04 mars mapo ok

Faqe 13

kinema

Fituesit dhe humbësit e çmimeve OSCAR Leonardo Di Caprio, protagonisti i “The Wolf of Wall Street” u pa të fishkëllente çmimin për Aktorin më të Mirë, rrëmbyer nga Matthew McConaughey

Themelues Henri Çili - Kryeredaktor Arion Sulo - E martë, 4 mars 2014. Numër 1148. Viti V botimit. Çmimi 30 lekë. 1.5 euro. www.mapo.al e-mail: gazetamapo@gmail.com. Adresa: BLV "Gjergj Fishta"

Ngjela: Arsyet pse qeveria nuk e nis luftën kundër korrupsionit

Tronditet Fushë-Kruja

sulmohet me eksploziv policia, dyshime për hakmarrje Një granatë difensive ka shpërthyer në oborrin e komisariatit të policisë, duke dëmtuar dy makina dhe xhamat e ndërtesës. Policia shoqëron 20 persona, por nuk gjen ende autorin e aktit të rëndë. Dyshime se sulmi erdhi në shenjë hakmarrjeje, pas bllokimit të një punishteje eksplozivësh dy ditë më parë.

Ambasada amerikane paralajmëron qytetarët e vet: Jini vigjilentë, kujdes në parkimin e makinave Pas një sërë shpërthimesh kundër individëve, eksplozivi i drejtohet Policisë. Një shpërthim i fuqishëm u dëgjua mbrëmë në Fushë-Krujë,

Spartak Ngjela flet për herë të parë për pakënaqësinë e tij që ka ndaj LSI-së. Thekson se lufta ndaj korrupsionit nuk ka nisur ende: “Besoj se njerëzit e kuptojnë që është paaftësi e qeverisë duke u nisur më shumë nga kompozicioni i saj, nga formimi i saj" Faqe 4

Prag lufte në Ukrainë, Merkel: Putin është në botë tjetër Kancelarja gjermane e tronditur pas telefonatës me Putin. Shqipëria: Dënojmë ndërhyrjen ruse FAQe 2

op-ed / 10-11

NgërÇ

NGA bujar kapexhiu

Para se ta gozhdoni Gjergjin…

Krimea të na kujtojë Kosovën

koment Alma Lama

9 Ekonomi

Krimea, gadishulli në Detin e Zi, i cili është këto ditë në qendër të vëmendjes botërore për...

Topalli: Të mos riciklohen në PD ish-zyrtarët që përfituan nga pushteti Më 2009-ën shqiptarët i dhanë shumicën Berishës dhe 4 deputetë LSIsë. Me LSI-në nuk ishte koalicion paraelektoral dhe shqiptarët vendosën që Sali Berisha do të ishte kryeministër, por do të qeveriste me koalicion. Ai kishte 70 vota dhe PS-ja kishte më pak, 66. Koalicioni fitues kishte të drejtë të krijonte qeverinë. Besoj se as LSI nuk ka patur shumë dëshirë për të bërë koalicion me ne, por as ne nuk

kishim ndonjë dëshirë të madhe për të bërë koalicion. Pavarësisht mendimit personal që kam patur për LSI-në, së bashku kemi bërë disa gjëra të rëndësishme. Janë arritje të mëdha dhe nuk mund të them që nuk duhej të kishim bërë këtë koalicion. Sot do të thosha se nuk do të doja një mandat të tretë me LSI-në. Nuk do të doja të ndalesha tek problemet dhe nuk do të doja të zgjatesha shumë në këtë pikë... Faqe 5

“Dorëzohet” Andon Mëhillaj: Porosita vrasjen e Sokol Veizajt I akuzuari si “sekser” i vrasësit me pagesë pranon implikimin në vrasjen e Sokol Veizajt, por mohon krimet e tjera. “U detyrova të kërkoj ndihmën e Julian Sinanajt, pasi isha kërcënuar nga Veizaj. Nuk kam gisht në ngjarjet e tjera, sepse isha në konflikt me Sinanajn”

Gazetat më patën njohur me arrestimin e Gjergji Thimos koment Dashnor Kokonozi dhe akuzat që ngrihen ndaj tij...

pasi një granatë difensive u hodh në ambientet e komisariatit. Dy makina policie, xhamat e komisariatit dhe të lokaleve aty pranë... Faqe 7

Andon Mëhillajt i kanë mjaftuar pak ditë në qeli për të pranuar porositjen e një prej krimeve të rrëfyera nga i dyshuari si vrasës me pagesë, Julian Sinanaj. Në përballjen e dytë me hetuesit, Mëhillaj ka pranuar përfshirjen e tij në vrasjen e shtetasit Sokol Veizaj, me të cilin kishte një konflikt të mëparshëm pronësie. Ai ka thënë për prokurorët se kishte tentuar disa herë... Faqe 6

Vendimi

Ne krye të detyrës

Enti i Banesave, në garë për blerjen e shtëpive stok për të pastrehët Enti Kombëtar i Banesave në faqen e tij të internetit ka hapur një garë për të gjithë ndërtuesit që kanë banesa stok në Tiranë dhe Durrës, që t’ia shesin Entit me vlerën e kostos. Qëllimi është përdorimi i tyre për rastet emergjente të të pastrehëve

Gjykata liron Ylli Pinarin, “i falen” 2 vjet e 3 muaj burg

FAQe 6

koment / 11

Faqe 16

Alfred Lela

Mbrojtësit e Qosjes, ose një letër e organizatës bazë Letra e hapur si formë komunikimi dhe përballjeje, apo dhe si institucion, e kap kulmin e vet me J’accuse të shkrimtarit francez Emil Zola, i cili i drejtohej presidentit të republikës duke e akuzuar për antisemitizëm dhe burgim të paligjshëm të oficerit Alfred Dreyfuss. Letra e hapur megjithatë fillon më herët në kohë: që me Letra e Palit që përbëjnë librat e Ungjillit, për të shkuar më vonë tek Enciklikat papnore e deri në ditët tona kur, kryesisht intelektualët, iu janë drejtuar autoriteteve shtetërore, njëri-tjetrit apo opinionit publik. Epistolari shqiptar e ka disi më të palavdishme historinë, qoftë edhe për shkak të përmasës, kur krahason një vend të vogël me botën automatikisht...

2

fokus

1

ngjarje e ditës

Ngjela-Ramës: Nëse s’e lufton krimin shko në zgjedhje, lëri numrat në Kuvend politikë /

Faqe 4

kroniikë/ “Dorëzohet”

Andon Mëhillaj: Porosita vrasjen e Sokol Veizajt

Faqe 6

kronikë/ Tronditet

Fushë-Kruja, sulm me eksploziv komisariatit

Faqe 7

The Guardian dhe media të tjera raportojnë ndërkohë se bisedimet me Rusinë nuk po shkojnë mirë. Sipas tyre, pas bisedave të gjata telefonike me presidentin rus Vladimir Putin, Angela Merkel ka qenë e tronditur.

The Guardian dhe media të tjera raportojnë ndërkohë se bisedimet me Rusinë nuk po shkojnë mirë. Sipas tyre, pas bisedave të gjata telefonike me presidentin rus Vladimir Putin, Angela Merkel ka qenë e tronditur. “Ai duket sikur është në një botë tjetër”, raportohet t’i ketë thënë MerkelObamës, pas bisedës që pati me Putinin.

Prag lufte në Ukrainë, Merkel: Putin është në botë tjetër U

shtria e Ukrainës pohoi dje se trupat rusë kanë rrethuar ose kanë marrë nën kontroll “praktikisht të gjitha” objektet e saj ushtarake në Krime. Shtypi perëndimorë publikoi të tjera pamje të bazave të rrethuara, ndërsa civilë me etni ruse kanë marrë nën kontroll edhe Parlamentin në një tjetër zonë të Ukrainës Lindore ku ata janë shumicë.

The Guardian dhe media të tjera raportojnë ndërkohë se bisedimet me Rusinë nuk po shkojnë mirë. Sipas tyre, pas bisedave të gjata telefonike me presidentin rus Vladimir Putin, Angela Merkel ka qenë e tronditur. “Ai duket sikur është në një botë tjetër”, raportohet t’i ketë thënë Merkel-Obamës, pas bisedës që pati me Putinin.

Ndërkohë ka patur njoftime kundërthënëse në shtypin rus dhe atë ukrainas rreth një ultimatumi të dërguar nga Rusia për forcat ukrainase që ato të dorëzojnë bazat në Krime, ose përndryshe do të përballen me ndërhyrje të armatosur. Reporterë të “The Guardian” thonë se e kanë dëgjuar ultimatumin të vijë nga një anije lufte ruse. Ministri i Jashtëm i Rusisë, Sergei Lavrov mori në mbrojtje praninë në rritje të trupave të vendit të tij në gadishullin e Krimesë. Zoti Lavrov i bëri komentet në prag të një takimi në Gjenevë me Sekretarin e Përgjithshëm të OKB-së Ban Ki-Mun, i cili shpreson të parandalojë një shkallëzim të mëtejshëm në rajon.

Zoti Lavrov tha se përdorimi i trupave ruse në Krime është i nevojshëm “deri në normalizimin e gjendjes politike “ në Krime. Ai i bëri komentet në hapje të sesionit të Këshillit të OKBsë për të Drejtat e Njeriut në Gjenevë dhe tha se trupat e vendit të tij janë duke mbrojtur shtetasit rusë. Ukraina ka akuzuar Rusinë se ka ndërmarrë një pushtim ushtarak dhe i kërkoi Moskës të tërheqë forcat, të cilat kanë rrethuar bazat ushtarake ukrainase në të gjithë Krimenë dhe kanë ngritur postblloqe. Mediat në Rusi njoftojnë se aeroplanë luftarakë rusë

fluturuan në hapësirën ajrore të Ukrainës mbi Detin e Zi gjatë natës duke u gdhirë e hëna.

Ministria e Jashtme e Rusisë tha gjithashtu se lidhur me situatën në Ukrainë Rusia dhe Kina kanë pikëpamje që përkojnë, ndërsa udhëheqësit e grupit G7 kanë dënuar atë që ata e quajnë “shkelje e qartë” nga Rusia e sovranitetit të Ukrainës.

Udhëheqësit e G7-ës publikuan një deklaratë të përbashkët ku i bëjnë thirrje Rusisë që të zgjidhë çdo shqetësim që ka me Ukrainën qoftë përmes negociatave të drejtpërdrejta apo me ndërmjetësimin e udhëhequr nga OKB-ja ose nga Organizata për Siguri dhe Bashkëpunim në Evropë. G7-ta përfshin Shtetet e Bashkuara, Britaninë, Kanadanë, Francën, Gjermaninë, Italinë dhe Japoninë. Sekretari amerikan i Shtetit, John Kerry do të shkojë në Ukrainë. Dje ai kritikoi ashpër ndërhyrjen ruse në Krime gjatë intervistave në televizionin amerikan.

Këto veprime, tha zoti Kerry, “do ta izolojnë më tej Rusinë”. Sekretari i Jashtëm britanik William Hague ishte dje në Ukrainë për t’u takuar me udhëheqësit e vendit dhe bëri një vizitë në Sheshin Pavarësia të Kievit. Zoti Hague tha se Rusia duhet të respektojë sovranitetin dhe tërësinë tokësore të Ukrainës. “Çështja nuk mund të zgjidhet nëse Rusia nuk bindet për të respektuar sovranitetin dhe tërësinë tokësore të Ukrainës. Do të duhet të ketë pasoja të tjera dhe kosto të tjera, por unë nuk do të komentoj sot se cilat mund të jenë këto pasoja. Ne do të veprojmë të bashkuar me vendet e tjera”,- tha sekretari Hague. Zoti Hague fajësoi Rusinë për

Shqipëria: Dënojmë ndërhyrjen ruse “Ministria e Punëve të Jashtme dënon ndërhyrjen me forca ushtarake të Federatës Ruse në Ukrainë, në kundërshtim të hapur me normat e së drejtës ndërkombëtare dhe në shkelje të sovranitetit dhe integritetit territorial të vendit. Duke dënuar veprimet politike që synojnë legjitimimin e përdorimit te forcës, MPJ shpreh mbështetjen e saj të vendosur për sovranitetin, integritetin territorial dhe unitetin e Ukrainës, si edhe të drejtën e popullit të Ukrainës për të përcaktuar të ardhmen e vet, pa ndërhyrje nga jashtë. MPJ bën thirrje që të respektohet e drejta ndërkombëtare dhe marrëveshjet e nënshkruara, duke evituar çdo përdorim force që prodhon efekte destabilizuese të rënda për Ukrainën dhe sigurinë ndërkombëtare, dhe bën thirrje për rikthimin e dialogut politik, si mjeti legjitim që do të çonte drejt normalizimit të situatës. MPJ vlerëson angazhimin e Autoriteteve të Ukrainës për respektimin e vlerave demokratike, të të drejtave të njeriut dhe të minoriteteve dhe thekson rëndësinë e një procesi politik gjithëpërfshirës, që të përmbushë aspiratat demokratike të të gjithë popullit të Ukrainës. MPJ mbështet fuqimisht vendosjen sa më të shpejtë të vëzhguesve ndërkombëtarë të OKB-së dhe OSBE-së në zonën e Krimesë dhe Ukrainës lindore, për t’i dhënë mundësi konkrete Bashkësisë Ndërkombëtare që të informohet në kohë reale dhe në mënyre transparente mbi zhvillimet e situatës.

Ndërkohë, Gjermania ka thënë se presidenti i Rusisë, Vladimir Putin, është pajtuar me propozimin që të ngrihet një grup i kontaktit për Ukrainën. Në deklaratën e Qeverisë gjermane thuhet se Putin ka pranuar propozimin e kancelares Angela Merkel që “menjëherë të themelohet një mision i hetimeve, si dhe një grup kontakti, për hapjen e një dialogu politik”.

krijimin e një gjendjeje “shumë të tensionuar” dhe “të rrezikshme”. Qeveria e përkohshme e Ukrainës ka urdhëruar një mobilizim të plotë ushtarak në përpjekje për t’i bërë ballë atij që kryeministri Arseniy Yatsenyuk e ka quajtur një akt lufte nga ana e Rusisë. Ndërkohë, Kryeministri rus Dimitri Medvedev, tha se presidenti i rrëzuar Viktor Janukoviç është ende udhëheqës legjitim i Ukrainës dhe se ishte hequr në mënyrë të paligjshme nga pushteti.

Duke folur në rrjetin televiziv amerikan NBC, ai kërcënoi me “pasoja shumë serioze” nga Shtetet e Bashkuara dhe vendet e tjera, ndërsa veçoi sanksionet e mundshme për izolimin ekonomik të Rusisë. Zoti Kerry tha se “ky është një gabim i madh i Rusisë” dhe se “kjo nuk do të jetë një betejë ndërmjet Lindjes e Perëndimit”. Ai ka theksuar se presidenti i Rusisë, Vladimir Putin “nuk do të fitojë nga kjo” dhe shtoi se “ndoshta ai do të jetë në gjendje t’i ketë trupat për një kohë në Krime, derisa ai ta zgjidhë këtë, por është fakt se ai do të humbë në skenën ndërkombëtare; Rusia do të humbë, populli rus do të humbë”.

Ndërkohë, Gjermania ka thënë se presidenti i Rusisë, Vladimir Putin, është pajtuar me propozimin që të ngrihet një grup i kontaktit për Ukrainën. Në deklaratën e Qeverisë gjermane thuhet se Putin ka pranuar propozimin e kancelares Angela Merkel që “menjëherë të themelohet një mision i hetimeve, si dhe një grup kontakti, për hapjen e një dialogu politik”.

Gjatë bisedës telefonike me Putinin, Merkel po ashtu ka thënë se ndërhyrja e Rusisë në Krime të Ukrainës është shkelje e papranueshme e ligjit ndërkombëtar. NATO-ja ka bërë thirrje për dërgimin e vëzhguesve ndërkombëtarë në Ukrainë, ndërsa nga Rusia ka kërkuar që të tërheqë forcat e saj. Nga ana tjetër Rusia ka kërkuar që NATO të mos ushtrojë presion, pasi kjo vetëm do ta përkeqësojë çështjen.

Marrë nga The Guardian, VOA, BBC

kryesore

Gazeta MAPO

www.mapo.al / gazetamapo@gmail.com

04.03.2014

3

Kongresi i PPE, Basha në Dublin bashkë me Berishën TIRANË Komisioneri për Zgjerimin në Bashki-

min Europian, Stefan Fyle viziton Tiranën këtë të enjte ndërsa pritet që të zhvillojë takime me Kryeministrin Edi Rama dhe ministrin e Punëve të Jashtme, Ditmir Bushati.

Kryetari i opozitës, Lulzim Basha nuk do të jetë në Tiranë gjatë vizitës së Fyles. Të mërkurën në mbrëmje, ai niset drejt Dublinit për të marrë pjesë në punimet e Kongresit Zgjedhor të Partive Popullore Europiane bashkë me ish-kryeministrin Sali Berisha, vizitë kjo që pritet të zgjasë disa ditë. Basha pritet të marrë pjesë në Kongres si kryetar i PD-së, ndërkohë që ish-kryeministri i vendit si i ftuar. Basha dhe Berisha përtej axhendës së Kongresit pritet të zhvillojnë në Dublin takime me krerët e lartë të partive motra në Evropë ku do i njohin edhe me zhvillimet politike në Shqipëri dhe situatën në të cilin ndodhet vendi pas ardhjes në pushtet të socialistëve.

Basha: Protesta, puna numër një, PD mbështet tri tubimet e kësaj jave Kreu i PD: “ …Në kushtet e rrezikimit serioz të demokracisë, ne kemi vendosur ta kombinojmë e alternojmë betejën parlamentare me një kalendar gjithnjë e më të ngjeshur protestash, kudo ku është e nevojshme dhe sa herë të jetë e nevojshme...”

TIRANË “Shqipëria në protestë’ do të

vazhdojë të jetë puna jonë numër një”, - u tha Basha deputetëve të PDsë. Ky mesazh është përcjellë gjerësisht edhe në mbledhjen me dyer të mbyllura të deputetëve demokratë.

Për pasojë, PD-ja do të mbështesë tri protesta që pritet të zhvillohen përgjatë javës në Tiranë. E para mbështetje do të jetë për shoferët e furgonëve 8+1 ditën e enjte. Një përfaqësi e deputetëve demokratë pritet që t’i bashkëngjitet kësaj proteste.

PD-ja do të jetë gjithashtu në protestën që do të mbahet ditën e premte nga shoqata “Në mbrojtje të punonjësve të larguar nga administrata”.

Kjo shoqatë ka paralajmëruar se do ketë në fokus mbrojtjen e punonjësve të administratës, që pretendo-

het se janë larguar në kundërshtim me ligjin, si dhe monitorimin e zbatueshmërisë së vendimit të Gjykatës Kushtetuese për Nëpunësin Civil.

Shoqata që mbron punonjësit e larguar synon të përdorë çdo mjet demokratik për mbrojtjen e kësaj kauze, përfshi këtu edhe protestat, ku pritet të jenë edhe deputetët demokratë. Ndërsa ditën e shtunë, më 8 Mars, PD-ja do të jetë e pranishme në një protestë të paralajmëruar nga gratë.

Basha

Në mbledhjen e djeshme të deputetëve demokratë, Basha kërkoi fillimisht nga mazhoranca që të zbatojë vendimin e Gjykatës Kushtetuese dhe për pasojë të rikthejë në

“Ne së bashku me aleatët tanë, do të dimë të kuptojmë momentin kur prania e opozitës në parlamentin e ekzekutimit të ligjeve, e përdhosjes së institucioneve të pavarura, shkeljes së demokracisë, nuk do të jetë më në dobi, por në dëm të qytetarëve, nuk do të jetë më e vlefshme për vendin, por një përligjje e dënueshme e pseudoparlamentarizmit, si parathënie e shkatërrimit të demokracisë”

punë të shkarkuarit në mënyrë të paligjshme. Kërkesa e opozitës do të shtrihet në dy drejtime; Kuvend dhe përmes protestash. “ …Në kushtet e rrezikimit serioz të demokracisë, ne kemi vendosur ta kombinojmë e alternojmë betejën parlamentare me një kalendar gjithnjë e më të ngjeshur protestash, kudo ku është e nevojshme dhe sa herë të jetë e nevojshme...”, - tha ai. Basha saktësoi se opozita nuk do të bojkotojë Kuvendin, por theksoi gjithashtu se ky qëndrim do të mbahet vetëm atëherë kur prania e PD-së dhe aleatëve në Kuvend do të shihet e padobishme.

