Gazeta Mapo

Faqe 13

recensa e zogajt Në shtegun e hollë dhe mitik të Pavarësisë “Pavarësia, udhëtimi i paharruar i Ismail Qemalit”, një rrëfim historik nga Ilir Ikonomi, botuar nga UET-Press

Drejtor Artur Zheji - Kryeredaktor Arion Sulo - E hënë, 5 nëntor 2012. Numër 739. Viti III botimit. Çmimi 30 lekë. 1.5 euro. www.mapo.al e-mail: gazetamapo@gmail.com. Adresa: BLV "Gjergj Fishta"

Blendi Fevziu: Ja 3 të vdekur nga qershori pse dua që “100 vjet” hakmarrja të hapë debat

për 9-vjeçarin, ekzekutohet vëllai i autorit Atentat në urën ku u vra 5 muaj më parë 9-vjeçari Indrit Llani. Babai dhe xhaxhai i tij dyshohet se u bënë pritë dy vëllezërve të autorëve, duke vrarë Gentian Shkretën dhe plagosur vëllanë e tij Emanuelin.

Gjakmarrja mes fiseve Llanaj dhe Shkreta që nisi pas një sherri banal, shënon viktimën e tretë Hakmarrja i ka marrë jetën një tjetër anëtari të familjes Shkreta dje në Mamurras, ndërsa ka mbetur i plagosur rëndë vëllai i tij. Gentian Shkreta, vëllezërit e të cilit janë në burg për vrasjen e 9-vjeçarit Indrit Llani, u ekzekutua në një pritë thuajse në të

Autori i "100 vjet" shprehet se një libër pa debat është një libër i vdekur. Thëniet dhe dialogët e panjohur të udhëheqësve shqiptarë; nga Ismail Qemali deri tek Enver Hoxha, Ramiz Alia dhe Sali Berisha. Fjalët e fundit të Avni Rustemit dhe parashikimi i Esat pashë Toptanit për Ahmet Zogun: Do të vijë një ditë kur ai do të shkojë shumë larg dhe do të na mënjanojë të gjithëve, po të jetë se ne nuk ia shkurtojmë këmbët në kohën e duhur.

Faqe 10-11

Zgjedhjet mes 23 dhe 30 qershorit, Nishani nis negociatat me partitë Takime të veçanta me gjashtë përfaqësuesit e partive parlamentare që kanë marrë pjesë në zgjedhjet e 2009-ës FAQe 3

op-ed / 18-19

NgërÇ

NGA bujar kapexhiu

100 vjet Fevzi

koment

Edison Ypi

E pamundur të lexohet normalisht libri i fundit i Blendi Fevziut me titull “100 vjet”. Sapo nis ta lexosh...

koment Arben Idrizi

Duhet ta konsiderojmë hero një zyrtar të vetëm nga të gjithë zyrtarët, i cili thjesht...

Makina në të cilën u vra 9-vjeçari Indrit Llani

57 miliardë USD, Egjipti kërkon pasurinë e Mubarak-ut në Tiranë Autoritetet egjiptiane kërkojnë verifikimin e pasurisë së familjarëve, të afërmeve dhe bashkëpunëtorëve të ish-presidentit Mubarak në Shqipëri.

Dyshohet se ish-presidenti ka transferuar 57 miliardë dollarë jashtë vendit. Lista me 70 të dyshuar dërgohet në 120 shtete

Ish-presidenti egjiptian, Honi Mubarak

Prokuroria, hetim për akuzën e vjedhjes 170 milionë euro nga CEZ Kallëzimi për abuzimet e pretenduara nga CEZ tregon se vetëm gjatë 2 muajve kjo kompani shiti te qytetarët më shumë energji nga sasia e blerë, duke rritur fiktivisht sasinë e energjisë së faturuar nëpërmjet

Banditë e hajvanë iii

njëjtin vend ku u vra edhe fëmija në atentatin që filloi hakmarrjen mes dy fiseve, që shënoi dje viktimën e tretë që nga qershori. Burime nga policia thanë se në atentat... Faqe 5

kolaudimit të qëllimshëm të matësve Teksa kompania CEZ po mendon largimin nga Shqipëria, prokuroria po heton mbi një çështje që hedh dyshime për vjedhje e abuzime në shifra marramendëse në dëm të konsumatorëve shqiptarë. Shkak është bërë një kallëzim penal nga një prej... Faqe 6

Unioni i Gazetarëve dhe komuna e Shëngjinit, takim për rolin e gazetarisë në 100 vjet pavarësi

Parapërgatitje

Sequi: Liria e shtypit hallkë tepër e rëndësishme drejt BE-së

FAQe 15

14 Botë

Gara për President

Profilet e Obamës dhe Romney, 24 orë para zgjedhjeve ShBA, dy kandidatët në fushatë maratonë

CMYK

Shqipëria është një nga 120 shtetet ku autoritetet egjiptiane kërkojnë të hetohet pasuria e familjes Mubarak, por dhe disa prej ish-ministrave të tij, të cilët dyshohet se mund të kenë përfituar pasuri në mënyrë të paligjshme.

Letërporosia që ka mbërritur në adresë të autoriteteve shqiptare ndër të tjera sqaron se, e njëjta kërkesë u është dërguar edhe 119 vendeve të tjera në të gjitha anët e globit me qëllim... Faqe 4

koment / 19

Faqe 16

Rudina Xhunga

Një dritare amerikane Ka qenë një kënaqësi e veçantë të intervistoja Jonathan Franzen. Novelisti i madh amerikan, me gjithë pamjen prej studenti të hutuar, është i vetmi shkrimtar që mori kopertinën e prestigjiozes “Time”, kohë pas Stephen King. Kandidat për Nobel, fytyra e re e letrave amerikane, tendencioz dhe ambicioz.

Përveçse shkrimtar i radhës së parë, është edhe furnizues i rregullt me histori dhe ese që nuk shkojnë pa lënë gjurmë, i “The New Yorker”. Edhe pasionin e fundit, zogjtë, e ka kthyer në profesion, duke realizuar dokumentarë si i dërguar i “National Geographic”. Ndaj erdhi në Shqipëri dhe unë pata fatin ta intervistoja. Ka disa njerëz që të bëjnë të ndihesh mirë, ose rehat. Ai s’është prej tyre. Ai të bën të ndihesh shkëlqyeshëm. Më është...

2

MAPO

e hënë, 5 NëNTOR 2012 www.mapo.al

politika

13 qershor 2010 www.gazetamapo.com

MAPO

05 19

Presidenca e radhës, që e mban Qipro, ka nxitur vendin tonë që në dy javët në vijim të realizohen ligjet që kushtëzojnë statusin

Brukseli-Tiranës: Brenda 20 nëntorit plotësoni tri kushtet Ministrja e Jashtme e Qipros: Progresi i bërë nga Shqipëria duhet hedhur në letër deri në 20 nëntor, në mënyrë që Këshilli i Ministrave të Jashtëm të BE-së të vendosë të japë statusin gjatë dy mbledhjeve më 10 dhe 11 dhjetor Brukseli i kërkon Shqipërisë të përm- e statusit nga Shqipëria, sipas saj, do të bushë tri kushtet e paplotësuara për të jetë një sukses për presidencën qipriote. marrë statusin e vendit kandidat në “Një nga prioritetet e Presidencës sonë Bashkimi Europian. Presidenca e rad- ka qenë zgjerimi në Ballkanin Perëndihës, që e mban Qipro, ka nxitur vendin mor dhe Shqipëria zë një vend të veçantë tonë që në dy javët në vijim të realizohen në këtë rajon. Do të ishte një mesazh i edhe ligjet që kushtëzojnë statusin, ligje rëndësishëm e shumë inkurajues për këto që kërkojnë 84 vota në Parlament. vende të tjera të rajonit dhënia e statusit Ministrja e Jashtme qipriote, Erato Ko- kandidat Shqipërisë, në dhjetor, gjatë zakou-Marcoullis ka tërhequr vëmend- presidencës sonë”, - vijon ajo. Diskutijen duke theksuar se koha mi i rekomandimit nuk është në favorin e ventë Komisionit për dit tonë. Sipas saj, progret’i dhënë Shqsi i bërë nga Shqipëria ipërisë statusin e duhet hedhur në letër deri vendit kandidat do në 20 nëntor, në mënyrë që të kryhet në fillim Këshilli i Ministrave të të dhjetorit, kur Tetor ishte data kur Shqipëria Jashtëm të BE-së të venPresidenca e radmori statusin me kushte, pasi dosë të japë statusin gjatë hës duhet t’i ende Parlamenti shqiptar nuk dy mbledhjeve më 10 dhe 11 paraqesë një raport kishte përmbushur tri pikat e d hj e t o r. “ Un ë du a t ë mbi progresin e rëndësishme që duan votën e shpresoj se realizimi i këkryer Këshillit të opozitës dhe të mazhorancës tyre kërkesave do të bëhet Ministrave. Kjo do në Kuvendin e Shqipërisë. shumë shpejt, brenda pak të thotë se votimi javësh. Këto dy kushte për tri reformat e duhet të përmbushen sa mbetura, atë parlamë shpejt që të jetë e mundur, sepse ne mentare, ligjin e Gjykatës së Lartë dhe adkemi nevojë t’ua paraqesim materialin ministratën publike, në Parlamentin shqtonë në kohën e duhur vendeve anëtare, iptar duhet të mbyllet brenda 20 nëntorit. që ato të kenë mundësi ta rivlerësojnë Më 10 tetor Shqipëria mori statusin me progresin. Ne do të takohemi në mbled- kushte, pasi ende Parlamenti shqiptar hjen e Këshillit të Ministrave më 10 dhe nuk kishte përmbushur tri pikat e rëndë11 dhjetor, dhe aty do të kemi një tablo të sishme që duan votën e opozitës dhe të qartë të progresit të bërë nga Shqipëria”, mazhorancës në Kuvendin e Shqipërisë.

Fernada Cenko - tha Erato Kozakou-Marcoullis, Marrja

10

Azilkërkuesit abuzivë, Malmstrom vjen sot në Tiranë Rritja e numrit abuzues të azilkërkuesve nga vende që lëvizin pa viza do të sjellë në Tiranë Komisioneren për Drejtësinë dhe Punët e Brendshme, Sesilia Malmstrom. Kjo e fundit do të marrë pjesë në ministerialin me ministrat e Brendshëm e të Drejtësisë të Shqipërisë, Maqedonisë, Serbisë, Bosnjës dhe të Malit të Zi. Gjatë qëndrimit të saj më 5 dhe 6 nëntor në Tiranë, përfaqësuesja e lartë e Komisionit Europian, Malmstrom, do të kërkojë që qeveritë e vendeve të Ballkanit të punojnë më shumë për punësimin, sigurinë dhe përmirësimin e jetës së qytetarëve.

Ndërkohë, ajo kërkon që të vazhdojë puna me informacionin dhe kontrollin e kufijve. Ankesat për azilkërkuesit ‘abuzivë’ në drejtim të Komisionit Europian

Cecilia Malmstrom

vijnë nga disa vende të BE-së, si Gjermania, Belgjika, Franca, Luksemburgu, Vendet e Ulëta dhe Suedia. Kurse vendet e kritikuara ose të rrezikuara për pezullimin e liberalizimit të vizave janë Serbia, Maqedonia, por edhe Shqipëria e Bosnja. Numri i azilkërkuesve nga këto vende është rritur 75% në krahasim me vitin e kaluar. Vetëm në Gjermani, nga këto vende kanë ardhur rreth 49 mijë azilkërkues, ose 20 për qind e kërkesave për azil nga e gjithë bota. Situata është e tille edhe në Francë, Austri, vendet nordike dhe Belgjikë. Për 9 muajt e parë të këtij viti, Shqipëria bën pjesë në top-listën e 10 vendeve me numrin më të madh të azilkërkuesve në Belgjikë, me 470 vetë, duke lënë pas Serbinë me numrin 463.

Një nga prioritetet e Presidencës sonë ka qenë zgjerimi në Ballkanin Perëndimor dhe Shqipëria zë një vend të veçantë në këtë rajon.

Do të ishte një mesazh i rëndësishëm e shumë inkurajues për vende të tjera të rajonit dhënia e statusit kandidat Shqipërisë, në dhjetor, gjatë presidencës sonë

Rama me tregtarët: Do të heqim taksën, jeni të vetëpunësuar Kryesocialisti Edi Rama ka qenë dje në Njësinë numër 7 në kryeqytet për të folur mbi problemet që ka sot biznesi i vogël. Duke u njohur me pakënaqësitë e tregtarëve të vegjël, Rama iu premtoi se pas zgjedhjeve të 2013-ës Partia Socialiste do të zerojë taksën për biznesin e vogël. Kryesocialisti në bisedë me këta sipërmarrës të vegjël të Njësisë 7 është shprehur se për shtetin heqja e taksës së biznesit të vogël ka një kosto në buxhet minus 30 milionë dollarë, por janë dhjetëra mijëra familje që duhen ndihmuar për ta rigjeneruar këtë biznes në të gjithë vendin. “Gjithë të ardhurat e shtetit nga biznesi vogël në total janë 30 milionë dollar, që është 0.5% e të ardhurave nga taksat. Ne do ta heqim taksën e biznesit të vogël, do ta bëjmë zero dhe këto 30 milionë do t’i kompensojmë në rrugë tjetër, nuk do t’ia marrim biznesit të vogël, sepse vërtet janë 0.5% e buxhetit, por janë dhjetëra mijëra familje të vetëpunësuara me biznesin e vogël”, - u shpreh Rama në takim me tregtarët e Njësisë numër 7. Ndërsa nga ana tjetër tregtarët kanë ngritur si problem rritjen e taksave deri në 70 mijë lekë, si dhe rritjen e pagesës për sigurimet shoqërore.

Deputetët e PS prezantojnë programin për bujqësinë Deputetët e Partisë Socialiste janë drejtuar në bazë për të dëgjuar shqetësimet që ka sot fermeri dhe blegtori. Deputeti Eduard Shalsi, Arta Dade dhe Luiza Xhuvani janë shpërndarë në disa qarqe, për t’u njohur me problemet si dhe për të prezantuar programin e PS-së për rritjen e prodhimit të sektorëve të rëndësishëm për ekonominë e vendit. Deputetja Luiza Xhuvani ka qenë në zonat e mbjella me agrume në zonën e Konispolit. Xhuvani iu ka premtuar fermerëve të kësaj zone se “ajo që do të bëjë PS-ja në bazë të një grupi pune që ka ngritur me specialistët më të mirë të fushës brenda dhe jashtë vendit është se fillimisht do të pesëfishojë investimet publike për bujqësinë, ku futet edhe infrastruktura”.

Ndërsa deputetja Arta Dade ka vizituar një stallë dhensh në fshatrat e Gjirokastrës, ku premtoi se “do të heqim akcizën e naftës, TVSH-në e naftës, si dhe taksën e qarkullimit të naftës. Socialistët kanë vullnetin e duhur për të realizuar ujitjen dhe kullimin në mandatin e parë qeverisës”. Fshati Kallm në qarkun e Fierit ishte ndalesa e deputetit Eduard Shalsi. Ai ka theksuar se do të hartohen skema të reja të subvencionit për fermerët vendas. Në përgjigje të shqetësimeve të ngritura nga fermerët e zonës, Shalsi i ka garantuar ata se programi “Për një Rilindje Shqiptare” ka në qendër të tij fshatin shqiptar.

e hënë, 5 NëNTOR 2012 www.mapo.al

MAPO

3

Dekretimi i datës së zgjedhjeve lidhet edhe me realizimin sa më parë të teknologjisë së re informative për zgjedhjet e ardhshme

Zgjedhjet mes 23 dhe 30 qershorit Nishani sot negociata me partitë Presidenti i Republikës fillon sot në orën 10.00 takime të veçanta me gjashtë përfaqësuesit e partive parlamentare, që kanë marrë pjesë në zgjedhjet e 2009-ës. Dilema për të vendosur mes 23 dhe 30 qershorit për datën e zgjedhjeve TIRANË Presidenti i Republikës, Bujar

Vdekja e Lirak Bejkos, SHBA: Jemi me familjarët TIRANË Familjarët e ish-të përndjekurit Lirak Bejko, i cili humbi jetën dy ditë më parë në spitalin e Barit, si pasojë e plagëve të marra më 10 tetor, kur i vuri flakën vetes teksa ndodhej në grevë urie, kanë marrë dje ngushëllime nga Ambasada e ShBA-së në Tiranë si dhe Fryma e Re Demokratike. “Ambasada e ShBA në Shqipëri dëshiron t’i shprehë pikëllimin e thellë dhe keqardhjen familjes dhe miqve të Lirak Bejkos, i cili ndërroi jetë më 2 nëntor. Mendimet dhe lutjet tona janë me ju në këtë kohë hidhërimi, thuhet në njoftimin për shtyp të Ambasadës Amerikane.

Ngushëllimet e thella i përcolli dje edhe FRD. “Fryma e Re Demokratike nuk ka asnjë mëdyshje që nëse qeveria aktuale do ta pranonte dialogun politik, - kriterin minimal të një demokracie, - Liraku do të ishte sot midis nesh, siç ka qenë, i gjallë, i fortë, plot energji e ëndrra njerëzore. Ai është viktimë dhe akuzë direkte e shurdhërisë dhe fushatës denigruese që regjimi aktual neokomunist ndërmori ndaj tij, familjes, miqve dhe kauzës që ata

përfaqësonin. Ai është viktimë dhe akuzë direkte e mjekut te vetëpunësuar si Kryeministër i vendit, i cili duket se ka bërë betimin e hipokritit dhe jo betimin e Hipokratit dhe humbi kështu rastin të sillet si shtetar dhe human, duke zgjedhur me vetëdije e bindje urrejtjen klasore, si dikur kur militonte e drejtonte në partinë kriminale të Enver Hoxhës”, - tha dje Daut Gumeni i shoqëruar nga Bedri Blloshmi, përfaqësues të departamentit të ish-të përndjekurve politik në FRD.

Pavarësisht limitit të parashikuar nga ligji që është data 7 dhjetor 2012, dekretimi sa më parë i datës së zgjedhjeve, sipas edhe organizatave të ndryshme që merren me zgjedhjet, do të siguronte kohë të mjaftue­ shme në dispozicion të institucioneve përkatëse për nisjen e disa proceseve

Nishani, do të zhvillojë sot takime intensive me gjashtë përfaqësues të partive parlamentare, që kanë marrë pjesë në zgjedhjet e 2009-ës. Takimi i parë është parashikuar me kryetarin e grupit parlamentar të PD-së, Astrit Patozi, pas një ore me atë të PS-së, Gramoz Ruçi, për të vijuar në orën 12.00 me kryetarin e grupit parlamentar të LSI-së, Lefter Koka. Prej orës 13:00 deri në orën 15:00 do të vijojnë takimet me krerët e Partisë Republikane, Bashkimi për të Drejtat e Njeriut, dhe së fundmi me kreun e PDIU-së, Shpëtim Idrizi. Në zbatim të detyrimit kushtetues për caktimin e datës së zgjedhjeve të ardhshme për Kuvendin, Presidenti i Republikës ftoi pak ditë më parë për konsultim partitë parlamentare. Pavarësisht limitit të parashikuar nga ligji që është data 7 dhjetor 2012, dekretimi sa më parë i datës së zgjedhjeve, sipas edhe organizatave të ndryshme që merren me zgjedhjet, do të siguronte kohë të mjaftueshme në dispozicion të institucioneve përkatëse për nisjen e disa proceseve, që kanë si qëllim ndërtimin e infrastrukturës zgjedhore siç janë: përgatitja e listës së zgjedhësve, caktimi dhe shpërndarja e Qendrave të Votimit etj. Dekretimi i datës së zgjedhjeve lidhet edhe me realizimin sa më parë të teknologjisë së re informative për zgjedhjet e ardhshme që sipas afateve të përcaktuara në Kodin Zgjedhor duhet të kishte filluar jo më vonë se data 1 tetor e këtij viti. Ndërkohë, negociatat për caktimin e datës së zgjedhjeve duket se nuk do të kenë ndonjë rendësi të veçantë sa kohë që vetë Kodi e ka të përcaktuar qartë se kur mbahen ato. Në nenin 8 të Kodit Zgjedhor parashikohen dy periudha për zhvillimin e zgjedhjeve. Ato janë 15 mars deri më 30 qershor, ose 15 shtatori deri më 30 nëntor. Ndërkohë në pikën 1 të nenit 9 të Kodit thuhet gjithashtu se “Data e zgjedhjeve për Kuvendin caktohet me dekret nga Presidenti i Republikës, sipas rregullave të parashikuara në nenin 65 të Kushtetutës. Zgjedhjet për Kuvendin zhvillohen në një nga dy të dielat e fundit, brenda periudhës zgjedhore të përcaktuar në nenin 8 të këtij Kodi, dhe në çdo rast jo më vonë se 30 ditë para datës së mbarimit të mandatit të Kuvendit.” Legjislatura aktuale ka nisur në datën 7 shtator 2009 dhe 7 shtatori 2013 është data e mbarimit të saj. Për pasojë, zgjedhjet e ardhshme parlamentare do t’i referohen periudhës së parë zgjedhore 15 mars-30 qershor.

Duke iu referuar edhe dispozitës tjetër, sipas së cilës zgjedhjet zhvillohen në dy të dielat e fundit brenda periudhës zgjedhore (në këtë rast 30 qershori), atëherë i bie që dy variantet e vetme të jenë 23 qershori dhe 30 qershori.

Nevila Perndoj

Neni 9 Caktimi i datës së zgjedhjeve për Kuvendin 1. Data e zgjedhjeve për Kuvendin caktohet me dekret nga Presidenti i Republikës, sipas rregullave të parashikuara në nenin 65 të Kushtetutës.

Zgjedhjet për Kuvendin zhvillohen në një nga dy të dielat e fundit, brenda periudhës zgjedhore të përcaktuar në nenin 8 të këtij Kodi dhe në çdo rast jo më vonë se 30 ditë para datës së mbarimit të mandatit të Kuvendit. Në rast se mandati i Kuvendit përfundon më herët se 30 ditë nga fillimi i periudhës zgjedhore, zgjedhjet zhvillohen në periudhën zgjedhore pararendëse. Për efekt të këtij Kodi, mandati i Kuvendit mbaron në të njëjtën datë të të njëjtit muaj të vitit të katërt pas datës së mbledhjes së parë të tij.

2. Presidenti i Republikës nxjerr dekretin për caktimin e datës së zgjedhjeve për Kuvendin jo më vonë se 9 muaj para mbarimit të mandatit të Kuvendit. Me vendim të Kuvendit, mbyllja e legjislaturës ose shpërndarja e tij bëhen jo më shpejt se 45 ditë para datës së caktuar për zgjedhjet dhe jo më vonë se 30 ditë para kësaj date.

3. Në zbatim të pikës 5 të nenit 87 të Kushtetutës, Presidenti i Republikës nxjerr dekretin për caktimin e datës së zgjedhjeve jo më vonë se 24 orë pas shpërndarjes së Kuvendit. Zgjedhjet zhvillohen jo më parë se 30 ditë dhe jo më vonë se 45 ditë pas shpërndarjes së Kuvendit. Datë e shpërndarjes së Kuvendit është data e votimit të pestë, sipas pikës 5 të nenit 87 të Kushtetutës, kur Kuvendi nuk arrin të zgjedhë Presidentin e ri.

4. Në zbatim të pikës 4 të nenit 96 të Kushtetutës, kur Kuvendi nuk arrin të zgjedhë Kryeministrin e ri, jo më vonë se 24 orë pas votimit të parashikuar në pikën 3 të po atij neni, Presidenti i Republikës dekreton shpërndarjen e Kuvendit dhe cakton datën e zgjedhjeve. Zgjedhjet zhvillohen jo më parë se 30 ditë dhe jo më vonë se 45 ditë pas shpërndarjes së Kuvendit...

Axhenda e takimeve të sotme të Presidentit Ora 10:00 - Takim me kreun e grupit parlamentar të Partisë Demokratike, z. Astrit Patozi

Ora 11:00 – Takim me kreun e grupit parlamentar të Partisë Socialiste, z. Gramoz Ruçi

Ora 12:00 – Takim me kreun e grupit parlamentar

të Partisë Lëvizja Socialiste për Integrim, z. Lefter Koka

Ora 13:00 – Takim me kryetarin e Partisë Republikane, z. Fatmir Mediu Ora 14:00 – Takim me kryetarin e Partisë Bashkimi për të Drejtat e Njeriut, z. Vangjel Dule Ora 15:00 – Takim me kryetarin e Partisë Drejtësi, Integrim dhe Unitet; z. Shpëtim Idrizi.

4 02

MAPO

e hënë, 5 NëNTOR 2012 www.mapo.al

kronikë

Autoritetet egjiptiane kërkojnë të hetohet çdo pasuri që mund të disponojnë në Shqipëri 70 personat e pëfrshirë në këtë çështje

Hosni Mubarak gjatë transportimit në sallën e gjyqit

Egjipti kërkon pasurinë e Mubarak në Tiranë Autoritetet egjiptiane kërkojnë verifikimin e pasurisë së familjarëve, të afërmeve dhe bashkëpunëtorëve të ishpresidentit Mubarak në Shqipëri. Dyshohet se ish-presidenti ka transferuar 57 miliardë dollarë jashtë vendit Leonard Bakillari

Tiranë Autoritetet egjiptiane të drejtësisë kanë përfshirë edhe Shqipërinë në listën e vendeve ku mund të kërkohet për pasurinë përrallore të ish-presidentit Hosni Mubarak.

Gjuetia e ethshme e pasurisë që besohet të jetë në miliarda dollarë, ka nisur menjëherë pas përmbysjes së regjimit të tij 30-vjeçar, ku jashtë vëmendjes nuk është lënë as Tirana zyrtare. Pak ditë më parë drejtësia egjiptiane u ka kërkuar autoriteteve shqiptare të zhvillojnë hetim pasuror për ish-presidentin egjiptian Hosni Mubarak, bashkëshorten e tij Suzan Saleh Sabet, dy djemtë e tyre, por edhe të afërmve, në kuadër të hetimeve të nisu-

ra në Kajro për korrupsion dhe përvetësim pasurie. Pak ditë më parë nëpërmjet një letërporosie, autoritetet egjiptiane kërkonin nga homologët shqiptarë të hetojnë çdo pasuri të mundshme që mund të disponojnë në Shqipëri 70 personat e vënë nën hetim për këtë çështje.

