1 16

Faqe 2

Afër / larg

Seks-skandali i Klintonit, dalin incizimet erotike të Monika Levinski Nga Daniel Beekman

Themelues Henri Çili - Kryeredaktor Arion Sulo - E premte, 2 gusht 2013. Numër 976. Viti IV botimit. Çmimi 30 lekë. 1.5 euro. www.mapo.al e-mail: gazetamapo@gmail.com. Adresa: BLV "Gjergj Fishta"

në brendësi

Sot vendimi i Kolegjit

Basha: Qeveria e Ramës, ekip eksperimental me kamikazë personalë Kryetari i PD i cilëson ministrat e rinj, kamikazë personalë të Edi Ramës. “Duke lënë jashtë vlera dhe kapacitete serioze të Partisë Socialiste dhe duke përfshirë kamikazë personalë, Edi Rama shkelmoi çdo parim qeverisës të një demokracie parlamentare” FAQE 5

CEZ, importi i energjisë nuk do të jetë barrë e qeverisë Administratori Dollapi tha se CEZ ka të garantuara mundësitë financiare për të siguruar importin e humbjeve, pa krijuar barrë në buxhetin e shtetit, siç ka ndodhur vitin e kaluar.

FAQE 7

PS e KQZ përplasen për rezultatin e zgjedhjeve Partia Socialiste i është drejtuar dje Kolegjit Zgjedhor për të bërë shpërndarjen e mandateve në çdo qark.

Por sot KQZ ka njoftuar mbledhjen e saj për të njëjtën çështje. PS: KQZ nuk ka mundësi për të bërë certifikimin e rezultatit. KQZ, e detyruar të përgatisë projekt-aktet për çdo qark, si dhe të konstatojë se nuk është në gjendje që të miratojë vendimin për mandatet për shkak të mungesës së kuorumit. Faqe 4

Rama mbledh ministrat e PS: Zgjidhni stafet dhe administratën

Avokati i PS në KQZ, Genc Gjonçaj dhe kryetarja Lleshi

Apeli i rrallë: Zoti hajdut, të lutem më kthe makinën!

FAQE 6

op-ed / 10-11

Një ditë pas prezantimit të ministrave Rama ka zhvilluar një takim informal, ku u ka kërkuar anëtarëve të ekipit të nisin përzgjedhjen e bashkëpunëtorëve dhe

NgërÇ

NGA bujar kapexhiu

Fillimet e liberalizimit dhe zhvillimet e tij (III)

Motivet e ulëta shqiptare

15 sport

Kryetari i PS, Edi Rama mbodhi dje në një takim informal ministrat socialistë që ai do të emërojë në shtator. Binte në sy se në këtë takim mungonin pesë ministrat e Lëvizjes Socialiste për Integrim. Takimi u zhvillua me dyer te mbyllura për mediat dhe nuk doli ndonjë njoftim zyrtar për të... Faqe 3

Përplasja për vdekje e policit, shoferi akuzohet për aksident Polici Selman Lena humbi jetën, ndërsa kolegu i tij u plagos nga një makinë që theu postbllokun. Autori Edmir Koleci, në gjyq për shkelje të rregullave të qarkullimit

Me termin ‘Chicago’, ekonomistët koment Milton Friedman kudo nëpër botë, nuk kuptojnë...

Për “motive të ulëta”, në Vlorë, shqiptarët i vrasin tre persona, të gjithë koment Blerina Rogova të pafajshëm. Pa u fashitur lajmi...

stafeve sipas dikastereve që mbulojnë. Në takim vetëm të propozuarit socialistë dhe jo pesë të LSI. Blair fton Ramën në New York në shtator

Tre muaj pas aksidentit me pasojë vdekjen e punonjësit të policisë Sel-

man Lena dhe plagosjes së kolegut të tij, Preng Lleshi, autori i kësaj ngjarjeje të rëndë ka dalë sërish para gjykatës. Por akuza kundër tij është ajo e shkaktimit të aksidenti. 37-vjeçari Edmir Koleci i tha gjyqtares Irena Hoxha vetëm gjenealitetet, në një kohë që pretendimet e tij për ngjarjen e Kamzës i shpjegoi avokati... Faqe 6

universitet

Fjala e dhënë

Kukësi fiton 2-0 me Metalurg, ëndrra vazhdon!

Kukësi hedh një hap të rëndësishëm drejt kualifikimit për turin e tretë kualifikues të UEFA Europa League, pasi mundi skuadrën ukrainase

Europë, ide të reja për të rritur punësimin e të diplomuarve

FAQE 12

koment / 11

Faqe 16

Besart Kadia

Banka e Shqipërisë në ndihmë të ekonomisë Midis akuzave për shfrenim të shpenzimeve publike dhe të kërkesës së qeverisë së re për të rikthyer FMN-në në Shqipëri, Banka Qendrore e vendit dje mori një vendim tjetër në ndihmë të ekonomisë vendase. Norma bazë e interesit në vend është ulur sërish në nivelin më të ulët historik në 3.5%, nga 5.25% që ishte në fillim të vitit 2011. E thënë më lehtë, kjo është norma referencë për koston e marrjes hua në Lek, që shpresohet se do ulë më tej dhe koston e kredisë në monedhë vendase në bankat e nivelit të dytë. Vendimet e Bankës së Shqipërisë po gjejnë gjithnjë e më shumë hapësirë në debatin publik në vend, ndryshe themi nga 10 vite më parë. Dhe do të ishte një bast i sigurt që në dhjetë vitet e ardhshme për këdo që...

2

afër/larg

1

Apeli i rrallë: Zoti hajdut, të lutem më kthe makinën!

Faqe 5

Basha: Qeveria e Ramës, CEZ, importi i energjisë ekip eksperimental nuk do të jetë barrë e dhe i paaftë Faqe 6 buxhetit të shtetit Faqe 7

“Gjëja e parë që duhej të ndodhë tani është që ti duhet të planifikosh me Betty-n që do ta lësh zyrën, ta zëmë, në 7:30, kështu që gjithë të tjerët që më urrejnë dhe më kanë sjellë shumë telashe do të ikin në shtëpi”, i thotë Monika ish-presidentit në kasetë. “Pas kësaj ti mund të kthehesh menjëherë dhe unë po ashtu do të hyj brenda fshehurazi, dhe ne mund të kemi një takim të këndshëm për.., epo ti e di, 15 minuta apo gjysëm ore. Çfarëdo që ti dëshiron”, thotë Levinski me zë joshës.

Seks-skandali i Klintonit

Dalin incizimet erotike që Monika Levinski i dërgonte presidentit Nga Daniel Beekman

Një pastruese duhej t’i kishte shkatërruar gjurmët e dashurisë së Monika Levinskit, një ish-punonjëse e Shtëpisë së Bardhë, dhe ish-presidentit Bill Klinton, por gruaja që duhej t’i digjte, i ruajti për t’ia dhënë medias 15 vjet më pas. National Enquirer publikoi incizimin 3-minuta e 47 sekonda, ku Levinski tenton të joshë presidentin e SHBA në një takim të shkurtër seksual. “Jam gati të zhvishem”, i thotë ajo Klintonit në mesazhin zanor që do i përcillej presidentit në një kasetë. Gjasat janë që kaseta dhe disa letra dashurie që Monika i dërgonte presidentit janë bërë pas prishjes së marrëdhënies së tyre, dikur në nëntor të ‘97-ës dhe pak kohë para se skandali të bëhej publik (janar 1998), gjë që çoi në hetime ndaj presidentit dhe bëri që ai të pranonte publikisht marrëdhënien jashtëmartesore. Klintoni atëherë i shpëtoi për pak problemeve më të mëdha, ndërsa tani mendohet se risjellja në skenë e skandalit mund të dëmtojë gruan e tij, Hillarin, e cila pritet të kandidojë për presidente në fushatën e 2016-ës.

Monika Levinski, në kasetën audio për të cilën nuk ishte folur kurrë më parë, tenton të joshë presidentin për të përsëritur takimet e tyre erotike. Deri atë herë Klinton dhe Levinski ishin takuar 9 herë në privat. Gruaja duket shumë e sigurt në incizime se mund ta bindë presidentin të bëjnë seks. ‘Unë do të heq rrobat dhe filloj... Shpresoj të të shoh më vonë dhe shpresoj që do të ndiqni udhëzimet e mia dhe bëni atë që unë dua”, thotë Levinski në kasetë. Ajo thotë se ata mund të rrinin bashkë për 15, 30 minuta apo sadopak kohë që mund të donte presidenti dhe se mund ta

rregullonin që askush të mos e merrte vesh.

Kaseta duhej të ishte zhdukur vite më parë, por ajo është ngjallur si fantazmë dhe shumë mendojnë se ajo dëmton fushatën e Hillari Klintonit, edhe pse të pashpallur, për presidencën më 2016. National Enquirer thotë se asaj i erdhi së fundmi një kopje e kasetës sekrete. Ajo është bërë prej dikujt që ishte punësuar të pastronte shtëpinë e Levinskit.

Kaseta është 3 minuta e 47 sekonda dhe është incizuar në nëntor të 1997, disa muaj pas 9 takimeve seksuale mes Levinskit dhe Klintonit, që mendohet të kenë ndodhur në mars të atij viti. Skandali shpërtheu në janar 1998. Në adresën e atij që duhej të merrte letrat dhe kasetat shkruhej: “Burrit të pashëm”.

Klintonit, që rrezikoi të humbte shumë pas skandalit, i kërkohet në kasetë që të organizojë takimin dhe ta mbulojë atë përmes sekretares së tij, Betty Currie, e cila duhej të bëhej një bashkëpunëtore për takimet romantike të çiftit.

“Gjëja e parë që duhet të ndodhë tani është që ti duhet të planifikosh me Betty-n që do ta lësh zyrën, ta zëmë, në 7:30, kështu që gjithë të tjerët që më urrejnë dhe më kanë sjellë shumë telashe do të ikin në shtëpi”, i thotë Monika ish-presidentit në kasetë. “Pas kësaj ti mund të kthehesh menjëherë dhe unë po ashtu do të hyj brenda fshehurazi, dhe ne mund të kemi një takim të këndshëm për..,

“Unë do të heq rrobat dhe filloj...

Shpresoj të të shoh më vonë dhe shpresoj që do të ndiqni udhëzimet e mia dhe bëni atë që unë dua”, thotë Levinski në kasetë.

Ajo thotë se ata mund të rrinin bashkë për 15, 30 minuta apo sadopak kohë që mund të donte presidenti dhe se mund ta rregullonin që askush të mos e merrte vesh.

“Nuk mund të më refuzosh, sepse unë jam shumë e këndshme dhe e adhurueshme dhe pas pak kohësh nuk do të jem më aty për të ardhur në takime të shpejta”, i thotë ajo Klintonit.

epo ti e di, 15 minuta apo gjysëm ore. Çfarëdo që ti dëshiron”, thotë Levinski me zë joshës.

Ajo donte që vizita të bëhej pa u shënuar dhe pa pasur regjistrim formal. “Në këtë mënyrë ne do të shmangnim telashet...nuk do të kishte një shënim për mua që ngjitem lart dhe ne mund të kalojmë kohë së bashku...” - thuhet të ketë thënë Levinski. Ajo duket si një gjimnaziste në regjistrim. Ajo përpiqet të tërheqë presidentin edhe në një takim ndryshe nga ai seksual, mjafton që të jetë pak kohë me të. “Ne mund të shohim një film”, sugjeron ajo. Sipas regjistrimeve, Levinski nuk do të pranonte një ‘jo’ për përgjigje edhe pse nuk dihet nëse takimi që ajo kërkonte ka ndodhur vërtet. “Nuk mund të më refuzosh, sepse unë jam shumë e këndshme dhe e adhurueshme dhe pas pak kohësh nuk do të jem më aty për të ardhur në takime të shpejta”, i thotë ajo Klintonit.

Levinski ia dha kasetën ta dëgjonte Linda Tripp-it, gruas që më vonë bëri publik skandalin dhe më pas e ka dërguar atë në zyrën e Presidentit të SHBA-së. Klintonët kanë menduar se kaseta dhe të dhënat e tjera rreth lidhjes ishin zhdukur, por duket se nuk ka ndodhur kështu. E ndërsa hidhen dyshime se kaseta mund të dëmtojë kandidimin e Hillari Klintonit në presidencë, shumë analistë thonë se për këtë të fundit është fat i mirë që kaseta doli që tani dhe jo në 2016-ën, kur vërtet do t’i dëmtonte shanset e saj. Shumë njerëz në SHBA habiten se si Klintonët ia kanë dalë mbanë ta përballojnë skandalin; mjaft politikanë të tjerë janë zhdukur nga sfera publike pas publikimit të aferave të ngjashme dhe tradhtive bashkëshortore.

politikë

Gazeta MAPO

www.mapo.al / gazetamapo@gmail.com

02.08.2013

3

Rama me ministrat e PS: Zgjidhni stafet dhe administratën Ilir Rusmali thyen heshtjen dhe flet për punën e bërë nga komisioni i Ligjeve për hartimin e tri ligjeve të integrimit.

Kjo, sipas tij, i bën anëtarët e këtij komisioni që të mos ndihen kokulur për moskandidimin si deputetë Një ditë pas prezantimit të ministrave që propozoi Rama ka zhvilluar një takim informal ku u ka kërkuar të nisin përzgjedhjen e bashkëpunëtorëve dhe stafeve sipas dikastereve që mbulojnë Kryetari i PS, Edi Rama mbodhi dje në një takim informal ministrat socialistë që ai do të emërojë në shtator. Binte në sy se në këtë takim mungonin pesë ministrat e Lëvizjes Socialiste për Integrim. Takimi u zhvillua me dyer te mbyllura për mediat dhe nuk doli ndonjë njoftim zyrtar për të, ndërsa jozyrtarisht mësohet se aty është diskutuar për punësimet në administratë si dhe për sfidat e qeverisë së re, për të cilat zoti Rama foli një ditë më parë, kur paraqiti emrat e ministrave. Ndërkaq burime nga PS deklaruan se kryeministri i ardhshëm u ka kërkuar mini-

strave nisjen menjëherë nga puna për ndërtimin e kabineteve respektive, përfshirë bërjen kujdes në krijimin e strukturave për çdo ministri. Deri në betimin e qeverisë së re, mësohet se takime të tilla konsultative do të jenë të shpeshta me të gjithë anëtarët e kabinetit. Gjatë mbledhjes Rama u ka kërkuar ministrave të tij të propozuar që të nisin nga ndërtimi i stafeve të bashkëpunëtorëve, këshilltarëve dhe administratës së dikastereve përkatëse që ata priten të drejtojnë. Pas takimit asnjë nga të pranishmit nuk bëri komente. Mësohet se kreu i PS nuk do të jetë për disa ditë në selinë rozë, pasi siç thonë burime pranë tij, ai do të bëjë disa ditë pushime, ndoshta 10 ditë para se të rinisë aktivitetin për qeverinë në mes të gushtit. Edhe aleati kryesor i PS në qeveri dhe mazhorancë, kreu i LSIsë, Ilir Meta ka pak ditë që ka nisur pushimet, pasi më parë kishte mbyllur bisedimet me Ramën për krijimin e

kabinetit të ri qeveritar.

