CYANMAGENTAYELLOWBLACK
www.kohajone.com
1 E shtunë, 5 JANAR 2019
Kryemadhi: Studentë, gjimnazistë në protestë! E përditshme e pavarur
Viti i XXVIII i botimit
Nr: 1 (8442)
E shtunë, 5 Janar 2019
Çmimi 30 Lekë
Të hënën në ora 10.00 Këshilli Studentor Shqiptar bën thirrje për t'u mbledhur para Kryeministrisë, për t'i kërkuar Edi Ramës të plotësojë pa asnjë shtyrje kohe të gjitha kërkesat. “Duhet rrëzuar Ligji i Arsimit të Lartë, duke bërë një ligj me standarde perëndimore në favor të universiteteve publike”, kjo është kërkesa themelore e studentëve shqiptarë
Rama troket gotën me Thaçin: 2019-ta, viti i krejt shqiptarisë
Në foto: Kryeministri Edi Rama dhe Presidenti i Kosovës, Hashim Thaçi REAGIMI
Petrit Vasili: Varfëria po djeg Shqipërinë dhe qeveria krihet! FAQE 9
AFATET
Qytetarë! Kontrolloni pasaportat, nuk u lenë të kaloni kufirin nëse skadon për tre muaj
FAQE 15
FORUM
Qeveri shkatërrimtare për popullin, duhet rrëzuar Nga Ylli Manjani FAQE 2
FAQE 24
FAQE 3
Presidenti Ilir Meta vizitoi Kosovën
Në foto: Presidenti Meta me bashkëshorten Monika Kryemadhi dhe tre fëmijët e tyre, Bora, Era dhe Besar, gjatë vizitës në Manastirin e Deçanit dhe në Patriarkanën e Pejës FAQE 24
INVESTIMET
VENDIMI
Ministrja Manastirliu në maternitetin e Elbasanit: 28 inkubatorë të rinj
Senati i SHBA nuk pranon kandidaturën për ambasadore në Shqipëri
FAQE 11
AKUZAT
FAQE 2
Jorida Tabaku: Mashtrimet e Rilindjes me ekonominë. Shqiptarët sot janë më të varfër
FAQE 4
POLITIKE
2 E shtunë, 5 JANAR 2019
Kandidatura e zonjës Kathleen Ann Kavalec, e emëruar si ambasadore e SHBA në Tiranë, i është kthyer të enjten Presidentit Donald Trump
S
ipas ndihmësve në komisionin e senatit amerikan për çështjet e jashtme, kandidatura e zonjës Kathleen Ann Kavalec, e emëruar si ambasadore e SHBA në Tiranë, i është kthyer të enjten Presidentit
Donald Trump. Zonja Kavalec u emërua nga Presidenti Trump në korrik 2018 dhe qysh ajo kohë, kandidatura e saj ka qenë në pritje për t’u konfirmuar nga komisioni i senatit. Zonja Kavalec, ishte parashikuar të dilte në një seancë në senat në muajin shtator, si pjesë e procesit të konfirmimit, por
Senati bllokon kandidaturën e ambasadores së SHBA në Tiranë
përfundimisht nuk dëshmoi dhe emri ishte hequr nga njoftimi për seancën. Një javë para seancës emri i saj ishte përmendur në një artikull të gazetës Washington Examiner që kishte të bënte me komunikimet e një zyrtari të Departamentit të Drejtësisë me ish-agjentin britanik Christophet Steele.
KOMENT Nga Ylli Manjani Krizë që kërkon zgjidhje. 2019-ta vijon aty ku na la 2018-ta. Me të njëjtat probleme që vetëm do përkeqësohen. Kryeproblemi ishte dhe mbetet fakti se njerëzve po ju ngelen gjithnjë e më pak para në xhep. Qeveria i ka shërbimet shumë të shtrenjta ndërkohë që nuk të ofron kurrë atë që paguan. Taksat dhe tarifat e rritura nga njëra anë dhe mungesa e vendeve të punës nga ana tjetër janë ngjarje të përditshme që shtojnë mungesën e parave në
xhep dhe shtojnë depresionin. Emigracioni mbetet e vemtja shpresë virtuale e shqiptarëve që vijojnë të duan të ikin. Qeveria nuk ofron kryesoren: shpresën se diçka do bëhet më mirë. Vetëm propagandë me shashka, kapsolla e telajo të rëna bastesh. Por nuk llogarit të paktën 50 000 njerëz që punonin në to, që tani do ti shtohen listës së të përhumburve depresivë që nuk dinë se ç’të bëjnë. Kompani të reja të huaja jo vetëm që ska, por edhe
Botues dhe Drejtor: Nikoll LESI
Kryeredaktor: Qamil XHANI Zv/Kryeredaktor: Albina Gjergji, Herion Mesi
Steele u dorëzoi agjencive amerikane të zbulimit një raport për lidhje të mundshme të fushatës Trump me rusët. Emri i zonjës Kavalec ende figuron në faqen e Shtëpisë së Bardhë si e emëruar për postin. Sipas rregullave të Senatit, kur koha e pritjes për konfirmim i kalon të 30
ditët, kandidatura i kthehet presidentit, por komisioni i senatit mund ta anashkalojë këtë rregull me një votë konsensuale. Kandidatura e zonjës Kavalec ka qenë një prej rasteve me pritjen më të gjatë për konfirmim nga ato që i janë paraqitur komisionit të senatit. Nuk është e qartë se përse komisioni i senatit nuk e ka marrë në shqyrtim kandidaturën. Një javë para seancës emri i saj ishte përmendur në një artikull të gazetës Washington Examiner që kishte të bënte me lidhje të mundshme të një zyrtari të Departamentit të Shtetit me një oligark rus.
Ndërkohë emri i zonjës Kavalec ende figuron në faqen e Shtëpisë së Bardhë si e emëruar për postin. Sipas rregullave të Senatit, kur koha e pritjes për konfirmim i kalon të 30 ditët, kandidatura i kthehet presidentit, por komisioni i senatit mund ta anashkalojë këtë rregull me një votë konsensuale. “Kandidatura e zonjës Kavalec ka qenë një prej rasteve me pritjen më të gjatë për konfirmim nga ato që i janë paraqitur komisionit të senatit. Nuk është e qartë se përse komisioni i senatit nuk e ka marrë në shqyrtim kandidaturën. “Zëri i Amerikës”
Qeveri shkatërrimtare për popullin, duhet rrëzuar ekzistueset po mbyllen. Edhe call centers ikën. Vende pune të mbyllura ose të pa hapura siç duhej të ishte normalisht. Në kushtet kur para ska, edhe ato të zezat i kontrollojnë vetëm pak duar, tensionet sociale rriten. Familjet futen në krizë. Kriza thellohet…. Qeveria vijon ethshëm të japë çdo gjë me koncension. Emra të çuditshëm e pa asnjë përvojë po përgatiten të
ADRESA E REDAKSISË:
Rruga: “Sami Frashëri”, Pallati i Aviacionit të Vjetër, Nr. 2, Tiranë Web: www.kohajone.com
marrin kontrata të reja. Dyshimi që po pastrohen para është legjitim! Ndërkohë po bëhet gati të jepet me koncension edhe rruga Tiranë-Durrës. Një ndërtues i njohur, mik i vjetër i Kryeministrit, po bën letrat. Pra kafeja në Durrës tashmë do jetë edhe më e shtrenjtë. Arsimi vijon të jetë i dobët dhe i shtrenjtë, aq sa është i papërballueshëm! Shëndetësia gjithashtu,
NUMRI I K ONT AKTIT KONT ONTAKTIT AKTIT::
0697044477
pavarësisht punës së mjekëve. Në këtë mjedis kemi edhe luksin të flasim për politikë, grupe armiqsh politikë, sondazhe, media, ministra, kryetar bashkish, kryeministra, politikanë e për pronarë mediash…. Të gjithë jashtë realitetit! Njerëzit janë tashme tek mbijetesa! Kush merr përsipër të kthejë sytë nga realiteti dhe të ofroje zgjidhje?! Kjo është tema!
Marketingu: Bardhyl Ucaj E-mail: reklama@kohajone.com
POLITIKE
3 E shtunë, 5 JANAR 2019
Kryemadhi: Studentë, gjimnazistë në protestë! Të hënën në ora 10.00 Këshilli Studentor Shqiptar bën thirrje për t'u mbledhur para Kryeministrisë, për t'i kërkuar Edi Ramës të plotësojë pa asnjë shtyrje kohe të gjitha kërkesat. “Duhet rrëzuar Ligji i Arsimit të Lartë, duke bërë një ligj me standarde perëndimore në favor të universiteteve publike”, kjo është kërkesa themelore e studentëve shqiptarë
Më 7 janar, të hënën, studentët e gjithë vendit pritet të rinisin protestat. Kërkesat që ata paraqitën në muajin dhjetor për qeverinë ende nuk janë plotësuar dhe për pasoja protesta dhe bojkoti i mësimit mbetën e vetmja mënyrë reagimi. Tubimet e të rinjve këtë herë do të jenë më të mëdha, pasi gjatë këtyre ditëve universitetet në gjithë vendin janë koordinuar për të patur qëndrime të njëjta për kushtet ndaj Qeverisë "Rama". Problemi me arsimin nuk janë vetëm kushtet e universiteteve, por gjithë sistemi shkollor. Situata paraqitet problematike edhe në gjimnaze, ku kostot e librave dhe bazës materiale që duhet të kenë nxënësit janë rritur çdo vit. Ligji aq shumë i debatuar i Arsimit të Lartë ka dhënë efekte negative dhe për maturantët e futjen e tyre në shkollën e lartë duke krijuar probleme për gjithë të rinjtë që duan të ndjekin studimet. Për të diskutuar mbi shqetësimet e maturantëve, kryetarja e Lëvizjes Socialiste për Integrim, Monika Kryemadhi dhe drejtues të tjerë të LSI, zhvilluan dje një takim me gjimnazistë të Tiranës. Që në fillim të fjalës së saj, kryetarja e LSI-së theksoi se këto vite treguan se qeveria "Rama" bëri eksperiment me të rinjtë dhe brezin e ri duke vënë në zbatim një ligj të
gabuar dhe shkatërrues për të ardhmen e të rinjve. Duke u ndalur në shqetësimet e maturantëve, Kryemadhi deklaroi se është koha që qeveria dhe çdo parti që do të drejtojë vendin duhet të kenë një plan të qartë dhe të detajuar për arsimin. Një platformë, që siç tha kryetarja e LSI, duhet të përmirësojë sistemin arsimor që nga shkolla fillore dhe deri në universitete. Premtimi i parë që bëri kryetarja e LSI është anulimi i ligjit për Arsimin e Lartë të miratuar nga qeveria "Rama". Kryemadhi u shpreh se edhe nëse nisma e këtij ligji ishte e mirë, aktet nënligjore të qeverisë e bënë atë të kthehet në shërbim të individëve të caktuar dhe jo të universiteteve. "Do të shkojmë drejt abrogimit të Ligjit të Arsimit të Lartë, i
cili është një ligj që për hir të së vërtetës ka ndryshuar të gjithë formën për shkak të akteve nënligjore që ka nxjerrë qeveria, që janë në funksion të individëve të caktuar dhe jo të universitetit, të krijimit të një universiteti autonom, por në krijimin e një universiteti që i merr dhe i asfikson dalëngadalë",deklaroi kryetarja e LSI. Kryetarja e LSI solli shembullin e Kosovës, një shtet i ri që brenda disa viteve për sistemin arsimor parauniversitar ua mundëson librat falas të gjithëve nxënësve. Ndërkohë që në Shqipëri nocioni i librave falas është hequr nga qarkullimi prej kohësh dhe çmimet variojnë sipas tarifave të vendosura nga shtëpitë botuese që janë të lidhura me interesa financiare me drejtoritë arsimore.
Por mënyra për të realizuar një reformë reale në gjithë arsimin e Shqipërisë është që të rinjtë të ngrenë zërin dhe të kërkojnë më shumë të drejta si dhe më shumë investime. Para gjimnazistëve, kryetarja e LSI solli shembullin e protestës së studentëve, të cilët kanë kërkesa ekonomike dhe qeveria ende nuk u ka dhënë zgjedhje. Ajo tha se gjimnazistët duhet të ngrihen së bashku me studentët për të detyruar qeverinë që të plotësojë çdo kërkesë. Gjatë protestave të muajit një pjesë e gjimnazistëve u ndaluan që të merrnin pjesë në tubime nga drejtorët e shkollave. Duke i denoncuar këto akte si shprehje të censurës dhe sjelljes me tipare diktatoriale, kryetarja e LSI kërkoi nga gjimnazistët që të ngrënë zërin dhe të bash-
kohen me studentët. "Është koha për t'u ngritur. S'ka nevojë për të shkuar në anarki, sepse nuk janë aq trima ata që të presin deri te anarkia, mjafton që ju të jeni të gjithë të bashkuar. Mesazhi i studentëve ka qenë shumë i qartë: Të bashkuar kemi për të fituar! Po u bashkuan edhe gjimnazistët në protestën e studentëve që në thelb të saj është vazhdimësi e juaja, sepse vitin tjetër pjesa më e madhe e juaja do të jenë studentë, kjo do të jetë një nga fitoret më të mëdha që ka arritur rinia shqiptare, duke lënë 100 hapa mbrapa politikën shqiptare, e cila ka nevojë për ndërgjegjësimin tuaj që për hir të së vërtetës, është ndërgjegjësimi që fëmijët i bëjnë prindërve të tyre",deklaroi kryetarja e Lëvizjes Socialiste për Integrim. Të hënën, ku do të shënohet dhe çelja e protestave, pritet që studentët të paraqesin dhe një herë kërkesat e tyre ndaj kryeministrit Edi Rama dhe qeverisë. Ndryshe nga tubimet e tjera, në njoftimet e tyre të rinjtë kanë përcaktuar dhe vendin ku do të mblidhen. Në orën 10:00 të gjitha studentët e fakulteteve në Tiranë do të jenë para godinës së Kryeministrisë. Këtë bërë bashkë me ta do të jenë dhe mijëra të rinj të gjimnazeve të Tiranës. Qamil Xhani
POLITIKE
4
E shtunë, 5 JANAR 2019
Nënkryetarja e Komisionit të Ekonomisë publikon shifrat: Bilanci i Ahmetajt për 2013-ën, gënjeshtër e Rilindjes!
D
eputetja demokrate, Jorida Tabaku ka bërë një përmbledhje të gjendjes ekonomike të vendit për vitin 2018, duke ndarë edhe shifrat e situatës së borxhit publik, investimeve të huaja dhe rritjes së varfërisë. Përmes një postimi në faqen e saj zyrtare në rrjetin social “Facebook”, nënkryetarja e Komisionit Parlamentar të Ekonomisë u shpreh se familjet shqiptare po varfërohen dita-ditës, bizneset po falimentojnë, ndërsa investitorët e huaj kanë zgjedhur të braktisin vendin. “2018 në shifra! Kjo qeveri do të mbahet mend për shumë gjëra, por sigurisht që në krye të listës është dhe megalomania dhe paturpësia për të tjetërsuar shifrat e financave publike. Të mbetur gafil sot Ahmetaj vazhdoi të prodhojë gënjeshtra të denja për manualin e gënjeshtrave të Republikës së Rilindjes. Për hir të bizneseve që mbyllin dyert, familjeve që varfërohen, investitorëve të huaj që largohen, fermerëve që hedhin produktet dhe studentëve që sot protestojnë po ju parashtroj disa argumente dhe të dhëna që janë publike për cilindo: Borxhi Publik 83% Sot Borxhi Publik, sipas raportit të KLSH, rezulton të jetë 73% e PBB-së dhe kjo vlerë është më e lartë se sa deklarimi i qeverisë në Komisionet Parlamentare. Sipas raportit të KLSH ministri Ahmetaj rezulton të ketë falsifikuar borxhin publik duke gënjyer Parlamentin dhe mbi të gjitha duke gënjyer shqiptarët. Rritja e borxhit vjen si pasojë e PPP-ve që në vitin 2018 kanë qenë kryefjala e vjedhjeve spektakolare të kulmuara me ligje apostafat për të ligjëruar këto vjedhje. Ligji i Teatrit, Ligji për koncesionin e Aeroportit të Vlorës, ligji i inceneratorëve të gjitha këto janë disa prej mrekullive që ka kontribuar vetë ministri Ahmetaj me gjithë kapacitetet e tij dhe fuqinë e ministrit. Sipas FMN-së, borxhi publik i Shqipërisë rezulton sot 83% e PBB-së (bashkë me PPP).
“Viti 2018 në shifra”, Tabaku: Familjet shqiptare po varfërohen, borxhi publik 83 %
Investimet e Huaja 51% TAP dhe Devoll Të dhënat e Bankës së Shqipërisë raportojnë se Investimet e Huaja Direkte janë rritur si pasojë e investimeve të TAP dhe Starcraft Devoll. Të dy këto investime, siç e di i madh dhe i vogël, kanë ardhur në Shqipëri gjatë qeverisjes 20092013. Në kohën kur investitorët e huaj i afroheshin Shqipërisë se e shihnin si atraksion për biznes dhe jo një feud personal të qeveritarëve. Sipas raportit të BSH 51% e Investimeve të huaja janë në varësi të TAP dhe Devollit ndërkohë që viti 2019 pritet të jetë viti i fundit i këtyre investimeve. Në vend që ministri Ahmetaj të na paraqiste ndonjë projekt të huaj që ai vetë
ka kontribuar të sjellë në vend, vazhdon të krenohet për atë që gjeti nga paraardhësit. Detyrimet e Prapambetura 200 milionë euro Detyrimet e prapambetura kapin vlerën e 200 milionë eurove ndërsa bizneset vazhdojnë të mbyllen dhe të vendosen në vështirësi. Qeveria ka menduar dhe për to. Fallsifikimi i të dhënave duket se është rrugëdalja e preferuar e qeverisë për të mbajtur me gënjeshtra qytetarët për të dhënat ekonomike. Rritja e Taksave dhe të Ardhurat në Buxhet – 1,9 miliardë në 5 vite Vlera e taksave të rritura nga paketa fiskale 2014 e deri më sot është e barabartë me 1.9 mld euro ndërsa vlera e PPP-ve është 2 mld euro.
Në pak fjalë shqiptarët paguajnë me taksat e tyre paratë që qeveria çon tek oligarkët që jo rrallë herë kanë përgatitur ligjet specifike dhe paketën fiskale. Ministri ndërsa propagandonte taksën progresive harroi të nënvizonte taksën mbi të ardhurat që është më e larta në rajon, harroi të propagandonte futjen e TVSH për bizneset e vogla, raportet e ndryshme ndërkombëtare që evidentojnë problemet e politikës fiskale të qeverisë rilindase. Vetëm vitin e kaluar buxhetit të shtetit i mungojnë 126 milionë Euro si rezultat i keqmenaxhimit dhe korrupsionit. Rritja e Varfërisë Në një kohë kur çmimet e produkteve janë rritur si pasojë e
taksave dhe tarifave të vendosura nga qeveria, paga reale nuk është rritur. Konsumi i familjeve ka rënë ndjeshëm apo është rritur në mënyrë të papërfillshme, 90% e familjeve shqiptare kanë pasur rritje të konsumit me rreth 0.6% ndërkohë që vlera e produkteve në treg është rritur. Gjithashtu pabarazia ndërmjet të pasurve dhe të varfërve është rritur ndjeshëm dhe frikshëm aq sa mobiliteti social nuk ekziston më. Pabarazia është thelluar ndërkohë që familjet shqiptare kanë të njëjtin buxhet si në 2007, duke treguar se rritja e energjisë me 25%, rritja e tarifave të arsimit me 33%, rritja e ujit me 44% dhe shtrenjtimi i produkteve ushqimore me 20 për qind kanë varfëruar në masë shqiptarët. Dhe qershori mbi tortë, nuk mjaftoi rritja e taksave me 1,9 miliardë, nuk mjaftoi fakti që jemi i vetmi vend në botë që taksojmë më shumë punën (23%) se kapitalin (8%) por këtë fillim viti hyri në fuqi rritja e taksës së pronës me 2-4 herë si dhe vendosja e pagës maksimale merr nga punëdhënësit e punëmarrësit rreth 10% të pagës duke dëmtuar përsëri shtresën e mesme. Kjo politikë ekonomike pa burim rritje, por në thelb klienteliste, pa vizion e strategji sot ka prodhuar një ekonomi që po varfëron gjithnjë ë më shumë atë që punon, atë që përpiqet dhe po ndihmon me të fortin e klientin. Taksa e sheshtë do çlirojë kapitalin, do ndihmojë punësimin, do i ndalojë bizneset që përditë mbyllin qepenat dhe do të rikthejë ekonominë konkurruese!”- tha Tabaku.
KRYETAR I KOMISIONIT TË EKONOMISË? MINISTRI NË IKJE: S’DO LË INSTRUMENT PA PËRDORUR NË FAVOR TË VALËS SË DYTË TË REFORMAVE
M
inistri i Financave në detyrë Arben Ahmetaj në një bashkëbisedim me gazetarët bëri këtë të premte një bilanc ekonomik të vitit që sapo lamë pas. Gjatë fjalës së tij, Ahmetaj tha se viti 2013, kohë kur e majta erdhi në pushtet, ishte “lugina e erret” e ekonomisë. Mes të tjerash ai tha se tashmë vendi ynë ka rritjen më të lartë ekonomike në rajon. “Rritja ekonomike, shifrat nuk i sfidoni dot. Papunësia në nivelin më të ulët historik, 12.2%. Kemi shumë për të bërë, ka shumë punë për të luftuar varfërinë. Por e kemi lënë pas vitin 2013. Konsumi qytetar ka ardhur duke u rritur”, tha Ahmetaj. Në vijim, Ahmetaj tha se qeveria “Rama2” nuk krijoi borxh të ri. “Qeveria “Rama 2” nuk krijoi borxh të ri, por lehtësoi qytetarët nga borxhi. Unë jam krenar edhe për këtë shifër, që është reformë”, pohoi ai. Ahmetaj tha ndër të tjera
Ahmetaj bën bilancin: Viti 2013, “lugina e errët” e ekonomisë
se viti 2018 do shënojë rekord, pasi ka 1 miliardë investime të huaja. Sipas Ahmetajt, ekonomia vendase ka 5 vite që vetëm rritet. “Viti 2018 do shënojë rekord. Kemi 1 miliardë euro investime të huaja. Qytetarëve iu vjen për të vjedhë kur dëgjojnë se është bërë
diskurs. Janë 38 mijë biznese neto. Ekonomia ka 5 vite vetëm rritje. Kryeministri ka të drejtë kur thotë se është e pamjaftueshme, por imagjinoni sikur nuk do kishte 38 mijë biznese të reja, pro do kishim 28 mijë biznese më pak. Kredia me probleme është në nivelet më
të ulëta që prej vitit 2014. Eksportet rriten konsiderueshëm në 11 mujor me 15%. Është rritur ekonomia dhe sipërmarrja vendase. Janë rritur shërbimet dhe kjo është arsyeja pse është forcuar leku. Makineri dhe pajisje rritja është me 7%. 2018 ka qenë vit i vështirë pune, por i suksesshëm. Do firmos së shpejti edhe këstin për ish të përndjekurit javës që vjen”- tha Ahmetaj. Në daljen e tij për mediat, ministri i Financave në detyrë Arben Ahmetaj i është përgjigjur edhe pyetjes se cila do të jetë e ardhmja e tij pas largimit nga posti ministror. Duke iu përgjigjur pyetjes së gazetarëve nëse do të marrë kryesimin e Komisionit të Ekonomisë, Ahmetaj tha se do të vijojë të ushtrojë detyrën e tij në mbështetje të reformave me çdo instrument. “E ardhmja ime nuk është shqetësim sot për qytetarët. Unë jam
deputet, pra pas datës 21 do të jem deputet i Kuvendit dhe do të bëj atë që kam bërë si deputet në vazhdim. Dhe të qenit ministër apo deputet nuk të bën më shumë apo më pak reformator, thjeshtë që një pozicion ka disa instrumenta në dorë, pozicioni tjetër ka diçka në dorë. Të jesh i bindur që nuk do të lë instrument pa përdorur në favor të valës së dytë të reformave të qeverisë “Rama”. Kjo është e sigurtë. Nuk do të pushoj asnjë ditë pa përdorur instrumentet e mi si deputet në Kuvendin e Shqipërisë në favor të reformave që ndërmerr kryeministri Rama” tha Ahmetaj. E sa i përket porosive për pasardhësen e nominuar, Ahmetaj tha se ka pasur kontakte me të dhe se “jemi goxha në harmoni të sfidave që ka ministria e ekonomia dhe një kuptueshmëri shumë të plotë”- theksoi Ahmetaj.
