Koha Jone, 25 gusht 2018

www.kohajone.com

CYANMAGENTAYELLOWBLACK

E përditshme e pavarur

Viti i XXVII i botimit

Nr: 201 (8332) E shtunë, 25 Gusht 2018 Çmimi 30 Lekë

Kombi në dorë të Thaçit, Thaçi në dorë të VUÇIÇ!

Projekti i Thaçit në mënyrën më amatore, të mos themi tradhtare, i shërben direkt Serbisë. Ndaj Thaçit i mungon jo vetëm ligjshmëria e Parlamentit dhe klasës politike të Kosovës, por edhe e drejta që të marrë vendime personale për gjithë kombin shqiptar. Nëse Parlamenti i Kosovës vendos me shumicë dërmuese si dhe referendumi popullor për shkëmbime apo “korrigjime kufijsh”, kjo mund të quhet e pranueshme ligjërisht, por prapë si komb duhet të vendosë edhe parlamenti dhe populli shqiptar në territorin e Republikës së Shqipërisë FAQE 3

Presidenti Meta nderon viktimat e komunizmit në kampin e Tepelenës: Historia nuk duhet të harrohet

Në foto: Presidenti Ilir Meta në veprimtarinë përkujtimore për të internuarit dhe viktimat e kampit famëkeq në Tepelenë FAQE 24

INTERVISTË

Kryeministri Edi Rama sulmon ashpër opozitën: Shtëpi publike!

Në foto: Edi Rama

FAQE 2

KRYETARJA E LSI

Tritan Shehu: Rama tradhti Uashingtonit me aventurën për kufijtë Kosovë-Serbi

FAQE 4

Monika Kryemadhi, të rinjve: Ju jeni brezi i përmbysjes së diktaturës së krimit dhe të drogës FAQE 9

Basha i përgjigjet Ramës: Mafioz që ke blerë ambasadorë, media, drejtësinë…

Në foto: Lulzim Basha

FAQE 2

POLITIKE

2

E shtunë, 25 GUSHT 2018

EDITORIAL

Ta gëzojmë Qeverinë e Re me kryeministër dhe 13 herë ministër, Edi Rama!

E

di Rama ka mbledhur dje në Vlorë ministrat e tij. Lajmi i përhapur nga suita kryeministrore është se kryeministri do të marrë një e nga një ministrat para “hanxharit” për të shikuar se cili ministër nuk ka realizuar detyrat.

Burimet tregojnë se Rama ka shtruar tavolinën, ku në cep ka vendosur në mënyrë simbolike një hanxhar, kurse vetë me mëngëshpërvjelur rri në qoshe. Asnjë ministër nuk merr frymë, pa patur shikimin e kryeministrit, nëse duhet apo jo të mbushet mirë me aksigjen. Paksa më lirshëm tregojnë punonjësit e hotelit, duken të paktën deri tani, Fatmir Xhafa dhe Damian Gjiknuri. I pari si proamerikan me dosje plot në tavolinën e tij të punës, bile dhe për një pjesë të atyre që ka sot përballë e anash, kurse tjetri si një amerikan i vërtetë me një çantë plot e përplot me dokumente vrapon, herë pas here, në Uashington e ku pastron stuhitë e zeza që drejtohen drejt Tiranës.

Për pak harrova, edhe Ditmir Bushati, nuk preket. Sapo është kthyer nga Bjeshkët e Namuna në Tropojë, duke ndjekur hap pas hapi Ilir Metën, i cili rrinte më lart në male.

Të tjerët, ministra, janë në dilemë të madhe. Janë nisur nga Tirana si ministra të përshëndetur nga sekretaret e tyre gjithë mall e merak se mos kthehen nga Vlora jo ministra. Ndërkohë kryeministri si një Mjeshtër nga ato të kohëve kur hekuri ishte në zjarr dhe i binte me çekan, rri e vështron me vetulla të ngrysura ministrat.

Aktor i madh! I paparë!

Në media nxjerr vetë lajme se po bëhet nami në Vlorë, siç edhe ne që përshkruam “karremin” që na hodhi një pjesëtar i shërbimit të hotelit. Edhe ne e kullufitëm karremin e fakenews që doli nga takimi në Vlorë.

Edi Rama e ka ndarë, që në pushime verore te vila kryeministrore në Dhërmi, se cilët do largojë. Bile i ka thirrur për një drekë duke ua komu-

REAGIMI

nikuar largimin me justifikimin për arsye taktike dhe për të krijuar një perceptim populist se “tashmë kemi qeveri të re”. Por ai që është edhe vetë ministër, edhe kryeministër, mbetet prapë në krye të tavolinës.

Mos harrojmë se kemi 13 ministri.

Ndaj ta gëzojmë Qeverinë e Re me kryeministër dhe 13 herë ministër, Edi Rama!

S.P.

AKUZAT

Basha i kundërpërgjigjet Kryeministri Rama sulmon Ramës: Ti mafioz që ke blerë ashpër opozitën: Shtëpi publike! ambasadorë, media, drejtësinë …

Pas akuzave të kryeministrit Edi Rama drejtuar opozitës për sponsorizim artikujsh në mediat e huaja kundër qeverisë ka ardhur dhe reagimi i Lulzim Bashës.

Në një deklaratë të shkurtër në Twitter, kryetari i PD, Lulzim Basha i përgjigjet akuzave të Ramës me kërcënimin se shumë shpejt do të japë llogari për korrupsionin dhe krimin. “Ka blerë gjykatës, prokurorë, gazeta, TV e ambasadorë me para droge dhe korrupsioni e nuk i dalin hesapet Ramës. Drejtësinë e ka kapur por popullin nuk e kap dot. Kokat e krimit Botues dhe Drejtor: Nikoll LESI

Kryeredaktor: Qamil XHANI Zv/kryeredaktorë: Albina Gjergji, Herion Mesi

e korrupsionit do japin llogari para tij.

Shumë shpejt“,- shkruan kreu i PD-së, Luzlim Basha. Në kërcënimin e Bashës nuk përmendet dhënia e llogarisë para drejtësisë, por “para popullit”, duke nënkuptuar protesta dhe reagim mbarëpopullor. Kryeministri Edi Rama reagoi dje për një artikull të publikuar nga gazeta amerikane “Washington Times”, ku vihej në dukje dështimi i reformës në drejtësi dhe keqpërdorimi i saj nga qeveria.

Kryeministri Rama deklaron se artikulli është i paguar nga opozita.

ADRESA E REDAKSISË:

Rruga: “Sami Frashëri”, Pallati i Aviacionit të Vjetër, Nr. 2, Tiranë/ Web: www.kohajone.com

Një artikull i publikuar nga gazeta prestigjioze amerikane “Washington Times” për dështimin e reformës në drejtësi në Shqipëri duket se ka inatosur keq kryeministrin Edi Rama. Pas një heshtje disa ditore, kryeministri është rikthyer në Facebook me akuza të ashpra kundër opozitës duke marrë shkas pikërisht nga artikulli i gazetës amerikane. Kryeministri Rama deklaron se artikulli është i paguar nga opozita, ndërsa në reagim hedh akuza të ashpra me terma si jo fort etik si “shtëpi publike”. “Paguani paguani artikuj nëpër botë kundër Vetingut!

Shani e mallkoni në sa gjuhë të mundeni Reformën në Drejtësi! Na akuzoni sa të doni për imoralitet nga dritarja e shtëpisë suaj publike! Ne do ta pastrojmë me rrënjë drejtësinë s’e s’kemi frikë nga drejtësia e vërtetë deri në fund“, deklaron Kryeministri Edi Rama. Artikulli i publikuar në “Washington Times” vë në dukje se reforma në drejtësi e ka lënë vendin pa gjykata si dhe hedh dyshime se pas kësaj skeme fshihen interesat e qeverisë për të bllokuar hetimet ndaj zyrtarëve të saj.

Ditën e sotme qeveria është mbledhur në Vlorë nën drejtimin e Edi Ramës ku NUMRI I KONTAKTIT:

0697044477

është bërë analiza e punës së ministrave.

Opinioni publik priste qëndrime të kreut të për mënyrën sesi ka qeverisur kabineti i tij tashmë që timonin është vetëm i PS. Në vend të analizës qeverisëse, sot ka ardhur vetëm një reagim ndaj shkrimit të një media në SHBA dhe një sulm jo etik ndaj opozitës.

Marketingu: Bardhyl Ucaj E-mail: reklama@kohajone.com

POLITIKE

3

E shtunë, 25 GUSHT 2018

Kombi në dorë të Thaçit, Thaçi në dorë të VUÇIÇ!

Projekti i Thaçit në mënyrën më amatore, të mos themi tradhtare, i shërben direkt Serbisë. Ndaj Thaçit i mungon jo vetëm ligjshmëria e Parlamentit dhe klasës politike të Kosovës, por edhe e drejta që të marrë vendime personale për gjithë kombin shqiptar. Nëse Parlamenti i Kosovës vendos me shumicë dërmuese si dhe referendumi popullor për shkëmbime apo “korrigjime kufijsh”, kjo mund të quhet e pranueshme ligjërisht, por prapë si komb duhet të vendosë edhe parlamenti dhe populli shqiptar në territorin e Republikës së Shqipërisë

I

deja e rishikimit të kufijve mes Kosovës dhe Serbisë ka trazuar jo vetëm politikën rajonale, por edhe atë ndërkombëtare. Gjermania, Britania e Madhe dhe vende të tjera të Bashkimit Europian kanë dalë kundër këtij projekti që është hedhur për konsum publik nga presidenti kosovar Hashim Thaçi dhe presidenti serb, Aleksandër Vuçiç. Shkëmbimi i territoreve Kosovë-Serbi është cilësuar nga mjaft politikanë dhe analistë si ndezja e fitilit të konflikteve duke e kthyer edhe një herë Ballkanin në “fuçi baruti” për gjithë botën.

Hapja e lojës në Kosovë u jep pretekst serbëve për të ndryshuar kufirin në Bosnjë, ndërkohë që efekti domino pason në Maqedoni, Mal të Zi, e pse jo edhe në Greqi si dhe në vende të tjera të rajonit.

Në këtë lojë ku po luhet me territore të Kosovës, Shtetet e Bashkuara të Amerikës kanë vendosur të mos përfshihen. Dje, për herë të parë një zyrtar i lartë i administratës së presidentit Donald Trump, Këshilltari për Sigurinë, John Bolton deklaroi se SHBA nuk do të përfshihen direkt në idenë e territoreve, “por nëse palët bien dakord nuk do të bëhemi pengesë për marrëveshjen”. Edhe pse ky nuk është qëndrim zyrtar i Shtëpisë së Bardhë dhe as i Departamentit Amerikan të Shtetit, Kongresit apo Senatit të SHBA, deklarata e Këshilltarit të Sigurisë është një sinjal që diplomacia e Shqipërisë, dhe ajo e Kosovës të vihen

urgjent në lëvizje. Nga ajo që deklaron John Bolton, që për hir të së vërtetës nuk renditet në radhët e diplomatëve amerikanë që ka qenë pro pavarësisë së Kosovës, duket se marrëveshja është lënë në dorë të Kosovës dhe Serbisë. Më saktë, në dorë të dy njerëzve, presidentit Hashim Thaçi dhe presidentit serb Aleksandër Vuçiç. Parimi që po ndiqet në këtë rast është që dy palët të diskutojnë pa vija të kuqe, pra për çdo gjë, dhe nëse arrijnë një marrëveshje atëherë çështja Kosovë-Serbi është e zgjidhur. Dhe nga kjo liri veprimi, Thaçi dhe Vuçiç kanë hapur në tavolinë të gjithë letrat, duke nisur nga “korrigjimi i kufijve” e deri të shkëmbimi i territoreve.

Në këto negociata të paktën për shqiptarët e Kosovës ka

një problem thelbësor. Sipas Kushtetutës së Kosovës, në bisedimet me Serbinë askush prej politikanëve që marrin pjesë, qoftë ky dhe Presidenti i Republikës, nuk ka të drejtë të diskutojë për integritetin e territorit. Që në këtë pikë Hashim Thaçi ka shkelur Kushtetutën. Kuvendi i Kosovës nuk i ka dhënë mandat ligjor për të bërë “pazare” me kufijtë. Ndërkohë Thaçi deklaron se mezi pret të takohet me Aleksandër Vuçiç për të diskutuar për idenë e “korrigjimit të kufijve”.

Tjetër problem është se ideja e korrigjimit të kufijve nuk është një projekt që ka qenë pjesë e politikës dhe diplomacisë së Kosovës dhe as linjë e shtetit shqiptar.

Nisma e Thaçit indirekt dhe direkt nuk përfshin vetëm

Kosovën, por gjithë kombin shqiptar. Ajo që ka në mendje Vuçiç dhe Thaçi e shpjeguar thjeshtë do të thotë; Kosova merr disa fshatra në Luginën e Preshevës dhe Serbia merr pjesën me vitale të Kosovës.

E gjitha kjo, sepse Serbia nuk pranon dot që rreth 50 mijë serbë të qeverisen nga shteti i Kosovës. Në fakt, kjo është vetëm një pjesë e lojës së Beogradit për Serbinë e Madhe.

Po nëse kjo logjikë vihet në zbatim për 50 mijë serbë, çfarë duhet të thonë gati një milionë shqiptarët që jetojnë në Maqedoni, apo qindra mijë të tjerët në Mal të Zi?? Projekti i Thaçit në mënyrën më amatore, të mos themi tradhtare, i shërben direkt Serbisë. Ndaj Thaçit i mungon jo vetëm ligjshmëria e Kuvendit dhe klasës politike të Kosovës,

por edhe autoriteti moral i një politikani që të marrë vendime personale për gjithë kombin shqiptar. Nëse vendos parlamenti i Kosovës me shumicë dërmuese si dhe referendum popullor në Kosovë për shkëmbime apo la ta quajmë “korrigjim kufijsh”, kjo mund të quhet e pranueshme ligjërisht, por prapë si komb duhet të vendosë edhe parlamenti dhe populli shqiptar në territorin e Republikës së Shqipërisë. Çdo pjesë tokë kosovare është shqiptare dhe kombi mund të ketë të drejtën të vendosë për korrigjimin apo jo. Flasim për situatë normale e bisedimesh, pasi kur ka luftë vendosë pushka. Kësisoj Presidenti Thaçi bën gabimin me të madh të jetës së tij të vendos vetë. Kryeministri i Kosovës, Haradinaj ka deklaruar se nuk ka asnjeri të drejtë, as Thaçi, të vendos për ndryshim kufinjsh.

Një pjesë e ndërkombëtarëve e kanë lënë gjetjen e një pakti mes Serbisë dhe Kosovës në dorë të Thaçit. Por me qëndrimet që ka mbajtur dhe me lojën që po zhvillohen në kulisa, Thaçi duket se është në dorë të Aleksandër Vuçiç.

Kanë të njëjtat ide për zgjidhjen e problemit dhe po sillen në të njëjtën mënyrë. Serbia e ka humbur Kosovën me kohë dhe nëse në tavolinën e bisedimeve Thaçi lëshon territor, kjo do ishte fitorja më e madhe e serbëve. Ndërsa për shqiptarët do ishte dyfish dështim, pasi fituam në luftë dhe humbëm në paqe.

POLITIKE

4

E shtunë, 25 GUSHT 2018

Flet për “Koha Jonë”, nënkryetari i Komisionit të Jashtëm: Katër pasoja fatale nga ideja e ndryshimit të kufijve Kosovë-Serbi

Intervistoi: Redjon Shtylla “Hapja sot e këtij diskutimi të “ri”, që në fakt është një “kambanë e vjetër serbe” e tingëlluar tashti edhe nga shqiptarë, apo e mirë e “kënduar” sot nga bashkëkombës, mbart në vet vete edhe rrezikun e zerimit të gjithçkaje të arritur në këto 25 vite të mahnitshme për shqiptarët në rajon”,-kështu shprehet deputeti i PD-së dhe nënkryetari i Komisionit të Jashtëm, Tritan Shehu për idenë e “korrigjimit” të territoreve mes Kosovës dhe Serbisë. Në një intervistë për “Koha Jonë”, Shehu thekson se ka katër pasoja kjo ide dhe që prek rrugën e Shqipërisë drejt BE-së.

Nga ana tjetër, deputeti demokrat, lëshon akuzën e rëndë se qeveria po “tradhton” sërish politikën e Uashingtonit dhe se ishte ajo që e inicioi këtë teori.

“Ishte Majko ai që e inicioi këtë “teori të kufijve” (duke ju referuar Kryeministrit), megjithëse për marrëdhëniet Shqipëri-Kosovë, gjatë një “festë birre” në Kosovë”,-thotë Shehu. Nga ana tjetër, në emër të opozitës, Shehu i bën thirrje Qeverisë që të shprehet për këtë situatë, pasi në të kundërtën, “është bashkautore në këtë aventurë, ashtu siç po flasin disa “gojë të këqija” në Shqipëri e jashtë saj”.

Muajin e fundit ka jo pak debat mbi idenë e shkëmbimit të territoreve mes Kosovës dhe Serbisë. A nënkupton kjo që Serbia duhet ta njohë Kosovën më parë? Ju jeni shprehur qartë disa herë se jeni kundër dhe a i qëndroni idesë suaj në një rast të tillë?

Së pari duhet të kuptojmë se dikush kërkon të luajë me termat.

Në këtë rast quaje “korrigjim kufijsh”, shkëmbim territoresh, ndryshim kufijsh, a si të dëshironi, në thelb është e njëjta gjë.

Kërkohet të ri-bëhet kufiri midis atyre dy shteteve dhe këtu qartësisht nuk është fjala për “boshatisje” të piramidave por për ndryshime thelbësore të tij, së paku për të shkuar drejt një koncepti të tejkaluar në kohë e të rrezikshëm, tek ai i shtetit etnik. Në fakt edhe ndërtimi i shtetit të pavarur të Kosovës, u bazua pikërisht edhe mbi ide e aspirata krejt të kundërta nga ky. U bazua mbi një ndryshim të madh e progresiv vizioni i shteteve që mbas Luftës së dytë, për tu përfshirë nga cikli i ri i mendimit e veprimit demokratik e Europian, që përmbyllet me anëtarësimin edhe të Ballkanit Perëndimor në BE. Hapja sot e këtij diskutimi të “ri”, që në fakt është një “kambanë e vjetër serbe” e tingëlluar tashti edhe nga shqiptarë, apo e mirë e “kënduar” sot nga bashkëkombës, mbart në vet vete edhe rrezikun e zerimit të gjithçkaje të arritur në këto 25 vite të mahnitshme për shqiptarët në rajon, nga shqiptarët vetë si dhe nga aleatët tanë kryesore, SHBA e vendet kryesore të BE-së e NATO-s kjo. Nuk mund të ketë mesazh më të keq se

ky në këtë vere nga ne vete! Pra çështja duhet shtuar ndryshe.

Hedhja e konceptit për ndryshimin e kufijve, ka hasur në kundërshtime nga BE dhe SHBA. Si mendoni, çfarë efektesh mund të ketë kjo ide në rajon, po në Shqipëri?

Kosova e shqiptarët, veçanërisht në këtë periudhë kur gjërat nuk janë siç ishin më 1999, e fillimi i 2000-shit ( kjo edhe për fajin tonë), duhet aktualisht të konsolidojnë atë çfarë kanë arritur, të punojnë ditë e natë për standardet europiane, afrimin me BE, me NATO-n, për ata që nuk janë anëtarësuar ende, të luftojnë e të përmirësojnë imazhin në botë, duke luftuar krimin e korrupsionin, të përqendrohen pra në rekomandimet e qarta që kanë përpara nga Brukseli. Pa dyshim negociatat me Serbinë duhen vazhduar e shtyrë përpara duke u bazuar në këto kolona, duke pasur si objektiv njohjen reciproke e anëtarësimin e Kosovës në OKB, në një periudhë sa më të afërme brenda kufijve ekzistues.

Pra kjo nuk do të thotë që ky qëllim i madh të përdoret me makiavelizëm si “justifikim” për tu futur me “këmbët e tua” në një labirint tejet të rrezikshëm për atë e Rajonin. Dua të flas qartë, kjo lojë jep disa pasoja negative për të gjithë: Së pari hap lojën e Kosovës nga e para, në një moment jo të favorshëm, kur ajo është e mbyllur e duhet të qëndrojë ashtu në formën e përgjithshme të saj. Së dyti i jep arsye, hapësirë e rol parësor Serbisë. Së treti godet rëndë edhe miqtë tanë më të mirë për çfarë kanë bërë, duke i vendosur në pozita tejet të vështira. Ata i kanë deklaru-

Tritan Shehu: Rama tradhti Uashingtonit me aventurën për kufijtë Kosovë-Serbi

ar të qarta pozicionet e tyre.

Znj. Merkel duhet falënderuar thellësisht për pozicionin e qartë e të prerë të saj e Gjermanisë. Britania e Franca gjithashtu kanë qenë të qarta në pozicionet e tyre.

SHBA e ka theksuar disa herë që i qëndrojnë pozicionit të tyre të mëparshëm dhe dje e deklaruan se nuk do bëhen pjesë e një loje të tillë. Besoj se mjafton kjo. Së katërti pa qartësi e zhvillimeve në këtë drejtim, me rrezikun e destabilitetit në Rajon i shkon për shtat palëve të tjera, që për interesa të tyre, reminishenca të vjetra, role që duan të marrin etj, pra jo vetëm për të rritur rolin e Serbisë, ata duan të pengojnë rrugën tonë europiane e atë drejt NATO-s. Mos të harrojmë se ne

këtë pjesë të globit, së fundmi po ravizohen përsëri edhe disa aleanca e lidhje të ndeshura dhe në shekujt e kaluar, që kanë interesa diametralisht të kundërta me tonat. Pra ne duhet të jemi shumë të qartë, të kujdesshëm, të lidhur e bashkëpunues ngushtë me SHBA dhe me vendet kryesore të BE-së.

Një nga temat që është hapur me diskutimin e shkëmbimit të territorit, është se disa njerëz filluan të shprehin shqetësimin se çfarë do të ndodhë në të ardhmen, nëse Kosova do që të bashkohet me Shqipërinë?

Asnjë mendje “normale” nuk ka folur për bashkimin e Shqipërisë me Kosovën në këtë periud-

hë. Të gjitha këto “zhurma” janë provokative e tymnaja të rrezikshme, pikërisht nga ata që janë “mitra” e teorisë së tanishme të ndryshimit të kufijve, pavarësisht nga termat e përdorura, apo nga “mendje të lehta”. Duhet të kuptojmë diçka, kufijtë, nocionet shtet nacionale apo etnike, janë koncepte të tejkaluar apo në zbutje. Sot ne duhet të punojmë të gjithë në Rajonin tonë për ç’vlerësimin e kufijve nëpërmjet implementimit në vendet tona të standardeve, ligjeve, normave të BE. Nesër këto kufij do të “zhduken” duke u anëtarësuar në BE të gjithë ne.

Kjo është e vetmja rrugë, që duhet të aspirojmë e për të cilën duhet të punojmë. Çdo opsion tjetër do të ishte i rrezikshëm, i errët e do të na kthente ndoshta shekuj mbrapa në kohë. Pikërisht kështu unë e shoh edhe procesin e “bashkimit” të Kosovës me Shqipërinë, pra si pjesë e një procesi të gjerë të Ballkanit Perëndimor drejt BE-së, ku kufijtë nuk do të “ekzistojmë” më nesër.

Diplomacia serbe mendon se Uashingtoni ka ndryshuar politikën dhe se SHBA është më e gatshme për propozimet e palës serbe për zgjidhjen e çështjes së Kosovës. Mendoni se Uashingtoni e ka ndryshuar qëndrimin?

SHBA ngel partneri gjeostrategjik thelbësor për Shqipërinë e shqiptarët. Garancia më e madhe e vlerave, lirive, jo vetëm për në por në nivel rruzulli. Pa dyshim për neve ka lidhje e kohezion të veçantë, pa të cilat nuk do te arrinim çfarë arritëm në këto vite.

