Zbulohet vrasja, legalizimet, kandidati PS

Page 1

»9

Haradinaj nderohet me çmim në Berat

Kosova ka nevojë për Shqipërinë në procesin e integrimit E mërkurë

27 shkurt 2013 Viti IX, Nr. 2908 Tel: 04 2 233 991 Fax: 04 2 233 998 Çmimi: 30 lekë • € 1.5

gazetametropol.com

Institucionet neglizhente

Legalizimet, emrat që u Alarmi për ushqimet e ndryshojnë sipërfaqet ALUIZNI publikon të dhënat e reja për familjet që e kanë përfituar një herë të drejtën. Tabelat e reja për të gjithë qarqet »20-21

pasigurta pas reagimeve nga tregjet e huaja »4

Arresti i Frrokut Këneta e Maliqit Akuzat që çuan drejt vdekjes pesë inxhinierët në vitin 1946 »18-19

Hajduti:

»3

Më paguan të vidhja makinën • Prova të reja për ekzekutimin e shefit të komisariatit nr 6 të Tiranës

Çelësi te komediani Zgjedhjet në Itali pa fitues, qeveria në pikëpyetje, as e majta as e djathta »14

Koment

• Makina me të cilën u krye vjedhja ishte e porositur nga ekzekutorët • Djali i të akuzuarit: Në orën e ekzekutimit po shikonte ndeshjen

Thesari hap fondin

»5

Akordohen 3 miliardë lekë për punimet në rrugë e shkolla

Nga Fatjon Ferko

Qumështi i ndotur dhe debati politik Nga Refik Hasani

»11

Presheva padrejtësisht »11 nën Serbi Nga Shkëlzen MALIQI

Gogoli i autonomisë

»10

Takimi me Fylen

Drejtori Mati Çela

Rama prezanton Muçmatën, Dogjani: U shkelën rregullat

Duhet proces transparent zgjedhor dhe duhen pranuar rezultatet

Reformat kanë rritur cilësinë dhe modernizuar metodat mësimdhënëse

Dogjani: Do të fitojë e majta e vërtetë. Rama s’është kryetar i përjetshëm i Partisë Socialiste »2-3

Eurokomisioneri Stefan Fyle, i bën apel politikës shqiptare të mos ulë ritmin e punës për reformat që kanë.... »3

Mati Çela, kreu i DAR Elbasan duke folur për “Metropol”, ka renditur disa prej sfidave me të cilat është përballur... »8

Përplasje në kampin e Ps-së


02

« politikë

E mërkurë 27 shkurt 2013 •

Berisha: Mos paragjykoni zgjedhësit, tregoni arritjet e qeverisë

PD kërkon votat nga kampet e tjera Udhëzime krerëve të PD, përqendrojeni fushatën edhe te rivalët Ervin Koçi

Akuza

K

ryeministri Berisha u kërkoi kryetarëve të degëve të PD-së që të bëjnë për vete edhe personat që janë kundër kësaj partie. Gjatë mbledhjes së djeshme të kryetarëve të degëve të Partisë Demokratike shefi i selisë blu, Sali Berisha, theksoi se në fushata elektorale duhet të përqendrohet edhe tek individët që janë kundër kësaj force politike dhe për këtë ai kërkon që t’u tregohen atyre arritjet që ka bërë qeveria në këta tetë vjet qeverisje. Gjatë fjalës së tij ai theksoi se kjo është e vetmja mënyrë që PDja të arrijë një fitore bindësi, duke e cilësuar partinë e tij si lokomotiva e reformave. “Partia Demokratike ka qenë, është dhe do të mbetet lokomotiva e proceseve integruese të Shqipërisë. Partia Demokratike ka qenë dhe mbetet parti e reformave të mëdha, e guximit të reformave dhe suksesit të tyre. Në këtë kontekst është jashtëzakonisht e rëndësishme që së bashku të bëjmë gjithçka për të tërhequr mendimin e çdo zgjedhësi shqiptarë”, - tha shefi i ekzekutivit. Si shembull për të bërë diçka të tillë ai përmendi një rast kur kishte biseduar me një militant të majtë, i cili e konsideronte qeverinë “Berisha” si të dështuar. “Do t’ju jap një shembull. Në “WhatsApp”in tim një qytetar apo qytetare, nuk di kush është, më shkruante: ‘Kot e ke, këto zgjedhje do t’i fitojë Edi Rama. Boll më, se e shkatërrove këtë vend’. Çfarë bëra unë. I them: ‘Së pari, nuk është faji im në rast se Edi Rama di vetëm të hum-

Berisha: Rama i verbuar për pushtet Në mbledhjen e kryetarëve të degëve të Partisë Demokratike Berisha nuk la pa sulmuar rivalin e tij Edi Rama. Sipas kreut të PD-së, deklaratat e bëra nga Rama në Konventën Kombëtarë të PS-së se shqiptarët jetojnë në Shqipërinë e gënjeshtërt, ishin vetëm fjalë të dala nga verbëria e pushtetit. Ai shtoi më tej se edhe vetë kreu i selisë rozë u beson ndryshimeve të arritura nga mazhoranca, por nuk i pranon. “Zotëria tha se ne jetojmë në Shqipërinë e gënjeshtërt. Do të thoni ju se ai nuk e beson këtë. Jo, ai e beson këtë dhe duhet ta dini mirë që ai e beson këtë, se njeri që të bëjë veten qesharak pa dashje nuk ka. Ai e beson këtë. Ethet e pushtetit e verbojnë në atë shkallë, saqë e bëjnë zotërinë të besojë gënjeshtrat e tij dhe në një moment të caktuar pastaj thotë se kjo Shqipëri është e gënjeshtërt. Problemi i tij. Ajo që ne duhet të bëjmë në këtë dialog është se duhet të bindim qytetarët se për ne interesi i tyre është interesi më madhor i këtij programi dhe i këtij projekti”, - tha shefi i ekzekutivit. Këto janë akuzat e radhës të dala nga selia blu rreth deklaratave të Ramës.

Foto lajm, Berisha me nipërit e mbesat basë, sepse unë nuk mund të mësoj dot kundërshtarin të fitojë. Së dyti, pavarësisht se ti paske këto vërejtje, në qoftë se ti gjykon gjakftohtë, nuk mund të thuash se vendi nuk ka ndryshuar’ dhe i rendita trikatër gjëra. Së treti, për mua e rëndësishme është që ti të votosh në dëshirën tënde, por të garantoj se interesat tuaja ne do t’i kemi parasysh.” Tonet në “WhatsApp” ndryshuan qartësisht. Pse e mora këtë shembull? Natyrisht, autori e nisi “WhatsApp”-in si një militant i Partisë Socialiste tek unë, por pastaj u shndërrua në një bashkëbisedues i shtruar dhe i qetë me mua dhe nuk mohoi në asnjë moment ato argumente që unë paraqita”,

- theksoi kryeministri. Si një pikë të strategjisë së fushatës elektorale u konsiderua eliminimi i paragjykimeve ndaj individëve që shfaqen si opozitar të betuar ndaj qeverisë. Këtë e faktoi edhe vetë kreu i Partisë Demokratike, i cili u kërkoi krerëve të degëve të PD-së që ta eliminojnë këtë koncept dhe të punojnë më shumë me këta individë, duke theksuar se të tilla ide dalin jashtë parimeve të PD-së. “Jua dhashë këtë shembull se nuk ka asgjë më të dëmshme sesa paragjykimi që ne mund t’i bëjmë tjetrit. Ne nuk i ofrojmë asnjë zgjedhësi paragjykim. Ne i ofrojmë dialog, bashkëbisedim dhe përpiqemi në shkallën më të lartë të mirëkuptimit. Po

ndalem këtu për të theksuar se partive nuk u shërbejnë klishetë, por në qoftë se ka një parti në botë që duhet të jetë e çliruar nga klishetë është kjo parti, e cila është parti e të rinjve. Edhe sot e kësaj dite, ne jemi parti e të rinjve. Nuk do të kemi ne iluzione. Ata janë energjia e kësaj partie dhe çdo paragjykim që ne mund të mbartim vjen tërësisht ndesh me vetë thelbin, me vete substancën e kësaj force politike”, - u shpreh kreu i mazhorancës. Kjo është mbledhja e dytë që Berisha organizon me kryetarët e degëve të PD-së në prag të fushatës zgjedhore, duke dëshmuar se kjo parti i ka motorët elektoral më shumë sesa të ndezur.

Mazhoranca: Ylli ka shkelur ligjin, ishte pronar i Radios në kohën kur u shpall deputet

Këshilli i Mandateve nis procedurën ndaj Fidel Yllit Të martën argumentet e socialistit për pezullimin e vendimit të mandatit Këshilli i Rregullores dhe i Mandateve nisi dje shqyrtimin e kërkesës së bërë nga deputetët e mazhorancës për heqjen e mandatit të deputetit Fidel Ylli. Demokrati Edi Paloka bëri prezantimin e kërkesës së bërë nga mazhoranca për pezullimin e mandatit, e cila bazohej në pretendimin e tyre se Ylli ka shkelur ligjin duke qenë pronar i një radioje në kohën që ishte përzgjedhur deputet. Sipas ligjit, asnjë deputet nuk mund të jetë pronar i bizneseve publike, dhe frekuencat e radios futen në këtë kategori. Në këto kushte, Paloka e ka cilësuar këtë një fakt të hapur papajtueshmërie me mandatin e deputetit. Në seancën e djeshme janë dëgjuar vetëm argumentet e mazhorancës, pasi Kryetarja Jozefina

Pretendimi Deputeti socialist Fidel Ylli gjatë prononcimit të dhënë për gazetën “Metropol” ka theksuar se krahas akuzave të pabaza nga mazhoranca ai ndodhet edhe një proces gjyqësor me Këshillin Kombëtar të Radiotelevizionit, pasi i ka pezulluar licensën e radios me argumentin se ka konflikt interesi. Ai ka theksuar se ka dalë fitues në të dyja seancat gjyqësore që ka zhvilluar kundër KKRT-së, por licensa e radios është ende e bllokuar, pasi nuk është zbatuar vendimit i gjykatës.

Topalli e konsideroi të pavend argumentet e opozitës, pasi nuk ishte i pranishëm vetë deputeti Ylli. Për vazhdimin e shqyrtimit të çështjes së mandatit u caktua dita e martë, pasi sipas Rregullores, argumentet e deputetit që i hiqet mandatit mund të jepen vetëm pasi të mbyllet seanca e parë e Këshillit të Mandateve. Rreth

një muaj më parë socialisti Fidel Ylli në një prononcim për gazetën “Metropol” e quajti joligjore kërkesën e deputetëve të mazhorancës dhe se po përdoret për qëllime elektorale. Veç kësaj, ai ka shtuar se disa vjet më parë i kishte paraqitur Inspektoratit të Lartë të Deklarimit të Pasurive një kërkesë nëse kishte konflikt interesi.

Përgjigjja e ILDKP-së ishte se nuk përbënte një rast të tillë, ndërsa me kontratë ai ka realizuar shitjen e aksioneve duke mos qenë më aksioner i radios. Gjithsesi, çështja e mandatit të Yllit pritet të zgjasë, pasi, sipas procedurave që duhet të ndjekë Këshilli i Mandateve, parashikohet që të zhvillohen 4 mbledhje, ku e para

u konsumua. Të martën do të bëhet prezantimi i argumenteve të socialistit dhe në mbledhjen pas saj do të hartohet raporti, që do t’i kalojë më pas për miratim seancës plenare. Pasi të kalojnë këto etapa, çështja do të shkojë për votim në parlament, që pritet të jetë në seancat e fundit të këtij legjislacioni.

reagimi Asllan Dogjani

Me Ramën PS nuk mund të ecë përpara Deputeti I PS në Kukës e ka cilësuar arrogancë veprimin e kreut socialist për prezantimin e kandidatit të ri të qarkut të Kukësit. “Edi Rama tregoi arrogancën e vet dhe dha provën e radhës se nuk do të dijë për asnjë njeri, jo vetëm në Kukës, por as në gjithë Shqipërinë. Nuk do të dijë për anëtarët e simpatizantët e Partisë socialiste të Kukësit, të cilët kanë tetë vjet që kontribuojnë në opozitë, pasi nuk i pyeti dhe nuk u mori mendim as për emërimin e kryetarit të partisë në rreth e as për kandidatin për deputet që e prezantoi sot. Nuk pyeti dhe hodhi në kosh kërkesën e mbi 250 anëtarëve të Partisë Socialiste që kërkuan të drejtën për të zgjedhur kryetarin e tyre me votë duke treguar se rregullat janë bërë formalisht dhe jo për t’u respektuar. Ky njeri HAKEMARRES nuk di as të reflektojë, pasi nuk i pëlqen e vërteta, nuk dëgjon, nuk i pëlqejnë parimet dhe vlerat, ka frikë të përballet me argumentet dhe realitetin. Ai nuk është dhe nuk ka qenë asnjëherë një socialist i vërtetë. Ka menduar dhe mendon vetëm për interesat e veta. Tregoi se është një kryetar pa dinjitet. Kjo është fytyra e vërtetë e tij dhe jo ajo që e tregon çdo ditë nga ekrani i televizorit. Duke pasur këto probleme ai nuk pati as guximin të shkonte në Kukës që të prezantonte në terren, në mes të anëtarëve të Partisë Socialiste, kandidatin për deputet. Ky njeri që nesër pretendon të bëhet Kryeministër u tregoi shqiptarëve se po kërkon ta identifikojë Partinë me kryetarin, tamam si në kohën e diktaturës, ku partia identifikohej me Enverin. Por socialistët e vërtetë do fitojnë në zgjedhjet e 23 qershorit dhe do vendosin me votë për kryetarin e tyre. Me njerëz të tillë, Partia Socialiste nuk mund të ecë përpara.”, tha Dogjani


politikë • E mërkurë 27 shkurt 2013 Meta: Standardet zgjedhore varen nga vullneti politik

Fyle: Zgjedhjet tejet të rëndësishme për vendin “Reformat nuk duhen të ndërpriten për shkak të fushatës” Eurokomisioneri për Zgjerimin në Komisionin Europian, Stefan Fyle, i bën apel politikës shqiptare të mos ulë ritmin e punës për reformat që kanë të bëjnë me afrimin e vendit drejt BE-së. Gjatë një takimi në Bruksel me kryetarin e LSIsë Ilir Meta eurokomisioneri Fyle tha se opozita dhe qeveria shqiptare nuk duhet të

përdorin fushatën zgjedhore si justifikim për anashkalimin e reformave, por duhet të marrin përgjegjësitë e tyre për të ardhmen europiane të Shqipërisë. Ndër të tjera komisioneri Fyle theksoi rëndësinë e përgatitjes dhe mbajtjes së suksesshme të zgjedhjeve parlamentare të 23 qershorit, si një test kyç për funksionimin e institucion-

eve demokratike të Shqipërisë. “Është e rëndësishme që liderët politikë të luajnë rolin e tyre, që të bëjnë të mundur që zgjedhjet të jenë në linjë me standardet ndërkombëtare për të përmirësuar besueshmërinë e institucioneve demokratike dhe të forcojnë llogaridhënien e politikanëve përballë shqiptarëve”, - tha ai duke shtuar se Komi-

sioni Evropian është gati të ndihmojë në këtë proces sa më shumë të jetë e mundur dhe të intensifikojë angazhimin e tij, nëse partitë politike krijojnë kushtet e nevojshme për këtë. “Kur bëhet fjalë për zgjedhjet, është e rëndësishme të sigurohet pjesëmarrja më e lartë e mundshme e votuesve dhe kthimi në axhendë europiane

Afrimi i fushatës zgjedhore rrit tensionet mes kandidatëve të PS-së

Reagimi Deputeti i PS-së Asllan Dogjani ka deklaruar dje se ka pritur reflektim nga ana e kreut të partisë për çështjen e ngritur prej tij dhe kërkesën e firmosur nga 250 anëtarët, mbetur ende pa përgjigje. “I mirëkuptoj anëtaret e PS-së të Kukësit e Hasit për shkak të një presioni të thellë nga qendra. Nuk mërzitem, se kanë 8 vjet që kanë kontribuar dhe duan që ky kontribut të vlerësohet. Unë dua që ata të jenë bashkë për të mbrojtur vlerat dhe kontributin e tyre. Janë miratuar rregullat dhe nuk zbatohen nga ana e kryetarit, ky është problem shumë i madh”, tha ai në mbyllje të mbledhjes së grupit të PS-së. Ndërkohë edhe deputeti Erion Braçe ka nisur debatet në “Facebook” si duke replikuar me deputetë të tjerë të PS-së, ashtu dhe me argumente në faqen e tij. Prezantimi Rama ka prezantuar zyrtarisht kandidatin e Kukësit për zgjedhjet e 23 qershorit, ish-prokurorin e rrethit të Tiranës Vexhi Muçmata. Rama e vlerësoi si një njeri me një karrierë të pasur në fushën e drejtësisë, me një karrierë të gjatë dhe të panjollosur. “Vexhi Muçmata nuk është një politikan llafesh më shumë për Kukësin, por një politikan i mirë më shumë për Kukësin”, - tha Rama. Vetë Muçmata e falënderoi Ramën për ftesën që i ka bërë dhe ndërkohë shtoi se do të jetë një derë e hapur për të gjithë qarkun e Kukësit. Deri tani Rama ka prezantuar Alfred Pezën si kandidat të Peqinit dhe Parid Carën për në Kavajë.

Jashtë loje strategjia për përcaktimin e votave të pavlefshme

KQZ, udhëzues unik për fletët e kontestuara Vendimi përcakton rastet kur votat shpallen të pavlefshme Komisioni Qendror i Zgjedhjeve sot do të marrë në shqyrtim vendimin për përcaktimin e kritereve të fletëve të votimit që nuk do të konsiderohen të vlefshme. Sipas udhëzimit të KQZ-së, këto kritere do të jenë të unifikuara për të gjitha qendrat e votimit që do të ngrihen. Udhëzimi përcakton se vota të vlefshme janë vetëm fletët e votimit në të cilat është votuar qartësisht vetëm për njërin nga subjektet zgjedhore apo partinë politike pjesëtare të koalicionit në fletën përkatëse të votimit. Ndërsa vota të pavlefshme janë fletët e votimit kur fleta e votimit nuk ka të njëjtën madhësi, ngjyrë ose formë me fletën e votimit të miratuar nga KQZ-ja. Krahas

Fletët e votimit që shpallen të pavlefshme janë rastet kur në fletën e votimit janë bërë shënime apo shenja që bëjnë të pamundur vlerësimin e votës; është votuar për më shumë se një nga subjektet zgjedhore në fletën e votimit; nuk është votuar për asnjë nga subjektet zgjedhore në fletën e votimit; nuk është e qartë se për kë është votuar; zgjedhësi ka votuar për një person apo subjekt që nuk është në fletën e votimit.

kësaj kritere të tjera që janë përcaktuar në udhëzues janë rastet kur fletët e votimit nuk janë të vulosura ose kur në to janë bërë shënime në favor ose në disfavor të subjekteve të caktuara zgjedhore, si dhe

në rastet kur është votuar më shumë se një herë në fletë. Këto kritere merren nga KQZja në mënyrë që të gjithë komisionarët që do të bëjnë numërimin e votave të mos përdorin dy standarde në cak-

Rastet

A

Kreu i PS-së, Edi Rama, ka kërkuar nga deputetët socialistë të Komisionit të Ligjeve angazhim të plotë për një paketë propozimesh kundër armëve në veçanti dhe krimit në përgjithësi. “Tre komisarë të vrarë dhe asnjë ndryshim, asnjë masë për ta ringritur më këmbë policinë. Sa herë ne ngremë shqetësimin, kemi reagime brutale. Kërkoj nga deputetët e Komisionit të Ligjeve të ketë angazhim për një paketë propozimesh kundër armëve në veçanti dhe krimit në përgjithësi, edhe pse mendoj se nuk është problemi i ligjit më tepër se boshllëku mendor, moral dhe programor i qeverisë dhe boshllëku ekonomik e social për shkak të keqqeverisjes”, - tha Rama.

Votimi ligjit

Reagon Dogjani: Pres reflektimin e Ramës, nuk iki nga partia frimi i zgjedhjeve ka rritur më shumë tensionin në PS mbi ata që do të jenë pjesë e listës së ardhshme për Kuvendin. Ndërkohë që Rama ka nisur prezantimin e krerëve të qarqeve që do të drejtojnë fushatën, janë të rrezikuarit ose ata që ndryshojnë zonën që kanë nisur reagimet. Dje Rama ka prezantuar kandidatin për Kukësin Vexhi Muçmata, që e ka cilësuar si një deputet të denjë për zonën.

03

shumë shpejt pas zgjedhjeve”, - theksoi Fyle. Për arritjen e standardeve në zgjedhje te 23 qershorit Meta theksoi se e gjitha varet nga vullneti politik. “Kjo është edhe një çështje e vullnetit tonë politik për të respektuar rregullat e lojës, që i vendosim vetë, e mbi të gjitha për të respektuar votën e qytetarëve me një proces transparent parazgjedhor, zgjedhor dhe paszgjedhor dhe për të pranuar rezultatet”, - ka thënë kreu i LSI-së. Mësohet se gjatë takimit Fyle dhe Meta shkëmbyen pikëpamjet mbi zhvillimet më të fundit politike në Shqipëri.

Komisioni i Ligjeve

Rama prezanton Muçmatën për Kukësin Oli Xhilaga

»

timin e fletëve të pavlefshme ose të vlefshme, pasi nga zgjedhjet e shkuara është parë që në disa raste komisionarët kanë përdorur metoda të ndryshme në përcaktimin e parregullsive të fletëve të votës.

Opozita abstenon

Akti normativ me votat e mazhorancës Akti normativ i qeverisë që ligjëron ndërtimet që kanë shkelur rregullat urbanistike gjatë ngritjes së tyre, është përcjellë me akuza në Komisionin e Ligjeve. Të majtët abstenuan gjatë miratimit dhe akuzuan Kryeministrin se po ligjëron shkelje të tjera duke pajisur me hipotekë ndërtesa jashtë parametrave vetëm për qëllime elektorale. Por sipas demokratëve shkeljet më të mëdha me lejet e ndërtimit kanë ndodhur në bashkitë ku qeverisin të majtët. “Akti normativ dhe keqpërdorimi i tij është një shembull tjetër se si ky kryeministër e anashkalon, e injoron legjislativin. Kjo është një situatë që nuk zgjidhet për 4 muaj, as për një vit. Një legalizim i një paligjshmërie skandaloze në menaxhimin urban të territorit. Këtë skandal e shtyjmë në kohë. E thënë më shkurt, kjo qeveri e dështuar kërkon që litarin e ndëshkimit ta lërë jashtë pas 4 muajsh”, - tha Fatmir Xhafa, deputet i PS-së. I menjëhershëm ishte reagimi i mazhorancës, ku deputeti Dashnor Sula akuzoi se ky vendim po merret për shkak të parregullsive në ndërtimet që janë bërë në kohën kur kreu i opozitës ishte në krye të Bashkis së Tiranës. “Zoti Rama për 12 vjet që ishte kryetar bashkie nuk bëri plan rregullues, sepse interesin këtu e kishte: të jepte leje ndërtimi ku të gjente tokë të lirë”, - tha Sula. Akti u miratua vetëm me votat e mazhorancës.


04

« sociale

E mërkurë 27 shkurt 2013 •

Konsumatori i pambrojtur, denoncon vetë rastet

Drejtori i Autoritetit të Kontrollit Ushqimor, Artan Gjergji, është vënë me shpatulla pas murit pas gjithë problematikës ushqimore në mbarë Shqipërinë. Vetëm për një javë ai ka deklaruar tri situata abuzimesh në produktet ushqimore. “Kërkoj bashkëveprimin e konsumatorit, pasi është tepër e vështirë të bësh identifikimin e çdo abuzimi që bëhet me cilësinë e produkteve që u serviren konsumatorëve. Ne kemi staf të limituar, i cili nuk arrin dot të bëjë kontroll të përditshëm në të njëjtat pika, për më tepër falsifikimet janë të një shkallë të sofistikuar dhe fshihen me shumë zotësi nga autorët. Ne po marrim masa për çdo shkelje që po vërtetojmë, por është konsumatori ai që duhet të bëjë denoncimin e rastit.” Ky është dorëzimi i Gjergjit, pasi situata i ka dalë jashtë kontrollit.

Ministria e Shëndetësisë ka ngritur një grup ekspertësh për të identifikuar se nga vjen përqindja e lartë e aflatoksinës në qumështin që ka mbuluar tregun shqiptar. “Ne duam të vërtetojmë se nga vjen kjo përqindje e lartë, pasi fabrika e prodhimit të këtij qumështi është nën mbikëqyrje të plotë dhe nuk ka shkelje”, - ka qenë zëri i MSH nëpërmjet përfaqësuesve të saj. Ndërkohë kjo ministri duhet të marrë parasysh se konsumatorit nuk i intereson se nga vjen kjo përqindje tani që qumështi është në treg. Konsumatori ndihet i pasigurt në atë produkt që zgjedh të blejë. Vetë MSH nuk duhet të lejojë të ndodhin këto abuzime, pasi ka në dorë gjithë fuqinë për të parandaluar këtë situatë dhe të jetë në mbrojtje të jetës së konsumatorit.

Ushqime të pakontrolluara, reagimi institucional i vonuar Erta Bode

U

shqime të pakontrolluara gjenden gjithandej në tregun shqiptar, por organet kompetente reagojnë me vonesë. Gjithë abuzimet e konstatuara për cilësinë e produkteve ushqimore kanë vënë me shpatulla pas murit punën e Autoritetit të Kontrollit Ushqimor. Vetëm javën e fundit u bë alarmante qumështi që mbulon tregun shqiptar dhe atë të huaj, pasi analizat treguan përmbajtje të lartë aflatoksine. Po gjatë kësaj jave AKU ka konstatuar produkte të skaduara me etiketa të falsifikuara dhe sikur të mos mjaftonte kjo, por edhe konstatimi i fundit se në restorante ushqimi që serviret nuk është i freskët. Konstatimet e bëra nga drejtori i AKU-së Artan Gjergji vijnë nga denoncimet e konsumatorëve, pasi përfundojnë në spital nga produktet që konsumojnë. AKU duhej t’u paraprinte këtyre situatave me kontrollet paraprake për të mos lejuar që këto të ndodhin dhe jo të marrë masa pas reagimit të konsumatorit. Nuk mbeten mbrapa institucione të tjera, si Ministria e Shëndetësisë dhe Instituti i Sigurimit të Konsumatorit, që nuk kanë marrë asnjë masë për parandalimin e këtyre abuzimeve që rrezikojnë jetën e konsumatorit. MSH ka ngritur një grup ekspertësh për të vërtetuar se nga vjen sasia e lartë e aflatoksinës në qumësht. Instituti i Sigurimeve Ushqimore dhe Veterinare në Tiranë nuk bëri asnjë përpjekje për cilësinë e këtij qumështi, ndërkohë përqindja e lartë e aflatoksinës u identifikua nga Instituti i Kosovës. Të dyja institutet nuk janë të specializuara dhe të akredituara për kryerjen e këtyre analizave, por Instituti i Kosovës e dha përfundimin e tij për produktin e prodhuar në vendin tonë. Institucionet në Shqipëri fillojnë e marrin masa pasi vërtetohet se ka një problem, kur puna e tyre është të mos e lejojnë këtë problem. Konsumatori ynë nuk ka nevojë për masat që merren pasi produkti është në treg, për më tepër kur rrezikohet jeta e tij. Besimi i konsumatorit ka shkuar në zero, të frikësuar se s’dinë ç’të konsumojnë dhe ku ta blejnë dhe përfundojnë në spital të toksikuar dhe helmuar nga pakorrektësia e ushtrimit të punës së këtyre institucioneve. Nuk mbulohet kjo situatë me grupet e ekspertëve të ngritur me vonesë ose nga gjobat që vë AKU, apo nga justifikimi se s’kanë staf të mjaftueshëm për të bërë kontrolle. Këto institucione duhet ta kenë kuptuar se reagimi me vonesë s’ka asnjë të mirë përpos ndalimit të asaj çfarë ka ndodhur. Janë

të tjera masa ato ç’ka duhet të ndërmerren për të mos lejuar situatën ekstreme që ka prekur tregjet në Shqipëri. Rasti i identifikimit të aflatoksinës nuk u bë nga Instituti i

Sigurisë Ushqimore dhe Veterinare në Tiranë, pikërisht se institucionet tona flenë përkrah abuzimeve që rrezikojnë jetën e çdo konsumatori. Këto dhe situata të tjera do të rën-

dojnë mbi konsumatorin përderisa organet kompetente nuk marrin përgjegjësinë dhe nuk ndryshojnë ligjin për çdo shkelje abuzive që u bëhet produkteve.

MASH do të investojë për arsimin parauniversitar

Shpenzimet për periudhën 2014-2016 MSH do të investojë në rindërtimet e spitaleve Për periudhën 2014-2016 qeveria do të vazhdojë të përcaktojë investimet e duhura që duhet të ndodhin në sektorin e arsimit dhe atë shëndetësor. Arsyet kryesore të investimeve do të bazohen në infrastrukturën e objekteve, cilësinë së tyre si dhe rritës së numrit të tyre, sidomos në zonat ku ndihet e nevojshme një shkollë e re apo një spital i ri. Ministria e Arsimit shpenzimet kapitale të kësaj periudhe do t’i shpenzoj kryesisht në përmirësimin e sistemit arsimor parauniversitar. Nga ana tjetër, Ministria e Shëndetësisë shpenzimet kapitale do t’i bëjë për rikonstruksione si dhe pajisjen e aparaturave të reja. Aktualisht shkollat 9-vjeçare nëpër rrethe dhe sidomos ato nëpër zonat urbane kanë vërtet nevojë për rikonstruksion dhe në bazë të rritjes së numrit të popullsisë dhe përqendrimit të tyre në zona dhe qytete të caktuar ndihet e nevojshme të bëhen rikonstruksione dhe ndërtime të reja. Pak më kritike është situata nëpër qendrat spitalore,

ku cilësia e infrastrukturës është në tokë dhe gjithashtu mungesa e aparaturave është e theksuar, sidomos për spitalet e rretheve dhe urgjencave në fshatra të ndryshëm. MASH do të investojë përkatësisht në ndërtimin e shkollave të reja, në rindërtimin e shkollave ekzistuese, në sigurimin e pajisjes me internet të shkollave si dhe në sigurimin e pajisjeve me mjetet e duhura të laboratorëve. MSH do të shpenzojë për rindërtimin e spitaleve dhe qendrave spitalore, për rritjen e cilësisë së shërbimit si dhe për pajisjen me aparatura të reja.

MASH do ta shpenzojë kapitalin e saj në sigurimin e pajisjeve të duhura të laboratorit dhe në linjën e internetit në çdo shkollë.

