www.kohajone.com
CYANMAGENTAYELLOWBLACK
Arrestimet po vijnë! E përditshme e pavarur
Viti i XXVII i botimit
Nr: 38 (8169)
E shtunë, 17 Shkurt 2018
Çmimi 30 Lekë
Në qershor mendohet se do ngrihet si strukturë SPAK-u dhe BKH, organe të cilat do kenë shumë punë gjatë sezonit veror. Nga qershori deri në dhjetor të këtij viti, besohet se do jetë mbyllur "plani i arrestimeve" për pesë vite! FAQE 3
Thaçi dekoron Ramën për Presidenti Meta: Kosova, kontributin në shpalljen e progres të jashtëzakonshëm Pavarësisë së Kosovës në rrugën drejt BE-së
Në foto: Presidenti i Kosovës, Hashim Thaçi dhe kryeministri Edi Rama REAGON EKIPI
FAQE 5
Në foto: Kreu i shtetit, Ilir Meta, dje gjatë pritjes së organizuar nga ambasada e Kosovës në FAQE 2 Tiranë, për 10-vjetorin e Pavarësisë
REPLIKAT
Përplasje kryeministrash Kosovë-Shqipëri
UEFA: Inspektorët që hetojnë “Skënderbeun” e Korçës janë kërcënuar
FAQE 7
ANALIZË
Përplasja Llalla-Lu si mund të përfundojë?
FAQE 5
Merrni pensionin në Credins bank dhe shijoni paketën dedikuar për ju.
DITËLINDJA
NDRYSHIMET
Drejtori i Përgjithshëm i Policisë, Ardi Veliu prezanton drejtorin e ri të Tiranës, Kastriot Skënderaj
FAQE 4
Urimi i Monika Kryemadhit dhe Ilir Metës për ErënFAQE 24
FAQE 14
10-vjetori i Pavarësisë
SPECIALE
2 E shtunë, 17 SHKURT 2018
Meta: Kosova, progres të jashtëzakonshëm në rrugën drejt BE
P
residenti i Repub likës, Ilir Meta, mori pjesë në pritjen e organizuar nga Ambasada e Kosovës me rastin e 10vjetorit të Pavarësisë së Kosovës. Gjatë pritjes Presidenti Meta mbajti edhe një fjalë përshëndetëse, ku vlerësoi progresin e jashtëzakonshëm që ka bërë Kosova në këto 10 vjet dhe kthimin në një faktor stabiliteti për rajonin. Fjala e plotë e Presidentit Meta: "Është një kënaqësi e jashtëzakonshme që sot festojmë 10vjetorin e shtetit të Kosovës, të shtetit më të ri të Evropës, të një shteti që ka bërë një progres të jashtëzakonshëm në këto 10 vjet dhe të një shteti që ka padyshim një të ardhme akoma më të fortë Evropiane, pas mëngjesit të sotëm dhe deklaratës së Presidentit Thaçi dhe atij të Malit të Zi, Vujanoviç për zgjidhjen e
Botues dhe Drejtor: Nikoll LESI
Kryeredaktor: Qamil XHANI Zv/Kryeredaktor: Albina Gjergji, Herion Mesi
çështjes së Demarkacionit e cila do ta përshpejtojë perspektivën evropiane të Kosovës dhe liberalizimin e vizave për të gjithë qytetarët e saj. Kemishumë arsye për të festuar, për të gëzuar për këtë sukses të jashtëzakonshëm për këtë arritje të madhe të popullit të Kosovës, të qytetarëve të Kosovës dhe të shtetit të Kosovës që rritet dhe forcohet çdo ditë si faktor stabilitetit në rajon. Kemi shumë arsye sot për t'u përkulur me nderim përpara veprës dhe vizionit të Presidentit të përjetshëm të Kosovës, Ibrahim Rugova, përpara sakrificave sublime të Adem Jasharit dhe të gjithë atyre që u sakrifikuan për lirinë e Kosovës. Shprehim mirënjohjen të gjithë aleatëve tanë, duke filluar me Shtetet e Bashkuara të Amerikës, të cilat nën udhëheqjen e Presidentit Clinton vendosën në mbrëmjen e 24 marsit të vitit
ADRESA E REDAKSISË:
Rruga: “Sami Frashëri”, Pallati i Aviacionit të Vjetër, Nr. 2, Tiranë Web: www.kohajone.com
1999 për t'i dhënë fund barbarisë së fundit të kasapit më të madh që ka njohur Ballkani, Sllobodan Milloshevic, për të vazhduar më pas me Presidentin Bush i cili pikërisht këtu ku ne jemi sot në Tiranë gjatë vizitës së tij zyrtare tha se tani është koha për Pavarësinë e Kosovës. Dhe sot ne shohim që Kosova ka njohje të jashtëzakonshme ndërkombëtare dhe një perspektivë të shkëlqyer si asnjëherë tjetër. Këto ditë më bëri shumë përshtypje një vizitë e 40 vajzave të reja dhe shumë lumtura nga Kosova në Sarandë. Kjo më bëri shumë përshtypje sepse në prill të vitit 99 kur sapo filloi eksodi i jashtëzakonshëm i vëllezërve tanë nga Kosova në Shqipëri për shkak të gjenocidit mbaj mend bashkë me Ministren e Brendshme të Italisë në atë kohë, takojmë një grup prej tyre dhe një
NUMRI I K ONT AKTIT KONT ONTAKTIT AKTIT::
0697044477
vajzë e vogël qante mënjanë pa pushim dhe nuk ndalonte për asnjë moment së qari. Sepse i kishte humbur prindërit e saj dhe të gjithë njerëzit e dashur. Dhe kur pyetëm ata të cilët ishin aty pasi na dhanë këtë shpjegim na thanë që vajza e kishte emrin Saranda. Sepse ajo ishte aq e pikëlluar dhe aq e tronditur sa nuk komunikonte dot. Dhe para dy ditësh ishte kënaqësi që pashë 40 Saranda në qytetin tonë Sarandë, të cilat kishin ardhur në prag të 10-vjetorit të Pavarësisë së Kosovës të qeshura dhe të lumtura krejt ndryshe nga Saranda e vogël që unë pashëdekada më parë. Gjërat kanë ndryshuar shumëpavarësisht se asnjëherë nuk kënaqemi me arritjet dhe kjo është pozitive sepse synojmë arritjen më pozitive. Ndaj i uroj suksese të tjera shtetit të Kosovës, popullit të Kosovës, qytetarëve të Kosovës".
Marketingu: Bardhyl Ucaj E-mail: reklama@kohajone.com
POLITIKE
3 E shtunë, 17 SHKURT 2018
Arrestimet po vijnë! Në qershor mendohet se do ngrihet si strukturë SPAK-u dhe BKH, organe të cilat do kenë shumë punë gjatë sezonit veror. Nga qershori deri në dhjetor të këtij viti, besohet se do jetë mbyllur "plani i arrestimeve" për pesë vite! 27 vjet pluralizëm dhe demokraci në zhvillim, por shumë pak herë kemi parë ndëshkime të politikanëve. Por tashmë duket se koha e artë për ndëshkim po mbërrin në Shqipëri, ndonëse ka një rrezik; mundet të kthehen në revanshe politike, duke na a kujtuar kohën e arrestimit të ish-kryeministrit Fatos Nano në korrik 1993. Pushteti i asaj kohe, drejtuar nga demokratët, me mbështetjen e ambasadorit amerikan Uilliam Rajerson, i cili dilte dhe bërtiste përditë krah Berishës që thoshte "arrestoni liderin e opozitës", duke krijuar një kaos të vërtetë politik në Shqipëri. Burime shumë të besuara pranë Prokurorisë dhe Minis-
trisë së Brendshme thanë për "Koha Jonë" se ndëshkimi i krimit të organizuar do të jetë prioritet këtë 6-mujor të këtij viti, por pa harruar edhe luftën ndaj korrupsionit. Megjithatë, prioritet maksimal këto muaj do të jetë arrestimi dhe nxjerrja para drejtësisë i grupeve kriminale të rrezikshme. Në disa raste ka përgjime dhe fakte se një pjesë politikanësh janë përgjuar në biseda telefonike apo në takime me këto elementë kriminalë, çka do të çojë në hetime të këtyre emrave VIP nga politika. Ndaj priten surpriza, thonë të njëjtat burime. Nuk specifikuan emra konkretë, për arsye hetimi, por me një garanci gati absolute pohuan se do ketë surpriza për
faktimin e lidhjeve të botës së krimit me politikën. Në qershor këto dosje të stërmbushura do t'ia kalojnë BKH (Byrosë Kombëtare të Hetimit) dhe SPAK-ut (Struktura e Posaçme kundër Korrupsionit dhe Krimit të Organizuar). Akuza e opozitës ndaj kryeministrit Edi Rama se po mbyll dosjen e ish-ministrit Saimir Tahiri, si dhe po bën çdo tentativë për të shpëtuar disa ishministra apo ministra nga hetimi e arrestimi, e komplikon shumë besueshmërinë e këtyre arrestimeve. Në qershor mendohet se do jetë ngritur edhe SPAK-u dhe BKH, organe të cilat do kenë shumë punë gjatë sezonit veror. Nga qershori deri në dhjetor të këtij viti mendohet nga
burimet në fjalë se do jetë mbyllur "plani i arrestimeve" për këto pesë vite! Ambasadori amerikan Donald Lu, si dikur në vitin 1993 ishambasadori Rajerson, po kërkon ndëshkim të politikës dhe bën shumë mirë. Por duhet që Prokuroria të jetë e barazlarguar nga politika dhe të mos krijohet precedenti i rrezikshëm i vitit 1993. Prangat duhet të kërcasin si në pozitë ashtu dhe në opozitë, kushdo që ka kryer krime apo korrupsion, por jo të telekomanduara nga kryeministri Edi Rama. Duhet që vetë kryeministri të frikësohet kur kalojnë sirenat e policisë në Bulevard, atëherë kemi reformë në drejtësi. Edi Vunoi
ANALIZE
4
Përplasja Llalla-Lu si mund të përfundojë? Tashmë është publike përplasja mes ishprokurorit të përgjithshëm Adriatik Llalla dhe ambasadorit amerikan në Tiranë, Donald Lu. Kur ishte në detyrë Adriatik Llalla tha në një emision televiziv, fill pas refuzimit të vizave të tij dhe familjes nga ambasada amerikane, se kjo është hakmarrje personale e ambasadorit, pas refuzimit që i ka bërë për të mbyllur hetimet penale ndaj një kompanie amerikane në Fier, e cila merrej me naftën. Raportet mes Lu dhe Llallës nuk kanë njohur ditë të mira, pas këtij prononcimi të Llallës. Ambasadori ka thënë i lumtur ditën kur Llalla iku nga kryeprokuror se tashmë drejtësia u pastrua nga një i korruptuar. Nuk e ka thënë direkt me emër, por nga teksti dhe koha kur doli sqarimi i ambasadës amerikane në Tiranë, ishte i qartë për këdo se nënkuptonte Adriatik Llallën. Në dy-tre raste pas largimit të Llallës dhe ardhjes në krye të Prokurorisë të Arta Markut, ambasadori ka sulmuar ishkryeprokurorin. Deri këtu nuk kishte ndonjë ngjarje për t'u shënuar deri në momentin kur Departamenti Amerikan i Shtetit firmosur nga sekretari, Rex Tillerson nxori një njoftim ku shpjegonte se i ishte ndaluar hyrja në SHBA, Adriatik Llallës dhe familjes së tij. Rasti i zotit Llalla ishte i pari i një zyrtari të lartë shqiptar ndaj të cilit Shtetet e Bashkuara marrin sanksione të tilla. Javën e shkuar ish kryeprokurori u tërhoq nga e drejta për të qenë gjykatës në Apel duke preferuar të mbetet jashtë sistemit të Drejtësisë. Një vendim i cili solli sot dhe ndërprerjen e procesit të rivlerësimit të nisur ndaj tij. Por prapë ambasadori Lu insiston se duhet të hetohet dhe kalojë në Vetting. Sqarimi i DASH për median TCH ishte se "Seksioni 7031 pika C përfshin një dispozitë që kërkon që Departamenti i Shtetit ta përcaktojë publikisht apo privatisht individin si subjekt të ligjit. Kjo e drejtë është në fuqi që prej vitit 2008 dhe ky është rasti i parë i përcaktimit publik të një individi të klasifikuar sipas seksionit 7031 pika C". Pra e ka fjalën se kjo u zbatua vetëm për ishzyrtarin e lartë shqiptar. Adriatik Llalla është i pari person që prej vitit 2008, të cilit ndalimi për të hyrë në Shtetet e Bashkuara i bëhet në mënyrë publike. Që prej vitit 2008 mund të ketë pasur plot individë të cilëve mund t'u jetë ndaluar hyrja në territorin amerikan pas informacioneve për korrupsion apo shkelje të rëndë të të drejtave të njeriut. Por askush që prej asaj periudhe nuk është përcaktuar publikisht si subjekt i ligjit prej sekretarit të shtetit, siç ndodhi me zotin Llalla. Ky ndalim iu komunikua publikisht edhe familjarëve në moshë madhore, bashkëshortes Ardjana Llalla, vajzës Eni Llalla dhe fëmijës tjetër të zotit Llalla. Sigurisht, edhe personat e tjerë të familjes përjashtohen nga e drejta për të hyrë në territorin amerikan për shkak të lidhjes së tyre me ish-Prokurorin e Përgjithshëm. Pra, për herë të parë që nga viti 2008 ndodh që DASH bën publik emrin e Adriatik Llallës. Ndërkohë sot Adriatik Llalla ka dhënë një prononcim për gazetën amerikane Wall Street Journal, ku ndër të tjera thekson se "Jam i sigurtë se vendimi është marrë ba-
zuar në keqinformimin e dhënë për personin tim nga ambasadori Donald Lu për Departamentin e Shtetit". Bile Llalla shton se "Ai më ka ofenduar mua dhe familjen time dhe të gjithë trupën gjyqësore dhe të prokurorëve, duke na trajtuar i kriminelë, duke na denigruar publikisht dhe personalisht" . Por një zëdhënës i Departamentit të Shtetit tha të premten se departamenti "ka informacione të besueshme që Z. Llalla është i përfshirë në korrupsion gjatë mandatit të tij". Pas këtij reagimi, departamenti nuk bëri komente të tjera, shkruan TCH. Në të njëjtën ditë që Llalla foli për gazetën amerikane Wall Street Journal, mënjëherë "Zëri i Amerikës" kërkoi nga Prokuroria e Përgjithshme një qëndrim "nëse do të ndërmerret apo jo ndonjë veprim ndaj ish Kryeprokurorit Adriatik Llalla, pas vendimit të Departamentit amerikan të Shtetit për t'i ndaluar atij hyrjen në Shtetet e Bashkuara për shkak të përfshirjes në raste të mëdha korrupsioni". Nga ana e saj prokuroria u tregua e kujdesshme për ish-kreun e saj. "Prokuroria e Përgjithshme e Republikës së Shqipërisë i jep përparësi integritetit moral dhe profesional të zyrtarëve. Populli shqiptar pret dhe meriton që zyrtarët të punojnë me ndershmëri dhe integritet në të mirë të interesit publik", thuhet në përgjigjen e Prokurorisë së Përgjithshme ndërsa shton se ky institucion "u jep mbështetjen e plotë të gjithë prokurorve që punojnë me përkushtim, dinjitet dhe integritet" dhe se "gjithashtu mbështet qëndrimin për ndëshkimin e cilitdo që cënon parimet e Shtetit të së Drejtës". Pra Prokuroria ndonëse nuk foli se ka shkelje, prapë e la një derë hapur në varësi të presionit amerikan në Tiranë. Tani lindin disa pyetje, të cilat publiku ka nevojë t'i dijë. A është Adriatik Llalla rasti më problematik për SHBA që nga viti 2008 dhe nëse "po" atëherë pse nuk arrestohet nga Prokuroria e Shqipërisë? Derisa e ndalojnë dhe e nxjerrin hapur si person të rrezikshëm për Amerikën pse prokuroria shqiptare nuk iu përgjigj "Zëri Amerikës" se ka hetime për Llallën siç akuzohet nga ambasadori Lu. Prokuroria shqiptare duhet të jetë më e sinqertë me publikun; a ka dosje korruptive për ish-kryeprokurorin apo kjo bëhet për ti bërë qejfin ambasadorit Lu, i cili e ka si hakmarrje dhe ka "keqinformuar DASH", siç mbrohet Llalla te gazeta amerikane. Kjo përplasje ka dy zgjidhje: Ose ka fakte dhe fillojnë hetimet për ish-kryeprokurorin nga kryeprokururorja Arta Marku dhe arrestohet Llalla ose ambasadori Lu duhet të largohet se ka shkelur cakun diplomatik dhe është treguar hakmarrës për llogaritë e vjetra të kohës së Bankers. Ose ka edhe një tjetër analizë, e cila duket si një ekuacion me shumë të panjohura. Që Amerika, natyrisht me agjencitë e saja të investigimit në Tiranë ka dosje dhe informacione ndaj VIP-ve politikë, ndaj u tund kokën e prerë të Adriatik Llallës dhe u thotë politikanëve me peshë në Shqipëri se "mund të pësoni fatin e ish-kryeprokurorit". Nëse është kështu atëherë ka diçka me shumë se insistimi i ambasadorit Lu.
E shtunë, 17 SHKURT 2018
GJYKATA KUSHTETUESE KOLEGJI I POSAÇËM I APELIMIT
SHP ALLJE E VENDEVE V AKANTE SHPALLJE VAKANTE Kolegji i Posaçëm i Apelimit (KPA) pranë Gjykatës Kushtetuese, bazuar në ligjin nr. 84/ 2016, “Për Rivlerësimin Kalimtar të Gjyqtarëve dhe Prokurorëve në Republikën e Shqipërisë” dhe Vendimin e Kuvendit nr.92/2017 “Për miratimin e strukturës organizative, organikës dhe klasifikimit të pagave të personelit të kolegjit të Posacëm të Apelimit”: I - Rishpall vendet vakante për pozicionet: 1. Drejtor në Drejtorinë e Menaxhimit të Çështjeve dhe Marëdhënieve me Median dhe Publikun Kandidati duhet të plotësojë kërkesat e posaçme si vijon: a. Të zotërojë diplomë të nivelit “Master Shkencor” për Drejtësi. b. Të ketë njohuri shumë të mira të gjuhës angleze. c. Të ketë të paktën 5 vite përvojë pune në nivel drejtues e menaxherial. 2. Drejtor në Drejtorinë Ekonomike dhe Shërbimeve Mbështetëse Kandidati duhet të plotësojë kërkesat e posaçme si vijon: a. Të zotërojë diplomë të nivelit “Master Shkencor” për Ekonomi. b. Të ketë njohuri shumë të mira të gjuhës angleze. c. Të ketë të paktën 5 vite përvojë pune në nivel drejtues e menaxherial. 3. Specialist për zbardhjen dhe redaktimin e vendimeve Kandidati duhet të plotësojë kërkesat e posaçme si vijon: a. Të zotërojë diplomë të arsimit të Lartë, në Degën Gjuhë -Letërsi. b. Të ketë njohuri shumë të mira të gjuhës angleze. c. Të ketë të paktën 3 vite përvojë pune në profesion. 4. Specialist IT Kandidati duhet të plotësojë kërkesat e posaçme si vijon: a. Të zotërojë diplomë të nivelit “Master Shkencor” në Inxhinieri Informatike, Informatike, Teknologji informacioni etj. b. Të ketë të paktën 3 vite eksperience pune në fushën e teknologjisë së informacionit. c. Të ketë njohuri shumë të mira në administrimin e sistemeve si Active Directory,Outlook Mail Client d. Të ketë njohuri bazë mbi pajisjet e rrjetit dhe infrastukturën e rrjetit. e. Të ketë njohuri bazë për panelet e administrimit të faqeve ëeb (Ëordpress, Drupal, Joomla etj). f. Të ketë njohuri shumë të mira të gjuhës angleze. KUSHTE TË PËRGJITHSHME · Kandidatët duhet të sigurohen se plotësojnë kriteret për tu pajisur me Çertifikate Sigurie, sipas Vendimit Këshillit Ministrave nr.188, datë 4.3.2015. · Kandidatët duhet të kenë aftësi për tu përshtatur e punuar në grup, nën presion si dhe në afate kohore të limituara. Të gjithë aplikimet duhet të dorëzohen nga data 26 Shkurt deri më 28 Shkurt 2018 në një nga format e dhëna më poshtë: · Paraqitjes së kërkesës nga aplikanti, së bashku me dokumentet përkatëse, pranë instituardi “Dëshmorët e K ombit, P allati i K ongresev cionit të KPA-së, në adresën: Bulev Bulevardi Kombit, Pallati Kongresev ongresevee, Tiranë, nga e Hëna në të Premte , ora: 0 9:00-16:00. Premte, 09:00-16:00. · Dërgimin e kërkesës së bashku me dokumentet përkatëse, me anë të postës zyrtare pranë Bulev ardi “Dëshmorët e K ombit, P allati i K ongreinstitucionit të KPA-së në adresën: “Bulev Bulevardi Kombit, Pallati Kongresev 018 sevee, Tiranë Tiranë. Aplikimi në rrugë postare duhet të kryhet brenda datës 28 Shkurt 2 20 18, i cili duhet të vërtetohet me fletë-mandatin e lëshuar nga institucioni përkatës postar. KPA-ja do të konfirmojë nëpërmjet postës elektronike marrjen e aplikimit përkatës. · Dërgimin e kërkesës së bashku me dokumentacionin përkatës me anë të postës elektronike nga data 26 Shkurt deri më 28 Shkurt 2 018 në adresën: info@kpa.al. KPA 20 konfirmon nëpërmjet postës elektronike marrjen e aplikimit përkatës. Në kërkesën që paraqet, kandidati përcakton vendin vakant, për të cilin është i interesuar të aplikojë. Bashkëlidhur me kërkesën, kandidati dorëzon 1 kopje të dokumenteve të mëposhtme: 1. Jetëshkrim profesional, përfshirë të dhënat e kontaktit, postën elektronike zyrtare dhe adresën postare; 2. Kopje të dokumentave (diplomë, letërnjoftimi (ID), librezë pune) original ose të noterizuar. Diplomat qe janë marrë jashtë vendit, duhet të jenë njohur paraprakisht pranë institucionit përgjegjës për njehësimin e diplomave, sipas legjislacionit në fuqi. 3. Dokument që vërteton se në ngarkim të tij nuk është regjistruar një procedim penal; 4. Dëshmi e gjendjes gjyqësore; 5. Vërtetim nga Institucioni që nuk ka masë disiplinore ne fuqi; 6. Vlerësimin e fundit nga Eprori Direkt; Cdo dokumentacion tjetër që vërteton plotësimin e kushteve të mësipërme, si dhe trajnime, kualifikime, arsimin shtesë, vlerësimet positive apo të tjera të përmendura në jetëshkrim. Gjykata Kushtetuese, Kolegji i Posaçëm i Apelimit Bulevardi "Dëshmorët e Kombit" Nr. 6, Tiranë
Tel. +355 4 2.......... e-mail: info@kpa.al www.kpa.al
POLITIKE
5 E shtunë, 17 SHKURT 2018
Presidenti Thaçi nderon Kryeministrin shqiptar me Medaljen Presidenciale: Edi, zë i fuqishëm për Kosovën
Kosova 10 vjet shtet, Rama nderohet me “Medaljen e Pavarësisë”
REPLIKAT
Përplasje kryeministrash Kosovë-Shqipëri
K
osova mbush sot 10-vjetorin parë si shtet i pavarur. Dhe një ditë para kremtimit të 10 vjetorit të pavarësisë së Kosovës, Presidenti Hashim Thaçi ka nderuar me Medaljen Presidenciale kryeministrin Edi Rama, për kontributin e dhënë në lirinë dhe pavarësinë e Kosovës. Gjatë ceremonisë së organizuar në presidencën kosovare në Prishtinë, presidenti Thaçi theksoi se “pata nderin dhe kënaqësinë në autoritetin tim ligjor dhe kushtetues të nderoj me “Medaljen e Pavarësisë”, me rastin e 10 vjetorit të Pavarësisë së Kosovës, kryeministrin e Shqipërisë Edi Rama, për kontributin e tij për lirinë dhe pavarësinë e Kosovës duke çmuar dhe respektuar shumë angazhimet për konsolidimin e shtetit të Kosovës në proceset më të vështira që ka kaluar vendi”. Kreu i shtetit të Kosovës tha se “zëri i kryeministrit Rama ka qenë i fuqishëm në mbështetjen e lirisë së Kosovës, të procesit të shtetndërtimit, konsolidimit dhe integrimit të saj më shpejt në NATO dhe Bashkimin Europian”. “Projekti i Kosovës së lirë dhe të pavarur që të jetë pjesë e NATO-s dhe BE-së është një projekt i përbashkët”, tha Thaçi. Presidenti Thaçi i shprehu falenderimet kryeministrit Rama, qeverisë së tij, shtetit shqiptar dhe gjithë qytetarëve shqiptarë për kontributin në lirinë dhe pavarësinë e Kosovës. Kryeministri Rama e ka konsideruar medaljen e dorëzuar si një nga momentet më emocionuese të tij. “Është pa diskutim një nga momentet më emocionuese për mua. Është nder i jashtëzakon-
shëm. U shpreh gjithë mirënjohjen time ju personalisht dhe dua të falenderoj Kosovën për këtë emocion kaq të paharrueshëm”, tha kryeministri Rama. Kryeministri përgëzoi presidentin e Kosovës për marrëveshjen e arritur me Malin e Zi për ratifikimin e demarkacionit. “Dua t’u përgëzoj për atë që bëtë së bashku me Presidentin e Malit të Zi, si një hap i vendosur drejt finalizimit të një procesi që uroj dhe shpresoj do të mbyllet në këtë moment historik të përvjetorit të 10-të të pavarësisë, për t’i hapur rrugën përfundimisht Kosovës dhe të gjithë qytetarëve të saj, që si gjithë të tjerët të lëvizin lirisht”, u shpreh Rama. Shefi i Ekzekutivit, Rama tha se marrëveshja e arritur dëshmon edhe seriozitet dhe përkushtim nga shteti i Kosovës në arenën ndërkombëtare si një shtet që di të bëjë marrëveshje dhe di të respektojë marrëveshje. “Jam
veçanërisht i kënaqur që bashkë me ju këtu ndodhet edhe zv/ kryeministri i parë dhe ministri i Jashtëm i Kosovës, miku im i dashur Bexhet Pacolli”, shtoi Kryeministri. Më tej, Rama e cilësoi marrjen e medaljes një moment të rëndësishëm jo vetëm për të, por edhe për qeverinë që ai drejton, si një përgjegjësi dhe detyrim më shumë për gjithë popullin e Kosovës. Kryeministri shoqërohet në vizitën e tij nga ministri Pandeli Majko, ministrja e Mbrojtjes, Olta Xhaçka. Kreu i qeverisë shqiptare, Rama tha se në vizitën e tij shoqërohej edhe nga dy zëvendësministra, njëra prej të cilave është në qeverinë shqiptare si një kontribut i drejtpërdrejtë i dijes së Kosovës. “Dhe nuk është e vetme, së bashku me këshilltarin tim diplomatik dhe disa vajza e djem të tjerë janë sot pjesë e përpjekjes sonë në Shqipëri, por edhe një shëmbëlltyrë e të vërtetës sonë
të thjeshtë se fati, rruga dhe e ardhmja jonë është e përbashkët”, u shpreh Kryeministri. Kryeministri Edi Rama ndodhet në Kosovë në kuadër të festimeve për 10 vjetorin e Pavarësisë së Kosovës. Rama do të marrë pjesë në aktivitetet që do të zhvillohen nesër, më 17 shkurt, në Prishtinë. Demarkacioni Kryeministri Edi Rama ka reaguar dje edhe lidhur me vendimin historik për dy vendet, arritjen e demarkacionit mes Kosovës dhe Malit të Zi. Përmes një mesazhi në faqen e tij të rrjetit social “Facebook” kreu i qeverisë tregoi edhe faktin se ishte rrugës për në Prishtinë, ku do të marrë pjesë në festimet në kuadër të 10-vjetorit të pavarësisë së Kosovës. “Rrugës për Prishtinë ku sapo dëgjova për hapin e rëndësishëm drejt finalizimit të demarkacionit me Malin e Zi!Uroj të mbyllet sa më parë”, shkruan kryeministri Edi Rama.
