strategjive. Në një lëvizje të kundërshtuar thuajse nga të gjithë ai rikandidoi sërish për kreun e Bashkisë Tiranë, duke harruar apo anashkaluar sërish një fakt të thjeshtë, se ishte lideri dhe shpresa e opozitës për zgjedhjet e përgjithshme të vitit 2013. Pas tre mandatesh rresht, ai humbet zgjedhjet. Por si në çdo humbje Rama sërish kaloi në sulmin e zakonshmëm: fitorja iu vodh! Në një psikozë të rishfaqur viktime, ai sërish anatemoi të gjithë dhe gjithçka. Por roli i viktimës nuk mund të shpëtonte me reputacionin e tij.

Kaotizmi, nihilizmi, cinizmi dhe kokfortësia çuan në humbjen e radhës, atë për zgjedhjen e presidentit. Tashmë për herë të dytë. Totalisht i braktisur nga ata pak aleatë, Rama po ripërjeton një verë të nxehtë të vetmisë së madhe. Por edhe pse verë për të është në fakt një dimër i madh, total, si ai i epokës së akullnajave, në marrëdhëniet brenda partisë, ashtu dhe me aleatët. Daljet e tij politike, fjalimet e tij, nuk kanë asgjë konkrete, nuk ofrojnë alternativa dhe për më tepër nuk japin shpresë. I zhytyr në një retorikë boshe, quasi jashtë realitetit, si një personazh i teatrit absurd Rama vazhdon rrugëtimin e tij drejt asgjëkundit. Edhe pse jetojmë në epokën e GPRS-së, Rama po tregon qartë se nuk di të përdorë as busullën. Një sjellje e tillë jo vetëm që nuk inspiron fitore të mundshme, por as shpresë teorike se ai ofron një tjetër opsion për të çuar vendin një hap para. E sikur të mos mjaftonin gjithë këto humbje të njëpasnjëshme, Fatos Nano i irrituar nga denigrimi i Ramës, haptazi i kërkon edhe kurorën e partisë. Në këto ditë të nxehta, një vit kalendarik para zgjedhjeve të reja të përgjithëshme, Rama po vuan më shumë se kurrë vetminë, pasojë e politikave izolacioniste. Një vetmi që ai, si me “magji” e mbjell gjithmonë rreth vetes. Politika është arti i luftës dhe si e tillë nuk i shpëton ligjësive të saj. Andaj, Rama përtej devizës: “Unë nuk e di çfarë dua, por di që jam kundër çdo gjëje që do të bësh ti”, duke shtuar “anipse të gjithë humbasin”, vuan edhe nga sindroma e Su Cu. “Nëse e njihni armikun dhe vetveten, s’keni nevojë të frikësoheni për rezultatin e një qind betejave. Nëse e njihni vetëveten, por nuk e njihni armikun, për çdo fitore të korrur ju do të pësoni një humbje. Nëse nuk e njihni as armikun as vetëveten, ju keni për të dhënë shpirt në çdo betejë”.

bota • E enjte 14 qershor 2012

panja pritet të kërkojë ndihma në miliarda euro për bankat e saj. Fondi i përbashkët i Shpëtimit të Euros (EFSF) ka bërë tashmë rifinancime të sektorit bankar edhe në Greqi, Irlandë dhe Portugali. Spanja do të kërkojë rreth 100 miliardë euro ndihma për bankat e saj, që tashmë pjesërisht janë shtetëzuar në mënyrë që të shpëtojnë nga falimentimi. Para lëvrimit të këstit të kredisë një trojkë e Komisionit Evropian, Bankës Qendrore Evropiane dhe Fondit Monetar Ndërkombëtar (FMN) do të kontrollojë nëse Spanja plotëson kushtet për kredi. Ministri gjerman i Financave, Wolfgang Schäuble, e tha këtë në një intervistë me radion Deutschlandfunk të hënën (2012/6/11). Ministrat e Financave të grupit të euros e kanë ftuar Fondin Monetar Ndërkombëtar për të vënë në dispozicion ekspertizën e tij. Fillimisht Spanja nuk do të marrë hua nga FMN-ja, sepse ato zakonisht janë të shoqëruara me një numër kushtesh. Ministri spanjoll i Financave, Cristobal Montoro, pranoi javën e kaluar se vendi i tij nuk është aktualisht në gjendje për të marrë fondet e nevojshme në tregun e hapur dhe për këtë arsye ka nevojë për ndihmën evropiane. Ombrella e përhershme e shpëtimit të euros (ESM) do t'i vërë Spanjës para në dispozicion. Megjithatë, fondi i ndihmës ndoshta do të jetë i gatshëm për përdorim nga mesi i korrikut. Komisioni i BE-së ka bërë tashmë të qartë si një masë paraprake, që Spanja, natyrisht, duhet të vazhdojë përpjekjet për të reduktuar deficitin e saj buxhetor. Kreditë e reja që Spanja do të marrë tek partnerët evropianë për shpëtimin e bankave, natyrisht do t'i shtohen deficitit buxhetor ekzistues. Greqia ka marrë tashmë prej majit 2010 kredi emergjente nga shtetet anëtare të Bashkimit Evropian, Komisioni Evropian dhe Fondi Monetar Ndërkombëtar. Dy paketat e miratuara për Greqinë përfshijnë një kredi prej 240 miliardë eurosh. Nga këto, sipas fondit të shpëtimit EFSF në Luksemburg rreth 107 miliardë euro janë paguar nga fondet evropiane. Përveç kësaj janë edhe 30 miliardë euro të paguara nga Fondi Monetar Ndërkombëtar. Greqia duhet të zbatojë kufizime të rrepta buxhetore. Falja e borxhit prej kreditorëve privatë, i ka sjellë Greqisë në mënyrë efektive edhe rreth 35 miliardë €. Irlanda po vuan si Spanja pasojat e plasjes së flluskës së pasurive të patundshme dhe të krizës bankare që pasoi pas saj. Qeveria irlandeze mori përsipër në nëntor të 2010 të gjitha rreziqet e bankave, por borxhi i shtetit nuk mund të financohej më në tregjet financiare. Irlanda ka marrë nga Komisioni Evropian, FMN dhe EFSF një kredi prej 85 miliardë eurosh. Rreth

KRIZA

Euro, 4 shtete “nën ombrellë”

Greqia ka marrë tashmë prej majit 2010 kredi emergjente nga shtetet anëtare të Bashkimit Evropian, Komisioni Evropian dhe Fondi Monetar Ndërkombëtar. Dy paketat e miratuara për Greqinë përfshijnë një kredi prej 240 miliardë euro. Nga këto, sipas fondit të shpëtimit EFSF në Luksemburg rreth 107 miliardë euro janë paguar nga fondet evropiane. Përveç kësaj janë edhe 30 miliardë euro të paguara nga Fondi Monetar Ndërkombëtar. Greqia duhet të zbatojë kufizime të rrepta buxhetore

35 miliardë prej tyre ishin të destinuara vetëm për të shpëtuar bankat. Për kompensim Irlanda është e angazhuar për masa drastike kursimi. Ndryshe nga Greqia, këto masa po respektohen. Qeveria irlandeze po përpiqet, megjithatë, për të ulur normat e interesit për kreditë nga partnerët evropianë dhe për të zgjatur maturimin. Nga fundi i vitit 2013, Irlanda pritet të jetë në gjendje ta rifinancojë përsëri borxhin e saj në treg. Portugalia kapitulloi në maj të vitit 2011 para tregjeve financiare dhe kërkoi ndihmë nga eurozona. Portugalia mund të tërheqë deri nga mesi i vitit 2014, 78 miliardë € kredi emergjente. Një e treta e fondeve janë siguruar nga Fondi Monetar

Ndërkombëtar. Edhe Portugalia i plotëson kushtet dhe kërkesat e huadhënësve, megjithatë, ajo e ka shfrytëzuar tashmë brenda vitit më shumë se gjysmën e kuadrit të kredisë. Pyetja është nëse në vitin 2014 mund të jetë e nevojshme një paketë e re ndihmash. Për shkak të krizës financiare botërore të vitit 2008 Komisioni i BE-ja u ka dhënë kredi edhe disa shteteve anëtare të BE-së që nuk kanë si monedhë të tyre euron. Hungaria, Letonia dhe Rumania kanë marrë së bashku deri sot rreth 14 miliardë euro si ndihmë financiare për buxhetin. Spanja Euforia fillestare që kishte

përfshirë tregjet financiare botërore pas marrëveshjes së vendeve të Eurozonës për t’i dhënë bankave spanjolle 125 miliardë dollarë, u shua dje ndërkohë që investitorët po rishqyrtojnë kushtet e paketës së shpëtimit. Tregjet e aksioneve dje shënuan ngritje në bursat evropiane dhe ato aziatike. Indekset e aksioneve në Tokio dhe Hong Kong u rriten më shumë se 2 për qind. Edhe tregjet aksioneve në Londër, Frankfurt dhe Paris shënuan një rritje të ndjeshme në fillim të ditës. Megjithatë, në fund të ditës, tregjet evropiane u mbyllën me përqindje më të ulët se sa të premten e kaluar. Tregjet amerikane të aksioneve shënuanë një ulje prej më shumë se 1 për qind. Tregu kryesor i Spanjës, i drejtuar nga aksionet financiare, fillimisht u ngrit 4 për qind, por në fund të ditës ra më shumë se 1,5 për qind. Analistët e kanë vënë në pikëpyetje nëse ndihmat financiare për bankat e Spanjës do të dëmtojnë qeverinë spanjolle, pasi ajo përfundimisht është përgjegjëse për shlyerjen e kredive, dhe kostot e saj të huamarrjes janë duke u rritur. Spanja është në vitin e tretë të një recesioni ekonomik.

Ajo ka shkallën më të lartë të papunësisë në eurozonë dhe është duke luftuar për të rimëkëmbur ekonominë e saj. Robert Halver i Bankës Baader tha se paketa e shpëtimit i ka dhënë vetëm pak më shumë kohë vendeve të eurozonës për të zgjidhur krizën. “Problemet e Spanjës nuk janë zgjidhur, ato vetëm

janë shtyrë. Me këtë vendim eurozona ka fituar pak kohë, por problemi kryesor vazhdon të jetë ekonomia spanjolle dhe paaftësia e saj për të kryer reforma. Pra, Spanja duhet të bëjë reforma ekonomike”.

Disa punëtorë spanjollë thonë se ata shohin pak përfitim nga marrëveshja për të ndihmuar bankat. Një punonjëse e gjykatës, Felicia Lopez, tha se politikat e Kryeministrit Mariano Rajoy nuk janë të qëndrueshme. “Qeveria e Kryeministrit Rajoy po shpëton bankat duke u dhënë atyre sasi të mëdha të parave, dhe në të njëjtën kohë qeveria e tij po shkatërron jetën e qytetarëve, po shkurton pagat, përfitimet, dhe të drejtat themelore”. Spanja u bë vendi i katërt i eurozonës që ka nevojë për ndihmë financiare, pas Greqisë, Irlandës dhe Portugalisë. Të hënën, një nga vendet më të vogla të eurozonës, Qipro, tha se mund të ketë nevojë për ndihma financiare, ndoshta brenda disa ditësh. Greqia do të mbajë zgjedhje të reja parlamentare të dielën, pasi votimet e muajit të kaluar nuk nxorrën fitues të bindshëm. Ekziston frika se qeveria e re mund të vendos që Greqia të bëhet vendi i parë që del nga eurozona në vend se të zbatojë masat shtrënguese që kërkohen nga Fondi Monetar Ndërkombëtar dhe kreditorët e saj në mbarë Evropën.

« dossier

E enjte 14 qershor 2012 •

Axurrët kampionë, por edhe me fat (Itali, 1968)

Nga Skifter Këlliçi shte e para herë pas vitit 1948, pra pas prishjes së marrëdhënieve midis Shqipërisë dhe Jugosllavisë, për shkak, sipas Stalinit, se Titoja kishte tradhtuar parimet marksiste-leniniste, që përfaqësueset e futbollit të vendeve tona takoheshin në qershor të vitit 1967 midis tyre. Dhe kjo ndodhte për teka të shortit të “Euro ’68”, që i kishte përfshirë në një grup së bashku me përfaqësuesen gjermano-perëndimore. Por nuk ishin vetëm shkaqet e mësipërme ideologjike që kishin sjellë që midis vendeve tona të ekzistonte edhe një frymë armiqësie. Mbi të gjitha ishin synimet grabitqare shekullore të qarqeve shoviniste serbo-malazeze ndaj vendit tonë, të yshtura edhe nga vendimet absurde të fuqive të mëdha qysh më 1878 në Kongresin famëkeq të Berlinit dhe pastaj në Traktatin e fshehtë të Londrës më 1913, që kishin sjellë si përfundim që krahina të tëra shqiptare (Plava, Gucia pastaj Kosova e vise të tjera) t’i shkëputeshin trungut mëmë dhe t’u nënshtroheshin shtypjeve të tyre gjakatare. Dhe paradoksi është se, ndonëse në dy takimet në grup Shqipëria humbiste 0-2 në Tiranë dhe 0-4 në Beograd, duke arritur një barazim sensacional 0-0 në Tiranë me Gjermanë Federale “kapitaliste”, që ishte nënkampione e botërorit të vitit 1966 në Angli, ndihmonte krejt pa pritur që në vend të parë në këtë grup të ngjitej Jugosllavia “revizioniste”, e cila falë këtij barazimi do të arrinte të bëhej edhe nënkampione e Evropës së vitit 1968. Por le t’i shpjegojnë gjërat me radhë. Pra, UEFA këtë radhë të 31 pjesëmarrëset e “Euo ’68” ndau në 8 grupe, nga të cilat ato që zinin vendet e para do të kalonin në fazën e dytë, ku takimet do të zhvilloheshin me sistem mënjanimi. Në grupin e parë Spanja me 8 pikë la pas Çekosllovakinë me 7, Uellsin me 5 dhe Turqinë me 5 pikë. Vendimtare në këtë grup ishte fitorja e spanjollëve ndaj çekëve në Madrid 2-1. Në grupin e dytë vendin e parë e siguroi lehtësisht Bullgaria me 10 pikë, që la pas Portugalinë me 6, Suedinë me 5 dhe Norvegjinë me 3 pikë. Bashkimi Sovjetik, kampion dhe nënkampion i Evropës, me 10 pikë siguroi pa telashe vendin e parë, i ndjekur nga Greqia dhe Austria me 6 pikë dhe Finlanda me 2 pikë. Vijmë kështu te grupi ku përfshihej edhe përfaqësuesja jonë. Ajo humbi 6-0 në Dortmund në takimin me nënkampionët e botës, pastaj dy humbje me Jugosllavinë, për të cilat shkrova më sipër, dhe më 17 dhjetor të vitit 1967 priste Gjermaninë Perëndimore pa pasur asnjë fitore, asnjë barazim, pra asnjë pikë, por e betuar që t’ua shkëpuste të paktën atyre ndaj të cilëve kishte pësuar një humbje aq të thellë. Dhe skuadra jonë, e përbërë nga Dinella, Gjinali, Jorgaqi, Shllaku, Vaso, Rragami, Mema, Kazanxhi, Bizi, Pano dhe Zhega ia arriti ndaj kësaj skuadre të madhe, ku veç Bekenbauerit luanin yje të tillë të futbollit botëror si Packe, Shulc, Veber, Hëtges, Netcer, Overat, Held Lor, madje de jure ajo ishte edhe fituese e takimit, po të marrim parasysh se një gjuajtje silur e mbrojtësit Gjinali u prit nga portieri kundërshtar Uollter, kur topi kishte kaluar tutje vijës së portës, pra gol, të cilin “nuk arriti ta shihte” gjyqtari austriak Marshall. Kështu, falë këtij barazimi vendin e parë në këtë grup e zuri Jugosllavia me 6 pikë, e pasuar nga RF Gjermane me 5 dhe Shqipëria me 1 pikë. Në grupin e pestë Hungaria me 9 pikë la pas RD Gjermane me 7, Holandën me 5 dhe Danimarkën me 3 pikë. Në këtë grup, edhe pse Hungaria humbi 0-1 me gjermanolindorët, ajo u kualifilua për në fazën e dytë. Në grupin e gjashtë Italia nuk e pati të vështirë të zinte vendin e parë me 11 pikë, e

