Plani Tiranes, vrasin vjerren, Florie Peci

Page 1

»8

Ilir Meta takim me LGI Berat

“Konfliktet e padenja pjesë e së shkuarës, të fokusohemi te punësimi” E shtunë

16 shkurt 2013 Viti IX, Nr. 2899 Tel: 04 2 233 991 Fax: 04 2 233 998 Çmimi: 30 lekë • € 1.5

gazetametropol.com

Çudia pas 22 vjetësh

Banesat që legalizohen, pronarët që kompensohen Shqipëria në Berlinale Publikohen në Fletoren Zyrtare emrat e rinj që marrin tapinë e shtëpisë. Ndryshon masa e kompensimit për disa ish-pronarë »20-22

me Enver Hoxhën e »19 stampuar në Shpirag

Plani rregullues

Ku do të ndërtohet në Tiranë

Vrasin vjehrrën

Pasi e godet me mjete të forta, i hedh vaj të nxehtë në vesh Nuset e shtëpisë jetonin së bashku me vjehrrën. Ngjarja pas një sherri në familje. Pranon krimin në polici

»9

Flasin shoqet

Florie Peçi s’kishte të dashur, shtatzënia gjatë mjekimit Përdhunuesi ka shfrytëzuar faktin që studentja nuk ishte e aftë mendërisht dhe fizikisht. Dyshimi mbetet gjatë terapisë »7

Dossier/ 1945

Enver Hoxha i kërkon Francës riatdhesimin e shqiptarëve për t’i burgosur Letërkëmbimi me ushtarakët e lartë menjëherë pas marrjes së pushtetit. Frika nga reagimi i shqiptarëve jashtë kufijve »18-19

Ndryshon skema e funksionimit të tet unazave në kryeqy

Zgjerimi i rrugëve që edhe me komunat n rrethojnë Tiranë

Debat për 5-vjetorin e Kosovës

Projekt për korsi të rezervuara për rët biçikletat dhe moto

»2

Berisha: S’kërkojmë territore. Rama: S’u ftuam në ceremoni 21 janari

Prokuroria apelon gjykatën, kërkon shpalljen fajtor Prendi dhe Llupo do të përballen sërish me akuzën e vrasjes së protestuesve të 21 janarit. Pretendimet e hetuesve »6

Skandali me zgjedhjet

Opinion Nga Bejto Malo

PS shpërndan “mandata” në ditën e Shën Valentinit

»11

Nga Elvis Kotini

Komunat publikojnë listat e votimit Teoritë ekonomike të vitit 2011 të pakorrigjuara »3 në kohë krize »10


02

« politikë

E shtunë 16 shkurt 2013 •

Kuvendi organizon seancë solemne për 5-vjetorin e pavarësisë së Kosovës

“Pavarësia - kryevepra e shqiptarëve” Berisha e Topalli nderojnë kontributin e Ibrahim Rugovës Ervin Koçi

K

uvendi zhvilloi dje një seancë solemne me rastin e 5-vjetorit të shpalljes së pavarësisë së Republikës së Kosovës. Nga ana e deputetëve shqiptarë ishin të pranishëm vetëm ata të mazhorancës, pasi në sallë mungonin përfaqësuesit e Partisë Socialiste. Gjithashtu në këtë përkujtim të 5-vjetorit të pavarësisë së Kosovës mori pjesë edhe trupi diplomatik i akredituar në Tiranë si dhe Presidenti i Republikës. Në nisje të seancës kryeparlamentarja Topalli tha se në këtë seancë nderohej një nga ngjarjet më historike të kombit tonë. “Sot ne kemi menduar të organizojmë një ceremoni të veçantë për një ngjarje historike. Pas dy ditësh festohet 5-vjetori i pavarësisë së Kosovës, ngjarja më e madhe besoj pas pavarësisë së Shqipërisë që nga koha e Skënderbeut. Ne kemi festuar me krenarinë tonë të ligjshme ëndrrën tonë. Gjëja e parë që të vjen në mendje është se ishin shqiptarët e Kosovës ata që ideuan pavarësinë e Shqipërisë”, - tha Topalli. Kryeparlamentarja u shpreh se në këtë ditë nderohej edhe ideatori i pavarësisë së Kosovës, Ibrahim Rugova, që njihet ndryshe edhe si “Gandi shqiptar”. Topalli nënvizoi më tej se Kosova ka avancuar në rrugën e integrimit dhe shtoi se pikërisht atje do të ndodhë bashkimi i shqiptarëve në Europë. Kryeministri Gjatë fjalës së tij në seancën solemne të Kuvendit në kuadër të shpalljes së pavarësisë së Kosovës Kryeministri Berisha theksoi se liria e Kosovës është kryevepra më e madhe e shqiptarëve që nga luftërat e Skënderbeut deri në ditët e sotme. “Pavarësia e Kosovës përbën ngjarjen më të madhe pas Luftës së Dytë Botërore jo vetëm në lirinë e shqiptarëve, por në lirinë e Ballkanit dhe kontinentit. Sot ne nderojmë jo vetëm një 5-vjetor, por nderojmë 125 vjet e më shumë luftëra, përpjekje mbinjerëzore të shqiptarëve të Kosovës kundër padrejtësive që u projektuan ndaj tyre, luftën dhe përpjekjen e tyre për liri dhe dinjitet kombëtar. Sot nderojmë burrat e gratë e Kosovës, që bënë që flakët e lirisë të mos shuheshin kurrë në këtë tokë shqiptare. Sot ne nderojmë burrin-vigan të kombit shqiptar, një nga personalitetet më të shquara të historisë sonë kombëtare, ishpresidentin Ibrahim Rugova. Ne nderojmë ish-presidentin Rugova sepse në një rast unik të Ballkanit dhe në Europës ai zgjodhi rrugën paqësore për të promovuar një kauzë të drejtë: çështjen e shqiptarëve të Kosovës”, - u shpreh Kryeministri. Kosova u shpall e pavarur më 17 shkurt 2008 e deri më sot është njohur nga 96 vende në mbarë botën.

Berisha: Nacionalizmi shqiptar pa pretendime territoriale Gjatë fjalës së tij të mbajtur dje në seancën solemne të pesëvjetorit të pavarësisë së Kosovës shefi i kabinetit qeverisës theksi se nacionalizmi shqiptar nuk fokusohet në pretendime territoriale. Ai vuri theksin te rëndësia që kishte kjo ditë për kombin shqiptar. Sipas shefit të qeverisë, ish-presidenti Rugova dëshmoi se nacionalizmi shqiptar bazohet në shpirtin e lirisë dhe interesin jetik kombëtar.

“Nacionalizmi shqiptar është forca udhëheqëse e çdo shqiptari për të realizuar qëllimet më fisnike të kombit tonë, për të realizuar projektin e madh të integrimit në Europë, për të realizuar bashkimin e shqiptarëve njëri me tjetrin, për të realizuar aspiratat e shumë gjeneratave, që u sakrifikuan për lirinë dhe dinjitetin shqiptar. Ky nacionalizëm nuk ka pretendime territoriale, nuk bazohet në doktrina

shfarosëse, siç bazohen nacionalizmat që na rrethojnë. Ky nacionalizëm bazohet në vlerat më themelore, ndaj dhe ne jemi krenarë për nacionalizmin tonë”, - u shpreh Berisha. Më tej kreu i qeverisë shprehu mirënjohjen e tij për luftëtarët e lirisë së Kosovës si dhe aleatët ndërkombëtarë, që vendosën në vitin 1999 të ndërmerrnin ofensivën ajrore të NATO-s në mbrojtje të shqiptarëve në Kosovë.

PS e Kukësit

Dogjani: Rama frymë bajraktarizmi në parti Deputeti i PS-së për Kukësin, Asllan Dogjani, i mbështetur nga 250 anëtarë të bazës, ka kërkuar që të anulohet një vendim i kreut Edi Rama për emërimin e drejtuesit të ri të partisë për këtë qytet. Përmes një vendimi Rama ka shkarkuar kreun aktual të PS-së Ylber Duraku dhe ka emëruar ish-kryetarin e mëparshëm Skënder Ahmeti. Sipas Dogjanit, një vendim tillë bie ndesh me demokracinë e brendshme të partisë, me statutin e saj dhe përbën një shkelje. “Ne i kemi bërë një letër të firmosur nga mbi 250 anëtarë të PS-së, ku i kërkojmë kryetarit të partisë të respektohet struktura, të merret opinioni i tyre dhe kush synon të dalë kryetar i PS-së në Kukës, të dalë nëpërmjet votës. Sa herë janë kërkuar në protesta e demonstrata, socialistët e Kukësit kanë qenë të gatshëm, ndërsa kur vendoset për kryetarin e partisë, atyre nuk u merret mendimi”, - u shpreh Dogjani. Sipas tij, veprimi i Ramës është rrjedhojë e një fryme bajraktarizmi dhe diktature që po instalohet në Partinë Socialiste.

Kuvendi seancë solemne për 5-vjetorin e pavarësisë së Kosovës, mungon opozita parlamentare

Kreu Rama: Nuk morëm ftesë nga organizatorët “Mazhoranca e përdori pavarësinë e Kosovës për të bërë një seancë tinëzare” Partia Socialiste nuk ishte e pranishme në seancën solemne me rastin e 5-vjetorit të pavarësisë së Kosovës. Sipas vetë kreut të PS-së Edi Rama, kjo mungesë erdhi për faktin se kjo forcë parlamentare nuk mori asnjë ftesë nga organizatorët. Në vlerësimin e tij, qeveria inskenoi një seancë për të larë gojën, duke pasur si qëllim sulmin tinëzar ndaj opozitës. Për më tepër, sipas tij, deklaratat e lëshuara në këtë aktivitet ishin kryekëput elektorale. E ardhur në atë format, kjo seancë dhe organizatorët e saj u konsideruan nga lideri i opozitës si “një inskenim patriotik me qëllim elektoral”. “Mazhoranca përdori pavarësinë e Kosovës për të bërë një seancë tinëzare. Kjo qeveri e turpëron të gjithë kombin me veprimet e saj. U inskenua një seancë vetëm për të larë gojën. Gjoja seancë të posaçme për ditën historike të Kosovës. E vërtetë që Partia Socialiste nuk u lajmërua ndonjëherë. Pesëvjetori i shpalljes së Kosovës shtet nuk kërkonte një seancë nacionaliste, por një seancë me të ftuar

Shëndetësia

specialë dhe me përgatitjen e duhur. Dhe kjo nuk ndodhi dhe nuk mund të ndodhë, sepse Kosova shqiptare dhe “kombi i ndarë në 5 shtete”, siç e quan kryeministri në ikje, është material elektoral, edhe kjo seanca tinëzare në emër të Kosovës nuk ishte gjë tjetër veçse një inskenim patriotik me qëllim elektoral. Këta janë dashnorët e mëdhenj të Shqipërisë, këta janë atdhetarët që përvëlohen

për Kosovën sa për të marrë ca pikë me shumë lëshojë retorika turbofolku nacionalist”, - vuri në dukje Rama lidhur me një çështje të tillë. Por akuzat dhe kritikat nuk u ndalën këtu. Rama shkoi më tej. Ai akuzoi ashpër Kryeministrin Berisha për lidhje me Sllobodan Millosheviçin gjatë luftës së Kosovës. “Në luftën për pushtet ndër vite furnizuan me armë Millosheviçin, persekutuan liderët UÇK-së”, - tha Rama.

Gërdeci

Rama takim me mjekët për programin

Kreu i PS takon familjarët e tragjedisë

Kryetari i Partisë Socialiste, Edi Rama, zhvilloi dje një takim me mjekë nga rrethe të ndryshme, ku u diskutua mbi sistemin shëndetësor në Shqipëri. Sipas tij, programi i PS-së përfshin një nga reformat më radikale dhe më të vështirat që do bëhen në sistemin shëndetësor. “Reforma që ne propozojmë është më radikalja dhe më e vështira në gjithë paketën që kemi planifikuar ‘Për një Rilindje Shqiptare”. Por ia vlen, është njësoj si një terapi për të ndërmarrë përpjekjen e fundit dhe atë më të rëndësishme për një të sëmurë që po të ikën nga duart. Në fund të mandatit tonë të parë ata që më 23 qershor do të na votojnë për të përqafuar vizionin tonë, do të votojnë faktin se shëndeti është mall që blihet dhe kur nuk ke lekë dhe nuk e ble dot”, - u shpreh Rama.

“21 janari dhe Gërdeci jo vetëm që nuk kanë mbaruar, por nuk kanë filluar të gjykohen. Kjo është bindja dhe ky është angazhimi ynë”, - kjo ishte garancia e dhënë dje nga ana e kryetarit të Partisë Socialiste Edi Rama për familjarët e viktimave të Gërdecit, me të cilët zhvilloi një takim të veçantë. Kryesocialisti i siguroi për angazhimin maksimal të kësaj force politike për të vendosur drejtësinë e munguar pas 23 qershorit. “21 janari dhe Gërdeci, dy goditje që janë paralizuese për çdo njeri që shpreson se këtu mund të ketë ndonjëherë drejtësi, por që nuk duhet të na dekurajojnë, përkundrazi, të na shtojnë vullnetin, duhet të na shtojnë edhe fuqinë që t’i kundërvihemi kësaj të keqeje që ka mbërthyer për fyti Shqipërinë”, - vlerësoi Rama.


politikë • E shtunë 16 shkurt 2013

»

03

Hapet rruga për zgjerimin e kryeqytetit, investime edhe në komunat përreth qytetit

KKRT miraton planin urbanistik të Tiranës Plani i ri i Tiranës, investimet në të gjithë sektorët e kryeqytetit Ervin Koçi

K

ëshilli Kombëtar i Rregullimit të Territorit miratoi me unanimitet planin e ri urbanistik të Tiranës. Ky plan ka parashikuar që investimet të bëhen në bashkëpunim me komunat përreth Tiranës. Marrëveshjet në fjalë janë nënshkruar me Bashkinë e Kamzës, komunën e Paskuqanit, të Dajtit, të Farkës, Kasharit dhe Bërxullit. Kjo është bërë me qëllim që zhvillimi i qytetit të përfshijë edhe komunat dhe bashkitë përreth saj. Sipas planit urbanistik të miratuar, Tirana do të ndahet në 13 qendra, që do të ofrojnë shërbimet e tanishme të qytetit. Krahas kësaj, në hartimin e draftit të miratuar dje u është dhënë një rëndësi e veçantë hapësirave të gjelbra. Konkretisht, nëpërmjet zbatimit të planit urbanistik synohet që hapësira e gjelbër të shkojë në 4.2 metra katror për një banor, nga 0.8 metër katror që është tani. Plani i përgjithshëm vendor propozon krijimin në qytet të 40 territoreve të reja, ose 340 hektarë hapësira të gjelbra dhe 14 territore të reja sportive, krahas atyre ekzistuese. Po kështu Plani i Përgjithshëm Rregullues i Tiranës parashikon krijimin e parqeve të përbashkëta rajonale mes Tiranës dhe komunave përreth, si Farka, Paskuqani etj. Investimet Tirana do të ketë një sistem rrugor unazor, ku përveç unazës ekzistuese do të ndërtohen edhe katër unaza të tjera. Këto do të ndihmojnë ndjeshëm në lehtësimin e trafikut brenda Tiranës dhe trafikut që lidh Tiranën me zonën metropolitane. Zhvillimi i transportit publik synon të zgjerojë më tej rrjetin e transportit publik në aspektet e zhvillimit të linjave të tramvajit, të transportit më autobusë, zhvillimit in-

Rrjetet e kabllove të telefonisë, internetit dhe elektrikut do të kalojnë nën tokë, me qëllim shmangien e rreziqeve për shëndetin publik, lehtësimin e mirëmbajtjes nëpërmjet krijimit të databaseve me informacione të plota për rrjetet përkatëse, lehtësimin e lëvizjes së këmbësorëve, si dhe krijimin e një imazhi dinjitoz europiane për kryeqytetin e Shqipërisë. Platforma e Tiranës dixhitale është një tjetër faktor përcaktues për modernizimin e infrastrukturës dixhitale të qytetit.

Krijimi i korsive të rezervuara për biçikletat si dhe sistemimi e zgjerimi i trotuareve. Hapësirat për lëvizjen e këmbësoreve dhe biçikletave do të jenë të sigurta. Trotuaret, kalimet nga njëra anë e rrugës në tjetrën, si dhe korsitë e biçikletave do të ndërtohen në mënyrë të tillë që të hyjnë në konflikt me faktorë të jashtëm, si: trafiku i mjeteve, elementet arkitekturore, rrjetet inxhinierike, që pengojnë hapësirën e lëvizjes, etj.

Replika e Topit: Vërtetoje ose drejtësi

Berisha: Topi shiti karrigen për 3 leje ndërtimi Gjatë miratimit të planit të ri urbanistik të Tiranës Kryeministri Berisha hodhi akuza të forta ndaj ish-kryetarit të Bashkisë Edi Rama, që e ka cilësuar “kryetar i babëzisë, që synonte vazhdimin e betonimit të Tiranës”. Krahas Ramës shefi i ekzekutivit sulmoi edhe ish-presidentin Bamir Topi, të cilin e akuzoi për shitjen e karriges së kreut të shtetit për të përfituar 3 leje ndërtimi në Tiranë nga ish-kryetari Rama. “Ish-kryetari i Bashkisë do të regjistrohet në historinë e Shqipërisë si kryetar i babëzisë. Përgëzoj Bashkinë e Tiranës për guximin e madh që tregoi për të anuluar planin që ishte bazuar kryekëput në politikën e ndëshkimit dhe shpërblimit. Shpërbleheshin dhe korruptoheshin zyrtarë të lartë, përfshirë kryetarin e shtetit, që shiti karrigen për 3 leje ndërtimi”, - u shpreh Kryeministri Berisha. Për këtë akuzë ka reaguar Bamir Topi, duke e cilësuar akuzën e Berishës si të pavërtetë dhe se do ta padis Kryeministrin për shpifje. termodal dhe hekurudhor. Plani i përgjithshëm vendor parashikon ndërtimin e një terminali të transportit intermodal, së bashku me rivendosjen e stacionit të trenit të Tiranës, zhvillimin e linjave të tramit përveç sistemit të autobusëve. Po kështu në planin e përgjithshëm vendor parashikohet ndërtimi i 11 parkimeve publike, të vendosura kryesisht në qendër të qytetit. Veç këtyre plani për herë të parë shoqëro-

het me plan infrastrukturash me investime publike në ujësjellës e kanalizime, në shkolla, çerdhe etj., përpara se të bëhet ndërtimi. Ky plan urban ka parashikuar edhe ndërtimin e më shumë godinave të arsimit shkollor dhe parashkollor. Kjo vjen për arsye të zgjerimit të qyteti dhe për rrjedhojë planifikohet që të ndërtohen 101 çerdhe të reja, 55 kopshte, 25 shkolla 9-vjeçare dhe 6 shkolla të mesme.

Basha: Plani urbanistik gjithëpërfshirës dhe transparent Në mbledhjen e Këshillit Kombëtar të Rregullimit të Territorit Kryebashkiaku Basha u shpreh se sot do të miratohet plani i Tiranës metropolitane. “Pas 23 vjetësh ne vijmë para këtij Këshilli

për vendimmarrjen finale, për të shfuqizuar planin e fundit në fuqi: atë të vitit 1989”, - tha Basha. Për vënien në zbatim të planit të ri urbanistik të kryeqytetit Basha u shpreh se udhëhiqet nga dy parime:

transparenca dhe gjithëpërfshirja. “Ky është plani i shekullit të 21-të. Do të bëjmë të mundur që qytetarët e Tiranës ta gëzojnë atë. Për hartimin e tij janë përfshirë të gjithë ekspertët e këtij vendi nga ekonomia, inxhinieria etj.”, - tha ai. Plani i ri urbanistik i Tiranës u miratua në fund të muajt dhjetor të vitit 2012.

204 njësi vendore me probleme në lista dhe përcaktimin e QV-ve

Dy qendra votimi me listat e zgjedhësve të 2011 KQZ u tërheq veshin drejtuesve vendorë: Zbatoni urdhrin! Dy qendra votimi kanë paraqitur të njëjtat lista zgjedhësish si në zgjedhjet vendore të 2011-s. Konstatimi vjen nga Komisioni Qendror i Zgjedhjeve, i cili apelon për përshpejtimin e punës nga ana e drejtuesve vendorë, pasi këtë e parashikon edhe Kodi Zgjedhor. Sipas njoftimit për shtyp të KQZ-së, nga 301 njësitë vendore që kanë sjellë informacion, 204 prej tyre kanë përmbushur detyrimet në përputhje me udhëzimin e KQZ-së. Për 87 njësitë e tjera vendore Komisioni Qendror i Zgjedhjeve ka konstatuar se

informacionet e ardhura prej tyre kanë mangësi. Konkretisht, në 42 njësi vendore është vendosur një numër zgjedhësish jashtë limitit ligjor, pasi Kodi Zgjedhor ka përcaktuar se një qendër votimi nuk duhet të këtë më shumë se 1000 votues dhe më pak se 200 votues, ndërsa për Tiranën është parashikuar një numër zgjedhësish nga 700 për çdo qendër votimi. 43 njësi vendore nuk kanë përcaktuar fare numrin e zgjedhësve për çdo qendër votimi dhe dy njësi kanë dhënë numër zgjedhësish të vitit 2011, pa

pasqyruar ndryshimet dhe lëvizjet demografike në këto njësi. Krahas këtyre problemeve hartën e njësisë së qendrës së votimit për zgjedhje e kanë sjellë deri tani vetëm 80 njësi vendore. Afati ligjor i përcaktuar në Kodin Zgjedhor për dorëzimin e këtij informacioni nga kryetarët e njësive të qeverisjes vendore ka përfunduar, ndaj Komisioni Qendror i Zgjedhjeve i ka bërë thirrje drejtuesve vendorë që të përfundojnë sa më parë këtë procedurë, në të kundërt KQZ-ja do të ndërmarrë masa ndëshkuese ndaj tyre. Këtë

problem në KQZ e ngriti para dy ditësh përfaqësuesi politik i Partisë Socialiste Genc Gjonçaj, i cili theksoi se kjo procedurë duhej të kishte mbaruar që më 3 janar, datë që përkon me afatin e përcaktuar në Kodin Zgjedhor. Lidhur me këtë çështje Komisioni ka përcaktuar se, nëse brenda këtij muaji qeverisësit vendorë nuk do të përfundojnë të gjitha procedurat e parashikuara në ligj, KQZ do të fillojë të marrë sanksione ndëshkuese ndaj kryetarëve të komunave dhe të bashkive. Këto ndëshkime do të jenë në vlera financiare.


04

« sociale

E shtunë 16 shkurt 2013 • Arrihet marrëveshja për sistemin e inspektimit elektronik

Kush ndot ambientin, do të fotografohet Pollo: Kalimi on-line do të shërbejë si polic i pakorruptuar

Aktualisht në Shqipëri procesi i inspektimit zgjat shumë dhe u kushton bizneseve dhe institucioneve të harxhojnë mesatarisht 45 ditë në vit për t’u vënë në dispozicion të inspektimeve. Por me këtë sistem do të ndodhë në sekondë. Përveç kohës këto inspektime asnjëherë nuk rezultojnë transparente.

Çdo mbetje e gabuar në terren tani do të identifikohet direkt. Kjo do të arrihet nëpërmjet fotografive që do t’u bëhen këtyre mbetjeve. Të lidhur me sistemin e internetit, fotografitë në sekondën që bëhen do të kalojnë on-line, duke mos lejuar fshehjen e asnjë shkeljeje. Kjo është marrëveshja që u nënshkrua midis Inspektoratit Qendror dhe USAID-it për t’i ardhur në ndihmë ambientit vendas dhe vetëndërgjegjësimit kulturor të shqipatrëve. Lajmin e bëri të ditur ministri i TIK-së Genc Pollo, i cili demonstroi se në këtë rast kalimi direkt do të shërbejë si një polic i pakorruptuar. USAIDi mundësoi 260 paketa portabël të inspektimit për të realizuar sa më saktë këtë qëllim. Këto paketa përfshijnë laptope, skanera, printera, kamera portable, të cilat do të bëjnë të mundur rritjen e transpar-

Kultura e shqiptarëve Rëndom gjen në çdo vend mbetje urbane të hedhura pa kriter. Vetë shqiptarët nuk kanë edukatë dhe ndërgjegjësim për ruajtjen e mjedisit. Ndodh përditë të shohësh konsumatorë të një ushqimi të hedhin ambalazhin kudo që ndodhen. E njëjta situatë është dhe me bizneset apo institucionet. Të justifikuar se nuk ka vende të posaçme, ata i lënë mbetjet në një vend të grumbulluar, pa u preokupuar se ato mund të kthehen në problem për njerëzit e tjerë, madje edhe në sëmundje. Praktika e vetme që ndiqet nga biznese të ndryshme është duke i lënë ato mbrapa fasadës së ndërtesës, thua se gjithçka zhduket, duke krijuar aty një mal me mbetje, që asnjëherë nuk transportohen drejt vendeve të grumbullimit masiv. Shqiptarët nuk kanë respekt për jetën e tyre vetëm brenda kufijve të shtetit të tyre, sepse gjithçka ndryshon kur dalin jashtë kufijve, duke u justifikuar se ligji i detyron të veprojnë drejt.

encës nëpërmjet lidhjes dhe raportimit direkt nga terreni në sistemin qendror. Aktualisht në Shqipëri procesi i inspektimit zgjat shumë dhe u kushton bizneseve dhe institucioneve të harxhojnë mesatarisht 45 ditë në vit për t’u vënë në dispozicion të inspektimeve. Por me këtë sistem do të ndodhë në sekondë. Përveç kohës këto inspektime asnjëherë nuk rezultojnë transpar-

ente. Në rastin e evidentimit të këtyre mbetjeve institucioni apo biznesi përgjegjës do të ndëshkohet me formën e një gjobe. Drejtori i USAID-it në Shqipëri, Xhim Bernhart, bëri të ditur se ky hap është tepër i rëndësishëm për ndërgjegjësimin e shqiptarëve, duke u shërbyer këtyre të fundit për rritjen e cilësisë së kushteve të jetesës së tyre. “Paketat porta-

Tavo: Synojmë përmirësimin e shërbimit shëndetësor

Pyetësor për pacientët për të denoncuar mitmarrjen e mjekëve Erta Bode

P

acientët do të denoncojnë mitmarrjen e mjekëve nëpërmjet një pyetësori. Skema synon marrjen e mendimit për punën e bluzave të bardha gjatë shërbimit. Kjo është nisma e re e studimit të USAID-it për shërbimin shëndetësor në Shqipëri, e ardhur pas një sërë perceptimesh mbi korrupsionin në mjekësi. Pyetjet që do të përmbajë pyetësori do të kenë në bazë vlerësimin e shërbimit të stafit mjekësor, duke marrë përgjigje nga vetë pacientët që kanë kontakt të drejtpërdrejtë me këtë shërbim. Në vendin tonë janë të paevitueshme rastet e mitmarrjes nga bluzat e bardha, por dhe rastet e keqtrajtimit të tyre. Të dyja situatat vijnë për shkak të shërbimit që u ofrohet pacientëve. Kur mes pacientit dhe bluzave të bardha ka mitmarrje, është një veprim që duhet të dënohet dhe është ajo që Urdhri i Mjekut e konsideron faj të bluzave të bardha. Pasojat e kësaj situate përveç përfitimit monetar të mjekut, arrijnë në raste skandaloze, kur pacienti nuk merr shërbimin që i takon, edhe pse ka paguar ekstra nën dorë. Kjo sjell keqtrajtimin nga ana pacientit ose nga familjarët e tij ndaj bluzave të bardha. Nga ana tjetër, nuk mungojnë rastet kur bluzat e bardha nuk shërbejnë pa mitmarrje. Kështu, personat që nuk kanë mundësi për këtë pagim ekstra mbeten të neglizhuar dhe me të drejtë irritohen dhe shfryjnë mbi këtë padrejtësi të mjekëve. Të dyja situatat kanë sjell një keqpërdorim të shërbi-

mit shëndetësor në vendin tonë. Pyetësori që do vendoset nëpër spitalet e vendit, duke nisur nga materniteti “Mbretëresha Geraldinë”, synon pikërisht reduktimin e padrejtësive dhe abuzimeve që u bëhet pacientëve. Në bazë të shkeljeve që janë provuar dhe atyre që janë konstatuar u mor kjo nismë për të përmirësuar situatën e shëndetësisë në vendin tonë. Nga përgjigjet e pyetësorit mjekët që do të rezultojnë se janë në proces mitmarrje apo e kanë kryer këtë proces, do të gjobiten në varësi të shumës së mitmarrjes dhe përsëritjes së saj. Ministri i Shëndetësisë, Vangjel Tavo, u shpreh se kjo është një

rrugë e duhur, mbi të cilën do të ndërgjegjësohen të dyja palët, si pacientët për të mos tunduar mjekun, ashtu dhe mjekët në pranimin e atij veprimi. Ambasadori i Amerikës në Shqipëri, Aleksandër Arvizu, ka thënë se ky pyetësor do të mundësojë përmirësimin e shërbimit si dhe gjykimin e rasteve që janë në shkelje me ligjin. “Shqiptarët duhet të ndërgjegjësohen se meritojnë shërbimin maksimal sapo shkelin në një institucion shëndetësor pa ofruar para nën dorë dhe mjekët gjithashtu duhet të ndërgjegjësohen se për shërbimin që janë të detyruar ta japin me të gjithë parametrat, e kanë pagën e tyre.”

Historia e dhunës mbi mjekët nga pacientët ka nisur nga vitet 90 dhe është frekuente në realitetin shqiptar, ndërsa këto raste ekstreme të dhunës janë shënuar thuajse në të gjitha rrethet e vendit. Numri i mjekëve të dhunuar nga vitet 1990 deri më sot mendohet të jetë rreth 30. Një ndër rastet, kur një mjek është rrahur, i përket Petrit Gjorgjit, 41 vjeç, nga Tirana. Ai është qëlluar nga tri persona, teksa ndodhej mjek roje në QSUT. Më tej, Lefter Sallata, mjek i urgjencës në spitalin e Durrësit, është rrahur nga tri persona. Në Kukës është qëlluar mjeku Mustafë Mustafa, ndërsa një ditë më pas të gjithë mjekët e këtij spitali protestuan me anë të një greve. Ndërkaq, në Fier është dhunuar mjeku i rojes Leon Shpataraku, 48 vjeç. Valës së dhunës nuk i ka shpëtuar edhe Korça, ku është rrahur mjeku Thoma Nini, ndërsa kolegët e tij protestuan një ditë më vonë. Në Tiranë, në Spitalin Ushtarak, është dhunuar mjeku Myftar Torba, ndërsa sërisht në kryeqytet u godit kardiologu Edvin Prifti, 39 vjeç. Ndërkaq, rasti më i fundit i përket ndihmësmjekut, Ruzhdi Merja, i cili janarin e këtij viti është qëlluar me karrige në kokë, në spitalin “Nënë Tereza”, në Tiranë.

bël nuk do të kursejnë asnjë objekt në marrëdhënie me njerëzit, qoftë kjo shkollë, dyqan mishi, supermarket e shumë objekte të tjera. Transparenca maksimale do të ndëshkojë këdo që gabon. Ky projekt është unik, sepse është hera e parë që në Shqipëri do të funksionojë kaq transparent ky problem, i cili do të marrë zgjidhje në çdo shkelje”, - tha Bernhart.