MSH do të investojë në rritjen e cilësisë së shërbimit nëpër qendra spitalore si dhe në pajisjen e tyre me aparatura të reja moderne.

Buxheti Miratohet buxheti

Buxhet i fryrë dhe mosrealizim të ardhurash Buxheti i Bashkisë së Elbasanit është miratuar në një mbledhje maratonë pas diskutimesh dhe debatesh mes të djathtëve dhe kryetarit të Bashkisë Qazim Sejdini. Fillimisht këshilltarët e djathtë janë ndalur tek të ardhurat, të cilat sipas tyre nuk janë realizuar për shkak të favorizimeve selektive të kryetarit të bashkisë. Një prej anëtarëve të djathtë, Eugen Isaj, ka deklaruar se ka mosmbledhje të taksave, dhe kjo vjen nga favorizimet politike. Këtë e ka kundërshtuar Sejdini duke deklaruar se mosmbledhja e taksave ka ardhur për shkak të krizës, dhe kjo duket nga numri i bizneseve që kanë kërkuar mbylljen. Madje, kryebashkiaku ka akuzuar edhe degën e Thesarit se po bllokon punën e bashkisë për shkak të vendimeve politike për zgjidhjen e detyrimeve mes bashkisë dhe qytetarëve si rezultat i proceseve gjyqësore. Ai ka deklaruar se do të kërkojë ndjekjen penale të drejtueses së degës së Thesarit për veprimet në dëm të bashkisë. Debati është vazhduar me buxhetin. E djathta e ka quajtur sërish të fryrë. Parashikimi nga administrata llogaritet në 1 miliard lekë të reja, dhe kjo sipas së djathtës është e parealizueshme. Këtë e ka pranuar vetë Sejdini, i cili ka deklaruar se ka vendosur një buxhet ambicioz me synimin se do të miratohen shumë vendime që do t’i hapin rrugë zhvillimit, ndër të cilat ai ka renditur rrugën Elbasan-Tiranë. Gjithashtu ai deklaroi se janë ndjekur rekomandimet e Kontrollit të Lartë të Shtetit në parashikimin e të ardhurave, sidomos nga taksat dhe tarifat. Në përfundim, pas shumë debatesh dhe diskutimesh, është miratuar buxheti i bashkisë me kërkesën e së djathtës për më shumë kontroll dhe me gatishmërinë e kryebashkiakut për transparencë në realizimin e këtij buxheti. L. Lleshi


ekonomi • E mërkurë 27 shkurt 2013

»

05

Ka nisur likuidimi i faturave të prapambetura

Financat: Fond 3 miliardë lekë për punimet në rrugë e shkolla Brikena Dervishaj

Buxheti

M

inistria e Financave ka çelur një pjesë të fondeve për detyrimet e prapambetura ndaj firmave të ndërtimit. Këto ditë, në kuadër të projekteve për zhvillimin e rajoneve, do të kryhet likuidimi i firmave për 151 projekte, me vlerë rreth 1.6 miliardë lekë. Shlyerja e detyrimeve të prapambetura prek komunat në të 12 qarqet e vendit. Shlyerja e detyrimeve Sipas burimeve zyrtare nga Ministria e Financave, së shpejti pritet të merret vendimi për çeljen e një fondi tjetër prej 3 miliardë lekësh për punimet e kryera në rrugët rurale, shkolla, ujësjellës, qendra shëndetësore, si dhe për vepra të kullimit dhe ujitjes. Po sipas këtyre burimeve, vetëm gjatë këtyre dy muajve janë paguar nga buxheti i shtetit 3.4 miliardë lekë për investimet në rrugët kombëtare, kryesisht për akset Tiranë-Elbasan, Unaza e Madhe e Tiranës dhe Plepa-Rrogozhinë. Në total, pretendimet e komunitetit të biznesit për faturat e paguara ndaj tyre vlerësohen në rreth 20 miliardë lekë. Vetëm një javë më parë ministri i Financave, Ridvan Bode, premtoi likuidimin e të gjitha faturave për firmat që kanë kryer punë publike. Prioritet urgjent Guvernatori i Bankës së Shqipërisë në një intervistë dhënë për Zërin e Amerikës është shprehur se “shlyerja e borxheve që qeveria u ka kompanive private për kryerjen e

Investimet 2013 arrijnë 27 miliardë lekë Investimet e parashikuara në vitin 2013 do të akordohen në vazhdim të projekteve ekzistuese, sidomos për infrastrukturën rrugore. Në buxhetin e vitit aktual janë parashikuar të investohen për ndërtimin e rrugëve kombëtare dhe rurale 27 miliardë lekë, nga të cilat 19.9 miliardë lekë do të sigurohen nga financimi i huaj, dhe 7.9 miliardë lekë nga buxheti i shtetit. Për buxhetin e transporteve fondi për infrastrukturën rrugore do të shkojë për akset kryesore nacionale, për të cilat është duke u punuar edhe këtë vit. Investimet për punët publike në buxhetin 2013 kapin vlerën e 45.1 miliardë lekëve, ose 58.4% e totalit. Investimet publike sipas të dhënave të buxhetit 2013 janë parashikuar në total në vlerën 5% të PBB-së, ku 3.2 është financimi i huaj dhe 1.8% e PBB-së, ai i brendshëm. Sipas burimeve nga Ministria e Punëve Publike dhe Transportit, qeveria nuk ka asnjë detyrim të papaguar ndaj kompanive që kanë kryer punë publike përgjatë vitit 2012, ndërsa kompanitë kanë kryer punë mbi planin, fondi i të cilave, i takon buxhetit të këtij viti.

punimeve publike është prioritet kryesor, urgjent, i domosdoshëm. Kjo ështe e lidhur me borxhin. Nëse do të ketë një dakordësi për një rritje të borxhit, është prerogativa kryesore, objektivi kryesor është shlyerja e borxheve të kompanive. Shlyerja e borxheve të kompanive është një injeksion direkt në qelizën e ekonomisë”. Situata në ndërtim Sektori i ndërtimit është në ngërcc të paktën që prej 4 vitesh, duke qenë se edhe shitjet e apartamenteve e

ngritura gjatë viteve të bumit të dhënies së lejeve të ndërtimit kanë mbetur stok. Për pasojë edhe çmimet kanë filluar një rënie drastike. Shifrat i konfirmon edhe Instituti i Statistikave sipas të cilit vlera e shtuar e sektorit të ndërtimit shënoi sërish një rënie vjetore prej 18.4 për qind gjatë tremujorit të dytë të vitit 2012, krahasuar me të njëjtin 3-mujor të një viti më parë, pas një rënie prej 17.1 për qind gjatë tremujorit të parë 2012, nga një rritje e lehtë prej 1.2 për qind për 3-mujorin e IV-2011.

Interesi më i ulët shënon minimum të ri historik në treg

Bonot e thesarit prekin nivelin 6.34 për qind Vlera e borxhit në dy ankandet ishte 12.7 miliardë lekë Interesat e bonove të thesarit arritën një minimum të ri historik. Sipas të dhënave nga Banka e Shqipërisë, bonot me maturim 12-mujor të qeverisë shqiptare u emetuan me një normë mesatare të ponderuar interesi prej 6.34%, nga 6.42% që kishte qenë interesi në ankandin e mëparshëm. Ndërsa bonot me maturim 3-mujor u emetuan me një interes mesatar prej 5.05%, nga 5.08%, që kishte qenë interesi në ankandin e mëparshëm. Vlera totale e borxhit të emetuar në dy ankandet e sotme ishte 12.7 miliardë lekë, ndërsa oferta për financim ishte më shumë se 16 miliardë lekë. Ankandet e sotme konfirmuan një transmetim të mirë të uljes së normës bazë të interesit në interesat e tregut

partite Deri në fund të shtatorit 2012 instrumentet afatshkurtra u ulën me 0,96% në krahasim me vitin e kaluar, ndërsa afatgjatat kanë pasur një rritje 1,03% ndaj totalit. Garancitë në tregun e brendshëm kanë mbetur thuajse në të njëjtat nivele. Rritje në përqindje vërehet tek obligacionet 3, 5 dhe 7-vjeçare, përkatësisht me 44, 25 dhe 98 pikë përqindje. Kjo lidhet me faktin se pjesa më e madhe e huamarrjes së re gjatë vitit 2012 vazhdon të rezultojë nga obligacionet 3, 5 dhe 7-vjeçare, si dhe në bonot e thesarit 12-mujore.

primar të bonove, por edhe një ofertë të lartë nga tregu për blerjen e borxhit publik. Për momentin, qeveria po arrin të financojë pa probleme borxhin e programuar. Nëse ulja e interesit të borxhit publik ishte një nga qëllimet e uljes së normës bazë, për momentin ndërhyrja duket se ka qenë efikase. Ndërkohë, do të duhet më

shumë kohë për të studiuar reflektimin e kësaj mase në interesat e kredive të reja. Megjithatë, ulja e interesit të bonove ka një ndikim të drejtpërdrejtë te një pjesë e kredive ekzistuese në monedhën vendase, që kuotohen me interesin e bonove plus një marzh fiks. Ulja e interesit të bonove automatikisht ul interesin total të këtyre kredive.

Stoku i borxhit të brendshëm zë një përqindje të konsiderueshme në totalin e portofolit të borxhit. Instrumentet afatshkurtra në fund të shtatorit 2012 përbëjnë rreth 54.07 për qind të totalit të portofolit të borxhit të brendshëm ndërsa instrumentet afatgjata rezultojnë në 44.02 për qind të portofolit.

Kapën vlerën 27.6 miliardë lekë

Financat publike raportojnë suficit të ardhurash në janar Administrata duket se ka mbledhur me sukses të ardhurat e planifikuara në këtë fillimvit dhe njëkohësisht qeveria nuk ka nisur ende shpenzimet e mëdha. Për herë të parë gjatë muajit janar financat publike nuk rezultojnë me deficit buxhetor. Kështu, të ardhurat llogariten të jenë në vlerën 27.6 miliardë lekë. Këto janë të dhëna paraprake të publikuara nga Ministria e Financave, ndërkohë që nuk bëhet e ditur se sa ishte planifikimi për këtë muaj. Performanca jo e mirë në realizimin e të ardhurave gjatë vitit të kaluar dhe nevoja për të mbajtur nën kontroll deficitin, e kanë detyruar Ministrinë e Financave të tkurrë shpenzimet, çka ka ndikuar direkt në uljen e investimeve. Në një kohë kur më e pritshme do të ishte një situatë me një rritje të shpenzimeve publike, duke pasur parasysh se kemi hyrë tashmë në një vit elektoral, në realitet po ndodh e kundërta. Duke bërë një krahasim me të dhënat e së njëjtës periudhë të një viti më parë, rezulton se këto të ardhura janë rreth 2 miliardë lekë më shumë. Në janar

2012 niveli i të ardhurave ishte 25.7 miliardë lekë, ndërkohë që i gjithë viti u mbyll më rreth 4.5 miliardë lekë më pak krahasuar me aktin e fundit normativ të nxjerrë nga qeveria. Sipas të dhënave paraprake nga Ministria e Financave, shpenzimet llogariten në vlerën 27.4 miliardë lekë, ndërsa rezulton një suficit buxhetor prej 258 milionë lekësh. Nga të dhënat paraprake të thesarit të Ministrisë së Financave, për vitin 2012 të ardhurat totale në buxhetin e konsoliduar arritën në 329.9 miliardë lekë. Të ardhurat totale buxhetore ishin rreth 1 për qind më të ulëta se plani sipas aktit normativ për 2012 dhe 0.2 për qind më të ulëta se një vit më parë. Shpenzimet totale arritën në 375.2 miliardë lekë 0.3 për qind më të ulëta se në vitin 2012, dhe 7 miliardë më të ulëta se planifikimi.

Takimi me ndërtues nga Bullgaria

Jaka: Shqipëria, mundësi partneriteti në ndërtim Ndërtuesit bullgarë kërkojnë partnerë në Shqipëri për të shtrirë investimet e tyre. Në një takim që kryetari i Dhomës së Tregtisë dhe Industrisë Tiranë, Nikolin Jaka, pati me një përfaqësi ndërtuesish nga Bullgaria, u theksua fakti se mundësitë për të investuar në vendin tonë janë të shumta, si në energjinë e pastër, apo atë alternative, në industrinë e turizmit, apo në bujqësi. Jaka, duke renditur oportunitetet që ka aktualisht vendi ynë për të investuar kapitale, si reformën fiskale apo atë rregullatore që e lehtësojnë punën e biznesit, kërkoi “identifikimin e qartë të fushave të bashkëpunimit nga ana e sipërmarrësve bullgarë”. Nga ana e tyre përfaqësuesit e Dhomës së Ndërtimit në Sofje, u shprehën se “qëllimi i vizitës në Shqipëri është të investojmë, pasi e shohim vendin tuaj si një mundësi të mirë”. Presidenti i Dhomës bullgare, Nikolay Stankov, cilësoi se veç eksperiencës në ndërtim në investimet e tyre civile, ata kanë dhe përvojën e projekteve evropiane për zhvillimin e infrastrukturës

rrugore. Ndërtuesit bullgarë u shprehën të gatshëm të marrin pjesë në projekte zhvillimi, me bashkëpunëtorë shqiptarë, duke shtrirë eksperiencën e tyre edhe në Shqipëri. Jaka u bëri të qartë sipërmarrësve bullgarë se ekzistojnë mundësi shumë të mira bashkëpunimi në infrastrukturën rrugore me kompanitë shqiptare. Ai garantoi se tek Dhoma e Tregtisë dhe Industrisë Tiranë, do të marrin të gjithë informacionin e duhur për të vijuar aktivitetin në vendin tonë, apo për t’i vënë në kontakt me kompanitë shqiptare që tashmë janë të konsoliduara në këtë fushë. Vizita dhe takimi me kreun e Dhomës së Tregtisë dhe Industrisë Tiranë, sipas ndërtuesve bullgarë, ishte një mundësi për të marrë informacion më të detajuar për të parë mundësinë se si firma të ndryshme ndërtimi bullgare të hyjnë në tregun shqiptar.


06

« aktualitet

E mërkurë 27 shkurt 2013 •

Po udhëtonte për në Librazhd, u pikas nga policia, i Qëlloi

Vetëvritet në arrati grabitësi i argjendarisë në Bulqizë LEDIA LLESHI ELBASAN- Një 23-vjeçar ka hapur zjarr ndaj policisë pasditen e djeshme dhe pas disa përpjekjesh për t’u arratisur i ka dhënë fund jetës së tij duke u vetëvrarë. Viktima është Përparim Bala, 23 vjeç, i cili mëngjesin e djeshëm grabiti me dhunë një argjendari në Bulqizë. Ai është pikasur rastësisht nga policia në një furgon pasagjerësh nga ku dhe është përpjekur të arratiset mes të shtënave. Policia ka deklaruar se e ka gjetur të pajetë të riun dhe se po ashtu i janë gjetur dhe disa bizhuteri floriri, telefona celularë që e lidhin dhe me grabitjen e ndodhur mëngjesin e djeshëm në Bulqizë. Vetëvrasja Përparim Bala, 23 vjeç, me banim në qytetin e Bulqizës është vetëvrarë në orët e pasdites së djeshme në automjetin që rrëmbeu pasi kishte zbritur me furi nga një furgon pasagjerësh. Ngjarja ndodhi në vendin e quajtur “Kthesat e Murrashit” në aksin rrugor Elbasan-Librazhd. Gjithçka ka nisur gjatë kontrollit të postbllokut të policisë në vendin e quajtur “Ura e Lizës” në afërsi të Elbasanit. Shërbimet e policisë kanë ndaluar për kontroll një furgon me targë të Elbasanit që vinte nga Librazhdi, por befas një i ri pasagjer në këtë furgon ka nxjerrë pistoletën dhe ka qëlluar në drejtim të tyre, por fatmirësisht pa mundur që të shkaktojë viktima. Më pas ai i ka dalë përpara një automjeti tip Reno me targë DR 6457 E në pronësi të Eugen Lushit me banim në Durrës duke nxjerrë jashtë me dhunë drejtuesin dhe bashkëshorten e tij. “Të gjitha shërbimet e drejtorisë dhe komisariatit u vunë në ndjekje të tij. Në vendin e quajtur “Ura e Murrashit”, 23-vjeçari Bala qëlloi mbi veten duke gjetur vdekjen. Në vendin e ngjarjes kanë mbërritur Drejtues të Prokurorisë Elbasan, të cilët paraprakisht nga këqyrja e vendit të ngjarjes deklaroi se Bala ka qëlluar veten me pistoletë, armë e cila u gjet në mjet. Ndërkohë nga këqyrja e jashtme mjeti ka pasur të thyer xhamin e pasëm, i cili mendohet të jetë shkaktuar nga shkëmbimi i zjarrit me efektivat e policisë”, thuhet në komunikatën e policisë. Ndërkohë mbi këtë ngjarje janë hedhur dhe dyshimet e para mbi një mundësi vrasjeje gjatë shkëmbimit të zjarrit mes viktimës dhe policisë. Kjo e fundit është në kërkim të disa gëzhojave në vendngjarje për të sqaruar ekzaktësisht mënyrën e vrasjes së Balës.

Pranga në Kamzë autorit 17 vjeç

Për ngacmimin e motrës, vret me thikë një 24-vjeçar

Rrëfen momentin e grabitjes së mjetit çifti nga Durrësi

Si e grabiti me armë makinën tonë 23-vjeçari Eugen dhe Shpresa Lushi me banim në Durrës janë gjendur papritur në mes të përballjes së policisë me 23-vjeçarin Bala, person në kërkim për grabitje. Menjëherë sapo ka lënë furgonin pasi është endur me vrap në rrugë i riu ka ndalur mjetin me targa të Durrësit për të realizuar arratisjen e tij. Ata kanë treguar tmerrin e atyre momenteve, ndërsa ishin duke udhëtuar për në drejtim të vendbanimit të tyre. “Ishim duke ecur kur pamë rrëmujën që ishte krijuar. Ndaluam kur pamë këtë personin me pistoletë afër

makinës sonë. Fillimisht ai tentoi të hipte nga mbrapa. Dera qëlloi e mbyllur me siguresë dhe në atë moment ai afrohet tek burri im dhe i vë pistoletën. U tmerruam. Na tha të zbrisnim dhe unë e burri nuk bëmë zë. E lamë makinë. Ai iku drejt Elbasanit dhe ne qëndruam aty në këmbë. Më pas për pak minuta e pamë të kalonte i ndjekur nga policia për në Librazhd. Pastaj mësuam se kishte vrarë veten”, përfundojnë tregimin ata, ndërsa e kanë parë veten të përfshirë në një situatë mjaft të vështirë që mund të kishte rrezikuar edhe jetën e tyre.

Vrasjet e policëve në Durrës e Shijak

Drejt dështimit gjyqi i Dajtit, Ilir Xhakja pa dëshmitarë “Po dështojnë me sukses”. S’kanë si të shpjegohen ndryshe shtyrjet e pafundme të dy proceseve gjyqësore me të pandehur vrasës të policëve. Dje, është shtyrë sot për të 203-tën herë seanca gjyqësore ndaj Dritan Dajtit, i akuzuar për vrasjen e 4 policëve në Durrës, ndërsa të njëjtin fat ka pasur edhe gjyqi ndaj Ilir Xhakjas edhe ai i akuzuar për vrasjen e ish-kryekomisarit të Shijakut Adem Tahiraj. Dajti ironizon Shkak për shtyrjen e seancës ndaj Dritan Dajtit është bërë mungesa e të gjithë avokatëve. Ndërkaq, mësohet se gjatë seancës, Dajti ka ironizuar gjykatësin, duke thënë se “Nuk jam unë që po i shty seancat, por jeni ju në pamundësi për të më gjetur mua një avokat mbrojtës”. Mungesa e avokatëve apo ndërrimi dhe zëvendësimi i tyre prej vetë Dritan Dajtit, duket se është një strategji e zgjedhur nga ky i fundit për të zvarritur sa më shumë procesin dhe duket se ia ka arritur. Dritan Dajti akuzohet se më 7 gusht 2009, në vendin e quajtur “Pista Iliria” në Durrës, ekzekutoi brenda pak minutash, katër oficerët e skuadrës speciale

operacionale: Fatos Xhanin, Saimir Duckollarin, Altin Dizdarin dhe Kastriot Feskajn, të cilët tentuan t’i vinin prangat pas shtatë vitesh arratisje, qëkur iku në mënyrë spektakolare nga gjykata e Tiranës. Xhakja pa dëshmitarë Dje është shtyrë sërish gjyqi ndaj Ilir Xhakjas, njeriut që ekzekutoi kryekomisarin e Shijakut Adem Tahiraj. Gjykata e Krimeve të Rënda e ka shtyrë seancën e radhës pasi asnjëri nga dëshmitarët e thirrur nuk është paraqitur në sallë. Sipas prokurorit të çështjes, Eugen Beçi, dëshmitarët nuk janë njoftuar dot, për shkak të ngjarjeve të fundit të ndodhura në Tiranë siç tha ai. Ilir Xhakja akuzohet se qëlloi për vdekje shefin e komisariatit të Shijakut, Adem Tahiraj, i cili kishte urdhëruar të bllokohej makina e nipit, Ledio Krasnaj. Ish-kreu i komisariatit të Shijakut, Adem Tahiraj, u ekzekutua më 13 shtator, në fshatin Katund Sukth. Pak orë pas krimit të rëndë, Ilir Xhakja u vetëdorëzua. Ai donte të përfitonte nga gjykimi i shkurtuar, për të mos u dënuar me burg përjetë, por prokurori Eugen Beçi e ka hedhur poshtë këtë kërkesë.

Ka mjaftuar ngacmimi i motrës që një 17-vjeçar të vriste me thikë një të ri 24 vjeç. Nga burimet policore mësohet se ngjarja e rëndë ka ndodhur pasditen e djeshme në zonën periferike të Kamzës pranë Institutit Bujqësor, ndërkohë që mësohet se viktima është Elson Fjerza. Në vendngjarje mbërritën menjëherë forca të shumta të komisariatit nr 5, të cilat më pas janë vënë në ndjekje të autorit 17-vjeçar, me inicialet E.D. Pas ndjekjes ai është vënë në pranga, ndërsa burimet e policisë thanë se nga hetimet paraprake mësohet se autori i krimit njihet si shtetas me precendentë penal për policinë, pasi pak kohë më parë mbi të rëndonte akuza e vjedhjes. Pas arrestimit, adoleshenti ka rrëfyer në polici se sherri me 24-vjeçarin, të cilin e kishte dhe fqinj, ka ndodhur pasi ai i kishte ngacmuar motrën. Viktima me origjinë nga Fushë Kruja, jetonte në zonës së 3 te shinat e trenit në Tiranë, vend në të cilin banonte edhe autori dhe e motra. Policia e ka shoqëruar në paraburgim 17-vjeçarin E.D, ndërsa ka marrë edhe dëshminë e motrës 20-vjeçare, e cila paraprakisht ka pohuar versionin e të vëllait.

Aksionet nga antidroga e disa komisariate

Pranga në Tiranë për drogë, vjedhje e vrasje në tentativë Disa persona kanë rënë në pranga dje nga policia e Tiranës, pasi akuzohen për krime të ndryshme si vjedhje, mbajtje droge, etj. Nga komisariati nr.3 Tiranë është bërë e mundur kapja e personit në kërkim Marjus Palla, 26 vjeç, lindur dhe banues në Berat, pasi ishte caktuar masa e sigurisë “arrest në burg” për “vrasje me dashje e mbetur në tentativë, e kryer në bashkëpunim”. Nga komisariati nr.1 u krye arrestimi i shtetasit Altin Trampo 34 vjeç, lindur dhe banues në Tiranë, pasi pranë martenitetit “Koço Glozheni” ka tentuar të vjedhë ambifikatorin shpërndarës së antenave të pallatit. Gjatë kontrollit fizik i është gjetur një thikë. Nga Seksioni kundër Narkotikëve u krye arrestimi në flagrancë i shtetasve Sokol Ibrahimi, 27 vjeç dhe 17-vjeçari E. Xhezo, të dy nga Tirana, sepse iu gjetën 12 qese farmacie me lëndë të dyshuar si Kanabis Sativa, rreth 60 gramë. Nga komisariati i policisë së Kavajës u krye arrestimi në flagrancë i shtetasve Ledjon Semanjaku, 24 vjeç, Besmir Beqiraj, 22 vjeç, Klodian Toska, 27 vjeç dhe Izmir Rizaj, 23 vjeç, të katërt lindur dhe banues në Fier. Në autostradën Kavajë-Durrës, gjatë një kontrolli në automjetin tip Renault me targa AA890 DY, u kapën me 30 gramë, lëndë narkotike canabis sativa. Komisaraiti nr.1 bëri të mundur arrestimin në flagrancë të shtetasve E.K, 16 vjeç, A. Nela, 17 vjeç dhe Adhurim Nela, 18 vjeç, pasi janë kapur me një sasi kabulli bakri, i cili është prerë tek një shtyllë aty pranë.

Durrës e Kavajë

Lëvizje mes krerëve të prokurorive në disa rrethe Një sërë lëvizje të krerëve të prokurorive të Durrësit dhe Kavajës janë firmosur dje nga Prokuroria e Përgjithshme. Mësohet se në Durrës është larguar kreu i Prokurorisë së këtij qyteti, Altin Binaj dhe është emëruar prokurori Besim Hajdarmata që ka qenë në krye të organit të akuzës në Kurbin. Në Kurbin është emëruar Arben Nika. Ndërkohë lëvizje prokurorësh ka pasur dhe në Kavajë. Është firmosur largimi i prokurorit Durim Bedini dhe në vend të tij vjen emërimi i prokurorit, Besnik Muçi, i cili largohet nga Prokuroria e Krimeve të Rënda. Ndërkaq, në Tiranë njoftohet largimi i prokurorit Vebi Muçmata, i cili do kandidojë për Partinë Socialiste.


aktualitet • E mërkurë 27 shkurt 2013

“Arrest me burg në mungesë” Frrokut për vrasjen e kryekomisarit Mariglen Mulla

P

asi u sigurua që 32-vjeçari nga Fushë-Kruja, e kishte vjedhur “BMW”-në Durrës për llogari të Arben Frrokut, akuzuar për vrasjen e kryekomisarit Lamaj, Gjykata e Krimeve të Rënda vendosi të japë masën e sigurisë “arrest me burg”, për biznesmenin. Nga ana tjetër policia vijon kërkimet për gjetjen e armës së krimit, kallashnikovit me të cilin u vra Dritan Lamaj, teksa për sasinë e madhe të drogës që u kap në shtëpitë e tyre në Tiranë, ka rezultuar se ishte për përdorim vetjak. Ndërkaq, djali i Arbenit, Grand Frroku, ka deklaruar se në momentin kur ndodhi vrasja, i ati ka qenë duke parë ndeshjen dhe se nuk ka lidhje me vrasjen. Kryekomisar Dritan Lama, 41 vjeç, u qëllua me 23 plumba në orën 18.20, pranë shtëpisë të tij në afërsi të shkollës “Vasil Shanto”, ku 12 prej plumbave e prekën në trup, teksa po parkonte makinën tip “Lançia”, me targa TR 25 64 N. Ai u shpall Dëshmor i Atdheut. Dëshmia e hajdutit Dje, policia e Durrësit arrestoi 32-vjeçarin nga FushëKruja, Gentjan Bejtja, i cili dyshohet se është autori i vjedhjes së automjetit tip “BMW” që u përdor në atentatin ndaj ishkryekomisarit Dritan Lamaj. Pas futjes së makinës në sistemin e të dhënave të policisë, rezultoi se targa e makinës DR 1944 F nga e cila u qëllua efektivi i policisë, i përkiste një mjeti që 24 orë para vrasjes së kryekomisarit ishte denoncuar si makinë e vjedhur në Durrës. Makina u gjet mbrëmjen e së hënës e braktisur jashtë Tiranës në zonën e Domjes. Ndërkohë, burime të policisë thanë për gazetën “Metropol” se në dëshminë e tij Bejtja ka pranuar se ishte porositur nga dikush për të grabitur këtë makinë, pasi ishte hajdut profesionist në këtë fushë. Mësohet se Bejtja ka lënë të kuptohet që grabitja ishte porositur nga Frroku. I arrestuari ishte anëtar i një bande prej 4 personash, që kryenin vjedhje të makinave luksoze. Burg Frrokut Gjykata e Krimeve të Rënda vendosi dje në mungesë masën

Hajduti: Më paguan që të vidhja makinën. Djali: Po shihte ndeshjen

e sigurisë “arrest me burg” për Arben Frrokun. Ai u kap në një hotel të Selanikut bashkë me djalin e motrës, Jak Jakun. Për 4 orë kishin mbërritur në Selanik me një benz të bardhë të tipit

“ML 320”. Atje, telefonata me të dashurën, pasi ishte ndarë nga gruaja, i kushtoi arrestimin biznesmenit Frroku. Policia tha se dyshohet ta kenë kryer vrasjen, për shkak të konflikteve

të mëparshme me Lamajn, pra në funksion të detyrës së tij. Arben Frroku, biznesmeni i kompanive private “Xhoi Loto”, “Inkas Kafe”, si dhe aksioneri i klubit sportiv “Tërbuni”, denoncoi në “Qendrën për Drejtësi dhe Solidaritet”, pretendimet në lidhje me shantazhin që i ka bërë në datën 14.03.2012 shefi i komisariatit nr.6, Dritan Lamaj, ku pretendon se e kishte dhunuar fizikisht si dhe i kishte kërkuar ryshfet. Më tej policia sqaroi se në Tiranë është ushtruar kontroll në banesat e autorëve të dyshuar, ku gjatë kontrollit të ushtruar

Nënkryetari i KLD-së nga Shkodra kërkon rikthimin e besimit te gjyqësori

“Marrëdhënia gjykatë-publik, jo në nivelin e duhur” Cefa: Shkelësit e ligjit duhet të kenë dënimin e merituar Nga Shkodra, i pranishëm në analizën vjetore të gjykatës, nënkryetari i KLD-së, Elvis Cefa, i mëshoi faktit të cilësisë në dhënien e drejtësisë. Mes të tjerave, Çefa tha se “praktiksht, të gjithë e dimë shumë mirë që megjithë këtë volum pune, sistemi gjyqësor, është i kritikuar në përgjithësi nga opinioni publik. Kjo, do të thotë se problemi nuk është tek shifrat, por në thelbin e problemit, që sikurse të gjithë e dimë, është cilësia e dhënies së drejtësisë. Ajo është e ndjeshme, është e prekshme nga publiku, dhe aty edhe gjyqtarët gjykohen nga publiku”. Më tej ai tha se “përtej, të gjithë këtyre shifrave, ngelet

përgjithësisht marrëdhënia, gjykatë-publik, që për aq sa unë po vërej nuk është në nivelet që ne duhet ta bëjmë”. Për politikën penale, Cefa ka bërë të ditur se “kohët e fundit jemi dëshmitarë të disa ngjarjeve të rënda të ndodhura rishtazi”, ndërsa u kërkoi gjyqtarëve që të jenë konstant në aplikimin e politikave penale, që të jenë të drejtë dhe aspak tolerant me krimin. “Përtej kësaj salle, përtej rrobës, ne jemi të gjithë njerëz, jemi familjarë, jemi prindër, dhe të gjithë bashkë duam një ambient, më të sigurtë, dhe më të qetë, për veten tonë për familjet tona, prindërit tonë. Prandaj, shkelësit e ligjit, njerëzit e

papërgjegjshëm që përbëjnë rrezikshmëri për shoqërinë, sigurisht duhet të kenë dënimin e merituar”, tha nënkryetari i KLDsë. Ndërkohë, ai u ndal edhe në problematikën e vonesës në dorëzimin e dosjeve “Këshilli i Lartë i Drejtësisë, në qëllimin e tij, sigurisht që ka rritjen e bashkëpunimit me gjyqtarët, në mënyrë që t’i ndihmojë ato në funksion të dhënies së drejtësisë. Por, KLD, duhet të jetë i vendosur dhe duhet të ketë një qëndrim të prerë dhe aspak tolerant ndaj atyre gjyqtarë që do të abuzojnë me rrobën e tyre, me veshjen e tyre, me cilësinë e të qënurit gjyqtar”,-tha Cefa në analizën e gjykatës së Shkodrës.

në banesa u sekuestruan 1 armë zjarri, snajper, 2 armë zjarri automatike, tip kallashnikov, 1 armë zjarri pistoletë, tip Bereta, 2 armë gjahu, si dhe një sasi e konsiderueshme fishekësh e municione të llojeve të ndryshme, etj. Po ashtu u gjetën e sekuestruan rreth 529 gramë lëndë narkotike e dyshuar heroinë, 396 gram lëndë narkotike e dyshuar kokainë, si dhe rreth 35 gramë lëndë narkotike e dyshuar marijuanë. Nga ana tjetër, prej hetimeve ka rezultuar se kjo sasi droge ishte për përdorim vetjak dhe jo për shitje ose blerje.