Dy ditë më parë Rama prezantoi ekipin e tij qeverisës, ku binte në sy mospërfshirja e pothuaj të gjithë socialistëve që mund të cilësohen si pesha të rënda të PS. Kështu Majko, Blushi, Klosi, Leskaj, Dade etj., do të jenë vetëm deputetë në katër vitet e ardhshme. Ndër ta vetëm Majko ka thënë se

Gjatë mbledhjes Rama u ka kërkuar ministrave të tij të propozuar që të nisin nga ndërtimi i stafeve të bashkëpunëtorëve, këshilltarëve dhe administratës së dikastereve përkatëse që ata priten të drejtojnë

nuk pranon ta lërë mandatin e deputetit për t’u bërë ministër, ndërsa të tjerët nuk janë përfshirë nga Rama në kabinetin e ri. Të pakënaqur, ata nuk e kanë parë me vend që të shprehen publikisht, duke i dhënë disa muaj kohë qeverisë ‘Rama’. E njëjta gjë mund të thuhet edhe për aleatët e PS, si Dule apo Ngjela, të cilët priteshin të ishin pjesë e qeverisë së re; i pari ngaqë sipas marrëveshjes së PS me aleatët, nëse fitoje një mandat deputeti merrje një vend në qeveri, dhe i dyti, sipas një marrëveshjeje personale me Ramën për të drejtuar Ministrinë e Drejtësisë.

Në kabinetin e ri po kështu dallohet menjëherë se Rama ka preferuar të përzgjedhë njerëzit më të spikatur nga prurjet e reja të PS pas 2005-ës, vit në të cilin ai mori drejtimin e kësaj force politike. Sipas shumë analistëve, ai ka përzgjedhur elementët që janë treguar më luajalë me të gjatë tetë viteve të drejtimit të PS.

Rama në New York në shtator, me ftesë të Tony Blair Kryeministri i ri e nis punën me një vizitë në SHBA, ku do takohet me liderë botërorë

Bashkëpunimi mes kryeministrit të ardhshëm, Edi Rama, dhe ish-kryeministrit britanik, Tony Blair, nis të japë frytet e para, pavarësisht se ende nuk janë deklaruar termat konkretë të tij.

Në një letër dërguar Ramës para pak ditëve, Toni Blair shkruan: “I dashur kryeministër. Po ju shkruaj për t’ju ftuar në një event të cilin unë po e organizoj në Nju-Jork në muajin shtator, së bashku me Jim Kim, president të Bankës Botërore. Është një mbledhje private me krerë shtetesh për të ndarë eksperiencat e implementimit të qeverive të suksesshme. Do të jem i lumtur nëse do të mundeni të jeni pjesëmarrës. Siç edhe unë me shpejtësi kuptova

kur u bëra kryeministër, një prej sfidave të mëdha është jo në vendimmarrje me strategjinë e duhur, por dhënia e rezultateve në praktikë; është kaq e thjeshtë pra bërja e gjërave realitet. Prandaj që prej kohës kur unë e lashë zyrën, jam fokusuar në dhënien e ndihmës efektive qeverive në të gjithë botën. Jam tejet i lumtur që Jim Kim i Bankës Botërore ka vendosur në zemër të axhendës së tij qeverisjen efektive, gjë të cilën ai e ka quajtur ‘Shkenca e përmirësimit të shërbimeve publike bazë’.

Aktiviteti i shtatorit do të mbledhë së bashku udhëheqësit botërorë për të ndarë mes tyre eksperiencat që lidhen me përmirësimin e shërbimeve publike. Është një mundësi për pak prej nesh që patën privilegjin dhe sfidën të udhëheqim disa vende, në shkëmbimin e mendimeve si mund të përmbushen

detyrat në të tilla pozicione. Nuk pres që ne të gjejmë përgjigje të thjeshta, por jam besimplotë se kemi shumë se çfarë të mësojmë nga njëri-tjetri. Jim së bashku me mua, shpresojmë që ky aktivitet në Nju Jork do të jetë fillimi i një dialogu

të vazhdueshëm për të tilla çështje.

Shpresoj të shihemi më 23 shtator në Nju Jork”, shkruan Blair në ftesën e tij.

Kjo letër shoqërohet me ftesën zyrtare për pjesëmarrje në këtë aktivitet që mban firmat e Tony Blair dhe Jim Jong Kim, president i Bankës Botërore. “Udhëheqësit politikë, në veçanti ata që sapo janë zgjedhur, përballen me pritshmëri të mëdha nga qytetarët e tyre për të dhënë rezultate të shpejta. Siç shumica prej jush mund të jetë dakord, sfidat reale të qeverisjes shpesh ndeshen me mungesë idesh dhe fondesh. Prandaj ky mëngjes pune është konceptuar për të krijuar mundësinë për udhëheqësit politikë të ndajnë eksperiencat dhe të mësojnë nga njëri-tjetri për zgjidhjen e të tilla sfidave”, thuhet më tej në ftesën që ka mbërritur në zyrën e kryeministrit të ardhshëm, Edi Rama.

deklarata

Nikolla: Do i mbyllim dyert e shkollave korrupsionit dhe politizmit Ministrja e re e Arsimit, Lindita Nikolla, dje përmes një mesazhi në Facebook shkruante se është mbresuar nga mirëpritja që i është bërë caktimit të saj nga kryeministri Rama në detyrën e Ministres së Arsimit dhe Sportit. “Kam lexuar me shumë emocion çdo mesazh tuajin duke ndjerë edhe më fort peshën e kësaj detyre. Të nderuar mësues e prindër, mbështetja dhe besimi që më jepni se bashkërisht do ia dalim për të hapur një faqe të re në arsimin tonë, më ka mbushur plot arsye mendjeje dhe zemre për të punuar çdo ditë që shkolla t’u përgjigjet aspiratave për dije të gjeneratës së sotme dhe të ardhme për t’i mbyllur njëherë e mirë dyert e shkollës politizimit dhe korrupsionit dhe kthyer dinjitetin mësuesit, prindit e nxënësit si aktorë të rëndësishëm në vendimmarrjen shkollore”, shkruante dje Nikolla.

4

politikë

zgjedhjet

Në pamundësi të KQZ-së për certifikimin e zgjedhjeve, PS-ja iu drejtua Kolegjit si palë e interesuar për ndarjen e mandateve në çdo qark. Në anën tjetër, KQZ-ja është e detyruar të përgatisë projekt-aktet për çdo qark, si dhe të konstatojë se nuk është në gjendje që të miratojë vendimin për mandatet për shkak të mungesës së kuorumit

debati

PS përplaset me KQZ për rezultatin, sot vendos Kolegji

Partia Socialiste i është drejtuar dje nxitimthi Kolegjit Zgjedhor për shpërndarjen e mandateve në çdo qark. Po sot KQZ ka njoftuar mbledhjen e saj për të njëjtën çështje TIRANË Pas mbylljes së kapitullit “Lezha” në Kolegjin Zgjedhor dy ditë më parë, gjithçka pritet të fokusohet në etapën e fundit, para shpalljes së rezultatit përfundimtar të zgjedhjeve, ndarja e mandateve në çdo qark. Por edhe kjo fazë pritet të shoqërohet me debate interpretimesh juridike jo vetëm nga partitë, por edhe vetë Komisioni Qendror i Zgjedhjeve. Në kushtet kur KQZ-ja nuk mund të sigurojë kuorumin e nevojshëm për ndarjen e mandateve, pasi funksionon vetëm me katër anëtarë, Partia Socialiste i është drejtuar dje nxitimthi Kolegjit Zgjedhor për shpërndarjen e mandateve në çdo qark. Burime pranë Kolegjit thanë dje për gazetën “Mapo” se vendimi për çështjen në fjalë pritet që të merret sot, ndërsa PS-ja në anën tjetër shpreson që po sot të fillojë edhe shpërndarja e mandateve. Në anën tjetër edhe KQZ-ja po përpiqet të bëjë të njëjtën gjë. Ajo ka paralajmëruar një mbledhje sot në mesditë pikërisht për të njëjtën çështje, ndarjen e mandateve.

PS Përfaqësuesi PS-së, Koli Bele, deklaroi dje se në pamundësi të KQZsë për certifikimin e zgjedhjeve, PSja iu drejtua Kolegjit si palë e interesuar, në përputhje me Kodin Zgjedhor. “KQZ në pamundësi për të bërë

certifikimin e zgjedhjeve, i kërkuam Kolegjit ndarjen e mandateve. Këtë gjë mund ta kërkojnë edhe partitë e tjera,”- tha ai. Pas shqyrtimit të të gjitha ankimimeve në Kolegj, Kodi Zgjedhor parashikon një periudhë prej tri ditësh për KQZ-në, për miratimin e ndarjes së mandateve. Në nenin 162, pika 1 e Kodit, thuhet se “jo më vonë se 3 ditë nga përfundimi i procesit të ankimit kundër vendimit për miratimin e rezultateve të zonës zgjedhore apo pavlefshmërisë së zgjedhjeve, sipas këtij Kodi, KQZ-ja përllogarit shpërndarjen e mandateve për çdo zonë zgjedhore, mbi bazën e numrit të votave të vlefshme që subjektet kanë marrë në nivel zone zgjedhore”. Por në nenin 24, pika 1/ a e Kodit, thuhet gjithashtu se: “Konsiderohen të miratuara kur votojnë pro jo më pak se 5 anëtarë të KQZ-së, vendimet lidhur me: a) shpërndarjen e mandateve për çdo zonë zgjedhore”.

Pas konstatimit të pamundësisë për të ndarë mandatet nga KQZ-ja, partitë politike kanë pesë ditë afat për t’u ankuar në Gjykatë. Pasi Gjykata vendos ndarjen e mandateve, çështja kalon sërish në KQZ, e cila shpall rezultatin përfundimtar të zgjedhjeve.

PS-ja e ka argumentuar kërkesën e saj për në Kolegj edhe me një fakt tjetër. Sipas ekspertëve në PS, KQZ-

ja i ka tejkaluar afatet tre ditore për tu mbledhur lidhur me ndarjen e mandateve.

KQZ Në anën tjetër, KQZ-ja po sot pritet që të bëjë të njëjtën gjë. E vetëdijshme se nuk ka kuorumin për të miratuar ndarjen e mandateve, ajo do t’i hapë rruge miratimit të tabelave përfundimtare. Më konkretisht, administrata bën përllogaritjen e mandateve sipas neneve të parashikuara në Kod dhe të dhënat e dala i hedh në një projekt-akt që ia paraqet KQZ-së për miratim. KQZ-ja pavarësisht se është në pamundësi të miratimit të këtij akti, ka detyrimin që të mblidhet në një seancë të posaçme dhe të bëj konstatimin se nuk është në gjendje që të

miratojë një vendim të tillë pasi nuk ka 5 anëtarë në mbledhje. Më pas subjektet zgjedhore të interesuara kanë të drejtën që projekt-aktin e KQZ për përllogaritjen e mandateve dhe vendimin e KQZ-së për mosmarrjen e vendimit, ta paraqesin për ankimim në Kolegj, ku jepet edhe vendimi përfundimtar për ndarjen e mandateve. KQZ-ja pretendon gjithashtu se ajo është brenda afateve për ta bërë një gjë të tillë, pasi përjashtuar qarkut Lezhë që përfundoi dy ditë më parë, ajo ka qenë në pamundësi për të miratuar tabelat përfundimtare edhe për qarqet e tjera. Partia Popullore Kristiandemokrate bëri objekt të ankimit të saj në Kolegjin Zgjedhor tabelat e rezultateve të zgjedhjeve për të gjitha qarqet e vendit, duke vënë KQZ-në në pamundësi ligjore për të vepruar me nisjen e procesit të ndarjes së mandateve. Ditën e martë, Kolegji Zgjedhor rrëzoi kërkesën ankimore të PPKD-së për pavlefshmëri në të gjitha qarqet e vendit, me argumentin se ankimimi ishte bërë jashtë afateve ligjore. Jo më vonë se 3 ditë nga përfundimi i këtij procesi, KQZ-ja ishte e detyruar të mblidhej për të përllogaritur shpërndarjen e mandateve për çdo zonë zgjedhore, që praktikisht i bie sot si afat i fundit.

Ekipi i Ramës, Berisha: Ky është ansambli i lukunisë “Sot Piktori mblodhi në zyrën e tij kabinetin e vet qeveritar, që është edhe ekipi më i korruptuar që është instaluar ndonjëherë në Shqipëri” TIRANË Kryeministri Sali Berisha komentoi dje në faqen e tij në Facebook takimin e Edi Ramës me ekipin e ri qeverisës në selinë rozë”. Sot Piktori mblodhi në zyrën e tij kabinetin e vet qeveritar, që është edhe ekipi më i korruptuar që është instaluar ndonjëherë në Shqipëri. Vet Piktori, përveç aferave si ishministër i qeverisë ‘Nano’ dhe Kryetar 20% i Bashkisë së Tiranës, është i vetmi kryeministër këto 20 vite në Europë që

ulet në karrigen e kryeministrit me një vilë dhe një pallat 5-katësh me burim financiar të panjohur. Ministri i Financave, Cani është guvernatori që pasi vodhi apo bashkëvodhi Thesarin e Shtetit, pas zhdukjes së tij deklaroi se Banka nuk ka pasur në Thesar flori. Ministri i Shëndetësisë, Beqja, është i vetmi që iu hoq mandati i deputetit, sepse me baxhanakun e Piktorit kishte bërë kërdinë me tendera në bashki. Ai ka falsifikuar mijëra e mijëra pensione për të cilat po ndiqet. Ministri i Brendshëm, Tahiri është i vetmi deputet me skaf dhe që iu arrestua i ati në flagrancë për kontrabandë ilaçesh, dhe e ëma ndiqet për evazion fiskal në shumën 80 mijë euro”, - shkruan Berisha. Kryeministri radhit

edhe emra të tjerë ministrash të ardhshëm. “Ministri i Ekonomisë, Ahmetaj është në ndjekje për vjedhjen prej 10 milionë eurosh që i ka bërë kompanisë ‘Albtelekom’ me kompaninë e tij private ‘Hermes’. Ministri i Mirëqenies Sociale, më mirë të themi i mirëqenies personale, Erion Veliaj është bërë i famshëm si njeriu që me paratë e Mjaftit ndërtoi një vilë për vete dhe një vilë për Velicën pa firmosur në jetën e tyre ndonjëherë në bordero. Ai më pas për të zhdukur gjurmët e kësaj afere vodhi vet kompjuterin e financave të Mjaftit. Këto ishin vetëm disa nga aferat e disa prej anëtarëve të ‘ansamblit lukunia’! Këtij i thonë ndryshim! Përpara drejt Kleptokracisë!”,- shkruan Berisha.

darka

Muaji i Ramazanit, Basha shtron Iftar TIRANË Kryetari i Bashkisë së Tiranës,

Lulzim Basha, shtroi dje Iftar me rastin e muajit të Madhërueshëm të Ramazanit. Të ftuar gjatë Iftarit ishin përfaqësues të komuniteteve fetare, deputetë të Kuvendit, përfaqësues të trupit diplomatik e personalitete nga fusha të ndryshme. Gjatë një fjale të mbajtur, Basha kërkoi që ky muaj i madhërueshëm të shërbejë për rritjen dhe forcimin e solidaritetit e të dashurisë ndërmjet njerëzve. Ky muaj i madhërueshëm, sipas Bashës, e gjen Tiranën më afër bërjes realitet të projektit më të madh të komunitetit dhe besimtarëve myslimanë, ndërtimin e Xhamisë së Madhe të Tiranës. “Ky është një lajm i shumëpritur për besimtarët e qytetit tonë, për besimtarët myslimanë, besimtarët e Zotit në tërësi, dhe është një drejtësi e vënë në vend. Si Kryetar i Bashkisë së Tiranës ndihem po kështu mirë, sepse vendimmarrja për ndërtimin e Xhamisë se Madhe të Tiranës kaloi nëpërmjet një procesi transparent dhe gjithëpërfshirës; u dëgjua jo vetëm zëri i komunitetit mysliman, ndër më kryesorët në këtë vendimmarrje, por edhe zëra të tjerë të qytetit dhe të shoqërisë”, tha ai.