“Që në fillim ne kemi përcaktuar Kuvendin si aulën kryesore të betejës, aulën kryesore të përpjekjes sonë politike opozitare. Prania jonë në

Kuvend është dhe do të jetë në funksion të misionit tonë në mbrojtjen pa kompromis të ligjshmërisë dhe kushtetutshmërisë në tempullin e ligjit. Nga ky qëndrim nuk do të l ë v i z i m de r i s a t ë sht e r o j n ë mundësitë e fundit të opozitarizmit parlamentar. Ne, së bashku me aleatët tanë, do të dimë të kuptojmë momentin kur prania e opozitës në parlamentin e ekzekutimit të ligjeve, e përdhosjes së institucioneve të pavarura, shkeljes së demokracisë, nuk do të jetë më në dobi, por në dëm të qytetarëve, nuk do të jetë më e vlefshme për vendin, por një përligjje e dënueshme e pseudo-parlamentarizmit, si parathënie e shkatërrimit të demokracisë”, - tha ai.

N.Perndoj

Siguria thërret Ajazin, Braho: Nëse ka shkelur ligjin, do shkarkohet Kreu i Shërbimit Informativ Shtetëror, Visho Ajazi, do të raportojë nesër lidhur me punën e bërë nga ky shërbim në ndihmë të Policisë së Shtetit për parandalimin e akteve kriminale të vrasjeve me tritol. Kjo sipas objektit të kërkesës së bërë më parë nga deputetët e opozitës, të cilët duke marrë shkas nga akuzat e ministrit të Brendshëm se SHISH nuk i ka dhënë asnjë informacion policisë mbi këto akte kriminale, kërkuan në komisionin e Sigurisë që të vinte për raportim vetë kreu i këtij Shërbimi,Visho Ajazi. Por dje në komisionin e Sigurisë u bë e njohur dhe kërkesa e mazhorancës që kreu i SHISHit në këtë raportim të pyetet edhe për të ashtuquajturin urdhër për përgjimin e krerëve të rinj të Policisë së Shtetit. “Ne nuk mund të bëjmë 20 seanca dëgjimore me një institucion, ku me një seancë dëgjimore mund të ezaurohen të gjitha

çështjet. Në parim, në traditën parlamentare ndiqet rregulli që çështja juaj është çështja e parë sepse është e para e paraqitur për dëgjim. Jemi të shqetësuar për gjithçka është publikuar në media, sepse nuk i takon vetëm SHISH-it, por është edhe një çështje e një sulmi politik”, - tha deputeti i PS-së, Taulant Balla. Por ndërsa një propozim i tillë ka kaluar pa shumë kundërshtime, ajo çka ka ngjallur debat ka qenë propozimi i kryetarit të komisionit, Spartak Braho, që mbledhja ku do të raportojë Visho Ajazi, për shkak të informacionit të klasifikuar si sekret, të mbahet me dyer të mbyllura. Kjo nuk është pranuar nga opozita, e cila ka theksuar se opinioni publik duhet të njihet me të vërtetën rreth akuzave të ministrit ndaj SHISH-it. “Në rast se do ta bëni me dhunë kartonësh, bëjeni, është çështja juaj. E vërteta është që

duhet të kishte konsultime për këtë çështje dhe më kryesorja është që, për kërkesën që deputetët e opozitës kanë paraqitur në komision që të raportojë kryetari i Shërbimit, kanë nevojë të gjithë qytetarët të jenë transparentë dhe ta shohin të vërtetën. Në rast se kreu i Shërbimit ka faje apo rëndojnë mbi të akuza të ngritura nga ministri, apo ministri ka gënjyer në lidhje me situatën”, - tha deputeti Flamur Noka.

Por sipas kreut të komisionit, Braho, zhvillimi i një mbledhjeje të tillë me dyer të hapura do të ishte një shkelje tjetër e ligjit, të cilën ai nuk mund ta pranonte. Ndërkohë që më pas për mediat, ai deklaroi se në rast se do të vërtetohet urdhri për përgjimin e policisë, atëherë do të ketë shkarkim dhe ndjekje penale për personat që kanë urdhëruar këtë operacion.

4

fokus

ngjarje e ditës

Spartak Ngjela flet për herë të parë për pakënaqësinë e tij që ka ndaj LSIsë dhe kryetarit të saj, Ilir Meta. Ngjela thekson se lufta ndaj korrupsionit nuk ka nisur ende: “Besoj se njerëzit e kuptojnë që është paaftësi e qeverisë duke u nisur më shumë nga kompozicioni i saj, nga formimi i saj”

Ngjela-Ramës: Nëse s’e lufton krimin shko në zgjedhje, lëri numrat në Kuvend “…E kuptoni që këtu kanë pallate njerëz që kanë pasur babain pemëshitës apo jo? Ore bëhen pallate me rrogë? Ndaj them unë, mos ndizen gjërat se do të digjen pallatet pastaj. Shikoni me vëmendje!

A ra Janukoviç? Gjënë e parë, vajtën tek pallati i tij. A shkuan atje?

Pse e zgjasim më? Nuk ta pranon koshienca moderne konceptin e beut. Nuk pranohet më koncepti i pashait në Shqipëri” TIRANË Prej kohësh Spartak Ngjela po e

vë theksin tek pafuqia e qeverisë për të luftuar korrupsionin. Por dje në një intervistë për rubrikën ”Opinion” në “News 24”, Spartak Ngjela foli konkretisht për arsyet, duke lënë qartazi të kuptohet se Rama po penalizohet nga aleati i tij kryesor, Ilir Meta. Për të arritur deri në këtë qëndrim, Ngjela ka prekur fillimisht punën që po bëhet nga Ministria e Drejtësisë, e cila drejtohet nga LSI-ja. “…

Ministri i Drejtësisë ende nuk i ka kërkuar KLD-së shkarkimin nga puna të gjyqtarit që dha pafajësi për 21 janarin. Çfarë korrupsioni do të luftohet? Çështja është e ngrirë në reformën institucionale, në reformën në drejtësi dhe në luftën kundër korrupsionit. Nuk funksionon ligji në një kohë që populli ka votuar masivisht për vendosjen e moralitetit dhe ligjit në Shqipëri. Ky është aspekti i parë i sfidave… Sepse nuk fitohet lufta ndaj korrupsionit në një ditë. Fillon në një ditë, por zgjat shumë. Këtu nuk ka filluar lufta kundër korrupsionit… Pse? Si? Cilat janë arsyet? Besoj se njerëzit e kuptojnë që është paaftësi e qeverisë duke u nisur më shumë nga kompozicioni i saj, nga formimi i saj”, - tha ai. Por sfida e Ramës për të luftuar korrupsionin është e lidhur ngushtësisht edhe me përgjigjen që Shqipëria do të marrë në qershor lidhur me statusin e vendit kandidat. Ngjela thekson në intervistën e tij se Shqipëria është në limitin e kohës. “…

Ne jemi në limitin e kohës që na nevojitet për të dalë nga kriza. Ne nuk dalim dot

nga një krizë e tillë ekonomike, morale dhe shpirtërore, nëse nuk hyjmë institucionalisht në Europën e Bashkuar… Nëse nuk marrim statusin, gjendja do jetë shumë e rëndë. Mund të kalojmë në degradime…Kemi precedentin e Kievit. Është e njëjta arsye. Mos-hyrja në BE krijoi trazirat properëndimore në Kiev. Në Shqipëri mund të ndodhë e njëjta gjë, sepse tani ata do të japin arsyet. Dhe nëse arsyeja është lufta kundër korrupsionit, aleancat e Ramës etj., etj, atëherë dihet se nuk mund ta mendojmë se çfarë do të ndodhë. Mund të mos ndodhë asgjë, por edhe gjithçka…Këta nuk po bëjnë dot reformat për luftën kundër korrupsionit.

Lufta nuk është fjalë, është ligj dhe akt, por luftën kundër korrupsionit me këtë pushtet gjyqësor nuk e bën dot”, - tha ai. Por si mund të ndërhyhet sipas Ngjelës?. “…

Pushteti gjyqësor është i pavarur, por që është bërë shkak për korrupsionin në Shqipëri. Ai që ka marrë 1 milion vota, ka fuqinë që t’u bëjë gjithçka atyre, por si?. Duhet të kesh besim në opinionin publik. Se të heqësh lupen dhe të vësh shupen nuk pranohet. Dmth të fillosh ti reformën në drejtësi dhe të thotë ai se do heqësh gjyqtarët e tij dhe do vërë gjyqtarët e Metës.

Se kështu i bie kësaj. Por populli është i mençur…”, - përgjigjet Ngjela duke shpotitur drejtpërdrejt Ilir Metën. “…Ai akuzohet. Është i akuzuar… Ka marrë Ministrinë e Transporteve. Dhe ka marrë ministrinë jo me ndonjë kapacitet të madh që të mund të fshihte gjithçka, por e ka marrë me një përkthyes. Kjo është lufta kundër kor-

“Nuk është policia ajo dominancë për pushtetin tënd.

Përkundrazi. Ajo mund të bëhet shkak që mund të shkatërrohesh në sytë para popullit…

Për të dhënë një koncept të përgjithshëm, personalisht mendoj se ndërrimi i menjëhershëm ka influencuar në këtë involvim të ri që po merr krimi, sidomos me këto përplasjet përmes tritolit. Ka një lidhje psikologjike mes tritolit të qeverisë dhe tritolit të individit”

rupsionit? Në një kohë që gjermanët dhe holandezët ia kanë thënë tek dosjet…

Nuk ka rëndësi se cila është e vërteta e gjykatave. Rëndësi ka se cili është mendimi europian për gjendjen tënde sot…

Si do të japë lekë Europa ty, nga taksapaguesit e saj? Apo të shpërndahet sipas porcioneve të korrupsionit në Shqipëri, t’i marrë një dozë x, një dozë y që të ngrejë pallate këtu, të ngrejë pallate atje. E kuptoni që këtu kanë pallate njerëz që kanë pasur babain pemëshitës, apo jo?

Ore bëhen pallate me rrogë? Ndaj them unë, mos ndizen gjërat se do të digjen pallatet pastaj. Shikoni me vëmendje! A ra Janukoviç? Gjënë e parë, vajtën tek pallati i tij. A shkuan atje? Pse e zgjasim më? Nuk ta pranon koshienca moderne konceptin e beut. Nuk pranohet më koncepti i pashait në Shqipëri”,- u përgjigj ai. Për pasojë, për Spartak Ngjelën forca më e madhe e Ramës është populli, duke i përcjellë atij edhe një mesazh konkret. “…Kryeministri duhet të jetë i saktë dhe ta çojë vendin në Perëndim.

Kryeministri duket sikur nuk ka forcë.

Forcën, kryeministri aktual duhet ta kuptojë që është partia e tij, por mbi të gjitha 1 milion njerëz që e kanë besuar. Lëri ti numrat në Kuvend, sepse nuk kanë lidhje me frymën antikorruptive dhe pro-drejtësisë që kanë shqiptarët. Pra kryeministri duhet të ketë aftësinë e tij që në rast se nuk i rregullon gjërat, të paktën këto që thashë

unë, atëherë duhet t’i drejtohet popullit për zgjedhje prapë. Kryeministri të çon në zgjedhje. Nuk ka më frika të tilla. Më tha njëri që ikën Meta andej (në kahun tjetër). Nuk shkon dot askund sepse kryeministri të çon në zgjedhje të reja. Dhe në zgjedhje të reja aq më mirë kur ikën, se thyen qafën dhe nuk merr më asnjë votë në Shqipëri. Pra gjërat duhet të bëhen me gjakftohtësi dhe me ligj…”, tha Ngjela. I pakënaqur Ngjela është edhe ndaj situatës së rendit në vend. “…

Duhet të kesh një polici profesionale. Do një afat. Do të vijë shkallë-shkallë. Por këta e bënë me reformë… Nuk e di pse…

Janë reminishenca të pashallëqeve. Nuk është policia ajo dominancë për pushtetin tënd. Përkundrazi. Ajo mund të bëhet shkak që mund të shkatërrohesh në sytë para popullit… Për të dhënë një koncept të përgjithshëm personalisht mendoj se ndërrimi i menjëhershëm ka influencuar në këtë involvim të ri që po merr krimi, sidomos me këto përplasjet përmes tritolit. Ka një lidhje psikologjike mes tritolit të qeverisë dhe tritolit të individit. Nuk mund të jetë pa lidhje. Sepse asgjë nuk vjen nga rasti. Mund të jetë edhe koincidencë por nuk besoj, është rrjedhë e simetrisë. Është një shprehje angleze që thotë ‘kur gjenerali këput një mollë, ushtarët shkatërrojnë pemët”, tha ai.

N.Perndoj

Grupi i PS, Ruçi kritika për mosshqyrtimin në kohë të projektligjeve Ashtu si një javë më parë, edhe në seancën e kësaj jave Kuvendi do duhet të miratojë vetëm marrëveshje ndërkombëtare. Kjo për shkak se asnjë nga projektligjet e tjera të paraqitura nga qeveria apo nga deputetë të ndryshëm nuk janë gati për t’u shqyrtuar në seancë, pavarësisht afateve të përcaktuara në kalendarin trejavor të punimeve të Kuvendit. Kjo situatë është bërë shkak për diskutime edhe në mbledhjen e djeshme të grupit parlamentar socialist, ku kryetari i tij, Gramoz Ruçi ka kërkuar shpjegime nga kryetarët e komisioneve të përhershme se përse projektligjet nuk kanë mbaruar së shqyrtuari sipas përcaktimeve që bën kalendari.

Kështu, burime pranë kësaj mbledhjeje kanë bërë me dije se Ruçi ka kërkuar të informohet për arsyet që kanë çuar në moskalimin për miratim në seancë të disa nismave lig-

jore. Siç mësohet, ai ka përmendur projektligjin “Për policinë e Burgjeve”, i cili është programuar që të miratohet në seancën e së enjtes, program që me shumë gjasa nuk do të përmbushet. Burimet bëjnë të ditur se kreu i komisionit të Ligjeve, Fatmir Xhafaj e ka informuar atë se ligji nuk është gati për t’u miratuar në seancë, pasi komisioni ka parë të arsyeshme që për këtë projektligj, ashtu si edhe për atë për të drejtat dhe trajtimin e të burgosurve, të dëgjohen grupet e interesit apo shoqëria civile. Gjithashtu Ruçi ka kërkuar të dijë arsyet se përse edhe dy projektligje të tjera të depozituara prej kohësh në parlament nuk kanë nisur të trajtohen nga komisionet parlamentare. Bëhet fjalë për projektligjin “Për Institutin e Integrimit të të Përndjekurve” dhe atë “Për artin dhe kulturën”.

Burime pranë kësaj mbledhjeje kanë bërë me dije se Ruçi ka kërkuar të informohet për arsyet që kanë çuar në moskalimin për miratim në seancë të disa nismave ligjore.

Gazeta MAPO

www.mapo.al / gazetamapo@gmail.com

04.03.2014

5

“Kërkoj nga Gjykata Kushtetuese: 1) Zgjidhjen e mosmarrëveshjes së kompetencës midis Presidentit të Republikës dhe Kuvendit; 2) Deklarimin si të papajtueshëm me Kushtetutën të vendimit nr. 14/2014, datë 20.02.2014 të Kuvendit të Republikës së Shqipërisë për zgjedhjen e zotit Shkëlqim Ganaj në detyrën e ILDKP-së”

vizita

Fyle në Tiranë, për dialogun e nivelit të lartë Mbërrin të enjten në Tiranë komisioneri për Zgjerimin e Bashkimit Europian, Stefan Fyle. Ai viziton kryeqytetin shqiptar në kuadër të Dialogut të Nivelit të Lartë, ndërsa ka programuar një sërë takimesh me zyrtarë të lartë të qeverisë, apo edhe me shoqërinë civile. Kështu ai do ta nisë ditën e tij në Tiranë me një takim me kryeministrin Edi Rama, më pas do takohet me ministrin e Punëve të Jashtme, Ditmir Bushati. Z. Fyle ka programuar edhe një takim me përfaqësues të shoqërisë civile, ku do diskutojë mbi procesin e integrimit dhe rreth orës 11:00 do të jetë pjesë e takimit të dialogut të nivelit të lartë mazhorancëopozitë. Ky ndoshta do të jetë dhe kontakti i vetëm me përfaqësues të opozitës, pasi në axhendën e tij Fyle nuk ka programuar asnjë takim me drejtuesit e opozitës. Kjo ndoshta edhe për faktin se kryetari i PD-së, Lulëzim Basha, në datën 5 nis një vizitë pune në Irlandë, ku do të marrë pjesë në kongresin e Partive Popullore Europiane. Fyle ka programuar edhe një konferencë shtypi, ndërsa pritet ta mbyllë vizitën e tij me një takim me ambasadorët e vendeve anëtare të BE-së. Vizita e Fyles në Tiranë vjen në një kohë kur nga ishkryeministri Sali Berisha janë adresuar akuza ndaj tij si serbofil.

Shkarkimi i Xhukës, Nishani i drejtohet Kushtetueses TIRANË Presidenti i Republikës, Bujar Nishani nuk vonoi shumë nga qëndrimi i tij i paralajmëruar lidhur me shkarkimin e Zana Xhukës nga kreu i ILDKP-së. Ai ka dorëzuar dje në Gjykatën Kushtetuese një ankimim, në të cilin shtrohet problemi i zgjidhjes së konfliktit të kompetencave mes Presidencës dhe Kuvendit të Shqipërisë. Në kërkesën e tij, presidenti Nishani thotë se Parlamenti ndërhyri në kompetencat e tij me shkarkimin e Xhukës dhe me emërimin e Shkëlqim Ganajt si pasardhës të saj, ndërsa i kërkon gjykatës që të shpallë si antikushtetues votimin e këtij të fundit. “Duke qenë se midis Kuvendit dhe Presidentit të Republikës është kr-

ijuar një konflikt kompetencash, kërkoj nga Gjykata Kushtetuese: 1) Zgjidhjen e mosmarrëveshjes së kompetencës midis Presidentit të Republikës dhe Kuvendit; 2) Deklarimin si të papajtueshëm me Kushtetutën të vendimit nr. 14/2014, datë 20.02.2014 të Kuvendit të Republikës së Shqipërisë për zgjedhjen e zotit Shkëlqim Ganaj në detyrën e Inspektorit të Përgjithshëm të Inspektoratit të Lartë të Deklarimit dhe Kontrollit të Pasurive”, - thuhet në kërkesën ankimore të Presidentit të Republikës. Pak kohë më parë, mazhoranca finalizoi nismën e saj për shkarkimin e Zana Xhukës si kryeinspektore e Inspektoratit të Lartë të Deklarimit dhe Kon-

Presidenti i Republikës i kërkon Gjykatës Kushtetuese që të zgjidhë konfliktin e kompetencave mes Presidencës dhe Kuvendit të Shqipërisë, në rastin e shkarkimit të kreut të ILDKP-së

trollit të Pasurive, duke e zëvendësuar në të njëjtën kohë me ish-konkurrentin e saj në garën e vjetshme për këtë pozicion, Shkëlqim Ganaj. Për të realizuar këtë rokadë në krye të ILDKP-së, Kuvendit iu deshën katër votime.

