Gazeta Mapo

Faqe 13

Recensa e preç zogajt

Për magjepsjen dhe misterin e dashurisë “Aksidenti”, romani i Ismail Kadaresë, botuar nga “Onufri”

Kryeredaktor Arion Sulo - E hënë, 11 shkurt 2013. Numër 830. Viti IV botimit. Çmimi 30 lekë. 1.5 euro. www.mapo.al e-mail: gazetamapo@gmail.com. Adresa: BLV "Gjergj Fishta"

Mihal Luarasi: E vërteta e dëshmisë sime në gjyqin e Todi Lubonjës

Islami: Situatë e balancuar PD-PS, rezultati varet nga koalicionet Deputeti Kastriot Islami parashikon një rezultat “matematik” në zgjedhjet e 2013-ës, që do të varet nga madhësia dhe cilësia e koalicioneve paraelektorale. "Prej 10 vitesh ka një ngrirje të hendekut mes të majtës dhe së djathtës, fasha gri, shumë e vogël në Shqipëri. Bashkimi i së majtës? Është gati e pamundur të nënshkruhet një marrëveshje paraelektorale PS-LSI. Përveç mosbesimit reciprok, kjo marrëveshje ka shumë “armiq” brenda PS, por edhe midis aleatëve tradicionalë të PS-së" Deputeti Kastriot Islami nuk parashikon surpriza për zgjedhjet e 23 qershorit. E quan “rezultat matematik” produktin e tyre, ku fituesin do ta përcaktojë koalicioni. Në analizën e tij, Islami thotë se prej vitesh ka një ngrirje të hendekut mes të majtës dhe të djathtës në Shqipëri

Mihal Luarasi i përgjigjet akuzave të Todi Lubonjës për dënimin dhe gjyqin e këtij të fundit. Libri “Korbi, korbit nuk ia nxjerr sytë” i Luarasit vjen si përballje me “Nën peshën e dhunës”, botuar në vitin 1994 nga Lubonja Faqe 13

Varret e ushtarëve grekë, kryekomunari: Do i mbikëqyrim nga afër

NgërÇ

NGA bujar kapexhiu

Mrekullitë dhe mashtrimet

koment Dush Gashi

“Një mrekulli ka për të ndodhur në vend. Në të vërtetë, ajo do të jetë vetëm sjellje normale, por, meqë nuk...

Ndarja e mandateve në KQZ është më shumë problem i partive, ndërsa ai i të zgjedhurve koment Edmond Banushi është problem...

Si asnjëherë tjetër ky prag fushate zgjedhjesh parlamentare është përqendruar tek taksat. Palët po shtojnë agresivitetin ditë përditë... Faqe 9

për të akuzuarit e 21 janarit nuk ka përfunduar Pavarësisht deklaratës së kujdesshme ditën e vendimit të Gjykatës së Tiranës për të akuzuarit e 21 janarit, Komisioni Europian është duke e ndjekur me shumë interes vijimin e këtij debati dhe është në pritje të... Faqe 2

Vrasja e çobanit

Kampioni

politikë

për tre vjet të çdo takse, si dhe shpenzimet për kualifikimin për çdo të ri që do të punësohet në sektorin privat.”

BE: Gjykimi për 21 janarin nuk ka mbaruar, mos e polarizoni Stano: Vendimi i së enjtes është subjekt i një apelimi.

Prandaj, është e udhës të ndalohet çdo polarizim i kësaj çështjeje. Zëdhënësi i komisionerit Fyle shprehet se nuk mund të spekulohet me skenarë, kur procesi gjyqësor

Çeku i bardhë

2

Premtimi i Berishës: Tre vite pa taksa për të rinjtë që punësohen Kryeministri propozon nga Facebook përjashtim nga të gjitha taksat për të rinjtë në tri vitet e para të punës. Nuk paguhen sigurimet shoqërore, shëndetësore dhe tatimi mbi të ardhurat personale. “Qeveria do vendosë javët që vijnë heqjen

Një nga vendet e gërmimeve është caktuar fshati Trebinjë në Pogradec dhe kryetari i Komunës thotë se ka marrë njoftimin për gërmimet në 3 hektarë, ndërsa thekson se ato do të mbikëqyren FAQe 8

op-ed / 16-17

dhe ajo fashë gri e votuesve, që do të duhej të bënte diferencën, është thuajse e papërfillshme. Në këtë intervistë për MAPO-n, Islami komenton edhe partitë e reja dhe efektin elektoral që mund të kishte krijimi i një poli të tretë... Faqe 4-5

Koka e Ali Pashës, qeveria kërkesë zyrtare Turqisë Mediat turke njoftojnë se kryeministri Berisha ka zyrtarizuar premtimin e tij, dhënë pak kohë më parë për kthimin e kokës së Ali Pashës dhe eshtrave të Sami Frashërit

16-vjeçari pranon krimin: E qëllova kur po luaja me armën Mos humb kohë, shko dhe merr ABCom-Fix! Komuniko FALAS me të gjithë numrat ABCom dhe me tarifat më të lira në treg.

CMYK

Faqe 9

koment / 11

Faqe 16

Thomas L.Friedman

A ka zgjidhje për Sirinë?

A duhet ndërhyrje nga Shtetet e Bashkuara për të ndalur gjakderdhjen në Siri? E gjej veten shpesh mes katër perspektivave të ndryshme: nga Nju Delhi, Bagdadi, Tel Avivi dhe Kombet e Bashkuara. Javën e kaluar u takova me një grup strategjistësh indianë për të folur rreth mënyrave se si Amerika duhet të tërhiqet nga Afganistani, për të lundruar drejt interesave në Indi, Pakistan dhe Iran. Në një pikë, hodha një ide së cilës, njëri prej analistëve indianë iu përgjigj: Është provuar më parë përgjatë “shekullit të 11”.

Nuk funksionoi! Ja pse më pëlqen të shkoj në Delhi për të folur rreth atij rajoni. Zyrtarët indianë priren të mendojnë në shekuj, jo në muaj.

Ata e shohin hartën e Lindjes së Mesme pa kufijtë e kolonive britanike në mes. Në vend të tyre...

2

MAPO

E hënë, 11 shkurt 2012 www.mapo.al

politikë

13 qershor 2010 www.gazetamapo.com

MAPO

05 19

Në vizitën e pak ditëve më parë të ministrit të Mbrojtjes së Turqisë, Berisha zyrtarizoi kërkesën e tij për kthimin e kokës së Ali Pashës

Koka e Ali Pashës, Berisha kërkesë zyrtare Turqisë Mediat turke njoftojnë se kryeministri Berisha ka zyrtarizuar premtimin e tij, dhënë pak kohë më parë në një mbledhje të komitetit, për kthimin e kokës së Ali Pashës dhe eshtrave të Sami Frashërit në atdhe TIRANË Në vizitën e pak ditëve më parë të ministrit të Mbrojtjes të Turqisë, Ismet Yilmaz, të zhvilluar në Tiranë, në asnjë prej deklaratave zyrtare nuk përfshihej kërkesa e fundvitit e kryeministrit Sali Berisha për kthimin në Shqipëri të kokës së Ali Pashë Tepelenës dhe eshtrave të Sami Frashërit. Por ndryshe nga qëndrimet publike, mediat turke kanë shkruar dje për disa detaje të vizitës së ministrit turk të Mbrojtjes. Me titullin "Kërkesa interesante nga Shqipëria", mediat turke kanë bërë të ditur se kryeministri Berisha ka zyrtarizuar premtimin e tij, dhënë pak kohë më parë në një mbledhje të komitetit, për kthimin e kokës së Ali Pashës dhe eshtrave të Sami Frashërit në atdhe. Po sipas mediave turke, bëhet e ditur se ministri i Mbrojtjes i Turqisë e ka marrë në konsideratë kërkesën e Berishës. Megjithatë, përpos njoftimeve mediatike që iu referohen burimeve, nga qeveria turke nuk ka ende një qëndrim zyrtar për dy kërkesa në fjalë. Më shumë sesa kërkesa për kthimin e kokës së Ali Pashë Tepelenës, mund të sjellë reagime nga autoritetet zyrtare turke kërkesa tjetër e Berishës për kthimin e eshtrave të Sami Frashërit në

“Në fund të muajit dhjetor, në një nga mbledhjet e komitetit të qeverisë, kryeministri Berisha deklaroi në mënyrë të beftë se do t’i kërkojë Turqisë kthimin në Shqipëri të kokës së Ali Pashë Tepelenës”

Meta: Duhet konsensus për votën e emigrantëve TIRANË Kryetari i Lëvizjes Sociali-

ste për Integrim, Ilir Meta zhvilloi dje një takim me emigrantët shqiptarë të rajonit të Piemontes në Itali.

Gjatë takimit, kreu i LSI-së ka nënvizuar nevojën për arritjen e një marrëveshjeje ndërmjet Shqipërisë dhe Italisë në fushën e sigurimeve shoqërore. Ndërsa lidhur me të drejtën e votës që ata duhet të gëzojnë edhe pse jetojnë jashtë vendit, Meta shprehu bindjen se për këtë çështje nevojitet patjetër konsensus. Meta deklaroi se mënyra më e mirë për të përballuar pasojat e kësaj krize financiare, është ajo për të mbrojtur vendet e punës dhe për të hapur gjithashtu vende të reja. Sipas tij, edhe angazhimi i LSI-së ka qenë dhe mbetet parësor në drejtim të punësimit. “Për ta çuar ekonominë përpara, duhet forcuar stabiliteti i vendit dhe në radhë të dytë duhet një klimë sa më pozitive për të tërhequr investitorë të huaj dhe për të inkurajuar biznesin vendas dhe investitorët vendas. Janë të domosdoshme projekte të cilat përmirësojnë ekonominë dhe krijojnë mundësi për të shtuar vendet e reja të punës”, - u shpreh Meta. Ai deklaroi se LSI-ja është një forcë politike që vendos ura

Ilir Meta

bashkëpunimi. “Ne si forcë politike nuk kemi në dorë që t’i ndryshojmë të gjitha. Por ajo që ne kemi në dorë dhe që po e bëjmë, është që të sillemi si forcë europiane dhe të përpiqemi që të vendosim ura bashkëpunimi me të gjithë. T’u kujtojmë të gjithëve që vendi është i të gjithëve dhe jo i disa drejtuesve”,- u shpreh ai. Meta shtoi gjithashtu se LSI-ja është një forcë politike që përpiqet të krijojë mundësi për ata që dëshirojnë të angazhohen në politikë. Ai theksoi se LSI-ja është një parti e hapur, pa komplekse dhe që nuk ka dëshirë të harxhojë energji për të kaluarën.

Shqipëri, duke qenë se ai është gjithashtu edhe një personalitet në historinë e këtij vendi. Në fund të muajit dhjetor, në një nga mbledhjet e komitetit të qeverisë kryeministri Berisha deklaroi në mënyrë të beftë se do t’i kërkojë Turqisë kthimin në Shqipëri të kokës së Ali Pashë Tepelenës.

“Mund t’u duket pak si e veçantë dhe është e tillë, por duhet të bëjmë çdo gjë që të kthejmë nga Stambolli kokën e Ali Pashë Tepelenës. Është një nga figurat dhe personalitetet me karakter dhe peshë më të veçantë. Në qoftë se marrim historinë tonë pas vdekjes së Skënderbeut, historia jonë u transferua në tërësinë e saj në banesën e harresës si komb. Ali Pasha me të gjithë veprimtarinë e tij i dëshmoi botës se shqiptarët nuk kanë vdekur, se janë një komb i pamposhtur. Jo rastësisht më i fuqishmi i asaj kohe dhe asaj bote, Napolon Bonaparti do të tregonte interes shumë të madh për Pashain e Janinës, që në fakt filluan edhe ta shpallin si Bonaparti i Ballkanit.

Pra, me të gjitha përpjekjet e tij, luftërat, ky strateg i madh i tha botës se ky komb është i pamposhtur”, - është shprehur Berisha në mbledhjen e komitetit të fundvitit.

Berisha takon ministrin e mbrojtjes së Turqisë, zotin Ismet Yilmaz

Forumi Rinor i PPE, rezolutë për statusin e vendit kandidat TIRANË Forumi rinor i Partive Popullore Europiane miratoi dje në Tiranë një rezolutë në mbështetje të statusit të Shqipërisë si vend kandidat në Bashkimin Europian.

Në rezolutë i bëhet thirrje Partisë Socialiste të votojë tri ligjet në Parlament, me qëllim marrjen e statusit.

Dokumenti i miratuar në unanimitet nga të rinjtë europianë i bën thirrje edhe Komisionit Europian të vazhdojë mbështetjen për integrimin e Shqipërisë në BE, duke theksuar se statusi i vendit kandidat është thelbësor për të ardhmen e qytetarëve shqiptarë dhe veçanërisht për të rinjtë e këtij vendi. Përfaqësues të këtij forumi zhvilluan pak ditë më parë një bashkëbisedim me kryeministrin Sali Berisha. Forumi rinor politik i PPE-së (YEPP) konsiderohet si më i madhi në Europë, me më shumë se 1.6 milionë anëtarë të 57 forumeve rinore të ndryshme nga 39 vende të Europës. FRPD-ja është anëtare themeluese e YEPP.

Krasniqi: Qeveria jo harresë, po nderim për Kokalarin Fryma e Re Demokratike organizoi dje në Rrëshen një aktivitet kushtuar Musine Kokalarit me rastin e ditëlindjes së saj. Në këtë takim morën pjesë intelektualë të Rrëshenit, botues dhe krijues, përfaqësues të të ish-përndjekurve politikë, studentë dhe miq e të njohur të Musinesë gjatë dy dekadave të internimit dhe jetës së saj në Rrëshen.

Në fjalën e tij, sekretari politik i FRD-së, Afrim Krasniqi theksoi rëndësinë që shteti e shoqëria shqiptare duhet t’u kushtojnë figurave që me

Afrim Krasniqi

aktet dhe krijimtarinë e tyre kanë zënë vend në memorien kombëtare. Ai tha se Musine Kokalari përfaqëson më shumë se kushdo tjetër simbolin e femrës intelektuale, disidenten, shkrimtaren e talentuar dhe politikanen perëndimore të Shqipërisë pas Luftës së Dytë Botërore. Krasniqi foli për aktivitetin e saj politik dhe në emër të FRD-së i bëri thirrje Bashkisë Rrëshen dhe qeverisë që të nderojë Kokalarin, duke e parë atë si detyrim moral e shtetëror, por edhe nevojë për shoqërinë shqiptare.

E hënë, 11 shkurt 2012 www.mapo.al

MAPO

3

Zëdhënësi i komisionerit Fyle shprehet se nuk mund të spekulohet me skenarë, kur procesi gjyqësor për të akuzuarit e 21 janarit nuk ka përfunduar

BE: Gjykimi për 21 janarin nuk ka mbaruar, të mos palarizohet Stano: Vendimi i së enjtes është subjekt i një apelimi. Prandaj, është e udhës të ndalohet çdo polarizim i kësaj çështjeje

“Komisioni Europian ka ndjekur me vëmendje procesin e 21 janarit pas atij zhvillimi tragjik.

Dua të rikujtoj se në progresraportin tonë të fundit për Shqipërinë në tetor, ne kemi bërë thirrje për përfundimin e procesit përmes një procesi të besueshëm

Pavarësisht deklaratës së kujdesshme ditën e vendimit të Gjykatës së Tiranës për të akuzuarit e 21 janarit, Komisioni Europian është duke e ndjekur me shumë interes vijimin e këtij debati dhe është në pritje të zhvillimeve të mëtejshme në Gjykatën e Apelit, gjithmonë në rast se prokuroria do ta apelojë këtë vendim. Duke folur për “Top Channel”, zëdhënësi i komisionerit për Zgjerim, Stefan Fyle, duke rikonfirmuar qëndrimin e mëhershëm të KE-së për vendimmarrjen e Gjykatës së Tiranës, thekson se ajo që është më e rëndësishme për momentin është mospolarizimi i kësaj çështjeje. “Komisioni Europian ka ndjekur me vëmendje procesin e 21 janarit pas atij zhvillimi tragjik. Dua të rikujtoj se në progres-raportin tonë të fundit për Shqipërinë në tetor, ne kemi bërë thirrje për përfundimin e procesit përmes një procesi të besueshëm. Kjo tregon sa nga afër ne jemi duke e ndjekur këtë rast, që dëshmon sa me rëndësi është për ne sesi sistemi i drejtësisë është duke funksionuar, përfshi këtu edhe zbatimin e shtetit ligjor. Kjo natyrisht është një çështje me rëndësi. Kemi mësuar se vendimi i së enjtes është subjekt i një apelimi. Prandaj është e udhës të ndalohet çdo polarizim i kësaj çështjeje”, deklaroi Peter Stano. Duke ritheksuar se për Komisionin Europian sistemi i drejtësisë duhet të jetë i lirë, i pavarur dhe llogaridhënës, që siguron gjykime të drejta, Stano ka bërë të ditur se edhe për “21 janarin” të zhvillohet një proces gjyqësor i besueshëm. “Ne nuk spekulojmë me skenarë të natyrës nëse do të ndodhë apo ç’do të ndodhë nëse... Siç e

Peter Stano

theksova, ne e kemi mbajtur shënim vendimin e dhënë nga Gjykata e Tiranës, dhe është subjekt i një apeli që do të thotë se procesi do të vijojë, pra s’ka përfunduar 100%. Se si funksionojnë drejtësia dhe shteti ligjor, janë të rëndësishme për ne. Siç e kemi thënë në progres-raport, ne shpresojmë që për 21 janarin të zhvillohet një proces me kredibilitet. Kjo është ajo që presim të ndodhë”, - u shpreh Stano, zëdhënësi i komisionerit për Zgjerimin, Stefan Fyle.

Rama: Era për Europën po fryn majtas PD: Rama organizoi sulmin ndaj gjyqtarëve Partia Demokratike akuzon kryetarin e PS-së, Edi Rama, se është organizatori i të gjitha sulmeve që janë bërë këto ditë ndaj gjyqtarëve që gjykuan çështjen e 21 janarit. Duke folur nga foltorja e Kuvendit, deputetja demokrate Mesila Doda ka theksuar se fushata kundër gjyqtarëve të ‘21 janarit’ ka si synim denigrimin e tyre dhe moszbardhjen e vërtetë të asaj ngjarjeje. “Kjo fushatë është ideuar dhe organizuar nga Edi Rama. Është një sulm i padrejtë që u bëhet gjykatësve me një qëllim të qartë, për të penguar zbardhjen e plotë të 21 janarit. Ne kemi kërkuar zbardhjen e plotë të kësaj ngjarjeje, duke nisur nga organizatorët, deri te financuesit dhe gjithë hapat e tjerë që çuan në ngjarjen e 21 janarit”, - tha Doda.

Ajo i ka kërkuar Ramës që të mos përdorë vendimet e gjykatave për të tensionuar jetën në vend. Doda e ka lidhur këtë fushatë denigruese ndaj gjyqtarëve dhe gjithë debatin për ngjarjen e 21 janarit si një përpjekje e Edi Ramës për të shmangur vëmendjen e

Mesila Doda

opinionit publik nga përgjegjësia që ka PS-ja për bllokimin e statusit të vendit kandidat me mosvotimin e 3 ligjeve. “Nuk mund të mbulohet mosvotimi i tri ligjeve, madje edhe për shkakun e çështjes së Fierit, që tashmë është harruar nga vetë socialistët, duke sulmuar institucionet dhe gjykatat”, - u shpreh Doda. Ndaj ajo i ka bërë thirrje Ramës “që të heqë çdo pengesë dhe të votojë për ligjet e mbetura pezull, që të marrim statusin e vendit kandidat”.

“Është e ndjeshme kudo që era për Europën e të nesërmes po fryn majtas”. Kështu është shprehur kryesocialisti Edi Rama gjatë takimit në konferencën “Rilindje për Europën: Paqe, prosperitet dhe progres”, duke shtuar se PS kur të vijë në pushtet do të vendosë ura bashkëpunimi me qeveri dhe me kryeministra që janë përfaqësues të një gjenerate të re politike dhe që duan një Europë të re. Sipas Ramës, “ata që janë më mbrapa dhe Shqipëria është më mbrapa, të mos ndjehen as të braktisur dhe as të vetëm në një udhëtim të përbashkët drejt shteteve të bashkuara të Europës”. Kreu i selisë rozë, në cilësinë e z/presidentit në Internacionalen Socialiste, është ndjerë i vlerësuar që konferenca mbante titullin “Rilindje për Europën” dhe programi i PS-së mban sloganin “Rilindje Shqiptare”. “Ne ndjemi të përkëdhelur në sedër që Partia Socialiste Europiane ka përqafuar sloganin e një Rilindjeje për Europën, ndërkohë që modestisht ne kemi përqafuar idenë e një Rilindjeje Shqiptare. Dhe sot ishte një kënaqësi e veçantë që në emër të Partisë Socialiste të Shqipërisë isha mes udhëheqësve të lartë të socializmit europian, së bashku me disa kryeministra të partive socialiste e socialdemokrate të Europës, për të

Programi i PS

Edi Rama

mbështetur kandidatin e Rilindjes Europiane për Italinë, Pierluigi Bersanin. U fol për Europën e nesërme, u fol për domosdoshmërinë e një bashkimi europian që është shumë më pranë qytetarëve, që është shumë më i angazhuar për rritjen, zhvillimin, solidaritetin mes qytetarëve të Europës së nesërme, ku padyshim bëjnë pjesë edhe shqiptarët e Shqipërisë së sotme”, - është shprehur Rama në këtë aktivitet, i cili është organizuar dhe si një aksion në mbështetje të kandidatit të majtë për kryeministër të Italisë, Pierluigi Bersani, ku morën pjesë disa nga drejtuesit më të lartë të së majtës europiane.

Mungesën e vizionit, kryeministri Berisha e kompenson duke kopjuar programin e PS-së. Kjo ka qenë akuza që ka lëshuar nga Torino lideri i opozitës, Edi Rama, në adresë të rivalit të tij politik, i cili sipas tij, po i vjedh idetë e lançuara që në nëntor të 2011-ës. “Një personazh i cili prej vitesh ka qenë në pushtet, bën sikur nuk ka qenë aty, madje tani së fundmi kopjon programin tonë të ‘Rilindjes Shqiptare’ në mënyrë të paskrupullt dhe kthen në propozime të vetat ato që janë shkruar në atë program, të miratuar qysh në 5 nëntorin e vitit 2011. Për ne nuk ka asnjë problem.

Rëndësi ka që të fitojnë shqiptarët, të përfitojnë nga ‘Rilindja Shqiptare’ përmes një rotacioni politik”, - tha Rama. Kryetari i PS-së foli për një tjetër fitore të së majtës në Europë më 23 qershor, pas fitoreve në Sllovaki, Francë e Rumani. 2013-ta është një vit i rëndësishëm për Europën progresiste, nënvizoi Rama, duke deklaruar se pas fitores në zgjedhje të socialistëve në Sllovaki, Francë dhe Rumani në 2012-ën, zgjedhjet në Itali e Gjermani mund të ndryshojnë ekuilibrat, duke i hapur rrugë një mazhorance progresiste pas zgjedhjeve europiane të 2014-ës.

4

MAPO

E hënë, 11 shkurt 2012 www.mapo.al

intervista

Deputeti Kastriot Islami analizon efektet e sistemit proporcional rajonal në skenën politike shqiptare dhe projekton sjelljen e aktorëve në zgjedhjet e qershorit

Islami: Situatë e balancuar PD-PS, rezultati varet nga koalicionet Deputeti Islami parashikon një rezultat matematik në zgjedhjet e 2013-s, që do të varet nga madhësia dhe cilësia e koalicioneve paraelektorale. Prej 10 vitesh ka një ngrirje të hendekut mes të majtës dhe të djathtës, fasha gri, shumë e vogël në Shqipëri

D

eputeti Kastriot Islami nuk parashikon surpriza për zgjedhjet e 23 qershorit. E quan “rezultat matematik” produktin e tyre, ku fituesin do ta përcaktojë koalicioni. Në analizën e tij, Islami thotë se prej vitesh ka një ngrirje të hendekut mes të majtës dhe të djathtës në Shqipëri dhe ajo fashë gri e votuesve, që do të duhej të bënte diferencën, është thuajse e papërfillshme. Në këtë intervistë për MAPO-n, Islami komenton edhe partitë e reja dhe efektin elektoral që mund të kishte krijimi i një poli të tretë.

Zoti Islami, partitë që do marrin pjesë në zgjedhjet e 23 qershorit, por edhe opinioni publik, po kuptojnë se sistemin elektoral është një sistem shumë specifik dhe ndoshta i komplikuar për kushtet shqiptare. A bashkëndani të njëjtin vlerësim?

Sistemi elektoral i Shqipërisë nuk është as i veçantë dhe as shumë specifik, as edhe shumë i komplikuar: ai thjesht është një sistem proporcional rajonal që gjendet në të gjitha literaturat e sistemeve elektorale. Nuk është as shpikje shqiptare, dhe as i shpikur për Shqipërinë; ai prej mbi 30 vitesh aplikohet në Spanjë. Për më tepër, ai bën pjesë në familjen e sistemeve proporcionale dhe në nënfamiljen e sistemeve proporcionalë rajonalë. Forma të tjera të këtij sistemi proporcional rajonal gjenden edhe në vendet e tjera të Europës. Madje tendenca në Europë është kalimi drejt sistemeve zgjedhore proporcionale apo sistemeve zgjedhore të përziera. …A i eliminon ky sistem partitë e vogla dhe a krijon sistem politik dypartiak?...

Ky është një sistem zgjedhor që normalisht nuk shpie në një konfiguracion politik dypartiak, por në varësi të sjelljes së votuesve e të taktikave elektorale, mundëson ekzistencën e 4-6 partive parlamentare të qenësishme, duke krijuar gjithashtu kushte ekzistence për parti me prezencë territoriale, të tilla si parti që mbrojnë të drejtat e minoriteteve apo të tilla si PDIU. Nga zgjedhjet e fundit të vitit 2009 rezulton që në Kuvend të jenë prezente 6 parti kuvendore, madje edhe me nga një deputet, parti të “vogla”, si PR me 2.11%, PDI me 0.95% dhe PBDNj me 1.19%; pra ky sistem nuk është kaq “i tmerrshëm” saç prezantohet. Partitë e vogla përgjithësisht nuk favorizohen nga ky sistem, i cili i jep prioritet qeverisjes së qëndrueshme dhe jo përfaqësimit të partive me 1-2 deputetë. Partitë e “vogla” detyrohen nga ky sistem ose të bashkohen me partitë e mëdha, ose të krijojnë pole elektorale, ose të rriten. Pavarësisht zhurmës së madhe duhet pasur parasysh se nga 35 parti politike që kanë konkurruar në vitin 2009, vetëm PS, PD dhe LSI e kanë kaluar pragun prej 2% të votave në shkallë vendi; pra 32 partitë e tjera kanë marrë jo më shumë se 2% të votave.

Po çfarë efekti ka ky sistem mbi

LSI? Absolutisht, madje bën të kundërtën.

Ky sistem kthen në “king maker” parti me përmasë mesatare (4-7%) dhe përgjithësisht “prodhon” shumica qeverisëse dy ose më shumë partiake.

Konkretisht, LSI me 4.85% të votave në shkallë vendi, më 2009 fitoi 4 deputetë dhe është forca përcaktuese e mazhorancës qeverisëse. Pra, ky sistem zgjedhor, jo vetëm nuk e ka eliminuar por madje e ka shndërruar LSI në king-maker dhe me shumë gjasa kjo forcë do të jetë forcë përcaktuese edhe e mazhorancës së ardhshme qeverisëse.

Dihet që ky sistem është bërë me konsensusin PD - PS dhe për të kanë vendosur Rama e Berisha, por ju ndërkohë jeni cilësuar si një nga mbështetësit apo “kumbarët” e tij.

Cili do të ishte vlerësimi juaj pas testimit të tij më 2009 dhe qeverisjes 2009-2013?

Kjo është e vërtetë dhe më jep një kënaqësi e krenari të veçantë që kam mundur të bind jo vetëm Berishën e Ramën, por edhe të siguroj mbështetjen më të gjerë të 134 deputetëve prej 22 vjetësh në Kuvendin e Shqipërisë. Duhet pasur parasysh fillimisht që “sistemi më i mirë” elektoral nuk ekziston, por çdo sistem elektoral ka avantazhet dhe dizavantazhet e tij. Disa nga avantazhet e këtij sistemi janë si vijon. Ky është një sistem që “prodhon” në çdo qark “shumicë” dhe “opozitë”, pra ngjyrat politike që janë prezente në Kuvend janë në çdo qark, ndryshe nga ndarja e mëparshme elektorale veri-jug, kur Veriu ishte në shumicë blu dhe Jugu në shumicë rozë.

Ky sistem i lejon gjithashtu një partie të përgjegjshme të ndërtojë një ekip kuvendor e qeverisës bazuar në parimet e meritës, kontributeve e të vlerave, të bashkërendimit të profesioneve, të ndërthurjes së brezave, të respektimit të barazisë gjinore, të përfaqësimit territorial, e tjerë. Ky sistem favorizon atë subjekt elektoral që ndërton koalicionin më të madh paraelektoral. Ky sistem “peshon” drejt partitë politike dhe vendos një përfaqësim pothuajse proporcional. Ky sistem favorizon qeverisjen e qëndrueshme dhe ruan përfaqësimin e arsyeshëm. E tjerë e tjerë. Natyrisht, ky sistem ka të gjitha dizavantazhet e sistemeve proporcionale.

Nisur nga sapo thoni, pas 4 vitesh, a vlerësoni se ky është sistemi i duhur që ndihmon në normalizimin e situatës politike, kryerjen e reformave integruese apo e lë tensionin 22-vjeçar mes dy kampeve të mëdha njësoj?

Mungesa e bashkëpunimit dhe e gjithëpërfshirjes për kryerjen e reformave integruese, tensioni dhe përplasja politike, vendosja e “luftës për pushtet” mbi interesat madhore të vendit, sidomos ato integruese, dhe shqetësimet/ pakënaqësitë e publikut as nuk elimino-

Koalicionet Koalicioni KRSh është cilësisht më i dobët se ata të mëparshmit dhe elektoralisht më i vogël se koa­licionet e majta më 2009 dhe 2011. Madje, mund të vërehet lehtësisht se “hendeku” midis dy koalicioneve KDB dhe KRSh është thelluar, po t’u referohemi rezultateve të 2009-s dhe 2011-s.

Poli i tretë?

