Gazeta mapo

Faqe 17

Fansat e Ramës në Twitter, 89 për qind inekzistentë Balkainsight raporton se në mediumin e parapëlqyer të liderit të opozitës vetëm 11 për qind janë aktivë

Drejtor Artur Zheji - Kryeredaktor Arion Sulo - E diel, 2 shtator 2012. Numër 675. Viti III botimit. Çmimi 30 lekë. 1.5 euro. www.mapo.al e-mail: gazetamapo@gmail.com. Adresa: BLV "Gjergj Fishta"

Sigurimi i makinave kalon përmes bankës, ja si ndryshon tarifa

Nis reforma

“Furtunë” në SHISH, shkarkohen në një ditë drejtorët e Shaqirit Tri javë pas emërimit në krye të Shërbimit Sekret, Visho Ajazi Lika ka firmosur shkarkimin e të gjithë drejtorëve në qarqe. Reforma pritet të zhvendoset në zyrën qendrore, pasi të jetë gati struktura e re. Të shkarkuarit, të njohur si “besnikë” të ish-shefit Bahri Shaqiri, do të kryejnë detyra më të ulëta Kreut të ri të Shërbimit Informativ Shtetëror, Visho Ajazi Lika, i kanë mjaftuar pak ditë në krye të këtij institucioni për të nisur reforma rrënjësore, fillimisht në drejtoritë e rretheve dhe më pas në drejtorinë qendrore. Vetëm në një ditë, kreu i ri

Kompanitë e sigurimit kanë nisur ditët e fundit të arkëtojnë nga bankat policat e sigurimit për automjetet. Sigurimi i një autoveture 1 plus 4 kushton aktualisht 14 mijë lekë të reja.

Ponari: Pritet të ulen abuzimet Faqe 4

Një shkëndije elektrike në katin e tretë të Presidencës ka vënë në alarm autoritetet.

Zjarrfikëset vënë në kontroll flakët në mesnatë, por nuk dihen ende dëmet

FAQe 4

NgërÇ

NGA bujar kapexhiu

Shkrimi për fondamentalistët dhe shpërthimi i urrejtjes

festivali

Kohët e fundit po vëmë re një fushatë...

Eno Milkani: Të njohim Ballkanin përmes filmit dhe kulinarisë Pogradeci pret edicionin e dytë të Festivalit Ballkanik të Filmit dhe Kulinarisë. Për një javë, filmat e rinj do të shfaqen për publikun

koment / 18

Suplement

Ksenofon Krisafi

Marrëveshja e ujërave me Greqinë, nul

Aktroja rrëfen njohjen me bashkëshortin, marrëdhëniet me vajzën dhe tregon sesi mësoi të gatuante kur humbi vjehrrën

Barbana Dini: Padrejtësitë më kanë bërë më të fortë

Radikalizëm islam apo injorancë radikale ndaj Islamit?

17

Pak kohë më parë një prej eksponentëve kryesorë të LSI-së, Spartak Braho, nuk e fshehu aspak ambicien e tij për t’u zgjedhur Prokuror i Përgjithshëm. Një intervistë e tij për një të përditshme shqiptare, ku u vetëofrua për këtë post, ngjalli mjaft reagime ndërkohë që në skenën politike shqiptare u kthyen bisedimet jo formale dhe të vështira mes dy partive kryesore në mazhorancë për çështjen... Faqe 2-3

Marjana Kondi: Nuk kam qenë kurrë skllave e famës

Asnjëherë nuk kam marrë më koment shumë akuza, Imer Mushkolaj sharje, fyerje...

debat Enklid Pelari

LSI tërhiqet nga kryeprokurori: Jo pjesë e debatit, e zgjedh Nishani Sekretari i Përgjithshëm i LSI-së, Luan Rama, thotë se tagrin për zgjedhjen e prokurorit të ri e ka Presidenti. “Nuk bëjmë asnjë marrëveshje që i bie ndesh parimeve themelore të funksionimit të shtetit të së drejtës.”

Flakët përfshijnë Presidencën, alarm edhe në Linzë

op-ed / 18-19

i SHISH-it ka shkarkuar nga detyra të gjithë drejtorët e këtij institucioni në rrethe.

Bëhet fjalë për 12 drejtorë në qarqet e vendit, të cilët pasi kanë lënë detyrën e mëparshme... Faqe 4

Barbana Dini, këngëtarja simpatike sapo ka lançuar këngën e saj më të re “Thrret Prizreni, mori Shkodër”, një këngë e ripërpunuar popullore, e cila ka marrë shumë klikime në Youtube

Goditja e radhës

Gazeta e re e së shtunës Një format ndryshe, përtej lajmit të ditës.

Politikë serioze por edhe rozë, dosierë, reportazhe, personazhe, thashetheme.

Forume e ide që përballen mes emrave të njohur të publicitikës

Me 32 faqe, për vetëm 30 lekë!!!

U bënë disa javë që marrëveshja e anuluar shqiptaro-greke për delimitacionin e shelfit kontinental në Korfuz e në detin Jon, nënshkruar në Tiranë më 27 prill 2009 dhe hedhur poshtë nga Gjykata Kushtetuese në prill 2010, është bërë ndër temat më të debatuara në mediat shqiptare.

Shkas u bë një njoftim se Ministria e Punëve të Jashtme, mbi bazën e një urdhri të lëshuar nga Kryeministri në verën e vitit të kaluar, kishte nisur negociatat me palën greke për rishikimin e saj. Shpjegimet e dhëna prej funksionarëve të shtetit në vijim kanë qenë konfuze, të paqarta dhe kontradiktore. Mohimi apo modifikimi i shpeshtë i deklarimeve e ka shtuar edhe më shumë...

2

MAPO

E diel, 2 shtator 2012 www.mapo.al

politika

“Nga viti 2006 e deri më sot kemi ndërtuar dhe rindërtuar mbi 10 mijë km rrugë, me qindra e qindra ujësjellës, kanalizime e shkolla”

Berisha: Rama kundër investimeve, edhe për 30 vjet s’vjen në pushtet “Të ngrihesh çdo ditë kundër tyre, të bësh letra të hapura të stilit të Enver Hoxhës kundër bizneseve të huaja, bën një Don Kishot të vërtetë me mullinjtë e erës…”

votojnë, e të gjithë atyre që nuk votojnë. Interesat e kujt mbrohen duke u përpjekur të pengosh ndërtimin e tyre? Shqipëria ka dalë në krye të investimeve të huaja për frymë, çka është një fat i madh, sepse këto investime krijojnë me dhjetëra e mijëra vende pune”, tha Berisha. Për pasojë, ai shto i: “ Të ngrihesh çdo ditë

TIRANË Kryeministri Sali Berisha

shfrytëzoi inaugurimin e rikonstruksionit të rrugës ArmathHamallaj-Hidrovor me gjatësi 5,1 kilometra dhe g jerësi 6 metra prej së cilës përfitojnë banorët e Bashkisë Manzë dhe Sukth për të deklar uar se, nëse kr yetari i opozitës do të vijojë të kundërshtojë investimet në vend, atëherë ai nuk do të mund të vijë në pushtet edhe për 30 vjet të tjetra. Berisha theksoi gjatë fjalës së mbajtur se “rrugët janë interesi jetik i të gjithë shqiptarëve, pavarësisht nga bindjet e tyre politike e partiake dhe se politika bllokuese e ndjekur në vazhdimësi nga opozita nuk është në interes dhe dobi të qytetarit shqiptar”. ”…Le të kthehemi pak gjatë këtyre viteve, se çfarë qëndrimi mbajti opozita dhe sesi votoi kundër Rrugës së Kombit. Çfarë qëndrimi mbajti opozita dhe sesi e mbajti Parlamentin deri në 5 të mëng jesit kundër ndërtimit të autostradës Tiranë-Elbasan. Se çfarë qëndrimi mbajti opozita, tre muaj më parë, për shtesat e domosdoshme që duheshin bërë për ndërtimin e rrugëve të Jugut, Levan-Vlorë, Levan-Tepelenë. Po rrugët janë interesi jetik i të gjithë shqiptarëve, pavarësisht nga bindjet e tyre partiake, e të gjithë atyre që

“Nga viti 2006 e deri më sot kemi ndërtuar dhe rindërtuar mbi 10 mijë km rrugë, me qindra e qindra ujësjellës, kanalizime e shkolla. Në të gjitha këto është derdhur dhe derdhet djersa dhe mundi i dhjetëra dhe mijëra punëtorëve, teknikëve dhe inxhinierëve shqiptarë.”

kundër tyre, të bësh letra të hapura të stilit të Enver Hoxhës kundër bizneseve të huaja, bën një Don Kishot të vërtetë me mullinjtë e erës. Por janë fatlumë ata dhe vendi që këto nuk varen nga tre të pestat, këto nuk mund të bllokohen. Dhe e vërteta është se sa më shumë t’i sulmojnë këta shokë investimet e reja, aq më larg i largohen pushtetit edhe deri në vitet ‘30 po vazhduan në këtë mënyrë”. Kryeministri theksoi se që prej vitit 2006 në vend janë bërë investime të mëdha në rrugë.“…Nga viti 2006 e deri më sot kemi ndërtuar dhe rindërtuar mbi 10 mijë km rrugë, me qindra e qindra ujësjellës, kanalizime e shkolla. Në të gjitha këto është derdhur dhe derdhet djersa dhe mundi i dhjetëra dhe mijëra punëtoreve, teknikëve dhe inxhinierëve shqiptarë. Por rruga ndikimin në punësim e ka shumë herë më të madh me zhvillimin që sjell.

Nuk është fare e largët dita kur unë pak vite më parë isha te Gjiri i Lalzit. E kam theksuar dhe e theksoj, se ka qenë për mua një nga udhëtimet më të trishtuara.

U trishtova sepse pashë prodhimet bujqësore që kalbeshin, fermerë që nuk i nxirrnin dot në treg, toka të pambjella, sepse nuk kishin ku të shisnin prodhimin.

Rrugët janë kushti kryesor i zhvillimit. Pa rrugë, nuk ka lagje të zhvilluara, nuk ka fshat të zhvilluar, nuk ka qytet të zhvilluar, nuk ka shtet të zhvilluar, nuk ka vend të zhvilluar. Studimet më serioze kanë faktuar se çdo dollar i investuar në rrugë e kthen veten me 5-fishin, e kthen sepse ndihmon zhvillimin e biznesit…”, tha ai

Kryeministri Berisha dje gjatë inaugurimit të rrugës Armath-Hamallaj-Hidrovor

Sequi- Panaritit: Finalizoni reformat para vendimit të tetorit TIRANË Brukseli inkurajon vijimin e re-

formave para se të jepet një përgjigje përfundimtare për marrjen ose jo të statusit për Shqipërinë në mesin e muajit tetor. Në takimin e zhvilluar dje me ministrin e Punëve të Jashtme, Edmond Panariti, kreu i Delegacionit të Bashkimit Europian në Shqipëri, ambasadori Ettore Sequi, deklaroi se e rëndësishme është vijimi i reformave t ë n i su r a s i d h e r i ko n f i r m o i mbështetjen nga ana e Komisionit Europian në procesin e integrimit europian të Shqipërisë. Gjatë takimit, ministri Panariti informoi mbi ecurinë, sipas tij, pozitive të procesit të reformave në kuadrin e plotësimit të rekomandimeve të Komisionit Europian për marrjen nga Shqipëria të statusit kandidat brenda këtij viti. Ai tha se, pavarësisht debateve në gjirin e politikës shqiptare, një objektiv i unifikuar i saj është integrimi i vendit në Bashkimin Europian, pasi kjo është një aspiratë e të gjithë popullit shqiptar. Më tej, ai nënvizoi hapat konkretë të ndërmarrë në

drejtim të reformës zgjedhore, çështjes së imunitetit, luftës kundër korrupsionit dhe krimit të organizuar, reformës administrative dhe asaj në sistemin gjyqësor. Gjithashtu, ai vlerësoi rolin aktiv dhe mbështetjen inkurajuese të Delegacionit të Bashkimit Europian dhe të Komisionit Europian në avancimin e agjendës integruese të Shqipërisë, duke siguruar për vazhdimin e zbatimit në kohë dhe efikas të reformave në proces, sipas Planit të Veprimit të gjithëpranuar. Nga ana e tij ambasadori Sequi theksoi se reformat e lartpërmendura janë perceptuar pozitivisht nga ana e Komisionit Europian, i cili inkurajon vazhdimin e mëtejshëm të tyre deri në finalizim, para hartimit të raportit të progresit nga ana e Komisionit në tetor të këtij viti.

Takimi i djeshëm u mbajt në kuadrin e vizitës së pritshme që ministri Panariti do të zhvillojë javën e ardhshme në Bruksel dhe bisedimeve që ai do të ketë me zyrtarë të lartë të Komisionit dhe të Parlamentit Europian.

Takimi i djeshëm u mbajt në kuadrin e vizitës së pritshme që ministri Panariti do të zhvillojë javën e ardhshme në Bruksel dhe bisedimeve që ai do të ketë me zyrtarë të lartë të Komisionit dhe të Parlamentit Europian

Nishani në Kukës: Qytetarët kanë nevojë për shumë investime KUKËS Në përfundim të vizitës së tij në Kosovë, Presidenti i Republikës, Bujar Nishani, i shoqëruar nga disa ministra të kabinetit qeveritar, u ndal dje edhe në qytetin e Kukësit. Gjatë ndalesës, Presidenti zhvilloi një takim pune në bashkinë e qytetit. “…Më lejoni t’ju garantoj që kjo nuk do të jetë vizita thjesht e radhës! Ne do të kemi mundësi të takohemi shpesh herë. Unë dëshiroj që në këtë vizitë të parë t’ju uroj ju, por edhe të gjithë qytetarëve të Kukësit: ‘Gëzuar edhe stadiumin e ri!’ Është një eveniment shumë i rëndësishëm për kulturën, për sportin, për traditën e kuksianëve, të cilët kanë ditur ta vlerësojnë jetën në të gjitha dimensionet e saj. Nuk është thjesht një investim i radhës, që është bërë me nismën e pushtetit vendor dhe me kontribues të tjerë, por është një vlerësim shumë i madh i meritave për qytetarët, për atë çka meritojnë edhe në aspektin e kulturës dhe sportit, që janë

baza e zhvillimit”, - tha ndër të tjera Nishani. Presidenti i Republikës theksoi gjithashtu se qytetarët kanë nevojë për shumë investime. “…Unë i inkurajoj të gjitha përpjekjet që ju keni bërë, të gjithë mbështetjen që qeveria ju jep për të realizuar ato objektiva dhe ato angazhime që ju keni marrë, sepse në fund të fundit ato nuk janë thjesht të një personi apo një administrate të caktuar, por lidhen pazgjidhshmërisht me nevojat e me detyrat e qytetarëve. Ju garantoj që te Presidenti i Republikës do të keni gjithmonë një zë që do t’ju bashkëlidhet gjithmonë çështjeve dhe problematikave e të gjitha angazhimeve tuaja!”- tha ai.

E diel, 2 shtator 2012 www.mapo.al

MAPO

3

“Sesi do ta rregullojë procesin brenda kësaj kohe, i takon Kuvendit ta bëjë, por me datën 15 shtator e detyron ligji që Kuvendi t’i zgjedhë”

Fansat e Ramës në Twitter, 89 për qind inekzistentë Nëse ndjekësit e kryetarit të opozitës në Twitter, mediumin e tij të parapëlqyer të komunikimit me publikun, do të ishin zgjedhës, vetëm 11 për qind e tyre do të votonin për Ramën. Kjo sepse, sipas balkainsight.com, i cili i referohet programit Fake Follower Check, një aplikacion që selekton llogaritë false apo inaktive në internet, 89 për qind e ndjekësve të Ramës janë një kombinim i ‘spam’ dhe ‘inaktiv’. Kështu, 55 për qind e 32 874 ndjekësve të Ramës në Twitter (siç quhen në anglisht followers) janë llogari spam, ndërsa 34 për qind janë inaktivë, çka, sipas një përllogaritjeje të thjeshtë, e zbret numrin e simpatizantëve aktivë apo realë në 11 për qind.

BalkanInsight në një raport të publikuar dje shkruan se, që nga shtatori 2011, shefi i opozitës e ka rritur num-

rin e tweets (cicërimave) apo blogjeve për të transmetuar agjendën e tij politike, kritikuar qeverinë apo për të reaguar ndaj akuzave. Lideri i opozitës në fakt e ka bërë popullor një rrjet social jo edhe aq të përhapur në Shqipëri, popullata e së cilës duket më shumë e prirur drejt përdorimit të Facebook-ut, megjithëse nuk ka statistika zyrtare solide. Llogaritë false krijohen zakonisht për të dërguar mesazhe spam, shpesh në formë reklame, ndërsa si llogari inaktive konsiderohen ato që nuk përditësohen. Megjithatë, thekson balkaninsight, ndjekësit fals në Twitter mund edhe të blihen, meqë ekzistojnë dhjetëra websajte që e ofrojnë këtë shërbim për jo më shumë se 1 cent (0.01 USD). Sa më popullor të jetë një llogari në Twiiter, aq më të

larta janë gjasat për ‘sulmet’ e ndjekësve të rrejshëm. Balkaninsight raporton se ka kontaktuar edhe me drejtorin e komunikimit të socialistëve, Endri Fuga, i cili është shprehur se PS nuk ka blerë kurrë ndjekës të rrejshëm në Twitter dhe gjithashtu e ka vënë në pyetje saktësinë e Fake Followers Application.

LSI: S’bëhemi pjesë e debatit për Prokurorin, atë e zgjedh Nishani LSI tërhiqet: “Kryeprokurori nuk është çështje interesash partiake, tagrin kushtetues e ka Presidenti”

Si zgjidhet prokurori Neni 149 I Kushtetutës 1 Prokurori i Përgjithshëm emërohet nga Presidenti i Republikës me pëlqimin e Kuvendit.

2 Prokurori i Përgjithshëm mund të shkarkohet nga Presidenti i Republikës, me propozim të Kuvendit, për shkelje të Kushtetutës ose për shkelje të rënda të ligjit gjatë ushtrimit të funksioneve të tij, për paaftësi mendore a fizike, për akte e sjellje që diskreditojnë rëndë figurën e Prokurorit.

3 Prokurorët e tjerë emërohen dhe shkarkohen nga Presidenti i Republikës me propozim të Prokurorit të Përgjithshëm.

Ligji nr. 8737, datë 12.02.2001 “Për Organizimin dhe Funksionimin

e Prokurorisë në Republikën e Shqipërisë”.

Neni 7 (ligji për prokurorinë) Prokurori i Përgjithshëm emërohet nga Presidenti i Republikës me pëlqimin e Kuvendit.

Prokurori i Përgjithshëm mund të shkarkohet nga Presidenti i Republikës, me propozimin e Kuvendit…

TIRANË Pak kohë më parë një prej eksponentëve kryesorë të LSI-së, Spartak Braho, nuk e fshehu aspak ambicien e tij për t’u zgjedhur Prokuror i Përgjithshëm. Një intervistë e tij për një të përditshme shqiptare, ku u vetëofrua për këtë post, ngjalli mjaft reagime ndërkohë që në skenën politike shqiptare u kthyen bisedimet jo formale dhe të vështira mes dy partive kryesore në mazhorancë për çështjen në fjalë. Por sa duket LSI-ja e ka humbur këtë betejë andaj përgjigjja që vjen nga kjo forcë politike (të paktën zyrtarisht) është krejt formale; atë e zgjedh vetëm Presidenti i Republikës. I pyetur nga media në një konferencë për shtyp se mbi çfarë kushtesh, dhe nga duhet të vijë emri i kryeprokurorit të ri të Republikës, sekretari i Përgjithshëm i LSI-së, Luan Rama, u përgjigj: “…Çështja e Prokurorit të Përgjithshëm nuk mund të jetë një çështje interesash partiake, nuk mund të jetë një kandidaturë që vjen prej interesave apo prej kompromiseve partiake dhe Lëvizja Socialiste për Integrim, duke qenë një forcë politike që qysh në themelimin e vet ka kredo të saj funksionimin e pavarur të institucioneve kushtetuese, ka investuar gjithë angazhimin e vet për ndarjen e pavarësisë së pushteteve dhe respektimin e tyre në përputhje me Kushtetutën, nuk mund të jetë pjesë e këtij debati apo e këtyre komenteve politike. Atributin për të zgjedhur dhe për të emëruar Prokurorin e Përgjithshëm në bazë të Kushtetutës e ka presidenti i Republikës dhe duke qenë se ky është një tagër kushtetues i Presidentit të Republikës është në të drejtën e tij të gjykojë, të vlerësojë dhe të vendosë se çfarë do të bëhet me Prokurorin e

Luan Rama

PD-ja që kjo e fundit të tërhiqet nga kërkesa për referendum. “…Ne gjykojmë që heqja e imunitetit, si një kusht i rëndësishëm i Bashkimit Europian që Shqipëria të përmbushë detyrimet që kërkon marrja e statusit si vend kandidat, mund të realizohet në Kuvendin e Shqipërisë.

Kuvendi mund të jetë institucioni ku të realizohet konsensusi politik, në mënyrë që të votohet “Atributin për të zgjedhur dhe për të heqja e imunitetit dhe që në tetor Bashkimi emëruar Prokurorin e Përgjithshëm Eu r o p i a n t ë ke t ë mundësinë të vlerësonë bazë të Kushtetutës e ka jë realisht mbi detyrat presidenti i Republikës” që Shqipëria ka përmbushur. Çështja e kushtetues të organeve të drejtësisë heqjes së imunitetit nuk mund të jetë dhe të të gjitha institucioneve të tjera dhe të shndërrohet në një retorikë pakushtetuese. Lëvizja Socialiste për fund apo një çështje polemikash që Integrim është pjesë e mazhorancës nuk prodhojnë asgjë midis forcave qeverisëse për të kontribuar siç ka politike. Ajo nuk mund të jetë një rekontribuar në konsolidimin e de- fren i pambarimtë dhe patetik. Por mokracisë në vend, në konsolidimin është një detyrë që duhet zgjidhur, e shtetit të së drejtës dhe në konsoli- është një detyrë që duhet plotësuar dimin e funksionimit kushtetues të dhe çdo fjalë apo e gjithë retorika që institucioneve të pavarura kush- e shoqëron këtë çështje nuk i shërtetuese”, u përgjigj Rama. Duke ben zgjidhjes së përmbushjes së deklaruar publikisht se çështja e kësaj detyre dhe nuk kontribuon që kryeprokurorit është kompetencë e politika shqiptare të shfaqet në nivNishanit e për pasojë mos ndërhyr- elin e përgjegjësive që duhet të përmjen për emrin e ardhshëm që do të bushë në lidhje me interesat e vendekretohet, LSI-ja ka kërkuar nga dit”, - tha ai.

Përgjithshëm”. Sekretari i Përgjithshëm i LSI-së u pyet gjithashtu nëse kishte një marrëveshje me Partinë Demokratike për zgjedhjen e kryeprokurorit të ri të vendit. “Lëvizja Socialiste për Integrim nuk bën asnjë marrëveshje që i bie ndesh parimeve themelore të funksionimit të shtetit të së drejtës, parimit të respektimit të pavarësisë dhe integritetit

4

MAPO

e DIEL, 2 SHTATOR 2012 www.mapo.al

kronikë

Alarm i rremë për bombë pranë ambasadës së SHBA Një alarm i rremë për bombë ka vënë në panik dhjetëra banorë dhe biznese që ndodhen në rrugën “Dervish Hima” në kryeqytet, fare pranë ambasadës amerikane. Një valixhe e braktisur në fillim të rrugës, vetëm disa metra larg murit rrethues të ambasadës fillimisht ka alarmuar banorët e zonës dhe më pas policinë, e cila ka rrethuar vendin e ngjarjes duke bllokuar edhe qarkullimin e automjeteve në këtë rrugë. Valixhja ngjyrë blu ndodhej në trotuar, përballë një lokali, pronari i të cilit është

vrarë disa muaj më parë në qytetin e Durrësit. Të sinjalizuar për valixhen e dyshimtë, forca të shumta policie kanë mbërritur në vendngjarje, duke evakuar edhe një pjesë të banorëve të zonës. Ngjarja mori përmasa akoma më të mëdha, pasi ndodhej fare pranë ambasadës amerikane, në një kohë kur Shqipëria ka rritur nivelin e sigurisë për të shmangur çdo akt të mundshëm terrorist. Gjithashtu në vendngjarje kanë mbërritur edhe forcat xheniere si dhe specialistët e antiterrorit, të cilët pasi kanë

siguruar valixhen e dyshimtë kanë kryer edhe shpërthimin e kontrolluar. Dy ekspertë, të pa pajisur me veshjet përkatëse kanë vendosur pranë valixhes lëndën shpërthyese të lidhur me një fitil për kryerjen e shpërthimit të stimuluar. Pas shpërthimit ekspertët kanë hapur valixhen, brenda të cilës ka pasur vetëm rroba dhe asnjë lëndë të dyshimtë shpërthyese. Nga hetimet e para u arrit të zbulohej se valixhja i përkiste një të riu, student në kryeqytet, i cili në nxitim e sipër e kishte harruar atë.