shkëputur nga Rumania me 6, Zvicra me 5 dhe Qiproja me 2 pikë. Grupin e shtatë e kryesoi Franca me 9 pikë, e pasuar nga Belgjika dhe Polonia me 7 dhe Luksemburgu me 1 pikë. Në këtë grup francezët arritën të kualifikoheshin, edhe pse humbën me belgët 1-2 në Bruksel dhe barazuan 1-1 në Paris. Në grupin e tetë vendin e parë e zuri Anglia me 9 pikë, e ndjekur nga Skocia me tetë, Uellsi me 4 dhe Irlanda e Veriut me 3 pikë. Edhe në këtë grup anglezët u mundën nga skocezët 2-3 në Gllazgou dhe arritën vetëm të barazonin në Londër 1-1. Në fazën e çerekfinaleve bëri bujë mënjanimi i Francës nga Jugosllavia, së cilës, me sa dukej, kualifikimi i papritur pas barazimit Shqipëri–RF Gjermane i kishte dhënë krahë, aq sa pas barazimit 1-1 në Paris, në ndeshjen e kthimit në Beograd ajo arriti një fitore të bujshme me rezultatin 5-1. Sovjetikët nuk e patën të vështirë të mënjanonin Hungarinë 2-0 në Budapest dhe 3-0 në Moskë. Takimet në dy çiftet e tjera Spanjë–Angli dhe Itali–Bullgari u përshkuan nga situata dramatike. Pasi kishin fituar në Londër 1-0, deri në minutën e 84-t të ndeshjes së kthimit, që u zhvillua në Madrid, anglezët dukej se i kishin humbur shpresat, sepse humbisnin 0-2, rezultat që kualifikonte spanjollët. Por pikërisht atë minutë sulmuesi anglez Kaciatore, mbiemër që në italishte do të thotë “gjahtar”, si të ishte vërtet i tillë, me një gjuajtje të saktë shënoi atë gol që në fushën e kundërshtarit u dha atyre mundësi të kalonin në gjysmëfinale. Nga ana tjetër, italianët humbën takimin e parë në Sofie 3-2 , por në ndeshjen e kthimit në Napoli, para një publiku të zjarrtë si shpërthimet vullkanike të Vezuvit, që lartësohet mbi të, me golat e Pratit dhe Domenginit përmbysën rezultatin 2-0. Kështu, nga 5 deri 10 qershor të vitit 1968 katër skuadrat finaliste, të ndara në çiftet Itali–Bashkimi Sovjetik dhe Jugosllavi–Angli, filluan betejat për titullin “kamion të Evropës”, që u zhvilluan përkatësisht në stadiumet e Napolit dhe Firences. I kam ndjekur këto ndeshje nga RAI, që shihej asokohe në Shqipëri me anë të antenave primitive, ose lehtësisht edhe nga stacionet televizive jugosllave. Këtë radhë në takimin Itali–Bashkimi Sovjetik, tepër të mërzitshëm, të zhvilluar në Napoli, Vezuvi vullkanik nuk pati “shpërthime”, mbeti pra “shterpë” dhe si pasojë edhe vetë ndeshja, që edhe me shtesën prej 2 x 15 minuta, nuk nxori në dritë të paktën një gol, që do të shpinte në finale njërën nga të dyja skuadrat. Asokohe nuk kishte hyrë në fuqi rregulli i gjuajtjeve nga pika e11-metërshit e kësisoj fatin e ndeshjes e zgjidhi shorti me monedhë: pilë a kokë. Fati i buzëqeshi Faketit, kapitenit

të axurrëve. Kështu, Italia ishte e para skuadër që arriti në finale. Të paktë ishin ata që mund të vinin në dyshim fitoren e anglezëve, që dy vjet më parë, duke mposhtur në Londër RF Gjermane të Bekenbauerit më shokë, kishin fituar Kupën e Botës ndaj jugosllavëve. Mirëpo nuk ndodhi kështu. Ballkanasit jo vetëm arritën të zmbrapsnin sulmet e pareshtura të kampionëve të botës, ku luanin portieri i famshëm Benks, Muri, Bolli, Pitersi, Bobi Carltoni, Hërsti etj., por katër minuta para mbarimit shënuan pa pritur me anë të futbollistit të tyre më të mirë, mëngjarashit Xhaiç. Kështu Italia u ndodh në takimin përmbyllës përballë Jugosllavisë, së cilës specialistët nuk u jepnin shanse, aq më tepër që takimi zhvillohej para rreth 80 mijë shikuesve italianë, që mbushnin stadiumin olimpik të Romës. (Para këtij takimi për vendin e tretë Anglia, duke fituar 2-0, me gola të B. Carltonit dhe Hërstit, kishte mposhtur Bashkimin Sovjetik). Jugosllavëve pas golit të shënuar nga Xhaiçi në minutën e 39-të u duheshin vetëm 10 minuta që të shpalleshin kampionë të Evropës. Vetëm 10 minuta, kur ata kishin zmbrapsur

tërë ato sulme të axurrëve, madje kishin qenë edhe pranë golit të dytë. Dhe ja, atë minutë në kufijtë e zonës së rreptësisë jugosllave gjyqtari zviceran Dinst, që kishte gjykuar edhe finalen Angli–RF Gjermane të Botërorit ’66 në Londër, dha një goditje dënimi për italianët. Predha e Domenginit kaloi midis këmbëve të mbrojtësve jugosllavë që kishin krijuar murin mbrojtës dhe përfundoi në rrjetë. Pastaj erdhi edhe shtesa prej 2 x 15 minuta, por rezultati nuk ndryshoi. Sipas rregullores, pas 48 orësh, po në stadiumin olimpik të Romës, për të përcaktuar skuadrën kampione u desh të zhvillohej një ndeshje tjetër, që u drejtua nga gjyqtari spanjoll Mendibi. Këtë radhë trajneri italian Valkarexhi krahas portierit të famshëm Xof, lojtarëve Burgnic, Faketi, Guarneri, Juliano etj., hodhi në “frontin e luftimeve” forca të reja, si Salvatore, Rosato, Macola, De Sisti, Riva, Anastazi dhe Italia me gola të këtyre dy të fundit në minutat 11 dhe 39, fitoi titullin “kampion”. Dhe, siç e pamë, edhe me fat, pas shortit të fituar nga Faketi, pas 120 minutave monotone të takimit Itali–Bashkimi Sovjetik. x Golashënues më mirë ishte jugosllavi Xhaiç (2 gola).

dossier • E enjte 14 qershor 2012

“Sturm und drang” dhe RF gjermane kampione e Evropës (Belgjikë, 1972)

Nga Skifter Këlliçi

ë gjermanisht “Sturm ung drang” do të thotë “stuhi dhe vrull”. Kështu quhej edhe një rrymë letrare në gjysmën e dytë të shekullit XIX, që përfaqësohej nga shkrimtarët e mëdhenj gjermanë,Gëte dhe Shiler, Lenc, Klinger etj. në gjysmën e dytë të shekullit XIX, që i hapi shtigje të reja letërsisë së këtij vendi, duke e shpënë atë në majat më të larta të letërsisë botërore. Por edhe përfaqësuesja e Gjermanisë Perëndimore pas fitores së beftë, të bujshme dhe të paparashikuar në botërorin e vitit 1954 ndaj Hungarisë së Pushkashit, Ciborit e Kocishit më shokë, titullit “Nënkampion të botës” në botërorin anglez më 1966, falë një “sturm und drangu”, që shfaqi në “Euro ’72”, e ngriti futbollin e këtij vendi në një nivel kaq të lartë në “Euro ’72”, për t’u përligjur në botërorin e’74-s, të zhvilluar në stadiumet gjermane. Edhe në “Euro ’72”, finalet e të cilit u vendos të zhvilloheshin në Belgjikë, skuadrat pjesëmarrëse u ndanë në tetë grupe nga ku të parat do të formonin katër çifte, të cilat me sistemim e mënjanimit do të vazhdonin betejat deri në finale për të përcaktuar mbretëreshën e ere të Evropës. Në grupin e parë Rumania dhe Çekosllovakia grumbulluan nga 9 pikë, duke fituar secila në fushën e vet: Çekosllovakia në Pragë 1-0 dhe Rumania në Bukuresht 2-1. Por u kualifikua e para për golaverazh më të mirë. Vendin e tretë e zuri Uellsi me 5 pikë dhe të fundit Finlanda me 1 pikë. Me 9 pikë kundrejt 7 pikëve të Bullgarisë dhe Francës në vendin e parë në grupin e dytë u rendit Hungaria. Vendin e fundit e zuri Norvegjia me 1 pikë. Për vendin e parë në grupin e tretë luftuan Anglia dhe Zvicra. Anglezët fituan në Bernë 3-2, barazuan në Londër 1-1 dhe zunë vendin e parë më 11 pikë, të pasuar nga zviceranët me 9, grekët me 3 dhe maltezët me 1 pikë. Ndryshe nga finalja e “Euro ‘64” në Madrid, kur Spanja dhe Bashkimi Sovjetik ishin ndeshur në finale dhe ku spanjollët kishin fituar 1-0 dhe ishin shpallur kampionë, këtë radhe ata “u kacagjeluan” në grupin e 4-t. Në Moskë fituan rusët 2-1, kurse takimi i zhvilluar më Madrid u mbyll në barazim 1-1. Kjo u dha mundësi rusëve të zinin vendin e parë me 10 pikë, të ndjekur nga spanjollët me 8, veriirlandezët me 6 dhe qipriotët me 0 pikë. Grupi i 5-të u përshkua nga epërsia e belgëve që më 8 pikë lanë pas Portugalinë me 7, Skocinë me 6 dhe Danimarkën me 2 pikë. Fati i vendit të parë u vendos nga takimet Belgjikë–Portogali 3-1 dhe Portugali–Belgjikë 1-1. Italianët nuk e patën problem të kualifikoheshin në grupin e 6-të me 10 pikë, kundrejt 7 pikëve të grumbulluara nga Austria, që u rendit në vendin e dytë. Çuditërisht, në Vjenë italianët fituan 3-2, kurse në Romë barazuan 1-1. Në grupin e 7-të vendi i parë i takoi Jugosllavisë, që barazoi më Holandën 0-0 në fushën kundërshtare dhe fitoi 2-0 në fushën e vet. Vendin e tretë e zuri RD Gjermane më 7 pikë dhe vendin e fundit Luksemburgu me 1 pikë.

Dhe ja më së fundi tekat e shortit vunë përsëri në një grup të 8-in dhe të fundit: Shqipërinë bri skuadrës së prirë nga Bekenbaueri ose kaizeri i futbollit gjermano-perëndimor, së bashku me skuadrat e Polonisë dhe Turqisë. Për trajnerin Shën, që kishte zënë vendin e Dervalit, të rrahur me vaj dhe me uthull, u rishfaqën retë e murrëtyera të barazimit të stëmundishëm 0-0 në Tiranë, aq më tepër që takimi i parë nuk zhvillohej para publikut gjermano-perëndimor, si më 1967, kur vendasit kishin fituar 6-0, por para publikut shqiptar, po në atë stadium të Tiranës, ku legjioni i gjermano-perëndimorëve ishte larguar gati i mundur, po të rikujtojmë golin në portën e tyre, të “pa vënë re” nga gjyqtari austriak Marshall, siç është vënë në dukje në shkrimin e kaluar. Ishte kjo arsyeja që Shëni zbriti më 17 shkurt të vitit 1971 në Tiranë një pasdite e murrme, me një skuadron që edhe sot numërohet si ndër më të mirët e historisë së futbollit gjerman dhe botëror: Majer, Fogst, Packe, Shnelinger, Veber, Bekenauer, Netcer, Overat, Grabovski, Myler, Heinkes, përballë së cilës u vunë: Dinella Gjika, Dhales, Cani, Kasmi, Ragami, Vaso, Bizi, Ziu, Ceco dhe Pano, me trajner Loro Boricin, me një reshtim taktik, që siç e kam vënë re gjatë komentimit të kësaj ndeshjeje në TVSH dhe në librin tim “Nga 2-35 në 4-4-2” shumë të mëndur, me vendosjen e Ziut si sulmues i majtë, i maskuar, për të frenuar vërshimet e mbrojtësit Fogst, në krahun e djathtë dhe mbulimin thuajse të plotë të mesfushorëve Bekenbauer, Netcer dhe Overat nga Vaso, Bizi dhe Ragami… Gjermano-perëndimorët fituan vetëm falë një goli të rastit të shënuar në pjesën e parë nga Myleri i famshëm… Në këtë grup Shqipëria zuri vendin e katërt duke grumbulluar 3 pikë, një fitore në më Turqinë 3-0 dhe barazim me Poloninë 1-1 në Tiranë. Natyrisht, e para u rendit skuadra e Shënit me