LSI dhe PBDNj “gërryejnë” më shumë vota majtas, përveç rasteve kur FRD do të “gërryente” jo më pak sesa shuma e votave të LSI e PBDNj, gjë që nuk ka shumë gjasa të ndodhë. Në këtë model simulimi, e djathta do të rezultonte koalicion fitues, por që do të kishte nevojën e mandateve të Polit të Tretë

Kastriot Islami

hen e shmangen dhe as nuk gjenerohen nga sistemi elektoral. Në Shqipëri kjo situatë politike e tensionuar vazhdon pak a shumë të përsëritet me ulje e ngritje që nga viti 1991. Është fakt që asnjë opozitë deri më sot në këta 22 vjet nuk e ka pranuar humbjen, por ka kontestuar rezultatin e zgjedhjeve dhe për një periudhë të caktuar ka bojkotuar Kuvendin dhe/ ose ka kryer veprime radikale jashtë e antiinstitucionale. Dhe kjo ka ndodhur pavarësisht sistemit zgjedhor. Më 1991 sistemi zgjedhor ishte mazhoritar. Më 1992 ishte proporcional në shkallë vendi. Më 1996 dhe 1997 ishte i përzier. Më 2001 dhe 2005 ishte përsëri i përzier me korrigjim proporcional. Aktualisht është proporcional rajonal. Pra, janë provuar të gjitha llojet e sistemeve zgjedhore dhe situata politike mbetet e tensionuar dhe marrëdhëniet pozitë-opozitë konfliktuale. Për rrjedhojë, situata politike tipike shqiptare është invariante nga sistemi elektoral.

Në Parlament kemi parë dy blloqe politike solide që nuk merren vesh me njëri-tjetrin. Në të vërtetë, çfarë tiparesh kanë opozita dhe mazhoranca e prodhuar prej këtij kodi?

Më parë kemi pasur shumica me mbi dy të tretat e vendeve në Kuvend dhe jemi ankuar për papërgjegjshmërinë e “diktaturën” e shumicave absolute dhe pafuqinë e opozitave të vogla kuvendore që preferonin të dilnin menjëherë në demonstrata e bojkote. Pastaj kemi vënë re parti të vogla me një ose dy deputetë, që për një post qeveritar ishin gati të mbanin peng shumicat qeverisëse; këtë dukuri publiku e konsideronte “diktaturë” e papërgjegjshmëri të partive të vogla. U kërkua një situatë e ndërmjetme, pra që të mos kishte një mazhorancë prej dy të tretash, por as edhe një sistem politik me 12-15 parti. U projektua sistemi zgjedhor aktual, që mundëson një sistem politik me 4-6 parti. Ky sistem elektoral prodhon përgjithësisht një opozitë të fuqishme dhe një mazhorancë të përbërë nga dy ose më shumë parti. Pra krijon kushtet për një “konkurrim politik” të ndershëm midis të barabartësh,

qeverisje të përgjegjshme dhe kontroll opozitar të fuqishëm. Mazhoranca është dy partiake, do të ishte më mirë që edhe opozita të ishte dy ose më shumë partiake; për më tepër sistemi zgjedhor aktual e mundëson një gjë të tillë, por kjo varet nga votuesit dhe partitë politike.

Po përse në realitet nuk ndodh kështu?...

Situata bipolare politike është prezente që nga viti 1991 dhe është prodhuar nga çdo sistem zgjedhor. Pra, e thënë më shkoqur, votuesit që nga 1991, pavarësisht sistemit zgjedhor, votojnë në mënyrë konservatore (apo me tifozllëk) kryesisht vetëm për dy parti politike/ blloqe politike (më 2009 mbi 90 për qind e votave janë fituar nga dy koalicionet APN(PD)-47% dhe BPN(PS)-45.5%). Aktualisht situata politike është tripolare, konfiguracioni politik do të ishte me 4-5 parti të qenësishme kuvendore nëse votuesit do të silleshin ndryshe, por edhe nëse partitë e vogla do të prezantoheshin ndryshe. Nga ana tjetër, aktualisht, nëse blloqet politike, mazhoritare e opozitare, e veçanërisht opozitare, do të ishin të përgjegjshme për rolin dhe funksionin e tyre, do të përbëheshin nga deputetë cilësorë, politikisht e profesionalisht dhe jo thjesht nga individë të parashutuar për të ngritur kartonin apo lëshuar e fyerje, shpifje e sharje ndaj kundërshtarit, ky konfiguracion politik do të rezultonte adekuat dhe funksional për një jetë politike normale të standardeve ndërkombëtare demokratike. Nga ana tjetër, veprimet radikale e bllokuese të funksionimit të institucioneve e të reformave, deri në bllokim të integrimit të vendit nuk kanë të bëjnë me sistemin zgjedhor, por me kulturën demokratike e kryesisht me defektet e konsiderueshme të funksionimit të partive politike, të cilat karakterizohen nga drejtimi autoritar e përjashtues, nga mungesa e demokracisë së brendshme, nga klientelizmi ekstrem korruptiv, nga kultura mbrapshtë e përjashtimit “fituesi merr gjithçka e humbësi ‘humbet’ gjithçka”, nga mungesa e një konkurrimi “fair”, që është zëvendësuar nga emërimet nepo-

E hënë, 11 shkurt 2012 www.mapo.al

MAPO

5

"... djathta do të rezultonte koalicion fitues, por që do të kishte nevojën e mandateve të Polit të Tretë, e ndoshta vetëm të LSI, për të formuar mazhorancën qeverisëse"

“Bashkimi me LSI ka shumë armiq brenda PS” Bashkimi i së majtës? Islami: Është gati e pamundur të nënshkruhet një marrëveshje paraelektorale PS-LSI. Përveç mosbesimit reciprok, kjo marrëveshje ka shumë “armiq” brenda PS, por edhe midis aleatëve tradicionalë të PS-së

Programi i PS

tike e klienteliste e nga një frymë revanshi që mban gjallë në mënyrë ciklike konfliktin politik.

Formacionet politike që do të garojnë në zgjedhje dhe aleancat e tyre duken më të paqarta se herët e tjera.

Sidoqoftë, kemi koalicionin e PS, atë të PD dhe tri parti që po vendosen në qendër, LSI, FRD dhe PBDNj, të cilat po tentojnë që të krijojnë një bashkim për të dalë si koalicion i tretë.

Cili nga dy koalicionet, i majtë apo i djathtë, janë më të fuqishëm?

Aleancat nuk më duken shumë të paqarta, mund të thuhet janë të papërfunduara. Dy partitë kryesore PD dhe PS kanë hedhur hapat e parë në drejtim të ndërtimit të koalicioneve parazgjedhore.

PD ka ftuar pothuajse të gjithë partitë e djathta (janë afruar PDK e LZhK e mungon vetëm FRD), të cilat kanë pranuar ftesën e saj, për të formuar Koalicionin e Djathta e Bashkuar (KDB). KDB është një koalicion më i madh se koalicionet e djathta më 2009 dhe 2011. PD është në kërkim të një marrëveshjeje të re me LSI për të ndërtuar kështu koalicionin më të madh e fitues për zgjedhjet e ardhshme.

Kurse PS, ndonëse ka rritur numrin e partive aleate, ka formuar deri tani një koalicion paraelektoral të pagëzuar me emrin Koalicioni i Rilindjes Shqiptare (KRSh), jashtë të cilit është PBDNj (një forcë opozitare) dhe LSI (një forcë tradicionalisht e qendrës së majtë). Koalicioni KRSh është cilësisht më i dobët se ata të mëparshmit dhe elektoralisht më i vogël se koalicionet e majta më 2009 dhe 2011. Madje mund të vërehet lehtësisht se “hendeku” midis dy koalicioneve KDB dhe KRSh është thelluar, po t’u referohemi rezultateve të 2009-s dhe 2011-s.

Po LSI, FRD dhe AKZ si i shihni në këtë konfigurim politik?

LSI ka deklaruar se do ta marrë vendimin përfundimtar në Konventën e LSI në prill. PBDNj po ashtu nuk ka vendosur se në çfarë pozicioni elektoral do të paraqitet në zgjedhje. FRD ka bërë një hap, duke deklaruar se nuk do të bëjë koalicion as me PD dhe as me PS, ndërkohë që është i paqartë qëndrimi ndaj LSI,

sepse zoti Topi ka lënë të kuptohet se FRD është e hapur për koalicion me LSI, ndërkohë që drejtues të tjerë të lartë kanë lënë të kuptohet se FRD nuk do të bënte koalicion as me LSI. AKZ është deklaruar se nuk bën në asnjë rast koalicion me PD, por nuk ka qenë konsekuente dhe shumë e qartë së fundmi për mundësinë e një koalicioni me PS, në korridoret e së cilës flitet për mundësinë e një koalicioni të AKZ me PS. Pra, duhet pritur ende edhe pak për të “lexuar” veprimet përfundimtare të këtyre forcave politike.

Duke e marrë të mirëqenë bashkimin e LSI, FRD e PBDNj në një “Pol të Tretë”, cilat nga dy kampet e mëdha, e djathta apo e majta, është e avantazhuar nga krijimi i këtij poli të qendrës? Është ende herët për t’i dhënë një përgjigje të saktë kësaj pyetjeje. FRD është një forcë politike me përmasë elektorale krejtësisht të panjohur, por edhe për LSI e PBDNjkërkohen sondazhe për të pasur vlera të besueshme që të mund të kryhen llogaritje të sakta. Gjykoj, për momentin, se në media është spekuluar me idenë e një Poli të Tretë, sepse asgjë konkrete nga vetë partitë politike nuk është deklaruar. Meqenëse nuk ka asnjë të dhënë, as paraprake dhe as nga sondazhet për FRD, është e vështirë të nxirren përfundime se sa deputetë do të mund të fitonte ky Pol dhe cilin kamp do të “dëmtonte” më shumë. Nëse do të kryheshin disa llogaritje me një model simulimi për këtë Pol (llogaritjet janë tanimë bërë) mund të thuhet se me shumë gjasa do të “dëmtohej” më shumë kampi i majtë, i drejtuar nga PS sesa kampi i djathtë, meqenëse dy pjesë të konsiderueshme, LSI dhe PBDNJ, “gërryejnë” më shumë vota majtas, përveç rasteve kur FRD do të “gërryente” jo më pak sesa shuma e votave të LSI e PBDNJ, gjë që nuk ka shumë gjasa të ndodhë. Në këtë model simulimi, e djathta do të rezultonte koalicion fitues, por që do të kishte nevojën e mandateve të Polit të Tretë, e ndoshta vetëm të LSI, për të formuar mazhorancën qeverisëse.

Tryezat e Rilindjes janë njëlloj si Sofrat e Politikës së Re; asgjë të re për të shënuar as nga përmbajtja, as nga pjesëmarrësit, as nga stili, as nga retorika e Ramës. Janë thjesht mediatike dhe për më tepër duken si një monolog i Ramës, ku pjesëmarrësit kanë shkuar thjesht për dekor

Sistemi Nga zgjedhjet e fundit të vitit 2009 rezulton që në Kuvend të jenë prezente 6 parti kuvendore, madje edhe me nga një deputet, parti të “vogla”, si PR me 2.11%, PDI me 0.95% dhe PBDNj me 1.19%; pra ky sistem nuk është kaq “i tmerrshëm” saç prezantohet.

Duke analizuar përbërjen e dy koalicioneve të mëdha, zhvillimet e këtij mandati 4-vjeçar, sjelljen e opozitës, situatën ekonomike, por edhe veçoritë e këtij sistemi elektoral, çfarë pritshmërie mund të kemi për rezultatet e dy koalicioneve? Është ende herët për të bërë parashikime, por mund të bëhen projeksione/ ekstrapolime nisur nga rezultatet e zgjedhjeve të mëparshme, dhe konkretisht të atyre të vitit 2009. Këto projeksione/ekstrapolime janë relativisht të besueshme sepse i) prej 10 vjetësh ka një ngrirje të “hendekut” midis të majtës dhe të djathtës, apo e thënë ndryshe ekziston një “konstante historike” e kësaj diference; ii) madhësia e “fashës së votuesve të lëkundur apo të zonës gri” është shumë e vogël në Shqipëri dhe pothuajse e pandryshueshme apo shumë pak e ndryshueshme; iii) klima e përplasjeve radikale midis dy kampeve ka shkaktuar një “ngrirje” të votuesve në kampe militantësh që nuk shkëmbehen midis tyre dhe madje kjo ka shkaktuar ndarje në të njëjta proporcione (si ato të kampeve militante) të fashës së votuesve të lëkundur. Duke pasur parasysh pikërisht këto fakte dhe nisur nga një balancim midis dy opsioneve “të frymës për vazhdim të ndryshimit” dhe “frymës për rrotacion”, kam bindjen se rezultati i 2013-s do të jetë thjesht “matematik”, në kuptimin që do të varet fuqimisht nga madhësia, cilësia e funksionaliteti i koalicioneve paraelektorale.

A bini dakord me deklaratën e zotit Vangjel Dule, sipas të cilit një bashkim i partisë së tij me LSI prodhon në zgjedhje minimalisht 6 deputetë, dhe a nuk kemi qysh tani “Votat e Arta” që do përcaktojnë fituesin e 23 qershorit?

Edhe këto llogaritje i kam bërë në një model tjetër simulimi. Nuk mund të bëj një parashikim, por një projeksion, nisur nga rezultatet e zgjedhjeve të 2009-s, edhe mund ta realizoj. Ky koalicion do të arrinte 5-6 deputetë dhe do të ulte me 1-2 deputetë, krahasuar me 2009-ën numrin e deputetëve të koalicionit të PS, pra KRSh do të “projektonte” 63-64 deputetë në këtë model simulimi. Ky përfundim është logjik, sepse LSI e PBDNj janë dy forca politike që “gërryejnë” majtas dhe për më tepër të “bashkuar” kanë mundësi të “gërryejnë” më shumë se veçmas.

Keni theksuar përherë nevojën e bashkimit të së majtës. Në mënyrën si po rrjedhin ngjarjet, shikoni se ka ende mundësi për një ribashkim PSLSI? Po pas 23 qershorit?

Racionalisht e normalisht, me shumë gjasa është gati e pamundur të nënshkruhet një marrëveshje paraelektorale PS-LSI. Po ashtu, është tepër vonë që ajo të mund të ndërtohej për të mirëfunksionuar. Përveç mosbesimit shumë të lartë reciprok, kjo marrëveshje ka shumë “armiq” brenda PS, por edhe midis aleatëve tradicionalë të PS. Edhe shumë segmente në LSI e shikojnë me dyshim e të pasigurt një marrëveshje me një parti me drejtim autoritar e klientelist, që syn-

on absorbimin e LSI-së në një periudhë sa më të shkurtër që të jetë e mundur. Të gjitha këto “dëmtime” jo se janë të pakorrigjueshme, por kërkojnë shumë kohë dhe vullnet për t’u kuruar, dhe për momentin as koha dhe as vullneti nuk duket të jenë disponibël.

PS dhe kreu i saj, ndryshe nga 2009-a, po hedhin për diskutim në opinion programin qeverisës, madje ka dhe premtime konkrete për 100 ditët e para të qeverisjes. Si i vlerësoni tryezat që janë organizuar për fushat përkatëse dhe premtimet e bëra në to?

Programi i ashtuquajtur i Rilindjes Shqiptare nuk është as program politik dhe as program qeverisjeje, është vetëm një “tufë sloganesh” të palidhura midis tyre, ndërkohë që një projekt integral, i besueshëm, ende mungon. Tryezat e Rilindjes janë njëlloj si Sofrat e Politikës së Re; asgjë të re për të shënuar as nga përmbajtja, as nga pjesëmarrësit, as nga stili, as nga retorika e Ramës. Janë thjesht mediatike dhe për më tepër duken si një monolog i Ramës, ku pjesëmarrësit kanë shkuar thjesht për dekor. Gjithçka tingëllon një propagandë pa shije e bajate, që nuk tërheq askënd dhe aq më tepër kur ajo vendoset në gojën e personazheve të parashutuar, që nuk tërheqin elektoralisht as militantët dashamirës.

E vetmja tezë që ka krijuar debat është “taksa progresive”, ende e padetajuar dhe e pamirësqaruar, dhe për të cilën Rama nuk ka qenë as koherent dhe as konsekuent, duke folur herë për taksë të ndershme, herë për taksë që favorizon të varfrit dhe herë që penalizon të pasurit.

Edhe koreografia ku “të parashutuarit e Ramës” kanë hipur në podiume dhe deputetët, të vjetër e të rinj, qëndrojnë të ulur në radhën e parë me fytyra të ngrysura, më shumë ngjall pesimizëm e zymtësi sesa motivim. Të gjithë deputetët e personazhet kryesore kur pyeten për programin buzëqeshin, duke lënë të kuptohet se është diçka që nuk ka asnjë vlerë për rezultatin elektoral, pra sikur duan të thonë se “gomari nuk çalon nga veshët”… Çfarë opinioni keni për dy forcat e reja, FRD dhe AK dhe si e parashikoni rezultatin e tyre në këtë test të parë elektoral? Është ende herët për të dhënë një opinion. Duhen pritur sondazhet e para dhe vendimmarrjet e tyre për listën e kandidatëve për deputetë, koalicionet paraelektorale dhe natyrisht programi, fushata, organizimi dhe ballafaqimet elektorale. Sfida e tyre për të qenë prezente në Kuvend është shumë e vështirë, ndoshta për të dëmtuar më pak e vështirë…

Dhe së fundi, ka një pyetje që ka muaj që s‘po merr përgjigje në lidhje me të ardhmen tuaj politike. Cila do të jetë ajo, në çfarë partie? Me LSI, PD apo ndonjë formacion tjetër?

Në momentin e duhur do të kem përgjigjen adekuate. Nuk kam ende një lajm për faqen e parë të gazetave, do të vijë edhe ky moment.

6 02

MAPO

E hënë, 11 shkurt 2012 www.mapo.al

ekonomi

Ndalet rritja e euros në tregun e brendshëm Monedha europiane e ka ndalur rritjen në tregun vendas gjatë fundjavës, pasi kishte shënuar rritje gjatë gjithë javës. Ajo u këmbye në fillim të javës që lamë pas me 139.65 lekë, për ta mbyllur javën me 139.78 lekë, me një rënie të lehtë sipas të dhënave nga kursi zyrtar i publikuar nga Banka e Shqipërisë. Rritja e euros në pjesën e parë të javës ishte reflektim i

ecurisë së monedhës së përbashkët në tregjet globale. Euro arriti në nivelin më të lartë të 15 muajve, në 1.371 USD më 1 shkurt. Ajo u tregtua poshtë këtij niveli të enjten dhe ra në nivelin më të ulët në një javë ndaj dollarit, ndërkohë që u nënçmua më tej pas komenteve të kreut të Bankës Qendrore Europiane, Mario Draghi. Ai sinjalizoi se banka ishte e shqetësuar për

rritjen e euros, pasi një euro e fortë mund të kufizojë rritjen ekonomike, duke penguar eksportet. Pas rënies së ndjeshme gjatë javës së kaluar, dollari është forcuar në tregun e brendshëm, sërish duke reflektuar rënien e euros në tregjet globale. Dollari e nisi javën duke u këmbyer në 102.76 lekë, për ta mbyllur në 104.24 lekë.

Berisha bën gati heqjen e taksave për tri vitet e para të punës 34

Kryeministri Sali Berisha ka lëshuar një tjetër premtim nga rrjeti social Facebook, ku propozon përjashtim nga të gjitha taksat për të rinjtë në tri vitet e para. Nuk paguhen sigurimet shoqërore, shëndetësore dhe tatimi mbi të ardhurat personale Blerina Hoxha

Si asnjëherë tjetër ky prag fushate zgjedhjesh parlamentare është përqendruar tek taksat. Palët po shtojnë agresivitetin ditë përditë.

Mazhoranca po bën më shumë se dy propozime në javë për lehtësim ose përjashtim nga taksat, opozita nga ana tjetër po premton shërbimet publike falas. Në vijim të kësaj gare kryeministri Sali Berisha ka lëshuar një tjetër premtim nga rrjeti social Facebook, ku propozon përjashtim nga të gjitha taksat për të rinjtë që punësohen në tri vitet e para. Kryeministri tha se do të marrë këtë masë për nxitjen e punësimit tek të rinjtë dhe përjashtimi nga taksat përfshin sigurimet shoqërore, shëndetësore, tatimin mbi të ardhurat personale. “Për një nxitje të rëndësishme të punësimit të të rinjve, qeveria do vendosë javët që vijnë heqjen për tre vjet të çdo takse si dhe shpenzimet për kualifikimin për çdo të ri që do të punësohet në sektorin privat. Ne mbajmë premtimet tona!

Sb”, ky ishte një nga postimet e Kryeministrit dje në Facebook. Mirëpo

ekspertët e ekonomisë nuk e vlerësojnë të përshtatshme këtë masë, për vetë rreziqet që do të mbartë në buxhet në këtë vit elektoral. Plus kësaj, aplikimi i kësaj mase do të mund të nxiste informalitetin në taksën e punës, pasi qeveria nuk ka një mekanizëm kontrolli të fortë për të ndaluar abuzimin që mund të bëhet me të punësuarit rishtas. Javën që shkoi Kryeministri ka bërë një sërë propozimesh në fushën e taksave, të cilat nuk janë artikuluar më parë nga ministri Bode, i cili në programin fiskal 2013-2015 nuk parashikon ulje të barrës fiskale.

Madje qeveria sapo miratoi një paketë fiskale që ka marrë fuqi ligjore më 1 janar të këtij viti, e cila nuk sinjalizoi politika të tjera lehtësuese për këtë vit. Nëse të gjitha propozimet e Kryeministrit do të marrin formë ligjore, fatura minus në buxhetin e shtetit për këtë vit pritet të kalojë 200 milionë eurot. Propozimet me efekte të ndjeshme në buxhet janë përjashtimi nga taksat për rrogat deri në 30 mijë lekë dhe përjashtimi i sektorit të bujqësisë nga TVSH-ja, ndërsa dje iu bashkëngjit edhe një nismë e re, sipas së cilës, të punësuarit në tri vitet e para nuk do të paguajnë taksa. Kjo politike agresive e qeverisë në drejtim të lehtësimit të taksave po shkon në të kundërt të këshillimeve të institucioneve financiare ndërkombëtare. “Në këtë fazë, me këtë borxh të lartë, qeveria nuk mund të stimulojë më ekonominë.

Stimulimi përmes borxhit është shumë i vështirë për shkak se huadhënësit shqetësohen për mundësinë për t’i paguar. Pra mendimi ynë

Tiranë

Përfundon informimi i shoqërisë civile për fondet e BE Në kuadrin e shpalljes së thirrjes së hapur për propozime në kuadër të IPA CSF 2012 –(Mekanizmi mbështetës për shoqërinë civile, iniciativat qytetare dhe ndërtimi i kapaciteteve nga Bashkimi Evropian), për t’u ardhur në ndihmë OSHC-ve në procesin e aplikimit me projekte, Zyra e Projektit TACSO në Tiranë organizoi 12 sesione informuese duke mbuluar të 12 rajonet e Shqipërisë me temë “Procedurat e Aplikimit për Grantet e BE-së”. Synimi i sesioneve informuese ishte prezantimi i procedurave të aplikimit për Grantet në kuadrin e iPA CSF 2012 tek përfaqësuesit e organizatave të shoqërisë civile për të rritur kapacitetet e tyre e për t’i ndihmuar në përgatitjen e projekt propozime cilësore e të suksesshme. Duke pasur parasysh faktin se dorëzimi i projekteve daton më 21 shkurt 2013, sesionet informuese u zhvilluan me intensitet duke mbledhur së bashku mbi 160 organizata të shoqërisë civile si dhe përfaqësues të interesuar për të bashkëpunuar si partner në këto projekte nga pushteti lokal, përkatësisht në rajonet e Dibrës, Pogradecit (përfshirë Korçën), Shkodrës (përfshirë Lezhën), Beratit (përfshirë Vlorën, Fierin), Gjirokastrës (përfshirë Përmet, Sarandë), Elbasanit (përfshirë Librazhdin), Kukësit, Durrësit dhe Tiranës. Drejtori i Projektit TACSO për Shqipërinë theksoi se tashmë Organizatat e Shoqërisë Civile (OSHC) do të gjejnë përherë mbështetje për projekte e programe në kuadër të thirrjeve të ndryshme për propozime shpallur nga Bashkimi Evropian. Tematike kryesore e kësaj thirrjeje për propozime përfshin: Sektorin e drejtësisë, mediat, luftën kundër diskriminimit.

Kryeministri Berisha

është që qeveria nuk duhet të bëjë ulje taksash apo rritje të shpenzimeve, por të kundërtën. Kjo duhet të bëhet në një mënyrë që të mos ndikojë negativisht rritjen dhe kjo është arsyeja e rëndësisë së mosprekjes së shpenzimeve kapitale, pasi kur shkurtohen këto shpenzime sjellin një ndikim negativ në rritjen ekonomike”, tha pak ditë më parë në një intervistë për “Zërin e Amerikës”, kreu i Misionit të FMN-së për Shqipërinë, Nadem Ilahi. Ai shtoi se “ky vit gjithashtu është një vit elektoral dhe është e rëndësishme të ruhet disiplina fiskale”. Përvoja ka treguar

Nëse të gjitha propozimet e Kryeministrit do të marrin formë ligjore, fatura minus në buxhetin e shtetit për këtë vit pritet të kalojë 200 milionë eurot

se ulja e taksave në prag zgjedhjesh ka krijuar probleme në buxhetin e shtetit në periudha afatgjata. Të ndërmarra nën emocionet e fushatës për fituar sa më shumë vota, pasojat ndjehen më vonë. Rast i pastër është zgjerimi i skemës suplementare për pensionet e ushtarakëve bash në prag të zgjedhjeve të vitit 2005, të cilat zgjeruan deficitin në skemën e pensioneve në mënyrë të konsiderueshme. Problemi nuk ka arritur të rikuperohet edhe sot e kësaj dite, duke e çuar faturën e pensioneve në 1 miliard dollarë, më të lartën në rajon.

Çmimet e banesave në vitin 2012 kanë rënë 11.9 % Gjatë vitit 2012 çmimet e banesave kanë rënë me 11.9 për qind, sipas të dhënave të Bankës së Shqipërisë, të publikuara ditët e fundit. Të njëjtën tendencë kanë ndjekur edhe qiratë. Indeksi i qirasë për Tiranën shënoi një rënie të theksuar me rreth 12.3% në terma vjetorë, duke konfirmuar prirjen e nisur që nga tremujori i kaluar. Në terma vjetorë realë, indeksi i qirasë u ul me rreth 14.5%. Banka e Shqipërisë, bazuar në të dhëna të tërthorta pohon se zhvillimet në indeksin e çmimeve të banesave vlerësohet të jenë ndikuar kryesisht prej faktorëve të kërkesës. Besimi konsumator vijon të jetë i ulët dhe gjendja financiare e konsumatorëve, aktuale dhe e pritshme, vlerësohet negativisht nga konsumatorët. Nga ana tjetër, stanjacioni i treguesit të punësimit dhe frenimi i normës së rritjes së të ardhurave të disponueshme kanë ndikuar negativisht në kërkesën për banesa. Gjithashtu, standardet e kredidhënies për individë me qëllim blerjen e banesës kanë qenë të shtrënguara gjatë vitit 2012, vlerësim ky i konfirmuar nga ecuria negative e të

Çmimet e banesave kanë rënë me 11.9 për qind, sipas të dhënave të Bankës së Shqipërisë, të publikuara ditët e fundit

dhënave të kredisë për blerje banese. Në tremujorin e katërt të vitit 2012, kërkesa, prodhimi, gjendja e përgjithshme e biznesit dhe norma e shfrytëzimit të kapaciteteve vlerësohen në nivele më të larta krahasuar me një tremujor më parë. Numri i akorduar i lejeve të ndërtimit, i cili përgjithësisht sinjalizon dinamikën e aktivitetit ndërtues në tremujorët e ardhshëm, ka mbetur në nivele minimale gjatë tre tremujorëve të parë të vitit. Në tremujorin e parë, të dytë dhe atë të tretë të vitit u miratuan përkatësisht 18, 18 dhe 37 leje ndërtimi, nivele konsiderueshëm më të ulëta se numri mesatar historik i akorduar prej 478 leje ndërtimi. Në tremujorin e tretë, sektori i ndërtimit vijoi tkurrjen e regjistruar që prej fillim me 16.5%, duke kontribuar negativisht në ecurinë vjetore të PBB-së me 2 pikë përqindje.

Dinamika tkurrëse e sektorit të ndërtimit reflekton kërkesën e dobët për investime në ndërtesa banimi në një kohë që edhe numri i lejeve të ndërtimit ka qenë i kufizuar, dhe rënien e kontributit të sektorit publik në aktivitetin ndërtues.

7465 02

MAPO

13 qershor 2012 www.gazetamapo.com

ekonomi

E hënë, 11 shkurt 2012 www.mapo.al

7

Kompania çeke, e cila ka vetëm pak javë që ka ndërprerë aktivitetin në Shqipëri, po përballet me të njëjtat problematika edhe në vendet e tjera të Rajonit

Bullgarët protesta ndaj CEZ: Ndiqni shembullin e Shqipërisë Agjencia Reuters raportoi dje se mijëra qytetarë të frustruar marshuan nëpër qytetet Sofje, Varna, Plovdiv dhe Blagoevgrad, duke djegur faturat e energjisë, dhe duke kërkuar ri-shtetëzimin e shpërndarësve të energjisë.

Mungesat masive e furnizimit me energji elektrike dhe faturat e larta të muajit dhjetor kanë nxjerrë dje në protesta ndaj kompanisë CEZ mijëra qytetarë bullgare njëherazi në 10 qytetet më të mëdha të vendit.

Madje në disa nga pankartat e tyre shkruhej. Merrni shembullin e Shqipërisë, “Hiqeni licencën CEZit”. Agjencia Reuters raportoi dje se, mijëra qytetarë të frustruar marshuan nëpër qytetet e Sofje, Varna, Plovdiv dhe Blagoevgrad, duke djegur faturat e tyre të energjisë, dhe duke kërkuar rishtetëzimin e shpërndarësve të energjisë. Qindra njerëz bllokuan trafikun në qytetin e Detit të Zi, Varna, duke tundur faturat e tyre të energjisë elektrike, ndërsa në qytetin qendror të Plovdivit njerëzit kanë djegur faturat e tyre para selisë së shpërndarjes së energjisë të kompanisë, njoftoi media vendase. Dy makina u dogjën gjatë natës. Kompania çeke, e cila ka vetëm pak javë që ka ndërprerë aktivitetin në Shqipëri, po përballet me të njëjtat problematika edhe në vendet e tjera të Rajonit. Bullgaria konsiderohet si një tregjet më të mëdha që CEZ ka në Rajon, ndërsa protestat e djeshme e kanë tensionuar situatën. Protestat në Bullgari vijnë përpara zgjedhjeve në korrik, të cilat do të testojnë popullaritetin e qeverisë së qendrës së djathtë të Boiko Borisov, të cilit i ka rënë mbështetja ndjeshëm nga masat shtrënguese, të ardhurat e ulëta dhe papunësia e lartë. Bullgaria ka rritur çmimet e energjisë elektrike me 13 për qind korrikun e kaluar, por ndikimi i vërtetë nuk u ndje deri kur familjet nisën të përdorin en-

MAPO

Protestat në Bullgari kundër CEZ

ergjinë elektrike për ngrohje në shtëpitë e tyre gjatë dimrit. Ministri i Energjisë, Delyan Dobrev, i cili u godit gjatë një mbledhje nga një protestues në dielën, u tha gazetarëve se ka urdhëruar kontrolle mbi faturat e larta. Çmimet e energjisë elektrike janë politikisht të ndjeshme, pasi faturat e energjisë hanë një pjesë të madhe të të ardhurave, sidomos gjatë muajve të dimrit, në një vend ku paga mujore mesatare është 350 euro në muaj.

