03 qershor mapo ok by Gazeta Mapo

Faqe 5

Nishani kundër qeverisë: Paketa e ligjeve ushtarake, antikushtetuese Bujar Nishani cilëson si antikushtetuese paketën e ndryshimeve ligjore në tri ligjet bazë për Forcat e Armatosura në Shqipëri.

Drejtor Artur zheji - Kryeredaktor Arion Sulo - E martë, 3 qershor 2014. Numër 1225. Viti V botimit. Çmimi 30 lekë. 1.5 euro. www.mapo.al e-mail: gazetamapo@gmail.com. Adresa: BLV "Gjergj Fishta"

në brendësi

fatura e pensioneve 1 miliardë dollarë

Goro kundër OMONIA-s: Himara, bashki me Vranishtin dhe Lukovën Kreu i Bashkisë së Himarës, Gjergji Goro vlerëson pozitivisht variantin me 47 njësi vendore të ndarjes territoriale, ku Himara përcaktohet si bashki së bashku me Vranishtin dhe Lukovën FAQE 5

Paketa kundër drogës

Basha: Moratorium për skafet, lista kandidatësh të painkriminuar

Kryetari i opozitës, mbledh në një tryezë përfaqësues të shoqërisë civile, komunitetit ndërkombëtar e medias për të prezantuar disa nisma që do t’i propozohen Kuvendit FAQE 4

grafiku i ndryshimit të pensioneve deri në 2020

Raporti i Bankës Botërore rekomandon se mosha e daljes në pension për gratë duhet të rritet deri në vitin 2020 dhe jo deri në vitin 2032. > Ngushtimi i hendekut ndërmjet pensioneve mesatare dhe minimale. > Indeksimi i pensioneve në përputhje me inflacionin të bëhet menjëherë pas vitit 2014. > Cani: Reforma në energji dhe pensione, urgjente për buxhetin. Faqe 9

Përgatiten dosjet e reja penale/ paralajmërimi i kryeministrit

Përshkallëzohen denoncimet, ish-ministra të tjerë, para Drejtësisë Vlorë Shëtitorja e buzë detit nis shembja e shtëpive, konflikti me banorët FAQE 8

NgërÇ

hetimeve që disa herë ka përsëritur që po bën, të tjerë ish-ministra do të përfshihen në rrugën e kërkesës për hetim nga ana e prokurorisë në javët në vijim. Të tjerë ish- zyrtarë të lartë do t’i ndjekin në po atë rrugë”

Kryeministri ka paralajmëruar dje se shumë shpejt do të çojë në prokurori akuzat për ish-zyrtarë të tjerë të lartë të qeverisjes së shkuar, të dyshuar për korrupsion. “Në pritje që prokuroria më në fund të japë rezultate të

op ed / 10-11

NGA bujar kapexhiu

Reflektime mbi Debatin e Reformës së Arsimit të Lartë

“Turpi” që do ta mbajë në jetë shtypin e shkruar

Shenjtëria e munguar në mes të kryeqytetit

Erika Melonashi

Alfred Lela

Artur Zheji

“Rrezikohet” Brazil 2014, akuza ndaj FIFA-s për trukime të ndeshjeve

Zgjedhjet në Kosovë/ intervista

Arbi Fortuzi

New York Time pretendon se janë trukuar 5 miqësore para ndeshjeve të Botërorit “Afrika e Jugut 2010”, rezultatet e të cilave janë shfrytëzuar për bastvënie klandestine.

Faqe 17

Albin Kurti: Jemi bij të Perëndimit, por duam më shumë Kosovën! Lideri i Vetëvendosjes shpjegon ofertën e tij për qytetarët e Kosovës, por edhe qëndrimet për negociatat me Serbinë apo bashkimin kombëtar. “Nëse bëhet fjalë për të bashkuar korrupsionin, trafikun dhe praktikat mafioze, po ka vende kundër. Nëse Qeveria e re në Kosovë fillon nga vendosja e rregullit dhe zbatimi i ligjit, nuk ka arsye. Unë besoj se në Tiranë nuk ka hezitim për ta thënë këtë”

Dy rrypat

FAQE 14

afër/larg

Paketa kundër drogës/

Basha: Moratorium e listë kandidatësh të painkriminuar Faqe 4

politikë/ Deklarata e patriarkut

serb Rama: Politika në mes të fesë, krejt e padëshiruar

Faqe 5

ekonomi/ 5 sugjerimet e

Bankës Botërore për rritjen e pensioneve dhe moshën

Faqe 7

Në “Frankfurter Allgemeine”, Jürgen Habermas, filozofi më i rëndësishëm bashkëkohor, paralajmëron ndaj një gare kandidatësh, që mund t’i bllokonte rrugën për në krye të Komisionit kandidatit kryesor të konservatorëve: kjo “do të godiste në zemër” projektin europian.

“Na duhet ndryshim në Evropë”, - kërkon kryeministri britanik, David Cameron. Ndryshim për konservatorët do të thotë: “Evropa duhet të përqendrohet në gjërat më të rëndësishme. Në rritjen ekonomike dhe në vendet e punës. Por BE është shumë i madh, ngul këmbë shumë në përfytyrimet e tij dhe ndërhyn shumë.”

Rrugët e Evropës, mes Londrës, Parisit dhe Berlinit Në Francë dhe Britani të Madhe, një shumicë zgjedhësish ka votuar për parti që duan të largohen nga BE. Presidenti Hollande dhe kryeministri Cameron e kundërshtojnë këtë, por kërkojnë reforma rrënjësore në Bruksel, edhe pse në rrugë të ndryshme

ranca dhe Britania e Madhe bashkëpunojnë mirë me njëra-tjetrën. Në çështjet ushtarake, bashkëpunimi midis Parisit dhe Londrës ecën në masën më të madhe pa fërkime. Të dyja fuqitë atomike ndodhen në të njëjtën varkë. Që prej zgjedhjeve europiane kjo vlen, të paktën teorikisht edhe për diçka tjetër: në të dyja shtetet e BE-së, populistët e djathtë kanë arritur rezultatet më të mira të tyre në Evropë dhe i kanë vënë në situatë të vështirë qeveritë e tyre. 24 deputetë do të dërgojë në Strasburg United Kingdom Independent Party (UKIP) rreth eurodeputetit karizmatik Nigel Farage - kurse Partia Konservatore në pushtet arrin të dërgojë vetëm 19 vetë. Edhe më dramatike është situata në Francë: edhe këtu, partia populiste e djathtë Front National, rreth Marine le Pen-it do të dërgojë 24 deputetë në Parlamentin Europian, duke pasur kështu njëmbëdhjetë vende më shumë se socialistët në pushtet. Londra dhe Parisi përpiqen të gjejnë tani përgjigje politike ndaj fitoreve të fuqishme të populistëve. Dhe këto përgjigje nuk mund të ishin më të ndryshme. “Na duhet ndryshim në Evropë”, kërkon kryeministri britanik, David Cameron. Ndryshim për konservatorët do të thotë: “Evropa duhet të përqendrohet në gjërat më të rëndësishme. Në rritjen ekonomike dhe në vendet e punës. Por BE është shumë i madh, ngul këmbë shumë në përfytyrimet e tij dhe ndërhyn

shumë”. Kërkesa e Cameronit: “Evropë, vetëm atje ku duhet patjetër”. Dhe kjo do të thotë, kështu lë të kuptohet kryeministri britanik, në shumë më pak gjëra se deri tani. Për ta vënë në jetë këtë program, Cameronit i duhen aleatë dhe mbështetës. Një president të Komisionit Europian, Jean Claude Juncker, i cili angazhohet për një bashkëpunim më të ngushtë në Evropë, ai do ta pengojë: “Ne kemi nevojë për njerëz në udhëheqje, të cilët punojnë për një Evropë, te të cilët bëhet fjalë për qëndrime të hapura, për konkurrencë dhe për zhdërvjelltësi - dhe jo për të kaluarën”. Jo vetëm David Cameroni, por edhe presidenti francez, François Hollande kërkon ndryshime, rritje dhe më shumë vende pune. Por Hollande do që presidenti i ardhshëm i Komisionit Europian të ketë një detyrë, e cila të ketë pak të përbashkëta me përfytyrimet e kolegut të tij britanik. Në një kohë kur Cameroni u beson forcave të tregut, Hollande synon ta ruajë popullin pikërisht prej tyre: “Unë dua që ky mandat i Komisionit të orientohet në drejtim të rritjes ekonomike, krijimit të vendeve të punës dhe drejt kthesës energjetike - dhe të sjellë më tepër mbrojtje.” Hollande synon t’i japë Brukselit më shumë përgjegjësi për zgjidhjen e problemeve të vendit të tij: “Kur njëri ndër katër zgjedhës në Francë voton për të djathtën ekstreme, dhe e bën këtë në një shtet që e ka themeluar BE, atëherë ne kemi një problem. Por jo vetëm një problem ndaj të cilit duhet reaguar në Francë, por ky është një problem për Evropën”. Ndryshe nga Cameroni, Hollande nuk do që

Ndryshe nga Cameroni, Hollande nuk do që t’i ndryshojë institucionet europiane: “Ne nuk kemi nevojë t’i ndryshojmë marrëveshjet (europiane)”, - thotë ai. Kancelarja Merkel, e cila është e detyruar të bashkëpunojë ngushtë me të dyja vendet, do të përpiqet të ndërmjetësojë midis vendit të dytë dhe të tretë për nga rëndësia në BE.

Jo vetëm David Cameroni, por edhe presidenti francez, François Hollande kërkon ndryshime, rritje dhe më shumë vende pune. Por Hollande do që presidenti i ardhshëm i Komisionit Europian të ketë një detyrë, e cila të ketë pak të përbashkëta me përfytyrimet e kolegut të tij britanik. Në një kohë kur Cameroni u beson forcave të tregut, Hollande synon ta ruajë popullin pikërisht prej tyre

t’i ndryshojë institucionet europiane: “Ne nuk kemi nevojë t’i ndryshojmë marrëveshjet (evropiane)”, - thotë ai. Kancelarja Merkel, e cila është e detyruar të bashkëpunojë ngushtë me të dyja vendet, do të përpiqet të ndërmjetësojë midis vendit të dytë dhe të tretë për nga rëndësia në BE. Ndryshe nga Cameron dhe Hollande, ajo është pozicionuar qartë për Jean-Claude Junckerin në debatin për postet në Komisionin Europian. Merkel e ka mbështetur deri tani kryeministrin e Luksemburgut vetëm në cilësinë e saj si politikane konservatore, por jo si kryetare e qeverisë gjermane. Nëse Kancelarja, e cila nuk ka qenë kurrë përkrahëse e flaktë e kandidaturës së Junckerit, beson tani se politikani konservator do të bëhet President i Komisionit të BE-së, mbetet një herë për një herë sekreti i saj. Pasi shanset e Junckerit vërtet janë rritur nga mbështetja e Merkelit, por ka ende rrugë për të bërë deri në zgjedhjen e tij. Dhe është pozitive që gruaja më e fuqishme e Evropës shpreh mbështetje për fituesin e zgjedhjeve europiane. Momenti i zgjedhur për deklaratën e saj nuk duhet të ketë qenë aspak i rastësishëm, pasi të paktën në Gjermani numri i mbështetësve me peshë të kristiandemokratit është në rritje. Që pas samitit të BE-së të martën, në të cilin kryetarët e shteteve dhe qeverive arritën të bien dakord vetëm për pikat e programit të Komisionit të ardhshëm të BE-së, Merkeli ndjeu pakënaqësinë e gazetarëve për qëndrimin e saj taktik. Ditët e fundit kjo u bë edhe më e fortë. Një koalicion i papritur është formuar për ta ndihmuar 59-vjeçarin të marrë atë që i takon. “Junckeri duhet të bëhet president”, - kërkon sot shefi me shumë influencë i Shtëpisë botuese “Axel-Springer”, Mathias Döpfner në gazetën “Bild”. Në Frankfurter Allgemeine, Jürgen Habermas, filozofi më i rëndësishëm bashkëkohor, paralajmëron ndaj një gare kandidatësh që mund t’i bllokonte rrugën për në krye të Komisionit kandidatit kryesor të konservatorëve: kjo “do të godiste në zemër” projektin europian. Me ndryshime nga “Deutsche Welle”

ngjarja e ditës

Gazeta MAPO

www.mapo.al / gazetamapo@gmail.com

03.06.2014

Statusi, Raporti për Shqipërinë do të publikohet në fundjavë TIRANË Komisioni Europian njoftoi dje se Raporti për

statusin e Shqipërisë nuk do të publikohet më 3 qershor. Në një komunikim me “News24”, zëdhënësi i Komisionerit për Zgjerimin, Peter Stano tha se raporti është në procedurën e miratimit dhe pritet të miratohet nga fundi i kësaj jave. Stano theksoi se Raporti do të shërbejë si bazë për diskutimet e vendeve anëtare në Samitin e Këshillit Europian më vonë gjatë këtij muaji, ku ata do të vendosin për statusin e vendit kandidat. Stano njofton ndër të tjera se nuk bëhet fjalë për një raport progresi, por për një raport që vendet e Bashkimit Europian i kanë kërkuar Komisionit Europian që duhet të përgatisë një përmbledhje të përpjekjeve të qeverisë shqiptare, si dhe progresin e arritur në luftën kundër korrupsionit, krimit të organizuar dhe reformës gjyqësore. Ndërkohë dje, ambasadori italian në Tiranë, Massimo Gaiani tha se 23 qershori do të jetë një ditë e shënuar për shqiptarët. Gjatë fjalës përshëndetëse të mbajtur në ceremoninë festive të organizuar në mjediset e rezidencës italiane në kuadër të festës së Republikës Italiane, Gaiani u shpreh: “Fillon sot një muaj i rëndësishëm për Shqipërinë dhe për udhëtimin e saj drejt Evropës. Shqipëria e ka merituar marrjen e statusit të vendit kandidat që në dhjetorin e kaluar...Italia mbështet integrimin e Shqipërisë në Bashkimin Europian në rrugën e saj drejt Evropës”, - tha ai.

Rama: Ish-ministra të tjerë, para drejtësisë për korrupsion Kryeministri ka paralajmëruar dje se shumë shpejt do të çojë në prokurori akuzat për ish-zyrtarë të tjerë të lartë të qeverisjes së shkuar, të dyshuar për korrupsion Në prag të marrjes së përgjigjes së radhës për statusin e vendit kandidat, mazhoranca kërkon të bindë parterët europianë se për ta merituar atë është e gatshme që të ndërmarrë dhe një reformë të thellë në sistemin e drejtësisë, në funksion të luftës kundër korrupsionit. Për këtë ajo premton se nuk do të kursejë që të japë rezultate konkrete, duke kërkuar për të vënë para drejtësisë edhe zyrtarë të lartë të ish-qeverisjes së shkuar, përfshi këtu edhe ish-ministra. Këtë fushatë e ka paralajmëruar dje vetë kryeministri Edi Rama para deputetëve të tij në mbledhjen e përjavshme të grupit, ku kryefjala ishte pikërisht çështja e statusit të vendit kandidat, fati i së cilës do të përcaktohet në ditët në vijim. Hetimi i ministrave

Në fjalën e tij para grupit, Rama ka theksuar se përzgjedhja e mazhorancës që ai drejton ka qenë vendosmëria për të bërë reforma të thella dhe hapa të munguar prej shumë vitesh në çdonjërën nga fushat. Sigurisht, në këtë drejtim ai ka theksuar se krimi i organizuar dhe kor-

rupsioni janë një prioritet parësor, qoftë në përpjekjen për të integruar Shqipërinë në Bashkimin Europian, qoftë në qasjen e Komisionit Europian gjatë gjithë kësaj periudhe. “Patjetër, kur flasim për korrupsionin, jemi të vetëdijshëm që është një luftë që na takon ta udhëheqim kundër korrupsionit, por nuk e bëjmë dot plotësisht, ashtu si duhet, vetëm, pa një sistem drejtësie në lartësinë e sfidës. E sot, për fat të keq, nuk e kemi një sistem drejtësie në lartësinë e sfidës, por kemi pa asnjë dyshim, të qartë, se çfarë reforme duhet të bëjmë në drejtësi, për të qenë në lartësinë e sfidës”, - tha Rama. Duke bërë të ditur se grupi i punës që është ngritur për këtë qëllim shumë shpejt do prezantojë gjetjet e deritanishme për këtë reformë si një domosdoshmëri e së ardhmes, Rama ka theksuar se “nuk janë ligjet dhe nuk është legjislacioni mbi të cilin vepron, që e ka penguar apo e pengon prokurorinë që të bëjë shumë më tepër sesa ç’ka bërë deri më sot lidhur me çështje që, për hir të së vërtetës, ia kemi vënë në dispozicion fare të shkoqura dhe të gatshme për t’i çuar

"Në pritje që prokuroria më në fund të japë rezultate të hetimeve që disa herë ka përsëritur që po bën, të tjerë ish-ministra do të përfshihen në rrugën e kërkesës për hetim nga ana e prokurorisë në javët në vijim"

në rrugën e drejtësisë”. Më tej ai ka shtuar se bëhet fjalë për çështje që lidhen me zyrtarë shumë të lartë dhe që kanë të bëjnë me korrupsion në një sërë fushash me ndjeshmëri të madhe për publikun. E duke ironizuar hapat me të cilët organi i akuzës po ndjek këto çështje, Rama ka bërë të ditur se shumë shpejt të tjerë ishministra do të denoncohen për afera korruptive. “Sidoqoftë, në pritje që prokuroria më në fund të japë rezultate të hetimeve që disa herë ka përsëritur që po bën, të tjerë ish-ministra do të përfshihen në rrugën e kërkesës për hetim nga ana e prokurorisë në javët në vijim. Të tjerë ish-zyrtarë të lartë do t’i ndjekin në po atë rrugë. Ne nuk do të rreshtim me proceset e auditimeve dhe të hetimeve të brendshme. Sigurisht, volumi është i jashtëzakonshëm. Problemet për t’u hetuar janë të jashtëzakonshme, por ne nuk mund t’i shmangemi kësaj përgjegjësie”, - tha kryeministri. Integrimi

E gjithë kjo, sipas Ramës do të jetë në funksion të procesit të integrimit,

ashtu si edhe të gjitha arritjet e tjera të cilat ai i ka numëruar dje para deputetëve të vet, që sipas tij janë të mjaftueshme për të vërtetuar para Brukselit dhe vendeve anëtare të BE-së se Shqipëria e meriton statusin e vendit kandidat. Ndaj ka theksuar kryeministri, për këtë mazhorancë e rëndësishme është raporti që do të publikojë Komisioni Europian mbi progresin e bërë nga Shqipëria, ndërsa sa i përket vendimit për statusin, kjo sipas tij nuk varet më nga Shqipëria, por nga vendet anëtare. “Besoj që mosdhënia e statusit në dhjetor nuk i bëri mirë as vendit tonë dhe as rajonit. Për ne, në rast se Raporti i Progresit do të konfirmojë prirjen e muajve të parë dhe do të konfirmojë se qeveria i ka përmbushur të gjitha kërkesat e shtruara për Shqipërinë qysh përpara dhjetorit, duke nënvizuar se trendi është ai i stabilizimit të bilancit pozitiv, do të thotë që e kemi kryer detyrën. Pastaj, vendimmarrja në Këshillin Europian u takon gjithë vendeve anëtare”, - tha Rama.

Nishani: Lufta kundër korrupsionit nuk bëhet me retorika kolektive Lidhur me konfliktin presidencë-mazhorancë, Nishani shprehu bindjen se në Shqipëri ekzistojnë mekanizmat e duhur ligjorë për zgjidhjen e tyre TIRANË Presidenti i Republikës, Bujar

Nishani lëshoi një shpotitje për mazhorancën në raportin e saj me gjyqtarët. Në takimin e zhvilluar me anëtarin e Asamblesë Parlamentare të KiE-së dhe njëkohësisht Bashkëraportuesin e Komitetit për Shqipërinë, Jonathan Evans, Nishani vuri në dukje se lufta kundër korrupsionit në radhët e gjyqësorit nuk ndihmohet aspak, përkundrazi, dëmtohet

nga retorikat dhe akuzat publike e kolektive që artikulohen rëndom ndaj anëtarëve të ndryshëm të gjyqësorit. “Në cilësinë e Kryetarit të Këshillit të Lartë të Drejtësisë, Presidenti Nishani informoi zotin Evans mbi punën dhe arritjet e shënuara deri më tani, duke shtuar se përpjekjet e KLD-së për rritjen e transparencës, integritetit dhe kapaciteteve profesionale në gjyqësor do të vazhdojnë pa u ndërprerë”, thuhet në njoftimin për shtyp të Presidencës. Bashkëbiseduesit u ndalën edhe në debatet dhe konfliktet e fundit institucionale mes mazhorancës dhe kreut të shtetit për emërimin e anëtarëve të Gjykatës së Lartë apo kompetencat kushtetuese të Presidentit, ku zoti Nishani shprehu bindjen se në Shqipëri ekzistojnë

mekanizmat e duhur ligjorë për zgjidhjen e këtyre konflikteve, duke përmendur Gjykatën Kushtetuese si një garantuese të përcaktimit dhe mbrojtjes së parimeve të ndarjes së pushteteve. Presidenti Nishani dhe Bashkëraportuesi Evans nënvizuan edhe rëndësinë e përfshirjes së shoqërisë civile shqiptare në procesin e reformave, duke vënë në dukje domosdoshmërinë për transparencë dhe përgjegjshmëri nga ana e të gjithë aktorëve të përfshirë në këtë sfidë të rëndësishme. Po dje, Presidenti i Republikës, Bujar Nishani priti në një takim Këshilltarin e Lartë të Departamentit Amerikan të Shtetit, zotin Jonathan Winer, me të cilin biseduan për forcimin e mëtejshëm të bashkëpunimit ndërmjet dy vendeve tona.

në fokus Kryetari i opozitës, Lulzim Basha mbledh në një tryezë përfaqësues të shoqërisë civile, komunitetit ndërkombëtar e medias për të prezantuar disa nisma që do t’i propozohen Kuvendit

Paketa kundër drogës

Basha: Moratorium e listë kandidatësh të painkriminuar

Basha mbledh Aleancën Kombëtare kundër Drogës dhe prezanton një paketë ligjore. Pikat kryesore konsistojnë në vendosjen e sistemit të verifikimit për të gjithë kandidatët që do të garojnë për t’u zgjedhur në zgjedhjet për pushtetin qendror apo atë vendor, duke filluar nga zgjedhjet e ardhshme vendore, si dhe në rivendosjen e moratoriumit për skafet për dy vjet TIRANË Në funksion të luftës kundër narkotrafikut, në tryezën e Aleancës Kombëtare kundër Drogës të mbledhur dje në një nga sallat e Hotel “Tirana International”, kryetari i opozitës, Lulzim Basha paraqiti një paketë ligjore për hartimin konkret të së cilës do të ngrihet një gr up ekspertësh e specialistësh. Përmbajtja e kësaj pakete iu servir përfaqësuesve të ftuar në këtë tryezë, që vinin nga shoqëria civile, media, përfaqësues të komunitetit ndërkombëtar si dhe të rinj. Platforma ligjore e PD-së konsiston në: “1. Përgatitjen e një pakete ligjore për verifikimin e integritetit dhe largimin e punonjësve të inkriminuar nga: a) Policia e Shtetit; b) doganat; c) portet, aeroportet, pikat e kalimit kufitar; d) Forcat e Armatosura të RSH; e) administrata publike. 2. Përgatitjen e një pakete ligjore për vendosjen e sistemit të verifikimit për të gjithë kandidatët që do të garojnë për t’u zgjedhur në zgjedhjet për pushtetin qendror apo atë vendor, duke filluar nga zgjedhjet e ardhshme vendore. 3) Rivendosja e moratoriumit për skafet për dy vjet të tjerë. 4) Përgatitja e një paketë masash për ndërgjegjësi-

min e komunitetit për rrezikun imediat dhe afatgjatë nga fuqizimi i industrisë dhe trafiqeve të lëndëve narkotike në vend si dhe marrjen e masave për rritjen e pjesëmarrjes qytetare në policimin në komunitet”.. Por kjo është vetëm njëra rrugë e përpjekjeve të opozitës në kauzën e saj kundër trafikimit të drogës. Në tryezën e djeshme, si nga Basha ashtu edhe përfaqësues të partive aleate, u theksua domosdoshmëria e vazhdimit të protestave deri në largimin e kryeministrit Edi Rama. Ndërsa kryetari i PBLD-së, Arjan Starova kërkoi që paketa ligjore të marrë trajtën e një rezolute, e cila t’i serviret shoqërisë civile dhe qytetarëve ditët në vijim. Edhe analisti Artan Hoxha ka kërkuar një sensibilizim më të madh të shoqërisë civile, pasi siç u shpreh edhe ai gjatë tryezës, “aleanca kundër kartelit të pushtetarëve të drogës nuk mund të zgjerohet nëse nuk bindet një pjesë tjetër skeptike e shoqërisë civile”. Një nga përfaqësueset e medias e ftuar në tryezë, gazetarja Mimoza Koçiu vlerësoi si më të nevojshme që t’i mëshohet njërës prej pikave të

Paketa ligjore e PD

Përgatitja e një pakete ligjore për verifikimin e integritetit dhe largimin e punonjësve të inkriminuar nga:

a) Policia e Shtetit b) doganat c) portet, aeroportet, pikat e kalimit kufitar d) Forcat e Armatosura të RSH e) administrata publike

Përgatitja e një pakete ligjore për vendosjen e sistemit të verifikimit për të gjithë kandidatët që do të garojnë për t’u zgjedhur në zgjedhjet për pushtetin

qendror apo atë vendor, duke filluar nga zgjedhjet e ardhshme vendore.