Nga ana tjetër është detyra jonë si shqiptarë të mos lejojmë asnjë qeveri tonën të “tradhtojë” Uashingtonin apo ta vërë atë në pozicione të vështira me “novitetet” tona, apo me devijime nga linjat e mëdha të tij për hapësira e zona të tjera larg nesh në glob, siç ka bërë disa herë qeveria shqiptare.

Unë e kam thënë disa herë, në zona të tjera si Lindja e Mesme, e Largët, Irani, Rusia, Kina etj, ku ne nuk kemi interesa specifike e (Vijon në faqen 5)

RAJON

5

E shtunë, 25 GUSHT 2018

Ish-ministri i Jashtëm: Thaçi jo serioz, për zgjidhjen e këtij problemi është i pafuqishëm

I

sh-ministri i Punëve të Jashtme Besnik Mustafaj në një analizë të çështjes së rishikimit të kufijve mes Kosovës dhe Serbisë, e shikon si të pamundur llogjikën e Presidentit të Kosovës Hashim Thaçi që pretendon të marrë Luginën e Kosovës pa dhënë asgjë në këmbim. I ftuar dje në rubrikën “Opinion” në studion e lajmeve në Neës24, Mustafaj akuzoi Presidentin e Kosovës, Hashim Thaçi, se është jo serioz në deklaratat e tij. Sipas tij qeveria, parlamenti e shoqëria civile janë të bashkuar në kundërshtimin e ndryshimit të kufijve. I pyetur nëse gjithçka lindi nga Thaçi e Vuçiç, Mustafaj tha se çdo skenar është i mundshëm, por tërheqja e Luginës së Preshevës pa dhënë asgjë në këmbim është e pamundur ta besosh. “Termi është përdorur që nga mbarimi i luftës në Kosovë, nuk përdorët asnjëherë termi kosovar, por shqiptar e serb. Gjithë hipotezat janë të besueshme. Thaçi më duket jo serioz në këtë paraqitje. Ai e di mandatin e tij kushtetues, për zgjidhjen e këtij problemi është i pafuqishëm. Nuk është kryesor reagimi i SHBA për këtë problem, janë institucionet e Kosovës, të cilët janë unanimë, përveç Baton Haxhiut. Qoftë qeveria, parlamenti e shoqëria civile janë kompakte në kundërshtimin për ndarjen e Kosovës.

Tërheqja e luginës së Preshevës pa dhënë asgjë është naive ta (Vijon nga faqja 4) as mundësi roli aktiv, ne duhet të ndjekim ngushtësisht politikat amerikane. Ndërsa në Ballkanin Perëndimor ne duhet të jemi aktorë, së bashku me partnerët tanë, ashtu siç kemi qenë në këto 25 vite, duke pasur rolin thelbësor midis vendeve të këtushme për stabilitetin e tij e rrugën europiane e drejt NATO-s. Fatkeqësisht për gabime trashanike të qeverisë sonë, ky rol tashmë është zbehur ndjeshëm, gjë që forcon pozitat ndërkombëtare të Serbisë e aleatëve të saj. Nuk më duket se kjo përkon edhe me interesat e vizionet e SHBA-së, BE e NATO-s, aq më pak me tonat si shqiptare.

Ju flisni për “tradhti” ndaj Uashingtonit?!

“Tradhti”? Quajeni si të doni.

Por veçse besnikëri nuk ishin qëndrimet tona në dhjetor me votimin e rezolutave që godisnin pozicionet amerikane në OKB e Konferencën Islamike nga Shqipëria, apo më vonë në Gjenevë kur ne u “fshehëm”! Për të mos folur këtu për deklaratat aventureske të Ramës gjatë fushatës presidenciale në SHBA me fyerje ndaj Trump, për të

“Kufijtë”, Mustafaj: Marrja e LuginëssëPreshevës pa dhënë gjë në këmbim, e pamundur

besosh dhe e pamundur. Thaçi përmend vetëm atë që do merret, por jo atë që do jepet. Daçiç tha që Kosova do e marrë luginën e Preshevës do kur të bëjë shelgu rrush. Asnjë kompetencë

s’ka Washingtoni të përcaktojë në fatin e Kosovës, nuk janë ata që vendosin për lëshime territoresh”, tha Mustafaj. Edhe pak ditë më parë, Mustafaj do të kërkonte që Presidenti Hashim

Thaçi ta sqarojë një herë e mirë publikun se si do të procedohet nëse merret një vendim për korrigjim kufijsh. Po ashtu, ai e konsideroi Serbinë një vend negociator shumë të vështirë.

ndërhyrë në procesin zgjedhor aty kjo. Pa dyshim asnjë nga këto nuk ka kaluar e nuk kalon pa lënë gjurmë e pa pasoja thellësisht negative për ne. Trump në dhjetor na hoqi nga lista e “vendeve miq” në OKB, mbas atyre votave tona, krejt në kundërshtim me interesat tona kombëtare ato. Unë këto e theksova që atëherë këtë dhe nuk mund të parashikoj se si do te ecin gjërat nesër, për aq kohë sa te ne drejton kjo qeveri.

Një arsye e madhe kjo për ndryshime në Shqipëri.

Qeveria shqiptare nuk është prononcuar për çështjen e kufijve të Kosovës. Si e gjykoni këtë heshtje? Është e vërtetë që nuk ka asnjë prononcim të qartë nga kjo qeveri për një çështje kaq të rëndësishme e që prek tërë Rajonin tonë. Aq më shumë që vende të tjera, partnerët tanë janë shprehur qartë negativisht. Po kështu edhe vende mbështetës të Serbisë si Rusia janë shprehur, pa dyshim në kahun tjetër. Serbia ka bërë deklaratat e saja dhe

e ka avancuar shumë në opsionet e veta. Pra në këto situata, nuk ka asnjë kuptim heshtja nga ana e Qeverisë sonë. Mos harrojmë se kjo qeveri edhe për çështje të tjera, shumë më pak të rëndësishme, edhe kur nuk duhej të interferonte, e ka bërë këtë si me Kosovën, Maqedoninë etj, duke krijuar dëme reale, ndoshta për të marrë protagonizëm! Tashti hesht, kur duhej e kundërta. Aq më shumë që ishte Majko ai që e inicioi këtë “teori të kufijve” (duke ju referuar Kryeministrit),

“Thaçi duhet të sqarojë para opinionit publik se si e mendojnë këtë bashkim të territoreve të Preshevës me Kosovën, e dyta nëse ka ndonjë dëmshpërblim për Serbinë, dhe pse përkon me insistimin e ministrit të Jashtëm Daçiç, për rregullimet territoriale. Ikja nga Kosova e pjesës veriore, është ikje me rëndësi vitale për shtetin e Kosovës, se janë burime ujore atje lart. Kosova thahet nga etja pa ato burime. Ikën pjesë me rëndësi jetike për mbijetesën e Kosovës. Terreni konkret do e komplikojë punën dhe do ketë kundërshti nga brenda. Do ketë pasoja në nivel ndërkombëtar.

Jam i bindur se përpjekjet që bëhen në këtë drejtim, bëhen për realizimin e një objektivi të shtetit serb prej vitesh. Nuk kam informacion nëse departamenti i shtetit është dakord me diçka të tillë. Por nëse dy venden bien dakord me mirëkuptim, s’besoj se kundështohet nga ndërkombëtarët”, do të shprehej ish-kreu i diplomacisë shqiptare, Besnik Mustafaj. megjithëse për marrëdhëniet Shqipëri-Kosovë, gjatë një “festë birre” në Kosovë. Më tej ai u përpoq “nëpër dhëmbë” ta mohoj si ide por pa asnjë qartësi. Sot lexoj në disa media afër Qeverisë, se Ministri Bushati “ndërmjet rreshtave do të nënkuptojë që është kundër ndryshimit të kufijve”. Është koha të deklarojmë qartë qëndrimin tonë zyrtar “me rreshta”, me germa e me fjali të qarta këto. Ndryshe konfirmon se je bashkautor në këtë së paku aventurë, ashtu siç po flasin disa “gojë të këqija” në Shqipëri e jashtë saj. z. Shehu, ju jeni edhe N\ Kryetar i komisionit të jashtëm të Kuvendit, si do të veproni me çeljen e sesionit të ri për këtë çështje?

Pa dyshim do përpiqem ta vendos në qendër të vëmendjes së Komisionit e Kuvendit. Ministri Bushati duhet të vijë me urgjencë në Komision e të shprehet qartë për këtë çështje madhore për pozicionet e tij e të Qeverisë. Më tej do të gjykohet për hapat e tjerë, pikërisht për involvimin e mëtejshëm të Komisionit dhe të Kuvendit në këtë çështje. Heshtja nuk ka më asnjë kuptim.

POLITIKE

6

E shtunë, 25 GUSHT 2018

Nënkryetari i PD-së: Rritje e përkohshme ekonomike që s’ka prodhuar vende të reja pune, dhe që i dedikohet dashamirësisë së motit

K

ushtet e favorshme hidrike kanë sjellë prodhim në rritje të energjisë elektrike edhe në tremujorin e dytë të vitit. Sipas të dhënave nga Instituti i Statistikave, prodhimi i energjisë elektrike arriti në mbi 2700 GWh, gati dy herë më shumë krahasuar me të njëjtën periudhë të një viti më parë.

Mbi 40% e energjisë së prodhuar është eksportuar, çka shpjegon pjesërisht ecurinë pozitive në eksporteve në pjesën e parë të këtij viti. Prodhimi vendas i energjisë është i gjithi nga burimet ujore dhe dominohet nga hidrocentralet publikë në administrimin e Korporatës Elektroenergjetike Shqiptare. Duke iu referuar këtyre të dhënave, nënkryetari i Partisë Demokratike Edmond Spaho, shprehet se rritja ekonomike i dedikohet rritjes së prodhimit të energjisë elektrike që ka ardhur si rezultat i reshjeve të shumta të rëna gjatë gjysmës së parë të vitit, dhe jo politikave ekonomike të qeverisë shqiptare. Përmes një reagimi në faqen e tij zyrtare në rrjetin social “Facebook”, kreu i grupit parlamentar demokrat shprehet më tej se shifrat rrëzojnë deklarimet e kryeministrit Edi Rama dhe ministrit Arben Ahmetajt për “rritje” ekonomike, e cila ka prodhuar vende të reja pune. “Sapo u publikua bilanci i prodhimit të energjisë elektrike për 6 mujorin e parë të vitit 2018. Shifrat e tij vërtetojnë atë që deklaroi PD se rritja ekonomike e këtij 6 mujori i dedikohet rritjes së prodhimit të energjisë elektrike, për shkak të reshjeve të shumta të rëna gjatë kësaj periudhe, dhe jo politikave ekonomike të qeverisë. Sipas grafikëve, gjatë tremujorit të dytë 2018, prodhimi i energjisë elektrike është dyfishuar, duke tejkaluar edhe rritjen e vitit 2013. Për rrjedhojë, importet e energjisë janë zvogëluar me 3.3 herë, kurse eksportet janë rritur me 6.5 herë. Shifrat e mësipërme rrëzojnë deklarimet e Edi Ramës dhe Arben Ahmetajt për “rritje” ekonomike, e cila ka prodhuar vende të reja pune. Vende të reja

Rritja ekonomike nga energjia, Spaho: Ka ardhur falë reshjeve, jo politikave të Ramës PRURJET HIDRIKE REKORD NË KASKADËN E DRINIT SIGUROJNË ENERGJI PËR PJESËN E MBETUR TË VITIT

Rritje e prodhimit energjisë elektrike, INSTAT:U dyfishua në tremujorin e dytë të vitit L

pune nuk janë krijuar dhe kjo rritje e përkohshme i dedikohet dashamirësisë së motit”- tha kreu i grupit të ligjvënësve demokratë, Edmond Spaho.

Balancimi i energjisë Rreth 575 mijë euro i ka kushtuar Operatorit të Sistemit të Transmetimit mbulimi i humbjeve në rrjet për muajin gusht. Shuma totale i takon rezultateve zyrtare të tenderit, të publikuar nga OST për 4 javët e fundit e më konkretisht nga data 30 korrik, deri në datën 26 gusht. Vlerën më të madhe e ka përfituar Korporata Elektroenergjetike Shqiptare, ndërkohë që përfitues janë edhe

disa nga operatorët e tjerë të regjistruar si palë ofruese e shërbimeve balancuese. Sipas rregullores në fuqi, pjesëmarrësit e tregut që veprojnë si ofrues të shërbimeve të balancimit ose palë përgjegjëse për balancim, duhet të paguajnë ose të pranojnë pagesat që rezultojnë nga përllogaritjet e mekanizmit balancues. Ndërkohë që, është përgjegjësi e OST-së të mirëmbajë sistemin në balancë. Sistemi i OST konsiderohet në disbalancë kur OST ka tepricë apo mungesë të energjisë elektrike dhe është pikërisht ai që ndërmerr masat që sistemi të operojë në balancë.

iqeni i Fierzës është në kuotën 286.4m (7 m më lart se niveli mesatar i shfrytëzimit shumëvjeçar për muajin gusht) dhe prurjet rezultojnë rreth 70 m3/sek (ndërkohë që prurjet mesatare shumëvjeçare për muajin gusht rezultojnë 46 m3/sek). Niveli i liqenit të Fierzës në fillim të shtatorit parashikohet të jetë rreth 283 m, ndërkohë që niveli mesatar shumëvjeçar në fillim të muajit shtator rezulton rreth 276 m, pra rreth 7 m më lart. Edhe për muajin shtator 2018, KESH parashikon të prodhojë për të mbuluar plotësisht, për të nëntin muaj radhazi, nevojat e OSHEE dhe OST-së.

Aktualisht, rezerva energjitike e KESH është rreth 986 milionë kilovatorë. Rezerva energjitike aktualisht e grumbulluar nga KESH në liqenet e kaskadës së Drinit është e mjaftueshme për të garantuar plotësimin e kërkesës se klientëve tariforë për gjithë pjesën e mbetur të vitit. Prodhimi vendas i energjisë është i gjithi nga burimet ujore dhe dominohet nga hidrocentralet publikë në administrimin e Korporatës Elektroenergjetike Shqiptare. Megjithatë, pesha e impianteve private dhe koncesionare në prodhimin e energjisë është rritje. Sipas Instat, ato prodhuan 912 GWh energji në tremujorin e dytë, ose afërsisht 34% e totalit të prodhuar nga sistemi energjetik shqiptar. Kjo është pesha më e lartë e regjistruar ndonjëherë e HEC-ve private në prodhimin kombëtar të energjisë.

Sidoqoftë, sistemi energjetik shqiptar ngelet i ekspozuar ndaj rreziqeve të larta të lidhura me kushtet hidrike, për shkak të mungesës totale të diversifikimit të burimeve të prodhimit. Në të njëjtën periudhë të vitit të kaluar, prodhimi i energjisë ishte në rënie drastike, për shkak të prurjeve të pakta të lumenjve. Humbjet në rrjet vazhdojnë të kenë përmasa shqetësuese, megjithatë, ato paraqiten në rënie krahasuar me të njëjtën periudhë të një viti më parë. Sipas INSTAT, humbjet në rrjet kanë rënë në 22.6%, nga 24.9% që kishin qenë në të njëjtën periudhë të një viti më parë. Humbjet joteknike, që lidhen kryesisht me energjinë e papaguar, rezultojnë më pak se 5%; megjithatë, ndarja mes humbjeve teknike dhe joteknike bëhet nga vetë operatorët e sistemit energjetik dhe nuk është e certifikuar nga ndonjë autoritet i pavarur.

HYN NË FUQI UDHËZIMI I KËSHILLIT TË MINISTRAVE PËR TOKAT ME QIRA NGA SHTETI

Q

everia ka zgjatur afatet e dhënies me qira të pasurive shtetërore për shfrytëzim nga palët e treta. Kështu, nëse në ligjin e vjetër, afati maksimal për dhënie me qira për sipërfaqet mbi 500 m2 ka qenë 20 vjet, qeveria ka bërë ndryshime në vendimin e mëparshëm duke bërë përjashtime nga rasti. Sipas vendimi të ri të botuar në Fletoren Zyrtare, për përcaktimin e kritereve, të procedurës dhe mënyrës së dhënies me qira, enfiteozë apo kontrata të tjera, përcaktohet se “në rastet kur ka një investim të rëndësishëm për vendin, që synon tërheqjen

Pasuritë shtetërore me qira 1 euro – Qeveria zgjat afatet dhe ndryshon procedurat e industrive të reja dhe futjen e teknologjive të përparuara, me një nivel investimi mbi 800 milionë lekë dhe që do të sigurojë jo më pak se 500 vende pune, afati i lidhjes së kontratave të qirasë është deri në 30 vjet, me të drejtë ripërtëritjeje me afat 30-vjeçar, ndërsa afati i lidhjes së kontratave të enfiteozës është deri në 60 vjet.” Sa i takon kontratave me tarifën 1 euro/kontrata, ven-

dimi i ri, përcakton se “pasuritë shtetërore me sipërfaqe mbi 500 m u jepen të tretëve edhe me kontrata qiraje/ enfiteozë, me tarifën 1 euro/kontrata, me vendim, rast pas rasti, të Këshillit të Ministrave. Kështu, qeveria ka shtuar të drejtën e dhënies me enfiteozë të çdo lloj pasurie publike, ndërsa më parë, me këtë lloj procedure jepeshin vetëm pasuritë e paluajtshme të insti-

tucioneve shtetërore, ndërmarrjeve dhe shoqërive shtetërore.

Enfiteoza është një kontratë, me të cilën një personi i jepet e drejta të përdorë e të përmirësojë një pasuri të paluajtshme, kundrejt një shpërblimi periodik në të holla ose në natyrë. Pasuritë shtetërore, që jepen me qira, janë: ndërtesat, sipërfaqet funksionale (jo nën ndërtesë), trualli i lirë, makineritë e pajisjet e linjat e prodhimit të institucioneve shtetërore, ndërmarrjeve dhe shoqërive tregtare me kapital 100 për qind shtetëror (në vijim “shoqëri shtetërore”) dhe tokat e pafrytshme.

POLITIKE

7

E shtunë, 25 GUSHT 2018

Selia blu kërkon edhe hetim nëse është Taulant Balla ndërmjetësi për miliona eurot!

P

artia Demokratike ka zbuluar detaje të reja lidhur me çështjen e biznesmenit Edmond Bego. Sipas saj, ai rezulton se biznesmeni i dënuar për trafik droge në Itali, dhe ka përfituar miliona euro nga tenderat e Buxhetit të Shtetit në një kohë kur ai ishte në prag falimenti. Për këto arsye, këshilltari ligjor i PD, Gazment Bardhi, i bëri dje thirrje prokurorisë të hetojë pas kësaj afere, ku deri më tani ka rezultuar qartë se mbështetja kryesore e trafikantit që fiton tendera publikë është kreu i Grupit të PS-së,Taulant Balla. “Prej gati një jave Partia Demokratike ka sjellë prova, të bazuar në dokumenta zyrtarë se trafikanti I drogës, Edmond Bego, u shndërrua në biznesmnen të fuqishëm pas miqësisë familjare që lidhi me Taulant Ballën. 10 milionë euro të përfituar nga punimet në rrugën Tiranë Elbasan; 1 miliard lekët për ndërtimin e nënstacionit të Librazhdit; 3 miliardë lekët në disa punë të tjera publike kryesisht në zonën elektorale të Taulant Ballës, në Elbasan. Pra, rreth 14 milionë euro nga buxheti i shtetit janë fakte të mjaftueshme që prokuroria të nisë kryesisht hetimin për të provuar se kryetari i grupit parlamentar të Partisë Socialiste, taulant Balla ka bërë rolin e sekserit për shumëfishimin e pasurisë së trafikantit të drogës, kompania e të cilit, para miqësisë familjarëe me Taulant Ballën, ishte në prag falimenti dhe 2 herë nën sekuestro. Shqiptarët duhet të mësojnë sot se përfitimi i miliona eurove nga

PD: Të nisë procedimi pasuror ndaj Edmond Begos

miku i dënuar për trafik droge i Taulant Ballës është bërë në kundërshtim të hapur me ligjin për prokurimin publik.

Ligji për prokurimin publik parashikon qartë se organet shtetërore duhet të përjashtojnë nga një procedurë prokurimi çdo ofertues, kur ka të dhëna se ka qenë i dënuar me vendim gjyqësor të formës së prerë për pjesëmarrje në organizata kriminale. Sipas këtij ligji, është detyrë e autoritetit shtetëror

kontraktor që të marrë informacionet e nevojshme për integritetin dhe gjendjen personale të një ofertuesi. Ky ligj është në fuqi në Shqipëri që nga viti 2006, por nuk zbatohet për mikun e Taulant Ballës, që përfiton miliona euro nga Buxheti i Shtetit, në kundërshtim me ligjin. Sot Taulant Balla, që u mburr me mikun e tij trafikant droge dhe me qeverinë e tij që nuk i kishte dhënë mbrojtje politike, ka detyrimin t’u shpjegojë shqip-

tarëve: Si qenka ligji i njëjtë për këdo, kur ai nuk zbatohet për mikun e tij? A e ka ndihmuar ai mikun e tij Edmond Bego, të dënuar për pjesëmarrje në organizata kriminale të përfitojë tendera publikë në kundërshtim me ligjin? Kush i ka detyruar dhe ka ndërmjetësuar me organet shtetërore që t’i japin mikut të Taulant Ballës tendera dhe miliona euro nga paratë e shqiptarëve, në kundërshtim të hapur me ligjin? Taulant

Balla prej disa ditësh hesht, në një përpjekje të dëshpëruar për të fshehur atë që e mendojnë të gjithë, se është pikërisht ai personi i pushtetshëm që i ka siguruar trafikantit të drogës akses në kundërshtim me ligjin në paratë dhe pasuritë e shqiptarëve dhe se ky akses në miliona euro është burimi i miqësisë familjare që Taulant Balla ka me ish anëtarin e bandës së Lushnjës. Partia Demokratike i bën thirrje prokurorisë së shtetit të kthehet në krye të detyrës dhe të mos bëhet mburojë e krimit të organizuar me mbështetje politike! Prokuroria ka sot detyrimin të fillojë menjëherë procedim pasuror ndaj Edmond Begos, si dhe procedim penal për të hetuar tenderat publikë që ai ka fituar, kush ka ndërmjetësuar me organet shtetërore që t’i japin mikut të Taulant Ballës tendera dhe miliona euro nga paratë e shqiptarëve, në kundërshtim të hapur me ligjin. Heshtja e organit të prokurorisë është një këmbanë e fortë alarmi se tashmë Shqipëria është nën diktaturën e krimit të organizuar, që jo vetëm qeveris vendin nëpërmjet Edi Ramës, por kontrollon edhe çdo institucion të pavarur në vend”- u shpreh dje këshilltari ligjor i PD-së, Gazment Bardhi.

PROKURORIA E DURRËSIT PUSHON HETIMET PËR EKSTRADIMIN E FINANCIERIT TË “HABILAJVE”, NEZAR SEITI

N

jë ditë pasi Gjykata e Katanias la në arrest shtëpie “financierin” e grupit Habilaj, Nezar Seiti, mësohet se Prokuroria e Durrësit ka pushuar hetimin mbi ligjshmërinë e ekstradimit të tij drejt Italisë. Mësohet se hetimet për ligjshmërinë e ekstradimit janë pushuar në fund të qershorit dhe vendimi është miratuar ditën e djeshme edhe nga Gjykata e Durrësit.

Ky institucion arsyeton se parregullsitë e tre institucioneve për ekstradimin e Seitit, konkretisht Prokuroria, Gjykata dhe Drejtoria e marrëdhënieve Juridiksionale nuk përbëjnë vepër penale, por vetëm masë disiplinore. Gjykata e Katanias vendosi dy ditë më parë të lehtësojë masën për Nezar Seitin nga “arrest me burg” në “arrest shtëpie”, por ndërkohë pritet një tjëtër seancë më 4 shtator në Apel. Nezar Seit u arrestua më 19 nëntor në Vlorë për llogari të autoriteteve italiane, pasi dyshohet si pjesëtar i grupit të Habilajve të akuzuar për trafik

Pushimi i hetimeve për Seitajn, PD: Shërbim mafias, shpëtuan Etilda Gjonajn nga burgu droge.

