www.kohajone.com
CYANMAGENTAYELLOWBLACK
E përditshme e pavarur
Viti i XXVIII i botimit
Nr: 242 (8373)
E premte, 12 Tetor 2018
Çmimi 30 Lekë
Mazhoranca dhe qeveria kanë humbur qetësinë nga nxitimi për të marrë milionat e eurove të cilat vijnë me çanta nëse fillojnë prishjen e Teatrit dhe ndërtimin e kullave të biznesit në tokën e Teatrit Kombëtar
Meta rrëzon përsëri ligjin-pazar për Teatrin
Presidenca: Vendimmarrja e Kuvendit, ka shmangur shqyrtimin e 8 (tetë) prej çështjeve të ngritura në dekretin e Presidentit, me qëllim miratimin e një norme të re ligjore, e cila në thelb paraqet të njëjtat problematika kushtetuese si ligji i mëparshëm FAQE 3
Edi Rama: Rruga e Arbrit, Petrit Vasili: LSI propozoi investimi më i rëndësishëm që në vitin 2016 për për infrastrukturën e vendit mbylljen e lojërave të fatit
Në foto: Kryeministri Edi Rama dhe ministri Damian Gjiknuri gjatë inspektimit të punimeve FAQE 2 për ndërtimin e Rrugës së Arbrit IN MEMORIAM
Ndahet nga jeta shkrimtari Fatos Arapi
"BABALJA"
HETIMET
Masakër në Mat, tre të vrarë dhe një i plagosur
FAQE 10
FAQE 7
Në foto: Kryetari i grupit parlamentar të LSI, Petrit Vasili
Enkeljed Alibeaj: Alizoti, prodhim amator dhe akt mafioz i Ramës FAQE 8
REAGIMI
Taulant Balla: "Babalja" është një "puç" ndaj qeverisë FAQE 9
EDITORIAL
Rama, lojërat e fatit dhe portalet Edi Rama qëkur është zgjedhur kryeministër nuk ka bërë veprim më të guximshëm se sa këto tre ditët e fundit. Rama deklaroi dhe firmosi projektligjin për mbylljen me 1 janar 2019 të krejt lojërave të fatit, si bastet sportive...
FAQE 16-17
FAQE 2
EDITORIAL
SPECIALE
2 E premte, 12 TETOR 2018
Rama, lojërat e fatit dhe portalet
E
di Rama qëkur është zgjedhur kryeministër nuk ka bërë veprim më të guximshëm se sa këto tre ditët e fundit. Rama deklaroi dhe firmosi projektligjin për mbylljen me 1 janar 2019 të krejt lojërave të fatit, si bastet sportive. Mbyllje totale e këtij aktiviteti që u kthye në aktivitet kriminal dhe shkatërrues të familjeve shqiptare, ku puna arriti deri aty sa një kryefamiljar kur shkonte për të blerë bukën apo ushqimet, në vend që të hynte në dyqan, përfundonte në pikat e basteve sportive për të provuar "fatin", por që linte edhe lekët e bukës. Nisej për bukë dhe vinte në shpi edhe pa lekë, edhe pa bukë! Këtë veprim duhej ta bënte me kohë kryeministri Rama, por siç thuhet më "mirë vonë se kurrë". Pra duhej kurajo për t'i mbyllur bastet sportive. Janë
shumë bosë deputetë dhe biznesmenë që marrin e japin nga PS-ja. Megjithatë ky akt duhet vlerësuar. Edhe konferenca ipeshknore e Shqipërisë menjëherë e përshëndeti sepse ruan familjen shqiptare dhe largon rininë nga ky krim ligjor. Akti tjetër i Ramës lidhet me mbylljen e çdo portali "masakër"-anonim që jo vetëm nuk dihet se kush janë, porse përdorin çdo shpifje, sajesë, pisllëqe etj, duke denigruar atë që kanë vënë në fokus. Portalet kanë lirinë e duhur, por duhen licensuar dhe të dihet se kush është administratori, te paguajë taksa, të licensohet dhe të përgjigjet para ligjit. Siç përgjigjen para ligjit dhe gjykatës mediat radiotelevizive dhe të shkruara. Ndaj kryeministri që ta çojë deri në fund aktin e tij duhet patjetër që të miratojë ligj ku
komentet të kontrollohen dhe të përgjigjet para gjykatës administratori apo kryeredaktori. Natyrisht liria mbetet sepse nuk ia prek njeri, asnjërit. Por jo të masakrojnë e shpifin duke u fshehur pas portaleve anonime. Eshtë bërë praktikë e poshtër në portale, ku gjoja hedhin një koment nga "populli" dhe me pas turret urdia e "kriminelëve online", të cilët nuk merren me shkrimin apo komentin, por me fisin dhe familjen e atij që shkruan apo politikanit X. Si
dhe të çdo njeriu të cilin duan ta shkatërrojnë, duke shkuar deri në brezin e 7-të! Ndaj ligj të rreptë për portalet. Ka diskutime se nga niset kryeministri. E drejtë, se edhe nga inati, edhe nga hakmarrja. Por në këtë rast kjo hakmarrje ka një përfundim pozitiv: ruan lirinë e të shprehurit demokratik dhe vendos rregulla. Dhe asnjë nuk mund të fshihet nën emra portalesh anonime.
Kryeministri: Projekti më i rëndësishëm për infrastrukturën e vendit
Rama dhe Gjiknuri inspektojnë Rrugën e Arbrit Rruga e Arbrit është në ndërtim në pothuajse çdo kilometër të saj. Kryeministri Edi Rama dhe ministri i Infrastrukturës dhe Energjisë, Damian Gjiknuri, inspektuan ecurinë e punimeve në pjesën e rrugës që bën lidhjen me Tiranën. Kjo nyje lidhëse, pjesë e rrugës së vjetër Egnatia dhe tashmë pjesë e rëndësishme e Korridorit 8, është një nga investimet më të rëndësishme për modernizimin e infrastrukturores rrugore të vendit. Janë 35 kilometra dhe punohet aktualisht në 29. Kanë mbaruar dy ura, nga ura e Çerenecit e deri në Bllatë e është
duke u punuar në dy ura të tjera. Nga 4 tunele, një tunel 500 metra ka mbaruar së hapuri si galeri dhe në të gjithë tunelet e tjera është duke u punuar. Ministri Gjik-
Botues dhe Drejtor: Nikoll LESI
Kryeredaktor: Qamil XHANI Zv/Kryeredaktor: Albina Gjergji, Herion Mesi
nuri tha: "Meqë jemi dhe në kuadër të PPP-ve, kjo është prova e parë që po ecim me ritëm edhe më të shpejtë se sa projektet që paguhen me buxhetin e shtetit. Veprën mund ta fillosh ti, por vepra mund të shkojë dhe 10 vjet, siç kanë vajtur të mëparshme. Me këtë ritëm që kanë
këta, do bëhet për aq kohë sa e kemi parashikuar". Ndërtimi i urave dhe tuneleve mbetet pjesa më e vështirë e kësaj vepre, e cila në përfundim do të ofrojë për të gjithë përdoruesit e saj një peizazh mbresëlënës. "Do të jetë një ADRESA E REDAKSISË:
Rruga: “Sami Frashëri”, Pallati i Aviacionit të Vjetër, Nr. 2, Tiranë Web: www.kohajone.com
NUMRI I K ONT AKTIT KONT ONTAKTIT AKTIT::
0697044477
rrugë e jashtëzakonshme nga pikëpamja e aseteve dhe vlerës që do krijohet në zonat rreth e rrotull. Është fantastike për agroturizëm, për bujqësi. Është Shqipëri e pazbuluar kjo pjesë", u shpreh kryeministri.
Marketingu: Bardhyl Ucaj E-mail: reklama@kohajone.com
POLITIKE
3 E premte, 12 TETOR 2018
Mazhoranca dhe qeveria kanë humbur qetësinë nga nxitimi për të marrë milionat e eurove të cilat vijnë me çanta nëse fillojnë prishjen e Teatrit dhe ndërtimin e kullave të biznesit në tokën e Teatrit Kombëtar
Meta rrëzon përsëri ligjin-pazar për Teatrin
Presidenca: Vendimmarrja e Kuvendit, ka shmangur shqyrtimin e 8 (tetë) prej çështjeve të ngritura në dekretin e Presidentit, me qëllim miratimin e një norme të re ligjore, e cila në thelb paraqet të njëjtat problematika kushtetuese si ligji i mëparshëm Presidenti Ilir Meta ktheu dje për herë të dytë për shqyrtim në parlament ligjin për ndërtimin e Teatrit të ri Kombëtar në Tiranë ose siç quhet ndryshe, ligji për shembjen e Godinës së Teatrit. Ligji i miratuar vetëm me votat e Partisë Socialiste parashikon ndërtimin e godinës së re të Teatrit Kombëtar duke prishur objektin ekzistues, por prapë e fitonte firma Fusha, e paracaktuar nga kryeministri. Në kthimin e ligjit për herë të parë, Presidenti Meta rendiste nëntë arsye se përse ky ligj nuk mund të dekretohej. Mes të tjerash, kreu i shtetit argumentonte se projekti i qeverisë shkelte Kushtetutën, nuk lejonte garë të ndershme dhe ligjore mes kompanive që do ndërtonin projektin, por bëhej ligj vetëm për një kompani të veçantë, nuk merrte parasysh Konventën Europiane për ruajtjen e pasurive historike dhe kulturore, si dhe binte ndesh me një sërë ligjesh të Shqipërisë. Praktikisht mazhoranca e kishte bërë ligjin vetëm për një njeri. Partia Socialiste në Kuvend e mori në shqyrtim ligjin dhe vërejtjet e presidentit duke premtuar se do të kishte amendime serioze. Vetëm me një votim, PS pranoi dekretin e Presidentit që rrëzonte ligjin dhe votoi, po në një natë, disa amendime që në thelb ndryshonin emrin e ligjit dhe krijonin idenë se projekti i ri ishte i pranueshëm. Në fakt, ndryshimi kryesor që i bën ligjit ishte se tashmë nuk saktësohej që ndërtimin e teatrit të ri do ta merrte firma "Fusha", por hapej një garë edhe për kompanitë e tjera. Por ligji, gjoja i ri i qeverisë, vendoste një sërë kriteresh, ku prapë e fitonte firma Fusha. Me këto ndryshime PS pretendon se ka bërë një ligj modern, por në fakt ka harruar se ligji u shpall antikushtetues nga Presidenti për 9 arsye dhe jo vetëm për një arsye. Ndaj
dje në dekretin e tij, kreu i shtetit ka theksuar se çështjet për të cilat u kthye ligji herën e parë janë ende në tavolinë të cilat përbëjnë një shkelje kushtetuese. "Veprimtaria e Kuvendit, është e pambështetur në ndonjë vlerësim tekniko-ligjor, për çështjet e ngritura nga Presidenti i Republikës në dekretin e tij. Kuvendi ka votuar sërish një projekt të ri ligjor, të pajustifikuar dhe që në realitet nuk ofron asnjë zgjidhje për problematikat kushtetuese të konstatuara nga Presidenti i Republikës në dekretin e tij. Kuvendi, me miratimin e dekretit të Presidentit të Republikës, ka pranuar të gjitha arsyet që e shoqërojnë atë. Në këto kushte, do të duhej që Kuvendi ta rishqyrtonte në themel çdo çështje në mënyrë që, të gjitha konstatimet e Presidentit të gjenin zgjidhje kushtetuese, në funksion të interesit publik. Vendimmarrja e Kuvendit, ka shmangur shqyrtimin e 8 (tetë) prej çështjeve të ngritura në dekretin e Presidentit, me qëllim miratimin e një norme të re ligjore, e cila në thelb paraqet të njëjtat problematika kushtetuese si ligji i mëparshëm",- shprehet kreu i shtetit në dekretin për kthimin e ligjit. Por edhe hapja e garës për kompanitë e tjera, duke lënë afat vetëm prej dy muajsh nuk ka asnjë vlerë. Në kaq pak kohë asnjë firmë tjetër nuk mund të bëjë gati një projekt dhe studim për një kompleks godinash me vlerë më shumë se 200 milionë euro. Por dhe një sërë kleçkash ligjore të tjera, ku asnjë kompani tjetër konkurruese nuk i bënte dot, sepse gjithçka, edhe në ligjin e ri ishte shkruar që ta fitonte firma Fusha, për të cilën opozita ka akuzuar se është firmë klienteliste e kryeministrit Rama. Veç kësaj manovre që sipas PS-së plotëson standardet e BE, ligji që
mazhoranca dërgoi në Presidencë për herë të dytë kishte dhe një shkelje proceduriale që tentonte të hynte në fuqi duke anashkaluar kreun e shtetit. Duke pranuar dekretin e presidentit që rrëzonte në themel ligjin, PS votoi brenda ditës dhe amendimet, por jo ato që kërkonte Presidenti. Në këtë mënyrë, PS pretendonte se kreu i shtetit nuk do ta rikthente ligjin, pasi Kushtetuta parashikon që presidenti mund ta ushtrojë këtë kompetencë vetëm një herë. Sipas PS, ligji i dërguar në Presidencë do të hynte në fuqi dhe pa pëlqimin e kreut të shtetit. Por në argumentet juridike të Presidencës jepet dhe një leksion juridik për këtë manovër të mazhorancës. "Në rastin konkret ndërmjet dy akteve të miratuara nga Kuvendi, ligjit me nr.37 të miratuar më datë 05 korrik 2018 dhe ligjit nr.37 të miratuar në datë 20.09.2018, megjithëse numri i ligjit ka qëndruar i njëjtë, konstatohen ndryshime, qoftë në parashikimet e qëllimit dhe objektit, por dhe në procedurat e mjetet e parashikuara në secilin prej tyre. Nga një vështrim krahasues i të dy normave ligjore të miratuara nga Kuvendi, rezulton se ka ndryshime, në titullin e ligjit, si dhe në shumë nene të tjera të tij. Një ligj përveç elementëve identifikues të tij si numri, data, titulli, parashikon në përmbajtjen e tij objektin, qëllimin, procedurat dhe mjetet për zbatimin e tij",thuhet në dekretin e kreut të shtetit. Pra ndryshimi i neneve kryesore të ligjit, deri edhe titulli tij, i ka dhënë kreut të shtetit hapësirën kushtetuese për ta shqyrtuar projektin e PS si një ligj të ri duke mos e dekretuar sërish atë. Çështja e ligjit të Teatrit Kombëtar prej gati një viti është kthyer në objekt përplasje mes Qeverisë "Rama", artistëve, shoqërisë civile dhe
opozitës. Janë jo të paktë ata që e kundërshtojnë projektin e për ndërtimin e godinës së re në të njëjtin vend ku ndodhet sot godina historike e Teatrit Kombëtar, aq me tepër që toka e Teatrit do përdoret nga firma private për ndërtime kulla biznesi. Argumente pro dhe kundër për ruajtjen ose shembjen e godinës ekzistuese nuk mungojnë nga të dyja palët. Ndërkohë kreu i shtetit, në dy dekretet e tij e ka trajtuar këtë përplasje në opinion vetëm në aspektin ligjor dhe Kushtetues. Në të dyja rastet, kreu i shtetit është ndalur në bazën ligjore dhe jo ndjeshmëritë mes palëve që janë pjesë e debatit. Ky qëndrim është shërbimi më i mirë që i është bërë debatit për Teatrin Kombëtar, duke i treguar qeverisë që të gjejë rrugët ligjore për projekte të tilla. Ndaj qytetarë, artistë dhe aktivistë të shumtë kanë vazhduar protestën e tyre dje në mbrëmje në mbrojtje të Teatrit Kombëtar. Protestuesit janë ndalur fillimisht para godinës së Presidencës, në shenjë vlerësimi dhe mirënjohje për vendimin e kreut të shtetit që ktheu ligjin në Kuvend. Ndërkohë Taulant Balla i gjendur ngushtë, pasi nuk dinte ç'të thoshte, pasi akoma nuk ishte lidhur me kryeministrin që ishte në avion duke u kthyer nga Armenia, u përgjigj shkurt para gazetarëve: Do të shqyrtojmë me qetësi e dashuri! Presidenti, tha ish-ministri i jashtëm Besnik Mustafaj, i dha mundësinë edhe njëherë mazhorancës që të reflektojnë me kujdes. Natyrisht që mazhoranca ka humbur qetësinë nga nxitimi për të marrë milionat e eurove të cilat vijnë nëse fillojnë prishjen e Teatrit dhe ndërtimin e kullave. A. Marku
DEKRETI
P
residenti i Shqipërisë, Ilir Meta kthen sërish në Kuvend ligjin për Teatrin. Në dekretin e publikuar sot nga Presidenca për kthimin e ligjit, argumentohet se mazhoranca nuk ka zgjidhur asnjë nga 9 problematikat e evidentuara në ligjin e mëparshëm. *** Dekreti i plotë i kreut të shtetit Arsyet e kthimit të ligjit nr. 37/2018, datë 20.09.2018 “Për përcaktimin e procedurës së veçantë për vlerësimin, negocimin dhe lidhjen e kontratës me objekt `Projektimi dhe realizimi i projektit urban dhe godinës së re të Teatrit Kombëtar`”. Të nderuar deputetë, Kuvendi i Republikës së Shqipërisë, në seancën plenare të datës 20 shtator 2018, me Vendimin nr. 96/2018, ka vendosur për: “Miratimin e dekretit nr. 10849, datë 27.07.2018, të Presidentit të Republikës “Për kthimin e ligjit nr.37/2018 (të datës 05.07.2018) “Për përcaktimin e procedurës së veçantë për negocimin dhe lidhjen e kontratës me objekt “Projektimi dhe realizimi i projektit urban dhe godinës së re të Teatrit Kombëtar”. Në të njëjtën seancë plenare Kuvendi ka miratuar, gjithashtu, ligjin nr.37/2018, datë 20.09.2018 “Për përcaktimin e procedurës së veçantë për vlerësimin, negocimin dhe lidhjen e kontratës me objekt `Projektimi dhe realizimi i projektit urban dhe godinës së re të Teatrit Kombëtar`”. Me shkresën e Kuvendit nr. prot 2288/3 datë 24.09.2018, të dy këto akte i janë përcjellë Presidentit të Republikës duke i kërkuar shprehjen me dekret për shpalljen e ligjit nr.37/2018, datë 20.09.2018, si dhe njohjen me vendimin nr.96/2018 të Kuvendit, me të cilin është pranuar dekreti i Presidentit nr. 10849, datë 27.07.2018. Pas vlerësimit dhe shqyrtimit të kësaj praktike parlamentare, Presidenti ka arritur në bindjen se, ligji nr. 37/2018, datë 20.09.2018 “Për përcaktimin e procedurës së veçantë për vlerësimin, negocimin dhe lidhjen e kontratës me objekt `Projektimi dhe realizimi i projektit urban dhe godinës së re të Teatrit Kombëtar”, i paraqitur për dekretim është një ligj i ri, dhe për këtë arsye kërkesa e Kuvendit duhet të pranohet për shqyrtim nga Presidenti i Republikës, në zbatim të kompetencave kushtetuese të parashikuara në nenet 84, 85 të saj. Në rastin konkret ndërmjet dy akteve të miratuara nga Kuvendi, ligjit me nr.37 të miratuar më datë 05 korrik 2018 dhe ligjit nr.37 të miratuar në datë 20.09.2018, megjithëse numri i ligjit ka qëndruar i njëjtë, konstatohen ndryshime, qoftë në parashikimet e qëllimit dhe objektit, por dhe në procedurat e mjetet e parashikuara në secilin prej tyre. Nga një vështrim krahasues i të dy normave ligjore të miratuara nga Kuvendi, rezulton se ka ndryshime, në titullin e ligjit, si dhe në shumë nene të tjera të tij. Një ligj përveç elementëve identifikues të tij si numri, data, titulli, parashikon në përmbajtjen e tij objektin, qëllimin, procedurat dhe mjetet për zbatimin e tij. Ligji nr.37/2018 (dt 05.07.2018), kishte për objekt dhe qëllim përcaktimin e procedurës së veçantë për negociimin dhe lidhjen e kontratës me objekt realizimin e projektit për zhvillimin e një zone urbane në qytetin e Tiranës, duke përfshirë projektimin, ndërtimin dhe dorëzimin e godinës së re të Teatrit Kombëtar, pa pro-
4 E premte, 12 TETOR 2018
Kreu i shtetit: Gjykata Kushtetuese e Republikës së Shqipërisë, nuk është funksionale për t’u shprehur përfundimisht mbi këtë çështje
Presidenti kthen për herë të dytë në Kuvend ligjin për Teatrin Kombëtar
cedura konkurimi, me një partner privat të përzgjedhur drejtpërdrejtë me ligj (shoqërinë Fusha shp.k), ndërsa ligji i ri nr.37/2018 (dt 20.09.2018), parashikon dhe procesin e vlerësimit të çdo propozimi që mund të paraqitet nga palët private, si rezultat i zbatimit të procedurës së konkurimit. Pra praktikisht jemi përpara një ligj të ri, i cili përcakton mjete dhe procedura të reja për realizimin e objektit dhe qëllimit të tij. Këto gjetje, besojmë se kanë qenë dhe arsyet që kanë bindur Kuvendin që me shkresën nr. prot 2288/3 datë 24.09.2018, të kërkojë sërish shprehjen e vullnetit të Presidentit për dekretimin dhe shpalljen e ligjit të ri të miratuar më datë 20.09.2018. Në shqyrtim të kërkesës së Kuvendit, Presidenti i Republikës, në mbështetje të neneve 84 e 85 të Kushtetutës vlerësoi përputhshmërinë e këtij ligji të ri në raport me Kushtetutën e vendit, interesin publik, ruajtjen e vlerave historike të trashëgimisë kulturore dhe identitetit kombëtar, krahasuar dhe në raport edhe me arsyet e dhëna nga Presidenti i Republikës në dekretin nr. 10 849, datë 27.07.2018 dhe të pranuara nga Kuvendi. Në përfundim të shqyrtimit të ligjit nr. 37/2018, të miratuar nga Kuvendi më datë 20.09.2018, Presidenti i Republikës, ka arritur në konkluzionin se, ky ligj nuk ka arritur të zgjidhë në thelb asnjë prej 9 (nëntë) çështjeve dhe problematikave
kushtetuese dhe ligjore të evidentuara në dekretin e Presidentit të Republikës nr. 10849, datë 27.07.2018, edhe pse ky dekret rezulton të jetë miratuar në tërësi nga Kuvendi. Kuvendi megjithëse është përpjekur që të plotësojë vetëm 1 (një) prej konstatimeve kushtetuese të Presidentit të Republikës dhe që kishte të bënte me trajtimin preferencial dhe jo të barabartë të një subjekti privat, sërish edhe me ligjin e ri të miratuar, Kuvendi rezulton se nuk ka arritur ta zgjidhë edhe këtë çështje. Ligji i ri nr. 37, dt 20.09.2018, paraqet sërish probleme kushtetuese, pasi edhe pse në pamje të parë ai duket sikur ka zgjidhur problematikën e konstatuar, në thelb dispozitat e tij përmbajnë kritere diskriminuese që nuk garantojnë konkurencën e lirë, por përkundrazi, sërish konstatohet një trajtim preferencial që kufizon pjesëmarrjen në garë. Këto konstatime e bëjnë këtë ligj të bjerë sërish ndesh me zbatimin e parimeve kushtetuese të “barazisë përpara ligjit” dhe “lirisë së veprimtarisë ekonomike të shtetasve”, duke cenuar funksionimin e vet shtetit të së drejtës. Në këtë mënyrë në tërësi ligji i ri nr.37, datë 20.09.2018, paraqet të njëjtat probleme kushtetuese të evidentuara nga Presidenti i Republikës në dekretin e tij, duke e bërë atë të padekretueshëm për shpallje. 1. Së pari, veprimtaria parlamentare e
