Hipotekat, Gjergj Ndreca, Legalizimet, Haxhi Lleshi

»7

Pronarët e furrave ankohen për situatën

Dyqanet e bukës në Berat zbrazen nga ushqimet me listë E martë

9 tetor 2012

Viti VIII, Nr. 2791 Tel: 04 2 233 991 Fax: 04 2 233 998 Çmimi: 30 lekë • € 1.5

gazetametropol.com

Shërbimi italian • Procedurat për ankim ndaj komisionit të posaçëm • Çmimet për pronën e marrë padrejtësisht • Afatet e njoftimit për vendimet e dhëna • Hyn në fuqi vendimi i ri i qeverisë

»4

Dossier/ Haxhi Lleshi rezultoi se ishte bashkëpunëtor i Beogradit »21

Toka bujqësore

Raporti i KE-së Vlerësimi, Shqipëria nuk po arrin të frenojë dot borxhin »6 Një violinist Qorrfermani i Kadaresë përkthehet në italisht »18

Kush e rrezikon sipërfaqen e 7501 »4

Berisha në “tregun e demokracisë”

»5

Kriza në Evropë nga Bankat e përafërt me piramidat në Shqipëri filozofia & lufta

Dita e 18-të

Aleksandri dhe Aristoteli, dishepulli i bëmave dhe mësuesi i urtë

Vetëflijohet grevisti i urisë, çakmakun e ndezi miku »3 E shoqja: Kemi marrë vetëm një këst, jemi në vështirësi.

Protestuesit: Do të vazhdojmë grevën e urisë

Opinion Nga Niko Faber

Fair Play edhe në politikë »10 Nga Astrit Memia

Shqiptarët nga e kaluara tek e tashmja drejt së ardhmes »11

Legalizimet

2000 familjet që marrin tapitë sipas rretheve

ALUIZNI miraton dosjet për regjistrimin fillestar të banesave në hipoteka »14

Aristoteli nuk ishte idealist si mësuesi i tij Platoni, por një studiues realist i fakteve...

»8-9

Nga Shkëlzen Maliqi

Çarjet

»10

02

« POLITIKE

E martë 9 tetor 2012 •

TRUALLI TEK ISH-KLUBI I PARTIZANIT, PS: U SHIT ME SHUMË QESHARAKE

Balla: Pronat te privatët e pushtetit

Qëndrimi “Këto janë vetëm 33 mijë metra katrorë nga 17 milionë e 400 mijë metra katrorë prona të ushtrisë dhe Ministrisë së Mbrojtjes në të gjithë Shqipërinë, sepse sikurse kjo pronë janë privatizuar apo vazhdojnë të privatizohen dhe prona të tjera kudo nëpër Shqipëri”, - deklaroi balla, duke bërë me dije se në ditët në vijim “PS-ja do të vazhdojë nesër t’u tregojë qytetarëve shqiptarë se ç’ka ndodhur me prona të tjera sikurse klubi i sportit “Partizani” këtu në qendër të Tiranës.”

Partia Socialiste e gjykon si të paargumentuar faktin se në këtë pronë nuk u ndërtua asgjë në funksion të banorë. “Ajo që duhet të themi sot është se për gjithë këtë komunitet këtu asnjëherë Ministria e Mbrojtjes apo kjo qeveri nuk u interesua që këtu në këtë terren të ndërtohej një kopsht, të ndërtohej një shkollë, një qendër shëndetësore apo një qendër për trajtimin e moshës së tretë. Si nuk u kujtua Ministria e Mbrojtjes apo kjo qeveri në tërësi që këtu në këtë terren të ndërtohej një qendër për të pastrehët apo të trajtoheshin me banesa ish-ushtarakët, sepse kjo pronë

Abuzimi

Deklaratë Ishte dera e ish-klubit të sportit “Partizani” vendi ku zhvilloi konferencën e djeshme për shtyp deputeti Balla. “Kjo është një ndër ish-pronat në administrim dhe pronësi të Ministrisë së Mbrojtjes. Për të gjithë ata që e mbajnë mend, këtu ka qenë klubi i futbollit “Partizani”, një pronë prej 33 mijë metra katrorë, pikërisht në qendër të Tiranës. Kjo ndërtesë është privatizuar dhe shitur nga Ministria e Mbrojtjes në bashkëpunim me Ministrinë e Financave për 100 milionë lekë. Ministria do të dalë dhe do të thotë se trualli i kësaj prone prej 33 mijë metrash katrorë u është kthyer ish-pronarëve, ndaj unë po i bëj një kërkesë që të sqarojë se cilët janë përfaqësuesit e ish-pronarëve”, - u shpreh Balla lidhur me një çështje të tillë. Në këtë kontekst, përfaqësuesi socialist kërkoi të sqarohet arsyeja se pse vetëm atyre që janë të lidhur me drejtuesit në pushtet, përfaqësues të pronarëve mund t’u kthehet një pronë e tillë në qendër të Tiranës.

Denoncimi

P

artia Socialiste ka zbritur në terren për të faktuar akuzat e saj për tjetërsim të pronave të ushtrisë nga ana e Ministrisë së Mbrojtjes dhe drejtuesve të saj. Duke u ndalur në akuza konkrete, deputeti socialist Taulant Balla ka denoncuar shitjen e ish-klubit të sportit “Partizani”, një sipërfaqe prej 33 mijë metrash katrorë, për një shumë 100 milionë lekësh, shitje për të cilën përfaqësuesi i PS-së ka kërkuar sqarime nga ana e ministrit Imami dhe Kryeministrit Berisha.

Kërkesa

“33 mijë metra katrorë u blenë për 100 milionë lekë” “Cilët janë përfaqësuesit e ishpronarëve që kanë blerë ish-klubin për 100 milionë lekë?

Por njëkohësisht Ministria duhet të sqarojnë se vetëm atyre që janë të lidhur me again në pushtet, përfaqësues të pronarëve, mund t’u kthehet një pronë e tillë në qendër të Tiranës”, - u shpreh deputeti socialist.

Balla ka insistuar në faktin se e gjithë procedura e privatizimit është e paqartë, ndaj ministria duhet ta sqarojë atë.

“Si ka mundësi që një institucion siç është Ministria e Mbrojtjes privatizon 17 milionë metra katrorë pa kaluar një ligj i posaçëm në Kuvendin e Shqipërisë? Një ligj që të trajtojë jo vetëm mënyrën e privatizimit, por ligji të përcaktojë qartë edhe alternativat sociale të menaxhimit të këtyre pronave. Këtu duhej një kopsht, këtu një shkollë, një qendër shëndetësore dhe jo pallati i radhës i njerëzve të lidhur me pushtetin.”

Për Partinë Socialiste shitja e truallit të ish-klubit “Partizani” dhe mënyra më te cilën është bërë ai është vetëm një pjesë asaj masakre që është bërë me pronat publike në varësi të Ministrisë së Mbrojtjes. Për këtë arsye në ditët në vazhdim Partia Socialiste do të vijojë të denoncojë të gjitha rastet që duket qartazi se janë në shkelje të plotë të ligjit, duke paraqitur para opinionit dhe dokumente që e faktojnë atë.

dikur i përkiste Ministrisë së Mbrojtjes?” - nënvizoi Balla, i cili rikujtoi faktin se kjo pronë para dy vjetësh ishte pronë e përbashkët e qytetarëve.

Akuza Ndërkohë, duke iu referuar këtij rasti, deputeti i PS-së akuzoi se kjo pronë nuk është më e qytetarëve shqiptarë, por është pronë e disa privatëve, që sot po

ANËTARËSIMI NË NATO, MINISTRIA SHKURTON PRONAT

Privatizimet sipas ligjeve në fuqi Ministria e Mbrojtjes publikon vendimet Ministria e Mbrojtjes do të mbajë nën administrim vetëm pronat që i nevojiten këtij institucioni. Kjo ka qenë deklarata e ardhur dje nga dikasteri i Mbrojtjes lidhur me akuzat e Partisë Socialiste për shitjen e pronave të ushtrisë e në mënyrë të veçantë shitjen me 100 mijë euro të ish-klubit “Partizani”. “Nga deklarata e fundit e zotit Balla kuptojmë se Partia Socialiste dhe deputeti Balla kanë nostalgji për ushtrinë e Enver Hoxhës, por duhet t’u kujtojmë se Shqipëria tashmë është anëtare e Aleancës së Atlantikut të Veriut. Për këtë arsye Forcat e Armatosura sot përbëhen nga 11000 trupa, pra 10 herë më pak se në vitin 1990, kur ishin 110 000 të tillë, fakt që e kemi theksuar jo më larg se dje, ç’ka do të thotë se Forcat

mundohen ta mbajnë me forcë.

“U them sot Sali Berishës dhe Arben Imamit të japin shpjegime se pse këtë pronë e kanë dhënë për 100 milionë lekë, duke pretenduar gjithashtu se pjesën e truallit ua paskan kthyer disa ish-pronarëve, ndërkohë që është i paqartë gjithë procesi i shitjes së këtyre pronave. Si ka mundësi që një institucion si Ministria e Mbrojtjes privatizon 17 milionë metra katrorë pa kaluar një ligj i posaçëm në Kuvendin e Shqipërisë?” – shtroi pyetjen Balla. Madje, po në këtë linjë, deputeti i PS-së shtoi: “S’ka një ligj që të trajtojë jo vetëm mënyrën e privatizimit, por ligji të përcaktojë qartë edhe alternativat sociale të menaxhimit të këtyre pronave. Këtu mund të duhej një qendër shëndetësore dhe jo pallati i radhës i njerëzve të lidhur me pushtetin.”

e Armatosura do të mbajnë për përdorim shumë herë më pak prona për të ushtruar detyrat dhe funksionet e tyre kushtetuese dhe ligjore”, - theksohet në kundërpërgjigjen e Ministrisë së Mbrojtjes. Sipas saj, një pjesë të pronave të ushtrisë i kanë kaluar AKKP-së që t’i përdorë për kompensimin fizik të ishpronarëve. “Në rastin e ambienteve të ish-klubit ‘Partizani’ ka pasur 10 vendime nga Komisioni i Kthimit dhe Kompensimit të Pronave i qarkut të Tiranës në favor të ish-pronarëve të ndryshëm të trojeve ku kanë qenë të vendosura këto ambiente. Institucionet përkatëse kanë zbatuar këto vendime, duke u njohur të drejtën e parablerjes ish-pronarëve, ç’ka përbën shqetësim për deputetin Taulant Balla”, - sqaroi Ministria.

Nga akuzat për tregtinë e armëve te pronat

PS publikon listën e tjetërsimit të pronave të ushtrisë Janë plot 17,114,493 metra katrorë objekte dhe troje prona të ushtrisë për të cilat Partia Socialiste akuzon ministrin Imami se po i tjetërson nga pronësia e shtetit dhe qytetarëve në drejtim të disa privatëve. Sipas PS-së, janë reparte ushtarake brenda vijës së verdhë të qyteteve Tiranë, Durrës, Vlorë, Shkodër, Elbasan, Korçë dhe pothuajse në çdo qytet të Shqipërisë; janë reparte ushtarake, baza të rëndësishme, në të gjithë shtrirjen e bregdetit shqiptar, si Bishti i Pallës, kalaja e Ali Pashës, tunelet e nëndetëseve, Shkolla e Marinës që do t’u jepen privatëve. Reparte ushtarake te Rëra e Hedhur në Shëngjin, në bregdetin e Kurbinit, në Durrës, në Kavajë, në Fier, në Vlorë: Novosela, Narta, Zvërneci, Pusi i Mezinit, Kanina, Uji i Ftohtë, Rradhima, Orikumi, Karaburuni; më poshtë Palasa, Jala, Porto-Palermoja, Himara, Lukova, Lëkursi, Ksamili. Vetëm në Karaburun janë mbi 160 mijë metra katrorë, duke përfshirë Ravenën, kepin e Gjuhëzës apo dhe depot në Orikum.

TË PËRNDJEKURIT Kërkesa e LSI

“Të gjenden rrugët për komunikim” Lëvizja Socialiste për Integrim i bëri thirrje qeverisë për të diskutuar për arritjen e një zgjidhjeje për problemet e ish-të burgosurve politikë. Kjo kërkesë e LSI-së, e bërë nga sekretari i përgjithshëm i saj Luan Rama, erdhi dje pas aktit të rëndë të një prej ish-të përndjekurve, që tentoi të vetëflijohej duke i vënë flakën trupit të tij. Sipas tij, është në të mirë të parandalimit të një agravimi të mëtejshëm të situatës, që përfaqësues të qeverisë të ulën në tavolinë me përfaqësues të grevistëve për të gjetur një zgjidhje lidhur me kërkesat dhe problematikat që i kanë shtyrë ata drejt mbajtjes së grevës së urisë. “Një grevë e tillë, e organizuar nga kushdo qoftë, ka nevojë për vëmendje, dialog dhe transparencë. Ftoj autoritetet e qeverisë të gjejnë rrugët për komunikim”, - deklaroi Rama, i cili e konsideroi të patolerueshëm trajtimin politikisht të grevës së urisë.

PS në komision

Seancë e posaçme me ministrin Halimi Partia Socialiste kërkoi dje thirrjen në seancë urgjente të ministrit të Drejtësisë Eduart Halimi për ish-të përndjekurit. Kështu, gjatë punimeve të Komisionit të Ligjeve përfaqësuesit socialistë kanë zgjedhur që të ndërpresin këtë seancë dhe të drejtojnë një kërkesë të tillë menjëherë pas publikimit të lajmit për aktin e vetëdjegës se Gjergj Ndrecës. “Akti është human, sakrifikues dhe shpreh dhimbjen për këtë situatë të krijuar”, deklaroi deputeti i PS-së Pandeli majko. Sipas tij, ministri Halimi duhet të vijë në Kuvend për të dhënë sqarime për përmbushjen e kërkesave të ish-të përndjekurve, pse qeveria po i anashkalon dhe cila është zgjidhja që do t’u ofrohet atyre, që prej disa ditësh janë në grevë urie. Kryetari i Komisionit të Ligjeve, Ilir Rusmali, deklaroi se për kërkesën e PS-së do të shihet kalendari i punimeve te Komisionit për të parë mundësinë sa më të afërt të thirrjes së ministrit Halimi në seancë pyetjesh.

AKTUALITET

Nga reanimacioni i Qendrës Spitalore Universitare “Nënë Tereza” në repartin e djegieve mjeku Ilir Nezha, shprehet se gjendja e tij është e stabilizuar, por duhet pritur disa orë për të parë nëse pacienti ndodhet jashtë rrezikut për jetën. “Ka djegie në 40 për qind të trupit dhe problemi më i madh janë djegiet në fytyrë dhe në qafë”, thotë mjeku Nezha, i cili gjithashtu shtoi se Ndreca ka vështirësi në rrugët aspiratore, ndërsa pas 48 orësh do mësohet gjendja e tij shëndetësore.

TENTON VETËVRASJEN ISH-I BURGOSURI POLITIK NGA TENDA E GREVËS

Gjergj Ndreca në aktin final, lyhet me benzinë, e ndez shoku Mariglen Mulla

N

jeriu, që “çmendi” politikanët e hodhi në grevë urie të përndjekurit politikë, tentoi të digjte veten paraditen e djeshme, në prani të kamerave. Kështu, 51-vjeçari Gjergj Ndreca, ndërrmori dje në orën 9 të mëngjesit aktin e vetëflijimit, teksa u përpoq të digjej përpara tendës, në të cilën prej 17 ditësh zhvillohet greva e urisë së ishtë burgosurve politikë. Ndërkaq, pak orë më vonë, policia e Tiranës ka arrestuar 59-vjeçarin Pal Shtjefni si personin që i vuri zjarrin Ndrecës, pasi ky i fundit kishte lyer veten me benzinë. Akti i djeshëm ka sensibilizuar mbarë opinionin publik shqiptar e të huaj, pasi media ndërkombëtare si “Washington Post”, “Heralde Tribune”, etj. Një sërë reagimesh erdhën edhe nga politika, ku spikat interesimi i ambasadorit të SHBA-ve, aleanca “Kuq e Zi”, LSIja, etj. Bashkëshortja e Ndrecës, Ina, pranon se si kishte marrë një këst nga dëmshpërblimet, ndërsa ajo ishte e papunë dhe jetonin në kushte të vështira ekonomike.

Si pasojë e kësaj ngjarjeje edhe një prej grevistëve, Llazi Koci është dëmtuar lehtë nga flakët.

Mjekët në Spitalin e DjegjePlastikës, në qendrën spitalore “Nënë Tereza” theksojnë se ai ka djegie në 40 për qind të trupit, ndërsa pas mjekimit intensiv u mbajt në reanimacion. Pas ngjarjes, grevistët e tjerë organizuan një protestë përballë Kryesisë së Kuvendit të Shqipërisë.

03

Sekuestrimet në tri aksione të antidrogës

Mjeku: Ka 40% djegie

Pasi uroi shërim të shpejtë Gjergj Ndrecës, deputeti Oketa tha se veprimi ekstrem i tij ishte pasojë e mungesës së komunikimit. Ai tha se qeveria duhet të rivendosë sa më parë ura komunikimi me këtë pjesë të shoqërisë. Edhe Partia Socialiste reagoi pasditen e djeshme duke akuzuar Kryeministrin Berisha që i injoroi ish-të përndjekurit që kërkojnë të drejtat e tyre, duke e çuar situatën deri në ato skena që tronditën mbarë opinionin. Reagim pati edhe nga PDIU, që kërkon zgjidhje të çështjes.

Reagime të politikës

Ish-i burgosuri politik, Gjergj Ndreca, është 51 vjeç dhe është dënuar në vitin 1984 me 15 vjet burg për tentativë arratisjeje. Ai është nga Mirdita dhe ishte një kundërshtar i regjimit.

Tentoi të arratisej në ish-Jugosllavi, por u kap. U dënua me 15 vjet burg nga të cilat ka vuajtur vetëm 6, në Spaç dhe Qafë Bari.

Vetëm para pak muajsh ai ishte protagonist, kur kërcënoi dhe qëlloi deputetin demokrat Ilir Rusmajli dhe i hodhi miell eskortës së Berishës, teksa hynte në Parlament.

Cili është Gjergj Ndreca

Në orët e mbrëmjes, tenda e ish-të përndjekurve grevistë është vizituar nga ambasadori amerikan në Tiranë, Alexander Arvizu. Ai tha se “E di që po protestoni dhe doni që zëri juaj të dëgjohet. Por vetësakrifikimi nuk është rruga e duhur për të zgjidhur këtë çështje.

As unë dhe as Shtetet e Bashkuara nuk duam të ndërhyjmë, por unë i kërkova qeverisë që të gjejë mënyrën dhe të ndërtojë ura komunikimi me ju. Është e drejta juaj që të dëgjoheni dhe qeverisë pikërisht këtë i kam kërkuar”.

Arvizu pranë grevistëve

• E martë 9 tetor 2012

»

Italianët kapin tre shqiptarë me 600 kg hashash, kokainë e armë ITALI- Në tri operacione të antidrogës italiane janë arrestuar tri shqiptarë. Në aksionin e parë u sekuestruan 600 kg marihuanë në portin e Barit, në fundin e një kamioni.

Kamioni italian zbarkoi nga një anije që ishte nisur nga Shqipëria, ndërsa shoferi i automjetit është një shtetas shqiptar me banim në Itali prej rreth 30 vitesh dhe u arrestua për trafik ndërkombëtar të drogës. Nëse marijuana do të vendosej në treg të paligjshëm do ishin fituar më shumë se 4.5 milionë euro. Ndërkaq, në aksionin e dytë u arrestua një 38-vjeçar shqiptar që kishte përdorur një objekt konsullor, për të fshehur 16,5 gramë kokainë. Në pranga nga policia e Forlit ra Agron Gjini, i akuzuar për posedim të narkotikëve.

Në aksionin e tretë në Kremona, një shtetas shqiptar është arrestuar për posedim të drogës dhe armëve të zjarrit, bashkë me një kinez. Në Piazza Risorgimento, pranë një bari të drejtuar nga një shtetas kinez, policia ka vërejtur sjellje të dyshimta në një makinë. Kontrollet e duhura zbuluan se pronari është një shtetas shqiptar, me inicialet H.G, 23 vjeç.

Atyre iu gjetën 33 gramë kokainë e ndarë në tri doza dhe një pistoletë “Smith & Ëesson” dhe një armë 357 Magnum.

Wolfarth: Diversiteti në kurikul

Policia trajnohet për çështjet e diversitetit mes strukturave blu Në aktivitetin e fillimit të trajnimit për trajnerët mbi çështjet e diversitetit në Policinë e Shtetit, Kreu i Prezencës së OSBE-së në Shqipëri, Eugen Wollfarth, lëshoi disa mesazhe për policinë. Ai, mes të tjerave tha se “Ky trajnim bazohet në bashkëpunimin e shkëlqyer mes Policisë së Shtetit shqiptar dhe Prezencës, një bashkëpunim për të cilin kujdesemi së tepërmi, pasi përfshin fusha kyçe për përparimin e reformave të vendit tuaj dhe, ç’është më e rëndësishmja, për të ardhmen e tij, si një shoqëri evropiane demokratike moderne. Në shpresojmë që, përmes trajnimit të instruktorëve të Qendrës së Formimit Policor, diversiteti të futet në kurrikulën e formimit policor e të arrijë tek çdo rekrut. Ne duam që kjo të jetë e qartë dhe e qëndrueshme”.

Ndërkaq, Drejtori i Përgjithshëm i Policisë së Shtetit, Hysni Burgaj, pati edhe në një takim me Erik Langhoff, përfaqësues i Qendrës Kombëtare të Hetimit Kriminal të Policisë Kombëtare Daneze. Ai e informoi Langhoff mbi arritjet e Policisë së Shtetit në luftën kundër krimit të organizuar, korrupsionit, goditjen e të gjitha llojeve të trafiqeve të paligjshme, si dhe në drejtim të menaxhimit të integruar të kufijve.

Kapet 27-vjeçari DJEGIA, E LLOGARITUR

KËRKESAT E GREVISTËVE

ARRESTIMI I ZJARRVËNËSIT

Akti duket se ishte i llogaritur dhe i përgatitur prej Ndrecës, pasi gjithçka ndodhi pak minuta pas zgjimit në mëngjes. Kur grevistët e tjerë ishin duke qëndruar në tendë e lexonin shtypin e ditës, Ndreca është veçuar dhe u lye me benzinë. Aty tentoi t’i verë flakën vetes, ndërsa të tjerët janë përpjekur ta ndalin, bashkë me disa uniforma blu. Ndreca kërkonte një shkrepse dhe në këtë moment Pal Shtjefni ka ndezur çakmakun.

Greva e urisë ka hyrë dje në ditën e 17 të saj, ndërsa gjendja shëndetësore e tyre është vështirësuar. Pjesa më e madhe e grevistëve janë detyruar të lënë ambientet për t’u trajtuar me serume në QSUT. Disa nga kërkesat kryesorë të grevistëve janë ajo e pagesave të dëmshpërblimeve për vitet e burgut, punësimi i të burgosurve politikë, përfaqësimi i tyre në politikë, etj, ndërsa greva ende vazhdon.

Policia e Tiranës njoftoi se “është bërë arrestimi në flagrancë i shtetasit Pal Shtjefni, 59 vjeç, banues në Tiranë, ish-i përndjekur politik dhe pjesëmarrës në grevën e urisë të grupit të ishtë burgosurve politikë. Ky shtetas i ka vendosur zjarrin në trup me anë të një çakmaku, shtetasit Gjergj Ndreca, i cili sapo ishte lyer me benzinë.

Falë ndërhyrjes së menjëhershme të strukturave të policisë së planizuar me shërbim pranë grevës së urisë të ish-të përndjekurve, kanë bërë të mundur shuarjen e flakëve në trup të Ndrecës”.

TË PËRNDJEKURIT NË PROTESTË Ish-të përndjekurit politikë kanë zhvilluar dje një protestë përpara Kryesisë së Kuvendit të Shqipërisë. Protesta ka nisur me pak minuta vonesë pas aktit ekstrem të ndërmarrë nga grevisti Gjergj Ndreca. Miqtë e tij kanë fajësuar qeverinë për heshtjen dy javore, ndërkohë kanë kërkuar më tepër sensibilizim nga qytetarët. Ish-i përndjekuri, Skënder Tufa, kërkoi sensibilizimin e të gjithëve, pasi sipas tij kërkesat e tyre janë të njëjta me ato qytetare. “Kush e ndjen shtypjen çdo ditë të ngrihet”, tha Tufa.

INA NDRECA: KUSHTET EKONOMIKE Bashkëshortja e Gjergj Ndrecës, Ina Ndreca, tha se, “Më thanë shoqet të shihja në televizor atë çfarë po ndodhte.

Shkova në ambientet e grevës dhe shokët më thanë që Gjergji kishte shkuar në spital. Hyra në spital, e pashë Gjergjin dhe gjendja e tij nuk duket shumë e mirë. Akti i Gjergjit erdhi si pasojë e problemeve ekonomike, gjendjen në të cilën ata jetojnë. Ai ka marrë një këst dëmshpërblimi, por janë të papunë, jetojnë në shtëpi me qira, kanë fëmijë të pashkolluar”.

Kërcënonte gruan me armë, akuzë për disa krime të tjera Një 27-vjeçar që kërcënonte gruan me një armë është arrestuar nga policia, teksa ai dyshohet se është autor i disa krimeve në Tiranë. Arrestimi i Jashat Metës u bë nga komisariati nr.3, pasi ka bërë kallëzim shtetasia A.Meta, e cila deklaron se është kanosur për vrasje prej tij. Gjatë kontrollit të ushtruar në banesën e tij iu gjet një pistoletë tip “TT”, e prodhimit kinez dhe një krehër me 5 fishekë, të cilat i mbante pa leje. Policia thotë se ai dyshohet se është autor i disa ngjarjeve të tjera kriminale, të ndodhura në rrethin e Tiranës dhe po punohet në këtë drejtim.

Në Kavajë

Aksidenti me vdekje, në pranga shoferit i makinës Komisariati i Policisë së Kavajës arrestoi në flagrancë shtetasin Xhuljan Duraku, 28 vjeç, banues në Elbasan, pasi aksidentoi me vdekje një person. Para pak ditësh, në aksin rrugor Vorrozen-Luz i Vogël, një motoçiklete pa targa, me drejtues Blerim Hakën, 35 vjeç, nga Shkozeti, Luz i Madh Kavajë ka goditur nga mbrapa kamionin me targa AA016 DJ, me drejtues Durakun. Si pasojë e këtij aksidenti ka gjetur vdekjen Blerim Haka. Për të gjitha veprimet u njoftua prokurori i gatshëm, ndërsa materialet i kaluan Prokurorisë së rrethit gjyqësor Kavajë.

04

« EKONOMI

E martë 9 tetor 2012 •

PRONARËT DO TË LAJMËROHEN PËR SIPËRFAQEN E MARRË TEPËR DHE LLOGARITJEN E ÇMIMIT

Toka bujqësore e marrë tepër, kush rrezikon Ish-ndërmarrjet bujqësore, njoftim zyrtar nga KVTP-të për përfituesit

P

Ligjërimi

Afati

NJOFTIMI PËRMBAN:

Marrja

ërcaktohen procedurat që do të ndiqen nga personat që duan të blejnë sipërfaqet shtesë të tokës bujqësore të marrë në pronësi.

Me riaktivizimin e ligjit për verifikimin e titujve të pronësisë, Këshilli i Ministrave, ka përcaktuar etapat që do të ndjekim Komisionet e Vlerësimit të Titujve të Pronësisë për njoftimin e pronarëve për tokat e marra mbi normën e caktuar.

Dje hyri në fuqi, procedura e re e cila përcakton se, në rastet kur pavlefshmëria e pjesshme e krijimit të Aktit të Marrjes së Tokës në Pronësi vjen për shkak të mosrespektimit të normës për frymë të fshatit dhe toka bujqësore është ende në emër të mbajtësit të parë të titullit të pronësisë, përpara marrjes së vendimit për pavlefshmëri të pjesshme, Komisioni njofton mbajtësin e titullit të pronësisë për rezultatin e konstatimit dhe mundësitë ligjore që ofrohen për zgjidhjen e tij. Njoftimi që i dërgohet poseduesit të tokës përmban sipërfaqen e tokës bujqësore që subjekti ka përfituar në fakt, sipas AMTPsë. Gjithashtu pjesë e tij është edhe arsyetimi dhe llogaritja e sipërfaqes së tokës bujqësore që i përket subjektit përfitues, si dhe sipërfaqen shtesë të tokës bujqësore që subjekti ka përfituar, mbi sipërfaqen që i përket në bazë të ligjit. Ky komision i propozon subjektit se mund të bëhet pronar, kundrejt pagesës, të një sipërfaqeje deri në 10 për qind të sipërfaqes të përfituar mbi normën e lejuar, duke i bashkangjitur edhe pasqyrimin hartografik të sipërfaqes së tokës. Subjekti vihet në dijeni për afatin kohor, brenda të cilit duhet të paraqitet në Komisionin Vendor si dhe pasojat që vijnë si rezultat i mosparaqitjes në afatin e përcaktuar.

Pas marrjes së njoftimit, subjekti i përfitues, brenda 15 ditëve duhet të deklarojë me shkrim pranë KV-së nëse pranon propozimin, ndërkohë që komisioni mban procesverbal ku evidentohet ky fakt. Në rast se subjekti përfitues nuk paraqitet pranë KV sipas afatit të përcaktuar, atëherë KV-ja, brenda 45 ditëve nga marrja e njoftimit prej subjektit përfitues merr vendim për pavlefshmëri të pjesshme të AMTP-së, për sipërfaqen e tokës bujqësore, të llogaritur mbi normën e lejuar.

Në rast se subjekti përfitues deklaron se nuk pranon të blejë sipërfaqen e tokës bujqësore të ofruar, Komisioni Vendor brenda 45 ditëve nga marrja e njoftimit prej subjektit përfitues merr vendim për pavlefshmëri të pjesshme të AMTP-së, për sipërfaqen e tokës bujqësore të marrë mbi normën dhe e kalon atë në fondin e tokave shtetërore.

Në rast se subjekti përfitues pranon të blejë sipërfaqen e ofruar të tokës bujqësore, Komisioni Vendor i njofton atij

Afati i kryerjes së pagesës nga ana e përfituesit të tokës dhe paraqitja e mandatit të pagesës në Komisionin Vendor duhet të kryhet brenda 45 ditëve nga marrja e njoftimit prej subjektit përfitues.

Komisioni gjatë kryerjes së njoftimeve, respekton procedurat e njoftimit, të përcaktuara në nenin 60, të ligjit nr.8485, datë 12.5.1999, “Kodi i Procedurave Administrative të Republikës së Shqipërisë”.

Në rastet kur subjekti përfitues i tokës bujqësore kryen pagesën për sipërfaqen e përfituar sipas llogaritjes së bërë dhe e depoziton mandatpagesën, atëherë Komisioni Vendor, brenda 60 ditëve nga marrja e njoftimit prej subjektit përfitues merr vendim për ligjërimin e sipërfaqes shtesë të tokës bujqësore dhe për korrigjimin e AMTP-së.

Sipërfaqa e përfituar pas pagesës mund të kalojë menjëherë për hipotekim.

Në rast se edhe pas blerjes së sipërfaqes së përfituar mbi normën e lejuar rezulton se ka sërish sipërfaqe të tepërt toke, atëherë Komisioni Vendor brenda 60 ditëve nga marrja e njoftimit prej subjektit përfitues merr vendim për pavlefshmëri për sipërfaqen e mbetur të tokës bujqësore, të paligjëruar, dhe i paraqet gjykatës së rrethit gjyqësor përkatësnjë kërkesëpëranulimineaktit administrativ,“aktimarrjes sëtokësnëpronësi”.

vlerën e pagesës së sipërfaqes të tokës bujqësore që i ofrohet për ta blerë, e cila llogaritet sipas hartës së vlerës të tokës së AKKP-së, miratuar me vendim të Këshillit të Ministrave.

Vlera e pagesës së sipërfaqes

së tokës bujqësore, që i ofrohet për ta blerë, duhet të derdhet në vlerë të plotë, në bankat e nivelit të dytë, në llogarinë e Agjencisë Kombëtare të Kthimit dhe Kompensimit të Pronave, të degës përkatëse të thesarit.

Sipërfaqen e tokës bujqësore që subjekti ka përfituar në fakt, sipas AMTP-së Arsyetimin dhe llogaritjen e sipërfaqes së tokës bujqësore që i përket subjektit përfitues, në përputhje me kriteret e përcaktuara në vendimin nr. 255, datë 2.8.1991 të Këshillit të Ministrave “Për kriteret e ndarjes së tokës bujqësore”, dhe me aktet e tjera, në zbatim të tij.

Sipërfaqen shtesë të tokës bujqësore që subjekti ka përfituar, mbi sipërfaqen që i përket në bazë të ligjit.

Propozimin, sipas të cilit subjekti mund të bëhet pronar, kundrejt pagesës, i një sipërfaqeje deri në 10 për qind të sipërfaqes së llogaritur, por jo më shumë se sipërfaqja e llogaritur sipas frymëve.