Për shkarkimin e Xhukës, opozita akuzoi mazhorancën se po shkelte Rregulloren, dhe se votimi sipas saj ishte pasojë e hakmarrjes së kryeministrit Edi Rama, ndaj një kërkese të Xhukës të një viti më parë për të hetuar pasurinë e bashkëshortes së tij, Linda Rama.

Përmes votimit, Kuvendi shpalli të pavlefshëm vendimin për zgjedhjen e Xhukës, për shkak të procedurës së ndjekur nga mazhoranca e atëhershme dhe mosplotësimit të krit-

ereve ligjore prej saj. Por ky votim nuk nxori të pakënaqur vetëm opozitën. Presidenti i Republikës, Bujar Nishani deklaroi pak kohë më parë se ai do t’i drejtohej Gjykatës Kushtetuese për shkelje kompetencash. Plot një vit më parë, Presidenti i Republikës dekretoi dy emra (Xhukën dhe Ganajn) për në krye të Inspektoratit të Lartë të Deklarimit të Pasurive, si pasues të Adriatik Llallës pas emërimit të këtij të fundit në krye të Prokurorisë së Përgjithshme. Kryeinspektori i ILDKP-së zgjidhet nga Kuvendi me propozimin e Presidentit, ndërmjet dy kandidaturave, për një mandat 5-vjeçar, me të drejtë rizgjedhjeje.

N. Perndoj

Topalli: Mos të riciklohen në PD ata që përfituan nga pushteti LSI e ka ndihmuar apo dëmtuar PD-në?

Në zgjedhjet e 23 qershorit është shpërblyer një pjesë e qeverisjes dhe u dëmtua pjesa e PD-së. Dhe po t’i kthehesh edhe një herë rezultatit, si ka mundësi që LSI të trefishohej? Ne shqiptarët ose një përqindje e shqiptarëve nuk pyet për korrupsionin, që blihen me lekë, një përqindje janë pragmatistë? Por kjo është njëra pjesë, por rezultati i 23 qershorit vjen padyshim nga konsumi disavjeçar. Së dyti, për shkak të situatës ekonomike dhe së treti, segmente të caktuara të administratës defektuan gjatë viteve të fundit të qeverisjes. Çfarë do të thotë kjo?

Administrata ka bërë reforma të rëndësishme, por segmente të caktuara, ose karrigen e kanë parë për interesa të tyre të caktuara dhe këto nuk do të doja të ricikloheshin në PD. Sali Berisha ka dhënë dorëheqjen dhe përgjegjësinë e ka marrë ai përsipër. Por nuk është përgjegjësia e tij, por e atyre zyrtarëve që menduan për interesat e tyre dhe jo për interesat publikë.

Këta zyrtarë janë të deleguar nga z. Basha për zgjedhjet në PD… Unë jam Jozefina Topalli dhe kam mendimin tim. Humbja e 23 qershorit nuk ishte përgjegjësia e z. Berisha.

Ju keni përgjegjësi personalisht?

Të gjithë kemi përgjegjësi, përfshi dhe mua.

Përgjegjësia ime është aq sa kam qenë kryetare Kuvendi dhe që nuk kam qenë asnjëherë në qeveri.

Unë di të marr përgjegjësitë e mia. Kjo nuk matet me peshë. Matja e kontributit po edhe përgjegjësisë që gjithsecili ka, ka të bëjë me integritetin e tij, me përgjegjësinë që ai ka ushtruar dhe që ka mbajtur.

Detyra ime ka qenë si kryetare Kuvendi dhe nuk kam qenë asnjëherë në qeveri. Nuk kam qenë zyrtare dhe nuk kam qenë në qeveri. Sigurisht që unë do të mbaja përgjegjësinë time, por duke patur një eksperiencë të gjatë në opozitë, duke ditur sa çfarë është shteti dhe pushteti, do t’i sugjeroja partisë sime se moraliteti nuk është demode dhe anakronik. Opozita është pushteti moral. Më shumë se kurrë, opozita duhet të jetë përfaqësuese e qytetarëve, të përcjellë integritet dhe kjo kërkon punë të madhe për interesat publikë përtej interesave meskine, të një titulli apo diçka tjetër.

Si e shikoni opozitën?

Edhe në artikulim duhet të flasim si parti e qendrës së djathtë dhe e djathtë. Si e tillë, ne i qëndrojmë parimit ‘shtet i vogël’, sigurisht duke patur në majë të piramidës, por duke patur në axhendë të saj kryesore interesin publik. Ndaj

PD i ka potencialet për energji. Do të kisha patur dëshirë që organizimi të ishte bërë në dhjetor, dhe nuk i di arsyet dhe kjo nuk i bën mirë PD-së. Kur vendi është në kolaps ekonomik, kur vendi është tritol, sigurisht që është emergjente që PD të riorganizohet për të gjetur njerëzit me integritet, që i përgjigjen kësaj force në të gjitha transformimet që ajo ka bërë.

Cili është mendimi juaj për kryetarin Basha?

Për organizimin, unë thashë mendimin tim personal. Z. Basha është kryetari i ri i PD-së. Është tjetër gjë Partia Demokratike dhe tjetër gjë është kryetari. Berisha është personaliteti që rrëzoi diktaturën, që udhëhoqi proceset demokratike dhe ishte fryma e PD-së.

Kur dha dorëheqjen, ju qatë…

Ajo që pamë ishte më e rënda për demokratët dhe këtu mbyllet.

Po ju pyes për z. Basha?

Partia Demokratike është shumë më tepër se kryetari.

Z. Basha ka caktuar një grup koordinatorësh. A jeni dakord për këtë mënyrë riorganizimi të PD-së?

Janë disa faza të riorganizimit të PD-së. Dikujt i pëlqen ta quajë ‘kjo është pika

zero’, por nuk është. Regjistrimi i anëtarësisë nuk bëhet për herë të parë dhe është shumë gjë pozitive e është detyrë elementare dhe duhej bërë. Por duhej bërë. PD duhet të riorganizohet për shkak edhe të situatës së rëndë që po përjeton vendi sot.

Në këto kushte, ju jeni e mendimit që z. Berisha duhet të kthehet në krye të PD-së?

Z. Berisha ka dhënë dorëheqjen. Unë nuk jam z. Berisha, por jam Jozefina Topalli. Ai ka qenë i qartë në vendimin e tij, por sot në kushtet e rrokullisjes ekonomike, e rritjes së papunësisë, në kushtet e zbritjes së investimeve, në kushtet kur po mbyllen bizneset, në kushtet e tritolit, të hapjes së kanaleve të drogës nga të gjitha drejtimet, ndaj misioni dhe detyra e PD-së janë më thelbësore dhe më jetësore se asnjëherë tjetër. Vendi është në udhëkryq. Ky është alarm. Kjo është mungesë sigurie, ku askush nuk është i sigurt.

E mbështesni z. Basha?

Sigurisht që e mbështes. E kam mbështetur dhe do ta mbështes deri në fitoren e Partisë Demokratike.

Nëse LSI shkëputet nga qeveria, do të bëni koalicion me LSI-në?

Unë do t’i sugjeroj PD-së që kurrë të mos bëjë koalicion me LSI-në. Nuk do t’ia sugjeroja dhe nuk do ta mbështesja.

Intervistoi Roland Qafoku/Channel One

6

fokus

DitarI

ngjarje e ditës “U detyrova të kontaktoj Julian Sinanajn për vrasjen e shtetasit Sokol Veizaj, pasi ai ishte person problematik.

Nga frika se mos më vriste, unë veprova i pari”

“Dorëzohet” Andon Mëhillaj: Porosita vrasjen e Sokol Veizajt I akuzuari si “sekser” i vrasësit me pagesë pranon implikimin në vrasjen e Sokol Veizajt, por mohon krimet e tjera. “U detyrova të kërkoj ndihmën e Julian Sinanajt, pasi isha kërcënuar nga Veizaj. Nuk kam gisht në ngjarjet e tjera, sepse isha në konflikt me Sinanajn” Leonard Bakillari Tiranë Andon Mëhillajt i kanë mjaftuar

pak ditë në qeli për të pranuar porositjen e një prej krimeve të rrëfyera nga i dyshuari si vrasës me pagesë, Julian Sinanaj.

Në përballjen e dytë me hetuesit, Mëhillaj ka pranuar përfshirjen e tij në vrasjen e shtetasit Sokol Veizaj, me të cilin kishte një konflikt të mëparshëm pronësie. Ai ka thënë për prokurorët se kishte tentuar disa herë ta zgjidhte konfliktin me marrëveshje, madje ishte takuar disa herë me Veizajn, por ai nuk kishte pranuar t’i lironte pronën. Mëhillaj ka deklaruar se Sokol Veizaj ishte njeri problematik në të shkuarën, sidomos gjatë vitit 1997 dhe për këtë arsye ai thotë se është ndjerë i frikësuar nga ky i fundit. “U detyrova të kontaktoj Julian Sinanajn për vrasjen e shtetasit Sokol Veizaj, pasi ai ishte person problematik. Nga frika se mos më vriste, unë veprova i pari”,mësohet të ketë deklaruar Andon Mëhillaj gjatë seancës së dytë të marrjes në pyetje nga Prokuroria e Krimeve të Rënda.

Sipas dëshmisë së tij, marrëdhëniet me Veizajn ishin acaruar së tepërmi, pasi ky i fundit kishte filluar të ndërtonte një shtëpi në tokën e tij në Orikum. Pasi ka konstatuar fillimin e ndërtimit, Mëhillaj ka deklaruar se është përpjekur ta zgjidhë këtë çështje duke kontaktuar person-

alisht me Sokol Veizajn. Ai flet për një takim që ka patur me të, por pa mundur të gjejë një zgjidhje për çështjen e pronësisë. Madje, Mëhillaj ka pretenduar se në këtë takim ai është kërcënuar nga Veizaj me vrasje, çka e ka detyruar atë të kërkonte ndihmën e Julian Sinanajt, i dyshuar nga prokuroria si vrasës me pagesë. “Në takimin që pata më shtetasin Sokol Veizaj, ai më kërcënoi. Unë i kërkova të zgjidhnim e pronësisë, por ai më kërcënoi. Nga sa dija për këtë person, ai ka qenë mjaft problematik”, -mësohet të ketë deklaruar Andon Mëhillaj. Ai ka pranuar se personi që ka kryer vrasjen e porositur prej tij ka qenë shtetasi Julian Sinanaj, i cili është shpërblyer për krimin me një apartament banimi në qytetin e Vlorës. Vetës Sinanaj ka dhënë detaje për këtë krim, duke treguar para hetuesve se fillimisht e ka plagosur objektivin derisa është siguruar për identitetin e tij. Pasi konfirmoi se bëhej fjalë për shtetasin Sokol Veizaj e ka qëlluar me plumb në kokë. Por ndryshe nga sa pretendon Sinanaj, Andon Mëhillaj ka mohuar përpara hetuesve përfshirjen e tij në një sërë krimesh ku dyshohet se ai ka patur rolin e porositësit. Julian Sinanaj e ka implikuar Andon Mëhillajn si porositës të vrasjes së shtetasit Agron Çela, i cili u ekzekutua në qytetin e Vlorës, në vendosjen e eksplozivit në banesën e kreut të PDsë Vlorë, Ardian Kollozi, si dhe në prezantimin e Sinanajt me biznesmenin Ilir Karçini. Sipas tij, Karçini kishte porositur vrasjen e rivalit të tij në biznesin e gazit, shtetasit Pirro Bare. Por të gjitha këto akuza janë mohuar nga Mëhillaj, i cili ka deklaruar se nuk ka asnjë njohje me personat e përmendur nga Sinanaj. Madje sipas tij, për më shumë se dy vite ai ka qenë në presion të vazhdueshëm nga Julian Sinanaj, pas një konflikti që kishin pasur mes tyre. Konflikti ka pasuar ekzekutimin e Sokol Veizajt për të cilin Sinanaj është

Andon Mëhillaj ka pranuar se personi që ka kryer vrasjen e porositur prej tij ka qenë shtetasi Julian Sinanaj, i cili është shpërblyer për krimin me një apartament banimi në qytetin e Vlorës.

shpërblyer me një apartament banimi në qytetin e Vlorës. Andon Mëhillaj, i dyshuar nga prokuroria si ndërmjetës i disa krimeve me pagesë të kryera nga Julian Sinanaj u vetëdorëzua në polici më 13 shkurt të këtij viti, pak ditë pasi Gjykata e Krimeve të Rënda kishte lëshuar ndaj tij një mandate arresti ndërkombëtar. Fillimisht mbrojtja pretendoi se Mëhillaj kishte probleme mendore, duke thënë se ishte mjekuar për një kohë të gjatë për depresion, ndërsa konfirmoi më pas edhe një tentativë vetëvrasjeje në ambientet e paraburgimit. Por një pretendim i tillë është rrëzuar nga prokuroria dhe gjykata, të cilat konfirmuan arrestin për të dyshuarin si porositës i disa krimeve në qytetin e Vlorës.

Gjykata liron Ylli Pinarin, “i falen” 2.3 vjet burg Gjykata e Tiranës ka pranuar kërkesën e ish-drejtorit të MEICO-s, për arsye shëndetësore. Ishte dënuar me 10 vjet burg për shpërthimin në Gërdec Tiranë Një nga të akuzuarit kryesorë si përgjegjës për tragjedinë e Gërdecit ka lënë qelinë pasditen e djeshme, pas një vendimi të Gjykatës së Tiranës që urdhëronte lirimin e tij të menjëhershëm.

Ylli Pinari kishte kërkuar më herët lirimin nga qelia, përpara përfundimit të dënimit, kërkesë kjo që u pranua dje nga gjyqtari Petrit Çomo. Ende nuk ka një vendim të zbardhur për arsyet e lirimit të ish-drejtorit të ndërmarrjes MEICO, i dënuar me 10 vite burg, por sipas burimeve mësohet se kanë qenë problemet shëndetësore të Pinarit ato që bindën gjykatësin të firmosë lirimin e tij. Sipas dispozitivit të vendimit të djeshëm të gjykatës rezulton se Ylli Pinarit i kishin mbetur për të shlyer 2 vjet, 3 muaj e pesë ditë burgim nga vendimi i Gjykatës së Apelit Tiranë, e cila në shkurt të vitit të shkuar e dënoi atë me 10 vjet heqje lirie.

Për shkak të gjykimit të shkurtuar, Pinarit iu zbrit një e treta e dënimit përfundimtar të Apelit, ndërsa iu llogarit edhe periudha e paraburgimit së bashku me arrestin shtëpiak, ku ish-drejtori i MEICO-s qëndroi gjatë procesit gjyqësor në Apel. Më 13 dhjetor të vitit të shkuar Ylli Pinari iu drejtua Gjykatës së Tiranës, së cilës i kërkoi lirimin e parakohshëm me kusht për shkak të problemeve shëndetësore që kishte patur gjatë kësaj kohe.

Avokatët e z. Pinari i paraqitën gjykatës dokumente që vërtetonin problemet shëndetësore të pretenduara në kërkesën për lirim nga qelia. Po ashtu, një tjetër arsye që sipas Pinarit motivonte lirimin e tij ishte edhe kujdestaria për nënën e tij të moshuar, e cila ka mbetur e vetme. Këto arsye e bindën gjykatën që mesditën e së hënës të urdhërojë lirimin e menjëhershëm të Ylli Pinarit nga burgu nr. 325 në Tiranë. “Lirimin me kusht të të dënuarit Ylli Pinari, duke urdhëruar pezullimin e pjesës së mbetur pa vuajtur të dënimit prej 2 vjet, 3 muaj e 5 ditë burgim, për një kohë prove prej 3 vjetësh, me kusht që gjatë kësaj kohe i dënuari të mos kryejë vepër tjetër penale”, thuhet në dispozitivin e vendimit të djeshëm të gjykatës.

Ylli Pinari la qelinë pas Mihal Delijorgjit,

ndërsa tashmë në burg është vetëm ishdrejtori ekzekutiv i fabrikës së Gërdecit, Dritan Minxolli, si dhe disa ushtarakë të dënuar nga Gjykata e Apelit. Dosja “Gërdeci”, një prej dosjeve më të mëdha të drejtësisë shqiptare u zvarrit në një proces gjyqësor që zgjati për më shumë se tre vjet në gjykatën e shkallës së parë dhe atë të Apelit, ndërsa Gjykata e Lartë vendosi mospranimin e rekursit të prokurorisë, duke mbyllur përfundimisht historinë tragjike të 15 marsit 2008, ku humbën jetën 26 persona dhe u plagosën me qindra të tjerë.

L.Bakillari

Ende nuk ka një vendim të zbardhur për arsyet e lirimit të ish-drejtorit të ndërmarrjes MEICO, i dënuar me 10 vite burg, por sipas burimeve mësohet se kanë qenë problemet shëndetësore të Pinarit ato që bindën gjykatësin të firmosë lirimin e tij.

gjykimi

Gjika: Procesi kundër meje, i montuar politikisht Pas dy dështimesh radhazi, është zhvilluar dje seanca gjyqësore në ngarkim të kryebashkiakut të Vlorës, Shpëtim Gjika, i cili akuzohet nga prokuroria për falsifikim dokumentesh. Në seancën e zhvilluar në Gjykatën e Tiranës ishte i pranishëm edhe vetë kryetari i Bashkisë së Vlorës dhe shtatë të pandehurit e tjerë, të cilët akuzohen për “falsifikim të dokumenteve” dhe “ndërtim të paligjshëm”.

Gjatë seancës ka pasur mjaft kërkesa të bëra nga avokatët e të gjithë të pandehurve, të cilët kërkuan pushimin e çështjes, me arsyetimin se Prokuroria e Vlorës ka shkelur procedurat gjatë hetimit. Sipas avokatit të z. Gjika, gjykata duhet të pushojë gjykimin e kësaj çështjeje, pasi prokuroria ka tejkaluar afatet e parashikuara në ligj për hetimet paraprake.

Kjo kërkesë pritet të kundërshtohet nga prokurorët e çështjes, të cilët kërkuan kohë nga gjykata për t’u njohur me pretendimet e të pandehurve dhe avokatëve të tyre mbrojtës. Në përfundim të seancës gjyqësore, kryebashkiaku Gjika deklaroi se bëhet fjalë për një proces fals dhe të montuar politikisht. Nga ana tjetër ai pretendoi se prokuroria ka patur të gjithë kohën e nevojshme për të kryer të gjitha hetimet dhe jo ta zvarriste hetimin paraprak. “Në fakt siç e shikoni, unë jam prapë në seancë çdo të hënë. Këto nuk ishin vetëm kërkesat e mia, ky është një proces i montuar nga prokuroria prandaj unë jam në paqe me moralin tim, sepse e di si ka filluar dhe pse është hetuar në mënyrë skandaloze. Ky proces ka filluar 3-4 muaj pas zgjedhjeve, e mesa duket janë nxituar, ka ngritur akuzë prokuroria dhe sot kërkon kohë. Kjo të skandalizon. Ka patur shkelje të afateve të hetimit. Prokuroria nuk ka zbritur nga qielli, por është këtu për të bërë punën”,- deklaroi Gjika Seanca e radhës është caktuar për të hënën e ardhshme, kur do të dëgjohen pretendimet e organit të akuzës.

L.Bakillari

Gazeta MAPO

www.mapo.al / gazetamapo@gmail.com

04.03.2014

7

Tritol biznesmenit në Tiranë, mister autorët Tiranë- Një shpërthim i fuqishëm ka tronditur

banorët e rrugës “Prokop Mima” në Tiranë, por fatmirësisht nuk janë shënuar viktima. Ngjarja ka ndodhur në orët e para të mëngjesit, kur një sasi eksplozivi ka shpërthyer në banesën e shtetasit Ermal Koka. Shpërthimi ka shkaktuar dëme materiale, ndërkohë që policia po heton shkaqet e saj.