zhvilluar për miratimin e ligjit të ri nr.37, datë 20.09.2018, ka shmangur sërish zbatimin e parimeve kushtetuese. Kuvendi nuk ka shqyrtuar 8 (tetë) nga 9 arsyet e dhëna nga Presidenti i Republikës në dekretin nr. 10 849, dt 27.07.2018, duke shmagur kështu zgjidhjen e çështjes dhe duke krijuar sërish një normë të re ligjore antikushtetuese. Presidenti i Republikës, pas vlerësimit të ligjit nr.37/2018 (datë 05.07.2018), konstatoi se ky ligj ishte në kundërshtim me; parimet dhe dispozitat kushtetuese; aktet ndërkombëtare që Republika e Shqipërisë ka ratifikuar; gjithashtu fryma e këtij ligji shkonte në kundërshtim me sistemin ligjor aktual, mbi të cilin zhvillohet shoqëria shqiptare. Bazuar në këto konstatime Presidenti i Republikës, në mbështetje të nenit 85 pika 1, dhe 93 të Kushtetutës me dekretin nr.10 849, datë 27.07.2018, vendosi; “Kthimin për rishqyrtim në Kuvend të ligjit nr.37/2018 “Për përcaktimin e procedurës së veçantë për negocimin dhe lidhjen e kontratës me objekt `Projektimi dhe realizimi i projektit urban dhe godinës së re të Teatrit Kombëtar`”, duke e shoqëruar këtë dekret me një raport shterues të arsyeve mbi të cilat u mbështet kjo vendimarrje e Presidentit. Arsyet mbi të cilat Presidenti i Republikës, e ktheu për rishqyrtim ligjin nr.37/2018, po i citojmë në mënyrë të përmbledhur (Vijon në faqen 5)
DEKRETI
5 E premte, 12 TETOR 2018
(Vijon nga faqja 4)
si më poshtë: 1. Ligji shkel parimet e “barazisë përpara ligjit” dhe “lirisë së veprimtarisë ekonomike të shtetasve”, parime këto që gëzojnë një mbrojtje të veçantë nga Kushtetuta; 2. Ligji nr.37/2018 (dt. 05.07.2018) nuk është në harmoni me parimet themelore kushtetuese të identitetit kombëtar dhe trashëgimisë kombëtare, mbi të cilat qytetarët e Republikës së Shqipërisë kanë vendosur të ngrenë dhe zhvillojnë shtetin e tyre; 3. Ligji nr. 37/2018 (dt. 05.07.2018) bie ndesh me parimet e Konventës Evropiane të Trashëgimisë Kulturore Jomateriale, miratuar në Paris në vitin 2003, duke bërë kështu që veprimtaria legjislative të bjerë ndesh edhe me të drejtën ndërkombëtare të detyrueshme për zbatim; 4. Ligji nr.37/2018 (dt. 05.07.2018) cenon rëndë parimet kushtetuese të ndërtimit dhe funksionimit të organeve të pushtetit vendor të “decentralizimit” dhe “autonomisë vendore”, duke rënë ndesh, njëkohësisht, edhe me parimin e ndarjes dhe balancimit të pushteteve; 5. Ligji nr.37/2018 (dt. 05.07.2018) vjen në kundërshtim me standardet dhe vlerat e Bashkimit Evropian dhe parashikimet e Marrëveshjes së Stabilizim-Asociimit (MSA), plotësimi i të cilave është detyrim parësor për Republikën e Shqipërisë; 6. Propozimi i projektligjit, por edhe vetë ligji i miratuar nr. 37/2018 (dt. 05.07.2018), nuk mbështetet në një vlerësim gjithëpërfshirës dhe të plotë për tjetërsimin e pronës publike, krahasuar me përfitimet ekonomike të shtetit shqiptar dhe interesin publik; 7. Ligji nr. 37/2018 (dt. 05.07.2018), nuk është në harmoni me parimet dhe standardet e vendosura tashmë në legjislacionin në fuqi në Republikën e Shqipërisë; 8. Miratimi i ligjit nr. 37/2018 (dt. 05.07.2018), nuk është bazuar në një verifikim dhe vlerësim të thelluar të statusit të pasurive të paluajtshme që përfshihen në këtë projekt, si dhe dispozitat e këtij ligji krijojnë pasiguri juridike në ushtrimin e të drejtave pronësore qoftë për pasurinë publike, por dhe mbi të drejtat private të pronësisë; 9. Në kushtet aktuale, kur Gjykata Kushtetuese e Republikës së Shqipërisë nuk është funksionale për të verifikuar këto konstatime apo për të zgjidhur çdo mosmarrëveshje kushtetuese që mund të prodhojë hyrja në fuqi e kësaj norme të veçantë ligjore, ftoj Kuvendin e Shqipërisë, të rishqyrtojë në tërësi ligjin nr.37/2018 (dt.05.07.2018) “Për përcaktimin e procedurës së veçantë për negocimin dhe lidhjen e kontratës me objekt: Projektimi dhe realizimi i projektit urban dhe godinës së re të Teatrit Kombëtar”. Nga shqyrtimi i praktikës parlamentare, rezulton se Kuvendi nuk ka argumentuar ndonjë pretendim kundër dekretit të Presidentit, si dhe nuk ka rrëzuar asnjë prej arsyeve të mësipërme, por në seancën plenare të datës 20 shtator 2018, me Vendim nr. 96/2018", ka vendosur për: “Miratimin e dekretit nr.10849, datë 27.07.2018, të Presidentit të Republikës `Për kthimin e ligjit nr.37/2018 (të datës 05.07.2018) `Për përcaktimin e procedurës së veçantë për negocimin dhe lidhjen e kontratës me objekt `Projektimi dhe realizimi i projektit urban dhe godinës së re të Teatrit Kombëtar`”. Në të njëjtën seancë plenare Kuvendi ka
miratuar, një ligj të ri, i cili është numërtuar sërish me nr.37, por me datë 20.09.2018 dhe me titull “Për përcaktimin e procedurës së veçantë për vlerësimin, negocimin dhe lidhjen e kontratës me objekt `Projektimi dhe realizimi i projektit urban dhe godinës së re të Teatrit Kombëtar`”, duke pretenduar se tashmë me këtë ligj të ri gjejnë zgjidhje çështjet e ngritura nga Presidenti i Republikës në dekretin e tij. Në përfundim të shqyrtimit të këtyre dispozitave të reja rezulton se, Kuvendi i Shqipërisë me ligjin e ri nr. 37/2018, datë 20.09.2018, nuk ka trajtuar dhe vlerësuar 8 (tetë) nga 9 (nëntë) arsyet dhe konstatimet e Presidentit të Republikës. Në thelb ky ligj i ri nuk ka arritur të zgjidhë asnjë prej çështjeve dhe problematikave kushtetuese dhe ligjore të evidentuara nga Presidenti në dekretin nr. 10849, datë 27.07.2018, edhe pse ky dekret rezulton të jetë miratuar në tërësi nga Kuvendi. Praktika e shqyrtimit parlamentar të këtij ligji të ri, evidenton faktin se Kuvendi nuk ka kryer ndonjë studim, shqyrtim apo vlerësim krahasues dhe të thelluar midis, dispozitave të reja ligjore që po shqyrtonte për miratim, me arsyet e dekretit të Presidentit nr. 10849, datë 27.7.2018, që tashmë po vetë Kuvendi kishte votuar për pranimin e tij. Në këtë mënyrë rezulton se, veprimtaria e Kuvendit, është e pambështetur në ndonjë vlerësim tekniko-ligjor, për çështjet e ngritura nga Presidenti i Republikës në dekretin e tij. Kuvendi ka votuar sërish një projekt të ri ligjor, të pajustifikuar dhe që në realitet nuk ofron asnjë zgjidhje për problematikat kushtetuese të konstatuara nga Presidenti i Republikës në dekretin e tij. Kuvendi, me miratimin e dekretit të Presidentit të Republikës, ka pranuar të gjitha arsyet që e shoqërojnë atë. Në këto kushte, do të duhej që Kuvendi ta rishqyrtonte në themel çdo çështje në mënyrë që, të gjitha konstatimet e Presidentit të gjenin zgjidhje kushtetuese, në funksion të interesit publik. Vendimmarrja e Kuvendit, ka shmangur shqyrtimin e 8 (tetë) prej çështjeve të ngritura në dekretin e Presidentit, me qëllim miratimin e një norme të re ligjore, e cila në thelb paraqet të njëjtat problematika kushtetuese si ligji i mëparshëm. 2. Së dyti, edhe ligji i ri nr.37/ 2018, datë 20.09.2018, sërish nuk garanton zbatimin e parimeve të “barazisë për-
para ligjit” dhe “lirisë së veprimtarisë ekonomike të shtetasve”, parime këto të cilat gëzojnë një mbrojtje të veçantë nga Kushtetuta. Edhe pse kjo është e vetmja çështje e shqyrtuar nga Kuvendi, sërish parashikimet e reja ligjore nuk e kanë zgjidhur situatën antikushtetuese të konstatuar nga Presidenti i Republikës në dekretin e tij të mëparshëm. Kuvendi në ligjin e miratuar në 5 korrik 2018 kishte përcaktuar një trajtim preferencial të kompaninë private “Fusha” sh.p.k, ku kërkesa për shprehje interesi, e paraqitur nga kjo kompani, ishte vlerësuar “a priori” si propozimi më i mirë, duke bërë kështu dhe pranimin automatik të faktit të kryer, pa asnjë procedurë konkurrimi të hapur dhe transparente. Pikërisht shkelja e parimeve kushtetuese të barazisë përpara ligjit dhe lirisë së veprimtarisë ekonomike të shtetasve, ishte një nga arsyet, por jo e vetmja, që Presidenti i Republikës, me dekretin nr.10 849, datë 27.07.2018, vendosi ta kthente ligjin për rishqyrtim në Kuvend. Kuvendi me ligjin e ri të paraqitur për shpallje është përpjekur të përcaktojë se për realizimin e këtij projekti, do të kemi tashmë një garë të hapur ku do të mund të përzgjidhet personi fizik apo juridik, me të cilin shteti do të negociojë për nënshkrimin e një kontrate bashkëpunimi. Konkretisht në nenin 3, pika 4, 5, 11 të ligjit parashikohet: “4.”Palë private” është çdo subjekt privat që paraqet një propozim për zhvillimin e projektit te zhvillimit te zonës se Teatrit Kombëtar, duke përfshirë projektimin, ndërtimin dhe dorëzimin e godinës se re te Teatrit Kombëtar. 5.”Palë private e përzgjedhur” është pala private, propozimi i së cilës ka rezultuar në përputhje me kërkesat e këtij ligji, më i favorshmi në raport të interesit publik, si dhe është klasifikuar e para nga komisioni. 11.”Thirrje e hapur” është ftesa e hartuar nga komisioni për palët private që janë të interesuara për të paraqitur një propozim për realizimin e projektit te zhvillimit te zonës se Teatrit Kombëtar, duke përfshirë projektimin, ndërtimin dhe dorëzimin e godinës se re te Teatrit Kombëtar, sipas kushteve dhe kritereve të përcaktuara në këtë ligj. Në pamje të parë, duket sikur tashmë do të kemi një procedurë konkurrimi të lirë dhe që respekton kërkesat kushtetuese për veprimtari të lirë ekonomike dhe trajtim të barabartë, por nëse shqyrtojmë
dispozitat e mëtejshme ku përcaktohen kërkesat, mjetet dhe kriteret sesi kjo garë realizohet, arrijmë në konkluzionin logjik se sërish edhe kjo normë ligjore paraqet elementë që cenojnë drejtpërdrejt konkurrencën e lirë, trajtimin e barabartë dhe nuk garanton që procesi do të jetë objektiv dhe i ndershëm. Konkretisht në pikën 3, të nenit 6, të ligjit parashikohet se: “3. Me marrjen e propozimeve, komisioni verifikon paraprakisht statusin e të gjitha pronave mbi të cilat do të zhvillohet projekti, sipas përcaktimeve të pikës 4, të nenit 3, të këtij ligji. Komisioni verifikon dhe marrëveshjet e arritura dhe të nënshkruara me pronarët privatë që posedojnë pasuritë në zonën e zhvillimit të projektit.” Pikërisht ky parashikim, përcakton se çdo palë private që dëshiron të marrë pjesë në konkurrim duhet që propozimin e tij për zhvillimin e projektit te zhvillimit te zonës se Teatrit Kombëtar, duhet ta shoqërojë dhe me marrëveshjet që duhet të ketë arritur, me pronarët e pasurive private që ndodhen në zonën objekt zhvillimi dhe që përfshihen në këtë projekt. Pra në thelb vendosja e këtij parashikimi ligjor përbën një kusht parakualifikues për të marrë pjesë në garë, duke e bërë kështu një proces selektiv konkurrimi. Për këtë është me rëndësi të evidentohet se: Është fakt që, Kuvendi i Shqipërisë, me propozimin e Kryetarit të Bashkisë Tiranë dhe më pas të qeverisë, u investua me procedurë të përshpejtuar në shqyrtimin e propozimit dhe miratimin e ligjit nr. 37, datë 05.07.2018, duke përzgjedhur me ligj bashkëpunimin me shoqërinë propozuese “Fusha” sh.p.k, si një nga pronarët e pasurive prone private në këtë zonë. Gjithashtu është fakt i bërë publik, që në zonën e përcaktuar për realizimin e këtij projekti ndërmjet rrugëve “Abdi Toptani” dhe “Murat Toptani”, shoqëria propozuese “Fusha” sh.p.k. ka në pronësi pasuri të paluajtshme truall dhe ndërtesa. Në këtë situatë faktike, ku shoqëria “Fusha”, shpk, rezulton pronare në zonën objekt zhvillimi, vendosja e këtij kushti nëpërmjet ligjit dhe mosparashikimi në ligj i rolit të shtetit si garant për një proces të hapur dhe transparent konkurimi, sjell si rezultat të vetëm realizimin e një procesi selektiv konkurrimi në kushte aspak të barabarta. Kjo (Vijon në faqen 6)
DEKRETI
6 E premte, 12 TETOR 2018
(Vijon nga faqja 5)
sepse ligji i ri në fakt parashikon se çdo subjekt që dëshiron të konkurojë, është i detyruar që të lidhë, apo të ketë lidhur marrëveshje me pronarët e truallit, ku një prej tyre rezulton të jetë propozuesi i parë i këtij projekti, me të cilin Kuvendi me procedurë të përshpejtuar kishte përcaktuar për të bashkëpunuar me të, me trajtim preferencial nëpërmjet një ligji të veçantë, tashmë të rrëzuar. Kuvendi nuk ka parashikuar asnjë zgjidhje për rolin garantues të shtetit në kushtet kur të drejtat e pronësisë private të një, apo disa pronarëve mund të diktojnë pjesëmarrjen në konkurrim. Konkretisht nuk është parashikuar në ligj, zgjidhja e një situate ku një palë private paraqet një propozim, shumë herë më të lartë për nga interesi ekonomik për shtetin dhe interesin publik, por nuk ka mundur të realizojë plotësisht apo pjesërisht marrëveshje bashkëpunimi me pronarët privatë të pasurive të paluajtshme që ndodhen në këtë zonë objekt zhvillimi. Në këtë mënyrë edhe kjo normë e re ligjore me kriteret e vendosura dhe me paqartësinë e saj, nuk e ka zgjidhur problemin kushtetues që ekzistonte në lidhje me këtë çështje, pasi sërish nëpërmjet kritereve të tilla vlerësuese të vendosura në ligj, kufizohet pjesëmarrja në konkurim, duke bërë të mundur kështu që në praktikë të ekzistojë trajtimi preferencial dhe i favorizuar i një ose disa subjekteve të caktuar, gjë e cila sjell si rezultat paracaktimin e fituesit në këtë proces. Për rrjedhojë, arrihet në bindjen se edhe kjo procedurë e re ligjore krijon pabarazi dhe cenim të veprimtarisë së lirë ekonomike dhe barazisë përpara ligjit. Në këtë mënyrë edhe kjo normë e re ligjore nuk mund të dekretohet me shpallje nga Presidenti i Republikës. Të nderuar deputetë të Kuvendit të Shqipërisë, Referuar gjithë sa u parashtrua më sipër, duke vlerësuar me shqetësim situatën e krijuar dhe në kushtet kur; – Kuvendi ka miratuar një ligj të ri nr. 37, datë 20.09.2018, i cili në thelb paraqet të njëjtat problematika kushtetuese dhe nuk ka reflektuar dhe korrigjuar problematikat e konstatuar në ligjin e mëparshëm; – Dekreti i Presidenti nr.10849, datë 27.07.2018, është miratuar nga Kuvendi dhe nuk e ka humbur kështu fuqinë e tij; – Gjykata Kushtetuese e Republikës së Shqipërisë, nuk është funksionale për tu shprehur përfundimisht mbi këtë çështje; – Si dhe në respekt të parimeve kushtetuese që garantojnë identitetin kombëtar dhe trashëgiminë kulturore, me vullnetin që interesi publik të mos cenohet nga tjetërsimi jo objektiv i pasurisë publike, si dhe për të garantuar që rendi juridik i normave të legjislacionit shqiptar është i njëjtë dhe i barabartë për të gjithë; Presidenti i Republikës, në bindje të Kushtetutës së Shqipërisë, dhe në ushtrim të së drejtës të parashikuar në nenin 84 dhe 85 pika 1 të saj, ka vendosur kthimin për rishqyrtim në Kuvend të ligjit të ri nr.37/2018, datë 20.09.2018 “Për përcaktimin e procedurës së veçantë për vlerësimin, negocimin dhe lidhjen e kontratës me objekt `Projektimi dhe realizimi i projektit urban dhe godinës së re të Teatrit Kombëtar`”, pasi të gjitha argumentet që shoqëronin dekretin e Presidentit nr. 10849, datë 27.07.2018, nuk janë shqyrtuar objektivisht nga Kuvendi, dhe
Presidenti i Republikës, në bindje të Kushtetutës së Shqipërisë, dhe në ushtrim të së drejtës të parashikuar në nenin 84 dhe 85 pika 1 të saj, ka vendosur kthimin për rishqyrtim në Kuvend të ligjit të ri nr .37/2018, datë 20.09.2018 “Për përcaknr.37/2018, timin e procedurës së veçantë për vlerësimin, negocimin dhe lidhjen e kontratës me objekt `Projektimi dhe realizimi i projektit urban dhe godinës së re të TTeatrit eatrit Kombëtar`”, pasi të gjitha argumentet që shoqëronin dekretin e Presidentit nr nr.. 10849, datë 27.07.2018, nuk janë shqyrtuar objektivisht nga Kuvendi, dhe konstatimet në lidhje me pozitën antikushtetuese të këtij ligji ngelen sërish të njëjta, si në ligjin e mëparshëm. Presidenti i Republikës, bazuar në nenin 85 pika 1, 86 pika 1, 92/a, 93, të Kushtetutës, i përcjellë Kuvendit rekomandimin që kjo çështje duhet të marrë kohën dhe vëmendjen e duhur .37/2018, datë 20.09.2018 “Për përcaktimin e duhur,, në mënyrë që ligji nr nr.37/2018, procedurës së veçantë për vlerësimin, negocimin dhe lidhjen e kontratës me eatrit objekt ‘Projektimi dhe realizimi i projektit urban dhe godinës së re të TTeatrit Kombëtar ‘“, të rishqyrtohet, bazuar në argumentat mësipërme dhe atyre të dhëna në dekretin nr nr.. 10849, datë 27.07.2018, që paraqiten, si më poshtë : konstatimet në lidhje me pozitën antikushtetuese të këtij ligji ngelen sërish të njëjta, si në ligjin e mëparshëm. Presidenti i Republikës, bazuar në nenin 85 pika 1, 86 pika 1, 92/a, 93, të Kushtetutës, i përcjellë Kuvendit rekomandimin që kjo çështje duhet të marrë kohën dhe vëmendjen e duhur, në mënyrë që ligji nr.37/2018, datë 20.09.2018 “Për përcaktimin e procedurës së veçantë për vlerësimin, negocimin dhe lidhjen e kontratës me objekt ‘Projektimi dhe realizimi i projektit urban dhe godinës së re të Teatrit Kombëtar ‘“, të rishqyrtohet, bazuar në argumentat mësipërme dhe atyre të dhëna në dekretin nr. 10849, datë 27.07.2018, që paraqiten, si më poshtë : 1. Ligji shkel parimet e “barazisë përpara ligjit” dhe “lirisë së veprimtarisë ekono-
mike të shtetasve”, parime këto që gëzojnë një mbrojtje të veçantë nga Kushtetuta; 2. Ligji nr.37/2018 nuk është në harmoni me parimet themelore kushtetuese të identitetit kombëtar dhe trashëgimisë kombëtare, mbi të cilat qytetarët e Republikës së Shqipërisë kanë vendosur të ngrenë dhe zhvillojnë shtetin e tyre; 3. Ligji nr. 37/2018 bie ndesh me parimet e Konventës Evropiane të Trashëgimisë Kulturore Jomateriale, miratuar në Paris në vitin 2003, duke bërë kështu që veprimtaria legjislative të bjerë ndesh edhe me të drejtën ndërkombëtare të detyrueshme për zbatim;4. Ligji nr.37/ 2018 cenon rëndë parimet kushtetuese të ndërtimit dhe funksionimit të organeve të pushtetit vendor të “decentralizimit” dhe “autonomisë vendore”, duke rënë
ndesh, njëkohësisht, edhe me parimin e ndarjes dhe balancimit të pushteteve; 5. Ligji nr.37/2018 vjen në kundërshtim me standardet dhe vlerat e Bashkimit Evropian dhe parashikimet e Marrëveshjes së Stabilizim-Asociimit (MSA), plotësimi i të cilave është detyrim parësor për Republikën e Shqipërisë; 6. Propozimi i projektligjit, por edhe vetë ligji i miratuar nr. 37/2018, nuk mbështetet në një vlerësim gjithëpërfshirës dhe të plotë për tjetërsimin e pronës publike, krahasuar me përfitimet ekonomike të shtetit shqiptar dhe interesin publik; 7. Ligji nr. 37/2018, nuk është në harmoni me parimet dhe standardet e vendosura tashmë në legjislacionin në fuqi në Republikën e Shqipërisë; 8. Miratimi i ligjit nr. 37/2018, nuk është bazuar në një verifikim dhe vlerësim të thelluar të statusit të pasurive të paluajtshme që përfshihen në këtë projekt, si dhe dispozitat e këtij ligji krijojnë pasiguri juridike në ushtrimin e të drejtave pronësore qoftë për pasurinë publike, por dhe mbi të drejtat private të pronësisë; 9. Në kushtet aktuale, kur Gjykata Kushtetuese e Republikës së Shqipërisë nuk është funksionale për të verifikuar këto konstatime apo për të zgjidhur çdo mosmarrëveshje kushtetuese që mund të prodhojë hyrja në fuqi e kësaj norme të veçantë ligjore, ftoj Kuvendin e Shqipërisë, të rishqyrtojë në tërësi ligjin nr.37/2018 “Për përcaktimin e procedurës së veçantë për negocimin dhe lidhjen e kontratës me objekt: Projektimi dhe realizimi i projektit urban dhe godinës së re të Teatrit Kombëtar”. Me respekt Ilir META
SEKRETARI I PËRGJITHSHËM I PS
Balla: Ligjin do ta trajtojmë me qetësi dhe dashuri Kreu grupit parlamentar të Partisë Socialiste, Taulant Balla ka reaguar për dekretin e presidentit Ilir Meta, i cili riktheu për herë të dytë në Kuvend ligjin për shembjen e Teatrit Kombëtar. "Dekretin do t'a trajtojmë me qetësi e dashuri", tha Balla në një prononcim për gazetarët pas përfundimit të seancës parlamentare. "Presidenti e ka njoftuar pa na e sjellë ne. Ne do ta lexojmë menjëherë dhe siç përcakton procedura e sanksionuar
qartë në Kushtetutë dhe më pas për rolin që luan Kuvendi në shqyrtimin e dekretit. Do të shqyrtohet dhe do të kalojë në seancë plenare. Nuk ka ndodhur ndonjë gjë e madhe. Ne jemi shumë seriozë në marrëdhënien me institucionin e Presidentit të Republikës dhe do ta shqyrtojmë me po aq seriozitet, me qetësi dhe dashuri gjithë propozimin që vjen nga Presidenti i Republikës", deklaroi Taulant Balla.