»

07

oficeri Karriera profesionale

Cili ishte kryekomisar Dritan Lamaj Kryekomisar Dritan Lama, i datëlindjes 15.04.1972, me arsim të lartë, ishte i martuar dhe kishte një fëmijë, vajzë. Kryekomisar Dritan Lama është titulluar oficer policie dhe pranuar në strukturat e Policisë së Shtetit, në vitin 1995 në Drejtorinë e Policisë së Qarkut Gjirokastër. Kryekomisar Dritan Lama ka shërbyer në strukturat e Policisë së Shtetit nga viti 1995 deri në vitin 2013. Gjatë kësaj periudhe ka kryer detyra të ndryshme në strukturat e policisë së Komisariateve të Policisë Gjirokastër, Vlorë dhe në Komisariatet e Policisë Tiranë. Nga 01.11. 2012, ka kryer detyrën e specialistit, në Departamentin për Sigurinë Publike në Drejtorinë e Përgjithshme të Policisë së Shtetit. Kryekomisar Dritan Lama, duke shërbyer për një kohë të gjatë në radhët e Policisë së Shtetit, ka marrë pjesë në shumë operacione për vendosjen e rendit dhe sigurisë publike, në parandalimin dhe zbulimin e krimit, është dalluar për marrëdhënie të mira me kolegët, eprorët dhe komunitetin, si dhe shprehte një impenjim dhe interesim të madh për përmbushjen e detyrës së ngarkuar. Më datë 24.02.2013 humbi jetën për shkak të detyrës.


08

« intervistë

E mërkurë 27 shkurt 2013 •

Intervista/ Flet drejtori i DAR Elbasan, Mati Çela: Po zhdukim fenomenin e braktisjes

“Reformat kanë rritur cilësinë dhe modernizuar metodat e mësimdhënies”

M

ati Çela, kreu i DAR Elbasan duke folur për “Metropol”, ka renditur disa prej sfidave me të cilat është përballur sistemi arsimor në qarkun e tij, por edhe arritjet, falë reformave radikale që kanë modernizuar metodat e mësimdhënies në shkolla. Qarku juaj është marrë si model në shkallë vendi, cilat janë sfidat me të cilat ju po përballeni në sistemin arsimor? Dihet se ky vit shkollor është viti i vazhdimit të reformave në fushën e arsimit dhe si i tillë edhe viti i përballimit të sfidave të mëdha. Këto sfida kanë në qendër realizimin e synimit tonë kryesor, i cili ka të bëjë me rritjen cilësore të shërbimit që ofrojnë institucionet shkollore të arsimit parauniversitar në të gjithë rajonin dhe në të gjithë ciklet e shkollimit. Bazuar në Urdhrat dhe Udhëzimet e MASH në fillim të vitit kemi ndërtuar punën tonë në arritjen e objektivave të tilla si: rritja e përfshirjes së fëmijëve në arsimin parashkollor, ulja e braktisjes shkollore në arsimin bazë, rritja e thithjes së nxënësve në arsimin e mesëm dhe sidomos përmirësimi i raportit të nxënësve në arsimin e mesëm të përgjithshëm me atë profesional në favor të këtij të fundit, përmirësimin e mëtejshëm të shërbimit psikologjik në shkolla etj. Në këtë periudhë të vitit shkollor, më konstatoj se ka një mobilizim të gjithanshëm të të gjithë aktorëve që ofrojnë shërbimin arsimor. Falë këtij mobilizimi, falë kompetencës profesionale të mësuesve e drejtuesve të institucioneve shkollore, por falë edhe bashkëpunimit të frytshëm me komunitetin dhe pushtetet vendore, reformat arsimore kanë shënuar rritje të prekshme. Treguesit sasiorë dhe sidomos ato cilësore kanë ardhur në rritje. Shkolla është me miqësore dhe me e gatshme t’u ofrojë të interesuarve shërbim me cilësi më të lartë. Më konkretisht mund të përmend: Në rrethin e Elbasanit në shkollat e mesme janë të regjistruar 94% e nxënësve që mbaruan klasën e nëntë, rreth 35% e nxënësve që janë regjistruar në vit të parë të shkollave të mesme janë në shkolla profesionale, braktisja shkollore ka rënë nën shifrën 0,15%, në arsimin parashkollor numri i fëmijëve 5-vjeçare është rreth 6% më i madh se vitin e kaluar, ndërsa është përmirësuar ndjeshëm infrastruktura shkollore, etj. Ju thoni që keni arritje në minimizimin e braktisjes shkollore. Mund të na thoni më konkretisht se si është punuar në ketë drejtim nga institucioni që ju drejtoni? Ulja e numrit të nxënësve që kanë braktisur shkollën për këtë vit shkollor është një nga objektivat kryesore të shkollave të arsimit bazë. Kjo është e theksuar në Urdhra e Udhëzime të kohëve të fundit, por vjen edhe si detyrim parësor në zbatim të “Strategjisë për braktisjen zero deri në vitin 2013”. Që në fillim të vitit shkollor në kemi bërë të qartë se ulja e numrit të këtyre nxënësve është një ndër kriteret e vlerësimit të punës së mësuesve dhe drejtuesve të shkollave. Në ketë vit shkollor ne si rreth kemi 18 nxënës që kanë braktisur shkollën, shifër kjo e barabartë me 0,15% të numrit të të gjithë nxënësve të arsimit bazë. Kjo

Rajoni i Elbasanit është një rajon që nga viti në vit ka pasur investime të konsiderueshme në infrastrukturë shkollore. Për këtë vit në kemi synuar përmirësime në dy drejtime. Së pari, në përmirësime të kushteve të shkollimit në disa godina shkollore, të cilat jo se rrezikojnë jetën e nxënësve, por që kanë nevojë për rikonstruksione, sepse për ne është plotësisht e qartë se kushtet e punës të mësuesve e të nxënësve ndikojnë dukshëm në arritjen e suksesit në të gjithë procesin mësimor dhe edukativ. Prandaj është synim i vazhdueshëm krijimi kushteve për mundësimin e zhvillimit të procesit mësimor në mjedise normale të rikonstruktuara apo të reja. Kështu gjatë vitit 2012, vetëm për rrethin e Elbasanit, u ndërtuan të reja shkolla e mesme profesionale “Sali Ceka”, ku ishte i pranishëm edhe Kryeministri Berisha, shkolla “Balldre”, kopshti në fermë të Cërrik, u rikonstruktuan apo janë në proces rikonstruksioni shkolla “Adem Krasniqi”, shkolla “Pashtresh”, shkolla “Shëmhill”, shkolla e mesme Gostimë, shkolla “Aleks Buda” në Cërrik.

shifër është nën mesataren e Republikës dhe krahasuar me vitin e kaluar ka një rënie të ndjeshme. Pra, në ketë drejtim ne vazhdojmë që nga viti në vit të ulim shifrat e braktisjes dhe arritjet kanë qenë shumë pozitive. Ne nuk jemi mjaftuar me ketë fakt, por kemi theksuar se kemi 18 nxënës që nuk janë ulur në bankat e shkollës, kemi 18 nxënës që nuk shkollohen dhe se për nga predispozicioni ato lehtësisht mund të jenë pre e akteve të rrugaçërisë. Është kjo arsyeja që në punën tonë kemi theksuar me forcë që asnjëri prej nesh nuk duhet të fshihet pas të përgjithshmes pozitive. Është kjo arsyeja që ne vazhdimisht vëmë mësues apo drejtues shkollash para përgjegjësisë për moskryerje të detyrës dhe për performancë menaxhuese nën nivelin e kërkesave të kohës. Si paraqitet gjendja e investimeve në rajonin tuaj. A janë ato efektive dhe a ndikojnë ato në cilësinë e shërbimit që ofrojnë institucionet shkollore nën vartësinë tuaj? Rajoni i Elbasanit është një rajon që nga viti në vit ka pasur investime të konsiderueshme në infrastrukturë shkollore. Për këtë vit në kemi synuar përmirësime në dy drejtime. Së pari, në përmirësime të kushteve të shkollimit në disa godina shkollore, të cilat jo se rrezikojnë jetën e nxënësve, por që kanë nevojë për rikonstruksione, sepse për ne është plotësisht e qartë

se kushtet e punës të mësuesve e të nxënësve ndikojnë dukshëm në arritjen e suksesit në të gjithë procesin mësimor dhe edukativ. Prandaj është synim i vazhdueshëm krijimi kushteve për mundësimin e zhvillimit të procesit mësimor në mjedise normale të rikonstruktuara apo të reja. Kështu gjatë vitit 2012, vetëm për rrethin e Elbasanit, u ndërtuan të reja shkolla e mesme profesionale “Sali Ceka”, ku ishte i pranishëm edhe Kryeministri Berisha, shkolla “Balldre”, kopshti në fermë të Cërrik, u rikonstruktuan apo janë në proces rikonstruksioni shkolla “Adem Krasniqi”, shkolla “Pashtresh”, shkolla “Shëmhill”, shkolla e mesme Gostimë, shkolla “Aleks Buda” në Cërrik. Sa për vlerat monetare të përdorura, mjafton t’u them se vetëm ndërtimi i shkollës së mesme profesionale “Sali Ceka” ka kushtuar 1,2 milionë euro. Në vëmendjen tonë ka qenë dhe do të jetë përdorimi me efikasitet i të gjitha burimeve financiare në përgjithësi dhe në veçanti të atyre që kanë të bëjnë me pasurimin e bibliotekave të shkollave, me kabinetet, laboratorët etj. Të dukshme janë përmirësimet në pajisjen e shkollave me laboratorë informatikë, si dhe përdorimin me efikasitet të tyre nga mësuesit e nxënësit. Gjatë këtij viti do të vazhdojë instalimi i kabineteve të reja në informatikë, kimi, biologji e fizikë. Për ne është e rëndësishme jo vetëm instalimi i këtyre kabineteve, por në mënyrë të veçantë në

qendër të vëmendjes do të jetë vënia në eficencë dhe përdorimi me efikasitetin e duhur. MASH thekson me forcë të madhe thellimin e reformave të nisura në sistemin arsimor. Si po ecin ato në institucionet shkollore të qarkut tuaj? Funksionimi i institucioneve arsimore parauniversitare është i lidhur ngushtë me përfshirjen e të gjithë aktoreve që shërbejnë në to në reformën arsimore, e cila është e shtrirë në të gjithë fushat e arsimit. E dukshme për këtë vit shkollor, në institucionet shkollore të rajonit ajo është në fusha të tilla si funksionimi i institucioneve arsimore, në reformime në programe mësimore e tekste shkollore, në fushën e vlerësimit etj. E ndarë sipas cikleve të shkollimit ajo që mund të nënvizoj është në arsimin parashkollor vazhdojmë të ngulim këmbë në konsolidimin e veprimtarive mësimore –edukative në klasat përgatitore,në përfshirjen më intensive të fëmijëve 5-vjeçarë dhe në përgjithësi në shfrytëzimin e të gjitha kapaciteteve për shtimin e numrit të fëmijëve në kopshtet me dhe pa ushqim. Arsimi bazë në të gjithë qarkun është përfshirë në njohjen dhe diskutimin e Kornizës së Re Kurrikulare dhe të planit mësimor. Së shpejti do të fillojë diskutimi për të në çdo institucion arsimor. Vazhdojmë të vlerësojmë si duhet këshillimin për karrierën për nxënësit e klasës IX etj. Në arsimin e mesëm jemi në përfundim të ciklit të parë të reformës kurrikulare. Pjesë e këtij vlerësimi kemi patur kujdes të jenë probleme të tilla të reformës si evidentimi i rezultateve dhe risive që ka sjellë kurrikula e re, evidentimin e mbingarkesës së krijuar, mendimet për listën e lëndëve me zgjedhje të Maturës Shtetërore. 2013, rregullimet e mundshme për ambientimin e nxënësve me projektin kurrikular etj. Thellimi i reformave në institucionet arsimore të rajonit jo vetëm është bërë pjesë e rëndësishme e punës tonë të përditshme, por edhe është një indikator kryesor i vlerësimit të performancës të aktorëve që shërbejnë në arsim. Reforma në arsimin bazë ka filluar, cila është ecuria e saj në DAR Elbasan? Të gjithë ne jemi dëshmitarë të nevojës nga njëra anë të rishikimit të kurrikulës së arsimit bazë, të programeve mësimore e të planit mësimor dhe nga ana tjetër të zbatimit të tyre në shkollë. Gjithashtu secili prej nesh e ndjen nevojën e një lidhjeje koherente të kësaj kurrikule me atë të gjimnazit që tashmë është në proces reformimi. Është kjo arsyeja që IZHA duke ndjerë këtë nevojë, si dhe duke qenë koherentë në drejtimin e zhvillimeve në arsim, prej kohësh është duke punuar për organizimin e rishikimit të kurrikulës, për hartimin e dokumentacionit qendror duke qenë shumë e gatshme edhe për mbështetjen e zbatimit të kësaj kurrikule. Mund t’u them se në kemi qenë pjesë e këtij reformimi. Ditët e fundit në qytetin tonë u organizua edhe një takim rajonal i suksesshëm pikërisht për reformën në arsim. Në ketë takim përfaqësuesit tanë treguan se janë aktorë aktive në ketë reformë. Bisedoi: Artur Ajazi


speciale • E mërkurë 27 shkurt 2013

»

09

Nasip Naço i dorëzon ish- kreut të UÇK-së dekoratën “Nderi i Qarkut të Beratit”

Haradinaj nderohet me titull: Nevojë për ndihmën e Shqipërisë në procesin e integrimit Nga Berati Sulo Gozhina BERAT- Në një ceremoni që është zhvilluar në ambientet e Universitetit të Beratit, ish-kryeministri dhe ishkreu i UCK-së, Ramush Haradinaj, ka marrë dje në mesditë titullin “Nderi i Qarkut të Beratit’ me motivacion “Për kontributin e çmuar në çlirimin dhe fitoren e Pavarësisë së Kosovës”. I shoqëruar nga një staf mjaft i ngushtë, këshilltari Stefan Zhuk, deputetja Time Kadriaj, kandidati për komunën e Prishtinës nga AAK, Besnik Tahiraj, Ramush Haradinaj mbërriti fillimisht në ambientet e Institucionit të Këshillit të Qarkut ku u prit nga kryetari Petrit Sinaj. Ky i fundit e njoh, ish-kryeministrin e Kosovës me resurset e këtij qarku, pozitën gjeografike, si dhe mundësitë për bashkëpunim mes komunave të Kosovës dhe njësive vendore të këtij qarku. “Kemi gjetur pika të përbashkëta mes Beratit dhe komunave tuaja, dhe mendojmë që të bashkëpunojmë në fusha mes dy vendeve”, u shpreh kryetari i Këshillit të Qarkut Petrit Sinaj. Po me të njëjtën gjuhë miqësie ka vlerësuar, mikpritjen edhe ish Kryeministri i Kosovës Haradinaj. Ceremonia e dorëzimit të titullit Ceremonia ka vijuar në sallën e konferencave të Universitetit të Beratit, ku morën pjesë deputetë, pushtetarë lokalë dhe studentë. Nënkryetari i Parlamentit dhe deputeti i LSI-së në këtë qark, Nasip Naco, vlerësoi kontributin e Haradinaj në luftën e UÇK-së për çlirimin e Kosovës dhe përballjen me tribunalin e Hagës Ju jeni një hero i vërtetë ka vijuar në fjalën përshëndetëse deputeti Naço që i keni shërbyer jo vetëm Kosovës, por edhe Kombit tonë. Po kështu ministri dhe deputeti i këtij qarku Genc Pollo në fjalën e tij u shpreh se Zoti Haradinaj me veprimin e tij për t’u përballur me drejtësinë tregoi respektin që ai tregon për shtetin ligjor, për promovimin e të drejtave dhe ligjeve. Më pas kryetari i këshillit të qarkut Petrit Sinaj, lexoi për të gjithë të pranishmit motivacionin e titullit të nderit për ish kreun e UÇK-së, Haradinaj, titull i cili është marrë më pesë tetor të vitit të kaluar, kohë në të cilën ende nuk kishte përfunduar gjykimi ndaj ish kryeministrit. Ramush Haradinaj Duke falënderuar për këtë titull vetë Z.Haradinadj u shpreh ndër të tjerash se - Kosova ka ende rrugë për të bërë për proceset integruese të vendit dhe se për këtë nevojitet dhe ndihma e Shqipërisë. “Mendoj se unë ndihem i fortë, por kur më bëhen vlerësime të tilla unë e humb forcën,

pasi nderime të tilla nuk ka se si mos të të mbushin me emocione”. Unë kam pasur një jetë jo të lehtë, por jo më të vështirë se ajo e Kosovës, vend të cilit i është dashur të përballet me probleme pa fund. Ne dhe qyteti juaj i Beratit nuk dallojmë shumë nga njëri tjetri. Qyteti juaj është i lashtë dhe ecën përpara, sot kur vij në këtë qytet shoh se ai zhvillohet dhe ndryshon, po kështu dhe Kosova e pasur me potenciale njerëzore dhe natyrore kërkon të ec përpara, pasi si vendi ynë, si vendi juaj janë mbushur me begati dhe të mira. Tashmë ne na bashkon infrastruktura dhe unë uroj që dhe

Evropian, por ne kemi ende shumë për të bërë dhe padyshim për t’i arritur këto kemi nevojë dhe për ndihmën tuaj”, përfundoi Haradinaj. Nasip Naço Kam kënaqësinë që t’ju dorëzoj para këtij auditori të nderuar dekoratën e akorduar nga Këshilli i Qarkut i këtij qyteti madhështor që për nga lashtësia dhe historia përkon me Kosovën martire pasi brenda tij ka heronj të luftës për liri si Margarita Tutulani, por më herët janë rilindësit Jani Vruho dhe Babë Dud Krabunara, si dhe jeni në vendlindjen e Mehmet Ali

Dukagjinit. Ishin armët e UÇK ato që tronditën pushtuesit serb, ishin armët tuaja ato që tërhoqën vëmendjen e Evropës dhe SHBA-së , për të dalë në mbrojtje të një populli që lufton për liri dhe pavarësi. Lufta Juaj dhe e NATO-s kundër Serbisë i dha lirinë popullit të Kosovës, pas një shekulli robëri nën Serbinë. Ju u afirmuat si komandant, por dhe si politikan,ndërsa pas lufte ditët të punonit për transformimin e UÇK-së në forca të TMK-së (Trupa Mbrojtëse e Kosovës). Në politikë duke krijuar në prill të vitit 2000, partinë Aleanca për Ardhmërinë e Kosovës, një forcë politike që do t’i jepte

vepra të tjera të realizoheshin në të ardhmen për të qënë më afër me Shqipërinë, pasi dashuria që ne kemi për Shqipërinë është pa kompromis dhe e pafund. Ne jemi të shumtë në Ballkan, ne paraqesim në treg me vlera dhe resurse e nëse prezantojmë më të mirat tona do të kemi më shumë arritje. Kur unë shkova të përballesha me tribunalin e Hagës, kam kaluar vite të vështirë, por qëllimi im ishte që të nxjerr faqen e bardhë të shqiptarit dhe unë e arrita këtë. Ju tashmë i dini dhe i njihni problemet tona, ne kemi një rrugë të gjatë përpara për të bërë. Ju jeni pjesë tashmë e NATO-s, ne jemi ende drejt kësaj rruge, ju jeni drejt procesit të përfshirjes në Bashkimit

Vrionit, diplomatit të Lidhjes së Prizrenit. Nisur për nga lufta Ju jeni një heto i vertet. Unë dhe gjithë ky auditor e më gjerë vlerësojmë kontributin tuaj në luftën e UÇK-së për çlirimin e Kosovës dhe përballjen me tribunalin e Hagës Ju jeni një hero i vërtet që i keni shtërbuer jo vetëm Kosovës, por edhe Kombit tonë. Ju keni treguar se si shqipëtar keni ditur të përballeni dhe të nxirrni në pah vlerat e vërteta të një shqiptari dhe të krejt kombit tonë. Vlera të një komandanti legjendar ju treguar në themelimin e formacioneve të Ushtrisë Çlirimtare të Kosovës dhe udhëhoqët njësitë e luftës çlirimtare në Kosovës, veçanërisht si komandant i Zonës Operative të

mesazhe të reja politikës në Kosovë. Për këto vlera që ju karakterizojnë dhe për kontributin e çmuar në çlirimin dhe fitoren e pavarësisë së Kosovës unë këshilltarët dhe gjithë populli i qarkut të Beratit, si dhe ky auditor ju adhurojmë dhe ju përshëndesim në punën tuaj si politikan. Petrit Sinaj, kryetari i Qarkut të Beratit në fjalën e tij përshëndetëse mes të tjerash citoi: Ju faleminderit z. Haradinaj , që pranuat ftesën tonë për të ardhur në qytetin e Beratit. Ju sot jeni në qytetin e kulturës së lashtë dhe të re të Shqipërisë. Ju jeni në vendlindjen e Mehmet Ali Vrionit, diplomatit të Lidhjes së Prizrenit, në vendlind-

jen e rilindësve Jani Vruho dhe Babë Dud Krabunara, në vendin e heroinës së popullit Margarita Tutulani. Ju, ju bashkon me këto figura lufta dhe puna për të rilindur Kosovën martire, Kosovën e shqiptarëve, që padrejtësia historike e 1913-s e la jashtë kufijve të Shqipërisë. Ideali për liri dhe pavarësi të Kosovës, Ju vuri në rreshtat e parë për themelimin e formacioneve të Ushtrisë Çlirimtare të Kosovës . Ju themeluat dhe udhëhoqët njësitë e luftës çlirimtare në Kosovës, veçanërisht si komandant i Zonës Operative të Dukagjinit. Ishin armët e UÇKsë ato që tronditën pushtuesit serb, ishin armët tuaja ato që tërhoqën vëmendjen e Evropës dhe SHBA-së, për të dalë në mbrojtje të një populli që lufton për liri dhe pavarësi. Lufta juaj dhe e NATO-s kundër Serbisë i dha lirinë popullit të Kosovës, pas një shekulli robërie nën Serbinë. Ju në luftë u afirmuat si komandant, por dhe si politikan. Pas lufte ju ditët të punonit për transformimin e UÇK-së në forca të TMK-së ( Trupa Mbrojtëse e Kosovës ). Analiza që ju i bëtë gjendjes së vendit dhe formacioneve politike në Kosovë, ju nxiti për të lënë në vitin 2000 detyrën ushtarake dhe kaluat në politikë duke krijuar në prill të vitit 2000, partinë Aleanca për Ardhmërinë e Kosovës, një forcë politike që do t’i jepte mesazhe të reja politikës në Kosovë, për një model të ri për të ardhmen e mirëqenies dhe politikës në Kosovë. Z. Haradinaj, ju u pritët si një hero në Kosovë pas përmbylljes së gjyqit të Hagës, nga politika dhe populli i Kosovës e tashmë jeni kthyer në një simbol të luftës për liri dhe pavarësi të Kosovës. Këshilli i Qarkut Berat, në respekt të kontributit në luftë dhe në shpalljen e pavarësisë së Kosovës i jep z. Ramush Haradinaj titullin “Nderi i Qarkut”. Më pas në një komunikim me mediat Haradinaj u shpreh në lidhje me zhvillimit e fundit politike në Kosovë. “Bisedimet me Serbinë ende janë në proces dhe shpresojmë që të ecin në rrugë të mbarë pasi qëllimi i Kosovës tashëm e njohur në më shumë se 100 shtete është që t’i bashkëngjitet Bashkimit Evropian dhe strukturave të tij. Për këtë po punon politika dhe shteti kosovar”. Ndërsa shtoi në përgjigjen e një tjetër pyetje për vizitën në qytetin e muze: Është e dyta herë që ndodhem këtu, vizita e parë në vitin 1991 dhe këtë vit që qyteti juaj më vlerësoi me këtë titull kaq të lartë. Unë këtë radhë shoh ndryshime të mëdha pasi kjo ndoshta për ndjesinë që të sjell një qytet madhështor siç dhe është Berati.


10

« opinion

E mërkurë 27 shkurt 2013 •

Gogoli i autonomisë Nga Shkëlzen MALIQI

E

kziston një keqkuptim në opinionin e Kosovës, por edhe në Serbi, kur bëhet fjalë se çfarë statusi do të gëzojnë serbët e Kosovës, sidomos ata në Veri, pasi të përfundojë dialogu, për të cilin zyrtarët në Bruksel thonë se duhet të përfundojë deri në prill të këtij viti. Tani po trumbetohet shumë oferta e autonomisë, sikur serbëve në Veri po u ofruaka një status special në formë autonomie. Ata që flasin për autonominë e Veriut thonë se kjo do të ketë pasojën e krijimit të një shteti brenda shtetit, që Kosovën do ta bëjë shtet jofunksional, të bllokuar. Dhe kjo ilustrohet me rastin e Republikës Serbe të Bosnjë-Hercegovinës, e cila është pjesë konstitutive e unionit të Bosnjës dhe Hercegovinës, por me aso kompetenca që këtë union e bëjnë një shtet pothuajse krejtësisht jofunksional, me të meta të pashërueshme dhe ngulfatëse, pasi për çdo vendimmarrje të rëndësishme kërkohet konsensusi, të cilin pala serbe zakonisht nuk e jep. Të gjitha këto koncepte dhe analogji nuk qëndrojnë në rastin e Kosovës. Të fillojmë nga autonomia. Në diskursin kosovar, por edhe te konceptet ndërkombëtare, që janë bërë pjesë e planit të Ahtisarit dhe që janë në proces të jetësimit prejse janë bërë pjesë e Kushtetutës së Kosovës, autonomia është bërë një ide krejtësisht e papëlqyeshme, sepse paramendohet vetëm si autonomi territoriale etnike, si një zonë që i ka organet e veta autonome nga ato të qendrës e që në kontekstin e mosbesimit të madh ndëretnik, gjithnjë perceptohen si një hendek i pakapërcyeshëm, ku nuk do të ketë marrëveshje dhe harmoni as sot e as në të ardhmen. Kosovari dyshues e sheh këtë situatë të autonomisë në kornizat e asaj shprehje defetiste “i jep dikujt gishtin e ai të merr krejt dorën”. Në të vërtetë, ajo që ofron pakoja e Ahtisarit për serbët është lloj i autonomisë që edhe duhet të quhet pa asnjë ekuivoke autonomi. Kështu që, kur thuhet se serbët tani do të fitojnë autonominë, kjo thjesht nuk është e vërtetë, sepse ata këtë autonomi e kanë pas edhe më herët; është po ajo autonomi që ua ka ofruar Ahtisari dhe Kushtetuta e Kosovës. Vetëm se një pjesë e serbëve, ata të Veriut, që janë pakicë, nuk e kanë pranuar, kurse shumica e ka pranuar dhe është integruar pa probleme të mëdha në institucionet e Kosovës. Serbët në Kosovë nuk kanë kompaktësi të tillë të shtrirjes si popullsi-shumicë, që do t’u mundësonte krijimin e autonomisë territoriale etike me organe të veçanta (Kuvend, qeveri dhe institucione publike autonome…) por të subordinuara ndaj sistemit dhe ligjeve të shtetit të Kosovës. Autonomia e tyre konsiston në drejtat e deleguara që qendra i bartë në organet e qeverisjes komunale, në komunat që shtrihen si enklava. Këto delegime të pushtetit nuk i bëjnë këto komuna e as bashkës-

inë e tyre në asnjë aspekt instanca sovrane, siç është rasti me Republikën Serbe në Bosnjë. Ajo quhet republikë e këto as formalisht nuk e kanë emrin “autonomi”, por e kanë autonominë në përmbajtje, me pushtetet e deleguara në kulturë, arsim, shëndetësi, siguri dhe ekonomi. Por me kufizime taksative që afirmojnë shtetësinë e Kosovës. Për këtë arsye çdo krahasim me Bosnjën është i pasaktë. Plani i Ahtisarit ua mundëson serbëve mbrojtjen e interesave të tyre të veçanta me procedura të veçanta të sigurimit të shumicës së kualifikuar vetëm në disa fusha ku do të mund të cenoheshin të drejtat e tyre etnike dhe kulturore, p.sh., e drejta e përdorimit të gjuhës dhe simboleve, e përfaqësimit të barabartë, e mosdiskriminimit nga mazhoranca shqiptare etj., por ata me autonominë që u ofrohet nuk do ta kenë, si në Bosnjë, të drejtën e vetos për çdo vendim që kërkon shumicën e votës demokratike e që nuk kanë të bëjnë me të drejtat etnike. Funksionaliteti i shtetit nuk cenohet me këto masa mbrojtëse. Mund të komplikohet në disa rrethana, por jo të bllokohet procesi vendimmarrës. Kjo është çështja esenciale që vlerëson karakterin e gogolit të autonomisë. A është frikë reale apo më shumë e shpifur? Dialogu që po zhvillohet në Bruksel dhe tani ka hyrë në fazën e përshpejtimit kur nga Serbia kërkohet që të heqë dorë nga institucionet e veta që ka instaluar në Veri të Kosovës, do të duhej të shtrinte edhe në Veri aplikimin e autonomisë së Ahtisarit, si model unik për tërë Kosovën, ku disa kompetenca jo edhe aq të

vogla e të parëndësishme të pushtetit qendror do të delegohen në instancat komunale. Kjo është ajo që tashmë ka ndodhur në Graçanicë dhe disa komuna të tjera me shumicë serbe në brendi të Kosovës, por që në tri komunat në Veri nuk është pranuar si model, për shkak se vazhdimi i funksionimit të institucioneve të Serbisë në atë pjesë ka krijuar bindjen te popullsia e atjeshme, se këto tri komuna nuk do të integrohen në Republikën e Kosovës, por do të ndahen nga Kosova dhe do të bëhen edhe juridikisht pjesë e Republikës së Serbisë. Nga Brukseli është njoftuar se në dialogun mes kryeministrave Thaçi dhe Daçiç praktikisht është arritur marrëveshja për shuarjen e institucioneve paralele; ka mbetur që të arrihet vetëm pajtimi rreth modaliteteve të bartjes së pushtetit nga instancat e tashme ilegale të financuara nga Serbia, në organet e pushteti lokal që do të zgjidhen rishtas dhe sipas ligjeve të Kosovës. Te këto modalitete të pushtetit transitor sipas të gjitha gjasave deri te mbajtja e zgjedhjeve dhe konstituimi i organeve komunale të reja kompetencat do të barten te KFOR-i dhe EULEX-i, që do të duhej të garantonin se në Veriun për shumë kohë të turbulluar nuk do të mbizotërojë anarkia. Gogoli i fundit që po përmendet rreth garantimit të autonomisë ahtisariane për serbët, që shihet si projekt i rrezikshëm dhe obstruktiv - që gjoja Kosovën do ta bëjë një shtet plotësisht jofunksional - shihet te pjesa e marrëveshjes së paralajmëruar, e konfirmuar së fundi edhe nga kryeministri Thaçi, që parasheh krijimin e asociacionit të komunave serbe. Ky organ, që është paraparë edhe në pakon e Ahtisarit, nuk e ka funksionin që i përshkruhet në komentet e shumta alarmuese, se kinse ky do të jetë një kuvend i serbëve me kompetenca legjislative dhe me të drejta vendimmarrjesh që do të sfidojnë përditë Republikën e Kosovës. Asociacioni është thjesht një trup koordinues, kur serbët mund të shtrojnë edhe kërkesa kolektive të ndryshme, por nuk është paraparë që të bëjë ligje dhe zgjedh qeveri të përbashkët autonome, që do të sfidonte seriozisht pushtetin qendror të Republikës së Kosovës. Deri tani nuk janë bërë ende publike marrëveshjet konkrete dhe përcaktimi deciziv i kompetencave të këtij asociacioni të komunave serbe, por duke ditur intencën e projektit të Ahtisarit si dhe disponimin e Brukselit që të mos krijohet edhe një mollë afatgjatë sherri si ajo e Qipros, në kuadër të territorit që BE-ja e ka në plan që t’i integrojë në strukturat e veta, nuk besoj se ky asociacion mund të bëhet problem i madh për ardhmërinë e Kosovës. Përkundrazi, marrëveshja Thaçi-Daçiç, që çon drejt finalizimit të shtetndërtimit të brendshëm të Kosovës, do të ndikojë edhe në tejkalimin e pengesave të njohjes së plotë ndërkombëtare të pavarësisë së Kosovës në BE dhe OKB.