BISEDIMET Gazeta britanike ka publikuar një shkrim të gjatë për 10 vjetorin e pavarësisë së Kosovës. Në artikull kanë folur Hashim Thaçi, Edi Rama, Bernard Kushner dhe figura tjera për sfidat dhe arritjet e Kosovës, por edhe diplomatët në kushte në anonimiteti. Sipas, The Guardian, përfaqësuesit diplomatikë kanë treguar se ndarja e Kosovës është në tryezën e bisedimeve, në një modalitet të rrezikshëm: Veriu i bashkohet Serbisë, në këmbim të një karrike të Kosovës në OKB. Gazeta prestigjioze britanike ka shkruar për ndarjen e Kosovës si një opsion që ndodhet në tryezën e bisedimeve. Gazeta Express ka publikuar një seri shkrimesh ditëve të fundit rreth kësaj teme, në të cilën janë të
The Guardian: Po negociohet ndarja, Kosova e jep Veriun për një vend në OKB
përfshirë politikanë të nivelit të lartë në Kosovë, të Serbisë dhe Shqipërisë. Presidenti i Kosovës Hashim Thaçi ka mohuar ditë më parë se po diskuton me autoritetet serbe për ndarjen por disa herë në deklaratat e tij ka thënë se pas fundit të bisedimeve
me Serbinë vendi do të mbajë një referendum pa specifikuar se për cka. “Bisedat off the record me diplomatë dhe politikanë për ndarjen e mundshme të Kosovës – Serbia duke mbajtur veriun dhe këmbim të vendit për Kosovën në OKB – janë rritur muajve të fun-
dit” shkruan The Guardian. “Por shumë kanë frikë se kjo mund të nxisë një reagim zinxhiror për një konflikt të ri në Ballkan ku do të përfshiheshin Bosnja dhe Maqedonia multietnike si dhe serbët në Kosovën qendrore që lehtë mund rrezikohen nga përpjekjet për ndarje. “Do të ketë eksod të ri, shkatërrime të trashëgimisë dhe kaos” citon The Guardian Priftin Sava Janjic, abat në Manastrin mesjetar të Deçanit. “Nuk mund të besoj se ende ka njerëz që propozojnë ndarjen” ka thënë Janjic, raportoi dje gazeta “Express”
Edi Rama pasi ka mbaruar punët në Tiranë ka vrapuar dje në Prishtinë për t’ju dhënë mend Kosovës se si duhet të qeverisin. Bashkë me gazetarin Baton Haxhia, nga televizioni i tyre, kanë dhënë mend për Shqipërinë, Kosovën, Maqedoninë, Serbinë, Ishujt Grand Canarie,etj. Ndër të tjera kryeministri Rama ka kritikuar kryeministrin e Kosovës se si duhet të punojë e të zgjidhë problemet e kosovarëve dhe raportet me Malin e Zi. Kryeministri kosovar Ramush Haradinaj reaguar ashpër pas deklaratave të homologut shqiptar, Edi Rama. Në një intervistë për Baton Haxhiun në “Klan Kosova”, Rama tha se ishte Haradinaj ai i cili shpiku çështjen e demarkacionit me Malin e Zi. Ndërkohë, Ramush Haradinaj i ka sugjeruar kryeministrit Edi Rama që të merret me punët e shtetit të tij. Nëpërmjet një komenti në Facebook, Haradinaj thotë se Rama ka shumë ‘shpikje’ me të cilat duhet të merret në Shqipëri. “Urime, pavarësia e Kosovës është e të gjithë shqiptarëve. Edi Rama nuk ka çfarë të flasë për shpikjet politike në Kosovë! Le të merret me shpikjet e veta brenda Shqipërisë se i dalin boll”, shkruan Haradinaj në Facebook. Rama tha tha se Demarkacioni do të duhej të votohej me kohë, pasi nuk ishte asgjë tjetër përveçse një ide e shpikur nga politika e brendshme e Kosovës, që rrezikoi edhe të ardhmen euro–atlantike të këtij vendi. “Unë kam preferuar gjithmonë që debatet me miqtë e mirë këtu në Prishtinë t’i bëj në mënyrë diskrete, sy me sy, por çështja e demarkacionit u kthye dhe është sot e gjithë ditën në një gur që rëndon mbi qafën e Kosovës dhe që ka krijuar një pështjellim jo të vogël, në mes atyre që janë fuqia që lindi shtetin e Kosovës, partnerët strategjikë ndërkombëtarë të shqiptarëve”, ka pohuar Rama. Kaq ka mjaftuar dhe ka reaguar fort dhe prerë kryeministri i Kosovës, Ramush Haradinaj, duke i kujtuar se merru me probleme në Tiranë se të dalin boll.
INTERVISTE
6 E shtunë, 17 SHKURT 2018
Sali Berisha: Bashkimi ShqipëriKosovë është i pashmangshëm Ish-kryeministri Sali Berisha ka folur për mediat e Kosovës në 10 vjetorin e pavarësisë si shtet. Intervista është dhënë për gazetarin Durim Abdullahu, në emisionin Interaktiv në Kohavision, mbi 10 vjetorin e Pavarësisë së Kosovës. Në 92, dy muaj pasi jeni zgjedhur president i Shqipërisë jeni pritur në Shtëpinë e Bardhë nga Bush i vjetri, dimë që keni diskutuar edhe për Kosovën. Cfarë saktësisht? I kërkuat ju diçka presidentit ameriakan apo ata kishin një plan të tyre për kosovën? Unë nuk mund të them se kishin një plan, një projekt për Kosovën në atë kohë, por ajo çka unë i kam thënë presidentit Bush është kjo: Situata është dramatike në Kosovë, Millosheviçi ka një projekt, dhe ky projekt është ndarja e Kosovës, spastrimi etnik nga pjesa dërrmuese e Kosovës e shqiptarëve dhe nisja e tyre drejt rrafshit të Dukagjinit dhe Shqipërisë. Dhe i kam thënë se Shqipëria nuk sulmon Jugosllavinë por, në rast se Millosheviç ndërmerr hapin më të vogël në këtë drejtim, Shqipëria do të hapë kufinjtë dhe shqiptarët do të luftojnë dhe reagojnë si komb i vetëm. I thashë se ne na kanë ndarë e na kanë coptuar me një padrejtësi historike shumë të madhe, por i drejtova një pyetje: pse do lëshojnë shtëpitë e tyre ata që kanë mijëra vjet aty? Dhe ai më tha: right point, pra pikë e drejtë. I thashë se shqiptarët do rrëmbenin armët për ekzistencën e tyre dhe se do ishte një luftë shumë e egër. Këte i kam thënë presidentit Bush. Më vonë presidenti Bush ka tërhequr, ka shpallur vijën e kuqe. A u ndikua apo jo nga unë këtë s’di ta them. Edhe Ibrahimi është pritur më vonë dhe është pritur shumë mirë nga Këshilltari i Sigurimit Kombëtar ku i ka paraqitur platformën e 13 pikave. A ishin këto shtysa për shpalljen e vijës së kuqe apo jo këtë s’mund t’a them. Por vija e kuqe ishte kjo: nëse ti do të zbresësh me ushtrinë në Kosovë, do të përballesh me të gjithë arsenalin e bombardimeve të SHBA, përveç bombave atomike, të gjitha llojet e raketave. Ky ishte paralajmërimi. Dhe në fakt ai u përmbajt, kishte korpusin në Nish dhe donte të fuste ushtritë. Biseda juaj me Bush është thënë se është zhvilluar mbi një hartë për Ballkanin. Është e vërtetë kjo? Absolutisht po. Ai bisedën me mua e ka filluar me Kosovën, ka marrë një atllas, e hapi atë dhe kemi folur fillimisht për Kosovën. Më pyeti çfarë mendon ti dhe si është gjendja. Dhe unë ja shpjegova të gjitha, i shpjegova planin e Millosheviçit, i shpjegova se është regjim aparteidi dhe segregacioni, dhe i shpjegova të gjitha projektet serbe për shfarosjen e shqiptarëve. Kjo ishte pak a shumë ajo bisedë. Në shtator të vitit 95 jeni takuar sërish me presidentin amerikan C,inton në Shtëpinë e Bardhë. A keni biseduar sërish për Kosovën, a kishin ndryshuar qëndrimet e Amerikës ndaj Kosovës apo presidenti Clinton ka vazhduar politikat e presidentit Bush ndaj Kosovës? Në çdo takim unë e kisha temë kryesore. Në çdo kohë në mënyrë absolute. Presidenti Clinton natyrisht thoshte mbështesim çdo variant përveç pavarësisë. Sepse të jemi të sinqertë, pavarësinë që mbronte arkitekti i saj Rugova, nuk e mbështeste askush në rrafshin ndërkombëtar por mbështesnin vendosjen e lirive dhe të drejtave, mbështesnin demokracinë, mbështesnin një hapsirë demokratike për
të cilën nuk e realizuan sepse kishin një njëri që thoshte se ata janë të lirë më shumë se të gjithë europianët dhe ky ishte Millosheviçi. Po ju vetë e besonit apo ishit dhe ju skeptik ndaj idesë së Rugovës? Të shkojmë pak te fillimi bisedës. Midis meje dhe atyre që më dhanë mua leksionet më të mëdha për Kosovën kishte një dallim. Ata nuk besonin kurrë se do ta shihnin më Kosovën, kurse unë nuk besoja se nuk do ta shihja Kosovën të çlirohet. Dhe kjo ide më ka shoqëruar mua gjithë jetën time. Duke ditur gjithë historinë e Kosovës kisha një bindje të thellë se nuk do jetë e largët dita kur Serbia s’mund ta mbajë dot dhe kur Kosova të çlirohet prej saj. Unë e kisha këtë bindje por natyrisht unë isha për bashkim kombëtar. Unë u rrita me idealin më të shenjtë, atë të idealit kombëtar. Për mua Kosova ishte provincë e Shqipërisë dhe nuk mendoja kurrë që duhet të jemi për pavarësi. Kur u angazhova për politikë në vitin 90’ bëra shumë takime me përfaqësues të Kosovës dhe konstatova se ata e kishin serioze idenë e pavarësisë. Në shkurt të 91 erdhi Ibrahim Rugova dhe përsëri ai ma shpjegoi dhe theksoi se pavarësia është rruga në të cilën duhet ecur dhe pastaj shihen problemet. Pasi u binda se kjo nuk ishte një tezë fasadë për t’u paraqitur por ishte një tezë që bazohej në një realitet të cilin unë nuk e njihja, një realitet të krijuar në 50 vite në Prishtinë, atëherë unë e kam mbështetur plotësisht se përndryshe do dilnim me idera aneksioniste çka ishte e pamundur për mua që unë të kisha ato ide. Dhe kam ndryshuar qëndrimin tim, jam pajtuar me idenë e pavarësisë por isha i bindur në mënyrë absolute se një ditë Kosova do të dalë nga pushtimi serb. Kur ka qenë hera e parë që keni vizituar Kosovën? Hera e parë që kam vizituar Kosovën për fat të keq e kam vizituar në fatkeqësi. E kam vizituar kur vdiq presidenti Rugova. U nisa një herë tjetër, por UMNIK u tremb, se ata ndiqnin një praktikë idiote që s’duhet ti lëmë shqiptarët të afrohen se po na bashkohen, dhe më njoftuan në Kukës se nuk mund të kalosh kufirin se guvernatori i asaj kohe Kushner nuk ka dhënë miratimin. Unë mbajta një konferencë shtypi dhe dënova qëndrimin. Pavarësisht
nga kjo unë kam shumë respekt për punën që Kushner ka bërë për Kosovën, ishte mik, por e bëra një denoncim për qëndrimin e tij në atë rast. Shqiptarët e Kosovës kanë një lloj simpatie të veçantë për ju dhe shumë thonë që kjo ndodh edhe për shkak të mbiemrit tuaj, Berisha është një nga mbiemrat më të përhapur në Kosovë. Fisi Berisha, që është dhe fisi më i madh e më numerik i të gjitha fiseve, në Tropojë është pakicë ndërsa në Kosovë është shumicë. Kështuqë edhe kjo mund të ketë luajtur rol, por më shumë nga të gjitha them se kanë luajtur rol përpjekjet e përbashkëta dhe të suksesshme që kemi bërë me autoritetet e Kosovës për ndërkombëtarizimin e çështjes së Kosovës. E keni përjetuar si përgjegjësi simpatinë e kosovarëve? Kosovën e kam përjetuar si një detyrë time kryesore. Po të marrësh Sali Berishën të ri, ose Sali Berishën në shkollë të mesme ose fëmijë, ëndrra e tij nuk ishte kurrë politika, ëndrra e tij ishte të luftonte për Kosovën sepse unë kisha parë te ata njerëz të mi një brengë të atillë, dhe ata ndiheshin shumë të brengosur dhe poshtëruar që Kosova për t’a ishte tokë e ndaluar. Kështuqë e kam thënë kur takova luftëtarët në 92, pasi bëra një ekspoze mbi një orë më kthehet njëri e më thotë “çfarë do bësh ti për ne”? I them unë nuk e kam ndërmend të sulmojë Jugosllavinë, por unë gjysmën e kohës do punoj për Shqipërinë dhe gjysmën e kohës për Kosovën. Dhe unë i jam përmbatur kësaj me shumë vendosmëri dhe pa u lëkundur asnjëherë. Mendoj se ka qenë e një rëndësie shumë të madhe rezoluta, dokumenti i samitit të organizatës së sigurisë dhe bashkëpunimit europian ku ne arritëm të shkëpusim çështjen e Kosovës nga ish Jugosllavia dhe ta nxjerrim veças, se përpara trajtohej me Serbinë mirëpo kjo i njihte Serbisë autoritetin mbi Kosovën. Fakti që e norrëm veças në një paragraf të veçantë, futëm aty për herë të parë që çështja duhet të zgjidhet me dialog ndërmjet Prishtinës dhe Beogradit me ndërmjetësimin e palës së tretë. Kjo ishte një arritje e jashtëzakonshme për kohën. Kjo autorizonte palën e tretë, pa marrë leje nga Millosheviçi, që të zbriste në Prishtinë dhe të ftonte Prishtinën që të takohej në mënyrë të pavarur me ta. Për
këtë paragraf, rusët e kanë mbajtur deri në dy të natës samitin por në fund, pasi ne nuk lëshuam, u pranua kjo. Kjo pastaj solli mbrapa angazhimin e Lordit Oëen dhe Sajrus Uens në zgjidhje, pastaj shkoi gradualisht duke e shkëputur problemin nga çështje e të drejtave të njëriut në çështje madhore politike, dhe përpjekja jonë u konkludua në 1994 me rezolutën në të cilën 137 shtete votuan në OKB për të drejtën e vetëvendosjes popullit të Kosovës. Kjo rezolutë ka shërbyer si bazë e të gjitha dokumentave të tjera ndërkombëtare pas saj. Dhe nëse e merrni dokumentin e parë të Rambujesë, është transkriptim i kësaj rezolute, natyrisht të imponuar nga NATO, i cili thoshte trupat e NATO-s futen në Kosovë dhe pas një periudhe trevjeçare Kosova bën një referendum për të vendosur. Pastaj e modifikuan në Rambuje por dhe ky krijonte mundësi për pavarësinë e Kosovës, ishte më dredharake por sërish e krijonte. Ata u përpoqën shumë që të zëvendësonin NATOn me OSBE si garant, po kjo ishte pastaj pa asnjë lloj prespektive për Kosovën. Pra diplomacia shqiptare u angazhua me të gjithë potencialet e saj, natyrisht këtu rol kryesor kishin SHBA të cilët u treguan përcaktues në Helsinki, ishin ata që e thyen delegacionin rus dhe që u vendos ai paragraf. Rezoluta e 94 ishte një arritje shumë e rendësishme në rrafshin ndërkombëtar. Kur keni pritur në atë kohë në pozitat si kryeministër presidentin amerikan Bush, për shqiptarët e Kosovës ka ngelur e paharruar deklarata e tij se Kosova do bëhej e pavarur me çdo kusht. Cila ka qënë biseda juaj paraprakisht, ishit në dijeni që do bënte një deklaratë të tillë? Ai erdhi me ndjenjat më miqësore për Shqipërinë. Unë edhe me të atin kam patur shumë miqësi. Në zyrë më pyet dhe më kërkon ti flisja për Kosovën dhe situatën në rajon. Cila është zgjidhja që mendon ti, - më pyet. Dhe unë i them se pavarësia është e vetmja zgjidhje dhe i bëj argumentimin. Më pyeti kur mendon ti. Anëtarët e delegacionit shtangën. E kuptova që shtangën sepse mendonin se unë do tu thoja pas dy javësh. Natyrisht unë i thashë se meqë ju e keni ndarë mendjen për këtë punë, merrni kohën tuaj që ju duhet, ne u jemi mirënjohës sepse kjo është një gjë e jashtëzakonshme, por përsëri merrni kohën që ju duhet për të diskutuar me partnerët këtë çështje. Ai vinte nga takimi i Grupit të 8 në Gjermani ku për hir të së vërtetës nuk e kishin mbështetur idenë e pavarësisë. Fillimi i vitit 2005 pati një lloj ujdie që s’kemi zgjidhje tjetër përveç pavarësisë, pastaj se çfarë ndodhi në gjysmën e dytë të 2005 dhe fillim 2006, por në Europë përveç britanikëve e vërteta është që nuk e mbështeste më njëri. Çfarë ju tha presidenti Bush kur i thatë se mund të merrni kohën e duhur për të përgatitur shpalljen e pavarësisë? Ata që ishin rreth presidentit Bush u gëzuan që të gjithë, sepse ata gjatë drekës më thanë se ishin shtangur se mendonin se po u thoja për dy javë. Mbrapa presidenti më tregoi se kishte patur debate, se europianët, me qëllim apo pa qëllim, përdornin rusët duke thënë që rusët dhe Vladimiri nuk pranojnë dhe pse të prishemi me ta. Plus këtu nuk ishte ndofta vetëm Vladimir, por ishin ndofta dhe vendet europiane që se njohën Kosovën më vonë dhe që kishin problemet e tyre dhe gabimi më i madh i tyre ishte që i projektonin me Kosovën. Teza jonë dhe e amerikanëve ishte “Koso-
va rast sui generis”. Këtu ka luajtur një rol të jashtëzakonshëm i ngarkuari i presidentit Bush, Frank Uisner, i cili është një diplomat me një energji të jashtëzakonshme, me një energji të kristaltë dhe me njohje të hershme për shqiptarët. Është i njohur roli që kanë patur amerikanët në shpalljen e pavarësisë. Cili ka qënë roli i R epublikës së Shqipërisë në Republikës fund të 2 00 7 dhe në fillim të 2 008 në 200 007 2008 përgatitjen e shpalljes së R epublikës së Republikës Kosovës? Më shumë se në pregatitjen e shpalljes, ne jemi përpjekur të ushtrojmë ndikimin tonë në drejtim të qëndrimit të autoriteteve të Kosovës ndaj pakicave, ndaj pakicës serbe. Në atë kohë, ku përsëri gjaku nuk ishte tharë akoma, vetkuptohet që shkalla e armiqësisë, shkalla e mosbesimit ishte jashtëzakonisht e lartë. Në fakt në atë kohë ne jemi përpjekur të japim të gjithë ndihmesën tonë për një mirëkuptim më të madh me pakicat. Komuniteti ndërkombëtar për herë të parë në histori bombardoi një mik, Serbia ishte mike. Tani u dha aq shumë pas pakicës serbe sikur ajo të ishte në kushtet më të paimagjinueshme në një kohë kur ato ishin në kushte pothuaj normale, dhe mbi këtë bazë ata e bënë një çështje shumë të madhe çështjen e pakicave. Po të vësh re, Ahtisari, të cilit i detyrohemi shumë për atë projekt, por krijoi një superpakicë që është absolutisht e padobishme për shumë aspekte. Ja shih ç’bëjnë serbët tani. Në vend se të shohin të ardhmen shohin se si të destabilizojnë në veri Kosovën. Pakica kemi kudo, ka karta për pakicat, ka të drejta për pakicat, është një mozaik që i zbukuron shtetet dhe kombet prania e tyre. Mirëpo serbët kishin arritur të krijojnë një përshtypje në botë se pakica serbe është në ditën më të zezë, në terrorin më të madh, çka nuk ishte fare e vërtetë. A mendoni se Kosova dhe Shqipëria një ditë mund të bashkohen? Mendoj se ideali i bashkimit kombëtar është i përjetshëm dhe i pavdekshëm, por mendoj se ajo mund të ndodhë kur Kosova dhe Shqipëria të jenë dy shtete sovrane dhe të zhvilluara e të pavarura dhe kur fqinjët përreth dhe i miqtë e parterët tanë.. se Kosova u shpall e pavarur mbi bazën e një projekti ndërkombëtar, mbi bazën e përpjekjeve mbinjerëzore të popullit të saj por dhe mbi bazën e një projekti ndërkombëtar, dokumentit Ahtisari, i cili nuk e lejon që të bashkohet as me Shqipërinë e as me Serbinë. Ne e kemi mbështetur atë dokument. Kështu që në këtë kontekst kur dhe palët e tjera të binden se një komb shqiptar i bashkuar do të prodhojë edhe më shumë stabilitet në rajon dhe fqinjët tanë të çlirohen pak nga albanofobia primitive që kanë trashëguar në shekuj ndaj shqiptarëve, unë them se bashkimi është i pashmangshëm. Cdo përpjekje tjetër do të jetë jashtëzakonisht e dëmshme për territoret shqiptare, për materien shqiptare dhe do krijojë probleme të mëdha për ndërkombëtarët. Urimi juaj për bashkim mund të merret 0 si urim i juaj për koso varët në këtë 1 kosov 10 vjetor të pavarësisë? Urimi im për kosovarët në këtë përvjetor të pavarësisë është që të kenë suksese gjithnjë e më të mëdha në ndërtimin e lirisë, ndërtimin e demokracisë, në konsolidimin e pavarësisë së Kosovës. Kjo është rruga që shkon drejt realizimit të mëvonshëm të idealit të bashkimit kombëtar, i cili është një ideal që nuk vdes kurrë!
POLITIKE
7 E shtunë, 17 SHKURT 2018
Takimi me Presidentin, Shehu: Çështja e detit po mbahet e fshehtë. Ta zgjidhim në Gjykatën Ndërkombëtare të Drejtësisë
P
asi Ministria për Europën dhe Punët e Jashtme i dërgoi një kërkesë Presidentit të Republikës Ilir Meta për plotfuqishmërinë për negociatat me Greqinë, intensive ka qenë axhenda e këtij të fundit. Meta i ka shfrytëzuar këto ditë për të takuar ish-presidentë të vendit dhe ish-ministra, për t’u konsultuar lidhur me këtë çështje. Burime nga Presidenca bëjnë me dije se në kuadër të konsultave të bëre ditët e fundit ka pritur dje në zyre ish- Ministrin e Jashtëm dhe njëkohësisht nënkryetarin aktual të Komisionit për Politikat e Punëve të Jashtme, Tritan Shehu. Kujtojmë se gjatë ditës së enjte Presidenti Meta takoi ish-presidentin Alfred Moisiun, Rexhep Meidianin, si dhe ish-Presidentin dhe ish-kryeministër Sali Berisha. Takimet konsultative zhvillohen pas kërksesës së Ministrisë së Jashtme për të marrë plotfuqishmërinë e Presidentit për të nisur negociatat zyrtarisht për një marrëveshje që pritet të nënshkruhet në muajin prill, atëherë kur Rama dhe Tsipras do të takohen dhe që palët duken shumë afër dakordësisë. Pas takimit Në përfundim të takimit në Presidencë, Shehu propozoi që kjo çështje të zgjidhet me mirëkuptim nga të dyja palët në Gjykatën Ndërkombëtare të Drejtësisë. Shehu vlerësoi marrëveshjen e 2009 të bërë nga qeveria Berisha, ndërsa e quajti jo transparente dhe të shtrembëruar marrëveshjen që qeveria aktual ka bërë me
Plotfuqishmëri për Bushatin/ Pas ish-presidentëve, Meta takon ish-ministrin e Jashtëm
Greqinë. “Ne gjykojmë dhe unë gjykoj që mënyra më racionale për të shtyrë përpara këtë proces, për të hequr të gjithë tymnajat për të qenë sa më i drejtë ky proces është që kjo marrëveshje, ose ky delitimim i kufjive detarë me Greqinë të zgjidhet nga Gjykata Ndërkombëtare e Drejtësisë. Të dy vendet me mirëkuptim ti drejtohen dhe pastaj në mirëkuptim
të dy vendet të pranojnë verdiktin e tyre dhe konkluzionet e tyre. Unë gjykoj se ky do të ishte zgjidhja më e mirë për këtë problem artificial të krijuar nga kjo qeveri qoftë kundër marrëveshjes së 2009 që ishte një marrëveshje e mirë , qoftë për këtë mënyrë të shtrembër, jo transparente me të cilën është kjo periudhë deri më sot në negociatat me Greqinë
për marrëveshjen e re”- u shpreh Tritan Shehu. Ai theksoi se zgjidhje për të dy vendet, sa i takon marrëveshjes detare, do të ishte që çështja të dërgohej në Gjykatën Ndërkombëtare të Drejtësisë. “Marrëveshja për detin, më mirë t’i drejtohemi Gjykatës Ndërkombëtare të Drejtësisë, për një vendim racional dhe të drejtë. Edhe Greqia nuk ka pse të mos e pranojë këtë. Të gjendet mirëkuptimi për të shkuar sëbashku në Gjykatën Ndërkombëtare të Drejtësisë”, tha Tritan Shehu. deputeti i PD-së u shpreh se pala shqiptare mban të fshehtë marrëveshjet me Greqinë, ndërsa theksoi se nga ana tjetër ministri i Jashtëm grek deklaron se marrëveshjet me Shqipërinë janë arritur. “Negociatat me Greqinë janë nisur në mënyrë aspak transparente Nga pala shqiptare nuk ka asnjëkonfirmim, asnjë transparencë, por një heshtje të çuditshme, misterioze, kemi një deklaratë të ministrit të jashtëm grek që thotë se është arritur marrëveshja. Por si mund të arrihet marrëveshja pa plotfuqishmërinë e Presidentit? Arrihet njëherë marrëveshja teknike dhe pastaj ajo politike. Unë i besoj ministrit të Jashtëm grek, duke parë“, u shpreh Tritan Shehu.