Rivendosja e moratoriumit për skafet për dy vjet të tjerë.

Përgatitja e një paketë masash për ndërgjegjësimin e komunitetit për rrezikun imediat dhe afatgjatë nga fuqizimi i industrisë dhe trafiqeve të lëndëve narkotike në vend, si dhe marrjen e masave për rritjen e pjesëmarrjes qytetare në policimin në komunitet.

propozuara nga Basha që lidhet me përgatitjen e një pakete ligjore për vendosjen e sistemit të verifikimit për të gjithë kandidatët që do të garojnë për t’u zgjedhur në zgjedhjet për pushtetin qendror apo atë vendor. “…Ajo që më bëri përshtypje z. Basha, është tek kërkesa juaj për propozimin e një pakete ligjore për t’u përballur më këtë situatë, pikërisht pika që ka të bëjë me detyrimin ligjor që personat që punësohen në administratë qoftë në nivel qendror apo vendor, të kontrollohet dhe të kalojnë një filtër sigurie. Mendoj se kësaj pjese duhet t’i mëshoni më fort, sepse këta persona që po flasim bëhen pengesë sepse po ngjisin shkallët e vendimmarrjes dhe madje bëhen edhe vendimmarrës”, - tha ajo. Në tryezën e djeshme ra në sy mungesa e kryetarit të PDIU-së, Shpëtim Idrizi dhe e atij të LZHK-së, Dashamir Shehi, si dhe mungesa e një pjese të mirë të shoqërisë civile. Nevila Perndoj

Kërkesa e PD për hetimin e emërimeve, Konferenca e Kryetarëve del pa vendim Kërkesa e grupit parlamentar demokrat do të bëhet objekt i diskutimit në seancën parlamentare të së enjtes TIRANË Konferenca e Kryetarëve nuk doli me një vendim lidhur me kërkesën e grupit parlamentar të Partisë Demokratike për ngritjen e një komisioni hetimor për ligjshmërinë e emërimeve në administratën publike. Nënkryetari i grupit parlamentar demokrat, Eduard Halimi tha gjatë mbledhjes së Konferencës se ky hetim është në interes të të gjithë qytetarëve shqiptarë, ndërsa kujtoi se ka edhe një precedent parlamentar të shënuar në vitin 2005, kur me kërkesë të opozitës në atë kohë është ngritur një komision hetimor parlamentar për largimet nga administrata publike. Kreu i Grupit Parla-

mentar të Partisë Socialiste, Gramoz Ruçi, u shpreh dakord në parim për ngritjen e një komisioni të tillë, por ai paraqiti disa sugjerime në planin formal, si dhe lidhur me afatin dhe objektin e kërkesës. “…Lidhur me afatin e shtrirjes së hetimit parlamentar, të fillojë nga 2009-ta dhe të përfundojë në 2014-ën. Pra të shtrihet në pesë vitet e fundit. Sugjerimi i dytë lidhur me objektin, mendoj se duhet rikompozuar pa ndryshuar thelbin e objektit. Zbatimi i ligjshmërisë në emërime, absolutisht jemi dakord me këtë. Por bazuar edhe në vendimin e Gjykatës Kushtetuese, mënyra sesi është kompozuar që në objekt ka paragjykim për çështjen. Le t’ia lëmë përfundimet hetimit, mjafton që çështja është e qartë: zbatimi i ligjshmërisë për emërimet në administratën publike dhe entet shtetërore,” tha Ruçi. Duke u ndalur

në çështjen e mandatit të komisionit, Ruçi tha se do të ishte më mirë që komisioni të punonte për një periudhë dy-mujore dhe të përfundonte punën brenda këtij sesioni. Lidhur me propozimet për objektin dhe terminologjinë, Halimi u shpreh se kjo është një çështje që mund të diskutohet dhe për të cilën mund të bihet dakord në seancë plenare. Por, lidhur me propozimin për shtrirjen e afatit të hetimit duke filluar prej vitit 2009, Halimi tha se kontrolli parlamentar është një instrument në duart e opozitës për të kontrolluar qeverinë dhe për rrjedhojë opozita nuk mund të hetojë për periudhën kur vetë ka qenë në qeverisje dhe nga ana tjetër as mazhoranca nuk mund të hetojë qeverinë. Por për këtë qëndrim ka replikuar kryetari i Komisionit për Sigurinë Kombëtare, Spartak Braho i cili tha

Ruçi

“…Lidhur me afatin e shtrirjes së hetimit parlamentar, të fillojë nga 2009-ta dhe të përfundojë në 2014-ën. Pra të shtrihet në pesë vitet e fundit. Sugjerimi i dytë lidhur me objektin, mendoj se duhet rikompozuar, pa ndryshuar thelbin e objektit”

se kërkesa e paraqitur kërkon ngritjen e një komisioni hetimor që nuk është i opozitës, por i Kuvendit. Pas diskutimeve pro dhe kundër objektit të komisionit hetimor dhe afatit të hetimit, Kryetari i Kuvendit, Ilir Meta propozoi që objekti alternativ i sugjeruar nga përfaqësues të mazhorancës të paraqitej me shkrim dhe të bëhej objekt diskutimi para seancës plenare, por edhe gjatë saj.

në fokus

Gazeta MAPO

www.mapo.al / gazetamapo@gmail.com

03.06.2014

Kreu i Bashkisë së Himarës, Gjergji Goro vlerëson pozitivisht variantin me 47 njësi vendore të ndarjes territoriale, ku Himara përcaktohet si bashki së bashku me Vranishtin dhe Lukovën diskutimi

Kompetencat e Presidentit, debat PS-LSI Komisioni i Sigurisë Kombëtare e ka patur të pamundur dje që të vazhdojë diskutimin nen për nen të projektligjit “Për karrierën ushtarake në Forcat e Armatosura të Republikës së Shqipërisë”. Shkak janë bërë kundërshtimet që kanë shfaqur jo vetëm deputetët e opozitës, por edhe ata të Lëvizjes Socialiste për Integrim, së pari për marrjen e mendimit nga ana e institucionit të Presidentit, dhe së dyti për mosvënien në dispozicion të komisionit të praktikës konsultuese që Ministria e Mbrojtjes ka zhvilluar me partnerët e saj të NATO-s në hartimin e kësaj nisme ligjore. “Komandanti i Përgjithshëm i FA-së nuk ka përfaqësues në këtë komision, ministri i Mbrojtjes nuk është, por dhe shefi i Shtabit të FA-së nuk është. Ose ky ligj nuk ka asnjë lloj vlere për ushtrinë, ose në ushtrinë tonë ka ndodhur diçka që ne s’e dimë....”, - u shpreh deputeti i PD-së, Astrit Patozi. Ndërkohë që lidhur me këtë shqetësim të vazhdueshëm të deputetëve të opozitës, përfaqësuesja e Ministrisë së Mbrojtjes, Yllka Lamçe ka sqaruar se Presidentit i është kërkuar mendim për projektligjin “Për autoritetin e komandimit të Forcave të Armatosura”, dhe bashkë me të i ka shkuar si paketë dhe projektligji “Për gradat”.

Goro: Himara, bashki më vete me Vranishtin dhe Lukovën

“…Jo, për ne s’ka asnjë problem, pasi shkon në territoret e saja të dikurshme. Pra nuk ka ndonjë gjë. Ne çdo gjë e shikojmë si përfitim për njësinë tonë, përfitim ekonomik. Nuk nisemi nga çështjet etnike personale të ndokujt”

Fejzi Braushi Ndryshe nga sa pretendojnë përfaqësuesit e minoritetit grek në vendin tonë në lidhje me përcaktimin e Himarës si një bashki e re së bashku me fshatrat që sot përbëjnë komunën e Vranishtit dhe Lukovës, kreu i pushtetit lokal në këtë njësi, kryetari i Bashkisë, Gjergji Goro e sheh këtë zgjidhje si pozitive. Në një intervistë për MAPO-n, ai kërkon që çështja të mos trajtohet me nota nacionaliste, por në aspektin e përfitimit të qytetarëve. Sipas tij, krijimi i një bashkie me një shtrirje të gjerë, duke përfshirë Lukovën dhe Vranishtin, fuqizon më tej kapacitetin financiar dhe administrativ të kësaj bashkie. Kjo pasi Bashkia që do të administrojë këtë njësi do ketë më shumë të ardhura dhe për rrjedhojë do mund të bëjë edhe më shumë investime në të mirë të banorëve të zonës. Ndaj ai thekson se nuk ka vend për gjyki-

met që bëri OMONIA, madje i sugjeron asaj që të reflektojë dhe të pranojë zgjidhje e propozuar nga qeveria. Zoti Goro, komisioni parlamentar për Reformën Territoriale ka miratuar tashmë dy variantet, mbi të cilat do të bëhet ndarja e re e vendit. Cili është vlerësimi juaj lidhur me këtë proces dhe, si e konsideroni ndarjen që propozon qeveria me 39 dhe 47 njësi? Ne duam variantin me 47 njësi, aty ku del si njësi më vete dhe Himara. Pra, aty ku Himara përcaktohet si një bashki. Po në këtë variant, Himara bashkohet si një njësi së bashku me Vranishtin dhe Lukovën. Jeni ju dakord me këtë bashkim, apo kërkoni një rregullim tjetër nga ky që propozohet? Jo, për ne s’ka asnjë problem, pasi shkon në territoret e saja të dikurshme. Pra nuk ka ndonjë gjë. Ne çdo gjë e shikojmë si për-

“Ai është një qëndrim momental, për të cilin në fakt dhe ata duhet të reflektojnë, sepse në fund të fundit dhe ata të tjerët (banorët që sot banojnë në fshatrat që përbëjnë komunën e Vranishtit) himarjotë janë”

fitim për njësinë tonë, përfitim ekonomik. Nuk nisemi nga çështjet etnike personale të ndokujt. Organizata OMONIA, e cila mbron interesat e minoritetit grek, ka ngritur shqetësim për këtë gjë dhe kërkon që Bashkia e Himarës të mos jetë bashkë me Vranishtin, por vetëm me Lukovën. Ai është një qëndrim momental, për të cilin në fakt dhe ata duhet të reflektojnë, sepse në fund të fundit dhe ata të tjerët (banorët që sot banojnë në fshatrat që përbëjnë komunën e Vranishtit) himarjotë janë. Banorët e Vranishtit nuk janë himarjotë… Jo, himarjotë janë, himarjotë. Historikisht kanë qenë himarjotë. Pra, ju e vlerësoni pozitivisht ndarjen që propozon varianti i tretë, ai me 47 njësi? Ideja është këtu që, i kish ardhur mo-

menti që reforma duhet të ishte bërë. Nëse ajo do të kishte nisur që në 2002-2003, pra kur ka filluar si projekt, nuk do të kishim sot këtë vendim drastik për uljen e numrit të njësive vendore. Por momenti e k ë rko n q ë b a sh k it ë t ë ke n ë e d h e mundësitë financiare që të zhvillojnë dhe ato projektet e tyre. Pa financa nuk zhvillohet projekti. Detyrimisht, me një ndarje të tillë edhe territori rritet dhe mundësitë e Bashkisë janë më të mëdha edhe për të investuar, edhe për t’u ardhur në ndihmë qytetarëve. Me këtë lloj bashkimi, a bëhet Himara një njësi ekonomike efektive, ashtu siç edhe është përcaktuar në grupin e kritereve që miratoi komisioni parlamentar për Reformën Territoriale? Po, e kthen këtë bashki në njësi të fuqishme, madje dhe turistike, ashtu siç e ka destinacionin.

Nishani: Paketa e ligjeve ushtarake, antikushtetuese Presidenti i Republikës, Bujar Nishani, kundërshton fort duke e cilësuar si antikushtetuese paketën e ndryshimeve ligjore në tri ligjet bazë mbi të cilat organizohen dhe funksionojnë Forcat e Armatosura në Shqipëri. Më konkretisht bëhet fjalë për ndryshimet në ligjin “Për autoritetin dhe pushtetin e kontrollit e të drejtimit të Forcave të Armatosura”; në atë “Për gradat dhe karrierën”, si dhe në ligjin “Për Agjencinë e Inteligjencës”. Në një material të zgjeruar dërguar komisionit të Sigurisë Kombëtare, institucioni i Presidentit pasi bën një analizë të thellë të këtyre tri projektligjeve, konstaton se në tërësinë e tyre nismat në fjalë janë të panevojshme dhe se ato në të shumtën e rasteve sjellin reduktim të kompeten-

cave të Presidentit si Komandat i Përgjithshëm i Forcave të Armatosura, kjo në kundërshtim me ligjin themeltar të shtetit. “Baza e paplotë e këtij projektligji është një mangësi tekniko-legjislative, e cila jo vetëm prek ndjeshëm kompetencat e Presidentit, por është dhe një veprim jokushtetues dhe çon në pavlefshmëri absolute të këtij akti”, - thekson Presidenti në analizën e vet, duke iu referuar projektligjit “Për autoritetin dhe pushtetin e kontrollit e të drejtimit të Forcave të Armatosura”. Gjithashtu, ai thekson se projektligji po ashtu i heq Presidentit instrumentet ligjore si urdhra dhe udhëzime me të cilat mund të ushtrojë kompetencën e tij kushtetuese si Komandat i Përgjithshëm i FA-

së. “Zbatimi i parimit demokratik të kontrollit dhe drejtimit civil mbi FA nuk besojmë se arrihet më mirë me dobësimin e kompetencave të Komandantit të Përgjithshëm të FA, pra Presidentit dhe përforcimit të Kryeministrit. Në shumë prej parashikimeve ky projektligj cenon parimin e balancimit të pushteteve”, - thekson më tej Presidenti. Më tej ai thekson se argumenti i sjellë në relacion se “autoriteti operacional i njësive ushtarake te komandat aleate me të cilat Forcat tona kryejnë operacione të përbashkëta, është i dyzuar mes

Presidentit dhe Ministrit, si dhe propozimi në projektligj për t’ia kaluar tërësisht Ministrit këtë kompetencë për shkak të afateve të gjata kohore që presupozon përfshirja e Presidentit, është i pabazë dhe bie ndesh me Kushtetutën”. Sa i përket projektligjit “Për gradat dhe karrierën”, Presidenti thekson se ai është kaluar në hartimin e kësaj nisme, pasi nuk i është marrë asnjë mendim, pavarësisht se është Komandant i Përgjithshëm i FA. Sa i përket emërimit të ushtarakëve të lartë, Presidenca gjykon se kompetencat që i jepen Presidentit me ligj, mund t’i hiqen vetëm kur ato bien në kundër-

shtim me Kushtetutën. Gjithashtu, Presidenca vëren se njësimi i gradave me funksionet organike në ligjin aktual bëhet me ligj nga Kuvendi, ndërsa me ndryshimet e sjella bëhet me vendim të Këshillit të Ministrave, me propozim të Ministrit. “Kjo sjell si pasojë disiplinimin e karrierës së tyre ushtarake në mënyrë absolute tek Kryeministri dhe anashkalim të Kuvendit për të vendosur si pushtet dhe autoritet primar në drejtimin e Forcave të Armatosura”, - thuhet në këtë material. Më tej Presidenca thekson se edhe në projektligjin “Për Agjencinë e Inteligjencës” i hiqet e drejta Presidentit në emërimin e drejtorit të përgjithshëm dhe kushti për të qenë ushtarak mbajtës i gradës ‘gjeneral brigade’.

ngjarje e ditës

ditari

Ish-kryeministri Berisha kritikon deklaratat e patriarkut serb dhe e cilëson atë si nunin e vizitës së Ramës në Beograd

Berisha: Irinej, shpirt e duar me gjak shqiptarësh Me anë të një postimi në Facebook, ish-kryeministri Sali Berisha ka dënuar deklaratat e Irinejt, duke e cilësuar atë armik të egër të shqiptarëve, por në të njëjtën kohë, ka cilësuar si historike ngjarjen e shenjtërimit të Katedrales “Ngjallja e Krishtit”. “Ultranacionalisti Irinej, që ka duar dhe shpirt të lyer me gjak shqiptarësh, i cili kurrsesi nuk duhej ftuar, me deklaratat e tij dhe huliga-

nët që e shoqëronin me aktet e tyre, dëshmuan se kanë ardhur me qëllim, pikërisht ta shndërrojnë këtë akt të madhërueshëm hyjnor, në një akt sherri të turpshëm”, - shkruan Berisha në Facebook. Edhe në këtë rast Berisha nuk ka kursyer akuzat ndaj kryeministrit Rama, duke deklaruar se Irinej është nuni i vizitës së tij në Beograd. “Të dashur miq, duke vlerësuar si historike në

dokse Autoqefale shenjtërimi i Katedrales ‘Ngjallja e Krishtit’”, -shkruan Berisha. “Unë ftoj miqtë e mi të mos konfondojnë aktet primitive te Kryepeshkopit Irinej dhe huliganëve që e shoqëronin me aktin e madhërishëm e hyjnor të shenjtërimit të Katedrales ‘Ngjallja e Krishtit’ në Tiranë, një akt historik për Shqipërinë dhe shqiptarët”, -përfundon Berisha.

jetën shpirtërore të kombit tonë shenjtërimin e Katedrales “Ngjallja e Krishtit”, natyrisht dënoj si deklaratën e Irinejt, këtij armiku të egër të shqiptarëve që nuk duhej të ftohej kurrsesi në Tiranë, ashtu dhe aktet provokuese të ulëta të suitës së huliganëve serbë që e shoqëronin atë. Por këto akte nuk duhet të zbehin apo të përbaltin rëndësinë historike që ka për Kishën tonë Orto-

Deklarata e patriarkut serb Rama: Politika në mes të fesë, krejt e padëshiruar Kryeministri bojkoton drekën e organizuar nga Kisha Ortodokse dhe shpreh pakënaqësinë për deklaratën e Irinejt në takimin me klerikët. “Shqipëria është vendi më i gabuar për deklarata të tilla. Cenoi gëzimin për ngjarjen madhështore” Deklarata e patriarkut serb, Irinej se “Kosova është tokë e shenjtë e Serbisë”, është pasuar nga një sërë reagimesh negative në Shqipëri dhe Kosovë. Njëri prej tyre ishte i kryeministrit Rama, i cili ka bojkotuar edhe drekën e shtruar për nder të shenjtërimit të Kishës Ortodokse. Burime pranë Kryeministrisë thanë dje se pakënaqësia e Ramës ndaj deklaratës së patriarkut serb nuk është mjaftuar thjesht dhe vetëm me bojkotimin e drekës zyrtare, të shtruar të dielën nga krerët ortodoksë. Duket se një mesazh të qartë Rama e ka dhënë edhe gjatë takimit të djeshëm protokollar, që ai ka zhvilluar me përfaqësuesit e kishës, mes të cilëve ndodhej edhe patriarku serb, Irinej. Burime brenda në takim thanë se kryeministri Rama u ka shprehur vizitorëve pakënaqësinë e tij lidhur me deklaratat e patriarkut

serb, duke thënë se futja e opinioneve politike në mesin e një feste fetare për shqiptarët ka qenë krejt e padëshiruar. Rama ka theksuar se komunitetin ortodoks, si çdo komunitet tjetër fetar, nuk e bashkon etnia, por besimi në Zotin pa kufij, ndaj dhe nuk duhet as ta ndajnë kufijtë etnikë e as, aq më pak, ta përfshijnë në debate të së shkuarës për kufijtë etnikë, vetë njerëzit e fesë. Për më tepër, ka thënë Kryeministri, “askush që vjen në Shqipëri si përfaqësues i një feje, nuk duhet të harrojë se ky është vendi, ku bashkëjetojnë në harmoni komunitete të ndryshme fetare dhe ky vend multifetar duhet respektuar nga çdo vizitor, siç respekton çdo vizitor”. “Fakti që autoritetet më të larta të shtetit ishin mbledhur të dielën për të respektuar komunitetin ortodoks dhe kremtuar bashkë me të Katedralen e re, ishte shprehja tradicionale e respektit që ka në këtë vend për çdo fe, e çdo komunitet fetar. Dhe Shqipëria është vendi më i gabuar për deklarata si ato të patriarkut serb. Pas shpalljes së Kosovës shtet i pavarur, ky debat thjesht nuk ekziston më dhe deklaratat në fjalë nuk respektuan as vendin, as komunitetin ortodoks shqiptar e, padyshim, as komunitetet e tjera, duke e cenuar fatkeqësisht gëzimin për ngjarjen madhështore”, - tha Rama. Të dielën, patriarku serb Irinej u shpreh në një intervistë televizive për “Top-

"Shqipëria është vendi më i gabuar për deklarata si ato të patriarkut serb"

Channel” se “Kosova është tokë e shenjtë e Serbisë” dhe se nuk e kuptonte pse dy popujt duhej të jetonin të ndarë. Kjo deklaratë, së bashku me shpalosjen e një flamuri serb në hyrje të Kishës Ortodokse në Tiranë, kanë ngjallur zemërimin e dhjetëra qytetarëve në Shqipëri e Kosovë, të cilët e kanë cilësuar këtë akt, të papranueshëm.