Kllapia opozitare

D

uket paradoksale, por është e vërtetë: aktualisht kryeopozitari i Kosovës vjen nga radhët e opozitës. Ai quhet Jakup Krasniqi. Nga pozita e kryetarit të Kuvendit të Kosovës Krasniqi, me tone befasisht të ashpra dhe të qëlluara, ka prekur qartë problemet e qeverisjes së sotme të Kosovës, një qeverisje që luhatet mes hajnisë dhe krimit. Dy liderët e opozitës së mirëfilltë, Isa Mustafa dhe Albin Kurti, sikur kanë rënë në kllapi, në gjumë dimëror, ose merren me tema sporadike. Atë që nuk po e bëjnë me ngulm Mustafa dhe Kurti, tani për tani po e bën Jakup Krasniqi me përkushtim, duke treguar se ka mbetur pak moral në skenën politike të Kosovës. Sjellja e Krasniqit është mesazh edhe për shokët e tij në PDK si puna e Hydajet Hysenit, i cili, ndonëse është përpjekur të tregojë se nuk pajtohet me veprimet e qeverisë së Hashim Thaçit, por ndërkohë nuk ngurroi të pranojë ofertën e Thaçit për të vizituar një “kongres të kotësive” në Korenë e Jugut. Edhe pse zyrtarisht (ende) është pjesë e PDK-së, Jakup Krasniqi flet për sistemin totalitar brenda partisë, mënyrën se si janë bërë emërimet nga një person, nga Thaçi, të cilin tërthorazi e akuzon për sjellje diktatoriale. Krasniqi u distancua nga organet e reja të kësaj partie, duke refuzuar edhe pozitat që po i ofrohen.

Nga Arbana XHARRA

Ai po shfrytëzon çdo mundësi brenda sistemit që t’u kundërvihet bashkëpartiakëve me argumente dhe me gjuhë të ashpër, ashtu siç e meritojnë. Ndërkohë opozita e Kosovës kryesisht po hesht. Sa i përket Ramush Haradinajt, tashmë i kemi kuptuar ambiciet e tij dhe nuk presim të ketë reagime nga AAK-ja. Kjo parti edhe ashtu po na jep shembuj çdo ditë për servilizëm karshi qeverisë së Thaçit. Bile është turp ta quajnë ende veten opozitë. AAK-ja është dhe po sillet si pjesë e pushtetit. Po pse edhe dy krerët e partive të tjera opozitare, Isa Mustafa dhe Albin Kurti, janë përgjumur mbetet enigmë. Në kohën kur në fytyrë po na përplasen skandale dhe denigrim i ashpër i proceseve politike të shoqëruara me rënien e vazhdueshme të standardit jetësor përveç ndonjë deklarate sa për sy e faqe, nuk kemi ndonjë veprim konkret kundër keqqeverisjes. Opozita me këtë qëndrim vetëm sa është duke i ndihmuar të sigurohet vazhdimësia e politikës së diskredituar. Duke harruar obligimin ndaj votuesve dhe të rolit që duhet të luajnë brenda institucioneve, Mustafa dhe Kurti po irritojnë qytetarët, të cilët prej tyre presin angazhim konkret për ndryshime. Argumentet nuk mungojnë për sistemin e korruptuar gjyqësor, zyrtarët qeveritarë të përfshirë në skandale, rrjetet e krimit. Këto argumente duhet t’i materializojë opozita. Nuk mjafton vetëm të konstatohen krimet

e pushtetit, ato duhen luftuar e parandaluar. Ngjarjet që po devalvojnë shtetin duhet të jenë në axhendën e tyre. Vetëm ditët e fundit LDK-ja dhe VV-ja kanë pasur rastin të reagojnë më ashpër për skandalin e radhës të kurdisjes së tenderit të ri të pasaportave të MPB-së, rrahjen e policit nga djemtë e Adem Grabovcit, lirimin e Bajrush Xhemajlit, mashtrimet e KEK-ut. Nuk mjaftojnë vetëm fjalimet e deputetëve opozitarë në parlament. LDK-ja dhe VV-ja duhet të prezantojnë para opinionit një projekt të qartë për ndryshim të qeverisjes. Në këtë drejtim mund të kenë mbështetje edhe nga një pjesë e qytetarëve, të cilët në zgjedhjet e fundit dhe të parafundit u kanë besuar premtimeve të rrejshme të Hashim Thaçit dhe partisë së tij. Ndërsa Isa Mustafa politikën e tij e ka kufizuar kryesisht në dhe rreth Prishtinës (me suksese tejet modeste), Albin Kurti vazhdon të trumbetojë temat e mëdha, siç është bashkimi kombëtar. Në këtë mënyrë po harrohen brengat e vërteta të qytetarit, i cili nuk e ka prioritet në listën e dëshirave bashkimin me Shqipërinë, por një rrogë që i siguron ekzistencën dhe pse jo edhe një apo dy javë pushime në bregdetin e Shqipërisë. Po krahas tyre duhet siguruar edhe bukën e përditshme, duhet paguar rryma, duhet paguar shkollimi i fëmijëve, duhet paguar mjeku në rast sëmundjeje. Lista e brengave është e gjatë. Mustafa dhe Kurti duhet të ndërrojnë syzet që të shohin më mirë.


opinion • E mërkurë 27 shkurt 2013

»

11

Qumështi i ndotur dhe debati politik

A

Nga Fatjon FERKO

shtu siç ndodh rëndom në Shqipëri, edhe dita e djeshme vijoi të kishte në qendër të diskutimeve situatën politike të ditës, ndërsa analiza e frikshme, që vërtetoi se lënda alfatoksinë gjendet mbi normën e lejuar në disa produkte të qumështit që prodhohen në Shqipëri, të cilat tregtohen edhe në Kosovë, kaloi si lajm i dorës së dytë. Pikërisht këtu fillon zanafilla e shqetësimit. Autoritet kosovare, me logjikë tjetër përgjegjshmërie nga institucionet tona ndaj shëndetit të qytetarëve të tyre, e dhanë alarmin para katër ditësh për një sërë markash shqiptare të qumështit që e tejkalonin normën e lejuar të alfatoksinës. Dhe, siç ndodh rëndom në vendin tonë, institucionet përkatëse shpeshherë e marrin vesh të fundit se çfarë ndodh në punën e tyre, duke dhënë ditën e djeshme informacionin se realisht analizat e bëra në Kosovë rezultojnë të sakta, megjithëse janë të parakohshme. Nga ana tjetër, në qoftë se kanë dalë këto marka me probleme, të cilat mbahen ndër ato seriozet në vendin tone, atëherë çfarë duhet të mendojmë për ato baxho me kapacitete të vogla, që furnizojnë njësitë e shitjes në tregjet e qyteteve të tyre? Pikërisht për të mos bërë “pis” të gjithë operatorët që bëjnë biznes në këtë fushë dhe për t’u dhënë garanci qytetarëve se mallrat që ata konsumojnë, informacioni duhej të ishte i plotë dhe i qartë për të gjitha subjektet që operojnë në treg, por, fatkeqësisht, gjithçka u limitua për markat e kapura nga autoritetet kosovare. Ndërkohë nuk kemi ende asnjë

të dhënë për sa u përket nënprodukteve të qumështit që janë prodhuar nga këto subjekte, çka e bën më shqetësues akoma këtë problem, pasi nuk e dimë deri ku ka arritur kontaminimi nga lënda alfatoksinë, që sipas atyre që kanë shkruar mediet është një ndër faktorët që ndikon në shkaktimin e tumorit të mëlçisë si dhe një sërë sëmundjesh të tjera. Nga ana tjetër, nuk kemi mësuar ende se pas këtyre analizave a do të mbajë dikush përgjegjësi që ky qumësht nuk u kontrollua apo do të mjaftohen me “marrëveshje xhentëlmenësh” vetëm për tërheqjen e produkteve nga tregu? Apo si zakonisht do të kalojë në heshtje, ndërkohë që nuk dihet se sa është numri i personave dhe kryesisht i fëmijëve që i kanë konsumuar këto produkte çdo mëngjes, madje edhe me lutjet e prindërve se qumështi të bën mirë për shëndetin. Edhe pse dje u fol se kjo gjendje është provizore për shkak të stinës, kambanat e alarmit duhej të kishin në rënë me kohë, që ky produkt të mos dilte në treg dhe për këtë shkak autoritet përkatëse duhej t’i kishin marrë masat më herët për të bërë analizat e nevojshme. Duhet pranuar se ne shqiptarët e kemi pak qejf debatin me tone të larta, sidomos për politikën apo çështje të tjera që nuk na përkasin, por në fakt toni i lartë duhet të jetë për shëndetin tonë dhe të fëmijëve tanë, e sidomos të fëmijëve tanë. Unë besoj se jemi shumë të vonuar për të diskutuar gjëra të tilla kur ekzistojnë të gjitha mundësitë që këto të kontrollohen përpara se të dalin në treg. Nëse nuk bëjmë këtë për familjet tona dhe fëmijët tanë, çdo debat tjetër është hipokrit.

Presheva padrejtësisht nën Serbi

N

jëzet e një vjet më parë është mbajtur referendumi i shqiptarëve në komunën Medvegjë, Bujanovc dhe Preshevë për autonomi politikoterritoriale dhe bashkëngjitje me Kosovën amë. Me rastin e 21-vjetorit të mbajtjes së referendumit, ku më 1 e 2 mars 1992 nga ne banorët e komunave të Medvegjës, Bujanovcit e Preshevës për autonomi territorialo-politike dhe me të drejtë bashkëngjitje me Kosovën amë. Këto tri komuna janë territor i banuar me popullatë-shumicë shqiptare, i shkëputur padrejtësisht nga trungu i Kosovës historike, u nda dhe u aneksua nga Serbia. Pra, para 21 vjetësh, kur për dy ditë reshtë të vitit 1992 populli shqiptar i tri komunave u shpall kjo krahinë si autonome, duke themeluar edhe Kuvendin për Autonomi territorialo-politike të shqiptarëve me të drejtë bashkimi me Kosovën. Ky referendum ishte një akt sublim, vullnet i shprehur, ku u zgjodh edhe kryetari dhe njeriu që ishte shumë i meritueshëm për mbarëvajtjen e këtij referendumi, profesori i nderuar Ibrahim Kadriu. Referendumi u mbajt në kushte tejet të rënda, lirisht mund të shprehemi në një gjendje të jashtëzakonshme, ku pati shumë qytetarë shqiptarë që u morën në biseda informative. Pati edhe të maltretuar psikikisht e fizikisht, por edhe disa dhjetëra persona të arrestuar nga ai pushtet i atëhershëm, ku nga ajo kohë vetëm bartësit e pushtetit u ndërruan e asesi në kuptimin pozitiv në të mirë të ne shqiptarëve. Përveç në tri komunat që u votua u mundësua që edhe mërgata e këtyre tri komunave që ishin me punë të përkohshme jashtë të shprehin vullnetin dhe në mënyrën më plebishitare edhe në shumë shtete të Europës, ku me një pjesëmarrje masovike prej 98,43% votuan që kjo krahinë të përbëjë edhe kuvendin për autonomi territorialopolitike me të drejtë bashkimi më Kosovën. Të përkujtojmë që referendumi i mbajtur më 1 e 2 mars 1992 është një akt shumë domethënës, me vlera dhe nota më të larta edhe se aktet juridike ndërkombëtare, edhe pse jo i pranuar, por ishte i monitoruar nga të gjitha anët, ku u shkrua dhe u komentua mjaft në këto anë të Ballkanit të trazuar. Deri në atë kohë edhe popujt konstituivë të ngrehinës artificiale të quajtur “Jugosllavi” ende ishin me qëndrimin jo të prerë, kurse ne shqiptarët në hapësirat tona etnike mbajtëm referendumin. Pra, në këtë rast ne nuk mund të krahasohemi as me hungarezët në Vojvodinë e as me boshnjakët në Sanxhak, sepse kemi elemente që njihen dhe pranohen edhe me akte ndërkombëtare. Ne shqiptarët etnikë e kuptuam me kohë, edhe pse ende ngrehina artificiale e quajtur RSFJ ishte jo ende e shpërbërë që të bëjnë çmos për ndryshime në aspektin e statutit të tyre të përcaktuar

Nga Refik HASANI

padrejtësisht, që pastaj edhe për konsolidimin e përgjithshëm. Çfarë u arrit që nga ajo kohë e deri më sot? Ende mungon liria e plotë e lëvizjes, mungon rregullimi me ligj për përdorimin e simbolit tonë kombëtarë shqiptarë - flamurit. Ende mbetët për t’u dëshiruar rritja e të punësuarve në administratën komunale të tri komunave si në gjykata, shëndetësi. Liria e lëvizjes mungon, ka shumë ndrojtje, frikë e psikozë për shkak se në këtë krahinë kemi mbi 30 baza ushtarake me një arsenal të madh armatimi, të përqendruar krejt afër kufirit me Kosovën. Policia multietnike ende në numër të vogël në krahasim me numrin e popullatës. Nuk kontrollon rajonin në bazë të marrëveshjes së Konçulit. Mungon një universitet publik në gjuhën shqipe. Kërkesat gati se nuk kanë ndërruar që nga ajo kohë për ndërtimin e një spitali të përgjithshëm rajonal me seli në Preshevë apo Bujanovc. Mungon finalizimi dhe konkretizimi, vënia në jetë e rezultateve të referendumit për një autonomi territorialo-politike dhe me të drejtë bashkëngjitje me Kosovën amë. Nuk duhet harruar për asnjë çast se pas referendumit u bënë përpjekje të shumta që ne shqiptarët e kësaj krahine të mos pajtohemi me gjendjen ton në shumë sfera, kur edhe organizuan dhe u bë lufta e armatosur nga përfaqësuesit më të mirë të popullit, pra UÇPMB-ja. Pas shumë betejave dhe luftërave heroike u arrit që ne shqiptarët të faktorizohemi në nivelin më të lartë dhe të ulemi të tryezën e bisedimeve. Faktorit politik dhe ushtarak të shqiptarëve të tri komunave – qeveria e Serbisë dhe faktori ndërkombëtarë për marrjen fund të luftës së armatosur, demilitarizimin e këtij rajoni me disa pika, kushte konkrete lidhur me ndërprerjen e luftimeve. Pas nënshkrimit të marrëveshjes së Konçulit dolën në shesh shumë çështje, si shkatërrimi që bëri shteti serb për përzënien, dëbimin dhe zhvendosjen e shumë lokaliteteve shqiptare si të infrastrukturës dhe të qindra shtëpive, të mijërave banorë të dëbuar, që lëshuan trojet e veta si pasojë e luftës. Vetëm pas qershorit të vitit 1999 deri më 31 dhjetor 2002 në komunën e Gjilanit të ardhur prej tri komunave janë 11783 banorë. Kategoria e të zhvendosurve në veçanti nga komuna e Medvegjës, Malësia e Bujanovcit dhe Karadaku i Preshevës janë problemi shumë i mprehtë që asnjëherë qeveria serbe nuk deshi as të dëgjojë, pale të interesohet dhe investoj për rikthimin e tyre në shtëpitë dhe pronat e veta. Më 14 janar 2006 këshilltarët shqiptarë të Medvegjës, Bujanovcit dhe Preshevës në një seancë të përbashkët të mbajtur në Preshevë miratuan një platformë politike në tri pika themelore: parimet, kërkesat e veçanta dhe dispozitat përfundimtare, ku nga 61 këshilltarë komunalë sa ishin prezentë në miratimin e kësaj platforme nga 66 që janë shqiptarë në tri komuna vetëm një ishte

i përmbajtur. Deri më tash janë tri elemente, veprime që kanë peshë edhe me aktet më të larta ndërkombëtare që kjo krahinë po bën përpjekje të vazhdueshme që të dallohet, të formojë një identitet të vetin si me referendumin e mbajtur më 1 e 2 mars 1992, organizimin dhe formimin e UÇPMB-së, mrrëveshjen e Konçulit, seancat e përbashkëta të gjithë këshilltarëve komunal. Të zgjedhurit e popullit miratuan një platformë të përbashkët politike dhe disa konkluzione. Si të vazhdohet në realizimin e aspiratave dhe synimeve të popullatës shumicë? Duhet të vazhdohet edhe më tej, por gjithmonë duke pasur parasysh që tashmë Republika e Kosovës është ndihmesa më e madhe për gjetjen e zgjidhjes për krahun e vetë lindor. Duke llogaritur në politikën e jashtme, ku tani kemi edhe përfaqësi diplomatike nëpër botë. Kërkohet të rikonfimohet një herë vullneti i popullit, pra të parashihet shqyrtimi serioz edhe për mbajtjen e një referendumi për autonomi territoriale-politike me të drejtë bashkëngjitje me Kosovën amë. Çka është më e rëndësishmja, popullata duhet të jetë prezente, pra fitorja më e madhe është nëse arrijmë ta ruajmë prezencën e faktorit “njeri”, që është edhe përcaktues vendimtarë i territorit sipas ligjeve pozitive ndërkombëtare. Subjektet politike dhe njerëzit me ndikim, intelektualët të marrin pjesë më shumë në jetën politike e publike së bashku me grupet e interesit për të pasur një qëndrim, unitet, harmonizim dhe koordinim në realizimin e kërkesa para qeverisë serbe dhe faktorit ndërkombëtar e jo si deri më tash: të ndarë e jo unikë, p.sh. lidhur me pjesëmarrjen për parlamente të Serbisë disa ishin pro e disa kundër. Kështu nuk mund të ndërtojmë ndonjë strategji veprimi që do jepte rezultate të pritshme. 1. Tirana dhe Prishtina së bashku me ne vendasit të ndërtojnë konsensusin për gjëra fundamentale. 2. Rikonfimim i referendumit. 3. Rikonfirmim i kërkesës që në këtë rajon të ketë mbikëqyrje të përhershme të forcave të sigurisë ndërkombëtare. Këto duhet të jenë tri shtyllat e të ardhmes për këtë krahinë shqiptare të mbetur padrejtësisht nënë administrimin e Serbisë. Shumë pak bëhet në shënimin e k1ësaj date historike, në evakuimin e kësaj ngjarjeje në forma të ndryshme si përkujtimin përmes mbajtjes së ndonjë akademie, por edhe manifestime të ndryshme. Nga ne varet e tëra sa jemi të përkushtuar në objektivat tona, në realizimin e plebishitit të popullit. Edhe më tej të plotësohet me elemente të kohës që po jetojmë për t’u bërë realitet referendumi i kësaj krahine për autonomi territorialo-politike dhe me të drejtë bashkëngjitje me Kosovën amë.


12

« gossip

Pink në X Factorin amerikan? Ylli i muzikës Pink raportohet se do ta zëvendësojë Britney Spears në edicionin e ardhshëm “The X Factor USA”. Krijuesja e hitit “Get The Party Started” është duke u menduar për një rol në panelin vlerësues të spektaklit, shkruan Daily Star. Nëse i bashkohet këtij spektakli, do të ishte një kthesë e madhe për këngëtaren 33-vjeçare, e cila më herët tha se i kishte refuzuar ofertat nga të gjitha garat e këndimit përfshirë The X Factor, American Idol dhe The Voice.

Prince Harry del publikisht me modelen Princi Harry e ka bërë publike lidhje e tij me të dashurën e tij modele gjatë një pushimi romantik të skijimit në Zvicër. Princi i ri, i cili është votuar si beqari më i famshëm muajin e kaluar, është fotografuar duke përqafuar bionden Cressida Bonas në një resort skijimi në Verbier të mërkurën. Harry për momentin është duke shijuar pushimet dimërore me Bonas, bashkë me xhaxhanë e tij princin Andrew dhe princeshat Beatrice dhe Eugenie. Për herë të parë ai ka nxitur thashethemet për romancën e tij me Bonas vitin e kaluar kur janë parë duke festuar në Londër së bashku. Harry më herët ka dalë me bionden e lindur në Zimbabwe, Chelsy Davy, por lidhja e tyre ka mbaruar në vitin 2010.

Britney shndërrohet nga bjonde në brune Britney është shfaqur me një look të ri në partin Oskar të Elton John. Parukieri i saj personal Hunter, ka thënë se Britney ka dashur të kthehej në brune për gati një muaj, por në fakt i është dahur më shumë kohë që ky ndryshim të vinte gradual tek Britney. ‘Unë dëshiroja që ngjyra e saj të ishtë sa më afër natyrales dhe jo shumë e errët dhe më në fund arritëm një ngjyrë çokollatë që i përshtatet shumë edhe me tiparet e saj’, shton Hunter.

E mërkurë 27 shkurt 2013 •

Si të vendosni veten të parën

në jetë dhe në punë

S

humë njerëz mendojnë se të vesh veten në radhë të parë është egoizëm. Sigurisht që është një gjë e mirë që t`iu përgjigjesh nevojave të të tjerëve sipër nevojave tuaja, ose t`iu kushtosh kohën tuaj personave që kujdesen gjithmonë për ju. Por mbi të gjitha të vendosni të tjerët në vënd të parë dhe t`iu përgjigjeni kërkesave të tyre gjatë gjithë kohës dhe të mos thoni kurrë ‘jo; nuk është vetëm altruizëm por edhe e lehtë. Por ka një problem me këtë. Duke vepruar kështu ju përfundoni duke i kushtuar vëmendje gjërave që janë të dukshme në vend të atyre që janë thellë brenda jush. Rrugët e “lehta” ju mbajnë komfort në të tashmen, por njëkohësisht edhe ju frustojnë sepse ju privojnë nga të bërit e gjërave të rëndësishme dhe kuptimplota për veten. Kjo nuk do të thotë që ju nuk duhet të tregoni përkujdeseje ndaj të tjerëve por nëse gjithmonë e lini veten tuaj në fund, do të përfundoni duke ndjerë mëshirë për veten tuaj. Ja tre këshilla për të vendosur veten në rradhë të parë në jetë dhe në punë: Krijoni rituale Për aktivitete të rëndësishme por jo urgjente, krijoni disa rite që do ju drejtojnë drejt investimit të kohës suaj në ato që janë prioritete. Psh ju mund të merrni me një aktivitet fizik çdo mëngjes kur zgjoheni, ose mund të bëni një plan të ditës 30min para se të largoheni për punë për të parashikuar ditën dhe për të vendosur çdo gjë në rregull. Investoni te vetja juaj në fillim Gjithmonë do të ketë takime pafund që duhet të

merrni pjesë, pyetje që duan përgjigjje, por nuk do të ketë gjithmonë kohë për të bërë atë që është në interesin tuaj. Nëse jeni mësuar t`iu përgjigjeni gjithmonë kërkesave të të tjerëve, atëherë duhet të mësoni të jeni më shumë egoist për veten tuaj. Prit një minutë Mësoni t`iu thoni të tjerëve të presin. Nëse ju

jeni duke u marrë me diçka ose duke punuar, përmbylleni detyrën tuaj dhe më pas përgjigjeni kërkesave të të tjerëve, ose dërgoni mesazh ku bëni me dije se keni marrë mesazhin dhe kur mund të angazhoheni me punët e tyre. Kjo teknikë do të shmangë përfundimet negative të punës suaj dhe do të rrisë efiksitetin, për shkak se ju nuk do ju duhet

të shkëputeni nga detyra juaj dhe më pas t`i riktheheni asaj me më pak ritëm dhe energji. Mësoni se si mund të dilni nga rrethi i keqpërgjesive dhe si të investoni në ato që kanë rëndësi për ju. Ju do të gjeni se kur objektivi i parë është vetja juaj, do të inspironi edhe të tjerët për mirë, do të përmisoni jetën e tyre dhe se ‘egoizmi’ juaj do t`i ndihmojë më shumë se ju çe imagjinoni.

KBM: Asus prezanton tabletin Fonepad

B Beyonce do të performojë në festivalin e “Virgin Media” Beyonce është caktuar në një tjetër skenë të madhe, dhe bëhet fjalë për festivalin e V që do të zhvillohet këtë verë. Këngëtarja, performanca e së cilës nuk ka munguar kohët e fundit në ngjarje të mëdha si inagurimi i presidentit Obama apo prezenca e saj në Super Bowl, do të shfaqet edhe në festivalin e V në 13 Gusht, bashkë me grupin King of Leon. Beyonce do të performojë në dy sheshe kryesore Hylands Park in Chelmsford dhe Weston Park in Staffordshire,alternuar edhe me hitbërësit e këngës Sex On Fire. Performues të tjerë do të jenë: Two Door Cinema Club, The Vaccines, Stereophonics, The Script, Emeli Sande, Calvin Harris, Beady Eye, Jessie J, Paloma Faith dhe Rita Ora.

ashkë me lansimin e Asus Padfone Infinity, kompania Asus ka debutuar edhe me një pajisije tjetër mobile në Kongresin Botëror Mobil, përkatësisht tabletin 7 inçësh – Asus Fonepad, i cili përveç funksioneve të kompjuterit tablet, mundëson edhe thirrjet e zakonshme telefonike. Asus Fonepad posedon ekranin e ndjeshëm në prekje me 7 inç dhe rezolucionin prej 1280 x 800 pikselëve, procesorin e Intel Atom Z420, dhe sistemin operativ Android 4.1 Jelly Bean. Karakteristikat tjera të Asus Fonepad përfshijnë edhe dy kamerat, atë frontale me 1.2 mega-piksel dhe atë të pasme me 3 mega-piksel. Asus Fonepad mbështet edhe lidhjen me 3G, ndërsa i njëjti vjen edhe me 1GB RAM si dhe mundësinë e zgjedhjes mes 8 apo 16GB si memorie të brendshe. Çmimi i tabletit do të jetë 249 dollarë.


gossip • E mërkurë 27 shkurt 2013

Irina Shayk sexy në fushatën e bikinëve XTI

Ben

Affleck:

Merita është e martesës

Ben Affleck po shijon një sukses të jashtëzakonshëm si regjisor i filmit ‘Argo’, sukses që arriti kulmin me çmimin Oscar si filmi më i mirë i vitit edhe pse vetë aktori hollivudian nuk ishte nominuar për çmim si regjisori më i mirë. Affleck ia dedikoi çmimin martesës së tij 8-vjeçare me aktoren Jennifer Garner. Gjatë fjalimit të tij, dallohej qartë emocioni. “Martesa është punë, por është puna më e mirë dhe unë nuk do të doja askënd tjetër si kolege në këtë lloj pune”, deklaroi Affleck duke iu drejtuar bashkëshortes së tij. Gjithashtu, aktori i famshëm falenderoi edhe tre fëmijët që ka me Jennifer Garner, Violetën, Semin dhe Sarën, dhe ia dedikoi atyre çmimin Oscar të filmit ‘Argo’.

A

jo njihet tashmë për prezencën e saj të mrekullueshme përpara kamerave dhe figurës së përsosur. Dhe kësaj here ka ditur mirë t`i nxjerr në pah pikat e sja të forta në fushatën Pranverë /Verë 2013 për bikinit XTI. Ajo ka erdhur shumëngjyrshe në fotot e realizuara pozuar me kostume të ndryshme, të cilat dinë të rrinë mirë në trupin e Irina Shayk. Ajo gjithashtu ishte edhe në qëndër të vëmendjes në Oskar parti në Sunset Tower.