ISH-PRESIDENTI ZBULON PRAPASKENAT: NË 2009-N PRESIDENTI NUK U NJOFTUA PËR ASGJË
I
sh-Presidenti i Republikës së Shqipërisë, Bamir Topi foli dje për konsultimet në lidhje me marrëveshjen e detit me kreun aktual të Shtetit, Ilir Meta. Ishkreu i shtetit bëri dhe krahasimin e marrëveshjes për detin në vitin 2009, kur qeveriste PD dhe marrëveshjen e tanishme. Sipas Topit, ndryshe nga marrëveshja e 2009-s që u bë komplet në fshehtësi pa asnjë lloj informacioni për negociatat mes Lulzim Bashës, ministër i Jashtëm në atë kohë dhe homologes së tij greke, rasti konkret po zhvillohet në një terren tjetër. “Unë vlerësoj iniciativën e Metës për ciklin e takimeve me ish-Presidentët. Ka ftuar dhe kryetarin e Komisionit të Sigurisë, është në misionin e vet Kushtetues. Meta sikurse ka njohur dhe kolegët e tjerë më njohu me kërkesën e Bushatit, duke i parashtruar objektin e kësaj marrëveshje. Pashë që kishte propozuar strukturën e dikastereve që do
“Deti”, Topi: Presidenti Meta është në të drejtën e tij Kushtetuese për konsultat
merren me këtë çështje. Në vitin 2009, Greqia mori presidencën 6 mujore të OSBE-së dhe Ministria e Jashtme e kohës mori një tur ballkanik për të demonstruar rolin e Greqisë në mbështetje të këtyre vendeve. Nga biseda me Bashën në atë kohë ministër i
Jashtëm, e vetmja gjë që s’doli, asnjë fjalë, ishte marrëveshja për detin. E vërteta është që në fund të prillit 2009 në Tiranë vjen ish-kryeministri Karamalis. U diskutuan të gjitha çështjet përveç marrëveshjes me detin, por ne e kemi parasysh imazhin
e firmosjes së marrëveshjes mes Bashës dhe ish-ministres së Jashtme greke. Unë mendoj që kërkesa të ishte më mirë e drejtuar nga Kryeministri tek Presidenti, por në vitin 2009 kjo gjë nuk ndodhi. 2009 është shprehje e një arrogance politike, sjellje me tipare anti-shtet nga ish-kryeministri. Në rastin konkret, gjërat po bëhen në një terren tjetër. Në marrëveshjen e 2009, nuk u zbatua Kushtetuta. Unë besoj se do ketë disa raunde bisedimesh,kemi mundësinë dhe për të monitoruar, dhe njerëzit janë të informuar. Presidenti ka isntrumentin e fundit, që është Këshilli i Sigurisë Kombëtare”, tha dje ish-Presidenti Bamir Topi në një intervistë në rubrikën “Opinion” në Neës24.
TAKIMI
Kotzias: Me Shqipërinë marrëveshja u mbyll para një muaji
Ministri i Jashtëm shqiptar Ditmir Bushati dhe ai Grek Kotzias janë takuar në Sofje të Bullgarisë aty ku po mbahet një takim informal i ministrave të Jashtëm, pas marrjes e drejtimit të Presidencës së BE-së nga ana Bullgarisë. Në Tiranë Presidenti Ilir Meta vijon konsultimet për marrëveshjen për kufirin detar me Greqinë, dhe brenda prillit pritet një takim mes dy kryeministrave Rama dhe Tsipras. Ndërkohë dy ministrat e Jashtëm kanë zhvilluar një takim informal në Sofje të Bullgarisë. Ditmir Bushati dhe Nikos Kotzias ndodhen në samitin e ministrave të Jashtëm të BE-së. Vetë kreu i diplomacisë greke ka postuar në faqen e tij zyrtare në rrjetin social “Twitter” një foto nga takimi me ministrin Bushati, i cili nuk ka thënë asgjë mbi këtë takim. “Dita e dytë/Takimi i ministrit të Jashtëm N. Kotzia me homologun shqiptar D. Bushati në kuadrin e ditës së dytë të takimit informal të ministravëe të Jashtëm të BE në Sofje”- u shpreh dje Kotzias. Po ashtu dje në një intervistë për mediat greke kreu i diplomacisë helene Kotzias u shpreh se me Shqipërinë ishte mbyllur marrëveshja që para një muaji. Kotzias theksoi se çdo negociatë ka luhatje, duke shtuar se nuk ka asnjë opinion për të ndarë para përfundimit. “Për pozitivitetin duhen bërë kompromise, por dypalëshe. Kompromiset, 2 palëshe në favor të të gjithëve. Mirëkuptimi dhe negociatat tona vazhduan 2-2,5 vjet. Gjë që do të thotë që (ata-shqiptaret) u poqën dhe ishte e arsyeshme që në një moment të arrinim në fund të tyre. Dhe unë shpresoj që të arrijmë atje (në përfundim te negociatave).”, tha Kotzias. Teksa u ndal tek konfliktet me Turqinë, Kotzias tha se Ankaranë po e irriton shumë fakti që Greqia po zgjidh problemet e saj. “Ata (Turiqa) po i irriton se ne jemi në një dialog dhe po zgjidhim problemet tona. Dhe ndoshta i ka bërë shumë nervozë se po zgjidhim problemet me Shqipërinë dhe shpresoj se do t’i zgjidhim dhe problemet me Shkupin sepse “kafshimi” që ata duan të krijojnë për Greqinë, domethënë, që të mos kemi vetëm probleme në Mesdhe, në Detin Egje dhe të gjithë këtë hark, por gjithashtu të kemi mbi vete dhe probleme (ekstra). Të shohë (Turqia) se ky hark nuk do të mbahet për një kohë të gjatë dhe do t’i bëjë akoma dhe më shumë nervozë. Dhe, siç ju thashë, udhëheqja e Turqisë sot është midis arrogancës, të një ndjenje se ata mund të bëjnë çfarë të duan por edhe të pasigurisë dhe frikës. Dhe duhet që ne të jemi të kujdesshëm sepse nëse do të ballafaqohesh me dikë kur dhe si duhet ta vendosësh ti atë”, shtoi ministri Nikos Kotzias.
POLITIKE
8 E shtunë, 17 SHKURT 2018
PS: E pamundur të realizohet në kohë. PD-LSI: Marku u zgjodh në kundërshtim me Kushtetutën
M
azhoranca dhe opozita do të përballen në KLuvend me dy qëndrime të kundërta lidhur me kërkesën e oppozitës për ndryshimin e Kushtetutës me qëllim rregullimin e përzgjedhjes së Prokurorit të Përgjithshëm që do të zgjidhet përohësisht, duke kërkuar kështu shfuqizimin e vendimit për zgjedhjen e Arta Markut në krye të organit të akuzës. Kjo u paralajmërua nga ekspertët e caktuar nga partitë politike në mbledhjen e përbashkët të Komisionit të Ligjeve dhe Këshillit të Legjislacionit i cili mori në shqyrtim projektligjin “Për një ndryshim në ligjin nr. 8417, datë 21.10.1998 “Kushtetuta e Republikës së Shqipërisë”, të ndryshuar, nismë e propozuar nga 35 deputetë të grupeve parlamentare: PD, LSI dhe PR. Qëndrimet e palëve Ashtu si Partia Socialiste, edhe eksperti i thirrur prej saj në Këshillin e Legjislacionit, ndan të njëjtin mendim se zëvendësimi i Arta Markut me prokurorin e përgjithshëm me mandat të plot 7-vjeçar, do të bëhet menjëherë pas ngritjes së Këshillit të Lartë të Prokurorisë. Ndaj, eksperti socialist Besmir Beja nuk e sheh të arsyeshme që të miratohen ndryshimet Kushtetuese që opozita kërkon, për të zgjedhur një tjetër prokuror të përgjithshëm të përkohshëm. “Me ngritjen e Këshillit të Lartë të Prokurorisë shpallet menjëherë vakanca për Prokurorin e Përgjithshëm e cila qëndron e hapur për 30 ditë dhe
Shkarkimi i Markut, ekspertët e PS-së dhe opozitës raporte të kundërta në Kuvend
45 ditë janë të nevojshme për verifikimin e përmbushjes së kritereve dhe renditjen e kandidatëve. Raporti i dërgohet menjëherë Kuvendit i cili brenda 30 ditëve zgjedh Prokurorin e Përgjithshëm. Në vlerësimin tim, më shpejt zgjidhet Prokurori i Përgjithshëm nga ngritja e KLP-së, se sa do jenë efektive dispozitat e propozuara për ndryshime Kushtetuese”, u shpreh dje Besmir Beja ekspert i mazhorancës para anëtarëve të mbledhjes së përbashkët të
Komisionit të Ligjeve dhe Këshillit të Legjislacionit, i cili paraditen e djeshme u mblodh për të shqyrtuar kërkesën e opozitës për të bërë nul votimin në Kuvend të kryeprokurores marku dhjetorin e vitit të kaluar. Edhe eksperti i thirrur nga opozita, konkretisht nga Lëvizja Socialiste për Integrim, Ilir Qafa, ndaj të njëjtin qëndrim me ata që e thirrën në ndihmë. Sipas tij, Arta Marku u zgjodh në kundërshtim me Kushtetutën dhe një zgjed-
hje e rregullt e një prokurori të përkohshëm kërkon ndryshime në aktin themeltar të shtetit. “Procesi i realizuar është kryer në një boshllëk kushtetues, në një boshllëk ligjor. Dispozitat kushtetuese në fuqi nuk mund të anashkalohen, as me ligj, as me vendim të organeve kushtetuese, as me vendim të Kuvendit dhe as me vendim të Komisionit të Ligjeve. Nëse një rregull kushtetues në fuqi është i pamundur nga pikëpamja
faktike për tu zbatuar, atëherë është në detyrim të Kuvendit që të miratojë një dispozitë transitore Kushtetuese. Ka dalë e qartë se zgjedhja ekskluzive politike vetëm e Kuvendit me shumicë të thjeshtë, nuk është në harmoni me standardin kushtetues të pavarësisë së organit të prokurorisë”, tha eksperti i opozitës Ilir Qafa. Opozita kërkon që Marku të shkarkohet menjëherë dhe të zëvendësohet me një tjetër kryeprokuror të përkohshëm, i cili të ketë kaluar vettingun dhe që të marrë 84 vota. Por qysh në fillim, çka duket se do të jetë edhe fundi i këtij procesi parlamentar, PS është shprehur kundër ndryshimit të Kushtetutës, me argumentin se e konsideron kthim në pikën zero të reformës në drejtësi. Në përfundim të prezantimit të raporteve të të dyja palëve, në cilësinë e drejtuesit së mbledhjes së përbashkët, kryeparlamentari Gramoz Ruçi njoftoi rimbledhjen pas një jave për të vijuar me diskutimet lidhur me materialet e prezantuara nga ekspertët partiakë lidhur me zgjedhjen e Arta Markut si kryeprokurore.
MAZHORANCA PARAQET RAPORTIN PËR RISHIKIMIN E KUSHTETUTËS PËR PËRZGJEDHJEN E PROKURORIT TË PËRGJITHËM TË PËRKOHSHËM
M
bledhja e përbashkët e Komisionit të Çështjeve Ligjore dhe e Këshillit për Legjislacionit, në drejtimin e Kryetarit të Kuvendit, Gramoz Ruçi, vijoi dje me shqyrtimin e projektligjit “Për një ndryshim në ligjin nr. 8417, datë 21.10.1998 “Kushtetuta e Republikës së Shqipërisë”, të ndryshuar, nismë e propozuar nga 35 deputetë të grupeve parlamentare: PD, LSI dhe PR. Mbledhja, pas miratimit të procesverbalit të mbledhjes së kaluar, nisi punimet me paraqitjen e opinioneve të ekspertëve sipas detyrave të lëna dhe pyetjet e drejtuara nga anëtarët e Këshillit dhe deputetët e Komisionit të Ligjeve. Në seancë u lexua raporti i dy ekspertëve të mazhorancës Besmir Beja dhe Jonida Gaba Përzgjedhja e Arta Markut Premisa e emërimit të përkohshëm të një prokurori nga Kuvendi, ishte e lidhur ngushtë me mosfunksionimin e KLP. Përmbushja e premisës kryesore të dispozitës, legjitimonte Kuvendin për të caktuar në mënyrë të përkohshme një prokuror me eksperiencë. Në këtë mënyrë, Kuvendi nëpërmjet
Kërkesa e opozitës, PS kërcënon me referendum: Kushtetuesja ka rol jo natyral
Komisionit për Çështjet Ligjore filloi procedurën për emërimin në mënyrë të përkohshme të një nga prokurorët me më shumë eksperiencë duke miratuar me datë 7.12.2017 me vendimin nr. 9. Vendimi nr. 9 i Komisionit të Ligjeve parashikonte që të shpallte publikisht vakancën e krijuar dhe ftonte prokurorët me
më shumë eksperiencë dhe që përmbushnin kushtet e përcaktuara nga ligji për organizimin dhe funksionimin e prokurorisë që të depozitonin dokumentet e nevojshme si dhe pëlqimin për t’u caktuar përkohësisht në këtë funksion. Më pas, Komisioni i Ligjeve zhvilloi seancë dëgjimore me kandidatët dhe
në përfundim të saj, pasi kreu edhe procedurën e verifikimit të plotësimit të kushteve ligjore të parashikuar nga neni 31 i ligjit për organizimin dhe funksionimin e prokurorisë, publikoi raportin përkatës dhe një numër prej 28 deputetësh i propozuan Kuvendit caktimin e prokurores Arta Marku për të ushtruar përkohësisht funksionet e Prokurorit të Përgjithshëm. Kuvendi miratoi vendimin nr. 115/2017 “Për caktimin e prokurorit që do të kryejë përkohësisht funksionet e Prokurorit të Përgjithshëm” me datë 18.12.2017 me 69 vota pro. Sipas procedurës së mësipërme, Kuvendi nuk ka zgjedhur Prokurorin e Përgjithshëm të përkohshëm, por ka caktuar një nga prokurorët që do të kryejë përkohësisht funksionet e Prokurorit të Përgjithshëm. Në vlerësimin e ekspertëve është një
çështje e veçantë kur Kuvendi zgjedh një kandidat e propozuar nga KLP si Prokuror të Përgjithshëm dhe është një çështje krejt tjetër, kur Kuvendi, ne fazën tranzitore dhe, për shkak të mbarimit të mandatit e të moskonstituimit të KLP cakton një nga prokurorët për të kryer përkohësisht funksionet e Prokurorit të Përgjithshëm. Ndikimi i Markut në KLP Neni 279 ka parashikuar edhe situatën kur Prokurori i Përgjithshëm, në mënyrë të paligjshme, mund të refuzojë të thërrasë mbledhjen e prokurorëve. Në këtë rast, mbledhjen e thërret menjëherë një e dhjeta e anëtarëve. Në këtë kuptim, prokurori i caktuar për të ushtruar përkohësisht funksionet e Prokurorit të Përgjithshëm nuk ka asnjë mundësi për të ndikuar në zgjedhjen e anëtarëve të Këshillit (Vijon në faqen 9)
POLITIKE
9 E shtunë, 17 SHKURT 2018
Opozita paraqet raportin për rishikimin e Kushtetutës për përzgjedhjen e Prokurorit të Përgjithëm të Përkohshëm
N
ë emër të opozitës Ilir Qafa, ekspert i propozuar nga grupi parlamentar i LSI-së u caktua që të paraqiste dje në Kuvend raportin mbi kërkesën e 35 deputetëve të opozitës për rishkimin e Kushtetutës në lidhje me zgjedhjen e Prokurorit të Përgjithshëm të Përkohshëm. Sipas raportit të saj, opozita thekson se si nga pikëpamja teorike dhe praktike, rezulton se është e nevojshme parashikimi i një rregulli tranzitor kushtetues, që zëvendëson përkohësisht një rregull kushtetues që është i pamundur të zbatohet. Afati i përzgjedhjes së PPP-së Duke mbajtur në konsideratë të gjithë elementët e përshkruar, si afati për ndryshimet kushtetuese dhe ligjore, ndjekja e procedurës së kandidimit, procesi i vettingut dhe votimi nga Kuvendi, rezulton se në afat maksimal i gjithë procesi duket të përfundojë brenda muajit Prill 2018, por mund të realizohet edhe më shpejtë nëse Kuvendi apo organet e vettingut veprojnë më shpejtë në kohë, krahasuar me afatin maksimal që parashikon amendamenti kushtetues dhe ligjor. Lidhur me afatet e ngritjes së Këshillit të Lartë të Prokurorisë, sjellim në vëmendjen tuaj, se procesi është i lidhur me dy faktorë, që pamundësojnë përcaktimin e një afati të qartë se kur mund të konstituohet KLP. Konkretisht, kjo është e lidhur me: përfundimin e procesit të vettingut për të 19 kandidatët prokurorë për në KLP; rezultatet e procesit të vettingut, në kuptimin e kalimit me sukses ose jo të këtij procesi nga ana e të gjithë kandidatëve. Nga ana tjetër, rezultatet e procesit të vettingut, do të përcaktojnë edhe ecurinë e mëtejshme të këtij procesi. Në përfundim të procesit të vettingut për kandidatët përkatës, mund të rezultojë që asnjë prej tyre nuk e kalon vettingun. Kjo do të kërkonte nisjen e procesit nga fillimi, dhe për pasojë zgjatjen e mëtejshme të tij. Ashtu sikurse është e mundur teorikisht dhe praktikisht, që të mos kalojnë vettingun në numër të mjaftueshëm, ndonjë nga kategoritë e prokurorëve (për ilustrim nga 3 kandidatë që ka për 1 vend nga prokurorët e Prokurorisë së Përgjithshme, asnjë prej tyre të mos e kalojë vettingun). Edhe në këtë rast, ligji parashikon detyrimin e hapjes së garës, për këtë kategori, të paktën edhe një herë tjetër. Për të gjitha sa më lart, është vështirë të përcaktohet afati konkret se kur mund të ngrihet KLP. Në çdo rast, duke mbajtur në konsideratë ecurinë e procesit, si dhe faktin se mbled-
(Vijon nga faqja 8) të Lartë të Prokurorisë. Rishikimi i Kushtetutës Përllogaritja e afateve për zgjedhjen e Prokurorit të Përgjithshëm të Përkohshëm sipas nismës për rishikim e kushtetutës duhet të mbajë në konsideratë edhe kohën e nevojshme për miratimin e nismës për rishikimin e kushtetutës si dhe më pas, me hyrjen në fuqi të ndryshimeve kushtetuese, edhe të nismës për ndryshimin e nenit 109 të ligjit për organizimin dhe funksionimin e prokurorisë. Gjithashtu, duhet të mbahet në
PD-LSI: Sistemi i ri rrezikon kapjen dhe keqpërdorimin nga PS përmes Arta Markut
hja e përgjithshme e prokurorëve ka afat zgjedhës rreth 1 muaj, atëherë fillimi i funksionimit të KLP-së, nuk mund të jetë gati në asnjë rast, përpara muajit Korrik 2018 (nëse pranojmë që procesi i vettingut për të gjithë kandidatët për KLP përfundon brenda muajit Mars 2018, dhe këtë proces e kalojnë një numër i mjaftueshëm kandidatësh që lejon vijimin e garës. Këtij afati duhet t’i shtrohet edhe periudha e nevojshme që nevojitet për ndjekjen e procesit për zgjedhjen e Prokurorit të ri të Përgjithshëm. Në konkluzion të sa më sipër, zgjedhja e Prokurorit të Përgjithshëm të përkohshëm, sipas procedurave që parashikon amendamenti kushtetues, do të ndodhë më parë në kohë, krahasuar me ngritjen e KLP-së. Kapja e sistemit përmes PPP-së Prokurori i Përgjithshëm i përkohshëm, ka kompetenca të gjera lidhur me karrierën e një prokurori, dhe kryesisht ato që lidhen me pezullimin e prokurorit, inspektimin dhe procedimin disiplinor të prokurorit, apo vlerësimin e punës së tij në kuadër të procesit të vettingut. Mjafton keqpërdorimi i këtyre kompe-
konsideratë që nisma për rishikimin e Kushtetutës mund t’i nënshtrohet edhe referendumit (në rast se vendoset nga dy të tretat e të gjithë anëtarëve të tij), i cili duhet të zhvillohet jo më vonë se 60 ditë nga data e miratimit të tij në Kuvend. Sidoqoftë, duhet të vihet në dukje që afatet e përcaktuara më sipër janë praktikisht të parealizueshme. Si shembull, projektligji ka parashikuar që procesi i rivlerësimit kalimtar duhet të përfundojë për kandidatët brenda 30 ditëve. Praktika ka treguar që ky proces, duke përfshirë edhe punën e organeve ndihmëse zgjat
tencave, apo përdorimi i tyre për qëllime të paarsyeshme dhe të paqartë, që të jemi përpara rrezikut real të ndërhyrjes apo influencës në punën e një prokurori për cështje konkrete. Nëse mbajmë në konsideratë faktin se procedura e përzgjedhjes së Prokurorit të Përgjithshëm të përkohshëm, nuk ishte në përputhje me elementët që ka përcaktuar Komisioni i Venecias për pavarësinë e prokurorisë nga politika apo organi i emërtesës, atëherë rreziku i influencës apo ndërhyrjes politike rritet akoma më shumë. Gama e kompetencave të Prokurorit të Përgjithshëm të Përkohshëm, është më e gjerë sesa përcakton dispozita kalimtare ligjore, duke ushtruar në këtë mënyrë të gjitha kompetencat që kishte PP përpara hyrjes në fuqi të ndryshimeve kushtetuese, atëherë mundësia për influencë dhe ndërhyrje të papërshtatshme në punën e organit të prokurorisë, nëpërmjet mekanizmave që ka në dispozicion Prokurori i Përgjithshëm i Përkohshëm, bëhet edhe më e madhe. Në këto kushte, duke mbajtur në konsideratë kompetencat e PP si më sipër mbi elementë të rëndësishëm të karrierës
disa herë më shumë. Gjithashtu, duhet të mbahet në konsideratë që ligji17 për rivlerësimin kalimtar ka parashikuar një afat 30 ditor nga data në të cilën është mbajtur seanca dëgjimore për njoftimin e vendimit me shkrim subjektit të rivlerësimit, Komisionerit Publik dhe vëzhguesve ndërkombëtarë. Roli i Gjykatës Kushtetuese sipas nismës Nisma për rishikimin e kushtetutës i ka dhënë një rol jo natyral Gjykatës Kushtetuese. Gjykata Kushtetuese, në përputhje me nenin 124 të Kushtetutës zgjidh mosmarrëveshjet kushtetuese
së prokurorëve, si dhe përcaktimet e ligjit nr. 115/2016, mendojmë se ekziston rreziku gjithashtu që Prokurori i Përgjithshëm i Përkohshëm, të ndikojë në përzgjedhjen që vetë trupa e prokurorëve do të bërë për 6 prokurorët anëtarë të Këshillit të Lartë të Prokurorisë. Ky ndikim më pas, shtrohet zinxhirë edhe mbi Prokurorinë e Posacme Antikorrupsion (SPAK) dhe Byron Kombëtare të Hetimit (të cilët emërohen nga KLP). Ndërthyrja e kompetencave të drejtëpërdrejta, me kompetencat që lidhen me karrierën e prokurorëve, ka një potencial të lartë, në premisën që ekziston vullneti, për ndërhyrjen dhe influencimin në zgjedhjen e 6 prokurorëve që do të jenë anëtarë të Këshillit të Lartë të Prokurorisë, duke e shndërruar më pas këtë organ kushtetues të pavarur, në një mekanizëm konkret, të kontrollit edhe të SPAK dhe BKH, çka do të kishte pasoja jashtëzakonisht të dëmshme për rezultatet e pritshme të Reformës në Drejtësi. Në këtë kuptim, garantimi i pavarësisë së organit të prokurorisë, nëpërmjet garantimit të respektimit të elementëve që sigurojnë një përzgjedhje në përputhje me standardet europiane për PP, është e domosdoshme, për të eleminuar këtë rrezik apo potencial për kontroll politik të KLP, SPAK dhe BKH, në premisën që Prokurori i Përgjithshëm kontrollohen politikisht (teorikisht dhe praktikisht kjo është e mundur, nëse zgjedhja ka qenë ekskluzivisht e njëanshme politikisht), dhe ai keqpërdor kompetencat e tij, në funksion të influencimit për përbërjen e re të Këshillit të Lartë të Prokurorisë. Në këtë rast, duhet të sjellim në vëmendjen tuaj se pikërisht për shkak të mundësisë teorike dhe praktike që kompetencat e PP lidhur me karrierën e prokurorëve, mund të ndikonin në punën e prokurorëve për cështje individuale apo veprime të caktuara, në kuadër të ndryshimeve që u bënë për Reformën në Drejtësi, këto kompetenca iu kaluan një organi kolegjial (KLP).
dhe bën interpretimin përfundimtar të Kushtetutës. Një kompetencë e ngjashme për Gjykatën Kushtetutese nuk është identifikuar në asnjë prej vendeve të Bashkimit Evropian apo në ndonjë nga vendet e rajonit që mund të kenë sistem ligjor të njëjtë ose të ngjashëm me atë të Shqipërisë. Edhe në doktrinën kushtetuese, mbi rolin dhe funksionet e gjykatave kushtetuese18 nuk gjendet një kompetencë e ngjashme e Gjykatës Kushtetuese, përkatësisht në propozimin dhe rënditjen e kandidatëve për Prokuror të Përgjithshëm të
Përkohshëm. Nga ana tjetër, gjyqtarët e Gjykatës Kushtetuese i nënshtrohen rivlerësimit kalimtar dhe rrjedhimisht, ushtrimi i këtij funksioni do të ishte i ndërvarur nga kalimi me sukses i procesit të rivlerësimit kalimtar nga të gjithë anëtarët e Gjykatës Kushtetuese. Në rast të kundërt, pamundësia e gjyqtarëve të Gjykatës Kushtetuese për të kaluar me sukses procesin e rivlerësimit kalimtar do të cënonte rëndë çdo proces propozimi dhe renditje të kryer prej saj për Prokurorin e Përgjithshëm të Përkohshëm.