Reagimi i opozitës Pak orë pasi Prokuroria e Durrësit vendosi të mbyllë hetimin për ekstradimin e Nezar Seitit, të njohur edhe si financieri i grupit të trafikantëve të drogës Habilaj, vjen reagimi i Parisë Demokratike. Përmes një deklarate të shpërndarë ditën e djeshme për mediat, demokratët thonë se ky vendim i vjen në shërbim, asaj që e quajnë mafia në pushtet. Po ashtu, në deklaratën e saj, selia blu thekson se me këtë vendim shpëtohet nga burgu edhe ministrja e Drejtësisë Etilda Gjonaj.

“Partia Demokratike e konsideron shërbim ndaj mafias në pushtet pushimin e hetimeve për ekstradimin e paligjshëm të Nazer Seitajt, duke shpëtuar nga burgu përgjegjësen krye-

sore - Ministren e Drejtësisë, Etilda Gjonaj. Pushimi i hetimit është urdhëruar pavarësisht se vetë prokurorët e çështjes kanë konstatuar shkelje flagrante të ligjit nga Ministrja e Drejtësisë Etilda Gjonaj. Për vendimin e pushimit të hetimeve, Donika Prela, në atë kohë në krye të Prokurorisë së Durrësit, u shpërblye nga mafia në pushtet, duke u ngritur në detyrë si drejtuese e Prokurorisë së Krimeve të Rënda në kundërshtim me ligjin. Nëse i shërben Qeverisë promovohesh. Nëse i shërben krimit të organizuar ngrihesh në detyrë dhe bën karrierë.

Nëse lufton bandat dhe kriminelët shkarkohesh nga detyra.

Kjo është drejtësia që po instalon në Shqipëri Edi Rama”thuhet në deklaratën e djeshme të Partisë Demokratike.

POLITIKE

8

E shtunë, 25 GUSHT 2018

Deputeti bashkëbisedon me të rinjtë e LRI-së në Kampingun e Jalës: Vendi rrezikon regjim diktatorial

T

ë rinjtë e Lëvizjes Rinore për Integrim të mbledhur prej disa ditësh në Jalë ku po mbajnë kampingun veror politik, zhvilluan një trajnim interesant lidhur me çështjet ekonomike dhe situatën në të ciolën gjendet vendi falë politikave të gabuara të qeverisë “Rama”. Dhe për të trajtuar këto probleme, pranë të rinjve në Jalë ishte ditën e djeshme deputeti i LSI-së, Perparim Spahiu. Anëtari i Komisionit Parlamentar të Ekonomisë gjatë fjalës së tij u shpreh se modeli ekonomik i qeverisë socialiste është një dështim spektakolar, pasi, siç tha ai, ai është modeli i taksave të larta që jo vetëm nuk sollën të ardhura në buxhetin e shtetit, por penalizmi së tepërmi biznesin, kryesisht atë të mesëm dhe biznesin e vogël.

Spahiu u shpreh se falë politikave dashakeqe ndaj ekonomisë, Shqipëria humbi shanset e saj për të thithur investime të huaja. Deputeti i LSI-së rendit si dështim spektakolar, gjithashtu, për sa i takon politikave sociale, ku me një të rënë të lapsit, kryeministri hoqi nga skema e ndihmës ekonomike qindra familje të varfra shqiptare, duke referuar rrëzimin e miratimit të Statusit të Minatorit në mënyrë të njëanshme nga Edi Rama. Dhe për të gjitha këto arsye, Përparim Spahiu paralajmëroi të rinjtë e LRIsë se vendi po rrezikon të rrëshqasë në diktaturë, ku një njeri kontrollon dhe merr vendime për gjithçka. “Modeli Ekonomik i Rilindjes dështim spektakolar. Modeli i taksave të larta, që përveçse nuk realizoi të ardhura më të shumta, penalizoi biznesin në Shqipëri.

Gjithashtu, Shqipëria humbi shanset që të ishte vend atraktiv për investitorët e huaj. Në Shqipëri, jo vetëm që nuk pati investime të huaja, por disa prej tyre ekzistuese, u detyruan të mbyllin aktivitetin dhe të largohen nga vendi. Është një këmbanë alarmi mungesa e konkurrueshmërisë dhe kontrolli ekonomik i vendit nga një grup njerëzish të ashtuquajtur oligarkë. Dështim spektakolar, gjithashtu, për sa i takon politikave sociale, ku me një të rënë të lapsit, kryeministri hoqi nga skema e ndihmës ekonomike qindra familje të varfra shqiptare. Qeveria me arrogancë rrëzoi statusin e Minatorit, pa iu dhimbsur aspak këta të fundit, edhe pse në 2009-ën kishte një marrëveshje direkte me ta, që me ardhjen në pushtet, Statusi do ishte gjëja e parë e miratuar. Kryeministri e ka kthyer Parlamentin thjesht në një noter të vendimeve të

Përparim Spahiu: Modeli ekonomik i Rilindjes, dështim spektakolar DEPUTETJA E LSI-SË NË JALË

Kejdi Mehmetaj: Revolta popullore të frymëzohet nga të rinjtë

KREU I GRUPIT PARLAMENTAR TË LSI-SË: EDI RAMA BASHKËJETON ME BANDAT KRIMINALE

Vasili: Salvinin e kërcënojnë me vdekje bandat, ndërsa Ramës i buzëqeshin K reu i grupit parlamentar të LSIsë Petrit Vasili ka sulmuar ditën e djeshme kryeministrin Edi Rama duke e akuzuar se ai bashkëjeton me bandat kriminale. Përmes një reagimi në faqen e tij zyrtare në rrjetin social “Facebook”, Vasili krahasoi kryeministrin shqiptar me zëvendës-Kryeministrin dhe Ministrin e Brendshëm italian, Mateo Salvini. Ky i fundit, sipas Vasilit, kërcënohet me vdekje nga bandat pasi i ka hapur luftë krimit të organizuar dhe bandave dhe mëbshtetja ndaj tij është rritur. Ndërsa kryeministri Rama për Vasilin iu buzëqesh bandave.

“Salvinin e kërcënojnë me vdekje bandat, ndërsa kryeministrit tonë i buzëqeshin.

Ministri i Brendshëm i Italisë Matteo Salvini hapi një front lufte të pamëshirshme ndaj krimit të organizuar, bandave, trafikantëve të drogës dhe të qenieve njerëzore në Itali.

Rezultatet e tij brenda pak javëve kanë qenë të jashtëzakonshme dhe mbështetja e qytetarëve italiane për të rritet në mënyrë spektakolare, ndërsa shqetësimi i bandave të kriminelëve më i madh se kurrë.

Duke i goditur në zemër bandat Salvini ai po përballet edhe me kërcënimet me vdekje prej tyre. Ndërsa kryeministri

veta. I tillë që rasti i Statusit të Minatorit, por dhe mjaft vendime të tjera, deri në antikushtetuese, ku askush nuk mund të ngrihet kundra vendimit të Rilindjes. Vendi rrezikon regjim diktatorial,

i Shqipërisë bashkëjeton me 40 banda kriminale të deklaruara nga ai vetë. Këto banda i buzëqeshin kryeministrit dhe ai iu buzëqesh atyre se kanë shumë gjëra të përbashkëta mes vedi. Kryeministri ka frikë edhe të flasë e jo më t’i godasë bandat.

Kryeministri, që bën llafazanin, arrogantin, gojëpisin dhe që kakaris si gjeli në pleh, kur vjen fjala të bandat rri si pulë e hutuar.

Kuptohet ka frikë. Megjithëse Departamenti Amerikan i Shtetit dhe CIA flasin qartë për krimin e organizuar, pastrimin e parave të pista i vetmi që nuk flet, nuk lëviz gishtin, nuk vepron është vetëm ai, kryeministri”- u shpreh dje kreu i ligjvënësve të LSI-së, Petrit Vasili.

ku një njeri kontrollon dhe merr vendime për gjithçka.

Qeveria është pa strategji për sa i përket investimeve direkte në ekonomi, investime që absolutisht do ishin me kosto më të vogla, se sa ato të

dhëna privatëve me oferta të pa kërkuara me koncensione dhe PPP”- u shpreh deputeti i LSI-së Përpariom Spahiu gjatë bashkebisedimit me të rinjtë e LRI-së në Kampingun e Jalës.

Nga kampi i LRI-së në Jalë, deputetja e LSI-së, Kejdi Mehtemaj, u shpreh se vendi po kthehet tek diktatura. Ajo thotë se revolta popullore duhet të frymëzohet nga të rinjtë, duke paralajmëruar qeverinë që të ketë kujdes nga qytetarët e saj të cilët siç tha ajo nuk mund të [ranojnë të trajtohen me arrogancën e dhunës së pushtetit. “Vendi po kalon krizë ekonomike, politike dhe shumë shpejt do ndjejmë dhe krizën policore për shkak të dhunës, të korrupsionit dhe trafiqeve që ndodhin në Shqipëri. Kriza të kësaj natyre prodhojnë diktatura dhe ne duhet të jemi të parët që të ndalim diktaturën që po krijohet në Shqipëri. Revolta popullore duhet të frymëzohet nga të rinjtë. Ky është vendi ynë dhe duhet të punojmë me idealizëm, për ta bërë Shqipërinë një shtet me standarde Europiane. Çdo qeveri sado e arrogante dhe shpërdoruese, duhet të ketë frikë nga qytetarët e saj. Në Shqipëri po ndodh e kundërta, kjo është e papranueshme”- u shpreh ligjvënësja e LSI-së. Në vijim të bashkëbisedimit me bashkëmoshatërt e saj, Mehmetaj trajtoi edhe çështjen e Teatrit Kombëtar. “Nëse qeveria dhe kryeministri bëjnë gabimin ta risjellin ligjin në parlament ne do të jemi aty, përballë Teatrit Kombëtar, për ta mbrojtur me duart tona. Kjo do të kthehet në revoltën më të madhe qytetare. Një qeveri që shkatërron identitetin kombëtar dhe trashëgimin tonë kulturore meriton dënimin më të madh, meriton të shkruhet në faqet e zeza të historisë Shqiptare”- u shpreh deputetja e LSI-së. Në vijim, Kejdi Mehmetaj foli edhe për papunësinë e të rinjve dhe shpresat e tyre. “Rritja e nivelit të papunësisë në moshat e reja po shkakton largimin e të rinjve nga vendi dhe nëse nuk gjenden sa më shpejt zgjidhje niveli i emigracionit do të jetë më i larti në vite. Secili prej nesh duhet të kthehet në modelin që shqiptarët duan të shohin te fëmijët e tyre, vetëm kështu do të ngjallnim te ta shpresën edhe dëshirën për të sjellë ndryshimin”- theksoi dje deputetja e LSI-së, Kejdi Mehmetaj.

POLITIKE K

ryetarja e LSI, Monika Kryemadhi deklaroi mbrëmë në mbylljen të akademisë verore të rinjve të LRI në Jalë, se rinia duhet të reagojë e para ndaj situatës ku është futur sot vendi. Kryemadhi i shpreh se ky brez ka një mision historik për të shkëputur qeverisjen nga lidhjet me drogën dhe me krimin dhe për ta bërë Shqipërinë një vend me standarde europiane. “Ju jeni brezi i përmbysjes së diktaturës së krimit dhe të drogës. Sot jemi në një demokraci të pa konsoliduar, fantazmat e diktaturës po shfaqen në formën e bandave. Nëse në komunizëm përplaseshim me Sigurimin e Shtetit, sot përballemi me diktaturën e drogës dhe të krimit, që është më e fortë”,- deklaroi Monika Kryemadhi. Më poshtë fjala e plotë e kryetares së LSI. *** Sot në ditën e fundit të kampit ky grup prej djemsh dhe vajzash që faktikisht mosha mesatare e juaja është 18 vjeç, pra do të thotë që ju jeni shumë të vegjël, por jeni dhe shumë të fortë. Sot ky grup mjaft modest arriti kulmin e tij me thjeshtësinë, me inspirimin, por mbi të gjitha me pasionin, me forcën, me entuziazmin për të cilin të gjithë ne kemi nevojë. Është shumë e rëndësishme që ta dëgjojmë njëri tjetrin sepse ajo çfarë ne sot do diskutojmë apo gjithë rezymen e punës tuaj janë hapa shumë të rëndësishme për të ardhmen.

Dua të them që ky grup modest i juaji sot që brenda vetes së tij ka një entuziazëm, ka një thjeshtësi, ka pasionin, është shumë i rëndësishëm për LSI-në, sepse ai është motivimi dhe është inspirimi. Ju thatë një njeri mund të ndryshojë botën. Por mendojeni ju këtu sa të rinj jeni këtu që jeni me qindra si mund ta ndryshoni botën duke shpresuar dhe duke mos hequr dorë nga ëndrrat tuaja. Sepse ëndrrat janë ato që ndryshuan botën, janë ato që ndryshuan jetën e çdo njeriu nga ne dhe mbi të gjitha ëndrrat janë motivi që inspirojnë të rinjtë për të ndërtuar të ardhmen e tyre. Problemet tona në Shqipëri janë nga më të mëdhatë. Ju jeni një brez i ri, nuk mund të them që dhe unë jam e vjetër por për vitet që kam dhe për kohën që kam jetuar në moshën tuaj, kam jetuar në një sistem tjetër. Në një sistem ku njerëzit nuk ishin të lirë, që quhej diktaturë. Dhe kam jetuar në një sistem ku dhe bukën e përditshme e merrnim me tollonë, për të mos thënë që kishte me javë të tëra apo dhe me muaj pa ushqyer. Kam jetuar në një sistem ku nuk mund të them që kam qenë e privilegjuar por as e diskriminuar, por kam qenë një nga 3 milion shqiptarët që jetonin në këtë vend. Ajo që është e rëndësishme, në 90, studentët shqiptarë rinia shqiptare e përmbysi atë sistem i cili në thelb të tij kishte diktaturën, varfërinë,shfrytëzimin dhe skllavërimin e ëndrrave të shqiptarëve të cilët i kishin aspiruar dhe inspiruar veten e tyre me mijëra vjet për të mbajtur një vend të jashtëzakonshëm siç është Shqipëria, një vend

9

E shtunë, 25 GUSHT 2018

Monika Kryemadhi, të rinjve: Ju jeni brezi i përmbysjes së diktaturës së krimit dhe të drogës kaq të bukur që e ka bekuar Zoti.

Dhe sot mbas 28 viteve në të cilin ne aspirojmë të jemi në demokraci por për hir të së vërtetës nuk jemi në atë demokraci që ne aspironim gjithë brezi i asaj rinie që u ngrit për të pasur një demokraci të vërtetë. Jemi në një demokraci të pakonsoliduar dhe jemi në një demokraci që çdo ditë e më shumë po rrezikohet. Fantazmat e të kaluarës e diktaturës shfaqen në formën e bandave të trafikut të drogës dhe të krimit të organizuar. Nëse para 28 viteve rinia shqiptare përballej me sigurimin e shtetit të cilët ushtronin dhunën dhe presionin përplasnin shqiptarët burgjeve të komunizmit për fjalën e lirë që thonin. Sot ne përballemi me diktaturën e drogës dhe diktaturën e krimit kjo diktature qe cdo dite e me shume po nxitet nga narkoshteti. Siç e keni pare edhe ne rrjetet sociale, video apo raportin e Kombeve te Bashkuara që shqiptaret i llogarit popullin e parë në botë për përdorimin e kokaines, plot 2. 5 e saj.

Jam e sigurt që ky raport nuk ka të bëjë as me prindërit, as me gjyshërit e as me moshat mbi 50 vjeç, por me rininë shqiptare.

Njerëzit çdo ditë po humbasin jo vetëm shpresën, por po humbasin e frymën e të jetuarit në një vend normal dhe po gjejnë një mundësi tjetër për t’ u larguar nga Shqipëria se bashku me fëmijët e tyre.

Njerëzit aspirojnë për të qenë në vendin e tyre me integritet dhe dinjitet, por mbi të gjitha jetojnë për të ndërtuar të ardhmen e tyre dhe të familjes se tyre. Ajo që është shumë e rëndësishme është se LRI nuk është vetëm për të krijuar disa grupe që duan të trajnohen, nuk është për të dhënë disa mundësi, por është ai mision, i cili që në fillimet e tij e ka pasur qëllimin shumë të qartë. Është misioni për të rikthyer shpresën, vlerat, integritetin dhe dinjitetin e të gjithë shqiptarëve në Shqipërinë që për hir të së vërtetës na duhet shumë. Dje kur flisja me Endritin dhe Floiden ishin shume të kënaqur me grupet e punës së LRI-së, sepse të mbledhësh të rinjtë sot në Shqipëri është shume e vështirë. Çdo ditë e më shumë numri i tyre po pakësohet.

Jo vetëm që po largohen për ëe mos u kthyer më, por edhe familjet e reja nuk po lindin më fëmijë, gjë që do të thotë jo vetëm një shpërngulje të brezit të ri, por çdo ditë dhe më shumë vjen edhe një plakje e popullsisë shqiptare gjë që do të thotë për Shqipërinë dhe për ne shqiptarët eliminim i ngadaltë pak nga pak. Prandaj dhe ky organizim i sivjetshëm i cili në thelb ka brenda vetes së tij jo vetëm solidaritetin, jo vetëm angazhimin, jo vetëm bashkëpunimin që ju të gjithë e keni menaxhuar dhe keni funksionuar

në këtë kamp, jo vetëm dhe festimin e 10 vjetorit të kampit social që organizon LSI, por ka arritur një mision shumë të rëndësishëm.

Dua të falenderoj të gjithë djemtë dhe vajzat, po i marr pak nga pak, po marr Blertin, Ermelindën, Klean, Arjeten, Ergin, Anën, Tean.

Pafund të gjithë sepse ndoshta nuk i përmend dot, por pasioni i tyre mbi të gjitha është motivim për ne. Pse e themi këtë? E themi sepse shtatori do të jetë një muaj i cili do të sjelli ngjarje politike shqiptare.

Do të sjelli ngjarje për shkak të kësaj situate jashtëzakonisht të keqe. Nuk po them të poshtër sepse është akoma edhe më e poshtër seç mund të thotë fjalori shqiptar. Një qeveri e cila ndjen kënaqësi kur varfëron njerëzit e saj, një qeveri që ndjen kënaqësi kur terrorizon bizneset e vendit të saj, një qeveri që ndjen kënaqësi kur mashtron popullin e saj. Besoj se ju të gjithë keni dëgjuar trumpetat për rikthimin e madh që na bëri qeveria për librat e fillores që do të ishin falas. Dhe qeveria para një jave vendosi që librat e 8 vjeçares të kishin dyfishin e çmimit. Pra ai që është në klasë të pestë të paguajë edhe librin e atij të klasës së parë.

Pra një qeveri që mashtron dhe mashtron me kënaqësinë më të madhe dhe përveç se kënaqësisë ndjehet edhe krenare që poshtëron qytetarët e saj. Por mbi të gjitha poshtëron fëmijët e shqiptarëve, që për hir të së vërtetës ne shqiptarët e kemi problem kush na i prek fëmijët dhe kush na i poshtëron ata. Një qeveri që poshtëron, fyen dhe cënon të ardhmen e një vendi dhe aq më shumë të vendit të saj është një qeveri që nuk meriton grushtim por meriton përçmimin, meriton edhe veprimin më të fundit që mund të bëhet për të

poshtëruar një institucion i cili çdo ditë dhe më shumë masakron, shtyp, shfrytëzon dhe shpërfill popullin e tij. Ju sot do të bëni një bilanc të gjithë punës tuaj. Sot e ndjeni që keni njohur shokë, keni njohur shoqe, keni kuptuar mbi bisedat për ekonominë, keni diskutuar për sigurinë kombëtare, keni diskutuar për kufijtë e Kosovës.

Keni diskutuar për probleme nga më të ndryshmet, keni diskutuar për situatën në rajon. Keni diskutuar për fqinjësinë e mirë. Por ajo çka është më e rëndësishme keni fituar forcën dhe ajo çka është më e rëndësishme kuptimin e forcës së bashkimit dhe solidaritetit. Një pjesë e juaja kanë qenë më aktivët në protestat e fundit që ne kemi zhvilluar. Biles mund të themi që disa nga ju kanë qenë edhe viktima të dhunës së policisë. Mbaj mend vajzën, Megin, që ditën e parë kishte pasur frikë në protestë por ditën që polici e kishte goditur ajo ditën tjetër kishte dalë duke protestuar më fort se ditën e parë. Pse?Sepse kur institucioni i shtetit ngre dorën mbi fëmijët dhe shqiptarëve ai nuk është shteti ynë. Nuk është vendi ynë. Nuk është përfaqësuesi ynë. Pse?Sepse kur institucioni i shtetit ngrenë dorën mbi fëmijët e shqiptareve, ai nuk është shteti ynë, nuk është përfaqësuesi ynë. Ai mund të jetë vetëm armiku i shqiptarëve. Prandaj ne do ti përgjigjemi me të njëjtën monedhe, jo me dhunën dhe shkopin e gomës, por me fjalën dhe veprimin, forcën dhe zemrën tone, atë të të riut shqiptar.

Ky regjim, i cili kërkon të instalohet në Shqipëri, nëpërmjet dhunës, blerjes dhe presionit, ka vetëm një mundësi dhe kjo mundësi është e jona.

Sepse në këto 100 vjet pas përmbysjes se diktaturës, ju do të hyni

në histori për përmbysjen e diktaturës së drogës dhe përmbysja e saj do të vijë nga forca e zemrës tuaj, sepse njerëzit që do t’ju ndjekin nga pas nuk do të jenë shokët tuaj, por prindërit tuaj sepse ata e ndjejnë më shumë dhimbjen e largimit të fëmijëve te tyre nga vendi duke ecur drejt Europës pa e kthyer kokën mbrapa dhe kjo është dhimbja më e madhe. Dhimbja në zemër e prindit për fëmijën e tij është dhimbja më e madhe që shkakton vdekjen e një kombi dhe që shkakton vdekjen e shpresës së ardhmes së rinisë shqiptare. Prandaj ne vetëm me vendosmërinë tuaj e cila e tregoi me pjesëmarrjen tuaj në këtë kamp, se te gjithë njerëzit skeptikë që janë gjatë këtij kampi, edhe ata që e dinë shumë mirë se çdo të thotë, që mundohen ta përbaltin kampin tuaj, që nuk janë gjë tjetër vetëm disa mediokër që nuk kanë arritur asgjë në jetën e tyre, por thjesht kanë qenë shërbëtorët një grupi, mendoj që në vetvete është thjesht dicka sfilitëse apo argëtuese. Jo pa qëllim ju të gjitha veprimet dhe aktivitetin tuaj qoftë në pastrim, qoftë në gatim, qoftë në organizim, qoftë në të gjithë ritualin e jetës së kampit është e rëndësishme jo sepse ne nuk i bëjmë dot. Jo sepse organizatorët apo ndërtuesit e kampit nuk mund të merrnin njerëz të cilët nuk i paguanin. Por puna në grup konsolidon forcën, besimin por mbi të gjitha ajo cka është më e rëndësishme, është që ju jep ju vetëbesimin brenda vetes suaj.

Që kur ju bëni një kamp të tillë, kur ju jetoni në këto kushte, kur ju punoni të gjithë bashkë çdo gjë tjetër është shumë e vogël. Për të mos ta zgjatur unë do të doja që tu jepja vetëm dy porosi të vogla.