»

13

Janet Jackson tashmë e martuar Janet ka arritur të mbajë sekret martesën me bilionerin e Katarit për ta rrëfyer një vit më vonë. Këngëtarja konfirmon se ata janë martuar zyrtarisht një vit më parë, në një ceremoni të qetë, private dhe të bukur. Janet dhe Ëissam Al Mana,është raportuar se janë fejuar në Dhjetor të 2012, pas dy vjet lidhjesh. Por ajo kurrë nuk e vendosi unazën në publik, nga frika se mos e humbiste atë. Në të njëjtën kohë ata kanë qënë duke planifikuar edhe dasmën e tyre private. Kjo është martesa e tretë për motrën e Michael Jackson. Ajo më përpara ka qënë e martuar me James DeBarge dhe Rene Elizondo. Janet ka pasur një marrëdhënie të gjatë me Jermaine Durpi, të cilët u ndanë në 2009.

Natalie Portman shtatzënë?

Reperi Chris Brown është fotografuar me flamurin shqiptar Mund t’ju besohet ose jo, por është e vërtet. Reperi Chris Brown e ka shumë përzemër Shqipërinë. Ai është fotografuar duke mbajtur shumë afër zemrës flamurin tonë kombëtar. Në foto, të cilën e transmeton Shekulli online duket se reperi ndjen shumë kënaqësi duke mbajtur flamurin, bashkë me shqiptarin Ludovik Tunaj. Fotografitë janë bërë mbrëmë gjatë ndarjes së çmimeve Oscar.

Lajmet qarkulluan menjëherë pasi ajo është shfaqur në tapetin e kuq në mbrëmjen e çmimeve Oskar ku është dyshuar për shtatzaninë e saj. E veshur me një fustan të bardhë të gjatë me prezencën dhe të burrit të saj Benjamin Millepied, Portman është parë pak e fryrë te pjesa e barkut, çka u bë shkak edhe për thashethemet. Portman dhe Millepied sollën në jetë fëmijën e parë në 2011, një vit i suksesshëm për Portman e cila fitoi dhe çmimin aktorja më e mirë në rolin protagonist në filmin ‘Sëan’. Që atëhere u raportua se Portman dhe Millepied u zhvendosën në Paris për shkak të punës së tij. Lajmi pritet të konfirmohet nga vetë aktorja.


14

M

« bota

inistria e Brendshme në Romë bëri të ditur se pas numërimit të të gjitha votave, aleanca e kryesuar nga Pier Luigi Bersani i Partisë Demokratike, ka marrë 29,54 për qind të votave. Aleanca e qendrës së djathtë e ish-kryeministrit, Silvio Berlusconi, ka marrë 29,18 për qind. Sipas së drejtës elektorale italiane, listës me shumicën e votave i jepet automatikisht edhe shumica absolute. Kështu megjithë rezultatin e ngushtë, aleanca e majtë merr 340 nga 630 vendet në dhomën e ulët të Parlamentit. Por një qeveri e qëndrueshme mund të ngrihet vetëm nëse një aleancë partishë merr shumicën në të dy dhomat. Në dhomën e dytë të Parlamentit, Senat, asnjë prej kampeve nuk arriti shumicën e nevojshme prej 158 vendesh. Aleanca e Bersanit mori atje 113 vende, pasuar nga kampi i Berlusconit me 116 vende. Partneri i mundshmën në koalicion i Bersanit, Kryeministri në largim Mario Monti, me 19 mandatet e tij nuk mund të sigurojë një shumicë të qartë. Koalicioni i profesorit të ekonomisë, pa përkatësi partiake, shënoi rezultat të dobët edhe në dhomën e deputetëve. I respektuar jashtë vendit për reformat e tij, të cilat në Itali kanë sjellë një ngushticë akute financiare, Monti u fajësua nga bashkëqytetarët për situatën e vështirë si pasojë e kursimeve masive. Fitimtari i vërtetë i këtyre zgjedhjeve është megjithatë ish-humoristi Beppe Grillo, i cili me lëvizjen e tij të protestës Pesë Yjet, arriti të marrë 25 për qind të votave. Opinoni për Grillon dhe lëvizjen e tij është i ndarë: përkrahës vijnë kryesisht nga radhët e të rinjve. Grillo ka përjashtuar sidoqoftë paraprakisht aleanca të mundshme me partitë e etabluara. Kështu qeverisja në Itali e madje edhe krijimi i një qeverie duket se do të jenë të vështira. Për ekonominë e tretë më të madhe të eurozonës dhe të gjithë BE-së, në zgjedhjet e parakohshme parlamentare u vu shumë në lojë. Vendimtare është se sa shpejt do të krijohet një qeveri e qëndrueshme në vendin e zhytur në recesion të thellë. Mediet në Itali reaguan me indinjatë pas shpalljes së rezultatit të zgjedhjeve: “Corriere della Sera” foli për “zgjedhje tronditëse”, të cilat do të kenë si pasojë bllokimin e Parlamentit. “La Repubblica” mendon se qeverisja është e pamundur. Me mazhoranca të ndryshme në të dy dhomat nuk është i mundur krijimi i asnjë qeverie, u shpreh edhe Stefano Fassina nga Partia Demokratike e Bersanit. Disa kolegë partie të Bersanit spekulojnë madje që tani për mundësinë e zgjedhjeve të reja, pas një reforme të ligjit të komplikuar elektoral. Kryeministri në largim Mario Monti bëri thirrje të mos vihen në lojë “sakrificat e deritanishme të popullit italian”. Në fushatën elektorale në Itali u fol me nota mjaft personale. Në një fjalim televiziv, 61-vjeçari Pier Luigi Bersani tha se ai është krenar për tullën e tij, e cila ende rrethohet nga një tufë flokësh të zeza. Foli dhe tregoi me dorë tullën. Kjo e dallon atë në mënyrë fundamentale nga kundërshtari i tij, Silvio Berlusconi, i cili nuk i fsheh operacionet plastike që u ka bërë lëkurës rreth syve dhe implantimet e flokëve në kokën e tij dikur me flokë të rrallë. Përkundrazi: 76-vjeçari përkëdhelet me moshën e tij dhe përpjekjet për rinim. “Më parë unë dukesha më i ri. Kush i ka hequr pasqyrat, që e tregonin këtë?”, bënte shaka Berlusconi në fushatën elektorale. Këto fjalë Pier Luigi Bersani nuk do t’i shqiptonte kurrë. Në fushatën elektorale, ai tha se me truke magjistarësh dhe me “shprehje idiote” nuk do të luftohej dot kriza ekonomike. Në dallim nga Berlusconi, Bersani do ta vazh-

E mërkurë 27 shkurt 2013 •

dojë më tej kursin reformues të qeverisë teknokrate që dha dorëheqjen, por do ta zbusë atë në pika kryesore, siç është reforma e tregut të punës. “Italia nuk duhet të kursejë deri në shkatërrim”, thotë ai. Modeli i Bersanit në shpëtimin e euros është Presidenti i shtetit francez, Francois Hollande. Ai erdhi në pushtet vitin e kaluar, edhe ai është socialist. Në nivelin evropian ai do të ishte një aleat i natyrshëm i Bersanit. Rezistenca kundër kursit të kursimeve të qeverisë gjermane, që perceptohet si i ashpër, do të rritej. Bersani Biri i një punonjësi të një pompe karburanti prej një fshati të vogël pranë Piacenzas në Italinë e Veriut shfaqet modest, thuajse pa u vënë re. Si burrë shteti ai thekson se për të ka rëndësi në radhë të parë Italia, pastaj partia e tij socialdemokrate dhe fare në fund politika e personelit ose gjëra personale. Vetëm kur e përçmon dikush për shkak të së kaluarës së tij mikroborgjeze, siç ndodhi në fushatën elektorale, atëherë ai nxehet. Nuk mund të jenë të gjithë mil-

iarderë ose bij të tyre, e ktheu helmin Bersani duke pasur parasysh Silvio Berlusconin, i cili është njëri nga njerëzit më të pasur të Italisë. Deri në vitin 1991, Bersani me profesion mësues punonte si funksionar i Partisë Komuniste të Italisë. Pas rënies së Murit dhe fundit të Bashkimit Sovjetik erdhi kthesa e shpejtë politike. Komunistët u bënë socialistë dhe më vonë një parti socialdemokrate me drejtim më tepër qytetar. Funksionari Bersani u përshtat dhe bëri karrierë. Ai fitoi zgjedhjet rajonale në rajonin federal të Italisë së Veriut, Emilia Romana dhe u bë në mes të viteve ‘90 kryetar i qeverisë rajonale. Kursin e rreptë të majtë ai e la pas vetes dhe u zgjodh në një zgjedhje me vota të drejtpërdrejta kryetar i “Partisë Demokratike”, që e kish ndërruar emrin disa herë. Bersani thekson gjithmonë një lidhje të ngushtë me sindikatat. Nën kryeministrin e fundit socialist, Romano Prodi, Bersani u bë në vitin 2006 ministër i Zhvillimit Ekonomik. Në atë kohë ai nisi reformat e para, për ta decentralizuar ekonominë e ngurtësuar të Italisë. Në këto përvoja do të bazohet tani, bëri të ditur Bersani. Kryetari i partisë u tregua i hapur për të formuar një koalicion me listën qytetare të Kryeministrit të dorëhequr, Mario Monti. Por Monti nuk dëshiron të bashkëpunojë me komunistët e vjetër, të cilët bëjnë pjesë gjithashtu në aleancën Mes-I Majtë të Bersanit. Një koalicion me anarkistin Beppe Grillo ose me Silvio Berlusconin, Bersani e refuzoi para zgjedhjeve. Edhe në jetën private dallohen Bersani e Berlusconi. Bersani është i martuar që prej 30 vjetësh me të njëjtën grua, në një kohë kur tjetri ka pas vetes një beteje për ndarjen nga bashkëshortja dhe një jetë private që del në media. Shpesh Bersani heq në publik xhaketën dhe përvesh mëngët, sikur kërkon të demonstrojë gatishmëri për t’iu përveshur punës.

ITALI

Pas votës,

paraliza...

Fitimtari i vërtetë i këtyre zgjedhjeve është megjithatë ish-humoristi Beppe Grillo, i cili me lëvizjen e tij të protestës Pesë Yjet, arriti të marrë 25 për qind të votave. Opinoni për Grillon dhe lëvizjen e tij është i ndarë: përkrahës vijnë kryesisht nga radhët e të rinjve. Grillo ka përjashtuar sidoqoftë paraprakisht aleanca të mundshme me partitë e etabluara. Kështu qeverisja në Itali e madje edhe krijimi i një qeverie duket se do të jenë të vështira


bota • E mërkurë 27 shkurt 2013

»

15

Largim i eklipsuar

M

es Romës dhe Rios duket se po nis një marrëdhënie e re. Për herë të parë në historinë e Kishës Katolike, ekziston mundësia që një brazilian të ngjitet në fronin e Papës. Në debatin për pasuesin e Papa Benediktit të XVI, pasqyrohet në të njëjtën kohë dëshira e zjarrtë për modernizim dhe fillim të ri në vendin më të madh katolik të globit. “Ne jemi Papë” - me shumë dëshirë amerikano-jugorët do ta përshëndesnin me këto fjalë Papën e ri në Ditën Ndërkombëtare të Rinisë në Rio de Janeiro. Që tani është e sigurt se udhëtimi i parë apostolik jashtë vendit, do ta çojë kreun e Kishës në metropolin brazilian, ku nga 23 deri në 28 korrik pritet të mblidhen rreth 2 milionë besimtarë. A është pra Zoti një brazilian, siç sugjeronte dhjetë vjet më parë regjisori i famshëm Carlos Diegues? Titulli i filmit duket se shpreh dëshirën e zjarrtë të shumë brazilianëve. Qoftë në Konferencën Ipeshkvnore Braziliane, qoftë në zyrën presidenciale, po shtohet dëshira për një “latin” në Fronin e Shenjtë. “Kisha nuk duhet të drejtohet më nga një evropian”, bëri të qartë kryetari i Konferencës Ipeshkvnore Braziliane, Raymundo Damasceno Assis në të përditshmen braziliane “O Globo”. “Përse Shpirti i Shenjtë të mos shfaqet tek një prijës nga një tjetër kontinent?”,- është shprehur Assis. Të këtij mendimi janë edhe njerëzit në kryeqytetin Brazilia. “Do të ishte bukur nëse Papa i ri do të ishte brazilian”, deklaroi shefi i zyrës presidenciale Gilberto Carvalho, pak kohë më parë për shtypin brazilian. “Cili vend nuk do ta shihte me dëshirë një shtetas të tij në një post kaq të rëndësishëm?”, pyeste Carvalho, një katolik i bindur. Vetëbesimi nuk mungon në vendin ambicioz në ekspansion industrial. Dita Ndërkombëtare e Rinisë, Kampionati Botëror i Futbollit dhe Olimpiada - përse të mos kurorëzohej me zgjedhjen e një braziliani Papë maratona e aktiviteteve të rëndësishme që zhvillohen së shpejti në Brazil? “Kishën latino-amerikane dhe veçanërisht Kishën braziliane e kam përjetuar gjithnjë si shumë të sigurt në vetvete”, konfirmon Pirmin Spiegel, drejtor ekzekutiv në organizatën humanitare ipeshkvnore, Misereor. Konferencat e mëdha të ipeshkvijve në Amerikën Latine, në Medellin, në Puebla, kanë venë respektivisht thekset e veta. Spiegel, i cili ka jetuar 15 vjet si misionar në Brazil, dëshiron gjithashtu një Papë joevropian. “Do të ishte me siguri një sinjal i rëndësishëm nëse Papa i ardhshëm do të vinte nga jugu”, mendon ai. Shumë partnerë në projekte dëshirojnë një latino-amerikan, që e njeh realitetin e kontinentit. Po të merren parasysh vetëm shifrat, mundësia që nga konklava të dalë një Papë brazilian, është e vogël. Nga

Z

DEBATI

Në kërkim të

Papës...

A është pra Zoti një brazilian, siç sugjeronte dhjetë vjet më parë regjisori i famshëm Carlos Diegues? Titulli i filmit duket se shpreh dëshirën e zjarrtë të shumë brazilianëve. Qoftë në Konferencën Ipeshkvnore Braziliane, qoftë në zyrën presidenciale, po shtohet dëshira për një “latin” në Fronin e Shenjtë 117 kardinalët me të drejtë vote, vetëm pesë vijnë nga Brazili megjithëse atje jetojnë rreth 125 milionë katolikë. SHBA me rreth 70 milionë katolikë, ndër të cilët shumë imigrantë latino-amerikanë, kanë 11 kardinalë. Shumica dërrmuese e kardinalëve, 61 syresh, vijnë nga Evropa. Megjithatë, një brazilian, arqipeshkvi i Sao Paulos, Odilo Pedro Scherer, është një ndër pesë të favorizuarit e konklavës. 65-vjeçari vjen nga një familje imigrantësh gjermanë dhe në 2001 u emërua nga Papa Gjon Pali si ndihmës-ipeshkv në metropolin Sao Paulo. Në atdheun e tij Brazil, Scherer konsiderohet si konservator që lufton kundër dobësimit të vlerave dhe kundër lidhjeve brenda së njëjtës gjini. Ndërsa në Romë ai gëzon reputacionin e një njeriu të moderuar dhe të hapur. 1,5 milionë vetë morën pjesë në Marshin për Jezusin në Sao Paulo 26maj, 2005. Konkurrencë për Kishën Katolike - lëvizjet pentekostale kanë gjithnjë e më shumë përkrahës. Pas dëshirës së zjarrtë për një Papë brazilian fshihet në të vërtetë distanca e madhe e shumë katolikëve brazilianë me Benediktin. “Kuria në Romë jeton në një botë krejt tjetër”, mendon at João de Deus de Carvalho Leal, i ftuar në një aktivitet në Gjermani. “Vetëm besimi na bashkon,

por ndryshe nuk kemi asnjë mall për Benediktin”, shtoi ai. Për priftin nga qyteti i vogël Oeiras në shtetin federal Piaui, fjala e Zotit dhe luftimi i varfërisë duhet të ecin krah për krah. Kujdesi për shpirtin dhe puna sociale janë puna e tij e përditshme në një nga rajonet më të varfra të Brazilit. “Besimi katolik nuk duhet të jetë një grumbull parimesh dhe dogmash”, bën të qartë Joao de Deus. Distancimi i shumë brazilianëve nga Kisha Katolike bëhet i qartë edhe në statistika. Sipas të dhënave të Zyrës braziliane të Statistikave, përqindja e katolikëve në popullsinë braziliane është ulur nga 74 në 64 për qind në vitet 2000 deri 2010. Kishat protestante dhe lëvizjet pentekostale e kanë shtuar pjesën e tyre në të njëjtën periudhë kohore nga 15 në 22 për qind. Jo vetëm në Evropë, por edhe në Amerikën Latine nevoja për reforma duket se është e madhe. Shumë bashkësi të bazës shpresojnë tashmë për një rigjallërim të teologjisë së çlirimit, e cila gjatë dy periudhave të fundit papnore është lënë shumë pas dore. Shefi i Misereor, Spiegel, është i bindur: “Për sa kohë njerëzit do të jetojnë në mungesë dinjiteti dhe përjashtim, teologjia e çlirimit do të vazhdojë të jetë aktuale edhe nëse merr një tjetër emër”.

ërat për skandal po shoqërojnë ditët e fundit të Papa Benediktit në post dhe përgatitjet për të zgjedhur pasuesin e tij. Në një nga veprimet e tij të fundit si kreu i kishës katolike, Papa Benedikti ndryshoi Kushtetutën e Vatikanit, duke eleminuar periudhën pritëse prej 15 ditësh para se kardinalët të fillojnë takimin për zgjdhjen e papës së ri. Por ndryshimi erdhi në të njëjtën ditë kur papa pranoi dorëheqjen e klerikut më të lartë të Britanisë. Kardinali Keith O’Brien paraqiti dorëheqjen pas akuzave nga tre priftërinj dhe një ish-prift për sjellje të papërshtatshme në vitet 1980. Vatikani konfirmoi dje dorëheqjen e klerikut. Një zëdhënës tha se Papa Benedikti e pranoi dorëheqjen e tij. BBC-ja njoftoi se dorëheqja e kardinalit skocez e lë Britaninë pa përfaqësues në mbledhjen e fshehtë të kardinalëve që do të zgjedhin papën e ri. Kardinali O’Brien kishte në plan të dilte në pension muajin e ardhshëm. Vatikani ka kritikuar medien se po bën atë që e quan trysni shpifëse ndaj kardinalëve përpara zgjedhjes së papës së ri. Zyra e sekretarit të shtetit të Vatikanit tha sot se “përhapja e lajmeve shpesh të paverifikueshme ose krejtësisht të rreme” është “për të ardhur keq” dhe shkakton dëme serioze ndaj njerëzve dhe institucioneve. Gazetat italiane kohët e fundit kanë publikuar raporte me burime të pakonfirmuara mbi një dosje sekrete të përgatitur për papën që është e lidhur me skandalin vitit 2012 mbi dokumentet e dala në shtyp të Vatikanit. Papa Benedikti këtë muaj njoftoi dorëheqjen për arsye shëndetësore. Ai është papa i parë në qindra vjet që jep dorëheqjen. Sipas rregullave të tanishme, kardinalët që zgjedhin Papën duhet të mblidhen më 15 mars, pikërisht 15 ditë pasi Papa Benedikti zyrtarisht largohet nga posti.


16

«

Kulturë

E mërkurë 27 shkurt 2013 •

Koncert xhaz në Akademinë e Arteve Në datën 28 shkurt, në Universitetin e Arteve, Tiranë katër instrumentistë bashkohen për të sjellë një koncert jazz-i me pjesët më të spikatura në zhanrin e kësaj muzike që përfshijnë jazz-in e krijuar që nga 1935-a e deri në ditët e sotme. Sokol Sejdo (Saxophone Tenor), Erjon Medha (Elektrik Guitare), Visar Kuqi (Kontrabass&Elektrik Bass) dhe Emiljano Dhimo (Drums Set) do të performojnë për publikun disa nga pjesët që kanë bërë historinë në këtë zhanër muzikor. Vlen të përmenden këtu e famshmja këngë “Autumn leaves”, “Cold Duck Time”, “Mercy-Mercy-Mercy” apo “Sweet Georgia Brown”. Kuarteti kërkon të sjellë një frymë profesionalizmi dhe disipline artistike, duke e konsideruar muzikën jazz si një të gjuhë të shprehur, nëpërmjet repertorit të larmishëm ku spikasin ritmet Baladë, Swing, Latin jazz dhe Fanky. Ky qëllim duket se ka bashkuar katër instrumentistë të spikatur në këtë gjini muzikore. Kuarteti vjen si ide e Sokol Sejdos, i cili dy vite më parë ishte drejtor artistik i një tjetër koncerti recital me Jazz dhe Saksofon. Sokol Sejdo ka bërë master në Konservatorin Giusepe

Verdi në Milano. Ai është kompozitori i të parit album për saksofon, publikuar gjatë vitit 2002, ndërsa njihet për interpretimet e tij në jazz, funk, rock, pop dhe muzikë ballkanike. Në krah të tij qëndrojnë kistaristi Erjon Medha, i trajnuar për muzikën Jazz në grupin ”Dormundt Big Band” nga Gjermania dhe Emiljano Dhimo, i cili ka mbaruar në Berkley të Kalifornisë dhe ka ende të freskët pjesëmarrnen e tij në vitin 2011 në festivalin “Le Açroche Angers” në Francë dhe në të njëjtin vit edhe në Eurosong. Muzikanti i katërt vjen nga Kosova dhe është një nga instrumentistët më të njohur. Visar Kuqi pas studimeve në Gjermani ushtron profesionin e tij si koncertmaestër në orkestrën filarmonike të Kosovës dhe është themelues i kuartetit të xhazit OM, por edhe kompozitor. Ai është pjesëmarrës në tre festivale jazz-i. Koncerti me pjesët më të njohura dhe më të bukura jazz vjen si akumulim shumëvjeçar pune, ballafaqimesh, studimesh mbi literaturën jazz nga instrumentistët, të cilët ndër vite kanë lëvruar këtë zhanër në të gjitha ngjarjet e rëndësishme muzikore.

Rugova i ri F

ëmijëria dhe rinia e Ibrahim Rugovës Rugova, duke shtuar se Ibra, siç e quan ai, edhe prezantohet në një libër të shkruar kur shkonte në piknik, apo për të zënë peshq nga i afërmi i ish-presidentit, Rrustem e për t’u freskuar në lumin e Istogut, merrte Rugova. Në të ai shpalos detaje rreth ndonjë libër me vete. Madje ai shton se edhe kur shkollimit, kohës kur Rugova filloi të kujdeseshin për tufat e bagëtive, Ibra shkonte shkruajë poezitë e para, studimeve, gjithnjë me libër në dorë. Dashuria për librin e shpërthimin e tij në letrat shqipe, e shumëçka kishte nxitur Rugovën që të ikte nga bjeshkët tjetër. Të gjithë e njohin kontributin dhe aktiv- e Rugovës, ku kujdesej për tufën e lopëve, dhe itetin politik të ish-Presidentit të Kosovës, Ibra- të shkonte në Prishtinë, ku ishte regjistruar në him Rugova, sa ka qenë në krye të vendit dhe Shkollën e Mesme Normale. “Por, në shtatorin e atij viti, mbase një apo dy sa ka qenë kryetar i Lidhjes Demokratike të Kosovës, prej viteve nëntëdhjetë e këndej. Por, pak ditë me vonesë Ibra u kthye në Istog, sepse në vinjerëz e njohin fëmijërinë dhe rininë e tij. Si u tin shkollor 1962/63 pushteti atëherë kishte venshkollua ai, kur filloi të shkruajë poezitë e para, dosur të hapte dy paralele të Normales së Pejës cilat ishin raportet e tij me nxënësit tjerë, a ishte në Istog. Njëra paralele ishte vetëm me nxënës shedhe si fëmijë i mbyllur në vetvete apo ishte i qiptarë, e tjetra e përzier, serbë e shqiptar bashkë. hareshëm, cilët ishin shkrimtarët e preferuar Nxënësit që vinin nga fshatrat më të largëta e që të tij? Këtyre pyetjeve Rrustem Rugova u jep i konsideronin se njihnin më pak gjuhën serbokpërgjigje në librin e tij “Kujtime nga fëmijëria roate, i vunë në atë klasën shqipe, ne nxënësve dhe rinia e Ibrahim Rugovës”, i botuar para disa që kishim mbaruar klasën e tetë fillore në Istog na ditësh nga shtëpia botuese “Filozofia urbane”. vunë në klasën e përzier. Mësonim aty, për hir të serbëve, gati të gjitha lëndët serLibri është botuar në formatin bokroatisht, pos lëndës së gjuhës elektronik dhe mund të lexohet “Gjithnjë ka pasur dhe letërsisë shqipe!”, tregon Runë platformën www.librariaelek- sukses me të gjitha gova. Por, edhe në atë klasë të tronike.com, ku krahas këtij libri, përzier me serbë e malazez, Ibra lexuesit mund të gjejnë online pesëshe. Mësuesit apo të shkarkojnë edhe libra të dhe arsimtarët tanë ishte nxënësi më i mirë. Madje, më ishte se edhe nxënësit serbë tjerë të autorëve të ndryshëm. e zgjidhnin kryetar iqëmiri të thuash mësonin në gjuhën e Duke folur për kohën në shkollën tyre amtare. fillore, autori shkruan se Rugova klase, e zgjidhnin “Më kujtohet një herë reagimi menjëherë dallohej që nga klasa udhëheqës të grupit i profesorit të gjuhës serboke parë e fillores me pedanterinë roate, Ratkoviqit, i cili sikur u e tij në kryerjen e detyrave, në letrar të shkollës, tha dy-tre nxënësve serbë, që lëndën e bukurshkrimit, në lexi- posa aty nga fillimi dukej se ishin pak më të mirë min dhe mësimin e vjershave. se të tjerët, se duhet t’u vinte “Gjithnjë ka pasur sukses me të i klasës së pestë të marre që disa nxënës shqiptarë gjitha pesëshe. Mësuesit dhe ar- fillores ai nisi të ishin më të mirë se ata, edhe në simtarët tanë e zgjidhnin kryetar gjuhën e tyre amtare”, shton ai. klase, e zgjidhnin udhëheqës të shkruajë poezitë e grupit letrar të shkollës, posa aty para. Arsimtarët ato Rugova shkruan se në atë kohë, në mungesë të letërsisë shqipe, nga fillimi i klasës së pestë të fil- poezi na i dërgonin lexonin letërsinë ruse, Tolstojin, lores ai nisi të shkruajë poezitë e para. Arsimtarët ato poezi na me postë atëherë në Dostojevskin, Pushkinin e Jeseninin, ndërsa më vonë tregon i dërgonin me postë atëherë në “Rilindja” dhe “Piose pati filluar të depërtojë edhe “Rilindja” dhe “Pionieri”. Botoletërsia e perëndimorëve, të cilës, heshin grup autorësh, apo edhe nieri”. Botoheshin siç thotë ai, Ibra nuk iu nda kurrë. të veçanta”, shkruan ai. Rugova grup autorësh, apo Kur flet për shijet e veshjes së Ruevokon kujtimin e punëtorit të govës, autori thotë se e ka pasur bibliotekës së qytetit, Selman edhe të veçanta” adet që vazhdimisht të vishej me Bujupi, i cili thoshte se lexuesi shije e ndonjëherë mbante edhe flokë të gjata. më i rregullt i bibliotekës së qytetit ishte Ibra. “Ne vërtet atëherë ishim të etshëm për “Nuk qëndronte atëherë i tërhequr, dilnim me shkollë, për libra. Ashtu si e ka thënë Ibrahim shokë edhe në ndonjë shëtitje. Më shumë kishte Rugova në librin publicistik, “Çështja e Kosovës” dëshirë të fliste për mendimtarët dhe shkrimtarët dhe një intervistë me të huajt, ndeshjen e parë e mëdhenj botërorë”, shkruan Rrustem Rugova. me libra Ibra e ka pasur në dhomën e fjetjes së Në këtë libër, midis tjerash, autori jep detaje edhe babait të tij, Ukës, nga i cili kishin mbetur ca li- mbi shpërthimet e para të Rugovës në letërsi, që bra, ndonjë edhe në gjuhën italiane, të cilën ai ndodh në fillim të viteve shtatëdhjetë, pastaj e kishte njohur, siç e kishte njohur pjesërisht flet për krijimin e qarkut letrar të Prishtinës, kondhe gjuhën gjermane dhe serbokroate. Ato libra tributin e tij si kryeredaktor i revistës studentore kanë ekzistuar deri vonë, por nuk e di se ku kanë “Bota e re” e deri te krijimi i Lidhjes Demokratike mbetur tash”, shkruan në librin e tij Rrustem të Kosovës dhe inkuadrimi i tij në politikë.