10 pikë. Në 1/8 e finaleve të zhvilluara në 29 prill të po atij viti, çifti më intrigues ishte Angli– Gjermani. Këto dy skuadra ishin përplasur në finale të botërorit të vitit 1966 në Londër, ku gjatë shtesës anglezët kishin shënuar një gol fantazmë që u kishte dhuruar kupën e botës në çerekfinalen e botërorit “Meksikë ’70”, ku këtë radhë Bekenbaueri me shokë kishin mënjanuar kampionët botërorë. Tani ishte e treta e vërteta dhe me dy takime. Në qoftë se deri atëherë veprimtaritë sportive ndërkombëtare shiheshin në Shqipëri “vjedhurisht” me antena e pastaj me “kanace”, ndeshja Angli–RF Gjermane dhe tjetra para saj, Itali–Belgjikë, u panë edhe nga sportdashësit tanë nëpërmjet ekranit të vogël, port ë transmetuara këtë radhë nga TVSH-ja, pra “ligjërisht”. Për hir të së vërtetës, u pata propozuar më parë drejtuesve të këtij institucioni se i pajisur me kufje në studio, isha në gjendje të përktheja nga italishtja dhe disi nga serbokroatishtja dhe doemos të komentoja edhe vetë çdo veprimtari sportive, sidomos ndeshje futbolli. Dhe Todi Lubonja, asokohe drejtor i përgjithshëm i TVSH-së, e pati miratuar menjëherë këtë propozim. Kështu sportdashësit, kur unë në orën 17: 00 së pasdites së 29 prillit të vitit 1972 fillova të komentoja takimin Itali– Belgjikë, që zhvillohej në Milano, nëpërmjet të komentit të Nando Martelinit, gazetarit të njohur italian të mikrofonit dhe kamerës u habitën dhe pandehën se edhe unë po kryeja të njëjtën punë si ai nga stadiumi “San Siro” i Milanos. (Sa për kureshtje ndeshja u mbyll 0-0). Por kur më 20, 30 përsëri zura të komentoja ndeshjen Angli–RF Gjermane që luhej në Londër, atëherë kuptuan se ishte e pamundur që për jo më shumë se një orë e gjysmë nga Milanoja të kisha fluturuar në Londër, e që aty në “Uembli”, ku zhvillohej kjo ndeshje, që përfundoi 3-1 për

djemtë e Shënit, të cilët u dhanë një mësim shembullor të zotëve të shtëpisë, që shumë rrallë kishin humbur në këtë stadium të mbi quajtur “Meka e futbollit anglez”. Në ndeshjen e kthimit të zhvilluar pas dy javësh, gjermanët u mjaftuan me një barazim 0-0 dhe kështu u ndodhën në çerekfinale. U kualifikuan edhe belgët, që mundën italianët, kampionët në fuqi 2-1. (Një humbje katastrofike për axurrët, që nuk do të ngrinin kokën as në botërorin e ’74-s). Po kështu edhe Hungaria me dy barazime me Rumaninë, 2-1 në Budapest dhe 2-2 në Bukuresht, pra meqë kishte shënuar më shumë gola në fushën kundërshtare. Çerekfinalist i fundit ishte Bashkimi Sovjetik që pas barazimit në Beograd 0-0, fitoi 3-0 kundër Jugosllavisë. Faza përmbyllëse u zhvillua, siç thamë, në Belgjikë, nga 14-18 qershor i vitit 1972. Në takimin e parë Belgjikë-RF Gjermane, që u luajt në Anversë, Myleri me dy të shtëna të sakta në 24’ dhe 71’ siguroi fitoren ndaj vendasve, të cilët nuk mundën veçse të shkurtonin rezultatin në 2-1 në 83’ me anë të Poleunisit. Në gjysmëfinalen tjetër, të luajtur në Liezh, Bashkimi Sovjetik me shumë vështirësi mënjanoi Hungarinë 1-0, me gol të shënuar nga Konkovi. Para finales së madhe RF Gjermane–Bashkimi Sovjetik për vendin e tretë, në takimin e zhvilluar në stadiumin “Heisel” të Brukselit , Belgjika mposhti Hungarinë 2-1, me gola të Lamberit në 24’ dhe Van Himstit në 28’, kurse hungarezët shënuan të ashtuquajturin gol të “ngushëllimit” në 53’ në anë të Kusë. Kështu më 18 qershor, po në stadiumin e mësipërm, nën drejtimin e gjyqtarit austriak, Marshall, pikërisht ai që kishte gjykuar takimin Shqipëri–RF Gjermane 0-0, të 17 dhjetorit të vitit 1967, ku “i kishte shpëtuar pa vënë re” një gol i rregullt i tanëve, që do të na kishte dhënë fitoren “kryqëzuan shpatat” RF Gjermane dhe Bashkimi Sovjetik. Është interesant të vihet në dukje se këto dy skuadra një muaj më parë ishin ndeshur në Stadiumin e ri Olimpik të Mynihut, stadium ku në shtator të po atij viti do të zhvilloheshin Lojërat Olimpike Verore. Atë mbrëmje me një lojë të mahnitshme skuadra gjermanoperëndimore kishte fituar 4-1. I njëjti skenar u përsërit edhe në këtë finale. Ekipi i Shënit, i përbërë nga Majer, Hëtges, Bekenbauer, Shvarcenbek, Brajtner, Uli Hënes, Vimer, Netcer, G. Myler dhe Heinkes fitoi 3-0, me gola dy të Mylerit në 27’ dhe 58’ dhe të Vimerit në 52’. Kështu Gjermania Federale vuri për herë të parë në kokë kurorën e “mis Evropës”. “Do të doja që skuadra ime të ruante këtë formë edhe në Botërorin ‘74”, -u shpreh Shëni pas kësaj finaleje. Kishte të drejtë, po të kemi parasysh se shumë specialistët, pasi skuadra gjermane në atë botëror u bë edhe “mis bota”, theksuan:”Fitorja ishte e gjermanëve, por nderi i holandezëve”. Këta të fundit, edhe pse humbën 1-2, dëshmuan se ishin të barabartë me skuadrën e Shënit. Sidoqoftë, ato vite futbolli gjermanoperëndimor dëshmonte se ishte fuqia më e madhe e botës. X Golashënuesi më i mirë i “Euro ’72” ishte sulmuesi Gerd Myller (RFGJ) me 3 gola.

« gossip

E enjte 14 qershor 2012 •

Si këpucët flasin për personalitetin tuaj!

Indiana Freida Pinto, një retro provokuese Ajo është një nga aktoret më të famshme në Indi dhe që tashmë njihet edhe në botë. Bëhet fjalë për 27-vjeçaren Freida Pinto, e cila ka vendosur të pozojë në një set fotografik për revistën Flaunt. Pinto vjen në këtë set mjaft provokuese, duke risjellë vitet ’50.

Mr. Bean i kthehet teatrit Aktori Rowan Atkinson, i cili njihet më tepër si Mr. Bean, pas 25 viteve do të aktrojë sërish në një shfaqje teatrore. Në versionin e ri të një komedie të Simon Gray, nga viti 1981, Atkinsons do të luajë rolin e mësuesit. “Quartermaine’s Terms” (Kushtet e Quartermaine) quhet rrëfimi ngjarja e të cilit ndodh në vitet e 60’a të shekullit të kaluar, dhe që flet për jetën e shtatë mësuesve në një shkollë angleze për të huaj. Produksioni i ri, në regji të sir Richard Eyre, do të jepet në Brighton dhe Bath (Angli) në janar të vitit të ardhshëm , e pastaj edhe në Londër, për 12 javë të tjera, njofton BBC. Komediani i njohur i tha televizionit BBC se falë rolit të Fagin, në muzikalin ‘Mackintosh’, ai sërish zbuloi dashurinë e tij për teatrin. “Kam dëshirë të luaj në teatër, sepse këtë gjë s’e kam bërë tash 20 vjet. U befasova sa këndshëm u ndjeva derisa po e aktorja Fagin’in”, deklaroi Atkinson. Ky rol ia solli atij nominimin për Çmimin Olivier, për rolin më të mirë aktorial në një muzikal. Ndryshe, Atkinson debutoi si aktor në West End, më 1981, ndërkaq famën botëror si aktor e arriti falë personazheve Mr. Bean dhe Black Adder.

rajtoini me kujdes pasi këpucët janë një tregues i personalitetit tuaj, sipas një studimi të fundit. Psikologët kanë gjetur se ngjyra, çmimi dhe stili i këpucëve të njeriut, janë një dritare e hapur drejt shpirtit. Këpucët që mund të jenë të vjetra por të pastra flasin për një tip të ndërgjegjshëm. Këpucët praktike vishen nga njerëz të këndshëm, çizmet e shkurtra nga tipat agresivë, kurse njerëzit

Mos e teproni me pirjen e ujit

Mbretëresha e telenovelave Dorismar, sexy në ‘Playboy’ Mbretëresha e telenovelave Dorismar, është shfaqur nudo në kopertinën e qershorit të Playboy Meksiko’, ku tregon format e saj të një gruaje shtatzënë. Mëmësia duket se i ka bërë shumë mirë artistes me origjinë argjentinase, bërë e famshme mbi të gjitha për soap-operan meksikane ‘Triunfi i dashurisë’. Dorimar duket më sensuale se asnjëherë duke treguar barkun dhe format e saj rrumbullake.

Në botë mbizotëron mendimi që njerëzit për shëndet duhen në ditë të pinë dy litra ujë, por sipas shkencëtarëve australianë kjo ide jo vetëm që është tërësisht e padobishme. Dr. Spero Tsindos nga Universiteti La Trobe pohon se mbizotëron mendimi që shfaqja e etjes do të thotë që jemi të dehidruar, ndërsa për të shmangur situatën e tillë të rrezikshme, pimë sasi të mëdha të ujit. Kjo rrallë ka efekt më të madh se sa hollimin e urinës. Kur jemi të etur duhemi të pimë ujë, por lëngjet i fitojmë edhe nga ushqimi dhe pijet tjera”, pohon dr. Tsindos. Profesori australian tha se si njerëzit një pjesë të mirë të nevojave ditore për lëngje i përmbushim me konsumimin e pemëve dhe perimeve, pastaj me çaje, lëngje, kafe dhe lëngje, të tjera. Dr. Tsindos po ashtu ka kritikuar pohimet që pirja e sasive të mëdha të ujit ndihmon te humbja e kilogramëve, duke theksuar se si ushqimi me përqindje të lartë të lëngjeve është zgjidhje më e mirë gjatë dobësimit.

e qetë veshin këpucë elegante dhe të kushtueshme, edhe pse ndonjëherë këpucë të pakëndshme. Ndërsa tipat liberalë janë më të shkujdesur në zgjedhjen e stilit të këpucëve. Ikonat e modës si psh Victoria Secret, kanë tendencën drejt markave të shtrejnta dhe ngjyra të ndezura të dukshme, këto lloj këpuce flasin për tipa ekstravertë. Studimi u realizua me një grup studentësh të cilëve i`u kërkua të shikonin 200 fotografi të këpucëve të ndryshme të vullnetarëve pjesëmarrës në studim, të cilët

kishin plotësuar një test personaliteti. Studentëve i’u kërkua që të mendonin për moshën, gjininë, statusin social të pjesëmarrësve dhe për stabilitetin emocional të tyre. Ajo që doli nga studimi ishte se këpucët më të mërzitshme i’u përkisnin njerëzve me vështirësi për të krijuar marrëdhënie. Këpucët shërbejnë jo vetëm për një qëllimi praktik por edhe për të përcjellë mesazhe simbolike, sipas studimit. Dhe për shkak të varacionit të tyre të shumtë ato përmbajnë informacione individuale të ndryshme.

gossip • E enjte 14 qershor 2012

Lady Gaga:

Madonna është jashtë mode Petra Nemcova dhe Sean Penn sërish bashkë

Ish-spiunia ruse i dedikohet modës Një ish-spiune e Shërbimeve Sekrete Ruse (FSB, ish-KGB), Anna Chapman, është duke korrur tashmë sukses në pasarelat e modës. 30-vjeçarja, e zbuluar nga CIA pas tentivave të saj për të infiltruar në rangjet e larta të funksionarëve amerikanë, së bashku me nëntë studentë bashkëkombas, u kthye në Rusi në 2010-n ne një operacion këmbimi me katër agjentë amerikanë të kapur në vend. Pas disa angazhimeve politike, tashmë Chapman duket se ka vendosur t’i dedikohet plotësisht botës së “show-bizz” dhe pas disa pozave erotike në disa revista për meshkuj, tashmë po i vendos hiret e saj në shërbim të modës. Stilistët Hikmet Eraslan dhe Dosso Dossi vendosën ta bënin pjesë të paradës së tyre në Turqi, ku Chapman u shoqërua në pasarelë nga dy meshkuj të veshur si agjentë sekrete. E reja deklaroi se të gjitha paratë që grumbulloi nga pjesëmarrja në këtë eveniment, do t’i dhurojë për fëmijët e varfër të qytetit të Volgogradit.

Pas një ndarje të shkurtër në 2008 aktori Sean Pean dhe modelja Petra Nemcova janë shfaqur sërish bashkë. Pen 51 vjeç është bërë një eksperrt në lidhjet me rradhët e Hollivudit. Përveç martesës me aktoren Robin Ëright dhe Madonna, Pen ka qënë i lidhur dhe me Scarlett Johansson dhe shumë të tjera. Modelja Nemcova po shtu është ndarë nga i fejuari, aktori anglez Jalmie Belman. Nemcova fatkeqësisht ka humbur të fejuarine saj formal, fotografin Simon Atlee në 2004 gjatë një cunami në Oqeanin Indian.

isa javë më parë Madonna gjatë një perfomance akuzoi se kënga e Gagas “Born This Way”, ka ngjashmëri me këngën e saj “Express your self”. Lady Gaga nuk ka bërë komente rreth këaj, por ka gjetur rastin që gjatë turit të saj në Zelandë të thotë disa fjalë drejtuar Msdonnas. “Ka njerëz që ndihen mirë kur tallen me njerëzit dhe punën e tyre, dhe mua kjo gjë nuk më bën të ndihem jo mirë, më bën të ndihem si një qënie e keqe humane. Por nuk dua të luftoj sepse më e rëndësishme për mua është të shkruaj muzikë. Dhe për gjithçka që shqetësohem është muzika. Gjërat janë shumë ndryshe tani dhe 25 vjet më parë...”, ka komentuar Gaga. Duket qartë që Gaga ka folur me respekt dhe jo urretje kundrejt Madonnas. Ajo realisht e quan Madonnan jashtë mode.

E dashura e re e Eddie Murphy

Rihanna akuzë për fotomontazh në reklamën e Armany The Sun ka publikuar lajmin se një modele irlandeze, Jahnassa Aicken, ka zëvendësuar Rihannan në reklamën e Armany xhins. Sipas The Sun, Jahnassa është një modele 27-vjeçare e cila është punësuar nga agjencia Style Akademia për të zëvendësuar Rihannan tek pjesa e trupit. The Sun ka deklaruar se trupi seksi në reklamë i përket pikërisht modeles Aicken. Rihanna është nevrikosur nga ky lajm dhe nuk ka nguruar të bombardojë me sharje në tëwtter tabloidin britanik The Sun duke bërë dhe pyetjen se kush është Jahnassa.

Eddie Murphy, 51 vjeç, prej disa javësh ka një të dashur të re dhe sigurisht shumë më të re në moshë se vetja. 28-vjeçarja Rocsi Diaz është fotografuar në plazhet e Hauai, ku aktori i komedive po kalon pushime me familjen, dhe ka treguar format e saj për të qartësuar se çfarë ka parë Murphy tek kjo vajzë. Rocsi ka udhëtuar në Hauai me aktorin e famshëm në fundjavë, ndërsa për herë të parë është parë në shoqërinë e tij muajin e kaluar.

