02 qershor mapo ok by Gazeta Mapo

Faqe 8-9

Shqipëria përpara të gjithëve Nga Martin Woker, Neue Zürcher Zeitung Larg syve të botës, në Shqipëri po ndodh një kthesë politike. Përfaqësues të shoqërisë civile udhëheqin procese të rëndësishme të qeverisjes. Aktivisti që u bë Ministër, Erion Veliaj po mësohet me jetën e institucioneve

Drejtor Artur zheji - Kryeredaktor Arion Sulo - E hënë, 2 qershor 2014. Numër 1224. Viti V botimit. Çmimi 30 lekë. 1.5 euro. www.mapo.al e-mail: gazetamapo@gmail.com. Adresa: BLV "Gjergj Fishta"

në brendësi

Raporti “Felaj” Trafiku i drogës me avionë është kryer në periudhën tetor 2012- mars 2013, kohë kur Ministria e Mbrojtjes drejtohej nga Arben Imami.

Denoncimi i Bushatit

Ekzekutohet me 11 plumba për hakmarrje ish-drejtori i CEZ në Laç Viktor Skeja, i cili i shpëtoi një atentati në shtator, u vra dje në afërsi të Shkollës së Kuqe. Policia heton motivin e hakmarrjes, pasi viktima kishte precedentë penalë në të shkuarën FAQE 6

Inspektimi i tregtimit të mishit, Panariti: Ndëshkim për shkelësit e cilësisë Ministri i Bujqësisë në tregun e "Pazarit të Ri" për të kontrolluar kushtet e shitjes së produkteve . "Më tej se nuk do të ketë asnjëlloj kompromisi dhe asnjëlloj hezitimi për të ndëshkuar"

FAQE 7

Rama ndryshon kurs, skema e kundërsulmit ndaj opozitës Mazhoranca hyn në luftë të ashpër me opozitën dhe shton dosjet në Prokurori për ish-ministrat dhe zyrtarët. Prokurori i Përgjithshëm, nën rrethimin e kallëzimeve të qeverisë. Shtohen edhe raporti i Komisionit “Felaj” për trafikun e drogës dhe denoncimi i ministrit të Jashtëm për paktin detar me Greqinë. Faqe 2-3

Ministri i Jashtëm, Ditmir Bushati i kërkoi prokurorisë të niste hetimet për përgjegjësit e paktit detar me Greqinë

“Shpërthimi” i Dades Deputetja Arta Dade deklaroi se ish-kryeministri Berisha duhet të përgjigjet para drejtësisë. “Nuk mund t’i shpëtojë drejtësisë duke bërë presion ndaj mazhorancës”, - tha Dade, duke e akuzuar atë për krim shtetëror.

dosjet e ushtrisë Ish-ministri i Mbrojtjes, Arben Imami rezulton zyrtari i lartë më i akuzuar nga mazhoranca pas Sali Berishës. Ministria e drejtuar tashmë nga Kodheli, ka dorëzuar në prokurori një sërë dosjesh kundër Imamit, me akuzën e shkeljes së detyrës.

Patriarku serb: Kosova, e shenjtë për ne

At Nikolla Marku: Kisha s’mund të shenjtërohet nga një antishqiptar si Irenej Dita 12 e grevës së urisë, rëndohet gjendja e protestuesve FAQE 6

NgërÇ

Reagime të ashpra nga Kosova kundër vizitës së Irenejt: Turp për shtetin shqiptar! Shenjtërimi i Katedrales “Ngjallja e Krishtit” bashkon politikën. Patriarku serb, Irenej: Kosova është e shenjtë për Serbinë

Shenjtërimi i Katedrales “Ngjallja e Krishtit” që ndodhet fare afër selisë së Partisë Socialiste, mblodhi dje në Tiranë drejtues të lartë botërorë të Kishës Ortodokse. Ngjarja e shenjtërimit të kishës përbën një bekim të veçantë, sipas krerëve të Kishës Ortodokse. Për meshën e shenjtërimit... Faqe 4-5

op ed / 10-11

NGA bujar kapexhiu

Mashtruesit na buzëqeshin prapë Imer Mushkolaj

Bukë e kripë e Enver Elidor Mëhilli

Reforma e pensioneve në Kuvend pas shtatorit, në ndryshim 16 ligje Juristët e qeverisë në fazë intensive konsultimesh për ndryshimin e rreth 16 ligjeve që preken nga reforma e pensioneve. Për këtë arsye, qeveria shtyn për pas shtatorit miratimin e reformës në Kuvend Faqe 7

Piciruku politik

Nga varret e hebrenjve në Prishtinë me një shkrimtar nga Beogradi Visar Zhiti

arsimi

Studentët nga trojet shqiptare, në UET për integrimin në BE Gjatë konferencës ndërkombëtare pati kumtesa për tema si tregtia ndërkombëtare, grupet e margjinalizuara përballë integrimit europian, politikat e zgjerimit në Ballkanin Perëndimor, marrëveshjet e tregtisë së lirë, përafrimi i legjislacionit në fushat kyçe të tregut të brendshëm etj. FAQE 4

afër/larg

politikë / Patriarku serb,

Irenej: Kosova është e shenjtë për Serbinë

Faqe 4

politikë/ Shenjtërimi i

kronikë/ Ekzekutohet me

Katedrales “Ngjallja e Krishtit” 11 plumba për hakmarrje bashkon politikën ish-drejtori i CEZ në Laç Faqe 5

Faqe 7

Prej së enjtes duket se ka shenja se kjo do të ndryshojë. Ishte vetë Rama që paralajmëroi “stuhinë” që po vinte, menjëherë pasi ai kishte deklaruar se nuk do të kishte dialog me të ngujuarit në grevë urie, duke delegjitimuar kërkesat e grevistëve

Lëvizja e dytë që shkon në të njëjtën rrymë ishte fokusimi i çështjes së drogës në një tjetër kënd. Ndërsa deri të enjten Rama dhe ministrat patën mbajtur qëndrim se diçka e tillë nuk kishte ndodhur, se nuk kishte prova, në intervistën e paparalajmëruar Kryeministri njoftoi se tashmë kishte prova, por i gjithë trafiku ishte kryer në kohën e Partisë Demokratike dhe qeverisjes së saj.

Ndryshim kursi, Rama vendos të kundërsulmojë opozitën E paqartë nëse shumicës i duhen “koka turku” për të hapur dyert e BE-së, apo ndryshim strategjie për t’u mbrojtur ndaj akuzave të ashpra të opozitës që deri tani ishin ironizuar, por duket se kanë pasur kosto publike Vladimir Karaj

di Rama bëri një dalje të paparalajmëruar në “Top Story” të enjten që shkoi, fill pas një përballjeje jo të pazakonshme, por më të ashpër dhe më të gjatë me ish-kryeministrin Sali Berisha në Kuvend, në fund të së cilës kryeministri bëri madje edhe zotimin se nuk do të merrej më me paraardhësin e tij. Përtej kësaj, intervista që dukej si jashtë radhe, u pa edhe si paralajmërim i një strategjie të re të shumicës ndaj opozitës. Një kundërsulm në përgjigje të qëndrimeve radikale të pakicës që shihet si organizatore e dy grevave të urisë dhe një lumi akuzash ndaj shumicës qeverisëse, duke akuzuar drejtpërdrejt Ramën për lidhje me trafikun e drogës me avionë. Për shumë, ky është një ndryshim strategjie i Ramës, që mund të ketë po ashtu lidhje edhe me sinjalet që ai ka sa i përket marrjes apo jo të statusit kandidat në qershor, dhe po ashtu një ndryshim strategjie për marrëdhëniet me publikun dhe vendim për t’iu përgjigjur radikalitetit me radikalitet. Duke u përpjekur të vërë në dukje atë që Rama thotë shpesh se nuk ka ngjashmëri mes dy forcave politike, shumica punoi për muaj me radhë duke tentuar të dukej e butë ndaj qëndrimeve të pakicës, duke replikuar përgjithësisht përmes ironisë dhe mjaft herë duke dhënë të kuptohej se “toleranca” e saj duhej të tregonte ndryshimin me krahëve të politikës. Por kjo duket s’ka funksionuar mirë dhe shumica po paguan kosto në opinion duke qenë e mefshtë ndaj akuzave të PD-së. Qartësisht këtë ndryshim roli e ka përshkruar deputetja e PS Arta Dade. Në një intervistë ajo thotë se “Sigurisht edhe fisnikëria e maxhorancës ka një kufi”, ndërsa thotë se kjo e fundit nuk duhet ët humbë kohë me Berishën i cili sipas saj duhet të përballet me drejtësinë. “Sali Berisha duhet të ketë një rrugë vetëm njëdrejtimëshe. Rruga njëdrejtimëshe “One way” është drejtësia”, tha Dade për Gazetën Shqiptare.

Prej së enjtes duket se ka shenja se strategjia e PS do të ndryshojë. Ishte vetë Rama që paralajmëroi “stuhinë” që po vinte. Menjëherë pasi ai kishte deklaruar se nuk do të kishte dialog me të ngujuarit në grevë urie, duke delegjitimuar kërkesat e grevistëve, katër persona të shkarkuar nga Bashkia e Tiranës më 2011, kur kjo u mor prej PDsë, u paraqitën dhe kërkuan të bëheshin pjesë e grevës së urisë. Në teori kjo do të kishte qenë një situatë normale, por dy palët nuk mund të merreshin vesh, pasi ndërsa njëra anë akuzonte kreun e PD-së, Lulzim Bashën, për shkarkim të padrejtë nga puna, pjesa tjetër nuk duket se ndau të njëjtin mendim. Palët shkëmbyen sharje, shkulje flokësh, ndërsa të ngujuarit në grevë akuzuan ata që pretendonin të hynin brenda saj si “komunistë”. Provokimi, siç edhe u quajt, në pamje të parë kishte funksionuar. Tani për të gjithë është e qartë se ka dy lloj të larguarish nga puna dhe se në grevë janë ata që përkrahin dhe përkrahen nga PD, ndërsa ka të tjerë jashtë saj që përkrahin PS. Lëvizja e dytë që shkon në të njëjtën rrymë, ishte fokusimi i çështjes së drogës në një tjetër kënd. Ndërsa deri të enjten, Rama dhe ministrat patën mbajtur qëndrim se diçka e tillë nuk kishte ndodhur, se nuk kishte prova, në intervistën e paparalajmëruar kryeministri njoftoi se tashmë kishte prova, por i gjithë trafiku ishte kryer në kohën e Partisë Demokratike dhe qeverisjes së saj. “Nuk dua të jap detaje, por informacioni që unë kam marrë nga komisioni hetimor më ka tronditur për faktin se provat, të cilat unë nuk kam dashur t’i besoj se në Shqipëri mund të kishte trafiqe të tilla, tregonin se kishte një veprimtari të tillë më parë. Kjo ka ndodhur në periudhën kur qeverisnin këta zotërinj që sot me zell të madh bëjnë denoncimet”, - tha kryeministri. Për të ruajtur suspansën ndoshta, të premten deputetja e PS-së, Ermonela Felaj, që drejtoi edhe komisionin për të hetuar çështjen, shpalli se të shtunën do të bëheshin publike provat se trafiku kishte ndodhur, por në një kohë kur ministër i Mbrojtjes ishte Arben Imami dhe kryeministër Sali Berisha. Felaj publikoi të shtunën

Rama nga ana tjetër e ndjen peshën e kësaj edhe prej përkrahësve të tij, të cilëve u ka premtuar drejtësi për një sërë ngjarjesh të rënda. “Unë e di shumë mirë çfarë shqiptarët sot përjetojnë negativisht në raport me ne; faktin që nuk ka ende para drejtësisë përgjegjës të peshës së rëndë”, tha ai në ‘Top-Story’-n e fundit me Sokol Ballën, duke lënë të kuptohej se pranonte “një pjesë të fajit” që kjo nuk kishte ndodhur.

Më herët ministri i Jashtëm, Ditmir Bushati risolli në vëmendje marrëveshjen e rrëzuar të kufijve detarë me Greqinë, duke kërkuar të hetohej rreth saj dhe ndjekur penalisht përgjegjësit. Shënjestra këtë herë është kreu i opozitës, Lulzim Basha, atëherë ministër i Jashtëm.

pjesë dëshmish dhe të dhënash, që sipas saj vërtetonin se në periudhën tetor 2012-mars 2013, trafiku i drogës me avionë ishte kryer nga Gjadri dhe madje personat që kishin raportuar rreth tij ishin transferuar. Kështu, shumica kaloi nga mohimi i trafikut, në pohimin se ai ishte bërë nga mazhoranca e kaluar. Deputeti i PS-së, Taulant Balla kërkoi dje shpjegime nga ish-ministri dhe ish-kryeministri për pohimet e Felajt, të dala nga komisioni hetimor. Më herët ministri i Jashtëm, Ditmir Bushati risolli në vëmendje marrëveshjen e rrëzuar të kufijve detarë me Greqinë, duke kërkuar të hetohej rreth saj dhe ndjekur penalisht përgjegjësit. Shënjestra këtë herë është kreu i opozitës, Lulzim Basha, atëherë ministër i Jashtëm. Një deklaratë e tillë në lidhje me marrëveshjen mungon edhe në kohën kur ajo u denoncua si tradhti. E gjithë kjo nga ana tjetër mund të jetë edhe për shkak të presionit që qeveria ka deri të paktën në pohimin apo mohimin e statusit kandidat për në BE. Shpesh është folur se “vrima e gjilpërës” prej nga Shqipëria do të kalojë për t’u afruar edhe një hap me Bashkimin Europian, do të zgjerohej vetëm nëse vendi do çonte para drejtësisë peshq të mëdhenj. I lënë në “harresë” prej muajsh nga shumica e re, ky “detyrim” e ka bërë Ramën të thërrasë më shumë se një herë Prokurorin e Përgjithshëm, duke i mëshuar se është “nën frikën e atij (Berishës)”. Rama nga ana tjetër e ndjen peshën e kësaj edhe prej përkrahësve të tij, të cilëve u ka premtuar drejtësi për një sërë ngjarjesh të rënda. “Unë e di shumë mirë çfarë shqiptarët sot përjetojnë negativisht në raport me ne; faktin që nuk ka ende para drejtësisë përgjegjës të peshës së rëndë”, tha ai në “TopStory”-n e fundit me Sokol Ballën, duke lënë të kuptohej se pranonte “një pjesë të fajit” që kjo nuk kishte ndodhur. Ajo që mbetet e paqartë është se sa do të zgjasë ky ndryshim kursi dhe nëse retorika do të vijojë të ashpërsohet dhe të diktojë marrëdhëniet e ardhshme mes dy forcave politike që duket se do i përgjigjen njëra-tjetrës “dhëmb për dhëmb”. Po ashtu edhe qëndrimi (mënjanë) i partnerit të madh në qeveri, LSI-së, rreth betejës së ashpër PS-PD, mbetet i padeshifruar. Rama e justifikoi këtë me rolin që kreu i kësaj force, Ilir Meta, i cili dje në një ceremoni fetare qëndroi ndoshta edhe thjesht për protokoll në krah të Lulzim Bashës, ka marrë krye të Kuvendit, por nga ana tjetër, as ministrat e LSI-së nuk duken entuziastë të mbrojnë qeverinë ku bëjnë pjesë.

ngjarja e ditës

Gazeta MAPO

www.mapo.al / gazetamapo@gmail.com

02.06.2014

Raporti “Felaj”

Denoncimi i Bushatit

“Shpërthimi” i Dades

Dosjet “Imami”

Nga sot, prokuroria do të ketë në dorë raportin e komisionit “Felaj”, sipas të cilit, trafiku i drogës me avionë është kryer në periudhën tetor 2012- mars 2013, kohë kur Ministria e Mbrojtjes drejtohej nga Arben Imami.

Ministri i Jashtëm, Ditmir Bushati i kërkoi prokurorisë të niste hetimet për përgjegjësit e paktit detar me Greqinë, që sipas tij kanë kryer vepër penale. Edhe pse ky pakt është rrëzuar nga Gjykata Kushtetuese, qeveria kërkon “shpagim”.

Në një intervistë për një të përditshme, deputetja Arta Dade deklaroi se ish-kryeministri Berisha duhet të përgjigjet para drejtësisë. “Nuk mund t’i shpëtojë drejtësisë duke bërë presion ndaj mazhorancës”, tha Dade, duke e akuzuar atë për krim shtetëror.

Ish-ministri i Mbrojtjes, Arben Imami rezulton zyrtari i lartë më i akuzuar nga mazhoranca pas Sali Berishës. Ministria e drejtuar tashmë nga Kodheli, ka dorëzuar në prokurori një sërë dosjesh kundër Imamit, me akuzën e shkeljes së detyrës.

Reagime Balla: Trafiku i drogës, nga kupola e Mbrojtjes

Debati politik përplaset në Prokurori, shtohen dosjet kundër qeverisë së shkuar Prokurori i Përgjithshëm, nën rrethimin e kallëzimeve të mazhorancës aktuale. Shtohen edhe raporti i Komisionit “Felaj” për trafikun e drogës dhe denoncimi i ministrit të Jashtëm për paktin detar me Greqinë Leonard Bakillari Debatet e nxehta politike mes opozitës dhe mazhorancës po shtojnë gjithnjë e më shumë numrin e dosjeve në Prokurorinë e Përgjithshme. Në pak ditë, mbi tavolinën e kryeprokurorit janë shtuar edhe dy dosje të reja, ndërsa janë në proces hetimi dhjetëra çështje me abuzimet e pretenduara ndaj qeverisë së kaluar. E para, ajo e denoncuar fillimisht nga demokratët për trafik droge nëpërmjet infrastrukturës së ushtrisë, por që pas Komisionit Hetimor po merr një tjetër rrjedhë. E dyta, “dorëzimi i territorit”, i artikuluar pak ditë më parë nga ministri i Jashtëm, Ditmir Bushati, lidhur me paktin detar me Greqinë. Në këtë valë të nxehtë akuzash, edhe më e nxehtë bëhet dosja e “trafikut të drogës me avion”, për të cilën një komision hetimor vetëm me deputetë të mazhorancës hartoi dhe publikoi një raport, që në thelb akuzon qeverinë e shkuar se ka lejuar këtë fenomen. Komisioni ‘Felaj’ arriti në përfundimin se është kryer trafik droge nëpërmjet infrastrukturës së Ushtrisë, por kjo gjë ka ndodhur nën qeverisjen e demokratëve. Kryetarja e komisionit i kërkoi prokurorisë të hetojë dhe nxjerrë përgjegjësit për këtë lloj trafiku, që sipas dëshmive dhe dokumenteve të mbledhura, është realizuar përgjatë periudhës 2011-2013. Felaj citoi edhe dëshminë e një ushtaraku në bazën e Gjadrit, i cili pretendon se në periudhën tetor-nëntor 2012 ka parë disa herë të njëjtin avion që ulej në fund të pistës, ku furnizohej me karburant dhe ngarkohej me pako të mbështjella me natriban. Për këtë ngjarje, ushtaraku me inicialet S. GJ. ka raportuar tek eprorët e tij, të cilët i kanë thënë “ta linte me kaq këtë punë”. Pasi e konsideroi punën të kryer, kryetarja e komisionit, Felaj tha se ky komision ka bërë kujdes që të mos kishte mbivendosje kompetencash, në rastin konkret me

prokurorinë, e cila më 9 maj të këtij viti ka regjistruar një procedim penal pas akuzave publike për trafik droge nëpërmjet infrastrukturës së ushtrisë. “Faktet e bëra prezente deri më tani, së bashku me të dhënat që u cituan e që sipas çmimit tonë, i provojnë katërcipërisht ato, duhet t’i vihen në dispozicion organit kompetent, organit të prokurorisë, në mënyrë që ai të procedojë me kryerjen e veprimeve specifike që plotësojnë ngritjen e akuzës dhe sigurojnë vendosjen përballë drejtësisë të personave konkretë, të cilët dyshohet që minimalisht në periudhën kohore tetor –nëntor 2012, duke transportuar me mjete fluturuese lëndë narkotike, të kenë konsumuar figurën e veprës penale të ‘trafikimit të narkotikëve’, të parashikuar nga neni 283/a i Kodit Penal”, - tha deputetja Ermonela Felaj gjatë prezantimit të raportit. Edhe pse konfirmoi se Prokuroria e Krimeve të Rënda tashmë ka nisur një hetim për këtë çështje, kryetarja e komisionit tha se të dhënat e mbledhura do t’i dërgohen prokurorisë për hetime të mëtejshme. Kjo dosje pritet të dorëzohet në Prokurorinë e Përgjithshme ditën e sotme, së bashku me gjithë korrespondencën dhe informacionet e mbledhura gjatë punës së Komisionit Hetimor parlamentar mbi akuzat për trafik droge nëpërmjet infrastrukturës ushtarake. Pakti me Greqinë Ndërsa eksponentë të mazhorancës paralajmëronin rezultate spektakolare nga hetimi i komisionit parlamentar, ministri i Jashtëm i kërkoi prokurorisë të hetojë përgjegjësit, që sipas tij hartuan paktin detar me Greqinë, i shpallur si i paligjshëm nga Gjykata Kushtetuese. Në një deklaratë për mediat, ministri i Jashtëm, Ditmir Bushati tha se kjo marrëveshje meriton të shqyrtohet nga Prokurori i Përgjithshëm,

Në këtë valë të nxehtë akuzash, edhe më e nxehtë bëhet dosja e “trafikut të drogës me avion”, për të cilën një komision hetimor vetëm me deputetë të mazhorancës hartoi dhe publikoi një raport, që në thelb akuzon qeverinë e shkuar se ka lejuar këtë fenomen.

edhe pse ka një vendim të Gjykatës Kushtetuese që e shfuqizon atë. “Për sa i përket nënshkruesve të kësaj marrëveshjeje, besoj se Prokurori i Përgjithshëm ka të gjithë dokumentacionin përkatës, ka vendimin e Gjykatës Kushtetuese në dorë, ka praktikën e së drejtës ndërkombëtare e cila konsiderohet tërësisht e shkelur nga gjykata”, - tha ministri i Jashtëm. Por sipas prokurorisë, nuk ka asnjë kallëzim për këtë çështje nga Ministria e Punëve të Jashtme, e cila ka çuar në prokurori vetëm një informacion, pa specifikuar shkeljet dhe përgjegjësit e evidentuar për këtë shkelje. Lidhur me këtë çështje të re prokuroria do t’i kërkojë informacion Ministrisë së Jashtme, me qëllim respektimin e procedurës dhe marrjes së informacionit në formën e kërkuar nga ligji. “Denoncimi” i Dades Por krahas artikulimit dhe kërkesës për hetimin e çështjeve konkrete, nuk kanë munguar zërat që kërkojnë edhe ndëshkimin e ish-kryeministrit Sali Berisha. Kryetarja e komisionit të Politikës së Jashtme, deputetja e PS-së, Arta Dade tha se Sali Berisha duhet të përgjigjet para drejtësisë për shkelje të Kushtetutës dhe për krim shtetëror deri në humbje jete. “Sali Berisha duhet të ketë një rrugë vetëm njëdrejtimëshe. Rruga njëdrejtimëshe është drejtësia. Nuk mund t’i shpëtojë drejtësisë duke bërë presion ndaj mazhorancës. Nuk mund të na kuptojnë as ata që na kanë votuar, duke manifestuar tolerancë ndaj Sali Berishës. Toleranca padyshim që duhet të jetë në politikën shqiptare. Por çdo gjë ka disa caqe. Ka shkelur Kushtetutën disa herë, është në krye të krimit shtetëror deri në humbje jete”, - tha Dade duke iu referuar ngjarjes së 21 janarit, e cila gjithashtu mbetet ende e hapur në arkivat e Prokurorisë së Përgjithshme.