POLITIKE
7
E premte, 12 TETOR 2018
Interpelanca në Kuvend/ Braçe zbulon manovrat e FSHF-së: Që nga shkurti kam kërkuar informacione, por nuk marr një përgjigje të saktë
N
ë mungesë të opozitës në sallë e cila vijon bojkotin e të gjitha seancave plenare të sesionit të ri parlamentar, në seancën e djeshme plenare të Kuvendit, debati do të zhvillohej mes vetë socialistëve. Kryetari i Komisionit të Ekonomisë dhe Financave, Erjon Braçe thirri në një interpelancë ministrin Arben Ahmetaj lidhur me ligjshmërinë fiskale në Federatën Shqiptare të Futbollit. Ministri Ahmetaj u shpreh se FSHF është një organizatë jofitimprurëse, që paguan disa taksa. Por Braçe deklaroi se nuk mori përgjigje nga ministri për dy cështje kryesore; Sa është % që i takon buxhetit nga e drejta televizive në 10 vitet e fundit dhe se çfarë është zëri “paga jashtë federatës”? Sipas deputetit të PS-së, vlera e zërit “paga jashtë federatës” është tre herë më e madhe se vlera e pagave të paguara për personelin në FSHF. E ndërsa nuk i kurseu sulmet ndaj presidenti të FSHF, Duka, ai kërkoi nga Ministri që askush nuk duhet të ketë imunitet fiskal dhe të gjithë duhet të jenë të barabartë para ligjit, qofshin legjendë e kombit ndërsa mori disa shembuj në Europë nga Gjermania në Spanjë, por edhe vende të tjera. Ndërkohë që Ahmetaj gjatë fjalës së tij e vendosi theksin te formalizimi me emergjencë i klubeve të futbollit. Ai mori disa shembuj nga ekipet e futbollit të Skënderbeut, Tiranës, Partizanit dhe Vllaznisë ku lojtarët deklarojnë kontrata qesharake, madje marrin më pak se ekonomistja duke fshehur të ardhurat. Ministri nxori listat e pagesave edhe per trajneret, ku theksoi se në futbollin shqiptar ka edhe trajnerë që punojnë ‘për pasion, pasi nuk marrin asgjë, apo që deklarojnë 1 lek’. Për të gjitha këto raste ai tha se duhet një formalizim emergjent. Ministri iu referua të dhënave për pagat të personelit. Cfarë është zëri ‘paga jashtë federatës’? Pasi vlera është tre herë më e madhe se vlera e pagave të paguara për personelin. Nuk mund të ketë imunitet FSHF nga tatimet. Në Belgjikë janë mbi 100 të arrestuar për evazion. Kur kjo ndodh në zemër të Europës, pse ne duhet të pranojmë alibinë e një personi që nuk heq dorë nga një karrige atje për këtë gjë. Pse duhet ti jepet imunitet një institucioni të tillë, bëni detyrën. Nuk ta solla Ronaldon për të krahasuar me Vangjelin por për shembull. Në fund të diskutimit në Kuvend, Braçe në një moment debati me Ahmetajn theksoi se duhet të paguajnë edhe të mëdhenjtë njëlloj para ligjit dhe jo vetëm ‘fakirët’, ndërsa solli një rast konkret. Ai tha se një pronar lokali në Lushnje u gjobit për mos prerje të kuponit ndërkohë që nuk kishte asnjë person brenda. Interpelanca Braçe - Ahmetaj Erion Braçe: Uli Hënes është një kampion bote, është dënuar me 3.5 vite burg për evazion fiskal dhe mori në detyrim për të paguar 18.5 milionë euro detyrime tatimore që
Ahmetaj nxjerr pagat në futboll: Lojtarë e trajnerë bëjnë evazion fiskal!
u ishte shmangur. Ronaldo pagoi 18.8 milionë euro gjatë periudhës që luante në Spanjë, po ashtu edhe Murinjo është dënuar me një vit burg dhe detyrimin për të paguar 1.78 milionë paund, por edhe Messi që është dënuar me 21 muaj dhe detyrimin për të paguar 5 milionë euro për evazion, Neymar, etj. Nga Gjermani që udhëheq Europën deri te Spanja ka shembuj ku barazia fiskale marrin një vlerë themelore, po në Shqipëri? Dua të mbeten te sporti. FSHF është një nga institucionet më të rëndësishme, pa më të voglin diskutim duhet të ishte institucioni që të duhet të reflektonte ligjshmëri fiskale. Që nga shkurti kam kërkuar informacione, por me thënë të drejtën nuk marr një përgjigje të saktë për përputhshmërinë me ligjin. Pres një përgjigje nga Ahmetaj për këtë fakt. Arben Ahmetaj: Struktura ligjore për futbollin dhe pjesës së pronësisë, e cila është konfuze, pjesës së sponsorizimeve dhe promovimeve, që ka sjellë në shumë raste kaos në klubet sportive. Kërkesa për interpelancë ka qenë e gjerë. Përsa i përket FSHF-së, sot për shkak të mbështetjes të qeverisë Rama 1 ka tre stadiume të reja, i Elbasanit, Shkodrës dhe kompleksi sportiv i Tiranës. Stadiume në këtë vend janë ndërtuar vetëm në kohën e Enverit në 1980. FSHF ka qenë dikur një institucion pa zë, sot është në fokus pasi vëmendja ndaj sportit
është rritur ndjeshëm. Në aspektin fiskal është regjistruar në 08.08. 1996, ka statusin e organizatës jo fitimprurëse dhe deklaron në tatimin mbi të ardhurat, kontributet, dhe tatime të tjera në burim. Ka një problem serioz me klubet, po u nxjerr tre klube, që kanë nevojë për formalizim; Skënderbeu, një
klub dinjitoz dhe cfarë ndodh. Kristi Vangjeli paguhet 100 mijë lekë të reja në muaj, ndërsa ekonomistja merr pak më shumë merr 130 mijë lekë në muaj, në 2014 këta futbollistë. Me këto listë pagesa këta futbollistë nuk kanë pasur mundësi të hanë, jo për të luajtur. De Souza paska marrë 22 mijë lekë
KREU I GRUPIT TË LSI
të reja në muaj dhe kur ka hyrë në fushë... Bujar Lubani trajner i madh merrte 36 mijë lekë në muaj, Gugash Magani ky punonte me zero, e bënte nga pasioni nuk merrte pagë, pastaj Klodian Dervishi, edhe ky me zero, Ze Maria ky merr vetëm 19 mijë lekë, pastaj kemi Ilion Likën 19 mijë lekë e kuptoni sa larg janë klubet nga formalizimi. Astrit Nallbani, paga bruto është 1 lek. Ndalemi te Vllaznia, Armango Cungu 544 mijë lekë, për hir të së vërtetës është më afër formalizimit. Te Partizani, kemi Alveshin ky merr 130 mijë lekë në muaj, Alban Hoxha 100 mijë lekë. Dua të them që formalizimi në futboll është emergjencë. Me ligjin e ri të sportit jam i bindur që situata do të avancojë. Erion Braçe: Në asnjë rast nuk do ta mbyll gojën para institucioneve që kanë fituar imunitet fiskal, qofshin nderi apo llumi i kombit, para ligjit të gjithë të barabartë, duhet të paguajnë tatime dhe taksa. Unë pyeta për tatimin mbi të ardhurat që paguhet nga FSHF dhe sa është 10% që i takon buxheti nga e drejta TV në 10 vitet e fundit, por nuk mora përgjigje. Që në shkurt, kam kërkuar te Financat për tatimin në burim, honoraret dhe bonueset që paguhen nga FSHF në 8 vitet e fundit. por përgjigje nuk kam marrë. Për 8 muaj nuk jepet përgjigje, por as këtu.
Vasili: LSI propozoi që në 2016 për mbylljen e lojërave të fatit Lëvizjes Socialiste për Integrim ka qenë pro mbylljes së lojërave të fatit kur ishte në koalicion me PS, por Rama nuk e bëri një gjë të tillë dhe gjatë kësaj kohe i ka vjedhur kompanitë dhe tani po mashtron. Kështu u shpreh Petrit Vasili, kreu i grupit parlamentar të LSI, në një intervistë dhënë dje për Top Channel, kur foli për mbylljen e lojërave të fatit. “Edi Rama kur foli për ligjin e bixhozit, një ditë më parë – për ata që synojnë të çajnë rrethimin për ligjin ekzistues me metodat që çanë koalicionin qeverisës, dikur, për të mos e bërë këtë ligj dhe kur u shty mbyllja e këtij aktiviteti “Marrëzia Kombëtare”, jam këtu për të sqaruar mbylljen e tyre – Pra, me këtë fjali, Edi Rama thotë se ka dashur ta bëjë, por e ka penguar koalicioni. Por në atë kohë, më 31 dhjetor 2016, një ditë më pas, i kam thënë Edi Ramës:
Bixhozi e ka të qartë shërimin. Kryeministri mund ta sjellë ligjin për mbylljen e bixhozit që në seancën e parë të janarit, e cila vijojnë menjëherë. Të gjitha votat do të jenë pro nga LSI. Ky, pas 3 vjetësh, pasi i rruajti mirë e mirë, lojërat e fatit, i vodhi të gjitha, po krijon këtë mashtrim që s’ka fare lidhje me të vërtetën”, tha Vasili. Sa i përket bojkotit të zgjatur të Kuvendit nga opozita, Vasili u shpreh se ai do të vazhdojë, pasi
sipas tij, nuk është parlamenti i qytetarëve, por i uzurpuar nga opozita. “Kjo mazhorancë ka zgjedhur të “hajë veten”, pasi e ka të pamundur të bashkëjetojë politikisht me opozitën. Refuzon të marrë në shqyrtim nismat e opozitës. Mazhoranca miraton ligje të personalizuara, si ligji për teatrin, por për fat të mirë, Presidenti e rrëzoi. Një tjetër problematik është se në këtë Parlament shkohet vetëm për të rindarë paratë e buxhetit. Ky është një qëndrim i qartë i yni. Sa kohë ka një parlament që imponon dhe uzurpon, nuk ka vend për ne. Nuk është parlamenti i qytetarëve dhe nuk ka vend për ne”, tha Vasili. Sa i përket çështjes “Babale”, ai u shpreh se është një moment demaskimi i mazhorancës, shumë i qartë. “Kjo është një mazhorancë e ndërtuar mbi trafikantët dhe ata po e denoncojnë”, tha kreu i grupit të LSI-së, Petrit Vasili.
POLITIKE
8
E premte, 12 TETOR 2018
Videoja e kunatit të Babales, kreu i grupit të PS-së: U regjistrua në oborrin e SHQUP-it, PD në krye të “puçit”
N
ë videon e dytë të publikuar këtë të martë nga deputeti i PD-së, Ervin Salianji, për çështjen “Babalja”, dëshmitari kryesor i saj Fredi Alizoti pretendon se është marrë me forcë nga drejtori i Përgjithshëm i Policisë së Shtetit, Ardi Veliu, për të dhënë në Prokurori dëshmi të rremë lidhur me çështjen “Babale”. Gjithashtu, ai pretendon se është takuar edhe nga kryetari i grupit parlamentar socialist, Taulant Balla, i cili i ka premtuar para për të ndryshuar versionin e ngjarjes. Por prej tre ditësh ka nisur debati sërish për këtë çështje ku si Policia e Shtetit ashtu edhe deputeti socialist, Taulant Balla, mohojnë akuzat e Fredi Alizotit. Nga foltorja e Kuvendit, kreu i grupit të PS-së, Taulant Balla deklaroi dje se “Babaja” është një “puç” nga Partia Demokratike, që do i mbetet si njolla më e madhe në historinë e pluralizmit shqiptar. “Videoja është tërësisht me përmbajtje të pavërtetë. Filmimi është bërë në oborrin e SHQUP-it, nga ish-drejtori i bashkisë së Lulit. Në kushtet e tentativës së përsëritur për të hedhur baltë, po them që janë 3 aktorë në “Babale 1”, Fredi Alizoti, Albert Veliu dhe Ervin Salianji. Unë nuk do të bëj më kallëzim, por në regjistrim Babalja dhe Alizoti pranuan se PD u ofroi nga 100 mijë euro për kokë dhe në përgjimin e prokurorisë. Në krye të këtij puçi është Partia Demokratike. Detyra e PD është zyrtarisht duhet të distancohet ose do të mbajë një njollë të rëndë, jo vetëm për vete, por të gjithë historinë e kësaj par-
Akuzohet nga Alizoti për presion, Balla: “Babalja” është një “puç” ndaj qeverisë
tie, që në këto 28 vite ka merita të shkëlqyera, por me Bashën Berisha i vuri vulën e turpit kësaj partie”- deklaroi Taulant Balla. Ai kërkoi nga Basha që të distancohet nga videoja e dytë që sipas tij është bërë në oborrin e SHQUP-it, nga ish-drejtori i bashkisë së Bashës, Florenc Hoxha. “Janë aq të paaftë saqë janë zhytur në lluc dhe brenda llucit vazhdojnë të llokoçiten me ca histori që nuk i beson më as Saliu ato që bën Luli.
Transmetimi që serviri Salianji, i cili tashmë në media është konfirmuar që është bërë mu në oborr të SHQUP-it nga ish-drejtori i Policisë Bashkiake të Lulit, e që PD ende nuk thotë kush është gazetari iradhës tek videoja e radhës. Në kushtet e kësaj tentative të përsëritur për të hedhur baltë përmes videove, është e rëndësishme të ndajmë edhe një herë faktet nga fiksioni. Faktet e njohura deri tani janë: Kemi tre aktorë të përfshirë në
“Babale 1”, Fredi Alizoti, Albert Veliu i njohur si Babalja dhe deputeti i PD, Ervin Salianji. Të njëjtët persona, të ndodhur në hall, përpara mundësisë së burgosjes, bashkëpunojnë për të hedhur në opinion një video të re. Regjistrimi i Prokurorisë tregon qartë se në bisedat midis tyre, Babalja dhe Alizoti pranojnë se u janë ofruar nga PD-ja nga 100 mijë euro për kokë, për rolin e luajtur në videon babalja”- tha deputeti i PS-së Taulant Balla.
DEPUTETI I PS-së
Manja tregon ndodhinë në zgjedhje: Gruaja ka 30 vite që ka vdekur, por voton
Gjatë diskutimit të projektligjit për Gjendjen Civile sot në Kuvend, deputeti i PS, Ulsi Manja deklaroi se listat do të pastrohen nga personat që kanë ndërruar jetë, por që figurojnë ende në listat e zgjedhjeve, ndërsa tregoi një rast që shkaktoi të qeshura në sallë. “Ka 27 vite që regjistrat e Gjendjes Civile nuk pastrohen nga personat e vdekur dhe sa për humor, vajti një burrë 80 vjeç të votonte dhe pyeti një anëtar të komisionit, a votoi gruaja ime sot? Ai i tha po ka votuar në orën 08:30. Më raft pika tha plaku, që nuk erdha të votoja më herët ta takoja. Pse i tha anëtari i komisionit, jeni të divorcuar, nuk jetoni bashkë? Jo tha ai, ajo ka 30 vite që ka vdekur dhe të vetmen mundësi me e takuar është në zgjedhje se ajo vjen voton dhe ikën”theksoi Ulsi Manja.
VIT ZGJEDHOR – PS MIRATON NDRYSHIMET NË LIGJIN “PËR GJENDJEN CIVILE”
Spiropali “leksion” opozitës: Pushteti nuk merret me telenovela G
jatë fjalës së saj në Kuvend, deputetja e Partisë Socialiste, Elisa Spiropali tha se projektligji për ndryshime në gjendjen civile do të detyrojë prindërit të regjistrojnë fëmijët e tyre. Deputetja foli edhe për nismën e qeverisë për largimin e kazinove nga qendrat e banuara, teksa hodhi akuza ne drejtim të opozitës. Duke iu referuar rastit të audio përgjimit i njohur si “Babale”, Spiropali tha se pushteti merret me votë dhe jo me telenovela. “Ky projekt ligj për gjendjen civile i jep zgjidhje problematikave për të pasur detyrim ligjor regjistrimin e fëmijëve pavarësisht vullnetit të prindërve. Do ngrihet njësia për mbrojtën e fëmijëve. Ndryshimet ligjore për sigurinë në burgje dhe largimi i kazinove është një nismë që i shërben sigurisë. Ne me krimin nuk bëjmë politikë. Përdorimi dhe
manipulimi kriminal, ku opozita ka zhytur përfaqësues të saj. Ne me krimin nuk bëjmë politikë. Përdorimi dhe manipulimi
kriminal, ku opozita ka zhytur përfaqësues të saj. Nuk imagjinohet që një parti të futet aq shumë në gjirizet e krimit për
të nxjerrë fakte të manipuluara për të goditur qeverinë. Pushteti merret me votë dhe jo me telenovela. Telenovelat orientale në TV kanë ndikuar tek psikika e opozitës. Ne e luftojmë krimin me masa konkrete. Prokuroria dhe Gjykata duhet të lihet që të bëjë detyrën saj dhe politikën dhe opozitën duhet ta kthejmë në binarët e arsyes”- tha deputetja e PS-së, Elisa Spiropali. Kur na ndajnë vetëm 10 muaj nga zgjedhjet e ardhshme vendore dhe në një kohë kur mazhoranca dhe opozita nuk po gjejnë konsensusin për reformën zgjedhore, socialistët dje në Kuvend, miratuan ndryshimet në ligjin “Për Gjendjen Civile”. Këto ndryshime parashikojnë zgjidhjen e problematikave të ndeshura gjatë zbatimit të ligjit, siç janë dy prej çështjeve kryesore lidhur me ndryshimin e politikave të ndjekura nga Këshilli i Ministrave
për administrimin e bazave të të dhënave shtetërore, si dhe pezullimin për gjashtë muaj të masës administrative që aplikohet ndaj atyre shtetasve që nuk deklarojnë ndryshimin e vendbanimit brenda afateve ligjore. Gjithashtu ndryshimet synojnë edhe të rregullojnë në mënyrë përfundimtare gjendjen e krijuar me fëmijët e lindur jashtë Shqipërisë. Kuvendi gjithashtu votoi dje me 72 vota pro Alfred Lakon si anëtar të Bordit të Institutit për Studimet e Krimeve dhe Pasojave të Komunizmit në Shqipëri. Ndërsa për mungesë kuorumi u mbartën për seancën tjetër Projektligji “Për disa shtesa dhe ndryshime në ligjin “Për statusin e gjyqtarëve dhe prokurorëve në Republikën e Shqipërisë”, si dhe projektligji “Për një ndryshim dhe shtesë në ligjin “Kodi Rrugor i Republikës së Shqipërisë”.
POLITIKE
9
E premte, 12 TETOR 2018
DEPUTETJA E PD-së
DOSJA “BABALJA”
Audiopërgjimi, arrestohet në Kosovë “dëshmitari X”, Albert Veliu A
lbert Veliu, apo i njohur ndryshe si “Babalja” është arrestuar ditën e djeshme nga Policia e Kosovës. Pas akuzave të ngritura nga autoritetet shqiptare, policia kosovare ka arrestuar për llogari të drejtësisë shqiptare Veliun, i njohur ndryshe si “Babalja”, protagonist i audio-përgjimit me Agron Xhafaj. Lajmi konfirmohet nga Policia e Shtetit. Veliu akuzohet për “kallëzim të rremë” në bashkëpunim si kalim të paligjshëm të kufirit. Ai dëshmoi në prokurori se kishte folur në telefon me vëllain e Fatmir Xhafajt, i cili aktualisht ndodhet në Itali. Burimet të njëjta kanë pohuar për mediat se Astrit Veliu është arrestuar në qendrën e azilit politik në Prishtinë, ndërsa më pas është dërguar në qendrën e paraburgimit. Rasti i “Babales” ka trazuar politikën shqiptare me akuza dhe kundër akuza të forta të bëra nga të gjitha palët. Partia Demokratike ka akuzuar ministrin e Brendshëm, Fat-
mir Xhafajn se ka favorizuar vëllain e tij, Agronin, në fushën e trafikimit të lëndëve narkotike, por ky i fundit i ka hedhur poshtë pretendimet e tyre duke i quajtur thjesht “shpifje”
të opozitës dhe Partisë Demokratike. Akuza e parë lidhet me rolin e tij në audio-përgjimin që u akuzua se implikon në trafikon droge vëllanë e ministrit të Brendshëm, Fatmir Xhafaj. ndërkaq, pas audio-përgjimit të parë, ku Babalja pretendonte se komunikonte me Agron Xhafajn për të trafikuar drogë, rezultoi se rolin e Agronit e kishte bërë Fredi Alizoti, kunati i tij. Por tre ditë më parë u publikua një tjetër video-përgjim nga deputeti i PD-së, Salianji që i turbulloi sërish ujërat. Aty Alizoti pretendon se është marrë me forcë nga drejtori i Përgjithshëm i Policisë së Shtetit, Ardi Veliu, për të dhënë në Prokurori dëshmi të rremë lidhur me çështjen “Babale”. Gjithashtu, ai pretendon se është takuar edhe nga kryetari i grupit parlamentar socialist, Taulant Balla, i cili i ka premtuar para për të ndryshuar versionin e ngjarjes.