Kulturë

E enjte 14 qershor 2012 •

PANO TAÇI, ikja e një “DASHNORI” Ndahet nga jeta poeti i dashurisë dhe erosit. Sot homazhet

Ngjyrat e Kucanës në galerinë FAP Në pikturat e tij më shumë se çdo gjë ka ngjyrë. Pikërisht ajo që përbën dhe në thelb pikturën, kolori. Tek Azem Kucana kjo ndihet thellësisht, ndaj dhe piktori e quan “Colors” ekspozitën, e cila është çelur dje në Galerinë e Fakultetit të Arteve Pamore në Tiranë, FAP. Azem Kucana, aktualisht është student në vitin e parë Master, pranë atelierit të pikturës monumentale, Fakulteti i Arteve të Bukura, Universiteti i Arteve. “Në këndvështrimin tim, piktura, bën të dukshme ndjeshmëritë, perceptimet dhe përvojën e gjithësecilit. Përpara telajos/kanavacës së bardhë unë kërkoj njollën, ngjyrën dhe linjën e munguar. Gjurmët në pikturat e mia tërheqin njëra – tjetrën. Ato teksa kërkojnë shenja e raporte grafike, provokojnë sipërfaqe e forma, ndërtuar herë nga raporte të kundërta e herë nga balancime kromatike”, shprehet vetë Kucana, ndërsa shton se në këto 20 vite eksperiencë, ngjyra në veprat e tij “ka qenë gjithnjë një element kryesor, përcaktues”. “E ndërtuar, apo e përkufizuar nga linja, ajo shtegton si refleksion i lidhjes së shpirtërores me realitetin rrethues, lulet, pemët, rrënjët, malet, njerëzit, qytetet. Në pikturat e mia, këto dy element, ngjyra dhe linja, duket se do të jenë detyra dhe pasioni i më i madh viziv”, vijon Kucana. I lindur në dhjetor 1971 në Bajram Curri, Kucana ka ndjekur në 1986-1989 Liceun Artitik “Jordan Misja” në Tiranë. Më pas 1991-1994 studion në Akademinë e Arteve, Tiranë. Është prezantuar në disa ekspozita, një pjesë e të cilave në Gjermani. Ekspozita e çelur, “Colors”, do të qëndrojë e hapur deri më 17 qershor.

johja me Mitrush Kutelin, Fishtën apo Poradecin dhe kujtimet e pabotuara me ta. Vetë Pano para pak kohësh pohoi se këto kujtime i kishte përmbledhur në një ditar nën titullin “Unë dhe jeta ime”. Shumëkush e cilësonte si bohem dhe endacak. Të dyja këto epitete mbase “i ngjisnin”, por më shumë se çdo gjë ai ishte poet dhe dashnor. Me plot pasione, me jetë të çuditshme vendosur shpesh bri rrezikut. Të gjitha këto ishin të lidhur ngushtmërisht me vargjet që shkroi. Vargje që do të jetojnë edhe sot e më pas, kur Pano Taçi nuk është më. Poeti mbylli sytë dje në moshën 83-vjeçare. Njeriu që në ditët e mbrame të jetës nuk pushoi kurrë së krijuari poezi, duket se ka shkuar në prag të vdekjes ashtu si në të gjallë të tij, me çibukun me duhan të fortë në gojë dhe vargje në shpirt. Ai nuk e kishte frikë vdekjen dhe parapëlqeu që deri në fund të dashuronte, ashtu si shumica e njerëzve nuk guxojnë. “S’më gjen gjë. Vdekja s’guxon të afrohet”, kështu do të shprehej poeti në një intervistë të tijën rreth një vit më parë, ndërsa rrëfente për kalvarin e jetës dhe vuajtjeve të tij. I braktisur nga një pjesë e mirë e familjarëve të tij dhe “njerëzit e gjakut” (motra, vëllai etj., histori që e ka pranuar vetë me gojën e tij, edhe në media), vitet e fundit jetonte në një shtëpi të vogël e modeste me qira bashkë me të dashurën e tij të dikurshme (atij i pëlqente ta quante dashnore, në kuptimin e asaj që e donte me pasion dhe ishte “e dashur” që ia donte shpirti), e kthyer pranë tij në vitet e pleqërisë. Dritës, ai i ka kushtuar edhe poezi. Poet i dashurisë, ai në fakt ishte poet i të përditshmes, pasi dashuria është ajo që jeton në çdo kohë e kudo, edhe kur nuk e shohim. Ai shkruante për brengat, dhimbjen, shokët e burgut. Por edhe për Lasgushin apo Gjergj Fishtën, të cilët i ka njohur nga afër, ashtu si dhe Ali Asllanin. Përjetoi kohën e mbretërisë, më vonë, gjatë Luftës doli edhe partizan. I dënuar më pas për idetë e tij “borgjeze”, për sjelljen e tij “kundër rregullave” dhe poezitë “e shthurrura”, Pano Taçi u burgos nga regjimi

NGA Ç‘QIELL RA

Të jetë vegim apo ëndërr, ç‘më rri gjallë thellë në sy, nga qielli ra ajo femër, që më shkoi pranë si perri?! Bëra që t‘i flas me emër, Por ç‘i thonë nuk e di, dëgjova një zë në zemër, më tha i thonë dashuri. ZOT MË BËJ KURBAT

Rrëzëllijnë sytë e prushtë, Ajo gushë e ata gjinj, ai bel jelek i ngushtë, janë tharm për poezi. Në fushë mëzi e ndal vrapin Kur shikon në valle sutën, këmbëzbathur e hedh vrapin, me mall bari i puth shputën. Romi bën hapa ta marrë, T‘i puthë gjinjtë pas një gëmushe, Ata gjinj për ç‘kanë nektar, E nishani i asaj gushe. Oh, o Zot, më bëj kurbat, si gaxho nuk jam qibar, them se do të jem me fat, kur romen për shpirt ta marr. HAPE DERËN

Zgjohu zemër e drobitur, Ç‘fle e kyçur nga vetmia, Hape derën, ka trokitur, Le të hyjë dashuria.

komunist në vitin 1947. Në atë kohë ishte përjashtuar nga shkolla dhe u përpoq të arratisej për në Greqi. Çohet në kampin e Valiasit, më pas të hapë kanale në bregdetin e Kavajës, e më vonë në Maliq për të tharë kënetën. Pikërisht këtu njeh shumë personalitete të kulturës, mes të cilëve edhe Mitrush Kutelin, me të cilët ruante shumë kujtime, një pjesë të mirë të të cilave edhe i kishte shkruar. Po këtu fut edhe kujtimet me Lasgush Poradecin. Shpresojmë se mbase këto ndonjë ditë do të mund të shohin dritën e botimit. Vetë Pano para pak kohësh pohoi se këto kujtime i kishte përmbledhur në një ditar nën titullin “Unë dhe jeta ime”. Në vitet ’60, burgoset sërish. Në atë periudhë i kishin vdekur të dy prindërit dhe kishte shumë pak që ishte martuar e kishte një djalë disamuajsh. Në këtë periudhë e braktis edhe gruaja, duke mos i dhënë mundësinë për të takuar djalin e tij për shumë vite me radhë. Ndër emrat e spikatur të letërsisë shqiptare, Pano Taçi, jeta e tij ka qenë një kalvar i pafund vuajtjesh, burgimesh dhe internimesh. Ai mbetet një ndër ata poetë që për një periudhë të gjatë ka qenë i privuar nga liria e fjalës dhe mendimit.

Ndonëse Pano Taçi ishte pjesëmarrës në Luftën Antifashiste Nacional Çlirimtare, u burgos që në vitin 1947 dhe deri në vitet ‘90, duke përjetur në pjesën më të madhe të kohës, përndjekjen dhe persekucionin e diktaturës komuniste. Ai që poetët i mendonte si perëndi dhe si “njerëz të kaltër”, ishte në fakt vetë një poet, ndër më të veçantët e shqipes. Por me gjithë këtë, vepra e tij nisi të botohej vetëm pas viteve ’90. Poezia e tij, e cila zë vend me vlerë si përfaqësuese e letërsisë shqipe, është vlerësuar nga lexuesi dhe krtika. Edhe pse në poezinë e tij spikatin motivet e mbijetesës nën regjimin totalitar komunist, fryma humaniste është një ndër veçoritë kryesore të krejt korpusit të tij letrar. Me vdekjen e tij kultura shqiptare humbi një ndër penat më të talentuara dhe letërsia shqiptare një ndër zërat më të veçantë. Ministria e Turizmit, Kulturës, Rinisë dhe Sporteve dhe Instituti i të Përndjekurve Politikë, i kanë shprehur ngushëllimet më të sinqerta të afërmve, miqve dhe kolegëve për humbjen e poetit Pano Taçi. Paraditen e sotme në hollin e Teatrit Kombëtar do të zhvillohen homazhe në nderim të figurës së tij. B.Goce

• E enjte 14 qershor 2012

Opera “Skënderbeu”, pas 44 vitesh në skenë E kompozuar nga Prenk Jakova dhe libret të Llazar Siliqit, nuk është shfaqur prej 44 vitesh, pas realizimit për herë të parë në vitin 1968. Bëhet fjalë për një nga operat më të mëdha shqiptare, “Skënderbeu”, e cila do të vijë më 18 qershor premierë në Teatrin Kombëtar të Operës dhe Baletit. Opera cilësohet si një nga produksionet më të mëdha të realizura në vitet e fundit me pjesëmarrjen e rreth 100 artistëve, mes të cilëve edhe të huaj. Mes tyre edhe regjisori ital-

ian Carlo Saletti. Sipas tij, elementët bashkëkohorë në shfaqje janë të pashmangshëm, por grupi realizues do të përpiqet t’i qëndrojë besnik sa më shumë të jetë e mundur pasqyrimit të periudhës së Mesjetës kur zhvillohen ngjarjet. “Është një opera shumë e bukur, me arie të mrekullueshme që duhet të shijohen. Jemi kujdesur, që, së pari, të kuptohet si është krijuar miti i këtij heroi. Kemi respektuar ambientin mesjetar të kohës, por elementët bashkohor ekzistojnë, pasi

Kulturë

ne nuk e dimë se si kanë lëvizur ata njerëz, kështu që qendrimet janë të ngjashme me tonat”, është shprehur regjisori Saletti. “Skënderbeu”, do të vijë i interpretuar nga Roi Stivens. Për herë të parë një tenor i huaj do të këndojë shqip në skenën shqiptare në rolin kryesor. Veç kësaj, Stivens, do të interpretojë edhe mbi një kal të vërtetë. Përveç solistëve, disa koreve e trupës së baletit, në realizimin e operës do të marrin pjesë edhe orkestra frymore dhe trupa nga forcat e armatosura.

FESTIVALI I FILMIT NË TETOVË

Për të parën herë një festival ndërkombëtar i shqiptarëve të Maqedonisë Shqipëria në hartën e kinemasë botërore

“Falja e gjakut”, filmi shqiptar më i njohur së fundi në arenën ndërkombëtare, është shfaqur dje për të parën herë edhe për publikun e Tetovës. “Falja e gjakut”, ku interpretojnë Tristan Halilaj dhe Refet Abazi, i vlerësuar për skenarin më të mirë në Festivalin e Filmit në Berlin, është pritur më së miri në Maqedoni. Ky film ishte zgjedhur të hapte Festivalin e Filmit në Tetovë, i cili po mbahet prej natës së djeshme, për tre ditë me radhë. Tetova International Film Festival (Festivali Ndërkombëtar i Filmit në Tetovë), po organizohet për të parën herë në këtë hapësirë ku jetojnë shqiptarë. Qëllimi i këtij festivali është afrimi i të gjithë artistëve të filmit dhe dashamirësve të artit me qëllim ngritjen e vetëdijes së qytetarëve, shkëmbim të ideve, prezantim të veprave kulturore para publikut. Në kuadër të këtij festivali janë planifikuar të shfaqen shuma filma nga artistë të njohur shqiptarë e të huaj. Pjesë mjaft e rëndësishme e festivalit është pjesëmarrja e regjisorëve, aktorëve dhe producentëve të njohur. “Ka evente kulturore, të cilët shenojnë një faqe të rëndësishme në jetën e një populli. Ne jemi të lumtur të vemë gurin e themelit të “Tetova International Film Festival”-ODA, për të cilin shpresojmë të bëhet pjesë e identiteti të këtij qyteti. Duke qenë që ky vit shënon 100-vjetorin e pavarësisë kombëtare, shpresojmë që këto 100 vjetët që do të pasojnë të shenojnë

ngritjen më të lartë artistike të kombit tonë. Ne urojmë që në këto 100 vjetët e ardhshme, ky festival të ndjekë gjurmët e atij të Tiranës, Prishtinës, Durrësit, Prizrenit dhe të shndërrohet në portën kryesore të komunikimit filmik të kulturës shqiptare dhe kulturave mike në Maqedoni. Duke pasur parsysh që Tetovës, nuk i kanë munguar talentet por ende i mungon një kinema, duke pasur parasysh që ngjarjet dhe historitë tona presin ende të tregohen në gjuhën e filmit, shpresoj që ky festival të shërbejë si platformë bashkëbisedimi midis krijuesve dhe bashkëqytetarëve tanë. Tetova deri më sot i ka dy universitete, urojmë që në vazhdim të ketë jo një, por dy salla teatri, jo një por dy salla kinemaje e më shumë. Ka ardhur koha të jemi krenarë për larmishmërinë e kulturës sonë”, është shprehur në fjalën e tij të hapjesë së festivalit, organizatori i tij Sabedin Selmani. Ai vijoi se Festivali Tetova International Film Festival-ODA, është hapi i parë dhe modest “për të realizuar një ëndërr të madhe që ka fjetur në shpirtin e çdo krijuesi të këtyre anëve. Por do të mbetet vetëm një ëndërr e bukur nëse të gjithë artistët dhe publiku ynë nuk kontribuojmë. Ky festival ka nevojë për mbështetjen e të gjithëve, që nga studentë deri te artistët e karrierës. Dhe vetëm si i tillë, me kontributin e gjithkujt do të arrijë të na bëjë krenarë të gjithëve një ditë”. Në kuadër të këtij festivali planifiko-

Një bashkëpunim i “Deutsche Telecom” me regjisorin e njohur Asger Leth dhe yllin e kinemasë Mads Mikkelsen sjell një lloj unik kinemaje, me filmin “Move On”, që përfshin pjesëmarrjen e publikut në role qendrore, gjatë xhirimeve, të cilat do të përfshijnë edhe Shqipërinë mes koordinimit të AMC. Shqipëria nuk është e thënë të përfshihet në filma vetëm si vend i çuditshëm, apo mes personazhesh negative. Ky është një rast krejt i ndryshëm me përvojën e shfaqjeve të deritanishme në produksione filmike. “Deutsche Telecom” ka ndërmarrë një nismë unike, duke krijuar një film të vërtetë të kalibrit ndërkombëtar, “Move On”, nën drejtimin e regjisorit të mirënjohur Asger Leth, fitues i çmimeve ndërkombëtare dhe yllin hollivudian Mads Mikkelsen. Ky i fundit është i njohur për rolet befasuese në filma si “Casino Royale”, “Tre Musketierët”, “Përbindëshat kundër Alienëve” dhe “Përplasja e Titanëve”. Projekti në fjalë, i cili është njoftuar edhe përmes një komunikate zyrtare për median nga “Cannes Film Festival” përfshin një numër të konsiderueshëm vendesh, si: Shqipëria, Austria, Bullgaria, Kroacia, Republika Çeke, Gjermania, Hungaria, Holanda etj. “Move On” është filmi i parë i këtij lloji, duke qenë se është i pari film interaktiv në botë, ku publikut i kërkohet të bashkëveprojë duke u bërë protagonist. E veçanta e këtij projekti të madh filmik është se AMC, si pjesë e Grupit “Deutsche Telecom”, po mundëson në Shqipëri përfshirjen e publikut përmes faqes së dedikuar të internetit: https://move-onfilm.al. Kështu, publiku shqiptar mund të propozojë krahas vendeve të tjera, rolin e aktores kryesore, një nga kolonat zanore, një kafshë shtëpiake për të marrë pjesë në film, faqen e parë të një gazete me një lajm tërheqës, “Një rol për ty” (për veten), “Portreti i yllit tuaj në film” (poster apo diçka tjetër), si dhe të ndajnë një udhëtim në tren me Mads Mikkelsen. hen të shfaqen shum filma nga artistë të njohur të shtetit, por edhe nga jashtë. Gjithashtu si pjesë mjaft e rëndësishme e këtij festivali do të jetë pjesëmarrja e autorëve të njohur si Isa Qosja, Andamion Murataj, Fadil Hysaj, Llazar Sekullovski etj. Në Festivalin Ndërkombëtar të Filmit në Tetovë do të shfaqen disa filmi, të cilët janë edhe në konkurrim në kategori të ndryshme. Në WIN-PANORAMA konkurrojnë filmat e shkurtër që janë të realizuar në 2010/2011/2012. Në EX.WIN-PANORAMA do të shfaqen filma të shkurtër, retrospective, jashtë konkurrence. Këta janë filma që janë shpërblyer nëpër festivale dhe që janë vlerësuar artistikisht. Në Cine Retros Panorama do të ketë projeksion të filmit të gjatë me motive nga jeta e shqiptarëve të realizuara nga autorë ose produksione të huaja. Si pjesë e programit do të përfshihen edhe Workshop-e me temë: Aktrim, Kamera, Montazh, Regji, Skenar, Fotografi etj. b.goce

“Na t’birt e shekullit të ri” sjell trupën e Mitrovicës në Tiranë Vjen si produksion i teatrit profesionist të Mitrovicës e shfaqet premierë mbrëmjen e nesërme edhe në Teatrin Kombëtar në Tiranë. “Na t’ birt e shekullit të ri”, drama e Ridvan Dibrës me regji nga Ben Apolloni do të shfaqet në sallën “Kadri Roshi”. Shfaqja u vlerësua me çmimin e tretë në konkursin mbarëkombëtar “Katarina Josipi 2010”. Me shfaqjen e kësaj premiere, Teatri i Mitrovicës shënonte edhe një ngjarje të rëndësishme në jetën dhe ecurinë e tij: shpalljen si teatër profesionist. Në të interpretojnë aktorët e rinj Leonora Hasani e Mirsad Ferati. Në hyrje të dramës së tij, autori Dibra shënon: “Një çift në krizë marrëdhëniesh e identiteti; një plak i sëmurë mes tyre; ndërgjegje të trazuara e që për “Zot” kanë veç egoizmin vetjak; raporte të paqëndrueshme e cinike me vlerat, me të kaluarën e të tashmen; një dramë “pa fund”, vazhdimi dhe zgjidhja e së cilës i lihet spektatorit…”. Shfaqja është shfaqur më parë në disa teatro të tjerë, përveç se në Mitrovicë, mes të cilëve në Teatrin Kombëtar të Prishtinës.