Pas rezultateve të Komisionit Hetimor për drogën, Partia Socialiste i kërkon sqarime ish-kryeministrit Sali Berisha dhe ish-ministrit të Mbrojtjes, Arben Imami. Nënkryetari i grupit parlamentar socialist, Taulant Balla tha dje se në periudhën tetor 2012-mars 2013 ekzistojnë dëshmi të plota për uljen dhe ngritjen e avionëve të palicencuar e të paautorizuar, përmes të cilëve dyshohet se transportohej lëndë narkotike. Balla shtoi më tej se për këtë çështje ka dëshmitarë mes oficerëve që patrullonin zonën. “Ndërsa u thuhej se avionët uleshin për t’u furnizuar me karburant, oficerët e patrullimit kanë parë pako të mbështjella me natriban, për të cilat ata nuk janë lejuar të raportojnë tek eprorët e tyre, madje janë autorizuar të mos pengojnë uljen dhe ngritjen e avionëve”, - shtoi më tej deputeti socialist. “Çmenduria ka arritur deri aty sa oficeri që guxoi të raportojë, është kërcënuar dhe larguar nga kjo zonë. Gjithçka ka ndodhur kur kryeministër ishte Sali Berisha dhe ministër i Mbrojtjes, Arben Imami. Meqenëse këta dy zotërinj kanë akuzuar Forcat e Armatosura, a mund të thonë, a kanë patur informacion mbi këta avionë duke abuzuar me strukturat e Ushtrisë dhe institucionet e Inteligjencës?”pyeti Balla nga selia e PS-së. Dyshimet për dijeninë e qeverisë paraardhëse për këtë aktivitet të paligjshëm u hodhën fillimisht nga kryeministri Edi Rama, kur deklaroi se mirinformimi i eksponentëve të Partisë Demokratike vjen ndoshta nga përfshirja në të në kohën kur qeverisnin vendin, dyshime që mazhoranca beson se janë vërtetuar nga gjetjet e Komisionit Hetimor Parlamentar.

Kodheli: Prokuroria të hetojë të dhënat për drogën Ministrja e Mbrojtjes, Mimi Kodheli i bëri thirrje Prokurorisë të hetojë të dhënat e bëra publike nga kryetarja e Komisionit Hetimor, Ermonela Felaj, për përdorimin e infrastrukturës ushtarake për trafikun e drogës, e cila një ditë më parë pohoi se trafiku i drogës me avionë është bërë gjatë vitit 2012 dhe 2013 nga baza të ndryshme ushtarake, veçanërisht në aerodromin e Gjadrit dhe me dijeninë edhe të ishdrejtuesve të Forcave të Armatosura. “Kjo është një çështje që i takon Prokurorisë. Unë e kam thënë se që nga momenti që qeveria Rama ka marrë drejtimin e vendit, jemi totalisht të fokusuar drejt pastrimit të institucioneve të paprekshme, siç janë Forcat e Armatosura”, deklaroi Kodheli. Ministrja e Mbrojtjes u shpreh se gjatë takimit me drejtorin për Europën Juglindore në Departamentin Amerikan të Shtetit, Jonathan Moore, mori mbështetjen e DASH-it për reformat e ndërmarra në strukturën e forcave ushtarake shqiptare “DASH-i na ka dhënë mbështetje të madhe në ndryshimet ligjore që u mundova t’ia shpjegoja. Folëm edhe për shqetësimet që vijnë nga sjellja e opozitës në këtë periudhë, ku nga ana e drejtorit Moore u theksua fakti se procesi i marrjes së statusit kandidat është një nga proceset më të rëndësishme për të ardhmen e Shqipërisë”, - shtoi Mimi Kodheli.

në fokus Kryepeshkopi Irenej deklaroi dje se shkëputja e Kosovës dhe krijimi i një shteti të pavarur e rëndon shumë Serbinë

Patriarku serb, Irenej: Kosova është e shenjtë për Serbinë “…Nëse ne kemi jetuar me shekuj bashkë, pse të mos vazhdojmë të jetojmë përsëri bashkë?” I ftuar në Tiranë për shenjtërimin e Katedrales Ortodokse “Ngjallja e Krishtit”, së bashku me drejtuesit e tjerë më të lartë të fesë ortodokse, patriarku i Serbisë, Irenej, në një intervistë për ‘Top Channel’ komenton reagimet lidhur me vizitën e tij në Shqipëri. Duke iu referuar rolit të Kishës serbe në marrëdhëniet e shtetit për çështjen e Kosovës, ai thekson se krahina e Kosovës është pjesa më e shenjtë për popullin serb. “Në këto vise jetojnë një numër shumë i madh shqiptarësh, por kjo nuk është vetëm tani. Ne me shqiptarët kemi jetuar në shekuj. Asnjëherë nuk kemi pasur probleme midis dy popujve tanë. Ato që po ndodh në këto kohëra midis nesh, pra shkëputja e Kosovës dhe krijimi i një shteti të pavarur nga Serbia, ne na rëndon shumë. Kosova dhe Metohia për ne serbët është pjesa më e shenjtë, aty është zhvilluar e gjithë historia e popullit tonë. Është zhvilluar kultura dhe ana jonë shpirtërore. Numri i madh i shenjtorëve që ne ndërtojmë në Kishën tonë janë nga kjo krahinë. Rezidenca e Patriarkanës Serbe faktikisht është në Pejë dhe i bie që Rezidenca e Patriarkanës Serbe të jetë në një shtet tjetër dhe jo në Serbi. Këtë,

ne nuk mund ta pranojmë dhe ta kuptojmë. Ne jemi të gatshëm që të gjejmë një zgjidhje të drejtë, që të dyja palët të jenë të kënaqura. Nëse ne kemi jetuar me shekuj bashkë, pse të mos vazhdojmë të jetojmë përsëri bashkë? Një tjetër problem është se, rreth 200 -250 mijë serbëve u është dashur që të lënë shtëpitë e tyre dhe të largohen nga Kosova dhe Metohia, dhe nuk e kuptojmë pse ky popull nuk mund të kthehet në shtëpitë e veta, atje ku me qindra vjet kanë jetuar dhe të ketë një jetë normale midis dy popujve tanë”, - u shpreh Irenej. Pa e përmendur në asnjë moment gjurmën më të fundit të dhunës serbe në Kosovë, varrezën masive të Rashkës, por duke cituar vetëm dëmtimet që u janë bërë sipas tij varreve serbe, patriarku Irenej i mëshon idesë së kthimit të të larguarve si një zgjidhje të mundshme të situatës. “E para do ishte që t’u krijohet mundësia të gjithë atyre të larguarve të kthehen në shtëpitë e tyre dhe të gjendet mënyra që të jetohet përsëri qetë në Kosovë. Ata kanë jetuar momente të vështira, shtëpitë e tyre janë djegur, pronat janë përvetësuar nga banorët shqiptarë dhe nuk iu lejohet atyre që të kthehen në shtëpitë e tyre. Tani kemi

“Një tjetër problem është se rreth 200 -250 mijë serbëve u është dashur të lënë shtëpitë e tyre dhe të largohen nga Kosova dhe Metohia, dhe nuk e kuptojmë pse ky popull nuk mund të kthehet në shtëpitë e veta, atje ku me qindra vjet kanë jetuar dhe të ketë një jetë normale midis dy popujve tanë”

marrë vesh që edhe shumë nga varret tona po humbasin apo po dëmtohen. Me përjashtim të disa vendeve që u ruajtën nga KFOR-i, pjesa tjetër janë të shkatërruara dhe të djegura. Serbët asnjëherë nuk kanë qenë armiqësorë në raport me shqiptarët. Më 1912-ën, kur Kosova u çlirua nga Turqia, asnjë shqiptar nuk është përzënë nga Kosova dhe Metohia”, - shtoi Irenej. Edhe në këtë rast, patriarku Irinej shmang komentet e drejtpërdrejta mbi genocidin serb në Kosovë, kur historia e pas-pavarësisë dëshmon krejtësisht të kundërtën në marrëdhëniet mes shqiptarëve dhe serbëve dhe ku sërish ka qenë Kisha që ka pasur një rol kyç në prodhimin dhe ekzekutimin e politikave antishqiptare.

Kosova kundër vizitës së Irenejt: Turp për shtetin shqiptar! Mediat dhe rrjetet sociale kosovare shfryjnë kundër vizitës së patriarkut serb, Irenej në Tiranë. Shqipëria ka zhgënjyer edhe një herë Kosovën. Pas zemërimit për pjesëmarrjen në një televizion privat në Tiranë të këngëtarit serb Zdravko Coliç, dje kosovarët janë ndjerë sërish të fyer nga pjesëmarrja në një ceremoni kishtare në prani edhe të zyrtarëve më të lartë shqiptarë të patriarkut serb, Irenej. Mediat dhe rrjetet sociale në Kosovë nuk kanë nguruar ta konsiderojnë pjesëmarrjen e tij në ceremoninë e shenjtërimit të Katedrales Ortodokse “Ngjallja e Krishtit” në Tiranë, si një provokim që Shteti Amë, siç e konsiderojnë ata Shqipërinë, i bën Kosovës. Më kritikja nga mediat ka qenë gazeta kosovare “Express”, e cila në një qëndrim redaksional të sajin shkruante dje se “Flamuri serb ka valuar në mes të Tiranës, ndërkohë që nga kryeqyteti i shqiptarëve, kryepeshkopi serb, Irenej ka thënë se “Kosova është dhe do të jetë serbe”. Më tej kjo gazetë shkruan se “gjithçka ka ndodhur sot (dje) gjatë ceremonisë së shenjtërimit të Katedrales

Ortodokse ‘Ngjallja e Krishtit’, e ku, tok me kryepeshkopin serb ka marrë pjesë gjithë lidershipi institucional e politik i Tiranës”. Sipas kësaj gazete, ky akt “lirisht mund të quhet si provokimi i radhës që vjen nga shteti amë, apo thënë më mirë, pakujdesia e radhës e Tiranës ndaj ndjenjave të kosovarëve; diçka që ndodh vazhdimisht, diçka që përsëritet kohë pas kohe - herë nga ndonjë televizion, herë nga një parti politike, nga ndonjë kryetar bashkie...”. Më tej “Express” kujton disa nga provokimet e tjera që shtetarët apo mediat shqiptare u kanë bërë ndjenjave dhe sakrificës së kosovarëve me veprimet e tyre. Kështu ajo rendit se vite më parë, Goran Bregoviç mori ‘Çelësin e Tiranës’, ndërsa përmend si kumbar të bashkimit të PS-së dhe LSI-së ish-presidentin serb, Boris Tadiç, duke u nisur nga pjesëmarrja e tij në takimin e pajtimit të LSI-së dhe PS-së në Shkodër. Gjithashtu, kjo gazetë përmend edhe incidentin e pak javëve më parë, ku sipas saj “shqiptarët në Tiranë u harbuan me Zdravko Coliçin”. Por kulmi sipas gazete ishte ceremonia e djeshme e shenjtërimit të Katedrales Ortodokse “Ngjallja e Krishtit”. Ndaj nisur nga kjo, gazeta shtron pyetjen: pse duhet ftuar në një cer-

emoni kaq të rëndësishme për komunitetin ortodoks shqiptar (siç e quan ajo) “një fashist serb siç është Kryepeshkopi serb, Irenej?”. “Si mundet, - shkruan më tej kjo gazetë, - që i gjithë lidershipi shqiptar; nga Presidenti Nishani, Kryeministri Rama, Kryeparlamentari Meta dhe lideri i opozitës, Basha, të marrin pjesë në këtë ceremoni dhe t’ia puthin dorën Irenejt? Kush ua lejoi atyre të rinjve të valojnë flamurin serb dhe të hedhin parulla kundër shqiptarëve?”, - pyet më pas kjo gazetë duke iu referuar pikërisht tubimit të disa të rinjve me flamujt serbë para hyrjes së Katedrales në Tiranë, ndërkohë që

brenda saj ndodheshin veç drejtuesve më të lartë të kishës ortodokse në botë dhe krerët e shtetit shqiptar. “Ky po që është një provokim. Ky po që është një turp i Shtetit Shqiptar”, - mbyll editorialin e saj gazeta “Express”. Ndërkohë që kjo ngjarje nuk ka mbetur pa u pasqyruar edhe nga mediat e tjera si “Tribuna”, “Zëri” etj, ku binte në sy lajmi mbi tubimin e të rinjve me flamuj serbë. Të ashpra kanë qenë dhe reagimet e qytetarëve kosovarë në rrjetet sociale lidhur me këtë zhvillim të ndodhur dje në Tiranë. Në shumicën dërmuese të tyre, prania e Irenejt dhe deklaratat e tij shihen si një tradhti që Shqipëria dhe klasa e saj politike i kanë bërë Kosovës. Madje nuk mungojnë dhe përcaktimet e tilla se ‘Shqipëria është njësoi si Greqia dhe Serbia, ndërsa Kosova është më vete’. “Erdhi mu në zemër të tokës së shqiptarëve dhe volli helm mbi tokën tonë. Nuk është fajtor ai, faji është i yni, edhe për këtë arsye jemi ku jemi”, - shkruante një qytetar kosovar me emrin Xhavit Myrtaj në Facebook. “Hiqq ndeti mos me ju shku se veq na ja u majna gjall turizmin e kta vllezerit po bohen vllezer me shkije tash”, shkruante Ylber Sadiku, një tjetër qytetar kosovar.

At nikolla Marku:

"Kisha Shqiptare nuk mund të shenjtërohet nga një antishqiptar si Irenej" Kundër ceremonisë së djeshme të shenjtërimit të Katedrales “Ngjallja e Krishtit” nën drejtimin e kreut të Kishës Ortodokse Shqiptare, Anastas Janullatos dhe krerëve të tjerë të kishave ortodokse nga vendet fqinje, ka dalë edhe At Nikolla Marku, i cili drejton Kishën e ‘Shën Mërisë’ në Elbasan. Në një intervistë për “Kosovapress”, Marku shpjegon së pari se ai nuk ka marrë pjesë në këtë ceremoni, pasi nuk ka patur një ftesë nga organizatorët. Ai thotë se nuk është penguar nga askush, por ka qenë dëshira e tij për të mos marrë pjesë në këtë ceremoni, pasi nuk pajtohet me këtë akt shenjtërimi të Kishës Shqiptare, për faktin se është organizuar nga klerikë antishqiptarë. “Unë nuk jam penguar për të marrë pjesë në ceremoninë e shenjtërimit të Katedrales ‘Ngjallja e Krishtit’, as nuk kam marrë ftesë, sepse ata e dinë që unë nuk u shkoj, pasi ua kam thënë dhe më herët qëndrimet e mia kundër”, - shprehet Marku ndërsa bën të ditur se për këtë çështje do të dalë sot në një konferencë për mediat, ku do të sqarojë edhe qëndrimin e tij ndaj aktit të shenjtërimit të Katedrales Ortodokse “Ngjallja e Krishtit’ në Tiranë. Më tej ai thekson se është e papranueshme që një kishë ortodokse shqiptare të shenjtërohet nga një klerik që nuk është shqiptar. “Shenjtërim do të thotë përjetësim, si akt. Por kjo ceremoni duhet të ishte bërë jo nga individë antishqiptarë që e drejtojnë sot Kishën. Ky akt shenjtërimi nuk është i drejtë, sepse u bë nga një njeri që nuk është shqiptar, kryepeshkopi Janullatos, i cili për më tepër thirri klerikë nga Greqia e Serbia. Për çfarë i thirri? Për të treguar se sa i fortë është, sa pushtete ka?” - tha At Nikolla Marku. Ky akt bëhet më i papranueshëm sipas tij, edhe sepse në këtë ceremoni shenjtërimi mori pjesë edhe një klerik që është shprehur hapur kundër shqiptarëve, duke iu referuar pranisë së kryeklerikut serb, Irenej. “Kryepeshkopi Irenej njihet për deklaratat e tij kundër Kosovës.

në fokus

Gazeta MAPO

www.mapo.al / gazetamapo@gmail.com

02.06.2014

Sipas Kishës Ortodokse Shqiptare, ngjarja e shenjtërimit të Kishës përbën një bekim të veçantë, jo vetëm për ortodoksët e Shqipërisë, por për të gjithë vendin, dhe është një dëshmi shumë e rëndësishme e ortodoksisë në mbarë botën. incidenti

Ceremonia, policia shoqëron tre veta në komisariat Shenjtërimi i Katedrales “Ngjallja e Krishtit” në Tiranë nuk kaloi pa incidente të vogla. Policia e Tiranës shoqëroi për në komisariat 3 persona, 2 meshkuj dhe një femër. Ishte ora 09:00 e paradites, ku një burrë rreth të 50-ave filloi të rriste tonin e zërit gjatë kalimit para Katedrales, por menjëherë është shoqëruar për në komisariat. Pak minuta më vonë një femër, e cila qëndronte përballë Katedrales, mbante në dorë foton e Fan Nolit në shenjë proteste dhe kundërpërgjigjeje për mbajtjen e meshës në gjuhën greke. “Themeluesi i Autoqefalisë, ai që më 10 mars 1914 mbajti meshën e parë në gjuhën shqipe...dhe është turp që sot pas 100 vitesh gjuha greke mbizotëron në kishën shqiptare. Intelektualët dhe njerëzit që jetojnë në atdhe nuk duhet të pranojnë këtë turp kombëtar. Fan Noli na e përkthehu Biblën në gjuhën shqipe dhe para 100 vitesh e mbajti. Dhe jo mesha jonë të bëhet në gjuhën greke. Kjo është kërkesa ime, unë jam ortodokse dhe dua një kryepeshkop shqiptar. Kaluan 23 vite e nuk mund të presim më”, - tha dje Elida Jorgoni. Protesta e Jorgonit bashkë me një tjetër mashkull pranë saj zgjati vetëm pak minuta, pasi ata u shoqëruan për në komisariat. Ndërkohë, pranë Katedrales kishte forca të shumta policie, por nuk munguan as agjentët e shërbimeve informative shqiptare për çdo situatë të mundshme.

Shenjtërimi i Katedrales “Ngjallja e Krishtit” bashkon politikën Gjatë meshës së organizuar u theksua përcjellja e mesazheve të paqes dhe harmonisë. Shenjtërimi i Katedrales mblodhi bashkë për një herë të vetme pas kaq kohësh dhe spektrin politik shqiptar, edhe pse secili prej drejtuesve erdhi veç e veç TIRANË Shenjtërimi i Katedrales “Ngjallja e Krishtit” që ndodhet fare afër selisë së Partisë Socialiste, mblodhi dje në Tiranë drejtues të lartë botërorë të Kishës Ortodokse. Ngjarja e shenjtërimit të kishës përbën një bekim të veçantë, sipas krerëve të Kishës Ortodokse. Për meshën e shenjtërimit mbërritën patriarkë nga e gjithë bota, mes tyre Tërëshenjtëria e tij, Patriarku Ekumenik Bartolomeu i Parë, Patriarku i Jerusalemit Theofili III, Patriarku i Rumanisë Danieli, Kryepeshkopi i Greqisë Jeronimi, ai i Qipros Krisostomi, Peshkopi i Kishës Ortodokse Shqiptare në Amerikë, Nikon Liolini, Kryepeshkopi i Varshavës, Sava, Patriarku i Serbisë Irinej dhe delegacione të

Kishës Ortodokse të Moskës, Gjeorgjisë, Bullgarisë dhe Antiokisë. Gjatë meshës së organizuar u theksua përcjellja e mesazheve të paqes dhe harmonisë, ndërsa kësaj ceremonie iu bashkuan edhe krerë të komuniteteve të tjera fetare. Sipas Kishës Ortodokse Shqiptare, ngjarja e shenjtërimit të kishës përbën një bekim të veçantë, jo vetëm për ortodoksët e Shqipërisë, por për të gjithë vendin, dhe është një dëshmi shumë e rëndësishme e ortodoksisë në mbarë botën. Ndërkohë po dje, shenjtërimi i Katedrales mblodhi bashkë për një herë të vetme pas kaq kohësh dhe spektrin politik shqiptar, edhe pse secili prej drejtuesve erdhi veç e veç. Presidenti i Republikës, Nishani, kryetari i Kuvendit, Meta,

Për mbarëvajtjen e ceremonisë së shenjtërimit të Katedrales “Ngjallja e Krishtit”, policia bllokoi rrugët hyrëse për në katedrale. Kjo ceremoni vijoi edhe dje pasdite përmes një koncerti festiv rinor në Qendrën Kulturore moderne, në ambientin poshtë Kishës Katedrale.

kryeministri Rama si dhe kryetari i opozitës, Basha, u pritën dje nga primatët ortodoksë. Të ulur në rreshtin e parë, Meta krah Bashës, Presidenti Nishani pak më tutje, si dhe kryeministri Rama me përfaqësues të tjerë të qeverisë, ndoqën nga afër g jithë liturg jinë hyjnore në bashkëmeshimin e primatëve dhe përf aqësuesve të kishave ortodokse autoqefale, kryesuar nga Tërëshenjtëria e Tij, Patriarku Ekumenik Bartolomeu I. Për mbarëvajtjen e ceremonisë së shenjtërimit të Katedrales “Ngjallja e Krishtit”, policia bllokoi rrugët hyrëse për në katedrale. Kjo ceremoni vijoi edhe dje pasdite përmes një koncerti festiv rinor në Qendrën Kulturore moderne, në ambientin poshtë Katedrales. Kat-

edralja e re “Ngjallja e Krishtit” është ndërtuar në qendër të kryeqytetit, në një truall që u dha g r a d u a l i s h t n g a au t o r i t e t e t shtetërore (2001-2005) në kompensim të truallit të kishës së vjetër katedrale të Tiranës, e cila u shkatërrua nga regjimi ateist më 1967. Për studimin arkitekturor të veprës, në vitin 2002 u zhvillua një konkurs ndërkombëtar, ku fituese u shpall zyra “Papadatos Partnership LLP Architects”, nga Nju Jorku. Në vijim projektit fillestar iu bënë përpunime të mëtejshme. Kompleksi i veprës përbëhet nga këto korpuse: Kisha katedrale, Kishëza, Kambanorja, Selia e Sinodit të Shenjtë dhe Qendra Kulturore.