Bashkëngjitur kërkesës është shpjeguar fakti se bashkëshortja e ish-presidentit, djemtë e tij, të afërm apo dhe bashkëpunëtorë të ngushtë janë përfshirë në një mega-hetim për korrupsion në Egjipt.

Kërkesës për hetim tashmë i ka dhënë rrugë Ministria shqiptare e Drejtësisë, ndërsa ka mbërritur në zyrat e “Task-Forcës” në Prokurorinë e Tiranës. Për të legjitimuar hetimin që pritet të nisë, prokuroria i ka kërkuar Gjykatës së Tiranës ekzekutimin e kësaj letërporosie, duke depozituar kërkesën më 31 tetor. Gjykata ka hedhur shortin dhe ka përcaktuar gjyqtarin Altin Abdiu për shqyrtimin e kësaj kërkese që do t’i hapë rrugën një hetimi tepër impenjativ për prokurorinë, së cilës do t’i duhet të hetojë për 70 persona. Sipas burimeve mësohet se lista bashkëngjitur kërkesës së autoriteteve egjiptiane përbëhet nga të afërm, zyrtarë, bashkëpunëtorë deri edhe ish-min-

Pasuria e Mubarak, lista me 70 të dyshuar në 120 shtete Shqipëria është një nga 120 shtetet ku autoritetet egjiptiane kërkojnë të hetohet pasuria e familjes Mubarak, por dhe disa prej ishministrave të tij, të cilët dyshohet se mund të kenë përfituar pasuri në mënyrë të paligjshme. Letërporosia që ka mbërritur në adresë të autoriteteve shqiptare ndër të tjera sqaron se, e njëjta kërkesë u është dërguar edhe 119 vendeve të tjera në të gjitha anët e globit me qëllim verifikimin e dyshimeve për transferim parash nga ish-presidenti apo të afërm të tij. Objekti i kërkesës është verifikim i llogarive bankare dhe pasuri të tjera, ose nëse janë apo jo në vendin tonë emrat e listës së të afërmve apo bashkëpunëtorëve të Mubarakut, si pronarë, bashkëpronarë ose aksionerë. Pak kohë më parë një kërkesë e ngjashme iu dërgua edhe autoriteteve maqedonase, të cilat kanë nisur nga puna për verifikimin e pasurisë së ish-presidentit Hosni Mubarak.

Faksimile e kërkesës së prokurorisë drejtuar

73

miliardë dollarë besohet të jetë pasuria e ish-presidentit Hosni Mubarak

57

miliardë dollarë dyshohet se janë transferuar nga Egjipti gjatë viteve 2000-2008 istra të qeverisë së reg jimit 30-vjeçar të Mubarak. Objekti i kërkesës për hetim përqendrohet në llogaritë e mundshme bankare, bizneset apo dhe pasuritë e paluajtshme që këta 70 persona mund të kenë në Shqipëri. Por ky hetim do të nisë vetëm pasi prokuroria të ketë marrë lejen e gjykatës, e cila nuk ka caktuar ende një datë për shqyrtimin e kërkesës së akuzës.

Letërporosia, e cila mësohet të jetë dërguar muaj më parë edhe për shtete të tjera me të njëjtin objekt, verifikimin pasuror, i është dorë-

gjykatës

zuar më parë Ministrisë shqiptare të Drejtësisë. Kjo e fundit ia ka përcjellë shkresën Prokurorisë së Përgjithshme, ndërsa organi qendror i akuzës ia ka dërguar njësisë “Task-Forcë” të kryeqytetit. Pasuria e ish-presidentit egjiptian Hosni Mubarak vlerësohet në rreth 73 miliardë dollarë. Ka dyshime të forta se ish-presidenti ka larguar nga Egjipti mes viteve 2000-2008 një shumë prej 57 miliardë dollarësh, të transferuara më pas në bankat zvicerane apo të investuara në pasuri të patundshme në SHBA dhe Britaninë e Madhe. Mubarak, presidenti i katërt i Egjiptit, e mori pushtetin më 14 tetor 1981 dhe e la duke u dorëhequr më 11 shkurt 2011, pas protestave popullore kundër regjimit të tij. Ai ndërroi jetë në qershor të këtij viti pas një sëmundjeje të rëndë, e cila nuk i lejonte as përballjet e tij me gjyqin që u zhvillua në Kajro. Mubarak është transportuar disa herë në gjykatë me barelë, derisa ndërroi jetë si pasojë e një ataku kardiak. Tashmë autoritetet egjiptiane kanë hapur një hetim të gjerë ndaj bashkëshortes, dy djemve të tij, të afërmve të familjes por edhe bashkëpunëtorëve të ish-presidentit që sundoi për 30 vjet Egjiptin.

Proto Thema: Spahiu, ekstremisti i djathtë që trondit Athinën Gazeta greke hapet me shkrimin për kreun e Aleancës Kuq e Zi. Profili i Spahiut, që kërkon kufijtë deri në Kostur dhe Prevezë “Kufij deri në Kostur dhe në Prevezë ëndërron kreu i Aleancës Kuq e Zi, Kreshnik Spahiu”. Me këto fjalë hapet shkrimi i gazetarit Panajoti Savidi, shkrim që është nxitur nga njoftimet e deridjeshme për një miting të AK-së në qendër të Athinës. Ai shton se reagimi i Ministrisë së Jashtme greke për ngjarjet e Këlcyrës dhe për

incidentet e vazhdueshme antigreke në Shqipëri, e kanë nxitur Spahiun të demonstrojë forcën edhe brenda në Greqi.

Gazeta e krahason Spahiun me kreun e “Agimit të Artë” dhe shkruan se ai ka sindromën antigreke, përdor shkëlqyeshëm populizmin dhe demagogjinë.

“Mihaloliakos-shqiptar përdor si flamur të vetin antihelenizmin dhe kërkon të shtrijë kufijtë e Shqipërisë deri në Prevezë e Kostur. Orator i mirë 43-vjeçari tashmë me stil sportiv, arrin të ngrejë peshë publikun e ekzaltuar, i cili sheh në profilin e tij udhëheqë-

sin që do të mbyllë në burg politikanët e korruptuar të vendit dhe do bëjë realitet Shqipërinë e madhe. Antihelenizmi është flamuri i AK, sepse sipas Kreshnik Spahiut, pas çdo të keqeje që ndodh në Shqipëri fshihet Athina, që ka qëllim copëtimin e vendit dhe marrjen e Vorio-Epirit”, thuhet në shkrim. Gazetari vijon duke thënë se “në rastin e Kreshnik Spahiut shkon për shtat thënia e Cezarit ‘Edhe ti Brut?’, për shkak se ai ka qenë i preferuari i Berishës dhe më pas u kthye në kundërshtar fanatik të tij”. Savidi vëren se “me një mënyrë moderne ‘made in USA’ të

Faqja e parë e “Proto Themës”

të bërit fushatë, me autobusë që përshkojnë gjithë vendin, Spahiu ka si objektiv hyrjen në parlament dhe pjesëmarrjen në një qeveri të ardhshme koalicioni”. Në fund autori i shkrimit i referohet një deklarate të kreut të PBDNj-së, Vangjel Dule, sipas të cilit Kreshnik Spahiu është “një sharlatan i politikës shqiptare, një populist që gjithmonë hedh baltë mbi kundërshtarët e tij dhe ka bërë flamur të vetin antihelenizmin. Ky njeri nuk ka qëndrim për problemet e brendshme të shqiptarëve dhe ajo që di të bëjë është demagogjia”.

e hënë, 5 NëNTOR 2012 www.mapo.al

kronikë

MAPO

5

Ekzekutimi me dy plumba i Mark Shkretës në Tiranë Më 19 korrik të këtij viti, në rrugën “Hoxha Tahsim”, rreth 300 metra larg sheshit “Avni Rustemi” dhe afërsisht po kaq metra nga shtëpia e tij e marrë me qira, Mark Shkreta 71 vjeç, u qëllua me armë zjarri pistoletë në trup

dhe në kokë. Shkreta ndërroi jetë menjëherë në vend, për shkak të plagëve të rënda të marra në ngjarje. Dëshmitarët i thanë policisë se kishin dëgjuar dy të shtëna dhe kishin parë një person që e ndiqte nga pas Shkretën në

rrugën “Hoxha Tahsim” në Tiranë. Pas hetimeve të kryera, policia tha zyrtarisht se autori i vrasjes ishte Jetmir Llani, babai i Indritit, 9-vjeçari i vrarë në Mamurras disa ditë përpara vrasjes së Shkretës.

u lirua për mungesë provash

I dyshuari u arrestua për vrasjen e 70-vjeçarit Mark Shkreta

Makina në të cilën u vra fëmija 9-vjeçar

Rrjedhë gjaku në Mamurras, vritet një tjetër nga fisi Shkreta Policia dyshon se babai dhe xhaxhai i 9-vjeçarit Indrit Llani, i vrarë në qershor, u bënë pritë dy vëllezërve, duke vrarë Gentian Shkretën dhe plagosur vëllanë e tij Emanuelin.

Hakmarrja i ka marrë jetën një tjetër anëtari të familjes Shkreta dje në Mamurras, ndërsa ka mbetur i plagosur rëndë vëllai i tij. Gentian Shkreta, vëllezërit e të cilit janë në burg për vrasjen e 9-vjeçarit Indrit Llani, u ekzekutua në një pritë thuajse në të njëjtin vend ku u vra edhe fëmija në atentatin që filloi hakmarrjen mes dy fiseve, që shënoi dje viktimën e tretë që nga qershori. Burime nga policia thanë se në atentat ka mbetur i plagosur rëndë edhe Emanuel Shkreta, ndërsa policia dyshon se atentati është kryer nga i ati dhe xhaxhai i fëmijës së vrarë në qershor, Muharrem Llani.

Sipas burimeve zyrtare të policisë së Kurbinit, vrasja ka ndodhur në afërsi të Shpërdhetit, pikërisht në vendin ku në qershor të këtij viti u vra në pritë teksa udhëtonte me nënën e tij dhe xhaxhin e tij,

nëntëvjeçari Indrit Llani. Sipas burimeve zyrtare të policisë, Gentian Shkreta 31 vjeç, së bashku me vëllain e tij Emanuel Shkreta 26 vjeç, po udhëtonin në anë të lumit të Drojës, për të mbërritur në banesën e tyre, pasi ata ruheshin të mos përplaseshin me familjen Llani, me të cilën janë në hasmëri që prej qershorit të këtij viti. Sipas policisë, rreth orës 15.30 dy vëllezërit Gentian dhe Emanuel Shkreta, edhe pse kishin zgjedhur për të lëvizur në rrugë këmbësore nga një vend në tjetrin, duket se janë vënë re nga ana e kundër-

Sipas policisë, krimi është vijim i hakmarrjes mes fiseve Shkreta e Llani, që ka sjellë tre të vdekur e dy të plagosur, nga qershori

shtarëve të tyre, të cilët i kanë pritur në afërsi të Urës së Drojës.

Me t’u afruar dy vëllezërit Shkreta, mbi ta është shkrehur një breshëri automatike duke lënë të vdekur në vend Gentian Shkretën, ndërsa ka mbetur i plagosur rëndë dhe pa ndjenja Emanuel Shkreta.

Sipas burimeve zyrtare të policisë së Kurbinit, mësohet se personi i cili është i dyshuari kryesor është i ati i nëntëvjeçarit së bashku me vëllain e tij. Por deri tani nuk është bërë e mundur arrestimi i të dyshuarve dhe po punohet për kapjen e tyre. Ndërkohë që janë shoqëruar mbi dhjetë persona të afërm të familjes Llani, deri tani nuk është bërë e mundur zbulimi i atentatorëve. Ndërkohë ende nuk është i qartë momenti i lirimit nga qelitë i Jetmir Llanit, i cili ishte arrestuar për vrasjen e Mark Shkretës, babai i dy të arrestuarve për vrasjen e djalit të tij. Hakmarrja e dy fiseve që i mori jetën dje një të riu ka filluar që kur dy vëllezërit e tyre Oligert dhe Maringlen Shreta, vranë në pritë Indrit Llanin dhe plagosën edhe xhaxhain e fëmijës, Muharrem Llani. Oligert Shkreta dhe Maringlen Shkreta tashmë ndodhen të arrestuar dhe në pritje të dënimit për ngjarjen.

Vrasja e 9-vjeçarit, pas sherrit mes Shkretajve e Llanit në Mamurras Indrit Llani, 9 vjeç, është vrarë në prehrin e nënës së tij në datën 5 qershor 2012, teksa kthehej nga shkolla. Xhaxhai i tij Muharrem Llani, nga fshati Shpërdhet i Kurbinit, kishte shkuar të merrte të miturin nga shkolla për ta çuar në shtëpi ndërsa në makinë ndodhej edhe e ëma e Indritit.

Në këtë kohë, dy persona i zunë pritë makinës ku ndodhej Muharrem Llani dhe e plagosën atë, por gjatë të shtënave drejt automjetit, mbeti i

vdekur në vend fëmija 9-vjeçar. Për ngjarjen u akuzuan dy vëllezërit, Oligert dhe Maringlen Shkreta, 29 dhe 33 vjeç. Rreth orës 14:00, më 5 qershor, në kohën kur Muharrem Llani po shoqëronte kunatën e tij dhe nipin 9-vjeçar për në shtëpi, makina “Volkswagen” me targë AA 141 DF është bërë shënjestër e plumbave në dalje të qytetit. Po atë ditë, pak orë pas ngjarjes, policia arrestoi njërin nga autorët e krimit. Rreth orës 22:00 ai ra

në pranga, ndërsa nga hetimet u mësua se ai dhe i vëllai i zunë pritë me armë Muharrem Llanit për shkak se mes këtyre dy familjeve ka pasur një konflikt. Vëllai tjetër u arrestua nga Policia e Kurbinit gjatë një aksioni të përbashkët me forcat RENEA. Shkreta, 32 vjeç, është vënë në pranga në kuadër të operacionit të koduar “Taksisti”. Ai po lëvizte me taksi në drejtim të Milotit, ndërsa gjatë kontrollit nuk iu gjetën armë.

Jetmir Llani, i cili u arrestua në Rinas si person në kërkim nga Komisariati i Policisë së Krujës, pasi rezulton i dënuar me 10 muaj burg për akuzën e “mbajtjes pa leje të armëve dhe municioneve luftarake” dhe po ashtu ishte i dyshuar edhe si autor i shkatërrimit me eksploziv të banesës dhe vrasjes së Mark Shkretës, duket se është lënë i lirë. Llani vetë kishte mohuar akuzën, ai ka thënë në disa deklarata se nuk ka kryer krimin dhe se hakun e djalit nuk do e merrte tek anëtarë të tjerë të familjes, por tek ata që kishin kryer. Ndërkohë policia thotë se ai është i dyshuar kryesor për atentatin e djeshëm. Ndërkohë duket se lirimi i tij është bërë në mungesë të provave që e lidhnin

me ngjarjen, ndërsa ai vetë pati deklaruar se nuk kishte qenë në Shqipëri ditën që është ekzekutuar Mark Shkreta. Burime nga Rinasi thonë se ai është paraqitur ditën e arrestimit me emrin e tij dhe me të dhënat e veta personale, ndërsa ka pohuar se nuk ka kryer ndonjë krim. Menjëherë pas kryerjes së veprimeve rutinë në Komisariatin e Rinasit, që kanë të bëjnë me marrjen e fotografisë, gjurmëve të gishtërinjve e sendeve të tjera personale, është njoftuar policia e Krujës, e cila e kishte edhe në kërkim personin. Dy ditë pas mbërritjes atje, policia e Tiranës është interesuar për të pas informacioneve të marra se ai ishte arrestuar në Rinas dhe ndodhej në Krujë.

Konflikti mes miqve të vjetër solli vrasjen e 9-vjeçarit Përplasja mes vëllezërve Shkreta dhe Jetmir Llani, në qytetin e Mamurrasit, njihet prej efektivëve të policisë si përplasje mes dy ish-miqve të vjetër.

Gjithçka mësohet se ka nisur pas qejfmbetjeve të tyre që nga koha kur dyshohet se të dy kanë pasur vajtje-ardhje të ndryshme në Itali.

Pak vite më parë, të dy palët janë ndarë nga njëri-tjetri me jopak mëri. Ndërkaq, pak kohë përpara se të nisnin vrasjet dhe hakmarrjet mes tyre, Jetmir Llani, babai i Indritit 9-vjeçar, dyshohet se ka ushtruar dhunë mbi dajën e vëllezërve Shkreta, për motive që kanë shërbyer si

nxitje edhe për konfliktet e vjetra dhe përplasjet mes palëve nga kohët e shkuara. Pak ditë më vonë, Altin Shkreta dhe Olgert Shkreta, dy nga vëllezërit e arrestuar për vrasjen e të miturit Indrit Llani, janë përballur me Jetmir Llanin në qytetin e Mamurrasit. Në këtë moment, dyshohet se personat kanë debatuar mes tyre, pikërisht për dhunën e pretenduar që është ushtruar ndaj dajës së vëllezërve Shkreta nga Jetmir Llani.

Mësohet se debati verbal, për dhunën e Llanit ndaj të afërmit të Shkretajve, ka degjeneruar deri në kërcënime e fyerje mes tyre.

Shtëpia e familjes Shkreta u hodh në erë me eksploziv Vetëm disa ditë pas ekzekutimit në Tiranë të 71-vjeçarit Mark Shkreta, një shpërthim i fuqishëm ka tronditur rreth orës 02:00 të natës banesën e familjes së tij në qytetin e Mamurrasit, fatmirësisht pa shkaktuar viktima. Sulmi është, sipas policisë, vijim i hakmarrjes për vrasjen nga dy djemtë e 71-vjeçarit të 9-vjeçarit Indrit Llani, ndërsa dyshohet se edhe për këtë përgjegjës mund të jetë babai i fëmijës që humbi jetën në pritën që i ishte bërë xhaxhait

të tij. Burime nga policia thanë se eksplozivi ishte vendosur në një makinë që është lënë afër banesës dhe më pas është hedhur në erë bashkë me të. Nga shpërthimi, sipas burimeve zyrtare të policisë, është shkatërruar shtëpia e familjes Shkreta, ndërkohë që mësohet se në momentin e shpërthimit asnjë nga pjesëtarët e kësaj familjeje nuk ndodhej në banesë, ndërsa janë dëmtuar edhe shtëpi pranë kësaj të fundit.

Blindohet ushtaraku, i plagosuri në gjendje të rëndë Sipas mjekëve të Spitalit Ushtarak, Tiranë, Emanuel Shkreta është në sallën e operacionit në gjendje kritike për jetën, ndërsa asnjë nga të afërmit e familjes së tij nuk ka ardhur për

t’u intersuar për të, nga frika e hakmarrjes. Ndërkohë që forca të policisë së Tiranës dhe drejtorisë së policisë së Lezhës, që nga momenti i mbërritjes së të plagosurit, kanë blinduar spitalin.

6

MAPO

e hënë, 5 NëNTOR 2012 www.mapo.al

kronikë

Banorët “pushtojnë” nënstacionin, protestë ndaj CEZ Shkodër-Kanë vazhduar protestat e banorëve të

komunës Rrethina dhe asaj të Postribës pranë nënstacionit elektrik “Shkodra 1’, kundër dënimit kolektiv që u ka bërë CEZ duke u ndërprerë totalisht energjinë elektrike. Forca të shumta policore kanë mbikëqyrur protestën dhe kanë penguar hyrjen në nënstacion të protestuesve. Pavarësisht kësaj, disa prej tyre kanë mundur të hyjnë duke hapur me forcë

portën e nënstacionit. Punonjësit e nënstacionit kanë bërë stakimin e tij si masë mbrojtëse për të mos rrezikuar jetën e protestuesve, që më pas janë nxjerrë jashtë nga policia. Kjo ka sjellë ndërprerjen për rreth 10 minuta të energjisë elektrike edhe në gjysmën e qytetit të Shkodrës. Sipas protestuesve, CEZ dhe shteti duhet të gjejnë një zgjidhje, pasi nuk është e drejtë të penalizohen ata që e paguajnë

energjinë. Gjelosh Prendi, kryetar në detyrë i komunës Rrethina, shprehet se komuna si institucion e ka paguar energjinë elektrike, por nuk ka drita dhe banorët janë të privuar nga çdo shërbim. Banorët e kësaj komune furnizohen me ujë të pijshëm me anë të puseve të hapura prej vetë atyre, ku janë vendosur motopompat dhe me ndërprerjen e energjisë elektrike nuk kanë as ujë.

Denoncimi në prokurori: CEZ vodhi 170 milionë lekë në dy muaj Kallëzimi për abuzimet e pretenduara nga CEZ tregon se vetëm gjatë 2 muajve kjo kompani shiti tek qytetarët më shumë energji nga sasia e blerë, duke rritur fiktivisht sasinë e energjisë së faturuar nëpërmjet kolaudimit të qëllimshëm të matësve Leonard Bakillari

Tiranë Teksa kompania CEZ po mendon largimin nga Shqipëria, prokuroria po heton mbi një çështje që hedh dyshime për vjedhje e abuzime në shifra marramendëse në dëm të konsumatorëve shqiptarë. Shkak është bërë një kallëzim penal nga një prej ish-punonjësve të kompanisë CEZ, i cili tregon mekanizmin e vjedhjes, që sipas tij është kryer në vazhdimësi dhe në disa forma nga kompania që shpërndan energjinë në vend. Kallëzuesi është ndalur gjatë në zbërthimin

e mekanizmit të mashtrimit, që sipas tij kjo kompani ka kryer në dëm të konsumatorëve, duke pretenduar se vetëm në dy muaj CEZ ka përfituar 170 milionë lekë nga abuzimi me matësit e energjisë elektrike. Kallëzuesi i identifikuar si Arben Hasani, sqaron se shifra kolosale e përfituar nga CEZ nëpërmjet abuzimit është përfituar vetëm në muajt janar dhe mars të vitit të shkuar, në kryeqytet. Në kallëzim shpjegohet roli dhe detyra që kompania e shpërndarjes së energjisë ka, ku sipas tij CEZ ka si aktivitet marrjen e energjisë nga Korporata Elektroenergjetike Shqiptare (KESH) dhe përcjelljen e saj tek konsumatorët në të gjithë territorin e Republikës së Shqipërisë. Po ashtu, CEZ grumbullon të ardhura nga kjo shpërndarje e energjisë. Duke u ndalur në mekanizmin e pretenduar të vjedhjes, kallëzuesi sqaron se CEZ ka shitur më shumë energji nga sasia e blerë, edhe pse humbjet në rrjet zyrtarisht llogariten në 12 për qind, por kjo shifër besohet të jetë shumë më e madhe. “Për periudhën e muajit janar 2011 KESH i shet CEZ-it

në fidrin nr. 330 në Tiranë sasinë prej 2 milionë e 886 mijë kilovatë (kw) energji. Ndërkohë për muajin janar 2011, kompania CEZ u faturon qytetarëve dhe institucioneve (gjithsej 2 mijë e 93 abonentë) nga ky fider sasinë prej 3 milionë e 940 mijë e 413 kilovatë. Diferenca mes energjisë së blerë dhe asaj të shitur është 1 milion e 54 mijë e 413 kw”, - thuhet në kallëzim, ku tregohet se diferenca mes energjisë së blerë dhe asaj të shpërndarë te konsumatorët është mbi 1 milion kilovat/orë. E njëjta skemë sipas kallëzuesit është përdorur edhe për muajin mars të vitit 2011, kur KESH i shet kompanisë CEZ në fidrin nr. 330 në Tiranë, sasinë prej 2 milionë e 458 mijë kilovat/orë. Po për këtë muaj, kompania CEZ u faturon abonentëve nga ky fidër sasinë prej 2 milionë e 760 mijë e 981 kw. Diferenca mes energjisë së blerë dhe asaj të shitur është 302 mijë e 981 kw. “Kjo diferencë pozitive vjen si rezultat i kolaudimit në mënyrë të qëllimshme të matësve nga CEZ, me qëllim për të vjedhur qytetarët. Si rregull, sasia që KESH i jep kompanisë CEZ gjatë

shpërndarjes duhet të jetë më e madhe se sasia e energjisë që CEZ u jep konsumatorëve. Kjo pasi gjatë shpërndarjes përfshihen edhe humbjet teknike në rrjet, ku norma e lejueshme llogaritet në masën 22 për qind. Pra, kompania CEZ u shet abonentëve më shumë energji nga sa merr

prej KESH-it”,- thuhet në kallëzim.

Më tej sqarohet se vetëm në dy muaj, në fidrin 330 në Tiranë, kompania CEZ ka përfituar mbi një milion euro të ardhura, që sipas kallëzuesit vijnë nga abuzimet me matësit e energjisë elektrike. “Vetëm për dy muaj, në fidrin nr. 330 në Tiranë ka një diferencë të vjedhur në sasinë prej 1 milion e 357 mijë e 394 kw. Kjo sasi energjie e llogaritur me vlerën 7.5 lekë për kw është Fideri:330 Kabina e barabartëFaturimi Mars 2011(kWh) me shumën 10 milionë e Agi Kons 2+EEE 24,385

180 mijë e 455 lekë të reja. Por nëse AGI Kons.

44,969 një Al Konstruksion GBI abonent kalon

57,148 konsumin e 300 kiloAl‐Gi 2 15,502

vatëve gjatë një muaji, çmimi65,285 nuk Sasia e konsumuar nëÇela fidrin Dervish Hima2 DANIEl 13.2 është më 7.5 lekë për kilovat, por89,350 Dola 20 kv Tr1 33,220

nr. 330 për muajin janar lekë për kilovat.

Sasia e konsumuar Dola 20 kv Tr2 ‐

226,458 2011 është 3 milionë eDola 20 kv+Ana 940 në fidrin nr. 330 për muajin janar 2011 E.Halimi 21,938

është 3 milionë e 940 mijë e 413.