Trafikimi njerëzor

1000 fëmijë të rrezikuar, qendrat harrojnë detyrën Fëmijët në Shqipëri janë të pambrojtur nga trafikimi. Rreth 1000 fëmijë shqiptarë janë rrezikuar të trafikohen vetëm gjatë vitit 2012. Por të gjitha institucionet përkatëse për mbrojtjen e tyre nuk marrin masa dhe nuk reagojnë. Shifrën alarmante e bëri të ditur Ministria e Punës, Çështjeve Sociale dhe Shanseve të Barabarta. Më të rrezikuar për trafikim janë fëmijët që lypin në rrugë dhe pas tyre fëmijët e zonave të thella, të cilët janë të padalë. Njësitë për mbrojtjen e fëmijëve dhe Shoqata për Mbrojtjen e Fëmijëve në Shqipëri duhet të rritin vëmendjen dhe të ndërmarrin sa më shumë masa në mbrojtje të tyre. I pranishëm në konferencën “Në mbrojtje të fëmijëve”, zëvendësministri i Punëve të Brendshme Nard Ndoka kërkoi bashkëpunimin e të gjitha institucioneve përgjegjëse. “Është alarmante të mendosh se 1000 fëmijë kanë rrezikuar të përfundojnë si qenie të trafikuara njerëzore vetëm për një vit. Unë kërkoj forcimin e rolit të njësive për mbrojtjen e fëmijëve për të parandaluar çdo rast trafikimi të tyre, si dhe më shumë bashkëpunim në nivel vendor. Ata janë qenie e pambrojtura, se në radhë të parë janë fëmijë dhe për këtë arsye vëmendja ndaj padrejtësive që u bëhen duhet të jetë maksimale”, - tha Ndoka. Aktualisht në Shqipëri ka 100 njësi për mbrojtjen e fëmijëve, të cilat operojnë në bashki dhe komuna. Ndërkohë për mbrojtjen e të drejtave të fëmijëve ka edhe një shoqatë, por duket se gjithë këto organe kompetente kanë rënë në qetësi dhe kanë harruar detyrën që duhet të kryejnë.


ekonomi • E shtunë 16 shkurt 2013 Impakti ekonomik i këtij vendimi do të jetë rreth 150 milionë euro

Haxhinasto: Heqja e TVSH-së, nxit investimet Ministri i Ekonomisë vlerëson miratimin e TAP-it Ministri i Ekonomisë, Edmond Haxhinasto, komentoi dje vendimet e fundit të qeverisë për heqjen e TVSHsë për makineritë dhe pajisjet bujqësore, duke i vlerësuar si politika nxitëse për investime në Shqipëri. Sipas tij, impakti ekonomik i këtij vendimi është rreth 150 milionë euro. Vendimi i miratuar së fundmi nga

Këshilli i Ministrave lehtëson ndjeshëm e barrën ndaj biznesit, duke bërë që vlerën monetare që më parë e shpenzonin në makineri, ta investojnë për rritjen e prodhimit dhe hapjen e vendeve të reja të punës. Ndërkaq sipas tij, firmosja e marrëveshjes për projektin e gazsjellësit TAP mes Italisë, Greqisë dhe Shqipërisë është

zhvillim i jashtëzakonshëm për vendin. Ministri i Ekonomisë vlerësoi se projekti TAP i jep mundësinë Shqipërisë të jetë pjesë e rrjetit evropian të gazit, duke ofruar ngrohje në çdo shtëpi me çmim më të lirë. Sipas Haxhinastos, projekti TAP, që ka më shumë avantazhe ndaj projektit Nabucco, ka një impakt të madh në ekonominë

shqiptare, pasi pritet të hapen rreth 20 mijë vende pune. Dy ditë më parë edhe qeveria e Azerbajxhanit ka dalë për herë të parë haptazi në mbështetje të gazsjellësit transadriatik. Zëvendësministri i Energjisë në Azerbajxhan, Gulmamad Javadov, ka deklaruar për prestigjiozen “Bussiness Week” se TAP është projekti favorit i qeverisë

Hyn në fuqi kuadri makroekonomik e fiskal për periudhën 2014-2016

»

05

së Azerbajxhanit, si rruga më e mirë për të transportuar gazin azer në Evropë. TAP ka vetëm një rival me të cilin konkurron, projektin ‘Nabucco’ dhe roli i qeverisë së Bakut konsiderohet si përcaktues në vendimin final për projektin fitues. “Azerbajxhani shpreson se oferta finale e gazsjellësit transadriatik që do të dorëzohet në fund të marsit do të jetë e fortë dhe konkurruese për t’u zgjedhur si korridori jugor i transportit të gazit në Evropë”, - tha Javadov. Projekti zotërohet nga norvegjezët “Statoil”, zvicerianët EGL dhe gjermanët Eon Rurgas.

Energjia

Fondet për pronarët e ish-të dënuarit

Dollapi: Ndjekje penale për vjedhësit

Parashikohen 4,8 miliardë lekë shpenzimet për dy kategoritë

Konsumatorët që vjedhin energjinë do të ndiqen penalisht. Deklarata vjen nga Elbasani, ku drejtori i “CEZ Shpërndarje”, Sahit Dollapi, zhvilloi takimin për emërimin e drejtuesve të rinj të CEZ, Merxhan Leka dhe drejtor të tensionit të Lartë Elbasan-Korçë, Artan Topi. Dollapi tha se CEZ konstaton se mjaft institucione buxhetore e jo buxhetore nuk paguajnë energjinë dhe për këtë shumë shpejt do të dalë lista me emrat e tyre. Ndërkaq, kompania ka investuar në rrjet për furnizimin me energji pa ndërprerje. Pak ditë më parë, u instalua transfomatori i ri në Ndroq, që siguron për banorët furnizim cilësor me energji. Njëkohësisht me kryeqytetin dhe zonat përreth, edhe në qytetet e tjera do të riparohen brenda marsit të gjitha defektet në rrjet.

Brikena Dervishaj

Qeveria shqiptare po studion përcaktimin e një skeme të re kompensimi që mund të jetë realisht e aplikueshme për të ofruar zgjidhje konkrete e reale për një afat të caktuar, si dhe me një kosto të përcaktuar financiare. Për realizimin e skemës së re të kompensimit dhe duke pasur në vëmendje konstatimet e bëra nga Gjykata Evropiane për të Drejtat e Njeriut (lidhur me ekzekutimin e vendimeve të ish-KKKP të dhëna në vite), qeveria shqiptare ka hartuar strategjinë sektoriale të çështjeve të pronësisë, e cila është miratuar gjatë vitit 2011. Skema aktuale për kompensimin në të holla të subjekteve të shpronësuara ofron kompensim në masën 100% sipas hartës së vlerës së tokës.

P

lot 4,8 miliardë lekë do të shpenzohen këtë vit për ish-të përndjekurit dhe ish-pronarët. Këto janë dy kategoritë për të cilat qeveria ka parashikuar të shtojë fondet në këtë vit elektoral, në përpjekje për të mbajtur edhe premtimet e bëra për kompensim dhe dëmshpërblim. Në kuadrin makroekonomik e fiskal për periudhën 2014-2016 që ka hyrë në fuqi pas miratimit në Fletoren Zyrtare parashikohet të shpenzojë rreth 9 miliardë lekë për dëmshpërblimin e ishtë dënuarve politikë dhe 5,7 miliardë lekë për ish-pronarët. Fondet e ish-të dënuarve Qeveria parashikon të shpenzojë rreth 9 miliardë lekë, ose 90 milionë dollarë për dëmshpërblimin e ish-të dënuarve politikë nga skema, e cila ndahet në tetë këste. Por ky vit ka edhe shifrën më të lartë ndër buxhetet sepse pritet që të përfundojë shlyerja e kësteve të para dhe mandej edhe këstit të dytë. Në vitin aktual, shpenzimet për dëmshpërblimin e të përndjekurve arrijnë shifrën rekord prej 3 miliardë lekësh, ose afërsisht 30 milionë dollarë. Ndërkohë që shuma ulet në vitet e tjera deri në 2016, kjo edhe për shkak të mënyrës së shpërndarjes së kësteve. Fondet për ish-pronarët E njëjta situatë është parapërgatitur edhe për kategorinë e ish-pronarëve, për të cilët qeveria parashikon të shpenzojë rreth 5,7 miliardë lekë deri në 2016, për kompensimin e tyre financiar. Por gjithashtu, ky vit elektronal, e gjen edhe këtë kategori më të privilegjuar sa i përket ndarjes së fondeve pasi pritet që qeveria të shpenzojë shifrën më të lartë ndër buxhetet, ashtu si edhe në 2012, me rreth 1,8 miliardë lekë shpenzime. Ndërkohë që shuma ulet në vitet e tjera deri në 2016, në shifrën 1,3 miliardë lekë kjo edhe për shkak të mënyrës së shpërndarjes së kompensimit, si dhe uljes së numrit të përfit-

Kompensim për ish-të përndjekurit Viti 2010 2011 Vlera 1000 1500

2012 1700

2013 3000

2014 1800

2015 2000

2016 2200

Në milionë lekë

Kompensim për ish-pronarët Viti 2010 2011 2012 2013 Vlera 1750 1655 1800 1800

2014 1300

2015 1300

2016 1300

Në milionë lekë

Objektivat e politikës fiskale Objetivat për periudhën afatmesme (2014 – 2016): • Huamarrja totale neto për 2013 nuk do të jetë më e lartë se 3.5% e PBB-së. • Huamarrja totale neto për 2014 nuk do të jetë më e lartë se 2.4% e PBB-së. • Huamarrja totale neto për 2015 nuk do të jetë më e lartë se 2.2% e PBB-së. • Huamarrja totale neto për 2016 nuk do të jetë më e lartë se 2% e PBB-së. • Shpenzimet kapitale të buxhetit gjatë çdo viti fiskal do të jenë të paktën sa defiçiti i përgjithshëm fiskal i atij viti.

uesve. Fondi i kompensimit për vitet 2010 dhe 2011 ka qenë 1 miliard lek. Në vitin 2011, për herë të parë fondit të vënë në dispozicion nga qeveria iu bashkua edhe një fond tjetër i krijuar nga të ardhurat e vetë AKKP gjatë tjetërsimit të sipërfaqeve shtetërore për llogari të fondit të kompensimit financiar. Qeveria ka filluar të kompensojë në të holla subjektet e shpronësuara në 2005 me një fond prej 200

milionë lekësh, i cili u shpërnda i gjithi vetëm në Tiranë, pasi në atë kohë harta e vlerës së tokës ishte përfunduar vetëm për këtë qark. Objektivat fiskalë Ministria e Financave pret që ekonomia në 2014-ën të rritet me 3.9%, ndërkohë që borxhi publik do të vijojë të mbetet 63.8% e PBB-së. Qeverisë i duhet të paguajë 3.6% të GDP-së për koston e

Planveprimi “Për zgjidhjen e problematikës së çështjeve të pronësisë e identifikuar në memorandumin e Komitetit të Ministrave të Këshillit të Evropës” është miratuar në kuadër të strategjisë sektoriale të çështjeve të pronësisë, mbi bazën e të cilave po punohet për të marrë një sërë masash, ligjore, institucionale, strukturore. Ky planveprim, me anë të cilit është bërë përcaktimi i detajuar i masave ligjore, administrative, buxhetore, që kanë të bëjnë me zgjidhjen e këtyre vështirësive dhe pengesave, të shoqëruara sipas afateve kohore konkrete dhe kostos financiare të realizimit të tyre, është miratuar me vendimin e Këshillit të Ministrave nr.350, datë 29.4.2011. borxhit, përqindje që parashikohet të mos ndryshojë deri në 2016-ën. Aktualisht qeveria duhet të paguajë rreth 9 miliard lekë më shumë se një vit më parë vetëm për të shlyer borxhin publik. Huamarrja për 2013 nuk do të jetë më e lartë se 3.5% e PBB-së, duke u ulur në 2014 në 2.4% e PBB-së, në 2015 në 2.2% e PBB-së dhe vetëm në 2016 pritet të jetë jo më shumë se 2% e PBB-së. Sipas Minsitrisë

së Financave, shpenzimet kapitale të buxhetit gjatë çdo viti fiskal do të jenë të paktën sa deficiti i përgjithshëm fiskal i atij viti. Ndërkaq, niveli i deficitit buxhetor, ku nga 3.4% që pritej të ishte shkon në 3.5 për qind. Nga ana e saj qeveria ka premtuar lehtësim të barrës fiskale për biznesin dhe disa shtresa të shoqërisë, por ende nuk ka nxjerrë një faturë se sa kosto do të kenë këto nisma në buxhetin e shtetit.

Vodafone Albania merr medalje mirënjohjeje Komiteti Olimpik Kombëtar Shqiptar i akordon Vodafone Albania medaljen e mirënjohjes për mbështetjen ndaj Lëvizjes Olimpike në Shqipëri dhe pjesëmarrjes në Lojërat Olimpike Londër 2012 dhe Lojërat Mesdhetare Mersin 2013. Medalja iu dorëzua Drejtorit të Përgjithshëm, Dietlof Mare nga Sekretari i Përgjitshëm i KOKSH, Stavri Bello. Drejtori Mare falënderoi përfaqësuesit e KOKSH për vlerësimin dhe përgëzoi skiatorët e rinj Isi Boletini dhe Sokrat Tasho që do të përfaqësojnë ngjyrat e Shqipërisë në garat e Edicionit të 11të të Festivalit Dimëror Olimpik Rinor Europian EYOWF, në Rumani, në 1722 shkurt 2013, duke ju uruar suksese. Ai theksoi angazhimin e Vodafone në mbështetje të sportit dhe kulturës në Shqipëri.


06

« aktualitet

E shtunë 16 shkurt 2013 •

Ministri i Brendshëm thekson edhe prioritetin e qeverisë për këtë fenomen

Noka: SHKB të luftojë korrupsionin në polici Ambasadori Arvizu mbështet diplomimin e oficerëve Në ceremoninë e përfundimit të Kurseve të Avancuara të trajnimit në fushën e hetimit, për punonjësit e SHKB-së, ministri i Brendshëm Flamur Noka, kërkoi vëmendje dhe monitorim për rrezikun e përfshirjes së policëve në afera korruptive. I pranishëm ishte edhe ambasadori amerikan në Tiranë, Aleksandër Arvizu, i cili kërkoi luftimin e korrupsionit në polici. Ndërkaq, mes të tjerave ministri Noka theksoi se “Kontributi që mundëson ngritjen dhe aftësimin profesional tuajin ka qenë dhe është një prioritet i vazhdueshëm dhe i pandryshueshëm i qeverisë dhe Ministrisë së Brendshme. Lufta kundër korrupsionit si prioritet i palëvizshëm i qeverisë, është një nga gurët e themeleve për të siguruar një qeverisje transparente, të mirë dhe një shërbim sa më cilësor ndaj qytetarit. Por kur bëhet fjalë për luftën kundër korrupsionit dhe implikimeve antiligjore të punonjësve të policisë, ky prioritet prevalon

mbi gjithçka dhe merr rëndësi edhe më të madhe. Mosrespektimi i ligjit apo çdo devijim nga misioni i ngarkuar i punonjësve të policisë mund të çojë në rritjen e veprimtarisë kriminale, uljen e zbulueshmërisë së tyre, si dhe rënien e besimit të publikut ndaj vetë strukturave ligjzbatuese të shtetit. Reformat e qenësishme në Policinë e Shtetit kanë rritur shumë profesionalizmin e saj, eficencën në luftën kundër krimit dhe korrupsionit dhe cilësinë e shërbimit ndaj komunitetit. Ju punonjës të SHKB, si

Strukturë për Parandalimin e Luftën kundër Korrupsionit në radhët e Policisë së Shtetit, te Ministria e Brendshme dhe tek unë personalisht, do të gjeni gjithmonë aleatin tuaj më të ngushtë, që të përmbushni misionin tuaj në mënyrë të paanshme, profesionale dhe efiçente, për të vënë përpara përgjegjësisë ligjore dhe disiplinore, çdo punonjës policie që kryen shkelje ligjore pavarësisht gradës apo detyrës që ai kryen”. Në fund ministri falënderoi misionet mbikëqyrëse policore, nga ShBA, Britania e

Madhe, etj. Programi Ndërkombëtar i Ndihmës së Trajnimit të Hetimit Kriminal (ICITAP), është një prej programeve të sponsorizuar nga Departamenti i Drejtësisë së Shteteve të Bashkuara të Amerikës, i cili ka si synim përmirësimin e drejtësisë kriminale të Shqipërisë dhe sektorin e zbatimi të ligjit. Kështu gjatë vitit 2012, është arritur që të referohen në Prokurori 105 raste për 132 punonjës policie dhe 9 shtetas, nga të cilat, 1 punonjës i nivelit të mesëm drejtues, 50 punonjës të nivelit të parë drejtues, 77 punonjës të nivelit zbatues dhe 4 punonjës civilë. Janë arrestuar në flagrancë 19 punonjës policie dhe 7 shtetas. Nga totali i çështjeve penale te referuara, për vepra korruptive janë referuar 64 materiale kallëzuese, për 85 punonjës policie, nga te cilët, 1 punonjës të nivelit të mesëm drejtues, 41 të nivelit të parë drejtues dhe 39 të nivelit zbatues dhe 4 punonjës civile. Në gjendje arresti janë 12 oficerë policie.

Prentedimet e akuzës për 21 janarin, Prendin e Llupon

Prokuroria apelon lirimin e dy garditëve, agrumentet e plota Mariglen Mulla

A

shtu siç pritej, Prokuroria e Tiranës dorëzoi dje apelimin për vendimin e Gjykatës që liroi Prendin e Llupon, gardistët e akuzuar për vrasjet e 21 janarit. Kështu, prokurorët kryeqytetas kundërshtojnë vendimin e 7 shkurtit, lidhur me shpalljen të pafajshëm të drejtuesve të Gardës së Republikës të akuzuar për vrasjen e tre manifestuesve gjatë protestës së dhunshme të opozitës më 21 janar të 2011. Sipas gjykatës, e cila pranonte se të paktën dy nga manifestuesit ishin qëlluar nga armët e përdorura nga komandanti i Gardës Ndrea Prendi dhe drejtuesi i njësisë speciale Agim Llupo, Prokuroria nuk kishte paraqitur provat që të vërtetonin se ata kishin qëlluar me dashje. Pretendimet e Prokurorisë Në apelimin e saj Prokuoria vlerëson se “Gjykata ka vepruar në kundërshtim të plotë me provat e paraqitura nga organi i akuzës gjatë shqyrtimit gjyqësor, duke u referuar në fakte e prova inekzistente. Gjykata në tejkalim me kompetencat që i njeh ligji procedural-penal për çmuarjen e provave, vlerësimin e analizën e tyre ka deklaruar të pafajshëm dy të pandehurit Ndrea Prendi e Agim Llupo”. Prokuroria kërkon ndryshimin

Policia: Do të arrestojmë të dënuarit e dosjes “Gërdeci” Në një njoftim për shtyp Drejtoria e Policisë së Qarkut Tiranë lajmëron se do të vazhdojë të ekzekutojë vendimet e Prokurorisë së rrethit gjyqësor Tiranë, pas vendimit të Gjykatës së Apelit Tiranë të çështjes “Gërdeci”, për 15 shtetas. Sipas policisë, aktualisht në strukturat e policisë janë vetëdorëzuar shtetasit Mihal Deliorgji, Ylli Pinari dhe Dritan Minxhozi. Ndërkohë që policia do të ekzekutojë edhe 12 urdhërat e Prokurorisë për shtetasit Jorgo Mino, Hysni Cocka, Fari Toska, Denis Hajdari, Gëzim Oshafi, Zenun Fero, Fatbardh Kuci, Dashnor Caushi, Sokol Ngjeci, Armand Tartari, Ndue Marku, Luan Hoxha. Gjykata e Apelit në Tiranë, pak ditë më parë dha vendimin për të akuzuarit e kësaj tragjedie, ku spikasin uljet e dënimeve për 4 të akuzuarit kryesorë, Pinarit, Delijorgjit dhe Minxollit, të cilëve tashmë u kanë mbetur edhe pak kohë për të vuajtur dënimin, pas përllogaritjes së kohës së paraburgimit. Në tragjedinë e Gërdecit humbën jetën 26 persona dhe u plagosën mbi 300 të tjerë.

Dobi: Historia e përmbarimit privat është një histori suksesi Në një takim që pati me përmbaruesit privatë, zv/ministri i Drejtësisë Ermal Dobi theksoi se “Reformat janë të vështira për t’u ndërmarrë, ato duan guxim, duan sakrifica, duan ide, duan përkushtim”. Më tej Dobi tha se “Historia e përmbarimit privat është një histori suksesi. Ne e kemi reformuar këtë aktor të sistemit të drejtësisë, duke rritur efiçiencën dhe cilësinë e dhënies së drejtësisë. Shekuj më parë, vendimet e gjykatave ekzekutoheshin nga mbreti, si tituj të padiskuteshëm nga qytetarët. Vendimet gjyqësore nuk kanë vlerë nëse ato nuk ekzekutohen apo zvarriten dhe një vendim i pazbatuar është një shërbim i pakryer ndaj qytetarit, është një besim i thyer tek drejtësia. Ky sistem bën edhe transparent punën e tyre, në mënyrë që, përmbaruesit të mos kenë më mundësi t’i fshehin qytetarëve apo edhe Ministrisë së Drejtësisë, shkeljet e tyre. Kuptohet pasoja e tërthortë e këtij presioni ligjor do të jetë rritja e përgjegjshmërisë dhe profesionalizimit të përmbaruesve gjyqësorë privatë”.

Përleshja mes studentëve, goditen me thika, plagosen Sherri mes studentëve ka degjeneruar në përleshje me thika. Nga komisariati nr.2 u bë arrestimi i shtetasve binjakë Ermal dhe Erdon Murataj, nga 23 vjeç, lindur e banues në Tropojë. Arrestimi i tyre u krye sepse pardje në rrugën “Artan Lenja”, godina nr.1 në Qytetin Studenti, janë konfliktuar për motive të dobëta, dhe më pas kanë goditur me thikë studentët Indrit Çuni, 23 vjeç, Elidon Toskaj, 21 vjeç dhe Ervin Nezirin, 21 vjeç, të cilët ndodhen të shtruar në Spitalin Ushtarak.

Procedim 24-vjeçarit për trafik mjetesh të vjedhura Një 24-vjeçar ndiqet penalisht, pasi dyshohet se ka trafikuar automjete të vjedhura jashtë kufijve të Shqipërisë. Policia tha se u dërgua referimi hetimor e procedurial për shtetasin Belindi Luli, lindur dhe banues në Tiranë. Nga verifikimet paraprake të kryera rezulton se ky shtetas dyshohet se ka trafikuar automjete të vjedhura jashtë kufijve të Shqipërisë. Nga ana e policisë u kryen të gjitha veprimet e para hetimore procedurale.

Sherri i vjetër, plagosen katër të rinj në Kavajë Katër persona kanë mbetur të plagosur me sende të forta pas një sherri mes tyre në qytetin e Kavajës. Sipas policisë K. dhe T. Troshka janë konfliktuar me dy shtetas të tjerë, I. dhe A.Meta. Policia ka arritur menjëherë në vendngjarje dhe ka dërguar të 4 të plagosurit në spitalin rajonal, të cilët ndodhen jashtë rrezikut për jetën. Ata janë arrestuar dhe sipas policisë, kanë pasur konflikt të vjetër mes tyre, që është duke u sqaruar nga forcat e rendit.

e vendimit penal të gjykatës së Tiranës, në ngarkim të pandehurve Ndrea Prendi dhe Agim Llupo, duke i deklaruar fajtorë për veprat penale që ata akuzohen. Për pjesën që gjykata shprehej se Prokuroria nuk kishte hetuar dhunën e protestuesve, Prokuroria nuk është dakord, pasi thekson filmimet dhe CD-të. Më tej shpjegohen me detaje edhe pretendimet e akuzës për 23

vitet e burgut të kërkuara për Ndrea Prendin, duke sqaruar se ai është subjekt i përgjithshëm dhe është gjykuar jo në cilësinë e komandantit të Gardës. Sipas akuzës, Prendi ka vrarë demonstruesin Faik Myrtaj dhe duhet të dënohet me 23 vjet burg. Thuajse të njëjtat argumente Prokuroria përmend edhe për Agim Llupon, që akuzohet për vrasjen e Ziver Veizit dhe

Hekuran Dedës, teksa kërkon dënimin e tij me 25 vjet burg. Për plumbin rikoshet që vrau Veizin, gjë të cilën e tha gjykata, Prokuroria sqaron se Veizi është qëlluar drejtpërdrejt. Ndërkaq, Prokuroria e Tiranës bën një vlerësim për krahasimin e gjykatës mes 21 janarit dhe trazirave në Xhenova, ku u vra një protestues. Sipas akuzës, këto dy krahasime nuk qëndrojnë.

Tre persona plagosen nga dy aksidente në Tiranë Orët e fundit 3 persona janë plagosur nga dy aksidente të rënda. Dy persona u plagosën në aksidentin e ndodhur pranë pallatit të sportit “Asllan Rusi” në Tiranë, kur një mjet ka përplasur dy kalimtarë, të cilët po kalonin rrugën. Dy shtetasit janë dërguar me urgjencë drejt Spitalit Ushtarak ku njëri prej tyre ndodhet në gjendje të rëndë për jetën. Ndërkaq, parmbrëmë në orët e vona, një person mbeti i plagosur rëndë, pranë Muzeut Kombëtar, kur u përplas nga një makinë.


aktualitet • E shtunë 16 shkurt 2013

Gazmend Peci kërkon drejtësi. Në dilemë shtatzënia e Florijes. Nisin hetimet

Familjarët: Presim drejtësi Të ndodhur pranë shtratit ku Florija qëndron prej kohësh, kushërira dhe vëllai i saj, Gazmendi, janë në pritje të qartësimit të ngjarjes. Gazmend Peci, i pyetur nga gazeta “Metropol”, se ç mendon ai rreth personit që e ka kryer këtë akt të rëndë, përgjigjet se “S’ mund t’ ia vë gishtin askujt”. Ai ka qenë në Austri, në spitalin ku motra ndodhej në koma dhe ishte njohur me personelin mjekësor, por nuk mund të fajësojë konkretisht askënd. Gazmendi thotë se dje kishin mbërritur në maternitet disa prokurorë dhe oficerë policie, të cilët kanë marrë dëshmitë e familjarëve, janë njohur me dosjen mjekësore dhe kanë nisur hetimet. “Shpresoj të dalë e vërteta dhe presim drejtësi. Motra ime ka pësuar shtatzani të padëshiruar”,-shprehet ai. Ndërsa vendimin final për mbajtjen apo jo të fëmijës që Florija mban në bark, do t ia lënë në dorë ecurisë së barrës, pasi mjekët u kishin thënë se ka disa probleme. Ata ende nuk e kanë saktësuar nëse fëmija është i seksit mashkull apo femër. Nga ana tjetër kushërira e Florijes u shpreh se e kishin kuptuar vonë shtatzaninë, pas ndalimit të menstruracioneve dhe dhimbjeve të shumta në bark. Ajo thotë se “shpresojmë që drejtësia shqiptare ta sqarojë plotësisht këtë dramë tonën

Drejtori Kosova Ministri Tavo

E

shtrirë në krevatin e dhomës 3, në katin e dytë të Infermierisë të maternitetit “Mbretëresha Geraldinë”, Florije Peci, duket se ende s’është në dijeni të traumës që po përjeton. Ajo ç’ ka mund të konfirmohet është se përdhunimi brutal në spitalin e Austrisë, ku u kurua pas aksidentit në Himarë dhe shtatzania 6-mujore e padëshiruar, ka tronditur rëndë familjarët e saj, ndërsa vetë studentja 22-vjeçare, nuk është në gjendje as të arsyetojë dhe as të kujtojë ndonjë grimcë të asaj që ka ndodhur. Të vetmit persona që gazeta “Metropol”, mundi të kontaktonte ishin vëllai i saj, Gazmendi dhe kushërira, të cilët i qëndrojnë pranë në këto momente të vështira. Ngjarja duket se po merr rrjedhë jo vetëm të dramës njerëzore, por po shkon drejt një skandali shëndetësoro-diplomatik, pasi zyrtarisht Prokuroria e Tiranës nisi dje hetimet, teksa Prokuroria e Përgjithshme, po formulon një letër-porosi, për homologët austriakë, për të ndjekur rastin me përparësi. Ky rast shqiptar duket se është në vijë të drejtë me skandalin e fundit anglez, ku vetë Kryeministri Kamerun kërkoi falje për abuzimet e rënda në spitalet angleze dhe premtoi hetime për abuzuesit me pacientët. Nga ana tjetër, drejtuesit e maternitetit “Geraldinë”, në Tiranë japin garanci për normalitetin e shtatzanisë, ndërsa familjarët presin vendimin e mjekëve nëse do mbahet ky fëmijë apo do të lindë.

Vëllai: Nuk fajësoj dot askënd për përdhunimin e motrës sime

Skandale me pacientë

Mariglen Mulla

Në një dalje publike, Drejtori i maternitetit “Mbreteresha Geraldinë”, Halim Kosova tha se shtatzënia e vajzës po ecën në gjendje normale. Ai konfirmoi deklaratat e vëllait të saj se vajza ka probleme neurologjike dhe të gjitha ekpertizat me mjekët e specialiteteve të tjera do të bëhen në dhomën e saj. Kosova tha se “Për ne si maternitet, fëmija është në rregull. Edhe ekspertët e tjerë thonë se kjo shtatzëni duhet të vazhdojë dhe qëllimi ynë nuk është aborti, po si t’i shërbejmë një fëmije. Pacientja nuk ka kujtesë të qartë për detaje mbi këtë problem”.

Gazmend Peci

Ditën e djeshme, për rastin e përdhunimit të studentes shqiptare, ka reaguar edhe ministri i Shëndetësisë, Vangjel Tavo. Ai theksoi se do të pritet përgjigja e grupit hetimor përpara se të dilet me konkluzionet. Mes të tjerave ministri Tavo tha se “Është një rast që është në hetim dhe në momenin që do të ketë një rezultat do t’ua bëjmë të qartë pas vlerësimit të rastit nga ekspertët. Gjendja shëndetësore e vajzës është e mirë dhe ndodhet në spital. Nuk jemi ne kompetentë për rastin, presim përgjigjen e grupit të hetimit”.

Florije Peci

07

Fshati: Të dënohet ai që ka bërë këtë krim Të gjithë të çuditur dhe njëkohësisht me keqardhje për Florien duken banorët e fshatit Katjel, të cilët shprehehen mjaft të indinjuar nga çfarë kanë mësuar ditët e fundit. Një i afërm i Flories, Xhemal Muça shprehet se kjo është një ngjarje mjaft e rëndë për vajzën dhe familjen dhe kërkon që organet kompetente të zbardhin të vërtetën e të vënë para përgjegjësisë autorin. Banorë të tjerë shprehen se ky është një krim dhe autori duhet të trajtohet si kriminel. Ndërkohë shtëpia e Flories është thuajse e braktisur. Të gjithë familjarët e saj ndodhen në Tiranë. Ka qenë motra që ka sinjalizuar e para mjeken për ndryshimet që po pësonte Florija.

Prokurorët përgatitin dosjen hetimore

Kallëzimi penal nga familjarët dhe nisja e hetimeve nga Prokuroria Familjarët e vajzës që tani ndodhet në javën e 22të të shtatzënisë pretendojnë se gjithçka ka ndodhur pas një abuzimi gjatë kohës që ajo ka qëndruar në Vjenë. Florije Peci ka qendruar në spitalin austriak të Vjenës që pas aksidentit deri më 11 tetor të vitit 2012. Sipas diagnozës së mjekëve dhe padisë së Gazmend Pecit në Prokurori, shtatzënia ka ndodhur në muajin shtator. Lajmin për shtatzaninë, familja Peci nga fshati Kajtel i Librazhdit e ka marrë më 15 janar, kur vajza është ankuar për dhimbje të vazhdueshme barku. Kur kanë kaluar 10 muaj nga aksidenti i rëndë në Himarë, 22-vjeçarja, studente në Fakultetin e Gjuhë-Letërsisë, në Elbasan, po pëson këtë traumë të rëndë psikologjike. Nga ana tjetër, Kryeprokurori i Përgjithshëm, Adriatik Llalla ka kërkuar nga Prokuroria e Tiranës, si strukturë kompetente, nisjen e verifikimit parapak për kërkesën e vëllait të Florije Peçit, Gazmend Peçi. Ai i ka dërguar një letër prokurorit të komanduar të Tiranës, Adnand Kosovës, në të cilën i kërkon nisjen e hetimeve për këtë rast. Po përpilohet edhe një letër-porosi për homologët vienezë, ndërsa pritet që përveç dëshmive dhe analizimit të dosjes mjekësore, prokurorët kryeqytetas, të dërgojnë edhe analizat e AND-së së foshnjës, për t’i krahasuar me atë të personave austriakë, të cilët mund të merren në hetim.

Pak ditë më parë, vetë Kryeministri i Britanisë së Madhe, Kamerun, në një dalje publike, u ka kërkuar falje pacientëve të disa spitaleve, të cilët janë abuzuar rëndë nga stafet mjekësore. Më tej Kamerun shtoi se do të niste një hetim me bazë të gjerë mbi stafin mjekësor, i cili dyshohet se ka kryer abuzime të shumta mbi pacientët. Një tjetër skandal mjekësor është shënuar edhe në Itali, ku në një qendër rehabilitimi për të paaftët ushtrohej dhunë e vazhdueshme. Mes infermierëve aubuzues ishte edhe një shqiptar.

familjare”, teksa konfirmon nisjen e veprimeve hetimore nga prokurorët që ishin paraqitur dje për të dhënë deklaratat e tyre. Ndërkaq, Gazmendi mohoi dyshimet rreth një familjeje kosovare në Austri, me 3 anëtarë, e cila e kishte ndihmuar Florijen. Ai thotë se “Kjo familje më telefonoi dhe të shtunave të dyja motrat ishin të ftuara tek ata për drekë dhe më pas drejtoheshin për në spital. Momentalisht motra ime është në gjendje të rëndë dhe duhet të ketë shoqërues. Ajo nuk mban mend asgjë”.

»

Shoqet: Florija nuk kishte lidhje dashurie, na vjen keq “Florie Peci ishte një vajzë e urtë dhe një studente e rregullt”. Kështu shprehen shoqet e saj të klasës, të mbijetuarat e aksidentit të Himarës, ndërsa vazhdojnë studimet mes problemeve të shëndetit dhe shenjave ende të dukshme nga aksidenti i 9 muajve më parë. “Ne jemi

shumë të shokuara nga ajo që po dëgjojmë. Floria duhet të jetë mjaft e tronditur. Ajo po e merrte veten me vështirësi nga aksidenti. Ishte e fundit që doli nga koma. Madje as në shkollë nuk erdhi më. Ne jemi mjaft të shqetësuara nga ajo që ka ndodhur. Mund të ishim edhe ne në vendin e saj. Kjo

është e tmerrshme”, shpehen studentet. Ato thonë se nuk e kanë parë në ndonjë lidhje dashurie para aksidentit. Të mbijetuarat e Himarës ende nuk kanë marrë dëmshpërblimin nga kompania e sigruimeve edhe pse koha ka kaluar dhe afatet janë përmbushur. Pasi ka shprehur indinjimin e tij anëtari i Senatit Julian Hoxhaj e ka dënuar këtë ngjarje, duke kërkuar zbardhjen e kësaj ngjarje dhe nxjerrjen e përgjegjësive.