Pasqyrimin hartografik të sipërfaqeve për të gjitha rastet e parashikuara në udhëzim Afatin kohor brenda të cilit subjekti përfitues duhet të paraqitet në komisionin vendor (KV) Pasojat që vijnë si rezultat i mosparaqitjes në komisionin vendor (KV) në afatin e përcaktuar apo i refuzimit të propozimit

PROCEDURA E RE, ANKESAT DO TË KALOJNË VETËM NGA KOMISIONET VENDORE

Titujt e pronësisë, si do ankohen pronarët Regjistër më vete për ankesat. Brenda 3 ditësh për shqyrtim Të gjitha subjektet që do të kenë pakënaqësi për mënyrën e vlerësimit të sipërfaqes së tokës bujqësore të marrë në pronësi, duhet të ndjekin një procedurë komplet të re në mënyrë që ankesa e tyre të shqyrtohet nga Komisioni Qeveritar i Tokës. Sipas procedurës së botuar dje në Fletoren Zyrtare vendimet e Komisionit Vendor të Vlerësimit të Titujve të Pronësisë për korrigjim, plotësim dhe rikonfirmim të Aktit të Marrjes së Tokës në Pronësi, brenda 7 ditëve nga marrja e tyre, u njoftohen subjektit të interesuar dhe komunës/ bashkisë, nën juridiksionin territorial të së cilës ndodhet toka bujqësore, si dhe sekretariatit teknik pranë KQT-së. Njoftimi i shoqëruar me vendimin përkatës bëhet me postë apo ҫdo mënyrë të parashikuar në ligj.

Subjekti i interesuar dhe komuna/bashkia përkatëse, brenda 30 ditëve nga marrja dijeni e vendimit të KV-së, kanë të drejtë të paraqesin ankim ndaj këtij vendimi në KQT. Ankimi paraqitet në formë shkresore dhe depozitohet pranë KV-së.

Komisioni mban një regjistër të veçantë për regjistrimin e ankimeve dhe duhet ta përcjellë ankimin në sekretariatin teknik pranë KQT-së, brenda 3 ditëve nga data e depozitimit të tij në KV. Asnjë ankim, që paraqitet drejtpërdrejt nga subjekti i interesuar apo komuna/bashkia

SHQYRTIMI

Ankesat, shqyrtimi bëhet brenda 30 ditësh Komisioni Qendror Teknik është i detyruar të shqyrtojë të gjitha ankesat e paraqitura brenda një afati prej 30 ditësh nga momenti i praqitjes së saj nga Komisionet Vendore.

Sipas përcaktimeve ligjore, në rastet kur subjekti i interesuar kanë paraqitur ankim pranë KV-së Sekretariati teknik, brenda 30 ditëve nga marrja e ankimit dhe dosjes përkatëse, përgatit raportin shpjegues për rregullshmërinë dhe ligjshmërinë e vendimit dhe e paraqet në mbledhjen e radhës të KQT-së.

Pasi shqyrtohen rastet, vendoset lënia në fuqi e vendimit të KV-së dhe rrëzimin e ankimit, në rastet kur vendimi i KV-së është në përputhje me ligjin ose pranimi i ankimit, shfuqizimin e vendimit dhe zgjidhjen në themel të tij.

Gjithashtu mund të vendoset pranimi i ankimit, shfuqizimin e vendimit dhe kthimin për rishqyrtim të tij pranë KV-së, duke evidentuar parregullsitë përkatëse.

në sekretariatin teknik pranë KQT-së nuk do të pranohet për shqyrtim nëse nuk është regjistruar, brenda afatit ligjor të ankimimit në KV- në përkatëse, dhe nuk dërgohet së bashku me dosjen përkatëse nga KV-ja.

Nëse subjekti i interesuar dhe komuna/bashkia nuk paraqesin ankim në KV, sipas afateve dhe sekretariati teknik gjen vendimin e KV-së në përputhje me ligjin, ai përgatit raportin përmbledhës për këto vendime, të cilin e paraqet në mbledhjen e radhës së KQT-së. Në rastet kur sekretariati teknik nuk ka informuar Komisionin Vendor për ndonjë parregullsi të vendimit, atëherë KV-ja brenda 30 ditëve nga data e fundit e marrjes dijeni të secilit prej subjekteve të interesuara, komunës/

bashkisë, i jep vendimit formën përfundimtare. Nëse subjekti i interesuar dhe komuna/bashkia përkatëse nuk paraqesin ankim, sipas afateve, por sekretariati teknik nuk e gjen vendimin e KV-së në përputhje me ligjin, atëherë sekretariati teknik, brenda 10 ditëve njofton KVnë për këtë dhe i kërkon dosjen e vendimit. Në këtë rast, KV-ja nuk i jep vendimit formën përfundimtare, por njofton subjektin e interesuar apo komunën/bashkinë për veprimet e sekretariatit teknik. Sekretariati teknik shqyrton dosjen dhe përgatit raportin shpjegues për rregullshmërinë dhe ligjshmërinë e vendimit. KQT-ja, në mbledhjen e radhës, shqyrton raportin e sekretariatit teknik dhe merr vendimin përkatës.

POLITIKË • E martë 9 tetor 2012

KRYEMINISTRI REFERON PËR TREGUN E DEMOKRACINË NË FORUMIN E STRASBURGUT

»

05

VLERËSIMI

“Qeveritë të ndërmarrin reforma serioze” Berisha: Kriza e njëjtë me atë të Shqipërisë në kohën e piramidave RAPORTI

Albana Lika

K

Sekui: Të mos përdoret si luftë e re politike

ryeministri Sali Berisha në fjalën e mbajtur në punimet e Forumit Ndërkombëtar për Demokracinë në Strasburg tha se demokracia është jetësore dhe vendimtare, por mund të sjellë disa shtrembërime në treg.

Kriza Tema e zgjedhur për ditën e djeshme të forumit ishte: “A ka nevojë tregu për demokracinë dhe anasjelltas?”, në kuadër të së cilës Kryeministri bëri një prezantim të ecurisë dhe zhvillimit të Shqipërisë përgjatë 20 vjetve, të sfidave me të cilat është përballur vendi drejt konsolidimit të demokracisë dhe tregut të lirë. Ai hoqi një vijë paralele mes krizës aktuale të eurozonës me krizën e shqiptarëve në vitet e skemave piramidale. Ndërsa kjo e fundit ndodhi pasi Shqipëria kishte një vakum ligjor, kriza aktuale e eurozonës në gjykimin e kreut të qeverisë shqiptare ndodh pasi elita financiare dhe bankare dominoi ligjet. Gjithsesi, në të dyja rastet në gjykimin e tij kriza ka ndodhur për shkak të mosfunksionimit të shtetit ligjor. “Nga mesi i viteve ’90 shqiptarët humbën kursimet e tyre në skemat piramidale. Në atë kohë Shqipëria kishte një vakum të plotë të ligjeve që i ndalonin ato, të bordeve që duhej të kontrollonin tregjet financiare jobankare. Për shkak të atij vakumi vendi im u përball me atë krizë. 10 vjet më vonë disa vende perëndimore shumë të zhvilluara u përballën pothuajse në mënyrë identike me atë çfarë u përball Shqipëria në vitet ‘90. Ata nuk kishin vakum në ligje, ndaj ajo që ndodhi ishte se elita financiare dhe bankare dominoi ligjet, i bëri bordet të heshtin për të mbrojtur interesat e tyre egoiste”, - tha Berisha. Ai tha se vetë demokracia është jetësore dhe vendimtare, por gjithashtu, nëse shikojmë veprimin e saj, pa dyshim që mund të sjellë disa shtrembërime në treg. “A është i mbingarkuar tregu? Duket se po. Problemi që shtrohet është se elitat qeveritare duhet të ndërmarrin reforma shumë serioze, opinioni publik nuk është shumë mbështetës, sepse nuk janë të bindur se festa mbaroi”, sugjeroi kreu i qeverisë shqiptare. Problemi i tjetër madhor i kësaj krize, sipas numrit një të ekzekutivit shqiptar, është tregu i punës. “Demokracia i ka vendosur tregut disa kufizime serioze dhe tregu i punës sot është më shumë i ngurtë sesa fleksibël. Ne shpresojmë që përdorimi i lirive është mënyra e vetme për të kaluar këtë krizë. Kjo është një nga qindra krizat me të cilat sistemi është përballur prej viteve 70 deri më sot. Sistemi ka potencial për t’u reformuar, prandaj besoj se ai është më i mirë dhe ta

vendosësh në pikëpyetje është e gabuar”, - përfundoi Berisha.

Vendi ynë Duke folur rreth sfidave me të cilat eshët përballur Shqipëria Berisha tha se vendi ynë është një rast unik, sepse 20 vjet më parë e filloi nga zeroja. “Vendi im hyri në vitet ’90 si vendi në të cilin prona private, iniciativa e lirë, liritë dhe të drejtat themelore të njeriut ishin të ndaluara me kushtetutë.

20 vjet më parë vendi im, i cili është i vendosur në zemër të Evropës, renditej si vendi i tretë më i varfër në botë, pas Ugandës dhe Angolës, vetëm me 204 USD për frymë. Ishte më të vërtet një vend ku koha kishte ndalur”, - tha ai. Sipas kryeministrit, vendi ynë, që ishte një nga vendet më pak të urbanizuara në botë, gjatë këtyre viteve ka pasur normën më të shpejtë të urbanizimit. “Ajo çfarë arritën shqiptarët në 20 vjet iu desh

disa vendeve të zhvilluara për ta arritur nga 60 në 120 vjet. Ne kemi arritur disa indekse shumë të mira për sa i përket edukimit si në universitete, ashtu dhe në shkollat e mesme. Sistemi shëndetësor duhet përmirësuar, por për momentin renditet i treti për aksesin më të lehtë në Europë.

Ekonomia e vendit tim është e vogël, por një ekonomi e qëndrueshme, e cila nuk ra në recension, madje njohu rritje”, tha shefi i ekzekutivit shqiptar.

Dy ditë përpara publikimit të raportit të progresit në Bruksel, ambasadori i BE-së në Tiranë, Etore Sekui, i ka kërkuar politikës shqiptare për të vënë përpara interesave partiake reformat për integrimin e vendit në Bashkimin Europian. Po ashtu ai tha se ky raport nuk duhet të nisë një luftë të re mes partive politike. “Më 10 tetor ne prezantojmë raportin e progresit. Ne besojmë se ai, ashtu si gjithmonë, do të jetë i besueshëm e objektiv.

Gjetjet e tij mund të mos i pëlqejnë dikujt, por është e rëndësishme që të dihet se raporti i progresit është për të gjithë vendin. Ky raport nuk duhet përdorur si argument i ri diskutimi, ose më keq akoma si luftë politike, por si grafi e situatës. Është udhërrëfyes për reformat, ndaj përpiquni ta konsideroni integrimin europian si objektiv kombëtar”, - tha Sekui. Ai i bëri këto deklarata gjatë prezantimit të raportit të fondacionit “Soros” mbi nivelin e përmbushjes së 12 kushteve të BE-së për marrjen e statusit. Sipas raportit, deri në tetor të këtij viti janë përmbushur 46 % e angazhimeve të ndërmarra nga Shqipëria, 32 % janë pjesërisht të zbatuara, ndërsa për 22 % puna nuk ka nisur ende.

STRATEGJIA E ZGJERIMIT SHOQËROHET NGA RAPORTPROGRESET INDIVIDUALE

Publikohet vlerësimi i KE-së për Shqipërinë Kërkesa për statusin e vendit kandidat është refuzuar dy herë Nesër më datën 10 tetor do të publikohet vlerësimi i Komisionit Evropian sa i takon reformave që vendi ynë ka realizuar gjatë një viti, vlerësim që do të shoqërohet edhe me përgjigjen ndaj kërkesës së vendit tonë për marrjen e statusit të vendit kandidat. Përmbledhja e përvitshme e raportit të progresit, i hartuar për vendet anëtare dhe Parlamentin Europian nën titullin “Strategjia e Zgjerimit” karakterizohet nga një gjuhë mjaft pozitive për Shqipërinë, veçanërisht lidhur me rezultatet e dialogut politik pozitë-opozitë për votimin në Parlament të disa reformave. Por nuk lihet mënjanë nënvizimi i sfidave me të cilat

përballet vendi për gjyqësorin, korrupsionin, administratën publike, pronat apo pavarësinë e institucioneve. Ndërsa zgjedhjet e ardhshme vlerësohen si një test i rëndësishëm. “Shqipëria ka shënuar progres të mirë drejt përmbushjes së kritereve politike për anëtarësim në BE, duke dorëzuar një numër reformash lidhur me prioritetet kyçe të opinionit të Komisionit. Dialogu ndërpartiak mundësoi arritjen e një progresi të mirë në fushën e reformave kyçe politike, si miratimi i ligjeve me shumicë të cilësuar, emërimi i Avokatit të Popullit dhe procesi i dëgjimit dhe votimit në parlament për emërimet

në gjykatat e larta, duke çuar në përmbushjen e prioriteteve kyçe përkatëse”, thuhet në projektdokumentin e brendshëm të Komisionit. Pas vlerësimeve pozitive në pjesën

përmbledhëse vijojnë sfidat e detyrimet për vendin. “Strategjia e Zgjerimit” shoqërohet nga raportprogreset individuale për vendet e përfshira në procesin e zgjerimit të BE-së.

Presidenti i PE-së

“Situata pozitive do të ndikojë te KE-ja” Presidenti i Parlamentit Europian, Martin Shulc, deklaron se situata politike në vendin tonë është përmirësuar, por tensionet nuk janë zhdukur ende. Ai i vlerëson si çështje të rëndësisë së veçantë për integrimin e Shqipërisë në BE zgjedhjet e vitit 2013, ndërkohë që vlerëson se statusi i vendin kandidat varet nga stabiliteti i brendshëm politik. I pyetur mbi qëndrimin e Gjermanisë dhe të PE-së për Shqipërinë, e cila shpreson marrjen e rekomandimit për statusin kandidat, Shulc u përgjigj: “Ne po presim analizën e Shtefan Fyles, komisionerit për Zgjerim, dhe të raportuesve tanë në PE. Ndjesia ime është se gjatë muajve të fundit vendi është bërë pak më i qëndrueshëm. Ka një lloj përpjekjeje nga të dy palët, qeveria dhe opozita, për të dialoguar me njëratjetrën, pasi ky është një parakusht për çdo lloj përmirësimi në vend. Dhe vërejmë se atje ka një situatë më të përmirësuar dhe që tensionet, nuk janë zhdukur ende, por ne shpresojmë të jenë reduktuar. Statusi i vendit kandidat varet në fund nga stabiliteti i brendshëm në vend”. Në cilësinë e Presidentit të Parlamentit Europian, ai tha se nuk do t’i paraprijë rezultatit dhe se nuk ka të drejtë të ndërhyjë publikisht, por shprehu se ka njëfarë shprese se kësaj radhe situata është më e mirë se në vitet e kaluara e kjo me siguri do të influencojë raportin e progresit.

I pyetur për rëndësinë e zgjedhjeve të ardhshme parlamentare, presidenti i PE-së tha se ato janë instrumenti më i mirë për matjen e demokracisë së një vendi. “Mendoj se zgjedhjet e lira e të ndershme dhe respektimi i rregullave e standardeve ndërkombëtare janë gjithmonë instrumenti më i mirë për të treguar se vendi është në rrugën e duhur demokratike. Ndaj është më se e qartë se jo rezultati zgjedhor, por mënyra se si do të organizohen zgjedhjet është një çështje gjigante e rëndësisë më të lartë”, - tha Shulc.

06

« ekonomi

E martë 9 tetor 2012 • Bode: Mbajtëm borxhin nën 60%. Malaj: Borxhi publik më i lartë

Buxheti faktik 2011, debate për kufirin e borxhit Leskaj: Niveli i borxhit të përcaktohet me Kushtetutë Kontrolli mbi borxhin publik nga ana e qeverisë është kthyer në objekt debati mes deputetëve të Komisionit Parlamentar të Ekonomisë. Ministri i Financave raportoi se borxhi është ruajtur brenda parametrave nën nivelin 60 për qind, ndërsa të majtët ngritën pretendimin se huamarrja e ka kaluar këtë nivel. Debati lindi gjatë diskutimit të buxhetit gjatë për vitin 2011. “Viti 2011 demostroi një rritje ekonomike prej 3.1 për qind. Inflacioni ka qenë në përputhje me objektivat e Bankës së Shqipërisë me një inflacion mesatar prej 3.5 për qind. Ka pasur një rritje të numrit të punësuarve prej 1.7 për qind. Borxhi publik u mbajt nën nivelin 60 për qind duke arritu nivelin 59.4 për qind.

Deficiti fiskal u ul në krahasim me një vit më parë duke zbritur në 3.5 për qind të Prodhimit të Brendshëm Bruto”, deklaroi ministri i Financave, Ridvan Bode. Në raportin e Kontrolli të Lartë të Shtetit mbi buxhetin faktit, shqetësues paraqitet rritja e deficitit buxhetor nga 3 për qind në vititn 2010 në 3.5 për qind në 2011. “Ne i kemi rekomanduar Ministrisë së Financave që brenda dy viteve në vijim të ndërmerret nisma për amendime kushtetuese që borxhi total publik nuk duhet të kalojë 60 për qind të Produktit të Brendshëm Bruto”, deklaroi kreu i KLSH-së, Bujar Leskaj.

Opozita ka përligjur të dhënat e prezantuara nga ministri i Financave, duke nisur që nga ajo e rritjes ekonomike, borxhit pub-

lik dhe deficitit tregtar. “Rritja ekonomike është shumë më e vogël sesa ajo qeveria deklaron. Inflacioni i lartë sigurisht që është një tatim indirekt dhe një kosto e rëndë për shtresat me të ardhura të pakta. Lidhur me borxhin publik ne vazhdojmë të mbetemi shqetësues, e para që ai në shifrat e tij është mbi 60 për qind, po kemi parasysh që qeveria ka pranuar mospagesat që ka ndaj një pjesë të biznesit”, deklaroi deputeti socialist, Arben Malaj. Debate në Komisionin e Ekonomisë ku kaluan për miratim buxheti faktik për vitin 2011 dhe raporti i KLSH për këtë vit, ka ngjallur edhe akuzat e opozitës në drejtim të qeverisë për mos dëmshpërblimin e ish-të përndjekurve politikë.

Komisioni Evropian publikon raportin ekonomik për tremujorin e tretë 2012

KE: Shqipëria nuk po frenon borxhin Të ardhurat nga taksat u rritën me 2.5%, por 5% më pak se objektivi Najada Koxhaj

Shifra të raportit:

P

avarësisht deklarimeve të qeverisë shqiptare për të ndërmarrë një sërë masash për të frenuar rritjen e borxhit publik, duket se ky borxh do të vijojë të jetë në nivele të larta. Dje, Komisioni Evropian ka publikuar raportin ekonomik për tremujorin tretë 2012 për vendet kandidate në BE dhe atyre para-kandidate.

Në pjesën për Shqipërinë, raporti thekson se borxhi publik është planifikuar të mbetet pak nën 60% të Prodhimit të Brendshëm Bruto për periudhën 2012-2015. “Kjo trajektore është në mënyrë domethënëse më pak ambicioze sesa ajo që parashikohej në programin ekonomik dhe fiskal të vitit 2012. Ndërkaq, borxhi publik ka vazhduar të rritet në tremujorin e dytë të vitit 2012, duke arritur në 59.4% të PBB-së, nga 59.2% që ishte në fund të tremujorit të parë”, theksohet në raport. Nga ana tjetër rezulton se të ardhurat buxhetore u rritën me 3.7% me bazë vjetore për periudhën janar-gusht 2012, në mënyrë domethënëse poshtë buxhetit të planifikuar. Raporti në fjalë vlerëson se pavarësisht rritjes të ardhurat nga taksat u rritën me 2.5%, por ishin rreth 5% më pak se objektivi. “Të ardhurat nga TVSH, që kanë peshën kryesore në buxhet, u rritën me 2.7% në të njëjtën periudhë, por ishin 6% më pak se parashikimi, duke reflektuar kërkesën e dobët të brendshme. Të ardhurat nga akcizat, kategoria e dytë më e madhe në buxhet, ranë me 6.1%. Nga ana tjetër, të hyrat nga kontributet u rritën me 3.2%, ndërsa të ardhurat nga tatim fitimi ranë në mënyrë domethënëse me 16.6%, kryesisht për shkak të fitimeve më të ulëta nga operatori i energjisë, si rrjedhojë e prodhimit më të ulët të energjisë të lidhur me motin”, citohet më tej. Shpen-

• Borxhi publik ka arritur në 59.4% të PBB-së • Të ardhurat buxhetore u rritën me 3.7% në mënyrë domethënëse poshtë buxhetit të planifikuar • Të ardhurat nga taksat u rritën me 2.5%, por ishin rreth 5% më pak se objektivi

Investimet e huaja Sipas të dhënave të publikuara në raportin ekonomik të Komisionit Evropian, fluksi i Investimeve të Huaja Direkte (IHD) ra me më shumë se 14 për qind në tremujorin dytë 2012. Ky rezultat ishte pjesërisht rrjedhojë e bazës së pafavorshme, si rrjedhojë e flukseve të larta në sistemin bankar në tremujorin e dytë 2011, teksa disa banka fuqizuan bazën e tyre të kapitalit. Raporti thekson dhe ngadalësimin e rritjes së kredisë, në 9.2 për qind në prill maj 2012 dhe 7 për qind në korrik, ku huaja në monedhë të huaj ishte shkaku kryesor i kësaj tendence të ngadalësuar, ndërkohë që është përshpejtuar dhe rënia e kreditimit për familjarët. Për të ndryshuar këtë raport pothuajse gjatë të gjitha daljeve, Guvernatori i Bankës së Shqipërisë, Ardian Fullani, ka kërkuar që të gjitha bankat të shtojnë ritmet e kreditimit për të vijuar me nxitjen e ekonomisë.

Në pjesën për Shqipërinë, raporti thekson se borxhi publik është planifikuar të mbetet pak nën 60% të Prodhimit të Brendshëm Bruto për periudhën 2012-2015

zimet totale ranë me 0.4% me bazë vjetore, dhe ishin 1.4% më të ulëta se sa ishin planifikuar në buxhet, kryesisht si rrjedhojë e tkurrjes me 17% të shpenzimeve kapitale, ndërkohë që shpenzimet korente u rritën me 2%, nga shtimi i shpenzimeve për sigurime shoqërore (4.6%), pagesat për interesa (4.1%) dhe pagat (2.5%). Si rrjedhojë e këtyre zhvillimeve, deficiti buxhetor ra në 22.2 milionë lekë në janar-korrik 2012 nga 31.2 milionë lekë në të njëjtën periudhë të vitit të kaluar. Megjithatë, deficiti

buxhetor ishte më shumë se tre të pestat më i lartë sesa ai i planifikuar. Financimi i brendshëm llogaritej për pothuajse 60% të deficitit. Raporti e vë sërish theksin në vonesën e publikimit të të dhënave nga INSTAT, ndërsa pohon se ekonomia ka shfaqur ritme të ndjeshme ngadalësimi.

Edhe ritmet e rritjes së punësimit janë ngadalësuar në 0.4% me bazë vjetore nga 1.4% që ishte rritja në tremujorin e parë dhe shumë më e ulët se rritja prej 2.7% në të njëjtin tremujor të një viti më parë.

• Të ardhurat nga TVSH u rritën me 2.7%, por ishin 6% më pak se parashikimi • Të ardhurat nga akcizat ranë me 6.1% • Ttë hyrat nga kontributet u rritën me 3.2% • Të ardhurat nga tatim fitimi ranë me 16.6% • Shpenzimet totale ishin 1.4% më të ulëta se sa ishin planifikuar • Shpenzimet korente u rritën me 2%, nga shtimi i shpenzimeve për sigurime shoqërore • Deficiti buxhetor ra në 22.2 milionë lekë në janar-korrik 2012

INSTAT

Gusht, rriten çmimet, inflacioni 2.6% Ushqimet dhe duhani kanë pësuar rritje më të lartë të çmimeve për muajin shtator, ndërsa qiratë e shtëpive dhe uji kanë pësuar ulje. Sipas raportit të Institutit të Statistikave, nafta shënoi një rritje prej 1.5 për qind dhe çmimi i benzinës një rritje prej 2.4 për qind. Ndërkohë, indeksi i çmimeve në muajin shtator 2012 arriti në 112.7 për qind kundrejt muajit dhjetor 2007, duke shënuar një rritje prej 0.2 për qind krahasuar me muajin e mëparshëm. Në këtë mënyrë ndryshimi mes muajit dhjetor dhe muajit shtator është 2.6 për qind. Ndërsa një vit më parë ky ndryshim ishte 2.8 për qind. Sipas raportit të INSTAT po ta krahasohet me vitin e mëparshëm indeksi i pijeve joalkoolike shënoi një rritje prej 0.5 për qind.

Përveç këtyre mund të përmendet rritja e çmimit të zarzavateve 0.9 për qind dhe të gjitha llojeve të frutave 0.9 për qind. Për muajin shtator qytetarëve iu është dashur që përveç ushqimeve dhe cigareve të shpenzojnë për veshje dhe këpucë gjithashtu dhe për libra, argëtime dhe kulturë pasi ky muaj është më aktivitete kulturore më të larta se muaji gusht.

AKTUALITET • E martë 9 tetor 2012

»

07

NJËRI IU KUNDËRPËRGJIGJ KONFLIKTIT ME ARMË

NË KAKOME TË SARANDËS

Zihen për baste sportive, plagosen 2 të rinj në Hot të Ri

Zihen për kullotat, përfundojnë në spital 3 anëtarë të një fisi

SHKODËR- Konflikti për një bast mes dy të rinjve ka çuar në plagosjen e një personi me armë zjarri dhe lëndimin e një tjetri në pjesën e kokës. Ngjarja është shënuar pasditen e sotme në fshatin Hot i Ri të komunës Rrethina në Shkodër. Sipas policisë, i plagosur ka mbetur 30-vjeçari Albert Shkëmbi, ndërsa autor i ngjarjes është bashkëmoshatari i tij Agustin Nika. Mësohet se dy të rinjtë kanë ni-

sur të debatojnë në një pikë bastesh sportive, ndërsa sipas dëshmitarëve ka qenë Albert Shkëmbi, që ka qëlluar i pari me mjete të forta në kokë Agustin Niken, i cili më pas i është i është kundërpërgjigjur me armë zjarri, duke i shkaktuar 30-vjeçarit plagë të rënda në pjesën e kraharorit dhe barkut. Të dy të plagosurit ndodhen në spitalin e Shkodrës, ndërkohë Shkëmbi ndodhet në gjendje më të rëndë.

SARANDË- Grinden për kullotat, plagosen 3 anëtarë të një fisi. Ngjarja ka ndodhur dje në orët e pasdites kur pjesëtarë të 2 fiseve janë konfliktuar për pronësinë mbi disa kullota në Kakome. Si pasojë kanë mbetur të plagosur 3 pjesëtarë të fisit Vimertika, të cilët janë qëlluar me mjete të forta nga pjesëtarë të familjes Baxheri. Tre të plagosurit, Fredi Vimertika, si dhe Ervin e Romeo Llambri, aktualisht ndodhen në

spitalin e Sarandës. Ndërkohë policia ka vënë në pranga autorët e plagosjes, dy vëllezërit Ndreko dhe Miro Baxheri. Sipas burimeve në vendngjarje, grindja për pronësinë e një kullote vazhdonte prej kohësh në Kakome ku familja Baxheri pretendon pronësinë, ndërkohë që mësohet se aktualisht kjo tokë është në administrim të familjes Vimertika. Megjithatë, policia ka nisur hetimet për të zbardhur të gjithë ngjarjen.

“NA VJEN KEQ KUR VIJNË TE DERA E DYQANIT PA LEKË”

Qindra familje ushqim me listë, shitësit e bukës në prag falimenti SOKOL GORRICA BERAT- Është bërë i njohur tashmë për të gjithë fakti i të blerit melistë nëpër dyqanet ushqimore, pse jo edhe në dyqane të tjerë të konsumit të përditshëm, ndërsa ditët e fundit më e dukshme është bërë edhe blerja e bukës me lista. Banorët e lagjeve të ndryshme të këtij qyteti në një moment të caktuar vrapojnë në dyqanet më të afërta të lagjes për të blerë atë që u nevojitet për momentin, por pa paguar, duke shënuar emrin në një listë, që pronarët e dyqaneve e quajnë lista e veresieve.

Borxhlinjtë Shuma e kësaj liste varion sipas aktivitetit të dyqanit dhe jo nga fakti nëse duan apo jo tregtarët të shesin në këtë mënyrë, pasi, sipas tyre, nëse vendos të ushtrosh një aktivitet të tillë duhet të marrësh parasysh mjaft mirë se je i detyruar të shesësh me listë për klientët e tu të varfër.

Kështu pohojnë vetë tregtarët e dyqaneve, kur i pyet për këtë problem dhe të thonë se 70% e blerësve marrin bukë me listë dhe 30% me lekë në dorë apo me të pritur për pak ditë. Një nga tregtarët e dyqanit pohoi për gazetën se blerësit nuk kanë ku t’i gjejnë lekët dhe se shumica e banorëve janë pa punë, çmimet u rritën, asistenca është sa për 10 ditë bukë, ndërsa 20 ditët e tjera familjet me asistencë i marrin veresie. Neli Hoxha, një tjetër pronar i një dyqani në lagjen “Çelepias” të këtij qyteti, thotë se mbi 60% e blerësve të dyqanit të tij ushqimor blejnë duke mos paguar në moment.

Sipas tij, klientët detyrohen të blejnë në këtë mënyrë pasi janë të papunë, nuk përballojnë dot çmimet e tregut dhe në këtë mënyrë ushqejnë familjet e tyre duke marrë bukë me listë. Ndërsa një tjetër pronar dyqani, në lagjen periferike të qytetit “Kushtrimi” , thotë se ndërsa konsumatorët blejnë dhe bukën me lekë, ne si pronarë jemi të detyruar që

Ndalohet 37-vjeçari, ngjalli dyshim

Tenton t’i vërë tritolin lokalit pas konflikteve familjare Tenton të shpërthejë një sasi eksplozivi pranë një lokali në Durrës, ndalohet 37-vjeçari. Policia e qytetit bregdetar ka mundur të neutralizojë Agron Shpataj pasi ky i fundit po lëvizte me një çantë të zezë në mënyrë të dyshimtë.

Dëshmitarë okularë kanë njoftuar policinë pasi Shpataj u kishte ngjallur frikë. Shtetasi 37-vjeçar u arrestua në hyrje të qytetit pranë një lokali, ndërkohë burime nga policia e qytetit bregdetar bëjnë me dije se i ndaluari kishte si synim shpërthimin e tyre. Forcat xheniere, të cilët kanë mbërritur nga Tirana në Durrës për çmontimin e eksplozivit, kanë mundur të neutralizojnë lëndën plasëse. Ndërkohë, policia ka bërë të mundur arrestimin dhe shoqërimin e Shpataj në polici ku po merret në pyetje në lidhje me ngjarjen. Nga hetimet paraprake dyshohet se 37-vjeçari kishte një konflikt familjar për të cilin do merrte hak, ndërkohë që dëshmia e tij pritet që të zbardhë edhe ngjarjen. Gjithashtu burimet policore shprehen se i ndaluari ka dhe precedentë penalë të mëparshëm.

Banorët pushtojnë nënstacionin, Kukësi pa drita

CEZ ndërpret energjinë, shpërthejnë sërish protestat

për të furnizuar dyqanet tona të bëjmë këtë gjë duke mos paguar në moment, por pasi të shesim mallin. Ndërkaq, familjarët nuk ndihen mirë nga ana financiare, nëse i pyet për këtë problem të thonë se varfëria dhe papunësia të detyron që, dashur pa dashur t’i drejtohesh listës. Hateme Gjata një grua rreth të 70-ve, banore e lagjes “Kushtrimi”, thotë se pensioni i saj, i vetëm në familjen prej 4 personash të papunë nuk mund të përballojë shpenzimet e një muaji, prandaj pohon se është e detyruar të blejë në fund të muajt gjithçka me listë për t’i paguar në momentin që merr pensionin. Një tjetër grua 40-vjeçare, nga një tjetër lagje e këtij qyteti thotë se ndonëse kjo nuk është mënyra e

mirë për të dalë nga situata e varfërisë që i ka pushtuar, janë mësuar disi me faktin e të blerit me listë të gjërave që u nevojiten, ndërsa muajt e fundit banorët e saj të lagjes “30-vjetori”, mendojnë vetëm për bukën e gojës.

Lista pa fund Ky është një problem i njohur për shumë familje të këtij qyteti në çdo dyqan ushqimore, perimesh dhe frutash ekziston një listë pafund emrash që fillojnë nga 50 mijë lekë të vjetra dhe nuk ka një fund përcaktues, pasi ndodh që sapo fshihet një emër që porsa ka paguar veresien e tij, shtohet një tjetër. Kështu thonë disa nga pronarët e dyqaneve ushqimorë, në këto blloqe

apo fletore gjen qytetarë beratas të papunë, të cilët nuk janë pakë, por 10 mijë të tillë. Janë familje që jetojnë me përkrahje sociale ku numërohen rreth 2 mijë të tilla apo punonjës të përfshirë në punë të zeza që paguhen fare pak. Llazar Koci pronar i një dyqani ushqimor në qendër të qytetit, shprehet për gazetën për këtë problem, se e ka hapur 3 vjet më parë dyqanin e tij e artikuj ushqimorë dhe deri më sot nuk ka ekzistuar asnjë ditë e vetme pa shitur me listë, duke mos shënuar emrin e ndonjë blerësi në listën e gjatë, që ka shkuar në 2 milionë lekë të vjetra, ndërsa në disa dyqane lista i kalon të tre e katër milionë lekët që pronarët kanë të pambledhura.

Sërish protesta nga banorët e 3 fshatrave në Kukës për ndërprerjen e energjisë, CEZ sërish stakon energjinë për të gjithë qytetin.