Proteston AK: “Kryepeshkopi i Serbisë, kundër Shqipërisë” TIRANË Prania e kryepeshkopit serb, Irenej dje në Tiranë, në ceremoninë e shenjtërimit të Katedrales Ortodokse “Ngjallja e Krishtit” është shoqëruar edhe me ngritjen e flamurit serb nga një grup i vogël të rinjsh në shkallet e Katedrales. Pavarësisht se ngritja e flamurit të Serbisë është konsideruar si provokacion, prania e policisë aty ka bërë që të shmangej ndonjë përplasje dhe incident i mundshëm me të rinjtë shqiptarë, të cilët nuk e kanë lënë pa e kundërshtuar me parulla ardhjen e Irenejit në Tiranë dhe mesazhet e tij politike. Irenej nuk është i panjohur për shqiptarët, pasi ai njihet për tezat e veta nacionaliste si dhe për qëndrimet e kahershme të tij kundër shqiptarëve. Më konkretisht, ishin të rinjtë e

Aleancës Kuq e Zi që reaguan dje kundër pjesëmarrjes së kryepeshkopit serb në shenjtërimin e kishës në Tiranë, duke e quajtur këtë të fundit armik të shqiptarëve. Sipas Aleancës Kuq e Zi, kryepeshkopi i Serbisë është shprehur kundër historisë së Shqipërisë dhe ka deklaruar se “Kosova është Serbi” si dhe “Serbia, më mirë jashtë BE, sesa pa Kosovën”. Aktivistët e Aleancës Kuq e Zi vendosën parulla kundër kryepeshkopit serb në kangjellat e Katedrales, ku shkruhej: “Kryepeshkopi i Serbisë, kundër Shqipërisë”. Por tubimi i vogël i tyre solli edhe reagimin e policisë. Sipas aktivistëve të AKsë, policia ka ndaluar 6 protestues dhe shoqëruar disa të tjerë.

Ishin të rinjtë e Aleancës Kuq e Zi që reaguan dje kundër pjesëmarrjes së kryepeshkopit serb në shenjtërimin e kishës në Tiranë, duke e quajtur këtë të fundit armik të shqiptarëve.

ngjarje e ditës

ditari

Sipas dëshmitarëve, Skeja kishte qenë duke dalë me veturën e tij “Audi A4”, me targa AA 363 FM me ngjyrë gri të errët. Ai mbeti i pajetë në vend, pasi u qëllua nga breshëritë e automatikut, ndërsa plumbat sipas policisë e kanë zënë në kokë dhe në gjoks

Atentati i dytë i merr jetën Viktor Skejës, ish-drejtor i CEZ-it në Laç dhe i dyshuar për krime në të shkuarën. 47-vjeçari u ekzekutua dje në mesditë, në rrugën “Riza Cerova” në Tiranë, teksa ndodhej në makinën e tij. Burime të policisë i thanë MAPO-s se Viktor Skeja dyshohet se është vrarë për motive hakmarrjeje që lidhen me të shkuarën e tij. Viktima i kishte shpëtuar një tjetër atentati më 23 shtator të vitit të shkuar, kur u qëllua brenda një kazinoje, por edhe asokohe policia nuk arriti të binte në gjurmët e autorëve. Dje në mesditë, rreth orës 15:29 minuta, Viktor Skeja sapo ishte duke dalë me makinën e tij nga parkimi, kur sipas dëshmitarëve, një autoveturë “Volkswagen Golf” me targa të Kosovës, qëlloi me breshëri në drejtim të 47-vjeçarit nga Laçi. Ish-drejtori i CEZ-it, i cili prej shtatorit kishte hapur një studio avokatie, mbeti i vdekur në vend, ndërsa policia numëroi në vendin e ngjarjes 11 gëzhoja të kalibrit 7. 62 milimetra. Ekspertët tregojnë se për ekzekutimin e Skejës është përdorur një automatik tip “Kallashnikov”. Autorët, sipas burimeve të policisë, pasi qëlluan makinën, u larguan me shpejtësi nga vendi i krimit. Skeja, sipas dëshmitarëve, kishte qenë duke dalë me veturën e tij “Audi A4”, me targa AA 363 FM me ngjyrë gri të errët. Ai

mbeti i pajetë në vend, pasi u qëllua nga breshëritë e automatikut, ndërsa plumbat sipas policisë e kanë zënë në kokë dhe në gjoks. Po ashtu, xhamat e veturës ishin thyer në të katër dyert e saj, ndërsa në vendngjarje dukeshin qartë njolla gjaku si dhe në mur gjurmë të predhave të armës. Në krahun e djathtë të veturës, pranë derës së parë një grumbull xhamash dukeshin ende, edhe kur ekspertët dhe hetuesit e policisë braktisën vendin e ngjarjes. Hetimet e policisë zbuluan se Viktor Skeja kishte qenë tek një i afërm pranë ‘Shkollës së Kuqe’, prej nga po dilte kur u qëllua nga “armiqtë”. Pas këqyrjes së kryer dhe pas dëshmive të marra në vendin e ngjarjes, policia ka mësuar se vetura e autorëve kishte kaluar kryqëzimin e parë dhe më pas dyshohet se ka dalë në rrugën “4 Dëshmorët”, e më pas është larguar përmes rrugës “Bardhyl”. Hetuesit po kërkonin dje për kamera në zonën pranë vendit ku ndodhi krimi, për të identifikuar mjetin apo personat që mund të kenë lëvizur me të. Kërkimet e policisë kanë zgjatur deri vonë, por rezultatet ende nuk dihen se cilat janë. Më tej hetuesit janë përqendruar tek konfliktet e mundshme të viktimës, për të arritur tek autorët. Dyshimet e hetuesve janë se krimi lidhet me problemet që Skeja ka pasur në të shkuarën e tij. Në vitin 2006, ai ka qenë i dyshuar për një vrasje në qytetin e Laçit, por këto dyshime nuk u provuan asnjëherë. Po kështu, ai ka qenë i dyshuar nga policia edhe për një krim tjetër, sërish i paprovuar nga forcat e rendit. Më pas, Skeja u emërua drejtor i CEZ-Shpërndarjes për zonën e Laçit, ndërsa kishte siguruar edhe diplomën e avokatit dhe kishte nisur ta ushtronte profesionin e tij në fund të vitit të shkuar në Tiranë. Në shta-

Vendi ku u ekzekutua Viktor Skeja

hetimi

Dyshimet e hetuesve janë se krimi lidhet me problemet që Skeja ka pasur në të shkuarën e tij. Në vitin 2006, ai ka qenë i dyshuar për një vrasje në qytetin e Laçit, por këto dyshime nuk u provuan asnjëherë.

tor, Skeja ndodhej në ambientet e një kazinoje në kryeqytet kur ndaj tij u qëllua me armë zjarri pistoletë nga dy persona të paidentifikuar. Dyshimet e policisë ishin se ai mund të ishte sulmuar për qëllime grabitjeje, por nuk përjashtohej as pista që atentati të kishte qenë i dështuar, pasi autorët nuk kishin arritur të fiksonin mirë armën, ndërsa Skeja i shpëtoi mrekullisht atentatit. Hetuesit besojnë se dy atentatet janë urdhëruar nga e njëjta dorë, edhe pse duket e vështirë zbardhja e urdhëruesve të këtij krimi. Deri në orët e vona të mbrëmjes policia e Tiranës ka shtuar kontrollet në rrugë, si dhe ka marrë në pyetje një numër të madh personash, por pa rezultat.

Dita 12 e grevës së urisë, rëndohet gjendja e protestuesve Mjeku: Gjendja vjen duke u përkeqësuar, kanë ulje të tensionit dhe probleme të tjera. Grevistët: Nuk tërhiqemi pa u plotësuar kërkesat Të larguarit nga administrata vijojnë prej 12 ditësh grevën e urisë në çadrat e ngritura në lulishten pranë godinës së Kryeministrisë, duke kërkuar rikthimin në punë. Gjendja shëndetësore e grevistëve rëndohet nga dita në ditë, ndërsa shumica e tyre kanë marrë disa

herë trajtim mjekësor, megjithatë ata shprehen të vendosur për të vazhduar grevën deri në fund. Nga 16 grevistë që ishin, tashmë numri i tyre ka shkuar në 13, pasi tre prej tyre janë larguar. Mesditën e djeshme, grevisti Prek Vukaj pati probleme shëndetësore dhe u dërgua menjëherë në spital për të marrë mjekimin e nevojshëm. Pas tij u nisën me ambulancë drejt QSUT-së edhe grevistët Shefki Lusha dhe Leonard Strazimiri. Mjeku që po kujdeset për grevistët deklaroi për mediat se dje kanë marrë mjekim në spital 6 grevistë, ndërsa njëra prej tyre vijon të

mbahet nën vëzhgimin e mjekëve të QSUT-së. “Gjendja vjen duke u përkeqësuar. Dje kanë ikur 6 në spital për të kërkuar ndihmë të specializuar dhe njëra prej tyre, Vera Picaku është mbajtur në spital. Tre prej tyre janë dërguar në spital me marrje mendsh, dhimbje koke, dhimbje barku, ulje të tensionit. Lagështira brenda çadrave mund të bëhet shkak për infeksione sidomos në rrugët e frymëmarrjes”, - deklaroi mjeku. Megjithatë, grevistët e urisë deklaruan edhe dje vendosmërinë e tyre për të mos u tërhequr deri sa qeveria të zgjidhë kërkesat e tyre.

Shpallje ankandi

Zyra Përmbarimore Kurmaku shpall për shitje në ankand pasurinë "apartament", regjistruar në ZVRPP Korçë me nr. pasurie 4/361-N23, vol 35 faqe 91, me sip. 85.53 m2, ZK 8561, pasuri e ndodhur në rrugen "Kiço Greco" Korçë, në pronësi të shtetasit Robert Dhima. Kjo pasuri është vënë në hipotekë në favor të B.K.T.Ankandi zhvillohet ditën e premte më dt. 13.06.2014, ora 16.oo me çmimin fillestar 1,803,200 (njemilioneteteqindetremijeedyqind) leke, pranë selisë së përmbaruesit gjyqësor Kastriot Kurmaku, Rruga "28 Nëntori", pall "F.Turku" kati 2, pranë Gjykatës Elbasan.

Zyra Përmbarimore Kurmaku shpall për shitje në ankand pasurinë "Ndërtesë", me nr. pasurie 438/9-N1/2, vol 8, faqe 84, me sip. 90 m2, ZK 3120, "truallin nën ndërtesë", me nr. pasurie 438/13, vol 8 faqe 83, me sip. 90 m2, ZK 3120, në bashkëpronësi,"truallin pjesë përbërëse të ndërtesës", me nr. pasurie 438/12, vol 8 faqe 82, me sip. 73.75 m2, ZK 3120, pasuri të regjistruara në ZVRPP Librazhd, e ndodhur në rrugën nacionale, pranë komunës Qukës, në pronësi të shtetasit Selami Blloshmi. Ankandi zhvillohet ditën e enjte më dt. 12.06.2014, ora 16.oo, me çmimin fillestar 3,157,000 (tremilionenjeqindepesedhjeteeshtatemije) leke, pranë selisë së përmbaruesit gjyqësor Kastriot Kurmaku, Rruga "28 Nëntori", pall "F. Turku" kati 2, pranë Gjykatës Elbasan. E-mail kastriotkurmaku@yahoo.com. Cel 0682099479

E-mail kastriotkurmaku@yahoo.com. Cel 0682099479

shkurt Një turist çek humb jetën në Theth Një ngjarje e rëndë ka ndodhur pak çaste më parë në fshatin Ndërlysaj të Dukagjinit. Një turist çek ra në greminë e për pasojë humbi jetën. Ngjarja ndodhi rreth orës 15:00, teksa turisti po shkonte për të parë Syrin e Kaltër, zonë turistike në komunën Shalë. Turisti ka qenë i shoqëruar nga dy persona të tjerë. Sipas raportimeve që vijnë nga vendi i ngjarjes, bëhet me dije se viktima është David Pola, 44 vjeç. Aksidenti ka ndodhur në një rrugë të ngushtë, gjatë së cilës turisti ishte duke kaluar dhe më pas i ka rrëshqitur këmba duke rënë nga një lartësi prej 100 metrash. Duke mos ndërhyrë dot në vendin e aksidentit për shkak të lartësisë 100 metër, një helikopter i Ministrisë së Brendshme u nis nga Tirana dhe më pas u bë e mundur nxjerrja e trupit. Helikopteri bëri të mundur transportimin e trupit të turistit çek në morgun e spitalit të Shkodrës.

Gjykata lë në qeli ish të përndjekurin Patrioti Gjykata e Durrësit ka vendosur “arrest me burg” për ish të përndjekurin politik Asllan Patrioti, i cili akuzohet për mashtrim. Seanca është zhvilluar me dyer të mbyllura, ndërkohë që Patrioti nuk ka pranuar asnjë prej akuzave të ngritura. Ai akuzohet se pajiste me dokumente ish të përndjekurit për të ikur drejt SHBA-së dhe Kanada-së. Gjatë arrestimit të tij policia gjeti në banesë dokumente të 80 shtetasve. Nga hetimet rezulton se Patrioti merrte 3-8 mijë euro për vërtetimet. Patrioti akuzohet gjithashtu se ka falsifikuar edhe dokumentet e strehimit. Ai fuste në listë persona që të përfitonin strehim. Sipas policisë, për këtë shërbim Asllan Patrioti merrte 2-5 mijë euro dhe dyshohet se bashkëpunonte me 11 persona të tjerë.

ekonomi

Gazeta MAPO

www.mapo.al / gazetamapo@gmail.com

02.06.2014

Tregtia e mishit, Panariti: Ndëshkim për shkelësit e cilësisë Ministri i Bujqësisë, Zhvillimit Rural dhe Administrimit të Ujërave, Edmond Panariti ka inspektuar dje tregun e produkteve me origjinë shtazore në ‘Pazarin e Ri’ në kryeqytet. Qëllimi i këtij inspektimi ka qenë garantimi i zinxhirit ftohës të tregtimit të këtyre produkteve, duke qenë se në vendin tonë po afron stina e nxehtë. Në fjalën e tij, ministri Panariti tha se është me rëndësi të veçantë që të gjithë banakët frigoriferikë, zinxhirët ftohës duhet të jenë të pajisur me monitorues të temperaturave, pasi kjo është e domosdoshme që prodhimi të ruajë vlerat dhe karakteristikat e tij, dhe ajo që është më kryesorja, konsumatori të jetë i sigurt për cilësinë

dhe sigurinë e prodhimeve me orig jinë shtazore. Ai u shpreh më tej se nuk do të ketë asnjëlloj kompromisi dhe asnjëlloj hezitimi për të ndëshkuar rastet e shmangies së kërkesave të dikasterit që drejton, për ruajtjen e standardeve të sigurisë dhe cilësisë. Ministri Panariti theksoi në fjalën e tij gjithashtu se në këto 7-8 muaj qeverisje janë bërë hapa të rëndësishëm për një ndryshim rrënjësor në të gjithë zinxhirin e prodhimit, lëvizjes, transportit, tregtimit të produkteve me origjinë shtazore. “Vura re që në pjesën më të madhe të tyre këta banakë janë të pajisur me regjistrues të temperaturës, funk-

sionalë. Padyshim vumë re dhe dy-tri vende ku kemi njëfarë cedimi të garantimit të temperaturave të ruajtjes së mishit, që luhaten nga 2-4 gradë, megjithatë u dhanë porosi dhe orientime që këto defekte që u konstatuan të riparohen sa më shpejt. Ajo që është kryesore, është që të gjithë banakët frigoriferikë, zinxhirët ftohës duhet të jenë të pajisur me monitorues të temperaturave, pasi kjo është e domosdoshme që prodhimi të ruajë vlerat dhe karakteristikat e tij, dhe ajo që është më kryesore, konsumatori të jetë i sigurt për cilësinë dhe sigurinë e prodhimeve me orig jinë shtazore”, - tha Panariti.

Reforma e pensioneve në Kuvend pas shtatorit, në ndryshim 16 ligje Juristët në Ministrinë e Mirëqenies Sociale dhe Institutit të Sigurimeve Shoqërore janë në një fazë intensive konsultimesh për ndryshimin e rreth 16 ligjeve që preken nga reforma e pensioneve. Për këtë arsye, qeveria shtyn për pas shtatorit miratimin e reformës në Kuvend Qeveria nuk do të çojë për miratim në Kuvend para shtatorit reformën e pensioneve duke iu shmangur afateve fillestare, të cilat synojnë një miratim të saj para korrikut. Burimet nga Ministria e Mirëqenies Sociale bëjnë me dije se shkak për shtyrjen deri në shtator të reformës është bërë ndryshimi i rreth 16 ligjeve në sistemin e pensioneve. Shtyrja

Juristët në Ministrinë e Mirëqenies dhe Institutit të Sigurimeve Shoqërore janë në një fazë intensive konsultimesh për hartimin e disa ligjeve të reja në sistemin e pensioneve, të cilat duhet të mbështesin reformën. Madje konsultat po zhvillohen edhe jashtë vendit. Një grup nga ISSH prej ditësh ndodhet në Kanada pikërisht për këtë qëllim. Pasi të jenë bërë ndryshimet ligjore, drafti mbi reformën e pensioneve do të kalojë në një fazë dëgjesash publike me grupe të ndryshme interesi, për të kaluar pas muajit shtator për miratim në Kuvend. Përmbyllja gjatë këtij viti shihet si një domosdoshmëri për të integruar faturën financiare që shoqëron reformën në buxhetin e vitit 2015. Tani që janë përcaktuar piketat e reformës brenda skemës së sigurimeve shoqërore ekzistojnë edhe 16 miniskema të tjera, të cilat kanë ligje të veçanta. Të gjithë kë-

to ligje janë përfshirë në proces ndryshimi për shkak të reformës, bëjnë me dije të njëjtat burime. Ndryshimet

Juristët e ISSH-së janë duke punuar mbi skemën e pensioneve suplementare, me qëllim uljen e kostove të saj. Mbi 31 mijë persona që aktualisht trajtohen me pensione suplementare rrezikojnë të pësojnë ulje të masës së përfitimit, për shkak kostos së lartë që ato kanë aktualisht në buxhetin e pensioneve. Më shumë se 1700 zyrtarë të lartë aktualisht përfitojnë pension të posaçëm, i cili e kalon vlerën e 1.2 milion lekëve të vjetra në muaj. Ligji për këtë kategori është në proces ndryshimi. Ndryshimet ligjore po përfshijnë edhe pensionet e mbi 21 mijë ushtarakëve, 3600 ish-punonjës të nëntokës, 379 dëshmorë të atdheut, 265 pilotë në pension, mbi 640 ish- ushtarakë, mbi 2200 punonjës policie dhe 609 profesorë. Skema e përfitimeve të ushtarakëve, në kuptim të optimizmit të përfitimeve mund të konsiderohet e ezauruar, pasi ndër të tjera është vendosur llogaritja e përfitimeve mbi bazën e pagës referuese neto, skema suplementare për punonjësit e lartë të shtetit, si edhe ajo për profesionistët me tituj të lartë shkencorë janë mjaft gjeneroze dhe dik-

Ndryshimet ligjore po përfshijnë edhe pensionet e mbi 21 mijë ushtarakëve, 3600 ish-punonjës të nëntokës, 379 dëshmorë të atdheut, 265 pilotë në pension, mbi 640 ishushtarakë, mbi 2200 punonjës policie dhe 609 profesorë.

tojnë nevojën për reformimin e tyre, bëjnë me dije ekspertët nga Instituti i Sigurimeve Shoqërore. Ndërsa është parashikuar ndërhyrje në të gjitha kategoritë e tjera për të ekuilibruar kontributet në raport me përfitimet për secilën kategori, pasi në harkun e 7 viteve numri i përfituesve parashikohet të rritet me 16-20%, ndërkohë që shpenzimet për përfitime parashikohet të rriten me rreth 56 %, kjo ndër të tjera edhe

për shkakun e rritjes së ndjeshme të përfitimit mesatar. Ndryshime janë duke u bërë edhe në ligjet për pensionet suplementare shtetërore për funksionarët politikë, deputetët, ish-ministrat dhe zyrtarët e lartë, të cilëve do t’u rritet mosha e daljes në pension me dhjetë vite dhe do të shkurtohen përfitimet. Gjithashtu, ndryshime janë duke u bërë në ligjin e kontributeve për fshatin, i cili do të dyfishohet në dy vitet në vijim.

Banka Botërore vë në dispozicion të Shqipërisë 600 mln USD Banka Botërore vë në dispozicion të Shqipërisë 600 mln USD për dy vite, 300 milionë USD për vitin aktual dhe 300 milionë të tjera për vitin tjetër. Lajmi është bërë i ditur nga burimet zyrtare të Bankës Botërore në Tiranë. Shuma është finalizuar gjatë vizitës së zëvendëspresidentes së Bankës Botërore për Evropën dhe Azinë Qendrore, Laura Tuck. “Banka Botërore ka vërejtur një fillim të mirë me ndërmarrjen e reformave të vështira në sektorin financiar, në financat publike, në energji, dhe në sektorin e pensioneve për të adresuar çekuilibrat makroekonomikë dhe fiskalë, me qëllim që të rikthejë rritjen ekonomike dhe të krijojë vende pune”. Duke i njohur këto

përpjekje dhe me kërkesë të qeverisë, “Banka Botërore e ka rritur angazhimin e vet në Shqipëri në një shkallë që t’u përgjigjet nevojave të vendit për reforma, përpjekjeve për reforma – me angazhime rekord financimi prej më shumë se 300 milionë dollarësh në vitin aktual, dhe me një sasi të barabartë të pritshme për vitin e ardhshëm”, - thuhet në njoftimin e Bankës. Banka konsideron si një hap të rëndësishëm reformën në sektorin e energjisë, ku si hap i parë i saj do të ishte një zgjidhje e ndërmjetësuar e mosmarrëveshjes në lidhje me privatizimin e kompanisë së shpërndarjes së energjisë, CEZ. Banka Botërore dhe qeveria shqiptare janë një fazë

negociatash për një marrëveshje të re pesëvjeçare, që do të përfshijë programe që synojnë përshpejtimin e rritjes, krijimin e vendeve të punës dhe nxitjen e mirëqenies. “Gjatë kësaj periudhe ne kemi punuar ngushtësisht me FMN-në dhe Komisionin Europian për të dhënë këshilla dhe financim më të madh në mbështetje të kuadrit makroekonomik dhe fiskal afatmesëm për të rikthyer rritjen. Mandati ynë si Bankë Botërore që është eliminimi i varfërisë dhe nxitja e mirëqenies për të gjithë – e bën rikthimin e rritjes ekonomike dhe krijimin e mundësive për punësim, përparësinë tonë numër një në Shqipëri”, - është shprehur zyrtarja e lartë e BB Qendrore, Laura Tuck.