Kjo saEdil Al It

370,853 mijë e 413. Kjo sasi energjie Edil‐Al‐It F1 33,047

si energjie po të pjesëtohet me numrin Enri 51,650

po të pjesëtohet me numrin e abonentëve që janë 2093, tregon se Eurobiznes sht.

25,449

FLEG

71,419

secili prej abonentëve ka konsumuar e abonentëve që janë 2093, Fideri:330 Garda Kabina Faturimi Janar 2011(kWh)

97,616

energji. Sasia prej

‐ Agi Kons 2+EEE 1 mijë e 882 kilovat

19,082 tregon se secili prej Gjergj Dimitrov B Instituti Gj.Miniera 16,789 llogAGI Kons.

1 milion e 357 mijë e 394 kilovatë, e45,066 Ismaili

40,344

Al Konstruksion GBI 61,033 abonentëve ka konsumuar 1 aritur me çmimin 13.7 lekë kilovatori KDK 2

89,043

Al‐Gi 2 21,235 Kika1 20 (kv)

260,193 është e barabartë me 17 milionë e 917 Çela

96,446 mijë e 882 kilovat energji Kika2 20 (kv) ‐ Dervish Hima2 DANIEl

90,550 mijë e 600 lekë të reja”, - thuhet në kalKika3 20 (kv)

‐ Dola 20 kv Tr1 55,921 Kontakt

76,366

lëzim.

Dola 20 kv Tr2 ‐ Kristi Co+Alb Vizion Dola 20 kv+Ana Lab.elektronik Lika E.Halimi Private Bozo Edil Al It Private Fratari F Edil‐Al‐It F1 Private KDK Enri Private Muca 1 Eurobiznes sht.

Qendra Sportive FLEG Sami Frasheri 4 Garda Shtepia e Femijes Gjergj Dimitrov B St.Qemal Stafa 2 Instituti Gj.Miniera TID 1 TID 1/1 Ismaili Tirana Bank KDK 2 Triss Kika1 20 (kv) Universal Kika2 20 (kv) Vala Kompani Kika3 20 (kv) Vau Dejes

Kontakt

48,534

169,317

41,502

22,375

22,010

51,633

450,050

104,772 35,341 121,337 67,192 ‐ 31,849 ‐ 106,577

34,690

104,128

143,594

36,722 ‐ 24,803

47,808

72,230

53,760

54,026

106,968

38,363

354,269

30,778 ‐

83,371

‐ 118,222

90,364

Shitje Konsumatoreve

2,760,981 Kristi Co+Alb Vizion 64,849 Blerje nga OST

2,458,000 Lab.elektronik

377,889 Diferenca (Shitje ‐Blerje)

302,981 Lika

30,141 +12.33% Private Bozo 72,415 Shitja eshte 12,33% me teper per shkak te kolaudimit te keq te kontatoreve 132,385 160,464 ‐ 8,550 49,054 218,161 42,974 64,930 98,211 120,993 54,910 50,147 260,435 127,944

Private Fratari F Private KDK Private Muca 1 Qendra Sportive Sami Frasheri 4 Shtepia e Femijes St.Qemal Stafa 2 TID 1 TID 1/1 Tirana Bank Triss Universal Vala Kompani Vau Dejes

Shitje Konsumatoreve 3,940,413 2,886,000 Blerje nga OST Diferenca (Shitje ‐Blerje) 1,054,413 +36,54% Shitja eshte 36,54% me teper per shkak te kolaudimit te keq te kontatoreve Faksimile e shitblerjes së energjisë për muajt janar-mars 2011

Mbajti peng dhe përdhunoi një vajzë, arrestohet 37-vjeçari Një 37-vjeçar është arrestuar pasi u kallëzua nga një vajzë dhe të afërmit e saj se e kishte rrëmbyer, përdhunuar dhe madje edhe droguar. Burime nga policia e Vlorës thanë se kishin arrestuar Dritan Manajn, i cili akuzohet për rrëmbim dhe përdhunim nga një vajzë e identifikuar nga policia me inicialet K.B. Sipas policisë, e shoqëruar nga familjarët e saj, K.B. ka kallëzuar në polici se para disa ditësh Dritan Manaj, me anë të mashtrimit e ka rrëmbyer dhe përdhunuar nën

kërcënimin e armës dhe mbajtur jashtë vullnetit të saj për disa ditë me radhë në shtëpinë e tij. Vetëm të shtunën, 3 nëntor ajo ka arritur t’i shpëtojë këtij personi dhe është paraqitur në polici për të dhënë kallëzim.

Menjëherë nga shërbimet e Komisariatit të Policisë Vlorë, me mbështetjen e sektorit të Operacioneve Speciale dhe efektivë të Krimeve të Rënda është organizuar puna për gjetjen dhe kapjen e këtij shtetasi. Policia bëri të ditur dje se brenda një kohe shumë

të shkurtër, rreth orëve të pasdites është bërë e mundur kapja dhe arrestimi në flagrancë i Dritan Manajt, 37 vjeç, nga Peshkëpia.

Manaj sipas policisë ishte dënuar më parë për “prodhim dhe shitje narkotikësh”.

“Gjatë kontrollit të banesës së këtij shtetasi, në cilësinë e provës materiale janë gjetur dhe sekuestruar një armë zjarri tip automatik ‘mod 56’ (kallashnikov), si dhe 97 gr lëndë narkotike e llojit “kanabis-sativa”, njoftohet në komunikatën për shtyp të policisë

së Vlorës. Sipas policisë edhe nga veprimet hetimore në lidhje me këtë rast ka rezultuar se Manaj me anë të mashtrimit ka arritur të rrëmbejë shtetasen K. B. dhe se gjatë kësaj kohe ky shtetas nën kërcënimin e armës e ka keqtrajtuar, droguar dhe përdhunuar atë. Policia tha se arrestimi i tij në flagrancë u bë për veprat penale “heqje e paligjshme e lirisë”, “marrëdhënie seksuale me dhunë me të rritura”, “prodhim dhe shitja e lëndëve narkotike”, dhe “prodhim dhe mbajtje pa leje e armëve luftarake dhe municionit”.

e hënë, 5 NëNTOR 2012 www.mapo.al

ekonomi

MAPO

7

Euro-lekë, këmbimi i qëndrueshëm Ndryshe nga tregjet ndërkombëtare, ku euro ka humbur pikë ndaj dollarit si rrjedhojë e ringjalljes së shqetësimeve për qëndrimin apo jo të Greqisë në euro, në tregun vendës monedha e përbashkët ësht paraqitur e fortë përgjatë kësaj jave. Sipas kursit zyrtar të Bankës së Shqipërisë, java që shkoi u hap me euron që u këmbye me

139.67 lekë, për t’u mbyllur të premten në kuotën e 139.9 lekëve, duke iu afruar sërish nivelit të 140 lekëve, ku nuk ishte parë që në muajin shtator. Ndërkohë në tregjet ndërkombëtare, euro ra me 0.4% në $1.2892. Aktorët e tregut pohojnë se arsyeja kryesore e forcimit të euros në tregun e brendshëm lidhet me kërkesën e lartë për

monedhën e përbashkët, kryesisht nga tregtarët, të cilët po nxitojnë që të bëjnë furnizimet për fundin e vitit. Sezonalisht tetori dhe nëntori janë muaj të mbarë për euron, ndërkohë që leku fillon e rimerr veten nga fundi i dhjetorit, si rrjedhojë e shitimit të prurjeve të emigrantëve, që kthehen për pushimet e fundvitit në vend.

Buxheti, faturat e papaguara ndaj biznesit 200 mln euro Shifrat në nivele të tilla janë pohuar nga zyrtarët e financave, ndërsa opozita pretendon se vlerat janë edhe më të mëdha. Këto detyrime janë akumuluar pas vitit 2009, si rezultat i pasojave negative të krizës ekonomike. Banka Botërore dhe FMN: Detyrimet po ndikojnë edhe bankat Buxheti i shtetit ka akumuluar borxhe ndaj biznesit, si fatura të papaguara rreth 200 milionë euro.

I detajuar, sipas sektorëve, ky borxh në masën 120 milionë euro u takon ndërtuesve, të cilët nuk janë paguar për punimet e kryera kryesisht në infrastrukturën rrugore. Rreth 30 milionë euro të tjera janë detyrime ndaj kompanive të karburanteve dhe rreth 50 milionë euro ose rreth 8 miliardë lekë janë në formën e TVSH-së së pa rimbursuar ndaj bizneseve. Shifrat në nivele të tilla janë pohuar nga zyrtarët e financave, ndërsa opozita pretendon se vlerat janë edhe më të mëdha. Këto detyrime janë akumuluar pas vitit 2009, si rezultat i pasojave negative të krizës ekonomike. E gjithë kjo situatë, sipas ekspertëve të FMN dhe Bankës Botërore, është krijuar për faktin se qeveria ka miratuar buxhete shumë optimiste në kohë krize.

Duke qenë se treguesit të ardhurave nuk kanë mundur të realizohen, në katër vitet e fundit, në mes të vitit qeveria ka aplikuar praktikën e shkurtimeve buxhetore që në minimumin e tyre kanë qenë 120 milionë euro në çdo vit. Ndërkohë që min-

Një rrugë në ndërtim

istritë prokurojnë fondet për investime në çdo fillim viti, shkurtimet në mes të vitit kanë krijuar akumulim borxhesh. “Heqja dorë nga praktika e programimit optimist të të ardhurave buxhetore për t’u përballur më vonë me vështirësi në buxhet, kur të ardhurat e mbledhura janë më të ulëta se parashikimi, do të shmangë grumbullimin e faturave të papaguara”, theksohet në deklaratën e fundit të Misionit të FMN. Nga ana tjetër, faturat e mbartura nga viti në vit janë kthyer në bumerang për të gjithë mekanizmin financiar në vend. Një pjesë e këtyre detyrimeve që qeveria ka ndaj biznesit përkthehen në kredi të këqija ndaj bankave. Një pjesë e kompanive, sidomos ndërtuesit në pritje të

fondeve nga qeveria, kanë hyrë borxh te bankat. Ndërkohë që qeveria nuk ka respektuar afatet e shlyerjes së faturave, kompanitë nuk kanë respektuar afatet e kthimit të kredisë në banka. Këto të fundit nën presionin e kësaj situate kanë ulur në minimum kreditimin ndaj biznesit dhe për më tepër duke futur në ngërç ekonominë në tërësi. Ministria e Financave nga ana saj pohon se kompanitë e ndërtimit kanë zhvilluar punime në rrugë më shumë se parashikon kalendari buxhetor, ndaj dhe borxhet e deklaruara nga ndërtuesit, sipas financave, nuk janë shumë reale. Në një bilanc më të gjerë Ministria e Financave pohon se borxhet që biznesi i ka qeverisë janë shumë më të mëdha se ato që

120

milionë euro janë borxhet që qeveria ka ndaj ndërtuesve

30

milionë euro të tjera janë detyrime ndaj kompanive të karburanteve

50

milionë euro janë në formën e TVSH-së së pa rimbursuar ndaj bizneseve

qeveria ka ndaj biznesit, por ky nuk është një justifikim për të mos shlyer këto detyrime. Lista e zezë e publikuar nga tatimet përfshin më shumë se 3000 subjekte biznesi, të cilat kanë detyrime të pashlyera ndaj administratës tatimore, me një borxh miliona euro. Në këtë kohë krize financiare, asnjë nga hallkat e ekonomisë nuk i kanë shpëtuar borxhit. Sipas Bankës së Shqipërisë, 30 për qind e familjeve shqiptare kanë një borxh për të shlyer. Por rreth 50 për qind e këtyre familjeve kanë borxh në tregun informal, pasi e kanë pasur të pamundur të përfitojnë këto shërbime nga bankat, të cilat në kushtet e krizës ekonomike kanë ulur në minimum huanë ndaj individëve.

BB: Borxhet e qeverisë ndaj biznesit shqetësim për ekonominë Banka Botërore vëren se borxhet e qeverisë ndaj sektorit privat në formën e faturave të pashlyera janë kthyer në një rrezik të ri për ekonominë e vendit. Shqetësimin në lidhje me këtë fakt e ka vënë në dukje Jane Armitage, drejtoreshë e Bankës Botërore për Shqipërinë. Ajo tha pak ditë më parë, gjatë një takimi me median, se pas shokut të krizës së parë globale financiare, Shqipëria mundi të ruante ritme të arsyeshme të rritjes ekonomike përmes një niveli tepër të lartë të shpenzimeve publike, veçanërisht në sektorin e transportit. Por tashmë hapësira fiskale vërtet ka shteruar në Shqipëri, ku niveli i borxhit është në 60%, dhe nga më të lartët në rajon, vërejti zyrtarja e lartë e Bankës. “Situata është akoma më e vështirë dhe e rrezikshme sesa duket nga numrat, sepse, siç më keni dëgjuar edhe më parë, një nga shqetësimet që ne kemi në Shqipëri, si edhe në vende të tjera, është një rritje e konsiderueshme e detyrimeve të pagesave të prapambetura të

sektorit publik, si në lidhje me rimbursimin e tyre, ashtu edhe për pagesat për punime ndërtimi apo shërbime, të cilat janë kryer për sektorin publik”, tha Armitage. Ajo tha se Banka Botërore nuk ka shifra në lidhje me këto detyrime, të cilat besohet se arrijnë të jenë midis 1%-2% të PBB-së. Por sipas praktikave të Bankës Botërore, Shqipëria nuk është i vetmi vend që ka akumuluar pagesa të prapambetura gjatë dy viteve të fundit. Kjo dukuri është e pranishme në të gjithë rajonin, si rezultat i ngadalësimit të rritjes ekonomike, të uljes së të ardhurave nga taksat dhe të situatës së vështirë në përgjithësi. Po sipas saj, fakti se vende të tjera kanë gjithashtu pagesa të prapambetura, nuk e bën këtë një gjë të pranueshme dhe nuk do të thotë se nuk është një problem shumë serioz që duhet zgjidhur.

“Ekziston një lidhje e drejtpërdrejtë dhe e dukshme midis dështimit të sektorit publik për të rimbursuar detyrimet e papaguara apo të pra-

tha Armitage në analizën e saj për detyrimet e pashlyera të sektorit privat. Por ajo sheh si një zgjidhje të artë për këtë çështje të ardhurat e privatizimit të Albpetrolit. “Nëse privatizimi i Albpetrolit është i suksesshëm, ne sigurisht që shpresojmë të jetë i tillë, kjo do të ishte një mundësi e artë për Shqipërinë, për të përdorur të ardhurat nga privatizimi për të përmirësuar situatën makroekonomike, të paguajë detyrimet e prapambetura mbetet sigur-

Drejtoreshë e BB, Jane Armitage

pambetura dhe shëndetit të sektorit privat, të cilët mund të mos jenë në gjendje të për të shlyer kreditë që kanë marrë nga bankat, e cila mund të shpjegojë pjesërisht edhe rritjen e kredive të këqija, të cilën e vërejmë këtu. Ato janë rritur në mënyrë të mprehtë dhe janë tashmë mbi 20%”,

isht prioriteti i parë dhe më pas të fillojë procedurat për reduktimin e borxhit për të ulur këtë nivel shumë të lartë të borxhit të sektorit publik”, tha Armitage. Sipas saj, Shqipëria mund të jetë me të vërtetë me fat që ka këtë mundësi në këtë kohë kaq të vështirë, të marrë të ardhura nga privatizimi, dhe është jashtëzakonisht e rëndësishme që ato të përdoren me mençuri për të ndihmuar forcimin e situatës makroekonomike në vend.

MAPO

e hënë, 5 NëNTOR 2012 www.mapo.al

ilir ikonomi

Ilir Ikonomi PAVARËSIA Ikonomi na shfaqet një studiues i sërës, asish që i bëjnë nder shkencës, ndonëse nuk mbajnë tituj akademikë.

Revista Klan *** Ilir Ikonomi paraqitet para lexuesit jo vetëm si biograf skrupuloz, por edhe si një letrar i talentuar e plot ndjenja.

Gazeta Shqip *** Historikja, mondania, komercialja, kombëtarja dhe personalja bëhen bashkë në interpretimin e gazetarit të VOA-së.

Gazeta MAPO *** Ikonomi ka treguar një vetpërmbajtje që është e rrallë sot mes autorëve shqiptarë.

Gazeta Illyria

ilir ikonomi Është gazetar i Zërit të Amerikës në Uashington. Ky është libri i tij i dytë pas biografisë Faik Konica, jeta në Uashington, botuar më 2011.

Pavarësia

UDHËTIMI I PAHARRUAR I ISMAIL QEMALIT Historia që rrëfehet në këtë libër duket aq e pabesueshme saqë i ngjan një legjende. Faktet që jepen në këtë libër janë nxjerrë Udhëtimi i paharruar i ismail Qemalithistorike dhe asgjë nuk nga qëmtimiPavarësia. i mijëra dokumenteve është e fantazuar. Është kërkuar nëpër arkiva. Janë shfletuar më shumë se dyqind libra, botime të vjetra e të reja, që trajtojnë historinë e asaj periudhe. Janë nxjerrë të dhëna nga gazeta të panumërta austriake, angleze, rumune, gjermane, italiane, serbe, franceze, amerikane dhe shqiptare.

Historia që rrëfehet në këtë libër duket aq e pabesueshme saqë i ngjan një legjende. Autori flet me hollësi për udhëtimin e paharruar të Ismail Qemalit nga Stambolli në Vlorë.

Faktet që jepen në këtë libër janë nxjerrë nga qëmtimi i mijëra dokumenteve historike dhe asgjë nuk është e fantazuar. Është kërkuar nëpër arkiva. Janë shfletuar më shumë se dyqind libra, botime të vjetra e të reja, që trajtojnë historinë e asaj periudhe. Janë nxjerrë të dhëna nga gazeta të panumërta austriake, angleze, rumune, gjermane, italiane, serbe, franceze, amerikane dhe shqiptare.

Për fillimet e shtetit shqiptar është folur dhe do të flitet shumë. Por udhëtimi i Ismail Qemalit për të shpallur pavarësinë do të mbetet fara e asaj historie të re, prandaj nuk do të harrohet kurrë.

Çmimi: 800 L

8

ISbn: 978-99956-39-76-1

9 789995 639761

ilir ikonomi

portret

botimi

Ismail Qemali nuk e kishte mjekrën krejt të bardhë

Historia e Dibrës, në penën e kristo frashërit

Ajo që të linte më tepër mbresë tek ai ishte ngjyra blu e thellë e syve të tij.

Ishin sy hetues dhe mjaft shprehës

Historia e Dibrës, e përftuar nga laboratori i njërit prej studiuesve më në zë

Dosje fenomen Vitrina e librit recensë botime

Recensa e Zogajt

www.mapo.al

Shitësi i sheqerkave

100 vjet (1912-2012)

Blendi Fevziu: Do të doja që libri të hapte debat Në shtegun e hollë dhe mitik të Pavarësisë “Pavarësia, udhëtimi i paharruar i Ismail Qemalit”, një rrëfim historik nga Ilir Ikonomi, botuar nga UET-Press

Etapat më të rëndësishme ku ka kaluar Shqipëria në këtë shekull me udhëtarë figura të shquara të historisë sonë, si Ismail Qemali, Princ Vidi, Ahmet Zogu, Enver Hoxha, Ramiz Alia, Sali Berisha, Fatos Nano, janë sjellë në librin “100 vjet (1912-2012)” të gazetarit Blendi Fevziu. Për të “organizuar” këtë

ekskursion që ecën nëpër 100 vitet e shtetit shqiptar, autorit i janë

dashur plot 20 vjet punë

kërkimore. Megjithatë, libri i

drejtohet një publiku të gjerë e për këtë arsye Fevziu ka zgjedhur stilin përshkrues të ngjarjeve dhe fakteve, që të mund të lexohet nga kushdo. A do të hapë edhe ky libër debat, ashtu si biografia e Enver Hoxhës? “Unë do të doja të hapte debat”, thotë Fevziu në intervistën e tij.

Faqe 9

Libri “100 vjet (1912-2012)” përmbledh citime nga 148 libra, kujtimesh, historikë apo monografish.

Sjell fakte edhe nga burime arkivash të huaj dhe shqiptarë

10

E hënë, 5 nëntor 2012 www.mapo.al

Një pjesë e historisë, rrëfyer në shifra

500

mijë franga qenë buxheti i parë i Shtetit Shqiptar që do të formohej më 1912 në Vlorë. Kjo ishte dhuratë e kryeministrit rumun, Taçe Junesku, i cili mburrej për origjinën e tij nga Voskopoja.

40

firmëtarët e Pavarësisë, 27 ishin myslimanë, 11 ortodoksë dhe 3 katolikë. Delegati më i ri ishte Ferit Vokopola, 25 vjeç, ndërsa më i moshuari, Babë Dudë Karbunara, 70 vjeç.

17

vjeç ishte Ahmet Zogu kur u takua për herë të parë me Ismail Qemalin si i dërguari i Matit në Vlorë. Ai mbërriti 9 ditë pas firmosjes së aktit të Pavarësisë.

7

atentate iu bënë Ahmet Zogut dhe mbetën së paku të njohura edhe 5 në tentativë. Atentati më i rrezikshëm qe ai i Parlamentit në 1924, dhe ai i 21 shkurtit të vitit 1931 në Vjenë.

900

dollarë paguan shqiptarët e Amerikës avokatin në gjyqin e Avni Rustemit, një shumë marramendëse për kohën.

Libri “100 vjet (1912-2012)” përmbledh citime nga 148 libra, kujtimesh, historikë apo monografish. Sjell fakte edhe nga burime arkivash të huaj dhe shqiptarë

Parlamenti shqiptar, në vitin 1925

Blendi Fevziu: Pse 100 vjet është një eskursion në historinë e shqipërisë Etapat më të rëndësishme ku ka kaluar Shqipëria në këtë shekull me udhëtarë figura të shquara të historisë sonë, si Ismail Qemali, Princ Vidi, Ahmet Zogu, Enver Hoxha, Ramiz Alia, Sali Berisha, Fatos Nano, janë sjellë në librin “100 vjet (1912-2012)” të gazetarit Blendi Fevziu. Për të “organizuar” këtë ekskursion që ecën nëpër 100 vitet e shtetit shqiptar, autorit i janë dashur plot 20 vjet punë kërkimore. Megjithatë, libri i drejtohet një publiku të gjerë e për këtë arsye Fevziu ka zgjedhur stilin përshkrues të ngjarjeve dhe fakteve, që të mund të lexohet nga kushdo. A do të hapë edhe ky libër debat, ashtu si biografia e Enver Hoxhës? “Unë do të doja të hapte debat”, - thotë Fevziu në intervistën e tij.

Libri lidhet me faktet historike këto 100 vjet. Në këtë botim përshkruani gjithë etapat më të rëndësishme ku ka kaluar vendi ynë në këtë shekull. E megjithatë, e keni quajtur “Një ekskursion në politikën e shtetit shqiptar”.

Përse e keni konceptuar kësisoj?

Ky është një libër i thjeshtë dhe i dedikuar për një publik të gjerë. Nuk është një libër që thellohet në ngjarjet dhe fenomenet, por thjesht i rendit ato duke i ilustruar me shënime të kohës dhe dokumente historike.

Si i tillë, ai ngjan me një ekskursion që ecën nëpër 100 vitet e shtetit shqiptar, që ndal më gjatë a më shkurt në momente të caktuara, ashtu siç bëhet në një ekskursion. Ndaj duke menduar këtë ngjasim e kam quajtur kështu.

Libri del në një moment simbolik që lidhet me festimet e 100-vjetorit të Pavarësisë, por për punimin e tij jeni shprehur se u është dashur një punë rreth 20-vjeçare. Si ka qenë për ju procesi i pu-

nës me këtë libër?

Libri është shkruar gjatë verës në thuajse 2 muaj, por puna për të është padyshim më e hershme. Njeriu nuk e di asnjëherë se kur ka nisur procesi i një libri. Ky libër mund të ketë nisur në çastet kur gjyshet e mia më flisnin për momentet historike që ato kujtonin, kur kam lexuar shënimet e para historike, apo ndoshta më vonë. Që prej vitit 1992 unë kam skeduar materiale historike që ndryshonin nga ato tipiket që kisha mësuar nëpër shkolla dhe ky lloj skedimi ka zgjatur për thuajse 20 vjet. Por është procesi më i rëndësishëm në shkruajtjen e librit.

Cilës bibliografi i jeni referuar më së shumti? U keni besuar të huajave më shumë, apo atyre shqiptare?

Të dyja palëve. Ka citime nga thuajse 148 libra, kujtimesh, historikë apo monografish.

Ka burime arkivash, apo nga emisioni OPINION! Historia e Pavarësisë, thoni ju, u manipulua shpesh gjatë 100 viteve, duke iu referuar Zogut dhe Enver Hoxhës. A është kjo diçka e tejkaluar tashmë, apo ende sot historia është e rrezikuar ndaj manipulimeve?

Padyshim. Por ky manipulim direkt i tyre është një detaj. Edhe vetë historia e shpallësve të Pavarësisë mendoj se është tejkaluar me kohë.

Përse keni zgjedhur që ju si autor të mos mbani qëndrim në këtë libër? Dhe, a e keni patur të vështirë mospërfshirjen në ngjarjet dhe personazhet që keni trajtuar?

Kjo ka qenë një zgjedhje e imja. Libri është përshkrues, në formën e një reportazhi të gjatë që lexohet kollaj dhe pa e lodhur atë që

Që prej vitit 1992 unë kam skeduar materiale historike që ndryshonin nga ato tipiket që kisha mësuar nëpër shkolla dhe ky lloj skedimi ka zgjatur për thuajse 20 vjet. Por është procesi më i rëndësishëm në shkruajtjen e librit

e ka në dorë. Nuk mendoja se mendimet e mia mund të luanin rol në këtë drejtim, ndaj e kam shmangur komentin personal. Komentet padyshim që i kam bërë në intervistat dhe shënimet që kam pasur këto kohë. Po në libër besoj se do të ishin të panevojshme.