Kisha Ortodokse distancohet nga Irinej: Ishte deklaratë personale Zëdhënësi i Kishës Ortodokse pohon se deklarata nuk ndodhi gjatë shenjtërimit të Katedrales, por në një televizion privat Zëdhënësi i Kishës Ortodokse, Thoma Dhimo e cilësoi deklaratë personale atë të mysafirit nga Serbia, duke u distancuar prej tij. Në një intervistë për “A1 Report”, Dhimo komentoi qëndrimin e Kishës për Irinejn, por edhe mungesën e Ramës në drekën zyrtare të mbajtur me rastin e shenjtërimit të Kishës. A jeni në dijeni të deklaratës së patriarkut serb Irinej se, Kosova është tokë e shenjtë për Serbinë, a keni ndonjë koment për këtë? “Unë mund të flas vetëm për pjesën që ka të bëjë me shenjtërimin e Katedrales. Kjo nuk është një deklaratë e tillë që ka të bëjë me shenjtërimin e Katedrales. Ka qenë një intervistë e tij në “Top Channel”, për të cilën ju mund të merrni intervistën dhe ta komentoni. E kuptoj zoti Dhima, por patri-

arku serb është ftuar nga Kisha Ortodokse Shqiptare? Shiko, ishin të ftuar të gjithë kryetarët e kishave ortodokse, nuk ishte ftuar vetëm patriarku serb, ai është një nga kryetarët e kishave ortodokse. Në njëfarë mënyre, për deklaratat që kanë ngjallur shumë reagim kush mban përgjegjësi? Është një deklaratë e tij personale në një televizion... Kisha ka patur një aktivitet, në të cilin çdo gjë ka shkuar në rregull në praninë e autoriteteve të shtetit, pa asnjëlloj problemi. Zoti Dhimo, në momentin që kjo deklaratë është bërë, cili është qëndrimi juaj, e mbështesni, nuk e mbështesni, çfarë keni për të thënë? Unë jam shqiptar dhe kam një pozicion personal si shqiptar në këtë gjë, por unë kam dhe një pozicion zyrtar, për të cilin mund të përgjigjem për aktivitetin që u zhvillua dhe nuk mund të futem në gjëra që nuk kanë të bëjnë me këtë aktivitet. Kryeministri Rama ka munguar në darkën e mbrëmshme të Kishës Ortodokse, ka qenë ky një qëndrim

ndaj kësaj deklarate, cilat janë informatat që ju keni? Darka ishte diçka që ishte plotësuese e shenjtërimit, kryeministri Rama erdhi dhe nderoi shenjtërimin me gjithë bashkëshorten dhe ne e falenderojmë për ardhjen e tij dhe pjesëmarrjen në këtë shenjtërim.

Deklarata e Irinejt

Shpend Ahmeti: Shenjë e një lidershipi të dobët

Për deklaratat që kanë ngjallur shumë reagim kush mban përgjegjësi? Është një deklaratë e tij personale në një televizion... Kisha ka patur një aktivitet, në të cilin çdo gjë ka shkuar në rregull në praninë e autoriteteve të shtetit, pa asnjëlloj problemi.

Po ashtu, lidhur me vizitën dhe deklaratat e patriarkut Irinej, me anë të rrjetit social Facebook ka reaguar dhe kryetari i Komunës së Prishtinës, Shpend Ahmeti. “Kjo vizitë nuk ka të bëjë as me liri të besimit, as me dialog ndërfetar, e as me ndonjë liberalizëm tjetër. Unë e di që shumica e popullit shqiptar, kudo që janë, nuk pajtohen me këtë vizitë. Kjo nuk është as ndonjë shenjë lidershipi i guximshëm. Kjo është nënshtrim dhe mosrespektim i vetvetes. Kur nuk e respektojmë vetveten, nuk do të na respektojë askush. A mendoni çka do të thoshin rilindasit sot? Çka do të thoshte Noli? Vite të tëra sakrificë humbën me një vendim koti. Kemi nevojë që populli shqiptar, po e them populli, përfundimisht të tregojë një vetëbesim e vetërespekt”, - shkruan Ahmeti. Në fund, Shpend Ahmeti ka theksuar se nuk do të pranojë që kjo të shfrytëzohet si përçarje e kombit. “Kjo është thjesht një shenjë e një lidershipi të dobët, udhëheqësi e kompleksuar dhe politikë amatore”, - deklaron kreu i Komunës së Prishtinës.

aktualitet

Gazeta MAPO

www.mapo.al / gazetamapo@gmail.com

03.06.2014

shkurt

Apeli lë në qeli pilotin Riformato

Vrasja e ish-drejtorit të CEZ-it rihap dosjet e atentateve në Laç Policia po heton në pistën e atentateve të vjetra për zbardhjen e ekzekutimit të Viktor Skejës. Hetuesit dyshojnë për një vrasje të vitit 1997, për të cilën Skeja kishte pësuar edhe një atentat në atë kohë. Përplasje mes specialit të RENEA-s dhe policëve gjatë një shoqërimi Një ditë pas vrasjes së Viktor Skejës, ish-drejtorit të CEZ-it të Laçit, hetuesit po punojnë në pistën e hakmarrjes. Një fakt i tillë u pohua nga burime të Policisë së Tiranës, që thanë se ky ishte atentati i tretë ndaj Skejës. Ai u qëllua me breshëri automatiku të dielën në mesditë rreth orës 15:30, në rrugën “Riza Cerova”, kur persona të panjohur e qëlluan me breshëri automatiku, duke derdhur plot 11 fishekë. Hetues të policisë në vendin e ngjarjes thanë se Skejës i është gjetur dhe një pistoletë në brez, të cilën nuk ka mundur ta përdorë në momentin kur e kanë qëlluar. Kjo armë është administruar nga grupi hetimor në cilësinë e provës materiale, ndërsa është dërguar për ekzaminim balistik në Institutin e Policisë Shkencore, ku pritet t’u nënshtrohet verifikimeve dhe krahasimeve nëse ajo është përdorur në ndonjë ngjarje kriminale nga ndonjë person. Krimi i parë, i cili po verifikohet si pistë e mundshme, është vrasja në maj të vitit 1997 e Gjin Gjinit në Laç. Kjo

vrasje ndodhi pak kohë pasi Skeja ishte plagosur si pasojë e të shtënave ndaj automjetit të tij në Sanxhak të Kurbinit, ndaj mendohet se ngjarjet janë të lidhura me njëra-tjetrën. Në këtë ngjarje mbeti i plagosur edhe A. K., që ndodhej me Skejën në veturë në momentin e atentatit. Pavarësisht të shkuarës me precedentë si dhe një dënimi për trafik droge në Itali, Skeja ishte emëruar dhe ka ushtruar de t y r ë n e d r e j t o r it t ë C E ZShpërndarjes për zonën e Kurbinit, të paktën deri në pranverën e vitit të kaluar. Burimet e policisë bëjnë megjithatë me dije se drejtësia shqiptare nuk kishte dhënë asnjë dënim për të. Në 12 shtator të vitit të kaluar, Skeja u plagos në një sulm me armë në një kazino, të cilën policia e Tiranës e hetoi për grabitje. Pas atentatit të dytë ndaj tij, në muajin shtator të vitit të kaluar Skeja kishte pohuar për hetuesit se ai nuk kishte konflikte, ndërsa dyshonte se autorët mund të kishin dashur ta grabisnin. Një version i tillë u mor në konsideratë

Viktor Skeja

Hetues të policisë në vendin e ngjarjes thanë se Skejës i është gjetur dhe një pistoletë në brez, të cilën nuk ka mundur ta përdorë në momentin kur e kanë qëlluar...

për t’u verifikuar nga policia, por nuk ishte parësor. Nga veprimet paraprake hetimore të hetuesve dyshohet se viktima ka qenë me precedentë të theksuar kriminalë, që sollën edhe eliminimin e tij. Nga ana tjetër, një incident mes një efektivi të RENEA-s dhe policëve të komisariatit nr.2, për pak mund të ishte kthyer në ngjarje me pasoja të rënda për policinë e Tiranës. Gjatë ndalimit të një autoveture të markës “Porsche Cayenne” për shkak të vrasjes së Skejës, i pranishëm ka qenë edhe punonjësi i RENEA-s. Një fakt i tillë u bë i ditur për mediat dje në mesditë nga burime të policisë, që thanë se personi ishte nën shoqërinë e një efektivi të RENEA-s, ndërsa ky i fundit ka debatuar ashpër me kolegët e rendit. Ndërhyrja e oficerëve të policisë sqaroi problemin, ndërsa vetura luksoze u shoqërua bashkë me poseduesin e saj në polici. Pas verifikimeve të kryera për interes të policisë, personi është lënë i lirë bashkë me mjetin e tij.

Kapet gjysmë ton kanabis shqiptar në Pulia Policia italiane sekuestroi lëndën narkotike, pasi mori një telefonatë anonime për vendndodhjen e saj. Kanabisi me vlerë 500 mijë euro Policia italiane sekuestroi dje rreth gjysmë ton lëndë narkotike dhe një gomone në brigjet e Pulias, ndërsa nuk mundi të arrestojë asnjë prej të dyshuarve si trafikantë të drogës. Sipas mediave italiane mësohet se policia gjeti disa çanta të mbushura me 432 kg marijuane dhe 31.5 kg hashash mes zonës San Cataldo dhe San Foca në lokalitetin Le Cesina në Pulia. Operacioni i policisë italiane u realizua pas një telefonate anonime që mbërriti në zyrat e policisë lokale, e cila jepte informacion për një sasi të konsiderueshme lënde nar-

kotike. Menjëherë efektivët kanë ndërhyrë në vendin ku dyshohej se ndodhej droga dhe sekuestruan disa çanta që ndodheshin në zonën e plazhit. Sipas policisë, droga ka qenë e ndarë në marijuanë dhe hashash, ndërsa aty pranë nuk ka patur gjurmë të personave që e kishin trafikuar atë. Operacioni i policisë italiane vijoi përgjatë vijës bregdetare, ku sekuestroi një gomone rreth 5 metër të gjatë, më të cilën dyshohet se është transportuar lënda narkotike drejt Italisë. Sipas hetimeve të para rezultoi se lënda narkotike do të shitej në zonën e Pulias, por edhe në qytete të tjera të Italisë. Informacionet e para të autoriteteve italiane tregojnë se lënda narkotike ka ardhur nga Shqipëria, por megjithatë ende nuk ka prova bindëse që t’i vërtetojnë këto dys-

hime. Kjo për faktin se në vendin e ngjarjes nuk u gjet asnjë provë që të lidhë lëndën narkotike me vendin e saj të origjinës, ndërsa poseduesit e saj ishin larguar në drejtim të padi-

tur duke braktisur edhe mjetin lundrues. Sipas një llogaritjeje paraprake të bërë nga policia italiane rezulton se lënda narkotike kap vlerën e rreth 500 mijë eurove. Aktualisht po zhvillohen hetime për identifikimin e personave të implikuar në trafikun e lëndëve narkotike drejt Italisë. Brenda pak ditësh policia italiane ka sekuestruar sasi të konsiderueshme lënde narkotike kryesisht të llojit marijuanë, pjesa më e madhe e së cilës niset nga Shqipëria dhe ka si destinacion vendin fqinj Italianë, por edhe shtete të tjera të Europës. Trafiku i drogës nga Shqipëria është një nga çështjet më të debatuara mes qeverisë dhe opozitës në vendin tonë, ku nuk mungojnë akuzat për përfshirjen e eksponentëve të lartë të qeverisë në trafikun e lëndëve narkotike.

Tiranë Gjykata e Apelit në Tiranë ka lënë në fuqi masën e sigurisë “arrest me burg” ndaj pilotit italian Giorgio Riformato, i dyshuar për trafik narkotikësh në bashkëpunim. Pas vendimit të shkallës së parë, Riformato kishte apeluar masën e sigurisë duke kërkuar lirimin nga qelia me argumentin se ai nuk ka asnjë lidhje me lëndën narkotike dhe shqiptarin e arrestuar si posedues i saj. Edhe gjatë seancës së zhvilluar në Gjykatën e Apelit të Krimeve të Rënda, Riformato ka mbajtur qëndrim mohues, duke deklaruar se në plazhin e Divjakës ishte ulur pas një defekti që pësoi avioni i tij tip “Piper” që u rrëzua në Divjakë. Pikërisht tentativa për të trafikuar drogë, është edhe akuza që mban pas hekurave pilotin italian, avioni i të cilit ngeci në plazhin e Divjakës për shkak të shkëputjes së rrotës. Avokati mbrojtës u shpreh se do të bëjë rekurs në Gjykatën e Lartë, pasi klienti i tij nuk ka asnjë lidhje me lëndën narkotike të kapur në plazhin e Divjakës. “Do bëjmë rekurs në Gjykatën e Lartë. Klienti im, Riformato nuk ka ndryshim në qëndrimet e tij”, - tha avokati i pilotit italian. Rënia e avionit “Piper” në plazhin e Divjakës ndodhi në datën 10 maj. Pranë avionit policia gjeti 305 kg hashash, ngarkuar në një automjet tip ‘Mitsubishi’. Pas operacionit të policisë u bë i mundur dhe arrestimi i drejtuesit të mjetit, Saimir Bajrami, 35 vjeç, të cilit i janë sekuestruar dhe 27 000 euro.

Dajti përplaset me shefin e policisë së burgut

Tiranë Dritan Dajti e ka të vështirë të përshtatet me qelinë e re në paraburgimin 313 në Tiranë, ku është transferuar pak ditë më parë. I akuzuari për masakrën e 7 gushtit 2009 në Durrës, është përfshirë në një tjetër incident pas tentativës për t’i vënë flakën qelisë. Sipas burimeve pranë paraburgimit mësohet se Dritan Dajti është përfshirë në një debat me shefin e policisë së burgut 313, madje ka tentuar edhe ta qëllojë. Incidenti në fjalë raportohet të ketë ndodhur të shtunën në mbrëmje, ku gjatë një kontrolli në qelinë e tij janë gjetur sende të ndaluara, marrjen e të cilave Dajti e ka kundërshtuar, duke tentuar të qëllojë mbi zyrtarin e burgut. Falë ndërhyrjes së grupit të gatshëm është shmangur përplasja mes të dyve. Incidentet e njëpasnjëshme po ndodhin pas fotove që Dritan Dajti dorëzoi në Gjykatën e Krimeve të Rënda, të cilat sipas tij janë provë për dorëheqjen e gjyqtarit Idriz Mulkurti nga gjykimi i çështjes së tij. Dajti akuzohet nga Prokuroria për Krime të Rënda për vrasjen e katër oficerëve të policisë, Saimir Duçkollari, Altin Dizdari, Fatos Xhani dhe Kastriot Feskaj, të cilët tentuan ta arrestonin pas shtatë vitesh arrati. Por për rreth katër vite procesi ndaj Dajtit numëron vetëm seanca të shtyra për shkak të mungesës së avokatëve mbrojtës, të cilët nuk pranojnë të përfaqësojnë të pandehurin Dritan Dajti.

03.06.2014

Gazeta MAPO

www.mapo.al / gazetamapo@gmail.com

ditari

Durrës, prefekti pezullon shembjet e INUK-ut Pas shembjes së pallatit 9-katësh, që përfundoi me dëmtimin e disa ndërtesave rrotull, INUK-u nuk do të realizojë më shembje në vijën bregdetare të Durrësit. Urdhri i Prefektit të Qarkut Durrës ka pezulluar aktivitetin e INUK-ut gjatë sezonit turistik për të mos prishur klimën e pushimeve. Shembjet janë ndaluar në plazhin e Durrësit dhe te Shkëmbi i Kavajës. Prefekti i Qarkut të Durrësit, Roland Xhelili, bëri të ditur për mediat se jo vetëm që

nuk do të ketë prishje të tjera të ndërtimeve pa leje, por do të operohet shpejt për heqjen e të gjitha mbetjeve inerte të shkaktuara nga shkatërrimi i ndërtesës shumëkatëshe në zonën e Shkëmbit të Kavajës. “Ndërtime pa leje nuk do ketë, por dhe prishje të objekteve pa leje s’do ketë, se krijojnë shqetësim në zhvillimin normal të aktivitetit të pushuesve në zonat turistike. Do të nisë pastrimi i shpejtë i zonës duke mos lënë asnjë gjur-

më, që mund të krijonte një situatë të papranueshme në prag të nisjes së fluksit turistik”, - tha Xhelili. Ndërsa një nga problemet e mëdha me të cilat haste turizmi në Durrës, ai i kanalizimeve të ujërave të zeza dhe të bardha mbetet akoma i pazgjidhur. Xhelili tha se është zgjidhur problemi përsa i përket zonës së plazhit të madh të Durrësit, por akoma nevojiten investime për zonën e Shkëmbit të Kavajës.

Shëtitorja buzë detit, nis shembja e shtëpive, INUK konflikt me banorët U lajmëruan të shtunën, prishen 13 shtëpi të hënën. Banorët protestojnë: Na lanë në qiell të hapur Banorët e rreth 13 objekteve banimi në Vlorë kanë dalë dje të detyruar nga shtëpitë e tyre vetëm pas 48 orësh që ishin lajmëruar se ato do të prisheshin. Inspektorati Ndërtimor Urbanistik Kombëtar ka nisur të hënën prishjen e objekteve që preken nga ndërtimi i shëtitores së re të madhe në Vlorë. Pronarët e objekteve kundërshtuan me forcë njësitë e INUK-ut dhe është dashur ndërhyrja e policisë së Vlorës dhe Forcave të Ndërhyrjes së Shpejtë për të qetësuar situatën dhe për t’i hapur rrugë prishjes së shtëpive. Tensioni mes banorëve dhe forcave të INUK-ut u krijua gjatë orëve të mëngjesit, pasi banorët kundërshtuan prishjet e shtëpive me pretendimin se nuk ishin lajmëruar dhe se nuk u ishte premtuar në mënyrë ligjore kompensimi për pronën e tyre. Banorët janë shprehur për mediat se janë të paqartë për dëmshpërblimet që duhet të marrin nga qeveria dhe se kanë mbetur në rrugë të madhe pas nxjerrjes nga shtëpitë e tyre. Gjithashtu, ata pretendojnë se shtëpitë e tyre janë me leje të rregull-

ta, disa prej tyre janë ndërtuar 80 deri 90 vjet më parë. “Kam 48 vjet që banoj në këtë shtëpi dhe ata më vijnë të shtunën e më thonë nxirr plaçkat se të hënën do të prishet. Asnjë dokument s’më dhanë pse prishet shtëpia. Tani ku do të shkojmë ne? Jemi dy pleq, të sëmurë, ku do vemi?” thotë njëri nga banorët e dëbuar dje për mediat. Një tjetër banor thotë se është detyruar të lërë shtëpinë pa asnjë lajmërim, ndërsa një tjetër thotë se ishte interesuar më parë dhe i kishin thënë që shtëpia e tij nuk prekej nga ndërtimi i shëtitores së re, ndërsa tani ka mbetur në qiell të hapur. “Shtëpia ime u ndërtua që më 1950-ën. Erdhën e na njoftuan të shtunën në orën 11 të nxjerrim plaçkat nga shtëpia, pa asnjë dokument e pa asnjë gjë. Sipas njoftimit në gazetë, do të marrim 24 milionë lekë të vjetra, por vetë nuk na kanë thënë. Nuk kam ku të vetë, çfarë, të bëj vetëvrasje?! Është turp! Nuk kam ku shkoj. Kam dy fëmijë, që edhe ata me familjet e tyre jetojnë në shtëpi të kohës së Enverit, një dhomë e kuzhinë”, thotë një tjetër banor. Banorët pretendojnë se kanë dokumentacion të rregullt për banesat e tyre, duke protestuar për mënyrën sesi i trajtoi shtetit. Ata kërkojnë që procedura e shpronësimit duhej të kishte nisur më parë se të niste shembja. Disave u ka dalë emri në

shkurt Gjendet një i ri i vdekur në kufirin me Greqinë Në kufirin mes Shqipërisë dhe Greqisë është gjetur i vdekur një djalë i ri shqiptar. Viktima është identifikuar nga policia si Gentian Hasanaj i moshës 31 vjeç. Trupi i 31-vjeçarit u gjet në një greminë vetëm pak metra larg kufirit në Qafë-Botë, në një zonë pyjore në Asproklit të Igumenicës. Menjëherë kanë shkuar forcat kufitare të Sarandës, ku mësohet se ky rajon policor prej dy ditësh ka qenë në kërkim të tij, pasi familjarët e kishin denoncuar zhdukjen e mistershme të djalit të tyre. Trupi i të riut u dërgua për ekspertizë për të mësuar rreth shkaqeve të vdekjes, ndërsa nga ana tjetër policia po heton për zbardhjen e plotë të ngjarjes.

Banorët janë shprehur për mediat se janë të paqartë për dëmshpërblimet që duhet të marrin nga qeveria dhe se kanë mbetur në rrugë të madhe pas nxjerrjes nga shtëpitë e tyre.

gazetë si persona që do të dëmshpërblehen, por ata nuk kanë besim, madje shprehen pesimistë për procedurat e gjata burokratike për t’i marrë. Momentalisht ata janë të pastrehë dhe u duhet të strehohen tek të afërmit. Të gjitha ndërtimet e prishura dje ndodhen jo në anën e bregdetit, por mbi rrugë.

