metropol 30 maj

Page 1

»8

Gruaja e bosit të “Kartodromit” e konfliktet për djalin

Drogë e pastrim parash, pranga ish-gruas së Mirit të Xhikes E mërkurë

30 maj 2012

Viti VIII, Nr. 2678 Tel: 04 2 233 991 Fax: 04 2 233 998 Çmimi: 30 lekë • € 1.5

gazetametropol.com

Klinika speciale

Llojet e tokave që u ulet Tirana me qendër » çmimi dhe ato që u rritet transplantesh nga të 9

Metodika e këshilltarit të huaj, sipas modeleve më të mira të BE-së. Nga viti 2013 do të hartohet dhe përdoret harta e vlerës së tokës »6

vdekurit e dhurimet

Ethet presidenciale

Zaganjori tentativa e parë e votimit, një femër asi nën mëngë i dy palëve Shqetësimi i PS Filmuar nga turistët, në Lazarat çdo familje mbjell hashash

Sot votimi i parë për presidentin konsesual. Rama s’pranon pjesëmarrjen në seancë. Asi rezervë i të dyja palëve, të cilat pranojnë në parim një kanditate femër nga rangu diplomatik. Lista me shtatë emrat më të përfolur gjatë të gjitha negociatave mes Metës, PS dhe PD

Opozita sulmon ministrin e Brendshëm në raportimin mbi rekomandimet e BE-së. Debti mes Tahirit dhe Kuliçajt

»4

»2-3

Dossier Mbrojtja e Enver Hoxhës me manipulimin e figurës së Stalinit »16-17

Pinjollja e piktorit Çati

»7

Gjirokastra, qyteti i gurtë si metaforë e artit pamor Universitetet italiane

Vendet bosh për studentët shqiptarë, degët dhe procedurat »9

Listat me vendet e pranimeve në universitetet më të njohura italiane dhe dokumentet që duhet të paraqesin të interesuarit për studime

Koment

Speciale

Nga Muharrem Seci

Nga Hyqmet Zane

Kur Serbia e Mali i Zi përpiqeshin të gllabëronin tokat shqiptare

Cili shtet do t’ia heqë baltën grupit armiqësor të Teme Sejkos

»13

»12


02

«

POLITIKE E mërkurë 30 maj 2012 •

KUSHTI NR. 1

KUSHTI NR. 2

“Numërimi elektronik. E kemi dëgjuar me vëmendje shqetësimin e shprehur nga ODIHR-i në këtë pikë dhe jemi shprehur se jemi gati të negociojmë zgjidhjen më të arsyeshme bazuar në propozimin e vetë ODHIR-it. Pra, nuk ka asnjë hendek të pakapërcyeshëm.”

“Ankimimi. Kemi kërkuar të riformulojmë nenin e transparencës së materialeve zgjedhore. Ne kërkojmë transparencë në funksion të vendosjes së ligjit në bazën e veprimtarisë së komisionerit, në mënyrë që të ndëshkohet kur falsifikon materialet zgjedhore.”

KUSHTI NR. 3 “Të reformojmë rregullat e bashkëjetesës demokratike në Kuvend për të garantuar se nuk do të ketë më dhunim të lirisë së votës së asnjë deputeti dhe as dhunim të së drejtës së opozitës për të qenë e barabartë me qeverinë në shprehjen e opinionit të saj.”

KRYESOCIALISTI MBLEDH GRUPIN PËR PRESIDENTIN

“Procesi në krizë, nëse raundi i parë digjet pa kandidatë” Albana Lika

N

jë ditë para raundit të parë për zgjedhjen e presidentit kreu i PS-së, Edi Rama, premtoi dialog dhe bashkëpunim me çdo palë politike, përfshirë edhe PD-në, për presidentin vetëm në tryezën e krerëve të partive parlamentare. Ai kërkoi reflektim nga ana e partisë më të madhe të mazhorancës, pikërisht kur dhe pak muaj na ndajnë nga përgjigjja e Brukselit për marrjen e statusit të vendit kandidat për në Bashkimin Europian. “Tryeza e dialogut mes kryetarëve të partive parlamentare duhet të bëhet një orë e më parë. Ne s’themi as se me çdo kusht të katër pikat të trajtohen menjëherë e të gjitha bashkë, edhe pse kjo sipas nesh është më e mira, as se, po s’u bë çdo gjë siç mendojmë ne, kjo punë e mirë për vendin nuk bëhet dot. Jo, ne themi çfarë mendojmë dhe jemi gati të dëgjojmë edhe çfarë mendojnë të tjerët, ballë për ballë, sy më sy, pa imponime e as truke e hile,

që e bëjnë të padobishëm këtë proces të domosdoshëm për vendin tonë”, - deklaroi Rama para grupit parlamentar të PS-së. Kryesocialisti tha se procesi për zgjedhjen e presidentit hyn në krizë, nëse raundi i parë digjet pa kandidatë. “Sipas nesh, nëse raundi i parë për zgjedhjen e presidentit digjet pa kandidatë, procesi hyn në një krizë. Por një krizë është gjithnjë një medalje me dy anë: nga njëra anë është tuneli i pamundësisë, nga ana tjetër mundësi për ta kthyer krizën në një shans nga ku të dilet në një kuotë më të lartë sesa kuota ku ndodheshe përpara krizës. Unë dua të shpresoj se mund të ndodhë kjo e dyta dhe në fakt janë të gjitha mundësitë që kjo të ndodhë, nëse ka vullnet të mirë nga të gjitha palët”, - vijoi numri një i selisë rozë. Rama në fillim të fjalimit të tij përmendi çështjet për të cilat është përfolur, mungesën e konsensusit mes dy partive kryesore, duke i cilësuar të pavërteta komentet e Kryeministrit lidhur me to. Konkretisht numri

një i PS-së tha se mbështet rekomandimin e ODIHR-it për numërimin elektronik, se Partia Socialiste nuk dëshiron të imponojë një ndryshim që synon bllokimin e zgjedhjeve përmes dy anëtarësh partiak në KQZ, se PS-ja mbështet heqjen apo kufizimin e imunitetit të zyrtarëve të lartë. Rama të vetmen pikë të panegociueshme përmendi kërkesën e socialistëve për të formatuar KQZ-në. “Kryeministri i shmanget vijimisht asaj që në fakt është nyja kryesore që duhet zgjidhur për të zgjidhur problemin e Reformës Zgjedhore. Kjo nyjë është KQZ-ja, që është damkosur si mos më keq qoftë në raportin e ODHIR-it, qoftë në raportin e sekretares Klinton. Si mund ta imagjinojë Sali Berisha se Partia Socialiste mund të pranojë një reformë zgjedhore që nuk garanton largimin e shpejtë të Ristanit e të gjithë anëtarëve të saj pa përjashtim dhe zgjedhjen e kryetarit me konsensus ose me ballafaqim kandidaturash në Kuvend?” deklaroi ai.

MBLIDHET KRYESIA PËR ZGJEDHJEN E PRESIDENTIT

LSI mandaton Metën si negociator Takimi me dyer të mbyllura mbyllet pa emër Kryesia e Lëvizjes Socialiste për Integrim, e mbledhur pasditen e djeshme, pothuaj në të njëjtën orë me kryesinë e Partisë Demokratike, mandatoi kreun e kësaj partie, Ilir Meta, për fillimin e negociatave me partitë e tjera për presidentin. Pas përfundimit të mbledhjes kreu i Lëvizjes Socialiste për Integrim, Ilir Meta, bëri me dije lajmin, duke nënvizuar se kryesia i dha besimin që ai të përfaqësojë partinë në bisedimet për kreun e ri të shtetit. Po ashtu Meta deklaroi se partia që ai krye-

son nuk diskutoi në këtë mbledhje për ndonjë emër konkret për presidentin e ri, ndërkohë shprehu edhe një herë qëndrimin për zgjedhjen nga Kuvendi të një presidenti konsensual. Mbledhja e kryesisë së LSI-së u zhvillua para takimit të dytë mes aleatëve të mazhorancës qeverisëse, që nisi pasditen e djeshme rreth orës 18:30 te kryesia e Kuvendit. LSI-ja, aleatja kryesore e PD-së, është shprehur për një kryetar shteti që të marrë një mbështetje përtej mazhorancës dhe të zgjidhet qysh në raundin e parë.

MBLIDHET KRYESIA E PD-SË, BERISHA FTON OPOZITËN

“Të zgjedhim fillimisht presidentin” Kryeministri i përgjigjet Ramës për kushtet Kryeministri Berisha mblodhi kryesinë e partisë pasditen e djeshme, nga ku e ftoi liderin e socialistëve të zgjedhin me konsensus presidentin e vendit e më pas të vijojnë me kërkesat e tij për reformën zgjedhore, atë parlamentare dhe imunitetin. Kreu i PD-së e akuzoi Ramën se po kërkon ta shndërrojë yshtjen e presidentit të Republikës në çështje pazari. “Në të gjitha takimet me aleatët spikat qartë vullneti për t’i dhënë vendit presidentin me vlerat dhe virtytet, aftësitë dhe integritetin e merituar në detyrën e lartë të kryetarit të shtetit. Kjo përpjekje nuk gjen pasqyrim tek opozita. Zoti Rama kërkon ta shndërrojë presidentin në çështje pazari. E ftuam për presidentin, na erdhi me ultimatum”, - tha Berisha. Duke iu referuar fjalës së kryesocialistit para kuvendorëve të tij numri një i PD-së tha se Rama

synon bllokimin e statusit të vendit kandidat. “Përsëri e ftuam për presidentin, përsëri foli për kriza, killer, për ekzekutime politike të të gjithë anëtarëve të KQZ-së, në një kohë që kërkojmë të zgjedhim një president konsensual. Kjo do të thotë se pazaret, krizat, ekzekutimet politike janë përgjigjja e tij në një moment shumë të rëndësishëm për vendin. Zoti Rama përpjekjeve tona po u përgjigjet me akuza, të cilat fshehin vullnetin e tij të palëkundur për bllokimin e statusit të vendit kandidat në BE”, - tha Berisha. Në ftesën drejtuar kryeopozitarit për të zgjedhur më parë me konsensus presidentin dhe më pas të vijojnë me reformat, kreu i selisë blu e ftoi opozitën të votojë në seancën e parë më të afërt për heqjen e imunitetit. Berisha refuzoi sërish dje kërkesën e Ramës për t’u takuar me personalisht me të.


POLITIKE •E

mërkurë 30 maj 2012

»

03

KRYEMINISTRI ZGJERON SPEKTRIN, PRESIDENTI NGA DREJTËSIA OSE DIPLOMACIA

PS dhe PD s’përjashtojnë emrin e ndonjë gruaje Duket se të dy liderët politikë kanë zgjeruar spektrin e profesioneve nga ku mund të zgjidhet presidenti i Republikës. Por nga ana tjetër nuk përjashtohet që kreu i ardhshëm i shtetit mund të jetë dhe grua. Edi Rama u shpreh dje për kandidatë ose kandidate, pa përjashtuar që emri mund të përzgjidhet dhe nga radhët e grave, ndërsa për sa i përket Berishës ai e ka përmendur shpesh këtë, madje deri vonë një emër potencial që mund të katapultohej si kreu i shtetit ishte dhe

ai i Jozefina Topallit, Kryetares aktuale të Kuvendit. Ndërkohë ditën e djeshme Kryeministri Berisha veç fjalëve që tha në lidhje me integritetin e kandidatit të ardhshëm përmendi se veç politikës ai mund të jetë edhe nga fusha e diplomacisë ose e drejtësisë. Pra, mund të jetë një ambasador, gjykatës, prokuror, jurist apo avokat. “Emrat mund të jenë me atë që kemi rënë dakord me LSI-në dhe do të kërkojmë dhe me partitë e tjera. Emrat mund të jenë nga tri fusha: nga politika,

drejtësia dhe diplomacia. Kjo është normale. Në historikun e zgjedhjes së presidentëve në Europë këto janë tri fushat nga të cilat kanë ardhur një pjesë e tyre”, - tha Kryeministri, duke lënë jashtë fushën e letrave apo kandidatura të tilla siç mund të ishte ajo e Ismail Kadaresë, emër ky jo i përfolur nga ndonjë aleat i Kryeministrit. Gjithsesi, nga emrat nëpër tryeza do të mbetet vetëm njëri dhe mazhoranca me deklaratën e Berishës e ka bërë të ditur preferencën e saj.

PRESIDENTI, PD ZHVILLON NEGOCIATA INTENSIVE ME ALEATËT

Shtatë emrat e parë për postin e kreut të shtetit Albana Lika

PRESIDENTI I RI Kuvendi mblidhet sot për votimin e parë

Komisioni i Ligjeve shqyrton sot kandidaturat Komisioni parlamentar i Ligjeve pritet të mblidhet sot për të marrë në shqyrtim kandidaturat eventuale për presidentin e ri, ndërkohë që po sot Kuvendi do të zhvillojë votimin e parë për zgjedhjen e kreut të ri të shtetit. Lajmi u njoftua nga vetë kryetari i Komisionit të Ligjeve Ilir Rusmali. “Për shkak se axhenda parlamentare u modifikua, filloi procedura për zgjedhjen e presidentit dhe procedura sipas Rregullores përfshin edhe Komisionin e Ligjeve, ne nesër (sot) duhet të zhvillojmë një mbledhje në raport me këtë axhendë. Konferenca e kryetarëve ka përcaktuar si afat për depozitimin e nënshkrimeve mbështetëse të kandidaturave orën 9:00 të ditës së nesërme (sot). Deri në orën 9:00 të ditës së mërkurë procedura është e hapur për të paraqitur kandidaturat. Nga ora 9:00 fillon detyrimi i Komisionit të Ligjeve për të marrë në shqyrtim kandidaturat që do të depozitohen dhe për të bërë verifikimin e kriterit formal kushtetues lidhur me to. Është detyra jonë që nesër në orën 9:00 të mblidhemi dhe të shqyrtojmë kandidaturat eventuale dhe t’i paraqesim raportin përkatës seancës plenare, që do të mblidhet në orën 10:00”, - tha Rusmali.

Lista e kandidatëve PD – LSI MIMOZA HALIMI, ambasadore e Shqipërisë në Bruksel XHEZAHIR ZAGANJORI, pedagog i të Drejtës Ndërkombëtare në Universitetin e Tiranës dhe shkollën e magjistraturës FERIT HOXHA, ambasador i Shqipërisë në OKB DASHNOR DERVISHI, ambasador i Shqipërisë në Greqi LEDI BIANKU, anëtar i Gjykatës për të Drejtat e Njeriut në Strasburg KRISTAQ TRAJA, jurist, ish-anëtar i Gjykatës për të Drejtat e Njeriut në Strasburg ADRIAN FULLANI, Guvernator i Bankës së Shqipërisë

Meta negociator

M

azhoranca është përfshirë në bisedime intensive gjatë ditës së djeshme, ku është përfolur gjithashtu edhe për një listë emrash kandidatë për president të Republikës, të cilat do t’i paraqiten Kuvendit sot për votim. Burimet thanë se maxhoranca propozoi Xhezair Zaganjorin si kandidatin e saj. Kreu i LSI-së, Ilir Meta, në mbrëmje, pas takimit të dytë mes PD-së dhe tre krerëve të partive aleate të qeverisjes tha se një listë me emrat e kandidatëve potencialë për president do të publikohet në orët në vijim. Takimi i dytë brenda ditës së djeshme nisi rreth orës 18:15 në Kryesinë e Kuvendit dhe zgjati rreth një orë e gjysmë. “Sikurse gazetarët dhe opinioni publik po e ndjek me interes, përpjekjet nga ana e maxhorancës parlamentare janë mjaft intensive, vullneti është pozitiv. Besojmë se në orët në vijim do të ketë një listë me emra përfaqësues, e cila natyrisht do të komunikohet dhe do të diskutohet me përfaqësuesit e opozitës në Kuvend”, - deklaroi kreu i LSIsë, Meta. Ai shprehu besimin për arritjen e një marrëveshjeje sot në Kuvend. “Nuk e kemi ende listën, por po punojmë për këtë. Dita nuk ka përfunduar dhe nata gjithashtu është para. Pa dyshim, nuk ka arsye që lista të jetë e pafundme. Ajo do të përfshijë disa emra të menduar mirë. Vullneti i mazhorancës është që të bëhet një zgjedhje konsensuale dhe shpresojmë që të mërkurën të arrihet një marrëveshje në Kuvend”, deklaroi ai. Ndërkohë që gazeta shqiptare e internetit www. alpenews.com publikoi listën e emrave që po diskutohen mes PD-së dhe aleatëve. Midis këtyre emrave janë njerëz të njohur dhe persona që kanë mbajtur poste të rëndësishme në diplomaci, drejtësi apo politika. Ata janë: Mimoza Halimi, Xhezahir Zaganjori, Ferit Hoxha, Dashnor Dervishi, Ledi Bianku, Kristaq Traja dhe Adrian Fullani.

Kreu i LSI-së Ilir Meta do të jetë negociatori mes PD-së dhe PS-së, për presidentin, në mungesë të konsensusit të këtyre dy partive. Për mënyrën e negocimit, Meta tha se do ta realizojë atë “në bazë të një vullneti pozitiv dhe të krijimit të mundësive që edhe ajo të ketë zërin e saj, të ketë fjalën e saj, si edhe propozimet e saja dhe natyrisht të ketë edhe votën e saj.”

Ambasadorët takojnë Ramën e Berishën

Arvizu: Ne s’propozojmë emra, i rëndësishëm procesi i zgjedhjes Për zgjedhjen e presidentit është angazhuar dje dhe trojka e ambasadorëve në vendin tone. Ambasadori amerikan Aleksandër Arvizu ka zhvilluar paradite një takim 40-minutësh me Kryeministrin Berisha, ku besohet se është folur pikërisht në lidhje me këtë çështje. Zyra e shtypit e Kryeministrit nuk ka dhënë asnjë informacion zyrtar në lidhje me këtë takim. Më pas ambasadori Arvizu, në shoqërinë e ambasadorit të BE-së në Tiranë Etore Sekui dhe zëvendëskryetarin e OSBE-së Dan Redford kanë zhvilluar një takim me kreun e PS-së Rama në zyrën e këtij të fundit. Menjëherë pas takimit Arvizu do të shprehej: “Gjëja më e rëndësishme është dialogu që ndërmerret mes palëve. Për shkak të zhvillimeve, palët kanë interes të përbashkët për të gjetur një zgjidhje. Zgjidhja e presidentit është e rëndësishme edhe për drejtimin e vendit. Njerëzit duhet ta shohin këtë si mundësi, dhe mundësia është këtu. Besoj se procesi është më i rëndësishëm sesa emrat. Ka interes të përbashkët për një zgjidhje”, - tha ai. Deklaratat e tij i ka mbështetur dhe ambasadori i BE-së në vendin tonë Etore Sekui. “Ne nuk bëjmë asnjë negociatë. Jam dakord me ambasadorin Arvizu dhe mendoj se ka një perceptim të faktit se ka një mundësi që duhet gjetur. Ka dialog mes forcave politike rreth rëndësisë për procesin dhe që lidhet edhe me integrimin e vendit. Perspektivat e integrimit mbeten solide dhe për këtë nuk duhen humbur mundësitë. Ne nuk diskutojmë për emra, po procese, vizione”, - tha Sekui.


04

«

POLITIKE E mërkurë 30 maj 2012 •

OPOZITA SULMON MINISTRIN E BRENDSHËM NË RAPORTIMIN MBI REKOMANDIMET E BE-së

“Lazarat, çdo shtëpi kultivon kanabis” Nishani: Jo të gjithë qytetarët duhen cilësuar si kriminelë Herion Mesi

R

aporti i ministrit të Brendshëm Bujar Nishani ka shkaktuar debate mes deputetëve të mazhorancës dhe opozitës në Komisionin parlamentar të Integrimit. Edhe pse i thirrur nga Komisioni për të raportuar mbi ecurinë në përmbushjen e rekomandimeve të Komisionit të Integrimit, Nishani u përball me një sërë akuzash nga ana e deputetëve socialistë. Duke iu referuar hetimeve të policisë, deputeti i PS-së Taulant Balla u shpreh i shqetësuar për kultivimin e lëndëve narkotike në vend. Për këtë ai përdori një video të turistëve holandezë në Lazarat, që tregonte pamje të kanabisit, të cilën ministri Nishani e konsideroi show politik. “Sa i përket krimit ekonomik, Shqipëria po shitet e gjitha për skrap. Dy uzina janë zhveshur totalisht dhe s’ka referim se çfarë masash ka marrë polica për krimin ekonomik. Krimi i vjedhjes duhej referuar në raport. Janë shtuar vjedhjet, grabitjet dhe vjedhjet e makinave. Shikojini këto pamje të drogës në Lazarat! Në çdo shtëpi vazhdon të rritet kanabis, dhe këtë e filmojnë turistë holandezë”, - deklaroi Balla. Në përgjigjen e tij Nishani u shpreh: “Show që bëri zoti Balla nuk i përkon realiteti për një fakt më të thjeshtë. Sot jemi në një fazë që nuk ka kanabis të rritur në atë masë, ato mund të jenë filmime të vjetra. Qytetarët shqiptarë kudo që janë nuk duhet cilësuar si kriminelë. Pa dyshim që individët që merren me veprimtari kriminale përfaqësojnë individualitetin

Mazhoranca në Komisionin e Sigurisë rrëzoi dje nismën e Partisë Socialiste për heqjen e moratoriumit të skafeve. Ashtu siç u shpreh në deklaratën e së dielës, Partia Demokratike e kundërshtoi nismën nën pretendimin se vendosja e moratoriumit të skafeve solli liberalizimin e vizave si dhe pakësimin e trafikut të qenieve njerëzore dhe të lëndëve narkotike. “Moratoriumi i skafeve ka qenë një nga masat më të suksesshme në luftën ndaj trafiqeve, pasi nga kjo nismë e qeverisë përfituan 99 për qind e shqiptarëve me liberalizimin e vizave. Infrastruktura e sotme nuk është e gatshme akoma për të përballuar fluksin e mjeteve motorike lundruese që hyjnë e dalin në vendin tonë, sidomos gjatë sezonit të verës nga turistët”, - tha deputeti i PD-së Osman Metalla. Por për socialistët ky moratorium nuk i shërben turizmit. “Shqiptarët kanë më shumë se një vit që lëvizin pa viza në të gjitha vendet e Bashkimit Europian, pra dhe

DEBATI MES TAHIRIT DHE KULIQIT Në debatet mes ministrit Nishani dhe deputetit socialist Sajmir Tahiri u përfshi edhe zëvendësdrejtori i përgjithshëm i Policisë së Shtetit Agron Kuliqi. Tahiri - Zoti Kuliqi të shpjegojë precedentin e Bulqizës. Për interesa të kujt u bë kërkesa për shkarkimin e efektivave të policisë në Dibër? Kuliqi - Në lidhje me operacionin e Policisë së Shtetit në Dibër për rastin në fjalë është ngritur një grup hetimor, i cili ka marrë takime me prokurorinë e rrethit dhe efektivat e SHKB-së për të kryer atë aksion që u bë atë ditë. Tahiri - Unë disponoj një urdhër, shkresë tuajën, që ju e keni bërë vetëm 30 minuta pas përfundimit të aksionit të ndërmarrë nga efektivat e policisë së Dibrës, ku ju kërkoni nisjen e hetimeve ndaj këtyre efektivave që morën pjesë në këtë operacion. Ju nuk pritët as rezultatin e aksionit të policisë kur vendosët shkarkimin e efektivave Kuliqi - S’është aspak e vërtetë kjo që thoni ju, pasi ajo shkresë që thoni ju është bërë shumë kohë më parë. Kjo është e vërteta absolute, e këtë s’e luan as topi. e tyre dhe do të goditen nga institucionet e shtetit.” Duke vijuar më tej deputeti Balla akuzoi ministrin për ngjarjet e ndodhura me efektivat e Policisë së Shtetit në qarkun e Dibrës. “Për besueshmërinë e

policisë më lejoni t’ju sjell dy elemente të rëndësishme, që vënë në dyshim besueshmërinë. Më 23 prill 2012, për 7 orë u mor peng komisari i Burrelit nga banorët e fshatit Pishkash të Matit për akte të mundshme

të kryera nga komisari kundrejt banorëve. Më 24 prill 2012 jep dorëheqjen drejtori i policisë në Dibër, Shemsi Premçi, një prej oficerëve me gradën më të lartë. Ky drejtues i Policisë së Shtetit ju akuzon ju, drejtorin

e përgjithshëm, zv.drejtorin për lidhje të drejtpërdrejtë me grupe kriminale. Njeriu që ju kishit drejtues, që ishte numri një në Dibër, ju akuzon ju personalisht, drejtorin dhe zv.drejtorin, madje edhe kryeministrin për lidhje mafioze me klanet që shfrytëzojnë nëntokën e Bulqizës”, - tha Balla. Pas këtij debate deputetët e PD-së në komision i kërkuan kryetarit të komisonit Ditmir Bushati mbylljen e seancës. “Këta janë krejtësisht jashtë rendit të mbledhjes, duke debatuar për pika që nuk kanë lidhje me integrimin, por me qëllime partiake, ndaj kërkoj mbylljen e menjëhershme të mbledhjes”, - u shpreh nënkryetarja e komisionit Mesila Doda.

KOMISIONI I SIGURISË SHQYRTOI DJE KËRKESËN E SOCIALISTËVE

Moratoriumi i skafeve, rrëzohet nisma e PS-së PD: Moratoriumi solli liberalizimin e vizave. PS: Po pengohet turizmi nevoja e tyre për të sakrifikuar jetën për të shkuar ilegal është zero. Nga ana tjetër, moratoriumi ka rezultuar i dështuar në parandalimin e trafikut të narkotikëve, fakt ky që e vërtetojnë mjetet që transportojnë këto lëndë e që vazhdojnë të kapen nga policia bregdetare e shtetit fqinj, Italisë. Vetëm gjatë këtyre muajve që ka nisur iniciativa për shfuqizimin e moratoriumit janë identifikuar e kapur më shumë se gjashtë raste e janë arrestuar dhjetëra persona”, - tha iniciatori i nismës së socialistëve për heqjen e moratoriumit, Artan Gaçi. I pranishëm gjatë diskutimeve të djeshme ishte edhe zëvendësministri i Brendshëm Avenir Peka, i cili tha se moratoriumi e nxori Shqipërinë nga lista e vendeve të trafikut

të lëndëve narkotike, duke i zhvendosur rrugët në Veri të saj. “Ministria e Brendshme e kundërshton në mënyrë kategorike nismën e Partisë Socialiste. Kur është miratuar moratoriumi, qëllimi kryesor ka qenë lufta kundër trafikut të drogës dhe klandestinëve, që ka qenë në nivel shumë të lartë. Arritjet gjatë viteve 2006–2007 janë të padiskutueshme. Të gjithë jemi koshientë se moratoriumi i skafeve ka qenë një ndër faktorët kryesorë në procesin e liebralimit të vizave”, - tha Peka. Ndërsa deputeti Ilir Gjoni u shpreh se “sot gjithkush e evidenton që turizmi është cenuar rëndë nga diskriminimi që u bëhet operatorëve turistikë dhe pushuesve që pushojnë në territorin e Shqipërisë”.

OSBE, REDFORD Presidenti i ri

Palët të nxjerrin emrin e kandidatit Zëvendësambasadori i OSBE-së në Shqipëri, Dan Redford, pas takimit të djeshëm me kryetarin e PS-së, duke mos u ndalur në emra konkretë për presidentin e ri, u shpreh se “pyetjet për çështjen e emrave të kandidatëve duhet t’ua drejtoni aktorëve politikë”. Redford deklaroi se partitë politike duhet të nxjerrin emrin e kandidatit për presidentin e ri: “Vetëm prej tyre mund të merrni një përgjigje të detajuar e të drejtë, dhe kështu duhet të jetë”. “Ajo që duam të shohim ne besoj se kjo doli qartë nga bisedat e sotme - është që të zhvillohet dialog, gjë që është pozitive. Ky dialog qartësisht po zhvillohet dhe duhet të vazhdojë”, vazhdoi Redford, i cili më tej shtoi: “Pa dyshim që ne duam të shohim që dialogu të arrijë në një përfundim, në mënyrë që presidenti të zgjidhet me konsensusin më të gjerë të mundshëm, në rrugë kushtetuese. Gjithashtu, si OSBE, ne duhet të sigurohemi që debati për reformën zgjedhore të përmbyllet në kohë së bashku me reformën parlamentare. Koha po ecën dhe mesazhi ynë është: bëni përpara!”

Hetimi i pasurive

Llalla: ILDKP më shumë kompetenca Kryeinspektori i ILDKP-së, Adriatik Llalla, prezantoi dje në Komisionin e Ligjeve raportin vjetor të punës së bërë nga institucioni që ai drejton për vitin 2011. Në fjalën e tij Llalla kërkoi nga Kuvendi më shumë kompetenca për të hetuar në rastet kur ka dyshime për pasuri të fshehura të zyrtarëve. Ai tha se janë bërë amendimet përkatëse, të cilat synojnë shtrirjen e hetimeve te personat e tretë. “Konkretisht bëhet fjalë për rastet kur ka të dhëna që një zyrtar ia ka kaluar pasurinë e tij një personi tjetër, që dhe mund të mos jetë i afërt me të. Amendimet tona kanë marrë përvojat më të mira të rajonit e më gjerë dhe mendojmë se do të japin një kontribut të rëndësishëm në punën tonë, duke përfituar nga rasti që ky komision t’i shikonte me përparësi këto amendime”, deklaroi Llalla, duke shtuar se Inspektorati kontrolloi rreth 5300 deklarata pasurie, prej tyre 116 subjekte kanë pasur një investigim më të thellë.