POLITIKE
5
E shtunë, 5 JANAR 2019
Këshilltari për Ekonominë në PD, Dorian Teliti: 15 340 biznese kanë falimentuar nga janari deri në dhjetor
P
artia Demokratike ka sulmuar ashpër kryeministrin Edi Rama në lidhje me projektin për Unazën e Re, ku u zbulua edhe skandali me kompaninë DH Albania. Në një dalje publike nga selia blu, Dorian Teliti, Këshilltar për Ekonominë në PD tha se viti 2018 ishte një ndër vitet më të këqija të qeverisë “Rama”. Sipas selisë blu, kompania DH Albania u regjistrua në korrik dhe mori 15 milionë euro tendera. “Nëse shumica e shqiptarëve lejon që t’i qeverisë sërish Edi Rama, 2019- a do të jetë edhe më keq për ekonominë e çdo familje që mbahet me një biznes të vogël. Viti 2018 është shënuar në llogaritë e ekonomisë shqiptare si një nga vitet më të këqija të qeverisjes së Edi Ramës. 15 340 biznese kanë falimentuar nga janari deri në dhjetor. Kush thotë se këto janë kompani bixhozi, gënjen! Të tilla, të regjistruara në Qendrën e Bizneseve numërohen me gishtat e një dore. 15 340 bizneset e mbyllura në një vit janë të qytetarëve të zakonshëm, sipërmarrës të vegjël e të mesëm që e kanë ulur qepenin nga taksat dhe tarifat lokale të rritura 2-3 herë, nga energjia 30% më e shtrenjtë, nga fatura e ujit 44 % më e shtrenjtë! 2018-a është edhe më keq se një vit më parë. Mbi 15 mijë biznese të falimentuara do të thotë 62 % biznese të mbyllura më shumë se një vit më parë. Janë mbi 15 mijë familje shqiptare që nuk i kanë mbijetuar gjobave të taksidarëve, që nuk i kanë mbijetuar skemës dërrmuese të TVSH-së. A ka pasur kompani të reja, që janë hapur, ndërkohë që biznesi i ndershëm falimentonte? Të gjithë e dimë
Unaza e Re, PD: Kompania DH Albania 15 milionë euro tendera ISH-MINISTRI
U shkarkua nga Rama, Gjiknuri mesazh vlerësimi për punonjësit e OSHEE-së
që po! DH Albania, kompania fantazëm që u regjistrua në korrik dhe brenda pak javësh mori 50 milionë euro tendera, është fytyra e ekonomisë që ka ndërtuar Edi Rama: falimentim me taksa dhe gjoba të rënda për shqiptarët e zakonshëm, miliona euro për kompanitë e parajsave fiskale, me të cilat ndan pushtetin. Nëse shumica e shqiptarëve lejon që t’i qeverisë sërish Edi Rama, 2019- a do të jetë edhe më keq për ekonominë e çdo familje që mbahet me një biznes të vogël, do të jetë më keq për këdo që bën biznes të ndershëm dhe nuk
vjedh nga paratë publike. Prej 1 janarit ka hyrë në fuqi vendimi i qeverisë për të mbidyfishuar taksën e pronës. Çdo biznes që akoma nuk e ka ulur qepenin, do të paguajë 2-4 herë më shtrenjtë për vendin ku ushtron aktivitetin e tij. Nëse qeveria nis zbatimin e koncesionit të kasave të reja fiskale, çdo biznesi i duhet të paguajë 600-1000 mijë euro të tjera për të zëvendësuar sistemin, nëpërmjet të cilit do të transmetojë në qendër çdo veprim në dyqanin e tij”- deklaroi dje selia blu. Sipas Telitit, situata e rëndë ka vetëm një ilaç për ta kuru-
ar: zbatimin e planit të Partisë Demokratike për rimëkëmbjen e biznesit dhe të ekonomisë. Projekt ky, që do të realizohet nëpërmjet “uljes së ndjeshme të taksave: Taksa e sheshtë 9%; Përjashtimi nga skema e tvsh-së për bizneset me xhiro deri në 120 milionë lekë; Ulja me 300 lekë për litër e karburantit; Anulimi i çdo koncesioni korruptiv do ta çlirojnë ekonominë nga një grusht oligarkësh, që grabisin pasuritë e shqiptarëve në zyrën e kryeministrit!”, deklaroi dje nga selia blu përfaqësuesi i Partisë Demokratike, Dorian Teliti.
Ministri i Energjisë dhe Infrastrukturës, Damian Gjiknuri pavarësisht se u zëvendësua përgjatë vitit që lamë pas nga kryeministri, Edi Rama nuk ka hequr dorë nga “detyrimet” e institucionit që drejton. Këtë herë përmes një postimi në rrjetin social “Instagram”, Gjiknuri shpreh mirënjohjen dhe vlerësimin për punonjësit e Operatorit të Shpërndarjes së Energjisë Elektrike, ndërsa ndan edhe foto nga puna e tyre. “Mirënjohje dhe vlerësim për punonjësit e Operatorit të Shpërndarjes së Energjisë Elektrike që pavarësisht kushteve të rënduara atmosferike janë në krye të detyrës për të garantuar furnizim me energji në zonat malore”, u shpreh Damian Gjiknuri në reagimin e tij.
ISH-KRYEMINISTRI: NGA REGJIMI I RAMËS U LARGUAN KOMPANI TË MËDHA QË KISHIN VENDOSUR TË INVESTOJNË MILIARDA EURO NË SHQIPËRI
Berisha: Mbi 15 mijë biznese falimentuan, asnjë investim i huaj serioz G
jatë vitit 2018 falimentuan mbi 15 mijë biznese ose 62 % më shumë se në vitin 2017. Është ky denoncimi i ish-kryeministrit Sali Berisha, i cili ka bërë një përmbledhje të treguesve ekonomikë në vend bazuar në statistika. Përmes një reagimi në rrjetet sociale, Berisha theksoi ndër të tjera se në këto vite nuk është regjistruar asnjë biznes i huaj serioz, ndërkohë që janë larguar nga Shqipëria kompani të mëdha botërore në fushën e turizmit dhe fusha të tjera të cilat investonin miliarda euro në turizën, energji etj. Në vijim, Berisha thotë se regjimi i kakistokracisë, i instaluar nga Edi Rama është vrasës i bizneseve. “Kakistokracia është regjimi i vrasjes masive të bizneseve! Gjatë vitit 2018, vdiqën 15.340, kundrejt 9482 ose 62% më
shumë se në vitin 2017; Në katër vite, nga 1 janar 2014 në 1 janar 2018, u mbyllën 74.857 biznese; Asnjë investim serioz i huaj nuk u regjistrua gjatë këtyre viteve në Shqipëri; U larguan kompani
të mëdha që kishin vendosur të investojnë miliarda euro në Shqipëri. Të dashur miq, statistikat zyrtare dëshmojnë se: 1. Gjatë muajit dhjetor 2018, kanë kaluar në status pasiv plot 1.670
biznese, ose 54 % më shumë sesa dhjetor 2017 (gjatë të cilit rezultojnë se kanë kaluar në status pasiv 1.083 biznese). Gjatë dhjetorit 2018, kanë mbyllur qepenat 55 biznese çdo ditë kalendarike, ose 76 biznese për çdo ditë zyrtare pune; 2. Gjatë vitit 2018 kanë kaluar në status pasiv plot 15.340 biznese (rreth 30 mijë familje të prekura drejtë për së drejti), ose 62 % më shumë se viti i kaluar (gjatë të cilit rezultojnë se kanë kaluar në status pasiv 9.482 biznese). Gjatë vitit 2018 kanë mbyllur qepenat 42 biznese çdo ditë kalendarike, ose 59 biznese për çdo ditë zyrtare pune; 3. Që nga 1 janar 2014 – 31 dhjetor 2018 (në 5 vite) kanë kaluar në status pasiv (kanë ulur qepenat) plot 74.857 biznese (mesatarisht 14.971 biznese çdo vit), (rreth 150 mijë familje të prekura drejtë për
së drejti gjatë këtyre 5 viteve të qeverisjes). Asnjë biznes serioz i huaj nuk u regjistrua gjatë këtyre viteve në Shqipëri. Përkundrazi, gjatë viteve 2014-2018 u larguan nga Shqipëria kompani të mëdha botërore të turizmit dhe fushave të tjera që do investonin miliarda euro në turizëm, energji, etj, etj,. Mbi 80% e investimeve të huaja të viteve 2014-2018 janë kontratat e mëdha të qeverisë së mëparshme për TAP-in, Kaskada e Devollit, Kaskada e Fanit, etj, etj,. Këto të dhëna faktojnë se regjimi i kaksitokracisë (kakistos, nga greqishtja e lashtë, d.m.th më i keqi) i instaluar nga Edvin Kristaq Hajnia dhe banda e tij në këto vite në Shqipëri është anti-biznes, apo regjim biznesicidi, pra vrasës i biznesit”- u shpreh dje në reagimin e tij, ish-kryeministri Sali Berisha.
POLITIKE
6
E shtunë, 5 JANAR 2019
Protesta e banorëve të Unazës së Re hyn në ditën e 62-të të saj, Balliu: Arta Marku të flasë për hetimet me projektin korruptiv
B
anorët e “Astir”-it kanë vijuar sërish protestën e tyre në ditën e 62-të të saj. Ata shprehen të vendosur në kauzën e tyre, dhe si ditët e tjera, banorët në kor brohoritën kundër qeverisë dhe kryeministrit Edi Rama. Si çdo pasdite, ata bllokuan rrugën tek Unaza e Re, duke kërkuar anulimin e projektit për Unazën e Madhe. Banorët që tashmë nuk kërkojnë vetëm dëmshpërblim në vlerë 100% të banesës, apo biznesit të prekur nga projekti i Unazës së Madhe, por anulimin e plotë të këtij projekti. Ata i kanë bërë thirrje Ramës që të tërheqë projektin dhe të largohet nga Shqipëria, ndërsa me ironi kanë theksuar se valixhet i kanë dhuratë nga banorët e “Astirit”. “Edi Rama largohu nga Shqipëria, valixhet i ke dhuratë nga ne banorët e Unazës së re”- ishin thirrjet në kor të banorëve protestues. Banorët teksa brohorisnin kundër qeverisë dhe projektit të “Unazës së Madhe”, që sipas tyre është një projekt korruptiv, i kanë kërkuar llogari prokurorisë se çfarë po bëhet me kallëzimin e tyre ndaj kreut të ARRSH-së, Afrim Qendro. Dorian Protoduari ka akuzuar autoritetet se kanë mashtruar lidhur me dëgjesat për projektin, ndërsa tha se Erion Veliaj duhet të ishte në burg, e jo Danieli. Gjithashtu, banorët shprehën vendosmëri se shtëpitë e ndërtuara me djersë do t’i mbrojnë me forcë dhe për këtë do të japin edhe jetët e tyre. “Zbatoni ligjin se do të shkoni në burg. Nuk mbulonin dot krimin. I bëj thirrje kryetarit të bashkisë të sjell ndriçimin dhe pemët të cilat i hoq këtu. Më shoqëruan pa asnjë shkak. Për çfarë i kapin
Banorët e “Astirit”: Do t’i mbrojmë të drejtat tona me forcë
nënat tona dhe iu bëjnë presione që fëmijët e tyre të mos dalin në protestë, ne do të dalim këtu dhe do të mbrojmë gjakun tonë. ne kemi 62 ditë që jemi këtu”, tha një banor. Duke folur për mediat, banorët deklaruan se tashmë është vërtetuar se ky projekt është abuziv dhe duhet menjëherë të anulohet sa nuk është vonë. “Kokën nuk do ta ulim, ne kërkojmë nga organet e shtetit shqiptar anulim projekti. Projekti është korruptiv. Si ka mundësi ta zhvlerësosh kaq shumë pronën e qytetarit. Si mund të këtë shtet të së drejtës. Kurrë s’do ta ulim kokën pa dhënë frymën tonë.
Të drejtën tonë do ta gjejmë me forcë”- tha një tjetër banor i zonës së “Astirit”, në Tiranë. Mbështetja e opozitës Ashtu si ditët e tjera, edhe pasditen e djeshme deputeti i PD-së, Klevis Balliu ishte i pranishëm në zonën e “Astirit”, ndërsa nuk hezitoi t’i dërgonte edhe disa pyetje kryeprokurores Arta Markut. Në fjalën e tij, deputeti Balliu iu bëri thirrje të gjithë deputetëve të PS-së që të ngrihen dhe së bashku me qytetarët të largojnë kryeministrin Edi Rama nga qeveria. “Ku është zonja e hekurt, Arta Marku? Çfarë vendimesh ka marrë, a kanë nisur këto hetime. A është thirrur
kryeministri, Erion Veliaj a është thirrur se mbi ç’bazë është kryer devijimi i lumit Lana. Ky Erion Veliaj që takoi banorë fallco të Astirit, pse nuk vjen këtu të takojë banorët origjinalë. Në vitin 2018 është absurde të përdoren policë të veshur civilë, të cilët iu bëjnë presion banorëve. PD dhe LSI nuk do të tolerojnë presionet. I bëj thirrje deputetëve të PS, të çohen ata dhe të vijnë këtu, sepse ky është një hajdut i kapur nga krimi i organizuar. Ta shporrim njëherë e mirë Edi Ramën, duhet të bashkohemi aty në shesh.”, deklaroi dje deputeti demokrat Klevis Balliu.
DEPUTETI I PD-së
Klevis Balliu: Rrëzimi i Edi Ramës është emergjencë kombëtare Deputeti i Partisë Demokratike, Klevis Balliu ishte i pranishëm sërish mbrëmjen e djeshme në krah të banorëve të zonës së “Astirit”, të cilët prej 62 ditësh protestojnë për anulimin e projektit korruptim në “Unazën e Re”. Në një intervistë për “Syri.net”, Balliu u bëri thirrje të gjithë shqiptarëve që të rrëzojnë qeverinë e korruptuar dhe kriminale të Edi Ramës. Sipas Balliut, rrëzimi i Edi Ramës është emergjencë kombëtare. “Protesta do të vazhdojë deri në momentin që qeveria të tërhiqet nga projekti mafioz. Kemi dhe vetë kryeministrin që e ka pranuar që kemi të bëjmë me korrupsion. Po pse nuk është arrestuar asnjë njeri përgjegjës? I vetmi i arrestuar është Danieli, një student me mesatare 9.8, u arrestua sepse doli të protestojë kundër kësaj afere korruptive. Janë këta banorë që ju kanë shpëtuar shqiptarëve 40 milionë euro. Danieli nuk ka plagosur askënd dhe nëse ka ndodhur ka qenë incident. Kush ja dha urdhrin polices që të rinte aty e pambrojtur. I vetmi përgjegjës është Edi Rama. Më vjen keq për incidentin që i ndodhi polices. Që të mbushë xhepat Edi Rama duhet të përplaset policia me qytetarët. Ju bëj thirrje policëve që tu bashkohen shqiptarëve. Çfarë po bën Arta Marku, pse nuk kemi asnjë të arrestuar. E vetmja gjë që do të mbahet Arta Marku është lirimi i Mark Frrokut dhe lirimi i Saimir Tahirit. Sot të gjithë shqiptarët po protestojnë kundër Edi Ramës. Është emergjencë kombëtare rrëzimi i Edi Ramës. Edi Rama është kërcënim kombëtar. Çdo ditë e këtij në pushtet do të thotë më pak para për shqiptarët. Edi Rama duhet rrëzuar me çdo kusht dhe me çdo çmim, ajo arrihet me bashkimin e shqiptarëve, në mënyrë që të kemi zgjedhje të lira dhe të ndershme”- tha Balliu.
PARTIA DEMOKRATIKE DREJT PËRMBYLLJES SË PROCESIT TË BRENDSHËM, JA EMRAT NË GARË PËR LIDERSHIPIN E RI
P
artia Demokratike pritet të mbyllë procesin e ristrukturimit të saj, duke zgjedhur Kryesinë, nënkryetarët dhe Sekretariatet, në javën e tretë të muajit janar. Ndryshimet e reja statutore të miratuara nga Këshilli Kombëtar i Partisë Demokratike pritet të çojnë në një ulje të ndjeshme të numrit të anëtarëve të kryesisë, nga 57 që ka aktualisht, do të reduktohet në vetëm 33 anëtarë. Procesi Java e tretë e janarit pritet të sjellë një moment të rëndësishëm në Partinë Demokratike, finalizimin e procesit të ristrukturimit të saj. Në selinë blu do të zgjidhet kupola e re drejtuese, duke nisur me kryesinë, nënkryetarët dhe sekretariatet. Në javën e tretë të janarit, pritet që Partia Demokratike të finalizojë procesin e ristrukturimit të saj, duke zgjedhur Kryesinë, nënkryetarët dhe Sekretariatet. Ndryshimet e reja statutore të miratuara nga Këshilli Kombëtar i Partisë Demokratike pritet të çojnë në një
Ristrukturimi i PD, në janar zgjidhet Kryesia, nënkryetarët dhe sekretariatet
ulje të ndjeshme të numrit të anëtarëve të kryesisë, nga 57 që ka aktualisht. Paketa që kaloi në unanimitet i heq të drejtën 24 krerëve të Departamenteve drejtuesë të PD-së të jenë pjesë e këtij forumi. Nga këto ndryshime, Kryesia e re nuk do këtë më disa prej figurave aktuale si Jamarbër Malltezi, i cili aktualisht mban postin e kreut të Departamentit të Ambientit, Pyjeve dhe Turizmit. Pjesë e saj nuk do të jenë më as Florion Mima që kryeson Departamentin e Ekonomisë dhe Tregut, Sherefedin Shehu i Financave Publike, apo dhe Suzana Guxholli që drejton Departamentin e Energjisë dhe Burimeve Natyrore. Automatikisht ndryshimet e reja prekin edhe 8 prej deputetëve që aktualisht janë kryetarë apo nënkryetarë në komisionet parlamentare. Listës së gjatë të atyre që nuk do jenë më
pjesë e këtij forumi i shtohen edhe: Flamur Noka, Oerd Bylykbashi, Jorida Tabaku, Albana Vokshi, Genc Pollo, Bardh Spahia, dhe Tritan Shehu. Por kjo nuk do të thotë
që domosdoshmërisht këto figura nuk do të jenë pjesë e Kryesisë së re, për faktin se ata mund të garojnë për funksione drejtuese, apo mund të zgjidhen me votim të fshehtë nga Këshilli Kombëtar, pasi në Kryesi statuti sanksionon që 15 anëtarë të jenë me garë. Mësohet se kryetari Lulzim Basha, ka nisur lëvizjet e para duke kontaktuar kandidatët e mundshëm për kupolën drejtuese të Partisë Demokratike. Finalizimi i ristrukturimit të Partisë Demokratike vjen në një moment të rëndësishëm të zhvillimeve politike në vend, vetëm pak muaj para zgjedhjeve vendore, por dhe kur situata është e ndezur mes mazhorancës dhe opozitës. Ky proces në Partinë Demokratike merr rëndësi dhe për faktin se Basha do të krijojë ekipin që do i prezantohet shqiptarëve për të kërkuar votëbesimin.
POLITIKE
7
E shtunë, 5 JANAR 2019
ALARMI I DEPUTETIT TË PD-SË
Salianji: 1.4 milionë karta identiteti skadojnë, Rama do i blejë zgjedhësit D
eputeti demokrat Ervin Salianji ka vënë alarmin për zgjedhjet e qershorit. Përmes një reagimi në faqen e tij zyrtare në rrjetin social “Facebook”, Salianji theksoi dje se 1.4 milionë kartave të identiteti iu skadon afati deri në datën e zhvillimit të zgjedhjeve lokale, duke i parë këto si 1.4 mln mundësi që Rama t’i blejë duke iu paguar kuponin apo duke iu bërë presion. Madje, ligjvënësi demokrat u shpreh se qeveria po iu shpërndan që sot kuponë organizatave të PS-së për të blerë votuesit. “1.4 milion karta
identiteti iu skadon afati deri në datën e zhvillimit të zgjedhjeve lokale. 1.4 milion mundësi që Rama t’i blejë duke iu paguar kuponin, duke i bërë presion apo duke mos pajisur me kartë votuesit opozitarë! Qeveria po iu shpërndan që sot kuponë Organizatave të PS për të blerë votuesit nëpërmjet kuponëve falas! Për këtë arsye Ministria e Brendshme nuk bën asnjë njoftim, asnjë përpjekje paraprake për ta parandaluar dhe zgjidhur çështjen!”, u shpreh dje në denoncimin e tij, deputeti i PD-së, Ervin Salianji.
Zëdhënësja Drilona Hoxhaj: Ja afatet kur duhet të regjistrohen koalicionet dhe kandidatët për kryebashkiakë
Vendoret, KQZ apel partive: Zbatoni afatet, më 31 maj nis fushata zgjedhore N
ë një kohë kur kanë ngelur edhe pak muaj nga zgjedhjet vendore të 30 qershorit, Komisioni i Qendror i Zgjedhjeve ka përcjellë një apel për partitë politike. Në një dalje publike, zëdhënësja e KQZ-së Drilona Hoxhaj në emër të institucionit që përfaqëson, iu bëri dje thirrje partive që të regjistrohen në këtë proces. Sipas KQZ-së, afati për regjistrimin që iu është lënë në dispozicion partive është 21 prilli. Ndërkohë, për regjistrimin e koalicioneve, si afat i fundit është lënë 1 maj, ndërsa deri më 13 maj duhet të dorëzohen listat me kandidatë për këshilltarë. Mes të tjerash, KQZ-ja bëri me dije se fushata zgjedhore do të nis më 31 maj, ndërsa i ‘tërheq veshin’ partive që mos të nisin fushatën para kësaj date. Po ashtu, KQZ-ja paralajmëroi partitë se do të merren sanksione ndaj tyre nëse nuk respektohet transparenca në lidhje me financimet. “Zgjedhjet janë proces politik i shqiptarëve, bëhen për ta, nuk bëhen për KQZ-në dhe as për partitë politike. Ndaj kanë rëndësi përgjegjshmëria publike e aktorëve politikë dhe institucionalë, transparenca e administrimit të procesit dhe llogaridhënia përpara elektoratit. Në emër të kësaj transparence, llogaridhënie dhe përgjegjshmërie publike, KQZ-ja tërheq vëmendjen e partive politike të interesuara për zgjedhjet për sa vijon: 1) Kodi Zgjedhor ngarkon partitë me detyrën e administrimit të procesit dhe administrimi i procesit zgjedhor fillon me ngritjen e KZAZ-ve. Deri më datë 18 mars, këto parti duhet të propozojnë anëtarët e Komisioneve të Zonave të Administrimit Zgjedhor (KZAZ-ve). Pas tyre ngrihen komisionet e qendrave të votimit (KQVtë), afati për të cilat partive u skadon më datë 30 maj, si dhe grupet e numërimit të votave (GNV-të), detyrim që partitë duhet ta plotësojnë përpara datës 18 qershor. Në rast se partitë nuk e respektojnë këtë afat, kjo e drejtë zbret tek partitë e tjera parlamentare të të njëjtit grupim dhe, në instancë të fundit, tek KQZ-ja, e cila do të emërojë kryesisht komisionerët deri në plotësimin e numrit të nevojshëm të anëtarëve për vendimmarrje. Administrata zgjedhore duhet të trajnohet dhe kualifikohet për kryerjen e detyrave. Vonesat në propozime cenojnë përgatitjen profesionale të komisionerëve, rrezikojnë
mbarëvajtjen e procesit, dëmtojnë cilësinë e zgjedhjeve. KQZ -ja është e vendosur të mos mirëkuptojë dhe as tolerojë vonesat në propozime, prandaj u bën thirrje që sot partive politike që të organizohen në kohë për përzgjedhjen e kandidaturave për komisionerët zgjedhorë. 2) Afati ligjor për regjistrimin e partive politike për këto zgjedhje mbaron më datë 21 prill, kurse për regjistrimin e koalicioneve zgjedhore në KQZ mbaron më datë 1 maj. Regjistrimi bëhet si gjithmonë pranë KQZ-së. Nëse partitë politike nuk respektojnë afatin e parë, ato nuk do të kenë mundësi të marrin pjesë në zgjedhjet e datës 30 qershor 2019. Nëse nuk respektojnë afatin e dytë, ato nuk mund të konkurrojnë si koalicione zgjedhore. Në të shkuarën KQZ -ja është kritikuar nga misionet vëzhguese ndërkombëtare për regjistrimin e subjekteve zgjedhore përtej afateve ligjore, ndaj është veçanërisht e vendosur këtë herë që të mos mirëkuptojë dhe as tolerojë vonesat në aplikimin për regjistrim. KQZ-ja u bën thirrje që sot partive politike që të organizohen në kohë për plotësimin dhe depozitimin e dokumentacionit të regjistrimit.