Lezhe

KOMISIONI I POSAÇËM I SHPRONËSIMIT

SHPALLJE KËRKESE PËR SHPRONËSIM Kioskë në zonën muzeale, INUK i paqartë për prishjen Lezhë - Brenda zonës arkeologjike të mbrojtur nga shteti është ndërtuar një kioskë, e cila vazhdon të qëndrojë në këmbë dhe pas kërkesës së Institutit të Monumenteve për Qarkun Shkodër. Siç raporton tv “Klan”, s’ka pasur asnjë reagim nga Bashkia e Lezhës pesë ditë pas denoncimit të hedhjes së betonit dhe ndërtimit të një kioske në zonën muzeale të këtij qyteti. Gjatë natës është hequr edhe rrethimi i shiritave të vendosur nga INUK. Ky ndërtim ka habitur dhe skandalizuar edhe turistët e huaj që vizitojnë këtë qytet. Përgjegjësi i Monumenteve të Kulturës Lezhë, Paulin Zefi, tha se pas kërkesës së tij kishte reaguar zyra e INUK-ut duke e bllokuar me shirita, por në mënyrë të pakuptueshme këta shirita janë hequr 24 orë më pas. Zefi thotë se pritet reagimi i Bashkisë për këtë territor të mbrojtur, që i përket Zonës A.

Ministria e Punëve të Brendshme, shpall kërkesën për shpronësimin e pasurive të paluajtshme të pronarëve, sipas tabelës bashkëlidhur. Subjekti kërkues është Komuna Velabisht. Me anë të këtij publikimi kërkojmë të vëmë në dijeni personin që preket nga ky shpronësim. Vlera e shpronësimit, të pronarit Z. Refat Syrja Çili , për zgjerimin e varrezave publike në Komunën Velabisht është 307 550 (treqind e shtatë mijë e pesëqind e pesëdhjetë) lekë. Ky publikim do të jetë për një periudhë 1 javore dhe brenda 15 ditëve nga plotësimi i këtij afati për publikim, personat që kanë emrin, kanë të drejtë të paraqesin pretendimet e tyre të shoqëruara me dokumentet përkatës në Ministrinë e Punëve të Brendshme.

Arrestohet 30-vjeçari, akuzohet për abuzim seksual me të mitur Fier -Një 30-vjeçar është arrestuar të hënën nga policia me akuzën e “kryerjes së marrëdhënieve seksuale me dhunë me të mitura”. Shtetasi Engjëll Beqaj, banues në Patos, është arrestuar nga policia e Fierit, pasi dyshohet se ka marrë jashtë dëshirës së saj shtetasen A.F, 17 vjeçe dhe ka kryer marrëdhënie seksuale me dhunë. Policia bën të ditur se materialet procedurale iu referuan Prokurorisë së Fierit për hetime të mëtejshme.

Turistja kanadeze ngacmohet seksualisht Ersekë -Policia e Ersekës ka bërë të ditur dje se ka arrestuar shtetasin Ervis Rakipi, pasi akuzohet se ka ngacmuar seksualisht një turiste kanadeze me inicialet A.K. Sipas policisë, 19-vjeçarja kishte dalë e vetme në qytet, ndërsa është ngacmuar nga Ervis Rakipi. Ngjarja ka ndodhur në periferi të Ersekës pranë një rezervuari, ndërsa shtetasja e huaj ka denoncuar në polici ngacmimin e shqiptarit.

Stacion zjarrfikësish në tunelin e Krrabës Kukës -Ka nisur funksionimi i stacionit zjarrfikës (PMNZSH) në Tunelin e Krrabës. Në stacion u vendos automjet zjarrfikës, ndërsa personeli u akomodua në një ambient të posaçëm pranë hyrjes së tunelit, të gatshëm për të ndërhyrë në çdo rast urgjence në 24 orë. Stacioni i Shërbimit Zjarrfikës do të shërbejë për rritjen e sigurisë publike. Tuneli ka një ngarkesë lëvizjeje automjetesh të konsiderueshme, pasi gjendet në mesin e aksit rrugor nacional që lidh Tiranën me Elbasanin.

Gazeta MAPO

www.mapo.al / gazetamapo@gmail.com

ekonomi

03.06.2014

Banka Botërore ndryshe nga qeveria shqiptare, propozon që mosha e daljes në pension për gratë të rritet me 5 vite, deri në vitin 2020, ndërsa në projektin e qeverisë afati është deri në vitin 2032.

5 sugjerimet e Bankës Botërore për rritjen e pensioneve dhe moshën Banka Botërore rekomandon se mosha e daljes në pension për gratë duhet të rritet deri në vitin 2020 dhe jo deri në vitin 2032, siç ka projektuar qeveria. Ja të gjithë sugjerimet Edhe pse shpenzimet për pensionet në Shqipëri janë më të ulëta se mesatarja e Evropës Lindore, ato janë në rritje në kushtet ekonomike të Shqipërisë, ndaj një reformë në këtë drejtim konsiderohet urgjente. Rekomandimet për reformën e pensioneve janë dhënë dje në një raport të publikuar nga Banka Botërore, por ndërkohë qeveria shqiptare e ka prezantuar draftin e reformës që pritet ta finalizojë brenda vitit. 5 sugjerimet

Banka Botërore sugjeron të paktën 5 elementë që duhen marrë në konsideratë në reformën e pensioneve. E para lidhet me heqjen e kufirit të pensionit maksimal. E dyta, me minimizimin e hendekut ndërmjet pensionit minimal dhe atij mesatar. I treti element që sugjeron Banka Botërore është heqja dorë nga rritja e pensioneve, për të aplikuar në vend të rritjes vetëm indeksimin dhe kjo duhet të nisë që këtë vit. Banka Botërore ndryshe nga qeveria shqiptare, propozon që mosha e daljes në pension për gratë të rritet me 5 vite, deri në vitin 2020, ndërsa në projektin e qeverisë afati është deri në vitin 2032. Banka Botërore

rekomandon vënien e pensionit social për ata që nuk kanë paguar kontribute sa duhet, por kjo jo para moshës 70 vjeç. Kriza

Krahasuar me pagën mesatare, pensionet minimale janë më të larta në Shqipëri sesa në shumicën e vendeve të tjera. Shpenzimet për programet e pensionit janë rritur me 1 për qind të PBB-së gjatë 20052012, duke shkuar kështu nga 4.9 për qind të PBB-së në vitin 2005, në 5.2 për qind në vitin 2012. Ndërkohë, mungesa e qasjes gjithëpërfshirëse për reformën e pensioneve ka përkeqësuar deficitin fiskal, vëren Banka Botërore. Në vitin 2012, Shqipëria ka shpenzuar 5.2 për qind të PBB-së për pensionet, shumë më pak se vendet e BE-së ose mesatarja e Evropës Lindore. Por Shqipëria është ende më e re se shumica e vendeve të tjera të Evropës Lindore dhe në këtë mënyrë ka më pak individë për të mbështetur me pensione. Pensioni mesatar në zonat urbane arrin në 1.1 herë ndaj pensionit minimal. Kjo sugjeron se kontributet dhe përfitimet nuk janë të lidhura ngushtë dhe ndikojnë në krijimin e pengesave për të deklaruar të ardhurat totale. Në zonat rurale, në vitet e fundit qeveria ka bërë rritje të konsiderueshme në përfitimin e pensioneve, veçanërisht për ata me pensione më të ulëta, duke rritur kështu edhe deficitin e skemës. Banka Botërore sugjeron rivendosjen e një lidhjeje të ngushtë midis kontributeve dhe përfitimeve.

5 sugjerimet e BB për reformën e pensioneve

Një rritje graduale të pensionit maksimal, duke e indeksuar atë me 150 për qind të pagës nominale. Rritja nga viti 2014 e tutje

Restaurimi i hendekut ndërmjet pensioneve mesatare dhe minimale. Politikë kjo që do të vijojë deri në vitin 2020 dhe pas kësaj, indeksim të pensioneve vetëm me inflacionin.

Indeksimi i pensioneve me inflacionin pas vitit 2014.

Një rritje e moshës së pensionit për gratë deri në moshën 65-vjeçare në mes të 2014 dhe 2020, e ndjekur nga një rritje e moshës së daljes në pension për burrat dhe gratë në moshën 70 vjeç nga viti 2080, në përputhje me rritjen e jetëgjatësisë.

Institucioni i një pensioni social në 2014 për punëtorët ruralë dhe për të gjithë që nuk kualifikohen për pension urban, por të vihet në dispozicion vetëm në moshën 70-vjeçare. Gjithashtu, është e domosdoshme rritja e masës së kontributeve për pensionet e fshatit.

Cani: Reforma në energji dhe pensione, urgjente për buxhetin Banka Botërore dhe Ministria e Financave prezantuan dje strategjinë e re 7-vjeçare për konsolidimin e financave publike. Reformat në energji dhe pensione kërkohen me urgjencë Ministria e Financave ka marrë angazhim që për 7 vitet ardhshme të rikthejë stabilitetin fiskal në vend, por reforma e pensioneve dhe ajo e energjisë vlerësohen emergjente. Planin e bëri publik dje ministri i Financave, Shkëlqim Cani, bashkë me drejtoreshën e Zyrës së Bankës Botërore në Shqipëri, Tahseen Sayed. Reformat e pensioneve dhe energjisë

Të parat reforma për stabilizimin e buxhetit janë ajo e energjisë, e pensioneve dhe rritja e administrimit te të ardhurave buxhetore. Ministri Cani e vlerëson mjaft të rëndësishme reformën e energjisë. Kjo gjë konsiderohet më e vështira dhe më e dhimbshmja, por kjo nuk

është e lidhur me faktin se çmimet e energjisë duhet të rriten domosdoshmërisht”, - tha Cani. Zgjidhja e pronësisë se kompanisë CEZ me çekët vlerësohet si më e vështira në këtë drejtim. Negociatat disamujore duket se nuk po sjellin zgjidhje, ndërkohë që Arbitrazhi është një proces i gjatë. Por deri sa qeveria shqiptare të mos këtë pronësinë mbi këtë kompani, ajo nuk do të jetë e aftë të kryeje investime dhe të ndërmarrë politika zhvillimi. Nga tjetër borxh rreth 1 miliard dollarë i akumuluar ndërmjet kompanive të tregut energjetik tashmë është përplasur në buxhetin e shtetit, duke krijuar kosto të paparashikuara në shpenzimet buxhetore dhe duke u bërë një nga shkaktarët kryesorë për rritjen e borxhit publik. Reforma e pensioneve më shumë sesa si dobi ndaj qytetarëve pritet të jetë në favor të buxhetit të shtetit. “Fatura rreth 1 miliard USD që shkon aktualisht për pensione duhet të reduktohet patjetër”, - tha ministri Cani. Reforma e re e pensioneve pritet të miratohet në Kuvend në vjeshtë

dhe të sjellë ulje të pensioneve për mijëra pensionistë, sidomos ata me status të veëantë dhe ata me pensione suplementare. “Reforma që lidhet me pensionet kërkon zgjidhje sot, dhe nuk mund ta lëmë për nesër, pasi do të jetë shumë vonë. Buxheti paguan shumë për këtë skemë dhe do të na duhet të japim një zgjidhje sa më të shpejtë por dhe përfundimtare”, - tha ministri i Financave, Shkëlqim Cani. Informaliteti dhe shpenzimet

Shqipëria ka buxhetin më të ulët ndër vendet e rajonit më popullsi edhe më të vogël, për faktin se grumbullon shumë pak taksa. Ministri Cani e ka pohuar këtë fakt dje. “Pa asnjë dyshim, zgjerimi i bazës së taksave duke ruajtur apo rritur nivelin e shpenzimeve publike, është mënyra më e mirë për të arritur konsolidimin fiskal”, - tha ministri Cani. Ai e konsideroi përmirësimin e administratës fiskale kritik për zgjerimin e bazës së të ardhurave dhe rritjen e konkurrencës së ndershme. “Mbledhja e të ardhurave vazhdon të vuajë nga

Piketat e reformës buxhetore • • • •

Zgjerimi i bazës së të ardhurave Përmirësimi i eficiencës së shpenzimeve publike Parashikime të sakta makroekonomike Politikë fiskale të disiplinuar për të siguruar një qëndrueshmëri afatgjatë të financave publike

niveli i lartë i informalitetit në ekonomi, duke rezultuar si një nga treguesit më të ulët të efikasitetit të taksave në rajon. Shqipëria, për fatin e keq, duam apo s’duam ta pranojmë, ka nivelin më të ulët të mbledhjes së taksave në raport ndaj GDP-së dhe që duhet ta shohim me përparësi”, - tha Cani. Sipas tij, themelore në këtë drejtim shihet vënia në zbatim në fund të këtij viti të projektit në sistemin informatik të tatimeve. Reformë do të bëhet edhe në sektorin e shpenzimeve publike, sidomos në sektorin e infrastrukturës. “Një nga rrugët që gjykojmë se duhen parë me përparësi në këtë drejtim do të ishte prioritizimi i objektivave dhe investimeve në infrastrukturë, natyrisht në përputhje me buxhetin afatmesëm, në mënyrë që tashmë thesari ynë të mos lejojë prerje shiritash apo çelje objektesh të reja pa pasur paratë e mjaftueshme në buxhetet afatmesme të çdo ministrie dhe në veçanti për rastin konkret, Ministrisë së Infrastrukturës”, - tha Cani. Blerina Hoxha

10 03.06.2014

Gazeta MAPO

www.mapo.al / gazetamapo@gmail.com

Njoftime/reklama

Njoftim

për Vënd të Lirë Pune Fondacioni i Shoqërisë së Hapur për Shqipërinë, OSFA – Soros, prej 20 vitesh i është përkushtuar ndërtimit të një shoqërie aktive dhe tolerante, me një qeverisje të përgjegjshme dhe të hapur për pjesëmarrjen e të gjithë individeve, formësimit të politikave publike që sigurojnë ndershmëri më të madhe në sistemet politike, ligjore dhe ekonomike dhe mbrojtjes së të drejtave themelore të njeriut. Në kuadër të nismës më të fundit, OSFA pret aplikime nga profesionistë të motivuar e të kualifikuar, të cilët janë të përkushtuar në avancimin e vlerave dhe parimeve të një shoqërie të hapur, duke u punësuar në pozicionin “Menaxher Programi”. Përshkrimi i Punës Menaxheri i Programit do të jetë përgjegjës për zbatimin e tre iniciativave më të fundit të Fondacionit, të lidhura me; • Krijimin e një inkubatori biznesi në vend, i cili do të ketë për synim zhvillimin e sektorit të sipërmarrjeve të vogla dhe të mesme (SME) të cilat do t’i shërbejnë punësimit të të rinjve. • Rritjen e pjesëmarrjes dhe transparencës në procesin e Reformës së Arsimit të Lartë • Përgatitjen e një raporti teknik që do të reflektojë analizën e kostove dhe benefiteve të ndërtimit të shkollave publike të gjelbëra që përdorin energji efiçente. Kohëzgjatja e programit: 2 vjet Vendi i punës: Zyrat e OSFA Për detaje lidhur me detyrat themelore të pozicionit, kërkesat për profilin e kandidatëve si dhe për kushtet e aplikimit ju lutemi të vizitoni faqen e internetit www.soros.al Afati i fundit për dorëzimin e aplikimeve është data 20 Qershor 2014. Vetëm aplikantët e short-listuar do të kontaktohen për informim apo udhëzime të mëtejshme.

TENDER I HAPUR KOMBËTAR Banka e Shqipërisë kërkon të realizojë objektin e prokurimit: “Blerje 5 copë pajisje mobile për kontrollin e automjeteve, me DVR të inkorporuar”. Banka e Shqipërisë fton kandidatët e interesuar, të marrin pjesë në procedurën e prokurimit “Tender i Hapur Kombëtar”, për realizimin e objektit të prokurimit si më sipër, me fond limit 5.000.000 Lekë. Dokumentet e tenderit mund të tërhiqen pranë Sektorit të Prokurimeve të Departamentit të Administrimit, të Bankës së Shqipërisë, me adresë: ish-Hotel Dajti, Blv. "Dëshmorët e Kombit”, Tiranë, Tel. 042235576, çdo ditë nga ora 10.00 – 13.00 nga çdo person i autorizuar, me paraqitjen e një kërkese me shkrim. Tërheqja e dokumenteve mund të bëhet vetëm pasi të keni bërë paraprakisht pagesën e pakthyeshme prej 2.000 lekësh, në Sektorin e Financës të Bankës së Shqipërisë, që ndodhet në adresën: Rruga e Dibrës, Kompleksi “Halili”, Kulla B. Oferta duhet të paraqitet në zyrën e Sektorit të Prokurimeve, pranë Departamentit të Administrimit, në Bankën e Shqipërisë, deri më datë 03 Korrik 2014, ora 11.00, kohë në të cilën do të hapet edhe tenderi, ku ftohen të marrin pjesë kandidatët ose përfaqësuesit e autorizuar të tyre.

TENDER I HAPUR KOMBËTAR Banka e Shqipërisë kërkon të realizojë objektin e prokurimit: “Blerje pajisje skaner ID Card për degët e Bankës së Shqipërisë dhe realizimi i sistemit për menaxhimin dhe integrimin e skanerëve ID në gjithë objektet dhe degët e saj”. Banka e Shqipërisë fton kandidatët e interesuar, të marrin pjesë në procedurën e prokurimit “Tender i Hapur Kombëtar”, për realizimin e objektit të prokurimit si më sipër, me fond limit 4.200.000 Lekë”. Dokumentet e tenderit mund të tërhiqen pranë Sektorit të Prokurimeve të Departamentit të Administrimit, të Bankës së Shqipërisë, me adresë: ish-Hotel Dajti, Blv. "Dëshmorët e Kombit”,Tiranë,Tel. 042235576, çdo ditë nga ora 10.00 – 13.00 nga çdo person i autorizuar, me paraqitjen e një kërkese me shkrim. Tërheqja e dokumenteve mund të bëhet vetëm pasi të keni bërë paraprakisht pagesën e pakthyeshme prej 2.000 lekësh, në Sektorin e Financës të Bankës së Shqipërisë, që ndodhet në adresën: Rruga e Dibrës, Kompleksi “Halili”, Kulla B. Oferta duhet të paraqitet në zyrën e Sektorit të Prokurimeve, pranë Departamentit të Administrimit, në Bankën e Shqipërisë, deri më datë 04 Korrik 2014, ora 11.00, kohë në të cilën do të hapet edhe tenderi, ku ftohen të marrin pjesë kandidatët ose përfaqësuesit e autorizuar të tyre.

Shpallje ankandi Zyra Përmbarimore Kurmaku shpall për shitje në ankand pasurinë "apartament", regjistruar në ZVRPP Korçë me nr. pasurie 4/361-N23, vol 35 faqe 91, me sip. 85.53 m2, ZK 8561, pasuri e ndodhur në rrugen "Kiço Greco" Korçë, në pronësi të shtetasit Robert Dhima. Kjo pasuri është vënë në hipotekë në favor të B.K.T.Ankandi zhvillohet ditën e premte më dt. 13.06.2014, ora 16.oo me çmimin fillestar 1,803,200 (njemilioneteteqindetremijeedyqind) leke, pranë selisë së përmbaruesit gjyqësor Kastriot Kurmaku, Rruga "28 Nëntori", pall "F.Turku" kati 2, pranë Gjykatës Elbasan. E-mail kastriotkurmaku@yahoo.com. Cel 0682099479

Shpallje ankandi Zyra Përmbarimore Kurmaku shpall për shitje në ankand pasurinë "Ndërtesë", me nr. pasurie 438/9-N1/2, vol 8, faqe 84, me sip. 90 m2, ZK 3120, "truallin nën ndërtesë", me nr. pasurie 438/13, vol 8 faqe 83, me sip. 90 m2, ZK 3120, në bashkëpronësi,"truallin pjesë përbërëse të ndërtesës", me nr. pasurie 438/12, vol 8 faqe 82, me sip. 73.75 m2, ZK 3120, pasuri të regjistruara në ZVRPP Librazhd, e ndodhur në rrugën nacionale, pranë komunës Qukës, në pronësi të shtetasit Selami Blloshmi. Ankandi zhvillohet ditën e enjte më dt. 12.06.2014, ora 16.oo, me çmimin fillestar 3,157,000 (tremilionenjeqindepesedhjeteeshtatemije) leke, pranë selisë së përmbaruesit gjyqësor Kastriot Kurmaku, Rruga "28 Nëntori", pall "F. Turku" kati 2, pranë Gjykatës Elbasan. E-mail kastriotkurmaku@yahoo.com. Cel 0682099479

Njoftime/reklama Rudolf MaRku Komunistët e djeshëm janë islamikë të sotëm

Gazeta MAPO

www.mapo.al / gazetamapo@gmail.com

5 Maji Dëshmorët tuaj, të atyre dhe ndoshta tanët

03.06.2014

fRaNCY Një austriake në jetën e Ahmet Zogut

Nr. 26 (271), Viti iX botimit maj 2014 Çmimi 300 Lekë

Jo vetëm politikë si zakonisht

e përmuajshme

MAKS VELO

Më ka tradhtuar shoqëria Rrëfimi i pazakontë i arkitektit dhe shkrimtarit atipik. I lindur në Paris, i rritur në Korçë dhe Tiranë dhe i degdisur zgafellave të Gulagut komunist shqiptar; i tradhtuar, siç thotë, ‘nga shoqëria’. Jeta dhe fati i një personazhi që nuk bën paqe as me veten dhe as me botën, i dikujt që nuk di dhe nuk do të jetë ‘politikisht korrekt’.

