CYANMAGENTAYELLOWBLACK
www.kohajone.com
1 E mërkurë, 20 MARS 2019
Mesazhi i BE: Protestoni, Qeveritë i rrëzoni vetëm Ju! E përditshme e pavarur
Viti i XXVIII i botimit
Nr: 65 (8506)
E mërkurë, 20 Mars 2019
Çmimi 30 Lekë
Nuk ka arsye pse një pjesë e qytetarëve habiten me qëndrimet e ndërkombëtarëve. Nëse BE dhe SHBA nuk e pëlqejnë dhe kanë vërejtje për politikën e brendshme të një qeverie, për sa kohë që nuk reagon populli, për ata është situatë normale dhe do vazhdojnë ta mbështesin. Kur populli ngrihet me forcë dhe reagon duke rrëzuar qeverinë me protesta e demonstrata, edhe të huajt ndryshojnë qëndrim. Kështu kanë vepruar edhe me qeveritë e mëparshme të Berishës dhe Nanos. Ndaj populli e ka në dorë ndryshimin
Luan Rama: Mungesa e pazëvendësueshme e Kiço Blushit!
FAQE 10
Në foto: Kiço Blushi
FAQE 3
Basha: Rama, urdhër politik për terror te banorët e Unazës së Re
Në foto: Kreu i PD-së, Lulzim Basha gjatë protestave me banorët e Unazës së Re
OPINION
KRYETARJA E LSI
INTERVISTË
Prilli i parakohshëm politik
Monika Kryemadhi: Protesta në çdo qytet të Shqipërisë deri në largimin e Ramës
Petrit Vasili: Pa Parlament, pa gjyqësor dhe e kapur, kjo është republika e vdekur e Rama-istanit
Nga Zija Çela
Më 10 prill 2017, bashkë me shkrimtarë të tjerë, u ftova në çadrën e ngritur nga PD në Shëtitoren Dëshmorët e Kombit. E prita ftesën me kënaqësi, por me kushtin që i vura vetes. Edhe sikur të më fishkëllenin, do të thoja çfarë mendoja unë, dhe jo çfarë donte veshi i tjetërkujt. Ky fragment vjen menjëherë pasi rrëfeva...
FAQE 10
FAQE 5
FAQE 8
MINISTRI I BRENDSHEM
Lleshaj: Takim mbresëlënës në Durrës
FAQE 2
Rruga e SpitenitPrullit, kisha e vitit 1402 “San Alexandri di Collematia” dhe premtimet e kryeministrit Rama
FAQE 11
DURRËS
Studentët kundër ministrit Lleshaj: Për ç’a e këshilloje Ramën kur u mbush vendi me hashash
FAQE 11
FAQE 24
POLITIKE
2
E mërkurë, 20 MARS 2019
REAGON ISH-KRYEMINISTRI BERISHA: POLICIA DO NDËRHYJË TE UNAZA E RE. NDALONI TERRORIN!
Basha shkon te protestuesit: Policia ishte urdhëruar të ushtronte terror P
as njoftimeve se policia, me urdhër politik, do të tentojë të mësyjë mbi banorët e Unazës së Re, që prej më shumë se 4 muajsh protestojnë kundër projektit që prek banesat e tyre, do të reagonte ashpër dhe Partia Demokratike. Fillimisht, përmes
rrjeteve sociale, ish-kryeministri Sali Berisha, i bëri thirrje policisë të ndalojë terrorin mbi banorët, të cilët i quan “heronjtë e Unazës së Re”. “Ndal terrorit policor, raperzaljeve të narkopolicëve të Edvin Kristaq Urrejtjes dhe Vasalit të tij ndaj heronjve të Unazës së Re. Narko-policia i ka rrethuar ata. Qëndrestarët kanë bllokuar rrugën”, u shpreh Sali Berisha. Ndërkohë, pak minuta më pas kreu i PD-së, Basha dhe drejtues të opozitës u nisën tek vendngjarja tek “Unaza e Re”, ku u njoftua për prani të shtuar të forcave policore,
përfshi edhe ato të FNSH-së. Basha bëri thirrje që gjithë opozita të mblidhet te “Unaza”, pasi, sipas tij, qindra forca policie po rrethonin zonën. Duke nënvizuar se bëhet fjalë për një situatë e tensionuar që është krijuar dje në mbrëmje, ku banorët e Astrit vijonin protestën, kryedemokrati Lulzim Basha, në një lidhje direkte me studion e emisionit “Dritare me Rudinën” në Neës 24 tha se me urdhër politik policia kishte shkuar dje në zonë për terror dhe për të shoqëruar banorët që protestojnë prej 4
muajsh. “Pushteti ilegjitim i ngritur mbi votën e vjedhur nga bandat po i shërben bandave. Policia kishte marrë urdhër të shoqëronte banorët që kanë 4 muaj që protestojnë për aferën që Damian Gjinkuri duhet të ishte në burg dhe Edi Rama të merrej i pandehur. Një urdhër politik i ardhur nga nivele të larta, supozohet Lleshaj dhe Rama për të kryer akte terrori. Kur bisha plagoset bëhet më e rrezikshme. Këta e kanë kuptuar që po ju vjen fundi. Këta kanë dalë nga bandat dhe ju shërbejnë bandave”, theksoi Lulzim Basha.
Tensione te Unaza e Re, Braimllari: Policia mos të bëhet vegël e Ramës. Balliu: Rama po na ngel në dorë, parlament palaço
P
rotestuesit e Unazës së Re kanë dalë mbrëmjen e djeshme për të 136-ën ditë për të mbrojtur banesat e tyre nga shembja që kërkon tu bëjë qeveria “Rama”. Në protestën e djeshme, ata janë rrethuar nga një numër i madh policësh të cilët nuk i kanë lejuar të bllokojnë të dy akset e Unazës. Protestuesit duke iu drejtuar Ministrit të Brendshëm Sandër Lleshaj si “Ministri Leshi”, i kanë kërkuar këtij të fundit të ketë kujdes me durimin e tyre, pasi do të shikojë një protestë para policisë që se ka parë kurrë. Po kështu protestuesit i kanë kërkuar Ministrit Lleshaj dhe kryeministrit Rama të heqin dorë nga presionet për të arrestuar protestuesit. Në thirrjet “Ervin kazan, hajdut, legen” ata i kujtuan dhe njëherë Ramës dhe klikës së tij se u ka ardhur fundi. “Shumë mirë keni bërë që na keni rrethuar me policë. Shko rretho shtëpinë e Edi Ramës, të Gjiknurit, të Afrim Qendros para se të rrethoni Unazën e Re. I them Policisë së Shtetit që nëse arreston një qytetar të Unazës së Re, do të shohin Protestën më të madhe që kanë parë ndonjëherë. Mos i hidhni benzinë zjarrit. Nuk na tremb Policia e Leshit. TikTak Tik-Tak, ka ardhur fundi për qeverinë tënde”, thirrën protestuesit. Ndërkaq, për disa orë forca të shumta policie mbajtën të rrethuar zonën e “Astirit” duke trembur burra, gra e fëmijë, të cilët ndryshe nga ditët e tjera nuk u larguan nga vendi i protestës edhe pse e deklaruan të mbyllur. Sipas tyre, ministri Sandër Lleshaj ka urdhëruar prej disa ditësh që ti mbajë nën presion këta banorë, ku synon zmbrapsjen e tyre dhe tërheqjen nga bashkimi me protestat e opozitës para Parlamentit.
Rrethohet “Astiri” me polici, banorët: Do shkatërrojmë vilën e Ramës po na prekët
Banorët duke parë që policia vijon ti mbajë të rrethuar, i bënë dje thirrje ambasadave që të kenë një reagim. “Jemi të rrethuar nga policia. Jemi nën trysni dhe terror policor . U kërkojmë ambasadave që të reagojnë. Ne nuk do të largohemi derisa të largohet policia” shprehen banorët. “Përsërisim thirrjen për ambasadën amerikane, na kanë rrethuar sikur të ishim në Jeruzalem. Ministër Lleshaj largoi policët. Tërhiq policinë dhe na lër të shkojmë në shtëpitë tona. Edhe ambasadës gjermane, britanike asaj të BE-së të shikojnë se si vijnë të ushtrojnë presion ndaj banorëve të “Unazës””, tha një tjetër banor, i cili po qëndron
Botues dhe Drejtor: Nikoll LESI
Kryeredaktor: Qamil XHANI Zv/kryeredaktorë: Albina Gjergji, Herion Mesi
me fëmijët e mitur i rrethuar nga policia. Ish-deputetët në protestë Ndërkohë, ish-deputeti demokrat, Klevis Balliu, iu drejtua Policisë duke i thënë që “është më mirë të merret me bandat, me kriminelët, me kumbarin Edi Rama. Ne kemi ndjenjur këtu 136 ditë dhe shoqërimet nuk na impresionojnë. E vetmja gjë që na bëjnë është që na revoltojnë. Ti Sandër Lleshaj bëj kujdes me urdhrat që jep bashkë me kupolën tënde që dehet si derr. Këtu te Unaza kërkohet një gjë. Duan projekte le ti bëjnë, por jo të vjedhin 20 milion euro. Të bëhet një projekt normal. Por nuk ka projekt që shkatërron shtëpitë.
ADRESA E REDAKSISË:
Rruga: “Sami Frashëri”, Pallati i Aviacionit të Vjetër, Nr. 2, Tiranë/ Web: www.kohajone.com
Dhe këtu ministrja të dalë dhe të thotë që shtëpitë e njerëzve nuk prishen. Ne nuk do t’iu lejmë vetëm asnjë minutë. Nëse do, shko çoji ato lekët te studentët”tha Balliu. Demokrati u shpreh se Rama jo vetëm që do të rrëzohet, por me ironi ka shtuar se “po na ngel në dorë, pasi në 16 mars pësoi para-infarkt”. “Jo vetëm që po rrëzohet, por po na ngel në dorë, pasi në 16 mars i ra para-infarkt. Të shkojmë ditën e enjte dhe ti tregojmë se kush vendos në këtë vend. Nuk vendosin ata me atë parlament palaçoje. E di gjithë bota se ka protestë te Unaza e Re, e kanë transmetuar të gjithë. I themi Sandër Lleshajt, mos guxo se nuk do të gjesh vrimë miu ku të futesh. Në 21 mars ejani te parlamenti për t’u treguar që vendosin qytetarët”, tha Klevis Balliu. Nga protesta, ishdeputeti i LSI-së Braimllari tha se kryeministri Edi Rama së bashku me policinë ‘partiake’ të drejtuar nga ministri i Brendshëm, Sandër Lleshaj po kërkojnë të shtypin banorët e Unazës së Re, por që nuk do ia dalin. “Policia politike e Edi Ramës dhe Sandër Lleshaj kërkon të shtypi natën banorët e Unazës së Re. Policia të bëjë kujdes, të mos bëhet vegël politike e Edi Ramës. Edi Rama në grahmat e fundit të pushtetit të tij kriminal. Edi Rama po përplas shqiptarët me njëritjetrin. Policia të distancohet nga urdhrat politik. Edi Rama nuk mund të fshihet pas gazit helmues. Nuk ka gaz që do shpëtoj Edi Ramën.”- u shpreh ish-deputeti i LSI-së, Endrit Braimllari.
NUMRI I KONTAKTIT:
0697044477
PROTESTA
“Astiri”, LSI: Qeveri maskarenjsh. Largoni policinë nga Unaza e Re
Përfaqësuesi i LSI-së, Petrit Vasili ka reaguar për situatën e tensionuar sot në mbërmje mes banorëve të Astir dhe Policisë së Shtetit. Sipas mediave dhe banorëve, policia pritet të ndërhyjë mbrëmjen e sotme të të shpërndarë protestuesit. “Po këta të pacipët e qeverisë, që çojnë gjithë policinë e Forcat e Ndërhyrjes së Shpejtë për të arrestuar njerëzit e thjeshtë te Unaza e Re që thjesht mbrojnë shtëpitë e tyre, recepsionistin, që përlante 30 milion euro nuk e kapin dot, as komisarët e policisë që bënin trafik droge nuk i kapin dot. Çfarë qeveri maskarenjsh”, u shpreh mbrëmjen e djeshme ish-deputeti i LSI-së Petrit Vasili në një reagimin e tij.
Marketingu: Bardhyl Ucaj E-mail: reklama@kohajone.com
POLITIKE
3 E mërkurë, 20 MARS 2019
Mesazhi BE: Protestoni, Qeveritë i rrëzoni vetëm Ju! Nuk ka arsye pse një pjesë e qytetarëve habiten me qëndrimet e ndërkombëtarëve. Nëse BE dhe SHBA nuk e pëlqejnë dhe kanë vërejtje për politikën e brendshme të një qeverie, për sa kohë që nuk reagon populli, për ata është situatë normale dhe do vazhdojnë ta mbështesin. Kur populli ngrihet me forcë dhe reagon duke rrëzuar qeverinë me protesta e demonstrata, edhe të huajt ndryshojnë qëndrim. Kështu kanë vepruar edhe me qeveritë e mëparshme të Berishës dhe Nanos. Ndaj populli e ka në dorë ndryshimin Në Shqipëri ka një keqkuptim të përhershëm lidhur me rolin e ndërkombëtarëve në krizat politike. Sa herë që opozitat, qofshin PS, PD apo LSI, denoncojnë korrupsionin, vjedhjen e zgjedhjeve dhe problemet me drejtësinë nga mazhoranca, deklaratat që vijnë nga partnerët gati njëlloj janë në krah të qeverisë. Në momentet kyçe kur tensionet arrijnë kulmin, veshi thuajse gjithmonë i tërhiqet opozitës ndërsa qeveria, në mënyrë gati të pakuptimtë për shumicën e qytetarëve, edhe lavdërohet. Duhet të ishte e kundërta, pasi gjithmonë krizat dhe problemet krijohen nga pushteti dhe jo nga opozita, e cila ka vetëm fjalën dhe protestën. Është një paradoks që e kemi parë gjatë të gjitha qeverisjes në vend, duke nisur nga Berisha I, Fatos Nano, Berisha II dhe së fundi edhe me kryeministrin Edi Rama. Këto ditë kur protestat kanë vërshuar në Tiranë, kur Parlamentit praktikisht nuk ekziston dhe kur nuk ka më as Gjykatë Kushtetuese apo të Lartë që të ndërhyjë, një pjesë e ndërkombëtarëve e shohin problemin sërish të opozita. Këtë situatë të koklavitur me ndërkombëtarët dhe mbështetjen e pajustifikuar që ka marrë qeveria “Rama” nga të huajt, e ka shpjeguar dje vet Komisioneri i BE për Zgjerimin, Johanes Hahn. Në takimin e zhvilluar në Bruksel me kryeministrin e Maqedonisë, Zoran Zev zyrtari më i lartë i BE që pjesë të punës së tij ka zhvillimet në Ballkan është detyruar t’u jap sqarime gazetarëve për qëndrimin që
Europa po mban ndaj Shqipërisë, Serbisë dhe Malit të Zi. Në të tre shtetet kanë nisur prej muajsh protestat anti-qeveritare. Nuk bëhet fjalë për ndonjë koordinim mes opozitave të tre vendeve, por të vështruar nga mediat ndërkombëtare, protestat në Ballkan kanë diçka që i lidhë së bashku. Shoqëritë e të tre shteteve kanë dalë në shesh për të denoncuar korrupsionin, krimin dhe dështimin e qeverisjeve të tyre. Ndaj dje Komisioneri i BE, ka mbajtur një qëndrim që vlen si “vijë sjellje” për të gjitha rastet duke përfshirë edhe Shqipërinë. Mesazhi i Johannes Hahn mund të përmblidhet në dy pika. E para, BE mbështet plotësisht çdo protestë paqësore. E dyta, mos prisni që qeveritë t’i ndryshojë BE-ja, por
duhet të jenë qytetarët duke zbatuar proceset demokratike që ti rrëzojnë. Pra, e thënë thjeshtë se ndryshimin apo rrëzimin e qeverive e kanë në dorë qytetarët dhe jo ndërkombëtarët. “BE mbështet plotësisht të drejtën e protestave dhe lirinë e shprehjes në Ballkanin Perëndimor, gjithashtu e cilësojmë të papranueshme çdo lloj dhune. Ndryshimet politike mund të bëhen vetëm përmes proceseve demokratike duke përfshirë zgjedhjet dhe BE nuk do të jetë arbitër në atë se kush do të jetë në pushtet”,- deklaroi Komisioneri i Bashkimit Europian. Në mënyrë të qartë, Hahn ka sqaruar se ata që presin më shumë nga Bashkimi Europian duhet të kuptojnë se Brukseli nuk mund të veprojë me
ushtri kundër një qeverie. “Ata që kërkojnë prej nesh që të sigurojmë diku sundimin e ligjit, janë të njëjtit që besojnë se ne mund të hyjmë si forcë ushtarake të përjashtojmë qeverinë aktuale dhe të zëvendësojmë atë me një tjetër. Ne nuk e kuptojmë kështu sundimin e ligjit, demokracinë dhe transparencën”,- tha komisionari Hahn. Një deklaratë e tillë, ku përdoret në një gjuhë diplomatike te kujdesshme, është një mesazh që ka brenda recetën për krizën në vendet e Ballkanit duke përfshirë sigurisht dhe Shqipërinë. Diplomati i BE thotë se Brukseli nuk mund të ushtrojë presion të hapur ndaj qeverive duke i rrëzuar ato. Por nga ana tjetër, ajo që sugjeron komisioneri i BE duket hapur se janë protestat paqësore. Nëse qytetarët kanë pakënaqësi ndaj qeverive dhe duan që gjërat të ndryshojnë, mënyra e vetme për të përmbysur situatën është reagimi. Nuk ka arsye pse një pjesë e qytetarëve habiten me qëndrimet e ndërkombëtarëve. Nëse BE dhe SHBA nuk e pëlqejnë dhe kanë vërejtje për politikën e brendshme të një qeverie, për sa kohë që nuk reagon populli, për ata është situatë normale dhe do vazhdojnë ta mbështesin. Kur populli ngrihet me forcë dhe reagon duke rrëzuar qeverinë me protesta e demonstrata, edhe të huajt ndryshojnë qëndrim. Kështu kanë vepruar edhe me qeveritë e mëparshme të Berishës dhe Nanos. Ndaj populli e ka në dorë ndryshimin. Q. Xhani
INTERVISTA
4 E mërkurë, 20 MARS 2019
Sekretari i Përgjithshëm i Partisë Demokratike, Gazmend Bardhi: Sistemi ku kishte një parti, ku bëheshin votime, por jo zgjedhje, ka vdekur para 30 vitesh bashkë me regjimin diktatorial
Gazmend Bardhi: Asnjë kandidat për kryeprokuror nuk plotëson kriteret S
ekretari i Përgjithshëm i Partisë Demokratike, Gazmend Bardhi, e cilëson të pavlefshëm procesin që po ndiqet për zgjedhjen e Prokurorit të ri të Përgjithshëm. Në një intervistë për “A2”, Bardhi tha se “ne nuk jemi përfshirë asnjëherë me emra. Edhe zonjën Marku kur e kemi kundërshtuar në momentin e përzgjedhjes së saj, si Prokurore e Përgjithshme e Përkohshme, nuk kemi patur gjë me emrin e saj. Ishte një prokruore anonime dhe ka pranuar vetë se, gjatë gjithë karrierës profesionale, ka patur një numër të pakët çështjesh penale, për t’u numëruar me gishtat e njërës dorë. Ne kemi kontestuar procesin e zgjedhjes së saj. Nuk ka rëndësi emri, nëse procesi është i paligjshëm që në nisje”.