Që nga fillimi i shkurti, CEZ Bullgaria ka marrë 1660 ankesa në lidhje me faturat e larta të dhjetorit, duke cituar informacion të përpunuara deri në fund të ditës së punës më 8 shkurt. Të njëjtat problematika CEZ i ka shfaqur edhe në Shqipëri, por qeveria shqiptare ia ka hequr licencën kompanisë dhe ka emëruar një administrator të vetin. Të enjten e javës që shkoi kompania çeke CEZ e ka njoftuar dje zyrtarisht qeverinë shqiptare se ka nisur procedurat në Gjykatën e Arbitrazhit, duke synuar kompensimin maksimal të humbjeve që sipas

Bullgaria konsiderohet si një nga tregjet më të mëdha që CEZ ka në Rajon, ndërsa protestat e djeshme e kanë tensionuar situatën.

Protestat në Bullgari vijnë përpara zgjedhjeve në korrik, të cilat do të testojnë popullaritetin e qeverisë së qendrës së djathtë CEZ janë mbi 200 milionë euro.

Kompania CEZ, cila është në pronësinë e shtetit çek me 70 për qind të aksioneve, nuk ka përcaktuar se ku do të zhvillohet gjyqi dhe as dëmet fikse që do të kërkohen.

Ndërsa pala shqiptare sqaron se humbjet prej 200 milionë eurosh, që kompania çeke pretendon nga

biznesi i saj në Shqipëri, janë pasojë e keqmenaxhimit të Sistemit të Shpërndarjes të bërë prej saj. CEZi e ka marrë shoqërinë kur arkëtimet ishin 88 për qind dhe tani janë diku te niveli i 60 për qind, kurse humbjet kanë qenë diku të 32 për qind, ndërsa tani kanë shkuar në nivelin 49 për qind. Qeveria shqiptare sakaq është duke përgatitur të gjitha detajet për arbitrazh. Aktualisht është duke u bërë një rivlerësim i të gjitha aseteve të kompanisë dhe janë duke u shoshitur të gjitha borxhet në vlerë monetare që kompania ka ndaj kompanive shtetërore. Ministria e Ekonomisë, e cila është duke koordinuar çështjen nëpërmjet Entit Rregullator të Energjisë dhe strukturave të tjera, është duke përgatitur të dhënat që do të depozitohen te francezët e Ghavari-t.

Edhe çekët gjithashtu i kanë nisur procedurat. Ata tashmë kanë eksperienca të mjaftueshme për shkak se janë një kompani e madhe multinacionale dhe se janë përballur më parë me mosmarrëveshje të ngjashme si kjo e Shqipërisë.

Vodafone prezanton ofertën “Sill një Mik” Sill një mik në Vodafone dhe përfitoni menjëherë të dy nga 100* minuta brenda rrjetit dhuratë. Gjithashtu, nëse çdo muaj për 6 muaj rresht, miku juaj kryen një rimbushje prej 700 Lekë (me TVSH) ju të dy do të përfitoni edhe nga 100 minuta/muaj secili brenda Vodafone. Bëje pjesë të grupit tënd Vodafone Friends Club dhe përfitoni edhe më shumë minuta dhe SMS dhuratë: 150** minuta dhe 150** SMS për ju në çdo rimbushje, si dhe 150 minuta ekstra për secilin nga miqtë tuaj. Si mund të përfitoni nga Oferta Sill një Mik? Dërgoni një SMS në 132 me numrin e mikut që doni të sillni në Vodafone me tekst SM hapësirë numrin e telefonit.

Prisni që miku të vijë në Vodafone brenda 2 javësh nga momenti i ftesës.

Miku duhet të konfirmojë brenda 3 ditësh ftesën që ju i keni bërë tek 132 me tekst SM hapësire “Po”. Përfitoni menjëherë 100 minuta brenda rrjetit si dhe përfitoni secili 100 minuta brenda rrjetit sa herë miku rimbush me të paktën 700 lekë (me TVSh) / 6 muaj rresht. 100 minutat brenda Vodafone do të përfitohen nga të dy pas bartjes së suksesshme të mikut tuaj në Vodafone.

Minutat dhe SMS e tjera përfitohen në çdo rimbushje prej të paktën 500 Lekë (me TVSh), të njërit prej anëtarëve të grupit dhe janë të vlefshme brenda grupit për 7 ditë nga dita e rimbushjes.

Albtelekom vlerëson policinë për mbështetjen Gjykata e Rrethit Gjyqësor Tiranë vendosi ditën e premte masën e dënimit me burg për personat Fitim Tola e Andrea Podja, të cilët u kapën në flagrancë nga Policia e Shtetit, më konkretisht nga efektivë të Komisariatit Nr.4 në kryeqytet, duke vjedhur bateritë e pikave shpërndarëse të sinjalit të telefonisë fikse dhe internetit (MSAN) në disa zona të Tiranës. Shtetasit e lartpërmendur i kanë shkaktuar kompanisë një dëm të konsiderueshëm fizik dhe financiar. Për këtë arsye ALBtelecom vlerëson pozitivisht punën e bërë nga Policia e Shtetit dhe në mënyrë të veçantë nga Komisariati Nr.4 i Kryeqytetit, në kapjen në flagrancë të këtyre dy personave. Gjithashtu, ALBtelecom sh.a, vlerëson pozitivisht edhe vendimin e Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë për masën “dënimin me burg”, dhe shton se një vendim i tillë jep një ndihmesë të madhe në parandalimin e veprave penale në dëm të pasurisë së subjekteve juridike private.

Depozitat në banka, interesat në nivelin më të ulët Normat e interesit të depozitave në banka kanë shënuar nivelin më të ulët historik, në përqindjet që ofrohen aktualisht. Sipas një studimi të Bankës së Shqipërisë, normat e interesit të depozitave të reja në terma mesatarë kanë shënuar rënie në muajt tetor-nëntor 4.54% në nëntor nga 4.73% në shtator. Reduktimet e interesave për depozitat janë zbatuar kryesisht nga banka me peshë të lartë në treg, ndërkohë që banka më të vogla kanë ruajtur nivele relativisht më të larta, me qëllim përmirësimin e pozicionit konkurrues për tërheq jen e kursimeve të brendshme, pohon ekspertiza e Bankës Qendrore. Gjatë sezonit të verës, normat e interesit u rritën ndjeshëm për afatin e shkurtër (1-mujor) duke ndikuar dhe vlerën e mesatarizuar, ndërkohë që ato për afatin 12-mujor pësuan rënie. Gjithashtu interesat

për depozitat e reja në euro kanë dëshmuar një prirje më të qartë rënëse pothuajse për të gjitha maturitetet që prej tremujorit të tretë.

Në muajin nëntor, norma mesatare e këtyre depozitave ra në 2.22% nga 2.49% në muajin shtator e 2.51% në muajin qershor. Interesat për depozitat në euro u ruajtën në nivele relativisht të larta deri në fund të tremujorit të tretë, krahasuar me ecurinë e tyre në tregun europian. Në dy muajt e fundit (tetor-nëntor) duket se niveli i tyre po i afrohet gjithnjë e më shumë normave të aplikuara për depozitat e reja në Eurozonë. Njëkohësisht, kjo periudhë është shoqëruar me rënie të depozitave me afat në euro në sistemin bankar vendës.

Stoku i depozitave të sistemit bankar në fund të muajit nëntor rezulton rreth 6.9% më i lartë se një vit më parë. Raporti i depozitave në total

Sportel banke

ndaj parasë së gjerë në fund të muajit nëntor qëndron në rreth 83.3%, një ndër vlerat më të larta historike.

Rritja e depozitave gjatë vitit është mbështetur vazhdimisht nga komponenti valutor, në sajë të flukseve

valutore neto të përqendruara kryesisht në muajt e verës. Megjithatë, zhvillimet në muajt tetor-nëntor tregojnë për një ecuri të plogësht të depozitave gjatë kësaj periudhe, stoku total i të cilave ka mbetur thu-

ajse i pandryshuar kundrejt muajit shtator. Struktura e depozitave sipas monedhës në tremujorin e fundit dëshmon për një performancë më të mirë të depozitave në lekë, e cila është mbështetur nga krijimi më i lartë në monedhën vendëse. Në vlerë absolute, depozitat në lekë janë rritur me rreth 4.8 miliardë lekë gjatë kësaj periudhe. Në terma vjetorë, ato shënojnë një rritje mesatare rreth 4.7% ose rreth 2 pikë përqindje më ulët se tremujori i kaluar. Zgjerimi i depozitave në lekë është mbështetur kryesisht nga depozitat me afat të individëve, duke rikonfirmuar prirjen e tyre drejt kursimit. Rritja e depozitave në lekë gjatë kësaj periudhe ka kompensuar tkurrjen e stokut të depozitave në monedhë të huaj, që u përqendrua kryesisht në muajin nëntor.

8 02

MAPO

E hënë, 11 shkurt 2012 www.mapo.al

rrethe

Mësohet se gërmime për zhvarrimin e ushtarëve grekë do të kryhen edhe në qendër të qytetit të Korçës, pikërisht pranë pazarit historik të këtij qyteti

Varret e ushtarëve grekë, kryetari i komunës: Do i mbikëqyrim nga afër Një nga vendet e gërmimeve është caktuar fshati Trebinjë në Pogradec dhe kryetari i Komunës thotë se ka marrë njoftimin për gërmimet në 3 hektarë, ndërsa thekson se ato do të mbikëqyren Greqia do rinisë gërmime masive në territorin e qarkut juglindor për të rënët e saj gjatë luftës italo-greke që u zhvillua pjesërisht edhe në tokat shqiptare. Epiqendra e gërmimeve do të jetë një komunë në rrethin e Pogradecit, por gjithashtu priten gërmime edhe në qendër të qytetit të Korçës. Sipas informacioneve zyrtare të gazetës “Mapo” mësohet se së shpejti gërmimet për varreza greke do të nisin në rrethin e Pogradecit dhe konkretisht në komunën e Trebinjës. Mësohet gjithashtu se pala greke ka ndjekur të gjitha procedurat shtetërore duke marrë miratimin konkret nga Ministria e Brendshme, ndërkohë që në të dyja rastet në fjalë këto kërkime përveçse do zhvillohen nga grekët, do mbikëqyren nga autoritetet lokale shqiptare.

Gjithçka ka rifilluar në zbatim të marrëveshjes së bashkëpunimit mes Shqipërisë dhe Greqisë për kërkimin, zhvarrimin, identifikimin dhe varrimin e ushtarëve grekë të rënë në Shqipëri gjatë luftës italo-greke të vitit 1940-1941.

Pas disa ditësh, me përmirësimin e kushteve të motit pritet të nisin edhe punimet për zhvarrimin e të rënëve në fshatin Kalivaç të rrethit të Pogradecit. Ky fshat bën pjesë në komunën Trebinjë. Sipas kryekomunarit të Trebinjës, Feim Jashellari,

Zhvarrimet, Spahiu: Nuk do i lejojmë, janë një absurd Gërmimet për zhvarrimin e ushtarëve grekë në jug të vendit, e veçanërisht në Korçë e rrethinat e saj, kanë sjellë edhe reagimin e kreut të Aleancës Kuqezi, Kreshnik Spahiu, i cili tha se është kundër tyre. Edhe pse gërmimet nuk kanë nisur ende në zonat e përcaktuara në bazë të marrëveshjes, kreu i AK shprehet se “nuk do të lejojmë këtë paradoks”. Ai kërkon më tej mësohet se njësia vendore në fjalë i është përgjigjur pozitivisht letrës së Ministrisë së Brendshme shqiptare për të lejuar gërmimet në territorin e komunës, e cila kap një sipërfaqe prej afro 3 hektarësh.

Sipas Jashellarit në një prononcim për gazetën, gërmimet për zhvarrimin e ushtarëve grekë, sikurse pretendohet se ekzistojnë në këtë zonë nga shteti fqinj, do të mbikëqyren nga përfaqësues të ministrisë por edhe të kësaj njësie vendore, ndërsa bën të ditur gjithashtu se nuk bëhet fjalë për ndërtim të varrezave greke si në ndonjë zonë tjetër në Shqipëri, por thjesht për gërmime. “Në bazë të të dhënave të deritanishme dhe gojëdhënave gjatë periudhës së luftës italo-greke, thuhet që në vendin e quajtur “varrezat e grekut”, mendohet të jenë disa varre nga ushtarët grekë. Ne nuk kemi verifikime, kjo mbetet në fjalët e popullit, nga të

publikimin e marrëveshjes së plotë për kërkimin, zhvarrimin, identifikimin dhe varrimin e ushtarëve grekë të rënë në Shqipëri gjatë luftës italo-greke në vitin 1940-1941. “Sot qeveria kontrollohet nga grekët. Vangjel Dule një herë ikën majtas e njëherë djathtas. Misioni i tij është të krijojë koalicione tradhtarësh”, thotë Spahiu më tej duke sulmuar PBDNJ-në dhe kreun e saj. dhënat e pleqve tanë. Nga Ministria e Brendshme ka patur një kërkesë për gërmime, kemi dhënë pëlqimin, për momentin pala greke nuk ka ardhur tek ne që të nisë gërmimet. Kur të bëhen gërmimet nga grekët, ato do mbikëqyren nga ministria në fjalë dhe komuna gjithashtu”, - thotë për gazetën Jashellari.

Mësohet se gërmime për zhvarrimin e ushtarëve grekë do të kryhen edhe në qendër të qytetit të Korçës, pikërisht pranë pazarit historik të këtij qyteti. Sipas të dhënave Greqia ka kërkuar lejë për të kryer gërmime në tri vende të ndryshme në qytetin e Korçës, por që autoritetet vendore duket se do të lejojnë gërmime vetëm në afërsi të tregut të qytetit, që njihet si Pazari historik i Korçës. Edhe në këtë rast është marrë leja nga Ministria e Brendshme, por nuk është saktësuar koha kur do nisin këto punime.

Irena Vreto

Varrezat greke

Mësohet se pala greke ka ndjekur të gjitha procedurat shtetërore duke marrë miratimin konkret nga Ministria e Brendshme

Bllokohen dhjetëra komuna, disa rrugë kalohen me zinxhirë Reshjet e dëborës kanë bllokuar një sërë komunash të thella të vendit, ndërkohë që dje ato kanë zbritur deri edhe në qytete si Elbasani etj. Situata paraqitet problematike në disa komuna të thella në veri e verilindje të vendit dhe disa fshatra të Gramshit, të cilat janë izoluar pothuajse tërësisht për shkak të trashësisë së dëborës, ndërkohë që vërehen vështirësi në qarkullimin e makinave në Qafën e Krrabës dhe në disa zona të tjera në Elbasan. Drejtori i Emergjencave, Alfred Olli, në një deklaratë për mediat ka sqaruar se situata e krijuar nga reshjet e borës të rëna gjatë 24 orëve të fundit nuk ka krijuar probleme të rënda në akset rrugore dhe se të gjitha akset nacionale janë të qarkullueshme.

Në Kukës reshjet kanë nisur në orët e para të mëngjesit, por ato nuk kanë qenë intensive dhe trashësia e saj nuk është më shumë se 20 centimetër në zonat rurale. Dëbora e rënë ka shkaktuar shqetësim në disa akse rrugore, pasi me rënien e temperaturës lëvizja e mjeteve kërkohet të kryhet me zinxhirë. Situata paraqitet më problematike në segmentin rrugor tuneli i Kalimashit-Morinë, ku bo-

ra e rënë ka shkaktuar vështirësi në qarkullim. Probleme gjithashtu regjistrohen edhe në akset KukësShishtavec, Kukës-Krumë, KukësPeshkopi, si dhe Fushë Arrëz-Kukës, ndërkohë që raportohet se segmenti rrugor Krumë-Bajram Curri është i kalueshëm me zinxhirë.

Gjatë kësaj fundjave ulja e temperaturave është shoqëruar me reshje të dendura dëbore edhe në zonat malore të Qarkut të Elbasanit, duke krijuar probleme serioze sidomos në qarkullimin rrugor. Problematike situata është paraqitur gjatë mëngjesit në aksin rrugor Tiranë- Elbasan, për shkak të reshjeve të dendura të dëborës sidomos në zonën e Qafë-Kërrabës. E njëjta situatë ka mbizotëruar edhe në aksin Prrenjas-Qafë Thanë, ku qarkullimi ka qenë i mundur vetëm me zinxhirë. Shefi i Shtabit të Emergjencave Civile në Prefekturën e Qarkut të Elbasanit, Mustafa Arapi bëri të ditur se situata disi e rënduar për momentin paraqitet në nënprefekturën e Gramshit, ku janë bllokuar pjesërisht disa fshatra të komunave të thella malore për shkak se trashësia e dëborës gjatë ditëve të fundit ka shkuar në mbi gjysmë metër. Momen-

talisht, të bllokuara raportohen disa lagje të komunës Skënderbegas dhe të komunës Tunjë e Kushovë.

Ndërkaq në fshatrat malorë të Elbasanit aktualisht nuk ka patur situatë problematike, me përjashtim të mungesës së energjisë elektrike për shkak të dëmtimit të disa linjave të tensionit të mesëm për shkak të mbizotërimit të motit të keq. Ndërsa në nënprefekturën e Librazhdit, fshati Stëblevë është thuajse i izoluar nga bora. Ndërkohë probleme ka edhe në komunat Zagori dhe Pogon (Gjiro-

Gjatë kësaj fundjave ulja e temperaturave është shoqëruar me reshje të dendura dëbore edhe në zonat malore të Qarkut të Elbasanit, duke krijuar probleme serioze sidomos në qarkullimin rrugor

kastër), ku trashësia e borës varion nga 30-40 centimetra, ndërsa qarkullimi rrugor kryet me zinxhirë. Në komunën Frashër (Përmet) dhe Kurvelesh (Tepelenë), dëbora varion nga 5060 centimetra dhe rrugët janë të pakalueshme. Bora bllokoi dje përkohësisht Qafën e Llogarasë, ndërsa situata në këtë zonë u normalizua.

Ndërkohë në Shkodër problemet më të mëdha janë paraqitur në zonat malore, ku qarkullimi i automjeteve kryhet me vështirësi në akset rrugore të rrethit Malësi e Madhe, kryesisht në komunën malore të Kelmendit, ku në segmentin Selcë-Qafë e Bordolecit, trashësia e dëborës është mbi një metër. Probleme janë shfaqur edhe në zonën e Dukagjinit, ku trashësia e dëborës ka shkuar rreth 50 cm.

Ndërkohë, në rrethin e Pukës problemet më të mëdha shfaqen në komunat Iballe, Blerim, si dhe në aksin rrugor Qaf Mal- Fierzë, ku kalohet me vështirësi. Probleme ka patur edhe në komunën e Velipojës, ku si rezultat i reshjeve të shiut të rëna me shumicë gjatë ditëve të fundit, ka pasur rrëshqitje të dherave nga mali duke krijuar probleme në aksin rrugor të fshatit turistik Rrjoll-Velipojë.

E hënë, 11 shkurt 2012 www.mapo.al

rrethe

9

MAPO

Minoritarët tubim kundër heqjes së pensioneve nga Greqia Veprimi më i fundit i qeverisë së Greqisë për heqjen e pensioneve minoritarëve grekë nga Shqipëria ka shkaktuar reagimin e këtyre të fundit. Ditën e diel rreth 170 minoritarë, kryesisht të moshuar, janë tubuar në fshatin Vrisera, Gjirokastër, duke shprehur kundërshtinë e tyre karshi këtij vendimi të

qeverisë greke. Prej vitesh rreth 18 mijë minoritarë kanë përfituar nga Greqia një pension mujor në vlerën e rreth 300 eurove, por duket se kriza greke e ka detyruar qeverinë e vendit fqinj që prej fillimit të 2013-ës të shkurtojë këto pensione. Në tubimin e Vriserasë minoritarët kanë kërkuar rikthimin e

pensioneve të akorduara nga qeveria greke.

“Me pensionet që na jep shteti shqiptar ne nuk mund të blejmë as ilaçet dhe kanë qenë pensionet e qeverisë greke që na kanë mbajtur gjallë, kështu që kërkojmë rikthimin e akordimit të tyre”, janë shprehur minoritarët grekë në zonën e Gjirokastrës.

Vendi ku u vra Bilbil Cjapi

Arma e krimit

Vrasja e çobanit, 16-vjeçari pranon krimin: E qëllova kur po luaja me armën Adoleshenti është rrëfyer në polici pas marrjes në pyetje duke pranuar krimin, gjendet dhe sekuestrohet edhe arma me të cilën është bërë vrasje e cilësuar aksidentale Djali i pronarit të stanit i cili qëndronte bashkë me çobanin, Bilbil Cjapi, që u gjet i vdekur dy ditë më parë në Tepelenë, ka pranuar në polici krimin pasi më herët kishte tentuar ta fshihte. Hasan Çela ka thënë se ka qëlluar aksidentalisht çobanin që kishte punësuar i ati, ndërsa ka treguar se më pas ka tentuar të fshehë armën dhe krimin duke i thënë të atit se dikush kishte shkuar dhe e kishte vrarë burrin 50-vjeçar. Ngjarja ndodhi ditën e sh-

tunë në rrethin e Tepelenës, kur një çoban bagëtish u gjet i vrarë me armë gjahu. Ajo është cilësuar si vrasje aksidentale nga organet e hetimit.

Në vijim të hetimeve për këtë ngjarje, mëngjesin e së dielës policia lokale pohoi se në lidhje me vrasjen e bariut 50- vjeçar ka ndaluar djalin e familjes ku ai ishte punësuar, pasi dyshohet se ka konsumuara veprën penale të “vrasje nga pakujdesia”.

“Specialistët e Sektorit kundër Krimeve të Rënda në Drejtorinë e Policisë së Qarkut Gjirokastër, në bashkëpunim me specialistët e Seksionit për Hetimin dhe Parandalimin e Krimit, në Komisariatin e Policisë Tepelenë ndaluan 16-vjeçarin Hasan Çela, lindur dhe banues në fshatin Izvor të rrethit Tepelenë, pasi dyshohet se është autor i kësaj vrasjeje aksidentale”, - pohojnë burime zyrtare në Drejtorinë e Policisë në Gjiro-

kastër. Fillimisht policia shoqëroi katër persona të dyshuar si autorë të ngjarjes, mes të cilëve edhe kryefamiljarin e familjes ku ishte punësuar viktima Bilbil Cjapi, por në përfundim të hetimeve u ndalua vetëm16-vjeçari Çela. Sipas skemës së ngritur nga grupi hetimor në lidhje me këtë ngjarje, rreth orës 13:30 të së shtunës, në vendin e quajtur ‘Qafa e Shkallës’, mbi fshatin Levan, të komunës Krahës, Tepelenë, bariu Bilbil Cjapi nga Roskoveci, ishte duke kullotur bagëtitë së bashku me djalin e familjes ku ishte punësuar.

Në këtë kohë 16-vjeçari Hasan Çela mbante në krah një armë gjahu teke të babait, i cili e kishte me leje. “Por ndërsa luante me armën e gjahut adoleshenti ka shkaktuar ngjarjen e rëndë”, - thonë burime në grupin hetimor. 16-vjeçari H.Çela ka vrarë pa dashur nga pakujdesia çobanin B.

Në vijim të hetimeve për këtë ngjarje, mëngjesin e së dielës policia lokale pohoi se në lidhje me vrasjen e bariut 50- vjeçar ka ndaluar djalin e familjes ku ai ishte punësuar, pasi dyshohet se ka konsumuara veprën penale të “vrasje nga pakujdesia”

Cjapi. Saçmat e qitura aksidentalisht nga tekja kanë marrë nga krahu i majtë në të djathtë duke i përshkruar kraharorin dhe i kanë kapur zemrën, duke bërë që bariu të humbasë jetën. Sipas grupit hetimor, adoleshenti Çela kur ka parë bariun të mbuluar nga gjaku është trembur dhe ka ikur me vrap për në stan. Aty ai ka fshehur armën e gjahut dhe më pas ka lajmëruar babain e tij duke i thënë se çobanin e kishin vrarë dhe ai e kishte gjetur të vdekur. Gjithashtu, specialistët e Sektorit kundër Krimeve të Rënda në Drejtorinë e Policisë së Qarkut Gjirokastër, në bashkëpunim me specialistët e Seksionit për Hetimin dhe Parandalimin e Krimit në Komisariatin e Policisë Tepelenë kanë gjetur dhe sekuestruar në cilësinë e provës materiale edhe armën e gjahut teke.

Bledi Shehu

Shkatërrohet banda e grabitjes, thyen shkolla dhe lokale 7 persona u arrestuan, ndërsa policia u kapi atyre 5 makina të vjedhura dhe dhjetëra kompjutera e mjete të tjera të grabitura në shkolla të zonës dhe lokale 7 persona janë arrestuar dje nga policia e Vlorës, të dyshuar për një listë të gjatë vjedhjesh me armë dhe dhunë në zonën e Vlorës dhe rrethina. Policia tha se të arrestuarit, mes tyre dhe një i mitur, vidhnin dyqane, makina dhe zyra e shkolla. Sipas të dhënave të policisë së Vlorës, ata dyshohet të kenë grabitur të paktën tri herë dy shkolla 9-vjeçare, ndërsa akuzohen edhe për thyerjen e katër lokaleve dhe disa banesave në qytetin e Vlorës. Policia e Vlorës thotë se arrestimet janë bërë pas një hetimi

2-mujor si pjesë e operacionit policor të koduar “SFIDA 4” . “Si rezultat i këtij operacioni është shkatërruar një grup kriminal prej 7 personash, të cilët në bashkëpunim me njëri-tjetrin, në vende dhe kohë të ndryshme kanë realizuar një sërë vjedhjesh me armë e me dhunë, si dhe vjedhje të tjera automjetesh, lokalesh, banesash dhe institucionesh arsimore në qytetin e Vlorës”, njoftoi policia.

Ajo tha se kishte arrestuar Roland Kadriajn, 19 vjeç, Shaban Hamitin, 23 vjeç, Enerbi Kadriajn, 21 vjeç, Andi Yzeirin, 24 vjeç, Skerdilajd Sinanajn, 23 vjeç, Shkëlqim Bitajn, 48 vjeç, pronar i një servisi në Levan dhe të miturin E. K. Sipas policisë, të arrestuarit dyshohen për 2 raste vjedhjeje me dhunë dhe me armë, njëra e ndodhur në lagjen “24 Maji” të qytetit të Vlorës, ndërsa arma e

zjarrit që kanë përdorur autorët është gjetur dhe sekuestruar në cilësinë e provës materiale dhe pas ekspertimeve ka rezultuar se është arma e krimit, si dhe vjedhje me dhunë e filialit të një kompanie celulare në lagjen “1 Maji” në qytetin e Vlorës. 8 raste vjedhjeje automjetesh, të cilat pasi i vidhnin, i shisnin te Shkëlqim Bitaj për pjesë këmbimi. 3 raste vjedhjeje të institucioneve arsimore, (shkolla 9-vjeçare) n g a ku au t o r ë t k a n ë m a r r ë kompjuterat në kabinetet e Informatikës. Ata sipas policisë kanë vjedhur 2 herë shkollën 9-vjeçare në Llakatund dhe një herë atë të fshatit Risili. 8 raste vjedhjeje banesash nga ku autorët kanë marrë sende të ndryshme elektroshtëpiake si dhe sende të tjera me vlerë, dhe 4 raste vjedhjeje lokalesh në qytetin e Vlorës, të cilat janë llotosport dhe

Mallrat e sekuestruara

qendra interneti, nga ku autorët kanë marrë televizorët dhe kompjuterat si dhe pajisje të ndryshme.

Policia tha se pas hetimeve dhe ndjekjes kishte zbuluar magazinën

ku ata mbanin mallrat e vjedhura dhe pas kontrollit në të kanë gjetur dhe zbuluar të gjitha vjedhjet e kryera. Sipas policisë, autorëve u është gjetur një armë zjarri automatik, me të cilën kanë realizuar 2 rastet e vjedhjes me armë dhe me dhunë, 7 automjete, nga të cilat 5 prej tyre rezultojnë të vjedhura dhe 2 që përdoreshin nga autorët për kryerjen e aktivitetit të tyre kriminal. Gjithashtu në magazinën të cilën autorët e përdornin për të fshehur sendet e vjedhura, është bërë e mundur gjetja dhe sekuestrimi në cilësinë e provave materiale e një sasie të madhe kompjuterash, televizorësh, rreth 100 aparate telefonash celularë, rreth 30 aparate fotografikë dhe pajisje të ndryshme elektroshtëpiake, vegla të ndryshme pune dhe një sërë artikujsh të ndryshëm që përdoren nga klinikat dentare.

OpEd

10

MAPO

E hënë 11 shkurt 2013 www.mapo.al

01

Një biznes që bën vetëm para është një biznes i mjerë.

02

Një idealist është dikush që ndihmon të tjerët të prosperojnë.