Përveç dokumentacionit në libër i jeni referuar edhe memuaristikës, një zhanër që për shumë historianë mbetet ende një referencë që nuk i duhet besuar. Cila ka qenë arsyeja që ju u jeni referuar kujtimeve të disa prej protagonistëve të kohës?

Ju keni të drejtë, memuaristika është e pabesueshme. Por nëse ajo nuk mund të jetë e nevojshme për të caktuar datat dhe fiksuar ngjarjet, siç ndodh me pesë protagonistët e Pavarësisë që kanë lënë kujtime krejt të kundërta me njëri-tjetrin, është mjaft e domosdoshme për të krijuar koloritin e kohës.

Për një njeri që shkruan publicistikë historike dhe që i jep rëndësi stilit të të shkruarit, kjo është shumë e rëndësishme.

Nga g jithë hulumtimet që ju u keni bërë fakteve dhe ngjarjeve të momentit të shpalljes së Pavarësisë, a keni arritur në një konkluzion se përse ka kaq shumë mungesa, të themi, të dokumentacionit që fakton këtë akt të rëndësishëm për shtetin shqiptar?

Pavarësia e Shqipërisë nuk është shpallur në kushte normale dhe as në një moment normal. Ajo nuk ka qenë e mirëpërgatitur dhe e debatuar gjatë, siç ndodhi p.sh., me shpalljen e Pavarësisë së Kosovës në 2007. Pavarësia e Shqipërisë u shpall në kushte emergjence, në një vend të pushtuar nga ushtri ndërluftuese dhe në momentet që vetë qeveria e dalë nga Kuvendi i Vlorës kontrollonte një territor

E hënë, 5 nëntor 2012 www.mapo.al

10.000

franga ari vuri në dispozicion Banka Kombëtare me rastin e martesës së Mbretit Zog me Geraldinë Apony.

11

valixhe me afro 178 kg flori mori Mbreti Zog me vendim të Këshillit të Ministrave mbrëmjen e datës 6 prill të 1939-ës

3.029

kg ose 3 ton është sasia e arit që hyri në Thesar nga sekuestrimet e komunistëve që nga 1 dhjetor të vitit 1944 deri më 31 dhjetor të 1990-ës

5037

burra dhe 450 gra u ekzekutuan; 16788 burra dhe 7367 gra u dënuan me burg,;70 mijë vetë u internuan; 354 shtetas të huaj u pushkatuan gjatë regjimit komunist.

2

dhjetor të 1945-ës, kryeministri Enver Hoxha dha konferencën e fundit për shtypi në hotel “Dajti” për gazetarët e huaj që ishin në Tiranë.

25

mijë të ikur në 3 ditë numërohen në Eksodin e Marsit.

Më 7 dhe 8 mars 1991, mbi 100 mijë vetë nga e gjithë Shqipëria rrethuan portin e Durrësit.

11

500

40 deputetë të PPSH-së propozuan Ramiz Alinë për President të Shqipërisë.

Do të ishte Presidenti i parë që zgjidhej nga Parlamenti që nga viti 1925. Alia mori 172. Opozita votoi kundër.

Biseda të panjohura Biseda e Konti Berthold dhe Ismail Qemalit

Po nëse nuk kam një shtizë ku ta var flamurin e pavarësisë së vendit tim, e pyeti plaku me qetësi!

Atëherë merr një bajonetë austro – hungareze dhe vendose aty! - i qe përgjigjur Konti Berthold, me po atë zë të ngadalshëm, duke pritur që Patër David Pepa ta përkthente deri në fund.

Esat Pasha-Eqrem bej Vlorës për Zogun

A e vure re mirë këtë djalosh? Do të vijë një ditë kur ai do të shkojë shumë larg dhe do të na manjanojë të gjithëve, po të jetë se ne nuk ja shkurtojmë këmbët në kohën e duhur. Çfarë tha Ismail Qemali për shqiptarët që festonin me armë

Në mesnatë gjithë qyteti vërshoi në shtëpinë e Ismail beut për ta uruar për suksesin e Qeverisë së Përkohshme. Ai ishte i zemëruar: “keq shumë filloi kjo lojë?! ç‘është kjo sjellje e çmendur?! Që në hapat e saj të parë Shqipëria u prit me këto krisma të marra!.

Ndarja e Shqipërisë, pengu më i madh i Ismail Qemalit

Mbi gjysmën e territorit të vendit tim ja kishin dhënë Serbisë, Malit të Zi e Greqisë. Q ytetet më të lulëzuara e rajonet më prodhimtare të vendit i ishin shkëputur atdheut. Shqipëria kishte mbetur gati krejtësisht në zonat më të thata e më shkëmbore. “Ç’armatimi” i Isa Boletinit

Nga ceremonia e organizuar në Tiranë për 25 vjetorin e Pavarësisë

Perandorit Vilhelm II i Gjermanisë për Princ Vidin

Një libër pa debat është një libër i vdekur.

Unë do të doja të hapte debat, por kjo është një gjë që varet nga ata që do debatojnë dhe jo nga unë. S’ka asnjë dyshim që debati e pasuron një vepër, e bën atë më të mirë, i jep shans të korrektohet. Por duhet të shohim në javët që vijnë. prej 4000 km katror nga 56 mijë km katror që pretendonte si territor të shtetit të ri shqiptar. Nuk pati institucione funksionale e madje edhe godina që vlenin për të ruajtur dokumentet apo për të ngritur një arkiv të vërtetë. Gjithë ç‘kemi shpëtuar e kemi falë përkushtimit të dy apo tre burrave atje, e kryesisht Lef Nosit, që për fatin e tij tragjik, u pushkatua nga shteti që ai vetë bashkëthemeloi. Bashkë me të ikën edhe një pjesë dokumentesh të rëndësishme.

Për ju, Ismail Qemali mbetet figura më e pakontestuar në këto 100 vjet, por nga ana tjetër pasardhësit e tij u persekutuan ose u lanë në harresë.

Cilat janë arsyet sipas jush?

Nuk jam në dijeni të asaj që ka ndodhur me pasardhësit e tij, por kjo ishte një gjë normale në vitet e komunizmit. Po ju kujtoj që Abdyl Frashëri ishte një figurë e nderuar, por i biri i tij, Mit’hat Frashëri konsiderohej një armik dhe tradhtar.

Në takimin me ambasadorët e fuqive të mëdha mes Ministrit të Jashtëm britanik, Eduard Grej dhe Isa Boletini bëhej kjo bisedë: Eduard Grej: Gjeneral, shtypi do të shkruajë nesër që Isa Boletini që s’e çarmatosi dot as Mahmut Shefqet Pasha, u çarmatos në Londër!

Isa Boletini: Jo besa, as këtu jo, tha Isa Boletini duke nxjerrë nga xhepi i brendshëm një revolver të dytë!

Nuk dua që edhe një tjetër Princ gjerman të bëhet qesharak në gërxhet dhe ferrat e Ballkanit!

Takimi i Esat Pasha me mbretëreshën Helenë në Romë

Esat Pasha iu paraqit mbretëreshës Helenë. Ajo i foli në mënyrë të hijshme në gjuhën shqipe : “Jam e lumtur gjeneral që po falënderoj mbrojtësin e lavdishëm të Shkodrës.” Pashai që ne kujtonim se dinte veçse turqisht dhe shqip, iu përgjigj në mënyrë të sjellshme dhe në gjuhën e saj princeshës së dikurshme, me origjinë malazeze : “Ne vetëm bëmë atë çka mund të bënim Madhëria Juaj, për të mos qenë kundërshtarë tepër të padenjë të babait tuaj të lavdishëm, Madhërisë së Tij dhe ushtarëve të tij me vlerë (Revista “Illustration” 6 qershor 1914) Reagimi i austro- hungarezit August Kral pas thirrjeve “Dum Babën”

I jeni dedikuar vitet e fundit historisë. A do të vazhdoni në këtë linjë?

Ajo që dua të di është nëse ka ndonjë projekt tjetër në dorë Blendi Fevziu...

Kam disa projekte, por nuk janë historike. Por është ende shumë shpejt për të folur për projekte të reja. Më parë duhet të shoh vijimësinë e këtij libri.

Duke marrë shkas nga debati që hapi Biografia e Enver Hoxha. Ky libër që merr në shqyrtim disa figura historike, ngjarje dhe fakte që vijojnë të jenë të debatueshme këto 20 vjet, mendoni se do hapë debat? Nëse po, për cilat figura dhe ng jarje keni pritshmëri se do të hapin debat?

Një libër pa debat është një libër i vdekur. Unë do të doja të hapte debat, por kjo është një gjë që varet nga ata që do debatojnë dhe jo nga unë. S’ka asnjë dyshim që debati e pasuron një vepër, e bën atë më të mirë, i jep shans të korrektohet. Por duhet të shohim në javët që vijnë.

Babën që ju kërkoni, nuk e përzunë shqiptarët, por e përzunë me luftë armiqtë tuaj, serbët e grekët.

Ai u detyrua të ikë vetë nga Shqipëria. Këto gjëra që bëni ju janë budallallëqe, prandaj hiqni dorë sepse do të vinë serbët e do t’ju therin të gjithëve.

Për Haxhi Qamilin

Haxhi Qamili vinte nga fshati Sharrë i Tiranës dhe njihej si një person me çrregullime mendore, por shumë besimtar dhe i drejtë. Kishte shërbyer ca kohë pranë bejlerëve të Tiranës të cilët i ndante në “të mirë”, ata që donin Turqinë dhe në “spajunë të kaurit”, ata që donin pavarësinë e Shqipërisë. Ishte përzënë prej tyre sepse gjatë një dite në udhëtim kishte ngrënë sapunin me të cilin lanin duart duke e menduar djathë. E kishin gjetur me gojën gjithë shkumë dhe kishte shpëtuar falë faktit që Refik bej Toptani i njihte rregullat e ndërhyrjes së shpejtë.

Atentati ndaj Preng Bibë Dodës

Më 22 mars të 1919-ës Preng Bibë Doda u vra në një pritë gjatë rrugës për në Shëngjin, ndërsa po udhëtonte për atje i shoqëruar nga konsulli britanik Eden. Kur pa vrasësit në pusi, ai mbu-

loi me trup anglezin dhe iu thirri vrasësve: mos qëlloni mbi mikun se s’qëllohet mbi të huajt! Ai vetë mbeti i vrarë dhe konsulli Eden, mjaft aktiv në ngjarjet e 3- 4 viteve që pasuan, u plagos!

Ahmet Zogu -Meleq Frashëri për kryengritjet e 1922-shit

- Meleq, njëri prej nesh duhet me ato pak forca që kemi t’i dali para Elezit pa humbur asnjë minutë!

Si ushtar më takon mua të shkoj- u përg jig j Kapiteni!

Fjalët e fundit të Avni Rustemit

Ishte 20 prill i 1924-ës. Ali Këlcyra, deputet i opozitës që banonte në një shtëpi me qira aty pranë dëgjoi krismat dhe mendoi se diçka kish ndodhur: Dola të shoh ç‘ngjau kur pashë të shtrirë përdhe Avniun e plagosur. Ai qëllonte drejt atentatorit që po largohej me të shpejtë. Pashë me habi të madhe, dy xhandarë pak larg vendit të vrasjes, që rrinin si spektatorë të kësaj drame. Kur e ngrita Avninë më tha: Ki kujdes mos na qëllojnë policët neve se i pashë që shoqëronin nga pas vrasësin…

Pas këtyre fjalëve u shtrëngova ta marr të plagosurin në krah, në një dorë mbaja koburen, duke pasur kujdes mos na qëllonin…

Zhgënjimi i Nolit me Shqipërinë

Zhgënjimi i Fan Nolit me Shqipërinë ishte i madh. Në një takim të fundit me Eqrem bej Vlorën, siç dëshmon ky i fundit, ai i tha: Ky vend i çuditshëm nuk ka shok në botë. Këtu shpesh bej, mund të jetë një fshatar, fshatari një patric, të gjithëve nën ato gunat e lypësit, ju duket vetja kalorës i barabartë dhe madhështor sa edhe tjetri. Këtu ndryshimi midis të pasurit dhe të varfrit; midis të madhit dhe të voglit; midis të fortit dhe të dobëtit, fshihet, nga ndjesia e dinjitetit të barabartë apo edhe e përshtatjes. Këtu është sinori midis mënyrës evropiane dhe asaj aziatike të jetesës, midis koncepteve sociale gjermane dhe latine, midis etikës së krishterë dhe asaj myslimane. Këtu është paleta ku ngërthehen të gjitha ngjyrat dhe dritëhijet, të gjithë reflekset e së kaluarës dhe së tashmes.

Enver Hoxha-Dali Ndreut për ekzekutimet

Të organizohen burgjet dhe fushat e përqendrimit dhe të burgosen të gjithë ata element të akuzuar me faje të mëdha, me tradhëti të naltë dhe bashkëpunim të hapët. Të mos ketë mëshirë ndaj tyre që kanë bashkëpunuar me okupatorin dhe të ekzekutohen në vend. Të gjithë robërit të mblidhen në fushën e përqendrimit, të mos bëhen arrestime në masë sepse veprime të tilla trembin popullin. Bëni kujdes. Kapni, arrestoni dhe ekzekutoni njerëz me ndikim që të bëhen shembull për të tjerët. Këta bëjnë përshtypje në popull. (radiogram i dërguar në 17 nëntor të 1944-ës) Enver Hoxha-Mehmet Shehu në rrethimin e Tiranës

Qëndrimi karshi tradhëtarëve dhe kriminelëve që kapen ose dorëzohen të jetë i ashpër dhe aspak familjar. Ata duhet ta ndjejnë menjëherësh se janë në dorën e gjyqit. Ndalohet rreptësisht qëndrimi i tyre i lirë nëpër qytet dhe bisedimet me këdo. Ata duhet të burgosen dhe të ruhen me roje. (10 nëntor të 1944-ës) Ramiz Alia-Sali Berisha në takimin me intelektualët

Ramiz Alia: Kjo çështje që thua ti është e lidhur me rolin e partisë, veçanërisht me pushtetin... Ndonjëherë tjetër bëjmë një diskutim mbi këtë çështje.

Sali Berisha: Shoku Ramiz, ka ende ligje që e sanksionojnë...

Ramiz Alia: Cilin?

Sali Berisha: Lig ji që e shpall forcë udhëheqëse...

Ramiz Alia: Por, po the që mohohet roli i udhëheqjes, të kuptohemi, asgjë nuk vendosim ne këtu, por ajo presupozon të kesh parti të tjera. Domethënë, ti je me këtë?

Sali Berisha: Më fal, unë ju kuptoj shumë mirë. Unë po të them kështu, po të marr një shprehje: Ever say never. Kurrë mos thuaj kurrë. (10 gusht të 1990).

Libra të rinj

në vitrinat e librarive Suplementi “Libri” në MAPO çdo fillim jave do të sjellë sugjerimet e tij për lexuesin e vet shqiptar. Librat më të rinj që shtëpitë botuese shqiptare publikojnë në stendat e librarive.

Histori

Roman

Titulli: Historia e Dibrës Autori: Kristo Frashëri Botimet: M&B

Titulli: Kontesha e zezë Autori: Rebeça Johns Përktheu: Aleko Minga Botues: Botimet Linus

Historia e Dibrës, vepër me vlera në historiografinë kombëtare Historia e Dibrës, e përftuar nga laboratori i njërit prej studiuesve më në zë, më prodhimtarë e të rëndësishëm të historiografisë së sotme kombëtare, vjen si një pasurim burimor në fushën e historiografisë dhe si një plotësim në historishkrimin shqiptar. Duke qenë një nga historianët që ka trajtuar të gjithat periudhat e historisë së Shqipërisë, Kristo Frashëri, në ndryshim nga shumë të tjerë historianë, zotëron një pamje të plotë, më të gjerë e të thellë të historisë sonë kombëtare, si në vështrimin diakronik, ashtu edhe tematik. Në hartimin e veprës “Historia e Dibrës”, në linjat kryesore mbi të cilat mbahet struktura e saj, janë zhvilluar të gjitha periudhat, nga prehistoria; periudha ilire; periudha mesjetare; periudha e pushtimit të gjatë të perandorisë osmane, ku spikat figura e Skënderbeut me Dibrën dhe dibranët në sfondin e kësaj periudhe të lavdishme me betejat e heroit, periudha e Rilindjes Kombëtare, Lidhjen Shqiptare të Prizrenit, duke mbyllur këtë vepër me pragun e pushtimit italian të Shqipërisë, mars 1939.

Një roman madhështor kushtuar jetës së një personazhi real Nënë. Dashnore. Shtrigë. Vrasëse. Disa herë e keqja është e vetmja mënyrë për t`u mbrojtur. Një roman madhështor kushtuar jetës së një personazhi real që është kthyer në legjendë, konteshës Erzsebet Bathory, të cilën në vitin 1611, në Hungari, e murosën të gjallë në kullën e një kështjelle, të akuzuar për vrasjen e dhjetëra vajzave dhe grave që kishin punuar tek ajo si shërbyese. Në roman është pikërisht ajo, bijë e familjes më të vjetër e më fisnike të Hungarisë, e njohur si Kontesha e zezë apo Kontesha Gjakatare, apo dhe si vrasësja e parë seriale në histori, që na rrëfen historinë e jetës së saj. A qe ajo vallë vërtet një shtrigë, një e çmendur, një vrasëse e pamëshirshme, siç dhe e akuzuan? Apo e vërteta është ndryshe? A mos vallë Erzsebet Bathory në të vërtetë s’qe veç një grua që, e ndarë mes urrejtjes e pasionit, s’pranoi aspak t’i nënshtrohej kokulur fatit të vet!

histori Titulli: Mustafa Kruja në historinë shqiptare Autori: Eugjen Merlika Shtëpia botuese: OMSCA-1

Vendi i Mustafa Krujës në historinë shqiptare Shtëpia botuese OMSCA-1 nxori ne qarkullim librin “Mustafa Kruja në historinë shqiptare” me autor Eugjen Merlika. Mustafa Merlika Kruja është një nga figurat historike me një jetë shumë të pasur politike-sociale. U shkollua në Stamboll, ndërsa në vitin 1912 ishte ndër organizatorët e luftës kundër tyre në Krujë dhe Mat. Ishte sekretar i parë i Kryeministrit shqiptar, dalë nga Qeveria e Vlorës, kurse në pushtetin e Princ Vidit ishte këshilltar i ministrit të Arsimit. Ishte ministër i Postë-Telegrafëve në qeverinë e Turhan Pashë Përmetit dhe në vitin 1921 ishte deputet, kurse në qershor, më 1924, ishte kundërshtar i Ahmet Zogut dhe më pas dhe prefekt i Shkodrës. U largua tri herë me periudha të gjata para Luftës së Dytë nga vendi dhe përgatiti “Fjalorin e gjuhës shqipe” me 2400 faqe që përmbante 30 000 fjalë. Do bënte një gjest që do i kushtonte shumë, kur më dhjetor të vitit 1941, ishte në shërbim të fashistëve si Kryeministër i vendit, një fakt që do i kushtonte rrjedhën e mëpastajme, kur nuk do e shihte më asnjëherë vendin e tij.

Përmbledhje Titulli: Lumturia e frikës Autori: Robert Prifti Përkthyes: Edgar Prifti Shtëpia Botuese: OMSCA-1

Një libër me personazhe të nxjerra nga vetëdija e vetë autorit “Shkrimtari Robert Prifti vepër pas vepre po portretizohet gjithnjë e më mirë, duke pasur tashmë shenjimet e veta të një simbolike tërheqëse e të përcaktuar. Përkthyer në shqip prej të birit, Edgar Priftit, nga italishtja, gjuhë në të cilën, si të thuash, ishte fshehur e gjithë krijimtaria e tij, në pritje të ndonjë mundësie për t’u botuar në vendin matanë detit dhe matanë diktaturës, ose duke ëndërruar kohë më të mira, përmbysjen e komunizmit, tani marrim ndër duar nga shkrimtari Robert Prifti librin “Lumturia e frikës”, krejt i ndryshëm dhe i veçantë nga të mëparshmit, një përmbledhje me tregime dhe dy romane, por dhe nga moria e botimeve tona të ditës. Lexohet me ëndje për idetë që përçon, për debatin ku përplasen mendësi e botëkuptime, si edhe për informacionin rreth tyre, brenda një kornize klasike, por me një tendosje egërshane.”shkruan për këtë botim të ri shkrimtari Visar Zhiti.

Faqe 12

E hënë, 5 nëntor 2012 www.mapo.al

recensë

Pjesë nga Libri

“Pavarësia, udhëtimi i paharruar i Ismail Qemalit”, një rrëfim historik nga Ilir Ikonomi, botuar nga UET-Press

Në shtegun e hollë dhe mitik të Pavarësisë Udhëtimi i atit themelues që mundi marshimin e ushtrive

Preç Zogaj Sapo është botuar nga “UET Press” libri “Pavarësia, udhëtimi i paharruar i Ismail Qemalit”, i publicistit dhe studiuesit Ilir Ikonomi, një libër i denjë për madhështinë dhe subtilitetin e historisë që rrëfen; një libër për një temë të rrahur, për të cilën ka pasur e ka studime, hulumtime dhe botime me vlerë, sidomos në këtë njëqindvjetor të Pavarësisë, por që ngërthen megjithatë fuqinë tërheqëse të një libri të ri, ku edhe faktet e njohura marrin një shkëlqim tjetër në vetë kompozimin e rrëfimit. Sërish provohet në këtë libër se ka gjithmonë gjëra të reja për të zbuluar në figurat e mëdha dhe në ngjarjet e mëdha të historisë. Sërish provohet gjithashtu se nuk janë faktet në vetvete, por vendosja e tyre e drejtë në koordinatat e kohës dhe historisë, aftësia interpretuese, mënyra e paraqitjes, gjuha, stili, kultura e të shkruarit, e tjerë e tjerë, që në lidhjen e tyre bëjnë që një libër të jetë i bukur, i ri, tërheqës. Në vlerësimin tim, libri i Ilir Ikonomit i përmbush në shkallën maksimale këto kërkesa.

Autori është fokusuar në udhëtimin me ngjyra legjende të Ismail Qemalit nga Stambolli në Bukuresht, nga Bukureshti në Vjenë dhe Budapest, nga Vjena në Trieste, nga Triestja në Durrës dhe nga Durrësi në Vlorë, për të sjellë e shpallur në orën finale të kohës Pavarësinë e Shqipërisë.

Ky është një udhëtim më shumë se njëmujor, ku shohim të jetë kondensuar historia e Shqipërisë dhe shqiptarëve, jo vetëm ajo e dekadës së fundit nën Perandorinë Osmane, por historia e tyre shekullore. Perandorisë po i vjen fundi, është në tërheqje dhe shpërbërje. Sllavët e Ballkanit, sidomos serbët, janë hedhur në revansh për copëtimin e Shqipërisë, duke e konsideruar një vend pa zot. Në këtë periudhë delikate, kur intriga ballkanike me prapavijë europiane është në kulmin e vet, dhe kur i sëmuri i Bosforit nuk ka forcë as të mbrojë vilajetet shqiptare dhe as të pranojë mëvetësinë e tyre, Ismail Qemali, jo i vetmi sigurisht, por si më i urti i të urtëve, percepton rrezikun imediat të copëtimit dhe rënies së trojeve shqiptare nën sundimin e fqinjëve dhe koncepton në fushën e minuar të fatit të Shqipërisë shtegun e hollë ku mund të kalojë shpëtimi i saj.

Shtegu është itinerari i udhëtimit që përshkruhet në këtë libër. Shpëtimi është shpallja paqësore e Pavarësisë sonë.

Duket qartë se autori Ilir Ikonomi ka lexuar e hulumtuar shumë në librat e botuar, në shtypin dhe dokumentet e kohës për të rindërtuar sa më të plotë udhëtimin e Ismail Qemalit dhe çetës së atdhetarëve drejt tokës së premtuar. Si shumë shkrimtarë, publicistë dhe studiues të tjerë, ai ka parë diçka magjike dhe biblike në këtë udhëtim të plakut të Vlorës dhe ka vendosur, si më thënë, të udhëtojë më të, t’i bëhet bashkudhëtar pas njëqind vjetësh, ta dëshmojë ditë pas dite dhe orë pas ore kalvarin e tij politik dhe diplomatik, të bëhet në mënyrë digresive kronikani i atij kalvari në muajin vendimtar. Nuk është një kronikë e fantazisë. Në asnjë rast. E megjithatë, sa më shumë fakte sillen, aq më shumë vishet me petkun e legjendës dhe mitit udhëtimi i atit të pavarësisë. Duket një paradoks. Por në fakt nuk

Autori është fokusuar në udhëtimin me ngjyra legjende të Ismail Qemalit nga Stambolli në Bukuresht, nga Bukureshti në Vjenë dhe Budapest, nga Vjena në Trieste, nga Triestja në Durrës dhe nga Durrësi në Vlorë, për të sjellë e shpallur në orën finale të kohës Pavarësinë e Shqipërisë. është i tillë. Në rrethanat e kohës vepra e Ismail Qemalit është në lartësinë e legjendës.

Faktet vetëm e ndriçojnë si të tillë. Ai ia del aty ku mjaft të tjerë para tij nuk ia kishin dalë dot. Në një mision që dukej i pamundur, arrin t’i bashkojë krerët e krahinave shqiptare, ashtu siç kishte bërë Gjergj Kastrioti rreth pesëqind vjet më parë, por në kushte shumë më të vështira, pasi pushtimi i gjatë otoman ka lënë pas edhe shenjën e diversitetit fetar të shqiptarëve. Me gjenialitetin e tij arrin të nxjerrë gjallë nga skakiera e ngatërruar e fuqive europiane pavarësinë e Shqipërisë si fakt të kryer. Me aq sa kisha lexuar deri përpara se të merrja në dorë librin e Ilir Ikonomit, gjithnjë kam menduar se Ismail Qemali realizoi me pavarësinë e Shqipërisë një kryevepër të inteligjencës kombëtare dhe njerëzore, që duhet të jetë një model gjykimi dhe sjelljeje për brezat e politikanëve shqiptarë. Libri i Ikonomit është monumenti i kësaj inteligjence, mbrujtur dhe veshur me lëndën e përndritshme të fakteve.