EKONOMI •E

mërkurë 30 maj 2012

»

05

KAMBISTËT: ÇORIENTIMI I VALUTAVE PËR SHKAK TË LËVIZJEVE NË BURSË

Leku fiton terren ndaj euros, rritet dollari Kambsitët: Dollari forcohet, rikthehet lider në këmbim Monedha vendase ka regjistruar një ditë tjetër pozitive kundrejt euros, duke u forcuar sërish në tregun vendas. Një euro është këmbyer dje me 139.35 lekë, 0.11 lekë më pak se një ditë më parë. Leku që prej disa javësh ka shfaqur një tendecë rritëse ndaj euros. Kambistët në tregun e këmbimit valutor shprehen për “Metropol” se monedha evropiane do të vijojë të humbasi pikë si ndaj dollarit ashtu edhe ndaj monedhës vendase. Ato thonë se e njëjta situatë ishte edhe vitin e kaluar, madje sipas tyre euro ka qenë edhe në nivele më të ulëta. Të pyetur në lidhje me destabilitetin që kanë shfaqur monedhat e huaja gjatë kësaj periudhe ata shprehen se luhatjet e vogla që ndodhin në bursat ndërkombëtare pasqyrohen në mënyrë shumë herë më të madhe në tregun vendas. Duke shaktuar në këtë mënyrë një çoroditje

të vlerësimit të monedhave në vend. Por ndryshe duket situata për dollarin. Monedha amerikane është forcuar sërish kundrejt lekut gjatë ditës së djeshme. Në treg një dollar është kuotuar në nivelin e 110.98 lekë, 0.13 lekë më shumë se një ditë më parë. Dobësimi i dollarit duket se ndodhi vetëm dy ditë më parë. Monedha amerikane po vazhdon të ruajë kuotat e saj të larta në tregun vendas. Kambistët shprehen se nëse gjatë kësaj jave monedha evropiane nuk do të fitoj terren ndaj dollarit, ajo do të zhvlerësohet në mënyrë të skajshme, duke u rënë në nivelet më të ulta historike. Ndërsa për dollarin ata shprehen se monedha amerikane do të vijoj të forcohet si ndaj euros ashtu edhe ndaj lekut. Situata negative e krijuar në Greqi, por edhe në Spanjë, po ndikon për një euro “të dobët“ në bursat ndërkombëtare, çka po

reflektohet edhe në tregun vendas. Sipas kambistëve e vetmja mënyrë për të kompensuar humbjet që i ka shkaktuar kriza greke është që udhëheqësit e Bashkimit Europian të ndjekin politika për të zhvlerësuar monedhën europiane në mënyrë që të tërheqin më shumë investitorët e huaj. Me sa duket krekat e ekonomisë së Bashkimit Europian po e shfrytëzojnë këtë mundësi që monedha e tyre të humbasi pikë ndaj dollarit. Por këto ndryshime nuk do të ishin shumë pozitive për ekonominë shqiptare pasi vlerësimi i lekut do të rriste koston e ivestitorëve të huaj. Ndërsa ngritja e dollarit në piedestal do të përkthehej në rritjen e më tejshme të ccmimit të naftës në tregjet ndërkombëtare. Gjithësesi monedha evropiane do të vijojë të zhvlerësohet ndaj lekut për shak të ardhjes së turistëve në Shqipëri.

BIEN INVESTIMET NGA BIZNESET, STOPOHEN EDHE PUBLIKET

BSH: Ekonomia shqiptare në rrugë të vështira Ervin Koçi

8.8% në muajin mars”, theksoi Fullani duke treguar se politikat e ndjekura në këtë drejtim nga BSH kanë qenë efikase. Efekt tjetër pozitiv vihen re në kreditë e dhëna në sektorin privat, te cilat u rritë me 9 për qind gjatë periudhës së tre mujorit të parë të vitit 2012. Por kjo rritje ka ardhur pasi në bankat është vënë re dhe një kërkesë e ulët për marrjen e kredive. Gjithashtu, normat e interesit kanë shënuar ulje ndërsa vëllimi i qarkullimit ka rritje, shenja treguese pozitive.

Banka e Shqipërisë ka dhënë kritika për normat e kredive të dhëna në lekë nga bankat e nivelit të dytë të cilat nuk kanë reflektuar trendin e duhur zbritës. Si mundësi zhvillimi Fullani tha se duhet të bëhen më shumë oferta për investimet e huaja dhe ekonomia vendase duhet bërë dhe më konkurruese në tregjet e huaja. Gjithashtu, Këshilli Mbikqyrës i Bankës së Shqipërisë ka vendosur që të mos ndryshojë normën bazë të interesit duke e lënë atë në nivelin e 4.25%.

Rënia e kërkesës

Ndikimi i Krizës

E

konomia shqiptare po vijon të hasë vështirësi në rritjen e saj. Në daljen e programuar publike guvernatori i Bankës së Shqipërisë, Ardian Fullani, u shpreh se në vend vazhdohet të ulet konsumi vendas dhe ka një rënie të ofertës. Gjithashtu, ai theksoi se përgjatë tre muajve të parë të vitit vendi ka patur një ecuri të ngadaltë të investimeve në vend nga ana e bizneseve. “Të përballur me një kërkesë të ulët dhe me kapacitete të lira prodhuese, si dhe në prani të pasigurisë për zhvillimet brenda dhe jashtë vendit, bizneset kanë shtyrë në kohë vendimet e tyre për investime të reja. Gjithashtu, kontributi i investimeve publike në rritjen e kërkesës agregate, vlerësohet të ketë qenë negativ gjatë tremujorit të parë”, u shpreh guvernatori. Në vijim, Fullani u shpreh se politika fiskale e ndjekur nga BSH ka qenë e kujdesshme dhe efikase duke ulur deficitin buxhetor me 28 për qind gjatë kësaj periudhe. Rritja e ngadaltë e eksporteve, për Bankën e Shqipërisë, është shqetësuese. “Kërkesa e huaj vlerësohet të ketë mbështetur zgjerimin e ekonomisë edhe në tremujorin e parë të këtij viti, por kontributi i saj është ulur ndjeshëm. Rritja e ngadaltë e eksporteve mbetet shqetësuese, për sa kohë që ajo ndikon ecurinë e ekonomisë gjatë vitit 2012 dhe ilustron varësinë e madhe të Shqipërisë në disa tregje gjeografike apo produkte të caktuara”, theksoi guvernatori i Banës së Shqipërisë. “Oferta monetare ka ruajtur ritmin e rritjes të vërejtur në fundin e vitit të kaluar, duke shënuar një rritje vjetore prej

Gjatë analizës së zhvillimeve ekonomike, Këshilli Mbikëqyrës konstatoi se rikthimi i tensioneve në tregjet financiare botërore në muajin e fundit ka rritur ndjeshëm pasiguritë në tregjet financiare ndërkombëtare, duke u përkthyer në kushte më të vështira financimi për sektorin publik e privat. Rënia e kërkesës së huaj dhe shtimi i rrezikut të perceptuar për të gjithë zonën kanë filluar të ndikojnë ecurinë e aktivitetit ekonomik në vendet e rajonit. Informacioni statistikor që Banka e Shqipërisë prezantoi për tremujorin e parë të vitit 2012 tregon për një ecuri të ngadaltë të aktivitetit ekonomik. Ndër të tjera, kjo ecuri është ndikuar edhe nga faktorë të përkohshëm, si pasojë e kushteve të vështira klimaterike. Megjithatë, analiza e treguesve të disponuar konkludon se kërkesa e brendshme dhe e huaj mbeten të dobëta. Rënia e kërkesës së brendshme nga konsumatorët ka ndikuar në uljen e importeve nga tregjet ndërkombëtare.

Problem mbetet korrupsioni dhe faktorët ekonomik

Sondazhi, gjermanët duan të bëjnë biznes në Shqipëri Kompanitë gjermane e shohin Shqipërinë si një mundësi e mirë për të kryer investime. Ivestitorët e vlerësojnë Shqipërinë si vend të favorshëm për të bërë biznes, por kërkojnë nga qeveria të veprojë për përmirësimin e faktorëve ekonomiko-politikë. Kompanitë gjermane prezente në Shqipëri janë optimiste përsa i përket punësimit, investimeve dhe xhiros. Këto janë disa nga rezultatet e anketës së këtij viti të realizuar nga Shoqata Gjermane e Industrisë dhe Tregëtisë në Shqipëri për situatën ekonomike në vend. Rreth 81% e pjesëmarrësve në anketim preferojnë të vazhdojnë të investojnë në Shqipëri, por shprehen se duhet të ashpërsohet lufta

ndaj korrupsionit. Anketimi është zhvilluar në periudhën 1 Shkurt deri më 2 Mars 2012 dhe në të morën pjese 26 kompani gjermane, që aktualisht punojnë në vendin tonë. Shoqata Gjermane e Industrisë dhe Tregëtisë në Shqipëri është një shoqatë e pavarur biznesi me mbi 60 kompani anëtare dhe synon të nxisë bashkëpunimin midis kompanive nga të dy vendet.

Reagimi i shpejtë

Nis në Kroaci stërvitja ushtarake shumëkombëshe Reagimi i shpejtë nisi më datë 26 maj në Slunj të Kroacisë stërvitja ushtarake shumëkombëshe mes Ushtrisë Amerikane në Europë, Forcave Ajrore Amerikane, Forcave Tokësore Kroate dhe ushtrive partnere nga gjashtë vende të tjera në Ballkan. Gjeneral Majori Dragutin Repinc, Komandanti i Forcave Tokësore të Kroacisë, foli përparë më shumë se 700 pjesëmarrësve. “Është nder për mua t’ju mirëpres në stërvitjen ushtarake ndërkombëtare “Reagimi i Shpejtë 2012”, këtu në fushën e trajnimit “Eugen Kvaternik”, Slunj, një prej reparteve më të mëdha ushtarake në Kroaci.” Regjimenti i II-ë i Kalorësisë së Ushtrisë Amerikane në Europë, së bashku me anëtarë

të stafit të Ushtrisë Amerikane në Europë (USAREUR), dhe Qendrës së Përbashkët të Trajnimit Shumëkombësh, e mbështesin këtë stërvitje trajnimi taktik shumëkombësh në terren të drejtuar nga Kroacia, i cili përfshin edhe elemente toge nga Shqipëria, Bosnje-Hercegovina, Mali i Zi dhe Sllovenia. Maqedonia dhe Serbia do të dërgojnë vëzhgues në këtë stërvitje.


06

«

EKONOMI E mërkurë 30 maj 2012 •

VLERA E TOKËS, GABIMI I VLERËSIMIT NGA ÇMIMI I TREGUT VARION NGA 2 DERI NË 5%

Pronat, si do përllogariten çmimet Avotins: Çmimet e Metodologjisë do kënaqin të gjitha palët Procesi

M

etodika e re për vlerësimin e çmimit të pronave do të bazohet në llogaritjen statistikore për të eliminuar çmimet abuzive të pronave, duke i përafruar ato me vlerën reale të tregur. Kjo metodikë në bazë të të cilës do të dale edhe harta e vlerës së tokës po përgatitet nga një këshilltar i huaj Dr.Juris Avotins. Sipas tij, metodika është hartuar sipas modeleve më të mira dhe standardeve të Bashkimit Europian. Baza e hartimit të saj janë mbi 20 mijë vlera çmimesh të marra nga Zyra e Regjistrimit të Pronave. Në metodën e vjetër ka pasur diferenca të larta krahasuar me çmimin e tregut. Kjo bënte që qytetarët të dilnin të humbur nga një shpronësim, apo kompensim, por ka pasur dhe çmime mbi vlerën e tregut. “Metoda ekzistuese jep shifra fiktive qoftë për vlerësimin e banesave ashtu edhe për tokat bujqësore, duke dhënë një gabim vlerësimi që varion nga 2 deri në 5 për qind”, theksoi Avotinds. Sipas tij, aplikimi i metodës së re ka një marzh gabimi shumë të vogël, çka do të kënaqë si qytetarët që do të shpronësohen ashtu edhe qeverinë e cila do të paguajë

Aktualisht, në Ministrinë e Drejtësisë është ngritur grupi i punës që po merret me përgatitjen e metodologjisë së re të çmimeve të pronave. Në kuadër të realizimit të saj kanë nisur negociatat edhe me grupet e interesit. Sipas procedurës, kur kjo metodikë të ketë përfunduar, do të miratohet në qeveri. Ndryshe nga procesi aktual i vlerësimit, qeveria do të autorizojë një institucion të posaçëm për përcaktimin e çmimeve të kompensimit.

paratë e shpronësimit. Duke iu referuar shembujve konkretë, Dr. Juris Avotins, përmendi mënyrën e llogaritjes së vlerës së pronave nga bankat, e cila sipas tij jep një vlerë shumë të përafërt me tregun imobiliar në Shqipëri. Nga viti 2013 do të hartohet dhe do të përdoret gradualisht harta e vlerës së tokës. Ndërsa në vitin 2014

ajo do të jetë në funksion të plotë, ndërkohë që i takon Qeverisë të vendosë nëse hartën e vlerës së tokës do ta ndryshojë çdo vit, apo një herë në 5 vite, sikundër e kanë disa vende të tjera. Metodologjia e re nuk do të cënojë ata që tashmë e kanë përfituar këtë kompensim, përveçse në rastet kur konstatohen shkelje lig-

jore. Lidhur me këto ndryshime mësohet se metodologjia e re ka në themel të saj standardin ndërkombëtar. Sipas AKKP-së, ajo do të jetë më fleksibile dhe më reale, pasi vlera e pronës ashtu si e çdo produkti tjetër është e ndryshueshme. Sipas procedurës së re të vlerësimit, treguesit bazë të vlerës së pasurisë së paluajtshme do

të përcaktohen dhe do të miratohen të veçanta për tokën, ndërtesat dhe strukturat inxhinierike. Ndërsa vlera e pasurisë së paluajtshme do të llogaritet si një shumë e vlerave të një njësie, objekti ndërtimor/ struktura inxhinierike, dhe tokës mbi të cilën ngrihet kjo e fundit, të cilat do të formojnë një pasuri të veçantë të paluajtshme.

VENDET E CEFTA-s Mbledhja e Komitetit

Eksportet rriten me 65 për qind Gjatë tre viteve të fundit Shqipëria ka rritur me 65 për qind eksportet me tetë vendet e Ballkanit Perëndimor të grupuara në marrëveshjen e CEFTAs. Pikërisht për të liberalizuar më tej tregtinë mes këtyre vendeve, si dhe eliminimin e barrierave jo tarifore u zhvillua në Tiranë takimi i 5 i Nënkomitetit të CEFTA-s për bujqësinë, çështjet sanitare dhe fitosanitare në tregtimin e produkteve bujqësore. Sipas të dhënave rezulton se vetëm eksportet bujqësore në 2011 janë rritur me 32 %. Përmes marrëveshjes së CEFTA-s vendet anëtare kanë vendosur bazat për liberalizimin dhe lehtësimin e tregtisë në rajon si një domosdoshmëri për rritjen e përgjithshme ekonomike. Kjo marrëveshje funksionon mbi bazën e disa nënkomiteteve sipas fushave të ndryshme, të cilat mblidhen me rotacion në secilin vend dhe diskutojnë për probleme që lidhen me tarifat doganore me standardet e prodhimit dhe tregtimit.

REPUBLIKA E SHQIPERISE

Agjencia e Zhvillimit të Zonave Malore FTESE PER TENDER Nr. i Identifikimit te Kontrates.: MADA/MMP/FAS/G/NCB/Fuel/2012/14 Fondi Nderkombetar per Zhvillimin ne Bujqesi Nr. I Kredise.:757-AL

Ka gjithmonë një herë

të parë për të besuar në informacionin e saktë të një gazete. Për t’u bindur abonohuni në Për informacione: Tel: 04 2 233 991 Fax: 04 2 233 998

1. Republika e Shqiperise ka marre nje kredi nga Fondi Nderkombetar per Zhvillimin ne Bujqesi (IFAD) perkundrejt kostos se Programit Malet Drejt Tregut (MMP) dhe mendon te aplikoje nje pjese te fondit per te mbuluar pagesat sipas Kontrates me numer MADA/MMP/FAS/G/NCB/Fuel/2012/14 2. Agjensia per Zhvillimin e Zonave Malore fton oferta te mbyllura nga ofertuesit e interesuar per Blerjen e gazoil D1 (Eurodiesel) per Zyren qendrore dhe zyrat rajonale te MADA me kontrate me numer MADA/MMP/FAS/G/NCB/Fuel/2012/14. 3. Paketa e plote e Dokumentave te Tenderit mund te merret nga te interesuarit pas paraqitjes se kerkeses me shkrim ne adresen: Agjensia e Zhvillimit te Zonave Malore, Rr. Shinasi Dishnica, Nr. 100, Tirane dhe pageses se pakthyeshme ne kesh prej 1500 Leke. Ofertuesit e interesuar mund te marrin informacion shtese ne te njejten adrese. 4. Ofertat duhet te jene te vlefshme per nje periudhe 60 ditore nga dita e hapjes se Ofertes dhe duhet te dorezohen tek Agjensia e Zhvillimit te Zonave Malore Rr. “Shinasi Dishnica”, Nr. 100 (prane Selvise) Tirane ne ose para ores 10:00 te dates 29.06. 2012, ne diten dhe oren kur do te hapen ofertat ne prezencen e ofertuesve qe deshirojne te marrin pjese. 5. Te gjitha ofertat duhet te paraqitet se bashku me siguracionin e ofertes (garancia bankare ose kompani sigurimi) ne vleren 100, 000 Leke drejtuar per Agjensine e Zhvillimit te Zonave Malore perpara ose ne date 29.06.2012 ora 10.00. Ofertat e dorezuara me vonese nuk do te pranohen. 6. Ofertuesi qe terheq oferten gjate periudhes se vlefshmerise dhe/ose refuzon te pranoje fitimin e kontrates gjate perzgjedhjes dhe/ose deshton te paraqes ceritifikaten e sigurimit te kontrates do te skualifikohet per te marre pjese ne oferta te tjera per nje periudhe nje vjecare dhe siguracioni i ofertes do te konfiskohet. 7. Ofertat do te hapen ne prezence te perfaqesuesve te Ofertuesve te cilet deshirojne te marrin pjese me date 29.06.2012 ora 10.00 ne zyrat e Agjensise se Zhvillimit te Zonave Malore.


AKTUALITET •E

mërkurë 30 maj 2012

»

07

RODHALIA DHIMA 18 VJEÇE, SHPRESA E FUNDIT E PIKTORIT TË NJOHUR STAVRI ÇATI

Gjirokastra, qyteti si metaforë e artit pamor Si ka ardhur ndër dekada piktura në këtë qytet, krenari për prejardhjen Bradashesh

Vazhdon protesta, banorët përplasje me policinë ELBASAN- Banorët e komunës së Bradasheshit kanë vazhduar rezistencën e tyre nëpërmjet protestës duke mos lejuar vazhdimin e punimeve të firmës për segmentin e autostradës Elbasan-Tiranë. Forca të shumta të policisë dhe të FNSH-së kanë tentuar të ndalojnë banorët përballë mjeteve që sërish nuk janë lejuar të vazhdojnë punën. Banorët kanë reaguar të revoltuar madje ka pasur edhe incidente të tilla si rënie të fikëti të grave protestuese dhe reagim ndaj lëvizjes së mjeteve të firmës. Ata vazhdojnë t’u qëndrojnë kërkesave të tyre për ringritjen e Komisionit të Vlerësimit të Tokës dhe futjen në listën e dëmshpërblimeve edhe të pemëtarisë. Ndërkohë Kreu i Drejtorisë së Shpronësimeve pranë Ministrisë së Ekonomisë, Abedin Muça, tha se është duke u vlerësuar mundësia për rishikimin e çmimit. Ai theksoi se nëpërmjet dokumentacionit banorët mund të paraqiten me një llogari bankare dhe më pas do të marrin paratë. Tri fshatrat në protestë kanë vazhduar të kërkojnë rishikimin e çmimit të tokës, futjen në kompensim të prodhimeve dhe pemëtarisë dhe pagesat para se të fillojë puna për rrugën. L. Lleshi

Tepelenë

Ushtronte dhunë ndaj gruas, arrestohet nga policia

Ekspozita e Rodhali Dhimës

TELNIS SKUQI GJIROKASTËR – Rodhalia Dhima 18 vjeçe, është shpresa e fundit e piktorit të njohur gjirokastrit, Stavri Çati. Ajo mund ta përcjellë më tej artin pamor, por kjo varet nga këmbëngulja e saj. Një ditë më parë, Rodhalia dhe mësuesi i saj Çati, çelën në qytetin e Gjirokastrës ekspozitën “Art pranvere”, me motive folklorike dhe pamje nga qyteti i gurtë. Piktorja Rodhalia Dhima ka vlerësuar me tone pozitive qëndrueshmërinë që ka qyteti i Gjirokastrës në optikën e formimit të saj. “Gjirokastra të ofron siguri të pikturosh. Natyra dhe peizazhi ndryshojnë sipas stinës. Ky qytet paraqitet ndryshe në katër stinët e vitit. Çdo ngjyrë ka fragmentin e saj”, shprehet Rodhalia, ose Lola, siç i pëlqen t’i flasim. Për të, të pikturosh është art. Të jetosh me penelin, nga mëngjesi deri në darkë, është pasion. Lola mëson në gjimnazin gjuhësor “Pandeli Sotiri” dhe është nxënëse e shkëlqyer. Çdo javë, prej katër vitesh merr tre orë leksione pikture, nga mjeshtri gjirokastrit, Stavri Çati. Ëndrra e saj është arkitektura, por më fort ajo është e dashuruar me pikturën. “Për mua piktura dhe arkitektura nuk kanë asnjë ndryshim. Të dyja janë profesione që lidhen me artin. Është e vështirë të “divorcohen” nga njëra-tjetra”, shprehet Lola, ndërsa tregon se ajo ndihet tashmë fatlume që hapi ekspozitë pamore me mësuesin e saj. “Jam krenare që mësuesi im ekspozon punimet e tij së

Gjirokastra.

Harallamb Margariti, pedagog i Arteve Figurative, pranë universitetit “Eqrem Çabej” të Gjirokastrës, i cili ndjek bisedën, thotë se, përpara se të vendosej busti i Çerçiz Topullit pranë Rodhalia zonës muzeale, përballë hotel “Çajupi”, në fillim ka Dhima, Stavri Çati kaluar në “filtrat” e publikut. “Im atë, ende gjallë, kujton se në vitin 1923, busti i Çerçizit brodhi ditë të tëra, në të gjithë qytetin, derisa u “filtrua” nga qytetarët, pastaj u vendos në sheshin kryesor”, shprehet Margariti. Pas Odise Paskalit, në skenën dolën motrat Zengo, me origjinë nga Zagoria, të cila dijen për artin dhe kulturën i morën në Greqi, por e shtrinë dhe e perfeksionuan Bashkim Ahmeti, Dashamir në Gjirokastër, tha ai. “Pas Çuberi, Stavri Çati, Jani Guxo, Luftës së Dytë Botërore, arti Jorgo Miçi, Jorgo Kokalani, pamor u kthye në traditë, Ksenofon Kostaqi, Thimjo ku çdo vit kishte ekspozita Fili, apo nga skulptori Stefan lokale dhe kombëtare. PikPapamihali, të cilët i dhanë turat përfaqësoheshin nga jetë artit gjirokastrit”, rrëfen

TRADITA dhe ARTET

bashku me nxënësen e saj. Kjo ka një mesazh domethënës, pasi arti pamor në Gjirokastër do të trashëgohen tek brezi i ri”, pohon Lola. Stavri Çati, piktori i traditës gjirokastrite, thotë se arti pamor në qytetin e gurtë, do të vazhdojë udhën që ka nisur qysh prej fillimshekullit të XX. Ekspozitat “Kam çelur

shumë

ek-

spozita lokale, kombëtare dhe ndërkombëtare, por kjo e fundit është si “qershia mbi tortë”. Sot ndihem më i ri se kurrë. Lola është shembulli më i mirë se arti pamor do të vazhdojë të lulëzojë në qytetin e Gjirokastrës”, shprehet Çati, 73 vjeç. Për të, kjo ekspozitë ka si qëllim të përcjellë tek publiku mesazhin se arti pamor gjirokastrit ka shpresë t’i mbijetojë tregut, pavarësisht vështirë-

TEPELENË - Policia e Tepelenës arrestoi të martën A. Shemën, nga fshati Qesarat i këtij rrethi, i cili akuzohet se për disa ditë radhazi ka ushtruar dhunë fizike dhe psikologjike mbi bashkëshorten dhe familjarët e saj, duke i kërcënuar se do t’i vriste me armë zjarri. Burime nga policia lokale bënë të ditur se nën presionin e kërcënimeve, bashkëshortja e Shemës, së bashku me djalin 7-vjeçar, është larguar nga banesa, ndërsa forcat e policisë shkuan në vendngjarje për ndalimin e autorit. “Në përgjigje të thirrjes së policisë, Shema është përgjigjur me kërcënimin e armës, por ka përfunduar më pas në pranga”, tha policia, duke shtuar se në cilësinë e provës materiale atij iu sekuestrua arma e zjarrit, së bashku me një arsenal fishekësh. T. Skuqi

Gjirokastër

Bllokohen 300 kg hashash, 5 persona shpallen në kërkim

Margariti. Më tej, ai tregon se të gjithë këta artistë sollën rryma të ndryshme në artin pamor, por vet Gjirokastra i ka ndihmuar ata të mos “infektohen” nga arti i realizmit socialist.

sive ekonomike të dy dekadave të fundit. “Jetojmë në ekonomi tregu. Çdo njeri ka në dorë të përfaqësojë një prirje dhe ta përcjellë atë tek publiku. Pastaj është artdashësi ai që vendos për ty”, specifikon Çati. Arti në Gjirokastër, vijon ai, e ka zanafillën nga Mesjeta, ndërsa arti pamor është shfaqur në fillim të shekullit të kaluar, nga artisti Odise Paskali, me skulpturën e Çerçiz Topullit.