08

« speciale

E shtunë 16 shkurt 2013 •

Ilir Meta merr pjesë në aktivin e LGI-së në Berat: Aleancë vetëm me sipërmarrësit e Shqipërisë Sulo Gozhina BERAT- Kryetari i Lëvizjes Socialiste për Integrim, Ilir Meta, ka qenë dje në qytetin e Beratit ku ka marrë pjesë në aktivin e LGI-së të kësaj partie në këtë qytet, si dhe është ndalur në mjediset e disa bizneseve private. I shoqëruar nga kryetarja e Forumit të Gruas, pranë LRI-së Klajdia Gjosha dhe deputeti i kësaj partie në këtë qark Nasip Naço, si dhe nga kryetari i qarkut Petrit Sinjaj e anëtari komitetit drejtues Gledion Rehovica, Meta mori pjesë në punimet që forumi i gruas zhvilloi në këtë qytet. Kreu i LSI-së theksoi në fjalën e tij angazhimi i kësaj partie do të vazhdoj të mbetet punësimi duke pohuar se ne gjykojmë aleancë vetëm me sipërmarrësit për të hapur vende të reja pune. Rritja e punësimit është lufta jonë ndaj varfërisë dhe ne jemi të vendosur ta vijojmë atë. Politika humb kohë me konflikte të padenja dhe me konfliktet e të shkuarës dhe në këtë rast unë ju them atyre që le t’i lënë mënjan konfliktet e vjetra me to lë të merren historianët, kurse ne do ta fokusojmë debatin tonë e do ta përqendrojmë vetëm tek punësimi duke ecur më shpejtë drejt iniciativave e vende të reja të punës. Në fjalën e tij përpara grave përkrahëse të kësaj partie ndër të tjerash Meta u shpreh se partia që ai drejton ka dhënë gjithmonë qëndrimin e saj në lidhje me problematikat e këtij qarku, aq sa vota e LSI-së u kushtëzua në rastin e miratimit të buxhetit, pikërisht për problematikën e madhe të rrugës Berat - Lushnjë, rrugë e cila pohoi ai është ende në gjendje të mjerë. Çështjet që ne kemi ngritur nuk kanë aspekt krahinor sepse ky popull nuk duhet të kushtëzohet ashtu siç kërkohet të bëhet me numrin e deputetëve që duan t’ja ulin, pohoi Meta. Ai garantoi se LSI do të ketë vëmendjen e saj për këtë popull duke kërkuar që mos të abuzohet më me të. Inaugurimi E ndërsa aktivi ka vijuar punimet e tij Meta ka marrë pjesë në inaugurimin e KLU-së për zonën industriale të vetme që ka Berati, ku kryejnë aktivitetin e tyre dhjetëra firma prodhuese, agroushqimore, riciliki i mbetjeve dhe vënia në eficenë prodhuese e tyre, si dhe fasonet e veshmbathjeve, firma të cilat furnizojnë 80% të tregut shqipëtar, si dhe eksportojnë një sasi të konsiderueshme të këtyre prodhimeve. Meta në fillim është ndalur në ambientet e fasonit të veshmbathjeve të brendshme meshkuj e femra dhe në prodhime të tjera për komoditetet e spitaleve, hotelerive, ushtrisë dhe tregut familjarë. Në firmën e prodhimit të produkteve të konservuara siç është firma “Sidnej”, lidrei i Lëvizjes Socialiste për Integrim, Meta, ka qenë pjesëmarrës në dorëzimin e titullit “Nderi i Qarkut”, presidentit të kësaj firme Lorenc Molishti, titull të cilin ia ka akorduar Këshilli i Qarkut në Berat, që drejtohet nga LSI-ja dhe ky i fundit me propozimin e fermerëve beratas vendosi të japë titullin e lartë presidentit në fjalë për kontributin e dhënë në “zhvillimin e agrobiznesit ushqimor në këtë qark”. Bashkohen 100 gra brenda ditës me LGI-në Pas fjalës së tij lideri Meta është përqëndruar në shpërndarjen e kartave të anëtarësis të 100 grave dhe vajzave, të cilat në ditën e konventës i janë bashkuar kësaj organizate, si dhe janë anëtarësuar në LSI. Shtimi i radhëve në këtë organizatë bënë që LSI t’i kushtojë më shumë kujdes dhe përqendrim kësaj organizate dhe në tërësinë e saj të gjithë femrës shqiptare ka vijuar Meta. Shtimi i radhëve të LGI tregon se politika integrues e gjithë shoqërisë tonë

Konfliktet e padenja pjesë e së shkuarës, të fokusohemi te punësimi

tregon se një emancipim, të cilin me punën tonë do ta çojmë edhe më para në politikat tona dominuese që janë ajo e punësimit, pasi nëse punësojmë një grua kemi punësuar thuajse gjithë familjen e saj. Ndaj dhe pak më parë përmenda se në aleancë për zgjedhjet e ardhshme do të jemi me biznesin shqiptar për të përpiluar më mirë alternativat e punësimit në përkrahjen e iniciativave për shtimin e bizneseve dhe më pas hapjen e vendeve të raja të punës për këto gra dhe vajza që sot kanë mbushur këtë sallë kaq të madhe. Nasip Naço “Do punojmë së bashku për një politikë më të mirë integruese që në zgjedhjet e ardhshme të jo vetëm të dy, tre e katërfishojmë votat, por që bashkimi rreth LGI-së dhe shtimi i numrit të tyre të ndikojë ndjeshëm për të pasur përfaqësues edhe nga gratë në Parlamentin që do të dalin nga 23 qershori. Sot kjo sallë është mbushur si rrallë herë dhe kjo tregon se në punë tonë ka ecur politika e bashkimit dhe e përfaqësimit të gruas, gjë e cila duhet të dominojë në të gjithë sektorët. Ashtu si kemi sot drejtuese në disa institucione si në shëndetësi po kështu duhet të kemi të tilla edhe në arsim, kulturë e në shumë sektor jetik të jetës, këtë ndryshim rrënjësor që do të ndikojë dhe në politikat e punësimit e bënë vetëm lëvizja feministe në qarkun e Beratit. Kjo sallë ku po zhvillohet sot aktivi e LGI-s për Beratin me këtë larmi fjalësh dhe entuziastë tregon se gruaja beratase ka forcën e saj për të ndikuar ndjeshëm në politikën tonë dhe kjo vjen vetëm me mobilizimin tuaj me afrimin e shumë shoqeve tuaja, të afërmëve e familjarëve. Po të flasim më qartë këtu në këtë sallë sot janë 700 gra e vajza, të cilat nëse u kërkohet të bëjnë një sakrificë do të thotë se sikur njëra prej jush të sjelli 10 vota kjo do të thotë se mobilizimi juaj bërë që nga kjo sallë të dalin një përfaqësuese grua në Parlamentin shqiptar. Në këtë mënyrë duhet të punojmë ne këtu dhe kudo që jo vetëm të shtojmë radhën dhe numrin e votave, por dhe të dy e trefishojmë numrin e deputetëve për të qënë LSI-ja një parti dominuese në qeverisjen e vendit. Për këtë unë si sekretari politik i qarkut të Beratit ju falënderoj ju, si dhe liderin Meta që merr pjesë në këtë aktivë të grave e vajzave baratase. Në takim fjalën e hapjes e bëri kryetare e gruas Zana Ago më pas folën dhe kryetare Gruas Sadete Myftari, si dhe përfaqësueset e grave të rajoneve të Beratit, si dhe të komunave

Ilir Meta në Berat Asnjëherë kjo sallë nuk ka qenë kaq me jetë, kaq me ngrohtësi, kaq kuptimplotë sa është sot. Dhe kjo është falë punës suaj, angazhimit tuaj, solidaritetit tuaj, mbështetjes që i jepni njëra-tjetrës dhe shpresave më të mëdha që keni për veten tuaj, por sidomos për fëmijët tuaj, për familjet tuaja, për Beratin dhe për gjithë vendin tonë. Ndaj një falenderim i veçantë i takon të gjitha aktivisteve dhe drejtuesve të Lëvizjes së Gruas për Integrim, atyre që folën dhe që dhanë shumë mendime dhe ide, por edhe të gjitha ju të tjerave, sepse vërtet është bërë një punë e madhe, është bërë një punë e cila na jep një besim të plotë se rezultati i LSI-së më 23 qershor do të jetë i jashtëzakonshëm dhe përkrahjen tuaj të jashtëzakonshme ne do t’ua

qindra gra dhe vajza, të cilat po punojnë, kur pashë plane për t’i zgjeruar këto aktivitete. Dua të falënderoj në mënyrë të veçantë deputetin tuaj, z. Nasip Naço, për vëmendjen dhe përkujdesjen e tij sepse dëgjova edhe nga sipërmarrësit falënderime për angazhimet dhe për përkrahjen konkrete që ai u kishte dhënë për të pasur ato lehtësira që u krijon mundësinë për të zgjeruar aktivitetet e tyre. Nuk ka gjë më të rëndësishme për të gjithë ne, për politikanët, për të gjithë shoqërinë tonë se sa të fusim edhe një njeri në punës, sidomos ku bëhet fjalë për një grua sepse siç e tha Klajda të fusësh një grua në punë do të thotë t’i kthesh buzëqeshjen përherë një familjeje të tërë. Ndaj dhe angazhimi i LSI është punësimi, ndaj dhe LSI-ja do të jetë edhe më e angazhuar që me politika konkrete, me veprime konkrete t’i shërbejë rritjes së punësimit. Ndaj dhe ne aleancën më të rëndësishme edhe për 23 qershorin gjykojmë aleancën me të gjithë sipërmarrësit dhe sipërmarrëset e Shqipërisë që synojnë të hapin vende të reja pune sepse rri-

kthejmë në një mbështetje shumë më të madhe për ju, për të gjithë komunitetin e Beratit, për të gjithë rrethin, për të gjithë qarkun sepse është një popull i jashtëzakonshëm populli i këtij qarku, një popull punëdashës. Kudo ku janë beratasit dallohen si njerëz që e ndërtojnë të ardhmen me sakrifica, me djersë, me dinjitet dhe kjo në radhë të parë është meritë e nënave të Beratit që i rrisin fëmijët, pikërisht me këto ndjenja, me këto virtyte. Ne sot përpara se të vinim këtu kemi qenë në disa aktivitete të biznesit fason. Unë nuk kisha qenë më parë dhe u gëzova shumë kur pashë investime të reja, kur pashë me dhjetëra dhe me

tja e punësimit është lufta më e sigurt që ne i bëjmë varfërisë, është përpjekja më e sigurt që ne të realizojmë për të fuqizuar gruan shqiptare, vajzën shqiptare, familjen shqiptare dhe ne jemi të vendosur për të ecur në këtë drejtim. Politika për fat të keq humbet shumë kohë me konflikte tërësisht të padenja, të cilat nuk mund ta përmirësojnë jetën tuaj dhe të gjithë qytetarëve tanë. Ndërkohë që është mjaft e rëndësishme që politika debatin ta përqendrojë tek ekonomia, ta përqendrojë tek punësimi dhe jo tek e kaluara, sepse me atë le të merren historianët. Po edhe tek beteja për të kaluarën prapë Berati në rregull del se shumica e nënshkruesve të aktit

Kutalli, Poshnje, Ura-Vajgurore, Vertop, Velabisht etj. Konventën e gruas e përshëndeti kryetare e LGI-s të Shqipërisë Kjodjana Gjosha, si dhe kryetari i LSI-s të Beratit njëkohësisht dhe kryetari i qarkut të Beratit, Petrit Sina.

të Pavarësisë janë nga qarku i Beratit. Besoj se e dini të gjithë ju këtë. Por ne duam të ecim më shpejt ndaj dhe i gjithë përqendrimi ynë është tek e ardhmja. Është tek iniciativat për të hapur vende të reja pune. Ndaj dhe programi i LGI-së është i përqendruar këtu dhe gëzon mbështetjen tonë të plotë. Ne duam që Berati të jetë në qendër të vëmendjes dhe të jetë më shumë nesër sesa është sot. Ne këtë e kemi treguar me veprime konkrete, me politika konkrete dhe me qëndrime konkrete. Ju e dini shumë mirë qëndrimin tonë përpara se të votohej buxheti i këtij viti në Parlament, një qëndrim i cili e kushtëzoi votën pikërisht vetëm nëse do të jepeshin investimet e duhura për të rehabilituar rrugën Lushnjë- Berat, e cila ende vazhdon të jetë në një gjendje mjaft problematike dhe vetëm duke financuar edhe rrugën e re që do të lidhë Lushnjën me Beratin. Dhe kjo nuk ka të bëjë me asnjë aspekt krahinalist, përkundrazi ka të bëjë me faktin se ky popull nuk mund të neglizhohet sepse nuk ka një numër shumë të madh deputetësh. Pra, sepse nuk ka 30 apo 16 deputetë, apo 14. Dhe aq më keq sepse duan t’ia ulin edhe numrin e deputetëve aktualë. Sepse është në popull i mrekullueshëm, është një popull shembullor, është një popull që si rrallëkush tjetër, i paguan të gjitha detyrimet shtetit, që nga dritat dhe çdo gjë tjetër. Dhe prandaj nuk duhet abuzuar me këtë përgjegjshmëri, përkundrazi kjo i duhet kthyer me vëmendjen e merituar, me përkrahjen e merituar dhe me investimet e merituara. Dhe ne këtë do ta bëjmë akoma më shumë në të ardhmen. Klajda me të vërtetë ndihet shumë e emocionuar sepse ka një pjesë nga Berati, po ne që çdo gjë e kemi nga Berati, ju e kuptoni se si ndihemi. Ndaj është më mirë të kalojmë në pjesën e fundit, sepse do të kemi raste përsëri që të takohemi dhe të bisedojmë së bashku, sikurse kemi bërë vazhdimisht t’i ftojmë të gjitha anëtaret e reja të Lëvizjes Socialiste për Integrim të Beratit që janë bashkuar me ne falë punës që ka bërë LGI-ja e Beratit. Unë ju uroj nga zemra të gjitha për anëtarësimin në LSI dhe do t’ua delegojmë këtë të drejtë shokëve këtu të Beratit që t’u japin të gjithave dokumentin e ri. Ju uroj mbarësi e suksese. Më 23 qershor LSI do t’i japë një shpresë të madhe të gjitha vajzave e grave në të gjithë Beratin e në të gjithë Shqipërinë, që do të kenë vendin që meritojnë pas 23 qershorit, në mënyrë që edhe Shqipëria të ketë vendin që meriton në Bashkimin Evropian. Rrofshin vajzat dhe nënat e Beratit. Fitore!


aktualitet • E shtunë 16 shkurt 2013

»

09

Mbi 13 mijë objekte të reja janë ngritur vetëm në vitet e fundit

Ndërtime pa fund, Durrësi po i bashkohet Tiranës Specialistët: “Ndërtimet pa studim urbanistik nga komunat” DURRES- Kush udhëton nga Durrësi drejt Tiranës, shikon se si dy qytetet po bashkohen pa kufij administrativ mes tyre, nga mijëra ndërtime si banesa e objekte turistike, sociale e biznesi. Sipas statistikave zyrtare vetëm në 5 viteve të fundit, nga Shkozeti deri në Marikaj, janë ngritur afro 13.200 objekte si banesa, vila, objekte turistike, e biznesi, si edhe objekte të tjera sociale. Kjo padyshim po fshin nga harta ndarjen mes dy qyteteve duke i bashkuar në një të vetme. Kushdo që ecën në rrugën Tiranë- Durrës e anasjelltas, nuk e ka vështirë të kuptojë se dy metropolet pothuajse janë bashkuar me njëri- tjetrin, pasi përgjatë autostradës, në të dyja anët e saj janë ndërtuar me mijëra objekte të natyrave të ndryshme, si dhe janë krijuar qendra banimi të reja në një kohë që ato të vjetrat janë zgjeruar. I gjithë ky ndryshim urban është kryer spontanisht pasi nuk ekziston

asnjë plan zhvillimi që të udhëheqë ndërtimet në këtë hapësirë. Ndërkohë të tjera objekte të reja janë në proces ndërtimi dhe të tjera do të ngrihen përsëri. Specialistët japin alarmin për pasojat e këtij kaosi në fushën e ndërtimeve, përkatësisht pa plan urban të miratuar, pasojat e të cilit do të jenë të shpejta dhe me një kosto të madhe. Askush në Durrës nuk është në gjendje që të japë një raport të saktë dhe të qartë, se sa është

numri i objekteve të ndërtuara përgjatë rrugës Durrës-Tiranë në territorin që Durrësi ka në juridiksion. E njëjta gjë mund të thuhet edhe për Tiranën. Në një kohë që këto dy qytetet po bashkohen me njëritjetrin, ende mungon një plan zhvillimi urban për zhvillimin e kësaj hapësire. Në hapësirën Tiranë-Durrës janë ndërtuar objekte industriale, magazina gjigante, nyje ndërtimesh, hotele, motele, markete, punishte

e linja prodhimi të ndryshme, shtëpi banimi dhe padyshim edhe një numër i madh distributorësh për shitje karburantesh. Këto objekte janë vendosur në territore që dikur kanë qenë toka bujqësore. Gjithkush ka ndërtuar për hesap të vet duke mos ju nënshtruar ndonjë plani zhvillimi urban. Madje në hyrje të Durrësit janë ndërtuar me dhjetëra shtëpi banimi pa leje, të cilat jo vetëm që kanë prishur imazhin e qytetit, por janë krejtësisht pranë rrugës. Sipas specialistëve të Urbanistikës dhe arkitektëve, pasojat e këtij kaosi urban nga ndërtimet pa kriter do të ndjehen shumë shpejt, duke krijuar më pas probleme të mprehta për një infrastrukturë bashkëkohore mes kryeqytetit e qytetit bregdetar të Durrësit. Por ky fluks i paparë ndërtimesh, rrezikon krijimin e minikënetave, të cilat do të sjellin pasoja të rënda si për jetën e njerëzve ashtu dhe për mjedisin. A. Ajazi

Ngjarja makabër në Peshkopi, arrestohet nusja. E groposën 2 kunatat

Rreh për vdekje vjehrrën, i hedh dhe vaj të nxehtë në vesh PESHKOPIRreh për vdekje vjehrrën dhe i hedh vaj të nxehtë në vesh. Ngjarja makabër ka ndodhur në fshatin Hatesh të komunës Luzni, të rrethit të Peshkopisë 4 ditë më parë, por është mësuar vetëm ditën e djeshme. Mësohet se nusja e shtëpisë, fillimisht e ka goditur me mjete të forta vjehrrën, më pas e ka lidhur me litar duke vazhduar ta godasë derisa i ka shkaktuar vdekjen. Ndërsa me ndihmën e kunatës e ka groposur në kasollen e lopëve. Raportohet se ngjarja ka ndodhur rreth orës 10:30, ndërsa nga të dhënat e para të policisë, thuhet se motiv i vrasjes është bërë një sherr i momentit, mes viktimës dhe nuses. Pas kryerjes së autopsisë, policia e Peshkopisë bën të ditur detaje të reja mbi vrasjen e vjehrrës. Përveç vrasjes me sende të forta të moshuarës i është derdhur në vesh vaj i nxehtë në vesh. Mësohet se viktima Naime Skuka 67 vjeç, jetonte vetëm me dy nuset, pasi të dy djemtë ishin emigrantë. Pas ngjarjes së rëndë, shtetasja Xhemile Skuka 30 vjeç është vetëdorëzuar në polici, ku ka pranuar dhe autorësinë e krimit dhe ka rrëfyer mënyrën e vrasjes. Pas dëshmisë së saj, policia më pas ka shoqëruar edhe kunatën e saj Hike Skuka, e cila mësohet se e ka ndihmuar kunatën të varrosë vjehrrën në kasollen e lopëve. Ngjarja Naime Skuka ka qëndruar

Sait Dollapi: Kush nuk paguan, do të penalizohet ELBASAN- Administratori i CEZ Said Dollapi ka bërë prezantimin e dy drejtuesve të rinj në Elbasan. Merxhan Leka do të drejtojë njësinë e shpërndarjes në Elbasan, ndërsa Artan Topi do të administrojë Njësinë e transmetimit të tensionit të lartë Elbasan- Korçë. Prezantimi i tyre është bërë gjatë një takimi me të gjithë punonjësit e CEZ në qarkun e Elbasanit. Administratori i CEZ tha se tashmë është bërë prezantimi i drejtueve në të gjitha drejtoritë dhe vëmendja kthehet nga menaxhimi i ndërmarrjes duke filluar nga shlyerja e pagesave. Ai i ka bërë thirrje institucioneve buxhetore dhe jobuxhetore të shlyejnë në mënyrë të menjëherëshme detyrimet duke kërcënuar se shumë shpejt do të publikohet edhe lista me debitorë. “Gjatë kësaj periudhe do të bëhet identifikimi i të gjithë debitorëve dhe sidomos institucioneve buxhetorë dhe jobuxhetorë. Ne i kërkojmë të bëjnë pagesat sa më shpejt dhe në mënyrë të menjëherëshme. Së shpejti do të bëjmë publike edhe listat e debitorëve”. Gjithashtu Dollapi deklaroi se dë nisë një aksion kombëtar për verifikimin e të gjithë atyre që abuzojnë me matësat. “Ne do të nisim një aksion kombëtar për verifikimin e të gjithë rrjetit të matjes së energjisë elektrike dhe në rast të konstatimeve të abuzimeve me matësat ju garantoj se në çdo rast do të shkojë për ndjekje penale si qytetar, ashtu edhe punonjës që është implikuar në të”. Më pas ai ka vazhduar në dyer të mbyllura takimin me punonjësit e CEZ në të gjithë qarkun e Elbasanit. L. Lleshi

Donin të largoheshin për në Itali

Ndalohen 9 klandestinë algjerianë, riatdhesohen në Greqi SARANDË - Të paktën 9 klandestinë algjerianë u ndaluan mëngjesin e djeshëm, në afërsi të fshatit Mesopotam, rreth 12 km larg Sarandës, njoftoi policia e lokale, në jug të vendit. “Aktualisht, klandestinët janë strehuar në një qendër pritje në qytetin e Sarandës, sipas konvertës ndërkombëtare të riatdhesimit”, specifikoi policia. Të njëjtat burime thanë se klandestinët kishin hyrë nga Greqia dhe kishin destinacion Italinë, pasi më parë kanë përshkruar rrugën Turqi dhe Greqi. Ky është i pari rast gjatë këtij viti, që policia e Sarandës, ndalon në territorin shqiptar klandestin të huaj. T. Skuqi

Numërohen 32 834 zgjedhës

Sarandë, nis korrektimi i listave paraprake të zgjedhësve SARANDË - Pas disa javësh nga koha e publikimit të listave paraprake të zgjedhësve nga zyrat e gjendjes civile të Sarandës, në adresë të saj kanë mbërritur kërkesat e para për ndryshime dhe korrektime. Punëtore Brinja, përgjegjëse e zyrës së gjendjes civile Sarandë, tha se numri i përgjithshëm i zgjedhësve, sipas listave paraprake, shkon në 32.834 veta. Sipas saj, i menjëhershëm ka qenë edhe reagimi qytetar pas njohjes me listat e afishuara. Brinja thotë se deri tani janë shënuar në 17 raste, kur qytetarët kanë kërkuar që qendra e tyre e votimit të afrohet me lagjen e tyre të banimit. Brinja e vlerëson të drejtë çdo kërkesë të tyre, pasi ndryshimet e ndodhura vitet e fundit, kur ata kanë ndryshuar lagjen apo bllokun e banimit, duhet pasqyruar saktësisht edhe në listat e votimit. Por korrektimi do të bëhet mbi bazën e një kërkese me shkrim, të depozituar nga ana e tyre. Në vëmendjen e zyrës së gjendjes civile janë edhe personat me moshë mbi 100-vjeçare. Nga verifikimet e bëra, Brinja thotë, se kanë rezultuar 6 shtetas me moshë mbi 100-vjeçare. Prej tyre, shpjegohet ajo, 3 kanë rezultuar gjallë në qytetin e Sarandës, 2 të vdekur dhe për një është duke u plotësuar informacioni i nevojshëm. Përsosja e listave mbetet një proces që vazhdon. “Çdo fillim muaji, sipas Brinjës, do të shpallen lista të reja, që marrin parasysh dhe reflektojnë ndryshimet e kryera, sipas kërkesave të qytetarëve, që nga institucioni i gjendjes civile vlerësohen ligjore”. T. Skuqi

për tre ditë e groposur në kasollen e bagëtive. Në këtë konkluzion ka arritur policia e Peshkopisë, pak orë pas zbulimit të krimit makabër të vrasjes së 67- vjeçares nga nusja e saj, 30- vjeçarja Xhemile Skuka, e cila është ndihmuar për të fshehur krimin nga kunata 23-vjeçare. Vrasja ka ndodhur tre ditë më parë në banesën e përbashkët në

fshatin Hatesh të komunës Luzni në Peshkopi, ndërsa policia është vënë në dijeni vetëm ditën e djeshme nga fqinjët, të cilët kanë ndier erën e keqe që vinte nga kasollja e bagëtive. Policia konfirmoi se vrasja është kryer nga vetëm njëra prej nuseve, konkretisht nga 30-vjeçarja, Xhemile Skuka, e cila është vetëdorëzuar, duke marrë përsipër krimin.

30-vjeçarja ka rrëfyer në polici edhe se fillimisht e ka qëlluar për vdekje me mjete të forta vjehrrën, e më pas me ndihmën e kunatës, Hike Skuka 23 vjeçe, e kanë groposur në kasollen e bagëtive. Sherret mes nuses dhe vjehrrës vijojnë prej kohësh. Shkak mësohet se janë bërë paratë, që dërgoheshin nga djali i 67-vjeçares, i cili ndodhet në emigrim.


10

« opinion

E shtunë 16 shkurt 2013 •

Teoritë ekonomike dhe artifinanciare në kohë krize

K

apitali bazë është vlera e fitimit vjetor të ndërmarrjeve të prodhimit ekonomik, ndërsa efekti ekonomik i shitjes përbën bilancin mujor të kompanive. Për të bërë një dallim elementar midis kapitalit dhe çmimit, duhet pranuar se çështjet e depozitës pasurore janë edhe çështjet e menaxhimit. Këtu lindi shoqëria tregtare, si rezultat i ekspansionit ekonomik në tregun e shërbimeve mbi mallrat dhe shërbimet. Shoqëritë u dalluan në shoqëri të përbashkëta, ose kapitale, dhe shoqëri të kufizuara, ose monetare. Si shembull considerable të shoqërive kemi “Asamblenë e Ortakëve”, që në themel rregullohet nga normat e statusit organizativ mbi zyra ku mbahet vula dhe libri i llogarive. Por asamblenë e tregtarëve mund ta quajmë një shoqëri tregtare në vetvete, duke i lënë përgjegjësitë aksionere në aksionerët dhe këshillat e tyre sipas teorisë së ligjit tregtar. Sidoqoftë, shoqëritë e kapitaleve ndryshojnë nga bankat në aspektin e investimit, pasi shoqëritë rritin çmimet, ndërsa bankat grumbullojnë të hollat nëpërmjet emisionit koncesionar. Te ky koncesion futen inflacioni dhe ndërmjetësimi, ku komisioni mbi përqindjet formon lëndën e thesarit, ose normën fiskale. D.m.th. fisku lind nga bankat dhe janë këto përkufizimet monetare dhe bankare që sjellin rritjen progresive të çmimeve ose interesin marzhinal bruto në ekonomi. Tendencat bankare nuk janë gjë tjetër në planin etimologjik veçse rezerva e detyrueshme aksionere mbi mallrat dhe kapitalet tregtare. Teoria e mbajtjes ose depozitës së detyrueshme lidhet ngushtë me kontabilitetin financiar, efekti i të cilit kërkon domosdoshmërisht shitjen, ndërsa shitja tregun. Ky treg është edhe konteksti i detyrimit bazë mbi shitjen dhe mbajtjen e saj. Nga këtu lindin taksat, vlera ekzekutive e të cilave është një përqindje e hollë mbi rregullën e treshit, ku dy elemente hidhen në treg dhe mbahet fitimi prej 1 elementi që formon përqindjen, prej nga ku nxjerrim aksionin, që njihet edhe si “politika më e avancuar bankare”. Nga ana praktike detyrimi i depozitave ose rezerva financiare nuk është gjë tjetër veçse “plaçka” e kërkuar në treg. Kemi nxjerrë kështu edhe një nga sekretet e librit tregtar të parashikuar nga ligjet mbi tregtinë, që është rezerva e detyrueshme dhe burimi i saj nga mbajtja e elementit të dytë aksioner. Në këtë pikëpamje futet edhe baza tatimore, ku çdo plaçkë tatohet dy herë sipas thesarit të kompanisë, kushteve të regjistrimit të shoqërisë me kapital fillestar dhe disa efekte noteriale mbi parimin e likuidatorit mbi borxhet ekonomike të subjektit financiar, ose shoqëria tregtare, siç njihet botërisht. Tregjet ekonomike dhe financiare janë tregje të përcaktuara dhe të forta nga natyra e tyre. Këto tregje nuk cenohen nga krizat e natyrës financiare, por nga ndërhyrjet politike. Shpesh dëgjojmë të diktojë qeveria krizën ekonomike, dhe kjo sipas parimit të punësimit. Por tjetër është punësimi dhe tjetër është oferta publike, ose investitori strategjik mbi vlerën e mallrave. Duhet pranuar se njohja e teorive ekonomike është e lidhur me agregatet fiskale. Këto agregate kuotohen në bursën e aksioneve, një dyqan i hershëm i tregtisë, që garanton çmimin drejt blerjes. Makinacionet ekonomike në bursë lidhen me shoqëritë e përbashkëta të kursim-kreditit, që njihen si “konsorciume” në blerjet. Këto blerje nuk kanë të bëjnë thjesht dhe vetëm me çmimin tavan në bursën aksionere, por edhe me prodhimin ekonomik, që imponon rregulla të reja në tregun financiar. Këtu lindi edhe teoria bazë mbi kuotimin e falimentit si llogari monetare, ku pasuritë në likuidim e sipër kuotohen nga e para me çmimin më të mirë nga blerësit aksionerë, qofshin këto shoqëri të përbashkëta ekonomike, qofshin këto sjellje e natyrshme e kompanisë, d.m.th. kontabilitet korrent. Dikur në televizionin “Klan” (Tiranë) dëgjohet ish-ministri i Financave i PD-së të deklarojë se ministri aktual i Financave (prejardhje socialiste) ishte kontabiluesi i firmave piramidale. Por ky i fundit nuk i ktheu përgjigje. Në fakt, edhe akuza, edhe përgjigjja nuk mund të ekzistojnë, pasi nuk mund të ketë një llogaritje mbi borxhin, por mbi falimentin. Kur një treg financiar është i varfër? Në dy raste efektive: kur bën financë mbi falimentin dhe kur diskuton mbi krimin financiar. Por ne po flasim për rregulla të gjithëpranuara me bazë konkurrencën e ndershme dhe ku kapitalizimet janë jo thjesht çështje bilancesh ekonomike, por lidhen ngushtë me përfitimin e kredisë koncesionare (marrëveshjet e xhentëlmenëve) dhe me koston e prodhimit (cilësia e produktit). Sa larg qëndron vlera kapitale nga bankat? Për t’iu përgjigjur kësaj pyetjeje do të duhet të testojmë disa përgjigje, sidomos nga profesorë të ekonomisë në universitete. Kjo, në fakt, përbën një distancë studentore në përgjigje, pasi lidhet me shumëfishimin efektiv