Dje rreth orës 19:00 të ditës së djeshme dhjetëra banorë, debitorë të CEZ të fshatrave Tërthorë, Shtiqen e Bicaj hynë me forcë në nënstacionin elektrik të Rexhepajve në shenjë proteste për heqjen e dritave nga kompania çeke e shpërndarjes së energjisë. Për të shmangur çfarëdolloj incidenti kjo e fundit ka stakuar energjinë në këtë nënstacion e për rrjedhojë i gjithë qyteti i Kukësit ka vuajtur errësirën. E njëjta situatë ndodhi dhe 3 ditë më parë, kur pas stakimit të nënstacionit banorët e revoltuar bllokuan autostradën drejt Morinës për disa orë duke bllokuar dhe lëvizjen e mjeteve drejt Kosovës dhe anasjelltas. Për të zhbllokuar situatën ndërhyri dhe policia, por gjakrat u qetësuan pasi CEZ risolli energjinë. Po sërish dje me sa duket kjo kompani ka nisur ndëshkimin e debitorëve duke irrituar dhjetëra banorë të këtyre fshatrave, të cilët pretendojnë se shteti fillimisht u duhet të shlyejë në vlerë monetare dëmet e shkaktuara nga përmbytja e tokave të tyre për ndërtimin e hidrocentralit të Fierzës.

08

« bota

E martë 9 tetor 2012 •

Aleksandri & Aristoteli Mësuesi i urtë dhe dishepulli i bëmave

Carlos Garcia Gual

M

ë i madhi i filozofëve edukon princin e destinuar që të bëhet shumë shpejt më i madhi i pushtuesve: Aristoteli Stagirës, mësues privat i Aleksandrit të Madh të Maqedonisë.

Dy figura universale, dy protagonistë absolutë të kohës së tyre, por mbi të gjitha dy burra që kanë pasur ndikim në ngjarjet dhe kulturën e shekujve që do të vinin.

Në historinë e mendimit grek Aristoteli shkëlqen si një prej intelektëve më të lartë, i aftë të trajtonte argumente jo vetëm në fushën e filozofisë, por edhe në të gjithë degët e dijes së kohës së tij. Pikërisht për këtë arsye mendimi i tij do të kushtëzonte kulturën perëndimore, tek e cila ai përfaqëson një prej kolonave më të rëndësishme. Nga ana e tij Aleksandri, një sovran i ri dhe autoritar, do të zgjonte deri në ditët tona admirimin e shumë burrave të pushtetshëm, të cilët do të përpiqeshin të mateshin me bëmat e tij, i pari prej tyre pikërisht Jul Cezari.

Ndonëse në rolet e ndryshëm të mësuesit privat dhe të nxënësit, marrëdhënia mes të dyve, në respektin e skajshëm reciprok, ishte megjithatë e përcaktuar dhe e kushtëzuar nga dy konceptime të ndryshëm. Aristoteli, në vizionin e tij konservator, e imagjinonte rolin e mbretit në një mënyrë shumë të ndryshme nga Aleksandri, i cili preferonte më shumë që të qeveriste sipas parimeve të një sovrani oriental, duke synuar një politikë ekspansioniste që kërkonte edhe integrimin mes popujve, në respekt të kulturave dhe traditave të tyre.

Dimë vetëm një këshillë politike që Aristoteli i ka dhënë dishepullit të tij: i shkroi që t’i trajtonte grekët si familjarë të tij dhe barbarët si skllevër, duke qenë se për të parët ishte gjeneral dhe udhëheqës, për të dytët sovran absolut.

Për fat, Aleksandri nuk e zbatoi këtë këshillë dhe i trajtoi të gjithë të nënshtruarit njësoj, duke nxitur kështu bashkimin e shpejtë mes popujve.

Në oborrin e mbretit maqedon Në vitin 343 p.e.s. mbreti i Maqedonisë, Filipi II, i cili në betejën e Keronesë në 338 p.e.s. do të mundte ushtritë e aleancës së qyteteve grekë, duke u bërë padron absolut i Greqisë, ftoi Aristotelin që të merrej me edukimin e të birit, Aleksandrit, në karakterin e të cilit kishin nisur të spikasnin inteligjenca dhe një guxim që do të demonstroheshin më pas në shumë bëma të tij.

Filipi dëshironte për të birin, njëkohësisht trashëgimtarin e tij, një formim ekzemplar,

Aristoteli nuk ishte një idealist si mësuesi i tij Platoni, por një studiues realist i fakteve të historisë, shumë konservator në teorinë e tij politike, dhe ndoshta për këtë arsye nuk arriti të kuptojë deri në fund projektin e madh të Aleksandrit. Nuk ishte në fakt këshilltari politik i Mbretit, por vetëm mësuesi dhe edukuesi i një adoleshenti heroik që do të krijonte një univers me horizonte të reja

një zotërim të mirë të paideias, kultura dhe edukimi helenik, më të mirë se sa ai që ai vetë kish marrë në Maqedoninë gjysmëbarbare, dhe për këtë arsye donte për të një mësues të një kalibri të madh intelektual. Aristoteli, i lindur në 384 p.e.s. në Stagira, një qytezë në Greqinë veriore kishte pak më shumë se 40 vite mbi supe në momentin që mori detyrën.

Përpara se të vendosej në oborrin maqedon ishte vendosur në Akso, në Azinë e Vogël dhe dy vjet më vonë në Mitilenë, në ishullin Lesbo, duke lënë Athinën dhe Akademinë e mësuesit Platonit pas vdekjes së këtij të fundit në 347 p.e.s. pas një qëndrimi 20-vjeçar.

Larg nga diskutimet teorike të shkollës platonike, është e mundur që ai kishte nisur në këtë kohë, së bashku me dishepullin e tij Teofrastin, filozof dhe botanist, e më vonë pasardhës, studimet e tij në fushën e disiplinave shkencore.

Virtuti më i madh Aristoteli nuk ishte ende një filozof me famë të padiskutueshme,

megjithatë për shumë arsye ai meritonte besimin total të monarkut të fuqishëm. Në favor të tij luanin edhe marrëdhëniet personale, duke qenë se babai i filozofit, Nikomaku, kishte qenë mjeku personal i Aminta II, babai i Filipit II, arsye për të cilën të dy njiheshin ndoshta që nga fëmijëria.

Veç kësaj, Aristoteli ishte mik i tiranit të Atarneos, Ermia, një personazh shumë i rëndësishëm si informator dhe aleat i mbretit në kufijtë e perandorisë perse.

Filozofi kishte lidhur një miqësi të sinqertë me Ermian, shumë i interesuar në çështjet e

filozofisë platonike. U martua edhe me mbesën dhe bijën e adoptuar të tiranit, Pizia. Por, pak kohë pas transferimit të filozofit si mësues privat në oborrin maqedon të Pellas, Ermia u burgos dhe u akuzua për tradhti nga persët dhe, pas torturave të tmerrshme, u kryqëzua me urdhër të mbretit Artakserksi III. Vdekja e tij e tronditi thellë Aristotelin, i cili i kushtoi mikut të tij një tekst të shkëlqyer, “Për virtutin”.

Bëhet fjalë për të vetmen poemë të madhe të tij, e shkruar në kujtim të Ermias dhe aretes, virtutit të heroizmit, që e përshkruan si rrugën drejt lavdisë së pavdekshme. Ky himn për virtutin shpreh qartë bindjet morale të mësuesit të Aleksandrit.

Nuk ka të dhëna të drejtpërdrejta se si kanë qenë mësimet e Aristotelit. Filozofi nuk e përmend asnjëherë Aleksandrin në veprat e tij dhe as nuk flet për periudhën e edukimit të princit. Dimë që kishte redaktuar një vepër të shkruar për dishepullin e tij të ri, e titullur “Mbi monarkinë”, por që u humb menjëherë dhe prej saj nuk është gjetur asgjë. Për sa i përket

Aleksandrit, në disa rrëfime romantike, që e shohin si protagonist, përmendet një letër e mrekullueshme që pushtuesi i madh mendohet se i ka dërguar Aristotelit nga Lindja, për ta informuar për takimet e tij me mrekullitë e Indisë, por bëhet fjalë vetëm për një sajesë letrare të mëvonshme.

Akili, modeli Aleksandrit Në Pella, Aristoteli përgatiti për princin, me disa shënime dhe komente personale, tekstin e Iliadës. Monarku i ri e ruajti për të gjithë jetën dhe e mbajti gjithmonë me vete në të gjithë fushatat e tj ushtarake. Kur, gjatë plaçkitjes së thesarit shumë të pasur të mbretit pers Dari, gjeti një urnë shumë të çmuar, e përdori për të ruajtur atë rrotull papirusi që më vonë do të bëhej e famshmja “Iliadë e arkës”.

Akili, heroi i luftës së Trojës, mes protagonistëve absolutë të pomës homeriane, ishte gjithmonë i preferuari i Aleksandrit. Ai shpesh herë ankohej se nuk kishte për vete një poet të madh si Homeri, që të përjetësonte bëmat e tij.

Mes paraardhësve të tij më të famshëm pretendonte

të kishte, në gjenealogjinë e origjinës mitike, Herakliun (nga i ati), si dhe vetë Akilin dhe birin e tij Neoptolemin (nga e ëma). Herakliu dhe Akili, dy heronjtë me vlera që Aristoteli i përmend në himnin e tij dedikuar virtutit, ishin për pushtuesin e madh paradigmat më evidentë të lavdisë.

Sigurisht, të gjithë të rinjtë grelë edukoheshin përmes leximit dhe memorizimit të poemave homeriane, por tek Aleksandri Iliada zgjoi një entuziasëm personal të thellë, stimuluar nga mësimet e Aristotelit. Ky, megjithatë, me dijen e tij enciklopedike, diti të fusë tek dishepulli i tij edhe shijen për të gjithë poezinë greke, deri në atë pikë sa Aleksandri (që e citonte shumë shpesh Euripidin, dramaturgun grek që jetoi në shekullin V p.e.s.) respektoi shtëpinë e poetit Pindari, në momentet kur dha urdhër që të rrafshohej qyteti grek i Tebës, ku kishte jetuar poeti.

Veç kësaj, poeti i transmetoi nxënësit të tij dëshirën për të vëzhguar natyrën. Kështu, kur Aleksandri nisi fushatat e tij të pushtimeve mori me

bota • E martë 9 tetor 2012 shkatërruar nga Filipi gjatë luftës. Aristoteli qëndroi edhe për disa vite në Maqedoni, por nuk dihet nëse në këto vite pati kontakte me nxënësin e tij. Kur Aleksandri zëvendësoi në 336 p.e.s. babanë e vrarë, ai nisi aventurën e tij imperiale, ndërsa filozofi u rikthye në Athinë për të themeluar shkollën e tij filozofike.

Ndonëse mund të llogariste mbështetjen e maqedonëve, Aristoteli, që nuk gëzonte të drejta politike duke qenë se ishte i huaj, i qëndroi larg veprimtarisë publike.

Ndërsa Aleksandri, asnjëherë i ngopur me pushtimet e tij, vazhdoi deri në kufijtë e Indisë dhe më tej, në përpjekjen për të nënshtruar të gjithë botën që njihej atëherë dhe për të krijuar një perandori universale. Nuk arriti asnjëherë që të përmbushte objektivin e tij: vdiq në vitin 323 p.e.s. në Babiloni pas një sëmundjeje të shkurtër. Rasti e deshi që edhe mësuesi të ndërronte jetë pas vetëm pak muajsh në 322 p.e.s.

vete shkencëtarë dhe studiues të ndryshëm grekë dhe dimë që nga rajonet e largët të Lindjes dërgonte rregullisht bimë dhe kafshë për t’i studiuar filozofët e Liceut. Kjo shkollë, e themeluar nga Aristoteli në Athinë në 335 p.e.s. kish marrë këtë emër sepse ndodhej në afërsi të tempullit Apollo Liceo. Interesi i mbretit të ri për mjekësinë dhe gjeografinë, dhe më në përgjithësi për të gjithë disiplinat shkencore, ishte pikërisht pasojë e leksioneve të filozofit.

Shpërblimi i Filipit II Aristoteli u mor për tre vite me edukimin e Aleksandrit.

Studioi në një ambient në largësi të oborrit, në Mieza, në nëj pallat të vogël të quajtur Ninfeu larg nga Olimpia, nëna e bukur dhe ambicioze e princit, për të shmangur ndikimin e saj mbi të birin. Në vitin 340 p.e.s. Aleksandri përfundoi studimet dhe filloi ngjitjen e tij politike, kur u emërua regjent i Maqedonisë së të atit. Për shërbimet e ofruar, Aristoteli mori një shpërblim të shkëlqyer: rindërtimin e qytetit të tij të lindjes, Stagira,

Një karakter i vrullshëm Aristoteli jetoi pra me dishepullin e tij për vetëm tre vite, me siguri vendimtarë për formimin intelektual të Aleksandrit. Megjithatë, ndikimi i paideia-s në karakterin e tij nuk ishte veçanërisht i ngulitur, mbi të gjitha në projektin e Aleksandrit për të pushtuar një perandori.

Nga i ati, Filipi, Aleksandri kishte trashëguar karakterin e rrëmbyer bashkë me një guxim dhe një ambicie ekstreme.

Ashtu si heronjtë e lashtësisë, kishte për nga natyra një shpirt të prirur për teprime, që anonte nga hybris-i, domethënë një shthurje emotive që sa do të vinte e do të theksohej më shumë me kalimin e viteve.

Mësuesi i tij u përpoq që ta frenojë këtë çrregullim natyror, duke e orientuar për nga virtuti dhe shpirtmadhësia, si dhe të modelonte karakterin e tij me ideale heroikë.

Aleksandri ishte kështu i fundmi hero i madh i botës greke, historike dhe jo vtëm mitike. Por nuk mësoi me siguri nga Aristoteli prirjen për aventura, etjen për pushtime, kërkimin e një dominimi universal, që ishin në fakt tipare të natyrshëm të karakterit të tij. Filozofi, siç mund të kuptohet edhe po të lexosh “Politika”, mbeti besnik i mendimit të tij për polis-in klasik (qytetishtet i Greqisë së lashtë, në të cilin banorët merrnin pjesë aktivisht në jetën politike), për botën tradicionale të qyteteve autonomë, pa e kuptuar që Aleksandri, në marshimin e tij të gjatë aziatik, po ndërtonte një perandori me popuj dhe kultura krejt të ndryshme mes tyre. Aristoteli nuk ishte një idealist si mësuesi i tij Platoni, por një studiues realist i fakteve të historisë, shumë konservator në teorinë e tij politike, dhe ndoshta për këtë arsye nuk arriti të kuptojë deri në fund projektin e madh të Aleksandrit. Nuk ishte në fakt këshilltari politik i Mbretit, por vetëm mësuesi dhe edukuesi i një adoleshenti heroik që do të krijonte një univers me horizonte të rinj.

F

FRIKA

rika”. Është instrumenti më i vjetër i pushtetit”.

E thotë Fox Mulkder, protagonist i X-Files. Dhe nëse besoni që është vetëm një batutë televizive, provoni të shfletoni një manual të historisë: kur ka një krizë në horizont dhe shtyllat mbështetëse të një kombi apo një shteti nisin të lëkunden, frika shndërrohet në një burim që duhet mbajtur gjallë, për të mbarë gjallë vetë kolektivitetin. Por për ta bërë këtë duhet një armik.

“Frikërat më arkaike ishin të ndryshme nga tonat”, thotë Paolo Scarpi, docent i besimeve fetarë të botës klasike në Universitetin e Padovës. “Grekët e kohës së Homerit (shekulli IX-VIII para Krishtit) nuk kishin frikë nga vdekja në veçanti. Shumë më i madh ishte tmerri nga humbja e identitetit, pra të transformuarit në objekte. Për shembull ishin të tmerruar nga ideja që mund të shndërroheshin në gurë”. Që këtu ka lindur miti i vështrimit të Meduzës që ”të kthen në gur”. Dhe që këtu lind fjala kyç prapa të gjithë frikërave:identiteti.

Qytetet grekë e gjetën identitetin e tyre duke shpikur një armik për ta përshkruar gjithmonë si të keq e të shëmtuar, përtej realitetit të fakteve: “barbarët” (fjala onomatopeike e krijuar pikërisht nga grekët) apo më mirë njerëzit që flisnin një gjuhë të pakuptueshme. Dhe më barbarët mes barbarëve ishin persët.

“Barbari përshkruhej si i ndryshëm në gjithçka: jo vetëm që nuk fliste si grekët, por as nuk hante si grekët, të cilët përcaktoheshin si “bukëngrënës”. Për më tepër, persët komandoheshin nga një mbret i cili ishte i veshur me pushtet absolut. Një tiran, të cilin Platonie trajton si të gatshëm të shijojë gjakun e të nënshtruarve të tij dhe i gatshëm për çdo lloj dhune kundër qytetarëve të tij vetëm për të mbajtur i vetëm shkopin e komandës”. Që këtu, deri në shndërrimin e persëve, pushtues të territorit grek në vitin 490 para Krishtit, në kërcënimin më të madh për identitetin helenik kaloi shumë pak kohë.

“Në teatër (ku plazmohej opinioni publik) dhe në historiografi (që ishte e destinuar për lexime publikë) kundërshtimi u bë ideologjik dhe fetar: toka e njërit (Persia monoteiste dhe absolutiste) kërcënonte atë të tjetrit (Greqia e qyteteve-shtete politeistë). Praktikat rituale, legjendat dhe e gjithë ajo që ne e quajmë fe greke mori detyrën që të çimentonte dhe lartësonte identitetin kolektiv grek”. Përveç se, kur u zbeh rreziku pers, duhej të krijohej një armik i ri, këtë herë i brendshëm: ish aleatët spartanë që – sipas propagandës së arthinasve – vinin në rrezik demokracitë greke dhe që, pothuajse nga mbrëmja në mëngjes gjendeshin në krahët e të huajve.

Barbarët ishin partnerë mësimi të politikës së frikës edhe për romakët.

“Përshkruheshin si bisha që në epokën republikane”, shpjegon historiani Alesandro Barbero. “Romakët mësuan shpejt, nga grekët, që të shihnin botën si një përplasje mes qytetërimeve dhe barbarive, mes arsyes greko-romake dhe pasioneve kafshërorë të të huajve, të paparashikueshëm e të pashtruar”.

Koleksionit të akuzave romakët i shtuan edhe një të përdorur nga mbretëri, perandori dhe qeveri të ndodhura përballë migrimeve të mëdhenj: barbarët, përveç se të shëmtuar e të këqinj, ishin për definicion edhe të shumtë dhe të pandalshëm. “Zhvendosjet e nomadëve janë të përshkruara si një det që vjen me

09

Zotvrasës.

“Shumë prej sajesave e shpifjeve kundër hebrenjve e kanë burimin që 2 mijë vite më parë”, thotë Yves Chevalier, historian francez, autor i një analize të thellë të antisemitizmit në shekuj.

Në Egjiptin e greqizuar të vitit 38 pas Krishtit u rregjistrua në fakt sulmi i parë antisemit i historisë. “Në të gjithë lashtësinë hebrenjtë ishin të shpërndarë në çfarëdolloj profesioni dhe në çdo shtresë të shoqërisë, dhe kjo gjë nuk kishte gjeneruar konflikte”, shpjegon historiani. “Kishte ndjenja ksenofobe të përhapura (në një letër të shkrur nga një egjiptian anonim në shekullin I para Krishtit thuhet se në Menfi kishte njerëz, të cilëve hebrenjtë u shkarkonin të vjella), por ishte kriza e identitetit e lidhur me dekadencën e kastës së fetarëve egjiptianë, me konkurrencën mes kulteve grekoromakë dhe hierarkive të krishtera që po lindnin që transformoi armiqësinë fetare në një opozicion ideologjik të parashtruar me argumente racionalë në shkrimet e intelektualëve të parë antisemitë”.

Në zemër të qytetërimit lindor, në Aleksandrinë e Egjiptit u lëshua pra e para kartë e identitetit antisemit. Shenja dalluese: miqësi e pakët (rektorët aleksandrinë e quanin amixia “ndarje”), mungesë atdheu (pasojë e diasporës), papastërti e lidhur me refuzimin e perëndive, përtaci (një satirë e lidhur me pushimin e të shtunës). Për më tepër, mbërritën edhe përgojimet për vrasjet rituale.

“Popullsia u bë të besojë se hebrenjtë e kishin për zakon që të flijonin një grek në ritet e tyre, gjë që kishte për qëllim ta shndërronte çdo hebre në armik”, rrëfen Chevalier. Një repertor makabër që, me pak ndryshime të temës, është përdorur edhe më vonë: që nga kisha mesjetare deri tek Rusia cariste e duke përfunduar tek Gjermania naziste.

Mes viteve tetëqind dhe nëntëqind, kur identiteti i kombeve evropianë hyri në krizë (dhe ata, në 1914 në luftë) antisemitizmi u shndërrua në një instrument propagande shumë i fuqishëm, i përforcuar nga teoritë raciste. Lindën kështu shumë fakte të rremë historikë të përgatitur në tryeza, si Protokollet e Parisë së Sionit: të shkruar nga një grup antisemitësh rusë të lidhur me policinë e fshehtë të carit dhe të botuar në 1903 si një tekst i konceptuar në ambient hebraik. Ata flisnin për një pushtim të botës prej një “komploti hebraik”.

E amplifikuar nga gazetat e nga radio dhe më vonë edhe nga kinemaja dhe televizioni, demonizimi i armikut u transformua në manipulim të masës me dy konfliktet botërorë dhe me Luftën e Ftohtë, mes viteve ‘50 dhe ‘80. Receta në gjysmëshekullin e fundit mbeti e njëjta. Fillimisht nxitja e ndjenjës së pasigurisë. Më pas identifikimi i objektivit të frikërave: armiq të brendshëm (ish-skllevërit e liruar pas luftës që përfunduan në duart e Ku Klux Klan; “komploti judaist-masonik” që shtyu francezët e fundit të Tetëqindës që të besonin në tradhtinë e gjeneralit hebre Dreyfus; revolucioni punëtor që gjermanët e kishin aq frikë saqë votuan me shumicë absolute në 1932 për partinë e Hitlerit dhe milicinë e tij antikomuniste) apo të jashtëm (SHBA dhe BRSS, që përshkruheshin reciprokisht si armiq të paqes). Një kopje tragjikisht gjithnjë e më e ngjashme që në vitin 1948 u përmblodh nga shkrimtari anglez Aldous Huxley: “Pushteti mbështetet në tre kolona: frika, armiku, kombi”.

Gjithmonë duhet një armik dallgë njëra pas tjetrës: Keltët dhe Galët në epokën republikane, popujt e lindjes në atë perandorake”. Breni që poshtëron Romën duke kërcënuar “mjerë të fituarit” është një legjendë. Por ai rrëfim, me burim një fakt historik, shërbente si paralajmërim kundër një fenomeni real: ekspansini i keltëve nga Alpet deri në rrafshnaltën Padanbe. “Kjo, ndonëse rreziku i vërtetë ndaj paqes ishin në të vërtetë romakët që imponoheshin me dhunë dhe masakra”, nënvizon Barbero. “Ishin barbarët që kishin frikë nga legjionarët.

Aq sa në fund të gjithë u romakëzuan dhe u integruan në perandori. Integrimi ishte një mënyrë politike për të dëbuar frikën e të ndryshmit”. E megjithatë, retorika zyrtare vazhdoi të flasë për gjoja sakrifica njerëzore të praktikuara nga të huajt edhe atëherë kur në krye të ushtrisë dhe të shumë provincave ishin tashmë shumë ish barbarë.

Kur krishtërimi u bë fe e shtetit (shekulli IV) identiteti i pushtetit të ri u kompaktësua falë heretikëve. “Arianët, në mënyrë të veçantë, nga shekulli IV-V u përshkruan si monstra pasi doktrina e tyre u konsiderua heretike. Armiku tashmë nuk përcaktohej mbi bazë etnike, por mbi bazë fetare”, thotë Barbero. Demonizimi ishte shndërruar tashmë pjesë e një loje të hapur pushteti. Jo më kot djalli, një figurë pothuajse e panjohur në shekujt e parë të krishtërimit, debutoi pikërisht në Mesjetë. Dhe bashkë me të, edhe figura të tjera frikësuese.

“Ndërmjet epokës së Karlit të Madh (shekulli IX) dhe viteve Një Mijë, në kronika u shfaqën “barbarë të rinj” që i kundërviheshin qytetërimit kristian”, vazhdon historiani. “Emrat e tyre ishin vikingë, ungarë, saraçenë: ishin plaçkitës dhe, mbi të gjitha, paganë”. Një element propagande ky i fundit që përdorej në mënyrë shtypëse gjatë dhe pas kryqëzatave. Dhe vala e gjatë e frikërave mesjetare ka mbërritur deri tek ne.

“Përveç imazhit të demonizuar të botës islamike, edhe kështjellat dhe qytetet e rrethuar me mure i kemi pikërisht për shkak të frikërave të asaj epoke”, shpjegon Barbero. “Një mbreti i kërkohej që të fortifikonte një zonë të caktuar, duke sjellë argumente sipas dokumenteve të kohës “frikën nga paganët”. Një zgjedhje ekonomike dhe sociale afatgjatë e lindur si kundërpërgjigje ndaj frikës”.

Kryqëzatat nuk kishin në shënjestër vetëm myslimanët. E para prej tyre ndriçohej nga pishtarët e ekspeditave ndëshkuese kundër hebrenjve. “Por ishte në periudhën mes Mesjetës dhe Rilindjes, një kohë e dominuar nga pasiguria, që paranoja kolektive kërkonte dëshpërimisht shkaqe në origjinë të ngjarjeve apokaliptike si murtaja”, vijon Barbero.

Duhej një varkë shpëtimi dhe hebrenjtë dukeshin të krijuar posaçërisht. “Akuzoheshin se helmonin puset dhe rrëmbenin fëmijët, izoloheshin nga shoqëria pjesë e të cilës ishin dhe vendoseshin në geto (që më parë nuk ekzistonin), tregoheshin me gisht përmes vendosjes së shenjave dalluese (ngjyra e verdhë) dhe masakroheshin si kafshë”. Një fenomen i instrumentalizuar nga kisha me një argument të fuqishëm që u sugjerohej besimtarëve: përralla e hebrenjve si popull

»

10

« opinion

E martë 9 tetor 2012 •

Fair play edhe në politikë

G

jatë një vizite “blitzkrieg”** që bëri në Korçë ditët e fundit zoti Berisha nuk harroi t’u mbushte mendjen shqiptarëve e në mënyrë të veçantë fierakëve se posti i kryetarit të qarkut të Fierit i takon koalicionit të djathtë, sepse Partia Socialiste na paska humbur kontrollin e anëtarëve të këshillit dhe se një grup jo i vogël i këshilltarëve të tij absolutisht me vullnetin e tyre të plotë na paskan kaluar në anën e mazhorancës. Ndaj dhe Partia Socialiste të mos bllokojë Shqipërinë, se nuk e meritojmë një bllokim të tillë.

Shqiptarët tashmë e kanë të qartë se loja me këshilltarët që nuk respektojnë atë forcë politike që i ka propozuar dhe për më tepër votën e elektoratit që i ka besuar, është bërë një lojë e pështirë dhe e neveritshme. Por më e pështirë është joshja si dhe kërcënimi që u bëjnë këshilltarëve opozitarë ata që kanë pushtetin për të siguruar mazhorancën kur ajo u mungon. Rasti i Fierit është tipik. Dhe joshja bëhet për një vend pune për këshilltarin apo pjesëtarë të familjes së tij, për ndonjë favorizim tjetër, kurse “kërcënimi” për ndonjë problem të ri apo të vjetër që këshilltari ka me njësinë vendore, policinë, drejtësinë etj.

Raste analoge me këshilltarë komunalë e bashkiakë janë vënë re edhe në qarkun e Korçës dhe jo vetëm në këtë qark. Rast më i freskët është ajo që i ndodhi tani së fundi mjekut dhe kirurgut të nderuar Ahmet Hoxhallari, që për të fituar mazhorancën në Bashkinë e Korçës nga aleanca e djathtë iu kërkua të linte mandatin e këshilltarit bashkiak për të krijuar vend vakant për këshilltarin pasardhës të rekrutuar. Dhe meqë s’u

Nga Niko Faber

bind, mjekut për të cilin ka ende nevojë populli i Korçës iu mbyllën dyert e spitalit.

Për transaksione të tilla të ndyra piketohen njerëz me karakter të dobët, por edhe hallexhinj për një vend pune, strehim apo ndihmë ekonomike. Për rastin e Fierit forca politike së cilës i janë vjedhur këshilltarët duhet të bëjë me shpejtësi skanerin e çdo këshilltari të larguar se ç’hall e shtyu për të nëpërkëmbur nderin si njeri, por edhe të forcës politike që e besoi dhe të bëjë publike investigimin për të gjykuar opinionin publik shqiptar se si ka qenë “absolutisht vullneti i plotë i tyre për të kaluar me mazhorancën”, siç deklaroi në Korçë zoti Berisha.

Nga ana tjetër, forcat politike opozitare duhet të nxjerrin mësime për të ardhmen në përcaktimin e kandidaturave, ku vërehen dobësi të theksuara në përzgjedhje dhe madje të propozohen dhe ndërhyrje në legjislacion për t’i dhënë fund këtij fenomeni të neveritshëm që po ndodh me këshilltarët.

Këshilltarët e zgjedhur në komuna, bashki e qarqe janë këshilltarë të listës dhe më shumë se të zgjedhur janë të emëruar nga forca politike që i ka fituar realisht votat, ndaj ata nuk mundet dhe nuk duhet të veprojnë sipas qejfit apo hallit të tyre personal. Do të ndryshonte puna nëse ata do të zgjidheshin nominalisht, direkt nga populli.

Por për rastin e Fierit zoti Berisha nuk tha asnjë fjalë për vendimet e njëpasnjëshme të gjykatave, duke lënë të nënkuptohet se personi numër një i qeverisë, i cili e ka shumë për zemër shtetin ligjor, po jep një shembull të keq në zbatimin e vendimeve të tyre.

Në politikë, ashtu si në lojën e futbollit, politikanët e zgjuar përdorin shpesh edhe fair play-n. Kur një futbollist dëmtohet, atëherë për të ndërprerë lojën kundërshtari që e ka zotëruar topin e nxjerr me qëllim jashtë fushe për të ndërprerë lojën dhe për t’i ardhur në ndihmë lojtarit të dëmtuar. Dhe ndeshja rifillon nga skuadra tjetër duke ua rikthyer topin përsëri atyre që bënë gjestin njerëzor, edhe pse me rregullore u takonte atyre topi.

Zoti Berisha bën mirë që po shkon çdo ditë nëpër shkolla, në takime me nxënës e mësues, por nuk do të bënte keq të shkonte të shihte edhe ndonjë ndeshje për të mësuar dhe kuptuar se ashtu si në futboll edhe në politikë ka fair play. Rasti më i mirë për ta treguar këtë është ai i Fierit.

Çarjet Gjendja në shoqëri dhe në skenën politike është tepër e komplikuar, të mos them edhe konfuze, që të priten si të sigurta sqarimet dhe spastrimet e mëdha

K

jo çka po ndodh sot me PDK-në është diçka që ka ndodhur me LDK-në më parë. Jo vetëm në kuptimin e nxitimit të çarjes mes liderëve që shkakton çarjen e partisë, por edhe në burimet dhe shkaqet e çarjes.

Kuptohet që këto dy parti janë zhvilluar në kontekste të ndryshme historike, politike dhe sociale, andaj edhe ka dallime në formën si është paraqitur kriza përçarëse në menaxhimin e tyre. Por ajo që dua të prezantoj në këtë shkrim është forma esencialisht e njëjtë e manifestimit të mungesës së vazhdueshme të demokracisë së brendshme në raportin mes autoritetit kryesor dhe strukturave partiake, që më vonë solli krizën e autoritetit, luftën për pushtet dhe çarjen e partisë.

Në rastin e LDK-së asnjëherë nuk janë bërë analiza të thella pse pas vdekjes së liderit historik, Ibrahim Rugovës, partia përjetoi kolaps dhe përgjysmoi fuqinë e saj. Unë mendoj se shkaku kryesor për rënien drastike të LDK-së ka qenë hendeku që ishte krijuar në këtë parti ndërmjet Rugovës si autoritet praktikisht i pakontestueshëm brenda LDK-së dhe strukturave udhëheqëse të kësaj partie.

Pa hyrë në arsyet pse Rugova gjithnjë e më shumë largohej nga kryesia dhe Këshilli Drejtues i LDK-së, duke i kontaktuar shumë rrallë dhe duke mos i pyetur fare për vendimet e rëndësishme, të cilat i merrte me një rreth bashkëpunëtorësh të ngushtë, që nuk i zgjidhte partia, por i emëronte ai vetë, është fakt se edhe në vitet ’90, por sidomos në vitet pas çlirimit, LDK-ja funksiononte si një organizëm me dy koka: Presidencës nga njëra anë, që nuk i jepte asnjë llogari partisë, por vetëm Rugovës, ose edhe Rugova ishte bërë pothuajse peng i një grupi joformal dhe partisë, që i kishte

Nga Shkëlzen Maliqi

organet e veta qendrore dhe degët, por që vegjetonte në hijen e autoritetit të Rugovës.

Ka shpjegime që thonë se Rugova injoronte strukturat e partisë ngase ishte i vetëdijshëm se sa të paaftë dhe ngatërrestare janë ato. Madje, ia japin për të drejtë duke marrë si dëshmi performancën shkatërruese të LDK-së pas vdekjes së Rugovës. (“E ka dit me kë ka punë!) Sidoqoftë, kur Rugova nuk ishte më, u pa hendeku dhe raportet anomalike mes organeve legale të partisë dhe parashutistëve që Rugova i kishte mbledhur rreth vetës në Presidencë, por që pa të nuk e kishin më fuqinë imponuese në parti, ndonëse patën ndikime turbulluese. LDK-ja, si strukturë që nuk ka pas demokraci të brendshme pas kuvendit të parë në dukje demokratik për nga procedurat, përfundoi turpshëm me rrahje masive dhe çarje në dy parti.

Në PDK, edhe pse deri vonë Partia është perceptuar si strukturë stabël, ka ndodhur në vitet e fundit i njëjti proces i tëhuajsimit të liderit Hashim Thaçi nga strukturat partiake.