Eksperti i PD-së, Gazmend Bardhi publikon tre provat që prokurorët ia lanë në dorë Fatmir Xhafajt
“Babalja”, Alibeaj: Alizoti, prodhim amator dhe akt mafioz i Ramës D
eputetët e Partisë Demokratike, Enkelejd Alibeaj dhe Gazmend Bardhi në një konferencë për shtyp hodhën dyshime dhe akuzuan Prokurorinë e Krimeve të Rënda se i ka lënë hetimet për audio-përgjimin e Albert Veliut e kunatit të tij Fredi Alizoti në duart e policisë, në varësi të ministrit të Brendshëm, Fatmir Xhafaj. Alibeaj tha se Fredi Alizoti është një aktor i shtuar në këtë ngjarje nga Partia Socialiste. “Edi Rama shpalli vetëm dy ditë pas publikimit të audiopërgjimit se zëri në material nuk është i Agron Xhafës dhe se ai përgjim ishte aktrim për të shantazhuar Ministrin e Brendshëm. Për të dokumentuar këtë alibi të Edi Ramës, deputetë, drejtorë policie dhe prokurorë fabrikuan një “aktor” për të shpëtuar kriminelët. Shqiptarët dëgjuan vetë sesi ‘aktori’ jo vetëm nuk ishte vetë-ofruar, por ishte gjetur, blerë e shantazhuar nga vetë Drejtori i Përgjithshëm i Policisë së Shtetit, që e kishte paketuar të gatshëm e të përpunuar, natën, në Prokurorinë e Krimeve të Rënda. Ky ‘aktor’ ishte dërguar përpara prokurorit, pasi kishte takuar Taulant Ballën. Pra, aktori, që është prova e vetme e prokurorisë në këtë çështje, është jo vetëm prodhim amator i Edi Ramës, por një akt mafioz i shtetit në shërbim të krimit të organizuar”- tha Alibeaj. Për demokratët, Shqipëria prej kohësh ka hyrë në diktaturë mafioze, ku, sipas tyre, krimi i organizuar, pasi ka kapur për fyti Qeverinë dhe Parlamentin, tashmë zyrtarisht ka nën kontroll edhe drejtësinë. “Aferat e Tahirit, Çyrbjes, Ballës, Xhafës, Rrahjes, etj. janë shembuj tipik se përse Edi Rama e kishte jetikë dhe urgjente kapjen e prokurorisë. Kryeministri, Ministri i Brendshëm, kreu i grupit parlamentar, Prokurorja e Përgjithshme, Drejtori i
Përgjithshëm i Policisë kanë komplotuar së bashku, drejtpërdrejt dhe me qëllim për të manipuluar të vërtetën, për të mbrojtur një trafikant droge Agron Xhafajn, dhe vëllain e tij Ministrin e Brendshëm. Edi Rama ka krijuar një shtet privat që fabrikon vetë djegie me cigare, vetëvrasje me 3 plumba, vet ofrime për të shkuar në burg, që fabrikon dëshmitarë dhe prishë prova, vetëm e vetëm për të sulmuar dhe përndjekur gazetarët dhe denoncuesit, opozitën dhe qytetarët. Shteti mafioz që ka krijuar Edi Rama ka vetëm një qëllim: të shpëtojë trafikantin e dënuar Agron Xhafaj dhe mbrojtësin e tij Fatmir Xhafaj, si dhe çdo kriminel tjetër të lidhur me pushtetin e tij”- u shpreh deputeti demokrat, Enkelejd
Alibeaj. Ndërsa sipas këshilltarit ligjor të grupit parlamentar të PD-së, Gazment Bardhit, për të nxjerrë të pafajshëm Agron Xhafajn duheshin tre prova shkencërisht të vërtetueshme: Ekspertiza e zërit në audio-përgjim, tabulatetet telefonike që tregonin nëse kishin komunikuar këta tre persona dhe qelizat telefonike për të vërtetuar nëse të tre këta persona kanë qënë në të njëjtin vend në të njejtën kohë. Këto prova, pra hetimet sipas Bardhit, nuk janë bërë nga Prokuroria por nga vartësit e Fatmir Xhafës. Ai ngre kështu dyshime për manipulimin e provave. “Verifikimi i qelizave telefonike të tre personave për të përcaktuar shkencërisht nëse në orën dhe datën e caktuar kanë qënë në një vend të përbashkët i është kërkuar fatmir Xhafajt.
“Pastrimi i parave”, Tabaku: Indeksi i Baselit vendos alarmin
Deputetja e Partisë Demokratike, Jorida Tabaku, ka reaguar dje lidhur me Indeksin e Bazelit që u publikua dy ditë më parë. Lidhur me këtë Tabaku e vë theksin sërish tek çështja e pastrimit të parave në vend, ku ajo përmes rrjeteve sociale paraqiti disa dokumenta me shifra të Indeksit të Baselit. Sipas saj, raporti i dytë ndërkombëtar që vendos alarmin se në Shqipëri po pastrohen paratë e krimit dhe të drogës. “Mbas Departamentit Amerikan të Shtetit, Indeksi i Bazelit, nënvizon edhe një herë Shqipërinë si një vend ku pastrohen paratë dhe që nuk ka asnjë përmirësim të ndjeshëm në raport me një vit më parë. Lojërat e fatit, ndërtimi dhe hoteleria dhe pikat e këmbimit janë fushat kryesore ku kjo ndodh. Për fatin e keq, raporti nënvizon që Shqipëria është një vend i përfshirë në afera të korruptive dhe pastrimit të parave. Raportet e Bankës së Shqipërisë që flasin për sasi marramendëse të eurove që blihen nga ajo për të sjellë brenda një logjike ekonomike kursin e këmbimit, raporti i Departamentit Amerikan të Shtetit apo edhe ai i EUROPOL si dhe së fundmi deklaratat e zotit Kukan janë disa prej zërave që transmetojnë të njëjtin shqetësim. Shqipëria, sot është kthyer në djepin e preferuar të kriminelëve për të pastruar paratë. Indeksi i Bazelit 2018 nënvizon qartë se Lavatriçja më e madhe në Ballkan jemi fatkeqësisht ne, Maqedonia dhe Mali i Zi kanë përmirësime të ndjeshme”- tha dje Tabaku. Pra ministri ka hetuar për vëllain e tij Agron Xhafaj. Edhe komunikimet telefonike mes tyre i janë dërguar Fatmir Xhafës nga prokurorët, i njëjti dokument i datës 7 qershor 2018. Nuk ka pasur veprime nga prokurorët por nga polica e Shtetit. Këta të fundit kanë vërtetuar edhe sa herë kanë komunikuar dhe kur kanë komunikuar personat e sipërpërmendur. Po ashtu edhe monstrat e zërit që do të përcaktonin nëse zëri i Agron Xhafajt përputhej me atë të personait të shfaqur në videopërgjim u morën nga një ekspert, vërtës i Fatmir Xhafës. Prandaj edhe laboratori ka konstatuar se zëri i shfaqur në audiopërgjim është i dobët dhe nuk përcakton dot nëse ishte apo jo përfundimisht zëri i Agron Xhafës”, tha eksperti i PD-së. Demokratët thanë ndër të tjera se për të ndihmuar ministrin e Brendshëm, në kohën që u publikua audio-përgjimi u caktua në Prokurorinë e Krimeve të Rënda si drejtuese, Donika Prela.
AKTUALITET
10
E premte, 12 TETOR 2018
Autori i ngjarjes, Kujtim Koxha 51-vjeç, u arrestua rreth një orë larg vendngjarjes, në një urë në Burgajet. Për kapjen e tij u vunë në ndjekje 40 forca policie
V
endi po përjeton një tjetër masakër, pas asaj me 8 viktima në Resulaj të Selenicës. Një 51-vjeçar, ka vrarë 3 punonjësit e bashkisë së Matit dhe la të plagosur një tjetër. Në një lokal modest në fshatin Shëlli të Matit, ishte vendi ku katër punonjës të bashkisë të cilët ishin angazhuar për hapjen e një rruge në fshat, e shfrytëzonin për pushimin e drekës. Mentor Hoxha, Astrit Hani, Erzen Alija dhe Hamit Buçi po konsumonin ushqimin teksa drejt tyre u zbrazën breshëri automatiku nga 51-vjeçari Kujtim Koxha. Policia tha se mes tyre pati një debat verbal në lokal dhe Koxha më pas shkoi në shtëpi dhe u kthye me automatik duke vrarë në vend Mentor Hoxhën dhe plagosur tre të tjerët. Pak orë më vonë do të ndërronin jetë Erzen Alija dhe Hamit Buçi, njëri rrugës drejt Tiranës ndërsa tjetri në spitalin e Traumës. Kryetari i Bashkisë së Matit Nezir Rizvani, tregon për telefonatën e fundit me brigadierin, një prej personave të përfshirë në ngjarje. Ai tregon një tjetër version për ngjarjen e që nuk lidhet me hapjen e rrugës. “Për ngjarjen më njoftoi brigadieri në telefon. Brigadieri më tha që “na vranë duke ngrënë bukë”. Konflikti nuk ka ndodhur për hapjen e rrugës. Sipas dëshmitarëve, autori ka qenë i dehur”, ka thënë Rizvani. Mentor Hoxha, Hamit Buçi dhe Erzen Alija u vranë më automatik nga Kujtim Koxha ndërsa ishin ulur në një lokal të fshatit për të ngrënë drekë. Dy orë pas krimit policia arrestoi autorin e dyshuar. 40 forca policie Autori i ngjarjes, Kujtim Koxha
Masakër për rrugën, 51-vjeçari vret 3 punonjësit në bukë
51-vjeç, u arrestua rreth një orë larg vendngjarjes, në një urë në Burgajet. Për kapjen e tij u vunë në ndjekje 40 forca policie. Sipas policisë, 51 vjeçari “pas një konflikti për motive të dobëta ka qëlluar me armë
REAGIMI
Deputetët: As me kanun nuk qëllohet njeriu kur ha bukë
Mbi këtë tragjedi, ka reaguar edhe politika. Luftim Vani, anëtar i Këshillit të Bashkisë Mat i shokuar nga ngjarja thotë se nuk kishte ndodhur të vritej njeriu në bukë. “Ta vrasësh tjetrin duke hëngër bukë, edhe me Kanun nuk ka qenë ndonjëherë, vetëm sot ka ndodhur”. Edhe deputetët demokratë Dhurata Cupi e Xhemal Gjunkshi, e cilësuan tepër të rëndë ngjarjen kriminale. “Jemi në kushtet e tragjedisë, tre veta të vdekur dhe ngjarja është shumë e rëndë. Duke e menduar që këta kanë lënë familjet e tyre dhe kanë vajtur të punojnë. Në punë për komunitetin kanë qenë”,tha Çupi. Ndërsa Xhemal Gjinushi, tha se: “Rast i paprecedent, vrasësi sigurisht që u kap por ai menjëherë duhet të ndëshkohet dhe ligji të veprojë mbi të. 4 punonjësit ishin në krye të detyrës. Shkuan të punonin për komunitetin. Vetëm këtu ndodh kjo gjë”.
zjarri drejt disa personave, në një lokal”. Dyshohet se autori është konfliktuar më parë me punonjësit e Bashkisë dhe më pas është larguar e ka marrë armën automatik dhe ka qëlluar në drejtim të tyre në lokal. Në
MAT
vendngjarje është sekuestruar arma e zjarrit. Është ngritur një grup i posaçëm hetimi me ekspert të Policisë nga Drejtoria Vendore e Policisë Dibër, të cilët po hetojnë këtë ngjarje. Grupi hetimor gjithashtu
TRAGJEDI “Vendi po përjeton një tjetër KROATI masakër, pas asaj me 8 viktima në Resulaj të Selenicës. Një 51-vjeçar, ka vrarë 3 punonjësit e bashkisë së Matit dhe la të plagosur një tjetër. Ata u vranë në një lokal modest, ku ishte duke ngrënë bukë”. ndodhet në vendin e ngjarjes si dhe po sekuestron çdo provë që lidhet me këtë ngjarje. Familja Merret në mbrojtje nga Policia e Burrelit, familja e autorit të masakrës së trefishtë në fshatin Shëlli. Uniformat blu i druhen një hakmarrje të mundshme nga të afërmit e viktimave. Kujtim Koxha, 51-vjeç, vrau me kallashnikov tre punonjës të bashkisë së Matit, të cilët ndodheshin në Njësinë Administrative Lis, për të ndjekur ecurinë e rikonstruksionit të rrugës. Mes viktimave Mentor Hoxha, Erzen Aliaj, Hamit Buçi dhe autorit të masakrës, Kujtim Koxha ka pasur fillimisht përplasje verbale, pasi ky i fundit ka kërkuar ndërprerjen e punimeve. Nuk kanë munguar as konfrontimet fizike mes personave të përfshirë në debat. Kujtim Koxha është larguar nga vendi i ngjarjes për t’u kthyer më pas me një armë zjarri kallashnikov me të cilin qëlloi tre viktimat brenda një lokali në Shëlli, teksa ishin duke drekuar.
KUJTIM KOXHA
Kreu i Bashkisë: Më thanë “na vranë në bukë”
Autori i vrasjes së trefishtë
Kryetari i Bashkisë së Matit, Nezir Rizvani, tregon për telefonatën e fundit me brigadierin, një prej personave të përfshirë në ngjarje. Ai tregon një tjetër version për ngjarjen e që nuk lidhet me hapjen e rrugës. “Për ngjarjen më njoftoi brigadieri në telefon. Brigadieri më tha që “na vranë duke ngrënë bukë”. Konflikti nuk ka ndodhur për hapjen e rrugës. Sipas dëshmitarëve, autori ka qenë i dehur”, ka thënë Rizvani.
51-vjeçari, Kujtim Koxha, është autori i masakrës në fshatin Shëlli të Matit. Ai vrau me automatik tre punonjës të bashkisë dhe plagosi një të katërt në një lokal në fshatin Shëlli të Matit. Ai u arrestua rreth një orë larg vendngjarjes, në një urë në Burgajet. Për kapjen e tij u vunë në ndjekje 40 forca policie. Sipas policisë, 51-vjeçari “pas një konflikti për motive të dobëta ka qëlluar me armë zjarri drejt Mentor Hoxha, Astrit Hani, Erzen Alija dhe Hamit Buçi në një lokal”. Nga të shtënat gjeti vdekjen e menjëhershme Mentor Hoxha, ndërsa pak orë pas ngjarjes humbën jetën dhe dy nga tre të plagosurit, Erzen Alija dhe Hamit Buçi. I vetmi i mbijetuar por i plagosur, Astrit Hani, po merr trajtim mjekësor në spitalin e Burrelit. Punonjësit e bashkisë po punonin për hapjen e një rruge në këtë fshat.
AKTUALITET
11
E premte, 12 TETOR 2018
Ministri Fatmir Xhafaj tha se nuk do të ketë ekstradim nga Gjermania për Arbër Çekaj që është i akuzuar në Shqipëri për sasinë 613 kg kokainë që u kap në Durrës
M
inistri i Brendshëm, Fatmir Xhafaj është pyetur nga gazetarët për çështjen e audio-përgjimit i njohur si “Babalja”, ku pretendohet se shfaqet vëllai i tij në pazare droge si dhe pretendimin e kunatit të Albert Veliut, Fredi Alizoti se drejtori i Policisë së Shtetit, Ardi Veliu, e ka marrë me makinë dhe e ka çuar në Prokurori. Gjatë fjalës së tij, pas takimit me zv.Presidentin e Policisë Kriminale Gjermane, Peter Henzler, tha se nuk dëshiron të flasë më shumë për këtë çështje, pasi ja ka lënë drejtësisë të japë verdikitin e saj. Ministri u shpreh se është në detyrë për t’i shërbyer qytetarëve, ndërsa sipas tij opozita i del krah krimit duke sulmuar policinë dhe duke zgjedhur si partnerë llumin e këtij vendi. “Pala tjetër ka zgjedhur një rrugë tjetër, që është rruga që t’i dali në krah krimit me faktin duke sulmuar Policinë, me faktin duke sulmuar strukturat që janë angazhuar në luftën kundër krimit të organizuar dhe kanë zgjedhur instrumente sipas meje të gabuar për ta baltosur të gjithë këtë punë dhe për fat të keq kanë zgjedhur dhe partnerë të gabuar, kanë zgjedhur llumin e këtij vendi”,-tha Xhafaj. Nga ana tjetër, ministri i Brendshëm, Fatmir Xhafaj tha se nuk do të ketë ekstradim nga Gjermania të Arbër Çekajt, që është i akuzuar në Shqipëri për sasinë 613 kg kokainë që u kap në Durrës. “Ka një ndryshim në këtë gjë. Nuk është çështje ekstradimi më por hetimi të përbashkët dhe mbetemi këtu se nuk më takon mua. U takon autoriteteve të hetimit të Prokurorisë së Krimeve të Rënda, të policisë shqiptare dhe zyrës përkatëse të policisë kriminale gjermane”,-tha Xhafaj. Në burg për sasinë e 613 kg kokainë, janë shoferi i kamionit Armano Pezaku dhe menaxheri i magazinës Donaldo Lushaj, të cilët nuk e kanë pranuar se kanë patur dijeni për drogën. Deklaratat ministri i Brendshëm i bëri pas takimit me zv/Presidentin e Policisë Kriminale Gjermane. Xhafaj theksoi se mes dy policive po zhvillon operacione të përbashkëta për të goditur krimin. Dy palët kanë firmosur projektin “Orka” për të luftuar krimin. zv/Presidenti i Policisë Kriminale Gjermane, tha se Shqipëria ka hartuar një strategji mbresëlënëse për të goditur krimin. “Kemi një bashkëpunim shumë të mirë me Shqipërinë. Përmes projektit të Taks Forcës Speciale bashkëpunimi po forcohet akoma më shumë. Biseduam me ministrin për të bërë përpjekje për të luftuar autorët e krimit për ti çuar para gjyqit dhe për tu marrë fitimet nga veprimtaria kriminale. Shqipëria ka hartuar një strategji mbresëlënëse, elementët profesionale japin një mundësi për ta luftuar krimin
“Babalja”, Xhafaj: Opozita në krah të krimit
në mënyrë efikase. Ne kemi krijuar një Task-Forcë në Gjermani që do të punojë ngushtë me atë shqiptare. Në Shqipëri krijova sigurinë se autoritetet janë në rrugën e duhur për të luftuar
krimin. Zyra federale gjermane do të mbështesë Shqipërinë”. Pyetjet nga gazetarët Pak muaj më parë u quajt i bujshëm arrestimi i Arbër Çekajt në Gjermani dhe se
tashmë ai do t’u dorëzohet autoriteteve shqiptare për sasinë 613 kg kokainë që u kap në Maminas. Ku janë sot procedurat për ekstradimin e Arbër Çekajt në Shqipëri? E pranoj që është pyetje interesant dhe ishte e pritshme besoj. Ka një ndryshim në këtë gjë, nuk është çështje ekstradimi më, por është çështje hetimi të përbashkët. Mbetemi këtu, se kjo nuk më takon mua, u takon autoriteteve të hetimit të Prokurorisë së Krimeve të Rënda, Policisë shqiptare dhe zyrës përkatëse të Policisë Kriminale gjermane.
PETER HENZLER
Projekti “Orka” për të luftuar krimin M
inistri i Brendshëm, Fatmir Xhafaj dhe zv/Presidenti i Policisë Kriminale Gjermane, Peter Henzlerfirmosën projektin “Orka” për të luftuar krimin. zv/Presidenti i Policisë Kriminale Gjermane, tha se Shqipëria ka hartuar një strategji mbresëlënëse për të goditur krimin. “Kemi një bashkëpunim shumë të mirë me Shqipërinë. Përmes projektit të Task-Forcës Speciale bashkëpunimi po forcohet akoma më shumë. Biseduam me ministrin për të bërë përpjekje për të luftuar autorët e krimit për ti çuar para gjyqit dhe për tu marrë fitimet nga veprimtaria kriminale. Shqipëria ka hartu-
ar një strategji mbresëlënëse, elementët profesionale japin një mundësi për ta luftuar krimin në mënyrë efikase. Ne kemi krijuar një Task-Forcë në Gjermani që do të punojë ngushtë me atë shqiptare. Në Shqipëri krijova
sigurinë se autoritetet janë në rrugën e duhur për të luftuar krimin. Zyra federale gjermane do të mbështesë Shqipërinë”,-tha në fjalën etij përpara gazetarëve, Peter Henzler, zv/Presidenti i Policisë Kriminale Gjermane.
OPOZITA “Pala tjetër ka zgjedhur një rrugë tjetër, që është KROATI rruga që t’i dali në krah krimit me faktin duke sulmuar Policinë, me faktin duke sulmuar strukturat që janë angazhuar në luftën kundër krimit të organizuar dhe kanë zgjedhur instrumente sipas meje të gabuar për ta baltosur të gjithë këtë punë dhe për fat të keq kanë zgjedhur dhe partnerë të gabuar, kanë zgjedhur llumin e këtij vendi”. Z.Xhafaj, tek çështja “Babale” njëri prej personazheve të saj, Fredi Alizoti ka implikuar Drejtorin e Përgjithshëm të Policisë, Ardi Veliu, çfarë komenti keni për këtë? Nuk do të preferoja të bëja një koment për këtë çështje, se boll kam bërë komente për këtë çështje, edhe për një arsye fare të thjeshtë se kjo është një çështje që i takon drejtësisë. Unë besoj se kam kulturën e nevojshme, politike, institucionale dhe ligjore që të respektoj në çdo rast autoritetet e drejtësisë dhe vendimmarrjet e tyre. Për sa i përket çështjes që është duke u përfolur kaq gjatë dhe që është bërë temë dite, është një çështje që besoj që është në një hetim të plotë nga Prokuroria e Krimeve të Rënda. U takon atyre dhe më pas gjykatës që të japin verdiktin rreth kësaj çështjeje. Përsa më përket mua, dua të them se unë jam Ministër i Brendshëm, jam në këtë detyrë vetëm me një qëllim, t’u shërbej qytetarëve të vendit tim. Jam i fokusuar në përgjegjësitë e mia, jam i fokusuar në atë që është tejet e rëndësishme, në luftën kundër krimit dhe krimit të organizuar në veçanti. Dhe në këtë proces kam përzgjedhur besoj instrumentet e nevojshëm, një ndër të cilët është edhe operacioni “Forca e Ligjit” dhe Task Forca. Besoj se kam përzgjedhur edhe partnerët e duhur, ndër të cilët padyshim edhe shumë të rëndësishëm për ne në këtë partneritet janë partnerët gjermanë me të cilët jemi sot (dje) këtu. Pala tjetër ka zgjedhur një rrugë tjetër, që është rruga që t’i dali në krah krimit me faktin duke sulmuar Policinë, me faktin duke sulmuar strukturat që janë angazhuar në luftën kundër krimit të organizuar dhe kanë zgjedhur instrumente sipas meje të gabuar për ta baltosur të gjithë këtë punë dhe për fat të keq kanë zgjedhur dhe partnerë të gabuar, kanë zgjedhur llumin e këtij vendi.