« speciale

Nga Doc. Dr. I. S. LARTI

ersonat që kërkojnë ta flllojnë programin e fitnesit pyesin gjithmone se si t’ia nisin. Një dëshirë e tillë duhet përkrahur. Çdo individ që nuk ka patur asnjë ankesë e fillon programin e fitnesit direkt dhe, duke u ngjitur shkallë pas shkalle, gjykon se si do të ecë. Në kohët e sotme konceptet mjekësore kanë ndryshuar shumë. Ata që pësojne infarkt në zemër kalojnë nga shtrati në kolltuk dhe pastaj në këmbe. Pra edhe me këta të sëmurë, sillemi në mënyre me aktive. Lëvizja, siç shihet, është nje ilaç i përgjithshëm.

E enjte 14 qershor 2012 •

Përpara se të nisim rrugën e fitnesit

Kur kemi probleme shëndetësore duhet trokitur në derën e mjekut specialist Pra, hapi i parë është të hedhim një sy nga shëndeti ynë. Moshat e reja, në përgjithësi nuk kanë probleme shëndetësore, gjë që sigurohet nga organet e sistemet e pakonsumuara. Më vonë trashëgimia jep frutet; në veçanti veset godasin organet e trupit, duke dhenë sëmundjet. Për të marrë një gjykim sa më të favorshëm individual, pa nevojën e mjekut, duhet t’u përgjigjemi këtyre pyetjeve me, Po ose Jo. Nr 1

Pyetjet A keni pasur shenja sëmundjesh?

Mendimi Mendimi

A vuani nga ndonjë sëmundje?

Çfarë stili jete kini, pini duhan, alkool,

Hani shumë, a bëni punë pa kriter?

A trashëgoni nga nëna, babai, gjyshërit ndonjë sëmundje?

A jeni vlerësuar ndonjëherë në një prove fizike?

Një sëmundje, në aktivitet, duhet të na verë në mendime. Nuk këshillohet kur jeni me grip, madje edhe me rrufë, të kryeni fitnes. Edhe tromboflebiti akut i anësive, diabeti i pastabilizuar, hemorragjia e stomakut ose e sistemit urinar, anemia, alergjia, cirroza e mëlçisë, infeksionet e mushkërisë, kriza epilepsie, kriza në zemër, insufiçencë të zemrës, defekte të zemrës me cianozë, aritmi e rënde qe kërkon mjekim, tension i lartë i gjakut, janë pengesa për fitnes. Kujdes! • Rrahjet e zemrës në qetësi, mbi 100 në 1 minutë. • Tensioni i rritur i gjakut 160/100 m/m Hg, ose mbi to. • % e dhjamërave të trupit. Meshkujt mbi 30%, femrat mbi 40% Kur kemi formuar një grup shoqëror, të ngjashëm me një klub shëndeti, mjeku përgjegjësi duhet të plotësoje pyetësorin e gjendjes shëndetësore. Në se një pyetjeje do t’i pergjigjeni “Po”, ju duhet të vizitoheni tek specialisti. Nr

Pyetjet

A vuani nga zemra?

A keni dhimbje gjoksi?

A keni patur të fikët ose humbje ekuilibri?

A keni patur tension të rritur mbi 140/100?

A keni probleme kockash e kyçesh?

Jeni mbi 65 vjeç dhe s’kini bërë kurrë ushtrime

A jeni mjekuar nga zemra dhe tensioni?

A ndjeni pamundësi për aktivitet fizik?

Mendimi Mendimi Po

Po Po

Duhet të tregoheni të ndershëm e të sinqertë me vetveten. Ushtrohuni në mënyrë të gëzuar, motivohuni dhe qëndroni në balancë. Shembull i një programi Nr 1 2 3 4

Aktiviteti Aerobi Koha Gjumi Energjia

Hënë Ecje 45` 7 E mirë

Martë Pushim 8 Jo e mirë

Mërkurë Ecje 30` 7 E njëjtë

Enjte Bicikletë 40` 6 E mirë

Premte Pushim 6 Jo e mirë

Shtunë Ngjitje mali 30` 7 E mirë

Dielë Biçikletë 60` 8 E mirë

Jo Jo

përshtatshme. E mira është, që e gjithë familja të përfshihet në këtë program. Kjo sot konsiderohet forma më e mirë e ecurisë për fitnes. Orari nuk ka rëndësi, mëngjes, drekë, darkë natën vonë. Më e rëndësishme është të gjeni kohën e duhur apo më të përshtatëshme. K Cooper (babai i aerobise) Pavarësisht nga kjo e thënë e rëndësishme dhe mjaft nxitëse apo motivuese e Kuperit, përfitmi më i madh i organizmit ndodh aty nga orët 10-11 paradite. Në një bllok të madh, përveç kohës së kryerjes së ushtrimit ose ushtrimeve, duhen shënuar shenjat që mund të shfaqen gjatë ngarkesës, sindromën premenstruale, gjumin, dëmtimet, etj.

Është mirë që të bëjmë kontrollet respektive, duke u orientuar nga mosha: Deri 30 vjevc kontrolle mjekësore vetëm kur ndien shqetësim. 31-39 vjeç vizitë dhe EKG në qetësi, çdo 6 muaj 40-59 vjeç vizitë dhe EKG në qetësi dhe ngarkesë çdo 6 rnuaj. Mbi 60 vjeç kontrolle më të dendura, çdo 3 rnuaj. Asnjëherë s ‘ështe vonë. Ushtrimet fizike nuk njohin as të moshuar, as të sëmurë. Ato janë jo vetëm argëtim, por edhe domosdoshmëri. Një njeri quhet aktiv, kur stërvitet të paktën 2 herë në javë dhe harxhon 3 kkal. për kg. në ditë. 1 kkal =4.2 KJ (kilo jaul) E rëndësishme është të mos harrohet planifikimi i fitnesit, gjendja ku ndodhemi, ndërtimi dhe, me vonë, ndryshimi i prograrnit. Planifikimi i fitnesit Me fitnes nuk duhet të merresh për një kohë të shkurtër, sa për t’u bërë mire, por planifiko të merresh për të gjithë jetën se është një ilaç nga më kuruesit. Për të patur një sukses të sigurt duhet të planifikosh gjithçka. Hapet kalendari dhe shënohen ditët që keni të zëna me punë. Caktohen ditët e tjera për fitnes 1-2-3 ose 5 herë në javë, në orët e

Me provat e mëposhtme ne jemi në gjendje të përcaktojmë fitnesin tonë dhe, për pasojë, të zgjedhim programin e duhur. Duke u mbështetur në një eksperiencë të shkëlqyer të Kolegjit Amerikan të Mjekësisë Sportive (KAMS), çdo individ do të gjejë, në përputhje me aftësitë e veta, një program të përshtatshem fillimi. Në veçanti fillestarët dhe për të gjithë ata që, deri në moshën 35 vjeç e më lart, nuk janë marrë asnjëherë me aktivitet fizik të planifikuar u këshillohet: Të ushtrohen me aerobizem të lehtë siç është p.sh ecja. Të rrisin gradualisht nivelin e aktivitetit fizik me aktivitete fizike me intensive. Të bëjnë ushtrime tërheqije te lehta (stretcing), në të gjithë grupet e muskujve. Disa thënie të urta Asgjë nuk e fishk dhe e shkatërron njeriun më tepër se mosaktivizimi i gjatë fizik. Aristoteli Pasuria më e madhe për njeriun është shëndeti. Ralph Waldo Emerson Jeton më shumë ai njeri, që i shijon gëzimet e kësaj jete dhe që nuk ushqen asnjë lloj xhelozie ndaj të tjerëve; zemra e të cilit nuk strehon shpirtligësi apo zemërim, që këndon shumë dhe që qan pak, që ngriheni me lindjen e diellit dhe shkon të flerë me perëndimin e tij, që pëlqen të punojë dhe di sesi të pushojë. Shirali Mislimov (Rusi, mbi 100 vjec) Midis nesh ka njerëz të shëndetshëm 80-vjeçare, që kryejnë me sukses maratonën, ndërsa jetojne edhe pleq 40-vjecarë, që nuk kane bërë ndonjëherë në jetën e tyre gjimnastikën e mëngjesit. Eksperienca botërore Lëvizjet përbëjnë burimin kryesor te shëndetit, inaktiviteti është varri i shëndetit. Lëvizjet mund të zëvendësojne ilaçet, ndërsa të gjitha ilaçet e mundshme të marra së bashku, asnjëherë nuk mund të zëvendësojnë lëvizjet. Tisso, mjek francez (shek. XVIII)

Më thuaj sa të vjetra i ke enët e gjakut të te them sa vjeç je. Rokitanski Lëvizshmëria e pamjaftueshme është dinake, sepse për një kohë të gjatë nuk jep asgjë ose shqetësimi kalon pa a vënë re, por me vonë shkatërron organizimin e njeriut. Eksperienca botërore Nga vitet 1965, koloneli i aviacionit amerikan të Dallasit, Kenneth Kuper (Cooper), hodhi idenë e tij gjeniale për të ndryshuar stilin e jetës me anën e aerobisë. Duhej vrapuar. Institucionalizimi i kësaj ideje çoi në pakësimin e epidemisë së sëmundjeve të zemrës dhe enëve të gjakut. Kjo do të ishte filozofia, sê cues Kuperi i madh i shtroi e së ardhmes. Kjo periudhë u quajt ajo rindërimit të stilit të jetës. Disa përfundime Duke iu referuar këtij informacioni, dikush mund të ketë disa njohuri në këtë fushë apo mund të marri nga një burim tjetër, një gjë është e rëndësishme, që t`i aplikojmë me durim dhe vullnet, nëpërmjet një programi vetiak pse jo dhe si një grup kompakt sipas moshave dhe punësimeve. Ku gjithësesi do të ndikojë mjaft, në rritjen e aftësive tona, për përballimin e ngarkesave tona psiko-fizike, duke na bërë mjaft rezistent për të përballuar, griprat e ndryshme dhe shumëllojshmërinë e virozave. Pra, kështu forcojmë shëndetin dhe shtojm jetëgjatësinë tonë. Sepse jeta e shëndtëshme është parësorja për një jetë të lumtur, si finalitet për një qenie njerëzore. Skema-Nr.1: Si të përmirësojmë shëndetin..! RUAJ PESHEN E DUHUR (djete, jete te rregullt e tje)

USHQIM I RREGULLT (Ha ushqim sipas vahteve e pa teprim)

KALITJE (Larje me uje te ohte)

AKTIVITETI DITOR

AKTIVITETI FIZIK

(Puna e perditeshme)

(Kryesisht aerobi)

SHËNDETI GJINMASTIKE KYÇESH

VETERREGULLIM PSIQIK

(Kraheve, durve, kembeve)

(Medito, imagjino, fantazo tje)

LARG VESEVE

ARGETIM (She tje, vizita ne parqe, vende turis ke, arkeologjike tje)

(Duhani, alkoli, drograve tje)

SHMANG STRESIN (Kendo, vallzo, kerce tje)

zbavitje • E enjte 14 qershor 2012

(METROPOLITANI) Fjalekryq 1

19 25

14 20

34 39 45

55 63

71. Pak anakronike. 72. Qe qyteti i 100 portave. 73. Ughi violinist. VERTIKAL 1. Gjysmë akordi. 2. Mund të jenë shoqëri. 3. Mund të imponojë një S.O.S. 4. Dekrettonte ukaze. 5. Ëisdom, alias Pitkin. 6. Fle në stan. 7. Një pjesë e dramës. 8. Mbyllin një koment. 9. Në mes të Nat dhe Cole të muzikës. 10. Agjenci Kombëtare Ekonomike. 11. Një garë mes firmash. 13. Eshtë Afërdita. 14. Mund të jenë kamikaze. 15. Eshtë trajtë... foljeje. 16. Institute Tregtare Civile. 17. Komik i famshëm italian. 19. Janë shenjat me... pikë. 20. Reparte Fanteria Austriake.

për… soprano. 11. Fillojnë mobilizmin. -Kanë kafshë që… zgërdhihen. -Mbyllin kurse. 12. U vra i pari. -Një transporti është edhe makina. VERTIKAL: 1. Ari i kimistit. -Qyteti i përjetshëm. 2. Më krye të klasifikimit. -Seksioni Doganor Korçë. -Një parabolë me raketë. 3. Një tabelë me…. më të dalluarit. 4. Lorenzo Cherubini në CD. -Ekstreme në hotel. 5. Gëlonin nga gladiatorët. -Mbeten në fund. -I dyti në kapitull.

21. Janë duke kundruar. 22. Juria pa ura. 27. Në krye të notarëve. 28. Janë magnetikë në kasetë. 30. Janë ata që nuk lëvizin. 32. Janë asteroidë. 35. Inicialet e Bean aktor. 36. Një Al famëkeq. 37. Tamara, shkrimtare italiane. 38. Çerma aktor. 42. Një team e NBA. 43. Me dog... hahet. 45. Agjenci Prodhimi Fier. 46. I famshëm ai i Mashkullorës. 48. Keaton aktore. 50. Qendër ditore. 52. Shteti me pasdaran. 54. Në radhë të parë. 60. Një në... FIAT. 62. Mbarojnë fare. 65. Fillojnë natën. 66. Inicialet e Banderas.

Luani Jeta ne cift do jete mjaft harmonike sot. Do jeni ne qejf dhe do beni gjithcka qe ambienti te jete i ngrohte. Momentet e intimitetit do jene teper te vecanta. Nje takim qe kane bere kohet e fundit beqaret do kthehet ne dicka me te thelle. Pergatituni per emocione dhe rrahje zemre. Financiarisht nuk do keni asnje problem. Hyrjet e parave do jene konstante, vetem vazhdoni te kujdeseni per shpenzimet.

