Faqe 2
Afër / larg
Vrasje, mizerje dhe fëmijë në industrinë ilegale të minierave Nga Axel Kronholm Një reportazh dhe histori e luftës ilegale për kromin në Bulqizë dhe varfërinë e qytetit të harruar nga Zoti në mes të askundit
Drejtor Artur zheji - Kryeredaktor Arion Sulo - E mërkurë, 4 qershor 2014. Numër 1226. Viti V botimit. Çmimi 30 lekë. 1.5 euro. www.mapo.al e-mail: gazetamapo@gmail.com. Adresa: BLV "Gjergj Fishta"
në brendësi
Zbardhet skema e plotë e trafikut Sa kushton Botërori i Brazilit për shqiptarët Shikimi i një ndeshjeje nga Botërori i Brazilit për një shqiptar kushton jo më pak se 5 mijë euro. Kostoja e udhëtimeve brenda Brazilit, njëlloj e shtrenjtë me udhëtimin deri atje. Sa shqiptarë shkojnë në Brazil dhe kush janë ata që kanë mundësi të shohin Botërorin? Çfarë duhet patur parasysh FAQE 5
Basha vizitë në Berlin, kërkon mbështetje për statusin Pak orë para nisjes, në mbledhjen e zhvilluar me deputetët demokratë, kryetari i opozitës i kërkoi kryeministrit Rama që të dialogojë me grevistët. Basha paraqiti edhe një panoramë të zymtë të situatës ekonomike në vend
Një ish-drejtues policie pas avionit të Divjakës, zbulohen fotot Prokuroria e Krimeve të Rënda shpall në kërkim një ish-oficer policie, i cili ka siguruar kanabisin në Lazarat për Saimir Bajramin. Ish-oficeri është fotografuar në një hotel në Tiranë edhe me pilotin italian, Giorgio Riformato. Prokuroria zbardh skemën, nga gjetja e lëndës narkotike tek rënia e avionit në Divjakë dhe shpall në kërkim edhe tre persona të tjerë. Faqe 7
FAQE 5
Ligj i ri në Kuvend
Legalizimet në bregdet, si do t’i marrin tapitë 26 mijë apartamente dhe vila Fyle sot në Tiranë, Rama: BE është katandisur si një drejtori shkolle
FAQE 4
NgërÇ
sa ai i vlerës së tregut. Shuma e mbledhur nga ky proces do të kalojë për fondin e kompensimit të pronarëve
Qytetarët do të blejnë në fillim në bashkëpronësi me banorët e tjerë truallin mbi të cilin është ndërtuar pallati apo banesa. Më pas, duhet të blejnë edhe zonat e lira brenda njësisë, pra fshatit turistik. Çmimi i truallit,
Të gjithë ata persona që gjatë këtyre dy dekadave tranzicion kanë mundur të ndërtojnë apo të blejnë... Faqe 3
op ed / 10-11
NGA bujar kapexhiu
“I krishterë”, por pa Krishtin në zemër Ruben Avxhiu
Manifest për një Europë ndryshe
Nervozizmi i kryeministrit e delegjitimon betejën ndaj korrupsionit
Tony Blair
Arjan VASJARI
Meta në Shkodër: Shqipëria e vërtetë nuk është ajo e së enjtes “Kjo mendoj se është Shqipëria e vërtetë, ajo që duhet të mbështesim nuk është Shqipëria e së enjtes, por është Shqipëria e së hënës, kur njerëzit zgjohen shpejt për të shkuar në punë, për të prodhuar” Faqe 5
Ambasadori grek në UET
"S’ka mister pas Himarës, nuk ndërhyjmë për ndarjen territoriale" Ambasadori Rokanas, teksa shprehu mbështetje për reformën dhe qëndrimin e qeverisë në respektimin e të drejtave të minoritetit në këtë ndarje të re, tha se nuk i takon atij të komentojë pikëpamjet e OMONIA-s
Ankthi i pritjes
FAQE 14
2
afër/larg
1
politikë/ Fyle sot në Tiranë:
Shpresoj që Shqipëria të marrë statusin e vendit kandidat Faqe 4
kronikë/ Terror me armë në
biznesin e duraluminit, grabiten 20 mln lekë
Faqe 6
ekonomi/ Sa kushton
Botërori 2014 për një shqiptar?
Faqe 9
Një djalë tjetër, që nuk do t’i përmendim emrin, thotë se punon aty që kur ishte 9 vjeç. Tani ai është 16. Ai është i veshur shumë më keq se Shpendi: i dobët, me rrathë të zinj poshtë syve dhe një shprehje fytyre që tregon rraskapitje.
Njëherë e një kohë një qytet minierash në shpërthim, Bulqiza është e vendosur mbi rezervën më të madhe të kromit në botë. Që prej hapjes në fund të viteve 1940, këto miniera kanë nxjerrë rreth 18 milionë ton krom, një mineral që përdoret në prodhimin e çelikut special. Kjo ishte shtylla kurrizore e ekonomisë së vendit gjatë një gjysmëshekulli diktaturë komuniste.
Vrasje, mizerje dhe fëmijë në industrinë ilegale të minierave Një reportazh dhe histori e luftës ilegale për kromin në Bulqizë dhe varfërinë e qytetit të harruar nga Zoti në mes të askundit Nga Axel Kronholm
V
ioleta Koçi është 23 vjeç dhe karroca e saj e dorës sapo u prish. Për pjesën tjetër të ditës ajo duhet t’i mbajë çantat me gurë kromi në shpinë. Ajo është 6 muaj shtatzënë. “Doktorët më kanë thënë që nuk duhet të punoj, por çfarë zgjedhje kam?”- thotë ajo. Për shumë në Bulqizë, një qytet gri dhe plot tym 4 orë me makinë nga Tirana – gjithçka ka të bëjë me mbijetesën. Nuk ka punë mjaftueshëm vërdallë dhe duhet të pranosh çfarë gjen. Një mundësi pune është jashtë minierës së qytetit, në stokun e gurëve që janë nxjerrë jashtë gjatë hapjeve të tuneleve të reja. Duke rrëmuar në pirgjet e gurëve për krom, Violeta Koçi dhe punëtorë të tjerë si ajo, mund të nxjerrin nga 350 deri 500 lekë të reja në ditë. “Ne marrim rreth 40 lekë për çdo kilogramë krom që mbledhim”, - thotë 8-vjeçari Shpendi Lloshi, i cili është mjaft i zënë duke gërmuar nëpër mbetje në kërkim të gurit të zi të shndritshëm. Njëherë e një kohë një qytet minierash në shpërthim, Bulqiza është e vendosur mbi rezervën më të madhe të kromit në botë. Që prej hapjes në fund të viteve 1940, këto miniera kanë nxjerrë rreth 18 milionë ton krom, një mineral që përdoret në prodhimin e çelikut special. Kjo ishte shtylla kurrizore e ekonomisë së vendit gjatë një gjysmëshekulli diktaturë komuniste. Biznesi sot nuk është aq i madh sa dikur, edhe pse kompanitë private vijojnë të nxjerrin mineralin e çmuar, duke gërmuar thellë në mal apo hapur galeri të reja.
Krahas kompanive të mëdha ka edhe një industri të dytë minerare: një jo formale, që i nxjerrë përfitimet nga galeritë e braktisura dhe pirgjet me skrap jashtë minierave. Këtu punojnë njerëz si Violeta Koçi dhe Shpendi Lloshi. Është e shtunë dhe Shpendi ka që në mëngjes herët që rrëmon në pirgjet e mëdha të gurëve të mprehtë, duke i kthyer përmbys shkëmb pas shkëmbi. Të gjitha copat e kromit që gjen i fut në kovën e tij të bardhë. Edhe pse është vonë pasdite, Shpendi nuk duket i lodhur apo i bezdisur. Babai i tij Guri, 37 vjeç, është minatorë profesionist, dhe punon nëntokë për të nxjerrë mineralin, por në ditët e tij pushim ai punon bashkë me Shpendin. “Nuk jam i merakosur për djalin tim”, thotë ai, dhe i përkëdhel flokët Shpendit. Një djalë tjetër që nuk do t’i përmendim emrin, thotë se punon aty që kur ishte 9 vjeç. Tani ai është 16. Ai është i veshur shumë më keq se Shpendi: i dobët, me rrathë të zinj poshtë syve dhe një shprehje fytyre që tregon rraskapitje. “Në fillim qëndrova në shkollë për disa vite, por kur fillova të punoj këtu me kohë të plotë për të bërë para, e lashë”,- thotë ai. Në ditën që ne ishim në Bulqizë janë 50 persona që punojnë në kodrën me skrap jashtë saj. Thuajse të gjithë janë fëmijë dhe shumë po aq të vegjël sa Shpendi. Njëri prej tyre, një djalë i rritur që ka veshur një triko të kuqe të pluhurosur, ka humbur thoin e njërit gisht. Aksidentet janë të zakonshme. Dy vjet më parë një
Biznesi i errët i nxjerrjes së kromit në Bulqizë ilustron dobësinë e shtetit ligjorë në Shqipëri. Është e rrallë që të drejtat e punës t’u garantohen punonjësve publikë në Tiranë, lëre pastaj fëmijëve që punojnë për gangsterë në qytete të harruara nga Zoti, në mes të askundit. Korrupsioni është ai që e bën këtë të mundur.
Ndërkohë sipas Konfederatës së Dhomës së Tregtisë në Shqipëri, 88 minatorë kanë humbur jetën vetëm në 5 vitet e fundit. Shumë të tjerë janë plagosur rëndë apo gjymtuar. Askush realisht nuk e di se sa të plagosur dhe të gjymtuar apo të vdekur ka në industrinë informale të minierave. Kjo nuk i ka ndaluar fëmijët e Bulqizës të nënshkruajnë për punë.
djalë i ri vdiq pasi një copë prej dheu dhe gurësh ra mbi të. Njerëzit për të cilët këta fëmijë punojnë njihen në zonë si piratët. Ata janë biznesmenë lokalë që kanë fituar koncesione të nxjerrjes dhe eksportit të kromit. Ata e blejnë mineralin nga fëmijët dhe pastaj e eksportojnë atë, shumicën në Kinë. Këta padronë miniere nuk mbajnë përgjegjësi për punonjësit e tyre dhe shpesh janë të përfshirë në biznese të tjera ilegale. Ata gjithashtu luftojnë njëri-tjetrin për kontrollin e biznesit të kromit. Një muaj para se unë të vizitoja qytetin, një prej këtyre piratëve u vra. Gjin Nika, 35 vjeç, ra në pritë në periferi të Tiranës dhe u ekzekutua me breshëri automatiku. Policia dyshon që rivaliteti për kromin shkaktoi vrasjen. Biznesi i errët i nxjerrjes së kromit në Bulqizë, ilustron dobësinë e shtetit ligjorë në Shqipëri. Është e rrallë që të drejtat e punës t’u garantohen punonjësve publikë në Tiranë, lëre pastaj fëmijëve që punojnë për gangsterë në qytete të harruara nga Zoti në mes të askundit. Korrupsioni është ai që e bën këtë të mundur. Zyrtarët që kanë lëshuar koncesionet nuk janë lënë pa shpërblim. Në raportin e ‘Transparency International’ për indeksin e korrupsionit, Shqipëria zbriti nga vendi i 95-të në atë të 116-in vitin që kaloi. Kjo shpjegon se pse kjo ekonomi e errët vazhdon të jetojë e pangacmuar vit pas viti. Varfëria nga ana tjetër u garanton biznesmenëve të kësaj ekonomie informale me një forcë pune që kurrë nuk pakësohet. Ndërkohë sipas Konfederatës së Dhomës së Tregtisë në Shqipëri, 88 minatorë kanë humbur jetën vetëm në 5 vitet e fundit. Shumë të tjerë janë plagosur rëndë apo gjymtuar. Askush realisht nuk e di se sa të plagosur dhe të gjymtuar apo të vdekur ka në industrinë informale të minierave. Kjo nuk i ka ndaluar fëmijët e Bulqizës të nënshkruajnë për punë.
ngjarja e ditës
Gazeta MAPO
www.mapo.al / gazetamapo@gmail.com
Ligji i ri
04.06.2014
3
Projektligji Neni 1 “Person i stimuluar” është personi fizik apo juridik, i cili ka përfituar titullin e personit të stimuluar në përputhje me ligjin nr.7665, datë 21.1.1993, “Për zhvillimin e zonave që kanë përparësi turizmin”, të shfuqizuar”. “Njësi e ndërtuar” është objekti ose tërësia e objekteve apo e apartamenteve, të ndërtuara brenda kufirit të zonës për të cilën personi ka fituar titullin person i stimuluar”. “Truall” është e gjithë sipërfaqja e tokës brenda zonës së stimuluar sipas kufirit të lejes së miratuar të sheshit të ndërtimit”. “Objekt i ndërtuar” është objekti, për të cilin është përfunduar konstruksioni dhe mbulesa. Neni 2 Ky ligj zbatohet për kalimin e së drejtës së pronësisë subjekteve të interesuara apo personave të stimuluar mbi njësitë e ndërtuara dhe truallin brenda zonës së stimuluar si dhe për veprimtaritë joturistike në zonë me përparësi turizmin.”. Procedurat e këtij ligji do të aplikohen edhe për personat që ushtrojnë “veprimtari joturistike në zonë me përparësi turizmin.”. Neni 3 Dokumentacionin që provon veprimin juridik ndërmjet personit të stimuluar dhe subjektit të interesuar për kalimin e së drejtës së pronësisë mbi njësinë e ndërtuar.”. Neni 4 Dokumentacioni që duhet të paraqesë personi i stimuluar për të hyrë në proces
Legalizimet në bregdet, tapi për 26 mijë apartamente dhe vila Qytetarët do të blejnë në fillim në bashkëpronësi me banorët e tjerë truallin mbi të cilin është ndërtuar pallati apo banesa, dhe më pas duke blerë dhe zonat e lira brenda njësisë, pra fshatit turistik. Çmimi i truallit, sa ai i vlerës së tregut. Shuma e mbledhur nga ky proces do të kalojë për fondin e kompensimit të pronarëve Fejzi Braushi
T
ë gjithë ata persona që gjatë këtyre dy dekadave tranzicion kanë mundur të ndërtojnë apo të blejnë një banesë ose apartament në të ashtuquajturat fshatrat turistikë në bregdet ose jo, dhe që për arsye të ndryshme nuk kanë mundur ta bëjnë atë një pronë të ligjshme duke mos e hipotekuar, do kenë mundësi ta legalizojnë atë, duke blerë në bashkëpronësi dhe truallin mbi të cilin është ndërtuar pallati. Komisioni i Veprimtarisë Prodhuese ka miratuar dje në parim projektligjin e sjellë nga qeveria, nëpërmjet të cilit kërkohet t’i jepet zg jidhje më shumë se gjysmës së ndërtimeve të bëra në bregdet dhe që deri më tani nuk kanë mundur ta regjistrojnë si pronë të patundshme në i n s t it u c i o n e t s ht e t ë r o r e p ë r shkak të përjashtimeve që bën ligji aktual. Kështu bëhet fjalë për ato kategori ndërtimesh, të cilat janë ndërtuar në vite nga persona të stimuluar (investitori) nga shteti në truall shtetëror ose jo, por që s’kanë një marrëveshje qiramarrjeje me shtetin, si dhe për ato objekte që janë ndërtuar nga persona të pastimuluar në zonat e stimuluara. Kreu i ALUIZNI-t, Artan Lame, ai që ka prezantuar nismën në fjalë dhe arsyet që e çuan qeverinë të ndërmarrë këtë hap. Lame duke bërë një përmbledhje të asaj që ka ndodhur me ndërtimet në bregdet që nga ’93, kur edhe u miratua ligji për zhvillimin e tur-
izmit, ka theksuar se si pasojë e ndryshimeve të herëpashershme të ligjeve, disa kategori jo të pakta ndërtimesh në bregdet, të cilat u ishin blerë nga individët personave të stimuluar që kishin marrë leje nga shteti, mbetën jashtë procesit të legalizimit të këtyre ndërtimeve. Ai ka sqaruar se ligji i vitit 2009 tentoi t’i japë zgjidhje problemit, duke i dhënë të drejtën që të bëjnë kalimin e pronësisë së apartamenteve dhe banesave të atyre individëve, ndërtimet e të cilëve ishin bërë në fshatra turistike që kishin më parë një marrëveshje qiraje me shtetin. Kjo sipas Lames la jashtë procesit të njohjes së pronësisë për apartamentet apo banesat e blera nga individët të dy kategorive kryesore; atyre që kishin ndërtuar në një zonë të stimuluar me leje nga shteti, por që nuk kishin një marrëveshje qiraje dhe së dyti, la jashtë dhe kategorinë e atyre fshatrave apo ndërtimeve që ishin bërë nga persona jo të stimuluar në zona të stimuluara, pra në bregdet. Tashmë sipas ndryshimeve ligjore këto kategori, që sipas Lames të deklaruara janë rreth 65 njësi të tilla në të gjithë Shqipërinë, ku një njësi e tillë ka deri në 400 individë që kanë blerë apartamente apo rezidenca banimi, ndërkohë që një numër tjetër i madh deri më tani janë të padeklaruara, do kenë mundësi që të futen në proces legalizimi, duke blerë fillimisht në bashkëpronësi me banorët e tjerë truallin mbi të cilin është ndërtuar
Në projektligj parashikohet që vlera me të cilën do blihet trualli dhe sipërfaqja e përbashkët do të jetë ajo e vlerës së tregut, ndërkohë që pagesa do bëhet njëherësh.
pallati apo banesa dhe më pas duke blerë dhe zonat e lira brenda njësisë, pra fshatit turistik. Ligji i 2009-ës parashikonte që zonat e lira që mbeteshin në këto njësi i kalonin për kompensim fondit për kompensim fizik të AKKP-së. Në projektligj parashikohet që vlera me të cilën do blihet trualli dhe sipërfaq ja e përbashkët do të jetë ajo e vlerës së tregut, ndërkohë që pagesa do bëhet njëherësh. Nisma ligjore gjithashtu parashikon që për çdo muaj vonesë nga data e njoftimit të personit të interesuar, pra qytetarit që ka blerë apartamentin në këto fshatra, vlera e truallit do të rritet me 10 për qind. Shuma e mbledhur nga ky proces do të kalojë për fondin e kompensimit të pronarëve në masën 80% dhe 20% për ALUIZNI-n. Ligji parashikon të zgjidhë dhe rastin e ndërtimeve në ato njësi të stimuluara, kur procesi i regjistrimit të pronësisë nuk është bërë i mundur, pasi Agjencia e Kompensimit të Pronave i ka njohur pronarit legjitim pronësinë mbi truallin ku është ndërtuar kjo njësi apo ky fshat turistik. Pyetjes së deputetëve nëse do të njihen hipotekimet private të personave që blenë në këto njësi që kanë qenë përjashtuar nga legalizimi nga ligji aktual, Lame iu p ë rg j i g j s e at o j a n ë b ë r ë n ë mënyrë të paligjshme, pasi nuk mund të hipotekosh një ndërtesë pa patur të drejtën e pronësisë mbi truallin.
b) marrëveshjen e qirasë apo të zhvillimit të lidhur ndërmjet personit të stimuluar dhe qiradhënësit nëse është lidhur një marrëveshje e tillë; c) lejen e ndërtimit apo lejen e sheshit të ndërtimit; ç) projektin arkitektonik të miratuar; e) vërtetim nga AKT-ja për detyrimet e marrëveshjes së qirasë, të llogaritura deri në momentin e zgjidhjes së marrëveshjeve.”. f) Vendimin e organeve kompetente për dhënien e titullit person i stimuluar, nëse e disponon.”. Neni 5 Procedura e kalimit të pronësisë mbi truallin Nëse marrëveshja e qirasë ose e zhvillimit është e lidhur me personin e stimuluar në truall shtetëror (data e lidhjes së marrëveshjes është përpara datës së kthimit dhe kompensimit fizik nga AKKP-ja) dhe pas verifikimit nga ZRPP-ja ky truall shtetëror ka ndryshuar statusin juridik duke iu kthyer personave të tretë, ALUIZNI përfundon procesin duke bërë kalimin e pronësisë së truallit në favor të subjektit të interesuar apo personit të stimuluar. Neni 7 “Subjekti i interesuar ose personi i stimuluar ka të drejtë të kërkojë blerjen e truallit në funksion të njësisë së ndërtuar, të cilën provon se e gëzon mbi bazën e dokumenteve të paraqitura në përputhje me nenet 4 dhe 5, të këtij ligji.”. Në përfundim të procesit të përcaktuar në pikën 1, të këtij neni, dhe përfundimit të regjistrimit fillestar të pasurisë truall dhe njësi e ndërtuar, për truallin që mbetet i lirë brenda kufirit të miratuar nga plani i rilevimit (i tillë si sheshe, troje funksionale, pishina, sipërfaqe të gjelbëruara etj), ALUIZNI-t i lind e drejta t’iu kalojë në bashkëpronësi të detyrueshme, të patjetërsueshme në favor të të gjitha subjekteve të interesuara dhe/ose personit të stimuluar, në përputhje me kuotën e pjesëmarrjes në bashkëpronësi. Rrugët brenda zonës së stimuluar do të kalojnë me titull pronësie rrugë shtet. Personi i stimuluar ka të drejtë të kërkojë blerjen e gjithë truallit të miratuar sipas planit të rilevimit, nëse nuk ka kërkesa nga subjektet e interesuara.”. Neni 8 Çmimi i truallit brenda zonës së stimuluar përcaktohet në bazë të hartës së vlerës së tokës, të miratuar me vendim të Këshillit të Ministrave.” ALUIZNI lidh kontratën e shitjes për kalimin e së drejtës së pronësisë mbi truallin, sipas modelit tip, si dhe njofton me shkrim subjektin e interesuar ose personin e stimuluar që plotëson kushtet e parashikuara në këtë ligj dhe për masën e çmimit. Modeli tip i kontratës së shitjes miratohet me urdhër nga ministri përgjegjës.”. Çmimi i truallit të paguhet i plotë.”. Neni 12 Mospagimi i çmimit nga subjekti i interesuar ose personi i stimuluar brenda 6 muajve nga njoftimi me shkrim, sipas pikës 3, të nenit 10, të këtij ligji, sjell penalitete në masën 10 për qind të çmimit total të truallit për çdo muaj vonesë.”. Nëse personi i stimuluar ka kryer shtesa mbi lejen e ndërtimit, do të ketë penalitete sipas nenit 43, të ligjit nr.9482, datë 3.4.2006, “Për legalizimin, urbanizimin dhe integrimin e ndërtimeve pa leje”, të ndryshuar”.