Endri Xhafo: Keni një koment për kandidatët për Prokuror të Përgjithshëm, Arta Marku, Olsian Çela, Adnan Xhol, Plarent Ndreca? Gazment Bardhi: Nuk ka rëndësi kush do të jëtë Prokurori i ri i Përgjithshëm, kur e gjithë trupa që do të kryesojë procesin për Prokuror të Përgjithshëm është konsideruar një trupë me anëtarë që nuk plotësojnë kriteret ligjore. E gjithë kjo vendos në pikëpyetje procesin dhe vendimimarjen. Endri Xhafo: Kush nuk e plotëson? Gazment Bardhi: Duke nisur nga Kryetari i KLP. Ai është cilësuar nga ONM si një kandidaturë që nuk duhet të përfshihej në garë për të qenë anëtar i KLP, sepse nuk plotëson kriteret kushtetuese dhe ligjore. Nuk po i hyj fare lidhjeve me Partinë Socialiste. Ju e mbani mend që ka qenë përfaqësues i qeverisë në Komisionin e Reformës në Drejëtësi. Unë, bashkë me disa kolegë të mi, ishim përfaqësues te PS, zoti Ibrahimi, me disa kolëgë të tij ishin përfaqësuës të qeverisë apo PS. Endri Xhafo: Duke qenë se kontestoni legjitimitëtin e KLP, a çon kjo në kontestimin e çfarëdo lloj emri që do të dalë? Gazment Bardhi: Pa diksutim. Ne nuk jemi përfshirë asnjëherë me emra. Edhe zonjën Marku kur e kemi kundërshtuar në momentin e përzgjedhjes së saj, si Prokurore e Përgjithshme e Përkohshme, nuk kemi patur gjë me emrin e saj. Ishte një prokruore anonime dhe ka pranuar vetë se, gjatë gjithë karrierës profesionale, ka patur një numër të pakët çështjesh penale, për t’u numëruar me gishtat e njërës dorë. Ne kemi kontestuar procesin e zgjedhjes së saj. Nuk
ka rëndësi emri, nëse procesi është i paligjshëm që në nisje. Endri Xhafo: Për shkak se SPAK do të zgjidhet nga kjo trupë, po thoni që SPAK nuk do të jetë rezultativ? Gazment Bardhi: Qëllimi i kapjes së të gjitha organeve të reja të drejtësisë, si dhe KLP dhe KLGJ nga qeveria, nga Edi Rama, buron nga nevoja për të kontrolluar SPAK dhe Gjykatën e Posaçme kundër krimit të organizuar dhe korrupsionit. Ky është i vetmi ligj I paketës me 7 ligje të reformës, që është votuar nga PD. Procesi është drejtuar nga ambsada e SHBA, qeveria këmbëgulte që në filtrin e përzgjedhjes për SPAK apo Gjykatës, t’i jepte një vend të posaçëm DSIK-së, organ që varet direkt nga kryeministri dhe, deri në momentet e fundit nuk jepte dakordësinë. Në fund kanë qenë ekspertet e OPDAT dhe qeveria është tërhequr. Atë që nuk arriti ta siguronte në atë moment nëpërmjet ligjit dhe futjes së DSIK-së në procesin e përzgjedhjes së prokurorëve dhe gjyqtarëve të këtyre dy strukturave të rëndësishme në luftën kundër krimit të organizuar dhe korrupsionit, qeveria e arriti nëpëmrjet kapjes së KLP dhe KLGJ. 7 nga 10 anëtarët e jashtëm të këtyre dy organeve janë individë që nuk plotësojnë kriteret. Endri Xhafo: Mosdërëzimi i emrave për anëtarë në KZAZ dikur komentohej si neglizhencë e partive, sot tingëllon si mospjesëmarrje në zgjedhje... Gazment Bardhi: PD nuk ka propozuar asnjë anëtar as në KQZ, për shkak se PS ka në KQZ, në kundërshtim flagramt me ligjin, 4 antaër, ndërkohë që ligji I njeh vetëm 3 anëtarë, pra ka një deformmim ligjor të përbërjes së KQZ. Nëse është neg-
lizhenzë aPo mosjpjesëmarrje? Nuk ësht as njëra, as tjetra. Është vendosje prioritetesh. Sot në Shqipëri nuk është çështje a do të marrë apo jo pjesë opozita në zgjedhjet lokale. Është a do
të kemi apo jo në Shqipëri zgjedhje të lira dhe të ndershme. Dhe ne gjykojmë se pa zgjidhur këtë ngerç, nuk mund të diskutohet asnjë çështje tjetër. Problematika e zgjedhjeve nuk zgjidhet as me riformatim të KQZ, as me plotësimin e komisisioneve dytësore apo tretësore që adminisitrojnë procesin. Garantimi i zgjedhje të lira e të ndershme është prioriteti i opozitës sot. Endri Xhafo: Ambasadori i OSBE, Bern Borchard ka lënë rrugën e hapur se OSBE do të njohë zgjedhjet edhe pa pjesëmarrjen tuaj, nëse do të vlerësohen me stadarde nga misioni i OSBE/ODIHR. Gazment Bardhi: Nuk komentoj deklarata ambasadorësh, por Shqipëria, sipas kushtetutës është një vend demokratik dhe pluralist. Sistemi ku kishte një parti, ku bëheshin votime, por jo zgjedhje, ka vdekur para 30 vitesh bashkë me regjimin diktatorial. Marrë me shkurtime nga televizioni “A2”
POLITIKE
5
E mërkurë, 20 MARS 2019
Kryetarja e LSI-së në Shkodër: Koha ti japim fund shtetit të qeverisë dhe për qeverinë. Kryeministri është i gatshëm që të hedh Shqipërinë në greminë
K
ryetarja e Lëvizjes Socialiste për Integrim, Monika Kryemadhi ishte e pranishme në një takim me qytetarët e Shkodrës, nga ku tha se ka ardhur koha për të shkundur krimin dhe korrupsionin dhe vendin e tij ta zërë ëndrra për një Shqipëri europiane. Kryemadhi pohoi se djegia e mandateve nga opozita ishte një vendim ekstrem, por shtoi se kjo ishte rruga e vetme, sipas saj, për t’u përballur me një qeveri e cila ka lidhur fatet e saj me krimin. Ajo theksoi me tej se opozita e bashkuar do të vijojë protestat jo vetëm në Tiranë, por shtrirja e tyre do të jetë në gjithë vendin. “Duke qenë se ne jemi në një lëvizje të madhe në të gjithë Shqipërinë, sepse nuk do të ndalemi vetëm me protestat e mëdha, por do të shkojmë në çdo rreth të Shqipërisë, në çdo fshat të Shqipërisë, për tu takuar me njerëzit, për të biseduar me ta, për ti sqaruar, për të qarë hallet, sepse jo të gjithë shqiptarët sot kanë mundësi për të ardhur në Tiranë dhe për të protestuar. Sepse jo të gjithë e kanë mundësinë për të paguar biletat e transportit, jo të gjithë i kanë mundësitë për të lëvizur. Kështu që ne, përveç protestave të mëdha që do të bëjmë në Tiranë, do të dalim në çdo qytet të Shqipërisë dhe do të takohemi me qytetarët. Do të takohemi me ta për të biseduar dhe për të diskutuar për hallet dhe shqetësimet e tyre. Sepse ne tashmë nuk jemi më deputetë, nuk jemi më deputet të një Parlamenti fasadë. Njerëzit ndjejnë neveri për deputetët, për shkak të luftës politike, për shkak të tranzicionit të stërzgjatur politik që Shqipëria ka kaluar në këto 27 vjet. Sot deputetët e opozitës që ishin deputet në Parlament, me djegien e mandateve, atë që tha edhe Goni, u bëmë qytetarë si ju. U bëmë qytetarë si ju për të njëjtat probleme, për të qarë të njëjtat halle dhe për të treguar që ka dy lloj politikanësh. Ka një lloj politikani që lidhet me karrigen dhe është gati ta çojë në humnerë vendin e tij, vetëm e vetëm për të mos e lëshuar karrigen. Ka edhe disa politikanë të tjerë, të cilët për të larë kusuret, e tyre së të kaluarës, që bën një kryeministër i cili mban peng vendin, djegin mandatet dhe bëhen njësh me popullin për të thënë që ne do të jemi të gjithë bashkë për ta përmbysur njëherë e përgjithmonë këtë klikë. Ne që merremi me politikë, flasim për kapjen e shtetit, flasim për mungesën e Gjykatës Kushtetuese, flasim për mungesën e Gjykatës së Lartë, flasim për polici të kapur nga krimi, flasim për një administratë që nuk ekziston, por 90% e shqiptarëve diskutojnë për kafshatën e bukës. 90% e shqiptarëve nuk arrijnë të ushqejnë dot fëmijët e tyre. 90% e shqiptarëve nuk arrijnë dot të mbajnë prindërit e tyre. 90% e shqiptarëve nuk kanë mundësi të paguajnë faturën e energjisë elektrike. 90% e shqiptarëve nuk kanë mundësi të paguajnë faturën
Kryemadhi: Protesta në çdo qytet të Shqipërisë deri në largimin e Ramës
e ujit. 90% e shqiptarëve duan të ikin një orë e me përpara nga Shqipëria dhe për të mos e kthyer më kokën pas. Përse ndodh kjo? Kjo ndodh, sepse qeveria e cila është e vetmja në këmbë sot, sepse i gjithë sistemi ka rënë, do të mendojë vetëm për pesë veta, të cilët paratë e shqiptarëve i merr dhe i fut në xhepat e tyre. Në fakt ne sot përballemi me deklaratat nga më të ndryshmet, me fyerjet nga më të ndryshmet, por ne kemi marrë vendimin tonë. Kemi marrë vendimin tonë për të qenë të gjithë si ju, për të qenë qytetar të thjesht dhe të përballemi me sfidat tona, me sfidat për ta bërë Shqipërinë një vend europian. Aspirojnë shqiptarët për të qenë anëtarë të Bashkimit Europian, aspirojnë shqiptarët për të qenë europian edhe pse janë në mes të Europës, por kemi 30vjet që vazhdojmë të jemi në tranzicion, kemi 30 vjet që vuajmë tranzicionin, vuajmë varfërinë, vuajmë emigrimin, vuajmë pasigurinë, vuajmë mungesën e shtetit dhe tashmë sot është momenti i fundit. Sot është momenti i fundit, o do të ndërtohet një sistem ku ka balancim të pushteteve, ku gjykata është e pavarur nga politika, ku prokuroria është e pavarur nga politika, ku arsimi është i pavarur nga politika dhe i mëson fëmijët njëlloj, pavarësisht bindjeve politike që kanë prindërit e tyre, ku shëndetësia është e barabartë për të gjithë qytetarët, pavarësisht nëse je i varfër apo i pasur, pavarësisht nëse e njeh mjekun apo nuk e njeh mjekun, ku çdo gjë është e drejtë dhe e barabartë për të gjithë qytetarët. Sot ne ndihemi të zemëruar, ndihemi të mërzitur, por ndihemi edhe të revoltuar për mënyrën e pabarabartë, sesi qeveria drejton ndaj popullit të saj. Sot ne ndihemi jashtëzakonisht të lodhur nga ky tranzicion. Nuk
mund të vazhdojë më Shqipëria me tranzicion. Nuk mund të vazhdojë më Shqipëria me një qeverisje, e cila kërkon të zgjasë agoninë e Shqipërisë dhe të shqiptarëve. Vetëm në 3 vitet e fundit më shumë se 400 mijë shqiptarë janë larguar nga Shqipëria dhe nuk duan të kthehen. Shqipëria po mban vendim e parë në Europë për azilkërkuesit. Shqipëria çdo ditë dhe më shuam varfërohet. Shqipëria çdo ditë e më shumë nuk ka shanse dhe mundësi për t’ua krijuar ato të rinjve shqiptarë. Fëmijët e shqiptarëve që nga mosha 7 vjeç duan të ikin nga Shqipëria dhe të mos kthehen më. Dhe jo është fatkeqësia më e madhe. Kjo është fatkeqësia më e madhe, se pse ne duam që Shqipërinë ta bëjmë shtëpinë e shqiptarëve. Sepse nëse ne nuk e kthejmë Shqipërinë në shtëpinë e shqiptarëve, Shqipëria nuk do të ekzistojë më. Dhe të mos ekzistimi i Shqipërisë do të jetë fatkeqësi e madhe kombëtare, jo vetëm për shqiptarët, por do të jetë një mallkim për klasën politike që po i detyron shqiptarët të largohen nga Shqipëria. Mund të flasim pafundësisht. Mund të flasim pafundësisht dhe hallet e problemet e shqiptarëve nuk kanë të mbaruar. Ka ardhur koha që t’i japim fund stabilitetit të krimit të organizuar. Këtij stabiliteti që ka korruptuar dhe kapur brez pas brezi politikën, drejtësinë, ekonominë. Këtij stabiliteti i cili po i merr shpirtin çdo ditë e më shumë shqiptarëve dhe po i varfëron. Ka ardhur koha ta destabilizojmë krimin e organizuar, që të krijojmë stabilitet për të ardhmen e shqiptarëve dhe për fëmijët e tyre. Edhe në kohën e Enver Hoxhës, ju shkodranët e dini më mirë se kushdo tjetër, edhe në kohën e
komunizmit Shqipëria krijonte stabilitet në Rajon. Por ama shqiptarët ishin në diktaturë. Shqiptarët internoheshin, pushkatoheshin dhe burgoseshin. Pse? Për hir të stabilitetit të Rajonit. E pra ne nuk duam stabilitet për diktatorët, për diktatorët e krimit sot. Ne duam stabilitet për shqiptarët dhe për fëmijët e shqiptarëve. Ne duam të ardhme për shqiptarët dhe për fëmijët e tyre. Ne duam një të ardhme të ndritur, një të ardhme të begatë, ku shqiptarët të jenë të barabartë përpara drejtësisë. Ku shqiptarët të kenë shëndetësi dhe arsim të barabartë, pavarësisht se nga vijnë dhe çfarë janë. Megjithatë, unë do doja që të flisnim pafundësisht për problemet e shqiptarëve. Do doja që të flisnim pafundësisht për hallet e grave shqiptare, që çdo ditë e më shumë problematikat e tyre shtohen. Sepse xhepi i shqiptarëve po varfërohet. Edhe pse rrogat janë të njëjta, po rriten çmimet. Rriten çmimet çdo ditë e më shumë. Rritet kostoja e jetesës çdo ditë e më shumë dhe nuk rriten asnjëherë të ardhurat e shqiptarëve. Në 5-6 vitet e fundit ajo çfarë të bën përshtypje është që pagat e shqiptarëve nuk janë rritur. Por përkundrazi, janë zhvlerësuar sepse janë rritur çmimet. Është rritur çmimi i bukës, është rritur çmimi i miellit, është rritur çmimi i qumështit, është rritur çmimi i vajit, janë rritur çmimet e ushqimeve të shportës. Dhe në fund të ditës rritja e çmimeve çfarë do të thotë? Varfëri më shumë për shqiptarët, që të kenë më pak ushqim në tryezat e tyre. Të kenë më pak mundësi për fëmijët e tyre, jo vetëm për t’i shkolluar, por edhe për t’i krijuar mundësi sepse nuk po flasim më për ushqime e mundësi të tjera. Kur po vija rrugës për në Shkodër më
shkruajnë disa fermerë nga Lushnja, të cilët ishin mjaft të irrituar për vendosjen e TVSH-së për qumështin. Por ç’do të thotë kjo? Do të thotë që shqiptarëve në vend që t’u japin qumësht organik ju japin qumësht pluhur. Pse? Sepse këta janë që paguajnë taksidarët e Edi Ramës për të falimentuar baxhot e shqiptarëve dhe për të krijuar një netëork dhe sistem të sjelljes së qumështit pluhur nga Serbia apo nga vende të tjera, vetëm e vetëm për të pasuruar xhepat e njerëzve të Edi Ramës. Boll më me klientelizëm, boll më me kapje të ekonomisë. Boll më me oligarkët. Ka ardhur koha që shqiptarët t’i marrin fatet e tyre në dorë. Ka ardhur koha që të mendojmë për të krijuar ekonominë shqiptare. Një ekonomi të pastër e cila fillon në zinxhir, që nga fermeri në shtëpinë e tij dhe përfundon deri te hotelet që ofrojnë turizmin e mrekullueshëm. Nuk mund të vazhdojmë më, të ofrojmë turizëm, i cili zhvillohet me paratë e drogës dhe të krimit. Nuk mund të vazhdojmë më që të shkatërrojmë bujqësinë e shqiptarëve, ku 50% e shqiptarëve jetojnë me bujqësi, vetëm e vetëm për të sjellë ushqime organike të modifikuara dhe që nuk garantojnë absolutisht edhe më minimalen në ushqimin e shqiptarëve. Nuk mund të vazhdojmë më me ilaçe të skaduara për të cilat i marrin në qafë shqiptarët. Nuk mund të vazhdojmë më me një polici të korruptuar, e cila çdo ditë dhe më shumë në vend që të ndalojë kriminelin, ndalon hallexhiun i cili nuk paguan dot 5 mijë lekë të vjetra të energjisë elektrike. Ne jemi të qartë në rrugën tonë dhe jemi të vendosur. E dimë që djegia e mandateve tona ishte një vendim ekstrem, por di të them që çdo ditë e më shumë që takohem me qytetarët nga Shkodra deri në Sarandë, na thonë bravo ju qoftë. Sepse iu dhamë njerëzve idenë që ne nuk mendojmë për veten tonë. E dimë që është një veprim ekstrem. Dhe për shumë ndërkombëtarë është e pakuptueshme. Por di të them që mungesa e shtetit dhe kapja e shtetit e detyroi opozitën shqiptare për të djegur mandatet. Ne deputetët e LSI e dimë shumë mirë që marrja e mandatit tonë këtu në Shkodër ka qenë shumë e vështirë dhe është mandat gjaku. Jo vetëm në Shkodër por kudo. Në Elbasan, në Lezhë, në Vlorë, në Dibër, në Tiranë. Kanë qenë mandate gjaku dhe ne e dimë shumë mirë sesa e vështirë ka qenë për ti mbajtur votat e LSI-së, për ti mbrojtur edhe për ti numëruar.”, tha kryetarja e LSI-së, Monika Kryemadhi.
POLITIKE
6
E mërkurë, 20 MARS 2019
Zgjedhjet edhe pa opozitën, Ambasadori i OSBE-së në Tiranë: Njohja varet nga monitorimi
N
jë ditë pasi opozita refuzoi të paraqiste listat e komisionerëve për zgjedhjet vendore në Komisionin Qendror të Zgjedhjeve, duke paralajmëruar dhe bojkotin e votimeve të 30 qershorit, ka ardhur reagimi i fortë i ndërkombëtarëve. Ambasadori i OSBE-së në Tiranë, Borchardt u kërkon të gjitha partive që të marrin pjesë në zgjedhjet vendore të qershorit. “Ne u kemi bërë thirrje të gjitha partive të marrin pjesë në zgjedhjet vendore, gjë që është një proces normal në një sistem demokratik. Lidhur me mos regjistrimin, dje (të hënën) u kemi bërë një thirrje partive që të dorëzojnë kandidaturat e tyre për anëtarë”, tha Bernd Borchardt. Prezenca e OSBE-së në Shqipëri ka shprehur shqetësimin se kriza politike në Shqipëri mund të prekë dhe rajonin. Në prezantimin e programit master në fushën e kriminalistikës, ambasadori Bernard Borchardt theksoi se djegia e mandateve nga ana e deputetëve të opozitës dhe aleatëve të saj nuk minon vetëm sistemin parlamentar. I pyetur nëse OSBE-ja do ti njohë zgjedhjet lokale nëse opozita do i bojkotojë, kreu i Prezencës në vendin tonë theksoi se kjo është varësi të asaj se si do të shkojnë zgjedhjet. Ndërsa i pyetur rreth mundësisë që miratimi i reformës zgjedhore të bëhet me deputetët e rinj, ambasadori u shpreh se ligjërisht kjo është e mundur, duke nënkuptuar se do duhej të ishte një vendim i pjekur politikisht nga ana e këtyre e deputetëve. Prononcimi i ambasadorit Z. Ambasador, është djegur afati dhe opozita nuk i ka çuar
Kriza politike, Borchardt: Nxisim dialogun, Opozita të futet në zgjedhje
anëtarët për KZAZ. A është një hap ky drejt bojkotit të zgjedhjeve nga ana e opozitës dhe a keni komunikime me liderët e opozitës? Keni bërë dje një thirrje. A ka pasur ndonjë reagim? Ne u kemi bërë thirrje të gjitha partive të marrin pjesë në zgjedhjet vendore, gjë që është
një proces normal në një sistem demokratik. Lidhur me mos regjistrimin, dje u kemi bërë një thirrje partive që të dorëzojnë kandidaturat e tyre për anëtarë. Z. Ambasador, dje kryetari i grupit socialist Taulant Balla tha që për reformën zgjedhore do të nisim diskutimet me deputetë të rinj. A është
KOMISIONERI EUROPIAN PËR NEGOCIMET
K
omisioneri Europian për Negocimet Evropiane të Fqinjësisë dhe Zgjerimit Johannes Hahn të martën shprehu mbështetjen për të drejtën e protestës dhe lirisë së shprehjes në Ballkanin Perëndimor, ndërsa dënoi të gjitha format e dhunës si të papranueshme. Duke folur pas një takimi me Kryeministrin e Maqedonisë Veriore, Zoran Zaev, Hahn tha se të gjitha format e dhunës janë të papranueshme dhe Bashkimi Evropian është shumë i rreptë në lidhje me këtë. “Ka njerëz që duan që ne të detyrojmë vendosjen e sundimit të ligjit me idene se mund të hyjmë në një vend dhe të zëvendësojmë autoritetet, duke përdorur forcën ushtarake”, u tha
Hahn mbështet të drejtën për të protestuar: BE dënon dhunën
gazetarëve në Bruksel Hahn, duke shtuar se pikëpamja e BE për sundimin e ligjit është transparenca, demokracia dhe mbrojtja e gjyqësorit. Sipas Hahn, rajoni duhet të shohë ndryshime politike të bazuara në procesin demokratik dhe zgjedhjet e
lira dhe transparente. “Kjo është ajo që ne mbështesim, por besimi se ne duhet të arbitrojmë, të themi se kush është i mirë dhe i keq, apo se kush duhet të largohet dhe kush duhet të vije në pushtet nuk është aspak pikëpamja jonë”, deklaroi komisioneri Hahn.
kjo mënyra e duhur për të miratuar reformën zgjedhore? Ligjërisht, po. Pastaj, sikurse e kam thënë më parë, a është ky një vendim i pjekur politikisht, kjo është çështje tjetër. Ne nxisim dialogun e vazhdueshëm lidhur me reformën zgjedhore. Nëse opozita do të bojkotojë zgjedhjet lokale, a do t’i njohë
OSBE-ja këto zgjedhje si të ligjshme? Kjo varet nga mënyra se si zhvillohen zgjedhjet dhe nga gjetjet e vëzhguesve tanë. Kjo është diçka që unë nuk e parashikoj dot. Në përgjithësi, mund të them se ne, pikësëpari, i shkurajojmë bojkotet e zgjedhjeve. Për shumë kohë, Shqipëria ka qenë shtyllë e stabilitetit në rajon. Tani, shohim një veprim në parlament, i cili nuk ka precedentë. Është kritikuar nga i gjithë komuniteti ndërkombëtar. Një nga arsyet është sepse ndez fitilin që i vë flakën sistemit të demokracisë parlamentare. Pyetja e radhës do të ishte: kur do ta kemi sërish atë parlamentin që e ka mandatin për katër vjet dhe e bën të plotë? Kësaj radhe, politikanët pas dy vitesh patën idenë të digjnin mandatet e tyre. Radhës tjetër, ata mund të gjejnë argumente për ta bërë këtë pas tetë muajsh, dhjetë muajsh apo një viti. Ky do të ishte, gjithashtu, edhe një shembull shumë i keq për të tërë rajonin. Ju e dini që në disa shtete ka opozita që bojkotojnë parlamentin. Një gjë e tillë nuk mund të funksionojë. Ky nuk është thelbi i demokracisë parlamentare.
PËRFAQËSUESIT E OSBE/ODIHR
Zgjedhjet dhe kriza politike, OSBE/ODIHR-i zbarkon në Tiranë Përfaqësuesit e OSBE/ ODIHR-it kanë mbërritur këtë martë në Tiranë për një vizitë dy ditore në vendin tonë, ku misioni i dy përfaqësuesve Ana Rusi dhe Alexey Gromov është që për 48 orë të mbledhin fakte dhe qëndrimet e të gjithë faktorit politik në Shqipëri në kuadër jo vetëm të zgjedhjeve lokale të 30 qershorit, por edhe të vetë krizës së thellë që ka përfshirë prej dy muajsh mazhorancën dhe opozitën. Në këtë kuadër, përfaqësuesit e OSBE/ ODIHR-it do zhvillonin që dje disa takime me përfaqësuesit e partive politike nga mazhoranca dhe
nga opozita. Konkretisht, dje në orën 18:00, misioni i OSBE/ODIHR-it do zhvillonte një takim me kreun e grupit parlamentar të Partisë Socialiste Taulant Balla, dhe në orën 19:00 do zhvillonin takim me kreun e Partisë Demokratike
Lulzim Basha, ndërsa sot ata pritet të zhvillojnë të tjera takime në kuadër të misionit të tyre. Gjatë këtyre takimeve zyrtarët e OSBE/ODIHR-it shoqërohen nga vetë kreu i Prezencës në Tiranë, Bernd Borchardt.
POLITIKE
7
E mërkurë, 20 MARS 2019
Ish-kreu i reformës i përgjigjet OSBE-së: Zgjedhjet u blenë dhe 19 kriminelë hynë në Parlament, ju nuk thatë asnjë fjalë
I
sh-bashkëkryetari i Komisionit të Reformës Zgjedhore, Oerd Bylykbashi ka replikuar në distancë me ambasadorin e OSBE-së, Bernd Borchard, se nuk ka thënë asnjë gjysmë fjale për denoncimet dhe për provat e publikuara nga mediat dhe opozita për blerjen e zgjedhjeve. Bylykbashi ka listuar akuzat që ka bërë opozita, duke thënë se ato janë shembulli i keq për rajonin. Sipas demokratit, shembulli i keq për rajonin është që të fitosh zgjedhjet me bandat e kriminelëve dhe 19 prej tyre t’i bësh deputetë, e më pas kriminelët përdhunues vrasës e trafikantë t’i bësh kryetarë bashkish që të kontrollojnë territorin dhe zgjedhjet. E në këtë kontekst, Bylykbashi i kujton ambasadorit të OSBE-së që të mos reagosh, të mos thuash gjysme fjale për të gjitha këto, të mjaftohesh vetëm me përmbledhje ekzekutive raportesh dhe të relativizosh problemet e rënda, është një shembull i keq për të gjithë. Dhe si pasojë, Oerdd Bylykbashi në qëndrimin e tij sqaron OSBE-në se të reagosh duke e refuzuar këtë sistem të kalbur dhe të dalësh në protestë për të kërkuar zgjedhje të lira e të ndershme, ky është një precedent që i bën mirë rajonit, sepse i tregon kujtdo që kërkon të bëhet kryeministër, se çfarë ndodh, nëse qeveris si Edi Rama. “Shembulli i keq për rajonin. Të fitosh zgjedhjet me bandat e kriminelëve dhe 19 prej tyre t’i bësh deputetë, më pas kriminelët përdhunues vrasës e trafikantë t’i bësh kryetarë bashkish që të kontrollojnë territorin dhe zgjedhjet, ky është shembull i keq për rajonin. Të
Bylykbashi: Të protestosh, precedent që i bën mirë rajonit
mbjellësh me drogë të gjithë Shqipërinë, të përmbytesh me drogë Europën, të shndërrosh vendin në lavatriçe të parasë së drogës, ky është shembull i keq për rajonin. Të kriminalizosh politikën me paranë e drogës, korrupsionit dhe oligarkisë, të blesh zgjedhjet dhe të kthesh shtetin në parti, duke bërë presion mbi administratën dhe abuzuar me shtetin për të fituar zgjedhjet, ky është shembull i keq për rajonin. Të kesh prova të regjistruara për shitblerje vote dhe të pengosh hetimet me
Prokuroren e Përgjithshme të Përkohshme, që e ke vënë me votat e tua, ky është shembull i keq për rajonin. Të zhvatesh çdo para dhe pronë publike për t’ia dhënë oligarkëve që të financojnë, ky është shembull i keq për rajonin. Të kapësh sistemin e drejtësisë duke deformuar dhe korruptuar reformën në drejtësi, që të emërosh ushtarët e tu në organet e drejtësisë që, më vonë të të mbrojnë kundër hetimit penal për zullumet e tua, ky është shembull i tmerrshëm për rajonin. Të mos reagosh, të
mos thuash gjysëm fjale për të gjitha këto, të mjaftohesh vetëm me përmbledhje ekzekutive raportesh dhe të relativizosh problemet e rënda, është nje shembull i keq për të gjithë. Të reagosh duke e refuzuar këtë sistem të kalbur dhe të dalësh në protestë për të kërkuar zgjedhje të lira e të ndershme, ky është një precedent që i bën mirë rajonit, sepse i tregon kujtdo që kërkon të bëhet kryeministër, se çfarë ndodh, nëse qeveris si Edi Rama”, u shpreh dje ish-deputeti i PD-së, Oerd Bylykbashi.