politikë

1

1 “Aktorë të së kaluarës së largët, ministra të Ramiz Alisë, protagonistë famëkeq të kapjes së shtetit dhe përfitimit nga pushteti gjatë qeverisjes së korruptuar të para 2005-ës, sharësit dhe shpifësit më të zellshëm kundër Shqipërisë në çdo udhëkryq të rëndësishëm të vendimmarrjeve europiane…”

2

Gazeta MAPO

www.mapo.al / gazetamapo@gmail.com

2 “Edi Rama shkelmoi çdo parim qeverisës të një demokracie parlamentare dhe shpiku rregulla të paqena në funksion të kapjes dhe mbajtjes së gjithë pushtetit për veten dhe tarafin e tij. Pas tërheqjes nga çdo premtim që u ka bërë qytetarëve më 23 qershor, njoftimi i djeshëm nuk habit askënd”

3

02.08.2013

5

3. “Çdo shqiptar duhet ta dijë sot se shumë shpejt pasojat e këtij qëndrimi shpërfillës dhe përçmues ndaj vullnetit dhe interesave të tyre, do të rëndojnë mbi shpatullat, xhepat dhe tavolinat e tyre dhe të familjeve të tyre”

PD, zgjedhjet për strukturat e reja në muajin shtator TIRANË Gjithçka në selinë blu, duke filluar që nga analiza e zgjedhjeve të 23 qershorit e deri tek zgjedhja e strukturave të reja të partisë, do të nisë në muajin shtator. Kryetari i PDsë, Lulzim Basha deklaroi dje se strukturat drejtuese të PDsë do të angazhohen në një proces, që do të nisë në muajin shtator në të gjitha degët e partisë. “…Një proces analize dhe përgatitjet me zgjedhjen e forumeve të degëve, që do të çojë në mbledhjen e Kuvendit Kombëtar dhe zgjedhjen e Këshillit Kombëtar dhe Kryesisë së re, në kohën e parashikuar në statut. Për këtë po bëhen hapat e parë të përgatitjes”,- tha dje Basha. Zgjedhja e strukturave të reja, sipas tij, do të bëhet bazuar në kontributin, përkushtimin dhe punën e gjithsecilit në PD. Kryetari i PD-së u pyet edhe për faktin nëse kishte një emër në mendje për kryetarin e ardhshëm të grupit parlamentar. “Unë po kryej konsultimet e nevojshme me drejtues, anëtarë të Kryesisë, anëtarë të grupit të ri parlamentar të Partisë Demokratike, dhe në kohën e duhur do të bëhet i njohur edhe vendimi përsa i përket strukturës drejtuese të grupit tonë parlamentar”,- tha ai.

Basha: Qeveria e Ramës, ekip eksperimental dhe i paaftë “Duke lënë jashtë vlera dhe kapacitete serioze të Partisë Socialiste, dhe duke përfshirë kamikazë personalë, Edi Rama shkelmoi çdo parim qeverisës të një demokracie parlamentare dhe shpiku rregulla të paqena në funksion të kapjes dhe mbajtjes së gjithë pushtetit për veten dhe tarafin e tij” TIRANË Për kryetarin e Partisë

Demokratike, Lulzim Basha, qeveria e re që pritet të drejtohet nga Edi Rama, shoqërohet nga paaftësia dhe mungesa e eksperiencës shtetërore. Në një konferencë për shtyp të zhvilluar dje në mesditë në selinë blu, Basha e

cilësoi qeverisjen e ardhshme si eksperimentale. “…Edi Rama njoftoi dje ekipin që do të përballet me sfidat e qeverisjes së shqiptarëve dhe që do të përgjigjet për premtimet piramidale dhe amatoreske me të cilat erdhi në pushtet. Tok me emrat e shqiptuar dje nga kryesocialisti, në veshët e shqiptarëve gjëmuan jehonat e së Tok me emrat shkuarës së palavdishme dhe të e shqiptuar dje nga bëmave të errëta të anëtarëve të këtij kryesocialisti, në ekipi eksperimental. Aktorë të së kaluveshët e shqiptarëve arës së largët, ministra të Ramiz Alisë, gjëmuan jehonat e protagonistë famëkeq të kapjes së shtetit dhe përfitimit nga pushteti gjatë së shkuarës së qeverisjes së korruptuar të para palavdishme dhe të 2005-ës, sharësit dhe shpifësit më të bëmave të errëta të zellshëm kundër Shqipërisë në çdo udanëtarëve të këtij hëkryq të rëndësishëm të vendimmarekipi eksperimental rjeve europiane, protagonistë të lidhjeve me trafiqet dhe lidhje

nepotike dhe menaxhues të njohur të interesave të ish-kryetarit në Bashkinë e kryeqytetit, deri para dy vitesh”,- tha ai. Basha vuri në dukje se në kabinetin e ri janë lënë jashtë emra dhe kapacitete serioze të PS-së, ndërsa janë përfshirë sipas tij, kamikazët personalë të Edi Ramës. “Duke lënë jashtë vlera dhe kapacitete serioze të Partisë Socialiste, dhe duke përfshirë kamikazë personalë, Edi Rama shkelmoi çdo parim qeverisës të një demokracie parlamentare dhe shpiku rregulla të paqena në funksion të kapjes dhe mbajtjes së gjithë pushtetit për veten dhe tarafin e tij. Pas tërheqjes nga çdo premtim që u ka bërë qytetarëve më 23 qershor, njoftimi i djeshëm nuk habit askënd, por vërteton se qeveria e zotit Rama nuk mund të ishte veçse një bashkësi që do

i shërbejë kryetarit për të përmbushur ëndrrën e tij për t’u ndjerë Kryeministër dhe jo për t’iu shërbyer qytetarëve!” - tha ai. Sipas Bashës, ky nuk është ekipi që do t’u shërbejë shqiptarëve. “Çdo shqiptar duhet ta dijë sot se shumë shpejt pasojat e këtij qëndrimi shpërfillës dhe përçmues ndaj vullnetit dhe interesave të tyre do të rëndojnë mbi shpatullat, xhepat dhe tavolinat e tyre dhe të familjeve të tyre.

Partia Demokratike është e vendosur që në respekt të parimeve më të shenjta të demokracisë parlamentare dhe të vullnetit të qytetarëve shqiptarë, të përballet fuqishëm dhe të mbrojë interesat e vendit dhe qytetarëve nga kjo skemë e kapjes së pushtetit dhe e batërdisjes së paralajmëruar të shtëpisë sonë të përbashkët, Shqipërisë”, - tha ai.

Zgjedhjet, Basha takon ambasadorin e OSBE: Duhet transparencë Ambasadori Wilton tha pas takimit se me shpalljen e projektit të Këshillit të ri të Ministrave dhe me përfundimin e periudhës së ankimeve pranë Kolegjit Zgjedhor, vendi po hyn në një fazë të re të procesit demokratik TIRANË Transparenca e zgjedhjeve të 23 qershorit ishte në fokusin e bisedës së zhvilluar dje mes kryetarit të Partisë Demokratike, Lulzim Basha dhe kreut në detyrë të Prezencës së OSBE-së, Robert Wilton. “Në takim u nënvizuan problematikat serioze që tashmë janë konstatuar në institucione dhe në publik për këtë proces. Në mënyrë të veçantë biseda u ndal tek vjedhja flagrante e votave në qarkun e Lezhës dhe tentativa për marrjen e mandatit të Partisë Demokratike; problemet e konstatuara në qarkun e Shkodrës etj. Basha theksoi se problemet e evidentuara janë pasojë e një vullneti të munguar të

PS-së për t’u angazhuar për një proces zgjedhor të lirë dhe të ndershëm dhe se transparenca e plotë dhe vënia para përgjegjësisë e personave përgjegjës është mënyra e vetme për të trajtuar dhe zgjidhur këto probleme për të ardhmen”, thuhet në njoftimin për shtyp të Partisë Demokratike. Nga ana e tij, ambasadori Wilton tha pas takimit se me shpalljen e projektit të Këshillit të ri të Ministrave dhe me përfundimin e periudhës së ankimeve pranë Kolegjit Zgjedhor, vendi po hyn në një fazë të re të procesit demokratik.

Ai tha gjithashtu se “ndihej i inkurajuar nga programi ambicioz dhe pozitiv i paraqitur nga qeveria e re”. “Nga ana tjetër, angazhimi aktiv i opozitës është një përbërës thelbësor i çdo demokracie funksionale, dhe ndihem i inkurajuar nga përkushtimi i shprehur nga kryetari Basha për pjesëmarrje dhe promovim të institucioneve demokratike të vendit, si dhe ndaj të drejtave të qytetarëve shqiptarë”, - tha Wilton.

Ambasadori Wilton tha gjithashtu se “ndihej i inkurajuar nga programi ambicioz dhe pozitiv i paraqitur nga qeveria e re”

6

Kronika e ditës

ditar

Ai e ka denoncuar vjedhjen në polici, prej nga konfirmohet se falë pamjeve filmike është identifikuar dhe shpallur në kërkim autori

incident Makina shpërthen në flakë te Kryeministria Një automjet ka shpërthyer në flakë para godinës së kryeministrisë, ndërsa ka shpëtuar mrekullisht drejtuesi i mjetit.

Ngjarja ka ndodhur rreth orës 11:07 minuta, kur automjeti tip Golf III ka marrë flakë në lëvizje e sipër dhe është djegur brenda pak minutash. Forcat zjarrfikëse kanë shuar flakët, por makina ishte djegur e tëra. Drejtuesi i mjetit, G. Çuçi tha për mediat se ngjarja ishte aksidentale. “Isha duke ecur me makinë kur pashë që po nxirre tym tek motori dhe u detyrova të parkoj dhe ta fik makinën. Por flakët u ndezën aq shpejt sa nuk arrita të marr as laptop-in që kisha brenda sepse u nxeh aq shumë sa u detyrova të largohem”, u shpreh Çuçi. Mësohet se automjeti tip Golf është një prodhim i vitit 1995 dhe punon me naftë. Çuçi shpjegon se gjithçka mund të ketë ndodhur dhe për shkak së vapës së madhe dhe se ngjarja mund të cilësohet aksidentale. “Besoj se ka pasur një nxehje tek izolacioni i telave dhe për shkak të motit të nxehtë do jenë shkrirë e marrë flakë. Kaq, s’ka më tepër, thjesht aksident”, është shprehur ai. Pas shuarjes së flakëve, autoritetet kanë zhvendosur mbetjet e makinës së djegur.

Apeli i rrallë: Zoti hajdut, të lutem më kthe makinën!

Kolë Gjomarkaj ka filmuar skenën e vjedhjes së makinës së tij dhe i kërkon hajdutit t’ia kthejë në këmbim të faljes. Çdo natë në Tiranë vidhen 2-3 makina, autorët mbeten të panjohur për policinë Nga makina e vjedhur i ka mbetur veçse kaseta e skenës së krimit me imazhin e hajdutit. Por Kolë Gjomarkaj e kthen mërzinë në forcë.

Burri rreth të 40-ve i ka bërë një apel të pazakontë hajdutit të makinës së tij, duke i kërkuar me zemër në dorë t’ia kthejë atë dhe dokumentet që ndodheshin brenda saj.

“Zoti hajdut, të lutem më kthe makinën. Është veçse një benz i vjetër dhe më shumë se makina vlejnë dokumentet e familjes që kisha brenda”, - thotë Gjomarkaj para kamerave. Ai e ka denoncuar vjedhjen në polici, prej nga konfirmohet se falë pamjeve filmike është identifikuar dhe shpallur në kërkim autori. Por Kolë Gjomarkaj shkon edhe më tej, duke i ofruar faljen hajdutit në këmbim të makinës së tij. “Jam gati ta fal, e madje edhe t’i jap një kafe”, - shton ai, ndërsa tregon se bashkë

me makinën i janë zhdukur edhe pasaportat e fëmijëve dhe dokumente të tjera të rëndësishme për të. Sipas pamjeve të ofruara prej tij, grabitja e makinës ka ndodhur brenda disa sekondash, në rrugën “Gramoz Pashko” në kryeqytet. Por Kolë Gjomarkaj nuk është i vetmi që ka vuajtur pasojat e hajdutërisë së makinave në Tiranë. Sipas policisë, çdo mbrëmje në kryeqytet vidhen 2 deri në 3 makina, të cilat rrallëherë gjenden nga shërbimet e policisë. Statistikat e këtij krimi janë në rritje në Tiranë, ku me raste policia ka zbuluar edhe rrjete të organizuara që nga vjedhja e deri tek çmontimi i makinave e shitja e tyre në një kohë rekord për pjesë këmbimi. Në rastin e Kolë Gjomarkajt, e gjitha vjedhja është e filmuar nga kamerat e sigurisë të instaluara në shtëpinë e tij. Një kopje e këtyre

pamjeve është dorëzuar në polici së bashku me kallëzimin. Prej 4 ditësh ai vazhdon ta kërkojë edhe privatisht nëpër vendgrumbullimet e hekurave apo në disa servise makinash në veri të vendit, ku më së shumti përfundojnë karkasat e makinave të vjedhura në Tiranë.

Gjomarkaj tha dje për mediat se ka besim tek Policia e Shtetit, por më së shumti ka besim tek forcat e veta, ndaj edhe po përpiqet të prekë hajdutin ose të gjejë të paktën mbetje të makinës së tij. Krimi i vjedhjes ka shënuar një kurbë gjithnjë e në rritje në qytetin e Tiranës, ku goditjet më të mëdha janë ndaj bizneseve, shtëpive dhe makinave. Ky krim i rrugës është edhe më i vështiri për t’u zbuluar nga policia, shifrat e së cilave janë gjithnjë e më larg autorëve të këtyre grabitjeve.

vjedhjet Sipas policisë, çdo mbrëmje në kryeqytet vidhen 2 deri në 3 makina, të cilat rrallëherë gjenden nga shërbimet e policisë

Përplasja për vdekje e policit, shoferi akuzohet për aksident Polici Selman Lena humbi jetën, ndërsa kolegu i tij u plagos nga një makinë që theu postbllokun. Autori Edmir Koleci, në gjyq për shkelje të rregullave të qarkullimit Tre muaj pas aksidentit me pasojë vdekjen e punonjësit të policisë Selman Lena dhe plagosjes së kolegut të tij, Preng Lleshi, autori i kësaj ngjarje të rëndë ka dalë sërish para gjykatës. Por akuza kundër tij është ajo e shkaktimit të aksidenti.

37-vjeçari Edmir Koleci i tha gjyqtares Irena Hoxha vetëm gjeneralitetet, në një kohë që pretetendimet

e tij për ngjarjen e Kamzës i shpjegoi avokati mbrojtës. Ky i fundit i kërkoi gjykatës të jepte një masë të butë për klientin nga Hasi, pasi sipas mbrojtjes, nuk ka një aktekspertizë nëse patrulla e policisë, mesnatën e 4 Majit ishte brenda rregullave apo jo. Për prokurorinë, vdekja e inspektor Selman Lenës dhe plagosja e kolegut të tij ndodhi nga përplasja e automjetit që po drejtohej me shpejtësi nga i akuzuari.