4
në fokus Komisioneri për Zgjerimin në BE, Stefan Fyle do të takojë sot kryeministrin Edi Rama, kryetarin e Kuvendit, përfaqësues të opozitës dhe shoqërisë civile
Fyle sot në Tiranë: Shpresoj që Shqipëria të marrë statusin e vendit kandidat Zëdhënësi Peter Stano“…Siç e dini, ky muaj është vendimtar për shkak të vendimit të pritshëm nga vendet anëtare mbi Shqipërinë, ndaj ne po shpresojmë për më të mirën e vendit dhe po bëjmë çfarë mundemi, përfshirë edhe këtë dialog, për t’u siguruar se Shqipëria do të dorëzojë, mbi detyrat e saj, edhe pritshmëritë” TIRANË Komisioneri për Zgjerimin dhe Politikat Europiane të Fqinjësisë, Stefan Fyle viziton sot Tiranën për raundin e tretë të dialogut të nivelit të lartë me autoritetet shqiptare, ku do të sjellë me vete edhe rekomandimin e Komisionit për statusin. Paraprakisht, në konferencën për “Ballkanin Perëndimor” në Vjenë, eurokomisioneri tha se shpreson që Shqipëria ta marrë statusin e vendit kandidat. Fyle do të takojë sot anëtarët e qeverisë, kryetarin e Kuvendit, përfaqësuesit e opozitës, përfaqësues të shoqërisë civile, si dhe do të mbajë edhe një konferencë për shtyp me kryeministrin Edi Rama. Ndërkohë, në një intervistë për “TCh”, zëdhënësi i tij, Peter Stano tha se “shpresojmë në më të mirën për Shqipërinë”. “…Siç e dini, ky muaj është vendimtar, për shkak të vendimit të pritshëm nga vendet anëtare mbi Shqipërinë, ndaj ne po shpresojmë për më të mirën e vendit dhe po bëjmë çfarë mundemi, përfshirë edhe këtë dialog, për t’u siguruar se Shqipëria do të dorëzojë, mbi detyrat e saj, edhe pritshmëritë”, - tha ai. Stano theksoi se raporti i përgatitur është një
material për vendet anëtare, të cilat më datë 23 qershor do të marrin edhe vendimin përfundimtar për Shqipërinë lidhur me marrjen ose jo të statusit të vendit kandidat. “…Ne e përgatitëm këtë raport, i cili është nën procedurën e miratimit, e duhet të miratohet shumë shpejt. Ai raport është për vendet anëtare që të marrin vendimin më vonë, gjatë këtij muaji, nëse vendi merr statusin kandidat apo jo dhe, pasi ai të jetë miratuar, pasi të jenë pranuar gjetjet dhe raporti të publikohet, sigurisht që partnerët shqiptarë do të informohen mbi të”, - tha ai. Stano sqaroi gjithashtu se vizita e Fyles sot në Tiranë do të zgjasë pak orë dhe se në fokus të saj do të jetë raundi i radhës për dialogun e nivelit të lartë. Sa i përket Raportit të përgatitur, vlerësimi i Komisionit Europian përmbledh arritjet e vendit në fushën e sundimit të ligjit, krimit, korrupsionit dhe trafiqeve në 6 muajt e fundit, duke përsëritur në mënyrë më të qartë rekomandimin e tetorit se vendi përmbush kushtet e nevojshme për dhënien e statusit kandidat. Dokumenti do të kalojë sipas
Grevistët letër Fyles:
Ndërmjetëso tek Rama për dialog me ne TIRANË Pas dy javësh grevë urie, të larguarit nga puna që janë ngujuar në çadrat e ngritura pranë kryeministrisë presin një zgjidhje nga komisioneri për zgjerimin, Stefan Fyle. Me saktë, ata kërkojnë që Fyle të bëhet ndërmjetës tek Rama me qëllim që ky i fundit të pranojë të dialogojë me ta. Kjo është bërë e qartë përmes një letre që kryetarja e Shoqatës së të Larguarve nga Administrata Nertila Qafzezi i ka dërguar eurokomisionerit, Fyle. Ndërkohë po dje thirrjen për dialog, Qafzezi e bëri edhe përmes një njoftimi për shtyp. “Ne jemi të ngujuar dhe masakra në administratë vazhdon, vazhdojnë largimet e paligjshme... I bëjmë thirrje kryeministrit, pasi gjendja është e rëndë, nuk e bëjmë për veten por për të ardhmen e një brezi. Rama bëhu human dhe i përgjegjshëm. Jemi këtu në pritje të dialogut”,- tha ajo.
Takimi i Vjenës, Greqia dhe Italia mbështesin statusin për Shqipërinë TIRANË Përmes një deklarate të përbash-
kët, 18 vendet anëtare të Nismës së Europës Qendrore që u mblodhën dje në Vjenë, mirëpritën dhënien e statusit të vendit kandidat Shqipërisë. Ky vendim mbylli punimet e konferencës së vendeve anëtare të CEI-it, kryesimin e së cilës e mban Austria, vend anëtar i BE-së, që kohët e fundit është shfaqur aktiv pro statusit të vendit kandidat të Shqipërisë. “Mirëpresim vendimin pozitiv të Këshillit në muajin qershor për statusin e vendit kandidat Shqipërisë”, - thuhet në deklaratën e 18 ministrave të Jashtëm të CEI-t, duke theksuar g jithashtu mbështetjen për vijimin e procesit të zgjerimit të BE-së me vendet e Ballkanit Perëndimor. Mbështetja më e madhe nga Vjena, në takimin ku ishte i pranishëm edhe Komisioneri për Zgjerimin Stefan Fyle. Gjithashtu, një mbështetje tillë ka ardhur edhe nga ministrja e Jashtme e Italisë, vend i cili në korrik merr kryesimin e radhës së BE-së, si dhe nga shefi i diplomacisë greke, vendi i të cilit është tashmë kryesues i BE-së. “Shpresojmë që në qershor, Këshilli i Europës të vendosë pro Shqipërisë për dhënien e sta-
tusit kandidat. Do të ishte njohja e duhur e reformave dhe vullnetit politik të qeverisë për të shkuar përpara me bindje në rrugën e reformave. Përpara këtij vullneti do të duhet një besueshmëri e BE-së, që të pranojë hapat përpara që po bëhen dhe t’i inkurajojë ato”, - tha ministrja e Jashtme e Italisë, Federica Mogherini. “Greqia ka qenë pozitive dhe inkurajuese që në fillim, që në dhjetorin e kaluar, për dhënien e statusit të kandidatit dhe ne shpresojmë që në mbledhjen e ardhshme këtë muaj, Këshill i Ministrave të Jashtëm të vendosë t’i japë statusin e vendit kandidat”, - tha ministri i Jashtëm grek, Evangelos Venizellos.
“Greqia ka qenë pozitive dhe inkurajuese që në fillim, që në dhjetorin e kaluar, për dhënien e statusit të kandidatit dhe ne shpresojmë që në mbledhjen e ardhshme këtë muaj, Këshill i Ministrave të Jashtëm të vendosë t’i japë statusin e vendit kandidat”
“procedurës së shkruar”, që do të thotë se ai quhet i miratuar nga Kolegji i Komisionerëve, në rast se askush prej tyre nuk kundërshton, qoftë dhe pjesërisht, përmbajtjen e Raportit. Në përfundim të mbledhjes së komisionerëve, dokumenti u shpërndahet vendeve anëtare dhe bëhet publik në Tiranë brenda së njëjtës ditë nga komisioneri Stefan Fyle, në tryezën e parashikuar të dialogut të nivelit të lartë që shqyrton prioritetet kyçe të mbetura në kuadër të çeljes së negociatave me BE-në. Në bazë të këtij vlerësimi nga Komisioni, pas shqyrtimit nga përfaqësuesit e vendeve anëtare që mbulojnë Ballkanin, ministrat europianë vendosin në mbledhjen e 23 qershorit në Luksemburg mbi kandidaturën e Shqipërisë dhe ky vendim i kalon për konfirmim samitit të krerëve të shteteve dhe qeverive në fund të muajit, në datat 26 dhe 27 qershor.
Rama: BE është katandisur si një drejtori shkolle TIRANË Kryeministri Edi Rama është i bindur se Shqipëria i ka bërë detyrat për të marrë statusin e vendit kandidat. Në bashkëbisedimin e zhvilluar gjatë konferencës “Sfidat e Zhvillimit Ekonomik”, kreu i ekzekutivit ka ironizuar skepticizmin e disa vendeve anëtare të BE-së në favor të Shqipërisë. “Mendoj që hezitimi ndaj statusit të vendit kandidat për Shqipërinë është një formë shumë e qartë e sëmundjes që ka Europa sot, në kuptimin e pamundësisë për të parë më larg sesa në zgjedhjet e ardhshme sesa në muajin e ardhshëm. Ndërkohë që Shqipëria duhet ta kishte marrë statusin e vendit kandidat në dhjetor. Do të kishte më pak konflikt politik edhe këtu, se do të kishte pasur më pak tundim për ta kthyer në konflikt gjënë, që të pengojmë pastaj statusin, pastaj të themi t’i heqim këta, se këta janë të paaftë etj., etj. Do të kishte pasur më shumë mundësi për të çuar shumë më përpara edhe në rajon, në disa aspekte”, - tha ai. Megjithatë, sipas Ramës, kjo nuk i bën shqiptarët më
pak europianë. “Ne jemi europianë po aq sa ç’janë europianë gjermanët, francezët, anglezët, danezët. Ata janë anëtarë të një bashkimi, ne nuk jemi... Ndërkohë që, për sa na takon, ne duhet vetëm që të presim që Komisioni Europian, nëpërmjet Raportit të Progresit të thotë fjalën e vetë nëse ne i kemi qëndruar një për një të gjitha detyrimeve tona. Në momentin kur ne do të kemi një konfirmim të tillë, nëse do ta kemi dhe besoj se do ta kemi, ne e kemi bërë detyrën tonë. Në kohë të tjera më të mira, Europa nuk do ta diskutonte. Sepse është Komisioni Europian që thotë, këta e kanë bërë detyrën. Është njësoj si një komision provimi të thotë, këta e morën provimin dhe pastaj Drejtoria të thotë, prit, se do ta shohim në vjeshtë këtë punë, se kemi halle të tjera. Se kështu jemi katandisur me këtë Europë që kemi sot. Por, ne le të marrim detyrën para komisionit të provimit, pastaj të presim Drejtorinë se çfarë vendimi do marrë”, - tha ai.
në fokus
Gazeta MAPO
www.mapo.al / gazetamapo@gmail.com
04.06.2014
5
Në fokus të takimeve pritet të jetë forcimi dhe thellimi i bashkëpunimit mes dy partive simotra, Partisë Demokratike dhe kristiandemokratëve gjermanë komisioni
Politika bashkë për integrimin, bihet dakord për ligj të ri TIRANË Mazhoranca dhe opozita folën dje me të njëjtën
gjuhë në komisionin parlamentar të Integrimit se Shqipëria e meriton statusin e vendit kandidat. Në paraprirje të rekomandimit të Komisionit Europian për statusin, bashkërisht palët kanë iniciuar edhe hartimin e një ligji të ri për monitorimin e procesit të integrimit nga Kuvendi, pasi ligji aktual daton në 2004 dhe neni i tij i parë është synimi i nënshkrimit të MSA-së. “Në korrik, ligji i vjetër bën 10 vjet dhe një ligj i tillë tregon që nuk ka gjetur zbatim. Që në nenin 1 të tij kuptohet se ai ka pushuar së funksionuari, sepse flet për procesin e MSA, në një kohë kur të gjithë shpresojmë që në fund të muajit Shqipëria do të jetë me status kandidat”, - tha nënkryetari i komisionit, Taulant Balla. “Me marrjen e statusit, që është i vonuar sepse për ne është një vendim i kryer e që duhej marrë me kohë, Shqipëria do kalojë procese të tjera monitorimi, që do të thotë se kur të vijë koha e tyre, Kuvendi duhet të jetë më i përgatitur se sot. Prandaj, le ta mbështesim këtë ligj”, - tha nga ana tjetër kryetarja e komisionit, Majlinda Bregu. Ligji i ri, për të cilin është ftuar shoqëria civile të marrë pjesë në dhënien e mendimit, synohet të miratohet brenda këtij sesioni. Mesazhi i bashkëpunimit të palëve nga komisioni i Integrimit i paraprin takimit të tretë të nivelit të lartë Shqipëri-BE, i cili do të zhvillohet sot paradite.
Basha në Berlin, kërkon mbështetje për statusin
Pak orë para nisjes, në mbledhjen e zhvilluar me deputetët demokratë, kryetari i opozitës i kërkoi kryeministrit Rama që të dialogojë me grevistët. Basha paraqiti edhe një panoramë të zymtë të situatës ekonomike në vend
TIRANË Kryetari i Partisë Demokratike, Lulzim Basha nuk do të takojë sot Komisionerin për Zgjerimin në BE, Stefan Fyle. Ai ndodhet në Berlin për një vizitë dyditore me ftesë të Fondacionit “Konrad Adenauer”. Gjatë kësaj vizite, kryetari i Partisë Demokratike do të takohet me drejtues të lartë të Unionit Kristiandemokrat CDU dhe përfaqësues të saj në Bundestag. Në fokus të takimeve pritet të jetë forcimi dhe thellimi i bashkëpunimit mes dy partive simotra, Partisë Demokratike dhe kristiandemokratëve gjermanë. Gjithashtu, kryetari i opozitës do ta shfrytëzojë këtë vizitë për të kërkuar mbështetjen e CDU-së si partia e shumicës qeverisëse në Gjermani për marrjen e një vendimi pozitiv për statusin e vendit kandidat për Shqipërinë në mbledhjen e Këshillit Europian në qershor. Ndërkohë dje, gjatë mbledhjes së zhvilluar me deputetët demokratë në selinë e PD-së, kryetari i opoz-
itës i ka kërkuar kryeministrit Rama që të vendosë menjëherë dialogun me të dyja grevat; atë të ish të përndjekurve dhe grevën e të larguarve nga administrata...“Nga ana tjetër, urojmë që shpërthimi me goditje të përqendruar i koncepteve staliniste të kryeministrit të mos ndikojë në marrjen e statusit të vendit kandidat, të cilin Shqipëria dhe shqiptarët e meritojnë dhe duhet t’u jepet si një arritje e tyre pikësëpari”, - shtoi ai. Ndryshe nga herët e tjera, dje gjatë mbledhjes së grupit Basha nuk është përqendruar tek droga dhe lufta ndaj saj, por tek një tjetër çështje që prek në mënyrë të konsiderueshme jetën e shqiptarëve, ekonominë. “Ekonomia rikthehet në fokusin e takimeve tona sërish me lajme të këqija. Kursi i përkeqësimit të gjithanshëm të treguesve të saj ka vijuar të thellohet gjatë muajit prill. Shifrat zyrtare të muajit të kaluar, pavarësisht tendencës së njohur të qeverisjes
“Gjatë periudhës janar-prill 2014, qeveria parashikonte të paguante 300 milionë lekë për ish të përndjekurit politikë, por realisht ka paguar vetëm 15 milionë lekë, plot 20 herë më pak”
propagandistike për t’i zbukuruar, pohojnë qartë dështimet e saj të përditshme dhe të njëpasnjëshme të qeverisë Rama-Meta në këtë fushë”, - tha ai. Sipas tij, tatim-fitimi për periudhën janar-prill 2014 rezulton të jetë 7.950 milionë lekë, ose 550 milionë lekë më pak sesa parashikimi i qeverisë prej 8.5 miliardë. Basha tha gjithashtu se akcizat për 4-mujorin e parë 2014 rezultojnë mbi 2.2 miliardë lekë më pak sesa plani i shpallur nga vetë qeveria (19.6% më pak) dhe njëkohësisht thuajse 1.3 miliardë lekë më pak sesa fakti i periudhës janar-mars 2013. ”Me akciza shumë më të larta këtë vit që janë shtrirë për karburantet, cigaret e shumë mallra të tjera konsumi, kjo qeveri po arkëton më pak të ardhura për buxhetin e shtetit dhe ky është dështimi tjetër evident i qeverisjes propagandistike”, - tha ai. Kryetari i PD-së i është referuar edhe rritjes vjetore prej 18.4% që qeveria ka planifikuar për të ardhurat nga tati-
met dhe doganat. “Për periudhën janar-prill 2014, shifrat tregojnë se ecuria është me një ritëm më të ulët prej mbi 32 %, krahasuar me këtë planifikim të vetë qeverisë”, - shtoi ai. Basha foli ndër të tjera edhe për fondin e akorduar ndaj ish të përndjekurve politik. “Gjatë periudhës janar-prill 2014, qeveria parashikonte të paguante 300 milionë lekë për ish të përndjekurit politikë, por realisht ka paguar vetëm 15 milionë lekë, plot 20 herë më pak. Nga ana tjetër, nëse e krahasojmë me të njëjtën periudhë të vitit paraardhës, ku gjatë periudhës janar-prill 2013 qeverisja demokratike ka paguar plot 1.446 milionë lekë, kjo tregon qartë se qeverisja e mëparshme ka paguar mbi 96 herë më shumë sesa qeverisja e Rilindjes dhe këtu duhet t’i kërkojë Rama arsyet e zemërimit të kësaj shtrese, të grevës së urisë, pikërisht tek premtimet e tij të braktisura e të pambajtura, te demagogjia e tij dhe tek fyerja që u bën”, - tha Basha.
Meta: Shqipëria e vërtetë nuk është ajo e së enjtes “Kjo mendoj se është Shqipëria e vërtetë, ajo që duhet të mbështesim nuk është Shqipëria e së enjtes, por është Shqipëria e së hënës, kur njerëzit zgjohen shpejt për të shkuar në punë, për të prodhuar” TIRANË Kreu i Kuvendit, Ilir Meta shfrytëzoi
një vizitë me biznesin fason në Shkodër për të përcjellë një mesazh të qartë për shqiptarët. Duke iu referuar debatit që zhvillohet çdo të enjte në Kuvend, Meta tha se shqiptarët nuk duhet të shohin vetëm Shqipërinë e së enjtes, por edhe të ditëve të
tjera të javës. “Kjo mendoj se është Shqipëria e vërtetë, ajo që duhet të mbështesim nuk është Shqipëria e së enjtes, por është Shqipëria e së hënës, kur njerëzit zgjohen shpejt për të shkuar në punë, për të prodhuar. Kjo nuk është Shqipëria e fjalëve, kjo është Shqipëria e ‘Made in Albania’. Ju mund t’i shikoni këto prodhime, të cilat ecin me aq sukses në tregjet më të sigurta dhe më të stabilizuara të Evropës. Kjo është Shqipëria europiane që synojmë të realizojmë dhe besoj jo vetëm në këtë fushë, por në të gjithë fushat e tjera”, - tha ndër të tjera Meta. Duke folur për mediat, kryetari i Kuvendit tha se vetëm në pak muaj, falë interesimit të qeverisë së re dhe falë shpirtit të njohur sipërmarrës në Shkodër, për herë të parë në vendin tonë
kemi një qendër të Formimit Profesional jofitimprurëse, sa i takon industrisë së prodhimit të këpucëve në vend. “…Për herë të parë në vendin tonë kemi një qendër të formimit profesional jofitimprurëse përsa i takon industrisë së prodhimit të këpucëve në vend, që është një ndër industritë kryesore, e cila synon që të fusë në tregun e punës dhe të formojë tashmë edhe djem të rinj, në mënyrë që kjo industri të fuqizohet edhe më shumë, por edhe të krijohen mijëra vende pune”, - tha ai. Meta, i cili shoqërohej nga deputetet e LSI-së, Çela, Tavo dhe prefekti i Shkodrës, Paulin Radovani, vlerësoi punën e qeverisë, duke thënë që kjo e fundit po tregon kujdesin e duhur ndaj sektorit fason, që mundëson krijimin e vendeve të reja të punës.