Lexuesi do të gjejë në këtë libër të dhëna të bollshme dhe përshkrime të holla prej një pene race të takimeve dhe, me gjerë se kaq, të marrëdhënieve që ndërtoi Ismail Qemali me zyrtarët e lartë të Austro-Hungarise

13

dhe Italisë, vendet luajtën një rol të dorës së parë për pavarësimin e Shqipërisë. Ata janë në një varkë me Ismail Qemalin, ky është në një varkë me ta për çështjen kombëtare shqiptare, i hapur, mirënjohës. Ka kuptuar thellë interesin e tyre, punon ngushtë me ta, por nuk do të afishohet si njeriu i dikujt, rezervohet të flasë keq kundër një vendi tjetër, është i kujdesshëm kur flet për Turqinë, madje edhe për Serbinë, pasi e di më mirë se askush se çfarë është duke bërë dhe e njeh më mirë se askush paqëndrueshmërinë e kulisave. Mendjen e tij e dominon misioni që duhet ta çojë përpara me shumë kujdes e maturi në një konfigurim të rrallë forcash ushtarake në terren kur fati i Shqipërisë ka nisur numërimin mbrapsht.

Me qartë se asgjë këtë luftë me kohën dhe këtë përballje të mendjes me forcën e jep dualiteti i udhëtimit të tij me marshimin e batalioneve serbe në drejtim të Durrësit. Ëndrra e Serbisë dhe kryeministrit të saj Nikola Pashiq është sigurimi i një apo disa daljeve në detin Adriatik. Janë nisur të pushtojnë Durrësit dhe të valëvisin atje flamurin e Serbisë.

Pesëmbëdhjetë mijë trupat serbe mblidhen mëngjesin e datës 9 nëntor 1912 në Prizrenin e mbuluar me borë. Koloneli Dimitrie Buliç, u drejtohet me këto fjalë: “Kemi pushtuar mjaft lugina pjellore dhe qytete të bukur, por tani na ka mbetur të dalim në Adriatikun serb për t’i hapur atdheut tonë një rrugë të lirë drejt botës. Kjo është aspirata jonë e papërmbajtur dhe për këtë do të bëjmë edhe luftë, sepse vetëm kështu do t’i sjellim begati dhe lumturi atdheut tonë.

Përpara djema! Zoti është më ne!”

Dhe ata u nisën përmes luginave të maleve drejt Durrësit në marshimin e tyre mizor dhe grotesk që do të zgjaste më shumë se dy javë. Ismail Qemali me atdhetarët shqiptarë do niseshin gjithashtu drejt Durrësit nga një drejtim tjetër. Dukej si një garë në distancë që kush të mbërrinte më parë. Në këtë paralele është përmbledhur kuptimi i kohës. Ismail Qemali i jep jetë idesë së pavarësisë së Shqipërisë në udhëtimin e tij, ndërkohë që zbritja e batalioneve serbe përmes maleve të Shqipërisë do të përfundojë në një grotesk të megalomanisë serbe.

Ismail Qemali e ngriti flamurin e pavarësisë së Shqipërisë më parë se serbët e shpërfytyruar nga marshimi i gjatë të ngrenë flamurin e tyre të robërisë së Durrësit. Kjo diferencë kohe është përcaktuese për ardhmen.

Në librin e Ikonomit sillen gjithashtu të dhëna shumë interesante për rolin e etërve të tjerë të pavarësisë, si Dom Nikoll Kaçorri, Isa Boletini, Luigj Gurakuqi e të tjerë, apo pjesë të debateve që janë zhvilluar në Parlamentin austro-hungarez për çështjen shqiptare. Shpallja e pavarësisë, krijimi i qeverisë se përkohshme, dorëheq ja e Ismail l Qemalit dhe mërgimi i tij i trishtë plotësojnë në këtë libër sagën e udhëtimit të tij të paharruar prej Abrahami. “Hulumtimi dhe vjelja e të dhënave nga shtypi i kohës, europian apo ballkanik qoftë, në dijeninë tonë, janë me të gjera e më të thella se në çdo punim të mëparshëm që lidhet me ketë personalitet të historisë shqiptare”, nënvizon Prof, Dr. Ferid Duka në fjalën hyrëse të këtij libri të rrallë.

Ismail Qemali nuk e kishte mjekrën krejt të bardhë Ajo që të linte më tepër mbresë tek ai ishte ngjyra blu e thellë e syve të tij. Ishin sy hetues dhe mjaft shprehës, që i lëvrinin me një gjallëri të jashtëzakonshme në kontrast të plotë me lëvizjet e tij përgjithësisht të ngadalta, pothuaj si të një breshke.

Vetë Ismaili pak e hapte gojën, por të folurit e tij ishte i butë dhe në stilin e një medituesi. Pjesën më të madhe të kohës ai qëndronte në heshtje, me pamje prej profeti, duke numëruar tespihet prej qelibari. Heshtja mund të vinte nga mosha e thyer, kur njeriu priret të bluajë kujtimet dhe përvojën e jetës e të mos rrëmbehet nga dramat e çastit, por mund të kishte lidhje edhe me atmosferën e përgjithshme në Stamboll që sa vinte e bëhej më e rëndë për të gjithë ata që kuptonin. Në kohë më të mira ai dinte edhe të qeshte, për shembull, kur kujtonte ngjarje të gëzuara nga e kaluara e vet. Në raste të tilla, e qeshura e tij ishte si ajo e një fëmije të lumtur. Por këto raste tani ishin gjithnjë e më të pakta. Ndryshe nga leshrat e rralluara të kokës, Ismaili nuk e kishte mjekrën krejt të bardhë, siç mund të të krijohej përshtypja e parë. Ajo ishte nga ato të llojit kripë e piper, plot rremba gri dhe nuk dukej që ai t’i kushtonte ndonjë përkujdesje të veçantë. Ismaili kishte ballë të lartë dhe në fytyrë i dalloheshin kapilarët e kuq. Pamjen simpatike ia plotësonin mollëzat e spikatura dhe hunda e rregullt me vrimat e gjera. Por ajo që të linte më tepër mbresë ishte ngjyra blu e thellë e syve të tij. Ishin sy hetues dhe mjaft shprehës, që i lëvrinin me një gjallëri të jashtëzakonshme në kontrast të plotë me lëvizjet e tij përgjithësisht të ngadalta, pothuaj si të një breshke. Po të përjashtoje fesin e kuq, stili i tij i të veshurit ishte europian; kjo dukej që nga këmisha me palosjet në formë krahësh në cepat e jakës, te jeleku me kopsat që mbërtheheshin gjer sipër e deri te kravata me nyje të gjerë që, sipas rastit, mund të zëvendësohej me një papijon.

Ismaili kishte lindur në Vlorë; ai ishte pinjoll nga një familje e shquar e Shqipërisë jugore, që atij i pëlqente ta krahasonte me familjet e vjetra aristokrate të Europës. Vlorajt dhe familjet e mëdha shqiptare jetonin në tehun e thikës, mes ofiqeve të larta si pashallarë dhe guvernatorë nga njëra anë, dhe kryengritjeve e revoltave nga ana tjetër. Një shembull ishte gjyshi i Ismailit, të cilit i ishte prerë koka gjatë një revolte në vitet 1820-të. Edhe për vetë Ismailin fati ishte treguar i pabesë dhe familja e tij ishte detyruar të mërgonte. Kjo ndodhi kur turqit dërguan ushtarë për të kapur të atin, Mahmutin, që ishte arratisur në Korfuz për shkak të një rebelimi. Ismaili ishte vetëm tre vjeç, kur, me të motrën, Ballkëze, u larguan nga Vlora të strukur në një kosh që bartej nga kali. Fëmijët bashkë me nënën shkuan të jetojnë në Elbasan, pastaj në Selanik, por pas disa vitesh të atin e falën, familjes iu kthye një pjesë e pasurisë dhe kjo solli një farë lehtësimi për ta. Kujtesa, tradita dhe miti janë ato gjëra të padukshme që i mbajnë gjallë dyert e mëdha si ajo e Ismailit. Ashtu si të tjerë në fisin e tij, Ismaili e kishte ndier që në rini tërheqjen drejt Europës, sidomos drejt kulturës franceze. Kishte rënë në kontakt me klasikët europianë në gjimnazin Zosimea të Janinës për të mos u shkëputur kurrë prej tyre, edhe në çastet më të errëta të jetës. Jo më kot thonë se ajo që mësohet me dëshirë nuk harrohet kurrë.

Në Janinë kishte nxënë shkencën dhe matematikën, latinishten dhe greqishten e vjetër. Ishin të paktë zyrtarët e Perandorisë me një formim të tillë, prandaj ata që vërtet kuptonin ia çmonin këto cilësi.

Me pak fat, por më shumë për shkak të aftësive, Ismaili e kishte filluar karrierën kur ishte vetëm 22 vjeç. Mentor kishte një njeri të shquar, Mithat Pashën, guvernator i përgjithshëm i Danubit. Në Rusçuk, selia e Mithat Pashës, Ismaili punoi në fillim si kryetar i Komisionit të Danubit e pastaj si guvernator i Varnës. Nëse mes zyrtarëve të lartë të Perandorisë mund të veçoje një prirje liberalizimi, që u kërkonte osmanëve të shkëputeshin nga atmosfera gulçuese për t’i lënë kombësitë e ndryshme të merrnin pakëz frymë, atëherë mund të thuhej se simbol i kësaj prirjeje ishte Mithat Pasha, një burrë fytyrëgjerë dhe vetulltrashë, që më vonë do të bëhej Vezir i Madh, pra Kryeministër. Gjatë viteve, me ndihmën e këtij vizionari, Ismaili kishte mësuar artin e zgjidhjes së fërkimeve, që shfaqeshin shpesh mes kombësive dhe feve brenda Perandorisë. Por kishte mësuar edhe një art tjetër që do t’i shërbente më së miri në jetë: mjeshtërinë e të bërit miq nga klasa e aristokracisë europiane.

Kur botëkuptimi i Ismailit ishte në formim e sipër, në mendjen e këtij të riu po rrënjoseshin në mënyrë të pakthyeshme idetë që synonin reformimin e krejt Perandorisë. Ai ishte bërë pjesë e liberalëve brenda administratës dhe shquhej si një ndër përfaqësuesit më të rinj mes tyre. Dalëngadalë tek ai po krijohej besimi se liberalizimi ishte çelësi për mbijetesën e Perandorisë, një filozofi që do ta shprehte më vonë me fjalët: “Lindja, e cila shumë njerëzve u duket tepër kokëfortë për të pranuar rendin dhe qeverisjen e mirë, është pjesa më e lehtë e botës që mund të sillet në rrugë të paqme, nëse veprohet me drejtësi dhe me durim

14

MAPO

bota

e hënë, 5 NëNTOR 2012 www.mapo.al

SHBA: Dy kandidatët në fushatë maratonë Ndërsa gara për Shtëpinë e Bardhë ka hyrë në ditët e fundit, ish-presidenti amerikan Bill Clinton zhvilloi fushatë krahas me presidentin Obama. Zoti Clinton, me zërin të ngjirur për shkak të fushatës tepër të ngarkuar, gjatë së cilës ka shoqëruar zotin Obama, tha se “e ka dhënë zërin në shërbim të Presidentit tim”, - siç u shpreh ai. Më tepër se 24 mijë vetë ishin mbledhur në Bristow të Virginias, për të dëgjuar ish-presidentin Clinton dhe

presidentin Obama. Presidenti dhe rivali i tij republikan, Mit Romney, po bëjnë fushatë pothuajse pa pushim gjatë këtyre ditëve të fundit që kanë mbetur deri të martën. Shumica e sondazheve tregojnë se gara është pothuajse në barazim. Shtetet më të rëndësishme për garën janë Kolorado, Florida, Ohio dhe Virginia.

Presidenti Obama ka një përparësi të vogël në Ohio dhe Virginia, ndërsa zoti Romney kryeson në Colorado. Të dy

Barack Obama

kandidatët janë thuajse barabar në Florida. Të katër këto shtete janë tepër të rëndësishëm për 270 votat elektorale, të nevojshme për të siguruar fitoren e Shtëpisë së Bardhë. Kandidatët e vazhdojnë fushatën edhe sot dhe nesër: zoti Romney shkon sot në Iowa dhe më pas në Ohio, Pensilvani dhe Virginia; ndërsa zoti Obama shkon Ohio, New Hampshire, Florida dhe Kolorado.

Mitt Romney

Profilet e dy kandidatëve për President të SHBA-së. Zëri i Amerikës sjell historitë e jetës dhe politikës së Barak Obamës dhe Mitt Romney

Obama, ndryshimi i madh mes fushatës dhe qeverisjes

Romney, nga ulja e taksave deri te 12 milionë vende pune

Gjatë administratës katërvjeçare të presidentit Obama, ekonomia është përmirësuar, por jo aq saç kishin shpresuar shumë njerëz. Disa ekspertë politikë thonë se zoti Obama ka mësuar ndryshimin e madh që ekziston mes fushatës dhe qeverisjes. Me afrimin e zgjedhjeve të 6 nëntorit, presidenti Barak Obama duket se i ka forcuar pozitat, pas prezantimit të dobët në debatin e parë presidencial kundër rivalit republikan Mitt Romney. Në ditët e fundit të fushatës, Presidenti po përpiqet ta prezantojë veten si udhëheqës me potencë. Në vazhdim, një portret i politikanit që shënoi një moment historik në vitin 2008 dhe shpreson që ta përsërisë atë fitore të martën: Para 4 vjetësh, Barack Obama u zgjodh presidenti i 44-të i Shteteve të Bashkuara. Partia Demokrate e emëroi atë në një kuvend që u përqendrua në pakënaqësinë e publikut me problemet ekonomike të vendit. Zoti Obama përfitoi nga kjo gjendje me moton e tij “Ndryshime tek të cilat kemi besim”. Gjatë administratës katërvjeçare të presidentit Obama, ekonomia është përmirësuar, por jo aq saç kishin shpresuar shumë njerëz. Disa ekspertë politikë thonë se zoti Obama ka mësuar ndryshimin e madh që ekziston mes fushatës dhe qeverisjes. Jennifer Lawless drejton Institutin e Grave dhe të Politikave në Universitetin Amerikan. “Shumë prej premtimeve të tij vareshin nga ideja se në Uashington do të bëheshin përpjekje ndërpartiake. Dhe menjëherë pasi John Boehner u zgjodh kryetar i Dhomës së Përfaqësuesve u pa qartë se objektivi numër një i republikanëve ishte që përpjekje të tilla të mos bëheshin.” Një shembull i tillë ishte projektligji për imigrantët, në bazë të të cilit do t’u jepej shtetësia imigrantëve që kishin ardhur ilegalisht në Shtetet e Bashkuara në moshën e fëmijërisë. Ky akt u mbështet nga Presidenti, por nuk u miratua kurrë nga Kongresi. Në qershor, presidenti Obama njoftoi se Shtetet e Bashkuara do të ndalnin përkohësisht dëbimin e imigrantëve që mbroheshin nga deportimi në bazë të projektligjit të imigracionit. Ndërkohë, administrata e tij ka deportuar më shumë imigrantë

Ish-guvernatori i Masaçusetsit dhe kandidati republikan për President, Mitt Romney, është në një garë të ngushtë me presidentin Obama disa ditë para zgjedhjeve presidenciale të së martës. Në vazhdim ju sjellim një profil të kandidatit republikan, i cili mund të bëhet presidenti i 45-të amerikan, nëse fiton ndaj presidentit Barak Obama: Partia Republikane përfaqësohet në zgjedhjet e nëntorit me kandidatët Mitt Romney dhe Paul Ryan. Në fushatën për t’u bërë Presidenti i 45-të amerikan, zoti Romney përpiqet të vërë në pah aftësitë e tij për të rimëkëmbur ekonominë amerikane.

“Unë i kuptoj këto gjëra, dhe dua që ta shfrytëzoj këtë përvojë për të krijuar punë të mira për të gjithë amerikanët që duan punë.” Nëse zgjidhet, zoti Romney thotë se do të ulë taksat, do të shkurtojë shpenzimet qeveritare dhe deficitin buxhetor si dhe do të anulojë ligjin e presidentit Obama për kujdesin shëndetësor.

Ai thotë se do të krijojë 12 milionë vende pune gjatë mandatit të tij të parë katërvjeçar. Zoti Romney bëri fitime prej miliona dollarësh kur ishte një ndër drejtuesit e kompanisë Bain Capital, një ndër firmat më të mëdha të investimeve në botë. Ai ndihmoi për të shpëtuar nga problemet financiare Lojërat Olimpike Dimërore 2002 në Salt Lake City dhe ishte guvernator i shtetit Masaçusets për një mandat. Zoti Romney nuk pati sukses katër vjet më parë, kur u përpoq të merrte emërimin e Partisë Republikane si kandidat për zgjedhje. Por këtë radhë ai i rezistoi konkurrencës nga rivalët më konservatorë Rick Santorum dhe Newt Gingrich dhe kapërceu dyshimet për fenë e tij mormone. Zoti Romney tani kryeson përpjekjet e partisë së tij për të mundur presidentin Obama të martën, thotë analisti John Fortier: “Mitt Romney mund të mos jetë kandidati më entuziast, por dëshira për të mundur presidentin Obama është një faktor i fortë moti-

të paligjshëm se çdo president tjetër amerikan. Presidenti Obama mbajti premtimin e fushatës për të reformuar kujdesin shëndetësor të vendit. Ndërsa ky ligj ngjalli shumë debate, Gjykata e Lartë, e cila diskutoi kushtetutshmërinë e tij, i mbështeti dispozitat kryesore të ligjit. Presidenti kërkoi dhe Kongresi miratoi një paketë prej 787 miliardë dollarësh për stimulimin e ekonomisë dhe më pas zbatoi një program shpëtimi për kompanitë e automobilëve General Motors dhe Chrysler. Në maj të vitit 2011 forcat speciale zbuluan vendndodhjen dhe me një operacion ushtarak vranë në Pakistan Osama bin Ladenin, organizatorin e sulmeve terroriste të 11 shtatorit 2001. Presidenti tërhoqi forcat amerikane nga Iraku, shtoi numrin e trupave në Afganistan dhe nënshkroi një traktat të ri për kontrollin e armëve me Rusinë. Barack Obama është Presidenti i parë afrikano-amerikan i Shteteve të Bashkuara. Ai është gjithashtu Presidenti i parë në detyrë që mbështet ligjërimin e martesës mes homoseksualëve. Kur zoti Obama u përball me rivalin e tij republikan Mitt Romney në debatin e parë presidencial, Presidenti kishte një avantazh të vogël por të qëndrueshëm në anketat e opinionit në shkallë kombëtare, por ai nuk doli mirë në debat dhe zoti Romney avancoi. Zoti Obama e ka përqendruar mesazhin e fushatës kryesisht tek të rinjtë, gratë, pakicat dhe klasa e mesme. Gjatë javëve të fundit, ekonomia është përmirësuar pak, gjë që mund ta ndihmojë presidentin Obama. Në javët e fundit të fushatës, zoti Obama anuloi fushatën për t’u përqendruar te përgjigja e qeverisë kundër uraganit Sandy. Guvernatori republikan i Nju Xhersit, i cili më parë ka qenë kritik i ashpër i Presidentit, lavdëroi zotin Obama për rolin e tij në përpjekjet pas uraganit. Barak Obama u lind në Havai më 1961. Ai dhe bashkëshortja e tij Michelle kanë dy vajza, Malia dhe Sasha. Nënpresidenti Xho Bajden është edhe këtë radhë kandidati demokrat për nënpresident. Zoti Bajden ka shërbyer për gjashtë mandate si senator dhe konsiderohet si ekspert në politikën e jashtme.

Zoti Obama e ka përqendruar mesazhin e fushatës kryesisht tek të rinjtë, gratë, pakicat dhe klasa e mesme.

Gjatë javëve të fundit, ekonomia është përmirësuar pak, gjë që mund ta ndihmojë presidentin Obama

vues për republikanët.” Në frontin e politikës së jashtme, zoti Romney thotë se presidenti Obama ka dëmtuar marrëdhëniet me aleatin e Amerikës, Izraelin, dhe nuk është treguar i ashpër sa duhet ndaj Iranit, Kinës dhe Rusisë. Ai ka kritikuar Presidentin për reagimin ndaj sulmit në konsullatën amerikane në Bengazi të Libisë. Katër amerikanë humbën jetën në këtë sulm. “Në marrëdhëniet me vende të tjera, Presidenti ka treguar besim te njerëz që nuk e kishin fituar këtë besim, ka ofenduar njerëz që nuk e meritonin dhe ka kërkuar ndjesë atje ku nuk duhej.” Zoti Romney është përqendruar te problemet e ekonomisë. Në debatin e parë presidencial me presidentin Obama, zoti Romney gjithashtu premtoi se, nëse zgjidhet President, ai do të bashkëpunojë me të dyja partitë në qeverisjen e vendit. “Republikanët dhe demokratët e duan Amerikën, por ne kemi nevojë për një udhëheq je të fortë në Uashington, që do të bashkonte njerëzit dhe do të bënte punën. Për mua nuk ka rëndësi bindja partiake. Kam bashkëpunuar me të dyja partitë në të kaluarën dhe do ta bëj të njëjtën gjë përsëri”.

Mbështetja për zotin Romey në sondazhe u ngrit pas debatit të parë dhe shumë analistë tani thonë se gara është e ngushtë dhe është vështirë të parashikohet fituesi. Disa analistë thonë se mënyra si e perceptojnë njerëzit Mitt Romney-n do të diktojë rezultatin e zgjedhjeve. Peter Brown është specialist i anketimeve. “Po zhvillohet një betejë për ta identifikuar Mitt Romney-n para votuesve amerikanë. Kampi Obama do t’i gjejë një identifikim negativ, ndërsa fushata e zotit Romney po përpiqet ta portretizojë sa më pozitivisht. Fitorja do t’i përkasë atij kampi që tregohet më bindës në këtë përpjekje.” Mitt Romney është 65 vjeç, i martuar që nga viti 1969 me Ann Romney-n me të cilën ka pesë djem.

e hënë, 5 NëNTOR 2012 www.mapo.al

ekonomi

MAPO

15

Ruli, Ramës: Tako fermerët e vërtetë Disa qindra hektarë tokë e varfër dhe e pashfrytëzueshme po bëhet një burim kryesor të ardhurash për fermerët e Malësisë së Madhe. Me anë të mbështetjes financiare dhe orientimit nga Ministria e Bujqësisë, qindra fermerë në këtë zonë kanë arritur të mbjellin me sukses qindra hektarë me sherebel dhe bimë të tjera mjekësore.

Gjatë një vizite që bëri në komunën Kastrat

dhe fshatrat e tjera, ministri Genc Ruli kujtoi edhe kryetarin e Partisë Socialiste, duke i bërë thirrje që të takojë fermerët e vërtetë dhe jo ish-kryetarë komunash. Kjo bisedë me fermerët dhe drejtuesit lokalë u bë në të njëjtën parcelë ku ishte para disa ditësh kryetari i PS-së, Edi Rama. Më shumë se 26 milionë lekë janë dhënë gjatë këtij viti për të subvencionuar dhe mbështetur fermerët që

kultivojnë bimë medicinave. Të dhënat zyrtare nga Ministria e Bujqësisë, Ushqimit dhe Mbrojtjes së Konsumatorit bëjnë me dije se deri më tani janë bërë 314 aplikime me një sipërfaqe prej 376 hektarë të mbjella me bimë medicinale. Subvencioni për bimët mjekësore është 200 mijë lekë për hektarë dhe çdo fermer që aplikon mund ta përfitojë direkt këtë mbështetje financiare.

Paketa fiskale, taksa e sheshtë shtrihet mbi shpërblimet e privatëve Sipas një projekti që pritet të shoqërojë paketën fiskale të vitit financiar 2013, tatimi mbi të ardhurat 10 për qind pritet të shtrihet në taksimin e shpërblimeve dhe bonuseve të biznesit. Ja skema Në kulmin e një debati ndërmjet kampeve politike për taksë të sheshtë apo progresive, Ministria e Financave ka projektuar që të zgjerojë gamën e këtij tatimi për vitin që vjen. Sipas një projekti që pritet të shoqërojë paketën fiskale të vitit financiar 2013, tatimi mbi të ardhurat 10 për qind pritet të shtrihet në taksimin e shpërblimeve dhe bonuseve të biznesit për vitin 2013.

Ekziston një praktikë e njohur tashmë që bizneset, sidomos ato të mëdha, kur raportojnë bilancet në fund të vitit rrisin shpenzimet për shpërblime dhe pagat për punonjësit dhe administratorët e tyre në mënyrë që të paguajnë më pak tatim-fitim. Mirëpo Ministria e Financave duket se e ka gjetur zgjidhjen e këtij “evazioni”. Për vitin 2013 ka vendosur të njohë si shpenzim të zbritshëm vetëm pagën e 13-të, që është e përcaktuar në Kodin e Punës. Të gjitha shpërblimet e tjera do t’i nënshtrohen tatimit 10 për qind, i cili duhet të paguhet nga personat që i kanë përfituar këto bonuse apo shpërblime.

Ligji “Për tatimin mbi të ardhurat” ndryshon në disa nene të tij, të konsideruara nga Ministria e Financave si problematike në trajtimin e shumë rasteve. Duke u ndalur te neni 21, “shpenzime të panjohura”, Ministria e Financave ka vendosur edhe shpenzimin për bonuset ndaj punonjësve për performancë të

mirë. Sipas Financave, analizimi i raporteve dhe bilanceve financiare në disa kompani të njohura ka nxjerrë në pah shuma të konsiderueshme bonusesh, duke ndikuar në reduktimin e tatimit ndaj fitimit. Më konkretisht, ministria propozon që shpenzimet për shpërblime apo bonuse që u janë paguar të punësuarve, përfshirë edhe administratorët, përveç pagës së tretë të dhënë në bazë të Kodit të Punës, që njiheshin si shpenzime të panjohura. “Nga kontrollet e ndryshme të ushtruara nga administrata tatimore në disa operatorë të rëndësishëm të ekonomisë, si dhe në pasqyrat financiare të tyre, eviden-

tohen shuma të konsiderueshme të bonuseve apo shpërblimeve që u jepen të punësuarve, sidomos administratorëve të punësuar në këto kompani”, - deklaron ministria.