Në përfundim, gjykata e la ne arrest me burg Kolecin për akuzën e shkeljes së rregullave të qarkullimit rrugor. Mbrëmjen e 4 Majit, Edmir

Koleci po udhëtonte me automjetin e tij tej normave të lejuara në çastin kur një postbllok i policisë së Kamzës tentoi ta ndalonte. Për pasojë u përplas për vdekje inspektori Selman Lena, kurse kolegu i tij, Preng Lleshi u dëmtua rëndë. Menjëherë pas ngjarjes, dosja i kaloi Prokurorisë së Krimeve të Rënda për akuzën e vrasjes për shkak të cilësive të veçanta, por prokuroret shpallën moskopetencen për këtë dosje, duke ja kaluar një prokurorie të zakonshme për një akuzë me të lehtë atë të shkeljes së rregullave të qarkullimit rrugor.

shkurt Grabitje me maskë në Bulqizë, pranga autorit Bulqizë Rikthehen grabitjet me armë e maska. Persona të armatosur dhe të maskuar kanë grabitur mesditën e djeshme një kambisit, që udhëtonte me një kamion. Ngjarja ka ndodhur në afërsi të fshatit Ostren të Bulqizës, rreth orës 16:30, teksa nën kërcënimin e armëve dy persona të maskuar kanë ndaluar kamionin që drejtohej nga shtetasi Astrit Koleci dhe kanë grabitur të hollat që kishte me vete pasagjeri Ulmi Tomja. Mësohet se kambistit Tomja i janë grabitur 3 mijë euro, ndërsa menjëherë policia ka nisur hetimet për identifikimin dhe kapjen e autorëve. Ndërkaq, policia e Bulqizës nisi menjëherë hetimet për ngjarjen, ndërsa në më pak se një orë arriti të kapë një prej autorëve të grabitjes. Sipas tyre, njëri nga autorët e ngjarjes është 20-vjeçari Shefki Muka, të cilit i është gjetur edhe një maskë, me të cilën dyshohet se ka kryer grabitjen.

bulqizË Plagoset një minator në Bulqizë Bulqizë Një minator në minierën e

Bulqizës ka mbetur i plagosur plagosur pasditen e djeshme. Mësohet se minatori Mustafa Kola, 50 vjeç është plagosur në nivelin 16 të galerisë 64.

Burime nga policia bëjnë me dije se 50-vjeçari është përplasur nga vagonët me krom në minerë. Ndërsa burime nga vendngjarja sqarojnë se menjëherë pas plagosjes, minatori u transportua me helikopter drejt Spitalit Ushtrak në Tiranë, për ndihmë më të shpejtë. Mjekët e Bulqizës dhe drejtuesit e ACR-së bëjnë me dije se minatori ka pësuar dëmtime por nuk ka rrezik për jetën. Ndërkohë që policia e Bulqizës ka nisur hetimet për të zbuluar se si ka ndodhur ngjarja. Dhjetra minatorë kanë humbur jetën gjatë viteve të fundit në Bulqizë, ku një pjesë e mirë e ngjarjeve vijnë si pasojë e amortizimit të minierave të kromit.

ekonomi

Gazeta MAPO

www.mapo.al / gazetamapo@gmail.com

7

02.08.2013

Euro u reziston prurjeve, vlerat mbi 140 lekë Dita e parë e gushtit ka sjellë një forcim më të lartë të monedhës vendase në raport me ditët e mëparshme, por monedha e përbashkët mbetet sërish mbi vlerën 140 lekë edhe tani në kulmin e prurjeve valutore për shkak të sezonit turistik. Sipas kursit zyrtar të Bankës së Shqipërisë, një euro u këmbye dje me 140.08 lekë, nga 140.2 lekë që këmbehej një ditë më parë, duke shënuar fitimin

më të madh ditor që nga 8 korriku. Ndërkohë që dollari është forcuar, duke u ngjitur në 105.74 lekë.

Në tregjet ndërkombëtare, euro vazhdon të mbetet e fortë, duke u këmbyer me 1.324 USD. Pavarësisht forcimit të ditës së sotme, leku mbetet i nënvlerësuar nëse e krahasojmë më ecurinë sezonale në të njëjtën periudhë të vitit të kaluar, ku në një gusht 2012, një euro këmbehej sipas kursit

zyrtar të Bankës së Shqipërisë me 137.3 lekë.

Mbetet të presim ecurinë e gushtit, sidomos gjysmën e parë të tij, për të parë nëse edhe këtu vit leku do të fitojë pikë ndaj euros, si rrjedhojë e efekteve sezonale (kryesisht prurjeve nga turistët apo emigrantët), apo rënia e remitancave të emigrantëve dhe turizmi i vakët do të ushtrojnë presion negativ mbi monedhën vendase.

borxhet

Sait Dollapi

Për periudhën janar-qershor 2013, shlyerja e detyrimeve në total është rreth 218 milionë USD. Nga këto janë 130 milionë USD shlyerje të detyrimeve të vjetra, që i përkasin periudhës 2011-2012 dhe janë rreth 87 milionë të tjera shlyerje detyrimesh të reja për vitin 2013

CEZ, importi i energjisë nuk do të jetë barrë e buxhetit të shtetit Administratori Dollapi tha se CEZ ka të garantuara mundësitë financiare për të siguruar importin e humbjeve, pa krijuar barrë në buxhetin e shtetit, siç ka ndodhur vitin e kaluar. Ja si ndikoi kriza energjetike buxhetin dhe mali i borxheve që pasoi më tej Blerina Hoxha Furnizimi me energji elektrike këtë vit dhe në vijim nuk do të jetë më barrë e buxhetit, por një detyrim që kompania CEZ do ta përmbushë me fondet e saj, siç e detyron ligji. Garancinë e ka dhënë dje Administratori i CEZShpërndarjes, Sahit Dollapi, në raportim të treguesve të gjashtëmujorit të parë.

Varësia e buxhetit nga energjia Buxheti i shtetit vitin që shkoi pësoi një goditje të rëndë, me gati 100 milionë euro, që shkuan si një financim i paparashikuar për blerjen e energjisë.

Kjo për shkak se çekët e CEZ-it hoqën dorë nga blerja e energjisë, ndërkohë që i thelluan humbjet në mbi 45 për qind të totalit që u hodh në rrjet. Fierza u boshatis dhe për dy muaj me radhë qeveria mori përsipër financimin e importit të energjisë, duke u detyruar të

heqë edhe kufirin e borxhit publik 60 % me një projektligj të posaçëm. Mirëpo tani kur kompania CEZ drejtohet nga shteti, situata nuk paraqet më rreziqe të tilla. Administratori Dollapi ka pohuar se importi i humbjeve tashmë është i garantuar nga fondet e kompanisë, ndërkohë që po shlyhen edhe detyrimet e tjera të prapambetura të CEZ-it, për të cilat kishte hyrë garant qeveria. Nga ana tjetër rezerva hidrike është gati e paprekur, si një garanci më shumë për të furnizuar vendin të paktën deri në mbylljen e vitit. Ministri Bode pat thënë vitin që shkoi se energjia u shndërrua në rrezikun kryesor të arkës së shtetit duke deformuar treguesit kryesorë buxhetorë, si ato të të ardhurave dhe shpenzimeve.

Situacioni i borxhit Deri më 31 dhjetor 2012 sistemi kishte të regjistruar një borxh prej 36

Importi i humbjeve tashmë është i garantuar nga fondet e kompanisë, ndërkohë që po shlyhen edhe detyrimet e tjera të prapambetura të CEZ-it, për të cilat kishte hyrë garant qeveria. Nga ana tjetër, rezerva hidrike është gati e paprekur, si një garanci më shumë për të furnizuar vendin të paktën deri në mbylljen e vitit

he shlyerja e detyrimeve të vjetra për importimin e energjisë në shumën e rreth 39 milionë USD”, - vuri në dukje Dollapi. Ai tha se nga janari dhe deri tani, CEZ-Shpërndarje nuk ka akumuluar asnjë borxh për energji importi dhe se të gjitha detyrimet prej rreth 14 milionë USD janë shlyer në kohë.

Ndërsa shpenzimet jo rentabël të kompanisë kanë rënë nga 19 milionë dollarë në 8 milionë USD. Pasi ka sqaruar situacionin në të cilin ndodhet kompania, ai ka garantuar se furnizimi normal i konsumatorëve me energji është i sigurt. Për muajin gusht do të importohen 200 milionë kilovat/orë, me qëllim mbulimin e humbjeve në rrjet. Një masë e tillë do të garantojë furnizim pa ndërprerje gjatë stinës së nxehtë dhe nuk do të vendosë në rrezik rezervat hidrike në hidrocentralet më të mëdha në vend.

gdp

afati

Shënjimi i karburanteve, qeveria shtyn afatin Qeveria vendos shtyrjen me 1 muaj të afatit për nisjen e procesit të shënjimit të naftës bruto dhe të nënprodukteve të saj. Vendimi i parë përcaktonte si afat për nisjen e procesit datën 1 korrik, por për shkak të vështirësive të hasura qeveria ka përcaktuar si afat të ri datën 1 gusht. Që prej ditës së sotme, në të gjitha pikat e prodhimit dhe të tregtimit të karburanteve duhet të vendoset lënda ngjyruese që dëshmon se produkti që tregtohet nuk është kontrabandë dhe që është brenda standardeve. Udhëzimi që përcakton procedurat e këtij procesi vendos si detyrim për të gjithë tregtuesit marrjen e këtij shërbimi, pasi përndryshe nuk do të mund të zhvillojnë aktivitetin e tyre. Nga nisja e këtij procesi, tregtimi i naftës dhe i nënprodukteve të saj të

miliardë lekësh ose rreth 360 milionë USD. Por situata ishte më e rëndë sipas Dollapit, pasi nuk ishin përfshirë ato detyrime të vitit 2012, ende të pafaturuara dhe të papasqyruara në sistem për shkak të mungesës së rakordimit.”Për periudhën janar-qershor 2013, shlyerja e detyrimeve në total është rreth 218 milionë USD. Nga këto janë 130 milionë USD shlyerje të detyrimeve të vjetra, që i përkasin periudhës 2011-2012 dhe janë rreth 87 milionë të tjera shlyerje detyrimesh të reja për vitin 2013”, - ka sqaruar Dollapi në një raport për Entin Rregullator. Shlyerja e detyrimeve të vjetra dhe të reja ndaj KESH-it dhe OST-së, të cilave CEZ-Shpërndarje u ka likuiduar përkatësisht rreth 67 milionë USD dhe rreth 23 milionë USD. Gjatë kësaj periudhe, bazuar në menaxhimin eficent të kompanisë është bërë e mundur ed-

pashënjuara do të cilësohet kontrabandë dhe si rrjedhojë do të sjellë penalizimin e përgjegjësve. Faza e parë e shënjimit të karburanteve pritet të përfundojë në muajin tetor, ndërsa më pas veprimtaria e koncesionarit do të vijojë rregullisht në vendndodhjet e përcaktuara në udhëzim, ku përfshihen pikat doganore, rafineritë apo depozitat vendase. Procesi i ngjyrosjes së karburanteve pritet të ketë një kosto të konsiderueshme për bizneset e këtij sektori. Për çdo 1 mijë litra të markuara duhet paguar një tarifë 614 lekë, pa llogaritur Tatimin mbi Vlerën e Shtuar. Shtimi i kostos për bizneset e këtij sektori pritet të reflektohet edhe në rritjen e çmimeve të karburanteve në mbarë vendin, çka sjell më pas edhe efekte zinxhir në ekonomi.

Faza e parë e shënjimit të karburanteve pritet të përfundojë në muajin tetor, ndërsa më pas veprimtaria e koncesionarit do të vijojë rregullisht

Europë, pas dy vitesh rënieje prodhimi rritet Aktiviteti prodhues në eurozonë pësoi rritje për herë të parë në dy vjet në korrik, teksa prodhimi në fabrika u rrit, tregoi një vëzhgim biznesi dje, duke sugjeruar se rajoni mund të ketë dalë nga recesioni në tremujorin aktual. Rezultati vjen pas një sërë të dhënash ekonomike premtuese për zonën euro, e cila është zhytur në recesion që nga fundi i vitit 2011. Papunësia ra për herë të parë në dy muaj në qershor, treguan të dhënat të mërkurën, ndërsa besimi ekonomik arriti në nivelin më të lartë të 15 muajve. Shpenzimet konsumatore në Gjermani, Francë dhe Spanjë zhgënjyen në qershor, por në tërësi të dhënat tregojnë për një rimëkëmbje të heshtur – siç tregon treguesi i prodhimit PMI. “Kjo situatë është shpresëdhënëse për të pritur një prodhim të brendshëm

bruto pozitiv në tremujorin e tretë dhe për të ndihmuar eurozonën që të dalë nga recesioni”, tha Rob Dobson, ekonomist i lartë në kompaninë hartuese të të dhënave, Markit.“Prodhimi u rrit sërish në Gjermani, Itali, Irlandë dhe Holandë përgjatë korrikut, ndërkohë që ka shenja mirëpritëse të rritjes në Austri dhe Francë”, tha Dobson. Ka shenja se rënia në ekonomitë më të brishta të eurozonës, si Greqia dhe Spanja, po lehtësohet gjithashtu. Bizneset e reja u rritën për herë të parë që nga maji 2011, ndërsa eksportet iu rikthyen rritjes pasi ranë në qershor. “Dobësia e prodhimit mbetet në gjenerimin e dobët të vendeve të punës, që kontribuon në papunësinë e vazhdueshme në eurozonë dhe në të gjithë rajonin”, tha Dobson.

Rezultati vjen pas një sërë të dhënash ekonomike premtuese për zonën euro, e cila është zhytur në recesion që nga fundi i vitit 2011

CMYK

8 02.08.2013

Gazeta MAPO

www.mapo.al / gazetamapo@gmail.com

NJOFTIM / REKLAMA

Nr. 20 (265), Viti Viii botimit korrik 2013 Çmimi 300 Lekë

Speciale/ anthony’S pier 4, një ikonë më pak për BoStonin

Jo vetëm politikë si zakonisht

primo ShllakU Ka ardhë koha me e standardizue gegnishten ema anDrea Leximet bëhen në shtrat si dashuria DeShmia arkitektura dhe diktatura sipas petraq kolevicës eni VaSili Çfarë kryeministri do të isha...

LULZIM BASHA

e përmuajshme

Lideri i ri i opozitës

INTERVISTE EKSKLUZIVE: Shefi i ri i i demokratëve flet për herë të parë për shtypin pas garës për postin e Berishës. Jeta e 39-vjeçarit në pole position: kryetar i Bashkisë së Tiranës dhe Partisë Demokratike. Si e sheh raportin e ri me Berishën dhe vendin e liderit historik në parti. Telefonata me Sokol Olldashin. A do të rikandidojë për Bashkinë e Tiranës? Çfarë do të thotë me ‘rivitalizim’ të PD, dhe pse i quan ‘iluzione’ zërat për aleancë me Metën? Rama e Meta, sipas Bashës, janë një.

CMYK

NJOFTIM / REKLAMA

Gazeta MAPO

www.mapo.al / gazetamapo@gmail.com

02.08.2013

9

PUSHIME DHE PLAZH

Zbuloni dimensionin tonë në artikujt verorë …

²adër plazhi poliestër, Dia. 2 m

1.690 L

²adër, Dia. 2 m

890 L

Kodi: 16402

Kodi: 16399

Suport çadre PP 44 x 44 x 14 cm

880 L

Karrige plazhi + jastëk me rrjetë plastike 83 x 56 x 90 cm

Kodi: 16403

²antë termus 6 L

1.595 L

990 L

Kodi: 17882

Kodi: 16719

Shtrojë plazhi natyrale 60 x 180 cm

199 L

Shezlong me konstrukt metalik dhe rrjetë plastike 185 x 58 x 29 cm

Kodi: 16953

2.950 L

1.350 L

Kodi: 17562

Artikuj për peshkim E Re New

Peshqir pambuku “Valerio Monte” duke filluar nga

Vera na fton në ditët e saj me ngrohta të shijojmë natyrën në të gjithë dimensionin e saj.