6
ngjarje e ditës
ditari
Ngjarja ndodhi rreth orës 11:30 të mesditës së djeshme, ndërsa pas grabitjes personat u larguan me shpejtësi me një motoçikletë drejt qytetit të Vorës
Pas grabitjes në punishten e duroaluminit
Terror me armë në biznesin e duraluminit, grabiten 20 mln lekë Dy persona të armatosur dhe të maskuar kanë kërcënuar me armë rojën e punishtes dhe punonjësit e tjerë, duke grabitur të gjitha paratë në financë. Policia sekuestron kamerat e sigurisë dhe nis punën për identifikimin e autorëve Dashamir Biçaku Tiranë Sulmohet një biznes i prodhimit të duraluminit, nga ku u grabitën 20 milionë lekë të vjetra. Policia shpalli në kërkim dy grabitësit, ndërsa ka kryer kontrolle të disa banesave në zonën përreth. Ngjarja ndodhi mesditën e djeshme në fshatin Marikaj të bashkisë së Vorës, në perëndim të Tiranës, kur së paku dy persona të paidentifikuar dhe të maskuar me armë hynë në ambientet e një fabrike të prodhimit dhe shitjes së produkteve të duraluminit në afërsi të fshatit Marikaj të Vorës. Fillimisht, një nga agresorët i drejtoi pistoletën rojës së objektit, i cili nuk mundi të reagonte duke mbetur i neutralizuar. Më pas, nën kërcënimin e armëve, agresorët sulmuan punonjësit e punishtes, ndërsa më tej detyruan per-
sonin që mbante paratë e arkës t’ua dorëzonte ato. Ngjarja ndodhi rreth orës 11:30 të mesditës së djeshme, ndërsa pas grabitjes personat u larguan me shpejtësi me një motoçikletë drejt qytetit të Vorës. Pas largimit të personave, të njoftuar nga punonjësit e firmës, në vendin e ngjarjes mbërritën efektivë të Komisariatit të Policisë nr.6, si dhe hetues të zyrës së Hetimit të Vjedhjeve me Armë dhe me Dhunë. Nga veprimet e para hetimore dhe nga marrja e dëshmive është mësuar se autorët kanë hyrë në mënyrë të befasishme në ambientet e subjektit, duke kërcënuar rojet. Policia mori deklarimet e punonjësve që ndodheshin në vendin e ngjarjes për të mësuar dialektin e tyre, veshjet, përshkrimin fizik, maskat dhe detaje të tjera, që sipas policisë mund të bënin të mundur identifikimin e autorëve. Nga përshkrimi fizik, autorët kanë qenë me një trup mesatar, ndërsa mbanin në kokë maska dhe syze. Policia tha se kishte kryer këqyrjen dhe nga hetimet e kryera në vendin e ngjarjes janë gjetur gjurmë gishtërinjsh si dhe gjurmë të tjera. Gjurmët mësohet se janë gjetur në zyrën e financës ku ndodheshin paratë, si dhe në një zyrë tjetër. Policia tha se gjurmët e marra në vendin e ngjarjes u dërguan për
Nën kërcënimin e armëve, agresorët sulmuan punonjësit e punishtes, ndërsa më tej detyruan personin që mbante paratë e arkës t’ua dorëzonte ato. Ngjarja ndodhi rreth orës 11:30 të mesditës së djeshme, ndërsa pas grabitjes personat u larguan me shpejtësi me një motoçikletë drejt qytetit të Vorës.
krahasim në laborator, bashkë me prova të tjera të gjetura në vendin e ngjarjes. Ndërkaq hetuesit dhe ekspertët këqyrën edhe pamjet filmike të një kamere të vendosur në hyrje të objektit, por që sipas burimeve, fytyrat e grabitësve nuk ishin të qarta dhe nuk kishin mundur të përftonin një plan të plotë të momentit të krimit. Kjo ka bërë që hetuesit të marrin dëshmi të imtësishme të punonjësve të objektit. Mënyra e realizimit të grabitjes ka bërë që policia të dyshojë se autorët kanë pasur informacion të detajuar për paratë dhe për procesin e punës që kryhej në këtë punishte. Sipas konkluzionit të hetuesve, autorët supozohet të kenë patur dijeni të plotë për planimetrinë e punishtes apo të kenë qenë edhe më parë, për faktin se ata kanë shkuar drejt e në zyrën e financës për të grabitur paratë. Në deklarimet e para të pronarit të punishtes në polici mësohet se janë grabitur rreth 20 milionë lekë, por për saktësimin e kësaj shume pritej të bëhej inventarizimi i plotë i financave. Policia ka marrë edhe pamjet filmike të xhiruara nga kamerat e sigurisë, për të siguruar pamjet apo përshkrimin e autorëve të ngjarjes dhe po vazhdon hetimet për zbardhjen e plotë të saj.
Sot miratohet ligji për të përndjekurit, kush përfitojnë të parët Ministri Veliaj priti një grup ish të përndjekurish politikë, të cilëve u shpjegoi ligjin e ri për dëmshpërblimin Ministri i Mirëqenies Sociale, Erion Veliaj paralajmëroi në një takim me ish të përndjekur se ligji i ri për dëmshpërblimet kalon sot në qeveri. Ministri priti në zyrën e tij një grup të përndjekurish politikë gjatë regjimit komunist, të cilëve u shpjegoi edhe draftin që pritet të kthehet në ligj. “Ne dolëm shuam të kënaqur me bisedën me ministrin. Prioritet do jenë ish të përndjekurit që janë ende gjallë. Ata që janë në grevë nuk janë të përndjekur politikë, por të frymëzuar nga politika. Nuk kanë qenë asnjë ditë në burg, i
ka futur PD në grevë”, -tha njëri prej tyre pas daljes nga takimi me Veliajn. Ligji i ri parashikon që 70 për qind e fondit vjetor të dëmshpërblimit shkon për personat që janë ende gjallë dhe që deri më tani nuk kanë përfituar asnjë këst, ndërsa 30 % për trashëgimtarët e të përndjekurve politikë nën regjimin e Enver Hoxhës. Në grupin e përfituesve që marrin përparësi janë ish të burgosurat gra, ish të dënuarit politikë mbi moshën 75-vjeç, ish të dënuar që vuajnë nga sëmundje të rënda. Në këtë kategori prioritare janë edhe ata që kanë fëmijë të mitur apo që janë ende gjallë dhe të padëmshpërblyer. Nga të dhënat që disponon Ministria e Mirëqenies Sociale, aktualisht janë gjallë 2754 persona, mes të cilëve 117 janë gra.
klipi
Mbështetja e artistëve me këngë: Policia jemi unë edhe ti! Policia e Shtetit, e vënë shpesh nën akuzë kohët e fundit, po synon të krijojë një profil të ri: atë të “vajzave dhe djemve të popullit”. Forumi i Gruas në Polici ka nisur kështu një fushatë sensibilizimi tek qytetarët, së cilës i janë bashkuar emra të njohur të artit dhe sportit. “Së bashku” është kënga e re e Policisë, e cila ka mbledhur në një spot Dr.Florin, Alket Islamin, Ela Tasen, Ema Andrean, motrat Vjollca, Neritan Liçajn, Eno Milkanin dhe personazhe të tjerë të njohur e të dashur për publikun. Në këtë këngë të re, qytetarëve u bëhet thirrje të mos paragjykojnë punën e policisë shqiptare, por të jenë bashkëpunues me të. Klipi i titulluar “Së Bashku” është një gjetje e re për ta afruar figurën e punonjësit të policisë më afër qytetarëve, por edhe për të promovuar vajzat dhe gratë që punojnë çdo ditë në shërbime të ndryshme të rendit në Tiranë dhe në Shqipëri. “Policia jemi unë edhe ti” është një refren që përsëritet shpesh në këtë këngë, si një ndër hapat që Policia e Shtetit ka ndërmarrë për bashkëpunimin me qytetarët dhe policimin në komunitet. Duhet thënë se klipi në vetvete është një gjetje e pëlqyer nga dhjetëra qytetarë, të cilët kërkojnë megjithatë më shumë rend dhe siguri në jetën e tyre.
aktualitet
Ditari
Droga nga Lazarati
Prokuroria e Krimeve të Rënda ka zbuluar se 460 kg kanabis nuk janë siguruar në Krujë, siç dëshmonte Saimir Bajrami, por në Lazarat. Lënda narkotike është siguruar nga një ish-oficer policie, i cili ka punuar edhe në qytetin e Gjirokastrës
Gazeta MAPO
www.mapo.al / gazetamapo@gmail.com
04.06.2014
Paketimi në Lushnjë
Hetimi ka zbuluar se përveç Saimir Bajramit, në vendin ku ra avioni ndodhej edhe një grup tjetër trafikantësh. Pas arrestimit të Aurel Pupës, janë shpallur në kërkim edhe tre persona të tjerë që kanë paketuar drogën me letrat e natribanit
7
Destinacioni në Itali
Prokuroria e Krimeve të Rënda po heton edhe se ku ishte planifikuar të zbarkohej lënda narkotike në Itali. Hetuesit kanë marrë disa herë në pyetje Riformaton, por ai mohon të jetë implikuar në këtë çështje
Një ish-drejtues policie pas avionit të Divjakës, zbardhet skema e trafikut Prokuroria e Krimeve të Rënda shpall në kërkim një ish-oficer policie, i cili ka siguruar kanabisin në Lazarat për Saimir Bajramin. Ish-polici është fotografuar në hotel edhe me pilotin italian. Tre të implikuarit e tjerë i përkasin grupit të dytë që ndodhej në Divjakë Leonard Bakillari Tiranë Hetimet për trafikun e drogës me avion kanë nxjerrë të dhëna të reja që implikojnë një ish-punonjës policie dhe tre persona të tjerë, të cilët janë shpallur në kërkim nga Prokuroria e Krimeve të Rënda. Ish-polici, emri i të cilit nuk bëhet i ditur për arsye hetimore, dyshohet se ka patur rol të rëndësishëm në gjetjen e dhe transportin e lëndës narkotike që do të ngarkohej më pas në avionin e drejtuar nga piloti italian, Giorgio Riformato. Sipas prokurorisë, mësohet se lënda narkotike është siguruar në Lazarat, pasi ish-oficeri, tashmë i shpallur në kërkim, ka mbajtur pozicione drejtuese në policinë e Gjirokastrës. Grupi hetimor ka siguruar pamje filmike dhe të dhëna të tjera, që sipas prokurorisë rrëzojnë dëshminë e dhënë nga Saimir Bajrami, i arrestuar si poseduesi i kanabisit të sekuestruar nga policia në plazhin e Divjakës. Hetimet për ish-oficerin e policisë u kryen pas sekuestrimit të pamjeve filmike në një hotel në qendër të kryeqytetit, ku shfaqej piloti italian, Giorgio Riformato, Saimir Bajrami dhe një person i tretë, fillimisht i paidentifikuar. Të tre personat ishin takuar disa herë mes tyre në ambientet e hotelit, aty ku dyshohet se kanë koordinuar edhe detajet e
kërkesa
Tiranë Pas kallëzimit të ILDKP-së dhe kërkesës së prokurorisë për pezullim nga detyra, ministri i Drejtësisë kërkon shkarkimin e gjyqtarit Gjin Gjoni. Kërkesa për procedim disiplinor ndaj gjyqtarit të Apelit, njëherësh edhe anëtar i KLD-së, i është drejtuar dje Këshillit të Lartë të Drejtësisë, duke argumentuar edhe shkeljet e kryera sipas ministrit. Referuar ligjit “Për organizimin e Pushtetit Gjyqësor”, ministri Naço i kërkon KLD-së të nisë procedimin disiplinor ndaj gjyqtarit Gjoni, për të cilin kërkon shkarkimin nga detyra. Kjo kërkesë vjen pas rezultateve të kontrollit të kryer nga Inspektorati i Deklarimit dhe Kontrollit të Pasurive, sipas të cilit janë vërejtur shkelje në deklarimin e pasurisë. “Në përfundim të kontrollit dhe hetimit administrativ të deklaratave të interesave private të subjektit Gjin Gjoni, bazuar në rezultatet e veprimeve verifikuese të kryera mbi deklarimet e tij, administrimit të provave dhe deklarimeve të bëra nga subjekti në procesverbalin e pyetjes, është arritur në përfundimin se subjekti ka bërë deklarim të rremë, ka fshehur pasurinë, nuk ka deklaruar likuiditetet dhe transaksionet bankare, interesat e tij private dhe burimet e krijimit të tyre”, - shkruan në kërkesë ministri i Drejtësisë. Të gjitha këto veprime konsiderohen si shkelje shumë të rënda të disiplinës nga ana e gjyqtarit Gjoni, referuar nenit 32 pika 2 të ligjit
fundit për transportin e lëndës narkotike me avion drejt Italisë. Por pas identifikimit të personit të tretë, hetimi ka marrë rrjedhë krejt tjetër, pasi bëhet fjalë për një ish-punonjës policie, i cili ka punuar edhe në Drejtorinë e Policisë së Gjirokastrës, e që dyshohet se lëndën narkotike e ka siguruar në Lazarat. Personi në fjalë ka marrë përsipër edhe transportin e saj në plazhin e Divjakës, aty ku Bajrami priste avionin për trafikimin e saj drejt Italisë. Burime të prokurorisë thonë se i dyshuari, për shkak të detyrës ka krijuar njohje në Lazarat, aty ku mendohet të ketë siguruar lëndën narkotike për llogari të Bajramit, duke rrëzuar kështu dëshminë e këtij të fundit se drogën e kishte blerë nga një person me emrin “Agron” në Krujë. Për ish-punonjësin e policisë, i cili ka patur rol drejtues gjatë kohës që ushtronte detyrën, Gjykata e Krimeve të Rënda ka dhënë masën e sigurisë “arrest me burg” dhe është në pritje të ekzekutimit të kësaj mase nga policia. Por veç ishpolicit, në këtë çështje implikohen edhe tre persona të tjerë nga qyteti i Lushnjës. Policia arrestoi njërin prej tyre, 24-vjeçarin Aurel Pupe, gjurmët e të cilit dolën në natribanin me të cilin ishte mbështjellë lënda narkotike. Por në mbështjellëset e lëndës
narkotike kanë dalë edhe gjurmët e të paktën tre personave të tjerë, të cilët gjithashtu janë shpallur në kërkim si të dyshuar për trafik narkotikësh në bashkëpunim. Nga hetimet e deritanishme është provuar se Pupe dhe Bajrami nuk kanë asnjë lidhje mes tyre, çka konfirmon versionin e 35-vjeçarit nga Kruja, se në datën 10 maj, në plazhin e Divjakës ishte edhe një tjetër automjet në pritje të avionit. Ai përshkruan në dëshmi se tre persona ishin në një automjet “Passat” duke pritur avionin. Sipas prokurorisë mësohet se të dyshuarit kanë lënë në plazhin e Divjakës një pjesë të lëndës narkotike, teksa nxitonin të largoheshin pasi kanë parë shkëputjen e rrotës nga avioni i Riformatos. Është konfirmuar se ka qenë Bajrami ai që solli Riformaton në Tiranë, me qëllim trafikimin e lëndëve narkotike me avion, por ende nuk është zbuluar personi që lidh të rinj nga Lushnja, tre prej të cilëve janë shpallur në kërkim me 35-vjeçarin Saimir Bajrami. Të dy “grupet” kanë qenë në plazhin e Divjakës më 10 maj, por dyshohet se ata janë koordinuar nga i njëjti person, pa vënë në dijeni të dyja palët, të cilat janë përballur mes tyre gjatë kohës që prisnin avionin. Ky person, sipas prokurorisë është i paidentifikuar.
Naço kërkon në KLD pezullimin e Gjin Gjonit Ministri i Drejtësisë depoziton në Këshillin e Lartë të Drejtësisë kërkesën për pezullim nga detyra të anëtarit Gjin Gjoni. Apeli lë në fuqi vazhdimësinë e tij si gjyqtar “Për organizimin e Pushtetit Gjyqësor”. “Janë shkelje shumë të rënda aktet dhe sjelljet që diskreditojnë rëndë pozitën dhe figurën e gjyqtarit si më poshtë: refuzimi për deklarimin, mosdeklarimi, fshehja ose deklarimi i rremë i pasurive. Përfundimisht, nga vlerësimi fakteve Ministri i Drejtësisë, Nasip Naço, i propozon KLD-së, që gjyqtari Gjin Gjoni t’i nënshtrohet përgjegjësisë disiplinore me masën ‘shkarkim nga detyra”, thuhet në kërkesë. Tashmë pritet që kërkesa e ministrit të shqyrtohet nga Këshilli i Lartë i Drejtësisë, ndërsa hetimet ndaj gjyqtarit po kryhen nga Prokuroria e Elbasanit. Një javë më parë prokuroria kërkoi në gjykatë pezullimin nga detyra të gjyqtarit Gjoni deri në përfundim të hetimeve, por kjo kërkesë u rrëzua. Edhe për gjyqtaren që shqyrtoi këtë çështje, ministri i Drejtësisë kërkoi shkarkim nga detyra, pasi vendimi i saj ishte marrë në shkelje të ligjit. Por ky vendim u la në fuqi edhe nga Gjykata e Apelit Durrës, e cila ditën e djeshme e cilësoi si të bazuar në ligj vendimin e Gjykatës së Elbasanit.
është arritur në përfundimin se subjekti ka bërë deklarim të rremë, ka fshehur pasurinë, nuk ka deklaruar likuiditetet dhe transaksionet bankare, interesat e tij private dhe burimet e krijimit të tyre”, - shkruan në kërkesë ministri i Drejtësisë
shkurt
Kërcënimet, mbyllen dyert e gjyqit të Dritan Dajtit Gjyqi ndaj Dritan Dajtit do të zhvillohet me dyer të mbyllura. Ky është vendimi i Gjykatës së Krimeve të Rënda, pas zhvillimeve të ditëve të fundit në sallën e gjyqit dhe ambientet e paraburgimit 313, ku Dajti tentoi të digjte qelinë. “Ky vendim do të qëndrojë në fuqi deri në përfundim të procesit”, thotë zyra e shtypit e Krimeve të Rënda. Ndryshe nga çdo seancë tjetër kur gazetarët dhe të afërm të Dajtit lejoheshin të ndiqnin seancat gjyqësore, që nga kjo e martë e në vijim askush nuk do të lejohet të jetë i pranishëm në sallën ku zhvillohet procesi ndaj të akuzuarit për vrasjen e katër oficerëve të policisë. Të pranishëm do të jenë vetëm trupa gjyqësore, prokurori dhe i pandehuri. Vendimi i gjykatës është marrë pas një kërkese të prokurorisë, e cila kërkoi zhvillimin e procesit vetëm në prani të palëve. Prokuroria argumentoi se një masë e tillë është e nevojshme për parandalimin e mundshëm të cenimit të figurës e dinjitetit të gjykatës. Sipas prokurorisë, vetëm një seancë më parë i pandehuri paraqiti gjatë gjyqit një foto të vajzës së gjyqtarit në shoqërinë e një të afërmi të tij dhe me këtë foto ai kërkoi dorëheqjen e gjykatësit Idriz Mulkurti. Menjëherë pas kësaj seance, Gjykata e Krimeve të Rënda e konsideroi gjestin e Dajtit si shantazh dhe vazhdë të veprimeve kërcënuese që, siç i konsideroi gjykata, çdo ditë po ndodh diçka e tillë. Më herët Gjykata e Krimeve të Rënda kërkoi publikisht mbështetjen e policisë dhe institucioneve të specializuara në procesin ndaj të pandehurit Dritan Dajti.
8
04.06.2014
Gazeta MAPO
www.mapo.al / gazetamapo@gmail.com
ditari
Banorët protestë për kromin, përplasen me policinë Kukës -Banorët e fshatit Kalimash në
Kukës janë ngritur dje në një protestë duke kërkuar nga shteti largimin e firmës koncesionare që po ushtron aktivitetin në minierën e Kalimashit. Protesta e banorëve të fshatit Kalimash ka përfunduar në përplasje me policinë e këtij qyteti. Banorët kërkojnë që të jenë ata shfrytëzuesit e pasurisë nëntokësore të minierës që është pranë
fshatit të tyre, duke akuzuar se firma koncesionare është një firmë fantazmë. Sipas banorëve që protestuan dje, kjo kompani po shkatërron të vetmen pasuri që ka zona, atë të kromit dhe në tërësi gjithë ekosistemin. Konfrontimi me policinë ndodhi kur uniformat blu erdhën në Kalimash për të mbrojtur zyrat e kompanisë. Është dashur edhe ndërhyrja e Forcave të Ndërhyrjes së Shpejtë
për të shpërndarë banorët që protestonin. Qarku i Kukësit është i pasur me mineral dhe krom, ndërkohë që një numër i madh kompanish kanë fituar koncesionet për shfrytëzimin e pasurive nëntokësore. Kompania në fjalë operon prej 4 vitesh në këtë zonë dhe ka punësuar rreth 3OO punëtorë, të cilët punojnë në industrinë e nxjerrjes dhe grumbullimit të kromit.