Mbeten ende të paqarta motivet dhe autorët e vendosjes së eksplozivit, ndërsa policia po punon për të zbuluar konflikte të mundshme të pronarit të banesës, që mund të kenë lidhje me ngjarjen e sot-

me. Policia e Tiranës bën të ditur se shtetasi Ermal Koka është biznesmen i materialeve elektrike tek rruga “Siri Kodra”. Por nga verifikimet e kryera mëngjesin e djeshëm, nuk rezulton që ai të ketë probleme me ndonjë person. Kjo i ka shtyrë hetuesit të mendojnë se autorët mund të kenë gabuar objektiv, megjithatë gjithçka pritet të verifikohet në ditët e ardhshme. Shpërthimi i djeshëm është i disati që ndodh në Tiranë gjatë javës së fundit. Një person ka humbur jetën dhe tre të tjerë janë plagosur rëndë nga atentati me lëndë plasëse.

Tronditet Fushë-Kruja, sulm me eksploziv komisariatit të policisë Një granatë difensive ka shpërthyer në oborrin e rajonit të policisë, duke dëmtuar dy makina dhe xhamat e ndërtesës. Policia shoqëron 20 persona, por nuk gjen ende autorin e aktit të rëndë Dashamir Biçaku Krujë- Pas një sërë shpërthimesh kundër individëve, eksplozivi i drejtohet Policisë. Një shpërthim i fuqishëm u dëgjua mbrëmë në Fushë-Krujë, pasi një granatë difensive u hodh në ambientet e komisariatit. Dy makina policie, xhamat e komisariatit dhe të lokaleve aty pranë u dëmtuan, ndërsa fatmirësisht nuk ka pasur dëme në njerëz. Punonjësit e policisë që ndodheshin në komisariat kanë nisur nga puna për gjetjen e autorëve, ndërsa dyshimet e para bien mbi një akt terrorist me fokus vetë policinë. Menjëherë pas ngjarjes së rëndë, në drejtim të Fushë-Krujës janë nisur drejtues policie nga Durrësi dhe Tirana për të nisur hetimet. Nga këqyrja e kryer nga ekspertët kriminalistë të policisë është vënë re se lënda plasëse është hedhur nga pjesa e pasme e godinës 2-katëshe të rajonit dhe ajo ka përfunduar në pjesën ballore të saj. Për fat të mirë, nuk ka pasur të lënduar nga shpërthimi, veç dëmtimit të dy automjeteve të policisë si dhe të xhamave të godinave aty pranë. Specialistë të xhenios kanë kryer veprimet e para dhe sipas tyre nuk bëhej fjalë për ndonjë shaka. Sasia e tritolit që është hedhur brenda mureve rrethuese të komisariatit ka qenë e konsiderueshme, çka tregohej përmes dëmeve të shkaktuara. Specialistët e xhenios kanë ngritur dyshimin se lënda plasëse ka qenë një granatë difensive me fuqi të lartë, copëzat e së cilës mund të shkaktonin edhe vrasjen e per-

Komisariati i policisë në Fushë-Krujë

sonave, nëse do të ishin gjendur në rrezen e saj. Pas ngjarjes, policia nisi kërkimet e saj dhe mësohet se ka shoqëruar mbi 20 vetë të dyshuar, persona me precedentë penalë, të cilët nisën të merreshin në pyetje nga specialistët e Antiterrorit të Drejtorisë së Policisë së Durrësit dhe të zyrës përkatëse në Policinë e Shtetit.

Dyshimet e para të policisë lidhen me disa raste të ndërhyrjes së efektivëve të bluve në Fushë- Krujë për arrestimin e personave të përfshirë në veprimtari kriminale. Kjo është një nga pistat

Specialistët e xhenios kanë ngritur dyshimin se lënda plasëse ka qenë një granatë difensive me fuqi të lartë, copëzat e së cilës mund të shkaktonin edhe vrasjen e personave, nëse do të ishin gjendur në rrezen e saj.

kryesore që po verifikon policia për rastin konkret, por nuk janë lënë jashtë vëmendjes edhe pista të tjera. Konflikti i ndonjë punonjësi policie me ndonjë person mbetet gjithashtu një pistë e mundshme që ka sjellë këtë formë hakmarrjeje. Burimet e policisë thonë se po verifikojnë edhe pista të tjera që lidhen me këtë ngjarje, të cilat sipas tyre pritet të hetohen në vazhdim. Ky është rasti i dytë i hedhjes së lëndëve plasëse brenda rajonit të policisë së Fushë- Krujës, pasi pak javë më parë një tjetër sasi më e vogël

u hodh brenda saj nga persona ende të panjohur. Edhe në këtë rast policia është duke verifikuar një grup të madh personash të njohur si elementë me tendenca kriminale. Meg jithatë, ng jarja e mbrëmshme ndodh në një kohë kur sulmet me lëndë plasëse janë kthyer në lajmin e ditës. Vetëm pak ditë më parë, në Tiranë humbi jetën një person dhe u plagosën 3 të tjerë pas atentateve me eksploziv. Për këto por edhe për ngjarje të tjera të rënda nuk ka ende autorë të arrestuar nga policia.

Shpërthimet me tritol

Ambasada amerikane, apel qytetarëve të vet: Jini vigjilentë Shpërthimet në rritje me eksploziv kanë vënë në alarm edhe Ambasadën amerikane në Tiranë. Përmes një njoftimi në faqen zyrtare, kjo ambasadë shpreh shqetësimin për shtimin e rasteve dhe u bën thirrje qytetarëve amerikanë të tregohen vigjilentë. Ambasada u bën jehonë raportimeve të medias, që flasin për rritjen e përdorimit të tritolit kundër njerëzve të përfshirë në biznes apo me mosmarrëveshje të ndryshme. Këto pajisje shpërthyese janë vendosur në automjete të përdorura nga këta individë dhe kanë rezultuar me lëndime të rënda e deri në vdekje. “Edhe pse ambasada e SHBAsë nuk ka informacione specifike për k ë r c ë n i m e t ë d r e j t u a r a ku n d ë r qytetarëve amerikanë, ne u kujtojmë atyre të qëndrojnë vigjilentë kur parkojnë makina në vende të paautorizuara, të shmangin parkimin gjatë natës në zona të pasigurta dhe të inspektojnë makinën e tyre për çdo send të dyshimtë”,- thuhet në njof-

tim, ku bëhet thirrje që në rast anomalish të kontaktohet menjëherë policia. Ambasada u bën gjithashtu apel qytetarëve amerikanë, rezidentë në Shqipëri, që të rishikojnë planin personal të sigurisë, të tregojnë kujdes për vendbanimin dhe të monitorojnë stacionet me lajme lokale për çdo përditësim. “Mbani një nivel të lartë vigjilence dhe ndërmerrni hapat e duhur për sigurinë personale, duke ndjekur instruksionet e autoriteteve lokale”, - thotë ambasada, e cila publikon më tej edhe numra kontakti për të dhënë sqarime të mëtejshme mbi këtë njoftim. Qytetarëve amerikanë, të cilët banojnë ose ndodhen përkohësisht në Shqipëri, u rekomandohet të regjistrohen në programin e Departamentit të Shtetit Smart Traveler Enrollment Program (STEP). Ky program u jep atyre përditësimet e fundit të sigurisë, si dhe i mundëson stafit të ambasadës të lidhet me ta në rastet e urgjencave.

Alarm fals për bombë në Ambasadën britanike Një alarm fals për bombë në Ambasadën angleze në Tiranë ka ngritur dje në këmbë forcat e policisë së kryeqytetit.

Alarmi është dhënë rreth orë 13:40, nëpërmjet një telefonate në sallën operative dhe ka vënë në lëvizje menjëherë forcat e Komisariatit Nr.3 dhe njësinë antieksploziv. Për 20 minuta u kontrollua e gjithë ndërtesa në bllokun e ambasadës si dhe ndërtesa të tjera pranë. Lajmi ka shtuar panikun në radhët e punëtorëve, ndërsa para saj nuk u lejua as kalimi i qytetarëve. Bëhet me dije se policia po punon për identifikimin e telefonatës dhe personit që ka telefonuar, por deri në orët e vona të mbrëmjes nuk kishte asnjë person përgjegjës.

CMYK

8 04.03.2014

NJOFTIM / REKLAMA

Gazeta MAPO

www.mapo.al / gazetamapo@gmail.com

REPUBLIKA E SHQIPËRISË DHOMA KOMBËTARE E PËRMBARUESVE GJYQËSORË PRIVATË

PERMBARUESI GJYQESOR VASIL SHANDRO do të zhvillojë ankandin për pasurinë e paluajtshme: - Pasuria e rregjistruar me Nr 6/109+3-13, ZK 2310, Apartament me sip totale prej 47 m2, vol 3, fq.54, e ndodhur ne Kuçove. Çmimi fillestar me te cilin do te filloje ankandi eshte ne vleren 1,006,745.6 Leke.

- Pasuria e rregjistruar me Nr. 32/43, ZK 2179, Truall+ Ndertese me siperfaqe totale prej 500 m2, vol 7, fq.89, e ndodhur ne Polovine, Kuçove. Çmimi fillestar me te cilin do te filloje ankandi eshte ne vleren 670,956.16 Leke Ankandi do të zhvillohet në datë 24.03.2014 ora 16:00, në zyrën përmbarimore Vasil Shandro, me adresë Rr “Reshit Collaku”,pall “Aurora Konstruksion”, kati 5, prapa Gjykatës Lartë, Tiranë.

Nr.tel: 04/2278031 / E-mail: vshandro@yahoo.com

SHPALLJE ANKANDI ZYRA PERMBARIMORE KURMAKU, shpall për shitje në ankand pasurinë “Are” , ne pronesi te shtetasve Rexhep e Luljeta Dauti, me Nr. Pasurie 163/5/65, vol 34, faqe 28, me sip. 1481m2, ZK.2066, pasuri e ndodhur në Kamez, Tirane.

Ankandi zhvillohet ditën e martë në datë 11.03.2014 ora 15.oo. Çmim fillestar 4,399,991.76 (katermilionetreqindenentedhjeteenentemijee nenteqindenetedhjetenje pike shtatedhjetegjashte) lekë, pranë selisë së Përmbaruesit Gjyqësor Kastriot Kurmaku, Rruga “28 Nëntori”, pall “F. Turku”, kati 2, pranë Gjykatës Elbasan.

E-mail kastriotkurmaku@yahoo.com, Cel. 0682099479

SHpallje ankandi Shoqëria përmbarimore “AFA-2010” sh.p.k njofton shpalljen e Ankandit te II për shitjen e pasurisë së paluajtshme: Pasuria Nr.1/118+1-19, e llojit “Apartament”, me sipërfaqe totale 97 m2, e regjistruar pranë Z.V.R.P.P. Tiranë ne Zonën Kadastrale nr.8380, vol 17, faqe 206, në pronësi të Harallamb Leonidha Voko dhe Galina Koli Voko, Çmimi fillestar i shitjes së pasurisë në ankand të dytë është 67.200 EURO (gjashtëdhjetë e shtatë mijë e dyqind) Euro.

Kjo pasuri është vënë në hipotekë në favor të Raiffeisen Bankë sh.a. për shumë 100,000EUR (njëqind mijë) Ankandi midis ofertuesve do të zhvillohet më date 26.03.2014, ditën e Mërkurë ora 16:00 në ambjentet e Shoqërisë Përmbarimore “AFA-2010” sh.p.k në adresën Rruga “Sulejman Delvina”, Nd.51, H.9, Ap.1, Tiranë.

Për më shumë informacion mund të konsultoheni në numrin e telefonit: Tel:044503458 si dhe adresën e E-mali shoqeriapermbarimoreafa2010@gmail.com

e diel EKSKLUZIVE

/ INTERVISTA

ME FILOZOFIN

FRANCEZ, LUC

FERRY: BOTA

ASNJËHERË NUK

KA QENË MË

MIRË

NR. 16 (261),

VITI VIII BOTIMIT

MARS 2013

ÇMIMI 300 LEKË

JO VETËM POLITIKË SI ZAKONISHT

30 lekë

30 lekë

30 lekë

30 lekë

FOTO ESSE Natë shqiptare në Oslo

MIRA MEKSI Kur fatin ta shkruajnë librat

30 lekë

30 lekë

ELL ALASTAIR CAMPB RAMËS

JES SË EDI

NJERIU I RILIND E PËRMUAJSHME

30 lekë

BESNIK MUSTAFAJ në Ngatërresat me kufirin francez emrin Le Pen STEFAN ÇAPALIKU Gjurmët e ujkut oriental te shqiptarët

E përmuajshme

E përmuajshme INTERVISTA ME EKSKLUZIVE /

, LUC FILOZOFIN FRANCEZ

RË NUK KA QENË FERRY: BOTA ASNJËHE

çdo ditë gazeta ‘MAPO’

PLUS çdo muaj revistat ‘MAPO’

dhe ‘MADAME MAPO’

JO VETËM POLITIKË SI ZAKONISHT

AFAJ BESNIK MUST Ngatërresat në cez me

MË MIRË

e luftës në Kosovë, njohin nga koha Campbell vjen në Shqiptarët e në Kosovë. të Tony Blair-it.

Press. Në një ushtarakisht i fushatave botim i UET të tij për të ndërhyrë me Tony Blair, Eshtë spin doctor-i e të tjera. në politikë, vendimin e shefit atyre ditëve: Vitet e mia e strategjisë kur mbronte me Ditarët e librin, rëndësinë Shqipëri pikërisht me Henri ÇILIN flet për bashkëbisedim

Gazeta MAPO

www.mapo.al / gazetamapo@gmail.com

04.03.2014

9

Doganat, plani i shkurtit realizohet 104 % Të ardhurat nga administrata doganore gjatë muajit shkurt kanë shënuar rritje, duke ndryshuar kështu ecurinë negative të një viti më parë. Edhe pse nuk ka të dhëna të detajuara se në cilët zëra janë shënuar këto rezultate, administrata doganore raporton rritje të të ardhurave. Sipas njoftimit zyrtar, gjatë muajit shkurt 2014 u arkëtuan rreth 1.2 miliard lekë më shumë se muaji shkurt 2013, g jatë të cilit u

mblodhën 8.9 miliardë lekë. Ndërsa plani i të ardhurave për këtë muaj u realizua me 104%, duke arkëtuar 393 milionë lekë më shumë se parashikimi. Kështu, nga 9.7 miliardë lekë të planifikuara, g jatë këtij muaji u mblodhën 10.1 miliardë lekë. Këto shifra vijnë në ndryshim nga performanca e ulët në realizimin e të ardhurave, e cila ka shoqëruar administratën fiskale gjatë gjithë vitit të kalu-

ar. Ndërkohë, administrata e Doganave prej rreth një muaji po mbikëqyret dhe asistohet nga kompania britanike “Crown Agents”, e cila mori përsipër ndryshimin e imazhit, luftën kundër korrupsionit dhe rritjen e të ardhurave për llogari të qeverisë shqiptare. Pritshmëritë e qeverisë janë që nga kjo marrëveshje, të ardhurat për buxhetin e shtetit të rriten në më shumë se 100 mln euro në vit.

Enti i Banesave nis blerjen në treg të shtëpive stok për të pastrehët Enti Kombëtar i Banesave në faqen e tij të internetit ka hapur një garë për të gjithë ndërtuesit që kanë banesa stok në Tiranë dhe Durrës, që t’ia shesin Entit me vlerën e kostos. Qëllimi është përdorimi i tyre për rastet emergjente të të pastrehëve Për të zgjidhur rastet emergjente të strehimit, Enti Kombëtar i Banesave kërkon të blejë me vlerën e kostos banesat e pashitura në Tiranë dhe Durrës. Lajmi bëhet i ditur nëpërmjet njoftimit për shprehje interesi që Enti ka bërë në faqen e tij të internetit.

Kërkesa

Për të adresuar problemet e strehimit në qytetet e Tiranës dhe Durrësit, Enti Kombëtar i Banesave me fondet e vëna në dispozicion nga të ardhurat e veta, miratuar nga Këshilli Drejtues, kërkon të realizojë blerjen e banesave me kosto të ulët në treg të lirë, thuhet në njoftimin e Entit. Të interesuarit duhet të paraqesin ofertat e tyre brenda datës 30 mars 2014, pranë Drejtorisë Qendrore të Entit Kombëtar të Banesave. Ofertat mund të dërgohen edhe në rrugë elektronike. Enti sqaron se oferta duhet të përmbajë numrin e apartamenteve që disponohen, adresën, vitin e ndërtimit, strukturën, sipërfaqen.

Gjithashtu duhet të dihet edhe statusi i pronësisë dhe në fund çmimi për metër katror. Strehimi vijon të jetë një nga plagët më të mprehta sociale të pazgjidhura ende. Ske-

mat e deritanishme mbi banesat sociale dhe kredi me interesa të ulëta duket se nuk kanë shkuar në destinacion. Këto projekte nuk u përfituan nga më të varfrit, shtresa që realisht nuk ka asnjë mundësi të marrë kredi. Nxjerrja nga shtëpitë e ish-pronarëve të qindra banorëve që jetonin në këto banesa në Tiranë dhe në Durrës duket se ka krijuar një situatë emergjente. Rasti më mediatik ishte i dy grave që jetonin në qiell të hapur në rrugën e Kavajës, në një kthinë rrugice të sajuar me kartonë.

Fondi i banesave

Vetë Shoqata e Ndërtuesve ka deklaruar se pas krizës ekonomike të vitit 2008 është krijuar një stok prej 4 mijë banesash në qytetin e Durrësit dhe të Tiranës, të pashitura e për të cilat nuk ka kërkesë.

Ndërsa në të gjithë vendin janë rreth 12 mijë të tilla. Shitja e tyre në fakt nuk është parë me ngut nga ndërtuesit, për shkak se ata kanë ulur çmimet në atë mase sa të nxisin shitjen. Çmimet e banesave të pashitura në Durrës në minimumin e tyre nuk janë më pak se 320 euro, ndërsa në Tiranë çmimet janë mbi 400 euro, kurse kostoja zyrtare e ndërtimit për metër katror është 200 mijë lekë.

Ekspertët imobilarë faktojnë se Shqipëria ka përjetuar një flluskë të vërtetë në çmimet e banesave, pasi në tri vite është vënë re një rritje e çmimet të tyre me mbi 100 për qind në disa zona. Përveçse në Shqipëri, gjithkund kriza ekonomike ka nënshtruar sektorin e ndërtimit me ulje çmimesh. Shoqata e Ndërtuesve po pranon se sektori ndodhet në një krizë të thellë.

Kërkesa për blerje ka rënë ndjeshëm.

Bankat nuk i kreditojnë qytetarët

Të interesuarit duhet të paraqesin ofertat e tyre brenda datës 30 mars 2014, pranë Drejtorisë Qendrore të Entit Kombëtar të Banesave. Ofertat mund të dërgohen edhe në rrugë elektronike

për blerje shtëpie. Nuk po jepen më leje ndërtimi si më parë etj. Të gjitha këto zhvillime kanë çuar në krizë sektorin, por nga ana tjetër vetë ndërtuesit bëjnë me dije një fakt tronditës. Në të gjithë vendin ka rreth 12 mijë apartamente të pashitura. Për të gjykuar mbi shifrat, në fakt nuk kërkohet shumë ekspertizë, por vetëm pak logjikë ekonomike. Kur ka krizë dhe stoqe, çmimet ulen. Kështu ka ndodhur në të gjithë botën. Puna e solli që edhe në kryeqendrat ekonomike në SHBA, pas krizës së vitit 2008, një shtëpi të mund të shitej edhe me 40 mijë dollarë. Për analogji, në Shqipëri maksimumi çmimet kanë mbetur në vend, ose minimumi janë ulur me 10%.