3) Sipas Kodit, depozitimi i listave shumemërore të kandidatëve për këshillat bashkiakë dhe kandidatëve për kryetar bashkie duhet të bëhet jo më vonë se data 13 maj. Nëse partitë politike nuk e respektojnë këtë afat, ato do çregjistrohen dhe nuk do figurojnë në fletën e votimit. Sot ato janë në kohë për të organizuar punën, sipas procedurave të brendshme statutore, për të përzgjedhur kandidatët dhe për të plotësuar dokumentacionin e kandidimit. 4) Sipas nenit 77 të Kodit Zgjedhor periudha e fushatës zgjedhore fillon në datën 31 maj. Në të shkuarën, vëzhguesit e brendshëm dhe ata ndërkombëtarë kanë kritikuar praktikën e disa partive politike që kanë zhvilluar veprimtari fushate përpara fillimit të periudhës së fushatës. KQZ-ja u bën thirrje publike partive politike dhe emisarëve publikë të tyre që të tregojnë vetëpërmbajtje dhe vetë-kufizim në këtë prag-zgjedhje. Kryerja e veprimtarive të fushatës përpara fillimit zyrtar të saj prish barazinë e garës në zgjedhje, e bën procesin të disbalancuar dhe të pandershëm, e bën atë që të nisë keq. KQZ-ja i bën thirrje medias të tregohet e vëmendshme ndaj kësaj forme të cënimit të barazisë së
garës, të distancohet dhe ta denoncojë publikisht atë, në emër të mbrojtjes së lirive themelore të ndjekësve të tyre. 5) Partitë politike kanë detyrimin të depozitojnë në KQZ para datës 3 qershor të numrit të llogarisë bankare për pranimin e dhurimeve të fondeve jo publike, sikurse kanë detyrimin që të depozitojnë në KQZ para datës 31 mars raportet financiare për vitin kalendarik 2018. Mosrespektimi i detyrimeve lidhur me transparencën financiare është i lidhur me aplikimin e sanksioneve të rrepta administrative. Partitë politike duhet të marrin seriozisht e të respektojnë pikë për pikë detyrimet ligjore për financimin e fushatës dhe llogaridhënien, pasi me dekretimin e datës së zgjedhjeve nga Presidenti i Republikës fillon puna për vënien në lëvizje të mekanizmave të brendshëm të mbajtjes së llogarive të fushatës dhe me plotësimin e dokumentacionit ligjor të donacioneve dhe të shpenzimeve. Transparenca e plotë e financave është shndërruar në gur prove për politikën, prandaj KQZ-ja tërheq sot vëmendjen për çështjet e financimit të partive politike”- deklaroi dje zëdhënësja e KQZ-së, Drilona Hoxhaj.
POLITIKE
8 E shtunë, 5 JANAR 2019
Kryetarja e LSI-së Monika Kryemadhi bashkëbisedim me gjimnazistët e Tiranës për problematikat në arsim
“Do të shkojmë drejt abrogimit të Ligjit të Arsimit të Lartë” K
ryetarja e Lëvizjes Socialiste për Integrim Monika Krye madhi ka marrë pjesë dje në një tryezë bashkëbisedimi, të organizuar nga Lëvizja Rinore për Integrim me gjimnazistët e kryeqytetit dhe strukturat e LRI në gjimnaze, ku në fokus të këtij takimi kanë qenë problematikat në fushën e arsimit. Kryetarja e LSI-së Kryemadhi tha se LSI prej kohësh ka ngritur zërin për “Ligjin e Arsimit të Lartë”, ndërsa theksoi se problematikat në arsim nuk janë vetëm në universitete, por në të gjithë zinxhirin arsimor. Ajo u ndal kryesisht te problemet që hasin gjimnazistët që lidhen me orët private, me kërcënimet politike të drejtoreshave të gjimnazeve etj. Kryemadhi tha se Reformimi i sistemit arsimor nuk bëhet as me dëshirë e as me piktura, por me punë konkrete, përkushtim dhe vullnet politik. “Reformimi i sistemit arsimor nuk bëhet as me dëshirë e as me piktura, por bëhet me punë, bëhet me përkushtim dhe mbi të gjitha bëhet me një angazhim dhe një vullnet politik të qeverisë, gjë e cila nuk vjen si rezultat i një partie politike, por reforma në arsim duhet të vijë si rezultat i një bashkëpunimi kombëtar. Pse e themi këtë kombëtar? Sepse partitë politike dhe qeveritë ndryshojnë sipas humorit të kryeministrit, por reforma në arsim, sistemi në arsim nuk mund të ndryshojë sa herë t’i dojë qejfi ministrit apo ministres apo drejtorit të përgjithshëm të arsimit të lartë apo të arsimit të mesëm e kështu me radhë”, tha Kryetarja e Lëvizjes Socialiste për Integrim, Monika Kryemadhi.
Fjala e plotë e Kryetares së LSI-së Monika Kryemadhi Në rradhë të parë ju uroj të gjithëve një vit të mbarë 2019-ën për ju, familjet tuaja dhe shokët tuaj gjimnazistë. Ju jeni të gjithë strukturat tona drejtuese, përfaqësues të të gjithë gjimnazeve, koordinatorët tanë, dhe me kërkesën tuaj ne si LSI e filluam sot me një energji të re. E filluam aktivitetin tonë politik, por përveçse është politik, është edhe njerëzor mbi të gjitha. Sepse të diskutosh me fëmijët, në fakt ju për ne jeni fëmijët tanë, të diskutosh me fëmijët dhe të dëgjosh se si ju keni dëshirë të mësoni më shumë, se si ju keni dëshirë që të keni një standard tjetër të ar-
simimit, kjo është fitore për ne. Është fitore për ne, sepse në rradhët tona ka njerëz të cilët e duan dijen, sepse pa dije nuk ka të ardhme. Megjithatë ndihemi të obliguar ndaj të gjitha kërkesave tuaja dhe është më e pakta që mund të bëjmë. Kemi prej disa kohësh që e ngrejmë zërin për ligjin e arsimit të lartë, dhe nuk është problemi vetëm te ligji i arsimit të lartë, problemi qëndron te i gjithë zinxhiri i arsimit, duke filluar që nga parashkollorët, më pas te 9-vjeçarja, gjimnazi, universitari, pasuniversitari e kështu me rradhë. Dhe i gjithë ky zinxhir i arsimit përfundon me mundësinë e punësimit. Sepse nuk mund të kesh arsim të saktë, nëse ti nuk u garanton nesër të rinjve vendin e punës. Dhe më pas nga punësimi kalojmë tek ekonomia, nga ekonomia te standardi i jetesës, nga standardi i jetesës te jetëgjatësia, te dinjiteti i kombit e kështu me rradhë. Pra ideja e një arsimi të fortë është kryesore. Jam shumë krenare për pjesëmarrjen tuaj në protestën që keni bërë ditën e martë në datë 11 dhjetor, kur të gjitha gjimnazet e Tiranës mbyllën dyert dhe u bashkuan me studentët. Dhe kjo është një nga momentet më të veçanta. Kujtoj kohën time kur kam qenë gjimnaziste në vitin 1992, kur studentët e Tiranës protestuan për të hequr emrin e Enver Hoxhës nga Universiteti, për të rrëzuar më pas bustin në 20 shkurt dhe gjimnazet e Tiranës ishin ata që ju bashkangjitën në mënyrën më të vrullshme kësaj lëvizje. Po kështu e njëjta gjë ka ndodhur edhe në vitin 1997, kur ishte gjendje e jashtëzakonshme në Tiranë, kur gjimnazistët e Tiranës ishin ata që ju bashkangjitën në protestë popullit të Vlorës për tu solidarizuar me ta, kur në atë kohë partitë politike nuk ekzistonin. Pra nuk kishte parti politike në 97-ën. Ishin fshehur me deputetë, me kryetarë partie, me çdo gjë, nuk kishte më, por kishte vetëm gjimnazistët të cilët ecnin rrugëve të Tiranës nga ‘Ismail Qemali”, nga “Sami Frashëri”, nga “Qemal Stafa”, nga “Petro Nini”, të cilët përballeshin me policinë, përballeshin me forcat speciale, ishin fëmijë si puna juaj sot, por ama ishte gjithë ky sensibilizim, i cili sensibilizoi të gjithë popullin e Tiranës, e nxorri atë në rrugë për të protestuar. Në fund të fundit, këto ishin protesta ekonomike, sepse kërkonin paratë
e tyre, të cilat i kishin humbur në firmat piramidale, por më pas nga dhuna që u përdor ndaj fëmijëve të Tiranës u kthye më pas në një protestë politike. Ajo që të bën përshtypje është se ashtu si studentët, të cilët janë ngritur për tetë kërkesat e tyre dhe që janë në thelb ekonomike, nga një bashkëbisedim që kemi pasur me gjimnazistët, ajo që të bën përshtypje është që mënyra e vlerësimit që u bëhet maturantëve apo gjimnazistit është me të vërtet, nuk mund të themi qesharake, por nuk e marr dot as kompetencën për të thënë që është profesionale apo jo profesionale, por përgatitja e një portofoli, i cili paska 20% të vlerësimit, ku portofoli ka një kosto shumë të lartë financiare për familjet tuaja, duke filluar që në përgatitjen e portofolit, dosjet, materialet, projektet dhe e gjitha kjo ngelet në bazë të dëshirës apo të humorit të mësueses, më pas vazhdon me quizet, dhe sistemin e tyre, testimin e vazhdueshëm nëpërmjet provimeve, që në fakt përsëri prapë asnjëherë nuk e kupton dot botën apo shpirtin e një nxënësi për ta vlerësuar dhe për ti dhënë atë që ai meriton, dhe aq më shumë për adoleshentët që kanë probleme të tjera shumë më të mëdha psikologjike dhe emocionale në krahasim me gjimnazistët apo me nxënësit e shkollave 9-vjeçare. Ne sot kemi të pranishëm edhe zysh Norën dhe profesor Shezon, zysh Norën e kemi sepse ka qenë drejtoreshë tek “Qemal Stafa” që ta dini, profesor Shezo ka qenë Rektor i Universitetit të Tiranës dhe për hir të së vërtetës, pavarësisht se ku jemi sot, ku gjendet arsimi shqiptar sot, mund të themi me plotë gojë se në vitet e diktaturës arsimi shqiptar ka qenë shumë, shumë më lart seç është sot, sepse ajo ndihej në rezultatet e studentëve shqiptar, kur iknin me studime jashtë shtetit apo edhe në vitet e para të tranzicionit deri para 10 apo 12 vjetëve kur të gjithë maturantët shqiptar që shkonin me studime jashtë shtetit dilnin me rezultate ekselentë. Më pas, po të vazhdojmë më tutje, do të shikojmë që sot një nga problemet që ka arsimi i mesëm është që ju jeni vetë koshient, se për çdo lëndë duhet të merrni orë private sepse në të kundërt do ta keni të pamundur për marrjen e rezultatit apo mesatares. Apo ana tjetër pastaj që në do ta diskutojmë më vonë, për të pasur edhe denoncime politike, kur vijnë kërcënime të hapura, që bëhen nga drejtoreshat apo mësueset, për sa i
përket notës mesatare që vjen si problem në momentin e përzgjedhjes së lëndëve që keni për provimet e formularit A1, për të vazhduar Universitetin që të ndodhin përzgjedhjet. Ajo që mendoj unë se është shumë e rëndësishme në këtë takim të strukturave drejtuese të gjimnazeve të Tiranës, ne mendojmë që është shumë e rëndësishme që pak nga pak të hartohet një rezolutë, nuk është e thënë se vulën e kujt forumi rinor do të ketë, por një rezolutë ku kërkesat e maturantëve dhe gjimnazistëve janë shumë të qarta, nuk janë kërkesa partiake. Janë kërkesa që kërkojnë një reformim të sistemit arsimor. Reformimi i sistemit arsimor nuk bëhet as me dëshirë e as me piktura, por bëhet me punë, bëhet me përkushtim dhe mbi të gjitha bëhet me një angazhim dhe një vullnet politik të qeverisë, gjë e cila nuk vjen si rezultat i një partie politike, por reforma në arsim duhet të vijë si rezultat i një bashkëpunimi kombëtar. Pse e themi këtë kombëtar? Sepse partitë politike dhe qeveritë ndryshojnë sipas humorit të kryeministrit, por reforma në arsim, sistemi në arsim nuk mund të ndryshojë sa herë t’i dojë qejfi ministrit apo ministres apo drejtorit të përgjithshëm të arsimit të lartë apo të arsimit të mesëm e kështu me radhë. Mos kalojmë më kurrikulat apo ke librat që botohen sipas dëshirave dhe mikut që kanë me ministrinë dhe shtëpitë botuese për t’i ofruar dhe për ti vendosur nxënësit dhe familjet shqiptare përballë blerjes. Unë me thënë të drejtën vij sot nga Kosova dhe më ka bërë përshtypje që gjithë Kosova që është shumë më e vogël se ne, qoftë në popullsi, qoftë edhe në buxhet, ajo që më bën përshtypje ishte se librat ishin falas nga shteti. Kosova që ka 10 vjet shtet, që është shumë më e vogël se ne, që ka buxhet shumë më të vogël se ne, i ka librat falas. Ndërsa ne jo vetëm që s’i kemi falas, në përdorim jo e jo se nuk ta jep njeri të klasës së parë që të mos bëjë një vijë në libër dhe në momentin që ti e vizaton librin e ke të detyruar, por nga ana tjetër është edhe paga e mësuesit është më e larte, po normal që ne nuk mund të kemi mësues, që të cilët protestojnë, që të cilët nuk marrin pagën e trembëdhjetë. Ne nuk kemi mësues, të cilët protestojnë për paga të ulëta, për kushte të dobëta. Sepse janë militantë partie, të cilët futen në sistemin arsimor vetëm për shkak të angazhimit të tyre politik. Dihet qartë
mos të marr gjithë listën e drejtorëve të gjimnazeve të Tiranës, qoftë drejtoresha e Sami Frashërit apo e Petro Ninit apo e Qemal Stafës apo ai i gjimnazit të Paskuqanit, ku është një drejtor me mbiemër Noka, i cili ashiqare ushtron presion ndaj nxënësve. Ju lutem shumë denoncojini, sepse do të jemi ne ata ti falim. Do t’ju bëjmë ne presion atyre, sepse nuk mund t’ju bëjnë ata presion ju. Iku koha e presionit, iku koha e spiunave të Sigurimit të Shtetit që ju nuk i dini. Ju iu duken si përralla, siç na tregonin ne përralla me mbretër që luftonin me shpatë. Kështu kemi luftuar dhe ne njëherë e një kohë me disa spiuna sigurimi, të cilët Edi Rama i ka kthyer duke i bërë drejtorë shkollash, duke ruajtur e përgjuar nxënësit, apo duke iu marrë telefonat nxënësve. Prandaj është koha për t’u ngritur. S’ka nevojë për të shkuar në anarki, sepse nuk janë aq trima ata që të presin deri te anarkia, mjafton që ju të jeni të gjithë të bashkuar. Mesazhi i studentëve ka qenë shumë i qartë: Të bashkuar kemi për të fituar! Po u bashkuan edhe gjimnazistët në protestën e studentëve që në thelb të saj është vazhdimësi e juaja, sepse vitin tjetër pjesa më e madhe e juaja do të jenë studentë, kjo do të jetë një nga fitoret më të mëdha që ka arritur rinia shqiptare, duke lënë 100 hapa mbrapa politikën shqiptare, e cila ka nevojë për ndërgjegjësimin tuaj që për hir të së vërtetës, është ndërgjegjësimi që fëmijët i bëjnë prindërve të tyre. Unë ju falënderoj dhe do të vazhdojmë përsëri bashkë për të diskutuar për pikat kryesore për të cilat shumë shpejt do të kemi dhe hapjen e sesionit parlamentar, shumë shpejt do të kemi edhe disa hartime të tjera, të cila ne si LSI bashkë me të gjithë frontin opozitar do të fillojmë ti hartojmë. Do të shkojmë drejt abrogimit të Ligjit të Arsimit të Lartë, i cili është një ligj që për hir të së vërtetës ka ndryshuar të gjithë formën për shkak të akteve nënligjore që ka nxjerrë qeveria, që janë në funksion të individëve të caktuar dhe jo të universitetit, të krijimit të një universiteti autonom, por në krijimin e një universiteti që i merr dhe i asfikson dalëngadalë. Ju falënderoj dhe edhe njëherë ju them gëzuar Vitin e Ri! Pavarësisht protestave të studentëve dhe protestave tuaja, librin mos e ndani nga dora. Telefoni dhe leximi virtual është i rëndësishëm, por prekja me dorë e librit është si ajo shprehja “Po s’e vure dorën mbi libër, është e pamundur ta bësh tëndin!”.
POLITIKE
9
E shtunë, 5 JANAR 2019
Deputeti i LSI-së: Fasadave u doli boja. Ligjin e arsimit të lartë e bënë disa që nuk kishin drejtuar asnjëherë sistemin e arsimit të lartë
D
eputetët e LSI-së, të kryesuar nga kryetarja e kësaj partie, Monika Kryemadhi zhvilluan këtë të premte një takim me gjimnazistët e forumit rinor të LRIsë, për të diskutuar nga afër lidhur me problematikat që gjimnazistët dhe studentët hasin jetën e tyre arsimore. Gjatë fjalës së tij, deputeti i LSI-së, Shezai Rrokaj, i cili vjen nga bota akademike, u bëri apel të rinjve që të marrin në dorë fatet e tyre, pasi siç tha ai, fasadave të qeverisë tashmë u ka dalë boja. “Domethënë problemi i madh i shkollës sonë është që duhet të largohet nga sloganet dhe eksperimentet. Duhet më shumë besim tek tradita dhe çdo gjë që duhet të futet duhet nga modelet duhet ta mbajë mirë shkolla, duhet ta suportojë sistemi dhe jo të bëhen eksperimente ku pa u tharë boja e një modeli vjen e një modeli tjetër e kështu me radhë. Kjo e ka dëmtuar jashtëzakonisht shumë shkollën, nuk dimë ku jemi unë do t’iu jap vetëm disa shembuj që ju të kuptoni se çfarë po ndodh. Tekstet e gjimnazit për të cilat ju ankoheni janë disa modele Oxford e kështu me radhë. Çfarë ka ndodhur? Ndodh se midis programit nga klasa e parë deri tek klasa e nëntë që është cikli i parë dhe i dytë, cikli i tretë programet fërkohen dhe nuk shkojnë me atë sistem dijesh që ju keni marrë nga klasa e parë deri në klasën e nëntë, e para. E dyta, ata që i kanë përshtatur kanë bërë një përkthim fjalë për fjalë dhe nuk e kanë parë me logjikën e një mësuesi të lëndës që ta përshtat ai në kushtet tona. Kësisoj ju ndeshni terminologji, ndeshni fërkime nga njohuritë e që keni pasur, ndeshni papërshtatshmëri me programin, e para. E dyta, sistemi i vlerësimit. Po tentohet të ndërtohet një sistem vlerësimi trial ose trisorë i them
Rrokaj: Gjimnazistët dhe studentët të marrin në dorë të ardhmen e tyre
unë, unë jam gjuhëtar kështu që përdor dhe terma të tillë, i cili mbështet mbi provimin, mbi kontrollin e vazhdueshëm dhe mbi
KREU I LIGJVËNËSVE TË LSI-së
Vasili: Varfëria po djeg Shqipërinë, qeveria “krihet
Kreu i grupit parlamentar të LSI-së Petrit Vasili sulmoi dje ashpër qeverinë “Rama” në lidhje me ekonominë. Sipas Vasilit shqiptarët provuan vitin e ri më të varfër të tyre. Përmes një qëndrimi të shprehur në faqen e tij zyrtare në rrjetin social “Facebook”, Vasili deklaroi dje se me këtë propagande komuniste vazhdojnë të drejtojnë socialistët, si dikur, tha ai, që hanim me tollona dhe qeveria deklaronte se socializmi dhe sukseset e tij marshonin përpara. “Varfëria po djeg Shqipërinë dhe qeveria krihet! Shqipëria është në varfëri të hidhur dhe këtë e shohin të gjithë. Qeveria i gënjen prapë ata, ndërkohë që vetëm tre ditë përpara shqiptarët provuan vitin e ri më të varfër të tyre. Tregjet tregonin qartë se edhe pse çmimet ishin shumë të ulëta qytetarët nuk blinin dot. Rënia e konsumeve është e fortë dhe e qartë. Po miliardat e koncesioneve, që FMN-ja insiston të pasqyrohet në Borxhin Publik, pse i fshehin? Po mosrealizimet e të ardhurave në kurriz të kujt bien? Po mijëra biznese që mbyllen? Po qindra mijëra shqiptarë pse largohen në emigracion si asnjë popull në Europë? Me këtë propagande komuniste do vazhdojnë këta, si dikur që hanim me tollona dhe qeveria deklaronte se socializmi dhe sukseset e tij marshonin përpara”- u shpreh dje kreu i ligjvënësve të LSI-së, Petrit Vasili në reagimin e tij.
portofolin. Shkolla qendër komunitare, zonja Kryetare a e dini ç’do të thotë sipas statistikave jo të miat e jo të LSI-së, janë ndërkombëtare.
3-5% e nxënësve dhe e prindërve marrin pjesë në atë që quhet shkolla qendër komunitare që do të thotë janë vetëm slogane dhe vetëm makijazhe. I thamë 100 herë, hiqni dorë nga politizimet, hiqni dorë nga eksperimentet, uluni me këmbë në tokë, aty ku feniksi ngrihet nga hiri i vet dhe ku duhet të ngrihet shkolla jonë. Tani po e shikoja z. Kryetare se çfarë ne i kishim thënë qeverisë para se të miratonte ligjin, i cili protesta e ka nxjerrë shumë të debatuar. Nuk na ka pyetur njeri, ai ligj është bërë nga lobime të caktuara të privatëve, ka transformuar një model që 12-15 vjet ne e ngritëm mbi sistemin e Bolonjës, ky vjen si një model i shartuar anglo-sakson, që implementimet në Shqipëri në mënyrë të çuditshme dhe jashtë mundësive. Ore ku është shkruar që thotë kryeministri se në master nuk mban përgjegjësi shteti, ore e di kryeministri që pa master që këtu nuk të merr njeri në punë, kush të merr në punë pa master, me bachelor nuk të merr njeri në punë, shko në Kosovë, unë jap mësim në Maqedoni, nuk ka tarifa kaq të larta. Por, unë kam një këshillë ju përpara se ju jeni një hap para nesh sot, ne
duhet të ndërtojmë një sistem arsimor të mbështetur, mbi traditën dhe mbi ato përvoja që tradita i pranon. Nuk mund të bëjmë dot eksperimente, se ne jemi kaq të mençur sot, kemi parë aq shumë dhe e dimë se si bëhen, por problemi është që këtu ligjin e arsimit të lartë kush e bëri, e bënë disa që nuk kishin drejtuar asnjëherë sistemin e arsimit të lartë, nuk e dinë se ku pikon çatia. Psh: në 2014 z. Kryetare, 3 vendime shkatërruan Universitetin: e para u hoq sistemi part-time që mund të kthehej në sistemin mësim në distancë, heqja e këtij sistemi goditi të ardhurat e universitetit, e dyta u hoqën doktoratat, ç’do të thotë kur ti me ligj e përcakton që universiteti ka ciklin e doktoratave dhe ti e heq atë, edhe kjo i penalizoi universitet dhe vendimi i tretë që goditi universitetit, fakultetet të gjendura nën trysninë e falimentit rritën tarifat e shkollimit dhe nuk është se universitetet që universitet shpenzojnë për rojet shifrat që ai përmendi. Shifrat i shpenzojnë sepse ai nxori në 2014 një vendim të Këshillit të Ministrave i cili përcaktonte se roja fizike në objektet private apo publike, duhet ti kishin rrogat nga 240 mijë + 50% që shkonte 360 mijë, kemi qenë aty ne, na ka goditur në kokë, por nuk e ngritën universitetet këto, lufta juaj bashkë me ne është kjo ta zbresim atë qeveri të sloganeve, ne duam një qeveri për njerëzit, për qytetarët, për ju, sepse ju jeni aseti më i vyer që kemi ne, banka më e madhe që ka Shqipëria dhe po e larguam edhe brezin tuaj siç kërkon ta largojë ky kryeministër, më mirë preferojmë të largojmë këtë kryeministër dhe qeverinë e tij dhe t’ju mbajmë ju këtu”- theksoi Shezai Rrokaj.