Korrupsioni, dënohen me burg 2 kryetarë komunash Mbyllet çështja e një megakorrupsioni ku janë përfshirë disa kryekomunarë dhe zyrtarë në Mat. Dy kryetarë komunash janë dënuar dje nga gjykata me 1-3 vite burg Gjykata e rrethit Mat ka mbyllur me dënim me burg një nga çështjet më të bujshme në këtë rreth, ku u akuzuan disa kryetarë komunash dhe zyrtarë të tjerë të përfshirë në një skemë korruptive me fondet. Gjatë seancës së mbajtur të martën, dy kryetarë komunash dhe dy kryefinanciarë janë dënuar me 1-3 vjet burg nga gjykata. Dënimi ndaj tyre u dha pasi u provua nga prokuroria akuza për vjedhje duke shpërdoruar detyrën dhe falsifikim dokumentesh. Kryekomunarët e dënuar dje janë: Lutfi Ceka, kryetar i komunës Xibër, Mat, i cili u dënua me 2 vjet burg dhe Hamit Xhakrosa, kryetar i komunës Rukaj, Mat, me 1 vit burg. Gjithashtu, në gjykimin e kësaj çështjeje janë dënuar me të njëjtat akuza dhe kryefinanciarët e komunave; Gani Ruka i komunës Rukaj, dënuar me 3 vjet burg dhe Hajredin Bardhi i komunës Baz me 2 vjet burg. Proces gjyqësor i mbajtur të martën ishte në vijim të një procesi tjetër, i cili u mbyll pak ditë më parë me dënimin e një kryetari komune dhe 3 zyrtarëve të tjerë, përkatësisht: Mustafa Celamit, kryetar i komunës Gurrë, me dy vjet burg. Ndërsa me dy vjet burg janë dënuar shtetasit: Behar Metra, ish-nëndrejtor i spitalit të Burrelit dhe Etion Mani, ish-shef Finance në Drejtorinë e Shëndetësisë Mat, të akuzuar për “shpërdorim detyre” dhe “falsifikim dokumentesh”, si edhe me 1 vit burg Dritan Farricin, ish-shef finance në komunën Lis, Mat, akuzuar për “fal-
sifikim dokumentesh”. Të gjithë zyrtarët e dënuar në dy proceset gjyqësore ishin të përfshirë në skandalin e korrupsionit, ku sipas prokurorisë janë përfituar në mënyrë të padrejtë 534 mln lekë. Çështja ndaj tyre ka nisur që në vjeshtë të vitit 2012. Në atë kohë policia ndaloi 7 persona për falsifikim dokumentesh dhe shpërdorim detyre: kreun e komunës Xibër Lutfi Çeka, kreun e komunës Rukaj, Hamit Xhakrosa, nëndrejtorin e spitalit të Burrelit Behar Metra, shefin e financës së komunës Rukaj, Gani Ruka, specialistin e financës në Drejtorinë e Shëndetit Publik, Etion Mani dhe Hajredin Bardhin, shef i financës së Komunës Baz. Sipas prokurorisë, personat në fjalë janë përfshirë në një skemë mashtrimi me fondet publike. Ata akuzohen se kanë ngritur një skemë korruptive, ku kishin përfituar nëpërmjet metodave korruptive rreth 534 milionë lekë nëpërmjet një firme fantazmë, të cilën e kishin ngritur prej vitit 2006, duke derdhur aty tenderimet e limituara me prokurim të drejtpërdrejtë. Sipas Prokurorisë, nëpërmjet manovrimeve e falsifikimeve, duke përdorur fshehurazi edhe emrin e bashkëshortes së një tjetër kryekomunari, që nuk kishte dijeni për këtë abuzim, janë përfituar mbi 530 milionë lekë, kryesisht të xhiruara për blerje të vogla, materiale, pajisje, shërbime operative e pajisje të ndryshme. Prokurorisë së rrethit iu deshën një viti hetimesh që të arrinte në ngritjen e akuzës që çoi më pas në prangosjen e zyrtarëve të dyshuar. Pas të gjithë kësaj skeme mashtrimi qëndronte financieri i komunës Lis, Dritan Farrici, i cili përdorte emrin e bashkëshortes së kryetarit të tij të komunës, Yllka Selita, në mënyrë të fshehtë. Nëpërmjet këtyre procedurave vetë fitonte 10 për qind të shumave të lëvruara në tenderime me prokurim të drejtpërdrejtë, kurse pjesën tjetër e shpërndante. Po
Sipas prokurorisë, personat në fjalë janë përfshirë në një skemë mashtrimi me fondet publike. Ata akuzohen se kanë ngritur një skemë korruptive, ku kishin përfituar nëpërmjet metodave korruptive rreth 534 milionë lekë
sipas hetimeve nga Prokuroria rezultonte se firma ishte krijuar në vitin 2006, tenderat ishin të gjithë fiktivë, pasi pajisjet nuk bliheshin dhe mbuloheshin në inventarë fals, kurse përfituesit ishin komunat: Derian, Rukaj, Xibër, Gurrë, Sue, Baz, si dhe Drejtoria e Shëndetit Publik Mat, Drejtoria e Spitalit Burrel, Qendrat Shëndetësore Rukaj, Derjan , Macukull, Ulëz, Sue. Dritan Farrici tërhiqte paratë në emër të subjektit që shpallej gjithnjë fitues dhe i rishpërndante sipas pazareve. Bëhet fjalë për tendera me vlera të vogla, që janë autoritet direkt i kryetarëve të komunave. Kurse Yllka Selita, personi që f i g u r o nt e s i e m ë r i f i r m ë s , n u k kishte dijeni dhe as bashkëshorti i saj, kryekomunar i Lisit.
Arrestohet sudanezi, udhërrëfyes i emigrantëve Gjirokastër - Dhjetëra shtetas nga Afrika apo nga vendet arabe kalojnë kufirin shqiptar për të mbërritur në Greqi apo vende të tjera europiane, ndërsa në ndihmë të tyre ishte një udhërrëfyes me nënshtetësi sudaneze. Policia e qytetit kufitar, Gjirokastër, ka arritur të vërë në pranga të martën një shtetas nga Sudani, i cili paguhej kryesisht nga emigrantët nga vendi i tij për të kaluar kufirin. Policia e Gjirokastrës bëri të ditur se ai u kap në flagrancë, duke i treguar udhën një emigranti për të kaluar kufirin në mënyrë të paligjshme. “Pas operacionit të koduar ‘Udhërrëfyesi’ nga Sektori kundër Trafiqeve të Paligjshme në Drejtorinë e Policisë së Qarkut Gjirokastër, është arrestuar në flagrancë Muhamed Ali, 34 vjeç, pa-
si ndihmonte një shtetas tjetër nga Sudani, për ta çuar në Mal të Zi kundrejt vlerës 400 euro. Operacioni është zhvilluar poshtë fshatit Nepravishtë të rrethit Gjirokastër. Specialistët e Sektorit kundër Trafiqeve të Paligjshme në Drejtorinë e Policisë së Qarkut Gjirokastër kanë grumbulluar informacione nga klandestinët e tjerë të kapur gjatë operacioneve të mëparshme se ky shtetas ka hyrë disa herë të tjera ilegalisht nëpërmjet kufirit jeshil me shtetin grek, me qëllim dhënien ndihmë për të kaluar kufirin në mënyrë të paligjshme, dhe më pas duke iu treguar rrugën për në Malin e Zi shtetasve që vijnë nga vendet e treta, kundrejt pagesës 400 euro për person”, thuhet në njoftimin e policisë së qytetit jugor.
shkurt Asgjësohen 4 mijë rrënjë kanabis Krujë Policia e Shtetit vazhdon aksionin e evidentimit dhe shkatërrimit të parcelave me drogë në të gjithë vendin dhe nga njoftimet e saj duket se këto parcela nuk mungojnë në asnjë rreth. Gjatë ditës së martë aksioni i Policisë së Krujës dhe Seksionit kundër Kultivimit të Lëndëve Narkotike ka bërë të mundur asgjësimin e 4000 rrënjëve kanabis-sativa në fshatin Mukje të Krujës. Operacioni policor i koduar “Mukje 2014” u ndërmor përgjatë territorit të komunës së Niklës, ku gjatë kontrollit të ushtruar në fshatin Mukje janë konstatuar të mbjella në 30 parcela me rreth 4000 rrënjë kanabis-sativa me gjatësi 40-90 centimetra, të cilat më pas janë asgjësuar. Por policia nuk ka arritur të gjejë deri më tani autorët e mbjelljes së lëndës narkotike, ndërsa thotë se punon për zbulimin e dhe kapjen e tyre. Javën e kaluar, aksioni i policisë në jug të vendit u ndesh me të shtëna armësh nga banorët në zonën e Kurveleshit.
Në pranga ish-drejtori i Ujësjellësit
Njoftim për ankand Permbaruesi gjyqesore Genti Bushati nxjerr ne shitje ne ankand te pasurise “Toke Are +Truall+Ndertese me sip totale 1,663 m2 , nga te cilat 200 m2 truall dhe 130 m2 ndertese , me nr pasurie 558, volumi 3, faqe 156, ZK 2220 me adrese Koplik , Malsi e Madhe , Shkoder. Çmimi fillestare per shitjen ne ankand eshre ne vleren 2,111,424 Lekë. Shitja e pasurisë do të bëhet (fillon) ditën e marte , datë17.06.2014 ora 16.15, ne Zyren Permbarimore te permbaruesit gjyqesore privat Genti Bushati me adrese Rruga Don Bosko perballe gjykates se Rrethit gjyqesore Shkoder . Ajo vazhdon 15 dite dhe perfundon me mbarimon e orarit zyrtare te dites se fundit . Personat e interesuar per te blere kete pasuri duhet te derdhin perpara fillimit te ankandit 10% te vleres si garanci ne llagari te permbaruesit Gjyqesore .
Librazhd Ish-drejtori i Ujësjellësit të Librazhdit, Petrit Zeneli, ka rënë në prangat e policisë pasi akuzohet për shpërdorim detyre dhe korrupsion. Zeneli, 52 vjeç, u arrestua në flagrancë nga Seksioni kundër Krimit Ekonomik të këtij qyteti. Sipas hetimeve paraprake bëhet e ditur se ish-zyrtari i Drejtorisë së Ujësjellësit ka miratuar një leje ndërtimi mbi tubacionin kryesor të Ujësjellësit Elbasan. Ky veprim i tij shkaktoi dëme të mëdha në furnizimin me ujë në këtë qytet, duke lënë disa herë pa ujë banorët e zonës. Arrestimi i tij u bë pas një operacioni të koduar “Kolektori”, ndërsa dosja ka kaluar për hetime të mëtejshme.
Gazeta MAPO
www.mapo.al / gazetamapo@gmail.com
ekonomi
04.06.2014
9
Por një kosto të lartë krijon udhëtimi brenda për brenda Brazilit. Qytetet ku zhvillohen ndeshjet janë edhe 2 mijë kilometra larg njëri-tjetrit dhe çmimi i udhëtimit është shumë i shtrenjtë
200-300 shqiptarë udhëtojnë gjatë një viti drejt Brazilit Brazili është bërë vitet e fundit një destinacion i lakmueshëm edhe për shqiptarët. Vendi i largët është kthyer në një oaz për milionerët shqiptarë, të cilët tashmë frekuentojnë rregullisht plazhet e Rios dhe qyteteve të tjera. Por jo më shumë 200-300 shqiptarë udhëtojnë në vit, sipas të dhënave të Shoqatës së Turizmit. Udhëtimi me agjenci turistike për një javë në Rio në një periudhë të zakonshme kushton nga 1800-2000 euro për një person. Paketat përfshijnë udhëtimin dhe fjetjen në një hotel me tri yje, ku është përfshirë edhe mëngjesi. Në fakt paketat për udhëtime në Brazil janë të rralla nga agjencitë në Shqipëri, për shkak se kërkesa është ende e ulët. Por shumë adhurues të Brazilit bëjnë udhëtime individuale. Të gjithë ata që dëshirojnë të kalojnë pushime atje duhet të kenë parasysh se Brazili është një shtet shumë i madh e me qytete të stërmëdha. Sistemi i adresave nuk është i përsosur dhe për më tepër nëse humbet, brazilianët nuk janë anglishtfolës dhe është shumë e vështirë të sqarohesh.
Sa kushton Botërori për një shqiptar? Për të shikuar një ndeshje nga Botërori i Brazilit një shqiptari i kushton jo më pak se 5 mijë euro. Kostoja e udhëtimeve brenda Brazilit, njëlloj e shtrenjtë me udhëtimin deri atje. Sa shqiptarë shkojnë në Brazil dhe kush janë ata që kanë mundësi të shohin Botërorin? Çfarë duhet patur parasysh Të shohësh skuadrën e zemrës në ndeshjet e Botërorit, por sidomos në Brazil, është një yshtje e madhe për të gjithë ata që kanë mundësi financiare. Këtu nuk bëjnë përjashtim as shqiptarët, të cilët qysh në vjeshtën e vitit që shkoi kanë menduar gjithçka për udhëtimin e tyre drejt Brazilit. Flukset nuk janë të shumta, por milionerët shqiptarë i kanë bërë gati valixhet. Udhëtimi
Praktikisht për të parë një ndeshje nga seria e Botërorit, një shqiptari i duhet të harxhojë minimumi 5 mijë euro. Agjencitë turistikë shpjegojnë se në këtë moment, mënyra më e përshtatshme është linja ajrore me tranzit nga Turqia, që kushton mbi 2000 mijë euro. Më parë, gjatë tetorit të vitit të kaluar janë prenotuar bileta për në Brazil, të cilat kushtonin 1400 deri n ë 1 6 0 0 e u r o. Nd ë r s a b i l e t a p ë r ndeshjen e hapjes së Botërorit që do të zhvillohet të shtunën e kësaj jave, ka kushtuar plot 750 euro. Për ndeshjet e tjera biletat vërtiten tek 200 eurot.
Kësaj kostoje veç të tjerash i shtohet edhe çmimi i hoteleve, i cili në qytetet ku po zhvillohen ndeshjet shkon edhe në 500 euro nata. Por një kosto të lartë krijon udhëtimi brenda për brenda Brazilit. Qytetet ku zhvillohen ndeshjet janë edhe 2 mijë kilometra larg njëri-tjetrit dhe çmimi i udhëtimit është shumë i shtrenjtë. Sidomos tani për Botërorin, mediat vendase flasin për një pesëfishim të çmimeve të biletave. Sipas një kostoje mesatare që nxjerrin agjencitë turistike në vendin tonë, pa 5 mijë euro është e vështirë të fluturosh drejt Brazilit. Veç të tjerash, të udhëtosh në Brazil gjatë Botërorit rrezikon të kthehet në një torturë, veçanërisht për të huajt, të cilët nuk janë të mësuar me funksionimin e keq të transportit ajror lokal në këtë vend. Linjat ajrore janë alternativat e vetme më të mira për të udhëtuar në këtë vend të madh me më shumë se 200 milionë banorë dhe që ka pak lidhje mes qyteteve e aeroporteve. Për ata që duan të përdorin makinën, këshilla vlen që kjo të përdoret për rrugë të shkurtra: nga hoteli në stër-
Kategoria tjetër e shqiptarëve janë emigrantët. Kryesisht ata që jetojnë në Europë dhe kanë një stabilitet të mirë financiar kanë gjetur me kohë ofertat për të udhëtuar drejt Brazilit. Ndërsa interesi i shqiptarëve të zakonshëm, sipas agjencive turistike ka qenë shumë i ulët.
vitje, apo stadium. Rrugët janë të mira, por në shumicën e rasteve trafiku është shumë i madh. Për Botërorin priten 600 mijë tifozë nga e gjithë bota, ndërkohë që parashikohen edhe 3 milionë tifozë që do të lëvizin nga një qytet në tjetrin gjatë gjithë Botërorit. Një problem sot në Brazil është edhe blerja e biletës së avionit online për të huajt, pasi çmimet për periudhën e Botërorit janë 5-6 fishuar. Një biletë brenda për brenda Brazilit kushton sa një udhëtim nga Parisi në Brazil, apo nga Roma në Majemi. Milionerët dhe emigrantët
Ata që udhëtojnë drejt Brazilit për Botërorin, më së shumti janë milionerët dhe emigrantët shqiptarë jashtë vendit. Milionerët shqiptarë që kanë edhe mundësi financiare nuk përdorin agjencitë turistike. Shpenzimet e një udhëtimi të këtij niveli kapin edhe 20 mijë euro. Shumica e tyre kanë qenë edhe më parë në Brazil dhe kanë krijuar bazat e orientimit. Pastaj kur vjen fjala për Botërorin, ata janë kujdesur me ko-
hë dhe për të parë skuadrën e tyre të zemrës nuk bëjnë shumë llogari. Kategoria tjetër e shqiptarëve janë emigrantët. Kryesisht ata që jetojnë në Europë dhe kanë një stabilitet të mirë financiar kanë gjetur me kohë ofertat për të udhëtuar drejt Brazilit. Ndërsa interesi i shqiptarëve të zakonshëm, sipas agjencive turistike ka qenë shumë i ulët. Interesimi më i madh ka qenë vitin që shkoi, kur prenotimet kanë qenë më të lira. Nga Shqipëria kanë aplikuar edhe shumë kosovarë, për shkak se në Prishtinë nuk ka ambasadë të Brazilit. Si merret viza
Koha për marrjen e vizës në Konsullatën e Brazilit në Shqipëri zgjat rreth tri ditë. Për të marrë vizën, personit i duhet të paraqesë biletën (vajtje-ardhje); vërtetim për akomodim (rezervimin e hotelit) dhe vërtetim që ka para në bankë për të mbuluar ditët e qëndrimit në Brazil. Për të shkuar në Brazil me qëllim marrjen pjesë në Kupën e Botës, nevojitet të paraqitet bileta. B. Hoxha
Borxhi në 2015, Cani planifikon eurobond 500 mln euro Shqipëria mund të marrë një kredi prej 500 milionë eurosh, (680 milionë dollarë) në eurobondin e saj të dytë, ose një kredi të menjëhershme vitin e ardhshëm, në varësi të gjendjes së tregut. Deklarata është bërë nga ministri shqiptar i Financave, Shkëlqim Cani, në një intervistë për ag jencinë e lajmeve Reuters. Duke u përballur me nevoja shumë të mëdha për buxhetin e saj, Shqipëria ka marrë një kredi prej 331 milionë e u r o s h n g a Fo n d i M o n e t a r Ndërkombëtar dhe 220 milionë dollarë nga Banka Botërore, si dhe nga tregjet e saj të brendshme, por mbetet ende nevoja për
rritjen e fondeve. Duke folur për Reuters, në kuadër të një konference financiare në Vjenë, Cani tha se vendi adriatik ka shumë opsione zgjedhjeje dhe ka nisur bisedime paraprake me investitorë potencialë. “Shqipëria nuk ka vendosur ende nëse do të marrë kredi në dollarë apo në euro dhe po shqyrton opsionet për të dyja mundësitë”, - u shpreh Cani. “Ne e dimë se 300 milionë euro janë një domosdoshmëri, por mund të arrijmë deri në 500 milionë. Kjo varet se si ne e shohim tregun dhe situatën”, - shtoi Cani.“Ne mund të marrim një kredi të menjëhershme, një kredi apo një eurobond,
kjo mbetet një çështje e hapur”, tha ministri, dikur ish-guvernator i Bankës Qendrore. Shqipëria mori një kredi prej 300 milionë eurosh në debutimin e saj për eurobondin në tetor të vitit 2010, me një interes prej 7.5 për qind. Pesëvjeçari i eurobondit skadon vitin e ardhshëm, pra në 2015-ën. Interesi i eurobondit shqiptar në tregun ndërkombëtar po shënon nivele mesatare interesi rreth 4% gjatë vitit të fundit. Interesi shënoi një vlerë tepër të lartë në dhjetor 2011, por më tej pësoi rënien duke arritur normën më të ulët (4,67%) gjatë këtij viti. Ulja nuk ka ardhur për arsye të përmirësimit të kushteve të ekon-
omisë shqiptare, por për shkak të optimizmit të përgjithshëm në treg për borxhin qeveritar të periferisë së eurozonës, pas ndërhyrjes së Bankës Qendrore Europiane. Kjo ka përmirësuar performancën e eurobondit shqiptar dhe aktualisht qeveria shqiptare, në rast kërkese për të rimarrë borxh, do k i s h t e n j ë ko s t o m ë t ë u l ë t riemërimi borxhi, krahasuar me emetimin fillestar. Eurobondi është një obligacion, pra një titull financiar me afat maturimi më shumë se një vit, i emetuar dhe tregtuar në treg jet ndërkombëtare financiare, pra jashtë kufijve të vendit që e emeton atë.
10 04.06.2014
Gazeta MAPO
Njoftime/reklama
www.mapo.al / gazetamapo@gmail.com
TENDER I HAPUR KOMBËTAR
KOMISIONI I POSAÇËM I SHPRONËSIMIT
Banka e Shqipërisë kërkon të realizojë objektin e prokurimit: “Blerje 5 copë pajisje mobile për kontrollin e automjeteve, me DVR të inkorporuar”. Banka e Shqipërisë fton kandidatët e interesuar, të marrin pjesë në procedurën e prokurimit “Tender i Hapur Kombëtar”, për realizimin e objektit të prokurimit si më sipër, me fond limit 5.000.000 Lekë.
SHPALLJE KËRKESE PËR SHPRONËSIM Ministria e Punëve të Brendshme, shpall kërkesën për shpronësimin e pasurive të paluajtshme të pronarëve, sipas tabelës bashkëlidhur.
Dokumentet e tenderit mund të tërhiqen pranë Sektorit të Prokurimeve të Departamentit të Administrimit, të Bankës së Shqipërisë, me adresë: ish-Hotel Dajti, Blv. "Dëshmorët e Kombit”, Tiranë, Tel. 042235576, çdo ditë nga ora 10.00 – 13.00 nga çdo person i autorizuar, me paraqitjen e një kërkese me shkrim. Tërheqja e dokumenteve mund të bëhet vetëm pasi të keni bërë paraprakisht pagesën e pakthyeshme prej 2.000 lekësh, në Sektorin e Financës të Bankës së Shqipërisë, që ndodhet në adresën: Rruga e Dibrës, Kompleksi “Halili”, Kulla B.
Subjekti kërkues është Komuna Velabisht. Me anë të këtij publikimi kërkojmë të vëmë në dijeni personin që preket nga ky shpronësim. Vlera e shpronësimit, të pronarit Z. Refat Syrja Çili , për zgjerimin e varrezave publike në Komunën Velabisht është 307 550 (treqind e shtatë mijë e pesëqind e pesëdhjetë) lekë. Ky publikim do të jetë për një periudhë 1 javore dhe brenda 15 ditëve nga plotësimi i këtij afati për publikim, personat që kanë emrin, kanë të drejtë të paraqesin pretendimet e tyre të shoqëruara me dokumentet përkatës në Ministrinë e Punëve të Brendshme.
Oferta duhet të paraqitet në zyrën e Sektorit të Prokurimeve, pranë Departamentit të Administrimit, në Bankën e Shqipërisë, deri më datë 03 Korrik 2014, ora 11.00, kohë në të cilën do të hapet edhe tenderi, ku ftohen të marrin pjesë kandidatët ose përfaqësuesit e autorizuar të tyre.