Bankat kundër politikës së BSH, rritin interesat e kredisë për janarin Në vend që të ulen për shkak të politikës monetare të Bankës së Shqipërisë, normat e kredisë në lekë po rriten. Sipas statistikave mujore të Bankës së Shqipërisë për muajin janar, norma mesatare mujore e kredisë së re në lekë për të gjitha afatet e maturimit u rrit në rreth 9.2%, nga 8.8% që kishte zbritur në muajin dhjetor. Kjo rritje erdhi teksa në dhjetor, Banka e Shqipërisë kishte lehtësuar politikën monetare, duke e zbritur atë në 3%. Bankat reaguan në rritje, duke ndjekur yield-in e interesave të bonove që në janar u zgjerua lehtë, teksa qeveria nuk arriti të financonte gjithë borxhin e saj. Ka qenë ky mosreagim i bankave, që duket e detyroi Bankën e Shqipërisë

të ulte sërish normën bazë në fund të shkurtit në një minimum historik prej 2.75% dhe një ditë më vonë t’u kërkonte bankave në një takim që të ulnin normat e interesit. Ndërkohë dhe kredia për ekonominë shënoi një tjetër tkurrje në janar. Që nga shtatori 2011, kur BSH filloi politikën agresive lehtësuese monetare, norma bazë ka zbritur me 2.25 pikë përqindjeje, interesat e kredive në lekë janë ulur me 3.5 pikë përqindjeje, ato të bonove me 4.3 pikë përqindjeje, ndërsa ato të kredive në lekë me vetëm 1.8 pikë përqindjeje. Kjo ulje më e lartë e normave të depozitave në raport me ato të kredive bëri që sistemi bankar të rriste ndjeshëm fitimet në 2013-ën.

punësimi

Veliaj: Kujt i ofrohet punë, do t’i ndërpritet ndihma ekonomike Kushdo që paraqitet në zyrat e punës për t’u regjistruar si i papunë, do të pajiset me një kupon që do t’i mundësojë atij ndjekjen e një kursi falas në një nga Qendrat e Formimit Profesional”, - tha dje ministri i Mirëqenies Sociale, Erion Veliaj. “Nuk mund të japim më ndihmë ekonomike pa bërë asnjë përpjekje për punësim, sepse misioni ynë nuk është vetëm të japim ndihmë për të varfrit, por të jemi të përgjegjshëm edhe për ata 600 mijë shqiptarë që paguajnë taksat.

Kështu, askush nuk ka alibi për të mos ndjekur një kurs ku do të trajnohet për të bërë diçka”, - u shpreh ministri Veliaj. Nga ana tjetër ai tha se nëse dikujt që merr ndihmë ekonomike i ofrohet një vend pune, të cilën ka mundësi ta bëjë, por e refuzon duke preferuar të jetojë me ndihmë, nuk do ta përfitojë më atë. “Paratë që kursehen nga kjo do t’u jepen atyre që realisht janë nevojtarë. Pastrimi i skemës së ndihmës ekonomike nga abuzimet është diçka e mirë, por nëse ne nuk e lidhim NE-në me një kurs në QFP-të tona, atëherë nuk kemi zgjidhur zinxhirin e vazhdueshëm të varfërisë që pasohet nga prindërit tek fëmijët”, - shtoi ai.

10

Opinione & Editoriale

Blog & Ide

OpEd

Nga Bujar Kapexhiu

Opinione dhe Editoriale

Para se ta gozhdoni Gjergjin…

G

azetat më patën njohur me arrestimin e Gjergji Thimos dhe akuzat që ngrihen ndaj tij si grabitës e trafikant ikonash. Një gjë e tillë nuk mund të mos më sillte ndërmend takimet me këtë person plot 20 vjet më parë, kur bashkë me projektin që kishte për të hapur muzeun e parë privat që sillte në Ministrinë e Kulturës, fliste edhe për ikonat dhe një numër objektesh me vlerë, të cilat i siguronte tek individë të ndryshëm.

Nuk jam i prirur të besoj në manipulimin e një procesi që synon të rrisë artificialisht kuotën e besueshmërisë të një drejtësie që sot gjendet me nivelin më të ulët se kurrë, por shpresoj që të mos jetë as komedia politike e radhës, versioni ikonografik.

Mbledhja e ikonave nga Gjergji Thimo duhet parë në një kontekst realist, të cilin kanë prirje ta harrojnë të gjithë.

Logjika fillestare juridike, ‘të kapa me presh në dorë dhe ti je fajtori’, nuk mund ta ndriçojë të vërtetën. Mjafton të them se po të mos kishim një “fajtor” të tillë kombëtar, sot asnjë nga ato ikona nuk do të ishin në territorin e Republikës së Shqipërisë. Sipas informacioneve që vinin çdo ditë, në atë kohë fshatrave të Jugut e Juglindjes së Shqipërisë silleshin tregtarë të shumtë objektesh arti, që blinin edhe gurët e puseve, sepetet e vjetra të grave, kostume, ikona etj. Dhe do të qe gabim po të mendohet se qe fjala për persona që vinin vetëm nga Greqia. Të tillë kishte edhe nga Bullgaria, por edhe nga Maqedonia e më tutje. Sipërmarrës të ndryshëm italianë ishin gati të paguanin miliona për ndonjë ikonë të vjetër, për të cilat kishin dëgjuar por nuk dinin shumë se për çfarë ishte fjala, nuk mungonin as antikuaristë anglezë dhe francezë. Pra shanset që këto objekte të niseshin jashtë kufijve ishin njëqind herë më të mëdha se të qëndronin brenda tyre.

Por për çfarë ikonash bëhet fjalë, cili është fondi që u trafikua më shumë?

Gjithsesi, në asnjë rast nuk kanë qenë kryeveprat e artit ikonografik shqiptar. Edhe pse në plan juridik veprohej në një terren të paqartë, me ligj qe vendosur që muzeumet të shpalleshin pasuri kombëtare dhe të siguroheshin me masa sigurie të veçanta. Kjo do të thotë se në kushtet kur komunitetet fetare dora-dorës bëheshin zot të objekteve të kultit, me të drejtë a pa të drejtë, strukturat shtetërore nuk dorëzuan asnjë nga veprat e artit që ato kërkonin. Kujtoj fare mirë se në takimet me përfaqësues të kultit, ata kërkonin fondin ikonografik dhe të gjithë fondin mobiliar kishtar, por nuk ndjenin asnjë detyrim të investonin e të na siguronin për ruajtjen e tyre.

Megjithëse nuk ishte e nevojshme të ruhej gjithçka nën etiketën “pasuri kombëtare”, përsëri para se disa objekte të liheshin në duart e komuniteteve fetare u pa e arsyeshme që të verifikohej gjithçka kishte mbetur nëpër kisha dhe me këtë rast u bë edhe një vjelje tjetër objektesh. Për publikun e gjerë është i panjohur fakti se përveç fondit të Beratit dhe Korçës, në një sallë të veçantë të Institutit të Monumenteve mblidheshin dhe ruheshin edhe një numër i madh ikonash me vlera, që për arsye të ndryshme nuk hynin në fondin e muzeve.

Para se të ktheheshin një numër ikonash relativisht jo shumë të vjetra,

koment Dashnor Kokonozi

komuniteteve fetare u bëmë një propozim të fundit, vendosjen nëpër kisha jo të origjinaleve por të fotografive apo riprodhimeve të tyre me cilësi të lartë.

Të paktën deri në stabilizimin e rendit.

Nxorëm fonde nga qeveria dhe ngritëm një laborator të fuqishëm fotografik pranë Muzeut Kombëtar, qëllimi i të cilit ishte riprodhimi i ikonave, në bashkëpunim me Institutin e Monumenteve.

Megjithatë, ky propozim nuk u pranua dhe komunitetet fetare morën në dorëzim një numër veprash, por asnjë ikonë që gjykohej se kishte vlera të jashtëzakonshme nuk u la në dorë të tyre, sa kohë që deri në fund ato nuk merrnin përsipër t’i mbronin. Por pati edhe gabime vlerësimi. Në mos gaboj, në një kishë në jug të Gjirokastrës u la një ikonë e O. Qipriotit, nisur nga mendimi se autori nuk ishte shqiptar. Asnjëherë nuk e kam kuptuar përse specialistët e Institutit u nisën vetëm nga origjina e autorit dhe jo nga vlerat e saj. Më pas, ikona në fjalë u vodh. Duket për atë ikonë ishin interesuar qarqe të tjera dhe ajo do të ketë kapërcyer kufirin. Nganjëherë them se po qe se vjedhësit do t’ia kishin shitur Gj. Thimos, ikona do të mbetej në Shqipëri, por vetë Gjergji sot do të dënohej edhe për të.

Nuk mund të mos dyshohet se individë të veçantë pranë komuniteteve fetare ishin të interesuar për zhdukjen e fondit shqiptar të ikonave. E them këtë sepse vëreja se ato që zhdukeshin nëpër kisha zëvendësoheshin me shumë lehtësi nga vepra ikonografike që prodhoheshin në Greqi. Kam respektin më të madh për ikonografët grekë, por këtu qe fjala për objekte të prodhuara në seri.

Jam i shtrënguar të them se në atë kohë rreziku vinte edhe nga papërgjegjshmëria e strukturave dhe funksionarëve shtetërorë. Stafi i ri që mori funksionet më 1992, krejt rastësisht mësoi se ikonostasi madhështor i Shën Pjetrit të Vithkuqit ishte nisur në një drejtim krejt të panjohur në Itali, gjoja për t’u restauruar. Kjo ishte bërë me këmbënguljen e drejtorisë së atëhershëm të Institutit të Monumenteve, por edhe me nxitjen, miratimin dhe bashkëpunimin e Ministrisë së Kulturës, të personaliteteve të saj më të larta, që në atë kuadër vepronin në mënyrë të paligjshme se askush nuk kishte të drejt të firmoste për të nxjerrë jashtë vendit një vepër të tillë. Askush nuk qe në gjendje të më jepte informacion se ku ndodhej ai objekt.

Duke kërkuar ndihmën e gazetarëve italianë, në anën tjetër të Adriatikut, mësuam se edhe vetë personi që kishte marrë ikonostasin, një “restaurator privat” nuk kishte një adresë fikse dhe me emrin e tij nuk figuronte asnjë atelie restaurimi në të gjithë Italinë. Dikur, tërthorazi morëm vesh se ai ikonostas kishte filluar të shitej pjesë- pjesë. Ishte krimi më i madh që ishte bërë në atë fushë të kulturës.

Pas procedurave të panumërta që na

u desh të bëjmë për ta gjetur dhe sjellë në Shqipëri, përfshi edhe një proces gjyqësor, që do të na jepte mundësi të kërkonim ndihmën e Interpolit, qemë të detyruar të vazhdojmë të bashkëpunojmë vetëm me policinë italiane dhe t’i rrimë shumë larg policisë shqiptare.

Kishim njoftime të sigurta se deri në doganë ikonostasi ishte shoqëruar nga policia vendase, që në njëfarë mënyre edhe bënte presion mbi doganierët që kërkonin të dinin se çfarë po nxirrej jashtë. Sjellja e tij në Shqipëri pas përpjekjesh të gjata, ishte një lehtësim i madh për ne, ndërkohë që na qartësoi më shumë rrezikun që kanoste një fond të tillë, por tregonte se edhe në këtë fushë e drejta e shtetit për monopolin ekskluziv të vlerave nuk ishte e mjaftueshme.

Nëse sot flitet se në fondin e Gjergj Thimos figuron edhe një ikonë e Onufrit dhe një tjetër e Shpatarakut (këtë e them me rezervën e njohjes së gazetarëve të Tiranës, që në shkrime të tilla përdorin edhe terma si “bazilika” që vetëm ata e dinë se çfarë do të thotë), pra nëse vërtet ka vepra të këtyre autorëve, ky është një problem serioz që duhet parë me kujdes.

Dua të besoj se përjashtohet rasti që ato të jenë vjedhur në muzetë tona. Është fjala për autorë, fondi i të cilëve është aq i njohur dhe është regjistruar e fotografuar aq herë, sa duhet të ketë një amnezi të rëndë kolektive që specialistët të mos e kuptojnë përse është fjala, të mos gjejnë se ku janë marrë.

Një rast i tillë na shërben për të paraqitur një pamje tjetër të këtij problemi, atë të fondit të madh ikonografik që ka qarkulluar nëpër familje të ndryshme, apo që është marrë nga kishat e ndryshme dhe janë ruajtur nga individë të ndryshëm kur nisi vala shkatërruese e luftës së regjimit të kohës kundër institucioneve fetare. Gjithnjë ka ekzistuar edhe një fond ikonografik që ruhej fshehurazi nga familje të ndryshme.

Gjatë viteve ‘80 nëpër familjet e vjetra beratase e korçare kam parë me dhjetëra ikona që ishin trashëguar brez pas brezi, që ruheshin fshehurazi e trashëgoheshin si pasuri familjare. Një pjesë e tyre do të ushqejë trafikun e nëndheshëm në fillim të viteve ‘90. Nuk kishte dhe nuk mund të ketë asnjë ligj që të ndalojë ndokënd të shesë sendet me vlerë e që ruheshin nëpër sepetet e gjysheve, kostumin e saj, por edhe ndonjë një ikonë të mbajtur fshehur.

Në kushte të tilla, të drejtën e shtetit për të blerë i pari veprën e një privati u përpoqëm ta fusim në ligj e ta cilësonim si të mirëqenë, por një shtet psikorigjid nuk mund të dilte jashtë natyrës së tij dhe e kishte të vështirë të blinte atë që deri pak më parë e kishte marrë me forcë. Por edhe kur donte të blinte, tarifat e tij ishin të pandryshuara prej vjetësh e që nuk t’i pranonte askush, njerëzit që shisnin nuk donin të kishin shtetin si klient.

Kujtoj se në një kontekst të tillë, ministri i kohës, z. Dh. Anagnosti këmbëngulte që edhe ekspozimi i fondit ikonografik të ishte sa më minimal (kishte kërkesa të mëdha për ekspozita) dhe të gjitha përpjekjet të përqendroheshin në blerjen e pajisjeve elektronike dhe në marrjen e masave të tjera që do të ndikonin në ruajtjen e kësaj trashëgimie.

Në krye të detyrës Nuk ishte punë e thjeshtë. Gjatë inspektimeve na qëllonte të gjenim institucione të rëndësisë kombëtare krejt të braktisur, me ndonjë polic që shkonte të flinte në shtëpinë e tij dhe me drejtorin që kishte shkuar të punonte si refugjat në Greqi, ndërkohë që punën e ciceronit dhe çelësat i mbante pastruesja e muzeut. Por duket se asgjë nuk ka ndryshuar edhe sot e kësaj dite. Disa javë më parë, kur në të njëjtin muze vura këmbët pas njëzet vjetësh, bashkë me disa miq të mi francezë, ishte e njëjta pastruese, që në mungesë të shoqëruesve (njëri prej tyre mbronte me pasion çmimet e disa ikonave që shiste në hyrje të muzeut), mori përsipër “vullnetarisht” të na shpjegojë diçka për Onufrin dhe ikonografinë shqiptare. E bënte një gjë të tillë duke kthyer shpesh kokën nga unë e duke më thënë herë pas here: “ty se ku të kam parë”. Dikur u mërzit e na la krejt vetëm në sallë...

Mjafton kaq për të kuptuar se këtu jemi në një fushë të minuar, ku nuk ka vend të flitet për “sukseset e njëqind ditëve të para të qeverisë”.

Në këto kushte gjithnjë kam menduar se edhe po të mos kishim një Gjergj Thimo, ai duhej krijuar, duhej gjetur ndokush që t’i jepeshin para fshehurazi dhe ai me besimin që kishte krijuar tek ata që donin të shisnin, të vazhdonte punën e tij të nëndheshme e të konkurronte blerësit e shumtë që vinin nga jashtë e të bridhnin fshat më fshat e skanonin gjithë vendin. Në rrethanat që i njohin të gjithë, kalimi i objekteve të tilla matanë kufijve nuk do të ketë qenë ndonjë punë e komplikuar. Di që jo vetëm nuk jemi njoftuar ndonjëherë nga doganieret shqiptarë për zbulimin e veprave të tilla (me përjashtim të një rasti kur disa doganierë të rinj të Rinasit erdhën dhe kërkuan të dinin se çfarë kriteresh duheshin mbajtur parasysh për kalimin jashtë kufirit të veprave bashkëkohore që i kishin shitur vetë autorët e tyre), por edhe kur qëllonte që pala greke njoftonte për kapje të tilla (se ndodhte edhe kështu), ishte problem dhe konfuzion i madh se si do të bëhej për të vërtetuar që objektet ishin tonat, se një gjë e tillë kërkohej. Bëhet fjalë për shumë kohë para krijimit të Qendrës Kombëtare të Inventarizimit, që u propozua të ngrihej në rrethana urgjente për të mbuluar këtë boshllëk. Ekzistenca e një Gjergji Thimo vetëm se shtonte shanset që në kushtet e një policie që ishte krejt jashtë loje, vepra të tilla të mbeteshin brenda kufijve.

Ishte e çuditshme për mua kur mësova se me rastin e arrestimit të Gj. Thimos, pala maqedonase ishte ftuar të

vinte e të merrte në tavë nja njëzet ikona nga ato që ishin gjetur tek ai, ndërkohë që përkatësia e tyre maqedonase duhet vërtetuar nëpërmjet një dokumentacioni të plotë. Është shqetësuese të mendosh se çdo gjë që nuk njohin specialistët shqiptarë është automatikisht e maqedonasve apo e grekëve. Në tregun “e brendshëm” shqiptar, siç thashë më sipër, kanë qarkulluar me qindra ikona që nuk kanë qenë pjesë e muzeve dhe kishave. Detyrimisht specialistët nuk kanë si t’i njohin ato, ndërkohë që sot fakti që ata nuk i njohin, shihet si prova më e mirë se u duhen dhënë të huajve!

Policia në rastin e Gj. Thimos vetëm se theu një derë të hapur dhe e ka dorëzuar të gjykohet për një numër ikonash, të cilat po të mos i blinte ai do të niseshin drejt vendeve fqinje e më larg, nga individë që vinin i blinin duke bredhur fshatrave, shpesh të shoqëruar me përkthyes.

Vetiu, e gjithë kjo histori akuzash ndaj Gjergj Thimos shtyn të pyesësh se çfarë paska pritur tjetër ky njeri që për njëzet vjet me radhë nuk ka qenë i zoti t’i nxjerrë këto vepra arti tutje kufijve të shthurur e pothuaj inekzistues të Shqipërisë, të atyre kufijve nga ku vajzat dhe fëmijët edhe sot nxirren të futur në thes apo në bagazhet e makinave? Çfarë e ka penguar që të rrezikojë e t’i mbajë kaq gjatë këto objekte në shtëpinë e tij, kur parimet e trafikut kërkojnë para së gjithash një “qarkullim” të shpejtë e nganjëherë nën vlerë të objekteve që e ushqejnë? Është e tepërt të themi se në atë kohë kërkesa e tij për një muze privat ndeshej me mendësinë e shtetit si depozitues i vetëm i vlerave kombëtare.

Dikur mendonim se me përfundimin e regjistrimeve nga Qendra Kombëtare e Inventarizimit, hapja e muzeve private do të qe më e thjeshtë. Por duke mos e miratuar ende një gjë të tillë, shteti ka pjesën e tij të fajit që objekte të tilla të ruhen ende në apartamente privatësh.

Dhe vjen një çast që të gjithë nisin e luajnë të paditurin e të hiqen të çuditur.

Sot drejtësia po përgatitet t’i japë Gjergji Thimos të njëjtin ndëshkim që mori personazhi që gjendet në qendër të atyre ikonave që ai mblodhi gjatë jetës së tij. Është e drejta e saj ta gozhdojë, por para se ta bëjë një gjë të tillë, nuk është e tepërt që ta dekoroni e t’i jepni një shenjë mirënjohjeje, në mos në emër të shtetit, të paktën në emër të ikonave.

Më shumë se fajtori ideal, Gjergj Thimo është fajtori i munguar, mbi kurrizin e të cilit një shoqëri e tërë hipokrite shpreson të riparojë disa prej frustracioneve të saj.

op-ed

2

Blog / Të metat e Amerikës; çfarë ka më të mirë Kosova

Gazeta MAPO

www.mapo.al / gazetamapo@gmail.com

Kulturë / Çmimet Oscar “Beteja” e yjeve, ku dhe humbësit ndjehen fitues

K

koment Alma Lama

kokën e të gjithëve është nëse Rusia do ta përdorë këtë rast për të futur nën kthetra gadishullin me pozicion strategjik, apo seriozisht rrezikon paqen ndërkombëtare.