Opinione & Editoriale

Blog & Ide

OpEd

Nga Bujar Kapexhiu

Opinione dhe Editoriale

Reflektime mbi Debatin e Reformës së Arsimit të Lartë D

ebati mbi reformën e arsimit të lartë e ka zgjeruar konsiderueshëm rrezen e vet, dhe është kthyer në një nga çështjet qendrore mediatike. Shumëkush ka shprehur opinionin personal, herë të mirargumentuar e logjik e herë të mbushur me shprehje emocionale, të cilat në disa raste i kalojnë kufijtë e argumentimit në nivel intelektual të çështjes. Sigurisht duke qenë një problematikë që na përket të gjithëve, gjithkush duhet të ndihet i lirë të shprehë opinionin e vet. Nga ana tjetër duket e nevojshme që kjo liri të shoqërohet me një ndërgjegjësim të kufijve personalë të gjithsecilit ‘opinionist’, kufij këta që përcaktohen nga formimi, ekspertiza, e profesioni. Ky artikull është një përpjekje për të transmetuar nevojën për pak modesti dhe mendim kritik në lidhje me debatin e reformës së arsimit të lartë. Përtej reformës specifike dhe ndryshimeve që ajo sugjeron, është e ditur tashmë nga një sërë studimesh psikologjike e sociologjike që individi për nga natyra është rezistent ndaj ndryshimeve. Pra thjesht ideja e ndryshimit të status quo-së paraqet ‘një kërcënim’, ndaj të cilit individë të ndryshëm reagojnë në forma të ndryshme. Një nga format më destruktive të reagimit përfshin pesimizmin e painformuar, një reagim emocional negativ në përgjigje të kërcënimit të perceptuar nga një çfarëdo ndryshim. Argumenti në këtë rast është i zhveshur nga logjika dhe opinioni mund të shkojë drejt ekstremeve në përpjekje për të ndikuar mbi gjendjen emocionale të dëgjuesit apo lexuesit. E kam hasur shpesh pesimizmin e painformuar gjatë diskutimeve të reformës së arsimit, ku lexuesi apo shikuesi bombardohet me terma si ‘çshqiptarizimi i arsimit’, ‘fundosja e institucioneve të arsimit të lartë’ apo ‘lufta publik-privat’. Diskutime të tilla jokonstruktive kufizohen mbi aspekte shumë të ngushta të reformës dhe thjesht krijojnë

koment

Erika Melonashi

Unë besoj fort se gjithçka fillon dhe mbaron me individin, nëse individi është thellësisht i përgjegjshëm dhe i impenjuar për të mbajtur lart standardet e veta profesionale, do ta realizojë këtë, pavarësisht të gjithave. Gjithashtu unë e pranoj se ne pedagogët jemi të parët përgjegjës që kemi ulur stekën, por gjithashtu jam optimiste në faktin se po ne kemi njëkohësisht fuqinë për të ndryshuar gjërat. Do e përmbyll këtë koment të shkurtër duke shpresuar që kolegë e studentë duke lexuar draftin e kësaj reforme të reflektojnë së pari mbi kontributin personal që ata kanë dhënë në krijimin e kësaj situate në arsimin e lartë, si dhe për kontributin që duhet të japin në ndryshimin e saj. Në fund të fundit, gjithçka nis nga përgjegjësia dhe angazhimi individual për të bërë në mënyrën më të mirë të mundur çfarëdo qoftë ajo që kemi zgjedhur të bëjmë…

‘armiq imagjinarë’ ndaj të cilëve studentët, pedagogët apo sistemi duhet ‘të mbrohen’. Në skajin e kundërt të këtij argumenti ndodhet një tjetër formë opinioni jo më pak destruktive: optimizmi i painformuar. Ky është grupi totalisht i zhgënjyer nga status-quo-ja, i cili përqafon çfarëdolloj ndryshimi me idenë se ‘më keq nuk mund të bëhet’. Entuziazmi i tepruar nga optimizmi i painformuar e paraqet reformën si ‘kurë’ për gjithçka që nuk shkon me sistemin arsimor shqiptar sot. Megjithë respektin për punën e mirë në identifikimin e problematikave kryesore me sistemin arsimor shqiptar dhe ofrimin e alternativave për reformimin e tij, ky draft i parë sigurisht që është larg nga perfeksioni (përndryshe nuk do të quhej draft). Një shembull i thjeshtë është nevoja aq e përfolur për kontekstualizmin e parimeve anglo-saksone të reformës në mjedisin specifik social-kulturor shqiptar, sikundër është përmendur me të drejtë nga disa personalitete të fushës së arsimit. Përkundër dy kategorive të pesimizmit dhe optimizmit të painformuar ekziston një kategori e tretë, e cila përpiqet të argumentojë në mënyrë konstruktive draftin duke nxjerrë në pah si meritat, ashtu dhe mangësitë e tij. Kjo është kategoria e cila pa u përpjekur të influencojë apo formësojë mendimin e audiencës, ngre pyetje që stimulojnë mendimin personal kritik analitik të gjithsecilit. Këto mund të jenë edhe pyetje në dukje të thjeshta, por që nxisin çdo individ të japë një përgjigje bazuar edhe thjesht mbi perceptimin dhe eksperiencën personale me sistemin e arsimit të lartë. Së pari, sa e nevojshme (apo e domosdoshme) është një reformë e arsimit të lartë në Shqipëri (pavarësisht formës që kjo reformë ka). A është kjo koha kritike? A është kjo mënyra e duhur? Për kë është e rehatshme/e parehatshme situata e tanishme?

Kë favorizon/penalizon situata e tanishme dhe kë favorizon/ penalizon reforma? Pak a shumë, të tilla pyetje i kam bërë edhe unë vetes gjatë leximit të parë të draftit; gjithsesi si pedagoge dhe kërkuese shkencore në këtë diskutim do të doja të ndalesha vetëm mbi dy dimensione të tij: Cilësinë e mësimdhënies dhe kërkimin shkencor. Problematikat rrënjësore të sistemit arsimor sikundër paraqiten në draft nuk janë diçka e re apo e paditur; gjithsesi ky fakt nuk e zbeh forcën e goditjes që pëson çdo individ, i cili ashtu si unë është pjesë e këtij sistemi dhe ka zgjedhur profesionin e pedagogut. Duke zgjedhur një vokacion, më tepër se profesion, angazhimi për cilësinë në të gjitha dimensionet merr një rëndësi të veçantë, të paktën për mua. Jam dakord me faktin se kontrolli i cilësisë është një përgjegjësi e sistemit, por nga ana tjetër mendoj se angazhimi drejt cilësisë është një filozofi dhe përgjegjësi thellësisht individuale në profesionin e edukuesit. Një reformë e cila fokusohet mbi kontrollin e cilësisë në mësimdhënie dhe kërkim shkencor është një reformë e mirë; por një reformë e cila prodhon profesionistë me angazhim të plotë individual ndaj cilësisë, është një reformë e shkëlqyer. Kështu që mbase është momenti për të ngritur disa pikëpyetje në lidhje me atë proces selektiv por edhe atë forcë shtytëse që e sjellin sot një student dhe nesër një pedagog në auditor. Pra kur flasim për reformë, mbase duhet të ndalemi më tepër në thelbin e filozofisë së edukimit, e cila reflektohet më pas në të gjitha dimensionet e tij. Thuhet se puna shkencore në Shqipëri nuk mund të krahasohet me standardet ndërkombëtare; A është edhe ky faji i sistemit? Është e lehtë të justifikosh gjithçka me sistemin, por ja që nuk mund ti shpëtojë askush përgjegjësisë. Çdokush, ashtu si unë, kur ulet të shkruajë një artikull shkencor e di shumë mirë se cilat janë revistat

me faktor impakti ku botimet marrin një vlerë reale brenda komunitetit shkencor. Por pse ta vendosim stekën aq lart? Pse të përballemi me frustrimin e një refuzimi të mundshëm, me një peer review që vë në pikëpyetje vetë-vlerësimin që e mbrojmë me aq fanatizëm, kur në fund të fundit mund ta botojmë të njëjtin artikull shumë thjesht në ndonjërën nga ato revistat komerciale? E pastaj pse të ulemi me orë të tëra të merremi me një leksion, e ta pasurojmë me rezultatet më të fundit kërkimoreshkencore, kur mund të përdorim të njëjtin leksion të 3, 4, apo 5 viteve të shkuara? Do të thoni ju, këto janë standardet në Shqipëri, këta janë studentët tanë, e pse të japim më shumë nga ç’është e domosdoshme? Pikërisht kjo formë mendimi është fillesa e mediokritetit; pikërisht këtu fillon bllokimi i rritjes profesionale e personale; këtu ngjizet shembulli sipas të cilit formësohen studentët tanë dhe pedagogët e ardhshëm. Unë besoj fort se gjithçka fillon dhe mbaron me individin, nëse individi është thellësisht i përgjegjshëm dhe i impenjuar për të mbajtur lart standardet e veta profesionale, do ta realizojë këtë, pavarësisht të gjithave. Gjithashtu unë e pranoj se ne pedagogët jemi të parët përgjegjës që kemi ulur stekën, por gjithashtu jam optimiste në faktin se po ne kemi njëkohësisht fuqinë për të ndryshuar gjërat. Do e përmbyll këtë koment të shkurtër duke shpresuar që kolegë e studentë duke lexuar draftin e kësaj reforme të reflektojnë së pari mbi kontributin personal që ata kanë dhënë në krijimin e kësaj situate në arsimin e lartë, si dhe për kontributin që duhet të japin në ndryshimin e saj. Në fund të fundit, gjithçka nis nga përgjegjësia dhe angazhimi individual për të bërë në mënyrën më të mirë të mundur çfarëdo qoftë ajo që kemi zgjedhur të bëjmë… Pedagoge, Koordinatore e Programit të Doktoratës në Shkenca Sociale, UET

op-ed

Blog / Shumë herë më të pasur dhe po aq të mbingarkuar me punë…

Gazeta MAPO

www.mapo.al / gazetamapo@gmail.com

Kulturë / Botues nga Shqipëria dhe Kosova, me 1200 tituj të rinj në Prishtinë

03.06.2014

Universitet / Studentët, si të përballen me ankthin e papunësisë

Njerëzit mund të humbin jetën nëpër biblioteka. Duhen paralajmëruar. - Saul Bellow

Shenjtëria e munguar në mes të kryeqytetit

ersonalisht më erdhi mirë nga qëndrimi publik i kryeministrit, për sjelljen e mbrapshtë të Patriarkut serb në kryekishën ortodokse të Shqipërisë. Ka ardhur pra koha që të ketë një gardh të shëndetshëm, moral, ligjor dhe etik, që ndan ca gjëra njëherë e përgjithmonë. Ortodoksët shqiptarë kanë qenë, janë dhe do të jenë gjithmonë shqiptarë. Ne sot kemi një Kishë pothuajse aspak autoqefale, ku meshohet greqisht simbas dëshirës dhe drejtonjësit janë në kupolën e tyre, jo shqiptarë. Greqishtja është padyshim një goxha gjuhë dhe askush nga ne shqiptarët që shkruajmë këto radhë, nuk ka ndonjë fobi ndaj saj. Përkundrazi. Thjesht nuk është gjuha e shqiptarëve dhe shqiptarët, në të mirë dhe në të keq, në gëzime dhe në vaje, në shpresa dhe mallkime, në vargje dhe ëndrra, flasin dhe përjetojnë shqip, ndjenjat e tyre. Shqipja është dritarja që Zoti na ka dhënë për të shijuar dhe perceptuar veprën e tij madhore. Botën. Jetën dhe Vdekjen. Gjithçka njeriu përshkon në të dyja ndalesat madhore të qenies së

tij. Prej këtej buron identiteti ynë me rrënjë thellë. Të ndjerit shqiptar. Në varfëri apo në pasuri. Në gëzim apo mjerim. Në Luftë apo në Paqe. Kush nuk ndjehet mirë me këtë, le të ndërrojë lëkurë, gjuhë dhe emër. Është e drejtë e tij për të humbur të drejtat si shqiptar dhe le të gëzojë supën më kalorike të një ekzistence tjetër kombëtare. Porse, kjo Kishë e shenjtëruar me thimjam dhe fraza nga ca vdekatarë me xhybe të qepura me ar, nuk ka aspak lidhje me Zotin. Mjerisht, është një akt i pastër politik. Patriarku Irenej e di fort mirë këtë dhe e kreu aktin e tij politik faqe të gjithëve. Dhe Janullatosi ynë, që mjerisht i yni nuk është, kur lypset hesht dhe mediton si njeri i Perëndisë. Dhe po ta pyesësh në lidhje me Kosovën për shembull, nuk se ka ndonjë mendim krejt ndryshe nga sivëllai Irenej. Sepse kronika nuk dëshmon ndonjë pikë lot apo ofshamë për mijëra shqiptarët myslimanë, të masakruar në varrezat masive që tronditën mbarë botën. Mirëpo ngjarja që gazetarët nënvizuan më së shumti, ishte habia për praninë e Ramës dhe të Bashës, dy karrige larg njëri-tjetrit. Sikur të ishin në gjak. Çfarë pam-

jeje! Çfarë populli i përçarë dhe i urryer n’mes të njëri- tjetrit! Çfarë turpi! Kjo vitrinë që shfaqet, kur të huajt që nuk na duan na fyejnë faqe botës dhe ditën për diell, na bën të shohim se çfarë deformimi kemi brenda njëri-tjetrit dhe çfarë duhmë urrejtjeje dihatet nga flegrat e ‘udhëheqësve’ shqiptarë. Se kuptohet, ku kemi kohë ne të merremi me këto çështje? ‘Trimat tanë’, janë gjithmonë me kazmë e lopatë varrmihëse në dorë, për varrin e radhës, të kundërshtarit politik të radhës. Mjeshtra në mprehje thikash dhe gatitje helmesh. Shpesh të pavëmendshëm ndaj disa kodeve që e bëjnë shtetin, Shtet. Sepse anomalia e Kishës Jo Autoqefale Shqiptare, në kundërshtim me ligjin e shenjtë të Patrikanës, vulosur pothuajse 100 vjet më parë, me gjak dhe nder nga shqiptarët me Fan Stilian Nolin në krye, është një anomali e zymtë dhe antishqiptare. Sepse mjerisht, koha tregoi se nuk ishte një zgjidhje e emergjencës dhe e tranzicionit, të një vendi të shkatërruar, të një Kishe të Re ortodokse që po ringjallej. Por ishte padyshim një akt i pastër politik dhe mjeshtëror, që lidhej me helenizimin shpirtëror të besimtarëve shqiptarë

editorial Artur Zheji

ortodoksë. Që u shoqërua me një sukses të plotë në këto 20 vite. Ku falë punës si bletë punëtore e kupolës së kësaj Kishe, ne sot kemi Vorio-Epirin kulturor. Certifikuar me një hartë ‘monumentesh’ kishtare të një fryme jo shqiptare. Shqipëria është artificialisht e mbjellë me varreza ushtarësh grekë. Me manastire dhe kisha, krejtësisht të stilit arkitektonik helen, ndërkohë që në Mesjetë, Onufri, Shpataraku dhe të tjerë kishin themeluar Bizantin shqiptar. Në ngjyrë, në stil, në Frymë. Edhe Kisha e madhe, e kushtueshme dhe pasur e Tiranës, është krejt e zhveshur nga gjithçka shqiptare. Qëndrimi publik i Ramës ndaj turpit që ndodhi në ditën e Shenjtërimit, ishte qëndrimi që duhej dhe qëndrimi që mungonte. Lobi Helen është vërtet shumë i fortë, por edhe ne shqiptarët, sot të

paktën, nuk kemi përse ndjehemi të dobët dhe kryeulur. Jo për meritën tonë kuptohet, po falë një Drejtësie Ndërkombëtare, e cila na ka vendosur në ‘Kushtetutën’ e saj, në rangun e popujve të barabartë. I mësuar që në vogëli nga im Atë, që të mos i kthej kurrizin Perëndisë, në kulmin e diktaturës së ateizmit zyrtar, asokohe improvizonim ku të mundnim nën drejtimin e tij p e l e g r i n a z h e d h e a l t a r e, ku luteshim për ditë më të mira dhe që Ai, Zoti, të mos na harronte. Një nga gëzimet e mëdha që përjetova kur dola në Perëndim ishte, altari dhe Krishti, në Kishat madhështore, të gdhendura dhe pikturuara nga mjeshtrat e mëdhenj të Rilindjes. Sepse Besimi është universal dhe vllazërues. Mjerisht, jo në Tiranë. Andaj nuk ma bën zemra të shkel aty. Më mirë në Elbasan, te Atë Nikollë Marku. Ku para një viti dërgova edhe tim bir, Patrikun. Pavarësisht se Sinodi i ‘ Sh e nj t ë ’ e k a ‘d ë nu a r ’ d h e anatemuar priftin qëndrestar. Me gjithë ‘shenjtërimin’ pompoz dhe zyrtar, më mirë në Elbasan, nëse ke mall për shtëpinë e Zotit. Kisha ortodokse e Tiranës është më shumë një seli politike.

“Turpi” që do ta mbajë në jetë shtypin e shkruar

htypi i shkruar është shqetësimi im parësor në debatet që zhvillohen për median. Kjo sepse shtypi është një lloj media mëmë një mother of all media: është i tillë jo vetëm sa i takon jetëgjatësisë dhe traditës, pra një thellësie në kohë, por edhe një përmase tjetër, asaj që dua të quaj thellësi në mendim ose interpretim. Kur të bjerë shtypi i shkruar, siç paralajmërojnë skeptikët dhe gëzohen pelegrinët e medias së re, do të bjerë mendimi. Ky bast i fundit ose jo të shtypit të shkruar hapur edhe para se The Economist të hapej në një prej numrave të saj të fund-gushtit 2006 me kopertinën Who killed the newspaper vazhdon edhe sot; pa fitimtarë apo humbës të qartë. Ka gazeta që mbyllen e të tjera që hapen; ka revista që bien dhe arrijnë të ringrihen si Newsweek, për shembull, që u rihap para se të përhapej globalisht lajmi se qe mbyllur. Nëse zbresim në terren shqiptar një shikim i shkujdesur dhe i painteresuar nga jashtë na jep një panoramë të shëndetshme të shtypit të shkruar. Tituj të pafund në tezgat e paradites të cilat parakalojnë me nge në emisionet e mëngjesit të televizioneve. Demokracia duket se funksionon sepse në tezga ka gazeta për të gjitha shijet politike: nga konservatoret deri te libertarianet. Liria funksionon, siç u pëlqen amerikanëve të

koment Alfred Lela

përsërisin. Nga brenda pamja është më e errët. Ekipet redaksionale janë reduktuar, duke iu përgjigjur shtrëngimit ekonomik, por jo kërkesave dhe specifikave të epokës së re në të cilën ka hyrë media. Një prej drejtuesve të gazetës së madhe spanjolle, dhe një prej më të njohurave në botë, El Pais, iu përgjigj kështu pyetjes sime, gjatë një vizite në redaksi, se ‘çfarë duhet të bëjnë gazetat sot që t’ia dalin’: të shtojnë gazetarët dhe të reduktojnë faqet! Ai ishte duke folur për koncentrimin (përqendrimin) e informacionit, pra për një teh editorial që i sfidonte televizionet të cilat luajnë me lajmin e parë dhe përsëritjen e tij deri në mërzi. Gazeta që del nesër mund të përgjigjet vetëm me këndet, interpretimet, argumentet, sfondet, kontekstet e lajmit. Pra, me historinë e lajmit dhe jo lajmin vetë. Por këta gazetarë/redaktorë të shtuar dhe faqe të pakësuara kanë për qëllim gjithashtu krijimin dhe forcimin e redaksisë së dyfishtë të

gazetës: asaj të printuar dhe asaj online. Ky koncept në Tiranë nuk është zbatuar ende. Faqet online të shtypit të përditshëm janë kryesisht zbardhje ose pdf-im i gazetës së ditës. Edhe kur ka përpjekje, ato janë të vakëta duke qenë ose zbardhje e lajmit të fundit raportuar nga televizionet e lajmit 24 orësh ose përkthime dromcash të kronikës rozë hollivudiane. Këto nuk janë kritika, sa janë konstatime, sepse ky vakuum më shumë se ideor dhe konceptual është financiar. Mungojnë burimet njerëzore dhe financiare për të tentuar një super-redaksi, në fakt një redaksi normale. Një rast sui generis i një redaksie solo, i një one man media show është ai i Tema-s së gazetarit Mero Baze. Baze është ndoshta blogeri i parë i su ks e s sh ë m sh q ip t a r, m e nj ë shikueshmëri të madhe, me anë të editorialeve të tij të përditshme dhe Antenës, një lloj satire politike. Baze është kthyer në një njeri media duke konkurruar me sallonin e tij të shtypit të shkruar sallone të tjera të mëdha mediatike si Opinion, Zonë e Lirë dhe Top Story. Baze nuk është një rast që e mëson në shkollën e gazetarisë, pra nuk mund të ketë një manual për studentët për t’u bërë Baze, duke qenë se ai është krijuar nga rrethana specifike, që lidhen sa me gazetarinë e tij aq, dhe ndoshta më shumë, me protagoniz-

min e tij politik. Pa mohuar gjithsesi zejen e zhvilluar të tij mbi argumentin politik dhe një përvojë të gjatë afër lajmit dhe aktorëve të lajmit që e bëjnë atë më shumë se gazetar. Për të ardhur te ideja, në fakt e kahershme, e Henri Çilit, botuesit të Mapo, materializuar në një formë të parë së fundmi me kalimin e gazetës nga sh.p.k. në Fondacion. Sipas Çilit, shtypi i shkruar do të shpëtojë apo mbijetojë vetëm si mecenat, pra si sponsorizim apo donacion i një individi të pasur. Siç ndodhte, për shembull, me artet e bukura në Mesjetë. Kjo, sigurisht, nuk e shpëton shtypin nga influenca, nga trafiku i ideve apo interesave, por të paktën do të legalizonte një raport prapaskene dhe do t’i jepte fund hipokrizisë mbi financimin e shtypit dhe interesat politike mbi të. Pak a shumë, kjo do të ishte një përmbysje e motos së revistës amerikane The Atlantic “of no party or clique” (e asnjë partie apo klike). Duke e bërë ‘e x partie apo y klike’. Quajeni si të doni, fatkeqe apo fatmirë, por kjo ka gjasa të jetë e ardhmja e shtypit të shkruar në Shqipëri (dhe e medias në përgjithësi). Kjo do ta fusë raportin media-biznes-politikë në një raport të ri atë të transparencës. Biznesi do ta heqë maskën e dashnorit të lirisë së fjalës dhe të shtypit dhe do të raportojë si donacion x shumë. Kjo do të përkthehet si

materializim dhe transparencë e lobimit. Një biznes miliona eurosh në Shqipëri, por që bëhet në prapaskenën e një gjasmeje të madhe. Kjo transparencë e financimit do të sjellë, (jo)paradoksalisht edhe transparencën e informacionit. Redaksitë nuk do të jenë në luftë për lajmin si të tillë, për të vërtetën si të tillë, por do të gërmojnë për lajmin që dëmton palën tjetër, për të vërtetën që nxin palën tjetër. Pala tjetër do të bëjë të njëjtën gjë. E vërteta do të dalë si pasojë e këtyre përplasjeve. Kush ka një qëndrim puritan mbi këtë, e do të kërcejë pupthi nga pickimi i zekthit të moralit, të hedhë një sy mbi shitjet e gazetave dhe raportin e publikut me to. Interesi i publikut nuk është domosdoshmërisht interes publik. Publiku nuk është i gatshëm ta sponsorizojë median e lirë (duke e blerë atë). Ai kërkon median e lehtë. Tirazhi i gazetave që zbardhin telenovelat turke apo suplementeve që krijojnë iluzionin, e qepur trashë, të një kronike rozë e mondane në Shqipëri, është dërrmueshëm më i larti. Shtypi i shkruar serioz do të mbijetojë me sa duket kështu: duke përplasur dhe informuar të vërtetat e palëve. Kjo ‘palavdi’ do ta mbajë në jetë. *Shkrimi është pjesë e një debati të iniciuar nga Instituti i Medias dhe është botuar fillimisht në faqen online të këtij institucioni.