L.Bakillari

“Furtunë” në SHISH, shkarkohen në një ditë drejtorët e Shaqirit Drejtori i ri i SHISH-it, Visho Ajazi Lika, e ka nisur reformën nga 12 drejtorët e rretheve. Të shkarkuarit do të kryejnë detyra të rolit bazë. Priten ndryshime edhe në drejtorinë qendrore të Shërbimit Sekret, pas strukturës së re që po bëhet gati Leonard Bakillari

Tiranë Kreut të ri të Shërbimit In-

formativ Shtetëror, Visho Ajazi Lika, i kanë mjaftuar pak ditë në krye të këtij institucioni për të nisur reforma rrënjësore, fillimisht në drejtoritë e rretheve dhe më pas në drejtorinë qendrore. Vetëm në një ditë, kreu i ri i SHISH-it ka shkarkuar nga detyra të gjithë drejtorët e këtij institucioni në rrethe.

Bëhet fjalë për 12 drejtorë në qarqet e vendit, të cilët pasi kanë lënë detyrën e mëparshme janë transferuar në funksione të tjera të rolit të mesëm. Lajmi konfirmohet nga burime të rezervuara, të cilat thanë se vendimi u është bërë i njohur ishdrejtuesve të mëparshëm të SHISH në rrethe tri ditë më parë. Ende nuk dihet motivacioni i shkarkimit masiv të 12 drejtorëve, por një gjë e tillë ishte megjithatë e pritshme. Asnjë prej të emëruarve nga ish-kreu i SHISH-it, Bahri Shaqiri, nuk është larguar nga radhët e Shërbimit Sekret, por mësohet se detyra aktuale që ata do të kryejnë është e rol it b a z ë . Gj it h ë d r e j t u e s it e shkarkuar janë zëvendësuar menjëherë nga persona të emëruar nga kreu aktual i SHISH-it, ndërsa mësohet se ky proces është kryer në pak ditë. Lëvizjet në rrethe kanë përfunduar tri ditë më parë, kur dhe ka përfunduar shkarkimi nga detyra i 12 drejtorëve të Shërbimit Sekret Shqiptar. Era e ndryshimeve që ka përfshirë Shërbimin Sekret

Visho Ajazi Lika

Shqiptar duket se ka nisur nga ata që konsideroheshin si njerëzit më të afërt të ish-drejtorit Bahri Shaqiri, të cilët tashmë do të ushtrojnë detyrën në funksione të tjera më të ulëta. Edhe pse aktualisht në drejtorinë qendrore nuk ka ende lëvizje, konfirmohet se kreu i ri i SHISH-it ka urdhëruar stafin e tij të afërt të nisë nga puna për përcaktimin e strukturës së re të institucionit.

Bëhet fjalë për një reformë rrënjësore në të gjitha drejtoritë e këtij institucioni, ku pritet largimi i drejtuesve aktualë, të cilët konsiderohen si të besuarit e ish-drejtorit Shaqiri. Struktura që pritet të jetë gati në fund të këtij viti ka si qëllim riorganizimin e Shërbimit Informativ, institucion ky që u drejtua për 7 vjet nga Bahri Shaqiri. Sipas buri-

meve, mësohet se deri tani nuk ka pasur ende lëvizje në drejtorinë qendrore, pasi me një urdhër të kreut të SHISH-it është vendosur që gjithë punonjësit që kanë pasur detyra të rëndësishme gjatë kohës së Shaqirit të qëndrojnë në detyrë deri në një urdhër të dytë. Kjo për arsyen se struktura e re që është duke u hartuar parashikon sistemimin e tyre në detyra të tjera, por jo të së njëjtës rëndësi. Visho Ajazi Lika mori drejtimin e Shërbimit Sekret Shqiptar menjëherë pasi Presidenti i Republikës dekretoi shkarkimin nga kjo detyrë të Bahri Sahqirit. Periudha e zgjedhjes dhe veprimi i shpejtë për zëvendësimin e Shaqirit u panë me dyshim nga opozita, e cila në daljet e saj publike ka akuzuar Presidentin se po vihet

Edhe pse aktualisht në drejtorinë qendrore nuk ka ende lëvizje, konfirmohet se kreu i ri i SHISH-it ka urdhëruar stafin e tij të afërt të nisë nga puna për përcaktimin e strukturës së re të institucionit

në shërbim të Kryeministrit. Vetëm dy ditë më parë nënkryetari i komisionit parlamentar të Sigurisë, Ilir Gjoni, tha se Partia Socialiste do të verifikojë figurën e kreut të SHISHit dhe çështjen e nënshtetësisë kanadeze që ai mban. Në një prononcim për mediat Gjoni tha se janë ngritur disa pikëpyetje për statusin që ai ka pasur në Kanada. “Pra do vërtetojmë nëse ka qenë emigrant ekonomik apo azilant politik. Elementi tjetër, nëse ka marrë shtetësinë kanadeze dhe mban edhe shtetësinë shqiptare, si edhe elemente të tjera. Do shohim ligjshmërinë e çdo veprimi të bërë, me seanca dëgjimore, interpelanca etj., sipas të drejtave që na jep rregullorja e Kuvendit”- deklaroi deputet i PS-së, Ilir Gjoni.

Flakët përfshijnë Presidencën dhe Linzën Një shkëndije elektrike në katin e tretë të Presidencës ka vënë në alarm autoritetet.

Zjarrfikëset vënë në kontroll flakët në mesnatë, por nuk dihen ende dëmet.

Zjarri ka përfshirë edhe Presidencën, duke shkaktuar alarm tek autoritetet.

Flakët e para janë vënë re rreth orës 21.30 minuta, në katin e tretë të Presidencës. Kanë qenë punonjësit e sigurisë që kanë dhënë alarmin, ndërsa një zjarrfikëse ka mbërritur me urgjencë në vendngjarje, duke rivënë situatën nën

kontroll. Burime nga zjarrfikëset bënë të ditur se flakët ishin shkaktuar nga një shkëndije elektrike në kasetën e shpërndarjes së energjisë, duke u përhapur më tej në katin e tretë të godinës.

Forca të shumta zjarrfikësish kanë mbërritur në Presidencë, ku kanë nisur punën për shuarjen e zjarrit. Në orën 22.00, vatra e zjarrit është vënë nën kontroll, ndërsa ka vazhduar puna për shuarjen e plotë të flakëve. Po dje, është rënduar situata e zjarrit në malin e Dajtit. Flakët kanë mbërritur deri në Linzë, duke rrezikuar banesa e biznese, por edhe repartin e forcave speciale të RENEA-s që ndodhet në këtë zonë. Mobi-

lizimi i zjarrfikëseve dhe një helikopteri të ardhur nga Sllovenia nuk ka mundur ta vërë nën kontroll zjarrin që ka shkrumbuar hektarë të tërë pyje në malin e Dajtit. Mbrëmjen e djeshme, zona e Linzës është inspektuar edhe nga ministri i Brendshëm, Flamur Noka, dhe zyrtarë të Emergjencave Civile. Ai pohoi për mediat se zjarri në zonën e Linzës ishte vënë qëllimisht, ndërsa policia është vënë në kërkim të autorëve. “Kemi ndërhyrë në mënyrë urgjente për vënien nën kontroll të situatës”,-pohoi ministri Noka, i cili e ka vlerësuar shqetësuese, situatën nga zjarret që mbajnë mbërthyer prej ditësh vendin.

Presidenca

Pasi u konfirmua se alarmi ishte i rremë dhe në valixhe nuk kishte gjë tjetër përveç rrobave, policia rihapi rrugën për qarkullimin e mjeteve

rrethe

e DIEL, 2 SHTATOR 2012 www.mapo.al

5

MAPO

At e bir u vranë pasi dolën nga policia Frederik dhe Jurgen Marku u qëlluan nga një breshëri automatiku pranë spitalit në qytetin e Shkodrës nga persona me të cilët ishin grindur një natë më parë.

Babë e bir po lëviznin me mjetin e tyre tip fuoristradë me ngjyrë të zezë dhe targë TR 3413 T. Ndërsa ndodheshin

para derës së spitalit obstetrikgjinekologjik, ata janë qëlluar me armë zjarri nga një mjet tjetër motor, që sipas dëshmitarëve okularë u ka ardhur nga prapa të dëmtuarve, u ka dalë në krah dhe i ka qëlluar, për t’u larguar më pas me shpejtësi. Sipas dëshmitarëve

okularë, autorët kanë qenë dy dhe kanë lëvizur me një motoçikletë. Ata i kanë zënë pritë mjetit të Frederik Markut dhe nga prapa kanë dalë në krah, ku njëri prej tyre ka qëlluar automjetin tip fuoristradë ku ndodheshin babë e bir, nga një distancë e afërt.

Korça, sërish nën terrorin e flakëve, pranga piromanit Një 51-vjeçar arrestohet në momentin që po i vinte zjarrin një pylli në Kamenicë të Korçës. Shkon në pesë numri i të arrestuarve

Shtëpia e djegur e familjes Marku. Në rreth, Frederik Marku

Thellohet tragjedia e familjes Marku, pas babait vdes edhe djali 22-vjeçar Vdekja në spital e Jurgen Markut, një ditë pas atentatit, rëndon tragjedinë.

Digjet edhe shtëpia në Theth e viktimave. Policia dyshon se krimi ka si motiv ngacmimin e vajzës së Frederik Markut nga një grup të rinjsh Thellohet tragjedia e familjes Marku. Tre ditë pas vdekjes së 46-vjeçarit Frederik Marku në një atentat, ka humbur jetën edhe djali 22-vjeçar Jurgen Marku, që u plagos rëndë nga breshëria e plumbave.

Zemra e 22-vjeçarit Marku pushoi së rrahuri dje rreth orës 1:30 të së shtunës në spitalin e Shkodrës, ndërkohë persona ende të paidentifikuar i vunë zjarrin shtëpisë së familjes Marku në Theth. Policia arrestoi dy ditë më parë Leonard Nikën të dyshuar për vrasjen, ndërsa mendohet që gjithçka ka nisur pasi një grup të rinj kishin ngacmuar vajzën e Frederik Markut dhe ishin grindur me të dhe me Jurgenin një natë para vrasjes.

Vdekja

Edhe pas ndërhyrjeve të njëpasnjëshme mjekësore i riu nuk ka mundur të mbijetojë për shkak të plagëve të shumta të mara. Sot familja Marku ka rihapur sërish dyert e mortit. Të afërm të familjes shprehen se gjithë vëmendja e tyre ka qenë te Jurgeni, pasi shpresonin që ai të shpëtonte, por kjo nuk qe e mundur. Ngjarja e rëndë ku humbën jetën at e bir ndodhi ditën e enjte.

Gjatë kohës që po udhëtonin me automjetin e tyre pranë spitalit ata u

i cili është ndaluar në kushtet e flagrancës teksa ishte duke i vënë zjarrin pyllit të fshatit të vet. Bëhet fjalë për shtetasin Blerim Jahja banor i Kamenicës në rrethin e Korçës.

Duke iu referuar të njëjtave të dhëna mësohet se i ndaluari ishte duke Korçë- Shtohen zjarrvëniet e qël- djegur pyllin në fshatin Kamenicë, limshme në rajonin e Korçës, arres- duke arritur të shkaktojë një dëm në tohet një tjetër i dyshuar. Arrin kësh- disa dhjetëra hektarë. Hetimet kanë tu në pesë të arrestuar numri i per- nisur menjëherë edhe për këtë rast, sonave që akuzohen për veprën pe- ndërkohë që zjarrëvenësit kanë nale “Zjarrvënie e qëllimshme“, shpërndarje gjeografike të ndryndërsa dy shtetas të tjerë ndiqen në shme. Fillimisht policia juglindore gjendje të lirë. Zjarret në rajonin jug- arrestoi dy vëllezër nga fshati Voskopojë si të dyslindor të vendit janë kthyer në 51-vjeçari Blerim Jahja është i dysh- huar për zjarrin në masivin pyjor një tmerr të vër- uari i radhës për pyllin në zonën e të këtij fshati. tetë, ndërsa deri Kamenicës. Aktualisht situata e N d ë r ko h ë t ë në këto mozjarreve vijon të jetë e vështirë. Në njëjtin fat kanë mente numëroParkun Kombëtar të Bozdovecit patur dhe dy hen më shumë se banorë të fshatit 350 hektarë pyje ka një vatër mjaft të madhe dhe po të djegura tërë- punohet me më shumë se 120 forca H o ç i s h t n ë rrethin e Devollit sisht. Policia e gjatë ditës së sotme për zjarrvënien Korçës për të gjitha rastet ka nisur hetimet, për në pyllin e Stratobërdës në këtë rreth. faktin se ato kanë shpërthyer gjith- 51-vjeçari Blerim Jahja është i dyshuamonë gjatë orëve të vona të natës, gjë ri i radhës për pyllin në zonën e Kameqë është praktikisht e pamundur të nicës. Aktualisht situata e zjarreve vindodhë nga temperaturat e larta. Më jon të jetë e vështirë. Në Parkun Komtë goditurat janë parqet kombëtare bëtar të Bozdovecit ka një vatër mjaft dhe zonat turistike, gjë që e bën sit- të madhe dhe po punohet me më uatën dhe më alarmante. Orët e fun- shumë se 120 forca gjatë ditës së sotdit është vënë në pranga një 51-vjeçar me.

Një nga autorët e atentatit në pranga Një ditë pas ngjarjes, policia arrestoi një nga autorët. Blutë e Shkodrës vunë në pranga 25-vjeçarin Leonard Nika. Sipas policisë, Nika është një nga bashkautorët e atentatit ku humbën jetën Frederik dhe Jurgen Marku. Shkak i gjithë tragjedisë mendohet të jetë një sherr mes të rinjsh ku ishte përfshirë 22-vjeçari Jurgen qëlluan nga një breshëri plumbash automatiku nga disa persona që u kishin zënë pritë me motor. Nga hetimet rezulton se djali i viktimës, 22-vjeçari Jurgen Marku, vetë 46-vjeçari Frederik Marku dhe autorët e vrasjes së dyfishtë kanë bërë sherr një natë para ngjarjes.

Jurgeni që i shpëtoi atentatit ishte në gjendje të rëndë për shkak të plumbave që kishte marrë.

Djegia e shtëpisë

Ndërkohë ditën e djeshme rreth orës 03:00 është përfshirë në flakë dhe shkrumbuar tërësisht një banesë e familjes Marku në Theth.

Flakët janë parë në orët e para të së shtunës. Banesa e ndërtuar nga 46-vjeçari Marku ndodhej në fillim të rrugës hyrëse për në fshatin turistik Theth, te kthesa e parë. Nga zjarri i rënë në banesën prej druri është djegur edhe një automjet që ndodhej në oborr. Fatmirësisht në momentin e zjarrit në banesë nuk ka patur familjarë, pasi të gjithë ishin në varrimin e 46 -vjeçarit në Shkodër, ndërsa brenda ka qenë një person që ruante banesën, i cili ka mundur të dalë me shpejtësi pa

Marku. Sipas dëshmitarëve, një grup të rinjsh tashmë të dyshuar bashkë me Frederik dhe Jurgen Markun e kanë kaluar natën para ngjarjes në polici, për të sqaruar një grindje që kish filluar me sharje dhe kishte gjeneruar në përplasje fizike. Ndërkohë, sipas policisë, një person tjetër është në kërkim për këtë vrasje. u dëmtuar. Flakët janë parë nga banorë e turistë të shumtë që ndodhen në këtë periudhë në Theth. Kanë qenë banorët që janë përpjekur me mjete rrethanore të shuajnë zjarrin, ndërsa zjarrfikëset e kanë të pamundur të shkojnë atje. Mësohet se shtëpia prej dërrase i përkiste të vrarit Frederik Marku dhe ai e kishte ndërtuar për verim, në tokën e vjehrrit të tij. Ndërsa dyshohet se asaj i është vënë zjarri me qëllim. Banorët e Thethit shprehen se ngjarjet e ndodhura këtë javë, të filluara në Theth e më pas në Shkodër e tani përsëri në Theth, kanë krijuar pasiguri sidomos te turistët e pushuesit e shumtë jo vendës që ndodhen aty në këtë periudhë. Sipas të dhënave paraprake, djegia e banesës në Theth është bërë me benzine dhe ka qenë e qëllimshme. Policia nuk shprehet zyrtarisht, por djegia e banesës në Theth, në pronësi të viktimave, mendohet se ka lidhje me vrasjen e tyre. Policia pohon se po punohet për kapjen e autorit tjetër të dyshuar për këtë ngjarje.

D.Kolaj

Mallrat kontrabandë, tre në pranga në Korçë Devoll- Një sasi e madhe

konfeksionesh kontrabandë kanë rënë në duart e policisë kufitare, ndërsa ka përfunduar në pranga drejtuesi i mjetit dhe dy tregtarë.

Operacioni i policisë së kufirit në rrethin e Devollit është mundësuar gjatë orëve të para të mëngjesit të së shtunës, ndërkohë që sasia e konsiderueshme e mallit kontrabandë dyshohet të ketë hyrë nga pika doganore e Kapshticës në Shqipëri gjatë këtyre ditëve dhe mandej të ketë nisur shpërndarja e mallit për në tregun e Korçës. Sipas të dhënave zyrtare të policisë, në pranga kanë përfunduar shtetasit Melsi Çollaku, 35 vjeç banor i fshatit Shuec në Devoll; si dhe Elton Beqo, 29 vjeç; dhe Iqmet Meka 41-vjeçar, të dy banorë të fshatit Rakickë po në rrethin e

Devollit. Këta persona që akuzohen për veprën penale “Kontrabandë me mallra të tjerë“ ishin duke transportuar me mjetin me targa DV 2935 A 1270 komplete çarçafësh, 192 palë këpucë për femra, 10 palë atlete femrash etj.

Përveç kamionit të bllokuar që drejtohej nga Melsi Çollaku policia ka bllokuar gjithashtu në cilësinë e provës materiale edhe një autoveturë. Ndërsa kanë nisur hetimet, rezulton nga të dhënat paraprake të grupit hetimor se kontrabanda e konfeksioneve nga Maqedonia tashmë është zhvendosur me mallra që hyjnë kontrabandë nëpërmjet Kapshticës.

Aktualisht Antikontrabanda është vënë në punë, ashtu si dhe grupi i hetimit i policisë së Korçës.

Irena Vreto

6

MAPO

e DIEL, 2 SHTATOR 2012 www.mapo.al

ekonomi

Tregu i sigurimeve bie me 5 % Të ardhurat në tregun e sigurimeve në periudhën janar-korrik 2012 arritën në rreth 4.9 miliardë lekë ose 5.11% më pak se në të njëjtën periudhë të vitit të kaluar, sipas të dhënave zyrtare të Autoritetit të Mbikëqyrjes Financiare. Gjatë periudhës janar-korrik 2012, numri i kontratave të sigurimit të lidhura arriti në 594 mijë, me një

ulje prej 21.40% krahasuar me të njëjtën periudhë të një viti më parë. Tregu vazhdoi të mbetet sërish i orientuar tek sigurimet e Jo-Jetës, të cilat sollën rreth 89.82% të vëllimit të përgjithshëm të primeve, duke i lënë sigurimet e Jetës me 10.09% dhe veprimtarinë e risigurimit me 0.09%. Parë nga këndvështrimi i ndarjes së tregut sipas

llojit të sigurimit, i detyrueshëm dhe vullnetar, primet e shkruara bruto të sigurimit vullnetar zënë 53.05% dhe primet e shkruara bruto të sigurimit të detyrueshëm zënë 46.95% të totalit të tregut. Gjatë periudhës janar-korrik të vitit 2012, gjithsej dëmet e paguara arritën rreth 1.709 milionë lekë ose 35.28% më shumë se në janar-korrik 2011.

Karburantet, vlera rekord, kalojnë 200 lekë/litër Karburantet kanë arritur në nivelin rekord të çmimit mbi 200 lekë. Javë pas jave çmimi i naftës dhe benzinës ka pasur një rritje të ndjeshme, që ka kaluar kufirin normal për një litër. E gjithë kjo situatë rëndon xhepat e drejtuesve të automjeteve, të cilët përpiqen të reduktojnë sa më shumë lëvizjet. Nga vëzhgimi i bërë nëpër disa pika karburantesh gjatë ditëve të fundit, nafta është tregtuar nga 185-199 lekë për litër. Po ashtu edhe benzina këtë periudhë kohe është tregtuar me 187-199 lekë për litër, ndërkohë që gjatë muajit korrik tregtohej 187-193 lekë për litër.

Benzina 100 Oktan, në disa pika tregtimi e ka kaluar vlerën e 200 lekëve dhe ka arritur në shifrën e 203-204 lekëve për litër. Po ta krahasojmë me të njëjtën periudhë të një viti më parë, rezulton të ketë një rritje drastike të çmimit të arit të zi.

Referuar shifrave të institutit të Statistikave të një viti më parë, benzina është tregtuar me çmim mesatar 182.5 lekë për litër, ndërsa nafta me 179 lekë për litër. Edhe pse historikisht nafta ka ruajtur nivel më të ulët të çmimit në krahasim me benzinën, këtë muaj të dyja lëndët kanë arritur çmim të njëjtë.

“Çimentosen” tarifat e sigurimit të automjeteve, tani arkëtohen nga bankat Kompanitë e sigurimit kanë nisur ditët e fundit të arkëtojnë nga bankat policat e sigurimit për automjetet.

Ponari: Pritet të ulen abuzimet. Sigurimi i një autoveture 1 plus 4 kushton aktualisht 14 mijë lekë të reja Blerina Hoxha

Policat e sigurimeve të automjeteve tani e tutje do të arkëtohen nëpërmjet bankave. Një vendim i tillë i marrë nga kompanitë e sigurimeve mënjanon abuzimet me tarifat që secila prej kompanive të sigurimeve ofron aktualisht. Avni Ponari, kryetar i Shoqatës së Kompanive të Sigurimit tha dje për gazetën se arkëtimi nga bankat e policave pritet të ulë shkallën e abuzimit dhe për rrjedhojë të rrisë arkëtimet. Aktualisht sigurimi i një autoveture një plus katër kushton 14 mijë lekë të reja. Çmimi është unik për të gjitha kompanitë, pavarësisht se tarifat e sigurimeve janë të liberalizuara me ligj këtu e një vit më parë. Deri para një jave, një autoveturë mund të sigurohej edhe me 13 mijë lekë në disa raste, por kjo ulje nuk mund të aplikohet me arkëtimin e tarifave nga sportelet e bankave. Gjatë këtij viti kompanitë e sigurimeve janë duke punuar fort në drejtim të stabilizimit të tregut pas humbjeve që u krijuan nga liberalizimi i çmimeve. Në fillim të vitit që shkoi qeveria nëpërmjet një vendimi të posaçëm liberalizoi tarifat e sigurimit për të gjitha llojet e automjeteve. Në fillim tregu pësoi humbje të mëdha. Kompanitë nisën të ofrojnë çmime shumë të ulëta për të fituar klientelë. Rritja e klientelës për

disa kompani me tarifa të ulëta solli rënien e pagesës së dëmeve. Prandaj për të stabilizuar këtë situatë kompanitë e sigurimeve, të mbështet u r a e d h e n g a Au t o r i t e t i i Mbikëqyrjes Financiare, (AMF) po ofrojnë tarifa të njëjta për sigurimet e makinave, të cilat nisin nga 14 mijë lekë të reja. Ndërkohë që kompanitë kanë trefishuar çmimet për sigurimin e automjeteve, Autoriteti i Mbikëqyrjes Financiare është duke bashkëpunuar me Bankën Botërore për të stabilizuar situatën në treg.

Shumë shpejt, për caktimin e tarifave të sigurimit të automjeteve do të përdoret një metodologji, e cila do të mbajë parasysh një gamë të gjerë detajesh, që nga standardet e rrezikut që paraqet çdo subjekt, te vendndodhja e tij gjeografike, deri te të dhënat teknike të mjetit e te historiku personal i të siguruarit. Edhe çmimi që do t’i vendoset sigura-

Avni Ponari, kryetar i Shoqatës së Kompanive të Sigurimit tha dje për gazetën se arkëtimi nga bankat e policave pritet të ulë shkallën e abuzimit dhe për rrjedhojë të rrisë arkëtimet. Aktualisht, sigurimi i një autoveture një plus katër kushton 14 mijë lekë të reja

cioneve të makinave do të jetë shumë i detajuar. Ky projekt vjen në një moment tepër të rëndësishëm për tregun shqiptar të sigurimeve, pas heqjes me ligj të regjimit të tarifave fikse në sigurimin e detyrueshëm motorik. Në këto kushte, projekti do të synojë të adresojë disa çështje të rëndësishme për të lehtësuar tranzicionin drejt një tarifimi më eficient, që është ai me bazë riskun. Një nga aspektet më të rëndësishme është të sigurohen mjetet e duhura për të garantuar shoqëritë e sigurimit të mbajnë rezerva të mjaftueshme për përgjegjësitë që ato kanë ndërmarrë, duke e konceptuar në dy forma.

