12 shkurt mapo ok

Faqe 2

Afër / larg

Protestuesit në Bosnje i lexuan këtë herë gënjeshtrat etnike të liderëve Nga Slavoj Žižek/ The Guardian

Themelues Henri Çili - Kryeredaktor Arion Sulo - E mërkurë, 12 shkurt 2014. Numër 1131. Viti V botimit. Çmimi 30 lekë. 1.5 euro. www.mapo.al e-mail: gazetamapo@gmail.com. Adresa: BLV "Gjergj Fishta"

në brendësi

Përkujtohet ditëlindja e Pashkos me një çmim në nder të tij Fondacioni për Liri Ekonomike dhe Universiteti Europian i Tiranës prezantuan dje çmimin “Gramoz Pashko”.

Lulzim Basha: Liberalizmi që mbolli Pashko, është sot në rrezik FAQE 12

Dibër, hakmarrje në 1-vjetorin e vrasjes së vjehrrës nga dy nuset Basir Nikolli, vëlla i njërës prej nuseve, u vra në 1-vjetorin e vdekjes nga vaji i nxehtë në vesh të Naime Skukës. Policia dyshon se vrasja ka motive hakmarrjeje, por autorët FAQE 7 nuk janë identifikuar ende

Rritje drastike e sigurimit të makinave, shkon në 210 mijë lekë Kompanitë kanë rritur brenda një dite tarifat e sigurimit të automjeteve, duke i çuar në 210 mijë lekë të vjetra. Çmimi i siguracionit u rrit me më shumë se 60 mijë lekë brenda një dite, duke rënduar edhe më tej kostot për qytetarët. Tarifat e reja po aplikohen edhe nga kompania shtetërore INSIG

Berisha: Ligji 7501 i futi pronat në tunel, pas tritoleve në Vlorë janë pasuritë në Tiranë Pas armëve e granatës, edhe tritol në burgun e Drenovës

FAQE 7

op-ed / 10-11

Ish-kryeministri shprehet se është përgjegjës për ligjin e ndarjes së tokës bujëqësore sipas parimit të Xheferesonit, “toka i takon atij që e punon”. Legalizimet, premtim i pambajtur plotësisht dhe pse shpërthimet e tritolit në Vlorë kanë një lidhje me Tiranën.

NgërÇ

NGA bujar kapexhiu

Shqipëria, një dhe njëmijë

koment Florian Raunig

Unë kam pasur nderin dhe privilegjin që të ndjek – me disa ndërprerje – zhvillimin e pamasë të këtij...

vite më parë. Ka patur krim të organizuar, po ka patur një luftë eficente ndaj krimit të organizuar, por nuk ka qenë faktor bllokues. Detyra ime ishte të luftoja korrupsionin në kopshtin tim.

Korrupsioni mori një përgjigje; janë qindra të penalizuar dhe të dënuar.

Nuk ka luftë eficiente pa një Prokurori të Përgjithshme eficiente... Faqe 5

Masat kundër aksidenteve, ikin furgonët, burg për shoferët e dehur Ministrat Tahiri dhe Haxhinasto prezantojnë një plan me 58 pika për minimizimin e aksidenteve rrugore. Synohet eliminimi i transportit me furgon, duke stimuluar më shumë licenca për autobusët dhe parashikohet vendosja e kamerave në rrugë

Art nga qelia E hapur në një nga mjediset e City Park, punët e ekspozuara në ekspozitën “Art nga qelia”, dhe në Blog Valbona Nathanaili shitje për publikun si...

Unë nuk mund të shmang përgjegjësinë time edhe për përgjegjësitë e tyre.

Ka një parametër, ka një tregues, më të rëndësishmin sot për ecurinë e vendit dhe ky tregues është ecuria e proceseve integruese, sepse bazohet në një vëzhgim të pandërprerë dhe të gjithanshëm. Unë ju them se ka patur korrupsion, por shumë herë më pak se shumë

Qeveria prezanton një plan të detajuar masash si kundërpërgjigje ndaj numrit të madh të aksidenteve. Ministri i Transporteve, Edmond Haxhinasto dhe ai i Brendshëm, Saimir Tahiri, prezantuan dje paketën me 58 pika, ku njëra prej tyre parashikon edhe ndalimin e lëvizjes me furgonë. Ministri i Brendshëm, Saimir Tahiri lajmëroi ndalimin e furgonëve... Faqe 6

qëndrimet ps-pd

Kosh politik

“Shkrirja” e AMA-s, debati me dyer të mbyllura në Kuvend

FAQE 4

14 in memoriam

Dritëro Agolli: Skënder Sallaku, Çarli Çaplini shqiptar Ndërron jetë pas një sëmundjeje të rëndë artisti Skënder Sallaku.

Homazhet në nder të tij do të zhvillohen sot në Teatrin Kombëtar

moti Tiranë

7 | 15 °C shkodër

8 | 15 °C Vlorë

9 | 16 °C

kursi

140.3

është vlera e euros në Lekë në tregun e brendshëm valutor. burimi: banka e shqipërisë

koment / 11

Faqe 16

Besart Kadia

Një ekonomist si…

Sot në Shqipëri me mijëra të rinj ëndërrojnë të bëhen ekonomistë.

Shumë prej tyre shohin si një profesion të sigurt dhe në kërkesë, sidomos pas vitit 2002, kur bankat e huaja ishin në nevojë të theksuar për punonjës të kualifikuar. Aq sa bankat filluan të rrisin pagat për të qenë konkurruese me njëra-tjetrën, duke e bërë këtë sektor sot ndër më të mirëpaguarit në tregun shqiptar të punës. Duke parë kërkesën e madhe për staf të kualifikuar, erdhi në ndihmë dhe sektori privat i arsimit, ndër të parët Universiteti i New York-ut e më pas Universiteti Europian Tiranës, e kështu me radhë. Si bankat ndërkombëtare që ndihmojnë sot ekonominë tonë me kreditim e në rritje ekonomike, ashtu dhe liberalizimi i tregut të arsimit të lartë, nuk janë gjë tjetër veçse produkt i ideve liberale të mishëruara në ekonomistët, politologët...

2

fokus

1

ngjarje e ditës

politikë/ “Shkrirja” e AMA-s,

debati me dyer të mbyllura në Kuvend

Faqe 4

politikë/ Berisha: Ligji 7501

i futi pronat në tunel, kam përgjegjësi

Faqe 5

kronikë/ Masat kundër

aksidenteve, ikin furgonët, burg për shoferët e dehur

Faqe 7

A është sot ngritja e Islamizmit radikal e lidhur reciprokisht me zhdukjen e së majtës sekulare në vendet islamike?

Pse? Sepse kërkesat e protestuesve ishin më të thjeshta e të qarta se kurrë – vende pune, shanse për një jetë më të mirë dhe fund korrupsionit – por këto mobilizuan popullin në Bosnje, një vend që në dekadat e fundit, ka qenë sinonim i spastrimeve të egra etnike.

Protestuesit në Bosnje, i lexuan këtë herë gënjeshtrat etnike të liderëve Nga Slavoj Žižek/ The Guardian

J

avën e kaluar qytetet u dogjën në Bosnje-Hercegovinë. Gjithçka filloi në Tuzla, një qytet me shumicë myslimane. Më pas protestat u përhapën në kryeqytet, Sarajevë, dhe në Zenicë, por gjithashtu edhe në Mostar, qendër e një segmenti të popullatës kroate, po ashtu edhe në Banja -Luka, kryeqytetin e pjesës serbe të Bosnjes. Mijëra protestues të zemëruar pushtuan godinat qeveritare dhe u vunë flakën. Megjithëse situata më pas u qetësua, një atmosferë tepër e tensionuar vazhdonte të ndjehej. Ngjarjet u dhanë jetë teorive konspirative (për shembull, ajo se qeveria serbe kishte organizuar protestat për të rrëzuar lidershipin boshnjak), por këto duhen injoruar, përderisa është e qartë se, çfarëdo që të fshihet pas, dëshpërimi i protestuesve është autentik. Dikush mund të tundohet të citojë frazën e famshme të Mao Ce Dunit: Ka kaos në Bosnje, situata është e shkëlqyer.

Pse? Sepse kërkesat e protestuesve ishin më të thjeshta e të qarta se kurrë – vende pune, shanse për një jetë më të mirë dhe fund korrupsionit – por këto mobilizuan popullin në Bosnje, një vend që në dekadat e fundit, ka qenë sinonim i spastrimeve të egra etnike.

Deri më sot, e vetmja protestë masive në Bosnje dhe në vendet e tjera të ish-Jugosllavisë kanë ndodhur për shkak të pasioneve etnike dhe fetare. Në mesin e vitit 2013 dy protesta publike u organizuan në Kroaci, një vend në krizë të thellë ekonomike, me papunësi të lartë dhe me një dëshpërim që ndjehet në publik: sindikatat u përpoqën të organizonin grumbullime për të mbështetur të drejtat e punëtorëve, ndërkohë që nacionalistët e krahut të djathtë iniciuan një lëvizje protestash kundër përdorimit të shkronjave cirilike në ndërtesat publike në qytetet me pakicë serbe. Iniciativa e parë mblodhi qindra njerëz në një shesh të Zagrebit; e dyta mobilizoi qindra mijëra, ashtu sikurse një lëvizje fondamentaliste e mëparshme kundër martesave të homoseksualëve.

Kroacia nuk përbën një përjashtim: nga Ballkani në Skandinavi, nga SHBA-ja në Izrael, nga Afrika Qendrore në Indi, një epokë e errët e re po shquhet turbull, me pasione shpërthyese etnike dhe fetare që po zmbrapsin vlerat iluministe. Këto pasione kanë qenë të fshehura gjatë gjithë kohës, por e re sot është paturpësia e hapur e shfaqjes së tyre.

Atëherë çfarë duhet të bëjmë? Rrymat

liberale na rrëfejnë se kur vlerat themelore të demokracisë janë nën kërcënimin e fundamentalistëve etnikë dhe fetarë, ne duhet të bashkohemi pas axhendës liberalo-demokratike të tolerancës kulturore, të shpëtojmë çfarë mund të shpëtohet dhe të heqim mënjanë ëndrrën e një transformimi social më radikal. Detyra jonë është e qartë: duhet të zgjedhim midis lirisë liberale dhe zgjedhës fondamentaliste.

Gjithsesi, kur neve na bëhet triumfalisht një pyetje retorike si “A dëshironi t’i përjashtoni gratë nga jeta publike?” ose “Dëshironi ta ndëshkoni me vdekje çdo kritikë të fesë?”, ajo që ne duhet të na bëjë dyshues është fakti që pyetja është retorike.

Problemi është se një universalizëm liberalist kaq i thjeshtë e ka humbur çiltërsinë shumë kohë më përpara. Konflikti midis tolerancës liberale dhe fondamentalizmit është kthyer kohët e fundit në një konflikt fals – një rreth vicioz i dy poleve që gjenerojnë dhe presupozojnë njëra – tjetrën.

Ajo që Maks Hokhaimer tha në lidhje me kapitalizmin dhe fashizmin në vitet 30’ (ata që nuk duan të kritikojnë kapitalizmin duhet të heshtin edhe për fashizmin) duhet të aplikohet tek fondamentalizmi i sotëm: ata që nuk duan të kritikojnë demokracinë liberale duhet të heshtin edhe për fundamentalizmin fetar. Duke reaguar për karakterizimin e marksizmit si “Islami i shekullit të njëzetë”, Zhan-Pjer Taguieff shkruajti se Islami është kthyer në zgjatim të “Marksizmit të shekullit të njëzetenjëtë”, si një antikapitalizëm i dhunshëm pas rënies së komunizmit.

Gjithsesi mund të thuhet se peripecitë e kohëve të fundit të fondamentalizmit islamik konfirmojnë shprehjen e hollë të Uollter Benxhaminit se “çdo ngritje e fashizmit dëshmon për një revolucion të dështuar”. Ngritja e fashizmit me fjalë të tjera është një dështim i së majtës, dhe njëkohësisht një provë se ka ekzistuar një potencial revolucionar, një pakënaqësi, të cilat e majta nuk qe e aftë t’i mobilizonte. Mos vallë po ndodh njësoj sot me të ashtuquajturin “Islamo-

Gjithsesi, mënyra efektive si Bashkimi Europian e qeveris Bosnjën, përforcon ndarjet: ajo i trajton elitat nacionaliste si partnerë të privilegjuar, duke ndërmjetësuar mes tyre.

Ajo që konfirmon shpërthimi boshnjak është se nuk mund t’i tejkalosh sinqerisht pasionet etnike duke imponuar një axhendë liberale: ajo që i bashkoi protestuesit ishte një kërkesë radikale për drejtësi.

Problemi është se një universalizëm liberalist kaq i thjeshtë e ka humbur çiltërsinë shumë kohë më përpara. Konflikti midis tolerancës liberale dhe fondamentalizmit është kthyer kohët e fundit në një konflikt fals – një rreth vicioz i dy poleve që gjenerojnë dhe presupozojnë njëra – tjetrën.

fashizëm”? A është sot ngritja e Islamizmit radikal e lidhur reciprokisht me zhdukjen e së majtës sekulare në vendet islamike? Kur Afganistani u portretizua si vendi më fundamentalist islamik, cilit iu kujtua se 40 vjet përpara ai ishte një vend me tradita të forta sekulare, duke përfshirë një parti të fortë komuniste, e cila mori pushtetin e pavarur prej Bashkimit Sovjetik? Është e kundërta e këtij sfondi ajo që duhet të kuptojmë nga ngjarjet e fundit në Bosnje. Në njërën prej fotove të protestës, ne shikojmë demonstruesit duke valëvitur paralelisht të tre flamujt: Boshnjakun, serbin dhe kroatin, duke shpalosur dëshirën për t’i injoruar diferencat etnike. E thënë shkurt, ne po përballemi me një rebelim kundër elitave nacionaliste. Popujt e Bosnjës e kanë kuptuar më në fund se cili është armiku i tyre i vërtetë: jo grupet e tjera etnike, por liderët e tyre, që pretendojnë se i mbrojnë ata nga të tjerët. Kjo është sikur motoja e vjetër dhe aq shumë e abuzuar titiste “Vëllazëri dhe unitet” të kishte prekur aktualitetin.

Një nga shënjestrat e protestuesve ishte administrata e Bashkimit Europian, e cila mbikëqyr shtetin boshnjak, për të përforcuar paqen midis tre kombeve, dhe për t’u ofruar ndihmë financiare në mënyrë që shteti të funksionojë. Kjo mund të duket surprizuese, që kur qëllimet e protestuesve ishin të njëjta me ato të Brukselit: prosperitet dhe fund tensioneve etnike dhe korrupsionit. Gjithsesi, mënyra efektive si Bashkimi Europian e qeveris Bosnjën, përforcon ndarjet: ajo i trajton elitat nacionaliste si partnerë të privilegjuar, duke ndërmjetësuar mes tyre.

Ajo që konfirmon shpërthimi boshnjak është se nuk mund t’i tejkalosh sinqerisht pasionet etnike duke imponuar një axhendë liberale: ajo që i bashkoi protestuesit ishte një kërkesë radikale për drejtësi. Hapi i radhës dhe më i vështiri do të kishte qenë organizimi i protestuesve në një lëvizje të re sociale që injoron ndarjet etnike, dhe organizimi i protestave të mëtejshme – a e imagjinon dot dikush skenën e boshnjakëve dhe serbëve të zemëruar që protestojnë së bashku në Sarajevë? Edhe sikur protestat gradualisht ta humbasin fuqinë e tyre, ato do të mbeten një shkëndijë shprese, diçka e ngjashme me vëllazërimin e ushtarëve përgjatë llogoreve në Luftën e Parë Botërore. Ngjarjet emancipuese etnike gjithmonë përfshijnë injorime si këto të identiteteve të veçanta.

Marrë me shkurtime, përktheu M.Kamberi

kryesore

Gazeta MAPO

www.mapo.al / gazetamapo@gmail.com

12.02.2014

3

AMF: Shumë shpejt, tarifat në bazë merite Tarifat e sigurimeve të makinave shumë shpejt do të aplikohen në bazë risku dhe merite. Kjo do të thotë se, nëse je shofer i ri, apo shumë i vjetër, dhe nëse ke precedent në aksidente, do të paguash tarifë më të lartë siguracioni. Por nëse ke mbi pesë vjet shofer dhe ke një CV të pastër aksidentesh, do të kesh një tarifë më të ulët sigurimi. Kjo metodologji që aplikohet aktualisht në të gjitha vendet e Bashkimit Europian, por edhe në rajon pritet të jetë e vlefshme edhe për Shqipërinë. Autoriteti i Mbikëqyrjes së projekti “Bonus-Malus”, që do të thotë sigurim i automjetit në bazë të riskut, është drejt përfundimit, i asistuar nga Bankës Botërore. Me aplikimin e sistemit “Bonus-Malus”, ajo që është e sigurt ka të bëjë me faktin se çmimi nuk do të jetë i njëjtë për të gjithë përdoruesit e automjeteve. Por projekti që do të çojë në tarifat e reja është në fazën përmbyllëse. Si referencë do të jetë çmimi i primit të rrezikut, i cili ende nuk është përllogaritur dhe do të jetë objekt i punës së kompanive të sigurimit.