Mësoni sepse po nuk mësuat nuk do të arrini dot asgjë në jetë dhe fiksoni një gjë në mëndje. Pyetini dhe prindërit tuaj që kanë jetuar në sistemin atëherë por dhe këta që jetojnë në sistemin sot. Mos mendoni se paraja dhe pushteti janë gjithçka. Janë mjete të cilët mundohen të kënaqin njerëz që nuk janë të lumtur në shpirt. Paratë dhe pushtetin mund ta marrë kush të dojë. Vetëm një gjë nuk mund tu marrë dot, dijen dhe diplomën e shkollës. Prandaj mësoni fort sepse vetëm kështu dhe duke qenë pjesë e pandarë e librit do tu rrisi dëshirat, ëndrrat por mbi të gjitha do tu udhëzojë në rrugën për të realizuar të gjitha ëndrrat tuaja të cilat të jenë të bindura që vetëm në Shqipëri mund ti realizoni. Mos e shikoni Shqipërinë si një katund të prapambetur që për hir së vërtetës kjo qeverisje kështu e ka çuar. Shikojeni Shqipërinë si një diamant të vogël në mesin e botës që e duan të gjithë por nuk e ka asnjëri

AKTUALITET

10

E shtunë, 25 GUSHT 2018

Një situatë si kjo, të çon në një konkluzion shqetësues dhe alarmant. Kartelet e drogës kanë fituar edhe në Shqipëri

Kokaina, Shqipëria e para në botë

S

hqipëria dhe 2.5% e popullsisë konsumon drogë, duke mbajtur kështu vendin e parë, edhe pse Britania, Spanja, Australia dhe Shtetet e Bashkuara konsumojnë kokainën më së shumti. Këtë e zbulon raporti i fundit i publikuar në reportazhin e shkurtër të “The Economist” me titull: “Pse kartelet po fitojnë”, e cila paralajmëron se lufta në drogëra po çon drejt një krize të re. 18 milion njerëz në mbarë botën janë përdorues të kokainës dhe për Shqipërinë, e cila mban vendin e parë për konsumimin e kokaninës, thuhet se: “Shqipëria është një vend tranzit për kokainën afgane”, arsyeton kjo media prestigjioze. Plot 2.200 dollarë kushton një kile kokainë në xhunglën e Kolumbisë por në Meksikë mund të shkojë 12 mijë deri në 16 mijë dollarë.

Në Europë e njëjta kile shkon nga 53 deri në 55 mijë dollarë.

Prodhuesit kryesorë janë vendet e Amerikës së Jugut.

Kolumbia është në vendin e 34 në renditje për konsum por është prodhues dhe furnizues i gjysmës së sasisë së kokainës në botë. 1 kg në xhunglat e Kolumbisë shkon rreth 2200 dollarë, ndërsa në Meksikë arrin 12-16 mijë dollarë. “Në Europë shkon 53-55 mijë dollarë 1 kg. Bandat e krimit të organizuara po kërkojnë rrugë të reja transporti, ndërsa volumin e kanë rritur më shumë se kurrë. Gjithashtu edhe linjat dhe rrugët e vjetra të kanabisit po përdoren për transport kokaine”,-thotë “The Economist. Fryma e artikullit është

E PARA “Në reportazhin e “The Economist” me titull: “Pse kartelet po fitojnë”, raportohet se Shqipëria zë vendin e parë në botë për konsumimin e kokainës në raport me popullsinë”.

RRUGË TË REJA “Bandat e krimit të organizuara po kërkojnë rrugë të reja transporti, ndërsa volumin e kanë rritur më shumë se kurrë. Lnjat dhe rrugët e vjetra të kanabisit po përdoren për transport kokaine”. në koherencë me raportet e fundit ndërkombëtare lidhur me trafikun e drogës në vendin tonë dhe kthimin e Shqipërisë në një nyje të rëndësishme të magazinimit dhe më vonë transportimit të kokainës për në vendet e BE-së. Një situatë si kjo, të çon në një konkluzion shqetësues dhe alarmant: Kartelet e drogës kanë fituar edhe në Shqipëri.

Në “Raportin Vjetor Global Të Drogave” për vitin 2017,

Shqipëria si asnjëherë tjetër në raportet e mëparshme, përmendet si një nga vendet kyçe në trafikimin, prodhimin e barit të kanabisit, madje dhe përdorimin e substancave të forta psikotike nga të rinjtë.

Shqipëria është gjithashtu një nga vendet me evidenca të forta në përfshirjen e grupeve të krimit të organizuar në trafikun e heroikës, kokainës dhe kanabisit. Shqipëria përmendet jo vetëm për trafikim-

ITALIA

N

Mbërrin në shqipëri trafikanti i drogës

jë narkotrafikant i rëndësishëm ndërkombëtar është ekstraduar nga aeroporti i Genovas drejt Tiranës. Mediat italiane, bëjnë me dije se trafikanti shqiptar me iniciale L.E, 36-vjeç, akuzohet për trafik ndërkombëtar lëndësh narkotike me vendet si: Kolumbia, Venezuela, Hollanda, Spanja, Gjermania, Serbia, Shqipëria e Italia.

Hetimet e prokurorive të disa qyteteve italiane kanë dokumentuar aktivitetin e tij kriminal në vitet 2005-2007. Investigatorët italianë kanë zbardhur udhëtimet e

shumta të 36-vjeçarit shqiptar drejt vendeve të Amerikës Latine ku kontaktonte me anëtarët e karteleve (grupeve) më të mëdha të drogës e organizonte transportiin e lëndës narkotike drejt Europës. Shqiptari L.E rezulton se është dënuar

me 6 vite burg në Itali për trafik lëndësh narkotike. Trafikanti shqiptar është arrestuar pak kohë më parë në aeroportin e Romës. Pas qëndrimit në burgun e Genovas e më pas të Sanremos, ai është riatdhesuar një ditë më parë drejt Shqipërisë.

in por edhe për prodhimin.

“Burimet kryesore të barit të kanabisit në Europë janë brenda rajonit, veçanërisht Holanda dhe Shqipëria, megjithëse Europol ka identifikuar Çekinë si një nyje të rëndësishme shpërndarjeje për barin e kanabisit të trafikuar në shtetet fqinjë”, thuhet në këtë kapitull. Shqipëria është gjithashtu pika e parë e shpërndarjes edhe për barin e kanabisit që vjen nga Afgani-

stani. Krahas prodhimit dhe trafikimit, raporti jep alarmin se substancat narkotike po përdoren gjerësisht nga të rinjtë shqiptarë. Në kapitullin “Analiza e tregut të drogave sintetike- stimulantët e tipit amfetaminë, substancat e reja psikoaktive”, kur flitet për përdorimin e substancave të reja psikoaktive, raportohet se djemtë shqiptarë, më shumë se vajzat kanë raportuar përdorimin e tyre.

AKU

Mish derri me vulë falso K

rahas kontrolleve për skadencën e produkteve dhe kushtet e shitjes së tyre, AKU vijon edhe punën për disiplinimin e therjeve dhe të tregtimit të produkteve shtazore në funksion të sigurisë ushqimore.

Gjatë kontrollit në dyqanin e mishit të Florian Roci në Librazhd, me aktivitet specifik “Tregtim mishi” konstatoi 71 kg mish i cili kishte prejardhje nga kafshë të paregjistruara, të paidentifikuara, si dhe pa i’u nënshtruar asnjë kontrolli të domosdoshëm veterinar para dhe pas therjes. Për të tejkaluar kontrollet e mundshme të AKU-së, ky

subjekt kishte falsifikuar vulën veterinare. Nga verifikimet e kryera u konfirmua pa ekuivok falsifikimi i vulës në karkasën e misht, konturet e të cilës nuk kishin asnjë element të vlefshëm dallues. Për sa më sipër ndaj tij u vendos gjoba prej

200.000 lekë, bllokim i menjëhershëm i aktivitetit si dhe konfiskim i 71 kg mish deri në asgjësim.

Gjithashtu u denoncua në organet ligj zbatuese për veprën penale të falsifikimit si dhe tregtimit të produkteve ushqimore të rrezikshme.

AKTUALITET

11

E shtunë, 25 GUSHT 2018

Ish-Prokurori i Përgjithshëm, u vendos nën hetim nga Prokuroria e Krimeve të Rënda, menjëherë pas valës së akuzave që iu drejtuan atij sapo dha dorëheqjen

I

sh-kryeprokurori i Përgjithshëm, Adriatik Llalla, ka depozituar një rekurs në Gjykatën e Lartë për heqjen e sekuestros mbi pasurinë e tij, e cila kap shifrën e 1 milion euro.

Dokumenti është depozituar nga avokati i tij Sokol Hazizaj pranë organit gjykues para disa ditësh dhe lajmi bëhet i ditur nga vetë Gjykata e Lartë.

Në kërkesë ai kërkon heqjen e sekuestros. Ish-kryeprokurori pretendon se bazuar në nenin 6 të Konventës Evropiane, është zhvilluar proces i parregullt ligjor. Më 9 gusht, gjykata e Apelit e Krimeve të Rënda vendosi që pasuria e tij të vijojë të mbetet në sekuestro. Avokati kërkon dhe njehësimin e praktikës por nga ana tjetër burimet thonë se Gjykata e Lartë nuk mund të shprehet për këtë çështje, pasi nuk ka trupa të mjaftueshme për këtë. Përsa kohë në Gjykatën e Lartë kanë mbetur katër gjyqtarë që janë Xhezair Zaganjori, Edmond Islamaj, Medi Bici dhe Ardian Ddvorani , aktualisht po shqyrton çështjet emergjente.

Sipas njoftimit të prokurorisë vlera e tregut e këtyre pasurive arrin në shumën 98.772.000 lekë (918,000$ ose 783,000 euro).

Ish-kryeprokurori nuk iu nënshtrua vetingut. Ndërsa gjatë procesit në KPA ai nuk u paraqit duke paraqitur një prokurë te lëshuar nga Turqia ku autorizonte avokatin si përfaqësues të tij gjatë procesit. Më 9 gusht vendimi për pasurinë e Llallës, u dha nga Idriz Mulkurti, në një kohë që ish-kryeprokurori është kthyer në Shqipëri, ndërsa avokati i tij është larguar me pushime jashtë vendit. Gjy-

1 mln euro pasuri, Llalla rekurs në Gjykatën e Lartë PASURITË • Apartament banimi, me sipërfaqe 67.2 m², në Durrës • Tokë arë, me sipërfaqe 4.500 m², në Tiranë • Tokë arë, me sipërfaqe 12.300 m², në Tiranë • Tokë arë, me sipërfaqe 3000 m², në Tiranë • Tokë arë, me sipërfaqe 2250 m², në Tiranë

KËRKESAT qtari i gatshëm, të cilit i kishte rënë shorti për shqyrtimin e kësaj çështjeje, kërkoi asistencën e një avokati kryesisht, për të cilin ka qenë e vështirë të gjendet, për sa kohë shumica e avokatëve që gjenden në listën e Gjykatës së Krimeve të Rënda janë gjithashtu me pushime.

Ish-Prokurori i Përgjithshëm, Adriatik Llalla u vendos nën

hetim nga Prokuroria e Krimeve të Rënda, menjëherë pas valës së akuzave që iu drejtuan atij sapo dha dorëheqjen nga sistemi i drejtësisë shqiptare.

Dorëheqja e tij solli në fakt edhe ndërprerjen e vettingut, që u bë gjithashtu shkak për të hapur një seancë dëgjimore, nëse duhej apo jo të ndërpritej Vetting-u, e sigurisht në këtë pikë

ish-Prokurori i Përgjithshëm Llalla fitoi. Në fillim të këtij viti Adriatik Llalla u ndalua të udhëtojë drejt SHBA-së pas dyshimeve për përfshirje në korrupsion. Ish-kryeprokurori i Përgjithshëm, hetohet për “shpërdorim detyre”, “deklarim të rremë të pasurisë” dhe “pastrim të produkteve të veprës penale”.

“Në kërkesë Llalla kërkon heqjen e sekuestros. Ai pretendon se bazuar në nenin 6 të Konventës Evropiane, është zhvilluar proces i parregullt ligjor. Avokati kërkon dhe njehësimin e praktikës”.

DOSJA “TAHIRI”

MURIQAN

Mbyllen hetimet për ekstradimin e “financierit”

Makinat në rradhë për të kaluar doganën

N

P

asi Gjykata e Katanias la në “arrest shtëpie”, “financierin” e grupit Habilaj, Nezar Seitaj, mësohet se Prokuroria e Durrësit ka pushuar hetimin mbi ligjshmërinë e ekstradimit të tij drejt Italisë. Ky institucion arsyeton se parregullsitë e tre institucioneve për ekstradimin e Seitit, konkretisht Prokuroria, Gjykata dhe Drejtoria e marrëdhënieve Juridiksionale nuk përbëjnë vepër penale por vetëm masë disiplinore. Por Prokurorët e Krimeve të Rënda do të kërkojnë riekstradimin në Shqipëri të Seitajt. Prokurorët e dosjes “Tahiri”, kanë dyshime të forta se ish-ministri i Brendshëm, Saimir Tahiri ka shpërdoruar detyrën dhe ka kryer korrupsion në kuadër të grupit

të strukturuar kriminal të drejtuar nga Moisi Habilaj.

Prokurorët mësohet se kanë zbuluar disa foto gjatë verës 2017 ku ish-ministri është fokusuar teksa udhëtonte me një jaht nga Mali i Zi në Lecce të Italisë.

Gjykata e Katanias vendosi të lehtësojë masën për Nezar Seit-

ajn, nga “arrest me burg” në “arrest shtëpie” por pritet një tjetër seancë më 4 shtator. Financieri i grupit të Habliajve, u arrestua më 19 nëntor në Vlorë për llogari të autoriteteve italiane, pasi dyshohet si pjesëtar i grupit të Habilajve të akuzuar për trafik droge.

ë dy anët e pikës së kalimit kufitar të Muriqanin në Shkodër, lëvizja e mjeteve është vështirësuar. Fluksi i lartë i udhëtarëve shkakton rradhë të gjata deri në dy km. Të udhëtosh për në Muriqan në drejtim të Malit të Zi, gati është e pamundur.

Trafiku është i rënduar gjatë gjithë ditës. Sapo afrohesh disa kilometra pranë pikës së kalimit kufitar, rradha e mjeteve që presin të kalojnë doganën shkon dy km. Në këtë situatë të doganeve, shqetësuese janë edhe parakalimet e mjeteve të ndryshme, të cilët tentojnë të futen jashtë rradhës, për të arritur tek pika e kalimit kufitar të Muriqanit. Pushues nga Kosova por edhe emigrantë që kthehen pas pushimeve janë pjesa më e madhe e udhëtarëve. Ata thonë se po aq sa shqetësuese është rruga nga Tirana deri në Shkodër është dhe kjo pikë kalimi kufitar.

CYANMAGENTAYELLOWBLACK

REKLAMA

12

E shtunë, 25 GUSHT 2018

CYANMAGENTAYELLOWBLACK

SPECIALE

13

E shtunë, 25 GUSHT 2018

FOTOLAJM

Korsitë e reja të biçikletave, rritet interesi i qytetarëve

Korsitë e reja të biçikletave në kryeqytet kanë rritur interesin e qytetarëve për të përdorur dyrrotakët. Politikat e Bashkisë së Tiranës për të nxitur përdorimin e këtij mjeti ekologjik të lëvizjes duke shtuar në mënyrë të ndjeshme korsitë e dedikuara jo vetëm në rrugët kryesore te Tiranës, duket se ka pasur efekt mëse pozitiv. Në rrugët e Tiranës shihet që shumë qytetarë i janë rikthyer traditës së vjetër për të përdorur biçikletën. Qytetarët vlerësojnë këto investime të bashkisë ndërsa shprehen se udhëtimi me biçikletë jo vetëm nuk kushton, por edhe mban trupin në formë, është më i sigurt dhe krijon lirshmëri lëvizje. Edhe pse sfidë për kryeqytetin vazhdon të mbetet edukimi i qytetarëve për të ecur në korsitë e përcaktuara, banorët e kryeqytetit kanë përshendetur investimet e Bashkisë së Tiranës në këtë drejtim.

Transformohet i gjithë blloku i banimit prej 57 hektarësh në Allias në Njësinë 4

D

eri para pak muajsh e gjithë zona përreth rrugës “Njazi Meka” në Njësinë nr.4 konsiderohej si një lagje e dorës së dytë, pasi mungonte infrastruktura urbane dhe ajo e ofrimit të shërbimeve. Sot e gjithë kjo zonë ka jo vetëm çerdhe, kopshte, shkolla e mensa sociale që ofrojnë të gjitha standardet, por edhe një mobilim urban nga më të mirët në Tiranë. Bashkia e Tiranës është duke përfunduar punimet për rikualifikimin urban të të gjithë kësaj lagje që shtrihet në një sipërfaqe prej 58 hektarësh dhe ku përfshihen 35 segmente rrugore dhe sheshe. Kryetari i Bashkisë së Tiranës, Erion Veliaj, i shoqëruar edhe nga deputetit, Sadri Abazi, inspektoi punimet që po kryhen, ndërsa theksoi se ndryshimi në këtë pjesë të Tiranës është i madh.

“Megjithëse është një vapë jashtëzakonshme, i jashtëzakonshëm është mundi i atyre që po punojnë për të sjellë Tiranën në terezi, përpara se njerëzit të kthehen nga pushimet. Jemi sërish në njësinë 4, një njësi e cila për faktin që ishte pjesë e Bregut të Lumit, për faktin që kishte shumë zona informale, konsiderohej një llaf i pistë në Tiranë. Sot e kemi ndryshuar këtë realitet. Bregu i Lumit jo vetëm është sinonim i shkollave, kopshteve, çerdheve të reja por i shumë prej blloqeve që po transformohen dhe mesazhi që duam të japim, nuk ka rëndësi nëse je kuksian, apo nëse je sarandiot; nëse je dibran apo përmetar. Kush jeton në Tiranë do trajtohet si kryeqytetas”, tha kryetari i Bashkisë së Tiranës.

Ai u shpreh se ky është një premtim i mbajtur dhe se tashmë me këtë investim kuptimi negativ i emërtimit “Bregu i Lumit” nuk vlen më. “Më vjen mirë sot që një lagje e cila ka banorë që në 30 vitet e fundit kanë ardhur për të kërkuar një jetë më të mirë në Tiranë, sot realisht kanë marrë jetën që kanë kërkuar. Pra duke vënë këtë infrastrukturë, me rrugët, me trotuaret për fëmijët,

Veliaj: Mbajtëm një premtim që i kishim bërë banorëve

me ndriçimin, me ujësjellësin e gjithë kanalizimet, kemi sjellë realisht të njëjtin standard tek Bregu i Lumit, që është edhe në lagjet e tjera të Tiranës. Sigurisht që ka ende shumë punë për të bërë. Sot kemi prekur 5 blloqe masive, 32 rrugë. Ka plot të tjera për të bërë por më vjen mirë që e kemi mbajtur këtë premtim, ende pa mbaruar mandatin në

Bashki. Kemi qenë këtu dhe e kemi premtuar këtë bllok në fushatë dhe pas 3 vitesh, lagjja nuk dallohet më”, u shpreh kryebashkiaku Veliaj.

Kryebashkiaku Veliaj nënvizoi se investimi i ka rritur gjitha vlerën pronave në këtë zonë, ndërsa falënderoi banorët për bashkëpunimin që kanë treguar për ti hapur rrugë një projekti me

të gjitha standardet. “Sigurisht, kur erdhëm në fillim, njerëzit ankoheshin për infrastrukturën përreth shtëpive, sot krenohen për infrastrukturën përreth vilave. Janë të njëjtat ndërtesa po ndryshoi fjala nga shtëpi në vilë, për faktin që edhe ulja e mureve, edhe estetika, edhe lejimi i trotuarit, një bashkëpunim model. Dua të falenderoj nga zemra qytetarët model të njësisë 4, administratorin dhe deputetin që i kanë qëndruar në kokë deri në detaje projektit dhe besoj që sot, me rritjen e vlerës së pronës, me aksesin më të shpejtë për shërbime në Tiranë, me siguri më të madhe për fëmijët që shkojnë në shkollë, kemi rritur ndjeshëm dinjitetin e atyre qytetarëve që kanë ardhur nga çdo cep i Shqipërisë, për të krijuar një minimrekulli në njësinë 4, në Tiranë”, nënvizoi kryetari i bashkisë.

Ndërsa deputeti Sadri Abazi falënderoi Bashkinë e Tiranës që bëri të mundur një transformim

kaq të madh dhe që para tre vitesh as që mund të mendohej se do të ndodhte. “Tre vite më parë bashkë me Erion Veliajn e shëtitëm të gjithë këtë zonë, takuam qindra qytetarë të cilët ishin mosbesues që kjo zonë do të ndryshohej me ardhjen e Erion Veliajt në krye të Bashkisë së Tiranës. Sot pas tre vitesh habitemi edhe ne që ishim bashkë me ekipin e Erion Veliajt për këtë punë të jashtëzakonshme dhe për këtë ndërhyrje masive që është bërë në këtë pjesë të Tiranës që kishte emrin Tiranë por që nuk mund të konsiderohej qytet ku jetojnë qytetarë të ndershëm edhe të sjellshëm të kësaj njësie. Ja ku jemi, ja ku janë dhe faktet, ja fjala e mbajtur dhe unë them që në këtë zonë Erion Veliaj do të marr jo vetëm votat e të majtës, por votat e tërë qytetarëve të kësaj njësie për të vazhduar punën e tij në mirë qeverisjen e qytetit të Tiranës”, u shpreh deputeti Sadri Abazi. Investimet shtrihet në një sipërfaqe prej 58 hektarësh dhe me 35 segmente rrugore dhe sheshe që rehabilitohen. Zona në të cilin shtrihet projekti kufizohet nga rrugët: “Njazi Meka”–“Grigor Prelecev”–“Niko Avrami”–“Spiro Çipi” –“Fitnete Rexha”–“Myslim Keta”–“ Skënder Vila” dhe Lumi i Tiranës”, shtrihet në pjesën Veri - Lindore të qytetit të Tiranës si pjesë e territorit administrativ të Njësisë Bashkiake Nr. 4. Edhe në këtë bllok janë aplikuar standardet më të mira me kanalizim të ujërave të bardha, të ujërave të zeza, trotuare, linjat elektro-telefonisë, ndriçimit, muret dekorative rrethuese, muret pritëse, muret mbajtëse.

AKTUALITET

5

6-vjeçari, Novruz Fiqi, u gjet i pajetë në banesën e tij në qytetin e Korçës, ndërkohë në trupin e tij kishte shenja dhune dhe hematoma në fytyrë. Mbi ngjarjen e rëndë në Korçë, për mediat ka folur edhe vëllai i Novruzit, me të cilin jeton në një shtëpi në lagjen 8 në Korçë. Ai tha se 56-vjeçari ishte dhunuar brutalisht nga një person i identifikuar si Emiljano Nafizi, tashmë i ndaluar nga policia e Korçës e cila po e heton ngjarjen si vrasje.

Vëllai i 56-vjeçarit tregon se ai kishte plagë të rënda si pasojë e dhunës në gjendje të dehur por ka qëndruar në shtëpi dhe nuk ka vajtur të marrë ndihmë të parë. “Vëllai ka qenë i dehur. Pashë qe erdhi Emiljanoja dhe po zihej me vëllanë. Vëllai im nuk ishte njeri që bën sherre. E goditi me grushta dhe shkelma. E tërhoqi zvarrë nëpër shkalle dhe u largua me vrap. Vëllanë e gjeta të shtrirë jashtë pallatit dhe me tha qe jam mirë. Në mëngjes u ktheva ta shikoja dhe e pashë të pajete.

Lajmërova policinë”,-tha i vëllai. E gjithë familja Fiqi thotë se e nxjerr jetën duke mbledhur kanaçe dhe materiale të tjera të riciklueshme.

Kjo dyshohet të jetë edhe shkaku për konfliktin. Grupi hetimor nuk është ende i sigurtë nësë vdekja e 56-vjeçarit u shkaktua nga dhuna, apo ai ka humbur ekulibrin dhe ka përplasur kokën gjatë lëvizjes

14

E shtunë, 25 GUSHT 2018

Vëllai i 56-vjeçarit tregon se ai kishte plagë të rënda si pasojë e dhunës në gjendje të dehur, por ka qëndruar në shtëpi dhe nuk ka vajtur të marrë ndihmë të parë

Vrasje për territorin e kanaçeve SHKAKU “E gjithë familja Fiqi thotë se e nxjerr jetën duke mbledhur kanaçe çdo ditë me Emiljanon.