POLITIKE
10 E shtunë, 17 SHKURT 2018
Ministrja e Drejtësisë raporton mbi zbatimin e prioritete të integrimit në Kuvend, refuzon të diskutojë për ekstradimin e Nazer Seitajt
P
adrejtësitë që u janë shkaktuar ndër vite pronarëve të ligjshëm në lidhje me pronat e tyre, apo vendime të tjera të gjykatave shqiptare në dëm të qytetarëve, rrezikojnë kolapsin financiar të vetë shtetit shqiptar. Kjo pasi fatura e deritanishme e shtetit shqiptar e vendosur nga vendimet e Gjykatës Europiane e të Drejtave të Njeriut në Strasburg është 822 milionë euro, pak a shumë e barazvlefshme me buxhetin vjetor të shtetit. Shqetësimet e deputetëve të opozitës në lidhje me çështjet e Shqipërisë në Gjykatën Europiane të të Drejtave të Njeriut ministrja e Drejtësisë Etilda Gjonaj iu përgjigj se pavarësisht se shuma e përllogaritur nga të gjitha çështjet aktuale është 822 mln euro, derisa të ketë vendime nga kjo gjykatë kostoja nuk mund të përllogaritet. “Sa kohë është një shifer e kërkuar është shifra që unë kam dhënë përgjigje në shkresën drejtuar zonjës Tabaku. Nuk kemi ende vendime gjykate të dhëna”- u shpreh Gjonaj. Në lidhje me reformën në drejtësi ministrja Gjonaj tha se ministria po jep komentet dhe po bën takimet me grupet e interesit për të përmirësuar draftet e ligjeve plotësuese. Ndërsa pritet që brenda vitit të ngrihet edhe SPAK. “Ministria e Drejtësisë jo vetëm që po jep komentet, por po bën edhe takime me grupet e interesit për të kuptuar si mund të përmirësohen këto drafte”- theksoi ministrja. Edhe për çështjen e pronave, Gjonaj u shpreh se Agjencia ka shqyrtuar 10 mijë dosje në 5 vitet e fundit edhe pse ligji i pronave ka qenë i pezulluar nga Gjykata Kushtetuese. “Ligji është pezulluar dhe agjencia nuk ka marrë vendime. 26000 vendime për kompensim, nga keto 10
Qeveria zbulon faturën e falimentit, Gjonaj: Çështjet e Strasburgut 822 milionë euro
mijë vendime ne 5 vitet e fundit”tha ajo. Në seancën dëgjimore në komisionin e integrimit në lidhje me prioritetet që ka vendi për tu anëtarësuar në BE, Ministrja Gjonaj nuk pranoi të diskutonte çështjen e Nezar Seitit dhe u kujtoi deputetëve të opozitës se përgjigjet që ajo u ka kthyer me shkrim janë konfidenciale dhe duhet bërë kujdes me publikimin
në media. Kushtet e integrimit Komisioni për Integrimin Evropian e thërriti në një seancë dëgjimore me Ministren e Drejtësisë Etilda Gjonaj Saliaj për t’u njohur në lidhje me zbatimin dhe ecurinë e prioriteteve 2-3-5 të Komisionit Evropian, kushte këto për integrimin e Shqipërisë në familjen evropiane. Kryetari
i këtij Komisionit, Genc Pollo tha se kjo seancë dëgjimore zhvillohet në kuadër të integrimit të proceseve integruese të vendit dhe për këtë do të ftohen ministrat që lidhen me fushën e integrimit. Ministrja e Drejtësisë, Etilda Gjonaj në fjalën e saj bëri prezantimin e plotësimit të tre prioriteteve duke u shprehur se: “Ndihem e kënaqur që Komisioni po i kushton një vëmendje kaq të veçantë edhe dëgjesave me ministrat, të cilët mbulojnë prioritetet kryesore. Aktualisht Ministria e Drejtësisë mbulon tre prioritetet kryesore dhe është përgjegjëse për to dhe është pikërisht për reformën në drejtësi, për luftën kundër korrupsionit dhe të drejtat e njeriut. Në mënyrë periodike ka vijuar edhe përditësimi i planit të veprimit për pesë prioritet e Komisionit Evropian për vitin 2017. Monitorimi i rekomandimit të nënkomitetit të drejtësisë, lirisë dhe sigurisë, për të cilën Ministria është përgjegjëse, monitorimi, përditësimi i planit kombëtar për integrimin evropian 2017-2020 si edhe hartimin e planit kombëtar për integrimin evropian 2018-2020”,- tha Gjonaj.
NEGOCIATAT, MINISTRI: TË MOS PËRQËNDROHEMI NË DATA
M
inistri për Evropën dhe Punët e Jashtme, Ditmir Bushati nga Sofja tha se edhe pse do të dëshironte që Strategjia e Zgjerimit të Komisionit Evropian të ishte më e detajuar mbi hapat që duhet të ndërmerren nga vendet kandidate, ajo është një hap i mirë dhe në drejtimin e duhur, sidomos pas vitesh të vështira që ky proces ka kaluar. Ministri përsëriti dëshirën për të punuar me Komisionin dhe vendet anëtare për materializimin e 6 nismave madhore që do ta afronin më shumë vendin tonë me BE-në. “Sigurisht, e mirëpresim publikimin e Strategjisë. Sigurisht do të dëshironim të ishte më shumë e detajuar mbi hapat që duhet të merren nga vendet kandidate, masat dhe instrumentet financiare e politike që mund të ofrohen nga BE. Gjithsesi,
Bushati: Strategjia e Zgjerimit, hap i mirë dhe në drejtimin e duhur
dëshiroj të rikonfirmoj që ky është një hap i mirë, në drejtimin e duhur, sidomos pas viteve të vështira që procesi i zgjerimit ka kaluar. Ne dëshiro-
jmë të punojmë me Komisionin dhe vendet anëtare në materializimin e 6 nismave madhore që potencialisht do na afronin më shumë pranë BE-së”- tha
Bushati. Sa i përket shpejtësisë së integrimit dhe realizimit të reformave deri në vitin 2025 që është si pikë referencë për anëtarësim, Bushati u shpreh se duhet të përqendrohemi në çfarë na pret në horizont se sa në data, si edhe në cilësinë e procesit të reformave. “Sundimi i së drejtës vjen i pari, por siç e dimë shumë mirë, nuk ka sundim të së drejtës pa zhvillim ekonomik dhe nuk ka zhvillim të qëndrueshëm ekonomik pa sundim të së drejtës. Prandaj është e rëndësishme si për BE ashtu edhe për Ballkanin Perëndimor të vendosin një barazpeshë midis këtyre dy komponentëve të strategjisë”tha dje ministri Ditmir Bushati.
KËRKESA E PD
Strazimiri: Do t’i kërkojmë Kuvendit shkarkimin e anëtarit të KLGJ Erjon Muharremaj
Partia Demokratike do ti kërkojë zyrtarisht Parlamentit shkarkimin e anëtarit të Këshillit të Lartë të Gjyqësorit , Erjon Muharremaj, i cili është edhe zv/ dekan i Fakultetit të Juridikut. Deputeti Gent Strazimiri në një dalje për mediat nga selia e PD tha dje se Muharremaj është i përfshirë në aktivitete politike për llogari të PS. PD kërkon dhe shkarkimin e dekanit të Fakultetit të Drejtësisë Artan Hoxha. “Mediat publikuan të enjten prova sesi Dekani Artan Hoxha, një ish hetues i diktatures, e ka shndërruar Fakultetin e Drejtësisë në zyrë reklamash e rekrutimi për Fondacionin POLITIK të Partisë Socialiste, “Qemal Stafa”, që, deri dje drejtohej nga Ministri I Brendshëm, Saimir Tahiri, nën hetim për tarfik ndërkombëtar droge. Zëvendës dekani Erjon Muharremaj, i cili ka shpërndarë me email këtë ofertë të ‘partisë”, është edhe nje individët që supozohet të përzgjedhë “punonjësit e drejtësisë së re”, asaj “të paanshmes”, “të drejtës”, “të papërlyerës” me politikë. PD do t’i kërkojë Parlamentit dhe zyrtarisht shkarkimin e anëtarit të KLGJ Erjon Muharremaj për përfshirje në aktivitet politik për llogari të partisë së Edi Ramës ashtusikurse bën thirrje për shkarkimin e shefit të tij, dekanit të Fakultetit të Drejtësisë Artan Hoxha”- theksoi Strazimiri. Po kush janë individët që sipas PD-së po bëjnë drejtësinë e re. “Dy spiunë, dy persekutorë, dy të skualifikuar nga ONM, dy persona thellësisht politik. Për rastin “Muharremaj”, megjithëse i klasifikuar i nivelit mediokër nuk kishte prova qe eshte i zyrtarisht “i Partisë”! Qenka jo vetem i Partise, por “shkencërisht” i Partisë. Kjo nuk është një “drejtësi e re”” thotë Strazimiri, por drejtësi me ish-sigurimsa.
KOSOVA
11 E shtunë, 17 SHKURT 2018
Kosova 10 vjet pas shpalljes së pavarësisë Nga Bekim Shehu
10
-vjetori i pavarësisë e gjen Kosovën me një perspektivë të zymtë. Qytetarët e Kosovës vazhdojnë të mbeten pa lëvizje të lirë në zonën Shengen e BE-ja nuk duket e qartë në strategjinë për integrimin e Kosovës. Dhjetë vjet pas shpalljes së pavarësisë, projekt ky që u mbështet nga shumica e vendeve demokratike, Kosovën e kanë njohur 114 shtete të botës. Gjatë kësaj periudhe dhjetë vjeçare, Kosova përmbylli mbikqyrjen ndërkombëtare të pavarësisë, nisi dialogun për normalizimin e marrëdhënieve me Serbinë, i cili akoma nuk ka përfunduar, themeloi Gjykatën Speciale për Krime Lufte dhe po vazhdon përpjekjet për t’u përfshirë në strukturat evropiane, ndonëse qytetarët e saj akoma nuk mund të lëvizin lirshëm në zonën Shengen. Kosova akoma nuk cilësohet shtet i pavarur nga Bashkimi Evropian, ndonëse 23 shtete të BE-së individualisht e njohin pavarësinë e saj. Në strategjinë e fundit të BE-së për Ballkanin, tek pjesa për Kosovën, u tha se “Kosova ka mundësi të bëjë përparim të qëndrueshëm me zbatimin e Marrëveshjes së Stabilizim-Asociimit (MSA) dhe të avancojë në rrugën e saj evropiane, kur të lejojnë rrethanat objektive”. Kritika ndaj BE Nga politika kosovare pati kritika ndaj strategjisë së BE-së, pjesa për Kosovën. Mirëpo, përfaqësuesja e BE-së në Kosovë, Nataliya Apostolova thotë se në thelb në strategji, “nuk ka ndonjë dallim ndërmjet Kosovës dhe vendeve të tjera të rajonit, ndonëse për Kosovën, ende mbetet rrugë e gjatë deri në fazën integruese”. “Kushtet dhe kriteret janë të njëjta dhe procesi i zgjerimit mbetet i mbështetur në meritat dhe nuk ka rrugë tjetër. BE-ja nuk mundet dhe nuk do të importojë mosmarrëveshje bilaterale, ato duhet të zgjidhen para anëtarësimit. Kosova, e po ashtu edhe Serbia, duhet t’i intensifikojnë përpjekjet për normalizim, ngase nuk ka ndonjë rrugë alternative”, u shpreh Natalya Apostolova. 10 vite pavarësi - përparim por edhe ngecje Presidenti i Kosovës, Hashim Thaçi, për dhjetëvjetorin e pavarësisë së Kosovës, thotë se “dhjetë vitet e fundit kanë qenë vite të përparimit të gjithanshëm të Kosovës, duke u njohur nga 115 vende të botës, kultivim të raporteve të mira me aleatët ndërkombëtarë si dhe vite të relaksimit të raporteve me Serbinë”. Por, shqetësim për Presidentin mbetet “izolimi i qytetarëve të Kosovës nga BE-ja,
moslëvizja e tyre e lirë në zonën shengen”. Njohësi i zhvillimeve rajonale Naim Rashiti, nga Brupi Ballkanik për Politika, i tha DW-së se pas shpalljes së pavarësisë Kosova u ballafaqua me tema të mëdha që prekën edhe sovranitetin e saj dhe kjo bëri që pritjet e qytetarëve të ngecin. “Realiteti është që shoqëria kosovare nuk ka pasur përvojë në ndërtimin e institucioneve dhe nuk ka pasur një projeksion se si do të ecin vitet e pavarësisë,
suar nga BE-ja është themelimi i asociacionit të komunave me shumicë serbe. Presidenti i Kosovës Hashim Thaci, i cili në vitin 2013 në cilësinë e kryeministrit nënshkroi marrëveshjen për normalizimin e marrëdhënieve me Serbinë, i rikujton Qeverisë së Kosovës siç thotë “obligimin e paplotësuar ndërkombëtar, që ka të bëjë me themelimin e Asociacionit të komunave me shumicë serbe”. Një njohës tjetër i zhvillimeve politike Blerim
si do të duket 10 vjeçari, 20 vjeçari i pavarësisë e kështu me radhë dhe premtimet që janë dhënë në atë kohë me shumë kanë qenë shpresë sesa një realitet. Kosova pas shpalljes së pavarësisë është ballafaquar me çështje të mëdha sa i përket sovranitetit të brendshëm dhe të jashtëm dhe kjo e ka vonuar konsolidimin e plotë të pavarësisë dhe ka penguar që të materializohen pritjet që kanë qenë”, thotë Naim Rashiti. Zoti Rashiti mendon se megjithë ngecjet në Kosovë pas shpalljes së pavarësisë, janë shënuar edhe arritje që vlerësohen nga spektri politik. “Megjithatë, arritje ka, sepse është përmbyllur mbikëqyrja e pavarësisë së Kosovës, ka 115 njohje dhe shteti deri diku është konsoliduar. Për njerëzit që janë afër proceseve politike këto janë arritje të konsiderueshme, ndërsa, për shoqërinë dhe gjeneratat e reja këto arritje janë shumë të mangëta. Prandaj ky 10 vjetor e gjën shoqërinë kosovare në një lloj depresioni, sepse shteti nuk arritur të plotësojë kërkesat minimale të qytetarëve sa i përket shërbimeve për jetën e përditshme, siç janë shëndetësia, arsimi, shërbimet publike, biznesore e të tjera. Pra progresi i bërë është evident dhe kënaq strukturën politike, por shumë e mangët për pjesën më të madhe të shoqërisë”, thotë Naim Rashiti. Dialogu me Serbinë Një obligim tjetër që Kosova akoma nuk e ka përmbushur nga dialogu me Serbinë i ndërmjetë-
Burjani, thotë për DW se Kosova në dhjetëvjetorin e pavarësisë akoma është ne një rrugëtim drejt konsolidimit te institucioneve shtetrore. “Sfidat kryesore të Kosovës mbetën forcimi i rendit dhe ligjit, në veçanti funksionimi i sistemit të drejtësisë, lufta kundër korrupsionit, nepotizmi, shtrirja e sovranitetit të plote në veri të shtetit, themelimi i Focave të Armatosura, Implementimi i marrëveshjes për Asociacionin e Komunave Serbe, ratifikimi i demarkacionit me Malin e Zi, liberalizimi i vizave, zhvillimi ekonomik dhe mbrojtja shëndetësore dhe sociale dhe integrimet evropiane”, thotë Blerim Burjani, duke shtuar se Kosova ka nevojë për një shtytje më të madhe nga BE në kuptimin e dhënies se vullnetit për proceset integruese. “Pra BE duhet më shumë të inkurajoj dhe jep vullnet institucioneve të Kosovës për proceset integruese. BE duhet të përkrah më shumë qytetarët e Kosovës, ata kanë nevojë për përkrahje më të madhe nga BE që të mos jenë të izoluar nga Evropa. Qytetarët e Kosovës mbeten miq besnik të BE-së dhe të SHBA-së. Qytetarët e Kosovës besojnë fuqishëm në BE dhe zhvillimet e saj, sepse, kosovarët janë të përkushtuar në rrugën drejt integrimeve evropiane. BE duhet të ofroj me shumë vullnet për kosovaret”, shprehet Blerim Burjani. Nisma kundër Gjykatës Speciale - acarim i marrëdhënieve me ndërkombëtarët Në prag të shënimit të dhjetëv-
jetorit të pavarësisë, Kosova acaroi skajshmërisht marrëdhëniet me bashkësinë ndërkombëtare, kur 43 deputet të kuvendit të Kosovës ndërmorren një nismë për shfuqizimin e Gjykatës Speciale për krime lufte, e themeluar me ligj nga kuvendi i Kosovës në vitin 2015. Debatet rreth kësaj çështje zgjatën më shumë se një muaj dhe vetëm pas një presioni të madh ndërkombëtar, udhëheqësit kryesorë të shtetit, Presidenti Hashim Thaci, kryetari i parlamentit Kadri Veseli dhe kryeministri Ramush Haradinaj, u deklaruan publikisht se ligji për Gjykatën Speciale nuk do të shfuqizohet, edhe pse Gjykatën Speciale për krime lufte për Kosovën ata vazhdojnë ta cilësojnë si një padrejtësi historike. Për t’u siguruar që këto qëndrime janë të vërteta, me një deklaratë të përbashkët vendet e QUINT, ku bëjnë pjesë, SHBAsë, Gjermania, Franca, Italia dhe Mbretëria e Bashkuar, mirëpritën qëndrimet e udhëheqësve politik kosovarë. “Presim nga udhëheqësit e Kosovës të mbajnë fjalën e tyre kurse nga institucionet e Kosovës presim që ta nderojnë këtë gatishmëri. Vetëm duke mbështetur sundimin e ligjit dhe duke siguruar drejtësi për të gjitha viktimat, Kosova mund ta afirmojë pjekurinë e saj si shtet dhe gatishmërinë për tu integruar tërësisht në Evropë dhe komunitetin ndërkombëtarë. Me mbështetjen e Dhomave të Specializuara mundësohet mbështetje e vazhdueshme nga miqtë dhe aleatët më të ngushtë të Kosovës tani kur festojmë shumë të arritura në dekadë, që nga pavarësia”, thuhet në deklaratën e shteteve të QUINT. Përgjegjësia e klasës politike Një analist tjetër politik Imer Mushkolaj, i tha DW-së se para dhjetë vjetësh pritjet e qytetarëve nga shteti i tyre kanë qenë shumë më të mëdha. “Gjërat nuk kanë shkuar ashtu siç mendohej as në aspektin e shtet-ndërtimit, por as në fusha të tjera. Sot Kosova është një shtet më shumë probleme, për shumë kënd vend me perspektive të zymtë që më shumë iu shërben interesave të klasës politike, sesa të qytetareve. Dhe përgjegjësinë për këtë gjendje e mban klasa politike e cila, me veprimet e veta, me qasjen e vet ka bërë që gjërat të ngecin”, thotë Imer Mushkolaj. Sipas tij, nuk është e lehtë që një
shtet të bëhet, por me një përkushtim e përgjegjësi më të madhe të lidershipit politik, gjendja do të ishte shumë më mirë. “Serbia e ka penguar gjatë gjithë kësaj dekade shtet-ndërtimin e Kosovës. Nëse nuk arrihet marrëveshje finale për njohjen e shtetësisë së Kosovës, atëherë problemet vetëm sa do të shtohen. Marrëveshja ndërmjet dy shteteve duhet të arrihet sa më shpejt, me ndërmjetësimin dhe garancën e SHBA-ve dhe BE-së. Kjo do të ndikonte për mirë në shtet-ndërtimin e Kosovës”, thotë Imer Mushkolaj. Pritshmëritë e qytetarëve Shumë qytetarë të Kosovës nuk janë të bindur se fundi i dialogut Kosovë-Serbi i ndërmjetësuar nga BE-ja do të prodhojë si rezultat që Serbia ta njohë pavarësinë e Kosovës. Në një hulumtim të opinionit të bërë nga Instituti Demokratik i Kosovës (KDI), “Normalizimi i marrëdhënieve Kosovë – Serbi, këndvështrimi i qytetarëve”, konstatohet se 49% e qytetarëve të mendojnë se dialogu Kosovë-Serbi nuk duhet të vazhdojë pa përfshirjen direkte të SHBAve në këtë proces. “Janë 45% e të anketuarve nga komuniteti serb që ndajnë qëndrimin se dialogu duhet të vazhdojë edhe pa përfshirje të SHBA-ve në këtë proces, kundrejt vetëm 29% të qytetarëve nga komuniteti shqiptar dhe 24% nga komunitetet e tjera të cilët mendojnë të njëjtën gjë”. E Kryeministri i Kosovës Ramush Haradinaj, thotë se “pavarësia e Kosovës është arritur në përpjekje të përbashkëta me SHBA-të dhe kjo e bën më të veçantë lidhjen mes dy popujve atij kosovar dhe amerkan. SHBA-të në krye të NATO-s ka shpëtuar jetët e qytetarëve të Kosovës”, u shpreh kryeministri Ramush Haradinaj, që së bashku me Presidentin Hashim Thaci ishin në SHBA për lutjet e mengjesit. “51% e qytetarëve të anketuar nuk presin që procesi i dialogut me Serbinë të përmbyllet gjatë vitit 2018. Qëndrim të ngjashëm ndajnë të gjithë qytetarët e anketuar pavarësisht përkatësisë së tyre etnike. (48%) janë përgjigjur se nuk presin njohje nga Serbia në përfundim të procesit të dialogut. “Vetëm 1% e qytetarëve të komunitetit serb presin që Serbia do të njohë shtetin e Kosovës në përfundim të këtij procesi, krahasuar me 34% të qytetarëve të komunitetit shqiptar dhe 23% e qytetarëve të komuniteteve të tjera”, thuhet në hulumtimin e opinionit të bërë nga Instituti Demokratik i Kosovës (KDI) “Normalizimi i marrëdhënieve Kosovë – Serbi, këndvështrimi i qytetarëve”. DW
CYANMAGENTAYELLOWBLACK
SHOWBIZ
12 E shtunë, 17 SHKURT 2018
''U keqpërdor buxheti im'': Eneda do të takojë urgjentisht Gentin Ende pjesëmarrja e Eneda Tarifës në Eurovisionin e 2016, shoqërohet me komente dhe shkrime në rrjete sociale. ''Fairytale'', është kënga që Eneda përfaqësoi Shqipërinë para dy vitesh në skenën shumë politizuese të Eurovisionit, këngë me të cilën nuk ia doli të kalojë në finale. Përpos gjithçkaje, sot e kësaj dite Eneda e vlerëson si një nga eksperiencat më të bukura, megjithëse sipas saj nuk u bë mjaftueshëm. E pyetur në "Pop Culture" nëse Eneda besonte se buxheti që ishte vendosur për pjesëmarrjen e saj, ishte përdorur i gjithë, këngëtarja tha një "jo" të prerë. Madje dëshironte shumë të takohej me Gent Bushpepën që do të përfaqësojë këtë vit Shqipërinë në festivalin e këngës, për t'i thënë nja dy gjëra. ''Kam shumë nevojë të takoj Gent Bushpepën dhe t'i them disa gjëra që duhet t'i ketë parasysh. Realisht është një rrugëtim
Shoku i ngushtë i Lorikut Ish-kapiteni i kombëtares shqiptare Lorik Cana, tashmë ka një shok shumë të mirë që mund ta shoqërojë në shëtitjet e tij. Bëhet fjalë për djalin e futbollistiti, i cili rritet çdo ditë e më shumë duke u bërë miku dhe shoku më i mirë për babain. Në një foto që Cana ka publikuar duket se është duke shëtitur buzë detit i kapur prej dore me të birin. Me një panoramë të tillë më e lumtura duhet të jetë vajza e vetme e familjes, Monika, bashkëshortja e Lorikut.
i vështirë, me një presion të jashtëzakonshëm dhe ka disa rrugë për ta bërë dhe ai duhet të zgjedhë rrugën më vetvendosëse''. Bushpepa duhet t'i mëshojë fort gjërave që do dhe të mos lejojë askënd të ndikojë tek vendimet e tij. Diçka e tillë duhet të jetë. Tarifa, e cila tashmë është edhe anëtare jurie e "The Voice Kids", zbuloi
disa detaje nga karriera e saj profesionale, ndërkohë që foli edhe për kohën kur ajo ka qenë moderatore e programit të humorit "Portokalli": "Pjesëmarrja në "Portokalli" më dha një tjetër drejtim në karrierën time. Më ka ndihmuar shumë dhe më ka plotësuar shumë. Eksperiencë e jashtëzakonshme".
Presidente e SHBA-së? Oprah: Jo në ADN-në time Oprah Winfrey ka një karrierë të jashtëzakonshme si aktore e producente, dhe që nga fjalimi i saj në Golden Globe muajin e kaluar, është thënë se do të kandidonte si Presidente e Shteteve të Bashkuara të Amerikës. Në një intervistë për "60 Minutes Overtime", ajo e bëri të qartë se diçka e tillë nuk do të ndodhë. "Unë jam vërtet e përulur nga fakti se njerëzit mendojnë se unë mund të jem një udhëheqëse e botës së lirë, por nuk është ky synimi im. Nuk është në ADNnë time. Janë shumë meshkuj të pasur që më kanë telefonuar duke më thënë se do të financojnë fushatën time",-u shpreh ajo. Ndërsa pranoi çmimin Cecil B. DeMille për arritjet në jetë, gruaja e parë me ngjyrë që merr këtë titull nderi, u shpreh kundër idesë për të qenë kandidate për presidente.
Kujt i fshihet Dua Lipa? Këngëtarja 22-vjeçare e cila po korr sukses të jashtëzakonshëm në botën e muzikës, është padyshim shqiptarja, Dua Lipa. Duket se përveç fansave të cilët i përshëndet me dëshirë, këngëtarja shqiptare ka edhe persona të cilët nuk dëshiron ti shohë. Në rrjetin social Instagram Dua Lipa ka publikuar disa foto, në të cilat përpiqet të fshehë fytyrën, në mënyrë që të mos e shohë "DIKUSH", të cilit ajo nuk dëshiron ti flasë. Dhe natyrshëm lind pyetja: kë nuk do të përshëndesë Dua?
Rita Ora "çmend" serbët Rita Ora do të këndojë sot në një koncert të organizuar nga Shteti, për 10vjetorin e Pavarësisë së Kosovës. "Përshëndetje të gjithëve! Jam shumë e lumtur që do të jem me ju në 10 vjetorin e Pavarësisë së Kosovës në Prishtinë", ka shkruar këngëtarja në llogarinë e saj në Instagram. "Kjo është një bluzë të cilën e kam dizejnuar për këtë rast dhe shpresoj të mbetet një kujtim i mirë për të gjithë ne. Ju dua, Rita", thuhet më tej në postimin e këngëtares. E pas kësaj, Ritës i ka komentuar një serb duke i thënë që ta ndryshoj këtë postim pasi që sipas tij Kosova nuk është shtet.