CYANMAGENTAYELLOWBLACK
REKLAMA
12 E premte, 12 TETOR 2018
CYANMAGENTAYELLOWBLACK
SOCIALE
13 E premte, 12 TETOR 2018 Certifikata mirënjohjeje për mjekët dhe infermierët vullnetarë, ndihmuan edhe në Maratonë
Erion Veliaj: Rrjeti i vullnetarëve, histori suksesi për Tiranën
D
y vite më parë, Bashkia e Tiranës krijoi bër thamën e vullnetarëve të saj, kurse sot rrjetit i janë bashkuar qindra të rinj, të cilët angazhohen në organizimin dhe mbarëvatjen e shumë aktiviteteve sportive, kulturore, si Maratona e Tiranës, Tirana Art Fest apo ditët e pastrimit të qytetit. Kryebashkiaku i Tiranës, Erion Veliaj shpërndau certifikatat e mirënjohjes për 10 të rinj vullnetarë, mjekë dhe infermierë, të cilët kanë dhënë ndihmën e tyre për kujdes shëndetësor dhe ndihmën e parë në zonën e Parkut të Liqenit Artificial gjatë verës, por edhe për kontributin e tyre në zhvillimin e mbarëvajtjen e Maratonës së Tiranës. Ai i falenderoi ata për kontributin e vyer që dhanë sidomos në ditën e zhvillimit të Maratonës së Tiranës, duke ndihmuar me lehtësimin e trafikut, lëvizjeve të qytetarëve, orientimit të sportistëve të huaj, apo edhe me ndihmën e shpejtë për ata që
kanë pasur nevojë. Atë ditë vullnetarët ishin përqendruar në shumë pika shërbimi përgjatë itinerarit të maratonës. "E di sa e rëndësishme është që të mbështetesh në çuna dhe goca që duan të bëjnë mirë, që janë profesionistë. Në shumicën e kohës jemi ankues profesionistë, jemi specialistë të tregojmë si nuk bëhet një gjë dhe patjetër, japim mend nga kafja apo pika e basteve. Por, 'hanë bukë veç'
ata njerëz që thonë: Unë s'jam pjesë e këtij kori qaramanësh, dua të bëj diçka të veçantë, qoftë edhe pa pagesë, të jap kontributin tim dhe të jem shembull se si bëhet më mirë", tha Veliaj, duke
iu drejtuar vullnetarëve. Ai u shpreh se projekti pilot i Bashkisë së Tiranës ka hedhur bazat e punës vullnetare dhe u shpreh optimist se do të vijojë më tej, në zona të tjera të kryeqytetit. "Me këtë projekt-pilot kemi vendosur bazat, kemi mësuar çfarë funksionon e çfarë jo, si mund ta bëjmë më mirë, por fakti që njerëzit i janë kthyer vrapit, ecjes, daljes në natyrë, këndeve të lodrave, është diçka e mrekullueshme. Kur shikoj se si është transformuar ajo hapësirë te Liqeni, se si është kthyer në zonën më të vizituar sot në Tiranë, është kompliment për punën e të gjithëve. Në qoftë se rrjetin e vullnetarëve që ndihmojnë e shtrijmë edhe tek Pazari i Ri, në mjedise të tjera publike masive si sheshi "Skëndërbej", atëherë mund të japim edhe më shumë garanci për qytetarët", tha Veliaj. Duke vlerësuar kontributin e të rinjve vullnetarë për komunitetin, kryebashkiaku shtoi se përtej asistencës direkte, kjo
nismë ka krijuar edhe ndjenjën e sigurisë tek qytetarët. "Po të bëjmë një grup njerëzish që ndihmojnë, bashkëpunojnë, japin shembull, që drejton personalisht dhe nuk jep mend të tjerëve si bëhet gjëja, mund të bëjmë mrekulli. E kam parë mënyrën se si ka funksionuar projekti, edhe se si keni ndihmuar njerëz që mund të kenë qenë në raste vështirësie, por unë besoj se ndihma më e madhe ka qenë për ata njerëz që ndoshta s'kanë pasur nevojë, por vetëm fakti që ju kanë parë, ju ka dhënë një ndjenjë sigurie, ju kanë dhënë që kjo është një hapësirë e sigurt ku mund të kalosh kohë", nënvizoi Veliaj, teksa siguroi se kjo nismë e suksesshme do të vijojë edhe në zona të tjera të kryeqytetit.
kanë vullnetin dhe dëshirën për ta çuar vendin përpara. Ajo theksoi se gratë nuk duhet të përdoren për fasadë dhe nuk duhen promovuar vetëm se janë të bindura. "Nëse nuk realizojmë një fushatë për të drejtat dhe mundësitë e grave, bota në të cilën duam të jetojmë në vendin që ne të gjithë e duam, nuk do të jetë ajo që duhet të jetë. Gjatë gjithë historisë, gratë kanë udhëhequr lëvizjet për ndryshime në çdo nivel dhe kanë qenë pjesë përbërëse e atij ndryshimi, politike, ekonomike dhe sociale", tha kryetarja e AGD. Nënkryetare e Aleancës së Grave Deputete
znj. Elona Gjebrea u shpreh se të gjitha vajzat e reja janë pjesë e ndryshimeve në shoqëri, dhe sipas saj,politika shqiptare ka nevojë për dinamizëm, për vizionin e të rinjve. "Të gjitha ju që jeni sot këtu duhet të jepni kontributin tuaj në politikë dhe mos të jeni indiferente sepse kjo bënë që edhe ato elementë të këqij të politikës të rrinë sa më gjatë" , tha Gjebrea. Ministrja e Shëndetësisë dhe Mbrojtjes Sociale, znj. Ogerta Manasterliu tha se: " sot jemi bashkë në Samitin e Parë të Vajzave dhe se fotografia e sotme shpresoj që te jetë fotografia e të ardhmes së afërt".
NË DITËN NDËRKOMBËTARE TË VAJZAVE
Kuvendi hap dyert për vajzat nga e gjithë Shqipëria N
ë kujdesin e veçantë të tre ambasadoreve të këtij Samiti, Dhurata Çupi, Kryetare e Aleancës së Grave Deputete, Elona Gjebrea, Nënkryetare e Aleancës së Grave Deputete, në Kuvendin e Shqipërisë, Ogerta Manastirliu, Ministre e Shëndetësisë dhe Mbrojtjes Sociale, znj.Oriola Pampuri, Nora
Malaj, Klajda Gjosha, Elisa Spiropali, dhe në bashkëpunim me Koalicionin për Arsimin (ACE), Rrjetin Kombëtar për të Rinjtë në Shqipëri (ANYN), Qendrën për të Drejtat e Fëmijëve (CRCA), dhe Parlamenti Rinor Tiranë, u organizua sot në mjediset e Kryes Kuvendit të Shqipërisë "Dita Ndërkombëtare e Vajzave." Në takim,
morën pjesë rreth 22 vajza të reja të moshave nga 15-21 vjeç, si pjesë e fushatës globale, e cila zhvillohet në pesë kontinente dhe drejtohet nga Forumi Global i Grave në Politikë (ËPL), si edhe përfaqësuese të shoqërisë civile, akademisë e gazetarisë, Prefektja e Tiranës znj. Suzana Jahollari, ku përcollën mesazhe të forta për përfshirjen e gruas në politikë. Në fjalën e saj përshëndetëse, Kryetarja e Aleancës së Grave Deputete znj. Dhurata Çupi përgëzoi organizatorët për angazhimin e tyre dhe deklaroi se rritja e grave në politikë, do të thotë rritje e emancipimit, rritja e së drejtës dhe demokracisë në shoqëri. Znj. Çupi theksoi faktin se vajzat duhet të heqin çdo dyshim se kjo shoqëri u përket vetëm burrave, por ajo u përket atyre që
AKTUALITET
14
E premte, 12 TETOR 2018
Shumë të rinj dhe të reja nuk hezitojnë që investimin e prindërve të tyre në mjete motorrike, ta kthejne në një “armë vrasëse” me rrota që pret të shtypë të pafajshmin e radhës
P
esë viktima dhe tre të plagosur është bilanci i 5 aksidenteve të regjistruara në Berat në harkun e 10 ditëve të fundit. Për këtë shkak, Policia Rrugore e Beratit ka intensifikuar kontrollet në rrugë si masa parandalimi. “Mos të drejtojnë në asnjë rast mjetin pas përdorimit të pijes alkolike, ka mungesë të sinjalistikës horizontale ashtu dhe vertikale”,-tha shefi i Policisë Rrugore në Berat, Ali Yzeiri. Veç drejtuesve të mjeteve edhe këmbësorët janë shpeshherë fajtorë për aksidente, ndaj drejtuesit e policisë rrugore u kërkojnë respektimin e rregullave të qarkullimit. “Të kalojnë vetëm në vendet e dedikuara për ta siç janë vijat e bardha”. Përdorimi i celularit në drejtim, mos vendosja e rripit të sigurimit dhe sidomos shpejtësia e lartë janë të tjera shkaqe të aksidenteve, për të cilat Policia Rrugore thotë se do të ketë tolerancë zero. Policia thotë se sa herë ka aksidente rrugore të gjithë moralizojnë por në rrugë harrojnë dhe në fundjavë ka garë dhe alkool. “Nuk ka shpjegim dhe aq më tepër kuptim, se si shumë të rinj dhe të reja edhe pas sensibilizimeve të njëpasnjëshme apo kontrolleve të pandërprera nga Policia Rrugore, edhe pse në media apo rrjete sociale lexojnë e shikojnë ngjarje rrugore me pasoja fatale, shumica e të cilave janë për shkak të vetëbesimit të tepruar dhe neglizhencës gjatë drejtimit të mjetit, përsëri nuk hezitojnë që
Aksidentet në Berat, Yzeiri: Alkooli dhe shpejtësia LUFTË “Armë vrasëse” “Shumë të rinj dhe të reja edhe pas sensibilizimeve të njëpasnjëshme apo kontrolleve të pandërprera, përsëri nuk hezitojnë që investimin e prindërve të tyre në mjete motorrike, ta kthejne në një “armë vrasëse” me rrota që pret të shtypë të pafajshmin e radhës”.
SHKAQET
investimin e prindërve të tyre në mjete motorrike, ta kthejne në një “armë vrasëse” me rrota që pret të shtypë të pafajshmin e radhës”. Berat-Fier Aksi nacional që lidh Beratin me Fierin, prej vitesh është kthyer në shqetësim për drejtuesit e mjeteve. Rruga është e shkatërruar dhe shpesh është bërë burim aksidentesh. Nga fshati Poshnje i Urës Vajgurore, deri në fshatin Strum të Fierit, ky aks është thuajse i pakalue-
shëm, pasi ka gropa të mëdha. Një pjesë e rrugës ka rrëshqitur dhe në ato pak vende ku ka asfalt ai është i dëmtuar. Kjo zonë e pasur me sera dhe produkte bujqësore e ka të vështirë të çojë prodhimet në treg për shkak të rrugës. Drejtuesit e mjeteve ankohen për dëmtimin e tyre, ndërkohë që shpresat për ndërtimin e kësaj rruge duket se janë të largëta. Çdo ditë në këtë aks qarkullojnë qindra automjete, pasi lidh Beratin me Fierin dhe jugun e vendit.
TIRANË
Identifikohen “skifterët” e kasafortave V
jedhjet e banesave vijojnë të jenë një problem në kryeqytet. Policia e Tiranës goditi një grup të specializuar për grabitjen e kasafortave dhe sendeve me vlerë. Pasi pikasnin dhe studionin banesat ku nuk kishte njerëz, hajdutët përdornin një mekanizëm të përshtatuar për hapjen e çdo lloj dere, pa shkaktuar dëmtim të bravës. Disa nga vjedhjet janë kryer gjatë paradites dhe në një rast, kasaforta u transportua me një karrocë për t’u hapur diku tjetër. Nga të paktën 7 vjedhje të dokumentuara në një periudhë 2-vjeçare, grupi ka arritur të përftitojë mijëra euro dhe sende të çmuara. Dy anëtarët
e identifikuar të grupit, njëri prej të cilëve u arrestua nga komisariati nr 3, rezultojnë të dënuar më parë po për vepren penale të vjedhjes, ndërsa policia dyshon se ka edhe persona të tjerë të përfshirë. Ky grup dyshohet se vepronte edhe në qytete të tjera të vendit, pasi i arrestuari
Kastriot Xhixha nga Fushë-Kruja u kap në Durrës teksa po kryente një tjetër vjedhje. Nga analiza e policisë rezulton se hajdutët e banesave janë migrues dhe shpesh maskohen si shpërndarës fletushkash si dhe përdorin çelësa apostafat për hapjen e dyerve të çdo lloji.
Berat-Skrapar Rruga e vetme që lidh Beratin me Poliçanin, Skraparin dhe gjithë zonën, është dëmtuar së tepërmi kohët e fundit. Në një pjesë të mirë të këtij aksi nga Berati deri në fshatin Vërtop, rruga është prishur së tepërmi. Asfalti është hequr nga punonjësit e mirëmbajtjes së rrugës dhe është hedhur në anë të saj. Pamjet tregojë se shumë pjesë të kësaj rruge janë çarë, duke u bërë kështu rrezik për aksidente. Janë me qindra mjete që qarkullojnë çdo ditë në
TRANSFERIMI
“Mos të drejtojnë në asnjë rast mjetin pas përdorimit të pijes alkolike, ka mungesë të sinjalistikës horizontale ashtu dhe vertikale”,-tha shefi i Policisë Rrugore në Berat, Ali Yzeiri”. këtë rrugë, e cila është është një nga akset më të rëndësishëm të Qarkut të Beratit. Pamjet flasin qartë se çarjet e asfaltit në rrugë janë të mëdha dhe dëmtojnë mjetet që qarkullojnë në të. Drejtuesit e mjeteve ankohen se qarkullojnë me mjaft vështirësi dhe nëse ndodh që nuk i njeh problematikat e kësaj rruge mund të pësosh me dëmtime serioze të mjetit dhe aksident.
Paditet Arta Marku
Prokurorja e Krimeve të Rënda, Sonila Muhametaj ka padit Kryeprokuroren e Përkohshme, Arta Marku. Ajo e ka depozituar padinë në Gjykatën Administrative dhe kërkon shfuqizim të urdhërit të Markut, me anë të të ciilit e transferoi nga Krimet e Rënda në Prokurorinë e Pukës. Padia do të shqyrtohet nga gjyqtarja administrativë Elda Vrioni. Prokurorja Muhametaj kërkon shfuqizimin e vendimit të Markut pasi, sipas padisë ështe shkelur ligji për statusin e prokurorëve dhe se prokurorja e përgjithshme e përkohshme ka tejkaluar kompetencat.
AKTUALITET
F
utja e barnave me çanta si dhënia e tyre pa recetën e mjekut, nga farmacistët duket se ka qenë shkaku i ngritjes së një Task-Forcë, për të kaluar në sitë të gjitha farmacitë në vend. Intensifikohen kontrollet në rrjetin e hapur farmaceutik për tregtimin e barnave pa recetë. Që nga krijimi i “Task-Forcës” së ngritur nga Ministrja e Shëndetësisë dhe Mbrojtjes Sociale, Ogerta Manastirliu, 1 muaj më parë, janë kontrolluar 115 farmaci në të gjithë vendin. Kontrollet kanë qenë të fokusuara kryesisht te plotësimi i kushteve të ruajtjes dhe monitorimit të barnave, të kushteve higjieno-sanitare, kontrollin e barnave mbi pullën e sigurisë, kontrollin për tregtimin e barnave pa recetën e mjekut. Gjatë kontrollit të farmacive janë konstatuar disa shkelje, për të cilat janë marrë 56 masa për shkelje administrative, prej të cilave, 20 masa për tregtim të barnave pa recetë, 18 masa për mungesë të recetave sipas klasifikimit, 13 masa për tregtim të barnave pa pullë dhe 5 masa për subjektet për mosrespektim të kushteve të ruajtjes së barnave. “Task-Forca” për kontrollin e barnave, është e përbërë nga përfaqësues të disa institucioneve, ku përfshihen për herë të parë edhe inspektorë të Urdhrit të Farmacistëve të Shqipërisë, që do të ushtrojnë kontrolle në çdo subjekt farmaceutik. Kontrollet do të shtrihen në të gjithë vendin, me qëllim garantimin e sigurisë së tregtimit të barnave për qytetarët në të gjithë vendin. Për herë të parë në këtë “Task-Forcë”, përveç specialisteve të agjencisë së barnave, Inspektoratit Shëndetësor Shtetëror dhe Ministrisë së Shëndetësisë, janë përfshirë
15
E premte, 12 TETOR 2018
Gjatë kontrollit të farmacive në mbarë vendin, janë konstatuar disa shkelje, për të cilat janë marrë 56 masa për shkelje administrative
Në vetëm një muaj, “në sitë” kaluan 115 farmaci TASK-FORCË “Futja e barnave me çanta si dhënia e tyre pa recetën e mjekut, nga farmacistët duket se ka qenë shkaku i ngritjes së një Task-Forcë, për të kaluar në sitë të gjitha farmacitë në vend. Intensifikohen kontrollet në rrjetin e hapur farmaceutik për tregtimin e barnave pa recetë”.
MASAT
edhe specialistë nga Urdhri i Farmacistëve, i cili i jep licencën një farmacisti në vend. Në fakt, barnat kontrabandë janë tregtuar gjithmonë në tregun e lirë farmaceutik. Në Shqipëri përllogaritet një xhiro vjetore prej 5 milionë euro me barna kontrabandë dhe ky biznes fitimprurës ka lulëzuar si në kohën e qeverisjes së djathtë ashtu edhe në atë të majtë. Në fakt ky fenomen nuk mund të
KUVEND
Samiti që bashkoi deputetet “rivale”
11 tetori njihet si Dita Ndërkombëtare e Vajzave. Në kuadër të kësaj dite, në Shqipëri u mbajt për herë të parë Samiti i Vajzave. Ajo që ra në sy është fakti se në këtë samit morën pjesë edhe gratë deputete pa dallime partiake. Siç duket edhe nga fotoja, prezent ishin deputetja e PS-së, Elisa Spiropali, deputetet e PD-së, Oriola Pampuri dhe Dhurata Çupi, deputetet e LSI-së, Nora Malaj dhe Klajda Gjosha, si dhe ministrja e Shëndetësisë, Ogerta Manastirliu. Një mesazh domethënës ky nga deputetet, që përveç sherreve në kuvend, dinë të bashkohen për kauza që lidhen me femrën. Në kuadër të ditës ndërkombëtare të vajzave, në Kuvend ishin të pranishme 22 vajza të moshës 15-21 vjeç.
frenohet me task-forcë nëpër farmaci, pasi barnat kontrabande kalojnë me çanta në pikat tona doganore dhe kontrollet duhet të ushtrohen atje nëse duhet luftuar ky fenomen. Sistemi elektronik që është ngritur sinjalizon për çdo datë skadence të barnave që gjenden në farmacinë e qendrës më të madhe spitalore në vend. Në stokun e barnave të skaduara gjenden lloje të ndryshme si anti-
biotikë, kimioterapi të ndryshme, barna të tjera të kushtueshme si dhe pajisje mjekësore, duke filluar nga dorezat e mjekëve. Operatorët që kanë marrë pjesë në tendera nuk kanë plotësuar të gjitha kriteret, pasi disa barna, siç janë kimioterapitë, duhen dërguar në vende të BE-së për t’u asgjësuar, gjë që nuk është marrë përsipër nga ofertuesit në tender. Më herët, Daniela Nika, zv/dre-
“Gjatë kontrollit të farmacive janë konstatuar disa shkelje, për të cilat janë marrë 56 masa për shkelje administrative, prej të cilave, 20 masa për tregtim të barnave pa recetë, 18 masa për mungesë të recetave sipas klasifikimit, 13 masa për tregtim të barnave pa pullë dhe 5 masa për subjektet për mosrespektim të kushteve të ruajtjes së barnave”.
jtore e QSUT-së, është shprehur se: “Barnat të cilat disponohen në farmacinë e QSUT-së janë totalisht të sigurta dhe nuk është vërtetë që përdoren te pacientët. Barnat e skaduara, në bazë të ligjit, janë të izoluara në ambiente të caktuara”.
MINISTRJA E SHËNDETËSISË
Samiti i vajzave, Manastirliu: Besoni tek vetja “Kini besim te vetja! Të qenurit vajza nënash, gra burrash, nëna vajzash nuk është minus, nuk është pamundësi, është plus, është dyfish mundësi”. Me këtë mesazh, Ministrja e Shëndetësisë dhe Mbrojtjes Sociale i është drejtuar grave dhe vajzave, në Samitin e Parë të Vajzave, të zhvilluar në ambientet e Kuvendit të Shqipërisë, në kuadër të fushatës globale për nxitjen e pjesëmarrjes së vajzave në politikë. “Një grua në politikë por edhe në fusha të tjera ku drejton, ka më shumë mundësi të shkëlqejë nëse di të mos pyesë veten: A mundem unë? por ti thotë vetes ja pse mundem, duhet vetëm që ju të besoni tek vetja”, tha në mesazhin e saj ministrja Manastirliu. Ajo pohoi se modeli i saj, jo përmes fjalëve por përmes
forcës së shembullit, është nëna e saj. “Nuk ka mësuese më të mirë dhembshurie, dashurie dhe vrasëse më të madhe të frikës, se nëna. Unë jam në politikë për të dhe për gjithë nënat dhe vajzat.
Është portreti i saj që më del përpara sa herë që më mungon koha ti jap përgjigje mesazhit mbi ankesat dhe kerkesat, siç janë po ashtu edhe vajzat e mia”, tha Manastirliu.