E para, ndërtimi i një procesi për të verifikuar nëse provigjonet për dëme janë të mjaftueshme për situatat e njohura, si dhe e dyta, ndërtimi i një procesi për të siguruar që biznesi dhe risqet e rinovueshme sigurohen me çmime teknikisht të pranueshme. Projekti do të ketë në vëmendje dhe disa përmirësime që mund t’i bëhen Qendrës së Informacionit të Sigurimit të Detyrueshëm Motorik, me fokus dhe ngritjen e fazës së tretë të saj, sistemin BonusMalus. Po kështu do të bëhet i mundur dhe zhvillimi i një strategjie për menaxhimin e numrit të të pasiguruarve. Pritshmëritë e projektit janë tepër konkrete, duke i dhënë formë dhe strategjisë që AMF ka patur për l ib e r a l i z i m i n e s i g u r i m it t ë detyrueshëm motorik. Pavarësisht sfidave aktuale me të cilat përballet tregu i sigurimeve në fazat e para të zbatimit të tarifave sipas tregut të lirë, AMF në bashkëpunim me tregun po synon një tranzicion sa më të lehtë drejt ofrimit të një produkti cilësor të sigurimit të detyrueshëm motorik, në funksion të ndërtimit të një tregu të qëndrueshëm e eficient.

Pikë karburanti

Turistët gjermanë shpëtojnë vendet e Lindjes Gjermanët ende mbajnë kampionin për udhëtime në botë. Kjo i gëzon vendet e Europës Juglindore, ku turizmi është një degë e rëndësishme e ekonomisë së tyre dhe shumica e turistëve vijnë nga Gjermania. Bilanci i sezonit turistik të kësaj vere me siguri do të jetë i suksesshëm për Europën Juglindore, kryesisht sa i përket numrit të turistëve nga Gjermania, besojnë agjencitë gjermane të turizmit. Viti filloi keq sidomos për Greqinë. U fol për një “vit katastrofik”, flitej për një rënie të prenotimeve deri në 30 për qind. Por të dhënat e fundit dëshmojnë megjithatë se: Greqia është ende në vendin e tretë ndër destinacionet më të preferuara për gjermanët - pas Spanjës dhe Turqisë.

“Minusi zvogëlohet nga muaji në muaj”, thotë Kathrin Spichala nga agjencia më e madhe turistike në botë TUI. Nëse vazhdon kështu, grekët mund ta mbyllin sezonin e këtij viti me një humbje prej më pak se dhjetë për qind në krahasim me vitin e kaluar. Sektori tradicionalisht optimist i turizmit e konsideron këtë si një sukses, sepse “viti 2011 me 2.5 milionë turistë gjermanë në Greqi shënonte një rritje rekord prej 12 për qind”, - thotë Panajotis Skordas, drejtori për Gjermaninë pranë Organizatës greke Kombëtare të Turizmit. Kështu që një minus i vogël në krahasim me rritjen e lartë të para një viti sidoqoftë paraqet një

rezultat të mirë, sqaron Skordas. Në mënyrë që industria e turizmit të vazhdojë të qëndrojë edhe më tej në kursin e sukseseve, është vendosur që nga viti i ardhshëm TVSH-ja për shërbimet turistike në Kroaci kërkohet të ulet në vitin 2013 nga 23 në 10 për qind. Turistët madje s’kanë përse të frikësohen se bregdetin kroat do ta gjejnë të rënduar nga ndërtimet, sepse “vendi ka mësuar nga gabimet e të tjerëve”, thotë ministri i Turizmit, Veljiko Ostojiq.

Kësisoj, në Kroaci ekzistojnë dispozita ligjore për mbrojtjen e natyrës, të cilat pengojnë betonimin e bregdetit.

e DIEL, 2 SHTATOR 2012 www.mapo.al

ekonomi

MAPO

7

Gushti, leku “triumfoi” mbi valutat Muaji gusht u mbyll me një vlerësim të ndjeshëm të monedhës vendëse ndaj dollarit, ndërsa dhjetë ditët e fundit të gushtit leku vetëm u zhvlerësua ndaj monedhës europiane. Gjatë ditës së djeshme, kursi i këmbimit të lekut ndaj euros

mbeti i pandryshuar krahasuar me një ditë më parë. Një euro kushtoi 138.24 lekë. Prurjet e emigrantëve bënë që java e dytë e muajit të ishte e favorshme për blerësit e monedhës europiane. Gjatë javës së fundit, monedha vendëse u zhvlerësua me

0.33 lekë ndaj euros. Në blerjen e dollarit, monedha vendëse arriti pothuajse pikën më të fortë të këtij muaji. Një dollar u këmbye me 110.09 lekë gjatë ditës së premte, 0.6 lekë më pak se një ditë më parë dhe 1.47 lekë më pak se në fillim të këtij muaji.

Greqi

Qeveria prezanton masat e reja të shtrëngimit

Kredia në euro, Shqipëria me interesat më të larta Mungesa e likuiditetit në monedhën euro ka çuar në rritjen e interesave të kredive dhe depozitave në valutë, sipas një raporti të Bankës së Shqipërisë. Vendi ynë renditet me interesat më të larta të kredive në euro në Europë Normat e kredive në euro në vend mbeten ndjeshëm më të larta sesa normat për këtë monedhë në tregjet ndërkombëtare, pohoi Banka e Shqipërisë në një raport të fundit për ecurinë e ndërmjetësimit financiar.

Interesat e kredive në euro kanë shënuar rënie të ndjeshme në gjashtë muajt e fundit në tregun ndërkombëtar, për shkak të politikave antikrizë që kanë marrë bankat qendrore. Mirëpo në Shqipëri trajektorja e interesave ka shkuar në krah të kundërt. Banka e Shqipërisë sqaron se faktor kryesor për këtë situatë mbetet nevoja e bankave në vend për të siguruar likuiditet në valutë. Kjo

tendencë ka thelluar edhe më shumë interesat e kredive në valutë ndërmjet Shqipërisë dhe vendeve të tjera të Europës. Aktualisht bankat e ofrojnë kredinë në euro nga 5 deri në 14 për qind, në varësi të llojit të kredisë dhe afatit të shlyerjes së saj. Interesat e larta, nga ana tjetër, po mbajnë në nivele të ulëta kredinë në këtë valutë.

Të dhënat zyrtare të Bankës së Shqipërisë tregojnë se për muajin korrik portofoli i kredisë së sistemit bankar qëndroi në 552.7 miliardë lekë, vlerë e njëjtë me një muaj më parë. Ritmi i rritjes vjetore u ngadalësua më tej në 7%, ndërkohë që nga fillimi i këtij viti kredia për ekonominë është rritur me vetëm 2%. Kreditimi i ngadaltë është një simptomë e qartë e vështirësisë që po kalon ekonomia shqiptare, shprehen ekspertët. Të dhënat nga bankat tregojnë se kërkesa për kredi është mjaft e dobët dhe në analizën e Bankës Qendrore që konsiderohet edhe si faktori kryesor që po frenon rritjen e kreditimit. Individët kanë ulur shpenzimet konsumatore dhe akoma më shumë blerjet në vlera të mëdha, ndërsa bizneset kanë ulur in-

vestimet. E gjithë kjo përkthehet në një kërkesë anemike për financime nga sektori bankar. Vrojtimet sugjerojnë po ashtu se edhe bankat po tregojnë kujdes në rritje dhe janë më përzgjedhëse, për shkak të rreziqeve të shtuara në ekonomi. Ngadalësimi i kreditimit është një problem për ekonominë, sa edhe për bankat vetë.

Më pak kredi nënkuptojnë më pak volume biznesi, por edhe një efekt negativ në portofolin e kredive me

Aktualisht bankat e ofrojnë kredinë në euro nga 5 deri në 14 për qind në varësi të llojit të kredisë dhe afatit të shlyerjes së saj. Interesat e larta, nga ana tjetër, po mbajnë në nivele të ulëta kredinë në këtë valutë

probleme. Mosrritja e portofolit të kredisë shton automatikisht peshën e kredive me probleme ndaj totalit.

Edhe në rast të mosshfaqjes së kredive të reja problematike, përqindja e tyre rritet për shkak të efektit të thjeshtë aritmetik. Nga ana tjetër totali i depozitave në fund të korrikut arriti në afro 913 miliardë lekë, me një rritje prej afro 8 miliardë lekësh krahasuar me një muaj më parë. Me bazë vjetore depozitat u rritën me 10.6%.

Rritja e lartë depozitave e bën edhe më likuide gjendjen e bankave dhe shton potencialet për zgjerim të ndërmjetësimit financiar. Më shumë para janë në dispozicion të qytetarëve dhe bizneseve për projekte shpenzimi dhe investimi, por sot problemi kryesor është pikërisht gjetja e mënyrave eficiente për t’i përdorur këto para. Interesat e larta të kredive janë një problem i përhershëm që e ka karakterizuar sistemin tonë bankar që në fillimet e tij të tranzicionit.

Për këtë arsye, shumë herë është akuzuar nga institucioni për mbrojtjen e konkurrencës edhe për monopol në interesat që ofrohen për kreditë.

Kryeministri grek Antonis Samaras gjatë mbledhjes së fundit maratonë të qeverisë, që zgjati për rreth tri orë, prezantoi paketën e re të shkurtimeve të buxhetit prej 11,5 miliardë euro që do të arrihet në dy vitet e ardhshëm. Shkurtimet e reja ishin kërkuar më parë nga trojka (BE, FMN dhe BQE) si kusht për të përfituar një paketë të dytë ndihmash për ekonominë.

Shkurtimet përfshijnë kufizime drastike në paga dhe pensione, kufizime në subvencionet për asistencën shëndetësore, si dhe rritje të tarifave për transportin publik. Lista me të gjitha shkurtimet do të diskutohet më pas nga kryeministri Samaras me krerët e partive të tjera të koalicionit, Venizelos dhe Kouvelis. Pas miratimit tripalësh, paketa duhet të shqyrtohet dhe miratohet edhe nga inspektorët e trojkës, të cilët do të jenë në Athinë gjatë javës së ardhshme. Masat e parashikuara në paketën e re të shkurtimeve parashikojnë ndër të tjera një shkurtim prej 4,6 miliardë euro për pensionet shtetërore, 1,32 miliardë euro për pagat e punonjësve publikë, shkurtime në sektorin e shëndetësisë me 1,45 miliardë lekë dhe ulje të shpenzimeve me 517 milionë euro për sektorin e mbrojtjes. Rreth 400 milionë euro të tjera do të përfitohen nga heqja e pagës së 13-të dhe të 14-të. Ndërkaq, Brenda vitit 2014 rreth 30-35 mijë punonjës publikë do të përfitojnë 75% të pagës pasi do të qëndrojnë në shtëpi për disa vite, deri në arritjen e moshës së daljes në pension. Kjo lëvizje do t’i kursejë arkës së shtetit edhe 167 milionë euro. Ndërkaq, për herë të parë do të ulen me 12% pagat e diplomatëve, ushtarakëve, gjykatësve, mjekëve dhe kategorive të tjera të ashtuquajtura “speciale” të paprekura në të shkuarën.

Gjithashtu, do të ngrijnë të gjitha rritjet në grada të ushtarakëve dhe policëve, çka do të kursejë 165 milionë euro. Pasi ka prezantuar masat e shkurtimeve, kryeministri Samaras deklaroi se “paketa e re do të jetë e dhimbshme, por e paevitueshme, në mënyrë që Greqia të fitojë besimin. Por kjo do të jetë edhe paketa e fundit, sepse shoqëria greke nuk mund t’i përballojë këto masa shkurtimesh”.

Minarolli: Nuk ka monopol në linjat ajrore Transporti ajror në Shqipëri është i liberalizuar, ndonëse në treg operon vetëm një kompani shqiptare. Ky fakt pranohet nga drejtori i Autoritet të Aviacionit Civil, Ervin Minarolli, i cili në një prononcim për mediat tha se shqiptarët janë të lirë të zgjedhin mes 14 linjave. Pranë këtij autoriteti ka shprehur interes një kompani tjetër shqiptare për t’u licencuar. “Në Shqipëri ka 14 linja, dhe ka vetëm një licencë operatore shqiptare. Tregu është plotësisht i liberalizuar dhe detyrimet tona duke qenë palë e marrëveshjes së përbashkët europiane nuk na lejon të krijojmë kufizime.

Krijohet përshtypja sikur linja shqiptare është në pozita monopoli, por çdo kompani është e lirë të fluturojë në destinacionet”, tha Ervin Minarolli, drejtori i Autoritet të Aviacionit Civil.

Minarolli garanton se Shqipëria plotëson standardet e sigurisë së fluturimeve ajrore, kusht ky i kërkuar edhe nga marrëveshjet me BE-në. “Në momentin që ne nuk plotësojmë standardet, nuk mund të fluturojmë drejt vendeve të Komisionit Europian.

Jemi palë e marrëveshjes së përbashkët europiane, ku janë të gjithë vendet e KE dhe vendet e tjera të rajonit, bashkë me Shqipërinë janë dhe Serbia, Maqedo-

nia, Mali i Zi”, tha Minarolli. Numri i pasagjerëve në aeroportin “Nënë Tereza” gjatë këtij viti është ulur në krahasim me një vit më parë. Kjo ka ndodhur për shkak të motit të keq gjatë dimrit dhe efekteve të krizës. Gjatë vitit 2011 në periudhën janar- qershor janë regjistruar 793 995 pasagjerë, ndërsa për të njëjtën periudhë gjatë këtij viti, numri i pasagjerëve ka rënë në 748 mijë.

Konkurrenca respektohet në rastet kur kompanitë ajrore të mbulojnë një numër të caktuar udhëtimesh jo më shumë se 40% të destinacioneve në botë me nisje nga Tirana, sipas përcaktimeve ligjore që lejon ligji i konkurrencës.

Numri i pasagjerëve në aeroportin “Nënë Tereza” gjatë këtij viti është ulur në krahasim me një vit më parë. Kjo ka ndodhur për shkak të motit të keq gjatë dimrit dhe efekteve të krizës

8 7465 02

MAPO MAPO

qershor 2012 2012 e13DIEL, 2 SHTATOR www.gazetamapo.com www.mapo.al

sociale

Bashkia shton inspektorët e taksave, kontroll bizneseve në lagjet periferike dhe ato informale që janë në prag legalizimi

Të ardhurat nga taksat, Basha mbledh mbi 1 miliard lekë për 7 muaj Vetëm nga tarifa e pastrimit janë mbledhur më shumë se 350 milionë lekë, ndërsa pjesa tjetër e të ardhurave i takon taksës mbi biznesin e vogël dhe asaj mbi ndërtesën Jonida Tashi

Mbi 1 miliard lekë janë shtuar në arkën e Bashkisë së Tiranës si rezultatet i mbledhjes së taksave dhe tarifave vendore. Sipas Bashkisë së Tiranës, përqindja e të ardhurave shtesë kundrejt realizimit në total të të ardhurave për vitin 2012 llogaritet të jetë rreth 4%. Më konkretisht, bazuar në pasqyrën e realizimit të taksave për 7-mujorin 2012, vetëm nga tarifa e pastrimit që qytetarët e paguajnë çdo muaj bashkë me faturën e ujit, janë mbledhur më shumë se 350 milionë lekë. Nga taksa e tabelës, Bashkia ka grumbulluar rreth 2 milionë lekë, ndërsa nga taksa e biznesit të vogël, më shumë se 482 milionë lekë. Në nivel të kënaqshëm për të ardhurat e Bashkisë rezulton të jetë edhe vjelja e taksës mbi ndërtesën, nga e cila janë arkëtuar rreth 344 milionë lekë.

Por, me gjithë treguesit pozitivë të mbledhjes së taksave dhe tarifave vendore në 7 muaj, drejtues të Bashkisë së Tiranës mbeten të vendosur për të luftuar evazionin fiskal. Për këtë arsye, Bashkia e Tiranës ka përgatitur një vendim për shtimin e numrit të punonjësve në Drejtorinë e Përgjithshme të Taksave dhe Tarifave Vendore, për të vënë nën kontroll të gjitha bizneset që e ushtrojnë aktivitetin e tyre në lagjet periferike dhe ato informale që janë në prag legalizimi. Në projektvendimin e Bashkisë për ndryshimin e strukturës së punonjësve në Drejtorinë e Përgjithshme të Taksave dhe Tarifave Vendore, thuhet se “nisur nga problematikat gjithnjë në rritje për administrimin e taksave dhe tarifave vendore, është menduar shtimi me 9 punonjës i Drejtorisë së Përgjithshme të Taksave dhe Tarifave Vendore, përkatësisht 6 inspektorë në Sektorin e Verifikimit në Terren dhe 3 specialistë pranë Sektorit të Kontrollit të Brendshëm dhe Investigimit”. Në relacionin e projektvendimit shkruhet se kërkesa e bërë nga kjo drejtori për rritjen e numrit të punonjësve të verifikimit në terren nga 45 punonjës aktualë në 50, argumentohet me numrin e madh të subjekteve, 1500 për çdo zonë dhe sipërfaqen e madhe që ka çdo zonë, shtimin e numrit të biznesit të vogël dhe vështirësinë për

Pasqyra e realizimit të taksave për 7-mujorin 2012

Të ardhurat shtesë që priten të realizohen nga shtimi i zonave

vjeljen e taksave dhe tarifave vendore, ngarkesën e lartë përmes rritjes së detyrimeve përfshirë këtu edhe rritjen e ankesave të subjekteve.

“Zgjerimi i vijës së verdhë të Tiranës ka sjellë rritjen e informalitetit dhe evazionit fiskal, duke ndikuar negativisht në rritjen dhe vjeljen maksimalisht të të ardhurave të Bashkisë.

Nevoja për të pasur nën kontroll të gjithë territorin e juridiksionit të Bashkisë së Tiranës, sidomos në lagjet periferike dhe ato informale që janë në prag legalizimi, kërkon rritjen e numrit të punonjësve të këtij sektori. Për këtë arsye është menduar riorganizimi i zonave dhe shtimi i 3 të rejave, të cilat do të ndikojnë pozitivisht

në menaxhimin sa më të mirë të punës duke çuar në rritjen e të ardhurave”, - sqarohet në relacion. Sipas Drejtorisë së Përgjithshme të Taksave dhe Tarifave Vendore, si rezultat i riorganizimit, efekti shtesë nga të ardhurat që vilen nga Bashkia e Tiranës llogaritet të jetë mesatarisht 57.293.800 lekë në vit.

bashkia

Buxheti 2011, gati vendimi për miratimin e treguesve Bashkia e Tiranës ka bërë gati vendimin për miratimin e treguesve të buxhetit 2011, ku pasqyrohen të ardhurat dhe shpenzimet e këtij institucioni sipas njësive shpenzuese, programeve buxhetore dhe klasifikimit ekonomik buxhetor. Në mbledhjen e datës 6 shtator të Këshillit Bashkiak do të kalojë për shqyrtim dhe miratim edhe vendimi për “Miratimin e treguesve të realizimit të buxhetit të Bashkisë së Tiranës për vitin 2011”. Në relacionin e këtij projektvendimi thuhet se buxheti i vitit 2011, i cili nuk është miratuar nga Këshilli Bashkiak i Tiranës, është përqendruar kryesisht në ofrimin e shërbimeve bazë të Bashkisë së Tiranës, si shërbimi ndaj fëmijëve në çerdhe e kopshte, mirëmbajtja e shkollave, shërbimi në qendra sociale etj., si dhe realizimi i shpenzimeve më të domosdoshme të shërbimit ndaj qytetarëve, si ndriçimi i qytetit etj.”Buxheti i Bashkisë së Tiranës për vitin 2011 është zbatuar mbështetur në nenin 37, “Buxhetet e përkohshme vendore”, parashikuar nga ligji nr.9936, datë 26.06.2008, për “Menaxhimin e sistemit buxhetor në Republikën e Shqipërisë”, për arsye se buxheti i hartuar për Bashkinë e Tiranës për vitin 2011 nuk është miratuar nga Këshilli Bashkiak i Tiranës”, - shkruhet në relacion. Sipas Bashkisë, operimi në kushtet e buxhetit të përkohshëm ka mundësuar financimin vetëm për projektet e investimeve në vazhdim dhe të realizimit të shpenzimeve më të domosdoshme për shërbimet ndaj qytetarëve. Në relacion sqarohet se për çdo program janë realizuar shpenzimet e nevojshme sipas klasifikimit ekonomik për të gjitha njësitë shpenzuese, të cilat përbëhen nga shpenzimet korrente (paga, sigurime, shpenzimet operative dhe të mirëmbajtjes, interesa) dhe shpenzimet kapitale. Njësitë shpenzuese pjesëmarrëse në realizimin e buxhetit vjetor janë: aparati i administratës së Bashkisë të Tiranës, njësitë bashkiake, institucionet e varësisë.

Përplasja për banesat sociale, Bashkia: Nuk i kemi marrë ende në dorëzim Dalipi: Basha po mban peng 400 apartamentet në Shkozë, për të strehuar aty militantët Bashkia: Punimet në këto banesa nuk kanë përfunduar ende, për shkak të problematikës së mbartur nga administrata e mëparshme Çështja e banesave sociale në Shkozë, të cilat prej dy vitesh qëndrojnë bosh, ka shkaktuar përplasjen e radhës midis këshilltarëve socialistë dhe

Bashkisë së Tiranës. Kreu i grupit të këshilltarëve socialistë, Aldrin Dalipi ka akuzuar dje kryetarin e Bashkisë së Tiranës se po mban peng 400 banesat sociale në Shkozë, për të strehuar aty militantë. “Rreth 400 familje të Tiranës do të strehoheshin dhe do të zbuteshin sadopak problemet e tyre familjare, ndërkohë që projekti duhet të vazhdonte. Ka një vit zoti Basha në krye të Bashkisë së Tiranës, ashtu sikurse bëri dje mazhoranca e tij në Këshillin Bashkiak, atëherë edhe sot zoti Basha po na tregon që këto banesa po i mban peng për interesa klienteliste apo interesa politike

për shpërblime të caktuara politike.

Këto 400 banesa në mënyrë urgjente duhet t’u vihen në dispozicion qytetarëve të Tiranës, përmes kritereve të mirëpërcaktuara që janë zgjidhur nga Bashkia e mëparshme”, - u shpreh Dalipi. Ndërkaq, ai ka kërkuar nga drejtuesit e Bashkisë që të paraqesin në Këshillin Bashkiak emrat e qytetarëve, të cilët do të përfitojnë këto 400 banesa dhe menjëherë të fillojë një projekt tjetër për banesat sociale në Tiranë.Pas deklaratës së kreut të grupit të këshilltarëve socialistë në Këshillin Bashkiak, Bashkia ka reaguar nëpërmjet një deklarate, duke

Aldrin Dalipi

e i konsideruar mashtrime ato çka thuhen nga Dalipi. Në deklaratë thuhet se banesat sociale nuk janë marrë ende në dorëzim nga Bashkia e Tiranës, për shkak të problemeve të

mbartura nga administrata e mëparshme. “Deklaratat e kreut të këshilltarëve të PS, Aldrin Dalipi, janë mashtrime. Banesat sociale nuk i kemi marrë ende në dorëzim për shkak të problemeve të mbartura, të cilat Dalipi i njeh shumë mirë, por po punojmë për zgjidhjen e tyre. Ftojmë kreun e këshilltarëve të PS-së të lërë mënjanë mashtrimet, pasi mashtrimet i shërbejnë konfliktit politik, jo interesave të qytetarëve”, - thuhet në reagimin e Bashkisë. Sipas këtij institucioni, këto banesa do të vihen menjëherë në funksion të qytetarëve sapo të jenë gati.

Roland Qafoku:

Surprizat e reja të sezonit televiziv në “Arena”

Mënyra e jetesës dhe plakja e lëkurës

Studimi i binjakëve në SHBA ka zbuluar se gratë e shkurorëzuara duken mesatarisht për 1.7 vite më të vjetra sesa motrat e tyre të martuara ose beqare...

www.mapo.al

intervistë

Marjana Kondi:

Nuk kam qenë kurrë skllave e famës Aktorja rrëfen njohjen me bashkëshortin, marrëdhëniet me vajzën dhe tregon sesi mësoi të gatuante kur humbi vjehrrën

Faqe 10-11

Barbana Dini:

Padrejtësitë më kanë bërë më të fortë në rrugën drejt suksesit

Faqe 9

10 18 16 2

MAPO

E 2 shtator 2012 martë, premte, 15 17 27maj mars maj2011 2011 13 E diel, martë, qershor 24 2010 janar 2012 www.mapo.al www.gazetamapo.com www.mapo.al

Unë në shtëpi i bëj të gjitha vetë. Fillimisht e kam pasur shumë të vështirë pas humbjes së vjehrrës, kohë kur unë mësova të gatuaj.