CYANMAGENTAYELLOWBLACK
SOCIALE
13 E shtunë, 17 SHKURT 2018
Tirana me një godinë të re moderne për Teatrin Kombëtar
Veliaj: Një godinë pa kullë për teatrin K
ryeqyteti do të ketë shumë shpejt një teatër të ri modern. E ndërtuar që para Luftës së Dytë Botërore dhe në gjendje të rrënuar, godina aktuale e cila nuk ofron as kushtet minimale për aktorët e spektatorët artdashës, do t'i lërë vendin një godine të re që do të ngrihet në gjur-
mët e asaj ekzistuese. Bashkia e Tiranës në bashkëpunim me Qeverinë dhe Ministrinë e Kulturës do të nisë ndërtimin e godinës së re të Teatrit Kombëtar, një hapësirë e denjë për artdashësit. Teksa mori pjesë në rehabilitimin e lulishtes së Akademisë së Arteve, bashkë me këngëtaren e njohur shqiptare, Elvana Gjata, dhe aktorin e shumë roleve në skenë dhe ekran, Kastriot Çaushi, kryebashkiaku Erion Veliaj sqaroi se godina e re do të jetë mbi gjurmët e atij ekzistues dhe pa kullë. "Do të bëjmë një propozim shumë të guximshëm për Teatrin Kombëtar, një teatër pa kullë, në gjurmën ku është sot, ekskluziv vetëm për teatrin. Por, që të bëjmë
gjëra të bukura, duhet bashkëpunim, jo histeri. Na duhet të komunikojmë me njëri-tjetrin, të gjejmë mënyrën më të mirë dhe të ecim përpara", theksoi Veliaj. Më tej, kreu i Bashkisë apeloi që çdo qytetar do të duhet të japë ndihmën e tij për vendin dhe komunitetin ku jeton, duke kthyer
mbrapsht në shenjë mirënjohje energjinë pozitive. Ndërkohë, lulishtja e Akademisë së Arteve është kthyer tashmë jo vetëm një ambient çlodhës për studentët dhe qytetarët e Tiranës, por edhe një vend ku mund të shijohen instalacionet artistike të vendosura në të. "I jam shumë mirënjohës
Elvanës që për ditëlindjen e saj bashkëpunoi me ne, që t'i jepnim qytetit një qoshe e cila mbi të gjitha do të shfrytëzohet nga të gjithë studentët e arteve dhe sa bukur kur secili lë një gjurmë në vendin ku është rritur, ku është bërë e talentuar dhe pastaj ka shpërthyer si një histori
Veliaj në Tiranë, teksa theksoi se kjo ditë do të ruhet në kujtimet e saj si një ndër gjërat më të bukura të realizuara. "Faleminderit Erion vërtet, ta them me gjithë zemër, jemi shumë me fat që të kemi ty në Tiranën tonë! Të jam në fakt mirënjohëse që bëmë këtë gjë kaq të rëndë-
suksesi", tha Veliaj. Duke falenderuar kryebashkiakun Veliaj, artisti i njohur Kastriot Çaushi, kërkoi që krahas ndërtimit të Teatrit, të nisë puna edhe për një sërë projektesh të tjera. "Ke dhënë fjalën, përveç se thua për Teatrin, edhe për hapësirat e tjera këtu, atë përballë, atje mbrapa, vërtet kemi nevojë. Unë e di, me mua të paktën i ke mbajtur të gjitha premtimet. Ndaj në emrin tim, por edhe stafit, gjithë studentëve, pedagogëve, ju falenderoj, në mënyrë të veçantë Elvanën, por edhe ju z. Kryetar për të gjithë bonsensin që keni treguar", tha Çaushi. Këngëtarja e njohur, Elvana Gjata, vlerësoi punën e bërë nga kryebashkiaku
sishme për qytetarët e Tiranës mbi të gjitha dhe për mua absolutisht. Sinqerisht, kjo është një ndër gjërat më të bukura që kam bërë në jetë, një nga gjërat më me energji të mirë, pozitive dhe u sugjeroj të gjithëve, që ta bëjnë të gjithë qytetarët e Tiranës", tha Elvana Gjata .
AKTUALITET ANGLI
14 E shtunë, 17 SHKURT 2018
Kërcënoi me SMS prokuroren, ekstradohet shqiptari Alban Beshiri, i cili akuzohet se ka kërcënuar me mesazhe prokuroren e Durrësit, Oltjana Çifligun, është ekstraduar nga Anglia. 36-vjeçari lindur në Vorë, Tiranë, ishte shpallur në kërkim, pasi ishte dënuar me 6 muaj burg për veprën penale “Kanosje”. Vendimi
Gjykatës së Lartë Angleze “High Court of Justice”, ku hidhte hedhur poshtë tentativën për të bllokuar ekstradimin nga Alban Beshiri i dënuar në mungesë në Shqipëri. Beshiri u arrestua në Angli më 12 korrik 2016, pas një kërkese ekstradimi dërguar nga Interpol Tira-
Veliu ka vlerësuar integritetin dhe profesionalizmin e treguar nga Skënderaj në detyrat e mëparshme dhe shprehu bindjen se edhe në këtë detyrë shumë të rëndësishme
Drejtori i ri i Policisë së Tiranës, Veliu: Skënderaj do t’ia dalë P
as rokadës në kupolën e Policisë së Shtetit, ku Drejtori i Përgjithshëm i Policisë së Shtetit, Ardi Veliu bëri me dije lëvizjet, dje Veliu ka prezantuar Kastriot Skënderaj, në detyrën e Drejtorit të Policisë Vendore Tiranë. Sipas materialit të dërguar nga Policia e Shtetit, Veliu ka vlerësuar integritetin dhe profesionalizmin e treguar nga Skënderaj në detyrat e mëparshme, dhe shprehu bindjen se edhe në këtë detyrë shumë të rëndësishme do ta përmbushë me sukses. “Drejtori i Përgjithshëm falenderoi efektivët e Drejtorisë Vendore të Policisë Tiranë për përkushtimin që kanë treguar gjatë kohës që ai ishte në krye të Policise Vendore dhe u kërkoi që rezultatet e arritura t’i rritin më tej, nën drejtimin e zotit Skënderaj”,-lexohet në deklaratën. Drejtori i sapo emëruar ka falënderuar Drejtorin e Përgjithshëm për besimin dhe mbështetjen, duke e siguruar se së bashku me ekipin do permbushin objektivat e reja që tashmë ka Policia e Shtetit. Drejtues i Parë Kastriot Skënderaj, vjen nga një karrierë e gjatë policore në rolin drejtues, ku së fundi mbante postin e Drejtorit të Drejtorisë Vendore të Kufirit Tiranë. 8 janë lëvizjet e të parit të Policisë së Shtetit. Mbi këtë lëvizje, Veliu u shpreh se janë kryer si nevojë e domosdoshme për një ritëm të ri në përmbushjen e prioriteteve të reja dhe madhore që tashmë ka Policia e Shtetit. Veliu ka falenderuar drejtuesit e liruar nga detyrat që mbanin për kontributin e dhënë, si dhe u ka kërkuar të emëruarve te rinj përkushtim, angazhim dhe seriozitet në detyrën që do kryejnë, për të përmbushur objektivat e përcaktuara nga Qeveria dhe Ministria e Brendshme. Emërimet: Drejtues i Lartë Rebani Jaupi, deri tani Zv/drejtor i Përg-
jithshëm i Policisë së Shtetit, emërohet Drejtor, në Drejtorinë e Menaxhimit të Informacionit dhe Mbrojtjes së të Dhënave, në Drejtorinë e Përgjithshme të Policisë së Shtetit, si dhe i jepet grada Drejtues i Parë. Drejtues i Lartë Aida Veizaj (Hajnaj), deri tani Drejtor i Departamentit për Kufirin dhe Migracionin, emërohet Zëvendësdrejtor i Përgjithshëm i Policisë së Shtetit, në Drejtorinë e Përgjithshme të Policisë së Shtetit. Drejtues i Parë Gjovalin Loka,
deri tani Drejtor i Drejtorisë Vendore të Policisë Shkodër, emërohet Drejtor i Departamentit, në Departamentin për Sigurinë Publike, në Drejtorinë e Përgjithshme të Policisë së Shtetit, dhe i jepet grada Drejtues i Lartë. Drejtues i Parë Theodhori Gravani, deri tani Drejtor i Drejtorisë për Logjistikën, emërohet Drejtor i Departamentit, në Departamentin për Shërbimet Mbështetëse, në Drejtorinë e Përgjithshme të Policisë së
Shtetit, dhe i jepet grada Drejtues i Lartë. Drejtues i Parë Shaban Nexhi, deri tani Drejtor në Drejtorinë e Menaxhimit të Informacionit dhe Mbrojtjes së të Dhënave, në Drejtorinë e Përgjithshme të Policisë së Shtetit, emërohet Drejtor i Drejtorisë së Migracionit në Departamentin për Kufirin dhe Migracionin. Drejtues Enkeleida Toska, deri tani Drejtor i Drejtorisë së Migracionit në Departamentin për Kufirin dhe Migracionin,
na. Beshiri kishte fituar nënshtetësinë britanike dhe jetonte në qytetin Coventry. Duke qenë shtetas anglez, ai kishte dërguar disa letra Ministrisë së Jashtë britanike, ku pretendonte se nëse ekstradohej në Shqipëri i kërcënohej jeta.
KRETË
Në prag deportimi, vetëvritet në qeli shqiptari
Një shtetas shqiptar, 54-vjeç, ka zgjedhur t’i japë fund jetës së tij në një rajon policor në qytezën Kisamo të Kretës. Sipas medieve lokale, 54-vjeçari u gjet prej policëve në qelinë ku mbahej për t’u deportuar drejt Shqipërisë, pasi nuk kishte leje qëndrimi në Greqi. Nga sa mësohet, 54-vjeçari, emri i të cilit për momentin nuk bëhet publik, u vetëvar me një batanije rreth orës 02:00 të mëngjesit të së premtes. Ai u dërgua në spital, por mjekët thanë se nuk mund të bënin asgjë për ta shpëtuar. Trupi i tij u dërgua në Morgun e Spitalit të Iraklios për ekzaminim mjekoligjor, për të saktësuar shkaqet e vdekjes. emërohet Drejtor i Drejtorisë së Kufirit dhe Migracionit Tiranë. Drejtues Andi Likaj, deri tani Shef Sektori i Europolit, emërohet Shef Sektori në Sektorin (Zyra) Qendrore Kombëtare, INTERPOL. K/Komisar Shkëlzen Rexhepi, deri tani specialist në Sektorin e Interpolit, emërohet Shef Sektori, në Sektorin (Zyra) Kombëtare Europol.
HETIMET
Vrasësi i biznesmenit, me xhaketë të bardhë e kapele Për vrasjen e biznesmenit 64-vjeçar, Memli Begalla, mbrëmjen e së mërkurës në Tiranë, ende nuk ka autorë. Mbi këtë të fundit, mësohet se ka qenë i veshur me një xhakete të bardhë, të mbërthyer deri në fyt, ndërsa në kokë mban një kapele duke mbuluar edhe fytyrën. Vrasësi është munduar gjatë gjithë kohës që të mbulohet për të mos u identifikuar nga
kamerat e sigurisë të bizneseve përreth. Nga kamerat e sigurisë dallohet personi që kreu vrasjen duke ecuar me hapa të lehtë dhe pa rë në sy. Pas krimit ai ecën në këmbë dhe më pas ndihmon një makinë për t’u larguar nga vendi ku kryeu vrasjen me silenciator. Ekspertët dyshojnë se kemi të bëjmë me një vrasës me pagesë për nga mënyra se si është kryer ekzekutimi.
AKTUALITET
15 E shtunë, 17 SHKURT 2018
Nga Klauida mësuam se jeta është një dhuratë që duhet jetuar. Ajo vendosi për të mos u bërë viktimë, por heroinë dhe një shembull frymëzimi për shumë të reja, që jeta e tyre luhet në duart e vrasësve
Nga: Redjon Shtylla
K
laudia Bala, mund të ishte viktima e rradhës. Plaga e thellë e shoqërisë shqiptare, është e veshur me kanunin që ende frymon në çdo anë, paçka se prej vitesh kërkojmë të jemi si Europa. Këtu vajza quhet pronë e familjes, dhe nëse refuzon zgjedhjen që bëjnë të rritur, fati është i destinuar të kalojë në dy porta: Pranimin ose plumbin. Por, Klaudia e vendosur në fund të humnerës, zgjodhi jetën duke u kaçafytur pas një rreze dielli, që e mbante gjallë në kafazin e krijuar nga familja dhe nga paragjykimet e shoqërisë. Përpos se e rrethuar me dhunën fizike dhe gjendjen e rëndë psikologjike, që mund ta çonin në viktimës e rradhës, ajo zgjodhi jetën, dhuratën e shenjtë që të vjen vetëm një herë. Duhet thënë se në Shqipëri, çdokush mund të ketë dhe të gjejë një armë, dhe mund të vrasë pa u menduar dy herë. Rasti i Klaudias nuk është i pari, e fatkeqësisht nuk do të jetë as i vetmi. Shtypi në Shqipëri, vijon të pasqyrojë ngjarje të trishta e të rënda, sesi jeta e një femre vlen sa një fjalë e thënë “jo”. Rastet janë të frikshme, si ai i ekzekutimit të gjyqtares Fildes Hafizi nga ish-bashkëshorti, si i vrasjes së një vajze të re pse refuzoi lidhjen me një person që nuk e dashuronte, si i masakrimit të vajzave pse kërkojnë të kenë jetën e tyre me zgjidhjen që i japin vetë asaj, janë pasqyrimi i një gjendje ku ndodhet shoqëria shqiptare, ku klithma për të ikur është e madhe. Këtu, në Shqipërinë e vogël, si formë të parë të zgjidhjes meshkujt kanë vrasjen, e më pas analizën se si mund të ishin zgjidhur konfliktet, mosmarrëveshjet. Jeta këtu është në duart e një krimineli, nuk ka mbrojtje edhe pse ka denoncime, paçka se shteti flet për forcim të ligjeve. Rasti i Klauida Balës u fol edhe në rrjete sociale, pasi na vuri të gjithëve përpara pasqyrës duke i përsëritur vetes pyetjen:
“E vrarë dy herë”, beteja e Klauida Balës një thirrje për femrat e dhunuara
Ja vlen të jetohet në Shqipëri? Përgjigjen na e ka dha historia e 27-vjeçares. Historia e Klaudias është e ngjashme me atë të mijëra historive të vajzave në Shqipëri. Martesa me një person që ta gjen familja, e përplasi pas një muri u bë shkëmb. Vendimi që ajo kishte marrë për të bërë zgjedhjet e saja, u bë shkas i situatës që në familje gjithçka të ndryshonte. Ajo familja nuk kishte përjetuar më parë dhunën fizike e për më tepër psikologjike, por që pabesisht vërshuan dhe hapën krahët drejt 27-vjeçares. Sipas familjes së saj, ajo kishte shkelur rregullat dhe normat e traditës shqiptare, që fati i vajzës vjen në derë ose e gjen familja. Prindërit e saj i kishin gjetur një person më të madh në
moshë se ajo, e ashtu pa u ulur dhe pa pyetur në mënyrë çnjerëzore se vajza e tyre kishte ndjenja dashurie karshi një personi tjetër, prenë fjalën për fejesë. Të vetëm shpresë ajo kishte Aurelin, që e njohu përmes rrjetit social facebook, por ai ishte larg, në Francë. Njohja me të nisi në 2015, ku gjetën njëri-tjetrin në facebook. Por, familja e Klaudias nuk e përtypte dhe nuk e perceptonte këtë ndjenjë të fuqishme që ushqente vajza e tyre kishte karshi Aurelit, dhe për ta “dënuar” dhe për ta larguar nga rruga që ajo kishte zgjedhur, gjejnë mënyrën më të keqe që shumë familje shqiptare bëjë, vajzën e tyre e “shesin”, i thejnë ëndërrat. Ajo u bë një kukëll, ku çdo pjesë e saja tashmë
u bë pronë e familjes. Në këtë kushte u gjet I.D, një mashkull i datëlindjes 1978, shumë herë më i madh sesa Klauida, e cila ishte vetëm një 27-vjeçare që kërkonte të ecte në rrugën e saj, por që këmbët ja kishte lidhur familja. Dhuna fizike, psikologjike e vazhdueshme ndaj Klaudias nga familja e saj, vazhdoi për një kohë të gjatë, ajo po përjetonte mankthin më të keq. Jeta e saj u shndërrua si një e burgosur brenda shqipërisë që kërkon Europën. Jeta e saj nisi të ndryshojë, trupi i saj po reagonte ndryshe, po merrte shenja që kurrë më parë nuk i kishte imagjinuar, të nxira nga dhuna, por më shumë dhimbte vendimi për tu fejuar me dikë tjetër, që fare mirë mund të ishte në moshën e babait të saj. Ditët për të nuk kishin më kalendar, pasi gjithçka ndaloi kur familja mori vendimin për ta fejuar. Nën dhunën e vazhdueshme të familjes, ajo eci drejt një fejese që u kurorëzua me një trup të nxirë nga duart e ashpër të babait të saj, e me sy të nxirë që më shumë vajtonin për këtë burgim, fejesa u lidh më datë 2 shkurt 2017, ditë ku I.D dha fjalën për ta marrë si grua 27-vjeçaren. Të dy vinin nga shtresa sociale të ndryshme, nga dy botëkuptime të ndryshme, por që për familjen e saj, 39-vjeçari do të ishte fat i padiskutueshëm dhe më i mirë për të. Klauida ra nga shiu në stuhinë e cila nuk kishte dalje. Nga I.D, ajo mori dhunën që po e çonte drejt një fundi, vdekjen. Por Klaudia vendosi që jeta e saj nuk ishte më pak e vlefshme sesa fjala e familjes, që e dorëzuan tek 47-vjeçari. Dhuna ndaj saj arriti në pikën e fundit, fryma po ju ndalte, por me rrobën e gjakosura ajo denoncon të fejuarin, por denoncimi as që e ndaloi veprimet çnjerëzore ndaj saj. Për ironi,
FIER Dy ditë pas vendimit për ekstradim në SHBA, në Fier kanë folur fqinjët e hackerit Aldo Ymeraj. Ata janë shprehur të habitur për atë që i ka ndodhur të riut. “Nuk na besohet që Aldo të ketë siguruar aq shumë para. Ishte një familje që jetonte me të ardhura nën mesataren. Nëna e tij mundohej të siguronte lekët e mjaftueshme për të shkolluar djalin, sepse atë e kishte dritë të syrit”, thonë fqinjët. Gjithashtu ata kanë
denoncime të tilla kanë bërë dhe vijojnë të bëjnë shumë gra e vajza, por që vriten mizorisht. Denoncim në autoritetet përkatëse kishte bërë edhe një gjyqëtare, madje përgjatë 3 vite, por ajo u vra nga ish-bashkëshorti. Ligjen janë, por shumë larg zbatimit. Denoncimet e një vajze, nëne, apo qoftë denoncimi i Klauidës, nuk ndryshoi gjë, por ishte vetë 27-vjeçarja që me forcën që në Francë e priste shpresa për të jetuar, vendosi të ndërmerrte vendimin e madh për të braktisur gjithçka, la pas familjen dhe terrin e përjetuar nga I.D, duke ndërprerë fejesën.Si një fëmijë që endet rrugëve pasi krahët e bardhë familja ja veshi me të zezë, ajo gjen biletën e shpëtimit. Biletën për në Francë ja siguroi e motra, e në aeroport e priste Arieli, ëngjëlli që e “nxorri” nga vdekja. Historitë e vrasjeve të vajzave në Shqipëri janë të gjitha të njëjta, ku i vetmi ndryshim është emri. Vritet se nuk pranojnë të zgjedhurin e familjes, vritet se në fund të fundit kërkojnë të jetojnë gjënë më të shenjtë që kanë në botë, jetën. Femra që vriten se nuk ju binden urdhave të familjes, të meshkujve, femra që guxojnë për të pasur një jetë tyren, por që pengohen. Pa pasur faj, femra në Shqipëri në mënyrë barbare dhunohen, përgojohet, përndiqet dhe ndaj tyre plumbat vërshojnë pa hezitim, sikur të ishin objekte, e jo siç janë në të vërtetë, krijuese të jetës. Ne nga Klauida mësuam se jeta është një dhuratë që na është dhënë për ta jetuar, e jo për të qenë skllevër të duart e dikujt. Paçka që Klaudia edhe sot e kësaj dite nuk ka komunikim me familjen e saj, ajo vendosi për të mos u bërë viktimë, por heroinë dhe një shembull frymëzimi për shumë të reja, që jeta e tyre luhet në duart e vrasësve.
FIER
Hacker-i që çmendi botën, fqinjët: Nuk na besohet deklaruar se Aldo nuk ka qenë problematik dhe nuk njihej për konflikte. Edhe pse pa kompjuter, Aldo Ymeraj dhe prindërit e tij, katër ditë më parë, mësuan se 25-vjeçari ishte në kërkim nga amerikanët. Nëna e Aldos thotë se në fillim pyetën në Policinë e Fierit e më pas shkuan në Tiranë.
Një punonjës i burgut të Fierit ka rënë në pranga për futjen e një telefoni në institucionin e ekzekutimit të vendimeve me burgim. Drejtoria e Shërbimit të Kontrollit të Brendshëm të Burgjeve në Ministrinë e Drejtësisë në bashkëpunim me Drejtorinë e Përgjithshme të Burgjeve arrestuan shtetasin B.C, 61-vjeç, lindur në Rruzhdije dhe banues në Verbas, me detyrë punonjës policie i rolit bazë në
Futi telefon në burg, arrestohet efektivi nale Fier. “Arrestimi i tij është bërë pasi më datë 15.02.2017, gjatë kontrollit fizik të ushtruar ndaj këtij punonjësi përpara marrjes së shërbimit, pasi kishte kaluar skanerin e kontrollit iu gjet 1-telefon celular i markës Leagoo, ngjyrë e rregjimin e brendshëm bardhë”,-njofton Drejtoria në Institucionin e Ekze- e Shërbimit të Kontrollit kutimit të Vendimeve Pe- të Brendshëm të Burgjeve.
AKTUALITET
16 E shtunë, 17 SHKURT 2018
I plagosuri Gjon Pelivani, është një emër i njohur për blutë për të shkuarën e tij, pasi del në një përplasje me armë me Emiliano Shullazin
S
ërisht kryeqyteti tronditet nga krisja e armës, që për fat të mirë la vetëm të plagosur. Plumbat vërshuan ndaj Gjon Pelivanit, i cili u qëllua tre herë, e që fatmirësisht mbeti i plagosur në këmbë dhe ndodhet jashtë rrezikut për jetën. Rastësisht një plumb në këmbë mori edhe kamarieri i lokalit, Renato Hoxha. Ngjarja e rëndë ndodhi paraditen e së premtes në zonën e Selitës, në lokalin e Arti Musait. Burime nga policia, pohojnë se autori i ngjarjes, sipas burimeve pranë uniformave blu dyshohet të jetë pikërisht Musai. Dëshmitarë pranë vendit të ngjarjes kanë deklaruar se autori ka qenë i veshur me xhup të zi dhe kapele në kokë, teksa ka hapur zjarr në drejtim të Pelivanit. Pelivani u qëllua me armë pas një sherri që patën me Musain, dhe ky i fundit qëlloi dhe u largua me makinë nga vendi i ngjarjes. Policia po heton për ndonjë konflikt të çastit mes Pelivanit dhe Musait, por nuk përjashtohet pista e konflikteve të vjetra. Nuk dihet arsyet e sherrit mes tyre që çoi në krim. Ngjarja Mësohet se kanë qenë tre persona autorë të plagosjes. Një grup prej tre personash, dy bashkë dhe një më i veçuar ishin në hyrje të lokalit. Njëri prej tyre, ka nxjerrë pistoletën dhe ka nisur të qëllojë drejt shënjestrës, Gjon Pelivanit, 27-vjeç, i cili njihet edhe me emrin e ndryshuar Valment Pelivani. Si pasojë e të shtënave, mbeti i plagosur edhe kamarieri Renato Hoxha 31vjeç. Njëri prej tyre u dërgua me urgjencë në spital, ndërsa tjetri u gjetur i shtrirë në trotuar nga
Pronari i një lokali plagos dy persona. Sherri rihap dosje të vjetra, lidhja me Shullazin PISTA “Përplasja duket se ka rihapur dosje të vjetra. Gjon Pelivani, është një emër i njohur për policinë, pasi ishte dënuar disa herë për krime të ndryshme”.
policia. Fatmirësisht, që të dy janë jashtë rrezikut për jetën. Forcat blu kanë shoqëruar në komisariat disa nga qytetarët, dëshmitarë të cilët janë marrë në pyetje, duke dhënë edhe një
identikit të autorit. E shkuara Përplasja duket se ka rihapur dosje të vjetra. Gjon Pelivani, është një emër i njohur për policinë, pasi ishte dënuar disa
herë për krime të ndryshme. Burime në policinë e shtetit thonë se Pelivani njihej edhe me identitetin Valment Pelivani. Ky është një emër i njohur për blutë për të shkuarën e tij, pasi
del në një përplasje me armë me Emiliano Shullazin. Pelivani rezulton i dënuar për vjedhje. Mësohet se ai ka pasur “luftë” edhe me bandën e Emiljano Shullazit. Ai është plagosur në janar të vitit 2015 nga vetë krahu i djathtë i Shullazit, Gilmando Dani, që sot gjendet në burg. Pelivani është hetuar dhe për plagosjen e policit Ermal Bregu, ngjarje kjo e ndodhur te ish-Parku i autobusëve në dhjetor 2017. Edhe pse është marrë në pyetje, Pelivani është lënë i lirë për mungesë provash. Në dëshminë e tij, polici Bregu ka deklaruar se kanë qenë dy të rinj ata të cilët e kishin qëlluar me armë zjarri në ambientet e një bar kafeje pranë ish-parkut të autobusëve në kryeqytet.
AKSIONI
PUKË
GJIROKASTËR
Shisnin kokainë në Bllok, kapet grupi
Gjendet një trup i pajetë, ja ku dyshohet
Banorët e pallatit: Duam zgjidhje
Policia e kryeqytetit ka prangosur katër persona, të cilët tregtonin kokainë në zonën e ish-Bllokut në Tiranë. 277 gr drogë e fortë u sekuestruan gjatë një kontrolli të befasishëm një lloto sporti në rrugën “Nikolla Jorga”. Policia sqaron se Azis Meta, Përparim Kalbaj, Aleks Kanaçi dhe 23-vjeçarja Eri Brami janë arrestuar gjatë operacionit “Decline”. Kjo e fundit kishte rol kyç në shpërndarjen e kokainës në ish-Bllok. Të arrestuarit shpërndanin kokainën në lokalet e natës si edhe po heton nëse ka edhe persona të tjerë të përfshirë në shpërndarjen e lëndëve narkotike. Ata lëviznin me dy automjete. Gjatë kontrollit fizik iu gjetën dhe sekuestruan në cilësinë e provës materiale 276.6 gramë kokainë. Gjithashtu janë sekuestruar në cilësinë e provës materiale dy makina dhe 7 telefona celularë.