Buzë detit, në mal, kudo ku freskia të përqafon, bashkuar me shoqërinë e miqve dhe familjeve tona. Secili nga ne po mendon për pushimet. ²do zgjedhje bëhet e përshtatshme dhe fal kënaqësi nëse ju keni me vete edhe aksesorët e duhur për të shijuar në maksimum aventurat e planifikuara.

Në MEGATEK do të gjeni produktet më cilësore dhe me çmimet më ekonomike në treg.

Për më shumë produkte shfleto katalogun online në website MEGATEK.

Shtrojë plazhi natyrale 60 x 180 cm + shapka

Krahë plazhi “Tweety’’

390 L

590 L

Grepa Trab Akura 130 BN 02 15 copë

Kodi: 17862

Kodi: 16952

150 L Kodi: 52124

Plumbçe sferë, 20 gr skorevole 10 copë

220 L Kodi: 64323

Imitues Trab Sabiki Luminos

300 L Kodi: 52141 Kallam SHIMANO, JOY 10600 4 m

1.800 L Kodi: 52167

Filispanjë Hikaru 0.20mm

350 L

Kodi: 52183

Dyshek tek me ajër 185 x 79 x 22 cm

1.950 L Kodi: 17880

Komardare rrethore 91cm

590 L

Kodi: 17861

Autobuzi Megatek-Citypark FALAS, çdo 30 minuta!

Kontakt:

Autostrada Tiranë-Durrës, Km 7 Shqipëri www.megateksa.com; info@megateksa.com Linja e shërbimit për klientin: 04 23 88 333

10

Opinione & Editoriale

Blog & Ide

OpEd

Nga Bujar Kapexhiu

Opinione dhe Editoriale

Fillimet e liberalizimit dhe zhvillimet e tij (III)

M

e termin ‘Chicago’, ekonomistët kudo nëpër botë, nuk kuptojnë një qytet, as edhe një universitet, por ata kuptojnë një’ shkollë’. Ky term, disa herë është përdorur si një epitet, disa herë si titull nderi kalorësiak, por gjithmonë kjo është bërë me një nënkuptim të plotë dhe një vlerësim të veçantë.

Në trajtimin e politikave ekonomike, Chicago mbron dhe ngre lart besimin në efikasitetin e marketit të lirë si një botëkuptim për rivlerësim dhe organizim të burimeve ekonomike, ajo shpreh skepticizmin rreth ndërhyrjes së shtetit në problemet ekonomike në vend, duke vënë theks të fortë në vlerën sasiore të parasë në treg si faktori kyç që shkakton dhe përcakton inflacionin. Në debatet rreth shkencave ekonomike dhe misionit të tyre, Chicago qëndron fort për një vlerësim serioz në përdorimin e teorisë ekonomik jo vetëm për analiza të përgjithshme por edhe për problem konkrete ekonomike shtruar për zgjidhje dhe jo duke u konsideruar si një strukturë abstrakte matematikore me dekoracion të bukur por pa shumë fuqi aplikative. Ajo është për një trajtim rigoroz që konsiston në testimin empirik dhe të përgjithësimeve teorike duke flakur pseudofakte pa bazë teorike dhe teori pa fakte.

Ky vlerësim për shkollat ekonomike të Chicago-s, është bërë dhe qëndron si e tillë tashmë për një kohë të gjatë. Ato kanë mbijetuar për dekada të tëra vetëm me disa ndryshime të vogla në mendimin ekonomik, por me ndryshime thelbësore në botëkuptimin e personave lidership të shkollës.

Eksperienca ime personale me shkollën e Chicago-s ka filluar dyzet vite më pare, që kur isha student kur Frank Knight, Jacob Viner dhe Henry Simons ishin liderët e shquar të shkollës së Chicago-s. Sot shkolla e Chicago-s ka një bazë shumë më të gjerë se atëherë ku përfshihen jo vetëm ne si profesorë të Universitetit, por gjithashtu shumë ekonomistë e profesorë në institucione të tjera, disa prej tyre nuk kanë qënë asnjëherë të lidhur direkt me këtë shkollë. Por të gjithë ne, jemi tashmë nxënës të Knight, Viner dhe Simons dhe më gjerë, jemi nxënës të Adam Smith, i cili aksidentalisht u lind në një shekull të gabuar dhe në një vend të gabuar, por që në fakt dhe pa mëdyshje, ai ka qenë dhe është një Profesor i madh dhe i shquar i Universitetit të Chicago-s.

Shpesh herë më ka ndodhur që të jem nën efektet e përziera të irritimit apo të kënaqësisë, herë i duartrokitur, herë i mos aprovuar dhe kuptuar drejt, por si një anëtar i bordit të kësaj shkolle, kam patur mundësinë të bëhem edhe një kolektor i një shkolle të madhe intelektuale. Një nga përshtypjet që unë kam marrë nga ky kolektim është ajo që Universiteti i Chicagos është si një tokë e virgjër dhe pjellore për kultivimin e shkollave, ndonëse këtu nuk bëhet fjalë për një

ESE Milton Friedman

monopol të mendimit ekonomik.

Në vitin 1903, William James përshëndeti një libër shkruar nga John Dewey dhe disa bashkautorë të tjerë që quhet Studime në Teorinë e Logjikës, duke u bërë ky sinjali i parë i filozofisë pragmatiste i lindjes së Shkollës së Chicago-s. Fatkeqësisht, shumë shpejt pas kësaj, Mr. James dha dorëheqje duke bërë që shkolla e Chicago-s të mos kishte jetë të gjatë. ë departamentin e Sociologjisë, ishte Albion Small, shefi fillestar i tij, i cili hodhi bazat e një shkolle që më vonë do bëhej e famshme si shkolla e Sociologjisë e Chicago-s, e udhëhequr më vonë nga W.I. Thomas, Robert Park dhe Ernest Burgess, shkollë e cila ka mbretëruar që nga viti 1920 deri në vitet 1950. Morris Janowitz e ka përshkruar esencën qendrore të Shkollës Sociologjike të Chicago-s si bazën ku u hodhën themelet “e të dhënave empirike si një nevojë për integrimin e tyre në një framework teorik” teknologji kjo, që përdoret gjerësisht në Shkencat ekonomike të Shkollës tonë.

Në shkencat politike, Shkolla e Chicago-s e udhëhequr nga Charles E.Merriam dhe Harold D.Lasswell, është përcaktuar si “e ndarë në interesin e përgjithshëm por e unifikuar në thelbin e saj për të eksploruar metoda të reja të studimeve politike dhe atë të përqasjes administrative”, gjë e cila ka gjetur aplikim të gjerë edhe në shkencat ekonomike dhe ato sociale.

Shkolla e Chicago-s ka hedhur themelet e shkencave sociale dhe ka nxitur një bashkëpunim aktiv ndërmjet tyre, duke krijuar një konstruksion të çimentuar të ndërtesës së shkencës sociale dhe si një familje e madhe që i grupon të gjitha ato. Gjë e cila nuk të surprizon për faktin se këto shkolla të shkencave sociale lulëzojnë në kondita të tilla pasi ato kanë shumë gjëra të përbashkëta. Shprehja e Lord Kelvin gdhendur në gur në hyrje të ndërtesës së Shkencave Sociale “Kur ju nuk mund ta matni atë, shkalla e njohjes suaj është e dobët dhe e pa plotë” të cilën Frank Knight e ka zgjeruar me kuotimin e tij “Dhe nëse ju nuk e keni matur atë, duhet ta bëni atë me doemos”, të jep në mënyrë të plotë mesazhin. Sidoqoftë, shkollat e Chicago-s kanë lulëzuar jo vetëm në shkencat sociale por edhe në aspekte të tjera gjithashtu.

Në shkencat e gjuhës Angleze, Kriticizmi i Shkollës së Chicago-s, është iniciuar dhe udhëhequr nga Ronald Crane. Në shkencat e Teologjisë të Shkollës Hyjnore të Chicago-s, ishte Charles H. Arnold, që ka ngritur e drejtuar atë për 60 vite rresht. Jam i sigurt që pjesëmarrësit në këtë audience

N

mund të shtojnë emra të tjerë. Pa dyshim, arsyeja që unë kam zgjedhur këtë temë sonte, është ajo që unë dua të shtoj edhe këto fakte në koleksionin tim.

Sigurisht që ka edhe shkolla të tjera si ajo e Cambridge, Oxford, shkolla Vieneze apo ajo e Harvard-it, por unë nuk kam bërë ndonjë vëzhgim selektiv për asnjërën prej tyre. Gjithashtu, unë nuk mund të pretendoj dhe të demonstroj që Chicago paraqet tokën e vetme të pasur e pjellore për lulëzimin e shkollave. Por njëkohësisht unë dëshiroj të sigurohem që impresioni im është korrekt deri në atë shkallë sa që mund të shtroj pyetjen: “Përse, çfarë ka ndodhur me Universitetin e Chicago-s që të bëjë të mundur një zhvillim a zgjerim të tillë? Kur ia shtrova një pyetje të tillë një miku, reagimi i tij i menjëhershëm ishte që ndoshta izolimi gjeografik i Chicago-s ka orientuar njerëzit drejt Chicagos duke zhvilluar një homogjenitet natyror.

Megjithëse duket mjaft e natyrshme, kjo përgjigje tregon një mosperceptim real të natyrës së shkollave duke treguar një shembull lidhur me përcaktimin e gabuar të fakteve. Një “Shkollë mund të jetë por duhet të mos jetë një Kult.” Asnjëra nga ato shkolla të shkencave sociale që unë përmenda, nuk janë kulte. Të gjitha ato ishin pioniere që janë përpjekur të gjejnë rrugë dhe drejtime të reja të kërkimit dhe të analizës shkencore, mënyra të reja për të parë e kuptuar fenomenet.

Në të gjitha këto shkolla ka pasur dhe ka njerëz që punojnë në një skop apo subjekte të gjëra dhe duke patur pikëpamje të ndryshme. Në të gjitha ato ka pasur një tërheqje të fortë drejt kërkimit shkencor në disiplinat përkatëse shoqëruar kjo me një matje shkencore të të dhënave brenda këtyre disiplinave. Ndryshe nga të qenit “maniakë” të çuditshëm, liderët e këtyre shkollave janë vlerësuar e nderuar nga kolegët e tyre profesionalë qoftë ato që kanë shërbyer si presidentë apo si profesionistë të asociuar e deri tek botuesit e gazetave shkencore e profesionale.

Dua të theksoj se një “Shkollë “ nuk duhet të jete një “kult” as që të orientohet në ekstreme të tjera, por thjeshtë të përcaktohet dhe orientohet drejt një ekselence. Po i referohem një shembulli tjetër nga shkencat sociale, në atë të antropologjisë, departamenti i së cilës ka qenë i shkëlqyer në Shkollën e Chicago-s dhe i njohur gjerësisht si një nga më të mirat në botë. Kjo ka pasur dhe ka shumë profesore e lider të mëdhej dhe me fame, por nuk kemi dëgjuar të propagandohet shumë rreth saj qoftë nga profesorët qoftë nga studentët. ëse pozita gjeografike ku ndodhet Chicago ka patur një efekt, të cilin unë do ta shtjelloj më poshtë, kjo nuk u bë për hir të inkurajimit nga ky kufizim apo nga homogjeniteti. Fakti është që asnjëri nga anëtarët e bordeve të departamenteve nuk e ka konsideruar funksionin e tij vetëm në fakultetin ku punon. Në diskutimin e tij rreth Shkollës Sociologjike të Chicago-s, Morris Janowitz

N

Fjala e dhenë thekson:” Albion Small ishte eklektik në aspektin e interesave dhe shijeve të tij shkencore,” dhe “bazuar në to, ai kishte bërë të mundur të përfaqësoheshin e të zhvilloheshin të gjitha aspektet e shkencës së Sociologjisë”.

Robert E.L. Faris, në librin e tij për Sociologjinë e Shkollës së Chicago-s, thekson se: “ Ka të ngjarë që faktori kryesor në zhvillim e madh të shkollës Chicago-s ishte inteligjenca perceptive e Small, e pranuar kjo me entuziazëm nga kolegët dhe ndjekësit e tij dhe duke qenë skrupuloz lidhur me konsekuencat e doktrinës, si një shkollë e mendimit dhe e liderëve me autoritet të padiskutueshëm...” Kjo hapje ndaj influencës nga tradicione të tjera, shprehet edhe me sjelljen nga Columbia për të punuar në Chicago të Ogburn, duke pasuruar kështu përmbajtjen e sociologjisë lokale me elementë të metodave kërkimore bërë në Universitetin e Kolumbias. Në atë periudhë të viteve 1920-1930, asnjë nga Sociologët e Chicago-s nuk ishte pranuar apo ftuar në departamentet e Columbias apo Jalës.

Ishte Brown i pari, i cili kishte emëruar një instruktor shumë të ri nga Chicago diku rreth vitit 1931. iku rreth mesit të shekulli, Universiteti i Havardit vendosi të sjellë një përfaqësues në departamentin e Universitetit të Sociologjisë, por unë mund të shtoj se deri më sot, Harvardi akoma nuk ka atashuar ndonjë përfaqësues në Universitetin e Shkencave Ekonomike të Chicago-s, ndërkohë që një grup i konsiderueshëm me PHD nga shkolla jonë janë punësuar tashmë atje.

Në shkencat politike, çdo referencë biografike për Charles E. Merriem që unë kam parë, i ka befasuar të gjithë me eklektizmin, tolerancën, diversitetin dhe shqetësimin e tij drejt cilësisë shkencore. Pra, fakti që në departamentin e shkencave politike janë punësuar në mënyrë të permanente Hans Morgnthau, David Easton dhe Leo Strauss, bile në poste të rëndësishme, nuk mund të konsiderohet kurrsesi si mbyllje në vetvete dhe ngushtim të skopit.

Në departamentin e shkencave ekonomike, ku unë personalisht jam në dijeni të ndryshimeve, kemi situate të njëjtë, pra nuk kemi asnjë ngushtim të skopit apo krahinizëm e provincial-

D

izëm. Në krye të departamentit të shkencave ekonomike ishte James Laurence Laughlin, portreti i të cilit është akoma i varur në hyrjen të godinës nr.122, i cili ishte karakterizuar nga historianët si një nga ekonomistët me konservatorë të shekullit. Laghlin ishte një nga më striktët i kohës tij që kishte kundërshtuar fuqishëm lëvizjen e lirë të argjendtë që kishte arritur klimaksin e saj me fjalimin e famshëm të William Jennings Bryan “Kryqi i Artë” në vitin 1896. (Nuk ishte e rastit që pas këtij fjalimi, Bryan ishte nominuar për postin e presidentit në Universitetin e Chicago-s. Duke u rikthyer tek Laughlin, ai kishte debatuar hapur me William Harvey në Chicago, ku nëpërmjet pamfletit të tij -Shkolla Financiare e Qindarkave-, duke argumentuar justifikimin më intelektual për lëvizjen e lirë të argjendtë. Në këtë këndvështrim, Laughlin mund të konsiderohet si njëri nga ekspertët që ka qenë si pikë referimi dhe bazë argumenti për propozimet e bëra në legjislacion, shtuar këtu dhe analizat e tij rreth inflacionit gjatë viteve 1910. Në këto analiza ai e trajton inflacionin si problem të shkaktuar nga praktikat monopoliste të tredunioneve e të sipërmarrjeve të fuqishme, por jo nga sasia e parasë së hedhur në market, pozicion ky që nuk përputhej me pozicionin e shkollës së Chicagos. Megjithë diversitetin e thellë të pikëpamjeve ndërmjet tyre, Laghlin emëroi në fakultet një person si A.W. Coats i cili nga ana e tij, lidhur me Laghlin shprehej:”Z. Laughlin ishte pa dyshim një mendimtar i fortë, një polemist i pa kompromis bile disa herë i pa arsyeshëm dhe njëkohësisht një konservator i pa ndryshueshëm”.