Kjo dyshohet të jetë edhe shkaku për konfliktin”.

DHUNË “Pashë që erdhi Emiljanoja dhe po zihej me vëllanë. Vëllai im nuk ishte njeri që bën sherre. E goditi me grushta dhe shkelma.

E tërhoqi zvarrë nëpër shkalle dhe u largua me vrap”.

natën nëpër shtëpinë që nuk ka drita. Ndaj viktima do ti nënshtrohet autopsisë nga një grup mjekësh ligjore nga Tirana. Burimet bëjnë me dije se Fiqi është konfliktuar me Nafizin, i cili e ka qëlluar disa herë me grushte dhe sende të forta, duke e dhunuar barba-

risht Shytin. Mësohet se Fiqi dhe Nafizi mblidhnin çdo ditë së bashku kanaçe. “Më datë 24.08.2018, rreth orës 05:50, në lagjen nr 8 në Korçë, nga vëllai i tij, është gjetur i pajetë në banesë shtetasi N.F, rreth 56vjeç. Nga deklarimet e marra rezulton se ky shtetas, më

datë 23.08.2018, në mbrëmje, është konfliktuar fizikisht për motive të dobëta, me një person, në hyrjen e pallatit të tij. Pas konfliktit ky i fundit, është larguar për në banesë, ku jetonte me vëllain. Dyshohet se viktima konsumonte pije alkoolike dhe mbrëm-

jen e së enjtes kishte konsumuar alkool. Grupi hetimor dhe ekspertët mjeko-ligjorë po punojnë për përcaktimin e shkaqeve të vdekjes dhe sqarimin e plotë të rrethanave të ngjarjes”,-thuhet në deklaratën e Policisë. Vrasjet në Shqipëri, kanë arritur në shifra të frikshme, sidomos për shkaqet banale që çojnë tek këto krime të rënda.

SARANDË

BALLSH

Turistja italiane përplaset për vdekje

Digjet makina e nënkryetarit të bashkisë

N

jë çift italianësh që po vizitonin Shqipërinë, i mbyllën në mënyrën më tragjike pushimet. Burrë e grua nga Xhenova, u aksidentuan të premten në rrugën “Sarandë-Butrint” në fund të Kanalit të Çukës, tek vendi i njohur ndryshe si Hidrovori, ku turistja italiane e identifikuar si Maria Sedda, 64-vjeç, humbi jetën. Motori “Pieago” me të cilin ata udhëtonin u përplas me ketë makinë tip “Ford” me targa “AA 609 UD”. Përplasja ishte e fortë ku edhe bashkëshorti i së ndjerës, mori plagosje që po i rrezikon jetën. “Konkretisht në zonën e Hidrovorit, automjeti tip Ford me targa AA 609 UD është përplasur me një motoçikletë tip Piaggio me targa AL 429, ku si pasojë ka humbur jetën një shtetase italiane (pasagjeria e motorit) dhe është plagosur rëndë drejtuesi i këtij moto-

N

ri, të dy shtetas italian me banim në Genova, Itali”,-informoi policia e Sarandës.

Bashkëshorti i saj 65-vjeçar, Xhuzepe Skuito është në

gjendje të rëndë në spital.

Policia njoftoi se po heton shkakun e aksidentit dhe paraprakisht është ndaluar drejtuesi i mjetit “Ford”.

jë automjet është djegur pak pas mesnatës së djeshme në lagjen “29 Nëntori” në Ballsh. Policia njofton se automjeti tip “BMV” ishte në pronësi të Nënkryetarit të Bashkisë së Ballshit, Hajredin Serjanaj . Mësohet se automjeti ishte i parkuar, ndërsa paraprakisht dyshohet se makina është djegur si pasojë e një shkëndije elektrike në mjet.

“Në datën 24.08.2018, rreth orës

02:35, në lagjen “29 Nëntori” Ballsh, është djegur mjeti tip BMV(i parkuar) në pronësi të shtetasit H.S (Nënkryetar i Bashkisë Ballsh). Paraprakisht dyshohet se makina është djegur si pasojë e një shkëndije elektrike në mjet. Në vendngjarje ka shkuar grupi hetimor i cili po punon për sqarimin e rrethanave dhe zbardhjen e plotë të kësaj ngjarje”,-thuhet në deklaratën e Policisë.

AKTUALITET

15

E shtunë, 25 GUSHT 2018

Shtypi grek shkruante se Roland Shëmbitrasi, kishte nofkën “tenxherja”, për shkak se njihej për përpunimin që i bënte kokainës

S

ekuestrimi i rreth 111 milion lekë të një 39-vjeçari të vrarë një vit më parë në Greqi, nga antimafia shqiptare, ka rikthyer çështjen e 40 bandave që ka Shqipëria. Paratë ishin në disa llogari në banka të nivelit të dytë në vend, të regjistruara në emër të tij dhe të familjarëve dhe dyshimet janë se burim kanë pasur aktivitetin nga trafiku i drogës. Pasuritë e të ndjerit Roland Shëmbitrasi, i ekzekutuar në Greqi, kishin një vit që hetoheshin nga Prokuroria e Pogradecit, atje ku i ndjeri kishte të regjistruar vendbanimin por gjykata e Korçës kishte hequr sekuestron preventive. Roland Shëmbitrasi u hetua nga drejtësia shqiptare pas vdekjes për pastrim parash.

Pavarësisht hetimit, Gjykata e Korçës ua ktheu të afërmve të tij depozitat bankare prej mbi 60 milionë lekësh, përsa kohë nuk kishte asnjë vendim që e konsideronte 39-vjeçarin si një trafikant droge. Por një shkresë e autoriteteve greke pak muaj pas ekzekutimit të Shëmbitrasit, u konfirmoi hetuesve se ai ishte arrestuar më herët në Greqi për përfshirje në organizatë kriminale, për çështje droge dhe për shkelje të ligjit mbi lojërat e fatit. Hetimet e prokurorisë sakaq nuk kishin zbuluar se i ndjeri pak muaj para se të ekzkekutohej, kishte hapur gjithashtu edhe një depozitë tjetër bashkë-emërore me të atin, prej 50 milionë lekësh. Ajo që riktheu çështjen e Roland Shëmbitrasit, ishte veprimi i të atit 70-vjeçar Kasem Shëmbitrasi, që e ka kaluar këtë shumë në një llogari tjetër, thotë vendimi i gjykatës. Për

Skema si u sekuestruan 111 mln lekët e trafikantit të ekzekutuar ÇËSHTJA “Ajo që riktheu çështjen e Roland Shëmbitrasit , ishte veprimi i të atit 70-vjeçar Kasem Shëmbitrasi, që e ka kaluar këtë shumë në një llogari tjetër, thotë vendimi i gjykatës”.

“TENXHERJA” “Shtypi grek shkruante se ai kishte nofkën “tenxherja”, për shkak se njihej për përpunimin që i bënte kokainës dhe vrasja besohet të ketë ardhur nga grupet e drogës”. shkak se pas vrasjes së Roland Shëmbitrasit, trashëgimia e tij ju kalon gjithashtu 2 vajzave të tij dhe të birit që jetojnë në Greqi, si edhe bashkëshortes e prindërve, në sekuestron preventive përmenden emrat e tyre duke iu referuar ligjit antimafia. Në korrik të këtij

viti Prokuroria e Pogradecit kishte regjistruar një procedim penal për hetimin pasuror të anëtarëve të familjes së Roland Shëmbitrasit. Disa ditë më pas kjo dosje u transferua në Prokurorinë e Krimeve të Rënda për kryerjen e veprimeve të mëtejshme hetimore. 39-vjeçari

ELBASAN

P

Çokollatë kanabisi në makinë

olicia e Elbasanit, ka sekuestruar një sasi prej 7 kg kanabis sativa, duke arrestuar poseduesin dhe duke nisur hetim për pasagjeren për mos kallëzim krimi.

Sasia e drogës ishte në formën e çokollatës. Nga operacioni i koduar “Bradasheshi” u arrestua Artur Gjolena, 37 vjeç nga Tirana. Ndërkohë u procedua penalisht në gjendje të lirë për “Mos kallëzim krimi”, dhe pasagjerja V.K, 45-vjeçe, banuese në Laç. “Specialistët për Hetimin e Narkotikëve kishin marrë informacion se në aksin rrugor Peqin-Elbasan, ky shtetas po transportonte një sasi lëndë narkotike për ta

shitur, ku gjatë kontrollit të ushtruar në mjetin e tij me targa “TR 3692 J”, shërbimet e policisë gjetën dhe sekuestruan

në cilësinë e provës materiale, 7 kilogramë lëndë narkotike Cannabis Sativa në formë çokollate”, thotë policia e Elbasanit.

me origjinë nga Pogradeci, ishte bashkëpronar i lokalit të natës ku u ekzekutua, në lagjen Glifadha por edhe i tre të tjerëve, po në Athinë. Policia vendase dyshonte se shkak i vrasjes ishte larja e hesapeve mes grupeve kriminale të trafikut të drogës.

Shtypi grek shkruante se ai

kishte nofkën “tenxherja”, për shkak se njihej për përpunimin që i bënte kokainës. Në vitin 2012, ishte arrestuar nga policia, pasi kishte punësuar 10 persona, që shpërndanin kokainë me motorë tek klientët VIP të 39-vjeçarit.

FIER

“

Gruaja shtatzënë vdiq në aksident, burg shoferit

Arrest me burg”, është masa e sigurisë e dhënë nga Gjykata e Fierit për 31-vjeçarin, Edmond Asllani, i ndaluar si shkaktar i aksidentit të ndodhur në aksin Fier-Levan, ku humbi jetën 27-vjeçarja, Majlinda Troka, e cila ishte shtatzënë. Aksidenti u shënua mesditën e 21 gushtit në vendin e quajtur “Liqeni”, ku fillimisht u përplasën dy mjete dhe më pas një e tretë. Përplasja rezultoi fatale për Trokën, e cila për pak muaj priste të sillte në jetë një fëmijë.

Ajo udhëtonte si pasagjere bashkë me vajzën në mjetin tip “Audi” që drejtohej nga vjehrri i saj Astrit Troka, të cilët

mbetën të plagosur. Ndërsa mjeti tip “Benz” drejtohej nga Leorant Troka që udhëtonte së bashku me bashkëshorten dhe dy fëmijët. Nga të dhënat e para rezulton se Asl-

lani duke drejtuar mjetin tip “Benz”, u përplas me mjetin tip “Benz”, me drejtues Leorant Troka dhe me mjetin tip “Audi” i drejtuar nga vjehrri i gruas shtatzënë.

ANALIZE Nga Havier Solana

Ë

shtë duke u bërë gjithnjë e më e qartë, se globalizimi nuk përparon në mënyrë të qëndrueshme, por përmes ulje-ngritjeve.

Aktualisht, ai duket se është në një rënie, i penguar nga një numër në rritje udhëheqësish politikë të papërgjegjshëm të cilët e përshkruajnë atë si rrënjën e të gjitha të këqijave. Me retorikën e intolerancës së maskuar si nostalgji, populistët si presidenti i SHBA-së, Donald Trump, mbështesin ndërtimin e mureve dhe mbylljen e kufijve, për të kërkuar “sovranitetin” dhe “sigurinë”. Natyrisht, ka qenë gjithnjë naiv supozimi se shteti-komb mund të zhvendoset lehtësisht nga roli i tij qendror në çështjet njerëzore.

Por është po aq mbresëlënëse të besohet, se fenomenet si Brexit apo zgjedhja e Donald Trumpit, janë një ogur i mirë për rikthimin e një bote, në të cilën mbretëron në mënyrë të padiskutueshme shteti-komb. Në këtë fazë, bota është aq shumë e ndërlidhur, saqë çdo diskutim i globalizimit të përmbysur është spektakolar.

Në fushën e sigurisë, ne duhet të përballemi me anën e errët të kësaj ndërlidhjeje. Mekanizmat ligjorë dhe institucionalë, janë aktualisht të papërshtatshëm për t’iu kundërvënë kërcënimeve të sotme, dhe kjo ishte e vërtetë edhe para se Brexit dhe Trump t’i përkeqësonin gjërat. Sikurse argumentojnë Kristin Çinkin dhe Meri Kaldor e Shkollës Ekonomike dhe Shkencave Politike në Londër, në librin e tyre “Ligji ndërkombëtar dhe luftërat e reja”, është zhdukur dallimi klasik midis konflikteve të armatosura ndërkombëtare dhe jo ndërkombëtare. Sot dhe në këtë epokë, siguria e brendshme dhe e jashtme, duhet të kuptohen si vazhdimësi të njëratjetrës. Çinkin dhe Kaldor tregojnë se “luftërat e reja” si konflikti në Siri, tentojnë të përfshijnë një grupim të gjerë lojtarësh – publikë dhe privatë, vendas dhe ndërkombëtarë – dhe të kapërcejë kufijtë kombëtarë. Kjo e fundit është ilustruar nga zgjerimet territoriale të Shtetit Islamik në Irak, si dhe sulmet e tij në shumë vende të tjera. Për më tepër, luftërat e reja kanë zakonisht një komponent të fortë etnik, fetar ose fisnor, dhe zgjasin për një kohë të gjatë, në dëm të popullatave civile. Rritja e fundit e konflikteve me një dimension ndërshtetëror, nënkupton se modeli i vjetër Vestfalian i sovranitetit – ku shtetet monopolizojnë përdorimit legjitim të forcës brenda kufijve të tyre – është bërë tanimë i papërdorshëm.

Nëse duam të ndërtojmë një shoqëri vërtet ndërkombëtare, duhet të mendojmë për sovranitetin, në kuptimin jo vetëm të autoritetit, por edhe të përgjegjësisë.

Prandaj, bashkësia ndërkombëtare duhet të jetë e gatshme të ndërhyjë në vendet, ku qeveria përbën një rrezik për popullsinë e vet. Kjo është logjika e doktrinës së “përgjegjësisë për të mbrojtur” (R2P), të cilën Asambleja e Përgjithshme e Kombeve të Bashkuara e miratoi në mënyrë unanime

16

E shtunë, 25 GUSHT 2018

Një model i ri mbi sigurinë njerëzore

më 2005-ën. Mjerisht, kur përdorimi i forcës justifikohet për arsye humanitare, ndërhyrjet fokusohen ngushtësisht tek konsideratat taktike ushtarake. Në letër, R2P përfshin gjithashtu përgjegjësinë për të parandaluar dhe një përgjegjësi për të rindërtuar, të cilat zakonisht lihen mënjanë. Edhe më keq akoma, kur Këshilli i Sigurimit i OKB-së ka autorizuar ndërhyrjet me “të gjitha arsyet e nevojshme” në bazë të R2P – në Libi dhe Bregun e Fildishtë, si në vitin 2011 – koncepti është akuzuar për ndryshimin e regjimit. Që atëherë, R2P është stigmatizuar si një prerogativ i fuqisë – një e drejtë e pakodifikuar për të ndërhyrë, e cila evokohet më shumë në mënyrë selektive, sesa si një detyrë kolektive.

Për pasojë, ai u mënjanua. Dështimi

R

umania njihet si një prej vendeve më të korruptuara në BE. Protestuesit dolën në rrugë, të zemëruar me qeverinë dhe me atë që ata e shohin si një kulturë korrupsioni shtetëror. Ryshfetet, sekserët dhe abuzimet me fondet publike kanë krijuar përçarje dhe zemërim në të gjithë vendin. Por a mund të luftohet vërtet korrupsioni?

Ndërkohë që protestat arritën një farë suksesi të vogël, një prokurore dhe stafi i saj u vunë kundër sistemit, duke dënuar më shumë se 1000 zyrtarë publikë për korrupsion. Emri i saj është Laura Kovesi, kryetare e strukturës së posaçme të Anti-Korrupsionit në Rumani. “Pa pasur pavarësi të plotë, prokurorët nuk hapin dot çështje të suksesshme kundër zyrtarëve më të lartë që kanë lidhje me korrupsionin”, thotë ajo për the Economist.

Laura Kovesi, prokurorja rumune që çoi në dënimin kryebashkiakëve e 9 ministrave për korrupsion, si dhe kryetarin e partisë në fuqi për

i Këshillit të Sigurimit për të pasur ndonjë reagim të vërtetë ndaj krizës në Siri, është trashëgimi e dhimbshme e rasteve të mëparshme të tejkalimit të kompetencave në vendeve të tjera, dhe tregon se humanizmi mbetet ende i dyti në gjeopolitikë. Por a do të thotë kjo se jemi të dënuar të zgjedhim midis teprimeve ndërhyrëse të Irakut apo Libisë, dhe mosveprimit që lejon mizoritë e mëdha si ato që ndodhën në Ruandë dhe Srebrenicë (ku paqeruajtësit e OKB, nuk ishin të autorizuar të ndërhynin)? Retorika e administratës Trump, me sa duket do të sugjeronte se këto janë vetëm dy opsione. Tek e fundit, administrata është e ndarë ndaras midis izolacionistëve dhe “skifterëve” neokonservatorë si Këshilltari i Sigurisë

Kombëtare Xhon Bolton, i cili duket se nuk është i zhgënjyer nga historia e gjatë e dështimeve, kur është fjala për ndryshimin e regjimit.

Por as ne nuk duhet të heqim dorë, për të pranuar një kornizë të ashpër të ndërhyrjes humanitare, dhe as të nënvlerësojmë aftësinë e të drejtës ndërkombëtare për të transformuar veten, dhe në të njëjtën kohë, të transformojmë shoqëritë në nivel global. Çinkin dhe Kaldor, propozojnë një model të qëndrueshëm të sigurisë në të cilin mbrojtja e individit – në vend të shtetit – fiton përparësi, pa përdorur paternalizmin. Për të patur sukses, ky model duhet të përqendrohet në sigurinë gjithëpërfshirëse dhe jo episodike. Duhet të brendësojë prioritetet e popullatave të prekura, duke përfshirë ato të grave dhe grupeve të tjera të pafavorizuara strukturore. Ai duhet t’i japë përparësi mjeteve jo-ushtarake, duke vënë një theks të veçantë tek çarmatimi. Duhet të jetë i pozicionuar në mënyrë të vendosur në etikën e të drejtave të njeriut, dhe në një mjet ligjor të përshtatur me logjikën e “luftërave të reja”. Dhe duhet të përfshijë konceptin e “sigurisë njerëzore”, ku e drejta për t’u mbrojtur do të zëvendësonte R2P. Ky model nuk është i paarritshëm. Në fakt, R2P dhe modeli i sigurisë njerëzore u zhvilluan njëkohësisht, me mbështetjen e paçmuar të një mendimtari kryesor dhe qytetari global:të ndjerit Kofi Anan. Shumë nga parimet themelore të këtij modeli të fundit, u parashtruan në një dokument të vitit 2004,

“Një doktrinë e sigurisë njerëzore për Europën”, e paraqitur në Barcelonë nga Grupi i Studimit mbi Aftësitë e Sigurisë Evropiane.

Tre vjet më vonë, “Raporti i Madridit” i Grupit Studimor të Sigurisë Njerëzore, e zhvilloi më tej atë ide. Në mënyrë të veçantë, Grupi i Studimit përshkroi udhëzimet për zgjerimin e misioneve të jashtme të Bashkimit Evropian. Këto udhëzime, frymëzuan për shembull përdorimin e vëzhguesve të të drejtave të njeriut dhe konsultimeve qytetare. Megjithatë, ashtu si me R2P, doktrina e sigurisë njerëzore nuk u zbatua.

Ose thënë ndryshe u eklipsua nga gjeopolitika, dhe nga fokusi ushtarak i fushatave të ndryshme antiterroriste. Megjithatë, duhet të kujtojmë se rikonfigurimet më të mëdha të së drejtës ndërkombëtare gjatë historisë, kanë ndjekur gjithmonë trazirat gjeopolitike. Në një kohë kur popullata civile, është gjithnjë e më e prekshme ndaj kërcënimeve të reja, siç është lufta kibernetike, rishpikja e konceptit të sigurisë njerëzore, nuk është një projekt idealist. Përkundrazi, ajo është një domosdoshmëri urgjente. Duke menduar në aspektin e sigurisë njerëzore, ne mund të zhvillojmë një strategji gjithëpërfshirëse dhe bashkëpunuese, për menaxhimin e konflikteve të pazakonta që po shumëfishohen në mbarë botën.

Nuk mund të ketë ndryshim të globalizimit. Nëse do të zbusim pasojat e tij negative, ekziston vetëm një rrugë:forcimi i efekteve të saj pozitive.

Shënim: Havier Solana, ka qenë Përfaqësuesi i Lartë i BE për Politikën e Jashtme dhe të Sigurisë, Sekretari i Përgjithshëm i NATO-s dhe Ministri i Jashtëm i Spanjës. Ai është aktualisht kryetar i Qendrës ESADE për Ekonominë dhe Gjeopolitikën Globale.(“Project Syndicate” bota.al)

A mund të luftohet vërtet korrupsioni?

mashtrim në zgjedhje, si dhe ka sekuestruar rreth 2 miliardë Euro pasuri të vëna me korrupsion. Gjëja e parë që ka mësuar në luftën kundër korrupsionit shtetëror, është që duhet të përballesh me baltosje. “Kur je prokuror që lufton korrupsionin e nivelit të lartë, duhet të përgatitesh për hetime të imëta që do të ndërmerren ndaj teje. Mund të ketë media që do të nisin fushata kundër personit tënd, mund të ketë përpjekje për të të trembur”, shton ajo. Fushata e zonjës Kovesi kundër korrupsionit e trazoi rëndë qeverinë rumune. Ministri

i Drejtësisë në Rumani u shpreh në një konferencë për shtyp se “veprimet e Kovesit gjatë vitit të shkuar vunë në rrezik vetë institucionin që ajo drejton, nëpërmjet një autoritarizmi të tepruar”.

Por Kovesi i quajti këto deklarata fushata baltosjeje e përpjekje për ta trembur. Ajo tha se përgjigjja më e mirë ndaj tyre është të ndërtosh çështje të forta, të cilat të paraqiten në gjykatë duke arritur dënime kundër zyrtarëve të korruptuar. Por cili është çelësi i suksesit të Kovesit? Sipas saj, gjëja kryesore kur nis një çështje, është të përpiqesh të mendosh si një i akuzuar. “Nuk e ngre dot një çështje të fortë duke u bazuar në një provë të vetme, apo në një deklaratë të vetme. Prokurori duhet të përpiqet të mendojë se çfarë mund të thotë i akuzuari, se si mund të përpiqet të mbrohet”, thotë ajo. Kovesi bëri të dënohen rreth 1000 zyrtarë. Politikanët u përgjigjën duke zbutur dënimet

për zyrtarët e korruptuar, gjë që ngjalli zemërim mes popullit rumun, duke shkaktuar protesta të shumta. Përgjigjja e qeverisë ndaj dënimeve të shumta të Kovesit ishte të ulte ashpërsinë e dënimeve. Në korrik të vitit 2018, qeveria paraqiti një ligj që lehtësonte dënimet për zyrtarët e akuzuar për korrupsion.

Por si të mbrohet pavarësia e gjyqësorit? “Pavarësia e prokurorëve duhet të jetë e garantuar me ligj.

Kur prokurori nis të hetojë një zyrtar të lartë, ose një person me shumë pasuri, duhet të ketë siguri dhe garanci që nuk do të ndërmerren masa disiplinore për ta penguar e që nuk do t’i bëhen transferime në institucione të tjera të prokurorisë, në mënyrë që të ndërpresë hetimet”, thotë ajo.

Por kjo është më e lehtë të thuhet sesa të bëhet. Tri ditë pas intervistës për The Economist, Kovesi u shkarkua nga detyra.