Kulturë

• E mërkurë 27 shkurt 2013

Ë

shtë një monument që do të përkujtojë krimet e diktaturës në vend e që është menduar të ngrihet në qendër të Tiranës. Monumenti do të quhet “Post Bllok” dhe do të vendoset në lulishten që ndodhet në kryqëzimin e bulevardit “Dëshmorët e Kombit” me rrugën “Ismail Qemali” përballë hotel “Rogner”. Nisma i takon Bashkisë së Tiranës, ndërsa projekt vendimi që pritet të miratohet në Këshillin Bashkiak synon që ky objekt të pasqyrojë persekutimin komunist. Sipas relacionit të projektit të Bashkisë, monumenti “bashkon në një instalacion tre objekte të ngarkuar me simbolika lokale dhe universal”. Karakteristikë e veçantë e këtij objekti është se të tre objektet janë autentikë dhe vijnë në formë “artifakti”, që do të thotë se mbartin në vetvete gjurmë të asaj kohe. Ndërhyrja artistike do të realizohet në një hapësirë urbane historike në hyrje të Bllokut, pikërisht në vendin ku Bunkeri është instaluar që prej kohës së diktaturës. Memoriali do të ndërtohet si një metaforë “e arkeologjisë së vuajtjes dhe dhimbjes”. Tre objektet që do të përbëjnë monumentin janë: një copë nga Muri i Berlinit, një bunker dhe dy shtylla nga galeria e minierës së burgut të Spaçit. “Muri i Berlinit është një copë e murit, dhuratë që i është bërë Bashkisë së Tiranës nga Bashkia e Berlinit. Shtyllat e galerisë janë marrë nga miniera e kampit famëkeq të Spaçit. Muri i Berlinit i njohur në të gjithë botën, është i mbushur me histori, që na kujtojnë ndarjen e botës komuniste nga pjesa tjetër e botës, luftën e ftohtë, izolimin si mjet sundimi, mungesën e komunikimit, tentativat për ta kaluar atë në kërkim të lirisë, vrasjet rrëzë tij dhe më në fund shembjen e tij”, thuhet në relacionin e projektit të Bashkisë. Bunkeri është zgjedhur për këtë projekt si një simbolikë veçanërisht shqiptare. Sipas projektit të Bashkisë, ai “evokon zbulimin e Shqipërisë, paranojat e diktaturës, mundin e njerëzve për t’i ndërtuar ato nëpër të

Janë 38 piktura në gjininë e peisazhit, portretit dhe natyrës së qetë që do të prezantohen sonte në një ekspozitë që çel në Tiranë piktori Pashkë Përvathi. Në ndryshim nga herët e tjera ku piktori është përfaqësuar gjithnjë me peizazhet e vjeshtës, në këtë ekspozitë do të ketë 10 portrete me gjendje dhe karaktere të ndryshëm. Preferencë mbeten përsëri ciganet për kolorin e tyre dhe nuancat harmonike të veshjeve plot ngjyrë. Mes tyre do të jenë të ekspozuara edhe 7 natyra të qeta me trëndafila, siç thotë artisti, “si për ta gëzuar ekspozitën”. Peizazhet janë gjithsej 20. “Tematika është e shtrirë”, shprehet piktori, ndërsa cilëson se mes tyre ka peisazhe nga Valbona, rrethinat e Tiranës, Vlora, por edhe nga Fushë Kosova, Gostivari, Cinque Terre dhe Roma. Kjo ekspozitë vlerësohet se është disi më e veçantë se herët e tjera në gjuhën artistike të të

»

17

Diversiteti kundër Homofobisë, më 17 maj festivali i dytë

Monumenti

“Postbllok” për diktaturën në qendër të Tiranës gjithë territorin e Shqipërisë, si fragmente të një piramide gjigande absurde”. Për projektin po punojnë artistët Fatos Lubonja dhe Ardian Isufi. Krahas këtij projekti Bashkia e Tiranës ka bërë pubilike vetëm disa ditë më parë edhe disa projekt- vendime të tjera, si: Emërtim rruge “Skënder Xhiku”, mirënjohje e qytetit Z. Haxhi Maqellara, mirënjohje e qytetit Z. Veli Rada, vendosje e bustit të Jeronim De Radës dhe vendosje busti e Sabri Godos. Busti i këtij të fundit, një ndër politikanëve më të njohur në Shqipëri, ish-deputetit të Kuvendit të Shqipërisë në dy legjislatura, shkrimtarit dhe skenaristit Sabri Godo, do të vendoset në lulishten përpara Parlamentit, ngjitur me shëtitoren “Murat Toptani” nga Akademia e Shkencave. Busti i figurës së mirënjohur të Rilindjes sonë Kombëtare, poetit dhe luftëtarit të çështjes kombëtare shqiptare, Jeronim De Rada, vepër e realizuar nga Odise Paskali do të vendoset në lulishten përpara Parlamentit, përballë rrugës “Jeronim De Rada”.

Koncepti i Përvathit

shprehurit, pasi nuk vjen si përsëritje e të kaluarës, por janë kërkuar mjete të reja artistike. Peisazhet e Valbonës janë ato që zënë vendin kryesor. “Duke e njohur tashmë më

shumë Valbonën mbasi është udhëtimi i katërt piktorik në atë pjesë të bukur dhe epike të Alpeve, jam përpjekur të zbuloj thelbin dhe magjinë e këtyre maleve të lartë të

eposit tonë. Mendoj se peisazhet e Valbonës janë arritje të pikturës time”, shprehet Përvathi. Peisazhet nga Italia (Cinque Terre dhe Romë) janë pjesë e një udhëtimi që artisti ka filluar në vendet përreth vendit tonë që i përkasin një ekspozite tjetër në të ardhmen. Por, siç pohon Përvathi, në këtë ekspozitë po ekspozon vetëm tre peisazhe sa për të dëshmuar këtë udhëtim që ka filluar. “Rrethinat e Tiranës, si: Petrela, Baldushku dhe Iba, janë të hedhura në telajot e mija gjatë vjeshtës që sapo kaloi. Edhe peisazhet nga Fushë Kosova dhe Gostivari janë impresione të udhëtimeve të mia në këto vende të bukura”, pohon Përvathi. Kjo ekspozitë bëhet në përvjetorin e 55-të të artistit, i cili ka gjetur kështu mënyrën për ta festuar me miqtë e vet artistë dhe artdashës.

E shënuar në kalendar si një ndër ditët më të rëndësishme për komunitetin LGBT në të gjithë botën, ajo sjell në kujtesë vendimin e Organizatës Botërore të Shëndetësisë, e cila në këtë datë hoqi homoseksualitetin nga lista e sëmundjeve dhe patologjive. Ky është viti i pestë që ambasada PINK/ LGBT Pro Shqipëri nis përgatitjet për Festivalin e Diversitetit, që organizohet më 17 maj 2013, Dita Ndërkombëtare kundër Homofobisë. “Festivali i Diversitetit 2013 është një ditë feste, informimi dhe ndërgjegjësimi publik mbi të drejtat e njeriut të komunitetit LGBT, duke dashur të sjellë në vëmendje se homofobia është një sëmundje që prek dhe dëmton të gjithë shoqërinë tonë. Vjet Festivali i Diversitetit shkaktoi protesta nga zv/ministri i Mbrojtjes, Ekrem Spahia, dhe disa grupe fetare ekstremiste”, thuhet në një njoftim të shoqatës së LGBT. Dita Ndëkombëtare kundër Homofobisë këtë vit ka si temë të saj qendrore homofobinë në internet, nën moton: “Lufto virusin e homofobisë në internet dhe në mediat sociale!” Edhe në Shqipëri, ashtu si në mjaft vende të tjera të botës, homofobia dhe intoleranca ndaj komunitetit LGBT janë të larta dhe mediet sociale e interneti, përpos vlerave të tyre pozitive, janë shndërruar në një mjedis bulizmi, dhune dhe diskriminimi ndaj personave LGBT, sidomos ndaj adoleshentëve dhe të rinjve. “Të rinjtë raportojnë tek ambasada PINK një serë rastesh kur janë sulmuar me tekste homofobike nga të njohur të ndryshëm apo ekspozuar në rrjete sociale, si Facebook. Në këtë të fundit raportohen shpesh edhe grupe urrejtje dhe diskriminimi, të cilat targetojnë direkt komunitetin LGBT”, shprehen përfaqësues të ambasadës Pink dhe LGBT, ndërsa shtojnë se “Ambasada PINK është duke punuar për të lobuar në forcimin e legjislacionit mbi fjalimet e urrejtjes dhe nxitjen e urrejtjes, përfshi edhe atë në mjetet e komunikimit kompjuterik dhe punon afër me komunitetin për t’i informuar ata mbi rreziqet që mund t’u kanosen nga aktiviteti i tyre në rrjet”.

Mes kujtëses e shpërfilljes

Fotografi dokumentare për Jugosllavinë socialiste në Kosovë ForumZFD ka shpallur ftesën për aplikim për aktivitetin “Atelieja Dokumentare e Fotografisë”, me temën “Skulpturat monumentale të Jugosllavisë Socialiste në Kosovë: Artefaktet midis kujtesës dhe shpërfilljes”. Atelieja është pjesë e hulumtimit artistik “Duke kujtuar të kaluarën në Kosovë: Kujtesa kulturore midis fakteve dhe fiksionit”, që do të realizohet nga forumZFD gjatë gjithë vitit 2013. Kjo atelie do të krijojë hapësirë për hulumtime fotografike të skulpturave monumentale në Kosovë nga koha e ish-Jugosllavisë socialiste. Hulumtimet do të bëhen përmes udhëtimeve, diskutimeve, teorive, intervistave dhe gjurmimeve arkivore. Atelieja udhëhiqet nga fotografi gjerman, Marc Schneider (Berlin), i cili ka dokumentuar mbi 500 monumente të ish-Jugosllavisë. Punën e tij e ka ekspozuar në Gjermani, Kroaci, Serbi, Maqedoni, Kosovë, Bosnjë e Hercegovinë, Itali dhe Japoni. Do të përzgjidhen maksimalisht dhjetë persona, të interesuar për fotografi dokumentare, kujtesë kulturore, monumente, histori, apo shkencë shoqërore. Punimit më të mirë do t’i ofrohet një grant i vogël. Gjuha e punës është anglishtja - me përkthim në shqip e serbisht, sipas nevojës. Atelieja organizohet në bashkëpunim me Qendrën Stacion, nga Prishtina. Ekspozita hapet më 6 mars 2013 në Qendrën për Art Bashkëkohor – Stacion, në Prishtinë.

Histori e unifikuar për Shqipërinë dhe Kosovën Pas Abetares, Gjuha Shqipe dhe Historia e Shqiptarëve, do të jenë tekstet e përbashkëta mes nxënësve të Shqipërisë dhe atyre të Kosovës. Ministritë e dy vendeve kanë ngritur grupet e ekspertëve, të cilët po punojnë për njehsimin e programeve. Gjuha e përdorur tek tekstet e përbashkët do të jetë shqipja standarde. Ndërsa teksti i Historisë së shqiptarëve, për kosovarët do të jetë lëndë më vete, pasi deri tani zhvillohet në orën e historisë së shteteve. Fakti që në vendin tonë aplikohet alterteksti dhe në Kosovë jo, për specialitete e Ministrisë së Arsimit nuk përbën pengesë, pasi sipas tyre njehsohen programet dhe jo librat. Ndërsa ekspertë të gjuhës shprehen skeptikë ndaj këtij procesi. Gjuhëtari Shezai Rrokaj ka deklaruar se mes Kosovës dhe Shqipërisë domosdoshmërish duhet të ketë unifikim të sistemeve arsimore, jo vetëm të programeve mësimore. Pavarësisht debateve dhe kundërshtive, ministritë e dy vendeve kanë nisur hartimin e programeve të njëjta mësimore për tekstet e gjuhës së klasës së dytë dhe asaj të tretë fillore, si dhe për historinë e shqiptarëve. Ky proces pritet të përfundojë pas një viti, ndërsa tekstet e unifikuar do të jenë gati për vitin e ri shkollor të 2014-ës.

Rikompozohen pjesërisht 5 figura shenjtorësh nga afresku i Onufrit Shkon në pesë numri i portreteve të rikompozuara nga copëzat e mbetura nga afresku i Onufrit që u dëmtua në fillim të këtij viti. Specialistët e Laboratorit të Konservimit pranë Institutit të Monumenteve të Kulturës po përpiqen që të rikompozojnë çdo thërrime qe ka mbetur nga afresku unikal i kishës së Shën Premtes në Vlash të Elbasanit. Për rikrijimin e figurave, aureolave dhe çdo gjëje tjetër, specialistët bazohen në fotografitë që fatmirësisht janë të vonshme, çka i bën që të njihen edhe në gjendjen që afresku kishte para dëmtimit.


« dossier

18 Këneta e Maliqit

E mërkurë 27 shkurt 2013 •

Ja akuzat që çuan drejt vdekjes 5 inxhinierët

Nga Albert Kotini

N

ë sesionin e parë shkencor të Ministrisë së Punëve të Brendshme, botuar me rastin e “25-vjetorit të Shqipërisë socialiste” në tetor të vitit 1969, faqe 46 shkruhet: “Nuk mjafton t’i bëjmë Shqipërisë vetëm luftë politike nga brenda dhe jashtë; duhet t’i bëjmë asaj edhe një luftë ekonomike, pse vetëm në këtë mënyrë qeveria shqiptare do të nënshtrohet para nesh.” Këto ishin disa nga tororistë që u dha Fulci krerëve të organizatës “tekniko-sabotatore” në selinë e misionit amerikan në Tiranë. Kjo, sipas AMPB-së, fondi i misioneve angloamerikane, dosja 1, më 10 korrik 1945. Po në ketë libër në faqe, 201 shkruhet: “Zbulimet e huaja me atë amerikanin në krye në korrik të vitit 1945 krijuan organizatën tekniko-sabotatore me ish-agjentët e Fulcit, si Kujtim Beqiri, Abdyl Sharra, Beqir Çela, Namik Xhelili etj. Kësaj organizate iu ngarkua si detyrë kryesore sabotimi i ekonomisë, duke përfituar nga postet që u ishin dhënë atyre për mungesë kuadrosh të përgatitura nga pushteti popullor. Për këtë qëllim ata orientuan që të ngriheshin grupe sabotatore kudo që punohej e ndërtohej, veçanërisht në minierat e Rubikut, Selenicës, Pogradecit, në Kuçovë, në tharjen e kënetës së Maliqit etj. Armiqtë sabotatorë u munduan që të zbatonin me përpikëri planet e padronëve të tyre për të dobësuar sa më shumë bazën ekonomike të pushtetit popullor. Kështu, p.sh., në tharjen e kënetës së Maliqit këta sabotatorë u cilësuan se nuk tregonin kujdes për ngritjen e kantierit të punëtorëve, trajtonin keq specialistët e rinj, bënin ndryshime të shpeshta në planet, në organizmin e brigadave të punës, harxhonin tepër materiale dhe atje ku nuk ishte e nevojshme i linin punëtorët në kushte jetese të vështira për t’i bërë të pakënaqur etj. Qëllimi final i tyre paskësh qenë që vepra të mos mbarohej kurrë. Kronologji e lavdisë, propaganda dhe realiteti. Në gazetën “Bashkimi”, dt. 24.8.1926, f. 7, është diçitura e një fotoje të madhe me titull: “Punimet për tharjen e Maliqit filluan e vazhdojnë me entuziazëm”. “Bashkimi”, dt. 19.6 1946, f 1 shkruan: “Nga puna e vullnetarëve në Maliq... në 5 ditët e fundit janë gërmuar 19. 796 m/3 dhe... flamurin e punës këto ditë e kanë pasur udhëtarët e Leskovikut e të Pojanit... Doli buletini i kantierit, “Maliqi”... Vullnetarëve u vijnë përditë ushqime dhe letra lavdërimi nga populli... Çdo ditë punonin mesatarisht 2600 punëtorë vullnetarë, ndërsa punëtorët me mëditje bënin edhe 3 orë punë vullnetare shtesë. Në kantier u ngritën dy barka të reja për punëtorët dhe një klub për edukimin e tyre...” Dëshmitarët që kanë shkuar vullnetarë në Maliq e dinë mirë se çfarë kanë vuajtur nga mungesa e ushqimit, mushkonjave dhe kushtet tmerrësisht të vështira në qëndrimin atje, vetëm për të ashtuquajturin titull sulmues. Euforia ndihet e pranishme deri në datën 20.7. 1946, kur në gazetën “Bashkimi” shkruhet: “Në kantierin e Maliqit erdhën 99 vullnetarë nga Vlora. Midis tyre shquhen edhe 30 gra. Populli i Kolonjës përveç vullnetarëve që ka dërguar në liqenin e Maliqit u ka dhuruar punëtorëve të këtij kantieri 61 krerë bagëti, 90 kg djathë, 40 kg gjizë dhe 15 kg gjalpë e kështu vazhdojnë ndihmat nga Pogradeci nga Vithkuqi, Bilishti, Leskoviku dhe nga tërë katundet e Korçës. Njerëzit ishin tepër të gëzuar.” Në gazetën “Bashkimi” dt. 20.7.1946 shkruhet: “Në Maliq filluan punimet për thellimin e sistemimin e kanalit... Ardhja

e njësiteve sulmuese i jep punës një vrull të ri. Këto ditë filluan punimet për mbylljen e shtratit të lumit Devoll... Grupi i teknikëve të Ministrisë së Punëve Botore është duke bërë studimin e kënetës për kanalin që do të ketë një gjatësi prej 2500 m dhe një gjerësi prej 35 m. Edhe në gurore punojnë 336 punëtorë me ritme të shpejta dhe me bazë garash, kudo ka një hov të ri. Midis të gjithë njerëzve që punojnë me entuziazëm dy sulmuesve i hiqen shenjat që nuk arrijnë të bëjnë punën e tyre. Nga 2350 punëtorë që punojnë në kanal deri mesatarisht 3 m3 gërmim e transportim dheu flamurin e ka mbajtur një skuadër nga grupi i Vlorës për 5 ditë.” Ngecja e punimeve dhe përdorimi politik i punëve të Maliqit Në gazetën “Bashkimi”, dt. 12. 9. 1946: “7500 punëtorë që punojnë në kantierin e Maliqit protestojnë energjikisht kundër padrejtësive që i bëhen vendit tonë...”. Bëhet fjalë për konferencën e Paqes në Paris. Në gazetën “Bashkimi”, dt. 19.9.1946 shkruhet: “Aksioni i Maliqit, aksion kombëtar dhe më i madhi në vendin tonë... Nga ura gjer në liqen janë 2400 m kanal, por punimet nuk po ecin me shpejtësi edhe se punojnë 130 punëtorë në ditë. Këto punime nuk parashikoheshin në planin e vjetër. Për tharjen e Maliqit është marrë projekti i inxhinierit Omodeus dhe me disa ndryshime të vogla e modifikime ka filluar puna po në bazë të atij projekti. Mirëpo gjatë punimeve dolën 50 mijë m3 shkëmb, që nuk ishin parashikuar në projektin e këtij inxhinieri, po kështu dolën edhe probleme të dorës së dytë, ku ishte menduar që ishte tokë e butë dhe do të gërmonte ekskavatori, kurse në fakt doli tokë e fortë, duke futur punëtorë të tjerë. Njëkohësisht në të tria guroret janë përgatitur nga muaji maj-shtator 12. 518 blloqe të mëdhenj, 1361 blloqe të skalitur, 14 970 gurë mbështetës për skarpatet me dimensione të mëdha etj...” * Kthesa e propagandës, sabotimi

Në gazetën “Bashkimi”, dt. 7.11.1946 shkruhet: “Një bandë sabotatorësh të punimeve në Maliq del nesër para gjyqit. Punimet janë sabotuar nga anëtarët e bandës që të mos thahesh këneta e Maliqit dhe duke u pjekur me çdo kusht që punimet të kushtonin më shumë, sesa kishte parashikuar pushteti. Kjo, me synim që të dëmtohesh buxheti i shtetit dhe të thyhet vullneti i vullnetarëve për punë. Banda e sabotatorëve, përbëhet nga inxhinier Abdyl Sharra, inxh. Kujtim Beqiri, Vasil Mano, italiani Scaturo Eugenio, Pandeli Zografi, të cilët kanë pasur lidhje me agjentë të huaj dhe me njerëz të misioneve të huaja në Shqipëri. Kanë marrë udhëzimet konkrete prej tyre dhe janë ndihmuar nga ana finan-

ciare dhe morale...” * Akuza publike. Gazeta “Bashkimi” dt. 13. 11. 1946 me titull të madh shkruan: “Planet e punimeve të Maliqit ishin studiuar mirë nga mr. Fultzi dhe nga agjentët e UNRRA-s deklaron kreu i banditëve sabotator inxh. Sharra. Ai pohon se: “Mr. Fultzi ishte një agjent spiunazhi që kishte ardhur për të shkatërruar dhe për të terrorizuar popullin tonë. Fulci thoshte se provokacionet greke, kurdiseshin nga anglo-amerikanët për qëllime imperialiste. Fulci më paguante 50 sterlina në muaj dhe më nxiste të sabotoja duke më kërcënuar. Vepra jonë kriminale është tradhtia më e madhe karshi popullit.” Po këtu, prokurori, këndon telegrame që vijnë nga punëtorët e Maliqit, nga tërë vendet e Shqipërisë, si edhe një deklaratë të 26 inxhinierëve dhe teknikëve që kërkojnë dënimin pa mëshirë të këtyre banditëve”. Në këto titra të mëdha mbushet gjysma e gazetës, me shpjegimin e akuzës dhe gjoja argumenteve, të cilat janë sa komedi aq edhe tragjedi në privatësinë e tyre. Pretenca e prokurorit kundër bandës së sabotatorëve të punimeve të Maliqit është në gazetën “Bashkimi” dt. 16.11.1946, ku akoma figuronte VF-LP. Në atë “pamflet” shkruhet: “Prokurori në emër të popullit kërkoi të dënohen me litar Abdyl Sharra dhe Kujtim Beqiri; me vdekje, Vasil Mano, Zyraka Mano, Eugenio Scaturo dhe Pandeli Zografi; me burgim të përjetshëm: Mario Guarrnieri; me 15 vjet burgim; Mihal Stratobërdha, Anastas Risto dhe Jani Vasili me 1 vit burgim kondicionel. Populli duartroket nxehtësisht pretencën e prokurorit”. Mbas kësaj jepet shpjegimi i tërë pretencës së prokurorit dhe “mirëpritja” nga populli... (kupto drejtë: dallimin midis dënimeve: me varje apo me vdekje). Vendimi në gazetën “Bashkimi” dt. 19.11. 1946 shpjegon: “Këshilli gjyqësor i gjykatës së Lartë Ushtarake, në emër të popullit dha vendimin: inxh. Abdyl Sharra dhe Kujtim Beqiri dënohen me ekzekutim në litar. Inxh. Vasil Mano, Zyraka Mano dhe Eugenio Scaturo me vdekje. Për të 5 të dënuarit me vdekje ekzekutimi do të behet në Maliq…”. Pastaj, jepej se si u zhvillua në “Kino-nacional” (“17 Nëntori” ky gjyq në tërë detajet e veta, të trupit gjykues, avokatëve dhe të pandehurve...”). Në arkivin e ministrisë së Punëve të Brendshme është vendimi i gjykatës së Lartë Ushtarake me nr. 17, i mbajtur më 18 nëntor 1946. Kryetar i gjyqit është nënkol. Gaqo Floqi dhe sekretar/ aspirant Thoma Rino. Shkurtimisht po përmendim: “Anëtarë të gjykatës janë Kapiten I. Veledin Zejneli dhe Kapiten I. Nexhat Hyseni, prokuror- Kapiten I. Nevzat Haznedari, të cilët më 18 nëntor 1946, ora 11 paradite, dhanë vendimin në sallën e Kinemasë “Nacional”. Në vendim janë 10 emra me të dhënat e tyre të shkurtra. Shkaku i dënimit është: për vepra sabotazhi në stil të gjerë dhe në mënyrë sistematike; vepra spiunazhi në favor të agjenteve të huaj dhe për sabotim të gjithanshëm në mbarë vendin deri në lidhje me monarko-fashistët grekë dhe reaksionin e jashtëm. Avokatët e tyre kanë qenë Burhan Rusi, Eftim Canco dhe Vasil Xhaja. Mbasi është bërë konstatimi i të gjithë “fajeve” të tyre të mbushura, dy faqe më tërë akuzat e mundshme për të gjithë ekonominë e vendit, të cilat janë dy faqe të daktilografuara, që për sot nuk dihen të shkruara në arsyen e tyre, pasi formojnë shprehje depresive dhe izolative e sistemit që po vlonte. Vendimi i tyre u realizua plotësisht, sipas ligjit nr. 21. dt. 15 dhjetor 1944 dhe ligjit nr. 41. dt. 14 janar 45…”

Po si është e vërteta? Nga libri i Mehmet Gjevorit “Shkolla Teknike e Tiranës, e Fulcit” , botuar në Prishtinë viti 2003, shikojmë disa të dhëna: “Harri Fulc jepte porosi: “Përpiqu ta bësh vendin tënd të denjë për të jetuar në të, e po qe nevoja të vdesësh për të”. Autori vijon, se: “Shpeshherë, kur shkonim katundeve, Fulci shtrohej këmbë kryq dhe pinte raki i hante në një pjatë të gjitha gjellët, bile edhe ëmbëlsirën ose kosin... Harri Fulci në atë shkollë mbolli me kujdes, si kopshtar i mirë, farën e dashurisë për Amerikën... Të gjithë habiteshin, sesa bukur e shpejtë e kishte mësuar ai gjuhën shqipe... I pëlqenin sidomos fjalët e urta të popullit dhe këto fjalë i përdorte shumë dendur e më vend etj., etj. Unë, – thotë Gjevori, - i kam kaluar plot 6 vjet në atë shkollë, (1927-1933) dhe kam pasur shumë shpesh takime me zotin Fulc, në shkollë, në fermë të madhe e të vogël, në reparte për punë praktike, në takime të përditshme në mbrëmje argëtimi etj, por asnjëherë nuk e kam parë duke pirë raki ose pije të tjera alkoolike, as duhan, kurse që të shprehet me fjalë të urta popullore shqipe, se kam pas dëgjuar kurrë, jo që nuk e kuptonte shqipen, por ndoshta kujdesej e ruhej shumë që të mos gabonte në shprehje të lira të mendimit në gjuhën tonë amëtave. Pastaj kurrë njëherë s’e ka hapur gojën për të “mbjellë” te ne, nxënësit farën e dashurisë për Amerikën. Kështu, Fulci, fliste rrallë e pak dhe gjithnjë duke na porositur që ta duam atdheun tonë, të punojmë për përparimin e tij, madje, nëse na paraqitet ndonjëherë nevoja, të mos të na dhimbet as jeta për vendin tonë... Meqenëse u zu në gojë çështja e ekzekutimit me varje të këtyre dy nxënësve të Fulcit (Shara dhe Beqiri), të cilët që të dy i kanë kryer studimet e larta në botën e jashtme dhe ishin inxhinierë të dalluar në Shqipëri, të më lejohet ta vazhdoj këtë digresion e të përmend se me këtë rast, duke qenë i burgosur, ish ministri i arsimit të Shqipërisë, prof. Mirash Ivanaj, e pranoi botërisht gabimin e vet që pati bërë, kur mbylli shkollën teknike të Fulcit më 1933, duke thënë: “Gabimi im i madh ishte mbyllja e shkollës teknike më 1933, me rastin e shtetëzimit të shkollave të huaja, kur rashë pa dashje në kurthin e huaj. Konstatova me sytë e mi, edukatën e shëndoshë patriotike, plot dinjitet e sjelljen burrërore të djemve të teknikës së Fulcit”. Përnjëmend shembulli i Fulcit në drejtim si edhe në punët teknike dhe praktike, ka pasur efekt të fuqishëm dhe edukativ te të gjithë ne, ish nxënësit e tij dhe është më se e vërtetë se të diplomuarit e tetë breznive (1926-1933), në udhëheqjen e Fulcit në jetën e tyre praktike, kudo që kanë shërbyer, janë treguar shembull punëtorësh profesionalë të gjithanshëm e të palodhshëm dhe u janë përveshur çdo detyre që u është ngarkuar dhe kanë arritur suksese të mëdha në profesione të ndryshme si agronomë, inxhinierë elektrikë, mekanikë, ndërtimtarë, gjeometra, ar-


dossier • E mërkurë 27 shkurt 2013

simtarë etj. Janë të regjistruar në këtë libër, mbi 18 martirë të shkollës teknike të Tiranës, midis të cilëve ata të kënetës së Maliqit, nën etiketën e sabotatorëve, të spiunëve, tradhtarëve e të çdo gjëje të pistë për të ndyrë emrin e tyre dinjitoz. Abdyl Sharra, 35 vjeç nga Vlora. Kryen shkollën teknike “Robert”, kolegjin e Stambollit e Fakultetin e Ndërtimtarisë në Romë. Punon në vende të ndryshme pune, kurse viti 1946 e gjen kryeinxhinier në tharjen e kënetës së Maliqit. Tre muaj pas largimit nga ajo detyrë arrestohet si armik i popullit, i akuzuar si iniciator kryesor për sabotime në stil të gjerë në ndërmarrje të mëdha, por edhe në ndërmarrjen e Maliqit, kur për të gjitha sabotimet udhëzohej nga misioni amerikan nëpërmjet Fulcit. Gjykimi, për gjoja tharjen e kënetës së Maliqit, filloi 5 ditë para largimit të misionit amerikan nga Shqipëria. Gjyqi duhej të shërbente për diskreditimin e Fulcit dhe për të shmangur ndikimin dhe prestigjin e shkollës teknike. “Versioni” i ngritur për arrestimin si armiku i popullit ishte nën akuzën “si iniciator kryesor i këtyre sabotimeve që udhëzohesh nga Fulci, të cilën e njihte që kur ishte nxënës i tij në shkollën teknike të Tiranës. Për çdo sabotim të kryer raportonte nëpërmjet Zyraka Manos etj”. Më 8 nëntor 1946, ora 9:30, ditë e premte në sallën e kinemasë 17 nëntori (ish-“Nacionalit”), me shumë të ftuar “të zgjedhur” në sallë, fillon gjykimi kundër 16 anëtarëve të “Grupit sabotator për tharjen e kënetës së Maliqit”. Ra dita e festës së madhe, 5-vjetori i themelimit të Partisë kërkonte një të tillë kurban, ç’ka ishte fillimi i një tradite që pastaj do të vazhdonte gjatë... E vulgus vul decipi (vulgut i pëlqen të gënjejë), ndaj altoparlantët me gjithë fuqitë e tyre po i mbushnin mendjen atij “grumbulli” se ishte kryer një “krim i madh”, ndaj do të zbatohej një drejtësi edhe më e madhe. Pra, në këtë gjykim që filloi 5 ditë pas largimit të misionit amerikan nga Shqipëria, kishte dy të varur në litar, Abdyl Sharra dhe Kujtim Beqiri dhe 5 të pushkatuar, duke i paditur si “krimi i madh”. Ata të dy u ekzekutuan pse kishin qenë të shkollës teknike të Tiranës, të cilët ishin arrestuar, gjithashtu, për këto dy arsye: 1) vinin nga familjet nacionaliste të Vlorës, prandaj duheshin trajtuar si armiq të klasës; 2) gjyqi, duhet të shërbente edhe për të shmangur ndikimin e prestigjit amerikan të shkollës teknike... Njëkohësisht Abdyl Sharra ishte vëllai i Omer Sharrës, ish-profesor në shkollën teknike të Tiranës, ose siç e quante populli qysh nga themeli i saj, shkollën e Fulcit. Kujtim Beqiri, 30 vjeç, nga Velça e Vlorës. I ati ishte pjesëmarrës aktiv në ngritjen e flamurit më 1912, si edhe në Luftën e Vlorës më 1920, shkollën teknike, (degën e elektricitetit) e kryen më 1933. Më 1940 përfundon me medalje të artë të inxhinierisë civile në universitetin e Vjenës. Punon në Peshkopi, në Prizren, në Vlorë etj. Në korrik të vitit të 1946, dërgohet drejtor