03

Sipas një vëzhgimi personal, shumë njerëz çajnë përpara gjatë kohës që të tjerët shkojnë kot. Henry Ford

Bujar Kapexhiu Nga

Opinione dhe Editoriale

Mrekullitë dhe mashtrimet

N

jë mrekulli ka për të ndodhur në vend. Në të vërtetë, ajo do të jetë vetëm sjellje normale, por, meqë nuk është punuar deri tash, njerëzit do të thonë: çudi!” E tha këtë para do kohe Ramush Haradinaj, i cili që atë mbrëmje nëntori, kur aterroi nga Haga dhe, - siç i vërejnë ndryshimet njerëzit që s’na kanë parë një kohë të gjatë, në fytyrat e qytetarëve të tubuar e pa depresionin - nuk e pushoi fushatën për shumëçka të çuditshme të kërkimit të mandatit të kryeministrit, derisa vendi e kish një kryeministër dhe zgjedhje s’ishin shpallur. Dhe premton - “mrekulli”! Retorikë e sforcuar me stoli të tepërta stilistike? Aspak! Në një vend, në të cilin është vështirë të gjesh një projekt të nisur nga motive të vërteta “për të mirën e qytetarëve”, e edhe më vështirë një të tillë të realizuar qysh duhet, e të mos flasim për atë se mu kryeparlamentari i vendit e thotë se “korrupsioni është shtrirë vertikalisht e horizontalisht” dhe qeverinë në pikë të ditës e akuzon për korrupsion, madje edhe për krim të organizuar(!) - që puna normale e pushtetit të quhet “mrekulli” nuk është aspak teprim, por fjala më e saktë dhe më e qëlluar! Po pse duhej besuar Haradinajt se mund të bëhej kryeministër, e pastaj edhe se do të bënte “mrekulli”? Së pari, qeveria aktuale vërtet është në zor për numrat në parlament, por sigurisht jo edhe aq sa t’ia dorëzojë postin e kryeministrit dikujt tjetër, madje është vështirë edhe të imagjinosh një situatë në të cilën partia në pushtet do ta bënte një flijim të tillë. Por, kur dikush e thotë një gjë aq të papritur e të pabesueshme, vihesh në situatë ose t’i besosh, duke menduar se ai vërtet e ka një kartë të fortë të fshehur në mëngë, ose ta shpallësh si njeri i cili ka shkalluar bukur mirë në aftësinë e perceptimit të realitetit.

Përkrahja pa asnjë rezervë që i dha procesit të bisedimeve me Serbinë, në një shoqëri të gatshme për të konsumuar teoritë e komplotit, hapte po ashtu mundësinë e spekulimeve se “u shit”, dhe se truku i vendosjes së tij në fronin e kryeministrit mund të bëhet lehtë me ndihmën e “ndërkombëtarëve”. Por, Ramushi jo që s’e ka humbur

koment Dush Gashi

Po pse duhej besuar Haradinajt se mund të bëhej kryeministër, e pastaj edhe se do të bënte “mrekulli”? Së pari, qeveria aktuale vërtet është në zor për numrat në parlament, por sigurisht jo edhe aq sa t’ia dorëzojë postin e kryeministrit dikujt tjetër, madje është vështirë edhe të imagjinosh një situatë në të cilën partia në pushtet do ta bënte një flijim të tillë. Por, kur dikush e thotë një gjë aq të papritur e të pabesueshme, vihesh në situatë ose t’i besosh, duke menduar se ai vërtet e ka një kartë të fortë të fshehur në mëngë, ose ta shpallësh si njeri i cili ka shkalluar bukur mirë në aftësinë e perceptimit të realitetit...

ndjenjën e realitetit, po duket më i kthjellëti nga të gjithë. “Shoqëria kosovare është e traumatizuar”, tha në një intervistë, duke u shprehur kështu për herë të dytë me terma të psikologjisë sociale, ndërsa me fjalët të matura që i përdor gjatë tërë kohës, sikur tregon qasjen e tij se në një atmosferë të tillë nuk duhet fryrë më shumë zjarrin e histerizimit të mëtejmë të kësaj shoqërie, gjë që ndonjë lider tjetër e bën pa kursim. “Mrekullia” që ai premton, qeverisja e pahile, pa ambicie për t’u pasuruar vetë apo bashkë me familjen e me farefisin e tij, pa synime që oligarkinë ekzistuese ta ndërrojë me një të re dhe besimi se magjia e një kryeministri që s’korruptohet do të zbresë ngadalë teposhtë tek zyrtarët tjerë shtetërorë dhe do të shtrihet më pas për së gjeri në të gjithë damarët e shoqërisë së sëmurë – është vërtet mrekullia të cilën, hiq ata që veprat e tyre të shëmtuara i mbajnë të shtrënguar fort në të kaluarën dhe përkundër helmimit masiv të popullatës me klientelizimin partiak - e presin të gjithë njerëzit e këtij vendi. A mund të ofrojë me demagogji dikush një “magji” të tillë? A mund t’i ushqejë kush rrejshëm shpresat më të thella kështu të një vendi të dëshpëruar? Apo Kosova më në fund është në rrugë të mirë të fitojë një prijës, i cili do të mund t’i drejtohet kombit të tërë?

Ramushi ka kaluar nëpër shumëçka në jetën e tij, por nuk lë përshtypjen se ka mbetur peng i së kaluarës. Pastaj, ndonëse u ofrua në një mënyrë të parëndomtë për postin e Kryeministrit, tërheqja në një kohë të durueshme nga kjo “lojë” e pa bërë ndonjë kompromis në kërkesat e tij, besoj se nuk ua ka humbur koherencën qëndrimeve të tij. Por, tash e tutje askush nuk ka nevojë t’i besojë në fjalë. Kjo shoqëri tashmë i ka shijuar të gjitha rrenat, të gjitha premtimet e mundshme boshe të politikanëve, i njeh të gjitha truket dhe mashtrimet e tyre. Ramushi “i vërtetë”, prandaj, do të zbulohet në çdo ditë, në çdo hap që e qet: me mënyrën si i bën zgjedhjet partia e tij, si i josh njerëzit në parti, transparencën e veprimeve dhe, mbi të gjitha, si i fiton paratë për jetë e për parti. Në këtë vend nuk ka jetë më të gjatë se një ditë me asnjë mrekulli.

Kampioni

Posta e redaksisë gazetamapo@gmail.com

Spekulimi i zotit Dule, mbi qëllimin e plumbit Nga Zamir Spekulimi i z.Dule, sipas mendimit tim modest, qëndron gjetkë. Ekspertiza balistike, qoftë kjo edhe e FBI-së, nuk specifikon qëllimin e plumbit, por autorësin armën me të cilën është shtënë. Prokuroria ka ngritur akuzën “vrasje me dashje”. Gjykata ka hedhur poshtë akuzën “vrasje me dashje, dhe ka shpallur të çlirët të pandehurit nga akuza në fjalë.(këtu qendron edhe kritika e një ish-k.prokurori si z.Rakipi, që tërhiqte vëmendjen e palës së akuzës për trajtesë të pakopsitur mirë). Per t’iu kthyer Dules, që me 21 janar ishte fytyra që kamerat e TV-ve e kanë kapur të ngazëllyer, kur pikërisht në këto çaste edhe z.Rama ishte në ankth se çfarë do të ndodhte(të paktën nga shpjegimi i mimikës së personazheve në fjalë), pa u vërvitur ende poplat, shishet me molotov, hunjtë a flamuri pa shtizë kundrejt kordonit policor e gardistëve para kryeministrisë). Nëse Dule dhe PBDNJ-ja e tij dinë ndonjë menyrë se si plumbi mund të deshifrojë edhe qëllimin e tij, atëherë është i lirë të na e rrëfejë e të na e shkoqisë këtë lëmsh që vetëm ai nuk ka gisht fare, fare, fare Aspak. Sepse ai dhe vetëm ai nuk donte që çka ndodhte ato çaste në Athinë e rrethina, të ndodhte tepke edhe në Tiranë, e rrethina.

Gjithsesi ky shtjellim individual bazohet mbi logjiken e dobet a te shendoshe, e jo mbi ekspertize juridike, cka nuk eshte aspak lemi a synimi im modest. Apeli le te thote fjalen e tij. Me pas edhe shkalle te tjera, deri ne Strasburg .apo Hage, nese opozitaret e shohin me vlere e te arsyeshme. Perfundimisht, ndjese pacin viktimat. Ato jane te pakthyeshme, te tjerat nuk kane vulen e pakthyeshmerise a vertetueshmerise.

Në shkrimin: 21 janari, Dule: Rast unikal në botë që vihet në dyshim ekspertiza e FBI-së

21 janari si 2 prilli

Nga Arben Zoti Cili, meqë ju mendon se gjykata nuk gjeti dashjen une po te kujtoj se ne ngjarjen e 2 prillit (edhe atje pati kater te vrare, por jo te gjithe me arme zjarri) ku u provua se asnje prej dhjetera armeve te polcisise nuk i qit dy plumba qe moren jete djemash, gjykata dha 100 vjet burg per kater burra, duke u shpreh: “nuk kane vrare, nuk kane dasht te vrasin, por pasojat kane ardh me dashje indirekte”. Gjyqtar ishte bashkefshatari i z.Berisha, z.Qazim Gjoni. Kete vendim z.Sali Berisha e ka mbrojte pafundesisht dhe vazhdon ta mbroje si me te drejtin. A keni ju apo kushdo tjeter ndonje mendim rreth kesaj? Une ju ftoj te gjithe te kundershtoje ne qeqofte se ne keto qe shenova nuk ka gje te vertete. Respekt per gazeten MAPO Në shkrimin: Është krijuar ideja se Berisha e ka në favor vendimin e gjykatës për 21 janarin

Jo bardh e zi

Nga Sotir Leka Une nuk i leviz asnje presje shkrimit te Çilit. Shume vete e kane te veshtire ta kuptojne se ngjarje te tille nuk jane burdhe e zi. Do te qe e kollajeshme shume!

Në shkrimin: Është krijuar ideja se Berisha e ka në favor vendimin e gjykatës për 21 janarin

Sofistët

Nga Reformer Thone se 90 % te shkrimeve qe ka lene nje filozof i madh grek (Sokrati ne mos gabohem) i kushtohen domosdoshmerise qe te largoheshin sofistet nga Athina. Kjo sepse sofistet nuk argumentojne, por luajne me logjiken ne menyre te atille, qe te provojne se gjithçka dhe e kunderta e gjithçkaje jane gjithashtu e vertete. Çili je nje sofist, asgje me shume.

Në shkrimi: Është krijuar ideja se Berisha e ka në favor vendimin e gjykatës për 21 janarin

E hënë 11 shkurt 2013 www.mapo.al

MAPO

11

Nëse do t’i shkoni në fund, duhet më mirë t’i shkoni me kuptim. Nuk mund të ndryshoni politikën “derisa të thoni se do të qëndroni për qindra vite”, - ngulmon Akbar. Por askush nuk dëshiron më të luajë perandorish. Në këtë rast, argumenton ai, është gjithmonë mirë të mos qëndron gjatë në këto vende-pesë muaj, jo pesë vite. Pesë vjet- thotë Akbar është gjatë mjaftueshëm që njerëzit të të urrejnë, por jo të të ndruhen apo respektojnë. Lërini vetëm të ndryshojnë rrjedhën e tyre afatgjatë.

A ka zgjidhje për Sirinë?

A

duhet ndërhyrje nga Shtetet e Bashkuara për të ndalur gjakderdhjen në Siri? E gjej veten shpesh mes katër perspektivave të ndryshme: nga Nju Delhi, Bagdadi, Tel Avivi dhe Kombet e Bashkuara. Javën e kaluar u takova me një grup strategjistësh indianë për të folur rreth mënyrave se si Amerika duhet të tërhiqet nga Afganistani, për të lundruar drejt interesave në Indi, Pakistan dhe Iran. Në një pikë, hodha një ide së cilës, njëri prej analistëve indianë iu përgjigj: Është provuar më parë përgjatë “shekullit të 11”. Nuk funksionoi!

Ja pse më pëlqen të shkoj në Delhi për të folur rreth atij rajoni.

Zyrtarët indianë priren të mendojnë në shekuj, jo në muaj.

Ata e shohin hartën e Lindjes së Mesme pa kufijtë e kolonive britanike në mes. Në vend të tyre, ata shohin qytetërimet e vjetra (Persinë, Turqinë, Egjiptin), besimet e vjetra( shiitët, sunnitët, hindutë) dhe popujt e vjetër( pashtunët, taxhiksit, hebrenjtë dhe arabët): të gjithë në ndërveprim si në kohët e etërve të tyre. “Nëse dëshiron të kuptosh këtë rajon, mjafton të nxjerrësh një hartë nga Ganga tek Nili dhe mënjano vizat britanike”-ka thënë M.J.Akbar, myslimani veteran indian. Të kthen pas tek rrymat nënujore të historisë, të cilat kanë sunduar gjatë në Lindjen e Mesme dhe tek interesat e përcaktuara nga njerëzit dhe fiset, jo vetëm nga

qeveritë.

Kur e sheh rajonin në këtë mënyrë, çfarë shikon? Së pari, shikon se nuk ka një mënyrë që Amerika të ruajë stabilitetin në Afganistan, pa punuar me Iranin.

Për shkak të lidhjeve të vjetra mes shiitëve iranianë dhe atyre persianë (afganistanët e Heratit), Irani ka qenë e do të mbetet gjithnjë një lojtar në politikën afgane. Shiitët iranianë s’i kanë pëlqyer kurrë talibanët. “Irani është kundërshtari natyral i ekstremizmit sunnit”-ka thënë Akbar. Është në interesin e Iranit të dobësojë talibanët. Ja pse Amerika dhe Irani ishin aleatët e heshtur në rrëzimin nga pushteti të Talibanëve dhe do të jenë sërish aleatë të pashpallur kundër tyre në të ardhmen.

Nga India, lufta në Siri duket thjesht si një kapitull tjetër i luftës së gjatë civile mes sunnitëve dhe shiitëve. Është një luftë që nuk mbaron kurrë: ajo thjesht mund të ndrydhet.

E njëjta gjë mund të thuhet pse në Izrael, disa gjeneralë kanë filluar të kuptojnë se nëse në Siri luftohet deri në vdekje, ky është një kërcënim strategjik shumë më i madh se programi nuklear i Iranit. Nëse Siria kthehet në një tjetër Afganistan, në kufirin izraelit do të kishte një tokë xanxare me xhihadistë, armë kimike dhe raketa të gatshme për t’u hedhur në ajër.

A mundet të shmanget ky

kolaps? Nga Uashingtoni, disa shpresuan se me rrëzimin e shpejtë të Bashar Al-Assadit në Damask, Perëndimi dhe Sunnitët mund ta rrokullisnin Sirinë nga orbita sovjetike e Iranit në orbitën amerikane të Arabisë. Unë kam dyshime. Dyshoj se Siria mund të rrokulliset në një copë të vetme, duke prekur alievet rajonale dhe suunitët vetë. E nëse ne arrijmë të menaxhojmë Sirinë, Irani do të përpiqet të ushtrojë ndikim tek shiitët irakenë dhe Bahreinin, për t’i marrë në kampin e vet. Disa diplomatë arabë në OKB argumentojnë se ka ende një rrugë të mesme, por do të kërkojë udhëheqjen amerikane. Së pari me mobilizimin e Këshillit të Sigurisë për të miratuar një rezolutë që bën thirrje për krijimin e një qeverie tranzitore në Siri, me fuqi të plota dhe përfaqësimin e barabartë të rebelëve. Nëse rusët mund të binden për të mbështetur një rezolutë të tillë (nuk është e lehtë), ajo mund të thyejë bllokimin brenda Sirisë, pasi shumë besnikë të regjimit do të shihnin shkrimin në mur dhe do të braktisnin Assadin. Rrengu do të ishte paralajmërimi i Rusisë: nëse ata nuk do të mbështesnin këtë rezolutë, Shtetet e Bashkuara do të fillonin të furnizonin me armë rebelët e moderuar.

A mund të ketë një përqasje mes politikës së Bushit “all-in” për transformimin e Irakut dhe Barak

koment

Thomas L.Friedman

Ja pse më pëlqen të shkoj në Delhi për të folur rreth atij rajoni. Zyrtarët indianë priren të mendojnë në shekuj, jo në muaj. Ata e shohin hartën e Lindjes së Mesme pa kufijtë e kolonive britanike në mes. Në vend të tyre, ata shohin qytetërimet e vjetra (Persinë, Turqinë, Egjiptin), besimet e vjetra( shiitët, sunnitët, hindutë) dhe popujt e vjetër( pashtunët, taxhiksit, hebrenjtë dhe arabët): të gjithë në ndërveprim si në kohët e etërve të tyre.

Obamës: Po e prishe, bleje, kështu që as mos e prek fare për Sirinë?

Duhet studiuar Iraku. Leksioni i Irakut është se rrymat historike ishin në lojë atje: sunnitët kundër shiitëve dhe kurdët kundër arabëve. Zgjedhjet e dhjetorit 2010 në Irak treguan se partitë multisektare dhe rregullat demokratike ishin të mundura atje dhe në fakt, rezultuan zgjedhja e parë e irakianëve. Por Amerika do të duhej të mbante disa trupa atje për një tjetër dekadë për të parë spostimin nga sektarizmi në multisektarizëm. Siria është binjaku i Irakut. E vetmja rrugë për të vendosur multisektarizmin atje është rezoluta e Kombeve të Bashkuara, e mbështetur nga Rusia dhe një arbitri të armatosur në tokë për të mikluar, ngulitur dhe bindur partitë të bashkëjetojnë së bashku.

Kjo është Lindja e Mesme.

Nëse do t’i shkoni në fund, duhet më mirë t’i shkoni me kuptim. Nuk mund të ndryshoni politikën “derisa të thoni se do të qëndroni për qindra vite”, - ngulmon Akbar. Por askush nuk dëshiron më të luajë perandorish.

Në këtë rast, argumenton ai, është gjithmonë mirë të mos qëndron gjatë në këto vende-pesë muaj, jo pesë vite. Pesë vjet- thotë Akbar është gjatë mjaftueshëm që njerëzit të të urrejnë, por jo të të ndruhen apo respektojnë. Lërini vetëm të ndryshojnë rrjedhën e tyre afatgjatë.

Çeku i bardhë

N

darja e mandateve në KQZ është më shumë problem i partive, ndërsa ai i të zgjedhurve është problem i të gjithë shqiptarëve. Ata që besonin se përgatitja e zgjedhjeve të 23 qershorit do të bëhej me frymën e kompromisit, kanë mbetur të zhgënjyer. Mjaftuan probleme tërësisht teknike që të dëgjonim akuza politike. Duke u përpjekur të gjej shkaqet e klimës së zjarrtë politike, më vinin ndërmend ADN-ja jonë, varianti parlamentar i sistemit demokratik, Kushtetuta e bërë nga mazhoranca e asaj kohe etj.

Asnjëra prej tyre veç dhe të gjitha bashkë nuk do ta justifikonin përdorimin 22 vjet rresht të fjalës “tranzicion”. Në themel qëndron Kultura Partiake.

Ne kemi shumë parti, madje më shumë se ide. E përbashkëta e tyre është: hierarkia e hekurt. Mund të themi pa frikë se asnjëra nuk ka “Udhëheqës” në kuptimin modern të fjalës, që krijon infrastrukturën zgjedhore, i bën anëtarët të vetëdijshëm për projekt-qeverisjen, formon rreth vetes një grup krijues dhe mban përgjegjësi për rezultatet.

Ata janë, as më shumë e as më pak, baballarët e partive përkatëse. Për

koment Edmond Banushi

Ky vullnet i popullit, i pasqyruar në Kushtetutë, neni 2/2 i saj, i miratuar në mënyrë të drejtpërdrejtë, me referendumin e datës 22.11.1998, u shtrembërua me ligjin nr. 9404, datë 21.4.2008, (i cili u miratua pa referendum) që ndryshoi nenin 64 të Kushtetutës dhe tashmë, anëtarët e Kuvendit, deputetët zgjidhen me sistem proporcional me zona zgjedhore shumemërore...

ta theksuar këtë, partitë e vogla madje thirren me emrin e kryetarit!!

Duke qenë se në zgjedhje ne nuk mund të vendosim për çështjet që na interesojnë, për të ardhmen tonë, por jemi të detyruar të zgjedhim ata që do të vendosin, jemi tërësisht të varur nga shëndeti i partive politike dhe nga Kodi Zgjedhor aktual, që e përkeqëson atë. Në sajë të tij, deputet zgjidhesh vetëm për shkak të vendit që zë në listën e paraqitur nga partia dhe që pasqyron besnikërisht afërsinë (servilizmin) ndaj kryetarit. Ne jemi republikë parlamentare, që do të thotë se “populli e ushtron sovranitetin nëpërmjet përfaqësuesve të tij ose drejtpërsëdrejti”.

Ky vullnet i popullit, i pasqyruar në Kushtetutë, neni 2/2 i saj, i miratuar në mënyrë të drejtpërdrejtë, me referendumin e datës 22.11.1998, u shtrembërua me ligjin nr. 9404, datë 21.4.2008, (i cili u miratua pa referendum) që ndryshoi nenin 64 të Kushtetutës dhe tashmë, anëtarët e Kuvendit, deputetët zgjidhen me sistem proporcional me zona zgjedhore shumemërore. Pra, tashmë populli nuk ia delegoi sovranitetin përfaqësuesve të tij, pasi nuk i njeh,

por ia delegoi partive. Këta përfaqësues të popullit vendosin individualisht dhe në liri të plotë ligjet, por kjo vlen teorikisht, se pasi zgjidhen, të gjithëve u lind natyrshëm dëshira për t’u rizgjedhur në 4 vitet e ardhshme, ndaj nuk duhet ta kritikojnë kurrë, por vetëm ta falenderojnë atë që komandon. Cilësitë njerëzore, profesionale, politike, vlejnë më pak se 0! Fillon në këtë mënyrë sëmundja më e keqe e një grupimi, seleksionimi nga poshtë i të paaftëve “të bindur”. Por e keqja s’mbaron këtu.”Të bindurit” depersonalizohen përditë në sytë e qytetarëve. Sa më tepër humbasin vlerë politike, aq më të varur bëhen nga kryetari dhe anasjelltas. Kjo shpërfillje e meritokracisë ka bërë të mundur që si Kuvendi, ashtu dhe këshillat që e ushtrojnë sovranitetin në të gjithë vendin, në shumicën e tyre përbëhen nga njerëz që nuk u vihet re as prania dhe as mungesa.

Në rastin më të mirë janë kot, por të padëmshëm.

Duke qenë Kuvendi në qendër të pushteteve, aty votëbesohet qeveria, zgjidhet Presidenti, votohet Prokurori i Përgjithshëm, anëtarët e Gjykatës së Lartë dhe Kush-

tetuese, pra është pikënisja e parimit “pushteti që kufizon pushtetin”, del qartë përse ka rëndësi shumë të madhe ana morale e të zgjedhurve. Natyrisht që sistem zgjedhor ideal nuk ka, por të paktën mazhoritari bën të mundur që zgjedhësit t’i njohin më mirë kandidatët. Qytetarët preferojnë në çdo rast politikanë që jetojnë mes tyre, që u njohin hallet dhe përpiqen t’ua zgjidhin. Në të kaluarën ka ndodhur që kur kanë tentuar të rizgjidhen, madje dhe figura të rëndësishme në partinë e tyre, vota i ka mbytur në lumin e premtimeve të pambajtura. Në 23 qershor, kjo do të jetë e pamundur! Ata që do të votojnë, praktikisht do t’i japin Çekun e Bardhë një partie, kryetari i së cilës do ta shpenzojë sipas qejfit.

Ndonëse më bën pesimist një shprehje, e cila i mvishet Ajnshtajnit: “Budalla është ai që bën gjithmonë të njëjtën gjë dhe pret rezultate të ndryshme”, le të shpresojmë që votën e të “bindurve” do ta përdorin për ligje dhe reforma në dobi të vendit. Kjo do të bëjë dallimin që emri i tyre në histori nuk do të përmendet tek baballarët e partive, por tek Baballarët e Kombit.

12 20

MAPO

E 11 shkurt 13hënë qershor 2010 2013 www.mapo.al www.gazetamapo.com

kronikë

Krerët e policisë së Tiranës kanë ngritur problemin e informacioneve problematike nga oficerët në terren. “Hetimet janë jashtë kohe, të paqarta dhe me gabime të mëdha ortografike”

Analiza: Oficerët në terren, hetime me gafa dhe gabime ortografike Dashamir Biçaku

Oficerët e Policisë së Tiranës, mangësi në përpunimin e informacionit kriminal dhe të analizës kriminale, si dhe në përpunimin e profileve kriminale e mangësi të tjera të kësaj natyre në punën e përditshme të tyre. Ndërkaq, në disa raste informacionet e përcjella nga hetuesit apo efektivët e policisë janë jashtë kohe, të paqarta dhe me gabime të rënda ortografike në drejtim të shkrimit të gjuhës shqipe.

Në shumë raste informacionet kanë mbërritur pas goditjes së grupeve kriminale apo pas arrestimit të personave, çka e bën informacionin krejtësisht të pavlefshëm. Mangësi të kësaj natyre janë vënë re tek specialistë të hetimit të krimeve, apo oficerë të ndryshëm të policisë së kryeqytetit gjatë vitit të kaluar dhe janë evidentuar edhe gjatë analizës vjetore të kësaj strukture, e cila u mbajt në fillim të shkurtit. Pavarësisht këtij fakti, disa detaje dhe elementë të analizës nuk u bënë të ditur për publikun nga strukturat e policisë së kryeqytetit, duke dhënë detaje dhe fakte sipërfaqësore apo që lidheshin vetëm me arritjet e

strukturave të policisë. Madje në shumë raste informacionet që i drejtohen Sektorit të Analizës plotësoh e n ve t ë m p ë r n u m ë r d h e përsëriten në kohë, ndërsa ato kanë qenë të detajuara më parë në sistemin përkatës. Problemet dhe mangësitë e shfaqura nga hetuesit apo efektivët e policisë janë vënë në pah nga specialistët e Sektorit të Analizës së Informacionit Kriminal të Drejtorisë së Tiranës. Sipas burimeve të Drejtorisë së Policisë së Tiranës, nga ana e strukturave të hetimit të krimit janë dërguar me shumë vonesë dhe jashtë afateve pyetësorët për grupet kriminale të goditura, në ndjekje apo grupe të reja të identifikuara nga hetuesit gjatë vitit të kaluar. Një situatë e tillë, sipas burimeve të policisë ka shkaktuar vonesë në dërgimin këtyre informacioneve pranë Drejtorisë së Policisë së Shtetit për përpilimin e raporteve përkatëse vlerësuese. Informacionet e dhëna në shumë raste janë dhënë të përsëritura, nuk japin detaje të cilat mund të ndihmojnë për identifikime e për analizimin e tyre dhe hartimin e të dhënave. “Pjesa dërrmuese e infor-

Në shumë raste informacionet që i drejtohen Sektorit të Analizës plotësohen vetëm për numër dhe përsëriten në kohë, ndërsa ato kanë qenë të detajuara më parë në sistemin përkatës. Problemet dhe mangësitë e shfaqura nga hetuesit apo efektivët e policisë janë vënë në pah nga specialistët e Sektorit të Analizës së Informacionit Kriminal të Drejtorisë së Tiranës

macioneve hidhet në memex (sistemi i informacionit), pasi ka përfunduar periudha e vlerësimit”, thuhet në një nga tekstet e analizës vjetore të Drejtorisë së Policisë së Tiranës.

Burimet thonë se, nëse informacionet në lidhje elementë të ndryshëm të hetimit apo grupe kriminale, apo persona me tendenca të tilla, mbërrijnë me vonesë ose jo në kohë, ato automatikisht bëhen të pavlera për analizimin e tyre nga ana e specialistëve përkatës. Pavarësisht se nga ana e Analizës së Informacionit kriminal prodhohen një sërë produktesh analitike, këta të fundit kanë kërkuar mbajtjen parasysh të disa elementëve, duke dhënë edhe rekomandime përkatëse sa i përket mbledhjes së informacioneve, të mbajtjes nën kontroll të personave të caktuar. Pavarësisht kësaj, strukturat përkatëse të hetimit nuk i kanë marrë seriozisht apo në konsideratë sugjerimet e mësipërme. Madje në shumë raste hetuesit nuk çojnë informacionin në zyrat përkatëse dhe ai realizohet nga vetë specialistët e analizës. Një nga problemet kryesore gjithashtu ka qenë mostërheq-

ja në kohë e formularëve që kanë të bëjnë me dosjet e pezulluara.

Ndërkaq në të njëjtën linjë duket se është edhe puna për cilësinë e informacionit. Sipas kësaj zyre, së cilës i referohen burimet e gazetës, por edhe sipas analizës, ka pasur probleme me datat e sakta të informacionit, destinacionin e informacionit. Po kështu, sa i përket personave për të cilët jepet informacion nga hetuesit, kanë probleme me kodet, për burimet e informacionit, dhe këto të dhëna shpesh lihen të bardha. Madje vihet re se edhe përshkrimet e personit që skedohet nuk janë të sakta, ndërsa nuk jepen emrat se kush e plotëson formularin përkatës apo detyrën që kryen. Në mjaft raste informacionet e mbërritura kanë probleme për mënyrën sesi është i organizuar një aktivitet keqbërës, pasi specialistët apo autorët e informacionit shkruajnë me fjalë të përgjithshme aktivitetin, por jo të dhëna konkrete mbi mënyrën e tij. Këto të dhëna si dhe fakte të tjera duket se kanë shqetësuar jo pak krerët e policisë gjatë analizës së kryer, ndërsa është kërkuar që të rritet kërkesa e llogarisë për të dhëna të tilla.

Vdes punonjësi i gjendjes civile të Kamzës Një i vdekur e tre të plagosur në Tiranë e Peqin në dy aksidente të ndryshme dje pasdite Një i vdekur dhe tre të plagosur është bilanci i dy aksidenteve të ndodhura gjatë ditës së djeshme në Tiranë dhe në Peqin, kur dy mjete të ndryshme humbën nga drejtimi prej shoferëve të tyre.

Aksidenti më i rëndë ndodhi në rrugën Kamëz- Zall Bastar, i cili shkaktoi një të vdekur në vend dhe dy të plagosur. Sipas policisë, një automjet i markës “Ford” me targa italiane, ishte duke udhëtuar nga Kamza në drejtim të ZallBastarit, doli nga rruga duke përfunduar në kanal, për shkak të shpejtësisë dhe terrenit të lagësht. Vesel Cuka, 40 vjeç, punonjës i zyrës së gjendjes civile të Bathores, ndërroi jetë në vend nga plagët e marra nga përplasja e mjetit në kanal,

ndërsa ai vetë ishte në drejtimin e automjetit të mësipërm. Të plagosur në aksident mbetën edhe Flogert Tanushi, Admir Latifi, gjithashtu morën plagë në aksident dhe ata u nisën menjëherë në drejtim të Spitalit Ushtarak në kryeqytet. Nga burime të policisë raportohej se mjeti ka qenë duke udhëtuar në drejtim të Zall- Herrit nga Kamza.

Sapo mjeti ka kaluar repartin e forcave speciale dhe ka vijuar rrugën, është përballur me një kthesë jo shumë të fortë. Burimet e policisë thonë se rruga përveçse me kthesë, ka pasur edhe lagështirë, ndërkohë që binte dhe shi. Në këtë kohë mjeti rrëshqiti, duke bërë që drejtuesi i tij të humbte drejtimin duke dalë nga rruga dhe më pas përfundoi në një kanal që ishte aty pranë. Nga kjo përplasje mbeti i vdekur

në vend punonjësi i gjendjes civile të Bathores, Vesel Cuka, si dhe morën plagë edhe dy pasagjerët që më pas u nisën për në spital. Hetuesit thanë se nga këqyrja e vendit të ngjarjes kishin vënë re se veç terrenit rrëshqitës dhe kthesës, mjeti ka qenë duke udhëtuar me shpejtësi tej normave të lejuara. Ky dyshohet sipas hetuesve të ketë qenë

edhe shkaku i mundshëm i aksidentit.