Pastaj u mësova dhe me këtë gjë, duke u kthyer në diçka normale.

Intervista

Marjana Kondi: Nuk kam qenë kurrë skllave e famës Aktorja rrëfen njohjen me bashkëshortin, marrëdhëniet me vajzën dhe tregon sesi mësoi të gatuante kur humbi vjehrrën Jonida Hitoveizi Aktorja e dashur e humorit vjen në këtë intervistë të gjatë për të rrëfyer jetën e saj mes skenës dhe jetës si grua, nënë dhe bashkëshorte. Marjana Kondi, e cila numëron plot 30 vjet karrierë, ka shumë për të treguar dhe jo vetëm si aktore. Të bësh art, sipas saj, është sa e bukur po aq edhe e vështirë, madje ajo vetë nuk është e mendjes se arti ta mban shpirtin të ri, përkundrazi, “Arti është i lodhshëm”, thotë ajo. Marjana vjen ashtu siç është: e vërtetë, energjike dhe me një shpirt që duket se përherë do të mbetet i ri dhe pasionant për gjithçka që mban fjalën Art dhe Familje.

Marjana, duket se për artistët e brezit tuaj nuk ka shumë aktivitet, siç ishim mësuar të shihnim kohë më parë. Ju vetë ku jeni fokusuar aktualisht?

Të jesh artist do të thotë t’i realizosh të gjithë këta komponentë. Edhe komedinë, edhe dramën, filmin, skeçin. Unë mendoj se deri diku i kam prekur këto të gjitha. Me modesti po e them këtë gjë, edhe pse brenda vetes mendoj se është goxha një karrierë e gjatë e zhvilluar me dinjitet nga ana ime, të gjitha rolet që kam luajtur. Humor kemi pasur më përpara, humor kemi edhe sot; drama kemi pasur më përpara, drama kemi edhe sot. Ne sot humorin e shohim në shumë vende. Unë kam bindjen se janë njerëzit më indiferentë dhe nuk i shohin këto gjëra. Realisht ka shfaqje dhe janë njerëzit ata që zgjedhin pastaj të shkojnë në teatër apo të shohin humor në televizion.

Duket sikur më parë kishte më tepër shfaqje sesa tani…

Në atë kohë kishte një Teatër Kombëtar, një Teatër Estrade, një Teatër Kukullash dhe kinematografia ku luanim.

Fill pas këtyre vinte libri. Ne lexonim shumë libra dhe shihnim pak televizion.

Bëheni shpesh nostalgjike për ato vite?

Sigurisht që kam nostalgji, sepse në kafen e estradës zihej radha për të marrë bileta që në mëngjes herët. Kishte shumë publik, por unë paralel kam pasur nostalgjinë e Teatrit Kombëtar dhe kur kam luajtur për herë të parë te “Këngëtarja Tullace” mendoja që do të ishte diçka shumë e madhe. Po faktikisht ishte një skenë si ajo e Estradës së Tiranës. Ishin po ato emocione, po ajo ndjesi e artistit. Çfarë kujtoni nga ajo kohë?

Mbaj mend që na kontrollonin shumë, për të parë shfaqjet me imtësi çfarë gabimesh kishin. Po ka pasur edhe ajo kohë të bukurën e vet, sepse arti nuk ishte vulgar. Duhet ta donin shokun dhe shoqen si motër dhe vëlla, gjë që nuk ndodhi asnjëherë, sepse çdokush kishte preferencat e veta. Mendoj se njeriu i mirë bën hajër në çdo sistem.

Kishte artistë që spiunonin njëri-tjetrin?

Te ne kjo ka qenë meritë e Skënder Sallakut, i cili në atë kohë ka shuar çdo problem apo gjë që mund të ndodhte në ato mbledhjet e zakonshme, të paktën kur shkova unë. Kemi qenë një grup mjaft i mirë dhe ka qenë kohë e qetë.

Nuk vë re ndryshim në intensitetin e krijimtarisë sot?

Sot ka shumë intensitet.

Prodhohet më shumë, po thua?

Po ka. Ka stacione si “T” që jep shfaqje që nga akademia, teatri, kinemaja etj.

Keni luajtur film, teatër, komedi, skeçe, dramë.

Cilin nga këto zhanre keni bërë me më shumë dashuri, të themi?

Të dyja janë të vështira. Të dyja janë shumë të bukura dhe të dyja më duken shumë të thjeshta. Komedia ka një zbavitje, nuk ke pse të mendohesh shumë përpara se të hysh në skenë. Emocionet janë të mëdha, por nuk ke pse të futesh në botën e pjesës që ti do të luash. Sa futesh në skenë mendon për atë që do të luash dhe pastaj zbavitesh. Drama ka një teknikë tjetër; duhet pak përpara se të hysh në skenë të

përqendrohesh tek ajo.

Mes filmit dhe teatrit?

Janë zhanre shumë të bukura. Filmi është fin, kurse teatri është pak më i zmadhuar. Duhet të të dëgjojë dhe të të shohë edhe publiku që është në rreshtin e fundit.

E keni nisur qysh në vitin 1982 karrierën tuaj si aktore dhe janë plot 30 vjet. Çfarë keni hasur më tepër gjatë kësaj rruge, mbështetje apo më shumë “shkopinj nën goma” dhe xhelozi profesionale?

Xhelozitë kanë lindur me ne dhe na shoqërojnë vazhdimisht dhe arti nuk bën përjashtim. Sa i përket mbështetjes, qysh kur i jam futur këtij profesioni deri tani çdo gjë e kam arritur me punën time.

Kur kanë qenë më të theksuara xhelozitë në punë para apo pas viteve ‘90?

Edhe atëherë ka pasur, por nuk kanë qenë shumë ballë për ballë, të themi, kurse sot njerëzit janë më të papërgjegjshëm.

Atëherë mund ta sqaroje diçka, ndërsa sot ka shumë njerëz që flasin ose hedhin baltë mbi punën tënde pa pikë turpi dhe nuk denjon të përballet drejtpërdrejt me ty.

Ka pasur raste kur keni humbur rast, që keni humbur role për shkak të këtyre gjërave?

Po sigurisht. Po unë nuk jam natyrë që jam skllav i famës, skllav i profesionit tim, sepse nuk dua të ndyj veten time me ata lloj njerëzish. I lë të bëjnë çfarë të duan dhe mjaftohem me komoditetin që kam në jetën time, shtëpinë, librin… Sigurisht ka momente që më vjen inat, por pastaj mundohem ta nxjerr veten nga situata.

Keni thënë që do të hiqnit dorë nga komedia…

Nuk e kam thënë se do të heq dorë nga komedia. Unë faktikisht u largova nga “Portokallia” dhe thashë nuk do bëj më atë lloj humori, sepse në fakt “Portokallia” është një zhanër shumë i vështirë. Në këtë kuptim e kam thënë. Aktualisht sapo jam shkëputur nga një komedi e Ruzhdi Pulahës, me regjisor Fred Trebickën, “Fqinjët”, dhe mund të them se kam ndjerë një kënaqësi shumë të madhe. Ishte një pjesë shumë e bukur dhe një rol mjaft interesant.

Njerëzit ju kanë dashur më shumë si aktore humori. Mendon se vërtet rolet komikë janë ata që ju shkojnë më tepër?

Nuk ma do mendja të ketë ndonjë artist të varfër këtu te ne. Artistë të varfër nuk ka, edhe pse mendoj se këtu bëhen krahasime gjithmonë me artistët në vendet e tjera të botës.

E diel, 2 shtator 2012 www.mapo.al

MAPO

11

Unë kam gjithë këtë kohë që punoj me të rinjtë dhe them që ka talente goxha premtuese. Unë i vlerësoj jashtë mase të rinjtë dhe mendoj që të rinjtë duhet të trajtohen me respekt.

Unë mendoj që kam fituar sharmin e skenës.

Mund të jesh 100 vjet në skenë apo të vdesësh dhe mund të mos e kesh fituar këtë gjë. Unë mendoj se këtë gjë e kam dhe mendoj se artisti po nuk pati sharm nuk është artist. Dua të shtoj se kur luaja filmin “Gjoleka biri i Abazit”, kur kam qenë në premierë dhe kur pashë filmin në fillim, publiku bëri një gjest në skenën e parë, duke pritur se çfarë do të bëja unë. Pastaj nga ai moment e tutje salla nuk ka pipëtirë.

Thonë që aktorët më të mirë janë aktorë të këqij në jetë... Është e vërtetë. Mua më është dashur ndonjëherë që për të dalë nga situata të aktroj, por nuk e kam bërë dot (qesh). Kjo është e vërtetë. Ndoshta kjo nuk ka të bëjë dhe aq me faktin nëse je aktor apo jo, por me karakterin e njeriut. Unë nuk luaj dot në jetë.

E mbani mend rolin tuaj të parë?

Po. Ka qenë “Tre dhëndurët”, me Pirro Manin.

Atje kam qenë shtatzënë 6 muajshe edhe nga fillimi në fund shihja profesor Pirro Manin që rrinte gjithmonë në fund të sallës së provave. E kujtoj me shumë kënaqësi, vetëm se kur shoh veten në televizor me atë rol më vjen shumë keq që vitet kanë kaluar.

Jeta e një artisti, që është përherë në lëvizje, por njëkohësisht duhet të jetë prezent në shtëpi... Si ruhet kjo balancë?

Në fillim është jeta e shtëpisë, pastaj profesioni. Nëse të shkon mirë ajo e shtëpisë, atëherë bëhet shumë mirë profesioni. Është shumë e kollajshme, sepse je më e qetë që të punosh. Unë mendoj se çelësi i suksesit për të kaluar një jetë shumë të mirë është në shtëpi, krijimi i familjes, që është gjëja më e bukur. Çfarë sakrificash ke bërë për familjen?

Unë mbaj mend shumë sakrifica që kam bërë gjatë jetës sime, sa i përket profesionit, në lidhje me familjen. Në shtëpinë time përveç, meje nuk punon njeri në sensin që bashkëshorti të gatuajë apo gjëra të tilla. Unë në shtëpi i bëj të gjitha vetë.

Fillimisht e kam pasur shumë të vështirë, pas humbjes së vjehrrës, kohë kur unë mësova të gatuaj. Pastaj u mësova dhe me këtë gjë, duke m’u kthyer kjo në diçka normale.

Po thua se ke pasur një familje tradicionale me shumë njerëz, vjehrra, vjehrri…

Më vjen shumë mirë që e preke këtë gjë. Dua ta jap edhe si një mesazh për brezin e ri, që të shkosh mirë me njerëzit e bashkëshortit është gjëja më e bukur që mund të bëjë një femër. T’i duash dhe t’i respektosh ata, s’ka asgjë të keqe.

Ke pasur fatin ku vjehrra kujdesej për gatimin apo fëmijët?

Jo. Vjehrra ime gatuante. Unë bëja gjithë punët e shtëpisë, ndërsa ajo gatuante dhe s’më linte kurrë të gatuaja. Më thoshte: “rri rehat, se do të vijë koha për ta bërë”. Unë kam kaluar shumë mirë me prindërit e burrit. Kanë qenë njerëz intelektualë dhe i kujtoj absolutisht me respektin më të madh.

Jeni një femër dhe një nënë tradicionale?

Po dhe nuk ka sesi të shkëputet njeriu nga vlerat tradicionale, sepse e gjitha bota është tradicionale. Nuk ndryshon asgjë në këtë botë; dashurohet njëlloj, urohet njëlloj, xhelozohet njëlloj, trysnitë janë njëlloj qysh kur ka lindur njerëzimi deri më sot.

Marjana, a ka qenë xheloz bashkëshorti juaj, duke pasur parasysh që kishte një artiste në krah?

Jo. Bashkëshorti im nuk bëhej xheloz. Unë bëhesha xheloze për të. Mbaj mend bashkëshorten e artistit Skënder Sallaku, që mundohej që unë të hiq ja dorë nga xhelozia. Mua xhelozia më pëlqen, është shumë e bukur, por xhelozia e tepërt është shenjë inferioriteti. Me xhelozinë që ndieja nuk doja të ndihesha si inferiore dhe mundohesha të mos isha, por me kalimin e kohës u rregullua çdo gjë.

D.m.th. ka ndodhur e kundërta me ju?

(Qesh) Bashkëshorti im ka studiuar në Gjermaninë Perëndimore, një djalë tirane dhe e gjuanin shumë femra.

Si e keni njohur bashkëshortin?

Jemi njohur në plazh. Plazhi është gjëja më e bukur për mua (qesh). Kanë qenë kohëra shumë të bukura. Rrinim te “Breshka”, te hekurudha në Durrës. Bënim ato shëtitjet e famshme anës detit, rrinim me një veshje, kremra për trupin nuk kishim… Rrinim me kripën e detit se thoshim që na bën mirë, po na paska bërë mirë vërtet, sepse jemi pa celulit (qesh).

Çfarë ju bëri për vete?

Ah, ka qenë i mençur dhe një mashkull shumë simpatik. Që në atë kohë ka qenë me katër gjuhë të huaja. Kam pasur shumë kërkesa ndaj vetes sime dhe kam qëlluar.

Si është marrëdhënia mes një aktori dhe një ekonomisti, që është profesioni i bashkëshortit tuaj?

Gjithmonë kur ka një artist në këtë marrëdhënie që po thoni, muhabeti është më i lezetshëm dhe vetë lidhja më e këndshme.

Sot është trend që shumë artiste të bëjnë palestër apo lifting për t’u dukur sa më të reja. Ju çfarë bëni?

Unë jam tradicionale, nuk merrem fare me këto gjëra (qesh). Po, unë merrem me trupin tim, bëj pishinë në dimër dhe në verë. Momentalisht sapo jam kthyer nga pishinat.

A ta mban vërtet shpirtin të ri arti?

Arti është i lodhshëm. Unë nuk jam tifoze e kësaj shprehje, se ta mban shpirtin të ri. Shpirtin e ri ta mban sinqeriteti, dashuria, palestra apo sporti, punët e shtëpisë, që janë antistres i jashtëzakonshëm, gatimi, kujdesi për veshjen. Të gjitha këto janë motive të bukura për çdokënd që të ndihet i ri, por e para është dashuria. Po e pate këtë gjë, jeta shkon shumë mirë.

Dukeni shumë pasionante kur flisni për dashurinë…

Fjala dashuri ka një kuptim shumë të madh.

Nëqoftëse unë flas për dashurinë, nuk flas vetëm për atë të bashkëshortit, por edhe dashuria e fëmijës apo edhe dashuria, afeksioni, që kam për qenin tim.

Meqë jemi te dashuria, si i keni marrëdhëniet me vajzën tuaj?

Marrëdhëniet e mia janë nënë-vajzë, jo shoqevajzë. Asnjëherë shoqe.

Pse jo shoqe?

S’ka lidhje. Fëmija mbetet fëmijë tërë jetën.

Marjana, tani fillon sezoni i ri i shfaqjeve.

Cilat janë projektet tuaja? Ku do t’ju shohin teleshikuesit?

Nuk para më pëlqen që të flas për projektet, por në Teatër ndoshta do të rifillojmë sërish shfaqjen me Henrikun. Aty nuk është se kisha ndonjë rol të madh. Ishte një rol i vogël, por ishte kënaqësia e madhe, sidomos pasi shkuam në Londër. Ishte privilegj të shkelje në atë skenë dhe mund të them se ishte një shfaqje e mirë, pavarësisht se këtu u kritikua nga njerëz që janë xhelozë. Ishin të njëjtët njerëz që kanë inate dhe nuk ishte çudi për ne të lexonin në gazeta të flitej keq. Ne këtë gjë e kemi kaluar me shaka dhe duke qeshur, pasi nuk ishte surprizë.

Ju ka ngelur ndonjë rol peng në jetë, të cilin e keni dëshiruar po nuk keni mundur ta keni?

Pengje artisti ka gjithmonë, por s’më vjen ndërmend diçka konkrete. Po të rri t’i kujtoj rolet që kam luajtur kohët e fundit janë të shumta, mund të them se janë shumë, goxha. Kam luajtur “Venecian” dhe “Këngëtarja tullace” me Spiro Dunin, “Shqetësimet e obezit” me Pluton Vasin, “ Maya”, “Draka e gabuar” e Kadaresë, te serialet “Një dado për babin” dhe “Wanted”. Janë shumë dhe artisti do të luajë gjithë kohën. Po unë e thashë që nuk jam skllave e famës. Unë dua të bëj pak edhe saktë.

A është e vërtetë që arti nuk paguhet dhe artistët janë të varfër?

Nuk ma do mendja të ketë ndonjë artist të varfër këtu te ne. Artistë të varfër nuk ka, edhe pse mendoj se këtu bëhen krahasime gjithmonë me artistët në vendet e tjera të botës.

A ka monopol në artin shqiptar?

Sigurisht që ka dhe këtë nuk e eviton dot, sado luftë që të bësh. Ç’mendim ke për aktorët e rinj?

Unë kam gjithë këtë kohë që punoj me të rinjtë dhe them që ka talente goxha premtuese. Unë i vlerësoj jashtë mase të rinjtë dhe mendoj që të rinjtë duhet të trajtohen me respekt.

Miqtë e tu më të mirë artistë, cilët janë?

Unë kam shumë miq, por miqtë e mi të vërtetë nuk janë dhe aq në botën e artit. Kam shumë miq aktorë dhe do të ishte e vështirë të përmendja emrat e të gjithëve tani. Çfarë të bezdis te njerëzit?

Më bezdisin shumë njerëzit që nuk lexojnë dhe vulgariteti.

Koleksionon ndonjë gjë?

Jo. Vetëm mund të them se jam shumë e dhënë pas librave. Në aq metra katrorë sa është shtëpia ime, ka vetëm libra. Lexoj shumë.

CMYK

12

MAPO

e DIEL, 2 SHTATOR 2012 www.mapo.al

E diel, 2 shtator 2012 www.mapo.al

intervista

MAPO

13

Në datën 8-9 shtator Rita do të jetë në Prishtinë për të xhiruar klipin e saj më të ri. Këtë gjë ajo e ka ndarë edhe me fansat në rrjetet sociale

Rita Ora zgjedh Prishtinën për klipin e ri

intervista

Shqiptarja Rita Ora duket se ka një surprizë për të gjithë bashkëkombësit e saj. Në datën 8-9 shtator Rita do të jetë në Prishtinë për të xhiruar klipin e saj më të ri. Këtë gjë ajo e ka ndarë edhe me fansat në rrjetet sociale, ku ka shkruar: “Më datë 8 shtator, në Kosovë, për të xhiruar videoklipin më të ri, në mënyrë që t’i shfaq botës imazhe nga vendlindja!” -ka thënë Rita. Ndërkohë 22-vjeçarja pritet të ketë sukses ndërkombëtar me albumin e saj “Ora”, falë jo vetëm bashkëpunimeve me yje të muzikës dhe talentit që ka, por edhe për faktin se Anglia po e promovon si yllin e saj të ri.

Barbana Dini:

Padrejtësitë më kanë bërë më të fortë në rrugën drejt suksesit Jonida Hitoveizi

B

arbana Dini, këngëtarja simpatike sapo ka lançuar këngën e saj më të re “Thrret Prizreni, mori Shkodër”, një këngë e ripërpunuar popullore, e cila ka marrë shumë klikime në Youtube. Kënga e lançuar për më tepër në këtë 100-vjetor të Pavarësisë duket se i ka shtuar këngëtares më tepër fansa. Ajo ndan me lexuesin tonë këtë sukses, por tregon edhe për padrejtësitë që i janë bërë shpesh, të cilat nuk e kanë sprapsur, por e kanë bërë më të fortë.

Barbana, sapo keni lançuar këngën e re me motive patriotike. Përse keni bërë këtë zgjedhje?

Faktikisht, për mua kjo nuk është diçka e re, sepse si muzikën e lehtë edhe atë popullore i kam kënduar gjithmonë. Për këtë këngë spunto ishte “Maratona e Këngës” në Tv Klan, por meqë doli shumë e bukur vendosa t’i bëj një klip.

A ndodh, në fakt, që me këngë të tilla ftesat për në koncerte të jenë më të shumta?

Di të them vetëm kaq: e kam bërë me dëshirë shumë të madhe dhe nuk e kam menduar fare këtë pjesë kur e përzgjodha.

Më pëlqeu mesazhi që përcillte, më përshtatej shumë vokalisht. Këto ishin kryesoret për mua; shpresoja, por nuk e prisja gjithë këtë sukses.

Duket se kënga po pëlqehet mjaft. Ka qenë një ripërpunim si këngë, apo është totalisht një krijim i ri? Është ripërpunim. Është një këngë e vjetër shumë e bukur, por që me orkestrimin e Adrian Hilës mori përmasa akoma më të mëdha në rrymën folk-rrok.

Ideja e klipit e kujt ka qenë?

Ideja e klipit ishte e imja përgjithësisht.

Mendon se kjo këngë do të sjellë për ty edhe shumë fansa nga përtej kufijve, Kosova?

Kam marrë pafund urime nga shqiptarë që jetojnë anë e mbanë botës, sigurisht edhe këtu. Kjo është arritja më e madhe për mua, që kam arritur ta përcjell mesazhin e kësaj kënge me të gjithë komponentët e tjerë, ashtu siç duhet.

Ti ke marrë pjesë edhe në festivale e evente të ndryshme. Sipas teje, çfarë duhet për t’u bërë i famshëm, përveç talentit?

E rëndësishme është të kesh talent. Të tjerat janë të përkohshme. Çelësi i suksesit është të bësh gjëra të bukura dhe ai vjen vetë, pavarësisht prapaskenave që ndodhin.

Të janë bërë padrejtësi gjatë karrierës si këngëtare?

Sigurisht që po, por tashmë s’ka rëndësi më asgjë. Jam shumë e fortë dhe e sigurt në rrugën time.

E rëndësishme është të kesh talent.

Të tjerat janë të përkohshme. Çelësi i suksesit është të bësh gjëra të bukura dhe ai vjen vetë, pavarësisht prapaskenave që ndodhin.

Një çmim vlerësimi mendon se i jep më tepër rëndësi karrierës së një artisti?

Varet, jo gjithmonë. Ka plot këngëtarë që marrin çdo vit çmime dhe ngelin po në një vend.

Mendon se skandalet, nëse do i quajmë kështu, të bëjnë më të njohur, shtojnë fansat?

Skandalet jo më kot quhen të tilla, ku përveçse të ulin pikë nuk bëjnë asgjë tjetër.

Unë kam një jetë shumë të rregullt, larg skandaleve, kështu që nuk kam si të jem pjesë e tyre.

Roland Qafoku: Surprizat e reja të sezonit televiziv në “Arena” Gazetari i gazetës, pasi arrin një përvojë të gjatë dhe karrierë të suksesshme, duhet të bëjë kapërcimin në televizion Roland Qafoku është gazetari i njohur në botën mediatike, i cili aktualisht është drejtues i emisioneve “INTERVISTA NGA ROLAND QAFOKU” dhe “ARENA” në Planet TV. Në këtë intervistë të shkurtër ai flet për të rejat e këtij sezoni, por edhe për disa nga batutat më pikante të politikanëve në studion e tij. “Kam siguruar nga arkivat italianë planimetrinë reale të sarajeve të Vlorajve dhe vendin ku u ngrit ky flamur. Por edhe tema të tjera të rëndësishme, siç është ajo me të cilën unë do startoj sezonin me historinë e Shërbimit Sekret Shqiptar”, thotë gazetari dhe moderatori i cili në këtë përvjetor pavarësie duket se do të ketë materiale pikante për qeveritë dhe burrat e shtetit gjatë 100 vjetëve si shtet i pavarur.

Zoti Qafoku, të hënën nisni sezonin e ri me emisionet tuaja. Ç’të reja do të kemi këtë vit?

Ky është viti i katër i emisioneve të mia në ekranet televizive, respektivisht në “Ora News” dhe tani në “Planet TV”.

Mendoj se tashmë personalisht kam krijuar një përvoje dhe një identitet, por që me ambiciet që kam nuk është i mjaftueshëm. Për këtë arsye kam menduar që duhej një ridimensionim i tyre. Këtë e kam pasqyruar në promot e emisioneve ku kam zgjedhur pjesët më të mira, batutat më të forta dhe fjalët që mbahen mend.

A mund të na përmendni, cilat batuta janë më të bujshme?

Po më e reja është ajo e kandidatit për president Artan Hoxha, të cilin e kam pyetur më 13 mars të këtij viti, pra disa muaj përpara të qenit kandidat, nëse do pranonte të ishte kandidat për president. Përgjigja e tij mori vlerë kur ai tha se ”po e them solemnisht që nuk do ta pranoja kurrë këtë kandidaturë”. Në fakt e pranoi. Pavarësisht kësaj, Artan Hoxha për mua personalisht është një figurë e denjë për president. Ai është i ri dhe nuk është çudi që në një të ardhme mund të jetë President i Republikës. Një tjetër batutë, ajo e socialistes me zemër Majlinda Keta, e cila deklaron në intervistën time se kishte votuar për Lulëzim Bashën si kryetar bashkie, apo pjesë nga intervista ekskluzive e sekretarit të Përgjithshëm të NATO-s, Anders Fogh Rasmusen, dhe fraza e ministrit të Kulturës, Ferdinand Xhaferri, për kthimin e eshtrave të Ismail Qemalit.