ISH-DEPUTETI DEMOKRAT I KTHEHET ASHPËR AMBASADORIT TË OSBE-SË: HESHTE KUR PUSHTETI GJYMTOI GJITHÇKA
P
as ish-bashkëkryetarit të komisionit të posaçëm parlamentar për reformën zgjedhore, Oerd Bylykbashi, një tjetër qëndrim i ashpër ndaj ambasadorit të OSBEsë, Bernd Borchard vjen nga selia blu. Ish-deputeti i PD-së Gent Strazimiri, i cili ka qenë dhe anëtar i komisioneve të posaçme parlamentare, si në atë për reformën në drejtësi, ashtu dhe në komisionin e reformës zgjedhore, rreshton të gjitha rastet që sipas tij, ambasadori i OSBE-së ka zgjedhur të heshtte në vend që të reagonte. Përmes një komenti në faqen e tij zyrtare në rrjetin social “Facebook”, Strazimiri shprehet se përderisa gjithçka, çdo dëm e shfytyrim që i është bërë deri tani demokracisë shqiptare e që ambasadori e ka quajtur “sukses” është bërë pa dialog dhe vetëm
Strazimiri-Borchard: Bëji vetë edhe reformën edhe zgjedhjet, meqë nuk flet për to
përmes 1 partie të vetme, asaj që ka pushtetin, atëherë le ta bëjë ai edhe “reformën zgjedhore”, edhe “zgjedhjet”
vetëm me partinë e vetme, atë të pushtetit. “Dialog duhej edhe për reformën në drejtësi, por ti e quajte sukses kur u shfytyrua
me votat e vetëm 1 partie, asaj të pushtetit... Dialog duhej edhe që vendi të mos mbetej pa Gjykatë Kushtetuese, pa Gjykatë të Lartë e me Gjykata Apeli 1 “po” , 1 “jo” , 1 “ndoshta”, por ti heshte kur pushteti gjymtoi gjithçka deri në asgjësim, me votat e vetëm 1 partie, asaj që ka pushtetin... Dialog duhej edhe që vendi të mos mbetej në dorë të një Prokurori të Përgjithshëm “përkohësisht” në dorë të pushtetit, zgjedhur paligjshmërisht nga votat e vetëm 1 partie, asaj qe ka pushtetin... Dialog duhej kur media publikoi përgjimet që disponon prokuroria e dalë nga partia e pushtetit, e që dëshmojnë se si partia e pushtetit, pushtetin e ka
FOTOLAJMI
PD: Protesta e radhës të enjten para parlamentit “339”
Të enjten në datë 21 Mars opozita do të protestojë përpara parlamentit gjatë kohës kur Kuvendi do të zhvillojë seancën e radhës plenare. Opozita përmes rrjeteve sociale ka lajmëruar këtë të martë se ditën e enjte do të protestojë në orën 09:30 përpara parlamentit, gjatë kohës kur në Kuvend do të zhvillohet senca plenare, e cila u vendos këtë të hënë në Konferencën e Kryetarëve. Njoftimi për zhvillimin e dhe përgatitjen e protestës së radhës do të zyrtarizohej mbrëmjen e dy ditëve më parë nga ish-deputetit demokrat Gent Strazimiri, i cili thumboi ministrin e Brendshëm Sandër Lleshaj lidhur me sigurinë në kryeqytet pas vrasjes së Jurgen Kurtit mbrëmjen e së hënës. “Llesh, brenda 72 orëve 2 vrasje m’u në zemër të Tiranës! Policia në drejtim të paditur...njësoj si vrasësit... Po ti mos e vrit mendjen! Ti shih të kesh mjaftueshëm gaz helmues për gratë, pleqtë e fëmijët që do dalin në protestë të enjten në orën 09.30 para parlamentit “339”... pa siguria s’është detyra jote...”, u shpreh në reagimin e tij përmes rrjeteve sociale demokrati Gent Strazimiri, duke konfirmuar mbajtjen e protestës së radhës të opozitës. Kjo është hera e katërt që seanca plenare do të zhvillohet ndërkohë që në ambientet e jashtme opozita do të protestojë. Dy protestat e tjera të opozitës janë zhvilluar përpara Kryeministrisë. rrëmbyer përmes pareve dhe influencave kriminale...siç ta kanë pranuar në survey jo më pak se 20% e zgjedhësve... Përderisa gjithçka, çdo dëm e shfytyrim që i është bërë deri tani demokracisë shqiptare e që e ke quajtur “sukses” është bërë pa dialog dhe vetëm përmes 1 partie të vetme, asaj që ka pushtetin, bëje edhe “reformën zgjedhore” , edhe “zgjedhjet” vetëm me partinë e vetme... atë të pushtetit”, u shpreh dje në reagimin e tij, ish-deputetit demokrat, Gent Strazimiri.
POLITIKE NËNKRYETARI I PD-së Megjithëse Partia Demokratike nuk e ka marrë një vendim politik nëse do të hyjë apo jo në zgjedhje lokale, Edi Paloka ka mendimin se me Edi Ramën kryeministër nuk ka arsye për të hyrë në zgjedhje. Sipas tij, me emërimin e Damian Gjiknurit si përgjegjës për reformën zgjedhore, Edi Rama po tregon vendosmërinë për të blerë sërish votat, por Paloka thotë se gabimi i 2017-ës nuk do të përsëritet më. “Nuk ka zgjedhje në Shqipëri pa u larguar Rama dhe pa u krijuar kushtet për zgjedhje të lira e të ndershme. Vendimi politik për të hyrë ose
8
E mërkurë, 20 MARS 2019
Paloka: Jo zgjedhje me Ramën, më pas të ndërhyjnë ndërkombëtarët jo në zgjedhje nuk ka akoma, por po them që me këtë kryeministër që vazhdon të tregojë me këmbëngulje dhe arrogancë që do vazhdojë t’i vjedhë votat, ma thoni ju rrugën?! Zgjedhje pa kushte nuk do të ketë”, u shpreh Edi Paloka. Por i pyetur se si mund të zgjidhet kriza kur palët nuk ulen në tryezë, nënkryetari i PD-së Paloka thotë se Partia Demokratike pranon ndërhyrjen e ndërkombëtarëve, por pasi Edi
Rama të jetë larguar nga posti i kryeministrit. Largimi i Ramës, shprehet Paloka, hap rrugën e dialogut. “Një qeveri që në radhë të parë do të thotë Rama jashtë qeverisë. Që nga ai moment fillojnë negociatat, dialogu dhe çfarëdo lloj gjëje tjetër që lidhet me zgjedhjet e ardhshme. Rama nuk konsiderohet më si pjesë e negociatave. Për ne më mirë të ndërhyjnë ndërkombëtarët”, u shpreh Edi
Paloka. Nënkryetari i Partisë Demokratike thotë se protestat do të vijojnë, jo vetëm ato që do jenë të lajmëruara, por paralajmëron dhe surpriza për kryeministrin Edi Rama.
Ish-deputetja Silva Caka: Çfarë vlere ka demokracia parlamentare, kur i gjithë shteti është kapur nga Qeveria?
A
mbasadori i OSBE-së në Tiranë, Bernd Borchardt, i pyetur nëse do të njihen nga OSBE zgjedhjet lokale pa opozitën, theksoi se kjo varet sesi do të zhvillohen zgjedhjet dhe nga gjetjet e vëzhguesve në terren, duke nënkutpuar se ato mund të zhvillohen edhe në kushtet aktuale, ku opozita ka braktisur gjithçka dhe tashmë gjendet në rrugë duke protestuar me forcë për largimin e qeverisë “Rama”. Pas këtyre deklaratave, ish-deputetja e LSI-së, Silva Caka, i është drejtuar ambasadorit Borchardt duke i parashtruar atij 15 pyetje, ku ambasadori duhet të japë mësë pari një përgjigje faktit që në një kohë kur organizata që vetë Z. Borchardt drejton, ka pranuar dhe faktuar që vullneti zgjedhor i qytetarëve shqiptarë në zgjedhjet e vitit 2017, është deformuar (nëpërmjet shit-blerjes dhe vjedhjes së votës) në masën 20%, atëherë a mund të flitet për demokraci parlamentare. Sipas saj, nuk mund të flitet për demokraci parlamentare në një Parlament, ku ka deputetë apo ministra të lidhur me kriminelë, ku ka ministra që lidhen me blerjen e votës, me korrupsionin galopant që ka përfshirë çdo degë të qeverisë. “Çfarë vlere ka demokracia parlamentare, kur i gjithë shteti është kapur nga Qeveria Demokracia parlamentare nënkupton të lexosh drejt, ndershmërisht dhe të pa deformuar vullnetin zgjedhor të qytetarëve dhe ata të përfaqësohen në Parlament nga ata të cilët i kanë besuar votën e tyre. Në një kohë kur organizata që vetë Z. Borchardt drejton, ka pranuar dhe faktuar që vullneti zgjedhor i qytetarëve shqiptarë në zgjedhjet e vitit 2017, është deformuar (nëpërmjet shit-blerjes dhe vjedhjes së votës) në masën 20%, atëherë a mund të flitet për demokraci parlamentare? A mund të
E
ksperti i çështjeve ekonomike pranë Partisë Demokratike Dorjan Teliti denoncoi dje përmes rrjeteve sociale faktin se çdo ditë 42 biznese ulin qepenat duke shpallur falimentimin e tyre. Teksa flet mbi gjendjen e biznesit në vend shprehet se ky është rekordi i zi më i fundit i qeverisë “Rama” me shokët oligarkë. “Shqiptarët varfërohen, oligarkët e qeverisë pasurohen! Çdo ditë 42 biznese ulin qepenat duke shpallur falimentimin e tyre. Ky është rekordi i zi më i fundit i qeverisë “Rama me shokët oligarkë”. Përmes konkurrencës së pandershme, taksave të rritura
Dialog për reformën zgjedhore, LSI ka 15 pyetje për ambasadorin e OSBE-së
flitet për demokraci parlamentare në një Parlament që miraton ligje vetëm për klientët e qeverisë? A mund të flitet për demokraci parlamentare në një Parlament, ku shkelen gjithë procedurat parlamentare? A mund të flitet për demokraci parlamentare, në një Parlament ku opozita trajtohet si fasadë? A mund të flitet për demokraci parlamentare, në një Parlament që kthehet në zyrën noteriale të ligjeve ad-personam? A mund të flitet për demokraci parlamentare në një Parlament që voton Prokurorin e Përgjithshëm me 69 vota? A mund të flitet për demokraci parlamentare në një Parlament që
zgjedh anëtarët e KLP-së dhe KLGJ-së me vezë “Kinder” edhe pse ata janë kundërshtuar fuqishëm nga Operacioni Ndërkombëtar i Monitorimit? A mund të flitet për demokraci parlamentare në një Parlament që fsheh raportet e Shërbimit Informativ të Shtetit, për një nga anëtarët e KLP-së? A mund të flitet për demokraci parlamentare, në një vend ku nuk funksionon Gjykata Kushtetuese? A ka demokraci dhe shtet të së drejtës, në një vend ku nuk ka kush evidenton shkeljet që i bëhen Kushtetutës dhe ligjeve? A mund të flitet për demokraci parlamentare në një vend, ku nuk funksionon Gjykata e Lartë
dhe ku mosrespektimi i afateve ligjore, mund të nxjerrë nga paraburgimi qindra e mijëra të dënuar për vepra të rënda penale? A mund të flitet për demokraci parlamentare në një Parlament, ku ka deputetë apo ministra të lidhur me kriminelë, ku ka ministra që lidhen me blerjen e votës, me korrupsionin galopant që ka përfshirë çdo degë të qeverisë (cit. Raporti i DASH)? A mund të flitet për demokraci parlamentare në një Parlament, që kërkon ta kthejë çështjen e imunitetit të deputetëve në një gjueti shtrigash, me një kuorum që nuk ekziston as në vendet e botës së tretë? A mund të flitet për demokraci parlamentare në një vend, ku kanë ikur mbi 400.000 qytetarë? A mund të flitet për demokraci parlamentare, në një Parlament ku Kryeministri është arkitekti i gjithë të këqijave? A mund të flitet për demokraci parlamentare në një vend, kur aty nuk ekziston më as demokracia në vetvete, pasi na ndan vetëm një fije e hollë nga autokracia dhe autoritarizmi? Kur Z. Borchardt të ketë një përgjigje për të gjitha këto pyetje, atëherë do të jemi në luksin të diskutojmë demokracinë parlamentare. Deri atëherë, nxjerrja e Shqipërisë nga ky malinjitet qeveritar, mbetet misioni kryesor i opozitës. Anarkia nuk zgjidhet me “recetë” e në këto kushte çdo veprim (sidomos kur mbështetet nga ata që na kanë votuar) mbetet legjitim. Shpresojmë të na mirëkuptoni, por edhe nëse nuk e bëni dot, e rëndësishme mbetet që ta mirëkuptojnë qytetarët shqiptarë”, u shpreh dje në reagimin e saj, ish-deputetja e LSI-së, Silva Caka.
Rekordi i zi i Edi Ramës, Teliti: Çdo ditë 42 biznese ulin qepenat
qendrore dhe lokale, futjes tinëzare në skemën e TVSH-së, rritjes së çmimit të energjisë, taksës Rama mbi karburantin, arbitraritetit dhe abuzimit të taksidarëve, etj, qeveria
po falimenton dhe po detyron shqiptarët të ikin nga sytë këmbët duke mos u lënë asnjë opsion shprese për të punuar e jetuar në këtë vend. Ndërsa Rama trumbeton reformat ekonomike, që në fakt çojnë ujë vetëm në mullirin e oligarkëve të tij, shqiptarët që mbajnë familjet e tyre me biznese familjare, po detyrohen çdo ditë të heqin dorë duke shpallur falimentin. Vetëm në 5 vite, 76.500 biznese kanë ulur qepenat në këtë vend. Ky fenomen po të krahasohet me dy muajt e parë të çdo viti, ka
ardhur në rritje të pashpjegueshme për një vend normal. Nëse në dy muajt e parë të çdo viti shpallën falimentin përkatësisht 410 biznese në 2015, 1075 biznese në 2016, 1707 biznese në 2017, 2150 biznese në 2018, gjatë dy-mujorit të parë 2019 shifra është rekord, 2466 biznese kanë shpallur falimentin. Kjo është politika e ndjekur nga Kryeministri i oligarkëve dhe i varfërimit të shqiptarëve. Me Ramën në pushtet shqiptarët janë varfëruar dhe kanë marrë rrugët e Europës
duke parë si zgjidhje të vetme azilin. Rreth 500 mijë shqiptarë kanë kërkuar të arratisen nga ky vend, ndërkohë që nga ana tjetër kemi një Kryeministër të verbër e të zhytur në haremin e tij. Është koha të largohet Kryeministri nga karrigia e tij dhe jo të largohen shqiptarët nga shtëpitë e tyre. Ka ardhur koha që qeveria të shpallë falimentin politik dhe shqiptarët të kthehen në punë. Protesta nuk ndalet!”, u shpreh dje eksperti i çështjeve ekonomike në PD, Dorjan Teliti.