Banka Botërore dhe qeveria shqiptare janë një fazë negociatash për një marrëveshje të re pesëvjeçare, që do të përfshijë programe që synojnë përshpejtimin e rritjes, krijimin e vendeve të punës dhe nxitjen e mirëqenies

aktualitet

Speciale

Miqtë më të mirë, Shqipëria nuk i ka në Evropë, por në Shtetet e Bashkuara. Vendi i vogël i “mbjellë” me bunkerë, i hapi dyert për trupat amerikane në pranverën e vitit 1999, për të pritur refugjatët shqiptarë të luftës, por edhe për të kontribuar

Shqipëria përpara të gjithëve Larg syve të botës, në Shqipëri po ndodh një kthesë politike. Përfaqësues të shoqërisë civile udhëheqin procese të rëndësishme të qeverisjes. Aktivisti që u bë Ministër, Erion Veliaj, po mësohet me jetën e institucioneve

Nga Martin Woker, Neue Zürcher Zeitung Për ta bërë të qartë qysh në fillim: Kjo nuk është një histori për gjakmarrjen, krimin e organizuar apo burrneshat shqiptare. Nga Shqipëria ka edhe lajme të mira. Në këtë rast, ky lajm i mirë quhet Erion Veliaj, Ministër i Mirëqenies Sociale dhe Rinisë, qysh prej gushtit të vitit të kaluar. Ai është shembulli tipik i konceptit se në Ballkan janë ekspertët e demokracisë, diplomatët dhe aktivistët ata që i çojnë përpara gjërat, të cilët pas një çerek shekulli workshop-esh dhe konferencash të panumërta, tashmë e njohin mirë termin e rrallë të quajtur “Ownership”. Të provokosh njerëzit Përkthimi më i goditur i fjalës “ownership” mund të jetë pronësi ose përkatësi. Pikërisht, kjo i mungonte Erionit dhjetëvjeçar, i cili në verën e vitit 1991, së bashku me dajën e tij, kapërceu kufirin për t’u vendosur në pjesën veriore të Greqisë. I ati i kishte vdekur pak kohë më parë nga kanceri, ndërsa e ëma, Shqiponja, ia besoi djalin të vëllait. Asokohe, shqiptarët largoheshin ma-

sivisht nga vendi i tyre i izoluar hermetikisht për më shumë se katër dekada, disa rrëmbenin anijet për t’u nisur drejt Italisë, të tjerë i drejtoheshin në këmbë kufirit në jug. Gjithçka tjetër ishte më e mirë se atdheu, ku sistemi kishte kolapsuar, popullsia vuante nga uria dhe ku mbizotëronte kaosi. Erioni i vogël u kthye sërish tek e ëma në Tiranë, mësoi në shkollë me shumë vullnet dhe në moshën 17-vjeçare fitoi një bursë të vogël për studiuar në një universitet në Shtetet e Bashkuara të Amerikës. 19 vjeç u rikthye në veri të Shqipërisë për të punuar për një organizatë amerikane në ndihmë të refugjatëve kosovarë, duke vijuar më pas në fushën e ndihmës humanitare, një punë e cila do ta çonte edhe në Kongo-Kinshasa, Elsalvador, Afrikën e Jugut dhe në Ruandë. 24 vjeç, i sapodiplomuar, poliglot, rikthehet në Tiranë dhe ideja e tij ishte të bënte atë që ai e quan, duke përdorur shprehjen në anglisht, “ruffle the feathers”. Me fjalë të tjera: “t’i acarojë njerëzit”. “Erion Veliaj, drejtues i lëvizjes rinore “Mjaft”, sheh si problemin më të madh në vend apatinë e shumicës, e cila nuk beson më se mund të ndryshojë diçka”, shkruhej më 3 nëntor 2004 në një të përditshme shqiptare ku botohej raporti rreth forcimit të shoqërisë civile nëpërmjet ndihmës për Evropën Juglindore. Titulli i artikullit: “Janë vetë qytetarët ata që duhet ta formojnë shtetin e tyre”. Dhjetë vjet më vonë, ky proces funksionon, por nuk përbën më lajm për në faqet e para. Miqtë më të mirë, Shqipëria nuk i ka në Evropë, por në Shtetet e Bashkuara. Vendi i vogël i “mbjellë” me bunkerë, i hapi dyert për trupat amerikane në pranverën e vitit 1999, për të pritur refugjatët shqiptarë të luftës, por edhe për të kontribuar. Ndaj mirënjohja e shqiptarëve për Shtetet e Bashkuara i ka rrënjët e thella. Shqipëria dërgoi ushtarë në luftën e Irakut, ishte i pari vend europian që pranoi të burgosur nga kampi i Guantanamos dhe ka qëndruar përherë besnik në shërbimet e kërkuara nga Uashingtoni. Në këtë traditë ishte thuajse e vetëkuptueshme që

Shqipëria do të pranonte edhe armët kimike nga Siria dhe do t’i asgjësonte ato. Në vitin 2007, ishte asgjësuar arsenali i vet i blerë gjatë sundimit të Enver Hoxhës me ndihmën e ekspertizës amerikane (dhe zvicerane). Por, ndodhi ajo që nuk pritej: Shqiptarët thanë jo, nuk donin armë kimike siriane në vend dhe e vendosën në një situatë shumë të sikletshme qeverinë e zgjedhur në verë të socialistit Edi Rama. Ishte më e mira që i ndodhi Ramës dhe njerëzve të tij, thonë në Tiranë. Kështu mendojnë edhe kritikën e qeverisë kur i kthehen asaj ngjarjeje. Josë i parapriu një nga protestat më të fuqishme që kishte njohur ndonjëherë Shqipëria, e cila kulmoi me një demonstratë përpara Ambasadës Amerikane. Ishte një mori njerëzish që u bashkuan në qendër të Tiranës: myslimanë, ekologjistë, anëtarë të demokratëve të sapolarguar nga qeveria, homoseksualë, të rinj dhe të moshuar, të cilët kishin një mesazh të qartë: “Ne nuk jemi më koshi i plehrave të Europës”. Njëri prej organizatorëve të protestës e paraqet kështu atë situatë: “Armët kimike nuk janë gjë tjetër veçse plehra”. Ai e di shumë mirë për çfarë flet. Si aktivist, ai ka luftuar për vite me radhë kundër importimit të plehrave nga Italia. Në këtë luftë, ai kishte patur mbështetjen e organizatës së krijuar në vitin 2004 me emrin “Mjaft”, një grupim i mbizotëruar nga studentë, lëvizje e cila provokonte me instrumente jokonvencionale të pasurit dhe të fuqishmit dhe nuk trembej në rrugën e saj për të ndalur këtë biznes të paskrupullt. Dhjetë vjet më vonë, shumë prej drejtuesve të Mjaft-it mbajnë poste në kabinetin qeveritar, me rezultate të dukshme. Një ndër veprimet e para të qeverisë Rama ishte ndalimi i importit të plehrave të çdo lloji. Por, pikërisht atëherë erdhi kërkesa nga Uashingtoni. Si të veprohej? Në retrospektivë ministri Veliaj e sheh kështu këtë situatë: “Kjo është demokracia: ekuilibri ndërmjet interesave të miqve dhe shqetësimeve të qytetarëve”. Kryeministri vetë tregon se, ndërsa bisedonte në telefon me Sekretarin Amerikan të

Shtetit, dëgjonte në sfond zhurmën që krijohej nga zërat e protestuesve. Politika si biznes i pistë Një qeveri, e cila lëshon pe përballë presionit të rrugës, në konceptin ballkanik shihet si humbëse. Këtu (në Ballkan) reputacioni, pushteti dhe pasuria janë të lidhura në mënyrë të pazgjidhshme. Afrimi me qytetarin, i promovuar kaq shumë nga BE-ja, është ide e huaj në një shoqëri, e cila politikën e duron si një biznes të pashmangshëm, por të pistë, një shoqëri që të gjithë bashkëkohësit mendjehapur do t’i shpjerë në përfundimin: Tipa si Veliaj janë tradhtarë. Në këndvështrimin e kësaj shoqërie është e paimagjinueshme ajo që po ndodh aktualisht në Shqipëri, pra reforma nga brenda e sistemit. “Këta njerëz nuk i ndryshojnë strukturat”, shprehet një pedagoge universiteti, “sepse edhe vetë ministrat kanë ndikim të kufizuar”. Këtë mendim ndan edhe gazetari Gjergj Erëbara, i njohur për stilin e tij të drejtpërdrejtë: “Mund të bëhesh pjesë e sistemit, por nuk mund ta ndryshosh atë”. Kategorikë në refuzimin e tyre për qeverinë e re janë, dhe kjo nuk të habit, ndjekësit e kryeministrit të larguar nga detyra, Sali Berisha. Ky vetë, që dikur ishte pranë Enver Hoxhës me këshillat e tij mjekësore, qershorin e shkuar pësoi një humbje asgjësuese në zgjedhje. “Ajo që mund të ofrojë Rama është thjesht formë, pa përmbajtje”, shprehet njëri prej ish ministrave të Berishës. Pak më i butë është drejtuesi i “ResPublica”, Mustafa Nano. Ai preferon të presë dhe t’i vlerësojë të rinjtë nga veprat e tyre. Antikonformist ekscentrik Nano e thotë këtë pikërisht në një vend ku puna e Edi Ramës flet vetë, në një kafe të këndshme, në parkun e qytetit, në cepin midis rrugës “Ibrahim Rugova” dhe bulevardit “Zhan D’Ark”. Aty ku sot duket bari i dendur, pemët, stolat dhe një shatërvan në park, përpara 15 vjetësh kishte kioska, lokale fast-food-i, kazino të vogla dhe tezga, që i zinin frymën njëra-tjetrës. Hapësirat publike në qendër të Tiranës ishin zaptuar e ndërtuar nga

aktualitet

Gazeta MAPO

www.mapo.al / gazetamapo@gmail.com

02.06.2014

Nëse kritikët e tij dinë ndonjë mënyrë më krijuese për të reformuar sistemin e pensioneve dhe për të krasitur ndihmën sociale, ai tregohet i gatshëm ta lërë punën e saponisur. Dhe këtë e thotë dikush që është mësuar të luftojë dhe që, edhe si ministër, vijon të përdorë instrumentet e një aktivisti

njerëzit e ardhur nga të gjitha zonat e vendit pas rënies së sistemit komunist. Ishte Edi Rama ai që i dha fund këtij zhvillimi të egër. I zgjedhur në vitin 2000 si kryebashkiak i Tiranës, ai vendosi t’i ndërronte faqen kryeqytetit gri të Shqipërisë. Ai, që vetë kishte studiuar e dhënë mësim për art në Paris, krijoi koncepte ngjyrash tërësisht autentike për rrugët e Tiranës, shkatërroi një e nga një ndërtimet pa leje, madje edhe ato në park, dhe punën e tij e mbronte me shprehjen se politika nuk ishte gjë tjetër veçse një formë ndryshe e artit. I luajtur nga mendtë? Kështu thoshin armiqtë e tij. Të lyesh fasadat, nuk do të thotë të reformosh shtetin. Zili për vëmendjen ndërkombëtare që po fitonte kryetari i Bashkisë? Ndoshta! Rama vetë thoshte se donte të zgjonte te qytetarët e Tiranës krenarinë e pronësisë. Kush ndihet pjesë e mjedisit të vet, mban edhe më tepër përgjegjësi. Kjo tingëllonte banale, por funksionoi. Qyteti e ka përballuar mirë, krahasimisht, rritjen eksplozive dhe katërfishimin e popullsisë së tij brenda njëzet vjetëve. Përpara nëntë vitesh, Rama u zgjodh kryetar i socialistëve, i partisë dikur komuniste. Një antikonformist ekscentrik në politikën e Shqipërisë? Kjo s’ka për të funksionuar, kështu gjykonin atëherë vëzhguesit ndërkombëtarë. Piktori i vetëdijshëm u shfaq në skenën kombëtare, fillimisht me përballjet verbale. Por, fjalimet e tij e irritonin pa masë Berishën, shpërthimeve kolerike të të cilit ia kishin frikën. Ky ballafaqim mund të ishte argëtues, por i zhgënjente vazhdimisht funksionarët e lartë të dërguar nga BE-ja. Prej atëherë, ata kërkojnë nga politikanët e Shqipërisë pa përjashtim që “të gjejnë frymën e bashkëpunimit e të respektit të ndërsjelltë”. Por, edhe përfaqësuesit e Brukselit harrojnë se përfaqësuesit e popullit në Shqipëri, pas ndërrimit të sistemit, e kapën shpejt situatën: “The winner takes it all” (Fituesi i merr të gjitha). Kështu, politikanëve shqiptarë nuk iu mbetet gjë tjetër veçse të jenë në qendër të vëmendjes. “Asnjëherë nuk mund të ofrosh mjaftueshëm in-

formacion”, thotë Veliaj, i cili është tepër aktiv në Twitter e Facebook, duke i bërë zgjedhësit e tij të jenë vazhdimisht pjesë e përditshmërisë së ministrisë. Ata e bombardojnë me pyetje dhe kërkesa, shpesh me qindra në ditë. Emaileve, Ministri iu përgjigjet personalisht deri natën vonë. “Transparencë do të thotë të mos kesh asgjë për të fshehur”, thotë ai. Në një mëngjes të premteje, në qendër të Tiranës, përpara një vile të saporikonstruktuar në stilin kolonial italian, Edi Rama mban një fjalim të zjarrtë për trajtimin e së shkuarës komuniste. Në ndërtesën e dekoruar ruhen dosjet e 12.700 ish të burgosurve politikë. Këta të fundit, presin prej vitesh pagesën e dëmshpërblimit nga shteti. Ashtu siç thotë edhe vetë kryeministri, edhe parafolësi i tij përgjegjës për këto dosje, Erion Veliaj, premton një trajtim dëmshpërblyes për këtë barrë të vjetër. Pas përfundimit të fjalimeve, mbyllen kamerat dhe asnjërit prej gazetarëve televizivë nuk i shkon ndërmend të pyesë ish të burgosurit e mbledhur përpara portave të vilës. Në dallim nga Rama, i cili largohet me shpejtësi me limuzinën e zezë, Veliaj i pret këta burra të moshuar, të veshur keq, dhe dëgjon me vëmendje problemet e tyre. Por, as kjo nuk iu intereson gazetarëve. “Janë persona të veçantë ata që i ndryshojnë strukturat”, thotë Pandeli Majko, gjatë kafesë në Hotel ‘Rogner’, qoshkën e mikpritjes austriake në Shqipëri. Socialisti Majko u zgjodh në vitin 1998 kryeministër i vendit, në moshën 30-vjeçare, qëndroi një vit në këtë funksion, u rikthye edhe një herë për një periudhë të shkurtër si shef i qeverisë, por u detyrua të bënte pas në përballjen për pushtet. Qysh prej asaj kohe, ky zotëri i sjellshëm mban imazhin e humbësit, gjë me të cilën duket se është mësuar të jetojë. Ai pretendon se ai vetë e ka prezantuar Erion Veliajn tek socialistët. Të bindje 2000 delegatë të partisë se ky aktivist i ri i lëvizjes “Mjaft” kishte vend në radhët e tyre, kishte qenë një veprim i fuqishëm. Ndërkohë që, më parë Veliaj dhe shokët e tij i kishin irrituar kuadrot e vjetër të partisë me aksionet e tyre provokuese. Ndërrim brezash, të cilin e kanë kaluar edhe ish parti të tjera komuniste. “Jo, thotë Remzi Lani, këtu bëhet fjalë për një ndryshim strukture”. Si një prej etërve të shoqërisë civile shqiptare, Lani është i kujdesshëm në gjykimin e tij. Ai tërheq vëmendjen se presidenca, drejtësia dhe ushtria janë ende nën kontrollin e demokratëve të Berishës. Nëse Rama do ta marrë seriozisht reformën e të gjitha institucioneve dhe do të shkarkojë punonjësit dhe gjyqtarët e korruptuar, do të bjerë në konflikt të pashmangshëm me ligjin aktual dhe diplomatët e dërguar nga Brukseli, të cilët kërkojnë respektimin germë për germë të shtetit ligjor. Dhe faktikisht BE-ja e refuzoi kërkesën e Shqipërisë për statusin e vendit kandidat në dhjetor, sepse ende kishte mangësi përsa i përket shtetit ligjor. Por, çfarë është shteti ligjor? “Punë e lodhshme dhe kompetencë profesionale”, thotë Veliaj një të shtune, gjatë kafesë së mëngjesit në tavolinën e mbledhjeve në zyrën e tij. Kur e mori këtë detyrë, u përball me rastin e një fshati ku jetonin mbi njëqind persona që merrnin pagesën e invalidit. Në fillim të fushatës zgjedhore, një vit më pare, në po këtë fshat kishin qenë vetëm tre persona që trajtoheshin me këtë ndihmë. Një rast i pastër i blerjes së votës dhe i një klientelizmi politik, ashtu siç funksionon në të gjitha nivelet e sistemit. Zëvendësja e tij e re, e cila është vetë një person më aftësi të kufizuar, ka tani detyrën e vështirë për të krasitur të gjithë sistemin e ndihmës sociale. Pas 200 ditëve të para në qeveri, Veliaj shkruan në Twitter “80% of Ministry of Social Affairs leadership, agencies and staff are women – explains success of new team”. Një postim tjetër (i përkthyer) në të njëjtën ditë: “E dini se Shqipëria ka më shumë gra ministre, zëvendësministre dhe parlamentare se çdo vend tjetër i Evropës Juglindore dhe a e dini se ç’punë të mirë bëjnë ato?” Kjo është propagandë për punën e tij dhe reklamë për gratë. Përse e bën Veliaj këtë? Arsyeja duhet kërkuar në biografinë e tij të pazakontë. E ëma, Shqiponja, shpërthen në lot kur flet për jetën e saj. Dy vjet pas vdekjes së të shoqit, humbi vendin e punës në shtet dhe mbeti përballë asgjësë, e vetme me dy djem të vegjël në një qytet kaotik, ku shteti nuk kujdesej për asgjë dhe ku secili përpiqej të mbijetonte sipas mënyrës së vet. Erioni shiste fiq të thatë në treg, të cilat ua jepnin të afërmit në fshat. Asaj i vjen keq pse i biri nuk ka pasur një fëmijëri normale. Brenga e saj është e thellë dhe këtë e shpjegon heshtja e pafund në apartamentin e saj. “U rrit shumë shpejt”, thotë duke thyer heshtjen. A krijon dhimbja e nënës ndjenja faji ndaj të

birit? Duket sikur kjo grua serioze mendon se ka dështuar në rolin e saj si nënë. Por, përkundrazi ajo i ka të gjitha arsyet për të qenë e gëzuar për djalin e saj të suksesshëm, aksionet e të cilit në të gjithë botën gjenden të dokumentuara në muret e dhomës së ndenjjes në formë fotosh apo artikuj gazetash. Veliaj vetë e sheh të gjithë këtë pa sentimentalizëm: “Burrat në këtë vend janë të ngatërruar në gjithfarë intrigash politike. Dhe nga natyra nuk janë fort të zellshëm. Njëri prej poetëve tanë kombëtar e ka shkruar që para një shekulli se burrat në këtë vend jetojnë nga gratë.” Dhe ka të drejtë! Edhe në zyrën e re të punës, e hapur para katër muajsh përballë Ministrisë, janë kryesisht gratë ato që bëjnë punën e vështirë të ndërmjetësimit. Në një ambient të ndriçuar, tërheqës, në rrugën më të rrahur të qytetit, punëkërkuesit priten personalisht nga punonjëse të veshura uniform, të cilët më pas regjistrohen për një bisedë këshillimi apo informohen rreth mundësive online të punësimit. Punonjëset janë trajnuar nga Organizata Ndërkombëtare e Punës dhe patën mundësi të fitonin njohuritë e para rreth funksionimit të bursave profesionale të punësimit në Gjermani. Punëkërkuesit e lavdërojnë këtë shërbim të ri, i cili në pak muaj të ekzistencës së vet ndihmoi qindra të papunë të gjenin një punë të paguar. Por, mbresëlënës është edhe fakti se këtu takohen si të barabartë përfaqësues të pushtetit dhe punëkërkues të thjeshtë. Shteti në shërbim të qytetarit, kjo është diçka e re në Ballkan. Një “agjitator” i ri “Unë jam njëkohësisht brenda dhe jashtë sistemit”, thotë Leart Kola. Ai është gati moshatar me

nin drejt Italisë refugjatë të dëshpëruar. Për shumë kohë turistët e huaj e shmangnin këtë qytet famëkeq. Por, për qytetin ishte vendimtar aksioni i aleancës qytetare mes ambientalistëve dhe promotorëve të turizmit. Ishin ata që përpara gjashtë vjetësh ndaluan ndërtimin e një parku industrial në Vlorë. Ky projekt i mbrojtur nga investitorë të huaj dhe përfitues vendas do të kishte shkaktuar një dëm të pakthyeshëm dhe do t’i kishte rrëmbyer Adriatikut edhe gjirin e fundit të pashkatërruar nga ndërtimet. Mjeku Hodo Kabello, babai shpirtëror i protestës qytetare, sheh dritë në fund të tunelit. I veshur si për festë për nder të mikut, ai dikton: “Mendimi popullor është si uragan. Nëse njerëzit e drejtojnë rrymën me idetë e duhura, atëherë bëhet mirë.” Ai, djalë i një partizani të vrarë në Luftën II Botërore, i rritur në shtëpinë e fëmijës dhe që e jetoi dhimbshëm izolimin total në periudhën e Enver Hoxhës, tani ndihet i kënaqur. “Në Shtetet e Bashkuara dhe në Evropë e kanë kuptuar që populli shqiptar ekziston”. Në Vlorë, aleanca qytetare ka lëvizur shumë më tepër gjëra, se ç’është në gjendje të bëjë politika. Ndaj më mirë të mbetesh gjithë jetën aktivist dhe t’i qëndrosh larg politikës së pistë? Veliaj e njeh mirë këtë të metë. “Unë nuk dua të bëhem cinik”, thotë ai. Por, nëse kritikët e tij dinë ndonjë mënyrë më krijuese për të reformuar sistemin e pensioneve dhe për të krasitur ndihmën sociale, ai tregohet i gatshëm ta lërë punën e saponisur. Dhe këtë e thotë dikush që është mësuar të luftojë dhe që, edhe si ministër, vijon të përdorë instrumentet e një aktivisti: efektin surprizë dhe push-