Edhe pse gjithnjë mbetej kryetar i partisë, nuk ka qenë më partia qendër e pushtetit të tij, por ngjashëm si Rugova mblodhi rreth vetës një grup bashkëpunëtorësh, që nuk delegoheshin nga organet e partisë, por i rekrutonte vetë Thaçi nga prurjet në parti, që në shumicën e rasteve anëtarësoheshin në PDK sipas shijes së tij, dhe jo pa rezistencë nga kryesia e PDK-së. Pasi u zgjodh kryeministër, distanca mes Thaçit dhe kryesisë së partisë thellohet gradualisht, sepse në qeveri gjithnjë e më shumë poste merrnin prurjet, në dëm të meritokracisë partiake, ose kundër interesave dhe shijes së liderëve historikë të PDK-së.

Në krahasim me Ibrahim Rugovën autoriteti i Hashim Thaçit ndaj strukturave të partisë ka qenë shumë më i vogël

dhe më i kushtëzuar, sepse Thaçi, edhe pse akuzohej si autokrat, në të vërtetë në shumicën e rasteve nuk ka arritur që të imponojë idetë ose të preferuarit e vet, pasi në kryesinë e PDK-së e kishte një opozitë të fortë jo vetëm të Fatmir Limajt dhe Jakup Krasniqit, por edhe të individëve dhe grupeve tjera që favorizonin promovimin e meritokracisë, ose të linjave të interesave speciale politike dhe ekonomike që siguron pushteti me bordet dhe agjencitë e ndryshme.

Reagimi ekstrem i Jakup Krasniqit, që publikisht, në seancën e fundit të Kuvendit të Kosovës, që vetë e kryeson, denoncoi rëndë partinë e vetë dhe kryeministrin Hashim Thaçi për autokraci, mosrespektim të e demokracisë së brendshme, vjedhjen e votave, dështimet në privatizimin, korrupsionin etj., është një ngjarje paprecedentë dhe, edhe pse i takon një zhanri të retorikës emocionale dhe inflatore në luftimin e krimit dhe korrupsionit, mund të ketë pasoja të mëdha. Këto akuza të rënda, që madje delegjitimonin edhe vetë Kuvendin (Jakup Krasniqi përbuzej si delirant që “e pret degën në të cilën është ulur), mund të kenë pasoja të mëdha për PDK-në, por edhe fuqizimin e fushatës ligjore kundër korrupsionit dhe krimit në instancat e larta të pushtetit.

Pas dorëzimit të Enver Sekiraçës pritjet janë që do të hapën edhe dosjet të tjera të krimeve të rënda të së kaluarës, që do të legjitimojnë spastrimin e madh të skenës nga mujsharët që kanë bërë krime. Vetëm se gjendja në shoqëri dhe në skenën politike është tepër e komplikuar, të mos them edhe konfuze që të priten si të sigurta sqarimet dhe spastrimet e mëdha.

Madje, nuk është e sigurt, pas gjithë zhurmës, që PDK-ja do të dobësohet dhe çahet si LDK-ja.

opinion • E martë 9 tetor 2012

»

11

Shqiptarët nga e kaluara në të tashmen dhe drejt së ardhmes

K

rahas harmonisë dhe bashkëjetesës fetare shqiptarët u shquan edhe për tolerancën etnike.

Fakt i mirënjohur është mbrojtja e kishave dhe manastireve ortodokse serbe të sunduara prej osmanëve nga shqiptarët myslimanë. Në trevat lindore shqiptarët ndodheshin nën trysninë e kishës skizmatike sllave dhe xhamisë myslimane turke. Ajo e priftërinjve sllav ishte shumë më e madhe se ajo e hoxhallarëve. Më 20 gusht 1670 arkipeshkvi i Shkupit, Andrea Bogdani, i ankohet kongregacionit për këtë. Shqiptarët katolikë e ortodoksë parapëlqenin islamin nga mënjanimi i rrezikut të sllavizmit të përthithjes etnike. Dhe i mirënjohuri francez Alen Dyselje nxjerr përfundimin: “Desllavizimi i Kosovës është një problem i rremë”.

Pas shekullit XVI kontribut në afrimin e feve në Shqipëri luajti edhe bektashizmi, që predikonte një jetë të thjeshtë, vëllazërim universal, urtësi, durim, tolerancë, pastërti morale, dashuri për atdheun dhe kombin, për njeriun, diturinë, natyrë demokratike, tipare iluministe, karakter human. Bektashinjtë kanë organizuar, udhëhequr me shqiptarizëm lëvizje politike e shoqërore me karakter kombëtar, për mbrojtjen e identitetit etnik, gjuhësor, kulturor, shqiptar. Për këtë Roberto Moraca de la Roka nënvizon se edhe “ndërmjet bektashinjve mund të gjesh patriotët më të mëdhenj shqiptarë në epokën e luftërave për pavarësi”. Shkëlzen Raca në librin e tij “Marrëdhëniet shqiptarogreke” shprehet se gjatë mesjetës së mesme s’ka pasur luftëra fetare në Shqipëri. Feja nuk helmoi, as neutralizoi ndërgjegjen etnike të kombit Shqiptar.

Një vëzhgues perëndimor anonim pohonte se më 1308 shqiptarët mesjetar nuk kishin bindje fanatike për asnjë rit. Nuk ishin pro satelit fanatik të asnjë kishe, se nuk ishin as thjesht katolikë, as thjesht skizmatik (ortodoks); ata kishin vetëdijen e ruajtjen e traditës së lashtë nga Shqipëria si një gjë të pashembullt evropiane. Hahni flet për aftësitë e jashtëzakonshme për të mos u asimiluar.

Aristoteli në veprën “Politika” u kushton vëmendje të veçantë kushtetutave të qyteteve dhe shteteve ilire. Historiani romak Justini për Ilirinë shprehet se këto qytete dhe shtete kishin “ligjet, kuvendet, magjistratat e përvitshme dhe formën e tyre të qeverisjes” (si një lloj parlamenti veçues).

Shumë pikëpamje juridike dhe konstitucionale njoftohen me institute te kushtetuta nga rendi patriarkal fisnor në feudalizëm pa skllavopronari. Mbi 54 kryengritje të mëdha, përfshirë edhe të pavarësisë së Greqisë, janë vaditur me gjak shqiptari. Lamartini shprehet se Greqinë e kanë çliruar shqiptarët, Zhavellët dhe Boçarët kanë qenë shqiptarë shqipfolës dhe me trimëri shqiptare kanë luftuar. Dardanët ilirë patën krijuar një kulturë pararomake dhe ajo vazhdoi të zhvillohej në ndikim romak e bizantin.

Më 28 qershor të 1389 Milosh Kopiliqi, dhëndri i Llapar Hrebljanviçit (1371-1389), me origjinë shqiptare, drejtoi betejën midis koalicionit të krishterë serbëve, shqiptarëve, boshnjakëve, bullgareve, hungarezëve kundër atij mysliman të udhëhequr nga Sulltan Murati I. Tek ilirët e shqiptarët feja, ekspansioni ekonomik apo ai territorial nuk ndikonin në luftë. Të parët tanë nuk kanë luftuar, sunduar a vrarë në emër të Zotit. Nuk kanë vrarë armikun në ikje apo të kenë bërë shkatërrim pas betejës a luftës, por prodhojnë, ushqejnë, kontribuojnë në ekspansionin e paqes, harmonisë, lumturisë, begatisë, mirëqenies, mirësisë mes vetes dhe të tjerëve, qofshin shqiptarë apo të huaj.

Shqiptarët më 1614, 1616, 1620 së bashku me fqinj malazezë, serbë, boshnjakë organizuan kuvendet ndërballkanike, por nuk arritën në ndonjë luftë të suksesshme. Më 1689 në malësinë e Kelmendit kryengritja e udhëhequr nga kryepeshkopi Pjetër Bogdani në bashkëpunim me Austrinë korri sukses kundër turqve.

Koncepti i mikpritjes si detyrë e shenjtë dhe zgjuarsia Nderi, mikpritja shqiptare dhe falja fisnike janë pjesë e bazës së mendimit etnik shqiptar. Shqiptarët janë njerëz zemërgjerë.

Ata kanë një hapje që buron nga nevoja për të ndarë - e pashpjegueshme dhe e pakonceptueshme nga të huajt, sado fisnikë që të jenë ose të mbahen, virtyti më i shenjtë i të jetuarit në këtë botë. Vdesin, pra, shkojnë në jetën e përtejme me ndërgjegje, me mbikoshiencë e subkoshiencë, duke mbrojtur një të panjohur mik në shtëpinë e tyre. E vështirë për t’u konceptuar se si një familje mund t’i bëjë si nevoja parësore nevo-

Nga Astrit MEMIA

jat e një të panjohuri që kërkon ndarjen e së mirës me ta.

Këta njerëz të hapur janë tepër të mirë për të qenë të vërtetë.

Shqiptarët nuk marrin robër e skllevër ata që i mposhtin, por duan vetëm të jetojnë në territorin e tyre. Pra, ata njerëz që ndajnë me të tjerët të mirën dhe nuk e vrasin armikun është virtyt shqiptarë.

Shqiptarët e kanë qeverisur veten dhe në rastet kur dominoheshin nga të tjerët. Në Shqipëri ka shumë kanune dhe shumë fise. Dallimet vareshin edhe nga relievi gjeografik. Besa në kuvend i shërbente bashkimit. Krerët e bajraqeve dhe pleqtë nëpërmjet besës për të mirën e njerëzisë krijonin aleancën e bajraqeve të bashkuar. Kur një bajrak kërkon ndihmë në raste fatkeqësish dhe rreziqe, “bajraqet e bashkuara janë të detyruar ta ndihmojnë”. Kanuni ishte i ndarë nga kisha dhe asnjë fenuk mund të ndikonte në qeverisje. Kanuni, si kod moral dhe civil, përfaqëson vullnetin e një grupi njerëzish që në kuvend të burrave ndryshojnë ligjet në shërbim të administrimit të jetës së tyre mbështetur në barazi, përgjegjësi llogaridhënie, jashtë ndikimeve fetare.

Koncepti i nderit dhe respekti janë ruajtur prej mijëra vjetësh nga shqiptarët etnik. Dhe nuk duhet vlerësuar si e tejkaluar struktura qeverisëse e vendosur nga kanuni.

Mis Edit Durham (1864-1943) paraqet rastet e zemërgjerësisë mikpritjes së malësorëve të Shqipërisë së Veriut. Ajo shprehet: “Më gëzoi shumë kjo gjë, që edhe në qoshet më të humbura të botës ka kaq shumë dashamirësi njerëzore.” Buka e ngrënë jo vetëm prej mikut, por edhe prej armikut në shtëpinë e shqiptarit ka rëndësi të madhe dhe nderim.

Në historinë tonë oda e burrave ka qenë log i kuvendit të burrave, ku pajtoheshin gjaqet nga njerëz me autoritet e të mençur, mblidheshin burrat e dheut, të përkushtuar ndaj idealit kombëtar, ndaj lirisë dhe pavarësisë.

Një karakteristike e qenësishme e modelimit psiko-kulturor të shqiptarëve është se ata janë të rëndomtë në situata të zakonshme dhe të mbizakontë në situata të jashtëzakonshme (kanë shpirt konkurrues dhe humanizëm).

Shqiptarët kanë intuitë të zhvilluar, kanë zgjuarsi natyrore, që i ndihmon për të kapërcyer situata të ndërlikuara në jetën e përditshme. “Zgjuarsia, - ka shkruar Franc Baron Nopça, - e bën shqiptarin t’ia arrijë qëllimit në një kohë të shkurtër dhe shumë herë pa mundim. Lista e gjatë e 36-43 kryeministrave, vezirëve të mëdhenj, e 100 agallarëve të jeniçerëve, e vezirëve trashëgimtarë, e burrave të shtetit dhe e sundimtarëve si Ali Pashë Tepelena dhe familja e Kedivëve të fundit, fakti i një pape (Klementi XI) dëshmojnë qartë për inteligjencën e këtij populli numerikisht të vogël, por që nuk është ndalur kurrë në rrugën e zhvillimit të tij mendor. (Republika e Venedikut vërtetoi antique statukua për t’u hedhur ndër themelet e statuteve të reja, ku ka gjithfarë dënimesh përveç atij me vdekje, jo (si sot Evropa), fakt tjetër ky që tregon intelektin e lartë, vullnetin e mirë, virtytin e lartë të popullsisë tonë. Këto ligje të ardhura deri më sot përmes gojës kanë gjurmë autoktonie.

Virtyti është e vetmja fisnikëri - la virty e la seul nobles.

Shqiptarët janë njerëzit më miqësorë, paqedashës, paçebërës dhe më mirënjohës në botë, prandaj janë sjellë si qytetarët më të mirë të Evropës. Mirënjohja është virtyt i madh, është cilësi, ndryshe nga mosmirënjohja, që Shekspiri i madh e quante atë kryevesin e veseve.

Në të gjitha epokat njerëzore shqiptari në një mënyrë apo në një tjetër ka qenë në portalet e zhvillimeve historikoshpirtërore dhe ato të vlerave që aspironte dhe i bënte produkt të njerëzimit koha dhe rendet sociale.

Raporti i shqiptarëve me Perëndimin, ai që sot zotërohet nga vendet më të qytetëruara dhe më të zhvilluara të Bashkimit Europian, ka qenë i hershëm, thuajse biblik dhe bashkëpunues, kanë themeluar parime fondamentale, kanë prodhuar rregulla qytetëruese dhe koncepte themeltare të së drejtës, me të cilën ka vrapuar njerëzimi gjithë jetën e vet.

Në Ballkanin Perëndimorë shqiptarët janë faktor paqeje, stabiliteti, faktor konstruktiv e demokratizues, faktor vlerash qytetërimi e respektues ndaj fqinjëve dhe minoriteteve pa dallim race, gjuhe, moshe, feje, kulture dhe ideje.

Shqiptarët respektojnë të tjerët dhe të drejtat e minoriteteve, duke i shërbyer mirëkuptimit, tolerancës, proceseve demokratike në rajonin tonë. Faktori shqiptar në rajonin tonë është në rritje dhe në konsolidim. Shqiptarët në Shqipëri, Kosovë, Maqedoni, Malin e Zi dhe kudo kanë luftuar për demokratizimin e rajonit.

Populli që vjen nga kohët mitike, jo vetëm të Gadishullit Ballkanik, por të gjithë kontinentit, vijon të jetë i nevojshëm dhe i rëndësishëm për kontinentin plak, i cili në kohët e tij më të vështira ia ka shtrirë dorën atij, i ka kërkuar prijës dhe luftëtarë, i ka kërkuar mendje dhe njerëz të zgjuar për t’i shërbyer atij, ekzistencës së tij dhe mbijetesës së qytetërimit të tij.

Dhe kjo ka arsyen e vet fondamentale, sepse: - Para 100 shekujsh banorët e parë pritnin e përcillnin si miq e vëllezër kalimtarët, që do t’u riktheheshin këtyre trojeve, ndërsa pellazgo-iliro-dardanët pritnin vitin 2010 që të lëviznin të lirë në ish-territoret e tyre. Evropa u rikthye te vetvetja. Ilirët janë sot, të lirë, si dikur moti, ashtu siç i deshi Zoti.

- Ndër Kombet hyjnore, që kanë marrë përsipër për të shpërndarë paqe e mirësi, që nga koha Evës dhe Adamit kanë qenë “ekspansionistët” e qytetërimit, mirësisë, paqes, lirisë, stabilitetit e prosperitetit, dashurisë, jashtë çdo ekspansioni materialo-ekonomik është kombi shqiptar.

Shqiptarët janë elementi bazë për stabilitetin e rajonit. Elementi që përshpejton proceset integruese euroatlantike të Evropës Juglindore. Faktori shqiptar është baza kryesore që do të sigurojë stabilitet në luftën kundër fenomeneve të terrorizmit, krimi i organizuar, pastrimi i parave dhe ndaj çdo lloj trafiku në rajon. Faktori shqiptar tregon vullnet për bashkëjetesë multietnike, multifetare, pluraliste.

Ai respekton liritë dhe të drejtat e njeriut për pakicat dhe të gjithë minoriteteve. Të gjithë shqiptarët, në fund të fundit, kanë disa karakteristika. Ata duan vendin e tyre, ata duan njëritjetrin, ata duan dhe respektojnë popujt që jetojnë në Evropën Juglindore. Ata duan dhe respektojnë kombet e tjera. Shqiptarët janë një popull me një traditë shumë të lashtë vertikale. Një popull me vullnet për të bashkëjetuar me popujt e tjerë. Ne nuk njohim urrejtje racore, fetare apo etnike. Shqiptarët janë një faktor themelor për stabilitetin dhe qëndrueshmërinë e rajonit.

Integrimi dhe jo dizintegrimi, angazhimi dhe jo izolimi, hapja dhe jo mbyllja, bashkëjetesa dhe jo kundërshtimi, bashkëpunimi dhe jo përjashtimi, sendërtimi dhe jo egoizmi, modernizimi dhe jo primitivizmi, kooperimi, partneriteti reciprok, civilizimi perëndimor, politika reale dhe jo intriga, miqësia dhe jo armiqëria, afrimi dhe jo largimi, qytetaria mbi reminishencat e paragjykimeve të së kaluarës do të kapërcejë barrierat historike të psikologjisë dhe mentaliteteve ballkanase.

Vizat, liria e iliro-shqiptarëve, ashtu siç ndodhi Big Bengu, mbi 14 miliardë vjet, i krijimit të jetës, ky është Big Bengu i shqiptarëve në Ballkanin Perëndimor. Gadishullit të vjetër i kthehet normaliteti. Qysh prej miliona vjetësh që shkëlqen dielli mbi tokë e qindra shekujsh që lindi jeta mbi tokë, në Ballkanin ilirik, në pjesën kryesore pellazge, zanat e shtojzovallet, ADN-ja dhe psikika ilire, u trashëgua në këngë, rrëfime, doke e zakone të kombit të hyjnishëm, që si i dërguari i Zotit shpërndau “ekspansionin” e paqes, lirisë, të virtytit dhe fisnikërisë, të cilën sot e bëjnë prezent popujt e qytetëruar të Perëndimit e më gjerë.

Nga kjo ngjarje dhe kjo arritje shteti shqiptar, dhe shqiptarët kudo ato ndodhen, ndihen të vlerësuar, të respektuar dhe pjesë e qytetërimit të sotëm “agresiv” perëndimor, por i tillë ndihet vetë Perëndimi. Shqiptarët që nga qytetërimi i tyre i hershëm u kanë dhënë atyre ç’kanë pasur dhe ç’kanë kërkuar. Ky është një akt ndershmërie dhe krenarie, të cilin e meritojmë të gjithë.

Shqiptarët më 1908 i prin udhës së dijes përmes udhës së shkronjave në Kongresin e Manastirit. Aty mendjet më të ndritura të kombit, iluministët dhe rilindësit tanë, vendosën alfabetin e lashtë të komunikimit të shqiptarëve, (Buzukut, Budit, Bardhit e Bogdanit). Pas shembjes së Murit të Berlinit demokracia solli Udhën e Kombit, afroi Tiranën me Prishtinën. Sot liria udha e dijes e elitës dhe superelitës, së qytetërimit kombëtar qarkon ndër shqiptarë, duke pritur dhe pjesën e margjinalizuar të Evropës, dardanët të integrohen në Evropën e qytetëruar.

Shqiptarët janë kontribues në historinë e vjetër e të re të kontinentit tonë (që nga pellazgët, iliro-dardanët, arbëreshët, shqiptarët e sotëm). Integrimi etnokulturor, artistik, arsimor, ekonomik, sportive, ideor, demokratik, shpirtëror, psikologjik, gjuhësor, politik, bashkëjetesa e tri besimeve, unikale dhe model te shqiptarët, toleranca dhe durimi, do të rrëzojnë perden e hekurt të regjimeve diktatoriale, trarët e ndarjes, barrierat historike, të çfarëdo lloji qofshin ato në Ballkanin Perëndimorë.

Si përfundim, çështja shqiptare dhe integrimi i shqiptarëve është një proces i afërt, por i pakthyeshëm, që do të realizohet me paqe dhe në paqe, kurrë me luftë. O Zot, shpëtona nga ata që qeshin dhe argëtohen me luftën dhe qajnë nga paqja!

Mendimet e shprehura në faqet e opinioneve nuk shprehin domosdoshmërisht politikën redaksionale të gazetës

12

« gossip

Pink hedh në treg albumin “E vërteta mbi dashurinë” Këngëtarja Pink është rikthyer në tregun muzikor me albumin e saj “The truth about Love” - “E vërteta për dashurinë”.

Ky album është ndër më të shiturit në Shtetet e Bashkuara dhe këngët e tij janë në krye të klasifikimeve muzikore, transmeton VoA. “E vërteta e dashurisë” është albumi i parë i regjistruar nga këngëtarja Pink që nga viti 2008. Ajo thotë se këngët e këtij albumit tregojnë se ajo është ende vajza rrebele që ka qenë gjithmonë, por pranon se në këtë album po iu tregon adhuruesve të saj dhe ndjeshmërinë e saj. Pink thotë se në zbutjen e saj ka ndikuar pajtimi me bashkëshortin e saj dhe lindja e vajzës së tyre një vit pas ribashkimit. Në albumin “E vërteta mbi dashurinë’ marin pjesë shumë këngëtarë mes tyre reperi nga Detroitit Eminem, këngëtarja britanike Lily Allen si dhe emra të tjerë.

Pink ka bashkëpunuar në tekstet e të 13 këngëve të albumit të saj, mes tyre edhe kënga “Më jep puthjen e fundit”.

Albumi i fundit i Pink është shitur në më shumë se 280 mijë kopje vetëm javën e parë të daljes në treg, çka e rendit atë si albumin e katër të shitur më shumë për vitin 2012.

Gjithashtu albumi i saj renditet i pari sipas renditjes Billboard. Turneu i parë i Pink me këngët e albumit të saj të ri do të nisë në muajin shkurt. Ai nis në Shtetet e Bashkuara për të vazhduar me 27 vende europiane dhe 12 koncerte në Australi. Ajo thotë se në këtë turne ajo do të prezantojë nëpër koncerte edhe vajzën e saj të vogël.

Kim Kardashian duke thurur plane për martesë me Kanye West Edhe pse ajo ende nuk është divorcuar nga burri i saj i dytë, basketbollisti Kris Humphries, është duke menduar për ëndrrën e saj të madhe, martesën me Kanye. Kim e cila është lidhur me rreperin Kanye, ka treguar se për gjashtë muaj dita e saj e madhe do të jetë një çështje intime. Kësaj radhe do të jetë një gjë shumë ndryshe se sa nga ceremonia ekstravagante e martesës me Kris. “Ëndra ime ka qënë gjithmonë një ceremoni e madhe dhe unë të isha në qëndër të vëmëndjes, por kësaj here unë do ta bëj ceremoninë në një ishull ku të ftuar do jenë vetëm miqtë e mi të ngushtë dhe familja ime”, ka zbuluar kështu Kim disa detaje nga planet e saja për martesën me rreperin Kanye.

Çfarë ka në të vërtetë mes Leona Lewis dhe Liam Payne? Është diskutuar shumë se ekziston diçka e veçantë mes Leona dhe Liam Payne.

Por këtë herë këngëtarja ka rrëfyer ndjenjat e sinqerta, ajo ka treguar se Liam është një djalë i ëmbël dhe se është një fanse e muzikës së tij. Me sa duket dashuria e tyre është platonike, teksa Leona rrëfen për Daily Mirror se ata janë vetëm shokë. Leona 27 vjeç është e vetëdijshme se Liam 19 vjeç ka shprehur simpati të fortë ndaj saj duke e quajtur seksi, por që mes tyre nuk ka pasur ndonjë takim romantik. Edhe pse Leona nuk ka pasur shumë fat në dashuri, ende shpreson se do të gjejë mashkullin ideal me të cilin mund të martohet. “Nuk më intereson shumë aparenca, tek një mashkull më tërheq më shumë inteligjenca dhe personaliteti”, ka bërë të ditur Leona.

E martë 9 tetor 2012 •

Shumë kohë para kompjuterit?

S

i të mos mjaftonin kompjuterët, tani syve u është shtuar edhe një armik tjetër “smartphone”-t dhe ‘iPad’-t që na detyrojnë të qëndrojmë shumë kohë përpara tyre. Në fakt, kur përdorim shumë kompjuterin shikimi është i pari që vihet në rrezik. Mjafton të mendosh që vetëm me dy orë në ditë para monitorit mund të shtohen seriozisht problemet e shikimit dhe gjysma e orëve që kalohen para kompjuterit për punë ose në shtëpi mund ta kalojnë orarin zyrtar të 8-s.

Ajo që e përkeqëson edhe më shumë situatën është përdorimi masiv i “smartphone”ve për të kontrolluar “e-mail”-n, për të dërguar mesazhe dhe foto. Shpesh ekranet janë të vegjël dhe jo gjithmonë të pastruar.

Për këtë arsye “American Academy of Optometry” ka hartuar një lloj udhëzuesi për të shpëtuar sytë e njerëzve (por edhe shpinën) nga “stili i konsumit” të kompjuterit dhe gabimet e ndryshme.

1) Sipas “American Academy of Optometry”, gjëja e parë që duhet bërë është mbajtja pastër e ekranit të kompjuterit për të shmangur lodhjen e syve dhe nëse

përdorni “smartphone”, përpiquni të mos e ekspozoni në dritën e diellit.

2) Zgjidhni sfonde me ngjyrë gri, jo të hapur ose të bardhë, sepse sytë do të lodhen më pak.

3) Mbani distancën e duhur mes vetes dhe monitorit të kompjuterit. Sipas “American Academy of Optometry” kjo largësi është e barabartë me gjatësinë e krahut tuaj të shtrirë.

4) Pozicionojeni ekranin pak cm mbi lartësinë e syve dhe në mënyrë që të mos e reflektojë dritën.

5) Rregulloni ndriçimin e monitorit në bazë të orarit që përdorni kompjuterin.

6) “Kujdesuni për sytë”: kështu shkruajnë ekspertët amerikanë. Në fakt duke mos ia ndarë sytë ekranit të kompjuterit, shpesh e harrojmë këtë rregull të thjeshtë, që është shumë i rëndësishëm për të mos dëmtuar sytë.

7) Mos harroni rregullin e “20-20-20”: në Amerikë nënkupton që çdo njëzet minuta punë para kompjuterit, të bëni një pushim prej 20 sekondash, duke e llogaritur me një shëtitje prej 20 hapash, ose 6 metra. Nëse nuk dëshironi që të jeni kaq të përpiktë, atëherë janë të mjaftueshme,

pushimet disaminutëshe çdo gjysmë ore punë, gjë që i lejon sytë të pushojnë.

8) Përdorni syze mbrojtëse. Sipas specialistëve amerikanë duhet të blini medoemos një palë syze, që t’i përdorni veçanërisht kur punoni para kompjuterit. Syzet qartësojnë shikimin dhe çlodhin sytë.

9) Bëni kujdes edhe me përdorimin e “smartphone”-ve. Distanca e duhur mes celularëve dhe syve duhet të jetë sa ajo e krahut të shtrirë, me dorën që mbani telefonin dhe pak më poshtë nivelit të shpatullave. Zakonisht edhe shpatullat i mbajnë në pozicionin e gabuar, si kur shkruajmë në kompjuter, ashtu edhe kur mbajmë në dorë celularin.

10) Nëse jeni mbështetur mbi një tavolinë, është mirë që të mbani tastierën në një gjatësi të atillë që shpatullat të mos kontraktohen, por të jenë të lira. Mund ta ndihmoni veten duke qëndruar drejt në karrige.

Këshilla e fundit (që është më tepër një udhëzim dhe vjen nga rregullat e kodit rrugor) është për të gjithë ata që nuk dinë t’i rezistojnë tundimit për të dërguar mesazhe ose fotografi kur udhëtojnë me makinë. Është absolutisht e gabuar të bëni diçka të tillë kur kaloni rrugën dhe kur jeni në timon.

Kidman: "Kalova një depresion të fortë pas ndarjes nga Tom Cruise" Nicole Kidman ka kaluar nje periudhe depresioni pasi ka lene Tom Cruise. Ata te dy u martuan ne vitin 1990 dhe vendosen te ndahen ne 2001-in. Nicole Kidman rrefeu se problemi ishte se u martua shume e re dhe u nxitua. Kur ishte martuar me Cruise ajo ishte vetem 23 vjec. Por perseri ajo nuk eshte penduar per ate cfare ka bere dhe tha: "Nese do te kthehesha prapa ne kohe do te kisha vepruar njesoj sepse kam dy femijet e mi te mrekullueshem Bella dhe Connor dhe mund te them se kam jetuar nje martese te lumtur.

Kur u divorcuam fillova nje lufte te forte per te kaluar depresionin. Por kjo pervoje me beri me te forte dhe me te pjekur". Per fat te mire dhe marredhenia me kengetarin Keith Urban po i shkon shume mire.

gossip • E martë 9 tetor 2012

Mila Kunis

Scherzinger

vuante nga bulimia

Një prej këngëtareve më tërheqëse në botë, Nicole Scherzinger nuk ka pasur gjithmonë një besim të patundur në pamjen e saj.

34-vjeçarja zbuloi se gjatë kohës së saj në grupin “Pussycat Dolls” vuante nga bulimia. Duke folur në një intervistë televizive, Nicole pranoi se kishte përjetuar një periudhë vërtetë të vështirë. ”E urreja veten gjatë asaj kohe. Nuk më pëlqente asgjë që bëja dhe isha shumë e sikletosur.

Jam ndierë shumë e vetmuar. Ndonëse isha pjesë e një grupi, ansjëherë nuk jam ndierë më e vetmuar në jetën time”, deklaroi këngëtarja. Bulimia, një çrregullim ushqimor, shkaktohet nga një gjendje mendore që bën një njeri të provokojë vjellje apo të marrë mjekime që shkaktojnë diarre, nga frika e shëndoshjes. ”Përfitoja nga momentet kur isha vetëm, për të nxjerrë ushqimin.

Megjithatë, besoj se të gjitha vajzat e dinin problemin tim”, pranoi Scherzinger.

»

13

është cilësuar femra më seksi nga Esquire Paltrow e shqetësuar rreth moshës

A

Kur Gwyneth Paltrow mbushi të 40-tat një muaj më parë, ishte e shqetësuar për moshën, por tani ajo ndihet elumtur dhe e kënaqur.

Aktorja e festoi ditëlindjen me familjen në Portofino në Itali, por tani ka rrëfyer se ka një qëndrim pozitiv rreth të qënit 40. “Isha shumë e shqetësuar kur mbusha 40, dhe nuk më vinte mirë kur mendoja se sa shpejt ikin vitet, por tani u mësova me këtë ide dhe jam e kënaqur për këtë stad të ri në jetën time. Më bën të ndihem më e matur dhe reflektive çdo ditë.

ktorja 29-vjeçare është quajtur femra më seksi nga revista Esquire. Kunis këtë vit zuri vëndin e Rihanas e cila u vlerësua femra më seksi një vit më parë. Gjithashtu ajo ka dhënë dhe një intervistë për Magazine duke folur për humorin emigrimin dhe politikën. Ajo thotë se është një person që nuk bën shumë humor por që di ta pranojë kur të tjerët bëjnë shaka me të. Përsa i përket emigrimit ajo nuk është e kënaqur kur mediat i kushtojnë shumë rëndësi këtij detaji. Familja e Kunis ka erdhur nga Rusia në Amerikë kur Kunis ishte vetëm 8 vjeçe. Por kjo nuk e ka penguar aktoren për të bërë famë. Ajo u bë e njohur me rolin e saj në “That ’70s Show”, ‘Forgetting Sarah Marshall” dhe ‘Friends ëith Benefits”. Ajo është nominuar dhe për çmimet globi i artë.

Përsa i përket jetës private, Mila Kunis është lidhur me Ashton Kutcher të cilët shkëlqyen sëbashku në “That ’70s Show”.

Vidhet shtëpia e Julianne Moore

Rihanna më e pëlqyera në facebook Rihanna kryeson rrjetin social facebook, me rreth 60 milion miq dhe 61,617,468 pëlqime, kurse Eminem renditej i dyti me 61,269,210 pëlqime. Shakira renditej në vendin e tretë me 54.8 milion ndjekës dhe Lady Gaga, në vendin e katërt me 53.2 milion dhe në vendin e pestë renditej legjendari i muzikës pop, Michael Jackson me 51.9 milionë fansa.

Aktores Juliane Moore i janë vjedhur bizhuteri, vlera e të cilave arrin shifrën e 98 mijë eurove. Sendet me vlerë i janë vjedhur në shtëpinë që britanikja zotëron në Ëest Village të Nju Jorkut. Vjedhja është kryer duke përfituar nga punimet që po bëhen në shtëpinë e Moore, ku shumë punëtorë hyjnë e dalin lirshëm. Shumë nga bizhuteritë janë marka luksoze. Juliane Moore dhe bashkëshorti i saj, të cilët denoncuan vjedhjen ditën e hënë, nuk gjendeshin në shtëpi kur ka ndodhur ngjarja.