“Fluturojnë’ tarifat e sigurimeve të makinave, nga dje 210 mijë lekë Kompanitë e sigurimit kanë rritur brenda një ditë me më shumë se 60 mijë lekë tarifat e sigurimit të automjeteve, duke i çuar në 210 mijë lekë të vjetra, nga 147 mijë lekë që ishte ditën e hënë. Luhatje drastike në vitin e fundit Blerina Hoxha

Për shumë qytetarë mbajtja e një makine në përdorim po vështirësohet. Pas rritjes së çmimeve të karburantit, dje kompanitë e sigurimeve në unison kanë rritur primet e sigurimit për automjetet katër plus një, në 21 mijë lekë të reja, nga 14.7 mijë që ishte kjo tarifë deri një ditë më parë. Mbrëmjen e se hënës agjentët janë njoftuar nga kompanitë për ndryshimin e tarifave.

Kompanitë

Kanë qenë të shumtë dje qytetarët që janë drejtuar në sportelet e agjentëve të sigurimeve dhe janë shtangur para tarifës 21 mijë lekë, e cila ofrohet për herë të parë. Shumë prej tyre kanë preferuar të tërhiqen në pritje të ndonjë ndryshimi.

Agjentët në rrugën “Gjergj Fishta” pohuan se ndryshimet e shpeshta të çmimeve dhe të pakontrolluara vijnë për shkak të një situate monopol në treg dhe moskontrollimit të tregut nga autoritetet mbikëqyrëse. Të njëjtat çmime po aplikon edhe kompania shtetërore e sigurimeve INSIG. Agjentët pohuan se tarifat e siguracionit u rritën në këto

nivele, për shkak se tregu adoptoi me sukses tarifën prej 14.7 mijë lekëshe që u aplikua në tre muajt e fundit. Por precedentët kanë treguar se kur tarifat rriten me ritme kaq të shpejta, bien po me këto ritme. Në muajt e parë marrëveshja gjen zbatim të gjerë në të gjithë vendin, por më pas kompanitë e vogla të sigurimeve në ndjekje të klientelës nisin të mos respektojnë marrëveshjen, duke ofruar çmime më të ulëta. Këto lëvizje aplikohen në kushtet e një oligopoli të pastër, ku kompanitë e sigurimeve janë gjobitur për marrëveshjet nga Autoriteti i Konkurrencës. Sipas ligjit aktual në fuqi, tarifat e sigurimit të automjeteve janë të liberalizuara. Çdo kompani duhet të ofrojë tarifat në proporcion me tregun që ka, çka do të thotë se çmimi nuk duhet të jetë i njëjtë për të gjitha kompanitë. Nga ana tjetër, tregu i sigurimeve nuk arriti të funksiononte në këtë mënyrë për shkak të konkurrencës së madhe, mungesës së mjeteve të kontrollit dhe informalitetit të lartë. Duke ofruar çmime siguracioni deri edhe në 50 mijë lekë, tregu i sigurimeve jo vetëm

Nga 147 mijë lekë, dje tarifa e sigurimit të makinave shkoi në 210 mijë lekë. Sipas ligjit aktual në fuqi, tarifat e sigurimit të automjeteve janë të liberalizuara. Çdo kompani duhet të ofrojë tarifat në proporcion me tregun që ka, çka do të thotë se çmimi nuk duhet të jetë i njëjtë për të gjitha kompanitë

mbeti në vend, por nuk po arrin të jetë i ndershëm me klientët, të cilët duan çmime të ulëta në momentin e pagesës së siguracionit dhe vlera të larta kompensimi në rast aksidenti. Qindra qytetarë kanë humbur jetën në aksidentet rrugore dhe të tjerë janë të paaftë fizikisht dhe vazhdojnë të enden në dyert e kompanive të sigurimeve për të marrë dëmshpërblimet, të cilat në të shumtën e rasteve nuk ofrohen.

AMF

Kompanitë duhet të rrisin tarifat e sigurimit të automjeteve, në mënyrë që të mund të përballojnë koston e dëmeve të krijuara nga aksidentet janë shpreh u r d r e j t u e s i t e Au t o r i t e t i t t ë Mbikëqyrjes Financiare në një takim me drejtuesit e kompanive. Nisur nga gjendja aktuale, tarifat e zbatuara vlerësohen se janë në nivele relativisht të ulëta, nëse krahasohen me vlerësimin e riskut për produktin. Mirëpo, çdo çmim që ofrohet e ka një kosto dhe kjo duhet të jetë edhe për sigurimin e automjeteve. Numri i aksidenteve në vendin tonë është shumë i lartë kraha-

suar edhe me rajonin, por nuk duhet të pengojë Autoritetin Mbikëqyrës të kontrollojë tregun me qëllim që tarifat të kenë një logjikë me koston. Por në të gjithë këtë katrahurë ata që e pësojnë janë qytetarët. Rritja e çmimit të karburantit dhe rritja e tarifave të sigurimit kanë krijuar vështirësi të reja këtë vit. Por të tilla situata më shumë se zgjidhin problemin, bëhen shkak për nxitje të informalitetit në treg. Në verën e vitit që shkoi, një prim sigurimi shitej me 45 mijë lekë. Në tre muajt e fundit çmimi shkoi në 14.7 mijë lekë dhe që nga dje, çmimi arriti në 210 mijë lekë.

Sipas të dhënave të Autoritetit të Mbikëqyrjes Financiare, tregu i sigurimeve e ka mbyllur vitin 2013 në rënie.

Të ardhurat nga primet e sigurimit pësuan rënie me 4.6%, krahasuar me një vit më parë. Gjithashtu, Shqipëria ka tregun e sigurimeve më të vogël në të gjithë Europën. Për vitin 2012, primet e sigurimit në Shqipëri ishin më pak se 22 euro për frymë, kundrejt primit mesatar të sigurimit për frymë në Bashkimin Europian, që është 1860 euro në vit.

“4-Traders”: Shqipëria, potenciale të mëdha në tregun e sigurimeve Agjencia më e madhe në botë e kërkimeve të tregut, “4-Traders, Research and Markets” i ka kushtuar një vëmendje të veçantë tregut të sigurimeve në Shqipëri, ku përmend trendin dhe mundësitë që ofron ky sektor deri në vitin 2017. Sipas materialit që është shpërndarë për klientët, Shqipëria ka një industri të vogël në tregun e sigurimeve. Sipas Agjencisë, industria shqiptare e sigurimeve ka regjistruar një rënie të lehtë gjatë periudhës 2008-2012, me një normë vjetore të rritjes prej -0.5%. Megjithatë, sipas raportit,

numri i madh i popullsisë së pasiguruar ofron potenciale të mëdha rritje deri në vitin 2017.

Gjithashtu “Research and Markets” jep edhe disa arsye për të investuar në tregun e sigurimeve në Shqipëri.

Tregu i sigurimeve është shumë pak i zhvilluar krahasuar me vendet e tjera europiane, por edhe rajonale.

Depërtimi i sigurimeve në vend dhe dendësia janë më të ulëtat midis vendeve të Ballkanit, me një penetrim prej 0.66% në vitin 2012.

Gjithashtu, edhe plakja e popullsisë në Shqipëri pritet të ndryshojë

strukturën demografike të vendit gjatë periudhës së parashikimit, ndërsa kujdesi shëndetësor publik është i lirë për të gjithë qytetarët shqiptarë që paguajnë sigurime shoqërore. Sipas kompanisë, një arsye tjetër për të investuar në Shqipëri është sigurimi i detyrueshëm motorik ose përgjegjësia ndaj palës së tretë, ku pronarët e automjeteve janë të detyruar me ligj ta paguajnë sigurimin dhe nuk ka një zëvendësues tjetër për sigurimin e përgjegjësisë.

4

fokus

ngjarje e ditës Konferenca e Kryetarëve debaton për amendamentet e ligjit të AMA-s. PD e PS kanë mbajtur qëndrime të kundërta lidhur me nevojën e thirrjes së ekspertëve të huaj

“Shkrirja” e AMA-s, debati me dyer të mbyllura në Kuvend Xhafaj: Në qoftë se është ajo e zotit Peza, është një çështje e thjeshtë, pse duhen thirrur ekspertë?!

Ne do ta kalojmë në komisionin e Ligjeve.

Kuvendi zbardh debatin në mbledhjen e Konferencës së Kryetarëve, ku u diskutua çështja e AMA-s dhe kërkesa e PDsë për ngritjen e komisionit hetimor për lëvizjet dhe pushimet në polici. Në debatin për AMA-n, të dyja palët kanë mbajtur qëndrime të kundërta lidhur me nevojën e thirrjes së ekspertëve të huaj.

Në fund, pas diskutimesh të gjata, Konferenca ka vendosur që ta shtyjë shqyrtimin e kësaj çështjeje edhe me dy javë të tjera. Për Komisionin Hetimor për lëvizjet në polici, ndryshe nga sa do të vendosnin pak ditë më pas, socialistët do ta kundërshtonin atë si antikushtetues.

Genc Pollo –Komisioni për Edukimin dhe Mjetet e Informimit Publik shqyrton projektligjin “Për disa ndryshime në ligjin 97 2013, “Për mediat audiovizive”, të cilin e kemi diskutuar edhe në dy mbledhje përpara të Konferencës së Kryetarëve. Këtu është shënuar 13.2.2014, si datë e shqyrtimit në seancë plenare. Komisioni ka vendosur të mos caktojë datë, të presë edhe konsulencën ndërkombëtare, kështu kjo datë më duket e papërshtatshme. Unë do sugjeroja ashtu siç e keni thënë edhe për projektvendimin, për zgjedhjen e anëtarëve dhe Kryetarit të Këshillit Drejtues të KKRT-së dhe Radio Televizionit Shqiptar, RTSH, në varësi të komisionit. Na lini edhe këtë, sepse janë afate që nuk varen të gjitha nga ne.

Gramoz Ruçi – Këtu çështja është në qoftë se komisioni nuk bie dakord, atëherë detyrimisht nuk futet në seancë, nuk kemi pse e lëmë në varësi të kësaj apo asaj. Ne përcaktojmë këtu kalendarin, nëse komisioni mbaron punë, kalon në seancë, nëse nuk mbaron, atëherë shtyhet për seancën tjetër.

Situata në Ukrainë, Fyle shtyn vizitën për në Tiranë TIRANË Komisioneri për Zgjerimin, Stefan Fyle ka shtyrë vizitën e tij në Tiranë, të parashikuar për në datën 13 shkurt. Zëdhënësi i tij, Peter Stano tha se situata e vështirë në Ukrainë kërkonte prezencën e eurokomisionerit Fyle. Zëdhënësi Stano tha se komisioneri Fyle do të vizitojë Shqipërinë sa më shpejt të jetë e mundur. “Do të vendosim një datë tjetër, që do jetë e përshtatshme me partnerët shqiptarë.

Komisioni Europian dhe komisioneri Fyle personalisht, mbeten të përkushtuar për të vazhduar dialogun me Shqipërinë, duke përfshirë dialogun e nivelit të lartë për të ndihmuar Shqipërinë në procesin e integrimit në BE,”- u shpreh Stano. Komisioneri Stefan Fyle pritej që të zhvillonte një vizitë zyrtare në Tiranë, në një përpjekje për vendosjen e dialogut politik mes pozitës dhe opozitës për realizimin e reformave. Ndërkohë mediat raportuan dje se për shkak të axhendës së ngjeshur të këtij muaji, mundësia më e parë mbetet data 6 mars, në rast se bihet dakord edhe me palën shqiptare.

Genc Pollo – Atëherë duhet të kemi analogji dhe koherencë, ose do i lëmë të gjitha në varësi të komisionit, ose do caktojmë data që eventualisht do shtyhen për një datë të mëvonshme.

Gramoz Ruçi – Të gjitha ato që parashtrohen në kalendar janë në varësi të komisionit.

Genc Pollo – Dakord me parimin. Por në faqen 4 kemi një datë, 13.2.2014, në faqen 10 kemi në varësi të komisionit, në kolonë data e shqyrtimit në seancë plenare, o do i kemi të dyja njëlloj ose nuk mund t’i kemi të dyja njëlloj. Unë do preferoja të kishim o njërën, o tjetrën. Po të kishim o datë, ose varësinë nga komisioni.

Genc Pollo – Atëherë, në qoftë se e pranojmë si praktikë pune të komisionit në dallimin midis vendimeve përsa i përket emërimeve dhe trajtimit të legjislacionit, pra të amendamenteve, data 13 shkurt është e parakohshme, sepse në komision kemi rënë dakord të presim konsulencën që OSBE-ja na ka premtuar të na e sjellë në datat 17 dhe 21.

Fatmir Xhafaj – Në qoftë se është ajo e zotit Peza, është një çështje e thjeshtë, pse duhen thirrur ekspertë?!

Genc Pollo – Ka opinione të qarta për çështjen, por ne nuk duam të ndalemi dhe të lexojmë përmbajtjen e projektligjit.

Fatmir Xhafaj – Ne do ta kalojmë në komisionin e Ligjeve.

Genc Pollo - Komisioni ka vendosur që të presë konsultimet. Dhe konsultimi vjen zyrtar, më datat 17 dhe 21. Prandaj, sugjerimi im është ta vëmë dhjetë ditë pas këtij konsultimi ndërkombëtar dhe pastaj komisioni mund ta bëjë dhe më herët, dhe më vonë. Po nuk është kaq e thjeshtë sa po e dëgjoj.

Edhe një herë, në datat 17-21 vjen eksperti i kërkuar prej nesh. Ky njoftim është bërë zyrtar në komision. Opozita dhe mazhoranca në komision vendosën me konsensus që të mos procedohet me amendamente dhe teza, pa dëgjuar konsulencën që vjen.

Ilir Meta – Zoti Ruçi, mund ta shtyjmë?

Gramoz Ruçi – Në varësi të atij vendimi që keni kërkuar, le të kthehet për shqyrtim, këtu keni caktuar edhe datën.

Vendimin, ata mund ta sjellin edhe nesër.

Genc Pollo - Edhe një herë, në datat 17-21 vjen eksperti i kërkuar prej nesh.

Ky njoftim është bërë zyrtar në komision.

Opozita dhe mazhoranca në komision vendosën me konsensus që të mos procedohet me amendamente dhe teza, pa dëgjuar konsulencën që vjen. Ajo që po them unë është, meqenëse në datat 17 dhe 21 kemi vendosur të presim, për datën e shqyrtimit në seancë plenare, e lëmë në një interval dhjetëditor ose dyjavor, në mënyrë që të kemi kohë për të shqyrtuar edhe propozimin e bërë nga kolegu edhe opinionin e bërë nga OSBE-ja.

Gramoz Ruçi – Ju keni kërkuar që t’ju vijë, dakord.

Ilir Meta - Mendoj që nuk ka ndonjë arsye që të nxitojmë për tri-katër ditë, prandaj le ta shtyjmë me dy javë, deri në momentin që do të konsumohet edhe kjo ekspertizë nga komisioni dhe pastaj e kalojmë në seancë plenare.

Rama me institucionet e pavarura: Bashkëpunim kundër korrupsionit Në kuadër të forcimit të luftës kundër korrupsionit, kryeministri Edi Rama ka mbledhur dje në një takim të posaçëm krerët e institucioneve të pavarura dhe kushtetuese në vend. Në takim ka qenë i pranishëm Prokurori i Përgjithshëm, Adriatik Llalla, Drejtori i Shërbimit Informativ Shtetëror, Visho Ajazi Lika, kryetarja e Komisionit Qendror Zgjedhor, Lefteri Lleshi, Inspektorja e Përgjithshme e Inspektoratit të Lartë të Deklarimit dhe Kontrollit të Pasurive e Konfliktit të Interesave, Zana Xhuka, si dhe nënkryetari i Këshillit të Lartë të Drejtësisë, Elvis Çefa. Siç njofton zyra e shtypit në Këshillin e Ministrave, Kryeministri theksoi rëndësinë e pasjes së një bashkëpunimi sa më efikas për të garantuar një proces të konsoliduar të shkëmbimit të informacionit dhe për të rritur forcën ndëshkuese në lidhje me rastet e korrupsionit dhe ndëshkimin e zyrtarëve të çfarëdo niveli. “Për më tepër, Qeveria së bashku me institucionet e pavarura duhet të ndërmarrin veprime në unison për të adresuar probleme kyçe të axhendës europiane me qëllim anëtarësimin e afërt në BE”, ka theksuar Kryeministri. “Ka vend për bashkëpun-

im të ngushtë të të gjithë aktorëve, por gjithsecili duke mbajtur pozicionin e tij të pavarur e kushtetues”, - u shpreh Koordinatori Kombëtar kundër Korrupsionit, Bled Çuçi. Gjithashtu ai përmendi nevojën për strukturimin sa më të mirë të marrëdhënies midis Koordinatorit Kombëtar kundër Korrupsionit dhe institucioneve të pavarura, në mënyrë që të rritet efikasiteti i luftës kundër korrupsionit. Nga të gjithë krerët e institucioneve të pavarura u shpreh mbështetja e plotë në punën dhe objektivat e qeverisë dhe të Koordinatorit Kombëtar kundër Korrupsionit.