Një trup i pajetë është gjetur në fshatin Lajthizë të Pukës. Nga këqyrjet paraprake dyshohet se trupi i pajetë është i Idriz Ahmetaj, një ish-punonjës mirëmbajtjes, i zhdukur nga shtëpia tre muaj më parë. 54-vjeçari nga Fushë Arrëzi kishte ndërprerë komunikimet me familjen e tij më 19 nëntor të 2017. Denoncimi u bë nga i biri Orion Ahmetaj, i cili i tha policisë se atë ditë kishin qenë bashkë, por më pas babai i kishte thënë se do shkonte deri diku për një punë. Kur dy orë më pas djali i ra telefonit të prindit, nuk mori përgjigje. Policia e Pukës u angazhua për ditë me radhë për gjetjen e Idrizit, por pa rezultat. Pasditen e së premtes ishin banorët e Lajthizës, ata që njoftuan për trupin e pajetë i cili do t’i nënshtrohet ekspertizës.
Banorët e pallatit 8 katësh në lagjen “Kodra e Shtufit” në Gjirokastër, mbrëmja e së premtes i gjeti në protestë tek ura e lumit. Sipas tyre, autoritetet lokale dhe qëndrore nuk kanë marrë masat e duhura për situatën e krijuar nga rrëshqitjet e dheut, që u përkeqësua më tej edhe nga përmbytja e katit të parë si pasojë e reshjeve të javës së shkuar. “Askush nuk na ka dhënë zgjidhje konkrete”, pohojnë banorët. Sipas banorëve prania e baltës në pallat ka shkaktuar lagështi në shtëpitë e tyre. Maxhoranca dhe opozita në këshillin bashkiak të Gjirokastrës u bënë bashkë për të miratuar dëmshpërblim për tre familje të pallatit 8 katësh të dëmtuar në lagjen “Kodra e Shtufit”.
SPECIALE Nga Mimoza Dajçi
B
azuar në programin e OKB për personat e vrarë e zhdukur nga komunizmi në Shqipëri, Stacioni Televiziv - BBC filloi xhirimet e një dokumentari, që pritet të shfaqet në mars. Në vitin 2016, gati dy vite më parë Organizata e Kombeve të Bashkuara i tërhoqi vëmendjen qeverisë shqiptare se, duhet të bëjë përpjekje për evidentimin e 6000 personave të vrarë e zhdukur nga regjimi komunist në Shqipëri. Përfaqësuesja e lartë e OKB, Zj. Houris EsSalmi tha se: “Ka ardhur koha që Shqipëria duhet të kthejë vëmëndjen edhe tek kjo faqe e dhimbshme e së kaluarës. Të gjithë personat e zhdukur dhe familjarët e tyre citon të ketë thënë Zj, Salmi kanë të drejtën e mirëkuptimit, rehabilitimit dhe garancisë për mos përsëritje të këtyre krimeve”. Por edhe pse 28 vite pas përmbysjes së rrëgjimit komunist, akoma asnjë hap e asnjë lëvizje nuk është ndërruare në këtë drejtim. Eh, pikërisht për ti vënë rrotat mbi trarë Stacioni Televiziv BBC u angazhua për realizimin e një dokumentari që flet për të pushkatuarit pa gjyq dhe të zhdukurit nga diktatura komuniste në Shqipëri. Si një ndër autoret shqiptare që ka pasqyruar realisht jetën në diktaturë si për gratë, burrat, fëmijët, internimet, vrasjet, burgosjet qysh pas rënies së komunizmit në Shqipëri ishte përzgjedhur edhe emri im. Takimi me gazetarët e BBC... Për tu takuar e biseduar me gazetarët e TV-BBC më duhej të udhëtoja në Shqipëri. U shkëputa nga puna për disa ditë, lashë pa përfunduar edhe disa projekte që më duhej ti dorëzoja diku, e u nisa. Udhëtoja mes emocionesh, mbarta me vehte shumë brenga, kujtime të së shkuarës, duke patur parasysh edhe hallet që ka përjetuar familja jonë në atë periudhë të rëndë. Sigurisht nuk jam unë specifikisht personi që kam vuajtur më shumë gjatë atij rregjimi makabër, por luftën e klasave e kam përjetuar vërtetë shumë keq. E drejta për të ndjekur shkollën e mesme artistike për pikturë dhe e larta nuk mu dha. Edhe pse shumë e re në moshë fronti demokratik i lagjes atë kohë më dërgonte në punë tepër të rënda të detyrara. Mijra të tjerë të rinj e të reja u internuan, humbën jetën burgjeve, por doja të thoja se persekucioni politik në familjen time lindi pa ardhur unë ende në jetë, qysh me pushkatimin e xhaxhait tim Rasim Mehmet Dajçi si antikomunist, e më pas me përndjekjen që sigurimi i shtetit i bënte tim eti për shkak të pushkatimit të vëllait të tij, si kosovar me parime demokratike e atdhetare, që kjo për atë kohë fliste shumë. Pra gjithë jetën nën mbikqyrje deri sa erdhi dita e arrestimit edhe e babait tim, të cilin në burgun 326 në Tiranë munda ta takoj vetëm pas dy vitesh hetuesi... U dënua me nenin agjitacion propagandë, armik i popullit dhe si kosovar që kërkonte bashkimin e Shqipërisë me Kosovën e trevat e tjera shqiptare... Me gazetarët e BBC u takova në Tiranë. Në kamera filmonte Stivi, një djalë i ri, i shkathët e tepër i talentuar, fitues i disa çmimeve
17 E shtunë, 17 SHKURT 2018
BBC dokumentar për të zhdukurit nga komunizmi
ndërkombëtare në profesionin e tij, Angela - gazetarja simpatike dhe një femër inteligjente e BBC, fituese edhe ajo e disa çmimeve të larta internacionale në disa dokumentarë. Sigurisht nuk mund të le pa përmendur Shkumbin Ahmetzhekaj, gazetarin shqiptar të TV - BBC, i cili bëri të mundur kontaktet me mua, bazuar tek hulumtimet e shumta për të persekutuarit politikë në Shqipëri, ku kishte parë shpesh ne media te ndryshme edhe emrin tim. Kjo ishte arsyeja që TV - BBC me qendër nç Britanin e Madhe më ftoi për të qenë pjesë e këtij dokumentari. Tek Zyrat e A utoritetit... Autoritetit... Për të hedhur dritë mbi pushkatimin pa gjyq të xhaxhait tim sigurisht do të shërbente edhe hapja e dosjes së tij, ku në prezencë edhe të gazetarëve të BBC, firmosa tek Instituti i Autoritetit hapjen e dosjes së tij dhe hapjen e dosjes së babait tim. Hapja e të dyja dosjeve do ti shërbejë ngjarjes në fjalë. Edhe pse Komisioni Tri Palësh në Shqipëri e ka njohur xhaxhain tim si i pushkatuar pa gjyq Grupi “A”, në nëntor të vitit 1945 nga forcat sllavo komuniste, përsëri duhet punë për tu bërë për gjetjen e eshtrave të tij, hapjen e një varri e vendosjen e një tufë me lule pranë tij. Përpjekjet për gjetjen e eshtrave të xhaxhait tim nga ana ime dhe e babait tim nuk kanë rreshtur kurrë. Ato kanë qenë të pandërprera e të vazhdueshme si me kontakte në Shqipëri, Kosovë, me kërkime nëpër institucionet përkatëse, shkrimet e mia të herë pas herëshme publikuar nëpër media të ndryshme për të persekutuarit politikë, ku mes tyre kërkoja edhe eshtrat e xhaxhait tim të pushkatuar e zhdukur pa ndonjë vendim gjyqësor. Për të zbardhur të vërtetën e kësaj ngjarje, para disa vitesh sëbashku me babain tim hapëm edhe një gjyq në Gjykatën e Tiranës, por më kot. Nuk po llogarisnim shpenzimet e një gjyqi e mundin tonë, por vetëm kërkonim gjetjen e eshtrave të tij në shënjë kujtimi e respekti për vetë atë e për familjen tonë, pasi ai nuk ishte kriminel, nuk ka fakte që ai të ketë vrarë njeri e të vendosim një tufë me lule apo të ndezim një qiri. Në librin
me titull “Lidhja e Prizrenit” me autorë shkrimtarët Tom Mriaj e Klajd Kapinova, të pushkatuarit pa gjyq të masakrës - Nëntor 1945 në Prizren i kanë quajtur heronj, sepse kundërshtuan regjimin, diktaturën komuniste e nuk u bënë bashkëpunëtore të tij. Emrat e tyre janë; Kolonel Fuat Dibra, Kolonel Asllan Vela, N/kryetar Sadik Shkupi, Major Hasha, Kapiten Hajdar Planeja, Kapiten Rasim Dajçi, Kapiten Hysni Rudi, Kapiten Gjon Destanishta, Kapiten Mark Thani, Toger Musli Dobruna, N/toger Qazim Gostivari e Aspirant Reshit Kacaniku. Arrestimi e pushkatimi i tyre pati jehonë të madhe, fotografitë e tyre si antikomunistë e armiq të popullit u vendosën në çdo cep e shtyllë elektriku në Prizren, por megjithë vrasjet që kryenin serbët e komunistët shqiptarë nuk mundën t’ia arrinin qëllimit për të frikësuar popullin e Kosovës e për ta mposhtur atë. U arrestuan natën në të gdhirë të 15 nëntorit të vitit 1945, të dorëzuar për pushkatim nga rregjimi i Enver Hoxhës. Rasimi Mehmet Dajçi, kishte kryer Shkollën Teknike Amerikane “Harry Fultz” në Tiranë dega arkitekturë, më pas Akademin e Lartë Ushtarake, dhe u caktua në detyrë, mbrojten e ruajtjes së rendit në Prizren. Ishte një i ri inteligjent, rrogëtar i kohës, patriot, atdhetar i flaktë, e donte jetën, e lirinë e vendit. Nuk kishte as një vit që ishte martuar kur e arrestuan, natën vonë. Nuk la fëmijë, ne jemi për atë fëmijët e tij, e që personalisht ruaj për atë kujtimet më të mira nga im atë e gjyshërit e mi. Sipas bisedave të grumbullurara në momentin e pushkatimit skuadra e pushkatimit e pat pyetur Rasimin: “a do të bashkëpunosh me ne apo do të vritesh si antikomunist. Dhe ai prerazi i është përgjigjur: “Unë do të vdes si antikomunist e me ju nuk bashkëpunoj kurrë”. Mbi trupin e tij e ushtarakëve të tjerë të lartë vërshuan breshëritë e plumbave. Fillimisht i arrestuan, i torturuan në një shtëpi burg në Prizren, më pas i pushkatojnë pa gjyq. Ja kjo është ajo pjesë e historisë së dhimbshme që akoma nuk e merr askush mundin për të hedhur dritë, e të shkruhet siç ka ekzistuar në të vërtetë.
Udhëtim ne Burgun e Spaçit... Gjatë qëndrimit tim të shkurtër në Shqipëri, pata rast që me grupin e gazetarëve të huaj të udhëtoja edhe drejt burgut famëkeq të Spaçit ose siç njihet sot Muzeu i Burgut të Spaçit. Aty pashë tmerret pa fund, që kanë përjetuar ish të burgosurit politikë të Shqipërisë, male të thepisura, shkëmbore e pa asnjë shans “arratisje” që andej. Minierën, galeri e kapanone torturash, varre masive. Ish burgu komunist i Shqipërisë, ku bie në sy izolimi gjeografik i zonës, rrethuar nga të katër anët me male të lartë. Ndërtuar në vitin 1968 rrotull një miniere të vjetër shfrytëzuar në vitet 30 nga italianët për nxjerrjen e bakrit e piritit. Burgu i Spaçit njihet si burgu i terrorit, frikës e shtypjes dhe si një metaforë e goditur e persekucionit komunist, sepse të dënuarit politikë që dërgoheshin aty, ishin kthyer në skllevër pune pranë asaj miniere e nuk gëzonin asnjë lloj etike jetese. Në vitet 70 kur burgu punonte me kapacitet të plotë numri i të burgosurve arriti deri në 1400. Jeta, kushtet mizerabël të punës dhe torturat pa fund bënë që të linin jetën aty mijra djem nënash, të cilët hynin aty në moshë të re, e dilnin të moshuar të sëmurë rëndë apo nuk dilnin fare, e personeli i burgut nuk u jepte as trupat familjeve, sikur ata të mos ishin qënie njerëzore. Të afërmit e të burgosurve që vinin për ti vizituar e bënin rrugën në këmbë 7 km nga Repsi në Spaç sepse kamionet e minierës e kishin të ndaluar t’i merrnin. Një pjesë e mirë e të dënuarve politikë në burgun e Spaçit ishin intelektualë të klasit të parë, klerikë të nderuar, shkrimtarë, ekonomistë, fshatarë, qytatarë e djem të thjeshtë nënash e motrash të vuajtuara. Kishte edhe shumë shqiptarë nga Kosova. Në tynelet e nëndheshme gjetën vdekjen qindra njerëz, trupat e të cilëve nuk u jepeshin familjeve deri sa të vdekur të kryenin dënimin e plotë. Më 21 Maj të vitit 1973 të burgosurit e Spaçit të lodhur nga puna e rëndë, ushqimi i pakët e dhuna fizike shpërthyen në një revoltë masive e cila zgjati tri ditë. Të burgosurit në kampin e braktisur nga policet dhe rojet brohorisnin kunder diktatures komu-
niste, kundër ideollogjisë marksiste, e pro demokracisë. Nëpër dhomat e fjetjes e të torturave pashë e fotografova shumë vizatime e piktura nga vetë të dënuarit deri edhe në tavanet e mureve, si televizorë, libra, zogj, lule, simbole të paqes, jetës, të Amerikës etj... Atje u artikulua për herë të pare shprehja; “E duam Shqipërinë si gjithë Europa”. Një prej gjesteve simbolike e më domethënëse që shënoi edhe kulmin e revoltës ishte ngritja e flamurit kombëtar pa yllin e kuq komunist, mbi terracën e njërës prej fjetoreve. Flamuri u improvuzua me mjete rrethanore nga vetë të burgosurit. Revolta e 21 Majit 1973 u shtyp egërsisht nga autoritetet, duke përdorur trupa dhe mjete ushtarake. Prej vitit 1990, burgu i Spaçit është kthyer në Muze i Kategorisë së Dytë... Mijra e mijra krime e kalvare vuajtjesh të gjatë kanë parë e dëgjuar malet e lartë të Spaçit, Oroshit, Mirditës, Repsit, Qafë Barit, Ballshit, Tepelenës, Lushnjës etj nga kamxhiku i hekurt i xhelatëve shqiptarë, prandaj i takon qeverisë të lëvrojë fonde e kineastëve tanë për të realizuar filma e dokumetarë për të njohur bota e brezat e ardhshëm të kaluarën e errët të vendit tonë. Mos të harrojmë Shqipërinë burg, ndarë nga bota e qytetëruar për afro gjysëm shekulli, izoluar e gjitha nën klonin e kuq. Ku “njeriu po hante njeriun” burri denonconte gruan, e gruaja burrin... Shumë fonde dalin aty nga qeveria apo biznese për show vallëzimi e humori, por le të kthehet paksa vëmendja tek kjo faqe e historisë që na i ka vënë “Detyrë Shtëpie” bota e huaj apo Organizata e Kombeve të Bashkuara, për të Drejtat e Mohuara të Njeriut. Miniera e Spaçit sot shfrytëzohej nga një kompani turke, e cila e ka marrë me koncesion për 10 vite për të ngritur aty fabrikën e pasurimit të bakrit. Unë rastësisht takova aty edhe vajzën Mirditore, ish-studenten e Universitetit “LaSapinza” në Romë për diplomaci, punësuar si menaxhere pranë firmës turke, Griselda Loku, e cila pak kohë më parë foli edhe në Parlamentin Shqiptar mbi fatin e të ardhmen e bujqësisë e blegtorisë së vendit.
FORUM
18 E shtunë, 17 SHKURT 2018
BOTIMI
Ë
shtë vërtetë pozitive se për Kurbinin, kanë shkruar disa autorë të nderuar vendas e të tjerë, siç janë: Dom Frano Ilia, Vlash Prendi, Nikollë Gj. Lleshi, Kastriot Marku, Zef Kola, Bektash Zeneli, Lekë Pervizi, Pjetër Hidri, Isuf S.Lika etj.Të cilët janë angazhuar me përkushtim dhe kanë sjellë vlera të rëndësishme në historinë e kësaj krahine. Historia është kujtesa e një kombi. Kjo më shtyn që të shkruaj, që ajo të mos humbë, shkruan në librin e tij të arrirë "Etnologji e Kurbinit", poeti, shkrimtari dhe studiuesi i njohur Pjetër Nikolla. Shkrimtari rrëfen të vërtetën, që zbulon, atë të vërtetë më të bukur, mozaikun në fushën për të cilën shkruan. Në histori, më thelbësoren:në ngrehinën e identitetit kombëtar. Është privilegj dhe nder për popullsinë e Kurbinit, të ketë territorin , vendet e shenjta aq të shumta. Afër kalasë së Sebastes është shpella e Shën-Vlashit, ku fshihej At
"Historia është kujtesa e një kombi" Vlashi , i cili nga përndjekjet pagane u martirizua në mesjetë dhe më pas u shpall Shejt, rrëzë shpellës së Shën-Vlashit, u ndërtua kisha e famshme e Shën-Ndojt etj. Sybjekti i librit "Etnologji e Kurbinit", e autorit të njohur Pjetër Nikolla, është një përzgjedhje ngjarjesh historike të hershme, që fillojnë me historinë e mitologjisë së Dyrrahit dhe vazhdojnë me ngjarje historike të Albanëve të Krujës së Skënderbeut, me betejat kundër turqve, Kurbinin, lëvizjet për çlirim e pavarësi etj. Me rëndësi, është trajtimi i përbërjes së popullsisë së Kurbinit, si trevë e rëndësishme historike, si popullsi trime e patriote, e lidhur me gjak e tradita me popullsinë e Mirditës . Një trajtim i veçantë në këtë libër , i bëhet historisë së hyrjes së Krishterimit dhe kontributit të Klerit Katolik
për të përhapur fenë e Krishterë të Romës , por edhe për përhapjen e arsimit e të diturisë, për zhvillimin e qytetërimit perëndimor në gjithë Arbërinë . Një kontribut i rëndësishëm i klerit katolik, ishte drejtimi të lëvizjes patriotike për çlirim e pavarësi kombëtare. Nuk është e rastit që At Pal Engjëlli ishte këshilltar i Skënderbeut, At Shtjefën Gjeçovi, udhëheqës i lëvizjeve patriotike për çlirim e deri te Dom Nikollë Kaçorri, i cili ishte nënkryetar i Qeverisë së Vlorës, me Ismail Qemalin më 1912 . Lexuesi do të gjejë në këtë libër , të përgatitur mjeshtërisht e profesionalisht nga studiuesi i mirënjohur, z. Pjetër Nikolla, nëpërmjet ngjarjeve të zhvilluara, që në hershmëri e deri në çlirimin e Shqipërisë nga nazifashizmi e në vazhdimësi. Jak Rrozhani
REPORTAZH
Nga Nikoll Vladi dhe Gëzim Loka
I
krijuar në vitet e para të pasçlirim it, aty nga viti 1949, Rrësheni ka provuar kulme dhe rënie, urbanizim dhe rrënim, ngjitje-ulje, mirëqenie dhe depresion ekonomik e social, ku dukuritë e negativitetit u shfaqën në vitet e post-komunizmit anarshist, me rënie ekonomike, papunësi, mungesë strehimi e zhvillimi. etj. Bashkia Rrëshen, me qendër administrative Qytetin Rrëshen, ka një sipërfaqe territori 78.000 ha dhe shtrihet në një hapësirë ku kufizohet në veri, mes rrjedhjes së mesme të lumit Fani i Madh dhe të Fanit të Vogël, në jug: Kulmja e Dervenit, Pragu i Prosekut, në lindje-juglindje: Laku i Shkallgjanës, Pragu i Prosekut, në perëndim: Pragu i Livadhësit, mali i Dervenit. Rrethi i Mirditës gjendet në zonën verilindore të Shqipërisë, kufizuar nga veriu me Pukën dhe Kukësin, në verilindje me Kukësin dhe Dibrën, në jug-lindje me Matin e Kurbinin dhe në perendim me Lezhën. Sot ndryshimet në Rrëshen dhe në fshatrat që përfshihen në bashkinë e Rrëshenit janë si nata me ditën dhe tregojnë seriozitetin e pushtetarëve lokalë, që nga kryetari i bashkisë gjer te këshilltarët, për t'ia ndryshuar faqen qytetit dhe për t'iu mundësuar qytetarëve një jetë më të mirë. Po të kaloje para pesë-gjashtë vitesh në qytetin e Rrëshenit do të shikoje një peizazh të trishtë rrënimi, që ngjante me një fshat të harruar e të braktisur nga përkujdesja njerëzore dhe institucionale. Ndërtesa të pambaruara që nuk arrinin të strehonin qytetarët, rrugët gjithë baltë e gropa të pakalueshme, sheshi i qytetit mbushr dëng me hekura e beton, ku po të mos tregoheshe i kujdeshëm mund të rrëzoheshe e të pësoje dëmtime.
Rrësheni, qyteti që rend të kapë ritmet e vrullshme të kohës… Shkolla me turne, të vjetra e jashtë paramentrave të duhura normale, shëndetësia pa shërbimet e nevojshme, pa mjekë të specializuar dhe ndihmën e duhur për kurimin e pacienëtve, fshatra të braktisur, ku në sytë e fshatarëve lexohej dëshpërimi dhe depresioni për mungesën e çdo perspektive për ekzistencializem dhe jetë normale. Rrëmuja, kaosi, pështjellimi rural dhe urban lexohej në çdo cep të qytetit dhe në rrugët e fshatrave endej hija e mjerimit dhe izolimit vrastar. Sot në Rrëshen, ndërtimet që kanë vazhduar e vazhdojnë çdo ditë, duke ngritur pallate shumëkatëshe, me standarde bashkohore strehimi, kanë zgjidhur përfundimisht strehimin e qytetarëve. Infrastruktua rrugore nga Ura e Fanit në qytet i ngjan një shetirorje bashkëohore, ku sheshi i madh gjallon nga lëvizjet ditën e natën e ku qytetarë të rinj e të moshuar, çifte të reja e pensionistë, venë e ikin, duke përshëndetur njëritjetrin e tek-tuk duke u shkëputur për ndonjë kafe, në lokalet komode që gjenden kudo, pa prishur rregullat urabane. Imazhi i këtij ndryshimi që vazhdon të krijojë përditë vlera të reja për rrëshenasit, është konturuar dhe krijuar nga drejtimi energjik, plot përkushtim dhe dashuri, i kryetarit të bashkisë z. Ndrec Deda, i cili si djalë Mirdite ka bërë shumë për qytetin e tij, për fshatrat nën juridiksionin bashkiak, duke fituar kështu respketin dhe mirënjohjen e mirditorëve. Të veçanta, të gjëra e në përputhje me
standardet më të mira të sistemit rrugor, në rrugë kalojnë lirisht makina e mjete të tjera transporti, ku edhe në fshatrat më të thellë sheh në rrugët e bukura punëtorë që në çdo stinë, dimër e verë, merren me sisteminin dhe mirëmbajtjen e tyre. Ky realitet i dedikohet dhe drejtorit energjik të Ndërmarrjes së Rrugëve, z. Lazër Beci, puna e të cilit flet vetë dhe nuk ka nevojë për komente. Është realitet i prekshëm për këdo, që të gjitha zyrat e pushtetit vendor funksionojnë me kapacitet të plotë kohor e me punonjësit përkatës, të cilët kryejnë një shërbim shembullor, duke zgjidhur në një kohë të shkurtër hallet e njerëzve të thjeshtë, që vijnë nga qyteti e fshtarat me një besim në rritje tek administratorët lokalë. Telekomi, Elektriku, Ujësjellësi, si dhe të gjitha institucionet e tejra në këtë qytet janë ditë e natë në dispozicion të nevojave qytetare.
Mjafton të veçojmë spitalin e Rrëshenit,i cili ka marrë një namë të mirë në gjithë hapësirën e trevave të veriut shqiptar,ku falë shërbimeve cilësore vijnë e mjekohen nga Kukësi, Dibra e Mati, e veçanërisht nga Lura e Dibrës e ku pacientët gjejnë kushte komode dhe shërbim të specializuar e të përkushtuar. Personeli mjeksor nuk të shikon nga xhepat, por rend të shpëtojë jetë njerëzish e mund të veçonim kirurgun Bardhok Deda, mjekun Zef Prenga, Simon Kalia, Xhevalin Valsi, Preng Simoni. Dallohet për një shërbim të kualifikuar dhe me kulturë shembullore sjelljeje kryeinfermierja Helena Molla, urgjenca me infermieret Martine Lleshi, Dila Taçi, Tereza Luka, laborantja Tereza Doda, të cilat nuk pushojnë asnjë çast për t'iu ardhur në ndihmë të sëmurëve dhe të pamundurve. E si mund të rrimë pa përmendur
infermieren e fshatit Kthellë e Epër Dila Caka, një punonjëse e ndërgjegjshme, e përkushtuar në shërbim të të sëmurëve, që gjejnë tek ajo një derë dhe shpirt të hapur në çdo kohë. Duke shetitur shtëpi më shtëpi, ajo i mjekon të sëmurët jo vetëm me ilaçe e gjilpëra, por dhe me fjalën e saj të ngrohtë, sa njerëzore, aq profesionale. E nuk mund të mos thuash dy fjalë për ambulancat në gadishmëri të plotë me shoferët Nikoll Lleshi e Vlash Toma, të cilët nuk njohin orar zyrtar, por ditë e natë i rrinë punës te koka, për të përfunduar tek roja i spitalit Mark Felapati, korrekt dhe i gjindshëm në çdo kohë e për çdo hall të nevojtarëve E sigurisht, në këtë arritje shumë dimensionale të këtij spitali "qershia mbi tortë" i përket drejtorit Aleksandër Reçi dhe Dila Prenga, që me pasion e përkushtim e kanë kthyer këtë institucion në vend kurimi e shërimi të standardeve të lakmueshme, me shërbime të mrekullueshme, që nuk i gjend as në metroplet e vendit Një vizatim i shpejtë si ky reportazh në lëvizje për Rrëshenin dhe fshatrat përreth nuk është i mjaftueshëm për të dhënë të plotë gjithçka që ka ndodhur si ndryshim dhe emancipim në këtë bashki, por tregon se kur ka ide dhe qasje progresive për gjërat, gjithçka lëviz nga niveli zero dhe shkon drejt progresit të vazhdueshëm, gjë që vazhdon të ndodhë me ritme të shpejta në këtë qytet, i cili rend të kapë ritmer e vrullshme të kohës.