14

«

LEGALIZIMET E martë 9 tetor 2012 •

DREJTORI I ALUIZNIT BËN THIRRJE PËR TË SHLYER NË AFAT DETYRIMET PËR LEGALIZIMIN

2000 emrat në zonat informale që marrin tapitë Ardian Kollozi: Objektivi ynë të përmbyllim procesin brenda vitit 2013

T

apitë për ndërtimet informale në vend do të shpërndahen edhe për 2000 persona të tjerë. Burimet zyrtare të Agjencisë së Legalizimeve kanë bërë publike dje listën emërore të personave që përfitojnë tapitë për të gjithë qarqet e vendit. Në njoftimin për shtyp të e ALUIZNI-t, drejtori i përgjithshëm, Ardian Kollozi, thekson se “ duke shprehur dhe një herë bindjen dhe vendosmërinë se administrata e ALUIZNI-t, e shtrirë tashmë, pas krijimit të drejtorive të reja, në mënyrë propocionale në gjithë Shqipërinë, është e aftë të DREJTORIA BERAT ROBERT MYRTO MALI LLAZAR SOLLI MIHALI BARDHYL QANI XHELO PETRIT HYSNI XHAFA RAMAZAN VELI SULA NEKI HYSEN POLOVINA XHEVDET FASLLI FROTO PELIVAN BAJRAM HOXHA SHKELQIM PELIVAN FETAHU FERDI SPIRO HOTOVA ASTRIT MUHAREM RUSI SOKOL RUSHIT ASLLANAJ VLADIMIR MEHMET XHAFAJ BATJAR ARSHIN BEQARI VASIL JONUS MICI GRAMOZ MYRTEZA ALIAJ ZARIF SHABAN AGALLIU LAVER BEXHET MYRTELI EMINE DALIP MILE ARTAN MILE GEZIM SHABAN POLOVINA LORENC LUTFI DOKO KOSTA MYFTAR DOKO HEKURAN JAKUP ÇELA PANDELI MITI DHANO ANDON THOMA VOGLI LORENC SKËNDER KOLA JANI LAMBI NASKA KLODJAN ARIF LAMAJ SULEJMAN XHEMAL TAFA PETRIT AGUSH KAMBERAJ SABRI MYNYR LLANGOZI NAZIF ADEM TOSKA PROFI VASIL GJIKA LUTFI IBRAHIM PLAKU LEONIDHA ARISTIDH LLOCI NIKO ISUF PIRE SABEJDIN ILJAS NUHU AJET SYBI CANI HAMZA ELMAS BAKO ARTUR SHYQYRI LLAKAJ KUJTIM MEHMET BEJLERI YLLI SADIK MATARANGASI DILAVER SHERIF BODE ALMA PERIKLI DABAKU JORGAQ SULO PRIFTI SOTIR FAIK SULA FAIK JEMIN SULA JORGO KARAMAN KOKOSHI MYFAIL SAMI DODOVECI HYSNI MALIQ QERAJ SHAQIR XHELAL LULA SHYQYRI AZBI LEZI BILBIL NEIM SULI YLLI SABRI AGALLIU

përballojë, të gjenerojë, të kompletojë e të përgatisë dosje dhe leje legalizimi me një ritëm të shtuar, ritëm i cili medoemos do të realizojë objektivin tashmë të shpallur e të bërë me dije nga ne, për mbylljen e procesit të legalizimit brenda vitit 2013”. Nga ana tjetër Kollozi ka falenderuar të gjithë ndërtuesit informalë dhe kategori të tjera të përfshira në këtë proces, për vullnetin dhe interesin në rritje të treguar javët e fundit për të vijuar shlyerjen e detyrimeve financiare në mënyrë që procesi të ecë me shpejtësi.

DREJTORIA DIBER SHYQYRI RAKIP BALLA ARDIAN SHYQYRI BALLA RAKIP IZET TOMJA RASIM DALIP MEHA EMIN ALUSH MURA VASIP MERSIM DANI RAMIJE ÇUP MARKEÇI GAFUR MERSIM DANI OSMAN RAMIS PATRIA AFRIM SHEFQET KACI ARJAN SELIM PATRIA ASTRIT SAHIT SINANI SALI LAHIM MANJANI IBRAHIM ZENEL SULA ALEKS HAXHI LAÇI HASAN QAZIM LAÇI SUBI QAZIM LAÇI ATLI XHETAN MANJANI SHKELQIM RASIM PILJA ABEDIN RAKIP MANJANI BESNIK XHETAN XHEPA AGIM RAKIP MANJANI IMER SEFER MANJANI DALIP KASEM DEMA NAIM BEQIR DEMA VILSON NAIM DEMA SHEM MALIQ DEMA MARSEL QAZIM DEMA ISA FATMIR ALIMANI RAMADAN RAKIP ISAKU VULLNET RIZA JAKIMI LAZIM BAJRAM JAKIMI NAZMI HYSNI ALIMANI NEZIR SAHIT LLESHI XHETAN DILAVER KAJA RUSHIT RIZA XHAFA BAJRAM REXHEP GJINI IMER RAMAZAN KAJA PELLUMB HAXHI LLESHI NAIM ISUF GJINI SAKIP HALIT NUREDINI IDRIZ SHUKRI BULKU VESEL ARIF ISMAILAJ PELLUMB IZET VANI ASTRIT HAXHI HOXHA MUHARREM SHERIF KALLAVERJA FEIM HAZIS SHEHI KADRI ABDULLA HOXHA ZENI HALIT NUREDINI DESTAN HAKI KILJA LUTFI IBRAHIM MEMAÇI BESTAR ZABIT TOMÇINI RREMZI RIFAT SHEHI HAJREDIN SHABAN NESIMI RIFAN JAHJE HALILI

BEHAR HAMZA NURÇE QERIM KURTISH TAFÇIU SHERIF RUSHAN NURÇJA METULLA SEJDULLA XHELILI BESTAR MEHMET NURÇJA EQEREM SEJDULLA XHELILI MAZLLUM ZIJA VRANEZI ELMAZ HALIT SARAÇI XHEMAIL HALIT SHAHINI MYRTEZA MYSLIM LUSHA ALMENT ABDULLA HOXHA SAKIP IZET VRANIÇI GEZIM ISUF KALLAVERJA KADRI HALIL VRANIÇI TOHSUM OSMAN LAMI VEHIP RAMIZ ÇIPURI TEKI TOHSUM LAMI ISMET RUSHDI HOXHA MURABIT SHABAN XHELILI IZET NAIM ISKURTI SHKELZEN NAFI XHELILI XHEVAT HAXHI HOXHA SELMAN ZENEL ELEZI IZMIR KURTISH TAFÇIU RESMI BAFTJAR TUMA ZADRIM ARIF HOXHA BARIJE ISMAIL NELI BEHAR RIZA HOXHA ENVER ABDURRAHIM ÇELA SHAQIR HYSEN MEMAQI NERIM ELMAZ BALA SAMI IBRAHIM ALLUSHI AGIM HYSEN MEMAÇI MANE HAZIS SPAHIU AHMET SULEJMAN KULLA BAJRAM ELMAZ BEBJA HALIT RUSHIT DALLIU SHEFKI BAJRAM KADIU NAZMI YMER BEBJA LIMAN SHEFQET ELEZI ARBEN RUSHIT DALLIU RAMAZAN BEQIR JAHJA SHPETIM SHEFQET ELEZI SALI SHEFQET ELEZI BAJRAM GANI PANAVIA KASTRIOT AHMET MILA QAMIL BAJRAM LIKA MUSA ISLAM MUÇA XHELAL LIK MARKU KASTRIOT QAMIL LIKA AJET AHMET BRUÇI ABDURAHIM RIZA LAMI ARBEN RAMADAN BULKU ADEM FAIK HALILI ALLAMAN IDRIZ ELEZI ALUSH BAFTJAR TUMA

ARBEN XHEVDET SELAMI ASTRIT HAXHI HOXHA ASTRIT XHETAN PACI ASTRIT REXHEP SHAHU ATLI RAHIM PACI AVNI HASHIM METHASANI AZEM SULEJMAN KOJKU BARDHUL LUTFI MANI BASHKIM MALIQ KAZA BEKTASH ENVER SHAHINI BESNIK AZIS KALLAVERJA BUJAR BAJRAM SALKURTI DRITAN SADIK ELEZI DURIM QATIP KAMBERI EDUART SEJDULLA XHELILI EMINE DAUT TOMÇINI EQEREM FERIT KAMBERI FASLI ALI DUMANI FATMIR OSMAN MUÇA DREJTORIA DURRES MUHARREM SAIT DACI GASPER NDUE GJEÇI NDUE GJON KOLA GENTIAN SAMI BLLOSHMI ASTRIT SERVET SEFERI PANDELI MUHARREM LAZAJ VASIL BARI BEGOLLI GAZMEND IDAJET ÇELA MITAT ALI BENDO MEHDI SHABAN XHIANI HASAN KAMBER KAMBERAJ RIZA DIN HASANAJ SHKELQIM RAMO MUHA FATOS FERIK XHANGOLI BASHKIM QANI GOGNO LULEZIM XHEMAL BARDHI NERITAN SHKELQIM CECI SHKELQIM ILMI CECI THANAS BASHKIM GONGO BESIM SHEFIT XHONGOLI ASTRIT XHEVIT QOSE LUAN FAIK SINA MAKSIM ZEF KAÇORRI TAJAR KANAN XHAKOLLARI SHPETIM SADIK BIBA LEFTER KUDRET SHQIPE ZABIT ZYFER MEMA TEKI TAHIR KOTOBELLI ESTREF MELEQ VELIAJ XHEMIL AHMET DANGLLI BUJAR SADIK LATIFI BATO HAMDI BUNDO ARJAN MYSLIM KOKA MYKAIL FEHMI LULI EQEREM AQIF MUÇA VELI HAN VARGU

ATLI VELI VARGU KORAB SHEFKI DAFKU KADRI SEFER CELISLAMI LORJAN NEKI PERFUNDI TOSUN RAMIS QELASI XHELADIN BEQIR GJONI DHIMITER KOSTANDIN DASHI LINDITA NEKI PERFUNDI AVNI BEXHET DERVISHI NEVRUS BEZET SEDA AFRIM AHMET MUÇA MISIR SABRI SHEHI SHKELQIM ISLAM ÇELA MAHMUT ABDULLA KULLA VELI AHMET CERPIA VASIL HARI VRETO NURI NEVRUS KRYEMADHI SPIRO JAZMI XHEMOLLARI SAFET VELI AGOLLI SHEFQET ZENEL ZENELI FATMIR RESHIT BICI HAKIL AHMET KOÇLLARI KUJTIM AHMET LEKA ISUF ALI PERFUNDI ILIR NAUN ÇERMA DOGJON DALI ÇERPJA MIRANDA QANI BICI BLERIM ENGJELL LULI KADE MISIM BUCI DYLAVER JAHO MEMOLLA EDMOND NAZMI BASHLLARI EDUARD NJAZI KALARI RAMAZAN SEIT HYSA SERJAN BILAL BASHLLARI SAZAN HODA JONKA MERSIN TOSUN HYSENLLARI ISMAIL AHMET ÇERPJA MIMOZA BASHKIM TAFO KASEM HALIL CARA DAUT QANI PROJ MURAT SELMAN CARA ALBERT FETA ABDULLA DALLANDYSHE FERIK MIMILLARI YLBER SELMAN CARA SHAQIR AHMET ÇERPJA SKENDERIJE XHEMAL BICI DEMIR ELMAZ ELMAZI ÇELNIK HAKI BULÇARI MUSTAFA RUSTEM BUCI ADRIATIK JASHAR LALOLLARI FEIM ADIL TARAGJINI REMZI REMZI SHAHOLLI ASLLAN HAJRO ALLAMANI ZAIM RIZA SHKURTA HASAN RUSTEM BUCI EDUART SERJAN BASHLLARI

KASTRIOT TAHIR CARA SYRJAN ILMI CECI ARBEN ALI SHEMBITRAKU SHERIF BAJRAM SADIK ROLAND SYRJAN CECI LAVDI NEKI ZERA HAMIT TAHIR CARA RIFAT REXHEP MEMA SULEJMAN HYSEN PAVLIQATI JONUS AREFI FASHO AGIM HASAN UKLALA PELLUMB ISLAM ÇELA ALBAN RIZA BICI ZAIM AVNI HYKA QAZIM UKE GJONAJ GURI REXHEP BELEGU VEIZ QERIM METAJ DAJLAN ARIF KOTORRI ARIAN SIRJA KURTI AVDYL ISMAIL BUÇPAPAJ NEBI QERIM MADHI CELNIK BEQO HYSA MUSTAFA SELIM DAKARE XHELAL ALI ELEZAJ ELMI HAS MARKAJ DALIP ORAN HOXHA DYLBER SHABAN XHARO AGIM BEKTASH METKO GURADEM XHEVIT ZYFI FATIME ISUF SHEQI RUZHDI IMER BELBA BEKTASH REFAT METKO BEHAR TOFIL MADHI AVDULLA MYSHAK BAJRAMI QANI DAUT HYSA BARDHOK PRENG LIKA ARTUR XHEVIT QOSE EDLIR AVNI CENAJ LEFTER XHEZAR DERMYSHI ARJAN HYSEN DOGA FATMIR HASIM BAJRAMI HYSNI SADIK NDERJAKU ANDREA HAXHI PAFILI ADRIATIK HEKUR PRRENJASI HYDA XHAFER LILE SPIRO NAZIM BIBA ERZEN XHEVIT ZYFI GJOVALIN GJON ARAPI GENCI QAZIM KELMENI BLEDI GURADEM ZYFI LINDOR CIKO KODRA SPIRO SHEFIT XHANGOLI SEFER SELMAN VISHA HALIL ZMAJL BUÇPAPAJ FARI JAZMI XHEMOLLARI SAZAN SALI LULI

DEFRIM NURI XHEPOLLARI ÇELNIK BAJRAM BICI SHKELQIM NURI PELLUMBI GENCI SHAIP ÇELA JETON RAMADAN CRROJ ZEQ REXHEP HOXHAJ AKIL NAIM DURICI SHABAN MET MARKU BAFTJAR ASLLAN DOGANI SOFOKLI HYQMET TACE NEXHAT XHEVIT ZYFI HYQMET RESMI DERVISHI ERLAND AGIM MYRTEZANI QETSOR KODHEL GUGO ARBEN SHABAN KRASNIQI RESMI ZEQIR SHESHI MERSIN NURKE BALLABANI FADIL YMER MUHA XHEVAIR KAPLLAN MUSALLARI XHAFERR SALI MEMA ANTON DODE BECI EDUART ABAS MUHA VITURIE HAZIZ RRESUKA DRITAN GJON ARAPI SAMI BEKTASH ALIAJ SAMIT HAKI BULCARI ASTRIT SERVET MYRTEZANI HYQMET KADRI CECI ALBERT PERENT ZHULI YMER SHEFQET KASMI NAIM NAZMI COTA ILIRJAN SKENDER OSMANI MERSIN QANI KLLOGJERI ALEKS ISA KALEMI BUJAR HASIM DEDJA NDRICIM IMER MIRDITA FARI BEKTASH HYSOLLARI KASTRIOT HAMIT TURHANAJ GEZIM MEÇAN LULO BUJAR AHMET ÇONIKU GEZIM HAMIT DACI DRITAN BASHKIM AXHAMI GENC BASHKIM AXHAMI SOKOL NOVRUS SHEHU NEBI MALE HASA AHMET RAMADAN XHURXHI PETRIT RAMAZAN THARTORI TEKI TAHIR KOTOBELLI FARI JASHAR LULI PETRIT BEXHET META SAMI BAJRAM DEMARKU ELTON AHMET ÇONIKU FESTIM FEHMI LULI KLODIAN MYFTAR YMERI SPIRO MITRUSH ÇERMA NAZMI SADI CILA JUSUF XHELADIN JUSUFI MILICA JORGJI BERBERI ADRIATIK TEFIK AGALLIU TEFIK ETHEM AGALLIU HEKURAN JEMIN HAMATI GRAMOZ LUAN SHEHU RAMIZ HAMDI ZYLYFI JULIANA IDRIZ ZYLYFI MEREME HAMDI ZYLYFI SAFETE RAMAZAN ZYLYFI MARINELA IDRIZ ZYLYFI RESMIJE RESHIT ZYLYFI

LEGALIZIMET • E martë 9 tetor 2012

RUDINA BANUSH CAKRI FLORA BANUSH ZEQIRAJ XHOANA BANUSH DRINI RUZHDI JEMIN SHABA DREJTORIA ELBASAN 1 PATRIK QEMAL LATOLLARI XHEMALI IBRAHIM HIDRI DALLIM GURI KOÇI FLAMUR RYZHDI ZDRAVA KADRI EMIN BIÇAKU MEHMET RAMADAN ADEMI BILBIL SHAQIR SHAHINI BASHKIM HALIL ALLKO XHEMAL ZEQIR HAXHIU NAIM BAJRAM MUZHAQI KADRI MEHMET PEPA SHEFKI ZENEL HIDA RAMADAN HAKI HYSA QAZIM SABRI IBRALIU MUSTAFA KADRI KAJOLLI OSMAN NAZMI ÇELA KADRI SHERIF TAFANI VEXHI SEZAI HOXHA ZERDELI SELMAN ZEMKOLLARI LADIMIR MINO ZEMKOLLARI BARDHYL MINO ZEMKOLLARI ALBERT MINO ZEMKOLLARI ALTIN MINO ZEMKOLLARI AGRON ALI KLLOGJRI THIMIO PETRIT BITA ALEKSANDRA TAHIR ZHUPA RISTAN DHIMITER SHANI ALFRED MUSA ASHIKU BANUSH SHEME ÇEKREZI VASIL ANDON BIQIKU FILIP GORI TOPUZI RESHAT SHAQIR SHABANI BESNIK HAJDAR KOLGJINI, DASHAMIR HAJDAR KOLGJINI FERDINAND HAJDAR KOLGJINI SHPETIM HAJDAR KOLGJINI SHKELQIM IBRAHIM GJORDUNI EDUART HIQMET GRADA FERIT HALIM KUMRIJA ARTAN MYNIR ADEMI ROLAND ALBERT KALLO MARIDLEND MAKSIM BERDUFI ARDJAN MURAT KASA BAJRAM SEIT HOXHA ALI DALIP KASA KRISTAQ SPIRO VELKO ROMEO MUSA MEÇJA SULEJMAN QAZIM BOÇI ABDYL RESHIT MYFTARI ADRIATIK ABDYL MYFTARI GEZIM SHABAN KASA EDUART SHABAN KASA ENGJELL SKENDER ISA ASTRIT SKENDER ISA HAZIZ BAJRAM HOXHA AQIF ISLAM ELEZI LINDITA ELMAZ ELEZI ABAZ DESTAN MURTINI LUTFI GANI DERVISHI MERSIN NEXHIP XHAMBAZI ASTRIT NAZE KUME SKENDER ZYBER REXHA LUAN RAMADAN KORANCE ISUF ABDULLA KURMAKU AVNI ESAT FERO ISMAIL QAZIM XHERRI MYRVET HILMI LUMANI HAKI SHERIF TAFANI SULEJMAN ALI CANI GAZMAND IRAKLI BICJA AGIM NEIM GJINI ROLAND FERIT HOXHALLARI

DURIM FAZLLI SHUKA SHEFQET FAZLLI SHUKA ALEKSANDER KOST DEDJA SHKELQIM KOST DEDJA AGIM HAMDI DACI PETRIT HAMZA SHULI HAMZA ISTREF SHULI ADRIAN HAMZA SHULI FATIME HAXHI ALIU HANME VELI CELA QAZIM ISMAIL ALLA HAJDAR ISUF ELEZI RAKIP JONUZ PLAKAXHIU RAKIP JONUZ PLAKAXHIU ADEM AZEM KUNIQI SPIRO TAHIR PAPAJANI EDMOND SELAMI BACKA NATASHA QANI SELIMI FASLLI QAMIL FECANJI QAMIL BAJRAM FECANJI MUSTAFA SYRJA MANE KADRI ALI PAJA TOMORR HASAN ÇELA ANILA XHELAL OZUNI HIQMET XHEMALI HIDA FATMIR BAJRAM ALTERZIU FATMIR BAJRAM ALTERZIU KODHEL ISMAIL DHOGA ARBEN MYFIT LIÇO SHEFIKO HAJREDIN LIÇO RIFAT FAZLLI SELIMAJ SAMI SKENDER VRETO JANI SAMI VRETO THOMA VASIL TORE BARDHYL ISMAIL PAJA FAIK KAMBER FIRAKU MUSTAFA SELMAN ALLA DIJE IBRAHIM ALLA THANAS ILO JANLLARI LINARD BAJRAM SHABANI VLADIMIR FETA KOTORRI SKENDER ZENEL LAMÇJA ADRIANO GANI SINANI SHERIF HYSNI VELIU FERDINAND LUTFI AGO FATOS LUTFI AGO FATMIR ISMAIL DUKA MUSTAFA ISMAIL DUKA EDUART ISMAIL DUKA GANI RAMAZAN HASA ALBERT IBRAHIM HIDA IBRAHIM HYSEN HIDA FADIL HASAN PROI ILIR VASIL LEKA ALTIN VASIL LEKA IBRAHIM SALI KORRA PETRIT DEMIR FILJA AGRON FETA GORANI AGRON FETA GORANI THODHORAQ JORGJI BASHO PETRIT IZET LIKA AGIM ALI QEMALLI QANI SULO METUSHI DREJTORIA ELBASAN 2 RIZA HYSEN VESELI RAMAZAN RYSTEM ASFATIJA ZEQIR TAHIR HASA BUJAR DAUT FARKA SPARTAK SEFEDIN FERHATI MYSLIM ASLLAN TAFANI ALUSH NEXHIP DERVISHI, PULLUMB ALUSH DEFVISHI LEONIDHA ALUSH DERVISHI FLORI AVDI HYSA SYRJA HASAN PEPA DREJTORIA FIER 1 KOSTANDIN HAIR BUDA

VIRON PILO NAÇI BARJAM RAMAZAN BUZI ARTUR TAHIR MEHMETAJ YLLI MEHDI MOLOSIU NESTI VASIL KAPURANI GËZIM QEMAL KAJOLLI FEIM BRAHIM SALLKU SABIRE OSMËN SALLKU NEXHAT FEIM SALLKU EDUART SOTIR KONDAKÇIU RESMI QAZIM FERKO QEMAL FERRIK TAHIRAJ SHPËTIM NURI ISUFAJ SOTIR LLAMBRI KONDAKÇIU DREJTORIA FIER 2 ASLLAN AHMETAJ ADIL BEKTASH LIKAJ ISUF MELEQ ELMAZAJ PAJTIM MELEQ ELMAZAJ SAFET QAZIM ELMAZI RAUF JONUZ CAUSHI SKENDER HALIL SINANRAPAJ ALBERT TAJAR ALIAJ ALBERT TAJAR ALIAJ XHEVAT MUCO SALIAJ PAJTIM JANI LIKAJ VULLNET EQEREM SHABANAJ KUJTIM RIZA SHEHAJ LUAN SABRI IDRIZI AGRON FERRIK XHAFA FASLLI ASLLAN RABIJA GENTJAN NAMIK METOHU MYNYR ASQERI CAKA RIZA HAXHI MUCAJ NAZMI QANI FERATAJ SHEFQET DALAN METAJ SHEFQET DAJLAN METAJ HAKI RAMIZ CELAJ ARDIAN FECORR METAJ SAKO SHAIP LAZE GEZIM SHERIF HAXHIAJ AGIM NEBI METAJ THELLEZE GANI METAJ ILJAZ IDRIZ MEHMETI SOKOL TOFIK BRAHIMI SKENDER HYSEN BREGASI GEZIM QEMAL LAMAJ VOJO JONUS ALUSHAJ DREJTORIA GJIROKASTER STEFAN SADIK NAKO EDUART YLLI PELLUMBI STEFAN SADIK NAKO DREJTORIA KAVAJE ILJAZ RAEUF MYFTIU MIMOZA AHMET HABILI XHAMI BEQIR DOBJANI MUHAMET MUSTAFA MALIQATI SHPETIM RAMAZAN PUJA XHAFERR HAJDAR DEKAVELLI NDRICIM DEMIR SINELLA MINA ALEKS RISTO REXHEP SHAQIR MULAJ HASAN SINAN JAHO NAIM HALIL NALLBANI VIKTOR PETRIT ARAPI LULZIM PETRIT ARAPI AGRON HAMIT GEGA MARSEL AFRIM MUSABELLIU GEZIM FERAT CERENI RASIM MEHMET SEDJA FATMIR XHEMIL BAKALLI VULLNET HYSNI SHABA EDUARD LATIF KACBUFI MIHAL JOVAN RISTANI MIHAL JORGJI STEFI MIHAL JORGJI STEFI HAMZA HALIL BITURKU

XHAFERR MEHMET SHARRA FAIK BAJRAM SINKA MERO GURI BAZE ILIR ABAZ PEZA ALTIN MUHARREM DUPI AFRIM MUHARREM DUPI ISMAIL ADEM KRAISHTA BEHIJE ALUSH GJINI FADIL QAMIL MEHMETI AGRON AHMET BELI IDRIZ HYSEN KARIQI NURI ISMET HYLVIU BUJAR HYSEN DAKA FATBARDH ZENUN ARKAXHIU SHUAIP XHEMAL AVDULLAJ ILIR ZYHDI HALLULLI NAXHI YMER KAZAZI SULEJMAN AHMET TUKA VATH NUREDIN IBRA GEZIM NAZMI SHTINI BEQIR XHAVIT SARACI FIQIRI ADEM METANI AGIM ISLAM QENANI DREJTORIA KORCE KOCI MAJMAKU ARTUR DURI PANAJOT DAJKO RIZA XHIHANI ASTRIT METKO GJERGJI TIROVA MUHAMET QOSE VALTER ZHULI ENVER SHENBITRAKU EDMOND SKENDERASI DHIMITER GJYLAPI NIKOLLA ZGURI SOTIRAQ DHORI ANDREA KERTHI STILJAN PASHO NURIE ISMAILANJ FATOS ISMAILANJ ZOGE ISMAILANJ SHAHIN ISMAILANJ FESTIM HAMOLLI BESNIK HAMOLLI KUJTIM HAMOLLI PETRO HAMOLLI LILJANA HOXHA FATOS GUXHOLLI LUIZA CACE STILJAN SULJOTI DANE LIKA SHYQYRI LIKA NEKI MULLIRI XHEZAIR HOXHA DREJTORIA KRUJE ILIRJAN QAMIL TAGA BESNIK QAZIM MERLIKA QEMAL TAHIR AJAZI PETRIT ISLAM CECA RAMADAN SKENDER XHIXHA ISMET RIZA DEMA FATMIR DELI VATHI QERIM MAHUT MALI SALI LAM HIDRI MUSTAFA QAZIM MIRDITA BUJAR NEBI BRAJA DED NDUE GJOKA RESHAT ADEM BACI XHEMAL RAMADAN STOJKU HAZBI KADRI KURTI ASTRIT ADEM BACI ARTAN GAFURR MATA ISMAIL NEVRUS ZISKO NEZIR HASAN RIZA FATMIR HASAN RIZA BASHKIM ALI MALOKU

MENTOR RAHIM MUCA SHKELQIM RAMAZAN SHIJAKU MISLIM HALIT MUCA DILAVER HAJDAR DAJLANI SABRI HAMZA BARUSHI BARIJE ZENEL LUSHI FADIL GANI MARKECI REXHEP GANI LUSHA SPIRO VANI NICKA SAZAN ZYBER VASKU DREJTORIA KUKES SEFEDIN ISUF KORBI AGIM MUJ MULGECI MUSTAFA QEMAL DOÇI AGIM MIFTAR CAHANI SHPEND HAJDAR BALLMI XHEVDET HAMDI PEKA FADIL MIFTAR MESHI ISUF MEHMET LAÇI KUJTIM QAZIM SELMANI DASHAMIR ZENEL CAHANI ALTIN BALI MAZREKU LULZIM ALI LUSHA OSMAN ARIF SHETA ASTRIT MAN POGA ABDI BAJRAM CAHANI AHMEDI EMIN GECA BAFTJAR SHAQIR KASTRATI SERVET AHMET VESELI VEHAP HASAN ADEMAJ PERPARIM VEHAP ADEMAJ AFRIM XHELAL MUJA NUREDIN MISIN PALUSHI MERSIN DALIP SHEHU MUHEDIN BAFTI KORBI URIM RAMIZ SHEHU BESNIK AVNI AXHAMI BESNIK AVNI AXHAMI GAZMEND TAHIR KORBI NEZIR MEHEMT GROSHA FATOS MERSIN SHEHU AGIM AZEM SHEHU ZYRAFET LUTFI NERGUTI RRAHIM DAN SYLA SPAHI MUSTAF BILALI XHEVDET HAJDIN SOPAJ SAMI HYSNI DIDA ZAIM VELI MATMUJA GEZIM LIMAN SHEHU EDUART SALI ZELAJ KORAB AVNI AXHAMI DREJTORIA LEZHE BARDHOK NIKOLL BIBA NDUE ZEF KOLA PJETER MARK NIKOLLI VESEL BAFT SHYTAJ GJERGJ PJETER DOÇI PASHK PJETER PERKEQI NIKOLIN PASHK PERKEQI MARTIN PASHK PERKEQI NDUE ZEF KOLA ZEF PASHKO DOÇI ILIR ZEQIR CURAJ TONIN SIMON PATI TONIN PJETER KOKAJ VITOR NDUE KUÇAJ PREK ZEF IVANAJ NDUE ZEF KECI NDREC KOL LLESHI MARK PASHKO DELAJ MARK PAL BUSHI MARE PJETER PREKA HIL ZEF MAZREKU LADOVIK SIMON PATI GJOVALIN GJOK TIRTJA GJIN NDREC NIKOLLI GJERGJ PASHKO DELAJ

GJERGJ MARK HUBA GJERGJ MARK DULAJ FATMIR NDUE KUÇAJ BARDHOK PRENG FRROKU ARTIN PRENG MARKU NDOC DEDE LLESHI FLORIN PREND FILIPAJ PRENGE BARDHOK BRUNGA GJON KOL LLESHI NIKOLL ZEF DELAJ GJYSTE GJETO IVANAJ LEC GJON GJEKMARKAJ AGOSTIN GJON GJEKMARKAJ ALEKSANDER GJERGJ IVANAJ ANTON GJON NDREKA ARBEN LUIGJ DELAJ DOD PRENGE PERDEDAJ BARDHOK GJERGJ NDOJ LUIGJ NDUE DELAJ EDMOND ZEF PERGJERGJI LIN GJOKE NDOJ BUKUROSH NIKOLLE MARKU MARTE MARK BARDHOKU MARTE MARK BARDHOKU MARK PJETER PERGJERGJI NDREC PJETER PERGJERGJI LUIGJ PASHKO TURKAJ ZEF GJETE LUSHA FRROK MARK PRENGA GJERGJ NIKOLL PAÇUKU NIKOLL MARK LEGISI GJOVALIN PAL TURKAJ NDUE LLESH BIBA MARK DOD GJINAJ TOM LLESH MARKU DILE PRENGE LASKA MRIKA NIKOLL LASKA LLESH GJOKE NDOJ LLESH PREND MARKU NDOC GJON PERGJONI BARDHOK MARK PRENDI VASIL PASHK TURKAJ DED MARK PRENGA PETRIT MARK LLESHI VLASH MARK SIMONI ARDIAN FRROK PERGJONI NDUE ZEF NIKA NDUE GJIN ÇUNI PJETER NDUE ÇUNI MARK NIKOLL NIKOLLI ZEF PASHK LLESHI VITOR LULASH NDOJ NDUE LULASH NDOJ NIKOLL NDREK NDOJ PETRIT LULASH NDOJ GJIN DEDE MARKU TOM GJON LEKA BESNIK NDUE ÇUNI PJETER NDUE GJOKA NIKOLL MARK LOCI MARK NDUE ÇUPAJ LEK DED MARKU MARK NDUE KOLA PETRIT MARK NDRECA NIKOLL NDREC BALLOSHI MALTIN KOL KOLA NIKOLIN PASHK LLESHI EDMOND PAL MARKU ZEF SHKURT MIÇUKAJ PASHK FRROK MARKU PASHK FRROK MARKU PAL JAK NIKOLLI ZEF SHKURT MIÇUKAJ AGRON NDREC MARKU ARBEN ZEF MARINAJ BARDHOK GJIN GJINI DEDE NIKOLLE RAKAJ

»

15

EDMOND PASHK LIKA FRAN PJETER GJOKA GJERGJ NDUE LUKA GJETO ZEF MARINAJ LLESH MARK KARRICA MARK TOME GRUDA NDRE PAL PALI NIKOLL PJETER MARKU PJETER RROK RAKAJ PREKE LLESH NIKA VASIL RROK RAKAJ ZEF JAK NIKOLLI ZEF PRENGE MIZA MARTIN GJON DEDAJ NDUE GJIN PJETRI MARK PJETER PJETRI BESNIK PASHK COLI MARTIN LLESH MARKU MARTIN LLESH MARKU MARK NDUE PEPA ARBEN ZEF MURRANI LAZER PJETER GURI KOL NDUE MURRANI GEZIM KOL ZEFI AGRON ZEF MURRANI PETRIT ZEF MURRANI TONIN PAL BILANI LLESH DODE MEDHA NIKOLL NDUE NDOJ ZEF NDOC ZEFI GJON PAL GJINI MIRASH ZEF MALI PREK GJETO LEKA PRENG NDUE LUKA TOM PRENG SULEJMANI ÇESK GJOK MARASHI DIELLA PREL MARINAJ ZEF GJON GJINI KOLE ZEF GJINI GJON ZEF GJINI NDUE GJON GJINI LAZER ZEF GJINI GJON PRENG MRRUKU DRANE JAK GJOKAJ ARBEN PRENG NIKOLLI ZEF GJET PRENGA TONIN PAL NDREKA BARDHOK ZEF MARNIKOLLAJ ALEKSANDER DED VUKSANI FATOS DED VUKSANI ZEF GJIN FRROKU LUIGJ MARTIN LEKAJ SHTJEFEN FRAN LEKAJ PAL GJERGJ GJETAJ NDUE MARK NIKOLLI VALENTIN NDUE FRROKU GJIN MARK PLAKU NDUE PJETER NIKOLLI SANDER PJETER NIKOLLI MARK PJETER BIBA SOKOL NDUE MARDEDAJ DED PRENG DEDA PETRIT FRROK DEDA GJIN NIKOLLE NDOJ ZEF PJETER BEGU GEGE MARK MARKU PJETER ZEF TUCI PRENG MARK PEPA DASHAMIR LIK REÇI MARTIN GJEK CALI NIKE TOM LULAJ GJOVALIN NIKE LULAJ ZEF PASHKO DOÇI NDOC ÇUN NDRECA NDUE GJOK DODAJ ILIR NIKOLL GJONI PJETER ZEF KOLA