Pavarësisht nga kjo, gjatë 24 viteve të lidershipit të tij në departamentin e Chicagos, ky departament u bë një qendër udhëheqëse që grumbulloi e përpunoi të gjitha doktrinat nga ato më ekstremet. Laughlin ishte një njeri që pareshtur respektonte ndershmërisht pavarësinë e kolegëve të tij dhe gjithashtu ishte një person kurajoz edhe në rezistencën që i kishte bërë ndaj Harper për kufizimet në departament si dhe duke kërkuar një heq je të pengesave të shtetit ndaj lirive individuale. Shembulli dhe praktika e lidershipit të Laughlin vazhdon edhe sot.

op-ed

2

Blog Nostalgji

Kulturë / Festivali Ndërkombëtar i dansit rrezikon të humbasë traditën

Banka e Shqipërisë në ndihmë të ekonomisë M

idis akuzave për shfrenim të shpenzimeve publike dhe të kërkesës së qeverisë së re për të rikthyer FMN-në në Shqipëri, Banka Qendrore e vendit dje mori një vendim tjetër në ndihmë të ekonomisë vendase. Norma bazë e interesit në vend është ulur sërish në nivelin më të ulët historik në 3.5%, nga 5.25% që ishte në fillim të vitit 2011. E thënë më lehtë, kjo është norma referencë për koston e marrjes hua në Lek, që shpresohet se do ulë më tej dhe koston e kredisë në monedhë vendase në bankat e nivelit të dytë. Vendimet e Bankës së Shqipërisë po gjejnë gjithnjë e më shumë hapësirë në debatin publik në vend, ndryshe themi nga 10 vite më parë. Dhe do të ishte një bast i sigurt që në dhjetë vitet e ardhshme për këdo që është i lodhur nga politika, fjala e guvernatorit të vendit do të ketë më shumë peshë se ajo e kryeministrit. Ky rol i rëndësishëm i Bankës Qendrore shoqërohet dhe me përgjegjësi të mëdha. Fatkeqësisht, gjatë kësaj periudhe media por dhe shumë politikanë vendas kanë kërkuar më shumë nga Banka Qendrore, duke injoruar tërësisht mandatin që ka kjo bankë.

Duke ndjekur reformat e bëra në fillim të viteve 1990 nga shumë banka qendrore në botë, Banka e Shqipërisë gjithashtu vendosi të shenjestrojë normën e inflacionit dhe të ndryshojë politikat monetare në reagim të këtij faktori. Shqipëria, ndryshe nga shumë shtete të tjera të Lindjes postkomuniste, ka patur një nivel çmimesh në kontroll. Por duhet të mos harrojmë se kjo nuk do të thotë që është një shqetësim që nuk mund t’i ofrohet dhe vendit tonë. Për këtë arsye, BQ në çdo vendim të saj ka qenë konservatore duke hedhur hapa të ngadaltë për të mos rrezikuar në objektivin e saj kryesor në vend, atë të ruajtjes së çmimeve.

Kjo më konkretisht nënkupton se, nëse inflacioni rritet më shumë se objektivi 3%, atëherë kostoja e parasë duhet të rritet që të ulë kërkesën për para dhe më pas të sjellë ulje të çmimeve në vend. Dhe e kundërta ndodh kur inflacioni është më i ulët se objektivi. Në këtë këndvështrim besoj se kuptohet që sipas Bankës së Shqipërisë, inflacioni nuk është shqetësim për ekonominë vendase në muajt e ardhshëm dhe për këtë arsye ajo mund të ulë normën bazë të interesit për të arritur ndoshta dhe qëllime dytësore në ekonomi.

Nga vitet 2003-2008 bankat e nivelit të dytë rritën kreditimin në vend me ritme shumë të larta, pasi Shqipëria ishte shumë prapa krahasuar me vendet e tjera përsa i përket zhvillimit të këtij sektori në ekonomi, aq sa në disa shkrime akademike quhej “bukuroshja e fjetur”. Ritmi i shpejtë i rritjes së kredive, sidomos

koment

Besart Kadia

Ndërkohë që kreditimi mundet të rritet në të ardhmen, e kundërta mund të ndodhë për nivelin e kursimit në vend. Kjo pasi norma mesatare e depozitave 12-mujore në bankat e nivelit të dytë ishte afërsisht 5.11% në muajin maj, aq sa norma e kthimit për kursim në bono thesari.

Këto norma të ulëta të normës së depozitave në një periudhë kur inflacioni pritet të jetë 3% në terma vjetorë sjell një kthim real në vlerën 2.11%. Këto nivele të ulëta do e bëjnë më pak tërheqës kursimin dhe për këtë arsye shpresohet që të kemi rritje të konsumit vendas duke nxitur më pas dhe rritjen ekonomike. Bazuar në vrojtimet e BSH-së për periudhën mars-qershor vihet re se besimi i konsumatorëve është përmirësuar për të dytin tremujor radhazi, megjithëse bizneset mbeten ende skeptike. Sido që të jetë, ulja e normës bazë të interesit nga BQ është një vendim i drejtë dhe që do të ketë efektin e saj pozitiv në ekonomi.

Gazeta MAPO

www.mapo.al / gazetamapo@gmail.com

në monedhë të huaj Euro, nuk mundet të vazhdonte përjetësisht dhe nga ritme të rritjes së totalit të kredisë deri në 40% në vit, totali i kredisë së re për vitin 2012 ishte vetëm 2% më i lartë se një vit më parë. Akoma më shqetësues është fakti se gjatë gjashtëmujorit të parë ajo ka mbetur në vend, në një periudhë kur totali i depozitave në sistemin bankar, pra paratë që ne qytetarët depozitojmë në banka, vazhdon të rritet, por edhe ato me ritme më të ngadalta.

Shpeshherë thuhet se mekanizmat e transmetimit të vendimit të BQ nuk ndjehen në ekonominë vendase dhe bankat e nivelit të dytë nuk reagojnë.

Sipas të dhënave, kjo nuk është e vërtetë. Në vitin 2009 norma mesatare e marrjes hua 12-mujore në sistemin bankar ishte 12.5% dhe 10.6% në vitin 2012, duke treguar se bankat e nivelit të dytë kanë reaguar ndaj uljes së normës bazë të interesit dhe shpresohet që ndërhyrja e fundit të lehtësojë akoma më shumë koston e marrjes hua në vend.

Arsyeja e dytë që ulja e normës bazë të interesit do të ketë më tepër impakt në kërkesën për kredi nga ana e bizneseve është ulja e euroizimit të ekonomisë në vend. Kështu për shembull, në dhjetor të vitit 2007 totali i kredisë në euro ishte 70%, ose shtatë në dhjetë persona kërkonin kredi në euro. Ndërkohë që totali i kredisë në euro në maj të vitit 2013 është vetëm 56% dhe 35% e kredisë së bizneseve është në monedhën vendase. Sa më shumë kredi të merren në monedhën vendase, aq më e lehtë është për BQ që të influencojë në vendimmarrjen e qytetarëve dhe bizneseve vendase.

Gjithashtu, rritja e kreditimit në lek mbron qytetarët nga luhatjet e kursit të këmbimit, një shqetësim që është theksuar shpesh nga BQ dhe ekspertë të ndryshëm të ekonomisë vendase.

Ndërkohë që kreditimi mundet të rritet në të ardhmen, e kundërta mund të ndodhë për nivelin e kursimit në vend. Kjo pasi norma mesatare e depozitave 12-mujore në bankat e nivelit të dytë ishte afërsisht 5.11% në muajin maj, aq sa norma e kthimit për kursim në bono thesari. Këto norma të ulëta të normës së depozitave në një periudhë kur inflacioni pritet të jetë 3% në terma vjetorë sjell një kthim real në vlerën 2.11%. Këto nivele të ulëta do e bëjnë më pak tërheqës kursimin dhe për këtë arsye shpresohet që të kemi rritje të konsumit vendas duke nxitur më pas dhe rritjen ekonomike. Bazuar në vrojtimet e BSH-së për periudhën mars-qershor vihet re se besimi i konsumatorëve është përmirësuar për të dytin tremujor radhazi, megjithëse bizneset mbeten ende skeptike. Sido që të jetë, ulja e normës bazë të interesit nga BQ është një vendim i drejtë dhe që do të ketë efektin e saj pozitiv në ekonomi.

02.08.2013

Universitet / Europë, ide të reja për të rritur punësimin e të diplomuarve

11

Një arë argumentash vlen më shumë se një shtet premtimesh.

– Orveli

Motivet e ulëta shqiptare koment

Blerina Rogova Gaxha

Kushedi se cila është lufta shqiptare e radhës! A do të flakemi në emër të lirisë nga e cila jemi dehur, a do të mbytemi për politikën që kurrë s’kemi ditur ta bëjmë, apo do të vazhdojmë të vritemi për “motive të ulëta” dhe për kulturën e munguar? Apo edhe më keq, do të zhbëhemi nga lufta për besimet e huaja, duke harruar Zot e Atdhe!

P

ër “motive të ulëta”, në Vlorë, shqiptarët i vrasin tre persona, të gjithë të pafajshëm. Pa u fashitur lajmi i zi i atjeshëm jehon një tjetër lajm po kaq futë, në një tjetër qendër shqiptare, në Tetovë, ku po për motive që ata i quajnë të ulëta, një baba vret bijën 27 vjeçe…

Pak ditë më parë është skandalizuar opinioni publik me lajmin se një tjetër babë-zi, e ka hedhur nga kati i katërt o i pestë, ç‘rëndësi ka kjo, djalin e tij 13-vjeçar.

Vetëm lajmet e një jave ta shpifin javën, ta nxijnë mendjen dhe je gati të ulërish pse krejt qëllimisht ose me pahir, je pjesë e këtij komuniteti, e kësaj kulture, e këtij shteti.

Ka fishkëllyer si thashethemi i rrugaçëve të “Facebook”-ut, një lajm se si një serbe qenka konvertuar në myslimane, dhe qenka bërë hataja. “O burra dhe gra fisnike, nuk ka më krizë për islamin, sepse ja, u konvertua një serbe”. Edhe kjo është pjesë e kulturës së komunikimit, e kulturës së besimit, e kulturës së funksionimit, që nuk ndryshon shumë nga baballarët që vrasin bijtë e tyre. Të gjitha larg e larg bëhen për motive “të ulëta” që nuk janë as njerëzore, as të besimit, as të Zotit, edhe më pak të kulturës së një komuniteti. U tha se pak ditë më parë, në Siri ishte vrarë një i ri nga Peja, vetëm se nuk e dimë në ishte vrarë në emër të All’llahut, të Lirisë, apo të kulturës së tij.

Nuk ka asnjë dyshim se ngjarjet e disa muajve të fundit janë “paranormale”. Janë më shumë se asnjëherë më parë dhe kurba e abnormalitetit në komunitetin shqiptar gjithandej ku jeton ai, është shqetësuese. Ndoshta ka plot njerëz që mund të thuan, kjo është pjesë e mënyrës se si jetojnë ata, është pjesë e kulturës, është pjesë e gjenit shqiptar, që për njëmijë arsye e ka të vështirë të mos vrasë më për “motive të ulëta”!

Apo ndoshta ky është çmimi i “traumës shqiptare” që ka zgjatur 50 vjet në komunizëm, pesëqind vjet nën robëri, njëqind të tjera nën pushtim…ose 20 vjet të fundit në “demokracinë shpërfytyruese”.

Jemi befasuar këndshëm pas rezultatit të zgjedhjeve parlamentare në Shqipëri, ku kryeministri akoma aktual shqiptar, tha se ai e njihte rezultatin dhe e pranonte përgjegjësinë e humbjes, që e çonte atë në pensionimin përfundimtar politik. Por çudia nuk zgjati më shumë se tre ditë, dhe ai e ka filluar betejën e vjetër, se nuk e njeh rezultatin, se nuk e pranon humbjen, se është i vjedhur. Çuditërisht kur besohej se paska ndërruar kultura politike në kryeqytetin shqiptar…prapë “diçka e parë!”, sa shumë deri tash.

Thonë se shqiptarët kanë pasur epoka të lavdishme për lirinë e tyre dhe shpirti shqiptar nuk është mposhtur kurrë në kërkim të kësaj lirie! Të gjitha epokat i kanë pasur heronjtë e tyre, dhe ne “vdekatarët e mëvonshëm” i jemi bindur “heroizmit shqiptar për liri a vdekje”. Tash kur lirinë e kemi me bollëk, kemi filluar që në “emër të traditës” të vrasim për “motive të ulëta”, që në emër të All’llahut t’i vrasim fëmijët, që në emër të kulturës ta vrasim shqiptarin shqiptar!

Në mungesë të pushtuesve të huaj, pushtuesit i kemi krijuar brenda llojit, barbarët brenda fisit, armiqtë brenda ideologjisë.

Përditë e ngadalë kemi filluar të shndërrohemi në “brejtës” të identiteti kulturor, fetar e kombëtar. Gjithë ajo që ka ndodhur në javët, në muajt dhe në vitet e fundit, edhe e ka ringjallur njërën prej penave më të forta të atyre që kanë shkruar shqip ndonjëherë, Faik Konicës, dhe postulatin e tij “O Zot, ruaje Shqipërinë nga shqiptarët”.

Kushedi se cila është lufta shqiptare e radhës! A do të flakemi në emër të lirisë nga e cila jemi dehur, a do të mbytemi për politikën që kurrë s’kemi ditur ta bëjmë, apo do të vazhdojmë të vritemi për “motive të ulëta” dhe për kulturën e munguar? Apo edhe më keq, do të zhbëhemi nga lufta për besimet e huaja, duke harruar Zot e Atdhe!

12

universitet

nisma

Punësueshmëria duhet të merret si koncept jashtë flluskës së rritjes ekonomike. Arsimi i lartë nuk duhet të manovrohet nga tregu i punës, por nga nevojat e shoqërisë. Arsimi i lartë është një e drejtë e njeriut dhe si e tillë, duhet të jetë e mundur për të gjithë

Europë, ide të reja për të rritur punësimin e të diplomuarve Unioni Studentor Europian rekomandon që e gjithë shoqëria të mblidhet me qëllim zhvillimin e arsimit të lartë. Përparimi studentor i Punësueshmërisë së të diplomuarve është një nga projektet e këtij unioni, që kontribuon në zhvillimin e politikave në punësueshmëri, avdvokimin e kërkimit të pavarur dhe zhvillimin e mësimdhënies dhe nxënies në arsimin e lartë Konsensusi

Trendet aktuale kanë hapur një debat për të ardhmen e arsimit të lartë, i cili duhet të bazohet në një diskutim të thellë të vlerave dhe prioriteteve në shoqërinë ku jetojmë. Në mënyrë që të arrijmë konsensus dhe një pamje objektive, duhet të fokusohemi në bashkëpunimin mes të gjithë aktorëve në vend të debateve se kush është kompetent për të folur rreth arsimit të lartë dhe kush jo. Unioni Studentor Europian beson se arsimi i lartë është një e mirë dhe një përgjegjësi publike. Kështu që çdo njeri ka nevojë të ketë fjalën e vet se çfarë lloj shoqërie duan të ndërtojnë dhe çfarë lloj arsimi të lartë duan të arrijnë.