TAKIM ME TË RINJTË Në takimin e organizuar dje me gjimnazistët dhe studentët e LRIsë, deputetja e Lëvizjes Socialiste për Integrim, Nora Malaj u shpreh se duhen ndërhyrje urgjente në sistemin arsimor ku të adresohen të gjith problematikat e parashtruara nga studentët gjatë protestës së tyre të dhjetorit të vitit që sao lamë pas. “Jemi përballë dy situatave shumë alarmante. Nga njëra anë universitetet që po operojnë me ligjin e ri që është kthyer në mosfunksionim dhe nga ana tjetër, ju me kurikulën e re dhe ende Ministria e paqartë se si do të orientojë sistemin e arsimit publik dhe jopublik të përgjithshëm dhe profesional. Pra jemi midis dy momenteve ku Ministria e Arsimit është e paqartë. Ndaj nga shqetësimet tuaja unë kuptoj që ka tre probleme. E para, kurikula e re ende nuk ka marrë feedback-un për të thënë është e mirë, apo nuk është e mirë. E dyta sistemi i dijes me sistemin e asaj që ju kërkoni, ende është shumë larg dijes me kompetencë apo dijes së përgjithshme. E treta, të gjithë programet që iu kanë mësuar ose ai 20% i vlerësimit të portofolit që lidhet me aftësinë që ju keni marrë në punën në grup që është shumë e rëndësishme për ta vazhduar në
Malaj: Mbështetje. Ndërhyrje urgjente për zgjidhjen e shqetësimeve të gjimnazistëve
vitet në universitet, me aftësinë që ju realisht keni është ende i pamatshëm nga mësuesit për arsye se ata vetë nuk dinë metodologjinë, sepse ndryshe mund ta ketë Tirana, ndryshe mund ta ketë Vlora, ndryshe Shkodra, për arsye se mësuesit nuk janë kualifikuar dhe duke mos u kualifikuar dhe duke marrë dhe ata një informacion të ri, duke marrë dhe ju kurikul të re, duke marrë edhe tekste të reja, të cilat për problematikat që kanë e bëjnë të pamenax-
hueshme këtë situatë, bëjnë që të jemi në një turbulencë totale për të mos të pasur të qartë të gjithë procesin e fundit që lidhet me detyrimet që ju keni për provimet e maturës shtetërore. Mendoj që bashkë me profesor Shezon, Kejdin, Floidën si Grup Parlamentar, por edhe si grupi i edukimit, ne ta shohim me shumë vëmendje këtë situatë, të shikojmë se realisht ku jemi, në radhë të parë për t’ju ndihmuar ju, për zgjidhjen emergjente të situatës, pasi është vërtetë shumë e vështirë, sepse duhen vendosur disa standarde në mënyrë që askush nga prindërit tuaj të mos e marrë si përtej kostos financiare të kushtueshme që kanë, por ta marrin si detyrim që shteti duhet t’jua garantojë standardin dhe cilësinë, dhe të operojnë shumë shpejt duke pyetur e duke kërkuar një përgjegjësi Ministrisë së Arsimit, se cilat janë fazat konkrete për të realizuar detyrimin e kualifikimit dhe të kurseve të ndihmuara nga mësuesit për ju”- tha deputetja Malaj.
AKTUALITET
10
E shtunë, 5 JANAR 2019
Për fëmijët që lindin në spitale private, në shtëpi ose jashtë vendit, çeku i bebes do të lëshohet nga Ministria pas regjistrimit të të porsalindurit në zyrat e gjendjes civile
Manastirliu: 29 inkubatorë të rinj në spitale, bonusi i bebes me dy pjesë “Bonusi i bebes po shpërndahet në çdo maternitet në vend, në një sportel unik të gjendjes civile ku mund të regjistrohet menjëherë i porsalinduri”. Kështu u shpreh ministrja e Shëndetësisë dhe Mbrojtjes Sociale, Ogerta Manastirliu gjatë një inspektimi në maternitetin e Elbasanit, ku shpërndau çeqet e bebes për nënat e reja. Me procedurën e re, prindërit e kryejnë regjistrimin e fëmijës së porsalindur në Maternitet në sportelin e gjendjes civile të hapura në 37 maternitete të vendit, duke lehtësuar dhe procedurën e regjistrimit të të porsalindurve. Ministrja Manastirliu theksoi gjatë vizitës në spitalin e Elbasanit se po investohet në çdo spital rajonal. “Po investojmë për përmirësimin e infrastrukturës në maternitete në të gjitha spitalet rajonale, me fokus tek përmirësimi i kujdesit për nënën dhe fëmijën. Fuqizuam shërbimin e neonatologjisë me 29 inkubatorë të rinj dhe 8 eko obstetrike gjinekologjike”,-tha Manastirliu. Ministrja e Shëndetësisë dhe e Mbrojtjes Sociale, bëri me dije gjithashtu nisjen e investimeve në disa maternitete. “Ndërtuam Maternitetin e ri të Sarandës, i cili ofron sot standardin më të lartë të shërbimit në vend. Është drejt përfundimit Materniteti i
UNIVERSAL “Politika e re sociale e qeverisë e bonusit te bebes mbështet familjet e reja, me pagesën universale, e cila jepet për çdo familje, pavarësisht statusit social-ekonomik. Pagesa për lindjen e fëmijës së parë është 40 mijë lekë; Për fëmijën e dytë 80 mijë lekë; Për fëmijën e tretë, të katërt e në vijim bonusi i bebes është 120 mijë lekë për çdo fëmijë”.
PROCEDURA
ri i Korçës, i cili do të jetë gati brenda pak ditësh. Do të vijojnë investimet për rijetësimin e rrjetit të materniteteve në vend me maternitetin e Beratit, Gjirokastrës, Lezhës, Matit dhe Pogradecit”,-tha Manastirliu. Politika e re sociale e qeverisë e bonusit te bebes mbështet familjet e reja, me pagesën universale, e cila jepet për çdo familje, pavarësisht statusit social-ekonomik. Pagesa për lindjen e fëmijës së parë është 40 mijë lekë; Për fëmijën e dytë 80
mijë lekë; Për fëmijën e tretë, të katërt e në vijim bonusi i bebes është 120 mijë lekë për çdo fëmijë; Për nënat që lindin binjakë masa e përftimit do të jetë në masën 80,000 (tetëdhjetë mijë lekë) për secilin fëmijë; Për nënat që lindin trinjakë dhe më shumë, masa e përftimit do të jetë në masën 120,000 (njëqind e njëzetë mijë lekë) për secilin fëmijë. Bonusi i bebes është i ndarë në dy pjesë. Çeku i parë përfitohet menjëherë (35 mijë lekë për fëmijën e parë;
75 mijë për fëmijën e dytë dhe 115 mijë për fëmijën e tretë) ndërsa çeku i dytë me vlerë 5 mijë lekë përfitohet pas regjistrimit të fëmijës në gjendjen civile. Nëse fëmija regjistrohet me emër që në maternitet, pagesa e bonusit mund të merret menjëherë e plotë, me çeljen e buxhetit 2019 në mesin e muajit janar. Bonusi është universal, ndaj përfitohet nga të gjitha familjet, pavarësisht se ku vendos nëna që të sjellë në jetë fëmijën. Për fëmijët që lindin
“Me procedurën e re, prindërit e kryejnë regjistrimin e fëmijës së porsalindur në Maternitet në sportelin e gjendjes civile të hapura në 37 maternitete të vendit, duke lehtësuar dhe procedurën e regjistrimit të të porsalindurve. Ministrja Manastirliu theksoi gjatë vizitës në spitalin e Elbasanit se po investohet në çdo spital rajonal”. në spitale private, në shtëpi ose jashtë vendit, çeku i bebes do të lëshohet nga Ministria e Shëndetësisë dhe Mbrojtjes Sociale pas regjistrimit të të porsalindurit në zyrat e gjendjes civile. Politika e re sociale e qeverisë e bonusit te bebes mbështet familjet e reja, me pagesën universale, e cila jepet për çdo familje, pavarësisht statusit social-ekonomik.
MOTI
Rekomandimet e ISHP: Si të ruajmë shëndetin nga i ftohti I
nstituti i Shëndetit Publik informon qytetarët për masat që duhet të marrin për të përballuar motin e ftohtë dhe për të ruajtur shëndetin. Vetëmbrojtja është hapi i parë për të përballuar ditët e ftohta me të cilat po përballet i gjithë vendi ynë, sot e në ditët në vijim, veçanërisht të rrezikshme për të moshuarit dhe të sëmurët kronikë. Nëse qëndroni gjatë në të ftohtë, ISHP paralajmëron se temperatura trupore mund të bjerë nën 35°C e me kalimin e kohës organizmi nuk funksionon më siç duhet, duke rrezikuar shëndetin, gjë që shkakton vazokonstriksion kutan dhe përshpejtim të ritmit kardiak. Sigurohuni gjithashtu që dyert dhe dritaret të jenë të izoluara sa më mirë. Edhe mbingrohjet e shtëpisë mund të jenë të dëmshme, ashtu si dhe
VAKSINAT “Për të rritur mbrojtjen imunitare të organizmit gjatë të ftohtit, krahas ushqyerjes së shëndetshme, rekomandohet bërja e vaksinave kundër gripit sezonal dhe marrja e përbërësve ushqimorë kryesisht ato nga substanca probiotike. ISHP rekomandon që të gjithë personat me faktorë risku (përveç foshnjave nën 6 muaj) duhet të vaksinohen me vaksinën antigrip vit pas viti”. ngrohjet me dru apo gaz, që mund të çlirojnë gazra të dëmshme për organizmin. Ndaj duhet që ambientet e brendshme të ajrosen mirë disa herë gjatë ditës dhe të siguroheni që nuk keni rrjedhje gazrash. Për të rritur mbrojtjen
imunitare të organizmit gjatë të ftohtit, krahas ushqyerjes së shëndetshme, rekomandohet bërja e vaksinave kundër gripit sezonal dhe marrja e përbërësve ushqimorë kryesisht ato nga substanca probiotike. ISHP rekomandon që të gjithë personat me faktorë risku (përveç foshnjave
nën 6 muaj) duhet të vaksinohen me vaksinën antigrip vit pas viti. “Vishuni ngrohtë dhe përdorni shall, doreza dhe kapuç kur jeni në ambiente të jashtme dhe të ftohta. Shmangni qëndrimin gjatë në ambiente të jashtme në ditët e ftohta, me erë dhe sidomos kur jeni të lagur. Evitoni të dilni
jashtë në orët e para të mëngjesit dhe në orët e vona të darkës. Ecni me kujdes e me hapa të vegjël dhe duart jashtë xhepave. Ushqehuni me ushqime të ngrohta e të lëngshme të përbëra nga mishi, bishtajoret, perimet, drithërat por edhe fruta që përmbajnë vitamina dhe minerale. Pini sa më shumë ujë dhe lëngje, sidomos nëse jeni të sëmurë dhe qëndroni vazhdimisht në shtëpi. Qëndroni në ambiente të ngrohta dhe të ajrosura herë pas here. Temperatura ideale për ambientin e brendshëm është 20-23°C, dhe ajrosja duhet të bëhet disa herë për të siguruar lagështinë e duhur për rrugët e frymëmarrjes dhe për të ulur përqendrimin e mikrobeve në shtëpi. Po ashtu mund të mbani një enë me ujë për të siguruar lagështinë e ajrit”,thuhet në njoftimin e ISHP.
AKTUALITET
11
E shtunë, 5 JANAR 2019
Ata akuzohen se kanë regjistruar vendime të Komisionit të Kthimit Kompensimit të Pronave në pasuri të cilat shërbejnë për interesa publike, kanë ndryshuar zërin kadastral nga pyll në truall
K
ontrolli i Lartë i Shtetit, bën me dije përmes një deklarate për mediat se ka kallëzuar në prokurori pesë ish-regjistrues të hipotekës në Kavajë. Sipas KLSH-së, ata lanë kryer regjistrime të pasurive me AMTP pa dokumentacionin e duhur ligjor në sipërfaqe 162851 m2, me dokumente të parregullta duke kthyer nga tokë pyll e tokë pa fryt në tokë arë dhe janë kryer tjetërsime të pasurive duke shkaktuar një dëm ekonomik të dukshëm në vlerën 14,490,960 lekë, kanë regjistruar objekte me leje legalizimi pa respektuar distancat nga kanali kryesor kullues, nga shtrati i detit dhe nga bregu i përroit të Leshnicës. Gjithashtu ata akuzohen se kanë regjistruar vendime të Komisionit të Kthimit Kompesntimi të Pronave në pasuri të cilat shërbejnë për interesa publike, kanë ndryshuar zërin kadastral nga pyll në truall për regjistrimin e lejeve të ndërtimtit dhe lejeve të legalizimit pa miratimin e organeve të kompetente, duke degraduar brezin mbrojtës pyjor, sipërfaqen e gjelbër me pisha në dëm të zonës turistike bregdetare, ku statusi juridik i tokës ka qenë pyll. RAPORTI I PLOTË I KLSH-së Kontrolli i Lartë i Shtetit, në zbatim të programit të auditimit nr.1077/1, datë 17.09.2017, miratuar nga Kryetari, ka audituar Zyrën Vendore të Regjistrimit të Pasurive të Paluajtshme Kavajë, për periudhën 01.10.2015 deri në 01.10.2018. Bazuar në Vendimin nr.193, datë 20.12.2018 të Kryetarit, për shkelje të dispozitave ligjore të konstatuara, KLSH ka përcjellë indicie penale në Prokurorinë e Rrethit Gjyqësor Kavajë për konsumim të elementëve të veprës penale të “Shpërdorimit të detyrës”, neni 248 i Kodit Penal, për disa drejtues (pesë ish-regjistrues), sepse: -Në 2 raste kanë regjistruar pasuritë e paluajtshme, bazuar në aktë pronësie vendimet e KKKP-së, duke mos zbatuar kërkesat ligjore, pasi janë regjistruar prona të llojit “Pyll” pasuri të cilat shërbejnë për interesa publike, në papajtueshmëri me përcaktimet e ligjit nr.7698, datë 15.4.1993 “Për Kthimin dhe Kompensimin e Pronave ish-Pronarëve”, i ndryshuar dhe ligjin nr.7843, datë 13.7.1994 “Për regjistrimin e pasurive të paluajtshme” ndryshuar e shfuqizuar dhe ligjim nr.33, datë 29.04.2012“Për regjistrimin e pasurive të paluajtshme”. -Për mos zbatimin dhe mos ndjekjen e rekomandimeve të dërguara nga KLSH në auditimin e mëparshëm, duke mos vendosur kufizime sipas rekomandimeve ose duke i hequr ato, pa dokumente që justifikojnë mosveprimin në kundërshtimin me Ligjin nr.154/2014 “Për organizimin dhe funksionimin e Kontrollit të Lartë të Shtetit” dhe nenin 59 të ligjit nr.33/2012 “Për regjistrimin e pasurive të paluajtshme”. -Në 10 raste ka regjistruar transaksione duke tjetërsuar tek palët e treta pasurit të cilat kanë pësuar ndryshim të zërit kadastral nga Pyll në tokë arë, për sipërfaqen totale 11440 m2, në kundërshtim me përcak-
E kthyen pyllin në truall, KLSH kallëzon pesë ish-regjistrues të hipotekës në Kavajë timet ligjore për përfitimin e tokës bujqësore, pasi në referencë nuk administrohet dokumentacioni ligjor i plotë që justifikon ndryshimin e zërit kadastral sipas procedurës për miratimin nga Komitetit Ekzekutiv e VKM nr.256, datë 02.08.1991 “Për rregulloren për regjistrimin, ndryshimin dhe kalimin e gjendjes së tokave dhe detyrat e kadastrës”, duke i shkaktuar shtetit një dëm ekonomik që llogaritet në vlerën 14,490,960 lekë referuar cmimit sipas kontratës së shitjes. -Në 4 raste në regjistrimin e AMTPve, nga verifikimi i dokumentacionit të administruar në dosje, regjistrimet e kryera në regjistra, certifikatës familjare që tregon gjëndjen familjare para datës 01.08.1991, si dhenormës për frymë për fshatin Kryemëdhenjë zk.2291, rezulton se është përfituar më tepër tokë bujqësore sipërfaqen totale 32088 m2, në kundërshtim me ligjin nr.7501, datë 19.07.1991 “Për Tokën”, i ndryshuar, -Për mos kalimin në shtet të pasurisë me sipërfaqe 5900 m2, ZK 3204 Rrakull, e cila ka pësuar transaksione, pjesëtuar në 5 pasuri të reja, ku njëra prej tyre pasuria nr. 200/9, me sipërfaqe 2710 m2, është shitur gjatë periudhës së auditimit, kur është dorëzuar procesverbali dhe projekti i KLSH, çka bën të pamundur kalimin shtet të saj. -Për mos kalim në shtet të pasurisë 37/3 me sipërfaqe 3040 m2, ZK 3501, Spille, sipas vendimit gjykatës, përkundrazi pasuria ka pësuar transaksione kontratë shitje 28.12.2016, ku prona ka patur probleme me origjinën “PF” dhe ka një rekomandim nga KLSH në vitin 2014, pra nuk është verifikuar akti administrativ për elementët e formës e përmbajtjes. -Për heqjen padrejtësisht të kufizimit pa shlyer detyrimin prej 22,250,000 lekë, për subjektin A.H për 7 pasuri ZK 1791 Golem, hequr kufizimi me datë 09.07.2015, mos kufizimin e pasurive dhe lejim transaksione sipas vendimit të KVVTP, i cili i është dërguar ZVRPP me datë 25.04.2016, për regjistrim të pavlefshmërisë të AMTP 1194 të urdhëruar kthimin me pronarë shtet, për sipërfaqen totale 12792 m2 mos kufizim pasurisë 32/41 për sipërfaqe 1800 m2 dhe 37/91 për 1584 m2 në zbatim të vendimit nr.36, datë 28.10.2015 të KVVTP për AMTP 1038 datë 15.09.1995 në kundërshtimin me germën “j”, neni 15 të Ligjit Nr.154/2014 “Për organizimin dhe funksionimin e Kontrollit të Lartë të Shtetit”, neni 59 të ligjit nr.33/2012 “Për regjistrimin e pasurive të paluajtshme”. -Për ndryshimin e zërit kadastral pyll në tokë arë për sipërfaqen 6900 m2, pa njohje të titullit të pronësisë nga KVVTP, ku statusi juridik i saj është pyll, çka nuk është objekt i ligjit për shpërndarjen e tokës bujqësore. -Për ndryshimin e zërit kadastral nga pyll në tokë arë për sipërfaqen 3100 m2, pajisur me certifikatë pronësie datë 21.01.2016, sipas urdhrit nr.26, datë 15.01.2016 të ish-regjistruesit,
veprime këto në kundërshtim me përcaktimet ligjore për përfitimin e tokës bujqësore, pasi në referencë nuk administrohet dokumentacioni ligjor i plotë që justifikon ndryshimin e zërit kadastral. -Për regjistrimin e pasurive nr.11/5, ZK. 3501–Spille, Kavajë, për 860 m2 “pemëtore”, 200 m2 “Truall” dhe 80 m2 “ND” dhe Pasuria nr. 40/17, ZK. 3501 Spille, Kavajë, për 3600 m2 “Arrë”, në emër të Tefta Mërtiri në kundërshtim me legjislacionin në fuqi, pasi Lista Emërore e Pronarëve të Trojeve dhe Shtëpive me nr. 0001 për Rrethin Kavajë, ZK 3501, Spille nuk ka të regjistruar pronë në Emër të T.M, por për Parcelën nr. 11/5 me “Truall” me sip.200 m2 dhe sip. 80 m2 është në emër Th.T.G gjithashtu AMTP me nr.1831 datë 15.04.1996 e administruar nga ZVRPP Kavajë nuk përmbush elementet e formës dhe përmbatjes. -Në 8 raste në regjistrimin e lejeve të legalizimit nga verifikimi i materialit hartografik dhe pozicionimit të pronës rezulton se ZVRPP Kavajë, ka regjistruar me të meta dhe mangësi pasurit pasinë 3 raste nuk janë reskpetuar distancat nga kanalit kryesor kullues, nga shtrati i detit dhe nga bregu i përroit të Leshnicës, në 3 raste regjistrimi i “truallit” mbi të cilën është ndërtuar objekti informal i legalizuar sipas lejes së legalizimit është në pasurinë bazë me status “Pyll” në pronësi “Shtet”, në një kohë që kompetenca për ndryshimin e zërit kadastral i takon Ministrit apo organeve të tjera të përcaktuara në ligjë, në një rast objekti është ngritur në zonën “Brez i Gjelbërt” të kate-
gorizuar me Vendim të KRRTRSH nr.2, datë 18.06.2013 dhe Zonë S të kategorizuar me Vendim nr.38, datë 10.05.2013 të KRRTSH, -Në 1 rast për pasurinë nr. 373/54, vol. 17, fq. 187, zk. 2291, me sipërfaqe 7200 m2, ka vijuar duke regjistruar kalimin e pronësisë nga pronari shtet tek shtetasi R.D sipas AMTP, pa verifikuar më parë elementët e formës dhe përmbajtjes të aktit, në kundërshtim me Vendimin nr.3026, datë 06.10.2016 të Gjykatës Administrative të Apelit Tiranë, që ka vendosur kthimin në shtet ta pasurisë nr.373/54, zk.2291, me sipërfaqe 7200 m2, pasi kjo është përfituar në mënyrë të kundraligjshme. -Për ndryshimin e zërit kadastral nga pyll në truall, Qerret, Kavajë, çka ka degraduar brezin mbrojtës pyjor, sipërfaqen e gjelbër me pisha, në dëm të zonës turistike bregdetare, pasi mbi këto pasuri janë kryer ndërtime me leje legalizimi (16600 m2), me leje ndërtimi për veprimtari turistike nga shoqëri të stimuluara (28853 m2 E... shpk dhe E....shpk, etj ku statusi juridik i tokës ka qenë pyll. -Për ndryshim të zërit kadastral pyll në tokë arë për sipërfaqen 3000 m2, pasuria 14/55, ZK 3101, Qerret, Kavajë, e cila është përfituar padrejtësisht nga subjekte private me AMTP dhe më tej pasuria ka pësuar transaksione, mbi të me leje ndërtime është ngritur pallat “4-kat+parafino”. -Për ndryshim të zërit kadastral “rrugë e kullota” e kthyer në “arë” për sipërfaqen 2850 m2, e cila është përfituar padrejtësisht me AMTP, prona më tej ka pësuar transaksione deri tek pallati “Qendër turistike
4-kate, Golem” me leje ndërtimi 27.5.2005, pasuria 64/12 dhe 64/15, ZK 1791, sipas referencave 1823, 1824, 1915, 2623, 3394 viti 2004-2006, veprime këto në kundërshtim me përcaktimet ligjore për përfitimin e tokës bujqësore, pasi në referencë nuk administrohet dokumentacioni ligjor i plotë që justifikon ndryshimin e zërit kadastral. -ZVRPP Kavajë, për pasurinë nr.1/3, me sipërfaqe 502200 m2 “pyll”, vol 3, faqe 190, ZK 3101, Qerret, në mënyrë të pa argumentuar ka bërë 18 kalime nga një volum në një tjetër, nga vol 3 deri tek 20, ka kryer ndarje të pasurisë, si rezultat i ndërtimeve me leje ndërtimi për veprimtari turistike nga shoqëri të stimuluara (28853 m2 E...e E....i), i vendimeve të VKKP (135500 m2), i ndërtimeve me leje legalizimi (16600 m2) dhe i qiradhënieve (4975 m2 V..... shpk), duke ndryshuar zërin kadastral nga pyll në truall dhe në ndërtesë për sipërfaqen gjithsej 193020 m2, çka ka degraduar brezin mbrojtës pyjor, sipërfaqen e gjelbër me pisha, në dëm të zonës turistike bregdetare, pasi nga 502200 m2 pyll në vitin 1997 kanë mbetur 309180 m2 “P.F. +Pyll” në 2017. -ZVRPP Kavajë ka rregjistruar 2 lejet e legalizimit në kushtet e mungesës të dokumentacionit tekniko-ligjor dhe nuk ka ndjekur dhe zbatuar procedurat gjatë shqyrtimit nga KVVTP të njohjes të titullit të pronësisë të AMTP 943 datë 18.02.1995 në emër të I.Z, por ka kryer transaksione me pronën, kanë kryer veprime mbi pasuritë nr. 102/23+1-1, 102/23 +1-2 dhe 1/258 dhe pasuritë e tjera vijuese duke regjistruar ndërtesa që ndodhen mbi ish-sipërfaqet me pisha në bregdetin Qerret, Golem, për të cilat janë dhënë leje ndërtimi për veprimtari turistike të stimuluar, ku nëpërmjet transaksioneve janë kthyer për banim, madje janë regjistruar me leje legalizimi për komplekse, ndërtime, hotele me veprimtari turistike të stimuluara dhe jo për shtëpi banimi. KLSH i ka kërkuar Kryeregjistruesit në Zyrën Qendrore të Regjistrimit të Pasurive të Paluajtshme, të vlerësojë shkallën e përgjegjësisë dhe marrjen e masave disiplinore për 6 punonjës: P.P, me detyrë Specialist Jurist, A.M, me detyrë Specialist Jurist, E.C me detyrë Hartograf, I.C me detyrë Jurist, A.C me detyrë Juriste dhe F.M me detyrë specialist Hartograf. Për S.C, me detyrë ish-Regjistrues, F.M, me detyrë ish Regjistruese, A.Q, me detyrë ish Regjistrues, F.Gj, me detyrë ish Regjistrues, A.M, me detyrë ish Regjistrues, D.K, me detyrë ish-Specialist Hartograf, të cilët në mospërmbushje të detyrës së tyre funksionale dhe në shkelje të dispozitave ligjore, kanë konsumuar elementët e veprës penale të “Shpërdorimit të detyrës”, të parashikuar nga neni 248 i Kodit Penal, KLSH ka përcjellë indicie penale pranë Prokurorisë së Rrethit Gjyqësor Kavajë të gjitha provat dhe dokumentet përkatëse.