Gjithsesi, hetuesit dhe ekspertët e policisë pasi kryen këqyrjen e vendit të ngjarjes dhe përpiluan procesverbalet përkatëse, bllokuan mjetin në cilësinë e provës materiale. Ai pritet t’i nënshtrohet një akt-ekspertimi autoteknik, por paraprakisht hetuesit thonë se gjendja teknike e mjetit ka qenë e mirë.

Pritet që në ditët në vijim hetuesit e policisë të kenë edhe një konkluzion në lidhje me aksidentin e djeshëm.

Ndërkaq, në Peqin një tjetër ngjarje aksidentale rrugore u shënua teksa një autoveturë përplasi një këmbësor. Ngjarja ndodhi mbrëmjen e djeshme kur mjeti tip ‘Ford’ me targa PE 1960 A, i drejtuar nga Nazmi Sharra, aksidentoi një qytetar që tentonte të kalonte nga njëra anë e rrugës në tjetrën. Këmbësori Bajram Vrapi u mor përpara nga vetura, ndërsa nga kjo përplasje ai mësohet se ka marrë plagë të rënda.

Menjëherë Vrapi është dërguar me urgjencë në spitalin rajonal të Elbasanit për t’iu nënshtruar kontrollit të mjekëve. Policia tha se kishte arrestuar drejtuesin e mjetit, ndërkohë që hetimet vijuan gjatë mbrëmjes së djeshme.

profil

botime

Andrea Camilleri dhe romani i tij Vdekja e Amalia Sacerdotes

Një sintaksë e gjuhës shqipe me vështrim të ri teorik

Joshja e Camillerit qëndron në aftësinë e tij për të ofruar një panoramë intriguese të Sicilisë, tokës së tij të lindjes

Mbi librin e frof. dr Mehmet Çeliku me titull “Sintaksë e gjuhës shqipe (përbërësit sintaksorë) Vështrim i ri Teorik”

Dosje fenomen Vitrina e librit recensë botime

recensa e preç zogaj

Për magjepsjen dhe misterin e dashurisë “Aksidenti”, romani i Ismail Kadaresë, botuar nga “Onufri”

www.mapo.al

Mihal Luarasi: E vërteta e dëshmisë sime në gjyqin e Lubonjës Në gjithë këto vite pyetja që i është bërë më shpesh ka qenë “Kur do t’i përgjigjesh Todi Lubonjës?” Në fakt, Mihal Luarasi u ul të shkruante përgjigjen e tij që në vitin 1994, kur disa miq i postuan në Budapest (ku ai jetonte asokohe me familjen) librin memuaristik të Lubonjës me titull “Nën peshën e dhunës”, botim i të cilit trazoi jo pak shpirtra të së kaluarës. Teksa lexonte librin e ish-mikut të dikurshëm, ai ndjeu një zhgënjim të madh. “Më lëndoi mohimi dhe shpërfillja e pamerituar. Shkruante për mua si për një njeri të njohur së largu, jo si për një ish-mik me të cilin kishte ndarë të mira e të këqija, tronditje e goditje nga dik-

tatura dhe personalisht nga Enver Hoxha”, - thotë Mihal Luarasi në intervistën e tij. Largësia ndaj zhurmës që libri i Lubonjës shkaktoi asokohe në Tiranë ia fashiti në njëfarë mënyre zemërimin, edhe pse Todi Lubonja e akuzonte Mihal Luarasin si shkaktarin e dënimit të tij, duke dalë dëshmitar në gjyq. Librin “Korbi, korbit nuk ia nxjerr sytë”, që është një përgjigje ndaj librit të Lubonjës, Mihal Luarasi e shkroi që më 1994ën, me disa shtesa në vitin 2011.

Gjithë këto vite ka qenë i dyzuar për botimin e tij. Madje siç shkruan dhe në parathënien e librit “Për çka më përket, pas kaq vitesh, kisha vendosur ta lë të flerë...

Faqe 13

Me librin e ri “Korbi, korbit nuk ia nxjerr sytë” Mihal Luarasit i përgjigjet Todi Lubonjës për çfarë ka shkruar në librin me kujtime “Nën peshën e dhunës”, botuar në vitin 1994. Në libër Lubonja akuzon regjisorin Luarasi si shkaktar të dënimit të tij...

14

E hënë, 11 shkurt 2013 www.mapo.al

dosje

“Korbi, Kobrit nuk ia nxjerr sytë” është në proces botimi.

Regjisori Luarasi e shkroi më 1994, me disa shtesa në vitin 2011. Gjithë këto vite ka qenë i dyzuar për botimin për arsye që i shpjegon edhe në intervistën e tij

Mihal Luarasi:

Akuzat e Lubonjës për të mbrojtur mentorin e tij, Ramiz Alinë Me librin e ri titulluar “Korbi, korbit nuk ia nxjerr sytë” Mihal Luarasit i përgjigjet Todi Lubonjës për çfarë ka shkruar në librin me kujtime “Nën peshën e dhunës”, botuar në vitin 1994. Në libër Lubonja akuzon regjisorin Luarasi si shkaktar të dënimit të tij

Aida Tuci

Në gjithë këto vite pyetja që i është bërë më shpesh ka qenë “Kur do t’i përgjigjesh Todi Lubonjës?” Në fakt, Mihal Luarasi u ul të shkruante përgjigjen e tij që në vitin 1994, kur disa miq i postuan në Budapest (ku ai jetonte asokohe me familjen) librin memuaristik të Lubonjës me titull “Nën peshën e dhunës”, botim i të cilit trazoi jo pak shpirtra të së kaluarës.

Teksa lexonte librin e ish-mikut të dikurshëm, ai ndjeu një zhgënjim të madh. “Më lëndoi mohimi dhe shpërfillja e pamerituar. Shkruante për mua si për një njeri të njohur së largu, jo si për një ish-mik me të cilin kishte ndarë të mira e të këqija, tronditje e goditje nga diktatura dhe personalisht nga Enver Hoxha”, - thotë Mihal Luarasi në intervistën e tij. Largësia ndaj zhurmës që libri i Lubonjës shkaktoi asokohe në Tiranë ia fashiti në njëfarë mënyre zemërimin, edhe pse Todi Lubonja e akuzonte Mihal Luarasin si shkaktarin e dënimit të tij, duke dalë dëshmitar në gjyq. Librin “Korbi, korbit nuk ia nxjerr sytë”, që është një përgjigje ndaj librit të Lubonjës, Mihal Luarasi e shkroi që më 1994ën, me disa shtesa në vitin 2011. Gjithë këto vite ka qenë i dyzuar për botimin e tij. Madje siç shkruan dhe në parathënien e librit “Për çka më përket, pas kaq vitesh, kisha vendosur ta lë të flerë dorëshkrimin tim. Sidomos pas vdekjes së Lubonjës, vendimi u bë i prerë për të mos e botuar”- thotë Luarasi. Mirëpo, kthimi përfundimisht në Shqipëri në 2002-shin e përballi me një realitet tjetër. Sulmet ndaj tij dhe përpjekja për ta denigruar me tituj sensacional gazetash ia kthyen “zemërimin”. Në fakt, libri i Mihal Luarasit nuk ka mllef dhe inat. Është pikërisht përgjigjja që presin të gjithë ata që e kanë pyetur shpesh këto vite “Kur do t’i përgjigjesh Todi Lubonjës?”...

Në çfarë rrethanash e kini lexuar librin e Todi Lubonjës “Nën peshën e dhunës”, dhe çfarë përjetuat pas leximit?

Qysh nga dhjetori 1990 unë jetoja në Budapest. Më 1994-ën, miq të mi në Tiranë, që e kishin lexuar librin e Lubonjës, ma dërguan një kopje. U gëzova që Todi kish botuar një

libër mbi diktaturën dhe pavarësisht se kisha shumë punë, fillova me njëherë ta lexoj. Përshtypjet mbi të dhe përjetimet nuk erdhën pas, por gjatë leximit. Ishte e papritura dhe zhgënjimi më i dhimbshëm i jetës sime. Nuk e prisja prej tij një pozicionim të atillë jo vetëm ndaj meje, por edhe ndaj vetes së tij të dikurshme. Çfarë ju lëndoi më shumë në lidhje me akuzat ndaj jush?

Mohimi. Më lëndoi mohimi dhe shpërfillja e pamerituar. Shkruante për mua, si për një njeri të njohur së largu, jo si për një ish-mik, me të cilin kishte ndarë të mira e të këqija, tronditje e goditje nga diktatura dhe personalisht nga Enver Hoxha.

Sipas jush, sa të vërteta ka në atë libër?

Sigurisht, në librin e Todit ka edhe mjaft të vërteta. Në to shfaqen anët më të mira të karakterit të tij si njeri. Se sa janë ato në raport me të pavërtetat, do t’i zbulohen lexuesit faqe pas faqeje, duke lexuar librin tim “Korbi, korbit nuk ia nxjerr sytë”.

Sot, pas kaq vitesh kini arritur në një konkluzion se përse Todi Lubonja ju atakon aq ashpër ju personalisht në atë libër?

Kjo është pyetja që më ka shoqëruar sa herë i jam kthyer e rikthyer leximit të librit për të cilin po flasim. Përse?! Besoj se mes disa përgjigjeve të mundshme që shqyrtoj në librin tim, në fund kam arritur tek e vërteta. Qendra e thelbi i kësaj së vërtete është ringjitja “magjike”e bukës së thyer me shokun e vjetër, mentorin e tij, Ramiz Alia dhe dy spektaklet e mëdha mëkatare të shekullit të njëzetë në Shqipëri, “Njolla të murrme” dhe Festivali i 11-të i Këngës në RTVSH. Si ka qenë miqësia mes jush dhe Todi Lubonjës para dhe pas botimit të librit “Nën peshën e dhunës”?

Gjithkush mund të ketë “peshoren” e vet për të matur miqësinë. Për mua, Todi ishte mik i vërtetë. Nuk kishim të fshehta ndaj njëri-tjetrit. Unë e doja atë njeri. Vetëkuptohet, pas botimit të librit gjithçka u kthye në të kundërtën e vet. Natyrisht, pas asaj ngjarjeje nuk ka patur kontakte të asnjë lloji mes nesh. Ndoshta

Libri i Mihal Luarasit nuk ka mllef dhe inat. Është pikërisht përgjigjja që presin të gjithë ata që e kanë pyetur shpesh këto vite “Kur do t’i përgjigjesh Todi Lubonjës?”... edhe nga fakti që unë për 12 vjet jetova jashtë vendit, kthehesha herë pas here vetëm për pak ditë në Tiranë. Po ky nuk është një shpjegim, edhe sikur të isha këtu, gjendja do të ishte e njëjtë. Ai i publikoi ato që mendonte, ç’vlerë do të kishte një takim me të? Asnjë.

Po me familjarë të Todi Lubonjës, me bashkëshorten dhe të birin, si i keni patur marrëdhëniet para dhe pas botimit të librit?

Gjatë kohës, që atëherë quhej miqësi mes nesh në Korçë, djemtë e Todit ishin në Tiranë studentë, e shoqja, Liria, shumë rrallë bashkohej me ne, në ndonjë rast. Ajo s’para lëvizte në qytet. Nuk e di me çfarë merrej, ndoshta studionte në shtëpi, ku ndonjëherë më ftonin edhe mua. Në një nga këto raste, ka qenë, besoj 1970-ta, u “mblodhëm” atje për të shqyrtuar një çështje timen: Organizata e partisë në teatër më sugjeroi të bëj kërkesë për t’u pranuar në parti. Unë në atë sugjerim parandjeva një “hile”, se mos ndoshta ma bënin me qëllim për

të mos më lëshuar të iki mbasi të mbaroja pesëvjeçarin e qëndrimit në Korçë. Todi ishte i mendimit ta pranoja kandidimin, kurse Liria jo. Debatuan me njëri-tjetrin. Liria ngulte këmbë “e ç’i duhet këtij të futet në parti?!” Por në fund fitoi Todi dhe unë u bëra kandidat. Kurse pas daljes nga burgjet, asnjë kontakt mes nesh.

Kur ata u kthyen nga internimi unë kisha ikur jashtë.

Me Fatosin, djalin e madh të Todit, kemi patur marrëdhënie normale deri në prillin e vitit 2006. Kur shiheshim ndonjëherë më të rrallë shkëmbenim fjalët e zakonshme, jo më tepër.

Me përjashtim të një rasti në vitin 1992, kur unë kisha ardhur nga Budapesti për disa ditë, u ndalëm para hotel “Dajtit” dhe unë ndër të tjera e pyeta: Më kanë thënë se Todi shkon shpesh në selinë e Partisë, është e vërtetë? “Po, - tha Fatosi, - shkon”. Kur e kam pyetur, përse, m’u përgjigj: “Shkoj për të luajtur bilardo”. Në atë prill të 2006-ës unë kisha premierën e spektaklit tim “Korbi i bardhë” dhe e mora Fatosin në telefon për ta ftuar në shfaqje. Përgjigjja e tij ishte: “Nuk vijmë dot, se kemi fëmijë të vogël dhe s’mund të dalim mbrëmjeve.” Ishte një refuzim me mirësjellje. E ndjeva se nuk donte të vinte. Ishte hera e fundit që unë fola me një nga Lubonjat.

Libri “Nën peshën e dhunës” është botuar në vitin 1994, ndërsa ju vendosët tani për të botuar një libër, që në njëfarë mënyre u përgjigjeni dhe akuzave të Lubonjës ndaj jush. Pyetja që të gjithë do të bënin në këtë rast, është: Përse kaq vonë ky reagim, ndërkohë që Todi Lubonja nuk jeton më?

Unë nuk vendosa tani. Kjo është histori e gjatë, që e shpjegoj në parathënien e librit tim.

Vendimi i fundit u mor në 2011-ën, por njëri nga institutet e të përndjekurve që mori përsipër ta botojë në 2012-ën nuk ia doli, për mungesë fondesh. Botimi i tanishëm po bëhet nga “Onufri”, jo me shpenzimet e mia. Për çka më përket, pas kaq vitesh, kisha vendosur ta lë të flerë dorëshkrimin tim. Sidomos pas vdekjes së Lubonjës, vendimi u bë i prerë për të mos e botu-

E hënë, 11 shkurt 2013 www.mapo.al

15

Fragment nga libri

E vërteta e dëshmisë sime në gjyqin e Lubonjës

ar. Mirëpo disa veprimet të bashkëshortes së Todi Lubonjës më bënë të ndërroj mendje dhe ta çoj në shtyp librin e shkruar, në pjesën më të madhe, 17 vjet më parë. Këto shpjegoj edhe në parathënien e librit tim.

Libri juaj është ende në proces dhe shumë shpejt do të jetë edhe në librari. Mund t’i themi lexuesit se çfarë sillni ju konkretisht në këtë libër? Bëni një analizë, u kundërpërg jig jeni vetëm akuzave të bëra ndaj jush, apo cekni dhe çështje të tjera?

Pjesa personale, në librin tim nuk zë vend qendror, as si volum e aq më pak si rëndësi, për vetë faktin se Lubonja “Nën peshën e dhunës” nuk e ka shkruar për mua, paçka se jam edhe unë brenda atij libri. Autori cek dhe shpreh mendime mbi shumë tema e ngjarje të tjera që ngjallin më tepër interes për lexuesin, sepse nuk duhet të harrojmë që shkruhet për një periudhë të egër të diktaturës komuniste në Shqipëri. Unë analizoj sipas këndvështrimit tim, thepat më domethënës të këtyre temave e ngjarjeve, disa syresh historike.

U trembeni reagimeve që mund të shkaktojë libri juaj?

Nuk ka arsye për t’u trembur. Në qoftë se ju e keni fjalën për reagime kundërshtuese ndaj librit, kjo do të jetë gjëja më normale. Dhe ma merr mendja se kundërshtuesit nuk do të jenë të pakët, se ky është një libër antikomunist, dhe komunistët në Shqipëri nuk mungojnë...

Si ka qenë procesi i të shkruarit të librit tuaj? Keni patur ndonjë moment dyzimi, jo vetëm për ta shkruar, por edhe për ngjarje apo personazhe të caktuara?

Libri tim, unë e kam shkruar në 1994, me disa plotësime në 2011-ën. Nisa të shkruaj menjëherë pas leximit të “Nën peshën e dhunës”. Në një vepër të këtij karakteri, ku një libër analizon nën prizëm kritik një libër tjetër, domosdoshmërisht ka momente dyzimi, siç i quani ju. Të moçmit e ditur kanë thënë se, të arrish të vësh në pikëpyetje, të dyshosh në një mendim tëndin, përpara se ta hedhësh në shtyp, është shenjë mençurie. Dhe mëdyshje, unë kam patur disa.

Flas edhe për këto në librin tim.

Me Fatosin, djalin e madh të Todit, kemi patur marrëdhënie normale deri në prillin e vitit 2006.

Kur shiheshim ndonjëherë më të rrallë shkëmbenim fjalët e zakonshme, jo më tepër. Me përjashtim të një rasti në vitin 1992, kur unë kisha ardhur nga Budapesti për disa ditë, u ndalëm para hotel “Dajtit” dhe unë ndër të tjera e pyeta: Më kanë thënë se Todi shkon shpesh në selinë e Partisë, është e vërtetë? “Po, - tha Fatosi, - shkon”. Kur e kam pyetur, përse, m’u përgjigj: “Shkoj për të luajtur bilardo”

Pika më delikate e këtij shkrimi, që nuk mund ta evitoj, sepse autori i librit që kemi në dorë më detyron, është shqyrtimi i atyre ngjarjeve, brenda të cilave jemi o ai, o unë, shpesh të dy bashkë.

I kërkoj të falur lexuesit, se gjatë këtij kapitulli jam i shtrënguar të përmend edhe gjëra që mund të tingëllojnë si “vetëlavdërime”, që nuk është qëllimi im, por kjo vjen ngase Lubonja disa fakte, o i kthen kokëposhtë, o i sheh me sytë e njeriut “neutral” pa qenë i tillë, mendja e të cilit sensibilizohet për ndryshimin e motit, vetëm atëherë kur sheh se po bie shi apo ka dalë dielli. S’kam si e quaj ndryshe pozicionin e Todit ndaj meje, veçse si zhgënjyes, qëndrim të kundërt me atë çka prisja e merrja me mend, madje isha i sigurt.

Në procesin e tij gjyqësor, si edhe në timin, unë qëndrova ashtu me vetëdije dhe u përpoqa ta mbroj edhe atë sipas logjikës sime. Atij i duket se e kam dëmtuar. Unë edhe sot jam i bindur se kam vepruar në favorin e tij dhe të Fadil Paçramit. Fadili e kuptoi drejt dhe e çmon qëndrimin tim. Në gjyqin e tij nuk kontestoi asnjë fjalë timen. Iu përgjigja vetëm pyetjeve mbi dramën “Çështja e inxhinier Saimirit”. Por zhgënjimi im me Todin nuk ka të bëjë vetëm me çka thashë sipër, por përgjithësisht mbi personalitetin e tij njerëzor dhe politik që na shpërfaq libri i tij.

Në proceset hetimore e gjyqësore të kohës së diktaturës në Shqipëri, të pandehurit, të hetuar e gjykuar pa avokat mbrojtës, me një procedurë unikale në botë, e cila nuk fillonte gjithnjë me paraqitjen verbale të akuzës, por me “Fol! Trego fajet e tua!” (ditën e parë të hetuesisë sime, i bëra të zgërdhihen së qeshuri hetuesit kur, pas asaj pyetjeje, u thashë: “Ju më keni arrestuar, ju duhet të më thoni ç’kam bërë!”) Me sa di, nga kontakti me një mori të dënuarish, në hetuesi ata kishin zgjedhur mënyra të ndryshme për t’u mbrojtur. Dikush, mohimin total, “S’kam bërë asgjë, jam i pafajshëm, dëshmitë janë të rreme!”; dikush, pohim të pjesshëm; dikush tjetër pranimin e çdo gjëje, të qenë e të paqenë. Ndër këta të fundit, hyjnë shumica e aparatçikëve të lartë e gjerarkëve partiakë të rënë nga pushteti, të cilët për të shpëtuar lëkurën, pohuan kundër vetes dhe të tjerëve, faje të përbindshme që nuk i kishin kryer.

Të tjerë ish-byroistë apo anëtarë të KQ, pranuan faje të pakryera se ua mbushën mendjen se “kështu e kërkon interesi i partisë!” dhe me shpresën se nuk do të merrnin dënim të rëndë. Kjo ishte pilulë mjaft e efektshme për ta. Pas këtyre, vijnë heronjtë, ata që u kthyen në akuzues të diktaturës dhe nuk u përkulën në hetuesi e as në gjyq. Por këta nuk ishin aparatçikë komunistë, ishin njerëz shtresash të tjera që vinin nga radhët e kundërshtarëve tradicionalë të komunizmit.

Unë as nuk isha hero, as nuk pranova të sajoj kundër vetes dhe të tjerëve gjëra të paqena, sepse në thelb, akuzat që m’u bënë nga faktet e punëve të mia në teatër; nga shkrimet e botuara në shtyp, (të pabotuarat i kisha zhdukur), të ekspertuara dhe të interpretuara me porosi të hetuesisë, prej kritikësh të njohur; edhe nga dëshmitë me shkrim e me gojë nga kolegë regjisorë, aktorë e dëshmitarë të tjerë, (gjithsej 11); e sidomos nga dëshmia e mikut tim M. Jero, i arrestuar përpara meje, dëshmi e bërë në burgun e Tiranës më 13.05.1973, (dy muaj para arrestimit tim), mbi çka kishim folur bashkë, ishin të vërteta. Pohimi i tyre, për mua, ishte dhe është e kundërta e turpit, ndërsa “autokritika” që bëra në gjyq, ishte një kompromis. Për asgjë të rëndësishme nuk thashë “jo, nuk e kam bërë”. Duke mos mohuar, unë i përsëritja edhe njëherë krijimet e mia skenike dhe shkrimore, ose mendime të shprehura me fjalë, që regjimit nuk i kishin “pëlqyer”. “I pranoj që i kam thënë e i kam kryer. Tashti e kuptoj se sa dëme i paskam shkaktuar vendit dhe artit shqiptar me fajet e mia”. Më kujtohet një moment gjatë procesit, që e ilustron këtë situatë. Anëtarja femër e trupit gjykues më pyeti: Ç’mendim ke pasur për Realizmin Socialist?Kam qenë kundër, se është një formulë staliniste formuluar nga Zhdanovi, e dëmshme për artin. Po me përcaktimin që i bëri shoku Enver Realizmit Socialist në plenumin XV, ç’mendim ke?- Paçka se nuk e dija se kish edhe një përcaktim të tij, thashë: “Me atë jam dakord”.

Në traditën e parimeve pseudorevolucionare komuniste, ka edhe sot njerëz në Shqipëri që kompromisin e quajnë faj. Sipas meje, më e vlefshme dhe

Në procesin e tij gjyqësor, si edhe në timin, unë qëndrova ashtu me vetëdije dhe u përpoqa ta mbroj edhe atë sipas logjikës sime. Atij i duket se e kam dëmtuar. Unë edhe sot jam i bindur se kam vepruar në favorin e tij dhe të Fadil Paçramit. Fadili e kuptoi drejt dhe e çmon qëndrimin tim. Në gjyqin e tij nuk kontestoi asnjë fjalë timen. Iu përgjigja vetëm pyetjeve mbi dramën “Çështja e inxhinier Saimirit”. Por zhgënjimi im me Todin nuk ka të bëjë vetëm me çka thashë sipër, por përgjithësisht mbi personalitetin e tij njerëzor dhe politik që na shpërfaq libri i tij.

reale është deviza e Iluminizmit “Jam njeri, asg jë njerëzore nuk është e huaj për mua”. Sipas mendimit dhe qëndrimit tim, askush nuk ka të drejtë të luajë rolin e “heroit” në burgun, hetuesinë dhe gjykatën e një diktature gjakatare që bashkë me “fajtorin” (të vërtetë apo të trilluar), ndëshkon edhe një varg të pafajshmish, familjen-grua e fëmijë, madje gjithë rrethin familjar e miqësor, me forma e mjete të ndryshme që shoqëria shqiptare i njeh shumë mirë se i ka vuajtur mbi kurriz për afro gjysmë shekulli.

Todi Lubonja e përmend shpesh termin “dhunë” në veprën e vet, si shumë të rëndësishëm për të, derisa e ka vendosur edhe në titullin e librit, por nuk nxjerr asnjë mësim për peshën e saj në shkatërrimin shpirtëror të njeriut, të të gjithë njerëzve që bien në kthetrat e diktaturës, dhe sipas kritereve humaniste të botës së qytetëruar, e bën njeriun të papërgjegjshëm për çka thotë dhe bën nën efektin e asaj dhune fizike dhe psikike. Lubonja, këtë të vërtetë e di, por e pranon dhe e zbaton vetëm në mënyrë selektive.

Në fakt, procesi im, i Lubonjës dhe më vonë ai i Paçramit, kishin filluar përpara arrestimit tonë qysh në shkurt e mars 1973, atëherë kur partia dhe veglat e saj filluan haptas të mbledhin materiale kundër nesh. Prandaj edhe pozicionimi i M. Luarasit në ndeshjen e paevitueshme që po afronte, nuk fillon në hetuesi e në gjyq, por më parë. Nga sa mësova unë në janar, menjëherë pas mbledhjes së parë në RTV për Festivalin e 11-të, Enver Hoxha e kishte gati planin e goditjes. Ai me shokë, prej kohësh ishin bërë mjeshtra në shkallëzimin e veprimeve në mënyrë që efekti të vinte “kreshendo” (është term i përdorur nga EH.), duke kulmëzuar pastaj me një finale spektakolare. Në këtë rast finalja politike do të ishte plenumi IV, kurse finalja penale, procesi gjyqësor i bujshëm.

Fjala e Hoxhës në presidiumin e Kuvendit Popullor më 9 janar, ku ai sulmoi rreptë Festivalin e 11-të, e ai tjetri në mbledhjen e përgjithshme të komunistëve të aparatit të Komitetit Qendror, ku Enveri goditi Paçramin, e tregonin qartë se ç’rrugë do të merrnin punët. Duhet të ishe tepër mendjelehtë të mos e kuptoje se ku do të dilnin. Për çudi, dikush i tillë u tregua. (titulli është redaksional)

16

E hënë, 11 shkurt 2013 www.mapo.al

profil

Joshja e Camillerit qëndron në aftësinë e tij për të ofruar një panoramë intriguese të Sicilisë, tokës së tij të lindjes, jo vetëm lexuesve bashkëpatriotë italianë në të gjithë gadishullin pa përjashtim (pavarësisht se shkruan në dialekt), por duke futur në këtë rrjet admiruesish që nuk e lëshojnë asnjëherë edhe të huajt

Andrea Camilleri dhe romani i tij Vdekja e Amalia Sacerdotes Diana Kastrati Prej disa dekadash emri i shkrimtarit Andrea Camilleri, në skenën letrare italiane të shekullit të kaluar e të këtij në të cilin jetojmë, ka pushtuar me një sukses të paparë jo vetëm lexuesin italian, por edhe lexuesin ndërkombëtar dhe kritikën letrare [fitues i disa çmimeve letrare italiane shumë të rëndësishme, si: Premio letterario Chianti (1997), Premio Vittorio de Sica (2003), Premio Letterario Boçaçio (2007), Premio Elsa Morante (2009), Premio Cesare Pavese (2009), Premio Piero Chiara alla Carriera (2010), mban disa çmime honoris causa etj.]. Bëhet fjalë për një shkrimtar, veprat e të cilit janë përkthyer dhe vazhdojnë të përkthehen thuajse në të gjitha gjuhët e botës. Viti 2009, dhe pikërisht Tregime të Montalbanos, shenjon vitin kur shtëpia botuese DITURIA filloi të botonte në shqip veprat e Camillerit - vepra të cilat janë pritur jashtëzakonisht mirë nga lexuesit. Pa dyshim, fama dhe veçoria dalluese e stilit të tij të të shkruarit lidhen me gjuhën që ai përdor, një miksim sikul (siciliano)-italian. Joshja e Camillerit qëndron në aftësinë e tij për të ofruar një panoramë intriguese të Sicilisë, tokës së tij të lindjes, jo vetëm lexuesve bashkëpatriotë italianë në të gjithë gadishullin pa përjashtim (pavarësisht se shkruan në dialekt), por duke futur në këtë rrjet admiruesish që nuk e lëshojnë asnjëherë edhe të huajt. Ai arrin të të magjepsë me shijet, erërat e këtij ishulli kaq interesant, të ngucë shqisat natyrshëm e pa sforcime. Kushdo që i ka shfletuar qoftë edhe një herë të vetme faqet e një romani të Camillerit, mbetet i mahnitur e i gozhduar nga gjuha komplekse, e shumështresuar, e gjitha e mveshur me konotacionet rajonale.

Si mund ta përcaktojmë fenomenin gjuhësor të Camillerit?

Varietetet gjuhësore të përdorura nga ai janë të paktën pesë, secili me një funksion të saktë: Varieteti i përzier; Hibridacioni, ose shkrirja e dy sistemeve gjuhësore; Italishtja e përpunuar, e shkruar dhe e folur; Italishtja popullore; Paradialekti, ose përzgjedhja artistike e lirë e Camillerit, duke i dhënë licencën vetes të përdorë forma të padëgjuara, të cilat nuk mund të përfshihen në asnjë klasifikim socio-linguistik Botimi i kohëve të fundit, i cili është i shkruar thuajse në 90% në dialektin sicilian-camillerian,

është romani me titull në origjinal La rizzagliata (në dialektin sicilian - Rrjeta e peshkut), i botuar në shqip nën titullin Vdekja e Amalia Sacerdotes (DITURIA, 2012). Gjëja e parë që të bie në sy në vepër, dhe që duhet me doemos të respektohet, është prania e një shtresëzimi të theksuar stilesh e regjistrash. Për arsye krejtësisht stilistike, në ngjashmëri me zgjedhjen e autorit për të përdorur dialektin sicilian në roman, por edhe për të respektuar këtë fenomen, u pa se ishte me vend që në përkthimin në shqip dialogët të përcilleshin në dialektin gegë (shkodran qytetar, më saktë), ndërsa pjesa tjetër e rrëfimit në gjuhën standarde shqipe. Për herë të parë, mua si përkthyese m’u desh t’i drejtohesha për ndihmë përdorimit të dialektit në përkthim. Gjuha standarde rezultonte të ishte e pamjaftueshme dhe e pangjyrim përballë galerisë shumëngjyrëshe e shumëplanëshe gjuhësore stilistikore camilleriane.