Intervista

Zgjedhjet në Kosovë Lideri i Vetëvendosjes shpjegon ofertën e tij për qytetarët e Kosovës, por edhe qëndrimet për negociatat me Serbinë apo bashkimin kombëtar. “Nëse bëhet fjalë për të bashkuar korrupsionin, trafikun dhe praktikat mafioze, po ka vende kundër. Nëse Qeveria e re në Kosovë fillon nga vendosja e rregullit dhe zbatimi i ligjit, nuk ka arsye. Unë besoj se në Tiranë nuk ka hezitim për ta thënë këtë”

ashkimi mes Shqipërisë dhe Kosovës mbetet edhe në këtë fushatë elektorale, busulla e Albin Kurtit të Vetëvendosjes. Në këtë intervistë për MAPO-n, Kurti nuk sheh hezitim nga Tirana zyrtare për bashkimin kombëtar, por tek vetë Kryeministri i Kosovës. “Kryeministri në largim i Kosovës, ka marrë drejtimin e një axhende tjetër, atë të negociatave me Serbinë. Për dy vite është takuar 23 herë më Kryeministrin e Serbisë, që s’e njeh shtetin e Kosovës dhe 5-6 herë me Kryeministrin e Shqipërisë”,-thotë lideri i Vetëvendosjes. Ai flet më tej për klimën e fushatës elektorale, shtyllat kryesore të programit, por edhe marrëdhëniet delikate me ndërkombëtarët dhe negociatat me Serbinë. Zoti Kurti, ju keni krijuar prej vitesh profilin e një opozitari të pakompromis, në një rajon ku politika njihet gjerësisht si arti i kompromisit me gjithkënd dhe gjithçka. Pak ditë para zgjedhjeve të parakohshme, sa i vlerësoni shanset që një aktivist si ju të ngjitet në Kryeministri? Në çfarëdo lloj përpjekjeje për çlirim, qoftë ai për pavarësi e shtet, qoftë ai për shoqëri e mirëqenie, nuk ka dyshim që përmbushja e qëllimit mbërrihet pikërisht në mënyrë të pakompromistë. Në një mënyrë ose tjetër, koha kur këto zgjedhje po mbahen është pikërisht ajo e nevojës imediate për çlirim. Tash, artin e politikës ne duam ta aplikojmë për ngritjen në këmbë të Kosovës si ekonomi, si shoqëri e veçanërisht si Republikë. Nga kompromiset e Kryeministrit në ikje, kemi rënë shumë poshtë si shtet e si ekonomi. Qeveria e VETËVENDOSJE!-s duhet të jetë dhe do të jetë krejt ndryshe. Si e analizoni fushatën elektorale në Kosovë, në ç’klimë po zhvillohet ajo? Sigurisht, në klimën e kompanive të marketingut dhe glamurit që përpiqet të mbulojë ose hajninë, ose vjetërsinë. Ky spektakël ndodh fare pranë popullatës, që është lodhur duke dëgjuar skandale të njëpasnjëshme korruptive, emra ministrash e kryeministrash serbë, pa punë e të izoluar. Përgjithësisht ne vërejmë një padurim të madh tek bashkëqytetarët për ta kapërcyer këtë lloj mjerimi politik, social e ekonomik. Për këtë dhe jemi përgatitur nëpërmjet programit tonë, alternativës qeverisëse. Vetëvendosje njihet më shumë si Lëvizje ideologjike, sesa programore. Do të ishte me interes të dinim se cilat janë shtyllat e fushatës suaj të fundit elektorale; pra çfarë ofroni ju për qytetarët e Kosovës? Prej vitit 2011, ne bashkë me specialistët të organizuar në Komitete sipas fushave kemi përgatitur programin qeverisës, bazuar në 100 pikat e programit politik të publikuar në 2010. Këtë plan qeverisës ne e kemi paraqitur për herë të parë, sipas temave gjatë vjeshtës 2012, kemi marrë kritikat e vërejtjet dhe në gusht të vitit 2013 e kemi bërë publike dhe botuar Alternativën Qeverisëse. Ajo i përmban tre shtylla, shtetin e së drejtës, shtetin zhvillimor dhe shtetin social. Këto i kemi paraqitur kudo. Falë këtij programi në kemi në listën tonë dhe dy sindikata që na janë bashkuar. Pikat kyçe me të cilat kemi planifikuar që këtë vjeshtë janë forcimi i Prokurorisë e Policisë, mbështetja dhe rimëkëmbja e shëndetit publik dhe investimet në industrinë prodhuese. Të shoqëruara këto me ndryshimin e sistemit fiskal, ku ne parashikojmë rritjen e progresivitetit në tatimin e të ardhurave, heqjen e TVSH-së për miellin, vajin, qumështin, sheqerin, kripën, bukën dhe librat, dhe lirimin nga tatimi të çdo ndërmarrje sipas shkallëzimit që lidhet me vendet e punës. Të gjitha këto dhe plot hapa të tjerë të shoqëruara me veprime e vendime dinamike drejt unifikimit me Republikën e Shqipërisë të një grupi të madh sektorësh, prej doganave e deri të regjistri civil e kadastral, nga trashëgimia kulturore e deri të

Albin Kurti: Jemi bij të Perëndimit, por duam më shumë Kosovën! klinikat e përbashkëta. Zoti Kurti, ju jeni ndër kritikuesit më të ashpër të procesit të privatizimeve në Kosovë. Nga ana tjetër, keni mbrojtur ose kërkuar një rol më të madh të shtetit në kontrollin e sektorëve të rëndësishëm të ekonomisë. Nëse do të bëheshit kryeministër, si do të jetë Kosova e Albin Kurtit; një vend me ekonomi tregu apo ku dominon shteti edhe në ekonomi? Ne jemi për versionin e shtetit zhvillimor. Ne besojmë se shteti duhet të jetë aktor në ekonomi e shoqëri. Nuk ka as përfitim as rezultat lënia pa mbrojtje e qytetarëve dhe e ekonomisë së një vendi që gati 80% të buxhetit e mbledh në dogana dhe nuk ka pasur deri më tani as sigurime shëndetësore dhe as sistem pensional të vërtetë. Gjashtëdhjetë valët e privatizimit në Kosovë e shkatërruan pjesën më të madhe të potencialit të rimëkëmbjes së industrisë pas lufte. Privatizimi në Kosovë la rreth 78 mijë persona pa punë. Sot në Kosovë më shumë dëgjon emrin ish- punëtor sesa të kundërtën. Qeveria e një republike siç e duam ne Kosovën, nuk mund ta shesë Postë-Telekomin apo të konsiderojë privatizimin apo koncesionin e Trepçës, apo rrjetin e shpërndarjes së energjisë elektrike. Së pari, këto janë sektorë strategjikë, së dyti nëse shteti, publiku nuk i ka në dorë ato, me çfarë do të ndërmarrë politika punësimi, zhvillimi e përparimi? Është naive të mendosh se çfarëdo kompanie private, cilado qoftë ajo i jep hov vendeve të reja të punës apo investimeve të vrullshme në këta sektorë. Në Shqipëri e keni shembullin e ÇEZ dhe po ashtu të telefonive mobile. Çmimet dhe problemet me to kanë qenë e janë ende prezente. Po ashtu dhe të koncesionarëve të minierave e të Albpetrolit. Ne besojmë se shteti duhet të ketë përgjegjësi ndaj aseteve të kësaj rëndësie, shumë prej tyre as nuk duhet menduar që të shiten sepse janë dhe çështje e sovranitetit ekonomik e politik, të sigurisë publike e kombëtare. Ju jeni një ndër mbështetësit më të mëdhenj bashkimit të Shqipërisë me Kosovën. Cila është platforma juaj për këtë proces, në kushtet kur ndërkombëtarët janë kundër dhe politika në Tiranë ka gjithmonë drojë për ta artikuluar haptazi këtë tezë? Së pari, le ta themi hapur, nuk ka ndërkombëtarë kundër. Ka interesa gjeostrategjike në rajon, Evropë e më gjerë. Ne kemi për detyrë të shtyjmë përpara interesin tonë. Me maturi dhe seriozitet. Nëse bëhet fjalë për të bashkuar korrupsionin, trafikun dhe praktikat mafioze, po ka vende kundër. Nëse Qeveria e re në Kosovë, ashtu siç planifikojmë ne, fillon nga vendosja e rregullit dhe

zbatimit të ligjit, ia konfiskon pasurinë e pajustifikuar ish-pushtetarëve dhe lidhjeve të tyre mafioze, punon kah zhvillimi ekonomik, koordinohet dhe bashkëvepron me Qeverinë e Shqipërisë dhe përgatitë të dyja republikat për unifikimin e sistemeve monetare, fiskale, shëndetësore, të drejtësisë, të arsimit etj. nuk ka më vend për të pyetur se kush është kundër. Unë besoj se në Tiranë nuk ka hezitim për ta thënë këtë. Ky hezitim është ndërtuar për shkak se Kryeministri në largim i Kosovës, ka marrë drejtimin e një axhende tjetër, atë të negociatave me Serbinë. Për dy vite është takuar 23 herë me Kryeministrin e Serbisë, që s’e njeh shtetin e Kosovës dhe 5-6 herë me Kryeministrin e Shqipërisë. Por, me rëndësi është që me këto zgjedhje të hapet rruga për ide e praktika të reja që përputhen plotësisht me ambiciet e të rinjve dhe të rejave, madje me çfarë takojmë çdo ditë, dhe të atyre që punuan prej dekadash në këtë drejtim. Në këtë kontekst, cili është mendimi juaj rreth idesë së hedhur në librin e fundit të Ben Blushit, se do të jetë Kosova dhe klasa politike aty që do ta shtyjë edhe më tepër në kohë bashkimin me Shqipërinë? Sigurisht, libri i z. Blushi nuk ka pasur në vëmendje ndryshimin që pritet të ndodhë në Kosovë. Gjithçka ndryshon me fitoren e VETËVENDOSJE!-s. Sigurisht, nëse si premisë marrin atë çfarë kemi pasur deri më tani si politikë qeveritare në Kosovë, mund të thuhet hapur se Hashim Thaçi, kryeministri në ikje, kryetar i PDK-së, dhe Isa Mustafa, ish-kryetari i Prishtinës por ende kryetar i LDK-së, nuk e dëshirojnë e as nuk punojnë drejt bashkimit me Shqipërinë, përkundrazi janë të interesuar ta vonojnë e pengojnë. Duke i njohur ata, z. Blushi ka të drejtë. Nëse Albin Kurti do të ishte kryeministër i Kosovës, cili do të ishte fati i bisedimeve me Serbinë dhe i marrëdhënieve mes dy vendeve? Ne synojmë të ndërrojmë kahun e politikës së jashtme. Ne kemi planifikuar bisedime intensive me Brukselin për transformimin e rolit të EULEX-it në Kosovë. Ne duam që nga një mision me kompetenca ekzekutive ta kthejmë në një formë të ndihmës evropiane që na përshpejton zhvillimin. Së dyti, në planin e politikës së brendshme, ne do të nisim një dialog intensiv me Tiranën për të përmbushur planin tonë integrues drejt bashkimit. Dhe, në lidhje me Serbinë, siç është tashmë e njohur do të paraqesim kushtet pa konsiderimin e të cilave nuk ka bisedime. Kushtet janë heqja e Kosovës nga Kushtetuta e Serbisë, kthimin i fondit pensional, regjistrave origjinalë kadastralë e civilë, artefaktet, dëmshpërblimin e luftës, kth-

imin e trupave të personave të rrëmbyer gjatë luftës, largimin e forcave ilegale e kriminale nga veriu i Kosovës. Për përmbushjen e këtyre kushteve, jemi të gatshëm për të ndërtuar një strategji në nivel ndërkombëtar më të gjithë partnerët tanë. Sigurisht duke ia nisur nga Shqipëria. Por, po ashtu do të fillojmë edhe dialogun me serbët e Kosovës për integrimin e tyre si pakicë përmes barazisë e zhvillimit në shoqëri e jo përmes privilegjeve institucionale për individë në hierarkitë e sistemit. Ju jeni ndër kritikët më të ashpër të EULEX-it në Kosovë, duke e konsideruar atë një shkelje të sovranitetit. Megjithatë, si e shihni rolin e kësaj strukture në luftën kundër krimit në Kosovë? Nuk ka rol të EULEX-it në Kosovë në ulje apo kapje të rasteve të krimit të organizuar apo formave të tjera. Asnjë i dënuar nga krerët e krimit ekonomik dhe trafiqeve nuk gjendet nga proceset e EULEX-it. Ai mision nuk është ndërtuar për ta luftuar krimin, por për të mbajtur nën kontroll gradacionin e stabilitetit. EULEX nuk e njeh pavarësinë e Kosovës, pra ka qëndrim neutral ndaj shtetit tonë. Le të mos të harrojmë, nëse do ta ndërtojmë sistemin e drejtësisë të fortë siç e duam, këtë mundet dhe duhet ta bëjmë vetë. Gjyqtarë, prokurorë e policë që vinë me mandat kohor në Kosovë e largohen nuk munden të themelojnë shtetin e së drejtës. Atë duhet dhe do ta bëjnë Kuvendi i Republikës, sakrifica e vendosmëria e Prokurorëve dhe Policëve të Kosovës, mbështetur nga një Qeveri e ndershme dhe e guximshme. Marrëdhëniet me ndërkombëtarët janë gjithmonë një pikë delikate kur vjen puna tek analizat që bëhen mbi Ju dhe Vetëvendosjen. Në të vërtetë, a ju dëmton kjo distancë për një triumf të mundshëm në zgjedhje? Vërtetë ashtu është, qëndrimi karshi nesh është gjithnjë në një pikë delikate. Kjo për faktin se nëse intensifikojnë marrëdhëniet me ne, do të duhet publikisht të na japin të drejtë. Ne të Lëvizjes VETËVENDOSJE! jemi bij të Perëndimit, si traditë filozofike dhe histori e mendimit; ne gjithçka e kemi mësuar dhe e bëjmë nën këtë horizont. Qëllimi kulmor i yni është e drejta për vetëvendosje, autenticiteti ynë është i njëjtë me këtë universialitet që propozon Perëndimi. Konkretisht e praktikisht ne kemi marrëdhënie e kontakte me përfaqësues diplomatikë edhe më shumë se ta, ato vështirësohen kur në lojë është marrëdhënia me Serbinë. Ne e duam Republikën tonë më shumë se çdo marrëdhënie me cilindo ndërkombëtar, e nëse kemi miq, ata duhet të na respektojnë për këtë dashuri tonën.

kulturë

Panairi

Gazeta MAPO

www.mapo.al / gazetamapo@gmail.com

Panairi i 16-të i Librit në Prishtinë fton lexuesit për t’u njohur me 1200 tituj të rinj librash dhe të takohen me autorët e tyre. Ceremonia e hapjes sot në orën 18:00, për të qëndruar i hapur deri më 8 qershor

Botues nga Shqipëria dhe Kosova, me 1200 tituj të rinj në Prishtinë

ë Prishtinë sot është Dita e Librit. Panairi i 16-të fton lexuesit për t’u njohur me 1200 tituj të rinj librash dhe të takohen me autorët e tyre. Ceremonia e hapjes së Panairit të 16-të do të bëhet sot në orën 18:00, për të qëndruar i hapur deri më 8 qershor. Rreth 100 botues nga Kosova, Shqipëria, Maqedonia dhe diaspora do të prezantojnë autorët e tyre shqiptarë dhe të huaj. Shoqata e Botuesve e Kosovës ditë më parë ka bërë të ditur se këtë vit do të prezantohen rreth 1200 tituj të rinj librash dhe rreth 4000 tituj të tjerë të viteve të fundit. Duke qenë një panair tashmë me traditë të konsoliduar dhe fizionomi të qartë, do të ketë edhe një varg aktivitetesh, të cilat përkojnë me përvjetorë të mëdhenj të personaliteteve letrare shqiptare dhe botërore: si 450-vjetori i lindjes së Shekspirit, 200-vjetori i lindjes së Jeronim De Radës, 170-vjetori i lindjes së Zef Serembes, 140-vjetori i lindjes së Shtjefën Gjeçovit, 100-vjetori i lindjes së Octavio Paz, 100-vjetori i lindjes së Marguerite Duras, 100-vjetori i lindjes së Sterjo Spasses dhe

100-vjetori i lindjes së Mehmet Gjevorit. Të gjitha këto personalitete do të kujtohen në kuadër të përurimeve, debateve dhe aktiviteteve të tjera në kuadër të Panairit. Pritet të marrin pjesë rreth 100 botues nga Kosova, Shqipëria, Maqedonia dhe diaspora. Për herë të parë, Panairi i Librit në Kosovë është mbajtur në 17-22 nëntor të vitit 1999, ndërkohë që në vitet që pasuan ai është organizuar dhe vazhdon të organizohet çdo muaj qershor, kjo dhe për t’i mundësuar librit shqip që të jetë i pranishëm në Panairin e Librit të Tiranës që zhvillohet çdo nëntor. Sipas Shoqatës së Botuesve të Kosovës pritet që Panairin këtë vit ta vizitojnë rreth 35 000 vizitorë: studentë, nxënës të shkollave të mesme dhe fillore të Kosovës, qytetarë dhe personalitete të shquara nga jeta akademike, letrare, politike e intelektuale e Kosovës. Shqipëria si gjithmonë është e pranishme në këtë panair. Botuesit më të rëndësishëm shqiptarë prezantohen me stendat e tyre në Prishtinë. Ashtu si në Tiranë, edhe Panairi i Prishtinës ka fituesit e

tij. Në fund të këtij aktiviteti, një juri speciale shpall dhe librat më të mirë sipas kategorive: prozë, poezi, kritikë/studime letrare/ eseistikë/publicistikë, përkthim letrat etj. Dhe ndryshe nga ai i Tiranës, jep dhe çmime për shkrimtarin më të mirë të vitit në letërsinë shqipe, shkrimtarin më të mirë të vitit në letërsinë e huaj dhe për stendën që ka arritur të “joshë” sa më shumë vizitorë përgjatë ditëve të Panairit. Juria speciale e cila do të nderojë me Trofeun e Panairit, është po ajo e vitit të kaluar, në përbërje të së cilës janë: Ilire Zajmi, Anila Xhekaliu dhe Naim Kelmendi. Në këtë edicion të Panairit të Librit nuk do të mungojnë as risitë, ku risi për këtë vit do të jenë titujt e rinj të botuar brenda dy panaireve. Do të jenë të pranishëm në ceremoninë e hapjes edhe ministrja e Kulturës e Shqipërisë, Mirela Kumbaro dhe homologu nga Kosova, Memli Krasniqi. Gjatë pesë ditëve që do të jetë i hapur ky panair do të zhvillohen aktivitete promovuese, debate, nënshkrime librash nga autorë të pranishëm, si dhe do të ketë informim për lexuesit, vizitorët e shumë aktivitete të tjera.

Piktori i ngjyrave, formës dhe reflekseve të dritës në Muzeun Kombëtar Në sallën e Muzeut Historik Kombëtar është çelur ekspozita e piktorit Admir Pervathi. Kjo është ekspozita e tretë personale e tij. Piktori Admir Pervathi i takon brezit të ri të krijuesve pamor, brez i cili gjithnjë e më shumë po spikat me emra të krijuesve cilësorë. Puna e tyre krijuese po shfaqet në ekspozitat personale dhe kolektive. Veprat e Admir Pervathit, të prezantuara në ekspozitën e tij personale në Muzeun Historik Kombëtar, shquhen për frymë surreale-asociative, me shtresa të koloritit ekspresiv nga tabloja në tablo. Në këtë botë asociative të piktorit spikasin figurat fantazmagorike, që në të shumtën e rasteve pësojnë metamorfoza në hapësira shumëdimensionale. Edhe pse format kompozicionale në të shumtën e rasteve shkrihen me vetë strukturën koloristike, ato e vazhdojnë rrugëtimin në formë të siluetave duke e pleksur një botë sa fantazmagorike po aq edhe lirike, veçuar kjo në kompozimet me reflekse të formave gjeometrike që përfundojnë në njolla pikturale, me një theksim të çiltërsisë dhe transparencës së ngjyrave, evokim në imazhe dhe para pjesë të peizazheve të jashtëzakonshme të nënqiellit tonë. Ravijëzimin e këtyre tablove piktori e arrin përmes tri elementeve më parë-

sorë, ngjyrës, formës dhe reflekseve të dritës, që në të shumtën e rasteve i shërben për definimin e dimensioneve-planeve kompozicionale. Në këtë triadë mbarështrohet i tërë cikli i tablove të peizazheve asociative-imagjinative me figura fantazmagorike, që shpërfaqin një frymë të re të artit. Tablotë e tij, trajtuar në as-

pektin figurativ, janë realizuar cilësisht me elemente figurale, ndërsa në aspektin përmbajtjesor janë gjithëpërfshirëse, universale dhe aktuale në përditshmërinë tonë, të këtyre trevave ku jetojnë dhe frymojnë shqiptarët. Të gjitha këto karakteristika spikasin duke shfrytëzuar elementin e ngjyrës, të cilën e ka ndier në shpirtin e vet dhe me pasion e ka realizuar në tablotë e opusit të tij të begatë. Në gradacionet e ngjyrave sidomos të atyre, blu, e kuqe, jeshile në kafe, i tërë spektri frymëzues i botës së tij shpirtërore reflekton duke u transformuar në forma të ndryshme surreale, gjithnjë të përcjella me siluetat e hijeve kozmike, në një dialektikë filozofike. Kuptimi thelbësor i qasjes së tij figurative përmes këtyre elementeve figurative jo vetëm që shtegton në artin modern, por gjithnjë e më shumë e vë në spikamë sintagmën:.. “Me ide, koncepte të reja drejt frymës së re moderniste”. Padyshim, një shtegtim drejt koncepteve të reja më së miri mund të vihet re në tablotë e piktorit Admir Pervathi, i cili me punën e vet të palodhur është në një rrugë që premton një zhvillim evolutiv, drejt tendencave të reja të artit bashkëkohor. Hivzi Muharremi

03.06.2014

përvjetori

Çmimet KULT ‘sheshojnë’ kufijtë Akademia KULT sjell mbrëmjen gala të ndarjes së Çmimeve KULT në Teatrin Kombëtar të Operas dhe Baletit. Që prej vitit 2005, Çmimet KULT janë shndërruar në një traditë unike dhe pikë e rëndësishme referimi në vlerësimin dhe promovimin e prurjeve kulturore dhe artistike më të arrira të vitit. Nëpërmjet vlerësimeve për krijuesit dhe interpretuesit më të mirë në fushën e librit, muzikës, artit pamor, teatrit dhe filmit, Akademia KULT përfaqëson të vetmet çmime kulturore kombëtare vjetore dhe njëkohësisht më gjithëpërfshirëset. 404 është numri i artistëve të nominuar këto vite, nga të cilët, 101 janë shpallur fitues të Çmimit KULT. Mbi 120 emra të njohur të krijimit, interpretimit, studimit, mediave dhe profesoratit të arteve dhe letërsisë, përbëjnë jurinë e nderit të Akademisë KULT, duke e shndërruar atë në një institucion të vërtetë të identifikimit dhe promovimit të vlerave. Në këtë përvjetor të 10-të të ndarjes së çmimeve, Akademia KULT ka vendosur të japë disa vlerësime speciale për disa nga personalitetet më të shquara të artit dhe kulturës shqiptare të Kosovës, Maqedonisë e më gjerë. Kjo risi vjen natyrshëm në këto kohë hapjeje, komunikimi e ndërveprimi kulturor mes gjithë hapësirave shqiptare në rajon, duke synuar krijimin e një skene të përbashkët kulturore me përballje më cilësore, këmbim vlerash e pasurim të ndërsjelltë. Duke filluar nga edicioni i ardhshëm, juritë e Çmimeve KULT do të zgjerohen duke përfshirë në vlerësimet e tyre prurjet kulturore e artistike të të gjitha trevave të tjera shqiptare. Edicioni i 10-të premton gjithashtu një mbrëmje gala unike, me pjesëmarrjen e emrave më elitarë të artit dhe kulturës shqiptare, jo vetëm brenda vendit por edhe jashtë saj, të cilët do të kalojnë në tapetin e kuq të Çmimeve KULT, më i veçanti i hapësirës shqiptare për nga vlerat që sjell bashkë.