Peshorja Nese jeni ne cift duhet te mundoheni shume e te luftoni me veten per t’i qendruar besnike partnerit. Te shumta do jene tundimet. Nen ndikimin e Diellit beqaret do i shtojne dozat e joshjes. Ka shume gjasa qe rrahjet e zemres dhe emocionet te shtohen. Mundesite nuk do mungojne, iu ngelet ju te beni zgjedhjet e duhura. Problemet financiare me ne fund do te zgjidhen.

D Q

P O L L

O P E R A C

M A T

E R

B R A N D O A

R D N G

M A

Nese kohet e fundit lidhja juaj ka kaluar nje faze te veshtire, Jupiteri do iu ndihmoje t’i vendosni gjerat ne vije. Dialogu do iu ndihmoje te stabilizoni gjithcka. Beqaret duhet ta heqin menjehere turpin nese duan te bejne per vete dike. Mos i humbni mundesite e mira qe do iu jepen. Perfitoni nga kjo dite e mire per te vene ne vend edhe te gjitha problemet financiare. Do ia dilni mbane!

7 8 9 10 11

Ujori

K A T

R E

M O D E S T E T P A N T A G R U E L

M A

O N E T E T O M

E T

V A

R E

L A E M A

A M

T O

A M

K A A P

L A N E T

K U P T

E N

I M I

M A R K A F

U M E L

S K O D A

zv/kryeredaktor: Armand Maho Mariglen Mulla

N D

Shigjetari

M U N

kryeredaktor Brahim Shima

s t a f f

E M

E P A T

Gaforrja Venusi do jete mjaft i favorshem sot per jeten tuaj ne cift. Do jeni sharmante dhe partneri do e shprehe shpesh kenaqesine e te qenit prane jush. Do ndiheni mjaft mire. beqaret duhet te jene me realiste. Mos kerkoni me ngulm personin perfekt sepse ai nuk ekziston. Buxheti do te rritet me shume sesa ju e kishit parashikuar. Nuk do keni per cfare te qaheni ne kete pike, qetesohuni.

Virgjëresha Marredhenia me partnerin do jete e mire sot dhe nuk do keni asnje problem. Do ndani me te cdo mendim apo opinion. Duhet ta dini se komunikimi eshte ajo qe e mban gjalle nje lidhje. Pasioni per beqaret? Mos e prisni sot sepse nuk do te vije. Mundohuni te merreni me dicka tjeter. Me financat nuk do merreni shume. Ato nuk do kene asnje luhatje nese tregoheni te matur.

Akrepi Qetesia do te mbizoteroje ne jeten tuaj ne cift sot. Planetet do kujdesen qe marredhenia me partnerin mos kete asnje problem dhe bashkepunimi te perforcohet. Pozicioni i yjeve ne qiellin e beqareve do favorizoje me shume miqesite sesa pasionin e zjarrte. Ne sektorin financiar nuk do keni per cfare te shqetesoheni. Situata do jete e qendrueshme edhe pse do beni ndonje shpenzim me teper.

M S K

E E V

L R

U S A

6. Ndërmarrje Industriale Rajonale. -Eshtë muzika me ouverture. 7. Institucione Autonome Tregtare. -Në radhë të parë. -I tmerrshëm ai i Kremlinit. 8. Rrallë është përgjysmë. -Fillon nga fundi. -Eshtë enë gjaku. 9. Bëjnë arte me re. -Agassi me raketë. -Tatim ku s’është ai. 10. Eshtë edhe ai polar. -Në krye të kompanisë. 11. Janë gjashtëdhjetë në minutë. -Sepse fillojnë dhe mbarojnë. 12. Ishin njerëz… B

K I

J N

F A T

M A R G A R M O D E R N I

E R R O T T

A N F L E M I N G E I

O D

T A R

U E F A N Z

B E L

U N

E N Z O D A L E M I

U M

U R B E

G R A N A T A T A A

R A S T

I D E T E

Z E T

S T E T

T E S T A M E N T

D E T A R E T A

P A R L A M E N T A R E

P A L L A T P

P A N D A R A

I K U

I M E R I

politika: albana lika, herion mesi, oli xhilaga ekonomia: brikena dervishaj sociale: pranvera kola rrethet: blerina spaho kronika: mariglen mulla kultura: blerina goce design&layout: Daniel Prifti, Gëzim Duzha

Adresa: Rr. Dull Keta, nr. 5. (Rr. e Dibrës), Tiranë

pergjigje

HORIZONTAL: 1. Vrau pa dashje Herkulin. 2. Ishte armiku më i egër i Sherlock Holmes. 3. Eshtë mbulesë… në anije. -Kufijtë e lutjes. 4. Në mes të Edgar dhe Poe. -Guinness aktor. 5. Kështu janë njerëzit démodé. 6. Yard që ndjek kriminelët. -Mdezur në aparaturë. 7. Mihali që këndon. -Mbyllin një koment. 8. Panairi i… Thackeray. -Dalë në krye. 9. Qe kryeqendra e asirëve. -Më i njohuri është ai balash. 10. Tre të parat në olimpiadë. -Një bel

Nese jeni ne cift, mundohuni t’i shprehni sa me shume ndjenjat. Mos beni gjera te cilat nuk jane ne stilin tuaj sepse partnerit nuk do i pelqeje aspak. Sinqeriteti eshte ,mbi te gjitha. Beqaret do kene nja takim te qete por interesant. Analizoni cdo gje me kujdes para se te merrni vendime te medha. Influenca tek financat do jete i dyzuar. Tregohuni sa me te arsyeshem dhe me te organizuar.

Ju qe jeni prej disa kohesh ne cift do kaloni momente te paharrueshme me partnerin tuaj. Do beni cmos qe te ndiheni te lumtur dhe do ia shprehni pa pushim ndjenjat atij. Beqaret do dalin me miqte per te festuar dicka dhe atje papritur do ndodhe takimi i shumepritur. Tregohuni sa me te hapur. ne planin material, fati do iu buzeqeshe. Do kryeni transaksione te rendesishme dhe afatgjata.

Fjalëkryqi pa skemë, fjalëkryqi i kampionëve 1

Saturni do te influencoje sektorin tuaj te dashurise sot. Dita do jete e zakonshme dhe pa ndonje histori te vecante. Beqaret do kene takime me shumice dhe do kene mundesine te krijojne edhe lidhje serioze. Merrini gjerat lehte dhe lerjani gjithcka kohes. Ne planin financiar do keni mundesi te beni edhe transaksione. Situata do jete e qendrueshme dhe pa asnje problem.

Binjakët

Duhet të nxini 32 kuti

Demi

72 40. Në krye të trupave. 41. Bërë... ditë. 44. Eshtë vend nisjeje. 47. Qyteti holandez me shishen e famshme. 49. Merren nga kamerieri. 51. Bëhet duke tejkaluar normën. 53. Me atë nxjerrin sasitë. 54. Një film i famshëm me Anna Magnani-n. 55. Një fukara për... Yoga. 56. Italia në tabela. 57. Njofton nga Italia. 58. Fillojnë natën. 59. Hapin një rubrikë. 61. Inicialet e Reitman regjisor. 63. Fillojnë periudhën. 64. Kap me elementë. 67. Ente Industriale Milaneze. 68. Inicialet e Tesla-s. 69. Mbeten në fund. 70. Ishte perëndeshë e dashurisë

Dashi

49 54

HORIZONTAL 1. Eshtë pemë. 6. Mund të japin kredi. 12. Eshtë enë pusi. 14. Janku ringut. 17. Një mund të jetë burokratike. 18. Kalifi që themelo Kairon. 19. Thonë se është mëma e dijes. 23. Ruhet në ekstreme. 24. Një pikë në kontratë. 25. Priten përgjysmë. 26. Mund të jetë i tillë edhe një burim. 28. Ekstreme për sraong. 29. Ka rivale Mediaset. 30. Janë ekipe. 31. Reed rockstar. 32. Fillojnë meloditë. 33. Qytet francez. 34. Autori i Kënngëtarja tullace. 37. Një fjalë për lart. 38. As unë as ti. 39. Është kampion... në mëngë.

Ju qe jeni ne cift do bashkepunoni shume me partnerin tuaj sot dhe do krijoni nje ambient shume te favorshem. Beqaret do jen shume te ndjeshem. Ka mundesi te provoni eksperienca te reja mjaft interesante sidomos ese personat qe do keni prane keni disa kohe qe i njihni. Situata financiare do jete kontradiktore. Dielli do iu shtyje te shpenzoni ndersa Jupiteri te kurseni sa me shume.

marketing: eligerta dyrmishi cel: 067

20 62 200

e-mail: eligertad@yahoo.com

Bricjapi Atmosfera ne cift do jete e ngrohte. Perfitoni per te rregulluar mosmarreveshjet e vogla qe keni pasur dhe te beni plane mbi te ardhmen. Beqaret ka shume gjasa te kene dashuri me shikim te pare. Me ne fund edhe ju nuk do ndiheni me vetem. Me financat duhet te tregoheni te kujdeshsem. Ndryshe nga zakonisht do jeni impulsive dhe do beni shpenzime pa menduar.

Peshqit Jeta juaj sentimentale do jete mjaft konfuze sot. Tregohuni sa me te sinqerte qe te mundni sepse perndryshe do keni probleme. Mos flirtoni me dike tjeter sepse partneri do jete shume xheloz. Beqaret nuk do kene fat dhe nuk do e gjejne personin qe kane enderruar prej kohesh. Ne planin financiar gjerat do kthehen ne favorin tuaj. Perfitoni nga influenca e Uranit per te zgjidhur veshtiresite. www. gazetametropol.com e-mail: gazetametropol@yahoo.com

« koment

E enjte 14 qershor 2012 •

A po zbatohet “Katovica”?

ëtë pyetje ma bëri miku im i fëminisë L.K, mbi shpatullat e të cilit rëndojnë 29 vjet burg. U arrestua në vitin 1961, pasi kishte strehuar një kushëririn e tij të arratisur, dhe u dënua me 25 vjet privim lirie. Ndërsa vuante dënimin në kampin e punës së detyruar të Spaçit, merr pjesë në revoltën e zhvilluar atje dhe dënohet përsëri me 25 vjet të tjerë. Përfundimisht lirohet në vitin 1990, disa muaj para përmbysjes së madhe. Pyetja e mikut më vuri në pozitë të vështirë. Kishte apo nuk kishte të drejtë? Kjo dilemë qëndronte pezull në ndërgjegjen time. Shpirtërisht nuk doja ta besoja. Pikënisja e kësaj dileme kishte qenë mbledhja e udhëheqësve komunistë të vendeve socialiste në kohën kur ky sistem kishte marrë rrokullimën. Vendi ynë nuk kishte marrë pjesë në atë mbledhje, pasi marrëzia e udhëheqjes së atëhershme e kishte bindur atë se ishte kreu i gjithë lëvizjes komuniste të botës (!). Megjithatë, vendimet e kësaj mbledhjeje kishin mbërritur edhe këtu. Miku im L.K. m’i përsëriti, nuk e di për të satën herë: “Lidhur me pluralizmin, do t’i nxitim të krijojnë parti sa të duan, të majta, të qendrës dhe të djathta, por gjithsesi këto parti duhet të kontrollohen dhe të drejtohen nga ne. Partia që do të marrë pushtetin, do të shajë komunizmin në themel e në çati. Të përndjekurit politikë do të thonë: ‘ Edhe këta e urrejnë komunizmin!’. Do të afrohen dhe do të na përkrahin. Neve na intereson karta morale e tyre. Do t’i afrojmë dhe do t’u japim punë të parëndësishme, po kurrë nuk do t’i lëmë të marrin pushtetin, sepse atëherë ata do të fillojnë të hakmerren.” Çuditërisht, unë jam një person i dyzuar. Brenda vetes sime ekziston një person i dytë, që mendon ndryshe nga i pari. Ky dyzim më ka lindur pas ndryshimeve demokratike, dhe kjo ka arsyet e veta. Tradicionalisht i përkas një familjeje me parime të djathta nacionaliste. Qysh kur isha fëmijë shikoja tim atë që mbrëmje për mbrëmje dëgjonte fshehurazi lajmet e Radio Londrës dhe i komentonte ato me miqtë e tij më të afërt. Copëza nga këto biseda i kapte edhe veshi im dhe pak nga pak tek unë u formuan këto bindje që kam sot. Fati e pruri që të burgosesha që në moshë të re dhe atje kontakti me intelektualët e rrallë që njoha bëri të vendosesha përfundimisht në krahun e së djathtës nacionaliste. Gjithmonë kam ëndërruar për lirinë. Ndaj u bashkova qysh në çastet e para me lëvizjen demokratike për përmbysjen e sistemit totalitar. Në këtë lëvizje u hodha pa asnjë paragjykim. Shikoja që pjesa dërmuese e atyre që ishin në krye të saj i përkisnin klasës së pushtetit të përmbysur. Megjithatë, kjo nuk më shqetësonte, pasi mendoja se kushdo ka të drejtë të hedhë poshtë pjesën e keqe të zemrës së tij dhe të jetojë me atë më të mirën, siç thoshte Hamleti i Shekspirit. Kushdo ka të drejtë të ngrihet edhe kundër së kaluarës së tij kur ajo nuk është e drejtë. Por para se të kryej një veprim të tillë personi duhet të reflektojë. Ai duhet të pranojë se deri atëherë kishte ndjekur një rrugë të gabuar, gjë që nuk ndodhi në asnjë rast dhe nga asnjë individ. Filluan të shajnë komunizmin “në themel dhe në çati”, por pa treguar rolin e tyre, sado të vogël, në atë sistem jonjerëzor. Kjo gjë solli që në krye të dilnin edhe disa “gojë mjalt’ e trup përlyer”, që në të kaluarën nuk linin pa thurur lavde për “mrekullitë e botës socialiste”. Kjo gjë më kujtoi një thënie të zotit Benesh, përfaqësues i grupit demokrat çek, në seancën e miratimit të rezolutës së Asamblesë Parlamentare të Këshillit të Europës “Për dënimin e krimeve të regjimeve komuniste” në vitin 2006: “Unë nuk kam frikë as nga nazizmi, as nga komunizmi, por nga lakenjtë e tyre, që i kanë ndihmuar regjimet ishkomuniste të qëndrojnë më këmbë.” Janë pikërisht këta lakenj, që sot ndodhen në pushtet apo opozitë, që e kanë bërë karakterin tim të dyzuar. Duke qenë në detyrën e kryetarit të degës së Shoqatës Antikomuniste të të Përndjekurve Politikë të Tiranës, pothuajse përditë hasem me çështje që u përkasin atyre dhe që, për fatin e keq, është shumë e vështirë të gjejnë zgjidhje. Dyzimi im më bën të dyshojë nëse një gjë e tillë vjen nga burokracia e zakonshme që ekziston në administratën shtetërore apo mosdashja e tyre. Në rast se do të ishte e para, do ta konsideroja si një pakujdesi, që shpejt mund të korrigjohej, por, po të ishte e dyta, do të më vinte shumë keq, pasi, duke qenë vetë anëtar i së djathtës, nuk do të më vinte mirë që një qeveri e së djathtës të kishte një mendim të tillë. Tani le të kthehemi në çështjet që preokupojnë më tepër të përndjekurit politikë. Natyrisht, në krye të tyre qëndron antikomunizmi. Ishte ky motivi pse iu kundërvunë komunizmit, që u dënuan dhe vuajtën për gati je gjysmë shekulli terror. Por a është luftuar komunizmi në Shqipëri? Përgjigjja është një e vetme: JO. Një gjë e tillë ra në sy edhe të vendeve demokratike të botës. Një delegacion i Kombeve të Bashkuara i kërkoi Shqipërisë qysh në marsin e vitit 2010 të dënonte krimet e komunizmit. Po për këtë qëllim më 14 dhjetor 2010 gjashtë ministra të jashtëm (i Lituanisë, Letonisë, Çekisë, Hungarisë, Rumanisë dhe Bullgarisë) i kërkuan sekretares së përgjithshme për drejtësinë të Asamblesë Parlamentare të Këshillit të Europës, zonjës Vivian Reding, dënimin e këtyre krimeve, por, për fat të keq, kjo kërkesë nuk u përkrah nga ministri ynë i Jashtëm. Çfarë u bë lidhur me këtë? Pas miratimit të një ligji që gjeti zbatim pas gati dy vjetësh, u krijua Instituti i Hetimit të Krimeve Komuniste. Ka kaluar një vit nga krijimi i tij dhe ende nuk po shohim diçka konkrete. Kur do të lejohet ky Institut të futet në kompetencat që i jep ligji? Këtë nuk e dimë. Unë mendoj se ky duhet ta fillojë punën e tij duke u mbështetur në kërkesat e parashtruara në rezolutën e Kuvendit të Shqipërisë “Për dënimin e krimeve të kryera nga regjimi komunist në Shqipëri” të vitit 2006. Cilat janë këto kërkesa? Le të analizojmë disa prej tyre, ato më kryesoret: Pika 4. Rënia e regjimit komunist në Shqipëri nuk u pasua me një hetim të krimeve të kryera prej tij, aq më tepër që autorët e këtyre krimeve nuk u përballën asnjëherë seriozisht me drejtësinë dhe nuk u kërkuan falje publike viktimave të gjenocidit komunist. Përderisa një gjë e tillë është pranuar nga parlamenti shqiptar, çfarë e pengon pushtetin gjyqësor dhe atë ekzekutiv ta zbatojnë? Megjithëse kanë kaluar gjashtë vjet nga miratimi i rezolutës në fjalë, nuk shohim asnjë shenjë për hetimin e këtyre krimeve ose një të penduar të vetëm që t’i ketë kërkuar falje viktimës së tij. Sikurse thekson rezoluta, denoncimi i krimeve të diktaturës komuniste i shër-