GJIROKASTËR - Të paktën 300 kg kanabis sativa, që transportoheshin me pesë mushka, u bllokuan në malin e Sopotit, ndërsa pesë persona u shpallën në kërkim, njoftoi dje policia e Gjirokastrës, në jug të vendit. “Lënda narkotike u bllokua në malin e Sopotit, pranë kufirit administrativ Gjirokastër-Delvinë”, thuhet në komunikatën e policisë. Policia saktësoi se lënda narkotike ishte e llojit kanabis sativa, e ngarkuar në tetë çanta në samarët e pesë mushkave. “Pesë personat, që të gjithë të identifikuar, u shpallën në kërkim, pasi u larguan nga vendngjarja”, specifikon policia. Mësohet se aktualisht policia po punon për ndalimin e transportuesve. T. Skuqi

Sarandë

Vendorët, masat për një sezon sipas standardeve SARANDË - Krijimi dhe garantimi i standardeve për pushime të qeta dhe me kushte të garantuara për pushuesit e bregdetit të Sarandës, ka qenë sot në qendër të debateve dhe diskutimeve, ku përfaqësues të njësive vendore dhe institucioneve të ndryshme, kanë rimarrë edhe një herë detyrat konkrete për mbarëvajtjen e këtij sezoni turistik. Gjergji Mano, nënprefekti i Sarandës, kërkoi seriozitet dhe angazhim institucional për mbarëvajtjen normale të sezonit veror, si dhe ngritjen e një shtabi rajonal për vlerësimin e ecurisë së deritanishme. Në takimin e sotëm mungonin përfaqësuesit e Bashkisë, si dhe disa prej njësive vendore të qytetit bregdetar. T. Skuqi


08

« aktualitet

E mërkurë 30 maj 2012 • Më 4 qershor vlerësohen aktet e ekspertimeve të videos

Gjykata e Lartë shtyn gjyqin “Prifti-Beqiraj” Gjyqi për ndarjen e 69 mijë eurove në tavolinë Ditën e djeshme Kolegji Penal në Gjykatën e Lartë i kryesuar nga Mirela Cana ka shtyrë për më 4 qershor seancën gjyqësore, për ish-ministrin e Ekonomisë, Tregtisë dhe Energjetikës, Dritan Prifti, dhe ish-vartësin e tij Leonard Beqiraj, gjatë së cilës do japë vendimin lidhur me pranimin ose jo të provave të paraqitura nga palët. Në seancën e sotme Prokuroria pasi zbardhi gjithë bisedën në video ku dy ish-zyrtarët shfaqen duke ndarë mes tyre një shumë prej 69 mijë eurosh, tha se pavarësisht marrjes në pyetje të

dhjetëra personave nuk është arritur të zbulohet origjina e parave, dhe për këtë arsye në seancën e parë, u pa e arsyeshme të mos sillet asnjë dëshmitar. Prokuroria gjithashtu nga hetimet e deritanishme nuk ka arritur të përcaktojë dhe se sa është dëmi ekonomik që i është shkaktuar shtetit. Në një kohë që i paraqiti gjykatës si prova, laptopin që ka dorëzuar vetë ministri Prifti, aktin e ekspertimit të ekspertit amerikan, si dhe kërkoi të depozitojë tabulatet telefonike të bisedave mes Priftit dhe Beqirajt. Nga ana

Manjola Prifti kërkohej në Itali. Vrasja e konflikti me djalin

Drogë e pastrim parash, kapet ish-gruaja e Mirit të Xhikes Mariglen Mulla

I

sh-bashkëshortja e Fatmir Ramës, i njohur si Miri i Xhikes, u prangos dje nga policia e Tiranës për llogari të drejtësisë italiane. Manjola Prifti, ish-gruaja e personit që u ekzekutua më 29 mars të vitit 2003, është dënuar nga drejtësia italiane me 11 vjet burg, për trafik droge dhe pastrim parash. Nga burime të policisë mësohet se arrestimi i Manjola Priftit është bërë në lokalin që ajo zotëron në zonën e Vaqarrit, në Tiranë. Gjatë arrestimit ajo nuk ka shfaqur shenja rezistence, por vetëm sa është njohur me vendimin e gjykatës, ka shkuar me oficerët që e arrestuan. Tashmë ajo do të presë në ambientet e paraburgimit derisa të plotësohen procedurat për ekstradimin në Itali. Manjola Prifti, përveç ish-gruas së Mirit të Xhikes është vajza e regjisorit Sokrat Prifti, pjesëmarrës në role episodike edhe si aktor në filmat shqiptarë. Ekzekutimi te Kartodromi Vrasja e Fatmir Ramës, Miri i Xhikes, ndodhi më 29 mars të vitit 2003, rreth orës 19:50, brenda lokalit të tij “Kartodrom 2000”, ku po ndiqte ndeshjen e futbollit Shqipëri-Rusi. Në atë moment, Miri i Xhikes ka qenë në shoqërinë e Ylli Kelmendit, Flamur Rrapajt, Kristaq Camit e Julian Durishtit. Dy persona të maskuar qëlluan me breshëri kallashnikovi, duke zbrazur mbi ta 60 gëzhoja dhe më pas u larguan. Për pasojë, u vranë tre persona, Kristaq Cami, Julian Durishti, si edhe Fatmir Rama, ndryshe Miri i Xhikes. I vetmi që reagoi ndaj atentatorëve ishte Ylli Kelmendi, mik i Fatmir Ramës, i cili qëlloi me pistoletë drejt atentatorëve, duke plagosur njërin prej tyre. Gjetja e njollave të gjakut në disa vende, rruga që kishin

e tij avokati i ish-ministrit Prifti është shprehur se fakti penal që pretendon Prokuroria nuk ekziston, pasi, sipas tij, Prifti –Beqiraj kanë pasur mes tyre marrëdhënie personale që s’kanë të bëjnë me detyrën. Avokati kërkoi të merren në pyetje në cilësinë e dëshmitarëve 13 persona, kryesisht drejtorë drejtorish dhe punonjës të Ministrisë së Ekonomisë dhe Energjetikës. Më herët avokatët kanë kërkuar pavlefshmëri të akteve të ekspertimeve nga ana e Prokurorisë, duke kërkuar pafajësinë e klientëve të tyre.

Kapen 4 në Tiranë

Policia kap “bandën e çerrave” grabiste sensorët e makinave Një tjetër “bandë çerrash” që grabiste sensorët e makinave, ku katër janë arrestuar, ndërsa katër të tjerë ndiqen penalisht në gjendje të lirë. Komisariati nr.2 dhe 3 në kuadër të operacionit “Sensorët”, arrestuan në flgarancë K.M, 17 vjeç, F.G, 17 vjeç, E.H, 16 vjeç dhe G.H, 17 vjeç, të gjithë nga Tirana. Arrestimi i tyre u bë pasi janë kapur në flagarancë në Rrugën e Kavajës, pranë qendrës “Globe”, duke vjedhur sensorët e automjetit tip “Benz”, ngjyrë e zezë, me targa AA077A. Ndërkaq, u proceduan në gjendje të lirë, për veprat penale të “përvetësimit dhe tjetërsimit të sendeve të vjedhura” dhe “moskallëzimit të krimit” K.K, 16 vjeç, H.L, 16 vjeç dhe M. Potka, 24 vjeç, të gjithë nga Tirana. Ata dyshohet se më 28.01.2012 në rrugën “Naim Frashëri” kanë vjedhur me thyerje navigatorin e automjetit me targë TR 1413 U dhe në 02.03.2012 në rrugën “Muhamet Gjollesha” kanë vjedhur me thyerje kasetofonin e automjetit me targë TR 4130 R. Në cilësinë e provës materiale janë sekuestruar 12 palë sensorë të gjatë për automjete tip “Mercedes Benz”, 5 kaçavida, një prozhektor nate, dy palë dorashka të gomuara, si dhe disa çelësa të ndryshëm.

Tre vëllezërit Koçi

“Ta çojmë djalin në Kanada për 17 mijë euro”, procedohen

përshkuar tregonte se autorët e njihnin mirë zonën dhe rrugicat për t’u fshehur nga ndjekja prej policisë, ngriti dyshimin për Lavdërim Tufën. Gjykata e Tiranës ka shpallur fajtor Lavdërim Tufën, në vitin 2011, duke e dënuar me 20 vjet burg. Djali u hoq nga trungu familjar Në vitin 2011 gjykata

e Tiranës ka fshirë djalin e Fatmir Ramës (Miri i Xhikes) nga regjistri i trungut familjar dhe pronësinë mbi kompleksin “Katrodrom”, duke vendosur të pranojë kërkesën e dy xhaxhallarëve. Tashmë, pas dhënies së formës së prerë të këtij vendimi, Besnik dhe Luan Rama, i janë drejtuar sërish gjykatës për të nxjerrë urdhrin e ekzekutimit në

bazë të të cilit Përmbarimi i Tiranës do të detyrojë Zyrën e Gjendjes Civile të njësisë bashkiake numër një, për të fshirë emrin e 10-vjeçarit Endi Rama nga trungu familjar i dy gjyshërve të tij nga i ati. Duke pohuar se kërkesa e dy vëllezërve të Mirit të Xhikes ishte e mbështetur në prova dhe ligj, gjykata e Tiranës e ka pranuar atë, duke lëshuar urdhrin e ekzekutimit. Besnik dhe Luan Rama, paditën Gjendjen Civile dhe të ëmën e nipit të tyre Manjola Prifti, duke kërkuar shpalljen të pavlefshme të regjistrimit të fëmijës Endi Rama, i datëlindjes 10 mars 2000, në trungun familjar të Fetah dhe Haxhire Ramës. Paditësit pretenduan në gjykatë, 3 vjet më parë, se sipas certifikatës së lëshuar nga Gjendja Civile e Njësisë Bashkiake numër një, rezulton se: “Gjendja familjare e janarit 2003, (para vrasjes së Fatmir Ramës më 29 mars 2003), është vetëm Fetah, Haxhire dhe Fatmir Rama”.

Tre vëllezërit Koçi po procedohen penalisht nga Seksioni kundër Krimit Ekonomik sepse kishin mashtruar një person se do t’ia dërgonin djalin në Kanada, duke i marrë jo pak, por 17 mijë euro. Kështu nisi procedimi penal për vëllezërit Bashkim, Shkëlqim dhe Skënder Koçi, të tre mbi 50 vjeç e banues në Tiranë sepse ndaj tyre është depozituar kallëzim një shtetas aktualisht rezident në Greqi, se shtetasit e sipërcituar në bashkëpunim me njëri-tjetrin e kanë mashtruar duke i marrë 17 200 euro, me pretedimin për t’i dërguar në Kanada djalin e tij me itinerar udhëtimi Greqi-Spanjë-Karaibe-Kanada.

Ministri Nishani

Konsolidimi i Shërbimit Civil, objektiv madhor i qeverisë Një nga objektivat kryesore të qeverisë shqiptare mbetet konsolidimi i Shërbimit Civil. Kështu është shprehur dje ministri i Brendshëm, Bujar Nishani, në takimin e zhvilluar sot në Hotel “Tirana International” për reformën në Administratën Publike. Nishani deklaroi se “Ministria e Brendshme, në bashkëpunim me Ministrinë e Arsimit, duke iu referuar praktikave më të mira evropiane, po shohin mundësinë për të ngritur në një shkallë më të lartë pjesën e ekspertizës së trajnimit të Administratës Publike, duke u koncentruar deri në krijimin e një shkolle për trajnimin e Administratës Publike”. Më tej ai tha se “Është bërë një punë paraprake në formulimin e politikave sesi ne mund të kemi një shkollë të trajnimit të Administratës Publike”. Ministri Nishani, duke u ndalur tek ky projekt i rëndësishëm, theksoi se duhet të shikojmë për një nivel më të lartë e më akademik të trajnimit dhe shkollimit të administratorit publik. “Të gjithë kemi një rrugë të vetme për të ecur, të konsolidojmë Shërbimin Civil, ta pasurojmë atë me standardet që kërkohen, për një administratë të një shteti, i cili ka një angazhim të përditshëm dhe shumë të madh në proceset integruese. Dhe që të kemi standardet e kërkuara, duhet të kemi resurset përkatëse”, tha Nishani.


SOCIALE •E

mërkurë 30 maj 2012

»

09

TRANSPLANTET DO TË BËHEN ME ORGANET E NJERËZVE QË NUK JETOJNË MË DHE ME DHURIME

Qendër transplantesh edhe në Tiranë Në vjeshtë pritet të rifillojnë transplantet e organeve në Shqipëri Pranvera Kola

P

amundësia e transplanteve në spitalet tona i ka detyruar pacientët që për vite me radhë t’u drejtohen spitaleve jashtë vendit apo dhe klinikave private në vend që të marrin këtë shërbim jetik kundrejt kostove të larta. Me ndihmën e palës italiane në QSUT janë realizuar vetëm dy tranpslante të veshkës, ndërhyrje të cilat prej një kohe të gjatë janë ndërprerë. Kundrejt këtij ngërçi të krijuar kreu i Shëndetësisë, Petrit Vasili, ka dhënë gjatë ditës së djeshme lajmin e mirë të rinisjes së transplanteve në Qendrën Spitalore Universitare “Nënë Tereza” brenda një harku të shkurtër kohor. Falë një mar-

Pranvera Kola Zbardhen kuotat e studimeve që universitetet italiane vënë në dispozicion të studentëve të huaj për vitin e ri akademik 2012–2013. Në këto kushte, maturantët apo kandidatët e tjerë shqiptarë që duan të vijojnë studimet e larta në një nga universitetet italiane mund të rishikojnë kuotat e përcaktuara për të gjitha programet e studimit që këto universitete ofrojnë për vitin e ri akademik. Bashkëngjitur shkrimit do të gjeni të detajuar

Nevojat për transplante Nga studimet e bëra, 50–60 persona për një milion banorë në vit humbasin plotësisht funksionin e veshkës, pra rreth 175 raste të reja në vit kanë nevojë të trajtohen nëpërmjet dializës. Në klinika private brenda dhe jashtë shtetit janë realizuar rreth 30 transplante renale familjare, të financuar nga shteti. Dy transplantet e para janë kryer në QSUT me donator familjarë. Në korrik të vitit të kaluar parlamenti miratoi ligjin e ri të “Transplantit të indeve, qelizave dhe organeve në Republikën e Shqipërisë”, duke u hapur rrugë të gjitha iniciativave shkencore që hulumtojnë e veprojnë në këtë fushë. Ligji mbështetet në dhurimin vullnetar, krijimin e instrumenteve përkatëse si Qendra e Transplanteve, por edhe në kontrollet nga organi këshillimor pranë Ministrisë së Shëndetësisë. Ai përcakton mekanizma kontrolli shumë rigorozë dhe është përftuar nga eksperienca më e mirë evropiane.

rëveshjeje të nënshkruar me Qendrën Kombëtare të Transplanteve të Italisë, bëhet me dije se ka nisur tashmë puna për ngritjen e sallave e infrastrukturës tjetër të nevojshme, bashkë me plotësimin e stafeve mjekësore që do të bëjnë zëvendësimin e organeve te pacientët në të parën qendrës kombëtare të transplanteve që do të ngrihet në QSUT, e cila do të mbikëqyret nga strukturat mjekësore ndërkombëtare. Deri tani në vendin tonë janë kryer vetëm pak operacione, teksa nevoja është shumë e lartë - mbi 300 persona çdo vit janë të detyruar të kryejnë dializë në kushtet e pamundësisë së kryerjes së transplantim. “Është një bashkëpunim zyrtar formal dhe që hap rrugë

të madhe jo vetëm për perfeksionimin e mekanizmave tona, por dhe i hap rrugën edhe formimit të grupit të ekipit të transplanteve, i cili mundëson zgjidhjen e këtij problemi për një kohë të gjatë dhe njëkohësisht u jep përgjigje edhe kërkesave jetike të pacientëve të caktuar, të cilët kanë nevojë për ndërhyrje të tilla, duke pasur prioritet në radhë të parë transplantin e veshkave dhe në rrugë e sipër në vitet që do të pasojnë, duke formuluar edhe ambicie më të mëdha se kaq”, - ka deklaruar ministri Vasili gjatë ditës së djeshme. Ndërsa mjekët italiane kanë marrë përsipër që të ofrojnë asistencën dhe përvojën e tyre për transplantin e veshkave jo vetëm me

STUDIMET E LARTA NË ITALI, PROCEDURA DHE AFATET E PARAREGJISTRIMIT

Kuotat për universitetin e Milanos, Romës, Bolonjës, Breshias e Bergamos listën e kuotave për programet në Universitetin e Romës, të Milanos, të Bolonjës, të Breshias e të Bergamos. Ndërsa lista e plotë e kuotave gjendet e detajuar në uebsajtin http://www.studiarein-italia.it/studentistranieri/. Procedura Studentët që dëshirojnë

PRANIMET NË UNIVERSITETET E ROMËS Università Degli Studi Di Roma “Foro Italico” Scienze Motorie Corso Di Laurea In Scienze Motorie E Sportive 10 Scienze Motorie Management Dello Sport 3 Scienze Motorie Attività Fisica E Salute 9 Scienze Motorie Attività Motorie Preventive E Adattate 3 Scienze Motorie Scienza E Tecnica Dello Sport 3 Università Degli Studi Di Roma “La Sapienza” Architettura Disegno Industriale 10 Architettura Scienze Dell’architettura 9 Architettura Gestione Del Processo Edilizio - Project Management 7 Architettura Architettura Del Paesaggio 4 Architettura Design Del Prodotto 10 Architettura Comunicazione Visiva E Multimediale 10 Architettura Architettura 18 Economia Economia, Finanza E Diritto Per La Gestione D’impresa 10 Economia Management E Diritto D’impresa 10 Economia Scienze Aziendali 60 Economia Scienze Economiche 30 Economia Finanza E Assicurazioni 7 Economia Economia Politica 15 Economia Analisi E Gestione Delle Attività Turistiche 7 Economia Economia Aziendale 9 Economia Economia, Finanza E Diritto D’impresa 3 Economia Intermediari, Finanza Internazionale E Risk Management 7 Economia Management, Innovazione Delle Imprese 7 Economia Tecnologia, Certificazione E Qualità 5 Farmacia E Medicina Biotecnologie 3 Farmacia E Medicina Scienze Farmaceutiche Applicate 5 Farmacia E Medicina Infermieristica Terracina 3 Farmacia E Medicina Infermieristica Cassino 4 Farmacia E Medicina Infermieristica Colleferro 4 Farmacia E Medicina Infermieristica 2 Farmacia E Medicina Infermieristica 4 Farmacia E Medicina Sanitaria Ostetrica Infermieristica (Corso Di Laurea L- Az S. Giovanni Addolorata 6 Farmacia E Medicina Sanitaria Ostetrica Gaeta 4 Farmacia E Medicina Infermieristica Pomezia 4 Farmacia E Medicina Infermieristica Pozzilli 3 Farmacia E Medicina Infermieristica Latina 5 Farmacia E Medicina - Corso Di Laurea M-Az. S. Camillo Forlanini S.Cam.6 Farmacia E Medicina Infermieristica Frosinone 5 Farmacia E Medicina Corso Di Laurea E - Asl Rm/E Santo Spirito 3

të regjistrohen pranë universiteteve italiane në vitin akademik 2012–2013 pas konsultimit me kuotat e përcaktuara, duhet që në afatet e përcaktuara të plotësojnë procedurat e pararegjistrimit, që është edhe faza e parë e aplikimit për të siguruar një të drejtë studimi

në universitetet italiane. Kandidatët e interesuar në fazën e parë duhet të dorëzojnë dokumentacionin e nevojshëm për procedurën e pararegjistrimit (dokumentet do të dorëzohen personalisht nga të interesuarit pranë ambasadës italiane, duke caktuar takim nga

Farmacia E Medicina Infermieristica Isernia 3 Farmacia E MedicinaLFisioterapia 2 Farmacia E Medicina Fisioterapia Latina 2 Farmacia E Medicina (Corso Di Laurea C- Az. S.Giovanni-Addolorata 3 Farmacia E Medicina Corso Di Laurea D-Az. S.Camillo Forlanini 3 Farmacia E Medicina Fisioterapia Cassino 2 Farmacia E Medicina Pozzilli 2 Farmacia E Medicina Terapia Della Neuro E Psicomotricità Dell’età Evolutiva 2 Farmacia E Medicina Dietistica Roma 2 Farmacia E Medicina Igiene Dentale Latina 2 Farmacia E Medicina Tecniche Di Laboratorio Biomedico Pozzilli 2 Farmacia E Medicina Tecniche Di Laboratorio Roma 2 Farmacia E Medicina Tecniche Di Laboratorio Biomedico Latina 2 Farmacia E Medicina Tecniche Di Radiologia Medica, 2 Farmacia E Medicina L/Snt3-Professioni Sanitarie Tecniche 2 Farmacia E Medicina Frosinone 2 Farmacia E Medicina Latina 2 Farmacia E Medicina L/Snt4-Professioni Sanitarie Della Prevenzione 2 Farmacia E Medicina Professioni Sanitarie Della Prevenzione Frossinone 2 Farmacia E Medicina Biotecnologie Farmaceutiche 3 Farmacia E Medicina Biotecnologie Mediche 3 Farmacia E Medicina Comunicazione Scientifica Biomedica 3 Farmacia E Medicina Chimica E Tecnologia Farmaceutiche 5 Farmacia E Medicina Farmacia 10 Farmacia E Medicina Medicina E Chirurgia “A” 12 Farmacia E Medicina Medicina E Chirurgia “E” 2 Farmacia E Medicina Medicina E Chirurgia “F” 10 Farmacia E Medicina Scienze Infermieristiche E Ostetriche 2 Farmacia E Medicina Scienze Infermieristiche E Ostetriche 3 Farmacia E Medicina Scienze Riabilitative Delle Professioni Sanitarie 2 Farmacia E Medicina Scienze Delle Professioni Sanitarie 2 Farmacia E Medicina Scienze Delle Professioni Sanitarie Della Prevenzione 2 Faculta Filosofia, Lettere, Scienze Umanistiche E Studi Orientali Scienze Archeologiche 6 Scienze Archivistiche E Librarie 3 Filosofia, Lettere, Scienze Umanistiche E 5 Musica, Dello Spettacolo E Della Moda 25 Scienze Della Moda E Del 10 L-5-Filosofia Filosofia 5 Per L’ambiente E La Salute 3 Musica Spettacolo 20 Classiche 8 Lettere Moderne 12 Lingue E Civiltà Orientali 10

data 4 deri më 20 qershor 2012). Për të sjellë dokumentacionin duhet fiksuar një takim me anë të programit “Prenoto online” të faqes së internetit të kësaj ambasade. Në këtë faqe do të gjeni të detajuar listën e plotë të dokumenteve që duhet të përm-

donacionin e personave të gjallë, por dhe me përdorimin e organeve të personave që humbasin jetën, duke iu referuar përcaktimeve të bëra edhe në ligjin e miratuar një vit më parë mbi transplantin. “Ne jemi të nderuar që marrim pjesë në këtë marrëveshje me ministrinë shqiptare për punën e transplanteve për ta përforcuar transplantin midis donatorëve të vdekur dhe të gjallë. Jemi në fazën finale të ekzekutimit të një marrëveshjeje që ka filluar shumë më përpara dhe tani kemi vënë në vijë çdo punë dhe jemi në fillimin e vërtetë të saj. Do të punojmë shumë në formimin e stafit që do të merret me këtë projekt”, - ka bërë të ditur mjeku italian Alessandro Nanni Costa.

bajë dosja e konkurrimit. Më pas, nga data 1 deri më 31 korrik, do të dërgohet përmes korrierit “Albanian Courier” dëftesa e pjekurisë (ose diploma universitare në rastin e regjistrimit në + 2) dhe dokumentacioni i nevojshëm për vizën për studim në universitet. Ambasada italiane do t’u lëshojë vizën studentëve sapo të ketë përfunduar vlerësimi i dokumentacionit dhe do t’u dorëzojë të interesuarve (gjithmonë përmes “Albanian Courier”) pasaportën dhe dokumentet e legalizuara.

Lingue, Culture, Letterature, Traduzione 15 Mediazione Linguistica E Interculturale 10 Scienze Del Turismo 15 Storia, Antropologia, Religioni 4 Ed Etnologia Discipline Etno-Antropologiche 3 Archeologia 5 Archivistica E Biblioteconomia 5 Letteratura E Lingua. Studi Italiani Ed Europei 5 Scienze Del Testo 2 Letterature E Storia Del Mondo Antico 3 Sistemi Editoriali Editoria E Scrittura 10 Dell’africa E Dell’asia Lingue E Civiltà Orientali 10 Scienze Linguistiche, Letterarie E Della Traduzione 8 Linguistica 5 Musicologia 3 Scienze Storico-Religiosema 3 Scienze Della Moda E Del Costume 5 Spettacolo Teatrale, Cinematografico, Digitale: Teorie E Tecniche 5 Filosofia 15 Gestione E Valorizzazione Del Territorio 2 Scienze Storiche. Medioevo, Età Moderna, Età Contemporanea 2 Storia Dell’arte 5 Giurisprudenza Diritto E Amministrazione Pubblica 10 Giurisprudenza Giurisprudenza 20 Ingegneria Civile E Industriale Ingegneria Civile 8 Ingegneria Civile E Industriale Ingegneria Per L’ambiente E Il Territorio 8 Ingegneria Civile E Industriale Ingegneria Aerospaziale 8 Ingegneria Civile E Industriale Ingegneria Chimica 8 Ingegneria Civile E Industriale Ingegneria Clinica 8 Ingegneria Civile E Industriale Ingegneria Elettrotecnica 3 Ingegneria Civile E Industriale Ingegneria Energetica C Ingegneria Civile E Industriale Ingegneria Meccanica 8 Ingegneria Civile E Industriale Ingegneria Della Sicurezza 8 Ingegneria Civile E Industriale Ingegneria Per L’edilizia E Il TerritorioRieti 4 Ingegneria Civile E Industriale Ingegneria Aeronautica 5 Ingegneria Civile E Industriale Ingegneria Spaziale E Astronautica 15 Biomedica Ingegneria Biomedica 3 Ingegneria Civile E Industriale Ingegneria Chimica 3 Ingegneria Civile E Industriale Ingegneria Civile 3 Ingegneria Civile E Industriale Ingegneria Dei Sistemi Di Trasporto 3 Ingegneria Civile E Industriale Ingegneria Delle Costruzioni Edili E Dei Sistemi Ambientali Rieti 6 Fakulteti Ingegneria Civile E Industriale Ingegneria Della Sicurezza E Protezione 3


10

«

SOCIALE

Ingegneria Elettrotecnica 3 Ingegneria Energetica 3 Meccanica Ingegneria Meccanica Ingegneria Dell’ambiente Per Lo Sviluppo 5 Ingegneria Per L’ambiente E Il Territorio 5 Ingegneria Delle Nanotecnologie 8 Ingegneria Edile-Architettura 8 Ingegneria Dell’informazione, Informatica E Statistica 4 Ingegneria Elettronica 4 Ingegneria Gestionale Roma 20 Ingegneria Informatica E Automatica 4 Ingegneria Dei Sistemi Informatici 4 Ingegneria Dell’informazione 2 Ingegneria Delle Comunicazioni 4 Informatiche Informatica 10 Statistica Gestionale 10 Economia E Società 10 Statistica, Economia, Finanza E Assicurazioni 10 Informatica 5 Ingegneria Dei Sistemi 3 Ingegneria Delle Comunicazioni 5 Ingegneria Elettronica 4 Ingegneria Gestionale 20 Ingegneria Informatica 16 Intelligenza Artificiale E Robotica 16 Scienze Statistiche Demografiche Ed Economiche 3 PRANIMET NË UNIVERSITETIN E MILANOS Fakulteti Ekonomik Economia Delle Banche, e Degli Intermediari Finanziari 20 Economia E Amministrazione Delle Imprese 6 Marketing, Comunicazione Aziendale E Mercati Globali 20 Economia E Commercio 6 Economia E Finanza 10 Scienze Dell’economia 10 Economia Del Turismo 10 Marketing E Mercati Globali 10 Scienze Economico-Aziendali 10 Giurisprudenza Scienze Dei Servizi Giuridici 5 Giurisprudenza 21 Scienze E Gestione Dei Servizi 5 Medicina E Chirurgia Infermieristica Monza 7 Ostetricia Monza 3 Fisioterapia Monza 2 Terapia Della Neuro E Psicomotricità Dell’età Evolutiva Monza 2 Igiene Dentale 2 Tecniche Di Laboratorio Biomedico Desio 2 Tecniche Di Radiologia Medica, Per Immagini E Radioterapia 2 Biotecnologie Mediche Monza 10 Medicina E Chirurgia Monza 7 Odontoiatria E Protesi Dentaria1 5 Psicologia Comunicazione E Psicologia 2 Scienze E Tecniche Psicologiche 6 Psicologia Dei Processi Sociali, Decisionali E Dei Comportamenti 9 Psicologia Dello Sviluppo E Dei Processi Educativi 8 Teoria E Tecnologia Della Comunicazione 2 Scienze Della Formazione Antropologiche Ed Etnologiche 17 Scienze Della Formazione Formazione Continua Formazione E Sviluppo Delle Risorse Umane 12 Scienze Della Formazione Scienze Pedagogiche 10 Scienze Matematiche, Fisiche E Naturali Scienze E Tecnologie Chimiche 5 Ottica E Optometria 5 Informatica 10 Matematica 5 Biotecnologie Industriali 5 Informatica 14 Matematica 8 Scienza Dei Materiali 5 Scienze E Tecnologie Chimiche 14 Scienze Statistiche Statistiche Ed Economiche 4 Statistica E Gestione Delle Informazioni 2 Biostatistica E Statistica Sperimentale 14 Scienze Statistiche Ed Economiche 12 Sociologia Scienze Del Turismo E Comunità Locale 6 Scienze Dell’organizzazione Monza 4 Servizio Sociale 4 Sociologia Milano 2 Turismo, Territorio E Sviluppo Locale 8 Programmazione E Gestione Delle Politiche E Dei Servizi Sociali 5 Sociale Sociologia 2 Universiteti Politeknik i Milanos Architettura Civile Architettura Delle Costruzioni 15 Scienze Dell’architettura 30 Architettura 40 Architettura-Architettura Delle Costruzioni 25 Architettura E Societa’ Architettura Ambientale 10 Architettura Ambientale 10 Scienze Dell’architettura 70 Urbanistica, Paesaggistica E Ambientale 30 Architettura E Produzione Edilizia 10 Architettura 130 Pianificazione Urbana E Politiche Territoriali 30 Facolta Ingegneria Civile, Ambientale Ingegneria Civile 9 Ingegneria Civile e Ambientale 7 Ingegneria Civile E Ambientale Lecco 6 Ingegneria Per L’ambiente 12 Civil Engineering For Risk Mitigation 35 Ingegneria Civile 10 Environmental And Geomatic Engineering Como 35 Ingegneria Per L’ambiente E Il Territorio 7 Facolta Ingegneria Edile-Architettura