TENDER I HAPUR KOMBËTAR Banka e Shqipërisë kërkon të realizojë objektin e prokurimit: “Blerje pajisje skaner ID Card për degët e Bankës së Shqipërisë dhe realizimi i sistemit për menaxhimin dhe integrimin e skanerëve ID në gjithë objektet dhe degët e saj”. Banka e Shqipërisë fton kandidatët e interesuar, të marrin pjesë në procedurën e prokurimit “Tender i Hapur Kombëtar”, për realizimin e objektit të prokurimit si më sipër, me fond limit 4.200.000 Lekë”. Dokumentet e tenderit mund të tërhiqen pranë Sektorit të Prokurimeve të Departamentit të Administrimit, të Bankës së Shqipërisë, me adresë: ish-Hotel Dajti, Blv. "Dëshmorët e Kombit”,Tiranë,Tel. 042235576, çdo ditë nga ora 10.00 – 13.00 nga çdo person i autorizuar, me paraqitjen e një kërkese me shkrim. Tërheqja e dokumenteve mund të bëhet vetëm pasi të keni bërë paraprakisht pagesën e pakthyeshme prej 2.000 lekësh, në Sektorin e Financës të Bankës së Shqipërisë, që ndodhet në adresën: Rruga e Dibrës, Kompleksi “Halili”, Kulla B. Oferta duhet të paraqitet në zyrën e Sektorit të Prokurimeve, pranë Departamentit të Administrimit, në Bankën e Shqipërisë, deri më datë 04 Korrik 2014, ora 11.00, kohë në të cilën do të hapet edhe tenderi, ku ftohen të marrin pjesë kandidatët ose përfaqësuesit e autorizuar të tyre.
Shpallje ankandi Zyra Përmbarimore Kurmaku shpall për shitje në ankand pasurinë "apartament", regjistruar në ZVRPP Korçë me nr. pasurie 4/361-N23, vol 35 faqe 91, me sip. 85.53 m2, ZK 8561, pasuri e ndodhur në rrugen "Kiço Greco" Korçë, në pronësi të shtetasit Robert Dhima. Kjo pasuri është vënë në hipotekë në favor të B.K.T.Ankandi zhvillohet ditën e premte më dt. 13.06.2014, ora 16.oo me çmimin fillestar 1,803,200 (njemilioneteteqindetremijeedyqind) leke, pranë selisë së përmbaruesit gjyqësor Kastriot Kurmaku, Rruga "28 Nëntori", pall "F.Turku" kati 2, pranë Gjykatës Elbasan. E-mail kastriotkurmaku@yahoo.com. Cel 0682099479
Shpallje ankandi e diel EKSKLUZIVE
/ INTERVISTA
ME FILOZOFIN
FRANCEZ, LUC
FERRY: BOTA
ASNJËHERË NUK
KA QENË MË
MIRË
VITI VIII NR. 16 (261),
BOTIMIT MARS
300 LEKË 2013 ÇMIMI
JO VETËM POLITIKË SI ZAKONISHT
30 lekë
30 lekë
30 lekë
30 lekë
FOTO ESSE Natë shqiptare në Oslo
MIRA MEKSI Kur fatin ta shkruajnë librat
30 lekë
30 lekë
BELL ALASTAIR CAMP RAMËS
DJES SË EDI
NJERIU I RILIN E PËRMUAJSHME
30 lekë
J BESNIK MUSTAFA në Ngatërresat me kufirin francez emrin Le Pen U STEFAN ÇAPALIK Gjurmët e ujkut t oriental te shqiptarë
E përmuajshme
E përmuajshme EZ, FILOZOFIN FRANC INTERVISTA ME EKSKLUZIVE /
LUC
ERË NUK KA QENË FERRY: BOTA ASNJËH
JO VETËM POLITIKË SI ZAKONISHT
MË MIRË
e luftës në Kosovë, njohin nga koha Campbell vjen në Shqiptarët e në Kosovë. të Tony Blair-it. Press. Në një ushtarakisht i fushatave botim i UET të tij për të ndërhyrë me Tony Blair, Eshtë spin doctor-i e të tjera. vendimin e shefit atyre ditëve: Vitet e mia e strategjisë në politikë, kur mbronte me Ditarët e librin, rëndësinë Shqipëri pikërisht me Henri ÇILIN flet për bashkëbisedim
çdo ditë gazeta ‘MAPO’ PLUS çdo muaj revistat ‘MAPO’ dhe ‘MADAME MAPO’
Zyra Përmbarimore Kurmaku shpall për shitje në ankand pasurinë "Ndërtesë", me nr. pasurie 438/9-N1/2, vol 8, faqe 84, me sip. 90 m2, ZK 3120, "truallin nën ndërtesë", me nr. pasurie 438/13, vol 8 faqe 83, me sip. 90 m2, ZK 3120, në bashkëpronësi,"truallin pjesë përbërëse të ndërtesës", me nr. pasurie 438/12, vol 8 faqe 82, me sip. 73.75 m2, ZK 3120, pasuri të regjistruara në ZVRPP Librazhd, e ndodhur në rrugën nacionale, pranë komunës Qukës, në pronësi të shtetasit Selami Blloshmi. Ankandi zhvillohet ditën e enjte më dt. 12.06.2014, ora 16.oo, me çmimin fillestar 3,157,000 (tremilionenjeqindepesedhjeteeshtatemije) leke, pranë selisë së përmbaruesit gjyqësor Kastriot Kurmaku, Rruga "28 Nëntori", pall "F. Turku" kati 2, pranë Gjykatës Elbasan. E-mail kastriotkurmaku@yahoo.com. Cel 0682099479
Njoftime/reklama Rudolf MaRku Komunistët e djeshëm janë islamikë të sotëm
Gazeta MAPO
www.mapo.al / gazetamapo@gmail.com
5 Maji Dëshmorët tuaj, të atyre dhe ndoshta tanët
04.06.2014
11
fRaNCY Një austriake në jetën e Ahmet Zogut
Nr. 26 (271), Viti iX botimit maj 2014 Çmimi 300 Lekë
Jo vetëm politikë si zakonisht
e përmuajshme
MAKS VELO
Më ka tradhtuar shoqëria Rrëfimi i pazakontë i arkitektit dhe shkrimtarit atipik. I lindur në Paris, i rritur në Korçë dhe Tiranë dhe i degdisur zgafellave të Gulagut komunist shqiptar; i tradhtuar, siç thotë, ‘nga shoqëria’. Jeta dhe fati i një personazhi që nuk bën paqe as me veten dhe as me botën, i dikujt që nuk di dhe nuk do të jetë ‘politikisht korrekt’.
12
Opinione & Editoriale
Blog & Ide
OpEd
Nga Bujar Kapexhiu
Opinione dhe Editoriale
Manifest për një Europë ndryshe I
nterpretimi i rezultateve zgjedhore, sidomos kur pjesëmarrja nuk është e lartë, është një punë me risk. Dhe në rastin e zgjedhjeve të fundit për Parlamentin Europian, rezultatet nuk ishin uniformë. Rezultati më spektakolar ishte në Itali, ku një parti pro reformave dhe pro Europës, e udhëhequr nga Kryeministri Matteo Renzi, fitoi më shumë se 40% të votave. Kristiandemokratët e Kancelares Angela Merkel fituan në Gjermani dhe atje pati gjithashtu një votë të fortë pro socialdemokratëve. Në disa raste, votimi thjesht ndoqi linjat e politikës së brendshme. Por fitoret e UKIP në Britaninë e Madhe dhe Frontit Nacional në Francë, si dhe suksesi i partive të shprehura kundër status quo-së në të gjithë kontinentin nuk mund të injorohen. Ato flasin për një ankth të thellë, mosbesim dhe ftohje ndaj institucioneve dhe filozofisë së Europës. Tani, Europa duhet ta mendojë me kujdes se ku dëshiron të shkojë prej këtu, si do të rilidhet me qytetarët e vet dhe shqetësimet e tyre, dhe si mund t’i realizojë më mirë idealet e saj në një botë që n d r ysh o n . Ve t ë k ë n aq ë s i a , e mbështetur mbi faktin që shumica proeuropiane është ruajtur, është e rrezikshme. Edhe mbështetësit më të flaktë të Europës mendojnë që duhet të ketë ndryshim. Janë të shumtë faktorët që janë kombinuar për të rritur numrin dhe kompleksitetin e sfidave që ndesh Europa, bashkë me pasigurinë dhe paparashikueshmërinë në lidhje me aftësinë e Europës për t’i përballuar ato. Kemi patur ambicien e madhe të monedhës së përbashkët, me të metat e saj që në konceptim, apo agoninë e krizës financiare dhe pasojat e saj, si dhe lidhjen mes të dyjave në krizën e borxheve sovranë. Kemi patur si sfidë edhe zgjerimin e BEsë nga 15 në 28 shtete anëtare brenda një dekade – për më tepër, një dekadë që u shoqërua nga një ndryshim i shpejtë në teknologji, tregti e gjeopolitikë. Brenda eurozonës, BE u shndërrua nga një faktor thjesht i rëndësishëm, në një faktor që përcakton haptazi buxhetet e ardhshëm të
koment Tony Blair
“Shitja” e reformës tek secili shtet anëtar do të jetë më e lehtë, nëse do të bëhet pjesë e një ujdie të madhe, ku fitimi dhe dhimbja janë të ekuilibruar. Për BE-në si një e tërë, është i domosdoshëm progresi në konsolidimin e tregut të përbashkët, sidomos në sektorin e shërbimeve. Dhe politikëbërësit duhet të bëjnë një shtytje të madhe për firmosjen e Partneritetit Transatlantik për Tregtinë dhe Investimet. Po kështu, në këtë axhendë për ndryshimin duhet të përfshihen idetë më të mira që lidhen me infrastrukturën dhe një program europian punësimi. Përpjekjet në këto fronte duhen bërë duke treguar sesi vendet e punës dhe industria e së ardhmes mund të krijohen përmes një aksioni europian të bashkërenduar.
shteteve dhe politikat e tyre ekonomike. Në të vërtetë, duke parë dhimbjen e shkaktuar nga shkurtimet e mëdha në shpenzime, pa patur fleksibilitetin e ndryshimit në normën e këmbimit të valutës, surpriza e vërtetë është që thirrja e protestës nuk ka qenë më e madhe. Edhe ata që janë jashtë eurozonës janë prekur thellë, teksa institucionet europiane janë bërë edhe më të dukshme, edhe më të sulmuara. Në një botë g jithnjë e më shumëpolare, ku GDP dhe popullsia do të jenë gjithnjë e më të ndërlidhura, arsyeja e ekzistencës së Europës është më e fortë se kurrë. Së bashku, popujt e Europës mund të ushtrojnë ndikim pozitiv. Të vetëm, me kalimin e kohës do të pësojnë rënie të rëndësisë relative. Rendi botëror i shekullit 21 do të jetë dramatikisht i ndryshëm nga ai i shekullit 20. Arsyeja e ekzistencës së Europës sot nuk është paqja: është fuqia! Nëse duam të kuptojmë potencialin e Europës, dhe shmangim një tërheqje të Britanisë në skaje, ekuilibri mes BE dhe shteteve anëtare do të duhet të rishikohet që nga parimet e para, institucionet europiane duhet të ribëhen për t’i bërë realisht më llogaridhënëse dhe më pranë atyre që qeverisin. Pershtatur ne shqip nga bota.al Është e kuptueshme që qeveritë e dobëta të shteteve që po luftojnë me problemet ekonomike – dhe të gjendura nën një trysni të fortë për të dalë me sukses – nuk kanë dëshirë për momentin për një debat të tillë “me rrënjë e me degë”. Kështu që, neve na duhet të bëjmë dallimin mes veprimit kohëgjatë dhe atij të menjëhershëm. Sfida e menjëhershme është të sigurojmë ndryshimin më të madh të mundshëm brenda kuadrit ekzistues të institucioneve dhe traktateve europiane. Realizimi i kësaj kërkon një qasje dhe një axhendë të re. Qasja e re duhet të nisë me Këshillin Europian, i cili duhet të shpallë përgjegjësinë e tij për t’i dhënë drejtim Europës, duke parashtruar një platformë të qartë dhe bindëse ndryshimi, që lidhet me shqetësimet e qytetarëve europianë dhe transformon këndvështrimin e
Dua të jem i qartë për këtë axhendë reformash për Europën. Nuk e kam fjalën për konkluzionet normale të Këshillit që bashkohen në minutën e fundit të një mbledhjeje rutinë. E kam fjalën për një program preciz – quajeni një manifest për ndryshimin – që i tregon Komisionit ekzaktësisht se çfarë duhet të bëjë dhe i jep Komisionit mbështetjen që i nevojitet për ta zbatuar. asaj që Europa mund të arrijë në mënyrë aktive. Këshilli duhet të shoqërojë ambiciet e politikave të BE-së me një seri propozimesh konkrete për t’i realizuar ato, dhe më pas t’i lërë detyra Komisionit të ardhshëm Europian, me terma specifikë për zbatimin e platformës. Parlamenti Europian duhet të debatojë masat e nevojshme dhe do të duhet të miratojë ligjet që nevojiten. Këtu, Këshilli dhe Komisioni duhet të punojnë në unison, duke përshtatur një metodë angazhimi me Parlamentin, që nuk i lë komisionerët e veçantë në “mes të katër rrugëve” atëherë kur këta gjenden të sulmuar. Axhenda për reforma duhet të merret me çështje që shtetet anëtare nuk janë në gjendje t’i zgjidhin vetë, sipas interesit të tyre. Brenda eurozonës, kjo nënkupton një marrëveshje eksplicite sipas së cilës, në këmbim të vijimit të reformave strukturore nga shtetet anëtare, do të ketë më shumë fleksibilitet fiskal dhe veprime të politikës monetare për të lejuar një rritje më të madhe ekonomike dhe shmangur deflacionin. “Shitja” e reformës tek secili shtet anëtar do të jetë më e lehtë, nëse do të bëhet pjesë e një ujdie të madhe, ku fitimi dhe dhimbja janë të ekuilibruar. Për BE-në si një e tërë, është i domosdoshëm progresi në konsolidimin e tregut të përbashkët, sidomos në sektorin e shërbimeve. Dhe politikëbërësit duhet të bëjnë një shtytje të madhe për firmosjen e Partneritetit Transatlantik për Tregtinë dhe Investimet. Po kështu, në këtë axhendë për ndryshimin duhet të përfshihen idetë më të mira që lidhen me infrastrukturën dhe
një program europian punësimi. Përpjekjet në këto fronte duhen bërë duke treguar sesi vendet e punës dhe industria e së ardhmes mund të krijohen përmes një aksioni europian të bashkërenduar. Po kështu, tani politika energjetike ka një rëndësi jetike, jo vetëm për konkurrueshmërinë e Europës, por edhe si rezultat i ngjarjeve në Europën Lindore dhe Ukrainë. BE nuk ka ndjekur asnjëherë një politikë të përbashkët energjetike me forcën që nevojitet. Impakti i kësaj do të ishte transformues. Një politikë e përbashkët energjetike dhe tregjet e integruara energjetike do të sillnin dobi për biznese dhe konsumatorë, si dhe do të ulnin varësinë e Europës nga furnizuesit e huaj. Së fundi, nëse Europa dëshiron të ushtrojë një fuqi që shkon në përpjesëtim me peshën e saj ekonomike, ajo duhet të ketë kapacitetin që të luajë rolin e saj në operacionet ushtarake dhe në rolin thelbësor të ndërtimit të sektorit të sigurisë për partnerë potencialë që dalin nga trazira apo konflikte. Kjo nuk ka të bëjë vetëm me shpenzimet. Ka të bëjë me sinergjitë. Përvojat e fundit në Afrikën Veriore dhe Afrikën Nënsahariane tregojnë se si mund të përdoret ky kapacitet. Dua të jem i qartë për këtë axhendë reformash për Europën. Nuk e kam fjalën për konkluzionet normale të Këshillit që bashkohen në minutën e fundit të një mbledhjeje rutinë. E kam fjalën për një program preciz – quajeni një manifest për ndryshimin – që i tregon Komisionit ekzaktësisht se çfarë duhet të bëjë dhe i jep Komisionit mbështetjen që i nevojitet për ta zbatuar.
op-ed
2
Blog / Visible Invisible
Gazeta MAPO
www.mapo.al / gazetamapo@gmail.com
04.06.2014
Kulturë / Personalja e Universitet / Rama: sfida Stefos: Për babain dhe nënën që jonë, pas unifikimit me gatuan me një furnelë vajguri njëri-tjetrin ai me Europën
13 Ne jemi të gjithë ateistë rreth shumicës së zotave, te të cilët njerëzimi ka besuar. Disa prej nesh kanë shkuar edhe një zot më tej. - Richard Dawkins (1941-)
Nervozizmi i kryeministrit e delegjitimon betejën ndaj korrupsionit K
onteksti politik, stili dhe përmbajtja rreth të cilëve kryeministri Rama vendosi të riaktivizojë publikisht betejën e qeverisë kundër korrupsionit, në rastin më të mirë, e bëjnë atë një betejë të paragjykuar. Ndërkaq mund të kishte shfrytëzuar çfarëdo aule tjetër, të ndryshme nga ajo e partisë së tij, për ta shpallur për të disatën herë këtë betejë. Por mbi të gjitha, lipsej, në respekt të sensit të shtetarit, të artikulohej si një kryeministër që nuk ka asnjë ngarkesë në këtë betejë ligjshmërie. Në të kundërt,vetë beteja kundër korrupsionit rrezikon të delegjitimohet. Duhet pranuar me ndershmëri se konteksti politik nuk është nga më të favorshmit për të pretenduar nga zoti Rama gjakftohtësi. Normalisht, ai nuk ka qenë sokratik as në kohë paqe, kështu që nuk mund të imagjinohet të jetë i tillë sot. Pra, përtej çdo keqkuptimi të mundshëm, nervozizmi i tij është i përligjur. Keqmenaxhimi i çështjes së trafikut të drogës i shoqëruar me koston politike përkatëse, është arsyeja themelore e këtij nervozizmi. Me ose pa të drejtë, zoti Rama i është nënshtruar një agresioni të shpro-
porcionuar politiko-verbal i cili, në të enjten e fundit të parlamentit preku kuotat ekstreme të durimit. Diatriba me ish- kryeministrin Berisha dhe deputetët e tjerë të opozitës ishte mbushja e kupës së nervozizmit, e cila diku duhej derdhur. Pikërisht këtu zoti Rama gaboi. Gaboi sepse, viktimë e nervozizmit të tij, zgjodhi të përdorë çështjen e korrupsionit si një çështje të hesapeve politike, duke ngritur kësisoj pikëpyetje serioze rreth luajalitetit të tij në trajtimin e këtij fenomeni kanceroz. Përse? Për të gjithë ata që dëgjuan premtimin e kryeministrit në mbledhjen e pardjeshme të grupit parlamentar socialist, duket sheshit se lufta e rishpallur kundër korrupsionit konceptohet si luftë kundër opozitës dhe jo si luftë kundër fenomenit. Sintaksa e tij politike nuk lë pikën e dyshimit se buron nga një gjendje neurotike e llojit “ua tregoj unë qejfin tani”.Verbi kërcënues për “ish ministra, ishfunksionarë të lartë dhe shumë të lartë” tingëllon gati-gati si një zotim i hapur se do ta përdorë çështjen e korrupsionit për të larë hesapet me këtë opozitë agresive që duket se ka fituar njëfarë terreni politik pas
skandalit të drogës. Atëherë, instrumenti për ta ndalur këtë ofensivë, në pikëpamje të kryeministrit, është shfletimi i detajuar i të gjitha dosjeve, dokumenteve, shkresave të kabinetit të shkuar, përmes një procesi auditimi laboratorik. Gjë që në kushte normale do të përbënte dhe duhet të përbëjë një rutinë në punën e çdo institucioni të përgjegjshëm. Mirëpo fryma dhe mënyra sesi kryeministri kërkoi angazhimin e auditit, kompromenton vetë arsyen e angazhimit. Instrumenti i auditimit institucional nuk është një instrument pushteti dhe aq më pak një instrument kontrolli politik mbi kundërshtarin. Kjo është, as më shumë e as më pak, doktrina leniniste mbi të drejtën. Auditimi i brendshëm ka detyrë të zbulojë abuzimet, korrupsionin, paligjshmëritë, por asnjëherë i frymëzuar politikisht. Nëse do ta konceptonim auditin të tillë, atëherë kemi njëmijë dyshime të arsyeshme se nxitja që kryeministri i bëri auditit për të hapur kartat për “ish-ministrat, ishfunksionarët e lartë dhe shumë të lartë” vlen vetëm për të gjithë ishministrat dhe funksionarët e lartë, përveç atyre të LSI-së që sot janë aleatët e tij politikë, kurse dje, kundër-
koment Arjan VASJARI
Të gjitha këto nga pak, rrezikojnë edhe betejën e zotit Rama kundër korrupsionit, por momentalisht ekziston një besim i përhapur se kërcënimi kryesor i kësaj beteje ngelet nervozizmi i tij në marrëdhëniet me opozitën. Nervozizëm i shpjegueshëm, por absolutisht i papranueshëm. Jo më shumë si një çështje e standardit të sjelljes politike, sesa si një rrezik që mund të delegjitimojë përfundimisht betejën e tij kundër korrupsionit.
shtarët e tij. Duke rikujtuar sakaq se, pikërisht këta të fundit kanë qenë targeti i parapëlqyer, e mbase edhe logjik, i akuzave të zotit Rama dje në opozitë kur LSI qeveriste me zotin Berisha. A mos vallë duhet të mendojmë për një fushatë antikorrupsion me direktivë nga lart? Apo, larg qoftë, ferma e tij politike funksionon mbi brokardin orwellian “disa janë më të barabartë se të tjerët”? Bu o n s e n s i p ë r t ë m o s e paragjykuar na detyron ta presim zotin Rama. Beteja kundër korrupsionit, në çdo kohë dhe hapësirë, endet në një tokë të minuar prej interesave, shprishjes së ekuilibrave, tejkalimit të sensit të masës, hakmarrjes politike dhe destabilitetit moral. Të gjitha këto nga pak, rrezikojnë edhe betejën e zotit Rama kundër korrupsionit, por momentalisht ekziston një besim i përhapur se kërcënimi kryesor i kësaj beteje ngelet nervozizmi i tij në marrëdhëniet me opozitën. Nervozizëm i shpjegueshëm, por absolutisht i papranueshëm. Jo më shumë si një çështje e standardit të sjelljes politike, sesa si një rrezik që mund të delegjitimojë përfundimisht betejën e tij kundër korrupsionit.