Ky takim vjen pas një sërë akuzash që përfaqësues të mazhorancës kanë bërë për një pjesë të këtyre drejtuesve të institucioneve të pavarura. Kështu, ditët e fundit mazhoranca ka intensifikuar presionin ndaj drejtorit të SHISH-it, duke e akuzuar këtë institucion se nuk ka dhënë informacione në lidhje me zbulimin e rasteve të kriminalitetit në vend. Ndërkohë që nga ana tjetër, në këtë tryezë ka qenë dhe Zana Xhuka, për të cilën mazhoranca në Kuvend ka gati aktin e shkarkimit të saj.

deklarata

Ristani: Kam ambicie për të qenë pjesë e kryesisë së PD TIRANË Deputeti i Partisë Demokratike,

Arben Ristani shfaq ambicien e tij politike për të qenë pjesë e strukturave të larta të PD-së pas procesit të zgjedhjeve brenda saj. “Që të futem në një garë do ta dëshiroja, kam ambicie në politike.

Garat janë gjithmonë me shumë kënaqësi aq më tepër për mua. Do shikojmë kur të vijë momenti. Sigurisht nuk e ndjej veten të papërgatitur. Të jesh pjesë e kryesisë së PD është një privilegj, nder që absolutisht do ta dëshiroja”,- u shpreh Ristani në një intervistë për “News 24”. Ai u pyet edhe për reformën territoriale dhe rolin që PD-ja ka në këtë proces. “PD është mbështetëse, është pro për çdo reformë e cila çon përpara zhvillimin e Shqipërisë dhe afron Shqipërinë me komunitetin europian. Por ajo që shohim përditë është se nuk jemi përpara një kundërshtari serioz, por një kundërshtari të papërgjegjshëm. Kemi përballë njerëz që nuk janë të sinqertë në atë që bëjnë, përkundrazi, i tallin njerëzit që kanë përpara. Me të tillë përqasje është shumë e vështirë që të ulesh dhe të kesh konsensus. Konsensusi nuk është tek vetoja që ata pretendojnë që i japin opozitës, ne na hyn në punë konsensusi, ku të ulemi dhe të gjejmë zgjidhjet më të mira.

Duhet të bëjmë një konsensus të përgjithshëm për ta realizuar të gjithë paketën, reforma administrative, zgjedhore dhe decentralizimi”, - u shpreh ai.

Gazeta MAPO

www.mapo.al / gazetamapo@gmail.com

12.02.2014

5

Ish-kryeministri Sali Berisha flet për pergjegjësitë e tij gjatë qeverisjes 8 vjeçare të së djathtës, si po qeveris Rama-Meta, analiza në PD dhe sa ndikim ka ai aktualisht në drejtimin e PD-së

Berisha: Ligji 7501 i futi pronat në tunel, kam përgjegjësi Intervistoi: Eni Vasili/ Studio e Hapur Ju thatë kur dhatë dorëheqjen nga kreu i PD-së, se merrni të gjitha përgjegjësitë për humbjen. Ky ishte një veprim civil dhe i një njeriu që di t’i bëjë mirë betejat e veta. Kur thoni ‘marr të g jitha përgjegjësitë’, keni parasysh se vendi u qeveris keq dhe ju ishit kryeministri, keni parasysh se vendi dhe qeverisja ra në korrupsion dhe ju ishit kryeministri, keni parasysh se kandiduat njerëzit e gabuar dhe latë jashtë njerëz të rëndësishëm? Çfarë konkretisht është përgjegjësia? …Unë nuk mund të shmang përgjegjësinë time edhe për përgjegjësitë e tyre. Ka një parametër, ka një tregues, më të rëndësishmin sot për ecurinë e vendit dhe ky tregues është ecuria e proceseve integruese, sepse bazohet në një vëzhgim të pandërprerë dhe të gjithanshëm. Unë ju them se ka patur korrupsion, por shumë herë më pak se shumë vite më parë. Ka patur krim të organizuar, po ka patur një luftë eficente ndaj krimit të organizuar, por nuk ka qenë faktor bllokues. Detyra ime ishte të luftoja korrupsionin në kopshtin tim. Korrupsioni mori një përgjigje; janë qindra të penalizuar dhe të dënuar. Nuk ka luftë eficiente pa një Prokurori të Përgjithshme eficiente. Para Ina Ramës ishte Sollaku, por ai nuk ishte për atë punë, ai bënte gjykime totalisht politike. Ina Ramën e sollën qarqe shumë të rrezikshme në atë pozicion, unë nuk e njihja. E sollën për të mbuluar aferat e tyre.

Llalla ka rekordin e tillë që nuk ka asnjë të dhënë ta ketë përdorur prokurorinë për qëllime politike. Ndihma më e madhe që i jepet korrupsionit është trajtimi i tij politik. Gabim që e kam bërë edhe unë si ish-opozitar. Në rast se prokuroria merret me politikë, prokuroria i bën dëmin më të madh luftës kundër korrupsionit Problemi me kthimin e pronave, kompensimin e tyre vazhdon të jetë gangrenë dhe aq e pazgjidhur sa shumë vite më parë dhe nuk dihet se kur do të zgjidhet.

Sa përgjegjësi keni?

Përgjegjësia bazë fillon me ligjin e tokës.

Ligji i tokës u votua në shkelje të hapur të parimit të pronësisë. U votua bazuar në principin e Xhefersonit; toka, atij që e punon dhe atij, që është aty. U votua sepse fshati shqiptar ishte shndërruar në rezervuar të paimagjinueshëm njerëzor. Aty ku në vitet ‘50 kishin jetuar dy familje, tani ishin minimumi 15. Në të gjitha takimet e mia me fermerët kishte vetëm një kërkesë ‘po na latë pa tokë, ne nuk kemi me çfarë jetojmë’. Ligji nuk ndihmoi, por ishte i domosdoshëm. Nëse atyre u hiqje një parcelë tokë, ata do iknin në Greqi apo Itali. Ky nuk është i vetmi vend, këtë reformë e bëri edhe Bullgaria që ka tokë për frymë 8 herë më shumë se Shqipëria. Kjo e futi çështjen e pronësisë në një tunel problematik. Batërdia e dytë ishte qeverisja socialiste.

Në qoftë se kthehesh në vitin ‘96 dhe shkon në Durrës, do gjesh një territor të paprekur me ndërtime, vërshuan qeveritarët me pallate përdorën hipotekën si hipotekë partie.

Ndërruan një mal më të madh se mali i Dajtit me falsifikime. Përgjigjen më të drejtë do ta jepte harta dixhitale.

Ndjeheni ndopak përgjegjës?

Pa diskutim. Kush e votoi ligjin 7501, unë isha kryetari i PD-së në atë kohë.

Edhe legalizimet janë një problem i madh. Pas 8 vitesh ju legalizuat vetëm 10%. Cila është përgjegjësia juaj?

Ishte një proces që nuk eci me shpejtësinë e duhur. Ishte një proces i komplikuar thellësisht teknik. Tani është ofruar varianti falas.

Të shohim. Është një premtim shumë i gabuar. Që shkon në kundërshtim flagrant me të drejtën. Qoftë dhe simbolikisht ti do i

kompensosh. Atë mund ta kisha thënë edhe unë 100 herë. Tani del dhe i mashtron. Vijmë në këtë shkurt në një shoqëri të mashtruar në shumë aspekte. Është e drejtë të premtojë se do bëjë gjithçka për të legalizuar me një euro, por jo falas…

PD sot është një parti shume denonciatore. Madje mund të themi se ajo, si edhe PS-ja dje, e ka kthyer në mjet themelor këtë gjë. Pse vjen kjo? Është mazhoranca që detyron këtë sjellje? Apo PD nuk ka politikanë, deputetë, apo njerëz të tjerë të rëndësishëm që mund të zhvillojnë një diskurs elegant dhe substancial opozitar, dhe ka zg jedhur metodën e lehtë të denoncimit, që është një metodë majtiste, njihet në ideologji?

Nëse ndjek parlamentin, të them me sinqeritet, mendon se ata janë në opozitë dhe ne në pushtet, me qëndrimin e tyre. Sepse ata janë të paaftë për të mbrojtur projektin e tyre, konfuzë deri në palcë, ata përpiqen të justifikojnë çdo hap të tyre me vitin zero, që nuk ekziston, tokën e djegur që nuk ekziston. Ka një problem shumë serioz për vendin kjo, kreu i qeverisë shqiptare ka në kokën e tij, në mendjen e tij një Shqipëri që nuk ekziston.

Një Shqipëri me 1 milion të papunë… Në 23 qershor këta fituan zgjedhjet me vjedhje dhe blerje votash, por fituan. Shumë keq që i blenë votat, përdorën dhunën por fituan. Përndryshe nuk jepja dorëheqjen unë.

U blenë votat? Ku ishit ju zoti Berisha, ju ishit kryeministër?

Ne bëmë atë që bëmë, mbrapa faktuam se si ishte marrë mandati në Lezhë, cilat ishin deformimet në Shkodër dhe i bëmë këto. Por këto nuk përmbysnin rezultatin, prandaj dhe unë mora vendimin tim…

Le të fillojmë me denoncimet dhe mënyrën si ju i bëni ato zoti Berisha. Rendi, ju thoni që rendi është në situatë shumë të nderë, flisni sidomos në rrjetet sociale për banda tritoli, mafie, fshehje kufomash etj? Situatë të rënduar rendi kishim edhe para marrjes së qeverisë nga të majtët apo jo? Nuk është se në kohën tuaj Shqipëria nuk ka patur as vrasje, as aksidente, e të tjera si këto. Po bëni politikë me rendin?

Viti elektoral pati ringjallje të kriminalitetit për dy faktorë. Së pari patëm shtim të vrasjeve në familje serioz 20 25 % të numrit të vrasjeve. Pati një rritje të krimit të rrugës për një seri faktorësh. Ne po përgatiteshim të përballeshim me të si me një reformë në polici që këta e gjetën gati ashtu edhe me ndryshimin e ligjeve që ne i ndryshuam. Ka një ndryshim dramatik me ardhjen e Edi Ramës në pushtet për shkak të qenies së tij 11 vjet kryetar bashkie ishte më i lidhur me bandat e tmerrshme kriminale se çdo politikan shqiptar. Sepse të gjitha këto banda synonin Tiranën për të pastruar paratë. Sepse të gjithë ata kërkonin llokmat në Tiranë. Trojet në tiranë.

Prapa tritoleve në Vlorë janë dhe pronat në Vlorë. Çështja e pastrimit të parave. Edi Rama e nisi karrierën e tij në bashkëpunim me bandën e rrugës së Kavajës. Nuk është aspak e fshehtë bisedë e regjistruar. Erdhën në pushtet dhe rikthyen bandat, ne i çmontuam një nga një këto banda. Zotëronin Durrësin, Vlorën, Tiranën. Në 18 muaj 1020 bosë të këtyre organizatave i vendosëm para drejtësisë.

Tani Edi Rama u kthye në pushtet të gjithë prozhektorët ishin çfarë do bëj ky me këto lidhje. Ky vendosi lidhjet që në fushatën elektorale me to. Ne i shpartalluam bandat. Ne i ndaluam ata kudo ku ishin. Ky u rikthye në pushtet dhe shkoi në Vlorë. Pse pikërisht në Vlorë ju vu tritol kryetarit të PD-së? Ka pasur vrasje ka pasur probleme po këtu është bërë tritoli i përditshëm. Në muajin janar ka pasur tritol në Shqipëri më shumë se bombat

Nëse ndjek parlamentin, të them me sinqeritet, mendon se ata janë në opozitë dhe ne në pushtet, me qëndrimin e tyre. Sepse ata janë të paaftë për të mbrojtur projektin e tyre, konfuzë deri në palcë, ata përpiqen të justifikojnë çdo hap të tyre me vitin zero, që nuk ekziston, tokën e djegur që nuk ekziston. Ka një problem shumë serioz për vendin kjo, kreu i qeverisë shqiptare ka në kokën e tij, në mendjen e tij një Shqipëri që nuk ekziston.

rrugëve në Afganistan. Qeveria bën shfaqje me tritol. I penduari erdhi te kjo media. Dhe po të mos vinte këtu ai nuk ishte i gjallë sot.

Sepse nga data 17janari deri ditën që erdhi te ju ai ka qenë në ndjekje dhe nuk është marrë në mbrojtje. Kemi një gaforre që ka kreun e meduzës dhe kreu i meduzës është Edi Rama. Është katastrofale gjendja. Këta e kanë bërë tritolin një faktor të jetës së përditshme sot.

Dy janë konstatimet më dramatike për policinë sot. Është njësuar me ministrinë. Ministri bërtet unë e ndihmoj policinë. E vetmja gjë që bën ti është që po e shkatërron dita ditës. Komunikata nuk është e policisë, është e zëdhënësit të Edi Ramës, jo e policisë. Kur të duan të vijnë emër për emër, aksident më aksident.

Po si fshihen kufomat? Sepse diku regjistrohen, në spitale, në morg..

Që PD-ja të shpallë të gjallë të vdekur, këtë nuk e bën kurrë. PD ka me emër mbiemër dhe është e gatshme t’i paraqesë në çdo studio. Po marrim trafikun e drogës, partnerët tanë thonë se është katërfishuar droga. Greqia thotë do hap postat kufitare se ka një vërshim trafiqesh. Po kur ministri mban vetë skaf, çfarë do t’u thotë të tjerëve. Ka skaf ai të stacionuar në Vlorë në një familje. E ka regjistruar në emër të gruas së tij. Po se ç’i duhet zonjës së tij të nderuar skafi, asgjë si duhet. I duhet këtij skafi. Skafistët e Vlorës thonë, kemi ministrin skafist dhe oburra... Është bërë një gjë e hapur fare trafiku…

Procedohet Imami, Burgaj, stafi i Kseres, konsullja e Milanos, Nausika Spahia që është emëruar me firmën tuaj? Keni komente ? I druheni procedimit ju vetë ?

E ftoj prokurorinë që t’i shkojë deri në fund çdo çështjeje me transparencën më të madhe.

Ftoj mazhorancën të çojë në prokurori çdo dosje… E turpshme beteja e tij armiqësore ose shpallja armik e diplomatëve shqiptarë. Çështja ‘Imami’ është krejtësisht urrejtje, sepse Edi Rama është njeri i komplekseve dhe meqenëse Imami u bë protagonisti kryesor i inteligjencës artistike në Lëvizjen e Dhjetorit, dhe ky nuk ishte, sepse thotë vetë, kam qenë në Korfuz, me një ekspozitë. Atëherë ky, njëlloj si kompleksi i Edipit i është krijuar kompleksi i Imamit.

Idruheniprocedimitjuvetë,zotiBerisha?

E ftoj të çojë çdo dosje, unë jam i hapur ndaj gjithçkaje…

Në një orë e 30 minuta, ju ende nuk e keni përmendur Metën asnjëherë... Është bashkautor në të gjitha ato që ndodhin me Edi Ramën.

A ka bërë diçka të mirë dyshja RamaMeta?

Unë e kam konsideruar pozitive që ky emëroi në qeveri pesë ministre, por kur pashë se si i shkelmoi kandidatet për deputete sikur të ishin lecka dhe jo zonja nëna…, respekton një grua dhe sulmon një grua tjetër...

A keni ndonjë pendesë në lidhje me zotin Meta dhe bashkëpunimin tuaj në koalicion ?

Jo, nuk kam absolutisht. Zoti Meta është bashkautor në të gjitha këto që ndodhin në mënyrë të padiskutueshme. Nëse Rama është gjenerator i urrejtjes, zoti Meta është noter i kësaj urrejtjeje. Sepse zoti Meta i ka mundësitë ta frenojë…

A ka një analizë që e shikon tek vetvetja?

Ka një dëshirë dhe vendosmëri për të bërë analizën. Mendoj se kryetari ka parashtruar drejt platformën kur bën një lloj gërshetimi i të gjithafluksevetë PD-së dhe e ka edhe në natyrën e tij këtë. Ai është një politikan me energji pozitive. Dhe ky është avantazh i madh i tij…

A po g jen Basha grupin apo mbështetësit e duhur?