Tani togfjalëshi Luftë e Ftohtë është hedhur në qarkullim nga analistët.

E nisa këtë shkrim me tensionet që po ndodhin diku jo fort larg Kosovës, për të sjellë edhe një herë në kujtesë të shqiptarëve tensionin e jashtëzakonshëm që e shoqëroi luftën e Kosovës. Atëkohë, Rusia udhëhiqej nga një president mjaft i ndryshëm nga ky i sotmi; nga Yeltsin, lideri që ndikoi në shembjen e sistemit komunist. Atë kohë Rusia ishte e gjunjëzuar ekonomikisht dhe nuk e kishte fuqinë e sotme në arenën ndërkombëtare. E megjithatë, trupat rusë ishin të parët që hynë në territorin e Kosovës, edhe pse ishte NATO-ja ajo që e bëri luftën për çlirimin e Kosovës.

Aspak nuk ka qenë e lehtë për SHBA-në dhe Evropën të ndërmarrin hapin e guximshëm të sulmeve ndaj Serbisë. Në fakt, përveç të tjerash ishin rrethanat fatlume që e bënë të mundur. Sot, ndërsa shohim Sirinë e shkatërruar e mbytur në gjak, dhe bashkësinë ndërkombëtare që nuk mund të ndërhyjë ushtarakisht, sepse Rusia është kundër, e po kështu Ukrainën e cila përplaset mes Evropës e Rusisë, secili këtu duhet të vlerësojë edhe më shumë lirinë që gëzon Kosova.

E fitoi atë pas një shekulli të aneksimit e pushtimit, dhe po të mos ishin SHBA dhe disa vende në Evropë, do të vazhdonte të ishte nën pushtim, pa mohuar këtu edhe sakrificën njëshekullore të shqiptarëve.

Por sakrificat nuk mjaftojnë në botën e superfuqive. Për të fituar duhet të gjesh aleatët e duhur dhe të kesh edhe ndihmën e fatit siç e pati Kosova.

Përshtypja ime është se një pjesë e njerëzve në Kosovë kanë filluar ta harrojnë këtë. Madje ka një dozë të antiamerikanizmit që po rritet, i frymëzuar kryesisht nga lëvizjet marksiste dhe ato vehabiste. E gjitha kjo çon ujë në mullirin e Serbisë. Por

fatkeqësisht, naiviteti i shumicës dhe djallëzia e atyre që i frymëzojnë dhe indiferenca e shumicës duken një kombinim i favorshëm.

Njerëzit që e qeverisin këtë vend, përditë e më shumë po i zhgënjejnë çlirimtarët. Krimi, korrupsioni, paaftësia, papërgjegjshmëria institucionale, mungesa e logjikës shtetërore, deficiti i madh i patriotizmit (krekosjet nuk mungojnë), neglizhenca, bashkëpunimi me djallin, lufta e paskrupullt për pushtet e jo për shtet po iu japin të gjithëve të kuptojnë, e ndonjëherë edhe të shtrojnë pyetjen se për çfarë u angazhuan ata. Disa politikanë mendojnë se janë duke iu hedhur hi syve vendeve që na ndihmuan, por iu garantoj se lordët e krimit janë pjesë e hartave ku shihen qartë shtrirjet e filleve, rrënjëve dhe degëve të tyre.

Shqiptarët sikur e kanë harruar apo duan ta harrojnë se një nga justifikimet më të qëndrueshme dhe të arsyeshme për intervenimet e bashkësisë ndërkombëtare është ndalimi i shkeljes flagrante të të drejtave të njeriut dhe instalimi i demokracisë.

Në vende të ndryshme si Afrika apo Azia, trupat ndërkombëtarë kanë ndërhyrë për t’iu dhënë fund konflikteve, por me Kosovën është ndryshe. Ajo është rasti tipik i ndërhyrjes humanitare, por ekzistenca e saj në hartën e Evropës e bën kërkesën për demokraci të pashmangshme.

Lehtësia e padurueshme e nënshtrimit, indiferentizmi, heshtja përballë sfidave apo mosngurrimi për t’i bërë vend rrymave ideologjike që apriori janë kundër sistemit dhe vlerave demokratike, përveç të tjerash është edhe një pabesi e mosmirënjohje ndaj vendeve demokratike, që harxhuan paratë e taksapaguesve të tyre për ta bërë Kosovën një vend më të mirë, që dërguan dhe vazhdojnë të dërgojnë bijtë e bijat e tyre për ta bërë Kosovën një vend të sigurt, që paguan jo pak kosto në planin e diplomacisë, në mënyrë që ta bëjnë Kosovën një vend të pavarur, në një botë kur ndryshimi i kufijve trajtohet si një temë tabu.

Prandaj konflikti në Krimea, i cili nuk ka ndonjë ngjashmëri me Kosovën për sa i përket motiveve, por rrëfen për sfidimin që Rusia po iu bën vendeve perëndimore, duhet të na kujtojë të gjithëve se ajo që u arrit me shumë vështirësi, mund të humbet shumë lehtë nëse vazhdojmë të tregohemi mendjelehtë si tani. *Autorja është deputete e LDK-së.

Qëndrimet janë personale.

Universitet / Bergin Gjonaj, shqiptari i mikroskopit më të fundit

11 E vetmja mënyrë për t’u pajtuar me një botë jo të lirë është të bëhesh kaq absolutisht i lirë, saqë vetë ekzistenca jote është një akt rebelimi.

-Albert Camus

Mbrojtësit e Qosjes, ose një letër e organizatës bazë

Krimea të na kujtojë Kosovën rimea, gadishulli në Detin e Zi, i cili është këto ditë në qendër të vëmendjes botërore për shkak se Rusia arrogante dislokoi trupat aty, ka qenë edhe më herët në histori një vend ku janë zhvilluar ngjarje të mëdha të nivelit botëror.

Krimea është vendi ku u zhvillua lufta e famshme që njihet në histori me emrin Lufta e Krimeas mes Rusisë cariste dhe një aleance mes Perandorisë Osmane, Francës, Britanisë dhe Sardinias apo Italisë së sotme. Në këtë luftë të zhvilluar nga tetori i vitit 1853 deri në shkurt të vitit 1856, Rusia cariste doli e humbur, u mund dhe humbi të drejtën për të pasur luftanije në ato territore.

Më shumë sesa për territorin, kjo luftë ishte zhvilluar për të fituar kontrollin mbi Detin e Zi. Ngjarja tjetër historike për të cilën mbahet mend Krimea është konferenca e Yaltës. Në këtë gadishull strategjik më 1945 u zhvillua një nga takimet më të rëndësishme të Aleatëve. Presidenti amerikan, Franko Rusevelt, kryeministri britanik, Winston Churchill u takuan me Stalinin, dhe pikërisht në Yalta të Krimeas u planifikua faza e fundit e Luftës së Dytë Botërore dhe po atje filloi dizajnimi i hartës së Evropës së pasluftës.

Për shkak të pozicionit të saj strategjik, më shumë sesa për shkak të lidhjeve të forta kulturore, Krimea ka qenë gjithmonë ambicie e Rusisë.

Në fakt ajo ka qenë edhe territorialisht pjesë e Rusisë, por më 1954 Hrushovi ia kaloi Ukrainës.

Aktualisht, pas rënies së presidentit të Ukrainës, Yanukovych, i cili ka mbështetjen e Rusisë, si pasojë e protestave të opozitës, gjendja ka eskaluar. Rusia e shfrytëzoi situatën për të treguar muskujt si një superfuqi, dhe të premten me trupat e saj u panë në Simferopol, kryeqyteti i rajonit autonom të Krimeas. Mediat ndërkombëtare janë duke e ndjekur situatën hap pas hapi. Dislokimi i trupave rusë acaroi raportet me aleancën veri-atlantike, NATO, shefi i së cilës po kërkon nga Rusia që të respektojë sovranitetin e Ukrainës dhe flet për nevojën urgjente për menaxhimin e situatës.

Asnjëherë prej përfundimit të Luftës së Ftohtë, gjendja nuk ka qenë më e tensionuar sesa tani, mes NATO-s dhe Rusisë.

Ukraina proevropiane kundër Ukrainës proruse. Evropa kundër Rusisë. Frika që qëndron pezull mbi

04.03.2014

koment

Alfred Lela

Në fund mbetet trishtimi. I asaj se si denoncimi është bartur ende nga kohë që kujtojmë se i kemi humbur.

Apo se letrat e hapura të kolektivit punonjës apo organizatës bazë vazhdojnë të jenë formë komunikimi. Sidomos se, ndër shqiptarë ende nuk ngrihet njeriu kundër sistemit, por sistemi kundër njeriut.

L

etra e hapur si formë komunikimi dhe përballjeje, apo dhe si institucion, e kap kulmin e vet me J’accuse të shkrimtarit francez Emil Zola, i cili i drejtohej presidentit të republikës duke e akuzuar për antisemitizëm dhe burgim të paligjshëm të oficerit Alfred Dreyfuss.

Letra e hapur megjithatë fillon më herët në kohë: që me Letra e Palit që përbëjnë librat e Ungjillit, për të shkuar më vonë tek Enciklikat papnore e deri në ditët tona kur, kryesisht intelektualët, iu janë drejtuar autoriteteve shtetërore, njëri-tjetrit apo opinionit publik. Epistolari shqiptar e ka disi më të palavdishme historinë, qoftë edhe për shkak të përmasës, kur krahason një vend të vogël me botën automatikisht prodhon një raport të zhdrejtë, apo edhe se shqiptarja ka qenë kryesisht një shoqëri e mbyllur.

Edhe kur është hapur, shoqëria shqiptare, më saktë elita e saj, nuk i ka shpëtuar simptomave të mbylljes. Me mbyllje kupto hermetikën politike, sociale, kulturore të periudhës komuniste 1945-1991. Më kryesoret ndër këto simptoma kanë mbetur dy: denoncimi dhe ditirambi. Të dyja në fakt i kanë rrënjët te një traditë e majtë e mendimit dhe të shkruarit, dhe fillojnë me Fan Nolin dhe me poemthat e tij që u bënë tekste kryesore në Leximet e shkollave shqiptare përgjatë komunizmit. Poezitë për Ahmet Zogun, Luigj Gurakuqin dhe Avni Rustemin u bënë masë dhe përmasë e asaj që komunistët e morën dhe e banalizuan më pas me format kineze të fletërrufeve, denoncimeve apo linçimeve. Apo në krah të kundërt me përlëvdimet për Nënën Parti e shokun Enver.

Ky kontakt i ndërprerë i intelektualit me publikun apo dhe me veten qoftë, prodhoi shfytyrimin e vet pas rënies së komunizmit. Letrat e hapura ishin ose denoncime të vrazhda, shteruese e zhbërëse të kundërshtarit politik apo personal, apo qoka intelektuale, ku një personazh i drejtohej tjetrit në dashamirësi e njëfarë vllaznie të llojit.

Ky epistolar banal dhe ky banalizmi i epistolarizimit vazhdon. Vazhdoi edhe kur Hivzi Islami, kryetar i Akademisë së Shkencave dhe Arteve të Kosovës i drejtoi një Letër të Hapur akademikut Rexhep Qosja. Aty, përveç një parathënieje bënte edhe pyetje, plot 55 të tilla, numër ky që të kujton nenin 55 për agjitacion e propagandë të legjislacionit komunist. Kundërpërgjigja nuk vonoi shumë dhe një grup intelektualësh nga Shqipëria, të gjithë të majtë ose të lidhur me të majtën prodhuan kundërdenoncimin, njëfarë reagimi të organizatës bazë duke mbrojtur Qosjen një klasik të së majtës shqiptare.

Megjithëse letra e intelektualëve shqiptarë ishte më e përmbajtur dhe me tone paternaliste, të befason aty një luzmë stilemash të ligjërimit socrealist. Ndër më rrëqethëset: Akuzat joparimore; personalitet poliedrik; protagonist i vijës së parë të intelektualëve; korniza e një debati normal shkencor; proceset e emancipimit dhe demokratizimit të shoqërisë shqiptare; kërkesës urdhëruese të kohës.

Por jo vetëm gjuha; edhe standardi i dyfishtë futet te përshtypja e keqe e kësaj letre mbështetëse për z. Qosja. Akademiku kosovar ka qenë vetë autor denoncimesh të forta me gjuhë zhbërëse, të paktën ndaj një personazhi të jetës publike shqiptare, ish-kryeministrit Berisha. Denonciator e ka paraqitur veten z. Qosja edhe në raport me Kadarenë, Rugovën e ndonjë tjetër. Asnjë pipëtimë nuk kanë qit’ intelektualët e listës në fjalë.

Në fund mbetet trishtimi. I asaj se si denoncimi është bartur ende nga kohë që kujtojmë se i kemi humbur. Apo se letrat e hapura të kolektivit punonjës apo organizatës bazë vazhdojnë të jenë formë komunikimi. Sidomos se, ndër shqiptarë ende nuk ngrihet njeriu kundër sistemit, por sistemi kundër njeriut.

12 novacion

intervista

Shkencëtari që po projekton prototipin e mikroskopit plasmonik, i cili sjell teknologjinë më të fundit në këtë fushë dhe që do u ofrojë mjekëve dhe biologëve të shohin gjëra që nuk kanë mundur dot deri më tani, rrëfen rrugëtimin e shpikjes së tij. Bergin Gjonaj zbulon vështirësitë që nga ngjizja e konceptit e deri te puna për ta sjellë në praktikë mikroskopin e tij. A do të mbajë emrin e tij? Për të pak rëndësi ka. E rëndësishme është që shkenca të ecë përpara dhe ai të jetë gjithmonë në frontin e parë të gjërave që do të vijnë

Bergin Gjonaj

Shqiptari i mikroskopit më të fundit P

as fjalimit të doktoratës në Institutin Amolf në Amsterdam, ku kishte arritur t’u tregonte komunitetit të fizikanëve se koncepti i tij për të bashkuar teknologjinë e re plasmonike me atë të kontrollit të përhapjes së dritës ishte i mundur, dëgjoi nga profesorët e tij se ai i kishte habitur, me gjithë pritshmëritë jo të larta për të , si i ardhur nga një vend i vogël dhe pa traditë në shkencë si Shqipëria. Por ish-gjimnazisti i “Sami Frashërit”, i pasionuar pas Fizikës habiti edhe më shumë kur vendosi të krijonte një mikroskop, që ofron imazhe më të qarta nga çfarë përmbajnë deri më tani mikroskopët e prodhuar për laboratorët biologjikë dhe ata mjekësorë. Iu desh një rrugë e gjatë prej disa vitesh, por i bindur se do ia dilte, nuk hoqi dorë. Arriti të bindte edhe Komisionin Europian, i cili nga 2 mijë projekte e zgjodhi ndër më të mirët duke e vlerësuar me notë maksimale konceptin e tij dhe i dha një grant për ta çuar punën më tej. Sot Bergin Gjonaj është në krye të ekipit që po punon për të prodhuar prototipin e mikroskopit plasmonik për imazhet biologjike in vivo. Ai tregon rrugëtimin e shpikjes së tij nga Holanda, në Izrael, me shpresën se shumë shpejt do të gjejë përdorim në të gjithë botën Ti je duke ndërtuar prototipin e mikroskopit plasmonik. I pari i këtij lloji duhet thënë. A mund të na tregosh diçka më shumë rreth këtij projekti? Si lindi ai ?

Në profesionin tonë duhet të jesh vigjilent dhe me fat. 7 vjet më parë dolën disa teknika të reja, që u shpikën brenda grupit tim në “Fom Institute Amolf”, në Holandë . Njëra lidhej me kulturën plasmonike, e cila kishte të bënte me nanoteknologjinë, ndërsa tjera ishte zbulimi i një teknologjie të re sesi kontrollohej përhapja e dritës. Qëllova të isha në frontin e parë, sepse u krijuan pranë grupit tim. Unë arrita të gjeja një mënyrë për t’i lidhur këto dy zbulime, duke i çuar përpara në një pikë të tretë. E pashë se kishte premisa për të ecur më tej dhe pashë sa larg mund të shkonte. Fillimisht m’u duk kryevepër vetëm ideja që bëra lidhjen mes tyre. Por e kuptova që duhet ta avancoja. Ky është koncepti që e çon botën përpara. Një nga këto dy drejtime kishte aftësi për të krijuar rezolucion të lartë imazhi, por i mungonte elementi për t’u bërë i përdorshëm në teknologji për nivel kërkimi, në fushën e biologjisë dhe mjekësisë. Aty pastaj lindi ideja të bënim një mikroskop.

Sa kohë t’u desh ta çoje koncepti tek implementimi ?

Fillimisht më duhej të përballesha me frikërat e mia, pasi në të gjithë botën vetëm 200 njerëz kanë bërë mikroskopë dhe 20 prej tyre kanë fituar çmim “Nobel”. Është kohë dhe iniciativë që mund edhe të shkojë dëm.

Gjatë fazës së Doktoratës isha ende shumë larg mjekësisë dhe biologjisë, por tregova që funksiononte: arrita të shihja diçka me

rezolucion më të lartë nga teknikat e deritanishme. Krijova një sy që lexonte deri në imtësi. Po për çfarë duhej kjo? Tani duhej të nisje të lexojë gjëra të fshehta, që nuk dalloheshin. Duhet t’ia jepja një biologu, të shihja nëse atij do i hynte në punë. Këtë bëra.

Tani është në fazën që do testohet. Jam lidhur në mënyrë intensive me biologë.

Në çfarë faze ka arritur me projektin? Kam lexuar se për këtë projekt ke fituar financim nga Komisioni Europian, është e vërtetë?

Kur aplikon për fonde duhet të tregosh jo vetëm arritjet shkencore, por edhe si do të përmirësosh jetën në shoqëri. Nuk mund të bësh më shkencë për hir të shkencës.

Duhet të bësh diçka që ka impakt dhe kontribut në shoqëri. Komisioni Europian nga 2 mijë projekte vlerëson sesa do financohen.

Projekti që kam fituar ka të bëjë me Ndërlidhjet Europiane. Ky që kam fituar, është një fond jo vetëm për projektin por edhe për karrierën, për një perspektivë të mëvonshme. Isha i pari që e fitova nga të huajt kur vajta në Izrael.

Nuk e prisja se do të dilja në pesë më të mirët. U habita shumë sepse ishte hera e parë dhe mora notën më të lartë: 9.3. Jam i kënaqur për këtë që kam arritur. Fillimisht krijon konceptin, pastaj prototipin. Kam vendosur principin, pastaj duhet të mendosh kush janë të interesuarit, pse dhe për çfarë kanë nevojë... Në këtë pikë jam, kam arritur të mbledh specifikat, do krijoj një instrumentin, duke kapur këndin tim të vështrimit dhe klientelën, të mat kostot dhe specifikat e instrumentit. I kam premtuar BE-së se do i arrij këto specifika me pajisjen dhe në këta dy vjet do tregoj se kjo mund të bëhet. Tani është diçka e hapur mbi tavolinë, ka vetëm strukturën. Dalëngadalë do marrë pamjen e një pajisjeje, do i jepet dikujt për ta përdorur, sigurisht pas një trajnimi. Pastaj shkon në pikën e prodhimit kur duhet të lidhesh me industrinë.

Koncepti u krijua në Holandë, aty ku ti edhe u doktorove. Pse vendose ta çosh projektin drejt Izraelit?