CYANMAGENTAYELLOWBLACK
REKLAMA
12 E shtunë, 5 JANAR 2019
CYANMAGENTAYELLOWBLACK
SHOWBIZ
13 E shtunë, 5 JANAR 2019
10 këngët më të klikuara të 2018-s 2018-a zgjati sa një dekadë dhe në të tilla raste është e thjeshtë të harrosh ç’ka ndodhur, ndaj pëzgjedhja e 10 këngëve shqiptare është bërë përmes një pune kërkimore në YouTube referuar hiteve të verës dhe jo vetëm dhe mospërfshirja në listë e ndonjë kënge nuk është e qëllimshme. Në këtë listë janë emrat më të bujshëm që kanë korrur sukses përgjatë viteve të fundit dhe dinë të krijojnë këngë që destinacionin e kanë për tu bërë hite. Padyshim që bashkëpunimet janë ato më të pëlqyera, ku në këtë përmbledhje të Top 10 këngëve të 2018, 8-të prej tyre janë në bashkëpunim mes artistëve. 10. Gjiko ft. Skerdi-”Si Bugatti” me 33,996,754 klikime 9. Majk ft. Ghetto Geasy-”Paris Milano” me 35,436,666 klikime 8. Loredana-”Sonnenbrille” me 37,386,023 klikime 7. Dhurata Dora -”Jake Jake” me 41,801,106 klikime 6. Ledri ft. Lyrical Son-”Princess Diana” me 42,098,206 klikime 5. Ghetto Geasy ft Flori Mumajesi-”Dashni me raki” me 44,287,976 klikime 4. Veysel ft. Mozzik-”Ti amo” me 44,883,465 klikime
Nora Istrefi bëhet zeshkane Këngëtarja Nora Istrefi duket tejet atraktive. Nëna e një vajze, Renee, nga bashkëshortësia me Robert Berishën, po tregon se me kalimin e kohës ajo gjithnjë e më shumë bëhet atraktive. Nora Istrefi në Instagram ka postuar ndryshimin e fundit të saj, në flokë. Ajo ka vendosur që të shndërrohet në zeshkane dhe duket vërtet atraktive. Nora Istrefi ka qenë mjaft e angazhuar në këtë dimër me performanca të ndryshme në mbarë trojet
shqiptare. Ajo lansoi së fundmi një projekt me Skerdin, i cili u pëlqye nga publiku. Nora pritet të sjellë projekte të reja në fillim të vitit 2019.
Mariza si aktore në Karaibe 3. Noizy ft. Raf Camora-”Toto” me 46,579,164 klikime 2. Elvana Gjata & Ledri Vula ft. John Shahu-”Mike” me
54,532,961 klikime 1. Ardian Bujupi & Xhensila”Cika Cika” me 69,667,996 klikime
S’ka qetësi mes Kate dhe Meghan Viti i ri nisi dhe s’mund të mungonin thashethemet më të fundit nga familja mbretërore, të cilat po shtohen aq shumë sa nuk kanë më as kuptim. Sipas Us Weekly, Kate dhe Meghan debatuan gjatë ditës së Krishtlindjes, ku patën disa ankesa. “Kate u shpreh se Meghan e ka përdorur për të ngjitur shkallët e mbretërisë”,-tha një burim për Us Weekly. Aq shumë po shtohen thashethemet, sa nuk kanë më as kuptim. Si mund ta ketë përdorur Meghan Markle dukeshën e Cambridge-it, Kate Middleton, nëse ajo s’ka pasur asnjë lidhje në raportin Meghan-Harry? Njohja me princ Harry-n ishte hapi i duhur dhe i vetëm, nëse qëllimi i Meghan-in ka qenë të ngjisë shkallët e mbretërisë.
Këngëtarja e njohur, Mariza Ikonomi, ka vendosur të largohet për ca kohë nga Shqipëria, për të zhvilluar karrierën e saj si aktore jashtë vendit. Për një media në vend, Mariza ka treguar se aktualisht po jeton në Karaibe, ku po merret me angazhimin e saj të ri. Siç duket edhe nga fotot e fundit që ka postuar nga Spanja, artistja shqiptare ka pozuar me veshjen e Kleopatrës, një nga rolet e saj. Nuk është hera e parë që Mariza provon karrierë jashtë vendit, duke pasur parasysh faktin që para disa vitesh ajo qëndroi ca kohë në Francë.
Fifi ka gati këngën e re Këngëtarja Filloreta Raçi, e njohur ndryshe si Fifi duket se po punon në studio për projektet e reja të saj për vitin e ri. Duket se viti 2019 do të jetë i fuqishëm për të dhe një nisje e mbarë. Në llogarinë e saj personale në rrjetin social Instagram, këngëtarja ka publikuar një pjesë të tekstit, që ajo lë të ditur se janë vargje të projektit të ri. “Isha zyt aq thellë në tekstin që po nxirrte boja nga shkrimi që po bëja, sa edhe stilografi në një moment filloi me mua qajti”, ka shkruar Fifi. Duket se edhe projekti i radhës do të jetë një baladë prekëse nga këngëtarja. Kujtojmë se Fifi ishte një prej favoriteve për të fituar festivalin Kënga Magjike me bashkëpunimin e saj me MC Kreshën “Psikopatja jote”.
AKTUALITET
14
E shtunë, 5 JANAR 2019
Shkak i vrasjes së dyfishtë është bërë një konflik mes çiftit pas një dreke familjare. Gentjana Çaushaj i ka kërkuar bashkëshortit të shkojë te prindërit dhe ai nuk e ka lejuar
G
azment Musta, autori i i dyshuar për vrasjen e bashkëshortes dhe kunatës së tij në Ballsh më 2 janar të këtij viti, do të dalë sot para Gjykatës së Krimeve të Rënda për masën e sigurisë. Ngjarja e rëndë që tronditi mbarë opinionin, ndodhi në banesën e çiftit Gazment Musta dhe Gentjana Çaushaj në katin e pestë të një pallati në lagjen “5 Shkurti”. 34-vjeçari në gjendje të dehur vrau me thikë bashkëshorten dhe kunatën Merisa Çaushaj, 18vjeç. Gazment Musta, punonte në Greqi dhe ishte kthyer për festat e fundivitit. Më 2 janar në familjen e tyre kishte ardhur motra 18vjeç e bashkëshortes për festat e fundvitit. Sipas burimeve debati ka nisur kur bashkëshortja i ka kërkuar 34-vjeçarit që të shkonte pranë familjes së saj bashkë me të motrën. Kjo kërkesë sipas të dhënave të para ka ndezur debatin, ndërsa 34-vjeçari nën ndikimin e alkoolit, ka qëlluar me thikë fillimisht kunatën, e cila kishte ndërhyrë për ti qetësuar, e më pas bashkëshorten e tij. Krimi i rëndë ndodhi në sy të dy fëmijëve të mitur 3 dhe 7-vjeç të familjes Musta. Ngjarja Vrasja e dyfishtë që ndodhi mbrëmjen e 2 janarit ka tronditur banorët e pallatit ku jeton familja Musta, në lagjen “5 Shkurti” në Ballsh. Fqinjët thonë se çifti nuk ka pasur mosmarrëveshje dhe gjithçka ka ndodhur nga një konflikt i çastit. Sipas banorëve, në çastin kur ndodhi vrasja e dyfishtë, dy fëmijët e mitur kanë qenë në shtëpi. Babai i tyre
Vrau gruan dhe kunatën, sot gjyqi për vrasësin tek Krimet
SHKAKU “Një konflik mes çiftit pas një dreke familjare. Gentjana Çaushaj i ka kërkuar bashkëshortit të shkojë te prindërit dhe ai nuk e ka lejuar. Motra e Gentianës, Merisa ka hyrë për të ndarë bashkëshortët por është qëlluar me thikë nga 34-vjeçari, i cili më pas ka qëlluar edhe bashkëshorten, duke i lënë të dyja pa jetë”. minuta pas vrasjes së dyfishtë.
Gazmend Musta qëlloi me thikë bashkëshorten dhe kunatën e tij, duke iu shkaktuar vdekjen e menjëhershme. Shkak është bërë një konflik mes çiftit pas një dreke familjare. Gentjana Çaushaj i ka kërkuar bashkëshortit të
shkojë te prindërit dhe ai nuk e ka lejuar. Motra e Gentianës, Merisa ka hyrë për të ndarë bashkëshortët por është qëlluar me thikë nga 34-vjeçari, i cili më pas ka qëlluar edhe bashkëshorten, duke i lënë të dyja pa jetë. Ngjar-
SHPËRTHIMI
Grabiten paratë në Urën Vajgurore
Një shpërthim ka ndodhur në orët e para të mëngjesit të së premtes, rreth orës 2:24, në filialin e një banke të nivelit të dytë në Urën Vajgurore. Pasi i kanë vendosur tritol bankomatit, persona ende të paidentifikuar nga policia kanë grabitur edhe paratë. Banka ndodhet në qendër të qytetit dhe kamerat kanë filmuar dy persona me maska, të cilët pasi kanë kryer shpërthimin janë larguar bashkë me paratë me shpejtësi nga vendngjarja. Si pasojë e ngjarjes është pezulluar puna e bankës, ndërsa po bëhet bilanci për të dhënë informacionin e saktë mbi shumën e grabitur, pasi deri më tani ajo ende nuk dihet. Atje kanë shkuar edhe ekspertët e policisë, që po mbledhin provat për të identifikuar autorët. Ky është rasti i dytë i grabitjes së një banke në këtë qark, teksa herën e parë u vodh një bankomat brenda në Berat.
URDHRI
M
inistri i Brendshëm, Sandër Lleshi ka firmosur ndryshimet e para në kupolën e Policisë së Shtetit. Tonin Vocaj është emëruar Drejtor i Departamentit të Policisë Kriminale në Policinë e Shtetit në vendin e Eduart Merkajt. Vocaj rikthehet në një post drejtues pas largimit në 2013. Më 9 tetor të vitit 2013 Tonin Vocaj asokohe me urdhër të ministrit të Brendshëm, Saimir Tahiri u lirua nga drejtori i Policisë së Shtetit Hysni Burgaj nga pozicioni i drejtorit të Krimeve të Rënda në Drejtorinë e Përgjithshme duke u emëruar specialist ne Sektorin e Studimeve Strategjike në DPP, ndërsa sot është rikthyer Drejtor i Departamentit të Policisë Kriminale. Merkaj nga Policia Kriminale është emëruar në vendin e Aida Hajnajt si Drejtor i Departamentit për Kufirin dhe Migracionin në Policinë e Shtetit. Hajnaj deri tani mbante edhe postin e drejtorit të kufirit edhe atë të zëvendësdrejtoreshës së Përgjithshme të Policisë së Shtetit. Sipas njoftimit të ministrisë së Brendshme, urdhrat
ja ka ndodhur rreth orës 17:30, në lagjen “5 Shkurti” në Ballsh. 34-vjeçari ishte emigrant në Greqi dhe ishte kthyer për festa. Çifti kishte dy fëmijë të mitur, 7 dhe 3-vjeç. Gazmend Musta është ndaluar nga uniformat blu pak
Dëshmitë Prej dëshmive të fqinjëve zbulohet se ndërkohë që 34-vjeçari largohej, fëmijët e pyesnin se çfarë i kishte bërë nënës së tyre. “Ishin familje e rregullt, nuk kemi dëgjuar asgjë për ata, ishin shumë të rregullt, dilnin bashkë. Pasdite dola dhe ai kishte marrë fëmijët njërin në krah dhe tjetrin për dore. Fëmijët bërtisnin, çfarë i bërë mamit. Ne nuk i njohim nga afër por dukeshin sikur shkonin mirë. Nuk kishim dëgjuar konflikte të mëparshme”,-u shpreh një fqinje. Një tjetër fqinj deklaroi se çifti kishte jetuar në Greqi për disa vite. “Gazmendi ishte djalë i mirë. Unë jam vetë në emigracion prej 25 vitesh dhe nuk e di si shkonin por nuk kanë pasur konflikte. Ai ka qenë më parë në Greqi me familjen dhe më pas është kthyer”,-tha ai.
Lëvizjet e para në Policinë e Shtetit
e Lleshit janë komunikuar nga zëvendësministri i Brendshëm Besfort Lamallari dhe Drejtori i Përgjithshëm i Policisë së Shtetit Ardi Veliu, gjatë një takimi paraditen e së premtes me drejtuesit qendrorë të Policisë së Shtetit.
Këto janë dy lëvizjet e para në Policinë e Shtetit dhe në javët në vijim priten të tjera ndryshime. Nga Policia e Shtetit priten të shkarkohen disa drejtorë rajonal si dhe drejtues në Drejtorinë e Përgjithshme të Policisë së Shtetit.
AKTUALITET MASAT
P
olicia e Shtetit ka lëshuar urdhër bllokimi për ata që janë në tre muajt e fundit të skadimit të pasaportës. Çdo qytetar i Republikës së Shqipërisë që ka një pasaportë afati i së cilës mbaron brenda 3 muajve, duhet të aplikoje për pasaportë të re biometrike, pasi nuk do të lejohet të dalë jashtë kufijve të vendit. Ky afat lidhet edhe me kohen e qëndrimit të shtetasve shqiptare në zonën Shengen, dhe nëse vlefshmëria e pasaportës është e barabartë ose më e vogël se 90 ditë atëherë nuk do të lejohet dalja e personit që e ka këtë pasaportë, çka do
15
E shtunë, 5 JANAR 2019
Kontrolloni pasaportat, nuk iu lenë të kaloni kufirin nëse skadon për tre muaj të thotë që automatikisht duhet të aplikoje për një pasaportë të re biometrike. Procedurat e riaplikimit për pasaportë biometrike janë të njëjtë si herën e parë. Personi duhet të blejë fillimisht kuponin pranë postës shqiptare, me pas duhet të bëjë vetëdeklarimin pranë komisariatit të zonës ku punon dhe komisariati më pas aplikimin e sjell pranë zyrave të ALEAT pranë njësisë administrative ku bëhet aplikimi, me fotografi dhe marrja e shenjave
te gishtave. Të gjithë shtetasit shqiptarë që kanë nxjerrë pasaportat biometrike në kohen kur Shqipërisë iu lejua udhëtimi pa viza në zonën Shengen, 10 vjet më parë duhet të verifikojnë afatin e vlefshmërisë së pasaportave të tyre, në mënyrë që të mos gjenden në situatë të paparashikuara në pikat e kalimit kufitar, ku policia nuk do të lejojë askënd të kalojë nëse pasaporta skadon pas tre muajsh. Në muajt e parë të
vitit 2009 u lëshuan pjesa më e madhe e pasaportave nga të cilat 1.4 milionë janë duke skaduar. Ndaj mos hezitoni të kontrolloni pasaportat tuaja që të mos iu shkoj dëm bileta apo rezervimi i udhëtimit për jashtë shtetit.
Reshjet nuk mungojnë as në veri të vendit por ajo që vlen të theksohet është se bora ka zbardhur edhe bregdetin si rrallë ndonjëherë
Bora mbulon Shqipërinë, ARRSHshoferëve: Lëvizni me zinxhirë VLORË
R
eshjet intensive të borës dhe temperaturat e ulëta kanë “mbërthyer” Shqipërinë. Reshjet e borës dhe ulja e temperaturave ka bërë që në disa prej akseve rrugore të ketë probleme sa i takon qarkullimit të automjeteve. Autoriteti Rrugor Shqiptar ka bërë të ditur akset rrugore në të cilat duhen përdorur zinxhirët për të lëvizur. ARRSH sqaron se në Dardhë, Voskopojë, Bigell Gorricë dhe në Qafën e Qarrit, rekomandohet përdorimi i zinxhirëve, për shkak të prezencës së ngricave në rrugë, pasi temperaturat janë shumë të ulëta. Reshjet nuk mungojnë as në veri të vendit por ajo që vlen të theksohet është se bora ka zbardhur edhe bregdetin si rrallë ndonjëherë. Saranda, Dhërmiu dhe Palasa u zgjuan të premten me flokë bore të cilët mbuluan plazhin, duke surprizuar jo pak banorët vendas por edhe turistët. Parku Kombëtar i Llogarasë gjithashtu ofron një panoramë fantastike. Fshati Nivicë në Vlorë përgjatë dy ditëve është mbuluar nga petku i bardhë. Dardha, Voskopoja dhe vetë qyteti i Korçës janë përrallë më vete, ndërsa janë të shumtë turistët që kanë përjetuar bukurinë dimërore duke e bërë të vështirë largimin prej tyre. Reshje bore ka pasur edhe në Gjirokastër. Qyteti i gurtë shkëlqen edhe më shumë në këto ditë të ftohta dimri me borën prezente mbi të. Reshjet e borës kanë zbardhur mbi 80% të territorit, ndërsa vetëm Tirana, Elbasani, Fieri dhe Durrësi janë qytetet ku ende nuk kanë rënë flokët e parë. Në aksin rrugor Vlorë- Llogara kalohet vetëm me zinxhirë, pasi janë hasur probleme me ngricat e krijuara. Ndërkohë, situata paraqitet e vështirë edhe në dy akset si
SARANDË
Elektricistët majë shtyllave Në kushtet e vështira të motit, disa punonjës publikë rrezikojnë jetën për të ofruar shërbime për qytetarët. Punonjësit e OSHEE-së në Vlorë, janë filsuar në mes të borës dhe temperaturave të ulëta. Ata kanë hipur mbi shtyllat e tensionit për të riparuar defektet në mënyrë që banorët të kenë energji elektrike. Kotë-Sevaster dhe Kotë-Vranisht-Kuç. Shtabi i emergjencës ka konfirmuar se në këto akse problematike do të kalohet në 48 orët e ardhshme vetëm me automjete të pajisura me zinxhirë. Tepelenë Trashësia e borës në Tepelenë arrin në 30 centimetër, ndërsa në Kurvelesh raportohet se rruga është e kalueshme vetëm me zinxhirë. Moti i keq gjithashtu është prezent edhe në Memaliaj, ndërkohë është zhbllokuar rruga në njësinë Buzë, e cila ishte e bllokuar pas reshjeve të borës. Në Frashër të Përmetit gjendja është përmirësuar dhe makinat lëvizin vetëm me zinxhirë. Në Zagorie të Libohovës situata paraqitet më pak problematike dhe kalimet e mjeteve kryhen duke përdorur zinxhirët. Ndërkaq po në Gjirokastër
nga reshjet e dëborës është bllokuar aksi Taroninë- Fushë-Bardhë si dhe segmenti Rehovë-Golem. Gjirokastër Në Gjirokastër ka rënë dëbora e parë për këtë vit. Jo vetëm në fshatra por edhe në qytet ka rënë dëborë por nuk raportohet për probleme. Institucionet janë në gatishmëri në rast emergjence në zonat malore. Sarandë Mëngjesin e së premtes temperaturat shënuan -2 gradë celcius në qytetin bregdetar të Sarandës, duke sjellë edhe reshjet e para të dëborës. Në Sarandë për herë të fundit ka rënë dëborë në janar të vitit 2017. Sipas IGJEUM reshjet do jenë në formë dëbore deri në lartësinë 600 metra mbi nivelin e detit.
Qafë-Thanë Në Qafë Thanë-Kapshticë ka pasur reshje të dobëta por është bërë pastrimi dhe qarkullimi kryhet pa zinxhirë. Në segmenti fundor prej 20 km të aksit Ura e Cerenecit-Stebleve rekomandohet përdorimi i zinxhirëve, për shkak të ngricave në rrugë. Po kështu edhe në segmentin Lunik-Stebleve. Në Qafën e Llogarasë dhe në Qafën e Muzinës, nuk ka pasur reshje për pasojë qarkullimi kryhet pa probleme. Tragetet Moti i keq nuk ka përfshirë vetëm Shqipërinë por edhe vendet fqinje. Si pasojë e kushteve të këqija atmosferike, tragetet që janë nisur nga Bari për në Durrës pritet që të mbërrijnë me vonesë. Në det të hapur forca ka arritur deri në 10 ballë.
Moti i keq, shënohet viktima e parë Një aksident fatal është regjistruar mëngjesin e së premtes, rreth orës 9:20, në afërsi të liqenit në fshatin Mursi, mes Konispolit e Ksamilit. Një 21-vjeçar (O.M) humbi kontrollin e automjetit që po drejtonte dhe si pasojë përplasi 3 këmbësorë teksa dilte nga rruga. Nga përplasja e fuqishme gjeti vdekjen e menjëhershme, ndërsa të plagosur mbetën dy shtetas të tjerë,
33-vjeçari S.S dhe 38-vjeçari G.S. Policia dhe një grup hetimor shkuan menjëherë në vendin e ngjarjes, ku kanë nisur hetimet për të mësuar shkaqet e aksidentit dhe kanë shoqëruar drejtuesin e mjetit për ta marrë në pyetje. Mësohet se shkak i aksidentit është bërë moti i keq por pritet ekspertiza për të mësuar të vërtetën e aksidentit të rëndë.