Mendoj se Basha, në kushtet aktuale ka ndërtuar drejt grupin e tij, janë të gjithë të zgjedhurit e PD-së në komisionet parlamentare nënkryetarë dhe kryetarë, ka përcaktuar një qëndrim diametralisht të kundërt në raport me atë që Rama mbante në raport me procesin e integrimit; së treti, Basha është përcaktuar për një axhendë të PD-së për problemet më madhore të qytetarëve. Unë konstatoj se ai vetë, më shumë se çdo gjë tjetër po vë theksin tek ekonomia, tek rrokullisja ekonomike dhe rreziku i madh i asaj që bëri qeveria e Ramës dhe e Metës këta pesë muaj…

A do garoje sërish Basha për kryetar bashkie?

Ky është vendim edhe personal, edhe partiak. Atë e vendos kryetari i PD-së, nuk e di.

A ndjeheni i keqardhur që keni dhënë dorëheqjen?

23 vjet e kam mbajtur atë vend dhe një ditë do vinte dhe një ditë do i qëndroja vendimit tim. Unë punoj me atë mënyrën time për PDnë nga mëngjesi deri në darkë, por nuk kam ndonjë lloj keqardhjeje… Mendoj se njeriu duhet të ketë një sens edhe dorëheqjeje, edhe tërheqjeje.

Shumë thonë që nuk jeni dorëhequr apo tërhequr?

Jam dorëhequr, por jam absolutisht sot më i vendosur se kurrë në atë që unë besoj.

6

fokus

ditari

ngjarje e ditës 10 ditë burg për shoferët e dehur Ndër masat e tjera të propozuara nga Komiteti Ndërministror për Sigurinë Rrugore, është edhe ajo e ndryshimit të disa neneve në Kodin Rrugor, si dhe në Kodin Penal të Republikës së Shqipërisë, me qëllim që shoferët që gjenden të dehur në timon, të kalojnë si masë paraprake sigurie në mënyrë automatike dhjetë ditë burg. Më pas, do të jetë gjykata ajo që do të vendosë për ta.

Kamerat në kryqëzime dhe rrugë Ministri i Brendshëm, në kuadër të masave njoftoi se do të eliminohet tërësisht qëndrimi i policëve në kryqëzime, ndërsa pritet që disiplinimi i trafikut në kryqëzime të rregullohet me monitorim me kamera në të gjitha kryqëzimet brenda qyteteve, kurse jashtë qyteteve do të ketë një rivlerësim të niveleve të lejuara të shpejtësisë në të gjitha akset kombëtare.

Paketa e masave • Inspektimi i sigurisë rrugore në akset më problematike ku ka ndodhur numri më i madh i aksidenteve, sipas raportit të aksidenteve rrugore të vitit 2013 • Ndërhyrje të menjëhershme të kompletimit të akseve problematike me elemente të sigurisë rrugore e daljes nga rruga, goditjes kokë me kokë dhe goditje mjet rrugor- këmbësor.

• Rishikimi i kufijve të shpejtësisë në segmentet problematike të rrugës, me qëllim optimizimin e kufijve të shpejtësisë sipas kategorive dhe kushteve të rrugës.

• Vendosja e sinjalizimit përkatës, e kombinuar me informimin e publikut në bazë të kanaleve aktuale të raportimit nga ARSH për gjendjen e rrugëve.

Masat kundër aksidenteve, ikin furgonët, burg për shoferët e dehur Ministrat Tahiri dhe Haxhinasto prezantojnë një plan me 58 pika për minimizimin e aksidenteve rrugore. Synohet eliminimi i transportit me furgon, duke stimuluar më shumë licenca për autobusët Dashamir Biçaku Tiranë Qeveria prezanton një plan të detajuar masash si kundërpërgjigje ndaj numrit të madh të aksidenteve.

Ministri i Transporteve, Edmond Haxhinasto dhe ai i Brendshëm, Saimir Tahiri, prezantuan dje paketën me 58 pika, ku njëra prej tyre parashikon edhe ndalimin e lëvizjes me furgonë. Ministri i Brendshëm, Saimir Tahiri lajmëroi ndalimin e furgonëve të udhëtarëve nga një qytet në tjetrin, duke e cilësuar këtë burim aksidentesh. «Po e trajtojmë si një masë sigurie, të domosdoshme për të parandaluar aksidentet me pasoja të rënda ose fatale për shëndetin dhe jetën e njeriut. Policia e Shtetit do të fillojë menjëherë nga puna për ndalimin e transportit të qytetarëve me furgonë», -tha Tahiri. Sa i përket

transportit të udhëtarëve, parashikohet stimulimi i licencave për autobusë. Ndërsa për furgonët e kapaciteteve 8+1, apo me kapacitete të tilla të përafërta, pritet të zbatohet sistemi i udhëtimit si taksi vetëm vajtjeje, pra pa stacion qëndrimi në qytete, duke shmangur kthimin e tyre me pasagjerë. Sipas burimeve nga Ministria e Brendshme dhe Policia e Shtetit, disiplinimi pritet të nisë me eliminimin e furgonëve me targa të bardha dhe drejtuesve të mjeteve të palicencuar në shërbimin e transportit publik të udhëtarëve. Sipas burimeve, një hap i tillë pritet të ulë fluksin e mjeteve në trafik, si dhe efektivisht të minimizojë mundësinë e aksidenteve. Po ashtu sipas tyre, autobusët rezultojnë më të sigurt si mjete në drejtim të transportit ndërqytetës të udhëtarëve, apo edhe në linjat e gjata. Për Tahirin, Shqipëria ka numrin më të lartë të aksidenteve me kalimtarë dhe për këtë arsye janë marrë një sërë masash. Por ato më drastiket janë për shoferët që konsumojnë alkool dhe ata pa patentë.

«Kryesisht respektimi i normave të shpejtësisë, përdorimi i alkoolit, drogës, përdorimi i telefonit celular në drejtimin e mjetit, mospërdorimi i rripit të sigurimit në drejtimin e

Sulmi kundër kandidatit të PS, tre në qeli Tiranë Prokuroria thotë se ka zbardhur një incident përpara zgjedhjeve të 23 qershorit në Laprakë, kur aktivistë të Partisë Demokratike kanë tentuar të vrasin simpatizantë të Partisë Socialiste pas një debati për mospranimin e militantëve të kësaj force politike në lokal. Me këtë akuzë prokuroria i kërkoi Gjykatës së Tiranës masën e sigurisë arrest me burg për tre të arrestuar si pjesëmarrës në vrasjen e mbetur në tentativë. Kjo akuzë është kundërshtuar nga avokatët mbrojtës të të arrestuarve, të cilët deklaruan në sallën e gjyqit se klientët e tyre nuk kanë qëlluar me armë. Por, pavarësisht pretendimeve të mbrojtjes, gjykata vendosi masën e sigurisë “arrest me burg” për akuzën e “vrasjes në rrethana cilësuese, të mbetur në tentativë, të kryer në bashkëpunim ndaj tre personave të arrestuar pak ditë më parë. Të akuzuarit janë shtetasit Petrit Haka, Flamur Isufaj

dhe Edvan Jaupaj, të cilat u ndaluan nga policia katër ditë më parë si autorë të ngjarjes ku mbeti i plagosur me armë zjarri një person. Prokuroria thotë se aktivistët e Partisë Demokratike i kanë kërkuar pronarit të një lokali të identifikuar si K. Suli, të mos pranonte në lokalin e tij mbështetës dhe aktivistë të kandidatit për deputet të Partisë Socialiste, Rakip Suli. Njëri nga të akuzuarit, Edvan Jaupaj e ka goditur me grusht pronarin e lokalit K. Suli dhe më pas akuzohet se ka goditur me thikë shtetasin Ylber Përgjegji. Vetëm pak çaste më pas, sipas prokurorisë janë dëgjuar të shtëna armësh, nga të cilat ka mbetur i plagosur shtetasi Arjan Kacnija. Prokuroria thotë se tashmë janë identifikuar të gjithë personat që kanë qëlluar edhe në drejtim të kandidatit për deputet të Partisë Socialiste, Rakip Suli, mes të cilëve janë edhe tre të arrestuarit. L.Bakillari

Regjistër për mjetet me targa të huaja Kontrolli i qarkullimit të mjeteve rrugore me targa të huaja me regjim të përkohshëm. Kjo masë pritet të jetë një nga lëvizjet e reja të Ministrisë së Transporteve dhe Ministrisë së Brendshme për kontrollin dhe disiplinimin e mjeteve me targa të huaja në vend, si dhe për bllokimin e mjeteve që kanë kaluar afatet e qëndrimit dhe që nuk mund të rrinë jashtë afateve në vend.

mjetit dhe për pasagjerët, mbajtja e fëmijëve në mënyrë të papërshtatshme brenda mjetit dhe mospërdorimi i kaskave mbrojtëse», -tha Tahiri. Nga ana e tij, ministri i Transporteve shpjegoi se në planin e masave përfshihet edhe mënyra e dhënies së patentës apo kolaudimi i makinave. «Do të forcojmë të gjithë procedurën e kontrollit të mjeteve, do të liberalizojmë tregun, me qëllim që të përmirësojmë edhe shërbimin për kontrollin e automjeteve, do ta bëjmë sistemin të paprekshëm dhe të pathyeshëm nga korrupsioni që ekziston sot, do të vendosim elementë të rinj sigurie në kontrollin e automjeteve», - tha Haxhinasto. Përsa i përket sigurisë rrugore, Haxhinasto tha se vetëm për këtë vit do të shpenzohen 6 milionë dollarë për sinjalistikën.

SHPALLJE ANKANDI

PER SHITJEN E SENDIT TE PALUAJTSHEM Permbaruesi gjyqesore genti Bushati nxjerr ne shitje me ankand sendin: “Are Truall” me siperfaqe 1680 m2 e rregjistruar ne rregjostrin hipotekore me nr 1435 date 19.10.2000, me volum 8 faqe 239, me nr pasurie 523/7 ne Z.K 1100 , Barbullush Shkoder Çmimi fillestare per shitjen ne ankand eshte ne vleren. 2,240,000 ( dymilion e dyqind e katerdhjete mije ) Lekë. Shitja e pasurisë do të bëhet (fillon) ditën e Hënë, datë 24.02.2014, ora 16.15, në Zyrën Përmbarimore te Përmbaruesit Gjyqësor Privat Genti Bushati me adrese : Rruga “Don Bosko”, perballe Gjykates se Rrethit Gjyqesore Shkoder .

Personat e interesuar per te blere kete pasuri duhet te derdhin perpara fillimit te ankandit 10% te vleres si garanci ne llogari te permbaruesit gjyqesore .

SHPALLJE ANKANDI SHOQËRIA PËRMBARIMORE “AFA-2010” SH.P.K hap Ankandin për shitjen e pasurisë së paluajtshme: Pasuria Nr.1/118+1-19, e llojit “Apartament”, me sipërfaqe totale 97 m2, e regjistruar pranë Z.V.R.P.P. Tiranë ne Zonën Kadastrale nr.8380, vol 17, faqe 206, në pronësi të Harallamb Voko dhe Galina Voko. Çmimi fillestar në ankandin e parë është 96,000 EURO (nëntëdhjetë e gjashtë mijë) Euro. Kjo pasuri është vënë në hipotekë në favor të Raiffeisen Bankë sh.a. për shumë 100,000EURO (njëqind mijë). Ankandi zhvillohet në datë 20.02.2014 ora 15:30 në ambjentet e Shoqërisë Përmbarimore “AFA-2010” sh.p.k në adresën Rruga “Sulejman Delvina”, Nd.51, H.9, Ap.1, Tiranë.

Për më shumë informacion mund të konsultoheni në numrin e telefonit Tel:044503458 E-mali shoqeriapermbarimoreafa2010@gmail.com

SHPALLJE ANKANDI ZYRA PERMBARIMORE KURMAKU, shpall për shitje në ankand pasurinë “Apartament”, me Nr. Pasurie 4/316-2, vol 2, faqe 103, me sip. 59 m2, ZK.3234, pasuri e ndodhur në Rrogozhinë.

Ankandi zhvillohet ditën e martë në datë 25.02.2014 ora 16.oo, me Çmim fillestar 1,926,400 (njemilionenenteqindenjezetegjashtemijeekaterqind) lekë, pranë selisë së Përmbaruesit Gjyqësor Kastriot Kurmaku, Rruga “28 Nëntori”, pall “F. Turku”, kati 2, pranë Gjykatës Elbasan.

E-mail kastriotkurmaku@yahoo.com, Cel. 0682099479

• Heqja e reklamave të paautorizuara në rrugë dhe vendosja e penaliteteve për kundravajtësit sipas Kodit Rrugor.

• Vendosja e sinjalistikës prej materiali me përbërje alternative si pjesë e kërkesave teknike të ndërtimit të rrugëve.

• Sistemi i kamerave për monitorimin e veprave infrastrukturore kundra dëmtimeve të pronës publike, sipas rëndësisë.

• Përfshirja e teknologjive inovative të ndriçimit në kërkesat teknike të ndërtimit dhe mirëmbajtjes së rrugëve.

• Eliminimin e kryqëzimeve në nivel në të gjitha projektet e reja përgjatë akseve kombëtare si dhe hyrje-daljet e pambrojtura.

• Vendosja e një tarife rreth 7 % për kompanitë e sigurimeve kundrejt shërbimit të ofruar nga ana e Policisë Rrugore, sipas legjislacionit në fuqi.

• Kontrolli i procesit të testimit të kandidatëve për drejtues mjeti, nëpërmjet sistemit online për vlerësimin e kandidatëve, regjistrimin dhe administrimin e të gjithë procesit në autoshkollat.

• Teknologji e re, sistem elektronik i testimit të teorisë dhe njëkohësisht marrje e të dhënave biometrike të kandidatit për drejtues mjeti.

• Sistem online për pyetësorin e testeve sipas kategorive të lejeve të drejtimit dhe ndryshimi i gabimeve për vlerësim nga 10 ne 7.

• Kontrolli i zbatimit të programeve të pajisjes me certifikatë të aftësisë profesionale- ÇAP për drejtuesit profesionistë dhe lëshimi i tyre nga DPSHTRr-ja.

• Liberalizimi i tregut për kontrollin teknik të mjeteve rrugore dhe certifikimi i serviseve sipas ligjit për Autoriparimin.

• Forcimi i rregullave të qarkullimit rrugor dhe zbatimi i tyre pa kompromis, në këto drejtime: respektimi i normave të shpejtësisë, mospërdorimit të alkoolit, drogave dhe telefonit celular, përdorimi i rripit të sigurimit dhe kaskave mbrojtëse.

• Rregullimi i transportit publik ndërqytetas duke eliminuar transportin me furgonët, të cilët nuk plotësojnë as kërkesat minimale të sigurisë rrugore, duke u bërë shkak për aksidente rrugore me pasoja të rënda.

kulturë

ditari

Gazeta MAPO

www.mapo.al / gazetamapo@gmail.com

7

12.02.2014

Burime nga policia lokale i thanë MAPO-s se Basir Nikolli, vëllai i Hike Skukës, u qëllua për vdekje me armë zjarri teksa po ushqente bagëtitë. Krismat janë dëgjuar nga familjarët e tij, të cilët kanë gjetur në grahmat e fundit 37-vjeçarin

Kërkesa

Gjykata e Tiranës refuzon Gjergji Thimion

Hakmarrje në Peshkopi për vrasjen e vjehrrës nga dy nuset Basir Nikolli, vëlla i njërës prej nuseve, u vra në 1-vjetorin e vdekjes nga vaji i nxehtë në vesh të Naime Skukës. Policia dyshon se vrasja ka motive hakmarrjeje Historia e bujshme e një viti më parë, kur dy nuset vranë me vaj të nxehtë vjehrrën, ka shkaktuar një tjetër viktimë në fshatin Luzni të Peshkopisë. Një 37-vjeçar, vëllai i njërës prej nuseve, u vra pasditen e djeshme në afërsi të shtëpisë së tij nga persona ende të panjohur. Burime nga policia lokale i thanë MAPO-s se Basir Nikolli, vëllai i Hike Skukës, u qëllua për vdekje me armë zjarri teksa po ushqente bagëtitë. Krismat janë dëgjuar nga familjarët e tij, të cilët kanë gjetur në grahmat e fundit 37-vjeçarin. Policia ka mbërritur në vendngjarje pasditen e djeshme dhe ka nisur hetimet për zbardhjen e kësaj vrasjeje. Por dyshimet më të mëdha bien mbi një hakmarrje të mundshme ndaj vrasjes së pazakontë, të ndodhur fiks një vit më parë. E moshuara Naime Skuka u

vra më 12 shkurt të vitit të kaluar nga dy nuset e saj, me të cilat jetonte në të njëjtën shtëpi. Xhemile e Hike Skuka ndodhen aktualisht në burg për këtë krim të rëndë, ndërsa krimi i djeshëm tregon se zinxhiri i hakmarrjes mbetet ende i hapur. Hetuesit besojnë se vrasja e Basir Nikollit në 1-vjetorin e vdekjes 67-vjeçares Skuka ka lidhje me këtë ngjarje. Dy nuset, Xhemile e Hike Skuka i hodhën vaj të nxehtë në vesh vjehrrës teksa kjo e fundit ishte në gjumë, duke i shkaktuar vdekjen. Pas vrasjes, dy nuset e groposën trupin e të moshuarës në kasollen e bagëtive. Naime Skuka jetonte vetëm me nuset, pasi të dy djemtë ishin emigrantë në Greqi. Policia e Dibrës zbuloi krimin pas lajmërimit të fqinjëve, të cilët prej ditësh nuk e shihnin 67-vjeçaren dhe kishin filluar të

ndjenin erën e keqe, pasi trupi kishte filluar të dekompozohej. Më pas nusja e madhe, Xhemile Skuka u vetëdorëzua në policinë e Dibrës dhe deklaroi se krimin e kishte kryer e vetme. Por hetimet e mëtejshme zbuluan edhe implikimin e nuses së dytë të shtëpisë në këtë ngjarje. Sipas dosjes hetimore, dy kunatat e kanë vrarë vjehrrën e tyre pas konflik-

Dyshimet më të mëdha bien mbi një hakmarrje të mundshme ndaj vrasjes së pazakontë, të ndodhur fiks një vit më parë. E moshuara Naime Skuka u vra më 12 shkurt të vitit të kaluar nga dy nuset e saj, me të cilat jetonte në të njëjtën shtëpi...

teve të vazhdueshme me të. Shkak i sherreve janë bërë edhe dyshimet se në mungesë të burrave, nuset e shtëpisë kishin histori në fshat, por autoret e krimit e kanë hedhur poshtë në mënyrë kategorike. “Konfliktet tona me vjehrrën nuk kishin lidhje me çështje morali. Është e pamundur që gratë e fshatit tonë të kenë histori jashtë martese. Ne e vramë pas një grindjeje të çastit, sepse ajo na ngarkonte punë të rënda”, - mësohet të kenë thënë dy nuset, të cilat rrezikojnë dënim të rëndë. Ngjarja e djeshme ka detyruar policinë të rihapë dosjen e vrasjes së 67-vjeçares, pasi ka dyshime të forta për hakmarrje. Oficerët e krimeve kanë marrë në pyetje disa persona nga familja Skuka, por deri në orët e vona të mbrëmjes nuk ishte zbuluar ende se kush e vrau Basir Nikollin.