16

« LEGALIZIMET

MARK GJON LLESHI DREJTORIA LUSHNJE AVDYL NUREDIN NURÇE ASLLAN BEXHET SEFA SHKELQIM NAMIK AVDULLA SHEZAI TAFIL LIÇKA BAJRAM GANI LIÇKA SPIRO XHEVIT TAFILLARI ARTUR BAJRAM LIÇKA GENTJAN XHEVIT TAULLAU ELTON FASLLI TAFA ALBERT HAMIT TAULLAU ARTI HEKURAN BILBILI PERPARIM VAIT BASHLLARI BAJRAM HAMIT TAULLAU BLEDAR BAJRAM TAULLAU SHKELQIM TAFIL LICKA ALI HEKURAN BILBILI FLAMUR SULEJMAN TAULLAU GAZMIR KADRI MUSAKU SELAMI MUHARREM HOXHA RAMIZ QERIM NEXHA FERIT QERIM BILBILI ZIJA HEKURAN BILBILI FATMIR HAMIT TAULLAU TAHIR QERIM BILBILI SHKELQIM QERIM BILBILI AGRON SAFET MANOKU MUSTAFA HAMAZ HAMZAI DERVISH MAZAR GINA TAJAR SHABAN HAJDINI RAMADAN QEMAL LIKA HAJDIN HALIT HAVOLLI DREJTORIA SARANDE ELTON HEKURAN TAFA KALO MEHDI SHALARI ARMAND BARJAM BARJAMI NAIM RESMI ORUCI MEHMET ADEM ORUCI PERPARIM HAXHI MALA VIKTORE HEKURAN HARIZI ASTRIT KOCI MANO SKENDER HEKURAN HARIZI HABIL HAMIT AVDI ASTRIT FEJZO HOXHA MYZAFER XHAFER MALKA XHEVDET ADEM ORUCI JORGO DHIMITER ÇAKULI DHIMITRI NIKOLLA JORGJI ERMIR BASHKIM BINO SINAN RAMO SULOZEQI ZYLYFTAR VEZIR MIHASI BEXHET BALIL KOKO THEOFAN NEZIR JACAJ MYSTEHAK HAKI XHAFERAJ ARBEN AVDUL SADIKU ROBERT NAZI FERZAJ AVDUL CANE SADIKU SOKOL SHERIF SHAINAJ LULEZIM MUSTAFA SHERBI ENVER NAZIF ZYLALI SYTKI HAXHI HAXHI DULE BEDRI DURA ADRIATIK HAFEZ BREGU VASIL MIHAL CERONI LEFTER XHELADIN NELA ISLAM XHEMAL PRODA PANDELI THOMA MITRO FADIL NELO MATOHITAJ KASTRIOT ET”HEM BRAHIMAJ BAFTJAR XHEVIT ALIU GRAMOZ NEIM MUÇO GEZDAR SHAMET MUHO TAJAR HASAN BEHAJ NATASHA PETRO RRAPO AGO MUHAMET SHAHA AGIM ZENEL CACA

KRISTAQ FEIM BUSHI XHEVIT ZEQIR RESULAJ ADEM RAMO DOKAJ QAZIM BIDO SHAHINAJ ZAIM MELAIS CAUSHI PERPARIM ILIAZ AHMETI BUJAR ADIF VEJZATI LEKE LLUKA GJIÇALI ARESTI BEDRI DURA KOSTA FEJZO MILTJADHI DHIOGJEN STAVRO MOCO ZAIM XHEMAL JATA EDMOND IDRIZ KUCI XHEMALI IMER JATA BUJAR COBO GRILLI SELMAN QEMAL TUKA ZEMAN QATIP MAHILAJ SYRJA SHAQO MUÇODEMI DHIME RAKO QURKU NOVRUS ABAZ KOÇI BEHAR ABEDIN HOXHAJ PELLUMB TARE GJONAJ ASTRIT FADIL XHAFERAJ ZEJNEL SHAMET ZEJNELI MENTOR QAMIL SHEHI BARDHUSH EMIN HAXHI HYSNI SHAQO BAZAJ HAJRI TARE GJONAJ SHKELQIM SAKO MEÇANI MUHARREM HAMZO AHMETAJ LEONARD SHERIF SHAHINAJ JASHAR SULO DOKA NAMIK RESMI ORUCI ADEM MEHMET ORUCI VENETIK SAMI MOLLANJI FIQIRI SERVET FEJZULLAI PELLUMB MAZE SULO KASTRIOT ABAZ VELA SHPETIM SELMAN HASKAJ FLORJAN BEHAR ALINANI ILJAZ ASQERI ILJAZI ARSEN FEJZI PASHOLLARI AGIM AZIS ALIKAJ ALKET AHMET KOLA PELLUMB SEFTEDIN AZIZAJ MUSA HAREDIN RRAPAI KADRI QAZIM CELAMI AOGEN JANI KASAJ DRITAN BRAHIM SERANI SHPETIM SABRI ÇATO ALTIN MYNYR HAMETAJ NAXHIJE ISMAIL DACI FUAT QATIP MAHILAJ ARBEN FUAT ÇUMANI GENTJAN HAJDER DURAJ EMANUELA JORGJI GJATI JORGO PASHO NINO GEZIM SAKO PASHO DREJTORIA SHKODER QEUTHERE SELO GRIZHJA ZIJA QAZIM DEMI ALI QAZIM DEMI FERIDE KASEM VJERDHA MUSTAFA SHAQIR TIRANA ARBEN SADRI DOÇAJ FARIDA XHABIR RAMADANI PJETER ZEF COLAJ ZYHDI IDRIZ ZHABJAKU LIRIJE QAZIM NIKSHIQI GJIN MARK LUGAJ ZEQIR BRAHIM MUÇEJANI RIFAT HALIM ÇEKAJ ALFRED ZEF GJONEJ SOKOL KOLE KODRA HASAN ZENEL SHABANEJ FERIT FUAD DRINAZI FERIT FASLLI DINI

BRAHIM SHABAN LEPRI ANGJELIN SERAFIN GEGA PETRIT MHILL IMERAJ ADRIATIK HYSEN GRIZHJA HYSEN NUH GRIZHJA XHEVAT XHEMAL MARENA XHABIR MUTAF ALIKOKAJ RAPO HETEM MUSTAFAJ RAMADAN BAJRAM GALICA EDUARS GJOVALIN JUBANI ALI MEHMET SHIMAJ SKENDER SULEJMAN HALILI ABDULLAH NAZIF ZENELI MEJREME TUZI SKNEDER HAJRULLA SHKEMBI MARK LLESH PALI FEHMI ISUF KELTYRA SHEUKI RIZA HOXHA ARDIAN SHAQIR HAJDARI HILMI SHUAJP HUSI ZEF DEDE NIKA FATMIR SYKJA BURHAN ABDYL KUÇI SMAJL ETHEM BRAHIMI QAZIM ISUF KOLDASHI NIJAZI MEHMET XHAHYSA KUJTIM JAHJA DOMNORI SALIH MUSA HOXHA XHAVIT RRUSTEM HOXHA FIQIRET HALIL PIRANAJ SHYQYRI SHAQIR ARKIVANI ARVIT TAHIR SALIHI ARBEN SKENDER HYSENAJ NOSH PREKE VUKSANI LUMNIJE SHAQIR BEQIRI SHERIFE VESEL BRESHKU SHABAN ARIF DEMIRAJ SADETIN ZENEL KRAJA EJUP HIVZI KOLA MIKEL NDUE NDOJ MIKEL NDUE NDOJ ARBEN SHERIF DIKA DED KOLE ZHURI PASHUK ZEF ALIJA ISTREF SHABAN BAJRAKTARI XHELAL JONUZ TALAJ RASIM REXHEP BERCAJ RROK TOME ÇOBANI RAGIP ZOG LIKAJ HYSEN BRAHIM RRUSTEMAJ SOKOL BARHIM RRUSTEMAJ SOKOL BRAHIM RRUSTEMAJ ASLLAN HARAP RAMEKAJ ISMET OSMAN HAXHIJA SHERIF AHMET VEKAJ MEHMET LAN HOXHAJ RIZA CULAJ PRELE PREKE LUMAJ ISTREF SHABAN BAJRAKTARI HASAN AHMET DUSHAJ RIFAT MAN HOXHAJ BLERINM ADEM BAJRAKTARI ISTREF SHABAN BAJRAKTARI AGRON ISA SELAMNI SABRI ZENEL SELMANI ISA HAJDAR SELMANAJ FATMIR SOKOL DUSHKAJ HAJREDIN SOKOL DUSHKAJ ELJAZ ZEKE KURTULAJ GEZIM YMER QARAJ ZEF GJON DURKAJ ISA IDRIZ HOXHAJ RAGIP ZYMER HOXHAJ MALIQ CUF BAJRAKTARI GJOVALIN ZEF MAÇAJ KIN MARK PALAJ MARIN GRON MARINAJ

E martë 9 tetor 2012 • GJERGJ MARIN MARINAJ ALEKSANDER MARIN MARINAJ YMER RAME METI NJAC LORO LUKAJ GEGE LAC GJUSHI ÇESK LUIGJ MACORRI PASHUK LUIGJ HOTI NJAC LORO LUKAJ LULASH DEDE PISHA SHAN SOKOL DEDE PISHA LUIGJ GJERGJ KOLNIKAJ ADRIATIK BEJTO UJKAJ AHMET OSO HYSAJ FRAN LAZER FUSHA DEDE LAZER FUSHA RROK LAZER FUSHA ENVER RAGIP NAKU TAIP RAGIP NAKU EDMOND RAMIZ DURRAJ GJYLTERE QAZIM GRUDA PAÇ NDOC KIRI TOM PJETER FISHTA PAÇ NDOC KIRI SHUAJP RAMADAN ZAGANJORI GJOVALIN NDUE RROLBA NIKOLIN ZEF MGUSHI SKENDER SADIK ISHMAKAJ GJON KOLE PUKA ARDIAN KEL XHANEJ TONIN GJON SHPATI NDOC NIKE DRRASATI ANTON RROK GJETJA PAÇ NDOC KIRI PAÇ NDOC KIRI IHSAN DAUT ZAJA IHSAN DAUT ZAJA ISUF HAXHI HOXHA AGRON KADRI HOXHA TOME NDUE LOPATA NIK NDOKE LEKA SHYQYRI HAKI SALIHI LATIFE SHABAN YMERI ARTUR LATIF YMERI MUHAMET HAXHI ZAJA TOME MARK LECI TOME MARK LECI ÇESK NDUE RROLBA VLASH GJERGJ GJERGJI SIMON KIN KODHELI BAJRAM DAN PEÇI XHEVDET ISMAIL MERKAJ PJETER NIK DEDUKAJ LUDOVIK HILE VUKA ALEKSANDER MARTIN HAXHARI HAXHI BRAHIM MUSLIJA TOME MARK LECI VEHBI BRAHIM VERRI SIMON PREL TETAJ MHILL LULASH ASHTA DIANA XHEMAL BEQAJ MARIJE KOLE GYRKA GJOVALIN HILE SHYTANI HALIL ALI SMAKAJ ZEF PALOKE PECI FATMIR HALIL KALAJ PALE GJERGJ CORREJ NEVRUZ SULO DIZDARI XHYHERE MEHMET MUSTAFA SEMIHA FAHRI KRAJA NJAC SIMON MJEDA GJON NDUE JAKU ISMET REXHEP SHKRELI ISMET REXHEP SHKRELI DREJTORIA TIRANE 1 BAJRAM BAJRAM ÇERPIA SULEJMAN SELIM HABIBI BEKIM NASIP ÇUNAJ FERIK XHEMAL FERRA

EQREM MUSTAFA MAHMUTI NAZMIJE ELMAS PASMAÇIU SOKOL ZIHNI ALIU ARSHIN HAXHI BICI SINO SAFET SINAJ LAJE IDRIZ BALA FILLIM ALI HASA FETAH JAKUP VIKA FILIP SOTIR PANGO DONIKA NIKO DADO(PANGO) BEKIM NASIP ÇUNAJ XHEVDET GANI LATAJ GASPER NIKE HAJDARI XHEMAL MUSTAFA MUSTAFAI SHAJE SHABAN TRESA TONIN ZEF GEGA FATMIR IBRAHIM QEMALLI RESHAT RAMAZAN XHABAFTI JONUZ QERIM KOÇI RAGIP TAHIR OSMANAJ ALUSH RAMADAN FETOLLARI RAM HASAN HYSENI DYLBER MERSIN ALI QEMAL JAKUP TARE SELMAN HYSEN LEKA BARDHYL MUNIR SENGLA DRITAN REXHEP META GEZIM MUSTAFA MUÇOLLARI HYSNI MUSTAFA CARA RUSLAND IMER KALLABAKU BUJAR HASAN AHMETAJ FIQIRI KADRI REXHEPI DALI SULEJMAN HASBAJRAMI KUJTIM MUSTAFA TAFANI KOL NDUE KOLAJ BANUSH RAMAZAN HAKA BUJAR JONUZ SHEHU HAJRI BAFTI KORBI ROZE NIKOLL UKA ZENEL ABDULLA HOXHA BEDRI MUSTAFA SADIKU MUSTAFA ALI SADIKU SAMI BAJRAM DURRSI ENVER ADEM DALIPAJ IMER SHABAN KOÇI FERIT SEAT XHEMOLLARI RAMADAN GANI FETISHI ARJAN SPIRO SYZIU FLAMUR KASEM TOSKA ALFRED BESNIK MEHMETAJ PELLUMB RIZA VULA RUSTEM HAXHI VOKA MEVLAN ABDULLA MURATI DILAVER OSMAN TAHIRI KASTRIOT SERVET KUTROLLI KASTRIOT SADIK SALIAJ NEXHMI LATIF HASA GJERGJ BINAK SOKOLI HASAN ZEQIR ASKURTI BYLBYL ISMAJL DOÇI NAIM JASHAR DERA ISMAIL RUSTEM MUÇA FERUZ DEMIR GUGA DEMIR NEZIR MERA RAMIZ MUHARREM BAMI NDERIM MUHAREM MEHMETI SHPETIM REXHEP QEFALIA SANDER KRISTO NAQELLARI TOMOR XHEVIT GENGOLLARI DESTAN SUL HODA VELEDIN RAMAZAN TAFAJ SEFEDIN SHEFIT BALLA DEMUSH TAHIR KRAJA LULJETA SEXHADIN CAPOLLARI GENTIAN HYSEN HYSENI AGRON IBRAHIM IBRHIMLLARI GAZMEND SHERIF JOCA

LEFTER SALI BELISHAKU BAKUSHE SELIM ALLAMANI VLADIMIR ALI MATOSHI SYRJA TEFIK NGOTA ALBERT RAKIP SALI REFIK DERVISH BRUÇI AGIM IBRAHIM BALLA PETRIT DALI VLADI DEDE MHILL PERPALAJ SKENDER JONUZ DUKA EDMOND MALUSH NELI MYRSET SERVET XAMA EDMIR HAXHI HOXHA NAZMIE HALIL PETOVA QEMAL ZELFI MATMUJA SAMI DILAVER KASA VEHBI MUSTAFA MURGU SHYQYRI QAZIM HYSA BILAL HAMIT ÇUNI XHEVDET BAJRAM KUQI BAJRAM TAHIR CANI ARBEN MUHARREM PICARI MUHARREM HAJDAR PICARI SOTIRAQ FOTO QERAMA QERIM ELMAZ DERVISHI ILIRJAN QERIM DERVISHI ARBEN NEZHDET TEROLLI HASAN ABAZ DEDA ZEF NDUE LLESHI PLLUMB ESAT LEKA RUSTEM AQIF BALA LUAN BARXHO BIZHGA VERIE CAUSH LLAPO BASHKIM HYSEN MICI PAL KOL KOLA LUTFI MEHMET DAUTI GJOK NIKOLL MALA TAHIR ADEM HAJREDINAJ SAIMIR RIZA SPAHIJA BEQIR MUSTAFA LOSHA ALI BAJRAM GJUZI ALI BRAHIM BRAHAJ BESNIK ELEZ HAJDINAJ KUJTIM SHAQIR SHABA NIKOLIN PJETER MESHAJ URIM AGIM KALLULLI GAZMIR ZYBER LUCA GJOVALIN PREND DEMA RAKIP ABAZ KALOSHI QAZIM RAKIP KALOSHI NAIM HALIT MUÇA BANUSH KADRI OSMANAJ RAKIP JASHAR HOXHA GRAMOZ MYFTAR MURATAJ FATOS NEZIR QOSE NDERIM PERPARIM BAJRAKTARI ARTUR GJIN QEHAJA DASHAMIR FAIK GOZHDARI BAJRAM LIMAN KAZIU HAKI RAMAZAN SHERA VASIL MHILL DEDNDEREAJ ABAZ RAMIZ KODRA VIKTOR VLASH LOCAJ GJIN LEKE MARTICANAJ AFRIM QAZIM MIRKU SHEMSI MURAT NURÇE REXHEP RAMADAN CALA MEHMET ALI NEZA FADIL QAZIM CENI SALI EMIN BUDANI IRFAN AVDI GJANE MEHMET VESEL BAJRAMI ENVER HAXHI FEJZOLLI FERIT HALIT TERZIU NIKOLL KOL KOLAJ RASIM IMER KADRIU PETRAQ JORGJI KRISTO

AHMET RUZHDI HAKA ALI SHKURT SKUQI ARJAN QEMAL HYSMETA BLEDI QEMAL HYSMETA LULZIM QEMAL HYSMETA REXHEP MALIQ SHEHU LAVDOSH MUSTAFA KUKA HAXHI HYSEN LILA BESNIK XHELAL KOLA SHKURT ALI ALLKOÇI ARBEN LLAZAR ÇAPO LLAZAR MITI ÇAPO NASIP XHEVDET AGALLI BUJAR MUHEDIN SHEHU SOKRAT MUHEDIN SHEHU RAMAZAN REXHEP BALLIU FADIL ALI LIKA FLAMUR SELO MERA HALIT HAMDI CUKALI XHEVDET SABRI PEÇI OSMAN SINAN KODANA BLEDAR MEHMET SHIRA VEBI SADIK LOKA BLEONARD SHYQYRI COPANI PROLETAR XHAVIT BALLIU YLLI SALIH ALIBALI RRAHMAN MUHARREM DAPI QAZIM MUHARREM ALLA YZEIR KOÇI BREGASI NEXHIP GAFUR LLOÇI JANI APOSTOL KOLA XHEVDET HASAN ALKU NAIM ZEQIR KAROQI XHEZMIJE FAIK FEJZO ALBERT SELAM FEJZO ELIDON SELAM FEJZO NERTILA SELAM FEJZO PELLUMB LUTFI PAJA RAMADAN JUSUF BELULI ADNANT GEZIM BAME AGIM SAMI HOXHA FARI ALI FETOLLARI YMER RUSTEM HOXHA KRISTO LOLI RACA AGIM HAKI HALLULLI DRITA AVDURAHIM BIME FATMIR ALI XAMA BESNIK NEXHAT DUPI XHAVIT QERIM KOÇI RUZHDI VEBI BREGU MARTIN MARASH SUSAJ RAMAZAN ASIM GIXHARI SHPETIM XHELADIN MERKOÇI BASHKIM MEHMET DYBELI MURAT REXHEP SHEHU TONIN ZEF DODA VITO ILJAZ BIBA RIZA REXHEP PALLOSHI LUMTURI RIZA PALLOSHI LULASA PREL MESHAJ FERIK REXHEP GJOSHI FESTIM ISUF GURA ÇETE ALI MEHMETI BEHAR MUSA BRAHAJ JUSUF MUSTAFA GAPI VIOLETA UJKAN IMERAJ HYSNI NEZIR SHAHINI KUJTIM ISLAM ÇEKA JAKUP RAMAZAN BIRACI ANRI HASAN HOXHA AFRIM MUSTAFA ÇEKA ARDIAN MUSTAFA ÇEKA SHPETIM FASLLI ÇELIKU FATMIR BILBIL HOXHA GEZIM ELEZ SHKREPI ARBEN ALUSH DRAGJOSHI SHERIF SUL BIBA

LEGALIZIMET • E martë 9 tetor 2012

XHAFER SADIK ÇELA DHIMITER NUREDIN IBRAHIMLLARI SKENDER HAJDAR TRESA NDRIÇIM RAMAZAN REÇI XHEMALI AZEM DAPI QIRO KOÇO DENECI XHEMAL SULEJMAN RAMA BEDRI XHEMAL RAMA AGRON AQIF XHAFA XHEVAIR ABIP ZEQIRAJ ILMI ELMAZ TOÇILLA HATIXHE ZENUN KOKA MENTOR SHABAN PAJTONI HAMDI ISMAIL BALLA HAXHI REXHEP KOLA RIZA SELMAN ROSHI MUSTAFA RIZA BACA MELSI ASTRIT DEMUÇAJ HAMZA ARIF LIKA JETMIR BISLIM ALLARAJ FRAN ZEF CARA SELAM LIMAN MURATI ABAS ADEM MEMA BILBIL IDRIZ HOXHA KASTRIOT XHAFER SHABANAJ HALIT VERID BASHA GJOVALIN PAL GJERGJVATA PERPARIM FERIT BAJRAKTARI HYSEN REXHEP GJELI JASHAR ISHRAN BAJRO KASTRIOT VEBI HOXHA PETRIT NDREC LIKA MILAZIM MYFTAR MAZREKU VASILLAQ VANGJEL KALESHI BASHKIM VATH BOJCI SELAUDIN RUSHAN GANELLARI ANDI SHEFQET MUÇA MEHMET SHEZIVAR LALA BASHKIM DEMIR KROQI BEQIR ADEM KASA GJIN MARK GJINI JONUZ HYSEN DAMJANI SHYQYRI RAMADAN MURATI ARDIAN AVNI OSMANI XHAFERR XHEMALI PEPOSHI BESIM BAJRAM GJUZI KUJTIM RASIM SKENDERI ISUF BAJRAM YMERI KADRI ALI ÇEKU MAKSUDE FEHMI SADA MUSTAFA SHABAN BALI YLLI RAMADAN MURATI BAJRAM HASAN MCINI FATOS HASAN USHA ENVER SKENDER GUÇE DREJTORIA TIRANA 2 SHPETIM MUSTAFA MALOKU QEMAL ZALO HOXHA ARBEN ALI LILA DILAVER REFAT TOÇILA ZEQIR MEHMET MULKURTI KUJTIM SHAQIR KLOSI KADRI MEHMET MULKURTI HASAN ISMAIL XHIXHA SHEFQET NEZIR MULAJ QERIM HASAN MAHMUDI KASTRIOT ALI NEZIRI ALBERT ALI KAZIU HAXHI HASAN DAUTAJ NAZMI HASAN MAHMUDI FATMIR ISMAIL XHEPEXHIU ISUF AHMET SPAHIU EDMOND XHELAL RIZVANI YLLI SADIK DAUTAJ DASHNOR BAJRAM ZANI LUAN HAXHI METALIU FEIM AVDYL KALARI

ISMAIL XHEMAL ABDULLAJ SADIK HASAN DAUTAJ BESNIK ISUF DOKU XHILE REXHEP DANI KOÇO QIRO MEÇI NEZIR ABDI BUSHI DASHAMIR MARK KOLA QEMAL QAZIM HOTI FATMIR IBRAHIM CARA FLUTURA SELIM BARHANI AGIM XHEMAL ABDULLAJ PRENG MARASH PECI AGIM FIQIRI SHEHI ILIR MEHMET CANA YLLI SAMI HYSENI SKENDER RAKIP MUKA FATMIR SHERIF MALAJ SEDEDIN XHEMAL SELIMAJ KUJTIM FATMIR ALSULA RIFAT MUHARREM MUHAMETAJ HIQE MEHDI HOTI MUHARREM HAMIM MEMISHAJ XHARIJE HASAN MALOKU TOFIK MAN KUQALI IZET HAJRI CANI EDMOND HAJRI CANI HAJRI IZET CANI LLESH NDUE BELLESHI RIZA RANE ISMAILI SHERIF QAZIM LEKA HIQMET SADIK TASHA ZEF NDUE KACA SANIJE HYSEN SPAHIU KASTRIOT HYSEN ÇEKREZI MITAT BAJRAM ZANI ELEZ ISLAM JAHELEZI SAHIT ISLAM JAHELEZI ARIF FAIK MUÇA KUJTIM HAMIT LLOZHI ARANIT ÇEL KUÇANA SALI SHABAN KUÇANA LUAN HASAN DUSHKU DAUT BEQIR XHEÇUKA HAZIS SELMAN HYSA MEHMET XHABIR MEDA XHEMAL HYSEN KURMETA NAZMI JONUZ VATA NDUE LLESH NIKOLLI HAJRULLA KASEM XHIXHA URIM SYL SHUTI SHKELQIM SKENDER SULEJMANI MARK KIN KOLA DIN VESEL LAMNICA QAZIM MUSTAF HOTI DALIP NEZIR HYSA QEMAL MUSTAFA MURATI RAMAZAN HAMDI MALOKU ZENUN ISLAM JAHELEZI HASAN BEQIR XHEÇUKA ALTIN PETRIT ÇEKREZI LUTFIJE ALI MUDA HAJDAR HYSEN ARUÇI BASHKIM CAN AJAZI ASTRIT ZEF KACA HALIT REXHEP RAMI PELLUMB SHABAN NEZHA DESTAN QAZIM LEKA DASHAMIR SINAN TOÇILLA ELMAZ HASAN HOTI LEZAN BILAL SKURA ARTAN SALI PERLEKA KAMBER ZENDULLA BEQA HAZIR SUL SELIMAJ REXHEP COL REXHA ILIR ZEF KOLA ZEF PREND MARKU SHKELZEN SAIT SYLSHABANI

JAKUP ISTREF GOCAJ ANTON BAJRAM HASANAJ MARTIN PREND DOÇAJ VELI SAMI KORBI PETRIT LULASH RRUSHI ROBERT DIN BRUÇI NAZMI SHEMSI KASEMI HYSEN BAJRAM SELIMAJ KADRI XHEMAL SPAHIU XHETAN AHMET MARKOLA MARK GJELOSH VUKAJ ANTON PAL ÇAKALLI PREL GJELOSH VUKAJ RRAHMAN BRAHIM ZELA PREND MARK ALIAJ AGIM GJON LEKNDOJ AFRIM DEMIR TROCI FAIK RAMADAN LICI FILIP KIN DODA DREJTORIA TIRANE 3 LUAN LEKA GANI HOXHA ILIR ADILI BEKIM BAJRAMI PERPARIM MUHO FERDINAND HOXHA KSENOFON DILO SHPRESA NOKA ILIRSAN HOXHA ARSAN NDRAXHI ILIR NDRAXHI SALI RASIM DEMIRI EDMOND LLAZAR HAXHINASTO LLAZAR ATHANAS HAXHINASTO MAKSIM ILIA LLUSHO PETRIT ESAT PENGILI ARBEN NASI SHAMIJA ERION SERRI SULAJ ROLAND GEZIM PEQINI GJERGJ MARAZ GJIRITI ROLAND GEZIM PEQINI RAMADAN XHEMAL DOSTI SOKOL SOTIR KOÇI SPIRO VANGJEL PRIFTI DALIP JONUZ PLESHTI VJOLLCA SHABAN VATHI MAHMUDIJE ISMAIL ÇAMO ARJAN BASHKIM TULA FARIE SOTIR TULA VASIL ALEKO MARIANI FERDINAND KSENOFON TASHO MOJSI MERSIN BARUTI FARUK KADRI ÇASHKU SHPETIM BARDHYL HARAXHI VASJA NDREKO LEKA STRIT NAXHMI LAMÇE TEUTA QAZIM KARAFILI KRISTAQ PILO ÇARO YLLI NAZIF SINANAJ ENTON AGIM MALE THOMA VANGJEL TELO JOSIF KOLE BODARI KASTRIOT RIZA DURAJ FATMIR BEKTASHI LILI LIKO GEZIM KOSTANDIN SHARRA SPIRO THIMI THEMELI LEFTER KRISTO LERA LILJANA ELJAZ PICOKU FLUTURA KIÇO KASAPI NAMIK MUSA ISLAMAJ MERITA ABDI DOMI ARJANA BILAL RUSTEMI ARDIAN BAJRAM KREKO GEZIM BAJRAM KREKO SOKOL IBRAHIM BILALI PANAJOT VIKTOR KOÇI

LLAZI HAKI JATAGANI EDUARD THOMA DAVIDHI TUSHE AQIF PASHA ISLAM HALIL DOÇA ZYLYFTAR ESTREF ZOTO FAIK JASHAR SINGAJ QEMAL MAMUT AHMATI MYZAFER SHOSHE HAJDARI SELIM SALI LLANI PETRIT ALI KAZIU SHKELQIM SADIK SHTYLLA PETRIT MYRTEZA MULAJ SHPETIM SHYQYRI LAME ARTAN AVNI SULOLLARI NEKI AQIF ÇIPA ARDIAN RAQIF KERPAÇI STEFAN MIHAL SHAKA ARBEN SHEHABYDIN VRIONI ADEM DULE KASA GLIGOR KOÇO CUCI REZAR BARDHYL SHEHU VANGJEL ANDON ZENUNI ARTAN MUHAMET ZUPA LIRIA GEORGI PRIFTI LEONAT LIRAK DODBIBA LEONAT LIRAK DODBIBA MUSTAFA QAZIM BIBA SKENDER HYSEN MUÇELLI ZEJNEL ABAZ PRENI MYSLYM MYSLYM POCANI “MATRIX KONSTURKSION” sh.p.k MELEQ JAKUP GJYZELI ABDULLA FADIL VERZIVOLLI BEDRI HASAN BYLYKU GEZIM ZEQIRAJ MUSLIAKA BEQO TAHO MALASI ELISABETA LIN ÇAUSHI SHPETIM KURT MEZINI KUJTIM MICO LUAN PENGILI VLADIMIR FILAJ EVA FILAJ KUJTIM OSMANI ARBEN ÇIÇO NESHAT FANA MIRELA FANA XHEVDET NEIM TAULLAJ THIMI MIHAL BUÇKA DONIKA THIMI BOÇKA HKELQIM XHEMAL MEMA NIKOLLA VASIL PRIFTI KRISAFGJI GJINI KOLEMIÇO ARBEN REIZ SINANI BESIM RESHIT RUÇi AFERDITA MUÇO ZOTAJ FATMIR XHEMAL MEMA NEXHIP DEMO HOXHA DHURATA MUHAREM QATJA THOMA PANDO DADO GURI NAUM GORAR ARBEN MYFTAR IBRO KRISTAFGJINI GJINI KOLEMIÇO VELI HASAN ALLIAJ SKENDER ISLAM ÇELA ENIKA STERJO GJOKORECI FERIDE FEJZO SINANI ARBEN REIZ SINANI BESIM RESHIT RUÇI MUSA MANO MUSAJ MIHAL RAKO MONE MUSA MANO MUSAJ SEVO LAME LITI LEONARD LAZE TEFA MUHARREM AHMET SHAQIRI THIMI MIHAL BUÇKA AGRON QAMIL JENISHAJ TODI GJERGJI GRAZHDANI

VLASHI NDINI GJONI BAHRI BAFTJAR ALLUSHI SOKOL ISMAIL LANI FATMIR XHEMAL MEMA SHKELQIM XHEMAL SADA KASTRIOT XHEVIT KOÇI VJOLLCA QAZIM SESERI MYZAFER XHEVIT ALIKAJ AFERDITA MUÇO ZOTAJ ARTAN DUMI KOZETA ALIÇO ARIAN HASANI ARIAN SANTO ASLLAN GREZDA ATAOL KASO TORPE MAZNIKU DREJTORIA VLORE 1 REXHEP GANI BAHO MYSTEHAK VEIS HODAJ ADHURIM MERO ARAPAJ RAHMI MERO ARAPI QERIM GANI ARAPI ILIRJAN KAMBER CAUSHAJ YLLI VEIS HODAJ THOMA SIMO LEKA MENTOR BEQO VANGJELI ARTUR GEZIM KULAJ GEZIM NAIL NUREDINI GANI SHUHAIP SHEHU MYZAFER SABRI SHANAJ RIDVAN NESHET HOXHAJ ARBEN NESHET HOXHAJ MUHARREM SHABAN AGOLLI ; BESNIK MUHARREM AGOLLI GAZMIR MUHARREM AGOLLI; OLSI MUHARREM AGOLLI LIRJAN ZENEL ZENELAJ FIZE XHELO GOCKAJ LAVDOSH HAREDIN DUÇJA ARBEN SHYQYRI MBOLAJ SOKOL NUHË NUHAJ SHEFQET HASAN HASANAJ BEXHET SERJAN SERJANI FERDINAND ARIF BASHLLARI ARJAN ARIF BASHLLARI KLODIAN ARIF BASHLLARI SELAUDIN ISA SHABANI MARIGLEN SEJDIN XHENGO RAMO ZYK CAUSHAJ FOTI LUFTAR ISLAMAJ KUJTIM NUREDIN SULEJMENI AVDUL JAKUP SULEJMANI MYFIT FERUZ MEMETI PETRIT NURO HARIZAJ JAKUP SULEJMAN SULEJMANI SPARTAK XHELAL MEMAJ KRENAR MYQEREM GOCKAJ ENVER HASAN SAKO MALIQ YZEIR YZEHIRAJ SERVET HALIM ISLAMI SPIRO KADRI XHAFAJ HAMDI SELAM MARAJ DHIMITER SAMI DAVACAJ SAIMIR NAZMI METHOXHA FERIDE SEJDI MEMETI RAMO ZYK CAUSHAJ FATMIR FAIK FERRAJ QAZIME NEXHIP DURA SOFIJE NEBI CAKA MYFTAR SADEDIN ÇELAJ ERJON MIFTAR ÇELAJ SHEFKI ETHEM TRUSHI PETRIT FUAT SULEJMANI KAPO AVDI GJONAJ KANAN FASLLI NAZAJ KASIM MEHMET MEMETAJ PETRIT REXHEP KOZIAJ