E mërkurë 30 maj 2012

Ingegneria Dell’edilizia 10 Gestione Del Costruito 5 Ingegneria Dei Sistemi Edilizi 6 Ingegneria Dei Sistemi Edilizi Lecco 70 Ingegneria Edile-Architettura Lecco 5 Ingegneria Industriale Ingegneria Aerospaziale 8 Ingegneria Energetica 8 Ingegneria Meccanica 11 Ingegneria Meccanica Piacenza 6 Ingegneria Aeronautica 5 Ingegneria Spaziale 5 Ingegneria Energetica 5 Meccanica Lecco 5 Ingegneria Meccanica 5 Ingegneria Meccanica Milano 5 Ingegneria Dei Processi Industriali Ingegneria Chimica 8 Ingegneria Elettrica 8 Ingegneria Dei Materiali E Delle Nanotecnologie 8 Ingegneria Ingegneria Chimica 15 Lm-26-Ingegneria Della Sicurezza 15 Ingegneria Elettrica 15 Ingegneria Nucleare 15 Materials Engineering And Nanotechnology - Ingegneria Dei Materiali E Delle Nanotecnologie 50 Ingegneria Dei Sistemi Ingegneria Biomedica 10 Ingegneria Fisica 5 Ingegneria Gestionale Cremona 5 Ingegneria Gestionale 30 Ingegneria Matematica 5 Ingegneria Della Produzione Industriale Lecco 7 Biomedica 10 Ingegneria Gestionale 40 Ingegneria Gestionale Como 90 Ingegneria Fisica 5 Ingegneria Matematica 5 Ingegneria Dell’informazione Ingegneria Elettronica 10 Ingegneria Informatica Cremona 5 Ingegneria Informatica Como 30 Ingegneria Informatica 30 Ingegneria Industriale 10 Ingegneria Dell’informazione 20 Ingegneria Dell’automazione 50 Ingegneria Delle Telecomunicazioni 50 Ingegneria Dell’informazione Elettronica 40 Ingegneria Informatica Como 40 Ingegneria Dell’informazioneIngegneria Informatica 50 Del Design Design Degli Interni 10 Design Del Prodotto Industriale Como 10 Design Del Prodotto Industriale 10 Design Della Comunicazione 5 Design Della Moda 5 Per L’innovazione 5 Design Della Comunicazione 10 Design Per Il Sistema Moda 25 Design Design&Engineering 20 Interior Design 20 Product Service System Design 40 Università Commerciale “Luigi Bocconi” Milano Fakulteti Ekonomik Economia Aziendale E Management 112 Economia E Finanza 25 Economia E Management Per Arte, Cultura E Comunicazione 25 Economia E Scienze Sociali 25 Gestione Aziendale International Economics, 325 Giurisprudenza 30 Discipline Economiche E Sociali - Economic And Social Sciences 55 Economics And Management Of Innovation And Technology 25 Amministrazione, Finanza Aziendale E Controllo 45 Economia E Legislazione Per L’impresa 10 Economia E Management Delle Amministrazioni 10 Management Delle Istituzioni E Dei Mercati Finanziari 100 Economics And Management In Arts, Culture, Media 25 International Management 65 Management 50 Marketing Management 45 PRANIMET NE UNIVERSITETIN E BARIT “ALDO MORO” Facolta Agraria Scienze e tecnologie agrarie 30 Tutela e Gestione del Territorio e del Paesaggio Agro-forestale 30 Scienze e Tecnologie Alimentari 30 International Master Degree in Plant Medicine - Medicina delle Piante 15 Facolta Economia Economia Aziendale - Sede Di Bari 27 Economia Aziendale - Sede Di Brindisi 17 Marketing e Comunicazione d’azienda Bari 27 Eeconomia e commercio Bari 27 Scienze statistiche Bari 7 Economia Degli Intermediari Economia Dei Mercati Finanziari Bari 6 Economia E Gestione Delle Aziende E Dei Sistemi Turistici Bari 6 Consulenza Professionale Per Le Aziende 6 Economia E Management Bari 6 Marketing Bari 6 Statistica Per Le Decisioni Finanziarie E Attuariali Bari 6 Economia e amministrazione delle aziende Taranto 18 Strategie d’impresa e management Taranto 8 Farmacia Tecniche erboristiche Bari 3 Chimica e tecnologia farmaceutiche Bari 4 Farmacia 6 Giurisprudenza Corso Di Laurea In Scienze Dei Servizi Giuridici 25 Corso Di Laurea In Scienze Dei Servizi Giuridici D’impresa 25

Giurisprudenza 25 LMG/01- magistrali in giurisprudenza 25 Operatore dei servizi giuridici Taranto 25 LMG/01- magistrali in giurisprudenza Bari 55 Lettere E Filosofia Scienze Dei Beni Culturali 32 Scienze dei Beni Culturali per il Turismo Taranto 12 Filosofia 12 Lettere 32 Storia e Scienze sociali 12 Lingue E Letterature Straniere Culture delle lingue moderne e del turismo 25 Comunicazione linguistica e interculturale 25 Lingue e letterature moderne 15 Lingue moderne per la cooperazione internazionale 15 Traduzione specialistica 15 Medicina E Chirurgia Acquaviva Delle Fonti 2 -Infermieristica (abilitante alla professione sanitaria di Infermiere) 5 Medicina E Chirurgia Taranto 2 Medicina E Chirurgia Lecce 2 Medicina E Chirurgia Bari 1 Fisioterapia (abilitante alla professione sanitaria di Fisioterapista) 7 Medicina E Chirurgia L/Snt2 Logopedia 1 Ortottica ed assistenza oftalmologica 1 Tecnica della riabilitazione psichiatrica 3 Medicina E Chirurgia Dietistica Bari 2 Medicina E Chirurgia -Professioni Sanitarie Tecniche 1 Medicina E Chirurgia Tecniche Di Laboratorio Biomedico 2 Tecniche della prevenzione nell’ambiente e nei luoghi di lavoro 4 Medicina e chirurgia 4 Medicina E Chirurgia Lm-41-Medicina e chirurgia 9 Medicina E Chirurgia Lm-46-Odontoiatria e protesi dentaria 2 Medicina Veterinaria L- Scienze Animali e Produzioni Alimentari Valenzano 5 Medicina Veterinaria LM- Medicina veterinaria Valenzano 5 Scienze Biotecnologiche Biotecnologie Mediche e Farmaceutiche 6 Biotecnologie per l’Innovazione di Processi e di Prodotti 6 Biotecnologie per la qualità e la sicurezza dell’alimentazione 5 Biotecnologie Industriali ed Ambientali 5 Biotecnologie Mediche e Medicina Molecolare 5 Scienze Della Formazione Scienze dell’educazione 5 Scienze della comunicazione e dell’animazione socio-culturale Sede di Taranto 5 Scienze della formazione 5 Scienze della comunicazione 5 Scienze e tecniche psicologiche 5 Scienze della comunicazione e società dell’informazione 3 Consulente per i servizi alla persona ed alle imprese 3 Psicologia clinica 3 Scienze dell’educazione degli adulti e della formazione continua 3 Scienze pedagogiche 3 Progettazione e gestione formativa nell’era digitale Sede di Taranto 3 Scienze Matematiche, Fisiche E Naturali Scienze Biologiche 20 Chimica 15 Fisica 15 Scienza dei Materiali 15 Informatica Brindizi 15 Informatica Bari 35 Informatica e Comunicazione Digitale 16 Informatica e tecnologie per la produzione del softëare 15 Scienze della Natura 15 Scienze Geologiche 20 Matematica 25 Scienze e tecnologie per i beni culturali 15 Biologia Ambientale 11 Biologia Cellulare E Molecolare 11 Scienze Biosanitarie 11 Scienza per la diagnostica e conservazione dei beni culturali 11 Fisica 11 Informatica 11 Matematica 11 Scienza e Tecnologie dei Materiali 11 Scienze Chimiche 11 Scienze della Natura 11 Scienze Geologiche e Geofisiche 11 Scienze E Gestione Delle Attivita’ Marittime Taranto 4 Informatica e Comunicazione Digitale Taranto 12 Scienze Ambientali Taranto 12 Scienze Politiche Scienze Della Amministrazione Pubblica E Privata 33 Scienze Politiche Relazioni Internazionali E Studi Europei 33 Scienze Del Servizio Sociale 33 Relazioni Internazionali 33 Scienze delle pubbliche amministrazioni 33 LM-87-Servizio sociale e politiche sociali 33 UNIVERSITETI POLITEKNIK I BARIT Architettura Disegno Industriale 1 Architettura 4 Ingegneria Ingegneria Civile e Ambientale 5 Ingegneria Elettronica e delle Telecomunicazioni 5 Ingegneria Informatica e dell’Automazione 5 Ingegneria Elettrica 5 Ingegneria Gestionale 5 Ingegneria Meccanica 5 Ingegneria Edile 5 Ingegneria Civile 5 Ingegneria dei Sistemi Edilizi 5 Ingegneria dell’Automazione 5 Ingegneria delle Telecomunicazioni 5 Ingegneria Elettrica 5 Elettronica 5 Ingegneria Gestionale 5


SOCIALE •E

mërkurë 30 maj 2012

Ingegneria Informatica 5 Ingegneria Meccanica 5 Ingegneria edile-architettura 5 Ingegneria - Taranto - Ingegneria per l’Ambiente e il Territorio 4 Università degli Studi di BERGAMO Facolta Economia Economia Aziendale 44 Economia 24 Economia, Mercati, Impresa 12 Economia Aziendale, Direzione Amministrativa E Professione 12 Management, Finanza E International Business 40 Giurisprudenza Operatore Giuridico D’impresa 24 Giurisprudenza 18 Ingegneria Ingegneria Informatica Dalmine 15 Ingegneria Gestionale Dalmine 15 Ingegneria meccanica Dalmine 15 Ingegneria Edile Dalmine 15 Ingegneria edile Dalmine 20 Ingegneria gestionale Dalmine 30 Ingegneria informatica Dalmine 20 Ingegneria meccanica Dalmine 20 Lingue E Letterature Straniere Lingue e letterature straniere moderne 26 Scienze della Comunicazione 13 Comunicazione, informazione, editoria 7 Lingue E Letterature Europee E Panamericane 6 Lingue moderne per la comunicazione e la cooperazione internazionale 9 Progettazione e gestione dei sistemi turistici 34 Scienze Umanistiche Filosofia 14 Lettere 14 Culture moderne comparate 5 Diritti dell’uomo ed etica della cooperazione 5 Scienze Della Formazione Scienze dell’educazione 12 Scienze psicologiche 10 Psicologica clinica 10 Scienze pedagogiche 10 PRANIMET NË UNIVERSITETIN E BOLONJËS Facolta Agraria Economia e Marketing nel sistema agro-industriale 35 Scienze del territorio e dell’ambiente agro-forestale 30 Tecnologie agrarie 30 Verde ornamentale e tutela del paesaggio Imola 30 Tecnologie Alimentari Cesena 30 Viticoltura ed Enologia Cesena 30 Produzioni animali e controllo della fauna selvatica 30 Ortofrutticoltura internazionale 40 Scienze e Tecnologie Agrarie 30 Scienze e tecnologie alimentari 30 Progettazione e gestione degli ecosistemi agro-territoriali, forestali 30 Architettura “Aldo Rossi” Architettura e processo edilizio Cesena 1 Architettura Cesena 2 Chimica Industriale Chimica Industriale 25 Chimica e Tecnologie per l’Ambiente e per i Materiali Rimini 25 Chimica e Tecnologie per l’Ambiente e i Materiali Faenza 25 Chimica Industriale 25 Conservazione Dei Beni Culturali Beni culturali Ravenna 60 Ricerca, Documentazione E Tutela Dei Beni Archeologici Ravenna 30 Scienze per la cooperazione allo sviluppo Ravenna 30 Storia E Conservazione Delle Opere D’arte Ravenna 30 Economia Business and Economics 45 Economia Aziendale 10 Management e Marketing 10 Economia e Finanza 10 Finanza, Intermediari e Mercati 6 Quantitative Finance 40 Economia e Diritto 5 Economics 40 Innovation and Organization of Culture and the Arts 21 Direzione Aziendale 27 Economia e Professione 6 Economia – Forli Economia E Commercio 20 Economia E Commercio Forli’ 7 Economia E Gestione Aziendale 10 Economia Sociale 5 Economia – Rimini Economia del Turismo 40 Economia dell’impresa 40 Economics and Market Policy 30 Economia e Management del Turismo 20 Amministrazione e Controllo d’Impresa 20 Farmacia Controllo di qualità dei prodotti per la salute 5 Scienze farmaceutiche applicate Imola 11 Biotecnologie farmaceutiche 5 Chimica e tecnologia farmaceutiche 6 Farmacia 10 Farmacia e farmacia industriale 8 Giurisprudenza Consulente del lavoro e delle Relazioni Aziendali 40 Giurista d’Impresa e delle Amministrazioni Pubbliche Ravenna 40 Giurisprudenza Ravenna 65 LMG/01- magistrali in giurisprudenza 80 Ingegneria Ingegneria per l’ambiente e il territorio 10 Ingegneria civile 12 Ingegneria dell’automazione 12 Ingegneria elettronica e telecomunicazioni 12 Ingegneria informatica 12

Ingegneria chimica e biochimica 10 Ingegneria dell’energia elettrica 10 Ingegneria energetica 12 Ingegneria gestionale 12 Ingegneria meccanica 12 Ingegneria edile Ravenna 10 Ingegneria chimica e di processo 10 Civil Engineering 50 Ingegneria civile 30 Ingegneria dei sistemi edilizi e urbani Ravenna 10 Ingegneria dell’automazione 10 Ingegneria delle telecomunicazioni 10 Ingegneria dell’energia elettrica 10 Ingegneria elettronica 50 Ingegneria energetica 12 Ingegneria gestionale 12 Ingegneria informatica 12 Ingegneria meccanica 12 Ingegneria per l’ambiente e il territorio 10 Ingegneria Ingegneria edile-architettura 7 Ingegneria II Ingegneria Biomedica Cesena 12 Ingegneri II Ingegneria dei Sistemi Elettronici per lo Sviluppo Cesena 12 Ingegneria II Ingegneria Aerospaziale Forli 12 Ingegneria Ingegneria Meccanica Forli 12 Ingegneria Aerospaziale Forli 10 Biomedica Cesena 10 Elettronica e Telecomunicazioni per lo Sviluppo Cesena 10 Ingegneria Informatica Cesena 10 Ingegneria Meccanica Forli 10 Lettere E Filosofia Culture E Tecniche Della Moda Rimini 46 Discipline delle arti, della musica e dello spettacolo 80 Filosofia 12 Lettere 54 Scienze della comunicazione 20 Antropologia, Religioni, Civiltà orientali 39 Storia 23 Antropologia culturale ed etnologia 15 Archeologia E Culture Del Mondo Antico 10 Italianistica, Culture Letterarie Europee, Scienze Linguistiche 51 Filologia, Letteratura E Tradizione Classica 11 Lingue E Culture Dell’asia E Dell’africa 7 Discipline Della Musica 11 Scienze Della Comunicazione Pubblica E Sociale 5 Scienze dello spettacolo e produzione multimediale 23 Discipline Dello Spettacolo Dal Vivo 7 Moda Rimini 10 Scienze filosofiche 7 Geografia E Processi Territoriali 7 Scienze storiche 10 Arti Visive 14 Semiotica 6 Lingue E Letterature Straniere Lingue e culture moderne 10 Lingue e letterature moderne europee e americane 6 Lingua, Societa’ E Comunicazione 8 Lingua E Cultura Italiane Per Stranieri 7 Medicina E Chirurgia Infermieristica (abilitante alla professione sanitaria di Infermiere) Ravenna 10 Infermieristica Rimini 8 Infermieristica 18 Ostetricia 2 Ostetricia Rimini 2 Educazione professionale Imola 1 Fisioterapia 1 Logopedia Ravenna 2 Ortottica ed assistenza oftalmologica 2 Podologia 1 Dietistica 3 Tecniche di laboratorio biomedico 2 Tecniche di neurofisiopatologia 3 Tecniche di radiologia medica, per immagini e radioterapia Rimini 1 Tecniche di radiologia medica, per immagini e radioterapia 1 Tecniche ortopediche 2 Tecniche della prevenzione nell’ambiente e nei luoghi di lavoro Imola 2 Biotecnologie Mediche 5 Medicina e chirurgia 40 Odontoiatria e protesi dentaria 3 Medicina Veterinaria Cesenatico 25 Biotecnologie Animali Ozzano Dell’emilia 10 Medicina veterinaria Ozzano Dell’emilia 15 Sicurezza E Qualita’ Delle Produzioni AnimalI 10 Psicologia Scienze e tecniche psicologiche Cesena 10 Neuroscienze e riabilitazione neuropsicologica 8 Psicologia clinica Cesena 6 Psicologia cognitiva applicata 6 Psicologia delle organizzazioni e dei servizi Cesena 17 Psicologia scolastica e di comunità Cesena 8 Scienze Della Formazione Educatore Nei Servizi Per L’infanzia 8 Educatore Sociale E Culturale 10 Educatore Sociale E Culturale RiminI 10 Formazione E Cooperazione Rimini 5 Programmazione e gestione dei servizi educativi 5 LM-57-Scienze dell’educazione degli adulti e della formazione continua 5 Pedagogiche 5 Scienze della formazione primaria 10 Scienze Matematiche, Fisiche E Naturali Biotecnologie 5 Scienze Biologiche 20 Chimica e Chimica dei Materiali 30 Astronomia 10 Fisica 25 Informatica 20 Informatica per il Management 30

»

11

Scienze e tecnologie informatiche 20 Scienze Ambientali Ravenna 10 Scienze Naturali 23 Scienze Geologiche 18 Matematica 8 Tecnologie e diagnostica per il restauro dei beni culturali Ravenna 30 Biodiversità ed Evoluzione 20 Bioinformatics 15 Biologia Marina Ravenna 12 Biologia della salute 6 Biologia molecolare e cellulare 5 Biotecnologie molecolari e industriali 5 cience for the Conservation-Restoration of Cultural Heritage Ravenna 40 Fisica 25 Informatica 20 Matematica 8 Chimica 20 Fotochimica e materiali molecolari 20 Astrofisica e cosmologia 10 Scienze e Gestione della Natura 10 Geologia e Territorio 12 Analisi e Gestione dell’Ambiente Ravenna 10 Scienze di Internet 30 Scienze Motorie Attività Motorie per il Benessere Rimini 10 Scienze delle Attività Motorie e Sportive 15 Management delle Attività Motorie e Sportive Rimini 5 Scienze e Tecniche dell’Attività Motoria Preventiva 5 Scienze e Tecniche dell’Attività Sportiva 5 Scienze Politiche Economia, Mercati E Istituzioni 5 Scienze politiche, sociali e internazionali 25 Servizio sociale 3 Relazioni internazionali 15 Economia E Politica Economica 20 Politica Amministrazione E Organizzazione 10 -Scienze per la cooperazione allo sviluppo 10 Servizio sociale e politiche sociali 10 Scienze Politiche “Roberto Ruffilli” Scienze internazionali e diplomatiche Forli’ 23 Sociologia Forli’ 23 Scienze internazionali e diplomatiche 12 Mass media e politica 12 Scienze Politiche Criminologiche per l’investigazione e la sicurezza 12 Scienze Statistiche Sviluppo E Cooperazione Internazionale 5 Finanza, Assicurazioni E Impresa Rimini 5 Scienze Statistiche 5 Scienze statistiche 5 Statistica, Economia E Impresa 5 Scienze Statistiche, Finanziarie E Attuariali Rimini 5 Scuola Superiore Di Lingue Moderne 6 Scuola Superiore Di Lingue Moderne Per Interpreti E Traduttori 3 Scuola Superiore Di Lingue Moderne Per Interpreti E Traduttoritraduzione 3 PRANIMET NË UNIVERSITETIN E BRESHIAS Facolta Economia Banca e Finanza 25 Economia e gestione aziendale 25 Economia 25 Moneta, finanza e risk management 5 Consulenza aziendale e libera professione 5 Management 5 Giurisprudenza Consulente del lavoro e giurista d’impresa 30 Giurisprudenza 30 Ingegneria Ingegneria civile 10 Ingegneria per l’ambiente e il territorio 10 Ingegneria elettronica e delle telecomunicazioni 10 Ingegneria informatica 10 Ingegneria dell’informazione e dell’automazione industriale 10 Ingegneria gestionale 10 Ingegneria meccanica e dei materiali 10 Ingegneria civile 5 Ingegneria dell’Automazione Industriale 5 Communication Technologies and Multimedia 10 Ingegneria Elettronica 5 Ingegneria gestionale 2 Ingegneria Informatica 5 Ingegneria Meccanica 5 Ingegneria Meccanica dei Materiali 5 Ingegneria per l’ambiente e il territorio 5 Ingegneria Per L’ambiente E Il Territorio 10 Ingegneria edile-architettura 2 Medicina E Chirurgia Biotecnologie 2 Scienze Motorie 5 Desenzano Del Garda 1 Infermieristica 5 Infermieristica Mantova 1 Infermieristica Cremona 1 Infermieristica (Esine 1 Infermieristica Chiari 1 Ostetricia 2 Fisioterapia 1 Medicina E Chirurgia Cremona 1 Fisioterapia Mantova 1 Tecnica della riabilitazione psichiatrica 1 Igiene dentale 2 Tecniche di laboratorio biomedico 3 Tecniche di radiologia medica, per immagini e radioterapia 2 Assistenza sanitaria 1 Assistenza sanitaria Cremona 1 Tecniche della prevenzione nell’ambiente e nei luoghi di lavoro 2 Medicina e chirurgia 16 Scienze infermieristiche e ostetriche 2


12

« speciale

E mërkurë 30 maj 2012 •

63 të dënuar dhe 1250 vjet burgim, veç vrasjeve Cili shtet do t’ua heqë baltën “grupit armik të Teme Sejkos dhe Tahir Demit”?

A

shtu ndodhi: plumbat e pabesisë së pushtetit komunist ranë pamëshirshëm mbi trupat e djemve shqiptarë nga Çamëria për të vrarë jo vetëm atë grup të cilësuar “armik”, por për të vrarë gjithë komunitetin çam dhe vetë Çamërinë. Sa për kujtesë, duhet thënë se pas 10 muajsh arrestimi të atij 28 korriku 1960 në orën 11:00, hetimi dhe shantazhizmi barbar në dhomat e inkuizicionit komunist, diktatori dha verdiktin e pushkatimit të grupit të ashtuquajtur “grupi i Teme Sejkos dhe Tahir Demit”. Ka qenë 30 dhe 31 maji i vitit 1961 që togat e pushkatimit do të zbraznin karikatorët e armëve të tyre mbi bijtë shqiptarë të nënave çame. Ishin Teme Sejko, Tahir Demi, Avdul Resuli, Ali Xhelo Arapi, Hajri Mane që pas atij gjyqi të fund majit 1961 do të pushkatoheshin, ashtu siç nuk vriteshin as kuajt e jo më njerëzit. Shumëkush ka hamendësuar përmes copëzave të bisedave dhe historive të treguara dhe të shkruara se vrasjet e këtyre djelmve të Çamërisë kanë qenë të formave të ndryshme dhe në vende e kushte të ndryshme nga më çnjerëzoret dhe makabre. Për Teme Sejkon ka edhe më shumë se kaq, se janë kujtime të njerëzve që kanë qenë edhe dëshmitarë se çfarë mynxyrash nga më të paimagjinueshmet që mund t’i bëhen një njeriu, një shqiptari nga pseudoshqiptarët, një luftëtari antifashist dhe kundëradmiralit të vetëm që kishte Flota Shqiptare, që përfundoi aq tragjikisht pa nam e pa nishan. Nuk ishte as i pari e as i fundit Teme Sejkoja, se edhe të tjerë bashkëkombës të tij, që mbanin edhe grada e pozicione pune për merita të veçanta, asnjëherë nuk janë rikthyer ato vlerësime nga ana e presidentëve të Republikës së Shqipërisë, si shenjë e rikthimit tek të vërtetat, që ekzistonin dhe që u tjetërsuan padrejtësisht. Është harresë apo e qëllimshme, është një zgjatim në kohë i një pushkatimi dhe dënimi të pamerituar që po bëhen nga segmentet e ish-Sigurimit të Shtetit, që bëjnë kujdes për të mos vënë në vend dinjitetin e së drejtës morale dhe ligjore të atyre bijve që ishin shqiptarë dhe që u trajtuan si armiq. Dhe jo vetëm këta, por edhe më pas u dënuan me pushkatim Beqo Plaku, Ilia Gjyzeli, Jorgji Cukali, Nikolla Goçi, Theodhori Veto, që u cilësuan si bashkëpunëtorë të kryetarëve të grupit dhe që ishin sajesat e mendjes antishqiptare, që kërkonte të zhdukte nga faqja e dheut çdo njeri që ishte intelektual dhe që nuk ishte grek e serb. Për hir të së vërtetës, duhet thënë se veç të pushkatuarve, nëse kanë qenë të tillë, se nuk ka as edhe një procesverbal të mbajtur, janë edhe një grup bijsh shqiptarë nga Çamëria që jo vetëm nuk dolën në gjyq, por u trajtuan në atë farë feje që iu mor jeta në dhomat e hetuesive të komanduara nga vetë Enver Hoxha përmes Kadri Hazbiut, Mihallaq Ziçishtit, Nevzat Hasnedarit dhe njëfarë Rexhep Kolli etj. Taho Sejkoja nuk doli në gjyq, u eliminua në fshehtësi, ashtu si dhe Shaban Adem Kalo, ndërsa i mirënjohuri komandanti i çetës antifashiste “Çamëria” Haki Rushiti u dënua 3 herë me vdekje në mungesë. Do të ishte fatale për një pjesë tjetër të këtyre bijve të Çamërisë, që u dënuan me dënime maksimale dhe vdiqën në burgjet e Burrelit e të Spaçit e gjetkë, si Sami Murati, Jonuz Purizo, Rushan Hasan Mullai, dr. Aleksandër Kalivopulli. Pasi ishin dënuar me nga 25 vjet, vdiqën në burgje në Burrel e gjetkë, ashtu si dhe Vangjel Xhomaka (25 vjet, vdekur në burg), Yzeir Sollopia, Kostandin Petro Vaso (dënuar me vdekje, kthyer 25 vjet, vdiq në burg), Pandeli Varezi (dënuar me pushkatim, kthyer në 25 vjet, vdekur në burg), Kasëm Karafili (25 vjet, vdiq në internim). I nderuari Hilmi Seiti nuk e pranoi planin ogurzi të sajimit të një grupi armiqësor për t’iu përgjigjur socialimperializmit rus pas prishjes. Pa zgjatur gjatë, e helmuan. Kështu tregohet dhe kështu ekzistojnë faktet, se ajo që ndodhi më pas vërtetoi gjithçka: mashtrimin me ç’do mjet që justifikonte qëllimin e Teme Sejkos e të tjerë, që nuk mund të besonin se mendjet e shqiptarëve bastard do të shkonin aq larg, sa realisht do t’u merrnin jetën, vetëm e vetëm se i ishin futur lojës. Sa e sa grupe u sajuan më pas vetëm e vetëm që të çohej në vend ideja fikse e diktatorit për të eliminuar të gjithë elitën intelektuale shqiptare, që nuk u bënë pjesë e strategjisë së UDB-s përmes emisarëve serbë të saj, Popoviç, Mugosha e Stojniç e sa e sa të tjerëve. Ishte kjo ide që zhduku klerin katolik shqiptar vetëm e vetëm pse ata ushqenin antishkjaun, të frymëzuar nga Homeri shqiptar Gjergj Fishta. Ekziston mendimi se të gjitha të ashtuquajturat “grupe armiqësore” që u eliminuan pas atij nëntori famëkeq 1944, do të ishin ekskluzivisht intelektualë që kishin mbaruar jashtë shtetit,