Gjykata e Tiranës rrëzoi kërkesën e koleksionistit Gjergji Thimio për ndryshimin e masës së sigurisë, i cili kishte kërkuar lirimin nga qelia deri në përfundim të procesit gjyqësor që pritet të nisë në Gjykatën e Tiranës. I akuzuari pretendoi ndryshimin e masës për shkaqe shëndetësore. Arrestimi i Thimios hapi mjaft diskutime përgjatë muajit tetor, për shkak se ai është i njohur si koleksionist i veprave të artit. Policia tha në atë kohë që përgjatë aksionit bllokoi mbi 1000 vepra arti, shumica e tyre pjesë e ikonostaseve dhe e objekteve të tjera religjioze. Në një kohë që kërkoi për hetimet ekspertë nga fusha e artit, prokuroria nga ana e saj thotë se ka përfunduar aktekspertimin e kryer ndaj këtyre objekteve, ku dhe rezulton sipas prokurorisë se gati 30 prej tyre janë të vjedhura. Koleksionisti Gjergji Thimio nuk e ka pranuar asnjëherë akuzën e prokurorisë, duke pretenduar se arrestimi i tij është i motivuar politikisht. Ai është shprehur se ka patur licencë për ekspozimin e veprave të artit, madje ka çelur edhe disa ekspozita me këto vepra që janë cilësuar si të vjedhura. Prokuroria thotë se brenda pak kohësh pritet të përfundojë hetimet për Gjergji Thimion, i cili do të dërgohet në gjykatë si i pandehur.

Pas armëve e granatës, edhe tritol në burgun e Drenovës Lënda plasëse ishte gjetur në afërsi të tunelit ditën e arratisë së Admir Tafilit dhe ishte hedhur jashtë murit rrethues nga një punonjës i sigurisë Tiranë Pas armëve dhe një arratisjeje të bujshme, në burgun e sigurisë së lartë në Drenovë gjendet edhe tritol.

Lënda shpërthyese është gjetur dje në murin e jashtëm rrethues të burgut, ndërsa dyshohet se tritoli mund të jetë hedhur gjatë arratisjes së Admir Tafilit dhe miqve të tij në nëntor të vitit të shkuar. Ka qenë dëshmia e një prej gardianëve të burgut, të arrestuar për neglizhencë pas arratisjes së të dënuarve, ajo që ka zbuluar lëndën plasëse në murin e jashtëm rrethues të burgut.

Sipas burimeve mësohet se një prej gardianëve të arrestuar ka dëshmuar në polici se menjëherë pas arratisjes, ai ka gjetur një kallëp tritoli në hyrje të tunelit të burgut të sigurisë së lartë. Kjo

është pjesa hyrëse dhe dalëse në burg, ndërsa polici ka treguar se lëndën plasëse e ka hedhur jashtë ambienteve të burgut. Për këtë ngjarje ai kishte raportuar menjëherë pas arratisjes së shtatë të dënuarve, por kjo pjesë e dëshmisë së tij nuk ishte verifikuar më herët nga policia dhe autoritetet e burgut të Drenovës. Burimet thanë se punonjësi i policisë ka treguar me detaje vendin ku ka gjetur lëndën shpërthyese, karakteristikat e saj dhe faktin se ajo ishte e pajisur me një fitil dhe ishte gati për shpërthim. Edhe pse i dhënë më herët, ky informacion është verifikuar vetëm ditën e djeshme, kur një grup i Policisë së Burgjeve ka ushtruar një kontroll fillimisht në ambientet e brendshme të burgut dhe më pas përreth murit rrethues. Në dalje të burgut, në murin e jashtëm rrethues është konstatuar edhe lënda plasëse e cila është dërguar për ekspertim në laboratorin e policisë shkencore. “Lënda plasëse, e pajisur me fitil, është gjendur në rrën-

jët e një bime në murin rrethues të burgut të sigurisë së lartë të Drenovës”, tha një burim pranë Drejtorisë së Përgjithshme të Burgjeve. Nga hetimet e para dyshohet se tritoli është tentuar të përdoret nga personat që ndihmuan Admir Tafilin dhe miqtë e tij në arratisjen e bujshme të nëntorit të vitit të shkuar, kur shtatë të dënuar për krime të rënda mundën të arratisen nga burgu i sigurisë së lartë të Drenovës. Lënda plasëse ka qenë e pajisur me fitil, por nuk dihet përse nuk është përdorur nga të dyshuarit. Gjithashtu, policia po heton edhe për mënyrën se si ajo ka përfunduar në hyrje të tunelit të burgut, aty nga ku u larguan edhe shtatë të dënuarit me burgim të përjetshëm.

Në këtë arratisje Admir Tafili dhe miqtë e tij u ndihmuan edhe nga të paktën katër persona jashtë burgut, të cilët fillimisht hodhën një granatë pranë Komisariatit të Policisë Korçë dhe më pas qëlluan me kundërajror në drejtim të kullave të rojës së burgut. L.Bakillari

Burimet thanë se punonjësi i policisë ka treguar me detaje vendin ku ka gjetur lëndën shpërthyese, karakteristikat e saj dhe faktin se ajo ishte e pajisur me një fitil dhe ishte gati për shpërthim

CMYK

8 12.02.2014

Gazeta MAPO

www.mapo.al / gazetamapo@gmail.com

NJOFTIM / REKLAMA

CMYK

NJOFTIM / REKLAMA

Gazeta MAPO

www.mapo.al / gazetamapo@gmail.com

12.02.2014

9

10

Opinione & Editoriale

Blog & Ide

OpEd

Nga Bujar Kapexhiu

Opinione dhe Editoriale

Shqipëria, një dhe njëmijë U

në kam pasur nderin dhe privilegjin që të ndjek – me disa ndërprerje – zhvillimin e pamasë të këtij vendi gjatë dy dekadave të fundit, duke përfshirë edhe institucionin që po na pret me kaq bujari sot.

Më është dhënë rasti që të vëzhgoj dhe të ndjek progresin e Shqipërisë nga perspektiva dhe pozicione të ndryshme: Një fakt për të cilin jam mirënjohës, sepse më dha mundësinë që të rishikoja e të korrigjoja vazhdimisht vëzhgimet, opinionet dhe vlerësimet e mia.

Prandaj, ju lutem që t’i kuptoni fjalët e mia si fjalët e një vëzhguesi aktiv, si interpretime të hapura për diskutime dhe rishikime të mëtejshme.

Shqipëria është magjepsëse dhe plot kontraste, asnjëherë e mërzitshme, gjithmonë e ndryshme, një vend që nuk të lë kurrë të pushosh apo të përmbledhësh të gjitha përshtypjet e ndryshme që sapo ke përjetuar, as t’i mendosh e jo më t’i tresësh. Përshtypje që ndryshojnë nga dita në ditë, i ftohtë dhe i nxehtë në të njëjtën kohë – ky vend të bën për vete, nuk të lë të rrish indiferent.

Zhvillimi i tij, si në pamje të parë ashtu edhe i parë çdo ditë, ka qenë shumë më tepër sesa thjesht i shpejtë dhe i mundimshëm. Megjithatë, i parë nga një perspektivë afatgjatë, ka qenë gjithmonë i qëndrueshëm. I admiroj njerëzit e ngrohtë dhe miqësorë, kulturën e tyre të mikpritjes dhe aftësinë e jashtëzakonshme për të krijuar miqësi të sinqerta. Por është edhe e kaluara traumatike dhe ende e papërtypur e këtij vendi, parimi i miqve dhe armiqve në politikë, dhe prapëseprapë një besim i fortë në një të ardhme më të mirë mes kaosit të përditshëm, shqetësues dhe krijues në të njëjtën kohë. Shoh, gjithashtu, edhe boshllëkun në rritje mes të pasurve dhe të varfërve, ndasitë mes të fuqishmit dhe të pafuqishmit, konglomeratin e politikës dhe biznesit nga njëra anë dhe betejën e përditshme për mbijetesë nga tjetra; hendekun e vazhdueshëm të zhvillimit midis zonave urbane dhe atyre rurale, natyrën dhe peizazhin e mrekullueshëm të vendit dhe shkatërrimin e rrënimin e tij gjithmonë në rritje nga plehrat, betoni dhe zhurma, dashurinë dhe krenarinë e njerëzve të tij për vendin e vet dhe neglizhencën e tyre shokuese ndaj mjedisit dhe lagjeve ku jetojnë. Shoh një solidaritet të fortë e të pakrahasueshëm brenda familjes së madhe, gjindshmërinë aq të madhe të njerëzve që zor se e gjen gjëkundi tjetër, ushqimin më se të shijshëm, ku kombinohen virtytet kulinare të Perandorisë Osmane me finesën italiane dhe traditat autoktone shqiptare. Mbi të gjitha, është edhe ai përroi i pashtershëm i emocioneve, emocioneve dhe emocioneve…

Shqipëria nuk është e lehtë; ajo është kërkuese dhe e shpejtë. Një vend që vrapon, shpesh tepër shpejt. Një vend i bukur, i gjallë dhe i mrekullueshëm – plot me kontraste. Kjo ta bën

koment Florian Raunig

jetën jashtëzakonisht interesante, komplekse, plot ngjyra e plot zell. Shqipëria është vendi që nuk të lë të biesh në plogështi – e nesërmja është një ditë e re, ti as e di dhe as mund ta marrësh dot me mend se si do të jetë.

Kur Shqipëria doli përfundimisht nga izolimi i saj në fillim të viteve ‘90, vendi u katapultua direkt në shekullin XXI dhe u detyrua t’i përshtatej një bote të jashtme që mendonte, ndjente dhe vepronte në dimensione të tjera, në sfera krejtësisht të ndryshme.

Në mesin e viteve 90, ishim ende mjaft naivë që mendonim se doza e duhur e institucioneve demokratike dhe nxitja e ekonomisë së tregut do ta ndryshonin shumë shpejt botën e vogël shqiptare, pa krijuar mrekulli, por duke e çuar drejt një të ardhmeje të qëndrueshme e të begatë në një kohë relativisht të shkurtër. Të gjithë e patëm gabim: Ndërkombëtarët dhe komuniteti i donatorëve me recetat e tyre pak a shumë të njëjta për çdo rast, si dhe të ashtuquajturit përfitues me ënd r r at e t y r e l e g j it i m e d h e t ë kuptueshme dhe pritshmëritë e larta që rezultuan të ishin kaq jorealiste.

Marsi i ‘97-ës qe një thirrje zgjimi për të gjithë ne që tregoi qartë se gjërat po shkonin në drejtimin e gabuar – një purgator i dhimbshëm që kushtoi kaq shumë jetë që nuk do të kthehen kurrë më, duke i bërë strukturat shtetërore të shpërthenin nga brenda dhe duke e lënë vendin të zhytej në anarki. Çuditërisht, shqiptarët e quajnë atë kohë “luftë” – unë ende pyes veten ‘kundër kujt’, ‘me kë’? Apo ishte një luftë vetëshkatërruese? Homo homini lupus – njeriu për njeriun është ujk: Mos na zbuloi ‘97-ta thelbin e anarkisë?

Po kaq i çuditshëm, ngaqë nuk pritej, ishte edhe rikuperimi kaq i shpejtë i Shqipërisë nga ky tërmet i shkaktuar nga rënia e skemave piramidale.

Për fat të keq, nuk pati aspak kohë për asnjë lloj konsolidimi të shoqërisë së rikrijuar. Vetëm dy vjet më vonë, qindra mijëra vetë mbërritën në Shqipëri gjatë luftës së Kosovës. Shqipëria – që mezi kishte kapërcyer një krizë të vetën ekzistencialisht traumatike – u shty sërish në caqet e mundësive të saj. Dhe prapëseprapë tregoi forcën e saj kombëtare dhe madhështinë humane duke u dhënë strehë kaq shumë njerëzve të dëshpëruar në nevojë.

Ky zgjim i pamëshirshëm i 97-ës tregoi se asgjë nuk vjen falas, se demokracia dhe prosperiteti ekonomik as nuk mund të imponohen dhe as nuk mund të krijohen artificialisht. Përkundrazi, ato duhet të rriten në mënyrë të qëndrueshme. Kjo kërkon durim dhe shumë punë. Konsolidimi i tyre si traditë kërkon kohë, shumë kohë. Nga

ana tjetër, njerëzit nuk kanë durim të presin progresin: Nuk dua të pres, mos më trego mua të nesërmen e ndritur, ka për të qenë vonë, tepër vonë, unë dua të jetoj tani …

Megjithatë, dhjetëvjeçari i parë i mijëvjeçarit mund të konsiderohet si një periudhë konsolidimi në Shqipëri. Pavarësisht ndarjes në dy kampe vazhdimisht armiqësore, klasa politike e vendit arriti të konsolidojë struktura shtetërore dhe rritje ekonomike. Në vend erdhën investitorë ndërkombëtarë seriozë. Diaspora u sistemua jashtë shtetit dhe pati kështu mundësi që të kontribuonte në zhvillimin e mëtejshëm të atdheut të vet. Vendi bëri hapa të konsiderueshëm drejt stabilizimit dhe integrimit. Disa nga arritjet kryesore në këtë rrugë ishin Marrëveshja e Stabilizim Asociimit me Bashkimin Evropian, anëtarësimi në NATO dhe kërkesa për hapjen e negociatave me Bashkimin Evropian.

Përveç këtyre – dhe kjo mund të jetë një nga arritjet më të rëndësishme – kjo dekadë pa lindjen e një shtrese të re të shoqërisë: klasën e re të mesme urbane. E mirëshkolluar, në pjesën më të madhe poliglote, me përvojë të parë e të marrë nëpër botë, në gjendje për të krahasuar e vlerësuar mundësitë dhe aftësitë e saj në mënyrë realiste, ambicioze por jo egocentrike, kjo klasë e re hodhi rrënjët në një mjedis urban që po zhvillohet e po ndryshon në mënyrë marramendëse, sidomos në Tiranë.

Klasa e re e mesme urbane përbën një shenjë të një normaliteti në zhvillim e sipër, një rreze shprese se ndryshimi i qëndrueshëm është i mundur, se një e ardhme tjetër është e prekshme.

Prandaj, duket se është më se e rëndësishme që këtij brezi t’i jepet shansi për të shpalosur potencialin e tij, vizionin e tij për të ardhmen e vendit. Unë shpresoj që establishmenti i vendit të arrijë ta shquajë kreativitetin premtues që mbart ky brez mes anëtarëve të tij, sidomos po të mbahet parasysh formësimi i një shoqërie shqiptare moderne dhe të begatë. Nëse ideve, vizioneve dhe ambicieve të këtij brezi do t’u jepet apo jo mundësia që t’i japin formë dekadës së ardhshme, një dekade potenciale të integrimit, ka për t’u varur shumë nga gatishmëria dhe vullneti i klasës politike, i njerëzve që qëndrojnë në krye të biznesit dhe i mbështetësve e miqve të vendit.