Sipas saj, bazuar në ligjin aktual, të tilla shpenzime njihen si shpenzime të zbritshme për efekt të përcaktimit të fitimit të tatueshëm, por për shkak të shumave të larta ato ndikojnë ndjeshëm në uljen e masës së fitimit të tatueshëm. Pra, në fund të nenit 21 “shpenzime të panjohura” shkronja o) ndryshohet me këtë përmbajtje. “Shpenzimet për shpërblime apo bonuse që u janë paguar të punësuarve, përfshirë edhe administratorët, përveç pagës

Banka gjermane KfW do të rrisë financimet për Shqipërinë gjermane shprehet se po Kriza ekonomike europiane shihet mundësia që KfW të nuk do të ndikojë tek zgjerojë sektorët që mund të financimet e Bankës financohen prej saj. “Sektorët gjermane KfW në projektet prioritarë për ne janë ai i ndaj Shqipërisë. Madje kjo furnizimit me ujë, kanalizimet bankë pritet të rrisë dhe energjia elektrike. Por ne financimet për projekte në do të shtojmë vëmendjen energjetikë, ujësjellës dhe tonë edhe për sa i përket kanalizime për Shqipërinë, menaxhimit të inerteve, siç Kosovën dhe Maqedoninë. është projekti i Korçës dhe ai i Në një intervistë për Pogradecit, që po realizohen mediat, Drejtori rajonal i në bashkëpunim me KfW, Rene Eschemann Drejtori KfW, Rene Eschemann pushtetin vendor. Financimi i konfirmon financimin në projekteve aktuale që po zbatohen në Shqipëri rritje nga kjo bankë për projektet shqiptare. “Ne kap vlerën 22 milionë euro”, - u shpreh jemi një partner i besueshëm, sidomos në këtë kohë krize. Ne nuk do të reduktojmë angazhimin Eschemann. Banka gjermane ka financuar tonë në rajon dhe Shqipëri. Madje në një masë të projektin e ujësjellësit dhe kanalizimeve në Pogradec, Korçë e Kavajë. Gjithashtu edhe në caktuar do të rrisim financimet. Do të sektorin e energjisë është financuar projekti i qëndrojmë këtu edhe në të ardhmen për të linjës energjetike të jugut të vendit. Banka është asistuar një mori sektorësh, veçanërisht në në negociata me qeverinë për financimin e sektorët më kyç, që janë ai i furnizimit me ujë projektit të interkonjeksionit me Kosovën. dhe i energjisë”, - tha ai. Drejtori i bankës

Për vitin 2013 Financat do të njohin si shpenzim të zbritshëm vetëm pagën e 13-të, që është e përcaktuar në Kodin e Punës, shpërblimet e tjera tatohen 10 %

së trembëdhjetë të dhënë në bazë të Kodit të Punës”. Në nenin 8 propozohet që të shtohen si kategori e të ardhurave të përjashtuara përfitimet për dëmshpërblime të marra nëpërmjet vendimeve të formës së prerë të gjykatave, si dhe kompensimet e caktuara për kostot gjyqësore, si dhe të ardhurat e përfituara nga institucionet shtetërore për arritjet në shkencë, sport, kulturë.

Këto të ardhura, për nga vetë natyra e krijimit të tyre nuk lidhen me të ardhurat e krijuara nga një aktivitet ekonomik apo të ardhura në kuptimin e fitimit neto të një individi.

Request for proposal GRD-RFP-2012-012 For: “Cash Transport Services” and: Request for proposal GRD-RFP-2012-015 For: “External Security Services for Bank’s premises” Societe Generale Albania Bank invites proposals from eligible and qualified companies for: 1 - Cash Transport Services.

2 - External Security Services for Bank’s premises The complete Request for Proposal Documents is available for download at Societe Generale Albania Bank’s website www.societegenerale.al/ Engagement >> Auctions section, or upon request to: procurement.al@socgen.com .

Proposal must be delivered on or before: 1 – November 12th, 2012, 12:00 hrs (CET) in a sealed envelope marked with: Banka Societe Generale Albania General Resources Department Blv. Deshmoret e Kombit Twin Towers, Tower 1, 9th floor Tirana, Albania To the attention of:

Mr. Igli Kasneci General Resources Manager Name of the bidding service provider

Proposals sent by fax or email will not be accepted.

16

MAPO

e hënë, 5 NëNTOR 2012 www.mapo.al

e hënë, 5 NëNTOR 2012 www.mapo.al

rrethe

MAPO

17

Përfundon studimi gjeologjik i bulevardit të ri Studioja arkitekturore ‘Grimshaw’ ka përfunduar studimin gjeologjik dhe topografik të bulevardit të ri dhe të lumit të Tiranës. “Nga stacioni i trenit deri në Paskuqan dhe përgjatë lumit të Tiranës janë kryer mbi 50 shpime si dhe janë instaluar 6 piezometra për monitorimin e nivelit të ujërave nëntokësore. Aktualisht kanë përfunduar

analizat laboratorike për të gjithë zonën”, thanë burime pranë studios. Me studimin gjeologjik studioja arkitekturore ‘Grimshaw’ ka përfunduar një fazë të rëndësishme të studimit të detajuar të projektit për Bulevardin e Ri dhe lumin e Tiranës. Sipas këtyre burimeve, brenda pak javësh projekti i detajuar do t’i dorëzohet Bashkisë së Tiranës,

për t’i hapur rrugë nisjes së zbatimit të këtij projekti, i cili konsiderohet si më i rëndësishmi për zhvillimin e qëndrueshëm dhe afatgjatë të Tiranës. Ndërtimi i bulevardit të ri dhe lumit të Tiranës hap një mundësi të re për zhvillimin ekonomik dhe nxit punësimin, ndërsa prek 1/5 e qytetit dhe një prej pjesëve më të pazhvilluara të Tiranës.

shkurt

Vetëmbytet në Bunë 40-vjeçari, dyshohet se ishte në depresion

Nga takimi “Gazetaria shqiptare në 100 vjet”

Ambasadori Sequi: Liria e shtypit hallkë tepër e rëndësishme, drejt BE Unioni i Gazetarëve, në bashkëpunim me komunën e Shëngjinit, takim për rolin e gazetarisë shqiptare në 100 vjet pavarësi Gazetarët kanë diskutuar për rolin e gazetarisë në shoqërinë shqiptare sot, ndërsa kanë sjellë në vëmendje edhe historinë e saj në 100 vite. Takimi u organizua nga Unioni i Gazetarëve, në bashkëpunim me komunën e Shëngjinit, dhe u zhvillua dje nën titullin “Gazetaria shqiptare në 100 vjet shtet”. Në takim morën pjesë diplomatë të BE- së, OSBE-së, gazetarë shqiptarë nga Shqipëria, Kosova, Maqedonia dhe Mali i Zi, kryetarja e Komisionit të Medias, Valentina Leskaj, deputeti Gjovalin Kadeli. Takimi kishte si qëllim të vlerësonte rolin e gazetarisë në 100 vitet e Shqipërisë si shtet e njëkohësisht të diskutonte për gjendjen e saj në ditët e sotme. Kryetari i Unionit të Gazetarëve, Aleksandër Çipa, theksoi se “nëpërmjet këtij takimi dhe referimeve synojmë që të kujto-

jmë dhe nderojmë historinë e shtypit shqiptar në këta 100 vjet të shtetit shqiptar”. Ambasadori i BE- së në Shqipëri, Etore Sekui, pasi vlerësoi rolin e medias, u shpreh se gazetarët kanë lënë shenja në histori dhe ngjarjet e mëdha na janë ngulitur nga ju. Ndërsa zv.ambasadori i OSBE- së në Shqipëri, Dan Renford, theksoi në fjalën e tij se gazetaria duhet t’i shërbejë së mirës publike, dhe jo politikës. Përzgjedhja e Shëngjinit për një aktivitet mbarëkombëtar i referohet pikërisht figurave të dala nga Lezha dhe që kanë orientuar gazetarinë në hapat e arritur deri më tani, por edhe mbështetjes që i dha këtij aktiviteti kryetari i komunës së Shëngjinit, Salvador Kaçaj. Ambasadori i BE-së, Ettore Sequi, në fjalën e tij ka evidentuar disa probleme që hasen te liria e shtypit, te presionet ndaj medias, deri te shpifjet që mbetet një shqetësim i madh, sipas tij. “Gazetaria lë shenja në historinë e një vendi dhe ngjarje të mëdha janë ngulitur në kujtesën tonë pikërisht prej jush. Thuhet që liria e shtypit garantohet nga ata që e kanë në pronësi shtypin, pra ajo që duhet

të them është se ka një shqetësim gjithnjë e më të madh në pavarësinë e punës suaj. Presionet e ndryshme të kohës mund t’ju çojnë që të bëni keqraportime të realitetit, pasi ata që kanë pronësinë e medias ju bëjnë që të krijoni një realitet ndryshe. Në raport-progresin e vitit 2012 ne folën qartë se trysnia ekonomike e medias është shtuar gjithnjë e më tej, duke çuar kështu në ndikime që kanë të bëjnë me kushte të brishta të punës në gazetari. Kemi thënë që nuk ka ende një ent vetërregullues dhe kapaciteti i sindikatave të

Përsa i përket çështjes së anëtarësimit të Shqipërisë në BE, ne kemi folur qartë duke thënë se duhen marrë masa që liria e të shprehurit dhe liria e medias të jenë komponentë kyç” Ettore Sequi

gazetarëve mbetet i dobët. Shpifja mbetet ende një shqetësim dhe kjo gjë mund t’i çojë gazetarët në penalizim me gjoba shumë të larta”, u shpreh Sequi. Sipas tij, liria e shtypit është një hallkë tepër e rëndësishme që duhet të përmbushë Shqipëria për të qenë pjesë e familjes së madhe europiane dhe do të monitorojmë nga afër dhe në mënyrë të vazhdueshme zhvillimet në këtë fushë. “Ne i konsiderojnë gazetarët si ndër më të rëndësishmit përsa u përket reformave që duhen bërë në këtë vend. Përsa i përket çështjes së anëtarësimit të Shqipërisë në BE, ne kemi folur qartë duke thënë se duhen marrë masa që liria e të shprehurit dhe liria e medias të jenë komponentë kyç”, përfundoi ambasadori Sequi. Në aktivitetin e organizuar me gazetarët në 100-vjetorin e Pavarësisë së vendit janë prezantuar edhe kujtime të gazetarëve që kanë bërë histori në vendin tonë, ku vlerësohet roli i medias në fillimet e viteve ‘91 dhe hovi i saj zhvillues gjatë kësaj periudhe për të ardhur deri sot, në një media tërësisht bashkëkohore.

Një person është hedhur dje nga ura e vjetër e Bunës, ndërsa polumbarët po kërkojnë gjetjen e trupit. Policia bëri të ditur se rreth orës 13:30 minuta, shtetasi A.T., 40 vjeç, është hedhur nga ura, ndërsa dëshmitarë në këtë ngjarje kanë qenë peshkatarët e zonës. “Ai hoqi xhaketën dhe nga lartësia e urës u hodh në Bunë. Të pranishëm kanë qenë dhe peshkatarët”, thanë burimet policore. Për gjetjen e trupit janë angazhuar dhe polumbarët, ndërsa po hetohet mbi shkaqet që kanë shtyrë 40-vjeçarin të hidhet nga ura. Të afërm të tij thanë se ai po kalonte prej ditësh një gjendje depresioni.

Policia greke kthen në kufi 150 klandestinë, ikën nga malet Kapshticë- Ndërsa dukej si një

fenomen i harruar pas liberalizmi të vizave, ka ende shqiptarë që ikin si klandestinë nga mali, për të gjetur një mundësi punësimi në vendin fqinj Greqi. Ndërkaq policia greke ka rikthyer në orët e fundit në Shqipëri plot 150 klandestinë. Edhe pse shteti fqinj është i përfshirë prej një krize të thellë ekonomike, përsëri shqiptarët tentojnë të shkojnë në Greqi edhe ilegalisht për të përmirësuar jetesën e tyre tejet të vështirë. Nga ana e saj policia greke ka ndërmarrë një operacion të gjerë për kthimin e emigrantëve klandestinë. Vetëm gjatë javës së fundit kthimet në vendkalimin kufitar të Kapshticës kanë qenë të shumta, ndërkohë që kjo lidhet dhe me përfundimin e sezonit të turizmit, por dhe të punëve në sektorin e bujqësisë në vendin fqinj. Por nga ana tjetër dhe ikjet masive nga mali në këmbë për të hyrë ilegalisht në territorin e vendit fqinj janë të shumta. Sipas të dhënave të policisë kufitare, mësohet se gjatë 48 orëve të fundit policia greke ka kthyer në Kapshticë 150 klandestinë, të cilët kanë hyrë ilegalisht në vendin fqinj.

Brenda pak ditësh, një arterie e re i shtohet Tiranës Kryetari i Bashkisë së Tiranës, Lulzim Basha, ka inspektuar dje punimet e nisura në disa rrugë të Tiranës, mes të cilave edhe rrugën “Hasan Sufa”, një aks që, sipas bashkisë, është tejet i rëndësishëm për impaktin që ka në lehtësimin e trafikut në qytetin e Tiranës dhe reduktimin e nivelit të ndotjes dhe që pritet të hapet brenda pak ditësh. “Punimet në këtë segment rrugor që lidh Unazën, bulevardin ‘Bajram Curri’ me rrugën ‘Ali Demi’ kanë hyrë në fazën përfundimtare”, njoftoi bashkia. Në këtë rrugë dje ka nisur mbjellja e

pemëve përgjatë gjithë segmentit.

“Zonat e gjelbra do të shtrihen dhe në hapësirat midis godinave të banimit, ku do të vendosen edhe stola për banorët. Paralelisht po punohet edhe për heq jen e mureve rrethuese, gardheve apo telave të vendosur përgjatë kateve të para të pallateve dhe pas përfundimit të gjelbërimit do të hidhet shtresa e fundit e asfaltit, duke hapur një arterie te re rruge në qytetin e Tiranës”, thuhet në njoftimin për shtyp të Bashkisë së Tiranës. Rruga tërësisht e re ka një gjatësi prej 312 metrash dhe një gjerësi prej 15

metrash (2 x 3.5 m në çdo krah dhe brez të gjelbër në mes, 1m). Në dyja anët e rrugës janë parashikuar xhepa parkimi me gjerësi 2m dhe trotuaret në të dyja anët e rrugës do të kenë gjerësi 2,5m. Përgjatë rrugës do të ketë ndriçim si dhe është ndërtuar i gjithë rrjeti i nevojshëm i ujësjellës-kanalizimeve.

Bashkia e Tiranës u ka lënë afat deri të martën kompanive që kanë vendosur kabllot ajrore përgjatë rrugës “Hasan Sufa”, të bëjnë zhvendosjen e tyre, në të kundërt do të jenë punonjësit e bashkisë që do i zhvendosin ato. Sipas bashkisë,

Lulzim Basha

nisja e punimeve është paraprirë nga shpronësimet. “Me një fond prej 122.7 milionë lekësh janë shpronësuar të gjitha familjet, shtëpitë e të cilëve u prishën për ndërtimin e kësaj rruge. Ndërtimi i këtij segmenti rrugor, i projektuar që në vitin 1989, do të realizohet përfundimisht pas 23 vitesh. Për të përmirësuar sa më shumë qarkullimin, do të ndërhyhet edhe në urën mbi Lanë, te zona e Bërrylit.

Aktualisht, po punohet për ndërtimin e trafikndarëses dhe më pas do të bëhet asfaltimi”, thuhet në një njoftim të Bashkisë së Tiranës.

OpEd

18

MAPO

E hënë 5 nëntor 2012 www.mapo.al

01 02 03

“Kurseni nga pak çdo muaj dhe në fund të vitit do të habiteni se sa pak që keni”.

Ernest Haskins

Bujar Kapexhiu Nga

“Të pasurit janë shkuma e tokës në çdo shtet”.

G.K. Chesterton 46. “Mungesa e parave janë rrënja e gjithë të këqijave”.

George Bernard Show

Opinione dhe Editoriale

Banditë e hajvanë iii

D

uhet ta konsiderojmë hero një zyrtar të vetëm nga të gjithë zyrtarët, i cili thjesht e kryen detyrën ashtu siç obligohet me ligj. Do të thotë, nuk themi se ai është një nga ata që e bëjnë punën e tyre ashtu siç kërkohet. Themi se ai është hero, ngase është i vetmi që e bën punën e tij ashtu siç duhet.

Disa herë më radhë më ka bërë vaki të shkruaj për personalitete politike të tanishme, duke i kualifikuar (sigurisht me plot drojë intelektuale e morale - n’i paça këto cilësi), në bazë të qëndrimeve, sjelljeve dhe veprimeve të tyre të zakonshme: banditë dhe hajvanë.

E kam bërë këtë ndoshta duke mos pasur për çka tjetër të flas në lidhje me ta; duke mos njohur asnjë qëndrim, ide a veprim tjetër të tyre politik: e gjitha që shihja e shoh te ta, karakteristike e përkufizuese ishin e janë vetëm ato sjellje prej banditësh e hajvanësh.

Së fundmi, siç raporton Koha Ditore, ka pasur edhe përleshje tjetër fizike, bash në institucionet shtetërore, përkatësisht në zyrat e Ministrisë së Diasporës, më ç’rast Nuredin Lushtaku, zëvendësministër, e ka rrahur, po, tamam, e ka rrahur grushte e shuplaka Mustafë Xhemajlin, drejtorin e Departamentit për Politika të Diasporës; me “arsyetimin” se nuk e ka pranuar në punë dikë, mbase të afërm të tij, të cilit i kishte premtuar punësim.

Ajo çka skandalizon po ashtu në këtë ndodhi është sesi rasti nuk është përcjellë në polici (njëjtë kishte ndodhur në përleshjen e mëparshme në mes të deputetëve në Kuvendin e Kosovës, kur nuk ishte lejuar policia të ndërmerrte hetime për rastin, e pengimin e policisë e kishte bërë pikërisht shefi i grupit parlamentar të PDK-së, Grabovci), duke pretenduar se problemi mund e duhet të zgjidhet “ndër burra”. Për këtë arsye, është ngatërruar në këtë vaki edhe vetë kryeministri Thaçi; e sa duket ilaçi tash qenka vetëm e natyrisht kushëriri i Nuredin Lushtakut, Sami Lushtaku, kryetar i komunës së Skenderajt, i njohur për sjelljet e tij të cituara më lart, i cili mund ta zgjidhka problemin duke luajtur rolin e “burrit”. Çfarë do të thonë të gjitha këto?

I tërë problemi ka një mori çështjesh për t’u interpretuar dhe vetë problemi në tërësinë e tij mund të ketë një mori interpretimesh.

Së pari: Korrupsioni, ndikimi,

koment Arben Idrizi

Qyteti, në vetvete, nuk është një fjetore e madhe. Që ai të funksionojë si i tillë duhet të përfshijë përveç banesave edhe zonat qendrore, terren për spitale, zonat e gjelbra, terrenet sportive, zonat universitare apo institucionet shkencore, zona të shërbimit të varrimit publik, zona industriale, ekonomike apo tregtare grosiste, zona të transportit të jashtëm, zona të parkut zoologjik dhe botanik, zona të pushimit apo të rekreacionit. Nuk duhet harruar rrjeti i sistemit rrugor që i lidh këto elemente. Qyteti është një organizëm, ai përbëhet nga njësi strukturore të tij...

nepotizmi janë të lejueshme dhe të obligueshme; një zyrtar mund të punësojë këdo të vetin kudo që mundet dhe askush nuk ka të drejtë ta pengojë në realizimin e kësaj të drejte.

Së dyti: Institucionet shtetërore janë vend i zakonshëm për përleshje fizike; të zgjedhurit e qytetarëve janë persona të gatshëm e të prirë për t’u përleshur fizikisht; përleshja fizike është e drejtë, vlerë dhe parim.

Së treti: Zgjidhja e një konflikti të mundshëm kërkohet në rrugë “kanuni”, tradicionale, jo në rrugë ligjore, demokratike; nuk kemi e nuk duam të kemi traditë shtetërore, ajo kanunore është e jona dhe e duhura. Në të vërtetë, të zgjidhurit e një problemi “ndër burra” i përket po ashtu edhe domenit të krimit; “ndër burra” është kod i njohur dhe moçëm gangsterësh, grupesh e familjesh mafioze.

Me fjalë të tjera, një zyrtar si Nuredin Lushtaku mund të punësojë, gjithmonë sipas logjikës së banditëve dhe hajvanëve, një të vetin me të njohshëm, pra të praktikojë krimin e nepotizmit dhe për këtë të mos japë përgjegjësi ligjore; e nëse dikush e pengoi, mund ta rrahë grushte e shpulla dhe për këtë të mos hetohet nga policia dhe rrjedhimisht të mos dalë para drejtësisë.

Përkundër, në vend të ligjit që mund ta ndëshkojë, atij do t’i dalë në ndihmë praktika kanunore e “burrnisë”, përkatësisht “burrninë” në këtë konflikt do ta ndajë, nëse jo Kryeministri i vendit, që dalka të mos ketë autoritetin e “burrit”, atëherë Sami Lushtaku, kushëri i të ngatërruarit në rrahje, Nuredin Lushtakut, i njohur për shkelje të ligjit, i përballur me drejtësinë ndërkombëtare dhe po ashtu i dyshuar për krime të ndryshme. Do të thotë, “burrninë” në konfliktin e një “burri”, e një banditi dhe hajvani do ta ndajë një “burrë” tjetër, një bandit e hajvan tjetër.

Policia e gjyqësia janë jashtë kësaj “burrnie”. Sepse kështu duan “burrat”. Sepse shteti mbahet kështu, me “burra”, “burrni”.

Tash, pyetja banale po aq sa fondamentale është: ku po jetojmë?

Sipas situatës së përshkruar më sipër, del se po jetojmë në një vend fisnor, pothuajse primitiv, barbar, larg praktikave shtetërore ligjore dhe demokratike; në një vend në krye të të cilit janë vënë ca banditë e hajvanë, të rreshtuar pas subjektesh

Parapërgatitje

të ndryshme deklarativisht politike; në një vend ku një grumbull personash, banditë e hajvanë, kanë marrë tërë pushtetin e mundshëm në duart e tyre, vrasin e kthjellin dhe s’i japin përgjegjësi askujt për asgjë (derisa nuk kacafyten mes vete për interesat e tyre personale).

Editorialisti ynë Imer Mushkokaj, në tekstin e fundit ka dalë me idenë, po parafrazoj, se në këtë vend ku ka me bollëk hajvanë, na duhen heronj të gjallë (vërejtja ime - ama jo si ata të luftës, të cilët në përgjithësi na dalin të jenë kriminelë, të korruptuar, hajdutë, plaçkitës, rekrutues, mitmarrës etj.), por të gjallë; të gjallë disi si ai kryetari i Komunës së Hanit të Elezit, Rufki Suma, shembull i zyrtarit që nuk korruptohet, nuk vjedh paranë publike, bile as nuk e shpenzon atë nëpër dreka e darka e udhëtime zyrtare etj.

Shikoni për një moment se në çfarë derexheje jemi: duhet ta konsiderojmë hero një zyrtar të vetëm nga të gjithë zyrtarët, i cili thjesht, po e përsëris, thjesht e kryen detyrën ashtu siç obligohet me ligj.

Do të thotë, nuk themi se ai është një nga ata që e bëjnë punën e tyre ashtu siç kërkohet. Themi se ai është hero, ngase është i vetmi në mesin e të gjithëve që e bën punën e tij ashtu siç duhet. E përnjëmend duhet ta konsiderojmë hero. Pajtohem. Sepse kështu mbase fillojmë të bëjmë një dallim esencial: kush është hero e kush është kriminel (meqë veç paskemi nevojë çdo herë për këso kategorish). Në njërën anë janë një mori zyrtarësh që e shkelin ligjin e në anën tjetër kemi një zyrtar të vetëm, po e përsëris, një zyrtar të vetëm, që vepron në pajtim me ligjin dhe për më tepër jep shembuj të kursimeve të parasë publike edhe atëherë kur nuk pritet një gjë e tillë. Por, kush e përmend këtë zyrtar?

Kush i ofron qoftë edhe një mirënjohje morale (Gjithmonë duke besuar se informatat mbi të janë të vërteta)? Kush e merr si shembull në krahasim me zyrtarët tjerë? Askush. Them se kryetarë komunash shkelës ligji, “burra” si Sami Lushtaku, Xhabir Zharku e të tjerë janë ku e ku më të pranueshëm e të pranishëm në jetën publike, në kulturën shoqërore.

Ende janë shkelësit ata që konsiderohen heronj.

Shikoni për një moment se në çfarë derexheje jemi: duhet ta konsiderojmë hero një zyrtar të vetëm nga të gjithë zyrtarët, i cili thjesht, po e përsëris, thjesht e kryen detyrën ashtu siç obligohet me ligj. Do të thotë, nuk themi se ai është një nga ata që e bëjnë punën e tyre ashtu siç kërkohet.

Themi se ai është hero, ngase është i vetmi në mesin e të gjithëve që e bën punën e tij ashtu siç duhet. E përnjëmend duhet ta konsiderojmë hero. Pajtohem. Sepse kështu mbase fillojmë të bëjmë një dallim esencial: kush është hero e kush është kriminel (meqë veç paskemi nevojë çdo herë për këso kategorish)...

E hënë 5 nëntor 2012 www.mapo.al

MAPO

19 11

Nuk po përpiqem të përdor editorialin e gazetës “Mapo” për t’i bërë publicitet emisionit. Po dua të ndaj me sa më shumë njerëz kënaqësinë që provova unë. Po përpiqem të shpërndaj në sa më shumë dritare lirinë që frymojnë njerëz si Franzen, në një botë si kjo e jona, që është duke u qelbur.