“I krishterë”, por pa Krishtin në zemër
N
ëse merret Bibla si bazë për mësimet dhe mesazhet e Jezu Krishtit, atëherë Kisha Ortodokse e Serbisë ka shënuar një nga fyerjet dhe përdhosjet më të mëdha që i është bërë atij, që me fjalë e njohin si Një me Zotin dhe Birin e vetëm të Zotit. Patriarku serb Irinej, që të dielën vizitoi Tiranën, është një përfaqësues i denjë i devijimit serb të krishterimit. Vizita e tij ishte një rast i humbur për gazetarët dhe ortodoksët shqiptarë që të bënin pyetjet e duhura ndaj të ftuarit nga Serbia dhe udhëheqësit të tyre shpirtëror në Tiranë, kryepeshkopit Anastasios. Sot ishte një ditë feste në Tiranë, por festa e disa ortodoksëve nuk duhet bërë duke fyer e poshtëruar vëllezërit e tjerë të po kësaj feje. Mungonin në inaugurimin e ditës së sotme përfaqësuesit e kishave ortodokse të Maqedonisë dhe Malit të Zi, të cilat, Kisha Serbe nuk i njeh dhe po bën çmos që t’i sabotojë. Ortodoksët shqiptarë kanë qenë vetë dikur në pozita të ngjashme. Kur statusi i kishës së tyre refuzohej nga Kisha Greke, e cila pretendonte se fliste edhe për ta. Shqiptarët në këto vende mund të kenë konflikte të forta me ta, po a nuk janë edhe ata ortodoksë? Me gjithë këtë retorikë për paqe dhe harmoni, a nuk u takon të pak-
koment Ruben Avxhiu
tën këtyre ortodoksëve një vend në sallë, po u mbyllet dera në fytyrë për shkak të një vendimi burokratik në Stamboll, që pengohet nga qëndrimet shoviniste të kishave serbe e greke? Dera e parajsës sigurisht duhet të jetë disi më e ndryshme nga ajo e Katedrales në ditën e sotme, që la jashtë ortodoksë shqiptarë, maqedonas e malazezë për të akomoduar priftërinjtë serbë dhe obsesionet e tyre tokësore territoriale e pronësore. Ndoshta gazetarët, opinionistët dhe vetë ortodoksët shqiptarë duhet të reflektojnë se çfarë duhet bërë për ata që kanë vërtet Krishtin në zemër, por u mungon një copë letër njohjeje nga ata që kanë mbërthyer përjetë institucionet qendrore të Kishës, që janë një rast i përkryer i favorizimit të disa kombeve në kurriz të disa të tjerëve? Kisha serbe ende nuk ka kërkuar ndjesë për priftërinjtë e saj që bekuan armët e paraushtarakëve
serbë që kryenin masakra në Kroaci, Bosnje e Kosovë. Nuk ka kërkuar ndjesë për justifikimin hyjnor që u bënë kriminelëve serbë duke qetësuar shpirtra në ankth me pretendimin se aktet e tyre vrastare ishin në fakt një punë në shërbim të Zotit. Nuk është kërkuar ndjesë për djegien e kishave katolike, xhamive myslimane e teqeve bektashiane e sufiste, por ndërkohë dëgjojmë predikime sesi duhet të respektojmë fenë e njëri-tjetrit. Kur ushtarët serbë hynë në fshatin e vogël Korenica në Kosovë, ata nuk bënë asnjë diskriminim fetar, i vranë të gjithë burrat mbi 16 vjeç. 90% të tyre ishin katolikë dhe 10% myslimanë. Shtëpitë e tyre u dogjën e shkatërruan dhe kur prifti katolik shkoi të ankohet në komandën rajonale u dëgua me tallje e kërcënime. Asnjë prej vrasësve, djegësve dhe ofenduesve nuk është dënuar apo shkishëruar nga Kisha Serbe. Kur në rrethinat e Beogradit u gjendën tri varre masive, me 800 trupa civilësh të pafajshëm që ishin vrarë në Kosovë e transportuar me kilometra për t’ia fshehur historisë, Kisha Ortodokse Serbe heshti sikur të mos kishte ndodhur gjë. Asnjë fjalë, as sa për të larë gojën. As sa për t’u dukur që si të krishterë, Irinej me shokë e duan jetën që ta ka falur Zo-
ti. Mes të vrarëve ishin 8 gra dhe 1 foshnje, po edhe këto nuk kishin aq peshë sa të nxirrnin një lutje të vetme nga shpirtrat e korruptuar të njerëzve që komandon sot i ftuari nga Serbia. Nuk asnjë shenjë vrasjeje ndërgjegje apo pendese kundrejt vetë popullit serb, për të cilin lutet e përgjërohet me zë të lartë kjo kishë. Për më shumë se një dekadë mbështetjeje të fuqishme e aktive të diktatorit Sllobodan Millosheviç. Për veprimtarinë e saj aktive për të justifikuar qëndrimin e tij të paligjshëm në pushtet, shtypjen e opozitës, diskriminimin etnik e fetar, luftërat në rajon, krimet e pafalshme, shkatërrimet e kishave dhe xhamive, të urave dhe monumenteve, të shtëpisë dhe mjeteve të prodhimit. Kisha që e braktisi pastaj Millosheviçin vetëm kur ai humbi Kosovën, nuk pa asgjë të keqe që gati një milion shqiptarë të Kosovës u dëbuan forcërisht në formën dhe egërsinë e dëbimeve më të famshme në histori, duke filluar qysh nga vetë përshkrimet biblike. Po Bibla është për këta njerëz vetëm një platformë për pasurim dhe pushtet, një mjet justifikimi për agresionin e institucionalizuar si kishë, për shovinizmin e tyre që ndonëse nuk vesh çizme naziste ka të
njëjtën mizori dhe të njëjtën mungesë empatie për viktimat dhe vuajtjet e të tjerëve. Në ditën e festës në Tiranë, Irinej, ky i ftuar i paturp u kapardis pa vrasje ndërgjegjeje. Kur iu dha mundësia nga një mikrofon pa vërtet një gazetar në anën tjetër, llomotiti pafytyrësinë e tij përzgjedhëse, duke folur për serbët që nuk kthehen në Kosovë, se nuk është më shteti kolonizues që t’i çojë aty me detyrim e me joshje shtëpish e postesh të pamerituara, se nuk duan të bëhen përsëri gurë shahu në lojën satanike të një kishe të pashpirt e se nuk ka bërë as hapin më të vogël për të rikrijuar besim e falje në tokën e shenjtë që digjet vazhdimisht me bekimin e pashenjtë të patriarkëve si ai. Disa thanë se tregoi guxim që erdhi në Tiranë. Kjo është qesharake. Frika e tij më e madhe duhet të jetë nëse ka vërtet Zot, nëse ka një ferr ku vuhet vërtet për krime. Nëse kthehet vërtet një ditë Jezu Krishti dhe nëse ajo që është shkruar në Bibël është vërtet fjalë e Zotit, atëherë ai duhet të ketë shumë, po vërtet shumë, shumë frikë. *Ruben Avxhiu është kryeredaktor i gazetës shqiptaro-amerikane ‘Illyria’ që botohet në New York, ku edhe është shfaqur fillimisht ky koment.
14 03.06.2014 universitet
marrëveshja
Ministrat e Arsimit të Kosovës dhe Shqipërisë, Ramë Buja dhe Lindita Nikolla, nënshkruan dje në Tiranë Marrëveshjen e Bashkëpunimit për unifikimin e Kurrikulës së Arsimit parauniversitar mes Kosovës dhe Shqipërisë.
Njehsimi i kurrikulave Shqipëri- Kosovë
Rama: Sfida jonë, unifikimi me Europën Sfida jonë është ende edhe më e madhe se kaq në këtë rast. Sepse edhe për arsimin nuk është kombëtarizimi për të krijuar një sistem veç mes Shqipërisë e Kosovës, nga njëra anë dhe Europës, nga ana tjetër, por është unifikimi i njëkohshëm me njëri-tjetrin dhe me Europën
A
jo çka u projektua dhe u premtua disa muaj më parë në mbledhjen e Prizrenit mes qeverisë së Shqipërisë dhe asaj të Kosovës për një sistem të unifikuar arsimor mes dy vendeve, u bë realitet ditën e djeshme me anë të nënshkrimit të Marrëveshjes së Bashkëpunimit për unifikimin e Kurrikulës së Arsimit parauniversitar mes Kosovës dhe Shqipërisë nga ministrat e Arsimit, Lindita Nikolla dhe Ramë Buja. Kjo marrëveshje u arrit pas një pune disamujore të një komisioni të përbashkët ekspertësh nën drejtimin e dy ministrave të Arsimit. Tashmë të gjithë nxënësit në sistemin parauniversitar në të dyja shtetet do të mësojnë me tekste të përbashkëta dhe do të kenë mundësi mobiliteti; një nxënës i Kosovës mund të transferojë studimet në Shqipëri dhe anasjelltas. I pranishëm në këtë ceremoni ishte edhe Kryeministri i Shqipërisë, Edi Rama, i cili e quajti këtë ngjarje si një gur themeli në rrugën e bashkimit të sistemit arsimor. “Hapat drejt këtij unifikimi të sistemit arsimor nuk janë lëvizje drejt bashkimit mekanik të asaj çka kemi sot, këndej dhe andej kufirit, por një ecje e përbashkët drejt asaj çka duam të kemi nesër, për gjeneratën tjetër të
shqiptarëve nga Prishtina në Tiranë, nga Mitrovica në Shkodër, nga Gjakova në Vlorë”, tha Rama duke shtuar se kjo lëvizje për unifikim do të sjellë hapjen e shumë kantiereve të punës së përbashkët për lëndët mësimore, rritjen e shkëmbimeve etj. Është shumë e rëndësishme rritja e shkëmbimeve dhe e lëvizshmërisë mes mësuesve, specialistëve të arsimit, por edhe e nxënësve në gjithë hapësirën shqipfolëse. Kryeministri Rama në fjalën e tij e vuri theksin tek alarmi që po ngrihet për përdorimin e gjuhës shqipe. “Puna për unifikimin e kurrikulave përbën mundësinë tonë të madhe mbarëkombëtare, për të ndaluar edhe rënien e mëtejshme të gjuhës shqipe, duke i kthyer asaj rëndësinë e humbur në sistemin arsimor dhe duke bashkuar të gjitha forcat për ta rritur cilësisht përdorimin e shqipes përmes mësimit, por edhe disiplinës”, - vijoi Kryeministri, i cili bëri thirrje që ky bashkim do t’i shtojë aspiratat drejt europianizimit të arsimit. “Qëllimi ynë është mjaftueshmërisht i lartë, edhe po të flasim thjesht për unifikim të sistemit tonë arsimor, por sfida jonë është ende edhe më e madhe se kaq në këtë rast. Sepse edhe për arsimin nuk është kombëtarizimi për të krijuar një sistem veç mes Shqipërisë e Kosovës, nga njëra anë dhe Europës, nga ana tjetër, por është unifikimi i njëkohshëm me njëri-tjetrin dhe me Europën”, - u shpreh Rama duke folur njëkohësisht edhe për modernizim të sistemit arsimor me sytë tek inovacioni dhe progresi, duke shtuar se kjo qeveri po bën përpjekje për dixhitalizimin e sistemit arsimor me anë të një marrëveshjeje që pritet të realizohet me kompaninë “Google”. Ndërsa ministrja e Arsimit e Shqipërisë, Lindita Nikolla, e cilësoi nënshkrimin e marrëveshjes si ditë historike për shkollën shqiptare dhe atë të Kosovës. “Të punojmë që ky
"Marrëveshja me Google, për dixhitalizimin e sistemit arsimor"
Tashmë të gjithë nxënësit në sistemin parauniversitar në të dyja shtetet do të mësojnë me tekste të përbashkëta dhe do të kenë mundësi mobiliteti; një nxënës i Kosovës mund të transferojë studimet në Shqipëri dhe anasjelltas.
Ne jemi duke hedhur një hap strategjik shumë të rëndësishëm, për të cilin jemi zotuar për të kaluar në një shkollë tërësisht inovative dhe për të kapërcyer barrierat e varfërisë, barrierat e gjeografisë, barrierat e mungesës së infrastrukturës fizike të shkollave dhe për të garantuar që çdo fëmijë, pavarësisht se ku gjendet, të ketë në tabletin e vet gjithçka i duhet për të mësuar cilësisht. Këtë ta shtrijmë në të gjithë hapësirën tonë kombëtare dhe këtë ta bëjmë pjesë të këtij unifikimi historik, duke bërë të mundur që distanca të jetë vetëm një “click” nga ky sistem, për këdo qoftë, kudo ku lind dhe rritet si fëmijë shqiptar i kësaj hapësire kombëtare. Në ditët në vijim, ne besoj do të përfundojmë një marrëveshje me “Google”-in dhe do të jetë Google që do të marrë përsipër shtrimin e të gjithë ‘autostradës dixhitale’ të sistemit tonë arsimor. Jam i bindur se duke pasur një ndërtues kaq global dhe globalisht të famshëm e të sigurt, ne do të mund të ecim jashtëzakonisht më shpejt se ç’e kishim parashikuar, në rrugën e një rilindjeje të madhe kombëtare për arsimin dhe gjuhën shqipe, në të dyja anët e kufirit. unifikim të nisë nga zbatimi këtë shtator. Korniza që unifikuam bën të mundur që studentët kosovarë ta vijojnë arsimin në Shqipëri dhe anasjelltas”, - ka thënë Nikolla. Gjithashtu, këta nxënës nuk do të kenë vështirësi për të ndjekur shkollat europiane, pasi korniza kurrikulare që po unifikohet është ajo zyrtare e BE-së. Ministrja vijoi duke thënë se dy qeveritë do bëjnë të mundur që studenti të vijojë studimet edhe në vendet e BE. “Një epokë e re fillon për arsimin shqiptar”, - ka vijuar ministrja, për të shtuar më tej se sistemi arsimor shqiptar do të jetë si ai i Kosovës, 5 plus 4 plus 3. Në fund, ministrja Nikolla theksoi rëndësinë e veçantë të kësaj marrëveshjeje, e parë kjo në këndvështrimin e një dokumenti reformues, nëpërmjet të cilit kurrikula e re do të mundësojë kompetencat dhe rezultatet e të nxënit që përdoren në ditët e sotme në vendet
europiane. Nënshkrimi i marrëveshjes u përshëndet edhe nga ministri kosovar i Arsimit, Ramë Buja, i cili ka komentuar se Kosova dhe Shqipëria janë bashkë në dije. “Përgëzoj këtë pjesë të rrugës sonë që ne realizuam sot. Ne po i japim njëri-tjetrit dhe kjo është çështja. Jam shumë i gëzuar dhe mirënjohës për ata që punuan. Me këtë marrëveshje historike, ne po bëjmë hapin më serioz në fushën kombëtare të dijes”, - tha ministri Buja, ndërsa theksoi se Kosova po ashtu po bën një hap tjetër të rëndësishëm, duke u përgatitur për aplikim për aderim në Bolonjë. Ndërsa në Kosovë tashmë ka nisur pilotimi i Kornizës së Kurrikulës së Re dhe Kurrikulës Bërthamë gjatë vitit shkollor 2013-2014 në 10 shkolla pilote dhe pritet që këtë vit të shkojë në 114 shkolla të tjera, në Shqipëri, ky proces pritet të fillojë nga viti i ri shkollor 2014-2015.
Takimi në UET
Ambasadori grek: Nuk ndërhyjmë në ndarjen territoriale në Shqipëri, s’ka mister pas Himarës Rokanas teksa shprehu mbështetje për reformën dhe qëndrimin e qeverisë në respektimin e të drejtave të minoritetit në këtë ndarje të re, tha se nuk i takon atij të komentojë pikëpamjet e OMONIA-s
T
eksa kanë mbetur më pak se një muaj që Greqia të përfundojë kryesimin e Presidencës së Bashkimit Europian, ambasadori i saj në Tiranë, Leonidas C. Rokanas ishte sot i pranishëm në Universitetin Europian të Tiranës për një bashkëbisedim me studentët. Në fokus të diskutimit ishin marrëdhëniet bilaterale mes dy vendeve në postkomunizëm, zhvillimi i tyre, sfidat që shtrohen në të ardhmen, si dhe integrimi i vendit tonë në Bashkimin Europian. Rokanas u përqendrua në perspektivën europiane të Shqipërisë, duke përmendur përfitimet e shumta që ka të qenit anëtar i BE-së. Sipas tij, anëtarësimi i Shqipërisë në
BE do t’i sjellë vendit shumë benefite në ekonomi, institucione dhe shoqërinë në tërësi. Më tej ambasadori e fokusoi bisedën në marrëdhëniet mes dy vendeve. Rokanas hodhi një vështrim historik të lidhjeve të hershme mes dy popujve tanë dhe që sipas tij, janë një premisë e mirë për të ndërtuar një të ardhme akoma më të mirë. “Njerëzit e tjerë në Ballkan nuk ishin aq të privilegjuar sa shqiptarët dhe grekët, sepse kanë qenë shumë të vonë; sllavët për shembull nuk ishin këtu atë kohë. Ne kemi pasur marrëdhënie të hershme dhe të thellë, kemi qenë gjithmonë në kontakt me njëri- tjetrin për shekuj e shekuj me radhë. Ka një histori të gjatë të kontakteve mes dy popujve”, - u shpreh Rokanas. Më tej ai vlerësoi rolin e emigrantëve shqiptarë në Greqi, kontributin e tyre në ekonomi dhe arritjet në fusha të ndryshme të jetës. Sipas tij, pikërisht lidhjet e hershme historike dhe gati 1 milion emigrantë shqiptarë që jetojnë në Greqi, shërbejnë si urë lidhëse mes dy vendeve për marrëdhënie të mira. Nga ana tjetër, Rokanas evidentoi rolin e investimeve greke në ekonominë shqiptare dhe faktin që Greqia është një nga dy
Me Himarën s’ka ndonjë ndodhi të mistershme. Ju kujtoj se një nga hartat e prezantuara në parlament, në fakt plotëson ato kritere që OMONIA kërkon.
partnerët më të rëndësishëm tregtarë për Shqipërinë. Në vijim të takimit, ambasadori mori pyetje të ndryshme nga studentët. Njëra prej tyre kishte të bënte me ndarjen e re territoriale në vend dhe konkretisht për qëndrimin që organizata OMONIA ka mbajtur deri më tani për Himarën. Rokanas teksa shprehu mbështetje për reformën dhe qëndrimin e qeverisë në respektimin e të drejtave të minoritetit në këtë ndarje të re, tha se nuk i takon atij të komentojë pikë-
pamjet e OMONIA-s. “OMONIA, siç e dini, është një nga organizatat e minoritetit dhe që ka pikëpamjet e saj. Nuk na takon neve të gjykojmë pikëpamjet e tyre. Me Himarën s’ka ndonjë ndodhi të mistershme. Ju kujtoj se një nga hartat e prezantuara në parlament, në fakt plotëson ato kritere që OMONIA kërkon. Qëndrimi im është që nuk do të përfshihem në këtë çështje të brendshme, por nëse një organizatë demokratike prezanton qëndrimin e saj, unë e respektoj. Kjo jo vetëm për këtë zonë, por edhe të tjerat, si për shembull në Pustec apo gjetkë. Nuk më takon mua të futem në detaje të reformës tuaj territoriale. Kjo është një çështje që i takon qeverisë dhe juve. Ju takon juve të vendosni”,- tha Rokanas.Në përgjigje të studentëve, ambasadori Rokanas garantoi se rritja e partive të ekstremit të djathtë dhe të majtë në Greqi nuk do të influencojë në marrëdhëniet mes dy vendeve. Sipas tij, këto parti kanë marrë mbështetje për shkak të zhgënjimit të njerëzve nga kriza ekonomike, nga humbja e vendeve të punës dhe masat e kursimit, por që me rimëkëmbjen e ekonomisë ato do të dalin nga skena politike.