FORUM
19 E shtunë, 17 SHKURT 2018
Gomarllëqet FEJTON
Nga Thoma Goga
E
çuditshme, po e vërtetë. Gomar llëqet i bëjnë njerëzit dhe "au torësinë" ua ngarkojnë gomerëve. Po ç'keni me kafshën e gjorë që zoti e ka bekuar për punë? U ka dalë ca nami se janë "të trashë". Me një fjalë, s'kanë aq mendje. Mbase ju nuk e keni dëgjuar këtë rrëfenjë. Po fundja, në e paçi dëgjuar, dëgjojeni edhe një herë se nuk është gomarllëk. Në sheshin qendror të pyllit mblidhen kafshët për të ndarë "pasurinë vetjake". Larg, në hyrje të pyllit, zoti kishte shkarkuar disa kazanë të mëdhenj. Të mbyllur me kapak, por të pavulosur me vula doganore dhe pa stampën e BE. Po kush do i sillte deri në qendër të pyllit? Për këtë punë ishin gomerët. Duke mbajtur fort kazanin e parë, të dy gomerët nuk i hëngri meraku se ç'kishin kazanët brenda. "Paria" e pyllit; Luani, Elefandi, Ariu, Ujku e Çakalli filluan të hapin kazanin. Brenda kishte TRU. Filluan t'u jepnin të gjitha kafshëve, aq sa u takonte. Gomerët i lanë për në fund. Po fundi si fundi. Nuk mbeti asnjë thërrime TRU. Dhe
gomerëve u doli nami se nuk kanë tru. Që këtu doli fjala: "Kur u ndanë, aq u ranë…". Pastaj shkuan të merrnin të tjerë kazanë. "Le të bëhet nami", thanë gomerët dhe hapën kazanin. Kishin hall se mbeteshin pa gjë. Brenda kishte një vegël të gjatë si matrapik që gomerëve u hynte shumë në punë. Prandaj dhe sot e kësaj ditë, gomerët krenohen me "matrapikun" e tyre… Nejse. Sa gomarllëqe bëhen në këtë dynja! Sikur t'i mblidhje të gjitha, vetë gomerët e botës do çuditeshin. Edhe për këtë s'kanë faj. Ja, fjala vjen, ngrihet një deputet në parlament e nxjerr gjuhën para mendjes. Flet përçart. Hidhet një i marrë nga krahu tjetër dhe vërvit të tjera gomarllëqe. Jam i bindur se, po të ishte vetë gomari, nuk do bëhej gazi i botës. Një fshatar e çoi djalin në shkollë të lartë. Në fakt djali kishte pak problem me mendjen. Po plaka nguli këmbë që edhe djali i tyre "të bëhej i madh". Pastaj të dy pleqtë, me mundime të mëdha, i kryenin vetë punët e bujqësisë e blegtorisë. Kur djali i kthye për pushimet e dimrit, i ati kishte ndërtuar një kasolle të re për lopët. E po edhe ato duan kujdes se rob zoti janë. Kollaj
t'u marrësh qumështin, viçin, mishin. Djalit i pëlqeu streha e re e lopës. Falenderoi dhe babanë për "arkitekturën" e kasolles. - Si të duket?- pyeti babai. - E mirë, e mirë po më bën përshtypje një gjë. Shikoj një bajgë atje lart, ngjitur tek trari. Çudi, si paska hipur lopa për ta bërë atje bajgën?! I ati tundi kokën e iu kthye të birit. - Ti nuk ke koqe mendje, o bir. Se këtë gomarllëk, që thua zotrote, edhe gomari ynë nuk e bën. Ndaj kthehu të na bëhesh krahë për punët e bujqësisë. Mirëpo plaka ishte në "opozitë" me plakun. Donte ta shkollonte. Kushedi sa viça e kaponj deti rritën. Ther e ço me trasta në shkollë që djali të merrte provimet. Po djali, në vend që të shkollohej, u shkallua…Mjerë mileti po qe "bërë i madh"… Një rast tjetër. Ka ndodhur këto kohët e fundit. Vjen ambasadori i një vendi fqinjë e "shkund thesin" me gomarllëqe. Dhe ku? Mu në mes të Shkodrës. Ju garantoj o miqtë e mi, se edhe gomari i Çeços tim nuk do fliste ashtu. Le të sjellim në mendje një "lajm të rrallë". Ju kujtohet ai ministri që premtoi se "do sillte eshtrat e Ismail Qemalit
nga jashtë"? Hajde gomarllëk, hajde! Ndërkohë Babai i Pavarësisë prehej i qetë atje ku e ka vënë historia, atje ku ngriti flamurin. E nejse. Gomarllëqet s'kanë të sosur dhe ato i bëjnë njerëzit që perëndia u dha një çikëz mendje. Më thoni një rast të vetëm, kur të ketë bërë një gomarllëk, qoftë dhe një gomar i vetëm. S'ka asnjë rast, mos e lodhni fiqirin. Mua një natë s'më merrte gjumi. Siç duket isha ca i lodhur nga punët atje në stanin tim, ku kam plot gomerë. E dini ku më shkoi ajo një çikë mendje që më ka rënë në pjesë? Punët në këtë "stanin e madh" të vendit tonë nuk po na shkojnë hiç mirë. Mbase ngaqë nuk i terezisin mirë punët disa nga ata që drejtojnë. Prandaj "pjellin" gomarllëqe. Dhe unë atë natë "polla" një gomarllëk pa zarar. Nga ato që nuk prishin punë e që nuk shiten në pazar. I rashë kalemit kështu; meqënëse gomarllëqet i bëjnë njerëzit dhe ua faturojnë gomerëve, pse të mos vëmë në ca vende drejtuese gomerë. Ju garantoj o miqtë e mi, se "stani i madh" nuk do të ketë fare gomarllëqe. Ja këtë gomarllëk "polla". Dhe meqë është pa zarar, po ua them vetëm juve. Veç ju lutem, mos e shisni në pazar…
Tirana dhe sfida e pyllit orbital Nga Eduard DUKAJ
N
jë bilanc statistikor i 24 Njësive Administrative të Bashkisë Tiranë evidenton tregues mjaftë cilësorë që do të ndikojnë në përmirësimin e mjedisit në metropolin shqiptar. Më konkretisht, mbjellja në vetëm dy muaj e më shumë se dy mijë fidanëve pyjorë, jo vetëm në Parkun e Madh te Liqeni artificial, por në çdo rrugë, shesh apo park tjetër, është treguesi më sinjifikativ për tejkalimin e parashikimit të kryebashkiakut Veliaj për të mbjellur 2 milionë pemë në 15 vitet e ardhshme. Kjo ritmikë tejet inkurajuese, edhe për faktin se thirrjes të qytetarit të parë kryeqytetit, që kushdo që zotëron një makinë të dhurojë dy pemë, i janë përgjigjur jo vetëm bizneset dhe sipërmarrjet, por edhe përfaqësitë e huaja diplomatike në Tiranë. Dhjetra personalitete të botës akademike, diplomatike, kulturore, letrare e sportive i kemi parë këto dy muaj përkrak kryetarit të bashkisë së Tiranës duke mbjellë pemë. Dhe nëse skeptikët, apo ata që deri para tre vitesh e lanë Tiranën në mjerim të skajshëm, me shkallën më të lartë të ndotjes në rajon, nuk nguruan dhe nuk ngurojnë të llomotisisn për "show mediatik" me mbjellje pemësh, bilanci statistikor i 24 Njësive Administrative të Bashkisë Tiranë është kundërthënia më e mirë për këta kritizerë të pandreqshëm. Nëse deri para tre vitesh ndotja e ajrit në kryeqytet ishte një nga
problemet më shqetësuese për çdo qytetar, falë përkushtimit maksimal qytetar të kryebashkiakut Veliaj, të stafit të tij dhe ndërmarrjeve e agjencive në vartësi të bashkisë, por dhe bashkëpunimit shumë të fryshtshëm me donator vendas e të huaj, sot kemi tregues mjaftë më cilësorë në këtë drejtim. Kjo, si rezultat i masave të marra nga Bashkia e Tiranës që kanë sjellë një ulje të nivelit të ndotjes së ajrit, krahasuar me tre vite më parë. Treguesi më i qartë është Sheshi "Skëndërbej" i cili sot ka në përbërje të tij 35 mijë lule, 10 mijë shkurre dhe 5 mijë pemë dekorative, të cilat e kanë shndërruar këtë shesh në vendin ku organizohen aktivitete për gjithë shqiptarët brenda e jashtë vendit. Një projekt madhor është krijimi i një brezi të gjelbër që mbron Tiranën nëpërmjet pyllit orbital për ta kthyer edhe si park, por dhe si kufi për ndërtimet. Një nga pikat më pozitive të këtij plani është dhe një riinventarizim i tokave bujqësore të Tiranë, që u bë për herë të parë në këto dy dekada dhe që sot hapësira e tokës së mbrojtur nga ky plan 5fishohet. Ndërkohë, krijimi i një brezi të gjelbër që mbron Tiranën nëpërmjet pyllit orbital për ta kthyer edhe si park, por dhe si kufi për ndërtimet është me të vërtetë një projekt madhor. Përfshirja në këtë projekt e një mase të gjerë qytetarësh të moshave e profesioneve të ndryshme tregon gjithashtu vetëdijesimin e qytetarëve
për domosdoshmërinë e rritjes së numrit të pemëve të mbjella në metropolin shqiptar, ku padyshim dhe dendësia e popullisë është më e madhe se në çdo qytet tjetër. Pikërisht këtu konsiston dhe projekti i pyllit orbital, i lidhur ngushtësisht edhe me edukimin e ndërgjegjësimin mjedisor të qytetarëve. Kësisoj, Bashkia e Tiranës po i kushton një rëndësi të madhe Parqeve Rekreative, Gjelbërimit, Pyjeve, Liqeneve, Kurorës së Gjelbër, Zonave të Mbrojtura, Ambientit dhe Aktiviteteve në Natyrë. Në funksion të këtij qëllimi madhor, një nga vendimet e para të Kryetarit të Bashkisë Erion Veliaj dhe Këshillit Bashkiak ishte themelimi në tetor 2015 i Agjencisë së Parqeve dhe Rekreacionit, e para e këtij misioni për qeverisjen vendore në Shqipëri. Planifikimi, zhvillimi dhe menaxhimi i zonave rekreative, edukimi mbi biodiversitetin dhe zhvillimin e qendrueshëm si edhe fuqizimi i aktiviteteve të çdo moshe me avantazhe për shëndetin dhe cilësinë e jetës janë sfidat e APR. Ndërkohë edhe tre vite pas krijimit të kësaj Agjencie, Bashkia e Tiranës vazhdon me intensitet të lartë projektin e mbjelljeve të pemëve dhe të krijimit të Pyllit Orbital. Pikërisht kjo ambicje dhe ky përkushtim ka bërë që sot Tirana të jetë një qytet më i pastër dhe më i jetueshëm. Qoftë dhe implementimi i projektit të mbjeljjes së pemëvë ka inkurajuar dhe po krijon një kulturë të re te qytetarët për mbrojtjen e mjedisit dhe gjelbrimin
e mëtejshëm të hapësirave të kryeqytetit. Ky angazhim qytetar dhe kjo strategji e re e edukimit mjedisor reflektohet dukshëm në përmbushjen e premtimit për të mbjellë minimalisht 1 mijë pemë në çdo muaj .Ketij aksioni te rendesishem ju bashkuan njesite administrative,ku secila nga njesite ka mbjell peme fale konrtibutit te gjithe administratoreve dhe stafeve perkatese po ashtu dhe me mbeshtetjen e donatoreve qe kane shprehur gadishmerine per tju bashkangjitur nismes se kryetarit. Ky ndryshim duket edhe në faktin se në qoftë se ecje në rrugët e Tiranës, aty ku ka pasur shumë gropa që prisnin pemën e tyre, sot i shikon që janë zënë me pemë. Mbjellja e pemëve ka vazhduar dhe vazhdon ritmikisdht edhe në hapësirat rreth shkollave, edhe në hapësirat dhe sheshet rreth lagjeve. Vazhdimi me këtë ritëm, është garanci që në fund të këtij mandati të kryebashkiakut Veliaj, Tirana të ketë 50 mijë pemë të reja. Ndikimi është i dukshëm edhe në aspektin e edukimit mjedisor. Te masa e gjerë e qytetarëve po krijohet bindja se mjedisi është një pasuri e përbashkët, e cila nuk na përket vetëm ne por edhe brezave të ardhshëm. Edukimi mjedisor po konsiderohet çdo ditë e më shumë, edhe në shkollat e kryeqytetit si një faktor tejet i rëndësishëm për ta mbrojtur këtë pasuri të çmuar që na ofron natyra. Po ashtu, përfshirja në këtë projekt madhor e agjencive të huaja, lokale
që funksionojnë me këtë mentalitet duket se ka prodhuar një rezultat të prekshëm për qytetarët, për mënyrën se si mund të avancohet më shpejt. Në këtë kuadër është evident Programi i Kombeve të Bashkuara për Zhvillim dhe përfaqësia e OKB-së në Tiranë që i kanë dhuruar Bashkisë së Tiranës 2 pemë për çdo makinë që zotërojnë dhe përdorin në Tiranë, të cilat janë mbjellë në Parkun e Madh të Liqenit Artificial. Është inkurajuese gatishmërinë e shprehur nga këto organizma ndërkombëtare për të kontribuar në mbjelljen e pemëve si një masë edhe për të patur një mjedis më të pastër dhe të jetueshëm në Tiranë. Nisur nga ky shembull frymëzues dhe inkurajues, është e rëndësishme që të ecet me këtë ritëm dhe kësaj nisme t'i bashkohen të gjithë ata që kanë një makinë apo edhe çdo qytetar që kërkon që t'u lërë fëmijëve të tij një qytet më të pastër. Tashmë Pylli Orbital, që do të rrethojë gjithë Tiranën me gjelbërim, ka nisur të lërë gjurmën e tij në metropolin shqiptar. Rritja e numrit të pemëve të mbjella është një tregues shumë pozitiv në një qytet si Tirana. Implementimi i këtij projekti madhor do të ketë impakt shumë pozitiv në përmirësimin e cilësisë së ajrit, por dhe estetiken e qytetit. Aktualisht në Tiranë po mbillen me qindra mijë fidanë të rinj, megjithatë duhet investuar edhe në qindra mijë nxënës dhe të rinj në mënyrë që të kemi një vend sa më të pastër, me një të ardhme me standarde mjedisore europiane.
SHENDETESI
20 E shtunë, 17 SHKURT 2018
Vitamina D përmirëson plagët
Kikirikët na mbajnë të rinj
Vitamina D mund të jetë një mënyrë e thjeshtë dhe me pak kosto për të ndihmuar në shërimin e plagëve të djegies. Ky ishte përfundimi i studimit që shqyrtoi efektet e vitaminës D në shërimin e dëmtimit të lëndimeve. Hulumtimi, u drejtua nga Instituti i Inflamacionit dhe Plakjes në Birmingham, Mbretëria e Bashkuar. Djegiet janë plagë në lëkurë dhe inde të tjera që shkaktohen nga nxehtësia duke përfshirë ekspozimin ndaj një flake ose zjarri. Trajtimi me vitaminë D po konsiderohet një mënyrë efektive, por edhe me një kosto të ulët.
Kikirikët, të quajtur si frut amerikan, nuk mungojnë në ndonjë aperitiv, apo në tavolinën e Krishtlindjeve për të shoqëruar si fruta të thata, dhe si snack. Por sa dimë për to? Konsiderohen si ushqimi me mjaft përfitime për shkak të mineraleve që ka, proteinave dhe antioksidantëve që ka përmbajtja e lartë kalorike e tyre. Përmbajnë antioksidantë natyrale shumë të fuqishëm, si vitamina E, që mbroj qelizat nga toksinat e mjedisit dhe veprimi i radikaleve të lira, përveçse kanë edhe flavonoidë e polifenol. Për këtë janë mjaft të nevojshme për të na mbajtur organizmin të ri dhe të mbrojë bukurinë e epidermës sonë.
Të stimulosh kreativitetin me disa metoda nga Edward de Bono, pioner i trajnimit të trurit N
jë nga pionierët e Tra jnimit të Trurit, Edward de Bono në vitin 1967 krijoi teknikën e të menduarit të cilin e quajti "Lateral Thinking". Një përkrahës i mendimit se mësimi i të menduarit duhet të konsiderohet si një aftësi. De Bono i ka kushtuar jetën e tij për të ndihmuar njerëzit nga e gjithë bota të përmirësojnë aftësitë e tyre të të menduarit dhe aftësitë e krijimtarisë. Janë tri metoda nga psikologu dhe autori Edward de Bono që na ndihmojnë të stimulojnë kreativitetin, të dalim nga modelet e mendimit rutinë dhe të krijojmë ide të reja që mund të sjellin edhe zbulimin e diçkaje të re. Një nga shprehjet e tij të famshme; Kreativiteti përfshin thyerjen e modeleve të përcaktuara për ti parë gjërat në një mënyrë tjetër. De Bono propozon se ju nevojitet një qasje më indirekte dhe intuitive për zgjidhjen e problemeve që e detyron mendjen të dalë nga modelet e saj të zakonshme të mendimit dhe lejon që mendja të zhvendoset në drejtime të reja. Ai e quajti këtë mendim lateral dhe zhvilloi një seri metodash dhe teknikash që synonin nxitjen e saj. Një nga metodat më të thjeshta
dhe më efektive për të shkaktuar ide të reja është metoda e ashtuquajtur e hyrjes së rastësishme, e cila përbëhet nga përdorimi i një fjale ose një pamje të rastit për të ndihmuar mendjen të mendojë në drejtime të reja. Një mënyrë për ta bërë këtë është me një fjalor. Hapni fjalorin, mbyllni sytë dhe vendosni gishtin në mënyrë të rastësishme në faqe. Përdorni çfarëdo fjalë që gishti zgjodhi. Duhet të krijosh një fjali me të. Mund të jetë e lehtë për të for-
muar fjalën, duke menduar se nuk ka të bëjë fare me problemin që po përpiqesh të zgjidhësh, por vazhdo dhe formo fjalë. Nëse për shembull po mendon për funksione të reja për një aplikacion dhe gishti ka shkuar në fjalor tek fjala banane, mund të mbyllësh sytë sërish dhe të vendosësh gishtin në fjalor dhe të shpresosh për një fjalë që do të të ndihmojë më shumë. Eksploroni konotacionet e fjalëve dhe e sigurt që do ju dalë diçka në horizont.
Një mënyrë tjetër për të nxitur mendimin lateral është përmes fjalëve paksa provokuese dhe pyetjeve. Një shembull është të ndryshosh problemin që po përpiqesh të zgjidhësh. Le të mendojmë se ju dhe kolegët po mendoni për metoda të reja për të përmirësuar produktin dhe qasjen e tij ndaj konsumatorëve. Filloni duke pyetur veten: "Si mund ta dëmtonim? Pasi të keni një grumbull idesh për atë që do ta bënte produktin tuaj vërtetë të keq, përpiquni të gjeni zgjidhje të mundshme që do ta bëjnë atë më të mirë. Përveçse do përfitosh ide të reja, mund të të sjellë edhe kënaqësi shpirtërore. Një mënyrë zbavitëse për të krijuar ide të reja është të zhvendosni tiparet ose karakteristikat nga një objekt në tjetrin. Le të marrim shembull se po përpiqesh të përmirësosh një postim në blog që ke shkruar. Zgjidh një objekt dhe përmend të gjitha cilësitë që ka. Nëse ke një mollë në tryezë, sigurisht që do mendosh se është një frut, në rastin konkret e kuqe dhe shumë e shijshme. Por nuk duhet ta lësh me kaq, sepse këto të gjithë i dinë. Mendo për cilësi të tjera dhe pse jo, nëse ke fakt mund të bërtasësh edhe ti të thuash Eureka.
Pagjumësia shkakton dëmtime në tru Situata bëhet më e rrezikshme kur e kalojmë gjithë natën pa vënë gjumë në sy. Nga një studim i kryer prej "Beth Israel Deaconess Medical Center" në Boston, tregon se ata që flenë 6 orë gjate një ditë dhe më pas mundohen ta rikuperojnë mungesën me 10 orë gjumë ditën tjetër, kjo nuk vlen. Sipas të dhënave, debiti kronik i gjumit shkakton dëmtime në qelizat e trurit te
quajtura adenosina. "Jemi të gjithë në aktivitete të zgjatura, madje edhe fëmijët dhe kjo ndikon në gjumin që bëjmë, duke akumuluar një borxh kronik", thuhet në studim. Gjatë momentit të gjumit truri riorganizon të gjitha informacionet, por deri tani nuk dihej ndryshimi mes një nate të vetme pa gjumë dhe prishjes se gjumit në vazhdimësi.