Të nominuarit për çmimet KULT Interpretuesi Lirik i Vitit:

-Armand Likaj: Don Xhovani, opera “Don Xhovani” -Etleva Golemi: Floria Toska, opera “Toska” -Gëzim Myshketa: Ali Pasha, opera “Ali Pasha i Janinës” -Mariana Leka: Dona Ana, opera “Don Xhovani” Instrumentisti i Vitit: -Different Trains Festival (Klajdi Sahatçi, Dorian Xhoxhi, Arben Spahiu, Vlorent Xhafaj, Olsi Leka, Dhurata Lazo): koncert. -Ermir Abeshi : Violinë, Koncert recital. -Jonian Kadesha: Violinë, Koncert recital. -Merita Rexha: Piano, Koncert recital. Albumi muzikor i Vitit: -Dren Abazi: “After Party” -Grupi Lynx: “Sa pak mjafton” -Vesa Luma: “Pop Cult” -Yllka Kuqi: “Dhe të dua” Aktorja e Vitit: -Eriona Kakeli: Helena, “Ëndrra e një nate vere”. -Ina Gjonçi: Suzana, “Kasollja e vogël”. -Natasha Sela: Nora, “Hajdutja e bukur” -Rozi Kostani: Vojkova, “Konkursi”. Aktori i Vitit: -Arben Derhemi: Johan Padam, “Johan Padam në kërkim të Amerikave”. -Genci Fuga: Filipi, “Kasollja e vogël”. -Helidon Fino: Edipi, “Edipi mbret”. -Robert Ndrenika: Kostaqi, “Shshsh…Ule Zërin”. Regjia teatrale e Vitit: -Elma Dorezi: “Tri mendje në ankand”. -Ilir Bokshi: “Edipi mbret”. -Milto Kutali: “Johan Padam në kërkim të Amerikave”. -Sesilia Plasari: “Kasollja e vogël”. Filmi shqiptar më i mirë: -Bujar Alimani: “Amnistia”. -Edmond Budina: “Ballkan Pazar”. -Gjergj Xhuvani: “Lindje Perëndim Lindje”. -Joni Shanaj: “Pharmakon”. Artisti Pamor i Vitit: -Adrian Paci: Ekspozitë kolektive, “Pasolini Prossimo Nostro”. -Genti Korini: Ekspozitë personale, “Abstrakt-Struktura Kalimtare”. -Rexhep Ferri: Ekspozitë personale , “Larg dhe afër”. -Vladimir Llakaj: Ekspozitë personale, “Portret Historik”. Libri Studimor i Vitit: -Dhurata Shehri: “Statusi i Kritikës”. -Gëzim Qëndro: “Gjuha Pamore”. -Thimi Nika: “Historia e filatelisë shqiptare”. -Vasil Tole: “Himni Kombëtar”. Libri artistik i Vitit: -Balil Gjini “E katërta”, roman. -Besnik Mustafaj: “Autoportret me teleskop”, roman. -Krenar Zejno: “Lavd librit” -Rudi Erebara: “Lëng argjendi”, poezi. Përkthimi i Vitit: -Donika Omari “Vepra në të zezë” – Marguerite Yourcenar. -Nonda Varfi: “Ëndrrat e ujqve” – Yasmina Khadra. -Romeo Çollaku: “Vrasësja” – Alexandros Papadiamantis. -Saverina Pasho: “Ne të gjallët” – Ayn Rand.

universitet

problematika

Studentët, si të përballen me ankthin e papunësisë Ndiheni të pushtuar nga paniku për gjetjen e një pune, pas universitetit? Nuk jeni vetëm... por duhet të kërkoni ndihmë Është një ndjenjë që fillon si një nyjë në stomak dhe ngjitet në trup, duke u ndalur si gungë në fyt. Meraku –nga shqetësimet e përditshme deri te lulëzimi i plotë i panikut –është një ndjenjë që të gjithë e përjetojmë në lidhje me një gamë të gjerë problemesh. Por, për studentët ka një ankth të vazhdueshëm: “A do të gjej një punë pasi jam diplomuar?” Të gjitha këshillat e punësimit në botë nuk i shpëtojnë dot faktit se perspektiva e largimit nga universiteti për të gjetur një punë mund të jetë e frikshme. Një vëzhgim britanik ka zbuluar se për 26% të studentëve, punësimi pas diplomimit ishte shkaktari kryesor për stresin mendor. Shqetësimi për të gjetur një punë po i bën të palumtur studentët. Është normale të shqetësohesh për të ardhmen dhe është e rëndësishme të kuptosh se nuk je vetëm. Fleura Shkëmbi, psikologe dhe këshilluese e studentëve në Universitetin Europian të Tiranës, shprehet se pranë zyrës së saj vijnë shpesh studentë që shfaqin ankth dhe pasiguri se ç’do të bëjnë pasi të përfundojnë shkollimin. “Gjithashtu ka edhe nga ata që fare pranë diplomimit i zë paniku nëse kanë bërë zgjedhjen e duhur, nëse ajo zgjedhje që kanë bërë do u sjellë një vend pune”, - tregon psikologia. Shumë studentë shqetësohen se, nëse nuk futesh të studiosh në një universitet që qëndron në klasifikimin e të mirëve në vend, do të ndikojë në shanset kur aplikon për punë. Ndaj shumë studentë, përpara se të regjistrohen informohen mirë rreth universiteteve me prestigj dhe diplomave që ofrojnë dhe u hedhin një sy statistikave të punësimit të rrjetit të të diplomuarve të atij universiteti.

Shumë studentë shqetësohen se, nëse nuk futesh të studiosh në një universitet që qëndron në klasifikimin e të mirëve në vend, do të ndikojë në shanset kur aplikon për punë. Për shumë nga të rinjtë që janë në fund të studimeve të tyre, presioni mund të jetë edhe më i madh. Duke hedhur sytë nga panorama e gjerë e punësimit, të dhënat zyrtare lëshojnë alarmin se Shqipëria po prodhon mijëra të papunë me diplomë. Në anketën e fundit mbi papunësinë INSTAT raportoi se gati 1 në 3 të rinj që enden aktualisht të papunë kanë kryer arsimin e lartë. Sipas INSTAT në tremujorin e fundit te 2013-ës, shkalla e papunësisë tek personat nga 15 deri ne 29 vjeç arriti ne 28.1 për qind. Teksa të diplomuarit janë trefishuar nga 50 mijë në 2004-ën në 160 mijë vitin e kaluar, ekonomia nuk ka prodhuar vende pune me të njëjtin ritëm duke bërë që shumë prej tyre të mbeten jashtë tregut të punës. Shumë të rinj janë të detyruar ose të enden të papunë, ose të punojnë në vende pune pa lidhje me llojin e

diplomës së tyre. Me ankth por edhe me shpresën për të gjetur diçka, shumë të rinj u drejtohen panaireve apo zyrave të punës. “Kam kërkuar punë edhe më përpara. Kam përgatitur edhe një CV. Nuk është se kam shumë besim se do gjej diçka, por po e provoj njëherë”, – kështu shprehet Erjona, studente e vitit të dytë Master për të Drejtë Civile, e shoqëruar nga dy mikeshat e saj në zyrën e punësimit në Tiranë që ndjekin gjithashtu studimet Master, njëra në Shkenca Sociale dhe tjetra në Shkenca Edukimi, mosbesuese për të gjetur punë në profesion. “Ankthi dhe meraku i këtij lloji janë normale, por nëse mbeten të paadresuara, ato mund të përbëjnë shqetësim. Ndaj një rrjet mbështetjeje në universitet mund të ndihmojë vërtet”, - vijon Shkëmbi. Një rekomandim nga këshilluesit janë ndjekja e bisedave dhe ngjarjeve të lidhura me karrierën dhe puna vullnetare për të fituar eksperiencë mund të të bëjë më besimplotë rreth CV-së në të ardhmen. Frika nga e ardhmja mund të krijojë probleme rreth identitetit, vetëvlerësimit dhe personalitetit. Kjo duhet të çojë në kërkimin e menjëhershëm të ndihmave të specializuara. Shumë njerëz të rinj që ballafaqohen me tregun e punës thonë se po vuajnë nga depresioni. Shpesh ata e lidhin atë paaftësinë për të gjetur një punë me mendimin se nuk janë mjaft të zotë ose nuk janë përkushtuar mjaftueshëm. “Studentët duhet të kuptojnë se është diçka me të cilën përballen shumë njerëz. Duhet të përpiqen ta shohin situatën më ndryshe dhe në distancë”, përfundon Shkëmbi. Shqetësues bëhet fakti nëse ankthi i studentëve kalon përtej shqetësimit të zakonshëm, duk i izoluar ata më tej. Mendimi për të ardhmen dhe perspektiva e vendeve të punës mund të bëhet e frikshme, por e rëndësishme është të gjendet ndihma e duhur e ofruar nga zyrat e këshillimit në universitete, që ndihmojnë në anën emocionale dhe praktike.

Për studentët ka një ankth të vazhdueshëm: “A do të gjej një punë pas diplomimit?”

këshilla

Si të gjesh një punë pasi diplomohesh Ja 10 aftësi kyçe që studentëve u nevojiten kur diplomohen Ta lësh deri në ditën kur të ulesh përpara një ekrani kompjuteri bosh duke u përpjekur të shkruash CV-në për një punë pas diplomimit, mund të jetë tepër vonë për të vlerësuar cilësitë që ke për të ofruar. Natyrisht, aftësitë duhet të varen nga puna për të cilën aplikon, por ka disa gjëra që rekrutuesit e të sapodiplomuarve kërkojnë e për të cilat ia vlen të mendohet që në fillim. Sensi i biznesit Kandidatët të cilët nisin kompanitë e tyre, të organizojnë ballot universitare apo nisin një biznes të tyrin me T-shirt-, priren të kenë një zotërim të mirë të mënyrës sesi i bën paratë një biznes. Sipas një sondazhi të “Guardian” të vitit të kaluar, sensi i biznesit është një nga aftësitë kryesore që studentët nënvlerësojnë. Më pak se 10% e studentëve mendonin se ishte një aftësi jetike, krahasuar me gati 50% të punëdhënësve. Nuk është nevoja të jeni një “Mark Zuckerberg”, por të kesh një ide e mirë se si funksionon një biznes dhe sfidat e përfshira me të, janë aftësi e dobishme për çuar përpara një kompani. Të menduarit global Gjithnjë e më shumë punëdhënësit kërkojnë që të diplomuarit të kenë një të menduar global, që do të thotë të kuptuarit e kulturave të ndryshme dhe sesi punojnë industritë përtej kufijve. Studentë duhet ta kalojnë kohën në universitet duke takuar njerëz nga e gjithë bota dhe të marrin në konsideratë skemat e studimit jashtë vendit si Erasmus. Një gjuhë e huaj Në qoftë se flet një gjuhë tjetër atëherë sigurohu të shfaqet qartë në CV. Ki kujdes: Nëse nuk ke pasur praktikë me gjuhët tuaja, sigurohu ta pastrosh para se ta dërgosh një CV, që nënkupton se e flet rrjedhshëm. Gjurmë dixhitale Nis të ndërtosh gjurmë dixhitale të ndryshme në përputhje me atë që do të bësh. Punëdhënësit ashtu si gjithë të tjerët, e shohin internetin si një port të parë. Kjo do të thotë krijimi një profil LinkedIn, blog ose faqe interneti, t’i bashkohesh Twitter dhe të jesh kujdesshëm se çfarë postohen në internet në lidhje me ty. Etiketë zyre Të dish sesi të përshtatesh në një zyrë ndihmon r shumë punë të diplomuar. Një ide e mirë është të kërkosh mundësi për të kaluar kohën në një zyrë, ndërsa je ende student. Shumë të diplomuar nuk dinë sesi funksionon një zyrë, ndoshta ata kurrë nuk kanë punuar në një zyrë para se çdo gjë është e re për ta duke mos ditur as t’i përgjigjen telefonit nuk njohin kodin e veshjes, të mbajnë adresa apo të njohin rregullat e mirësjelljes. Aftësi kompjuterikë Aftësitë në programim dhe zhvillim softuerësh janë me të vërtetë të vlefshme dhe të kesh aftësi të mira analitike është shumë e rëndësishme. Edhe në se nuk po aplikon për një punë në një kompani të teknologjisë së lartë, të kesh nuhatje dixhitale është vërtet e rëndësishme. Të gjithë punëdhënësit presin që të diplomuarit të jenë të zotë në informatikë. Kjo nuk do të thotë të kesh aftësi programimi, por të kuptosh se mesazhet e çastit dhe video konferencat janë të zakonshme në botën e biznesit dhe të kesh aftësi bazike të IT-ve

sport

Gazeta MAPO

www.mapo.al / gazetamapo@gmail.com

03.06.2014

Immobile firmos për Dortmund Bomberi Italian, Çiro Immobile ka braktisur futbollin italian për t’iu bashkuar Bundesligës me ekipin e Dortmundit. Lojtari i Torinos në orët e pasdites së ditës së djeshme është larguar nga “Coveciano”, vendi ku po zhvillohet grumbullimi i Italisë dhe është nisur drejt Dortmundit, ku dhe ka firmo-

sur kontratën 5-vjeçare dhe më tej është kthyer sërish në Gadishullin Apenin. “Jam i lumtur dhe i emocionuar për aventurën time të re”, - ka shkruajtur bomberi në faqen e tij “Twitter”. Presidenti i Torinos, Urbano Cairo tha se ka qenë vetë sulmuesi që ka kërkuar transferimin. Sipas Cairos është

vështirë të refuzosh një ofertë prej 2.5 milionë eurosh në vit dhe ne nuk mund të konkurronim me këtë shifër, po ashtu edhe Juventusi, skuadër e cila mbante gjysmën e kartonit, ishte e idesë për të shitur lojtarin. Immobile u shpall golashënuesi më i mirë i vitit në serinë “A” me 23 gola.

shkurt

Australia shpreson për Botërorin e 2022

“Rrezikohet” Brazil 2014, akuza ndaj FIFA-s për trukime të ndeshjeve New York Time pretendon se janë trukuar 5 miqësore para ndeshjeve të Botërorit “Afrika e Jugut 2010”, rezultatet e të cilave janë shfrytëzuar për bastvënie klandestine.

ur mungojnë dhe 9 ditë nga ngritja e siparit të evenimentit më të rëndësishëm futbollistik botëror, “Brazil 2014”, New York Times dhe Sunday Times kanë mbytur Federatën Botërore të Futbollit me një lumë akuzash lidhur me korrupsionin që sipas dy gazetave prestigjioze ka kapluar FIFA-n. Prestigjiozja amerikane “New York Time” pretendon se janë trukuar 5 miqësore para ndeshjeve të Botërorit “Afrika e Jugut 2010”, rezultatet e të cilave janë shfrytëzuar për bastvënie klandestine. Sipas “New York Time” mendohet se një agjenci me qendër në Singapor ka arritur të korruptojë Federatën e Futbollit të Afrikës së Jugut, duke përzgjedhur drejtpërsëdrejti arbitrat e tyre për të manipuluar rezultatet e ndeshjeve. Ky hetim sipas prestigjiozes amerikane është ba-

zuar në dokumente që disponon aktualisht FIFA, por edhe nga dhjetëra intervista të realizuara me futbollistë profesionistë, arbitra, bastexhinj. Më konkretisht akuzohet agjencia “Football 4U International”, e cila i ka propozuar Federatës Afrikane arbitrat e saj në ndeshjet miqësore që do të luheshin para Botërorit. Pas një refuzimi fillestar, Federata e Afrikës së Jugut pranoi që kjo agjenci të vendosë arbitrat e saj në 5 ndeshje. Dhe ky manipulim sipas “NYT” ka dhënë frytet e saj gjatë miqësores Afrikë e JugutGuatemalë, ku arbitri dha 2 penallti për prekje të topit me dorë, por në realitet topi nuk kishte vajtur në asnjë mënyrë pranë duarve të mbrojtësve. Një akuzë “bombë” ndaj FIFA-s vjen edhe nga prestigjiozja britanike “Sunday Times”, ku sipas saj, pjesëtarë të FIFA-s kanë marrë 5 milionë dollarë për të përzgjedhur Katarin si vendin ku do zhvillohet Botërori i vitit 2022. Sipas britanikëve mësohet se ngjarja ka ndodhur në fundvitin 2010, kur u hodh shorti për organizimin e Botërorit të vitit 2022 dhe nga votimi u përzgjodh Katari, por kjo sipas britanikëve u stimulua padrejtësisht. Sipas “Sunday Time”, një drejtues i lartë i FI-

Sipas “New York Time” mendohet se një agjenci me qendër në Singapor ka arritur të korruptojë Federatën e Futbollit të Afrikës së Jugut, duke përzgjedhur drejtpërsëdrejti arbitrat e tyre për të manipuluar rezultatet e ndeshjeve

FA-s, Mohamed Bin Hamam me origjinë nga Katari, i cili ka qenë rivali kryesor i presidentit aktual të FIFA-s, u kishte paguar 5 milionë dollarë disa anëtarëve të FIFA-s që të mbështesin kandidaturën e Katarit për vendin mikpritës të Botërorit 2022. Ndërhyrja bëhej në mënyrë që votimi të favorizonte Katarin. Zëvendëspresidenti i FIFA-s, Jim Boyce ka reaguar lidhur me këto deklarata, duke theksuar se, nëse këto akuza për korrupsion do të mund të konfirmoheshin, ai mund të mbështeste një votim të ri për të ndryshuar vendin mikpritës për Botërorin 2022. Këto akuza rrezikojnë besueshmërinë e Botërorit “Brazil 2014”, pasi pavarësisht hetimeve nga FIFA që provojnë përfshirjen e disa funksionarëve të Federatës së Afrikës së Jugut në këtë skandal, asnjë person nuk është arrestuar. Pavarësisht se një zëdhënës i FIFA-s deklaroi se hetimet janë duke vijuar akoma edhe sot, asnjë nga personat e intervistuar nga “NYT” nuk është marrë në pyetje nga ana e funksionarëve të FIFA-s. Po ashtu edhe kriza ekonomike që ka kapluar shumë vende të botës mund të shtyjë në trukimin e disa ndeshjeve.

Mavrja dhe Hysaj, gati për Hungarinë Timonieri italian i Kombëtares Shqiptare të futbollit ka rikthyer sytë tek mbrojtësit Mavraj dhe Hysaj për të ndërtuar një mbrojtje solide ndaj Hungarisë, ndeshje e cila do të zhvillohet ditën e mërkurë në orën 20:30, në stadiumin “Puskás Ferenc” të Budapestit. Pas humbjes 1-0 ndaj Rumanisë të shtunën e shkuar, De Biazi ka vlerësuar se reparti i mbrojtjes ka zhgënjyer më së shumti dhe për të ndrequr këtë do i besojë dyshes Mavraj dhe Hysaj, të cilët do të përpiqen të rikthejnë buzëqeshjen në zemrat e tifozëve kuqezi. Nga përballja me Rumaninë de Biazi ka marrë sinjale nga forma e Currit, i cili në dy ndeshjet miqësore të Kosovës nuk kishte paraqitur një formë të mirë. Pavarësisht se në Budapest Curri pritet të humbasë vendin në favor të Mavraj, futbollisti i Sevastopol në Ukrainë ka bindur dhe në të ardhmen pritet të jetë sërish në planet e De Biazit. Rikthimi i Hysajt në kombëtare është një tjetër lajm, por paraqitja e Agollit në miqësoren me Rumaninë bind trajnerin e kuqezinjve, i cili sheh tek mbrojtësi i Karabakut

titullarin për këtë pozicion. Agolli pati probleme muskulare në miqësoren me Rumaninë dhe në rast mosrikuperimi do t’i lërë vendin në të majtë Hysaj. Ndryshime të vogla priten në mesfushë dhe në sulm. Menaxheri i përfaqësueses shqiptare, Alban Bushi, nga Budapesti ku janë duke u stërvitur kuq e zinjtë, në një prononcim për shtyp u shpreh se lodhja është më se normale duke qenë se është fundi i sezonit. Ai theksoi si të rëndësishëm faktin që nuk ka dëmtime. Bushi garantoi se fitorja ndaj Hungarisë do të kërkohet me ngulm nga tanët përgjatë gjithë 90 minutave, pasi kështu do të kemi mundësi të rrisim besimin në vete dhe t’i japim mundësi grupit të ketë moral më të lartë në të ardhmen. Sipas programit të përpiluar nga De Biazi mësohet se dje përfaqësuesja është trajnuar në orën 17:30, ndërsa sot seanca stërvitore do të jetë në orën 18:00. Më 4 qershor ditën e ndeshjes mësohet se pas takimit do të ketë një stërvitje për rreth 30 minuta me lojtarët që nuk do të aktivizohen, pasi më datë 8 kuqezinjtë do të sfidojnë San Marinon.

Akuzat e ngritura nga dy media prestigjioze botërore ndaj organit më të lartë futbollistik botëror, duke tronditur edhe themelet e FIFA-s kanë bërë që Australia të shpresojë në mundësinë e marrjes në dorë të organizimit të Kampionatit Botëror të Futbollit për vitin 2022. “Federata e Futbollit Australiane (FFA) po monitoron me shumë vëmendje dhe interes skandalin që ka përfshirë FIFA-n, e cila akuzohet nga “Sunday Times” se segmente të saj kanë qenë pre e korrupsionit në zgjedhjen e Katarit si organizuese të Botërorit 2022”, shkruhet në faqen e FFA. Për këtë FFA ka ngarkuar David Gallop të ndjekë, nga afër situatën dhe kjo në veçanti pas deklaratës që zv/ presidenti i FIFA-s, Jim Boyce dha në media.“Nëse akuzat vërtetohen, mund të shkojmë në një rivotim për të ndryshuar vendin mikpritës për Botërorin 2022”.