Cilat janë të rejat e këtij sezoni?

Kam kohë që kam nisur punën për përgatitjen e disa specialeve dhe dokumentarëve që lidhen me 100-vjetorin e pavarësisë. Një prej tyre do jetë historia

e 42 firmëtarëve, kush ishin, kontributi i tyre dhe çfarë fundi patën. Një tjetër do lidhet me historinë e të gjitha qeverive në 100 vjet shtet shqiptar.

Që nga qeveria e Ismail Qemalit deri te Sali Berisha. Një tjetër ka të bëjë me vendin ku u ngrit flamuri. Kam siguruar nga arkivat italianë planimetrinë reale të sarajeve të Vlorajve dhe vendin ku u ngrit ky flamur. Por edhe tema të tjera të rëndësishme, siç është ajo që unë do startoj sezonin me historinë e Shërbimit Sekret Shqiptar.

Kush ishin drejtuesit e tij, dhe të gjitha deklaratat, intervistat dhe prononcimet që mbahen mend prej tyre. Pra, është një punë e gjatë përgatitore, që do të konvergojë me momentet e përshtatshme kur do të shfaqen.

Për ju personalisht, kë emision vlerësoni ”Intervista nga Roland Qafoku”, apo “Arena”?

Unë ndihem shumë natyrshëm në intervistë, është specialiteti im dhe aty jam unë që drejtoj drejtimin e emisionit.

Ndërsa në “Arena” më duhet të jem më shumë moderator, të bëj ndarje të drejtë të kohës dhe t’i lë njerëzit të japin mendimet e tyre. Megjithatë, një ”Intervistë” pa “Arenë” dhe “Arenë” pa “Intervistë” unë nuk do t’i kuptoja daljet e mia televizive.

Në këtë treg dhe këto ekrane, ku është rritur konkurrenca, ku e shikon veten?

Unë kam një parim, që punoj për vete dhe jo për të tjerët. Nuk bëj pjesë tek ata që komentojnë nga mëngjesi deri në darkë se ç’bën ky apo ai drejtues emisioni. Te konkurrentët mundohem të marr më të mirën, të vlerësoj më të mirën, sepse vetëm kështu mund ta quaj veten konkurrent. Çdo shpërfillje dhe të bërit të kritizerit ndaj tjetrit mendoj se nuk përbën qytetari dhe nuk të vlen profesionalisht. Është një moment që mund të themi sesi qëndrojnë sot gazetari televiziv dhe ai i gazetës?

Personalisht, jam dhe anoj gjithnjë nga gazetari i gazetës, i cili, pasi arrin një përvojë të gjatë dhe karrierë të suksesshme, duhet të bëjë kapërcimin në televizion. E kundërta nuk vlen. Kjo është arsyeja, për mendimin tim, përse gazetarët që kanë kaluar nga gazeta në televizion janë më të qëndrueshëm, janë më të suksesshëm dhe kanë më shumë aftësi. Bota mediatike njeh vetëm këtë rregull. Në Shqipëri ka raste që ndodh e kundërta, por kjo nuk të jep rezultate afatgjata. Një gazetar televiziv që nuk ka punuar asnjë ditë në gazetë duhet të stërmundohet të pyesë për këtë Fareed Zakarian, një ikonë e medias së shkruar, që tashmë ka disa vite që ka një emision të veçantë në CNN. Jam i bindur që nga përgjigjja do zhgënjehet me veten.

Ujësjellës kanalizime sh.a. Durrës

Uji është jeta

prandaj duhet ta mbrojmë atë!

Rikujtojmë të gjithë abonentët e “Ujësjellës Kanalizime” Sh.A. Durrës: Uji në këto ditë të nxehta vere është komponenti më i nevojshëm për jetën tonë, mos e shpërdoroni atë!

Për t’ju mundësuar një shërbim cilësor dhe të vazhdueshëm, paguani faturën e ujit!

Në këtë mënyrë do të na mundësoni rritjen e furnizimit me ujë cilësor, të keni një ambient më të pastër dhe t’i përgjigjemi me korrektësi nevojave e kërkesave tuaja!

Sh.A. Ujësjellës-Kanalizime Durrës, Lagjia 17, rruga “Dalip Peza”, Durrës, tel. +355 522 38329; Email: info@ukdurres.Com ,www.Ukdurres.Com

E diel, 2 shtator 2012 www.mapo.al

tendencë

M

Për të minimizuar efektet e dëmshme në lëkurë pas peeling rekomandohet të përdoren rregullisht kremra hidratues me mbrojtje ndaj diellit dhe pirje të sasive të mëdha të ujit ose çajrave hidratues.

Në varësi të llojit të peeling të përdorur mund të ndjeni një djegie të lehtë ose të rëndë.

Rreziqet e rigjenerimit të lëkurës së fytyrës Tërë procedurat mjekësore kanë rrezik bashkëshoqërues. Në përgjithësi, sa më invazive të jetë procedura, aq më i lartë është rreziku shoqërues për ndonjë efekt të padëshiruar. Pacienti që iu nënshtrohet procedurave të regjenerimit facial mund të pësojë disa efekte anësore të përkohshme siç janë skuqje e lehtë, ënjtje, të kruara, diskomfort. Shenjat skuqje persistente ose ndryshime permanente në pigment mund të vërehen rrallë në procedurat më invazive.

Produktet lokale Produkte lokale që përshkruhen nga mjeku ose që blihen në farmaci, janë përdorur gjerësisht për të trajtuar dhe parandaluar shenjat e plakjes së lëkurës, si rrudhat e sipërfaqshme, tonusin dhe lëmueshmërinë.

Produktet lokale, kremrat e serumet kanë dhe luajnë rol jo vetëm në parandalimin e plakjes së lëkurës, por pakësojnë dhe nevojën e domosdoshmërinë për ripërsëritjen e procedurave të tjera ose rrisin kohën e nevojshme ndërmjet procedurave të tjera rigjeneruese të lëkurës si peeling, dermabrazion, lazer e fillers.

Peeling kimik Peeling kimik është një procedurë që përdoret për të pakësuar dhe eliminuar rrudhat e sipërfaqshme rreth syve, gojës dhe në tërësi të lëkurës së fytyrës,

15

Të gjithë do të donim këshilla të dobishme dhe një trajtim efikas për problemet e lëkurës. Ja disa nga këshillat dhe rekomandime të dobishme për të pasur një lëkurë perfekte dhe pa probleme.

Rregulla të arta për lëkurën tuaj e kalimin e kohës dhe plakjen, lëkura bëhet më e hollë dhe më pak elastike si rezultat i ndryshimeve të fibrave të kolagjenit dhe të elastinës dhe indi lidhës bëhet më i dobët duke dobësuar kështu dhe tonusin e lëkurës. Këto ndryshime çojnë në krijimin e rrudhave të lëkurës, lëkurë më e lëshuar e më pak elastike dhe shenja të tjera të një lëkure të plakur. Të gjithë do të donim këshilla të dobishme dhe një trajtim efikas për problemet e lëkurës. Ja disa nga këshillat dhe rekomandime të dobishme për të pasur një lëkurë perfekte dhe pa probleme.

MAPO

trajton njollat dhe hiperpigmentimet në lëkurë, lëkurën e plakur dhe në pamje të lodhur, shenjat e lehta dhe të mesme të akneve nëpërmjet aplikimit të solucioneve kryesisht acide eliminimit të shtresave sipërfaqësore të lëkurës dhe stimulimit të lëkurës së re. Lëkura e re është më e lëmuar, më e butë dhe e shndritshme, me më pak rrudha dhe më pak ndryshime në ngjyrë. Procedura peeling kimik mund të shkaktojë një skuqje dhe rrjepje të lëkurës më pas e ngjashme me djegien nga dielli që zgjat zakonisht disa ditë deri në disa javë, në varësi të përqendrimit dhe llojit të substancës peeling.

Si realizohet procedura Peeling kimik?

Përzgjedhja e llojit të peeling bëhet nga mjeku dermatolog bazuar në llojin e lëkurës, shkallës së dëmtimit të saj, pritshmërisë së rezultatit dhe nëse do të realizohet vetëm peeling apo dhe procedura të tjera si lazer, fillers dhe botoks.

Gjatë kryerjes së procedurës shumica e pacientëve ndiejnë nxehtësi dhe ndjesinë e

pickimit ose djegies për rreth 5-10 minuta që më vonë normalizohet pasi është neutralizuar lënda bazë e peeling. Çfarë duhet të presim pas procedurave peeling?

Për të minimizuar efektet e dëmshme në lëkurë pas peeling rekomandohet të përdoren rregullisht kremra hidratues me mbrojtje ndaj diellit dhe pirje të sasive të mëdha të ujit ose çajrave hidratues.

Në varësi të llojit të peeling të përdorur mund të ndjeni një djegie të lehtë ose të rëndë. Peeling i lehtë ose sipërfaqësor mund të shoqërohet me një skuqje të lehtë që shoqërohet më pas me rrjepje të lehtë të lëkurës në tre ose pesë ditët e mëtejshme. Peeling i thellë ose i mesëm shoqërohet me ënjtje, formimin e bulave që hapen thahen dhe krustëzohen, kthehen në ngjyrë kafe dhe më vonë bien në periudhën pas 7-14 ditëve.

A ka komplikacione?

Personat me fenotip të caktuar të lëkurës dhe që nuk realizojnë një mbrojtje të mirë ndaj rrezatimit UVA dhe UVB mund të pësojnë një ndryshim të përkohshëm ose permanent të ngjyrës në lëkurë, shoqëruar me prezencën e njollave. Ky rrezik është më i madh nëse këta persona marrin kontraceptivë oralë, nëse janë shtatzënë ose kanë predispozitë personale ose familjare për hiperpigmentime. Në disa raste vërehet një skuqje persistente e lëkurës pas peeling kimik dhe kjo mund të persistojë deri në disa muaj. Megjithëse në shumë pak raste por mund të vërehet një rrezik për cikatrice pas aplikimit të procedurave peeling që do të thotë ose parapërgatitja nuk ka qenë e mjaftueshme, trajtimi është bërë në një përqendrim jo të pranueshëm të substancave, aftësitë e lëkurës për regjenerim janë të ulura ose një procedurë e kryer nga persona jo me eksperiencë në trajtim. Nëse vërehen cikatrice atëherë ato duhet të trajtohen me kujdes nga mjeku dhe gjendja pas një trajtimi të mirë është e rikthyeshme në normalitet.

Mënyra e jetesës dhe plakja e lëkurës Studimi i binjakëve në SHBA ka zbuluar se gratë e shkurorëzuara duken mesatarisht për 1.7 vite më të vjetra sesa motrat e tyre të martuara ose beqare, ndërsa ndryshimet munden të bëhen në mënyrë jashtëzakonisht të shpejtë. Pas 9 viteve studimi të grave të grupmoshës 40-45- vjeçare në Britaninë e Madhe, kirurgu plastik Ragiv Grover ka ardhur në përfundim se stresi mund ta plakë lëkurën deri në 35 % të rasteve, shtatë deri tetë vite, vetëm për 12 muaj. Faktorët e mënyrës së të jetuarit, që sipas të gjitha gjasave e aktivizojnë procesin e plakjes, janë të ashtuquajturat "pesëshja e madhe" (zija familjare, ndryshimi i vendit të punës, zhvendosja nga shtëpia, martesa dhe divorci), shumë shpesh si pasojë e humbjes rapide të peshës që këto i shkaktojnë. ‘Yndyra humb nga fytyra me ritme të ndryshme; mollëzat e humbin masën më së pari, gjë që rezulton me fytyrë të varur, - sqaron Ragiv. - Pas të dyzetave shpesh është vështirë t'i kthejmë faqet e plota edhe nëse pesha kthehet”, shton ai.

Si ta kufizojmë dëmtimin?

Antidepresivët e largojnë ndjenjën depresive, por hulumtimet në SHBA tregojnë se disa nga ato mund t'i dobësojnë muskujt e syve duke e dhënë shprehjen edhe më të varur të fytyrës. Në vend të tyre, mjekët çdo herë e më shumë po e rekomandojnë joga-n për ndërtimin e një mendje të qetë dhe lëkure që rrezaton gëzim.

16

MAPO

E diel, 2 shtator 2012 www.mapo.al

sociale

Artet, shpallen të hënën rezultatet e konkurseve Rezultatet e konkurseve të pranimit në Universitetin e Arteve do të shpallen ditën e hënë. Pas kësaj do të nisë përllogaritja e pikëve që ka mundur të fitojë secili prej maturantëve që ka konkurruar

për të vijuar studimet në Universitetin e Arteve. Lista emërore me pikët që ka marrë secili maturant do të publikohet ditën e hënë, por kjo nuk do të jetë lista përfundimtare e fituesve të Arteve.

Kjo listë do t’i dërgohet Ministrisë së Arsimit, e cila do të mbledhë pikët e konkursit me atë të Maturës Shtetërore dhe pas kësaj përllogaritjeje do të shpallen fituesit zyrtarë.

Vendet bosh në universitete, 5000 maturantë ikin jashtë vendit Harizaj: Vendet e lira që do të mbeten nga mosregjistrimi i këtyre maturantëve do të shpallen kuota vakante Jonida Tashi Plot 5000 vende duket se janë të sigurta që do të mbeten të lira në universitetet publike të vendit, pas fazës së regjistrimit paraprak. Këto kuota vakante do të krijohen nga maturantët që kanë aplikuar për të vijuar studimet e larta jashtë Shqipërisë, që, sipas Agjencisë Kombëtare të Pranimeve, janë rreth 5000 të rinj. Këta maturantë shpallen në listat e fituesve të universiteteve për procedurë, që t’u verifikojnë universiteteve të huaja se i janë nënshtruar provimeve të Maturës në vendin tonë, dhe se kanë rezultuar fitues. Ndaj të gjithë këta të rinj, pas daljes së listës paraprake të fituesve, do të nisin rrugën e studimeve për jashtë vendit, duke i lënë shansin bashkëmoshatarëve që të plotësojnë vendet e tyre. Autoritetet e Agjencisë Kombëtare të Provimeve thonë se nëse do të mbeten vende bosh nga ikja e kë-

tyre të rinjve jashtë, këto kuota do të shpallen vakante dhe do të jenë një mundësi e mirë për ata që nuk kanë fituar dhe duan të studiojnë në një nga universitetet publike në vend. Sipas statistikave të grumbulluara, pjesa më e madhe e maturantëve që duan të studiojnë në një nga universitetet europiane, janë nga Tirana. “Ne po raportojmë shifrat që kanë kërkuar me anë të Formularit A1 ose A1Z të studiojnë jashtë shtetit. Këta kanë qenë rreth 5 mijë. Një pjesë e tyre nuk aplikojnë me anë të Formularit A2 për studime në universitetet tona. Një pjesë aplikojnë edhe në universitetet tona, pavarësisht se kanë bërë aplikime në universitete jashtë. Në rastet kur shpallen fitues është momenti i regjistrimit që ata vendosin të mos marrin pjesë dhe këto janë kuota bosh”, - pohon drejtori i Agjencisë Kombëtare të Provimeve, Alfons Harizaj.

Në fakt kjo është edhe një nga arsyet pse regjistrimet në universitete bëhen me dy faza. Gjatë fazës së parë, shumë maturantë të regjistruar në universitetet publike, të shpallur fitues në listat paraprake, vendosin të konkurrojnë për studime jashtë vendit dhe

Halil stana

“Ne po raportojmë shifrat që kanë kërkuar, me anë të Formularit A1 ose A1Z, të studiojnë jashtë shtetit. Këta kanë qenë rreth 5 mijë. Një pjesë e tyre nuk aplikojnë me anë të Formularit A2 për studime në universitetet tona. Në rastet kur shpallen fitues është momenti i regjistrimit, që ata vendosin të mos marrin pjesë dhe këto janë kuota bosh”

largohen. Kandidatë të tjerë të regjistruar po në universitetet publike të vendit vendosin të ndjekin studime në universitete private. Kandidatë të tjerë

nuk dëshirojnë më të vazhdojnë studimet e larta. Të gjithë këta kandidatë lënë kuota vakante (vende bosh) që plotësohen nga kandidatë të tjerë.

Pikërisht për të marrë këtë informacion dhe për të evituar bllokimin e kuotave kërkohet regjistrimi paraprak. Pas marrjes së këtij informacioni hiqen nga lista të gjithë kandidatët që nuk do të figurojnë të regjistruar paraprakisht brenda afatit kohor të përcaktuar. Përsa u përket fituesve në universiteteve, emrat e tyre do të shpallen më datë 13 shtator. Javën që vjen pritet të përfundojnë konkurset dhe më pas do të fillojë përllogaritja e pikëve. “Deri më 13 shtator duhet të dalë lista paraprake e fituesve për universitete. Nga data 14-20 shtator maturantët do të kenë mundësi të regjistrohen në degët ku janë shpallur fitues”,- sqaron Harizaj. E premtja e kësaj jave ka qenë dhe afati i fundit për të gjitha ankimimet e maturantëve. Pranë Agjencisë Kombëtare të Provimeve kanë mbërritur rreth 500 ankesa nga maturantët, pjesa më e madhe e të cilave kanë qenë në lidhje me ngatërresën që është bërë për emrin apo për hedhjen e rezultateve të Maturës Shtetërore.

Gjeologji-Minierat pa laboratorë, dekani apel për fonde Hoxha: Pa një bazë laboratorike e kemi të pamundur të zhvillojmë kërkim shkencor dhe pastaj të interpretojmë rezultatet e këtij kërkimi me një punim diplome Mbarëvajtja e procesit mësimor e sidomos e kërkimit shkencor në Fakultetin e Gjeologji-Minierave në Tiranë do të mbetet problem për studentët që vijojnë studimet pranë tij, pasi edhe gjatë vitit të ri akademik ata do ta zhvillojnë mësimin pa laboratorë.

Shqetësimi ngrihet për të disatën herë

nga dekani i Fakultetit të GjeologjiMinierave, Përparim Hoxha, i cili shprehet se edhe këtë vit akademik fakultetit që ai drejton do t’i mungojnë laboratorët. Ai thotë se studentët çdo vit përballen me vështirësi nga më të ndryshmet, gjë që ndikon ndjeshëm në arsimimin e tyre, për të mos folur më tej për pedagogët të cilët nuk kanë asnjë lloj ambienti për të kryer studime kërkimore. “Le të mos gënjejmë veten edhe të tjerët. Ne e shohim çdo ditë e më shumë këtë fakt, që mungesa e bazës laboratorike ndihet jo vetëm në rezultatet e procesit mësimor, por edhe në përgatitjen e nivelit të diplomës, qoftë të nivelit Bachelor, qoftë të nivelit

Master. Pa një bazë laboratorike e kemi të pamundur të zhvillojmë kërkim shkencor dhe pastaj të interpretojmë rezultatet e këtij kërkimi me një punim diplome”, - pohon Hoxha. Dekani shprehet se deri tani nevojat janë plotësuar me donacione nga projekte të ndryshme ndërkombëtare. Ai thotë se të gjitha instancat përkatëse duhet t’i lënë më shumë buxhet kërkimit shkencor e në veçanti ndërtimit të laboratorëve specifikë në fakultete të ndryshme. “Mungesa e fondeve është kryesorja. Dëshirën mund ta kemi të madhe, por de facto këto dy-tre vitet e fundit apo mos më shumë sasia e fondeve financiare që kanë ardhur në univer-

sitet për infrastrukturë kërkimore ka qenë e kufizuar. Kemi parashikuar sasinë e fondeve që kërkon ky fakultet dhe laboratorë konkretë, ku ne duam të orientojmë të paktën për një zhvillim 10-vjeçar. Sasia është e tillë që ne na duhen të paktën rreth 10 milionë euro vetëm për laboratorë”, - shprehet Hoxha. Kërkimi shkencor në vendin tonë prej disa vitesh është pjesë e buxhetit që alokohet për arsimin. Tani i takon Ministrisë së Arsimit të ndajë fondin e vënë në dispozicion për studimet shkencore. Një vit më parë nga buxheti që miratoi qeveria për arsimin fondi për shkencat kapi shifrën e 6 milionë dollarëve.

punimet

Dezinfektohen godinat e çerdheve dhe kopshteve Të gjitha çerdhet e kopshtet në Tiranë i janë nënshtruar dezinfektimit, lyerjes e pajisjes me objektet e munguara. Bashkia e kryeqytetit ka kryer punime edhe në pesë çerdhe që konsideroheshin ndër më problematiket.

Krahas këtyre punimeve është ndërhyrë edhe në sistemin e ngrohjes. Me buxhetin e alokuar për këtë vit do të instalohen edhe disa impiante kaldajash në çerdhe e kopshte. ”Kemi përfunduar restaurimin e 27 kopshteve e 20 çerdheve me punime mirëmbajtjeje, dezinfektim. 5 çerdhe janë në proces tenderimi e shumë shpejt, brenda shtatorit, do të lidhet kontrata, e shpallet firma fituese. Çerdhet 47, 15, 30 dhe dy çerdhe të tjera, për vitin tjetër do të kenë kushte bashkëkohore dhe shumë kushte të tjera të mira. Përsa i përket sistemit të ngrohjes Bashkia e Tiranës ka parashikuar në projektbuxhet disa instalime të reja në 9 kopshte dhe në një çerdhe”, - thotë drejtori i Ndërmarrjes Nr.3 në Tiranë, Alfons Muça. Vetëm pak javë më parë specialistët e Higjienës në Tiranë e kushtëzuan hapjen e institucioneve parashkollore me plotësimin e të gjitha kushteve higjieno-sanitare.

Në fund të ndërhyrjeve të Bashkisë, ato do të pajisen me një certifikatë nëse i kanë plotësuar këto kritere. Aktualisht çerdhet dhe kopshtet shtetërore kanë nisur regjistrimet për fëmijë.

E shtunë, 2012 EE martë, 18 janar 2012 2011 diel,162qershor shtator www.mapo.al www.mapo.al www.mapo.al

fe stivali

MAPO

21 17

Në Pogradec zhvillohet i vetmi Festival Ballkanik i Filmit dhe Kulinarisë (Balkan Film Food Festival)

Nesër Pogradeci pret edicionin e dytë të Festivalit Ballkanik të Filmit dhe Kulinarisë. Për një javë filmat më të fundit nga Shqipëria, Kosova, Bullgaria, Kroacia, Turqia, Rumania, Maqedonia dhe Serbia do të shfaqen për publikun shqiptar

Eno Milkani: Të njohim Ballkanin përmes filmit dhe kulinarisë Aida Tuci

J

anë disa festivale filmash në Shqipëri që pak nga pak ndërkombëtarizohen edicion pas edicioni me ambicien për të hyrë në rrjetin e fes tivaleve të rëndësishme ndërkombëtare që zhvillohen kudo në botë. Por përtej kësaj, krijuesve, regjisorëve, kritikëve dhe publikut shqiptar përmes këtyre festivaleve u jepet mundësia të njihen me prodhimet më të fundit të kinemasë botërore. Tektuk në to gjen një qoshe edhe kinemaja ballkanike ose më saktë ajo pjesë e kinematografisë ballkanase që arrin me sukses të dalë jashtë kufijve të saj. Në Pogradec zhvillohet i vetmi Festival Ballkanik i Filmit dhe Kulinarisë (Balkan Film Food Festival), ideuar nga organizatorët Eno Milkani, Fatos Baxhaku dhe Gerta Qurku, si takim i filmit dhe kulinarisë ballkanase. Nesër nis edicioni i dytë i këtij festivali, që përveç shfaqjes së 50 filmave publiku do të ketë mundësinë të shijojë edhe gatimet tradicionale të vendeve pjesëmarrëse. “Mendoj se kjo është mënyra më e mirë që ne të njohim njëritjetrin”,- thotë me bindje regjisori Eno Milkani. Në zyrën e tij diku pranë Bllokut ai po merret me përgatitjet e fundit. Sapo ka përfunduar posterin, programin e filmave që do të shfaqen dhe po freskon faqen online të festivalit me logot e sponsorëve, ku mes tyre është dhe Universiteti Europian i Tiranës.

Dy bashkëpunëtorët e tjerë gazetari, Fatos Baxhaku dhe Gerta Qurku ndodhen në Pogradec, duke i dhënë dorën e fundit detajeve teknike të festivalit. “Të marrësh iniciativën për të organizuar një festival filmi nuk është e lehtë. Megjithatë, ne jemi të bindur në vazhdimësinë e kësaj tradite”, - thotë i riu Milkani. Nga përvoja e edicionit të kaluar, Eno Milkanit i është qartësuar bindja se ballkanasit e njohin shumë pak njëri-tjetrin. Sipas tij, njohja që ne kemi për fqinjët tanë është ajo që na ofrojnë kronikat e lajmeve, ndërkohë që filmat që shfaqen në Festivalin Ballkanik të filmit na japin një panoramë krejt tjetër.