POLITIKE INTERVISTA
P
etrit Vasilit, në një intervistë për televizionin “A2”, deklaroi se vendi ndodhet në situatë kritike, pasi të gjitha institucionet që garantojnë një sistem demokratik kanë rënë. Protesta të mëdha në gjithë Ballkanin dhe një protestë e madhe të shtunën ishte në kryeqytet që u pas prij me një festë tjetër. A i mbushi pritshmëritë tuaja protesta e së shtunës e opozitës së bashkuar? Festa e Verës që u festua të dielën është një pjesë interesante që u intereson qytetarëve që në një vend me qeveri të çmendur festohen atëherë kur e vendosin, madje jo pa sarkazëm kam thënë që nëse do të jetë një kohë e keqe më 31 dhjetor mund të vendoset që Vitin e Ri ta bëjmë në Mars, në Prill apo në Maj, kur ta vendosin kur kanë dëshirën që ta festojnë. Thënë thjesht ka një marrëzi të madhe qeveritare. Përfundimisht Republika e ndërtuar mbi Parlamentarizmin dhe pluralizmin tashmë përfundimisht ka rënë. Nuk kemi një sistem gjyqësor pasi kapja e shtetit bëri të mos kemi më as Gjykata, nuk kemi një Parlament, kemi një Republikë qeveritare. Republikë qeveritare kemi pasur para viteve 90’, është refuzuar vazhdimisht po në këto dimensione dhe sikurse ajo që patë të shtunën, por besoj që manifestimi në raport me popullsinë ishte goxha më e madhe kjo e së shtunë , por dhe e 16 Shkurtit.Pra do të thotë, ka një refuzim mbarë popullor të një shteti të tillë, të një Republike të tillë, të një demokracie të tillë. Shqiptarët janë ndarë nga Republikat qeveritare një partiake në vitet 90’ një herë e përgjithmonë dhe nga ajo mynxyrë që kanë hequr 50 vite, nuk duan të kthehet më kurrë. Sot praktikisht jemi në një Republikë qeveritarë, po e them prapë të çmendur, e cila ka zhbërë pluralizmin dhe themelet, shtyllat e demokracisë dhe të kontrollit dhe balancës së pushteteve. Kjo qeveri duket e pa shqetësuar nga protestat në rrugë, çfarë pretendoni të bëni për ta rrëzuar atë? Nuk shqetësohen vetëm të marrët sepse të gjithë ata që janë të përgjegjshëm, që nuk janë të korruptuar, që nuk janë të bërë njësh me krimin e organizuar, të cilët çmojnë demokracinë, zgjidhin në bazë të demokracisë dhe udhëheqin në bazë të demokracisë sigurisht që shqetësohen. Këta janë nga ato njerëz që përpiqen të lozin dhe minutat dhe sekondat dhe orët edhe ditët fitojnë ç’të fitojnë sepse për ta dita e tyre nuk është ditë në demokraci, por është një ditë përfitimesh qeveritare, ditë koncesionesh më shumë, ditë rrëmbimesh të fondeve publike, ditë të shkatërrimit të pronave të njerëzve pa të drejtë për tu hapur rrugën trafikantëve që do të ndërtojnë biznese si tek Unaza e Re, pra është një ditë e zezë për qytetarët dhe një ditë e lumtur për ta. Pra nuk ka lidhje janë të qetë apo të shqetësuar, këtu kemi
9
E mërkurë, 20 MARS 2019
Petrit Vasili: Pa Parlament, pa gjyqësor dhe e kapur kjo është republika e vdekur e Rama-istanit përballë një popull të tërë në front, të jashtëzakonshëm, dimensioni i së cilit është në sytë tuaj. Jo vetëm në sytë tuaj, por dhe te ata me të cilët ju jeni flijuar, por me gjithë median mbarë botërore kemi parë që mediat më autoritare botërore jo rastësisht kanë një vëmendje shumë të madhe për Shqipërinë tonë të vogël. Arsyeja është sepse këtu është një nga modelet më të rrezikshmet për demokracinë, i cili instalohet në një vend të caktuar, ndaj kemi dhe reagime qoftë të mediave amerikane, qoftë të ZDFsë, nuk i numëroj dot. Çfarë do të bëjë LSI-ja, alternativa ndryshe e juaja, çfarë i premtoni njerëzve? Ne nuk kemi bërë retorikë për ju dhe për opinionin publik. Kemi bërë thjesht rreshtuar pafundësisht fakte të tmerrshme. Kemi rreshtuar sesi është shitur dhe blerë vota nga kriminelët, jo vetëm nga ne, por dhe kolegëve të mediave botërore e kanë bërë publike duke i thënë shqiptarëve se kush i blen votat, ja ju fusni në burg protestuesit e i rrëmbejnë nga protesta, kurse ata që vodhën vota dhe që i dini dhe ju tashmë se janë pronë e qytetarëve nuk i prek njeri dhe jo më kot kolegët e mediave më të rëndësishme botërore thonë që këto dosje mbahen të bllokuara prej 2 vitesh. Kjo është drejtësia e re që a shurdhoi veshët 4 vite, që dosjen e atyre kriminelëve e mban 2 vjet, ndërsa aty ke Unaza e Re protestuesve ua rrëmbejnë prindërit fëmijëve ia çojnë brenda. Ky demonstrim sesi njerëzit aspirojnë, ju jeni gazetare e zonja, punoni qetësisht, punoni në një biznes privat, nëse do të aplikoni për të punuar në një punë publike, Zëri i Amerikës u dha një përgjigje që dhe kandidate të ishe për të fituar 1500 kandidatë, një shifër e tmerrshme kjo në Shqipërinë e vogël ishin të gjithë nga listat e njerëzve që kanë ftesa partie në xhep sepse ndryshe nuk do të hynin dot në punë. Pra vrasja e perspektivës. Tjetra, jo më larg mediat franceze para pak çastesh, sepse ka një prodhim kaq të madh lajmesh nga mediat botërore, pohonte qartazi atë që kemi thënë disa herë se 60% e të rinjve duan të ikin nga Shqipëria, 500 000 shqiptar ikin, numri azilkërkuesve që është depozituar nga BE-ja jo më pak se 4 – 5 ditë më parë, përpara nesh ishte Venezuela, Irak, Siri e asnjë vend tjetër. Kjo nuk është retorikë. U kemi vënë në tavolinë shqiptarëve se cila është Shqipëria që po shkon në greminë dhe shkaktari cili është dhe prandaj për këtë arsye jo për retorikë, por se i kemi vendosur fakti mbi tavolinë janë tërë ata mijëra shqiptarë. Po tu kishim bërë
retorikë nuk do të ishin atje. Çfarë ofron LSI-ja konkretisht, cila është alternativa juaj. Pse do të jeni ndryshe nesër sepse kjo është ajo që duan të dëgjojnë qytetarët. Është shumë e thjeshtë, ai që do të dëgjojë të gjithë qytetarët, edhe ju jo si gazetarë, por si qytetarë është për tu ndarë nga ky standard i poshtër, i grabitjes, shitjes dhe blerjes së votës, i ndërtimit të pushteteve mbi votat kriminale sepse një pushtet në demokraci ndërtohet mbi Parlamentin, kemi një Republikë Parlamentare apo jo? E kemi pranuar të tërë këtë dhe duke lënë mandateve të deputetëve u kemi thënë shqiptarëve se nuk na rëndon gjë mbi shpatulla dhe në emër të këtij puritanizmi politik i kemi lënë ato mandate dhe i kemi kthyer dhe një përgjigje të prerë dhe njëherë përfundimtare të tërë demagogjisë së qeverisë pafund që thotë, opozita thoshte ka frikë nga reforma në drejtësi, është kështu e vërteta që është thënë kaq herë? Rolin e një opozite, që iu takonte të bënit në fakt. Por çfarë do të arrini duke qenë në rrugë? Shqetësimi madhor tjetër, duke qenë dhe një media që keni marrëdhënie me SHBA-të, iu ka shqetësuar besoj edhe ai raport i gjerë i DASH-it, i cili trajton gjerë e gjatë se sa ështëkompromentuar liria e medias në Shqipëri. Besoj ishte një ndër raportet më të gjata dhe arsyeja kryesore ishte presioni qeveritar, komprometimi qeveritar, dhuna qeveritare, etj. Ishte një kapitull shumë i madh. Pra edhe pushteti i katërt, kishte rënë. Në qoftë se SHBA-të një artikull dikur në të kaluarën
amerikane, bëri që të kishte një dorëheqje të presidentit të Shteteve të Bashkuara të Amerikës, gjë e pandodhur në historinë amerikane, por ishte një media që e bëri, mediat e huaja publikojnë faktet nga më të tmerrshmet për këtë qeveri. Shumë nga ato fakte i kemi marrë nga mediat e huaja dhe qeveria shqiptare, apo Kryeministri shqiptar rri i palëvizur nga vendi. Pra edhe pushteti mediatik, i pavarur, atje ku edhe politika nuk arrin dot, edhe ai është i kompromentuar në Shqipëri. Jemi ndarë nga diktatura jo për të krijuar një diktaturë të re. Jemi ndarë nga diktatura për t’u thelluar në demokracinë që na ka munguar për 50 vjet. Po flisni për një sistem të ri demokratik? Është shumë i thjeshtë sistemi. Një pushtet dhe një sistem që lind nga një votë e lirë, në mënyrë korrekte dhe demokratike. Pra thjeshtë dhe vetëm themelin e saj. Por në themelin e saj që të mos jetë vota në vitin 2019, të kemi votuar më mirë, më lirë dhe më të qetë në vitin ’92, në zgjedhjet që drejtoheshin nga ish-Partia e Punës , edhe të ndodhin në 2019? Kjo është njëmënxyrëe padëgjuar. Ky është hall për të gjithë mijëra të rinj që janë në Shqipëri, të cilët shikojnë një vend në të cilin qeverisin kriminelët. Përveç zgjedhjeve të lira dhe të ndershme që janë të natyrshme, çfarë tjetër kërkon LSI për sistemin? Sistemi fillon dhe mbaron te kjo çështje. Çdo pushtet që lind nga vota korrekte, pra që qytetarët e mendojnë të tillë, ai është pushtet
i vërtetë. Qytetarët kanë të drejtë të zgjedhin. Se çfarë të zgjedhin është krejtësisht në dorën e tyre dhe njerëzit janë të detyruar ti binden deri në fund atij vendimi, mbi një votë të lirë dhe të ndershme. Në rast se, u dëgjua edhe me zë, madje edhe kërshërinë tuaj gazetareske e ka kënaqur, sepse ju jeni njerëz që jetoni mbi faktin, kur patë adhurimin midis drejtuesve dhe kriminelëve nëpër tavolina. E keni dëgjuar, kolegët tuaj të Zërit të Amerikës e kanë bërë të qartë publikisht. Në këtë moment e gjithë shoqëria është bashkë. Këtu nuk ka më LSI-st, demokrat dhe socialistë. Ky është një themel i shkatërruar. Çfarë do të bëjë opozita? A keni protestë të enjten? Ka një kalendar të caktuar protestash, i cilido të jetë, jo vetëm tek Parlamenti, patjetër, por janë shumë të rëndësishëm protestat në të gjithë vendin sepse protestat në të gjithë vendin dhe në çdo cep e qosh të Tiranës kanë qenë ato që kanë ndërtuar këtë 16 marsin që ju e patë që ishte masive. Sepse, po të mos ishin e gjithë kjo bashkësi reagimi qytetar në çdo qelizë dhe në mënyrë kapilare nuk mund të tilla dhe po kështu do të vazhdohet, por njëkohësisht do të vazhdohet pa u lodhur në atë që quhet demaskim deri në një të gjithë këtij llumi kriminaliteti dhe korrupsioni në kudo, kancelaritë e huaja por edhe në mënyrë të veçantë edhe në median ndërkombëtare, e cila për hir të vërtetës nuk ka qenë kurrë kaq e impenjuar në linjë të parë, edhe po e them prapëështë kaq e rrezikuar demokracia dhe kaq në një udhëkryq të rrezikshëm saqë pikërisht për këtë arsye, njëShqipëri e vogël në dimensione, të popullsisë, territorit e të gjitha është sot një fenomen. Pse? Sepse të gjithë janë të shqetësuar në mënyrë madhore që mu në mes të Ballkanit, në mes tëEuropës ndodh që ndërtohet një situata ku krimi e rrëmben pushtetin dhe e qeveris ai. Cili do të ishte sistemi zgjedhor që do të donte LSI, që do të garantonte zgjedhje të lira dhe të ndershme. Po, kam një përgjigje shumë të qartë për këtë gjë, sistemi zgjedhor do të ishte saktësisht, ai dhe i vetmi, i cili, që nuk është sistem por është themel, që garanton që qytetarët të votojnë të lirë, vota e tyre të mos shit-blihet nga kriminelët dhe mos t’u bëhet presion. Raporti i DASH, mos u lodhni që e citoj, që sa hapet nëpreambul thotë, “Zgjedhjet u quajtën të pranuara nga OSBE ODIHR por u shoqëruan me shitblerje dhe kërcënime.” Marrë me shkurtime nga televizioni “A2”
FORUM
10 E mërkurë, 20 MARS 2019
POST MORTUM
Mungesa e pazëvendësueshme e Kiço Blushit! Nga Luan Rama
I
kja e Kiço Blushit erdhi e heshtur, erdhi e ngjas hme si ikja e anijes që humbet me diellin tutje në horizont, ndërsa e presin të tjera brigje. Sepse kështu e donte ikjen ai vetë. I neveriste zhurmat, tamtamet, butaforitë. Nuk i donte titujt e dekoratat pas të cilave rendnin pa u lodhur shumë të tjerë. Mbi çdo gjë, urrente
hipokrizinë dhe servilizmin. Kiço Blushi nuk ishte. Kiço Blushi është. Eshtë referencë përfaqësuese e brezit të shkrimtarëve të viteve 1970 – 1980 si prozator, si kineast e skenarist i rendit të parë, e po aq edhe si botues e publicist, mendjehapur e gjithnjë me një konstante angazhimi qytetar, që asnjëherë nuk e negocoi me askënd e për asgjë! Sfidant e stoik, fisnik në heshtjen e vet e uragan kur
fjalës i jepte përmasën e përjetimit të tij shpirtëror, Kiço Blushi është ndër ne modeli për të na dëshmuar angazhim qytetar dhe përgjegjësi intelektuale, fisnikëri e dinjitet, mbi të cilat lartohet njeriu si bartës vlerash jo vetëm për vete. Mungesa e tij është e pazëvendësueshme. Prandaj ai nuk ishte. Kiço Blushi është. I pazëvendësueshëm edhe në mungesën e vet…
(TASHMË NË ÇADËR)
Prilli i parakohshëm politik Nga Zija Çela
M
ë 10 prill 2017, bash kë me shkrimtarë të tjerë, u ftova në çadrën e ngritur nga PD në Shëtitoren Dëshmorët e Kombit. E prita ftesën me kënaqësi, por me kushtin që i vura vetes. Edhe sikur të më fishkëllenin, do të thoja çfarë mendoja unë, dhe jo çfarë donte veshi i tjetërkujt. Ky fragment vjen menjëherë pasi rrëfeva se si dikur i pata trokitur në zyrë shokut Xhelil Gjoni për t’i kërkuar dorëheqjen. “Nuk do të ngurroja sot për të trokitur edhe në Kryeministri apo në selinë e PD-së (për ndonjë dorëheqje) nëse, për të thënë të vërtetën, nuk do të ishim në situata politike krejt të ndryshme, të pangjashme njëra me tjetrën. Mirëpo ja që ju, megjithatë, ia kërkoni dorëheqjen zotit Rama, ia kërkoni në mënyrë të përsëritur e me ngulm. Madje lideri i opozitës, zoti Basha, e fton kryeministrin në takim me dorëheqjen e firmosur. Nuk marr përsipër tërë analizën e këtij momenti, veçse po heq
ndonjë vizë paralele. Atëherë përse do të bëhej takimi me një njeri të zhveshur nga pushteti, një njeri që nuk ka më tagër për asgjë? Me cilin do të bisedonte zoti Basha? Kryeopozitari nuk është Hamleti dhe as Kryeministri nuk mund të shndërrohet në fantazmën e mbretit, sepse dialogje të këtilla mund të ndodhin vetëm në teatër, si në tragjedinë e Shekspirit.” “E di se prej entuziazmit vullnetarë, ka gjasa që ju do të më kundërshtoni për krahun tjetër, por vërejtja bëhet më e moralshme kur njeriun, të cilit ia drejton, e ke të pranishëm. Zoti Basha, a mund të përdoren edhe forma të tjera, pa e çuar deri në rraskapitje lodhjen e përditshme dhe monotoninë taksative të çadrës? Unë e di se në çadra e në shpella kanë hyrë edhe filozofë të shquar. Por kanë hyrë për të medituar përkohësisht dhe pa marrë popull me vete. Kam drojën se forcat politike, të shtyra nga precedentët përsëritës, do ta kthejnë në zakon gjatë së ardhmes mbajtjen e kokës në thes, kur kemi nevojë për më shumë hapësirë dhe ajër të freskët. Prandaj uroj që si mjet, qoftë çadra e fundit në kryeqytetin tonë, ndërsa kurrë mos u ardhtë fundi protestave të qytetarëve të lirë, sa herë që liritë u shkelen. Është përgjegjësia e kësaj klase politike që të kemi më shumë dritë, sesa tym. Dhe do të jetë e pafalshme nëse edhe parlamenti i ri do të ketë më pak mendje e më shumë bark.
Korbat hanë coftina, mos i lini t’i përdorin sqepat e kthetrat kriminelët me mandat, sepse cubat hanë popullin e tyre.” Dhe ai takim u bë. Ndër të tjera, zoti Basha i hoqi Kryeministrit mëkatet e ministrive më të kritikuara, duke e marrë opozita drejtimin e tyre, pra edhe kryqin mbi kurriz. Mjeshtri Rama u tregua “bujar”, duke qenë i sigurt tek epërsia e tregut të zi, atij të blerjes së votave në terren. Por tashmë të gjitha këto dihen. Nuk dihej vetëm fakti se çfarë atëherë po linim mbrapa, do ta gjenim sërish përpara. Veçse kësaj here në të kundërtën e saj. Sot parlamenti është kthyer në çadër. Sot në atë çadër është ngujuar pozita. Por si durojnë, mor aman, me kokën në thes e gjynahet në shpinë?! Mblidhen në rrethim, si t’u kenë vënë sytë perde. Mblidhen e flasin, kapërdisen dhe marrin vendime. Po me kë flasin, me kë debatojnë, me kë ndahen në Pro e Kundër?! Me fantazmat e opozitës, që enden në atë sallë. Shëmbëllimet kanë mbetur aty, sepse opozita që ka përfaqësimin politik, ndodhet në sheshet e protestave me elektoratin e saj. Ajo i ka flakur mandatet, i ka bërë nul. E kështu, pozita ka mbetur përballë nulit, përballë hiçit, përballë mospërfaqësimit real. Kjo është më tepër se drobitje e rraskapitje, është asgjësim i pluralizmit në demokraci. Zoti Rama e ka përmendur disa herë Ronaldon, futbollistin e famshëm. Përfytyroni një ndeshje derbi mes Juves e Milanit, ose Barcelonës e
Realit. Për arsye të dukshme në fushë, njëri nga ekipet e ndërpret lojën. Çfarë ndodh më pas? A do të guxojë arbitri t’u thotë lojtarëve të stolit që ta vazhdojnë lojën?! Këta lojtarë të rezervës vërtet janë të federuar, pra ekzistojnë në listë, por asnjëri prej tyre nuk mund ta shkelë fushën pa autorizimin e trajnerit, që përfaqëson vullnetin e ekipit, të klubit dhe të sportdashësve të tij. Kur dëgjon ndonjë nga deputetët e rezervës të shprehet, po, e mora mandatin sepse s’mund të tradhtoj votat e atyre që më kanë zgjedhur, ndien neveri personaliteti. Ata nuk janë votuar, prandaj dhe nuk janë mandatuar në kohë. Po ta kishin marrë mandatin në kohën e zgjedhjeve, edhe pse jo krejt e arsyetuar në këtë rast, sidoqoftë do të gëzonin njëfarë pavarësie për vendimin individual. Shkurt, sido që të votojnë, të ngjallin trishtim, sepse të kujtojnë manekinët e vitrinave kur mbesin picillak. Por Zot na ruaj nga përfytyrime më agresive! Bie fjala, përfytyroni Kryeministrin tonë në bisedime me Kryeministrin e një vendi tjetër. Nga mospajtimi, befas ky yni i ndërpret bisedimet dhe ngrihet nga tryeza. Pastaj merr vesh se ata që ka pasur pas shpinës, pra plotësuesit e ekipit që ka marrë me vete, i kanë vazhduar bisedimet në kokë të tyre, madje kanë marrë edhe vendime, pas asnjë tagër përfaqësimi. Askush të mos trembet as brenda, as jashtë. Tek ne nuk ka shenja për destabilitetin e
vendit. Pritet vetëm vendimi politik i pozitës. Mos i duhet ca kohë? Kohë për të përfunduar çfarë ka mbetur nga reforma në drejtësi? Ndoshta. Mirëpo çfarëdo të vendoset për këtë reformë, ka për të qenë e kontenstuar nga pala tjetër. As pozita dhe as opozita nuk mund ta mundin njëra-tjetrën, duke ruajtur pozicionet e ngurta që kanë zënë sot. Zgjidhja e ngërçit ka vetëm një perspektivë, zgjedhjet e përgjithshme të parakohshme. Dhe nuk do të ketë bisedime, por negociata. Ndërkombëtarët do të bëhen gjithnjë e më balancues, pastaj edhe diktues. Por kur do të dalë ekipi i PS-së nga çadra me kolltuqe? Ky vendim u takon forumeve të saj. E rëndësishme është që, kur ta kemi kapërcyer këtë krizë, kurrmë të mos na dalë përpara çfarë do të lëmë mbrapa. E prandaj, për të shmangur shtysat e precedentit, në Kodin Zgjedhor mund të shtohet një nen për të ardhmen: Forca politike që djeg mandatet në zgjedhjet pasuese hyn me minus 20 vende në parlament. Mirëpo jemi larg kësaj të ardhme. Çështja janë zgjedhjet e parakohshme të kësaj radhe. Po sikur, pas marrëveshjeve për zgjedhjet e pritshme, për rezultatin të kemi përsëri ankesa, pendesa, ulërima, vjedhje të votave?! Nëse ndodh kështu, ahere në të sëmës të shkojë PD-ja, në të sëmës PS-ja, në të sëmës LSI-ja, në të sëmës politika shqiptare me gjithë Shqipërinë qyqare!
AKTUALITET
11
E mërkurë, 20 MARS 2019
Ministri i Brendshëm, tha se nevoja për përmirësim është e jashtëzakonshme, ku vuri në pah se problemi kryesor ka të bëjë me faktin që duke qenë port i madh ka edhe shumë autoritete
M
inistri i Brendshëm, Sandër Lleshaj, zhvilloi një analizë pune mëngjesin e së martës me autoritetet kryesore që operojnë në Portin e Durrësit, më i madhi në vend, me gati 40% të të ardhurave doganore. Në nisje të takimit, ministri Lleshaj u shpreh se në Portin e Durrësit ka nevojë për ndërhyrje të thella në drejtim të sigurisë, në mënyrë që të evidentohen problemet të cilat lidhen kryesisht me çështje që kanë të bëjnë me trafiqet, kontrabandën dhe evazionin. Nga ana tjetër, ai tha se qeveria është e angazhuar që t’i kushtojë një rëndësi të madhe portave të saj. “Prej shekujsh, ky vend, ndërlidhet me botën prej nga qarkullojnë mallra, njerëz, të mira materiale, kulturore por dhe probleme që lidhen me to. Qeveria shqiptare është angazhuar që në kuadër të përmirësimit në përgjithësi të shërbimeve, në kuadër të zhvillimit të gjithanshëm ekonomik, shoqëror, kulturor të vendit, t’i kushtojë një rëndësi të madhe portave të saj. Pra siç thashë, Porti i Durrësit është porta kryesore në Shqipëri. Prej këtu lëviz rreth 40% e volumit të mallrave. Po kështu, po kaq përqind e të ardhurave që gjenerohen në nivelin e doganave shqiptare, kryhet përmes këtij porti dhe besoj që dalim në përfundimin, që në qoftë se këtu kalojnë rreth 40% e të mirave dhe një përqindje e problemit po ashtu kalojnë përmes këtij Porti. Duhet të jemi fare të qartë që nevoja për përmirësim në Portin e Durrësit është e jashtëzakonshme”. Ai deklaroi
“Trafiqet dhe pasiguria” në Portin e Durrësit, Lleshaj: Duhen ndërhyrje të thella
se nevoja për përmirësim në Portin e Durrësit është e jashtëzakonshme, ku vuri në pah se problemi kryesor ka të bëjë me faktin që duke qenë port i madh ka edhe shumë autoritete. “Problemi kryesor këtu në Portin e Durrësit ka të bëjë me faktin që duke qenë port i madh ka edhe shumë autoritete. Siç e
shihni vetëm në këtë panel, janë një numër i konsiderueshëm drejtuesish të lartë, Drejtorësh të Përgjithshëm dhe paneli nuk i ka zënë të gjithë, sepse janë edhe disa drejtues të tjerë që nuk janë ulur në radhën e parë. Do të thotë që kemi një numër shumë të madh autoritetesh, duke filluar nga Autoriteti Portual,
nga Policia e Shtetit, nga AKU, Doganat dhe struktura të tjera, të cilat e bëjnë shumë kompleks menaxhimin e këtij Porti si një entitet të tërë”, u shpreh Lleshaj. Nga ana tjetër, ministri bëri me dije se nga nevoja dhe detyra e Kryeministrit, është shtruar prej kohësh që Porti të arrijë në një nivel të lartë integrimi,
TAKIMI
REAGIMI
M
inistri i Brendshëm, Sandër Lleshaj reagoi për aktivitetet e zhvilluara të martën në qarkun e në Portin e Durrësit dhe në Universitetin e këtij qyteti, “Aleksnadër Moisiu”. Në një postim në rrjetet sociale, Lleshaj shprehet se takimet ishin mbresëlënëse. “Një takim mbresëlënës në Universitetin e Durrësit. Diskutim i vërtetë me studentë të vërtetë. Partneritetit i MB dhe Policisë me universitetet është rruga drejt modernizimit. Shumë projekte konkrete janë tashmë në zhvillim në këtë fushë”,-shkruan Lleshaj. Ministri shton se “Porti i Durrësit është porta e Shqipërisë dhe e rajonit. Takimi në Port me gjithë
Ministri Lleshaj: Takim mbresëlënës në Durrës
aktorët synonte vetëm një mesazh: Kush punon në portën e Shqipërisë duhet të matet mirë me ligjet e saj. Asnjë hapësirë nuk mund të lihet për trafikun, kontrabandën dhe korrupsionin. Masa të
që të funksionojë si një entitet i integruar, paçka se ka probleme tha ai, “me çështje që kanë të bëjnë me trafiqet, kontrabandën, me evazionin por dhe me probleme që lidhen me sigurinë dhe nuk flas për sigurinë e brendshme të Portit”. “Nga nevoja dhe detyra e Kryeministrit, është shtruar prej kohësh që Porti të arrijë në një nivel të lartë integrimi, që të funksionojë si një entitet i integruar, jo si disa entitete siç ka funksionuar prej shumë kohësh por të funksionojë si një entitet i integruar, i cili funksionon, pra në bazë të një koncepti për një qëllim, me të njëjtat standarde, me të njëjta procedura, në mënyrë që të evitohen problemet e evidentuara në këtë Port, të cilat lidhen kryesisht me çështje që kanë të bëjnë me trafiqet, kontrabandën, me evazionin por dhe me probleme që lidhen me sigurinë dhe nuk flas për sigurinë e brendshme të Portit por me sigurinë e vendit. Kohët e fundit ne kemi bërë disa sondazhe të vogla, të cilat na kanë provuar faktin që ka nevojë dhe për sondazhe dhe për ndërhyrje më të thella”, deklaroi ministri duke iu kërkuar drejtuesve kryesorë një panoramë të plotë të gjendjes.
shpejta dhe të shumta janë në proces”. Gjatë vizitës së ministrit në universitetin e Durrësit, një pjesë e të rinjve e pritën me protesta duke e akuzuar për dhunën në tubimet e opozitës dhe gazin lotsjellës.
Studentët diskreditojnë ministrin Lleshaj: Për ç’a e këshilloje Ramën kur u mbush vendi me kanabis? Ministri i Brendshëm, Sandër Lleshaj në një takim të organizuar me Universitetin “Aleksandër Moisiu” në Durrës, u prit me protesta nga studentët. Në momentin që ministri i shoqëruar nga kryebashkiaku i Durrësit Vangjush Dako, një grup studentësh, të pajisur me maska dhe me pankarta në duar, thërrisnin “turp”. Më tej njëri nga studentët është përballur me ministrin Lleshaj, duke i thënë se atij nuk i takon të shkojë në asnjë vend të Shqipërisë, pasi qeveria, sipas tij është ilegjitime. Lleshaj: Çfarë do doje prej meje? Protestuesi: Për çfarë keni ardhur këtu, ju nuk ju takon
me ardh në asnjë vend të Shqipërisë, jeni qeveri ilegjitime, vini këtu dhe e morëm vesh një orë përpara se ka ardh ministri, a thu se ka ardh shërbimi sekret. Lleshaj: Ju e caktoni kur vij unë e kur nuk vij unë? Protestuesi: Nuk e caktoj unë, unë duhet ta di. Lleshaj: Kush jeni ju? Protestuesi: Unë jam qytetari i këtij vendi, që ti me ke helmu
mu, a je ministri Brendshëm më ke hedh gaz. Lleshaj: Duhet të komunikojmë! Protestuesit: Çfarë të komunikojmë, çfarë do bëjnë do na arrestojnë këta shoqëruesit tuaj? Protestuesit në kor: Turp, turp, turp! Protestuesi tjetër: Kam unë ca pyetje, ke qenë këshilltar sigurie për Kryeministrin.