Nga Hyqmet ZANE

ish-nxënës të shkollës amerikane të Fulcit apo që nuk pranuan të viheshin në shërbim të planeve serbe, që nga Mustafa Gjinishi e më tej, që u bënë viktima të tradhtisë komuniste. Ishte kjo klikë antishqiptare që “në emër të popullit” vranë, ekzekutuan, varën apo eliminuan pa gjyq edhe këtë grup të Teme Sejkos e Tahir Demit. Ishte i pari dhe i vetmi gjyq që u bë me altoparlantë dhe publik, si shprehje e urrejtjes krahinore që futi vetë Enver Hoxha në mes shqiptarësh. Këtë fenomen nuk mund ta ndalonin as trupa e avokatëve, që ishin thjesht formalë, sa për të thënë përballë një prokurori xhahil si Aranit Çela, që në atë kohë ishte prokuror i përgjithshëm, dhe një trupi gjykues që vepronin mbi bazën e urdhrave dhe jo të drejtësisë, siç ishin Shuaip Panariti (kryetar i Gjykatës së Lartë), gjeneralmajor Muharrem Kokomani, kolonel Sotir Spiro, kolonel Bejto Isufi, nënkololonel Hilmi Telegrafi dhe sekretar seance Murat Deliallisi. Përballë këtij grupi “armiqësor” të sajuar ishin vetë ata që e kishin sajuar, pra vetë diktatori dhe Sigurimi i Shtetit. Një gjë e tillë do të bëhej publike në debatin mes Enver Hoxhës dhe Kadri Hasbiut kur do të dënohej ky i fundit. Eliminimi i këtij të ashtuquajturi “grup armiqësor” ishte edhe një avokati e shkëlqyer që qeveria e Enver Hoxhës i bënte tezës greke për eliminimin e elitës intelektuale çame që kishte dalë nga Lufta Antifashiste dhe që ishin përfaqësuesit e atij angazhimi të kësaj krahine në Luftën Antifashiste gjatë Luftës II Botërore. Ishte kjo tezë që ende edhe sot e kësaj dite qarqet zyrtare greke e thonë dhe rithonë sa herë vjen fjala te çështja çame dhe zgjidhja e saj. Është rasti për të thënë se shumë nga ata që u cilësuan “armiq” ishin në strukturat drejtuese të Luftës dhe së bashku me pjesën tjetër të komunitetit çam, të organizuar në Batalionin IV të Regjimentit 15, përbënin pjesën e rëndësishme të kontributeve të Çamërisë në këtë luftë. Do të doja të fiksoja këtu luftën 55-ditore të Konispolit ndaj forcave gjermane, ku ranë shumë dëshmorë. Ishte një luftë e vërtetë, si asnjë luftë tjetër e të ashtuquajturës “ushtri shqiptare”. Dhe kjo është meritë e këtij komuniteti, gjë që u hodh poshtë dhe u shkel me këmbë nga segmentet pro greke brenda udhëheqjes komuniste shqiptare, që ndikuan ndjeshëm për të hedhur idenë e të ashtuquajturit “bashkëpunëtorë me pushtuesin” të komunitetit çam. Ndoshta duhej të ishte gjallë im atë, Nuri Zane, së bashku me Hajri Fetahun dhe Osman Zenelin e shumë të tjerë, që ishin të internuar në kampet e përqendrimit gjermane dhe italian si antifashistë, që të rrëfenin se sa të pavërteta janë tezat greke. Por më shumë se sa tradhtare ishte qeveria e Enver Hoxhës ndaj interesave mbarëkombëtare shqiptare, që jo vetëm i vrau çamët, por i dërgoi edhe në internimin e Llozhanit në Maliq më 1949, u hoqi shtetësinë greke më 1953 dhe më vonë i hodhi baltë gjithë

komunitetit çam, pas pushkatimit të pjesëtarëve të këtij grupi. Çfarë faji kishin bërë këta bij shqiptarësh, që u dënuan dhe u pushkatuan si pararojë e atij dënimi të madh që i bëri Enver Hoxha gjithë komunitetit çam pas 1961-shit? Asnjë faj, por kjo ishte filozofia e një regjimi kriminal, që mbeti në pushtet përmes netve makbethiane ndaj shqiptarëve. Të shkruash për të vërtetat e atyre ngjarjeve që ndodhën 50 vjet më parë, nuk është çështje e një shkrimi, se shumë e shumë herë janë shkruar dhe dokumentuar pabesitë e bëra dhe barbaritë e zbatuara. Ajo për të cilën të vjen keq edhe pas 50 vjetësh është fakti se ende edhe sot nuk është hequr balta që u hodh mbi këtë komunitet, por edhe mbi viktimat e tij. Asnjë falje nuk kanë marrë ata 63 njerëz nga Çamëria dhe pjesa brenda kufirit shtetëror përfshinë në këtë gjyq në atë fillim të viteve ’60 me të ashtuquajturit grupe armiqësore inekzistente dhe të sajuara për hatër të antishqiptarizmit serbo-grek të instaluar në kokën e Byrosë Politike të Enver Hoxhës. Kush duhet t’u kërkojë falje, shteti, Presidenti, drejtësia apo kush tjetër për ata rreth 1250 vjet burgime që u dhanë ndaj këtyre shqiptarëve? Shumë dokumentacione ekzistojnë për këtë ngjarje tragjike, po aq sa edhe çnjerëzore, por ajo ngjarje makbethiane kërkon një film të tërë, që do të ishte tronditës për kineastët hollivudianë, tamam si hebrenjtë e Europës. Të dënuar të tjerë Skënder Bariu - me vdekje, kthyer në 25 vjet Dervish Sulo - me vdekje, kthyer në 25 vjet Nasho Gërxho - me vdekje, kthyer në 25 vjet Gani Tartari - me vdekje, kthyer në 25 vjet Rexho Plaku – me 33 vjet burg, dënuar 2 herë Xhemal Bali – me 27 vjet burg Zalo Goxhai – me 25 vjet burg Ali Goxhaj – me 25 vjet burg Adem Osman Kalo - me 25 vjet burg Osman Emini - me 25 vjet burg Hasan Mero - me 25 vjet burg Haxhi Bilal Mullai – me 25 vjet burg Kadri Saliko, ish-oficer i marinës – me 25 vjet burg Sulo Veshi - me 25 vjet burg Eqerem Veshi - me 25 vjet burg Miho Shëngjergji - me 25 vjet burg Petro Duro - me 25 vjet burg Miço Gogo - me 25 vjet burg Mushir Plaku - me 25 vjet burg Lole Dhjamanti - me 25 vjet burg Luan Goxhai - me 22 vjet burg Qerim Demo - me 22 vjet burg Lutfi Sejko - me 20 vjet burg Mehmet Kadri Bello - me 20 vjet burg Hiqmet Bello - me 20 vjet burg Mero Ali Plaku - me 20 vjet burg Lelo Guda me 20 vjet burg Pilo Bushi - me 20 vjet burg Dule Maze Mullai me 18 vjet burg Spiro Gogo - me 17 vjet burg Asllan Veliu - me 15 vjet burg Tefik Emin Mero - me 15 vjet burg Xhemil Demi - me 15 vjet burg Hasan Plaku - me 15 vjet burg Taip Kaloshi - me 15 vjet burg Petro Gogo - me 15 vjet burg Sotir Taho - me 15 vjet burg Lole Gogo - me 15 vjet burg Kaso Agushi - me 15 vjet burg Syrja Musa Shehu - me 15 vjet burg Janaq Gerxho - me 15 vjet burg Nazmi Sulo Veshi - me 11 vjet burg Hamit Demi - me 5 vjet burg Vazhdon lista me emra dhe vite burgu për secilin, që janë të vërtetat që flasin dhe kërkojnë shpagim me faljen, që është domosdoshmëri për t’ua bërë në emër të drejtësisë njerëzore. Ata u dënuan si bashkëpunëtorë me anglo-amerikanët dhe më qesharakja dhe absurdja prej këtyre akuzave ishte se u akuzuan edhe si bashkëpunëtorë me grekët (!). Dhe kush? Bijtë e Çamërisë, që grekët i vranë dhe i dëbuan mizorisht nga trojet e tyre stërgjyshore. Ata meritojnë nderimin shtetëror, nëse vërtet ky shtet ka një president që duhet të bëjë edhe këto lloj nderimesh.


koment • E mërkurë 30 maj 2012

»

13

Kur Serbia e Mali i Zi përpiqeshin të gllabëronin tokat shqiptare Si rezistoi populli i Malësisë së Gjakovës kundër pushtuesve serbomalazezë më 1913

L

uftohej për Gjakovën sepse jo vetëm ishte thjesht shqiptare, por me këtë qytet lidhej vetë jeta e malësorëve të kësaj krahine, se, siç shprehet Dimitrie Tyrceviç, “ajo (ushtria serbe) e ndau bujkun prej arës, bagëtinë prej kullotës, tubën prej lugjeve, katundarin prej mullirit, blerësin dhe shitësin prej tregut, rrethin prej qytetit dhe tërë viset malësore prej qendrës së tyre ekonomike dhe hambarët e ushqimit, e se popullit “s’i mbeti tjetër veç vdekjes prej urie ose plumbit dhe ai (populli) zgjodhi këtë të dytën”. Serbia dhe Mali i Zi, ashtu sikurse edhe Greqia, të nxitur dhe të ndihmuar kryesisht nga Rusia, aleancën ballkanike për luftë kundër Turqisë, e shfrytëzuan për copëtimin e Shqipërisë, duke pushtuar tokat e saj dhe duke shfarosur apo dëbuar në masë popullsinë shqiptare të Kosovës e krahina të tjera shqiptare. Serbia synonte të shtrihej deri në Adriatik, kurse Mali i Zi të aneksonte Shkodrën e sipas marrëveshjes me shovinistët grekë të vendosej kufiri serbo-grekë në lumin Shkumbin, të cilin kryeministri serb Pashiq dhe gjenerali malazez Veshoviq e quanin “kufi strategjik” apo “natyral”. Po meqenëse ishte shpallur pavarësia e Shqipërisë dhe ishte krijuar qeveria e Ismail Qemalit dhe interesat e fuqive të mëdha ndesheshin në mes tyre, atëherë Serbia e Mali i Zi përpiqeshin të gllabëronin sa më shumë toka shqiptare. Pjesa dërmuese e krahinave shqiptare që u pushtuan nga monarkia serbe dhe ajo malazeze ishin qind për qind të banuara në shekuj nga shqiptarët, kurse ndonjë prej tyre kishte pakica fare të vogla sllave. Këta pushtues nuk u kënaqën me pushtimin e Kosovës, Plavës e Gucisë, Rrafshit të Dukagjinit, të Dibrës e krahinave të tjera, pra me gjysmën e territorit shqiptar, por donin të aneksonin edhe toka të tjera shqiptare. Në këto synime ishte edhe pushtimi i Malësisë së Gjakovës (Tropoja), Hasi etj. Veç se populli i kësaj malësie pranoi “të shfarosej me çikë e me djalë”, por jo të pushtohej nga shkjau. Malësorët qëndruan trimërisht në mbrojtje të krahinës, por dhe për të shpëtuar nga pushtimi serbomalazes qytetin e tyre, Gjakovën, për të cilin u derdh shumë gjak, sidomos gjatë viteve 1912 e 1913. Qysh më 7 shtator 1912, në një letër që i drejtohej parisë së Elbasanit nga Luigj Gurakuqi prej Shkupit, ku kishte shkuar të ndihmonte organizimin e forcave shqiptare kundër pushtuesve ballkanas, mbasi tregohet se “forcat kryengritëse (shqiptare) kishin ikur nga Shkupi”, vazhdon: “mue pra, nuk më meti tjetër për të bërë veçse të shkoja në Gjakovë e të mirresha vesh me atdhetarët e atjeshëm, të cilët luftuan burrnisht, që mbrojtën deri në fund të drejtat kombëtare e që janë edhe sot gati të bahen theror për atdheun tonë të dashur”. Gurakuqi kërkon ndihmë për rezistencën kundër pushtuesve serbomalazez, duke dhënë besën se do të bëjë gjithçka që mundet. Luftohej për Gjakovën sepse jo vetëm ishte thjesht shqiptare, por me këtë qytet lidhej vetë jeta e malësorëve të kësaj krahine, se, siç shprehet Dimitrie Tyrceviq, “ajo (ushtria serbe) e ndau bujkun prej arës, bagëtinë prej kullotës, tubën prej lugjeve, katundarin prej mullirit, blerësin dhe shitësin prej tregut, rrethin prej qytetit dhe tërë viset malësore prej qendrës së tyre ekonomike dhe hambarët e ushqimit”, e se popullit “s’i mbeti tjetër veç vdekjes prej urie ose plumbit, dhe ai (populli) zgjodhi këtë të dytën”. Në vazhdim të përpjekjeve për mbrojtjen e Malësisë dhe qytetit të Gjakovës u kërkua ndihma nga Austro-Hungaria. Bajram Curri dërgoi nipin e tij me një letër për konsullin në Shkodër më 19 shtator 1913, ku njoftonte për masakrat e serbëve e malazezëve në Gjakovë dhe krahinat e saj, duke shpresuar se fuqitë e mëdha do ta ndihmonin në luftën e tij për rikthimin e qytetit të Gjakovës në kufijtë e Shqipërisë. Konsulli këshilloi të hiqte dorë nga ky plan “që nuk i përshtatej aspak situatës së përgjithshme” e se do të sillte “shfarosjen në masë të popullsisë”, do të krijonte shkak për një “përparim të ri të serbëve e malazezëve në territorin shqiptar”. Me gjithë këtë përgjigje, i porositur nga Bajram Curri, i dërguari i tij i tha konsullit se do të luftonin kundër pushtuesve edhe “sikur të mos ekzistojë as shpresa më e vogël për një sukses përfundimtar”, sepse nuk kishte rrugë tjetër, pasi forcat serbe prej kohësh synonin edhe Malësinë e Gjakovës. Përpjekjet e para të sulmeve të forcave ushtarake serbe e malazeze për pushtimin e Malësisë së Gjakovës filluan gjatë muajve gusht–shtator, kryesisht nëpërmes bjeshkëve të Gashit dhe në drejtim të Dragobisë. Sulmet me forca jo të shumta dhe pa artileri dështuan, pasi luftëtarët malësorë nuk i lejuan të depërtojnë. Në këto luftime mbeten të vrarë shumë ushtarë të pushtuesit, por dhanë jetën edhe disa luftëtarë malësorë. Edhe sulmet e herëpashershme në drejtim të Qafës së Morinës dhe ato në drejtim të Qafës së Prushit nuk arritën depërtimin e ushtrive serbomalazeze në luginën e Valbonës. Për të thyer këtë rezistencë heroike pushtuesit u detyruan të grumbullojnë forca të shumta ushtarake dhe të pajisura me artileri. Në letrën që Isa Boletini i dërgon Ismail Qemalit në vjeshtë 1913 thotë se “Bajram beu mblodhi njerëzit e Krasniqes, Gashit, Bytyçit e Hasit... u diftoi fiseve ose të pranojmë shërbimin e poshtër të krajl Pjetrit e të krajl Nikollës, ose t’u shtrohen urdhrave të Qemal beut”. Ata të gjithë thanë: “Mbasi ju qenki të lidhur me Ismail Qemal beun, edhe ne, pra, deri te foshnjat në djep jemi të lidhur me të. Gashi, Kras-

Nga Muhamet SECI niqja, Bytyçi, Plava e Gucia të gjithë janë mbledhur grumbull dhe janë në rrezik të vdesin nga uria. Serbët e malazezët po djegin, po vrasin, po presin e po masakrojnë. Gjendja paraqet pamjen e një kasaphane. Jemi betue e kemi dhanë besën të flijojmë jetën për këtë dhe.” Në shtesën në fund të kësaj letre tregohet se çetat e vogla po lëvizin e po luftojnë, por populli në mes të plumbave e topave po lufton me trimëri të rrallë. “Pardje mësynë dhe i larguen forcat pushtuese nga pozicionet ne Qafë të Morinës e me thellë në Morinë... serbët u larguan për në Gjakovë...”. Në fillim të tetorit 1913 në drejtim të Qafës së Morinës (Tropojë), Qafës së Prushi etj. sulmuan 7 batalione serbomalazeze të komanduara nga gjenerali i Malit të Zi Veshoviq, përkrah të cilit edhe shumë oficerë mizorë, si Sava Lazareviç (Sav Batarja, siç e quante populli) etj. Me këtë sulm, ku kishin përqendruar forca të shumta të pajisura me artileri, ushtritë serbomalazeze synonin të arrinte dy qëllime: e para, të pushtonin edhe këtë krahinë shqiptare (Malësinë e Gjakovës) dhe Hasin; dhe e dyta, të shkatërronte këtë çerdhe të forcave kryengritëse shqiptare, prej ku zhvillonin luftime të ashpra për çlirimin e Rrafshit të Dukagjinit. Pushtuesit mbështetnin pretendimet e tyre të “e drejta” për t’u shtrirë në zonat e premtuara (të njohura nga fuqitë e mëdha), pra edhe Malësinë e Gjakovës si nahije (krahinë) e këtij qyteti si dhe me pretendimet se gjoja disa përfaqësues të kësaj krahine kërkonin të mbeteshin me qytetin e Gjakovës nën pushtimin e tyre. Sulmin mbi këtë krahinë shqiptare, e cila dha aq gjak e bëri aq sakrifica për pavarësinë e lirinë e Shqipërisë dhe sigurimin e tërësisë territoriale të saj, Serbia dhe Mali i Zi përpiqeshin ta justifikonin edhe me ato marrëveshje që përfunduan Rusia me Austro-Hungarinë kur përfaqësuesi rus hoqi dorë nga Taraboshi dhe Luma, kurse përfaqësuesi austro-hungarez hoqi dorë nga kërkesa për Pejën, Gjakovën dhe Dibrën. Pra, sipas tyre, kjo krahinë, si pjesë e rrethit të Gjakovës, u takonte atyre. Kështu, fuqitë e mëdha për qëllimet e tyre bënin tregti me tokat shqiptare, por populli trim i kësaj malësie nuk pranonte dallaveret e tyre dhe arsyetimet e shovinistëve fqinj. Megjithëse shumëfish më të paktë në numër e në mjete në krahasim me ushtritë serbe e malazeze, popullsia e kësaj krahine vendosi të shkrihej me të madh e me të vogël, duke lidhur besën për të mos iu nënshtruar serbomalazezëve. Rezistenca e armatosur kundër këtyre pushtuesve përveç të tjerash do t’u digjte kartat e gënjeshtërta Pashiqit dhe Veshoviqit, me të cilat kishin siguruar “dëshirën” e kësaj krahine se pranonte të jetonte bashkë me Gjakovën nën këta pushtues, se gjoja për këtë kishin siguruar nënshkrimet e përfaqësuesve të krahinës, ku u referoheshin disa deklaratave të falsifikuara. Në këtë gjendje të rëndë të krijuar përveç Bajram Currit, i cili qëndronte pothuajse gjithnjë në Malësi në këtë kohë dhe përpiqej për shpëtimin e tokave shqiptare nga pushtimi, pranë malësorëve u gjend përsëri miku i tyre i njohur që nga kryengritjet antiturke të viteve 1910–1912 Sali Hida, i cili përveç të tjerave siguronte lidhjet e Bajram Currit me qeverinë e Vlorës. Nën drejtimin e Bajram Currit dhe të udhëheqësve të tjerë, si Zeqir Halili, Halil Brahimi etj., u lidh besa se edhe me sëpata do të luftonin e nuk do t’u nënshtroheshin serbomalazezëve. Kjo u përjetësua edhe në këngët popullore historike: “Gjithë Malsia besë ka vendue,/ për pa dek me burr e grue,/ vendin shkaut mos me ja lëshue, /në qafë t’ Morinës janë bashkue, /se lëshojmë vendin pa u farue.”. Besëlidhja e Malësisë kundër këtij kërcënimi serioz të pushtuesve u arrit në kuvendin e popullit me përfaqësuesit e fiseve të Malësisë në fund të shtatorit 1913 në fshatin Margegaj, te Gurët e Bali Arifit. Në një letër të Dan Hasanit në Shkodër dërguar Qeverisë së Përkohshme të Vlorës më datën 10 tetor 1913, mbasi e njofton për luftimet e vazhdueshme të Gjakovës me rrethina dhe për barbarizmat e serbomalazezëve, thotë: “Deri para dy ditësh fitimi ishte në anën tonë. Topi e pushka po vazhdojnë... Bajram beu, i cili i komandon forcat tona, në një letër që na dërgoi kërkon ndihmë.” Megjithëse edhe pushkët e fishekët u mungonin në masë malësorëve, pushtuesi nuk e pati të lehtë të futej në “kështjellën e Kosovës” (siç quhej Malësia e Gjakovës, Tropoja). Fshatarët patriot luftonin edhe me sëpata, u kacafytën trup me trup me armiqtë në Qafën e Morinës e rreth saj. Në mes të shumë malësorëve të rënë në dy ditët e para të luftës mund të përmendim trimat Rustem Sulejmani e Fasli Çuni, të cilët ranë në përleshje trup me trup me armikun në Qafën e Morinës, pasi vranë disa ushtarë dhe një kapiten. Gjithashtu ranë heroikisht Ram Diku, Smail Dervishi, Ali Fasli Berisha, Rexhep Halit Saraçini e shumë të tjerë. Duke luftuar trimërisht me armë në dorë ose nga frëngjitë e shtëpive të tyre ranë edhe gratë trimëresha Razë Arif Selimaj, Bute Hamza, Borë Rexha e të tjera. Pas tri-katër ditë luftimesh të rrepta, në pamundësi për t’u bërë ballë forcave të shumta armike, që përdoren gjerësisht artilerinë e mitralozat dhe reparte të rregullta filluan krahëmarrjen e forcave popullore, Bajram Curri, i cili udhëhiqte direkt forcat nga Përroi i Thatë dhe ku valëvitej flamuri kombëtar shqiptar i qëndisur nga një grua malësore, urdhëroj tërheqjen e detyruar, duke u përqendruar kryesisht në Bork të Tropojës.

Gjenerali Veshoviq dërgoi aty një shqiptar nga Kosova për marrëveshje. Ai u tha malësorëve në emër të gjeneralit se, po të vazhdonin rezistencën e armatosur, do të shkatërronte çdo gjë dhe do të shfaroste të gjithë popullsinë, ndërsa po të dorëzoheshin, ushtarët e tij, nuk do të sillnin ndonjë dëm të rëndësishëm dhe do të ishte më mirë për ta, mbasi do të kishin përsëri mundësi “me marr krypë në Gjakovë” (është fjala se do të ishte më mirë të mos ndaheshin nga qyteti i tyre historik, me të cilin lidheshin problemet jetike). Në emër të popullit të Malësisë së Gjakovës iu dha fjala e përgjigjes Halil Brahimit, bajraktari i Gashit, i cili në emër të popullit i tha të dërguarit të gjeneralit armik: “Ju jeni shtete të mëdha e kini fuqi. Ne jemi një krahinë e vogël, pa armë e fishekë, jemi fukarenj, sa me zor mbajmë fëmijët me bukë, por nuk kemi ku shkojmë veç në shtëpitë tona. Në shpinë tonë nuk njohim e nuk lejojmë të huej. Pa dekë me të madh e me të vogël, me çikë e me djalë nuk i shtrohen serbit as malazezit.” Porsa komanda armike mori përgjigjen, filloi bombardimi me artileri nga forcat armike në një front të gjerë, që shtrihej që nga Padeshi, Qafa e Morinës, Lugu i Zi, Qafa e Gjonëve, në një kohë kur forcat e tjera nga Qafa e Prushit kishin depërtuar në krahinën e Bytyçit. Po ashtu forcat pushtuese, pasi kaluan Qafën e Borit dhe të Valbonës, ishin futur në fshatrat Çerem e Valbonë e marshonin drejt Dragobisë. Në këto kushte, filloi tërheqja e popullsisë për në Shkodër, ndërsa vazhdohej rezistenca. Një pjesë e luftëtarëve popullorë shoqëruan dhe ndihmuan popullsinë gjatë tërheqjes, kurse pjesa tjetër u shpërndan në grupe e çeta të vogla e u futën maleve. Mbas 12 ditë luftimesh të ashpra u pushta e gjithë krahina. Në një telegram nga Gjakova dërguar kryetarit të Qeverisë të Përkohshme ne Vlorë, që mban datën 17 tetor 1913, thuhet: “Dje mori fund kryengritja e Malësisë së Gjakovës, mbas 12 ditë luftërash të ashpra dëshpronjëse. Forcat të mëdha ushtarësh serbë e malazezë hynë në viset shqiptare, duke bërë barbarizmat të panumërta. Malësia e Gjakovës mbaroi. Pritet të vijnë këtu 50 000 njerëz.” Popullsia nuk mund të shkonte në drejtim tjetër veç drejt Shkodrës. Forcat pushtuese u vunë zjarrin mbarë shtëpive e konakëve, bereqeteve e çdo gjëje që gjenden përpara, pasi plaçkitnin çdo gjë me vlerë. Nga rreth 3000 shtëpi të Malësisë së Gjakovës, sa ishin në atë kohë, u bën shkrumb e hi mbi 2000 shtëpi, krejt ekonomia u shkatërrua. Shpëtuan vetëm ato shtëpi apo bereqete që i mbrojtën me armë çetat e grupe të vogla që vazhdonin përpjekjet, kryesisht këto në fshatrat e thella apo ato lagje ku luftëtarët favorizoheshin nga kushtet e përshtatshme të terrenit për t’u mbrojtur. Pjesa më e madhe e bagëtive që nuk patën mundësi të tërhiqen drejt Shkodrës, ranë në duart e pushtuesve dhe u grabitën prej tyre. U dogjën në zjarrin e shtëpive shumë pleq apo të sëmurë që nuk arritën të tërhiqen. Dhjetëra fëmijë, pleq e të sëmurë vdiqën rrugës tepër të vështirë për në Shkodër, gjatë së cilës nuk gjenin as kafshatën e bukës. Një pjesë e madhe e popullsisë së Malësisë u strehua në Shkodër. Ajo pati ndihmën e vëllezërve shkodranë, edhe ata të rraskapitur nga lufta me pushtuesit malazezë. Banorët e Shkodrës edhe atë pak bukë që nuk iu mjaftonte për vete e ndau me vëllezërit malësorë. Për strehimin në ndërtesa fetare si dhe ushqimin e fëmijëve etj. ndihmoi edhe bamirësen e njohur mis Durham, e cila në atë kohë ndodhej ne Shkodër dhe shkruan: “Rusia dhe Franca donin t’i jepnin Serbisë sa më tepër toka shqiptare që të ishte e mundur, malazezët po shfarosin fiset e Gashit e të Krasniqes.” Pastaj shton: “...Mijëra refugjatë kanë ardhur nga Gjakova dhe nga rrethet e saj, viktima të Malit të Zi. U hidhërova jashtë çdo përshkrimi kur më vinin gra që më luteshin me lot në sy: ‘në qoftë se s’m’i ushqeni të vegjlit e mi, hidhini më mirë në lumë, se nuk mundem t’i shoh të vdesin urie!” Në përfaqësitë e fuqive të mëdha në Shkodër u bënë protesta për pushtimin serbomalazez në Malësinë e Gjokovës, duke kërkuar largimin e forcave ushtarake. Në këtë kohë kishte përfunduar Konferenca e Londrës, e cila kishte pranuar krijimin e një shteti autonom. Fatkeqësisht, shteti shqiptar u copëtua në mënyrë krejt të padrejtë duke i lënë jashtë kufijve më shumë së gjysmën e tokave dhe të popullsisë shqiptare. Bazuar në vendimet e kësaj konference, fuqitë e mëdha kërkuan largimin e forcave ushtarake serbo-malazeze nga Shkodra dhe Malësia e Gjakovës (Tropoja). Me vështirësi të jashtëzakonshme në muajin dhjetor të këtij viti 1913 popullsia u kthye në vatrat e veta, që ishin bërë shkrumb e hi. Malësorët filluan të ndërtojnë shtëpi e katandi, duke luftuar përsëri herë pas here për të thyer sulmet e mëvonshme të këtyre pushtuesve në vitet 1914–1915. Pushtuesit që shkelën në këtë zonë disa herë janë detyruar të flasin për rezistencën e popullsisë së këtyre anëve, të ankohen e madje të paraqesin edhe habinë e tyre. Në këtë kohë një oficer i një ushtrie pushtuese raporton: “Në këtë krahinë (Gash, Krasniqe, Bytyç e NikajMërtur) banon një popull... që rron me më pak se është minimumi dhe çuditërisht jo vetëm nuk shuhet, por edhe shtohet.” Pra, edhe atë gjendje të mjerë ekonomike popullsia e kësaj ane, duke jetuar “si pisha në shkëmb”, siç thotë populli, “me më pak se minimumi”, siç thotë pushtuesi, nuk pushoi luftën e përpjekjet për liri kundër çdo pushtuesi.


14

« bota

E mërkurë 30 maj 2012 •

Kofi Annan në përpjekje për paqe në Siri Pas masakrës në Siri ndërmjetësuesi i OKB-s, Kofi Annan, po qëndron në Damask për t’u bërë thirrje palëve që të zbatojnë planin e paqes. Bashkësia ndërkombëtare ka dënuar ashpër masakrën në qytetin Hula. I dërguari i Kombeve të Bashkuara dhe i Ligës Arabe, Kofi Annan, pas mbërritjes së tij në Siri është shprehur i tmerruar dhe i tronditur nga masakra në Hula, ku të premten humbën jetën të paktën 108 vetë. Ai kërkoi me forcë që autorët përgjegjës të kësaj masakre të japin llogari. Ai tashmë po përpiqet që të zbatohet nga të gjitha palët plani gjashtë pikësh që do të çonte në dhënien fund të dhunës, por që sipas Annanit nuk po ndodh. “Unë besoj se misioni i OKB është e vetmja mundësi për të stabilizuar vendin. Unë shpresoj që si

J

oachim Gauck-u do t’i prekë zemrat e qytetarëve izraelitë. Për këtë janë të bindur në Gjermani. Tema e tij e preferuar: liri dhe të drejta njeriu do të bëjë jehonë pozitive atje. Presidenti Federal, Joachim Gauck, është me origjinë nga RDGJ, e cila nuk kishte marrëdhënie zyrtare me shtetin e Izraelit. Qeveria e Berlinit Lindor, si “shtet antifashist” shprehimisht nuk e shihte veten si pasardhëse juridike të Rajhut të Tretë dhe me këtë vendim as nuk merrte përgjegjësi për barrën e historisë gjermane. Për Republikën Federale Gjermane, nga ana tjetër, solidariteti i domosdoshëm me Izraelin ishte pjesë e politikës së saj. Solidaritet dhe interes kombëtar Qe kancelari i parë gjerman, Konrad Adenauer, ai që u përpoq për një raport të mirë me shtetin hebre, të themeluar më 1948. Në vitin 1953 ai nënshkroi me themeluesin e shtetit të Izraelit, David Ben Gurion marrëveshjen e dëmshpërblimeve. Në vitin 1965 u lidhën më në fund marrëdhëniet diplomatike midis të dyja vendeve. Sot Gjermania konsiderohet si njëra nga aleatet më të

qeveria, ashtu dhe opozita ta kuptojnë këtë dhe ta shfrytëzojnë këtë shans që ka mbetur ende për komunikim”. Annan do t’i kërkojë këtë të martë Presidentit të vendit në Damask, Baschar al Assad, që t’i përmbahet planit të paqes dhe t’i japë fund dhunës. Ish-sekretari i përgjithshëm i OKB-së do të takohet edhe me përfaqësuesit e opozitës. Opozita siriane nga ana e saj e sheh si të dështuar armëpushimin që u vendos zyrtarisht në prill. Rusët edhe më tej kundër ndërhyrjes nga jashtë Ministri i Jashtëm rus, Sergei Lavrov, bëri përgjegjës për masakrën në Hula krahas qeverisë në Damask, edhe ekstremistët. Sirianët duhet të vendosin për fatin e tyre pa ndërhyrje nga jashtë.