SPECIALE
16 E premte, 12 TETOR 2018
Lamtumirë Fatos Arapi,
ndahet nga jeta shkrimtari i mirënjohur i letërsisë shqipe roman” (1977); “Fatet” (1979); “Deti në mes : roman” (1986); “Këngë të moçme shqiptare : studime” (1986), ribotuar edhe në vitin 2007; “Fjalë për poezinë: studime dhe artikuj” (1987) apo “Duke dalë prej ëndrrës… : poezi” (1989). Për të
Është ndarë nga jeta në moshën 88-vjeçare shkrimtari i mirënjohur i letërsisë shqipe, Fatos Arapi. Poeti, publicisti, profesori, gazetari dhe përkthyesi i shumë botimeve të huaja i dha lamturmirën kësaj bote mbrëmjen e së mërkurës. Lajmi u bë i ditur nga familjarët e tij, ndërsa ceremonia e varrimit do të zhvillohet në varrezat e
mbajti një minut heshtje. Fatos Arapi u lind në vitin 1930 në qytetin e Vlorës. Po atje ai kreu shkollën e mesme, ndërsa studimet e larta i ndoqi në Bullgari (Sofje) në fakultetin e Matematikës dhe të Ekonomisë. Ka punuar shumë vjet gazetar dhe pedagog në Fakultetin Histori-Filologji të Tiranës. Disa herë ka fituar çmime kombëtare e ndërkombëtare për poezi. Në vitin 2008
romane: dhjetori i shqetësuar, 1970; Shokët, 1977; Deti në mes, 1986; disa drama: Partizani pa emër, 1962; Cezari dhe ushtari i mirë Shvejk, 1995; ka bërë disa përkthime: Këngë për njeriun, Nikolla Vapcarov, 1981; Poezi, Pablo Neruda, 1989; Safo, 1990; Antologji e poezisë turke etj; si dhe ka shkruar një numër të madh artikujsh e studimesh të ndryshme. Në shenjë homazhi, nderimi dhe mirënjohjeje ndaj poetit Fatos Arapi, Biblioteka Kombëtare e Shqipërisë, çeli një ekspozitë të titulluar, “Homazh Fatos Arapit” (1930-2018). Krijimtaria e botuar e Fatos Arapit zë fill në vitin 1962 me botimin e vëllimit të parë poetik “Shtigje poetike”, për të vijuar më pas me një sërë vëllimesh poetike, tregime e novela dhe romane. E larmishme për nga gjinitë
(1997); “Më duhet një gjysmë ëndrre : poezi” (1999); “Kush ishte Vllas Arapi” (2000); “Cipa e dëborës : novela” (2000); “Gjeniu me kokë të prerë” (2000); “Vëllezër hamletë : poezi” (2001); “Antologji personale” (2001); “Çështja shqiptare dhe kriza ballkanike” (2001); “Nuk shitet shpirti në tetor: novela” (2002); “Eklipsi i ëndrës” (2002); “Ah, sikur të isha një përrallë: poezi” (2003); “Në Tiranë kur s’ke ç’të bësh… tregime” (2003); “Shëtitje pa veten: poezi” (2005); “Horrat e ndershëm: tregime” (2007). Në vitin 2014 është botuar pothuajse e gjithë krijimtaria e tij ndër vite në një përmbledhje poetike në katër vëllime: “Më jepni një emër: poezi të zgjedhura 1962-1989”; “Në kaq pak Tiranë: poezi të zgjedhura 19901996”; “Urna e vogël: poezi të
Sharrës. Të shumtë ishin personalitetet që, me të mësuar lajmin u dërguan mesazhe ngushëllimi familjarëve të të ndjerit, si dhe dashamirësve të poezisë së tij. Presidenti Ilir Meta, kryeministri Rama, kryetari i parlamentit, Gramoz Ruçi, etj. e vlerësuan me superlativa jetën dhe veprën e shkrimtarit Fatos Arapi. Ndë nderim të figurës së Arapit, ditën e djeshme parlamenti
fitoi “Kurorën e artë” në manifestimin poetik “Mbrëmjet e poezisë strugane” dhe është i pari poet shqiptar që e ka fituar këtë shpërblim. Vepra e Fatos Arapit është e pasur në llojet e zhanret e ndryshme që ai lëvroi. Përveç poezisë ku ai qëndron në rreshtat e parë, Fatos Arapi ka shkruar disa novela: Patat e egra, 1969; Cipa e borës, 1985; Gjeniu pa kokë, 1999 etj; disa
dhe llojet letrare të lëvruara, e pasur dhe origjinale, krijimtaria e tij rreth 50-vjeçare përfshin : “Poema dhe vjersha” (1966); “Ritme të hekurta: vjersha dhe poema” (1968); “Patat e egra: novelë” (1970); “Dhjetori i shqetësuar : roman” (1970); “Kaltërsira” (1971); “Dikush më buzëqeshte : novelë” (1972); “Drejt qindra shekujsh shkojmë : poema e vjersha” (1977); “Poezi” (1974); “Shokët:
vijuar më pas me “Dafina nën shi” (1991); “Ku shkoni ju statuja… poezi” (1990)”; “Ne, pikëllimi i dritave: poezi” (1993); “Unë vdiqa në brigjet e Jonit” (1993); “Çështja shqiptare dhe kriza ballkanike” (1996); “Ancient Albanian songs: studies”(1996); “Intenebris… poezi” (1996); “Më vjen keq për Jagon: poezi” (1994); “Gloria victis: poezi” (1997); “Kujtohem që jam”
zgjedhura 1997-2003” dhe “Një buzëqeshje e pabesueshme: poezi të zgjedhura 2005-2010”. Fatos Arapi është marrë edhe me përkthimin, duke sjellë në gjuhën shqipe “Vuajtjet e Verterit të ri” të J. Ë. Gëte botuar në Prishtinë, poezinë e Pablo Nerudës, Justo Jorges Padron, nga letërsia maqedonase Ante Popovskin, Mateja Matevski, si dhe “Antologji e poezisë turke e shekullit XX”.
Nga Albina Gjergji
SPECIALE
17 E premte, 12 TETOR 2018
Fatos Arapi, poeti që foli me tekste dhe me heshtje Presidenti Ilir Meta, kryeministri Rama, kryetari i parlamentit, Gramoz Ruçi dhe figura të shumta publike, mesazhe ngushëllimi familjarëve dhe dashamirësve të poetit, përkthyesit, gazetarit, profesorit.
Fatos Arapi, foto nga Qerim Vrioni, bërë para Galerisë së Arteve, 2004
Presidenti Ilir Meta Me hidhërim të thellë e mësova lajmin e dhimbshëm të ndarjes nga jeta të poetit, shkrimtarit e përkthyesit Fatos Arapi. Vepra e tij e pasur dhe kontributi i jashtëzakonshëm, do të mbeten unikale në letërsinë shqipe, si dëshmi e një individualiteti me kontribute të vyera! I veçantë dhe i paharruar do të mbetet për mua takimi me të, kur student 20vjeçar, e ftova për një bisedë me një grup studentësh të Fakultetit të Ekonomisë. Thjeshtësia, modestia dhe mirësia e tij në komunikim, na la mbresa të veçanta të gjithëve dhe e bëri figurën e tij edhe më shumë të dashur për të gjithë ne. Këto cilësi i jepnin një vend e një dimension të veçantë në raportet njerëzore e shoqërore, pasi vepra e tij fliste vetë. Duke ndarë dhimbjen e thellë për humbjen e këtij njeriu të veçantë, i përcjell ngushëllimet më të thella të gjithë familjarëve dhe të afërmëve të tij e njëkohësisht gjithë miqve, bashkëpunëtorëve, kolegëve dhe lexuesve të
të paharruarit Fatos Arapi. U prehtë në paqe! Kryeministri Edi Rama IN MEMORIAM Mbi supin e kohës sime kryet mbështeta. S’dremita. Nuk fjeta. Mbi supin e kohës sime, si mbi supin e Asaj, – rashë në mendime. (Fatos Arapi) Kryetari i parlamentit, Gramoz Rucci Të dashur pjesëtarë të familjes së shkrimtarit tonë të nderuar, Fatos Arapi! Me trishtim të thellë mësova për ndarjen nga jeta të Fatosit, njeriut të dashur për ju dhe për të gjithë shqiptarët, kudo ku jetojnë. Me ikjen e tij po fluturon drejt qiellit një shtërg tjetër nga të fundmit e letërsisë dhe kulturës shqipe të shekullit të njëzetë. Fatos Arapi ishte një shkrimtar, poet, pedagog, studjues intelektual dhe patriot i shquar. Ai shkroi dhe i kushtoi të gjithë talentin e vet atdheut dhe krijoi li-
rika magjepsëse për lirinë dhe njerëzit e lirë të këtij vendi. Në të dy shekujt që shkroi, ai përjetoi dhe u përcolli lexuesve jo alarme të sajuara, por shqetësimet reale të botës dhe kohrave të shqiptarëve. I qoftë i lehtë dheu i tokës, të së cilës i këndoi me të gjithë fuqinë e shpirtit, furinë e pasionit dhe talentit të tij të rrallë. Sinqerisht i juaji! Besnik Mustafaj (balkanweb) Fatos Arapi ishte një nga poetët që “përjetësoi” poezinë shqiptare jo vetëm brenda kufijve, por edhe në arenën ndërkombëtare dhe atë botërore. Fatosi qëndroi gjithnjë larg politikës, qoftë kjo për t’i kontribuar krijimtarisë së tij. Një poet mbetet në letërsi me krijimtarinë e tij. Poezitë e tij janë një nder për poezinë shqiptare. Sot jam dyfish i trishtuar si një lexues dhe si një njeri që më ka mbajtur afër shumë gjatë. Studiuesi Behar Gjoka Ndërroi jetë Fatos Arapi. Poeti që foli me tekste dhe me heshtje. Foli me libra të shumtë, në prozë, studime, ese, dhe sidomos foli si poet. Foli me libra si poet, ku gati barazohen librat e shkruar para ’90, me ato të shkruara pas këtij momenti. Pjesë e brezit të viteve gjashtëdhjetë, bashkë me Agollin, poetin e lindur, Kadarenë, poetin e men-
dimit, Arapi qe poet i lindur dhe gjithnjë në kërkim të shprehësisë moderne. Arapi foli me heshtje, prej vitesh në moskomunikim me botën, me kohën dhe me lexuesin. Arapi është poeti që para disa vitesh mori çmimin e festivalit ndërkombëtar “Netët e poezisë strugane”, dhe nëse do të rrekeshim të portretizonim tipologjinë e tij më përfaqësuese, pavarësisht se para viteve ’90 i këndoi komunizmit, është nga të paktit që kërkoj falje për atë rend, për letërsinë zyrtare, që në vend të ëndrrës paskësh ndërtuar zhgjëndrrën, dhe shkroi poezi shpirti, ku zbulohet natyra fine e poetikës së tij. Nëse Lasgushi është poet i liqerit, Camaj poet i lumit, pra i lumit Drin, Arapi është poet i detit, ku vargu dhe fjala ngjyhet në shkumën e valës së detit. Lamtumirë, pulëbardha e poezisë shqipe! Tani nis komunikimi me krijimtarinë, e sidomos me poezinë, si mjeshtër dhe magjistar i lavrimit të saj! Studiuesi Tonin Çobani Poetët mbeten me poezinë e tyre. Fatosi është një poet lirik i lindur. Ka një lirizëm kaq të thellë sa mund të përfshihen njerëzit e shumë epokave në këtë lirizëm të tij. Shpesh renditja në letërsinë bashkëkohore edhe në poezi është bërë: Ismail Kadare, Dritëro Agolli dhe Fatos Arapi i treti, por
po ta marrin për nga poezia lirike për mua është i pari. Ai dinte të përballonte edhe atmosferën e veçantë që përballonte atëhere vendi ynë, nën atë trysni ideologjike. Por ky nuk ishte një tipik i kohës së vet. Ilir Kadia E përmbysa bibliotekën për një varg! Se desha ta shihja sërish sot! Se ishte varg i rinisë së parë! E kish shkruar Fatos Arapi! Dhe hodha me trasta libra koti! Nga ata që ti falin nëpër panaire dhe të mbushin raftet! Libra të miqve si vetja që pandehim se shkruajmë!Nuk e gjeta Fatos Arapin! Ma kishin vjedhur! Si unë bëj në bibliotekat e miqve me librat e mirë! Por vargun e kam në mendje prej gjysën shekulli pothuaj! “Sa shpejt dashuria kthehet në urrejtje! Ti mos më urre! “Nuk ma vjedhin dot nga zemra, Fatos Arapin! Presidenti i Kosovës, Hashim Thaçi Fatos Arapi i përket atij brezi intelektualësh që e modernizuan letërsinë shqiptare në vitet gjashtëdhjetë të shekullit të kaluar dhe u shqua edhe me shkrime teorike në fushën e kulturës. Fatos Arapi mbetet emër i madh në historinë e letërsisë shqipe. Shpreh ngushëllime të sinqerta familjes Arapi dhe miqve të tij, anembanë hapësirës shqiptare.
Një vepër kushtuar Florian Vlashit, premierë botërore në koncertin e violinistit në Madrid Violinisti i mirënjohur Florian Vlashi do të jetë të dielën protagonistë, së bashku me violonçelisten Ruslana Prokopenko, në koncertin që organizohet në Madrid në kuadër të ciklit “Muzikë për Mijëvjeçarin e Tretë”. Vepra violinistike “Ju duk se panë të flinte në të një shenjë”, të cilën kompozitori Hugo GomezChao Porta ia ka kushtuar violinistit shqiptar, do të jetë premierë botërore në koncertin
e 14 tetorit në kryeqytetin spanjoll. Kompozitori Porta shkruan mbi pjesën se “ashtu si në një lëvizje me kamera të ngadaltë, apo një kokë që kthehet ngadalë për të parë në anën tjetër; kështu edhe kjo vepër e vogël përbën një lëvizje të vetme, të qetë dhe të vazhdueshme ndërmjet dy telave të violinës me tinguj që largohen pak nga njeri tjetri dhe , në këtë rrugë distancimi, gjejnë pikat e tyre
të takimit, gjejnë ndalesat e tyre. Si të ishte një dritë që ndizej pak nga pak në errësirë dhe vetëm në fund arrin të shndrisë”. Florian Vlashi ka në repertorin e tij qindra pjesë të interpretuara si solist dhe dirigjent në Spanjë, ku jeton dhe punon në Orkestrën Sinfonike të Galicisë që nga viti 1992; po ashtu edhe në Durrës, në vendlindje, ku ka organizuar që nga viti 2003
tetë edicione të Bienales “Netët e Muzikës Klasike”. Kompozitorë shqiptarë dhe të huaj si Edmond Buharaja, C. López García, J. Vara, X. De Paz , P. Pereiro, D. Malum-
bres, J. Durán, F. Buide del Real, Akil Koci, Ë. Rosinskij dhe Hugo Gomez-Chao Porta i kanë kushtuar veprat e tyre violinistit 55-vjeçar Florian Vlashi. /G.Kabashi/k.s/ /a.g/
KURESHTI
18 E premte, 12 TETOR 2018
"Forcat e errëta", Peshkopi hap kursin për largimin e Satanait nga njerëzit Një peshkop katolik ka nisur atë që ai e quan një "shërbesë dorëzimi" për të çliruar njerëzit nga shpirtrat e errëta dhe për të luftuar forcat e së keqes në Irlandën rurale. Deri më tani, ai pretendon se ka marrë "disa kërkesa" për ndihmë. Peshkopi Alphonsus Cullinan tashmë ka marrë mësimdhënësin e tij të parë, i cili do të trajnohet në mbrojtje kundër arteve të errëta në dioqezën e tij të Waterford dhe Lismore. Ai paralajmëron se reiki (kanalizim i energjive) dhe teknikat e tjera për shërimin dhe pastrimin e shpirtit. Cullinan dëshiron të mbrojë anëtarët e urdhrit të tij të ri nga shpirtrat e këqij dhe ata që "kanë qenë të përfshirë në mëkate në moshë të re", që mund t'i kenë hapur pa dashje "derën forcave të këqija, si Satanai". Peshkopi kujton një incident të tmerrshëm që ilustron fuqinë gjatë ballafaqimit me forcat e errëta. "Më kujtohet një prift,
Krimbi në sy dërgon 60-vjeçarin me urgjencë në spital Për shumë persona, ky imazh mund të jetë tepër i rëndë. Një burrë 60 vjeç ka shkuar me urgjencë në spital pasi një krimb kishte hyrë në syrin e tij. Për këtë rast u kujdesën mjekët në Indi. Ndonëse krimbi lëvizte, ata u treguan të kujdesshëm dhe e nxorrën nga syri pasi mund ti rrezikonte shikimin. Në fotografi, duket se si mjeku e ka hedhur krijesën në një kuti që të gjithë ta shohin. Besohet se krijesa është një lloj krimbi që kalon nga mushkonjat. Krimbi është një nga shkaqet më të zakonshme të elefantiasës, sëmundje e parazitëve që shkakton enjtje ekstreme në krahë dhe këmbë. Kjo sëmundje mund të trajtohet duke përdorur medikamente për të vrarë krimbat.
një mik i imi që e dija se ishte i përfshirë në një rast të veçantë. Ishte një vajzë e re e shoqëruar nga nëna e saj. U deshën 4 burra për ta mbajtur atë në karrige, aq shumë forcë kishte", kujton Cullinan. Ai shtoi se, pavarësisht paralajmërimit ndaj burrave për t'u pastruar
nga mëkatet e tyre duke kryer rrëfimin, njëri prej tyre nuk e kishte marrë parasysh paralajmërimin. "Vajza [foli] me një zë që nuk ishte e saji, ishte një zë mashkullor që dilte prej saj. Në të vërtetë, foli për mëkat e djaloshit që nuk kishte shkuar për rrëfim", tha Peshkopi.
Shpenzoi 150 mijë paund në ditë në bizhuteri, zbulohet identiteti i gruas Është zbuluar identiteti i gruas që shpenzoi 150 mijë paund në ditë në bizhuteri ndërsa bashkëshorti i saj bankier qëndron në burg në Azerbaijan. Zamira
Hajiyeva humbi betejën me gjykatën për të shpjeguar sesi arriti të paguante dy prona me vlerë 22 milionë paund. Hajiyeva duhet të japë llogari ndaj
Agjencisë Kombëtare të Krimit në Mbretërinë e Bashkuar (NCA). Ajo gjithashtu shpenzoi më shumë se 16 milionë dollarë në një dekadë për bizhuteri në një dyqan luksoz Harrods. Urdhri i Gjykatës së Lartë në Britani që hodhi poshtë përpjekjen e saj për të mos i dhënë llogari NCA dhe për të ruajtur anonimitetin. Javën e kaluar ajo u identifikuar vetëm si "Zonja A". Urdhri i anonimitetit u hoq të mërkurën me një vendim gjykate. Nëse Hajiyeva nuk mund të shpjegojë se si i ka ngritur pasuritë në fjalë, do të humbasë gjithçka. Ajo ka dhe një pronë me vlerë 11.5 milionë paund në lagjen e pasur të Londrës, Knightsbridge, ku ndodhet Harrods. Burri i Hajiyeva, Jahangir Hajiyev, ishte drejtor i Bankës Ndërkombëtare të Azerbajxhanit nga viti 2001 deri në vitin 2015, kur dha dorëheqje. Ai u dënua me 15 vite burg me akuzat për mashtrim dhe përvetësim.
U mashtrua se kishte fituar para, në të vërtetë humbi mbi 5 mijë dollarë Ju mund të mendoni se në vitin 2018 është e rrallë që një i rritur të mashtrohet nga telefoni. Por, ky rast është tërësisht ndryshe. Një grua ruse u mashtrua nga një burrë në Emiratet e Bashkuara Arabe që i tha se kishte fituar 54.447 dollarë nga kompania telefonike. Në shtator të 2017, ajo mori mesazhin dhe telefonatën nga dikush që i tha se ka punuar për këtë kompani. Ai i shpjegoi se numri i saj i telefonit ishte i përzgjedhuri për të marrë paratë, por duket të paguante 5.717 dollarë para se të merrtë atë që kishte fituar. Gruaja bëri transferim të menjëhershëm dhe më pas kuptoi se ishte viktimë e një mashtrimi në telefon. Rusja njoftoi policinë duke i sqaruar të gjithë ngjarjen. Oficerët arrestuan 26-vjeçarin pakistanez që po përpiqej të merrte paratë në një këmbim valutor duke përdorur kartën e identitetit të dikujt tjetër. Dënimi i tij do të jepet nga gjykata me 23 tetor.
Nuk e lejuan të martohej përsëri, sheiku denoncon tri grate Një sheik ka denoncuar tre bashkëshortet e tij të ligjshme, pasi nuk e lejuan të martohej me një tjetër. Sheiku maroken, Mohamed Fizazi konfirmoi se kishte çuar çështjen në gjykatën ndërsa vendosi që të mos e komentojë pa u konsultuar me avokatët e tij. Ligji markone përcakton se një burrë ka të drejtë të martohet me katër gra, me kusht që të marrë pëlqimin e bashkëshorteve. Por kjo gjë ka shkaktuar konflikte në çift dhe raste të shumta të divocit pasi gratë kanë refuzuar të ndajnë me të tjera burrin e tyre. 67-vjeçari është dënuar në vitin 2003 me 30 vite burg për militantizmin radikal islamik por në vitin 2011 u fal nga Mbreti Mohamed VI së bashku me disa bashkëbesimtarë, duke u bërë në nga ajo kohë një mbrojtës i zjar-
rtë i monarkisë. Që pas lirimit të tij në vitin 2011, ai është bërë një personalitet shumë mediatik për mëllefin e tij kundër ateistëve, liberalëve dhe të gjithë atyre që nuk pajtohen me mendimet e tij ultra-konservatore. Vitin e kaluar, sheiku u akuzua për rrëmbimin e një gruaje palestineze me të cilën donte të martohej.
SHOWBIZ
19 E premte, 12 TETOR 2018
Ftoi vetëm 20 veta në dasmë, reagon vajza e George Bush Pak ditë më parë vajza e ish- presidentit të Amerikës George W. Bush u martua në një ceremoni private me vetëm 20 të ftuar. Një një intervistë për People Barbara ka treguar se di i ati ish- president për pak i shkatërroi gjithçka. Kur Craig, bashkëshorti i Barbara- s kërkoi dorën e saj për martesë tek i ati, ky i fundit u emocionua aq shumë sa që filloi t'i thoshte të gjithëve se e bija ishte fejuar, pa marrë ende konfirmimin e saj. "Craig i kërkoi babait dorën
time për martesë. Babai im u emocionua aq shumë sa i tha të gjithëve se ne ishim fejuar megjithëse ne nuk ishim fejuar ende. Ai dhe babai im patën një bisedë të mrekullueshme prej 45 minutash. Më pas unë fillova të merrja mesazhe që më uronin për fejesën shkruan anabel". Kështu ka treguar Barbara Bush në intervistën e saj. Gjithashtu ajo ka rrëfyer se është prekur shumë nga vendimi i të shoqit për t'i kërkuar dorën e saj në martesë babait.