Nga elvis kotini të mallrave sipas natyrës së tyre. Kjo mbledhje ekonomike nuk duhet të tundojë sot qeveritë dhe menaxherët e tyre, pasi tjetër është shumëfishimi i mallrave kontabile dhe tjetër është subvencionimi i buxhetit. Kontabiliteti vetiu është i licensueshëm dhe i vlerësueshëm në librat e llogarive si çështje fiskale, në radhë të parë, dhe si çështje menaxhimi, në radhë të dyte. Por t’i shtosh në këtë formë mallrat mbi shërbimet, duhet pranuar se aksioni monetar është edhe vlera nominale e tatimit ekonomik. Këtu lindi deficiti buxhetor, i cili pa shpjegime të tilla të teorive ekonomike nëpër auditorë lidhet eventualisht me principin e zbritjes fizike. D.m.th, deficiti është rrënja katrore e energjisë (e = mxc/2). Zakonisht si vlerë e njohur e energjisë merret numri 2, rrënja katrore e të cilit referon direkt mbi ndarjen “minus 2”- “minus 3”, duke na dhënë taksën progresive, e cila përkthehet në dy drejtime: rendin publik dhe shëndetin ekonomik. Unë jam optimist se, kur shoh në bursat ndërkombëtare “grosistë” që thyejnë rregullat e tregtisë së lirë, import-eksportit dhe çmimet akcizë, duke evituar falimentin bankar të kompanive. Këtë e dallojmë në numrat me katër shifra (1000.5), ku komponenti ekzekutiv tregon se “kapitalizmi do të shpëtojë botën” (welth - fare). Rritja e çmimeve në vetvete duhet t’i përmbahet dëshirës së pronarit, pavarësisht qëndrimeve të bankës qendrore mbi printimet monetare (0.2%). Kjo pasi principi i investimit (0.5 %) është më i rëndësishëm sesa kufizimi i shitjeve për arsye të buxhetit dhe solvabilitetit ekonomik të qytetarëve, familjarëve dhe taksapaguesve në tërësi. Duhet pranuar koncepti social i pasurisë, vlera e së cilës është publike, d.m.th pasuria është publike pavarësisht raporteve me drejtësinë fiskale dhe “krushqive” të tërthorta mbi blerjen e kompanive të vogla rentabile. Edhe këtu mund të sfidojmë një manjat shqiptar të ekonomisë dhe medies mbi pyetjen e ngritur nga ai: si mund të bëhemi milionerë?! Kjo është një pyetje e vështirë, pasi ofron një grumbull të madh parash në treg dhe tërheq vëmendjen e publikut në tërësi. Por unë do t’i përgjigjesha këtij shorteu ekonomik me argumentin sa më sipër se kapitalizmi është i pasur, pasuria sjell pasuri, tregu financiar prodhon interes. Unë jam nga ata që i shes deri në dhjetë herë hipotekat, e megjithatë nuk bëhem preh e lojërave me garanci në treg. Kjo është financë e pastër: sipas rregullave dhe për rregullin. Çfarë po ndodh me tregjet financiare në botë? Pse Amerika po akuzon Kinën për spiunazh industrial? Pse CIA është përfshirë në këtë aksion? Në fakt, krizat amerikane të ekonomisë janë çështje e atributeve qeveritare në rritje dhe lidhen me avantazhet fiskale që ka një shtëpi apo një tjetër. Problemi duket se merr zgjidhje nga vetë norma e interesit genuin, që është emisioni bankar, ku qeveria amerikane në vitet e kaluara shtoi rreth 700 miliardë dollarë për efektin “hausing”, duke i dhënë në këtë mënyrë çmime të reja produktit ekonomik, nga ana tjetër. Ky është bilanc dhe për këtë popujt europianë nuk ka pse e të shqetësohen. Për sa i përket ndikimit të Kinës në ekonomi, unë gjykoj se këtu bëhet fjalë për biznes dhe në teorinë kombëtare të popullit kinez askush nuk ka të drejtë të futet. Po nëse ka spiunazh apo nëpërkëmbje të produktit amerikan apo atij europian nga mallrat kineze, unë do të merrja si shembull “Guardia di Financa” të shtetit italian, ku sekuestrimi i shumë mallrave të pazhdoganuar kineze në vend u konsiderua krim ekonomik. Pra, nuk duhet të shoqërojmë popullin drejt regresit kriminal në ekonomi, por duhet të njohim pasanikët e vërtetë në treg. Pse CIA është përfshirë në këtë teori, kjo i bën kompetencë shtetit amerikan, ku çështjet ekonomike janë sfidë kombëtare aty dhe ku aparati bu-

rokratik amerikan nuk shfaq shenja të depresionit politik, por merr në dorë situatën thjesht nisur nga ushtrimi i juridiksionit zyrtar. Ne duhet të mësohemi me trajtimin e fenomeneve në “strukturë”, ku vetë qeveria bart përgjegjësitë e mëdha mbi sjellje kolektive, publike dhe ekspansionin monetar. Mirëpo cila mund të jetë perspektiva e një vendi në tranzicion si Shqipëria? A duhet të konsiderohet efekti monetar një çështje korruptive në vend? Në opinionin tim, duhet bërë zyrtarizimi tregut. Një punë e mirë në vend është bërë në fushën e doganave, dhe kjo jo thjesht si një prirje qeveritare, por si një akumulim i mallrave ekonomike në vend prej vitesh. Kjo duket se i rrit vlerën sistemit politik, i cili nga ana e tij duhet të marrë masa që fenomeni monetar të mos precipitojë në fajde dhe korrupsion. Që të dyja faktet financiare janë një armik i betuar i lekut vendas. Pasi është leku monedha e fortë dhe interesi më i mirë ekonomik në vend. Predispozitat ndaj euros janë çështje që bëjnë dallimin midis mallrave për kapitale dhe mallrave mbi shërbimet në bilanc. Ne mund të investojmë, madje edhe në euro, por principali mbetet fisku vendas në lekë, ndoshta nesër edhe në euro, por sipas modelit tonë ekonomik. A mund të flitet kështu për disa rreziqe që vijnë nga monedha europiane? Asnjë rrezik nuk vjen nga monedha dhe emisionimi i saj, pasi kjo është çështje bankash. Edhe në vitet e mëparshme “piramidalizimi” nuk erdhi si pasojë e bankave, por si pasojë e kapitalizimit të dyshimtë ndaj pronës publike dhe atyre pak ngastrave të mbetura feudale që nga koha e turkut në vend. Megjithatë, nuk duhet të konfondojmë vështrimin e përpiktë të noterit shqiptar mbi pronën me tregun ekonomik dhe financiar. Rreziku kësisoj vjen nga kapitalet, ku besohet se, nëse këto kapitale kuotohen nga jashtë vendit, taksa e dyfishtë rëndon mbi “pionierin shqiptar”, d.m.th mbi taksapaguesin vendas. Duhet pranuar se standardizimet dhe inovacionet teknologjike në botë kanë sjellë edhe një rritje të luksit në shërbime dhe eventualisht një kosto të qartë të produktit bruto në ekonomi. Elementi për mua është pozitiv, pasi mund të bilancohet në njërën anë të aktivit me para dhe në anën tjetër me akcizën. Përsëri kjo është ofertë e ekonomisë kombëtare, por që problemi financiar ekziston pavarësisht vullnetit të njërit apo tjetrit blerës, nëse nuk merren masa (austerities) nga bordet e kompanive e sidomos nën një qeverisje të mirë demokratike. Janë këto masa që mund të shndërrojnë mirazhet financiare të pasurimit në një pozitë të qëndrueshme fiskale dhe një kulturë të përgjithshme sociale mbi pasurinë dhe familjen. Edhe Vatikani nën proces, çka do të thotë se Gabriele, një punonjës pranë Papës Benedikti XVI, akuzohet nga prokura italiane për vjedhje të arkës së Kishës. Pra, njëra anë janë çështjet morale, që Kisha Katolike i predikon si emblema më e hershme e Krishtit dhem ana tjetër, janë pasuritë financiare që fshihen në mendjen kriminale të çdokujt. Ky rast nuk e uli rolin dhe reputacionin e Papës, karakteri shkencor dhe metodik i të cilit ishte vënë në dukje qysh në vitin 1981 nga Papa paraardhës. Qenia financiare e objektit pasuror ka një lidhje logjike dhe etnike me të dhjetën kishtare, duke nxjerrë në pah edhe integritetin e gjerë moral që paraqet Kisha dhe Vatikani. Papa Benedikti para disa ditësh deklaroi dorëheqjen nga froni i Kishës dhe, si çdo kryetar shteti, edhe ky kishte një bilanc për të bërë. Që nga marrëdhëniet me Stambollin e deri në ritualet e besimit me hebraikët, ky Papë mbajti një qëndrim tejet korrekt dhe profesional, duke i dhënë bukën e shpirtit velenit të bardhë që ai mbante. Kësisoj, libri i shenjtë është në njëfarë mënyre edhe biografia kronike e vizitave të Papës, qëndrimit të tij bipolar në marrëdhëniet civile, duke i prerë rrugën çdo keqpërdoruesi të vogël kulturor mbi kritika “postmortum”. Janë këto disa vërejtje edhe për shtypin shqiptar, që boton deklarime që vijnë në kundërshtim me autoritetin e Kishës në radhë të parë dhe personin e Papa Benediktit XVI, i vlerësuar si Papa më i përgatitur në shekuj. Këta artikuj thjesht nuk duhet të botohen nisur nga fakti se një kryetar shteti nuk mund të fyhet hapur dhe nëpërmjet shtypit, pasi edhe shtypi është çështje e rendit publik. Pra, siç e shikojmë, në radhët e kristianëve nuk mungojnë as spekulatorët dhe hajdutët, që nga vetë Kisha e deri te fundamentalistët. Një person krejtësisht i panjohur me origjinë shqiptare, që përgënjeshtron rolin e Papa Benediktit, ka një situatë të ngjashme me një vrasës të liruar këto ditë nga drejtësia italiane. Ky kishte vrarë të fejuarën me thikë, duke bërtitur më pas se “unë jam Bin Laden”. Nisur nga ky motiv psikik, vendimi më i fundit i drejtësisë ishte 10 vjet burg për vrasje, duke nxjerrë në plan të parë motivin dhe përmasën kriminale. I njëjti vlerësim duhet të jepet edhe për tipa të ndryshëm që duan të bëhen të famshëm duke fyer integritetin e Kishës dhe rolin etik që sjell një papë në vetvete.


opinion • E shtunë 16 shkurt 2013

»

11

Në pesëvjetorin e pavarësisë së Kosovës Nga Edmond Panariti*

P

esë vjet më parë, më 17 shkurt 2008, ligjvënësit e Kosovës do të kryenin një akt historik me një rëndësi të madhe jetike për fatet e këtij vendi; nënshkruan dhe miratuan solemnisht Deklaratën e Pavarësisë. Kjo datë shënon padyshim një nga ditët më me vlerë në historinë e këtij shteti e cila tashmë është e ngulitur thellë dhe fortë më mendjen dhe zemrën e gjithsecilit. Shpallja e Pavarësisë ishte një akt që vinte si kurorëzim i përpjekjes titanike të një populli të martirizuar nga diktatura e Sllobodan Milosheviçit. Çdo shqiptar i ka ende të pashlyera në kujtesë vuajtjet, sakrificat, terrorin që provuan vëllezërit e motrat kosovarë në ato ditë të rënda në jetën e tyre në vitin 1999 ku makineria diktatoriale serbe u vu fuqishëm në lëvizje dhe me egërsinë më të madhe u derdh mbi jetën e popullit të Kosovës. Çdo shqiptar e ka të regjistruar në kujtesën e tij hapjen e portave të zemrës dhe shpirtit për vëllezërit e tyre në ditën e eksodit të madh drejt vendit tonë. Ata kanë të ruajtur thellë ato ditë të luftimeve të qershorit të po këtij viti ku qielli shqiptar do të uturinte nga mjetet luftarake ajrore të NATO-s, si dhe vërshimin e të gjitha mjeteve tokësore në rrugët e vendit tonë drejt Kosovës së përfshirë në flakët e lutës për liri. Në sajë të mbështetjes së SHBAsë, presidentit Bill Klinton dhe ndërhyrjes energjike të NATO-s në mbrojtje të jetës së shqiptarëve të Kosovës, u arrit të kryhej kapitullimi i ofensivës shkatërrimtare i ndërmarrë nga gjakësori i fundit i Ballkanit Sllobodan Milosheviçi. Shpallja e pavarësisë së Kosovës shënonte jo vetëm një hap historik në jetën e këtij vendi, por mbi të gjitha do të shënonte fillesën e rrugës së ndërtimit dhe konsolidimit të një demokracie të dëshiruar nga të gjithë atje. Shpallja e Pavarësisë së Kosovës njohu mbështetjen maksimale nga fuqitë e mëdha të kryesuara nga Shtetet e Bashkuara të Amerikës, të pasura nga Britania, Gjermani, Franca e shtete të tjera evropiane. Kosova do të fillonte që në çastet e para të jetës së saj si shtet më vete të njihte mbështetjen ndërkombëtare, duke qenë në fakt mbështetje për një popull që me gjak kishte vulosur vazhdimësinë e ekzistencës së tij. Por kjo pavarësi nuk do të pranohej nga Serbia dhe shtete të tjera aleatë të saj, duke bërë që të kërkohej dhe vendimmarrja e Gjykatës Ndërkombëtare të Drejtësisë me qendër në Hagë që përfaqëson gjykatën e nivelit më të lartë të Kombeve të Bashkuara. Kjo Gjykatë zyrtarisht do të pranonte se shpallja e Pavarësisë së Kosovës nuk e ka shkelur të drejtën ndërkombëtare. Në vitet e jetës së tij, shteti i Kosovës u shndërrua në një faktor paqeje dhe stabiliteti në rajon dhe më shumë se kaq, si dhe ka krijuar një klimë paqësore me ndikim pozitiv në marrëdhëniet ndëretnike. Ajo dëshmon se është për një ecje drejt integrimit eu-

roatlantik të vendit, krijimin e kushteve sa më të përshtatshme për bashkëjetesën e çdo përkatësie fetare dhe etnike dhe arritjen e standardeve sa më ta larta të punësimit, zhvillimit ekonomik dhe social për çdo banorë të saj. Është kënaqësi e veçantë që në këtë pesë vjetor të shpalljes së Pavarësisë së Kosovës shqiptarët janë më shumë afër njeri-tjetrit. Rruga e Kombit është një arterie që përshkruhet masivisht nga shqiptarët në të dy krahët e kufijve, fëmijët tanë mësojnë me të njëjtën abetare, me dhjetëra marrëveshje janë nënshkruar mes dy vendeve tona, për të arritur së fundi në propozimin për përdorimin e valëve televizive, të telefonisë e shkuar drejt krijimit të një Lige Kombëtare të Futbollit. Përgjatë këtyre viteve Shqipëria i ka kushtuar një rëndësi të veçantë dhe e ka shndërruar në prioritet forcimin e bashkëpunimit me shtetin e Kosovës përmes zhvillimit të dialogut politik dhe teknik në të gjithë fushat, si dhe mbështetjen maksimale në organizmat rajonale dhe ndërkombëtare. Këto synime dhe qëllime të aktivitetit të saj diplomatik tashmë kanë njohur rezultate konkrete. Kosova ishte në fokusin e prioriteteve të Presidencës shqiptare të Komitetit të Ministrave të Këshillit të Evropës. Për Shqipërinë merrte peshë përfshirja e Këshillit të Evropës në Kosovë, i cili përmes mekanizmave të tij ndikon fuqimisht në drejtim të promovimit të demokracisë, të të drejtave të njeriut dhe shtetit ligjor, me një synim të dukshëm për t’u ofruar të gjithë qytetarëve që jetojnë aty një perspektivë të qartë evropiane. Shqipëria në pozicionin e saj kërkoi një anëtarësim sa më të shpejtë të Kosovës në KiE, si një mundësi për një përqafim të të gjitha vlerave evropiane në konsolidimin e këtij shteti të ri, në drejtim të legjislacionit, të gjithë korpusit legjislativ të Kosovës në përputhje të plotë me standardet evropiane, adaptimin në legjislacionin e saj të të gjitha Konventave të Këshillit të Evropës, sidomos ato që kanë të bëjnë me institucionet demokratike, minoritetet dhe bashkëjetesën. Me ndërmjetësimin e Presidencës shqiptare u realizua takimi mes kryeministrit të Kosovës Hashim Thaçi, dhe Sekretarit të Përgjithshëm të Këshillit të Evropës, z. Thorbjorn Jagland, gjatë zhvillimit të punimeve të Asamblesë së OKB-së në Nju Jork në shtator të vitit të kaluar. Pak ditë më parë me miratimin nga Asambleja Parlamentare e Këshillit të Evropës i Rezolutës për Kosovën, u shënua një hap i rëndësishëm në rrugën e anëtarësimit të Kosovës në këtë organizatë. Për herë të parë pas shpalljes së pavarësisë, Këshilli i Evropës fton në takim në mënyrë të drejtpërdrejt Republikën e Kosovës pa patur nevojë për ndërmjetësues në këto bisedime. Pas asnjë ngurrim mund të pohojmë se sot Kosova është akoma më pranë tij, Kosova është futur në rrugën e tij, për të përmbyllur në një realitet sa më të afërt objektivin madhor, atë të anëtarësimit në Këshillin e Evropës. Nga njëri viti i pavarësisë së Kosovës në tjetrin, tregohet qar-

tazi vullneti dhe angazhimi i saj për forcimin e pavarësisë, sovranitetit dhe patjetërsueshmërinë e kufijve territorial. Ngritja dhe funksionimi i institucioneve demokratike me llojshmëri etnike është një dëshmi e qartë se Kosova është kundër reminishencave të së kaluarës dhe punon fuqishëm për ndërtimin e së ardhmes evropiane për çdo qytetar të saj. Marrëdhëniet e shkëlqyera mes Shqipërisë dhe Kosovës janë shndërruar në model të bashkëpunimit rajonal. Në bashkëpunim me diplomacinë kosovare dhe partnerët tanë, është lobuar fuqishëm për njohjen ndërkombëtare të Kosovës, e cila u konkretizua me 13 njohje të reja gjatë vitit të kaluar. Në kuadër të këtyre njohjeve, vendi ynë ka iniciuar rezoluta që bëjnë thirrje për njohjen e Kosovës prej vendeve të Organizatës së Bashkëpunimit Islamik, si organizata e dytë më e madhe ndërkombëtare pas Kombeve të Bashkuara, me 57 shtete anëtare, të shpërndara në katër kontinente. Së fundi në deklaratën e saj Organizata iu bën thirrje shteteve anëtare të saj, të cilat ende nuk e kanë njohur Kosovën, që të marrin vendim për njohjen e shtetit të pavarur dhe sovran të Kosovës. Mirëorganizimi i aktivitetit lobues shqiptar gjatë gjithë këtyre viteve ka dhënë rezultate pozitive në drejtim të pjesëmarrjes dhe anëtarësimit të Kosovës në mekanizmat rajonale, ku mund të përmendim anëtarësimin e Kosovës në BERZH/EBRD. Shqipëria ka mbështetur vazhdimin e dialogut Prishtinë-Beograd, me ndërmjetësimin e BE-së dhe vëmendjen e pandarë të SHBA-ve, dhe inkurajon zbatimin e të gjitha marrëveshjeve të arritura deri tani e të tjerave që do të vijojnë mes dy vendeve. Nga ana tjetër, ne kemi mbështetur fuqimisht ruajtjen e sovranitetit dhe integritetit territorial të Kosovës dhe kundërshtuar të gjitha praktikat apo planet që kanë rënë ndesh me ushtrimin normal të këtij sovraniteti. Kosova feston pesë vjetorin e shpalljes së Pavarësisë së saj, ditë që na bën të ndihemi krenar, si pjesë të një gjaku, për kontributin tonë të vazhdueshëm dhe në rritje, në drejtim të forcimit të saj si shtet dhe shoqëri evropiane. Sigurisht rruga e konsolidimit të shtetit demokratik është e gjatë, me sfida, përkushtime dhe punë të çdoditshme. Në këtë ecje Shqipëria është përkrah Kosovës me iniciativa dhe mbështetje të çfarëdollojshme, pozicion që asnjëherë nuk ka për të ndryshuar, përkundrazi do të forcohet dhe rritet akoma më tej. Të dy vendet synojnë të qenit faktor paqeje, harmonie dhe stabiliteti në rajonin tonë, por edhe në arenën ndërkombëtare. Ky pesë vjetor i shpalljes së pavarësisë e gjen Kosovën me arritje të larta, të vlerësuar dhe të mbështetur nga faktori ndërkombëtar. Jam i bindur që në përvjetorët e ardhshëm Kosova do të jetë edhe më e fuqishme sa politikisht, ekonomikisht dhe me një shoqëri të demokratizuar akoma më tej. *Ministër i Punëve të Jashtme të Shqipërisë

PS shpërndan “mandata” në ditën e Shën Valentinit

D

je janë “prerë” kokat e 11 deputetëve aktualë të PS-së. Ata kanë marrë “mandatën” se nuk do të jenë më kandidatë më 23 qershor. Në listën e “kokave të prera” veç Asllan Dogjanit, Albert Çaçit, Skënder Hasës, Agim Lekës bie në sy largimi i figurave si Vasilika Hysi, Ilir Gjoni, Arben Isaraj, Ermonela Felaj, Ethem Ruka, Marko Bello. Në PS dje kishte rënë bomba kur ishin shpallur këta emra si të padëshirueshëm. Të gjithë prisnin të ishin Namik Dokle, Gramos Ruçi, Bashkim Fino e shumë të tjerë, por jo emrat e sipërpërmendur. Asllan Dogjani nuk befasoi askënd në këtë listë, pasi ai kishte kohë që ishte divorcuar nga Rama. I ardhur nga radhët e policisë, ai ishte mësuar të ishte i drejtpërdrejtë dhe me rregulla loje të qarta. Ku e dinte i ziu se PS-ja përdor makinën “grirëse” për të qëndruar më këmbë? Të qëmtosh gabimet e listës së 11 “kokave të prera” është shumë e vështirë. Surprizë është se lista u shpërnda ditën e Shën Valentinit, kur të gjithë këta 11 deputetë ishin duke festuar me familjet e tyre. U binte telefoni, e hapnin për të pritur urim për Shën Valentinin dhe merrnin “mandatën”. Të 11 “kokat e prera” janë befasuar dhe nga lajmi i marrë dhe e kanë pasur shumë të vështirë të kontaktojnë me kryetarin. Po nëse do të kthesh kujtesën mbrapa këta tre muajit e fundit, menjëherë do të bindesh se lista nuk është surprizë. Ilir Gjoni ka pasur një incident më të rëndë sesa Dogjani me Edi Ramën. Kjo

Nga Bejdo MALO duket më së miri, pasi së fundi në krah të Ramës del gjithmonë Ditmir Bushati, të cilin Rama duket se e ka kopsitur si numri dy në qeverinë hije. Këto koka të prera janë sakrifikuar më shumë se flasin nëpër kafene me kolegët e tyre dhe i kanë vajtur të ngrohta llafet tek Edi Rama. 11 “gjuhëgjatët” e kanë nuhatur se tani do ta kenë të vështirë të përfshihen në lista dhe të rikthejnë besimin tek Edi Rama. I pari që donte të shkrinte si kripa në ujë për Edi Ramën është Ben Blushi, por nga ai nuk ia mban. Nëse ka një njeri që ai e mban nga frika është Ben Blushi. Ai që ishte gëzuar më shumë për listën “Rama” ishte Taulant Balla. Skenari “Rama” do të ketë dhe të tjera surpriza dhe ai ka ngritur një grup pune për të menaxhuar situatën e kokave të prera. Duke shtuar dhe Kastriot Islamin, Rama për vitin 2012 për çdo muaj ka bërë nga një kokë turku. Por “koka e prerë” që djeg më shumë në duart e Ramës është ajo e Anduel Xhindit. Ky djalë u kooptua si deputet dhe nuk e ka bindur lidershipin e PS-së për ta rikandiduar. Ka diçka që nuk shkon në tërë skenarin “xhindi” në Roskovec. PS-ja duket se nuk arriti të përfitonte politikisht dhe tani i shikon gjërat ndryshe. Për t’u mbyllur gojën Edi Rama ka dhe një skenar tjetër për këto “koka të prera”. Ai ka mundësi që t’i vërë si fundorë në lista për të ulur tensionin që do t’i krijohet. Marko Bello e ka ndier erën e kësaj pune të Edi Ramës me kohë dhe e pret me sportivitet. Ai është një ish-gazetar i agjencisë “Rojter” dhe ka formim perëndimor dhe si njeri, por as kjo nuk ia vlen që të bindë Edi Ramën. Për të har-

tuar një listë pa probleme Rama është marrë tërë këto ditë me Eduard Selamin. PD-ja ende nuk ka folur asnjë fjalë dhe çdo gjë do ta bëjë institucionale, e majta dhe tërë media mbështetëse e saj ka filluar një fushatë negative në sensin pozitiv në adresë të Eduard Selamit. Edhe kjo temë ha një diskutim të gjatë, ashtu siç kërkojnë të nxjerrin diçka nga asgjëja në rastin e intervistave të Albert Brojkës. Ajo që nuk e ka pritur këtë lloj linçimi partiak dhe mediatik ka qenë Ermonela Felaj, e cila ka dalë po aq sa Taulant Balla për të hedhur baltë mbi PD-në. Që ka halle të mëdha PS-ja në këto kohë, kjo kuptohet, po pse filloi që tani beteja e listave? E pazonja të bëjë një fushatë korrekte, PS-ja deri tani është marrë me sulme krejtësisht të pabaza individuale për jofunksionarët e PD-së, duke harruar që bombës së saj brenda selisë i është hequr siguresa me kohë. Tani ligjin atje do ta bëjnë shumë figura që kanë lekë dhe duan të bëhen deputetë për të shpëtuar bizneset e tyre nga zhytja në kredi. Rama e dha verdiktin e tij të parë në adresë të 11 deputetëve dhe për një arsye tjetër shumë tinëzare: ai hapi një tender për listën e tij dhe në këtë “tender” për një vend për deputet do të ketë plot debate të tjera, plot zhgënjime, plot të papritura. Një kazan që zien, por që brenda nuk ka përbërësit e domosdoshëm për t’u bërë një gjellë me recetë, por që është një jani me mish që hiqet në gjysmë e valës, i hiqet ujë e i shtohet miell dhe pastaj i hiqet qulli dhe i shtohet ujë. Ndryshe kësaj pune i thonë “lëngu i Maros dhe qulli i Faros”.


12

« gossip

E shtunë 16 shkurt 2013 •

Beckham Si “sheik” në Paris, Suitë 17 mijë euro

Çfarë i ka ndodhur

Bryan Adams baba për herë të dytë

Jessica Albës? Alba zbuloi se javën e kaluar kishte qenë në spital nga frika mos ka pësuar ndonjë goditje në tru. 31-vjeçarja Ylli i “Fantastic Four”, tregoi se sa ishte e frikësuar i kur kishte humbur shqisën e të prekurit në duart e saja, e cila ishte e shoqëruar me dhimbje koke dhe aritmi kardiake. Nëna e dy fëmijëve në shoun e Kimel Jimmy tregoi se ajo ishte në shtëpi me burrin e saj Cash kur kishte ndodhur drama. “Mendova se do të përjetoj goditje ne tru. Ishte diku rreth pres 2;30 e natës kur u zgjova dhe nuk i ndjeja duart. E tere dora më ishte mpirë. Ishte si e vdekur nuk munda as ta lëviz, në të njëjtin moment nuk mundja as ta lëvizja fytyrën“. Ajo i ka kontrolluar simptomat në internet dhe ka parë se prej tyre ka mundësi te merr goditje ne tru. Jessica të njëjtin moment kishte marr në telefon pediatrin e fëmijëve të saj “I dërgova mesazh pediatrit të fëmijëve të mi, sepse ai është i vetmi person që mund të më përgjigjeshe në 02:30 të mëngjesit. “Mjeku kishte thëne: “Ti je shumë e re për këtë.” Ajo u kontrollua në spital, por testet kanë treguar se ajo vuan nga sindromi i “tunelit të kyçit te dorës”, një dukuri e shpesh që shkakton ngece në duart dhe gishtat.

Y

lli anglez i Paris Saint Germain David Beckham do të qëndrojë dhe do të trajtohet si sheik në kryeqytetin francez. Rrjeti televiziv gjerman “RTL” ka zbuluar se ish ylli 37-vjeçar i Manchester United, Real Madrid, Milan dhe LA Galaxy, i cili firmosi me ekipin e Paris Saint Germain, ka zgjedhur të jetojë në “Suite Imperiale” të hotelit Le Bristol. Suita e këtij hoteli ka një sipërfaqe prej 320 metrash katrorë dhe kushton 17 mijë Euro për një natë.

Rrokeri kanadez Bryan Adams është bërë baba për herë të dytë. Rrokeri dhe partnerja e tij Alicia Grimaldi sollën në jetë fëmijën e tyre të dytë, vajzën Lula Rosylea. Ajo ka lindur në Londër dhe emri i saj i veçantë ka të bëjë me çajin anglez, pasi ajo ka lindur në orën e çajit, ka shpjeguar Bryan Adams. Adams dhe Grimaldi janë takuar në 2004, kur Alicia e ndihmoi 53-vjeçarin Adams në një fondacion bamirësie në mbështetje të njerëzve në nevojë.

Douglas: Ndihem mirë

Chris Brown falenderon Adele për sqarimin e fotove në Grammy Chris Brown falenderon Adele për sqarimin e fotove në Grammy Chris Broën ka falenderuar këngëtaren Adele që sqaroi situatën dhe i`u dha fund thashethemeve. Thashetheme të cilat u bazuan në disa foto ku Adele dhe Chris ishin kapur në disa momente që linin vend për keqkuptime. Por ka qënë Adele ajo që hodhi poshtë të gjitha spekulimet duke thënë se ata ishin vetëm duke uruar njëri-tjetrin në ato foto. Brown i ka dërguar një mesazh falenderimi në twitter duke e falenderuar shumë që foli të vërtetën.

Michael Douglas thotë se ai ndjehet mirë tani që kanceri i tij është hequr dhe është i lumtur që po i rikthehet punës. Aktori 68-vjeçar zbuloi në vitin 2010 se ishte diagnostikuar me shkallën e katërt të kancerit të fytit, por pasi me sukses i ishte nënshtruar trajtimit, Michael është optimist për shëndetin tij dhe i ngazëllyer që po punon sërish. “Deri tash gjithçka shkon mirë. Vetëm sa kam përfunduar kontrollin gjashtëmujor disa ditë më parë. Punoj shumë. Kam realizuar disa materiale të mira”, ka thënë Douglas për USA Today.


thashethemevip • E shtunë 16 shkurt 2013

»

13


14

« bota

I

zgjedhur papë në moshën 78 vjeç, kardinali Ratzinger pranoi detyrën si një privilegj, por pa ndonjë entuziazëm të madh. “Mendoja se vepra e jetës sime ndoshta kishte përfunduar dhe që më prisnin vite më të qetë”, kish thënë ai disa ditë pas zgjedhjes. “Kur afrimi i votimit më bëri të kuptoj se gijotina po afrohej, i kërkova Zotit që të ma kursente këtë fat, por me sa duket nuk më dëgjoi”, ka komentuar Papa, besnik i reputacionit të tij si një njeri i vetmuar. “Le Monde” Duhej të ishte një Papë tranzicioni, por Benedikti XVI – i cili hoqi dorë në mënyrë kaq të pazakontë nga detyra e tij më 11 shkurt, pak ditë përpara se të mbushte 86 vjeç – e drejtoi Kishën Katolike për pothuajse tetë vite. Edhe pse për nga kohëzgjatja, aspekti simbolik dhe pesha historike, papati i tij nuk është i krahasueshëm me atë të Gjon Palit II – i cili qëndroi në krye të Kishës për 27 vjet – Benedikti XVI, në mënyrën e tij, ka patur një ndikim të madh mbi Kishën. Shumë prej vendimeve të tij kanë fituar një vëmendje që personaliteti i rezervuar i këtij Pape “plakush” nuk të linte ta parashikoje. I zgjedhur papë në moshën 78 vjeç, kardinali Ratzinger pranoi detyrën si një privilegj, por pa ndonjë entuziazëm të madh. “Mendoja se vepra e jetës sime ndoshta kishte përfunduar dhe që më prisnin vite më të qetë”, kish thënë ai disa ditë pas zgjedhjes. “Kur afrimi i votimit më bëri të kuptoj se gijotina po afrohej, i kërkova Zotit që të ma kursente këtë fat, por me sa duket nuk më dëgjoi”, ka komentuar Papa, besnik i reputacionit të tij si një njeri i vetmuar dhe pak mondan. Në tërësi, Benedikti u fut në shinat e paraardhësit të tij. Sa për stilin, duke parë karakterin dhe moshën, shënoi një shkëputje nga epoka e Gjon Palit II, duke shmangur udhëtimet e shpeshtë, kultin e personalitetit, veprimet spektakolarë që për pothuajse 30 vite i dhanë kishës katolike një fytyrë dhe një zë. “Teologu i Romës” u zëvendësua me “rektorin e botës”. Nëpërmjet fjalimeve që lidhnin në mënyrë sistematike besimin me arsyen, papati i Benediktit XVI krijoi përshtypjen e një kthimi të Kishës katolike tek vetvetja, larg prej transformimeve të shoqërisë. Intransigjenca Në sintoni me konservatorizmin social të paraardhësit të tij, Benedikti XVI zhvilloi të njëjtën papajtueshmëri kundrejt evoluimeve të mundshëm të Kishës, për shembull mbi beqarinë e priftërinjve, për afrimin e grave apo burrave të martuar, për Eukaristian e dhënë të divorcuarve të rimatruar apo për respektin absolut për ligjitn natyror “nga krijimi deri në fundin e jetës”. Tema me fokus në rëndësinë e familjes dhe kundërvënien absolute ndaj martesës për çiftet e homoseksualëve kanë karakterizuar fjalimet e tij të fundit.