Trendi në Shqipëri janë festivalet ndërkombëtare, ndërsa ju dilni disi jashtë kësaj skema-

tike duke u përqendruar tek Ballkani. Përse kjo zgjedhje? Është e vërtetë që në Shqipëri organizohen shumë festivale filmi ndërkombëtar, ku shfaqen filma që nga Europa, Amerika, Azia, etj., etj. Po kështu televizionet preferojnë të shfaqin filma amerikanë e tek-tuk ngre kokën ndonjë film italian apo francez. Publikut i ofrohet të njohë kinemanë e vendeve disi larg nesh. Ndërkohë nuk kemi asnjë festival për kinematografinë ballkanike. Në këtë kontekst menduam, pse mos t’i ofrojmë publikut shqiptar të njohë edhe kinemanë ballkanike. Të dijë se çfarë filmash prodhon Serbia, Maqedonia, Mali i Zi etj. Në dy vjet që organizojmë këtë festival na rezulton se Mali i Zi, p.sh, e ka shumë të vështirë të ketë kinematografi, madje atje s’ka as Qendër Kombëtare për prodhimin e filmit. Në kinemanë boshnjake vihet re problemi i etnive që evidentohet që nga tregjuhëshi. Në Bosnje-Hercegovinë ka emisione televizive që i bëjnë me tre prezantues; mysliman, serb dhe boshnjak, që të ruajnë atë barazinë e brishtë të pasluftës. Por pavarësisht këtyre vështirësive, si në Bosnjë edhe në Malin e Zi prodhohen filma që financohen nga ministria me buxhete shumë të vogla, ose nga individë që realizojnë bashkëprodhime me serbët. Mendoj se ballkanasit kanë nevojë ta njohin njëri-tjetrin. Filmi është një mënyrë shumë e mirë. Europa por dhe ne ballkanasit e njohin njëritjetrin përmes kronikave të lajmeve. Mendojmë se problemi më i madh i Ballkanit janë konfliktet me baze etnie. Por në netët e Festivalit të Filmit Ballkanik do të shikojmë dhe kuptojmë që edhe vetë maqedonasit kanë probleme njëri me tjetrin, ashtu si dhe serbët mes tyre. Do të shohim sesi Serbia po mundohet të mjekojë plagët e gjithë asaj lufte që u ngrit mbi bazat e nacionalizmit si ideologji. Sesi populli serb po mundohet të luftojë brenda vetes nacionalizmin që i fryn urrejtjes midis popujve, një ideologji që ata po e kuptojnë dalëngadalë se më shumë i ka shkatërruar.

Dhe ju mendoni se një festival filmi do të mund të bëjë atë që s’e ka bërë dot politika?

Sigurisht, sepse jam shumë i bindur që me filmat që do të shfaqen njerëzit do të kuptojnë se qoftë Ser-

bia, qoftë Maqedonia, nuk janë ato kronikat e lajmeve që ne shohim në televizor, ku gjithmonë si burim konflikti dhe tensionimi shihen popujt e etnive të ndryshme. Vetëm duke i trajtuar problemet përmes filmit do të mund të kuptohet mentaliteti i popujve të Ballkanit dhe pasojat që sjellin konfliktet mes nesh. Do të kuptojmë se gjërat që na bashkojnë janë shumë më shumë se ato që na ndajnë. Kjo duket që në prodhimtarinë e filmave, që janë tema të ngjashme.

E keni emërtuar “Festivali Ballkanik i Filmit dhe Kulinarisë”, a mund të quhet i tillë për sa i përket pjesëmarrjes?

Gjatë netëve të Festivalit do të shfaqen 50 filma nga Shqipëria, Maqedonia, Serbia, Kroacia, Rumani, Bullgaria dhe Turqia. Janë prodhime të tri viteve të fundit dhe tematika që ata trajtojnë janë të ndryshme. Disa prej filmave trajtojnë problemet e luftës në ish-Jugosllavi. Filmat serbë kanë në fokus problemet sociale që po kalon sot ky vend, si papunësia, korrupsioni etj. Kroacia gjithashtu vjen me një triller politik dhe me një film, skenari i të cilit bazohet në një libër për fëmijë “Koko dhe fantazmat”.

Ky është filmi që ka sjellë më shumë të ardhura në Kroaci. Nga Shqipëria janë filma me metrazh të shkurtër, kryesisht diploma të studentëve të Akademisë. Një vend të rëndësishëm zë dhe dokumentari me metrazh të gjatë. Rumania vjen me dy të tillë. Shqipëria, gjithashtu. Duke qenë se jemi në kuadër të 100-vjetorit të Pavarësisë, do të shfaqet filmi dokumentar i Mevlan Shanajt, “Shkronjat e Pavarësisë” etj. Gjithsej do të shfaqen 8 filma shqiptarë dhe rreth 42 filma nga vende të ndryshme të Ballkanit. Filmat janë me metrazh të shkurtër, që zgjasin një minutë deri te filmat me metrazh të gjatë, që zgjasin100-104 minuta. Filmat që do të shfaqen janë të ndarë sipas dy kategorive: artistik dhe dokumentar. Dita e parë hapet me një “sallatë ballkanike”, siç e quaj unë, me filma shqiptarë, kroatë, bullgarë, rumunë, serbë dhe maqedonas. Pas çdo shfaqjeje filmi do të shtrohet dhe dreka me gatime tradicionale të vendeve pjesëmarrëse.

Në fakt çudit paksa një festival filmi, të cilit i bashkëngjitet dhe ai i kulinarisë?

Kjo në fakt nuk është ide e shpikur prej nesh. Është një format që organizohet në vende të ndryshme si në Rusi, Rumani etj. Ky format i afron shumë njerëzit njëri me tjetrin dhe diferencat mes popujve zhduken. Në momentin që njerëzit hanë bukë me njëri-tjetrin, humbasin dhe ato barrierat etnike. Ky festival është një tryezë ballkanike që bën të mundur atë që rrallë ndodh, të takohemi me fqinjët tanë. Është një shkëmbim mes gjithë pjesëmarrësve dhe ata që përfitojnë më shumë janë anëtarët e jurisë, të cilët më pas transmetojnë atë që shohin.

Nuk ka qenë e rastësishme edhe përzgjedhja e jurisë ndërkombëtare me personalitete si drejtori i fotografisë, Daniele Baldaçi, gazetarja Anne Poulsen, drejtori artistik i “Cinequest FilmFestival”, Charlie Cockey, drejtuesi i GIZ Artin Marschke dhe gazetari i “La Gazzetta del Mezzogiorno”, Mimmo Sammartino. Pra siç e shihni, asnjë nuk vjen nga Ballkani. Kjo është bërë për arsye që dhe Europa të na njohë më mirë dhe gjykimi për filmat të jetë sa më objektiv.

Po keni dhe një juri kombëtare. Po misioni i saj cili është? Është dhe një juri vendase me president nderi Bujar Kapexhiun dhe anëtarë, regjisorin Tomi Mato, skulptorin Sofokli Koçi, piktorin Anastas Kostandini, gazetarin Ilir Shyta dhe poetin Dhimitër Pojanaku. Kjo juri është ngritur si nderim për qytetin që mirëpret këtë aktivitet, Pogradecin, për t’i bërë qytetarët pjesë të këtij festivali. Është shumë e rëndësishme që dhe ata të përfshihen në emocionet që fal një festival filmi. Përveç kësaj, sigurisht që juria do të japë dhe gjykimin e saj për filmat.

Po përse Pogradeci, apo Tirana dhe Durrësi e kanë tashmë Festivalin e tyre të Filmit?

Nuk ka qenë e rastësishme zgjedhja. Arsyeja kryesore nuk është se Pogradeci është një qytet piktoresk. Pogradeci ka qenë një qendër e shkëmbimeve tregtare mes vendeve të Ballkanit. Për më tepër, organizimi i një festivali të tillë në Pogradec ka më shumë impakt tek njerëzit sesa po të zhvillohej në Tiranën metropol, ku jeta kaotike dhe e shpejtë shpesh e zbeh ndjeshmërinë që mund të ketë tek njerëzit një festival filmi.

OpEd

18

MAPO

E diel, 2 shtator 2012 www.mapo.al

Opinione dhe Editoriale

01

Mos e shaj motin; nëntë të dhjetat e njerëzve nuk do mund të fillonin një bisedë nëse moti nuk do të ndryshonte herë pas here.

02

Muzika klasike është lloji që ne vazhdojmë të mendojmë se do të kthehet në melodi.

03

Të gjithë do donim të votonim për njeriun më të mirë, por ai nuk është kurrë kandidat.

Kin Hubbard, gazetar amerikan

Bujar Kapexhiu Nga

Marrëveshja e ujrave me Greqinë, nul U

bënë disa javë që marrëveshja e anuluar shqiptaro-greke për delimitacionin e shelfit kontinental në Korfuz e në detin Jon, nënshkruar në Tiranë më 27 prill 2009 dhe hedhur poshtë nga Gjykata Kushtetuese në prill 2010, është bërë ndër temat më të debatuara në mediat shqiptare. Shkas u bë një njoftim se Ministria e Punëve të Jashtme, mbi bazën e një urdhri të lëshuar nga Kryeministri në verën e vitit të kaluar, kishte nisur negociatat me palën greke për rishikimin e saj. Shpjegimet e dhëna prej funksionarëve të shtetit në vijim kanë qenë konfuze, të paqarta dhe kontradiktore. Mohimi apo modifikimi i shpeshtë i deklarimeve e ka shtuar edhe më shumë misterin, dyshimin dhe shqetësimin e ligjshëm për rrezikun e ndonjë recidivi tjetër antiligjor, sepse, siç dihet, çështja është tepër delikate. Ajo ka të bëjë me territorin e vendit, i cili gjatë shekujve është zvogëluar ndjeshëm për shkak të aneksimeve sistematike nga fqinjët. Nëpërmjet kësaj marrëveshjeje ai cungohej sërish, por kësaj here me pëlqimin e vetë shqiptarëve, duke risjellë në kujtesë dy raste fatkeqe, që lidhen me Esat pashë Toptanin, i cili në vitin 1913 u dorëzoi malazezëve Shkodrën, por fatmirësisht pa sukses; dhe me Zogun, që në vitin 1924-1925 u dha jugosllavëve Shën Naumin dhe një pjesë të Vermoshit.

Edhe më parë kam shprehur publikisht vlerësimet e mia si specialist i së drejtës ndërkombëtare për negociatat e zhvilluara tre vjet më parë dhe për marrëveshjen e anuluar, duke bërë edhe propozime për daljen nga ky impas i padëshirueshem, që ka krijuar një situatë të pakëndshme në marrëdhëniet me Greqinë. Nisur nga sa është shkruar dhe publikuar këto ditë, si dhe mbi bazën e njohjes së mirë të çështjes, më poshtë parashtroj sërish disa mendime.

Së pari, nuk duhet ngutur për marrjen e nismës për rifillimin e bisedimeve, pa u krijuar kushtet e duhura. Aktualisht mungon klima e favorshme politike në raportet ndërmjet dy vendeve. Gati çdo muaj, madje edhe në ditët më të vështira për Greqinë e mbërthyer nga kriza, për të cilën ne shqiptarët shprehim keqardhje dhe solidaritet, politikanët grekë nuk kanë harruar t’u kujtojnë politikanëve shqiptarë një detyrim absurd të paqenë, zbatimin e një marrëveshjeje të hedhur poshtë juridikisht.

Kërkohet me kokëfortësi të papërligjur zbatimi i një akti që nuk ekziston. Autoritetet greke gjatë pothuajse dy vjetëve kanë përsëritur deri në mërzi refrenin se Greqia është në pritje të zgjidhjes nga Shqipëria, e cila duhet t’i dalë zot firmës që ka vënë përfaqësuesi i vet në tekstin e Marrëveshjes dhe se ajo i ka dhënë kohë qeverisë shqiptare të gjejë rrugët për të ricikluar Marrëveshjen dhe për ta vënë atë në zbatim etj.

Edhe në ditët e para të korrikut, ministri i Jashtëm grek i sapoemëruar përsëriti shprehimisht: ne do të ndjekim zbatimin e marrëveshjes së arritur për delimitimin e zonave detare ndërmjet të dy vendeve, një marrëveshje e cila u bllokua pas vendimit të mirënjohur të Gjykatës Kushtetuese të Shqipërisë.

Kur Greqia e ka bërë të qartë se është në pritje të zbatimit të Marrëveshjes dhe jo të fillimit të bisedimeve, me të drejtë lind pyetja: përse duhen grupet e punës apo grupet e studimit që përmenden nga qeveritarët shqiptarë? Për të përmbushur kërkesën ultimative të Greqisë për zbatimin e Marrëveshjes? Athina e di fort mirë se marrëveshja është nul, përndryshe si mund të shpjegohet fakti që, gjatë tre vjetëve që prej nënshkrimit

koment Ksenofon Krisafi

të saj, nuk ka ndërmarrë procedurat e ratifikimit në parlamentin e vet?

Së dyti, i takon palës greke që të marre inicativën për fillimin e bisedimeve edhe për faktin se mund të gjendemi përpara një situate paradoksale. Ndërsa pala shqiptare ndërmerr hapin përkatës diplomatik, pala greke mund të vazhdojë të pretendojë që marrëveshja ekziston dhe duhet zbatuar. Madje, përpara se ta marrë iniciativën, Greqia duhet të ndërgjegjësohet dhe të deklarojë ose së paku të lejë të kuptohet publikisht se marrëveshja e hedhur poshtë nga Gjykata Kushtetuese e Shqipërisë nuk ekziston më. Vetëm kështu ajo do të dëshmojë se ka hequr dorë nga kërkesat insistuese për zbatimin e saj. Parimi madhor juridik i ndarjes së pushteteve, siç dihet, nuk e lejon ekzekutivin shqiptar të tejkalojë kompetencat e veta funksionale, të urdhërojë zbatimin e Marrëveshjes së anuluar, duke shpërfillur vendimin e një organi të pavarur, siç është Gjykata Kushtetuese, e cila konstatoi një varg shkeljesh të rënda ligjore. Në vijim ajo duhet të tregohet bashkëpunuese për të korrigjuar një anomali që solli turbulenca jo vetëm në klimën politike në Shqipëri, por edhe në marrëdhëniet ndërmjet dy vendeve. Kjo do të arrihet vetëm nëpërmjet rinegocimit nga e para të Marrëveshjes së anuluar dhe jo me arnime të rëndomta. Negociatat duhet të përshkohen nga transparenca dhe të mbështeten në parimet e barazisë dhe të interesit të ndërsjellë të palëve, në respektimin e tërësisë territoriale dhe të sovranitetit kombëtar të tyre dhe të përjashtojnë mashtrimin, dredhinë, imponimin e kushteve, presionet apo kërcënimet për të diktuar zgjidhje në kundërshtim me interesat sovrane të shtetit shqiptar.

Së treti, pala shqiptare nuk ka motiv për t’u ngutur në rihapjen dhe trajtimin e kësaj çështjeje. Kjo s’do të thotë se nuk është e rëndësishme dhe nuk duhet rregulluar. Por duhet pasur parasysh se nga pikëpamja profesionale ajo është delikate dhe shumë e vështirë, është nga ato që shtete të tjerë i kanë zgjidhur pas shumë vjet negociatash të vështira, ose nuk i kanë zgjidhur dot dhe ua kanë kaluar institucioneve ndërkombëtare gjyqësore apo arbitrale. Ajo nuk mund të përballohet me direktiva apo porosi nga lart, as me lëshime për hir të marrëdhënieve apo nevojave të politikës së ditës, por vetëm me profesionalizëm të nivelit më të lartë, me përkushtim dhe me etikë të spikatur qytetare.

Së katërti, qeveria aktuale shqiptare do të ishte mirë që për momentin të mos angazhohej në procedurat për përcaktimin e kufijve të shelfit kontinental dhe zonës ekonomike me Greqinë. Ajo është e paragjykuar nga opinioni për shkak të veprimeve antikushtetuese dhe të mungesës së transparencës gjatë negociatave sekrete tre vjet më parë, është “gjykuar” dhe “fajësuar” nga Gjykata Kushtetuese për shkelje që rrezikuan të cenonin tërësinë territoriale të vendit.

Gjykata vuri në dukje se kishte cenuar Kushtetutën dhe akte të tjera të legjislacionit të brendshëm si dhe disa konven-

ta ndërkombëtare. Do të ishte mirë që qeveria t’i shmangej hyrjes në negociata edhe për faktin se është në fundin e mandatit. Një sipërmarrje e tillë kërkon një kohë e cila tejkalon cakun ligjor të qenies së saj në detyrë. Do të ishte e udhës që rinegocimi i çështjes të ndërmerret nga qeveria që do të dalë nga zgjedhjet parlamentare të vitit të ardhshëm, ciladoqoftë mazhoranca politike që do ta formojë atë.

Së pesti, le të shpresojmë që ndërkohë do të jenë krijuar edhe kushtet e duhura politike që në marrëdhëniet ndërmjet dy vendeve të jenë shmangur qëndrimet ekstreme, presionet në emër të vetos për pranimin në BE, apo në emër të “fshesave”- dëbimeve masive dhe të pamotivuara të emigrantëve shqiptarë në Greqi, kur nën pretekstin banal të prishjes së kompjuterëve, emigrantët shqiptarë që vijnë në atdhe detyrohen të presin në radhë kilometrike në kufi në acarin e dhjetor-janarit dhe në vapën përvëluese të korrik-gushtit të çdo viti, të refuzimit të hyrjes në Greqi të atyre që guxojnë të flasin për të vërtetat e qëndrimeve ekstreme greke, siç ndodhi me tre gjyqtarët e Korçës, të cilët dënuan një delinkuent ordiner, që prishte varre dhe dhunoi ligjet e vendit, apo me gazetarin e urtë dhe të talentuar Marin Mema etj.

Së gjashti, le të shpresojmë gjithashtu që Greqia të ketë kapërcyer problemet që ka me krizën dhe të ketë përfunduar marrëveshjet apo kontratat për shitjet e disa ishujve apo dhënien me qira të disa porteve, sikurse flitet këto ditë në shtypin grek. Nuk ka kuptim që në një kohë kur detyrohet të nxjerrë në ankand dhe të shesë ishuj, të kërkojë detin e tjetërkujt.

Së shtati, negociatat nuk duhet të fillojnë pa rivendosjen e situatës normale që ishte sanksionuar në legjislacionin shqiptar për kufijtë shtetërorë, situatë e cila u dëmtua nga Ligji Nr.9861, datë 24.1.2008 Për kontrollin dhe mbikëqyrjen e kufirit shtetëror, që është restauruar pjesërisht para pak muajsh. Pala shqiptare duhet të hyjë në bisedime e “armatosur” me bazën e nevojshme ligjore përsa i përket shtrirjes së kufirit dhe përcaktimit të vijave bazë të bregdetit. Një proces i tillë legjislativ kërkon kohën e vet të domosdoshme.

Së teti, pala shqiptare e ka relativisht të lehtë pozitën e vet në raport me palën greke, sepse e ka pothuajse gati platformën e bisedimeve. Në themel të saj duhet të qëndrojnë çështjet, argumentet dhe arsyetimet e trajtuara në vendimin e Gjykatës Kushtetuese. Mjafton që në delegacion të zgjidhen profesionistë dhe jo militantë partiakë, të cilët nuk kuptojnë dhe nuk mund të përballojnë “betejën” profesionale me përfaqësuesit e palës greke.

Së nënti, në procesin e zgjidhjes racionale e sovrane të kësaj çështjeje një rol i pamohueshëm i takon kryetarit të shtetit. Presidenti i Republikës, në një prononcim të këtyre ditëve, tha se nuk është president që të pengojë kryeministrin. Ky pohim duket se demonstron dëshirën e shumëpritur nga të gjithë që organet e larta shtetërore po fillojnë më së fundi të bashkëpunojnë institucionalisht. Kjo shprehje besoj se duhet kuptuar që kryetari i shtetit, si përfaqësues i unitetit të popullit, ka parasysh jo vetëm unitetin midis njerëzve që e përbëjnë këtë popull, por unitetin dhe paprekshmërinë e tërësisë së territorit ku jeton ky popull. Presidenti doemos është i vetëdijshëm që çështja për të cilën po flitet është veçanërisht e rëndësishme, tepër sensitive dhe hyn me përparësi në kompetencat e tij, përsa kohë që Kushtetuta,

Goditja e radhës garant i së cilës ai duhet të jetë, i ka deleguar atributin e nënshkrimit të marrëveshjeve në emër të shtetit shqiptar. Kjo do të thotë që ai, në përmbushje të misionit institucional e kushtetues, nuk do të hezitojë të pengojë cilindo që, me dashje apo nga pakujdesia, cenon unitetin e popullit dhe tërësinë e territorit të Republikës së Shqipërisë.

Për t’i dhënë përgjigje pyetjes së shtruar në titullin e shkrimit, do t’i referohem një ish-ambasadori grek në Shqipëri, i cili pak muaj më parë, duke iu bashkuar politikës së presioneve të vendit të vet për këtë çështje, u kujtonte shqiptarëve se duhet të respektonin besën e dhënë me nënshkrimin e marrëveshjes.

Duke pretenduar se qëndronte në terrenin e arsyetimeve me ngjyrime doktrinare, thoshte se, sipas së drejtës së traktateve, marrëveshjet janë të detyrueshme.

Këtë parim, të cituar edhe në formulën latine pacta sunt servanda, e shqiptarizonte duke e barazuar me fjalën besë. Pra, shqiptarët kanë dhënë besën dhe nuk mund ta prishin atë. Mirëpo, parimi që përmendej prej tij i referohet marrëveshjeve që janë realisht të tilla. Kurse akti për të cilin flet ambasadori nuk mund të ketë as emrin marrëveshje, sepse nuk ka përmbushur ciklin e plotë juridiko-ndërkombëtar për të hyrë në fuqi. Nuk është ratifikuar nga asnjëra prej palëve. Për pasojë ka vlerën e një akti arkivor. Nga ana tjetër, ambasadori dhe kushdo që mendon si ai, duhet të mbajë parasysh se e drejta e traktateve ka edhe parime të tjerë, ndër te cilët, është edhe rebus sic stantibus, që në shqip mund të përkthehet ndryshimi i rrethanave përligj prishjen e marrëveshjes. Kjo do të thotë se, edhe duke abstraguar nga realiteti i gjërave, edhe sikur ta pranojmë të mirëqenë marrëveshjen, pra të ratifikuar nga të dyja palët, përsëri, nëse vërtetohet ndryshimi rrënjësor i rrethanave në të cilat ajo është lidhur, apo nëse vërtetohet se ajo është lidhur me mashtrim, dredhi, presione, dhunë fizike ose psikike, gjen vend dhe zbatohet parimi rebus sic stantibus. Ajo anulohet dhe nuk zbatohet. Çështja e ka natyrisht zgjidhjen e vet.

Ajo varet nga autoritetet kompetente të të dy vendeve, të cilat duhet të bëhen shprehëse autentike të aspiratave të popujve të tyre. Populli shqiptar dhe ai grek ushqejnë ndjenja miqësie për njeritjetrin dhe dëshirojnë të jetojnë në paqe e në fqinjësi të mirë, sipas filozofisë që evokon pikat e takimit gjeografik, historik, politik, shoqëror, lidhjet dhe miqësinë tradicionale si dhe interesat e përbashkëta. Realiteti i deritanishëm, kur pala greke ka pasur dhe ka e ksk lu z iv it e t i n e p a r t n e r e s s ë përkëdhelur në këto raporte, duhet të ndryshojë nëpërmjet zbatimit rigoroz të parimit të barazisë sovrane dhe paritetit korrekt. Deri tani pala shqiptare ka plotësuar pothuajse çdo kërkesë që ka ardhur nga Athina, shpeshherë në shkelje të legjislacionit të saj dhe me kosto politike të papërligjura. Greqia ka in-

sistuar dhe ia ka arritur të imponojë ngritjen e varrezave dhe të komplekseve mortore greke në territorin shqiptar, në kundërshtim me Konventat e Gjenevës të vitit 1949 dhe Protokollet Shtesë të vitit 1977; e ka detyruar qeverinë shqiptare të kryejë regjistrimin e popullsisë, duke u mbështetur në vetëdeklarimin e të dhënave të përkatësisë etnike e fetare, të pezullojë për një kohë të gjatë zhvendosjen e depozitave të naftës të shoqërive greke nga porti i Durrësit, të hapë shkolla greke edhe atje ku nuk ka minoritet grek, të sigurojë për sipërmarrjet shtetërore apo private greke koncesione dhe licenca në kushte preferenciale në privatizimin e disa prej sektorëve të rëndësishëm të ekonomisë shqiptare etj.