CYANMAGENTAYELLOWBLACK
REKLAMA
12 E mërkurë, 20 MARS 2019
CYANMAGENTAYELLOWBLACK
SOCIALE
13 E mërkurë, 20 MARS 2019
KRYEBASHKIAKU
Veliaj: Rikandidoj për Tiranën “Mezi e pres që të fillojmë këtë mandat të dytë, me projekte të reja, por dhe me gjëra që kemi mësuar si t’i bëjmë më mirë”. Kryebashkiaku Erion Veliaj konfirmoi për Top Channel rikandidimin për drejtimin e Bashkisë së Tiranës edhe për 4 vite të tjera, kandidatura që do të mësohen zyrtarisht në Kongresin e Partisë Socialiste. “Të jemi të gjithë të shtunën në Kon-
gresin e PS-së, ku ne do të shpallim në publik, jo në salla të mbyllura, kandidaturën për një mandat të dytë të Tiranës, si dhe Këshillit Bashkiak të Tiranës, në orën 11 te sheshi ‘Nënë Tereza’. Është një mënyrë që qyteti ngre kokë dhe më shumë se një përsëritje e Ditës së Verës, në një pranverë të fushatës sonë të dytë”, tha Erion Veliaj. Pjesëmarrjen e opozitës në
zgjedhjet lokale, Veliaj e sheh pozitive. Ai që përfiton nga alternativat e kandidaturave, për garën se kush punon më tepër për zhvillimin e Tiranës – thotë Veliaj, – është vet qyteti. “Të vijë Luli, Saliu…të dy bashkë! Të vijë kush të dojë. Por, rëndësi ka të kemi një pjesëmarrje. Qoftë dhe ajo pakicë që e voton ende PD-në, të ketë edhe ajo përfaqësuesit e vet në Këshillin Bashki-
ak. Sepse unë besoj që gjithmonë duhet një mendim alternativ”, tha Erion Veliaj. Teksa përmend fjalët e ndërkombëtarëve, kryebashkiaku Veliaj mendon se
veprimet e opozitës kanë të fshehura pasigurinë e tyre. “Më duket sjellje humbësi dhe tregon pasiguri”, tha kryebashkiaku i Tiranës.
Kryebashkiaku Veliaj i dorëzon “Çelësin e Qytetit” Shkëlqesisë së Tij Mons. Vincenzo Paglia
Mons. Vincenzo Paglia: “Tirana është sot një qytet i rritur me maturi”
K
ryetari i Bashkisë së Ti ranës, Erion Veliaj i dorëzoi “Çelësin e Qytetit” Shkëlqesisë së Tij, Mons. Vincenzo Paglia, President i Akademisë Papnore të Vatikanit dhe një ndër themeluesit e këshilltar shpirtëror i Komunitetit të Sant’Egidio, me veprimtari humanitare anembanë botës. Kryebashkiaku Veliaj shprehu mirënjohjen për rolin dhe kontributin e Mons. Vincenzo Paglia në shërbim të njerëzve në nevojë. “Jam shumë i lumtur që për një personalitet shumë të dashur për qytetin tonë dhe për vendin tonë, një personalitet i
Kishës Katolike dhe një shërbëtor të Perëndisë për gjithë ato gjëra që na bashkojnë, t’i dhuroj
Monsinjor Paglias “Çelësin e Qytetit të Tiranës”, në shenjë mirënjohje nga të gjithë qytetarët e Tiranës për kontributin e tij dhe të komunitetit të tij”, tha Veliaj. Kreu i Bashkisë vlerësoi
ndihmën që Mons. Paglia dhe Komuniteti i Sant’Egidio dhanë për Tiranën në vitet e vështira pas viteve ‘90, për të bashkuar forcat tona politike dhe për të kuptuar që ka më shumë gjëra që na bashkojnë se sa ato që ndajnë. “Edhe sot mbas 30 vitesh kontribut, si themelues i Sant’Egidio-s, ai është i pranishëm këtu, po merret me kurën paliative duke ndihmuar të gjithë ata qytetarë në nevojë, që në qytetin e Tiranës trajtohen nga komuniteti në ditët më të vështira të sëmundjes apo të rehabilitimit të tyre. Por, edhe në vitet e errëta të 1997 dhe 1998, kur si përfaqësuesi i Sant ’Egidio-s, synonte të bashkonte forcat tona politike për të kuptuar që ka më shumë gjëra që na bashkojnë, se sa gjëra që na ndajnë”, deklaroi Veliaj. Shkëlqesisë së Tij Mons. Vincenzo Paglia falenderoi kryebashkiakun Veliaj për “Çelësin e Qytetit”, teksa
shprehu konsideratat për Tiranën si një qytet që është rritur me maturi. Mons. Paglia theksoi se sot Tirana është një qytet që mund të shohë Italinë si një “motër” për t’u përballur me sfidat e Mesdheut e të Evropës së madhe. “Dua të falenderoj shumë kryebashkiakun për këtë gjest familjarm, për dhënien e “Çelësit të Qytetit”. Unë e kam njohur Tiranën në vitin 1991, një qytet me shumë probleme, por me shumë shpresa. Por pas pothuajse 30 vitesh, është një qytet që është rritur, që ka kaluar në këtë shekull të ri me maturi dhe me një mençuri të madhe, dhe dua të them që sot Tirana është një qytet që mund ta shohë Italinë si një “motër”, të përballet me sfidat e Mesdheut e të Evropës së madhe. Por, kur vëllezërit dhe motrat gjenden së bashku, e ardhmja e sigurt është më e mirë dhe do të jetë më paqësore”, u shpreh Mons. Vincenzo Paglia.
AKTUALITET
14
E mërkurë, 20 MARS 2019
Zv/Ministrja e Brendshme: “Policimi në komunitet ka pikërisht këtë filozofi, pra parandalimin. Po pa kuptuar rrënjët, shkaqet është e pamundur të kemi rezultate të mira”
S
tudentët e Fakultetit të Drejtësisë së Tiranës, do të kenë mundësi të marrin eksperiencën britanike në fushën e kriminalistikës. Në këtë aktivitet mori pjesë kryetari i Prezencës së OSBE-së në Shqipëri, Bernd Borchardt, dekani i Fakultetit të Drejtësisë, Artan Hoxha, ministrja e Drejtësisë, Etilda Gjonaj, zv/ ministrja e Brendshme, Romina Kuko dhe ambasadori britanik, Duncan Norman, i cili në fjalën e tij tha se kjo është hera e parë që Mbretëria e bashkuar bashkëpunon me një Universitet për të forcuar kapacitetet në parandalimin dhe luftën kundër krimit të organizuar. “Vitet e fundit kemi bashkëpunuar me shumë partnerë shqiptarë si, Ministrin e Brendshme, të drejtësisë, Drejtorinë e Burgjeve por kjo është hera e parë që na është kërkuar të bashkëpunojmë me Fakultetin e Drejtësisë në një projekt të këtij lloji”, tha Norman. Ai theksoi mbështetjen e qeverisë britanike ndaj qeverisë shqiptare e për të luftuar kërcënimin e krimit të organizuar, me të cilin tha ai, “përballen të gjitha shtetet”. “Ky program do të rrisë kapacitet formuese për të parandaluar krimin e organizuar. Qendra kërkimore është krijuar dhe ne shohim përpara kur qendra të funksionojë tërësisht”, tha Norman. Ministrja e Drejtësisë, Etilda Gjonaj, në fjalën e saj u shpreh se qeveria është në një fazë të re ku qeveria është pranë studentëve dhe fakulteteve. “Tashmë kemi hyrë në një fazë të re, fazë në të cilën qeveria shqiptare e ka shfrytëzuar për të qenë sa më pranë universiteteve dhe sa më pranë studentëve dhe stafit akademik. Jo më shumë se disa muaj më parë, ju të gjithë u njohët me Paktin për Universitetin më shumë si një domosdoshmëri, një dokument që iu përgjigjet të gjitha kërkesave të studenteve dhe shkon përtej tyre”, tha Gjonaj. Sipas saj, një tjetër objektiv i rëndësishëm i Ministrisë të Drejtësisë ka në fokus identifikimin e faktorëve të cilët kontribuojnë në parandalimin e rasteve kriminale, duke ndihmuar në gjetjen e metodave dhe mjeteve të cilat i shërbejnë ri-integrimit, si personave që kanë qenë viktima të kryerjes të një krimi të caktuar ashtu edhe dhunueseve të tyre, veçanërisht kur këta të fundit janë të mitur ose femra, me qëllim integrimin në funksion të të gjithë shoqërisë. Kurse zv/ ministrja e Brendshme, Romina Kuko, u shpreh se thelbësore në parandalimin e ngjarjeve kriminale është zbulimi i shkakut. Ajo bëri të ditur se pranë Akademisë së Sigurisë është duke u çelur një Qendër Kërkimore për Parandalimin e krimit apo dhunës. “Një shprehje
Masteri për kriminalistikën, Norman: Mbështetje në luftën kundër krimit POLICIA
Tritoli, 5 të arrestuar
thotë, një shoqëri përgatit krimin, krimineli e kryen atë. Disa vite më parë kur punonim mbi faktorët që shtyjnë drejt ekstremizmit të dhunshëm, u përpoqëm të kuptonim arsyen se
përse disa individë kryejnë këto krime, ndërsa disa të tjerë, në po të njëjtat kushte nuk e kryejnë këtë krim. Kemi kuptuar se në shumicën e rasteve kemi qenë të fokusuar te fakti se si kryhet
FOKUSI
“Identifikimin e faktorëve të cilët kontribuojnë në parandalimin e rasteve kriminale, duke ndihmuar në gjetjen e metodave dhe mjeteve të cilat i shërbejnë ri-integrimit, si personave që kanë qenë viktima të kryerjes të një krimi të caktuar ashtu edhe dhunueseve të tyre, veçanërisht kur këta të fundit janë të mitur ose femra, me qëllim integrimin në funksion të të gjithë shoqërisë”,-tha Gjonaj.
PROJEKTI
“Programi master do të përmirësojë kapacitetet kërkimore të profesionistëve, akademikëve dhe politikëbërësve në identifikimin e shkaqeve themelore të krimeve. Projekti parashikon, ndër të tjera, zhvillimin e strukturës dhe të kurrikulës për Programin Master në Kriminalistikë, ngritjen e kapaciteteve të Universitetit të Tiranës për ta administruar programin, dhe mbështetjen e kursit të parë dyvjeçar”.
një krim dhe jo te shtysat përse kryhet një krimi”, tha Kuko. Sipas saj, Ministria e Brendshme ka ndërmarrë dhe disa programe në kuadër të parandalimit të krimit. “Ministria e Brendshme vijon e përfshirë në parandalimin e kriminalitetit. Policimi në komunitet ka pikërisht këtë filozofi, pra parandalimin. Po pa kuptuar rrënjët, shkaqet është e pamundur të kemi rezultate të mira”, tha Kuko. Programi master do të përmirësojë kapacitetet kërkimore të profesionistëve, akademikëve dhe politikëbërësve në identifikimin e shkaqeve themelore të krimeve. Projekti parashikon, ndër të tjera, zhvillimin e strukturës dhe të kurrikulës për Programin Master në Kriminalistikë, ngritjen e kapaciteteve të Universitetit të Tiranës për ta administruar programin, dhe mbështetjen e kursit të parë dyvjeçar.
Policia ka shoqëruar 5 persona për ti marrë në pyetje në lidhje me shpërthimin me tritol të shtyllës së tensionit në Fushë-Krujë. Si pasojë e shpërthimit të tritolit pasditen e së hënës (18 mars), mbeti e dëmtuar njëra nga këmbët e shtyllës së tensionit por nuk u cënua qëndrueshmëria e saj. Policia nuk ka identifikuar ende autorin e ngjarjes në zonën e njohur si fabrika e çimentos ku kalon linja e transmetimit të tensionit të lartë. Banorët e zonës jashtë kamerës thanë se kanë dëgjuar një shpërthim disa ditë më parë por dëmtimi është evidentuar vetëm të hënën. Një shpërthim i ngjashëm në muajin janar, rrezikoi të lërë pa energji gjysmën e Shqipërisë pasi u dëmtua një shtyllë e tensionit të lartë Tiranë2Podgoricë.
HETIMI ONLINE
12
investigues të Njësisë së Antiterrorizmit dhe krimit kibernetik kanë përfunduar kurset mbi përdorimin e medias sociale dhe hetimet online, të organizuara nga nga Asistenca e Trajnimeve për Antiterrorizmin e Departamentit të SHBA me koordinimin e zyrës rajonale të Sigurisë të Ambasadës së SHBA-së. Këto kurse janë krijuar për të rritur njohuritë e pjesëmarrësve mbi mënyrat se si terroristët
Anti-terrorizmi amerikan trajnon 12 investigues qasen dhe përdorin rrjetin dhe mediet sociale për operacione, duke përfshirë rekrutimin, shpërndarjen e propagandës dhe aktivitete koordinimi. Trajnimi është pjesë e një programi në vazhdim të ATA-s me vlerë prej 1.3 milion dollarësh, i cili mbështet Policinë e Shtetit dhe njësinë e Antiterrorizmit për të rritur aftësitë e tyre në kryerjen e hetimeve kundër terrorizmit.
AKTUALITET
15
E mërkurë, 20 MARS 2019
23 studentë ekselentë u punësuan me portalin “Punë të Mbarë”, dhe do të jenë pjesë e administratës së sistemit shëndetësor në të gjitha nivelet, në strukturat qendrore dhe vendore
M
inistrja e Shëndetësisë dhe Mbrojtjes Sociale, Ogerta Manastirliu priti paraditen e së martës në një takim 23 studentët ekselentë të punësuar në administratë, në strukturat e Ministrisë së Shëndetësisë dhe Mbrojtjes Sociale, nëpërmjet platformës “Punë të Mbarë”. “Në kuadër të “Paktit për Universitetit” po zbatohet një procedurë e re, e cila mbështet studentët ekselentë në të gjithë sektoret. Ju keni zgjedhur të punoni në struktura shumë të rëndësishmë si Ministria e Shëndetësisë apo dhe një strukturë e re si Operatori i Kujdesit të Shërbimit Shëndetësor”,-ka thënë ministrja në një takim me studentët ekselentë. Studentët kanë tashmë një kontratë 1-vjeçare me institucionin që kanë përzgjedhur. Të punësuarit në pozicione të shërbimit civil, pas një viti mund të konkurojnë për tu bërë pjesë e shërbimit civil sipas rregullave të legjislacionit të shërbimit civil, ndërsa të punësuarit në institucionet në të cilat marrëdhëniet e punës rregullohen me kod pune, mund të vazhdojnë të punojnë në të njëjtat pozicione pune, pas këtij viti të parë. Manastirliu ka theksuar se “Pakti për Universitetin” i shpallur nga Kryeministri nuk mbeti në letër. “Unë jam e kënaqur që na vijnë më të mirët por më të mirët janë ata që sjellin dhe ndryshime. Ju do të sillni një frymë të re brenda strukturave të administratës. Gjithçka ju sillni, por edhe eksperiencën që do të gjeni në administratë, do
23 studentë ekselentë nisin punën, Manastirliu: “Pakti për Universitetin” jo në letër KONTRATË
të mundësojnë të përparojmë në objektivat e vendosur si në sektorin e shëndetësisë ashtu dhe të çështjeve sociale, për të kontribuar për një Shqipëri më të mirë, për të përmirësuar shërbimin për qytetarët”është shprehur Manastirliu. 23 studentë ekselentë u punësuan me portalin “Punë të Mbarë”, dhe do të jenë pjesë e administratës së
sistemit shëndetësor në të gjitha nivelet, në strukturat qendrore dhe vendore. Studentët kanë tashmë një kontratë 1-vjeçare me institucionin që kanë përzgjedhur. Të punësuarit në pozicione të shërbimit civil, pas një viti mund të konkurojnë për tu bërë pjesë e shërbimit civil sipas rregullave të legjislacionit të shërbimit civil, ndërsa të
MARRËVESHJA
punësuarit në institucionet në të cilat marrëdhëniet e punës rregullohen me kod pune, mund të vazhdojnë të punojnë në të njëjtat pozicione pune, pas këtij viti të parë. Sipas Kryeministrit, portal “Punë të mbarë.al”, i pret rrugën edhe rektrutimeve partiake dhe atyre pa mëritë. Kryeministri thotë se portali tejkalon dhe eksperiencën europiane. Portali
“Studentët kanë tashmë një kontratë 1-vjeçare me institucionin që kanë përzgjedhur. Të punësuarit në pozicione të shërbimit civil, pas një viti mund të konkurojnë për tu bërë pjesë e shërbimit civil sipas rregullave të legjislacionit të shërbimit civil, ndërsa të punësuarit në institucionet në të cilat marrëdhëniet e punës rregullohen me kod pune, mund të vazhdojnë të punojnë në të njëjtat pozicione pune, pas këtij viti të parë”. rendit si prioritet studentët e diplomuar jashtë vendit, ato të diplomuar në univeristete shtetërore dhe më pas ato me diploma nga univeristetet private. Diploma, lista e notave, një CV, kartë identiteti dhe një vërtetim i gjendjes gjyqësore, janë dokumentat e nevojshme.
TIRANË
Qasje e re në trajtimin e të sëmurëve mendorë
Rikonstruktohet qendra shëndetësore në Kombinat F
Ministrja e Shëndetësisë dhe Mbrojtjes Sociale, Ogerta Manastirliu, ka pritur në një takim presidentin e “Akademisë Papnore për Jetën” në Vatikan, Imzot Vincezo Paglia. Në këtë takim u nënshkrua marrëveshja për reformën e shëndetit mendor që kthen vëmendjen tek deinstitucionalizimi, për përmirësimin e trajtimit të të sëmurëve me probleme të shëndetit mendor, nga spitalet psikiatrike, në shtëpi-familje. Kjo marrëveshje do të ndihmojë në reformën e shëndetit mendor nëpërmjet trajnimeve të vazhdueshme të stafeve, ndjekjen e të sëmurëve nga mjekë të specializuar nga Italia dhe mbështetje për riintegrim e tyre në familje dhe shoqëri. Imzot Vincezo Paglia është një prej themeluesve të komunitetit San’t Egidio dhe aktualisht drejton Akademinë Papnore për Jetën në Vatikan.
alë rikonstruksionit të plotë qendra shëndetësore në “Qytetin e nxënësve” ofron kushte më të mira për 8900 banorë të Kombinatit. Duke ndarë pamje të këtij transformimi, Kryeministri Edi Rama tha se ky është shembull i ndryshimit si nata me ditën pak kilometra nga qendra e Tiranës, ku s’kishte vënë dorë askush prej dhjetra vitesh. “Mirëmëngjes dhe me këtë shembull të ndryshimit si nata me ditën pak kilometra nga qendra e Tiranës, ku s’kishte vënë dorë askush prej dhjetra vitesh, ju uroj një ditë të mbarë”, tha Rama. Sipas doktorit Ramiz Kërnaja, “kushtet kanë qenë relativisht të këqia por falë konstruksionit kushtet janë përkushtuar ndjeshëm dhe ne sot
ndjehemi më mirë dhe më komod se më parë duke përmirësuar kushtet e punës”. Edhe për infermieret e kësaj qendre, Nertila Kullolli dhe Luljeta Ibrahimi, “kushtet e punës në
këtë qendër kanë ndryshuar tërësisht dhe tani ajo është kthyer në një qendër funksionale”. Edhe për doktoreshë Brunilda Tocilla, “ndryshimi tani është 100% me atë që qendra ka qenë më parë”.
AKTUALITET
16
E mërkurë, 20 MARS 2019
Dy janë pistat që po hetohen nga organi i akuzës. E para lidhet me atë të hakmarrjes. Ndërsa pista ku po përqendrohen më shumë hetuesit është ajo e prishjeve së pazareve të drogës Redjon Shtylla
E
nde pa autor është vrasja e 26-vjeçarit Jurgen Kurtit, ngjarje e cila shokoi kryeqytetin, mbrëmjen e 18 marsit. Policia ka ngritur pistën e hakmarrjes si motivin e mundshëm të ekzekutimit por ende nuk ka diçka konkrete se kush janë autorët. Hetuesit kanë identifikuar automjetin me të cilin janë larguar autorët, një makinë “Mercedez-Benz”, ngjyrë gri. Në policinë e Durrësit dhe të Tiranës janë shoqëruar disa persona, mes tyre dhe bashkëshortja e Agim Arapit, e cila tha se kërkuar burgun për Jurgen Kurtin dhe jo vdekjen e tij. Vjollca Arapi tha se ngjarjen e mësoi nga media, ndërsa çështjen ia kishte lënë në dorë drejtësisë. “E kam mësuar ngjarjen përmes televizorit. Unë kam kërkuar burgun, drejtësinë, jo vdekjen e tij. Unë e kam akuzuar por ia kisha lënë në dorë Zotit, pasi drejtësia dështoi të bëjë drejtësi. Më morën në pyetje por unë nuk di gjë për vrasjen dhe 3 fëmijët e mi jetojnë në Itali”. 26-vjeçari u përfshi si emër në vrasjen e Agim Arapit në Durrës por nga kjo histori ai doli i pafajshëm. Dy janë pistat që po hetohen nga organi i akuzës. E para lidhet me atë të hakmarrjes. Ndërsa pista ku po përqendrohen më shumë hetuesit është ajo e prishjeve së pazareve të drogës. Për këtë arsye janë marrë në pyetje edhe miqtë e afërt të Kurtit. Po ashtu
Pa autor vrasja e Kurtit, jeta mes luksit dhe krimet misterioze
është dërguar për ekzaminim edhe celulari i viktimës, nga ku mund të mësohet më shumë për aktivitetin dhe kontaktet e tij. Ngjarja Mbrëmjen e 18 marsit në rrugën “Zef Jubani”, Kurti ishte duke u kthyer në banesë pasi kishte dalë nga palestra, ndërsa autorët e kanë ndjekur nga kjo rrugë deri tek shkallët e pallatit, ku më pas kanë qëlluar
GJYKATA
Lirohen 10 protestues, 4 mbeten në burg
Gjykata ka lënë në burg 4 nga protestuesit e 16 marsit, ndërsa 10 të tjerë janë liruar me masën detyrim paraqitje. Me masën “arrest me burg” janë lënë Gazmir Bekshiu, Aldi Spaho, Ermir Bruka dhe Pal Daija. Ndërsa Edison Tahiri, Klajdi Poci, Denaldo Buzi, Eduard Buzi, Elidjan Buzi, Florian Zeneli, Jeton Spahiu, Ali Bruci, Kevin Kastrati dhe Flamur Rrahja u lanë me “detyrim paraqitje”. Ndërkohë vijojnë të jenë në kërkim 7 persona, pjesëmarrës në protestë. Një ditë pas protestës së 16 marsit, policia procedoi 33 persona për dhunën e ushtruar në protestën para parlamentit të Shqipërisë, mes të cilëve edhe Sekretari i PD-së, Gazmend Bardhi, i cili ka qenë dhe organizatori i protestës. Në protestën e opozitës të së shtunës, përpara Parlamentit pati përplasje të dhunshme mes policisë dhe protestuesve. Nga radhët e policisë pati 3 efektivë të lënduar, si dhe disa protestues.
me breshëri automatiku. Kurti është goditur nga 3 plumba të cilët i shkaktuan vdekjen e menjëhershme, ndërsa në vendin e ngjarjes janë gjetur më shumë se 20 gëzhoja. Autorët e maskuar janë larguar me shpejtësi nga vendi i ngjarjes me një makinë “Mercedez Benz” ngjyrë gri. Policia ka sekuestruar kamerat e sigurisë ndërsa mësohet se nuk kanë
ndihmuar shumë për zbardhjen e ngjarjes. Viktima Jurgen Kurti ishte ndaluar nga policia dy herë për përfshirjen në dy vrasje. Në 2016 ai u arrestua së bashku me dajën Leonad Ristani për vrasjen e babait të Jurgenit, Artur Kurti. Por daja mori përsipër autorësinë e vrasjes dhe Jurgeni u lirua. Një vit më
vonë ai do të përfshihej në një tjetër ngjarje, kësaj here për vrasjen e pronarit të një picerie në Durrës, Agim Arapi. Ai u arrestua së bashku me vjehrrin e tij, Konstadin Ekonomi dhe vëllanë e tij, Kujtim Ekonomi për vrasjen për motive pronësie por më pas u la i lirë. Ai njihej si djali i pasur i Bllokut, babai i të cilit numëronte dhjetëra biznese. Kurti nisej të shfaqej nëpër panele televizive ku flitej për jetën e luksit në Tiranë dhe stilin e jetesës së vipave dhe nuk kaloi shumë kohë derisa nisi të prezantohej si menaxher i tyre. Jurgen Kurti bënte një jetesë luksoze me makinë të shtrenjta dhe pushime të shpeshta jashtë vendit, të cilën jo pak herë e reflektonte me postime në Instagram. Në postimet e tij në rjetet sociale Kurti tregonte momente nga lidhja me të fejuarën e tij por edhe me nënën. Nga komentet e miqve në fotot e çiftit duket se ata po planifikonin edhe martesën e tyre. Ai kishte në pronësi të paktën 10 biznese të ndryshme, nga servis makinash te kompani për menaxhime dhe organizime eventesh, kjo pasi babai i tij kishte qenë një biznesmen i njohur në kryqytet.