— Rudina Xhunga

Një dritare amerikane

100 vjet Fevzi E

pamundur të lexohet normalisht libri i fundit i Blendi Fevziut me titull “100 vjet”. Sapo nis ta lexosh, teksti i rrjedhshëm dhe thurja e bukur të bëjnë menjëherë ta pëlqesh dhe të marrësh masa të mos ta rrëmbejnë nga duart.

Por pasi ke lexuar pak faqe, nis e ndjen një si padurim, një si shqetsim, si lodhje, libri nis të dridhet ndër duar, dhe të duhet të pushosh.

Pushon pak dhe nis përsëri ta lexosh. Këtë herë, që të mund lexosh më tepër, merr vrull, mbushesh me frymë si për të hedhur një hendek.

Mirpo, sapo i je vërsulur atij leximi në këtë mënyrë, ndjen se je përplasur befas me një mur, dhe vë re se gjatë kësaj kuturisje të dytë s’ke arritur të lexosh as aq faqe sa herën e parë. I përsërit këto mësymje të këndëshme në mënyra të ndryshme si tentativat për të mposhtur një kështjellë mesjetare, derisa më së fundi bindesh se për ta lexuar këtë libër ka vetëm një mënyrë, ngadalë.

Ngadalë, po sa ngadalë ?! Përgjigjen e kësaj pyetjeje mund ta marrësh vetëm atëhere kur gjatë leximit, ndalesë pas ndalese në secilën prej situatave paradoksale shkaktuar nga protagonistët trillanë të Historisë sonë, kupton diçka frymëndalëse; Se të gjitha strategjitë e përdorura deri në atë moment për ta mposhtur atë libër, më së fundi të kanë bërë të besosh se e mira do ishte ta lexosh me shpejtësinë e rrjedhjes së ngjarjeve. Me fjalë të tjera, ky libër është thurur në mënyrë të atillë, që për ta kuptuar, ndjerë, shijuar në çdo qelizë, duhet që, në të njëjtën kohë, ta lexosh duke e jetuar dhe ta jetosh duke e lexuar.

Që domethënë se, ta zemë, përshkrimin e udhëtimit disaditor të Qemal Beut nga Durrësi në Vlorë përmes baltave të Myzeqesë ta lexosh duke qëndruar pa ndërprerje kërrusur përmbys mbi librin aq ditë sa ai udhëtim zgjati. Që i bie të tërë librin ta mbarosh së lexuari pas 100 vitesh, ose, çka do ishte edhe më e shijëshme, të mos e mbarosh kurrë.

Librat me histori të divulguar ekzistojnë. Madje janë tepër të përhapur për tua bërë të njohur Historinë thjesht dhe shkurt, fëmijëve, të huajve, turistave, të pa shkolluarve, handikapatëve.

Libri i Fevziut, ngjan, por nuk është i tillë. Ky libër është shumë më tepër.

Janë bërë përpjekje të panumurta për t’i dhënë një pamje, një formë, një fytyrë, ngrehinës së çuditëshme të Historisë së Shqipërisë së 100 viteve të fundit plot e përplot me sherre mes vedit, shkatërrime të p a n d a l sh m e, p u s i r a , v r a s j e, helmime, dhe një mijë e një të zeza të tjera mahnitëse që shqiptarët i kanë bërë vetes, e megjithatë Shqipëria dhe shqiptarët kanë mbijetuar. Por ngrehinat e pretenduara kanë përfunduar pothuaj të gjitha në kasolle kashte që i ka marrë era e harresës, ose në barraka të rrëzuara që i ka kalbur shiu i kohës. Madje, në shu-

koment Edison Ypi

Historia e 100 viteve të fundit të Historisë së Shqipërisë si e ka shkruar atë Fevziut, është thjesht një shkundje, një vënie rregulli, një shpërndarje mjegulle, një pastrim, qartësim, në rrëmujën e atyre pirgjeve të mbeturinave që përmendëm më lart. Si e tillë, Historia rrëfyer nga Fevziu, nuk është as kasolle as barrake, por diçka pakrahasimisht më e madhe; është karabinaja e një katedraleje, një tempulli, një faltoreje, të cilën Fevziu ndërkohë që ua sjell shqiptarëve, u thotë historiografëve; E ngrita karabinanë nga pirgjet e mbeturinave të tentativave të dështuara. Plotësojeni, mbusheni, vërini dyer e dritare, tavan e çati, dhe mos harroni Altarin ku shqiptarët të luten për faljen e shpirtrave. micën e rasteve, nga këto përpjekje kanë mbetur vetëm mbeturina për ndërtimin e diçkaje të paidentifikueshme; grumbuj me tulla, tjegulla, trarë, hekura.

Pa folur për historiografët e shitur dhe ata pa rrasht që s’kanë munguar kurrë në kalvarin e skëterrshëm të Historisë s’onë, mund të thuhet pa frikë se këto dështime kanë ndodhur për një arësye sa të thjeshtë për tu konstatuar po aq të vështirë për tu analizuar, që është ajo se të gjithë ata që deri më sot kanë tentuar të shkruarit e Historisë së Shqipërisë nga shpallja e Pavarësisë e tëhu, kanë bërë krimin e shëmtuar se në këtë Histori kanë futur veten. E kanë bërë këtë duke i mbështjellë e trashur e lëtyrosur faktet dhe protagonistët me zgjyrën e subjektivitetit të vet. Dhe s’do ment që kanë dështuar. Se Historia, duke qënë madhore, është vetvetiu tepër delikate e sqimatare, e mu për këtë shkak, refuzon menjëherë, flak në çast, hedh tutje, gjithçka meskine, personale, individuale.

Kjo dukuri e shëmtuar e përsëritur përbën një “Histori” më vete të cilën, jo historianët e Shqipërisë, por

historianët e Historisë, do ta studiojnë një ditë si kuturisje të marrë të atyre historiografëve të cilët Historinë duan edhe ta shkruajnë edhe ta bëjnë. Ah jo o të urryer e të harruar, Historinë nuk mundeni edhe ta shkruani edhe ta bëni. Historia, një nga të dyja, o shkruhet, o bëhet. Të dyja bashkë s’i ka bërë dot kurrë, askush, kurrkund.

Blendi Fevziu nuk ka rënë në kurthin edhe të shkruarit edhe të bërit Histori.

Historia e 100 viteve të fundit të Historisë së Shqipërisë si e ka shkruar atë Fevziut, është thjesht një shkundje, një vënie rregulli, një shpërndarje mjegulle, një pastrim, qartësim, në rrëmujën e atyre pirgjeve të mbeturinave që përmendëm më lart. Si e tillë, Historia rrëfyer nga Fevziu, nuk është as kasolle as barrake, por diçka pakrahasimisht më e madhe; është karabinaja e një katedraleje, një tempulli, një faltoreje, të cilën Fevziu ndërkohë që ua sjell shqiptarëve, u thotë historiografëve; E ngrita karabinanë nga pirgjet e mbeturinave të tentativave të dështuara. Plotësojeni, mbusheni, vërini dyer e dritare, tavan e çati, dhe mos harroni Altarin ku shqiptarët të luten për faljen e shpirtrave.

Si j’a ka arritur kësaj Fevziu ?

Thjesht dhe modestisht; Duke përballuar tundimin për të futur veten. Është vërtet rast i rrallë ky i Fevziut kur një libër i shkruar saktë dhe bukur, që nuk pretendon të jetë shkencor, meqënëse i ardhur në kohën e duhur nga njeriu i duhur, përbën një libër të jashtëzakonshëm.

Po ! Libër i jashtëzakonshëm !

Mes shumë e shumë vlerave, edhe për të qartësuar këto pak gjëra; Se Shqipëria është një vend aq i bukur, i dashur, i pasur dhe i begatë, sa në të, pra në Shqipëri, të mjafton e të tepron vetëm të lindësh, e shumta të jetosh pak vite, dhe pas kësaj, s’ka rëndësi nëse vazhdon të jetosh apo të vrasin në pritë, të burgosin pa shkak, të nënvleftësojnë, të helmojnë me kafe, apo të therin në gjumë.

Se sa rëndë gaboi Bismarku kur tha se Shqipëria s’është veçse një shprehje gjeografike; Perandori i Austro-Hungarisë gjithashtu kur u ngut të thotë se nuk bëjnë dot shtet ca hajdutë, Viktor Emanueli i Italisë kur edhe atij s’iu durua pa thënë se Shqipëria s’është gjë tjetër veçse një kapicë me gurë.

Këto dhe plot të tjera do kesh kënaqësinë t’i konstatosh në librin e Fevziut. Me kusht që, si e thamë, ta lexosh si e meriton ky rast i rrallë sa serioz dhe luksoz, me shpejtësinë e kohës Dhe quaje si të duash; 100 vjet tmerr, 100 vjet llahtarë, 100 vjet vrasje, 100 vjet natë, 100 vjet anash, 100 vjet mbrapa, 100 vjet Histori.

Por, për të mos j’a ngrënë hakun murgut sqimatar me kravatë dhe kokë të rruar që hera-herës na hedh ndonjë perlë si ndonjë kockë, e mira do ishte; 100 vjet Fevzi.

K koment

Rudina Xhunga

“Talenti plus karakteri, më thotë Franzen.

Nëse shkruan shumë, nuk e fsheh dot karakterin tënd.

Dhe gjithmonë e më shumë më duket se më pëlqejnë librat e shkruar nga njerëz, karakterin e të cilëve unë e admiroj”.

a qenë një kënaqësi e veçantë të intervistoja Jonathan Franzen. Novelisti i madh amerikan, me gjithë pamjen prej studenti të hutuar, është i vetmi shkrimtar që mori kopertinën e prestigjiozes “Time”, kohë pas Stephen King.

Kandidat për Nobel, fytyra e re e letrave amerikane, tendencioz dhe ambicioz.

Përveçse shkrimtar i radhës së parë, është edhe furnizues i rregullt me histori dhe ese që nuk shkojnë pa lënë gjurmë, i “The New Yorker”.

Edhe pasionin e fundit, zogjtë, e ka kthyer në profesion, duke realizuar dokumentarë si i dërguar i “National Geographic”.

Ndaj erdhi në Shqipëri dhe unë pata fatin ta intervistoja.

Ka disa njerëz që të bëjnë të ndihesh mirë, ose rehat. Ai s’është prej tyre. Ai të bën të ndihesh shkëlqyeshëm.

Më është bërë nevojë të pyes çdo shkrimtar që takoj: Çfarë të bën shkrimtar?

“Talenti plus karakteri, - më thotë Franzen. Nëse shkruan shumë, nuk e fsheh dot karakterin tënd. Dhe gjithmonë e më shumë më duket se më pëlqejnë librat e shkruar nga njerëz, karakterin e të cilëve unë e admiroj”.

Më pëlqen shumë kur njerëzit përgjigjen, jo vetëm për çfarë i pyet, por edhe për atë pyetje që mban të paformuluar në pavetëdije. Këtë përgjigje kam ndjerë, pa e formuluar dot pyetjen, kur vëzhgoja dy gazetarë të intervistonin të njëjtin njeri, në mënyra aq të ndryshme, sa ai njeri nuk të ngjante më i njëjti. Kjo është arsyeja; për shkak të talentit, por sidomos të karakterit të vetë gazetarëve.

Mandej e pyes Franzen për Obamën. Të gjithë gazetarët ia kanë bërë këtë pyetje, qyshkur Obama i sapozgjedhur president inauguroi kindle-in e tij, me librin “Liria” të Franzen. Tani 4 vjet më vonë, kur Obama pret të rizgjidhet, a do ta ketë votën e shkrimtarit? Sigurisht që po. Pa asnjë rezervë.

Franzen vazhdon të gjejë argumente të mbrojë Obamën, 4 vjet më pas nga koha kur mendonte se ishte hera e parë që një kandidat për President ishte një njeri më i ri se ai në moshë, por vërtet një njeri i respektueshëm intelektualisht.

“Ai është një nga ne, - thotë Franzen. - Një njeri që shkon me pushime dhe lexon romane. Është elokuent dhe është një njeri me ngjyrë. Më pëlqen. Obama nuk është i përsosur. Po kush është i përsosur?”

Franzen nuk e do pasuesin e Bushit. “Sepse njerëz si Bushi, apo Berluskoni, - të thotë, - kanë një gjë të përbashkët, në vend t’i marrin gjërat seriozisht, shpikin të tjera gjëra nga mendja e tyre. Dhe sidomos ajo çfarë shkaktojnë tek njerëzit është e keqe. Udhëheqës si ata i bëjnë qytetarët cinikë. Mendoj se mungesa e ndershmërisë nis nga koka.

Aty prishet e gjitha dhe pak nga pak njerëzit humbasin shpresat, humbasin kauzat, dhe kur ndodh kjo, ata bëhen cinikë”.

Franzen flet pa ndaluar për lirinë, për të majtën, për zgjedhjet, por edhe me më shumë pasion të flet për zogjtë.

Unë përpiqem ta rikthej tek Obama, ai më tregon se ndërkaq zogjtë janë duke folur mbi kokat tona dhe po mundohen të më thonë diçka.

Atëherë ndaloj ta pyes seriozisht dhe marr një leksion tjetër jete.

“Kur zbulova zogjtë para dhjetë vjetësh, kuptova se paska diçka të rëndësishme në botë, të cilën unë nuk e njihja fare, diçka që ka ekzistuar gjatë gjithë jetës sime. Ishte gjithë kjo botë që deri tani kishte qenë e padukshme për mua. Nuk është se e zhvendosi jetën time të deriatëhershme, thjesht i shtoi një dimension të ri. Dhe nuk na ndodh shpesh që jetëve tona t’u shtohet një dimension i ri. Kur bëhesh 16 vjeç dhe zbulon seksin, papritur ekziston kjo gjë që ti nuk e dije fare më parë, kjo gjë që ndryshon gjithçka. Pra është diçka, që të gjithë duhet ta kalojnë, por ka edhe mundësi të tjera. Nëse njeh letërsinë për shembull, edhe aty zbulon diçka për të cilën nuk dije asgjë, mënyrën se si njerëzit punojnë, mënyrën si mendojnë, mënyrën se si sillen, i kupton të gjitha. Kur fillon të lexosh libra, të hapet një botë e tërë para syve. E njëjta gjë ndodh edhe me zogjtë dhe nuk ka edhe aq shumë gjëra që të hapin një dritare kaq të madhe në jetë”.

Në të vërtetë, mua m’u hap një dritare e madhe duke e takuar dhe intervistuar Jonathan Franzen. Nuk dija për të derisa botuesja e tij, Flutura Açka më tregoi. Ka gjithmonë një herë të parë. Për kë tjetër nuk e njeh, mund të jetë sonte në mbrëmje një rast për të mos u humbur, “Shqip” në Top Channel.

Nuk po përpiqem të përdor editorialin e gazetës “Mapo” për t’i bërë publicitet emisionit. Po dua të ndaj me sa më shumë njerëz kënaqësinë që provova unë. Po përpiqem të shpërndaj në sa më shumë dritare lirinë që frymojnë njerëz si Franzen, në një botë si kjo e jona, që është duke u qelbur.

20

MAPO

e hënë, 5 NëNTOR 2012 www.mapo.al

sport

Mbijetesa

Tomori sërish thatë, barazim me Bylisin Ndeshja tjetër, e luajtur në Berat, ka përfunduar pa gola, në barazim të bardhë.

Dështon sërish Tomori i Kristaq Miles për të gjetur fitoren e parë në këtë kampionat, edhe pse ka luajtur para tifozëve të vet. Mallakastriotët e Agim Canajt janë shfaqur një “kockë e

fortë” për beratasit, duke dalë me një pikë të çmuar nga kjo transfertë. Ky ishte barazimi i dytë radhazi për Tomorin, pas atij të një jave më parë në Fier, ndërkohë që Bylisi vijon të paraqitet kompakt e me vijueshmëri rezultatesh pozitive. Skuadra e Miles mbetet

në vendin e fundit, pas asnjë fitore deri më tani.

Me katër pikë në klasifikim, ata kanë shoqërinë e fierakëve pranë (që kanë një pikë më shumë), ndërsa Bylisi barazohet me pikë me Kastriotin dhe Flamurtarin, duke u pozicionuar në mesin e artë të renditjes.

Kukësi i treti, Tiranës s’i bën derman as Tafaj Ndonëse është shpejt për të gjykuar punën e trajnerit të ri, në fushën e lojës u pa sërish ajo skuadër apatike e javëve të shkuara Befasia e Kategorisë Superiore e ka emrin Kukësi. Skuadra debutuese në elitën e futbollit shqiptar arriti një tjetër rezultat historik, teksa mundi 2-1 në “Qemal Stafa” Tiranën, skuadrën me më shumë trofe në vend. As ndërrimi i trajnerëve nuk i bën derman kësaj Tirane, së cilës nuk i mjaftoi grinta dhe dëshira, për të rikthyer qetësinë në kampin bardheblu, e trazuar që me largimin e spanjollit Hulian Rubio.

Në fakt pritej një hakmarrje e kryeqytetasve për humbjen turpëruese 4-0 në Kupën e Shqipërisë, por kuksianët treguan se gjithçka kanë arritur në këtë fillim sezoni nuk është e rastësishme. Pa u mbushur ende 20 minuta lojë Popoviç pengohet në zonë nga Pashaj, pas krosimit të saktë nga Allmuça. Gjyqtari Enea Jorgji nuk ka asnjë dyshim, akordon 11-metërsh, që shndërrohet në gol nga mesfushori që pat veshur dikur edhe fanellën e Tiranës. E gjendur në disavantazh Tirana hidhet në sulm me shumë forca, ndërsa kuksianët e kanë shumë të vështirë të dalin nga gjysmëfusha e tyre. Tentativat e njëpasnjëshme të Duros, Karabecit dhe rasti i pastër i Abilaliajt nuk sollën ndryshim tjetër rezultati në fraksionin e parë. Në 45-minutëshin e dytë Tirana është më kërkuese dhe pas disa tentativave të dështuar arrin t’i barazojë shifrat me Gilman Likën, që devijon për në rrjetë topin e futur në zonë nga Taku. Bardheblutë besojnë te fitorja, por lënë shumë hapësira prapa. Në një kundërsulm të shpejtë me protagonistë Popoviç, Progni dhe në fund Hoxha, ky i fundit nuk i jep asn-

Superliga, Java IX Të shtunën Laçi – Luftëtari Shkumbini – Apolonia Besa – Skënderbeu Flamurtari – Kastrioti Të dielën Tirana – Kukësi Tomori – Bylis Teuta – Vllaznia

3-0 0-0 1-1 3-0 1-2 0-0 1-0

Renditja Skuadra 1. Skënderbeu 2. Besa 3. Kukësi 4. Vllaznia 5. Laçi 6. Teuta 7. Tirana 8. Bylis 9. Flamurtari 10. Kastrioti 11. Luftëtari 12. Shkumbini 13. Apolonia 14. Tomori

N 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9

F 6 4 3 4 4 4 3 3 3 3 2 1 0 0

B H P 3 0 21 3 2 15 6 0 15 3 2 15 2 3 14 2 3 14 4 2 13 3 3 12 3 3 12 3 3 12 1 6 7 4 4 7 5 4 5 4 5 4

jë mundësi portierit Lika, i cili detyrohet ta nxjerrë topin nga rrjeta. Tiranën nuk e mbajnë më as nervat atëherë kur duhet të reagonte me shumë qetësi. Pas një ndërhyrje të gabuar të Musollit ndaj Ahmatajt, ky i fundit bie pre e një provokimi të Biskup, duke e goditur me gju kroatin dhe më pas thuajse e shkel me këmbë. Jorgji i tregon të kuqen, sikurse Musollit, duke i lënë të dyja skuadrat me nga 10 lojtarë. Në minutat e mbetura Kukësi ruan më fanatizëm rezultatin, duke çuar në ekstazë tifozët verilindorë, që dominuan në numër dhe me entuziazëm ndaj bardhebluve. Me këtë fitore Kukësi ngjitet në vendin e 4 në kuotën e 15 pikëve, ndërsa Tirana rrëshqet në të 6-in. Ndeshja e Beratit mes Tomorit vendas dhe Bylisit përfundoi në barazim pa gola.

Tafaj: Do të ringrihemi Pavarësisht humbjes, Alban Tafaj beson se Tirana do të gjejë ritmin e

Lojtarët e Kukësit festojnë fitoren

duhur. “Në radhë të parë dua të lavdëroj skuadrën e Kukësit për fitoren e merituar dhe për investimet e bëra në ekip. Tirana në këtë ndeshje shfaqi pak nga ato që unë kërkoj tek ekipi, por kam shpresë se do të arrijmë ta fusim skuadrën në shinat e duhura. Djemtë duhet të japin më shumë dhe të kuptojnë se kjo që po mbajnë veshur është fanella e Tiranës”, ka deklaruar pas ndeshjes trajneri Tafaj.

Mancaku e bën Teutën me krahë, Vllaznia vuan sërish në vijën e parë Në “Niko Dovana” luhej përballja e 151të mes Teutës dhe Vllaznisë. Bregdetarëve u mungonte Tahiri për arsye kartonësh, ndërsa te kuqeblutë nuk luante rumuni Dragoi, ende i parikuperuar plotësisht nga dëmtimi. Vllaznia e nis me Hysën, të vetëm në majë të sulmit, i asistuar nga pas prej malazezit Deliç.

Hajdari po ashtu merr pjesë aktive në detyrat ofensive të kuqebluve, duke lëvizur sa në njërin kah, aq në tjetrin. Teuta ia ka besuar golin sulmuesit të saj kryesor, Daniel Xhafaj, deri tani në hije te durrsakët, ndërsa nuk mungojnë të godasin nga distanca edhe Nika me Mancakun. 15 minutat e para të sfidës zhvillohen të qeta e pa shumë ngacmime serioze në portat respektive. Lojtarët angazhohen më së shumti në dyluftime e qarkullim të dendur topi në mesfushë, ku “xhirohet bosh” më së shumti, pa iu afruar golit. As Vllaznia dhe as Teuta nuk arrijnë t’i marrin dot iniciativën

Edmond Mancaku (djathtas)

njëra-tjetrës, kështu që Rizvani dhe Vujadinoviç mbeten të paarritshëm. Derisa vjen minuta e 28-të, kur veterani i durrsakëve, Mancaku, në mënyrë intuitive finalizon me kokë një lëmsh në zonën shkodrane. Zhbllokohet kësisoj rezultati i këtij ballafaqimi, që nuk u ngrit dot mbi mesataren në pjesën e parë.

Deliç nuk është në ditën e tij më të mirë, ndërsa Hysa mbetet i izoluar nga mbrojtësit durrsakë. Në minutën e 35-të ka një moment të diskutueshëm, kur Da

Silva e prek topin me dorë në tentativë për ta larguar atë nga zona e tij. Kryesori Jemini akordon goditje dënimi mbi vijën ballore të zonës durrsake, ku Deliç godet jo saktë, duke shpërdoruar momentin më kulmor të miqve në 45 minutat e para. Vllaznia nxjerr Hajdarin për Begajn, që në startin e pjesës së dytë, teksa trajneri Duro i “përzien letrat” në formacionin e tij. Janë dukshëm më kërkues shkodranët në këtë fraksion loje, teksa nuk pajtohen kurrsesi me disavantazhin. Nuk mungojnë goditjet, nga të gjitha pozicionet e me të gjitha mënyrat drejt kuadratit të Rizvanit, por prapavija e Teutës tregohet në lartësinë e duhur. Kuqeblutë i janë afruar ndjeshëm barazimit afër fundit të ndeshjes, kur Deliç nga goditja e dënimit e përplas topin në trekëndëshin e Rizvanit, që kthehet së andejmi dhe impenjon Begajn në një roveshiatë të bukur, por pa rezultat.

Merkato Mançini: Nejmar s’është ende i Barçës Tekniku i Mançester Sitit, Roberto Mançini, gjatë një interviste për “Sky Sport”, iu përgjigj në mënyrë provokative pyetjeve të gazetarëve lidhur me të ardhmen e Nejmar: “Kam lexuar kohët e fundit në shtyp se Barcelona është duke blerë talentin e Santosit, por nuk besoj që ky lajm t’i kapërcejë kufijtë e fantamerkatos dhe spekulimeve mediatike. Çfarë di me siguri është se ende në këto moment Nejmar është një lojtar i Santosit dhe se ende nuk ka vendosur asgjë lidhur me të ardhmen e tij”.

Juvja pret çastin për të siguruar Uolkot Juve është kthyer në një “grabitqar” të mirëfilltë në rastin e Teo Uolkot, duke e studiuar e ndjekur hap pas hapi prenë e saj për t’u hedhur më pas në sulm.

Kontrata e 23-vjeçarit me Arsenalin skadon në korrik të 2013 dhe negociatat për një rinovim duken gjithnjë e më komplekse, siç raporton “Sportmediaset”. Këtu hyjnë në lojë bardhezinjtë, të cilët e ndjekin nga pranë këtë situatë duke pritur çastin perfekt për të sulmuar me ofertën e tyre.

Siti gati të japë Balotelin për El Sharauin Shtohen zërat dhe skuadrat që duan El Sharauin. Pas Murinjos shfaqet edhe Mançester Siti i Roverto Mançinit që prej kohësh po kërkon një sulmues. Për të joshur Milanin, drejtuesit e klubit anglez janë gati të ofrojnë kartonin e Mario Balotelit në këmbim të lojtarit italo-egjiptian lëvizje kjo që do t’i shërbejë Sitit të lirohet nga SuperMario me klubin që është i lodhur nga sjelljet e lojtarit rebel.

Junajtid e ka ndarë mendjen: Gigs s’rinovon Sipas uebfaqen Goal.com, Mançester Junajtid nuk ka planifikuar fillimin e bisedimeve për vazhdimin e kontratës së mesfushorit veteran, Ryan Gigs.