»

HITO SERVET NELAJ KOSTANDIN DHIMITRI STASA DASHAMIR MUHARREM ALIAJ NEXHAT NEIM SAÇAJ KLEANT ZIJA CANAJ LEONARDI ZIJA CANAJ NUREDIN SHEFQET VESHAJ XHEVIT SULO MULLAI DHURATA SHABAN IMERAJ AGIM MEDI FEJZOLLARI HAMET RIDVAN HAMZARAJ RASIM NUHE KARAFILI QAMIL ALI ALIU FATOS NUREDIN LUSHA RRAHMAN ALI AJASLLARR DHIMITRAQ HAKANE DEDAJ ZYHDI SHUKRI ÇOLLAKU ARJANIT BINO KONGJINI LEONIDHA NEKTARIAS XHAFERAJ NASIBI BILAL RUSTEM SHPETIM ASLLAN KAMBERAJ NEXHAT NEIM SAÇAJ FESTIM ZYBI CANO SALI AZBI BUBEQI HAZIZ MUHARREM ALIAJ SOKOL TEME QENDRAJ HAZIZ MUHARREM ALIAJ ARDIT LUFTAR BANI MAZLLEM FASLLI MERE MAKSIM NURI RAPAJ RENATO QANI ÇOBO MERKUR SERRI PETANAJ GENCI SERRI PETANAJ DASHAMIR NEXHIP ISLAMAJ LAME LAZE LAZAJ PAJTIM HITO DEROMEMAJ SOTIRAQ VANGJEL SHOLLA NESHET MUHARREM LAZAJ KASTRIOT SHAQO ÇELAJ BUKUROSHE KARAFIL HOXHAJ FIQIRET BRESHAN BRESHANAJ NAZIF HADIL LAMÇAJ VIKTOR HABIP GJONI SALI FEJZO SHEHAJ KATERINA MIHAL KOMINI AHMET JAKUP JAKUPI YZEIR DELO MEÇAJ SHPENDI DANE DANAJ EQEREM SHABAN SALIAJ ASTRIT SULO REXHITAJ YLLI MERKO PASHO XHELO ISMAIL HOXHAJ ILIRJAN ZAÇE KAPLLANI ALFRED KADRI XHELAJ KADRI HAREDIN XHELAJ VIKTOR REMZI XHAFAJ LUAN MIFAL XHAFAJ GENCI NEBI MATAJ ARANIT NEBI MATAJ DRITAN NEBI MATAJ DEFRIM ELHAM TORO AGO SHABAN RRAPAJ STAVRO ANDREA KONOMI ALFRED ANDREA KONOMI ZEF NDUE MEXHAJ ALIKO KASEM MUSTAFA SOKRAT VEIS BILLA SALUSHE ZOTO DANAJ EDMOND ILMI MYRTAJ FATJON PETRIT BEHAJ SERRI DAUT XHAFERAJ ILIR SERVET ALIAJ ILMI QERIM ADEMI XHELAL TAHIR BINOZI ILIR ENVER ISUFI AGRON MYNYR MERKA MUÇO MYFTAR VEIZI

17

ROBERT SHABAN VISHAJ PETRIT HETEM DALIPAJ BASHKIM SHYQO ORMENAJ LATO MUSA MYFTARAJ HARIS DAUT HASKAJ BARDHOSH HETEM FERAJ ANDREA DINUSH KOÇI AGIM TOFIK KAPAJ ALI RAKIP ALIAJ BARDHOSH MUSTAFA BARJAMI DAUT REMZI DAUTAJ BAKI RRAPI METUSHI SAMI ALI DERVISHI XHEVAIR NASIBI RUSTEMI VERO ARIF MAMUTAJ DREJTORIA VLORA 2 JAKO JORGAQ KAZHELI PIRO LEKO GJOLEKAJ GEZIM DELO BESHAJ BEQIR RIZA HAMZALLARI NJAZI MUIM MURATAJ ROBERT IZET LAGJI ARTAN DINO XHELILI PUSHIME BRAHIM KOSHENAJ SHEME DINO XHELILI PERIKLI BORO KAPAJ VEIP HAJDERIN JUPE GEZIM MEHDI ÇANAJ ZAHO HALIL JAUPAJ MUSTAFA MEHMET BODOJ PANDELI XHELO BEGAJ XHELO ILMI LIÇAJ LATIF KAJTAS NAZAJ GENTIAN LATIF NAZAJ NIKOLIN LAÇE QEPI MEHMET SULO BOZHANAJ NIKO FOTO VANGJELI LAÇE ALEM QEPI XHEVDET SULEJMEN HAVARAJ LAÇE ALEM QEPI SEZAI SHEFQET ÇELAJ XHAFER QENDRO ALLUSHAJ LIRIKA LLUKE MERKURI ARJAN REMZI DAUTAJ REIZ MEZIN KULLURI BEQIR FUAT BRATI NAZIE ZEQIR VEIZAJ MURAT AZBI KULLURI AVNI FARI JUPE MERJEME LUTO DAUTAJ LUAN LUFTER NELOJ GENTJAN REMZI DAUTAJ MEZIN SELMAN KAPAJ ESAT MISLLI KAPOJ ALBERT SALI TROQE ABAS RRAPO BITAJ DERVISH MEZIN KULLURI SOKOL REMZI DAUTAJ ILIRJAN HALIL DHORAJ VEZIR QERIM BELLOJ LATIF ISUF KOÇI SOKOL SHABAN KUSHTAJ GOGO LAÇE QEPI FEJZI SADIK QEPI PETRIT HALIL DHORAJ BESNIK VELO VELAJ ARTAN XHELO BEGAJ SERVET SELMAN DERVISHSELMANAJ DASHAMIR DALAN HODAJ VASIL BEHADIN GJIKA ILIA FEJZI KORÇA KADRI REMZI DAUTAJ SOTIR ADEM VANGJELI GURI MEZIN KULLURI FERIK LAME SHENAJ ZAHO FEJZI MERKOHITAJ LESKO SYRJA DERVISHALIAJ

18

«

Kulturë

E martë 9 tetor 2012 •

PAS TEDI PAPAVRAMIT NË FRËNGJISHT NJË TJETËR VIOLINIST BËN PËRKTHIMIN E KADARESË, KËTË HERË NË ITALISHT

“QORRFERMANI” i Kadaresë, përkthimi i parë nga origjinali në italisht

“SYRI I TIRANIT” nën siglën e Fandango-s

Blerina GOCE

M

uzika duket se ka qenë gjuha e përbashkët, që i ka çuar të dy tek vepra e Ismail Kadaresë. Edhe pse njëri ka përkthyer në frëngjisht e tjetri në italisht, ajo çfarë i bashkon është shumë më e fortë se ky përcaktim gjuhësh. Është pikërisht melodia e shpirtit, gjuha e artit dhe ndjesia ndaj fjalës së bukur, në tërësinë e formave të saj. Pas përkthimit nga Tedi Papavrami të veprës në frëngjisht të Kadaresë, një tjetër violinist tenton të përkthejë veprën e shkrimtarit, por këtë herë në italisht. Bëhet fjalë për muzikantin Beniamin Guraziu, i cili pavarësisht moshës (92 vjeç) dhe përvojës jo të sprovuar në përkthime letrare, guxon të çojë veprën e Kadaresë te publiku italianfolës në të parin përkthim italisht nga origjinali. Është vepra “Qorrfermani”, libri i përzgjedhur prej tij me sugjerimin e vetë Ismail Kadaresë. Një veteran i muzikës shqiptare, në Teatrin e Operës dhe Baletit, lidhjet e Guraziut me Italinë dhe gjuhën italiane nuk janë rastësore. Lexues i pasionuar i veprave të Dante Aligierit e G. Leopardit, adhurues i muzikës së Bahut, Verdit apo Puçinit dhe sonatave italiane, janë me dhjetëra nxënësit që kanë mësuar italishten në mënyrë private prej tij. Pavarësisht se ai e quan dhe e ndjen veten shqiptar, nuk mund të jetë përvojë e parëndësishme koha e jetuar në Itali. I lindur në vitin 1923 në Bari të Italisë, ai jetoi në këtë vend deri në moshën 9-vjeçare për të ardhur më pas në Shqipëri.

Për t’u larguar më pas sërish në Itali në vitet ’40, kur shkoi për të studiuar si student i mjekësisë. Në këtë mënyrë, italishtja mund të themi pa frikë se është gjuha e “vendlindjes” së Guraziut, që na bën të besojmë më tepër, se përkthimi i kësaj vepre në italisht vjen në mënyrën e duhur shpirtërore. Ai ndjehet për më tepër i lidhur me

Promovim për letrat shqipe “Nuk ka asnjë dyshim, se mes thashethemeve të popujve se syri i keq ekziston, dhe nuk është hera e parë në historinë e Perandorisë Otomane që Shteti duhet të veprojë. Vendimi i sulltanit do të rezultojë radikal. Çdo person që mbetet bartës i syrit të keq i kërkohet të raportojë Komisionin Qendror. …Në një atmosferë të dhimbshme, në pasigurinë që transformon një faqe pas tjetrës në terror, të rinjtë Maria e Xheladin janë të shtrënguar të jetojnë të pafuqishëm historinë e tyre të dashurisë, ndërsa erosi do të jetë ndotur nga tmerri i verbërisë, nga zhurma e vdekjes”. Janë këto disa nga fjalët me të cilat komentohet mes të tjerave “Qorrfermani” i Ismail Kadaresë në përkthimin e tij në italisht, nën titullin “L’Occhio del Tiranno” (Syri I tiranit), ndërsa cilësohet si roman metaforik.

Ky botim erdhi nga shtëpia botuese “Fandango”, me mbështetjen e PEN Qendrës së Shqipërisë në programin e përkthimit të veprave të letërsisë nga gjuha shqipe në gjuhë të huaja. Komiteti i të drejtave gjuhësore dhe të përkthimit është një nga komitetet më të rëndësishme të PEN International. Në këtë kuadër, përmes PEN International dhe Komitetit të shkrimtarëve për Paqe në Slloveni, u promovua dhe botua në gjuhën sllovene “Pallati i ëndrrave”.

Vetëm dy vite më parë, Ismail Kadare është vlerësuar në Itali me çmimin “Lerici PEA”, në vitin 2010. Me këtë çmim janë vlerësuar edhe Umberto Eko, Adionis, e shumë autorë të tjerë të rëndësishëm të letërsisë botërore.

rfermani” është në fakt një vepër që i është sugjeruar nga Kadareja, por që ai e gjeti të përshtatshme dhe të dëshirueshme.

vepën e Kadaresë, komshi i tij, të cilin e falenderon përzemërsisht për lejen dhe besimin e dhënë në këtë ndërmarrje. Instrumenti i dikurshëm i TOB-it, e ka të vështirë me vitet të ushtrohet në instrument, e ndërsa

me bastun në dorë vjen vërdallë në pallat, takon shpesh edhe Kadarenë. “Pikërisht këto hyrje-dalje në pallat dhe veçanërisht ashensori ishin vendi ku u njohëm nga afër me Kadarenë dhe u miqësova me të. Meqënëse italishten e

zotëroj shumë mirë, në këtë rast ishte qejf të përktheja një vepër të Kadaresë me përzemërsinë më të madhe.

Kadareja ma dha me afat të pacaktuar që para më shumë se tre vjetësh”, rrëfen Guraziu, ndërsa flet se “Qor-

Violinisti i TOB, themeluesi i klasës së violës Kushëri i afërt i pianistit të parë shqiptar, Tonin Guraziu, të ngjan sikur Gurazinjtë e kanë “gjenetike” lidhjen me muzikën.

“Djali i xhaxhait, Tonin Guraziu, ka qenë profesori i parë dhe themelues i shkollës pianistike në Shqipëri. Prej tij jam influencuar shumë e edukuar në pikëpamje muzikore”, nuk mund të rrijë pa përmendur natyrshëm, Beniamin Guraziu, i cili pavarësisht fjalëve të pakta, po ashtu ka me se të krenohet edhe tek vetja. Është pikërisht ai që ka hapur klasën e violës në Liceun Artistik në bashkëpunim me Ministrinë e Arsimit, derisa u bë përfundimisht pjesë e Teatrit të Operës dhe Baletit. Ndërsa për vite me radhë ka qenë violinist i parë i operës derisa ka dalë në pension. Benjamin Kryeziu kujton me një lloj res-

pekti edhe dy profesorët e tij: Ludovik Naraçi dhe dirigjentin Mustafa Krantja. Fillimisht ai filloi të studiojë violinën në gjimnazin e shtetit me prof.

Ludovik Naraçin, profesor i violinës, i diplomuar në Vjenë dhe në Pragë. “Gjimnazi ishte themeluar në 1932-1937 dhe unë fillova të studioj me të në vitin 1937”, kujton Guraziu.

Në fillim angazhohet në radio, pastaj në vitet ‘50, pasi shkrihet Orkestra e Radios ai bëhet pjesë e Okresktrës së sapokrijuar të Filharmonisë Shqiptare. Dhe natyrshëm më pas pjesë e bërthamës së parë të Teatrit të Operas nën drejtimin e dirigjentit Mustafa Krantja. Ndërsa me Naraçin kujton kohën e gjatë të studimeve dhe mësimit si student, me Krantjen janë të panumërta operat për të cilat kanë punuar: opera italiane apo ruse, “të cilat kanë dashur nivel të lartë dhe me të cilat ka pasur aktivitet të dendur e sukses publik dhe nga publuiku”. Sipas tij, orkesta e TOB është fuqizuar sidomos në kohën e Krantjes.

• E martë 9 tetor 2012

2

5 - vjetori i rivendosjes së marrëdhënieve diplomatike midis Republikës së Shqipërisë dhe Republikës Federale të Gjermanisë do të kujtohet përmes konferencës “Nga izolimi drejt integrimit evropian”.

Konferenca hedh dritë mbi një çerek shekulli bashkëpunim të ngushtë në rrugën e demokracisë, një arritje mbresëlënëse në 100 vjet histori të shtetit modern shqiptar. Kuadri i referateve dhe prezantimeve nga personalitete të shquara të shkencës, diplomacisë, politikës, medias etj. do të plotësohet nga përvojat dhe rrëfimet personale të ambasadorëve, studiuesve dhe përkthyesve.

Konferenca do të mbahet ditën e sotme në Tiranë dhe organizohet nga Akademia Diplomatike e Ministrisë së Punëve të Jashtme të Republikës së Shqipërisë, Ambasada e Republikës Federale të Gjermanisë dhe Fondacioni Hanns-Seidel.

Konferenca ofron një vështrim analitik të marrëdhënieve mes dy vendeve, në një kontekst ndryshimesh të mëdha historike, që startojnë me ribashkimin e dy Gjermanive dhe shënojnë fillimin e një epoke të re në realitetet europiane e më gjerë.

“Nga izolimi drejt integrimit evropian”, 25 vjet marrëdhënie diplomatike

Kulturë

»

19

Java e Filmit Shqiptar në Bukuresht Janë 7 filma, të cilët do të shfaqen për rreth një javë në Bukuresht në Javën e Filmit Shqiptar. Nga 15-20 tetor 2012, në Kinema “Euforia”, në Bukuresht do të shfaqen filmat: “Gjallë!” (Alive!), nga Artan Minarolli, 2009; “Lindje Perëndim Lindje” (East West East) nga Gjergj Xhuvani, 2009; “Shqiptari” (Der Albaner) nga Johannes Naber, 2010; “Përrallë nga e kaluara” (Tale from the past), Dhimitër Anagnosti, 1987; “Kukumi” nga Isa Qosja (Kosova); “Parullat” (Slogans) nga Gjergj Xhuvani, 2001 dhe “Dita e fundit e Loro Shestanit” nga Sokol Keraj, (film me metrazh të shkurtër). Filmat janë të subtitruar në anglisht. Aktiviteti organizohet nga Ambasada e Republikës së Shqipërisë në Bukuresht, Ministria e Kulturës e Rumanisë, Qendra Kinematografike Euforia, Bukuresht dhe Arkivi Qendror Shtetëror i Filmit në Shqipëri.

Katër filma shqiptarë shkojnë në Milano Katër filma shqiptarë do të shfaqen në Milano për publikun italian. “Një vështrim mbi kinemanë shqiptare” titullohet aktiviteti që Qendra Kulturore Shqiptare organizon në kuadër të 100-vjetorit me mbështetjen e Bashkisë së Milanos. Nga data 9 deri më 11 tetor do të shfaqen filmat “Vdekja e Kalit”, i regjisorit Saimir Kumbaro, “Parullat” i Gjergj Xhuvanit, “Përrallë nga e kaluara” dhe “Gjoleka, djali i Abazit”, filma të realizuar nga Dhimitër Anagnosti. Filmat do të shfaqen me subtitrim në italisht. Në këtë aktivitet është parashikuar edhe shfaqja paraprake e “Mali i Nitzhe”, “Në udhëtim me Gianni Vattimo”, i regjisorit të ri Erion Kadilli. Drejt Italisë do të udhëtojë me këtë rast edhe regjisori Dhimitër Anagnosti, i cili do të flasë më 10 tetor mbi krijimtarinë e tij, por edhe për kinemanë shqiptare.

“Dojçe Vele”, 20 vjet në shqip

KATËR FILMA KOSOVARË NË WINTERTHUR

“Evropa Sot”, është revista televizive që “Deutsche Welle” prezantoi dje me rastin e 20-vjetorit të programit në shqip të saj. Një aktivitet i veçantë ishte menduar me këtë rast nga ky program, ndërkohë që nuk munguan as muzika dhe një pritjecocktail. Pianisti Marin Gjollma u kujdes për shoqërimin muzikor të aktivitetit, i cili ishte pjesë e Tetorit Gjerman.

Dokumente mbi Hasan Prishtinën

K

atër filma dokumentarë të shkurtër nga Kosova janë përzgjedhur për t’u shfaqur në programin special Kino Ballkani në Winterthur, i cili është festivali më i madh i filmit të shkurtër në Zvicër.

Këtë vit me mbështetjen e zyrës së Bashkimit Evropian në Kosovë dhe në kuadër të projektit “Fabrika e Filmave për të Drejtat e Njeriut – Storie nga margjinat e Kosovës”, Festivali Ndërkombëtar i Filmit Dokumentar dhe të Shkurtër ‘DokuFest’ ka prodhuar gjashtë filma dokumentarë të shkurtër që adresojnë çështje të ndryshme sociale dhe të drejtave të njeriut nga jeta e përditshme në Kosovë. Përmes një komunikate të dërguar nga DokuFest, bëhet e ditur se katër prej këtyre filmave janë përzgjedhur për shfaqje në programin special “Kino Ballkani” në Winterthur, i cili është

festivali më i madh i filmit të shkurtër në Zvicër.

Me ftesën e drejtoreshës së festivalit në Winterthur, znj. Delphine Lyner, Drejtori Ekzekutiv i DokuFest-it Eroll Bilibani do të prezantojë programin e Fabrikës së Filmave për të Drejtat e Njeriut në përgjithësi, si dhe do t’i ofrojë mundësi audiencës së festivalit të shtrojë pyetje pas shfaqjes së filmave në kuadër të programit Kino Balkan Today. “Është me të vërtetë një nder i veçantë që na është dhënë rasti t’i prezantojmë këto filma të shkurtër dokumentarë dhe punën e regjisorëve të rinj edhe jashtë Kosovës. Shpresojmë që ky do të jetë një fillim i mbarë në promovimin ndërkombëtar të filmave që kanë dalë nga ky bashkëpunim me zyrën e Bashkimit Evropian në Kosovë”, tha Eroll Bilibani, drejtor Ekzekutiv i

DokuFest.

Filmat portretizojnë momente absurde, tragjike, por gjithmonë magjepsëse të jetës së përditshme në Kosovë.

Gjashtë dokumentarët e prodhuar nga DokuFesti janë rezultat i një projekti njëvjeçar të gjashtë filmbërësve në ngritje. Pjesëmarrësit e projektit konceptuan, xhiruan dhe redaktuan filmat me kohë për premierën në edicionin e sivjetmë të DokuFestit.

Filmat që janë përzgjedhur për t’u shfaqur në Winterthur janë: ‘Këpucët e Humbura / Lost Shoes’ i regjisores Shota Bukoshi; ‘Një ditë me fat / One Lucky Day’ nga Dia Morina dhe Husamedin Luma; ‘I kujt është flamuri? / Whose flag is it?’ nga Baris Karamuco, ‘Prishtina Beogradi / Pristina – Belgrade’ nga Srdjan Slavkovic. Filmat do të shfaqen në Casino Festsaal më 8 nëntor.

“Veprimtaria atdhetare e Hasan Prishtinës”, kështu titullohen një grup dokumentesh të botuara së fundi në Shkup, të përmbledhura në një libër. Pinjolli i familjes së Hasan Prishtinës, Mr. Mehmet Prishtina, theksoi se kohën e fundit janë bashkërenduar disa aktivitete të rëndësishme që kanë të bëjnë me zbardhjen e figurës së madhe atdhetare të Hasan Prishtinës. Janë shkruar libra, janë bërë dokumentarë, janë ngritur shtatore të tij në Tiranë e Prishtinë, dhe brenda javës së ardhshme një shtatore e Hasan Prishtinës do të ngrihet edhe në Shkup, në qytetin që Hasan Prishtina e deshi aq shumë. Libri “Veprimtaria atdhetare e Hasan Prishtinës (Dokumente)”, është botim i Institutit të Trashëgimisë Shpirtërore dhe Kulturore të Shqiptarëve në Maqedoni. Drejtori i ITSHKSHM-së, Dr. Shefqet Zekolli, theksoi angazhimin e institutit për zbardhjen e fakteve të reja të dokumentuara shkencore që zbardhin veprimtarinë atdhetare të Hasan Prishtinës.

Ndërsa, kryetari i komunës së Çairit, Izet Mexhiti, tha se me këtë botim dhe aktivitetet e tjera që do të pasojnë javën e ardhshme, synojmë në rikthimin e borxhit që shkupjanët kanë ndaj figurës së madhe të Hasan Prishtinës, i cili deshi që Shkupi të bëhej kryeqendër e Shqipërisë. Njëra nga recensentët e librit, prof. dr. Vasilka Sancin nga Universiteti i Lubjanës, tha se figura shumëdimensionale e Hasan Prishtinës është prezantuar në mënyrën më të denjë në këtë libër shkencor, ku për herë të parë dalin në dritë edhe dokumente të reja lidhur me veprimtarinë e tij. Recensenti tjetër, prof. dr. Blerim Reka nga UEJL, theksoi se idetë politike, diplomatike e arsimore të Hasan Prishtinës, ishin vazhdimësi e rilindësve tanë për mirëqenien e kombit shqiptar në kufijtë e tij etnik. Edhe Mr. Skender Asani dhe Dr. Sefer Tahiri, theksuan rëndësinë historike të dokumenteve të reja të cilat gjenden në këtë botim, dhe që ndriçojnë fakte të reja historike për figurën emblematike të Hasan Prishtinës. Përzgjedhja dhe redaktimi i dokumenteve është bërë nga: Mr. Skender Asani, Mr. Mehmet Prishtina dhe Dr. Sefer Tahiri. Kurse, recensentë janë Prof. Dr. Vasilka Sancin (Universiteti i Lubjanës), Prof. Dr. Blerim Reka (UEJL) dhe Dr. Naim Halimi (ITSHK).

20

« dossier

E martë 9 tetor 2012 •

Shërbimi italian: Haxhi Lleshi bashkëpunëtor me Beogradin Nga Albert Kotini (vijon nga numri i kaluar) Gjeneralmajor Mehmet Shehu në Brigadën e 22 S Më 30 qershor 1945 gjeneralmajor Mehmet Shehu i bëri një vizitë partizanëve të Brigadës 22 S në Tetovë. Mbajti një fjalim, ku i përgëzoi për misionin e tyre me rëndësi të madhe si ushtarake dhe politike. “Me luftën e sakrificat e përbashkëta u lidh dhe u çimentua vëllazërimi i popullit shqiptar me atë jugosllav. Kjo ka qenë një nga sukseset më të mëdha të kësaj lufte...”

Nuk ngelet prapa në fjalime as gjeneralmajor Dali Ndreu.

Në festën e ushtrisë të vitit 1945 thotë se “ushtria kombëtare përgatiti qytetarë të denjë për pushtetin demokratik.”

Ndërsa si komandant i Korparmatës I (shih dokumentin 3985, kartoteka e historisë ushtarake) thekson detyra të tilla: “Shtabet e divizioneve, mbas veprimeve të njëpasnjëshme të çarmatimit të njoftojnë sasinë e armëve të mbledhura sipas zonave të ndryshme. Me veprime për ndjekjen dhe kapjen e elementëve reaksionarë, forcat e divizioneve duhet të hyjnë me një veprim për kapjen gjallë ose vdekur të elementëve reaksionarë dhe kriminelë të luftës dhe t’ia njoftojnë shtabit të Korparmatës përpjekjet e ndryshme si dhe rezultatet e çarmatimit.

Forcat e Divizionit 8 me qëllim në krahinën e Peshkopisë (që varet prej krahinës ushtarake të Korparmatës I) duhet të kryejnë çarmatimin e përgjithshëm në katundet Muhurr, Luznie, Kotesh, Mustafë, katër Grykat, Selishtë, Lukan, Murrë etj. në bashkëpunim të ngushtë me komandat e vendit dhe Komandën e qarkut të Peshkopisë, ashtu sikundër kanë marrë urdhër prej Shtabit të Korparmatës III”.

Për sa më sipër, edhe pse ka me dhjetëra dokumente që provojnë se çfarë është bërë në vitin 1945 gjatë territorit dibran – maqedonas, këto shoqërohen me gjyqe ushtarake apo speciale të tipit partizan kundër reaksionarëve.

Propaganda ishte në ekstazën e vet. Mjafton një drame me tre akte që ka shkruar Ibrahim Uruçi në atë vit, për të kuptuar se si përfundoi opinioni kundër “reaksionarëve” që, në fakt, ishin atdhetarë të burgosur si Ali Maliqi me shokë.

Para se të përjetohet burgimi i Ali Maliqit, po hedh në letër një pjesë nga kjo dramë, që e pësuan gjatë gjithë diktaturës mjaft atdhetarë të ashtuquajtur”tradhtarë”, “kriminelë”.

Akti III. Tiranë. Shkurt 1945. Në qelinë e burgut qëndrojnë disa tradhtarë të popullit.

Jepet biseda midis të burgosurve, të cilët janë pesë në një qeli dhe gjoja kanë bërë të mira për partizanët edhe pse kanë qenë pro Ballit, asnjëherë nuk kanë zbatuar urdhrat e tij etj.

Ndërsa populli thërret: “Vdekje”, “Hakmarrje” duke kërkuar dënimin me vdekje. Pse? I burgosuri i parë ka marrë pjesë në qeverinë kuislinge.

I burgosuri i dytë ka qenë pro Ballit; i treti ka shpëtuar komunistë nga rrahja në burg. I katërti dhe i pesti janë munduar për Shqipërinë e për këtë do të flasë historia.

Mbyllet perdja: Zëri i popullit kërkon vdekjen tuaj. Ata të pestë murmurisin nga frika dhe u bie të fikët.

Tërësisht dramë e sajuar fund e krye propagandë. Në fakt, çel edhe siparin e vitit 1945 me këto lloj gjyqesh të popullit.

Gazeta “Bashkimi” i këtij viti është e mbushur me lajme të tilla: “Kriminelët në litar!”. Dje Prokurori i Popullit dha pretencën e tij për 37 armiq të popullit e sabotatorë të pushtetit. Populli, në sallë dhe jashtë, pret me duartrokitje të vazhdueshme pretencën e Prokurorit. Pas pretencës shpërthen një demonstratë e madhe kur populli kërkon dënime edhe më të rënda, duke thirrur plot urrejtje për tradhtarët terroristë.

Të pandehurit Gjergj Kokoshi, Musine Kokalari etj. (“Bashkimi” 29 qershor 1949). Deri në këtë pamje histerike janë me dhjetëra seanca të gjyqit ushtarak, demaskime dhe ekzekutime.

Thelbi kryesor: Bindja ndaj atij “vëllazërim – bashkimi” me sllavët e Serbisë apo të Maqedonisë ishte faji i vetëm në mospranimin historik të këtyre martirëve të kombit.

Shqiptarët në Maqedoni – faktor stabiliteti në Ballkan Në librin e autorit Vebi Xhemaili “Shqiptarët e Maqedonisë në mbrojtje të Shqipërisë etnike (1941-1945)” studiova nga burime autoktone edhe për Dibrën e Madhe, por në një aureolë më të gjerë funksionale kombëtare. Kjo trevë është shtrati ku preket vetë shpirti i kombit të ndarë, por edhe me fakte të mbyllura nga heshtja nëpër arkivat politike të kohës pa pasur një pamje sa më reale edhe për Maliqët e Kërçishtit, duhet patjetër të zhbirosh në tërë shqiptarët e Maqedonisë. Kjo, sepse në mjaft rrethana historike kanë lundruar në anijen e tallazeve të jetës si dy shpirtra të të njëjtit komb, por që politika i ndan padrejtësisht.

Për të mos mbetur e nesërmja një deziluzion i dyshimtë në histori, synoj që këto dy zemra, mendje e shpirtra që kanë ngjizjen e një origjine e gjaku, zakoni e traditash të mos mbeten pa u trajtuar së bashku e jo të ndarë në dy shtete.

Mendësia e vjetër bolshevike i ndau për motive që dihen, por që t’i përçajë në kohën demokratike do të fajësohemi vetë si shqiptarë që amanetin e të parëve ta harrojmë. Mendimi sublim në bashkekzistencën e dy etnive të ndryshme në Maqedoni ka të bëjë me vetë brendësinë e ndërgjegjes sonë kombëtare për ardhmërinë.

Përvoja e hidhur nga sllavët e Jugut në histori na mëson se rregullat morale, parimet e vjetra sociale, marrëdhëniet fisnore që u prishën në ekuilibrin midis shqiptarëve e maqedonasve gjatë sistemit komunist, të rigjenerohen në origjinën e secilit. Kjo është një e drejtë e barabartë midis këtyre dy etnive në një shtet të ri demokratik, pa sunduar superioritetin e racës të asnjë elementi maqedonas apo atij shqiptar.

Këtë mesazh aktual të bashkëjetesës e sjell

në libër autori Vebi Xhemaili edhe për faktin se rrethanat historike e imponuan këtë gjendje të kësaj treve jashtë territorit amë. Se çfarë shpirti pushtues ka pasur serbi e tregon qartë edhe treva dibrane me dy pamje të kufirit shtetëror.

Të parët e vjetër dibranë kanë denoncuar jo pak raste të shkeljes së “besës” në marrëdhëniet e luftës së përbashkët me serbët e maqedonasit kundër çdo okupatori, turk apo italian. Ata e kanë fjalën në synimet serbomaqedonase për copëtimin e trojeve shqiptare në çdo rrethanë që do t’u krijohej e, ç’është më e keqja, për t’i futur shqiptarët në luftë midis tyre. Mirëpo, rrethanat aktuale të mosndryshimit të kufijve sipas stabilitetit europian kanë si domosdoshmëri reciproke mirëkuptimin si qytetarë të një shteti drejt përsosmërisë morale, materiale e civile të ekzistencës demokratike. Çdo qëndrim ekstrem për këto dy etni të ndryshme kur nuk pajtohen me standardet demokratike, paralizon mbarëvajtjen e këtij shteti. Pikërisht, disa shenja dëshpërimi racor të sllavizmit dalin në pah për të prishur këtë ekuilibër, deri në krisjen e ndjenjave fetare apo tradicionale. Kisha mbi kalanë e Shkupit, apo enciklopedia e paragjykuar e marsit 2011 u bënë provokative vetëm si motive të mentalitetit të sëmurë sllav.

Këto kriza mendore nuk i përgjigjen qytetërimit modern dhe tregojnë se themelet e diktaturës 1941-1945 edhe në Maqedoni kanë lënë rrënojat e tyre të hapura. Shqiptarët e Maqedonisë, për hir të ardhmërisë demokratike, stabilitetit në Ballkan, edhe pse emërtohen të tillë, toleruan në mjaft të drejta të tyre historike për të vënë themele të reja në këtë shtet të përbashkët evropian. Kjo nuk do të thotë që të pranojnë lëmosha të të mundurve, apo një bashkëjetesë false deri në vuajtje të reja shovene.

Historia e luftës 1941-1945 në Maqedoni ka një plagë të paharruar, atë të krimit ndaj elementëve shqiptarë që nuk pranuan “vëllazërimin sllavokomunist”. Janë të gjalla faktet e OZNA-s

(UDB-së) edhe në kultivimin e urrejtjes të maqedonasve ndaj shqiptarëve që donin mirëkuptim tradicional e jo atë komunist tipik serb.

Prandaj, edhe në shoqërinë e re aktuale këto gjurmë të atij sistemi që trashëguan nga lufta – diktatura, të mos fshihen lehtë deri më sot.

Ja përse më duhet t’u referohem disa ideve edhe fakteve nga autori Vebi Xhemaili, që i ka përjetuar në origjinalitetin burimor me vërtetësi të besueshme dhe autoktone. Akuzat dhe shpifjet e mjaft autorëve maqedonas ndaj forcave nacionaliste shqiptare hidhen poshtë në mënyrë bindëse se ato janë thjesht tendencioze e të pabazuara në fakte e dokumente.

Në funksion të objektit për librin për Maliqët e Kërçishtit më duhet të servir vetëm disa fragmente të kufizuara nga tërë spektri i plotë që jep vepra në fjalë.