Ndërkohë pala shqiptare ka qenë e traumatizuar deri në ekstrem nga kërcënimet e qarqeve të caktuara greke dhe nga akuzat false për nacionalizëm, sa që nuk ka guxuar të shtrojë me vendosmërinë e duhur trajtimin dhe zgjidhjen e çështjeve të rëndësishme me interes për të dhe për stabilitetin dhe paqen në rajon. Lista nis me çështjen çame - një dosje voluminoze, komplekse, e rëndësishme dhe shumë e ndjeshme, vijon me vënien dorë padrejtësisht nga pala greke mbi ujërat e rrjedhës së sipërme të lumit Vjosa dhe devijimin e tyre të përhershëm, në kundërshtim të plotë me përcaktimet juridiko-ndërkombëtare për shfrytëzimin e ujërave të përbashkëta, me mossqarimin e disa deklarimeve kontradiktore nga pala greke për të ashtuquajturin Ligj i luftës me Shqipërinë, që kanë të bëjnë sidomos me statusin e pasurive shqiptare në Greqi, me ndërhyrjet e herëpashershme të qarqeve greke në punët e brendshme të Shqipërisë etj. Është njoftuar se ministri i Punëve të Jashtme të Shqipërisë do të shkojë këto ditë në Greqi. Një lajm shumë i mirë, sepse kontaktet shërbejnë për progresin e marrëdhënieve. Sikurse kanë lënë të kuptohet të zotët e shtëpisë do t’i servirin si një ndër pikat e para të rendit të ditës marrëveshjen e anuluar të 27 prillit 2009.

Besohet se, duke dëgjuar me vëmendje mendimet e drejtpërdrejta zyrtare greke për të, duke përfituar nga rasti, ai do të ngrejë dhe do të kërkojë që të gjenden zgjidhjet përkatëse edhe për çështjet e lartpërmendura, me interes të posaçëm për Shqipërinë. Qëndrueshmëria e marrëdhënieve dypalëshe dhe miqësia e sinqertë ndërmjet shqiptarëve dhe grekëve kërkojnë respektimin rigoroz të parimeve themelore të së drejtës ndërkombëtare.

Në këtë mënyrë do të arrihet që komunitete të caktuara të popullit shqiptar të marrin satisfaksionin e merituar moralopolitik dhe ekonomiko-pasuror dhe gjithë kompleksi i lidhjeve të shqiptarëve dhe të grekëve, dy popujve miq, nga më të lashtët e gadishullit dhe të kontinentit, do të çlirohet realisht dhe përfundimisht nga pengjet e një të kaluare që duhet kapërcyer njëherë e përgjithmonë. *Ekspert i të Drejtës Ndërkombëtare.

Pedagog në Universitetin Europian të Tiranës.

E diel, 2 shtator 2012 www.mapo.al

MAPO

19 11

Unë nuk kam fobi ndaj islamit, as ndaj identitetit tim fetar e kombëtar. Por po, kam fobi ndaj keqpërdoruesve të fesë. Ndaj atyre që bëjnë keq në emër të fesë. E shumica e atyre që kërcënojnë duket se kanë fobi nga vetja, nga identiteti i tyre. Mund të ndodhë që edhe mallkojnë veten pse kanë lindur në Kosovë, e jo diku tjetër. Diku ku do të mund të ndiheshin më rehat me mënyrën e praktikimit të besimit të tyre dhe ku nuk do të kishin nevojë të përpiqen që t’u imponojnë të tjerëve diçka që ata e ndiejnë se nuk është e vetja.

— Artur Zheji

Shkrimi për fondamentalistët dhe shpërthimi i urrejtjes

Radikalizëm islam apo injorancë radikale ndaj Islamit?

K

ohët e fundit po vëmë re një fushatë intensive (nuk po e quajmë kryqëzatë) ndaj “islamizmit dhe islamizmave”, por fatkeqësisht jo nga njerëz kompetentë.

Pra, jo siç ndodh në botën perëndimore ku, fjala bie, njerëz të subvencionuar nga shteti, por jo vetëm, studiojnë për Orientalizëm dhe pas studimeve informojnë opinionin publik për “të mirat” dhe “të këqijat” e kulturës orientale. Këta studiues njihen me emërtimin Orientalisët. Ajo që bie në sy tek ta janë dy karakteristika esenciale: E para është dituria e thellë rreth kulturës orientale dhe e dyta është etika dhe gjuha e kuruar që ata përdorin kur flasin rreth kulturës orientale në përgjithësi dhe islamit në veçanti. Për këtë gjë në Perëndim nëpër mediume tç ndryshme bëhen debate të hapura dhe dialogë të ndr yshëm. Kjo g jë promovon bashkëpunimin dhe tolerancën ndërfetare.

Nga ana tjetër shohim se në Ballkan, ata që bëjnë kompetentin e fushës, jo vetëm, që fatkeqësisht, nuk e kanë “haberin” e kulturës orientale dhe islamit, por dhe gjuha e përdorur prej tyre nuk ndryshon nga ajo e një njeriu të pastudiuar. Pra mesazhi i vetëm që përcillet ndër rreshta është sharja dhe ofendimi i drejtpërdrejtë pa etikë dhe estetikë, se për argumente as që bëhet fjalë. Meqë “analistët” që e kanë marrë tagrin dhe kompetencën për të baltosur “Orientalizmat” e kanë të vështirë të gjejnë argumente të mirëfilltë për para/gjykimin e tyre, atëherë kam menduar t’u vij në ndihmë me disa teza të hedhura nga homologët e tyre në vende të tjera të botës. Disa prej këtyre tezave kanë mbërritur dhe në vendin tonë. Ajo që bie në sy në këto teza janë defektet logjike të qëllimshme ose jo, që në shkrimin akademik njihen me nocionin “tatëpjetë e rrëshqitshme”.

Unë po mjaftohem me përmendjen e më të spikaturave prej tyre: 1- XHIHADI SI NOCION TERRORIST I ISLAMIT. Është e vërtetë që xhihadi (apo lufta e shenjtë) evidentohet në Kur’an, por nuk duhet të harrojmë se Kur’ani është një kushtetutë, ku si çdo kushtetutë tjetër në botë evidentohet edhe lufta si “mburojë” e sigurisë kombëtare. Përndryshe në suren Tewbe thuhet; “Paqja është më e mirë -se lufta-”.

2- ISLAMI SI SIMOTËR E DEMOKRACISË. Trendi i analistëve në botë është ta paraqesin islamin si një fe “reaksionare” ndaj demokracisë.

Faktikisht, ata që merren me hulumtimin e religjioneve e dinë shumë mirë se kjo fe përkon pothuajse totalisht me parimet demokratike, si “Votimi, Kolegjialiteti dhe delegimi kompetencave në vendimmarrje, e drejta pronës private, e drejta e sipërmarrjes, liria e tregut dhe ndershmëria e tij, lufta ndaj monopolit etj.”

Prandaj dhe e përditshmja prestigjioze Nee York Times pas fillimit të Pranverës Arabe e hapte gazetën me artikullin: “Partitë islame që po e kuptojnë demokracinë më mirë se partitë demokratike”.

debat Enklid Pelari

3- SUBJEKTIVIZIMI ISLAMIT. Islami si çdo fe tjetër në botë është një sistem moral dhe kod etik që përkthehet dhe subjektivizohet te çdo individ në bazë të temperamentit, formimit apo kulturës së tij. Në këtë kontekst çdo mysliman quhet i mangët apo i plotë në baze të zbatimit të fesë dhe nuk mund të emërtohet “mangësia apo ekstremizmi tij” si përfaqësues i islamit.

4- ISLAMI SI FENOMEN DHE JO POLITIKËBËRJE. Përhapja e islamit në botë është një fenomen që lind natyrshëm dhe jo një lëvizje politike e nxitur nga subvencionime apo investime të dyshimta shtetare, celulash terroriste apo ideologjizmash ekstremiste. Që në kohën e Qeverisë Nano, kur u implementua për herë të parë operacioni “fshesa” ndaj organizatave islamiste arabe -dhe mirë bëri- shohim se performanca e islamit në vend është rritur jo vetëm në dimensioni kuatintativ por edhe atë kualitativ.

5- ISLAMI SI “FE” E TË MARGJINALIZUARVE. Nuk është e vërtetë që islami gjen implementim vetëm te shtresat më të margjinalizuara sociale; sot kemi praktikues të kësaj feje duke filluar nga zyrtarët më të lartë, tek akademikë, pedagogë, doktorantë, e deri te specialistë të fushave të ndryshme, si mjekësi, ekonomi, inxhinieri dhe shumë e shumë të tjera që kontribuojnë si pjesë integrale dhe e pandashme e organizimit tonë kolektiv.

6- TENTATIVA E KAMUFLIMIT. Sot po tentohet që islamit t’i jepet identikiti i një feje të karakterizuar nga injoranca, varfëria apo inferioriteti. Kjo shihet qartë te disa media, kur për evenimente fetare mjaftohen me intervistimin e disa njerëzve të moshuar, që nuk do të ishte habi që të kenë humbur edhe memorien. Kjo situatë do të ishte analoge sikur media, në tentativë për t’i prezantuar opinionit publik një subjekt politik, PD, PS, apo LSI, të merrte në intervistë një misërpjekës, këpucëlustrues apo bananeshitës. Pra, t’i jepte ngjyrim gjithë subjektit politik me një pjesë tepër minoritare të saj dhe jo adekuate për një prezantim dinjitoz.

7- TERRORIZMI SI QEVERI E LEGALIZUAR. Nëse do të ishte e vërtetë teza se myslimanët janë radikalë xhihadistë që propagandojnë akoma luftën e shenjtë, atëherë qytetarët do të ngrinin një pyetje ndaj jush: “Pse kur parti islame në botë qeverisin vende të fuqishme si Turqia, Egjipti etj. nuk i shpallin ‘xhihad’ botës perëndimore? Madje kanë marrëdhënie diplomatike edhe ndaj armiqve të tyre tradicionalë, si Izraeli. A mos ndoshta dhe islami është një fe që e pranon edhe luftën, edhe

paqen, edhe marrëveshjen, edhe diplomacinë si çdo shtet, qeveri apo parti normale në botë?

8- ISLAMI SI MBROJTËS MORAL. Shoqëria shqiptare ka një “hemorragji” të theksuar në ruajtjen e moralit të rinisë nga veset e këqija, si droga, bixhozi, imoraliteti, krimi etj.

Shumë njerëz të rinj, në mungesë të alternativës, gjejnë prehje në religjionet që operojnë në vend. Nëse kjo xhelozon këdo në shoqëri, atëherë le të vijë me platforma më tërheqëse dhe të integruar, në mënyrë që të plotësojmë ato vakuume që nuk i kemi plotësuar deri më sot si shoqëri.

9- ISLAMI SI EKSTERNALITET POZITIV. Ekzistenca e fesë në shoqëri sjell për të benefite të dobishme, jashtë mekanizmave të tregut. Një njeri fetar ka prirje më të dobëta dhe probabilitet më të ulët për të vjedhur, spekuluar, mashtruar, gënjyer etj. Kjo bën që shoqëria të përfitojë prej këtyre sjelljeve të ekuilibruara, të cilat në afat të gjatë sjellin stabilitet në mekanizmat socio-ekonomikë të vendit.

Mesa shohim, islami është pjesë e pandashme e shoqërisë globale. Ai operon normalisht si çdo lëvizje, organizim, religjion apo ideologji e legalizuar dhe pranuar gjerësisht në botë. Ekstremizmat dhe radikalizmat ekzistojnë në çdo fe dhe në çdo ideologji. Madje dhe në sistemet demokratike ka parti të djathta apo të majta ekstremiste që propagandojnë dhe nxisin për luftë. Mos të shkojmë më larg se e majta ekstreme e fqinjëve tanë grekë, apo e djathta ekstreme në Itali. Ajo që e përfaqëson një organizim kolektiv është performanca afatgjatë dhe jo devijanca e individëve të caktuar apo rastet e izoluara e sporadike. Prandaj islami nuk ka qenë dhe nuk do të jetë një kërcënim apo rrezik kombëtar. Nuk duhet harruar se që nga Lidhja e Prizrenit, te Fetvaja e Vehbi Dibrës, e deri te themelimi UÇK-së, islami ka qenë një nga faktorët përcaktues për pavarësinë në viset tona dhe për asnjë arsye apo motiv nuk do të shkonte kundër interesave të shenjta kombëtare.

Sot myslimanët i kanë të gjithë potencialët akademikë, administrativ, financiarë, kanë madje dhe kuorumin e nevojshëm për të themeluar një parti që do të ishte faktor në politikëbërjen e vendit. Këtë gjë, nëse nuk e dinë analistët, e dinë shumë mirë politikanët, që mundohen t’i përcjellin ata me muhabete kafenesh dhe ndërtime xhamish. Fakti që sot myslimanët nuk kanë ambicie dhe nuk tentojnë për të themeluar parti është argumenti më i fortë se ata ndihen të përfaqësuar nga partitë politike që bëjnë ligjet dhe qeverisin në vend. Pra, janë demokracidashës dhe konvenient me të.

Në doktrinat historike ka një parim të induktuar: “Cilësi e lëvizjeve ekstremiste është dritëshkurtësia dhe nxitimi në vendimet politike, çka gjithmonë i çon këto lëvizje në dështim dhe sjellje radikale”. *Teolog i atashuar pranë Komitetit Mysliman Shqiptar.

debat

Imer Mushkolaj

Gjithë ky shpërthim urrejtjeje ndaj meje vetëm për shkak se, si qytetar i lirë i këtij vendi, kam shprehur një mendim të lirë për lirinë e këtyre njerëzve që t’i realizojnë qëllimet e tyre, aspak fisnike, të papenguar nga askush.

A

snjëherë nuk kam marrë më shumë akuza, sharje, fyerje e kërcënime për ndonjë shkrim në gazetë, sesa javën e kaluar. Në telefon, email e Facebook çfarë s’më kanë thënë e si s’më kanë quajtur. Të prezantuar si “myslimanë të vërtetë”, “luftëtarë të islamit” më kanë paralajmëruar se do ta pësoj keq kur ata të vijnë në pushtet. Më kanë shpallur luftë. Më kanë kërcënuar edhe me vdekje.

Për ditë të tëra jam shndërruar në njeriun më të urryer në debatet e tyre nëpër portale interneti, në personazhin më të përmendur në web faqet që propagandojnë islamin si fe të paqes e të mëshirës. Krejt shkaku i shkrimit të botuar javën e kaluar, në këtë gazetë Express, në të cilin tërhiqja vëmendjen për rrezikun që i kanoset Kosovës nga radikalët islamikë.

Në mesin e atyre që më kanë fyer, sharë e kërcënuar, ka pasur të atillë që më kanë akuzuar si njeri të shitur dhe antiislamist, që po shkruakam për para të majme, paguar nga kushedi kush. Nga Izraeli. Edhe nga Serbia. Të tjerë më kanë cilësuar antikombëtar, tradhtar e islamofob.

Gjithë ky shpërthim urrejtjeje ndaj meje vetëm për shkak se, si qytetar i lirë i këtij vendi, kam shprehur një mendim të lirë për lirinë e këtyre njerëzve që t’i realizojnë qëllimet e tyre, aspak fisnike, të papenguar nga askush.

Feja, besimi janë personale, shpirtërore. Ashtu si dhe praktikimi i besimit të gjithsecilit dhe komunikimi që gjejnë me atë që i besojnë. Por kur cilado fe, cilido besim keqpërdoret nga dikush për agjenda të ndryshme (edhe politike), me qëllimin që të ndryshojnë edhe identitetin e një shoqërie, një vendi, atëherë kemi të bëjmë me diçka tjetër. Diçka që këtyre njerëzve u dhemb kur u thuhet publikisht. Qoftë edhe nga një qytetar i rëndomtë që, thjesht, brengoset se në çfarë shoqërie do t’i rriten fëmijët nesër. Atëherë ata sulmojnë, kërcënojnë e akuzojnë, duke menduar se në këtë mënyrë mund t’ua ndalojnë të tjerëve që nuk mendojnë si ata edhe të shprehen lirshëm.

Unë nuk kam fobi ndaj islamit, as ndaj identitetit tim fetar e kombëtar. Por po, kam fobi ndaj keqpërdoruesve të fesë. Ndaj atyre që bëjnë keq në emër të fesë. E shumica e atyre që kërcënojnë duket se kanë fobi nga vetja, nga identiteti i tyre.

Mund të ndodhë që edhe mallkojnë veten pse kanë lindur në Kosovë, e jo diku tjetër. Diku ku do të mund të ndiheshin më rehat me mënyrën e praktikimit të besimit të tyre dhe ku nuk do të kishin nevojë të përpiqen që t’u imponojnë të tjerëve diçka që ata e ndiejnë se nuk është e vetja.

Unë ndihem rehat këtu ku jetoj. Jam rritur në një mjedis normal fetar, kam lexuar dhe vazhdoj të lexoj për islamin dhe për fe të tjera. Nuk më pengon askush pse i takon një feje a etnie tjetër. Për mua Skënderbeu nuk është tradhtar, që i paska luftuar osmanët, e as Nënë Tereza nuk është lavire, që i paska ndihmuar të sëmurët. Por, si të gjithë njerëzit e vetëdijshëm e të ndërgjegjshëm, nuk mund të hesht kur shoh se ç’po ndodh rreth nesh.

Nuk mund të hesht kur shoh si përpiqen t’i keqpërdorin fëmijët “në emër të fesë”.

Nuk mund të hesht kur përhapet urrejtje “në emër të fesë”.

Nuk mund të hesht kur propagandohet luftimi i tjetrit “në emër të fesë”.

Nuk mund të hesht kur propagandohet jotoleranca dhe dhuna “në emër të fesë”.

Të fesë islame, në këtë rast.

Më ka ardhur keq për nivelin e gjuhës dhe kulturës së shumicës së atyre që më kanë fyer, sharë e kërcënuar. Një shqipe që më së paku mund të quhet e tillë dhe që të krijon përshtypjen se njerëzit që e kanë shkruar nuk lexojnë sa duhet. Madje, as aq sa për të mundur të debatojnë normalisht. Por, ja që të tillët janë të gatshëm të hedhin helm e vrer kur i prek në tel.

Këto janë vetëm disa nga cilësimet që m’i kanë bërë komentuesit / kundërshtuesit e shkrimit tim – bashkëkombësit dhe bashkëfetarët e mi: “dashakeq i islamit”, “shka”, “shka shqipfolës”, “shkërdhatë muti”, “narkoman”, “pijanec”, “qen”, “i shitur”, “i asimiluar”, “i pafe”, “tradhtar”, “sorosist”, “majmun”, “adhurues i djallit”, “hipokrit”, “tuc”, “i prishtë”, “argat i djallit”, “racist”, “ma shka se shkijet, t’bijtë e shkinave”, “i korruptuar”, “i pamend”, “balosh”, “antikombëtar”, “mercenar antifetar e antishqiptar”, ”i pamoralshëm”, “hajvan”, “i paguar nga qarqe çifute”, “i poshtër”, “monstrum”, “ndyrësisë”, “qafir”, “idiot”, “budallë”, “teveqel”, “komunist”. Plot të tjera sharje që më janë adresuar nuk më lejon etika t’i bëj publike këtu.

Sikurse as disa nga kërcënimet e poshtra dhe perverse - edhe më të poshtra se ato të stilit “kemi me të kallë në zejtin të nxehtë” ose “kemi me të rrjepë si qen”.

Unë e di se kjo gjuhë dhe këto cilësime nuk i takojnë një myslimani të mirë. Më tepër dalin nga gojët e njerëzve të frustruar dhe të shituar dogme e ideologjie. Sepse, islami është fe e paqes dhe e tolerancës. Si të tillë e njoh unë, e jo si fe të urrejtjes, kërcënimeve e dhunës.

Ky nuk është islami im.

20

MAPO

e DIEL, 2 SHTATOR 2012 www.mapo.al

sport

e DIEL, 2 SHTATOR 2012 www.mapo.al

Kategoria e Parë

Partizani e nis me fitore, Dinamo luan sot Lushnja, Partizani dhe Elbasani e kanë nisur në mënyrën më të mirë kampionatin e ri të Kategorisë së Parë. Të kuqtë kanë dalë duarplot nga një transfertë e vështirë, si ajo me Adën e Velipojës, falë një performance pozitive në tërësi. Pas një pjese të parë të kontrolluar nga kryeqytetasit, por pa mundur të dale te goli, Partizani është treguar më i saktë në konkludim në fraksionin e dytë. Protagonist ka qenë gjirokastriti Braho, i cili fillimisht ka goditur shtyllën e portës velipojake, para se të zhbllokonte shifrat në minutën e 64-t. Minutat e mëpastajme kanë qenë

21

MAPO

Java I

tepër të kujdeshshme për formacionin e Nikolin Cocllit, që bën gjithcka duhet në mbrojtje të epërsisë së siguruar dhe marrë kësisoji tri pikët e para në kampionatin e Kategorisë së Parë. Në “Roza Haxhiu”, të besuarit e trajnerit Artan Bano nuk kanë falur në fushën e vet, duke bërë “kurban” të një sezoni të ri me plot pretendime një rival të fortë, sikurse e kishte edhe vitin që shkoi, Besëlidhjen e Lezhës. Ka qenë pikërisht goleadori i njohur lushnjar, Mikel Canka, ai që ka vulosur fatin e kësaj sfide, me golin e shënuar në minutën e 54-t.

Dje Lushnja – Beselidhja Ada – Partizani

Butrinti – Kamza Elbasani – Naftëtari Terbuni – Himara Iliria – Pogradeci

Sot Burreli – Gramshi Nesër Dinamo – Mamurrasi

1-0 0-1 0-0 2-0 0-0 3-1 16:00 16:00

De Biazi blindon mesfushën me Kukelin dhe Mehën Dy kosovarët që militojnë me Zyrihun dhe Paderbornin, janë grumbulluar nga tekniku italian për ndeshjet ndaj Qipros dhe Zvicrës Xhani De Biazi vijon revolucionin e tij në përfaqësuesen kuqezi, teksa kësaj here ka afruar në ekip Burim Kukelin dhe Alban Mehën, dy lojtarë që militojnë në Zvicër dhe Gjermani, për t’i dhë kështu një dorë repartit më problematik, mesfushës. Ndërkohë, italiani ka lënë jashtë skuadre Elis Bakajn, mesfushorin që luan te Çernomorets në Ukrainë, pasi ky i fundit nuk ka qenë në formë optimale për shkak të një dëmtimi. Emrat e tjerë janë të njohur për mjedisin kuqezi, me “batica-zbaticat” e herë pas hershme të ndonjërit. Trajneri i kombëtares shqiptare, italiani De Biazi, ka publikuar të shtunën në mesditë listën e lojtarëve kuqezinj, që do t’i ketë “nën armë” për dy kualifikueset e shtatorit, në kuadrin e Botërorit “Brazil 2014”. Pasi e ka shijuar këtë rol në disa miqësore, që nga koha kur u emëruar si trajner i Shqipërisë, De Biazi duhet të përveshë mirë mëngët tashmë për sfida zyrtare, ku nuk ka më kohë e vend për eksperimente, por vetëm për të dhënë maksimumin, për të minimizuar maksimalisht gabimet dhe për të marrë sa të jetë e mundur pikë.

Aventura e sfidave zyrtare për italianin nis nga beteja e 7 shtatorit me Qipron, ndeshje e cila do të luhet në “Qemal Stafa”, ndërsa katër ditë më pas na pret Zvicra e pesë kosovarëve në përbërje, në stadiumin u Luzernës.

Nisur nga fakti se kemi të bëjmë me dy ballafaqime radhazi, trajneri i kuqezinjve ka ftuar plot 24 lojtarë, ndër të

Lojtarët e grumbulluar Lojtari

Skuadra 1.Samir Ujkani Palermo 2.Etrit Berisha

Kalmar 3.Orges Shehi

Skënderbeu 4.Lorik Cana

Lacio 5.Armend Dallku Vorskla Poltava 6.Tefik Osmani

Vllaznia 7.Andi Lila PAS Jannina 8.Mergim Mavraj Greuther Furth 9.Renato Arapi

Skënderbeu 10.Sabien Lilaj

Skënderbeu 11.Franc Veliu

Flamurtari 12.Jahmir Hyka

Luzern 13.Emiljano Vila PAS Jannina 14.Burim Kukeli

FC Zurich 15.Ansi Agolli

Qaraback 16.Alban Meha Paderborn 07 17.Gilman Lika

Tirana 18.Ervin Bulku

Sepahan 19.Armando Sadiku Lugano 20.Odise Roshi

FSV Frankfurt 21.Hamdi Salihi

DC United 22.Edgar Çani

pa ekip 23.Erjon Bodgani Siena 24.Ahmed Januzi Vorskla Poltava

cilët bien në sy të përhershmit, por edhe dy prurje të reja. Konkretisht, pjesë e listës së publikuar nga De Biazi është edhe Burim Kukeli i Zyrihut në kampionatin zvicerian, dhe Alban Meha i Paderbornit, në Bundesligën e dytë gjermane. Për të dy këta futbollistë kanë nisur procedurat e paisjes me pasaportë shqiptare, pasi nuk e posedojnë një të tillë, proces i cili mbetet të shihet nëse do të konkludohet në kohën e duhur, që të mund të kontribuojnë edhe ata në këto dy sfida të vështira.