The Economist

BOTA

17

E shtunë, 25 GUSHT 2018

Intervistë/ Eksperti, Moritz Rudolf: Në shumicën e projekteve që po realizon Kina në vende të ndryshme, përfshihet edhe një klauzolë: në rast mosmarrëveshjesh, do të merret si bazë e drejta kinezea

Europës i duhet një përgjigje ndaj Rrugës së Mëndafshit P

ërmes rrugës së re të mëndafshit Kina po fiton gjithnjë e më shumë influencë në Europë. Për këtë arsye europianëve u duhen strategji të veta të investimeve, thotë eksperti i Kinës Moritz Rudolf në intervistë për DW. Kina që prej pesë vjetësh po ndërton rrugën e re të mëndafshit, të ashtuquajturën “Belt and Road Initiative” (BRI). Sipas të dhënave të Kinës, do të investohen gjithsej rreth një bilionë Dollarë në mbarë botën në infrastrukturë, për të zgjeruar rrugët e tregtisë dhe kësisoj për të forcuar edhe më shumë ekonominë e Kinës. Ndërkohë fundi i rrugës së mëndafshit ndodhet në Europë. Edhe në vendet si Hungaria, Greqia e në periferi të BE-së si në Mal të Zi apo Serbi është duke investuar Republika Popullore e Kinës. A ka BE-ja ndonjë kundërstrategji?

Unë besoj, që BE-ja ka fjetur shumë gjatë dhe tani gradualisht ka nisur të zgjohet. Mendohej se mund të vazhdonin të kishin efekt mjetet e sprovuara. Por tashmë ka një tërheqje nga kjo logjikë dhe po punohet për një përgjigje konkrete ndaj nismës së rrugës së mëndafshit, e cila bazohet edhe në investimet në infrastrukturë.

Europës i duhet një përgjigje ndaj Rrugës së Mëndafshit Unë mendoj, se nëse tani synohet vetëm infrastruktura, atëherë objektivisht kjo është diçka e mirë. Por ky është vetëm një aspekt i pjesshëm i nismës. Me të synohet në fakt – sikurse bëhet e qartë edhe nga disa dokumente zyrtare të BRI – edhe që Kina do të vendosë standarde globale, tek të cilat të mund të orientohet bota. Në këtë drejtim mund të thuash, se Europës po i afrohet një sfidë e madhe.

Si i vendos Kina këto standarde të veta?

Në shumicën e projekteve të infrastrukturës, që po realizon Kina në vende të ndryshme, përfshihet edhe një klauzolë: në rast mosmarrëveshjesh, do të merret si bazë e drejta kineze. Në nismën për rrugën e mëndafshit në fund ke projekte ekonomike, që realizohen në kushte tërësisht kineze, në shumicën e rasteve me ndërmarrje kineze, me punëtorë kinezë, sipas së drejtës kineze dhe në rast konflikti vendosin gjykatat kineze të arbitrazhit. E gjitha kjo në pragun e portës sonë. Shtimi i gjykatave kineze të arbitrazhit është aktualisht një nga pikërëndësat e kësaj nisme. Një hap i tillë nuk është i pazakontë. Këtë e bëjnë vendet, që duan të fuqizohen dhe Kina e bën këtë tani me një vetëbesim të madh.

A po përpiqet Kina përmes nismës së rrugës së mëndafshit të vendosë në botë edhe vlera të reja?

Standardet etike përfshihen masivisht në nismën e rrugës së mëndafshit. Madje

“Unë mendoj, se nëse tani synohet vetëm infrastruktura, atëherë objektivisht kjo është diçka e mirë. Por ky është vetëm një aspekt i pjesshëm i nismës. Me të synohet në fakt – sikurse bëhet e qartë edhe nga disa dokumente zyrtare të BRI – edhe që Kina do të vendosë standarde globale, tek të cilat të mund të orientohet bota. Në këtë drejtim mund të thuash, se Europës po i afrohet një sfidë e madhe.” shpesh herë ato bien ndesh me vlerat liberale në Perëndim. Republika Popullore e Kinës është një shtet autoritar dhe respektivisht ka një tjetër komportim ndaj botës. P.sh. kemi të bëjmë me raportin mes të drejtave individuale të njeriut dhe të drejtat kolektive të njeriut.

Cili është qëllimi? A duhet që qytetari si individ të luajë një rol qendror? Apo synohet që “e drejta për zhvillim” të jetë synimi prioritar? Përgjigja kineze është e thjeshtë: Zhvillimi duhet të jetë në qendër të vizionit kinez të globalizimit – të drejtat individuale të njeriut luajnë një rol dytësor dhe nuk përmenden në dokumentet zyrtare të qeverisë kineze. Kjo është në kundërshtim me modelin europian. Po ashtu qeveria kineze kohët e fundit madje ka nisur të flasë që do ta përçojë në botë “urtësinë kineze” dhe përvojën.

A shihni një rrezik, që përmes investimeve bëhen përpjekje për influencë politike në Europë?

Në Mal të Zi raporti i varësisë nga Kina është mjaft i madh. Edhe Hungaria është një vend, që e shfrytëzon me rafinesë nismën e rrugës së mëndafshit duke i nxitur kundër njëra tjetrës BE-në dhe Kinën. Greqia vitin e kaluar në Këshillin e të Drejtave të Njeriut të OKB-së – ndryshe nga vendet e tjera të BE-së – nuk i kritikoi standardet kineze të të drejtave të njeriut. Dihet se sa të mëdha janë investimet kineze në portin e Pireut. Shtetet e BE-së duhet të peshojnë mes vlerave të BE-së dhe investimeve të Kinës e kjo shpesh çon në atë, që të mendohet mirë se si duhet pozicionuar publikisht ndaj Kinës.

Në kuadër të mekanizmit 16+1 Kina negocion edhe me vendet në Europën Qendrore dhe Lindore për investime.

A mundet që në këtë mënyrë Kina të përpiqet ta përçajë BE-në?

Unë nuk besoj, që Kina përpiqet ta bëjë këtë qëllimisht, të përçajë BE-në në mënyrë që BE-ja të jetë e dobët. Këtë gjë e bëjnë vet vendet anëtare të BE-së. Pekini shfrytëzon natyrisht dobësinë e Europës, për të çuar përpara nismën e vet.

Por sipas mendimit tim do të ishte një fitim i madh për qeverinë kineze, që të arrinte në një kompromis me Brukselin.

Por aktualisht unë personalisht jam skeptik për këtë. Ndërkohë që mendoj, se Europa duhet të gjejë një përgjigje të koordinuar europiane ndaj rrugës së mëndafshit, për t’u pozicionuar si e barabartë ndaj kësaj nisme. Pas pesë vjetësh të nismës së rrugës së mëndafshti një gjë e tillë është mëse e domosdo shme.

DW

ANALIZË

Kina dhe investimet në Ballkan

Kina e ka zbuluar tregun në Ballkan si mundësi për investime, shkruajnë mediat gjermane. Ndër shkaqet kryesroe për futjen e Kinës në këtë treg është edhe varfëria dhe gjendja e keqe në infrastrukturë. Mediat gjermane pohojnë se Kina “e ka zbuluar për vete” rajonin e Ballkanit, respektivisht ish-republikat jugosllave, të cilat prej shpërbërjes së shtetit të përbashkët nuk kanë arritur të afrohen seriozisht me Bashkimin Evropian. Edhe 20 vite pas luftës, këto vende përballen me infrastrukturë të dobët dhe kushte të rënda jetese. “Kjo gjendje e bën Ballkanin një territor ideal për futjen e Kinës në tregun e atjeshëm dhe krjimin e një të ashtuquajture ‘rrugë e mëndafshtë’”, shkruajnë mediat gjermane. Gazeta shkruan, se Kina në këtë mënyrë do të krijojë një ndërlidhje me rrugën prej Azisë, nëpër Afrikë e deri në Evropë. Vendet të cilat janë në këtë rrugë mund të përfitojnë nga kreditë bankare kineze, në një kohë kur Bashkimi Evropian edhe më tej po merret me vetveten dhe problemet e brendshme. Investimet kineze janë bërë në portet e Greqisë, në termocentralet e Bosnje-Hercegovinës, në aeroportin e Shqipërisë, në Maqedoni. Ndërkohë që janë planifikuar edhe investime kapitale në Serbi, Hungari dhe vende të tjera, me të cilat ndërlidhen rrugët e mallrave kineze. Këto investime kineze shihen në Bruksel me mosbesim. Komisioni Evropian ka nisur edhe një procedurë hetimore për planet kineze për ndërtimin e hekurudhave të shpejta në Hungari, ndërkohë që kinezët e vlerësojnë këtë si një win-win strategji... BE ka frikë se me këto investime do të shtohet influenca kineze në këto vende. “Po rreziku ekziston”, thotë eksperti Jacopo Maria Pepe.

Investimet kineze në krahasim me ato perëndimore janë ende të vogla. Por në plan afatgjatë Evropa është e sfiduar dhe duhet të vendosë rregull. Autoritetet serbe thonë se rruga e tyre çon drejt BE-së. Por asnjë vend tjetër në Ballkan nuk ka përfituar më shumë se Serbia nga paratë kineze. Dhe ai që do të mësojë më shumë për investimet kineze, duhet të vizitojë Serbinë. Megjithatë duket se pjesë e strategjisë është edhe heshtja, sepse shumë sipërmarrje në Serbi, që kanë pranuar investime kineze, heshtin, si në rastin e industrisë së çelikut në Smederevë. Kina ka financuar në Serbi gjatë vitait 2017 projekte në vlerë prej rreth 6 miliadë Dollarë, që është e barbartë me investimet evropiane në të gjithë Ballkanin Perëndimor. Por ekziston një dallim: Serbia duhet t’i kthejë këto financime kineze.

Aleanca mes Kinës dhe Serbisë nuk është e re. Ajo e ka gjenezën që në kohën e bombardimeve të NATO-s në vitin 1999. Kina e shikonte asokohe Sebinë si bastionin e fundit të komunizmit në Evropë. Serbia sot nuk shikohet në Perëndim si bastion i komunizmit, por interesimi kinez për investime ka mbetur.

ANALIZE Nga Havier Solana

Ë

shtë duke u bërë gjithnjë e më e qartë, se globalizimi nuk përparon në mënyrë të qëndrueshme, por përmes ulje-ngritjeve.

Aktualisht, ai duket se është në një rënie, i penguar nga një numër në rritje udhëheqësish politikë të papërgjegjshëm të cilët e përshkruajnë atë si rrënjën e të gjitha të këqijave. Me retorikën e intolerancës së maskuar si nostalgji, populistët si presidenti i SHBA-së, Donald Trump, mbështesin ndërtimin e mureve dhe mbylljen e kufijve, për të kërkuar “sovranitetin” dhe “sigurinë”. Natyrisht, ka qenë gjithnjë naiv supozimi se shteti-komb mund të zhvendoset lehtësisht nga roli i tij qendror në çështjet njerëzore.

Por është po aq mbresëlënëse të besohet, se fenomenet si Brexit apo zgjedhja e Donald Trumpit, janë një ogur i mirë për rikthimin e një bote, në të cilën mbretëron në mënyrë të padiskutueshme shteti-komb. Në këtë fazë, bota është aq shumë e ndërlidhur, saqë çdo diskutim i globalizimit të përmbysur është spektakolar.

Në fushën e sigurisë, ne duhet të përballemi me anën e errët të kësaj ndërlidhjeje. Mekanizmat ligjorë dhe institucionalë, janë aktualisht të papërshtatshëm për t’iu kundërvënë kërcënimeve të sotme, dhe kjo ishte e vërtetë edhe para se Brexit dhe Trump t’i përkeqësonin gjërat. Sikurse argumentojnë Kristin Çinkin dhe Meri Kaldor e Shkollës Ekonomike dhe Shkencave Politike në Londër, në librin e tyre “Ligji ndërkombëtar dhe luftërat e reja”, është zhdukur dallimi klasik midis konflikteve të armatosura ndërkombëtare dhe jo ndërkombëtare. Sot dhe në këtë epokë, siguria e brendshme dhe e jashtme, duhet të kuptohen si vazhdimësi të njëratjetrës. Çinkin dhe Kaldor tregojnë se “luftërat e reja” si konflikti në Siri, tentojnë të përfshijnë një grupim të gjerë lojtarësh – publikë dhe privatë, vendas dhe ndërkombëtarë – dhe të kapërcejë kufijtë kombëtarë. Kjo e fundit është ilustruar nga zgjerimet territoriale të Shtetit Islamik në Irak, si dhe sulmet e tij në shumë vende të tjera. Për më tepër, luftërat e reja kanë zakonisht një komponent të fortë etnik, fetar ose fisnor, dhe zgjasin për një kohë të gjatë, në dëm të popullatave civile. Rritja e fundit e konflikteve me një dimension ndërshtetëror, nënkupton se modeli i vjetër Vestfalian i sovranitetit – ku shtetet monopolizojnë përdorimit legjitim të forcës brenda kufijve të tyre – është bërë tanimë i papërdorshëm.

Nëse duam të ndërtojmë një shoqëri vërtet ndërkombëtare, duhet të mendojmë për sovranitetin, në kuptimin jo vetëm të autoritetit, por edhe të përgjegjësisë.

Prandaj, bashkësia ndërkombëtare duhet të jetë e gatshme të ndërhyjë në vendet, ku qeveria përbën një rrezik për popullsinë e vet. Kjo është logjika e doktrinës së “përgjegjësisë për të mbrojtur” (R2P), të cilën Asambleja e Përgjithshme e Kombeve të Bashkuara e miratoi në mënyrë unanime

16

E shtunë, 25 GUSHT 2018

Një model i ri mbi sigurinë njerëzore

më 2005-ën. Mjerisht, kur përdorimi i forcës justifikohet për arsye humanitare, ndërhyrjet fokusohen ngushtësisht tek konsideratat taktike ushtarake. Në letër, R2P përfshin gjithashtu përgjegjësinë për të parandaluar dhe një përgjegjësi për të rindërtuar, të cilat zakonisht lihen mënjanë. Edhe më keq akoma, kur Këshilli i Sigurimit i OKB-së ka autorizuar ndërhyrjet me “të gjitha arsyet e nevojshme” në bazë të R2P – në Libi dhe Bregun e Fildishtë, si në vitin 2011 – koncepti është akuzuar për ndryshimin e regjimit. Që atëherë, R2P është stigmatizuar si një prerogativ i fuqisë – një e drejtë e pakodifikuar për të ndërhyrë, e cila evokohet më shumë në mënyrë selektive, sesa si një detyrë kolektive.

Për pasojë, ai u mënjanua. Dështimi

R

umania njihet si një prej vendeve më të korruptuara në BE. Protestuesit dolën në rrugë, të zemëruar me qeverinë dhe me atë që ata e shohin si një kulturë korrupsioni shtetëror. Ryshfetet, sekserët dhe abuzimet me fondet publike kanë krijuar përçarje dhe zemërim në të gjithë vendin. Por a mund të luftohet vërtet korrupsioni?

Ndërkohë që protestat arritën një farë suksesi të vogël, një prokurore dhe stafi i saj u vunë kundër sistemit, duke dënuar më shumë se 1000 zyrtarë publikë për korrupsion. Emri i saj është Laura Kovesi, kryetare e strukturës së posaçme të Anti-Korrupsionit në Rumani. “Pa pasur pavarësi të plotë, prokurorët nuk hapin dot çështje të suksesshme kundër zyrtarëve më të lartë që kanë lidhje me korrupsionin”, thotë ajo për the Economist.

Laura Kovesi, prokurorja rumune që çoi në dënimin kryebashkiakëve e 9 ministrave për korrupsion, si dhe kryetarin e partisë në fuqi për

i Këshillit të Sigurimit për të pasur ndonjë reagim të vërtetë ndaj krizës në Siri, është trashëgimi e dhimbshme e rasteve të mëparshme të tejkalimit të kompetencave në vendeve të tjera, dhe tregon se humanizmi mbetet ende i dyti në gjeopolitikë. Por a do të thotë kjo se jemi të dënuar të zgjedhim midis teprimeve ndërhyrëse të Irakut apo Libisë, dhe mosveprimit që lejon mizoritë e mëdha si ato që ndodhën në Ruandë dhe Srebrenicë (ku paqeruajtësit e OKB, nuk ishin të autorizuar të ndërhynin)? Retorika e administratës Trump, me sa duket do të sugjeronte se këto janë vetëm dy opsione. Tek e fundit, administrata është e ndarë ndaras midis izolacionistëve dhe “skifterëve” neokonservatorë si Këshilltari i Sigurisë

Kombëtare Xhon Bolton, i cili duket se nuk është i zhgënjyer nga historia e gjatë e dështimeve, kur është fjala për ndryshimin e regjimit.

Por as ne nuk duhet të heqim dorë, për të pranuar një kornizë të ashpër të ndërhyrjes humanitare, dhe as të nënvlerësojmë aftësinë e të drejtës ndërkombëtare për të transformuar veten, dhe në të njëjtën kohë, të transformojmë shoqëritë në nivel global. Çinkin dhe Kaldor, propozojnë një model të qëndrueshëm të sigurisë në të cilin mbrojtja e individit – në vend të shtetit – fiton përparësi, pa përdorur paternalizmin. Për të patur sukses, ky model duhet të përqendrohet në sigurinë gjithëpërfshirëse dhe jo episodike. Duhet të brendësojë prioritetet e popullatave të prekura, duke përfshirë ato të grave dhe grupeve të tjera të pafavorizuara strukturore. Ai duhet t’i japë përparësi mjeteve jo-ushtarake, duke vënë një theks të veçantë tek çarmatimi. Duhet të jetë i pozicionuar në mënyrë të vendosur në etikën e të drejtave të njeriut, dhe në një mjet ligjor të përshtatur me logjikën e “luftërave të reja”. Dhe duhet të përfshijë konceptin e “sigurisë njerëzore”, ku e drejta për t’u mbrojtur do të zëvendësonte R2P. Ky model nuk është i paarritshëm. Në fakt, R2P dhe modeli i sigurisë njerëzore u zhvilluan njëkohësisht, me mbështetjen e paçmuar të një mendimtari kryesor dhe qytetari global:të ndjerit Kofi Anan. Shumë nga parimet themelore të këtij modeli të fundit, u parashtruan në një dokument të vitit 2004,

“Një doktrinë e sigurisë njerëzore për Europën”, e paraqitur në Barcelonë nga Grupi i Studimit mbi Aftësitë e Sigurisë Evropiane.

Tre vjet më vonë, “Raporti i Madridit” i Grupit Studimor të Sigurisë Njerëzore, e zhvilloi më tej atë ide. Në mënyrë të veçantë, Grupi i Studimit përshkroi udhëzimet për zgjerimin e misioneve të jashtme të Bashkimit Evropian. Këto udhëzime, frymëzuan për shembull përdorimin e vëzhguesve të të drejtave të njeriut dhe konsultimeve qytetare. Megjithatë, ashtu si me R2P, doktrina e sigurisë njerëzore nuk u zbatua.

Ose thënë ndryshe u eklipsua nga gjeopolitika, dhe nga fokusi ushtarak i fushatave të ndryshme antiterroriste. Megjithatë, duhet të kujtojmë se rikonfigurimet më të mëdha të së drejtës ndërkombëtare gjatë historisë, kanë ndjekur gjithmonë trazirat gjeopolitike. Në një kohë kur popullata civile, është gjithnjë e më e prekshme ndaj kërcënimeve të reja, siç është lufta kibernetike, rishpikja e konceptit të sigurisë njerëzore, nuk është një projekt idealist. Përkundrazi, ajo është një domosdoshmëri urgjente. Duke menduar në aspektin e sigurisë njerëzore, ne mund të zhvillojmë një strategji gjithëpërfshirëse dhe bashkëpunuese, për menaxhimin e konflikteve të pazakonta që po shumëfishohen në mbarë botën.

Nuk mund të ketë ndryshim të globalizimit. Nëse do të zbusim pasojat e tij negative, ekziston vetëm një rrugë:forcimi i efekteve të saj pozitive.

Shënim: Havier Solana, ka qenë Përfaqësuesi i Lartë i BE për Politikën e Jashtme dhe të Sigurisë, Sekretari i Përgjithshëm i NATO-s dhe Ministri i Jashtëm i Spanjës. Ai është aktualisht kryetar i Qendrës ESADE për Ekonominë dhe Gjeopolitikën Globale.(“Project Syndicate” bota.al)

A mund të luftohet vërtet korrupsioni?

mashtrim në zgjedhje, si dhe ka sekuestruar rreth 2 miliardë Euro pasuri të vëna me korrupsion. Gjëja e parë që ka mësuar në luftën kundër korrupsionit shtetëror, është që duhet të përballesh me baltosje. “Kur je prokuror që lufton korrupsionin e nivelit të lartë, duhet të përgatitesh për hetime të imëta që do të ndërmerren ndaj teje. Mund të ketë media që do të nisin fushata kundër personit tënd, mund të ketë përpjekje për të të trembur”, shton ajo. Fushata e zonjës Kovesi kundër korrupsionit e trazoi rëndë qeverinë rumune. Ministri

i Drejtësisë në Rumani u shpreh në një konferencë për shtyp se “veprimet e Kovesit gjatë vitit të shkuar vunë në rrezik vetë institucionin që ajo drejton, nëpërmjet një autoritarizmi të tepruar”.

Por Kovesi i quajti këto deklarata fushata baltosjeje e përpjekje për ta trembur. Ajo tha se përgjigjja më e mirë ndaj tyre është të ndërtosh çështje të forta, të cilat të paraqiten në gjykatë duke arritur dënime kundër zyrtarëve të korruptuar. Por cili është çelësi i suksesit të Kovesit? Sipas saj, gjëja kryesore kur nis një çështje, është të përpiqesh të mendosh si një i akuzuar. “Nuk e ngre dot një çështje të fortë duke u bazuar në një provë të vetme, apo në një deklaratë të vetme. Prokurori duhet të përpiqet të mendojë se çfarë mund të thotë i akuzuari, se si mund të përpiqet të mbrohet”, thotë ajo. Kovesi bëri të dënohen rreth 1000 zyrtarë. Politikanët u përgjigjën duke zbutur dënimet

për zyrtarët e korruptuar, gjë që ngjalli zemërim mes popullit rumun, duke shkaktuar protesta të shumta. Përgjigjja e qeverisë ndaj dënimeve të shumta të Kovesit ishte të ulte ashpërsinë e dënimeve. Në korrik të vitit 2018, qeveria paraqiti një ligj që lehtësonte dënimet për zyrtarët e akuzuar për korrupsion.

Por si të mbrohet pavarësia e gjyqësorit? “Pavarësia e prokurorëve duhet të jetë e garantuar me ligj.

Kur prokurori nis të hetojë një zyrtar të lartë, ose një person me shumë pasuri, duhet të ketë siguri dhe garanci që nuk do të ndërmerren masa disiplinore për ta penguar e që nuk do t’i bëhen transferime në institucione të tjera të prokurorisë, në mënyrë që të ndërpresë hetimet”, thotë ajo.

Por kjo është më e lehtë të thuhet sesa të bëhet. Tri ditë pas intervistës për The Economist, Kovesi u shkarkua nga detyra.

The Economist

BOTA

17

E shtunë, 25 GUSHT 2018

Intervistë/ Eksperti, Moritz Rudolf: Në shumicën e projekteve që po realizon Kina në vende të ndryshme, përfshihet edhe një klauzolë: në rast mosmarrëveshjesh, do të merret si bazë e drejta kinezea

Europës i duhet një përgjigje ndaj Rrugës së Mëndafshit P

ërmes rrugës së re të mëndafshit Kina po fiton gjithnjë e më shumë influencë në Europë. Për këtë arsye europianëve u duhen strategji të veta të investimeve, thotë eksperti i Kinës Moritz Rudolf në intervistë për DW. Kina që prej pesë vjetësh po ndërton rrugën e re të mëndafshit, të ashtuquajturën “Belt and Road Initiative” (BRI). Sipas të dhënave të Kinës, do të investohen gjithsej rreth një bilionë Dollarë në mbarë botën në infrastrukturë, për të zgjeruar rrugët e tregtisë dhe kësisoj për të forcuar edhe më shumë ekonominë e Kinës. Ndërkohë fundi i rrugës së mëndafshit ndodhet në Europë. Edhe në vendet si Hungaria, Greqia e në periferi të BE-së si në Mal të Zi apo Serbi është duke investuar Republika Popullore e Kinës. A ka BE-ja ndonjë kundërstrategji?