Cilët ishin faktorët e tjerë favorizues që ndikuan në shqipërimin e natyrshëm të kësaj vepre, pavarësisht prej përballjes së dyfishtë me dialektin sicilian e me atë shkodran?

Së pari, ndryshe nga të gjitha përpjekjet e jashtëzakonshme profesionale e skrupuloze të përkthyesve të Camillerit në gjuhët e tjera, të cilët kanë ndjekur të njëjtën rrugë, pra kanë përdorur një dialekt të vendit të tyre, unë isha e favorizuar maksimalisht nga një rrethanë së pari jashtëgjuhësore; bëhet fjalë për dimensionin dhe përbërjen socio-kulturore-antropologjike të sicilianëve, të cilat kanë shumë pika përkimi me dimensionin tonë antropologjik. Kësisoj, rrethanat që për një gjerman apo një tjetër europian verior janë të panjohura, e shpesh edhe të pakonceptueshme, për mua/ne ishin krejtësisht familjare. Në këtë rast, fatkeqësisht, emëruesi i përbashkët i sistemit të korrupsionit që është një ligjësi në ishullin e Sicilisë, por po aq edhe në Shqipëri, më ndihmonte të zbërtheja e të kapja edhe nuancat më të holla të “trukeve” politike, mekanizmat e padukshëm të një milion fijeve të mosfunksionimit “mesdhetar”, që kanë një shtresëzim të përbashkët në konstitucionin mendor e social të vendeve tona. Përkthimi në këtë rast shndërrohej në një “deja’vu”. Së dyti, duke i mbetur këtij konteksti social-antropologjik, përdorimi nga ana ime e shkodranishtes, shpeshherë po-

pullore qytetare, ishte çelësi që më hapte rrugën për të bërë timin një dialekt (sicilian), i cili më përkonte mrekullisht me realitetin e komunitetit qytetar shkodran, për shembull në ndarjet shtresore sociale, në hierarkinë e patrandshme klasore, në traditat familjare, në shpërfaqjet e mentaliteteve të qendrës po aq sa të periferive. Së treti, përdorimi nga ana e autorit, siç është edhe në traditën gjuhësore dialektore siciliane, e foljes në fund të fjalisë e ka bërë bashkëbisedimin - i cili është masiv në vepër, madje zë 70% të romanit shumë të afërt, të ndier, të mirakandshëm, argëtues, të gjallë, do të guxonim të thoshim, shumë kinematografik. Në fakt, aspekti kinematografik në të shkruarin e Camillerit është një tipar thelbësor, i cili vjen e plotësohet me gjysmëfjalitë e personazheve të pazhvilluara kulturalisht e me shpejtësinë e kalimit të “imazheve-skena” me të cilën Camilleri luan “kamerën” e tij, penën. Së katërti, duke u nisur nga gjykimi i filozofit e linguistit gjerman Wilhelm von Humboldt, çdo gjuhë është shkak dhe reflektim i Weltanschaung, domethënë i vizionit të vet për botën ku qëndron, si dhe me bazën e kulturës së tij. Pra, diversiteti gjuhësor është mospërputhje e vizioneve rreth botës. Humboldt, teksa flet për përkthimin, thotë se qëllimi i tij është që të lejojë të kapet vizioni i ndryshëm i botës, si

dhe shpirti i kulturës pranë së cilës është endur teksti origjinal. Me fjalë të tjera, është pikërisht ajo që po e quajmë “frymë” e veprës letrare, “l’ésprit”. Në rastin e raportit të Camillerit me shqipen, për fate të pakushtëzuara nga ne, kjo frymë është krejt e kapshme. Përkthyesi zyrtar në gjermanisht i Camillerit, Moshe Kahn, ka hequr dorë vullnetarisht nga përdorimi i një dialekti gjerman si ekuivalent të dialektit sicilian, duke bërë, nga ana tjetër, një punë titanike të kërkimit të stilit barok të dikurshëm të të shkruarit për t’ia afruar paksa qëllimit të kalimit të koloritit të kohës në përkthim. Ai ka lënë një shprehje shumë domethënëse: “Dialektet nuk përkthehen, ato trajtohen”. E gjemë me shumë vend një konstatim të tillë, pavarësisht nga favorizimet që kam pasur në këtë rast unë si përkthyese. Së fundi, është shumë interesant të dihet fakti se të përkthyerit në gjermanisht i pjesëve erotike në romanet e Camillerit, rezulton një sipërmarrje aspak e lehtë. Si në romanin që po analizojmë, ashtu edhe në veprat e tjera, elementi erotik i Camillerit është i pranishëm, e mbi të gjitha është shumë i fortë. Me “i fortë” nënkuptojmë që edhe me një fjalë të vetme, apo me një gjysmë fraze, ai arrin të përcjellë atmosferën e egër të një amplesi. Në dallim me gjermanishten, e cila është më e rezervuar në ligjërimin erotik, shqipja edhe në këtë pikë është e “avantazhuar”. Duke qenë një pjesë e nxehtë e Mesdheut, edhe ligjërimi ynë pasqyron këtë aspekt me një pasuri termash e vizionesh, duke i qëndruar me shumë “dinjitet” përbri dialektit sicilian. Seksi në ligjërimin popullor është një element thelbësor dhe këtu zë fill edhe vështirësia e përkthyesit. Para shprehjeve shumë tipike siciliane dhe që përsëriten me një frekuencë marramendëse, dyzimi fillon me problemin etik: duhet apo nuk duhet respektuar “fryma” që përmendëm pak më parë? Edhe nëse e zgjedhim ekuivalentin që ekziston në shqip, a duhet ta shkruajmë të plotë fjalën, apo ta ndërpresim me pikat e retiçencës? Unë optova për këtë të fundit.

Më dukej e padrejtë që të mos e vendosja fjalën, që aq shumë i jepte hov ligjërimit. Do të ishim të mendimit se, nëse ruajtja e shqipes është detyrë, pasurimi mbetet perspektiva e vetme e çdo individi, aq më shumë e operatorëve më aktivë të saj: përkthyesve. Noblesse oblige. *perkthyesja e librit

E hënë, 11 shkurt 2013 www.mapo.al

recensa

17

“Aksidenti” është si një kthim dhe fluturim në yllin e dashurisë.

“Aksidenti” është një poemë dhe njëkohësisht një elegji për dashurinë

Për magjepsjen dhe misterin e dashurisë “Aksidenti”, romani i Ismail Kadaresë, botuar nga “Onufri”

Preç Zogaj

Një nga përshtypjet e mia më të hershme për Ismail Kadarenë, që nuk ka ndryshuar përgjatë viteve, është se si shkrimtar atë e tërheq pikësëpari misteri i dashurisë. Arti i tij ka qenë një përgatitje dhe një nisje e vazhdueshme drejt këtij eksplorimi të vështirë, i ngjashëm nga një pikëpamje me eksplorimin në misterin e perëndisë. Pra, plot grishje, por me shanse shumë të kufizuara për “të parë”.

Shkrimtari e ka mendjen vazhdimisht atje, edhe kur merr nderime dhe çmime nga më të lartat për romanet e historisë së aktualizuar.

Bëhet fjalë për misterin më të çuditshëm e ndoshta më të pazbërthyeshmin, që si në një lojë të epërme me inteligjencën tonë modeste jeton dhe manifestohet çdo ditë në mijëra e mijëra forma brenda nesh e përreth nesh, por nuk na shfaqet. Dashuria është më e pranishmja dhe më e panjohura. Ajo, siç thoshte Tomas Eliot-i, është një gjë që mund të tregohet vetëm me metafora; poezia ekziston dhe do të ekzistojë sepse është e vetmja që mund të kapë dhe të përcjellë në vështrimin e njerëzve “pamje” të dashurisë.

Kadaresë nuk i kanë mjaftuar metaforat për të kapur të tilla pamje. Përgjatë viteve, duke kaluar para syve arsenalin e madh të mjeteve artistike shprehëse të dashurisë, shkrimtari ka ardhur te vizioni i shpërbërjes së historisë, në kuptimin që ngjarjet jo vetëm pasojnë njëratjetrën në vijë lineare, por ato edhe rrotullohen, takojnë njëra-tjetrën, edhe pse mund të kenë ndodhur në epoka të ndryshme sipas kalendarit që kemi, fqinjërojnë, shkëmbehen dhe shkërbehen sipas një logjike tjetër, që ka të bëjë me përjetimin dhe kuptimin e hyjnores në jetën tonë. Njëmijë vjet para apo një vit pas nuk janë asgjë në këtë përpjekje; nuk janë asgjë njëmijë vjet për të zbuluar e kuptuar se përse vdiqën dy të dashuruarit e romanit “Aksidenti”, Besfort Y dhe Rovena St. Miti i Orfeut dhe Euridikës, i Piramos dhe Tisbes së Babilonisë, i Kostandinit dhe Doruntinës, apo tashmë edhe i Besfortit dhe Rovenës janë piketa dhe kode kurdoherë bashkëkohore në këtë rrotullim të historisë. Në parathënien e romanit “Aksidenti”, studiuesi francez Jean-Paul Champseix shkruan: “Raportet e çiftit kthehen në një antropologji të thurur me tregime të panumërta, të para si rrëfim i të vdekurve”. Me fjalë të tjera, në romanin “Aksidenti” Kadare fton dhe thërret gjithë çfarë mund të ftohet e thirret mite,balada, legjenda dhe story të famshme -

për të treguar ngjizjen, ngjitjen dhe fundin tragjik të dashurisë së një burri shqiptar dhe vajze shqiptare.

Siç e cekëm më lart, tërheqjen e Kadaresë ndaj motivit të dashurisë e kemi kontaktuar në sa e sa strofa poezish të hershme dhe të vonshme të autorit, në sa e sa fragmente novelash dhe romanesh. Është kjo tërheqje, që porsi një frymëmarrje e epërme, u jep prarim dhe magji veprave të tij. Romani “Aksidenti” është, sipas meje, sprova ballore e Kadaresë për të hyrë nëpërmjet një subjekti “të kollajtë” në misterin e tij të vjetër. Besfort Y dhe Rovena St, i pari një zyrtar shqiptar i Këshillit të Europës dhe e dyta një vajzë shumë e bukur, e kultivuar, me mundësi dhe shanse për t’u specializuar jashtë Shqipërisë, bien në dashuri “pa qëllim”, pasi i jepen njëri-tjetrit disa herë në një lidhje të rastit, që fillon dhe vazhdon si një tërheqje seksuale mes tyre. “Kurthi” i madh, dashuria, ngrihet pa kuptuar, gati-gati si një mallkim.

Dashuria fillon dhe anulon të gjitha mëtimet e tyre të fillimit, duke e sunduar dalëngadalë atë lidhje. Kjo është një dashuri që zgjat me vite, që provokon robëri, rebelim, shmangie dhe deri tradhti të kërkuar nga të dyja palët, për të shpëtuar prej saj. Por e gjithë kjo, në vend që ta dobësojë, e forcon më tej lidhjen e zemrave. Megjithëse dashuria e Besfortit dhe Rovenës ka skenë dhe dekor hapësirën e madhe e të lulëzuar të Europes, ndodh e pashmangshmja: të dashuruarit vuajnë që nuk mund të bëjnë dot tjetër, dashuria duket sikur po del tepër si e tillë, ndihet se, si në të gjitha rastet pararendëse, antiteza e saj është vdekja. Dhe në fakt romani “Aksidenti” fillon nga fundi: fillon nga vdekja e çiftit për shkak të daljes nga rruga të një taksie që po i çon herët në mëngjes nga një hotel i Hagës, ku kanë kaluar natën e fundit bashkë, në aeroport. Romani zhvillohet si një kërkim në disa pista i shkaqeve të aksidentit, kërkim që çon natyrshëm në rindërtimin e historisë së dashurisë midis dy protagonistëve të romanit. Duke përdorur teknikën e evokimit të dëshmive si një bashkim puzlash, por duke parë ndërkohë përtej episodeve me lirinë dhe pavarësinë e shkrimtarit, Kadare na çon dora-dorës drejt shkakut të vërtetë të aksidentit, që nuk na e thotë në mënyrë eksplicite dhe do të ishte banale të na e thoshte ashtu.

“Taksia rend. Sytë e shoferit, si të ndeshur dikur, ngrijnë te qelqi i pasqyrëzës. Nga të dyja anët vjen dritë. Po ajo është tepërt, pa mëshirë. Ajo afron kryet te supi i tij. Taksia nis

të dridhet. Një prani e huaj është ndërkaq brenda saj. E epërme, shurdhe”.

Janë minutat e fundit të jetës së Besfort Y dhe Rovena St. Shoferi i taksisë patakset nga pamja që i shfaqet në pasqyrëzën e brendshme, ku imazhet e dy pasagjerëve mundohen të japin e marrin një puthje, ndërsa drita që vjen nga dy anët nuk është e kësaj bote. Aty është “spikama e enigmës”. Shoferi humbet kontrollin e taksisë, e cila del nga rruga si një shpend i çuditshëm me dyert e hapura, prej nga do të flaken për të gjetur vdekjen pranë njëri tjetrit Rovena dhe Besforti.

“Aksidenti” është si një kthim dhe fluturim në yllin e dashurisë. “Aksidenti” është një poemë dhe njëkohësisht një elegji për dashurinë.

Ndërkaq, në një rrafsh tjetër, “Aksidenti” është si me thënë modeli apo arketipi shqiptar i konceptit të dashurisë oksidentale, që ka të bëjë me krijimin e një ndjenje të ndërsjellë mes të dashuruarve, sikurse edhe me ndjenjën e palumturisë, koncept që u ka dhënë jetë miteve dhe historive më të famshme të dashurisë në kulturën perëndimore që nga Tristani dhe Izolda, Romeo dhe Xhuljeta e të tjerë. Janë his-

tori që nisin si aventureske dhe përfundojnë idile dhe afreske tragjike. Kjo ndodh edhe me Besfortin dhe Rovenën e romanit tonë, viktimat apo më saktë të përzgjedhurit e një dashurie fatale të mbështetur në dhimbje. Çfarëdo jete që zgjedhin, ata dështojnë dhe janë të dënuar të jetojnë në palumturi. Ata kanë njohur dashurinë e epërme, si me thënë kanë parë Zotin dhe nuk mund të përsëriten më në ketë stacion të qiellores. U vjen ora të vrapojnë pas vdekjes. Personazhet e Kadaresë nuk i shpëtojnë këtij destini, madje shkrimtari e përcjell me një lloj aprovimi në këtë promovim divin të tyre dhe s’do të merrej fare me ta po të ishin ndryshe. Është thënë së dija është një pronë e Zotit, që u jepet herë pas here njerëzve me shumë kursim. Këto janë momentet e zbulimeve dhe shpikjeve të mëdha në jetën tonë. Shumë gjëra janë shpjeguar, por dija vazhdon të ndalojë dhe të magjepset përballë dashurisë, që na zbulohet në pamje nga më të ndjerat, më prekëset e më të jashtëzakonshmet, duke na lënë prapëseprapë të verbuar përballë saj. “Aksidenti” është kjo magjepsje dhe ky verbim.

Ky roman “i kollajtë”, që shkrimtari mund ta këtë shkruar duke iu referuar vetëm kujtesës dhe fantazisë, rrezikon ta nxjerrë atë në pritën e kritikëve pedantë apo edhe profesionistë, që kërkojnë faktet, lëndën, fillin e subjektit, deskriptivizmin e prozës, e tjerë. Njëri prej tyre, që mund të jetë thjesht një lexues i stërvitur, mund të bëjë pyetjen: Pse duhet ta dojë kaq shumë Besfortin Rovena St? Ndoshta duhet ta lexojmë librin dy herë për ta kuptuar këtë. Por ndoshta duhet të mësohemi me faktin se në prozën e Kadaresë, arketipet mashkullore, por edhe femërore ndonjëherë, i përgjigjen në mënyrë disi mekanike ekzigjencave të autorit. Prandaj i mban gjithnjë herë si në mjegull, herë në një si gjendje jermi.

Një Kadare i njëjtë, por edhe i ri dhe i ndryshëm; një roman për dashurinë dhe për vdekjen, me temë nga “aktualiteti” kësaj radhe, por ku nuk mund të mungojë përjetësia; një roman i ndërlikuar në thjeshtësinë e ngjarjeve dhe episodeve, me ndërprerje dhe thyerje, që mbulohen e unifikohen në tërësinë e romanit nga një mrekulli gjuhe e stili, që është ajo e Kadaresë - ky është “Aksidenti”, libri shqiptar i panairit botëror të historive të dashurisë, të cilin do ta rekomandonim për lexim dhe për dhuratë në çdo kohë e padyshim me një motiv të shtuar në prag të ditës së Shën Valentinit.

18

E hënë, 11 shkurt 2013 www.mapo.al

botimi

Joshja e Camillerit qëndron në aftësinë e tij për të ofruar një panoramë intriguese të Sicilisë, tokës së tij të lindjes, jo vetëm lexuesve bashkëpatriotë italianë në të gjithë gadishullin pa përjashtim (pavarësisht se shkruan në dialekt), por duke futur në këtë rrjet admiruesish që nuk e lëshojnë asnjëherë edhe të huajt

Një sintaksë e gjuhës shqipe me vështrim të ri teorik Mbi librin e frof. dr Mehmet Çeliku me titull “Sintaksë e gjuhës shqipe (përbërësit sintaksorë) Vështrim i ri Teorik” Në dhjetor 2012 u botua në Tiranë një vepër e rëndësishme e gjuhësisë shqiptare, një vepër nga fusha e sintaksës me formatin e një botimi akademik e universitar. Është fjala për librin e prof. dr Mehmet Çeliku me titull “Sintaksë e gjuhës shqipe (përbërësit sintaksorë) Vështrim i ri Teorik”. Libri përmban 439 faqe e pikërisht 5 krerë, përfundime në gjuhën shqipe dhe në anglisht, shkurtime, termat kryesore dhe Bibliografi. Libri paraprihet nga dy recensa dhe një parathënie. Recensa e parë është hartuar nga prof. dr. Remzi Përnaska, një sintaksolog i mirënjohur, recensa e dytë nga prof. dr. Rami Memushaj, gjuhëtar tjetër shqiptar i mirënjohur nga fusha e gjuhësisë strukturaliste bashkëkohore. Parathënia prej katër faqesh është e autorit.

Që në kontaktin e parë me librin lexuesit i bie në sy vlerësimi i lartë i dy recensuesve, pikësynimi i autorit për një trajtim të ri teorik të sintaksës shqipe, si dhe Pasqyra e Lëndës që përmban terma të rinj bashkëkohorë nga kjo fushë. Në kreun I “Disa nocione bazë në fushën e sintaksës teorike” autori trajton disa çështje të përgjithshme të sintaksës, siç janë: njësitë sintaksore, konceptet e termat kryesorë sintaksorë të sintaksës strukturaliste. Me interes të veçantë në këtë kapitull krye janë trajtimi i përbërësve sintaksorë dhe i fjalive si dy njësi sintaksore. Termi përbërës sintaksor përdoret si barasvlerës në vend të termave të huaj që përdoren në gjuhësitë e vendeve të tjera, në vend të termit frazë që përdoret në gjuhësinë anglezë amerikane, sintagmë e grup fjalish që përdoren në gjuhësitë franceze, gjermane, italiane; autori njeh si njësi sintaksore fjalinë, ku përfshihen dy variante: fjali e thjeshtë dhe e përbërë. Në kreun I kanë interes gjithashtu formulimi i tipareve karakteristike të përbërësve sintaksorë, i dallimit të tyre nga fjalët e llojeve të përbërësve sintaksorë të thjeshtë, të zbërthyeshëm; i karakteristikave të tyre strukturore dhe semantike; i lidhjeve të përbërësve në fjalinë e thjeshtë dhe në të përbërë; i lidhjeve me nënrenditje e bashkërenditje, lidhja e përbërësve sintaksorë në pasqyra lidhjesh me simbole etj.

Në krerët e tjerë autori i jep rëndësi lidhjes së sintaksës me disiplinat e tjera gjuhësore, njeh dhe vlerëson thëniet si akt konkret të ligjërimit të gjallë, aktual të fjalisë, aplikohet teoria e valencës së foljeve e folja shihet si “strumbullari” i fjalisë; paraqet sistemin e plotë të lidhjeve të të gjithë përbërësve. Me sintaksën e Çelikut dukuritë trajtohen në sistem, para kësaj sintakse janë botuar artikuj e tekste për dukuri të veçanta sintaksore ose skemat gjuhësorë të huaja janë ilustruar me shembuj nga gjuha shqipe. Pra sintaksa e pranishme trajton gjuhën shqipe, duke përshtatur teoritë gjuhësore bashkëkohore në përputhje me veçantitë e shqipes. Në këtë kuadër autori na jep edhe dukuri karakteristike të shqipes nga fusha e sintaksës. Qëndrime të reja mban autori për ato që ai i quan caktuesorë (specifikuesit), sidomos për trajtat e shkurta të përemrave, kallëzuesorët etj., për format e pashtjelluara

etj. autori emërton me termin si fjali pjesët e periudhës (përbërë) etj. Në klasifikimin e periudhave gjithashtu ka qëndrime të reja si për klasifikimin e parë kryesor, ashtu dhe për nënklasifikime të tjera bashkërenditëse e nënrenditëse etj.

Botimi i kësaj vepre shënon një arritje të rëndësishme për gjuhësinë shqiptare. Ky botim e afron trajtimin teorik të sintaksës shqipe me sintaksën perëndimore, e modernizon këtë disiplinë.

Botimi i këtij libri do ta ngrejë nivelin teorik të sintaksës e gramatikës shqipe, përfshirë edhe atë të teksteve shkollore; do të mënjanojë trajtimet e konceptet e ndryshme teorike e terminologjike plot luhatje ekzistuese, duke i njësuar ato.

Siç sugjerojnë edhe recensuesit e kësaj vepre, kjo sintaksë do të përdoret në universitete të ndryshme të Shqipërisë, Kosovës, Maqedonisë etj.

Me vlerë janë edhe termat anglisht të vendosur pranë termave të rinj në gjuhën shqipe.

Kjo sigurisht do ta bëjë librin të lexohet më lehtë dhe do t’i shtojë lexuesit e saj edhe nga studentët e gjuhëve të huaja. Vepra “Sintaksë e gjuhës shqipe, përbërësit sintaksorë, vështrim i ri teorik” Tiranë 2012, botim i Universitetit “Aleksandër Xhuvani” Elbasan është një vepër jetëgjatë që, pas njohjes së parë, do të bëhet sintaksa mbizotëruese e gjuhës shqipe, duke u përdorur gjerësisht në të gjitha trevat shqiptare. Ajo është rezultat i një pune të gjatë të autorit, i përvojës së tij shumëvjeçare, i njohjes së mirë të gramatikës shqipe, sidomos i

Titulli: Sintaksë e gjuhës shqipe (përbërësit sintaksorë) Vështrim i ri Teorik Autor: Mehmet Çeliku Botimet: Ilar

shumë termave të morfologjisë, i botimeve të shumta të autorëve për morfologjinë, sintaksën dhe shqipen standarde, i zhvillimit të leksioneve në shumë vite akademike në universitete e në hallka mbiuniversitare, i njohjes me vullnet të veçantë të arritjeve teorike të strukturalizmit, gjenerativizmit nga autori etj. Duam të përfundojmë këtë informacion me citimin e disa vlerësimeve të recensuesve të veprës së Mehmet Çelikut.

Remzi Përnaksa, ndër të tjera, thotë: ”Libri... është trajtesë e re teorike në fushë të sintaksës së shqipes, është fryt i një përvoje pune disadhjetëvjeçare e njërit prej njohësve më të mirë të ndërtimit gramatikor të gjuhës shqipe, i një pene të regjur në kërkime dhe hetime, i terrenit, i laboratorit dhe i auditorit”. Prof. dr.

Rami Memushaj thekson: “Botimi i një vepre të tillë nga një gjuhëtar i brezit të vjetër mendojmë se shënon de facto fundin e sintaksës tradicionale shtatëdhjetëvjeçare dhe kalimin në sintaksën e sintagmave (përbërësve sintaksorë). Libri “Sintaksë e gjuhës shqipe” përbën një arritje me vlerë që i ndihmon afrimit të gjuhësisë shqiptare me gjuhësinë e sotme botërore. Meqenëse është një vepër që sjell një këndvështrim të ri të dukurive sintaksore të shqipes, do të sugjerojmë që të shihej mundësia e përkthimit të saj në gjuhën angleze... Kjo sintaksë e re e gjuhës shqipe padyshim që do të bëhet një libër pune për pedagogët e specialistët e rinj të gjuhës shqipe, për studentët, universitarë e pasuniversitarë dhe për mësuesit e gjuhës shqipe në të gjitha hapësirat ku flitet dhe mësohet shqipja si gjuhë amtare”.

Botimi i këtij libri do ta ngrejë nivelin teorik të sintaksës e gramatikës shqipe, përfshirë edhe atë të teksteve shkollore; do të mënjanojë trajtimet e konceptet e ndryshme teorike e terminologjike plot luhatje ekzistuese, duke i njësuar ato.

Siç sugjerojnë edhe recensuesit e kësaj vepre, kjo sintaksë do të përdoret në universitete të ndryshme të Shqipërisë, Kosovës, Maqedonisë etj.

Prof. Dr. Mehmet Çeliku

Libra të rinj

E hënë, 4 shkurt 2013 www.mapo.al

19

në vitrinat e librarive Suplementi “Libri” në MAPO çdo fillim jave do të sjellë sugjerimet e tij për lexuesin e vet shqiptar. Librat më të rinj që shtëpitë botuese shqiptare publikojnë në stendat e librarive.

Roman

Roman

Titulli “Arkipelagu Gulag” Autori: Aleksandër Solzhenitsin Përktheu: Kujtim Morina Botimet “Princi”

Titulli “Delikatesa” Autori: David Foenkinos Përktheu: Edmond Tupja Shtëpia botuese “Pegi”

Një dëshmi e terrorit komunist në Bashkimin Sovjetik

Për dashurinë e ëmbël dhe delikate

Këto ditë doli në qarkullim kryevepra e nobelistit rus, Aleksandër Solzhenicin, “Arkipelagu Gulag”. Në këtë libër tregohet për vuajtjet në burgjet dhe kampet e punës së detyruar të regjimit komunist në Bashkimin Sovjetik. Libri është bazuar në dëshmitë e mbi dyqind të mbijetuarve dhe mbi kujtimet e njëmbëdhjetë viteve të Solzhenicinit në kampet e punës dhe në internim. Siç thotë edhe autori, libri nuk ka emra të trilluar personash apo ngjarjesh. E gjitha çfarë përshkruhet në këtë libër, ka ndodhur me të vërtetë. Libri është botuar nga shtëpia botuese “Princi” dhe përkthyer nga Kujtim Morina. Siç dihet, vepra është botuar fillimisht në tri vëllime, në Perëndim në fillim të viteve ’70, kur autori u bë i njohur botërisht dhe mori çmimin “Nobel”. Në vitin 1974, ai u dëbua nga Bashkimi Sovjetik, kaloi disa vite në Europë për të jetuar më pas në SHBA, por për t’u kthyer në Rusi në vitin 1994 pas kolapsit të sistemit komunist.

“Delikatesa” është romani i parë i përkthyer në gjuhën shqipe i David Foenkinos. Ky roman ka fituar dhjetë çmime letrare. Është përkthyer në 30 gjuhë dhe është përshtatur për kinemanë në filmin me të njëjtin titull, ku në rolin kryesor figuron Audrey Tautou.

Natalia dhe Fransuai janë çifti i përkryer dhe janë përsosmërisht të lumtur. Çdo hap i historisë së tyre brumos një dashuri ideale dhe pas shtatë vjetësh martesë, Natalia nuk i kupton të tjerët kur thonë se çifti kërkon punë. Por çdo gjë merr fund kur Fransuai vdes papritur. Vejusha Natali ngre një kala rreth emocioneve të saj dhe askujt nuk i lejohet të hyjë aty. Derisa kandidati më i paimagjinueshëm shfaqet…Një histori dashurie e ëmbël dhe delikate, mbi aftësinë e zemrës për t’uripërtërirë e për të gjetur një agim të ri edhe mbas humbjes më të madhe. Për të gjithë ata që kanë nevojë për pak ëmbëlsi dhe dashuri në jetën e tyre. Për të gjithë ata që kanë nevojë të zbulojnë sërish delikatesën e puthjes së vërtetë. Për të gjithë ata që kanë nevojë të mahniten.

Roman

Poezi

Titulli “Streha” Autori: WM. Paul Yong Përkthyese: Rashel Pengilij

Titulli “Pothuajse dje” Autore: Luljeta Lleshanaku Shtëpia botuese “Ombra GVG"

Një letër nga Zoti

Poezitë unike të Luljeta Lleshanakut

Çfarë do të ndodhë nëse një ditë do të merrni një letër të firmosur nga Zoti? Meku është një njeri i paqetë, i tronditur nga humbja e vajzës së tij. Një ditë gjen në kutinë postare një letër misterioze, të nënshkruar nga dikush me emrin Papi, emërtim me të cilin gruaja e tij i drejtohej Zotit. Në letër i kërkohej që të shkonte te “Streha”’, pikërisht në vendin ku vajza e tij e vogël Misi, u gjet e vrarë nga një maniak... Nën ritme të gjalla, romani “Streha”’ të trondit, të magjeps, dhe të mëson se dhembja është shpeshherë rruga e vështirë për të njohur vetveten. WM. Paul Yong e ka shkruar romanin “Streha” si dhuratë për fëmijët e tij. Kjo vepër arriti shumë shpejt në vendin e parë të klasifikimeve bestseller të New York Times-it, sepse pikëpyetjet që shtrohen në këtë roman janë ato kryqëzime të cilat i dalin në jetë çdo qenieje njerëzore.

Nën logon e serisë së botimeve “Equinox” Shtëpia botuese “Ombra GVG” ka hedhur në qarkullim përmbledhjen poetike “Pothuajse dje”, të shkrimtares Luljeta Lleshanaku.

Vlerësimet e mëposhtme të personaliteteve dhe mediave të rëndësishme botërore janë mbi gjuhën, vlerat, suksesin dhe rrugëtimin e librit “Fëmijët e natyrës” dhe poeten L. Lleshanaku. Ajo është një krijuese e talentuar e krahasimit…Ky mjet shfaqet shumë unik tek Lleshanaku. Është me rëndësi të theksojmë që ekziston rreziku, që ky mjet mund të kthehet në zakon, por në përgjithësi krahasimet e Lleshanakut veprojnë më tepër si një akt skicimi, duke përcaktuar koordinata të sakta në një territor, që për ne, për fat, mbetet i panjohur…”, - shkruan W. N Herbert. “…

Ne ndjehemi të bekuar që znj. Lleshanaku na ka ftuar në ngritjet dhe uljet fluturuese në pistën e shpirtit të saj”, shkruan Dana Jennings, New York Times.