në punimet e liqenit të Maliqit, pas tre muajsh arrestohet bashkë me Mitrush Përmetin e Pandeli Zografin (që të dy të diplomuar të shkollës teknike të Tiranës). Në gjyq të gjitha punimet e tij u quajtën vepra sabotimi. Më 19. nëntor 1946 u dha vendimi i gjykatës që dënonte Kujtim Beqirin me varje në litar. Më 22 nëntor do të kryhej ekzekutimi nën kujdesjen e vetë prokurorit, Nevzat Haznedari. Ndërkaq, Kujtimi, hipi vetë në karrige e thirri: “Fajin tonë do ta tregojë historia. Të rrojë Shqipëria! Të rrojë flamuri!”. Thonë se Kujtimi e shtyu vetë karrigen e litari u zgjat deri në tokë, por prokuror Haznedari shpejtoi për ndrequr gabimin dhe e vari për së dyti. Kujtimi ka qenë në një gjeneratë me mua e Kamber Kazazin (në vitin 1993) - shkruan autori Mehmet Gjevori. Në universitetin e Vjenës, në hyrje të tij, çdo 50 vjet, varen me radhë, fotografitë studentit më të shkëlqyer nën mbishkrimin: “Yje të universitetit”. Gjer më 1975, kishte arritur më 21, numri i ekselencës, ndërsa më 1976 i 22-ti, qe studenti nga Shqiperia, Kujtim Beqiri (në atdheun e tij, atëherë kishte 30 vjet nën dhe). Në auditorin e madh të Vjenës, varur si yll në shkollë, ndërsa në vendin e tij, varur në litar për “tradhti”. Kur mbaroi shkëlqyeshëm në korrik të vitit 1940, i thanë që ta mbanin asistentprofesor në universitet. Ai nuk ndenji as të merrte doktoratën e veçantë, mes shkëlqimeve e të mirave që i hapte Europa. Kjo sepse vendi i tij kishte nevojë për njerëz të mësuar dhe i ati, Ali Beqiri, si patriot që ishte në krah të Ismail Qemalit për pavarësi në kuvendin e Labërisë në Beunë të Vlorës më 1920 dhe më parë kundër pushtuesve osmanë dhe italianë i njohur në rrethet demokratike e donte djalin të edukuar për t’i shërbyer vendit të tij. Ishte vetëm 30 vjeç, Kujtimi, kur iu dha detyra e rendë, por mbi të gjitha gjyqi i tmerrshëm dhe paradoksal i Maliqit. Më 1971 revista e ministrisë së Punëve të Brendshme Shqiptare “Në shërbim të popullit”, botonte foton e urës së Shkumbinit me fjalët himnizuese “vepër monumentale, që mbuloi lumi i Shkëmbimit, por s’u mund”. Gazetari i paparë me këtë shkrim që kishte bërë, nuk e dinte që këtë urë e kishte kryer personi i cilësuar “sabotues”, Kujtim Beqiri kur punonte si inxhinier në Ministrinë e Botores. Urën e kishte konstruktuar jo me beton, por me këmbë hekuri. Më parë kishte provuar guximshëm një tip ure “vetpërcjellëse”, e cila me gjysmën e lendes ndërtuese, do të mbante dyfishin e peshës. Në provën e saj me rryl druri, ku qe edhe Enver Hoxha kaluan 50 kv peshë. Pritej që ura, të mos thyhej, të harkonte 2.5 cm, por harkoi vetëm 1.8 cm. Enver Hoxha u detyrua t’i jepte dorën, por pas një viti ajo dorë firmosi edhe varjen e tij në litar. Kur u nis në Vjenë, ishte një nga nxënësit

me të preferuar të Fulcit, aq sa i kishte thënë: “T’i do të bëhesh Beniamin Franklini ynë.” Mirëpo në atdhe e pagëzuan si agjent i Fulcit dhe i UNRRA-s, ndërsa Fulci, i ardhur si përfaqësues i Amerikës, i shkruante departamentit të shtetit më 15 gusht: “Të bëhen rregullime kufiri në favor të Shqipërisë, që shumica e këtij minoriteti të gjerë shqiptar në Jugosllavi të përfshihet në atdheun e tij, edhe pse ishte e vështirë për shkak të politikës ekspansioniste jugosllave, që ka synuar të kontrollojë të gjithë Shqipërinë.” Kur shfletojmë procesin gjyqësor të publikuar në “Bashkimi” gjatë vitit 1946, vetëm për 4 muaj, lexon se në të nuk përfshihet e vërteta, por vetëm sharje të fryra nga tribuna, duartrokitje hipokrite nga salla dhe asnjë provë se gjoja ka sabotuar që nga uji i pijshëm e deri te mos shpërndarja e çizmeve prej llastiku, apo dezinfektime në fjetore… Punëtorët i kualifikonte keq për të ulur moralin e për t’i përçare… Dheu në kanal që nuk arnohej çdo 50 m e deri te eskalatori, që nuk u vu atje ku duhej, apo që i paskëshin hedhur shumë kripë gjellës për të dëmtuar punëtorët. Më e pavërteta akuzë ishte se “kishin simpati për Amerikën dhe nderim për Fulcin”. Pikërisht për të prerë këtë urë drejt perëndimit të gjithë urat dhe kanalet që kishin ndërtuar konkretisht në Shqipëri do të damkoseshin “sabotime”. Eugenio Saturo bëri pyetjen se nuk e kuptonte: Ç’po bëhet kështu? Kur i hutuar dëgjonte ato akuza në gjyq, të cilat nga gjuha e tij huaj nuk kuptonte asgjë se çfarë po ndodhte me të. E në ato ditë Enver Hoxha takonte miqtë e tij serbë në Pallatin e Brigadave, midis të cilëve mikun e mysafirin personal të mareshalit Tito Kujtim Beqiri në vitet 1941-1943, kishte shkuar si inxhinier të punonte në Kosovë, pasi në vendlindje nuk e pranoi ofertën fashiste, ose këmishën e zezë, ose në Kosovë ai zgjodhi Kosovën, por u largua menjëherë që kur e pa se kush ishte Jugosllavia e vitit 1944 dhe qëndrimin e tyre ndaj kosovarëve. Kronika e gjyqit shpjegon se si trupi gjykues kishte shtuar kërcënimet kur Zyrka (i quajtur edhe Zyraka) në gjyq vinte e krehur si për shëtitje, ndërsa Kujtim Beqiri (Shaqiri), dëgjonte i qetë me një “cinizëm të çuditshëm”. Në fund, ai nuk u lodh më të shpjegojë, kur u bind se do të mbyllej gjyqi. Një sigurims u thotë mënjanë që të pranonte akuzat. Mirëpo Kujtimi mendoi, kur gjyqi kishte nisur vetëm 4 ditë mbas arrestimit të tij i tha: “E di që nuk kam faj e do të më vrasin. Çdo gjë është e paracaktuar. Por, dua të vdes i pagjymtuar si njeri. Pastaj Kujtimi i tregoi këtij sigurimsit një të burgosur varur kokëposhtë mbi bajga të ndezura, se po mbytej

nga tymi dhe ia mbylli bisedën sigurimsit: “Pafajësinë time e sheh Perëndia dhe do ta thotë historia. Ju jeni pushtet kriminelësh! Ngrijeni kokën, - u foli Zyraka shokëve që shkonin në heshtje drejt ekzekutimit! Zoti lart na e sheh fytyrën e pafaj. Abdyl Sharra, thonë të pranishmit, kur iu afrua litarit, vështrimin e fundit e kishte humbur diku te natyra. Pas qetësisë, edhe pse nuk u varën menjëherë, dhe ligjet ndërkombëtare jepnin falje në këto raste, prokurori nga frika ia vari me vrap litarin më të sigurt”. Moral diktaturash. Dimitrovi në gjyqin e Lajpcigut u propagandua si heroi i botës komuniste, por nazizmi jo vetëm që nuk e vari apo e pushkatoi, por e la të llomotiste. Dimitrovi foli: “Unë mbroj nderin tim prej komunisti dhe prej revolucionari, prandaj çdo fjalë që them përpara gjyqit të Rajhut është, si të thuash, gjaku i gjakut tim, mish i mishit tim. Komunizmi ndërkombëtar lufton për ngadhënjimin e shumicës së klasës punëtore dhe të shtresave të gjera të fshatarëve të varfër, për instalimin e diktat-

»

19

urës së proletariatit në tërë botën, për krijimin e bashkimit botëror të republikave socialiste sovjetike, për zhdukjen e plotë të klasave dhe për realizimin e socializmit si etapë e parë shoqërisë komuniste. KOMINTERN-i, si partia komuniste e përbotshme nuk loz me kryengritjen dhe me revolucionin. Rrota e historisë ecën përpara drejt komunizmit të europës sovjetike, drejt bashkimit botëror të republikave sovjetike....” (Skena: policët e kapin Dimitrovin dhe e detyrojnë me forcë të ulet në bankën e të akuzuarve. Trupi gjykues vendosi që Dimitrovit t’i hiqet e drejta e fjalës). Marrë nga gazeta “Bashkimi” 13. 6.1946, f 3. Në analogji të këtij akti të përbotshëm janë dy gjyqe të këtij viti, të inskenuar në Maliq për sabotim, ndërsa në Rajh për djegie, por kurrsesi nuk dokumentohet asnjë formë antropogjene në krahasim me dënimet e marra. Zeheri dhe sheqeri i Maliqit Mbas ekzekutimit të sabotatorëve të grupit Abdyl Sharra, Kujtim Beqiri etj. vijuan grupet e tjera “sabotuese”, që fundosi tharja e asaj kënete të mallkuar. Them “të mallkuar” se njerëzit, kur e hanin atë sheqer, u kujtohej zeheri që solli në shumë njerëz ferri i vërtetë në ato vite. Ishte i njohur, më tepër se kushdo në Shqipëri, komandanti i atij kampi të Maliqit, Tasi Marko (i vëllai i Rita Markos), në vitet 1946-48 (aq sa ra edhe Koçi Xoxe) për bëmat e tij... Në maj të vitit 1947 për burgun e Tiranës, Islam Lleshi mban mend: “Kishte të dënuar lehtë, 5 muaj deri në 1 vit, të cilëve u jepnin punë të lehta në Breg të Lumit dhe ata ishin të kënaqur që dilnin në ajër të pastër... Drejtori i burgut, Thanas Bimo, përgatiti listën për t’i çuar në Maliq në qershor të vitit 1947, sepse mendoi që këta të moshuar do të ishin më të lirë atje, dhe se natyra do ti bënte më mirë dhe kështu i nisi... Grupi ynë i të rinjve nuk u dërgua prej drejtorit, sepse nuk donte të na e bënte këtë nder për ajër të pastër e të lirë në Maliq. Kjo për faktin se i kishim rrahur një spiun të tij. Kur u kthye grupi i vjetër i “kënaqur” nga ajrimi në Maliq dhe drejtori Bimo i pa se si ishin katandisur në kockë e lëkurë, atëherë i ra Ballit me dorë dhe tha: “Bobo s’i nuk i çova këta të rinjtë qafirë!”. Në takimet që bëheshin me familjet tona, dilnin e flisnin midis dy palëve larg njëri-tjetrit nga hekurat deri 1.5 m larg. Dy nga të burgosurit e Maliqit që kishin ardhur në burgun tonë, ishin Sami Koka dhe Ramazan Tabaku. Kur erdhën gratë e tyre për t’i takuar, ishim pothuajse të gjithë grupet që bisedonim, ndërsa bëhej zhurmë. Ramazan Tabakun e pyeste e shoqja: Si je me shëndet? Mirëpo Ramazani thoshte vetëm fjalën “bukë”… Kurse Sami Koka doli pa syze në takim. Mirëpo ishte tjetërsuar, aq shumë në fytyrë nga uria dhe vuajtjet në Maliq, saqë e shoqja në takim i thoshte: “Dua Sami Kokën!”. “Sami, - e pyeste, sepse nuk dëgjonte nga zhurma: - Si je, si janë fëmijët etj?!” Mbas 3-4 herë përsëritjesh, pyetje-përgjigjesh, Samiu kuptoi se e shoqja nuk e njihte dhe i tha i detyruar: “Ja, pra, unë jam Samiu. Dëgjuam të gjithë të burgosurit një ulërimë të gruas së Samiut dhe gati sa nuk i ra të fikët. Sami Koka ishte tjetërsuar. Të gjithë nga Këneta e Maliqit kishin ardhur të shpërfytyruar. Kjo ishte madheshtia e sheqerit të Maliqit.” Rekuiem për sabotimin e Maliqit Ndërsa të gjitha veprimet e post L. II. Botërore në Shqipëri, mund të klasifikohen si një sindromë më e madhe se një vend i vogël, si Shqipëria për rastin e kënetës së Maliqit dhe për disa raste të tjera mund të flasim për krime tipike. Kështu, nën emblemën e madhështisë dhe lajmeve kontradiktore që përcolli fronti bolshevik apo gjykimin e përparuar që solli kampi perëndimor, shumë nga të “rinjtë” e pushtetit enverian të luftës nuk dinin se ç’bënin, nuk mund të kuptonin se mëkati i tyre ishte shumë herë më i madh se vetë misioni i një lufte botërore, madje mund të vuloset se vetëdija e këtyre njerëzve të diktaturës pas lufte, ishte e ulët përkundrejt qoftë edhe infrastrukturës, sado të thjeshtë vendase. Nën patosin e sloganeve si “sovjetizimi”, “pushteti i popullit”, “emocionet bolshevike” si edhe euforia e vetë injorantit në atë kohë, mund të bëheshin veprime nga më të papërgjegjshmet, mund të krijohej pa frikë edhe vetë motivi i krimit, që do të sillte krimin e vërtetë kombëtar.


20

« Legalizimet dhe Korigjimi

E mërkurë 27 shkurt 2013 •

Legalizimet emrat që ndryshojnë Emri

Atësia

Mbiemri

Sipërfaqja e ndërtimit m2

Sip e parceles ndertimore per kalim pronesie m2

ISHTE FIQIRET MUHARREM SHIMA 190.2 425.4 BEHET FIQIRETE MUHARREM SHIMA 110.8 205 BEXHO SELMANAJ 67.4 376.8 ISHTE LESKO BEHET LESKO BEXHO SELMANAJ 67 238 IMERAJ 121.5 460.1 ISHTE HAXHI NEIM BEHET HAXHI NEIM YMERAJ 121.5 344 ISHTE ARBEN PELIVAN BARDHI 43 362 PELIVAN BARDHAJ 43 256 BEHET ARBEN ISHTE YLLI LESKO SELMANAJ 27.6 162.8 BEHET YLLI LESKO SELMANAJ 28 129 ISHTE ARJAN DUDUL DURAJ 122 270 BEHET ARJAN DUDUL DURAJ 122 190 MOLISHTARI 64.3 332.6 ISHTE RAMADAN SHABAN BEHET RAMADAN SHABAN MOLISHTARI 65 252 ISHTE FAIK ALI CAKO 76 370.8 BEHET FAIK ALI CAKA 87 340 ISHTE BARDHOSH LAME ALIAJ 96.4 467 ALIAJ 96.4 + 17 467 BEHET BARDHOSH LAME ISHTE AMDI EQEREM MANAJ 116.4 489.9 BEHET AMDI EQEREM MANAJ 116.4 400 ISHTE MALSED DALAN HASANAJ 32.1 499.3 BEHET MALSED DALAN HASANAJ 32.1 300 72.7 367.9 ISHTE QAMIL DEDE BEHET QAMIL DELILAJ 72.7 367.9 ISHTE JAKUP ALIU 74.4 499.2 BEHET JAKUP ALIU 74.4 499.2 ISHTE ABAS MUSTAFARAJ 93.4 500 MUSTAFARAJ 93.4 500 BEHET ABAS ISHTE SHABAN NAKUCI 74.2 336.6 BEHET KALAM NAKUCI 74.2 336.6 ISHTE DANE HOXHA 90.3 225.1 BEHET DANE HOXHA 90.3 225.1 89.3 465 ISHTE SELMAN TAFILI BEHET SELAMET TAFILI 89.3 465 ISHTE BAKI TOZAJ 91.1 469 BEHET GOLIK BAKI TARAJ 91.1 469 ISHTE SELAM JEMIN NUREDINI 122.6 500 BEHET SELAM, DINO EMIN SULEJMANI 122.6 500 ISHTE FERIKA SHYQYRI BRAHUSHI 91.9 395.8 BEHET REFIKA SHYQYRI BRAHUSHI 91.9 395.8 ISHTE KLEDJON SELAM HOXHAJ 31 446 REXHAJ 31 446 BEHET KLEDJON SELAM ISHTE KASEM PAZAIT XHANAJ 124.3 429.3 BEHET KASEM, ELTON “PAZAIT, KASEM” XHANAJ 124.3 429.3 ISHTE SHEMSI TAIP LLANAJ 103.5 500 BEHET SHEMSI, FERDINAND TAIP, SHEMSI LLANAJ, DHIMITRI 103.5 500 ISHTE VASILLAQ NAZIF CANAJ 149 404.4 BEHET VASILLAQ FIÇOR NAZIFCANE 149 404.4 ISHTE VANGJEL SERVET KROGJA 92.6 500 BEHET VANGJEL SERVET KAROQAJ 92.6 500 ISHTE AREDIN PELIVAN XHEZA 116 500 BEHET AREDIN PELIVAN XHEZO 116 300 ISHTE GEZIM NAZMI SHTINI 124.1 500.01 BEHET GEZIM NAZMI SHTINI 124.1 300.00 ISHTE HALIL BEQIR UKA 92.6 340.7 BEHET HALIL BEQIR UKA 109.7 332.1 ISHTE PETRIT,MUHARREM NEZIR, NEZIR JATA,JATA 140.4 572.0 JATA 140.4 500.0 BEHET PETRIT NEZIR ISHTE XHAVIT HAKI KUMANOVA 42.6 42.6 HAKI KUMANOVA 52.2 52.2 BEHET XHAVIT ISHTE SEIT KAMBER KASOLLARI 23.6 290.0 BEHET SEIT KAMBER KASOLLARI 80 300 ishte JANI MALO SADEDINI 198 495 behet JANIS MALO SADEDINI 198 584 ISHTE BARDHYL VEHIP BEJKO 51.5 51.5 BEHET BARDHYL+AGRON VEHIP+SHERIF BEJKO+BEQIRAJ 51.5 51.5 ISHTE MJAFTONI NEXHIP CORA 137.2 500 JORGO ÇAVO 137.2 500 BEHET FILIP ISHTE BAJRAM SELIM LEKA 140.5 310.5 BEHET PASHA BAJRAM LEKA 140.5 313.5 ISHTE PASHA BAJRAM LEKA 35.4 188.0 BEHET BAJRAM SELIM LEKA 35.4 188.0 ISHTE SABEDIN ISMAHIL HOXHA 65.4 451.9 BEHET SABEDIN, FLORENC ISMAHIL, SABEDIN HOXHAJ 65.4 451.9 ISHTE BUJAR FECOR METKAJ 123.5 324.7 BEHET BUJAR, FLORJAN FEÇOR, BUJAR METKAJ 123.5 324.7 ISHTE ALUSH AQIF HASANI 119 451 BEHET ALUSH, QAZIM AQ I F, E L M A S HASANI, NEBIU 119 451 ISHTE SHYQYRI ZYBE MUHAMETI 45.3 179.7 BEHET ZUBE SHYQYRI MUHAMETI 45.3 179.7 ISHTE NEKI TEMO HASANAJ 99 246.5

MYNYR TEMO HASANAJ 95.3 303 BEHET NEKI, MYNYR TEMO HASANAJ 195 500 ISHTE HANEME ALIKO TASIMI 111 313.5 BEHET HANEME ALIKO TASIMI 111 290 ISHTE NEIM JASHAR DERA 73.6 138.4 BEHET NAIM JASHAR DERA 73.6 138.4 SELMAN KURDINA 344 75.2 ISHTE NEZIR BEHET NEZIR SELMAN KURDINA 300 75.2 ISHTE SHPETIM YLLI CAFAJ 197.0 92.3 BEHET “SHPETIM HAVA” YLLI HAZBI “CAFAJ CAFAJ” 197.0 92.3 ISHTE “BARDHYL TEFIK” SADIK FESTIM “MEZINI BRAHO” 235.3 86.0 BEHET “BARDHYL TEFIK” “SADIKHAJRULLA” “MEZINI BRAHO” 235.3 86.0 ISHTE YSLLON GURTALI HOXHA 563 106.51 106.5 BEHET YLLSON GURTALI HOXHA 500 ISHTE NAIM DEMIR DEMIR 229.6 58.4 BEHET NAIM DEMIR KEQA 229.6 58.4 ISHTE DHIMITER ZEF MUSLIA 500.0 146.5 BEHET DHIMITER ZEF MUSLIA 300.0 146.5 ISHTE BESNIK,SKENDER MUHAMET,BESNIK MUSAJ 183 444 BEHET BESNIK,SKENDER MUHAMET,BESNIK MUSAJ 167 300 ISHTE GEZIM XHEVDET HYSA 131.1 486 XHEVDET HYSA 131.1 486 BEHET LUAN ISHTE ARBEN RAMADAN BALLA 400.2 163.7 BEHET ARBEN RAMADAN BALLA 300.0 163.7 Ishte OSMAN NEZIR KOLECI 500.0 110.0 Behet OSMAN NEZIR KOLECI 300.0 110.0 SHERIF PRISHTA 292.2 70.10 ISHTE SEIT BEHET SEIT SHERIF PRISHTA 380 72.40 ISHTE GEZIM HASAN BRAHIMI 120.72 341.2 BEHET GEZIM, DURIM HASAN BRAHIMI 120.72 341.2 HOXHAJ 70.16 336.1 ISHTE LEONORA QANI BEHET LEONORA RAMI HOXHA 70.16 336.1 ISHTE PETRIT RAMADAN HAXHIU 152.03 494 BEHET PETRIT RAMADAN HOXHAJ 152.03 494 ISHTE ENTON ZEKO KOLILA 121.86 240 BEHET ETNOR, ZEKO KOLILA 121.86 240 SHABAN ISHTE MIMOZA SHEME XHAFERLLARI 36 36 BEHET MIMOZA SHEME XHAFOLLARI 36 36 ISHTE MARIE MYNYR LLOI 101.3 417 MANUR LLOJI 101.3 417 BEHET MARIE ISHTE HIQMET KANAN SHARRA 24.52 189.6 BEHET HIQMET KANAN SHORRAJ 24.52 189.6 KAPAJ 105.5 284.7 ISHTE PERLAT HAKIM BEHET PERLAT HEKURAN KAPAJ 105.5 284.7 ISHTE DYLEJMAN FEHMI NELA 8/493 290 BEHET DYLEJMAN FEHMI NELA 8/493 300 ISHTE “DHURIM ILIRJAN” “KAPLLAN MAZE” “ISMAILATI ISMAILATI” 8/508 242.9 BEHET DHURIM KAPLLAN ISMAILATI 8/508 242.9 ISHTE SABRI SULO BRAÇAJ 251 86.7 BEHET SABRI KUDRET SULO SULO BRAÇAJ BRAÇAJ 251 86.7 ISHTE RUZHDI NASHIT HALILAJ 90.9 229.0 BEHET RRUZHDI, ALTIN NASHIT, RRUZHDI HALILAJ, HALILAJ 90.8 228.6 ISHTE MEXHIT SHABAN HYKA 83.3 247 BEHET NEXHIP SHABAN HYKA 83.3 247.0 ISHTE ABEDIN MUJO ZENUNI 109.8 500.4 MUJO,ABEDIN, BEHET ABEDIN, PERPARIM, ASTRIT 98.8 489.3 ABEDIN “ZENUNI, ZENUNI, ZENUNI” DUSHKU 108.0 307.4 ISHTE RAMAZAN HALIM BEHET RAMAZAN HALIM DUSHKU 108.0 266 ishte NEKI QAMIL 82.6 500 BEHET NEKI QAMIL 74 361 ishte MYRVETE XHELAL 112.8 326.7 BEHET MYRVETE, LEVEN XHELAL, LEVEN 134 326.7 ishte VELIDE RIZA 123.9 483.5 BEHET VELIDE RIZA 124 416 ISHTE YLMIE XHEMIL GUHACAJ 105.8 373.2 BEHET MUJO DERVISH GUHACAJ 105.8 373.2 ISHTE LEONARD QAMIL BARAMAJ 92.9 233.3 BEHET LEONARD MIRJAN “QAMIL QAMIL” “BARAMAJ BARAMAJ” 184.0 300.0 ISHTE ZGIURI PECI TESHO 87.7 400 BEHET ZGURI PECI TESHO 87.7 300 ISHTE ALEKSANDRA VASIL LOLI 145 311.8 BEHET ALEKSANDHROS+ELENI LOLI 145 311.8 VASIL+VANGJEL QAMIL MECKA 82.6 500 ishte NEKI BEHET NEKI QAMIL MECKA 74 361 ishte MYRVETE XHELAL MYRTAJ 112.8 326.7 BEHET MYRVETE, LEVEN XHELAL, LEVEN MYRTAJ, MYRTAJ 134 326.7

ishte VELIDE RIZA DULAJ 123.9 483.5 BEHET VELIDE RIZA DULAJ 124 416 BARAMAJ 92.9 233.3 ISHTE LEONARD QAMIL BEHET LEONARD MIRJAN “QAMIL QAMIL” “BARAMAJ BARAMAJ” 184.0 300.0 ISHTE ZGIURI PECI TESHO 87.7 400 BEHET ZGURI PECI TESHO 87.7 300 LOLI 145 311.8 ISHTE ALEKSANDRA VASIL BEHET ALEKSANDHROS+ELENI VASIL+VANGJEL LOLI 145 311.8 ishte HAXHI ARSHI SHEHU 126.5 384.5 behet HAXHI ARSHI SHEHU 32 32 GJECAN BRAHIMAJ 120.4 494.3 ISHTE AGIM BEHET AGIM GJEÇAN BRUHAMAJ 120.4 494.3 ISHTE TEFIK FARI ÇETA 311.2 50.4 BEHET “TEFIK NOVRUZ” “FARI TEFIK” ÇETA ÇETA 555.7 109 ISHTE “GEZIM ASQERI” “TEFIK TEFIK” ÇETA ÇETA 421.5 75.6 BEHET “GEZIM ASQERI” “TEFIK TEFIK” ÇETA ÇETA 666 108 ISHTE NURIE SHAQIR HOXHA 122.9 454.2 BEHET “MIGENA ALBANA” “SABRI SABRI” “HOXHA NOKA” 65.7 309.3 MUHARREM JAUPI 170.2 500 ISHTE BEQIR BEHET BEQIR MUHARREM JAUPI 170.2 300 ISHTE HYSEN MURAT DHIMO 132.0 495.7 BEHET HYSEN,VIKTOR MURAT,HYSEN DHIMO 132.0 300.0 ISHTE JAKUP XHEMIL AL! 143.3 405 BEHET JAKUP XHEMIL AL! 143.3 300 ISHTE RAMADAN SHUPE SULO 132.0 500 SULO 132.0 300 BEHET RAMADAN SHUPE ISHTE SOKOL RAMADAN SULO 136.0 500.0 BEHET SOKOL RAMADAN SULO 136.0 300.0 ISHTE QEBIR HAMIT AVDI 96.3 365.3 BEHET QEBIR HAMIT AVDI 96.3 388 ISHTE LLAMBI ANDREA GJIKA 118.0 500.0 BEHET LLAMBI ANDREA GJIKA 118.0 610.0 ISHTE HARUN SELMAN BEGU 133.8 502 BEHET HARUN SELMAN BEGU 133.8 300 ISHTE ANEIDA PELLUMB FATAJ 98.0 370.8 196.6 500.0 BEHET ANEIDA PELLUMB FATAJ ISHTE REXHEP FEJZI KORBI 130 500 BEHET REXHEP FEJZI KORBI 130 540 ISHTE FREDI PANDELI ZHUPA 250 140 BEHET FREDI PANDELI ZHUPA 250 140 ISHTE VULLNET XHAFERR SHTINI 123.0 446.5 BEHET VULLNET XHAFERR SHTINI 123.0 300 ISHTE ZYBI VAIT XHAMAQI 114.8 348.0 BEHET ZYBI,FLAMUR VEIT,ZYBI XHAMAQI 114.8 348.0 ISHTE HYSEN GANI HOXHA 115.3 295.5 BEHET HYSEN,BASHIKM GANI,HAKI HOXHA,ASLLANAJ 115.3 295.5 ISHTE ASTRIT IDRIZ KUKELI 85.0 480 KUKELI 85.0 300 BEHET ASTRIT IDRIZ ISHTE PERPARIM BEHARI DURO 64.0 421 BEHET PERPARIM BARI DURO 64.0 332.5 ISHTE PAJTIM EMIN ALIU 288 412.6 BEHET PAJTIM, KRENAR EMIN ALIU 288 412.6 KRISTO,PAVLLO EMIN PAPA ISHTE ENVER QANI ZERAJ 96 275 ISHTE NJAZI QANI ZERAJ 96 250 BEHET ENVER, NJAZI QANI ZERAJ 193 383 ISHTE QANI ET’HEM ZERAJ 63 165 ISHTE SERVET QANI ZERAJ 103 300 BEHET SERVET, AGIM QANI ZERAJ 195 351 ISHTE VULLNET XHAFERR SHTINI 123.0 446.5 BEHET VULLNET XHAFERR SHTINI 123.0 300 KAZAZI 174.7 469.7 ISHTE SHEFIK LATIF BEHET SHEFIK LATIF KAZAZI 174.7 300 SHEHU 230 500 ISHTE EDMOND AFEZ BEHET EDMOND AFEZ SHEHU 230 300 ISHTE PETRIT ISMAIL CARCANI 120.0 247.0 BEHET PETRIT ISMAIL CARCANI 120.0 300.0 ISHTE PETRIT ISMAIL CARCANI 88.7 500.0 BEHET PETRIT ISMAIL CARCANI 88.7 300.0 ISHTE AJSHE KASAM DOMI 115.0 349.0 BEHET AJSHE KASAM DOMI 115.0 300.8 ISHTE JULJAN GEZIM GEGOLLI 92 363 BEHET JULJAN, ALBERT GEZIM GEGOLLI 92 300 ISHTE RAMAZAN BEQIR BALLIU 135 365 BEHET RAMAZAN BEQIR BALLIU 135 300 ISHTE ASLLAN GANI MEMAJ 132 425 BEHET ARDIAN GANI MEMAJ 132 425 ISHTE ARJANIT SHEMSHO NANO 305.9 500 BEHET ARJANIT+VASIL