Nëse në miqësoren gjenerale të gushtit, me Moldavinë, mbetën jashtë kombëtares disa elementë, të tillë si Franc Veliu, Gilman Lika dhe Armando Sadiku, ata janë rikthyer tashmë dhe do të jenë gati për të luajtur. Kuptohet, nëse trajneri e mendon një gjë të tillë.

I ka mbijetuar “lupës” së De Biazit mbrojtësi i Skënderbeut, Renato Arapi, që figuron sërish në listën e kombëtares, ndërsa ka mbetur jashtë saj

Xhani De Biazi

shkodrani i Lacit, Erjon Vucaj. Në sulmin kuqezi ka një rikthim të kosovarit të Vorskla Poltava, Ahmed Januzi, i cili së bashku me Bogdanin, Salihin, Çanin (ky nuk ka gjetur ende ekip) dhe Sadikun duhet të gjejnë golin për kuqezinjtë në këto dy ballafaqime të afërta.Kuqezinjtë bëjnë pjesë në Grupin E dhe përveç Qipros e Zvicrës do të ketë punë edhe me Norvegjinë, Slloveninë dhe Islandën.

Vllaznia “ngec” në Kukës, Kastrioti mposht Bylisin Vllaznia nuk “takohet” dot me fitoren as në javën e dytë. Kuqeblutë nuk kanë shkuar dot më tej se barazimi i bardhë në transfertën kuksiane, pavarësisht se luhej në një stadium pa spektatorë dhe faktori fushë në këtë rast thuajse nuk ekzistonte. Po ashtu, debutuesit në Superiore, verilindorët e trajnerit Armando Cungu, humbasin një tjetër shans për të marrë tri pikët e para në kampionat, teksa luanin për herë të dytë radhazi në shtëpi. Barazimi i dytë për Kukësin, që tregon se “akomodimi” i kësaj skuadre në Superiore do të jetë i vështirë, edhe pse ka afruar mjaft lojtarë me eksperiencë në këtë “sallon” të futbollit shqiptar.

Konkludimi ka vijuar të jetë “sëmundja” kryesore e kuksianëve, që kanë krijuar volum të madh loje, por pa dalë dot te goli. Nuk ka bindur sërish Vllaznia e Duros, që mezi është mbajtur në këtë transfertë, pa-

Superliga

Kastrioti - Bylis 2-1

varësisht se u duk që kishte “meremetuar” prapavijën: repartin më problematik në humbjen pararendëse me Skënderbeun. Luftë e fortë sportive dhe gola ka prodhuar ndeshja e Krujës. Me vendësit mjaft ambiciozë, që shënojnë dy herë në portën e Frashërit, teksa Mohamed shkurton rezultatin më pas, për ballshiotët, është nisur e bitisur ky 90-minutësh. Krutanët duket se kanë riformatuar vetveten në një kohë rekord, duke u paraqitur solidë e

Java II Të premten Skënderbeu – Apolonia 2-0 Flamurtari – Laçi 0-1 Dje Kukësi – Vllaznia 0-0 Kastrioti – Bylis 2-1 Sot Tirana – Shkumbini 17:00 Luftëtari – Teuta 17:00 Nesër Besa – Tomori 19:00

kompetitivë në dy javët e para të kampionatit. Pas barazimit të arritur në Fier, vjen edhe fiutorja me Bylisin, që përkthehen në katër pikë. Jo pak për Kastriotin, që kaloi një periudhë tejet problematike këtë verë, me lëvizjet që ndodhën si në presiencë, ashtu edhe në grupin e lojtarëve.

kampionatet ne evropë Premier Liga

Serie A

Dje

Dje

Uest Ham – Fulham

3-0

Torino – Peskara

Suonsi – Sandërlend

2-2

Bolonja – Milan

Totenham – Noruiç

1-1

Sot

Uest Bromuiç – Everton Uigan – Stoke Siti

Mançester Siti – QPR

Kajliari – Atalanta

20:45

3-1

Katania – Xhenoa

14:30 17:00

Sauthempton – Man UTD

1-3

2-2

Inter – Roma

Njukastëll – Aston Vila

18:00

Sot Liverpul – Arsenal

3-0

Udineze – Juventus

2-0

17:00

20:45

20:45

20:45

Lacio – Palermo

Napoli – Fiorentina Parma – Kievo

20:45

20:45

Sampdoria – Siena

La Liga

Bundesliga

Dje Selta Vigo – Osasuna

2-0

Saragoza – Malaga

0-1

La Korunja – Getafe

1-1

Sot Valekano – Sevilja

12:00

Bilbao – Vajadolid

16:00

Levante – Espanjoll

16:00

Real Madrid – Garanda

19:50

Barcelona – Valencia

21:30

Nesër Betis – Atletiko Madrid

20:45

Të premten Mainc - Greuther Furth

0-1

Dje Leverkusen – Freiburg

2-0

Hofenheim – Frankfurt

0-4

Nurengerg – Dortmund

1-1

Shalke – Augsburg

Verder Bremen – Hamburg 2-0 Duseldorf – M.gladbah

0-0

Sot Volsfburg – Hanover

21:30

3-1

Bajern Mynih – Shtutgart

15:30 17:30

t

22

MAPO

E diel, 2 shtator 2012 www.mapo.al

‘Ninxhat nuk ju lënë ta prishni atmosferën’ Një kinema në Londër ka angazhuar një grup operativësh të quajtur “Ninja Task Force”, të cilët ndalojnë sjelljet e këqija të vizitorëve gjatë shfaqjes së filmave. Këta ninxha të veshur me rroba të zeza para fillimit të filmit pozicionohen në këndet më të errëta të sallës së kinemasë. Nëse vërejnë se dikush flet tepër ose përdor telefon celular, ata nisen në aksion. “‘Ninxhat e kinemasë’ – ndoshta tingëllon si ide qesharake, por janë treguar mjaft të suksesshëm në parandalimin e vizitorëve, të cilët prishin atmosferën e të gjithë të pranishmëve me sjelljet e tyre”, ka thënë shefi për marrëdhënie me mediat i kinemasë “Prince Charles”, Paul Vickery.

Klima në dashuri do të orientohet drejt paqëndrueshmërisë. As vetë nuk do e dini se çfarë doni në të vërtetë dhe kjo do ju shtyjë të bëni gabime të pafalshme. Falë mënyrës suaj të të sjellurit do arrini të bëni për vete atë që dëshironi.

3

4

5

11

6

1

21

22

26

17

23

41

42

Ata që janë në çift nuk duhet t’i fshehin asnjë gjë partnerit nëse nuk duan që marrëdhënia e tyre të marrë kthese të gabuar. Beqarët do bien në dashuri, kështu që nuk duhet të ngurrojnë për asnjë moment të shprehen.

GAFORRE (21/VI-22/VII)

Saturni do luajë një rol shumë të rëndësishëm dhe të favorshëm në jetën një çift. Marrëdhënia juaj do të thellohet edhe më tepër dhe mund të mendoni të hidhni hapa më tej. Për beqarët vetmia do jetë më e padurueshme se kurrë.

VIRGJERESHA (23/VIII-22/IX)

PESHORJA (23/IX-22/X)

AKREPI (22/X-21/XII)

Edhe sot të gjitha çiftet do vazhdojnë të përfitojnë nga mbrojtja e Venusit.

Së bashku me atë që dashuroni do kaloni momente të mrekullueshme dhe plot hare. Përgatituni!

Beqarëve, Jupiteri do ju japë më tepër sensualitet dhe sharm.

Falë influencës pozitive të planetëve, ju do ndiheni mjaft mirë si fizikisht ashtu edhe moralisht. Marrëdhënia me partnerin do shkojë për mrekulli dhe bashkëpunimi do të forcohet më tepër. Beqarët do jenë më natyralë dhe spontanë në njohjet e reja.

Edhe pse do keni shumë merak se gjërat mund të ndërlikohen gjatë kësaj dite në jetën në çift, nuk do ndodhë asgjë e keqe.

Beqarët do jenë më të privilegjuarit. Jo vetëm që do takoni persona interesantë, por ata do kërkojnë edhe një lidhje serioze.

Qielli i dashurisë do jetë i kontraktuar gjatë kësaj dite. Venusi do mundohet t’ju krijojë mundësinë për momente të këndshme, por nga ana tjetër Neptuni do mbjellë konfuzionin. Kujdes, mos u bëni shumë kërkues dhe toleroni.

SHIGJETARI (22/XI-21/XII)

BRICJAPI (22/XII-20/I)

UJORI (20/I-19/II)

PESHQIT (20/II-19/III)

Për çiftet kjo ditë do jetë shumë e zakonshme dhe pandonjëgjëtëre.Mundohuni të paktën të ruani një klimë sa më të qetë dhe moslindindebate.Beqarët do kenë mundësi me shumicëpërtëkrijuarnjëlidhje tëfortëmedikëqëuakavënë syrin prej kohësh.

Në jetën në çift secili do marrë përgjegjësitë e veta. Ai që keni në krah nuk do ju kritikojë për asgjë, kështu që edhe ju nëse keni diçka për të thënë flisni me qetësi. Beqarët do zgjedhin shumë dhe asnjë nuk do jetë në lartësinë e atij që ata kanë menduar.

Ata që janë në një lidhje do kenë shumë nevojë të ndihen të dashuruar.

Partneri juaj në fakt duhet të jetë shume i duruar dhe t’jua plotësojë tekat gjatë kësaj dite.

Beqarët do ndihen gati për të nisur një histori dashurie.

Edhe pse pasioni është shuar pak në jetën e atyre që janë në çift, përsëri gjatë kësaj dite do ia kaloni mirë. Do zbuloni një anë tjetër të karakterit të partnerit që do t’ju pëlqejë jashtë mase. Klima në jetën e beqareve do jetë e ngrohtë dhe harmonike.

29

33 38

43

44

39

45

46

50

49

30

34

37

Koha e fillimit ____:____ Koha e mbarimit ____:____

51

53

Horizontalisht:

Vertikalisht:

1. Emri i mirë që ka fituar dikush në shoqëri në sajë të punës e të sjelljes. 8. Shtet

1. Drejtim letrar, artistik e ideor i fillimit të shekullit XIX, e cila synoi të paraq-

në Europë. 11. Falchi e kinemasë italiane. 12. Pjesëz mohuese. 13. Këshilli Kom-

iste në radhë të parë botën shpirtërore të njeriut. 2. Qytet i madh në Itali. 3.

bëtar. 14. Sekt Egjiptian. 15. Skuadër futbolli spanjolle. 17. Vegël muzikore. 21.

Rrethi i fejesës. 4. Lumë i madh në gadishullin Iberik. 5. Disa. 6. Institut Sizmik.

Pjesë e aparatit të tretjes, si gyp, që çon ushqimin nga goja në stomak. 24. Kaf-

7. Fije pa rrymë. 8. Përshkrim i shkurtër faktesh e ngjarjesh, të jetuara a të pa-

shë shtëpiake. 25. Istrefi, këngëtare. 27. Lëvizim në këmbë. 28. Njeri me sjellje

ra drejtpërdrejt nga autori. 9. Studim i gjatë me karakter kritik. 10. Hapësirë e

të keqe, i pagdhendur, i ashpër. 31. Sojer, personazhi i famshëm i Xhek London-

madhe me ujë të kripur. 13. Anë e majtë, ose e djathtë e diçkaje. 16. Zotëri i di-

it 32. Falja e myslimanëve. 34. Zhvillohet mes sportistëve. 35. Në rregull. 37.

kurshëm. 17. Qytet në Maqedoni. 18. Agjensi Monetare. 19. Me dashje, enkas.

Dega më e madhe e Vjosës. 38. Banjo avulli. 40. Zonë Neutrale. 42. Ndjenja që

20. babaramo e këngës. 22. I ftohtë i madh. 23. Agimi, shkurt. 26. Dopio O. 29.

kemi kur jemi pa ngrënë. 44. Kanal detar mes Shqipërisë e Italisë. 47. Teoria

Pjesëtarë të një qyteti. 30. Lidh brigjet e një lumi. 33. Fjala e dhënë për diçka.

mbi rregullat e ndërtimit të vargjeve dhe të strofave. 50. Vegël muzikore. 51.

36. Përdorimi i ilaçeve sipas këshillave të mjekut. 38. Shijaku, piktor. 39. Lorik

Televizion italian. 52. Haxhiu i politikës kosovare. 53. Dëshirë e fortë dhe syn-

i Kombëtares sonë, mbrapsht. 41. Përemër vetor. 43. Zakon fetar. 45. I kapur

im këmbëngulës për të bërë diçka me vlerë.

në luftë. 46. Periudhë kohe. 48. Tregu Bujqësor. 49. Agjensi Ndërtimesh.

Sudoku | nivel mesatar 7 9

3

1

4 6 5

LUANI (23/VII-22/VIII)

20

24

52

BINJAKET (21/V-20/VI)

14

28

48

Fjalëkryqi klasik është një nga lojërat enigmatike më të përhapura në botë. Fjalëkryqet e para filluan të botoheshin që në shekullin e XVIII dhe vazhdon të jetë e preferuar edhe në ditët e sotme.

10

19

27

36

9

18

32

47

8 13

16

25

7

12

15

40

Horoskopi i ditës

Një ambient i ngrohtë dhe i qetë do mbizotërojë sot në jetën tuaj në çift. Përfitoni nga kjo për të vendosur gjithçka në vendin e duhur. Beqarët do kenë mjaft mundësi për të takuar persona interesantë, kështu që duhet të përfitojnë.

2

35

Nëse gjuha televizive rezulton të jetë joedukative, djemtë dhe vajzat që priren të shohin mjaft televizionin kanë tendencën të ambientohen me një lloj gjuhe të ashpër me fjalor të rëndë. Një ndikim i tillë sjell për pasojë rritje të sjelljeve agresive tek adoleshentët e ditëve të sotme.

Studimi i bërë nga psikoanalistja angleze, Susie Orbach hodhi edhe një hipotezë tjetër, nëse në të vërtetë ishin të rinjtë e dhunshëm që ndiqnin programe me një gjuhë të ashpër televizive, por më pas u vërtetua se hipoteza e parë qëndronte më shumë nga ana statistikore.

DEMI (21/IV-20/V)

1

31

Fjalët e pista në televizion ndikojnë në agresivitetin e adoleshentëve

DASHI (20/III-20/IV)

Fjalëkryqi klasik

1 6

6

1

9

9

5

3

2

9

2 2 7

6

1

Plotësoni vendet bosh në mënyrë që çdo rresht e kolonë të ketë numrat nga 1-9.

3

3

4

1

2

9 6

4 8

5

9

4

8

9

3

6

3

1

8

2

4

5

Koha e fillimit ____:____

9

7

Koha e mbarimit ____:____

Numërkryq 2 6 1 2 1 6

Shah | nivel mesatar

4 6

Gjeni figurën duke bashkuar pikat

2

Plotësoni tabelën me numrat e dhënë!

Numra me 3 shifra:

15632, 16301, 21756, 23220, 35565, 42432, 45632.

035, 152, 672, 986.

Numra me 6 shifra:

Numra me 4 shifra:

Koha e fillimit ____:____ Koha e mbarimit ____:____

I bardhi lëviz dhe fiton në të dy rastet e e dhena në skemën e mësipërme. Sfidat e dhëna janë të përzgjedhura nga profesionistë të vërtetë të lojës së Shahut

0152, 0215, 0301, 0512, 1024, 1234, 2164, 2320, 2459, 3263, 3625, 4441, 4595, 8754, 9105.

Përgjigjet nr të djeshëm

F

Gjeni 10 ndryshimet

Numra me 5 shifra:

Ngjyrosni pjesën me pikë dhe zbuloni figurën A

E S

N

O

T I

J

V

U

A

B

L

A

I

T

I

Z

E

M

A

M

A

T

O

R

I

Z

E

L

E

G

A

O

R

E

N

A

T

A

D

H

A

N E

A P

A

U K

N F

A

O

01563, 02045, 05219, 10845, 12726,

S

N

K I

T

M

I

A

K S

S S

K

O

U

M

L

E

T O

4

0

1

2

5

6

3

2

5

1

4

8

7

5

1

5

9

8

7

8

4

8

5

4

8 5

1

5

2

1

0

2

3

6

2

5

1

5

7 6

N

C

E

S

8

9

8

4

8

5

4

1

5

2

1

5

A

L

I

K

5

4

5

1

5

2

1

0

2

0

3

2

5

R

A

K

O

M

A

6

9

5

8

8

7

4

7

4

8

5

4

4

Z

P

1

5

8

6

5

2

2

2

1

5

6

3

2

5

6

6

6

1

0

1

0

2

3

2

6

5

H

U

L

9

8

7

4

8

9

2

7

8

4

5

1

5

L

L

4

8

6

5

2

1

4

5

6

2

5

4

8

9

7

8

4

8

5

4

3

2

1

5

0

2

3

6

2

5

1

4

5

6

5

9

8

7

4

8

5

4

1

2

1

5

4

7

6

5

2

1

A

D

L

E

T

E

A

F

I

D

E

V

A

S

E

A

I

E

C

T

R

M

U

A

A T

F

026369, 152478, 240120, 352528, 359854, 422251, 477414, 521025, 565210, 591238, 654848, 680464, 716622, 753347.

Z H

N

E K

O

S

A

A

K

E

C

faqja e fundit

SOT 1666

E diel, 2 shtator 2012 www.mapo.al

MAPO

2 shtator Zjarri i Madh i Londrës Zjarri i Madh i Londrës përfshiu qendrën e qytetit anglez, nga 2 shtatori deri më 5 shtator të vitit 1666. Zjarri iu afrua, por nuk mbërriti në zonën aristokrate të Westminster-it, pallatin e Mbretit Charles, dhe shumicën e lagjeve të varfra periferike. Zjarri dogji 13 200 shtëpi, 87 kisha, Katedralen e Shën Palit dhe shumicën e ndërtesave të autoriteteve drejtuese të qytetit. Nuk dihet numri i vdekjeve

dhe mendohet të ketë qenë i vogël, sepse vetëm gjashtë vdekje të verifikuara janë regjistruar zyrtarisht. Ky arsyetim është kundërshtuar kohët e fundit me arsyetimin se vdekjet e njerëzve të varfër dhe shtresës së mesme nuk u regjistruan dhe se temperaturat e larta të zjarrit mund të kenë shkrumbuar shumë viktima, duke i bërë të paidentifikueshme. Zjarri i Madh filloi te Furra e Thomnas

Farriner në Pudding Lane, pak pas mesnatës së të dielës së 2 shtatorit dhe u përhap me shpejtësi përgjatë qytetit të Londrës. Përdorimi i teknikës kryesore të shuarjes së zjarrit, në atë kohë krijimi i barrikadave kundër zjarrit, duke shkatërruar ndërtesat u krye me vonesë për shkak të pavendosmërisë së kryetarit të Bashkisë së Londrës, Sir Thomas Bloodworth.

Ingrid Bergman

Ylli që lind dhe vdes në fund të gushtit

Jetë e plotë. Ingrid Bergman-i qëndroi për gjysmë shekulli para kamerës. Ajo vetë ka thënë: “Nuk pendohem për asgjë. Nuk do ta kisha jetuar jetën siç e jetova, sikur të isha bërë merak për atë, çka thonë njerëzit”. Bergman-i vdiq më 29 gusht 1982 në Londër.

GAZETA

MAPO info@mapo.al cel: 068 20 20 5555477 Gazetamapo@gmail.com cel: 068 477

Grushte të hershme të fatit. Ingrid Bergman u lind më 29 gusht 1915. Ajo ishte fëmija e një nëne gjermane dhe e një babai suedez.

Prindërit i vdiqën herët dhe ajo u rrit tek të afërmit. Bergman-i u zbulua në moshën 17-vjeçare në një konkurrim aktorësh në Stokholm dhe nisi studimet për teatër pranë Royal Dramatic Theatre në kryeqytetin suedez.

Yll i erës së artë. Nuk qëllon shpesh që dita e lindjes dhe ajo e vdekjes të bien në të njëjtën datë. Në rastin e Ingrid Bergman-it ishte kështu. Aktorja suedeze vdiq para 30 vjetësh më 29 gusht, në datëlindjen e saj të 67-të. Në vitet dyzet Ingrid Bergman numërohej ndër yjet e mëdhenj të “erës së artë” të Hollywood-it. Roli i saj më i rëndësishëm: Ilsa Lund-i, në filmin “Casablanca” (1932).

Sukseset e para. Talenti i saj i madh u dallua shpejt dhe në vitin 1932 ajo mori ofertat e para për film. Në vitin 1946 Bergman-i luajti në “Joan of Lorrain”, një pjesë teatri e Maxwell Anderson-it.

Loja e saj e spikatur i solli çmimin “Tony Award”, i cili akordohet çdo vit prej 1947-ës dhe konsiderohet si çmimi më i rëndësishëm amerikan i teatrit.

Hollywood-i thërret. Në Suedi ajo ishte tashmë një yll, kur shkoi në Hollywood në fund të viteve tridhjetë. Roli në “Intermezzo: A love Story” (1939), një version i ri i një produksioni të mëparshëm, e bëri atë të njohur për publikun ndërkombëtar.

“Here’s looking at you, Kid!“. Suksesin e saj përfundimtar e arriti me filmin “Casablanca” (1942) përkrah Humphrey Bogartit. Ajo luan bashkëshorten e një luftëtari çek të rezistencës gjatë Luftës II Botërore. Çifti largohet fshehurazi për Casablanca, ku Lund-i takohet me një të njohur të vjetër (Bogart). Pjesa tjetër është histori kinematografie.

Dashuri në vendin e xhirimit. Ingrid Bergman-i dhe regjisori italian Roberto Rossellini xhiruan në 1949-ën filmin e tyre të parë të përbashkët. Bergman-i, e cila asokohe ishte e martuar me një dentist suedez, u dashurua pas Rossellini-t dhe mbeti shtatzënë.

Bergman-i u shkurorëzua dhe çifti u martua në 1950-ën në Meksikë.

Familje romane. Për Roberto Rossellini-n Ingrid Bergman-i u zhvendos në Romë. Ata patën tre fëmijë: djalin Roberto Ingmar dhe binjaket Isabelle dhe Isotta. Bergman-i pati edhe një vajzë (Pia) nga martesa e saj e parë.

Puthje legjendare. Në 1946-ën Ingrid Bergman dhe bukuroshi i Hollywood-it, Cary Grant luajnë një çift në trillerin e Alfred Hitchcock-ut “Famëkeq”. Aty shihet skena më e gjatë e puthjes në historinë e deriatëhershme të filmit. Bergman dhe Grant dolën përsëri së bashku para kameras në filmin “Indiskret” (1958).

Për herë të tretë. Në 1957-ën Bergman-i fitoi çmimin e dytë “Oscar” për rolin e saj në filmin “Anastasia” (1956). Në të njëjtin vit ajo u nda nga Rossellini dhe u martua me producentin suedez të filmave, Lars Schmidt. Bergman-i fitoi në karrierën e saj tri çmime “Oscar”.

Jetë e plotë. Ingrid Bergman-i qëndroi për gjysmë shekulli para kamerës. Ajo vetë ka thënë: “Nuk pendohem për asgjë. Nuk do ta kisha jetuar jetën siç e jetova, sikur të isha bërë merak për atë, çka thonë njerëzit”. Bergman-i vdiq më 29 gusht 1982 në Londër. *Përshtatur nga DW. Autorë: Samira Nikaeen, Elert Ajazaj.

Drejtor: Artur Zheji Kryeredaktor: Arion Sulo. Zv/kryeredaktor: Alfred Lela, Aleksandra Bogdani.

Politika: Nevila Përndoj, Fejzi Braushi. Kronika: Leonard Bakillari, Dashamir Biçaku Rrethe: Vladimir Karaj.

Ekonomia: Blerina Hoxha. Sociale: Jonida Tashi. Kultura: Aida Tuci. Sporti: Jeton Selimi.

Komentatorë&Analistë: Gentian Elezi, Arjan Vasjari, Prof. Asoc. Dr. Adrian Civici.

Karikatura: Bujar Kapexhiu. Faqosja: Florenc Elezi. Ilir DRIZARI, Kujtim Bisha Koordinatore: Shkëndi çili.

Korrektore: Lila Plasari, Brunilda Meno. Adresa: Bulevardi Gjergj Fishta pranë UET

23

CMYK

24

MAPO

e DIEL, 2 SHTATOR 2012 www.mapo.al

CMYK