Ky projekt mbi ndërlidhjet europiane ka si qëllim lëvizjen nga një vend drejt një tjetri. Unë përfaqësoj ata që vijnë nga Europa në Izrael. Nëse aplikon për këtë projekt, është e detyrueshme të lëvizësh. Ata të vlerësojnë, vlerësojnë edhe strukturën bazë nga vjen dhe shohin sa mundësi ke. Më dukej habi fillimisht, se në Izrael shihje shkencëtarë pafund dhe un arrita të fitoja dhe me rezultate të larta. Kjo është tendenca sot. Koncepti se fillon në një vend dhe e mbaron po aty, ka vdekur. Çdo gjë bazohet në koncepte ndërkombëtare. Nuk ka kuptim që një kulturë t’i ketë të gjitha të mirat brenda. Është e papranueshme që të bësh

Bergin Gjonaj

Fillimisht më duhej të përballesha me frikërat e mia, pasi në të gjithë botën vetëm 200 njerëz kanë bërë mikroskopë dhe 20 prej tyre kanë fituar çmim “Nobel”. Është kohë dhe iniciativë që mund edhe të shkojë dëm. Gjatë fazës së Doktoratës isha ende shumë larg mjekësisë dhe biologjisë, por tregova që funksiononte: arrita të shihja diçka me rezolucion më të lartë nga teknikat e deritanishme.

Krijova një sy që lexonte deri në imtësi.Tani është në fazën që do testohet.

Bergin Gjonaj me ekipin e tij gjatë testimit të prototipit të mikroskopit

doktoraturën, post-doktoraturën dhe të bëhesh profesor në një vend. E mira është që për një 4 vjeçar të shkëputesh në një kulturë të largët nga e jotja, të përthithësh te rejat dhe t’i sjellësh, t’i implantosh në vendin tënd. Shkenca është internacionale, profesori im i vjetër thoshte: 80 për qind komunikim dhe 20 për qind punë. Komunikimi është shumë i rëndësishëm.

Ke qenë optimist që në fillim, e dije që ky koncept do të gjente përdorim praktik?

Qëllova afër njerëzve që më thanë se teknologjia ka nevojë për disa gjëra dhe koncepti im kishte shanse. Në shkencë nuk ka fjalë të bukura, nëse diçka vërtet ka shanse, ta thonë. Ndryshe nuk të mbajnë me iluzione. Është botë e egër. Më thanë edhe se do të më mbështesnin. Duhet të shohësh çfarë kërkon industria. Ideja e shkencëtarit klasik, që bën shkencë i izoluar nga bota, ka kohë që ka ikur. Në një botë të re duhet të shohësh çfarë lëviz dhe çfarë jo. Futen 100 projekte në mënyrë që dhjetë të ecin përpara dhe ata shtyjnë të tjerët. Nuk është e thënë që ky projekt të arrijë deri në pikën e fundit me kosto të lartë, sepse ashtu nuk ta ble njeri dhe nëse punon disa vite e nuk ia ul dot koston, ka mbaruar.

Teknologjia përparon çdo ditë dhe nuk të pret ty. Duhet të jesh ti që i vendos ritmet për t’u ndjekur.

Jam optimist. Në shkencë duhet të kesh ego, se po nuk e bërë do e bëjë dikush tjetër.

Në Shqipëri kam vënë re që mungon kjo: njerëzit janë më të ndrojtur, të trembur, por po nuk dështove nuk mëson. Njeriu duhet të dijë si të dalë nga anonimiteti. Nëse nuk hidhesh vetë nuk do të kujtohet dikush për ty, gjithmonë duke dhënë kontributin tënd. Jam optimist sepse gjërat i kam vënë në vijë.

Të janë dashur shumë para për ta krijuar këtë prototip?

Një mikroskop i tillë ka kosto deri në 1 milion euro dhe është i vështirë për t’u përdorur. Çdo profesion ka kulturën e vet të punës.

Duhet të futesh në mentalitetin e tyre të kuptosh çfarë duan ata të shohin. M’u desh kohë për ta kuptuar se duhet të hiqja dorë nga perceptimi im i vetëm. Unë jam relativisht me mesatare të lartë të produktit, kosto të ulët dhe vlefshmëri të madhe. Për projektin tim më janë dashur qindra mijë euro për kërkim, pajisje, për stafin, publikimet, konferenca, etj.

Fondi i jepet personit që menaxhon të gjitha projektet në një qendër kërkimore si ajo e Institutit Teknik në Haifa dhe pastaj shpërndahen sipas rëndësisë së projekteve. Jam i pavarur në punën time dhe kjo për shkencëtarët ka shumë rëndësi, sepse kanë ego shumë të theksuar. Pavarësia kryesore është ajo e mendimit. Deri në këtë pikë ia kam dalë mbanë .

Nuk po sjell një pajisje të re, por përmirësim në teknologji. Sa herë del diçka e re pranohet

me shumë vështirësi, duhen kaluar të paktën 10 vjet që komuniteti ta pranojë si koncept dhe ta përdorë. Unë gjeta disa kolegë të mitë nga shkolla doktorale të interesuar për ta privuar dhe gjatë komunikimit me ta, ishte e rëndësishme të dija se çfarë kërkonin ata në një pajisje, çfarë duheshin përmirësuar dhe mbi të gjitha duhet të jetë shumë i thjeshtë për t’u përdorur. Vetëm kështu shkenca hedh hapin përpara deri në teknologji. Shkenca është pragmatike. Sa e vështirë, aq edhe e thjeshtë.

Në ç’fusha ka interes më të madh ky mikroskop?

Interesin më të madh e kanë biologët dhe laboratorët mjekësorë. Në shkencë perspektiva ecën përpara. Syri sa më mirë që sheh aq më mirë mund të marrë vendime. Nuk ka zgjidhje universale, por specifike dhe aty duhet të synosh. Tani shkenca është e lidhur me parimet ekonomike.

Karriera jote akademike ka pasur disa ndalesa: Itali, Holandë e tani Izrael. Çfarë ke marrë nga të tria ?

E zgjodha Italinë para shumë vitesh sepse doja të isha më afër shtëpisë dhe në atëkohë përdorej shumë si destinacion akademik.

Fakti që shkova në Holandë ishte pika e ndryshimit, bota ka shumë kultura dhe duke lëvizur kupton dhe mëson shumë.

Italianët e kanë shumë të theksuar kreativen: shpikin krijojnë por përsa i përket fazës për të çuar përpara për ta bërë efikase, në ka pak mangësi. Në Holandë është e kundërta : si t’i bësh gjërat sa më efektive, të qarta, të pastra. Pastaj, në Izrael të çudit iniciativa. Bëre pak, nxirre në dritë! Duhet të jesh sa më afër publikut, jo të rrish i mbyllur. Nuk ka një rrugë që të tregon si duhet ta bësh, çdo vend ka mënyrat e veta. Kisha nevojë të mësoja sesi shkenca avancon në teknologji dhe prandaj zgjodha Izraelin. Në Europë gjërat janë të mirë strukturuar a prandaj funksionon dhe ti mendon se vetëm kështu gjërat mund të funksionojnë, por në Izrael kuptova të kundërtën, mjafton të mblidhja ekip të vogël dhe nëse dinë ti bëjnë gjërat, bëhen, nuk kanë nevojë për gjërat të bukura.

Them se nga Italia kam marrë kreativitetin, disiplinën e punës nga Holanda dhe iniciativën nga Izraeli.

Po stacionin e radhës ku e sheh? Është e kotë ta mendosh që tani, shkon aty ku ke mundësitë maksimale të të shprehurit.

Idealizmi është i bukur, është e këndshme ideja të kthehesh ë vendin tënd. Megjithëse Shqipëria nuk ka nevojë për idealistë por realistë që ta avancojnë përpara. Ka edhe përfitimet e veta. Dua të krijoj një kompani timen, të merrem me mësimdhënie dhe me kërkim shkencor. Kam shumë ide . Por gjithçka varet nga ky projekt. Të shohim si do të shkojë. E kotë të bëj plane paraprake se bota avancon me ritme shumë të shpejta.

kulturë

Gazeta MAPO

www.mapo.al / gazetamapo@gmail.com

04.03.2014

13

Leonardo Di Caprio është nominuar katër herë për çmimin prestigjioz. Ishte edhe këtë vit në listën e të nominuarëve, por përsëri u kthye duarbosh në shtëpi. Robert Redford, i vetmuari i “All is Los” u injorua tërësisht këtë vit nga juria e “Oscar”, e cila nuk e pa të arsyeshme ta përfshinte aktorin e famshëm as tek të nominuarit.

Kjo nuk është hera e parë që Akademia e injoron 77-vjeçarin

“Beteja” e yjeve, ku dhe humbësit ndjehen fitues Leonardo Di Caprio, protagonisti i “The Wolf of Wall Street” u pa të fishkëllente çmimin për Aktorin më të Mirë, rrëmbyer nga Matthew McConaughey, për interpretimin në filmin “Dallas Buyers Club”

E

venti kinematografik më glamour i vitit mbeten gjithmonë çmimet “Oscar”, ku çdo vit dikush gëzon e dikush hidhërohet kur nuk e sheh veten mes më të mirëve.

Po e nisim me të hidhëruarit...

Mëkat për “The life of Adele” të Kechiche, që nuk arriti të hynte në kategorinë e çmimeve “Oscar” përkrah “La grande belleza” të regjisorit italian Sorrentini.

Regjisori franko-tunizian dhe aktorët duhet të shtrëngojnë fort ‘Palmën e Artë” të vitit të kaluar. Po Daniel Bruhl?! Me interpretimin në filmin “Rush” të legjendës Niki Lauda nuk u klasifikua as mes të nominuarëve, siç ndodhi me Joaquin Phoenix, romantikun e filmit “Her”, Tom Hanks mahnitës në ‘Captain Phillips’ dhe ‘Saving Mr. Banks. Gjithashtu, Ema Thompson dhe Oprah Winfrey u harruan: e para interpreton rolin e Pamela Travers (autore e Meri Popins) në “Saving Mr. Banks” dhe e dyta, gruan e alkoolizuar të mazhordomit në ‘The Butler’. Leonardo Di Caprio është nominuar katër herë për çmimin prestigjioz. Ishte edhe këtë vit në listën e të nominuarëve, por përsëri u kthye duarbosh në shtëpi. Robert Redford, i vetmuari i “All is Los” u injorua tërësisht këtë vit nga juria e “Oscar”, e cila nuk e pa të arsyeshme ta përfshinte aktorin e famshëm as tek të nominuarit.

Kjo nuk është hera e parë që Akademia e injoron 77-vjeçarin. Ai ka qenë vetëm një herë i nominuar si aktor për këtë çmim, por gjithsesi gjen ngushëllim tek dy statujat “Oscar”; njëra e fituar si regjisor dhe tjetra për karrierën.

Megjithatë ka një ngushëllim për humbësit e këtij viti, pasi aktor të madh jo domosdoshmërisht të bën statuja e artë “Oscar”. Harrison Ford, p.sh, asnjëherë nuk e ka fituar çmimin “Oscar”. Madje 71-vjeçari gjatë gjithë karrierës së tij të suksesshme për më tepër ka qenë vetëm një herë në listën e të nominuarëve për filmin “Witness”.

Johnny Depp gjithashtu nuk ka fituar kurrë një “Oscar”.

Brad Pitt të paktën ka qenë tri herë i nominuar për tro-

1.

2.

3.

4.

5.

6.

7.

8.

9.

feun e famshëm, por as ai nuk e ka një statujë të tillë. Në listën e humbësve është dhe Julianne Moore, e cila ka qenë katër herë e nominuar dhe asnjëherë nuk e ka fituar çmimin “Oscar”. Sigourney Weaver dy nominime dhe asnjë fitore, të njëjtin fat ka pasur edhe aktori Edward Norton. Tom Cruise ka konkurruar tri herë, por asnjëherë nuk ka dalë fitues. Robert Downey, Jr. dhe Michelle Pfeiffer kanë qenë nga dy herë të nominuar, por asnjëherë nuk janë ngjitur në skenë. Samuel L. Jackson ka marrë vetëm një nominim. Ndodh kjo edhe me më të mirët! Hitchcock, për shembull, nuk ka marrë kurrë një “Oscar” për regjinë.

Ata që gëzuan Ishte pra nata e “12 Years a Slave”. Fitorja ndjehej në ajër, por zëri i Steve Mc Queen dridhej gjithsesi kur ngjitej në skenë për të tërhequr statujën e filmit më të mirë të vitit. Përreth tij gëzonin edhe të gjithë ata që kontribuan në realizimin e filmit. Chwetel Ejiofor, Brad Pit, Michael Fassbender e sidomos Lupito Noyong’o. Kjo e fundit është ylli tjetër i mbrëmjes, kurorëzuar si artistja më e mirë protagoniste. Noyong’o i emocionoi të gjithë kur lotët i rrodhën teksa fliste. Po kaq impresionuese ishin dhe fjalët e Jared Leto, aktori më i mirë joprotagonist për filmin ‘Dallas Buyers Club’, që ua dedikoi çmimin “të gjithë ëndërrimtarëve që jetojnë në vende si Venezuela dhe Ukraina”, “36 milionë njerëzve që kanë humbur betejën kundër SIDA-s” dhe “të gjithë atyre që kanë provuar mbi kurriz padrejtësinë për çka janë dhe çka kanë dashur”.

Leonardo Di Caprio, protagonisti i “The Wolf of Wall Street” u pa të fishkëllente çmimin për Aktorin më të Mirë, rrëmbyer nga Matthew McConaughey, për interpretimin në filmin “Dallas Buyers Club”. Ashtu siç dhe ishte parashikuar, Cate Blanchett triumfoi si aktorja më e mirë protagoniste për interpretimin në filmin “Blue Jasmine”, ndërsa regjia më e mirë shkoi për Alfonso Cuaron për filmin “Gravity”.

Filmi më i mirë: “12 Years a Slave” Regjisori më i mirë: Alfonso Cuaron me “Gravity” Aktori më i mirë: Matthew Mçonaughey me “Dallas Buyers Club” Aktorja më e mirë: Cate Blanchett me “Blue Jasmine” Aktori më i mirë joprotagonist: Jared Leto me “Dallas Buyers Club” Aktorja më e mirë joprotagoniste: Lupita Nyong’o me “12 Years a Slave” Filmi më i mirë multiplikativ: “La reine des neiges” Filmi më i mirë i huaj: “La Grande Bellezza” (Itali) Dokumentari më i mirë: “Twenty Feet From Stardom

“12 Years a Slave” Fitorja ndjehej në ajër, por zëri i Steve Mc Queen dridhej gjithsesi kur ngjitej në skenë për të tërhequr statujën e filmit më të mirë të vitit.

Përreth tij gëzonin edhe të gjithë ata që kontribuan në realizimin e filmit Ka një ngushëllim për humbësit e këtij viti, pasi aktor të madh jo domosdoshmërisht të bën statuja e artë “Oscar”. Harrison Ford, p.sh, asnjëherë nuk e ka fituar çmimin “Oscar”. Madje 71-vjeçari gjatë gjithë karrierës së tij të suksesshme për më tepër ka qenë vetëm një herë në listën e të nominuarëve

«Wealth X»

Milionerët e çmimeve 'Oscar' P

or ka dhe nga ata aktorë që janë bërë super pasanikë duke fituar shumë statuja të arta “Oscar”. Kompania ndërkombëtare e Singaporit «Wealth X», e specializuar për mbledhjen e informacioneve për superpasanikët e botës, ka përpiluar një listë me emrat e yjeve të Hollywood-it, të cilët përgjatë karrierës së tyre kanë arritur të rrëmbejnë edhe statujën më të “shtrenjtë” kinematografike, “Oscar”. Në krye të listës është fituesi i trefishtë i “Oscar”, Jack Nicholson. Ai me këtë çmim është vlerësuar për rolet në filmat «One Flew Over the Cuckoo’s Nest» (1975), «Terms of Endearment» (1983) dhe «As Good as It Gets»(1997). Pasuria e Nicholson-it llogaritet të jetë rreth 390 milionë dollarë.

Në vendin e dytë ndodhet aktori Tom Hanks, i vlerësuar dy herë me çmimin “Oscar” për filmat «Philadelphia» (1993) dhe «Forrest Gump» (1994). Pasuria e Hanks-it kap shifrën prej 350 milionë dollarë. Me një pasuri prej 310 milionë dollarësh, Robert De Niro radhitet i treti. Ai është pronar i dy çmimeve “Oscar” për rolet e tij në «The Godfather: Part II» (1974) dhe «Raging Bull» (1980). De Niro vendin e tretë e ndan me Barbara Streisand, e cila të parin e mori në vitin 1969, për rolin në filmin «Funny Girl» (1968) dhe të dytin në vitin 1976, por kësaj radhe për këngën më të mirë origjinale në filmin «A Star Is Born». Sandra Bullock, e cila vetëm me rolin e saj të fundit në sagën hapësinore «Gravity» të Alfonso Cuaron-it ka «arkëtuar» 70 milionë dollarë, është pasanikja më e re dhe gruaja e dytë në listën prej 10 pasanikëve më të mëdhenj të vlerësuar me çmimin “Oscar”. Ajo ndodhet në vendin e 10-të me një pasuri prej rreth 150 milionë dollarë. Ndërsa më i moshuari në plasmanin e «Wealth-X» është James Bondi i parë, aktori skocez Sean Connery (83), pasuria e të cilit llogaritet të jetë 250 milionë dollarë. George Clooney me vetëm një “Oscar” kap shifrën e 220 milionë dollarëve, Michael Douglas gjithashtu me 200 milionë dollarë, Anthony Hopkins me 160 milionë dollarë dhe Robin Williams, edhe ky me një “Oscar”, listohet në krah të Sandra Bullock, me 150 milionë dollarë.

14

zbavitje

lojra të ndrsyhme

Fjalëkryqi klasik 1

2

3

4

Art me vezët 5

15

6

7

8

9

16 19 23 27

33

34

20

12

25

28

29

39

43

14

31

32

26

30

36

38

13

21

24

35

37

40

41

44

47

11

17

18 22

10

42

45

48

49

52

50

46

51

Koha e fillimit ____:____

53

Koha e mbarimit ____:____

54

Horizontalisht

1. Shkëndijë që kërcen nga zjarri. 9. Fshikëza e mëndafshit. 15. Figurë e përrallave popullore e ngjashme me kuçedrën. 16. Bektashi e njohur e këngës. 17. Herbert Von, dirigjent i njohur austriak. 18. Hero i mitologjisë greke. 19. Ka i vjetër që nuk bën më për të punuar në pendë. 21. Pa asnjë tjetër. 22. Kohë e shkurtër, në të cilën ndodh ose kryhet diçka. 23. Zili, resë. 25. Artan, aktor i kinemasë. 27. Braçe i politikës. 29. Në të vërtetë, sigurisht, po se po. 31. Markë cigare. 33.

Maja më e lartë në rruzullin tonë. 36. Ai që shoqëron vizitorët dhe u jep shpjegime në një muze. 38. Shkronjë dyshe. 39. Nxitja që i bëhet veprimtarisë së një organi. 41. Pjesë e madhe e një vendi që dallohet sipas disa tipareve të veçanta. 43. Huq i keq (mbrapsht). 44. Kërkimi që bëhet për të zbuluar një mister. 46. Ish stacion i hapësirës. 47.

Diçka e shpikur nga mendja. 49. Lë pa frymë. 51. Lloj varieteti rrushi.

52. Zemërim që na kap për dikë ose diçka. 53. Pajtimi me diçka që e konsideron si të drejtë. 54. Markë kamioni.

Fjalëkryqi klasik është një nga lojërat enigmatike më të përhapura në botë. Fjalëkryqet e para filluan të botoheshin që në shekullin e XVIII dhe vazhdon të jetë e preferuar edhe në ditët e sotme.

9

2

2

1. Tërësia e sendeve dhe e orendive shtëpiake. 2. Et’hem i politikës.

3. Humnerë, hon. 4. Mjet që shërben për të hequr papastërtitë në një lëng. 5. Notë muzikore. 6. Flet mbyturazi e nëpër dhëmbë. 7.