Studime

Psikologji/eros

Titulli “Bazat e së drejtës dhe aprioriteti ligjor” Autore: Manula Kotini Shtëpia botuese “Dituria”

Titulli “Marsi dhe Afërdita në dhomën e gjumit” Autori: Xhon Grej Shqipëroi: Andi Tepelena Shtëpia botuese “Globus R.”

Një pikë e mirë orientuese për bazat e së drejtës Manula Kotini, lindur në Durrës më 14.09.1981, është diplomuar në jurisprudencë në Universitetin e Tiranës më 2004.

Ky libër, titulluar “Bazat e së drejtës dhe aprioriteti ligjor” është botimi i parë i autores, është një përmbledhje e shkurtër dhe praktike me bazë ligjore e informuese. Idetë që shoqërojnë në mënyrë shpjeguese tagrin ligjor janë një punë e thjeshtë dhe shpresojmë të kenë mesazh dobiprurës për studentë të degës së Drejtësisë, studentë të Akademisë së Rendit, juristë, si dhe për çdo lexues që ka interes për një mendim të paanshëm dhe të drejtë për të ndryshuar, shoqëruar ecurinë e të drejtave e detyrimeve në shoqërinë tonë në aspektin ligjor dhe në sistemin tonë të drejtësisë. Referencat e këtij libri do të jenë një pikë e mirë orientuese edhe për çdo jurist, gjykatës, avokat, prokuror apo student të Drejtësisë.

Ai dëshiron seks, ajo romantizëm Nganjëherë duket sikur partnerët vijnë nga dy planetë të ndryshëm: ai vjen nga Marsi, ajo nga Afërdita. Është e vërtetë që në krevat meshkujt dhe femrat manifestojnë sjellje të ndryshme, por mbase nuk kemi kuptuar deri në ç’pikë ata janë të ndryshëm. Vetëm duke njohur dhe pranuar ndryshimet që ekzistojnë ndërmjet tyre, ato që janë të dukshme, por edhe ato që nuk arrijmë t’i shohim, mund të arrijmë një shkallë të lartë intimiteti dhe të kemi një jetë seksuale të plotë dhe të kënaqshme. Ajo çfarë e ndez më shumë një mashkull është një femër, e cila është e relaksuar, e kënaqur nga vetja dhe shumë e lidhur me të si individ. Autori Xhon Grej, psikoseksolog amerikan, ekspert në fushën e marrëdhënieve njerëzore, është autor i shumë librave bestseller, si: “Meshkujt vijnë nga Marsi, femrat nga Afërdita”, “Të njohim, të kuptojmë dhe të duam njëri – tjetrin” etj.

Faqe 19

f 20 REPUBLIKA E SHQIPËRISË MINISTRIA E PUNËVE PUBLIKE DHE TRANSPORTIT DREJTORIA E PËRGJITHSHME E SHËRBIMEVE MBËSHTETËSE DREJTORIA E SHËRBIMEVE JURIDIKE

SEKTORI I SHPRONËSIMEVE ________________________________________________________________________ Adresa: Sheshi “Skënderbej”, nr.5, Tiranë Tel:++355 42 380793; Fax: ++355 42 232389

SHPALLJE KËRKESE PËR SHPRONËSIM PUBLIK Ministria e Punëve Publike dhe Transportit, shpall kërkesën për shpronësim Për objektin me shënimin “Proçes legalizimi”, pronari përkatës do të Ministria e Punëve Publike dhe Transportit, shpall kërkesën për shpronësim për konfirmim pranë ZVRPP-ve, Tiranë dhe Elbasan dhe në bazë të konfirmimeve për interes publik të pasurive të paluajtshme pronë private (objekte), që likuidohet pas përfundimit të proçesit të legalizimit dhe të regjistrimit do të jepen nga këto zyra do të hartohen dhe listat përfundimtare të cilat do interes publik të pasurive të paluajtshme pronë private, që preken nga ndërtimi që preken nga ndërtimi i segmentit rrugor Qukës – Qafë Plloç (Loti I ). pranë ZVRPP-së Librazhd, si dhe në bazë të dokumentacionit të pronësisë i segmentit rrugor Tiranë – Elbasan (toka dhe objekte). të propozohen për miratim pranë Këshillit të Ministrave. të Rrugëve. që do të dorëzojë pranë Drejtorisë së Përgjithshme Për pasuritë për të cilat në kolonën përkatëse është bërë shënimi “e paregSubjekti kërkues i këtij objekti ështëDrejtoria AutoritetieRrugor Shqiptar.eMe anë të Subjekti kërkues i këtij objekti është Përgjithshme Rrugëve.

Me anë të këtij në publikimi në shtyp kërkojmë të personat vëmë nëtëdijeni personat këtij publikimi shtyp kërkojmë të vëmë në dijeni cilët preken nga jisruar”, medo pronarë të paidentifikuar, të cilët pretendojnë pronësinë të Pronarët të kompensohen përpersonat efekt shpronësimi pas miratimit tëky cilët preken nga kynëshpronësim.

Vënia në dijeni konsiston në masën kërkesës për shpronësim nga eKëshilli Ministrave të kenë të aplikojnë për regjistrimin tyre, nëi të kundërt nukdhe do pasi të kompenshpronësim.

Vënia dijeni konsiston në masën e vlerësimit të llogaritur në duhet e bazë vlerësimit të llogaritur në bazë të Vendimit nr.138, datë 23.03.2000 paraqitur dokumentacionin respektiv të pronësisë pranë Drejtorisë të Vendimit nr.138, datë 23.03.2000 të Këshillit të Ministrave “Për kriteret sohen për efekt shpronësimi. Lidhur me objektet sqarojmë se jemi në pritje së të Këshillit të Ministrave “Për kriteret teknike të vlerësimit dhe të Përgjithshme të Rrugëve (subjekti kërkues në bazë të ligjit nr.8561, datë teknike të vlerësimit dhe të përllogaritjes së masës së shpërblimit të pasurive të konfirmimit nga ALUIZNI. Në bazë të konfirmimit që do të jepet nga ky përllogaritjes së masës së shpërblimit të pasurive që shpronësohen, të 22.12.1999 “Për shpronësimin dhe marrjen në përdorim të përkohshëm, të që shpronësohen, të pasurive që zhvlerësohen dhe të të drejtave të personave të institucion do të hartohen dhe listat përfundimtare të cilat do të propozohen pasurive që zhvlerësohen dhe të të drejtave të personave të tretë, për pasurisë pronë private për interes publik”). tretë, për interespër publik”, të ndryshuar (sipërfaqet m2), si dhe në bazë të VKM për miratim pranë Këshillit të Ministrave. interes publik”, pronarët sipas listës emërore bashkëlidhur.

Për objektet përkëtij të cilat është bërë shënimi regjistrimi, sqarojmë se e nr.138, datë 23.03.2000 (objektet), për pronarët sipas listës emërore bashkëlidhur. Vlera totale e shpronësimi është “Proçes 6 891 530.5 (gjashtë milion Pronarët që kanë emrin në në listën emërore brenda15 15 pronarët të kompensohen pas përfundimit të këtij proçesipikë dhe pesë) në bazë të Pronarët që kanë emrin listën emëroredhe dhepersonat personat ee tretë, tretë, brenda tetëqinddo e nëntëdhjetë e një mijë e pesëqind e tridhjetë lekë.9 ditëve afatipër përpublikim, publikim,kanë kanë drejtë të paraqesin të pronësisë. ditëvenga ngaplotësimi plotësimi ii këtij këtij afati tëtë drejtë të paraqesin pre- dokumentacionit LISTA EMËRORE E PRONARËVE QË SHPRONËSOHEN NË SEGMENTIN RRUGOR pretendimet e tyre lidhur me çmimin, sipërfaqen e pronësisë, Për objektetPLLOÇË" për tëLOTI cilatI është bërë shënimi “Pa dokumentacion/i pakonfirtendimet e tyre lidhur me çmimin, sipërfaqen titullin etitullin pronësisë, apo llojin "QUKËS-QAFË apo llojin e pasurisë që kanë në pronësi, të shoqëruara me dokumentat e pasurisë që kanë në pronësi, të shoqëruara me dokumentat përkatëse në muar” sqarojmë se personat që pretendojnë pronësinë duhet të aplikojnë për përkatëse në Ministrinë kompetente (Ministria e Punëve Publike dhe regjistrimin e Atësia tyre, ose të paraqesin dokumentacionin tekniko-ligjorShënime pranë Ministrinë kompetente (Ministria e Punëve Publike dhe Transportit).

Nr Emri Mbiemri Z.K. Numri i Objekt SHUMA Transportit).

Lidhur me pasuritë truall të cilat janë publikuar në periudhën Dhjetor 2011Janar 2012, sqarojmë se po ripublikohen përkolonën efekt të çmimit, pasi është ka paturbërë një Për objektin shtëpi banimi për të cilin në përkatëse shënimi pakonfirmuar”, kërkohet konfiçmimit rmim pranë ZVRPP-së gabim në“Ireferencën bërë në do atë të kohë përsa i përket për pasurinë truall.

Librazhd.

Në bazë të informacionit që do të jepet nga kjo zyrë do të Në këtë publikim është vënë çmimi i saktë referuar kuadrit ligjor. hartohet dhe lista që do të propozohet për miratim pranë Këshillit të Pasuritë për të cilat është bërë shënimi në kolonën përkatëse “Rikonfirmim”, Ministrave. sqarojmë se ngaSHQIPTAR konfirmimet e dhëna nga Zyrat Vendore të Regjistrimit të PasAUTORITETI RRUGOR urive të Paluajtshme, ka paqartësi apo mangësi të dhënash, ose për këto pasuri SEKTORI TOPOLOGJIK nuk është dhënë ende konfirmim nga kjo zyrë. Për këto pasuri do të rimerret

Pasurisë Lloji TOTALE MPPT-së, në të kundërt nuk do të kompensohen për efekt shpronësimi.

(Lekë) Për pasuritë për të cilat është bërë shënimi “Konfirmuar nga Proces ZVRPP”, 1 Agim Sali Leka 3120 443/40 Karabina 957519.7 Legalizimi 2 Avni Sabri Kocoli 1169 1088/4 Shesh 246244.8 Leje Ndërtimi sqarojmë se pronarët përkatës do të kompensohen për efekt shpronësimi pas 3 Shaban Maksut Gega 1169 1064/3 Shtëpi Banimi 2644136 Konfirmuar nga ZVRPP daljes tëGega Këshillit të1169Ministrave dheBanimi në bazë të3043630 dokumentacionit 4 Hasansë Vendimit Maksut 1064/2 Shtëpi I pakonfirmuar TOTALI 6891530.5 të pronësisë që do të dorëzojnë pranë Autoritetit Rrugor Shqiptar..

Vlera totale e këtij shpronësimi është 81 917 933.86 (tetëdhjetë e një AUTORITETI RRUGOR SHQIPTAR million e nëntëqind e shtatëmbëdhjetë mijë e nëntëqind e tridhjetë e tre SEKTORI TOPOLOGJIK pikë tetëdhjetë e gjashtë) lekë.

LISTA E PRONAREVE QE SHPRONESOHEN PER EFEKT TE NDERTIMITRRUGOR TE SEGMENTIT RRUGORTIRANE TIRANE - ELBASAN - ELBASAN LISTA E PRONAREVE QE SHPRONESOHEN PER EFEKT TE NDERTIMIT TEPERSEGMENTIT PUBLIKIM

LISTA E PRONAREVE QE SHPRONESOHEN PER EFEKT TE NDERTIMIT TE SEGMENTIT RRUGOR TIRANE - ELBASAN PER PUBLIKIM

PRONARI

TOKE ARE CMIMI Nr. Emri - Atesia - Mbiemri NR. PAS ZK SIP (M2) (LEK/ Vlera(leke) M2)

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24

TOKE TRUALL CMIMI SIP (LEK/M Vlera(leke) (M2) 2)

PRONARI

VLERA TOTALE (LEKE)

Shenime

Nr. Emri - Atesia - Mbiemri NR. PAS ZK SIP (M2)

Fshati Berzhite Z.K.1170

Skender Skalaj 222/38 1170 620 322 199640 199640 Konfirmuar nga ZVRPP Agim Gjuzi 222/37 1170 1565 322 503930 503930 Konfirmuar nga ZVRPP Murat Gjuzi 222/36 1170 2270 322 730940 730940 Konfirmuar nga ZVRPP Ramazan Gjuzi 222/35 1170 4101 322 1320522 1320522 Konfirmuar nga ZVRPP Muharrem Fili 222/34 1170 2310 322 743820 743820 Konfirmuar nga ZVRPP Xhavit Sallaku 222/33 1170 3990 322 1284780 1284780 Konfirmuar nga ZVRPP Xhavit Sallaku 222/58 1170 2505 322 806610 806610 Konfirmuar nga ZVRPP Ilir Baron Hoxha 222/50 1170 800 322 257600 257600 Konfirmuar nga ZVRPP Ilir Baron Hoxha 222/47 1170 225 322 72450 72450 Konfirmuar nga ZVRPP Ilir Baron Hoxha 222/40 1170 322 1140 1919.2 2187888 2187888 Konfirmuar nga ZVRPP Selim Basha 222/57 1170 790 322 254380 254380 Konfirmuar nga ZVRPP Xhemal Sinan Sallaku 222/27 1170 1402 322 451444 451444 Konfirmuar nga ZVRPP Haxhi Haxhi Sallaku 222/49 1170 322 1088 1919.2 2088089.6 2088089.6 Rikonfirmim Ramazan Gjuzi 126/109 1170 1245 322 400890 400890 Konfirmuar nga ZVRPP Ramazan Gjuzi 126/111 1170 1433 322 461426 461426 Konfirmuar nga ZVRPP Rukije Stafa 126/103 1170 815 322 262430 262430 Konfirmuar nga ZVRPP Hajdar Gjuzi 126/99 1170 1043 322 335846 335846 Konfirmuar nga ZVRPP AUTORITETI RRUGOR126/39 SHQIPTAR Xhavit Shaba 165 322 53130 53130 Konfirmuar nga ZVRPP 1170 Xhavit Shaba 126/36 1170 260 322 83720 83720 Konfirmuar nga ZVRPP SEKTORI TOPOLOGJIK I Paidentifikuar 71/13 1170 365 322 117530 117530 Rikonfirmim Trashg. Ramazan Asllani 71/14 1170 535 322 172270 172270 Rikonfirmim Jemin Muja 71/15 1170 413 322 132986 132986 Konfirmuar nga ZVRPP Kasem 1074PER EFEKT 322 TE 345828 nga ZVRPP 1170 LISTAAsllani E PRONAREVE QE45/13 SHPRONESOHEN NDERTIMIT TE SEGMENTIT RRUGOR 345828 TIRANEKonfirmuar - ELBASAN Sabri Hamza Tarja 42/1 1170 1285 322 413770 413770 Konfirmuar nga ZVRPP PER PUBLIKIM TOTALI

29211

9405942

PRONARI Nr. Emri - Atesia - Mbiemri

NR. PAS

ZK

AUTORITETI RRUGOR SHQIPTAR

2228

4275977.6

13681919.6

TOKE ARE CMIMI SIP (M2) Vlera(leke) (LEK/M2)

Fq. 1/2

Fshati Dobresh

1 Bajram Mali 426/18 1498 1947 323 628881 LISTA E PRONAREVE QE SHPRONESOHEN PER EFEKT TE NDERTIMIT TE SEGMENTIT RRUGOR TIRANE - ELBASAN PER PUBLIKIM TOTALI 1947 628881

PRONARI

TOKE ARE TOKE TRUALL CMIMI CMIMI SIP NR. SIP Nr. Emri - Atesia - Mbiemri ZK (LEK/M Vlera(leke) (LEK/M2 Vlera(leke) (M2) PAS (M2) 2) )

VLERA TOTALE (LEKE)

Rikonfirmim

TOTALI

CMIMI SIP CMIMI Vlera(leke) Vlera(leke) (LEK/M2) (M2) (LEK/M2)

TOTALE (LEKE)

Shenime

TOTALI

8828

2277624

Nr. Nr.Pas. Emri-Atesia-Mbiemri

ZK

1

6906734.4

Vlera Leke

Lloji I objektit

Shenime

218/29

Ilirjan Panariti

2735

966,244

Mur rrethues

Leje ndertimi

44/13

Genc Drita

1977

1,042,820

Banese 1 kt

Konfirmuar nga ZVRPP

1170

282,607

AUTORITETI RRUGOR SHQIPTAR

45/20 TOPOLOGJIK Aneta Alimemaj SEKTORI

Mur rrethues Leje ndertimi Zyra&Magazine (nyje prodhim 4 I Paidentifikuar inerte) Pa dokumentacion/I pakonfirmuar 353 1170 1,181,028 Zyra&Magazine (nyje prodhim inerte) Pa dokumentacion/I pakonfirmuar QE SHPRONESOHEN1170 PER EFEKT TE659,532 NDERTIMIT TE SEGMENTIT RRUGOR TIRANE - ELBASAN 5 LISTA 353E PRONAREVE I Paidentifikuar

TOTALI

4,132,230

Fq. 1/1

PRONARI Shenime

Nr. Emri - Atesia - Mbiemri NR. PAS ZK

SIP (M2)

CMIMI (LEK/M2)

Vlera(leke)

Shenime

Fshati Lunder Z.K.2529

Fshati Fikas Z.K.1622 1 Bashkepronare Beka 2 Haziz Ramazan Kerciku 3 Federata e Familjes per Paqe Boterore dhe Bashkim

VLERA

1 Nexhip Çoku 31/1 1977 500 258 129000 129000 Konfirmuar nga ZVRPP 31/2 1977 800 258 206400 206400 Konfirmuar nga ZVRPP 2 Besim Çoku 301/2 1977 717 258 184986 184986 Konfirmuar nga ZVRPP 3 Qani Bana 301/11 1977 1460 258 376680 376680 Konfirmuar nga ZVRPP 4 Besim Çoku 300 1977 650 258 167700 167700 Konfirmuar nga ZVRPP 5 Petrit Çoku 30 1977 518 258 133644 133644 Konfirmuar nga ZVRPP 6 Petrit Çoku 301/13 1977 288 258 74304 74304 Konfirmuar nga ZVRPP 7 Petrit Çoku 47/3 1977 25 258 6450 6450 Rikonfirmim 8 Besim Çoku AUTORITETI 47/4 1977 400 258 103200 103200 Rikonfirmim 9 Besim Çoku RRUGOR SHQIPTAR 700 258 180600 180600 Konfirmuar nga ZVRPP 10 Emin Kukli SEKTORI TOPOLOGJIK 120/1 1977 122/1 1977 1650 258 425700 425700 Konfirmuar nga ZVRPP 11 Emin Kukli Proga 44/37 1977 1120PER EFEKT 258 TE NDERTIMIT 288960 288960 Konfirmuar nga ZVRPP 12 Ramazan LISTA E PRONAREVE QE SHPRONESOHEN TE SEGMENTIT RRUGOR TIRANE - ELBASAN 301/2 1977 74 1919.2 142020.8 142020.8 Konfirmuar nga ZVRPP 13 Islam Banaj 44/13 1977 2338 1919.2 4487089.6 4487089.6 Konfirmuar nga ZVRPP 14 Genc Drita

3

Shenime

TOKE TRUALL

Fshati Ibe e Poshtme

2

SEKTORI TOPOLOGJIK

TOKE ARE

23/29 1622 23/26 1622 23/16 1622

760 327

1087

1622 1622

1232720 530394

1763114

84 84

1919.2

161212.8

1232720 Konfirmuar nga ZVRPP 530394 Konfirmuar nga ZVRPP 161212.8 Rikonfirmim

161212.8

1924326.8

1 Llazam Doda 2 Refit Korbeci 3 Pellumb & Ismet Krraba TOTALI

583/21 583/17 583/28

2529 2529 2529

788 1590 120 2498

2622.165 2622.165 2622.165

2066266.02 4169242.35 314659.8 6550168.17

Rikonfirmim Konfirmim ZVRPP Konfirmim ZVRPP

02

E hënë, 11 shkurt 2012 www.mapo.al

sport

21

MAPO

Me ndryshimet e bëra në grupin e fazës së parë, bardheblutë janë dukur më të konsoliduar dhe në ndjekje të vendeve të kreut

Efekti-Magani, Teuta fiton 3-0, Tirana e treta Superliga, java 14-të

Rivalët i përgjigjen më së miri Skënderbeut. Tashmë diferenca mes kreut dhe vendit të dytë është reduktuar në 7 pikë Durrsakët me trajner të ri prisnin në “Niko Dovna” bardhekaltrit e Peqinit. Gugash Magani debutonte (për llogari të kampionatit) në stolin e “djemve të detit” ndaj së shkuarës së tij si futbollist dhe trajner. Sidoqoftë, në kësi nivelesh, nostalgji të tilla nuk kanë vend. Çka do të thoshte se bregdetarët s’do të kishin asnjë pikë mëshire për peqinasit e rrezikuar seriozisht për të dalë nga kategoria. Në ndjekje të Skënderbeut kryesues, durrsakët nuk kanë lëshuar aspak terren. Dopieta e vlonjatit Daniel Xhafaj dhe goli i të rikthyerit Tefik Osmani kanë shuar çdolloj shprese të bardhekaltërve për të marrë qoftë edhe një barazim në qytetin bregdetar. “Djemtë e detit” ngushtojnë kësisoj edhe diferencën e pikëve me Skënderbeun, e cila fiksohet pas ja-

Të premten Skënderbeu – Vllaznia Të shtunën Besa – Laçi Të dielën Tirana – Tomori Luftëtari – Kukësi Teuta – Shkumbini Kastrioti – Apolonia Të mërkurën Flamurtari – Bylis

0-1 1-2 1-0 1-3 3-0 4-1 17:00

vës së 14-të në 7 pikë. Tirana kishte në dukje një sfidë të lehtë në letër, por në fakt nuk e ka pasur të lehtë me beratasit e Madrid Muxhait.

Diferencën në këtë 90-minutësh e ka bërë një gol i bukur i Mensur Limanit, i ndihmuar paksa edhe nga një gafë e portierit Ervin Llani. Me ndryshimet e bëra në grupin e fazës së parë, bardheblutë janë dukur më të konsoliduar dhe në ndjekje të vendeve të kreut. Duke parë frenimin e korçarëve dhe mundësinë për t’iu afruar edhe më atyre, 24 herë kampionët e vendit e kanë kaluar me sukses Tomorin e vendit të fundit, thuajse i dorëzuar në luftën për mbi-

Gugash Magani

jetesë. Beratasit kishin premtuar për qëndresë dhe pse jo, surpriza, por tjetër është dëshira dhe tjetër mundësia. Ashtu sikurse pritej edhe ndodhi: fitorja, edhe pse minim a l e, a n o nt e m ë t e p ë r n g a kryeqytetasit e Alban Tafajit.

Kuksianët e suksesshëm të Aramndo Cungut kishin udhëtuar gjatë për ta luajtur ndeshjen e javës së 14të. Megjithatë, ia ka vlejtur lodhja, sepse tre golat e shënuar në portën e bluzinjve përkundrejt vetëm një të tilli në kuadratin e Halilajt i kanë mbajtur në pozita pretendenti verilindorët. Në fakt pritej një transfertë e vështirë në Gjirokastër, ashtu sikurse ka qenë rivaliteti mes këtyre dy

skuadrave edicionin e kaluar në kategorinë e parë, për t’u ngjitur më lart, por kësaj here Luftëtarit nuk “i vinte shumë era skuadër”. Ardhjet e shumta në merkaton e dimrit nuk kishin koordinimin dhe kolaudimin e duhur, çka u ka ardhur përshtat kuksianëve. Dy skuadrat në fjalë, tashmë që janë në elitën e futbollit shqiptar, e shohin veten me qasje të kundërta: verilindorët synojnë Kupat e Evropës, ndërsa bluzinjtë kënaqen me mbijetesën. Kjo e fundit kalonte edhe përmes 90-minutëshit të parë të kësaj faze, ku vlenin vetëm tri pikët. Humbja tregon se nuk janë në rrugën e duhur, kurrsesi. Krutanët ia kishin vënë syrin suksesit të

plotë ndaj Apolonisë. Plot katër gola kanë shënuar të besuarit e Shaban Dollakut në portën fierake, kundrejt një të tilli me autor Ribajn, duke i dhënë përmasa jo të zakonshme suksesit. Ngaqë luanin në fushën e vet, por edhe nga grupi që kanë dy palët, ishte e pritshme disfata e radhës e Apolonisë, që vijon rënien e lirë dhe nuk i shqitet dot fundit të renditjes.

Kastrioti ka shtuar edhe tri pikë të tjera në llogarinë e vet, për t’u rehatuar disi afër mesit të artë të renditjes, ndërkohë që fierakët mbeten në vendin e parafundit në renditje. Ata nuk kanë mundur dot ta ngjisnin si duhet “maloren e Krujës”, sepse rezultoi shumë e vështirë.

REPUBLIKA E SHQIPËRISË MINISTRIA E PUNËVE PUBLIKE DHE TRANSPORTIT DREJTORIA E PËRGJITHSHME E SHËRBIMEVE MBËSHTETËSE DREJTORIA E SHËRBIMEVE JURIDIKE

SEKTORI I SHPRONËSIMEVE ________________________________________________________________________ Adresa: Sheshi “Skënderbej”, nr.5, Tiranë Tel:++355 42 380793; Fax: ++355 42 232389

AUTORITETI RRUGOR SHQIPTAR SEKTORI TOPOLOGJIK

AUTORITETI RRUGOR SHQIPTAR

SHPALLJE KËRKESE PËR SHPRONËSIM PUBLIK SEKTORI TOPOLOGJIK

Ministria e Punëve Publike dhe Transportit, shpall kërkesën për shpronësim Për objektin me shënimin “Proçes legalizimi”, pronari përkatës do të LISTA E PRONAREVE QETE SHPRONESOHEN PER EFEKT TE NDERTIMIT TE SEGMENTIT RRUGOR TIRANE - ELBASAN E PRONAREVE QE SHPRONESOHEN PERtë EFEKT TE NDERTIMIT TEpronë SEGMENTIT RRUGOR TIRANE - ELBASAN LISTA Epublik PRONAREVE QE SHPRONESOHEN PER EFEKT TE likuidohet NDERTIMIT SEGMENTIT RRUGOR TIRANE - ELBASAN përLISTA interes të pasurive paluajtshme private (objekte), që pas përfundimit të proçesit të legalizimit dhe të regjistrimit PER PUBLIKIM preken nga ndërtimi i segmentit rrugor Qukës – Qafë Plloç (Loti I ). pranë ZVRPP-së Librazhd, si dhe në bazë të dokumentacionit të pronësisë që do të dorëzojë pranë Drejtorisë të VLERA Rrugëve.

PRONARI PRONARI TOKE ARE së Përgjithshme TOKE TRUALL CMIMI CMIMI Subjekti kërkues i këtij objekti është Drejtoria e Përgjithshme e Rrugëve.

CMIMI SIP TOTALE NR. Nr. Emri - Mbiemri NR. PAS në ZK shtyp SIP (M2) Vlera(leke) Shenime Vlera(leke) Shenime të Nr. Emri - Atesiado - Mbiemri ZK SIP (M2) (LEK/Mpër (LEK/M Vlera(leke) Me anë- Atesia të këtij publikimi kërkojmë të kompensohen efekt shpronësimi pas miratimit (LEK/M2) të vëmë në dijeni personat Pronarët (M2) (LEKE) PAS 2) Këshilli i Ministrave 2) të cilët preken nga ky shpronësim. Vënia në dijeni konsiston në masën kërkesës për shpronësim nga dhe pasi të kenë e vlerësimit të llogaritur në bazë të Vendimit nr.138, datë 23.03.2000 paraqitur dokumentacionin respektiv të pronësisë pranë Drejtorisë së Fshati Mjull Bathore Z.K.2704 Fshati Mullet Z.K.2735 të Këshillit të Ministrave “Për kriteret teknike të vlerësimit dhe të Përgjithshme të Rrugëve (subjekti kërkues në bazë të ligjit nr.8561, datë 1 Latif Begu 242/21 2704 1430 2622.165 3749695.95 Konfirmuar nga ZVRPP 22.12.1999 “Për shpronësimin dhe në përdorim të650303 përkohshëm, përllogaritjes së masës shpërblimit të pasurive që shpronësohen, 1 Bashkepronaret Kukli 22/17 2735 2791 233 marrjen 650303 Kofirmim ZVRPP të 2 Bilal Begu 255/15 së2704 825 2622.165 2163286.125 Konfirmuar nga ZVRPP të 3 Alush Isuf Tujani 258/8 2704 178 drejtave 2622.165 të personave 466745.37 Proces regjistrimi për 2 Petrit Burnaca pronë private 22/12 2735 për 3495 interes 233 814335 814335 Kofirmim ZVRPP pasurisë publik”). pasurive që zhvlerësohen dhe të të të tretë, 4 Hamdi Isuf Tujani 258/9 2704 161 2622.165 422168.565 Konfirmuar nga ZVRPP 3 Ismail Celiku 22/10 2735 856 233 199448 199448 Kofirmim ZVRPP interes publik”, për pronarët sipas listës emërore bashkëlidhur.