Ylli i Premier League prezanton të dashurën e re Sarah Kohan është e dashura më e re e Javier Hernandez. "Zbulimi" ka ardhur nga vetë çifti, i cili ka publikuar disa fotografi në rrjetin social "Instagram", ndërsa në përshkrimin e tyre shkruhej: "Unë jam e çmendur për ty,"-shkroi Kohani në llogarinë e vet të Instagramit. Aktualisht Hernandez është një futbollist i anglezëve të West Ham, ndërsa kulmin e kishte te Manchester United, ku regjistroi 103 takime dhe shënoi 37 gola. Sa i përket Kohan, bukuroshja 24 vjeçare ka lindur në Sydney, ndërsa studimet e larta i ka përfunduar në Harvard. Aktualisht Sara numëron rreth 1 milion ndjekësa në rrjetin social "Instagram" të cilin e ka kthyer në një blog personal.
Johnny Depp konfirmon rikthimin në Fantastic Beasts 3
Pas fejesës së Justin, Selena Gomez shtrohet në spital psikiatrik Selena Gomez po merr trajtim të shëndetit mendor për shkak se nuk është mirë nga gjendja emocionale. Këngëtarja dhe aktorja e famshme është shtruar në spital dy herë gjatë dy jav-
ëve të fundit, raporton TMZ. Incidenti i parë ndodhi në shtëpinë e saj Studio City në javën e fundit të shtatorit. Ajo u dërgua në Cedars-Sinai ku qëndroi për disa ditë, para se të sh-
konte në shtëpi. Megjithatë në fund të javës së kaluar Selena u shtrua në spital për të njëjtin problem, por këtë herë reagoi shumë më keq. Sipas TMZ Gomez u përpoq të largohej nga spitali por mjekët këmbëngulën se ajo nuk mund ta bënte për shkak të gjendjes së rëndë emocionale. Këngëtarja më pas u dërgua në një spital psikiatrik në Bregun Lindor, ku aktualisht po merr trajtim mjeksor. Më 24 shtator, Selena njoftoi se po bënte pak pushim nga mediat sociale. Në shtator, u raportua se ish i dashuri i saj Justin Bieber u martua me modelen Hailey Baldwin. Kjo mendohet se është edhe një nga arsyet se pse Selena ka shfaqur probeme emocionale.
Johnny Depp ka konfirmuar se do të kthehet në Fantastic Beasts 3, prodhim që pritet të fillojë në "mes të vitit të ardhshëm". Aktori tha se e dashuronte rolin e tij dhe mezi po pret që të fillojë xhirime për filmin e tretë. Në një intervistë me Collider të martën, 55-vjeçari tha: "Mundësitë në atë botë janë të hapura, kështu që mund të provoni me të vërtetë çdo gjë. Dhe mezi po pres xhirimet e rradhës. Pjesëmarrja e Depp në rolin e Gellert Grindelwald u minua për shkak se fansat shprehën zhgënjim ndaj yllit të Hollywood pasi ky i fundit u akuzua për dhunë në familje nga ish-bashkëshortja Amber Heard. Por mesa duket regjisori David Yates vendosi që ti rijapë rolin aktorit.
Rrëfimi i Enrique Iglesias: Bëj më shumë seks se kurrë Gjërat duket se shkojnë mirë mes prindërve të rinj Enrique Iglesias dhe Anna Kournikova, pavarësisht videos ku këngëtari shfaqet duke u puthur me një fanse. Çifti i famshëm mirëpriti në jetë binajkët nëj vit më parë, por kjo gjë nuk e ka ulur aktivitetin seksual të tyre. Për më tepër, 43-vjeçari shprehet se jeta seksuale në çift është më e mirë se përpara se të vinin në jetë fëmijët. Në një intervistë për The Sun, spanjolli u shpreh: "Tani bëj seks më shumë se kurrë. Marrëdhënia seksuale nuk është pakësuar." Dhjetorin e kaluar, Enrique dhe Ana u bënë prindër për herë të parë të binjakëve Nicholas dhe Lucy. Dhe kjo gjë nuk ka ndikuar tek marrëdhënia e tyre. As fakti që Enrique u filmua duke puthur me pasion një fanse gjatë koncertit të tij në Ukrainë vetëm pak ditë më parë.
SPORT AGJENTI
20
E premte, 12 TETOR 2018
“Hysaj do të kishte shkuar te Chelsea nëse s’do të kishte klauzolë”
E
lseid Hysaj gjatë këtij sezoni është kritikuar pas disa ndeshjeve për shkak të kontributit të pakët që jep në aksionet sulmuesi. Mbrojtësi i Kombëtares shqiptare ndeshjen e fundit që u aktivizua me skuadrën e Napolit luajti si mbrojtës i majtë dhe
arriti të bënte një ndeshje të shkëlqyer. Ka mjaftuar kjo që agjenti i tij, Mario Giuffredi t’u mbyllë gojën kritikave për klientin e tij duke thënë: “Hysaj? Ai luajti kundër Sasuolos në krahun e majtë dhe u përshtat mirë me atë rol. Ai nuk shikon se ku luan,
trajneri ta vendosi ku të dojë ai do të luajë një ndeshje të madhe. Elsi ka qenë një ndër lojtarët me rendimentin më të mirë në Europë. Mjaftojnë vetëm 2-3 ndeshje që ndaj tij të vërshojnë kritikat. Unë mendoj se gjithmonë përgjigja duhet dhënë në fushën e lojës.
Mbrojtësi kuqezi në konferencë u shpreh optimist për sfidën e radhës në Ligën e Kombeve
Rozalb Lika
E
lseid Hysaj është zgjedhur nga vetë lojtarët kapiteni i dytë në Kombëtare. Shkodrani nuk ishte në fushë në ndeshjen kundër Jordanisë, për të qenë në formë për përballjen me Izraelin. Hysaj thotë se trajneri bëri zgjedhjen më të mirë, ndërsa theksoi se kundër Izraelit duhet vetëm fitorja dhe se të gjithë futbollistët duhet të japin 120 për qind në fushën e lojës në mënyrë që të marrin maksimumin nga kjo transfertë e rëndësishme. Panucci tha pas ndeshjes me Jordanin “se e kurseva Hysajn, pasi kishte shumë ndeshje”. E keni ndjerë peshën e këtyre minutave? Trajneri ka të drejtë, pasi te Napoli kemi pasur shumë ndeshje këtë periudhë. Duhej të luajnë edhe të rinjtë, pasi në këto ndeshje duhen parë edhe ata. Më vjen keq për futbollistin që u dëmtua, por më vjen mirë që trajneri na la pushim. Nga ajo që u pa në ndeshjen me Jordaninë, u ndjenë mungesa e krosimeve të tua nga krahu i djathtë Lojtarët që ishin në fushë luajtën mirë dhe shpresoj që të na japin këtë ndihmë edhe të dielën kur t’u jepet mundësia. Unë do jap maksimumin, të luajmë mirë dhe të bëjmë ndonjë gol për të vazhduar rrugën tonë. Besoj se ndaj Izraelit mund t’ia dalim. Beson se mund t’ia dalim sërish, ashtu si në herë e fundit
AKUZAT
Hysaj: Nuk çmendemi nga ndryshimet taktike, fitojmë në Izrael
që kemi luajtur në Izrael? Çfarë ndryshimet ka kjo kombëtare nga ai sukses? Besoj se duhet t’ia dalim sepse është shumë e rëndësishme. Të gjithë jemi të përqendruar si në duelin ndaj Jordanisë, pasi ata u mbyllën shumë prapa. Besoj se treguam një karakter të mirë, pasi kishim edhe raste shënimi. Punë centimetrash nuk hyri goli. Të gjithë lojtarët jemi gati
për të dielën. Fituam 0-3, por vinim edhe nga humbja me Luksemburgun. Të njëjtët lojtarë jemi, ndryshime nuk ka shumë, besoj se jemi gati për të luajtur ndeshjen. Besoj se jemi gati për ta luajtur si atëherë A është ende e paqartë skuadra nga ndryshimet taktike? Jemi lojtarë profesionistë, ne nuk është se çmendemi në lojë kur na ndryshojnë pak taktikën.
Të gjithë luajmë në kampionate të mëdha dhe duhet ta dijë s’i ta luaj rolin. Thjesht, na duhen 2-3 ditë që të kuptojmë si të japim më të mirën në fushë. Cikalleshi, Sadiku, disa mungesa në sulm. A ndihen në skuadër për ju që keni për detyrë për ta nxjerrë topin drejt sulmit? Ata janë lojtarë të mirë, dihet që na mungojnë, por ka edhe tani lo-
Rinovimi? Nuk kemi folur për të, nuk është një prioritet. ai ka ende dy vite kontratë dhe do të vazhdojë të provojë të rrisë performancën e tij. Pa klauzolën, ndoshta do të kishte shkuar te Chelsea këtë verë”, deklaroi agjenti i mbrojtësit shkodran.
LONDINEZËT
Kriza në portë, Tottenham kërkon Thomas Strakoshën
Tottenham ishte skuadër më jo aktive gjatë verës, pasi nuk transferoi asnjë futbollistë. Drejtuesit e klubit londinez kanë harxhuar shumë para për ndërtimin e stadiumit të ri “Ëhite Hart Lane”. Por duket se skuadra britanike do të bëjë ndryshime të mëdha në merkaton e janarit Sipas asaj që bën me dije “HITC” skuadra angleze po mendon për të ndërtuar një ekip kompetitiv për trajnerin Pochetino, i cili është në kërkim të një portieri pas formës së dobët të Lloris. Një ndër emrat më të përfolur është portieri i kombëtares sonë, Thomas Strakosha. Në merkaton e janarit sipas “HITC” lojtari mund të kalojë me parametra “0” drejt klubit anglez. Një gjë e tillë në fakt duket e vështirë që të realizohet, por drejtuesit anglez besojnë se mund ta bindin portierin shqiptar. jtarë që mund të bëjnë mirë, dhe e kanë treguar veten edhe atje ku luajnë. Balaj dhe Manaj besoj se do ta tregojnë veten. Çdo kush që do të luajë të dielën do të japë 120 për qind sepse na duhet fitorja.
FSHF reagon ndaj Braçes: Jemi transparent, sillet si tifoz i një ekipi Pak orë pas fjalës së kryetarit të Komisionit të Ekonomisë, Erion Braçe, i cili thirri dje në një interpelancë ministrin e Financave dhe të Ekonomisë, Arben Ahmetaj për ligjshmërinë fiskale të Federatës Shqiptare të Futbollit, ka reaguar edhe institucioni që drejton futbollin në vend. Nëpërmjet një komunikate për shtyp FSHF, sqaron se një deputet tifoz nuk mund të trembë me kërcënime një organizatë që funksionon sipas ligjeve. “FSHF si gjithmonë, ndjek me vëmendje të posaçme, çdo zhvillim parlamentar dhe jashtë tij, që ka të bëjë me mirëfunksionimin dhe imazhin e saj. FSHF, ashtu sikurse edhe UEFA dhe FIFA është
veçanërisht sensitive, sidomos kur shikon tendenca nga ligjvënës, edhe pse të veçuar, që synojnë në thelb të cenojnë standardet ndërkombëtare të vendosura me kohë në këtë organizatë, dhe pavarësinë e saj nga politika. Sot, fatkeqësisht, si edhe disa herë të tjera, në mënyrë të përsëritur nga i njëjti deputet, por fatmirësisht për reputacionin e parlamentit shqiptar, i vetmi që në parlament sillet si tifoz i një ekipi, dhe në shkallët e stadiumit si ligjvënës, pamë jo vetëm gjuhë ofenduse, por edhe kërcënuese, që në subkoshiencë fshehin ëndrrën e vjetër të një segmenti të caktuar të politikës për të pushtuar me dhunë FSHF-në.
FSHF jo vetëm garanton transparencën e saj përballë organizmave ndaj të cilave është e detyruar në bazë të rregullave t’i përgjigjet, por inkurajon gjithashtu punën e çdo institucioni shtetëror, apo qoftë dhe individi me pushtet, që në themel ka mirëfunksionim e kësaj organizate dhe jo ngritjen e ndonjë flamuri politik në ballkonet e saj. Duke ritheksuar besimin tonë tek institucionet e shtetit, nënvizojmë edhe njëherë se mesazhet e dala nga zëra të veçuar të politikës që baltosin jo vetëm imazhin e FSHF-së por edhe të UEFA-s do të përcillen dhe ndahen me të gjithë partnerët tanë në FIFA dhe UEFA”, thuhet në komunikatën e FSHF-së.
SPORT
21
E premte, 12 TETOR 2018
Mesfushori u shpreh se kuqezinjtë do të tregojnë një tjetër “fytyrë” në Ligën e Kombeve
S
hqipëria regjistroi mori barazim zhgënjyes ndaj Jordanisë në “Elbasan Arena”. Kuqezinjtë nuk arritën që të shënonin edhe pse krijuan mundësi të mira. Në konferencën për shtyp në vigjilje të sfidës me Izraelin, Migjen Basha, u shpreh se kombëtarja do të tregojë një fytyrë tjetër kundër izraelitëve. Ju bind Kombëtarja ndaj Jordanisë, dhe mendoni se mund të vazhdojë me suksese? Sigurisht që po, me këtë skuadër mund të bëjmë ndeshje katastrofale, por edhe shumë të mira. Nuk duhet t’i japim shumë vlerësime sfidës ndaj tyre. Dje (të mërkurën) luajtëm me një sistem që disa herë e kemi përdorur e disa herë jo. Disa lojtarë kanë qenë të rinj. Ndoshta nuk ka qenë një ndeshje shumë e mirë, por ajo që na intereson është ndeshja e së dielës. Ndaj Izraelit duhet të japim maksimumin, jo kundër Jordanisë. Ata mezi pritën që të merrnin një barazim ndaj nesh dhe tashmë të mendojmë për sfidën e të dielës. A e ul moralin barazimi me Jordaninë? Nuk e ngre moralin vetëm fitorja. Ne dolëm barazim, por vitin e fundit kemi humbur ndaj Luksemburgut, dhe më pas fituam në Izrael. Ka disa raste, kur fitorja shërben edhe për keq. Ne lojtarët, duhet të ngremë moralin. Duhet entuziazëm, dhe të luajmë si një finale, dhe kjo ndeshje vendos fatet tona. Nëse bëjmë një
Basha: Ndaj Jordanisë ishim konfuzë, ja si do ta mundim Izraelin SULMUESI
Abazaj: Përplasja me Panuccin? Isha në nerva e sipër, kam qenë i pafat
rezultat të mirë atje, kemi shumë shanse për në Europian. Sa zemër mund të marrë Kombëtarja nga Basha në regji, dhe Hysaj në krah? Është e vështirë të them diçka të tillë, në të kaluarën edhe ne të dy kemi bërë ndeshje të dobëta. Nëse do jemi në fushë të dielën, duhet të japim maksimumin, pasi tani jemi kapiten i dytë dhe i tretë. Kemi akoma më shumë përgjegjësi. Si e ndieni veten kur nuk u aktivizuat në një sistem të tillë?
Me këtë sistem e kam luajtur me Venturën në Torino. I di lëvizjet. Ajo që u pa në fushë, ishte pak konfuze, por edhe kundërshtari ishte i gjithë në mbrojtje. Patëm raste për të shënuar edhe dje. Çështja e kapitenit, a është kjo zgjidhja e duhur? Besoj se po, pasi këtë e ka vendosur grupi. Votuam, dhe Mavraj mori më shumë vota. Më pas, Hysaj dhe unë. Në një anë është pozitive, por gjithsesi ke përgjegjësi kur ke shiritin. Të gjithë ata që janë në fushë duhet të japin
maksimumin. Herën e fundit ndaj Izraelit ishte një tjetër trajner. Çfarë presim të dielën? Ne na duhet fitorja, pasi mund të na bllokojnë rrugën tonë për në Europian. Disa lojtarë që pushuan dje, do luajnë të dielën. Ata do të na sulmojnë, por duhet ta fillojmë sa më mirë ndeshjen. Për kë votuat për kapitenin? Vota nuk tregohet, por Mavraj dhe Hysaj kanë qenë në listën time. Edhe në të kaluarën, edhe ata kanë qenë lider në fushë.
TRAGJEDISA
BARDHEBLUTË
Futbollisti shqiptar ndërron jetë në moshën 32-vjeçare
Tirana shkarkon trajnerin Ze Maria, e zëvendëson Ardian Mema
Futbollisti shqiptar Labinot Harbuzi ka ndërruar jetë mëngjesin e kësaj të enjteje pasi zemra e tij ka ndaluar në shtëpinë e familjes. 32 vjeçari i lindur në Suedi, kishte arritur të përfaqësonte kombëtaren e këtij vendi deri në skuadrën U-21. Harbuzi u gjet në shtëpi mëngjesin e djeshëm nga babai i tij Ismeti, në gjendje kritike, por edhe pse ka lajmëruar ndihmën e shpejt as ata nuk kanë mundur ta ndihmojnë që të mbijetonte, pavarësisht transportimit për në spital. “Është e pabesueshme ajo që na ndodhi”, citohet babai i Labinotit në mediet suedeze. “Unë dhe bashkëshortja ishim në shtëpi kur ndodhi. Duke pritur ambulancën ne u përpoqëm që ta shpëtonim duke kryer frymëmarrje artificiale. Por ishte e pamundur. Në spital na thanë më vonë se nuk mund të bëhej asgjë për ta shpëtuar. Nuk e besojmë që ndodhi kjo pasi ishte shumë mirë dhe nuk vuante nga asnjë gjë”. Në karrierën e tij, Harbuzi ka luajtur me Feyenoord, Malmo, Genclerbirligi, Mania Sport e së fundmi militonte në kampionatin malajzian me Melaka United.
Ze Maria nga dje nuk është më trajner i skuadrës së Tiranës. Presidenti i klubit, Refik Halili ka vendosur shkarkimin e teknikut brazilian, për të tentuar një nisje të re të skuadrës që ka zhgënjyer në sezonin e rikthimit në Kategorinë Superiore pavarësisht pritshmërive të shumta. Te Tirana kanë vendosur që të mbyllin bashkëpunimin me brazilianin, pavarësisht kostos financiare të shkarkimit me teknikun, me të cilin ishte tentuar më parë një ndarje konsensuale që nuk është pranuar nga trajneri. Pozitat e Ze Marias u lëkundën që në javët e para të kampionatit dhe morrën një goditje të fortë pas humbjes në derbi, tekniku arriti të rezistojë duke u mbështetur pikërisht te kontrata që e lidhte me klubin, por humbja me fundit me Laçin, ka rezultuar pika që derdhi kupën e durimit te Tirana. Ze Maria paguan në këtë mënyrë rezultatet e dobëta në drejtimin e Tiranës në Kategorinë Superiore, ku në 8 ndeshje bardheblutë kanë fituar vetëm 2 ndërsa kanë humbur 4 të tjera. Ardian Mema pritet që të jetë pasuesi i tij në krye të bardhebluve.
Kristal Abazaj nuk ka mundur që të shfaqë ende vlerat e tij pas transferimit te skuadra e Anderlecht, ekip në të cilën u transferua këtë verë. Në 10 ndeshje kampionat, ish-sulmuesi i Luftëtarit ka qenë vetëm një herë në stol. Është folur shumë për vështirësitë e ambientimit, por vetë futbollisti rrëfen se nuk është kështu duke zbuluar shkakun e vërtetë të mungesës së aktivizimit, gjithmonë me bindjen për të kaluar çdo vështirësi. “Siç dihet unë jam bërë pjesë e Anderlecht në merkaton e verës. Nuk kam arritur të debutojë akoma në fushën e lojës. Diçka që ka krijuar shumë polemika në media dhe gjithandej. Unë mund të them se kam qenë i pafat se në fillim të kampionatit u dëmtova. Situata do të ishte komplet ndryshe nëse unë nuk do të isha dëmtuar, pasi këtë gjë e kisha demonstruar gjatë fazës përgatitore. Por futbolli kështu është, herë është me fat dhe herë është pa fat. Shpresoj të rikthehem sa më shpejtë. Aktualisht asgjë çfarë flitet lart e poshtë nuk është e vërtetë. Unë nuk bëj stërvitje me asnjë ekip tjetër, veç skuadrës së Anderlecht dhe siç dihet unë jam i dëmtuar dhe kam dy javë kohë rikuperimi dhe më pas unë besoj se shansi im do jepet. Unë do vazhdoj të punoj fortë dhe të arrij të paktën të debutoj sa më shpejtë”. Për sa i përket kritikës publike nga trajneri Panucci në drejtim të tij konferencën e para pak ditëve, Abazaj pranon se edhe vetë mund të jetë nxituar. “Unë nuk besoj se kanë ndikuar kritikat e medias, sepse unë jam shumë mirë psikologjikisht. Ky është futbolli dhe duhet t`i përballosh të gjitha normalisht. Unë nëse kam dhënë një deklaratë e kam bërë sepse kam qenë në nerva e sipër. Është dëshira e çdo futbollisti të luajë me ekipin kombëtar.”, deklaroi Abazaj.
SHENDETESI Xhenxhefili më efektiv në luftimin e kancerit se sa kimioterapia 'BMC Complementary' dhe 'Alternative Medicine' publikoi një studim i cili demonstron atë se si xhenxhefili e lufton kancerin ovarian, llojin më vdekjeprurës në sistemin riprodhues të femrave. Xhenxhefili punoi aq mirë sa që i bllokoi qelizat kanceroze që të rriten, duke kufizuar aftësinë e tyre për t'u përhapur. "Xhenxhefili pengon rritjen e qelizave të kancerit ovarian", thekson studimi. "Përdorimi i xhenxhefilit ka një potencial të madh në trajtimin
dhe parandalimin e kancerit ovarian," vazhdon të thuhet në studim. Në një studim tjetër të publikuar më parë nga revista britanike Nutrition më 2012, ishte gjetur se xhenxhefili ka një ndikim të jashtëzakonshëm edhe në kancerin e prostatës, i cili prekë një në gjashtë meshkuj në SHBA. "I gjithë ekstrakti i xhenxhefilit ushtron efekte të rëndësishme në frenimin e rritjes dhe mundëson vdekjen e qelizave të kancerit të prostatës", kishin shkruar autorët e stu-
dimit. "Studimet gjithëpërfshirëse kanë konfirmuar se xhenxhefili bën që qelizat e kancerit të prostatës të zhduken tërësisht," përfunduan autorët e studimit. Në thelb, xhenxhefili duket se i detyron qelizat e kancerit të vetëvriten. Xhenxhefili ishte në gjendje që t'i tkurrë tumoret për 50%. Lufta ndaj kancerit është si një luftë e vërtetë. Ju vetëm se nuk mund ta përdorni ushtrinë apo forcat
22 E premte, 12 TETOR 2018
ajrore. Në luftë, të gjitha duhet të punojnë së bashku në mënyrë që të arrihet fitorja. Në të njëjtën mënyrë, ndoshta në mënyrë efek-
tive për të mposhtur kancerin, ju duhet ta kombinoni mjekësinë perëndimore me mjekësinë natyrale.