Veliajn, mban flokë të gjatë deri në supe dhe ka pamjen e një të riu profesionist, çka është në të vërtetë. Kola është pjesë e “think tank-ut” të Ministrisë së Veliajt, ku ai mban postin e këshilltarit. Me ministrin e lidh koha e përbashkët si aktivistë të Mjaft-it. Kur Veliaj dhe aktivistë të tjerë krijuan një parti të re politike, ai ishte kundër. Por, përpjekja dështoi në zgjedhjet e vitit 2009, kur kjo parti i humbi shanset. “Ai ka qenë gjithmonë socialist”, thotë Kola. “Nëse raporti ndërmjet qytetarit dhe shtetit nuk ndryshon, Rama dhe të tjerët do të dështojnë”, profetizon ai. Për këtë arsye, qeveria e Edi Ramës e meriton mbështetjen e tij. Por, ai i shërben qeverisë si “agjitator”, si dikush që do që të rinjtë të mësojnë diçka konkrete. Boom-i i universiteteve private në Shqipëri prodhon masivisht juristë dhe ekonomistë, ndërkohë që kërkohen specialistë të kualifikuar, siç del edhe nga bilanci i zyrave të punësimit, të riorganizuara rishtazi. “Nëse të gjithë vazhdojnë të shpresojnë për një punë në shtet, çdo qeveri do t’iu shërbejë klientëve të vet, ndërsa vendi do të ngatërrohet edhe më keq në paaftësi”, përfundon analizën e tij Leart Kola. Ky konstatim mbështet strategjinë e ndihmës për zhvillim, për të cilën është kontribuar prej vitesh në Shqipëri duke u fokusuar në arsimin profesional, çka kërkon një kontratë të re sociale mes qytetarit dhe shtetit. Dinamit kundër mafias së ndërtimeve “Edi Rama na riktheu detin”, thotë një ambientaliste e njohur dhe bën me gisht nga bregu ranor, kur deri para pak muajsh qëndronte kryeneçe një ndërtesë shtatëkatëshe. Këtë dhe një sërë ndërtesash të tjera me “pamje të pandryshueshme nga deti” qeveria Rama i hodhi në erë, për t’i dhënë fund rritjes së shfrenuar të ndërtimeve. Rikonstruktimi i pedonales së Vlorës u bë me tender ndërkombëtar. Një studio arkitekture belge u shpall fituese. Nëse gjithçka shkon sipas planit, Vlora do të shndërrohet në perlën turistike të Adriatikut. Pikërisht Vlora, ky qytet, nga i cili përpara dhjetë vjetësh gomonet transporto-

tetin mediatik. Provokimi mediatik Se si funksionon kjo, Veliaj e tregoi me të marrë detyrën e re. Në periferi të Tiranës, në trotuarin e një rruge kryesore të qytetit, ishin vendosur një bashkësi romësh prej 220 personash. Mjedisi i tyre i mëparshëm ishte zbrazur për të ndërtuar një bllok banesash. “Kushtet e jetesës së këtyre romëve të përzënë ishin ekstremisht të vështira”, kujton Veliaj, i cili në ditën e parë si Ministër i Mirëqenies Sociale dhe Rinisë shkoi vetë t’i takonte. Gjendja ishte shokuese. Veliaj u takua me një djalë të plagosur rëndë në këmbë, Elidonin, i cili bashkë me nënën e tij ishin refuzuar nga spitali shtetëror, sepse iu kishin thënë se atje nuk trajtonin gabelë të palarë. Veliaj e mori nënën dhe djalin në makinën e tij, njoftoi vetë urgjencën në spital dhe u nis, sigurisht i shoqëruar nga një aparat fotografik. Mjeku dhe infermierët qëndruan në gatishmëri dhe kur pacienti i rangut të lartë mbërriti në spital nuk dinin ç’të thoshin. Ministri ishte si kokrra e mollës, ndërsa në krahë mbante djalin e vogël. Kjo ngjarje bëri bujë të madhe. Romët nuk diskriminohen më në këtë spital, gjë që i bën mirë imazhit të Shqipërisë, e shihet pozitivisht në Bruksel. Elidoni i vogël është shëruar, plaga gjithashtu dhe tani ai jeton, bashkë me anëtarët e tjerë të bashkësisë së tij, në një qendër pritëse në periferi të qytetit. A do të jetojë ai më mirë se paraardhësit? Veliaj i përgjigjet kësaj pyetjeje me një përvojë të tijën nga Ruanda, kur ai punonte për Kombet e Bashkuara për trajtimin e genocidit. “Unë flisja me disa refugjatë, ndërsa njëri prej tyre më pyeti nga vija. Kur e mësuan, mbetën të shokuar. Në fund njëri më tha: Vëlla, më vjen shumë keq. Vetëm aty m’u bë e qartë se sa lehtësisht nami i keq i një vendi mund të përfshihet në mjerimin e vendeve të tjera. Kudo, në të gjithë botën, njerëzit gjejnë ngushëllim në vuajtjet e të tjerëve. Por, Shqipëria nuk ka pse të jetë më ngushëllim për vendet e tjera. Shqipëria duhet t’i frymëzojë të tjerët të dalin nga mjerimi”.

10 02.06.2014

Gazeta MAPO

www.mapo.al / gazetamapo@gmail.com

Rudolf MaRku Komunistët e djeshëm janë islamikë të sotëm

Njoftime/reklama 5 Maji Dëshmorët tuaj, të atyre dhe ndoshta tanët

fRaNCY Një austriake në jetën e Ahmet Zogut

Nr. 26 (271), Viti iX botimit maj 2014 Çmimi 300 Lekë

Jo vetëm politikë si zakonisht

e përmuajshme

MAKS VELO

Më ka tradhtuar shoqëria Rrëfimi i pazakontë i arkitektit dhe shkrimtarit atipik. I lindur në Paris, i rritur në Korçë dhe Tiranë dhe i degdisur zgafellave të Gulagut komunist shqiptar; i tradhtuar, siç thotë, ‘nga shoqëria’. Jeta dhe fati i një personazhi që nuk bën paqe as me veten dhe as me botën, i dikujt që nuk di dhe nuk do të jetë ‘politikisht korrekt’.

Njoftime/reklama Project1

5/22/14

3:03 PM

Gazeta MAPO

www.mapo.al / gazetamapo@gmail.com

02.06.2014

Page 1

Studio në Selanik në një nga universitetet më të mirë të Europës

CITY College është Fakulteti ndërkombëtar i Universitetit të Sheffield, i cili ndodhet jashtë Britanisë së Madhe. Kjo është një mundësi unike për studentët nga Shqiperia, që të përfitojnë cilësinë e lartë të arsimit universitar britanik në një ambient të mrekullushëm mesdhetar në Selanik, Greqi. Studentët diplomohen me diplomë Bachelor, Master, MBA apo Doktoraturë nga Universiteti i Sheffield.

Business Studies • Computer Science • Psychology • English Studies Bachelors (HONS) Degrees

Masters Degrees

Business Studies (Marketing) Business Studies (Accounting & Finance) Business Studies (Management) Psychology Computer Science Computer Science (Internet Computing) Computer Science (Business Informatics) English Studies and Linguistics

Banking & Finance Management Management (Human Resources Management) Management (Logistics & Supply Chain Management) Management (Leisure & Tourism Management) Marketing, Advertising & Public Relations Digital Marketing & Social Media Software Engineering and Telecommunications Counselling Psychology Applied Linguistics with TESOL

Executive MBA

On line Master's degree International Health Management and Leadership

General Management Marketing Finance Logistics Healthcare Management

PhDs Full Time (3 vjet)

*Mësimet zhvillohen një fundjavë në muaj *Një javë studimi në Sheffield, Angli dhe një javë studimi në Selanik

www.seerc.org

Bursa

Për informacion më të hollësishëm ju lutem kontaktoni Znj. Hoxha në +386 49 422 424, hhoxha@city.academic.gr

36 / scripta manent

www.citycollege.sheffield.eu

y libër tregon historinë e pushtimit të Shqipërisë nga Italia në prag të Luftës së Dytë Botërore dhe përmban rrëfimin e sinqertë të shefit të misionit diplomatik amerikan në Tiranë, Hugh Gladney Grant (Hju Glledni Grant).

Ilir Ikonomi

Ministri amerikan në Tiranë, Hugh Grant, rrëfen 7 prillin shqiptar

Hugh G. Grant Ministër i SHBA në Shqipëri 1935-1939

Ilir Ikonomi

PUSHTIMI

“Mendoj se Zogu, në procesin e drejtimit të vendit nga stili oriental tek ai perëndimor i jetesës - dhe ky ishte një vend me tradita shekullore e me zakone të vjetra myslimane, siç qe mbulimi i grave - në mënyrë të pavetëdijshme e çliroi veten nga një farë orientalizmi dhe kjo, duke i shtuar edhe rininë e tij, e bëri atë paksa naiv në çështjen e nënshtrimit ekonomik të vendit. Natyrisht, ka mundësi edhe që ai të ketë qenë qysh në fillim një kumarxhi i guximshëm që i kuptonte kartat e veta dhe që luante një lojë të dëshpëruar për gjëra që i donte me çdo kusht, para dhe më shumë para, për të qëndruar në pushtet si “Mbret i shqiptarëve”. Sigurisht, ai kishte barrën e një familjeje të madhe me shumë femra dhe veç kësaj donte të themelonte një dinasti që kërkonte një tjetër femër dhe akoma më shumë para. Për Zogun ky ishte një rreth vicioz.”

www.uet.edu.al

Çmimi 800 L

info@uet.edu.al

ISBN 978-9928-4181-9-7

PUSHTIMI

“Mendoj se Zogu, në procesin e drejtimit të vendit nga stili oriental tek ai perëndimor i jetesës - dhe ky ishte një vend me tradita shekullore e me zakone të vjetra myslimane, siç qe mbulimi i grave - në mënyrë të pavetëdijshme e çliroi veten nga një farë orientalizmi dhe kjo, duke i shtuar edhe rininë e tij, e IKONOMI bëri atë paksa naiv nëIlirçështjen e nënshtrimit ekonomik të vendit. Është gazetar i Zërit të Amerikës në Uashington. Natyrisht, ka mundësiAi është edhe tëKonica: ketë qenë qysh në fillim autor iqë libraveai “Faik Jeta në Uashington” dhe “Pavarësia: Udhëtimi i paharruar i Ismail Qemalit”. një kumarxhi i guximshëm që i kuptonte kartat e veta dhe që luante një lojë të dëshpëruar për gjëra që i donte me çdo kusht, para dhe më shumë para, për të qëndruar në pushtet si “Mbret i 36 shqiptarëve”. Sigurisht, ai kishte barrën e një familjeje të madhe me shumë femra dhe veç kësaj donte të themelonte një dinasti që kërkonte një tjetër femër dhe akoma më shumë para. Për Zogun ky ishte një rreth vicioz.” Hugh G. Grant Ministër i SHBA në Shqipëri 1935-1939

ILIR IKONOMI

PUSHTIMI

Ministri amerikan në Tiranë, Hugh Grant, rrëfen 7 prillin shqiptar

9 789928 418197

PROMOVIMI I LIBRIT BËHET DITËN E SHTUNË, 3 MAJ 2014, ORA 17:00 NË HOLLIN E UET

Opinione & Editoriale

Blog & Ide

OpEd

Nga Bujar Kapexhiu

Opinione dhe Editoriale

Nga varret e hebrenjve në Prishtinë me një shkrimtar nga Beogradi - holokausti si kulturë Në Prishtinë, në lagjen Velanije, sa fillon kodrina, mes barit të madh janë varret e hebrenjve, të rrethuara me kangjella që i ngjanë kujtesës, kur është e kujdesshme, por jo e fortë. Shkova ta vizitoja, por mbartja së brendshmi dhe një homazh të heshtur. Ne si popull i ndjejmë dhe i duam hebrenjtë dhe mua më afron më shumë me ta edhe letërsia e tyre dhe rrënueshëm më shumë “holokausti”. Holokausti si kulturë. E gjeta së pari tek shkrimtari nobelist, hebreu hungarez Imre Kertesz, që ka qenë i mbyllur në kampin e Aushvicit, dhe kjo përbën thelbin e krijimtarisë së tij, e të vetmit argument, “...por cili autor, në fund të fundit, - pyet ai, - a nuk është shkrimtar i Holokaustit?” dhe i shton thënies së famshme të Adornit se pas Aushvicit nuk mund të shkruhet më poezi, një kundërshti të tij: pas Aushvicit mund të shkruhen poezi vetëm për Aushvicin. Sipas Kertesz“Holokausti është një përvojë universale... që nuk ndan, përkundrazi bashkon... Ai thekson se “holokausti tani ka krijuar një kulturë”, e cila tashmë s’mund të mohohet se ka ardhur dhe vjen ende, dhe letërsia e kësaj kulture mundi të frymëzojë Shkrimet e Shenjta dhe tragjedinë greke - dy kolonat e kulturës evropiane, - në mënyrë që realiteti i pafalshëm të mund të lindë faljen ose vetë shpirtin dhe katarsisin. Kur lexojmë“hebre”dhe“holokaust”, unë kam të drejtë të nënkuptoj i burgosur dhe masakër burgu.“Evropa nuk është vetëm treg i përbashkët dhe bashkim doganor, por dhe frymë dhe spiritualitet i përbashkët. Cilido që kërkon të bëhet pjesë e këtij shpirti, duhet të tejkalojë, midis shumë provave, dhe atë të përballimit moral dhe ekzistencial me holokaustin”. Dhe do të takoja një shkrimtar hebre këto ditë në Prishtinë dhe ai vinte nga Beogradi e shkruante në serbisht. Bënte letërsi serbe, Filip David. Ishim të ftuar në Festivalin Ndërkombëtar të Letërsisë, “Polip 2014” nga Shqipëria e Serbia, Mali i Zi e Maqedonia, Ukraina e Greqia, Sllovenia, Kroacia, Bullgaria, Gjermania, etj. dhe do të lexonim poezi disa mbrëmje rresht.“Vij nga Beogradi për herë të parë në Prishtinë, - tha ndër të tjera Filip David në çelje të festivalit - me një ndjenjë faji e përgjegjësie, se duhej dhe mund të bënim më shumë. Kam qenë në opozitë me Millosheviçin dhe kam krijuar një lidhje tjetër shkrimtarësh, të shkëputur nga regjimi... Shoh një Prishtinë ndryshe nga ç’na e japin mediat atje, me rini dhe besim...”– e mbylli ai bisedën duke

koment Visar Zhiti

falenderuar edhe një herë për ftesën. Teksa pija kafe me të,më tha përsëri se gjente një mikpritje të përzemërt në Prishtinë, “në rrugën më ndalin njerëz, nga që më panë në media...”,shtoi duke qeshur. Befas e pyeta nëse e dinte që në Prishtinë ka një varrezë të hershme hebrenjsh? Dhe u befasua kur po i tregoja se g jatë luftës atë varrezë serbët donin ta rrafshonin, ta prishnin si pjesë të kujtesës historike të popullit me të cilin po luftonin, por shqiptarë në Kosovë nuk i lanë. Pikërisht ata shqiptarë që dikur kishin mbrojtur jetët e hebrenjve, mbrojtën dhe varret e tyre. Shkrimtarit Filip David i shkëlqyen sytë me entuziazëm të dhimbshëm nisi të flasë për mbështetjen dhe sakrificat e shqiptarëve në mbështetje të hebrenjve si asnjë popull tjetër në Europë. Dhe pastaj u bë më intim, më tregoi si kishte lidhje farefisnore me Frojdin. Dhe përsëri më falenderoi për fjalën në përurimin e romanit të tij të porsadalë në shqip në Prishtinë, do e marr me vete, më tha, mbase e botonte dhe në vendin e tij. Por unë do të doja të botohej së pari këtu.. * * * Do të doja ta thosha qysh në fillim, fare thjeshtë, me statusin e një lexuesi, që romani i Filip Davidit, “Ëndrra për dashurinë dhe për vdekjen”, më ka pëlqyer, më ka emocionuar dhe më ka vënë në mendime për atë që rrëfehet dhe se si është rrëfyer, një përzierje teknikash romaneske. Kumtet ngërthejnë përvojën e një kolektiviteti të përvuajtur dhe magjepsës në Europë, me shijen vetanake, ndërkohë dhe të universalizuar, që ngjajnë dhe si të porsarizbuluara dhe na joshin, ku personazhet dhe koha e tyre kanë sa mistikë, po aq dhe realizëm, ku mistika ngjan më reale dhe realja më mistike, deri dhe të zhveshura në pamëshirshmëri, marramendëse dhe gjakftohta. Krijohet kështu një gjendje shpirtërore, që të afron me qiellin duke të bërë tokësor më shumë, madje dhe nëntokësor, të botës së përtejme, ku vijnë të vdekurit dhe ti shkon tek ta e kthehesh prapë, teksa duhet të konfliktohesh me ata të maqinerisë së

vdekjes, aq sa parakë, po aq dhe modernë, në emër të jetës dhe dashurisë së saj... Në veprën “Ëndrra për dashurinë dhe vdekjen” janë dy romane sintetikë brenda njërit, ku secili ngërthen më shumë se aq. Qëndrojnë dhe më vete dhe pikërisht kjo mëvetësi duket sikur bëhet dhe shkak i bashkimit. Janë tekste për dashurinë dhe vdekjen dhe aleatët e saj cinikë, të përplasjeve me ta dhe bashkëjetesës së detyruar. Dy çështje themeltare, më të mëdhatë e njerëzimit, dashuria dhe vdekja, që sa më shumë shkruhet për to, aq më të parrokshme duken, por aq më shumë bëhen pjesë e mendësisë tonë, e gjendjes, përditësohen e japin kuptimet e të përhershmes njerëzore. Janë dy shqetësimet e përjetshme dhe të përbotshme, dy kulmet, që njëri duket se qëndron aq sa mban jeta dhe tjetri aq sa vazhdon vdekja, të kundërta në dukje, që të dyja, por dhe vazhdime ndërkohë. Që, kur është njëra, nuk është tjetra, pra ku ka dashuri nuk ka vdekje dhe ku ka vdekje... a thua mbaron dashuria? I. Romani i shkurtër për dashurinë na tregon se ato dhe përzihen, dashuria ka brenda tragjizëm, vdekje krahas jetës dhe po kështu ka dhe dashuri që e tejkalon vdekjen, edhe pas saj dhe vdekja del si pjesë integrale e jetësisë. Por vdekja e vërtetë është tjetër gjë, e zhveshur, është mungesa e dashurisë, urrejtja e më pastajme. Jakovi, protagonisti i parë, djaloshi hebre, sheh një ëndërr dhe brenda kësaj ëndrre një tjetër dhe po si një ëndërr e tretë është realiteti, kur dhe ëndrra është realitet. I shfaqet një bukuroshe, Rokela, dashurohet me të, del nga ëndrra ashtu siç ndodh të dalim nga shtëpia dhe e kërkon gjithandej. Dhe nis kështu rrugëtimi mistik, ku bota nuk është vetëm hebraike. Por ajo, e dashura e ëndrrës, qenkësh e vdekur dhe për dashurinë kjo nuk përbëka pengesë të pakapërcyeshme. Ma r t e s a e t y r e kalon dhe dyshimin se mos djaloshi është i marrë a i përhënur, kur ai është thjeshtë i dashuruar dhe dashuria nuk ka masë, i mjafton përplotshmëria e vet. Nëse bota nuk do të dijë ta përcjellë këtë lajm themeltar të shpirtit njerëzor, pra të qenit i dashuruar të dikujt, të ku-

jtdo, të të gjithëve, që të besohet natyrshëm dhe të pranohet me gëzim, vetë ajo, bota kështu, do të jetë shkaktare e mynxyrave të mëdha, epidemive, përmbytjeve, mërzive, tërmeteve, urrejtjes masive, plogështive kolektive, luftërave. Gjithçka e keqe ka shkak mungesën e dashurisë... II. Që do të na i shpalosë rrëqethshëm, me një ftohtësi cinike, pjesa e dytë, romani i shkurtër për vdekjen. Protagonist është Erik Vajsi, djali i Jakovit, cilit Jakov, atij të romanit të mëparshëm?Mbase. Po dhe jo, njëlloj është, s’ka rëndësi. Është djalë me probleme të përtej moshës, autist, i mbiaftë që arrin ta shohë veten si të ishte një tjetër, sheh dhe ato që s’kanë ndodhur, madje, me një mbyllje të trishtë sysh bën që të ndjehet i munguar etj, etj. Ishte koha kur po triumfonte morali i dhunës vrastare, i seleksionimit njerëzor, shkenca e racizimit po bëhej sistem, më saktë: politika naziste. Që donte të krijonte njeriun e ri në një botë të re ashtu si komunizmi më pas, me një maqineri ligjesh, ku kujtesa shihej si krim, ku duhej të harronin se kush ishin dhe jo të gjithë meritonin të jetonin etj, etj. Vajsin e çojnë “në jetimore”, ku eksperimentohej me njeriun në shërbim të Luftës II Botërore, teksa hebrenjtë po ripërndiqeshin. Duhej shpikur njeriugrup, njeriu-kolektiv, pa vetveten. Ja, kjo është një nga vdekjet më të mëdha. Monologë të brendshëm, informacione shkencore dhe të policisë sekrete, ndërprerje dhe befasira, parapsikologji dhe neuroza, vegime etj, etj, ndikojnë në stilin postmodernist të veprës... Lufta mbaron, mbeten të sëmurët shpirtërorë, populli në përgjithësi, mes tyre dhe Erik Vajsi, mendja e të cilit s’kupton sa duhet dhe kupton më shumë se ç’duhet, ndërsa shpirti dhe emigron gjetiu. Eriku ndërkaq ka aftësinë që vetëm duke vështruar me sytë e tij të çakërdisur, të mund të ndezë një zjarr, dhe ku? Mu në një anije të korruptuar, që s’dihej se ç’punë të pistë do të përmbushte dhe lumi aty duket si metafora e kohës që rrjedh. Zjarri të jep idenë e një zbardhëllimi mashtrues, por agimi ishte larg... Brenda këtij diptiku, si një sy i tretë, ka dhe një roman të tretë, mendoj, i fshehur, që përhapet si mjegull mbi të dy të

dukshmit dhe tretet, është romani i Ëndrrës, po aq i fuqishëm në jetën njerëzore, që projekton të ardhmen dhe i jep kuptim të tashmes. Ëndrra ka fuqinë magjike që e bën njeriun të gjithëkohshëm. Vepra e Filip Davidit është në fund të fundit romani i Ëndrrës. Që përbën, si të thuash, mbrojtjen nga bjerrjet sociale, nga rrënimi moral, nga kërcënimi i së keqes, është identiteti i tij vetanak dhe kolektiv, ai shpirtëror. Në romanin e parë është udhëtimi, kur hebrenjtë po përndiqeshin, është kërkimi i vetvetes, i vetvetes së dashuruar, edhe përtej asaj bote strikte, tradicionale hebraike, dalje prej saj, po jo nga identiteti i shëndetshëm. Në romanin e dytë është ngujimi i njerëzve, i fëmijëve në për kampe vuajtjesh dhe eksperimentesh në kohën kur një i çmendur, pacienti Adolf Hitler, udhëheq urrejtjen dhe zemërimin kolektiv në pushtimin e botës duke kërkuar medoemos zhdukjen e popullit hebre. Vdekja këtu nuk është thjesht vdekja e njerëzve, e kalimit në botën tjetër me dhunë, por vdekja e Njeriut si cilësi, e njerëzores së tij. Dhe ky është tmerri, fundi i botës. Që duhet të përballimi e ta përmbysim me sakrifica. Vepra ka fuqi pasvepruese, edhe pasi kthejmë faqen e tij të fundit, romani vazhdon, e ndjejmë Autorin në opozitë me çdo tjetër “Hitleroviç”, qoftë ky dhe në vendin e tij dhe ata që do e pësonin nuk do të ishin më hebrenjtë, por psh, shqiptarët. Ëndrra për dashurinë dhe vdekjen është e njëjtë. Ky, besoj unë, është shkaku i parë që letërsia e hebrenjve lexohet më mirë se gjetiu nga shqiptarët. Dhe ardhja ime nga Tirana për të folur në Prishtinë në promovimin e një romani të letërsisë bashkëkohore serbe, më duket sikur është vazhdim i këtij romani, një nga epilogët e shumtë të mundshëm, se kësisojshëm është ndërtuar ai, me njëlloj realizmi magjik hebreo-ballkanik që të bën bashkautor dhe përkthyesi ka ditur të sjellë nga fryma e veprës, që është më e vështirë se përkthimi i fjalëve... Dhe e fundit, shpesh gjatë leximit unë kam përdorur yad-in e argjendtë, që është ajo dora e vogël, me gishtin tregues të shtrirë, që hebrenjve u shërben për të shfletuar Torahun. Më duhej pikërisht ai gisht simbolik për të rrëmuar thelbin…

op-ed

Blog / A punojmë shumë tepër për t’u ndjerë të rëndësishëm?