E shtunë 16 shkurt 2013 •

E B N E E DIKTIT A J Q E H E XVI R O D

Dita e gjykimit

Si kompensim, ky Papë u nda një herë e mirë nga heshtja e rezervuar qysh prej fillimit të viteve 2000 nga Gjon Pali II sa u përket skandaleve të abuzimeve seksualë të kryer nga priftërinj në të gjithë botën. Ratzinger, që për vite të tërë ka qenë President i Kongregacionit për doktrinën e fesë, kishte dijeni për raste të shumtë. Sapo u bë Papë dhe i gjendur përballë zbulimit të shumë rasteve në të gjithë Evropën, Benedikti Xvi preferoi që të përballojë në mënyrë të hapur këtë argument. Në shumë raste ka shprehur “turpin” e tij në SHBA, Australi, në Portugali dhe në Maltë. Me një iniciativë të pazakontë, në mars të 2010 u shkroi një letër katolikëve irlandezë, veçanërisht të goditur prej rasteve të nxjerrë në dritë prej gjykatave. Papa pranoi në mënyrë eksplicite përgjegjësitë e hierarkisë katolike dhe tentativën e disa përgjegjësve për të fshehur skandalet me qëllim shpëtimin e reputacionit të Kishës. Në maj të vitit 2010, në Portugali, pasi dikush kishte akuzuar mjetet e informimit se donin të hidhnin baltë mbi Kishën, papa pranoi se

“jo vetëm nga jashtë krhyen sulme ndaj papës dhe kishës, por vuajtjet e kishës vijnë pikërisht nga brenda saj, nga mëkati që ekziston në kishë”. Që atëherë, pavarësisht heshtjes së disa personave përgjegjës në hierarkitë eklesiastike, doktrina e Vatikanit e vë zyrtarisht theksin mbi rëndësinë e të dëgjuarit të viktimave dhe të ndëshkuarit të fajtorëve. Në Irlandë, Gjermani, Belgjikë, në Vende e Ulët këta skandale kanë shkaktuar humbje të besimit tek Kisha, si dhe kanë shkaktuar largimin e shumë besimtarëve. Dora e shtrirë për integralistët Ndërkohë, përballë një shoqërie gjithnjë e më të karakterizuar nga laicizmi, nga një thyerje në transmetimin e fesë dhe kulturës kristiane, si dhe një shtytje për të fabrikuar besime “sipas festes”, papa teolog mishëroi një rikthim në vlerat e kishës katolike. I vëmendshëm për të kujtuar se kristianizmi nuk reduktohet në një moral apo një ideologji, papa ka këmbëngulur në rëndësinë e lutjes dhe studimit të teksteve. Duke e sjellë liturgjinë në

forma më tradicionale, ai u reshtua në mënyrë emblematike me konservatorët. Në vitin 2007, vendimi i tij për të liberalizuar meshën në latinisht, e braktisur mbi të gjitha duke filluar që në vitet shtatëdhjetë përvec se në mjediset tradicionalistë dhe integralistë, mbetet simboli më i dukshëm i asaj kthese, i destinuar të rimerrte kontrollin e sektorëve ekstremistë dhe të ngushëllonte besimtarët në kërkim të një identiteti katolik të fortë dhe të qartë. Dora e tij e shtrirë për integralistët – bashkë me nisjen e procesit të bekimit të Piut XII, vendimi më pak i kuptuar i Benediktit XVI – edhe në brendësi të kishës katolike, futet po në këtë logjikë. Në vitin 2009, anulimi i shkishërimit të katër peshkopëve ndjekës të Lefebvre – mes të cilëve një negacionist i njohur – dhe hapja ndaj një dialogu teologjik me përfaqësuesit e tyre kanë qenë manifestimi i vullnetit kokëfortë të papës për të rigjetur unitetin e kishës, e dobësuar prej ndarjes së 1988. Oferta e ripajtimit, që shumëkush e konsideronte të destinuar për të dështuar përballë intrasigjencës dhe


bota • E shtunë 16 shkurt 2013

Turkson:

Zgjedhja e Papës nuk është çështje politike

E

dhe para se Papa Benedikti të njonftonte dorëheqjen të hënën më 11 shkurt, ishin bërë sugjerime që pasuesi i tij të ishte jo evropian. Disa vëzhgues kanë thënë se Kisha Katolite është gati të zgjedhë papën e parë nga Afrika apo Amerika Latine. Por kardinali Peter Kodwo Appiah Turkson nga Gana i tha Zërit të Amerikës se etniciteti dhe raca nuk duhet të kenë asnjë rol në zgjedhjen e Papës. Shumica e katolikëve jetojnë sot në vendet e Amerikave dhe kisha po zgjerohet në Afrikë. Ndikimi i saj duket se po zbehet në Evropë, në valën e skandaleve seksuale, shtimin e laicizmit dhe mungesën e predispozitës nga udhëheqja e Kishës Katolike për të ndryshuar me kohën. Kur papa bëri njoftimin e tij historik, si papa i parë që jep dorëheqjen në rreth 600 vjet, analistët shpejtuan të dilnin me lista kandidatësh për ta zëvendësuar atë. Kardinali i Ganës, Peter Turkson, president i Këshillit Papal të Vatikanit për Drejtësinë dhe Paqen, është në krye të shumë prej këtyre listave. Por ai thotë se një pritshmëri e tillë është shpesh jo realiste. “Kjo nuk është një çështje e Kombeve të Bashkuara. Kjo nuk është as çështje e Bashkimit Afrikan. Kjo nuk është çështje politike. Nuk është as çështje kontinentale e kështu me radhë. Kjo është esencialisht çështje e Kishës Katolike. Natyrisht që kjo është një çështje me ndikim nëpër botë. Por është esencialisht një çështje e kishës”. Kardinal Turksoni thekson se homologu i tij nigerian, Francis Arinze, u emërua si pasuesi i Papa Gjon Palit të Dytë dhe tani është mci 80 vjeç dhe për shkak të moshën nuk mund të jetë kandidat, vëmendja është përqendruar tani tek kardinalë më të rinj nga kontinete jashtë Evropës. Kardinali nga Gana thotë se nëse është e natyrshme që afrikanët të duan të kenë një papë nga kontinenti i tyre, është më me rëndësi që vëmendja të përqendrohet se kush është personi më i përshtatshëm për të vazhduar udhëheqjen në Shën Pjetër. “Prandaj, para se të shikojmë aspektin kontinent, ne duhet së pari të shikojmë kishën dhe çfarë mund të bëjë Kisha Katolike në Afrikë se çfarë duhet të bëjë me një ngjarje të tillë. Kur kjo të vlerësohet duhet parë se cila është lidhja e Kishës Katolike në Afrikë me Kishën Katolike nëpër botë dhe atëhere duhet menduar për zgjedhjen e një pastori, e një kryepastori, të dikujt që të jetë i aftë për të udhëhequr të gjithë Kishën”. Cardinal Turksoni u bëri thirrje pasuesve të tij afrikanë të luten që Kisha të gjejë udhëheqësin e saj më të mirë, dikë që t’i përgjigjet nevojave të komunitetit katolik në Afrikë dhe në pjesën tjetër të botës. Nëse zgjidhet, ai do të jetë papa i parë jo evropian që do të udhëheqë 1,2 miliardë katolikët në gjithë botën.

radikalizmit të lefebvrianëve, kontribuoi për ta bërë edhe më të madhe distancën mes Vatikanit dhe një pjese të besimtarëve, sidomos në Francë dhe në Gjermani. Këta besimtarë nuk i kuptuan lëshimet e bërë për disa besimtarë të mbyllur prej më shumë se 20 vitesh në një kritikë të fortë të papatit dhe të reformave të realizuara nga Këshilli i Vatikanit II. Por Benedikti XVI nuk u konsiderua asnjëherë fitimtar në këtë kauzë. Refuzimi nga një pjesë e katolikëve, sado minoritarë, për të pranuar mësimet e Vatikanit II dhe ndërtimi i një kishe larg nga Roma ishin të padurueshme në sytë e tij. Papa u angazhua deri në fund në favor të këtij afrimi, dhe në vitet e fundit ka pasur negociata me përgjegjësit e Vëllazërisë së Shën Piut X. Në fakt, dorëheqja e Benediktit XVI përfaqëson fundin e vullnetit papal për të zhbërë përçarjen e madhe. Marrëdhëniet me të tjerët Pavarësisht përpjekjeve të tij për t’u afruar me integralistët kritikë ndaj Vatikanit II, Benedikti XVI, që në moshë të re si teolog kish qenë një

krijues i këshillit, nuk vuri në diskutim pikat e tij kryesore (dialogu eumenik dhe ndërfetar, liria e fesë, kolegjialiteti). Siç shpalli që të nesërmen e zgjedhjes së tij, papa donte “të zbatonte pajtimin duke vazhduar besnikërisht traditën dymijëvjeçare të kishës”. Pra, Benedikti XVI kritikonte ata që kishin dashur të shihnin tek Vatikani II një “thyerje” në historinë e kishës. Me rastin e festimeve për 50 vjetorin e këshillit, në tetor të 2012-ës, Benedikti XVI uroi që katolikët “të kthehen në gërmën e këshillit”, tekstet e të cilit “mbrojnë nga teprimet, nga një nostalgji anakronike apo nga kërcime përpara”. Papati i tij do të mbahet mend edhe për marrëdhëniet ambigue me konfesionet e tjerë kristianë dhe fetë e tjera monoteiste. Edhe pse kishte shprehur vullnetin për ta bërë Ekumenizmin një “kauzë themelore” të papatit të tij, Benedikti XVI ka irrituar thellë protestantët duke përsëritur vazhdimisht se kisha katolike mban të vërtetën e fesë së krishterë. Dhe ka përçarë anglikanët duke u hapur dyert e Romës priftërinjve dhe besimtarëve që nuk bien dakord

me evolucionin e anglikanizmit, i gjykuar si shumë progresist. Por në të vërtetë disidentët nuk janë të shumtë në numër. Marrëdhëniet me Kishën ortodokse, të vëna në një provë të vështirë gjatë papatit paraardhës, janë përmirësuar. Dhe ndonëse Benedikti XVI nuk arriti të realizojë takimin historik me Patriarkun e Moskës, ai u prit gjithësesi nga ai i Kostandinopojës. Por raportet më të vështirë kanë qenë me myslimanët. Në shtator të vitit 2006, në Regensburg, Papa mbajti një fjalë për fenë dhe për arsyen. Gjatë fjalës së tij ai

citoi një frazë të një perandori bizantin që flet për dhunën si të lidhur pazgjidhshmërisht me Islamin. Bota myslimani thirri fort për këtë skandal dhe Papës iu desh të kërkojë falje. Paradoksalisht, ky episod e shtyu Benediktin XVI që të interesohej për Islamin, të cilin nuk e njihte. U krijua një forum katoliko-mysliman me nismë të intelektualëve dhe studiuesve myslimanë. U takuan për herë të parë në 2008 në Romë. Me një iniciativë të paprecedentë, Papa takoi mbretin e Arabisë Saudite, mbretin e Jordanisë dhe u prit në disa xhami, mes

të cilave atë të Jeruzalemit. Koncepti i tij për dialogun me islamin u kufizua në një shkëmbim të vlerave, të kulturës dhe të dijes reciproke, duke përjashtuar dialogun teologjik. Ai nuk la rast pa këmbëngulur për lirinë e fesë dhe për respektin për të krishterët në vendet myslimanë. Sa i përket hebraizmit, Papa gjerman ka marrë pjesë në mënyrë aktive në procesin e afrimit të nisur nga paraardhësi i tij, sidomos duke vënë theksin në pendimin e Kishës për gabimet e bërë ndaj hebrenjve. Përkundër gjithë pritshmërive, marrëdhëniet e Benediktit XVI me hebrenjtë kanë njohur tensione episodikë që megjithatë nuk e vunë në diskutim këtë mirëkuptim. Tensionet nisën në 2006, gjatë udhëtimit të tij në Aushvic. Papa nënvizoi tmerrin e shfarosjes së hebrenjve, por shkaktoi shumë kritika kur tha se nazizmi kish qenë “vepër e një grupi krimnelësh”. Në korrik 2007 shpërtheu një tjetër polemikë me liberalizimin e meshës në latinisht, që kap lutjen e së premtes së shenjtë dhe kujton konvertimin e hebrenjve në kristianizëm. Në janar të 2009, anulimi i shkishërimit të peshkopëve integralistë, mes të cilëve njëri negacionist, shkaktoi një tjetër krizë mes Vatikanit dhe komuniteteve hebraikë të përhapur nëpër botë. Pavarësisht dënimit publik të antisemitizmit, udhëtimi i Benediktit XVI në Izrael pak muaj më vonë nuk mjaftoi për të qetësuar një pjesë të hebrenjve. Në fundin e 2009, vendimi i tij për të nisur procesin e bekimit të Papës Piu XII, që gjatë Luftës së Dytë Botërore pati një sjellje të diskutueshme kundrejt hebrenjve dhe regjimit nazist, i ftohu sërish marrëdhëniet në nivelet më të lartë institucionalë. Por në nivel lokal, e sidomos në francë ku jeton komuniteti më i madh hebre në Evropë, marrëdhëniet mes hebrenjve dhe katolikëve mbetën të mira. Në një botë të karakterizuar nga humbja e influencës së kishës katolike, nga multikulturalizmi dhe nga një ofertë fetare të shumëfishuar prej globalizimit, Benedikti XVI zhvilloi gjatë papatit të tij një vizion shumë të shqetësuar, për të mos thënë pesimist për kishën, për botën dhe të ardhmen e saj. Një frazë e thënë disa javë para zgjedhjes së tij hapi shumë diskutime: “Shpesh herë, kisha jote të duket si një varkë që po fundoset. Një varkë që fut ujë nga të gjitha anët...” Uniteti i fesë dhe arsyes Sa i përket botës bashkëkohore, pavarësisht rrethanave, diskutimet e Benediktit XVI kanë përshkruar degradimin e saj dhe i janë rikthyer në mënyrë obsesive të këqiave që sipas tij kërcënojnë shoqërinë dhe largojnë nga çdo lloj përsosmërie: relativizmi, sinkretizmi, materializmi, individualizmi, agnosticizmi etj. Shqetësimi i tij ka të bëjë sidomos me relativizmin, i konsideruar si një braktisje e të vërtetës, domethënë e fesë. Mbështetës i aleancës mes fesë dhe arsyes, Benedikti XVI është përpjekur që kristianizmi

»

15

të kishte një zë në hapësirën publike. Ky shqetësim është shoqëruar me një farë ankthi përballë dekristianizimit të Evropës “së vjetër”. Ratzinger ka mbështetur pra një proces të rikristianizimit dhe ka vazhduar të kërkojë vëmendje ndaj humbjes së rrënjëve dhe vlerave kristiane tek shoqëritë perëndimore, duke i kërkuar bërthamës së besimtarëve që të bëhen pjesëtarë të një “nisme të re misionare”. Si provë e rëndësisë që i kushtoi kësaj beteje, Benedikti krijoi një këshill papnor – një nismë e rrallë – dedikuar “ungjillizimit të ri”. Në enciklikën e tij “Caritas in veritate”, e botuar në kulmin e krizës ekonomike në verën e vitit 2009, papa rimori elementët e doktrinës sociale të kishës: vëmendja ndaj të mirës së përbashkët në ekonominë e tregut, koncepti i subsidiaritetit, drejtësia sociale dhe zhvillimi integral i njeriut. Dhe ndonëse nënvizonte disa aspekte pozitivë të globalizimit, ai e vuri theksin në aspektet negativë të këtyre fenomeneve: spekulimi financiar, menaxhimi i keq i flukseve të migrantëve, korrupsioni, shfrytëzimi i shfrenuar i burimeve natyrorë, mentaliteti teknistik. Të gjithë këta argumenta, ashtu si dhe vëmendja ndaj “të huajit” kanë qenë të pranishëm dhe të përsëritur në fjalimet e tij. Sado që pak politik, Papa ka ndjekur nga afër disa tema. Në qershor 2007 ai shkroi një letër për katolikët kinezë ku u kërkonte autoriteteve të Pekinit që të garantonin “një liri autentike të fesë”. Në 2009 në Afrikë, denoncoi përpara krerëve të shteteve të Kamerunit dhe Angolës, regjimet e korruptuar. Në Territoret palestinezë dënoi murin e ndërtuar nga Izraeli dhe kërkoi me forcë një shtet palestinez. Një drejtim zhgënjyes Sa i përket drejtimit të Kishës, bilanci i tij nuk është veçanërisht i pasur. Pavarësisht emërimit të disa kardinalëve të rinj në krye të disa “ministrive”, Benedikti Xvi nuk solli një modernizim të udhëheqjes së Vatikanit. Puna në dikastere të mbyllur dhe pak reagues, izolimi i papës – në kufijtë e vetmisë – dhe një komunikim i pamjaftueshëm kanë karakterizuar këtë papat dhe kontribuan për shumë keqkuptime që e vunë kishën katolike në vështirësi përballë shoqërive perëndimore. Rasti i Vatileaks – botimi i dokumenteve konfidencialë të marrë nga tryeza e nga sekretarit të tij – kanë zbuluar divergjencat në brendësi të kishës. Në muajt e fundit duket se Vatikani u vetëdijësua për këto dobësi dhe nisi një strategji të re komunikimi. Në fund, i detyruar prej moshës dhe gjendjes shëndetësore, Benedikti XVI nuk udhëtoi shumë nëpër botë. Dhe për herë të parë në tetë vite, në 2013 nuk parashikohej asnjë lëvizje. Në mënyrë të veçantë Papa refuzoi të shkojë në Azi, një kontinent strategjik për kishën katolike. Ky do të jetë me shumë gjasa një prej prioriteteve të pasardhësit të tij.


16 N

« dossier

ë qoftë se do të flitej për Perëndimin, në Shqipërinë komuniste të izoluar plotësisht nga kjo erë demokracie, do të kuptohej iluminizmi francez i Zhan-Zhak Rusoit, Volterit, Monteskiesë, pastaj kultura letrare e Hygoit, Balzakut, Zolazë, Stendalit, Dymasë e deri te copëza arsimimi, si para dhe pas Luftës së Dytë Botërore të mjaft komunistëve shqiptarë, por mbi të gjitha revolucioni francez që u bë pikë referimi për rilindësit tanë, si ëndërr shekullore edhe për Shqipërinë. Mjaft autoritete franceze, si në diplomaci apo në histori, janë veçuar në shkrimet e tyre për vlerësimin e çështjes shqiptare. Nuk mund të themi se Franca ka pasur në përmbajtjen e saj te këto autoritete vetëm një determinim negativ ndaj çështjes shqiptare, siç është prezantuar në disa botime mediokre. Aktualisht ka mjaft albanologë dhe arkeologë francezë që i janë rikthyer gjenezës shqiptare në një vlerësim tipik shkencor për gjenezën e një nga kombeve më të vjetër në Europë e në Ballkan. Në një letër të datës 10 tetor 1912, që D’Estournedes dërgon nga Parisi për krajl Nikollën, është mjaft domethënës qëndrimi i tij jo vetëm dënues e diskreditues për këtë krajl, por mjaft domethënës për të drejtat e popullit shqiptar. Ky autoritet ishte mjaft pozitiv ndaj çështjes shqiptare edhe gjatë Kongresit të Berlinit, pasi në vitet 1879-1880 ka qenë sekretar i Komisionit të Kufijve të Traktatit të Berlinit dhe nuk u pajtua me padrejtësitë që u bënë në kurriz të Shqipërisë. E njëjta gjë pasqyrohet edhe në revistën “Del Balcani” më datën 15 tetor 1912 në lidhje më këtë letër historike të dërguar krajl Nikollës të Malit të Zi, e cila është një mësim për Serbinë e sotme. Midis rreshtave shkruhet: “Madhëri, 30 e më shumë vjet nga Traktati i Berlinit dhe Komisioni Europian për caktimin e kufijve, në të cilët mora pjesë si sekretar, do të më lironin prej Këshillit Diplomatik, por në mos detyroftë madhëria juaj të gjithë njerëzit e ndershëm për të protestuar kundër shpalljes së luftës përsëri Turqisë... Lypim dëshminë e shokëve të mi të Komisionit që kanë pasur për misionin e pakëndshëm si në vitin 1879, ashtu dhe në vitin 1880 për t’ia hequr Shqipërisë tokat që ju nuk i keni fituar; thërras dëshminë e shokut tim anglez Vinsent Cailard, që është ende gjallë. Ne ishim bashkë në Podgoricë, në rrënimet e vajtueshme që zjarrvënësit tuaj kishin bërë. Ne të gjithë ishim pak a shumë të turpëruar duke prekur me dorë se paqja botërore ishte në rrezik. Vetëm për interesin tuaj dhe për atë që ju e quani lavdinë tuaj ne e kuptuam se lufta që ju bënit nuk ishte ambicia juaj, por industria juaj. Do kohë të kalojë, ju rishtas filloni e po bëheni shkak që t’i jepet prapë zjarri i botës për të pjekë gështenjat tuaja. Ju nuk keni kundërshtarë në mbretërinë tuaj, në Mal të Zi të shkretëtuar; është një mëkat, pse do të kishit marrë prej tyre ndëshkimin që meritoni e gjyqi i botës së qytetëruar na ruan. Veç në mos tjetër, do të keni përmbushë detyrën tuaj, prandaj ju shkruaj se çfarë ju mund të kuptoni se çfarë është ndjesia e të gjithë atyre që e njohin atdheun tuaj të mjeruar”. D’Estourenes de Constant, senator francez dhe ish-sekretar i Komisionit Europian të Kufijve të Malit të Zi më 15.10.1912. Pikërisht përpara se të vinte Komisioni Ndërkombëtar në kufijtë e Shkodrës dhe përpara se të shpallej pavarësia më 28 nëntor 1912, Mali i Zi ka marrë këtë pozicion francez prej Serbisë, që e nxiste në çdo kohë kundër Shqipërisë. Aktualisht Mali i Zi ka marrëdhëniet më të mira me Shqipërinë dhe në një kohë historike jo më në sinkronë me Serbinë. Në vitin 1946 në dosjen “Ministria e Punëve të Jashtme. Probleme me rëndësi. Shtabi i Mesdheut”, me numrin rendor B/7-16, ka një material me titullin “Raporte të oficerëve anglezë e amerikanë, ku shprehet qëndrimi ndaj Shqipërisë. Është për t’u habitur që miku i Shqipërisë, kryetari i misionit anglez D.R Oakley- Hill më 6 prill 1946 në këtë raport prej 9 faqesh ia dërgon gjeneralmajor Lewis, sipas kërkesës të Ministrisë së tij të Punëve të Jashtme, e shpreh këtë konsideratë zyrtare në pikën 14 “Politikë”: “Ndërsa UNRRA nuk ka të bëjë direkt me politikën e një shteti që vjen, është e pamundur për politikat të mos kenë një efekt në veprimet tona në Shqipëri, mbasi atmosfera është nakatosur me ata. Qeveria e këqyr Shqipërinë si një sferë të influencës ruse, ndërsa UNRRA si një organizatë anglo-amerikane. Prandaj misioni që në fillim ka qenë në dyshim, se ne jemi larguar me sjellje korrekte për të fituar konfidence, dhe në disa shkallë kësaj i është arritur. P.sh. misionet britanike, amerikane-franceze kanë trajtim ndryshe

E shtunë 16 shkurt 2013 •

Viti 1945, Shqipëria i kërkon Francës riatdhesimin e shqiptarëve për t’i burgosur

për çështjen e lëvizjes nëpër Shqipëri, ndërsa delegacionet e misioneve ruse e jugosllave kanë tjetër status lëvizjeje më të lehtë se të tjerët. Ndryshimi i tanishëm i gjeneral Enver Hoxhës është koncentruar në duart e 4 komunistëve më të forte, të cilët do ta bëjnë sipërmarrjen e misionit tonë jo të lehtë, sepse marrëdhëniet e mira po tentohen me Jugosllavinë dhe Rusinë.” Në këtë kontekst, raportimi vazhdon në lidhje me diferencimin e diplomacisë franceze dhe për këto misione, si ato ushtarake dhe në kuadrin e UNRRA-s, në krahasim me misionin anglo-amerikan. Për këtë autori i mësipërm shkruan: “Si anglezët dhe amerikanët kanë vonuar stabilizimin e relacioneve diplomatike dhe shkresa e qeverisë britanike e 4 prillit 1946, është lëvizja e fundit e kësaj serie të ngjarjeve. Kjo shkresë është bazuar në raportin e misionit ushtarak britanik. Duhet të vihet në kujtesë se gjeneralbrigadier Hodgson, i cili komandonte misionin ushtarak britanik, adoptoi një qëndrim të egër dhe pa kompromis karshi shkuarjes me qeverinë shqiptare. Ai ekspresonte veten e tij egërsisht rreth tyre në të gjitha kohët. Ai frekuentisht lëvdohej, pse kishte thënë: ‘Hoxha jashtë!’ Në fillim brigadier Hodgson qe lejuar të lëvizte kudo lirisht, por më vonë u ndryshua qëndrimi ndaj tij. Nuk mund të besoj se qeveria britanike ishte treguar me vendimin e largimit dhe qëndrimit e përfaqësimit të tij nga i njëjti dip-

lomat i stërvitur. Franca nuk humbi kohë në stabilizimin e relacioneve. Kolonel Teyssier, i cili ishte përgjegjës i misionit ushtarak francez në Tiranë derisa u zëvendësua prej një legate, më tha mua se ai mendonte se Anglia po bënte një gabim të madh në mos stabilizimin e një legate në Tiranë. Kolonel Teyssier mori një rishikim të gjendjes së situatës dhe ishte i një mendimi me mua që të hidhte poshtë historitë e egra dhe të pathemelta mbi Shqipërinë, të cilat ishin shpërndarë jashtë shtetit. Gazeta “Times” dhe New York Times” kanë botuar raporte kundër Shqipërisë, të cilat në shikimin tim janë krejtësisht të gënjeshtërta dhe duhet të jenë marrë nga burime greke”. Në raport vlerësohet moslargimi i Francës nga Shqipëria, edhe pse gjendja është tejet e egër ndaj imperialistëve perëndimorë. Po kështu në relacionet që bëheshin nga të dërguarit shqiptarë pranë këtyre misioneve të huaja për udhëheqjen shqiptare bie në sy tendenca ndaj të gjithë të këqijave që mblidhnin kundër misioneve angleze dhe amerikane, si për atë ushtarak, ashtu dhe të UNRRA-s, duke i kufizuar dhe survejuar në çdo lëvizje apo fjalë që thoshin, të dallueshme këto, në qëndrimin ndaj misionit francez. Kuptohet që veç nostalgjisë enveriste ka qenë edhe roli dytësor i Francës së pasluftës, e cila ka qenë me një ndikim më të majtë në politikën e vet europiane të asaj kohe, por dhe me një diplomaci mjaft

tolerante ndaj diktatorit Hoxha. Në një relacion të dërguar më datën 27.9.1945 nga i ngarkuari Emin Agolli për misionin e Francës, shkruhet mjaft butë në raport me misionin amerikan dhe anglez: “Në fillim me ardhjen e kolonel Teyssier, ky kërkonte të prezantohej me shefat e qeverisë, gjithashtu kërkonte të vizitonte ushtrinë dhe shkollat ushtarake, të cilit iu dha kjo leje. Mbas kthimit të kësaj vizite mbeti shumë i kënaqur për mikpritjen, që iu bë dhe i dërgoi falënderimet shefit të shtatmadhorisë. Si interpret kanë zotin Bonati. Sjelljet e tij prezantohen pranë ushtrisë me shumë respekt dhe komplimente dhe me mjaft kënaqësi ushtarakët tonë i prisnin francezët.” Në qoftë se do të vazhdohet linja franceze në Shqipëri në vitin 1946 dhe gjatë të gjithë kohë së diktaturës, kur marrëdhëniet diplomatike nëpërmjet legatës së saj nuk u shkëputën, të bie në sy se pothuajse survejimi dhe raportimet ndaj lëvizjeve të tyre ishin eliminuar. Ndërsa për misionet angleze dhe amerikane janë të dokumentuara mbi 5346 raporte prej shoqëruesve shqiptarë (kupto informativët), ku nuk është lënë gjë pa shkruar për misionet franceze, ndërsa ekzistojnë vetëm dy të tilla. Në raportin që oficeri i shoqërimit, aspirant Dhimitër Beka, i dërgon udhëheqjes më 28.1 1946 shkruhet: “Dje më datën 27.1.1946, shoqërova deri afër Shëngjergjit kolonelin Teyssier dhe zonjushën Bessiather Marie, gruaja dhe sekretarja e kolonelit. Të dy ishin bashkë në kuadër të misionit të UNRRA-s, të cilët i shoqëronte Kasem Ademi, me shërbim pranë Kryeministrisë, zyra e biografisë) dhe Androkli Kristo, gazetar shqiptar nga Përmeti. Qëllimi i udhëtimit ishte krejtësisht piknik dhe mbasi Kasem Ademi dinte frëngjisht, gjatë rrugës bisedonte shumë gjëra që na ngacmonte koloneli. Kanë biseduar mbi politikën e Shqipërisë. Koloneli nuk e përkrah direkt politikën tonë dhe pikërisht e bëri pyetjen: “Pse i mbani akoma postoblloqet?”. Pastaj shfaqi mendim të kundërt ndaj nesh në lidhje me qeverinë e Frankos në Spanjë dhe tregoi marrëdhënie të mira të Francës me Spanjën. Mbi pyetjen tonë se pse De Goli hoqi dorë nga qeveria ai tha se De Goli do të vinte kandidaturën për president të Republikës. Për historinë e luftës së lëvizjes sonë nacional-çlirimtare ai tha se ishte mendimit që të shkruhet një vepër historie dhe jo si roman, ashtu siç e ka lexuar historinë e Brigadës I Sulmuese. Kanë biseduar mbi shumë gjëra të tjera, të cilat vetëm Kasemi mund t’ua tregojë më mirë, mbasi ai di dhe gjuhën dhe bisedonte direkt me kolonelin. Në Tiranë u kthye më vonë në orën 4:50 të asaj darke. Në raportimin që bëhesh për lëvizjen e anëtarëve të misioneve të huaja anëtare, angleze e amerikane të UNRRA-s për muajin janar 1946, për misionin francez shkruhen gjëra të parëndësishme, si p.sh vajtje-ardhje të personelit nga Italia në Shqipëri e anasjelltas dhe për gjuetinë që bënin në Lezhë apo në Shëngjin, ndërsa faqe të tëra shoqëronin të dhënat ndaj angloamerikanëve. Kuptohet që qëndrimi ndaj Francës ishte me porosi ndryshe. Në mjaft dosje të këtij misioni francez në Shqipëri që në vitin 1945-1946 ka një korrespondencë mjaft të pranueshme midis të dy palëve dhe francezëve. Megjithatë, francezët kanë mbajtur një qëndrim të rregullt të paindoktrinuar në lidhje me riatdhesimin e shqiptarëve që ishin në Francë sipas kërkesës së shqiptarëve pa lejuar që të kryejë kjo kërkesë. Kështu në shkresën numër 57 datë 16 shkurt 1945 shefi i misionit ushtarak në Shqipëri i kthen një përgjigje negative gjeneral Spiro Moisiut, shef i Shtatmadhorisë së ushtrisë shqiptare, në lidhje me një kërkesë të shoqëruar me një listë për qytetarët shqiptarë, banues në Francë, që gjoja kanë shfaqur dëshirën për t’u riatdhesuar në Shqipëri. Përgjigjja e shkruar është kjo: “Për mungesë mjetesh, vaporesh nuk mund ta kryejmë këtë kërkesë tuajën”. Kihet parasysh se kjo lloj metodë për të tërhequr të gjithë shqiptarët që donin t’i futnin në burg, ishte e huazuar në metoda ruse për njerëzit e vet në Francë. Nga koloneli Teyssier i vitit 1945 te kolo-