Legalizimet dhe Korigjimi • E mërkurë 27 shkurt 2013 SHEMSHO NANO 305.9 500 ISHTE ANDREA FUAT ABEDINI 93.7 789 BEHET ANDREA FUAT ABEDINI 93.7 500 SEDARAJ 239.7 600 ISHTE ILIRJAN JAUP BEHET ILIRJAN + JAUP JAUP + DAJLAN SEDARAJ 239.7 600 Ishte BEQIR BALI k.p Soc-ekonomik SHABAN SHEHI k.1 Banese ILJAZ DULA k.2 Banese FOTAQ PAPAZISI k.3 Banese PREND NDOCI k.4 Banese Behet BEQIR BALI k.p Soc-ekonomik SHABAN SHEHI k.1 Banese ILJAZ DULA k.2 Banese FOTAQ PAPAZISI k.3 Banese HENRICUS “VAN DER WALLE” k.4 Banese ISHTE SANIE RUSTEM SHTINI 52.0 126 RUSTEM SHTINI 71.0 115 BEHET SANIE ISHTE BESNIK MYRTEZA ÇUÇAJ 340 840 BEHET BESNIK MYRTEZA ÇUÇAJ 340 500 ISHTE KOCO PETRAQ GJILO 25.3 25.3 BEHET KOCO PETRAQ GJILO 17.0 21.0 REFAT CUKA 77 138 ISHTE SEJAT BEHET SEJAT REFAT CUKA 78.0 142.3 ISHTE REXHEP HAMZA TALLAMISHI 80 367 BEHET HEKURAN REXHEP TARLLAMISHI 79.4 300.0 ISHTE HAMZA REXHEP TALLAMISHI 118 257 HAMZA TARLLAMISHI 105.9 300.0 BEHET REXHEP ISHTE BUJAR KURTI ZEQOLLARI 72 162 BEHET BUJAR KURTI ZEQOLLARI 74.2 151.2 ISHTE “DASHURIE,DANIEL, DUKAGJIN, RRUZHDI ARBEN” DUKAGJIN,,,,,, “SHEHU,DAPI,DACI DACI,DACI” 160 500 BEHET DASHURIE,DANIEL DUKAGJIN,DUK AGJIN SHEHU,DAPI 143.4 500.0 ISHTE XHEMIL JAKUP ALI 177 500 BEHET XHEMIL JAKUP ALI 177 300 ISUFI 105 378 ISHTE MAZAR MUSA BEHET MAZAR MUSA ISUFI 105 300 ISHTE ASTRIT ISMAIL XHELILI 155.0 496.0 BEHET ASTRIT ISMAIL XHELILI 155.0 300.0 ISHTE ALEKS SHYQYRI BARKA 182 280 BEHET ALEKS + FATOS SHYQYRI BARKA 182 280 ISHTE ZYRAKO BEKTASH RESULI 91 500 BEHET ZYRAKO BEKTASH RESULI 91 300 ISHTE AGRON TEFIK KATIRAJ 228 478 KATIRAJ 228 300 BEHET AGRON TEFIK ISHTE ISMAIL NURI TOSKA 187 59 BEHET ISMAIL NURI TOSKA 300 117.5 ISHTE ILIR REMIZ ELMADHI 125.0 455 BEHET ILIR REMIZ ELMADHI 125.0 300 JAKUP DISHA 173 370 ISHTE SAMI BEHET SAMI JAKUP DISHA 173.0 300.0 ISHTE MYSLIM REMZI ELMADHI 121.0 499 BEHET MYSLIM REMIZ ELMADHI 121.0 300 ISHTE MYSLIM REMZI ELMADHI 89.0 433 BEHET MYSLIM REMIZ ELMADHI 89.0 300 ISHTE MUHAMET ELMAZ NANAJ 200.7 471.3 BEHET MUHAMET, SINAN ELMAS, MUHAMET NANAJ 200.7 471.3 ISHTE XHEVAHIR,ILIA SERAN,QAMIL KALOCI,DELILAJ 82.4 459.1 QAMIL DELILAJ 82.4 459.1 BEHET ILIA ISHTE SAZAN+HETEM NAFIZ+SAZAN KONDI 54 275 BEHET SAZAN+HATEM NAFIZ+SAZAN KONDI 54 474 ISHTE KARAFIL HEKURAN ÇAKAJ 127 500 BEHET KARAFIL HEKURAN ÇAKAJ 127 596 ISHTE DRITAN HEKURAN ÇAKAJ 113 500 113 641 BEHET DRITAN HEKURAN ÇAKAJ ISHTE PAJTIM DAHRI SULEJMANI 99 300 DAHRI SULEJMANI 99 500 BEHET PAJTIM ISHTE MUCO OSMAN BOCI 129 130 BEHET MUCO OSMAN BOCI 129 492.8 ISHTE SOTIR VANGJEL THANASI 190.6 326.1 BEHET SOTIR + VASIL VANGJEL THANASI 190.6 326.1 ISHTE STAVROS JANI PAPA 140 445 BEHET STAVROS+ODHISEA JANI+DHIMITER PAPA+ANANOSTI 140 445 ishte ABEDIN MUHAMET ATHEMI 84.4 bëhet ishte RAM KADRI HAJREDINAJ 116.1 bëhet NIKOÇI 140.1 ishte NEZIR UKE bëhet MULAJ 121.8 ishte GUXIM ALI bëhet HALIL ISMAILISUFAJ 118.7 ishte ISUF bëhet ishte FEHIM NAZMI SHAHINAJ 75.6 bëhet IDRIZ MUSTAVATAJ 71.2 ishte SAMI bëhet

300 300 300 197.6 300 300 164.2

ishte FATMIR HYSEN NIKOÇI 153.9 300 bëhet ishte PAL DELI BUSHGJOKA 79.3 200 bëhet MULGECI 97.8 300 ishte ARBEN ELEZ bëhet RAM ISMAILISUFAJ 125.66 359.19 ishte RAGIP bëhet SARAÇINI 24.1 24.1 ishte OSMAN SYL behet KATAROSHI 69 92 ishte LUMTURI REXHEP bëhet ISUF HYSENUKAJ 30.2 41.6 ishte SADRI bëhet SADRI ISUF HYSENUKAJ 34.16 34.16 ishte HYSNI IBRAHIM AHMETAJ 126.7 500 bëhet GJEÇI 56.6 226.5 ishte GEZIM UKE bëhet ishte SHKELQIM MUHAMET NEZAJ 141.9 300 bëhet MUHAMET NEZAJ 156.88 300 ishte NAIM bëhet BUÇPAPAJ 33.9 62.6 ishte BESNIK RAM bëhet BESNIK RAMË BUÇPAPAJ 33.35 33.35 ishte ISA MALE MUSTAFAJ 141.1 300 bëhet AHMET ISMAJL REXHAHMATAJ 104.3 69.6 ishte bëhet RAM BERISHA 47.13 86 ishte ILIR bëhet ILIR RAM BERISHA 47.84 47.84 ishte LUSH MARASH GJONPALI 82.96 298 bëhet Emërtimi i territorit: Shtesa informale në ndërtime të veçuara Ishte BINAK ZENEL OSMANAJ 15.9 15.9 bëhet Emërtimi i territorit: Shtesa informale në pallate Ishte PETRIT IBRAHIM MELLA 7.8 15.9 bëhet PETRIT IBRAHIM MELLA 8.07 8.07 LULJETA ALI MARXHEKA REXHEP COL HASANI Ishte LEONORA ELEZ HAJDARAJ 44.16 57.27 bëhet Ishte SKENDER HAXHI KATANA 17.6 29.2 bëhet ZEQIR SHPEND SHPENDI 18.51 18.51 SKËNDER HAXHI KATANA Ishte ALBANA ELEZ GJEÇI 32 40.7 bëhet Ishte AVNI RRUSTEM LATAJ 25.9 37 bëhet Ishte ARIF SHPEND HAKLAJ 25.9 37 bëhet Ishte AGIM BAJRAM HALILAJ 14.3 19.3 bëhet Ishte MUHARREM ZENUN MUSTAFA 26.22 43.26 bëhet ISHTE MUHARREM FASLLI ALUSHAJ 120 500 ALUSHAJ 120 500 BEHET MUHAMET FASLLI ISHTE KIMET SABRI KUTA 68.3 97.7 ARETI KRISTAQ MERTIRAJ LEONARD SOTIR NAQELLARI BEHET KIMET SABRI KUTA 85.2 91 ARETI KRISTAQ MERTIRAJ 79.5 79.5 LILJANA, ARJAN NEIM, MIHAL METAJ, GJERGJI 11.5 11.5 LEONARD SOTIR NAQELLARI 91 91 Ishte SALI FEJZI BICAKU 75.5 145.1 behet SALI FEJZI BIÇAKU 75.5 166

»

21

ISHTE ANDON VELÇO MERTIRI 107 292 BEHET ANDON VELÇO MERTIRI 107 304 ISHTE QAMIL BARJAM AGALLIU 116 500 BEHET QAMIL BARJAM AGALLIU 116 370 ISHTE VASILLAQ LEONIDHA NASAJ 263 412 LEONIDHA NASAJ 263 412 BEHET VASIL ISHTE YLLI HYSEN SINANI 143 500.0 BEHET YLLI HYSEN SINANI 145 300 ISHTE MEDIN,RAMADAN HAKANI,SUBI CANALIAJ,SHABANI 111 387 HAKANI CANALIAJ 111 387 BEHET MEDIN ISHTE QAZIM,ERALD QEMAL,QAZIM GREBESHI 136.0 500.0 BEHET QAZIM,ERALD,AMILANDO QEMAL, QAZIM,QAZIM GREBESHI 136.0 500.0 SALIASI 78 260 ISHTE RESMIE CAUSH BEHET RESMIE, PELLUMB CAUSH, HAXHI SALIASI 78 260 ISHTE LEMO YZEI LAMAJ 66 155 BEHET LEMO VEIS LAMAJ 66 155 BEDO,BARJAM M U ISHTE REFO,ARTAN RATAJ 69 420.3 BEHET REFO BEDO MURATAJ 69 300 ISHTE DALIP LATIF SKENDA 27 252 BEHET DALIP LATIF SKENDA 147 301 SERAFIN MELE 119.25 412.8 Ishte ILO Behet ILO SERAFIN MELE 92.3 90.1 Ishte AFERDITA FERIT SKENDERASI 40.2 37.83 Behet AFERDITA FERIT SKENDERASI 39.6 48.37 ishte MUSTAFA RAMIZ TOTO 217.3 500 behet MUSTAFA RAMIZ TOTO 217.3 500 ISHTE ANDON,BLEDAR, DORIAN DURIM DERVISHAJ 119 178 BEHET ANDON,BLERTI, DORJAN DURIM DERVISHAJ 119 178 200 ISHTE ASTRIT SHYQYRI HAJRO 37 BEHET SHYQYRI SADIK HAJRO 37 200 Ishte Gjovalin Ndue Rrolba 33.4 33.4 Behet Gjovalin Ndue Rrolba 33.4 94 Ishte SHKELQIM XHEMAL SADA k.p Banese KASTRIOT XHEVIT KOÇI k.1 Banese VJOLLCA QAZIM SESERI k.2 Banese MYZAFER XHEVIT ALIKAJ k.3 Banese AFERDITA MUÇO ZOTAJ k.4 Banese AFERDITA MUÇO ZOTAJ k.5 Banese Behet SHKELQIM XHEMAL SADA k.p Banese KASTRIOT XHEVIT KOÇI k.1 Banese GELANDA LATO SHKURTAJ k.2 Banese VJOLLCA QAZIM SESERI k.2 Banese MYZAFER XHEVIT ALIKAJ k.3 Banese AFERDITA MUÇO ZOTAJ k.4 Banese AFERDITA MUÇO ZOTAJ k.5 Banese Ishte SHAQIR NEXHIP LELAJ k.p Banese FATOS HALIL BEDAJ k.1 Banese TAJAR NEXHIP DEMAJ k.2 Banese FATOS SABRI PASHAJ k.3 Banese EDMOND CANAJ k.4 Banese BASHKIM ESTREF CANAJ k.5 Banese Behet SHAQIR NEXHIP LELAJ k.p Banese FATOS HALIL BEDAJ k.1 Banese TAJAR NEXHIP DEMAJ k.2 Banese FATOS SABRI PASHAJ k.3 Banese EDMOND FEJZO CANAJ k.4 Banese BASHKIM ESTREF ZERJA k.5 Banese Ishte BesimHashim Qerim Dema 105.84 551.09 Behet Hashim Qerim Dema 105.84 551.09 GENCI SELIM DALLADAKU 59.6 83.7 GENCI SELIM DALLADAKU 59.6 104


22

« speciale

Profil

në luftë

M

disa raste bombardimi qe aq i dendur, sa mund të shihje predhat dhe raketat që fluturonin mbi kokat e tua.” Dhe problemi qe se banorët detyrimisht duhej të vraponin nëpër kryqëzime, ku shënjoheshin nga snajperët që nuk bënin dallim mes civilëve dhe ushtarakëve. “Të gjendeshe në Sarajevë në atë kohë, qe shumë, shumë e rëndë. Kushdo që të ishe, ishe njësoj në kohë lufte.” I këputur nga pjesa tjetër e botës, për qytetin shpejt mbaruan ushqimet. “Kur binte shi, ne kërkonim për kërmij. Madje ne hëngrëm edhe bar të egër”, thotë Vladimir. Por kërmijtë qenë më të mirë, në rast se arrije t’i gjeje. “Ndershmërisht ju them se kërmijtë janë kujtimet më të rëndësishme të luftës, kujton ai. - Mjafton të ndieja xhelatinën në buzët e mia, ndjesinë e proteinës në bark. Çdo burim proteinash shijonte në mënyrë të pabesueshme. Ato qenë gjërat më të mira të mundshme. Kërmijtë shijojnë shumë, si mishi i derrit. Të këndshëm dhe ngjitës”. Para luftës Vladimiri mendonte se do të kalonte të gjithë jetën e tij në Sarajevë, po ndërsa lufta u zgjat, ai kuptoi se duhej të

A ishte Papa viktimë e një

komploti?

ë brendësi të Vatikanit shtohen gjithmonë e më shumë thashethemet dhe intrigat. Viti i fundit i drejtimit për N Papën Benedikti XVI ishte edhe më i hidhuri. A u përkul në fund ai përballë komploteve? Gianluigi Nuzzi, 44 vjeç, një gazetar pranë shërbimit sekret italian, publikoi librin “Vatileaks”, me dokumente sekrete, që dukej se rridhnin nga zyra e Papës. Dhe tradhtari i përkiste familjes së Papës. Ai ishte vetë mazhordomi i tij, Paolo Gabriele, 46 vjeç. Sekretari personal i Papës, Georg Gaenswein, e kishte denoncuar atë si autor. Por në vend të tradhtisë Gabriele u akuzua thjesht për vjedhje. Në vend të dënimit me burg ai u fal nga vetë Papa. Raporti i komisionit të përbërë nga tre kardinalë është “sub secreto ponteficio”, që do mbahet zyrtarisht i fshehtë. Prandaj nuk dihet se me cilët dokumente Nuzzi dhe njerëzit e tij mund t’i bënin presion Papës. Ka pasur spekulime se shërbimi sekret italian i ka siguruar materialet në mënyrë të paligjshme. Këto spekulime qarkullonin në xhandarmëri dhe në Gardën Zvicerane. Në brendësi të Vatikanit shtohen gjithmonë e më shumë thashethemet dhe intrigat. Në verën e vitit 2012 prelatët përhapën lajmin nga Pallati Apostolik se Papa donte të zëvendësonte njeriun e dytë më të fuqishëm në Vatikan, sekretarin e Shtetit, Tarcisio Bertone, 78 vjeç. Ai dyshohet për grupime, nepotizëm dhe transaksione sekrete. Por për çudi, pas pushimeve të verës Papa Benedikti XVI jo vetëm që nuk e shkarkoi atë, por i shkroi një letër falënderimi për punën e tij, duke e lënë në atë post. Përpara një viti u bë publik një regjistrim i kardinalit të Palermos, Paolo Romeo. Në një fjalim ai tronditi të pranishmit duke folur për përplasje të forta në Selinë e Shenjtë. Madje Romeo tha se Papa do të vritej në nëntor të vitit të shkuar. Në shtator Papa emëroi ekspertin e pastrimit të parave, Rene Bruelhart, për të shqyrtuar makinacionet financiare të Bankës së Vatikanit. Me këtë emërim Benedikti bëri shumë armiq. Në janar Italia bllokoi të gjitha kartat e kreditit dhe të bankomateve në muzetë e Vatikanit dhe në zyrat postare. Arsyeja zyrtare: Vatikani kishte shkelur rregullat kundër pastrimit të parave.

Të njohësh veten

ë 1992, kur shpërtheu lufta në Bosnjë, Vladimir Vrnoga qe vetëm 17 vjeç, diku mes shkollës së mesme dhe universitetit. Ai shpresonte të studionte në Universitetin e Sarajevës dhe të bëhej veteriner. por lufta ndryshoi gjithçka. Jeta u bë një përpjekje e përditshme për ushqim, ujë dhe dru zjarri, ndërsa forcat serbe bombardonin qytetin nga malet që e rrethojnë. Jo shumë vonë pasi kjo fotografi u shkrep, Vladimiri u rekrutua në ushtrinë rakitike përgjegjëse për mbrojtjen e qytetit. “U thashë autoriteteve për studimet universitare dhe ata troç më thanë: ‘Çfarë? Universitet?! Në kohë lufte?!’ dhe me kaq përfundoi ëndrra ime”, - kujton ai. Nëna e Vladimirit pati një eksperiencë që nuk qe e pazakontë për ata që qenë zënë në kurth brenda qytetit. Ndërsa ajo po vraponte në një kryqëzim të ekspozuar, një fishek i shtënë nga një snajper shpoi tejpërtej një çantë që ajo po e mbante nën sqetull. “Vetëm mendojeni pak se sa pranë vdekjes qe, se sa e çmendur qe e gjitha kjo, - thotë Vladimir. - Nuk kishe mundësi të qetësoheshe për asnjë sekondë në jetën tënde. Në

E mërkurë 27 shkurt 2013 •

ikte. Ai qe dërguar në front për herë të parë vetëm pas katër javë stërvitjeje dhe me jo më shumë se një AK47 dhe 10 fishekë. Dy vjet më vonë ai u sëmur rëndë dhe u dërgua në spital. Ndërsa u shërua, iu tha se do të shkonte sërish në luftë. “E ndieja se, po të qëndroja, do të vdisja, do të lija kockat në ndonjë majë mali dhe për çfarë? Ajo nuk qe lufta ime. Unë nuk kisha të bëja fare me të. Unë nuk votova për asnjë nga ata njerëz që nxitën një grup njerëzish të tjerë për të filluar një luftë e për të vrarë njëri-tjetrin”, thotë ai. Rruga e Vladimirit qe përmes një tuneli, daljes së vetme të qytetit të kontrolluar nga qeveria, e cila qe hapur në mënyrë të fshehtë nën aeroportin e kontrolluar nga OKB. Një ditë të vitit 1995 ai veshi uniformën mbi veshjet e tij të zakonshme dhe, pa u thënë miqve apo familjes së vet, u vendos rastësisht në radhët e një njësie që po largohej nga qyteti. Sapo doli nga tuneli, një mik arriti ta kontrabandojë për në Kroaci,

ku ai kishte kushërinj. Edhe nëna e tij qe në gjendje të largohej rreth kësaj kohe. Pas disa muajve të kaluar në një kamp refugjatësh në Austri, ata të dy arritën të aplikojnë për një program refugjatësh të sponsorizuar nga SHBA-të. “Ne nuk ia kishim idenë se ku do të iknim, thjesht deshëm të ikim prej aty”, - thotë ai. Tashmë ai jeton në një qytezë të vogël në Kaliforni dhe punon për një kompani birre si kryepjekës. I martuar me një vajzë, jeta e tij ka ndryshuar përgjithmonë. Zbulimi i fotografisë pati efekte të thella tek ai. I lajmëruar për të nga një mik, ai zbuloi se si dukej në kohët e luftës dhe kaq mjaftoi që drithërimat e asaj kohe t’i ktheheshin dhe t’i pushtonin të gjithë trupin. Kujtimet ikin e vijnë, përfshirë edhe ato të këqijat, kujtime të miqve “që thjesht u zhdukën” apo që vranë veten dhe shumë pamje të tmerrshme nga fushëbetejat. Ai nuk ka ndër mend të kthehet në qytetin e tij të lindjes. “Për vizitë ndoshta. Për të jetuar? Kurrë!”


sport • E mërkurë 27 shkurt 2013 Fitorja me Paskarën është harruar shpejt nga Lacio. Për skudrën e Lotitos mund të vijë një dush i ftohtë nga UEFA në prag të ndeshjes së Ligës së Evropës përballë Shtutgartit. Klubi lacial pritet të kalojë nën lupën e Komisionit të Disiplinës së UEFA-s për të

Përshëndetje fashiste, Lacio rrezikon pezullimin nga UEFA katërtën herë në këtë sezon. Motivi është sërish i njëjti, sjelljet raciste të tifozëve të saj. Sipas të deleguarve

të UEFA-s në ndeshjen kundër M’Gladbahut, tifozët e Lacio kanë shfaqur sjellje fashiste dhe tashmë rreziko-

jnë që kundër Shtutgartit të luajnë pa praninë e tifozëve. Vendimi për këtë gjë do të jepet sot në Zvicër.

turpëron Barçën në shtëpi

Dy gola të Kristiano Ronaldos dhe një nga mbrojtësi Varane i kanë turpëruar “marsianët” e Barçës, që janë mundur 1-3 nga madrilenët, që kalojnë në finalen e Kupës

N

Diego Armando Maradona më në fund është kthyer në Napoli, duke kthyer dhe njëherë zhurmën e madhe në këtë qytet ku ai barazohet me Perëndinë. Argjentinasi, i cili është kthyer në Itali për të sqaruar problemet me drejtësinë e këtij vendi. Ai ka dalë në një konferencë për shtyp, ndërkohë që jashtë dyerve qindra tifozë kanë qenë jashtë dyerve të sallë për të mbështetur “Pibe D’Oro”. Maradona është ndalur në një sërë çështjesh, por ajo që duket se ka lumturuar më shumë napolitanët ka qenë dëshira e tij për të drejtuar këtë skuadër pas largimit të Valter Mazarit. “Do ta zëvendësoja me kënaqësi, por vetëm në momentin kur do të largohet”- ka thënë argjentinasi. Në këtë konferencë nuk ka munguar as krahasimi tashmë i zakonshëm me bashkëkombësin e tij Lionel Mesin. Mazari “Unë jetoj me Napolin në zemër. Por është dikush që nuk më lejon të kthehem në këtë qytet. Ëndrra ime është të jem në stolin e Napolit, por për momentin duhet ta lëmë Mazarin të qetë të bëjë detyrën e tij. Nëse ai do të largohet do të kthehem me kënaqësinë më të madhe. Tani do të rinovoj në Dubai, më pas do të kthehem në Argjentinë në pritje të Napolit.” Kampionati “Nga fundi i kampionatit kanë mbetur dhe 12 javë ndaj është e vështirë të thuash se Juventusi e ka fituar atë, pavarësisht diferencës. Napoli nuk duhet të tërhiqet, pasi i ka të gjitha kartat e duhura për ta fituar kampionatin. Juventusi dhe Napoli janë atyaty. Të premten – luhet Napoli-Juve – do të doja të isha në dhomat e zhveshjes së Napolit. Napoli ka një shans të mirë për të fituar dhe për të shkuar në –3 nga Juvja.” Napoli “Nuk kam marrë asnjëherë ndonjë ftesë nga De Laurentis për të parë Napolin. Ruaj kujtime të shkëlqyera nga ky qytet dhe kjo skuadër. Dua të shoh San Paolon që më mungon prej shumë kohësh. E thashë më lart, nuk më kanë lënë të kthehem në këtë qytet. Skuadra? Është shumë e mirë. Do të më pëlqente të luaja me Kavanin, t’i jepja asist siç bëja me Karekën. Pastaj është dhe Hamshik, një lojtar i shkëlqyer.” Italia “Dëshira ime është të kthehem në Napoli, dua t’i takoj të gjithë, të flas me të gjithë. Sa për Italinë nuk e di as kush është kryeministër. Të jetoj këtu? Në Merano më janë futur në shtëpi teksa e fejuara ime po bënte dush. Do të kthehem këtu shumë shpejt, sapo e gjithë kjo farsë me problemet fiskale të zgjidhet njëherë e mirë.” Mesi dhe Pele “Shpresoj që Mesi t’i kthejë titullin botëror Argjentinës, por nuk do të jetë aspak e lehtë, sepse tashmë e njohin të gjithë. Me Milanin i kishin bërë një burg. Për mua ai mbetet një djalë i shkëlqyer, por unë mendoj se jam më i miri, më i madhi. Pele? Luante përballë lojtarësh që nuk lëviznin ë fushë. nuk e mbështes për asgjë, pasi sa herë merr iniciativën për të thënë diçka flet budallallëqe.” Problemet fiskale “Të gjithë ata që kanë nënshkruar kontratën time me Napolin tashmë janë njerëz të lirë. Ndërsa unë që luaja vetëm në fushë, me të zbritur në Itali rrethohem nga policia financiare, që është gati të më zhveshë. Përse duhet të paguaj unë dhe të tjerët jo, unë që kam dhënë jetën për Napolin? Unë nuk jam një viktimë sepse fitoja shumë, por nuk merrja vesh nga çështjet e kontratave. Unë nuk punoj sot por nuk jam si Ferlaino që ka më shumë se 40 milionë euro pasuri. Nëse do t’i kisha ato para nuk do të isha këtu. Dua të besoj se drejtësia ekziston, dua drejtësi, pasi kam dëshirë të eci i lirë në Itali dhe Napoli. Por një argjentinas nuk mund t’i zgjidhë problemet e italianëve.”

Interi merr Xhon Kerjun

Barcelona: Nëse Nejmar ikën nga Santosi gati të nënshkruajmë Tashmë nuk ka më asnjë mëdyshje, Barcelona do të bëjë të pamundurën për të marrë nga Santosi sulmuesin brazilian Nejmar. Për herë të parë një drejtues i lartë i Barcelonës ka folur hapur në lidhje me mundësinë e transferimit të Nejmarit në Barcelonë. Zëvendës-presidenti sportiv i Barcelonës, Josep Maria Bartomeu ka theksuar se klubi kata-

kryeredaktor Brahim Shima

s t a f f

23

Maradona: Mesi i shkëlqyer, por unë jam më i madhi

Hakmerret Reali, jë fitore 3-1 në “Camp Nou” dhe eliminimin e Barcelonës në shtëpinë e saj, është ajo çka shkon përtej edhe asaj që kishin ëndërruar tifozët e Realit të Madridit. Dy gola të Kristiano Ronaldos dhe një nga mbrojtësi Varane i kanë turpëruar “marsianët” e Barçës. Goli i Zhordi Alban ë fund të takimit ka qenë një ngushëllim shumë i vogël për katalanasit. Në një ndeshje që e ka dominuar krejtësisht skuadra e Zhoze Murinjos ka marrë një fitore të madhe, duke u hakmarrë për atë që ka hequr në këto vite nga katalanasit. Barcelona ka shfaqur edhe një herë tjetër anën e errët të saj. Ndeshja ka filluar si jo më mirë për Realin, pasi në minutën e 13-të Kristiano Ronaldo ka fituar një 11-metërsh, kur është rrëzuar në zonë nga Pike. Portugezi ka qenë i saktë dhe 0-1. Barça është goditur shpejt. Gjithsesi, kjo i ka ndodhur edhe herë të tjera katalanasve në derbi, por kanë pasur gjithmonë zgjidhjen për të reaguar. Me rezultatin e ndeshjes së parë 1-1 katalanasit thjesht duhet të shënonin një gol për të barazuar gjithçka. Por, Barça e djeshme nuk mund ta bënte këtë. Mesi edhe një herë tjetër nuk ka qenë në lartësinë e duhur dhe po kështu edhe Iniesta. Loja e Barçës nuk kishte atë frymëmarrjen e zakonshme. Madrilenët i thyenin me lehtësi sulmet e katalanasve, duke e mbyllur pa shumë vështirësi pjesën e parë në avantazh. Në të dytën Barça e filloi me më shumë vrull, por sërish nuk kishte atë rrezikshmërinë e zakonshme. Reali mbrohej mirë dhe në rastin e parë që iu dha mundësia goditi përsëri. Në minutën e 58-të Di Maria vërshon në kundërsulm, Pujol ndien peshën e viteve mbi supe dhe rrëzohet në shesh, duke i dhënë mundësi argjentinasit të godasë, portieri Pinto largon, por Kristiano Ronaldo nuk ka falur dhe 0-2. Barçës tashmë i duhen plot 3 gola për t’u kualifikuar dhe katalanasit duken të dorëzuar. Sikur të mos mjaftonte kjo në 68’, pas një goditje këndi Varane me kokë ka shënuar golin e tretë dhe fantazma e një shkatërrimi brenda në shtëpi nga kundërshtari i urryer shfaqet në “Camp Nou”. Për fat Reali nuk shënon më dhe në 89’ goli i Zhordi Alba e ka zbutur paksa këtë humbje, që gjithsesi mbetet shumë e dhimbshme për katalanasit. Një fitore madhështore për madrilenët e trajneri Murinjo, që janë hakmarrë për ato që kanë hequr nga Barça.

»

zv/kryeredaktor: Armand Maho Mariglen Mulla

lan është gati të firmosë me talentin brazilian. “Nëse Nejmar do të vendosë të largohet nga Santosi, Barcelona do të jetë gati për të nënshkruar me të”ka thënë Bartomeu. Megjithatë ai ka pranuar se konkurrenca për Nejmarin është maksimale, pasi ai kërkohet dhe nga klube të tjerë të mëdhenj, si Reali, Bajerni apo Mançester Siti.a

politika: Oli Xhilaga ekonomia: brikena dervishaj sociale: Ervin Koçi rrethet: blerina spaho kronika: mariglen mulla kultura: blerina goce design&layout: Daniel Prifti, Gëzim Duzha

Adresa: Rr. Dull Keta, nr. 5. (Rr. e Dibrës), Tiranë

Dëmtimi i Diego Militos ka vënë në lëvizje Interin. Zikaltërit kanë përforcuar radhët me sulmuesin norvegjez Xhon Kerju. Veterani 33-vjeçar ka lënë që në korrik Uest Hemin dhe nuk është aktivizuar me asnjë skuadër. Ndërkohë që dje ai ka mbërritur në Milano për t’iu nënshtruar vizitave mjekësore dhe do të jetë kështu përforcimi i Interit deri në fund të sezonit.

Paolo Maldini i pastër Ish-mbrojtësi i Milanit dhe i Italisë, Paolo Maldini më në fund është i lirë nga akuzat për korrupsion. Ish-lojtari akuzohej nga prokuroria e Milanos për tentativë korruptimi të një funksionari të agjencisë italiane të hyrjeve dhe abuzimit të sistemit informatik. Ky proces i nisur 3 vjet më parë ka marrë fund dje dhe ish-mbrojtësi është liruar nga çdo akuzë. “Kanë qenë 3 vjet e gjysmë shumë të vështirë, por kisha besim në drejtësinë dhe më në fund kjo drejtësi ka ardhur në fund të një procesi absurd”- ka thënë Maldini.

marketing: eligerta dyrmishi cel: 067

20 62 200

e-mail: eligertad@yahoo.com

www. gazetametropol.com e-mail: gazetametropol@yahoo.com


24

« reklamË

E mërkurë 27 shkurt 2013 •


Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.