E tmerrshme se çfarë i bëjmë lëkurës Kitsa Yanniotis, nga Emporio Organico, zbulon të vërtetën e hidhur të kozmetikës së përditshme. "Këto probleme kanë të bëjnë me infertilitetin, çrregullime neurologjike, dhe dëmtime në zhvillim. Më të zakonshmet janë problemet e lëkurës dhe plakjes së parakohshme", ka thënë ajo për Femail. Kitsa shpjegon se janë një varietet kimikatesh që femrat vendosin në fytyrën e tyre që gjenden në produktet e përditshme të tualeteve. "Për shkak se ato thithen lehtësisht në lëkurë, lidhen me kancerin riprodhues pasi ndërhyjnë në endokrinë. Për shkak të aktivitetit të tyre ksenoestrogjenik trupi reagon ndaj tyre si të ishin estrogjen natyral prandaj shkaktojnë probleme hormonale",
thotë ajo. "Ashtu si problemet e shëndetit të lëkurës si dermatiti, është gjithashtu toksik për sistemin nervor, veshkat, mushkritë dhe mëlçinë. Ai gjendet më shumë te produktet për kujdesin e lëkurës dhe të flokëve", shpjegon Kitsa. Formaldehyde, një tjetër kimikat, është një kancerogjen i njohur njerëzor, dhe që ndodhet shpesh në kozmetikë dhe manikyre. Sapunët, manikyrët, parfumet, deodorantet dhe pastat e dhëmbëve. Ajo thotë se shpesh dhe fjalët "natyral" dhe "organik" përdoren pa certifikatat e nevojshme që i mbështesin ato. Kimikatet që duhet të shmangni Parabens Phenoxyethanol Phthalates Formaldehyde Mineral oil/paraffin oil Triclosan Fragrance/parfum
KOHA E LIRE
21 E shtunë, 17 SHKURT 2018
SUPERFJALEKRYQI Nga Albert VATAJ
të vitit 1944 në Vlorë 75. Lloj luleje delikate, mbahet në dritë në ambinte të mbyllura 77. Secila nga të nëntë hyjneshat, bijat e Zeusit, që përkrahnin degë të ndryshme të artit e të shkencës 81. Josif Visarionovic Xhugashvillit i njohur si... ish udhëheqës i Bashkimit Sovjetik 84. Përmbledhje e sistemuar e normave juridike. I tillë është civil, penal dhe i punës, i pashkruar është ai moral 85. Një nga stinët e vitit 88. Mjetet teknike e të motorizuara, automjetet, quhen edhe ashtu 90. Ha shumë dhe e kapërdij ushqimin menjëherë, llup 91. Makinat e Delvinës ashtu e kishin targën 93. Rrethi i Tepelenës, ishte me targë ashtu 95. Të qenët i pashkollë, i paditur. 97. Pëlhurë pambuku e hollë dhe me punim të thjeshtë, e ngjyrosur ose me lule të ndryshme 100.Shuma e parave që merr borxhliu mbi sasinë e dhënë 102.Pohoj, vë në diktoj një fakt, një gabim etj 103.Kllapi, përçartje. Flet kot, flet në tym, flet përçart 107.Çarls ... (12 Shkurt 1809-19 Prill 1882) natyralist anglez, pjestar i Royal Society, themeloi teorinë e evolucionit 108.Kryeqyteti i saj është Parisi. Emblema, Kulla Ejfel 110. Element i rëndësishëm, emblematik i objekteve të kultit islam, xhamive 111. Një nga bashkëtingëlloret e gjuhës shqipe që formohet nga bashkimi i Z me H 112. Përgatitem e edukohem në
një drejtim të caktuar, duke përvetësuar parime, ide e njohuri të caktuara formohem 113. Që shfaqet dhe zhvillohet në mënyrë të menjëhershme e të rëndë 114. Enë prej bakri me një dorëz e me kapak të lidhur, e cila përdoret për të zier gjellë në vatër VERTIKALISHT 1. Alessandro ..., fizikant italian, themeluesi i shkencës së elektricitetit, ka lidhje me voltin 2. Për Peqinin e dini se kishte targën e makinave 3. Libër fillestar për të mësuar shkrim e këndim 4. Nota e tretë e shkallës muzikore, shenja për këtë notë 5. Pastaj e ka brenda 6. Nota e parë e shkallës muzikore; shenja për këtë notë 7. Rrethi i Dibrës, ashtu ishte targa 8. Rrethi i Kolonjës, Ersekë, targa e saj ishte 9. Figurë e përrallave popullore, që parafytyrohej si një përbindësh me trup jashtëzakonisht të madh e me fuqi mbinjerëzore 11. Të lag e të bën qull 12. Delet, deshtë dhe shqerrat. Ky grup quhet i tille 14. Kafshë gjitare brejtëse, me kokë të rrumbullakët e me veshë të gjatë, shumë frikacake 15. Po Gjirokastra si e kishte targën 16. Qengj, kec ose pjellë tjetër kafshe deri dy-tre muajsh 18. "Lufta dhe ..." kryevepra e shkrimtarit rus, Leon Nikollajeviç Tolstoj 20. Rubrikë në masmedia që u kushtohet lajmeve të
përditshme, ngjarjeve të aktualitetit 23. aftësi për ta kapur diçka menjëherë, për ta nuhatur shpejt e me mprehtësi në bazë të përvojës së fituar 24. Mbulesë në trajtë gjysmërruzulli. Veprat e kultit dhe të tjera baroke shquhen për të tavan të tillë 26. Përdoret për të mbartur të sëmurët ose të plagosurit 27. Pjesa e parë e disa termave të përbërë, që tregon lidhjen me jetën dhe me proceset jetësore 28. Më 7 mars 1871, hapet mësonjëtorja e parë në gjuhën shqipe në qytetin ... 32. Salvador ... piktor surrealist, skulptor dhe skenograf, terhoqi vemendjen si nje njeri i cuditshem 35. Departamenti i Administratës Publike, duhen inicialet 36. Pëllitja e kafshëve është e tillë 37. Qumësht i mpiksur me tharm, që zakonisht vjen pak si i thartë 38. Njeri i egër, i pamëshirshëm, shkatërrimtar e mizor 39. Përshkim me zjarr të madh ose me frymëzim të tepruar 42. Eshtë "mysafiri" i paftuar, zakonisht në periudhën e verës dhe në vende ku sundon papastërtia 43. Emërtesa që merr një person që ka buajtur në një vend tjetër 44. Gjysmerrësirë, që bie pas perëndimit të diellit ose që nis pak përpara lindjes së tij 45. Njësi e matjes së forcës a të aftësisë së të parit 46. Maja e një plage që ka zënë
me pesë fishekë 68. Ajo që bën punët e shtëpisë (gatuan, pastron etj.), rregulloj, qeveris shtëpinë 70. Ia jap dikujt në dorë diçka, ia vë përpara për ta marrë, për ta përdorur etj 73. Rrethi i Malësisë së Madhe e kishte targën 74. Veprim i njëhershëm i njeriut, që bëhet për një qëllim të caktuar; vepër, punë 76. Që ka përmasa të mëdha, madhështor, i denjë për një epope 78. E mposhti, e vuri nën urdhra, e bëri ... dikë. 79. Sëmundje ngjitëse që prek sidomos fëmijët, e cila shfaqet me puçrra ose me njolla të kuqe në lëkurë 80. Dorështrënguar; i shtrënguar në punë e në marrëdhënie me të tjerët 82. Përvetësoj një lëndë të jashtme, duke e përpunuar në organizëm 83. Shtet në pjesën jugore të Evropës, në Gadishullin Apenin. Adriatiku e ndan Shqipërinë me të 84. Tërësia e shpenzimeve materiale dhe monetare që duhen për të prodhuar diçka 86. Shteg i ngushtë; rrugë e ngushtë e hapur në dëborë 87. Sëmundje ngjitëse e bagëtive dhe e shpendëve, epidemi 89. Grua luftëtare që nuk martohej (në mitologjinë e lashtë greke); grua kalorëse 92. Përdoret për të përforcuar thirrjen kur i drejtohemi dikujt. 94. Tubim, grumbullim i organizuar, zakonisht në shesh të hapur, kryesisht me prapavijë politike 96. Gjuhët e saj bëjnë që gjërat të shkrumbohen, të kthehen në hi 98. Shtrëngesë e madhe, detyrim i ashpër 99. Mjerim i madh, fatkeqësi e madhe, mynxyrë; vdekje, mbart edhe këtë shquarje emërtore 101.Degë me gjethe nga ky dru; gjethet e kësaj bime, që përdoren në mjekësi etj. dhe si erëza për gjellë 104.Makinat e Elbasanit ashtu e kishin targën 105.Pjesë e parë e fjalëve të përbëra, kryesisht e termave, që u përgjigjet nga kuptimi fjalëve, një 106.Letonia e ka monedhë të saj 107.Quhet femra e cjapit 109.Ema mëkatare e njerëzimit, Havaja, sipas besimit mysliman
qelb 48. Nuk e marr diçka nga vendi ku është 49. Krahinore, ashti i thonë maces 53. Lloj i veçantë i krijimtarisë gojore, rrëfenjë për qenie të mbinatyrshme, për heronj legjendarë 55. Aktori i disa filmave, Mario ... lindi më 27 korrik të vitit 1939 në Shkodër 56. Njësia bazë për matjen e rezistencës elektrike. 57. Çdonjëra prej grimcave shumë të vogla elementare me ngarkesë elektrike negative 58. Ashtu quhet produkti i një shpirti që lartësohet duke lindur art si marrëdhënie estetike 59. Aleanca Kuq e Zi 60. Rrethi i Mirditës, e kishte asht targën 62. Me të dikur punohej toka 64. Targat e mjeteve të Fiertit ashtu e kishin targën 65. Pushkë e vjetër, e gjatë e 1
2
3
4
11
5
S
6
13
14
8
9
10
M
P
R E
R
D
E J
K A N O N I
E
A
16
L
P
A
B
17
I
R
B A T
E
K
Z
K
¸
18
19
L A
O
H
C
K
I
I
20
U
21
P
22
28
29
A
A
B
S 27
C
R
J
R
O Z
E T
A
F
R
O H
K
L
30
U P U
A
31
T
T
U K 32
34
35
36
F
V
O I
R I
G O R I
F E
K R E
46
47
41
D O B
V
S
A U K
Z
¸
I
N
H
M A K I
U N E
55
59
M E Z
T
D I
A P
D
E 60
64
65
66
M
69
P
E N I
T
N
61
62
P A K K U S
H
J
N
E
E
K
E
63
Z I
67
A
P
V
A
O
M
J
E
O
E
T
L
58
K R E
S C
56
K A R O
T
W
N
52
A
O 54
A
A
T
H 51
R
¸
P
A L
N ¸
49
53 57
Y R
44
48
50
U
L
I
I
43
P A
A
K 45
G
H
40
A
T
M
L A K
42
D
M A T
38
O
R
33
B
R 37
39
F
H
E M I
E
M
N O S I 26
K
C
L A S F
23
E
25
F C
B
O
A
D A M L 24
I
V
A
15
R
D
Y J
7
L
A
12
M ¸
O
R
G
V
M A ˙
PËRGJIGJE E SUPERFJALEKRYQIT TE NUMRIT TE KALUAR
HORIZONTALISHT 1. Anije e madhe për udhëtarë dhe për mbartur mallra në rrugë të largëta 10. Banor vendës i Abisinisë ose ai që e ka prejardhjen nga Abisinia; etiopas 13. Quhet kështu secili individ që përbën sundimin oligarkik. 17. Rrethi i Vlorës, e kishte ashtu targën e makinave 19. Makinat e rrethit të Hasit e shënonin ashtu në targë 20. Rrethi i Kuçovës, e kishte ashtu targën 21. "Viktimat e ..." është filmi shqiptar i vitit 1996, me regji dhe skenar të Ekrem Kryeziu 22. Kokërr fildishi ose prej lënde sintetike, e rrumbullakët dhe e madhe sa një portokall, që përdoret në lojën e bilardos 24. Shkëmb i madh dhe i thepisur, me majë ose me disa maja të mprehta, kreshtë ose... 25. Nota e gjashtë e shkallës muzikore; shenja për këtë notë 27. Që ka ngjyrë qielli të mbyllur. Flamuri i BE dhe ai i PD është ashtu 29. Dakord në gjuhë universale 30. Parësor është fjala ndryshe, dytësor është sekondar 31. Emri ... Gërvalla, veprimtar, atdhetar shqiptar, vdiq më 17 janar 1972 33. Enë balte me një dorëz, që shërben për të mbajtur bulmet poçe; qyp i vogël 34. Ish-presidenti i Ugandës, ... Amin 40. Aparat, zakonisht në trajtë hinke, që shërben për të përforcuar tingujt e për t'i përhapur larg 41. Tërësia e rrjeteve të lundrimit dhe e forcave detare të një shteti, flota detare 42. Pjella e pelës, kalë i ri dy a tre vjeç 43. Partia Aleanca Popullore 47. Marrëveshja e ... u nënshkrua më 2 gusht 1943 midis Ballit Kombëtar dhe Partisë Komuniste të Shqipërisë për të bashkërenduar e rezistencën shqiptare në Luftën e Dytë Botërore dhe për tu përgatitur për të ardhmen e Shqipërisë Etnike 50. Botë, numër i madh njerëzish, shumë syresh 51. Piktori i mirënjohur, Fatmir ... lindi më 28 dhjetor 1927 në qytetin e Gjirokastrës 52. Ne të gjithë kemi atësi... domozdoshmërisht kemi gjithashtu edhe m... 54. Kontradiktë e papajtueshme, kontradiktë që zgjidhet vetëm me ndeshjen e të kundërtave, me luftë ose me revolucion 61. Rrethi i Pogradecit, ashtu e kishte targën 63. Masë e vlerësimit të cilësisë së floririt 66. Që shfaqet si mbeturinë e trashëguar nga tiparet e paraardhësve të lashtë 67. Leckë e trashë për të pastruar dyshemenë, për të fshirë pluhurin etj 69. Që ka të bëjë me zemrën, i zemrës 71. Pjesë e parë e fjalëve të përbëra 72. Po rrethi i Matit, si e kishte targën 73. Regjisori i njohur i kinematografisë shqiptare Ibrahim .. ka lindur më 8 dhjetor
L
68 70
K R Y Q
71
E R
S O N
I
L A G J
S
M
A
T
E
E
R
R
N
A
R E
T O R I
I
A
72 73
B
74
75
D
E
78
79
L I
R I
O
F
K
G
A
83
90
D I
A T
˙
U
B
J 89
E
E Z
B
A S
H E
M
N
U
E C
E T
97
H 100
O
D I
T
E
I
V I
P
104
J
¸
U G
¸
I
F R
109
N A I
M
105
B U I
A
E 108
I
A N C E
111
S C
O
J
P
L
J
K 106
T
D
S
110
C E
S A B
R
112
L U L E
113
¸
99
P O D
102
S
103 107
98
R
E Z
101
A R R
O E
T
M T
L
A
96
A
P
S
R
R O N
94
S O F J
T
L
A
A N G E
92
L E
93 95
O
88
91
E
81
D E M
87
A N A
A 85
T
H
86
N
80
E K
84
M Y K T
V A
M J
R
R
A
82
P
A
77
L U K U N I
V
B
P
76
114
A Z
¸
T
P
SPORT
22 E shtunë, 17 SHKURT 2018
Përmes një deklarate zyrtare në uebsajtin e saj, organi më i lartë futbollistik europian ka paralajmëruar për një dënim më të rëndë
Hetimi ndaj Skënderbeut, UEFA: Inspektorët janë kërcënuar me jetë!
HETIMI
Skënderbeu e përfshirë në trupimin e 41 ndeshjeve në Shqipëri për 5 vite
Rozalb Lika
Ç
ështja e Skënderbeut merr zhvillime të reja tronditëse. Pasditen e së premtes në faqen zyrtare të UEFA-s është publikuar të dhëna të reja për hetimin, teksa presidenti i UEFA-s, Aleksander Ceferin ka njoftuar se inspektorët që po bëjnë hetimin janë kërcënuar me jetë. Institucioni më i rëndësishëm i futbollit evropian ka theksuar se do të mbështesë të gjithë punonjësit e saj, ndërkohë që do të vazhdojë hetimi i plotë për të gjitha ndeshjet e trupuara. Reagimi- UEFA aktualisht po zhvillon një hetim rreth përfshirjes të klubit shqiptar KF Skënderbeu në manipulimin e ndeshjeve. KF Skënderbeu ishte ndaluar më parë nga pjesëmarrja në kompeticionet e UEFA-s për sezonin 2016/17 si rrjedhojë e përfshirjes në manipulime. Ky dënim u mbajt në fuqi nga Gjykata
e Arbitrazhit për Sportin. Informacione shtesë të siguruara nëpërmjet UEFA. BFDS tani sugjerojnë për një skemë më të gjerë përfshirjeje nga KF Skënderbeu në manipulimin e ndeshjeve. Si rrjedhojë, UEFA tani do të kërkojë një dënim më të gjatë për klubin. Sot (dje), Inspektorët e Disiplinës që po merren me çështjen kanë marrë kërcënime
anonime me vdekje, të cilat prezumohet se kanë si qëllim të frikësojnë ata dhe t’i ndalojnë të kryejnë punën e tyre. Këto kërcënime nuk do t’ia dalin dhe policia është informuar gjithashtu. UEFA mbetet plotësisht e përkushtuar për të luftuar kundër manipulimeve dhe i gjithë stafi i UEFA-s që punon në këto çështje thelbësore kanë mbështet-
jen e plotë të organizatës. Ky mesazh u përsërit sot nga presidenti i UEFA-s, Aleksander Ceferin i cili deklaroi: “Në nuk do të lejojmë asnjëherë që stafi i UEFA-s që punon në këto çështje, apo çështje të tjera, të bëhet subjekt i kërcënimeve apo kanosjes nga palë të treta. Ata kanë mbështetjen e plotë të organizatës, përfshirë edhe mbështetjen 100% nga unë”.
DEKLARATA
REAGIMI
FSHF reagon për Skënderbeun: Çështja i takon ekipit dhe UEFA-s!
Kërcënimi i zyrtarëve të UEFA-s, Skënderbeu: Të dënohen fajtorët!
Federata Shqiptare e Futbollit ka reaguar në lidhje me raportin e inspektorëve të UEFA-s për sa i përket çështjes Skënderbeu. Nëpërmjet një komunikate për shtyp, qeveria e futbollit në vend ka bërë të ditur se është vënë në dijeni në lidhje me dokumentin që i është drejtuar Komisionit të Disiplinës. “FSHF kërkon të informojë opinionin publik në lidhje me zhvillimet më të fundit të publikuara në shtyp për çështjen e Skënderbeut. Gjatë ditës së djeshme, por edhe sot FSHF ka marrë informacionet e nevojshme lidhur me dokumentin e publikuar i cili është relacioni i inspektorëve të UEFA-s drejtuar Komisionit të Disiplinës, dhe jo një vendim disiplinor. Informacione këto, të domosdoshme për të patur një qëndrim të konsultuar institucional dhe publik. Ndonëse FSHF po e ndjek me vëmendje ecurinë e procesit disiplinor ndaj Skënderbeut, vlen të theksohet se kjo është një çështje që i përket drejtpërdrejtë klubit anëtar (Skënderbeu) dhe vetë UEFA-s. FSHF do te jetë e hapur për çdo vendim disiplinor që mund të vijë në rrugë zyrtare nga trupat gjykuese të UEFA-s për rastin në fjalë”, shkruan FSHF në njoftimin për shtyp.
Klubi i Skënderbeut ka reaguar në lidhje me lajmin e publikuar në faqen zyrtare të UEFA-s, teksa nënvizohej fakti se 2 inspektorët që po hetonin dosjen e Skënderbeut janë kërcënuar me jetë. “Duke marrë shkas nga lajmi i publikuar së fundmi në portalin e UEFA-s, Klubi i Futbollit ‘Skënderbeu’ mohon kategorikisht dyshimet dhe akuzat se persona të lidhur me klubin kanë kërcënuar me jetë inspektorët e organizatës europiane të futbollit. Një veprim i tillë është totalisht jashtë natyrës së qetë, qytetare dhe ‘Fair-Play’ të klubit tonë dhe drejtuesve më të lartë të ekipit. Nëse ka pasur kërcënime atëherë KF Skënderbeu inkurajon organet përkatëse t’i shkojnë deri në fund çështjes. Për sa i përket shqetësimit të shfaqur nga UEFA në lidhje me publikimin e informacioneve dhe raporteve, Klubi i futbollit ‘Skënderbeu’ mohon të ketë shpërndarë raportin duke njohur natyrën konfidenciale të tij. Raportet e shfaqura në media kanë dalë nga zyrat e UEFA-s për media të caktuara sportive në Shqipëri”, shkruan klubi korçar.
Skënderbeu rrezikon që të dënohet me 10 vite jashtë kompeticioneve Europiane, por dosja e UEFA-s për skuadrën korçare është e mbushur. Skuadra korçare sipas UEFA-s ka trukuar 41 ndeshje në Superligën Shqiptare nga sezoni 2010 deri në 2015. Raporti- Skënderbeu gjithashtu ka manipuluar një numër të madh ndeshjes në kampionatin vendas, veçanërisht në Superligë, që nga viti 2011. UEFA mbështetet tërësisht në raportet e plota të përgatitura nga BFDS (raportet e luhatjeve të basteve) për secilën prej këtyre ndeshjeve: 13/11/2010: Skënderbeu- Dinamo Tirana 08/12/2010: Teuta-Skënderbeu 12/12/2010: Skënderbeu-Shkumbini 03/02/2011: KF Tirana- Skënderbeu 06/02/2011: KS Kastrioti-Skënderbeu 25/02/2011: KS Dinamo Tirana-Skënderbeu 07/03/2011: Skënderbeu-Bylis Ballsh 15/04/2011: KS Dinamo Tirana-Skënderbeu 20/04/2011: Skënderbeu-KF Laçi 26/10/2011: Skënderbeu-KS Kastrioti 05/12/2011: Skënderbeu-Bylis Ballsh 04/02/2012: KF Laçi-Skënderbeu 08/02/2012: Skënderbeu-KS Pogradeci 07/03/2012: Skënderbeu- KS Vllaznia 21/03/2012: Skënderbeu-KF Laçi 26/03/2012: Dajti Kamza-Skënderbeu 25/04/2012: Skënderbeu-KS Vllaznia 24/08/2012: KS Vllaznia-Skënderbeu 24/09/2012: Skënderbeu-KF Laçi 08/12/2012: KS Shkumbini- Skënderbeu 15/12/2012: Skënderbeu-KS Kukësi 19/12/2012: KS Kastrioti- Skënderbeu 04/02/2013: Skënderbeu-KS Kastrioti 17/02/2013: Apolonia Fier- Skënderbeu 20/02/2013: KS Shkumbini-Skënderbeu 01/03/2013: KF Laçi- Skënderbeu 06/03/2013: KS Kukesi-Skënderbeu 12/03/2014: Skënderbeu-KS Kastrioti 30/04/2014: Skënderbeu- KS Kukesi 11/09/2014: FK Partizani-Skënderbeu 29/10/2014: Skënderbeu-KF Elbasan 21/12/2014: KS Vllaznia-Skënderbeu 25/01/2015: KF Elbasani-Skënderbeu 31/01/2015: Skënderbeu-KF Laçi 18/02/2015: Skënderbeu-KS Flamurtari 16/05/2015: Skënderbeu- KS Flamurtari 21/09/2015: Skënderbeu-KF Tirana 16/10/2015: Skënderbeu-KS Teuta 22/11/2015: Skënderbeu-Terbuni Puke 17/02/2016: Skënderbeu-Vllaznia 20/04/2016: Skënderbeu-KF Laçi
SPORT
23 E shtunë, 17 SHKURT 2018
Dëshmitë e tre ekspertëve për ndeshjet e korçareve në Europë: Lojtarët kishin sjellje të turpshme
D
osja e Skënderbeut është mjaft voluminoze dhe nuk ka vetëm opinionin që merret nga ekspertët e fluksit të basteve sportive. UEFA i kërkoi një paneli prej tre trajnerësh të njohur në arenën ndërkombëtare që të vlerësonin paraqitjet e Skënderbeut dhe lojtarëve në fushën e lojës. Paneli në fjalë përbëhej nga Majkëll Epëllton, Zhak Krevuasie dhe Hans Leiterd. Majkëll Epëllton është një emër i njohur gjatë vitit të fundit, pasi për disa javë ka drejtuar skuadrën e Leister në Angli. Trajneri anglez është aktualisht ndihmësi i Klod Pyel në radhët e këtij klubi, ndërsa shihet si një nga teknikët më me perspektivë në të ardhmen e futbollit anglez. Zhak Krevuasie është një trajner francez, i cili në të kaluarën ka drejtuar përfaqësueset e moshave të Francës. Prej disa kohësh ai punon si bashkëpunëtor i FIFA dhe UEFA në aktivitete të ndryshme si dhe në rolin e opinionistit sportiv për Canal+ në Francë. Hans Leitert është një ish-portier austriak, i cili tashmë është ndër trajnerët e portierëve më të njohur në Europë. Ai punonte për Federatën Spanjolle deri pak ditë më parë, kur nënshkroi një kontratë me Liverpulin. Të tre këta ekspertë kanë analizuar me pamje video 12 ndeshjet e luajtura nga Skënderbeu në Europë në sezonin 2015-2016 dhe 25 ndeshje nga kampionati shqiptar për sezonet 2015-2016 dhe 2016-2017, për të krahasuar sjelljet e lojtarëve në fushën e lojës. Dy prej tyre kanë dhënë opinionin e tyre për minutat e fundit të ndeshjes së shumëpërfolur Kruzejdërs-Skënderbeu, të përfunduar 3-2.
Zbulohen tre eskpertët e UEFA-s që fundosën ekipin e Skënderbeut
Majkëll Epëllton: Loja e Skënderbeut nga kjo pikë në vazhdim ishte e tmerrshme. Kjo drejtohej nga portieri, i cili, pavarësisht faktit se skuadra ishte me 10 lojtarë dhe ishte në avantazh, në mënyrë të papritur shpejtoi lojën dhe mbetej duke pasuar shkurt dhe te skuadra e gabuar. Para
këtij momenti, shpërndarja e topit ishte më e ngadaltë dhe kur e dërgonte topin larg, e kalonte mesin e fushës. Të dy qendërmbrojtësit (Nr. 5 Jashanica dhe Nr. 32 Vangjeli) ishin të turpshëm në lojën e tyre dhe dëshirën për të pësuar gol. Zhak Krevuasie: 10 minutat
e fundit janë thjesht të pabesueshme, të tmerrshme, me aq shumë raste shënimi dhe një skuadër e cila ndaloi me dashje ndërsa disa lojtarë kishin një sjellje të turpshme, absolutisht të pashqetësuar nga ndeshja, nuk vraponin, nuk mbronin, në disa raste as nuk e shihnin ndeshjen.
HETUESIT
Kush janë dy inspektorët që janë kërcënuar për çështjen e Skënderbeut?
me kërkesën për skuadrën korçare janë marrë inspektorët belgu Karl Dhont, si dhe spanjolli Migel Lietard Fernendez-Palacios. Karl Dhont (Belgjikë)- Belgu është një ekspert në fushën e basteve, i cili është përfshirë në trupën e Komisionit Disiplinor në vitin 2009. Jo vetëm kaq, por institucioni europian i futbollit i ka dhënë drejtimin e zyrës së antikorrupsionit, e krijuar pikërisht në momentin kur Karl Dhont është bërë pjesë e trupës së Komisionin Disiplinor. Ai bëri zbulimin e madh të skandalit kinez të Zhejun Ji në dimrin e vitit 2005, kur informoi presidentin e ST. Truiden mbi lëvizjet e dyshuara të koeficienteve të basteve në sferën aziatike. Migel Lietard Fernendez Palacios (Spanjë)- Ai është një jurist spanjoll, i cili e ka nisur karrierën e tij në vitin 2010 në një firmë ligjore të emërtuar “Sport Advisors”. Kjo kompani është në pronësi të Gorha Vijar, i biri i Anhel Maria Vijar, si dhe ka përfaqësuar juridikisht në KAS çiklistin Alberto Kodandor. Në vitin 2013, spanjolli është përfshirë në trupën disiplinore. Jo vetëm kaq, por ai ka qenë inspektori i dytë që ka hetuar mbi çështjen e Fenerbahçes në sezonin 2010- 2011, kur dyshohej për trukimin e rezultateve në kampionatin turk.
INFANTINO
Presidenti i FIFA-s revolucion në merkato, s’ka më blerje në janar
AKUZA
G
jatë seancës dëgjimore në CAS, përfaqësuesit ligjorë të Skënderbeut kanë pranuar raportin e luhatje të basteve, ku cilësohet se kjo mund të jetë kryer nga një ose më shumë lojtarë, por kanë hedhur poshtë faktin se këtë trukime janë kryer dhe dijeninë e drejtuesve të klubit. Avokati mbrojtës i Skënderbeut ka fajësuar vetëm lojtarë të caktuar teksa klubi nuk duhet prekur sipas tij. Kjo konfirmohet nga regjistrimi audio në seancën e CAS në 4 korrik 2016. Që nga 4:02:04 e regjistrimit audio të seancës dëgjimore të KAS: Avokati i Skënderbeut, z. Zukereti: Ajo që tregohet nga sistemi lë të hapur pyetjen më të rëndësishme kur bëhet fjalë për këtë çështje. Kush mund të përjashtojë apo të thotë se anomalia është në fakt rrjedhojë e faktit se lojtarë të veçantë mund të akuzohen për paracaktimin e rezultateve? Në çdo çështje përgjegjësia specifike e klubit nuk do të thotë
Avokati i Skënderbeut fajësoi lojtarët për të shpëtuar klubin nga trukimet
se ai mund të përjashtohet nga pjesëmarrja në aktivitetet e UEFA-s. Kjo bazohet në vendimin e fundit të Komisionit të Apelit në rastet e Sampdorias dhe Lacios. Të dy këto klube italiane kishin një situatë ku një lojtar u shpall fajtor sa i përket procedurave
disiplinore… ishte e brendshme, vendase. Por në këtë rast, Apeli vendosi që kjo nuk do të thoshte se ishin përfshirë në manipulime. Ndaj Sampdoria dhe Lacio morën pjesë në kompeticionet e UEFA-s. Si rrjedhojë, nëse nga procedura disiplinore do të dilte
se nuk ishte klubi, por lojtarët e veçantë që ishin përfshirë në manipulim ndeshjesh dhe gjatë kësaj kohe klubi nuk kishte marrë pjesë në aktivitetet e UEFA-s, është e nevojshme të presim që të mbarojë procesi disiplinor para se të marrim një vendim të tillë. Kryetari i Panelit të KAS: Faleminderit Z. Zukereti. Sa për ta kuptuar, ju nuk kundërshtoni luhatjet e basteve që janë vënë re, por kundërshtoni përfshirjen e klubit, apo jo? Avokati i Skënderbeut, Z. Zukereti: Ajo që shfaqet nga sistemi është diçka që nuk mund të mohohet… Mund të ketë ndonjë shpjegim për të. Për shembull, mund të thuhet se disa nga lojtarët ishin përfshirë por kjo në asnjë mënyrë nuk prek përgjegjësitë e klubit. Klubi do të ishte i pastër.
Presidenti i FIFA-s, Xhani Infantino, kërkon të revolucionarizojë merkato. Ideja kryesore e numri një të futbollit botëror është që të heqë merkato e dimrit. Ai ka propozuar “11 pika thelbësore” për t’u analizuar, me qëllim “për të siguruar integritetin e futbollit në vitet e ardhshme, në mënyrë që të ketë transparencë më të madhe dhe të ruhet ekuilibri konkurrues në këtë sport”. Infantino, i marrë në intervistë nga “L’Equipe”, thekson se ka për qëllim të vendosë edhe një limit për komisionet e agjentëve dhe ndërmjetësuesve, duke prezantuar kështu një tavan pagash për lojtarët, që pritet të llogaritet në bazë të të ardhurave të klubit.
CYANMAGENTAYELLOWBLACK
SPECIALE
24 E shtunë, 17 SHKURT 2018
Urimi i Monika Kryemadhit dhe Ilir Metës për Erën Monika Kryemadhi dhe Ilir Meta kanë postuar në facebook, një urim për vajzën e tyre, me të voglën e familjes, Erën, e cila dje festoi 13vjetorin e lindjes. Monika, si çdo nënë që i dridhet zëri dhe pena kur shkruan për datëlindjen e fëmijës së saj ka hedhur me shpejtësinë e erës së dimrit, disa fjalë për Erën e saj. Ja se ç'shkruan Monika Kryemadhi në faqen e saj zyrtare në Facebook. "Je një Erë e re, që erdhi në jetën tonë plot 13 vjet më parë. Era e Era Metës në familjen tonë ishte zhurmë, ishte hare, ishte gëzim ishte buzëqeshje, ishte jetë, prandaj Era të uroj të kesh shëndet, të jesh e lumtur, të mësosh dhe mos ndalo. Ashtu siç ke emrin fryj dhe gëzohu me jetën që të ka dhënë Zoti. Kënaqu, lufto, jeto dhe fal dashuri. Të dua
Era ime e vogël!". Ndërsa Presidenti Ilir Meta ka postuar në Facebook foton e preferuar me vajzën e tij dhe bën një dedikim special për Erën. "Sot (dje) është ditëlindja e Erës. "Fëmijët janë dhurata më e çmuar në jetë, jo vetëm për familjen por edhe për vendin. Të gjithë fëmijët meritojnë një të ardhme të sigurtë, në një vend që e duan dhe i do",- shkruan Presidenti Ilir Meta.