Dekada e tretë pas çlirimit nga diktatura mund të jetë dekada e integrimit të Shqipërisë: pikësëpari për shkak të qëllimit të përbashkët të të gjithë vendit, anëtarësimit në Bashkimin Evropian – një konsensus mbarëkombëtar, ku edhe të gjithë politikanët bien dakord. E megjithatë, rruga deri tani ka qenë disi e ashpër, por ekziston një shpresë realiste se ka për t’u bërë më e lëmuar. Përveç evolucionit që po ndodh brenda vetë Bashkimit Evropian, progresi i mëtejshëm do të varet kryesisht nga gatishmëria e klasës politike shqiptare për ta vënë realizimin e interesave afatshkurtra dhe af-

Kosh politik atmesme nën qëllimin e përbashkët të integrimit evropian. Për më tepër, kjo do të varet edhe nga pranimi i këtij qëllimi nga politikanët jo vetëm teorikisht, por edhe praktikisht si një projekt kombëtar.

Niveli i dytë i integrimit, i cili natyrshëm ndërvepron më atë kryesorin, mund të quhet integrim i brendshëm.

A do të zhvillojë Shqipëria qëllime dhe vlera të përbashkëta? A do të jetë klasa politike më në fund në gjendje të gjejë një mirëkuptim bazë dhe minimumin e nevojshëm të gjithëpërfshirjes, me qëllim që të përshpejtojë dhe të intensifikojë axhendën e ngutshme të reformave? A do të kontribuojnë të gjithë elementët e vendit – qeveria, opozita, shoqëria civile, biznesi – për progresin, për të mirën e të gjithëve? Deri në ç‘masë do të jetë e përgatitur shoqëria për një lojë të ndershme?

Përveç këtyre, duket se ka edhe një nivel të tretë integrimi, ndonëse jo kaq shumë në fokusin e përditshëm: pajtimi i shoqërisë me të kaluarën e saj. Krahasuar me shoqëri të tjera që kanë vuajtur në diktaturë dhe totalitarizëm, Shqipëria duket se vazhdon të qëndrojë në një nivel disi fillestar sa i përket tretjes së të kaluarës së saj. Hapat e ndërmarrë deri tani i japin vëzhguesit të huaj përshtypjen se shoqëria shqiptare preferon më shumë ta harrojë këtë “ankth gjysmëshekullor”, siç e quan Amik Kasoruho. Tepër e tmerrshme mund të ketë qenë kjo e kaluar, tepër traumatike kjo eksperiencë dhe tepër i papritur ndryshimi nga regjimi që burgosi një komb të tërë në një betejë të përditshme mbijetese në lirinë e sapofituar. Tepër i rrezikshëm mund të jetë edhe rreziku që plagët që nuk janë shëruar të hapen sërish sapo të gërvishten pak.

Mund të mos jetë ende koha për t’u marrë thellësisht me këtë të kaluar.

Sidoqoftë, se si i qaset shoqëria shqiptare të kaluarës së saj është një vendim që duhet ta marrë vetë ajo. E megjithatë, ka njerëz, ka të mbijetuar që kanë vuajtur shumë më tepër sesa mesatarja e popullsisë gjatë kësaj kohe. Nuk mund të jetë gabim nëse shoqëria i respekton dhe i nderon ata në një mënyrë veçanërisht empatike dhe bujare.

Gjatë njëzet viteve të shkuara, Shqipëria ka arritur një zhvillim të jashtëzakonshëm. Në një kohë shumë

të shkurtër, kompakte e të ngjeshur, vendi kaloi mes fazave të ndryshme zhvillimesh sociale, ekonomike dhe politike pa pasur kohë që të reflektonte. Arritjet e deritanishme meritojnë respektin tonë të plotë. Kështu, duke qenë se tani vendi përballet me dekadën e integrimit, mund të jetë mirë që të reflektojë mbi këto zhvillime në momentin që fillon të gdhendë një vizion afatgjatë për të ardhmen e tij. Mund të jetë, gjithashtu, koha për të menduar për gjetjen e mënyrave për harmonizimin e zhvillimeve të shpejta sociale, ekonomike dhe politike me kërkesat e mentalitetit, zakonet tradicionale dhe kulturën. Duket se është e qartë se këto të fundit nuk mund të konkurrojnë dot me shpejtësinë e të parave.

Thonë se Sër Uinston Çërçill ka thënë: “Ballkani prodhon më shumë histori sesa mund të konsumojë”.

Megjithatë, lind pyetja nëse ky vlerësim vlen jo vetëm për Ballkanin, por edhe për çdo vend tjetër. Megjithatë, mund të jetë e padiskutueshme që ky rajon është një rezervuar i madh energjie – por në këtë kontekst nuk e kam edhe aq shumë fjalën për energjinë e rinovueshme – por për energjinë që lidhet më shumë me kreativitetin njerëzor, potencialin njerëzor dhe fuqinë e zhvillimit njerëzor. Në këtë kuptim, do të thosha se është për të ardhur keq që në shumë diskutime politike, sidomos në kontekstin e sigurisë, stabilitetit dhe integrimit, avantazhet dhe fuqia novatore e rajonit nuk marrin vëmendjen që meritojnë. Një rajon, që jo vetëm gjeografikisht, por edhe historikisht, kulturalisht dhe demografikisht është pjesë përbërëse e kontinentit evropian.

Shqipëria ka rezerva të mëdha energjie njerëzore, shpesh të pashfrytëzuara, në shumë aspekte ende të paorientuara – një rezervuar natyror kreativiteti dhe novacioni. Më shumë sesa detyrim, është shansi ynë për ta nxitur e për ta kanalizuar më tej këtë potencial në mënyrë inteligjente, eficente dhe të ndershme. *Fjala e Ambasadorit të OSBE, Florian Raunig, me rastin e dhënies së titullit “Doctor Honoris Causa” nga Universiteti POLIS. Titulli është i redaksisë dhe është rimarrje e librit me titull homonim të Indro Montanelit. Titulli në origjinal Shqipëria, rruga e saj ambicioze drejt progresit dhe zhvillimit.

op-ed

2

Blog / Art nga qelia

Gazeta MAPO

www.mapo.al / gazetamapo@gmail.com

Kulturë/ Dritëro Agolli: Skënder Sallaku, Çarli Çaplini shqiptar

Rasti i Vaçe Zelës me të tjerë, dhe hija e harresës

N

uk dua të shkruaj për dhembjen që provohet kur një njeri ndahet nga jeta, sepse të gjithë e dimë që koha jonë në këtë botë është e kufizuar. Nuk dua as të përlotem më shumë sesa ata që i qëndruan realisht pranë Vaçes në agoninë e sëmundjes që e mundonte prej kohësh. Mendoj se mesazhi më i mirë në ditë të tilla është për ata që mbeten pas, ata që përfaqësojnë vlerat e një brezi që punoi me pasion dhe përkushtim, por që sot po përjeton hidhësinë e harresës, pasi është lënë mënjanë. Personalisht, dhe do të shtoja me keqardhje, i takoj një brezi që në fëmijëri i ka dëgjuar shumë pak këto emra, sepse në kapërcyell të demokracisë, disa prej tyre u lidhën gabimisht me ideologjinë e mbrapshtë të së kaluarës, ndaj dhe me nxitim u tentua që kontributet e tyre të zbeheshin. Do të doja të kisha pasur mundësinë t’i njihja më shumë dhe pse jo, t’i adhuroja për pasionin me të cilin kanë punuar, pasi vështirë ta rigjesh në ditët e sotme te dikush. Po flas për poetë që shkruan me shpirt vargje, edhe pse në materializmin e sotëm ato janë demode, për këngëtare që i kënduan kohës që jetuan, edhe pse ajo është shumë e ndryshme nga koha që jetojmë sot, për aktorë që interpretuan në filmat e realizmit socialist, por që në një dritë tjetër, sot vlerësohen si demagogji. Të gjithë këta janë të vdekurit e harresës që ecin në hijen ku i kemi lënë. Ata enden mes botës së përtejme, ku mortja i pret për t’i rrafshuar në mënyrë të barabartë dhe botës së të gjallëve, ku shkallarja e vlerave është dëmtuar dhe vlerat autentike konsiderohen si të vjetra, të dala boje. Ndarja nga jeta e Vaçe Zelës mori vëmendjen që duhet t’i takojë me protokoll çdo personaliteti që ka kontribuar për kombin e tij, por mendoj se një tjetër vëmendje i takonte të merrte në të gjallë. Nuk është koha për brerje ndërgjegjeje dhe as për justifikime që peshojnë në tranzicionin e gjatë të shtetit të pafuqishëm shqiptar. Tek e fundit nuk mund të qahet mbi atë çfarë ka mbetur pas e nuk mund të rikthehet. Ndaj dhe largimi i Vaçe Zelës nga kjo botë duhet të kishte prodhuar të tjera mesazhe, të paktën nga gojët e atyre që jetën e kanë ndarë mes artit dhe politikës. Kjo humbje duhet të na kishte shkaktuar të gjithëve një dhembje më të madhe, veçanërisht për ato personalitete të tjerë që kanë jetuar më Vaçen, që kanë punuar me të njëjtin përkushtim e sakrificë, por që sot janë në kufijtë e mosqenies dhe duhet theksuar, jo vetëm prej vdekjes. Çfarë po ndodh me këtë shoqëri që nuk po arrin të evidentojë vlerat e hershme të rritura në gjirin e saj? Apo nuk është përgjegjë-

koment Evis Nasto

Shkrimtari Mark Tuein e cilëson vdekjen si kalimin nga një dhomë në një tjetër, por me një ndryshim të vetëm, që me transferimin në banesën e re, nuk do të mund “të cenosh” askënd.

Dhe me “cenim” nënkuptohet realisht sfida që gjallon mes aftësisë dhe paaftësisë, urtësisë dhe injorancës, dinjitetit dhe servilizmit. Raporte të tilla nuk kanë më asnjë rëndësi nga Atjeposhti dhe për rrjedhojë të gjithë prej këndej flasin mirë, të sigurt se askush nuk është rikthyer deri më tani për t’i sfiduar. Sigurisht, përveç Jezu Krishtit, por ne shqiptarët jemi fort paganë në rrënjët tona për të besuar në historinë biblike.

Mjafton të sjellësh ndërmend sa herë blasfemojmë në përditshmërinë tonë, krejtësisht pa dashur, kur përdorim termin “vdiq” dhe jo “ndërroi jetë” pikërisht se për të vdekurit tanë, pakkush beson tek ekzistenca e jetës tjetër.

si komunitare, më shumë sesa shtetare kjo e lënies mënjanë?

Shkrimtari Mark Tuein e cilëson vdekjen si kalimin nga një dhomë në një tjetër, por me një ndryshim të vetëm, që me transferimin në banesën e re, nuk do të mund “të cenosh” askënd. Dhe me “cenim” nënkuptohet realisht sfida që gjallon mes aftësisë dhe paaftësisë, urtësisë dhe injorancës, dinjitetit dhe servilizmit. Raporte të tilla nuk kanë më asnjë rëndësi nga Atjeposhti dhe për rrjedhojë të gjithë prej këndej flasin mirë, të sigurt se askush nuk është rikthyer deri më tani për t’i sfiduar. Sigurisht, përveç Jezu Krishtit, por ne shqiptarët jemi fort paganë në rrënjët tona për të besuar në historinë biblike. Mjafton të sjellësh ndërmend sa herë blasfemojmë në përditshmërinë tonë, krejtësisht pa dashur, kur përdorim termin “vdiq” dhe jo “ndërroi jetë” pikërisht se për të vdekurit tanë, pakkush beson tek ekzistenca e jetës tjetër. Ndaj dhe ndoshta mezi ç’presim në heshtje cinike, që t’i përcjellim me nderimet e duhura të harruarit e përjetshëm. Ndryshe nuk ka si të shpjegohet sesi humbja e kujtesës kundrejt atyre emrave që shkruan historinë e muzikës, letërsisë, kinemasë shqiptare…

Nëse dikush nuk është dakord me një përfundim të tillë, atëherë le të më shpjegojë apelin publik të aktores Hajrie Rondo për ndihmë, pasi vuan nga një sëmundje e rëndë.

Apo të më thotë nëse mban mend se kur ka dëgjuar për të fundit herë mbi violinistin e shquar Ibrahim Madhi? Po për fatin e Minella Borovës që emri iu harrua që më 1993 kur u largua nga Shqipëria, për t’u kujtuar vetëm ditën e ndarjes nga jeta…? A di të ma shpjegojë dikush përse-në? Kjo nuk është gjë tjetër veçse amnezi, origjina e së cilës është tek mosmirënjohja. Koncepti i kësaj të fundit gabimisht lidhet me fjalët, ndaj dhe në këto vite ne veç kemi folur për të tilla figura në përvjetorë lindjesh apo ndarjesh nga jeta, porse në të vërtetë, antipodi i saj, mirënjohja është tjetër gjë.

Referenca e duhur besoj se është John Kennedy, i cili thoshte: “Mirënjohjen më të madhe e shprehim jo përmes shqiptimit të fjalëve, por duke jetuar çdo ditë me ato vlera të krijuara prej kontributorëve më të mëdhenj të njerëzimit”. Druaj se gjatë këtyre viteve, jo vetëm që kemi harruar këta kontributorë të njerëzimit, siç i quante Kennedy, porse jemi duke harruar edhe vlerat që ata kanë krijuar. Kjo bjerrje e pasurisë së ndërtuar prej tyre, pavarësisht kohës së çmendur që kanë jetuar, po vë në diskutim, pa kuptuar të ardhmen e këtij brezit të ri dhe të gjithsecilit prej nesh.

12.02.2014

Universitet / Përkujtohet ditëlindja e Gramoz Pashkos, FLE shpall çmimin në nder të tij

11

Lexo, në mënyrë që të jetosh.

- Gustave Flaubert

Një ekonomist si… koment

Besart Kadia

Gjatë këtyre viteve ekonomia jonë është bërë disa herë më e madhe dhe njerëzit disa herë më të pasur. Gjithsesi, sot problemet ekonomike të Shqipërisë janë të tjera, por për shumë ekonomistë ne ndodhemi në një udhëkryq po aq të rëndësishëm për të ardhmen sa dhe ishim para 20 vitesh.

Ndaj, Fondacioni për Liri Ekonomike promovon “Çmimin Pashko” për punimin akademik master apo doktoraturë më të mirë me frymëzim liberal.

S

ot në Shqipëri me mijëra të rinj ëndërrojnë të bëhen ekonomistë. Shumë prej tyre shohin si një profesion të sigurt dhe në kërkesë, sidomos pas vitit 2002, kur bankat e huaja ishin në nevojë të theksuar për punonjës të kualifikuar. Aq sa bankat filluan të rrisin pagat për të qenë konkurruese me njëra-tjetrën, duke e bërë këtë sektor sot ndër më të mirëpaguarit në tregun shqiptar të punës. Duke parë kërkesën e madhe për staf të kualifikuar, erdhi në ndihmë dhe sektori privat i arsimit, ndër të parët Universiteti i New York-ut e më pas Universiteti Europian Tiranës, e kështu me radhë. Si bankat ndërkombëtare që ndihmojnë sot ekonominë tonë me kreditim e në rritje ekonomike, ashtu dhe liberalizimi i tregut të arsimit të lartë, nuk janë gjë tjetër veçse produkt i ideve liberale të mishëruara në ekonomistët, politologët e filozofët perëndimorë si Adam Smith, Mill, Rawls, Von Mises, Friedman etj. Të gjithë gjigantë botërorë të mendimit se tregu është sistemi më i përshtatshëm për të fuqizuar individin e për të kufizuar pushtetin politik.

Në fjalorin e gjuhës shqipe ‘ekonomist’ nënkupton “specialist me arsim të lartë ose të mesëm në fushën e ekonomisë; punonjës i përgatitur që merret me çështjet ekonomike në një ndërmarrje etj”. Kuptohet që ky përkufizim i referohet ekonomistit të para 1990-ës, kur ky profesion s’ishte gjë tjetër veçse llogaritari i ditëve të sotme, që nuk shquhet për ndonjë interes në ideologji e mendime të organizimit të rendit ekonomik që shtyjnë përpara shoqëritë në ditë të vështira. Gjithsesi, në rast se pyet një të ri shqiptar sot se si cili ekonomist do të dëshironte të ishte, ai menjëherë sjell në mendje emra të njohur ndërkombëtarë, sidomos amerikanë, si Stiglitz apo Krugman. Literatura e mendimit ekonomik në Shqipëri është e mbushur me mendimet e këtyre ekonomistëve, por pa më të voglën referencë në atë çfarë diskutohet dhe shkruhet sot nga ekonomistë vendas, si Adrian Civici, Arben Malaj, Selami Xhepa apo Arjan Kadareja etj. Nuk besoj se ekonomistët shqiptarë mendojnë se janë zëvendësues të ekonomistëve me çmim “Nobel”, por pa më të voglin dyshim ata mundet t’i ofrojnë publikut shqiptar një vizion apo alternativë të qartë se çfarë duhet bërë për t’u përballur me sfidat që has sot ekonomia dhe shoqëria shqiptare.