Studentët dhe përfaqësuesit e tyre janë aktorët kryesorë në arsimin e lartë dhe kontribuojnë në mënyrë domethënëse për ta transformuar në nivele vendore, kombëtarë dhe ndërkombëtare. Në nivelin europian, USE mbledh bashkë 13.5 milionë studentë, të përfaqësuar nga 47 unione kombëtare studentësh nga 39 shtete. Këta studentë çojnë përpara politika dhe projekte, si dhe vendosin hapat e ardhshëm në zhvillimin e arsimit të lartë.

Përparimi studentor i Punësueshmërisë së të diplomuarve është një nga projektet e këtij unioni, që kontribuon në zhvillimin e

politikave në punësueshmëri, avdvokimin e kërkimit të pavarur dhe zhvillimin e mësimdhënies dhe nxënies në arsimin e lartë. Mes aktiviteteve kërkuese të projektit, një studim mbi punësueshmërinë e të diplomuarve në Europë do të botohet vjeshtën e këtij viti. Ky studim bën të qartë dallimin mes punësueshmërisë dhe punësimit.

Punësueshmëria është e përkufizuar si një proces të nxëni, një arritje e të diplomuarit dhe një potencial për të gjetur punë, duke u siguruar se koncepti nuk ngatërrohet me gjetjen e një pune, megjithëse koncepti dhe mjedisi janë tejet të ndërvarur.

krijohet një sistem edukimi që pasqyron suksesshëm shoqërinë në të cilën jetojmë, duhet të shkojmë pas në fillim dhe të njohim se arsimi i lartë shërben për qëllime të shumëfishta, siç është sugjeruar dhe rënë dakord nga shtetet anëtare të Këshillit të Europës.

Rreziqet dhe pasojat

Ç’do të thotë punësueshmëri

E përmendur fillimisht në Deklaratën e Sorbonës më 1998-ën, punësueshmëria ishte një nga idetë kryesore për sistemin e harmonizuar europian të arsimit të lartë. Megjithëse përkufizimi i punësueshmërisë ka ndryshuar me kohën. Në deklaratën e Bolonjës më 9 Qershor 1999 , punësueshmëria referohej si ajo e qytetarëve, ndërsa në Komunikatën e Pragës 19 maj 2001 u qartësua si punësueshmëria e të diplomuarve.

Sot, aktorë të ndryshëm në fushën e arsimit të lartë aplikojnë kuptime të ndryshme mbi termin, i cili ka krijuar keqkuptime dhe konfuzion në një sistem arsimor që është dobësuar prej diskursit politik. “Punësueshmëria rrjedh nga të nxënit kompleks dhe është një koncept i një rangu më të gjerë sesa termat “aftësi”, “bërthamë” apo “kyç”, siç thotë Mantz Yorke në “ Të Nxënit dhe Punësueshmëria, Seria Një”. Bëhet fjalë rreth vlerave, jo vetëm ato të shtuara. Gjithashtu, punësueshmëria nuk është thjesht një atribut i të sapodiplomuarit. “Ka nevojë të jetë i rifreskuar gjatë gjithë jetës profesionale së një personi’. Është për t’u mbajtur mend se punësueshmëria dhe dimensioni social janë të ndërlidhura fort, që do të thotë se studentët do ta zhvillojnë në rrugë dhe mënyra që pasqyrojnë rrethanat e tyre të veçanta. Në mënyrë që të

Qëllimet e arsimit të lartë Përgatitje për tregun e punës Përgatitje për qytetari aktive në shoqëritë demokratike Zhvillim personal Zhvillim dhe mirëmbajtje e një bazë të gjerë e të përparuar dijesh

Në nivelin europian, USE mbledh bashkë 13.5 milionë studentë, të përfaqësuar nga 47 unione kombëtare studentësh nga 39 shtete. Këta studentë çojnë përpara politika dhe projekte, si dhe vendosin hapat e ardhshëm në zhvillimin e arsimit të lartë.

Përkufizime të ngushta të punësueshmërisë që fokusohen në qëllimet me terma afatshkurtër, përfitimet individuale dhe arsimi si një e mirë private, minojnë rolin kryesor që arsimi i lartë luan në zhvillimin demokratik të shoqërisë.

Keqkuptimet rreth punësueshmërisë pengon zhvillimin e vlerave akademik në arsimin e lartë dhe janë kërcënim sepse inkurajojnë komodifikimin dhe privatizimin brenda sistemit.

Këto koncepte të vona janë shumë të ngjashme dhe të dyja tregojnë instrumentalizimin dhe ndryshimin e perceptimit të arsimit, transformimin e tij në një faktor të pastër ekonomik dhe një resurs për mirëqenie. Komodifikimi i referohet mënyrës së komercializimit në rritje në të cilën arsimi i lartë po përballet, ndërsa privatizimi i referohet një tendence të institucioneve të arsimit të lartë për të marrë norma operacionale të lidhura me sipërmarrje private.

Pasojat këtyre kërcënimeve janë një qasje elitiste e arsimit të lartë, e reflektuar në shkurtime të fondeve kombëtare të arsimit, prezantimi i tarifave shkollove dhe akses më i limituar në arsimin e lartë. Studentët janë kthyer në konsumatorë ose ndonjëherë edhe në produkt. Studentët nuk janë përdorues të sistemit dhe as nuk janë konsumatorë. Ata janë partnerë aktive që kontribuojnë në reformat dhe zhvillimin e arsimit të lartë me njohuritë, eksperiencën dhe ekspertizën e tyre.

Për më tepër, bashkë me partnerë të tjerë ata krijojnë bazën e përbashkët për diskutim dhe inkurajojnë një qasje objektive të arsimit të lartë si mjet për zhvillim social.

kulturë

Gazeta MAPO

www.mapo.al / gazetamapo@gmail.com

02.08.2013

13

edicioni i viii

Në prag të edicionit 8 të “Albania Dance MeetingFestival”, organizatori Gjergj Prevazi pohon se për arsye financiare, aplikimet e 46 grupeve të huaja që kanë aplikuar për të qenë pjesë e këtij festivali mund të refuzohen

O

rganizimi i festivaleve ndërkombëtare është kthyer në një sfidë të vështirë për iniciatorët. Tradita e tyre nuk ndihmon aspak që sponsorët të afrohen për të ndihmuar këto organizime që në njëfarë mënyre synojnë të gjallërojnë jetën kulturore edhe jashtë kryeqytetit. Pas Festivalit të Butrintit edhe një tjetër festival rrezikon të mos zhvillohet këtë vit, për shkak të mungesës së financave. Bëhet fjalë për Festivalin Ndërkombëtar të Dancit Modern dhe Kontemporan, që këtë vit planifikon të zhvillojë edicionin e tij të tetë. Koreografi Gjergj Prevazi, organizator i festivalit, është shprehur publikisht për vështirësitë financiare që ka këtë vit në organizimin e këtij eventi. I njëjti problem u ngrit në fakt dhe dy vite më parë, pasi Ministria e Kulturës refuzoi të financonte këtë aktivitet që tashmë po kthehej në një traditë në Shqipëri.

Me ngritjen e Qendrës Kombëtare të Artit, duket se për organizatorët ishte ndezur drita jeshile për të marrë mbështetjen në zhvillimin normal të aktivitetit që pret grupe të kërcimit modern nga e gjithë bota. “Është një disfatë për dansin shqiptar dhe njohja e tij me atë bashkëkohor që zhvillohet në Europë moszhvillimi i këtij aktiviteti. Rëndësia e organizimit të festivaleve ndërkombëtare në Shqipëri është shumë e rëndësishme përsa i përket shkëmbimit të kulturave dhe integrimit kulturor të artit dhe shoqërisë shqiptare, ku të gjitha fushat kanë ndikimin e vet”, shprehet koreografi Gjergj Prevazi.

Pavarësisht vështirësive duket se interesimi i të huajve për të qenë në skenën e Festivalit Ndërkombëtar të Dancit Modern dhe Kontemporan që zhvillohet në Shqipëri është shumë i madh. Vetëm këtë vit kanë aplikuar rreth 46 kompani të kërcimit modern nga Gjermania, Spanja, Franca, Holanda, Belgjika, Hungaria, Italia, Amerika, Kanadaja, Zvicra, Italia, Maqedonia, Greqia etj. Pavarësisht interesimit të të huajve, buxheti i këtij festivali vit pas viti ka ardhur

Festivali Ndërkombëtar i dansit rrezikon të humbasë traditën duke u tkurrur. Madje Prevazi shprehet se edhe pse ky festival është i pari dhe i vetmi në llojin e tij, mbështetja që i është dhënë nga institucionet ka qenë shumë e vogël.

“Në vitin 2010, MTKRS-ja na mbështeti me rreth 2 milionë e 300 mijë lekë në një kohë që ky festival u mbajt në katër qytete; në Tiranë, Durrës, Fier dhe Elbasan”, - thotë Prevazi. Por, a i duhet Shqipërisë një aktivitet i tillë?! Prevazi mendon se po. “Ky festival është shumë i dobishëm jo vetëm për njohjen e dansit shqiptar me format, teknikat, idetë dhe tematikat e kërcimit kontemporan në Europë, por sidomos në edukimin e një brezi të ri balerinësh e koreografësh shqiptarë me teknikat dhe zhvillimet më të fundit të dansit kontemporan dhe në komunikimin profesional, shkëmbimin e ideve, eksperiencave dhe kulturave të vendeve pjesëmarrëse”, thotë Prevazi duke shtuar se asnjë institucion tjetër në Shqipëri nuk arrin ta bëjë këtë siç e bën “Albania Dance Meeting-Festival”. Por gjithashtu, kthimi në traditë i organizimit të festivaleve të kësaj natyre ka kultivuar një audiencë besnike që

Koreografi Gjergj Prevazi, organizator i festivalit, është shprehur publikisht për vështirësitë financiare që ka këtë vit në organizimin e këtij eventi. I njëjti problem u ngrit në fakt dhe dy vite më parë, pasi Ministria e Kulturës refuzoi të financonte këtë aktivitet që tashmë po kthehej në një traditë në Shqipëri

e shijon dhe e vlerëson shprehjen përmes gjuhës së trupit. Prevazi shprehet se po kërkon mbështetjen e bizneseve në Durrës, që të mos humbasë tradita e organizimit të Festivalit të Dansit Sportiv. Edhe një vit më parë, për shkak të problemeve financiare, edicioni i 7-të u zhvillua në një version të reduktuar. “Albania Dance Meeting- Festival” është një projekt unik në vendin tonë, pasi përfshin një fushë të rëndësishme të artit skenik, për të cilën nuk ka ende një veprimtari të ngjashme. Për herë të parë ai u zhvillua në vitin 2006 në Durrës. Që nga edicioni i parë, festivali ka udhëtuar dhe në skenat e Tiranës, Fierit dhe Elbasanit. Ai është konceptuar si një festë e dansit kontemporan, ku kërcimtarë, koreografë, regjisorë e producentë të huaj dhe shqiptarë sjellin në të njëjtën skenë zhvillimet e ndërsjella të kërcimit modern, kultura të ndryshme e njohuri profesionale për format e reja të kërkimit artistik bashkëkohor, veçanërisht në fushën e koreografisë. “Albania Dance MeetingFestival” ka një sërë festivalesh homologe që zhvillohen në rajon e në Europë, dhe si e tillë ajo është pjesë

e network-eve të këtyre festivaleve, siç është ‘Skopje Dans Fest’, ‘International Dance Festival of Beograd’, ‘Torino Danza’, ‘Kllamata International Dance Festival’, ‘I-Dans’ Turqi, e një numër i madh festivalesh që zhvillohen në Francë, Zvicër, Angli e Gjermani. Këto janë festivale që nuk ndajnë çmime për fitues, por ku ndahen opinione të ndryshme për shfaq je cilësore nëpërmjet diskutimeve në tryeza të rrumbullakëta, bashkëbisedime me publikun e interesuar pas çdo shfaqjeje, kontakteve individuale të vetë pjesëmarrësve me kritikë, producentë e specialistë. Kështu është konceptuar edhe “Albania Dance Meeting- Festival”, një arenë kërcimi por jo me karakter garues, ku grupet duhet të “sfidojnë” njëritjetrin për një çmim. Sfidat e tyre janë idetë e reja në kërcimin modern.

Në këndvështrimin e organizatorit Gjergj Prevazi, konkurrimi është një skemë e dëshirueshme për artistë që eksplorojnë dhe hedhin ide e koncepte të reja nëpërmjet gjuhës joverbale të trupit njerëzor, duke përcjellë të publiku emocion, energji, imagjinatë e ndjeshmëri.

14

zbavitje

lojra të ndrsyhme

Fjalëkryqi klasik 1

2

3

Luan 90 minuta me plumb në kokë 4

5

11

6

7

8

13 17

16 20

18

21 25

27

28

32

33

36

14

19

22

24

23

Fjalëkryqi klasik është një nga lojërat enigmatike më të përhapura në botë. Fjalëkryqet e para filluan të botoheshin që në shekullin e XVIII dhe vazhdon të jetë e preferuar edhe në ditët e sotme.

10

12

15

31

9

37

26 29

30

34

35

38

39

40 Koha e fillimit ____:____

41

43

42 46

Sipas gazetës boshnjake Dnevni Avaz, 51-vjeçari e përfundoi ndeshjen, por shpejt u ankua për mpirje të krahut dhe vështirësi në të folur.

Menjëherë u dërgua në një spital të zonës, ku mjekët u tronditën kur panë një plumb 9mm në kafkën e tij. Krtalica u transferua në pavijonin e neurokirurgjisë, ku ia hoqën plumbin. Një zëdhënës i spitalit tha se operacioni ishte i suksesshëm dhe se 51-vjeçari ishte në gjendje të qëndrueshme. Kjo ngjarje e çuditshme ngre shumë pikëpyetje. Si ka mundësi që dikush nuk e vë re kur i futet një plumb në kokë? Si është e mundur që ky person të ndjehet mirë sa për të luajtur 90 minuta futboll me një dëmtim të tillë? Dhe kush e qëlloi 51-vjeçarin në atë turne amator? Vetëm pyetja e fundit mori përgjigje: pasi policia krehu zonën, zbuloi se kishte tri dasma në lagje atë ditë. Gjatë të paktën njërës prej tyre, dikush mendoi se ishte ide e mirë të festohej me shkrepje armësh.

Një nga plumbat e lëshuar mund të ketë përfunduar në kafkën e personazhit tonë. Po sipas Dnevni Avaz, një 42-vjeçar u arrestua dhe iu sekuestrua një pistoletë. Më tej u gjetën 12 gëzhoja në afërsi të fushës së futbollit, çka do të thotë se persona të tjerë mund të ishin lënduar.

44

45

47

Koha e mbarimit ____:____

48

Horizontalisht:

1. Ermal, këngëtar. 8. Zëvendës, përfaqësues i dikujt. 11. Bukur pa të buta. 12. Përfundimi i mirë i diçkaje. 13. Agjensi Financiare. 15.