Ikona uellsiane, 39 vjeç, tashmë prej shumë kohësh është një prej futbollistëve kryesor në skuadrën e Sër Aleks Fergusonit. Por për një numër sezonesh, ai ka nënshkruar kontrata njëvjeçare në varësi të paraqitjeve dhe formës fizike. Megjithatë, tani spekulohet se klubi nuk planifikon të kërkojë nga mesfushori të luajë edhe në edicionin e ri, dhe kjo sinjalizon përfundimin e një epoke, dhe besnikërie të rrallë në futbollin europian.

sport

e hënë, 5 NëNTOR 2012 www.mapo.al

Portugezi

MAPO

21

Ronaldo: Unë nuk jam mik me Mesin Lionel Mesi dhe Kristiano Ronaldo, prej vitesh këta dy futbollistë janë në garë të vazhdueshme me njëri-tjetrin, por a është argjentinasi një mik apo një armik për portugezin. Marrëdhënien që ekziston mes tyre e sqaron vetë ylli i Realit në një intervistë të dhënë për “BeinSport”, ku fillimisht flet për krahasimin e vazhdueshëm mes tij dhe katalanasit: “Nuk është një krahasim që ka nisur së fundmi, por është diçka për të

cilën po flitet vazhdimisht në këto pesë vitet e fundit.

Nuk është se mund ta evitoj, pasi nuk punoj në shtëpi dhe as në televizion. Mediave i pëlqen që të na krahasojnë”. Por çfarë marrëdhënie kanë Ronaldo dhe Mesi me njëri-tjetrin: “Mesin e respektoj, ashtu siç bëj me kolegët e tjerë. Është një lojtar i madh por nuk jam shok me te, sepse nuk jemi pjesë e të njëjtës skuadër, nuk është se darkoj ndonjëherë me të, megjithatë e

respektoj si profesionist”. Mesi dhe Ronaldo në një skuadër, a do të ishte e mundur. Për portugezin për momentin duket e diçka e parealizueshme: “Nëse vjen këtu a mund të luajmë bashkë? Më duket pak e vështirë që të transferohet te Reali”. E vështirë në fakt duke parë se dhe vetë Ronaldo kur shënon, gishtin e drejton nga vetja e tij, si për të bërë të ditur se është ai…dhe vetëm ai.

Strama: Tani Juvja të na marrë seriozisht!

Bardhezinjtë mendojnë për Champions 34

Tekniku zikaltër ka diçka më shumë për të thënë ndaj drejtorit juventin Marota, në lidhje me modulin me tre sulmues, që nuk u mor seriozisht nga kampionët Suksesi me Juventusin padyshim që e ka bërë me “krahë” trajnerin Stramaçioni, i cili përfiton nga momenti për të vendosur edhe pikat mbi “I” në lidhje me disa polemika të fshehura gjatë ditëve të fundit. “Më bezdiste shumë kur dëgjoja drejtuesit e Juventusit të komentonin në mënyrë ironike tredhëmbëshin tonë”, deklaron Strama duke iu referuar fjalëve të Marotas në lidhje me vendosjen taktike të Interit. “Duhet të kenë më shumë respekt sepse kemi punuar shumë dhe fituam në shtëpinë e skuadrës më të fortë të kampionatit. Jam shumë kurioz të dëgjoj përgjigjen e Marotas. Juventusi tashmë duhet të na marrë seriozisht”, - përfundon trajneri i ri zikaltër. Por drejtori sportiv i Juventusit, Bepe Marota, edhe pse nuk i ka pëlqyer humbja e skuadrës së tij, e gjeti kurajën për të përgëzuar Interin për atë fitore të madhe që arriti në “Juventus Stadium” ndërsa nuk harron t’i përgjigjet trajnerit zikaltër. Sa i përket reagimit të Stramaçionit, Marota dha se tekniku zikaltër përcaktimin “moskokëçarje taktike” duhet ta kishte marrë si kompliment. “Kemi humbur një betejë, por jo luftën. Të vish në Torino dhe të luash me tre sulmues është shenjë e një skuadre të madhe. Më vjen keq që Stramaçioni nuk e ka kuptuar se përcaktimi “moskokëçarje taktike” ka qenë një kompliment për të. Duhet ta pranoj që hakmarrja e tyre ishte e merituar.

Trajneri i Interit, Andrea Stramaçioni

Inter është një ndër pretendentet për vendin e parë. Kjo dihej, por tashmë i rikonfirmua.” Duke iu kthyer analizës së ndeshjes, Marota e pranon se Juventusi ishte i lodhur, dhe vuajti në pjesën e dytë, ku humbi shpejtësinë e aksioneve. “Në pjesën e parë ne ishim superiorë, ndërsa në të dytën e ulëm ritmin dhe nuk ishim efikasë në kundërsulm. Ndoshta po paguajmë impenjimet e mëdha në kampionat, Champions dhe ndeshjet e kombëtareve. Por të mos harrojmë se kemi akoma sulmin më të mirë.”

Por, tashmë Juventusi e ka arkivuar

Serie A

Napoli barazon, Lacio shpartallohet, Juve e Inter janë të vetëm në krye Rikthimi në formacion dhe me gol i Edinson Kavanit bëri që të shpërthente entuziazmi në San Paolo, ku Napoli vendas priste Torinon në këtë javë të 10 të Serisë A. Skuadra e Maxarrit e nisi në mënyrën më të mirë të mundshme një ndeshje e cila do të shërbente për të hedhur pas krahëve humbjen në Bergamo me Atalantën, por mbi të gjitha për t’iu afruar edhe më tepër Juventusit kryesues, që u ndal në fushën e saj nga Interi. Por ndodhi pikërisht ajo që i druhej më shumë Valtër Maxarri, një gabim i rëndë në fazën mbrojtëse në fund të takimit, duke i dhënë mundësi skuadrës Torineze që të shënonte golin e barazimit me Sansone në një moment kur nuk kishte më kohë për Napolin për të reaguar. Një humbje e hidhur kjo për napoletanët, që paguan rastet e sfumuara gjatë gjithë ndeshjes, edhe pse i kishin të gjitha mundësitë, si dhe kohën në dispozicion, për të shënuar golin e sigurisë. Në Katania, Lacio pësoi një

humbjen me Interin dhe kërkon të riniset menjëherë duke pasur Europën si objektiv. Pas humbjes së parë në kampionat të epokës Konte, bardhezinjtë kanë nisur të punojnë në prag të impenjimit të radhës në Champions League. Duhet përgatitur ndeshja me Nordsjelandin dhe për të rikuperuar ndonjë lojtar.

Mirko Vuçiniç kundër Interit ka pësuar një goditje në pulpën e majtë dhe nuk është stërvitur. Të tjerët kanë bërë një seancë shtrydhëse. Por edhe Markizio e ka mendjen tek e mërkura. “Mëkat për të shtunën,

Raikonen fiton në Abu Dabi, Fetel me fat, Alonso i dyti Makina e Sigurisë ka favorizuar gjermanin që ka mundur të arrijë vendin e tretë, çka e mban 10 pikë para spanjollit

Serie A Të shtunën Milan – Kievo Juventus – Inter Të dielën Peskara – Parma Bolonja – Udineze Katania – Lacio Fiorentina – Kajliari Napoli – Torino Sampdoria – Atalanta Siena – Xhenoa Roma – Palermo

Napoli-Torino

5-1 1-3 2-0 1-1 4-0 4-1 1-1 1-2 1-0 4-1 ‘85

humbje shokuese 4-0, duke regjistruar rezultatin e tretë radhazi zhgënjyes, pas disfatës me Fiorentinën dhe barazimit në shtëpi me Torinon.

“Kemi humbur një betejë, por jo luftën. Të vish në Torino dhe të luash me tre sulmues është shenjë e një skuadre të madhe” Bepe Marota

përveç pathyeshmërisë do të thellonim hendekun me një kundërshtar. Kjo nuk e zhbën atë që ka bërë Juvja në këtë periudhë, diçka e jashtëzakonshme”. Më pas mesfushori bardhezi bën disa falënderime: “Një falënderim shumë të veçantë ua bëj tifozëve tanë për mbështetjen e tyre deri në fund dhe me duartrokitjet për skuadrën. Duam t’ua shpërblejmë menjëherë. Por tani e kemi mendjen te ndeshja e së mërkurës sepse është shumë vendimtare për ne. Tani vetëm ajo ka vlerë”.

Kimi Raikonen me Lotus ka fituar Çmimin e Madh në Abu Dabi, duke lënë në vendin e dytë Fernando Alonson e Ferrarit dhe Sebastian Fetelin e Red Bullit. Në vend të katërt doli Xhenson Baton i Meklaren Mercedesit. Pas këtij rezultati, Fetel vazhdon të kryesojë kampionatin botëror në Formula 1, me 10 pikë më shumë sesa Alonso, 255 pikë ndaj 245. Kjo do të thotë se Alonso e ka zvogëluar diferencën me 3 pikë, ndërsa duhen edhe dy gara deri në përfundim. Fetel u nis nga vendi i fundit, ndërsa Alonso nga i gjashti. Gara u ndalua dy herë për shkak të aksidenteve dhe hyrjes në pistë të makinës së sigurisë. Ljuis Hamilton i Meklaren Mercedesit

vendi i fundit, por edhe sepse u detyrua të bënte një ndalesë në bokse në xhiron e 14-të për shkak se dëmtoi pjesën e përparme të makinës ndërsa në pistë ndodhej makina e parë e sigurisë. Në xhiron e 16-të, gjermani parakaloi Groszhanin, pastaj e lejoi që ta parakalonte për të shmangur një ndëshkim dhe së fundi e kaloi përfundimisht duke fituar pozicionin. Gjithsesi, kampioni i botës në fuqi doli më i fortë se çdo Kimi Raikonen ishte i pari në nisje për shkak se fitoi problem dhe fatkeqësi duke provat zyrtare një ditë më parë, por arritur një vend të tretë që dukej i u detyrua të tërhiqej për shkak të pashpresë në nisje të garës. një problemi në makinë në xhiron e Çmimi i Madh i ardhshëm është 20-të, pasi Meklareni nuk kishte më pas dy javësh në SHBA dhe e energji për të vazhduar përpara. Kjo fundit në Brazil. Renditja e i dha mundësi Raikonenit të dilte i pilotëve: Fetel 255, Alonso 245, pari me Lotusin e tij dhe të Raikonen 198, Ueber 167, përballonte sulmin e fundit të Hamilton 165, Baton 153, Masa 95.

Alonsos, duke e mbyllur garën me Renditja e skuadrave: Red Bull diferencë shumë të vogël me 407, Ferrari 316, Meklaren Ferrarin. Fetel u tregua i jashtëzaMercedes 306, Lotus 263, konshëm, jo vetëm sepse u nis nga Mercedes 136.

22

MAPO

E hënë, 5 nëntor 2012 www.mapo.al

Arsimtarja shpërblen nxënësit – vishet si shërbëtore seksi

Fjalëkryqi klasik

Është e vështirë që të motivosh një klasë të mbushur me adoleshentë që u vlon gjaku. Por një mësuese kineze duket se ka gjetur zgjidhjen e duhur. Ajo ka vendosur që të vishet si një shërbëtore seksi. Pasi është lodhur duke parë se klasa e saj merrte vetëm nota të këqija, ajo u premtoi atyre se nëse merrnin nota të mira në testin e radhës, do të vishej si një shërbëtore – transmeton Shqipëria.ca. Kjo metodë ka rezultuar e suksesshme dhe mësuesja është veshur si një shërbëtore me të zezë dhe të bardhë dhe ka shkuar në klasë, ndërsa një nxënës i ka shpërndarë fotografitë në internet. Ka të tillë që e kritikojnë këtë metodë duke e konsideruar si jo të mirë, por të tjerët pohojnë se nëse ka dhënë fryte, atëherë ia vlen.

1

2

3

4

5

10 14

15

16

11

17

2

24

Horoskopi i ditës

DASHI (20/III-20/IV)

DEMI (21/IV-20/V)

BINJAKET (21/V-20/VI)

GAFORRE (21/VI-22/VII)

Fuqizoniatëbuzëqeshjete këndshme dhe shikoni kush është i gatshëm qe t'ju lëri juve qe ti verdalloseni ne mënyrë te këndshme.Ështënjë dite e mire përjutebëninjëhappërparadhetesiguroheniqetelejoni njerëzit qe t'ju japin juve atëqekeninevoje

Kur jeta është kaq e mire, është tejet tunduese për ta ri-bere por rezistojini impulsit!

Ju duhet te jeni ne gjendje për te marr ndihme ne qëllimin tuaj për te qene i moderuar, pasi kjo është një ndjenje e përbashkët sot.

Ju jeni duke i menduar gjerat, dhe energjia juaj e madhe mendore është tamam ajo e duhura për gjerat tuaja. Do te ishte një kohe e mire për te përqendruar kohen dhe përpjekjet tuja mbi marrëdhëniet tuaja, edhe pse ato mund te jene te kota.

Marrëdhëniet sociale janë me te vështira për tu trajtuar sesa zakonisht, dhe njëra ne veçanti mund te shpërthej ne një argument ose me keq. Thjesht përpiquni qe te jeni te respektueshëm dhe prisni për energjitë ne loje qe te qetësohenosetezhduken.

VIRGJERESHA (23/VIII-22/IX)

PESHORJA (23/IX-22/X)

AKREPI (22/X-21/XII)

Partneri juaj romantik ose i dashuri është e sigurt qe do te ndjeje nxehtësinë e pasionit tuaj sot. Energjia juaj e madhe thjesht nuk mund te ndihmoje për te vije e te shfaqet ne një mënyrë te këndshme, dhe mund te filloje një faze te re për te dy juve.

Ana juaj impulsive shfaqet ne një mënyrë te madhe sot pasdite, prandaj mbyllni me çelës kartat tuaja te kreditit! Është me te vërtetë një kohe e mire për ju qe te dorëzoheni pak nga ajo ane ne një mënyrë te këndshme si te hani një çokollate.

Ju sot jeni ne një humor shume te madh për tu shqetësuar për pengesat dhe jo se ju mund te vuani ndonjë! Jeta është me e bukur ngasa ju imagjinoni, dhe gjërat duken se po hapen ne një mënyrë për mire.

Aftësia juaj për te vene re detajet dhe te dhënat ka arritur kulmin për momentin, prandaj ju duhet te mbani sytë hapur. Tani nuk është koha e duhur për te vepruar, por ju jeni gjithmonë i mire ne një emergjencë nëse ajo ndodh.

SHIGJETARI (22/XI-21/XII)

BRICJAPI (22/XII-20/I)

UJORI (20/I-19/II)

PESHQIT (20/II-19/III)

Pavarësisht nëse ju keni ose jo ndonjë trajnim ligjor, një person i afërt ka nevoje për një konsultë.

Thjesht aplikoni vlerat dhe parimet për çështjen ne fjale dhe përgjigja do te vije tek ju mjafte lehte. Hena shfaqet pozotive.

Sot gjerat e para janë te parat ju duhet te siguroheni qe te bëni prioritet te gjitha detyrat që keni, dhe jo vetëm ato qe ju pë lqe n qe te bë ni.

Njëherë pasi përgjegjësitë te kenë mbaruar, ju jeni te arte. Gjithçka do të shkoj mire për ju.

Është një person qe ju e injoroni pothuajse çdo dite, ndoshta pa e vene re se çfarë jeni duke bere. Energjia e sotme sociale është e përkryer për ti arritur ata, edhe nëse ndoshta është vetëm për një çast, por një ndërveprim intensiv.

E sotmja është e gjitha rreth balancës sot ju duhet te qëndroni pa lëvizur ne mënyrë qe te merrni pozitën tuaj përsëri. Edhe nëse ndiheni te mërzitur, ca kohe e vështirë mund t'ju ndihmoje qe te lëvizni përpara përsëri.

26

37

38

39

40

28

32

34

42

27

31

33

35

36

41

43

44

48

Koha e fillimit ____:____

45

45

46

Koha e mbarimit ____:____

47

49

Horizontalisht:

Vertikalisht:

1. Tërësia e pikëpamjeve që ka një njeri. 5. Çezari, perandori i famshëm i Romës. 7. Caku, a skaji ku mbaron diçka. 10. Lumi i Parisit. 12. Qëllimi që kërkojmë të arrijmë e për të cilin përpiqemi. 14. Ngurim që na vjen nga një farë frike a turpi. 19. Gatim me copa mishi. 20. Papingji, poet i njohur. 21. Nënprodukt mishi. 23. Skuadër futbolli e kampionatit shqiptar, mbrapsht. 24. Mbahet në dorë një i tillë. 26. Afërsisht. 29. Enë për të zier raki. 30. Kumtim i gjerë, që mbahet para një mbledhjeje. 32.

Zakon fetar. 33. Kanë nxënësit për të bërë në shtëpi. 34. Në rregull, dakort. 36. Flori. 37. Kujdestaria e tepruar. 40. Moria pa kufij. 41. Pronar i madh tokash. 42. Qytet në veri të Italisë. 45. Një lumë i madh në Europën Perëndimore. 48. Luftëtar i vjetër e me përvojë. 49. Organizmi i njeriut ose i kafshës në fazën me fillestare.

1. Shenjë horoskopi. 2. Didier, futbollist i Çelsit. 3. Lindja në Angli. 4.

Mjet që përdorej për të parë objektet e largëta. 5. Pjesëz treguese. 6.

Lëvizja Studentore. 7. Hidhet në fund të shkresës zyrtare. 8. Thurman, aktore e njohur amerikane. 9. Shtet në Afrikë. 11. Përemër vetor. 13.

Mujo e kinemasë shqiptare. 15. Femra e derrit. 16. Ato të rrethit janë të barabarta. 17. Pjesëz mohuese. 18. Kërcimtare. 21. Ushqimi i mëngjesit i myslimanëve në muajin e Ramazanit. 22. Yndyra, ose.. 25.

Makinë bujqësore. 27. Fieri në makina. 28. Spango e trashë. 31. Gradë e ulët në ushtri. 33. Dita në kalendar. 35. Kafshë që përdorej në luftë.

38. Pleh kimik. 39. Studim i gjatë me karakter kritik. 43. Organizatë Ndërkombëtare. 44. Njësia e matjes së rezistencës elektrike. 46. I ka roboti në mes. 47. Agjensi Ndërtimesh.

Sudoku | nivel mesatar 1

7 5 6

8 4 6

LUANI (23/VII-22/VIII)

22

30

Si e rrahu peshkaqenin...

Fjalëkryqi klasik është një nga lojërat enigmatike më të përhapura në botë. Fjalëkryqet e para filluan të botoheshin që në shekullin e XVIII dhe vazhdon të jetë e preferuar edhe në ditët e sotme.

9

19

25

29

8

13

18 21

23

7

12

20

Mariko Haugen, e cila merret me zhytje, ka përjetuar një sulm tmerrues nga një peshkaqen, mirëpo ka shpëtuar falë aftësive të saj si bartëse e rripit të zi në ‘taekwando’.

Kur peshkaqeni është nisur drejt saj, ajo e ka pritur dhe ka goditur mbi gojë. “Nuk mund ta përshkruaj sa e frikshme ishte, diçka e tillë mund të shihet vetëm nëpër filma”. “Si mjeshtre e ‘taekwandos’ kam mësuar si të godas dhe e godita dy herë. Ky veprim më shpëtoi, ndërsa e godita në mënyrë që edhe vetëm një goditje do të mjaftonte”, citon The Sun fjalët e Marikos. Pas goditjes, peshkaqeni është kthyer dhe ka ikur, duke i mundësuar Marikos dhe burrit të saj që të notonin pa shqetësime deri në breg.

6

7

4

8

7

5

4

8

2 3

3

2 3

7 9

4 6 7

6

5

9 3

5 9

8

1 9 6

Plotësoni vendet bosh në mënyrë që çdo rresht e kolonë të ketë numrat nga 1-9.

3 6 5

1 2

1 4 9

5

4

5 7

3

6 7 8

8

6

Koha e fillimit ____:____

1

Koha e mbarimit ____:____

Numërkryq

5 3 1

Shah | nivel mesatar

5 1

Gjeni figurën duke bashkuar pikat

9 2 0 2 Plotësoni tabelën me numrat e dhënë!

Gjeni 10 ndryshimet

Koha e mbarimit ____:____

Ngjyrosni pjesën me pikë dhe zbuloni figurën

Përgjigjet nr të djeshëm

Koha e fillimit ____:____

I bardhi lëviz dhe fiton në të dy rastet e e dhena në skemën e mësipërme. Sfidat e dhëna janë të përzgjedhura nga profesionistë të vërtetë të lojës së Shahut

Numra me 3 shifra: 252, 421, 515, 614.

Numra me 4 shifra: 0263, 0832, 1263, 1452, 1519, 1632, 2561, 2635, 3723, 4645, 4895, 6523, 8252, 8751, 9874.

Numra me 5 shifra: 06128, 19261, 26321, 27251,

N

J

O

H

U

R

I

J

A

X

E

H

E

R

O

R

U

R

I

R

S

A

K

R

I

T

O

O

G

U

R

I

R

A

I

N

S

H

E

E

F

A

U

N

A

M

I

N

G

R

I

N

D

J

E

M

M

A

R

S

I

A

R

T

O

P

N

U

R

B

S

K

I

R R

B

A

A

F

I

K

R

O

N

E

B

I

R

E

Z

U

F

M

E

F A

L

A

J

A

P

P T E

K

F

I

R

A

T

O

R

T

E

N

I

O

U

P

I

L

A

K

I

C

A

28550, 28667, 34150, 35335, 65158, 67812, 95415, 96857.

Numra me 6 shifra: 015235, 085899, 102020, 168561, 192565, 210232, 225422, 249587, 359105, 485145, 515263, 563154, 581521, 596521.

K A

I

P M

U

I R

7

5

1

2

5

6

3

2

5

1

0

2

1

4

5

8

9

6

5

4

8

7

4

3

1

5

2

6

3

2

0

1

2

1

2

3

3

3

4

2

0

2

1

5

6

5

2

5

1

8

7

4

8

5

9

5

8

4

5

1

5

2

2

2

6

3

2

5

1

6

5

9

8

7

5

8

O

1

5

2

6

3

5

3

5

7

5 5

9

9

9

8

5

8

7

4

6 5

1

0

9

1

0

2

5

6

5

2

1

4

5

2

1

5

1

6

3

2

0

1

5

7

5

6

0

5

9

6

=

8

=

9

=

5

9

1

5

2

=

1

2

0

1

5

2

6

4

5

9

5

5

5

7

2

6

6

6

6

6

6

3

2

1

1

1

1

1

7

8

4

2

5

1

5

2

6

5

4

1

8

2

1

3

2

0

1

5

5

2

6

6

6

4

8

7

0

5

1

4

4

2

1

5

9

8

5

6

2

6

e hënë, 5 NëNTOR 2012 www.mapo.al

MAPO

23

KoNGRESI I MANASTIRIT / FoTo NGA: KEL MARuBI / 1908 Kongres kombëtar, i mbajtur në Manastir prej 14-22.11.1908, për të shqyrtuar disa çështje të rëndësishme të lëvizjes kombëtare në atë etapë dhe në rradhë të parë për të zgjidhur çështjen e alfabetit të gjuhës shqipe, njësimi i të cilit ishte bërë një problem i mprehtë politik, arsimor e kulturor dhe një kërkesë e ngutshme e lëvizjes kombëtare.

Nga e majta në të djathtë, nga lart poshtë; Rreshti I; Sami Pojani, Zenel Glina, Selmani (Elbasan), Simon Shuteriqi, Aziz “Shoqëria Bashkimi”, e themeluar në janar të vitit 1899, në Shkodër. Shoqëri me qëllime kulturore-artistike, dha (delegat i Starovës), Mati Logoreci, Dhimitër Buda, Adham Shkaba. Rreshti II; Bajo Topulli, Thoma Abrami, Leonidha Naçi, ndihmesë të madhe në botimin e një numri shkollore në gjuhën krijuese Sotir Peci, Shefqet Frashëri, Luigjtekstesh Gurakuqi, Shahin Kolonja, Ahilshqipe, Efdhimgjithashtu Korça, Zenel Poda. e alfabetit të njohurIII; meNyzhet emrinVrioni, “Bashkimi”.

“Shoqërisë bënëMid’hat figura të njohura të klerit si:Mjeda, Imzot Rreshti DhimitërPjesë Mole,e Gjergj Qiriazi,Bashkimi” Atë GjergjuFishta, Frashëri, Dom Nikollëkatolik Kaçorri,shqiptar Dom Ndre Jak Serreqi,Fehim ImzotZavalani.

Lazër Mjeda, Dom Atë Gjergj Fishta, Dom Ndre Mjeda, Atë(shok Pashk Bardhi, Dom Mark Rreshti IV;Ndoc Refik Nikaj, Toptani, Çerçiz Topulli, Mihal Grameno, Muhtari i Çerçizit), Fototeka Kombëtare “Marubi”, Shkodër.

Shllaku, Dom Dodë Koleci, Atë Ambroz Marlaskaj, e më vonë, Luigj Gurakuqi.

SHOQËRIA BASHKIMI / AUTORI: KEL MARUBI / 1900-1905

FOTOTEKA

MARUBI Adresa: Rr.BLV.GJERGJ FISHTA Nd.70 H1 Njësia Bashkiake Nr.7 Kodi Postar 1023

CMYK

24

MAPO

e hënë, 5 NëNTOR 2012 www.mapo.al

E përmuajshme Nr. 27, Viti II botimit tetor 2012 Çmimi 300 Lekë

KINKALERI

Nr. 27, Viti II botimit tetor 2012 Çmimi 300 Lekë

Ilva Tare Ruhjuni uraganit “Urrejtja” Elida Cangonji “I thuaj ‘jo’” Xhani Shqerra Ku është kufiri?

Seks në takimin e parë?

25 Libra, receta, dekor

gjërat që duhet të bësh para se të shkosh 35

HERMES MANIA

Aurela Hoxha dhe çantat që tronditën Tiranën

SIPAS YJEVE

Të martohesh me të?

DOSSIER

Sa fëmijë?

Monika Kryemadhi Vera Grabocka Kristina Jorgaqi Ardit Gjebrea Saimir Braho Merita Rexha

4

Duhet të kesh

mikesha

Kthesa e madhe e

ZANA ÇELËS Angazhimet e reja në shoqërinë civile. Ndryshimet e karakterit por jo të pamjes. Sekretet e zonjës së pamoshë