Mjekësia popullore në kurimin e gjendrave tiroide, recetat G
jendrat tiroide ndod hen në pjesën e mesme të fytit dhe shërbejnë për të rregulluar metabolizmin me hormonet e tij. Me fjalën "metabolizëm" shprehet shpejtësia ose frenimi i djegies së substancave ushqimore në inde, për të prodhuar energji, si dhe për zhvillimin e organeve të ndryshme të trupit. Funksioni i gjendrave tiroide varet shumë dhe nga sasia e jodit që hyn në organizëm. Gjendrat tiroide kanë këto shenja dalluese: dalja jashtë e kokërdhokë ve të syrit, sytë janë të shkëlqyeshëm e të gjallë, dridhje duarsh, dobësim trupi, rrahje të zemrës të shpeshta dhe më të forta. Të sëmurët me tiroide preken shpejt, qajnë lehtë, kanë dhimbje koke, lëkura rri e djersitur dhe e ngrohtë, shpesh e skuqur kanë heqje barku, çrregullime menstruacionesh te gratë, shtrëngesa të gjoksit, bllokim të frymëmarrjes. Funksioni i gjendrës tiroide dobësohet nga ndikimi normal i gjendrës së hipofizës mbi tiroiden, çrregullimet që prekin gjendrën, shkaqe të tjera të panjohura, të cilat veprojnë drejtpërdrejt në gjendër. Kjo është një sëmundje që prek më tepër gratë. Gjendra prodhon shumë hormone, e si pasojë e kësaj, trupi pëson disa çrregullime me rëndësi, siç ishin ato që përmendëm më sipër. Struma Është një sëmundje që shoqërohet me zmadhimin e gjendrës tiroide dhe shfaqet më tepër te gratë në çdo moshë. Gjendrat zmadhohen në forma dhe në mënyra të ndryshme. Gjendrat mund të zmadhohen në mes ose në të dyja anët, apo njëra anë me përmasa të ndryshme, disa herë
në një kohë të shkurtër, disa herë gradualisht. Gusha endemike quhet ajo sëmundje që shkaktohet nga mungesa e jodit në vendet malore. Në këtë rast, personat që preken shqetësohen nga pamja jo e bukur e fytit. Ata që jetojnë në zona malore zakonisht preken nga gjendrat tiroide, nga mungesa e jodit. Ndërsa ata që jetojnë në zonat bregdetare, preken nga sëmundja e tepricës së jodit. Por ka dhe raste shumë të rralla që tek ndonjë person ndodh e kundërta. Gjendrat tiroide me tepricë të jodit janë më të vështira për kurim, sesa ato me mungesë jodi. Kurimi i gjendrave me mungesë jodi Në një litër raki të fortë rrushi 18°, tretni 1 kg sheqer dhe pastaj hidhni 40 kokrra arra të vogla (kur kanë push përsipër). Ena
mbulohet dhe mbahet 40 ditë në vende të errëta. Pihet 1 filxhan 2 herë në ditë në mëngjes esëll dhe në darkë para gjumit. Për personat që kanë gjendra tiroide me mungesë jodi, specialistët e mjekësisë popullore këshillojnë që këta të sëmurë duhet të mbajnë te koka e krevatit një degë pishe me bohçen e saj me grykë hapur, që çliron jod nga darka, deri në mëngjes. I sëmuri me tiroide, duhet të konsumojë sa më shumë hurma të pjekura mirë, mundësisht të qullosura. Në vjeshtë, kur ka dhe me shumicë fruta të tilla, duhet të hahet 1 orë para buke nga 6-10 kokrra për 30 ditë. Ata që vuajnë nga gjendrat tiroide duhet të pijnë çdo ditë lëngun e 1-3 kokrrave limoni, ose 50 gramë lëkurë limoni të zihen në 500 gramë ujë për 20 minuta dhe pi-
het 2 herë nga 1 filxhan kafeje esëll në mëngjes. Duhet të konsumoni edhe mishin e peshkut që rritet në det. sepse ka shumë jod dhe jo ata peshq që rriten në liqene me ujëra të ëmbla. Frashëri i bardhë. Zieni një litër
ujë. Në momentin e zierjes hidhni 7-10 lugë gjelle me bimë të thara dhe të grimcuara. I lini 2030 minuta dhe i kulloni. Nga kjo masë pihen 2 gota ujë në ditë të ëmbëlsuara sipas dëshirës. Gusha Për kurimin e kësaj sëmundjeje në mjekësinë popullore përdoret bima e gjineshtrës. Pasi e thërrmoni, merrni 1 lugë çaj dhe e hidhni në 1 gotë me ujë. Zihet 10 minuta, kullohet dhe pihen 3 gota në ditë e ëmbëlsuar me mjaltë. Kura vazhdon 3-4 javë. Kurse për fëmijët rekomandohet të pinë 3-4 lugë gjelle. Kurimi i gjendrave me tepricë jodi Gjëndrat tiroide me tepricë të jodit janë më të vështira për t'u kuruar, megjithatë ekzistojnë disa ilaçe popullore që ndihmojnë për të lehtësuar shqetësimet që krijohen si dhe për të ulur sa më shumë shqetësimet nervore. Gjemb gomari. Zieni një litër e gjysmë ujë. Në momentin e zierjes, i hidhni 8-10 lugë çaj me fruta të copëtuara. Më pas e lini në qetësi për 30 minuta. E kulloni dhe e pini në çdo vakt e ëmbëlsuar ose jo sipas dëshirës nga 10 gramë ose 2 filxhanë kafe të ngrohtë. Micla ose ban i bletës. Zieni 2 litra ujë. Në momentin e zierjes i hidhni 5 lugë gjelle me bimë të thara e të grimcuara. E lini në qetësi për 20-30 minuta, por duke e tundur herë pas here Më pas e kulloni dhe ëmbëltohet sipas dëshirës dhe pihet në çdo vakt nga 1 gotë uji. Zieni 2 litra ujë. Në momentin e zierjes, hidhni 30 lugë çaj me lule trumze. E lini gati 1 orë në qetësi. E kulloni dhe e shtrydhni. Pihet 1 gotë 1 herë në 2 ditë e ngrohtë dhe ëmbëlsuar sipas dëshirës.
KOHA E LIRE HORIZONTALISHT 1. Viç dy-tre vjeç; ka i ri dhe i patredhur, që mbahet për ndërzim 9. Ai që nuk i bindet një pushteti është ashtu 12. Shkarkesë negativiteti dhe zemërate, e artikuluar me fjalë, nëm, kund. bekoj 14. Që përsëritet rregullisht kohë pas kohe ose në periudha të caktuara 16. Partia Demokratike Shqiptare, inicialet 17. Fondi Ndërkombëtar për Zhvillimin e Bujqësisë 19. Makinat e rrethit të Hasit e shënonin ashtu në targë 20. Ministria e Turizmit Kultures, Rinise dhe Sporteve, inicialet 21. Litari ose filli me këtë lidhje, që përdoret për të zënë kafshë të egra a zogj 24. Nuk e marr diçka nga vendi ku është 26. Edgar Allan Poe, lindi më 19 janar 1809, ishte shkrimtar mirënjohur ... 27. Secila nga dasmoret që shkojnë së bashku për të marrë nusen 28. Ajo që bën pula, vezë ose.. 29. Ngritja e shëndetit për dikë në një dasmë, në një gosti, në një pritje etj 33. Përmendore e ngritur për të përjetësuar një ngjarje të shënuar ose kujtimin e një njeriu të rënë për atdhe 38. Vath ..., shkrimtar dhe skenarist, ka qenë deputet në legjislaturën e XVI-të të Kuvendit të Shqipërisë 40. Tirana, e kishte targën e makinave ... 41. Njeri i keq, shpirtvogël e ngatërrestar, që fut spica e nuk lë dy gurë bashkë, njeri grindavec 42. ... ose thur një pëlhurë apo diçka tjetër për të krijuar 43. Jo aktive, që nuk vepron 44. Vegël muzikore popullore me dy tela. Rapsoditë këndohen me të 45. Zë i njëtrajtshëm, që zgjatet pa u ndryshuar dhe që shoqëron e mbështet zërat kryesorë në një këngë 47. Bimë barishtore e helmët, zakonisht njëvjeçare, që bën lule të verdha me pesë petla 49. Rrethi i Shkodrës, ashtu e kishte targën 50. Maja e çatisë së një ndërtese, kulmorja e saj 52. Pula që ndalon prodhimin e vezëve, kur bie për të nxjerrë zogj dhe gjatë kohës që i rrit të vegjlit 53. Nota e parë e shkallës muzikore; shenja për këtë notë 54. Qytet në Jug të Shqipërisë, ajo përfshin pjesë nga krahinat etnografike te Kurveleshit, Lopesit, Rrezes, Dervenit, Buzit e Krahesit 57. Lopatë e barkës për të lundruar, lugatë 60. Viç mashkull gjashtë deri dymbëdhjetë muajsh 62. Vend i ngritur a pikë e lartë, nga ku mund të vëzhgohet, vrojtohet 64. Njësia monetare bazë e Kinës; monedhë që ka këtë vlerë 65. Tërësia e normave të sjelljes, morali i një shoqërie, i një
E premte, 12 TETOR 2018
Nga Albert VATAJ
klase të caktuar a i një grupi shoqëror 69. Detyrë, nëpunësi; titull, ose ..., shprehje e vjetër. 71. Ushqej dikë që nuk mund të hajë vetë një foshnjë, një të sëmurë etj 73. Koncert muzikor i një artisti të vetëm 74. Pjesë e parë e fjalëve të përbëra 75. Banka Botërore 77. Pjesa kryesore e bimës, në trajtë boshti, që del mbi rrënjë dhe mban degët, gjethet, lulet e frytet 79. Formë e njohjes shqisore të realitetit objektiv 82. Tërësia e njohurive dhe e shprehive që jepen me sistem e sipas një programi në shkolla 83. Rrethi i Skraparit, ... ashtu e kishte targën e mjeteve 84. Unioni Postar Universal 85. Sëmundje e rëndë që vjen nga gjakrrjedhja në tru ose nga mpiksja e gjakut në enët e trurit 87. Rrethi i Krujës, ashtu si e shënonte në targë 88. Drejtimi ose ... i erës, ecjes apo qëndrimit tonë 89. Po Gjirokastra si e kishte targën 91. E vendos dikë a diçka në një vend 92. Aktori Ndrek ..., i vetmi i kinemasë shqiptare që shkëlqeun me rolet e tij negative, të cilat i skaliti në pavdeksinë e kinemasë shqiptare 94. Vegël; mjet i thjeshtë pune 96. Pjer ..., filozof francez (10791142), armik i irracionalizmit dhe misticizmit 98. Rrethi i Kavajës, ashtu shënohej në targën e mjeteve 99. Vend i cekët në një lumë, qu-
het ashtu 100. United Kingdom of Great Britain and Northen Ireland, shkurtima 102. Aftësia e njeriut për të menduar dhe për të njohur botën 104. Kanali i ... paraqet një ndër arteriet detare më të rëndësishme në botë. Është ndërtuar më 10 tetor të vitit 1913 105. Trenit i vijnë nga pas 109. Ishin aq të mira ata dikur, karamelet ... 110. Po rrethi i Matit, si e kishte targën 111. Më 23 shkurt 1941 u prodhua për herë të parë ... (simboli PU) nga Dr. Glenn T. Seaborg. 112. Rrethi i Tepelenës, ishte me targë ashtu 113. Fëmijë, pjella e dikujt (bir ose bijë), shprehje e turqizuar 116. Me faqe të dhëmbëzuar, që shërben për të ngrënë sende prej metali a prej druri 117. Rrethi i Pogradecit, ashtu e kishte targën 118. Pështymë e hollë që kullon e varet si fill nga goja 119. Njeri i shquar, me aftësi të veçanta në një fushë të caktuar VERTIKALISHT 2. Shitja e mallrave a e prodhimeve të ndryshme të vendit jashtë shtetit 3. Pastaj e ka brenda 4. Baltë e përzier me ndyrësira a papastërti të ndryshme; lym 5. Rrethi i Dibrës, ashtu ishte targa 6. Honore Balzak e huazoi atë shtesë të emrit si dëshmi e prejardhejes nga familje fisnike 7. Mali i ..., ësh shtet ballkanik, Guri i ... është një fshat në Sh-
kodër 8. Këllëf prej metali, prej lëkure a prej druri, që shërben për të futur në të shpatën, thikën, hanxharin etj 10. Fjalë përcaktuese që i shtohet emrit të një frymori, quhet ashtu 11. Lëndë e fortë plastike, që përftohet duke përzier gomën e vullkanizuar me squfur 13. Shkrimtari italian Alberto ... lindi në Romë më 28 nëntor 1907 dhe vdiq më 26 shtator 1990 14. Secila nga të dy pjesët me dhjamë që nxjerrin nga kurrizi e nga barku i derrit të therur 15. Bashkim kimik që del nga veprimi i oksigjenit mbi një metal a mbi një lëndë tjetër. 16. Vjen nga PPSH, bëhet ashtu 18. Llazar ... (1899 - 1944) ishte aktivist dhe mandej kryetar i shoqërisë "Bashkimi" të Avni Rrustemit 22. Ai është kryeqyteti i Egjiptit 23. Pjesa që mbetet nga qumështi i ardhur, nga kosi ose nga ajka 25. E vendosin në kokë si mjet mbrojtes 30. E sheh të ardhmen me ...zëm. 31. Murg françeskan, quhet ashtu 32. Rruzulli i Tokës; dheu me gjithçka që është në të 34. Shenjë e veçantë që vihet para një note dhe që tregon se zëri duhet ngritur një gjysmë toni më lart 35. Mjet sinjali, që përdoret në makina 36. Ai që mohon qenien e çfarëdo perëndie
për kërkime në tabanin e deteve dhe oqeaneve 61. Kukës, ashtu e identifikoje targën e këtij rrethi 63. Organizata Ndërkombëtare e Punës 66. Rrethi i Beratit, ashtu e kishte targën 67. Ashtu ishte targa e Rrethi Tropojë 68. Qytet i Shqipërisë së mesme. U themelua nga Sulltan Mehmeti II në shekullin XV 69. Dakord në gjuhë universale 70. Partia Republikane, inicialet 72. MERGJUR m. sh. etnogr. Shuma e parave që i jepte dhëndri nuses për të bërë pajën; rushat 76. Secili nga dy fëmijët që lindin njëkohësisht nga e njëjta mëmë 78. Që e përdorin zakonisht fëmijët për të luajtur e për t'u argëtuar 79. Korniza e derës a e dritares 80. Brazili e përdor atë si monedhën e saj 81. Ëmbëlsirë e lehtë si qull, që bëhet me niseshte ose me miell orizi, me sheqer e me qumësht, u jepet zakonisht foshnjave 86. Dërgestar lajmi, ai që lajmëron për diçka, ai që çon lajme të ndryshme te njerëzit e tjerë 90. Ashtu quhet kur ora shënon 00, kapërcyelli i ditëve 93. Titullidikurshëmiperandoritose i mbretit në disa vende sllave; njeriu që mbante këtë titull 95. Kujtojmë se në këtë muaj kanë Lindur, Ahmet Zogu, Enver Hoxha, Ramiz Alia, Sali Berisha, por edhe reperi i famshëm amerikan, Eminem 97. Pemë që rritet në pyllë 101. Nota e gjashtë e shkallës muzikore; shenja për këtë notë 103. Me ujin e kripur e bregun me rërë 104. Zonë kodrinore në afërsi të Tiranës 105. Radhë sendesh të një lloji, që janë shkuar në pe 106. ... është krahinë malore në rrethin e Korçës. 107. India ka atë si monedhë 108. Mjerim i madh, fatkeqësi e madhe, mynxyrë; vdekje, mbart edhe këtë shquarje emërtore 114. Zakon i keq që ka një njeri, e kundërta e virtytit quhet ... 115. Rrethi i Malësisë së Madhe e kishte targën 116. Ashtu e shënonte Lezha në targat e makinave 117. Rrethi i Pukës, ashtu e shënonte targën
37. Gjini e artit kinematografik, që vë komeditë në film 39. Tërësia e rrjeteve të lundrimit dhe e forcave detare të një shteti, flota detare 46. Gojëza prej metali së bashku me rripat, e cila u vihet kuajve 48. Myslimanët e quajnë Zotin ashtu 51. Pasues i reformizmit, përkrahës i reformave është ashtu 52. Rrënja e kësaj bime, që përdoret si ushqim, me ngjyrë portokalli 55. Institucion që merret me një veprimtari të caktuar në fushën e ekonomisë, të arsimit etj 56. "Edhe ..., edhe ashtu", filmi i vitit 1989, me regji dhe skenar të Bujar Kapexhiut dhe muzikë të Ardit Gjebresë 58. Vegël, send, makinë, tërësi pajisjesh etj., që shërben për të bërë një punë, për të kryer një veprim a veprimtari 59. Tip nëndetseje që shërben 1
2
L
3
P
4
D J
E G
5
6
7
A M B
V
A S
8
L
9
D
A D E
10
PËRGJIGJE E SUPERFJALEKRYQIT TE NUMRIT TE KALUAR
SUPERFJALEKRYQI
23
V
11
U C
A
E
L
A
12
U
13
14
K O M U N I
T E
C 16
P
18
L L
U
15
D
T
D
¸
O
O
N
L
A
A
Z
V
19
M A J
A P
17
M
20
21
22
A K T A K U Z E
N
D O
M
D
E
I
A
M E L
S
23
B L
U A J
T
24
B E
L U S H I
A
Z
27
L
28
A
T
U
S
26
P U
29
K I
M
R I
M A R E
I
A
33
T U A
A
I
M A T
S
I
L O T 41
P
A B
A
M
N
A Z
I
T
A
O N
49
50 55
O
A A V A T
G
A G O N
P
57
58
53
S
K U R
A
59
P
L T 62
N S K U
M
V
64
O
E
A
K
¸ 70
T
71
R
E
N
D O M
L
H
V
L O J
E
B
M U Z I
F
P
O I
A
R O N 85
R
S
S H E
J
H
M I
L I
O K I
N
A
O B
A
N
N
A
E
G R
A M
J
K
A
U S
E
97
L
L
S
104
B
I
E
K
I
E
109
H
I
111
K O Z
¸
A T
¸
K I B
106
V
A
V
A M I
S T
101
102
L I
O
107
108
K O S H A R
I
R
O
H 114
M E
K A N I
117
A
L
A A T
113
O M
R A
R
E
K V
110
A
112
M O D R
B E
98
O P
105
H I
F D E
94
100
A D O R A T S 103
S
I
D
M
99
O
T V E L 92
V
96
T
T O N
91 93
95
K A R 87
O J 90
S H P ¸
A
81
L 84
86
V I 89
K R E
K
C 80
B I
75
S O M 78
N R
83
L E
R
I
H E
79
S
I 74
82
B
K O L O G J
77
A P E
U O N
69
73
76
E
88
L
H
68
72
K
K L U B
Z
66
K A S O L L
67
N
F
63
65
P A D I
¸
60
A M U L
61
M I
¸
O
E
52
56
K
U K R
U K
51
Z 54
E M T
48
M R
¸
Z H A R
L
R
J
45
J
47
K
A R P
P 44
I
46
R
N
38
42
43
E M B R
N
B A K A L L 37
40
V
N I
34
36 39
E
A P E
R 32
35
G
30
31
F
M
25
K
J 115
L
¸ 116
L A S T
A R
E
S
118
G
C
B
O T
CYANMAGENTAYELLOWBLACK
SPECIALE
P
residenti i Sh qipërisë, Ilir Meta, priti në Presidencë një grup me nxënësit e Kolegjit arbëresh "Shën Adriano". Në takimin me të rinjtë kreu i shtetit u shpreh se elita intelektuale e arbëreshëve të Italisë ka rol të pazëvendësueshëm në ruajtjen e gjuhës dhe traditave të të parëve. Këshilla e Kreut të Shtetit, është që ata të rrisin shkëmbimet kulturore me bashkëmoshatarët e tyre në Shqipëri. Për Presidentin, kjo është mënyra më e mirë për t'u njohur dhe
24 E premte, 12 TETOR 2018
Presidenti Ilir Meta pret nxënësit e kolegjit arbëresh “Shën Adriano”
afruar më shumë me njëritjetrin. "Mirëprita me shumë kënaqësi, një grup nxënësish të Kolegjit arbëresh "Shën
Adriano" në Shën Mitër Koronë, institucionin arsimor ku ka dhënë mësim Jeronim De Rada dhe ka
studiuar Luigj Gurakuqi. Elita intelektuale e arbëreshëve të Italisë, me përkushtimin dhe dashurinë ndaj mëmëdheut të tyre, kanë rol të pazëvendësueshëm në ruajtjen e gjuhës, traditave e riteve të të parëve, si dhe përcjelljen e tyre te brezat e rinj. I inkurajova jo vetëm të forcojnë më tej inteligjencën
Presidenti Meta vlerëson koncertin e sopranos Blerta Zhegu P
residenti i Republikës Ilir Meta ka bërë publik në një mesazh në facebook vlerësimin e tij për koncertin e sopranës Blerta Zhegu. Kreu i shtetit shprehet se koncerti i sopranos së njohur ishte një shpalosje e mrekullueshme e talenteve të rralla shqiptare në kuadër të Vitit Europian të Trashëgimisë Kulturore. "Pata kënaqësinë e veçantë të ndiqja mbrëmë koncertin e sopranos, Blerta Zhegu, e shoqëruar nga Orkestra e Harqeve të Klubit të Artit dhe Kulturës "SIGAL Uniqa". Ishte një shpalosje e mrekullueshme e talenteve të rralla shqiptare në kuadër të Vitit Europian të Trashëgimisë Kulturore, të shpallur nga Bashkimi Europian",- shkruan Presidenti Meta në mesazhin e tij.
arbëreshe por edhe të rrisin shkëmbimet kulturore me bashkëmoshatarët e tyre në Shqipëri, si mënyra më e mirë për t'u njohur dhe afruar më shumë me njëri-tjetrin. Ju premtova se shumë shpejt do t'i vizitoj edhe unë në Kolegjin e tyre, shumë të dashur për të gjithë shqiptarët",- shkruan Presidenti Ilir Meta.