Vebi Xhemaili Organizata “Bashkimi Dibran” në mbrojtje të Shqipërisë së bashkuar ...Organizata “Bashkimi Dibran” luftonte hapur kundër sundimit italian. Kjo organizatë u shkatërrua pas kapitullimit të Italisë, disa nga pjesëtarët e tij kaluan në radhët e Abaz Kupit dhe të Ballit Kombëtar. Ndër ta më të dëgjuarit ishin Hysni Dema, Ali Maliqi, Fiqri Dine, Faik Maliqi, Miftar Kaloshi, Aziz Kaloshi, Selim Kaloshi.

Ndërsa Aqif Lleshi dhe Haxhi Lleshi kaluan në anën e Luftës Nacionalçlirimtare të Shqipërisë.

Gjatë viteve 1941–1944 një numër bajraktarësh nga Dibra bashkëpunuan me misionet ushtarake të Anglisë.

Më 12 prill 1943 organizata “Bashkimi Dibran” thirri marrëveshjen e bajraktarëve dibranë me ata të Peshkopisë. Takimi u mbajt në Peshkopi, ku u shpall “Besëlidhja shqiptare”. Këtë marrëveshje e nënshkruan Hysni Dema, Fiqri Dine, Cen Elezi, Halil Alija, Selim Kaloshi, Ramadan Hoxha, Jusuf Xhilaga, Veip Runa, Faik Shehu, Ali Maliqi, Osman Serdari, sheh Emrullahi, Sabri Maqellara, Ramiz Dema, Ukë Cami, Mahmud Pervizi, Qemal Shehu, sheh Aliu Selman Shehu, Dervish Lusha, Muharrem Hoxha, Aziz Marku, Sali Markaja e të tjerë.

Në këtë kohë Haxhi Lleshi nuk ndodhej në Dibër, pasi ishte internuar që nga fillimi i vitit 1940. Me ndërhyrjen e diplomacisë italiane ishte vendosur në Jugosllavi. Haxhi Lleshi ka bashkëpunuar në atë kohë me shërbimin ushtarak serb për Dibrën, të udhëhequr nga Gojko Jovanoviç, komandant i garnizonit, thotë

dossier • E martë 9 tetor 2012

»

21

në hetime Lutfi Rusi.

Anëtarët e organizatës “Bashkimi Dibran” ishin Miftar Kaloshi, Hysni Dema, Ali Maliqi, Abdi Gola, Murat Kaloshi, Ukë Ramadan Cami, Ferik Maliqi e të tjerë.

Udhëheqësit e Ballit Kombëtar në Dibër Katër muaj pas marrëveshjes së Dibrës, me ftesë të Fiqri Dines më 6-7 gusht 1943 në Dibër erdhën udhëheqësit më të lartë të Ballit Kombëtar, me në krye Mithat Frashërin, Hasan Dostin, Ali Këlcyrën, Thoma Orollogain, Sulejman Meçen, Faik Qukun e disa të tjerë më 13 gusht në fshatin Homesh. Nga paria dibrane merrnin pjesë Hysni Dema, Fiqri Dine, Ali Maliqi, Aziz Kaloshi, Miftar Kaloshi, Cen Elezi e shumë udhëheqës të tjerë. Rendi i ditës ishte që të formohet organizata e Ballit Kombëtar në qytetet shqiptare të Maqedonisë, punën e së cilës do ta drejtonte Komiteti Nacional i Dibrës.

Dibra në prag të luftës civile Situata politike në Dibër ka qenë shumë e ndierë pas kthimit të Haxhi Lleshit nga Kavaja më 1943, ku kishte qëndruar në internim pas kthimit nga Jugosllavia. Sipas shërbimit sekret italian, Haxhi Lleshi akuzohet si bashkëpunëtor i shërbimit jugosllav. Haxhiu për këto merita ka qenë i paguar nga shërbimi i Beogradit dhe mbreti Petar. Po ashtu ky ka marrë edhe nga 40 lira në muaj nga ambasada franceze për meritat që ka pasur babai i tij, Halit Lleshi, në luftën për rrëzimin nga pushteti të mbretit Ahmet Zogu.

Sipas komunistëve dibranë me ide pro jugosllave, problem paraqiste etnosi sllav dhe lufta nacionalçlirimtare e popullit maqedonas.

Sipas komunistëve, rrezikun kryesor e përfaqësojnë reaksionarët me ide për Shqipërinë etnike. Tani duhet mbrojtur teza për lirinë, barazinë dhe vëllazërimin e popullit maqedonas dhe atij shqiptar. Tani është në vazhdim lufta e madhe midis nesh që e mbrojnë idenë e lirisë, vëllazërimin dhe barazinë e popullit shqiptar dhe atij maqedonas kundër ideve të mbretërisë së bashkuar shqiptare, që dëshiron të jetësojë Shqipërinë etnike në të cilën populli maqedonas do të ishte i shtypur dhe i robëruar. Hysni Dema ishte djali i vëllait të Hamdi Demës. Me gradë “kolonel”, ishte komandant i forcave të xhandarmërisë. Ka bashkëpunuar me Xhemën dhe në aksion të përbashkët morën Dibrën nga partizanët. Ferik Maliqi ka organizuar çeta me Miftar Kaloshin në fshatrat Kërçisht, Bajnisht, Ame, Dibër dhe në fshatrat përreth Dibrës.

*** Pa dashur të bëj ndonjë oponencë ndaj disa çështjeve që autori Xhemaili shtron, për të cilat kam opsionet e mia, si për shembull “Fillimi i luftës civile në prefekturën e Dibrës” (fq. 198); “Lidhja e Dytë e Prizrenit” (fq. 171-189) apo mbi rolin e Ballit (N.D.Sh.) etj., iu referova ngjarjeve që lidhen me Maliqët.

Trajtesën për luftën civile në Dibër unë e kuptoj ndryshe, si vëllavrasje, ndërsa Lidhja e Dytë e Prizrenit, sipas dokumenteve origjinale të Vermahtit, nuk paraqesin ndonjë aktivitet real, por vetëm nisen këtu si ide, propozime e projekte që, në fund të fundit, nuk u miratuan nga Himleri e Hitleri.

Kryesore është trajtimi nga afër i një oponence të autorit ndaj historiografisë maqedonase dhe për pavërtetësinë e Luftës II Botërore në këtë trevë shqiptare.

Në përforcim të këtij dëmi që i është bërë historisë së shqiptarëve në Maqedoni kanë qenë edhe mjaft botime për këtë trevë qysh në kohën e luftës. Janë një mori dokumentesh, revistash apo gazeta xhepi në Arkivin Qendror të Ushtrisë që reflektojnë tërë pasqyrën e “vëllazërimit me sllavët” si një shtyp pothuaj i përditshëm në vitet 1944–1945.

Pa dashur të lodh lexuesit me përmbajtjet e tyre sa tipologjike aq dhe qesharake në argumentimin global të këtij vëllazërimi me kërbaç e propagandë, disa prej tyre i rekomandoj për zbavitje: Në “Ylli çlirimtar”, viti I, 1944, fq. 3-4, me autor Mehmet Shehun, lexon titullin “Sulmi mbi Dibër – ushtritë nacional çlirimtare të Titos e të Enverit çimentojnë vëllazërimin e tyre me gjak”.

E gjithë ngjarja e mësipërme është një mashtrim tipik edhe për faktin se Ali Maliqi e shpjegon krejt ndryshe këtë episod të “fitores” kundër gjermanëve. Reginald Hibert në librin “Fitorja e

hidhur – Lufta Nacionalçlirimtare e Shqipërisë”, përkthyer nga Xhevat Lloshi më 1992, në kreun e 11, faqe 272-296 me titull “Beteja e Dibrës” shkruan qartë mbi këtë çështje. Midis këtyre 24 faqeve lexon: “Beteja nisi me aksione të forcave lokale, pa dyshim të orkestruara nga Faik Shehu, Haxhi Lleshi dhe Esat Ndreu. Një anëtar i Këshillit Nacionalçlirimtar të sapoformuar të Dibrës, Aqif Lleshi, sulmoi kullat e Hysni Demës në drejtimin jugor të Dibrës dhe i dogji.”

“Nga veriu i Dibrës vetë Faik Shehu me Esat Ndreun dhe çetën partizane lokale kapën qytetin e Peshkopisë më 6 korrik.”

“Më 8 korrik Divizioni I partizan, duke pasur si rrugëçarës Brigadën I të Mehmet Shehut, u shfaq në teatrin e luftës nga perëndimi i Dibrës pasi kishte zbritur nga malësia e Çermenikës dhe e Martaneshit.

Nga krahu lindor ai tani u lidh me Brigadën II maqedonase nga Jugosllavia. Forca të mëdha gjermane i pritën ata nga drejtimi i Dibrës, por u zmbrapsën. Batalioni i parë i Brigadës I marshoi drejt Peshkopisë me Haxhi Lleshin, Faik Shehun dhe Esat Ndreun. Vendosën të bëjnë një sulm në Fushë Alije... Mbrojtja ishte shumë e fortë për ta dhe në mëngjesin e dt. 9 korrik ata pësuan 50 të vrarë e të plagosur nga gjithë forcat e tyre prej 300 vetash. Fshatarët e katundeve përreth, kur panë se partizanët u mundën, u kthyen me forcë kundër tyre pas gjatë tërheqjes së tyre nëpër male deri te pllaja e sheshit tonë të hedhjeve nga ajri, në Gramë.”

Autori shkruan me hollësi se si qyteti i Peshkopisë herë merrej nga partizanët, herë nga forcat nacionaliste. Partizanët shqiptarë, të ndihmuar nga ata maqedonas, ngelën ngushtë për shkak të embargos që u bënë aleatët nga

Bari për shkak të vëllavrasjes. Anglezët nuk donin luftën midis shqiptarëve, por atë kundër gjermanëve. Vetëm kur ndihmat angleze të misionit “Stables” rifilluan furnizimet u bë i gjallë Divizioni 5 S, por me kushtin jo të luftonin popullsinë dibrane, që nuk ishte pro partizanëve.

Edhe pse autori anglez e tregon ngjarjen e luftës për Dibrën si aleate e partizanëve, përsëri ato nuk përputhen me versionet e të shkruarit nga historiografia enveriste për 50 vjet rresht.

Pa u ndalur për këtë çështje, e cila kërkon analizë të veçantë, po mjaftohem me disa pasazhe të tilla të këtij kapitulli: “Simboli i partizanëve, ylli i kuq me 5 cepa, me sa duket, ishte shtegu që siguroi mikpritjen e fshatarëve maqedonas, ndoshta sepse partizanët shiheshin këtu si çlirimtarë nga sundimi shqiptar. Do të kishte ndodhur ndryshe në fshatrat shqiptare të krahinës ku partizanët do të vështroheshin si aleatë të sllavëve” [fq. 278].

Autori argumenton edhe ndihmën e madhe materiale e luftarake, për shembull, të Brigadës I të Mehmet Shehut, të cilat mbas lufte u mohuan dhe u deformuan.

I gjithë Divizioni I Sulmues me Brigadat I, IV, V S etj. u gozhduan nga një grup gjermanësh, por synimi i tyre ishin forcat e Halil Alisë, Dan Kaloshit etj., duke djegur Fushë-Alijen. Kjo, sipas autorit, “tashti që Divizioni kishte siguruar furnizime, mund të vepronte sipas qëllimeve të caktuara”. “Mund të llogaritet se nga mesi i korrikut deri në fund të gushtit gjatë betejës së Dibrës partizanët kanë marrë rreth 160 tonë furnizime nga ajri.”

“Enver Hoxha duhej të tregonte më shumë mirënjohje për ndihmën që mori ushtria e tij”. (vijon numrin e ardhshëm)

22

« SPORT

I

talia po zhvillon përgatitjet e saj për dy ndeshjet e ardhshme për kualifikueset e Botërorit 2014 që do të zhvillohet në Rio De Zhanero të Brazilit. Ndërkaq, Italia deri më tani ka arritur një fitore 2:0 ndaj Maltës dhe ka barazuar ndaj Bullgarisë. Dy ndeshjet e ardhshme, do të jenë ato ndaj Armenisë, dhe Danimarkës.

Për këto sfida, trajneri i Italisë, Çezare Prandeli duket shumë i vendosur që skuadra të arrijë fitore, por në të njëjtën kohë të tregojë karakter. Po ashtu, pritet të ketë edhe ndryshime në formacion. “Dy ndeshje delikate, të rëndësishme e mbase kritike, shprehet Prandeli. Jam i bindur se gabimet e bëra në takimet e para nuk do të përsëriten më”,- tha Prandeli.

Ndërkaq, Prandeli prek edhe një çështje delikate, atë të mos aktivizimit të De Rosit tek Roma. Sipas Prandelit, Zeman nuk ka vepruar drejt duke lënë lojtarin jashtë fushave. “Është diçka e rëndë dhe sot do të flas me Daniele De Rosi. Çdo trajner ka të drejtën të bëjë atë që mendon se është e drejtë.

Por unë mendoj se De Rosi nuk është një lojtar që duhet lënë në stol”,- u shpreh Prandeli.

I zhgënjyer nga Baloteli Ndërkaq, Prandeli ka folur edhe për Mario Balotelin, duke e akuzuar atë se ka zgjedhur moment të gabuar për t’u operuar për diçka që nuk ishte urgjente. “Them të vërtetën.

Kur ai vendosi të operohej brenda ditëve kur kombëtarja ka ndeshje, mbeta keq. Por mbështetem tek talenti dhe krenaria e tij për të kuptuar se çfarë duhet të bësh për t’u quajtur kampion. Fanella e Italisë është diçka e jashtëzakonshme për të gjithë lojtarët.

Nëse kam menduar të mos e grumbulloj më? Kam bërë disa reflektime, por më pas kam riparo disa ndeshje të tij me kombëtaren dhe do e marr sërish”,u shpreh Prandeli.

Arsyeja e mos thirrjes së Kasanos Trajneri italian ka folur edhe për arsyen se pse ai nuk e ka grumbulluar Antonio Kasanon për dy ndeshjet e ardhshme.

“Përse nuk e kam thirrur Antonion? Në ndeshjet e mëparshme kam fituar bastin në një moment kur askush nuk besonte se mund të na ndihmonte. Por tani dua të shoh diçka ndryshe. Cikël i mbyllur për të në kombëtare?

Jo, e përsëris, të gjithë e dimë se çfarë Kasano mund të jetë dhe të japë për kombëtaren”,- nënvizoi trajneri i Italisë.

Skema Prandeli e mbyll prononcimin e tij duke folur për modulin me të cilin do të luajë në dy takimet e ardhshme. “Do të punojmë me mbrojtjen me tre lojtarë, por mbase edhe me katër. Moduli ndryshon në bazë të kundërshtarit. Në takimin e parë mund të luajmë me tre mbrojtës, por të shikojmë. Në futbollin modern nuk ka kuptim që të fokusohesh vetëm në një sistem unik”,- Mbylli trajneri italian, Çezare Prandeli.

E martë 9 tetor 2012 •

PRANDELI: Me Balotelin kam mbetur i zhgënjyer

Trajneri i Italisë, Çezare Prandeli, ka folur dje për dy ndeshjet e ardhshme të kombëtares italiane, atë ndaj Armenisë dhe Danimarkës.

Ndërkohë, ai ka theksuar se ka mbetur keq kur ka marrë vesh se Baloteli është operuar gjatë kohës së ndeshjeve të kombëtares së tij

Galiani: Arbitri i paaftë Administratori i përgjithshëm i Milanit, Galiani, është shprehur se derbi mund të kishte një rezultat tjetër në rast se arbitri do të kishte qenë i aftë. “Nuk ndihemi të keqtrajtuar. Thjesht arbitri ishte i paaftë. Mund të kishim rezultat tjetër nëse do të ishte një arbitër i aftë”,- u shpreh Galiani. Ndërkaq, drejtuesi i Milanit vazhdon të besojë tek mundësia e skuadrës për të qenë ndër skuadrat e para. “Kemi një organikë të mirë dhe cilësore, të aftë për të qenë ndër skuadrat kryesuese”,- mbylli Galiani.

Morati: Ky është Interi im Fitorja në derbin ndaj Milanit, i jep Interit jo vetëm tre pikët, por edhe një entuziazëm të lartë, pasi tashmë skuadra ka dalë zyrtarisht nga kriza e rezultateve në shtëpi. Ndonëse ndeshja nuk qe e një niveli të lartë për të dyja skuadrat, është Interi që merr pikët dhe në fund i shijohet tashmë fitores që në fakt, duke parë edhe faktin që Milani nuk fitoi as me 1 lojtarë më pak, fitorja e Interit mund të quhet e merituar. Ndërkaq, presidenti Masimo Morati është shprehur dje se është i lumtur nga paraqitja e skuadrës së tij. Ndërkaq, Morati nuk lë pa përmendur edhe trajnerin Andrea Stramaçoni ku nuk ngurron ta krahasojë atë me Murinjon gjatë kohës që ishte tek Interi.

Deklarata Kështu dje Morati ka shprehur gjithë besimin e tij për skuadrën, e sidomos për trajnerin e saj, Andrea Stramaçoni. Ky i fundit, ka bërë një punë të madhe gjatë verës që ka arritur të ngrejë sërish kultin e Interit. “Kam shumë besim te trajneri dhe te kjo skuadër, kam mbetur optimist edhe kur nuk fitonim”.

Kështu e nis presidenti zikaltër komentin e tij pas triumfit në derbin me Milanin ndërsa nuk preferon të flasë për arbitrat e takimit, e në veçanti për atë kryesor Valeri, i cili është akuzuar se ka favorizuar skuadrën e Interit. “Valeri? Nuk flas kurrë për gjyqtarët, ishte një ndeshje e vështirë. Sigurisht që nuk kam sigurinë e atyre në studio për episodet por në rast se nuk jam objektiv kërkoj ndjesë sepse jam gjithmonë interist. Të shikoj lojë më të mirë? Edhe në Barcelonë nuk zhvilluam lojë të mirë por treguam karakter. Por të enjten luajtëm shumë bukur”,- u shpreh Morati. Padroni zikaltër si gjithmonë thur elozhe për Stramaçionin por nuk kushtëzon me forcë titullin. “Objektivat e këtij viti janë në planin e shoqërisë që nuk bëri çmenduri në merkato, kemi një teknik të mirë dhe ekip të mirë dhe merkato e realizuar nuk e kushtëzon me çdo kusht ekipin të fitojë titullin. Stramaçioni si Murinjo? E mora nga ekipi i të rinjve sepse tregoi aftësi dhe inteligjencë të rrallë përtej teknikut, dhe ajo që e afron me Murinjon është fakti se punon shumë”,- tha Morati. Në fund Morati mohoi kategorikisht se ka udhëzuar trajnerin që të përfshijë Kutinjon në formacion si titullar. Sipas tij, ai nuk ndërhyn në formacionin e skuadrës.

Tifozët e Milanit të zhgënjyer Tifozët e Milanit janë dëshpëruar pa masë nga rezultati i takimit të famshëm të derbit me Interin. Jo vetëm kaq, por ata kanë mbetur të zhgënjyer edhe me mënyrën e lojës së skuadrës, që duhet thënë se ishte mjaft e ulët. Madje, pak prej tyre besonin se fajin për rezultatin e ka gjyqtari i takimit, i akuzuar nga drejtuesit e Milanit se nuk ka akorduar 11-metërsh në favor të tyre. “Ky Milan është për të ardhur keq. Nuk shihet me sy. Nuk e di se çfarë po mendojnë drejtuesit e skuadrës me këtë skuadër që kanë”,- u shpreh një tifoz i zhgënjyer. Gjithsesi, përsa i përket stafit teknik, Alegri do të vazhdojë të mbetet trajner i skuadrës së Milanit.

Toti: Nuk mendoj tërheqjen nga futbolli Kapiteni legjendar i Romës, Toti, është shprehur se nuk e mendon aspak tërheqjen nga futbolli. Përkundrazi, ajo që Toti mendon është pikërisht futbolli tërë kohën. “Nuk e kam menduar asnjëherë tërheqjen nga futbolli. Në fakt, mendjen e kam gjithë kohës tek futbolli”,- u shpreh Toti. “Më pëlqen shumë të luaj dhe të vazhdoj të luaj edhe për një kohë të gjatë. Sigurisht mosha ka disa limite. Por unë nuk i kam arritur akoma ato”,- tha Toti. Në fund, ai flet edhe për ecurinë e skuadrës. “Kemi krijuar fatkeqësisht një diferencë të madhe me kreun, por të shpresojmë se do përmirësohemi në të ardhmen”,- përfundoi Toti.

personazh • E martë 9 tetor 2012

Korçën

»

23

e dua përsëri

(Bisedë me tregtarin e mirënjohur grek nga Kosturi, zotin Andrea Stavro Sisko)

J

emi ulur në barin e hotelit dhe po rrufitim kafenë makiato me miqtë e mi këtë mëngjes fund shtatori. Në shoqërinë tonë ishte dhe një tregtar grek, miku i avokatit. Kur mori vesh se unë isha gazetar, ai u prezantua: “Andrea Stavro Sisko, tregtar nga Kosturi i Greqisë.”

Kështu u ngjiz ky shkrim, duke biseduar miqësisht e duke pirë kafe. Berti, miku i tij i vjetër, bënte punën e përkthyesit. Unë herë pas here e ngacmoja me pyetje, të cilat luanin rolin e një mashe që trazon zjarrin për ta riaktivizuar atë.

Andrea ishte ulur në një kolltuk karshi me mua. Ai e kishte tretur shikimin përtej xhamave të mëdhenj, ku si në një ekran dukej një pamje e bukur e Korçës.

Kishte një fytyrë e sjellje prej fisniku. Duke shkëputur shikimin nga peizazhi i bukur përtej xhamave filloi të tregojë me një zë timbrioz e me shprehje emocionale të fytyrës, që përputheshin me fjalët që i buronin nga mendja e zemra: - Kam lindur në Lefki të Kosturit. Babai është marrë me tregti në Kostur, por bënte tregti dhe me tregtarët e Korçës. Ai vinte shpesh në të dhe kur kthehej në shtëpi, na fliste me një dashuri të madhe për Korçën dhe njerëzit e saj me kulturë.

Unë në atë kohë isha i vogël, por ai më mëkoi me këtë ndjenjë dashurie e respekti për këtë qytet fqinj dhe njerëzit e miqtë që ai kish zënë. Ai shpesh përsëriste se “një mik është një thesar”.

- Unë, - vazhdon Andrea, - kam 45 vjet që merrem me tregti. Në fillim hapa 2-3 dyqane të vogla në Kostur, pastaj një fabrikë, ku prodhoheshin pallto (1965-1972). Në vitin 1973 dhe më vonë jam marrë me prodhimin e tregtimin e gunave (peliçeve). Lënda e parë vjen nga Amerika dhe Europa, janë lëkurët e kafshëve të egra. Prodhimi i gunave ishte një punë e bukur dhe e suksesshme. Tregtia bëhej e bëhet me Amerikën dhe Europën.

- Në vitin 1991, paralelisht me prodhimin e gunave hapa dhe një biznes të ri, një supermarket katër kate në Kosturin bashkëkohor, sipas eksperiencës amerikane, ku tregtohen mallra ushqimore, industriale etj. Mbasi çlodhet pak Andrea, e pyes: “Po në Korçë kur keni ardhur për herë të parë dhe si u dashuruat me qytetin tonë?”

Andrea më shikon miqësisht përmes gjyzlykëve, buzëqesh pak, fytyra i merr një ngjyrë pjeshke që sapo ka filluar të marrë ngjyrën e saj të bukur të purpurt dhe fillon të tregojë përsëri: - Korçën unë e “dashurova” jo me një të parë, siç thonë adoleshentët, por pa e parë, që kur isha i vogël, nëpërmjet rrëfimeve të babait, i cili vinte shpesh në Korçë, ku, siç ju thashë, bënte tregti. Sa herë kthehej nga Korça, familja mblidhej rreth tij dhe ai ëmbëlsisht tregonte në mënyrë interesante për Korçën, shtëpitë e bukura dykatëshe, rrugët me kalldrëm, oborret e pastra e plot trëndafila shumëngjyrësh, mikpritjen e respektin që kishin tregtarët e Korçës për të si njeri i ndershëm, i ditur dhe me eksperiencë në fushën e tregtisë. Ai na sillte dhe dhurata për ne, nënës i sillte qëndisma me oja, me grep, me gjergjef, shumë të bukura.

- Kuptohet se, kur u rrita unë, nuk mund të vija, sepse ishim aq afër, e larg.

Pra, unë kisha një parapërfytyrim e mall për të parë Korçën…

- Rrëzimi i “Perdes së hekurt”, ardhja e kryeredaktor brahim shima

s t a f f

zv/kryeredaktor: Armand Maho Mariglen Mulla

Z. Andrea Stavro Sisko demokracisë në Shqipëri, lëvizja e lirë e njerëzve krijoi për mua mundësinë praktike që të takohesha me fqinjën, Korçën, për të cilën më kish folur babai dhe që unë një ditë do ta realizoja.

Ishte viti 1991 kur plot emocion kalova doganën greke të Kristopologjisë dhe doganën e Kapshticës të Shqipërisë. Makina mori rrugën dhe unë plot kuriozitet shihja nga xhamat e makinës peizazhet e bukura natyrore, qytetin e vogël të Bilishtit, fushat e mbjella të Devollit, fshatrat, derisa hymë në Korçë. Mbasi u vendosa në hotel brodha nëpër qytet për t’u njohur me të, shtëpitë karakteristike, lokalet, dyqanet, njerëzit, u miqësova…

Kuptohet që Korça nuk ishte ajo e sotmja, si nga ana e infrastrukturës, furnizimit me mallra, nivelit të jetesës, varfëria ishte prezent. Desha të bëja diçka për këtë qytet, një ndjenjë dashurie e miqësie më shtynte si forcë e brendshme.

E fillova me 3-4 dyqane me mallra ushqimore, veshmbathje e të tjera, të cilat mungonin në tregun korçar. Ato ishin cilësore dhe me çmim të lirë.

Kështu, dalëngadalë embrioni i dashurisë së lindur që nga tregimet e babait filloi të rritej si një lastar i shëndetshëm. Njerëzit më respektonin dhe më përshëndetnin me mirësjellje. E ndieja veten të motivuar e në një ambient të ngrohtë e miqësor.

Në këtë kohë u takova e ashtu natyrshëm u miqësova me tre njerëz, të cilët dua t’i përmend e që e vazhdoj miqësinë edhe në ditët e sotme: avokatin Vladimir Cepa, intelektual, nga familje e vjetër korçare e me njohuri në jurisprudencë dhe shumë miqësor, jo vetëm ai, por dhe familja e tij dhe rrethi i gjerë miqësor që ai kishte; Berti Treni (në këtë çast i hedh krahun në qafë Bertit, i cili na përkthente duke e parë miqësisht e plot respekt), i cili më është ndodhur gjithnjë pranë.

Miqtë e mi më rekomanduan arkitektin e mirënjohur Aleko Papakozma, me të cilin bisedova gjerë e gjatë për idenë time dhe gjetjen e një trualli në qendër të qytetit si dhe për planin arkitekturor të një godine pesëkatëshe me distenacion Supermarket, bashkëkohor europian.

Kështu, me ndihmën e këtyre miqve të mirë mori shtat dhe u ngrit supermarketi karshi me bashkinë më 1995, i pari supermarket në Korçë e në Shqipëri. Në nëntor 1996 ai u inaugurua.

Ai ishte i bukur dhe me mallra nga më cilësoret.

Kështu në katin e poshtëm ishte punishtja e ëmbëlsirave, picave, byrekëve… dy dhoma frigoriferike, depo e të tjera. Në katin e dytë të gjitha llojet e ushqimeve dhe pijeve që kishin super-

marketet e Selanikut e Athinës, në katin e tretë mallra industriale: frigoriferë, televizorë, stofa me korrent etj. Në katin e katërt veshmbathje e këpucë (nga moshat më të vogla, për të rinjtë, burrat, vajzat, e gratë). Në katin e pestë ishin zyrat nga ku menaxhohej supermarketi.

Supermarket ishte i pajisur me kondicionerë, ngrohje e ftohje, ashensorë, gjeneratorë, sistem kamerash, sistem llogaritjesh me kupona, pra me të gjitha parametrat europianë. Mallrat ishin shumë cilësore, mallra nga Europa dhe nga Greqia dhe me çmim të arsyeshëm. Që ditën e parë dhe më mbrapa pati një klientelë të madhe e të admirueshme e plot kulturë. Klientët dilnin nga supermarketi me një ndjenjë kënaqësie. Furnizimi bëhej çdo ditë me mallra që nuk ishin në tregun korçar dhe shqiptar. Unë ndieja një gëzim të përbrendshme, jo për fitimin, por se kisha realizuar një ëndërr për Korçën që e desha, dashuri që ma kishte kultivuar babai. Mendova: “Ah, sikur të ishte gjallë babai, ta shihte!.

Tani rrethi miqësor ishte shtuar respekti i korçarëve të mirë e me kulturë po shumohej dhe unë e ndieja veten njësoj si në Kostur, si në qytetin tim, në shtëpinë time, pra kisha bërë diçka të mirë për këtë qytet që e desha. Le të ishte kjo dallëndyshja e parë, që krahas lirisë e demokracisë që ishte prezent edhe në fushën e tregtisë bashkëkohore në ekonominë e tregut të lirë e konkurrencës europiane. *** Mars, 1997. Një kujtim i hidhur, - vazhdon të tregojë Andrea. - Një ëndërr e trembur… Nga lenta e gjyzlykëve nuk mund të shoh sytë e tij, flokët i kishte ngjyrë qumështi e të rrallë, fytyra i mori një ngjyrë të zbehtë dhe disa rrudha në ballin e tij u ravijëzuan dukshëm, në tëmtha, filluan të pulsonin dy damarë, zëri vinte i trashë e me jehonë, sikur dilte si nga një shpellë e jo nga kraharori i tij që ngrihej e ulej periodikisht.

Ishte i emocionua. E kaluara nuk kishte mundur të fshinte asgjë në kujtesën e tij të kthjelltë…

Isha në Korçë atë ditë, ditë pune e zakonshme. Nuk më shkonte ndër mend që mund të ndodhte gjë. Nuk mora asnjë masë për të evaduar mallin e supermarketit që ishte plot e përplot… në arkë ishin të gjitha paratë e xhiros të 20 ditëve, por gjëma ndodhi sa hap e mbyll sytë. Një tank i madh si bajloz e si i xhindosur goditi me forcë shkatërruese e zhurmë shurdhonjëse qepenat dhe pastaj derën e blinduar të

politika: albana lika, oli xhilaga ekonomia: brikena dervishaj sociale: pranvera kola rrethet: blerina spaho kronika: mariglen mulla kultura: blerina goce design&layout: Daniel Prifti, Gëzim Duzha

Adresa: Rr. Dull Keta, nr. 5. (Rr. e Dibrës), Tiranë

supermarketit, duke e shpërthyer atë. Godina e bukur u drodh sikur të ishte tërmet. Pastaj turma e njerëzve të uritur në mënyrë periodike për ditë e net të tëra grabitën çdo gjë që kishte brenda në supermarket, duke e kthyer në një skelet…

Kur e pashë këtë katastrofë në televizionet greke “Antena”, “ERT”, “Mega”, ndjeva një keqardhje të madhe. Ishte dramatike!… Ishte një gjendje e tmerrshme shpirtërore, një tronditje e thellë, e dhunshme, e egër e dhimbshme deri në palcë, një krisje deri në thërrmim e zemrës, tamam si një vazo e bukur kristalore, antikuare e rrallë që ta marrin brutalisht, e përplasin në asfaltin e pistë, m’u para syve tënd. “O Zot! – thashë me vete, - ç’bën çmenduria njerëzore në momente të pakontrolluara me instikte inkoshiente…

“Fali o Zot! Se nuk dine, se ç’bëjnë!...”

Pas dy javëve erdha në Korçë e ç’të shihja, nuk kishte mbetur asgjë përveç mureve. Dëmi ishte shumë i madh, 1 milion dollarë. Nuk më është paguar asnjë dëmshpërblim, as nga qeveria shqiptare, as nga Europa. Miqtë e mi më qëndronin afër përsëri. Më këshilluan ta rikonstruktoja dhe kështu bëra, megjithëse shpenzuam përsëri para… “Më mirë një mik se një çiflig”. Miku mbetet përgjithnjë, çifligu s’dihet në ç’dorë përfundon… Thashë me vete: “Duhet parë përpara dhe me optimizëm.” E ashtu bëra…

Që atëherë vij përsëri në Korçë. Korçën e njerëzit e saj i dua shumë, duke menduar se nganjëherë varfëria të shtyn për veprime të pakontrolluara… “Kali me një të penguar nuk quhet qorr…”

Ambientet e supermarketit ka disa vjet që i lëshoj me qira.

Si për të çlodhur e pyes Andrean: - Si të duket Korça tani, sepse dhe deti trazohet, pastaj qetësohet e është i bukur e i dashur si më parë?…

Po, është e vërtetë. Ndryshimi është 200%.

Unë Korçën dhe popullin e saj e kam dashur dhe e dua përsëri.

Mars ’97 kurrë më.

E pyes përsëri: - A mund ta riaktivizosh godinën e rikonstrukturuar përsëri në supermarket si dikur dhe më mirë? Ai qetësisht më shikon butë dhe duke buzëqeshur pak më përgjigjet: “Duhet të pyesësh dy djemtë që kam në Kostur, një gjë mund të të konfirmoj unë, sa të jem gjallë do të vij në Korçë, sepse e dua atë dhe njerëzit e sa. Këtu unë kam zënë shumë miq, që më duan e i dua.

Bisedoi Vehbi Furxhi

menaxhere marketingu: eligerta dyrmishi cel: 067

20 62 200

e-mail: eligertad@yahoo.com

www. gazetametropol.com e-mail: gazetametropol@yahoo.com

24

« reklamË

E martë 9 tetor 2012 •