KRYEPROKURORJA
Marku: Vlora me rekord ngjarjesh kriminale K
ryeprokurorja e Përkohshme e Përgjitshme, Arta Marku bëri një analizë vjetore të kriminalitetit në Vlorë. Në një deklaratë, u shpreh se qyteti bregdetar ka nivelin më të lartë të kriminalitetit në qark dhe një pjesë e madhe e ngjarjeve janë të pazbardhura. “Niveli i kriminalitetit është më i lartë në Vlorës se në Fier, Berat dhe Lushnje. Ngjarjet kanë qenë nga më të dhunshmet në qytetin e Vlorës dhe një pjesë e madhe e tyre janë ende të pazbuluara”. Marku kërkoi bashkëpunim me Policinë për zbardhjen e ngjarjeve. “Me keqardhje pranoj se kam vënë re një apati në veprimet qoftë të Prokurorisë, qoftë të Policisë së Shtetit kur bëhet fjalë për këto ngjarje. Nuk jam këtu për të gjykuar punën e instituticioneve të tjera por natyrisht mund të kërkoj të bashkëpunoj me Policinë e Shtetit dhe organe të tjera ligjzbatuese që në
momentin që ka ndodhur ngjarja dhe deri në zbardhjen e saj. Asnjë instituticion nuk mund të punojë i vetëm dhe të ketë rezultat. Ju tani jeni të pavarur në punën tuaj dhe shpejt do vijë momenti që
përgjegjësinë për çdo dështim do ta mbani vetë personalisht. Është çështje kohe që disa pseudo juristë ose pseudo analistë të kuptojnë pavarësinë tuaj dhe të dinë ku ti kërkojnë përgjegjësitë”.
KULTURE KUMTIM Nga Albert Vataj
N
dërron jetë, Shyqyri Alushi. Shkodra, muzika, kënga, shpirti ynë që ju blatua këtij virtuoziteti, ndahen duke pranuar me dhimbje ligjësinë e natyrës, por duke mos lejuar që ai, me të cilin u rritëm të largohet pa përshpirtje dhe përulje nderi dhe respekti. Ndarja me Shyqyri Alushin është nënshtrim përballë atij fakti, me të cilin ndonse nuk u pajtum kurrë, mbetet pragu ku ne bashkë me lulet vendosim edhe një prehje mirënjohjeje, si shenj respekti për kontributin dhe pasionin që mëkoi ai me këngën. Shyqyri Alushi mbushi me zë kumbues salla koncertesh e gazmimesh, kredhi në ovacione një publik që diti t’i japë dashuri të pafundme, ta mbajë në adhurim dhe nostalgji, ta rrethojë me përkujdesje dhe përjetim, ta ngre lart me më të epërmin ndjenjë, besimin. Ju dha pafundësisë një njeri i mirë dhe qytetar model, duke lënë pas pikëllim dhe mall, lot dhe trishtim. Iku për të mbetur i përgjithmonshëm në dëshirimin tonë për këngën, ahengun, muzikën, vetë magjinë e atij komunikimi etern që arriti të mbushte ai vokal, sa i veçantë aq dhe përfaqësues. Ikën Shyqyri Alushi! Një tjetër emër i madh i muzikës shuhet, për të lënë pas një mungim të thellë, i cili sa vjen dhe e gërryen hendekun që na ndan me madhështinë e një gjenerate që ndërtoi të lartë bedenat e qëndresës dhe krenarisë. Një tjetër bilbil ndal këngën në këtë fillimpranverë. Një tjetër zë i zëshëm
i këngës qytetare shkodrane, i vlerave dhe traditave të këtij qyteti, ndalon për të marrë udhën e amashimit. Këngëtari i shquar këngës popullore dhe i ahengut qytetar shkodran, Shyqyri Alushi u lind në Shkodër më 10 Maj 1934. Trashëgon pasionin për muzikën popullore nga babai i tij Alushi, i cili ishte gjithashtu këngëtar dhe muzikant, spikat në instrumentat, fyell dhe zumare. Si dhe këngëtarët e brezit të tij, dhe jo vetëm, edhe Shyqyri Alushiu hedh hapat fillues në artin e këngës duke debutuar në ambjentet muzikore të shtëpive dhe lagjeve të Shkodrës. Inspirim për ëndrrën e tij do të ishin mjeshtrat e ahengut, Shuk Prifti, Sadik Spahija, Marku i Kranjanes, Sait Hoxha, Hasan Prezën etj. Më 1956 këndon këngët e para popullore në koncertin e organizuar me rastin e inagurimit të “Kinema Republika” në Shkodër. Për një kohë të gjatë këndon si këngëtar nëpër dasma në Shkodër dhe fshatrat përreth, lokale të ndryshme si dhe në shtëpinë e oficerave. Në “Lulishte 1 Maji”, Shyqyriu shoqërohej nga orkestra popullore e Adil Ujkashit. Në vitin 19741986 këndon si këngëtar profesionist pranë Estradës së Shkodrës deri sa doli në pension. Ka marrë pjesë në të gjitha festivalet dhe koncertet e organizuara në Shkodër si dhe në të gjitha përfaqësimet e folklorit muzikor shkodran në festivalet folklorike kombëtare dhe në Kosovë. Ka marrë pjesë gjithashtu në shumë turne ndërkombëtare si në Rumani, Portu-
17 E mërkurë, 20 MARS 2019
Shuhet bilbili i fundit i ahengut shkodran, Shyqyri Alushi
gali, Turqi, Francë, Gjermani, Mali i Zi etj. Shyqyri Alushi mbahet si këngëtari i fundit i ahengut shkodran. Në Shkodër të gjithë i thërrasin “Mjeshtri i ahengut shkodran”. Regjistrimet e tij muzikore janë kryesisht pranë “Radio Tirana” dhe “Radio Shkodra”. Ndër këngët e arta të repertorit të tij përmendim: “Thotë lulja për lulen”, “Kur natyra kenka veshur”, “Nëpër fusha në kodrina”, “Pranvera filloi me ardhë”, “T’parën herë kur jena pa”, “Eni more shokë”, “Larg të pash e mirë të njofta”, “Sa e bukur je natyr”
etj. Në karrierën e tij pati edhe vlerësime, nga të cilat mund të përmendim; në vitin 1984 i jepet titulli “Artist i Merituar”, më 1996 në Festivalin e Këngës Popullore qytetare i jepet “Çmimi i Karrierës”, më 1999 me rastin e 65 vjetorit të lindjes, Bashkia e Shkodrës i jep titullin “Krenaria e Qytetit”. Shyqyri Alushi ishte dhe mbeti pjesë e rëndësishme e atij ansmbli vlerash, traditash dhe trashëgimie të qytetit të Shkodrës, qytetit i cili e deshi me adhurim, e vlerësoi me dashuri dhe sot vendos të ndahet me të me
pikëllim. Burri shtatshkurtër me kasketë do t’i mungojë rrugëve të Shkodrës. Hapi i tij i lehtë dhe zëri ende kumbues prej shpirtit, ndalojnë së frymuari pikërisht tani në këto ditë kur natyra rrok me afshin e vet gjallërinë e bulimin, këndimin e zogjve dhe mbërritjen e shtetgtarëve prej visesh të largëta. Ai, që këndoi si bilbil vendosi të marrë tjetër rrugë, ngase natyra kumton shtegtarëve krahëlehtë e sqepmprehtë që ndoshta do të vajtojnë në ndonjë degë të mbetur ende zhveshur në panoramën e kohës. Familjarë, të afërm, miq dhe kolegë, padyshim dhe admiruesit që i pati të shumë, ndahen pikëllueshëm me Shyqyri Alushin, si me të fundit bilbil të ahengut shkodran, kësaj pasurie që ndezi gazmimet familjare dhe begatoi jetën dhe shyqyret e shkodranve. Ikja e tij në moshën 85vjeçare është një lamtumirë që lë pas jo vetëm ikjen e Shyqyri Alushit por shuarjen e një brezi. Do të na mungojnë Shyqyri Alushi, do të na mungojë të gjallët e tyre, por zëri, virtuoziteti, pasioni dhe përkushtimi me gjithë shpirtë, do të na ndezin gjithnjë e fuqishëm dëshirimin tonë për t’i kujtuar dhe për t’i mbajtur si thesare të atij shpirti që e lartësoi ëndrra.
Letërsia shqipe në Panairin e Librit në Lajpcig Letërsia shqipe do të jetë e pranishme në Panairin e Librit në Lajpcig nga data 21 deri 24 mars. Përveç të ftuarve dhe programit të pasur me aktivitete, prezantohet dhe katalogu në anglisht me veprat dhe autorët që kanë fituar çmimet më të rëndësishme të vitit 2018. Henrik S.G. me “Sonatë për gruan e një tjetri” fitues i Çmimit Kombëtar të
Letërsisë, akorduar nga Ministria e Kulturës së Shqipërisë; Ardian Kyçyku me “Ati”, çmimi i autorit të vitit nga Akademia “Kult”, Virgjil Muçi me “Piramida e shpirtrave” , çmimi “Kadare” nga Fondacioni “MAPO”, Brajan Sukaj me “Ciklopi”, çmimi për krijimtarinë më të mirë të vitit akorduar nga Shoqata e Botuesve shqiptarë, Mitrush Kuteli (in
memoriam) me “Përralla të moçme shqiptare”, çmimi i Bibliofilisë, akorduar nga Biblioteka Kombëtare e Shqipërisë. Janë përfshirë gjithashtu në këtë katalog shkrimtarët më të njohur për vitin 2018 me botimet e tyre jashtë vendit: Ridvan Dibra, i nominuar për Çmimin Ballkanika me romanin “Legjenda e vetmisë”. Gjithashtu ky roman i përkthyer në frëngjisht nga përkthyesja Evelyne Noygues dhe i botuar nga shtëpia botuese “Le Ver à Soie” është përzgjedhur në 5 librat më të mirë për Çmimin e përkthimit të vitit në Francë. Luljeta Lleshanaku, libri i së cilës “Negative space”, ishte gjithashtu i përzgjedhur në 5 librat më të mirë për PEN Literary Award for Poetry in Translation. Për herë të parë në katalogun e autorëve janë përfshirë edhe dy përkthyeset më të suksesshme të vitit për përkthimet nga gjuha shqipe: Ani Gjika, përkthyesja e librit të Luljeta Lleshanakut “Negative space”, finaliste për PEN Literary Award for Poetry in Translation, Evelyne Noygues, gjithashtu finaliste për Çmimin e përkthimit më të mirë në Francë.
Themelohet Akademia e studentëve shqiptaro-amerikanë
N
ë Queens të New York-ut, SHBA themelohet Akademia e studenteve shqiptaro-amerikanë. Lajmi u bë i ditur nga Ministria e Shtetit për Diasporën, e cila thekson se të shtunën, më 16 mars 21 studentët e parë firmosën aktin e themelimit të saj. Dega e “Vatrës” në Queens deklaroi publikisht se nisi nga funksionimi Akademia e studentëve shqiptaro-amerikanë. Akti i themelimit është firmosur nga 21 studentët e parë. Në të njëjtën mbrëmje, dega e “Vatrës” në Queens me kryetar dr.Skënder Murtezani organizoi një veprimtari përkujtimore kushtuar 54-vjetorit të ndarjes nga jeta të themeluesit të “Vatrës”, editorit të parë të “Diellit”, dhe Atit të Kishës Autoqefale Orthodokse shqiptare, Fan S. Noli, si dhe përkujtimit të demonstratave të marsit të vitit 1981 në Prishtinë.
TURIZEM
18 E mërkurë, 20 MARS 2019
Faqja e njohur britanike e turizmit, artikull për pasuritë dhe potencialet e Shqipërisë
Udhëtimet mahnitëse në Shqipëri
K
y vend është mahnitës, larg turmave të zhurmshme, shk ruan faqja e njohur britanike e turizmit Active-Traveller, që sjell përshtypjet e atyre që i kanë vizituar këto vende. Kanioni i Nivicës Fshati i Nivicës, në krahinën e Kurveleshit në jug të Shqipërisë, është relativisht pak i njohur, madje edhe prej alpinistëve shqiptarë. Grupi që takova natën e qëndrimit tim në një bujtinë vendase, kishte vite eksperiencë alpinizmi në Shqipëri dhe ishte deri diku i habitur nga fakti se unë, një alpinist anglez në vizitën time të parë në vend kisha hasur në këtë zonë mahnitëse të paprekur, larg nga turmat e zhurmshme. Mua
dhe familja e tij. Duke qenë se turizmi është relativisht i ri dhe në kërkim të kënaqësisë së vizitorëve, u surprizova shumë nga ngrohtësia e mikpritjes (Shqiptarët janë cilësuar si njerëzit më miqësorë në Europë), dhomat e pastra dhe të rehatshme, banjot pa asnjë papastërti, darka me katër pjata pa përmendur pamjen e mrekullueshme pak hapa më tutje. Dhe nëse je pak me fat mund edhe të shohësh kalin e qyqes një shpend i cili ka Shqipërinë si një prej të paktëve vendpushimi në Europë. Darka i dha një kuptim të ri ushqimit të ngadaltë pasi gjithçka ishte e marrë, pjekur, rritur apo kultivuar në zonat përreth si edhe kishte me shumicë nga të gjitha, ushqimi nuk ndahej
më solli këtu Drive Albania, një kompani që ofron ture të cilat të çojnë udhëtarët në vende më pak të vizituara, duke kombinuar kulturën me aventurën “off road” në një Lada Niva 4 x 4 fringo të re. Arsyeja kryesore për mungesën e vizitorëve në të shkuarën ishte mungesa e rrugës, por me ndërtimin e një rruge të re që të çon në fshat, gjërat duket se po ndryshojnë. Jeta në fshat ndjek një rrjedhë të qetë që reflekton rëndësinë e bujqësisë dhe traditave, por arsyeja se pse ju vini këtu është alpinizmi në thellësinë e kanioneve të mrekullueshme. Unë kam eksploruar kanione si Grand Canyon, Colca, Fish River dhe Nivica edhe pse jo aq e madhe dhe e thellë mund të krahasohet lehtësisht me to për madhështinë dhe terrenin e thyer si edhe mungesën e njerëzve që e bën akoma dhe më tërheqëse. Aty gjenden gjithashtu shpella të fshehura dhe ujëvara që mund të zbulohen gjatë ngjitjes sfiduese për në majën e malit 2,121 metra të lartë të Kenrevicës. Duke pasur kohë të kufizuar, vetëm një ditë e një natë në fshat, unë vendosa të bëja një ecje relativisht të lehtë, por që ja vlejti, deri në kanion. Nata që kalova në vendin e quajtur “Shtëpia e Kanionit”, ishte padyshim pjesa më e mirë e udhëtimit tim. Një bujtinë që drejtohej nga Petriti
me racione këtu. Pjatat me supë duke u derdhur, pjata shumë të mëdha me mish qengji dhe patate të skuqura, sallata të freskëta të lara mire si edhe raki pa limit. Nga V albona në Theth Valbona Udhëtimi nga Valbona në Theth, në Alpet Shqiptare, “Bjeshkët e Namuna” në Shqipërinë Veriore kanë qenë në radarin e udhëtuesve prej ca kohësh dhe me të drejtë. Nëse kërkon pushime me ecje piktoreske në këmbë, ndërthurur me jetën tradicionale të fshatit atëherë ky fshat akoma jo shumë i vizituar i plotëson të gjitha kushtet. Për të shkuar në Valbonë njerëzit zakonisht përdorin udhëtimin 3 orësh me traget në liqenin e Komanit i cili është padyshim një prej pikave
më tërheqëse në Shqipëri. Në vend se të ngjitesh, këtu do të kalosh përmes një pamje spektakolare malore, si në fjordet norvegjeze, malet që zhyten në ujë të qetë pasqyrë, ngjyrë blu të thellë. Të gjitha këto tepër fotozhenike. Mënyra më e thjeshtë është duke marrë pjesë në një tur që fillon në Shkodër (disa orë larg nga Tirana dhe porta hyrëse në veri) ku organizohet udhëtimi klasik tri ditë dhe dy netë. Një ditë nga Shkodra në Valbonë që përfshin dhe udhëtimin me traget, një ditë duke ngjitur ngushticën nga Valbona për në Theth dhe më pas kthimi në Shkodër. Megjithatë, është e thjeshtë të zgjatësh qëndrimin me disa shëtitje ditore mbresëlënëse nga Valbona së bashku me disa shëtitje në Theth. Bujtina ime në Valbonë ishte një tjetër surprizë e këndshme, nuk jam e sigurt çfarë prisja, por sigurisht që jo tualete brenda në suitë dhe dushe me një presion uji që do habiste edhe amerikanët, sasi të mëdha ushqimi të përgatitura në shtëpi, pronarë bujtine që flisnin një anglishte të shkëlqyer dhe sërish, mjaftueshëm raki për të ardhur në qejf. Edhe pse u zgjova herët në mëngjes, valixhet e mia ishin ngarkuar në një kalë të vogël, që mund të mbante deri në 20 kilogramë. Kali dhe pronari i tij veshur me kostum (u mrekullova kur pashë se shumë vendas dhe barinj vishnin kostume) do na prinin rrugën për të çuar valixhet e mia në Theth dhe do ktheheshin sërish në të njëjtën ditë, sigurisht pa u lodhur fare. Për shekuj me radhë, ngushtica e Valbonës ka lidhur luginat akullnajore të Valbonës me Thethin dhe mund të kalohet vetëm gjatë verës, për shkak të reshjeve të dendura të borës. Fillohet shumë kollaj duke ecur përgjatë luginës së rrafshët për rreth 6 kilometra derisa arrin në Rrogam, fshati i fundit nga ku shtegu ngjitet drejt një grumbulli të madh me lugina alpine, të formësuara nga rrëpira shkëmbore dhe pëlhura gjethesh të arta dhe të ndryshkura vjeshte. Nuancat e shumta të së kuqes, së verdhës, së purpurtës dhe ngjyrës kafe nuk kishin fare të bënin me një qiell të paanë
blu dhe pa re. Ky është lloji i shëtitjeve që më pëlqen. Itinerari, një rrugicë e thjeshtë barinjsh, ishte i lehtë për t’u përshkuar, edhe pse kishte shumë tabela dhe shenja të kudogjendura ngjyrë të kuqe dhe të bardhë të cilat mund t’i ndiqje. Me mua ishte dhe një udhërrëfyes, kështu që nuk kisha pse shqetësohesha për asgjë. Nuk ishte nevoja të mbaje shumë ujë me vete, pasi sa fillova të kisha etje, në një lartësi prej 1 450 metrash, ndodhej bar “Simoni”. Ai gjendej në një pikë mjaft të përshtatshme pranë burimeve të bollshme të Valbonës ku mund të mbushja shishen time të ujit dhe të blija një kanoçe me koka-kola dietike, përfitimet e kësaj të fundit u zhdukën nga disa petulla të sapo përgatitura, shumë të shijshme për t’u rezistuar. Rruga tashmë largohet nga pyjet dhe zig-zaget e thepisura drejt zonës shkëmbore alpine që arrin kulmin në ngushticën e Valbonës. Vendndodhja spektakolare e ngushticës (përafërsisht 1800 metra) ofron pamje mbresëlënëse të Lugut të Valit nga ana e Valbonës, luginës së lumit të Shalës dhe ngushticave diagonale të deleve dhe Radohimës që ngrihet mbi Thethin. Ishte një vend i përsosur për të ngrënë drekë. Është një praktikë e shpeshtë për bujtinat në Shqipëri që të përgatisësh vetë drekën tënde të piknikut, gjë që më pëlqeu. Bukë e bërë në shtëpi dhe djathë, domate, kastraveca e vezë të ziera të shërbeheshin pas mëngjesit në mënyrë që të përgatisje sanduiçin tënd të mbështjellë me një letër alumini. Maja e ngushticës ishte një vend për udhëtarët guximtarë që donin të ngjiteshin në një majë shkëmbi të thiktë me dronat e tyre për të bërë foton finale. Unë zgjodha që thjesht të vëzhgoja, por mund ta kisha bërë nëse nuk do ishte për zhurmën bezdisëse të dronit që ngacmonte paqen dhe mendimet e mia. Pas drekës ne shijuam zbritjen nga mali nga fshati i Thethit (859-900m) duke shkelur nëpër pyjet me bredha dhe mështekna. Për komoditetin tuaj ndodhet një vendpushim tek i cili mund të mbushni një shishe me ujë nga një përrua i afërt dhe pse jo dhe të provoni shijen tipike të zonës, flinë, një byrek tradicional shqiptar i bërë me peta, shumë gjalpë dhe me ajkë qumështi. Nuk do të humbisni shumë peshë në këtë lloj alpinizmi nëse njësoj si unë do të provini atë që njihni si xaxiqi, që është ajkë me
speca turshi me përmbajtje të lartë yndyrash. Nuk e kuptova pse njerëzit e tjerë thjesht provonin një copë buke ndërkohë që unë e leva një fetë të tërë. Nga vendpushimi ju kaloni nëpër livadhe dhe here pas here do keni fatin të këpusni qershi dhe fruta pylli të egra duke shijuar dhe pamjet mbresëlënëse. Thethi Thethi është fshati më i ruajtur në Alpet Shqiptare, aty ku gjenden shtëpitë prej guri katolike te dokumentuara dhe në shumë foto, ndërtuar në vitet 1700 dhe restauruar së fundmi. Pa dyshim falë pozicionit gjeografik të tij, shtëpitë prej druri me çati prej tjegulle dhe kulmet e tyre me gëlqere të tilla si Radohima dhe Harapi bëjnë që t’ia vlejë qëndrimi dhe disa ditë më tepër për alpinizëm për të parë kullën e Gjakmarrjes, ujëvarën e Grunas si dhe Syrin e Kaltër. Kulla e Gjakmarrjes është përdorur në të shkuarën si një vend arratie ndaj gjakmarrjes së vazhdueshme për ata që kryenin vrasje të cilët izoloheshin në kullë për 15 ditë në pritje të vendimit për hakmarrje nga familja e viktimës dhe të moshuarit e fshatit. Syri e Kaltër është një rezevuar natyror me temperaturë 8,0 gradë Celsius dhe në një vendndodhje si në përralla i rrethuar me pyje të dendura deri në fund të Kanionit të Grunas. Përvoja ime ishte një pasqyrim i qartë i asaj çka mund të ofrojë Shqipëria. Koha ideale për ta vizituar është gjatë periudhës shtator-tetor, kur koha është e ngrohtë me më pak njerëz dhe me çmime të ulëta. Me plazhe të virgjëra dhe ujëra të smeraldtë, vija bregdetare prej 476 km të ofron mundësinë për pushim dhe relaksim. Me më shumë se një dhjetëvjeçar destinacion turistik në rajon, Shqipëria nuk duhet të mbetet më toka e pashkelur për me gjatë. Aktualisht vizitohet nga gjermanët dhe zviceranët të cilët rikthehen çdo vit, kështu që bëni planet më mirë vonë sesa kurrë. Për ata që duan sfidat Shqipëria me fqinjët e saj Kosovën dhe Maqedoninë janë të lidhura përmes rrugës prej 192 km për hiking në Bjeshkët e Namuna. Kjo rrugë është e lidhur dhe me pjesën tjetër të rajonit nga Slovenia deri tek ne që krijon Via Dinarica prej 1 000 miljesh. Diçka më shumë për ju udhëtarë aventurierë dhe kjo shëtitje e mrekullueshme që unë provova do të mbetet në listën e udhëtimeve e mia të paharrueshme.