FORUM KOMENT Nga Shaj Mathew
N
ë pamje të parë, never ia e shkrimtarit argjen tinas përkundrejt "lojës së bukur", duket se pasqyron qëndrimin e urrejtësit tipik të futbollit të sotëm, për të cilin sloganet janë shndërruar gati në një refren: futbolli është i mërzitshëm; rezultati varet nga shumë faktorë; s'i duroj dot simulimet në fushë. Dhe është e vërtetë: Borges e quante futbollin "estetikisht të shëmtuar". Ai thoshte: "Futbolli është një nga krimet më të mëdha të Anglisë!". Dhe me sa duket, ai madje kishte planifikonte një nga leksionet e tij mbi këtë temë, në mënyrë që të përkonte qëllimisht me ndeshjen e parë të Argjentinës në Kupën e Botës 1978. Por, zhgënjimi i Borges me këtë sport, buronte nga diçka shumë më shqetësuese sesa estetika. Problemi i tij ishte me kulturën e fansave të futbollit, të cilin e lidhi me llojin e mbështetjes së verbër popullore, që mbështeste drejtuesit e lëvizjeve politike më të tmerrshme të shekullit XX-të. Gjatë jetës së tij, ai pa elementë të fashizmit, peronizmit dhe madje edhe antisemitizmit, të shfaqeshin në sferën politike argjentinase, kështu që dyshimi i tij i madh ndaj lëvizjeve politike dhe kulturës masive popullore - kulmi i të cilës në Argjentinë është futbolli - ka shumë kuptim. "Në futboll ekziston një ide e supremacisë, e pushtetit, që mua më duket e tmerrshme"- shkroi ai në një
rast. Borges e kundërshtoi dogmatizmin në çdo lloj shfaqje apo forme. Kështu, ai ishte natyrshëm dyshues ndaj përkushtimit të verbër që bashkatdhetarët e tij kishin ndaj çdo doktrine apo religjioni, madje edhe ndaj kombëtares së tyre të dashur Albiceleste. Futbolli, është i lidhur pazgjidhshmërisht me nacionalizmin, ishte një nga kundërshtimet e tjera të Borgesit ndaj këtij sporti. "Nacionalizmi lejon afrmimin, dhe çdo doktrinë që hedh poshtë dyshimin, negacionin, është një formë fanatizmi dhe marrëzie"thoshte ai . Ekipet kombëtare, gjenerojnë "zjarrin' nacionalist, duke krijuar mundësinë për formimin e një qeverie të paskrupullt që përdor një yll të futbollit si një zëdhënës për të legjitimuar veten. Në fakt, pikërisht kjo ndodhi me një nga lojtarët më të mëdhenj të historisë së futbollit: Pele. "Edhe pse qeveria e tij arriti deri tek disidentët politikë, ajo prodhoi një poster gjigand të Peles, të shoqëruar me sloganin 'Ninguém mais segura este país': Askush s'mund të ndalojë tani këtë vend!"- shkruan Dejv Zirin në libër i ri "Vallja e Brazilit me Djallin". Qeveritë, si p.sh diktatura ushtarake braziliane në të cilin luajti Pele, mund të përfitojnë nga lidhja që tifozët kanë me ekipet e tyre kombëtare, për të forcuar mbështetjen popullore, dhe kjo është ajo që i druhej apo edhe neveriste Borgesi. Tregimi i tij i shkurtër , "Esse Est
16 E shtunë, 5 JANAR 2019
Pse Borgesi e urrente futbollin? Percipi" (që në latinisht do të thotë "Të jesh, do të thotë të perceptohesh"), mund të shpjegojë gjithashtu urrejtjen e tij për futbollin. Nëse shfleton pak histori, mund të zbulosh se futbolli në Argjentinë pushoi në një moment së qëni një sport, dhe hyri në sferën e spektaklit. Në këtë univers imagjinar, përfaqësimi i sportit ka zëvendësuar sportin aktual. "Këto sporte nuk ekzistojnë jashtë studiove televizive dhe redaksive të gazetave"- thotë një president i një klubi futbolli. Futbolli frymëzon një fanatizëm aq të thellë, sa që mbështetësit do të ndjekin ndeshjet joekzistente në televizione dhe radio pa pyetur një gjë: Stadiumet kanë kohë që janë të dënuara, dhe po rrënohen. Në ditët e sotme, gjithçka është shfaqet në televizion dhe radio. Ndjesia ekzaltuese e sportistit, a nuk ju ka bërë ndonjëherë të dyshoni se gjithçka është një trillim? Hera e fundit që një ndeshje e vërtetë futbolli u zhvillua në Buenos Aires, ishte më 24 qershor 1937. Që nga ai moment, futbolli, së bashku me tërë gamën e sporteve, i përket zhanrit të dramës, të aktruar nga një njeri i vetëm në një kabinë, ose nga aktorë që shtirren para kamerave televizive. Kjo histori shkon nga shqetësimi i Borgesit me lëvizjet masive: "Esse Est Percipi" akuzon median për pjesëmarrje në krijimin e një kulture masive që himnizon futbollin, dhe për rrjedhojë krijon
hapësirë për demagogjinë dhe manipulimin. Sipas Borgesit, njerëzit ndjejnë nevojën t'i përkasin një plani të madh universal, diçkaje më të madhe se vetja. Feja e bën atë për disa njerëz, futbolli për disa të tjerë. Personazhet në korpusin Borgesian, ballafaqohen shpesh me këtë dëshirë, duke u rikthyer tek ideologjitë ose lëvizjet me efekte katastrofike: Rrëfimtari i historisë "Deutsches Requiem" bëhet nazist, ndërsa në "Lotaria në Babiloni" dhe "Kongresi", "organizime të vogla, në dukje të parrezikshme, transformohen shpejt në burokraci të mëdha, totalitare, të cilat nisin ndëshkimin fizik të
njerëzve, ose djegin libra". Ne duam të bëhemi aq shumë pjesë e diçkaje më të madhe, sa që e verbojmë veten me të metat që zhvillohen në këto plane të mëdha - ose të metat që ishin të natyrshme për ta gjatë gjithë kohës. E megjithatë, siç na kujton tregimtari i "Kongresi", joshja e këtyre tregimeve të mëdha flet shpesh shumë:Ajo që ka realisht rëndësi, është të kesh ndjerë që plani ynë, me të cilin dikur jemi tallur, të ketë ekzistuar në fshehtësi, dhe ka qenë bota dhe vetja jonë". Kjo fjali mund të përshkruajë me saktësi, se si miliona njerëz në botë ndihen rreth futbollit. "New Republic" - Bota.al
Hakerat kanë sulmuar të dhënat e qindra politikanëve. E prekur është edhe Angela Merkel dhe të gjitha partitë. Përveç AfD-së. Të dhënat janë publikuar në internet.
Hakerat sulmojnë politikanët gjermanë Ministrja e Drejtësisë Katharina Barley flet për sulme “të rënda”. Media e parë që ka raportuar për këtë ngjarje është Rbb, ku thuhet se hakerat kanë sulmuar të dhënat e politikanëve dhe të artistëve, si telefona celularë, chat-e private, adresa dhe dokumente të tjera, të cilat më pas janë publikuar. Ato janë publikuar së pari në një llogari Twitter-i, e cila për një kohë të gjatë ka mbetur e pazbuluar. Të prekur janë politikanë nga të gjitha partitë në Bundestag,
përveç partisë populiste të djathtë “Alternativa për Gjermani” (AfD). Edhe kancelarja gjermane Angela Merkel (CDU) është ndër personat e sulmuar nga hakerat, shkruan gazeta “Bild”. Thuhet se ndër dokumentet e kapura nga hakerat janë një numër faksi, një adresë e e-mailit dhe shumë letra, që ka dërguar kancelarja apo i janë dërguar asaj. Deri tani nuk dihet saktë sa të ndjeshme janë të dhënat e sulmuara. Por flitet se në mesin e dokumenteve të
kapuara janë edhe të dhëna nga xhirollogaritë. Gazeta “Bild” thotë se ndër personat e prekur më së shumti janë ekologjisti Robert Habeck, sekratari i përgjithshëm i SPD-së Lars Klingbeil dhe ish-shefi i SPD-së Sigmar Gabriel. “Tentativa për dëmtimin e demokracisë!” Barley thotë se “Iniciatorët kanë dashur të dëmtojnë besueshëmrinë tonë ndaj demokracisë dhe institucioneve.” Politikania e CDU-së kërkon hetime të shpejta dhe zbulimin e sfondit të mundshëm politik të këtyre sulmeve. Deri tani nuk
dihet se kush është përgjegjës për këto sulme dhe cilat janë qëllimet e publikimit të të dhënave personale. Ndër të dhënat e publikuara janë edhe numrat e telefonave, si dhe dokumentat me të cilat politikanët kanë konkurruar në kongreset e partive të tyre për ndonjë post. Këto sulme janë vlerësuar me shumë seriozitet nga të gjitha grupet parlamentare. Ato menjëherë kanë filluar hetimet të berdëshme. Të prekur janë jo vetëm politikanët në federatë, por edhe ata lokalë dhe artistë. Rbb njofton se sipas të dhënave të deritanishme, nuk është pub-
likuar ndonjë informacion tepër i ndjeshëm. Por publikimi i të dhënave private ka shaktuar dëme të mëdha. Twitter është publikuar në kohën e Krishtlindjeve Rbb shkruan se pronari i llogarisë në Twitter, nga i cili janë përhapur përmes këtij rrjeti, ka shkruar edhe vet për çështje si Security Researching, Artistë, Satira apo Ironia. Mendohet se pronari i llogarisë në Twitter ndodhet në Hamburg. Ndërsa të dhënat e para duket se janë botuar që në kohën e Krishtlindjeve, por askush nuk i ka vënë re ato deri të enjten (03.01) në mbrëmje. DW
FORUM
17 E shtunë, 5 JANAR 2019
Vdekja e mistershme e Albert Kamy Nga Albert Vataj
A
skush nuk do të besonte në një fund të këtillë tragjik dhe mis teriaoz që i ra për risk, gazetarit, publicistit, dramaturgut dhe romancierit nobelist, Albert Kamy. I gjithë opusi letrar i absurdit të egzistencës së njeriut, gremiset në minutin tragjik të fatit të Sizifit absurd. Mëngjesin e së hënës të 4 janarit 1960, 59 vite më parë, filozofi dhe mendimtari radikal, Alber Kamy do të largohej vonë nga Hoteli “Chapon Fin” i qytezës franceze Tuasej, ku ishte akomoduar për të rendur drejt shtegut fatal. Udhëtonte me makinën e botuesit të tij, Mishel Galimard, që manovronte makinën. Kamy ishte i ulur pranë Galimardit, ndërsa bashkëshortja e këtij të fundit, Zhanina, gjendej e rehatuar në sedilen e prapme pranë vajzës së saj dhe qenit të racës “terrier”. Kjo ishte pak a shumë sinopsi i këti udhëtimi fatkeq. Krejt papritmas në lartësinë e Peti-Vijeblevin, makina devijon për tu përplasur fatalisht pas një rrapi krah vijës ndarëse të rrugës. Albert Kamy do të këputej së gjalli, si një dritë qiri që një shkulm fryme e ndal dritimin e praruar, ndërsa bashkëudhëtari do të kishte të njëjtin fat pas disa ditëve përpjekje agonike në spital. Një fund absurd për atë që me absurdin e ekzistencës ishte përballur triumfalisht si në rrapëllimat e jetës ashtu edhe në faqet e mbrujtura përplot nerv të librave të tij. Kështu u shua në moshën 46-vjeçare një prej penave më me ndikim në shekullin XX, një prej zërave më të fuqishëm dhe mendimtarëve më kurajoz. I kësisojtë ishte fundi i autorit i të romaneve, “I huaji” dhe “Murtaja”,
dhe monumenteve të mendimit filozofik “Miti i Sizifit” dhe “Renia”. Laureati i Nobelit në letërsi, tre vite më për “përqafon” vdekjen në një aksident automobilistik, i cili edhe sot pas 55 vitesh vazhdon të mbetet e mbërthyer nën një mjegull të dendur misteri. Mes atyre llamarinave të shtrembëruara, me kafkën e thyer dhe qafën e këputur, përfundon mundin e tij prej Sizifi ekzistencialisti me fytyre njerëzore, “humanisti” libertin. Fundi fatal nuk do të kursente vullnetmirin, ngadhënjimtarin dhe dalzotësin e pashoq të fatit të shtypurve. Mbi shkaqet e daljes nga rruga të makinës, që rezultoi fatale për Kamynë, dhe njëkohësisht për vetë Galimardin, kanë lulëzuar shumë hamendje: “Aksidenti dukej se ndodhi për shkak të bllokimit të një rrote ose thyerjes së një aksi, por edhe ekspertet nuk dinin si ta shpjegonin atë aksident katastrofik mbi një rrap, në një rrugë 9 metra të gjërë dhe pa trafik”, mëtohet të ketë kumtur në përpjëkjen për të hedhur dritë në terrin e gnjeshur të misterit të këtij fundi fatal, biografi Herbert R. Lotman ne librin monumental të tij, “Kamy” botuar më 1984. Por, një dokument i panjohur që publikohet spariherë para disa vitesh qaset të davarit mjegullën e dendur që mban të mbështjellë të vërtetën që mori jetën e një filozofi dhe mikut të tij. Kjo përpjekje e një disidenti çek hedh një rreze drite të habitshme dhe njëherësh tragjikisht ëe arsyeshme. Aksidenti hamendet të jetë vepër e gatuar në zyrat e kobshme të KGB-së. Madje shkohet deri aty sa të drejtohet gishti nga persona konkret të iniciuar prej mërive që zanafillojnë prej penës
dhe mendjes së antikonformistit. Akuzohet direkt ministri i asokohshëm i Ministrisë së Brendshme ruse, Dmitri Trofimovic Shepilov, të cilin Albert Kamy e kishte sulmuar drejtpërdrejtë për pushtimin e Hungarisë nëpërmjet një artikulli të gazetës “Franc tireur”, në mars 1957. Opinioni publik dhe kritika janë të prirur të besojnë në këtë hamendje, si në një të vërtetë të pakontestueshme. Ai që “guxon” të ngre krye dhe të dëshmojë është një personazh aspak ekuivok dhe i padyshimtë për mitomani. Bëhet fjalë për poetin dhe përkthyesi çek, Jan Zabrana, i cili rreket ta çlirojë prej misterit këtë fund tragjik të Kamysë dhe këtë e mundëson në një faqe të ditarit të tij “Cely Zivot” (E gjithë jeta), publikuar pas vdekjes më 2004 nga shtëpia botuese “Torst” e Prages. Ai kishte provuar burgjet pas vitit 1948 dhe u përndoq bashkë me familjen gjatë regjimit komunist, i cili ndaloi dhe botimin e poezive te tij. Asokohe ai u detyrua të merrej me përkthime, mbi të gjitha nga rusishtja.
Kështu ai mund të njihte ambientin politiko-kulturor të atij “burri që di shumë gjëra, dhe ka burime nga mund t’i marre”. E citon ditarin e tij pa e përmendur në emër duke iu referuar një burimi te saktë në kontakt me shërbimet sekrete sovjetike. Ky ditar u bë publik rregullisht në edicionin e gjuhës çeke, origjinali i së cilës ruhet nga bashkëshortja, Maria Zabranova, i kataloguar si “Fletorja blu numër 91”. Nga ditari i Jan Zabranas: “Nga një njeri që di shumë gjëra, dhe ka burime nga të cilat mund t’i marrë këto, kam dëgjuar diçka mjaft të çuditshme. Ai thotë se aksidenti rrugor i vitit 1960, në të cilin mbeti i vdekur Albert Kamy, u organizua nga spiunazhi sovjetik. Arritën të dëmtonin pjesën pneumatike të makinës falë një mjeti teknik që për shkak të shpejtësisë së madhe ka prere ose shpuar gomën. Urdhri për këtë aksion eliminimi u dha personalisht nga ministri i Brendshëm Shepilov, si “shpërblim” për artikullin e publikuar në gazetën
“Franc-tireur” të marsit 1957, në të cilin Kamy, lidhur me ngjarjet e Hungarisë, e sulmoi atë ministër, duke e cituar në mënyrë eksplicide. Thuhet se u deshën tre vjet qe spiunazhi të mund ta përfundonte këtë detyrë. Dhe në fund ia arritën qëllimit, dhe në një mënyrë kaq perfektë saqë bota deri me sot ka besuar se Kamy ka vdekur për shkak të një aksidenti banal rrugor, siç mund t’i ndodhe kujtdo. Ai njeri refuzoi të me thoshte se si kishte arritur të merrte këtë informacion, por më tha se ishte krejtësisht i besueshëm, dhe se ai e di me saktësi absolute dhe pa asnjë dyshim se gjerat shkuan pikërisht kështu, qe ata kanë mbi ndërgjegjen e tyre vdekjen e Albert Kamys”. (Jan Zabrana) Por në një skenar të tillë nuk beson filozofi francez Michael Onfrei, i cli punon prej kohësh me biografinë e Camus. “Mendoj se kjo nuk është e mundur. KGB-ja ka pasur mënyra të tjera që ta eliminonte shkrimtarin Albert Kamy “, tha Onfrej, duke shtuar se Kamy gjatë fatkeqësisë ka pasur biletë kthimi për në Paris, ku kishte planifikuar t’i kalonte Krishtlindjet me familjen, por në momentin e fundit kishte vendosur të kthehej me mikun dhe botuesin, Michael Galimar. Gjithashtu edhe Vojtek Ripla nga Instituti për studimin e regjimeve totalitare në Pragë mbetet dyshues në versionin e Katelit, duke thënë se është e pamundur të besohet, pasi Rusia i ruan rreptësisht të gjitha informata e policisë sekrete komuniste. Kjo përplasje duket se ka vendosur ta mbajë ende kyçur në mister fundin tragjik të Albert Kamysë edhe sot pas 59 vitesh.
ndjesore të mrekullueshme, gjendje të veçanta, natyra të harlisura, imazhe të pafund, dritëhije trallitëse. Gjendjet e kësaj poeteje derdhen artistikisht në tërë vargjet. Ndoshta e munduar nga temat dhe subjektet që ka mbajtur përbrenda ajo "ngutet" që t'i hedhë tashmë sa më shpejt në libër. Kështu patjetër, në këtë lloj "halli artistik" do të jetë ndjerë dhe Rosa Montero, kur deklaron para lexuesve të saj se "…shkruaj sepse nuk i bëj dot ballë vërshimit të imazheve që kalojnë në kokën time, dhe disa nga këto imazhe janë aq eksituese sa ndjej nevojën urgjente që t'i ndaj me të
tjerët.". Pikërisht në këtë situatë proçedon dhe Armenida Jolldashi. Atë e merr përpara "përroi i furishëm" që vetë e ka prodhuar, dhe na e sjell ne lexuesve, me të njëjtin vërshim e tërbim si vetë energjia e poetes. Kur lexon poezitë e këtij libri e ndjenë dhe prezencën e autores, që në vetëdijen e saj krijuese ka njëfarë vaniteti dhe narcisizmi, (si tek secili prej krijuesve të mirë), dhe kuptohet menjëherë që e ka përceptuar krejt saktë thënien e Manuel Vincent se, "Në çdo rast letërsia bën pjesë te ato forca vitale që më ndihmon të ndihem mirë në këtë botë." Poetja jeton në Kanada, e rrethuar nga jeta e saj, nga punët dhe ëndërrat, me të gjitha gëzime, haretë e mërzitë që ka çdo njeri i kësaj bote, me ambiciet dhe librat, me peisazhet dhe muzikën, me dëborat e gjata dhe muzgjet shëndritës, lumturohet dhe hidhërohet si çdokush. Bodleri thotë për jetën se, nuk është gjë tjetër veçse një spital, ku çdo i sëmurë kërkon të ndërrojë shtrat. Njeri mendon se do të gjejë shërim pranë dritares, tjetri pranë kaloriferit. Me këtë libër Armenida Jolldashi jo vetëm i jep një dimension të ri jetës së saj, një kënaqësi ekstra lexuesit, por e sajdis poezinë e sotme me vokacionin e veçantë të vargut. Bravo Armenida!
BOTIMI
A është e vërtetë? Nga Mark Simoni
A
ntropologë të kulturës dhe analistë të letërsisë, sot nëpër botë, artikulojnë idenë se, tashmë poezia është në mbyllje të ciklit të saj, dhe vargu pothuaj ka rënë si metodë krijimi. Ndërsa unë mendoj që letërsia e vargut mund të jetë tronditur nga froni i saj i shenjtërisë, por kurrësesi nuk mund të jetë në perendimin dhe muzgun e saj. Ndoshta nga që letërsia dhe çcdo gjë e shkruar, (që nga Epi i Gilgameshit, Letërsia Antike, e deri tek Dante, Shekspiri dhe Servantes u shkruan në vargje), të krijojnë idenë sikur vargu tashmë është vjetruar, lodhur dhe konsumuar si alternativë dhe stil krijimi. Por sa herë unë has në poezi të bukura, një dritë më ndizet nga brenda, dhe një besim gati trallitës më jep frymëzimin, që unë të vazhdoj të mendoj se, poezia jo vetëm që nuk është vjetruar, por përkundrazi, ajo e vezullon tërë arealin dhe abitatin e krijimtarisë letrare. Këto më erdhën ndërmend, pikërisht sot, kur një poete tejet e talentua, që quhet Armenida Jolldashi më dërgoi për botim dorëshkrimin e librit të saj.
Libri i kësaj poeteje ka një shije të veçantë, që më kujton misionin e Patrick McGrath që thotë se vjen në letërsi "për t'i dhënë formë krijimit të imagjinatës sime, që në të kundërt, do të vdiste në heshtje dhe në errësirë". Poezitë e Armenida Jolldashit, dalin nga syndyku i kujtesës, nga subkoshienca, nga gjeografia e jetës së saj, për t'iu shpallur botës, për ta çliruar autoren nga barra e mbajtjes së gjithë asaj muze për vite e vite të tëra, brenda agregatit të saj artistik. Vezullimi i poezive të Armenidës ka një fluks të çuditshëm prutonesh, që herë na ndriçojnë gjendjet e saj dhe herë të tjera vijnë nga shtegu i kulturës së gjërë, nga leximet dhe librat, (si eksperiencë dije dhe fryme). Dikund Mario Vargas Llosa thotë se, të shkruante i erdhi dhe si frymëzim leximesh. "Sepse mësova të lexoj që i vogël një letërsi të mirë, që më futi në një botë ëndrrash, më bëri që të përjetoja përvoja shumë entuziaste dhe ndryshoi jetën time tërësisht, në një mënyrë kaq të mrekullueshme sa mendoj se ishte vërtet një bekim." Autorja e këtij libri ka një optikë të mrekullueshme leximi, ka një aparat të sprovuar konceptual, që e orienton për të rendur vetëm
pas letërsive të mira. Ky dimension, i ndërthurur me talentin e saj e përsos vazhdimisht artin e vargut tek Armenida Jolldashi. Ambicioze kjo poete. Vjen jo të bëjë zhurmë në teatrin e poezisë shqipe, por për të qënë, në emër të gjithë aspiratave dhe misioneve që ka. Kjo më kujton Luise Amertin që tregon se "shkruaj si të qe një terapi psikike, për të vënë rend në botë dhe ta kuptoj, për ta shpjeguar botën, të paktën si e shoh, për të ndryshuar botën, për të jetuar jetë që nuk mund t'i jetoj, për të shëruar fajet e mia, për t'u kujtuar nga brezat e ardhshëm, për t'i mbijetuar vdekjes, për t'u ndjerë Zot qoftë edhe për një çast.". Armenida Jolldashi vjen nga jashtë letërsisë, nga shkencat ekzakte, dhe jeta e saj ka një linjë tjetër, por frymëzimet e saj, angazhimi me vargun, raportet me muzën dhe jehonat e brendshme të aktit të krijimit e bëjnë këtë autore, që ta ketë të shkruarin, (ashtu si Floberit që na tregon se "të shkruarit është një mënyrë jetese"), dhe ky postulat përputhet plotësisht me rastin e poetes sonë të talentuar. I tërë libri që kemi në dorë është i mbushur tej e mbanë me situata
FORUM
18 E shtunë, 5 JANAR 2019
Shkimtari i mirënjohur shqiptaro-kanadez sjell për lexuesin librin e tij të 17-të, në anglisht
Nga Halil Rama
K
ëtë fillim viti, shkrim tari i mirënjohur shqiptaro-kanadez Elliott Moglica, del para lexuesit botëror me librin e tij të 17-të titulluar (në anglisht), Protonic Poetry (Volume 2). Interesat akademike dhe hulumtimet e shkrimtarit Moglica përfshijnë një gamë të gjerë disiplinash të lidhura me-shkrimin krijues, mësimdhënjen e gjuhës anglieze, gjuhëve të huaja, ligjet e emigracionit, tezat ushtarake, mediave, dhe mësimimdhënjen e shkrimit krijues.Në mes të 25 viteve të studimeve të tij, në vitin 2015, Moglica u diplomua në Shkrimet Krijuese nga Universiteti i Kembrixhit, në Angli; aty ishte burimi bazë ku ai filloi inovimin e tregimet/novelat pemë-e-sharktuardhepoezinë protonike. Bazuar në përshkrimin në faqen 13 të "Poezi Protonike" (Vëllimi 2)-qëllimi i dyfishtë i librit që nga fillimi ka qenë që t'ju sigurojë lexuesve një varg të freskët që fton eksperimentimin, dhe ta mbajë punën me dizajn në rrjedhën kryesore të njohurive bashkëkohore letrare, kulturore dhe intelektuale. Ky koleksion zhvillohet përmes njëqind e një poemave protonike, kompozuar me
Shqiptaro-kanadezi Elliott Moglica, themelues i poezisë protonike mjaft mjeshteri nga autori.Ato janë të destinuara për një kuptim filozofik të poezisë dhe përgjegjësisë-duke u përpjekur për të kapur momente në kohë reale.Këto vargje poetike u kompozuan në Kanada nga vjeshta e vitit 2015 deri në vjeshtën e vitit 2018.Ata janë të bashkuara si një shtizë peshkimi, siç tregohet në kapakun e librit, të cilat përballin flluskat e atyre që përpiqen të na bëjnë budallenj. Duhet theksuar se në hyrjen të The Mint of My Lips, vëllimi i parë i poezisë protonike, Elliott Moglica ka definuar poezinë protonikesi: "Fuqia e poezisë pozitive për të ndaluar fuqitë helmuese të njerzve; drejtësinëe rreme me drejtësi të vërtetë; çmendurinëme zgjuarsi; luftrat me paqe; urrejtjet me dashuri; egoizmin me shoqërinë." Në mënyrë të drejtpërdrejtë ose të tërthortë, këto poema protonike kujtojnë lexuesit jo vetëm të gjërave të mira të jetës së përditshme, por edhe trimërinë e luftimit të injorancës së mjerueshme që po rritet rreth nesh.Leximi i këtyre poezive nuk është vetëm duke u ulur në një fole poeti për të kapur peshq, por është prodhimi i valëve positive për të ndryshuar jetën tuaj dhe botën për më
ëndrrat tuaja protonike"fytyra e bërë nga librat-dhe projektuar nga artisti kanadez Harshad Patel. Libri është redakuar nga zoti Mark F Jones dhe botuar në bashkupunim me Botimet M&B.Poashtu, siçshkruhet mes të tjerash në faqen 7, duhet theksuar se Moglica jaka dedikuarkëtë libër
“Dialog” me arushin
FEJTON Nga Thoma Goga Udhëtimi im këtë radhë nga vendlindja për në Tiranë, ka patur një surprizë të rrallë. Bashkudhëtari im që kisha në krah, ishte një udhëtar i paparë. Nuk ishte as burrë, as grua, as i moshuar, as i ri, as fëmijë. Ndaj m’u duk vetja si në një përrallë. Ai ishte një arush, ose fëmijë origjinal i babait Ari. Zakonisht në udhëtime nuk flas fare, por këtë radhë u shkërrmoqa me muhabet. Do mundohem ta riprodhoj bisedën, ashtu si e regjistroi “hark-disku” im. Në autobusin që do të udhëtoja, ishte i vetmi vend pranë një arushi, që shikoni edhe në këtë foto. - Më falni, i lirë është ky vendi?
mirë.Është e pamundur të imagjinohet një kuptim i admirueshëm i jetës nëse nuk përdorni spirancën e lapsit tuaj për të shpërthyer të gjitha flluskat e krijuara nga njerëzit dhe ngjarjet helmuese që ju rrethojnë. Në libër, lexuesit do të gjejnë edhe potraitin e poetit Elliott Moglica titulluar, "Ndiqni
"Madhërisë së Saj, Mbretëresha Elizabeta II, nëpunësja më dinjitoze dhe e fuqishëme e të gjitha kohërave." Duke analizuar me shumë kujdes librin e 17-të të poetit Elliott Moglica, Protonic Poetry (Volume 2), arrijmë në përfundimin se poezitë e tij të fresketa dhe marvelluouse do të mbetën njëkontribut filozofikpërletërsine globale-për të krijuar njëbotë protonike me më shumë paqë, barazi dhe lumturi. ShkrimtariMoglica merr kreditet për inovimit e dy stileve të reja letrare-të tregimeve/novelave pemë-eshartuar dhe poezisë protonike.Libri tashmë është në shitjnë në Amazon.ca.