kulturë
Gazeta MAPO
www.mapo.al / gazetamapo@gmail.com
04.06.2014
15
Ekspozitë
Duket si një lojë me kujtesën ftesa e piktorit Stefan Taçi (Stefos) për ekspozitën e tij titulluar “Takim në kohë”
Personalja e Stefos
Për babain dhe nënën që gatuan me një furnelë vajguri Ekspozita personale e piktorit Stefan Taçit, synon të sjell vizualisht udhëtimin kohor të dy prindërve të tij. Vizatimi i parë i këtij cikli punimesh fillon me nënën që po gatuan me një furnelë vajguri (1977), një moment i vogël rutinor në dukje e po aq universal si akt dashurie e sakrifice ndaj familjes Portreti i babait viti 1992
Kam qenë në këtë vend, këtë moment e kam përjetuar, këtë njeri e kam parë...Duket si një lojë me kujtesën ftesa e piktorit Stefan Taçi (Stefos) për të parë ekspozitën e tij titulluar “Takim në kohë”. Në fakt nuk është një lojë e mendjes, por është jeta e tij, familja dhe gjithçka që i përket personales së tij që piktori ka vendosur ta ndajë dhe me të tjerët. Nuk ndodh shpesh që një piktor të “vizatojë” autobiografinë e tij. Por Stefos mendon se disa gjëra duhen gdhendur në trupin e kohës, ndryshe ato harrohen, humbasin, deformohen e më pas zhbëhen apo zhduken. “Koha gëlltit gjithçka”, thotë ai. “Kur flasim për kohën (pa harruar Hronosin mitologjik), shpesh e përcaktojmë si koncept filozofik, fenomen kozmik, nocion abstrakt apo spiritual, por për ekzistencën njerëzore ajo është thjesht kohë biologjike, e ndarë në sekonda, orë, muaj apo vite, e nëse flasim për një histori konkrete gjithmonë ka një fillim”. Stefos flet në këtë ekspozitë për prindërit e tij. Ideja e kësaj ekspozite ishin pikërisht ata, modelet e para të artistit gjithashtu. “Ideja e kësaj ekspozite merr shkas
nga dy personazhe që kanë lindur më 1929 e 1939. Janë dy jetë njerëzore mbi gjysmë shekulli bashkë, janë prindërit e mi, por siç thonë, çdo individ lind i vetëm dhe i vetëm shkon nga kjo botë. Ngjarje të tilla personale sigurisht ka në çdo familje, ku ditëlindjet familjare apo përvjetorët thjesht janë data kalendarike për disa e gëzim apo trishtim për dikë tjetër. Duke lënë mënjanë egon, kapriçon apo eksperimentet artistike, zgjodha të jem në kohën e duhur për këtë motiv, sepse koha (o Hronos), bën të vetën. Ndaj edhe ekspozita personale e këtij viti (shpresoj në mirëkuptimin e publikut) synon të sjellë vizualisht udhëtimin kohor të dy prindërve të mi, duke filluar nga viti kur ata u bënë për herë të parë subjekt artistik për mua e deri më sot. Natyrisht këtu është vetëm një pjesë e përzgjedhur e punimeve (në mbështetje të idesë primare), të cilat synojnë të japin evolucionin sa biologjik të subjektit përkatës, por deri diku edhe atë artistik në vite të kësaj pjese të krijimtarisë sime, që shpesh i referohet modeleve familjare, siç besoj kanë bërë e bëjnë pjesa më e madhe e artistëve dje dhe sot. Natyrisht, këtu është vetëm
një pjesë e përzgjedhur e punimeve (në mbështetje të idesë primare), të cilat synojnë të japin evolucionin sa biologjik të subjektit përkatës, por deri diku edhe atë artistik në vite të kësaj pjese të krijimtarisë sime, që shpesh i referohet modeleve familjare siç besoj kanë bërë e bëjnë pjesa më e madhe e artistëve dje dhe sot. Njihet thënia se prindërit nuk i zgjedhim ne, janë ata në fakt që vendosin për ardhjen tonë në jetë, e vetëm për këtë ata meritojnë respekt e nderim, pa folur pastaj për sakrificat e tyre në vazhdimësi, në varësi të kohës e vendit ku jetuan apo mundësive të tyre. Ndaj shpresoj se në këtë ekspozitë, pa lënë mënjanë edhe mesazhin estetik, gjithkush mund të shohë përtej personave konkretë, mund të rigjejë apo ritakojë prindërit e tij, sepse një nga mesazhet e kësaj ekspozite është pikërisht vëmendja, kujtesa e kujdesi ndaj kësaj kategorie sociale. Prindërit e mi janë njerëz të thjeshtë, siç janë mijëra prindër të tjerë, që pa bujë e zhurmë u përballën ndershmërisht me jetën. Ndërkohë ata si kushdo tjetër përreth, ishin pjesë e skicimeve kohë pas kohe, edhe kur pozonin me dëshirë por edhe kur mezi
Botimi
Trashëgimi
Në Gjirokastër për traditën shekullore të tekstilpunuesve Trashëgimia Kulturore pa Kufij me anë të projektit “Nga Bariu tek Artizani – Ringjallja e Përpunimit të Leshit në Shqipëri” synon rigjallërimin e traditës së tekstilpunuesve në Shqipëri, krijon mundësi për rritjen e të ardhurave për disa shtresa të shoqërisë dhe mundëson diversifikimin e tregut me produkte cilësore. Rigjallërimi i procesit të përpunimit të leshit në Shqipëri është shumë i nevojshëm. Artizanët përgjithësisht e importojnë leshin për krijimin e produkteve të tyre. Materialet e importuara të lyera zakonisht me ngjyra kimike nuk i bëjnë produktet tërheqëse, dhe detyrojnë artizanët t’i shesin produktet e tyre me çmim më të lartë dhe cilësi më të ulët. Duke zëvendësuar prodhimet e importit me ato vendase, ulet kostoja e prodhimit e përpunimit dhe artizanët kanë mundësi të prodhojnë produkte cilësore për tregun lokal dhe atë të turistëve. Projekti “Nga Bariu tek Artizani – Ringjallja e Përpunimit të Leshit në Shqipëri” është një vlerë e shtuar për të mbajtur gjallë traditën e tekstilit. Ndaj sot në
pranonin pasi ktheheshin të lodhur nga punët, edhe kur nuk e kishin mendjen, kur lexonin apo punonin mbi diçka, madje edhe kur dremitnin nga pak, e nga ky proces kam mësuar jo pak. Me këtë rast i falenderoj të gjithë ata që më ndihmuan duke pozuar, familjarë, të njohur e të panjohur, me dashje apo pa dashjen e tyre, e ka ndodhur jo pak herë që atyre t’iu kem dhuruar punimet ku ata ishin subjekt. Në rastin e prindërve kjo nuk ndodhte, ndaj vetë ekspozita në thelbin e saj është një dedikim e gjest mirënjohjeje për ta, pavarësisht faktit se ndoshta ata preferonin një udhë tjetër për mua, një rrugë më të sigurt se arti. Ndoshta është rastësi, por vizatimi i parë i këtij cikli punimesh fillon me nënën që po gatuan me një furnelë vajguri (1977), një moment i vogël rutinor në dukje e po aq universal si akt dashurie e sakrifice ndaj familjes. Disa gjëra duhen gdhendur në trupin e kohës, ndryshe ato harrohen, humbasin, deformohen e më pas edhe zhbëhen apo zhduken, sepse koha (o hronos) gëlltit gjithçka”. Ekspozita do të hapet nga data 6-13 qershor në Galerinë “Kledio” në Tiranë. A.t
Gjirokastër, pranë zyrave të “Trashëgimisë Kulturore pa Kufij” organizohet ceremonia e përurimit të këtij projekti, nën kujdesin e z. Holger Tausch, i Ngarkuari me Punë dhe Drejtor i Bashkëpunimit në Ambasadën e Zvicrës. Projekti ka mbështetur zhvillimin ekonomik nëpërmjet rivitalizimit të procesit të përpunimit të leshit të deleve, duke krijuar të ardhura fitimprurëse për barinjtë, leshpunuesit dhe artizanët në zonat rurale dhe urbane të qarkut Gjirokastër. I pari projekt në zonën e jugut të Shqipërisë që po rigjallëron traditën shekullore të tekstilpunuesve, që sjell përfitim
të menjëhershëm ekonomik dhe krijon një perspektivë afatgjatë në shtimin e të ardhurave për familjet me të ardhura të pakta. Nëpërmjet këtij projekti, barinjtë e komunave Lunxhëri dhe Antigone të Gjirokastrës kanë përfituar duke shitur leshin e dhenve, të cilin përveç një pjese të vogël për përdorim vetjak, e linin në kullota; 20 gra të komunave Lunxhëri dhe Antigone janë punësuar në procesin e larjes dhe lyerjes së leshit të deleve me bojëra bimore të marra nga bimët lokale;14 artizanë nga komuna Antigone dhe qyteti Gjirokastër janë trajnuar nga profesionistë të përpunimit dhe dizajn të tekstilit, për të krijuar dhe prodhuar produkte të reja artizanale me kosto më të ulët dhe cilësi më të lartë. Projekti “Nga Bariu tek Artizani – Ringjallja e Përpunimit të Leshit në Shqipëri” implementohet nga “Trashëgimia Kulturore pa Kufij” dhe është mbështetur financiarisht nga Agjencia Zvicerane për Bashkëpunim dhe Zhvillim dhe Qendra e Migrimit Ndërkombëtar dhe Zhvillimit (CIM).
“Piramida” e Kadaresë dhe në gjermanisht Botohet në gjermanisht romani “Piramida i Kadaresë”, nga Shtëpia botuese S. Fischer, Frankfurt/Main 2014, përkthyer nga shqipja prej Joachim Röhm, i cili ka përkthyer për lexuesin gjerman disa prej veprave të Kadaresë si “Kronikë në gur”, “Kush e solli Doruntinën”, “Nëpunësi i pallatit të ëndrrave” etj, dhe së fundi edhe romanin “Piramida”. Pjesa e parë e romanit “Piramida”| është shkruar në vitet 1988-1990, në Tiranë. Përpara ikjes në Paris në vjeshtë të vitit 1990, dorëshkrimin e pambaruar autori ua la miqve të tij në Shqipëri. Fill pas pluralizmit në fillim të vitit 1991, dorëshkrimi, me dëshirë të autorit, u botua në trajtën e një novele, në gazetën e parë shqiptare «Rilindja Demokratike». Romani u mbarua më pas në Paris, në vitet 1991-1992, për t’u botuar në të njëjtën kohë në shqip dhe në frëngjisht, në Tiranë dhe në Paris. Së fundmi Joachim Röhm, e sjell dhe në gjuhën gjermane. Röhm është përcjellësi i letërsisë shqipe në Gjermani. Ai ka botuar në gjermanisht disa autorë shqiptarë nga Shqipëria dhe Kosova. Është fitues i një sërë çmimesh në fushën e përkthimit. Ka jetuar në Shqipëri në vitet 1977-1980, ku përvetësoi dhe gjuhën shqipe. Gjatë kësaj periudhe u njoh dhe me letërsinë shqipe. Që nga viti 1990 ai është përkthyes i pavarur për gjuhën shqipe. Jeton mes Shtutgartit, Mynihut dhe Tiranës. Është fitues i disa çmimeve në fushën e përkthimit në Shqipëri dhe Gjermani, si dhe anëtar i Shoqatës së Përkthyesve gjermanë.
16 04.06.2014
Gazeta MAPO
www.mapo.al / gazetamapo@gmail.com
Njoftime/reklama
MAPO MADAME
E përmuajshme, Nr. 43, Viti III i botimit, 2014, Çmimi 300 Lekë
me Madame
PËLLUMB KULLA ÇILJETA XHILAGA ALTIN RRAKLLI DRINI ZEQO EVI REÇI ENDRIT MERTIRI JERIDA SAKAJ HARIS VONGLI
Nr. 43 Viti III i botimit maj 2014 Çmimi 300 Lekë
dossier E GJITHË BOTA ME NJË SELFIE
Brigel Gjoka BALET PA KONVENCIONE
fashion
Vlashent Sata
RAPSODI BOHEMËSH
ARTI I TË DHËNIT
TEDI Papavrami
Prej ndikimit të të atit. Gjyshit. Rolit ekuilibrues të grave të jetës së tij. Më vonë kanë qenë Prusti, Bahu, Frojdi…që e kanë bërë këtë që është. Jo thjesht violinistin e madh që njohim të gjithë. Por edhe Tedin me profilin e vet psikologjik, për të cilin vendos të flasë
sport
sport
Gazeta MAPO
www.mapo.al / gazetamapo@gmail.com
04.06.2014
17
Kolumbia shpallet Miss “Brazil 2014” Botërori i Futbollit “Brazil 2014” ka përzgjedhur princeshën e bukurisë që do përfaqësojë evenimentin më të rëndësishëm futbollistik botëror. Fituesja është përfaqësuesja e Kolumbisë, 25-vjeçarja, Daniela Ocoro Mjia. Studentja e shpallur “Miss World Colombia” në vitin 2013 konkurroi me 31 vajza të tjera, të cilat përfaqësonin vendet pjesëmarrëse në Botëror. Juria vlerësoi
vajzën kolumbiane si princeshën e bukurisë dhe do të jetë pikërisht Daniela Ocoro Mejia pasqyra erotike e këtij Botërori që pritet të ngrejë siparin më datë 12 qershor. Vajza gjatë sfilimit, përpara se të shfaqte sensualitetin e saj sfiloi e veshur me ngjyrat e flamurit, ashtu si të gjitha konkurrentet e tjera, ndërsa më tej të gjitha vajza shfaqën hiret e tyre duke u mbuluar me veshje intime. Po ashtu
vajza është shprehur e sigurt se përfaqësuesja e Kolumbisë në këtë Botëror do të jetë një surprizë. “Shpresojë që djemtë të motivohen nga kjo fitore e vogël e vendit tonë. Duke u shpallur unë ‘Miss Botërori Brazil 2014’, shpresoj t’u japë një shtysë lojtarëve, të cilët duhet të nderojnë ngjyrat e flamurit tonë në këtë Botëror”, - ka thënë Mejia pas shpalljes si princeshë e Botërorit.
shkurt
“Brazil 2014”, policia rritje rroge me 15,8%
Skandali i trukimeve përfshin dhe superligën shqiptare Arbi Fortuzi
V
irusi i trukimeve që ka prekur futbollin botëror mesa duket ka gjunjëzuar edhe superligën shqiptare të futbollit. Lajmi vjen nga një raport mbi trukimet e ndeshjeve në Europë, i publikuar mbrëmë nga “Federbet”, ku vihet re se dy ndeshje, Kastrioti-Tirana 2-3 dhe Lushnja-Teuta 0-2, nga superliga shqiptare janë të trukuara, ndërkohë që hija e përfshirjes në trukime ka rënë edhe mbi skuadrën kampione të Shqipërisë, Skënderbeu. Edhe pse për ujqërit e dëborës gjithçka ende është në fazën e dyshimeve. Kompania e specializuar kundër trukimeve ‘FederBet’, mësohet se i ka dërguar një raport të hollësishëm Parlamentit Europian me një listë të gjatë të ndeshjeve të dyshuara si të manipuluara, ku bëjnë pjesë dhe disa takime të kampionatit shqiptar. Janë gjithsej 460 ndeshje të dyshuara për trukim, ndërsa për 110 prej tyre ka prova që e vërtetojnë këtë. Që më 1 maj, ‘Federbet’ ka raportuar se për futbollin shqiptar 30 prilli ishte një ditë e zezë, duke iu referuar analizës së specialistëve të saj për ndeshjet e javës së 30-të. Një tjetër sfidë e dyshuar si e trukuar, ku është përfshirë një tjetër skuadër shqiptare është miqësorja mes Friburgut dhe Laçit në muajin janar dhe që përfundoi me fitoren 2-0 të gjermanëve. Po ashtu, veç futbollit shqiptar “Federbet” ka realizuar hetime edhe në vende të tjera të Europës. Kështu edhe Seria “A” është e përfshirë
nga ky skandal, ku skuadra si Katania, Palermo, Atalanta etj., dyshohet të kenë trukuar takime. Nga raporti vërehet se ky skandal është më shumë i përhapur në kategoritë e dyta apo të treta të ligave kryesore europiane dhe kjo mendohet se vjen si rrjedhojë e mosvëmendjes që këto kampionate kanë dhe si të tilla shfrytëzohen për bastvënie klandestine. Hetimet kanë nisur në vitin 2011 lidhur me trukimet e ndeshjeve. Sipas këtij raporti mësohet se në 2011 Europol zbuloi se kishte parregullsi në 680 ndeshje të luajtura përgjatë viteve 2008-2011, por ajo çka është më shqetësuese është fakti se ky fenomen “vdekjeprurës” për spektaklin e futbollit po rritet me shpejtësi marramendëse, pasi përfitimi nga trukimet është mjaft i lartë, ndërsa rreziku për t’u kapur, ekstremisht i ulët. Vendet më problematike sipas raportit janë Malta dhe Qiproja, por shqetësim ka filluar të bëhet edhe gjendja në Britaninë e Madhe, ku në ligat inferiore ka dyshime të mëdha, ndërsa dyshohet që janë afërsisht 435-500 persona të përfshirë nga e gjithë bota në këto aktivitete kriminale, ku qendra besohet të jetë në Azi. Ndeshje të trukuara janë individualizuar edhe në Spanjë, Greqi, Itali, Francë etj. Gjithsesi, përpjekjet për të ndaluar këtë fenomen kanë filluar dhe Presidenti UEFA-s, Mishel Platini ka nënshkruar disa ditë më parë me ‘Europolin’ një marrëveshje bashkëpunimi për të luf-
Sipas këtij raporti mësohet se në 2011 Europol zbuloi se kishte parregullsi në 680 ndeshje të luajtura përgjatë viteve 2008-2011, por ajo çka është më shqetësuese është fakti se ky fenomen “vdekjeprurës” për spektaklin e futbollit po rritet me shpejtësi marramendëse, pasi përfitimi nga trukimet është mjaft i lartë
tuar pikërisht gjenezën e këtij virusi dhe për ta kuruar përfundimisht, pasi në të kundërt do të kthehet në një metamorfozë vdekjeprurëse për sportin më të bukur në botë. Federbet është një kompani serioze, e cila ka nënshkruar një marrëveshje bashkëpunimi me FIFA-n, Federatën Spanjolle të Futbollit, si dhe me disa klube të rëndësishme europiane për evidentimin e sfidave të dyshuara si të trukuara Superliga shqiptare nuk ka mundur t’u shpëtojë trukimeve të ndeshjeve këtë vit. Në fakt këtë fat s’e ka pasur as Seria A, ku e ku më e ndjekur dhe më e fortë sesa liga shqiptare, ku trukimet dhe lëshimet përfliten me muaj nëpër kafene. Të paktën kështu pretendon kompania e specializuar kundër trukimeve “Federbet”, e cila nëpërmjet një raporti të dërguar në Parlamentin Europian ka listuar një numër ndeshjesh, të cilat dyshohen se janë të trukuara. 5 prej ndeshjeve të fiksuara përfshijnë ekipet shqiptare dhe dy janë ndeshje të Superligës, ndërsa tri të tjera ndeshje të kupave të Europës. Skënderbeu, Tirana, Teuta e Durrësit, Kastrioti dhe Lushnja janë ekipet e përfshira. Ndërkohë raporti bën një panoramë të situatës në të gjithë Europën, ndërsa zbulon edhe një ndeshje të trukuar në Seria A, luajtur mes Catanias dhe Atalantës, disa ndeshje në Serinë B dhe ndeshje në ligat e dyta të Francës dhe vendeve të tjera të zhvilluara.
Ronaldo rrezikon Botërorin dhe karrierën Kur mungojnë dhe 9 ditë nga ngritja e siparit të evenimentit më të rëndësishëm futbollistik botëror, një lajm i keq vjen nga Portugalia për të gjithë sportdashësit. Kristiano Ronaldo, ylli i Real Madridit mund të mos marrë pjesë në Botërorin “Brazil 2014”. Sipas shtypit spanjoll mësohet se gjendja fizike e fituesit të “Topit të Artë” nuk është aspak e mirë, pasi ka probleme në nyjet lidhëse mes tendinës dhe gjurit, i njëjti problem që detyroi Ronaldon tjetër, atë të Brazilit të tërhiqej nga futbolli. Ky problem, sipas “Marca” ka bërë që mjekët e Portugalisë dhe të Real Madridit të monitorojnë lojtarin dhe për të mos rrezikuar karrierën e tij mund të vendosin ta lënë jashtë Botërorit të Brazilit. Sipas “Marcas” mjekët janë duke analizuar çdo mundësi, si për shembull mosaktivizimin e Ronaldos në disa
ndeshje të Botërorit me shpresën e një kualifikimi të Portugalisë dhe angazhimin e tij përgjatë ndeshjeve me eliminim direkt. “Marca” në artikullin e publikuar sqaron edhe më shumë detaje për problematikën që Ronaldo ka. Kështu sipas “Marca”, Kristiano Ronaldo gjatë ndeshjeve të fundit të sezonit që sapo mbyllëm nuk ka dhënë më të mirën dhe kjo jo për shkak të problemeve muskulore siç u “shit” më parë nga mjekët e Realit, por për shkak të një dëmtimi në nyjet që lidhin gjurin me tendinë, duke krijuar kështu probleme edhe në tendinë edhe në muskul, çka ka shqetësuar më shumë bluzat e bardha të madrilenëve dhe përfaqësueses portugeze. “Marca” risjell në vëmendje faktin
se kjo zonë e këmbës është mjaft delikate dhe nga një dëmtim i ngjashëm, Ronaldo tjetër, fenomeni brazilian u detyrua të tërhiqej nga futbolli. Një dëmtim si thyerja e tendinës në zonën pranë nyjeve lidhëse të gjurit detyron çdo atlet të rrijë jashtë aktiviteteve sportive nga 8-10 muaj, por kjo nuk do të garantonte një rikuperim të plotë të atletit, i cili nuk do kishte fatin të rikthehej edhe një herë në nivelet e mëparshme, pasi vetë tendina dhe gjuri humbin elasticitetin e tyre dhe shpejtësinë. Gjithsesi, CR7 duket optimist dhe nuk ka ndërmend të dorëzohet, por po përgatitet për t’u ngjitur në skenë e për të dhuruar spektaklin që ai di të japë për sportdashësit nga e gjithë bota.
Rendi dhe siguria përgjatë Kampionatit Botëror të futbollit janë kryefjala e qeverisë braziliane, e cila për të eliminuar çdo mundësi tolerimi nga ana e efektivëve të policisë ka parashikuar një rritje rroge deri në 15,8%. Sipas një komunikate zyrtare të qeverisë braziliane mësohet se frika nga protesta të ndryshme ka bërë që kjo qeveri të mendojë për buzëqeshjen e efektivave të policisë duke iu rritur rrogën me 15,8%. Fillimisht mësohet se rritja do të jetë 12% dhe kjo do të nisë nga muaji korrik, ndërsa pjesa tjetër prej 3,8% do të nisë nga janari 2015. Sindikatat e Policëve në Brazil janë shprehur të kënaqura, ndërsa ka filluar edhe mobilizimi i strukturave policore, të cilat janë trajnuar nga FBI-ja për të mbarëvajtur sa më mirë Botërori. Vendimi i qeverisë vjen si rrjedhojë e protestave të shumta që janë zhvilluar së fundmi në Brazil, për shkak kostove të larta që qeveria braziliane pagoi për të organizuar Botërorin e futbollit.