Gazeta MAPO

www.mapo.al / gazetamapo@gmail.com

Kulturë / Dallgët e muzikës Universitet / Integrimi në rock mbërrijnë në sheshin BE, studentë nga trojet “Nënë Tereza” shqiptare diskutojnë në UET

Bukë e kripë e Enver S

ë fundmi, mësuam se diktatori na paska qenë një nacionalist shembullor që paska shpëtuar Shqipërinë nga rreziqe të mëdha të jashtme. Portreti i tij u rishfaq sërish në publik (siç rishfaqen vazhdimisht shtetarët shqiptarë në përgjithësi, në të gjallë apo jo), madje u ngrit edhe ndonjë grusht drejt kokës. Vila në Bllok, ndërkaq, u hap për vizitorë me ftesa, që duruan edhe një sërë performancash për të patur mundësi të ecin aty ku dikur ecte diktatori. Përkujtimoret vazhdojnë. Meqë politika shqiptare, pasi zbuloi kapitalizmin bruto, trafikimin, privatizimin, skemat piramidale, aferat rajonale e ndër-kontinentale, zbuloi tani vonë edhe përdorimin amatorial të nacionalizmit për fushatë zgjedhjesh, nacionalizmi i diktatorit po na serviret si diçk a e m i r ë . Nu k shp j e go h e t , megjithatë, si ka mundësi që nacionalisti i thekur Hoxha binte në dashuri aq lehtësisht me njerëz që më pas i dilnin të kishin qenë armiq të betuar të shqiptarëve. Kujtoni dashurinë e madhe për jugosllavët, sovjetikët, e kinezët, që brenda javës kthehej në urrejtje të paskaj. Aq përbetohej Hoxha për dashurinë e sinqertë ndaj sovjetikëve, siç tregon materiali arkivor, sa habiste edhe Stalinin e zyrtarët e

tjerë të lartë sovjetikë. Edhe Maoja vetë habitej për dashurinë e zjarrtë që përçonte diktatori për Kinën e largët e të trazuar. Ndërkohë, po t’u besojmë “ditarëve politikë” të tij, privatisht Kinën e quante të pabesë e Maon të marrë. (Instituti MarksistLeninist specializohej në kthimin kokë-poshtë të materialit arkivor të Komitetit Qendror; në fund të këtij procesi të lodhshëm burokratik, diktatori transformohej magjishëm nga një udhëheqës provincial në një vizionar të botës mbarë). Të fillosh me nacionalizmin e Hoxhës do të thotë të fillosh mbrapsht. Të mundohesh të gjesh një fill kombëtarist në politikën e tij do të thotë të mos kuptosh (ose të mos duash të kuptosh) një gjë thelbësore: nuk ka patur një Enver, por disa. Një Enver i përgjërohej Titos e deklaronte se Kosova nuk mund të kërkohej në ’46-ën, tjetri e quante Titon përbindësh, aq sa Hrushovi, lideri sovjetik, dyshonte mos Hoxha kishte probleme mendore. Një Enver përqafohej me Çu Enlain, tjetri kritikonte Maon në Byro, e një tjetër akoma shkruante se Maoja kishte qenë i lajthitur. Një Enver përlotej për Kosovën, tjetri dyshonte për çdo shqiptar të Kosovës që shkelte në Shqipëri. Një Enver ulej gju më gju me popullin, tjetri priste koka

02.06.2014

armiqsh imagjinarë. Njëri përqafonte fëmijë, tjetri përleshej me fantazma. Një Enver del në arkivin shqiptar, një në arkivin rus, një me kinezët, një me kosovarët, një në Vlorë, një tjetër në Bllok. Enveri përpunohej, përkthehej, imitohej, e përshtatej nëpër qindra zyra e sheshe, nëpër rrugë e nëpër apartamente – e sidomos nëpër mendje. Kjo ishte arritja e tij e madhe (nëse mund të quhet arritje). Kjo ishte esenciale për ruajtjen e diktatit; kjo edhe i frikësonte deri në palcë vartësit e tij, të cilët, jo rrallëherë, ishin të gatshëm të bënin edhe marrëzira për “të ruajtur të pacenuar Komandantin.” Nuk mund të kishte Enver pa tërë atë aparat që e mundësonte dhe riprodhonte autoritetin e tij. Në këtë kuptim, të mundohesh të kuptosh diktatorin duke “harruar” tërë atë oktapod monstruoz që riprodhonte pambarimisht diktatin e tij, të ndash “nacionalizmin” e tij të supozuar nga paranoja spektakolare, shumë-fytyrësia e pashembullt, dhe kulti Stalinist i pacenuar (kur edhe Moska vetë e kishte dënuar), do të thotë të mos merresh me analizë historike – por me tymnajë. Prej kohësh ka qenë e modës të gjesh nacionalizëm kudo në Ballkan (duke përfshirë edhe ata perëndi-

koment Elidor Mëhilli

morë që vazhdojnë të fetishizojnë shqiptarët si njerëz bunkerësh e malesh). Mirëpo sundimi i Hoxhës nuk tregon për rrezikun e nacionalizmit, se sa për rrezikun e përzierjes fatale të gjeopolitikës, dhunës, dhe të lojës politike me integrimin e një vendi periferik e të pasigurt. Pasiguria e thellë, e larë në një botëkuptim ideologjik, nuk mund të na shitet si vizion kombëtar. Bataku shqiptar i viteve ’80 nuk mund të na rishfaqet si një demonstrim force. Ky “rishikim” nuk është i gabuar se cenon ndonjë sens morali, por sepse është së prapthi. Në thelb të politikave të jashtme të Shqipërisë komuniste ishte dobësia; fakti që varësia ekonomike nuk përkthehej domosdoshmërisht në varësi politike nuk kishte aq të bënte me gjenialitetin e Hoxhës (edhe pse dinakëria nuk i mungonte), sa me natyrën e Luftës së Ftohtë dhe efektet e paparashikuara të marrëdhënieve në botën sovjetike. Dobësi e

13 Ti mund të mos jesh i interesuar për luftë, por lufta është e interesuar për ty. - Leon Trotsky (1879-1940)

mbuluar me diktat. Nuk është çështja, pra, se figura e Enverit na qenka përbaltur. Apo se po u mohokan arritjet e diktatorit. Pozicionimi gjasme objektiv – të numërojmë të mirat dhe të këqijat bashkë – është fals, siç janë të pandershme edhe përmendjet e lodhura të emrave të historianëve të dorës së tretë në Perëndim, që vazhdojnë të na sillen si zëra profetësh. “Askush nuk mund të mohojë arritjet e Enver Hoxhës!” – dëgjojmë. Në fakt, çdo qasje ndaj Hoxhës duhet të fillojë me mohimin – duke marrë parasysh manipulimin grotesk që është bërë në “veprat” e tij. Megjithë zhurmën për historinë, megjithë shashkat, megjithë sherret, ende nuk është bërë një punë sistematike për të krahasuar materialin arkivor me tërë atë histori paralele të prodhuar në diktaturë. Tashmë që diktatori na doli edhe mbrojtës i interesave kombëtare, ka mbetur vetëm që ta nxjerrim edhe vizionar të integrimit evropian të shqiptarëve. Ndoshta edhe analiza historike do duhet të jepet me koncesion. Kushedi, ndonjë studio holandeze apo ndonjë grup eksperimental islandez në një takim me publikun. Hyrja vetëm me ftesa. *Asistent Profesor, City University of New York, SHBA.

Mashtruesit na buzëqeshin prapë

e premtimet që bëjnë, ta fyejnë inteligjencën dhe ta përdhosin dinjitetin. Sillen me ne si të jemi idiotë dhe kërkojnë që me votën tonë t’ua mundësojmë të na qeverisin me të tjera idiotësi. Një votë ndëshkimi për mashtruesit është më e pakta që mund të bëjmë më 8 qershor. Karnavale me shumë zhurmë dhe me palaço që nuk të bëjnë të qeshin, por të të dhimbsen në shpirt. Kështu po ngjan pjesa më e madhe e fushatës parazgjedhore, e cila, përtej imazhit të kuruar plot vezullim, për shumicën e partive politike nuk është gjë tjetër vetëm se paradë premtimesh megalomane, rrenash e mashtrimesh për qytetarët. Pavarësisht se premtime të ngjashme ose të njëjta kanë pasur edhe në zgjedhjet e kaluara, shefat partiakë që kanë qenë në qeverisje nuk e kanë për turp që ende t’i përsërisin të njëjtat, madje duke mos treguar pikën e përgjegjësisë për dështimet. Ndihesh i fyer teksa dëgjon zyrtarë hipokritë të AKR-së duke kritikuar PDK-në, me të cilën kanë udhëhequr vendin. Madje edhe provo-

koment Imer Mushkolaj

jnë t’i ikin përgjegjësisë për atë që nuk është bërë. Edhe më i fyer ndihesh kur shefat e PDK-së provojnë të na bindin se kësaj radhe e kanë përnjëmend, ndërkohë që gjatë shtatë viteve të qeverisjes nuk e kanë pasur fare në “radar” çështjen e papunësisë dhe të zhvillimit ekonomik, e premtimet janë harruar. Bazuar në premtimet e PDK-së, tashmë dhjetëra mijëra qytetarë do të duhej të ishin të punësuar, ndërkaq tash sa muaj do ta kishin mundësinë që të lëvizin lirshëm nëpër Europë. Po sipas premtimeve të PDK-së të para katër vjetëve, madje edhe të para shtatë vjetëve, mirëqenia e qytetarëve do të ishte rritur, ndërkaq për korrupsion as që do të bëhej fjalë. Të gjitha këto tingëllojnë si një përrallë e bukur që

mund t’iu tregohet fëmijëve në kopsht. Por, pavarësisht kësaj, edhe pas dy mandatesh në qeverisje Hashim Thaçi dhe PDK po na thonë t’i votojmë prapë. Sepse tash paskan një mision të ri. Pse duhet t’i besojmë tash PDKsë dhe Thaçit se mund t’i realizojnë premtimet, nëse deri tash nuk na kanë dëshmuar se mund ta bëjnë një gjë të tillë? A mos po tregohemi paragjykues dhe të padrejtë, nëse tregohemi skeptikë dhe mosbesues? Jo. PDK vetë na ka dhënë prova dhe arsye të forta për t’u treguar të tillë, gjatë gjithë viteve në qeverisje. Na ka bindur se di të premtojë e të mos realizojë. Na ka bindur se di të mashtrojë. *** Nuk është se partitë e tjera që po kërkojnë pushtetin ndryshojnë fort prej PDK-së, me ndonjë përjashtim. LDK-në e kemi parë në pushtetin qendror, madje bashkë me PDK-në, dhe nuk ka me çfarë të krenohet shumë për atë që ka bërë. AAK po ashtu ka qenë në pushtet, bashkë me LDK-në. Vetëm Lëvizja Vetëvendosje nuk e ka shijuar pushtetin. As LDK, as AAK nuk mund të

amnistohen nga të bërat dhe të pabërat gjatë qeverisjes së tyre. As njëra, as tjetra nuk mund të na bindin për ta harruar qeverisjen e tyre, në këmbim të premtimeve të reja. As njëra, as tjetra nuk mund të na bindin se qeverisja e tyre ka kaluar pa skandale. Madje, pikërisht keqqeverisja e këtyre dy partive ia përgatiti PDK’së terrenin që të vijë në pushtet në zgjedhjet e vitit 2007. As LDK e as AAK nuk mund të mburren se programet e tyre janë krejt ndryshe prej atij të PDK-së. Përkundrazi, të krijohet përshtypja se gjithçka është bërë nën ndikimin e premtimeve megalomane të Hashim Thaçit - mbase me një dozë të vogël racionaliteti. Janë pikërisht këto parti politike që i kanë ndihmuar Thaçit të qëndrojë deri tash në pushtet, duke mos treguar gatishmërinë që ta largojnë atë duke u bërë bashkë. Janë pikërisht këto parti politike që i kanë krijuar Thaçit komoditetin për të vazhduar keqqeverisjen. Dhe nëse LDK ia del t’i fitojë zgjedhjet, këtë nuk do ta arrijë për shkak të punës së madhe që ka bërë sa ka qenë në opozitë dhe programit që

ofron tash, por për shkak të votës ndëshkuese ndaj PDK-së, që do të ishte e palogjikshme po të mos ndodhë më 8 qershor. *** Kur dëgjon premtimet e shumicës së partive politike, premtimet e Partisë së Fortë duken më racionalet. Kur sheh teksa na kërkojnë votën fytyra që simbolizojnë papërgjegjësinë e korrupsionin, të shkon mendja te sistemi gjyqësor i kapur nga politika, sepse të tillët do të duhej ta kishin vendin në bankat e të akuzuarve, pa e pasur mundësinë që të pretendojnë për t’u ulur në karriget e Parlamentit. Prapa buzëqeshjes së tyre fshihet arroganca, hajnia, babëzia. Këta njerëz, me premtimet që bëjnë, ta fyejnë inteligjencën dhe ta përdhosin dinjitetin. Sillen me ne si të jemi idiotë, që me votën tonë ua mundësojmë të na qeverisin me të tjera idiotësi. E se nuk jemi të tillë, duhet t’ua tregojmë më 8 qershor. Një votë ndëshkimi për mashtruesit është më e pakta që mund të bëjë secili prej nesh. Një votë ndëshkimi duke buzëqeshur, e duke ua ngrirë buzëqeshjen në buzë.

universitet

aktivitete

Studentë nga Shqipëria, Kosova dhe Maqedonia u mblodhën në UET për konferencën ndërkombëtare “Integrimi Ekonomik në BE- Mundësi apo Domosdoshmëri?”. Punimet e studentëve u fokusuan te sfidat ekonomike dhe politike të Shqipërisë, lidhur me tregtinë ndërkombëtare, treguesit makroekonomikë, integrimin financiar etj.

Integrimi në BE, studentë nga trojet shqiptare diskutojnë në UET Gjatë konferencës ndërkombëtare pati kumtesa për tema si tregtia ndërkombëtare, grupet e margjinalizuara përballë integrimit europian, politikat e zgjerimit në Ballkanin Perëndimor, marrëveshjet e tregtisë së lirë, përafrimi i legjislacionit në fushat kyçe të tregut të brendshëm etj

Klubi studentor “Economicus” mblodhi në Universitetin Europian të Tiranës studentë nga Kosova, Maqedonia e Mali i Zi, për konferencën ndërkombëtare, e cila pati në qendër integrimin europian, parë në fokusin e të rinjve. “Integrimi Ekonomik në BE- Mundësi apo Domosdoshmëri?” ishte tema për të cilën studentët prezantuan punimet e tyre të fokusuara kryesisht te sfidat ekonomike dhe politike të Shqipërisë, lidhur me tregtinë ndërkombëtare, treguesit makroekonomikë, integrimin financiar etj. Dekania e Studenteve në UET, Anisa Subashi vlerësoi angazhimin e studentëve për organizmin e kësaj konference, e para në llojin e saj. Subashi tha se konferenca të tilla janë një

koment

1 Qershor

Diplomimi, një hap për të menduar rreth roleve gjinore Është sezon diplomimi në shumë vende të botës, një kohë kur klasat me të rinj të shkëlqyer dhe me fat veshin kapelat dhe pelerinat, marrin diplomat dhe dëgjojnë këshilla nga më të vjetrit. Disa folës të fillimit përqendrohen në arritjet e të diplomuarve, të tjerët theksojnë sfidat e karrierës që shtrihet përpara. Por ka një tjetër aspekt kritik për suksesin dhe lumturinë që shpesh neglizhohet gjatë këtyre festimeve akademike: familja. Në fakt, këto ceremoni janë për familjet e të diplomuarve, po aq sa edhe për vetë të diplomuarit. Përtej vënies në dukje dhe vlerësimit të asaj çka familjet kanë bërë për ta, të diplomuarit duhet të marrin parasysh llojin e familjes që ata vetë duan të ushqejnë. Këtu duhet të reflektojnë mbi rolet gjinore dhe marrëdhëniet. Duke pasur parasysh pritshmëritë e ndryshme dhe përvojat e burrave dhe grave –në varësi të kontekstit kulturor –pyetjet që duhet t’i bëjnë vetes ndryshojnë në mënyrë të konsiderueshme. Pyetja se si të balancojnë punën dhe familjen, që u paraqitet në mënyrë tipike grave të reja, është në fakt konsideratë e rëndësishme edhe për burrat e rinj. Roli tradicional i mashkullit si “sigurues” e ka çuar shpesh punën të marrë përparësi mbi kohën e kaluar me familjen. Burrat duhet të përcaktojnë si të zhvillojnë anën e dashur të personalitetit krahas asaj konkurruese, që do u mundësojë çuarjen përpara të karrierës. Për këtë qëllim, ata duhet t’i pyesin etërit dhe gjyshërit e tyre çfarë ata kishin dashur të bënin ndryshe dhe të planifikojnë sipas kësaj. Në vend të presin për sfidat që do të vijnë, burrat e rinj duhet të fillojnë të vendosin prioritetet tani. Përmes gjithë kësaj, burrat duhet të kenë parasysh se duke adoptuar një qasje të re, ata nuk po e braktisin rolin e tyre si sigurues. Në fund të fundit, të sigurosh kujdes është po aq e rëndësishme sa të sigurosh të holla. Shpërb-

mundësi e mirë edhe për promovimin dhe përfshirjen e studentëve në tema me dimension integrimin në Bashkimin Europian, aq më tepër që vendi ynë pret së fundmi edhe marrjen e statusit të vendit kandidat në BE. Studentja Eda Begaj, me një punim mbi kapacitetet e ekonomisë shqiptare në përballjen me presionet konkurruese të Bashkimit Europian, ishte e para që nisi konferencën. Në vazhdim pati edhe kumtesa të tjera për tema si: tregtia ndërkombëtare; grupet e margjinalizuara përballë integrimit europian; politikat e zgjerimit në Ballkanin Perëndimor- rasti i Kosovës; marrëveshjet e tregtisë së lirë, kriteret ekonomike të Kopenhagës, përafrimi i legjislacionit në fushat kyçe të tregut të brendshëm; analizë kosto-përfitime e integrimit të Shqipërisë në BE; çfarë duhet bërë më shumë, receta e suksesit; integrimi ekonomik në BE- modeli që garanton prosperitetin e mëtejshëm politik në Shqipëri etj. Të pranishëm në konferencë ishin edhe pedagogë të Fakultetit Ekonomik në UET, të cilët herë pas here u përfshinë edhe në diskutim të kumtesave që u prezantuan. Në fund të konferencës, studentëve iu dorëzuan certifikatat e pjesëmarrjes nga dekania e Fakultetit Ekonomik, Luljeta Minxhozi.

limi është lidhja e ngushtë me fëmijët e tyre, që gratë e kanë gëzuar tradicionalisht. Gratë, gjithashtu, duhet të mendojnë me kujdes për të ardhmen që mund ta shohin më të përmbushur. Për shumë gra, sfida është të braktisin supozimin se peshorja mes punës dhe familjes duhet të anojë në favor të familjes dhe për këtë do duhet të sakrifikojnë karrierën. Çështja është zgjedhja: zgjedhja sesa energji do të kushtojnë në shtëpi, zgjedhja e një karriere të bazuar në pasion dhe zgjedhja e një partneri vërtet të barabartë. Mbështetja e një partneriteti të barabartë të kujdestarëve dhe mbajtësve të familjes do të kërkojë kompromise në të dyja anët. Një grua me ambicie të mëdha të karrierës duhet të jetë në gjendje të gjejë një partner që është i gatshëm të ngadalësojë ritmet punës apo edhe të tërhiqet nga një vend pune për ta mbështetur atë, ashtu si duhet të bëjë një burrë. Që një dinamikë e tillë të funksionojnë, gruaja duhet të rikalibrojë pritshmëritë e saj ndaj bashkëshortit. Nëse dëshiron të ndërtojë një

familje me një burrë, ajo nuk duhet të kapet në perceptimet tradicionale të mashkulloritetit. Ta themi thjesht, lloji i mbështetjes që baballarët dhe gjyshërit e grave të reja u kanë ofruar nënave dhe gjysheve nuk është i vetmi lloj i mbështetjes që një grua mund apo duhet të presë nga partneri. Roli i saj duhet të përcaktohet jo nga rregullat e modës së vjetër, por nga forca e individuale dhe ambiciet. Dhe partneri duhet të ketë besim dhe kompetencë për ta inkurajuar në përmbushjen e potencialit të saj. Së fundi, diplomimi nuk do të thotë se puna e familjes është kryer. Prindërit dhe gjyshërit duhet të vazhdojnë të luajnë rol kritik në riorganizimin e pritshmërive –ose të paktën të mbështetin zgjedhjet që fëmijët dhe nipërit e mbesat e tyre bëjnë. Kjo do të thotë të pranojnë vendimet e një djali apo nipi për të mos përdorur diplomën universitare të fituar me vështirësi për t’u bërë shtylla kryesore e familjes në shtëpinë e tij të ardhshme. Dhe kjo do të thotë të kuptojnë se ajo çfarë një vajzë apo mbesë ka nevojë mund të mos jetë një “sigurues”, tradicional, por një partner i cili bën sakrifica të karrierës për të mundësuar përparimin e karrierës së saj. Diplomimi është një ditë fundi dhe fillimi. Është një ditë që të rinjtë të kujtojnë sakrificat që familjet e tyre kanë bërë për ta, dhe të marrin parasysh llojet e sakrificave që ata do të bëjnë për familjet e tyre. Dhe kjo është një ditë për të njohur se, në qoftë se familja vjen e para, puna nuk vjen e dyta; por jeta vjen së bashku.

*Anne-Marie Slaughter, ish-drejtore e Planifikimi të politikave në Departamentin Amerikan të Shtetit (2009-2011), është presidente dhe CEO e Fondacionit “New America Foundation dhe Profesor emeritus e Politikave dhe Marrëdhënieve ndërkombëtare në Universitetin e Princeton.