- Po, mund të uleni, në qoftë se nuk të bezdis prania ime.. -Uuaa, ç’është kjo fjalë. Ju keni vendin tuaj. Jeni shumë i sjellshëm, ndaj dua të prezantohem. Unë jam Tomi, mbase emrin ma ke dëgjuar. - Unë jam Tao Tao, një nga djemtë e Ariut Murro. Nëna ime quhet Panda, ajo që bën qumësht të mirë. Edhe emrin tuaj e kam dëgjuar. Ju jeni Tomi, shok me Xherrin, atë mistrecin. Sa shumë të ngacmon! Megjithatë i dua këto filma. - Në fakt unë jam Tom tjetër, po atij Xherrit pse i thoni mistrec? Atij atë rol i kanë caktuar dhe mirë e ka luajtur. - Ua, prandaj janë të bukura
përrallat. Ngjajnë ca me njerëzit… - Për ku udhëtoni? - O, lëre, lëre. Jam shumë i mërzitur. Kam tre ditë që udhëtoj. Isha i ftuar nga një kushëriri im në jug që martonte djalin. U mblodhëm të gjithë. Vetëm nusja nuk erdhi. Dhëndrri mbeti si hu. Punë majmuni… - Po tani ku do shkoni? - Te kopshti zoologjik. Atje kam dashnoren. Siç e shikoni, po i çoj zemrën time që të mos më tradhëtoi dhe ajo. Se edhe ne arinjtë jemi bërë si njerëzit… - Nuk besoj, po të deshi me gjithë zemër, nuk të tradhëton. Po viti i ri ç’thotë? - Si mos më keq. Nëna ime Panda vajti të marrë shpërblimet. Ishin mbaruar paratë. Bëri gjithë atë
shamatë. Sherr i madh. Po bëhemi dhe ne si njërëzit…Tregtarët i ngrenë çmimet për ushqimet. Ne në pyll i kemi falas të gjitha. Nejse. I kanë mbushur dyqanet me lodra. Janë vëllezërit e mi arusha, me kushërinjtë majmuna e lepurusha e nuk i merr njeri. Duan pistoleta, automatika, makina, thika… Nuk blejnë as vegla muzikore se nuk u pëlqen muzika. O pika, pika! Na marrshin të keqen neve banorëve të pyllit. Ne bëmë festivalin më të mirë në botë. Këtë vit vendin e parë e mori bilbili. Po kur u nxeh një gomar që donte vendin e parë. O pika, pika! U ngrit kryetari i jurisë, dajë Luani; “Turp të keni, nuk do ta bëjmë festivalin tonë si pazaret që bëjnë
njerëzit…”. - Mirë e ka thënë. Paska qënë i zoti. - Ua, dajë Luanin e respektojmë të gjithë në pyll. Pse si njerëzit jemi ne, që nuk merrët vesh kush është i pari vendit… - Po kur keni pakënaqsira, ngriheni në protesta? - Të ngrihet ndonjë, po ia mbajti. Dajë Luani, Ujku, President Elefandi, gjyshi im, e bëjnë pyllin zap. U shpëton çiçi , të them. Pse si njerëzit jemi ne? Kur udhëtimit tonë i erdhi fundi, e urova të gjente “zemrën” e tij. Dhe ky ishte udhëtimi im më i bukur. E falenderova për bisedën e këndshme “me piper e sheqer”. Dhe si kujtim më la numrin e celularit dhe një fotografi…Gëzuar Vitin e ri, miku im…
VIP
19 E shtunë, 5 JANAR 2019
Muzeu Luvrit thyen rekord falë Beyonce Luvri është muzeu më i vizituar në botë dhe kjo falë Jay Z dhe Beyonce. Çifti realizuan videoklipin e projetit "Apeshit" në muzeun e famshëm në Paris, që u vizitua plot 10.2 milionë herë në vitin 2018. Ky numër shënon rritje 25 për qind të vizitorëve, duke mposhtur rekordin e mëparshëm prej 9.7 milionë vizitorëve në vitin 2012. Sipas "The Guardian", është numri më i madh i vizitorëve ky për muzeun e këtij lloji, para Muzeut Kombëtar në Kinë dhe
Muzeut Metropolitan të Artit në Nju Jork. Numri më i madh i vizitorëve të huaj ishte nga SHBA-të dhe Kina. Luvri po ashtu arriti të atraktojë vizitorë të rinj, me më shumë se 50 për qind të tyre nën moshën 30-vjeçare. Rritja e vizitorëve të rinj i atribuohet videoklipit "Apehsit" që u shikua 150 milionë herë në YouTube. Në videoklip të këngës nga albumi "Everything is Love" shfaqen disa prej punëve më të famshme të muzeut, përfshirë edhe Mona Lisa.
Lajm i ri nga Dua Lipa Dua Lipa ka arritur një nga sukseset më të mëdha të karrierës së saj. Ylli i muzikës pop do këndojë kolonën zanore të filmit "Alita: Battle Angel". Ndërsa këngëtarja zbuloi datën e publikimit të projektit të madh. Në një postim në Instagram, Dua tha se "Swan Song" do vijë më 25 janar. 23-vjeçarja është bashkë-autore e këngës, që e shkroi për filmin më të ri të Twentieth Century Fox's, "Alita: Battle Angel". Të enjten (3 janar) Lipa publikoi në Instagram një video të prapa skenave ku këngëtarja bën regjistrimin e 'Swan Song' në studio.
Bebe kërkoi burrë, Flori i çon sms Në kulmin e suksesit, pas fitores së trofeut të "Kënga Magjike", Flori Mumajesi është në fokus të medias dhe protagonist i vazhdueshëm përmes deklaratave publike apo intervistave të ndryshme. Këtë herë ka ngacmuar vetë. Këngëtarja e famshme Bebe Rexha i "tronditi" të gjithë me deklaratën publike duke kërkuar një burrë dhe sa më shpejt madje. Sigurisht, që një lajm i tillë nuk kaloi pa vëmendje por që nuk mungoi as provokimi nga Flori Mumajesi. Kantautori i njohur i dërgoi një mesazh Bebes ku i shkruan se: "Tak tak. Hape derën, jam unë burri. Më shpejt se kaq nuk mund të vija'',shkruan ai. Sigurisht që kjo deklaratë e Florit, i ka befasuar të gjithë dhe ka ardhur krejt papritur!
Madonna bëhet si Kim Deri tani me shumë siguri duhet t'i keni parë fotot virale të Madonnës, që bënë "namin" në rrjetet sociale. Pas publikimit të imazheve, të gjithë i mundonte një pyetje e vetme: A ka vendosur këngëtarja 60-vjeçare implante në të pasme apo jo? Sigurisht që nëse i ka vendosur apo jo, kjo nuk është puna jonë dhe e askujt tjetër, por ato kanë rënë shumë në sy pasi duken aspak natyrale. Fotografitë janë postuar fillimisht nga një fans i këngëtares në Twitter dhe prej atëherë kanë marrë "dhenë". Ndërkohë, më në fund ka ardhur edhe reagimi i saj. Këngëtarja iu drejtua Instagramit duke shkruar: "Nuk kam nevojë për aprovimin e askujt. Kam të drejtën të bëj çfarë të dua me trupin tim, ashtu si të gjithë! Faleminderit 2019! Do të jetë një vit i mahnitshëm".
Ndahet sërish çifti Gigi-Zayn Gigi Hadid dhe Zayn Malik janë një prej çifteve më të përfolur të showbiz-it kjo edhe për shkak të ulje-ngritjeve që ka pasur marrëdhënia e tyre. Ata u ndanë për disa muaj vitin e kaluar për t`u kthyer sërish së bashku. Me sa duket, ky vit i ka gjetur sërish të ndarë Gigi-n dhe Zayn. E News ka konfirmuar se çifti i njohur i kanë dhënë fund lidhjes së tyre, por nuk dihet nëse ndarja është përfundimtare apo e përkohshme. ''Nuk janë më bashkë që prej nëntorit. Kjo është më e mira për lidhjen e tyre tani për tani",-është shprehur një burim për E News. Çifti nuk kanë postuar më foto së bashku në rrjetet sociale që prej tetorit dhe as nuk e ndjekin më njëri-tjetrin.
SPORT
20
E shtunë, 5 JANAR 2019
Shkodrani duket se nuk duron më faktin se është një zgjedhje e dytë e Ancelotti-t në mbrojtje
Agjenti i Hysajt “kërcënon” Napolin: Do të largohet nëse është rezervë Rozalb Lika
E
ardhmja e Elseid Hysajt vazhdon të jetë një temë diskutimi në mediat italiane. Agjenti i mbrojtësit shkodran, Mario Giuffredi i ka hedhur edhe më shumë “benzinë zjarrit” duke theksuar se Hysaj mund të largohet nëse do të vijojë që të jetë një rezervë për trajnerin Ancelotti.“Në verë, Hysaj mund të shkonte te Chelsea i Sarrit. Ancelotti i tha se e vlerësonte, por faktet tregojnë se në periudhën e fundit nuk është më i rëndësishëm për klubin. Nëse është bërë një rezervë, atëherë jemi gati të largohemi dhe të kërkojmë shitjen që në janar. Nuk vëmë në diskutim zgjedhjet e Ancelottit, por Hysaj nuk e meriton këtë sjellje. Mund të jetë fazë e përkohshme, por duhet sqaruar kjo situatë. Mund të flitet hapur dhe publikisht. Flasim për një nga mbrojtësit e krahut më të mirë në Europë, kjo gjë po e penalizon. Jemi gati të flasim, do të heq Hysajn nga aty nëse na thonë se është bërë rezervë që këtë muaj”, deklaroi Giuffredi. Statistikat e këtij sezoni- Reagimi i agjentit të njohur vjen në momentin më delikat të mbrojtësit shkodran, i cili ka humbur vendin e titullarit në sfidat e fundit, duke qenë një alternativë, madje Ancelotti shkoi deri aty saqë eksperimentoi ndaj Interit duke vendosur në krahun e djathtë në rolin e mbrojtësit mesfushorin Callejon. Ai nuk luajti asnjë minutë ndaj zikaltërve, ndërkohë që edhe në duelin e fundit ndaj Bolognës, e shijoi nga stoli fitoren 3-2, duke konfirmuar faktin se trajneri i Napolit nuk e ka më në planet e tij, pasi Hysaj nuk është i dëmtuar. Në total gjatë këtij sezoni mbrojtësi i kombëtares sonë ka luajtur në 15 ndeshje, me një total prej 1227 minutash dhe 3 ndeshje në Champions me një total prej 148 minutash. Shifra që flasin qartë që ai është aktivizuar vetëm në 50 për qind, duke qenë një zgjedhje e dytë e Maksimovic dhe në disa raste edhe e Malcuit. Fakti që Hysaj nuk është shumë aktiv në veprimet sulmuese e ka penalizuar shumë shkodranin, për të cilin nuk mjafton më fakti që është një ndër më të mirët në aspektin difensivë. Prioriteti i Ancelotti-t është sulmi, krejt ndryshe nga metodat e punës së trajnerit Sarri, i cili e kishte të pazëvendësueshëm si në kampionat edhe në Champions.
VERILINDORËT
MBROJTËSI
Mavraj transferohet në Gjermani, vishet sërish “kuqezi”
Viti 2019 nisi me ndryshime për mbrojtësin e Kombëtares shqiptare Mërgim Mavraj, i cili la skuadrën greke të Arisit për t’u rikthyer në Gjermani. Kapiteni kuqezi mbylli me konsensus kontratën me Arisin, vetëm katër muaj pas transferimit në Greqi. Mbrojtësi bëhet lojtari i parë i cili largohet nga Selaniku, me argumentin e dhënë nga drejtuesit e klubit, se nuk ishte në lartësinë e pritshmërive. Arisi vendosi ta shesë Mavrajn te Ingolstadt-i në Bundeligën 2 gjermane. Pas akordit ndërmjet klubeve, edhe mbrojtësi arriti marrëveshjen për kontratë 1 vit e gjysmë, me opsion rinovimi edhe për një tjetër sezon. Mavraj duket se nuk ka humbur kohë dhe menjëherë është veshur me ngjyrat e skuadrës së re. Ditën e djeshme, ai e ka nisur duket postuar një foto në “Facebook”, i veshur me kostumin sportiv kuqezi të skuadrës gjermane, Mavraj shkruan: “Ngjyrat Magjike”.
TRANSFERIMI
Rroca dhe Shkurtaj, ja si do të Partizani zyrtarizon afrimin ndryshojë Kukësi pas janarit e Jusufit nga Maqedonia
Kukësi përveçse zyrtarizoi Eduart Rrocën për të cilin kishte kohë që ish konfirmuar kalimi tek blutë, rrëmbeu edhe një tjetër element të shumëkërkuar në merkato Vasil Shkurtajn. Dy futbollistë që i kanë shtuar tej mase potencialin nënkampionëve të Shqipërisë jo vetëm në garën për titull por edhe për një rrugëtim të gjatë në kompeticionet europiane ku pjesëmarrja në grupet e Europa Leagues mbetet ëndrra e presidentit Gjici. Tekniku shkodran në vështirësi e sipër gjeti formulën 3-4-3 e cila deri më tani ka funksionuar në mënyrë të përkryer aq sa blutë në 5 javë i rikuperuan 12 pikë Skënderbeut dhe 6 pikë Partizanit. Rroca mund të pozicionohet në mesfushë duke mbuluar rolin që mbahej nga Donjet Shkodra, nëse nuk ndryshon skema atëherë ndoshta mozambikasi do të spostohej në të djathtë të sulmit me Shkurtajn në qendër, në të kundërt nën skemën 3-5-2 të dy futbollistët do të qëndronin më pranë njëri-tjetrit duke formuar një repart sulmues të paktën në letër ndër më të mirët në Superiore. Kukësi i ka gati të gjitha letrat për të shpresuar të titulli i dytë kampion.
Partizani po lëviz në merkato për të përforcuar skuadrën me elementë cilësorë në mënyrë që trajneri Gega të ketë një grup të kompletuar për t’i udhëhequr të kuqtë drejt titullit kampion. Edhe pse u përfol se afrimi i parë i Partizanit në merkaton e dimrit do të ishte Dilaver Duka, mesa duket lëvizja e parë e Partizanit vjen nga Maqedonia. Fatjon Jusufi është zyrtarisht futbollisti më i ri Partizanit për pjesën e dytë të këtij sezoni. Mesfushori me tipare sulmuese ka arritur marrëveshjen me drejtorin teknik të 15-herë kampionëve Olsi Rama për një kontratë 2-vjeçare me opsion rinovimi edhe për një tjetër sezon. Prej 5 sezonesh 23-vjeçari ka qenë pjesë e Renovës teksa në këtë kampionat numëron 14 paraqitje dhe dy gola të realizuar në kampionatin maqedonas. Jusufi mund të aktivizohet në të dy krahët e repartit të avancuar por edhe si sulmues i dytë. Jusufi ishte pjesë e Renovës, pasi te kjo skuadër ka hedhur hapat e parë në karrierë duke filluar që nga mosha 9-vjeçare. Pak ditë më parë ai konfirmoi largimin nga skuadra tetovare pasi i përfundoi edhe kontrata. Jusufi pasi është prezantuar në ambientet e klubit të kuq i është bashkuar menjëherë skuadrës për të nisur përgatitjet në Antalya të Turqisë.
SPORT
21
E shtunë, 5 JANAR 2019
KUQEZINJTË Madrilenët po mendojnë për një strateg të ri, pasi trajner Solari nuk ka bindur ashtu si Lopetegui Milani transferon talentin
Reali në kërkim të një trajneri të madh, ja tre emrat që kërkon Perez
Pasqueta për 35 milionë euro
Milan ka zyrtarizuar më në fund transferimin e mesfushorit brazilian Lucas Paqueta nga Flamengo me një kontratë katër vite e gjysmë. Marrëveshja është konfirmuar dhe në faqen zyrtare të klubit. “AC Milan ka lajmëruar ditën e premte regjistrimin e futbollistit të Flamengo-s Lucas Paqueta. Ai ka luajtur 65 ndeshje te Flamengo duke shënuar 13 gola dhe duke fituar Campeonato Carioca de Futebol 2017. Ai ka debutuar me përfaqësuesen braziliane më 5 shtator të vitit 2018, në fitoren 2-0 ndaj Amerikës. Lucas Paqueta do t’i bashkohet shokëve të rinj të ekipit në Milanello më 7 janar të vitit 2019, kur të rinisin seancat stërvitore.” 21-vjeçari do të prezatonet të martën në orën 15:00. Kuqezinjtë kanë paguar 10 milionë euro bonuse, përveç blerjes 35 milionë euro. Menjëherë pas zyrtarizimit UEFA ka bërë të ditur se po e vëzhgon me vëmendje transferimin e brazilianit. UEFA kërkon të dijë se nga kanë ardhur paratë e blerjes së mesfushorit, duke parë që kuqezinjtë kanë pasur probleme me Fair Play Financiar muajt e fundit.
STATISTIKA
R
eal Madrid po zhgënjen së tepërmi tifozët gjatë këtij sezoni, teksa në kampionat janë ndalur në sfidën e prapambetur, në javën e 17-të ndaj Villareal. “Santiago Bernabeo” nuk mbushet më dhe nuk ka entuziazmin e sezoneve të fundit, duke konfirmuar një moment aspak pozitive. Largimi i Cristiano Ronaldos dhe trajnerit Zinedine Zidane, ka krijuar një “boshllëk” të madh që nuk ka mundur të zgjidhet as nga Lopetegui dhe as tani nga Solari. Para së gjithash, kërkohet një trajner i elitës me një vizion të qartë. Politika me nënshkrimet me lojtarët e rinj nuk është aspak e mirë. Është koha që Madrid të vendosë klubin në duart e një trajneri të nivelit të lartë dhe me një projekt; pasi është e qartë se Santiago Solari nuk është njeriu i duhur për ta bërë këtë. Mauricio Pochettino, Massimiliano
MESFUSHORI
Allegri dhe Jurgen Klopp janë tre emrat më potencial që dalin menjëherë në skenë. Madrid ka nevojë për një trajner prestigjioz; një me personalitet, me zë, me komandë. Duhet të jetë dikush që mund të ndërtojë një ekip të ri për t’i bërë lojtarët dhe tifozët të ëndërrojnë përsëri, shkruan “Marca” në analizën e saj për klubin mbretëror. Skuadra, aktualisht, duket e rraskapitur. Madridi ka nevojë të futet në merkato dhe me shumë mundësi në verë do të bëhen goditje të mëdha. Gareth Bale nuk është trashëgimtari i Cristiano Ronaldos; Marcelo është një hije e asaj që ishte dikur; Marco Asensio nuk është përmirësuar; dhe treshja Luka Modric, Sergio Ramos dhe Karim Benzema janë mbi 30 vjeç. Disa nga futbollistët e rinj si Marcos Llorente dhe Sergio Reguilon kanë bërë ndeshje të mira, ndërkohë që
Isco jo vetëm që ka humbur rolin e titullarit, por duket shumë larg formës së tij më të mirë. Në përgjithësi, niveli i skuadrës është më i keq se vitin e kaluar. “Blerja e yjeve dhe jo premtime”, ky duhet të jetë mesazhi që duhet t’i ku duhet të fillojë punën Florentino Perezi. Shumë nga lojtarët e rinj që janë blerë në vitet e fundit nga Los Blancos janë parë si lëvizje të zgjuara pasi paguanin 40 milionë euro për një 18-vjeçar, sesa të paguanin 120 milionë për një 22-vjeçar. Gjithsesi duhen edhe futbollistët me klas dhe me përvojë për të kthyer Realin e magjishëm të sezoneve të fundit. Vinicius Junior, Rodrygo dhe Brahim Diaz mund të jenë futbollistë me shumë talent, por ata nuk mund të nxjerrin ekipin nga “balta” në momentet më vendimtare. Nevojitet një revolucion i shpejt në merkaton e verës.
Asnjë nuk ka dribluar Va Dijk në vitin 2018 në Premier League
Kur Liverpooli pagoi 85 milionë euro në janarin e vitit të kaluar për Virgil Van Dijk duke e transferuar nga Southampton, shumë e quajtën një shifër të ekzagjeruar. Një vit më pas, mbrojtësi holandez ka fituar respektin e të gjithëve, duke zhvilluar një sezon fantastik dhe duke rezultuar praktikisht i pakalueshëm. Sipas të dhënave të faqes “ëhoscored.com”, Van Dijk nuk është dribluar në asnjë rast gjatë vitit 2018. Asnjë kundërshtar nuk ka mundur që ta kalojë, duke pasur një statistikë unike në kampionatet më të forta europiane. Ai është mbrojtësi me më shumë duele të fituara në Premier League, teksa në 34 ndeshje më të në fushë, në 19 raste Liverpooli nuk ka pësuar gol.
Zbulohet fjalimi emocionues i Pogba pak minuta para finales së Botërorit F ranca u shpall kampione Bote në vitin 2018, duke triumfuar 4-2 ndaj Kroacisë. Disa minuta nga starti i ndeshjes, Paul Pogba ka mbajtur një fjalim emocionues para shokëve të tij të cilin mund ta lexoni si më poshtë: “Shikoni, nuk duhet të harroni. Jemi vetëm 90 minuta larg nga historia. Nuk dua t’ia di se sa ndeshje kemi luajtur në karrierën tonë, në jetët tona. Kjo është ndeshja që mund të
ndryshojë gjithçka. Kjo ndryshon gjithë historinë. Janë dy skuadra dhe një Kupë. Për ta është një objektiv, ashtu si për ne. Ne humbëm finalen (Euro 2016), ne ende e kujtojmë atë finale, e kemi në kokë. Sot, ne nuk do të lejojmë një tjetër skuadër, të marrë atë që është e jona. Sonte, duam që të mbetemi në memorien e të gjithë francezëve, të cilat po na shohin. Për fëmijët e tyre, për nipërit e tyre. Jemi 90
minuta larg historisë. Për jetën, për jetën, djem. Tani po pres nga ju që të shkoni tani në fushë, si luftëtarë, si liderë. Pas ndeshjes dua të shohë lot, lot gëzimi, jo lot të zhgënjimit. Lot të gëzimit në fushë. Kur të përqafojmë njëri-tjetrit, dakord?”, u ka thënë Pogba shokëve të tij në një mbledhje që pati pak minuta para startit të finales së madhe që u zhvillua më 15 korrik 2018 në “Luzhniki Stadium”.