Presidenti i RFGJ, Gauck, viziton Izraelin

ngushta të shtetit hebre. Kancelarja Angela Merkel madje e ka ngritur sigurinë e Izraelit në interes kombëtar të RFGJ. Por qytetarët gjermanë nuk e ndjekin më politikën në këtë rrugë. Izraeli po e humbet gjithnjë e më shumë prestigjin në publikun gjerman. Në një anketim të revistës “Stern”, 59 për qind e të pyeturve e karakterizuan Izraelin si një vend agresiv,

dhe këta ishin dhjetë për qind njerëz më shumë se 10 vjet më parë. Gati dy të tretat e gjermanëve janë të mendimit se Izraeli i ndjek interesat e tij pa marrë parasysh se çfarë mendojnë popuj të tjerë. Vetëm 36 për qind deklaruan se Izraeli u duket simpatik, gati dhjetë për qind më pak se tri vjet më parë. 13 për qind e të anketuarve madje janë të mendimit se Izraeli nuk ka të

drejtë të ekzistojë. Miqësi dhe distancë “Midis Gjermanisë dhe Izraelit nuk ka miqësi”, konstaton historiani i Mynihut, Michael Wolfssohn. Që prej vitit 1981, distanca midis dy vendeve është rritur. Kjo doli në pah në një diskutim që u bë në një konferencë në Berlin. Pas luftës gjashtëditore të vitit 1967, Izraeli ka gëzuar

“Është shumë e rëndësishme që të gjitha palët po luajnë të njëjtën lojë, dhe kjo është zbatimi i planit të paqes së Ananit të ecë përpara dhe jo një ndryshim i regjimit. Ne duhet të zgjedhim prioritetet tona. Çfarë duhet të bëjmë ne saktësisht për të arritur synimet tona politike dhe për të shpëtuar jetën e njerëzve? Kjo është pyetja që shtrohet?”, tha Lavrov. Edhe bashkësia ndërkombëtare e dënoi ashpër gjakderdhjen në qytetin Hula. Shefi i shtabit të përgjithshëm, gjenerali amerikan Martin Dempsey, për herë të parë në një intervistë televizive foli hapur për një sulm ushtarak kundër Sirisë. Franca dhe Britania e Madhe ndërkohë kanë rënë dakord që të organizojnë një konferencë të grupit të shteteve “Miqtë e popullit sirian”.

një emër jashtëzakonisht të mirë në Gjermani. Por ai pësoi një goditje pas LuftësYom-Kippur të vitit 1973. Një çarje e thellë në marrëdhëniet dypalëshe ndodhi në vitin 1981, kur për shkak të planeve gjermane për të furnizuar me armë Arabinë Saudite u ndez një debat i ashpër, midis kryeministrave të atëhershëm Menachem Begin dhe Helmut Schmidt. Sot Izraeli është për publikun gjerman një nga shtetet më të padashura në botë, mendon Wolffsohn. Para së gjithash tek të rinjtë gjermanë po rritet distanca kritike ndaj shtetit hebre. Ata e shohin veten gjithnjë e më pak me një përgjegjësi të rënduar nga faji historik ndaj Izraelit. Interes dhe kritikë Historiania gjermanoizraelite, Tamar Amar-Dahl, i njeh këto nga përvoja e saj. Ajo jep mësim historinë izraelite në Freie Universität Berlin dhe nuk mund të qahet për mungesë studentësh në leksione. “Interesi i studentëve gjermanë për Izraelin është shumë i madh”, thotë ajo në një intervistë me DW. “Izraeli ka për gjermanët diçka mrekulluese, gati misterioze, që është e vështirë të “dëshifrohet”. Marrja me Izraelin, për studentët do të thotë konfrontim me historinë e përndjekjeve dhe vuajtjeve hebreje dhe në këtë kuadër edhe me të kaluarën e për-

bashkët hebreje-gjermane. Izraelin duan ta kuptojnë si një projekt të shtetit nacional, dalja mbanë e të cilit mund të zbusë fajin gjerman. Por projekti sionist ka dështuar 70 vjet pas Shoah-s: shteti hebre nuk ofron siguri për banorët e tij hebrenj dhe jo hebrenj”. Ky është përfundimi ku arrin historiania. Kjo pikëpamje ka gjetur gradualisht mbështetje edhe në Gjermani. “Në Gjermani po e kuptojnë gradualisht se është politika pa rrugëdalje e Izraelit, bashkëfajtore për këtë gjendje”. Nëndetëse dhe prestigj Megjithatë, marrëdhëniet gjermano-izraelite janë- gati 70 vjet pas fundit të luftëstë mira dhe të qendrueshme. Që prej vitit 2008 zhvillohen konsultime të rregullta qeveritare. Gjermania konsiderohet brenda BE si mbështetëse konstante e Izraelit. Edhe Gjermania gëzon prestigj në Izrael si furnizuese me armë. Vetëm pak javë më parë, marina izraelite mori në dorëzim nëndetësen e katërt të prodhimit gjerman të tipit Dolphin. Izraeli ka porositur gjithsej gjashtë nëndetëse në Gjermani, të cilat mund të pajisen me armë bërthamore. Dy nëndetëset e para Gjermania ia dhuroi Izraelit. Ndërtimin e nëndetëseve të tjera, Gjermania e subvencionoi me disa qindra mijëra euro.


bota • E mërkurë 30 maj 2012

E

urozona tregon një bilanc shërbimesh gati të ekuilibruar kundrejt pjesës tjetër të botës. Mirëpo, brenda bashkimit monetar ka një disekuilibër të madh, i cili mund të fitonte fuqi shpërthyese. Kur është fjala për disekuilibër, atëherë mendja të shkon shpesh te simbioza mbresëlëndëse midis SHBAsë dhe Kinës. Aziatikët u shesin amerikanëve mallra konsumi pa fund dhe nga ana tjetër me paratë e fituara blejnë obligacione amerikane, për të financuar huat e SHBAsë. Në njëfarë pikëpamjeje gjermanët janë kinezët ndër evropianët. Në 2011-n Gjermania realizoi një suficit të bilancit të shërbimeve prej 136 miliardë eurosh (do të thotë ka eksportuar më shumë sesa ka importuar). Gati gjysmën e kësaj vlere e zë eurozona, para së gjithash shtetet PIIGS [Portugalia, Italia, Irlanda, Greqia dhe Spanja] dhe Franca. Fajtor për krizën? Në një disekuilibër të tillë e shohin disa ekspertë arsyen për krizën e huave që po përhapet. Rolf Langhammer, zëvendëspresident i Institutit për Ekonominë Botërore (IfW) në Kiel, nuk është i këtij mendimi: “Disekuilibri është një refleks i aftësive shumë të ndryshme konkurruese të ekonomive reale. Ne kemi përjetuar sesi vendet e Mesdheut u mbiçmuan realisht në eurozonë”. Kjo do të thotë se atje janë rritur fuqishëm pagat (një pasojë e boom-it ekonomik, i cili nga ana tjetër u favorizua prej normave të ulëta të interesit. “Para bashkimit monetar normat e interesit

Disekuilibri mund të bëjë që eurozona të shpërthejë Pakti fiskal përballë votuesit irlandez Referendumi në Irlandë nuk ka efekt vetoje për pjesën tjetër të Bashkimit Evropian. Pakti fiskal evropian pavarësisht rezultatit të referendumit irlandez, mund të hyjë në fuqi, pas ratifikimit nga 12 vende të eurozonës. Katër ditë para referendumit për paktin fiskal në Irlandë, Kryeministri i Irlandës, Enda Kenny ka kërkuar mbështetjen e qytetarëve irlandezë për paktin evropian. Miratimi i marrëveshjes për më shumë disiplinë buxhetore dhe frenimin e borxheve është garancia më e mirë për investime të vazhdueshme dhe vende pune, tha Kryeministri irlandez në televizionin irlandez. Vetëm në këtë mënyrë Irlanda ka mundësi të sigurta për të marrë fonde nga mekanizmi evropian i stabilizimit në rast nevoje, tha Kenny. Kjo do të na ndihmojë për shërimin e mëtejshëm të ekonomisë, tha Kenny. Ai nuk do të mund zgjidhë të gjitha problemet, por është pjesë e zgjidhjes, tha Kenny në fjalimin e tij mbështetës për referendumin. Ndërkohë kryetari i Shin Feinit katolik, Gerry Adams, kërkoi të mos votohej pro paktit fiskal në referendum. Njerëzit duhet të pyesin nëse pakti i BE-së për kursimet u ka sjellë atyre më shumë rritje ekonomike dhe vende pune, tha Adams. “Përgjigja është Jo”, është shprehur ai.

Referendumi pa efekt për BE Referendumi në Irlandë nuk ka efekt vetoje për pjesën tjetër të Bashkimit Evropian. Pakti fiskal evropian pavarësisht rezultatit të referendumit irlandez, mund të hyjë në fuqi në momentin që ai ratifikohet nga 12 vende në eurozonë. Gjermania ka qenë promotorja kryesore e paktit fiskal. Britania e Madhe dhe Çekia e kanë kundërshtuar atë. Nga të 17 vendet e eurozonës, vetëm 12 prej tyre duhet të ratifikojnë paktin. Sondazhet e fundit flasin për një PO të sigurtë të irlandezëve për paktin fiskal. 57-60% e irlandezëve pritet ta votojnë atë. Irlanda për shkak të krizës së borxheve mori në fund të vitit 2010 85 miliardë euro fonde shpëtimi nga Bashkimi Evropian, Fondi Monetar Ndërkombëtar dhe Banka Qendrore Evropiane. Ndihma e atëhershme ishte urgjente për të shpëtuar Irlandën nga falimentimi shtetëror.

ishin shumë të larta, sepse druhej që monedhat e këtyre vendeve mund të zhvlerësoheshin. Dhe kur Italia, Portugalia, Greqia apo Spanja zhvlerësonin monedhën, atëherë kjo do të thoshte

që investuesit realizonin humbje të konsiderueshme për depozitat e tyre në para. Rreziku i humbjeve pasqyrohej te normat e interesit”, … thotë Jürgen Matthes i Institutit të Ekonomisë Gjermane

»

15

në Këln (IW). Me aderimin në bashkimin monetar ky rrezik u zhduk. Normat e interesit për vendet në periferinë e eurozonës ranë shpejt. “Fatkeqësisht ky shpërblim për martesën në shumë vende është konsumuar dhe nuk është përdorur në formë investimi ose investimet nuk kanë dalë me leverdi” …mendon ekonomisti Langhammer. Janë formuar flluska, si për shembull flluska e pasurive të patundshme në Spanjë. E nënçmuar apo e mbiçmuar? Në të njëjtën kohë me Axhendën 2010 Gjermania e përmbysi sistemin e saj social dhe tregun e punës. Sindikatat treguan përmbajtje me kërkesat për rritje pagash. E gjitha kjo ka bërë që... “… brenda për brenda eurozonës të kemi vende, monedha e të cilave është e nënçmuar, si në Gjermani, dhe vende, monedha e të cilave është dukshëm e mbiçmuar, si në Greqi ose Spanjë”, … thotë Joachim Starbatty, profesor ekonomie në pension nga Tübingen-i. Me avantazhet e kursit të këmbimit të monedhës dhe ato të pagave ekonomia gjermane lëviz me shpejtësi (diferenca kundrejt pjesës tjetër të eurozonës sa vjen e rritet). Me fjalë të tjera: Euroja si monedhë e përbashkët jo vetëm që nuk është në gjendje të largojë divergjencat në bashkimin monetar, por përkundrazi: “Paritetet fikse të monedhës në hapësirën e euros me siguri kanë kontribuar që brenda për brenda eurozonës të ketë disekuilibër më të theksuar”, …thotë eksperti i Institut të Ekonomisë Gjermane Matthes.


16

« dossier

E mërkurë 30 maj 2012 •

Ex katedra, ex libris: Gjendje konfliktuale mendore e Shqipërisë Nga albert kotini (vijon nga numri i kaluar)

E

Për referatin sekret të Hrushovit

lexova tërë natën. Shumë tronditës. Ia dhashë Mehmetit dhe Gogos ta lexojnë. Se mbi Stalinin, shëmbëlltyrën e lavdishme dhe veprën e tij Hrushovi dhe kompania vunë kryqin, këtë e kemi ditur qysh më parë. Këtë e vumë re edhe gjatë punës së Kongresit, ku emri i Stalinit nuk u përmend asnjëherë. Por se shokët sovjetikë mund të shkruajnë në letër morinë e atyre akuzave dhe atakimeve të çuditshme për Stalinin e madh dhe të paharrueshëm, këtë nuk kemi mundur ta marrim me mend. Zemrat tona përjetuan goditje të thellë e të rëndë”. E. Hoxha “Hrushovianët”, Tiranë, 1980 Është krim të sulmohet Stalini “Është krim të sulmohet vepra e madhe e KOMINTERN-it dhe autoriteti marksist-leninist i Stalinit, që luajtën rol të madh në krijimin dhe konsolidimin organizativ, politik e ideologjik të partive komuniste dhe punëtore të botës.” E. Hoxha, “Hrushovianët”, Tiranë, 1980 Për gabimet e Stalinit “Nëse do të bëhej një analizë e hollësishme e direktivave politike, ideologjike dhe organizative të Stalinit në udhëheqjen e Partisë, të luftës dhe të punës në tërësi, në to është e pamundshme të gjendet ndonjë gabim parimor.” E. Hoxha, “Hrushovianët”, Tiranë, 1980 Si merr guximin Kardeli “Që të njollosë Leninin dhe Stalinin, autori titist (Kardeli) kërkon t’i vejë kundër njëri-tjetrit këta udhëheqës të mëdhenj të proletariatit botëror, që kështu gjoja të dëshmojë se ata nuk patën koncepsione të njëjta për sistemin politik të shtetit socialist... Dihet hapët se Stalini ishte nxënës i vyeshëm, shok besnik dhe bashkëpunëtor shumë i afërt i Leninit. Deri më sot përveç armiqve askush nuk guxoi të vërë Stalinin përballë Leninit.” E. Hoxha, Vetadministrimi jugosllav – teori dhe praktikë kapitaliste”, Tiranë, 1979 Për “carin e Kremlinit”, Brezhnjevin “Flamuri i Tetorit i Leninit dhe i Stalinit u hodh në baltë nga tradhtarët më të mëdhenj të lëvizjes punëtore e komuniste ndërkombëtare, nga klika puçiste revizioniste e Hrushovit dhe e ithtarëve të tij, posaçërisht në BRSS, ku kanë aplikuar diktaturën fashiste dhe kanë krijuar qendrën e forcave socialimperialiste me në krye carin e Kremlinit – Brezhnjevin.” Mehmet Shehu në Kongresin VII të PPSH, 1976 Si përfundim, nga vlerësimi del se Enveri ishte mosmirënjohës ndaj Titos dhe një pasues besnik i Stalinit. Këtë ide e përforcojnë edhe institucionet tona akademike të historiografisë shqiptare. Aleks Buda mundi ta mbajë për një kohë të gjatë postin e kryetarit të Akademisë së Shkencave, kur shkroi pasi zbuloi “lidhjet” me popullin e madh rus, artikullin “Traditat e miqësisë midis popullit shqiptar e popullit të madh rus”. Mirëpo me prishjen e marrëdhënieve sovjetike, ku një nga shkaqet ishte edhe goditja e figurës së Stalinit, Enveri miqësohet me Kinën, sepse kinezët nuk e mohuan Stalinin. Radio “Moska” më 30-31 tetor 1970, sipas ATSH-së, jep bisedën: “Disa fjalë mbi sociologët shqiptarë”, midis të cilëve thekson: “...Duke i mbajtur ison Pekinit, sociologët shqiptarë thonë tani se diktatura e proletariatit duhet të ekzisto-

“Që të njollosë Leninin dhe Stalinin, autori titist (Kardeli) kërkon t’i vejë kundër njëritjetrit këta udhëheqës të mëdhenj të proletariatit botëror, që kështu gjoja të dëshmojë se ata nuk patën koncepsione të njëjta për sistemin politik të shtetit socialist... Dihet hapët se Stalini ishte nxënës i vyeshëm, shok besnik dhe bashkëpunëtor shumë i afërt i Leninit. Deri më sot përveç armiqve askush nuk guxoi të vërë Stalinin përballë Leninit.”

jë edhe në komunizëm... Si rezultat, modeli i tyre i socializmit mohon domosdoshmërinë objektive të përsosjes së mëtejshme të shtetit socialist, të zhvillimit të demokracisë, të shndërrimit të pushtetit të një klase të vetme: proletariatit, në pushtet të të gjithë popullit të bashkuar rreth klasës punëtore. Dhe kjo u shpallka model i socializmit për Shqipërinë, ku fshatarësia përbën 77 për qind të popullsisë dhe luajti, siç kanë thënë vetë autorët e modelit, rolin vendimtar në të gjitha etapat e revolucionit... Nga pikëpamja e klasikëve të marksizëm-leninizmit një nga detyrat më të rëndësishme dhe meritat e diktaturës së proletariatit është pikërisht se ajo nuk përpiqet të përjetësojë pushtetin vetëm të klasës punëtore, por i vë vetes si qëllim të krijojë shoqërinë socialiste, ku pushteti do të jetë në duart e gjithë popullit... Puna këtu nuk qëndron aspak te dorëzimi i pushtetit nga klasa punëtore e gjithë shoqërisë, siç përpiqen ta paraqesin sociologët shqiptarë. Edhe në kushtet e ndërtimit të gjerë të komunizmit, klasa punëtore mbetet klasë e përparuar dhe e ndërgjegjshme e shoqërisë. Shteti i gjithë popullit po vazhdon çështjen e diktaturës së proletariatit... Në konferencën kombëtare të studimeve shoqërore në Tiranë, Ndreçi Plasari tha se në Shqipëri në etapën e parë revolucioni fitoi në lëmin politik, në të dytin në atë ekonomik, ndërsa në etapën e tretë është fitorja në fushën e ideologjisë dhe kulturës. Ky trajtim i etapave nga kapitalizmi në socializëm, është metafizik. Përveç kësaj në të nënvleftësohet rëndësia e ideologjisë, veprimtaria e partive komuniste në këtë fushë... Modeli shqiptar i socializmit përmban edhe një dispozitë tjetër gjithashtu jo marksiste dhe jo leniniste. Kjo dispozitë bile u përfshi edhe në vendimin e Komitetit Qendror të Partisë së Punës së Shqipërisë për festimin e 100-vjetorit të lindjes së V.I.Leninit. Sociologët shqiptarë thonë se gjoja pas ndryshimeve rrënjësore në superstrukturë,

ndodhin ndryshime rrënjësore edhe në bazën ekonomike. Nga pikëpamja e materializmit historik ky përfytyrim nuk është i drejtë. Superstruktura qëndron mbi bazën, por superstruktura, megjithëse lind nga baza, ndikon negativisht mbi të. Po në qoftë se superstruktura, në radhë të parë pushteti politik, vepron në përputhje me ligjshmëritë objektive të zhvillimit të bazës, ajo i sjell bazës një dobi kolosale. Për fat të keq, superstruktura politike në Shqipëri sot nuk vepron në përputhje me kërkesën objektive të bazës së saj socialiste. Kjo duket, për shembull, nga fakti se që kur udhëheqësit e Tiranës ia kundërvunë Shqipërinë sistemit socialist botëror, zhvillimi i këtij vendi u vështirësua mjaft. *** Në këto përplasje, edhe për rrugën socialiste të zhvillimit u ndanë me sovjetikët e vijës jo staliniste, duke qenë të vetmit në botë që nuk i lëviznin dogmat e Stalinit. A duhej kjo gjëmë? Stalini dhe libri “Gjeneral Markos” i autorit kroat Dragan Kljakiç “Markosi është gjallë’, - u bë e ditur në vitet pesëdhjetë në Athinë. Komunistët grekë, refugjatë të luftës u takuan në vitin 1957 në Rumani, në Bukuresht, shkruanin gazetat për plenumin e saj VI. Atëherë komisioni special, me në krye Georgiu Dezhin, shqyrtoi veprimtarinë e dëmshme të Zahardhjaisit, i cili u pezullua nga detyra e Sekretarit të Përgjithshëm të KQ të PK Greke. ‘Komunistët mund të ringjallin këdo, - komentonte me ironi gazeta ‘Katerimini’ e Athinës. - Ata mund të ringjallin edhe një njeri të vdekur si Markosi, i cili është gjashtë pëllëmbë nën dhè.’ Më së fundi, njohësit e situatës morën njoftim se “komandanti” ishte plagosur rëndë në Shqipëri, por i kishte shpëtuar vdekjes. Pastaj me avion është dërguar në Bashkimin Sovjetik. ku, sipas shkrimeve të disa gazetarëve të Eu-


dossier • E mërkurë 30 maj 2012

ropës Perëndimore, “me urdhrin e Stalinit kishte qëndruar për një kohë të gjatë nën vëzhgim dhe pastaj, si i panevojshëm, ishte likuiduar për shkak të gabimeve, për të cilat për hir të së vërtetës nuk ishte ai përgjegjës.” (f. 15). “...Vuri në dukje se Greqia do të çlirohej nën flamurin anglez. Sikur e kishte marrë vesh se Stalini dhe Çurçilli kishin rënë dakord për ndarjen e sferave të interesave dhe se Anglisë i ishte siguruar ndikimi 100 për qind në Greqi pas çlirimit...” (f. 62-72). “Duke u përfshirë përkrah Stalinit në sulmin e tij kundër Jugosllavisë, e përzien edhe Markosin në një qerthull shpifjesh. Zaharjadhi u përpoq që ta fajësojë për mossuksesin në Konicë në janar 1949.” (f. 175-176). “Në lidhje me këtë është interesant një artikull i korrespondentit amerikan nga Athina, Kostandinos Pulos, i botuar më 1 nëntor 1949 në gazetën amerikane “Times”, i cili i kushtohet marrëdhënieve greko-maqedonase. Gazetari Pulos u tërheq vëmendjen lexuesve të gazetës “Times” se qysh në maj të vitit 1948 është shkruar se situata në Greqi mund të zgjidhej me metodat e njohura diplomatike. Ndërkohë ndodhi konflikti në gjirin e lëvizjes punëtore. Rezoluta e Informbyrosë kundër udhëheqjes së PK Jugosllave. Kur Stalini e kuptoi se Jugosllavinë dhe udhëheqjen e saj nuk mund ta nënshtronte me metodat e zakonshme, u krijua, - shkruan Pulos, - plani për shtetin autonom të Maqedonisë, me synimin që të luftohet udhëheqja jugosllave, e cila nuk pranon në mënyrë autokritike rezolutën e Informbyrosë së partive komuniste mbi gjendjen në PKJ. Stalini mendonte se do t’ia arrinte qëllimit të tij me kërcënime me planin e tij eksploziv, ose organizimin e kryengritjes në Jugosllavi-Maqedoni, e cila, sipas Stalinit, duhej të mbështetej edhe nga partizanët grekë. Por, - shkruan Pulos, - në Jugosllavi nuk pati kryengritje. Ndërkohë hapi i mëtejmë i Stalinit ishte i kobshëm për partizanët grekë, të cilët asokohe kontrollonin një pjesë të madhe të territorit të Greqisë. Plani i Stalinit për autonominë e Maqedonisë ishte në të vërtetë plan për tërheqjen e lëvizjes çlirimtare greke në një fushatë kundër Jugosllavisë. Pikërisht ky plan, - nënvizon Pulos, - do të thoshte tradhtinë e së majtës greke, ose shkatërrimin e bazës popullore të lëvizjes guerile greke. Pulos shkruan se Stalini nuk mund të lejonte në këtë çështje asnjë lëvizje nga vija e tij dhe se gjenerali Markos, i cili iu kundërvu planit të Moskës për autonominë e Maqedonisë dhe u përpoq t’i qëndronte mënjanë konfliktit ndërmjet BRSS dhe Jugosllavisë, u zhduk në vitin 1949 (Për një kohë të gjatë, madje deri në vitin 1957, thuhej se Markos është likuiduar në vitin 1949 në kufirin shqiptar – shënim i Dragan Kaljiç). Plani stalinian që lëvizja greke çlirimtare të tërhiqet në një fushatë kundër Jugosllavisë, i shprehur ky në krijimin e Maqedonisë autonome ishte një plan i përpunuar nga Byroja Politike e PK të Greqisë, - nënvizon Pulos, - e cila ia nënshtroi kërkesat dhe nevojat e popullit grek intrigave të Stalinit... Kur forcat e mbetura të DAG-ut u hodhën në territorin e Shqipërisë, në kampin e Burrelit, Sek-

retari i Përgjithshëm i PK të Greqisë thirri më 2 tetor 1949 konferencën e Partisë. Të gjithë municionin e mbetur të inatit të tij ai e shpenzoi kundër udhëheqjes së Frontit Nacionalçlirimtar të Maqedonisë.” (f. 207). Dosja e Nikos Zaharjadhisit Ish-sekretari i përgjithshëm i PK të Greqisë, Zaharjadhis, u bë sinonim i betejës së humbur të DAG-ut. Kush është ai? Për këtë përgjigjet Jovan Karaivanov, ishkuadrovik i partive komuniste ballkanike në Kominternin në Moskë, në librin e tij “Njerëz dhe pigmente”, botuar në Beograd në vitin 1950. Nga ajo çfarë shkruan Karaivanovi në këtë libër mund të konkludojmë se Zaharjadhis ishte agjent i maskuar i policisë. Zaharjadhis lindi më 27 prill 1903. Shkollën greke e mësoi në Shkup, ku kishte lindur edhe i ati. Në vitin 1919, si djalosh 16-vjeçar, shkoi në Stamboll, ku fillimisht punoi si punëtor porti dhe më vonë si marinar. Zaharjadhis udhëtoi në portet e Detit të Zi të bregdetit sovjetik dhe u bë anëtar i klubit të marinarëve të huaj në vitin 1923, nga ku më vonë shkoi në Moskë, ku studioi në Kutva – Instituti i Punëtorëve për Lindjen. Në vitin 1924 Zaharjadhis u kthye në Greqi, ku u pranua si anëtar i Rinisë Komuniste të Greqisë. Në vitin 1926 u dërgua në Selanik me cilësinë e sekretarit të organizatës komuniste për atë qytet. Gjatë kohës së diktaturës së Pangallosit, Zaharjadhisi u burgos dhe u dërgua në burgun “Edikuku”, nga ku pas tre muajsh u arratis. Pas arratisjes nga burgu Zaharjadhisi u thirr në Athinë si anëtar i KQ të Rinisë Komuniste të Greqisë dhe përsëri u dërgua të punojë në Selanik. Në maj 1926 Zaharjadhis u bë sekretar i PK të Greqisë për Pireun. Në fund të vitit 1926 policia përsëri e arreston dhe ai përsëri arratiset nga burgu. Në vitin 1927 Zaharjadhisin e arreston policia në Vollos, po ai përsëri arrin të arratiset për të katërtën herë. Herën e pestë Zaharjadhisi arratiset nga duart e policisë në vitin 1928, kur po e dërgonin me tren nga Athina në Pire. “Po i përmendim të gjitha këto raste, - shkruan Karaivanov, - në mënyrë që lexuesit të shohin se si i vinte për mbarë aq shumë Zaharjadhisit të arratisej.” Arratisjet e tij të kujtojnë arratisjet e viteve ndërmjet dy luftërave, kur policia japoneze lejonte “arratisjen” e agjentëve të saj për t’i përdorur pastaj si spiunë në radhët e PK të Japonisë. Në vitin 1929 Zaharjadhisi shkoi në Moskë, ku studioi për dy vjet në Shkollën Leniniste Ndërkombëtare. Si njeri i pajisur me një inteligjencë natyrale dhe me një formim shkollor të mesëm, Zaharjadhisi mësoi pa vështirësi formulimet staliniste dhe shumë shpejt u tregua një nga studentët më të mirë të shkollës.