Unë besoj, që BE-ja ka fjetur shumë gjatë dhe tani gradualisht ka nisur të zgjohet. Mendohej se mund të vazhdonin të kishin efekt mjetet e sprovuara. Por tashmë ka një tërheqje nga kjo logjikë dhe po punohet për një përgjigje konkrete ndaj nismës së rrugës së mëndafshit, e cila bazohet edhe në investimet në infrastrukturë.

Europës i duhet një përgjigje ndaj Rrugës së Mëndafshit Unë mendoj, se nëse tani synohet vetëm infrastruktura, atëherë objektivisht kjo është diçka e mirë. Por ky është vetëm një aspekt i pjesshëm i nismës. Me të synohet në fakt – sikurse bëhet e qartë edhe nga disa dokumente zyrtare të BRI – edhe që Kina do të vendosë standarde globale, tek të cilat të mund të orientohet bota. Në këtë drejtim mund të thuash, se Europës po i afrohet një sfidë e madhe.

Si i vendos Kina këto standarde të veta?

Në shumicën e projekteve të infrastrukturës, që po realizon Kina në vende të ndryshme, përfshihet edhe një klauzolë: në rast mosmarrëveshjesh, do të merret si bazë e drejta kineze. Në nismën për rrugën e mëndafshit në fund ke projekte ekonomike, që realizohen në kushte tërësisht kineze, në shumicën e rasteve me ndërmarrje kineze, me punëtorë kinezë, sipas së drejtës kineze dhe në rast konflikti vendosin gjykatat kineze të arbitrazhit. E gjitha kjo në pragun e portës sonë. Shtimi i gjykatave kineze të arbitrazhit është aktualisht një nga pikërëndësat e kësaj nisme. Një hap i tillë nuk është i pazakontë. Këtë e bëjnë vendet, që duan të fuqizohen dhe Kina e bën këtë tani me një vetëbesim të madh.

A po përpiqet Kina përmes nismës së rrugës së mëndafshit të vendosë në botë edhe vlera të reja?

Standardet etike përfshihen masivisht në nismën e rrugës së mëndafshit. Madje

“Unë mendoj, se nëse tani synohet vetëm infrastruktura, atëherë objektivisht kjo është diçka e mirë. Por ky është vetëm një aspekt i pjesshëm i nismës. Me të synohet në fakt – sikurse bëhet e qartë edhe nga disa dokumente zyrtare të BRI – edhe që Kina do të vendosë standarde globale, tek të cilat të mund të orientohet bota. Në këtë drejtim mund të thuash, se Europës po i afrohet një sfidë e madhe.” shpesh herë ato bien ndesh me vlerat liberale në Perëndim. Republika Popullore e Kinës është një shtet autoritar dhe respektivisht ka një tjetër komportim ndaj botës. P.sh. kemi të bëjmë me raportin mes të drejtave individuale të njeriut dhe të drejtat kolektive të njeriut.

Cili është qëllimi? A duhet që qytetari si individ të luajë një rol qendror? Apo synohet që “e drejta për zhvillim” të jetë synimi prioritar? Përgjigja kineze është e thjeshtë: Zhvillimi duhet të jetë në qendër të vizionit kinez të globalizimit – të drejtat individuale të njeriut luajnë një rol dytësor dhe nuk përmenden në dokumentet zyrtare të qeverisë kineze. Kjo është në kundërshtim me modelin europian. Po ashtu qeveria kineze kohët e fundit madje ka nisur të flasë që do ta përçojë në botë “urtësinë kineze” dhe përvojën.

A shihni një rrezik, që përmes investimeve bëhen përpjekje për influencë politike në Europë?

Në Mal të Zi raporti i varësisë nga Kina është mjaft i madh. Edhe Hungaria është një vend, që e shfrytëzon me rafinesë nismën e rrugës së mëndafshit duke i nxitur kundër njëra tjetrës BE-në dhe Kinën. Greqia vitin e kaluar në Këshillin e të Drejtave të Njeriut të OKB-së – ndryshe nga vendet e tjera të BE-së – nuk i kritikoi standardet kineze të të drejtave të njeriut. Dihet se sa të mëdha janë investimet kineze në portin e Pireut. Shtetet e BE-së duhet të peshojnë mes vlerave të BE-së dhe investimeve të Kinës e kjo shpesh çon në atë, që të mendohet mirë se si duhet pozicionuar publikisht ndaj Kinës.

Në kuadër të mekanizmit 16+1 Kina negocion edhe me vendet në Europën Qendrore dhe Lindore për investime.

A mundet që në këtë mënyrë Kina të përpiqet ta përçajë BE-në?

Unë nuk besoj, që Kina përpiqet ta bëjë këtë qëllimisht, të përçajë BE-në në mënyrë që BE-ja të jetë e dobët. Këtë gjë e bëjnë vet vendet anëtare të BE-së. Pekini shfrytëzon natyrisht dobësinë e Europës, për të çuar përpara nismën e vet.

Por sipas mendimit tim do të ishte një fitim i madh për qeverinë kineze, që të arrinte në një kompromis me Brukselin.

Por aktualisht unë personalisht jam skeptik për këtë. Ndërkohë që mendoj, se Europa duhet të gjejë një përgjigje të koordinuar europiane ndaj rrugës së mëndafshit, për t’u pozicionuar si e barabartë ndaj kësaj nisme. Pas pesë vjetësh të nismës së rrugës së mëndafshti një gjë e tillë është mëse e domosdo shme.

DW

ANALIZË

Kina dhe investimet në Ballkan

Kina e ka zbuluar tregun në Ballkan si mundësi për investime, shkruajnë mediat gjermane. Ndër shkaqet kryesroe për futjen e Kinës në këtë treg është edhe varfëria dhe gjendja e keqe në infrastrukturë. Mediat gjermane pohojnë se Kina “e ka zbuluar për vete” rajonin e Ballkanit, respektivisht ish-republikat jugosllave, të cilat prej shpërbërjes së shtetit të përbashkët nuk kanë arritur të afrohen seriozisht me Bashkimin Evropian. Edhe 20 vite pas luftës, këto vende përballen me infrastrukturë të dobët dhe kushte të rënda jetese. “Kjo gjendje e bën Ballkanin një territor ideal për futjen e Kinës në tregun e atjeshëm dhe krjimin e një të ashtuquajture ‘rrugë e mëndafshtë’”, shkruajnë mediat gjermane. Gazeta shkruan, se Kina në këtë mënyrë do të krijojë një ndërlidhje me rrugën prej Azisë, nëpër Afrikë e deri në Evropë. Vendet të cilat janë në këtë rrugë mund të përfitojnë nga kreditë bankare kineze, në një kohë kur Bashkimi Evropian edhe më tej po merret me vetveten dhe problemet e brendshme. Investimet kineze janë bërë në portet e Greqisë, në termocentralet e Bosnje-Hercegovinës, në aeroportin e Shqipërisë, në Maqedoni. Ndërkohë që janë planifikuar edhe investime kapitale në Serbi, Hungari dhe vende të tjera, me të cilat ndërlidhen rrugët e mallrave kineze. Këto investime kineze shihen në Bruksel me mosbesim. Komisioni Evropian ka nisur edhe një procedurë hetimore për planet kineze për ndërtimin e hekurudhave të shpejta në Hungari, ndërkohë që kinezët e vlerësojnë këtë si një win-win strategji... BE ka frikë se me këto investime do të shtohet influenca kineze në këto vende. “Po rreziku ekziston”, thotë eksperti Jacopo Maria Pepe.

Investimet kineze në krahasim me ato perëndimore janë ende të vogla. Por në plan afatgjatë Evropa është e sfiduar dhe duhet të vendosë rregull. Autoritetet serbe thonë se rruga e tyre çon drejt BE-së. Por asnjë vend tjetër në Ballkan nuk ka përfituar më shumë se Serbia nga paratë kineze. Dhe ai që do të mësojë më shumë për investimet kineze, duhet të vizitojë Serbinë. Megjithatë duket se pjesë e strategjisë është edhe heshtja, sepse shumë sipërmarrje në Serbi, që kanë pranuar investime kineze, heshtin, si në rastin e industrisë së çelikut në Smederevë. Kina ka financuar në Serbi gjatë vitait 2017 projekte në vlerë prej rreth 6 miliadë Dollarë, që është e barbartë me investimet evropiane në të gjithë Ballkanin Perëndimor. Por ekziston një dallim: Serbia duhet t’i kthejë këto financime kineze.

Aleanca mes Kinës dhe Serbisë nuk është e re. Ajo e ka gjenezën që në kohën e bombardimeve të NATO-s në vitin 1999. Kina e shikonte asokohe Sebinë si bastionin e fundit të komunizmit në Evropë. Serbia sot nuk shikohet në Perëndim si bastion i komunizmit, por interesimi kinez për investime ka mbetur.

SPORT

20

E shtunë, 25 GUSHT 2018

0-0 mbyllet ndeshja e parë e javës së dytë, e mbushur me shtylla dhe një lojë të bukur

T

irana dhe Teuta ndanë nga një pikë në ndeshjen hapëse të javës së dytë të Kategorisë Superiore, duke mos shënuar asnjë gol. Të dy skuadrat dhuruan një ndeshje shumë të bukur në “Selman Stermasi”, të mbushur me shanse të shumta për shënim, teksa të dyja skuadrat mund të kishin marrë fare mirë 3 pikët e para në këtë sezon. Bardheblutë vinin pas humbjes me Kamzën në start dhe kërkonin me patjetër fitoren, për të gëzuar tifozerinë dhe për të ngritur moralin e skuadrës, por kjo mesa duket ka ndikuar negativisht te ta, duke qenë shumë të “ngurtë” para portës. Pjesa e parë nuk dhuroi shumë emocione, teksa rasti i parë për shënim erdhi vetëm në minutën e 27-të. Katër minuta më vonë Traore zbriti bukur dhe lëshoi një goditje shumë të fortë në portën e Tiranës të pritur në mënyrë spektakolare nga Abibi. Në të 36-n Hoxhallari provon pa sukses nga distanca, ndërkohë që mund të kishte pasuar në krah të majtë te një shok skuadre që ishte i lirë dhe mund të kishte rrezikuar më shumë. Një minutë më vonë Blazhevski provoi sërish në hyrje të zonës por pa shqetësuar Hidin. Në pjesën e dytë u prishën llogaritë në fushë dhe të dy skuadrat u hodhën në kërkim të golit të fitores, ndërsa rastet më të pastra i patën futbollistët e skuadrës së Teutës.

Në të 65-tën Kruja fut një top fantastik në zonë, por Latif bëri më të vështirën duke dërguar topin jashtë edhe pse ishte një gol i sigurt. Skuadra bregdetare tentoi edhe me anë të Fabian Beqajt, i cili goditi mjaft bukur nga distanca, por topi u përplas në shtyllën e portës së Abibit, ndërsa Tirana gjeti golin me anë të sulmuesit Blazhevski, por që ishte zënë në pozicion jashtë loje më herët. Në fund gjyqtari Kridens Metës sinjalizoi përfundimin e takimit me rezultatin 0-0, duke ndarë nga një pikë për të dyja skuadrat. Vlen të përmendet fakti se asnjëra prej skuadrave nuk ka

Spektakël pa gola në kryeqytet, Tirana e Teuta marrin nga një pikë PORTIERI

Kapet i dehur në timon, Lloris arrestohet dhe qëndron 7 orë në burg

shënuar asnjë gol në këtë sezon të ri, teksa skuadra bregdetare ndërkohë nuk ka pësuar gjithashtu asnjë gol. Mungesa e një bomberi ndihet dukshëm te skuadrat e Ze Marias dhe Shkëmbit, por që vlen të përmendet fakti se përgatitjet e tyre janë në rrugën e duhur, dhe këtë gjë e tregon edhe loja në fushë. Tirana-Teuta 0-0 Tirana: Abibi, Doka (71′ Kërçiku),

ANGLI

Turtulli, Atinga, Hoxhallari, Karabeci (74′ Greca), Maveje, Hasani, Kobinah, Sentamu, Blazhevski. Trajner: Ze Maria Teuta: Hidi, Gjeorgjievski, Bicaj, Osmani, Hakaj, Avdyli (88′ Shkalla), Sidibe, Kruja, Kamara (40′ Vecaj), Traore (56′ Beqja), Latif. Trajner: Bledi Shkëmbi Gola: S’ka Kartonë të verdhë: Maveje / Vecaj, Hakaj Gjyqtari: Kridens Meta

PORTUGEZI

Liverpooli refuzon ofertën 2 miliardë dollarë nga kushëriri i pronarit të City-it

Mourinho: Në një klub tjetër do të isha larguar

Kushëriri i pronarit të pasur të Manchester City, Sheik Mansour ka bërë përpjekje për të blerë Liverpoolin me një ofertë prej 2 miliardë dollar sipas mediave britanike. Sheiku Khaled Bin Zayed Al Nehayan është pjesë e familjes në pushtet Abu Dhabi dhe thuhet se është takuar me pronarët e Liverpoolit, Fenëay Sports Group në fund të vitit 2017. Mendohet se propozimi i tij ka qenë 2 miliardë dollarë, që do ta bënte blerjen më të shtrenjtë të një klubi futbolli. Drejtuesit e Liverpooli janë të bindur se klubi nuk është në shitje, megjithëse ata po kërkojnë një marrëveshje të ngjashme investimi me atë të Manchester City-it të bërë me konsorciumin kinez CMC. Tetorin e kaluar pronarët e Liverpool , thuhet se refuzuan një ofertë prej 1.5 milionë dollarë për të blerë klubin nga një konsorcium i udhëhequr nga Amanda Staveley, por edhe ky propozim u hodh poshtë nga pronarët e klubit.

“Po të mos bëhej fjalë për Manchester United, do të isha larguar.” Kështu mësohet se u është shprehur Jose Mourinho miqve të tij më të ngushtë, lidhur me merkaton e varfër të blerjeve të Manchester United në këtë merkato vere. Sipas “Daily Mirror”, trajneri portugez është shumë i mërzitur, pasi nuk ndien mbështetjen e zëvendëspresidentit ekzekutiv, Ed Ëoodëard, i cili nuk u është përgjigjur kërkesave të Mourinhos për përforcimet e nevojshme, që do ta bënin skuadrën e “Djajve të Kuq” më konkurruese për titullin e Premier League-s. “Do të braktisja çdo klub tjetër”, ka këmbëngulur “Special One”, që është në vitin e tij të tretë në krye të Manchester United. Gjithsesi Mourinho nuk ka ndërmend të largohet nga “Old Trafford”, sepse ndien mbështetjen e tifozerisë sipas mediave angleze.

Në Angli ligjet janë të barabarta për të gjithë, edhe nëse nëse je një person publik, apo edhe kampion bote në futboll. Portieri i Tottenhamit, Hugo Lloris, është mbajtur për rreth 7 orë në burg, pasi ka rezultuar se ka konsumuar alkool mbi normën e lejuar. Një patrullë e policisë e ka ndaluar portierin kampion botë me Francën në orën 02:30 të mëngjesit dhe, pasi rezultoi se ishte i dehur, e ka shoqëruar në ambientet e parandalimit, ku vetëm gjatë paradites është lënë i lirë. Francezi ishte me shokët e tij të ekipit dhe të kombëtares Laurent Koscielny dhe Olivier Giroud, para se të ndalej nga oficerët e policisë.

Lloris do të duhet të paraqitet sërish në polici për t’u njohur me masën administrative. “Dua t’u kërkoj falje me gjithë zemër: familjes time, klubit, shokëve të skuadrës, trajnerit dhe tifozëve.

Të drejtosh makinën nën efektin e alkoolit është e papranueshme.

Marr mbi vetë të gjithë përgjegjësinë për veprimet e mia dhe ky nuk është shembulli që unë doja të vendosja”, tha portieri. Ndërkohë edhe vetë klubi i Tottenham kishte deklaruar më parë: “Klubi i merr këto çështje me seriozitet maksimal dhe do ta trajtojë këtë shqetësim brenda ekipit”. “Gardiani” francez, që njihet si një futbollist mjaft i qetë dhe me shumë reputacion te Tettonhami falë sjelljes së tij korrekte, pritet të udhëtojë me skuadrën për ndeshjen e të hënës me Manchester United në “Old Trafford”, por mësohet se nuk do të mbajë shiritin e kapitenit.

SPORT

21

E shtunë, 25 GUSHT 2018

Në prag të sfidës ndaj Lazios, strategu italian është shprehur se portugezi do ketë ndeshje që do të pushojë

Allegri para Lazios: Edhe Ronaldon mund ta lë në stol...

S

eria A sot do të startojë javën e dytë me super ndeshjen mes Juventusit dhe Lazios. Massimiliano Allegri duke folur në prag të ndeshjes, ja ka bërë të qartë futbollistëve, se nuk mund të ketë asnjë duel të lehtë gjatë këtij sezoni. Transferta në ndeshjen kundër Chievos i solli disi me këmbë në tokë bardhezinjtë, që sipas trajnerit nuk duhet të ndalojnë punën për të arritur sukseset gjatë këtij sezoni. “Gati-gati do të isha dakord me barazimin, por gjithsesi jam i kënaqur që fitova në Veronë me gol në minutën e 93-të. Ajo ndeshje i ka bërë lojtarët të kuptojnë se nuk duhet të nënvlerësojnë askënd. Tani kemi ndeshjen me Lazion dhe e dimë që do të jetë e vështirë. Do të doja të mos na shënonin gol, pasi në Bentegodi pësuam 2”.Ish-tranjeri i Milanit vlerësoi ekipin e Lazios duke thënë se skuadra kryeqytetase ka lojtarë me shumë cilësi, por dhe të fuqishëm. “Vitin e kaluar kishim fituar 41 ndeshje radhazi në fushë tonë, por na mundi Lazio. Është një ekip i stërvitur mirë nga Inzaghi. Luajnë shumë me kundërsulm dhe kanë Milinkovic një futbollist që është i fizikisht, por ka edhe klas”. Sa

Trajneri i Milanit, Rino Gatusso është shfaqur i emocionuar në prag të debutimit në sezonin e ri që do ta vendosë përballë Napolit. Strategu i ri nuk harron që të vlerësojë ish-trajnerin e tij në kohën kur ka qenë futbollist të kuqezinjtë. “Ancelotti për mua është më shumë se një trajner, ai është mjeshtri, por nesër ne do të shkojmë në Napoli për të marrë rezultatin. Shpresoj që të fitojmë, por ndaj tij do të jetë një duel shumë i vështirë. Napoli ka identitetin e vet, kaq shumë lojtarë që kanë luajtur së bashku për vite me radhë, po përpiqet të ndryshojë, por Napoli i sotëm ende duket si i Sarri-t, nuk ka vënë njëqind për qind në të. Mendoj se vetëm me Higuain ne nuk fitojmë asgjë, kemi nevojë për ekipin, ai është një futbollist me cilësi të mëdha, një nga dhjetë më të fortit në botë, por ne duhet të jemi një ekip.”, deklaroi Gatusso.

Juventus (4-2-3-1): Szczesny, Alex Sandro, Chellini, Bonucci, Cancelo, Pjanic, Khedira, Douglas Costa, Dybala, Cuadrado, Cristiano Ronaldo Lazio (3-5-1-1): Strakosha, Radu, Acerbi, Wallace,Lulic, Milinkovic-Savic, Lucas Leiva, Parolo, Marusic, Luis Alberto, Immobile.

BARDHEKALTRIT

Inzaghi: Ronaldos do t’i rezervojmë një “trajtim special”

i përket formacionit, Allegri la shumë vend për dyshime, duke deklaruar se do ta mendojë deri në momentin e fundit se kush do të luajë kundër ekipit të Simone Inzaghit. Madje, ai pohoi se në të ardhmen edhe Cristiano Ronaldos mund t’i takojë të bëjë pushim, në mënyrë që të jetë i çlodhur për ndeshjet e rëndësishme. “Mund të luajmë dhe me 3 mbrojtës. Bo-

nucci më ka pëlqyer, ai punon fort dhe luan me shumë zemër, duhet të respektohet për atë që jep në fushë. Matuidi është në gjendje të mirë, Bernardeschi është lojtar mjaft cilësor, mund të luajë në çdo pozicion të sulmit. Edhe Ronaldo është në formë mjaft të mirë, por nuk i dihet, mbase dhe ai e nis nga pankina e luan 30 minuta gjatë ndeshjes”. Bardhezinjtë

vijnë pas fitores së vështirë ndaj Chievos, ndërkohë që Lazio e nisi me një humbje në Romë, dhe do të tentojë të bëjë surprizën si në sezonin e kaluar. Në portë nga minuta e parë pritet që të aktivizohet Thomas Strakosha, i cili sezonin e kaluar bëri një paraqitje brilante, duke pritur edhe një 11-metërsh të Dybala-s në minutën e fundit.

DEBUTIMI

MILAN

Gatusso sfidon profesorin: Ancelotti mjeshtër, vetëm me Higuain s’fitojmë asgjë

Formacionet e mundshme

Cristiano kthehet në vendin e “krimit” 144 ditë më vonë Nga mik në Zot shtëpie, pas plot 144 ditësh të gjata! Cristiano Ronaldo është gati të kthehet në “vendin e krimit” ose e thënë ndryshe në vendin e “takimit të parë të dashurisë” me Juventus-in e tij.

Pikërisht, Juventus-in e tij, atë që e bëri për vete pas një joshje të gjatë dhe të papritur që u konkretizua gjatë verës, që pasi u njohën në një natë të Champions League, ku u dashuruan me njëri-tjetrin. Si shkoi e dinë të gjithë: çerekfinalja e parë, një gol i shënuar me një nga roveshatat më të bukura të historisë së futbollit, gola dhe duartrokitje nga i gjithë stadiumi. Thjeshtë për të nderuar armikun më fantastik. Një gjest jo i zakonshëm, që nuk mbarte brenda vetes asgjë tjetër veç admirimit. Atëherë askush nuk mendonte se “CR7” do të vinte në Torino, askush nuk ëndërronte. Por, pas 144 ditësh, ajo ditë u bë premisa e një marrëveshje të çmendur dhe një ambicie që u shtua me kalimin

e kohës, me një mendim fiks në kokë, nuk ka si të ndodhë ndryshe, fitoren e Champions League.

Të enjten, Ronaldo hyri në “Juventus Stadium”, për stërvitjen me ekipin. Nesër do të futet për të bërë seriozisht, kundër një Lazio të plagosur, por shumë të rrezikshme, që tre vjet më parë doli nga Torino me tre pikë në xhep. Nuk do të jetë një shëtitje, por paralele me trajektoren e një ndeshje për t’u fituar me çdo kusht, ku tifozët do të jenë të emocionuar po aq sa ai, për ndeshjen e parë të “CR7” në

shtëpinë e tyre, në shtëpinë e Juventus, atje ku pritet edhe një koreografi mbresëlënëse, për t’i dhënë mirëseardhjen. Nuk dihet ende asgjë e saktë, vetëm fakti se mirëseardhja e tifozëve bardhezi do të jetë diçka unike, e paharrueshme. E rrallë, ashtu si 144 ditë më parë, kur pas golit me roveshatë duartrokitjet ishin masive dhe i hapën rrugën marrëveshjes së shekullit për klubin bardhezi, që kurrë më parë nuk kishte blerë një fitues të pesëfishtë të “Topit të Artë”.

Trajneri i Lazios, Simone Inzaghi është shprehur se skuadra e tij është gati për të sfiduar Juventusin në duelin e radhës në kampionat. Strategu italian ka deklaruar madje se i kanë rezervuar një mbulim special Cristiano Ronaldos.

“Jemi të gjithë të qetë edhe pse humbja ndaj Napolit nuk pritej, pasi meritonim të paktën një barazim. Juve është një ekip i madh edhe pa Ronaldo dhe Allegri është një trajner fitues.