SHENDETESI
L
ëkura e njeriut, duke qenë vazhdimisht në kontakt me agjentë të ndryshëm klimatikë apo edhe me elemente joklimatike, natyrale apo artificiale, është e predispozuar të preket nga një numër shumë i madh sëmundjesh dhe infeksionesh. Por ka edhe sëmundje që nuk janë rezultat i kontaktit të lëkurës, por janë të trashëgueshme edhe si pasojë e infeksioneve të ndryshme në gjak. Një nga këto sëmundje është edhe dermatiti atopik. Lëkura e një pacienti me këtë sëmundje reagon jo normalisht ndaj irrituesve, ndaj luleve që shkaktojnë alergji. Ndërkohë që në raste të tilla lëkura bëhet e kuqe dhe kruhet shumë. Po ashtu, në këtë rast e kanë shumë të ulët rezistencën ndaj infeksioneve bakteriale. Lëkura në pjesët e gjurit dhe të bërrylit është më e prekura nga kjo sëmundje, ndërkohë që përjashtim nuk bën as lëkura e fytyrës dhe ajo e pjesës së pëllëmbës së dorës apo shputës së këmbës. Te njerëzit kjo sëmundje shoqërohet edhe me sëmundje të tjera si temperaturë apo astmë. Ajo bëhet kronike, pasi simptomat e saj zhvillohen ose mund të zhduken me kalimin e kohës. Këto simptoma mund të kontrollohen me trajtues të ndryshëm të lëkurës dhe kjo është e lehtë kur sëmundja kapet në kohë. Por dermatiti atopik, në rastet kur prek fëmijët dhe të moshuarit, ngatërrohet me një sëmundje tjetër dhe pikërisht me Psorisis. Kjo ndodh për faktin se kanë të dyja të njëjtat simptoma të ngjashme. Alergjitë e ndryshme ndikojnë shumë në zhvillimin e dermatitit atopik. Pjesa më e madhe e sapunëve e heqin yndyrën e lëkurës, duke bërë të mundur normalizimin e shëndetit të saj, por sapunët mund të zëvendësohen nga kremra të ndryshme, të cilat luajnë të njëjtin rol. Dermatiti atopik ose ekzema atopike është një sëmundje inflamatore kronike e lëkurës që takohet më shpesh te fëmijët, por
22 E shtunë, 5 JANAR 2019
Ekzemat, lloje dhe disa kura popullore për trajtimin e tyre
mund të prekë çdo moshë. Mund të shoqërohet me astmë ose rinit alergjik, patologji këto që kanë karakter familjar. Dermatiti atopik është sëmundja më e shpeshtë kronike e lëkurës te fëmijët. Rreth 15 për qind e fëmijëve në moshën 7-vjeçare kanë ose kanë pasur dermatit atopik. Shumica paraqesin kuadër klinik të lehtë dhe të mesëm. Në 90 për qind të rasteve sëmundja fillon para moshës 7-vjeçare dhe më shpesh gjatë vitit të parë të jetës. Shumica e pacientëve përmirësohen më kalimin e moshës dhe sëmundja është më e rrallë tek të rriturit. Shkaqet Dermatiti atopik nuk është një sëmundje ngjitëse. Ai shkaktohet nga një bashkëveprim kompleks midis faktorëve gjenetikë dhe atyre ambientalë. Faktorët gjenetikë janë të rëndësishëm në zhvillimin e kësaj sëmundjeje, por mënyra e trashëgimit nuk është shumë e qartë. Nëse njëri nga prindërit ka kaluar dermatit atopik, ekziston një risk 30 për qind që fëmija të zhvillojë këtë sëmundje dhe nëse të dy prindërit e kanë kaluar derma-
titin atopik, atëherë ky risk është afërsisht 70 për qind. Studimet tek binjakët kanë treguar një konkordancë deri në 86 për qind në binjakët monozigotë, krahasuar me 21 deri në 23 për qind tek binjakët bizigotë. Ekzema paraqitet në forma të ndryshme. Shkaktarët e ekzemës, janë të shumëfishtë dhe të ndryshëm. Aq më tepër që ndikimet e dëmshme, të cilat janë edhe nga jashtë apo të brendshme, që nëpërmjet gjakut veprojnë në lëkurë. Më së shumti sëmundjen e shkaktojnë faktorët e jashtëm, sidomos te lëkura e ndjeshme. Nga këta faktorë duhet të përmendim mënyrën e jetesës të panatyrshme, sëmundjet e gjakut, çrregullimet në traktin tretës, sëmundjet nga substancat e modifikuara (sëmundja e sheqerit, trashja, shkro-fuloza etj.), të sëmundjeve infektive kronike (sëmundjet e mëlçisë, të veshkave etj.). Ekzemës i japin shkas edhe bimët, siç janë marrubi i rëndomtë, shqemja, urthi, bishtuku i detit etj. Paraqitja klinike Kuadri klinik varion në varësi të moshës dhe mund të përshkru-
het në tri faza, karakteristika kryesore e të cilave është kruajtja. Faza foshnjore 0-2 vjeç. Në më shumë se gjysmën e pacientëve rashi (skuqja) shfaqet gjatë vitit të parë të jetës dhe fillon zakonisht në faqe. Mund të përhapet në mënyrë difuze në të gjithë trupin, kryesisht në sipërfaqet ekstensore ose të jashtme. Lëkura shpesh është e tharë, me luspa dhe e skuqur. Mund të dallohen gërvishtje të skuqura nga thonjtë e mprehtë të foshnjave. Faza e fëmijës nga 2 deri në 12 vjeç. Faza e tretë, ose ajo që u përket moshave adulte (të rritura). Tek të rriturit ekzema lokalizohet në duar, në fytyrë, sidomos në qepalla, rreth gojës dhe në ballë. Mënyrat e trajtimit Trajtimi i dermatitit atopik mund të vazhdojë me muaj ose vite. Ky trajtim konsiston në reduktimin
like etj. Mahisja e lëkurës luftohet me kompresa, me ujë të zier e me kamomil. Arra Një kurë popullore që ka gjetur përdorim të gjerë në shërimin e ekzemës është ajo e përgatitur me gjethet e arrës. Për të përgatitur këtë kurë bimore nevojitet një sasi gjethesh arre, të cilat duhet të zihen shumë derisa të trashet lëngu. Më pas ky lëng kullohet, duke i shtrydhur edhe gjethet. Mjekët këshillojnë që me këtë lëng të lyhet lëkura për çdo ditë. Çaji i gjetheve të arrës ndihmon, në formë lavazhi, në mjekimin e acarimit të rrugëve gjenitale, të morthit, ekzemës etj. Bar pezmi, njëmijëfletëshi Merren 30-60 gramë bar pezmi, të cilat duhet të zihen në një litër ujë derisa të trashet lëngu, duke
e ekspozimit ndaj faktorëve agravues, mjekimin lokal dhe atë sistematik. Qëllimi i trajtimit lokal të dermatitit atopik është lehtësimi i elementeve kutane të sëmundjes, domethënë lehtësimi nga tharja e lëkurës, ekzema dhe infeksionet sekondare. Lëkura e thatë duhet të trajtohet çdo ditë, mundësisht disa herë gjatë ditës, me produkte të kujdesit ndaj lëkurës, ndërsa ekzema me preparate antiinflamatore (kortizonike). Po ashtu, kruajtja lehtësohet nga preparatet kortizonike si dhe nga ftohja e lëkurës. Duhet shmangur veshja e trashë dhe ngrohja e tepërt e ambienteve. Zgjedhja e produkteve për kujdesin e lëkurës varet nga tipi i lëkurës, stina e vitit, ekspozimi i lëkurës dhe nga preferenca e pacientit. Mjekimet popullore Gjatë shpërthimit të krizës së ekzemës këshillohet ushqimi i lehtë, gati për shtatë ditë, duke përdorur qumësht, perime e fruta, pastaj shtohet komposto, mish i zier, gjalpë i freskët etj. Ndalohet kategorikisht mishi i derrit, të brendshmet e bagëtive, piperi, specat, salca, pijet alkoo-
e shtypur vazhdimisht me një lugë druri. Me këtë pomadë lyhet çdo ditë ekzema. Një kurë tjetër është ajo përgatitur me shkumbajkën ose lulesapunin. Merren 10 lugë çaj në dy litra ujë, të cilat zihen për 20-30 minuta. Më pas kullohen, i shtohet pak sodë buke. Me këtë lahet ekzema para se të vendoset njëra nga pomadat e mësipërme. Gjithashtu, ky lëng mund të përdoret për larjen e të gjitha plagëve. Rrodhja e madhe Merren 20-30 lugë çaj nga rrënjët e rrodhes, hidhen në dy ose tri litra ujë. Përgatesa vlohet deri 30 minuta, pasi ftohet kullohet lëngu. Me këtë lahet ekzema para se të përdoret pomada për lyerje. Pomada më e mirë dhe më me rezultat kundër ekzemës është: 11 gramë squfur, 13,7 gr sulfami (pluhur), 20,5 gr talk, 27,7 gr vaj ulliri, 8,2 gr vazelinë dhe 16.4 gr lanolinë, të cilat përzihen së bashku shumë mirë, pastaj i shtohet edhe 2.8 gr tretësirë të acidit klorhidrik. Me këtë pomadë ekzema lyhet dy herë në ditë, ndërsa rezultatet duken pas katër javësh.
KOHA E LIRE HORIZONTALISHT 1. Enë e drunjtë si fuçi e vogël, që përdoret për të mbajtur ujë të pijshëm 5. Gurrë uji, burim, vendi ku del burimi 8. Vend i cekët në një lumë, quhet ashtu 9. Ashtu quhet filmi i regjisorit Kristaq Dhamo, prodhuar më 1973, skenari, Dhimitër Xhuvani, dhe muzika, Shpëtim Kushta 12. Partia Bashkimi Liberal Demokrat 15. Ashtu ishte targa e Rrethi Tropojë 17. Masë drithi prej gjashtë okësh, dume misri, term i vjetër 18. Honore Balzak e huazoi atë shtesë të emrit si dëshmi e prejardhejes nga familje fisnike 21. Që i mungon gjallëria, i pafuqishëm, i dobët, i zbehtë 22. Lutje drejtuar zotit, që bëhet nga hoxha në xhami 23. Rrethi i Shkodrës, ashtu e kishte targën 25. Kafaz për kafshë të egra a për zogj 26. Rrethi i Kolonjës, Ersekë, targa e saj ishte 27. Njësia bazë për matjen e rezistencës elektrike. 29. Ajo shërben për të mbuluar çatitë, për të bërë tuba 30. Shqipëria e ka atë si paranë e saj, e shquar 31. Gji deti, i thellë e i ngushtë, me brigje të larta e të thepisura 32. Ashtu bën pula kur bën vezën, ose edhe kur e zë paniku, trëmbet 35. Gojëza prej metali së bashku me rripat, e cila u vihet kuajve 36. Ashtu e shënonte Lezha në targat e makinave 37. Shkrimtari serb ... Andriq, 9 tetor 1892-13 mars 1975, "Ura mbi Drin" është një nga trilogjitë e tij 38. Bar që përdoret nga mjekësia popullore që përdoret për të lehtësuar të dalët jashtë 40. Romani i Anton Pashkut 41. Përfaqësia diplomatike më e lartë që ka një shtet pranë një shteti tjetër 44. Ai që bën redaktimin e një shkrimi quhet ashtu 45. Rrethi i Kavajës, ashtu shënohej në targën e mjeteve 46. ..ho, sa e mirë është. 47. Vegël dore, që përbëhet nga një kokë metali ose druri 49. Rrethi i Kuçovës, e kishte ashtu targën 50. Aktorja ... Hyka, lindi në Tiranë më 9 Korrik 1958. Interpretoi disa role në estradë dhe kinematografi 52. Përmbledhje hartash gjeografike; përmbledhje hartash, pasqyrash, skicash, grafikësh etj 53. Ai që beson vetëm një perëndi, që beson se krijues i botës është vetëm një zot 55. Përdoret për të mbajtur në të lëngje a lëndë të tjera 59. Shkëmb i bardhë, që është i përbërë nga sulfati i paujë i kalciumit dhe që kur bashkohet me ujë jep gjipsin 60. Pas dallendysheve, janë ato, bukuria, ngjyra dhe aroma e të cilave plotësojnë pranverën 63. Pjesa e sipërme e grykës së njeriut, ku përftohet zëri; gabzherr,
E shtunë, 5 JANAR 2019
Nga Albert VATAJ
gurmaz ose ... 65. Burrë trim e bujar 66. Miza të vogla si harrje, që sillen me shumicë në vende me lagështirë e sidomos në vende ku punohet rrushi a ku ka bërsi 68. Po rrethi i Matit, si e kishte targën 69. Rrethi i Pogradecit, ashtu e kishte targën 70. Pronë tokë e trashëgueshme e feudalëve ose e çifligarëve 72. Fletë prej druri jo shumë e trashë, zakonisht e ngushtë, që nxirret duke sharruar një trung për së gjati dhe që përdoret si lëndë ndërtimi 74. Lëng, pa aromë, pa shije, pa ngjyrë 75. Me kryeqytet Prishtinën dhe sipërfaqe 10,887 km². Më 17 Shkurt 2008 u mëvetësua dhe u shpall Republikë 78. KRISTO ... kompozitor, "Artist i Popullit". Lindi në qytetin e Korçës në vitin 1907 80. Partia Pajtimit Kombëtar 82. Atë e ke të shënuar edhe ti, festohet një herë në vit me urime dhe dhurata 84. Pastaj e ka brenda 86. Lëviz duke bërë dredha, për disa kafshë të vogla e zvarranike 87. Vegjë për të endur, tezgjah, ndryshe quhet "veg" 90. Në ditën para së sotmes, një ditë më parë 94. Dakord në gjuhë universale 95. India ka atë si monedhë 97. E vendosin në kokë si mjet mbrojtes 98. Ajo është narkotik, nxirret nga fletët e një shkurreje tropikale, përdoret në mjekësi për anestezi lokale ose si narkotik. 99. Shajak i hollë e i rrahur mirë
zakonisht i bardhë a i murrmë 100. Kur diçka është e sheshur, është ashtu 101. Kuti e vogël dhe e zbukuruar, zakonisht e veshur me cohë ose me kadife, ku vihen gjëra të çmuara dhe stoli 102. Lëvizje e shoqërisë civile në Shqipëri, nisi veprimtarinë e saj më 15 Mars 2003 104. Eshtë "mysafiri" i paftuar, zakonisht në periudhën e verës dhe në vende ku sundon papastërtia 105. Shenjë e posaçme, që tregon se një notë ulet një gjysmë toni 107. Në një vend të caktuar larg meje, po afër bashkëbiseduesit 108. Të qenët i lirë. E drejta e fjalës, e shtypit, e shprehjes është ... 110. Ashtu quhet çdo gjendje ose periudhë e rëndë financiare dhe ekonomike 111. Kompozitori i shquar ... Daija (1926-2004). Baleti i parë shqiptar "Halili dhe Hajria" ka muzikën e tij VERTIKALISHT 1. Grackë për të zënë zogj, me një rrasë të mbështetur mbi kunja të hollë 2. Ai që del malit, fshihet e bën grabitje me armë në dorë; kusar 3. Tirana, e kishte targën e makinave ... 4. ... FRASHERI 1846-1900. Poet i madh i Rilindjes Kombëtare shqiptare, atdhetar, mendimtar dhe veprimtar i shquar i arsimit dhe i kulturës 6. Tomas ...filozof gjerman (1738-1766), moralist i popullarizuar, u kushtua pas edukimit arsimor-pragmatik
7. Makinat e Elbasanit ashtu e kishin targën 10. Quhet ai që është shumë i zoti në një punë. 11. Laurence ..........., aktor i madh britanik i skenës 13. Që ndan në mënyrë të tërthortë një figurë, një rrafsh ose një trap 14. Ajo që bën pula, vezë ose.. 16. Stof leshi i butë dhe i punuar hollë 18. Marr kthesën e një rruge, kthehem në një drejtim tjetër; lë rrugën që kam nisur dhe marr një tjetër 19. Fjalë që shqiptojmë kur thërresim dikë ose kur na flet dikush në telefon 20. Qytet në Zvicër, rrethohet me malet: Jyra, Salevi dhe Vyashi. Këto male jan kufi naturale me Francën 22. Mekanizëm i veçantë në automjete (në automobila, në traktorë, në tanke etj.) që u jep rrotave shpejtësi të ndryshme 24. Një jetë mes sendesh, stolish dhe shkëlqimit, jetë... 28. Sëmundje ngjitëse shumë e rëndë, që shkaktohet nga një virus i posaçëm, përhapet shumë shpejt 30. I qëroj një frut, i heq lëkurën diçkaje, e zhvesh 33. Makinë bujqësore e pajisur, me plorë të vegjël, që përdoret kryesisht për prashitje 34. Legjenda gjermane e pistës së garave të Formula 1, Michael ... 39. Copë pëlhure, zakonisht katërkëndëshe, të cilën e vëmë përpara kur hamë që të mos ndotemi etj 42. Oficer epror në ushtrinë e Perandorisë Osmane 43. Rrethi i Skraparit, ... ashtu e
druri 63. Vajzë e shkuar në moshë që ka mbetur pa u martuar, beqaresh e stazhionuar 64. Shteg i ngushtë; rrugë e ngushtë e hapur në dëborë 65. Nis një njeri që të shkojë diku; e nis dikë për të kryer një punë a një detyrë, për të mësuar etj.; çoj 67. Nota e tretë e shkallës muzikore, shenja për këtë notë 68. Lloj gatese... byrek me copa mishi e me petë të pjekura në mes 71. Vend i lagësht e me bar, tokë që mban gjithnjë ujë; moçalishte 72. Koha kur lind dielli e derisa perëndon 73. Vija që kufizon diçka, kufiri; buza në skajet e një sendi. 76. Bashkim kimik, zakonisht i lëngshëm, me shije të thartë e me veti gërryese, që përmban hidrogjen dhe që me metalet jep kripëra; thartor 77. Isac..., fizikan dhe matematikan i famshëm anglez, Lindi më 4 janar 1643, vdiq më 1727 79. Rrethi i Tepelenës, ishte me targë ashtu 81. Kafshë ose shpend i zënë në gracë 83. Pushkë e vjetër me lloz e një fishek 85. Pikturë që bëhet me bojëra uji mbi suva të njomë; mënyra e punimit të këtyre pikturave 86. Bruce ..., aktor i artit luftarak, instruktor i arteve marciale si dhe themelues i stilit Jeet Kune Do 87. Turrë drush; stivë, grumbull; deng, vandak, ose... 88. Nota e gjashtë e shkallës muzikore; shenja për këtë notë 89. Morrat, pleshtat, etj. janë ashtu 91. Aty ne rehatojmë kokën 92. Ujë i ngrirë, quhet ashtu 93. Ndoc ... lindi në Shkodër më 15 qershor 1865, vdiq në burg më 1951. Shkrimtar me mbi 400 vepra, dhe babai i romanit shqip 96. Kreu i kishës katolike dhe i Vatikanit quhet ... 102. Ai me të cilin kemi shumë të përbashkëta, na do të mirën, na ndihmon me gjithë zemër e na gjendet në çdo nevojë 103. Kinezët shquhen shumë për atë. Ne e kemi të famshëm atë të malit 104. Zakonisht ushqimet e ndenjura, buka kryesisht zë ... 106. Zëri që nxjerr një njeri kur qan. 109. Njeri i shquar, me aftësi të veçanta në një fushë të caktuar
kishte targën e mjeteve 46. Reparti i të sëmurëve nga tumori, quhet, reparti ... 48. Varg njerëzish, kafshësh ose sendesh që janë vënë njëri pas tjetrit në një vijë; radhë 51. Shpërblimi në të holla që i jepet dikujt për punën a për një shërbim 54. Ministria e Ekonomisë, Tregëtisë dhe Energjitikës, shkurtima 56. Vijë e lakuar dhe e mbyllur që ka trajtë vezake si të vijës së përftuar nga prerja e pjerrët e një koni 57. Diçka me vlerë të madhe, që huamarrësi ia lë huadhënësit disa kohë për ta siguruar për kthimin e borxhit 58. Sëmundje ngjitëse, shfaqet me ethe, me puçrra të kuqe në fytyrë, në kokë e në trup 61. Shpend grabitqar i natës, me kokë të madhe e të rrumbullakët, me sy të mëdhenj 62. Thikë e vogël, me presë që hapet e mbyllet në një dorezë 1
PËRGJIGJE E SUPERFJALEKRYQIT TE NUMRIT TE KALUAR
SUPERFJALEKRYQI
23
2
K
3
U
4
5
M U F
K ¸
9
J
A
J
6
11
M A
7
P
D 10
P E U
F
L
L O
L
L
Z
L
R
O
A A
K
J
U
N O
N K
O L
O G
J
S
I 28
I
E
K
F
M
A
R
P
L
A
S K
C
39
G
R
D O
U
Y
S T
I
A
G
K
D
N
R
J
C
A
E T
S
51
N
N
P
Y
E K
M E
B A
P
V L
G
K
D
M I
O
H
U
U K
E M
R A
44
A
A
S
T
A
˙ 49
R I
A N
E
I
O I
S
Q I
P E
59
I
S H
K E
H
O
V
A N
K
M T
A
E
D
O N
H
¸
T
O
N A
P O
L E
S H
N I
C A
C
K
D
L 74
75
K U
A K
O N
A
P
P
B R
E G
P
D
79
71
E G
76
I
A
80
E
K
L O
F O
E
E
R
N
P
V
F
T
O D
A
I
T
R
R
88
A L
R
L
P
R A
B 97
P
I
E G
U N
T
S
N
R E
S
A
I
R E
T
103
A U
T O
P O
¸
R 108
˙
N A
S
L
A
O
D 110
111
A
O P
P A
E
R
T
¸
A
112
K L
113
H
L
K
V
L A
V D
114
S
B
H
I
U
U
115 116
P
N 117
118
E L
E G
L
R
V
I
K
T I
M ¸
119
R I
E
104
R T
106
D 109
C I
E
R
93
Z A
100
K
105 107
N D P
92
C 99
102
D A
E
90
S H
P 98
101
V E
A
R
A
89 91
G
U M K 82
A K
F J A B
R 96
N T
84
R
95
I
78
P R
U K
U
87
S I
B
81
D E
86
94
A 69
72
77
S
83 85
T
L
70 73
B
68
D I
R
63
M
K
66
B
I
A D E
60
67
E
T 50
T 58
65
O N
L E
54
Z
Z A R
O
64
O
G 43
62
R E
T K
47
57
61
I
37
B
53
56
R P
L
36
42
A
¸
D 52
K
F
32
A
35
A T
P
B I 46
G A
T
N
48
K
B U
40
45
A
M
A M N I
41
F
O J
R
31
B I
34
K
38
A
19
O T
29
¸
33
M
55
N 18
26
30
U
C I
B
25
D S
V I
17
23
A R
T
27
P
16
22
K 24
A
F O L
15
21
Z
G A
13
K U
14 20
8
M E
12
L O
N A
Z H
120
O
N
122
J
S
M ¸
A
K
121
R I
M B
123
T
I
O
H U
Z
R
I
CYANMAGENTAYELLOWBLACK
SPECIALE
24 E shtunë, 5 JANAR 2019
Presidenti i Shqipërisë fillon Vitin e Ri në Kosovë
Presidenti Shqipërisë Ilir Meta ishte për të festuar Vitin e Ri në Kosovë. Nga Bjeshkët e Rugovës, ai me familjen, uroi shqiptarët në Shqipëri, Kosovë, Maqedo-
mbrëmje kreu i shtetit ndodhej në Prishtinë. Së bashku më ambasadorin e Shqipërisë në Kosovës, Qemal Minxhozi, kreu i shtetit ka vizituar librarinë "Dukagjini" në kryeqytetin e Kosovës. "Kënaqësi të vizitoja sot Librarinë "Dukagjini" në Prishtinë e të konstatoja një interes të madh për librin e leximin",- shkruan Presidenti Ilir Meta.
ni, Mal të Zi e kudo në Botë. "Nga Bjeshkët e Rugovës, ju uroj Gëzuar të gjithëve Vitin e Ri të porsanisur"- shkruan ai në profilin e tij në Facebook më datën 1 janar
2019. Një ditë më pas, kreu i shtetit ka udhëtuar për në Manastirin e Deçanit dhe në Patriarkanën e Pejës. "Një vizitë mbresëlënëse në Manastirin e Deçanit dhe në Patriarkanën e Pejës, dy monumente të trashëgimisë kulturore",- shkruan kreu i shtetit në faqen zyrtare në Facebook. Ndërkohë të mërkurën në
Kryeministri Rama takon presidentin e Kosovës, Hashim Thaçi Kryeministri Edi Rama ka publikuar në rrjetet sociale një foto me Presidentin e Kosovës, Hashim Thaçi duke përplasur gotat midis tyre. Në mesazhin që sho-
qëron foton, kryeministri Rama shkruan: "Qoftë Viti i Shqipërisë, Kosovës dhe krejt shqiptarisë". Ende nuk dihet se çfarë është biseduar midis tyre
apo midis temave është edhe ideja e shkëmbimit të territoreve me Serbinë, e mbështetur publikisht nga Thaçi dhe në heshtje nga Rama.