Në këtë shkollë ishte si rregull që studentët më të mirë viheshin në postin e sekretarit të partisë komuniste të vendit të origjinës. Në plenumin e vitit 1934 u zgjodh udhëheqës i PK të Greqisë. Si sekretar partie Zaharjadhisi punoi deri në fillimin e vitit 1936, kur u arrestua nga policia e Metaksasë së bashku me të gjithë udhëheqësit e tjerë komunistë. U dërgua në burgun mesjetar të Korfuzit, ku qëndroi deri në maj të vitit 1941. Në biografinë e Zaharjadhisit, të botuar në Bullgari në 15 000 kopje në vitin 1949, thuhet se në maj 1941 “shërbimi i fshehtë anglez ua dorëzon hitlerianëve, të cilët në atë kohë ishin pushtues të Greqisë. Gestapoja, - shkruhet në këtë biografi, - e dërgoi Zaharjadhisin në Vjenë, ku iu nënshtrua hetimeve, por ai nuk deklaroi se ishte sekretar i PK të Greqisë, ku pastaj u dërgua në kampin e përqendrimit në Dakau, ku bëri gjithçka që të organizonte jo vetëm komunistët grekë, por dhe ata gjermanë që të luftonin kundër politikës hitleriane. Ne po e shënojmë këtë pasues sepse duam që lexuesit ta kujtojnë. Asnjë udhëheqës komunist të arrestuar hitlerianët nuk e lanë gjallë, ndërsa Zaharjadhisin tonë na e paskan lënë jo vetëm të gjallë, por dhe e kanë lejuar të organizojë komunistët dhe të

luftojë kundër politikës hitleriane. Pastaj anglo-amerikanët e çliruan nga Dakau Zaharjadhisin dhe më 25 maj 1945 ai erdhi me avion në Athinë. Në Plenumin XII të KQ të PK të Greqisë, mbajtur një muaj pas ardhjes së tij, në qershor të vitit 1945, miratoi vijën politike të partisë gjatë kohës së luftës. Në këtë plenum ai tha se partia nuk kishte rrugëdalje tjetër dhe ishte detyruar të lidhte atë marrëveshje (të Libanit), me të cilin filloi periudha e dypushtetit në Greqi. Për më tepër, Zaharjadhis u shpreh se kjo marrëveshje ishte vetëm një formalitet, sepse pushteti i vërtetë gjendej në duart e EAM-it, frontit popul-

»

17

lor dhe qeverisë së tij. Kjo marrëveshje çoi pastaj në luftimet e dhjetorit, në të cilat populli grek e tregoi veten se çfarë është në gjendje të bëjë. Që kjo luftë, të cilët e ndaluan pushtetarët anglezë që erdhën në Greqi, nuk e çoi popullin drejt fitores, shpjegohet, siç tha Zaharjadhisi, me ndërhyrjen angleze. Në këto luftime ai nuk pa mungesën e politikës dhe strategjisë revolucionare të lëvizjes çlirimtare popullore greke, mobilizimin e masave, por vetëm ndërhyrjen e anglezëve. Duke justifikuar taktikën oportuniste të udhëheqjes greke në ditët heroike të dhjetorit të vitit 1944, Zaharjadhisi ishte i detyruar të justifikonte edhe marrëveshjen e Varkizës në vitin 1945. Dhe këtë ai e bëri. Këtë linjë të justifikimit të politikës oportuniste të partisë Zaharjadhisi e vuri në jetë në kongresin e PK të Greqisë të mbajtur më 7 nëntor 1945. Në këtë kongres ai u zgjodh edhe zyrtarisht Sekretar i Përgjithshëm i PK të Greqisë. Zaharjadhisi u largua nga Greqia vetëm dy herë dhe jetoi në ilegalitet të plotë. Për herë të parë u largua nga Greqia në mars të vitit 1946, kur mori pjesë në kongresin e PK të Çekosllovakisë dhe për herë të dytë në qershor të vitit 1947 si delegat i PK të Greqisë në Kongresin e PK të Francës. Në vjeshtë të vitit 1947 Zaharjadhisi u largua përfundimisht nga Athina, siç shkruajnë falsifikatorët e biografisë së tij, dhe shkoi në territoret e çliruara. Për shokët e Byrosë Politike të KQ të PK të Greqisë Zaharjadhisi ishte njeri shumë enigmatik. Ai thoshte se jetonte tërësisht në ilegalitet, por dilte nëpër qytet, gjë që nuk ndodhte rrallë. Shokët e vinin re nëpër rrugë dhe frikësoheshin për jetën e tij. Shfaqjet e para të Zaharjadhisit nëpër rrugë u interpretuan si shenjë e trimërisë së tij. Dhe me të vërtetë, deri në vitin 1946 Zaharjadhisi ishte i rrethuar me aureolën e heroizmit, sepse shfaqej nëpër rrugë kur shtypi reaksionar shkruante se kërkohej gjithandej. Megjithatë, kjo është një taktikë e njohur e policisë për të krijuar autoritet për agjentin e saj. Gjatë kohës së ilegalitetit ndodhte që zhdukej me ditë, e nganjëherë edhe me javë të tëra dhe shokët e partisë e kërkonin shumë, pastaj papritur shfaqej pa i thënë kujt se ku kishte qenë. Nëse ndokush merrte guximin të pyeste, Zaharjadhisi përgjigjej se kishte bërë këtë dhe atë. Natën, po edhe shpesh ditën, udhëtonte rrugëve të Athinës me makinën e vjetër të policisë, e cila ishte shumë e njohur për policinë e Athinës. Në Plenumin VII të KQ të PK të Greqisë, mbajtur menjëherë pas Kongresit XX të PKBS, Zaharjadhisi u zëvendësua në detyrën e tij si Sekretar i Përgjithshëm i PK të Greqisë nga Janis Kolijanis. Në vitin 1960 ishte administrator i bujqësisë në një sovkoz. Vdiq disa vjet më parë. Tiranë, gusht 2009 (vijon numrin e ardhshëm)


18

« gossip

E mërkurë 30 maj 2012 •

Si të kaloni më shumë

kohë me partnerin

Cynthia Nixon martohet me të fejuarën e saj Pas tetë vitesh lidhjeje dhe tre fejesash zyrtare, Cynthia Nixon, e njohur si Miranda kuqalashe e “Sex and the City”, është martuar me të fejuarën e saj, Christine Marinoni. Ceremonia është zhvilluar në Nju Jork. Çifti kishte premtuar se nuk do të kishin vënë kurorë, derisa martesat brenda të njëjtit seks të ishin njohur ligjërisht në shtetin e tyre. Kështu, një vit pas firmosje së dekretit nga guvernatori i Nju Jorkut, Andrew Cuomo, Cynthia ka vendosur të veshë një fustan nusërie të realizuar enkas për të nga stilistja Carolina Herrera. Çifti ka një djalë, Max Ellington, i lindur nga Marinoni shkurtin e vitit të kaluar, falë metodave të farëzimit artificial, ndërkohë që Cynthia-Miranda ka edhe dy fëmijë nga marrëdhënia e saj e mëparshme me fotografin Danny Mozes.

Lindsay Lohan në telashe me kompaninë solare Lindsay Lohan e ka vendosur veten në të njëjtën listë me Kim Kardashiam dhe Tunning Mom. Aktorja është duke u ndjekur nga një sallon, sepse ajo nuk ka paguar faturën për seancat e saj të solarit. 9 muaj më parë një gjykatës në Nevada e paralajmëroi aktoren t`i paguante sallonit faturën prej 40.000 dollarësh. Por ajo nuk e ka paguar. Salloni është duke e zhvendosur çështjen në Kaliforni në mënyrë që t`i marrin lekët prej saj. Aktorja 25 vjeçare ka grumbulluar faturat për solare intensive midis 2007-2009. Dhe duke parë se sa e nxirë është Lohan, mendohet se dhe gjoba është shumë e madhe. Aktores do t`i duhet t`i paguajë sallponit pas fitimeve të saj me filmin “Lia dhe Dick”. Ndoshta ajo duhet të bëjë një listë të të ardhurave që do fitojë dhe vetëm kështu mund të shpëtojë prej këtyre borxheve.

Zoe Saldana në kastin e “Machete Kills” Regjisori Robert Rodriguez ka qenë i zënë për organizimin e një skuadre aktoresh që do të interpretojnë në filmin e tij të ri “Machete Kills” (Hanxhari Vrasës). Nga mediat amerikane të showbizit mësohet se Zoe Saldana është aktorja e fundit që i është bashkuar kastit, ku bëjnë pjesë e d h e Jessica Alba, Sofia Vergara, Amber Heard dhe Michelle Rodriguez. Pavarësisht pranisë së femrave, të tëra me origjinë hispanike, në film nuk do të mungojë edhe protagonisti i episodit të parë “Machete”, Danny Trejo, i cili ndihet mjaft i entuziazmuar. “Ky film do të jetë më i lartë se i pari. Do kemi në grup Sofia Vergara, që është një yll, Jessica Alba, Michelle Rodriguez dhe Zoe Saldana. Dhe e gjeni dot? Unë do t’i puth të gjitha”, thotë Trejo. Në “Machete Kills”, Trejo do të punësohet nga qeveria amerikane për të depërtuar në Meksikën e trazuar për të ndaluar një trafikant armësh që ka në plan të lançojë një armë të sofistikuar në hapësirë. “Ky është dhe elementi kryesor i këtij filmi”, thotë më tej Trejo. “Machete Kills” nuk ka ende një datë të saktë se kur do të dalë në kinema, por zëra të pakonfirmuar flasin për në gjysmën e parë të vitit 2013. Një tjetër risi është se në të mund të jetë edhe Mel Gibson.

K

ur bëheni prind luksi i të qënit vetëm dy zhduket. Ardhja në jetë e fëmijëve ju bën të harroni të kaloni kohë cilësore vetëm në çift. Transformimi nga dy në tre përbën një sfidë për çiftet e reja. Për një kohë ndihen sikur janë më pak çift, më pak komunikim, më pak privaci. Por, të merrni kohën e mjaftushme në çift, ju ndihmon të ndërtoni intimitetin, komunikimin e hapur dhe forcon lidhjet tuaja. Ja disa këshilla për të patur më tepër privatsi në axhendën tuaj:

Rikrijoni takimin tuaj të parë. Pretendoni sikur është takimi juaj i parë, duke i dhënë rëndësinë e duhur. Një ditë pa fëmijët, pa angazhimet tuaja. Hapni tema që mund të fliten në një takim të parë, duke shfaqur interes për njëritjetrin. Kjo do t`iu vlejë për të mësuar diçka të re për secilin. Përgatisni një natë romantike. Pasi të keni mbaruar gjithë angazhimet tuaja, bëhuni gati për një natë romantike. Do të kuptoni se sa shumë rëndësi kanë dhe detaje të vogla që ju i kishit harruar. Pushoni duke u argëtuar sëbashku. Sugjerohet të frekuentoni bashkarisht palestrën, duke luajtur një sport bashkë është

një opsion më romantik. Por mbi të gjitha ushtrimet kanë provuar se kanë një efekt pozitiv në jetën seksuale. Rezervoni pushime që ofrojnë kujdesje dhe shërbime për fëmijët. Vetëm në këtë mënyrë ju mund të rrëmbeni pak kohë për të qëndruar vetëm. Piketoni ato vënde që ofrojnë programe dhe aktivitete për fëmijët, kështu e gjithë familja do mbetet e kënaqur. Përdorni talentin tuaj për të përfituar pak kohë vetëm. Ju mund të bëni një shkëmbim babysitteri me miqtë e afërt apo me të afërmit tuaj. Mund t`i ndihmoni ata në punët që duan në shkëmbim të disa orëve përkujdesje për fëmijët.

Eric Clapton dizenjon makinën e tij të ëndrrave

Sipas një studimi të fundit të bërë nga Brand Finance, një shoqëri për konsultimet financiare, nëse pasuria e familjes mbretërore në Britaninë e Madhe do të dilte në shitje ajo do të kapte shifrën e 44 miliardë sterlinave. Nga këto 44 miliardë sterlina 18 milionë janë argjendaritë e kurorës dhe pallatit mbretëror, ndërsa 26.4 miliardë janë të ardhura ekonomike nga turizmi dhe industri të tjera. Është hera e parë që familjes mbretërore i bëhet një përshkrim i tillë i të ardhurave. “Monarkia

është një mbështetje e fuqishme për markat individuale, korporatat dhe kombin. Ne besojmë se ai është duke bërë një punë e rëndësishme në Britaninë e Madhe për daljen nga recesioni”, shkruan në raport Brand Finance. “Ferrari” është një nga makinat më të pëlqyera nga njerëzit e shtresës së lartë. Ajo është makina luksoze të cilën ata pikë së pari e pëlqejnë për shpejtësinë, por edhe pamjen e saj të jashtëzakonshme. Prej kohësh këngëtari i njohur Eric Clapton ka shprehur dëshirën

e madhe për ta bërë të tijën një makinë të tillë. Kjo makinë e kuqe është projektuar nga inxhinierë të kompanisë së njohur, por me idetë e dhëna edhe nga vet kitaristi. Kjo Ferrari është natyrisht si marka e njohur italiane “458 Italia”, por e ndryshuar në stil për t’iu afruar sa më shumë stilit të famshëm BB, që Clapton e pëlqen më së shumti. Nuk dihet ende vlera të cilën këngëtari e ka blerë makinë, por dihet se një e tillë kushton miliona lekë.


gossip • E mërkurë 30 maj 2012

»

19

Bar Refaeli

dëshiron të martohet me

Justin Bieber Kim Kardashian xheloze për Rihannan De Niro merr titullin doktor Fituesi i çmimit Oscar, Robert de Niro, u dekorua të dielën me titullin doktor nderi i Shkencave të Artit, në Bates College, në Lewinstone, të shtetit federal amerikan Maine. Derisa po iu adresohej studentëve të pranishëm, de Niro deklaroi se, meqë s’i kreu studimet arriti të kursente 6,000 dollarë, të cilat do t’i shpenzonte për katër vjet studimi. Megjithëse, siç tha, kur kthen kokën prapa mund të thotë se gjithçka përfundoi shkëlqyeshëm. “Kurseva para, dhe u bëra doktor”, u shpreh ai. “Nëse jeni aktor, bëhuni të sinqertë me karakterin që e interpretoni. E, nëse s’jeni aktor, atëherë bëhuni me karakter dhe të sinqertë ndaj vetvetes”, i këshilloi de Niro studentët. Ndryshe, Robert de Niro nuk e përfundoi as shkollën e mesme, të cilën e braktisi për t’u marrë me aktrim profesional. Ai fitoi çmimin Oscar për filmin “Demi i Tërbuar”, një tjetër Oscar për rolin episodik në filmin “Kumbara II”, dhe u nominua katër herë të tjera për po këtë çmim.

S

elena Gomez mund ta ketë gjetur veten me një rivale në dashuri. Bar Refaeli e cila u shpall femra më e nxehtë e vitit, ka shprehur simpatinë ndaj Justin Bieber. Unë dhe Bieber do të martohemi një ditë, ka paralajmëruar Rafaeli. Ajo ka rrëfyer se pëlqen dhe Tom Cruise, sidomos në rolin e Jerry Maguire. Modelja 26 vjeçare ka pranuar se asnjë mashkull nuk ka flirtuar me të, vetëm se ç`do mashkull që i afrohet bie në dashuri menjëherë. Një nga lidhjet më sinjifikative ka qënë ajo me Leonardo DiCaprion. Ata qëndruan bashkë për 5 vjet dhe u ndanë në maj 2011. Duke folur për mashkullin ideal, ajo dëshiron që ai të jetë i ëmbël, me parime dhe vlera, si dhe të ketë buzëqeshje të bukur dhe dhëmbë të bardhë.

Rita Ora e ftuar nderi në jurinë e X Factor Rita Ora ka pranuar ftesën për t`iu bashkuar panelit të jurisë si e ftuar nderi në XFactor. 21 vjeçarja Rita është dukur e qetë ndërsa qëndronte në qilimin e kuq me kolegët dhe gjyqtarët e saj, pavarësisht pranimit se në ato momente ndihej nervoze. Ajo ka shkruar në tëitter se ndihej shumë e emocionuar duke i`u drejtuar konkurrueseve se ajo është si ata pasi sapo e ka filluar karrierën. Jam këtu për t`iu ndihmuar, është shprehur Rita. Për momentin Rita Ora është kryeson në Angli me dy hitet e saj “Hot Right Now”, ‘How We Do”.

Kim Kardashian është bërë xheloze kur ka parë Rihannan në dhomën e zhveshjes të Kanye West gjatë koncertit të tij në Londër. Një burim ka treguar se Kim është shumë protektive ndaj Kanye dhe nuk dëshiron që asnjë grua t`i afrohet pa qënë ajo e pranishme, madje as miqtë e tij. Sipas Kim Rihanna nuk duhej të ishte lejuar të futej në dhomë pa praninë e Kim. Mund të duket çmenduri, por Kim e di vëmëndjen e madhe që merr Kanye kur është nëpër turne dhe prandaj nuk e le asnëherë vetëm.

Një tjetër Nicole Një prej yjeve të Festivalit në Cannes, Nicole Kidman, në filimin e saj të ri ngjanë shumë me Sharon Stone, në skenën e njohur nga filmi “Basic Instinct”. Gjatë festivalit të filmit, Kidman qëndroi në Cannes për të promovuar filmin e saj të ri “The Paperboy”, për të cilin thonë se do të jetë hit i madh. Për filmin në fakt u dëgjua edhe më përpara, shkaku i një skene që të kujton atë të Sharon Stone nga “Basic Instinct”, kur ajo i kryqëzon këmbët në stacionin policor. Kidman ndërkohë nënvizoi se rolin në këtë film nuk ia siguruan aftësitë aktoriale, por pamja e saj. “Rolin nuk ma siguroi talenti, por pamja. Regjisori më tha s’kishim para, dhe se duhej të vishesha e të grimohesha vetë. Ashtu edhe ia bëra. Shkova në banjo, vendosa pudër të mbyllur, qerpikët artificial dhe parukën, dhe pastaj u fotografova në disa poza provokuese. Kështu e fitova rolin për film”, sqaroi Kidman.


20

M

«

onumenti i Ismail Qemalit ka hyrë në fazën e tij të dytë, ku pesë artistëve të përzgjedhur u është kërkuar, në bazë të disa kritereve strikte, një rikompozim i boceteve. Drejtori i Galerisë Kombëtare të Arteve, Rubens Shima, është shprehur se juria do t’i ndjekë artistët gjatë procesit dhe do të kërkojë respektimin strikt të tre kritereve. “Së pari duhet të jetë skulpturë karakteri, që do të thotë njohja e tipareve reale, së dyti, njohja e fizionomisë bazuar në fotografi dhe së treti, rekuizita e kohës, siç janë karriget, kostumi etj”, tha Shima. Sipas tij, në këtë fazë të dytë mund të zgjidhet një shtatore profesionale, pasi pesë artistët që janë përzgjedhur: Ilirjan Shima, Pjerin Kolnikaj, Idriz Ballani, Ardian Pepa dhe Veli Blakçori kishin premisa për shtatore të mira ndaj u vendos që t’u jepej një shans i dytë. “Kjo është një praktikë që ndodh kudo”, tha Shima, duke shtuar se nëse edhe kjo fazë nuk do të nxjerrë një monument të Ismail Qemalit atëherë mund të shpallet një konkurs ndërkombëtar. Sipas drejtorit të GKA-së, artistët do të propozojnë dy bocete, ku me rëndësi është që të jetë imazhi që të gjithë njohin për Ismail Qemalin në dy versione, i ulur dhe në këmbë. Një ndër artistët e përzgjedhur, Pjerin Kolnika, është shprehur se ai do të heqë dorë nga konkurrimi, pasi si ai dhe kolegë të tij nuk mund të vihen në diskutim pasi konsiderohen profesionistë. Edhe pse nuk e mohon që kishte edhe punime të dobta, sipas artistit Kolnikaj, nuk mund të thuhet se kishte paraqitje jo serioze. “Koha është në limitet e saj, nuk ka më kohë për të ndërtuar monumentin. Kjo është jo serioze”, ka vijuar Kolnikaj, duke përmenduar shembullin e monumentit të Skënderbeut në Tiranë, i cili është punuar për 10 vjet. Pas një muaj e gjysmë, komisioni do të mblidhet sërish për të diskutuar mbi bocetet për figurën e Ismail Qemalit që do të ripropozojnë artistët e përzgjedhur. Në jurinë e konkursit për monumentet e Ismail Qemalit janë: Hektor Dule, Rubens Shima, Ali Oseku, Kaliopi Naska, Gjergj Bakëllbashi, Enton Derraj dhe Suzana Varvarica. Galeria Kombëtare e Arteve i ka propozuar Bashkisë së Tiranës që monumenti i Ismail Qemalit të vendoset në rrugën “Ismail Qemali”, në krah të zyrave të Kuvendit, me fytyrë nga Hotel “Rogner Europapark”. Për monumentin e Ahmet Zogut dhe Hasan Prishtinës juria e kishte më të thjeshtë të merrte vendimin dhe tani pritet vendimi i Komisionit Ndërministror për Festimet e 100-Vjetorit të Pavarësisë për fituesit. Shtatorja kushtuar Mbretit Zog mund të vendoset në bulevardin që mban të njëjtin emër, ndërsa ajo kushtuar Hasan Prishtinës, të vendoset te rruga “Hoxha Tahsin”.

Kulturë

E mërkurë 30 maj 2012

MONUMENTI për ISMAIL QEMALIN

Shima: Mund të shpallim edhe konkurs ndërkombëtar. Kolnikaj: Heq dorë nga konkurrimi Një ndër artistët e përzgjedhur, Pjerin Kolnika, është shprehur se ai do të heqë dorë nga konkurrimi, pasi si ai dhe kolegë të tij nuk mund të vihen në diskutim pasi konsiderohen profesionistë. Edhe pse nuk e mohon që kishte edhe punime të dobta, sipas artistit Kolnikaj, nuk mund të thuhet se kishte paraqitje jo serioze

Blerina GOCE Për studiuesen e artit Suzana Varvarica Kuka, e cila ishte edhe pjesë e grupit përzgjedhës të punimeve të paraqitura për tre monumentet e Ismail Qemalit, Ahmet Zogut e Hasan Prishtinës, bocetet e paraqitura nga artistët për këto figura ishin më shumë se të dobët. Ajo komenton se puna përzgjedhëse ishte edhe më e vështirë për shkak se ishte një konkurs në grup (për tre figura njëherësh) e jo thjesht për nivelin. Megjithatë, ajo çfarë është e dukshme sipas saj është se niveli i skulpturës në këto raste, kur skulptura është e njohur në publik dhe në histori, vjen thuajse në të gjithë rastet e deformuar dhe e pakuptuar nga artisti. Sipas saj, këto probleme të lidhura me konceptimin e figurës prej skulptorit lidhen edhe me probleme, të cilat vijnë që nga baza e edukimit me këtë lloj gjinie. “Duket hapur që nuk bëhet ndonjë përpjekje e madhe nga ana e artistëve që të marrin këtë lloj informacioni që në shkollë. Nuk janë kurse që mund të shkojnë me një apo dy detyra, por katërvjeçare, ashtu si një shkollë realiste meriton ta ketë këtë lloj dokumenti. Është një nga gjinitë më të vështira që mund të ekzistojë sot dhe një nga detyrat më të vështira që mund t’i vihet përpara skulptorit”, pranon artistja, ndërsa pohon se “procedurat e komisionit treguan se nuk ishte superuar niveli”. Për Varvaricën, niveli nuk është thjesht i dobët, por i pakuptueshëm. “Turkomani” Ismail Qemali dhe ndërtimi karikaturist i Zogut Ajo shpjegon se figurat ishin të palexuara, gjë që dukej në elementet që kishin përdorur skulptorët në duart apo në veshjet e tyre. Ajo përmend për shembull vendosjen e kapeles të Ismail Qemali. “Në fund të fundit e dimë që është një shqiptar i madh më tepër se një turkomadh. Por duke i vënë atë festen mbi kokë e zhvesh nga pjesa shqiptare, evropiane dhe

Konkursi për monumentin e Ismail Qemalit, Ahmet Zogut dhe Hasan Prishtinës u shpall në fund të muajit mars, ndërkohë që pritet të shpallet edhe fituesi i konkursit ndërkombëtar për monumentin kushtuar Kongresit të Lushnjës, që do të vendoset në qytetin e Lushnjës. Në këtë konkurs të fundit kanë paraqitur punimet e tyre artistët Pirro Pjetërnikaj, Adnand Bushati, Agron Blakçori, Gentjan Peja, Ilirjan Shima, Studio “Metropolis”, Gerti Struga dhe Ernest Shtëpani, Teuta Dudi, Emond Papathimiu, Aisa Sala dhe Zef Halili, Studio “Alternatia” (Gjergj Ruci).

SUZANA VARVARICA: Arti në fillimin e një krize

e kthen në një figurë të një shteti tjetër”. Figura e Zogut, në anën tjetër, paraqitet si karikaturë. “Të tërë e dimë që Zogu është figurë e gjatë, e pastër, karizmatike. Xhestet e tij nuk janë të pamatura, por ishin ato të një njeriu shteti”. Porse elemente të tillë të përdorur jo si duhet apo të keqpërdorur e të pastudiuar janë disa. “Është një moskuptueshmëri e këtyre figurave nga ana e artistëve. Kjo ka bërë që të sjellin bocete të nivelit më shumë se

është bërë “sebepi” që të “porositen” skulptura që lidhen me burra shteti e momente të rëndësishme historike të vendit. Për ndokënd kjo mund të duket e sforcuar e mbase jo e mirëstudiuar, por për studiuesen Suzana Varvarica është megjithatë e justifikuar. Ajo e pranon se në fakt janë shumë monumente në një periudhë të shkurtër kohe. Por vëren që “të mos harrojmë se kemi 20 vjet që nuk janë bërë fare monumente”. Duke

të dobët, amatoresk”, thekson studiuesja, e cila është dakord se arti shqiptar, por mbase jo vetëm ai, po kalon në një lloj krize. “Para pak kohësh thashë se duhej pritur edhe faza e dytë për konkursin e Ismail Qemalit. Por duke e rimenduar këtë fjali e përqasur me situatën politike, ekonomike që jetojmë mendoj që edhe arti cenohet ose preket. Sot mund të them se ka hyrë drejt një lloj krize”.

njohur vlerat e monumenteve të periudhës paraardhëse, ajo e cilëson se këto monumente nuk janë të nivelit botëror. Ndërsa shpjegon se arti i skulpturës i ka përktitur një arti thelbësisht të realizimit socialist, pra nuk ka qenë një skulpturë e lirë, pranon se sot ka më shumë “lehtësi” në këtë drejtim. “Edhe sot është skulpturë e porositur, por sot je i lirë që me dijet që ka të sjellësh skulptura shumë të bukura edhe për këto figura historike”. Ajo propozon që minimalisht nga artistët aktualë të merren në konsideratë veprat e mjeshtërve Odise Paskali

“Shqipërisë i duhen më shumë skulptura parku” 100-vjetori i Pavarësisë duket se

e Janaq Paço, emra që e bënë skulpturën para viteve ’40. “Po është e vëretetë që janë shumë monumente. Janë shumë monumente. Por askush nuk i ka thënë një skulptori merru me të gjithë këto monumente. Por: zgjidh një figurë dhe bëje. E në fund të sjellin një bocet, por të kompletuar. Mendoj se dëshira për të bërë një monument është shumë më e madhe se masa e këtyre monumenteve. Por realizimi është shumë i dobët, që do të thotë se është situatë e vështirë”. “Monumentet garuse të Pavarësisë, të vendosen në qytete të tjera” Mungesën e monumenteve në qytetet shqiptare, studiuesja Varvarica Kuka e sheh si një detyrë të paplotësuar të pushtetit lokal. Duke lënë mënjanë skulpturat historike “të porositura”, ajo thotë se duhet të ketë më shumë monumente. “Nëse është fjala për të bërë skulptura të një tensioni të lirë artistik, skulptura minimaliste sheshe ka boll. Por kjo nuk është kërkesë e pushtetit lokal. Vetëm ai në komunikim me këshilltarët lokalë në qytete të ndryshme mund të bëjnë vepra të mrekullueshme që në lidhje me grupin e skulptorëve, të ndërtuesve të realizojnë e urbanizojnë, të realizojnë skulptura parku, që gati njëherë në muaj vendosen kudo në botë”. Ajo i komenton pozitivisht monumentet e paraqitura disa kohë më parë në garën për monumentin e Pavarësisë, ku fitoi monumenti i artistit nga Kosova Visar Obrija e gjermanit Kiklas, edhe pse shpreh preferencën e vet personale për monumentin e paraqitur nga Thoma Thomai. “Skulptura e fituar është një skulpturë parku e këndshme. Nuk mendoj se është bërë ndonjë çudi e madhe, por është skulpturë parku që mund të mbartet dhe vendoset në çdo shesh ku ka gjelbërim, siç dhe është parashikuar”. Ajo mendon se secili prej këtyre monumenteve mund të paraqitet shumë mirë në sheshe të qyteteve të tjera të Shqipërisë, si në Kukës, Tropojë, Mirditë, Korçë, Pogradec etj.