Nga Reshat Kripa ben shmangies së përsëritjes së krimeve të ngjashme në të ardhmen. Për këtë duhet forcuar ndërgjegjësimi i opinionit publik shqiptar për krimet çnjerëzore të kryera nga regjimi diktatorial. Pika 8. Kuvendi i Shqipërisë dënon diktatorin Enver Hoxha si ideatorin, frymëzuesin, drejtuesin dhe ekzekutuesin e sistemit më të egër diktatorial komunist në Europën Lindore, që çoi në izolimin dhe varfërimin e tejskajshëm të Shqipërisë, dhe kërkon heqjen e të gjithë titujve dhe dekoratave që i janë dhënë atij dhe bashkëpunëtorëve të tij nga regjimi komunist. Kush duhet t’ia heqë këto dekorata e tituj atij dhe të tjerëve? Unë mendoj se kjo i përket pikërisht Kuvendit të Shqipërisë, që ka miratuar këtë rezolutë dhe që udhëhiqet dhe ka në përbërjen e tij edhe të përndjekur politikë nga ai regjim. Ku është zëri i tyre? Pika 9. Kuvendi i Shqipërisë kërkon rishikimin e datave-simbol të sistemit komunist, që shënojnë instalimin e diktaturës komuniste në Shqipëri, si dhe heqjen e këtyre datave nga protokollet zyrtare shtetërore. Terma të tilla si “24 Maji”, “11 Janari”, “21 Dhjetori”, “10 Korriku”, “Komuna e Parisit” e të tjera i gjen ende në emërtimet e rrugëve, lagjeve, shesheve, shkollave, madje ato i dëgjojmë gjithmonë e më shpesh nëpër shtypin e përditshëm apo atë televiz nëpërmjet analistëve e për më tepër edhe të politikanëve tanë. Cili është organi që do t’i heqë? Mos vallë është i nevojshëm një ligj që i detyron qytetarët të mos i përdorin këto emërtime? Pika 10. Kuvendi i Shqipërisë kërkon bërjen publike të të gjitha dokumenteve që dëshmojnë krimet e regjimit komunist, përfshirë dhe dosjet e krijuara në ish-institucionet e përndjekjes dhe dënimeve politike, si Sigurimi i Shtetit, prokuroritë, gjykatat dhe komitetet e dëbim-internimeve. Përsëri e njëjta pyetje: kush do t’i bëjë të ditura këto dokumente? Ministria e Brendshme, Shërbimi Informativ Shtetëror, Instituti i Hetimit të Krimeve Komuniste apo ndokush tjetër? Pas gjashtë vjetësh përsëri asnjë përgjigje, a thua të jenë shurdh drejtuesit e këtyre institucioneve që nuk përgjigjen? Pika 11. Kuvendi i Shqipërisë kërkon hapjen e dosjeve të ishbashkëpunëtorëve të Sigurimit të Shtetit për politikanët, drejtuesit e institucioneve kushtetuese, atyre të sistemit të drejtësisë, të administratës publike qendrore e lokale, si dhe të medieve kombëtare audio-vizive apo të shkruara. Mbi njëzet vjet demokraci dhe Shqipëria është i vetmi vend i Europës Lindore që nuk ka një ligj për hapjen e dosjeve. Edhe një ligj gjysmak që u miratua dy vjet më parë u hodh poshtë, çuditërisht nga disa gjykatës të Gjykatës Kushtetuese, që prekeshin nga ky ligj. Por më e keqja është se ky fakt po përdoret për të ushtruar presion mbi disa persona të caktuar, të papëlqyer nga të dy krahët e politikës. Një gjë e tillë ra në sy edhe në rastin e zgjedhjes së Presidentit të Republikës. Kush u dha të drejtë të hetojnë disa drejtuesve të partive në këtë drejtim, kur nuk ka një ligj të tillë? Për më tepër, pse këtë hetim e bëjnë kundër dikujt që i përket shtresës së të përndjekurve politikë dhe jo kundër qindrave, për të mos thënë më shumë, që gjenden në radhët e Kuvendit, qeverisë, gjykatave, prokurorive dhe kudo në administratën qendrore e lokale si dhe mediet? Personalisht jam për hapjen dhe bërjen publike të të gjitha llojeve të dosjeve. Le të merret vesh nga të gjithë dhe për të gjithë ata që janë përlyer me sistemin diktatorial dhe atëherë, në rast se qytetarët do t’i pranojnë si të tillë me ndërgjegje, le të zënë postet për të cilat aspirojnë. Pika 15. Kuvendi i Shqipërisë mbështet hartimin e një strategjie kombëtare për eliminimin e pasojave të totalitarizmit gjysmëshekullor në Shqipëri dhe fton institucionet shtetërore të përmbushin të gjitha detyrimet ligjore lidhur me statusin e të përndjekurit politikë për integrimin, arsimimin, punësimin, strehimin dhe dëmshpërblimin e tyre në një kohë sa më të shpejtë, si dhe akordimin e një fondi për gjetjen e të zhdukurve dhe të vrarëve me apo pa gjyq për arsye politike. Pse deri tani, kur kanë kaluar gjashtë vjet, nuk është hartuar një strategji e tillë? Pse institucionet shtetërore nuk përmbushin detyrimet ligjore lidhur me statusin e të përndjekurit politikë? Me përjashtim të detyrimit për arsimin, që mendoj se është kryer, për të tjerat jemi ende larg. Njëfarë pune u bë me ligjin për dëmshpërblimin e tyre, por nuk e kuptojmë pse ky ligj ka mbetur pothuajse pezull, ndërkohë që në afatin e tij parashikohej periudha e tetë vjetve, tani, kur kanë kaluar katër vjet, nuk është përfunduar kësti i parë. Pretendohet se shkak për këtë janë amendamentet që i janë bërë këtij ligji. Unë nuk jam dakord me një mendim të tillë, pasi ai që i ka plotësuar të gjitha kërkesat e ligjit nuk ka pse të presë ata që gabojnë apo amendamentet e tjera që ndoshta nuk mund të kenë kurrë fund. Një shembull jo i mirë është edhe amendamenti i fundit që qeveria i ka drejtuar Kuvendit të Shqipërisë. Kur ka kaluar gati një vit nga dita e dërgimit në Kuvend dhe kur ky projektligj është shqyrtuar në Komisionin e Ekonomisë dhe të Ligjeve, pse nuk dërgohet në seancë plenare për miratim, por, sipas shtypit të përditshëm, qenka shtyrë për në shtator? Një nga pikat e këtij amendamenti është edhe ai i përfitimit të dëmshpërblimit me dy këste të personave me moshë mbi 85 vjeç. A e dini, zotërinj deputetë e në mënyrë të veçantë ju deputetë të përndjekur, se një pjesë e mirë e atyre që janë mbi moshën 85 vjeç janë shuar gjatë këtij viti? Një ditë më parë u shua edhe një prej tyre, poeti i nderuar Pano Taçi. Mos prisni që të shuhen të gjithë? Kjo është një mospërfillje ndaj kësaj shtrese nga ana e Kuvendit të Shqipërisë, në krye të të cilit është një e përndjekur politike. Për sa i përket caktimit të një fondi për gjetjen e të zhdukurve dhe të vrarëve me apo pa gjyq për arsye politike, mendoj se jemi shumë vonë. Një gjë e tillë duhej bërë shumë më parë. Megjithatë, patjetër duhet filluar. Familjarët duan një varr për të afërmit e tyre, ku të derdhin dy pika lot dhe ku të vendosin një tufë me lule. Duan edhe një varrezë të veçantë për të rënët, ku të mos kenë mbi krye yllin e kuq të komunizmit, atë yll që vrau dhe dënoi pasardhësit e tyre. Pika 16. Kuvendi i Shqipërisë nxit fillimin e një fushate kombëtare për ndërgjegjësimin rreth krimeve të kryera në emër të ideologjisë komuniste, duke përfshirë rishikimin e librave shkollore, shpalljen e një dite kombëtare për përkujtimin e viktimave të komunizmit, hapjen

e muzeve, përfshirë dhe rikthimin në muze të burgjeve të tmerrshme politike, si dhe ngritjen e memorialëve në nderim të shqiptarëve që u vranë për kundërvënien ndaj regjimit totalitar. Ka shumë vjet që flitet për rishikimin e librave shkollorë, por deri më sot nuk është bërë absolutisht asgjë. Të gjitha ngjarjet historike të vendit tonë në këto tekste vështrohen nën prizmin komunist. Deri kur? Nuk dihet. Ende nuk është ngritur një komision i përbërë nga specialistë të fushës për rishikimin e tyre. Sa do të pritet ende? Deri kur fëmijët tanë do të vazhdojnë të helmohen me propagandën komuniste? Me nismën e ish-ministrit të Turizmit, Kulturës, Rinisë dhe Sporteve, zotit Bujar Leskaj, data 21 maj, dita e revoltës së madhe në kampin e Spaçit, ku për tri ditë me radhë valoi flamuri kuq e zi pa yllin e urryer të komunizmit dhe ku ranë katër martirë, u shpallë Dita e Përkujtimit të Viktimave të Komunizmit. Megjithëse kanë kaluar disa vjet nga data e shpalljes, ky vendim ka mbetur vetëm në letër. Në asnjë vit shteti shqiptar nuk është kujtuar ta përkujtojë këtë datë. Madje, në mënyrë flagrante është vendosur që kjo datë të zëvendësohet me 20 shkurtin, ditën e rënies së përmendores së diktatorit. Nuk dua të hedh poshtë kontributin e lëvizjes studentore të viteve 1990-1991, por dua të theksoj se pa rezistencën dhjetravjeçare të nacionalizmit shqiptar kundër komunizmit, përmbysja e sistemit totalitar nuk do të ishte e mundur. Rezoluta bën fjalë për ngritjen e muzeve dhe rikthimin në muze të burgjeve të tmerrshme të komunizmit, por edhe kjo thirrje ka rënë në vesh të shurdhër. Shoqata jonë ka disa muaj që i ka dërguar një kërkesë Kryeministrit për kthimin në muze të burgut të Burrelit dhe të kampeve të Tepelenës dhe Spaçit, por deri më sot nuk kemi marrë asnjë përgjigje. Pse? Kjo pyetje do një përgjigje. Për sa i përket ngritjes së memorialit në përkujtim të viktimave të komunizmit, dua të theksoj se një memorial i tillë është ngritur edhe në Uashington, megjithëse Amerika nuk pati asnjë viktimë nga komunizmi. Atëherë pse nuk ngrihet? Çfarë pritet? Është folur shpesh për ngritjen e një memoriali të tillë. Janë bërë edhe premtime nga përfaqësuesit e shtetit, por deri tani asgjë. Pse? Shoqata ka propozuar që një memorial i tillë të ngrihet në vendin ku ishte vendosur përmendorja e diktatorit. Në rast se një gjë e tillë shihet si e pamundur, atëherë kryeqyteti ynë ka edhe plot sheshe të tjera të rëndësishme ku mund të ngrihet një memorial i tillë? Për fat të keq, vendin e këtij memoriali e kanë zënë mbeturinat e turpshme të sistemit komunist. Mund të përmendim këtu mozaikun në fasadën e Muzeut Historik Kombëtar apo basorelievin në fasadën e Kryeministrisë si dhe shumë të tjera të përhapura në të gjithë Shqipërinë. Pika 17. Kuvendi i Shqipërisë mbështet organizimin e një konference kombëtare me pjesëmarrjen e përfaqësuesve të parlamentit, qeverisë, partive politike, shoqatave të të persekutuarve, akademikëve, historianëve si dhe të ekspertëve të OJQ-ve për krimet e kryera nga regjimet totalitare. Pothuajse për çdo ditë në vendin tonë organizohen konferenca për çështje të ndryshme të të gjitha fushave të shoqërisë shqiptare, vetëm për çështjen e krimeve të regjimit totalitar sundon heshtja. Kur do të organizohet një konferencë e tillë? Kush do ta organizojë? Unë mendoj se mund ta organizojë Instituti i Hetimit të Krimeve Komuniste. A do ta bëjë një gjë të tillë? Do të presim dhe do të shohim. Mendoj se kjo është e domosdoshme dhe duhet thirrur sa më parë. Këto janë arsyet pse karakteri im është bërë i dyzuar. Doja të kisha një përgjigje për pyetjen e mësipërme të mikut tim, por nuk e gjeta atë. Doja të mos besoja në ekzistencën e politikës së “Katovicës”, por realiteti i vendit më tregoi të kundërtën. Megjithatë, nuk jam pesimist. Shpresoj se do të vijë dita kur këto çështje do të zgjidhen. Zgjidhja e tyre do të na heqë nga shpina një gur të rëndë, si guri i Sizifit, që rëndon mbi shpatullat tona. Ky gur i rëndë është termi “ish-i përndjekur politikë”. Deri kur do të vazhdojmë të quhemi me këtë term? Komunizmi për gati një gjysmë shekulli na quajti “armiq të popullit”, ndërsa për më se njëzet vjet quhemi “ish-të përndjekur politikë”. Unë dua ta heq nga shpatullat e mia këtë term. Dua të jem i barabartë me të gjithë shtetasit e tjerë. Ky term sikur më veçon. Nuk e di se çfarë mendojnë bashkëvuajtësit e mi, por për t’u barazuar me të gjithë të tjerët duhet të kryhen të gjitha sugjerimet që bëra më sipër. Dua t’u drejtohem përfaqësuesve kryesorë të dy forcave nacionaliste, Ballit Kombëtar dhe Lëvizjes së Legalitetit, që bëjnë pjesë në aleancën e madhe të së djathtës shqiptare, dhe bëjnë shumë mirë që bëjnë pjesë në të, se është detyra e tyre kryesore përmbushja e këtyre sugjerimeve. Le ta ngrenë zërin deri në kupë të qiellit brenda shumicës, ku bëjnë pjesë, për realizimin e tyre. Të mos harrojnë se anëtarët e partive të tyre në pjesën dërmuese janë nga shtresa e të përndjekurve politikë. Viti 2013 është viti i zgjedhjeve të përgjithshme. Ka mbetur fare pak kohë për korrigjimin e të gjithë këtyre problemeve. Megjithatë, po të ketë vullnet të mirë, gjithçka mund të realizohet. Në të kundërt me keqardhje them se do të jetë shumë vonë. Kam theksuar disa herë se kam një karakter të dyzuar. Si unë një karakter të tillë kanë edhe shumica e të përndjekurve politikë. Nuk e di si do të veprojnë para kutisë së votimit. Cila anë e karakterit do të fitojë? Është në dorën e politikës shqiptare ta vendosë. Me këtë rast dua të shkruaj edhe dy radhë për demagogjinë që po përdor Partia Socialiste lidhur me këtë çështje. Madje, paska ngritur edhe një komision me gjoja “të përndjekur politikë” për hartimin e një “strategjie të tyre”, e cila midis të tjerave do të bëjë të mundur dëmshpërblimin e atyre që jetojnë për dy vjet, ndërsa të tjerëve për katër. Para se të bëni të tilla deklarata false, zotërinj socialistë, duhet t’u kërkoni falje të përndjekurve për lumenjtë e baltës që keni hedhur mbi ta, për shprehjet e ulëta të përdorura nga kryeministrat dhe ministrat tuaj për ta. Ata nuk i besojnë më demagogjisë suaj. Ata janë të mendimit se të vetmet forca që do të mund të zgjidhin çështjet e tyre janë forcat e djathta. Mund të shkruaja më shumë për këtë çështje, por nuk po zgjatem, pasi këto gjëra i kam parashtruar në dy shkrime të miat të mëparshme, në atë me titull “Përgjigje zotit Rama”, botuar në gazetën “Metropol” nr. 2604, datë 3 mars 2012, dhe tjetrin të titulluar “Debat me zotin Rama”, botuar në gazetat “Telegraf” nr. 77 (1939), datë 3 prill dhe “Metropol” nr. 2631, datë 4 prill 2012. Këtë mos e harroni.