dossier • E shtunë 16 shkurt 2013

nellejtënant francez Patck Vigla në vitin 1981 si atashe ushtarak në Shqipëri. Më 20.4.1981 në Ministrinë e Mbrojtjes Popullore (MMP) u prit atasheu ushtarak francez kolonellejtënant Patck Vigla. Atë e priti Shezai Kasaj, drejtor i Drejtorisë së Jashtme të kësaj Ministrie, etj. Mbas një bisede prej një orë e gjysmë, ku u shkëmbyen pikëpamje të ndryshme, kolonel Vigla bëri një vizitë udhëtimi, deri 300 km në ditë, prej datës 27 prill-4 maj, ku mori pjesë edhe në manifestimet e 1 Majit. Nga kjo retorikë e gjerë, për të cilat ishte në dijeni udhëheqja, për çdo fjalë temperatura e klimës shqiptare të asaj kohe mund të matet pak a shumë me disa aspekte. Së pari, gjatë takimit ushtarako-francez u ngritën probleme ushtarake të kohës. U kërkuan mendime rreth ngjarjeve në Poloni, të cilat në vitin 1981 ishin mjaft të acaruara, por cilësoi se në kushtet dhe rrethanat aktuale, Bashkimi Sovjetik nuk do të ndërhyjë në Poloni, por do të përpiqet që të stabilizojë gjendjen në këtë vend, duke influencuar e ndërhyrë në politikën e brendshme polake. Aktualisht, - tha francezi, - Bashkimi Sovjetik, ka ridisllokuar në Poloni dy divizione të motorizuara dhe ka sjellë nga Kaukazi edhe një regjiment të helikopterëve “M-24”. Meqenëse kishte parë të rinj të veshur me uniformë ushtarake në Shqipëri, të cilët kishin në gjoks shenjën FV ose RSHA, pyeti se çfarë përfaqësonin këto shenja. Njëkohësisht, mbasi u sqarua, që këto janë rinia shkollore e armatosur dhe forcat vullnetare, kërkoi të dinte se sa zgjat shërbimi ushtarak te ne dhe nëse studentët kryejnë shërbim të detyrueshëm ushtarak. Interesimi kryesor i tij ishte për çështjen e gradave në ushtri dhe si e kemi zgjedhur ne kontradiktën midis gradës dhe detyrës. Dëshironte t’i jepte ushtrisë shqiptare si dhuratë një film dokumentar mbi përdorimin luftarak të helikopterëve. Biseda, gjoja si rastësisht, u përqendrua në ngjarjet e Kosovës të vitit 1981, duke folur për një artikull që ka shkruar gazeta franceze “Le Mond” dhe që sipas palës shqiptare nuk kishte përshkruar realisht të vërtetën. Koloneli theksoi se “demokracia në Francë lejon që të shkruajë si djali i Zogut, ashtu dhe nipi i krajlit të Serbisë dhe ai shkrim nuk përfaqëson mendimin e inteligjencës të popullit francez për ngjarjet në Kosovë. Gjatë datave 27 prill e 4 maj koloneli francez vizitoi mbi 15 qytete të mëdha të vendit dhe për secilin kishte rezervuar pyetje të veçanta, sepse kishte lëvizur i vetëm i lirë dhe pa shoqërues. Si përherë, përfaqësuesit e Ministrisë së Mbrojtjes përgjigjeshin me slogane, me klishe të caktuara nga lart dhe thjesht një propagandë të rëndomtë. Dihej se në atë kohë edhe Franca kishte dalë nga NATO, por sipas Ministrisë së Mbrojtjes shqiptare nuk u sulmua, siç u sulmua Çekosllovakia. Prandaj në Europë ekzistojnë vetëm dy vende të lira: Franca, që kishte dalë nga NATO-ja, dhe Shqipëria, që kishte dalë nga Traktati i Varshavës, por që nuk u sulmua jo për dëshirën e sovjetikëve apo satelitëve të saj, por nga vendosmëria e partisë së Enver Hoxhës dhe të tjera përralla propagandistike. Atasheu ushtarak francez dhe përfaqësuesi ynë i mbrojtjes u kënaqën shumë që vetëm Shqipëria dhe Franca ishin vendet më të lira e më të pavarura në Evropë (!). Ironia e ushtarakëve francezë në këtë takim reflektohet edhe në të gjithë pikëpamjet e tij, duke “pranuar” se të dy vendet kanë pikëpamje të njëjta edhe për mbrojtjen. Mirëpo, sipas tij, ndryshimi qëndron në atë se francezët e mbështesin mbrojtjen në përdorimin e armës bërthamore, ndërsa shqiptarët e paskan zgjidhur me armatosjen e të gjithë popullit. Kjo e bën ushtrinë franceze të vogël në numër, prej 800 mijë vetash, kurse në Shqipëri i gjithë populli është ushtar. Atasheu ushtarak francez duke iu drejtuar Shezaiut pyeti: “Ju, z. drejtor, çfarë grade keni?” Përgjigjja ishte: “Ju duhet ta kini vënë re se në ushtrinë tonë nuk ka grada, por ka funksione. Në Ministri ne kemi drejtorë, kurse në reparte kemi komandantë, komisarë dhe shefa. Por ushtria jonë ka rregulloret ushtarake, të cilat njohin disiplinën, hierarkinë ushtarake me të drejtat dhe detyrat eprore.” Atasheu ushtarak tha: “Ju e keni zgjidhur kontradiktën midis gradës dhe detyrës në këtë mënyrë, që, siç e shpjegoni ju, sepse edhe unë jam kolonel, por detyrën e kam më të madhe.” Biseda u ndal shumë në përdorimin ushtarak të helikopterëve, në veçanti mbi dimensionin e tretë të veprimeve luftarake dhe për zhvillimin teknologjik të armëve dhe si kurdoherë filozofia jonë ushtarake përmbahet në përgjigjet slogane se “ne mbrojtjen e mbështesim në forcat tona”, dhe se “ky është një parim bazë te ne”, apo se “arti ynë ushtarak popullor, i bazuar në shkencën

marksiste-leniniste, në eksperiencën e Luftës Nacionalçlirimtare” e të tjera dokrra nga këto. Koloneli francez, pasi shprehu falënderimet për udhëtimet e bëra, në veçanti në Veri të vendit, sidomos në Peshkopi, gjatë kufirit me Jugosllavinë ai u shpreh se kishte dëshirë të shkonte edhe në Kukës, por i kishin thënë se ishte mot i keq. “Mbas 1 Majit do të vete patjetër”, - ishte shprehur koloneli. Ai vijoi: “Kalova nga Burreli, pastaj në Sarandë, Vlorë, Korçë, Leskovik dhe Përmet. Kjo shëtitje më vlejti shumë jo vetëm në planin personal, por dhe për të forcuar marrëdhëniet midis dy vendeve tona. Më mahniti peizazhi, sidomos nga Leskoviku në Përmet.” Shezaiu i përgjigjet: “Unë mendoj se për ta njohur më mirë vendin tonë do të ishte mirë që ta shoqëronte ndonjë përfaqësues nga Ministria e Punëve të Jashtme, ose nga ne, sepse zoti kolonel është përfaqësuesi i një vendi që kemi në pikpamje të lëvizjes së tij, të sigurimit të tij në këtë kohë. Megjithëse kjo është në kompetencën dhe në dëshirën e zotit kolonel.” Koloneli francez: “Unë u përpoqa ta bëja vetëm këtë udhëtim. Unë e quaj privilegj atë që thoni ju që në të ardhmen do të më shoqërojë një përfaqësues i Ministrisë së Mbrojtjes. Kam për të bërë disa pyetje, në rast se nuk është sekret i mbrojtës. Mund të ma thoni miqësisht. Rrugës kërkoja një qendër arkeologjike, që nuk e gjeja dot. Kur arrita në Tepelenë, pashë një kështjellë të shekullit XVXVI, e cila ishte shumë e bukur. Hyra për ta vizituar dhe u ndesha para një topi kundërajror. E ndjeva veten keq, por megjithatë nuk u ktheva.” Shezaiu: “Ju keni vajtur në vende që janë monumente të kulturës së lashtë, keni vizituar objekte të kulturës, ekspozimi i topit aty ka qenë i ligjshëm.” Koloneli francez: “E thashë këtë sepse u ndesha në kontakt direkt me forcat e armatosura. Nga Leskoviku në Përmet ka një plakë që përkujton një fitore të partizanëve ndaj një kolone gjermane. Pra, e pashë vetë që ju keni luftuar në këtë zonë dhe po të shikosh vendin tuaj në vija të trasha nga Veriu në Jug, shikon në të njëjtën kohë përpjekjet e mëdha që janë bërë te ju për elektrifikimin e vendit, sepse tani s’ka asnjë

fshat të paelektrifikuar.” Shezaiu: “Populli ynë në të gjithë vendin ka si ai pllakati që ju ka bërë përshtypje juve, që pasqyrojnë përpjekjet e popullit tonë për fitoren e lirisë dhe atë liri e fituam. Çlirimi i vendit na gjeti shumë të prapambetur, por në bazë të një plani perspektiv të hartuar me shumë kujdes nga Partia dhe qeveria tonë, kemi arritur këtu ku jemi. Elektrifikuam të gjithë vendin dhe kemi energji për të gjithë vendin dhe, po të jetë nevoja, edhe e eksportojmë, por orientimet e Partisë sonë dhënë në Kongresin VIII të saj dhe shoku Enver kanë vënë detyrën e konsolidimit të pozitave tona ekonomike, por dhe njëkohësisht edhe për të eksportuar.” Francezi: “Këtë pavarësi ekonomike ta motivojë gjatë udhëtimit tim për në Sarandë, sepse mësova shumë duke hyrë në dyqane të

»

17

ndryshme. Pashë se të gjithë artikujt, me pak përjashtime, janë të prodhuar në Shqipëri, duke filluar nga thika e deri te biçikleta e makina larëse dhe duke e krahasuar me të kaluarën, ju keni bërë përparime sinjifikative. Por kam një gjë për t’u thënë, që më bëri përshtypje: çmimi i biçikletave m’u duk shumë i lartë - 840 lekë.” Përfaqësuesi i Ministrisë i përgjigjet: “Çmimi i biçikletave nuk është shumë i shtrenjtë, po ta shohësh atë në krahasim me qiratë e banesave, të cilat janë shumë të vogla, e nuk ka asnjë taksë për arsimim, mjekimi bëhet falas dhe po ta krahasoni me mirëqenien e popullit, nuk do t’u bëjë përshtypje çmimi i biçikletave.” Francezi: “Nuk më bëri përshtypje çmimi i biçikletave, por e thashë se duke parë numrin e njerëzve që ecin më këmbë ndoshta jo në planin e ardhshëm keni menduar të ulni çmimin e tyre.” Shezaiu i përgjigjet: “Ne nuk kemi parë kurrë rritje çmimesh, por ato vijnë vazhdimisht në ulje. Tek ne nuk ngrihen asnjëherë çmimet, siç ndodh në shumë vende të botës.” Biseda u zgjat edhe për çështjen e librave, mësimeve të gjuhës angleze e ruse nëpër shkolla dhe në një debat lidhur me zhvillimin e diferencuar të Jugut me Veriun shqiptar. Kolonelit francez i kishte bërë përshtypje se në Verilindje të vendit kishte parë popullin të vishej më shumë me kostume kombëtare, folklorike, ndërsa në zona të egra të Leskovikut nuk ishte e njëjta gjë. Atëherë, sipas porosisë nga lart, përfaqësuesi i Mbrojtjes shqiptare e rekomandon kolonelin francez që, kur të shkonte në Shkodër, të vizitonte një muze që paraqiste traditat tona popullore dhe evolucionin e Shqipërisë së Veriut dhe të Jugut. Koloneli francez në këtë kontekst bisede i shprehet: “Unë e kuptoj që njerëzit tani kudo nuk vishen si 100 vjet më parë dhe ekziston evolucioni më i madh në Jug se në Veri, por zbulova se traditat janë më të gjalla në Veri sesa në Jug.” Përsëri bashkëbisedimi u zgjat në historinë e Shqipërisë dhe sidomos në pushtimin otoman të Shqipërisë. Në kontekstin historik koloneli i Francës u shpreh: “Kërkova shumë vepra arti që kisha dëshirë t’i vizitoja, por nuk kishte asnjë tabelë rrugës se ku mund ta gjeje vetë, p.sh, Antigonin në Gjirokastër. Kur e pyeta policin në Tepelenë, ai m’u përgjigj shumë trashë dhe nuk kishte guxim të më sqaronte, si i huaj që isha. Për qendrat historike bota ka shumë interes.” Mbasi mbaroi biseda në planin e mësipërm, e gjithë biseda e atasheut ushtarak francez ishte në planin ushtarak, duke rikthyer në veçanti për politikën tonë të mbrojtjes, se çfarë studimesh kishin bërë, në veçanti me stërvitjet e mëdha që zhvillonte NATO-ja dhe Traktati i Varshavës. Kështu, p.sh, atasheu ushtarak i thotë: “Ju e dini se sovjetikët bënë një stërvitje shumë të madhe, “Lindja-80”. Në këtë drejtim mund të bëjmë vërejtje. Në këtë stërvitje pati rreth 80 vaporë të nisur për zbarkim apo për të mbrojtur zbarkimin dhe mendojmë se ishte gjysmë divizioni. Kjo është analiza që bëjmë ne, kështu mendon shtatmadhoria franceze. Nuk di se ç’mendim keni ju. Për sa i përket këtij dimensioni të ri, mendoj se do të keni të njëjtat mendime me tonat.” Ç’është me ironikja, përgjigjja e kompetentëve tanë ushtarakë ishin vetëm fjalimet e Enver Hoxhës për situatën ndërkombëtare, për superfuqitë NATO dhe Traktati i Varshavës, e asnjë analizë shkencore ushtarake. Koloneli francez këshillon: “Kur flitet për garën e armatimeve, d.m.th. shikojmë një çështje që ka të bëjë me sukseset e teknologjisë së teknikës, por ne këto i shikojmë me sy kritik, sidomos në prizmin e dëmit të këtyre armëve. Ju e dini që fuqia e zjarrit me njësitë sovjetikë është dyfishuar këto 6 vjetët e fundit. Kjo përbën një problem, sepse ne mendojmë që për një kohë të shkurtër Bashkimi Sovjetik do të ketë një forcë të tillë klasike që do ta fitojë çdo betejë jobërthamore. Mendoj se kjo është analizë që e bëni edhe ju, zoti drejtor.” Pa u zgjatur në kësisoj trajtimesh, autoritetet tona ushtarake flasin me terma politike të porositura nga lart dhe me një propagandë të tillë, saqë koloneli francez nuk kuptoi asgjë, edhe pse i premtoi se për dimensionin e tretë do të dërgonte dy filma sa më shpejt. Janë të protokolluara mjaft biseda e takime të tilla me ushtarakë të Lindjes, por të thëna kaq hapur dhe me dashamirësi nga ushtarakët francezë për fuqinë mbrojtëse të Shqipërisë. Viti 1981 ishte viti më eksploziv për të gjitha vendet e Lindjes. Pas pushtimit të Çekisë, Polonia ishte gati në shpërthim, ndërsa në Kosovë ishte përgatitur kërkesa për Republikë dhe e gjithë Europa ishte e shqetësuar për ngjarjet që do të pasonin. Në këtë kontekst, vizita e ushtarakut francez në mënyrë kaq intensive nuk ishte e rastësishme, çka e vërtetuan ngjarjet e mëvonshme.


18

P

«

ortretet historike me reputacion të spikatur në memorian e shqiptarëve si Skënderbeu, rilindasi Naim Frashëri, Fan Noli, Nënë Tereza, Ibrahim Rugova, Adem Jashari dhe Ismail Kadare kanë qenë muzë e frymëzimit të artistit Vladimir Llakaj. Skulpturat derdhur në allçi dhe bronx janë fryt i punës 5-vjeçare të artisti, të cilat ai i prezanton në një ekspozitë të çelur në Tiranë. “Portret Historik” titullohet ekspozita personale e skulptorit, e çelur në galerinë FAP të Universitetit të Arteve. Ekspozita ishte menduar që të realizohej për festat e 100-vjetorit të shpalljes së Pavarësisë, por ishte e pamundur për shkak të kohës fizike të artistit që të realizohej në atë periudhë. Por prezantimi i këtyre figurave historike, ka qenë një dëshirë edhe më e hershme. Siç pohon vetë skulptori Llakaj, pjesë e ekspozitës janë ato që i quan “figura të bardha për historinë tonë”, të papërlyera me diktaturën. “Në këtë ekspozitë janë shtyllat e kombit tonë, por edhe pse ka dhe shumë shtylla të tjera unë nuk kam pasur kohë fizike që t’i realizoj”, vëren Llakaj, ndërsa shton se ka dashur të realizojë edhe figurën e Ismail Qemalit, “babai i kombit tonë”, i cili në ekspozitë mungon. “Kam realizuar dy punë skulpture në shtëpi, por nuk ishin të atij niveli që unë mendoja dhe prandaj nuk i kam ekspozuar. Në ekspozitë veç figurave historike është dhe një kokë fëmije në allçi, dhe kjo për t’i dhënë një kuptim kësaj vazhdimësie. E ardhmja që mund të jetë historike dhe do të ketë gjithmonë njerëz të jashtëzakonshëm, që ne në mes të popullit tonë, në mes të njerëzve që ne duhet t’i mirëpresim, t’i mbështesim, të rriten dhe të japin më të mirën e tyre”, komenton skulptori. Sipas tij, portreti, e sidomos ai i figurave historike është shumë interesant, pasi “ka një psikologji të shumëfishtë”. “Edhe në mbarë botën kjo çon përpara mendimin njerëzor, zhvillimin, ushqimin shpirtëror, etj. Prandaj dhe më

Kulturë Ekspozitë Figurat historike nga Skënderbeu te Kadareja të formësuara në skulpturë

ka pëlqyer si zhanër dhe kisha si pikësynim që duhej bërë diçka e tillë”, vëren Llakaj, i cili pas kësaj ekspozite planifikon të çelë një tjetër ekspozitë, këtë herë krejt ndryshe, me fotografi, me instalacion apo dhe me pikturë abstrakte.

Skënderbeu në tre variante Figura e Skënderbeut vjen në 3 variante, secili me një simbolikë të caktuar, lidhur me betejat dhe luftërat. Llakaj shpjegon se është përpjekur ta sjellë në këto tre variante, sepse ai në radhë të parë ka qenë një mendimtar i jashtëzakonshëm. “Ka qenë një gjeneral i jashtëzakonshëm. Të drejtosh një popull në një luftë të tmerrshme, duhet një mendimtar dhe një fuqi shpirtërore e jashtëzakonshme, përveç taktikave luftarake që mund të njohësh, duhet nivel i lartë shpirtëror”. Në ekspozitë janë tre figura të Skënderbeut: njëra në reliev që e paraqet Skënderbeun si një princ brenda kështjellës së vet që ka dimensione pothuajse rilindëse. Madje edhe vetë gjinia në mënyrën se si është punuar është parë me këtë frymë, “të shkojë drejt një rilindjeje shqiptare”. Ndërsa Skënderbeu me kapelen e dozhëve venecianë është një nder i madh që i jepej gjeneralëve më të mëdhenj në atë kohë nga “perandoria e deteve”, Venecia.

Kush është… Në vitin 1990, skulptori Llakaj konkurroi në Institutin e Lartë të Arteve në degën e Skulpturës në Tiranë dhe fitoi të drejtën e studimit. Në mars të vitit 1991 e la shkollën dhe emigroi në Itali. Ndërkohë në vitin 1991 konkurroi, fitoi konkursin dhe filloi Akademinë e Arteve të Bukura në degën e Skulpturës Monumentale në L’Aquila. Vitin e fundit të kësaj shkolle e përfundoi në Bolonja të Italisë dhe u diplomua me rezultate të shkëlqyera në vitin 1996. Për katër vjet, deri në vitin 2000, jetoi dhe punoi në Firence të Italisë. Gjatë kohës së qëndrimit në Itali ka marrë pjesë në shumë ekspozita ndërkombëtare pikture e skulpture me autorë italianë e të huaj. Në vitin 2000 u kthye në Shqipëri. Për tre vjet punoi me përkushtim rreth tematikës e problematikës së infrastrukturës arkitekturore të qyteteve shqiptare e veçanërisht kryeqytetit, Tiranës dhe ndikimit të saj në psikologjinë shoqërore, duke i kurorëzuar me një ekspozitë personale me punime në pikturë. Është pjesëmarrës i shumë konkurseve kombëtare e ndërkombëtare, ku ka fituar çmime të ndryshme në pikturë dhe skulpturë.

E shtunë 16 shkurt 2013 •

Ulqini kërkon rrugë ose shesh me emrin e Ali Podrimes Për sa kohë ishte gjallë, në të jetonte një frymë e madhe dashurie për qytetin bregdetar të shtetit fqinj. Rrugët e sheshet e Ulqinit ishin shkelur shpesh nga këmba e poetit. E dikujt i është kujtuar se njëra prej tyre duhet të pagëzohet me emrin e tij. Shoqata e artistëve dhe intelektualëve “Art Club” i ka propozuar Komisionit për Emërtimin e Rrugëve dhe Shesheve të komunës së Ulqinit që një rrugë apo shesh në këtë qytet të mbajë emrin e poetit kosovar Ali Podrimja. Arsyetimi për këtë kërkesë është shpalosur në një komunikatë për medie të lëshuar nga “Art Club”. “Ali Podrimja kishte një dashuri të veçantë për Ulqinin dhe ishte mysafir i rregullt i ngjarjeve kulturore që i organizonte shoqata e artistëve dhe intelektualëve ‘Art Club’, “Ai i adhuronte detin, posaçërisht i manifesvalët dhe Kalanë e timit letrar ‘Kalimera Poetike’”, është shkruar lashtë, për çka Ulqinin në arsyetim. Shoqata e cilësonte si ‘cepin më e Artistëve e Inteletkualëve Shqiptarë në të bukur të Shqiptarisë’. Ulqin, po ashtu ka vlerësuar kontributin e Prania e vazhdueshme jashtzakonshëm që ka e Podrimjes në Ulqin dhënë poeti Ali Podrimja dhe shkrimet e tij në për inicimin e disa veprimtarive letrare në mediet e këtushme Ulqin, por edhe zbulimin ngjallën frymën e kree afirmimin e poetëve e narisë dhe të qëndresës krijuesve shqiptarë në Mal të Zi. “Ai i adhuronte së shqiptarëve në Mal detin, valët dhe Kalanë e lashtë, për çka Ulqinin të Zi”, thuhet më tej në e cilësonte si ‘cepin më propozimin e “Art Club”. të bukur të Shqiptarisë’. Ali Podrimja u gjet pa Prania e vazhdueshme e Podrimjes në Ulqin dhe jetë të shtunën e 21 korshkrimet e tij në mediet rikut të vitit të kaluar, e këtushme ngjallën frymën e krenarisë dhe në një pyll rreth 4 të qëndresës së shkilometra larg qendrës qiptarëve në Mal të Zi”, thuhet më tej në propo- së qytetit të qetë e të zimin e “Art Club”. Ali vogël në jug të Francës, Podrimja u gjet pa jetë të shtunën e 21 korrikut Lodeve. Aty po merrte të vitit të kaluar, në një pjesë në edicionin e 15pyll rreth 4 kilometra të të festivalit të poezlarg qendrës së qytetit isë “Zërat e Mesdheut”, të qetë e të vogël në jug të Francës, Lodeve. ku po përfaqësonte Aty po merrte pjesë poezinë shqipe. në edicionin e 15-të të festivalit të poezisë “Zërat e Mesdheut”, ku po përfaqësonte poezinë shqipe. Kishte humbur kontaktet me miqtë e familjarët në Kosovë dhe me organizatorët e festivalit në Francë, tri ditë para se të gjendej trupi i tij i pajetë, të mërkurën e 18 korrikut. Raporti i autopsisë së tij, i kryer nga Klinika mjekoligjore në Montepelliere, ka treguar se vdekja e poetit kosovar me nam ka ardhur natyrshëm. Poeti i njohur kosovar është varrosur më 26 korrik, me nderime të larta në varrezat e Prishtinës. Në ditën kur poeti emblematik shqiptar do t’i mbushte 70 vjet (28 gusht), Botimet KOHA, kanë ribotuar kryeveprën e tij “Lum Lumi”, e cila 30 vjet më parë, kur ishte botuar për herë të parë, kishte bërë jehonë të madhe. Në nëntor të vitit të kaluar, klubi letrar “Gjon Nikollë Kazazi” në Gjakovë kishte propozuar që në Mitingun e Poezisë që mbahet në këtë qytet, poezia që vlerësohet më e mira të mbajë emrin e poetit të njohur kosovar. Përveç kësaj, ky klub kishte propozuar që në vendlidnjen e Podrimjen të ngrihej një shtatore e tij.


• E shtunë 16 shkurt 2013

Kulturë

»

19

“Nga një shekull në tjetrin” me kontributin e arbëreshëve

IHKL hap ekspozitë në Vjenë

Studiuesi dhe historiani Alfred Uçi i ka dedikuar një libër 100-vjetorit të Pavarësisë së shqiptarëve dhe 150-vjetorit të bashkimit të Italisë. I botuar në gjuhën italiane libri “Nga një shekull në tjetrin” ka mbi të gjitha në qendër jetën, ngjarjet dhe kontributin e arbëreshëve përtej brigjeve të Adriatikut. Profesor Uçi ka mbledhur trajtesa të ndryshme nga librat e botuar më parë, ese, por edhe shkrime filozofike duke evidentuar atë çfarë e ka mbajtur gjallë kombin dhe traditat shqiptare të arbëreshëve. Libri vjen në gjuhën italiane me qëllim që këto fakte dhe ngjarje të historisë t’i njohin arbëreshët që nuk e përdorin shqipen, por edhe vetë italianët. Sipas vlerësuesëve të punës së Alfred Uçit, ky botim pasqyron në mënyrë të përmbledhur edhe marrëdhëniet në shekuj midis Shqipërisë dhe Italisë.

Instituti për Hulumtimin e Krimeve të Luftës (IHKL), i cili funksionon në kuadër të Ministrisë së Drejtësisë, në bashkëpunim me ambasadën e Republikës së Kosovës në Vjenë, me rastin e shënimit të 5 vjetorit të Shpalljes së Pavarësisë së Kosovës, nesër më 15 shkurt, në Vjenë të Austrisë, hap ekspozitën me titull “Shkatërrimi i Trashëgimisë Kulturore në Kosovë 1998-1999”. Hapja e ekspozitës do të bëhet në Lois Weinberger Saal Laudongasse 16, 1080 Wien, në ora 18 dhe kjo ekspozitë do të qëndroj e hapur deri më 21 shkurt 2013. Ekspozita “Shkatërrimi i Trashëgimisë Kulturore në Kosovë 1998-1999”, me herët është hapur edhe në Tiranë (Shqipëri) dhe Ankara (Turqi).

93 grafika në Pavarësi

N

ë edicionin e 63-të të Festivalit Ndërkombëtar të Filmit në Berlin – Berlinale, është shfaqur edhe historia e parullës me emrin e ish-diktatorit Hoxha, “Enver”, mbi malin e Shpiragut, e ndërtuar në vitin 1968. Kjo histori ishte temë e filmit “Never” (Kurrë), të Armando Lulajt. Në ekranin e madh të Festivalit Ndërkombëtar të Filmit në Berlin - Berlinale, të martën është shfaqur filmi “Never”, i Armando Lulajt. Para disa viteve regjisorit i është dashur thjesht një vështrim mbi malin e Shpiragut - ku me shkronja të mëdha ishte shkruar emri i ish-diktatorit Hoxha, “Enver” - për të krijuar në mendje temën e filmit. Në ekran historia vjen përmes personazhit me emrin Sheme File. Atij iu deshën dhjetë ditë dhe një ushtri fshatarësh për të shkruar me ngjyrë emrin “Enver” në anën e malit Shpirag, në vitin 1968, si shenjë nderimi për diktatorin komunist, Enver Hoxha. Shkronjat me gjatësi 100 metra dominonin pamjen mbi qytetin e vjetër të Beratit. Pas rënies së komunizmit shkronjat u sulmuan me napalm. Në vitin 1994, qeveria e atëhershme dërgoi ushtrinë për të zhdukur emrin e Hoxhës nga mali. Por Filja i riktheu sërish shkronjat tre vjet më vonë, me kërkesë të adhuruesve të Hoxhës. Për të ndërtuar historinë e filmit të Lulajt, bujku 58-vjeçar i ndryshoi germat e para me ndihmën e nipit, dhe të një pompe me ngjyrë të bardhë, duke shkruar “Never” (Kurrë), në vend të Enver. Për Armando Lulajn ky veprim përfaqëson një shpullë ndaj sistemit të egër komunist, për progresin e ngadaltë që forcat politike në vend bënë për ta zëvendësuar atë. Sipas tij,

Enver Hoxha në Berlinale Shqipëria mbetet një nga vendet më të varfra në Evropë”, shprehet ai Filmi i Lulajt përmban pamje arkivore nga Shqipëria e varfër nën qeverisjen e Hoxhës, eksodin që provokoi rënia e komunizmit, anarkinë dhe sundimin e gangsterëve në vitin 1997 - kur ranë skemat piramidale dhe kur mbi dymijë njerëz vdiqën nëpër trazira. Filmi i tij ka edhe pasazhe nga ngjarja e rëndë në Gërdec, në vitin 2008, kur vdiqën 26 njerëz, përfshirë edhe fëmijë, duke shkaktuar shumë zemërim për dështimin e autoriteteve që të siguronin municionin.

Filja, tashmë i vetëm në mal, kërkon të ulërijë për situatën në të cilën ndodhet vendi, andaj edhe i ndryshon shkronjat duke i bërë “Never”. Lulaj deshi të praqesë fytyrën e Shqipërisë komuniste, me parullat dhe shprehje të tilla të kultit të personalitetit të Hoxhës dhe me paranojat e çuditshme të regjimit të tij, i famshëm sidomos për një milion bunkerët që do ta ruanin vendin nga pushtimi. Filja, me një kapele të bardhë, në të cilën shkruan Coca-Cola, kujton kohën kur bashkë me fshatarët e me mushkat e ngarkuar me ngjyrë u ngjitën në mal, për të shkruar emrin e Hoxhës, në ditëlindjen e tij, më 16 tetor. Secila shkronjë ishte 100 metra e lartë dhe 60 metra e gjerë. “Kur ushtria sulmoi me napalm, zjarr e flakë, shkronjat pothuajse u zhdukën. Ne mundëm t’i ribëjmë, por një i huaj nuk mund t’i dallonte dot”, thotë Filja. Në vitin 1997, ai i kaloi dy javë duke i ribërë shkronjat. Ato u bënë atraksion për turistët që vinin në Berat. Por, në film Lulaj nuk ndalet vetëm te historia e parullës. Gjatë udhëtimit për në Berat, ai kalon edhe nëpër fushat e kërkimit të

naftës të kompanive të huaja Petromanas dhe Royal Dutch Shell, të cilat Hoxha i shmangte dikur. “Demokracia e hapi Shqipërinë ndaj botës, por korrupsioni dhe politika e polarizuar penguan zhvillimin dhe ngadalësuan progresin e vendit drejt BE’së. Shqipëria mbetet një nga vendet më të varfra në Evropë”, shprehet ai Filmi i Lulajt përmban pamje arkivore nga Shqipëria e varfër nën qeverisjen e Hoxhës, eksodin që provokoi rënia e komunizmit, anarkinë dhe sundimin e gangsterëve në vitin 1997 - kur ranë skemat piramidale dhe kur mbi dymijë njerëz vdiqën nëpër trazira. Filmi i tij ka edhe pasazhe nga ngjarja e rëndë në Gërdec, në vitin 2008, kur vdiqën 26 njerëz, përfshirë edhe fëmijë, duke shkaktuar shumë zemërim për dështimin e autoriteteve që të siguronin municionin. “Gjenerata e re, e përfaqësuar nga nipi i Filjes, duhet të luftojë për të ndryshuar sistemin e korruptuar shqiptar. Me këta njerëz që na qeverisin, ky vend nuk do të përparojë kurrë”, thekson Lulaj. Në Berlin do të shfaqen 404 filma. Në këtë garë të madhe për Ariun e Artë e të Argjendtë konkurrojnë 19 produksione.

Galeria e Kombëtare e Kosovës mbajti konferencën për media ku shpalosi detaje rreth ekspozitës “Grafika” nga koleksioni i GKK-së, të organizuar për hir të pesë vjetorit të pavarësisë së republikës së Kosovës dhe të kuruar nga Erzen Shkololli. Hapja e ekspozitës bëhet të premten, më 15 shkurt, në ora 19:00, në Galerinë Kombëtare të Kosovës. Erzen Shkololli, drejtor i GKK-së, hapi konferencën dhe foli për detajet e ekspozitës. Ai tha që ekspozita do të përfshijë vepra nga vitet e ‘70-ta dhe ‘80-ta dhe se është e fokusuar në pjesën e grafikës së koleksionit të GKK-së, e cila është mjaft e pasur. 93 vepra nga gjithsej 897 vepra sa ka koleksioni i GKK-së, do të ekspozohen, ndërsa punimet janë nga 20 artistë internacionalë, nga rajoni dhe kosovarë. Përfshirja e artistëve internacionalë dhe nga rajoni bën që ekspozita të vendoset në kontekst botëror dhe të shihet influenca e artistëve të huaj në skenën kosovare dhe si ajo ka qenë e zhvilluar gjatë viteve ‘70-‘80-të. Po ashtu, Shkololli tha se për herë të parë do të ekspozohen seri të punimeve të një autori dhe publiku do të ketë mundësi të shohë një prezantim më të gjerë të punës së një artisti. Ndërsa, Shkëlzen Maliqi, anëtar i Bordit të GKK-së, i cili po ashtu ka shkruar një tekst për ekspozitën që do të publikohet në publikimin e ekspozitës së koleksionit, foli për rëndësinë e ruajtjes së koleksionit të Galerisë “Nga koha që jemi në detyrë, bordi i GKK-së është përpjekur që koleksionin ta mbrojë më mirë dhe njëra nga mënyrat është që veprat e koleksionit të nxirren për ekspozita dhe të vihen në korniza. Me anë të kësaj ekspozite do ta sensibilizojmë opinionin se me koleksionin duhet të ndërmerret diçka, të përmirësohen kushtet, të krijohen mjetet për pasurimin e tij dhe të investohet në ruajtjen e trashëgimisë në fushën e arteve pamore bashkëkohore”, tha Maliqi. Shkololli foli për planet e GKK-së për ruajtjen e koleksionit. Ai tha se do të mundohen që këtë vit të bëjnë një zgjedhje për fondin e galerisë për ruajtjen e veprave. “Do të zhvillojmë kushtet për ruajtjen e koleksionit dhe pastaj të fillojmë të mendojmë për rritjen e numrit të veprave. Ministria e Kulturës, Rinisë dhe Sporteve ka plan që të ndërtojë Muzeun e Arteve Bashkëkohore ku do të bartet koleksioni”, tha ai. Në fund, Shkololli njoftoi që ekspozitën “Grafika” synon ta dërgojë për ekspozim edhe në qytetet e tjera të Kosovës, duke filluar me qytetin e Prizrenit dhe Pejës.