Kulturë

• E mërkurë 30 maj 2012

»

21

” a i n a b l A “Made in

Zgjidhen më të

T

ë përshkosh rrugët e Tiranës, njëzet vjet pas rënies së komunizmit, të zbulosh kontradiktat e një vendi që, për pjesën më të madhe të italianëve, është vetëm vendi nga ku vijnë shqiptarët, ana tjetër e detit. Ky është udhëtimi që ka bërë Stefania Casini. Sot, udhëtimi i saj do të paraqitet për publikun shqiptar në Tiranë, përmes dokumentarit të saj “Made in Albania”. Dokumentari i Casini-t është para së gjithash kjo gjë: një “film rruge”, që tregon rrëmujën, kontrastet dhe vitalitetin e Shqipërisë së sotme, nëpërmjet syve të tri të rinjve. Bashkëprodhim i “Bizef Produksion” dhe “Era Film”, në bashkëpunim me “Rai Cinema”, dokumentari do të projektojë sonte premierën absolute, me mbështetjen Institutit Italian të Kulturës në Tiranë. Shtysa dramaturgjike e dokumentarit buron nga Vito, një njëzetvjeçar nga Puglia, të cilit i vjedhin motorin. Ai mendon krejt natyrshëm që do t’ia ketë vjedhur ndonjë shqiptar, dhe kështu merr udhëtimin për Durrës, i vendosur për të gjetur “Ducati”-n e tij shumë të shtrenjtë. Aty do të takohet me Rubinin, me origjinë nga Shqipëria e Jugut dhe Borën, me origjinë nga Veriu. Një takim që për Viton do të jetë zbulim i menjëhershëm: të brymosur me programet e televizorit italian, Rubini dhe Bora flasin një italishte sikur të ishin italianë. Dhe gjuha është surpriza e parë, shenja e parë që tregon një afrimitet si pjesë e historisë. Nga aty, hap pas hapi do të marin trajtë edhe zbulime të tjera, duke filluar nga vendet që ai do të shohë gjatë udhëtimit. Vito do të kërkojë motorin e tij, së pari në Tiranë dhe më pas do

Stefania Casini

në rrugët e Shqipërisë...

të përshkojë vendin, deri në minierat e Bulqizës. Por edhe Bora dhe Rubin do të kenë për të bërë “kërkimet” e tyre: ajo, vajzë intelektualësh nga Tirana, do të bjerë në gjurmët e “virgjëreshave të betuara”. Ai, muzikant i apasionuar, do të përshkojë Jugun në zbulim të riteve të malit Tomor. Tri vështrime nëpërmejt të cilëve spektatori do të mund të krijojë një botë, ose pjesë të saj, duke hequr dorë nga stereotipet me të cilët është përballur shpesh. “Të flasësh për Shqipërinë, pas njëzet vitesh nga rënia e komunizmit, - deklaron Sabina Kodra, bashkë-producente e filmit,- është me të vërtetë një sfidë e madhe, që kemi dashur ta përmbledhim dhe ta mbështesim e që sot arrijmë t’i prezantojmë publi-

kut shqiptar këtë dokumentar të shkëlqyer. ‘Made in Albania’ është një panoramë e gjerë, që hyn thellë deri në venat e Shqipërisë, duke u munduar të tregojë në mënyrë të thjeshtë aspektet kontradiktore, dhimbjet, sakrificat dhe vlerat

e mëdha njerëzore dhe civile. Ftoj të gjithë, pra, që të shëtisim së bashku, për nëntëdhjetë minuta, përgjatë rrugëve

të vendit tim (tonë)!”. “Kemi vendosur me entuziazëm për ta propozuar këtë dokumentar këtu në Tiranë, - ka deklaruar drejtoresha e Institutit Italian të Kulturës, Fulvia Veneziani, - pasi përveçse në të, flitet për Shqipërinë, ky është edhe një realizim artistik me cilësi të lartë, për nga zgjedhjet teknike dhe krijuese, dhe për kompleksitetin dhe thellësinë e tregimit. Për atë që nuk njeh Shqipërinë, është një rast i vlefshëm për të zgjeruar pikëpamjen e tij mbi një vend sa të përmendur dhe të pranishëm në Itali aq edhe pak të njohur. Për atë që njeh tashmë Shqipërinë, ose për atë që jeton këtu, është një moment gjithashtu i vlefshëm, për të zbuluar rrugëtime shpirtërore për të ndarë së bashku. Së fundmi, për shqiptarët është një mundësi, për të rritur vetëdijen ndaj bukurisë së tokës së tyre dhe respektit që ajo meriton, si edhe për të filluar për të parë me një sens kritik më të lartë, historinë e vendit të tyre, edhe atë të kohëve të fundit, dhe për t’u fokusuar drejt një të ardhmeje më evropiane”, ka përfunduar Veneziani. Pas projeksionit të filmit, mbrëmja do të vijojë me një mbrëmje të veçantë në kuadër të Festivalit të Kuzhinës Italiane, ku Stefania Casini do të jetë e ftuar nderi dhe muzikanti Gabriele Canino do të risjellë disa pjesë nga kolona zanore e filmit.

bukurit e Durrësit

Miss Durrësi për Daniela Pajazitin dhe Mister Durrësi për Grei Çollakun

D

urrësi ka kurorëzuar më të mirët e bukurisë, gjatë një spektakli ku ka pasur garë dhe argëtim. Juria përzgjodhi 16-vjeçaren Daniela Pajazitisi “Miss Durrësi 2012”. Ndërsa skeptri i bukurisë mashkullore këtë vit u ndal në duart e 17-vjeçarit Grei Çollaku, të dy nxënës të shkollave të mesme të qytetit. Dy bukuroshët do të përfaqësojnë qytetin bregdetar në aktivitetet e ardhshme kombëtare të bukurisë, duke synuar fitimin e një vlerësimi të ri të bukurisë në nivel kombëtar. Spektakli i kthyer në traditë është mirëpritur nga spektatorët që kanë mbushur sallën e pallatit të sportit “Ramazan Njala”, ndërsa është mbyllur me kurorëzimin e më të mirëve. Konkurrentët kanë sfiluar me veshje të ndryshme dhe kostume banjoje dhe gjithashtu janë përgjigjur pyetjeve të përgatitura nga juria për të dëshmuar dhe bukurinë mendore. Gjatë spektaklit u ndanë dhe çmime të tjera, ndërsa spektakli ka pasur mjaft të ftuar dhe surpriza në një skenografi të dominuar nga shqiponja dy krenare, e konceptuar dhe në kuadrin e festimeve mbarëkombëtare për 100-vjetorin e Pavarësisë. Producentja e këtij spektakli të përvitshëm tashmë, Myzejen Konduri, u shpreh se fituesit edhe këtë herë do të përfaqësojnë Durrësin në konkursin kombëtar “Miss dhe Mister Albania 2012”, ndërsa do të mbajnë kurorat përkatëse të bukurisë femërore dhe mashkullore të qytetit deri në spektaklin konkurs të vitit të ardhshëm.


22

«

E mërkurë 30 maj 2012

Monti propozon pezullimin futbollit italian Është treguar i pamëshirshëm Kryeministri i Italisë, Mario Monti, i cili nuk e ka pritur aspak mirë lajmin për arrestimin e lojtarëve për shkak të skandalit të futbollit. Pas “Calciopolit” Italia është goditur edhe njëherë dhe mendohet se këtë herë çështja është më serioze. Monti është treguari pamëshirshëm, duke theksuar se kështu si po shkojnë gjërat futbolli italian duhet pezulluar më mirë për dy apo tre vite. “Duhet reflektuar dhe vlerësuar nëse do të ishte mirë që futbolli italian të pezullohej për 2-3 vjet, - ka deklaruar Monti. Nuk është një propozim i Qeverisë, por një pyetje që duhet shtruar pas

gjithë saj që ka ndodhur.” Mario Monti i referohet skandalit të trukimeve të ndeshjeve, sepse sipas tij gjithçka ka dal jashtë kontrollit. Deklarata e tij erdhi si përgjigje ndaj pyetjes së një gazetari që kërkoi të dinte si e kishte reaguar Kryeministri ndaj lajmit që ka tronditur Italianë në ditët e fundit. Por, Monti ka shkuar më tej duke bërë edhe një konsideratë madhe për sa i përket anës ekonomik: “Më duket e papranueshme, që të përdoren fonde publike për të rimbushur borxhet e klubeve të futbollit. Jam marrë me këtë edhe kur kisha rolin e komisarit evropian dhe vazhdoj të kem të

njëjtin mendim.” Monti shprehu opinionin e tij edhe mbi pezullimin e ndeshjes në Xhenova, duke pohuar se duhet hetuar ajo që ndodhi në takimin kundre Sienës, ku tifozët kanë protestuar ndaj skuadrës së tyre, të cilëve i kanë kërkuar të heqin fanellën. “Nuk më është dukur aspak normale protesta e tifozëve të Xhenoas, të cilët kanë detyruar lojtarët të heqin fanellën, ka deklaruar Monti. Kjo çështje duhet hetuar, pasi kushedi çfarë kërcënimi kanë pasur lojtarët nga ana e ‘fuqive të fshehta’ duke dhënë një spektakël aspak të këndshëm. Kjo çështje më duket shumë serioze dhe duhet hetuar se çfarë fshihet pas.”

Ja ndëshkimet që priten,

INTERI BUZËQESH

Zamparini: Monti flet budallallëqe Pas deklaratës së Kryeministrit italian, Mario Monti, i cili ka hedhur një hipotezë që kampionati italian të pezullohet për dy ose tre vite. Reagimi i parë ka ardhur nga presidenti i Palermos, Maurucio Zamparini, i cili është shprehur: “E vetmja gjë e padenjë në këtë vend është se një si Monti guxon të thotë atë që tha. I vetmi person i padenjë është Monti që po na masakron, po shkatërron Italinë. Ai po flet budallallëqe.” Zamparini nuk i ka kursyer aspak sulmet dhe akuzat ndaj kryeministrit, duke vazhduar: “Kryeministri tregon se është i paditur, pasi shtetit çdo vit nga klubet profesioniste përfiton plot 800 milionë euro. Më duket pa logjikë deklarata e tij, i cili as që duhet ta çoj nëpër mend që futbolli italian duhet pezulluar”.

Abete: Nuk është zgjidhje të pezullojmë kampionatin Deklarata e kryeministrit të Italisë, Mario Monti për pezullimin e kampionatit për tre vjet, ka sjellë shumë polemika. Pas presidentit të Palermos, Mauricio Zamparini ka reaguar edhe presidenti i Federatës Italiane të Futbollit, Xhankarlo Abete, i cili ka theksuar se nuk është një zgjidhje e drejtë që të pezullohet kampionati. “Jam plotësisht dakord me arrestimet dhe hetimet, por jo që të pezullohet kampionati, - ka deklaruar Abete. Kjo do të ishte një vetëvrasje. Unë e kuptoj kryeministrin, por mund të them se nuk është zgjidhja e duhur të pezullosh kampionatin për tre vjet. Duhet të gjejmë rrugë të tjera për t’i dhënë fund kësaj çështje.” Sigurisht edhe presidenti i federatës italiane është tronditur nga vrulli i arrestimeve dhe ka kërkuar që të merren masa ekstreme për lojtarët, apo edhe për skuadrat e përfshira në skandalin e basteve. Në lidhje më këtë çështje, Abete është shprehur: “Ashtu si të gjithë edhe unë jam shokuar nga ajo që ka ndodhur. Masat për të gjithë ata persona, por edhe për skuadrat që do të vërtetohen se janë përfshirë në skandalin e basteve, duhet të jenë të rënda. Futbolli italian është tronditur nga një skandal, por tashmë duket se gjithçka është më serioze. Drejtësia duhet të tregohet e pamëshirshme me të gjithë personat dhe skuadrat e përfshira në skandal.”

Skandali në futbollin italian, në hetim dhe Kristian Vieri

B

umi i madh për skandalin e basteve që ka prekur Italinë ka ardhur, por pani pritet të mësohen masat që do të merren. Skuadra që rrezikon më shumë është Lacio dhe kapiteni i saj, Mauri. Lacio rrezikon të ndëshkohet me -7 pikë dhe të humbasë vendin në Ligën e Kampioneve, ndërsa kapiteni përjashtimin nga futbolli. UEFA nëpërmjet një komunikate për shtyp ka bërë të ditur se po e monitorin çështjen në Itali dhe në rast se do të vërtetohet se skuadrat që marrin pjesë në Ligën e Kampioneve dhe në Ligën e Evropës, janë përfshirë në këtë skandal do të penalizohen duke i lënë vendin skuadrave të tjera që e kanë mbyllur kampionatin më poshtë në renditje. Në këtë mes Interi buzëqesh, sepse pas skandalit “Calciopoli”, ku ka fituar një kampionat në tavolinë, tashmë mund të

Udineze, Napoli dhe Lacio janë në telashe, pasi UEFA do të ndalojë pjesëmarrjen në kompeticionet evropiane për skuadrat e përfshira në skandalin e basteve, ndërkohë skuadra e tretë që mund të përfaqësojnë Italinë në Champions janë zikaltrit, të cilët janë gati të përfitojnë për të dytën herë nga skandalet, pas “Calciopolit” jetë skuadra e tretë që mund t’i bashkohet Juventusit dhe Milanit në Champions. Arsyeja është e thjesht, sepse skuadrat që e kanë mbyllur kampionatin më parë në renditje, Udineze, Lacio dhe Napoli janë në hetim për takime të trukuara. Udinezen, e cila e ka mbyllur kampionatin në vendin e tretë, rrezikon, sepse prokuroria po heton takimin kundër Barit, ku mendohet se është përfshirë edhe mbrojtësi i Juventusit, Lenardo Bonuçi. Ky i fundit atëherë luante me Barin dhe tashmë po hetohet. Ndërsa Napolit po i hetohet një takim me Sampdorian sezonin

e kaluar dhe në rast se do të vërtetohet që kjo skuadër ka qenë e përfshirë në fiksimin e ndeshjes, skuadra e napolitane do t’i thotë lamtumirë Ligës së Evropës. Nga kjo situata Interi mund të përfitojë, duke përfaqësuar në Ligën e Kampioneve skuadrën e tretë italiane. Në telashe përveç këtyre skuadrave dhe në veçanti Lacios, është Siena dhe Leçe. Bardhezinjtë rrezikojnë të bien në Serinë B, ndërsa Leçe, e cila këtë vit ka rënë në Serinë B, sezonin e ardhshëm mund të luajë edhe në Lega Pro. Mes të dyshuarve është edhe Kievo për shkak të kapitenit Pelisier.

Nuk përjashtohet mundësia që për shkak të tij, Kievo sezonin e ardhshëm të luajë në Serinë B. Në mes të këtij skandali është edhe emri i trajnerit të Juventusit, Antonio Konte. Ky i fundit hetohet për fiksim ndeshjes në kohën që drejtonte Sienën dhe për këtë arsye mund të humbasë Ligën e Kampioneve me Juventusin, i cili nuk ka të bëjë aspak me këtë çështje. UEFA ka qenë e qartë duke theksuar se të gjithë të përfshirët nuk duhet të marrin pjesë në Ligën e Kampioneve, çka do të thotë se në rast se Konte është vërtet i përfshirë në këtë skandal, “Zonja e Vjetër” duhet të gjejë një trajnerë tjetër. Lacio rrezikon -7 pikë, ndrysa kapiteni Mauri skualifikimin nga futbolli. Në një situatë të ngjashme është edhe Xhenoa për shkak të ish-lojtarit Milaneto, i cili rrezikon karrierën. Në rastin më ekstrem Xhenoa rrezikon ta nisë sezonin e ardhshëm me - 3 tre pikë.

Trukimet e ndeshjeve në Itali kanë bërë që në listën e të hetuarve të jetë dhe ish-lojtari i përfaqësueses italiane, Kristian Vieri. Lajmin e ka publikuar agjencia e lajmeve “Ansa”, e cila ka bërë të ditur se Vieri hetohet për ndeshjen e 20 marsit 2011 mes Interit dhe Leçes. Sipas kësaj agjencie, emri i Vierit ka dalë nga një telefonatë, mes Antonio Belavista dhe Ivan Tisçi. Ky i fundit i ka theksuar Belavistës se kur kishte shkuar në Milano kishte marrë vesh nga lojtarët se ishte bashkuar dhe Bobo Vieri në fiksimin e ndeshjes. Gjyqtari Guido Salvini do të urdhërojë arrestime të reja për këto skandale që kanë goditur futbollin italian dhe me shumë mundësi në prokurori do të thirret edhe Vieri për të sqaruar pozicionin e tij. Vet Vieri, nëpërmjet avokatit të tij, ka bërë të ditur se është i gatshëm të shkojë në çdo moment në prokurori për të sqaruar pozicionin e tij, pasi është i bindur tek pafajësia e tij.

Presidenti i Sienës i kërkoi skuadrës të humbiste Nën hetim është edhe presidenti i Sienës, Masimo Mazaroma, i cili i ka kërkuar skuadrës së tij të humbasë një ndeshje, sepse dëshironte të vinte bast kundra Sienës. Lajmi është bërë i ditur nga një informator i policisë, i cili ka bërë të ditur nëpërmjet lojtarit Filipo Karobio se presidenti i ka kërkuar edhe trajnerit Antonio Konte që të humbasë po këtë takim, por ky i fundit nuk ka pranuar. Presidenti më pas ka kontaktuar edhe stafin teknik dhe disa nga lojtarët e skuadrës, pasi kjo gjë më vonë është mësuar nga ndihmësi i Kontes. Të paktën ky është versioni i ish-lojtarit të Sienës, Filipo Karobio, i cili ka biseduar edhe me ndihmësin e Kontes për ta bindur këtë të fundit që në një nga takimet e Serisë B të humbiste.


•E

»

mërkurë 30 maj 2012

S

ulmuesi i Tiranës është shpallur si lojtari i ri më i talentuar këtë sezon, duke fituar çmimin prestigjioz të Shoqatës “Sporti na bashkon”. Erjon Vucaj i Laçit fitoi çmimin e dytë, ndërsa të tretin e fituan dy lojtarë të Teutës, Albi Dosti e Ansi Nika. Çmimi inkurajues iu dha Elvis Premçit të Kukësit, ndërsa kapiteni i Skënderbeut, Bledi Shkëmbi fitoi çmimin e fair-play. Sulmuesi i Tiranës, Bekim Bala është shpallur si lojtari i ri më i talentuar këtë sezon, duke fituar çmimin prestigjioz të Shoqatës “Sporti na bashkon”. Erjon Vucaj i Laçit fitoi çmimin e dytë, ndërsa të tretin e fituan dy lojtarë të Teutës, Albi Dosti e Ansi Nika. Çmimi inkurajues iu dha Elvis Premçit të Kukësit, ndërsa kapiteni i Skënderbeut, Bledi Shkëmbi fitoi çmimin e fair-play. Për vlerësimin e këtyre lojtarëve është votuar nga gazetarët sportivë. Ky është edicioni i katërt që organizohet nga shoqata “Sporti na bashkon”. Më parë vlerësimi bëhej nga një juri, ndërsa në dy vitet e fundit janë gazetarët sportivë ata që votojnë për tre lojtarët e rinj më të mirë të sezonit. Për të vlerësuar sportistët fitues shoqata “Sporti na bashkon” ka organizuar një eveniment në sallën e “Teatrit Kombëtar”, ka kanë qenë të pranishëm shumë figura të njohura të futbollit shqiptar dhe gazetarë sportivë. Bekim Bala, që u shpall dje fituesi i çmimit “Talenti i sezonit” për këtë sezon që sapo përfundoi e ka për herë të dytë këtë sukses. Në vitin e parë ka fituar futbollisti durrsak Emiljano Vila, në të dytin Bekim Bala, në të tretin ishin dy fitues me pikë të barabarta, Odise Roshi në atë periudhë luante për Flamurtarin dhe Armando Vajushi, që luante për Vllazninë.

BEKIM BALA

23

Armando Cungu trajneri i Kukësit

talenti i sezonit

Kukësi ka vendosur dje “timonierin” e ri. Armando Cungu do të jetë trajneri i ri i Kukësit. Ky lajm është bërë i ditur dje nga burime pranë palëve. Trajneri shkodran është takuar dje me drejtuesit e Kukësit dhe palët kanë rënë dakord për gjithçka. Drejtuesit e klubit kuksian, pasi kanë marrë edhe aprovimin e Bordit Mbikëqyrës kanë vendosur emërimin e Cungut në krye të stafit teknik të skuadrës së tyre. Kujtojmë se Armando Cungu ka qenë një nga kandidatë kryesorë dhe përpak sa nuk u emërua trajneri i Vllaznisë, por në momentin e fundit shkodranët vendosë për Shpëtim Duron. Cungu ka punuar deri para pak kohe si drejtor i Akademisë së Vllaznisë dhe si trajner i të rinjve për zonën e veriut në FSHF.

Salihi kalon momentin e keq: I lumtur me golat Shtatë javët e para Hamdi Salihi ishte lojtari i vetëm që nuk kish shënuar. I blerë gjatë merkatos së dimrit si një xhol nga DC United ai habiti të gjithë. Më i dobëti në fushën e lojës. Edhe pse një sulmues me nishan prej snajperi në kampionatin austriak, ai dukej se kishte humbur shënjestrën. Por këtë muaj Hamdi Salihi ka nisur fluturimin e tij drejt golit. Katër gola në 5 ndeshje është një rendiment që u ka mbyllur gojën të gjithëve në Amerikë. “Që nga java e parë kam kërkuar me ngulm që të shënoja një gola dhe të tregoja diçka të mirë nga vetja ime. Por duhet të presësh atë që të vjen. Ndonjëherë nuk ke fat dhe nuk shkon asgjë mirë. Por tani i kënaqur me situatën”,- është shprehur Hamdi Saihi. Kontributi i Salihit ka përforcuar situatën e skuadrës së tij. Kohët e fundit Salihi e Duayne De Rosario kanë mbajtur në shpatulla DC United në nisjen më të mirë të sezonit këto 6 vitet e fundit. Dhe Salihi i ardhur në këtë skuadër kishte si qëllim primar shënimin e golave.

Tirana, Rubio po, Rubio jo... Tek Tirana vazhdojnë të jenë ende në pritje të Julian Rubios. Në klub shpresojnë që spanjolli të ulet në pazar për të qenë sërish në Tiranë. Burime zyrtare pranë klubit bardheblu thonë se spanjolli kërkon 170 mijë euro në sezon, shifër kjo shumë e lartë për t’u përballuar nga Tirana. Oferta fillestare e Bashkisë, që në fakt është më e mirë se shuma që ka përfituar Rubio sezonin e kaluar shkon rreth 100 mijë euro, që do të thotë se hendeku mes kërkesës dhe ofertës është ende i madh. Drejtuesit bardheblu presin reflektimin e spanjollit, për një shifër më të pranueshme, pasi kërkesa e Rubios, që aktualisht ndodhet në Spanjë, prish balancat financiare të klubit dhe e bën të pamundur ndërtimin e një skuadre me elementë cilësorë.

Dashi

Demi

Binjaket

Gaforrja

Luani

Virgjeresha

Peshorja

Akrepi

Shigjetari

Bricjapi

Ujori

Peshqit

Ambienti yjor nuk do jete i ngrohte per jeten tuaj ne cift. Do keni debate dhe do iu akuzojne se te gjitha keto po ndodhin per fajin tuaj. E keni tepruar me xhelozine ne fakt. Beqaret eshte me mire qe te joshin duke perdorur fjalet por edhe veprimet. Do ia dilni te beni per vete ate qe doni. Menaxhojini me sa me shume rigorozitet buxhetin ne menyre qe te mos keni shume probleme.

Tregohuni sa me te matur me ato qe do i thoni partnerit tuaj sot. Klima nuk do jete shume e mire dhe gabimi me i vogel mund te sjelle goxha probleme. Per beqaret, kjo dite do jete fillimi i nje periudhe te rendesishme. ka mundesi te krijoni nje lidhje mjaft interesante dhe emocionuese. Nese nuk keni abuzuar me shpenzimet situata financiare do jete e stabilizuar.

Fale mbeshtetjes se Merkurit jeta juaj ne cift do jete shume e mire. Megjithate mire eshte te kujdeseni nga influencat e jashtme. Do beni diskutime te gjata dhe do prekni edhe tema delikate. Edhe per beqaret pritet te vije nje dite e mire. Do terhiqeni shume nga dikush qe e keni prane. Ne planin financiar do kryeni transaksione te rendesishme. Shmangni dheniet e huave.

Venusi do krijoje ambientin e favorshem sot qe ju te dashuroheni ne menyre pasiononte. Me ne fund do vije dita qe prisnit dhe do e keni me te thjeshte t’i shprehni ato qe mendoni. Dite e bukur edhe per beqaret. Do joshni se tepermi dhe mund te nisi nje aventure shume te kendshme. Financat do jene te mbrojtura gjate gjithe kohes. Jo vetem qe do shpenzoni me teper por do kryeni edhe transaksione.

Do beni gjithcka qe ndjeni sot ne jeten tuaj ne cift pa menduar per ate qe do vije neser. Kujdes mos merrni vendime te rendesishme sepse do pendoheni shpejt. Magnetizmi i beqareve do jete edhe me i madh. Do e keni shume te lehte te joshni, keshtu qe tentoni. Me financat do i keni punet mire dhe ato do fillojne te stabilizohen mjaft. Me ne fund edhe ju do beni shpenzimet qe keni menduar.

Edhe pse e doni mjaft ate qe keni ne krah keshilla e yjeve eshte te mos e adhuroni. Do kaloni momente te mrekullueshme dhe mund te beni plane per te ardhmen. Jeta sentimentale e beqareve do varet nga vete ata. Nese doni qe te takoni personin e duhur duhet te tregoheni me te hapur. Dielli do i favorizoje mjaft financat dhe do iu nxite te tregoheni te kursyer me shpenzimet.

Duhet tregoheni sa me diplomate dhe te veproni me tak ne jeten tuaj ne cift. Mesoni nga gabimet qe keni bere dhe abuzoni me tolerancen. Planetet do favorizojne historite e dashurise per beqaret. Jeta juaj me ne fund do kete me shume ngjyra. Do ndiheni mire. Ne sektorin e financave do perballeni me goxha probleme. Shmangni dheniet apo marrjet e huave gjate gjithe dites.

Klima ne cift do jete sa e ngrohte aq edhe shperthyese. Do iu pelqeje pasioni dhe do e humbisni shpesh arsyen duke qene se do degjoni zemren. Beqaret do takojne nje person mjaft entuziast. Jepini mundesi per ta njohur me mire sepse ai ka shume vlera. Ne planin financiar do vazhdoni edhe sot te keni fat. Planetet do iu ndihmojne te rrisni te ardhurat dhe t’i menaxhoni me maturi ato.

Marredhenia ne cift do jete idilike sot. Partneri do ua plotesoje qejfin per cdo gje dhe do kete besim te plote tek ju. Mos abuzoni me lirine qe ai po iu jep. Dite me fat edhe per beqaret, por ata duhet te dine si te perfitojne sa me shume. Lereni veten sa me te lire. Nese keni pasur probleme financiare kohet e fundit, do mund t’i zgjidhni fale mbeshtetjes qe do iu japin disa miq.

Ata qe jane ne cift do jene me realiste sot dhe nuk do e idealizojne personin qe kane ne krah. Gjithsesi dita do jete e bukur dhe do ndiheni mjaft mire. Beqaret nuk do jene aspak te qete dhe te shoqerueshem. Kjo do i beje qe askush te mos ua hedhe syte apo te kerkoje nje lidhje me ta. Ne planin financiar duhet te pergatisni nje plan te mire dhe t’i menaxhoni me kujdes financat.

Plutoni do sjelle harmonine ne cift gjate kesaj dite. Do ia kaloni per mrekulli me partnerin tuaj dhe pasioni do filloje te shtohet. Per beqaret qe duan te joshin sa me shume dhe parapelqejne aventurat e shkurtra mundesite do jene me shumice. Perfitoni sa me shume qe te mundni. Ne planin financiar do i keni me te qarta idete per te permiresuar buxhetin. Do e konsolidoni ate.

Jepini me shume prioritet sot jetes tuaj sentimentale. Do ndodhin gjera te rendesishme dhe ka mundesi qe jeta juaj te ndryshoje rrenjesisht. Edhe per beqaret do kete te papritura te kendshme. Pergatituni sepse jo gjithmone iu jepet nje rast i tille. Financat do jene te stabilizuara. Ata qe kane ndermend te bejne investime eshte mire ta shfrytezojne diten.

kryeredaktor BRAHIM SHIMA

S T A F F

zv/kryeredaktor: ARMAND MAHO MARIGLEN MULLA

politika: ALBANA LIKA, HERION MESI, ekonomia: BRIKENA DERVISHAJ sociale: PRANVERA KOLA rrethet: BLERINA SPAHO kronika: MARIGLEN MULLA kultura: BLERINA GOCE design&layout: DANIEL PRIFTI, GËZIM DUZHA

ADRESA: RR. DULL KETA, NR. 5. (RR. E DIBRËS), TIRANË

marketing: ELIGERTA DYRMISHI cel: 067

20 62 200

e-mail: eligertad@yahoo.com

www. gazetametropol.com e-mail: gazetametropol@yahoo.com


24

« reklamË

E mërkurë 30 maj 2012 •


Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.