SPORT • E enjte 14 qershor 2012

Holanda kujtohet tepër vonë , mundet 1 : 2 nga Gjermania Në përballjen klasike midis Holandës dhe Gjermanisë kanë qenë “Panzerat” ata që kanë dalë fitimtarë nga ky takim në shifrat 1 : 2 dhe tashmë shansi i fundit për “tulipanët” për tu kualifikuar është të mundi Portugalinë në ndeshjen e fundit dhe të shpresojnë që Gjermania të mundë Danimarkën

jermania nuk e fal Holandën duke fituar në shifrat 2 : 1 dhe duke i lënë “tulipanë” me shanse minimale për kualifikim, ndërkohë që “Panzerat” thuajse e kanë të sigurt vendin e parë në grupin B, pasi vetëm një fitore e Danimarkës do t’ia rrëmbente atyre kryesimin. Një Holandë e mefshtë në fushën e lojës, nuk arriti t’i bëjë dot ballë furisë finalizuese të sulmuesit Mario Gomez, i cili në ketë ndeshje shënoi, plot 2 gola duke shpallur të hapur kandidaturën për golashënuesin më të mirë të EURO 2012, ku derimëtani ka arritur të shënojë plot 3 herë. Takimi nisi në mënyrën e duhur për Holandën, e cila arriti që të vendoste disi në vështirësi Gjermaninë për 10 minutat e para të ndeshjes, por loja e tulipanëve, sa vinte dhe bëhej më e dobët. Do të vinte pikërisht në minutën e 7-të shansi i parë për holandezët. Uesli Shnajder dërgon një top në thellësi të mbrojtjes gjermane, Robin Van Persi gjendet përballë me Manuel Nojer por, gjuajtja e tij ishte tepër e dobët për të vënë në rrezik Manuel Nojerin. Në minutën e 9-të kundërpërgjigja e Gjermanisë, e cila me anë të Mesut Ozil, i cili godet fort nga jashtë zone, preku vetëm pjesën e brendshme të shtyllës dhe përfundon direkt në duart e Stekelenburg. Në minutën e 11-të përsëri Robin Van Persi i gjendur i vetëm me portierin, godet jashtë. Forma e sulmuesit të Arsenal padyshim që nuk është më e mira në ketë EURO 2012, ndërkohë që Klas Jan Huntelar i gjendur në stol, përqesh paraqitjen e futbollistit më të mirë të Premier Ligës. Në minutën e 24-t erdhi dhe goli i parë për Gjermaninë me anë të Mario Gomez, i cili pas një pasi të Bastian Shvajnshtajger, dërgoi topin në rrjetë me anë të një gjuajtje tepër të bukur nga brenda zonës. Holanda po fillonte të mbyllej në gjysmëfushën e saj dhe Gjermania sa kalonte koha po bëhej akoma dhe më tepër kërkuese. Në minutën e 37të të ndeshjes vjen dhe rasti i radhës për Gjermaninë me anë të Holger Badshtyber, i cili godet me kokë, por Stekelenburg kundërpërgjigjet në mënyrën e duhur. 1 minutë më vonë erdhi goli i dytë i Gomez dhe i dyti për Gjermaninë. Një asist i bukur përsëri nga Shvajnshtajger, gjen të lirë në zonën e rreptësisë “SuperMarion”, i cili me një goditje të bukur nga brenda zone, dërgon shifrat në 2 : 0 në favor të Gjermanisë. Pjesa e parë përfundoi me shumë pikëpyetje për Holandën, dhe Bert Van Marvijk u detyrua të

Stërvitje me b... tek Suedia Një lojë e çuditshme e lojtarëve të kombëtares suedeze ka sjellë indinjim në vendin e tyre. 7 lojtarë të përfaqësueses së Suedisë dhe ndihmës trajneri po përpiqeshin të mbanin topin në ajër pa rënë në tokë, por në një moment portierit Johan Vilad i ra topi në tokë. Si humbës i lojës ai u ndëshkua. Dënimi ishte që të rrinte i përkulur me fytyrë nga muri dhe me të mbathurat e ulura, ndërsa lojtarët e tjerë dhe ndihmëstrajneri janë përpjekur që ta gjuajnë me top në të ndenjurat e zbuluara. Kjo stërvitje ka qenë e mbyllur për mediat, por një gazetar suedez i gazetës “Expressen” xhiroi çdo gjë me celularin e tij dhe ngjarja ka bërë bujë të madhe në mediat suedeze.

Gjobë për Rusinë dhe dënim me minus gjashtë pikë për Euro 2016 UEFA nuk i ka toleruar sjelljet e dhunshme të tifozëve rusë. Kështu institucioni drejtues i futbollit evropian ka dënuar dje me një gjobë prej 120 mijë euro dhe me minus 6 pikë për eliminatoret e Europianit të ardhshëm kombëtaren e Rusisë. Ky dënim ka ardhur për dhunën që kanë ushtruar tifozët rusë para dhe pas ndeshjes me Çekinë për Euro 2012. Pas këtij dënimi Rusia është nën vëzhgim të rreptë nga UEFA dhe në rast se tifozët e saj përsërisin fenomenet e dhunës atëherë dënimi do të jetë më i rëndë.

bënte 2 ndërrime dhe në fushën e lojës u futën Rafael Van Der Vart së bashku me Klas Jan Huntelar. Pjesa e dytë nisi tepër e vakët, me shumë pak raste. Në minutën e 52-të erdhi një mundësi “e artë” përsëri për Gjermaninë. Mbrojtësi Mats Humels merr gjithçka mbi shpatulla dhe arrin të driblojë plot 3 mbrojtës të Holandës, duke arritur dhe të finalizojë, por Stekelenburg u gjend i gatshëm për të pritur plot 2 herë goditjet e qendërmbrojtësit të

Dortmund. Me kalimin e kohës Holanda po fillonte të bëhej akoma dhe më kërkuese. Në minutën e 58-të Van Persi ka një rast shumë të mirë për të shënuar, por goditja e tij u prit nga Nojer. Ndeshja po bëhej e balancuar dhe Holanda kërkonte që të paktën të shënonte një gol, teksa në minutën e 62-të Uesli Shnajder goditi jashtë. Goli për Holandën erdhi në minutën e 73- të kur Robin Van Persi me një goditje të bukur nga jashtë zone arriti të mposhtë për herë

të parë në ketë Evropian, Manuel Nojer. Në minutën e 89-të erdhi dhe rasti për Miroslav Klosen, i cili për pak sa nuk përfitoi nga një gabim i Stekelenburg, por portieri arriti të ndreqë gjithçka. Ndeshja u mbyll në shifrat përfundimtare 1 : 2 dhe tashmë vetëm një fitore përballë Portugalisë, mund t’i japi Holandës kualifikimin, ndërkohë që Gjermania do të luajë për mbajtur kryesimin e grupit B dhe do të ketë përballë Danimarkën.

Varela, shpëtimtari i Portugalisë Portugalia ka gjetur fitoren e parë në Euro 2012-ën. Kundër Danimarkës, e cila vinte nga një fitore kundër Holandës, portugezët kanë arritur të fitojnë me rezultatin 3 : 2. Një fitore drithëruese, pasi golin e fitores “brazilianët e Evropës” e kanë shënuar tre minuta nga fundi i takimit, kur kjo sfidë ka qenë në barazim 2 : 2. Heroi i Portugalisë nuk ka qenë Ronaldo, përkundrazi ai do të kritikohet për rastet e shumta që ka shpërdoruar, por i riu Varela, i cili është futur në minutën e 84-t dhe tre minuta më vonë ka gjetur golin e fitores. Ky sukses është shpresëdhënës për Portugalinë, pasi kualifikimi për në fazën e ardhshme mbetet në duart e tyre. Portugalia është rreshtuar në fushë me skemën 4-3-3, ku nga minuta e parë në sulm ka luajtur treshja Ronaldo, Postiga, Nani. Nga ana tjetër danezët kanë luajtur me formacionin 4-5-1. Sulmuesi i vetëm ka qenë Bendtner. Situata në Grupin B ishte e tillë që Portugalisë i duhej vetëm fitorja dhe në “Arena Lviv” kombëtarja e Paulo Bentos e arrin me vështirësi, në një takim që dukej shumë i lehtë, pas avantazhit të menjëhershëm 2:0 ndaj nordikëve, me Pepen dhe Postigan. Goli i parë i Portugalisë ka ardhur në minutën e 24-

të, ku Mutinjo ka krosuar nga goditja e këndit, ndërsa Pepe me një gjuajtje me kokë e ka dërguar topin në rrjetë. Ndërsa goli i dytë ka ardhur në minutën e 36-të falë aftësive të Nanit, i cili ka dhënë një asist në zonë për Postiga, i cili nuk e ka pasur të vështirë për ta dërguar topin në rrjetë. Ndonëse në disavantazh, Danimarka nuk është dorëzuar dhe në fundin e pjesës së parë ka gjetur golin e shpresës. Eriksen ka dhënë një pasim me kokë për Bendtner, pas një krosi në zonë, dhe ky i fundit e ka pasur shumë të lehtë ta shtyjë topin në rrjetë. Në pjesën e dytë Portugalia u tërhoq për të luajtur me kundërsulme dhe në fakt ka rrezikuar shumë, por Kristiano Rolando ka zhgënjyer, duke humbur shumë raste të pafalshme. Sulmuesi i Realit të Madridit ka humbur në mënyrë të pabesueshme, ndërsa nga ana tjetër në minutën e 80-të Danimarka ka mundur të barazojë me anë të Bendtner. Me një rezultat të tillë portugezët rrezikonin eliminimin, por Varela, i cili është hedhur në fushë pas barazimit të danezëve, ka korrigjuar gabimin e Ronaldos duke shënuar golin e fitores, tre minuta nga fundi i takimit. Ky sukses e rikthen në garë Portugalinë për një vend në çerekfinale.

Çmendet PSG, pas Tiago Silvës, radhën e ka Dani Alvesh Skuadra franceze e PSG-së, e cila tashmë drejtohet nga dy ish-milanist, trajneri Karlo Ançeloti dhe drejtori teknik Leonardo, nuk di të ndalet këtë merkato vere. Mesa duket, PSG do të rikthehet në ditët e saj të lavdishme dhe kjo duket qartë në shumën e parave që ajo po harxhon këtë merkato vere. Tiago Silva Skuadra franceze tashmë mund ta quajë qendërmbrojtësin brazilian, Tiago Silvën, si lojtarë të vet. Kështu, mbas dy-tre ditësh tratativash intensive, Milani ka rënë dakord ta shesë atë në këmbim të një shifre marramendëse. Kështu, ka qenë vet presidenti i Milanit, Silvio Berluskoni, ai i cili ka pranuar transferimin e Silvës. Me një fjali të vetme, ai ka lënë gjithçka të kuptohet vet. “Nuk kisha si të mos e shisja”,- është shprehur Silvio Berluskoni, duke iu referuar 46 milion eurove që arka e Milanit do të përfitojë nga shitja e brazilianit. Reagimi i Kasanos Megjithatë, pavarësisht se arka e Milanit do të mbushet nga kjo shitje, sulmuesi i Milanit, Antonio Kasano, është shprehur se Tiago Silva ishte një lojtar shumë i rëndësishëm për Milanin, dhe kyç për të arritur suksese. “Tiago Silva ishte një lojtar shumë i rëndësishëm për ne. Pa të, nuk ka as kampionat as Ligë Kampionesh”,- është shprehur Kasano, duke rënduar kështu largimin e Tiago Silvës. Dani Alvesh Mediat franceze bëjnë të ditur se tashmë PSG pasi ka marrë Tiago Silvën, po kërkon të marrë edhe mbrojtësin e krahut të Barcelonës, brazilianin tjetër, Dani Alvesh. Madje sipas mediave franceze tratativat kanë filluar dhe sikurse me rastin e Tiago Silvës, oferta për të është marramendëse. Gjithsesi, deri më tani nuk ka ende një firmë të brazilianit, pasi Barcelona po i ‘reziston’ ofertës së çmendur të francezëve. Po ashtu përflitet edhe për Ibrahimoviç ndonëse asnjë burim zyrtar nuk e konfirmon ende një gjë të tillë.

Di Mateo rinovon me Çelsin Trajneri i Çelsit, Di Mateo, ka rinovuar kontratën e tij me klubin londinez edhe për dy sezone të tjera. Trajneri italian i Çelsit është shprehur shumë i lumtur për këtë rinovim, teksa faktor kyç për të mbërritur deri këtu ka qenë sigurisht fitorja e Ligës së Kampioneve. Pas rinovimit ai është shprehur mjaft i lumtur. “Është e qartë që jam i mallëngjyer që jam rizgjedhur trajner edhe për dy sezone të tjera. Kemi arritur një sukses madhështor sezonin e kaluar që bëri edhe histori në këtë klub të madh. Qëllimi ynë është të vazhdojmë të ndërtojmë mbi këto baza që kemi hedhur”,- tha Di Mateo pas rinovimit.

« reklamË

E enjte 14 qershor 2012 •