SHOWBIZ
19 E mërkurë, 20 MARS 2019
Revoltohet Florian Binaj: Nuk di çfarë të them, jam pa fjalë
Florjan Binaj është një nga aktorët më të dashur të “Portokalli-së”. Përveç se na shoqëron çdo të dielë mbrëma me humorin e tij, ai publikon shpesh video dhe foto në “Instagram”, ku ndan prob-
lemet që na prekin të gjithëve. Bashkangjitur me videon e publikuar afër qendrës spitalore “Nënë Tereza”, Binaj ka shkruar: “Këto pamje janë bërë në mes të Tiranës, afër qendrës
spitalore “Nënë Tereza”. Është e tmerrshme që qeveritë, ministritë dhe të gjitha pushtetet lejojnë një vrasje të tillë të shëndetit tonë, duke rritur numrin e rasteve me kancer vit pas viti edhe tek moshat e reja. Personalisht kam miq që i vuajnë këto pasoja që sot, të tjerë nuk ia dolën dot, nesër mund ta kem radhën unë ose dikush tjetër nëse nuk ndalon kjo çmenduri që më shumë se kushdo prek shëndetin e brishtë të të gjithë fëmijëve. Nuk di ç’të them më, jam pa fjalë”. Aktori ka shprehur shqetësimin e tij lidhur me sëmundjet që krijohen nga ndotja e madhe e ambientit dhe ka dashur të bëjë thirrje të gjithëve ta ndryshojnë këtë situate. Kujtojmë se nuk është hera e parë që Flori ndan me të gjithë, shqetësimet që ai has gjatë përditshmërisë, duke dhënë kështu një shuplakë publike ndaj realitetit shqiptar.
E ofenduan paturpësisht, reagon ashpër Lindita Halimi Ofendimet në drejtim të Linda Halimit dhe familjes së saj nuk po ndalojnë. Këngëtarja Linda Halimi ka disa ditë që është bërë nënë për herë të parë.Ajo dhe i dashuri i saj Davon Edwards janë bërë prindër të një vajze. Këngëtarja kishte zgjedhur ta mbante shtatzëninë të fshehur, e lajmin ajo e dha vetëm pasi lindi. Ashtu siç dhe e kishte menduar, ashtu dhe ndodhi, ku me të dhënë lajmin, Linda Halimi mori një lum komentesh negative, vetëm e vetëm se kishte bërë fëmijë me një person me ngjyrë.”A i keni tërbuar ndonjëherë njerëzit vetëm pse e keni jetuar jetën tuaj?”, ka shkruar Linda në Instagramin e saj, duke u përgjigjur ofendimeve që po i drejtohen nga ndjekësit e shumtë, dhe duke e bërë të qartë edhe njëherë se ajo po e
jeton jetën e saj. Linda Halimi dhe Davon Edwards ka vite që jetojnë në Amerikë, pasi këngëtarja atje deshi të zhvillojë karrierën muzikore, ku
dhe realizoi vetëm një projekt, si dhe mori pjesë në “America’s Got Talent” ku mori komente pozitive nga e famshmja Jennifer Lopez.
Rita Ora tregon bashkëpunimet që i ëndërron Rita Ora po vazhdon të mbajë koncerte të ndryshme në kuadër të promovimit të albumit që ka nxjerrë në shitje muaj më parë, “Phoenix”. Këngëtarja tashmë gjendet në shtetin e Singaporit ku do të mbajë disa koncerte teksa ka folur edhe para mediave. Ajo gjatë një interviste si pjesë e serisë “Made By Women” të Apple, këngëtarja 28-vjeçare zbuloi se me kë do të bashkëpunonte një ditë. “Bashkëpunimi im i ëndrrave ndoshta do të ishte me Gwen Stefanin, Madonnan ose Red Hot Chili Peppersin”, tha biondina. Duke folur për CNA Lifestyle, Ora zbuloi se të lartcekurit kanë shërbyer si burime të besueshme të frymëzimit në procesin e saj krijues. Ora ka performuar deri më tani edhe para fansave në Manila, Shanghai, Tokio, Osaka dhe Taipei.
Valbona Selimllari nostalgjike, si dukej vite më parë Ajo konsiderohet si një nga ikonat e bukurisë shqiptare. Ish-misi Valbona Selimllari ka mbajtur kurorën e parë të bukurisë shqiptare në vitin 1991 dhe vijon akoma të jetë një nga më të bukurat në vendin tonë. Këtë herë ajo ka publikuar në rrjete sociale një foto ku shfaqet vite më parë. Në këtë foto Valbonën e shohim me flokët më të shkurtër, por gjithnjë në formë dhe e kuruar.
Pete Davidson dhe Kate Beckinsale fotografohen duke u puthur Ish-i dashuri i këngëtares së njohur Ariana Grande, Pete Davidson është prej disa javësh i lidhur me aktoren 45-vjeçare Kate Beckinsale. Ata janë fotografuar në makinë duke u puthur me njëri-tjetrin pa u shqetësuar për paparacët. Ata janë komentuar shumë për diferencën e moshës mes tyre, por duket se diçka e tillë nuk i ka shqetësuar për të vijuar lidhjen mes tyre. Çifti ka nisur të frekuentohet që pas ndarjes së çmimeve Golden Globe duke mos u ndarë për asnjë çast nga njëri-tjetri.
SPORT
20
E mërkurë, 20 MARS 2019
Mesfushori i kombëtares ka kërkuar përqendrim maksimal nga shokët e tij për sfidën e parë
Memushaj: Turqia jo si në miqësore, duhet t’i marrim mirë masat
TALENTET
Şengezer dhe Ozan njëzëri: Në Shqipëri për të marrë 3 pikë Turqia ka ftuar edhe dy talente të rinj Muhammad Şengezer dhe Ozan Kabak, të cilët sot kanë dalë në konferencën për media. Talenti që është pjesë e Stuttgardit, Ozan është shpreh: “Jam i lumtur dhe dua të falënderoj trajnerin Senol. Ne duhet të marrim 3 pikët si me Shqipërinë dhe Moldavinë për të pasur një avantazh të rëndësishëm. Jemi duke punuar mirë dhe do të përqendrohemi për të dalë me pikë të plota nga këto takime. Trajneri po sillet shumë mirë me ne në stërvitje, duke na dhënë mundësinë që të punojmë mirë. Shqipëria dhe Moldavia janë kundërshtarë të rëndësishëm, ndërkohë që edhe Islanda ka futbollistë të njohur. Në dy ndeshjet e para jemi favorit në letër, por këtë duhet ta tregojmë në fushë”, deklaroi Ozan për mediat turke. Portieri i ri Bursaspor, Muhammad Şengezer, u shpreh i lumtur për grumbullimin për herë të parë. “Kam punuar edhe më parë me trajnerin Senol Gunesh te Bursaspor. Në Shqipëri ka futboll dhe duhet të jemi të fokusuar. Duhet të punojmë shumë mirë. Pastaj kemi ndeshje me Moldavinë. Ne duhet të punojmë fortë për të shkuar në Europian. Të hapim një faqe të re për futbollin tonë.
ARBITRI
Shqipëri-Turqi, gjykon gjermani që nuk i solli fat Partizanit Nga Rozalb Lika
S
hqipëria ka zhvilluar dje ditën e dytë të përgatitjeve në prag të ndeshjes ndaj Turqisë, që do të zhvillohet të premten në mbrëmje në stadiumin “Loro Boriçi”. Në konferencën për shtyp doli Ledian Memushaj, i cili ka kërkuar përqendrim maksimal për Turqinë, pasi sipas tij nuk do të jetë njëlloj si në fitoren 3-2 në miqësoren e vitit të kaluar. “Kur jam këtu, nuk mendoj çfarë kam bërë me klubin, por çfarë do të arrij me kombëtaren. Nuk ka rëndësi nëse jap asist apo shënoj, parësore mbetet që kombëtarja të ngjitet sa më lart. Të gjithë lojtarët kanë minuta në këmbë, janë mirë fizikisht. Kjo është gjë e mirë në prag të dy ndeshjeve
TRAJNERI
eliminatore. Kemi edhe mungesa, por nuk duhet të mendojmë për këto gjëra. Jemi të fokusuar te kundërshtari i radhës. Për të bërë diçka speciale në këtë fushatë kualifikuesesh për Kampionatin Europian duhet ta nisim mbarë, duke fituar me Turqinë. Në të kaluarën kemi bërë paraqitje të mira dhe jo të tilla. Liga e Kombeve duhet harruar sa më shpejt. Të mendojmë pozitivisht për ndeshjet që vijnë tani. Sa i njohim dy rivalët e marsit? Andorrën nuk e njoh mirë si ekip, ndërsa Turqia ka lojtarë të fortë, si Çalhanoğlu, që luan me Milanin. E dimë çfarë na pret në këtë ndeshje, por do të përgatitemi sa më mirë. Rikthimi i Sadikut? Jam shumë i kënaqur për të, sepse e kam shok në radhë të parë, por merremi vesh mjaft mirë edhe në fushë,
kemi prodhuar disa gola bashkë. Ai kaloi një dëmtim të vështirë, që e kam pasur edhe vetë. Sadiku do të na ndihmojë për golin, por edhe Bala, kur ka luajtur, ka bërë mirë. Rikthimi te loja e kujdesshme në mbrojtje, si në kohën e De Biasit? Edhe kur kemi luajtur në mbrojtje, kemi humbur, edhe kur kemi bërë lojë ofensive, po kështu. Duhet të mendojmë pozitivisht, nuk ka një vendosje fikse, që na e siguron suksesin. Çdo kundërshtar ka karakteristikat e veta. Këto ditë mendojmë për Turqinë, pastaj për Andorrën. Kemi luajtur dhe e kemi mundur Turqinë në miqësore, por kjo është sfidë krejt ndryshe. Duhet t’i marrim mirë masat, sepse kundërshtari është i vështirë”, deklaroi Ledian Memushaj në konferencën për mediat.
Shqipëria do të nisë edicionin e eliminatoreve të Europianit 2020 ditën e premte, me sfidën përballë Turqisë, që do të zhvillohet në stadiumin “Loro Boriçi”, në orën 20:45. Kombëtarja kuqezi ka filluar grumbullimin që mbrëmjen e të dielës, ndërsa që nga e hëna në mesditë, kanë nisur edhe seancat stërvitore nën drejtimin e trajnerit Christian Panucci. Sot UEFA ka njoftuar edhe listën e arbitrave që janë përzgjedhur për të vënë drejtësi në sfidën e Shkodrës dhe bëhet fjalë për një 4-she gjyqtarësh nga Gjermania. Kështu kryesor do të jetë Tobias Steiler, ndërsa asistentë të tij do të jenë Mike Pickel dhe Christian Gittelman, me Christian Dingert si gjyqtar të katërt. Kjo nuk është hera e parë që ai arbitron në Shqipëri, pasi në 9 korrik të vitit 2015 ka arbitruar ndeshjen PartizaniStromsgodset, të fituar 1-0 nga ekipi norvegjez.
Lika braktisë Vllazninë për të shkuar në Amerikë H asan Lika nuk do të jetë më trajner i Vllaznisë. Tekniku, të cilit iu besua rikthimi i skuadrës në elitë, ka kërkuar ndërprerjen me bashkëpunimit, për arsye personale dhe klubi shkodran është treguar i gatshëm t’i respektojë vullnetin. Kjo pasi tekniku ka në plan të udhëtojë drejt Shteteve të Bashkuara të Amerikës, për të jetuar me familjen e tij, pasi i duhet të rinovojë edhe vizën amerikane dhe nuk e ka pasur luksin të presë fundin e sezonit. Lika e lë Vllazninë në pozita mjaft komode, në krye të grupit me 11 pikë më tepër se skuadra e vendit të dytë dhe vetëm një hap larg
rikthimit në Kategorinë Superiore. Dje klubi shkodran doli me një deklaratë për shtyp, ku njoftoi ndërprerjen e bashkëpunimit me trajnerin Hasan Lika. “KF Vllaznia bën të ditur se që nga dita e sotme (djeshme) Hasan Lika nuk do të jetë më trajner i ekipit të parë. Me kërkesën e vetë trajnerit, kontrata dypalëshe është ndërprerë për arsye se z.Lika bashkë me familjen e tij pas pak ditësh do të udhëtojnë drejt Shteteve të Bashkuara të Amerikës për të jetuar atje tashmë. Në këtë mënyrë, KF Vllaznia duke parë ecurinë e mirë të skuadrës e cila ka hedhur një hap të rëndësishëm drejt
arritjes së objektivit, vendosi që të mos e pengojë për të ardhmen e tij. KF Vllaznia e falënderon trajnerin Lika për kontributin e tij në krye të skuadrës gjatë kësaj periudhe duke marrë parasysh momentin e vështirë kur e mori drejtimin e saj, megjithatë falë punës së tij dhe të futbollistëve, ekipi tashmë është shumë pranë arritjes së objektivit, daljes në Superligë. Brenda një periudhë shumë të shkurtër, KF Vllaznia do të bëjë publik edhe emrin e trajnerit të ri që do të angazhohet për drejtimin e skuadrës së parë deri në fund të sezonit”, shkruhet në njoftimin e Vllaznisë.
SPORT
21
E mërkurë, 20 MARS 2019
Mesfushori rikujtoi eliminatoret që sollën kualifikimin në “Euro 2016” dhe ku e nisëm me fitore
Basha: Të përsërisim fitoren në Portugali, Strakosha gaboi
VERILINDORËT
Kukësi shkarkon Cungun nga drejtimi i ekipit, emëron Ndreun Armando Cungu nuk do të jetë më trajner i Kukësit. Nëpërmjet një postimi në faqen e klubit njoftohet ndërprerja e bashkëpunimit me shkodranin, për shkak të rezultateve të dobëta. Për presidentin Safet Gjici “kupa e mbush” me humbjen në Korçë, që ndoshta ka nxjerrë përfundimisht jashtë garës për titull ekipin verilindor, ndërkohë që strategu i ri do të jetë Ramadan Ndreu deri në fund të sezonit. “Futboll Klub Kukësi njofton përfundimin e bashkëpunimit me trajnerin Armando Cungu. Si pasojë e rezultateve negative te javëve të fundit, drejtuesit e Klubit dhe Armando Cungu kanë arritur me mirëkuptim përfundimin e bashkëpunimit. Falënderojmë trajnerin Cungu për kontributin e dhënë në drejtimin e skuadrës sonë dhe i urojmë suksese në karrierë! Që nga dita e sotme në krye të pankinës sonë do të jetë Ramazan Ndreu, i cili mbante detyrën e drejtorit të menaxhimit te klubi ynë”, thuhet në reagimin e Kukësit. Verilindorët ndodhen në vendin e dytë në kampionat me 44 pikë, 9 pikë më pak se Partizani i vendit të parë. Në pesë ndeshjet e fundit, skuadra ka fituar dy herë dhe ka pësuar tre humbje, duke detyruar Gjicin që të merrte vendimin ekstrem. Edhe dy javë më parë Cungu u largua, por u rikthye sërish duke i dhënë një shans të fundit.
MERKATO
U injorua nga Panucci, 3 klube të Seria A kërkojnë gjigantin “Dermaku”
M
igjen Basha në prag të ndeshjeve ndaj Turqisë dhe Andorrës, ka komentuar momentin që po kalojnë kuqezinjtë. Për mesfushorin veteran ndeshja e parë është shumë e rëndësishme për të filluar ëndrrën drejt Europianit, ashtu siç ndodhi me Portugalinë dhe u arrit kualifikimi në Euro 2016. “Si çdo herë atmosfera ka qenë e mirë. Përgatitja ka qenë shumë e mirë. E dimë rëndësinë e ndeshjes së parë, ashtu siç bëmë me Portugalinë dhe shkuam në Europian. Në ndeshjet miqësore ka qenë e vështirë. Trajneri vendosi të bëhen disa prova me lojtarë të rinj. Trajneri vendosi të bëjë ndryshim edhe dhe normale se duhet të bëhen rinovime. Në ligën e Kombeve e nisëm mirë me fitore. Në Skoci u mundën, të gjithë e patë se si u mundëm,
BARDHEBLUTË
D
y ditë pas ndeshjes së Fushë Krujës, ku Tirana humbi me rezultatin minimal 1-0 ndaj Kastriotit, ka ardhur edhe një reagim zyrtar i klubit bardheblu. 24 herë kampionët kanë drejtuar gishtin nga arbitri kryesor i sfidës, Olsi Sokoli, i cili sipas tyre, ka gjykuar takimin në mënyrë tërësisht të njëanshme, duke favorizuar vendasit. Klubi bardheblu akuzon Sokolin gjithashtu se ka përdorur një fjalor me përmbajtje raciste dhe fyese ndaj sulmuesit anglez Michael Ngo. “Klubi i Futbollit Tirana dënon ashpër gjykimin
ndërsa në Izrael nuk e merituam të humbasim. Ndeshja e kthimit me Skocinë ishte e dobët, u ndëshkuam nga ai karton i kuq dhe rezultati 4-0 bën që vijnë kritikat. Futbolli ka ndryshuar, nuk ka shumë diferenca mes ekipeve. Nëse mendojmë se do shkojmë të fitojmë shumë lehtë në Moldavi e Andorrë është shumë keq. Skemat? Realisht nuk kemi filluar me detajet se si do luajmë, sepse dje (të hënën) ishte dita e parë dhe nuk ishin të gjithë lojtarët. Sot do shohim se çfarë do bëjmë. Kemi provuar të luajmë në sulm në fillim, tani të shohim. Nëse luajmë ndaj Andorrës në shtëpi s’mund të luajmë në mbrojtje, në bazë të kundërshtarit do të luajmë edhe ne. Lenjani? Atmosfera është e mirë dhe Strakosha e Lenjani janë probleme nuk duhet të jenë në grup. Lenjani e ka marrë
vet vendimin dhe nuk duhet të ndikojë. Strakosha ishte gabim dhe trajneri ka marrë masa disiplinore. Ne duhet të jemi të përqendruar dhe të stërvitemi. Sa i përket mua dhe Lenjanit, që sa vite jemi bashkë. Ne nuk jemi ankuar, kur jemi këtu, pavarësisht se kemi 2 minuta apo 5 minuta në dispozicion, po mbrojmë ngjyrat kuqezi. Kombëtarja të ndihmon dhe nuk të çon te një klub si Real Madridi apo Barcelona. Kur jemi këtu jemi munduar me u sjell mirë, mos me i sjell problem kombëtares. Çdo lojtar duhet ndihmuar, nuk ka lidhje nëse është i ri apo i vjetër në kombëtare. Duhet folur pozitivisht me çdo lojtar, edhe nëse nuk ke raport të mirë. Duhet me i treguar për disiplinën që ka ekipi kombëtar dhe mbrojtja e këtyre ngjyrave”, deklaroi Basha për mediat.
Kastrioti Dermaku nuk ka arritur që të marrë një ftesë në grumbullimin e radhës me kombëtaren tonë për ndeshjet me Turqinë dhe Andorrën, por ai po kalon një moment shumë pozitiv. Në Seria B me Cosezën, por bën paraqitje shumë të mira duke tërhequr vëmendjen e skuadrave në Seria a. 27-vjeçari ka qenë një shtyllë e rëndësishme për ekipin e tij, duke luajtur në 26 takime, e humbur vetëm dy të tilla. Tashmë, ai është në radarët e Bolongnës, Spal-it dhe Torinos, si një alternativë e mundshme në merkato. Shumë i fuqishëm në lojën në ajër për shkak të gjatësisë 195 cm, ai përshtatet shumë mirë në lojën me tre, por dhe me katër në mbrojtje. I rritur te të rinjtë e Sassuolos, ku shpërtheu me 4 gola në 104 ndeshje, ai firmosi për Empolin, por nuk arriti që të kishte hapësira për t’u larguar më pas në formë huazimi në Seria B. Kontrata me Cosenzan përfundon më 30 qershor të këtij viti, ndërsa deri më tani nga klubi italian nuk është bërë asnjë përpjekje për rinovimin e saj. Për këtë arsye, disa klube të tjera, janë vënë në lëvizje për të përfituar nga një mundësi e marrjes së qendërmbrojtësit duke mos paguar asgjë.
Tirana: Kërkojmë përjashtimin e Sokolit, ofendoi lojtarët tanë skandaloz në ndeshjen KastriotiTirana. Përgjatë 90 minutave të ndeshjes, gjyqtari Olsi Sokoli ka vendosur të ndikojë në rezultatin final të ndeshjes. Fillimisht ka provokuar me shprehje raciste futbollistin Michael Ngoo e më tej ka dëmtuar skuadrën me vendimet arbitrare. Tirana nuk është nxituar të dalë në konkluzione, por ka pritur për te ndjekur reagimet e të gjithë aktoreve dhe faktorëve brenda e jashte fushave të lojës si dhe
analizuar pamjet filmike për gjithçka ka ndodhur. Gjyqtari Olsi Sokoli, ka vepruar i vetëm, pa dëgjuar asistentet e tij, që në disa momente vendimtare të ndeshjes i kanë kërkuar të marrë vendime të drejta, tërësisht te ndryshme nga çfarë ai ka vendosur. Fjalori me të cilin gjyqtari ka provokuar lojtaret e Tiranës dhe stafin teknik, janë një tjetër argument që bëjnë klubin të kërkojë një dënim radikal nga Federata Shqiptare
e Futbollit dhe specifikisht nga Sektori i Arbitrimit. Tirana kërkon përjasht i m i n n g a futbolli të gjyqtarit Olsi Sokoli për një gjykim ë paprecedent,
komunikim ofendues dhe përdorimin e shprehjeve raciste kundrejt lojtareve te Tiranes”, shkruhet në reagimin e bardhebluve.