20

« legalizimet

E shtunë 16 shkurt 2013 •

Tirana ROLAND SAFET ÇAUSHAJ REI SAFET ÇAUSHAJ JOVANKA DANÇE SHARKAJ PETRAQ SOKRAT CARI RIZA REFAT CUKA SKENDER ISMAIL SEFERI ALBANA ISLAM TUFA ILIR AVNI XHOMAQI XHEMAL HYSEN BROCA AMALIA KIÇO TOLA FLORIAN MUHAMET XHUTI BESIM HAJDAR SAKA USLI GAFUR KURTAGA MUSA BAJRAM HOXHA MAHMUT SHEMSI ZUNA BEQIR DALIP GURI BUKURIE BEXHET DEDA MUHAMET SERAN BICI FREDERIK MUHAMET BICI ARJANIT MUHAMET BICI HEKURAN HAMIT ÇUPI HALIT ALI KLENJA ALBANA SOKOL MUSAJ YMER RAMAZAN KOLIQI PERPARIM MESTAN HASANI NOVRUS TEFIK VRIONI ALI SINAN ILJAZI ERION ALI ILJAZI EMRI HAXHI VATA SPIRO SELMAN MEMA MYSERET HAIR BREGU MUSTAFA RAKIP KURTI AGIM RIZA MOTINA DRITAN MUHAMET DERVISHI VESEL SULEJMAN DALIPI YLLI SALI MEMAJDINI AFRIM HEKURAN AGALLIU HEKURAN JAHO AGALLIU ANDREA HEKURAN ZHULATI MYZAFER HAXHI AVDIA HASAN ALI GJETANI ILIRJAN VEHAP SKENDERI PANDELI KOSTA PANO NASER FAIK BEGU GEZIM AVDYL VATOC SHKELZEN AVDYL VATOC PERPARIM OSMAN BAKO NEZIR ELMAZ SULA ABDYL RUSTEM BARDHOSHI SHPETIM HALIL FARRICI MUS IBRAHIM IMERI GANI ARIF HASANPAPAJ ISLAM SHABAN SADIKAJ GJOVALIN PJETER PERPALAJ RIFAN DAJLAN YZO MUHAMET SEFER MALO BERNARD GJON NDOKAJ XHEVDET GALIP HOXHA IDRIZ SHABAN SHIQERUKAJ BASHKIM SULO DERVISHAJ RENATA MUHAMET DERVISHAJ JANI LAZE DUNI JANI LAZE DUNI ALMA XHEZAIR TELITI SOTIR TRIFON BUSHI RAKO KOCO XHAVARA HAXHI MEHMET GURI VLADIMIR PANDELI NOCKAJ GARIP FADIL LAPA ELI PAVLLO KUCUQI DILAVER ALI BIBA BASHKIM BEQIR MBROJA BIMI BEQIR MBROJA SAIMIR ENGJELL GAZHELI FATBARDHA TEKI DAJA FATBARDHA TEKI DAJA LILJANA NURI TORO FLAMUR QEMAL DACI ZEF NOC SHALA SOKRAT NIKO NANO MEMO DELI CELA EDUART MUHAREM KOLECI FATOS HAZIZ HOXHA FATOS HAZIZ HOXHA JANI THIMJO VERLI SUZANA SHABAN BACKA BAKI MUHARREM AZIZAJ EDMOND SOKRAT PLAKU MAKSUT BEKTASH AGOLLI ROBERT AGO TRUSHAJ KRENAR NEDIN SKENDERI RAMADAN AXHEM MERTIRAJ ENVER DALIP IBRO NEXHMEDIN MUHARREN GAZI VANGJEL KOCI MERTIRI ABEDIN REXHEP CAJA

Hyn në fuqi vendimi i qeverisë. Publikohen dhe korrigjimet për shpronësimet

Familjet që u legalizohet banesa dhe pronarët që kompensohen

T

abelat e miratuara nga qeveria mbi legalizimin e ndërtimeve të paligjshme si dhe kompensimin e sipërfaqeve të zëna janë publikuar në Fletoren Zyrtare duke marrë formën e prerë. Në vendimin e qeverisë janë publikuar të dhënat për të gjithë qarqet e vendit. Ndërkohë që për pronarët që kompensohen janë bërë korrigjimet mbi të dhënat e publikuara më parë.

MYSLIM LUTFIM OSMANI LEFTER ILO NANO GEZIM XHAFER MUMAJESI BESNIK MUHAREM ASHIKU ZIJA SAFET HASANLLARI BEGLIJE RAMADAN KADRIU XHEVRIJE MUSTAFA KOCI JORGEST KOSHO LLAZAR LEKS PRIFTI BEXHET QAMIL CADRI ASTRIT GJERANI SHPETIM XHEMAL ADEMORI ILIA PETRO SIMATA ABDULLA VELI HOXHA DERVISH SALI DUKA RAKIP DERVISH DUKA ROLAND VEIZ VASJARI ROLAND VEIZ VASJARI FATMIR SULEJMAN KARAPICI FATMIR SULEJMAN KARAPICI FATBARDH SADUSH METAJ REXHEP SALI UKA FLORIKA DHIMITER BARDHI HYSNI HYSEN SHEHU ISLAM QAZIM RIKA JANI PANAJOT LULA KUJTIM BESIM KARAJ SADRI REXHEP HALILAJ AGUSTIN KOL GJINAJ BESNIK HYSEN SHEHU LUAN BAJRAM METKO DHIONIS MIHAL MONE AGIM IDRIZ MEHMETI SHPETIM SIMON LARUSHKU XHAVIT SADI KARAJ MEHMET ZYHDI ALIMEHMETI MEHMET ZYHDI ALIMEHMETI BAJRAM MUSLI MALAJ BAJRAM MUSLI MALAJ ADEM BAJRAM DUKA VLADIMIR NESHAT CARCAN ANDROKLI TAQO ANDONI MESTAN BARJAM PELIVANI BAFTJAR BEHAUDIN DOBI EDUART VASIL PRIFTI ANDROKLI TAQO ANDONI MESTAN BARJAM PELIVANI BAFTJAR BEHAUDIN DOBI VJOLLCA ISMAIL ANGONI LEKE LLAMBI RUDHA EDISON ALEKO STASA DASHAMIR ISMAIL HUQI MYNYH HOXHAJ MIHAL MITI MILE PASHUK YLLI MASMALAJ VJOLLCA ISMAIL ANGONI LEKE LLAMBI RUDHA EDISON ALEKO STASA XHEVO HYSO KOCIAJ LATO MEMISHA SHKURTAJ ROBERT ILO BODECI FIQRET ARSHI GAÇI LAVDOSH HYSEN NUMANAJ VALBONA VESEL ZELA HYRE YMER ALIAJ NDREKO VANI BEÇKA VELI TELHA ZGURA ABDURRAMAN HASAN HAXHIU JORGAQ MIHAL BAKSHEVANI DALLANDYSHE HEKURAN RUÇI EDI SHENDI PEPO BARDHYL SAFET SHEHU NAIM GANI BRECA PANDELI TOLI THANASI VALENTINA SHAHIN HOXHA SUZANA RESHIT ZYRAKAJ PANDI VASILLAQ STERIO

TELEMAK LLUKAN KROMIDHA ARBEN OSMAN LAMI BARDHYL ABDULLA TABAKU VLADIMIR BIDO HOXHA BAJRAM TEFIK AGARAJ ILIA KRISTO XHAXHO ILIR PETRIT SHIJAKU MUSTAFA SADIK XHEPO KOSTANDIN LIPI LERA YLLI REUF METOHU AGIM HYSEN BEGASI DRITAN SELAJDIN AGASTRA DRITAN SELAJDIN AGASTRA ARDJAN ABAS QESARI MARIE MARK SERJANI BESNIK GALIP BASHMETA EDMOND GALIP BASHMETA DURIM GALIP BASHMETA HEKURAN SAMI GJINI AHMET TAFIL KOJKU QANI HAXHI CELPICA ASTRIT AZIS VEIZI ASTRIT ILJAZ ABAZI LIRIM HASAN XHAFA NAZMI HATEM KANACI AFRIM SABRI MUSABELLIU DERVISH XHELAL BAJRAMI FIRDUS REFIK AJAZI HALIME REFIK AJAZI DREJTORIA KAVAJË ARTUR LLAMBI DUNI ISLAM MEHDI KERTUSHA VANGJEL KICO PRILLO SHPRESA ASLLAN HOXHA MAKBULE SALI MUSTAFA ENVER ALI TAULLAJ PETRIT AHMET LAPRAKU RAMAZAN MEHMET KOLOVERI ARTOR FUAT ISUFI ARTOR FUAT ISUFI RAMAZAN SEJKO AVDYLI SHEFIK ASLLAN SHAHINI ISTREF XHEVIT KRASNIQI GEZIM JASHAR CAMOLLARI SHEFKI RAMAZAN SOLLAKU ALI HAMID SALLAKU YLLI BEQIR KAVAJA FATOS ALI SALLAKU LEFTER MEHMET VASILI ALFRED MEHMET BARDHO RUKIJE RESHAT MUSOLLARI OLSI NEXHDET MUSOLLARI KLODJAN NEXHDET MUSOLLARI AUREL NEXHDET MUSOLLARI BAJRAM FEJZULLA KODRALIU FATMIR GANI SALIU QEMAL RAMADAN SHYTI ALBERT KADRI MADHI MYRTEZA NJAZI KALARI AGIM MYFTAR MYRTEZANI JAHO QAZIM KODRA GEZIM SABRI KISHTA SHYQO DYLBER CARCIU SUAT HAKIL CUKA QERIM FERIT DOKA LULZIM SKENDER QYPI LUFTAR ABDI LIKA ILIR ABDI LIKA JUSUF MUSTAFA SHEHU NEFAIL QANI KLLOGJRI XHAFERR BAJRAM AHMETAJ XHEVAIR SHUAIP LAMAJ NIKO BEQIR NGALLO SHAQIR GANI HADJA SPIRO KOSTANDIN GOLEMI

DHURATA EJUP LUKU (DOMI) ALTIN EJUP LUKU ILIR EJUP LUKU DHURATA EJUP LUKU (DOMI) ALTIN EJUP LUKU ILIR EJUP LUKU MERDAN RRAPO PETRIT DAIU ARMAND RAMAZAN KAPXHIU MIRAND KADRI BISKU EDUART RIZA GJOKA KUDRET ZAIM KANTO IBRAHIM MOJSI HASANTARAJ KRISTAQ PASHK XOXI EDMOND KRISTAQ XOXI DREJTORIA DURRËS MYFIT TOFIK COBO EDMOND HAXHI IMERAJ RAMO HAXHI IMERAJ ARJAN ZENEL KERNEZO ESAT SHAKO BUSHAJ RAXHI SELIM ALIMUCAJ MYZAFER SALI MATUKA DURIM ISMET BESIMAJ BESNIK BARJAM TOSUNI MUHAREM FEJZI RAPUSHI ANDREA MITAT SHKURTAJ HALO ALI ÇANAJ RESHAT HALO ÇANAJ HASAN RAMO XHEMALAJ BAKO MATO KOKALLAJ DRITA TOFIK AGAJ BASHKIM BEGE ALIRAJ GEZIM SHAQO XHEMALAJ FARIJE RAPO XHEMALAJ KOZMA JORGJI DUNI LUIZA ZYLFO TARE GEZIM DALAN MAHILAJ HURMA NOVRUZ HABILAJ NAZMI REXHEP CANE SHKELQIM ZIGUR TOCI DHIMITRAQ NIKO PALI TAJAR HAKI RAKIPI BASHKIM AVDI BASHLLARI NEVRIJE NAZIF SHEHU GEZIM RIZA HAZIZI FEJZIE HYSEN ADEMI ISLAM SULO HIZMO HAXHI LAMCE HOXHAJ IRFAN SHABAN KADRIAJ PIRO MIHAL SOTA BARJAM SALI JAKUPI KRISTAQ VIKTOR GJIKNURI VEJSEL XHELAL FEIMI KUJTIM QEMAL ALIAJ BESNIK MUSTAFA KAPO HAMET ISA ISAJ SKENDER ABAZ MECAJ KRENAR HASAN RAPI SHEFQET RAMADAN AZISLLARI ENVER TEFIK MUCAJ HETEM HAREDIN BRAHIMI DRITAN LIKAJ RIZA NEXHIP MEZINI PETRO ABEDIN LULA OSMAN KADRI TRINAI BITIJE MYSLYM QATO LEONIDHA JORGJI TEREZIU FESTIM SALI AGALLIU MEHMET QANI PENGI NEFAIL TAHIR ÇELA JANIS,ALEKS SERVET TOCKA HASAN MEHMET CANAJ MEHMET HASAN LAGJINI VASIL MEHMET DIDAJ

MYSERET XHEMO VEIZAJ KOÇO RAKIP RAKIPAJ MUHARREM ZANO HOXHAJ PETRIT XHEZAR IBRAHIMI SELAM JAKE LAMÇE JASHAR MURAT DAULLJA ISA SHAHIN TOSKA FLORI BANUSH PEÇI VASIL QAMIL ÇOLLAKU ANESTI QAMIL ÇOLLARI RAMIS ABIP ZHUPAJ FILE LUTO BRAHA ILIR MUHAREM SHAMETAJ IBRAHIM HAXHI BREGU JEMIN NEXHIP KAJO EDMOND SKENDER KAJO TAHIR HAXHI MERKAJ MUHAMET CANE BAKA TAJAR MECAN DAUTAJ SELIM ETHEM SINANAJ KUJTIM DEMIR MEHALLA FITIM SHYQO LIKAJ ENVER MEHMET METAJ GURO RAPO TAKA PANDELI FETI HODAJ PANDELI FETI HODAJ FATMIR SADIK TAKA FOTI JORGO DHIMA ARSHI SYRJA HADERI KASTRIOT SYRJA HADERI ELHAM EQEREM MAMAJ SANDER BASTRI OSMENAJ PRONJO PAJTIM OSMENAJ AZEM CELO BEGAJ GURO BEJTO HAXHIRAJ ÇOBAN HAJRO IMERAJ PETRAQ NIKOLLA PICI LLAMBRO HAJREDIN SIMONI DREJTORIA VLORA KOLI TRIFON TODRI BUKURI TOFIK SHABANI SALI IMER XHUVELAJ BEGO HASKO GERNECAJ HASAN SEZAI BELAJ SOKOL XHELO BEGAJ ARBEN XHELO BEGAJ BRAHIM GJIPAL GJIPALAJ THANAS ZAHO MILO JANI FOTO VANGJELI SOKOL SINAN PETOSHATI ENGJELL KANAN RAMOSAÇOJ MARIO NASIP XHUVANI ARTAN NASIP XHUVANI HIBRO ZEQIR LUSHAJ ABIL DALAN XHEBROJ LESKO JASHAR KONDAJ ALTIN SELIM SULOJ DELO TAFIL MERKAJ ALEKSANDER METO LAGJI ALTIN METO LAGJI DRITAN METO LAGJI RESHAT NURI DERVISHALIAJ HILMI MEÇO BRAHIMAJ ZEMAN EMIN KAPAJ ZEMAN EMIN KAPAJ XHEZMI NURI ABAZAJ SINAN DEMO GJOLEKA BASTRI RIZA SHAMETAJ VANGJELIOP AIF PAPA SELFO CUMAN KOKAJ HALIT QERIM ZOTAJ ARBEN HALIT ZOTAJ BORO SHEMO QENDRAJ TASIM BORO QENDRAJ PETRIT FAIK SHABANI

GANI SHABAN VELIKO BASHKIM IDAJET MEHMETI BATJAR ISLAM NAZERAJ FERHAT RROKO SHEME FITIM SHAIP KOÇIAJ BASHKIM TAIP BOCAJ NEXHAT ZINI LELAJ LUTO ABAZ MEHMETAJ ARBEN DHIMITER VERORE TOMOR LALO SHEROKU MITAT BEG RRAPUSHAJ GENCI REMZI BREGU NURI MUHO BRAHO DALIP ISA AZBIU NAMIK ABAS QEMALI AGRON ZINI LELAJ HARUN ZEQIR KAMBERI XHEVIT SALI KASEMI ÇUMAN LIK PASHAJ THEODHORI AQIF PAPA SYRJA ZEQIR KAMBERI HAVA SALO SULÇAJ LESKO SELIM ALIMUÇAJ ARQILE SELIM ALIMUÇAJ ANEST HISMET MULLAJ LAVDURIM LALA GJONI ARBEN OSMEN MEZURAJ RUFE MUÇO GJONI RESUL LALA GJONI VILSON LALA GJONI NAIM AGIM GJONI GURI JASHAR ANIAJ EMIN HAJRO MEZURAJ SALI ZEQIR LIÇAJ MYQEREM ZYBO BUSHAJ RITVAN JEMIN MEZURAJ ZENJEL QAZIM SINANAJ TOMOR LALO KOÇERRI CAUSH MEMET YMERAJ LOLO RRAPO KOÇERRI KADENA QANI ALIMUÇAJ ARBEN SHEME LAMA MIFTAR HYSO KOÇERRI SULO MIFTAR KOÇERRI FEJZI CIZE CANAJ BESIM CIZE CANAJ FERDINAND BABAÇE HABILI ZAN HASAN ZANAJ RAIT LEVEN ALIMUÇAJ PETRO LUFTO ALIMUÇAJ EDMOND BABAÇE HABILI NIKO MYSTEHAK NELAJ ENGJELLUSH BEJKO ALIMUÇAJ XHELADIN LALA GJONI SIHAT HASAN ZANAJ METLLI SHAQIR GUXHAJ MENTOR MUGAI KUCI FLAMUR BELLO BELLO QANI HAXHI MURTAJ ARSEN SELAM STROKA QANI HAXHI MURTAJ QANI HAXHI MURTAJ LAVDOSH XHAFO XHAFERI BEKTASH HAREDIN RRAPAJ VELEDIN HETEM DEDA VILSON XHAFER XHELILI DALAN AQIF SHKURTI VASILLAQ YLLO ZOTO DAMO BEJKO ONJEA DRITAN ALI REXHEPI ALI REXHEPI VASIL RAMADAN XHANGA ILIR SHPETIM HAKAREPI HYSENJ SHABAN MYRTAJ PETRIT SEFEDIN OBZOVA EDMOND PETRIT OBZOVA VILSON DODOL PULA AGRON SEFEDIN OBZOVA LATIF RRAPUSH ZEMA RRAPI LATIF ZEMA TOMOR SHAQIR GJONCI RAKIP AQIF ALLKUSHI DASHNOR LUTFI CUEDARI DHIOLETA XHEMO MERO ERNAND MANE MERKO ARBEN FUAT ALI ISUF KADRI ISAJ AVDULLA VELI MEHMETI AVDULLA VELI MEHMETI HAXHI BARJAM MINA DINAVER HAXHI MINA ILIR HAXHI MINA SOTIR XHEVDET ALLIAJ OREST REXHEP BEDULI SPIRO KOSTA DALLA ZISO SPIRO KAPURANI ARJAN PETRIT MEHMETI VIKTOR ISTREF KULLA


legalizimet • E shtunë 16 shkurt 2013 SOKOL NEBI KREKU BILO BARJAM LIKOMETI QEMAL SINO RAPAJ KRISTO QEMAL RRAPI VASIL QEMAL RRAPAI PERPARIM HAKI MALKAJ MUHAMET SHUAIP PAJOLLARI PASHO ALI NELA NASIBI RESUL LLAKA LUFTAR ZEQIR LLAKA BILBIL SAMIT REXHEPI MIHAL SELFO ÇEPANI GENTIAN HYSEN ISAJ SOFIA VANGJEL THANASI SOFIA VANGJEL THANASI KOSTA VANGJEL THANASI PANAJOT NAFIZ STAVRO AGRON SELAM SELMANI SHURETE QEMAL ISUFI TRENDAFILE JONUS DAUTI CANE ALIM HASANI ALEKSANDER GEZIM QIDHERI ALBERT SEFEDIN PODA AGRON REXHEP DEMALIJA EMIN NUH SHERO NURIJE EMIN SULEJMANI KRISTAQ FEIM BUSHI SABAUDIN SERVET SHEHU AMARELD ARBER VALCA BIB MARK BUSHKOLA AVNI SELMAN LOKA ARBEN PRENG MRRUKU SHEFKI MUSA SMAÇI DALIP MUSA SMAÇI DED NIKOLL LLESHAJ MARTIN NIKOLL DODA HRISTO SOTIR EVANGJELOPOLIS ZEJNI SELMAN LOKA BASHKIM RUFAT DEGJONI PETRO BIB DODA DRITAN NIKOLL LLESHAJ PASHK KOL KECI GJOK PJETER NDOJ PREND DODE DODA QEMAL HAJREDIN KAROSHI KOL FRROK HAXHIA NDUE FRROK KOLAJ FLORIAN BIB DODA LUFTAR ZEF BECI HAFUZ MUSA SMAÇI ARDIAN HAFUZ SMAÇI ALBERT VLASH LEKGEGAJ MRIKE PRENG STOJANI PASHK ZEF ÇUPI EMIN ZEJNI LOKA ADRIAN SHABAN SADIKU VLASH DED GJONAJ FERIT SULEJMAN GJINI BARDHOK GJERGJ ARAPI MARJAN GJON NIKOLLI SHUKRI ADEM DODA XHEVIT ALI CALA ISLAM OSMAN NDREKA MUNIR ISLAM NDREKA DED NDUE MARKU ANDON ADEM DODA GJON MARK DEDAJ DAVE ZEF ARAPI LEONARD GJERGJ ARAPI GEZIM NDUE NOLI ALFRED NDUE NOLI PJETER MARK DEDAJ MUÇO LATIF PASHAJ RAMADAN LATIF PASHAJ LATIF ADEM DODA ARDJAN MARK DEDAJ EDUART MARK NDOCAJ LEKE NDREC MRRUKU ALFRED LEKE MRRUKU KASTRIOT FRAN LLESHAJ NIKOLL PRENG GJONAJ DAVA ZEF ARAPI ALI BEQIR PANA GJON NIKOLL LLESHAJ PANDELI KILI GOLEMAJ NIKOLIN PANDELI GOLEMAJ ZENEL KADRI LALA NDUE DEDE DEDA NDUE MARK NOLI KOSTANDIN GARIP TOLA GEZIM ZEF PRENDI NIKOLL MARK LLESHAJ ASTRIT GJOK NDOJ BARDHOK FRROK NIKOLLI BARDHOK NDUE NOLI FLORIND NDUE NOLI NIKO GARIP TOLA ZEF PREND PRENDI

GJIN FRROK NIKOLLI FERDINAND SHABAN SADIKU GJOK KOL DEDAJ NIKOLIN GJERGJ ARAPI NIKO RASIM LUCA GJELA KOLE VALCA JANI FRROK HAXHIA GJON MARK NDOI PAVLIN KOLE HAXHIA PAL NDUE NIKOLLI AVNI HAJREDIN KAROSHI LLAMBI GARIP TOLA LEK PAL NIKOLLI FRANG NDOK MARKU EDMOND GJERGJ ARAPI EDUART RAMADAN PASHAJ ALBERT RAMADAN PASHAJ GASPER PRENG MRRUKU ELES SULO MEJDANI TILTE REXHEP BARÇI BASHKIM HAJDAR MASKA VALTER ALIM ELMAZAJ LAVDOSH SHYQO LELISHTA DASHAMIR SEIT SEITAJ HAKI SHAQO MUÇOBEGA DIONIS SAKO NANAJ SHELEGE BELUL NANAJ ENGJELLUSHE SALI JAÇAJ JANAQ JORGJI ÇAKULI SHABAN SAMI SHABANI BEJDASH RREME BEGA MERJEME IDRIZ MUSTAFAJ SAMO MEJDI MEJDIU ALEKS GRIGOR PRIFTAJ FADIL ADEM HASANI KASTRIOT MUSTAFA GJELI IRINI MIHAL LAPA ÇELO SELIM VELIU KLODIAN HEKURAN BRAHO GEZIM ILIAZ SEJKO DHIMITER SOKRAT DUKA ANASTAS DHIMITER LLUKA LULEZIM RUSHAN ILJAZI BARI DULE PASHOLLARI ODHISE VANGJEL QURKU ERJON VANGJEL QURKU HAKI TAHIR PULA NUSTRET ISLAM ÇEPE EDUART PELLUMB MEHMETAJ LINDITA REXHEP RUSHI EQEREM ISMAIL KRECI PETRIT QAMIL ÇELA ILIRJAN PETRO KOÇA ARQILEA PETRO KOÇA VANGJEL SOFIKA DUKA AFERDITA HETEM LALA JOSIF LEONIDHA GURRA VIOLETA LEONIDHA GURRA KLEANTH SOFOKLI THOMONIKU MATO HAXHI AGALLIU MELSA POLIMER AGALLIU NASHO SPIRO KOLAGJI NIQIFORO ARETEO BUTSI ARQILE SEFEDIN SHEHU ODHISEA MILTJADHI PAPA FATMIR HALIL LAGJI ARTUR ZENEL LAGJI SERJAN TEME GJERGA ARSHI FEJZI KALEMI HAREDIN FEJZI KALEMI LULJETA HALIL HYSENAJ SAVA SPIRO KOLAGJI STEFAN HALIL LAGJI NAMIK LATO ZAÇE ARISTOTEL LLUKE ÇETRI ELJON MUHEDIN MAHMUTAJ PANAJOT ALEKS KONDO ARTIONA 1/18 THOMA LAGJI KRISTO JANI NASHO DREJTORIA SARANDË DAIL ORUC SELIMAJ AGRON GANI MYFTARI BASHKIM SHYQYRI MALKA ILIR MYNYR HOXHA CELNIK GANI MYFTARI ROLAND TOLI NINO GURI BARJAM MERKAJ KUJTIM MERSIN RADSHI QANIE JASHAR RADSHI KUJTIM RUSHAN HYSAJ DAVIDA ZEF ALIMADHI FATIME MEHMET IDRIZI RRAPI SHABAN PIRKO SYBI MYSLIM TOSKA ZENUN IZET TAHIRAJ

SULO SHAQIR SHABANI BARJAM DALIP SULI ARJAN BARJAM SULI FATMIR HAXHI TAHIRAJ RAMADAN MYNYR LLANGOZI LUTO EMIN LIKO VELI IDRIS PENXHO NDRIÇIM NURI ZHURI BARDHYL MUHARREM KOÇI BEXHET MUÇO REKA NAMIK JAHO SULA AGRON JAHO SULA VASIL LLAMBI DHANA ROBERT NIKODHIM FANI MEXHIT KASO MAHMUTAJ PETRIT ISUF ALLKO ENGJELL DULE HYSKO LULZIM IZET HYSKO PETRO ANDON FRANGO RESMI HYSEN ASLLANAJ PANDELI JORGJI DUSHI MUHAREM RAPO KOKA ALTIN SADIK LLALLA FLAMUR SHABAN KULLOLLI AGRON VEIS KUMRIJA REFAT VELI KUMBRIJA SOKOL YMER DAJLANI HEKURAN RAMADAN PIRKO VERI HALIL GUGA ARDJAN ALI AGO GANI QERIM GJISHTI NDRIÇIM LIVAN SULI AVNI AVDUL AVDULI CIJE THOMA STASA GEZIM SKENDER DURO RAUF TOFIK MYFTARAJ KRISTAQ VASIL MAMILO LIRI XHAFER KELCYRA MUSTAFA ISMAIL TOMORI FESTIM GANI PAJA TOMOR RAPO BRAKA EDUART XHEVDET BRAUSHI ABEDIN BEQIR AJAZI LLAZAR JANI BUSHI LUTO AQIF LIKO HAJRI AQIF HOXHA RIZA TUFAN KRYEMADHI DËFRIM ALI SALIASI DREJTORIA BERAT Vitor Dede Ndou Gjovalin Marash Patogu Gjergj Pal Guri Gjon Ndue Dukaj Liza Mark Marashi Marinda Luigj Hila Pal Çun Gjeli Pal Pjeter Papshaj Gjovalin Simon Zadrima Smajl Osman Nimani Gzim Osman Nimani Kole Gjon Ujkaj Niko Fane Laro Pashko Zef Larushku Mark Kole Poja Albert Kole Gjoni Renato Savo Jovani Martin Pjeter Nika Anton Ukshin Nika Lizè Filip Filipi Luigj Prele Kola Marash Kole Kola Gjergj Marash Verri Mark Injac Lleshi Anton Injac Lleshi Roze Gjush Mala Pal Ndue Çelaj Ndue Lush Çelaj Mark Ndue Gjoni Gasper Ejll Elezaj Zef Mirash Pali Fran Mark Kroni Kole Zef Leka Kole Zef Leka Pavlin Ndoc Vata Zef Pjeter Ndou Zef Pjeter Ndou Rrok Pjeter Bludaj Marjan Gjergj Kopshtari Marjan Gjergj Kopshtari Sokol Zef Kopshtari Mark Frano Delia Ledi Mark Palaj Marin Nush Gjonej Domenika Nikolle Martini Filip Gjoke Zadrima Rrobert Kole Gega

Alfred Lec Mazi Syrriha Brahim Durraj (Zejneli) Nderim Ymer Pufja Sami Jonuz Ruçini Sadri Bajram Hoxhaj Robert Ramadan Muça Shyqyri Fejzullah Alija Qamile Faruk Alija Mustaf Shuajp Kraja Vildan Xhevdet Bekteshi Aqif Hysen Tota Astrit Hysen Tota Mehdi Idriz Dragovi Marije Rrok Muça Vitor Geg Marku Hasan Xhafer Sulmataj Shkelqim Hasan Sulmataj Dritan Pjeter Shkreli Sokol Prele Staka Gjelosh Lulash Marku Xhemal Ymer Bajrami Sami Brahim Bajraku Ejup Hivzi Kola Petrit Qemal Guri Qemal Daut Guri Fatmir Et’hem Hamzi Prele Gjeke Martini Frano Dede Shqau Hydajet Ramiz Shabani Shefqet Ismail Pepa Fatmir Elez Tereziu Naim Xhabir Bashi Xhevat Dan Isufi Rasim Xheladin Beqiri Han Myftar Muja Tahir Eljaz Ramja Mit’hat Bajram Barbullushi Ramiz Musa Barsaku Fatmir Et’hem Hamzi Flamur Fani Mjeda Besnik Abaz Livanaj Angjelin Vuksan Peraj Esat Musa Huti Vinçens Sebastjan Doberdaku Angjelina Ndrek Prroni Latife Adush Turhani Lule Mehill Sumulla Leonard Agostin Avullija Muhamet Mustafa Bisho Agron Isa Hamzi Agron Isa Hamzi Refik Kraja Rrezarta Mehmet Draçini Nadir Idriz Tafilica Brahim Beqir Syka Sami Hamdi Dibra Muhamet Osman Shpuza Shefik Osman Shpuza Fatoz Said Miloti Hadi Sabri Bushati Hasan Sabri Bushati Hasan Sabri Bushati Hasan Jakup Guçi DREJTORIA SHKODËR TODI PETRIT METUSHI SPIRO FILKO FILOQI FLAMUR ISMAIL KANANI YZEIR ISMAIL KANANI LULZIM SADIK KASTRATI SKENDER REFAT KOZELI NURI SHABAN LUSHKA PETRAQ LIO KITANI ALEKSANDËR NAUN ÇELIKU SOTIR VASIL GOGA SPIRO SOTIR GOGA MIHAL SOTIR GOGA YLLI BILBIL KAFARANI SHPETIM NURCE KAFARANI THOMA JORGJI ZARANJAKU MICO TAQI PEÇUKJA VASILLAQ TAQI PEÇUKJA SAMI ALI ALIZOTI ANILA PAVLI ZIJAJ DREJTORIA FIER GEZIM ENVER CAUSHI ENVER HALIL CAUSHI EDMOND SAFET DULAJ ADRIAN MYFTAR MYFTARAJ AGIM HASIM DHJARI ADRIATIK XHELADIN BENDAJ ALTIN STEFAN BALLA AGIM AVNI LLAPI Alket Kujtim Isufaj

Arsen Kujtim Isufaj Petrit Novruz Shperdheja Muhamet Tefik Bendaj Namik Xhafer Fetau Albert Haredin Hasanbashaj Luan Kadri Muskaj Taulant Kujtim Myftaraj Shefqet Veli Fetau Neki Barjam Barjami Ilir Veli Ngracani Adriatik Veli Ngracani Hair Tafil Gega Nevrus Liko Memaj Shkelqim Haxhi Lapi Gezim Kadri Zotaj Bektash Riza Saliaj ALEKSANDER SPIRO ÇELA JORGO SAMI ÇELA AGRON YMER AVDULAJ DASHNOR AHMET GURI BEDRI EQEREM SEITAJ KADRI DALIP BULLARI DURIM BEHAJ SHABANAJ MINE QANI BANAJ LAME NAZMI KOROVESHAJ SALI NAZIF VERBAJ NEXHAT ELMAS SEFERI VIKTOR RIZA LAÇI MYQEREM JANÇE BEQIRAJ HAJRI OMER HAMITI TEFIK DERVISH RAMAJ RUSTEM FUAT XHUFI ENVER SHEME HYKA PETRIT RAMADAN MALAJ Bejaze Muço Goxhaj Defrim Ahmet Aliaj HAJRO HAKI HAMITI KUJTIM MITAT HALIMI OSMEN REFAT SINAJ YLLI SKENDER LEKA ZENEL HAJRI HAMITI VASILLAQ NAZMI KOROVESHAJ HAREDIN HYSEN MUSKAJ ELMAS HAKIL RROKAJ HYQMET HYSENJ SHEHAJ PELLUMB BAKI RROKAJ FOTI JORGO PAPA REXHEP NAZMI KOROVESHAJ BARJAM ABEDIN SALIANJI SHEFQET BARJAM MAMO AQIF ADEM KARDHASHI JEMIN IBRAHIM HAMITI PETRIT TEFIK BENDAJ MEZAN HABIB VELIU ALEKSANDËR QEMAL RRAPUSHAJ SHEFQET QEMAL QAMO BLENDI FASLLI PASHO ASQERI MUSA MUSAJ MUFIT IBRAHIM HAMITI QANI RIZA SALIAJ ILIR AXHEM KARDHASHI NAZMI REXHEP KOROVESHAJ AGIM LAMÇE MUHAMETI BAFTJAR HAJDËR PELIVANI FESTIM RAMIS MANXHARAJ ROLAND HYSEN MUSKAJ NOVRUS MUSA MUSAJ ARBEN IBRAHIM NEBIU PERPARIM RAMADAN NEBIU HETEM HAJRI ALICANI HEKTOR HETEM ALICANI QANI MUHEDIN HALIMI KLEJDI QANI HALIMI BUJAR HAMIT LEKA FATMIR ZYBI HAMITI FATOS SHEFQET HOXHA SHPETIM XHEVAT FEJZAJ BARDHUL SALI SULEJMANI ASTRIT KODHEL CAUSHAJ NOVRUS MUSA MUSAJ MEHMET REXHEP RIZAJ FATMIR RAMADAN GEGA NURI NAZIF SINANAJ NAMIK XHEVIT OSMENI HASAN ISA DULAJ IDAJET ZYBI HAMITI SULO ANDI MUSKAJ ERNALD HAMIT GROPA LAVDOSH ISMAIL HOXHA MALIQ FEJZI GROPA LEFTER RAUF MANAJ KUTBI MATO MUSTAFARAJ AGRON MYSTEHAK TOPI KOSTA AZIS BEDINI BEDRI MALIQ ZENELI ARBEN TAFIL HAJDARAJ ARTAN BUDAN SULEJMANI LEFTER HYSENJ ZANAJ