Falcao, Muriel dhe Lloriente, jashtë Botërorit Bomberi Radamel Falcao, Luis Muriel dhe Fernando Lloriente nuk do të jenë pjesë e Kampionatit Botëror “Brazil 2014”. Ky është lajmi i keq që vjen nga publikimi i listave zyrtare të përfaqësueses kolumbiane dhe asaj spanjolle. Kështu mësohet se Radamel Falkao, sulmuesi i Monakos nuk ka arritur të rikuperojë nga dëmtimi i tij, ndryshe nga bomberi i Uruguait, Suarez i cili u rikuperua në kohë rekord dhe do të jetë në finalet e botërorit “Brazil 2014”. Vetë bomberi i Monakos është shprehur se është dakord me zgjedhjen e teknikut. “Nuk jam në formë optimale dhe kuptojë teknikun. Në Botëror duhet të shkojnë lojtarët më në formë dhe nuk do ishte e drejtë që t’i zija vendin dikujt që ka një formë më të mirë se unë”, - është shprehur Falkao. Tekniku i Ekuadorit nga krahu tjetër ka bërë të ditur se për arsye teknike nuk ka grumbulluar në listën prej 23 lojtarësh talentin e Udinezes, sulmuesin Luiz Muriel. Sipas teknikut të Ekuadorit, José Pekerman, një timonier duhet të marrë të gjitha përgjegjësit përpara se të bëjë një zgjedhje, pasi në fund është ai që duhet të përballet me rezultatet.
18
zbavitje
lojra të ndrsyhme
Fjalëkryqi klasik 1
2
3
4
12 15
5
6
13
16
7
8
9
18
19 23
22 26
27
30 36
37 41
31
11
14
17
25
10
20
21
24
28
32
29
33
34
35
38
39
42
43
45
Fjalëkryqi klasik është një nga lojërat enigmatike më të përhapura në botë. Fjalëkryqet e para filluan të botoheshin që në shekullin e XVIII dhe vazhdon të jetë e preferuar edhe në ditët e sotme.
40
44 Koha e fillimit ____:____
46
Koha e mbarimit ____:____
47
48
Horizontalisht:
1. I skajshëm; më i tejmë, më i fundit. 6. Pjesë e makinës për të mbajtur karburantin. 12. Organizatë Rumune. 13. Kundërshtim. 15. Bimë barishtore që përdoret si erëz për gatim. 18. Baba. 19. Njësi poetike, që përbëhet prej fjalësh e fjalish të shkruara në një radhë. 22. Mbushja e vendeve bosh. 24. Tërësia e njerëzve, që kanë pak a shumë një moshë, përkundrejt paraardhësve e pasardhësve. 25. Organizatë Botërore. 26. I ka kova në mes. 27. Bëjnë avionët kur arrijnë në destinacion. 29. Ndërmarrje Ushqimore. 30. Që vepron, që bëhet ose që zhvillohet jo fshehurazi organeve shtetërore të një vendi. 33. Lumë i vendit tonë. 36. Njësi vlerësimi për shahistët. 38. Me të vërtetë, ashtu siç është. 39. Personazhi që luan aktori. 41. Mbarësi, mirësi. 43. Firmë e njohur kompiuterash. 44. Një muzikë shumë e përhapur. 45. Kur nuk të shkojnë punët mirë. 46. Pijetore. 47. Lidhja zyrtare e një çifti. 48. Shtet në Amerikën Latine.
Vertikalisht:
1. Një nga përfaqësuesit kryesorë të një organizate, të një grupi etj. 2. Pjesë muzikore që këndohet me zë a luhet në një vegël nga një njeri i vetëm. 3. Lëndë plasëse. 4. Perëndia e dashurisë te grekët e vjetër. 5. Ministria Ekonomisë. 6. Adrian, ish-pilot i Formula 1. 7. I ka veza në mes. 8. Repart Industrial. 9. Markë makina. 10. Errësirë. 11. Trup i rrumbullakët, lëmsh, sferë. 14. Njësia me e vogël e organizimit kishtar për një krahinë të caktuar. 16. Lloj drithi. 17. Ndjenjë përbuzjeje të thellë për dikë a për diçka, ndot. 20. Pak abuzime. 21. Element përbërës i kromozoneve të bërthamës qelizore, që është përçues i tipareve të trashëgueshme. 23. Frederik, poet i njohur. 28. Që të tërheq, që të magjeps. 31. Shkronja, ose... 32. Agjensi Ajrore. 34. Universiteti Tiranës. 35. Tallje që bëhet në mënyrë të mbuluar. 37. Qytet në Maqedoni. 40. Markë makine. 42. Letër bixhozi. 44. Në sasi të vogël. 46. Pak mendime.
Sudoku | nivel mesatar 7 5
3 1
2
7 1
4
8
7
9
5
7 9
6
4 1
9 2
3
8
3 7
1 2
6
1
2
6 4
4 6 7
1
8
8
9
9
5
2
9 6
Plotësoni vendet bosh në mënyrë që çdo rresht e kolonë të ketë numrat nga 1-9.
4 8
2
Koha e fillimit _____:____ Koha e mbarimit ____:____
Numërkryq
Dëshmohet shkencërisht: Biondet nuk janë më pak inteligjente se femrat tjera!!! Një grup shkencëtarësh kanë bërë një hulumtim përmes të cilit kanë dëshmuar se pohimet që biondet janë më pak inteligjente NUK kanë bazë shkencore! Shkencëtarët kanë thënë se ngjyra e flokëve është vetëm “element sipërfaqësor”, sepse varet nga kodi gjenetik. Ekspertët pranë Universitetit Stanford në Kaliforni, thonë se nëse ndryshojnë vetëm një ‘shkronjë’ në kodin gjenetik, atëherë me lehtësi mund ta shndërrojnë zeshkanen në bionde dhe anasjelltas, prandaj kjo nuk ka kurrfarë ndikimi në nivelin e inteligjencës. Në këtë mënyrë, ata kanë ardhur në përfundim se ngjyra e flokëve nuk ndikon në inteligjencë dhe se biondeve nuk iu mungon asgjë në këtë aspekt në krahasim me femrat që kanë ngjyrë tjetër të flokëve. Ata, po ashtu, kanë dëshmuar se gjeni përgjegjës për ngjyrën e flokëve nuk ka të bëjë edhe me ngjyrën e syve, duke theksuar se flokët bionde dhe sytë e kaltër nuk janë në lidhje gjenetike.
Horoskopi i ditës DASHI (20/III-20/IV)
DEMI (21/IV-20/V)
Ditës se sotme do i mungoje bashkëpunimi dhe komunikimi ne çift. Gjerat nuk do ecin aspak ashtu siç duhet dhe do jeni shpesh te mërzitur. beqaret ne te kundërt do kenë sukses ne dashuri dhe do fillojnë një tjetër etape ne jetën e tyre. Për financat do jete momenti i duhet për te bere një riorganizim tërësor te situatës.
Marsi do e beje edhe mete bukur sot jetën tuaj ne çift. Komunikimi me partnerin do jete akoma me i ngrohte se me pare. Beqaret me mire te mos fillojnë asnjë lidhje sot sepse atmosfera do ju turbullohet me shume. Prisni edhe disa dite. Ne planin financiar duhet te ndërmerrni iniciativa dhe ta rregulloni sa me shume gjendjen ne te cilën ndodheni.
BINJAKET (21/V-20/VI)
GAFORRE (21/VI-22/VII)
Jeta juaj ne çift do jete përgjithësisht e mbrojtur gjate kësaj dite. Pjesa me e madhe do kalojnë momente qetësisë dhe do reflektojnë mbi te ardhmen. Beqaret do jene me te gatshëm te fillojnë ndonjë aventure edhe pse do e dini mire se emocionet do jene vetëm momentale. Financat fatmirësisht do influencohen pozitivisht nga yjet.
Fale mbështetjes se Saturnit, ndjenjat tuaja për partnerin do thellohen edhe me shume gjate kësaj dite. Do dashuroheni si kurrë me pare dhe do ndiheni shpesh si mbi re. Beqaret ka shume gjasa te fillojnë një lidhje e cila vështirë se mund te ndërpritet ndonjë dite. Me financat tregohuni me te kujdesshëm dhe shpenzoni me kursim.
LUANI (23/VII-22/VIII)
Dite shume e ndërlikuar kjo e sotmja për ata qe janë ne një lidhje. Saturni do ju nxite te tregoheni me kokëfortë dhe te mos hapni rruge për asnjë çast. Beqaret do kenë takime te papritura te cilat do ua ndryshojnë njëherë e përgjithmonë fatin. Ne planin financiar nuk pritet te keni asnjë lloj vështirësie kështu qe mund te kryeni edhe ndonjë shpenzim me shume sesa zakonisht.
PESHORJA (23/IX-22/X)
Jeta juaj ne çift do jete shume e qete sot. Do flisni për gjithçka me partnerin tuaj dhe gjerat do ecin me se miri. Mos kërkoni me patjetër emocione te zjarrta. Beqaret do kenë pas vetes Venusin dhe me shume gjasa statusi do ju ndryshoje. Financat duhet t’i kontrolloni disa here para se te kryeni ndonjë investim te madh. Duhet pasur shume kujdes dhe maturi.
Gjeni figurën duke bashkuar pikat 4 5 5 Plotësoni tabelën me numrat e dhënë!
Ngjyrosni pjesën me pikë dhe zbuloni figurën
Numra me 3 shifra: 152, 214, 455, 457, 470, 500, 606, 653, 854, 858, 879, 953. Numra me 4 shifra: 0112, 1020, 3606, 4152, 5555, 5685, 7486, 7778. Numra me 6 shifra: 111100, 181509, 325145, 341516,
362148, 364598, 449260, 458785, 526817, 546431, 557534, 558012, 607434, 624589, 666995, 854152, 892805, 922825, 965214, 983831. Numra me 7 shifra: 1023336, 1617157, 8263418, 8885545.
SHIGJETARI (22/XI-21/XII) Klima ne jetën tuaj ne çift do jete përgjithësisht e ngrohte sot, megjithatë duhet te bëni kujdes me mënyrën sesi flisni dhe me ato qe do i kërkoni partnerit. Beqaret do i marrin gjerat qetësisht dhe nuk do nxitohen për asgjë. Ne këtë mënyrë do kenë edhe me tepër përfitime. Financiarisht nuk do jeni ne gjendjen me te mire. Kujdes me çdo hap qe do hidhni.
Gjeni 10 ndryshimet
UJORI (20/I-19/II) Çiftet do kenë një dite te turbullt dhe delikate. Matuni mire kur te flisni me partneri qe keni ne krah. Beqaret do kenë një dite te zakonshme dhe pa ndonjë takim impresionues. Merrini gjerat si t’iu vijnë pa u alarmuar.Financatdojenegjategjithëkohës te mbrojtura. Nuk do keni asnjë problem dhe asnjë vështirësi ne këtë sektor.
VIRGJERESHA (23/VIII-22/IX)
Ka rrezik te tundoheni nga një person sot dhe ta tradhtoni partnerin edhe sikur ne mendime. Priten debate te mëdha. Beqaret do kenë një dëshirë ekstreme për te filluar histori dashurie, por mundësitë nuk do jene dhe aq te mira. Edhe sektori i financave do jete shume i paqëndrueshëm. Beni kujdes me çdo shpenzim sepse do keni shume vështirësi me vone.
AKREPI (22/X-21/XII)
Jeta juaj ne çift do jete aq e bukur sot saqë here pas here do ju duket sikur jeni ne një ëndërr. Ata qe kane shume kohe bashke dhe janë martuar se fundmi do mendojnë për një fëmijë. Beqaret do kenë sukses ne dashuri dhe do fillojnë një lidhje te qëndrueshme. Ne planin financiar do bëni çmenduri dhe situata mund te dale jashtë kontrollit.
BRICJAPI (22/XII-20/I) Jeta juaj ne çift do jete mjaft e ndërlikuar gjate kësaj dite. Nuk do kuptoheni mire me partnerin tuaj dhe kjo do ju brengose pa mase. Beqaret do kenë një dite normale dhe pa ndonjë takim te veçante. As sot nuk do e ndryshoni dot statusin. Ne planin financiar do e gjeni shpejt një zgjidhje për problemet qe ju kishin dale.
PESHQIT (20/II-19/III) Do bëni çmos qe te ruani një marrëdhënie harmonike sot me partnerin tuaj dhe do ja dilni mbanë me sukses. Beqaret do takojnë shume persona, por nuk do arrijnë te krijojnë me asnjërin një lidhje. Do ketë shume tipare te cilat nuk do i tërheqin aspak. Ne planin financiar do keni mjaft sukses dhe do e përmirësoni tej.
blog
1001
Gazeta MAPO
www.mapo.al / gazetamapo@gmail.com
4 qershor
ditë që formësuan botën
1783
04.06.2014
19
Nuk ndihem i detyruar për të besuar se i njëjti Zot që na ka pajisur me sens, arsye dhe intelekt, na ka bërë gjithashtu të mos i përdorim. - Galileo Galilei (1564-1642)
Fluturimi i parë me balonë Fluturimi i parë i suksesshëm i balonës me ajër të nxehtë u bë në qershor të vitit 1793, në një mjet të shpikur nga vëllezërit Joseph dhe Jacques Mongolfier, trashëgimtarë të një familjeje të pasur të prodhimit të letrës në Francë. Balona u ndërtua nga më i madhi Joseph-i, një shpikës vetmitar pasi pa dallgëzimet e teshave teksa thaheshin pranë zjarrit, por u ndërtua nga Jacques, një sipërmarrës që ishte në krye të punëve të familjes. Të dy vëllezërit besonin, gabimisht, se tymi përmbante një gaz që shkaktonte ngritjen në ajër. Balona e tyre e parë u shkatërrua nga
fshatarët e frikësuar pas një fluturimi provë në dhjetor 1782, por qershorin tjetër, një tjetër balonë e bërë me pëlhurë thesi dhe me një thurimë letre me peshë 225 kg, mbushur me 79 metra kub ajër, u bë gati për demonstrim në Annonay të Francës. Fluturoi për 2 kilometra dhe u ngjit deri në 180 metra lartësi. Vëllezërit ndërtuan balona më të mëdha e më të mira, një prej të cilave zbukuruar me xhingla me shenjat e zodiakut në blu dhe të artë fluturoi në Versajë para oborrit, përfshirë Louis XVI dhe Mbretëreshën Marie-Antionette. Mbreti kish
sugjeruar që në balonë të ngjiteshin kriminelë të dënuar, por vëllezërit humanë dërguan një dele, një rosë dhe një gjel. Të gjitha kafshët mbijetuan. Fluturimi i parë me njerëz në bord erdhi më 21 nëntor kur Pilastre de Rozier, një fizikant 26-vjeçar dhe një oficer ushtrie, markezi d’Arlandes, u nisën nga Bois de Boulogne. Ata fluturuan për 9 kilometra mbi Paris, në 900 metra lartësi para se djegia e pëlhurës së balonës t’i detyronte të uleshin. Nga të dy vëllezërit, vetëm Joseph Mongolfier guxoi të hipte në balonën e tij një herë, edhe atëherë e ankoruar.
Blitz
Flickr
5
Faktori me të cilin ushtarët amerikanë kanë më shumë gjasa se amerikani mesatar për t’u diagnostikuar me zemërim shpërthyes të pakontrolluar.
5
Faktori me të cilin një grua amerikane heteroseksuale ka më shumë gjasa të vritet nga partneri nëse ai ka në pronësi një armë.
14
Përqindja e vrasjeve nga gratë e bardha të burrave zezakë që janë justifikuar si vetëmbrojtje.
3
Për qind e vrasjeve të burrave të bardhë nga gra zezake shihen si të tilla.
*Sipas Harper’s Index qershor 2014.
Foto: Andreas Lehner / Observations on the road
Visible/Invisible Nuk më ndodh shpesh të tregoj historinë e një filmi, por kësaj radhe e kam një arsye të fortë për ta bërë një gjë të tillë. Pra: Historia e “Dy ditë dhe një natë”: Sandra, një grua e re tek të tridhjetat që punon në një ndërmarrje të vogël belge prodhimi xhamash solarë, ndodhet përballë kësaj alternative: ose të pranojë shkurtimin e vendit të saj të punës (pronari, me pretekstin e krizës ekonomike, mendon se punën mund ta bëjë edhe një kolektiv prej 16 vetësh në vend të 17), ose të bindë kolegët e saj të mos pranojnë një bonus prej 1000 € dhe kështu ajo ruan vendin e punës (Sandra dhe i shoqi kuzhinier sapo kanë blerë një shtëpi të vogël dhe, me një rrogë të vetme, pra atë të të shoqit, e kanë të pamundur t’ia dalin, pasi kanë edhe dy kalamaj të vegjël). Sandra ka veçse një weekend, pra ka vetëm dy ditë në dispozicion (një të shtunë dhe një të diel) si dhe një natë (ajo midis këtyre dy ditëve) për të bindur 16 kolegët e saj që të heqin dorë nga bonusi: të hënën, 16 kolegëve të Sandrës do t’u duhet të votojnë me votë të fshehtë e të zgjedhin midis bonusit prej 1000 eurosh në portofol nga njëra anë dhe vendit të punës së koleges, në anën tjetër. “2 ditë dhe 1 natë” rrëfen vetëm 48 orët
gazetamapo@gmail.com
e Sandrës tek troket derë më derë të kolegëve të saj me shpresën për t’i ikur mallkimit të papunësisë. Rolin e heroinës e luan Marillon Cotillard (aktorja franceze që mori ‘Oscar’ për rolin e Edit Piafit tek “La vie en rose”- për mendimin tim një nga aktoret më të këqija franceze, por e ‘përdorur’ në mënyrë të shkëlqyer nga vëllezërit Dardenne). Filmi konkurroi javën që shkoi në Festivalin e Filmit në Kanë për “Palmën e Artë” (regjisorët-vëllezër belgë janë ndër të rrallët që e kanë fituar tashme atë dy herë!) dhe kur lexova intrigën e tij, menjëherë mendova me vete: sigurisht që një skenar i tillë super intrigues nuk është veçse një pretekst përmes të cilit vëllezërit Dardenne, nëpërmjet asaj që quhet mizanskenë, duan të dalin “atje ku duan të dalin” (siç ishte për shembull rasti me “çunin me biçikletë”, filmi i tyre i fundit i para 3 viteve). Për fat filmi ka dalë që prej një jave në kinema, kështu që s’kish kohë për të humbur.*** Jean-Luc Godard (prapë Godard?) ka thënë diçka me mend: diferenca midis një telefilmi dhe një filmi është kjo: i pari shfaq të dukshmen (visible), i dyti, të padukshmen (invisible). Filmat e vëllezërve
Dardenne, edhe pse fort realistë në pamje të parë (në dukje, gati-gati si telefilma!) zakonisht kanë për ‘të padukshme’ hyjnoren : hyjnorja është ‘off-camera’ e filmave te tyre (kam shkruar për këtë diçka këtu). Po kësaj radhe ? Kam përshtypjen se, për herë të parë në historinë e filmave të vëllezërve Dardenne ndodh një risi, ndodh diçka e re: në fund të filmit, fjalën e fundit e ka Sandra, heroina e tij, dhe jo regjisorët (siç ndodhte zakonisht përmes ‘off-camera’-s së tyre). Unë nuk mund ta them shkoqur
Themelues: Henri Çili. Kryeredaktor: Arion Sulo. Zv/kryeredaktor: Alfred Lela, Aleksandra Bogdani. Politika: Nevila Përndoj, Fejzi Braushi. Kronika: Leonard Bakillari, Dashamir Biçaku. Speciale: Vladimir Karaj. Ekonomia: Blerina Hoxha. . Kultura: Aida Tuci. Suplement: Suadela Balliu. Karikatura: Bujar Kapexhiu. Faqosja: Florenc Elezi. Ilir DRIZARI. Korrektore: Brunilda Meno. Adresa: Bulevardi Gjergj Fishta pranë UET
në terma skenaristikë (për të mos spoiler filmin) por ka diçka fuqimisht të re në filmin e tyre të ri. I cili, edhe pse i pritur fort mirë nga kritika dhe publiku, ka veçantinë të jetë i pari që nuk mori asnjë çmim nga juria e Festivalit të këtij viti (të 6 filmat e tyre të mëparshëm, nga 1996 deri në 2011, janë kthyer gjithmonë me një trofe). Të jetë kjo vallë një tjetër shenjë dalluese e “2 ditë & 1 natë”, nga filmat e tjerë të belgëve të famshëm, gjë që do të inauguronte në këtë mënyrë një kapitull të ri në kinematografinë e tyre? @filmjournal.net
Marketing / Drejtore: Fiziana Bora Cel: 068 20 55 437 E-mail: fiziana_bora@yahoo.com Menaxhim / Dhimitraq Hido Cel: 068 20 55 440
20 04.06.2014
Gazeta MAPO
www.mapo.al / gazetamapo@gmail.com
Njoftime/reklama
Zgjidhni Kontratën
e Sigurimit të Jetës dhe Shëndetit në Udhëtim
Shoqëri Sigurimi Jete
Me këtë kontratë ju përfitoni mbulimet e mëposhtme: • Dëmshpërblim për vdekje natyrore • Ndihmë shëndetësore (në rast sëmundje ndje apo aksidenti) • Shpenzime riatdhesimi
Për më shumë informacion: Rr."Brigada VIII", Vila Nr. 3/1, Tiranë, Shqipëri Tel: + 355 4 22 37 549 Fax: +355 4 22 37 530 Cel: +355 69 20 84026 e-mail: contact@sicred.com.al
ju uron udhëtim të mbarë dhe të sigurt!