Ministria e Arsimit dhe Sportit, festë për fëmijët e Tiranës Ministria e Arsimit dhe Sportit në bashkëpunim me Federatat Shqiptare të Sportit ka zhvilluar dje në ambientet e Agjencisë së Zhvillimit të Sportit (ish kompleksi “Dinamo”) aktivitetin festiv e sportiv kushtuar 1 Qershorit, të titulluar “Sport, festë, ngjyra”, në të cilin morën pjesë fëmijë të kopshteve dhe shkollave 9-vjeçare të qytetit të Tiranës. E pranishme në aktivitet ministrja e Arsimit dhe Sportit, znj. Lindita Nikolla, duke uruar të gjithë fëmijët për festën e tyre të 1 Qershorit, u shpreh se kjo ministri dhe qeveria do të punojë më shumë për fëmijët. “Sot është një 1 Qershor ndryshe. Shikoni sa shumë festë, sa shumë fëmijë, sa shumë gëzim, sa shumë përgatitje, sa shumë partner për të bërë të mundur këtë 1 Qershor, të mbushur me aktivitete, plotë sport, plotë ngjyra, plotë festë. Përgëzoj të gjithë mësuesit e edukimit fizik, të gjithë partnerët tanë të rëndësishëm që mundësuan një aktivitet me kosto zero për buxhetin e shtetit. Sot në këtë ditë uroj nga zemra çdo familje shqiptare, çdo fëmijë, duke u angazhuar dhe i premtuar të gjithëve se ditët e tjera do të punojmë shumë që çdo ditë e jetës së tyre të jetë e mbushur me sport, festë dhe ngjyra”, - u shpreh ajo. Ky aktivitet u zhvillua edhe në kuadër të promovimit të vlerave të aktivitetit fizik e sportiv në zhvillimin e gjithanshëm të fëmijës, kontributin në edukim, shëndet, përfshirje sociale dhe ndërtimin e një ambienti paqësor. Fëmijët e kopshteve dhe nxënësit e shkollave mundësuan një sërë performancash si; Organizimi i kuadrateve “1 Qershor” dhe “Dita Jonë” dhe koreografisë së përbashkët nga nxënësit e shkollave 9-vjeçare. Më tej u zhvillua kuadrati koreografik me fëmijë përfaqësues të Federatës Shqiptare të Dancit sportiv, duke vazhduar me shfaqje me numra muzikorë dhe koreografikë nga fëmijët e Qendrës Kulturore Kombëtare të Fëmijëve, për të përfunduar eventin me një sërë aktivitetesh të ndryshme sportive, lojëra lëvizore popullore etj. Nën moton “Fëmijë të lumtur, Prindërim i suksesshëm, Shoqëri e realizuar”, Ministria e Arsimit dhe Sportit zhvilloi dje një sërë aktivitetesh në të gjithë territorin e vendit.

kulturë

Gazeta MAPO

www.mapo.al / gazetamapo@gmail.com

02.06.2014

Festivalit Elita e muzikës shqiptare e rock-ut, hard-rock-ut, metal dhe shumë rrymave të tjera bashkëkohore do të bëhet pjesë e Festivalit Rockstock Tirana, që do ta ngrejë skenën në datat 5-6-7 qershor në sheshin “Nënë Tereza”. Festivali organizohet nga Elton Deda dhe Erjon Zaloshnja, ku do të marrin pjesë 25 bandat më të mira rock të trevave shqiptare. Të ftuar specialë artistë të rangut ndërkombëtar

Dallgët e muzikës rock mbërrijnë në sheshin “Nënë Tereza” K

ur në skenat e festivalit shqiptar u shfaqën për herë të parë djemtë me flokë të gjatë, xhupa lëkure, shall të lidhur në qafë dhe syze dielli me xham të errët, publiku mbeti pak i shtangur. Më shumë akoma kur muzika e tyre u përcoll në heshtje në sallë. Edhe pse publiku e pëlqeu nuk ishte i përgatitur nëse duhej ta duartrokisnin apo jo. Kjo ndodhte në vitin 1990-1991, kur në skenën e Festivalit në RTSH u shfaqën grupet e para muzikore të rock-ut, si “Djemtë e Detit”, “Ritfolk”, “Tingulli i zjarrtë”, “Albatros”, “Arb” etj. Por edhe pse nuk ishte mirëfilli rock, së paku ishte muzikë shumë më ritmike, shumë më argëtuese, shumë më ndryshe kjo e grupeve të para muzikore në Shqipëri. Ende sot shumë prej këngëve të grupeve muzikore të atyre viteve dëgjohen dhe këndohen në disa prej pub-ve të kryeqytetit. Rinia e asaj kohe ka nostalgji, të rinjtë e sotëm nuk e njohin. Por këtyre të fundit do t’u jepet mundësia për ta njohur në datat 5-67 qershor. Elita e muzikës shqiptare e rock-ut, hard-rock-ut, metal dhe shumë rrymave të tjera bashkëkohore do të bëhet pjesë e Festivalit Rockstock Tirana, që do ta ngrejë skenën në sheshin “Nënë Tereza”. Nën organizimin e Elton Dedës dhe Erjon Zaloshnjës, në tri net maratonë do të ngjiten në skenën gjigante 25 bandat më të mira rock të trevave shqiptare. I ftuar special një artist i rangut ndërkombëtar, Ian Paice & Matt Filip-

Ekspozitë

pini Band (drummer of Deep Purple). “Nuk mund t’i themi të gjitha, por nostalgjikëve të rock-ut shqiptar duam t’iu bëjmë të ditur që do të ribashkojmë grupe legjendare, të cilat do të performojnë hitet e tyre më të mira dhe që kanë lënë gjurmë të rëndësishme në historinë e muzikës”. Organizatorët ftojnë kësisoj nostalgjikët. Ndërsa për publikun e ri, ai që nuk i ka njohur grupet e dikurshme legjendare mesazhi është tjetër: “Artistë të vjetër e të rinj do të vijnë për një qëllim të përbashkët: të rrisim standardet e muzikës në Shqipëri! Të gjithë jemi në dijeni të gjendjes muzikore në vend, por me dëshirë dhe profesionalizëm mund të sjellim ndryshime duke ia filluar me edukimin e publikut në muzikë. “Elita 5”, 3 Musketierët Aleksandër Gjoka, Redon Makashi & Elton Deda, Jericho, Ritfolk, grupi ARB etj., janë disa nga grupet pjesëmarrëse në këtë festival. Hall of Fame në Universitetin e Arteve Ashtu si yjet e botës kanë yllin e tyre Bulevardin e Famës në Hollivud, edhe yjet e rock-ut shqiptar do të kenë Bulevardin e tyre në Tiranë. Gjatë një ceremonie speciale do të krijohet një «Hall of Fame» edhe në Shqipëri! Përpara kamerave dhe fotografëve, artistët e muzikës bashkëkohore shqiptare do të lënë gjurmët e duarve në kallëp allçie, të cilat më vonë do të derdhen në bronz nga arkitekti dhe designer Leandër Ljarja, mik i festivalit. Mozaiku, i parë i këtij lloji, më pas

do të qëndrojë pranë Universitetit të Arteve për t’iu kujtuar brezave se kush janë kontribuesit e vërtetë të muzikës së mirë shqiptare. Gjatë edicioneve në vazhdim, “Bulevardi i famës” është konceptuar që të jetë i zgjerueshëm me emra të rinj që do të fitojnë statusin “Star” në skenën shqiptare dhe jo vetëm. Për kriteret e këtij statusi duhet parë sesi do të vijohet me yjet në vitet në vazhdim. Megjithatë, organizatorët Elton Deda dhe Erjon Zaloshnja shprehen se ky do të jetë një aktivitet që nuk mund të kalojë pa u ndjere dhe të harrohet lehtë. E për të qenë të sigurt se do të mbesë gjatë në kujtesën e publikut, zgjidhja është kjo: “Do të bëhet e mundur nëpërmjet objekteve dhe suvenireve të prodhuara enkas, si: T-shirts, kapele, çakmakë që do të mbajnë logon dhe sloganin e festivalit. Një suvenir fantastik për vitet tuaja në vazhdim dhe kujtimet e rinisë”. Ajo çfarë publiku duhet të presë nga RockStock Festival janë miqësi... shumë miqësi, harmoni muzikore dhe kualitet. “Mesazhet e forta që di t’i transmetojë vetëm muzika, do të miqësojnë muzikantë dhe publik nga të gjitha trevat e Shqipërisë. Miqësi që do të çohen më tej dhe do të forcohen në maratonat e viteve të ardhshme. Rock-u nuk njeh barriera; ai do të

Organizatorët Elton Deda dhe Erjon Zaloshnja shprehen se ky do të jetë një aktivitet që nuk mund të kalojë pa u ndjere dhe të harrohet lehtë. E për të qenë të sigurt se do të mbesë gjatë në kujtesën e publikut, zgjidhja është kjo: “Do të bëhet e mundur nëpërmjet objekteve dhe suvenireve të prodhuara enkas, si: T-shirts, kapele, çakmakë që do të mbajnë logon dhe sloganin e festivalit. Një suvenir fantastik për vitet tuaja në vazhdim dhe kujtimet e rinisë”...

harmonizohet shumë bukur jo vetëm me nënzhanret e vet; poprock, alternative-rock, rock n’ roll, blues, metal etj, por edhe me kategori të tjera si hip-hop, raggae dhe electronic music. Gjithashtu, gjatë këtyre tri ditëve në ambientet e Rockstock do të mbahen edhe workshope, ku çdokush do të ketë mundësinë të ndihet rockstar duke u bërë pjesë e botës së madhe të rock-ut, ku artistë profesionistë do të japin inst r u ks i o n e d h e l e ks i o n e mb i teknikat që ata përdorin. Paraditet e workshop-it do të finalizohen me një artist të rangut botëror, anëtar i një prej bandave me numrin më të madh të fansave në Shqipëri. Bëhet fjalë për Ian Paice, ish-anëtar i grupit legjendar “Deep Purple”, i cili do të tregojë teknikat që e kanë bërë një performues të suksesshëm të klasit ndërkombëtar.

Ilirian Shima, skulptori i erotikës në Galerinë Kombëtare

“Ilirian Shima adhuron formën, siluetën dhe botën e njeriut. I gjithë arti i tij sillet rreth këtij trekëndëshi...Ai mund të cilësohet si skulptori i erotikës. Ai i gdhendi imazhet e veprave të tij me mjaft delikatesë në gur, në mermer të bardhë, mermer të kuq, mermer të zi, por edhe në dru. Kështu, fare natyrshëm shpaloset qartë e fuqishëm prioriteti që ai si artist i kushton veçanërisht plastikës, linjave herë të qeta, të plota e më shpesh në një lëvizje dhe “shpërthim” të brendshëm. Veprat e Ilirian Shimës janë kryesisht në dimensione modeste, por padyshim të ofrojnë emocione të fuqishme nga mënyra e këndvështrimit dhe zgjidhjeve kompozicionale. Ai është një skulptor modern në gjithë krijimtarinë e tij … Një nga idetë e autorit Ilirian Shima është që në skulpturë në mënyrë sintetike / artistike të jepet ideja e krijimit të “Ilirit” si imazh dhe personazh nga është dhe vetë origjina e shqiptarit Ilirjan Shima. Dhe këtë ide artisti e ka trupëzuar në disa vepra skulpturore në këtë ekspozitë. Ai ka realizuar vepra kushtuar organeve riprodhuese njerëzore (mashkullore dhe femërore), duke sjelle kështu një thyerje tabuje në pasqyri-

min e tyre në art. Ai beson se vazhdueshmëria e shqiptarit ka të bëjë me genin e tij, duke i besuar fuqisë së riprodhimit biologjik…”, - thotë Ylli Drishti, kurator i ekspozitës “Farajon” të artistit Ilirian Shima, që është hapur në Galerinë Kombëtare të Arteve. Ekspozita është risi për publikun shqiptar në disa karakteristika të saj. Së pari për subjektin e atdhetarisë, i cili ndërthuret me temën e erotikës, shprehur përmes organeve riprodhuese të njeriut; së dyti, për teknikat e përdorura dhe së treti, për ndërthurjen e skulpturës me muzikën e shprehur përmes kompleksit monumental “Briharpa” dhe “Melodi”. Vetë skulptori Ilirian Shima e cilësoi hapjen e kësaj ekspozite në Galerinë Kombëtare si realizimin e një ëndrre. “Ekspozita ime vjen brenda një aureole, ku në qendër është përjetësia e rrethuar nga ndjenja e atdhetarisë, gjeneza e kombit shqiptar dhe erotizmi riprodhues. Duke jetuar jashtë, ndjenja mbi të gjitha e atdhetarisë dhe malli për Shqipërinë janë detyrimisht më të forta”. Për ta kuptuar dhe shijuar veprën e Ilirian Shimës, ekspozita do të qëndrojë e hapur në Galerinë Kombëtare të Arteve për publikun deri më 22 qershor.

Një nga idetë e autorit Ilirian Shima është që në skulpturë në mënyrë sintetike / artistike të jepet ideja e krijimit të “Ilirit” si imazh dhe personazh nga është dhe vetë origjina e shqiptarit Shima

16 02.06.2014

Gazeta MAPO

www.mapo.al / gazetamapo@gmail.com

Njoftime/reklama

MAPO MADAME

E përmuajshme, Nr. 43, Viti III i botimit, 2014, Çmimi 300 Lekë

me Madame

PËLLUMB KULLA ÇILJETA XHILAGA ALTIN RRAKLLI DRINI ZEQO EVI REÇI ENDRIT MERTIRI JERIDA SAKAJ HARIS VONGLI

Nr. 43 Viti III i botimit maj 2014 Çmimi 300 Lekë

dossier E GJITHË BOTA ME NJË SELFIE

Brigel Gjoka BALET PA KONVENCIONE

fashion

Vlashent Sata

RAPSODI BOHEMËSH

ARTI I TË DHËNIT

TEDI Papavrami

Prej ndikimit të të atit. Gjyshit. Rolit ekuilibrues të grave të jetës së tij. Më vonë kanë qenë Prusti, Bahu, Frojdi…që e kanë bërë këtë që është. Jo thjesht violinistin e madh që njohim të gjithë. Por edhe Tedin me profilin e vet psikologjik, për të cilin vendos të flasë

sport

Gazeta MAPO

www.mapo.al / gazetamapo@gmail.com

02.06.2014

Italia barazon me Irlandën, por humbet Montolivon Duhet të ishte një ndeshje kontrolli për të kaltrit, ajo që u zhvilluar të shtunën ndaj Irlandës në Angli, por nuk ndodhi kështu, veç barazimit pa gola dhe një skuadre jo në formë, timonieri Italisë, Cezare Prandeli duhet të fillojë të bëjë mirë llogarit edhe më dëmtimet, pasi mesfushori i Milanit,

Ricardo Montolivo nuk do të marrë pjesë në botërorin “Brazil 2014”. 29-vjeçari u dëmtua në minutën e 9-të gjatë një përplasje me një lojtar të Irlandës, ku pas vlerësimeve mjekësore rezultoi se mesfushori duhet të bëjë një ndërhyrje kirurgjikale dhe rikuperimi për në botëror është i pamun-

dur. Tekniku Prandeli në fund të takimit theksoi se nuk është i shqetësuar për rezultatin, por dëmtimet e frikësojnë, pasi koha është e limituar për të bërë ndryshime. Italia ende nuk ka shënuar asnjë gol gjatë vitit 2014 dhe ky është barazimi i gjashtë radhazi për të kaltrit.

shkurt

Babai i Neymar, orgji për transferimin e të birit te Barcelona

10 kuriozitete mbi “Brazil 2014” K Arbi Fortuzi

ur mungojnë dhe 10-të ditë nga ngritja e siparit të evenimentit më të rëndësishëm futbollistik botëror, Brazil 2014, ku pritet spektakël dhe surpriza, tifozë nga e gjithë bota kanë filluar të humbin durimin dhe mezi presin të shohin në veprim kampionët e tyre. Por, veç kësaj Botërori i Futbollit në vendin ku kanë zanafillën edhe karnavalet, mbart në vetvete shumë kuriozitete të cilat duhen vlerësuar për rëndësinë historike, por edhe aktuale që ato ofrojnë. 1. Kjo është hera e dytë që një eveniment i tillë zhvillohet në Brazil. Hera e parë daton në vitin 1950 dhe në finale luante formacioni i Selesaos ndaj Uruguait. Këta të fundit fituan me rezultatin 2-1 me gol të Ghiggia, i cili disa vite më vonë do të thoshte se tre persona kanë arritur të “pushtonin” Maracanan (stadiumi më i madh në botë, që ndodhet në Brazil), Papa, Frank Sinatra dhe unë, jo keq apo jo!”-, thoshte ai. 2. Do të jenë 12-të qytete që do të presin ndeshjet e botërorit, Rio

De Janeiro, San Paolo, Manaus, Brasilia, Fortaleza, Salvador, Recife, Porto Alegre, Belo Horizonte, Cuiabà, Natal, Curitiba. 3. Në këtë periudhë të vitit në Brazil duhet të ishte dimër, por në të gjitha qytetet ku do zhvillohen ndeshjet e botërorit janë në zonat tropikale dhe mund të pushtohen nga një nxehtësi e madhe. Qytetet më të ftohta janë Porto Alegre dhe Curitiba, dhe kanë një temperaturë mesatare prej 17 Gradë Celcus. 4. Ky eveniment është më i shtrenjti në historinë e futbollit botëror, pasi do të kushtojë 14 miliardë dollarë, të cilat janë shpenzuar për rikonstruksionet e stadiumeve përgjatë periudhës 2006-2010. Shifër kjo që ka sjellë edhe protesta në Brazil për shkak edhe të krizës ekonomike. 5. Disa prej stadiumeve ende nuk janë gati. Josef Blatter ka kujtuar se edhe në Botërorin e Italisë, në vitin 1990, impiantet ishin gati thuajse në limitin e kohës. 6. Për këtë botëror janë angazhuar 157 000 forca policie të cilat janë trajnuar me FBI-në për të garantuar siguri dhe

Çmimi i biletës do të jetë mjaft i lartë. Minimumi mendohet rreth 90 euro për sfidat e grupeve, ndërsa çerekfinalet, gjysmë finalja dhe finalja varion nga 220 euro deri në 500 euro. Por për finalen mund të ketë edhe dyfishim të çmimit.

rend përgjatë zhvillimit të botërorit. 7. Maskoti i evenimentit do të jetë “Fuleco”, i quajtur kështu pasi janë bashkuar dy fjalë, “Futboll” dhe “Ekologji. Ndërsa topi i botërorit, sic kemi bërë të ditur edhe më parë, “Brazuca”. 8. Çmimi i biletës do të jetë mjaft i lartë. Minimumi mendohet rreth 90 euro për sfidat e grupeve, ndërsa çerekfinalet, gjysmë finalja dhe finalja varion nga 220 euro deri në 500 euro. Por për finalen mund të ketë edhe dyfishim të çmimit. 9. Çdo skuadër pjesëmarrëse në Botëror do të fitojë automatikisht 1 milion euro, ndërsa fituesja e botërorit 25 milion euro. 10. Në vitin 1965 kur Anglia u shpallte për herë të parë dhe të fundit kampionë bote në panoramën e futbollit botëror ndodhte një skemë shumë e ngjashme me rezultatet e këtij sezoni sportiv. Kështu, Real Madrid fitonte Ligën e Kampioneve, Atletiko Madrid Kampionatin Spanjoll, Fulham rrëzohej nga kategoria dhe tashmë pritet vetëm verdikti i Botërorit për të kuptuar nëse historia do të ripërsëritet.

Zhgënjen Shqipëria, humbet ndaj Rumanisë Një mbrojtje e brishtë, një mesfushë e pakonsoliduar dhe një sulm për t’u rindërtuar ishin konkluzionet që Giani de Biazi nxori në përfundim të miqësores të zhvilluar ditën e shtunë, në stadiumin e Yverdonit (Zvicër), ndaj Rumanisë, të humbur me rezultatin 1-0. Ve t e r a n i r u m u n , R a z v a n R a t shfrytëzoi mjaft mirë një gabim të Andi Lilës në mbrojtje dhe hutimit kolektiv të prapavijës, duke nxjerr “blof ” lojtarin më të mirë të ndeshjes portierin Berisha, që s’ka çfarë të bëjë më, por t’i dorëzohet vrullit rumun. Në një stadium të veshur kuq e zi, përfaqësuesja shqiptare e futbolli nuk ishte në lartësinë e duhur, duke dëshmuar edhe njëherë se vijon të vuaj nga simptoma e vjetër e pakujdesisë, ndërsa mund të themi pa rezerva se tifozët kuq e zi meritojnë duartrokitje për mundin dhe dëshirën që i falin kombëtares sonë të futbollit në çdo sfidë të saj. Ndeshja nis vrullshëm nga të dyja skuadrat, që duken të tendosu-

ra si të bëhet fjalë për një ballafaqim me vlera kualifikuese. Takimi ka nisur shumë mirë për futbollistet tanë të cilët brenda 18 minutave kanë goditur 3 këndore duke krijuar dy raste për shënim me anë të Agollit dhe Lilës, më tej fjalën e morën Rumunët, të cilët në minutën e 37 arritën të krijonin një rast mjaft të rrezikshëm nëpërmjet Cungeanu, por që fatmirësisht gardiani Berisha arriti të presë, ashtu sic bëri mrekullisht edhe në një rast tjetër tre minuta nga përfundimi i pjesës së parë. Fillimin e pjesës së dytë e emocionon Vila pas një goditje që kalon pak nga shtylla pingule, ndërkohë që aktivizimi i Salihit, Ramës dhe Gashit ndryshojnë ritmin e lojës sulmuese, por gjithsesi sërish manovra ofensive mbytet nga euforia rumune me të kaluar mesfushën. Për rumunët janë Maxim, Rusesku dhe Gregori të cilët ndalohen mjeshtërisht nga Etrit Berisha, që u vlerësua dhe lojtari më i mirë në fushë. Lojtari do të vijonte me gabime të shumta nga të dy-

ja anët deri në minutën e 82’, kur mbrojtja shqiptare pëson një amnezi totale, duke nxjerrë blof Berishën dhe duke i dhënë mundësi Rat, të përcjellë topin në portë. Të mërkurën më datë 4 qershor 2014 ora 20:30, Kombëtarja do të luajë në Budapest një takim miqësor kundër Hungarisë.

Barcelona për të siguruar shërbimet e Neymar, të blerë një vit më parë nga Santosi, është detyruar të paguajë edhe një orgji për babain e Neymar. Kjo është ajo çka pretendon ishpresidenti i Santosit, Sandro Rosell, i cili ka rrëfyer edhe prapaskenat e këtij transferimi të bujshëm. “Neymar është djalë flori, por Babai i tij është një mashtrues i madh që mendon vetëm për lekë. Veç çmimit të kartonit të Neymarit, ai iu kërkoi blugranave të vendosnin një klauzolë ku zotërisë, Barcelona i paguante biletën e avionit, klasi i parë, kur Blugranat luanin në transfertë. Po ashtu ai kërkoi që në 90 milionë eurot e transferimit të paguheshin edhe kafet e babait, si dhe një orgji në Hotel ‘Piccadilly’ në Londër. Babai nuk pranonte të paguante asnjë gjë, as edhe një kafe. Ai fitonte rreth 1,3 milion euro, madje kishte një jaht rreth 70 fit të gjatë në bregun e San Paolos”, tregon Rosell.