Sëmundje e sistemit nervor. 17. Dhuratë e vogël, që u jepet zakonisht fëmijëve për t'i marrë me të mirë. 20. Ent Ndërtimi. 21. Kafshë që adhurohej nga disa fise primitive. 22. Zbardh dita. 23. Hëna italiane.

24. Mënyrë veprimi, sjelljeje etj., që është ndjekur e është përsëritur vazhdimisht. 25. Përemër vetor. 26. Pjesëz mohuese. 27. Ngjyra e melankonisë. 29. Nga ana që duhet. 31. Bregu i lumit. 33. Mikrobe që dëmtojnë dhëmbët. 36. Juria Italiane. 37. Astrit i basketbollit shqiptar. 39. Përemër dëftor. 40. Notë muzikore. 41. Ndoshta. 43.

Agjensi Ndërkombëtare. 44. Tërësia e veprimeve të jashtme, që bëhen në mënyrë të rregullt e të pandryshueshme. 46. Tirana në makina. 47. Formulë matematike, që ka dy anë me madhësi e me vlerë të njëjtë. 48. Gojëz prej metali që u vihet kuajve.

Vertikalisht:

1. Përfundimi i diçkaje. 2. Vepra më e njohur e Ndre Mjedës. 3. Vegël muzikore popullore. 4. Degë e njomë. 5. Prona të një institucioni, e të një sipërmarrjeje. 6. Popullsi nomade të ardhura nga Azia. 7. E kundërta, armiku, mbrapsht. 8. Punë që kryen dikush në një fushë të caktuar të jetës. 9. Vepër e përbërë prej disa artikujsh, zakonisht të shkurtër e të ndryshëm, që trajtojnë një temë e që kanë një titull të përbashkët. 10. Aleksandër, kompozitor i njohur. 14. E hollë dhe delikate. 16. Llupi, aktor humorist. 18. Lodhet jashtë mase. 19. Toka të bëra gati për mbjellje. 27. Janë në majë të gishtit. 28. Spagna, këngëtare e njohur italiane. 30. Muço i letërsisë shqipe. 32. Franc i muzikës botërore. 33. Unë kam, ti ... 34. Kalli misri, zakonisht i zgjedhur për farë. 35. Gareth, futbollist i njohur. 38. I kapur në luftë.

40. Pajisje me dritë të fortë, e vendosur në një vend të lartë në breg të detit. 42. Sigla e Kolonjës. 45. Ushtria Franceze.

Futboll

Kukësi, ëndrra që vazhdon, fiton 2-0 me Metalurg

Sudoku | nivel mesatar 1 6 9 3 5 8 7 9

2

3

5 9

1

6 5 4 8

3 2

5

1 8

3

1 5 6

6 8 6

5 7 3

9

5 6

9 6 4 7 5 7

7 4

4 9

3 9 7 7 1 8 6

7 2

1

1 2

2 8 9

2 4

1

Plotësoni vendet bosh në mënyrë që çdo rresht e kolonë të ketë numrat nga 1-9.

3 6

3 1

1

Koha e fillimit _____:____

9 6

Koha e mbarimit ____:____

Numërkryq

Gjeni figurën duke bashkuar pikat 3 2 2 7 Plotësoni tabelën me numrat e dhënë!

Gjeni 10 ndryshimet

Ngjyrosni pjesën me pikë dhe zbuloni figurën

Numra me 3 shifra: 015, 062, 126, 130, 227, 349, 411, 421, 512, 582, 639, 741.

Numra me 4 shifra: 2014, 2084, 3620, 4123, 4452, 5214, 6251, 7889.

Numra me 6 shifra: 119628, 146596, 218934, 240402,

263259, 291275, 306456, 416421, 572145, 616147, 616615, 642962, 652316, 734241, 753256, 776481, 821258, 923241, 936201, 980238.

Numra me 7 shifra: 0594896, 2333629, 4249110, 8213385.

TIRANË- Kukësi hedh një hap të rëndësishëm drejt kualifikimit për turin e tretë kualifikues të “UEFA Europa League” (Liga Europiane e UEFA-s), pas fitores 2-0 ndaj ekipit Ukrainas të Metalurg Donjeck. Fitorja e djeshme është një hap i rëndësishëm i ekipit të Kukësit drejt kualifikimit dhe pret me qetësi ndeshjen e kthimit që do të luhet në Donjeck, në kuadër të turit të dytë kualifikues për Uefa Europa League, që është kompeticioni i dytë më i rëndësishëm për klube në Europë. Kjo bën që Kukësi të vazhdojë ëndrrën që, nëse do të ndodhte kështu, do të bënte që Kukësi të ishte skuadra e parë shqiptare që i afrohet kualifikimit në fazën e grupeve të këtij kompeticioni të rëndësishëm futbollistik. Ndeshja që zgjati afërisht 94 minuta në stadiumin kombëtar ‘Qemal Stafa’ dhuroi shumë emocione, drithërima dhe spektakël.

Por ajo që ishte më e rëndësishmja, dy gola të shënuar në ekstremet e ndeshjes, bënë që të ekzaltoheshin mijëra tifozë që ndodheshin në shkallët e stadiumit kombëtar“Qemal Stafa”, të ardhur nga qyteti i Kukësit, por edhe nga Tirana apo qytete të tjera. Ekipi i Kukësit, i veshur me uniformën e tij tradicionale blu, e nisi bukur ndeshjen duke kaluar në avantazh që në minutën e 6-të të takimit, nëpërmjet argjentinasit Lucas Malakarne. Ky i fundit mori një pasim të pastër nga mesfushori Igli Allmuça, ndërsa i gjendur përballë portierit, mbrojtësi argjentinas i Kukësit dërgoi topin në rrjetë pa problem.

Ndeshja më tej vijoi e ekuilibruar, ndërsa kuksianët mbroheshin mirë teksa herë pas here trajneri Armando Cungu orientonte lojtarët e tij të bënin kujdes në mbrojtje dhe të markonin mirë. Pa-

varësisht përpjekjeve të ukrainasve, pjesa e parë u mbyll 1-0 për Kukësin.

Pjesa e dytë filloi e fortë, ndërsa lojtarët e Kukësit po mbroheshin mirë dhe fort përballë ukrainasve që u shfaqën më të nervozuar për shkak të rezultatit të disfavorshëm. Për shkak të kësaj situate në minutën e 69-të, një lojtar ukrainas, Mykola Morozyuk, u ndëshkua nga gjyqtari i ndeshjes me karton të kuq, pasi më parë kishte marrë një karton të verdhë. Afërsisht 15 minuta pas këtij ep-

Ndeshja që zgjati afërisht 94 minuta në stadiumin kombëtar ‘Qemal Stafa’ dhuroi shumë emocione, drithërima dhe spektakël. Por ajo që ishte më e rëndësishmja, dy gola të shënuar në ekstremet e ndeshjes, bënë që të ekzaltoheshin mijëra tifozë që ndodheshin në shkallët e stadiumit kombëtar“ isodi, Renato Malota ndëshkoi miqtë nga Donjecku i Ukrainës, duke shënuar golin e dytë të ndeshjes dhe të fitores së Kukësit me rezultatin 2-0. Përpjekjet e miqve dhe shtesa prej disa minutash e dhënë nga arbitri, nuk ndihmuan skuadrën e ish-mbrojtësit të Kombëtares, Elvin Beqiri të ndryshonte rezultatin e ndeshjes. Ndeshja e kthimit zhvillohet pas një jave në Donjeck të Ukrainës, ndërsa pas rezultatit të djeshëm Kukësi duket favorit për të kaluar turin.

Dashamir Biçaku

blog

1001

ditë që formësuan botën

Gazeta MAPO

www.mapo.al / gazetamapo@gmail.com

02.08.2013

15

“Unë kisha kënaqësinë të komandoja një bandë vëllezërish” - Horatio Nelson

2 Gusht

1798

Beteja e Nilit Nelson shkatërron flotën franceze që shoqëroi Napolon Bonapartin në Egjipt. Flota franceze që kishte shoqëruar dhe siguruar rrugën që ushtritë e Napolon Bonapartit të arrinin në Egjipt, kishte ankoruar në gjirin Aboukir afër Aleksandrisë, në ujëra të cekëta. Për të mbrojtur veten nga sulmet, anijet ishin bashkuar me njëra-tjetrën duke u lidhur me zinxhirë në mënyrë që rreshti i tyre të mos prishej. Horatio Nelson, komandanti i flotës britanike për Mesdheun, ishte duke i kërkuar francezët që kur ata lanë portin e Tu-

lonit në Francë. Ai ishte i bindur që Egjipti kishte qenë shënjestra e tyre dhe mbrëmjen e 1 gushtit arriti të gjente flotën. Ai ndërmori menjëherë lëvizje për t’i sulmuar francezët.

Anija e tij lider, HMS Goliath arriti të lundronte mbi zinxhirët që kishin krijuar kundërshtarët për t’i sulmuar ata nga ana e tokës. Aftësitë e mira të detarëve britanikë dhe iniciativa e tyre neutralizoi strategjinë e mbrojtjes së admiralit francez. Edhe pse flotat kundërshtare ishin të barabarta në numra, francezët e kishin të pamundur të manov-

ronin ndërsa anijet britanike lëviznin lart e poshtë vijës duke qëlluar mbi anijet kundërshtare nga të dy krahët. Në agim flota franceze ishte asgjësuar. 1700 detarë francezë u vranë dhe 3 mijë të tjerë u kapën robër. Britanikët patën 200 të vrarë dhe 700 të plagosur. Asnjë anije britanike nuk u fundos. Një fitore e këtyre përmasave siguroi dështimin e fushatës së francezëve në Egjipt dhe i dha superioritet moral flotës britanike para armiqve të saj. Ajo konfirmoi reputacionin e Nelsonit në Evropë.

Blitz

Foto retro

1

Dollar kushton një shtëpi në Detroit, pronari i së cilës disa ditë më parë shpalli falimentimin. Shtëpia dykatëshe ndodhet në shitje prej 2011, por nuk e blen askush.

900

Dollarë ishte çmimi fillestar që iu vendos shtëpisë në 2011, por ajo nuk u shit dhe çmimi ra në vlerën simbolike të 1 dollari.

98 vjeç

Është shtëpia e shpallur në shitje, por që nuk shitet prej më shumë se 500 ditësh për shkak se veç çmimit, pronari i ri duhet të riparojë dhe paguajë taksa të larta.

Titulli: Lëmosha foto: Drini Sema

Në Facebook Lutfi Dervishi 10 paradokse, në Shqipëri….

Këtu…. ….shoferi nuk drejton vetëm automjetin, por edhe drejtuesin! …rrugët asfaltohen, pastaj “mbushen” me gropa! …kafenetë janë plot gjatë ditëve të javës dhe bosh në fundjavë! ..njerëzit zgjohen herët, por u del gjumi vonë! …pedagogu është më i ri, më I varfër dhe më I paditur se studenti! …është vend ku ka pik trafiku ka vetëm në tre momente. 1. Kur shkohet në punë. 2. Kur kthehesh nga puna. 3. Dhe gjatë gjithë kohës mes pikës 1 dhe 2. …zgjedhjet bëhen për 1 ditë, por nuk mbyllen as për 100! …Nuk kërkon askush punë, …vetëm rrogë. …njerëzit rrëfehen më shumë në face book se në kishë! ..më shumë flasin në celular me një që i ka rënë gabim se me bashkëshortin/bashkëshorten në shtëpi. … më shtrenjtë të kushton televizori se diploma e shkollës së lartë.

Arlinda Guma Dje rrobaqepësja më pyeti nëse isha në shtëpi me qera. Sapo e mori vesh që nuk isha, më rriti çmimin. I ziu njeri, keq të thotë të vërtetën e keq të gënjejë

gazetamapo@gmail.com cel: 068 20 55 477

Nostalgji J.-B. Pontalis, Fenêtres

Së pari, mësojmë nga Starobinski, se ky term shkencor u shpik në vitin 1688 nga një mjek nga Mulhouse (nostos : kthim, algos : dhimbje) për të përcaktuar një sëmundje. Një sëmundje mjaft e çuditshme që kapte ushtarët e pamësuar me shtrëngesat e jetës ushtarake. Larg nga vendi i tyre, nga bjeshkët, nga lopët e tyre, nga ajri i freskët i maleve të tyre — kur bëhej fjalë për mercenarë zviceranë —, ata refuzonin ushqimin e i jepeshin vdekjes.

Emri banal i nostalgjisë : malli për vendlindjen.

Të sëmuresh nga të qenit larg vendlindjes. Vuajtje ekzili. Ëndërr i një rikthimi, jo të sigurt. Dhe rikthimi nuk do t’i mbajë premtimet e pritura.

Po çfarë do të jetë kjo vendlindje, për ne që flasim për nostalgjinë duke iu referuar më pak një hapësire, një vendi sesa një kohe ? Nostalgjia e kohës së kaluar që ka humbur, nevermore. Vuajtjet e një moskthimi, refuzim i ndryshimit, i asaj që ai shkatërron, zemërim i pafuqishëm përballë kohës shkatërrimtare, kohës që më tepër se të rrjedhë: zhduk nga faqja e dheut.

Fshati im, lagjja ime, rruga ime nuk janë më ato që kanë qenë.

I kanë ndryshuar, i kanë thyer të gjitha dhe mua bashkë me ato !

Cili është ky « i » anonim përveçse Koha jonjerëzore që bën punën e saj dhe cili është ky « un » që do të donte t’i bindej veçse kohës së tij, të ndryshuar nga ai vetë, lirshmërisht ? Një kohë njerëzore.

Dihet që nostalgjiku, në atë lidhje me të kaluarën, kërkon fëmijërinë e humbur, atë kohë mitike të fëmijërisë në të cilën ishte tashmë i ekziluar. Po pa dyshim. Por unë mendoj se malli për vendlindjen e ka burimin gjetiu. Nuk është e kaluara që ai idealizon, as injorimi i së tashmes, por ajo që vdes. Urimi i tij : që në çdo vend – ndryshim kontinenti, qyteti, profesioni, dashurie – ai të mund të gjejë vendlindjen e tij, atë ku jeta lind, rilind. Dëshirën që mban nostalgjia është më pak ajo e një përjetësie të pandryshueshme sesa ajo e lindjeve përherë të reja.

Atëherë, koha që kalon e që shkatërron, kërkon të marrë pamjen ideale të një vendi që qëndron pa u prishur. Vendlindja është një nga metaforat e jetës.

Përktheu Y.Demneri. Marrë nga http://bllokshenimesh.unblog.fr

Themelues: Henri Çili. Kryeredaktor: Arion Sulo. Zv/kryeredaktor: Alfred Lela, Aleksandra Bogdani. Politika: Nevila Përndoj, Fejzi Braushi.

Kronika: Leonard Bakillari, Dashamir Biçaku. Speciale: Vladimir Karaj. Ekonomia: Blerina Hoxha. . Kultura: Aida Tuci. Suplement: Arta Çano.

Karikatura: Bujar Kapexhiu. Faqosja: Florenc Elezi. Ilir DRIZARI, Kujtim Bisha. Korrektore: Lila Plasari, Brunilda Meno.

Adresa: Bulevardi Gjergj Fishta pranë UET

Marketing / Drejtore: Fiziana Bora Cel: 068 20 55 437 E-mail: fiziana_bora@yahoo.com Menaxhim / Dhimitraq Hido Cel: 068 20 55 440

CMYK

16 02.08.2013

Gazeta MAPO

www.mapo.al / gazetamapo@gmail.com

NJOFTIM / REKLAMA