Vjet fituam dy herë ndaj tyre, shpresoj që edhe këtë vit të përsëritim të njëjtin rezultat. Ronaldo do të jetë i mbikëqyruri ynë kryesor, lojtarët do t’i rezervojnë një trajtim special në fushë. Është më i forti në botë, ndaj do ta kemi nën kontroll edhe pse te Juvja të gjithë janë kampionë. Le të shpresojmë që Juvja të jetë në një ditë të keqe, por edhe ne duhet të bëjmë një ndeshje të madhe. Zakonisht këto ndeshje janë të mira për Lazio, lojtarët kanë besim dhe në Torino do të tregojmë se sa vlejmë. Nuk duhet të përsërisim gabimet që bëmë ndaj Napolit”, deklaroi Inzaghi.

VIP

22

E shtunë, 25 GUSHT 2018

Manual për burrat nga Rozana Radi

R

ozana Radi nuk ka reshtur së postuari foto nga çdo vend ku ka qenë. Capri, Firence e në çdo cep të bukur që artistja ka shkelur përgjatë pushimeve. Por Rozana ka bërë dhe një manual për burrat dhe mesazhet e saja janë kuptimplote. Shpirti artistik i Rozanës njihet dhe ajo lë gjurmë në tekstet e saja. “Kur të udhëtoni me një grua, mos harroni të merrni valixhen. Mbusheni atë plot. Në çdo qytet të bukur nxirrni nga valixhja kujtesën, thoini asaj që është më e bukur se qyteti! Për çdo buzëqeshje të sajë nxirrni nga valixhja një puthje. Për çdo gabim të sajë, nxirr nga valixhja durimin, ajo do ta kuptojë me një shikim e më pas ti dhuroi një përqafim. Për çdo frikë të sajë nxirrni nga valixhja mbështetjen. Ajo do ndjehet shumë më e fortë. Valixhja e jetës së një gruaje është më e rëndë sa një anije, ndihmoje ta zbrazni bashkë atë. Nëse ti je një nga këta burra atëherë merr udhëtimin e jetës me gruan e jetës tënde”,-shkruan

Pyetja pikante për Sam Smith, vajzën e Bregut fans i Erës

në Instagram. Radi është duke u relaksuar në Capri të Italisë.

Ajo është atje me të dashurin e saj, Shpëtim Karakushin, të cilët janë të lidhur prej më shumë se 6 vitesh. Rozi ka

paralajmëruar se do të martohet së shpejti por që ende nuk ka një datë të caktuar kurse biznesi i saj po ecën tejet mirë.

Projektet muzikore ka një kohë të gjatë që i ka lënë më anash.

Ky vit ka qenë shumë i veçantë për Era Istrefin. Ajo ka shënuar disa arritje në karrierë që do t’i mbajë mënd gjatë. Pas Rita Oras dhe Dua Lipas, fansi më i ri i saj është këngëtari i famshëm britanik Sam Smith. Kënga “BonBon” vijon të dëgjohet ende në të gjithë botën, e jo vetëm nga fansat por edhe nga Sam Smith. Këngëtari i njohur ka publikuar në rrjetet e tij sociale para miliona fansave këngën ‘’Bonbon’’ duke zbuluar se e ka të preferuar kohëve të fundit.

Një promovim shumë i madh për Erën e cila e ka publikuar në Instagram dhe e ka falënderuar.

Ben Affleck skllav i alkoolit

Vajza e ish-deputetes së PD-së, Majlinda Bregu, Kejda Ajazi tërheq vazhdimisht vëmendjen në rrjetet sociale, përmes postimeve. Ajo është një nga fëmijët më të përfolur të politikanëve shqiptarë, pasi shpesh ekspozon format e trupit dhe jetën që bën. Këtë herë, duke përdorur opsionin e “Instastory-t”, “Më bëj një pyetje”, ajo ka tërhequr vëmendjen sërish me përgjigjen e saj. Një nga pyetjet e drejtuara ka qenë: “Sa lekë dhe shkollë duhet të ketë një djalë për të qenë i dashuri i saj”. Ajo nuk e ka refuzuar pyetjen por i është përgjigjur gjysmë shqip dhe gjysmë anglisht se asnjëra nga këto nuk ka rëndë por mjafton të përputhen me njëri-tjetrin.

Aktori i njohur nuk heq dorë nga alkooli. Në gjendje mjaft të rënduar si shëndetësore ashtu edhe psikologjike, Ben Affleck ka përfunduar për herë të tretë në një qendër rehabilitimi. Në fotot e publikuara nga “TMZ”, shihet se është ish-gruaja e tij, Jennifer Garner ajo që e ka shoqëruar për në klinikë. Ajo është shprehur se pavarësisht lidhjeve të tij me modele të ndryshme pas ndarjes së tyre, nuk do të heqë dorë prej tij deri sa ta shohë esëll. Ish-gruaja e tij dëshiron që ai të mund të kujdeset për tre fëmijët e tij, Violet, Seprahina dhe Samuel. “Ai e dinte se kishte nevojë për ndihmë”,-tha për revistën People një burim i afërt i familjes kur pasditen e djeshme në shtëpinë e Affleck mbërriti Garner e cila e bindi që të shtrohej në rehabilitim.

KOHA E LIRE SUPERFJALËKRYQI

23

E shtunë, 25 GUSHT 2018

Nga Albert Vataj

Horizontalisht

80. Gur shumë i çmuar dhe shumë i fortë, karbon kristalor i pastër 82. Pararëndësi i ndejseve të sotme moderne, me dyshek mbushur me lecka dhe nëntëse prej dërrase 83. Në gjuhët ndërkombëtare, Shqipëria njihet ashtu 86. Që nuk është as i gjatë as i shkurtër, as i madh as i vogël 88. Rrethi i drunjtë i rrotës së qerres, ku mbërthehen rrezet që dalin nga bucela, ka atë emër 90. Banor vendës nga Labëria, është ...

93. Sëmundje ngjitëse, shfaqet me ethe, me puçrra të kuqe në fytyrë, në kokë e në trup 94. Përdoret për të theksuar habinë, përçmimin, ironinë 95. Teli i kitarës i mandolinës etj. Janë të tilla ... zanore 96. Që ka të bëjë me zonën rreth Polit të Veriut 98. United Kingdom of Great Britain and Northen Ireland, shkurtima 99. Gjini bimësh që rriten në vende me klimë të nxehtë a të butë, me gjethe të trasha 100. Dikur ithin prej bimësh barishtore, tani janë me korent, përdoret për digjenë 102. Ish-presidenti i Ugandës, ... Amin 104. Mjegull e hollë që vesh majat e maleve në verë ose në vende të ulëta kur ndërron moti 105. Rrip i gjatë e i ngushtë prej stofi të leshtë për të mbështjellë kërcinjtë; gjunjake 107. Zakone në jetën shoqërore të një populli, që lindin në kushte të caktuara historike dhe ruhen brez pas brezi 109. Vend i rrethuar me mure të larta e të trasha dhe i pajisur me mjete luftarake 110. Ne të gjithë kemi atësi... domozdoshmërisht kemi gjithashtu edhe m...

112. Njeri që bredh e rron në kurriz të të tjerëve Vertikalisht 1. Nota e parë e shkallës muzikore; shenja për këtë notë

2. Mjetet e Bulqizës, e kishin ashtu targën 3. Fëmijë mashkull deri në moshën e pjekurisë; djalë i vogël 4. Ashtu i thërrasin asaj që na ka bërë kokën, por edhe gjyshes shpesh 5. Njësi e matjes së fuqisë, (shkurt. W) 6. Rrethi i Dibrës, ashtu ishte targa 7. Kafshë shtëpiake përtypëse e imët, me lesh të butë 8. Grua me trup të shëndoshë dhe zakonisht të trashë, është edhe femra e derrit e tille 9. Djali që po martohet ose që sapo është martuar 10. Dëshirë e madhe për të marrë vesh a për të mësuar diçka për një njeri, për një ngjarje ose për një gjë tjetër; kureshtje 11. Ajri që thithim e që nxjerri nga mushkëritë 12. Mjeshtëria e punimit të tokës dhe e rritjes së bimëve të dobishme për njeriun 14. Lloj i gjinisë dramatike, që përfshin veprat me subjekt satirik 15. Krotonias ..., filozof dhe mjek grek (rreth 520 p.e.r.) Pitagorist që mësoi se në të gjitha gjërat njerëzore sundon kontradikta 16. Gjarpër i madh me helm të fortë, jeton në vende të nxehta; gjarpri me syze, ose ...

18. Partia Aleanca Popullore 19. “... Jonë”, gazeta e parë e pavarur në Shqipër është ajo 20. Si kishtin makinat e Durrësit targën 21. ... Konica (1878-1948), anëtar i delegacionit të Qeverisë së Vlorës dhe delegacionit shqiptar në Konferencën e Ambasadorëve në Londër (1913) 23. Pjesëtar i popullsisë fillestare të një vendi; banor i një vendi ku kanë jetuar paraardhësit e tij që në kohët më të lashta; vendës, anas, rrënjës 27. Zog i vogël shtegtar nga rendi i harabelave, me pupla të zeza e të ndritshme 31. Një krahinë a fshat në rrethin e Pukës, nuk është kryebardhë 32. Ai me të cilin kemi shumë të përbashkëta, na do të mirën, na ndihmon me gjithë zemër e na gjendet në çdo nevojë 37. Targat e mjeteve të Fiertit ashtu e

kishin targën 39. Rrethi i Kuçovës, e kishte ashtu targën 40. Partia Unitetit Kombetar 42. Ai që luan një rol në shfaqjet teatrale ose në filma kinematografikë 43. Që kalon çdo masë, që s’ka ku të shkojë më tej, i jashtëzakonshëm 44. E detyroj dikë të largohet nga dhoma, nga shtëpia, nga vendi etj 46. “Shqipëria e Re” quhej filprodhuesja e kohës së dikaturës, ku punojnë skenaristë, regjisorë, aktorë, operatorë etj 47. Dokumenti që përmban kërkesën për të rishikuar një vendim të dhënë nga gjyqi 48. Peshk deti i vogël, me kokë të madhe e të gjerë, me mustaqe, ka luspat me ngjyrë të kuqërreme 50. Vendi i Perëndive, sipas mitologjisë.

1 8

PËRGJIGJE E SUPERFJALEKRYQIT TE NUMRIT TE KALUAR

4. Njeri i shquar, me aftësi të veçanta në një fushë të caktuar 7. Kryeqyteti i Bangladeshit është 8. Rrethi i devollit e kishte ashtu targën 9. Burrë ose djalë i dhënë pas aventurave të dashurisë dhe pas qejfeve 11. Ndërmarrje industriale me disa reparte të lidhura ndërmjet tyre 13. Umberto... një nga filozofët, kritikët letrarë dhe novelistët më të shquar të kulturës italiane dhe ndërkombëtare 14. Furrë e posaçme, ku digjen e bëhen hi të vdekurit. Holokausti mbart dëshmitë më rrënqethëse 17. Rrethi i Kolonjës, Ersekë, targa e saj ishte 20. Që ka nderim e dashuri të pastër, të thellë e të zjarrtë për dikë a për diçka 22. Pushtoj, nënshtroj ose Z... me forcë një territor.

24. Partia Aleanca Demokristiane e Shqipërisë 25. Për Peqinin e dini se kishte targën e makinave 26. Ministria e Ekonomisë, Tregëtisë dhe Energjitikës, shkurtima 27. Punoj tokën me shatë, me bel etj., rrëmih, gërmoj tokën me diçka 28. Me kryeqytet Asmara, ky shtet ndodhet në pjesën veri-lindore të Afrkës, laget nga Deti i Kuq 29. Makinat e Elbasanit ashtu e kishin targën 30. Rrethi i Skraparit, ... ashtu e kishte targën e mjeteve 31. Kanal i drunjtë, zakonisht në trajtën e një hinke, që çon ujin në fletët e mullirit; lug mulliri 32. Eshtë “mysafiri” i paftuar, zakonisht në periudhën e verës dhe në vende ku sundon papastërtia 33. Lulet e këtij druri kanë aromë karakteristike, përdoren për çaj 34. Partia Republikane, inicialet 35. Bruce ..., aktor i artit luftarak, instruktor i arteve marciale si dhe themelues i stilit Jeet Kune Do 36. Ajo është ekspres dhe turke 38. Një pjesë e caktuar kohe, që është e nevojshme për të bërë diçka 39. Vija tokësore a detare që ndan dy shtete fqinje 40. Rrethi i Pogradecit, ashtu e kishte targën 41. Pjesa e mesut të trupit të njeriut.

Për femrat e rëndësishme është që ai të jetë i hollë 45. Kroacia, ashtu i’a quajnë paranë e saj 46. Qofte gjatoshe me mish, në trajtë suxhuku, e pjekur në skarë, të Korçës janë të njohura 49. Vath ..., shkrimtar dhe skenarist, ka qenë deputet në legjislaturën e XVI-të të Kuvendit të Shqipërisë 52. Aleanca për Ardhmërinë e Kosovës, na duhen inicialet 54. Kafshë e madhe shtëpiake femër, që mbahet për qumështin, mishin e lëkurën 55. Ajo rrotullohet dhe vë në lëvizje ajrin për të freskuar ose për të ajrosur 56. Hapësirë e madhe me ujë të kripur, që shtrihet ndërmjet kontinentesh.

57. Më 22 shkurt 1974 u themelua Organizata e Konferencës Islame, duhet inicialet 58. 1. Më mbushet mendja se diçka është e vërtete a e drejtë, besoj plotësisht për ketë 60. Pellg shumë i madh natyror ose artificial, zakonisht me ujë të ëmbël 62. Emër i lashtë për gadishullin dhe zonën ndërmjet Kaukazit dhe Armenisë 64. Rrethi i Tepelenës, ishte me targë ashtu 65. Lungë me qelb, që zë shtrat thellë nën lëkurë në rrënjët e qimeve ose në gjëndrat e dhjamit; i thatë 68. Njësia bazë për matjen e rezistencës elektrike.

72. ... Hitler, futi Gjermaninë në rrjedhën e Luftën e Dytë Botërore 74. Jap pëlqimin për të bërë një punë a një veprim që më kërkohet 75. Makinat e Delvinës ashtu e kishin targën 77. I ra hasha, e mohoi diçka që ka thënë ose që ia ngjitin të tjerët 78. Njësi administrative vendore, që përfshin zakonisht disa fshatra ose një krahinë

51. Shkoj nga brenda jashtë 53. Ashtu quhej romani i Fatmir Gjatës që bënte fjalë për tharjen e ... së Maliqit 59. Ai ishte ...Koperniku (19 shkurt 147324 maj 1543), nistori i teorisë së lëvizjes së planeteve rreth diellit 61. Rrethi i Librazhdit, e kishte ashtu targën e mjeteve 63. Element kimik, jometal i fortë, me ngjyrë të zezë dhe simboli B 66. Kockës i thonë ashtu në dialektore 67. Rrethi i Korçës, ashtu shënohej në targën e makinave 69. Zhurma e zërave të njerëzve që flasin nëpër dhëmbë ose me zë të ulët, murmuritje, pëshpëritje 70. Partia Balli Kombetar 71. Organizata Ndërkombëtare për Migrim, inicialet 73. Pret dru në pyll 74. Lloj shfaqjeje teatrale, në të cilën aktorët luajnë pa fjalë dhe i shprehin mendimet me lëvizje të trupit, kryesisht të fytyrës 76. Rrotë e dhëmbëzuar që shërben për të përçuar lëvizjen në një mekanizëm 79. Ajo është inciativa më famëkeqe, për shfarosjen e njerëzve. Kujtojmë tmerret e Aushvicit, Dahaut, Mat’hauzenit, Belsenit dhe Firensburgut 80. Quhet femra e cjapit 81. Sasia më e vogël e energjisë që mund të emetohet ose të përthithet nga lënda 82. Gjendje psikike e sëmurë e një njeriu, të cilit i ngulet mendja te diçka pa ndonjë arsye 84. Lloj molle e kuqe, e ëmbël dhe me lëng, që piqet vonë dhe rron shumë 85. Vjen nga PPSH, bëhet ashtu 87. Pjesë e parë e fjalëve të përbëra, e cila u përgjigjet nga kuptimi fjalëve: ajror, i ajrit. nga ajri, me anë të ajrit 88. Ai që plagoset a vritet në një aksident, që dëmtohet a vdes 89. bishtajat dhe kokrrat e kësaj bime, që përdoren për ushqim 90. “..e Shagrenit” një nga romanet e Honore de Balzak 91. Gadishulli ynë mban atë emër 92. Dakord në gjuhë universale 97. Grua a vajzë e përdalë, bishtdredhur, bushtër 101. Dervish ..., (Ibrahim Naxhi) veprimtar atdhetar dhe publicist i Rilindjes, Lindi në Ohër më 1875 vdiq më 13 prill të vitit 1928 në Tiranë 103. Organizata Ndërkombëtare për Zhvillim 105. Lutje drejtuar zotit, që bëhet nga hoxha në xhami 106. Shesh ndeshjesh ose lufte, mejdan 108. Rrethi i Krujës, ashtu si e shënonte në targë 109. Rrethi i Kavajës, ashtu shënohej në targën e mjeteve 111. Rrethi i Sarandës, e kishte ashtu targën.

9

L

13

14

D

M

E

19

B

O

22

Z

A D

41

35

B

K O M U N Ë

50

G

57

N

63

S

L B

M

67

R

85

F L I R

109

M

K

110

O

99

E

95

100

103

A

N

R

K

T

P G J

L 59

E

K R Y E D

65

S

N

91

E

D

D I T U R I U

38

G U S H T I

101

K

R

L

40

O

B

Z

49

K

M

54

O

B

O

A T R A K S I O N

68

P

N

69

M

66 70

K A R A T D

M A

74

R D 88 V E N I T 93 Z H N 96 Ë T R I S H 102 M E

75

O M T

82 86

U

A

J

Q

A

L

O

I

V E G E C O A

62

87 92

34 39

C I R I L I K

A S T R O L O G J I 78 I O S T P 80 81 B U F F A J K

J

D

56

I

73

G

33

47

60

Ë

H

A

P A L L J E

46

L

O

18

Z

D A D O J A R E N 52 53 V A S T A K D P

72 77

28

7

K O C Ë

B

A D O R U

94 97

S H

T I M I

K F 106 107 108 K A T A R A K T C D U M S A I E V V 111 112 113 114 L E S H E L I D I N E R C I A 115 116 A T L E I T L Y R Ë U

A B R E S H

A M P U L E

EclipseCrossword.com

Z

45

U

K U K U Z E L I

90

M O B I L I E R T

I

E

O

84

S K

98

L

K U R R I Z O

79

G

21

27

M

P

32

Z

I

55

26

E R P R E N G 37 D I D A A

31

44

U

R T

6

V

K O N E

17

D E P O

5

U

12

D O M

25

Z H A U R I M Ë

T

P

76

Z

M

64

A

K Ë R P

89

T

K Ë R C E

71

E L

N

58

O

61

W T O

83

N

E

I V A N

M I J Ë

O

I

S K Ë N D O

48

G

51

L A Ç

M

43

R

J

R

23

M U R R L A N

B

42

30

16

V

O K Ë R

A

A

36

15

N

20

B I Z O N

T

E

D

4

Z H Y T Ë S E E

B

B E N I A M I N

29

11

P

R

C

3

A

B O S T A N

F J A L O R 24

2 10

104

Z

U

105

CYANMAGENTAYELLOWBLACK

SPECIALE

24

E shtunë, 25 GUSHT 2018

Presidenti Meta nderon kujtimin e të internuarve dhe viktimave të kampit famëkeq në Tepelenë

P

residenti i Republikës, Ilir Meta mori pjesë në veprimtaritë përkujtimore për të internuarit dhe viktimat e kampit famëkeq në Tepelenë, që u zhvilluan në bashkëpunim me Autoritetin për Informimin mbi Dokumentet e ish-Sigurimit të Shtetit e të Bashkisë Tepelenë, në kuadër të Ditës Europiane të Përkujtimit të Viktimave të Sistemeve Totalitare. Me këtë rast, Kreu i Shtetit vlerësoi, duke dekoruar me Titullin e lartë “Për Merita të Veçanta Civile” Drane Jakjën (pas vdekjes); zonjën Mrikë Gjikola; zonjën Gjelë Gjikola si dhe zotin Lekë Pervizi në shenjë nderimi e respekti, e me mirënjohje të veçantë për vuajtjet e sakrificat e tyre si dhe dokumentimin historik nëpërmjet pasqyrimit e vizatimit të kushteve çnjerëzore të mbijetesës nëpër kampet e internimit, situatava dhe portreteve të papërsëritshme njerëzore. Në fjalën e tij drejtuar të pranishmëve, Presidenti Meta u shpreh se shoqëria duhet të njihet me përmasat dhe dëmet e sistemeve totalitare për të mos rënë pre e keqintepretimit të historisë. “Keqinterpretimi i historisë mund të nxisë urrejtje dhe racizëm, ndërkohë që pajtimi mund të arrihet vetëm përmes nxjerrjes në dritë të të vërtetës,

“E shkuara përsëritet nëse harrojmë historinë”

nëpërmjet transparencës së fakteve dhe ngjarjeve të ndodhura në këto kampe vdekjeje.

Pajtimi me të kaluarën mund të arrihet vetëm duke ndarë dhe duke promovuar të gjithë

NISMA

P

residenti i Republikës, Ilir Meta ishte sot në qytetin e Sarandës, në kuadër të nismës që ka ndërmarrë “Aleanca për Dhurimin e Gjakut”. Kreu i Shtetit së bashku me Kryebashkiaken e Sarandës, Florjana Koka ishin të pranishëm në seancën e dhurimit të gjakut nga punonjës të administratës vendore, qytetarë të shumtë sarandiotë, të rinj e të reja, mes të cilëve shumë turistë shqiptarë të cilët po kalojnë pushimet verore në qytetin jugor. Presidenti Meta falënderoi Kryetaren e Bashkisë, zonjën Koka, e cila bashkarisht me qytetarët sarandiotë, iu përgjigjën me dëshirë dhe vullnetarizëm thirrjes dhe apelit konkret të kreut të shtetit dhe të “Aleancës për Dhurimin e Gjakut”. “Saranda është një nga ato qytete ku problematika është serioze sa i takon përqindjes së banorëve me talasemi.

Apeloj që ky proces cilësor i dhurimit vullnetar të gjakut, i nisur sot, të vazhdojë.

Bashkëpunimi mes të gjitha palëve për informimin e qytetarëve e të rinjve, sido-

së bashku, kujtimet e heronjve që sakrifikuan jetën dhe vitet e tyre më të bukura në mbrojtje të dinjitetit njerëzor, të besnikërisë ndaj idealeve të tyre, të drejtësisë, të lirisë dhe të së vërtetës!

Sepse disa nga këta heronj, po perifrazoj titullin e librit të At Zef Pllumit ”Rrno vetëm për me tregue”, jetuan dhe jetojnë për të treguar tmerret e terrorit komunist dhe totalitarizmit. Tregojnë

që ne të mos harrojmë! Sepse siç na ka mësuar përvoja njerëzore, tragjeditë e së shkuarës janë të destinuara të përsëriten nëse e harrojmë historinë”,- tha Presidenti Meta.

“Aleanca për Dhurimin e Gjakut” në Sarandë

mos që fëmijë, është shumë i rëndësishëm, që të merren masa parandaluese për të stabilizuar të gjitha parametrat dhe për të pasur këtë problematikë nën kontroll.”, –

u shpreh Presidenti Meta. Kreu i Shtetit nënvizoi se: “Qëllimi kryesor i Aleancës është që në vitin 2020 ne të arrijmë atë objektiv të vendosur edhe nga Organizata

Botërore e Shëndetësisë, që dhurimi i gjakut të jetë një proces tërësisht i garantuar në mënyrë vullnetare, i stabilizuar e afatgjatë. Ju faleminderit të gjithë qytetarëve të Sarandës që iu përgjigjen pozitivisht thirrjes së Aleancës dhe po marrin sot pjesë në këtë seancë dhurimi gjaku! Jam i sigurt që kjo fushatë ndërgjegjësimi për këtë kauzë jashtëzakonisht humane do të vijohet edhe në të ardhmen për të përmbushur qëllimin e saj fisnik dhe qytetar!”