Juventus-Real Madrid, sot përballja e legjendarëve Legjendat e Juventusit do të përballen sot me legjendat e Real Madrid në kuadër të trofeut UNESCO, që ka si qëllim mbledhjen e fondeve p ë r r i i n t e g r i m i n e f ë m i j ë ve luftëtarë në Mali apo vendeve të tjera të Afrikës Qendrore. Ndeshja, e cila do të zhvillohet në “Juventus Stadio”, Torino, do të jetë një mundësi e mirë edhe për drejtuesit e të dyja klubeve për t’i dhënë jetë ndonjë tratative për merkaton e verës. Juventusi kërkon Moratan, Coentraon apo Di Marian nga “Los Blancos”, ndërsa Kampionët e Europës kërkojnë Vidal ose Pogban nga kampionët e Italisë. Sfida do të fillojë në orën 19:00’’ dhe pjesë e saj do jenë lojtar si; Butragueño, Zidane, Seedorf, Makelele, Míchel Salgado, Velasco, Iván Pérez, Tote, Karanka, Camoranesi, Davids, Di Livio, Nedved, Padovano, Vieri, Vierchowod.

zbavitje

lojra të ndrsyhme

Fjalëkryqi klasik 1

Marihuanë falas për votuesit 6

Fjalëkryqi klasik është një nga lojërat enigmatike më të përhapura në botë. Fjalëkryqet e para filluan të botoheshin që në shekullin e XVIII dhe vazhdon të jetë e preferuar edhe në ditët e sotme.

28 31

10 16

27 30

41 42

Horizontalisht:

1. Ai që nxjerr fitime duke blerë mallra në rrugë të parregullta e duke i shitur me çmime më të larta. 10. Pëlhurë e tejdukshme, e endur me fije të holla. 13. Një zog i vogël. 14. Një shtet i SHBA-së. 17. Lloj peshku i ujërave të ëmbla. 18. Qytet në Itali. 20. Uzinë Mekanike. 21. Provë që sillet për të mbrojtur ose për të hedhur poshtë diçka. 24. Durrësi në makina. 25. Letër bixhozi. 27. Peqini në makina. 28. Thirrje e stadiumeve. 29. Shaban, skulptor i njohur. 30. Inat që na hipën kundër dikujt a diçkaje të papëlqyeshme për ne. 33. Mama, shkurt. 34. Gramë, shkurt. 35. Marinar. 36. Darka që hanë myslimanët pas agjërimit. 39. Gjendja e atmosferës në një kohë e në një vend të caktuar. 40. Kësulë me strehë. 41. Njësia monetare e Indisë. 42. Organizatë Tregtare. 43. Vend i ngritur ku flasin të zgjedhurit në një tubim. 45. Lumë i madh në Poloni. 47. Ndajfolje sasie. 48. Përemër pronor 49. Këshilli Europës. 50. Është lloj peshku.

Koha e fillimit ____:____

Koha e mbarimit ____:____

Vertikalisht:

1. Qyteti në Maqedoni. 2. Mjet për të punuar tokën. 3. Lëvizja e rrymave të ajrit. 4. Mundësia që ka një enë për të nxënë një sasi të caktuar lënde. 5. Universiteti Bujqësor. 6. Lezha në makina. 7. Ali, kritik i njohur letrar. 8. Përemër vetor. 9. Grup muzikantësh, që luajnë me vegla fryme. 10. Vend i cekët për të kaluar lumin. 11. Sanksione ekonomike që merren ndaj një shteti. 12. Notë muzikore. 14. Veprimtaria e njeriut në kërkim të së bukurës. 15. Lëndë Industriale. 16. Pjesa e sipërme e anijes. 18. Shumë i lodhur. 19. Një në Angli. 22. Durim, ose... 23. Njësia më e vogël e më e thjeshtë ritmike e melodisë. 26. Arkë e vogël me dorezë që futet e nxirret në një tryezë a në një orendi tjetër. 29. Vegël muzikore e antikitetit. 31. Magazinë. 32. Kanal në fund. 33. Makinë e madhe transporti. 37. Diçka që bëhet për të gënjyer të tjerët. . 38. Instituti Informatikës. 39. Mënyra e veshjes. 40. Nënprodukt i qumështit. 44. U rrëzua. 45. Ar francez. 46. Ent Privat.

Sudoku | nivel mesatar 3

7 2 3 8 8 4 3

7 1

9 6 8 8 9 4

3 6 2 2 3 5

3 2

7 4 5

1 2 4

8 3 5

4 7 1

2 5 8

3 9 8 9 3

5 4 1 4 7

7 4 6

1 2 3

Plotësoni vendet bosh në mënyrë që çdo rresht e kolonë të ketë numrat nga 1-9.

Koha e fillimit _____:____

4 9 6

Koha e mbarimit ____:____

Numërkryq

Vetëm për të fituar vota, ofrohen edhe sasi të marihuanës.

Shitoret dhe punëtoritë e marihuanës në San Hose të Kalifornisë, kanë ofruar marihuanë falas për votuesit që votojnë partitë që ato mbështesin. Për zgjedhjet që zhvillohen të martën, ofrohet zbritje dhe marihuanë falas, për vendasit që votojnë për kryetarin dhe partinë, sepse kanë frikë nga humbja, transmeton NBS. Kjo është ndërmarrë pasi opozita po kundërshton mënyrën se si po shitet marihuana dhe dëshiron të mbyllë këto punishte. Në San Hose ku drogat e lehta janë të lejueshme, një grup mjaftë i madh i qytetarëve është duke kërkuan mbylljen e këtyre shitoreve në qytet, nga frika se ka efekt negative tek fëmijët.

Horoskopi i ditës DASHI (20/III-20/IV)

DEMI (21/IV-20/V)

Dite shume e këndshme kjo e sotmja për ata qe janë ne një lidhje. Do i kuptoni me se miri kërkesat e partnerit tuaj dhe do mundoheni qe t’ia plotësoni dëshirat njeri-tjetrit. Beqaret do tregohen te rezervuar dhe nuk do pranojnë çdo lloj ftese qe do ju behet. Ne planin financiar nuk është koha te ndërmerrni rreziqe. Mundohuni t’i kufizoni pak shpenzimet.

Do jeni mjaft sensuale gjete kësaj dite dhe partneri do ua shprehe serish ndjenjat sikur te ishit ne fillimet e lidhjes. Gjithçka do jete si me pare. Edhe beqaret do kenë një dite pozitive dhe mjaft emocionuese. Takimet do jene mbresëlënëse. Financat do jene shume delikate, madje për disa katastrofike. Kujdes sepse mund te mos arrini as te kryeni shpenzimet e duhura.

BINJAKET (21/V-20/VI)

GAFORRE (21/VI-22/VII)

Sektori i dashurisë do vazhdoje te jete i privilegjuar edhe gjate kësaj dite. Do flisni hapur për gjithçka me partnerin dhe do bashkëpunoni pa fund. Beqaret do jene disi me te rezervuar dhe nuk do ekspozohen shume. Mos prisni qe dashuria t’iu bjere nga qielli. Financat do jene shume te paqëndrueshme. Nuk është aspak momenti te bëni çmenduri apo te jepni hua.

Do keni shume pikëpyetje sot mbi jetën tuaj sentimentale, por pasi t’i sqaroni njëherë e mire gjerat do marrin një tjetër drejtim. Do i kuptoni gabimet qe keni bere dhe do kërkoni t’i ndreqni. Beqaret do iu japin shume rëndësi miqve dhe nuk do mendojnë për jetën sentimentale. Ne planin financiar do kërkoni çdo lloj mënyrë qe ta përmirësoni situatën.

LUANI (23/VII-22/VIII)

Do kujdeseni edhe për detajet me te vogla gjate kësaj dite ne mënyrë qe marrëdhënia me partnerin te ece sa me mire. Ai do ndihet i lumtur kur ju ta dashuroni plot pasion. Beqaret jo vetëm qe do kenë takime, por do mund te nisin edhe histori dashurie drithëruese. Financiarisht do ndiheni me mire se kohet e fundit, kjo fale maturisë qe keni treguar.

PESHORJA (23/IX-22/X)

Gjeni figurën duke bashkuar pikat

Urani do krijoje një atmosfere elektrizuese sot ne jetën tuaj ne çift. Do e lini veten te lire dhe do dashuroheni ashtu si do ta ndjeni, pa menduar për gjë tjetër. Beqaret ka shume mundësi te kenë dashuri me shikim te pare dhe gjithë jeta do ju ndryshoje për pak çaste. Ne planin financiar mundohuni te përballeni sa me shpejt me problemet qe do ju dalin.

SHIGJETARI (22/XI-21/XII)

Plotësoni tabelën me numrat e dhënë!

Ngjyrosni pjesën me pikë dhe zbuloni figurën

Numra me 3 shifra: 244, 246, 271, 444, 748, 771, 854, 859. Numra me 4 shifra: 1595, 2104, 4147, 4796, 5444, 7506, 9222, 9652. Numra me 5 shifra: 10256, 13424, 21266, 25415, 41068,

45132, 48469, 48585, 52504, 52632, 53454, 75863, 85117, 88889, 96320, 96587. Numra me 6 shifra: 001478, 150915, 242527, 325698, 358515, 412452, 447711, 478888, 546196, 547865, 565457, 725271, 874318, 878079, 896521, 985478.

Yjet do jene te pozicionuar me se miri sot ne planin sentimental. Do jeni te gatshëm te bëni gjithçka qe thotë partneri me qellim qe te kaloni çaste sa me te këndshme. Beqaret do kenë shume fat ne dashuri dhe do e fillojnë lidhjen pasionante qe kishin menduar. Ne planin financiar duhet te vrojtoni me kujdes gjendjen ne te cilën ndodheni para se te kryeni çdo lloj shpenzimi.

Gjeni 10 ndryshimet

UJORI (20/I-19/II) Beni kujdes nga Neptuni gjate kësaj dite sepse ai sjell zakonisht probleme dhe konflikte ne çift. Ruani gjate gjithë kohës qetësinë. Beqaret ka shume mundësi te pëlqejnë tej mase një koleg, por nuk do kenë guximin dhe kurajën t’ia shprehin ndjenjat. Financat do jene te mira. Shpenzoni vetëm për gjerat me te domosdoshme.

VIRGJERESHA (23/VIII-22/IX)

Mos bini pre te rutinës ne çift, por gjeni çdo lloj mënyrë për te bere ndryshime dhe për ta rikthyer harmoninë dhe alegorinë. Beqaret do kenë serish një dite te zakonshme dhe pa asgjë te veçante. Nuk ka ardhur ende dita juaj me fat. Financat do jene disi me te mire, megjithatë nuk duhen bere akoma shpenzime te pamenduara mire.

AKREPI (22/X-21/XII)

Mos i jepni partnerit cilësitë qe nuk i ka sepse atij do i rritet shume mendja. Bëjini komplimente, por me kursim. Beqaret nuk duhet t’iu besojnë shume personave te cilët kane shume llafe. Ata qe veprojnë me shume sesa flasin janë me te mirët. Me financat mos spekuloni sepse situata mund te behet tejet problematike.

BRICJAPI (22/XII-20/I) Do jeni shume kritike ndaj partnerit tuaj gjate kësaj dite dhe asgjë nuk ka për te shkuar si e kishit menduar. Debatet mund te jene edhe me te zjarrta nga sa ishit mësuar. Beqaret do fiksohen pas një personi te cilin ne fëmijëri e kane tallur dhe e kane neglizhuar. Financat me zor do i mbani te qëndrueshme, megjithatë fale edhe ndihmës se miqve do ja dilni mbanë.

PESHQIT (20/II-19/III) Komunikimi ne çift nuk do jete aq i mire si me pare dhe kjo mund te sjelle disa mosmarrëveshje. Mos u tregoni kokëforte dhe pranojini gabimet. Beqaret do dalin e do argëtohen pa fund me miqtë dhe te afërm te këtyre te fundit, po serish nuk do e gjejnë personin e përshtatshëm. Nuk duhet absolutisht te nxitohen.

blog

1001

ditë që formësuan botën

Gazeta MAPO

www.mapo.al / gazetamapo@gmail.com

02.06.2014

2 qershor

Jo çdo gjë që mund të numërohet ka vlerë, dhe jo çdo gjë që ka vlerë mund të numërohet’. - Albert Einstein (1879-1955)-

1780

Trazirat antikatolike në Londër Më 2 qershor 1780 një demonstratë në St. George Fields e 50 mijë protestantëve që mbanin slogane ku shkruhej “Jo Papaci’, u shndërrua në një orgji dhune, gjatë së cilës turmat e dehura dogjën kisha katolike dhe gjithashtu i vunë flakën Bankës së Anglisë dhe tri burgjeve kryesore të Londrës. Ata po protestonin kundër refuzimit të Mbretit për të rrëzuar Catholic Relief Act, i cili hiqte shumë prej skualifikimeve që ishin vendosur mbi katolikët e Britanisë në vitin 1689 nën William-in III. Në vitin 1778, detyruar nga

një mungesë e madhe trupash për të luftuar në Luftën Amerikane për Pavarësi, Parlamenti e kaloi aktin për të rritur rekrutimin e katolikëve në forcat e armatosura dhe kjo mori pëlqimin e mbretit George III. Lordi George Gordon hartoi një peticion të Shoqatës Protestante për të shfuqizuar aktin, duke marrë një mbështetje të gjerë. Peticioni ishte kaq i madh sa një burrë i fortë nuk ishte në gjendje ta ngrinte. Por kur Gordon u përpoq t’ia paraqiste peticionin parlamentit, ai u refuzua. Ai gjithashtu nuk u pranua

në audiencë personale nga mbreti. Dështimi tij çoi në një javë dhune gjatë, së cilës Londra iu dorëzua anarkisë dhe sundimit të‘Mbretit Turmë’. Më 7 qershor mbreti urdhëroi ushtrinë për të shtypur protestën. Ndërmjet 285 dhe 850 vetëve humbën jetën në trazirat dhe 21 protestues u ekzekutuan më vonë. Gordoni u burgos dhe me kalimin e kohës u konvertua në judaizëm. Trazirat e Gordonit përbëjnë sfondin e romanit të Charles Dickens-it ‘Barnaby Rudge’.

Blitz

Flickr

1.3

Milion akra kullota janë kthyer në fusha soje dhe misri në Amerikë që nga viti 2006.

1/2

E Liqeneve të Mëdha ka ngrirë përgjatë dimrit gjatë dyzet viteve të shkuara.

9/10 40

E Liqeneve të Mëdha kanë ngrirë gjatë dimrit të shkuar.

Numri minimal i skeleteve të të vrarëve të Luftës së Parë Botërore të zbuluara në Italinë e Veriut që nga viti 1990, për shkak të glacierëve të shkrirë.

*Sipas Harper’s Index qershor 2014.

Foto: Artur Laca / Tirana

A punojmë shumë tepër për t’u ndjerë të rëndësishëm? Elizabeth Kolbert, The New Yorker Pjesa e dytë Një teori me të cilën ajo dëfrehet që në fillim është se të qenit i zënë është kthyer në një status shoqëror. Sa më i zënë të jesh, aq më i rëndësishëm dukesh; për rrjedhojë njerëzit konkurrojnë të jenë, ose të paktën të duken se janë të shqetësuar. Një studiuese me të cilën konsultohet në Universitetin e Dakotës së Veriut, Ann Burnett, ka mbledhur letra nga pushimet të shkruara përgjatë pesë dekadave dhe ka zbuluar se këto letra janë bërë gjithnjë e më pak mbi kënaqësinë e pushimeve dhe gjithnjë e më shumë mbi të rrëfyerit se sa i ngarkuar ka qenë viti që kaloi. Bazuar në këtë arkivë, Burnett ka dalë në konkluzionin të mbajturit të nivelit me komshiun më të pasur tashmë nënkupton që të kesh axhendë edhe më të ngjeshur. (Në një letër të kohëve të fundit, një nënë krenohet se i dërgon fëmijët e saj në kaq shumë aktivitete sa i jep makinës “100 milje në ditë.”) Burnett thotë se “ka një sjellje reale që synon të thotë ‘jam më i zënë se ti’”. Një teori e dytë që Schulte merr në konsideratë është se “mbingarkesa” është një funksion jo aq shumë i faktit se sa shumë

gazetamapo@gmail.com

gjëra amerikanët duhet të bëjnë por se sa shumë kohë ata shpenzojnë duke menduar se sa shumë gjëra do të duhet të bëjnë. Një mjeke që po analizon një listë me dyqane ushqimesh ku ajo duhet të ndalojë rrugës për në shtëpi nuk është në fakt më shumë e zënë se sa një tjetër që ka një punë në dorë, por ajo mund të ndjehet më e rraskapitur. Në një situatë të kundërt, një jurist që po luan me fëmijët e tij teknikisht është në kohën e lirë, por nëse ai në të njëjtën kohë po kontrollon celularin për mesazhe nga zyra, mund të ndjehet se nuk ka patur asnjë minutë të lirë. Schutle i jep një term kësaj situate, e quan “fenomeni i kasetës mendore<’ dhe ajo argumenton se kjo po gërryen energjitë tona të çmuara, aq sa ne nuk mund të “vendosim se për çfarë duhet të mendojmë, të shqetësohemi mbi punët e shtëpisë ndërkohë që jemi në punë dhe mbi çështjet e punës ndërkohë që jemi në shtëpi.” Por asnjë nga këto shpjegime nuk e kënaq tërësisht Schulte, dhe ajo vijon të kërkojë. Pas një copë here, ajo fiksohet mbi të njëjtin fajtor që e kanë zbuluar edhe shumë gra të tjera para saj: burri. Shumica e grave ameri-

kane sot punojnë; më shumë se dy të tretat e nënave me fëmijë në moshë shkolle janë të punësuara jashtë shtëpisë. Shumë prej tyre tashmë fitojnë më shumë se sa bashkëshortët; në çifte me të ardhura nga të dy, rreth një e treta e grave paguhen më mirë se sa burrat. Por pavarësisht kësaj, studimet tregojnë se bëjnë pjesën e luanit, ose më saktë, pjesën e luaneshës, sa i përket punëve të shtëpisë: diku mes shtatëdhjetë dhe tetëdhjetë për qind. Nëse ato kanë fëmijë, pjesa më e madhe e kujdesit për fëmijët bie mbi ta.“Megjithëse burrat sot natyrisht kalojnë më shumë kohë duke u përkujdesur për fëmijët e tyre dhe po bëjnë më shumë punë të përditshme, - shkruan Schulte, - ende këto punë janë vetëm sa gjysma e atyre që bëjnë gratë në mënyrë rutinë”. Nuk është për t’u habitur, thotë ajo, se gratë kanë shumë më tepër gjasa sesa burrat të shfaqin “stres kronik dhe ndjesinë se jeta është jashtë kontrolli”. Schulte shenjestron për sulm të posaçëm dy burra. Ata janë Pat Buchanan, i cli, si këshilltar për Richard Nixon herët në vitet 1970, e bindi presidentin të vendosë veton për një ligj gjithëpërfshirës për kujdesin ndaj

Themelues: Henri Çili. Kryeredaktor: Arion Sulo. Zv/kryeredaktor: Alfred Lela, Aleksandra Bogdani. Politika: Nevila Përndoj, Fejzi Braushi. Kronika: Leonard Bakillari, Dashamir Biçaku. Speciale: Vladimir Karaj. Ekonomia: Blerina Hoxha. . Kultura: Aida Tuci. Suplement: Suadela Balliu. Karikatura: Bujar Kapexhiu. Faqosja: Florenc Elezi. Ilir DRIZARI. Korrektore: Brunilda Meno. Adresa: Bulevardi Gjergj Fishta pranë UET

fëmijëve, dhe bashkëshortin e saj, të cilit i referohen vetëm si Tom (por për të cilin një kërkim i shpejtë në Google nxjerr se bëhet fjalë për korrespondentin e NPR Tom Bowman).Tom as nuk e di se ku është zyra e dentistit të fëmijëve të tij. Ai nuk i merr ata pothuajse kurrë për t’i vizituar te pediatri. Ai “supozohet se ka për detyrë të bëjë blerjet e përditshme”, por ai refuzon të marrë listë dhe shpesh kthehet pasi ka harruar të blejë gjëra të nevojshme si letër higjienike. Një mëngjes Ditën e Falënderimeve, kur Schulte po përgatit një darkë me shumë gatime për tetëmbëdhjetë vetë, Tom rrëmben një koli me gjashtë birra nga frigoriferi dhe ikën për te shtëpia e shokut të tij Peter. Kjo pakujdesi në kohë pushimesh shkakton një krizë, për të cilën Schulte pretendon se është teraupike dhe rrjedhimisht sjell një shpërndarje më të barabartë të punëve të përditshme të shtëpisë. Sa i përket se pse-së, thellë në botën e “mbingarkesës”, ajo ka zgjedhur të gatuajë një darkë të bollshme për tetëmbëdhjetë vetë, ajo nuk jep shpjegime të mirëfillta. *Kjo është pjesa e dytë e shkrimit “Nuk kemi kohë! Si ndodhi që ne u bëmë kaq të mbingarkuar?”Vijon nesër…Përkthim i bota.

Marketing / Drejtore: Fiziana Bora Cel: 068 20 55 437 E-mail: fiziana_bora@yahoo.com Menaxhim / Dhimitraq Hido Cel: 068 20 55 440

20 02.06.2014

Gazeta MAPO

www.mapo.al / gazetamapo@gmail.com

Njoftime/reklama Për më shumë informacion, ju lutem na kontaktoni: Shoqëria Administruese e Fondit të Pensionit SiCRED sh.a. Adresa: Rr."Brigada VIII", Vila Nr.3/1, Tiranë tel.: +355 44538674 e-mail: pensions@sicred.com.al web: www.sicred-pensions.com.al Shoqëria e Sigurimit të Jetës SiCRED sh.a.: Adresa:Rr. "Brigada VIII", Vila Nr.3/1, Tiranë tel.: +355 4 22 37 549 e-mail: contact@sicred.com.al web: www.sicred.com.al

Të gjithë anëtarët e Fondit të Pensionit Vullnetar “SiCRED Pensions” përﬁtojnë FALAS: Sigurimin e Jetës Zbritje deri në 40% në shërbimet mjekësore! Oferta është e vlefshme deri në 31 Gusht 2014! Mjafton të jeni anëtar apo të anëtarësoheni tani në fondin e pensionit vullnetar “SiCRED Pensions” dhe përveç shërbimeve profesionale të ofruara nga SiCRED Pensions, ju përﬁtoni FALAS nga SiCRED: • Sigurimin e jetës • Ulje deri në 40% në klinikat dhe spitalet e rrjetit mjekësor SiCRED

Për të përﬁtuar sigurimin tuaj, si dhe zbritjet në rrjetin mjekësor, paraqituni sa më shpejt në degën më të afërt të SiCRED.