Por ata nuk janë të vetëm. Falë liberalizimit të arsimit të lartë në vend, edukimit të brezave të tërë në universitetet më të mira perëndimore dhe fuqizimit të shumë institucioneve kërkimore private apo publike, sot ne kemi mundësi më shumë se kurrë për të gjetur ekonomistë vendas të talentuar që ofrojnë studime teknike të niveleve më të larta që publikohen në revistat shkencore më prestigjioze. Këto mundësi ishin të mohuara para 1990 dhe ekonomisti shqiptar ishte, në trajnim, llogaritar i ndërmarrjeve, dhe të paktë ishin ata që mund t’i ofronin vendit një alternativë të qartë se çfarë reformash ishin të nevojshme për të lejuar rimëkëmbje të shpejtë dhe afatgjatë. Shpeshherë thuhet se ekonomistët e Europës Lindore ishin implementues të reformave neoliberale në vitet e para të demokracisë, pa ndonjë aftësi interpretuese apo ofruese të ndonjë sistemi alternativ. Kjo nuk mund të thuhet për ekonomistin Gramoz Pashko, i cili temën e doktoraturës e kishte shkruar për problemin e stagflacionit të ekonomive perëndimore gjatë viteve 1970-1980. Staglacioni ishte surpriza e madhe për politikëbërësit e vendeve perëndimore, që iu desh të merreshin me papunësi të lartë dhe inflacion të lartë të njëkohshëm. Pakkush kishte dëgjuar apo mund të kuptonte këto probleme në Shqipëri, ndaj nuk mund të thuhet se Profesor Pashko nuk dinte apo nuk kuptonte se ç’po bënte me reformat e tij pro tregut që u mishëruan në formulën e “terapisë së shokut”. Megjithëse studimet e fundit janë të ndara se cila qasje e reformës ishte më e dobishme. Profesor Pashko ishte i qartë dhe i vendosur se ekonomia e tregut dhe heqja e subvencioneve shtetërore ndaj shumë ndërmarrjeve shtetërore ishte zgjidhja. Këtë proces, sipas The Guardian, ai e drejtoi me entuziazëm dhe tregoi një rrugë të qartë që duhet të ndiqte ekonomia shqiptare, pavarësisht problemeve politike që solli.

Gjatë këtyre viteve ekonomia jonë është bërë disa herë më e madhe dhe njerëzit disa herë më të pasur. Gjithsesi, sot problemet ekonomike të Shqipërisë janë të tjera, por për shumë ekonomistë ne ndodhemi në një udhëkryq po aq të rëndësishëm për të ardhmen sa dhe ishim para 20 vitesh.

Ndaj, Fondacioni për Liri Ekonomike promovon “Çmimin Pashko” për punimin akademik master apo doktoraturë më të mirë me frymëzim liberal. *Drejtor Ekzekutiv i Fondacionit për Liri Ekonomike.

12

Çmimi Në ditëlindjen e politikanit të ndjerë, Gramoz Pashko, Fondacioni për Liri Ekonomike dhe Universiteti Europian i Tiranës prezantuan dje çmimin “Pashko”. U ftuan studentë të të gjitha niveleve master e doktoraturë, akademikë e kërkues që të paraqesin tezat e tyre me frymëzim liberal. Të pranishëm në këtë ceremoni ishin shumë miq dhe kolegë të tij politikanë e akademikë. Ky çmim, i cili do të kthehet në traditë, ka si qëllim nderimin e kontributit intelektual të Profesor Pashkos dhe inkurajimin e liberalëve të rinj

Nuk kish si të mungonte dhe bashkëshortja e Gramoz Pashkos, Mimoza, e cila iu përgjigj pozitivisht ftesës së Fondacionit në një ditë si kjo, ku ditëlindja e bashkëshortit të saj u kujtua si mision për të aktualizuar intelektualisht jetën dhe karrierën e Profesor Pashkos.

Përkujtohet ditëlindja e Gramoz Pashkos

FLE shpall çmimin në nder të tij N

Fondacioni për Liri Ekonomike do ta vijojë aktivitetin e tij këtë muaj me disa aktivitete të rëndësishme, siç është Forumi i Tiranës për Lirinë Ekonomike me temën “Rikthimi i Etatizmit”, i cili do të zhvillohet pas dy javësh, gjithashtu do të ketë botime të reja të kolanave kryesore të mendimit liberal dhe organizimi i një klubi debati me studentë nga universitete publike dhe private të Shqipërisë.

jë ditë e veçantë, si ditëlindja e të ndjerit për të përkujtuar jetën, karrierën dhe trashëgiminë e ideve të tij liberale që i prezantoi shqiptarët dhe Shqipërinë me ekonominë e tregut të lirë, mes miqsh, kolegësh, politikanësh e dishepujsh, ishte zgjedhur nga Fondacioni për Liri Ekonomike për të prezantuar çmimin “Pashko”. Një konkurs i hapur, i cili ftoi dje studentët e të gjitha niveleve master e doktoraturë, akademikët, kërkuesit që të paraqesin tezat e tyre me frymëzim liberal. Liberal siç ishte dhe dallohej në mendimet e tij politike dhe ekonomike edhe Gramoz Pashko. Të pranishëm në këtë ceremoni ishin shumë miq dhe kolegë të tij politikanë, si kryetari i Partisë Demokratike, Lulzim Basha dhe nënkryetarja Nevila Xhindi, ish-ministri i Bujqësisë, Genc Ruli, ish-zv.ministrja e Integrimit, Grida Duma, këshilltarja e ish-kryeministrit Berisha, Zana Guxholli, Preç Zogaj, përfaqësues të medias dhe të botës akademike.

Nuk kish si të mungonte dhe bashkëshortja e Gramoz Pashkos, Mimoza, e cila iu përgjigj pozitivisht ftesës së Fondacionit në një ditë si kjo, ku ditëlindja e bashkëshortit të saj u kujtua si mision për të aktualizuar intelektualisht jetën dhe karrierën e profesor Pashkos. Çmimi u prezantua dje, por faza e përzgjedhjes së punimeve më të mira do të vijojë deri në shtator, kur do të jetë edhe faza përmbyllëse e do të zgjidhen punimet më të mira për të konkurruar më pas për çmimin “Pashko”. Vlera prej 2000 eurosh do t’i jepet autorit të punimit më të mirë shkencor.

Çmimi do të jetë i përvitshëm. Juria do të vlerësojë punimin shkencor, temën e masterit, doktoraturën ose esenë kërkimore me frymëzim liberal në përgjithësi në shkencat sociale, duke e vlerësuar veprën e Pashkos me kontribut dhe rëndësi të madhe jo vetëm në ekonomi, por edhe në politikat publike, në shkencat politike, për t’iu qasur shoqërisë së lirë.

Drejtori i Fondacionit për Liri Ekonomike, Besart Kadia u shpreh se kjo ceremoni bëhet jo vetëm për të nderuar jetën dhe veprën e profesor Pashkos, por dhe për t’u dhënë hov ideve të reja liberale, sidomos në fushën e ekonomisë, ku pas krizës së vitit 2008 dhe zgjedhjeve të 23 qershorit të vitit të kaluar, mbetet një çështje e rëndësishme e debatit publik. “Në një shkrim të vitit 2005, profesor Pashko thoshte që, në një shoqëri postkomuniste si kjo e jona, çështja e ideve liberale është shumë komplekse dhe ashtu

Henri Çili u shpreh se, bashkë me kolegun Armand Shkullaku janë duke projektuar idenë e një dokumentari televiziv mbi jetën e profesor Pashkos.

Çmimi “Pashko”, detajet e konkursit dhe fituesve Dje në Universitetin Europian të Tiranës, Fondacioni për Liri Ekonomike prezantoi çmimin “Pashko”, i cili do të kthehet në të përvitshëm, për studentët, akademikët, kërkuesit.

Konkursi do të jetë i hapur deri në fund të shtatorit, kur juria do të vlerësojë punimin shkencor, temën e masterit, doktoraturën ose esenë kërkimore me frymëzim liberal në shkencat sociale, juridike, ekonomi, politikat publike, shkencat politike etj. Çmimi prej 2000 eurosh do t’i jepet autorit të punimit më të mirë shkencor me frymëzim liberal.

është, shumëkush sheh idenë e liberalizmit si antipod të socializmit dhe ashtu është. Ai e përfundon shkrimin duke thënë se ndriçimi i këtyre temave do të ndihmojë të kuptojmë më mirë ku qëndron thelbi i sotëm i ideve liberale në një vend si Shqipëria, ku trashëgimia e komunizmit është tepër e theksuar dhe problemet e zhvillimit të paqëndrueshëm dhe varfërisë ndikojnë vazhdimisht në kthimin në statizëm.

Fondacioni për Liri Ekonomike do ta vijojë aktivitetin e tij këtë muaj me disa aktivitete të rëndësishme, siç është Forumi i Tiranës për Lirinë Ekonomike me temën “Rikthimi i Etatizmit”, i cili do të zhvillohet pas dy javësh, gjithashtu do të ketë botime të reja të kolanave kryesore të mendimit liberal dhe organizimi i një klubi debati me studentë nga universitete publike dhe private të Shqipërisë. Çmimi “Pashko” ishte i pari në serinë e disa evenimenteve që një rreth miqsh, kolegësh dhe ndjekësish të Gramoz Pashkos kanë planifikuar të bëjnë në nderim të kontributit intelektual dhe ideve liberale të tij. Henri Çili u shpreh se, bashkë me kolegun Armand Shkullaku janë duke projektuar idenë e një dokumentari televiziv mbi jetën e profesor Pashkos. Çili hodhi edhe idenë e një filmi artistik – në bashkëpunim me regjisorin Kujtim Çashku, i cili ishte i pranishëm në ceremoni –si një pasqyrim i njeriut që Shqipërisë i dhuroi liberalizmin ekonomik, mekanizmat e zhvillimit dhe prezantimin e një mentaliteti për shoqërinë shqiptare si kurrë më parë në histori.

Gazeta MAPO

www.mapo.al / gazetamapo@gmail.com

12.02.2014

13

Lulzim Basha:

Liberalizmi që mbolli Pashko, është sot në rrezik Barra apostolike që mbajti sa ishte gjallë, besoj se vazhdon sot përmes dishepujve të tij, përmes liberalizmit si filozofi të gjallë mes nesh, si forcë mes nesh që funksionoi përmes viteve që kemi lënë pas, dhe përmes liberalizmit që kërcënohet sot në atë qasje antiliberale dhe neglizhimi pa të keq i standardeve të lirisë, duke rrezikuar shumëçka është arritur falë kësaj lirie.

N

Henri Çili: Figura e Pashkos, ndihmë për betejat e reja të liberalizmit

U

në kam një pozicion modest si një nga nxënësit e vonë të Pashkos, në shumësinë e brezave të nxënësve të Profesor Pashkos. Kam kënaqësinë të jem promotor i këtij çmimi për të arritur modestisht dy qëllime: I pari, për të nderuar sadopak atë kontribut të jashtëzakonshëm, intelektual, politik që Profesor Pashko dha me transformimin demokratik të Shqipërisë, dhe së dyti, për të rifunksionalizuar e për të thërritur në ndihmë figurën dhe simbolin e Profesor Pashkos –këtij

brilanti të mendimit politik e intelektual –në funksion të betejave të nesërme të liberalizmit.

Kanë kaluar 23 vjet dhe shohim sot sesi vizionet e profesorit ishin aq të qarta dhe kuptimplote dhe sa herë u aplikuan në ata sektorë që u aplikuan, ishin me rezultate të jashtëzakonshme dhe sa herë për ata elementë që shoqëria dhe politika shqiptare hezitoi, ne jemi sot në ngërç. Për profesor Pashkon, liberalizmin dhe gjithçka që ai përfaqëson, kemi nevojë në mënyrë të jashtëzakonshme!

Kanë kaluar 23 vjet dhe shohim sot sesi vizionet e profesorit ishin aq të qarta dhe kuptimplote dhe sa herë u aplikuan në ata sektorë që u aplikuan, ishin me rezultate të jashtëzakonshme

jë mirënjohje e veçantë për aktualizimin e çmimit që mban emrin e Gramoz Pashkos, një njeri që me kontributin e tij të çmuar, shumëllojshmërinë e produktit të tij intelektual dhe njerëzor ka arritur të ketë jo thjesht nxënës –të herët apo të vonë –por m i q, mb ë sht e t ë s , p s e j o d h e dishepuj që i shoh sot të pranishëm në këtë ceremoni domethënëse përsa i përket rrugëtimit dhe sfidave të liberalizmit në Shqipëri. Si kryetar i PD-së, dua t’ju sjell në vëmendje rolin e jashtëzakonshëm të Gramoz Pashkos në themelimin e forcës së parë opozitare, partisë së parë të lirisë në Shqipëri, Partisë Demokratike dhe kontributin e tij në hartimin e identikitit të parë programor të kësaj partie, atë që njihet sot si program i partive. Atëherë njihej si program maksimal dhe minimal, dy shtyllat me të cilat forca e parë e lirisë antikomuniste pas 50 vitesh diktature doli përpara qytetarëve shqiptarë. Kontributi i tij vazhdoi dhe në fakt mori përmasa të pacekshme nga asnjë foltore dhe të pashterueshme në çdo termim kohor dhe jo më si ky që më është dhënë sot për ta përshëndetur. Sepse ai mbante mbi supet e tij që në momentet e para të artikulimit të tij publik e deri në momentet e fundit të jetës së tij biologjike barrën apostolike të liberalistit në një tokë shkretëtire sa i përket këtij koncepti, të liberalizmit si filozofi, si mënyrë jete që e ktheu në një art.

Pata fatin ta njoh, por nuk mund dhe nuk dua të flas këtu që pata mundësinë dhe fatin të jem një mik i tij. Miqtë e tij në këtë sallë më kanë treguar episode të ndryshme, që nga njëra anë ilustrojnë atë zell prej idealisti me të cilën iu përvesh detyrës në dukje të pamundur për të inspiruar në shpirtin shqiptar vlerat e liberalizmit dhe në atë terren të djegur, shkretëtirë ku ky filiz filloi të merrte jetë. Për shembull, faktin se në ballafaqimet e para me qytetarët e një Shqipërie të shkatërruar nga një centralizim dhe kolektivizim absurd kur fliste për tregun e lirë dhe ekonominë e tregut ballafaqohej me pyetje nga më të ndryshme: “Ku do i gjejmë ushqimet, po miellin kush do na e sjellë, privati? Po privati nga do i marrë?”.

Kjo ishte toka e djegur e kolektivizmit dhe centralizmit, sepse shqiptarët nuk arrinin më të kuptonin shtyllat e lashta të tregut të lirë të marrëdhënies midis njerëzve të lirë, sepse gjithçka si ajo kotherja e bukës së gojës që kishte mbetur në ato vite të diktaturës dhe tmerret e shtypjes dhe presionet vinin nga një zot dhe ky ishte shteti. Shteti ishte zot i gjithçkaje dhe sesi në vitet e para të lirisë së tregut profesor Pashkos i shndrisnin sytë kur shihte një dyqan të hapur apo një restorant apo kafene. E kam me të treguar nga miqtë, bashkëpunëtorët, dishepujt e tij, ishte kulti i lirisë që e entuziazmonte dhe i jepte forcën dhe energjinë për të vazhduar betejën e liberalizmin në një

vend, në një tokë, në një shoqëri që edhe sot është deficitare ndaj vlerave superiore të lirisë dhe mungesës së saj. Gjatë turit të krijimit të 23 vjetorit të PD shfaqen disa episode të filmit të krijuar nga themelimi i partisë dhe shfaqet dhe profesor Pashko dhe më ka mbetur ndërmend një shprehje që thoshte se “është hapur rruga që ne shqiptarët të ecim pa u ndalur drejt Europës vertikalisht”. I dallohej qartë padurimi, ai padurim që ia kam hasur edhe unë gjatë viteve që e njoha fizikisht. Padurimi klasik i liberalit, mungesa totale e durimit për të arritur atë që liberali e konsideron legjitime, faqe Zotit dhe kujtdo tjetër, maksimumi i perfeksionit në kushtet e lirisë. Asgjë tjetër nuk pranohet. Dhe ky padurim, ky emocion, kjo përqasje është dhe mbetet sot e gjithë ditën çelësi i vërtetë i përparimit kaq të shpejtë të kësaj shoqërie nga ku ishim 23 vite më parë dhe ku jemi sot. Nuk ka asnjë recetë tjetër, asnjë dhuratë tjetër, asnjë çelës tjetër, veç lirisë dhe padurimit për ta kthyer këtë liri në të mira materiale dhe jo materiale, që ua bëri të mundur shqiptarëve këtë kapërcim epokal në këta 23 vite. Në këtë kuptim, barra apostolike që mbajti sa ishte gjallë besoj se vazhdon sot, përmes dishepujve të tij, përmes liberalizmit si filozofi të gjallë mes nesh, si forcë mes nesh që funksionoi përmes viteve që kemi lënë pas, dhe përmes liberalizmit që kërcënohet sot në atë qasje antiliberale dhe neglizhimi pa të keq i standardeve të lirisë duke rrezikuar shumëçka është arritur falë kësaj lirie. Lirisë për të mos paguar taksa të paarsyeshme, lirisë për të kërkuar llogari përpara qeverisë, lirisë për të pasur një qeveri të vogël, të lehtë, të përballueshme për tatimpaguesit, lirisë për të shpenzuar më shumë për vendin, qytetarët, shërbimet, për shoqërinë dhe më pak për administratën dhe qeverinë. Lirisë në çdo aspekt të saj. Unë shpresoj dhe besoj se ky çmim do të vlejë për të evidentuar fare qartë përmes brezit të rinj, nxënësve më të vonë të Pashkos, të rinj të lirisë, studentët më të rinj të lirisë, për të armatosur me vlerat e saj, me vlerat e liberalizmit, me përvojën pozitive të krijuar në Shqipëri përmes këtyre vlerave do të jenë të gatshëm të përballen me sfidat e mëdha që liberalizmi has në Shqipëri dhe kudo në botë. Ju them si kryetar i PD-së, që unë dhe PD-ja do ta mbajmë një sy hapur dhe do ta vëzhgojmë me kujdes këtë çmim, protagonistët e këtij çmimi, sepse kemi besim të madh se mes këtyre studentëve të rinj të lirisë do të jenë jo vetëm dishepujt e rinj të Pashkos dhe stampës së liberalizmit të tij, por edhe energjia përkushtimi, frymëzimi dhe drejtimi i ri i Partisë Demokratike në dekadat që vijnë.