SHENDETESI
22 E mërkurë, 20 MARS 2019
Anemia arrihet të luftohet nëpërmjet ushqimeve Ç
farë ndodh në trupin tonë? Anemia shfaqet kur numri i rruazave të kuqe të gjakut është shumë i ulët dhe niveli i hemoglobinës në gjak bie poshtë normales. Hekuri dhe proteinat janë të domosdoshme, është e nevojshme që trupi të furnizohet me oksigjen dhe ushqyes. Simptomat kryesore janë plogështia, por shfaqen edhe ndjenjat e therjeve si të gjilpërave në duar dhe këmbë, pavullneti, depresioni, kujtesa e dobët; nuk keni hekur të mjaftueshëm, ju mungon vitamina B12 ose acidi folik; jeni më të ndjeshëm ndaj infeksioneve… Kjo është arsyeja se pse duhet ta pasuroni dietën tuaj me ushqime të pasura me hekur, vitaminë B12 dhe acid folik. Ja disa sugjerime. Ushqimet kundër anemisë Soja dhe drithërat Shumica e bimëve leguminoze janë të pasura me hekur, por ato duhet të zgjidhen me kujdes, sepse disa përmbajnë acid fitik, i cili e vështirëson absorbimin e hekurit. Megjithatë, këtë mund ta zgjidhni duke i zhytur drithërat në ujë gjatë natës. Megjithatë, nga këto perime leguminoze soja është më e mira për anemi. (Sigurisht, bëni kujdes se çfarë soje blini, sepse sojë OMGJ (Organizma të Modifikuar Gjenetikisht) ka më së shumti në treg). Gjysma e kërkesave ditore për hekur sigurohet me vetëm një filxhan sojë të gatuar. Ajo ka pak yndyrë dhe shumë proteina. Drithërat integrale përveç hekurit përmbajnë edhe acid fitik, por buka nga gruri integral bëhet pas fermentimit të kokrrës, kështu që niveli i acidit të lartpërmendur bie. Kjo bukë është zakonisht një
Limon me xhenxhefil në mëngjes për detoksoksifikim L
zgjidhje më e mirë për shëndet se buka e zakonshme, ndërsa atë mund ta bëni edhe vetë dhe ta përzieni me miell misri. Në dietë është e këshillueshme të përfshini edhe kuinoa, e cila është një zëvendësim i mirë për orizin. Mishi Mëlçia (e derrit, pulës, gjeldetit, lopës…) është një burim i pasur i hekurit, por edhe mishi i pastër i kuq. Trupi përmes këtij ushqimi më lehtë e absorbon hekurin, ndërsa do të siguroni dhe vitaminë B. Për shembull, mëlçia e viçit ka më shumë se 600 për qind të nevojës tuaj të përditshme të hekurit dhe vitaminës B12. Perimet Konsumoni edhe kungull dhe fara kungulli. Spinaqin kurrsesi mos e anashkaloni, sepse është i pasur me një mori të vitaminave dhe ushqyesve. Nëse mund të gjeni hithra, kjo është një zgjedhje më e mirë. Ato kërkoni në vende të pastra dhe të pandotura. Edhe pse, është gjithashtu e dobishme të
pini çaj nga hithrat - një filxhan në ditë. Domatet duhet të jenë më shumë zgjedhje për sallatë, sepse përmbajnë vitaminë C, e cila ndihmon në absorbimin e hekurit. Pini lëng të domateve në vend të kafesë, e cila mund ta ngadalësojë absorbimin. Nga sallatat përdoreni edhe panxharin (të zier ose në pijet smoothie). Atë gjithashtu mund ta imtësoni dhe shtrydhni, dhe ta pini lëngun e freskët, por në qoftë se shija është e pakëndshme, përzieni me lëng të mollës, portokallit ose limonit. Panxhari e pastron trupin, dhe, natyrisht, është i pasur me hekur. Frutat Shega është plot me vitaminë C, A dhe E, fibra, kalium dhe hekur. Konsumojeni atë të freskët ose në formë të lëngut. Hani kajsi të thata, të cilat janë të pasura me hekur, por edhe rrush të thatë. Mund të konsumoni edhe fruta të pasura me vitaminë C, për t'u siguruar që trupi juaj mund ta pranojë më mirë hekurin.
inja e parë e mbrojtjes kundër toksinave është pikër isht mëlçia juaj. Ajo funksionon si një filtër për të parandaluar substancat toksike të gjendura në ushqime duke mos lejuar kalimin e tyre në gjak. Është shumë e rëndësishme për ta filluar ditën me produktet të cilat do të bëjnë të mundur nxjerrjen e toksinave nga trupi juaj. Konsumimi i limonit me xhenxhenfil çdo mëngjes jo vetëm që do të largojë toksinat e dëmshme nga trupi juaj, por edhe do të ju ndihmojë të ruani peshën konstante ose të bini në peshë. Le të shohim më në detaje të mirat e xhenxhefilit dhe limonit. Xhenxhefili Kjo bimë (barishte) ndihmon fuqishëm në përmirësimin e tretjes dhe ndihmon zorrët të mos kalojnë toksinat. Një studim i publikuar në revistën "Metabolism", ka treguar se xhenxhefili ndihmon në zvogëlimin e ndjenjës së urisë. Kështu ju hani më pak dhe njëkohësisht humbisni peshë. Limoni Limonët janë përdorur shpesh në dieta për shkak të aftësisë së tyre për të ndihmuar në tretje, pastrimin e sistemit dhe largojnë toksinat e padëshiruara nga trupi. Limonët kanë vlera të larta fibrash, të cilat ju ndihmojnë të bini në peshë. Si ta përgatisni? Është më e thjeshtë sesa mund ta kishit menduar. Në një gotë me ujë të ngrohtë shtoni lëngun e gjysmës së një limoni dhe një copë xhenxhefili të qëruar. Ështe gati. Mos harroni ta pini çdo ditë.
Si të kuptoni nëse keni pirë ujë mjaftueshëm! E
tja është procesi që tregon se organizmi juaj ka dehidratuar, apo i mungojnë lëngjet. Përmes trupit ju arrini të kuptoni nëse keni sasinë e mjaftueshme të lëngjeve në trup apo ju duhet ta përvetësoni atë. Ekzistojnë disa siptoma të prezantuara nga fiziologu Craig Justice, të cilat në mënyrë të qartë, tregojnë se jeni dehidratuar, kështu që nëse i ndieni ato, duhet të dini se është koha për të bërë diçka lidhur me këtë. Dhimbja e kokës Organizmi vazhdimisht i humb lëngjet dhe me to shkojnë edhe kripërat. Truri është i ndjeshëm ndaj këtyre ndryshimeve dhe pikërisht ky është shkaku i dhimbjes së
kokës. Sa më shumë lëngje që i mungojnë organizmit, dhimbja e kokës është më e fortë. Urina jashtëzakonisht e verdhë Kur urina bëhet e verdhë, është koha të shkoni në kuzhinë dhe ta mbushni një gotë me ujë. Urina e personit që pi lëngje të mjaftueshme është e tejdukshme, ndërsa ngjyra e verdhë tregon se në urinë ka shumë mbeturina. Kapsllëku "Uji ndihmon në kalimin e materieve nëpër zorrë dhe nxjerrjen e tyre nga trupi juaj, prandaj nëse trupi nuk është duke marrë lëngje të mjaftueshme, as ju nuk do të keni jashtëqitje të rregullt," përfundon Justice.
KOHA E LIRE HORIZONTALISHT 1. Formulë e shkurtër, e cila shpreh thelbin e një ideje a të një qëllimi 3. Makinat e Elbasanit ashtu e kishin targën 5. Çështje e ndërlikuar që shtrohet për t'u zgjidhur dhe që kërkon studime e diskutime 9. Ashtu e shënonte Lezha në targat e makinave 10. Bruce ..., aktor i artit luftarak, instruktor i arteve marciale si dhe themelues i stilit Jeet Kune Do 12. Gjendje kur duhet të zgjedhim medoemos njërën nga dy mundësi a rrugë zgjidhjeje, që përjashtojnë njëra-tjetrën 14. Partia Komuniste e Shqipërisë 16. Kuti e vogël dhe e zbukuruar, zakonisht e veshur me cohë ose me kadife, ku vihen gjëra të çmuara dhe stoli 18. Quhet femra e cjapit 19. Nota e parë e shkallës muzikore; shenja për këtë notë 21. Mendoj, kujtoj; më duket, kam përshtypjen 23. Tokë që lërohet e mbillet, tokë buke 24. "Këpucët" që i vishen kalit 26. Një nga Gurakuqët e famshëm të Shkodrës, poet, pedagog, tekstolog, gjuhëtar, diplomat, deputet 27. Balta që sjellin ujërat e lumenjve e të përrenjve gjatë rrjedhës së tyre ose kur dalin nga shtrati 28. Stof leshi i butë dhe i punuar hollë 30. Bashkimi Evropian, shkurtimisht ashtu 31. Tirana, e kishte targën e makinave ... 32. Send me vlerë, mjet, vegël etj., që përgatitet në një fabrikë 34. Lulet e këtij druri kanë aromë karakteristike, përdoren për çaj 37. Partia e Gjelber 40. bishtajat dhe kokrrat e kësaj bime, që përdoren për ushqim 44. Lum që lag Shkodrën 45. Grup qytetarësh që banojnë dhe kontribuojnë për bashkëjetesë 47. Podgorica është kryeqyteti i Malit të Zi, quhej ashtu kur i përkiste Jugosllavisë së Titos 48. Sëmundje ngjitëse, shfaqet me ethe, me puçrra të kuqe në fytyrë, në kokë e në trup 49. Emri i një lojtari legjendar brazilian. 50. Që ka veti të pasqyrojë e të thyejë rrezet e dritës. 53. Përgjegjësia që ka dikush kur prish një rregull, kur shkel një normë 54. Departamenti i Administratës Publike, duhen inicialet 55. Ujku, ka edhe atë emër në traditën gojore të komunikimit në Veri të Shqipërisë 57. Mpaket, zvogëlohet, ose...e ke ne fillim duke hequr një M 58. GRamshi e kishte ashtu targën 59. Plagë, ... dhimbje trupore ose shpirtërore që kemi marrë 61. Pyllin ata e bëjnë të tillë 64. Lëndë organike, që gjendet si pjesë përbërëse themelore e qelizave në organizmat e gjalla 65. Nuk e marr diçka nga vendi ku është 67. Pllakë metali ose një cope gypi, së cilës i bien për të dhënë
E mërkurë, 20 MARS 2019
Nga Albert VATAJ
një sinjal, edhe alarmi 69. Kafshët shtëpiake, që mbahen për prodhimet e tyre dhe për punë bujqësore 71. Partia Socialpuntore Shqiptare 73. Që i përket periudhës së Greqisë dhe të Romës së Vjetër 75. Nota e gjashtë e shkallës muzikore; shenja për këtë notë 76. Rrethi i Kolonjës, Ersekë, targa e saj ishte 77. Më 22 shkurt 1974 u themelua Organizata e Konferencës Islame, duhet inicialet 79. Që ka ngjyrë qielli të mbyllur. Flamuri i BE dhe ai i PD është ashtu 81. Krëhëri na mundëson një trajtim të tillë flokëve 82. Në mjekësi ka si simptomë enjtjen ose mahisje e zorrës së trashë 83. Pastaj e ka brenda 85. Azerbajxhani e ka atë kryeqytetin e saj 86. Enë që përdoret zakonisht për kryerjen e nevojave personale të fëmijëve 89. Cilësia e një sendi a e një dukurie, që shfaqet kur bashkëvepron 90. Përvjetor i rëndësishëm i jetës së dikujt, i një ngjarjeje të shënuar etj. 91. Mbiemri i aktorit të teatrit dhe kinemasë, Reshat 93. Naim ... politikan, eprorë ushtarak i UÇK-së 95. ... Qosja është autor i shumë filmave artistik dhe dokumentarë, në mesin e të cilëve shquhet "Proka" 98. Organizata Ndërkombëtare e Punës 100. Një copë e vetme dhe e madhe shkëmbi a guri
101. Ai që ka dëshirë e fortë dhe synim këmbëngulës për të bërë diçka 104. Ema mëkatare e njerëzimit, Havaja, sipas besimit mysliman 105. Rrugë e ngushtë ku mund të kalojnë njerëzit e kafshët, shteg, ose... 108. Vangjush ....., piktor i shquar shqiptar 110. Filozof francez... Louis Bergson (18 tetor 1859 -4 janar 1941). Veprat më të njohura janë "Materja dhe memorja", 1896; "Evolucioni krijues", 1907, "Energjia spirituale", 1919, etj 111.Dokument, me anë të të cilit njihet dhe mbrohet e drejta e autorësisë për një shpikje 112. E bëj më të trashë e si të ngrirë, si masë e qullët, e ... nuk është më e lëngët 113. "Edhe ..., edhe ashtu", filmi i vitit 1989, me regji dhe skenar të Bujar Kapexhiut dhe muzikë të Ardit Gjebresë VERTIKALISHT 1. Rrethi i devollit e kishte ashtu targën 2. Kohë e caktuar ose pjesë e ditës, afat, kohë e duhur, ose ashtu 4. Përdor atë monedh Bullgaria 5. Xhamadan burrash me mëngë të çara nën sqetulla, që zakonisht nuk vishen, por rrinë varur (në veshjet kombëtare) 6. Zbraz një lëng a diçka të imët nga një enë, nga një thes etj 7. Kokrrat e kësaj bime, përdoren zakonisht si ushqim për shpendët 8. Poet dhe prozator për fëmijë, satir dhe dramë. Qamil ... lindi në Prishtinë.
11. Komuna e Preshevës, vendlindja dhe mbiemri i Idrizit të luftës për bashkim kombëtar 12. Banor vendës i Afganistanit ose ai që e ka prejardhjen nga Afganistani 13. ... Kosturi (1873-1943) politikan, regjent Kryeministër i Shqipërisë, anëtar i dytë i Kishës Ortodokse Shqiptare 15. Një proces i trajtimit vjeshtak të hardhisë dhe pemëve, që kufizon harlisjen e tyre 17. Rrethi i ... është njëri nga 36të rrethet e Shqipërisë, me një sipërfaqe prej 374 km² dhe kryeqendër Krumën 20. Mbulesa e sipërme e një ndërtese a e një shtëpie 22. Mashkulli i maces, maçok 23. Sëmundje që shfaqet me rritjen ose me uljen e theksuar të ndjeshmërisë së organizmit 25. Grumbull i madh sendesh të hedhura në mënyrë të çrregullt 26. Me gjethe vezake a gjatoshe, që rritet e egër ose mbillet në kopshte dhe përdoret si ushqim 29. E sheh të ardhmen me ...zëm. 33. Si kishtin makinat e Durrësit targën 35. ... bej Toptani (1864-1942), veprimtar i çështjes kombëtare, prijës çetash, firmëtar i Deklaratës së Pavarësisë së Shqipërisë dhe ministër Financash në qeverinë e parë, pjesëtar i Këshillit të Naltë dalur nga Kongresi i Lushnjës 36. Shprehje algjebrike, që përbëhet prej dy termash të bashkuar me shenjën plus ose minus 38. Litar, tërkuzë. Ai që i vie pas qafës atyre që zgjedhin varjen si mundësi vetëflijimi 39. Studim i shkurtër për një
targën 65. Lëviz duke bërë dredha, për disa kafshë të vogla e zvarranike 66. Xham i pastër; kristal i bardhë 67. Mjet për të kapur minj, zogj ose kafshë të egra 68. Betsuana, shtet që atë e ka kryeqytetin e saj 70. Masë që merr qeveria e një vendi për të ndaluar që të nxirren jashtë ose të sillen nga jashtë mallra 72. Aktori, Pandi ... Spikat me rolin e hamallit në "Kur zbardhi një ditë" (1971). Shkëlqen te "Njeriu me top" (1977), "Këmishët me dyllë" (1987), etj. 74. "Vjel" drithërat, me drapër, kosë apo kombajnë 78. Vija që kufizon diçka, kufiri; buza në skajet e një sendi. 80. Salvador ... piktor surrealist, skulptor dhe skenograf, terhoqi vemendjen si nje njeri i cuditshem 81. Një lloj qendrimi gjysëm i ulur. Pozicion që marrim gjatë nevojave personale. Ulem ... 84. Shkaku që nxit e vë në lëvizje dikë për të bërë diçka, arsyeja që të shtyn për një veprim ose për një qëndrim a sjellje të caktuar 87. Sipas besimit mysliman ai është Ademi dhe i përket mëkatit të zanafillës 88. Sporti i drejtimit të barkave të vogla me rema 89. Edhe ashtu është atdheu 92. Pjesa e parë e disa termave të përbërë, që tregon lidhjen me jetën dhe me proceset jetësore 94. Njësi për të matur gjatësinë, e barabartë me 64 ose me 80 centimetra 96. Trup gjeometrik në trajtën e një hinke të përmbysur, që formohet duke rrotulluar një trekëndësh kënd drejtë rreth njërit prej kateteve të tij 97. Një nga familja e frutave, e ngjashme me pjeshkën 99. Rrethi i Lushnjës, e shënonte ashtu targën 100. Eshtë një frut i ëmbël, i kuq, i zi dhe i bardhë 102. Reshje e kushteve të ftohta atmosferike, e bardhës si ... 103. Fshikëz e mbushur me lëng që shfaqet si sëmundje në inde ose në organet e trupit 105. Tra që shërben si urë për të kaluar një përrua 106. Unioni Ndërkombëtar i Telekomunikacionit 107. Partia Aleanca Popullore 108. Rrethi i Malësisë së Madhe e kishte targën 109. Njësia bazë për matjen e rezistencës elektrike. 110. Makinat e rrethit të Hasit e shënonin ashtu në targë
çështje të caktuar, që lexohet në një sesion shkencor a që botohet në një revistë shkencore 41. Ndryshe palombari quhet... 42. Sportist që merret me atletikë; njeri me trup të lidhur, të zhdërvjellët e të shkathët 43. Fjalë të kota e të gënjeshtërta, dokrra, gjepura, pallavra 46. Rrethi i Tepelenës, ishte me targë ashtu 48. E kundërta e "afër" 51. Kukës, ashtu e identifikoje targën e këtij rrethi 52. Pjesë muri, e ngritur si dhëmb mbi murin rrethues të një kështjelle 56. United Kingdom of Great Britain and Northen Ireland, shkurtima 60. Njësi tregtare e mallërave të ndryshme. Dialektore, dugaj 61. Frikë e madhe, e papërmbajtshme, që zë një njeri a një masë të madhe njerëzish 62. Bukë gruri e bardhë, e gatuar me brumë të ardhur, në trajtë të zgjatur e të rrumbullakët 63. Po rrethi i Matit, si e kishte 1
PËRGJIGJE E SUPERFJALEKRYQIT TE NUMRIT TE KALUAR
SUPERFJALEKRYQI
23
2
C
3
A P
O
4
D 9
R
5
6
D
M
E K
Z
O L
L A
L
R
O
12
M
L
13
L O
B U
R O
N
L
19
V
P
21
S
H I
A
R F
A
M
U M E R P
T
25
I
K A
R
T
U
A
˙
R S
T I
K
G
H S
26
O K
B
27
E
M 29
R
A
U
R D
30
A N
K O
31
R O
28
M Y
K
M
O
O
A
R
N
I
32
H E
33
34
M I
35
C
36
B 37
A B
S
M
38
B
I
39
C
15
B
¸
23
24
M A L
14
M
20
22
K
K U
18
C
A
8
P 11
E
O J
17
Z O
7
A N
10
I
16
40
F
J
A
M I
G A
A
R
K
T
N
K
O
41
R O
A
G L
B
M
N
I
G
O R
O V
K
42
O
M E
P
E
43
K
B
A 45
A
U
46
N I
I
O
S
E R
U
H
53
K O
S
A
M
N
B
52
T M I
I
E D
P
A
N I
P
K 55
57
L I
N
I
F
56
R
I
T
54
R
D R
58
B
L
59
S
E
M
60
L
D
E 61
E D
M
L
A
O
A
R E
S
R
T
63
J
E
O
64
O
K
O N
H
A
65
66
J
A
67
A
G
R
S
O G
R
A
U
E
T 73
B
74
I
O
D
J S
P
A
E
D
E R
E N
E G
I
H
N
P
I
76
A R
A R
O J
¸
T
80
L ¸
I
N D
F
U
C E
I
S
I
K
O M
G
B
A
E
E
T
P
K A
L O
R E
S
T
E S
E
U
95 98
Q
V
Q Y
T E
96
V E
N ¸
M P
T
E
U R
R
T L
A K
99
K
S
Z ¸
E
I
K U
R T
I
I
R 103
H
G
D
L 109
T
F
R
104
A
E R
¸
D A
A
S
108
R
A N
˙
E
S
110
I
U S 105
I
E
107
E M E R
S
100
Z
U B 102
L
V
97
˙
106
Z I
I
I 91
K
R
¸
H
101
O
S
90
H
93
A B
M A
L
D
88
92
M 94
L I
83
V
R 87
O S
K
A L 82
K
86 89
Z
¸
79
M E T
81
I
85
S
B E
75
M
R
V
72
R E
78
U
I
D
71
84
¸
N E
69
77
P
E
68
M T
K 70
N
L
O F
49
Z A
51
R I
62
D
S
E 48
Z I
50
T
F
47
D O
S
44
K
A N 111
L I
D
R
T
R
CYANMAGENTAYELLOWBLACK
SPECIALE
24 E mërkurë, 20 MARS 2019
Rruga e Spitenit-Prullit, kisha e vitit 1402 “San Alexandri di Collematia” dhe premtimet e kryeministrit Rama Z
ona e Lezhës është e mbushur me histori të lashtë. Çdo fshat në ato treva ka një kulturë të vjetër, të lidhur me Perëndimin. Lissus (Lezha) ishte nën influencën e Venedikut, para pushtimit osman. Edhe gjatë pushtimit turk i ruajti lidhjet shpirtërore me Venedikun. Tashmë është bërë një punë e mirë nga qeveritë e këtyre 28 viteve për njohjen e zonave që kanë prodhuar histori, kulturë dhe traditë. Natyrisht një nga kushtet për t’i njohur dhe vizituar mbetet infrastruktura për t’i parë nga afër. Një nga kishat me të vjetra në Ballkan, sipas Aleksandër Meksit, ish-kryeministër dhe studiues i shkëlqyer në fushën e arkelogjisë dhe historisë, është Kisha e Shën Aleksandrit të Bokianit, mbi fshatin Spiten, i njohur ndër dokumente me emrin “San Alexandri di Collematia”, që ishte në vartësi të peshkopatës së Lezhës. Ajo ndodhet mbi një kodër të bukur në fshatin Prull. Kishën e kanë rindërtuar
Në foto: Segmente të rrugës autostradë-fshati Spiten (Lezhë)
pas rrëzimit të komunizmit banorët katolikë të zonës Prull-Spiten. Një pjesë të udhës malore që të çon te kjo kishë legjendare e kanë
Në foto: Faksimile e studimit të Aleksandër Meksit edhe për kishën Shën Aleksandrit në Bokian (Prull, Lezhë)
shtruar me lekët e tyre, ata që kanë lindur aty. Prulli është fshat i vogël, i bukur, malor dhe nga ku shikohet deti si në pëllëmbë të dorës. Për të shkuar te Kisha e vitit 1402 duhet kalosh nga autostrada Milot-Lezhë dhe një tabelë SPITEN të orienton. Rruga fillon e mirë, me asfalt, por diku pas 800-1000 metra është një skëterrë rrugë. Duhet vinç të kalosh këtë segment udhe, e cila jo vetëm të çon te kisha e Bokjanit në Prull, por edhe shërben për afro 4200 banorë. Kryeministri Rama që në vitin 2013 premtoi se do ta rinovonte këtë segment rruge, por asgjë nuk ka bërë, pavarësisht ankesave dhe peticioneve të banorëve. E premtoi edhe kryebashkiaku lezhjan Fran Frrokaj, por nuk ka fonde thotë. Iu dërgua projekti i rrugës Fondit të Zhvillimit Shqiptar, ku ishte Benet Beci, porse e palosën nga karrigia para disa javësh, para se të fillonte riparimin e udhës. Tani po e premton deputeti
Në foto: Segmente të rrugës autostradë-fshati Spiten (Lezhë)
Pjerin Ndreu i PS-së, por kërkon votat për kryetar bashkie. Të gjithë e premtojnë para zgjedhjeve! Edhe Edi Rama vuri dorën në gjoks në vitin 2013, por jemi në vitin 2019 dhe rruga po shkon më keq e për dreq. Kisha “San Alexandri di Collematia” në fshatin Prull sa nuk bërtet me shpirtin e vitit 1402, kur u ndërtua e nga ku shikohet deri në Ulqin dhe në Kepin e Rodonit dhe që “fjaloset” përditë me avionët që i kalojnë sipër para se të ulen në Rinas. Kisha e vitit 1402 dhe rruga e vitit 2019 po presin! S.P.