Cana “braktis” Shqipërinë.... Ylli i përfaqësueses shqiptare të futbollit Lorik Cana, ka vendosur të “braktisë” grumbullimin e kombëtares, pasi do të kurorëzojë martesën e tij me italianen Monika, një lajm ky jo i mirë për vajzat shqiptare. Sipas burimeve pranë lojtarit mësohet se Cana i ka kërkuar leje teknikut De Biazi, për t’u larguar nga grumbullimi i përfaqësueses shqiptare të futbollit dhe nuk do jetë i pranishëm në miqësoren e tretë të Shqipërisë me 8 qershor në San Marino. Ai u njoh me Monikën pas kalimit te Lacio, dhe ashtu si, Altin Lala dhe Erion Bogdani edhe Cana, ka zgjedhur një bashkëshorte italiane. Sa i takon dasmës, burime pranë çiftit kanë pohuar se ajo do të zhvillohet larg syrit të medias.

zbavitje

lojra të ndrsyhme

Fjalëkryqi klasik 1

14 16

19 24

23 30

39 44

47 50

Fjalëkryqi klasik është një nga lojërat enigmatike më të përhapura në botë. Fjalëkryqet e para filluan të botoheshin që në shekullin e XVIII dhe vazhdon të jetë e preferuar edhe në ditët e sotme.

48 Koha e fillimit ____:____

Koha e mbarimit ____:____

Horizontalisht: 1. Anastas, aktor i njohur. 9. Më vonë. 14. Ilir, ish-portier i skuadrës së Dinamos. 15. Titull fisnikërie. 16. Streniqi, komentator i njohur sportiv. 18. Pjesëz mohuese. 19. Estefan, këngëtare e njohur. 20. Instituti Veterinarisë. 22. Shkrues i sultanit. 24. Pije e fortë alkoolike. 26. Ndajfolje sasie. 27. Mama, shkurt. 29. Blej në fund. 30. Këpucë druri. 33. Substanca të ndaluara në sport. 36. Jashtëtokësor. 37. Bik i këngës shkodrane. 39. Notë muzikore. 40. Njësia e matjes së rezistencës elektrike. 41. Pjesë që ndodhet në qendër të diçkaje. 42. Ai me të cilin ke shpenzuar për të hapur një aktivitet. 44. Dega kryesore e lumit Mat. 45. Bukuri, nur. 46. Gojëz prej metali që u vihet kuajve. 47. Qytezë e vogël në brigjet e detit Jon. 49. Pyesim për vendin. 50. Morricone, kompozitor i famshëm i muzikës së filmave. 52. Ashtu bën një atlet. 53. Mjet fluturimi.

Vertikalisht: 1. Anije luftarake e madhe dhe e shpejtë. 2. Sëmundje e tokës, epilepsi. 3. Shtet në Amerikën Latine në brigjet e Paqësorit. 4. Tregu Amerikan. 5. Aparat që mbahet në dorë, ose në mur. 6. Bimë barishtore, kokrrat e së cilës përdoren për ushqim. 7. Organizatë Sigurimi. 8. Erëz që përdoret në kuzhinë. 9. Mendim që bie në kundërshtim me të vërtetën dhe realitetin. 10. Kafshë e madhe gjitare. 11. Teatri i Elbasanit. 12. Tregu Europian. 13. Një nga kontinentët. 15. Pjesëz mohuese. 17. Muaj i vitit. 21. Është pjesë e trenit. 23. Skuadër futbolli e kampionatit italian. 25. Tingull që shqiptohet më fort. 28. Përemër vetor. 31. Pemë e lartë. 32. Organizatë, ose... 34. I ka loja në mes. 35. Qendro në vend, mos lëviz! 38. Djalë trim. 43. Rradhë, rresht. 44. Pe i hollë. 45. Borxh, ose... 48. Përemër vetor. 49. Targa e makinave të Krujës. 51. Industria Energjitikës.

Sudoku | nivel mesatar 8 1 3 1 7 9

8 3 6

5 3

6 9 7 4 3 5

2 7 1

9 8 2 4

1 3 4 3 9 4

8 6 1

2 5 9 2 5 3

4 6 9 3 4 6

3 5 7

6 8 1 8

Plotësoni vendet bosh në mënyrë që çdo rresht e kolonë të ketë numrat nga 1-9.

Koha e fillimit _____:____ Koha e mbarimit ____:____

Numërkryq 1

Samsung prezantoi telefonin e parë inteligjent me platformën Tizen OS Samsung ka prezantuar zyrtarisht telefoni e saj të parë inteligjent me platformën Tizen, i quajtur Samsung Z. Kompania pretendon se platforma e saj Tizen do të përhapet shumë në treg si sistemet e tjera operative, Android, Windows Phone dhe, sigurisht, iOS. Është një pajisje 4G (LTE) dhe ka ekran 4.8 inç Super AMOLED, me rezolucion 1280 x 720 pikselë. Veçori të tjera të këtij telefoni janë: procesori me katër bërthama me qark 2.3GHz, 2GB RAM, 16GB hapësirë të brendshme, kamera të pasme 8 megapikselë dhe kamera frontale 2.1 megapikselë. Telefoni ofron edhe mbështetje për kartë microSD me kapacitet deri në 64GB, si dhe ka bateri 2,600mAh. Përmasat e telefonit janë 138.2 x 69.8 x 8.5mm dhe peshon 136g. Samsung ka instaluar disa aplikacione në këtë telefon, si S Health, që lidhet me orën inteligjente të Samsung-ut, dhe një nga veçoritë kryesore të platformës Tizen është se u jep mundësi zhvilluesve të sjellin aplikacione të Android-it në këtë platformë. Gjithsesi, ne presim të shohim më shumë aplikacione në javët e ardhshme. Telefoni inteligjent Samsung Z do të dalë fillimisht në tregun rus, në tremujorin e tretë të këtij viti, dhe më vonë do të dalë në të gjithë botën.

Horoskopi i ditës DASHI (20/III-20/IV)

DEMI (21/IV-20/V)

Do tërhiqeni jashtë mase nga një person interesant sot dhe do harroni për një çast se jeni ne një lidhje. Kujdes sepse do shkatërroni gjithçka qe keni dertuar deri me sot. Beqaret nga ana tjetër duhet te përfitojnë sa te mundin nga mundësitë qe do ju jepen për takime dhe lidhje. Ne planin financiar duhet te bëni akoma me tepër kujdes me shpenzimet.

Jeta juaj ne çift do vazhdoje te ece si zakonisht gjate kësaj dite. Nuk priten vështirësi as probleme serioze, por do jete mire nëse bëni disa tolerime. Beqaret do kenë dashuri me shikim te pare. Jeta do ju ndryshoje sa hap e mbyll sytë. Financat duhet t’i mbroni gjate gjithë kohës sepse ne te kundërt situata do ju dale jashtë kontrollit.

BINJAKET (21/V-20/VI)

GAFORRE (21/VI-22/VII)

Dite e mbushur me çaste te lumtura kjo e sotmja për te dashuruarit. Do kaloni çaste fantastike te cilat nuk keni për t’i harruar asnjëherë. Beqaret do jene një dite interesante dhe plot njohje te reja. Shfrytëzojeni sa me shume qe te mundeni. Buxheti do ekuilibrohet pas një ndihme financiare qe do iu japin te afërmit. Do ndiheni te qete ne këtë sektor.

Për te dashuruarit ka ardhur koha e duhur për te menduar për ndonjë ndryshim te vogël. Rutina është e lodhshme dhe mund te behet edhe shkatërruese ndonjëherë. Beqaret me ne fund do realizojnë disa takime te cilat mund te sjellin ndryshime rrënjësore ne jetën sentimentale. Hidheni çdo hap me shume kujdes.

LUANI (23/VII-22/VIII)

Jupiteri do provokoje tension dhe probleme te mëdha gjate kësaj dite ne jetën ne çift. Do kërkoni ta dominoni tjetrin dhe kjo nuk do i pëlqejë aspak atij. Beqaret duhet ende te bëjnë pak durim nëse duan te krijojnë një lidhje serioze. Sektori i te ardhurave do jete i qëndrueshëm gjate gjithë kohës. Nuk pritet as problemi me i vogël ne këtë pjese.

PESHORJA (23/IX-22/X)

VIRGJERESHA (23/VIII-22/IX)

Qielli i dashurisë do jete plot re gjate kësaj dite. Nuk do merreni vesh mire me atë qe keni ne krah dhe kjo do sjelle probleme serioze. Beqaret do jene sensuale dhe do marrin pa fund propozime. Pranoni te njiheni me ta para se te jepni një përgjigje. Ne planin financiar do jeni te organizuar dhe nuk pritet te ndodhe asgjë e keqe. Do shpenzoni pa frike.

AKREPI (22/X-21/XII)

Sektori i ndjenjave do jete gjate gjithë kohës i favorizuar gjate kësaj dite. te dashuruarit do kalojnë mire me partnerin dhe do i sqarojnë edhe mosmarrëveshjet e dikurshme, ndërsa beqaret do kenë takime mbresëlënëse. Shfrytëzojini ato, por sigurisht pa u nxituar. Ne planin financiar nuk është ende koha për te ndërmarrë rreziqe.

Gjeni figurën duke bashkuar pikat

SHIGJETARI (22/XI-21/XII)

Plotësoni tabelën me numrat e dhënë!

Ngjyrosni pjesën me pikë dhe zbuloni figurën

Numra me 3 shifra: 116, 140, 148, 171, 281, 417, 528, 595, 596, 615, 694, 798, Numra me 4 shifra: 0212, 1510, 2156, 3232, 4777, 4804, 5215, 6987. Numra me 6 shifra: 134325, 145965, 154987, 172640,

210505, 213676, 215242, 215623, 247890, 263214, 460567, 480643, 520156 , 734876, 852952, 854621, 859652, 871451, 924441, 986515. Numra me 7 shifra: 2595692, 3002156, 4685965, 5754430.

Beni kujdes me impulsivitetin gjate kësaj dite sepse mund te bëni gabime te pafalshme ne jetën tuaj ne çift. Me vone nuk do ketë kthim mbrapa. Beqaret duhet te mundohen ta njohin ne çdo aspekt një person para se te vendosin çfarë do bëjnë. Financat do kenë disa tronditje te vogla. Nëse deri ne fund te ditës nuk i rregulloni dit vete, kërkoni ndihme.

Gjeni 10 ndryshimet

UJORI (20/I-19/II) Plutoni ka rrezik ta ndërlikojë edhe me tepër sot jetën tuaj ne çift. Do kërkoni gjithsecili te beje atë qe mendon pa i marre një mendim tjetrit. Kjo do sjelle debate te zjarrta. Beqaret do vazhdojnë te jene ne kërkim te dashurisë, por fatkeqësisht pa shume fat. Financat nuk do jene te këqija, megjithatë tregoni maturi në shpenzime.

Dashuria ne çift do shkoje me se miri gjate kësaj dite. Edhe pse do mundohen tej mase, askush nuk do ja dale t’ua prishe planet. Beqaret do kenë sukses ne dashuri dhe e gjithë jeta do ju ndryshoje. Nuk do e vuani me vetminë. Ne planin financiar do përballeni me disa vështirësi te cilat do kërkojnë durim dhe me tepër vëmendje për t’u zgjidhur.

BRICJAPI (22/XII-20/I) Priten zhvillime mjaft pozitive gjate kuaj dite ne jetën tuaj ne çift. Nëse jeni te martuar mund te merrni edhe ndonjë lajm te mrekullueshëm. Nga ana tjetër, nëse zemra juaj është ende e lire, duhet t’i bëni sytë katër dhe te shihni me kujdes çdo person qe do ju dale para. te ardhurat do kenë disa përmirësime te vogla te cilat do i bëjnë edhe me optimiste për te ardhmen.

PESHQIT (20/II-19/III) Venusi jo vetëm qe do e ndriçoje jetën tuaj ne çift gjate kësaj dite, por do krijoje edhe kushtet e duhura për surpriza mbresëlënëse. Beqaret do e kenë me te thjeshte te bëjnë për vete dike qe pëlqejnë. ne planin financiar do keni mundësi te kryeni investime dhetebënitransaksione.Gjendjanukdojete aspak e keqe. Do ndiheni disi me te qete.

blog

1001

ditë që formësuan botën

Gazeta MAPO

www.mapo.al / gazetamapo@gmail.com

03.06.2014

qershor

Artet e bukura janë dije të bëra të dukshme. - Gustave Courbet

754

Papa bekon Pepinin II si mbret të Frankëve Në nëntor 753, Papa Stefan II la Romën dhe rrugëtoi përmes Alpeve në një fushatë të dëshpëruar për të kërkuar ndihmë ushtarake nga Pepini II (i njohur gjithashtu si Pepin Shkurtabiqi apo Pepini i Riu). Aty nga shekulli VIII dinastia e Merovingian-ëve, një prej mëkëmbësve mbretërorë të së cilës ishte Pepini, kishte humbur shumë prej pushtetit të saj dhe mëkëmbësit e pallatit ishin në fakt mbretër në gjithçka përveçse titull. Në vitin 750, Pepini kishte dërguar dy emisarë te Papë Zakaria me pyetjen: “A është e drejtë të kesh një njeri që mbretëron e një tjetër që sundon?” Papa i dha përgjigjen që dëshironte. Pep-

ini rrufeshëm e shfronësoi Childeric-un dhe në nëntor 751 u kurorëzua si Mbret, i pari i dinastisë Carolingia-ne nga Arkipeshkvi Bonifac, i dërguar i Papës. Stefani, pasardhësi i Papë Zakarisë, po udhëtonte personalisht në Francë - e para herë që një Papë në detyrë po i kalonte Alpet. Në Itali, Aistulfi, Mbreti i lombardëve, kishte pushtuar Eksarkinë Bizantine të Ravenës dhe po kërcënonte me një sulm kundër Romës. Bizantinët ishin të pafuqishëm për të ndihmuar dhe në dëshpërim e sipër Stefani u kthye nga frankët. Dy burrat u takuan në Ponthion, në jug të Parisit, më 6 janar 754 dhe Pepini ra dakord që të mobi-

lizonte një ushtri me të cilën do marshonte kundër lombardëve. Si shpërblim, Papa Stefan ra dakord ta kurorëzonte atë me dekret papnor në Abacinë e Shën Denisit në Paris, në qershor dhe në të njëjtën kohë t’i njihte të bijtë Charles (perandorin e ardhshëm Charlemagne) dhe Carlomanin si trashëgimtarë të fronit. Megjithëse Pepini arriti ta detyronte Aistulfin që të tërhiqej, armëpushimi nuk zgjati shumë. Në një fushatë vijuese frankët i përzunë lombardët nga Ravena dhe ia dhanë Eksarkinë Papës, duke krijuar kështu bazën territoriale për një shtet papnor. – Marrë nga 1001 ditë që formësuan botën.

Blitz

Flickr

1.3

Milion akra kullota janë kthyer në fusha soje dhe misri në Amerikë që nga viti 2006.

1/2

E Liqeneve të Mëdha ka ngrirë përgjatë dimrit gjatë dyzet viteve të shkuara.

9/10 40

E Liqeneve të Mëdha kanë ngrirë gjatë dimrit të shkuar.

Numri minimal i skeleteve të të vrarëve të Luftës së Parë Botërore të zbuluara në Italinë e Veriut që nga viti 1990, për shkak të glacierëve të shkrirë.

*Sipas Harper’s Index qershor 2014.

Foto: Vincent Leroux / Në rrugët e Tiranës

Shumë herë më të pasur dhe po aq të mbingarkuar me punë… Elizabeth Kolbert, The New Yorker Pjesa e tretë Tetëdhjetë vjet pasi Keynes hartoi fillimisht “Mundësitë Ekonomike”, një çift ekonomistësh italianë, Lorenzo Peçhi dhe Gustavo Piga, filluan të diskutojnë mbi të. Si mundej që “një njeri me inteligjencën e Keynes” vranë mendjen ata, ka qenë “kaq i saktë në parashikimin e rritjes ekonomike të së ardhmes dhe përmirësimit të standardeve të jetesës” dhe kaq i gabuar mbi të ardhmen e kohës së lirë? Ata vendosën ta shtrojnë këtë pyetje para kolegëve të vet në Europë dhe në Shtetet e Bashkuara. Ndoshta disa prej tyre që u pyetën qenë gra; në çdo rast, të gjithë ata që u përgjigjën qenë burra. Rezultati “Rishikimi i Keynes” (2008) sugjeroi se ekonomistët fitues të çmimeve Nobel, qenë gjithashtu të hutuar nga “mbingarkesa”. Shumë kontribues në këtë analizë ia atribuojnë gabimin e Keynes te leximi i gabuar i tij mbi natyrën njerëzore. Keynes supozoi se njerëzit punojnë në mënyrë që të fitojnë mjaftueshëm sa të blejnë atë që kanë nevojë. Dhe kështu, arsyetoi ai, ndërsa të ardhurat rriteshin, këto nevoja do të plotësoheshin me gjithnjë e më pak orë pune. Punonjësit do të

gazetamapo@gmail.com

dilnin nga puna më herët dhe më herët, deri sa të mbërrinte koha kur ata do të iknin në shtëpi në mesditë. Por kjo nuk është mënyra se si njerëzit janë. Në vend që të mbyllin punën më herët, ata gjejnë gjëra të reja për t’i konsideruar të nevojshme. Shumë nga këto gjëra të reja që ata kanë gjetur as që ekzistonin në kohën kur Keynes shkroi esenë – laptopë, mikrovalë, Xboxes, smartfonë, ora inteligjente, frigoriferë inteligjentë, çanta dore ‘Prada’, xhinse të markës ‘True Religion’, termometra mishi me bateri, ato shufrat që i fut në frigorifer dhe pastaj në birrë për ta mbajtur birrën të ftohtë ndërsa e pi. “Shumica e gjërave të konsumit material janë në mënyrë të fuqishme të krijuara nga veset,” vërejnë Gary Becker dhe Luis Rayo në komentet e tyre për “Rishikimi i Keynes.” (Becker, i cili vdiq më herët këtë muaj, kaloi karrierën e tij në Universitetin e Çikagos; Rayo tashmë është te Shkolla Ekonomike e Londrës.) “Pas një periudhe shijimi, konsumatori i zakonshëm mësohet me atë që ai ka blerë dhe… menjëherë aspiron të blejë produktin tjetër në pritje”, shkruajnë ata. Sipas mendimit të Becker dhe Rayo, kjo pangopësi është nguli-

tur thellë te ne. Njerëzorët fillojnë të evolvojnë “në mënyrë që të kenë pika reference që i prijnë për lart ndërsa rrethanat e tyre përmirësohen.” Përkundër tyre, Joseph Stiglitz nga Universiteti i Kolumbias, merr një përqasje konstruktiviste. Zgjedhjet e njerëzve, argumenton ai, formohen nga shoqëria dhe, me kalimin e kohës, bëhen vetëpërforcuese. Ne “mësojmë si të konsumojmë duke konsumuar,” shkruan ai tek eseja “Si të shijojmë kohën e lirë duke shijuar kohën e lirë” Në mbështetje të këtij mendimi, Stiglitz citon eksperiencat e kundërta të europianëve dhe amerikanëve. Në vitet 1970, britanikët, francezët dhe gjermanët, por dukshëm, jo italianët – harxhonin po aq shumë orë në punë sa edhe amerikanët. Por pas kësaj kohe, europianët e stilit keysianist, filluan të këmbejnë të ardhurat me kohën e lirë. I punësuari amerikan aktualisht punon mesatarisht rreth njëqind e dyzet orë më shumë sesa francezi mesatar. (Ligjet aktuale franceze imponojnë që punëtorët të marrin tridhjetë ditë pushim të paguar në vit, ligji britanik e ka njëzet e tetë; shifra korresponduese në SHBA është zero.) Stiglitz parashikon se europianët do të reduktojnë më tej orët e tyre të kohës dhe do të

Themelues: Henri Çili. Kryeredaktor: Arion Sulo. Zv/kryeredaktor: Alfred Lela, Aleksandra Bogdani. Politika: Nevila Përndoj, Fejzi Braushi. Kronika: Leonard Bakillari, Dashamir Biçaku. Speciale: Vladimir Karaj. Ekonomia: Blerina Hoxha. . Kultura: Aida Tuci. Suplement: Suadela Balliu. Karikatura: Bujar Kapexhiu. Faqosja: Florenc Elezi. Ilir DRIZARI. Korrektore: Brunilda Meno. Adresa: Bulevardi Gjergj Fishta pranë UET

bëhen edhe më të aftë për të marrë orë pushim, ndërsa amerikanët, pasi janë bërë konsumatorë të përsosur, do të vijojnë të punojnë me orë të gjata dhe të blejnë më shumë gjëra. Televizorët, vëren ai, “mund të vendosen në çdo dhomë, si dhe në sediljen e përparme dhe të pasme të makinave.” Një grup i tretë ekonomistësh sfidon presupozimin kejsianist se koha e lirë është më e pëlqyer sesa puna. Puna mund të mos na bëjë ne njerëz të lirë, por ajo i jep kuptim ditëve tona dhe pa të, ne do të ishim të humbur. Në këndvështrimin e Edward Phelps, të Universitetit të Kolumbias, një karrierë siguron “shumicën, për të mos thënë të tërën e vetëpërmbushjes së arritshme në shoqëritë moderne”. Richard Freeman, i Harvardit, është edhe më këmbëngulës. “Puna e rëndë është e vetmja mënyrë përpara”, shkruan ai. “Ka kaq shumë gjëra për të mësuar dhe prodhuar dhe për të përmirësuar, sa ne nuk duhet të shpenzojmë më shumë se një pikë kohë duke jetuar sikur të ishim në Eden. Nipërit tanë vijojnë të na nxisin.” Kjo është pjesa e tretë e shkrimit “Nuk kemi kohë! Si ndodhi që ne u bëmë kaq të mbingarkuar?” Vijon numrin e nesërm!

Marketing / Drejtore: Fiziana Bora Cel: 068 20 55 437 E-mail: fiziana_bora@yahoo.com Menaxhim / Dhimitraq Hido Cel: 068 20 55 440

20 03.06.2014

Gazeta MAPO

www.mapo.al / gazetamapo@gmail.com

Njoftime/reklama

Zgjidhni Kontratën

e Sigurimit të Jetës dhe Shëndetit në Udhëtim

Shoqëri Sigurimi Jete

Me këtë kontratë ju përfitoni mbulimet e mëposhtme: • Dëmshpërblim për vdekje natyrore • Ndihmë shëndetësore (në rast sëmundje ndje apo aksidenti) • Shpenzime riatdhesimi

Për më shumë informacion: Rr."Brigada VIII", Vila Nr. 3/1, Tiranë, Shqipëri Tel: + 355 4 22 37 549 Fax: +355 4 22 37 530 Cel: +355 69 20 84026 e-mail: contact@sicred.com.al

ju uron udhëtim të mbarë dhe të sigurt!