5 Bashkim Ramiz Tujani 303/6 2704 1306 2622.165 3424547.49 Konfirmuar nga ZVRPP 4 Ibrahim Allmuca 22/6/2 2735 2230 233 519590 519590 Kofirmim ZVRPP 6 I Paidentifikuar 304/6 2704 930 2622.165 2438613.45 Rikonfirmim Vlera totale shpronësimi është 6 891 530.5 (gjashtë milion 5 Bashkepronaret Kukli e këtij 22/6/8 2735 1140 233 265620 265620 Kofirmim ZVRPP e 7 Skender Tujani 304/3 2704 400 2622.165 1048866 Konfirmuar nga ZVRPP Pronarët që kanë emrin në listën emërore dhe personat e tretë, brenda 15 tetëqind 6 Osman Celiku e nëntëdhjetë 22/14 2735 e 2940 233 e 685020 685020 pesë) Kofirmimlekë.9 ZVRPP një mijë pesëqind e tridhjetë pikë 8 Ramiz Tujani 304/2 2704 1992 2622.165 5223352.68 Konfirmuar nga ZVRPP AUTORITETI RRUGOR SHQIPTAR 7 Haki Said Teqja 125/12 1080 233 251640 251640 Kofirmim ZVRPP 2735 ditëve nga plotësimi i këtij afati për publikim, kanë të drejtë të paraqesin 9 Haxhi Gjuzi 307/26 2704 340 2622.165 891536.1 Konfirmuar nga ZVRPP EMËRORE E PRONARËVE 8 LISTA Vasil Jorgaqi 218/39 2735 QË SHPRONËSOHEN NË SEGMENTIN 1608 1919.2 RRUGOR 3086073.6 3086073.6 Kofirmim ZVRPP SEKTORI TOPOLOGJIK 10 Haxhi Gjuzi 307/25 2704 2050 2622.165 5375438.25 Konfirmuar nga ZVRPP pretendimet e tyre lidhur me çmimin, sipërfaqen titullin e pronësisë, PLLOÇË" 9 "QUKËS-QAFË Ramazan Haxhiu RRUGOR 212/6LOTI 2300 233 535900 535900 Rikonfirmim 2735 I 11 I Paidentifikuar 2704 600 2622.165 1573299 E paregjistruar AUTORITETI SHQIPTAR apo llojin e pasurisë306/19 që kanë në pronësi, të shoqëruara me dokumentat 10 Ramazan Haxhiu 217/54 2735 189 233 44037 44037 Rikonfirmim 12 I Paidentifikuar 203/4 2704 75 2622.165 196662.375 E paregjistruar SEKTORIHaxhiu TOPOLOGJIK 217/52 2735 përkatëse në Ministrinë kompetente (Ministria e Punëve Publike dhe 13 Ismet Ibrahim Dushku 269/6 2704 1850 2622.165 4851005.25 Konfirmuar nga ZVRPP 11 Ramazan 38 233 8854 8854 Rikonfirmim LISTA E PRONAREVE QE SHPRONESOHEN PER EFEKT TE NDERTIMIT TE SEGMENTIT RRUGOR TIRANE - ELBASAN Nr12 HysniEmri Atësia211/1/1 Mbiemri Z.K. Numri i 260 Objekt SHUMA 498992 Shënime Haxhiu 1919.2 498992 Kofirmim ZVRPP 2735 Transportit).

PER PUBLIKIM TOTALI

12137

31825216.61

Për objektin shtëpi banimi për të cilin në kolonën përkatëse është bërë PRONARI shënimi “I pakonfirmuar”, do të kërkohet konfirmim pranë ZVRPP-së CMIMI Librazhd.

Në bazë NR. tëPAS informacionit nga kjo zyrë Nr. Emri - Atesia - Mbiemri ZK SIP (M2) që do të jepet Vlera(leke) Shenimedo të (LEK/M2) hartohet dhe lista që do të propozohet për miratim pranë Këshillit të Ministrave.

Fshati Sauk Z.K.3266

1 2 3 4 5 6

Agim Isuf Greblleshi Fatime Isuf Qela Ismete Isuf Bendi I paidentifikuar Ikbale Isuf Goni Fatmir Brahja TOTALI

162/8 162/10 170/1 170/2 162/9 168/49

3266 3266 3266 3266 3266 3266

295 350 710 580 1110 1730 4775

2622.165 2622.165 2622.165 2622.165 2622.165 2622.165

773538.675 917757.75 1861737.15 1520855.7 2910603.15 4536345.45 12520837.88

Konfirmim ZVRPP Konfirmim ZVRPP Konfirmim ZVRPP Rikonfirmim Konfirmim ZVRPP Konfirmim ZVRPP

Pasurisë 209 Lloji TOTALE401112.8 13 Hiqmet Sinakolli 215/5 2735 1919.2 401112.8 Kofirmim ZVRPP (Lekë) 14 Shqipe 215/2 2735 72 1919.2 RRUGOR 138182.4 LISTAJahja E PRONAREVE QE SHPRONESOHEN PER EFEKT TE NDERTIMIT TE SEGMENTIT TIRANE138182.4 - ELBASAN Kofirmim ZVRPP 1 Agim Sali Leka PER PUBLIKIM 3120 443/40 Karabina 957519.7 Proces Legalizimi TOTALISabri 17059 1169 3974747 2149 Shesh 4124360.8 246244.8 8099107.8 2 Avni Kocoli 1088/4 Leje Ndërtimi 3 Shaban Maksut Gega 1169 1064/3 Shtëpi Banimi 2644136 Konfirmuar nga ZVRPP 4 Hasan PRONARI Maksut Gega 1169 TOKE 1064/2 I pakonfirmuar ARE Shtëpi Banimi VLERA3043630 TOTALI 6891530.5

Nr. Emri - Atesia - Mbiemri NR. PAS

ZK

SIP (M2)

2752 2752 2752 2752

95 70 364 564

CMIMI Vlera(leke) TOTALE (LEKE) (LEK/M2)

Shenime

Fshati Mushqeta 1 2 3 4

Fadil Velia Hysen Velia Riza Tafa Osman Tafa

Fq. 1/1

TOTALI

57/3 57/4 55 54

1093

254 254 254 254

24130 17780 92456 143256

24130 17780 92456 143256

277622

277622

Proces regjistrimi Proces regjistrimi Proces regjistrimi Rikonfirmim

Fq. 1/1

22

MAPO

E hënë, 11 shkurt 2013 www.mapo.al

Përdoruesja më e moshuar e Facebookut është 105 vjeçe

Fjalëkryqi klasik

Amerikania Edythe Kirchmaier është përdoruesja më e moshuar e rrjetit më të famshëm social, Facebook. Në muajin janar ajo ka mbushur 105 vjet dhe në këtë mënyrë thyen rekordin paraprak, të cilin e mbante 101-vjeçarja Florence Detlor – njofton Daily News.

Përkundër moshës që ka, një ditë e zakonshme e Edythe është mjaft e ngarkuar. Ajo punon si vullnetare, vozit, bën vepra artizanale dhe kuptohet, qëndron e lidhur në Facebook. Për më shumë, ajo shfrytëzon një iPad për t’u lidhur me botën.

1

Keni një periudhë të vështirë për të kuptuar një kërkesë të miqve apo të familjareve, por mos u dorëzoni. Në fakt ju mund të dyfishoni ofertën për të arritur atë për të cilën ata janë shqetësuar.

5

6

7

8

19

22

Kjo është një nga ato ditë ku ju duhet të hapni dyert dhe të provoni mundësi të reja. Jeni i sigurt se e dini që njerëzit kanë mundësi të përgjigjen mirë kur ju e ndieni që jeni duke ecur në drejtimin më të mirë të mundshëm për ju.

Njerëzit janë emocionalisht të reagueshëm ndaj stresit sot, dhe është shumë e thjeshtë për ju t’i ndiqni. Bëni atë që është e mundur për ta kaluar dhe të ecni në jetë me hapa të mëdha, siç ju bëni gjithmonë, kështu mund të jeni dhe një shembull i mirë.

39 45

VIRGJERESHA (23/VIII-22/IX)

PESHORJA (23/IX-22/X)

AKREPI (22/X-21/XII)

Venusi, planeti i dashurise do behet aleati juaj.

Ai ju premton nje dite harmonike te gjithe cifteve. Vetem nje pjese do kene disa probleme te vogla komunikimi por qe do zgjidhen shpejt.

Beqaret do kerkojne te fillojne nje lidhje serioze.

Çdokush ka të drejtën e një opinioni, por s’është e thënë se duhet të jetë i juaji. Është një ditë e mirë sot për të dëgjuar njerëzit dhe të shikoni në qoftë se mund të mësoni diçka nga perspektiva e tyre, deri në këtë pikë mos merrni vendime të mëdha.

Kujdes sepse partnerit nuk do i pëlqejë aspak imponimi juaj që nxitet nga Urani dhe mund të lindin debate tëmëdha.Kujdespërbeqarët për ndonjë njohje të pa menduar. Do mendoni vetëm për kënaqësitë e momentit. Financat janë në rrugën e duhur.

Projektet e mëdha sot janë në radhë të parë-çdo gjë e re apo afatgjatë duhet të presë derisa ju të keni energjinë dhe kohën për ta përballuar atë.

Ju do të keni një kohë të vështirë për të larguar njerëzit, por kjo gjë është e domosdoshme.

SHIGJETARI (22/XI-21/XII)

BRICJAPI (22/XII-20/I)

UJORI (20/I-19/II)

PESHQIT (20/II-19/III)

Ju zakonisht nuk mund ta shihni veten tuaj të prirur artistikisht, por në një ditë si kjo e sotmja, ju mund të shihni se gjërat janë më të qarta në këtë drejtim. Krijo diçka të bukur ose merr çdo gjë të bukur për vete.

Do perjetoni momente shume te lumtura nen pranine e partnerit tuaj.

Ai do ju mbeshtese per gjithcka dhe do ju jape këshillat e duhura. Kujdesuni edhe ju me shume per te. Beqaret do jene shume kerkues dhe kembngulës sot.

Plutoni do të krijojë probleme. Me shumë gjasa do të bini në dashuri me dikë tjetër që sapo e keni njohur. Kujdes.

Ndjenjat do jenë të zjarrta dhe emocionet të mëdha.

Mos shpenzoni pa kursim sepse do i keni punët shumë keq më vonë.

Edhe bricjapët do të influencohen mjaft nga planetët sot. Bëni vetëm kujdes që seksualiteti të mos dalë mbi ndjenjat. Beqarët nën influencën e Mërkurit do tregohen shumë kërkues dhe do të duan më të mirën

23 27

32 38

41

42

48

52

28

33

37

47

46

Fjalëkryqi klasik është një nga lojërat enigmatike më të përhapura në botë. Fjalëkryqet e para filluan të botoheshin që në shekullin e XVIII dhe vazhdon të jetë e preferuar edhe në ditët e sotme.

13

17

26

31

40

43

49

50

53

44

Koha e fillimit ____:____ Koha e mbarimit ____:____

51

54

Horizontalisht:

Vertikalisht:

1. Koha nga dita e ndalimit të dikujt që dyshohet për një faj a krim deri kur je-

1. Në mënyrë të qetë, pa u grindur. 2. Fabrikë ku bëhet pastrimi i disa lëndëve

pet vendimi i dënimit nga ana e gjykatës. 10. Armë zjarri. 14. S’ka problem në

si nafta, vaji, etj. 3. Nënë në dialekt. 4. Dem i Amerikës së Veriut. 5. Jani, aktor

dialekt. 15. Një nga pjesët e Britanisë së Madhe. 17. Veprimtaria krijuese ar-

i njohur. 6. Odhise i skulpturës shqiptare. 7. Institut Letrar. 8. Njeri anglez. 9.

tistike. 18. Luan i letërsisë shqipe. 20. Takim sportiv. 21. Ashtu është dhoma

Lidhje a bashkim qelizash të njëllojta. 10. Momente, ose... 11. Zog grabitqar.

e presidentit të Amerikës. 22. Organizatë, ose... 24. Një arkitekt i njohur me

12. Numër rendor. 13. Ent Tregtar. 16. Ka edhe një klinikë të tillë. 19. Largimi

origjinë shqiptare. 26. Tregu Europian. 27. Lloj plehu kimik. 29. Rreth i vendit

nga një drejtim i caktuar. 23. Tommy ... Jones, aktor i njohur amerikan. 25. Emër

tonë. 33. Çekan i madh për të thyer gurë. 34. Varg gjërash të njëjta, të ng-

që i vihet dikujt për tallje. 28. Shkarkim elektrik në atmosferë. 30. Simboli

jashme ose me ndonjë tipar të përbashkët. 36. Instituti Aeronautikës. 37.

kimik i radiumit. 31. Pjesëz mohuese. 32. Papingji, poet i njohur. 33. Gjendja e

Ndeshje e fituar në tavolinë. 39. I njëjtë, i ngjashëm. 42. Komplet. 43. Notë

dikujt që rri pa të tjerë. 35. Dashuri e thjeshtë dhe e pastër. 38. Njësia e

muzikore. 45. Teatri Kombëtar. 47. Përemër pronor. 48. Pjesë para derës së

mëvetësishme me e vogël e gjuhës, pa të fundit. 40. Qazimi, këngëtare e njo-

shtëpisë. 50. Njësi për të matur fuqinë e rrymës elektrike. 52. Fatos, aktor i

hur. 41. Legjenda, ose... 44. Kafshë e madhe gjitare. 46. Kosova në makina.

njohur. 53. Sëmundje e dhënve. 54. Dru pylli me gjethe si të dardhës.

49. U rrëzua. 51. Pema pa të forta.

Sudoku | nivel mesatar 3

9

6

7

1

3 LUANI (23/VII-22/VIII)

30

36

35

12

22

25

34

11

20

29

GAFORRE (21/VI-22/VII)

10 16

24

BINJAKET (21/V-20/VI)

9

15

21

Horoskopi i ditës

E sotmja është plot me energji në të gjitha rrugët e jetës për ju.

Shiko nëse mund ta shpërndash atë përreth, nëse do që të bëheni të njohur ose përdoreni për projektet ose punët e tua të mrekullueshme.

4

18

Fëmijët nga shkollat e ndryshme në Dubrovnik janë mbledhur duke mbajtur maska të ndryshme.

Ata janë bashkuar si pjesë e një karnavali të quajtur “Katër ditët e karnavalit të Dubrovnikut”. Fëmijët nga shkollat fillore dhe të mesme kanë formuar figurën e Pinokios me madhësi prej 48 metrash. Me këtë rast, fotografi njohur kroat Sime Strikoman ka arritur të bëjë një fotografi të bukur.

DEMI (21/IV-20/V)

3

14

Fëmijët formojnë Pinokion

DASHI (20/III-20/IV)

2

3

8 3

5

4

1

7

5

5 6

3

6

2

4

9

1

8 2 7

6

5 7 1

1

5

Plotësoni vendet bosh në mënyrë që çdo rresht e kolonë të ketë numrat nga 1-9.

4 2 9

2

6 8 4

6

1

3 1 9 4

4

8

7

5

9

Koha e fillimit ____:____

9

7

Koha e mbarimit ____:____

Numërkryq 0

3

0

2

0

Shah | nivel mesatar Gjeni figurën duke bashkuar pikat

Plotësoni tabelën me numrat e dhënë!

Numra me 3 shifra:

Gjeni 10 ndryshimet

Koha e mbarimit ____:____

Numra me 4 shifra: Numra me 5 shifra:

002640, 012655, 546325, 581819, 625280, 751492, 835562, 875040.

N

D

D

O

E S

A

H

J

K

O

I M

G

E

R

M

J

E

T

E

S

R

E

U

M

A

T

I

Z

M

O

S

S

S

A

F

O

K

T

E

S

I

L

O

T

A

L

U

Z

I

O

N

E

B J

U

L

B

Numra me 6 shifra:

0105, 0551, 1596, 2286, 3428, 5851, 5962, 8748.

Ngjyrosni pjesën me pikë dhe zbuloni figurën

Përgjigjet nr të djeshëm

Koha e fillimit ____:____

I bardhi lëviz dhe fiton në të dy rastet e e dhena në skemën e mësipërme. Sfidat e dhëna janë të përzgjedhura nga profesionistë të vërtetë të lojës së Shahut

02555, 15478, 20767, 32155, 32323, 34490, 34719, 41455, 41587, 47859, 54249, 54263, 55354, 62580, 65485, 76888, 79244, 80547, 86122, 96999.

008, 212, 233, 252, 266, 302, 316, 412, 425, 452, 507, 520, 521, 522, 557, 683, 748, 896, 899, 933.

N

I

D

A

N

O

V

E

R

M

A

R

I

K

A

A

R

A

N

T

K C

T

R

F

S

E

M

H

E

M

A

R

I

L

A

A

M

A

E

R

O

F

E

4

4

7

8

4

8

2

6

3

2

0

0

2

1

2

1

2

1

2

1

2

3

3

0

2

6

5

L

9

8

4

4

7

8

4

5

4

1

7

2

1

M

0

2

8

5

5

5

6

9

6

5

3

.1

2

N

L

A E

4

5

O

D

C

3

1

K

E

O

0

1

M

A

D

2

1

A

A

S

N

3

S

J

U

U

5 4

E

N

T

J

E

N

N T

A I

R

M

5

0

1

1

3

6

5

4

7

8

5

5

4

1

5

2

1

0

2

2

3

6

5

9

6

8

5

7

7

8

8

4

8

5

4

1

2

0

1

5

6

3

2

0

2

5

9

6

8

7

8

4

8

5

4

1

5

2

1

0

2

3

6

6

5

9

8

5

6

5

3

0

0

1

4

5

6

9

8

7

4

8

5

4

1

0

1

1

1

4

4

7

8

9

3

6

5

2

3

0

2

1

4

8

7

faqja e fundit

SOT 1990

E hënë 11 shkurt 2013 www.mapo.al

23

11 shkurt Lirohet nga burgu pas 30 vitesh Nelson Mandela Rolihlahla Dalibhunga u lind më 18 korrik të vitit 1918, në një fshat të vogël të Keipit në Afrikën e Jugut. Kur mbushi shtatë vjeç, u bë i pari pjesëtar i familjes së tij që do të shkonte në shkollë. Emri Mandela iu dha nga mësuesi i shkollës, nga një anë në nderim të admiralit të famshëm anglez Horatio Nelson dhe, nga ana tjetër, sepse kishte vështirësi në shqiptimin drejt të emrit të tij afrikan. Me këtë emër ai u bë një nga burrat më të rëndësishëm të botës një nga luftëtarët më të mëdhej të të drejtave të njeriut. Më 5 gusht 1962 Mandela u arrestua. Në gjetjen dhe kapjen e tij ndihmoi edhe shërbimi amerikan i CIA-s. Mandela u akuzua

për sabotim dhe për përpjekje për të përmbysur me dhunë qeverinë. Duke bërë vetëmbrojtjen, ai paraqiti bindjet dhe aspiratat e tij për demokraci, liri dhe barazi. Në atë mbrojtje, ai tha: “Gjithnjë kam mbështetur idealin e një shoqërie të lirë dhe demokratike, në të cilën të gjithë të jetojnë së bashku në harmoni dhe me të njëjtat mundësi. Ky është një ideal për të cilin shpresoj të jetoj dhe të fitoj. Por, po të jetë nevoja, ai është një ideal për të cilin jam gati edhe të vdes”.

Në vitin 1964, Mandela u dënua me burgim të përjetshëm.

Për 18 vjet, burgu i tij do të ishte në Robin Ailand, një ishull i izoluar 7 kilometra larg Keip Taunit, në të cilin do të thye-

nte gurë në një gurore dhe më pas, për 9 vjet të tjera, do të kalonte në dy burgje në tokë. Në vitin 1990 presidenti i ri i Afrikës së Jugut, De Klerk legalizoi Partinë e Kongresit Kombëtar Afrikan dhe Mandela, pas 27 vjetësh, u lirua nga burgu më 11 shkurt të vitit 1990. Lirimi i tij u transmetua drejtpërsëdrejti në televizor në të gjithë botën. Në fjalimin që mbajti atë ditë, ai u zotua se do t’i përkushtohej paqes dhe pajtimit të popullit të Afrikës së Jugut. Ai ishte presidenti i parë me ngjyrë në Afrikën e Jugut, i cili mori dhe çmimin “Nobel për Paqen” dhe mbahet mend se i mësoi botës se drejtësia mund të arrihet pa hakmarrje.

Profilet e diktatorëve

Liderët autoritarë, si shfaqen në Twitter e Facebook

Dmitry Medvedev fillimisht u fut në sferën e Twitter-it në qershor të 2010 me një entuziazëm të papritur. Pasi që vendosi të postojë një foto zyrtare të tij me presidentin amerikan Barack Obama derisa hanin hamburger, ajo u bë një fotografi ikonë e rivendosjes së politikës amerikane me Rusinë. “Nuk kam ngrënë hamburger për një kohë. Drekë me Obamën në Ray’s Hell Burger”, thuhej në mesazh. — Dmitry Medvedev (@MedvedevRussiaE).

GAZETA

MAPO info@mapo.al cel: 068 20 20 5555477 Gazetamapo@gmail.com cel: 068 477

Lideri suprem i Iranit, Ayatollah Ali Khamenei po poston fotografi bardhë e zi nga vitet e ’70-ta, lideri çeçen Ramzan Kadyrov po poston mesazhe nostalgjike në Twitter mbi jetën e natës në Çeçeni, ndërsa Gulnara Karimova e Ilham Aliyev po perfeksionojnë artin e bukur të Instagramit. Radio Evropa e Lirë hedh një vështrim se si këto regjime autokrate po përdorin (ose keqpërdorin) kanalet e mediave sociale për qëllimet e tyre personale dhe politike.

Ayatollah Ali Khamenei, Lideri suprem i Iranit Ayatollah Ali Khamenei ka një prani aktive në Twitter, Instagram, Google+, dhe, para një muaji në Facebook. Derisa ardhja e Khameneit në rrjetin më të popullarizuar social në botë ka nxitur thirrje për Teheranin që të zhbllokojë Facebook-un, sekretari i Këshillit Suprem për Hapësirën Kibernetike, Mehdi Akhavan Behabadi, ka thënë se faqja e Facebook ka qenë një “lëvizje spontane e adhuruesve të Khameneit”. Të tjerët kanë theksuar se faqja e Facebook-ut në të vërtetë së pari është publikuar përmes llogarisë zyrtare të Khameneit në Twitter. Faqja është e mbushur me fotografi që janë marrë nga albumi privat familjar i tij, si dhe me grafike shkëlqyese në gjuhën angleze e persiane. Edhe pse Facebook është etiketuar si instrument “cionist” nga autoritetet iraniane, faqja është një njohje e heshtur e popullaritetit të rrjetit social, në të cilin kanë qasje miliona iranianë përmes serverëve alternativë dhe mjeteve që nuk mund të filtrohen.

Ramzan Kadyrov Lideri çeçen Ramzan Kadyrov përmes llogarisë në Twitter, mbulon një mori temash. Në vetëm 140 karaktere ai lavdëron shtypin rus, vajton vdekjen e të gjyshit, uron një përdorues të Twitter për lindjen e fëmijës së tij dhe mesazhe të tjera. Mesazhi i poshtëm në Twitter i mbulon të gjitha. Kush e di se si Kadyrov ka shëtitur në rrugët e Groznit natën, dhe me nostalgji mendon për mrekullitë e vogla të jetës? (Ночной Грозный сказочно красив.Поездил по улицам. Посидел в кафе. Угостили жижиц и галниш. Был ароматный калмыцкий чай с молоком. Рекомендую — RKadyrov (@RKadyrov) December 18, 2012). “Grozni natën është shumë i bukur. Eca rrugëve. U ula në një kafene. Mora salsiçe dhe pasta. Gjithashtu edhe çaj aromatik Kalmyk me qumësht.

Ua rekomandoj”.

Gulnara Karimova Asnjë listë e mediave sociale me detajet e jetës së liderëve autoritarë nuk kompletohet pa e përmendur Gulnara

Në këtë fotografi të marrë nga faqja e Facebook-ut e Khameneit, lideri suprem (me syze) qëndron prapa themeluesit të Republikës Islamike të Iranit, Ayatollah Ruhollah Khomeini (përpara me mjekër të bardhë).

Karimovan, të bijën e presidentit të Uzbekistanit Islam Karimov. Karimova më së shumti postonte mesazhe në Twitter mbi angazhimet e saj sociale dhe fotografi glamuroze me Instagram, para se të fitonte vëmendje të mediave ndërkombëtare pas zënkës që pati në Twitter me disa nga kritikët e saj, përfshirë Andrew Stroehlein, drejtorin e Komunikimeve të Grupit Ndërkombëtar të Krizave (ICG). Angazhimi i saj, ka çuar në spekulimet se ajo po përpiqet të shfaqet më e kapshme për komunitetin ndërkombëtar si pjesë e një përpjekje të saj personale për t’u paraqitur si kandidate e përshtatshme për presidencë.

Ilham Aliyev Faqet e Facebook-ut të politikanëve nuk janë më shumë sesa një zgjatim vizual i komunikatave të tyre të shtypit shoqëruar me imazhe si ajo e tash të famshmit blogut të “Kim Jong Il duke hedhur vështrime mbi gjërat”. Faqja e Facebook-ut e presidentit të Azerbejxhanit Ilham Aliyev është e mbushur me fotografi të tij dhe si gjithnjë, gruan e tij me stil Mehriban Aliyeva, në pritje të ndryshme. Aktiviteti i Aliyevit në Twitter, megjithatë është tërësisht një rrëfim tjetër. Ndryshe nga shumica e liderëve që ndoshta postojnë mesazhe çdo ditë, ose disa herë në javë, llogaritë e Aliyev në gjuhën angleze dhe azere në Twitter aktivizohen në javë dhe kanë të bëjnë me mendimet “jodiplomatike” mbi gjithçka që nga Nagorno-Karabakhi e deri te lobi armen, që ai i referohet si “armik”. Ky mesazh është marrë nga një fjalim, në cilin Aliyev e bëri disa ditë para në një takim përvjetor të Partisë së tij, Azerbejxhani i Ri. Kjo të bën të mendosh nëse presidenti po i menaxhon vetë llogaritë e tij në Twitter, ose, sikur,

Forcat Izraelite të Mbrojtjes, që kanë marrë një emigrant 26-vjeçar nga Belgjika, për të drejtuar median e tyre sociale. Aliyev ka marrë vetë një gjeni të mediave sociale. “Armenia si shtet pa asnjë vlerë. Në fakt, është një koloni, që udhëhiqet nga jashtë”. — Ilham Aliyev (@presidentaz).

Dmitry Medvedev Dmitry Medvedev fillimisht u fut në sferën e Twitter-it në qershor të 2010 me një entuziazëm të papritur. Pasi që vendosi të postojë një foto zyrtare të tij me presidentin amerikan Barack Obama derisa hanin hamburger, ajo u bë një fotografi ikonë e rivendosjes së politikës amerikane me Rusinë. “Nuk kam ngrënë hamburger për një kohë.

Drekë me Obamën në Ray’s Hell Burger”, thuhej në mesazh. — Dmitry Medvedev (@MedvedevRussiaE).

Megjithatë, mesazhet e ish presidentit rus në Twitter morën një vëmendje të padëshiruar, kur në mes të protestave anti-qeveritare, ai e ripostoi një mesazh të një deputeti të Dumës, i cili përmbante sharje. Mesazhi i Medvedevit u përhap me shpejtësi. Mesazhi origjinal i referohej një blogeri rus Aleksei Navalny. Mesazhi u fshi shumë shpejt, dhe Kremlini tha se një i punësuar kishte ndërhyrë në llogarinë e Medvedevit në Twitter.

Paul Kagame Presidenti i Ruandës, Paul Kagame është një përdorues produktiv i Twitter-it. Ai mund të mos pasojë secilin, por, sigurisht se përgjigjet dhe angazhohet me adhuruesit e kritikët e tij.

Mesazhet e tij, megjithatë, janë plot me gabime gramatikore, zakonisht me shkronja të mëdha dhe me shkurtesa si “alwz,” “powr,” dhe “bcz.” Ai është munduar të kërkojë falje (shihni me-

Kryeredaktor: Arion Sulo. Zv/kryeredaktor: Alfred Lela, Aleksandra Bogdani.

Politika: Nevila Përndoj, Fejzi Braushi. Kronika: Leonard Bakillari, Dashamir Biçaku Rrethe: Vladimir Karaj.

Ekonomia: Blerina Hoxha. Sociale: Jonida Tashi. Kultura: Aida Tuci. Suplement: Jonida Hitoveizi. Sporti: Jeton Selimi.

Komentatorë&Analistë: Gentian Elezi, Arjan Vasjari, Prof. Asoc. Dr. Adrian Civici.

Karikatura: Bujar Kapexhiu. Faqosja: Florenc Elezi. Ilir DRIZARI, Kujtim Bisha Koordinatore: Shkëndi çili.

Korrektore: Lila Plasari, Brunilda Meno. Adresa: Bulevardi Gjergj Fishta pranë UET

sazhin më poshtë) por gjykuar nga gabimi në fjalën e parë, duket se mesazhi nuk ka marrë kuptimin e duhur.

Sori friends...have realised in my RTs n tweets words getting cut/incomplete..etc-will rectify! Some prob with my machine (I ka lënë fajin ai, problemeve me kompjuter). — Paul Kagame (@PaulKagame). “Probleme” apo jo, mesazhi i Kagame u ripostua qindra herë. Mesazhet e tij në Twitter duket se janë pjesë e një përpjekje më të gjerë për të përmirësuar imazhin e tij ndërkombëtar, derisa po shtohen kritikat për shtypjen e opozitës dhe gazetarëve në vendin e tij. Megjithatë, tërë ky angazhim, nuk e ka lënë të padëmtuar atë. Në maj të 2011, Kagame dhe Ian Birrell, ish redaktori i “The Independent,” u zunë në Twitter, pasi që Birell e quajti Kagame “despot”. Biseda mund të mos shfaqet më në llogarinë e Kagames, por, mesazhi i mëposhtëm është një shembull i mirë i reagimit të tij në Twitter. “Pa marrë parasysh se çka thonë ata që na urrejnë, drejtësia dhe e vërteta gjithnjë do mbizotërojnë!!! - Paul Kagame (@PaulKagame).

Hugo Chavez Presidenti i Venezuelës Hugo Chavez iu bashkua shpejt Twitter. Edhe pse fillimisht i quajti disa mesazhe kundër regjimit të tij, si “kërcënime terroriste”, brenda tri vjetësh lideri i vetëquajtur i Revolucionit Bolivarian, është bërë lideri i dytë më i ndjekur në Twitter me 3.9 milionë pasues, pas Barack Obamës. Duke i inkurajuar venezuelianët që të postojnë mesazhe mbi shqetësimet e tij, lideri populist, ia ka dalë që ta kthejë Twitter-in në një mjet publik për revolucionin socialist të stilit të tij, duke iu dhënë detyra ministrave që të përmbushin nevojat e njerëzve. Chavez është bërë i njohur për mesazhet e tij në mënyrë frenetike nga udhëtimet jashtë vendit. Mesazhi i mëposhtëm ilustron më së miri përmbajtjet e mesazheve të Chavezit. “Energjia e tij është mbresëlënëse! Është shembull i vullnetit dhe ruajtjes së revolucionit! Rroftë Fideli”. — Hugo Chávez Frías (@chavezcandanga) Koreja Veriore Ka një mori llogarish të rreme në Twitter të Kim Jong Un, që postojnë mesazhe satirike, dhe nganjëherë edhe ofenduese. Një nga ta është @KimJongNumberUn. Ky ka më shumë se 211 mijë pasues dhe nuk heziton kur ka të bëjë me thumbimin për çdo gjë, duke u nisur nga mungesa e ushqimit e deri të ligjet e ashpra të censurës nën grushtin e hekurt të Kim Jong Unit. Mesazhi i mëposhtëm i thotë të gjitha. “OK. Do ta ndalë tërë internetin, për tërë vendin” - KimJongNumberUn.

Email: v_perleka@yahoo.com vera_perleka@hotmail.com

CMYK

24 18 16

MAPO

E 10 shkurt 2012 martë, 15 17 27maj mars maj2011 2011 13 E premte, martë, qershor 24 2010 janar 2012 www.mapo.al www.gazetamapo.com www.mapo.al