»

21

ARIAN HYSEN ZANAJ BARJAM YZEIR SINANI ARTUR HYSEN SHPERDHEJA ARBEN SOLO SHPERDHEJA LUFTAR SAKO SHPERDHEA SHKEQIM SULO SHPERDHEJA DEMIR SAKO SHPERDHEA SPIRO DULE SHPERDHEJA AGIM HAIR SHPERDHEJA FLORAND AXHEM SHKEMBI LUTO BARJAM RUSTO GENTJAN REFAT RIZAJ PERPARIM REFAT RIZAJ LYLJETA ÇERÇIZ PAJA MYRTO ISLAM PAJA PAJTIM HYSEN MYFTARAJ SHPETIM CENO MYFTARAJ ISUF HYSEN MYFTARAJ EQEREM IZET MAHMUTI SKENDER SELIM KAMBERAJ GEZIM SKENDER KAMBERAJ LUTFI DERVISH KAMBERAJ AQIF KAREMAN ISUFAJ BASHKIM QERIM HASANAJ HALIM QERIM HASANAJ HADIXHE RRAPO BAKAJ SHEFQET TEFIK BAKAJ FATOS HYSENJ ZANAJ HYSENJ HAMZA ZANAJ SALI GANI SHAHAJ SHABAN NAZIF ZANAJ ZIRE KASËM XHAFERAJ AGIM HYSO SINAJ SPIRO DULE SHPERDHEJA GRAMOS ABAZ SHPERDHEA SALI QANI SELENICA FATMIR VEIZ SALIAJ VIKTOR ARSHIN RUZHDIJA QANI SHABAN MUSKAJ NUREDIN SADIK MEÇO FATMIR RIZA JEMINAJ ARSHIN RAMADAN HOXHA KASTRIOT BARJAM FEJZAJ AGUR KODHEL BUZI FADIL ZYBER BUZI AGUSH NEIM BENDAJ MYFTAR NEIM BENDAJ MYZAFER NEIM BENDAJ GJYSHO REXHEP BEHARI SALI FERRIK BASHA ARTJAN BARJAM LAMAJ REXHEP NAZIF ZANAJ FATMIRE MEMET KAREMANI ALDI FATMIR KAREMANI ANILA FATMIR KAREMANI MARSELA FATMIR KAREMANI ASTRIT QAZIM XHELILAJ XHEMIL JAKUP NUHAJ PERPARIM HAREDIN ELMAZI BASHKIM REXHEP BUZI OLIMBI GJERGJI JAUPAJ SHAIP RASIM HALIMI SEFRET PELIVAN KRIPA SHAIP RASIM HALIMI SEFRET PELIVAN KRIPA AGRON SELFO GROPA RAMIS SHEFIT MUSKAJ LUAN NAZIF MALAJ FESTIM NAZIF MALAJ FIQIRETE JASHAR KAPAJ ARIF SADIK ALIAJ XHELAL ORHAN LALAJ LUFTAR QEMAL SALIAJ ESAT XHAFER ILJAZI KUJTIM TAHIR CELA FITIM DULE FERRO BARDHYL ALUSH LAZAJ VIKTOR MALO MANAJ MALTIN HYSEN COBAJ SAIMIR HYSEN COBAJ ARTUR HYSEN COBAJ VLADIMIR HEKURAN ALLIAJ HAJRIE FERRO SEITAJ MERSIN ZENEL LAÇI QAZIM VELEDIN MERKAJ AGUR ALUSH LAZAJ EDUART AGUR LAZAJ EQEREM IBRAHIM SALIAJ MEVLAN ADEM GLLAVA LEONARD KOZMA GJATA KOZMA ANDON GJATA MALIQ FAIK ZHUPA PERPARIM QERIM SINANAJ FERIK QERIM SINANAJ KASTRIOT XHELADIN BENDAJ PANDELI JORGJI BERDILLA ARDIAN MYSTEHAK PASHAJ GEZIM MYSTEHAK PASHAJ


22

« legalizim - kompensim

IMIRJAN MANE GROPA VIOLETA ODHISE VASILI ARBEN HAMDI MANAJ ISMET MUHARREM ELMAZAJ VLADIMIR HYSENJ DURAJ PERPARIM SERJAN HOXHAJ ASQERI KAREMAN ISUFAJ TAULAND ASQERI ISUFAJ NIKOLLAQ STAVROS MEVLAN JONUZ GOXHAJ LUFTAR LLANE LLANAJ ILIRJAN KASO KASO NAZIF RAKIP MALAJ YSNI HAMDI MANAJ NASI VANGJEL KAJA KRISTAQ MILTO CACI YLLI MITI VASA QERANA VANGJEL CACI MERQEZ MURAT ZHUPA MEVLAN JONUZ GOXHAJ RAMIS RAUF LEVENDI FIQIRI QEMAL HODAJ LEFTER ATEM QOSANJ LEFTER ATEM QOSANJ GEZIM GANI GRYMBI GANI MUHAREM GRYMBI GEZIM GANI GRYMBI GANI MUHAREM GRYMBI DASHNOR ESTREF LAMCAJ ADRIATIK ISA XHAFA XHEMAL FUHAT MUSTAFAJ AJET SHEFQET PAJO AGRON SHABAN ADUSHAJ HAKI MALIQ IBRAJ LUMTURI QERIM GROPA LEKSI SPIRO LECKA ISA NEXHIP ÇUKA GJERGJI SPIRO SHUTA RAPE MALIQ YMERAJ ARJAN HYSNI HOXHAJ ANILDA NURCE HYSO ISLAM MYSLIM HAZIZAJ PETRAQ VANGJEL SAKO VASILLAQ MICO THANASI NAZIJE BAFTJAR NURKA ENVER HAREDIN ELMAZAJ ZINI TAHIR BRAUSHAJ XHEZMI HEKURAN SALIAJ HAJRI JEMIN MUHO HAJRI JEMIN MUHO ASQERI ELMAZ BENDO XHEMIL MANE BEQIRAJ LEONIDHA QERIM BREGU IDRIS HAJDAR CELA MEMIN CAUSH CAKA SHKELQIM ABAS MARA ARBEN MEMIN CAKA BEKTASH SADIK SHARKA HAJREDIN RUSHIT ABDURRAMANI FOTO SPIRO KOLA ROBERT SPIRO KOLA VANGJEL LEONIDHA LOLI ALBERT HAMIT TAULLAU FATMIR HAMIT TAULLAU ISLAM ARSHI MUSKO SKENDER OSMAN GJONI MAKSIM HYSEN BEJKAJ ADRIATIK JONUZ DOGA JULIAN THEODHOR MUZAKA ANESTI KOCO QIRICI FERDINAND MUSA LAMCE ENKELEIDA MUHAMET LAMCE ALMEIDA SAMI CELA SHPETIM VEIS SULOVARI JORGJI MINA SHKOZA REXHEP SHAHIN GJYLA NAZIF SHAHIN GJYLA DHIMITER PANDI LLIKA VASILLAQ KOLI KOLA FOTO DYLBER BENDO DYLBER HAZIS BENDO NEVRUS ISUF GJYLA SEFEDIN HYSEN KORRESHI ARBEN KASEM KUKA ARJAN LUAN KOLLESHI MITI KOSTANDIN PRIFTI ERGEST ROLAND RIZAI RIZA LIKO RIZAI NEBI DEMIR TAFA SELAJDIN HEKURAN KURTI KRISTAQ VASIL PUPI AGRON SAFET MANOKU BAHRI NAZIM PUPE ISMAIL NAZIM PUPE ZABIT AVDYL MANLLIJA ALUSH QAMIL MYZEQARI AGRON NASI BIXHEKU THOMA JOVAN QOSE

HAXHI REXHEP SHIMA NDINI MITI NARE AGIM JASHAR LLESHI EDMOND SABRI SULAJ NAIM SABRI SULAJ ARBEN KOCI CEREPI KOLI NASI KICJA LEONARD KOLI KICJA ARJAN KOLI KICJA VASILLAQ MAN PRENCE BARIJE RAMADAN LLUGA VERI SIFI VASIU XHEVDET ALI CIMO TRIFON PANDI LLIKA NDRICIM JASHAR SULO DALENDYSHE RAMIS GISHTO DED MARK PRENDI BETIJE PELIVAN GJONI FLORA VASIL LICI MIRANDA AVDULLA BASHLLARI MENTOR RRAHMAN SARACI SOKRAT GORREJA LLAMBER GORREJA HAIR GJOKA SHPETIM RAMAZAN DERVISHI SELMAN BEQIR SKENDERI XHIMI SELMAN SKENDERI JASIM CERCIZ GAXHELI ILIR ISLAM DERVISHI IZET MALIQ BELSHAKU SAMI RIZA ZEKA TEFTA HEKURAN SHKRELA GLEDIS ASLLAN SHKRELA BURBUQE HYSNI KORRESHI DREJTORIA LUSHNJË KAMBER QEMAL HAXHIHYSENI TAJAR TAHIR BRAHJA NAFIRET KADRI BRAHJA GËZIM TAJAR BRAHJA QAZIM KADRI SERICA ARGIKA MISIR MATO PËLLUMBE MUSA MATO ASLLAN QAMIL MINO FATBARDHË SKENDER MINO ENKELEJDA ASLLAN MINO ERMIRA ASLLAN MINO MEREME SHYQYRI MINO ABDURRAHMAN HALIM AÇKA KASTRIOT ISUF KURMAKU ARBEN ISUF KURMAKU OSMAN YMER JAZO SHEFIT AQIF BORA SKENDER BEQIR ABDIHOXHA AGRON SHYQYRI DERVISHI NIKOLLAQ LEKSI PALLA KADRI LUTFI OMERI ELVIRA DODO MITRUSHI DASHAMIR IBRAHIM SHINGJINI QEMAL KADRI BAHUSHI SELADIN SALI DODA HAJRIJE ISUF SHUKA YMER ALI SINANI ENVER TAFE BARDHOSHI ILMI JASHAR PLAKU HIDAJET JASHAR PLAKU SHABAN MEHMET BALLA RESMIKO HAXHI MUÇAJ HYSNI ELMAZ HASANI MIÇO MUSTAFA SAHATÇIU ETMOND DHIMITËR TOPI SHPËTIM DALIP HOXHA ENVER SALI XHINA XHEVAHIR HAMIT PISHA GEZIM RESHIT DEBROVA ILIR OSMAN GJATA SILVANA QEMAL BISHQEMI LULZIM XHEVIT TARUSHI FADIL QAMIL MEHALLA RRUZHDI QAMIL MEHALLA TAJAR QAMIL MEHALLA TAJAR BEHXHET HOXHA TAJAR FETAH KUMRIJA ILIR SHAHIN POLISI MENTOR SKENDER KAJAÇKA ALFONS SHAHIN POLISI LYTFI MYFTAR BARDHO BESNIK JASHAR BARDHI IDRI HALIM BOGDANI RAKIP QEMAL HANA HARUN HAXHI PELLUMBI QERIM XHEMAL STOJKU ARDIAN FERIT RIRA IDRIS ALUSH NOVAKU KUJTIM MUHARREM BELBA JANI ISUF MEKSHI KASTRIOT ISUF MEKSHI

SHKELQIM HALIM OZUNI LUTO SHEFQET TURTULLI GEZIM ADEM TURTULLI PETRIT RAMAZAN LEKA FERIDES HALIT TAFANI GEZIM LUTFI XHERRI GEZIM LUTFI XHERRI ARBEN HEKURAN KARRIQI SHEFQET RRAPUSH BITRI YLLI SHEFQET BELBA AGRON IBRAHIM ABAZAJ KOSTA SHEFKI KARAJ MYSLIM HAJREDIN STOJNA PETRIT KADRI DASHI ELMAZ REXHEP BOGDANI FEIM MEHDI ÇAKO RAMAZAN SHABAN MYFTARI NEXHIE MUHARREM BOGDANI DREJTORIA ELBASAN BASHKIM SALI DEMIRI NERITAN GANI PASHA GEZIM GANI PASHA TEFTA DERVISH MARKU FATJON XHEMAL TUSHA HAQIF FERIZA STAVELIU SKENDER HYSEN KROSI BESNIK ZENEL KACA XHEVAT SELMAN LEÇINI IMER BEQIR BARÇI KADRI QAZIM DODA ILIRJAN HYSEN MARKU OSMAN LUTFI CUKA SHPRESA XHELAL HYSA SKENDER ABAZ GJUCI XHEMAL REXHEP RUÇI BILAL RUSTEM KOLA XHEMAL RAMAZAN VARFI MUHARREM MEHMET KOLAVERI SABRI HYSEN PERLESHA DREJTORIA DIBËR FAIK ZAIM DEMÇELLARI ARJAN MUHAREM JAUPI LIGOR DHIMITËR RISTANI MIRO SHYQYRI TELHAJ FATMIR FAIK SHAHU THANAS JANI NAQE STEFAN TELI PAPA GRAMOZ SAFET ZAIMAJ AGIM ALI DULE GЁZIM ABAS DAUTI FLAMUR ALI DULE HIDAJET QAZIM MESHAU KLANTHI LLUKAN ÇIÇOLLI GJERGJI JOSIF STERJO DREJTORIA GJIROKASTËR FATMIR SHAZIMAN AGOLLI ARTUR REXHEP KREKA GEZIM HAMDI LENGU DREJTORIA KORÇE ALBERT FAZLLI DYRMISHI KRISTAQ KLIME GUCI GJERGJI KRISTAQ MARA DREJTORIA POGRADEC XHEMAL ALUSH ZGURA RAMIZ ALUSH ZGURA BUJAR ISMAIL SHABJAKU FATOS SABRI TEMA REXHEP MUHARREM STAFUKA GEZIM IDRIZ TARUSHI RASIM XHETAN BAJRAKTARI GANI VIRON DAUTI GEZIM CAUSH KOCIAJ BEQIR AHMET USTAJ PELLUMB BEQIR USTAJ BUJAR BEQIR USTAJ SHPETIM HYSEN USTAJ MAHMUT XHETAN BAJRAKTARI RIZA BEG LILA PRENG GJON PRENGA HAMDI IBRAHIM SHALA BESNIK ISLAM KULLA LATIF ISLAM KULLA PETRIT MEHMET LOCI ENVER FAREDIN LAMLLI FATMIR ALI MIRI AGIM ALI PORJA AGIM BASHKIM MIRI

BASHKIM RAMAZAN MIRI ENVER DEMIR GATALI AGRON EMIN GATALI DEMIRHAN ARIF GATALI FLAMUR MAKSUT GATALI PAJTIM HAJDAR DAJLANI ASLLAN MAHUT MALI AGRON XHEMALI DAJLANI HAXHIRE XHUMALI DENJELI SINAN RIZA SHIJAKU IBRAHIM AVDI TALI ARIF NAZMI DISHA ZENEL JONUZ CAKA VELI ARIF GJOKOLA BESIM ARIF GJOKOLA MARK PJETER LEKGEGAJ SADIK DYLEJMAN HASANI GJOK MARK NIKOLLA BASHKIM RAMAZAN DIJA HIDER JONUZ JONUZI PETRIT SHAHIN VATA DODE NDREC RAJTA LUAN GJOK CEKU NDUE PASHK BRUKA GJOVALIN MARTIN CAKA AVNI MUSA VATA DODE GJOK CEKU AVNI IMER SINANI GJET GJERGJ GJONAJ KRISTINA MARK NIKOLLI EDUART GJON KODHELI XHEVIT ALLAMAN DOCI FESTIM NEZIR KALLAKU BUJAR ENVER TOPCIU BETIM JAHE BALLA ARBEN JAHE BALLA ZENEL REXHEP BALLA DASHAMIR QAMIL HIDRI HALIT SEHIT PIRRACI SHEFKI HALIT PIRRACI NAZMI SELIM SHIMA MYRTEZA ISLAM LAMA IBRAHIM KADRI TEMA QAZIM RAMADAN QIRA DASHNOR RAMADAN TEMA DRITAN RAMADAN TEMA VATH SHABAN KADIU AFRIM ISMAIL FARRUKU PELLUMB XHEMALI FARRUKU SINAN AVDYL HIMA ISMET SINAN HIMA PETRIT ISLAM SAJA ALI IBRAHIM BAMI NDOC DED VOCI NIKOLL NDUE NDOJ NIKOLL PJETER LASKA ZHUJ MARTIN DODAJ ZEF GJON KOPESHTI BIBE NDUE GJOKA KUJTIM MARK ZUKU MEHMET BAJRAM TOLI FUAT KURTISH PRAPANIKU QAZIM MEHMET DERVISHI IZET REXHEP HASA BUJAR IZET HASA SHKELQIM ABDULLA GJONI ZELIHA HYSEN MALJA KUMRIE XHEMAL KASALLA ALTIN SKENDER KASALLA AIDA SKENDER KASALLA GENC QAZIM KASALLA KUJTIM ABDI ALLA KUJTIM ABDI ALLA NEFAIL BEQIR RAPCE BASHKIM BEQIR RAPCE ANTON GJIN NDOCA GJIN PRENG NDOCA LEK PREK ARRAJ LULASH PJETER RRGALLA MARJANA MARK RRGALLA ARJAN PELLUMB ARRA MARK DED BUSHGJOKAJ PREND NIKOLL BIBA NOSH LULASH BOSHI PAL KIGJ FASLIA HAMIT QAZIM XAKA KUJTIM QAZIM XAKA SADRI QAZIM XAKA BAKI ZYLFI HALLACI NAIM ZYLFI HALLACI BIB NDUE LEKA ILIR DED UKA DED MARTIN UKA XHEVAHIR DED UKA GJOVALIN PJETER MARKU KOL PREND DEMA LIN PASHK BALA PAL NIKOLL PRENGA

E shtunë 16 shkurt 2013 • FASLI HAXHI KASTRATI QEMAL AHMET GJUCI AGUSTIN FERIT GJOKA Familjet që u kompensohet toka e zënë me ndërtime Tirana RUZHDIE SULEJMAN SHABAN IBRAHIM DYLBERE FIQIRI EQEREM ADEM NAZMI LIRI LUAN MELIHA LINDITA ARBEN KADRI HAKI ILJAZ LIRIE EMINE VEHBI BEDRI PETRIT XHAVIT ELIDA ILIR ENGJELL

DINGU DINGU DINGU DINGU DINGU DINGU DINGU DINGU DINGU DINGU DINGU DINGU DINGU DINGU DINGU DINGU DINGU DINGU DINGU DINGU DINGU DINGU OSMANAGAJ OSMANAGAJ OSMANAGAJ KARAGJOZI

SULEJMAN DINGU SHABAN DINGU IBRAHIM DINGU FIQIRI DINGU EQEREM DINGU ADEM DINGU NAZMI DINGU AGRON DINGU GEZIM DINGU ALTIN UKA MIMOZA UKA MIRLAND UKA LIRI DINGU LUAN DINGU MELIHA RRYTA LINDITA RRYTA ARBEN DINGU KADRI DINGU HAKI DINGU ILJAZ DINGU LIRIJE DINGU EMINE DINGU VEHBI DINGU RAMIZ DINGU BEDRI DINGU PETRIT DINGU XHEVIT OSMANAGAJ ELIDA OSMANAGAJ ILIR OSMANAGAJ HAXHI SHAQIR ALIMEHMETI BILAL SHAQIR ALIMEHMETI LEJLA SHAQIR ALIMEHMETI SHPRESA SHAQIR ALIMEHMETI MAHMUDIJE SHAQIR ALIMEHMETI FADIL SHAQIR ALIMEHMETI HAXHI SELIM ALIMEHMETI BILAL ISLAM ALIMEHMETI LEJLA ISLAM ALIMEHMETI SHPRESA ISLAM ALIMEHMETI MAHMUDIJE ETHEM ALIMEHMETI SHAQIR ISLAM ALIMEHMETI FADIL ISLAM ALIMEHMETI Elbasan ADILE ZABELI SADIJE ZABELI KASTRIOT HYSNI ZABELI BUJAR HYSNI ZABELI SHPRESA HYSNI ZABELI ARJANA HYSNI ZABELI PLATON HYSNI ZABELI ELIDA HYSNI ZABELI ADILE ZABELI SADIJE ZABELI

KASTRIOT HYSNI ZABELI BUJAR HYSNI ZABELI SHPRESA HYSNI ZABELI ARJANA HYSNI ZABELI PLATON HYSNI ZABELI ELIDA HYSNI ZABELI EGLANTINA HYSNI ZABELI KLEVIS AGRON ZABELI AMARILDO AGRON ZABELI KEIDA AGRON ZABELI LEDIO KASTRIOT ZABELI LIVIA KASTRIOT ZABELI HYQMETE KOVAÇI LIMONDA HASA YMER HASA ATEA HASA LENDINA HASA EMINE (EMA) HASA ANILA VASO HALIT HASA NADIRE (ZYRA) HASA SHEJNAZE HASA ISMETE HASA ILIR HASA(SPAHIU) FATIME HASA(SPAHIU) DURIM HARJA SALIMA HARJA BURBUQE HARJA KAMBER HARJA DENADA HARJA MIRELA HARJA ILJAZ GJINI DHURATA GJINI YLLI GJINI SOKOL GJINI BUJAR GJINI EDUART HASA MARIJE HASA DANIELA HASA ARMIDA HASA SHYQYRI MUKA FLORA LUNIKU REPUBLIKA (RABIE) HASA HYQMETE KOVAÇI LIMONDA HASA YMER HASA ATEA HASA LENDINA HASA EMINE (EMA) HASA ANILA VASO HALIT HASA NADIRE (ZYRA) HASA SHEJNAZE HASA ISMETE HASA ILIR HASA(SPAHIU) FATIME HASA(SPAHIU) DURIM HARJA SALIHA HARJA BURBUQE HARJA KAMBER HARJA DENADA HARJA MIRELA HARJA ILJAZ GJINI DHURATA GJINI YLLI GJINI SOKOL GJINI BUJAR GJINI EDUART HASA MARIJE HASA DANIELA HASA ARMIDA HASA SHYQYRI MUKA FLORA LUNIKU REPUBLIKA (RABIE) HASA Dibra SHUIP HYSNI VLESHA FIQIRETE HYSNI VLESHA SELAMI HYSNI VLESHA VJOLLCA HYSNI VLESHA ARBEN HYSNI VLESHA MEVLUDE HYSNI VLESHA SILVANA AGIM VLESHA EDLIRA AGIM VLESHA ERGINJO AGIM VLESHA BUKURIE AGIM VLESHA SHUIP HYSNI VLESHA FIQIRETE HYSNI VLESHA SELAMI HYSNI VLESHA VJOLLCA HYSNI VLESHA ARBEN HYSNI VLESHA SHPETIM HYSNI VLESHA MEVLUDE HYSNI VLESHA SILVANA AGIM VLESHA EDLIRA AGIM VLESHA ERGINJO AGIM VLESHA BUKURIE AGIM VLESHA


sport • E shtunë 16 shkurt 2013

Milani kalon Parmën, Baloteli shënon sërish Milani iu është rikthyer sërish fitoreve. Kuqezinjtë kanë fituar dje 2:1 me Parmën në “San Siro” duke u ngjitur provizorisht në vendin e katërt me pikë të barabarta 44 me Lacion e vendit të tretë. Edhe pse nuk ka zhvilluar një ndeshje aq të mirë, ajo që ka rëndësi është se Milani ka marrë maksimumin e pikëve nga kjo ndeshje e vështirë. Parma i ka vënë në vështirësi kuqezinjtë, pasi ka luajtur mirë dhe pa u mbyllur në mbrojtje. Skuadra e Donadonit ka qenë agresive, madje

në disa raste ishte më pranë golit se Milani. Fatmirësisht në momentin ku nuk ishte duke luajtur edhe aq mirë, Milani ka gjetur golin. Në

Juve kërkon arratisjen nga Roma

minutën e 39-të mbrojtësi i Parmës, Paleta në përpjekje për të larguar topin, pas një harkimi në zonë, e ka futur atë në rrjetën e tij. Pjesa e dytë

ka qenë sërish e luftuar nga Parma, por në minutën e 78-të Mario Baloteli ka shënuar një super-gol me një goditje dënimi. Goli i katërt në 3 ndeshje në Seria A për Super-Marion, që ka shënuar në çdo ndeshje që është aktivizuar deri tani. Më mirë se kaq nuk mund të kishte për blerjen e bujshme të kuqezinjve. Në sekondat e fundit të shtesës Sansone ka shënuar golin e nderit për Parmën, por nuk ka më kohë dhe Milani merr një fitore të vyer në prag të sfidës me Barcelonën në mesjavë.

Pas suksesit në mesjavë në Ligën e Kampioneve, bardhezinjtë kërkojnë një tjetër sukses në transfertë, këtë herë në kampionat, ku në rast se dalin fitimtar nga sfida me verdhekuqtë hedhin një hap vendimtar drejt fitimit të titullit

»

23

Milito humbet sezonin Fatkeqësia e Diego Militos është shumë e madhe. Aty ku argjentinasi kishte rigjetur formën e mirë ka ardhur dëmtimi i së enjtes në ndeshjen e Europa League që do ta lërë për shumë kohë jashtë aktivitetit futbollistik. Dëmtimi i frikshëm në gju është shumë i rëndë dhe sipas gjasave sot ose nesër Milito do të hyjë në sallën e operacionit. Nga vlerësimet e para të mjekëve bëhet fjalë për një qëndrim jashtë fushave për minimalisht 6 muaj. Problemi qëndron se në moshën që është Milito në rast se nuk rikuperohet plotëisht në një kohë relativisht të shpejtë, diku brenda vitit, atëherë ku mund të jetë edhe fundi i karrierës së tij. Dëmtimi i sulmuesit argjentinas, pikërisht në këtë moment të sezonit është një goditje e madhe për Interin. Trajnerit Stramaçioni do t’i duhet të bëjë pa sulmuesin e tij më të mirë, në një moment ku varen fatet e një sezoni të tërë dhe për më tepër që nuk ka mundësi të bëjë blerje në merkato, që sapo u mbyll.

Policia Afrikane: Pistorius gënjeshtar! Oskar Pistorius ka qëlluar me dashje me pistoletë të dashurën e tij. Policia e Pretorias nuk i ka besuar rrëfimit të atletit dhe e ka akuzuar atë për vrasje të qëllimshme të të dashurës. Atleti u paraqit sot para gjyqit me shpresën se do të caktohej një kaucion për të, deri në momentin kur të shfaqej përsëri para gjykatës, por akuza ka treguar disa nga detajet e vrasjes, duke shtyrë gjykatësin që të urdhëronte arrestimin e tij të paktën deri në seancën e dytë që do të mbahet të martën. Sipas shtypit vendas, policia nuk beson aspak në versionin e dhënë nga atleti se e ka ngatërruar modelen 30 vjeçare me një hajdut për dy arsye shumë të thjeshta. E para është se komshinjtë e kanë dëgjuar duke u zënë gjatë të gjithë natës me modelen Riva Stenkamp, dy orë para se ta qëllonte me armë zjarri. Ndërsa e dyta është se viktima ka qenë e mbyllur në tualet ndërsa atleti e ka qëlluar nga jashtë derës duke e goditur për vdekje. Ndonëse pala mbrojtëse ka refuzuar menjëherë akuzën e vrasjes së qëllimshme, Pistorius është shfaqur shumë i tronditur para gjyqit dhe ka shpërthyer në të qara në momentin kur është lexuar vendimi. Më pas, ai është shoqëruar nga policia në një komisariat ku do të qëndrojë të paktën deri të martën, kur të zhvillohet seanca tjetër.

10 lojtarë të Barcelonës test antidoping dhjetë lojtarë të Barcelonës kanë kryer të premten në mëngjes testet surprizë antidoping nga UEFA. Kjo bën çudi, megjithatë nga klubi sqarojnë se kjo është një procedurë rutinë që ndjek UEFA një javë para zhvillimit të ndeshjeve në Ligën e Kampioneve. Dhjetë lojtarët e Barcelonës që i janë nënshtruar këtij testi janë Viktor Valdes, Markerano. Zhordi Alba, Bartra, Song, Fabregas, Alkantara, Aleksis dhe Pedro.

Juventusi interesohet për Aleksis Sançez

P

adyshim që super-sfida e kësaj jave të Serisë A është ajo midis Romës e Juventusit. Pas suksesit në mesjavë në Ligën e Kampioneve, bardhezinjtë kërkojnë një tjetër sukses në tranfertë, këtë herë në kampionat, ku në rast se dalin fitimtar nga sfida me verdhekuqtë hedhin një hap vendimtar drejt fitimit të titullit. Trajneri i “Zonjës së Vjetër”, Antonio Konte, ka shprehur pak ditë më parë pakënaqësinë e tij për ditën e ndeshjes, pasi kërkonte që ajo të shtyhej për të dielën, por momenti që kjo sfidë zhvillohet nga ana morale favorizon bardhezinjtë. Roma nuk ndodhet aspak në gjendje të mirë. Pas rezultateve resht negative që sollën shkarkimin e Zemanit edhe nën drejtimin

e trajnerit të ri Andreacoli sërish ka ardhur një humbje e hidhur 1-3 nga Sampdoria. Nga ana tjetër juventinët i kanë harruar rezultatet negative dhe pas fitores 3-0 ndaj Selltikut në mesjavë, vijnë me një moral shumë të lartë. Juve pa Markizion, Pogba titullar Për këtë ndeshje kaq të rëndësishme trajneri Konte nuk do të ketë në dispozicion dy titullarët Markizio e Peluso, që janë të pezulluar për shkak të kartonëve. Mungesa e Markizios është më e rëndësishme, pasi mesfushori italian ka qenë në formë në këto ndeshjet e fundit. Gjithsesi, Konte ka një lojtar si Pogba në stol, i cili pritet të jetë titullar në Romë. Ndërsa

kryeredaktor Brahim Shima

s t a f f

zv/kryeredaktor: Armand Maho Mariglen Mulla

për mungesën e Pelusos nuk përbën asnjë problem, pasi ai gjithsesi do të ulej në stol, sepse Asamoah që është rikthyer nga Kupa e Afrikës është i gatshëm për të mbuluar krahun e majtë. Osvaldo në dyshim Sikur të mos i mjaftonte klima e keqe që është në kampin verdhekuq, në prag të kësaj ndeshje të rëndësishme me Juventusin, trajneri Andreacoli ka edhe probleme me disa lojtarë titullarë. Kështu dje nuk janë stërvitur Osvaldo e Florenci. Sulmuesi ka një problem dëmtimi në gju dhe nuk dihet a do të jetë në gjendje të luajë, kurse mesfushori ka temperaturë të lartë, ndaj edhe ai është në dyshim.

politika: Oli Xhilaga ekonomia: brikena dervishaj sociale: Ervin Koçi rrethet: blerina spaho kronika: mariglen mulla kultura: blerina goce design&layout: Daniel Prifti, Gëzim Duzha

Adresa: Rr. Dull Keta, nr. 5. (Rr. e Dibrës), Tiranë

Juventusi ka kthyer sërish sytë nga merkato dhe në fakusin e drejtuesve juventinës është sulmuesi i Barcelonës Aleksis Sançez. Ish-sulmuesi i Udinezes pëlqehet shumë nga Konte dhe kjo ka bërë që bardhezinjtë e Torinos të vihen në lëvizje. Akesis dhe Jorente do të përbënin dyshen e “ëndrrave” për teknikun italian të “Zonjë së Vjetër”. Problemi i vetëm duket çmimi i lartë i sulmuesit, për të cilin Barcelona ka paguar rreth 40 milionë euro dhe nuk ka ndër mend ta shesë lirë.

Zidan kthehet të drejtojë në Madrid Sipas “El Confidencial”, Zinedin Zidan do të kthehet të bëjë punën e trajnerit në sezonin e ardhshëm tek Reali i Madridit. Kuptohet jo për skuadrën e parë, por për një nga ekipet e grupmoshave të Realit. Kjo edhe në kuadër të kualifikimit të tij si trajner.

marketing: eligerta dyrmishi cel: 067

20 62 200

e-mail: eligertad@yahoo.com

www. gazetametropol.com e-mail: gazetametropol@yahoo.com


24

« reklamË

E shtunë 16 shkurt 2013 •


Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.