Përemër pronor. 8. E kundërta jap. 9. Bëhem më i fortë duke u stërvitur. 10. I ka muri në mes. 11. Lloj ambalazhi prej qelqi. 12. Drithë i përzier. 13. Gdhendja që i bëhet një druri për ta bërë të lëmuar. 14.

Gyp nëpër të cilin kalon gjaku. 17. Korça në makina. 20. Njeri i pacipë e i pafytyrë. 23. Forma e organizimit të shoqërisë në një etapë të caktuar të zhvillimit të saj. 24. Instituti Ndërtimit. 26. Gjysma e një merite. 28. Boka i këngës. 30. Lëndë kimike shumë gërryese. 32.

Merdani i këngës. 34. Helmi, ose... 35. Bushati i këngës. 36. Qefulli i gushtit. 37. Pjesëtar i një popullsie pa vendbanim të qëndrueshëm, endacak. 40. Kodheli e politikës. 42. Gëzim i njohur i këngës. 43.

Skrapari në makina. 45. Emër që i del dikujt për të mirë ose për të keq. 48. Pjesëz treguese. 50. Përmban. 51. Gjysma në një risi.

3

6 4

8 5

3 1

8

6

7

2 5

2 9 1 6

8 9

3 5

1

3 9 8 8 2 6 4 7 6 8

1 6

7

4

4

8 7

6

5 1

5

1

Horoskopi i ditës DASHI (20/III-20/IV)

DEMI (21/IV-20/V)

Saturni do iu ndihmoje t’i zgjidhni te gjitha problemet e jetës ne çift gjate kësaj dite dhe te jetoni me te qete. Nga ana tjetër do i qëndroni mjaft besnike atij qe keni ne krah. Beqaret duhet te përfitojnë sa te mundin nga takimet qe do kenë sepse mund te gjejnë princin e kaltër. Financat fatmirësisht do jene ne një gjendje mjaft te qëndrueshme.

Jeta sentimentale e çifteve do jete me e mire se me pare, megjithatë nuk duhet te prisni qe pasioni te rikthehet menjëherë fuqishëm. Merrini gjerat ashtu si t’iu vijnë. Beqaret do kenë mundësi te bëjnë zgjedhjet e duhura fale takimeve impresionuese qe do realizojnë. Financat do i keni me ne vëmendje se kurrë me pare. Situata nuk do ketë asnjë problem.

BINJAKET (21/V-20/VI)

GAFORRE (21/VI-22/VII)

Ata qe janë tashme ne një lidhje do i shtojnë dozat e imagjinatës dhe do mundohen ta rikthejnë pasionin ne jetën e tyre. Gjithçka do shkoje për mrekulli. Beqaret do kenë vetëm mundësi për aventura, asgjë me tepër sesa aq. Ne planin financiar do kryeni transaksione te rëndësishme sepse edhe situata do jete mjaft e mire. Mund te merrni edhe ndonjë shpërblim ne pune.

Edhe pse asnjë planet nuk do e favorizoje sot jetën tuaj ne çift ju përsëri do arrini ta mbani lidhjen te stabilizuar. Qetësia dhe toleranca do jene pikat kyçe. Beqaret do jene te rezervuar dhe nuk do përfitojnë aq sa duhet nga ftesat qe do iu bëhen. Financat do jene delikate për pjesën me te madhe. Beni kujdes me çdo lloj shpenzimi sepse do keni probleme.

Vertikalisht

Sudoku | nivel mesatar 1

Kjo është diçka e rrallë. Kur e shikoni që çka është në gjendje të bëj mendja e njeriut, thjesht ndalemi e mendohemi se çka tjetër mund të bëj ai. Kur artisti kinez Wen Fuliang ishte pushuar nga puna e tij si një gdhendës druri ai përdori aftësitë e tij të gdhendjes në një përfundim shumë të ndryshëm. Ai filloi transformimin vezës së pulës, patës në veprat e pabesueshme të artit që ai mund t’i shesë.

Wen Fuliang ka qenë duke praktikuar artin shumë delikat të gdhendjes së shtresës së vezës për më shumë se dymbëdhjetë vjet. Ai së pari skicon një dizajn mbi shtresën e vezës, e cila ka qenë e zbrazur me kujdes nga e verdhë dhe e bardha e vezës me një shiringë.

3

9 7 7 8 4 8 1 5 6

2

Plotësoni vendet bosh në mënyrë që çdo rresht e kolonë të ketë numrat nga 1-9.

Koha e fillimit _____:____

5

Koha e mbarimit ____:____

Numërkryq

LUANI (23/VII-22/VIII)

Do zhgënjeheni paksa nga partneri juaj gjate kësaj dite dhe do lëndoheni për këtë shkak. Mire do ishte te mos e kishit ngritur atë ne piedestal dhe te mos i kishit dhënë besim te plote. Beqaret do marrin propozime, por nuk do iu japin atyre rëndësinë e duhur. Buxhetin mundohuni ta menaxhoni me shume kujdes dhe maturi ne mënyrë qe te ruani qëndrueshmërinë.

PESHORJA (23/IX-22/X)

Gjeni figurën duke bashkuar pikat 7 4 4 5 Plotësoni tabelën me numrat e dhënë!

Ngjyrosni pjesën me pikë dhe zbuloni figurën

Numra me 3 shifra: 158, 271, 289, 345, 445, 474, 591, 595, 632, 841, 845, 877.

Numra me 4 shifra: 0156, 0331, 1521, 2436, 5486, 6698, 8785, 9754.

Numra me 6 shifra: 045082, 151815, 205456, 212182,

212421, 232698, 263210, 265370, 422158, 428521, 456257, 524152, 532514, 542012, 581552, 583604, 592562, 628184, 652418, 866557.

Numra me 7 shifra: 0232144, 1524152, 5766414, 9388253.

Priten përmirësime sot ne jetën sentimentale te çifteve. Do i kushtoni me tepër kohe dhe vëmendje atij qe keni ne krah dhe çdo gjë do shkoje për mrekulli. Nëse jeni ende beqare nuk duhet te nxitoheni dhe te hidheni ne krahët e personit te pare qe do iu dale përpara. Ky do ishte një gabim fatal. Me financat vazhdoni te tregoheni te matur qe te mos keni vështirësi.

SHIGJETARI (22/XI-21/XII) Do ketë edhe momente te tensionuara sot ne jetën tuaj ne çift, megjithatë duhet thënë se ne përgjithësi dita do jete pozitive. Beqaret gjithashtu do jene ne forme dhe te gatshëm për te bere çdo lloj sakrifice për ta bere për vete personin qe pëlqejnë. Financat do vazhdojnë te mbeten te paqëndrueshme. E vetmja gjë qe mund te bëni tani për tani është te ulni shpenzimet.

Gjeni 10 ndryshimet

UJORI (20/I-19/II) Mos bëni gabim ta idealizoni partnerin tuaj gjate kësaj dite sepse do përballeni me zhgënjime me pas. Sot asgjë nuk do jete aq e mire sa ju do dëshironit. Beqaret do kenë vetëm mundësi për aventura kalimtare jo për dashuri impresionuese. te ardhurat fatmirësisht do fillojnë dalëngadalë te përmirësohen.

VIRGJERESHA (23/VIII-22/IX)

Dite e animuar dhe plot emocione kjo e sotmja për te dashuruarit. D kaloni momente te mrekullueshme pranë partnerit tuaj dhe do dëshironi qe dita te mos mbaroje kurrë. Beqaret do dashurohen me personin e gabuar. financat nga ana tjetër do mbrohen gjithë kohës nga Jupiteri. Do e dini shume mire se çfarë hapash te hidhni për te mos pasur probleme.

AKREPI (22/X-21/XII)

Marrëdhënia ne çift do thellohet edhe me shume gjate kësaj dite. Do tregoheni te sinqerte me partnerin dhe do ruani një komunikim te ngrohte me te. Beqaret ka shume gjasa te fillojnë një lidhje te hapur, duke mos pasur shume detyrime. Me financat do keni probleme te vogla, por qe gjithsesi nëse merrni masa te menjëhershme do ia dilni mbanë.

BRICJAPI (22/XII-20/I) Do jeni shume impulsive sot ne jetën tuaj ne çift dhe kjo mund te shkaktoje probleme serioze. Kujdes me çdo fjale dhe veprim. Beqaret duhet te reflektojnë shume here para se te vendosin nëse do i pranojnë apo jo ftesat qe do iu bëhen.

Financat do jene problematike për ata qe janë futur ne borxhe. Te tjerët do kenë një situate te qëndrueshme.

PESHQIT (20/II-19/III) Jeta ne çift do jete ne qendër te vëmendjes gjate kësaj dite. Gjithçka do shkoje për mrekulli dhe emocionet do jene te njëpasnjëshme. Për beqaret do ketë vetëm disa takime, asgjë me tepër sesa aq. Mos u mërzitni sepse gjithçka ndodh për një arsye. Ne planin financiar nuk do të keni vështirësi.

blog

1001

ditë që formësuan botën

Gazeta MAPO

www.mapo.al / gazetamapo@gmail.com

04.03.2014

4 mars

15

Moda është diçka barbare, pasi prodhon risi pa arsye dhe imitime pa benefite.

- George Santayana

1783

Britanikët kërkojnë paqe Parlamenti britanik votoi që të fillonin negociatat e paqes me Kongresin e SHBA Fitoret e marinës britanike në luftën për pavarësinë e Amerikës pas dorëzimit të Cornualliss, u jepnin britanikëve një dorë të fortë në negociatat e paqes, por atyre u kishte ardhur në majë të hundës nga lufta. Më 1783, përfaqësues të qytetit të Londrës i bënë peticion Parlamentit të ndalonte luftën. Më 4 mars, një vendim në Parlament kundër vazhdimit të luftës

u mor me unanimitet dhe gjithçka që mbeti pas kësaj ishte fillimi i negociatave për paqe. Kongresi Amerikan caktoi Benjamin Franklin, i cili respektohej njësoj edhe në Londër, edhe në Paris, si përfaqësuesi kryesor i SHBA-së në negociata. Franca dhe Spanja kishin interesa në Amerikën e Veriut dhe Franklin duhej të siguronte që amerikanët të mos humbnin. Në një takim të veçantë me negociatorët britanikë, ai luajti mbi dyshimet e tyre për francezët që t’i bindte për kufij më të gjerë të SHBA-së, sesa ata që dëshironin francezët dhe spanjollët.

Francezët pas kësaj u shtynë të pranonin këtë marrëveshje paraprake mes anglo-amerikanëve mbi argumentin se nuk duhej lejuar që britanikët të dyshonin se kishte diferenca qëndrimesh mes francezëve dhe amerikanëve. Në marrëveshjen që u nënshkrua më 3 shtator 1783 në Paris, u njoh pavarësia amerikane dhe kufijtë e Shteteve të Bashkuara, për të cilat u ra dakord të shtriheshin nga Atlantiku deri në Misisipi, por Britania do të mbante Kanadanë.

Traktati u ratifikua nga Kongresi i SHBA-së më 14 janar 1784.

Blitz

Flickr

473

Mijë e 847 vetë është numri i pacientëve përgjatë dekadës së fundit, që morën pjesë në eksperimente klinike të bazuara në kërkime që më vonë u tërhoqën.

11

Për qind e të ardhurave që vijnë nga mallrat e fushatës kundër kancerit të ekipeve të NFL amerikane, të cilat shkojnë për parandalimin e kancerit.

2/3

E ekipeve amerikane të sportit amator që kanë patur emra indianë që në fillim të viteve ’70 dhe që nuk i kanë më.

0

Është numri i ekipeve profesioniste amerikane që kanë patur emra indianë dhe që i kanë hequr.

Foto: kube414 Titulli: A shop in the street / Tirana

Të metat e Amerikës; çfarë ka më të mirë Kosova Vullnet Voca Ishin vitet ‘80 kur këngët e Minatorit jehonin nëpër rrugët e Prishtinës, përmes kasetofonëve të rinisë me flokë afro e me një mjekër pa frymë fetare, të mbështetur në muret e ndërtesave të shëmtuara jugosllave, gjersa ata e ndjenin tekstin e këngës “Amerika thërret” duke u përplasur me ëndrra të azilit. Kjo këngë e cila me një bass të fortë e me një tekst premtues helmonte rininë me shpresa të një Amerike që ishte e etur për rininë shqiptare. Gjersa lavdërimet për këtë Amerikë mirëpritëse nuk dinin të përfundonin, kosovarët e mjerë futeshin thellë e më thellë në ëndrrën amerikane. Ishte po kjo e njëjta këngë që më përcolli mua tërë verën, tridhjetë vite më pas, pasi mësova se kisha fituar të drejtën e shkollimit për një vit akademik në ShBA. Si një adoleshent që si përralla gjumi shpeshherë i kishte produktet e Hollivudit, e ishte rritur duke dëgjuar shprehjen “Eh, Amerikë është atje!” shprehje kjo që shpallte Amerikën një utopi në vete; tërë verën e kalova duke e paramenduar vetën në ato rrokaqiejt që Naser Gjinovci më premtonte se do ta prekja qiellin. E paramendoja vetën duke përshëndetur Statujën e Lirisë me një buzëqeshje në fytyrë, e më shumë shpresa në kokë, me krahët e hapur duke vrapuar ndaj një viti të mrekullueshëm. Në fund të fundit, Amerikë ishte atje.

Janë dy arsye pse këto që i përmenda, më dëshpëruan pas ca kohe. Së pari, udhëtimi im ishte përmes Washington D.C. dhe jo New York, pra nuk kishte kur-

gazetamapo@gmail.com

rfarë Statuje të më priste tek pragu i qytetit, sidoqoftë në vend të saj gjeta një anëtare të stafit të American Council, e cila nuk dështoi të më përshëndeste me një buzëqeshje në fytyrën e vet, me fjalët “Mirëserdhe në ShBA” duke rrjedhur nga buzët e saj. Arsyeja e dytë ishte se të gjithë filmat, këngët, dhe shprehjet e popullit që kisha parë apo dëgjuar më kishin rritur shpresat e më patën mashtruar që ta krijoja një stereotip të përsosur për Amerikën.

Të mos keqkuptohem, gjithçka po shkonte shumë mirë, familja me të cilën po jetoja me bënte që të ndihesha si një anëtar i motshëm i saj që nga java e parë.

Në shkollë kaloja shumë mirë, kisha bërë plot shokë mjaft shpejt, dhe mezi prisja të dëgjoja pyetjet e radhës rreth Kosovës që do t’i përgjigjesha me një buzëqeshje fshehurazi në fytyrë. Ndoshta injoranca amerikane në lëmin e gjeografisë nuk është diçka për të qeshur, mirëpo për mua thjesht ishte bërë një formë e re e humorit. Gjithçka shkonte për së miri, mirëpo e mira s’mjaftonte. Për mua stereotipet e shumta e kishin bërë Amerikën një fjalë tjetër për përsosmëri, dhe gjëja më e vogël negative mjaftonte të më dëshpëronte. M’u desh një muaj të kuptoj se jo vetëm Amerika, por asnjë vend në botë nuk ishte i përsosur.

Po, Amerika s’ishte e përsosur, por së paku ishte më “në dyzen” në krahasim me Kosovën. Në Amerikë rryma s’ndalej asnjëherë, e as uji nuk hynte kurrë në gjumin e natës, taksat gjithmonë paguheshin, posta funksiononte, telefonia mobile ishte e lirë, shkollat

ishin të pajisura me nxemje e materiale të tjera. Në muajin e dytë të qëndrimit tim në ShBA, pata rënë në përfundim se Amerika nuk ishte e përsosur, por së paku ishte më afër se Kosova. Apo jo? Një ditë ia bëra vetes synim që ta vërtetoja të kundërtën. Ishte e qartë. Do të gjeja një gjë të vetme që Kosova ka më të mirë se Amerika. Për ta bërë punën më të vështirë, kuzhinën nuk do e fusja në listë.

Dhe tani pas gjashtë muaj plot me vrojtime, e kam gjetur gjënë që e bën Kosovën të veçantë, dhe kjo ishte jeta e adoleshentëve. Duke përfshirë edhe veten time të para disa muajve, të gjithë adoleshentët kosovarë ëndërrojnë për një jetë të një tinejxheri tipik amerikan, shpirti garues që zotëron shkollat, nxitëset e tifozëve, e drejta për të vozitur, house party-të me alkool të paligjshëm, të gjithë këto janë se çfarë bëjnë jetën amerikane aq atraktive për adoleshentët kosovarë. Nga ana tjetër, më duket qesharake dhe ironike se miqtë e mi amerikanë komentojnë shumë pozitivisht në jetën e një tinejxheri tipik kosovar.

Edhe pse me shumë transparencë e tregoj çdo detaj të jetës sime në Prishtinë, atyre ende i pëlqen. Kjo mund të ketë të bëjë me faktin që në Kosovë nuk mund të thuhet se ekziston një ligj kundër konsumimit të alkoolit nga të miturit. Mirëpo unë mendoj se kjo ka të bëjë me diçka më të thellë. Në Kosovë, jeta adoleshente është shumë më e mbushur. Për shembull, jeta ime nuk është e kufizuar vetëm në shkollë, unë kam shumë miq jashtë shkollës, Prishtina ofron ambient ku mund të ta-

Themelues: Henri Çili. Kryeredaktor: Arion Sulo. Zv/kryeredaktor: Alfred Lela, Aleksandra Bogdani. Politika: Nevila Përndoj, Fejzi Braushi.

Kronika: Leonard Bakillari, Dashamir Biçaku. Speciale: Vladimir Karaj. Ekonomia: Blerina Hoxha. . Kultura: Aida Tuci. Suplement: Arta Çano.

Karikatura: Bujar Kapexhiu. Faqosja: Florenc Elezi. Ilir DRIZARI, Kujtim Bisha. Korrektore: Brunilda Meno.

Adresa: Bulevardi Gjergj Fishta pranë UET

koj miq të rinj, dhe ku mund të kaloj kohë me miqtë që ndoshta nuk do të mund t’i shihja çdo ditë në ShBA. Ndërsa adoleshentët amerikanë janë të kufizuar brenda shkollës dhe shumica e miqve të tyre janë nga aktivitetet e tyre në klubet sportiste të shkollës që marrin pjesë së bashku. E kuptoj se sporti është më i shëndetshëm sesa lakimi i lugëve plastike të makiatove në kafenetë e Prishtinës, mirëpo për shumë nga miqtë e mi amerikanë është jo më shumë se një shkak tjetër i stresit, sikur testet javore në shkollë, halli i fakultetit, puna me paga të ulëta, e shumë shkaqe të tjera nuk mjaftonin, edhe stresi që i kaplon për të vërtetuar se edhe në sporte janë të zotët e bën shëndetin e tyre mendor edhe më keq. Një arsye tjetër pse jeta adoleshente në Kosovë është më e mirë është se në Kosovë vlerësohet veçantia dhe dallimi prej të tjerëve, vlerësohet talenti për art, letërsi apo çdo lëmi tjetër.

Në ShBA vetëm talenti në sport të vlerësohet, gjersa mua më konvenonte ky fenomen pasi që e përdorja si mënyrë për të krijuar sa më shumë shoqëri, ata të cilët kanë mangësi në këtë talent përjashtohen nga shoqëria e etiketohen me nofka të pamëshirshme.

Mendoj se kjo rrjedh në një kreativitet tek rinia jone, e frymëzuar qoftë nga ndërtesat laramane të pasluftës, për kundër lagjeve uniforme të periferive amerikane, apo qoftë nga talenti i tyre. Duhen shumë vite e shumë djersë që të themi se Kosova është afër përsosmërisë, mirëpo janë edhe disa gjëra që thjesht na bëjnë të veçantë si shoqëri. *Kosovo 2.0

Marketing / Drejtore: Fiziana Bora Cel: 068 20 55 437 E-mail: fiziana_bora@yahoo.com Menaxhim / Dhimitraq Hido Cel: 068 20 55 440

CMYK

16 04.03.2014

Gazeta MAPO

www.mapo.al / gazetamapo@gmail.com

Faqe 16

NJOFTIM / REKLAMA