Beteja për liri, e cila në muajin domethënës si shkurti e një datë si 20 shkurti është një betejë jo me kokën pas por me kokën para dhe jam i sigurt që shqiptarët dinë, duan dhe do ta bëjnë edhe më mirë në ditët, dhe javët që na presin.

14

zbavitje

lojra të ndrsyhme Qeni më i madh në Britani të Madhe

Fjalëkryqi klasik 1

2

3

4

5

11 15

12

6

7

20

18

29

19

22 25

26

27

23 28

30

31

33 36

37

10 14

21

24

9

13

17

16

8

34

38

32

35

39 43

42

44

40

45

41

46

Koha e fillimit ____:____ Koha e mbarimit ____:____

48

47

Horizontalisht: 1. Akull, shumë i ftohtë. 5. I mbush mendjen dikujt, e bind që të bëjë një punë a një veprim. 11. Targa e makinave të Lushnjes. 12.

Që dallohet për diçka të jashtëzakonshme, i veçantë. 14.

Ushqehet, ose... 15. Papastërti. 17. Zë, ose... 18. Skuadra Speciale.

20. Lumë i madh në Azi. 23. Markë makine japoneze. 24. Aparat që tregon kohën. 25. Kryeqyteti i Gjerogjisë. 29. Pije alkoolike me ngjyrë. 30. Mal i vendit tonë. 31. Veprim i njëhershëm i njeriut, që bëhet për një qëllim të caktuar. 33. Miroslav i futbollit gjerman. 34. Shenjë mendohet se paralajmëron diçka të mirë.

36. Stil i të shprehurit me pak fjalë, e në mënyrë të prerë,që flet a që shkruan shkurt e prerë. 39. Kandërr me ngjyrë të zezë a të murrme, me krahë të fortë. 42. Institut Tregtar. 43. Vend ku ndërtohet. 46. Morricone i famshëm i muzikës së filmave. 47.

Mal në rrethin e Shkodrës. 48. Jo në Francë.

Fjalëkryqi klasik është një nga lojërat enigmatike më të përhapura në botë. Fjalëkryqet e para filluan të botoheshin që në shekullin e XVIII dhe vazhdon të jetë e preferuar edhe në ditët e sotme.

Vertikalisht: 1. Quhet ai që e mban veten si qytetar i gjithë botës. 2. Një lloj i njohur sallami. 3. Petrit, këngëtar. 4. Shpella, mbrapsht. 5.

Shkëmb i madh dhe i thepisur. 6. Agjensi Ceremoniale. 7. Filloj.

8. Shenjë horoskopit. 9. Instituti Letërsisë. 10. Gjueti në savana.

12. Çorovoda në makina. 13. Rregulla themelore sipas së cilave ndërtohet diçka. 16. Titull i lartë që i jepet atij që ka bërë një vepër trimërie. 19. Që është përqendruar nën një drejtim të vetëm. 21.

Përemër vetor. 22. Përdoret një e tillë për të matur. 25. I bie derës.

26. Këngëtar operistik. 27. Letërsia Orientale. 28. Vërtetësia e plotë e diçkaje. 30. Lloj reçeli me kokrra pemësh. 31. Mevlani, spiker në televizion. 32. Kryeqyteti i Estonisë. 33. Komuniteti Ndërkombëtar. 35. Universiteti Milanos. 37. Përemër vetor. 38.

Dhoma në dialekt. 39. Janë në majë të brirëve. 40. Një në Itali. 41.

Hyrja e lokalit. 44. Ndërmarrje Hidraulike. 45. Përemër vetor.

Sudoku | nivel mesatar 8

1 2 5 9 6 2 7

6

3 6

2

7 3

1

8 5

5

9

7 4

9

9

8 2 5 8

7 4 1

5 9 4

1

7 6 9

2

Plotësoni vendet bosh në mënyrë që çdo rresht e kolonë të ketë numrat nga 1-9.

9 6

8

3 9 1

2

7 9

8 6

Koha e fillimit _____:____ Koha e mbarimit ____:____

Numërkryq

Qeni i quajtur Freddy ka një vjet e gjysmë, ndërsa tashmë është qeni më i madh në Britani të Madhe.

Duke qenë se është në moshë të re, mund të rritet akoma më shumë. Ai është i gjatë 2.24 metra (nëse qëndron në këmbë të pasme), ndërsa edhe pse nuk është matur zyrtarisht, nuk ka dyshim që Freddy është qeni më i madh në vendin e tij. “Përkundër madhësisë së tij, Freddy është akoma vogëlushi im. Nuk mund ta imagjinoj jetën pa të”, ka deklaruar pronarja e tij Claire Stoneman nga Essex. “Do të më mungojë dëshira e tij për lojë kur të rritet, por nuk do të më mungojë shkatërrimi i divaneve (Freddy deri më tash ka shkatërruar 14 divane)”, ka shtuar ajo. Ky qen brenda një javë ha ushqim në vlerë prej 100 eurosh.

Horoskopi i ditës DASHI (20/III-20/IV)

DEMI (21/IV-20/V)

Do keni shume ulje dhe ngritje gjate kësaj dite ne jetën tuaj ne çift. Here do mërziteni dhe here do buzëqeshni.

Beqaret fale shume planetëve qe do ndikojnë ne jetën e tyre do kenë një nga takimet me mbresëlënëse. Shfrytëzojeni ditën deri ne maksimum. Ne planin financiar do jete Hëna ajo qe do iu ndihmoje t’i zgjidhni problemet.

Një pjese e çifteve do dalin nga situata e vështirë ne te cilën ndodheshin dhe do i shohin gjerat më me pozitivizëm. Marrëdhënia do filloje serish te ngrohet. Beqaret nuk duhet te ecin kuturu dhe te bëjnë çdo gjë qe do iu kërkohet. Ne planin financiar do jeni me te qete. Situata nuk do jete aspak problematike kështu qe qetësohuni. Do iu lejohet edhe ndonjë shpenzim me tepër.

BINJAKET (21/V-20/VI)

GAFORRE (21/VI-22/VII)

Do prisni shume nga partneri juaj gjate kësaj dite, por fatkeqësisht jo gjithçka do iu plotësohet. Ai do jete vërtet shume i ngarkuar dhe nuk do ketë shume kohe për ta kaluar me ju. Beqaret do jene ne humor dhe me shume mundësi do gjejnë një person qe do iu përshtatet me se miri. Ne planin financiar do iu zgjidhen një nga një te gjitha problemet.

Do keni shume keqkuptime me partnerin tuaj sot dhe do debatoni shpesh ashpër me te. Kujdes me gjithçka qe do thoni sepse një fjale e gabuar mund t’ua prishe gjithë ekuilibrin e krijuar. Beqaret do e kenë edhe sot te vështirë te krijojnë një lidhje. Ne planin financiar do i zgjidhni vështirësitë dhe do mund te kryeni investimet e menduara.

LUANI (23/VII-22/VIII)

Qielli i dashurisë nuk do jete shume i pastër sot. Do kaloni një periudhe goxha te mërzitshme dhe here pas here mund te keni ndonjë debat. Mire do jete te qëndroni paska vetëm dhe te reflektoni mbi te ardhmen. Beqaret ka shume mundësi te realizojnë një takim mbresëlënës. Edhe ne planin financiar priten ndryshime rrënjësore. Do e stabilizoni shpejt situatën.

PESHORJA (23/IX-22/X) 7

8

9

Gjeni figurën duke bashkuar pikat

SHIGJETARI (22/XI-21/XII)

Plotësoni tabelën me numrat e dhënë!

Ngjyrosni pjesën me pikë dhe zbuloni figurën

Numra me 5 shifra: 01254, 12102, 14924, 15212, 15240, 15263, 21421, 28560, 32012, 34626, 50140, 51201, 55554, 56251, 56958, 70455, 80172, 86031, 86525, 92117.

Numra me 6 shifra: 012562, 045720, 065659, 275302, 333333, 392279, 987484.

Do jeni gjate gjithë kohës te mbrojtur nga yjet sot dhe ne këtë mënyrë nuk do keni asnjë mosmarrëveshje ne çift. Do kuptoheni edhe vetëm me një shikim me personin qe keni ne krah. Beqaret duhet ta lënë veten te lire dhe te mos bëjnë asnjë sakrifice vetëm për te nisur shpejt një histori dashurie. Buxhetin do e riorganizoni dhe nuk do ketë asnjë problem ne këtë sektor.

UJORI (20/I-19/II)

Gjeni 10 ndryshimet

Do afroheni edhe me shume me atë qe doni sot dhe do e keni me te lehte te flisni edhe për tema delikate. Ne mbrëmje do dashuroheni plot pasion. Beqaret do joshin dhe do joshen ne te njëjtën kohe. Mundësitë për takime dhe për fillime historish dashurie do jene te mëdha. Ne planin financiar duhet te tregoheni te arsyeshëm nëse nuk doni te keni vështirësi me pas.

AKREPI (22/X-21/XII)

5

Jo vetëm ju, por edhe partneri juaj do e shprehe me tepër dashurinë sot. Qe nga mesdite atmosfera do behet me elektrizuese dhe me e ngrohte se kurrë.

Beqaret edhe pse do kenë takime te shumta, nuk do mund te fillojnë dot një histori dashurie serioze. Situata financiare do vije duke u përmirësuar nga ora ne ore.

Do ndiheni shume te qete.

Numra me 3 shifra: 152,163, 251, 263, 289, 317, 451,452, 462, 521, 526, 582, 584, 611, 789, 845, 849, 874, 891, 897.

Numra me 4 shifra: 2458, 2651, 3082, 3265, 3552, 6358, 7848, 8654.

VIRGJERESHA (23/VIII-22/IX)

Dashuria ne çift nuk do jete e keqe, megjithatë do ishte mire te tregoheshit me te kuptuar me partnerin dhe jo aq strikt sa jeni zakonisht. Beqaret do joshen mjaft nga një person mjaft interesant dhe i denje për te filluar një lidhje. Mos e humbni mundësinë për ta njohur. Ne planin financiar do keni përmirësime te vogla.

Dite harmonike dhe mjaft emocionuese kjo e sotmja për te dashuruarit. Do kaloni momente te papërsëritshme me partnerin tuaj te cilin do e dashuroni pa mase. Beqaret do kenë një dite normale dhe aspak te mërzitshme. Do ndihen mire edhe pse do iu mungojnë takimet. Ne planin financiar vazhdoni te tregoheni te arsyeshëm dhe përmirësimet do jene te mëdha.

BRICJAPI (22/XII-20/I) Konfigurimi i yjeve do jete mjaft pozitiv gjate kësaj dite për ata qe janë ne një lidhje. Do e largoni druajtjen dhe do bëni gjithçka për ta rindezur pasionin. Beqaret do ia kalojnë mire me miqtë e tyre dhe nuk e ndiejnë ne asnjë moment nevojën për dike ne krah. Financat do i menaxhoni me shume kujdes dhe nuk do kryeni asnjë shpenzim te pamenduar.

PESHQIT (20/II-19/III) Do jeni ne humor shume te mire sot ju te dashuruarit dhe here pas here do e surprizoni partnerin. Çdo moment te lire qe do keni do e shfrytëzoni për ta kaluar me atë qe dashuroni. Beqaret duhet te përfitojnë sa te mundin nga mundësitë qe do iu jepen për te dale neper takime. Asnjëherë nuk i dihet çfarë ndodhe me vone.

blog

1001

ditë që formësuan botën

Gazeta MAPO

www.mapo.al / gazetamapo@gmail.com

12.02.2014

12 shkurt

15

Pasuria jote përbëhet nga ajo që je dhe ajo që ke.

- Thomas A. Edison

1912

Perandori i fundit abdikon I lindur në vitin 1906, Pu Yi ishte i dymbëdhjeti dhe i fundit perandor i dinastisë Manchu Qing, e cila e kish udhëhequr Kinën që nga viti 1643. E zgjedhur nga trashëgimtarja, Perandoresha Cixi në shtratin e vdekjes, foshnja Pu Yi u shoqërua në Qytetin e Ndaluar të Pekinit nga mëndesha e tij Wang, në mes të një oborri me eunukë dhe mandarinë. Ai nuk e pa të ëmën më edhe për 6 vjet të tjerë.

Në vitin 1912, regjentja Perandoresha Longyu u detyrua të tërhiqej nën trusninë

e lëvizjes revolucionare republikane të Sun Yat-Sen-it në Kinën jugore. Por Pu Yi e ruajti titullin e perandorit dhe apartamentet e tij në Pekin ku tutori i tij skocez Reginald Johnson dëshmoi se ishte një influencë paqtuese.

I rifronësuar nga një komandant ushtarak në vitin 1917, Pu Yi u shpërngul në Mancuri nën kontrollin e japonezëve në vitet ‘20 dhe u shpall perandori kukull Kang De i protektoratit japonez të Mancukos në vitet 1930. I deportuar në Japoni, e më vonë në

arrest shtëpiak në një daça sovjetike pas Luftës II Botërore, Pu Yi u rikthye nga Stalini në Kinë dhe u burgos nga Mao Ce Duni për 15 vjet si bashkëpunëtor i japonezëve.

I liruar në vitin 1959, Pu Yi u mbajt si kuriozitet nga komunistët e Maos dhe punoi si kopshtar në Qytetin e Ndaluar ku ai kishte mbretëruar. I lejuar për t’u martuar me një infermiere ‘të zakonshme’ kineze Li Xin, pas një jete bashkimesh të palumtura me nuse me miratim mbretëror, ai vdiq nga kanceri më 16 tetor 1967.

Blitz

Flickr

17

Numri i shteteve, në të cilat shumica e studentëve të shkollave publike kualifikohen për dreka falas ose me çmime të ulura.

3822

Shuma e përllogaritur për kokë që qeveria federale amerikane shpenzon në programe për fëmijë çdo vit.

25 455 +49

Shuma e shpenzuar në programe për të moshuarit.

Ndryshimi në përqindje në dekadën e shkuar në numrin e vetëvrasjeve të burrave amerikanë në të pesëdhjetat.

Foto: Dj clark Titulli: Children sell goods on the street, Korce, Albania, 1994

Art nga qelia Valbona Nathanaili E hapur në një nga mjediset e City Park, punët e ekspozuara në ekspozitën “Art nga qelia”, dhe në shitje për publikun si, piktura, qëndisje, krijime me rruaza, punime në dru dhe me kashtë, kanë një origjinë të veçantë: të gjitha janë krijuar nga të burgosur, gra e burra që vuajnë dënimet në burgje të ndryshme të Shqipërisë, por që falë këtij projekti kanë mundësi të vendosin një lloj komunikimi të ri me botën jashtë. Surpriza i kalonte pritshmëritë - brenda pak minutash u shitën pothuaj të gjitha objektet e ekspozuara dhe u kryen porositë e radhës. Në përballjen e parë të “Artit të qelisë” me publikun, suksesi ishte i padiskutuar. Individë, që deri dje ishin thjesht një numër për institucionet e dënimit ose një statistikë për studiuesit e shkencave sociale, falë kësaj përpjekjeje referohen si “artistë”, si krijues.

Për projektin e Zylyftar Bregut, fakti që krijuesit janë në kushtet e izolimit, më shumë se pengesë është përparësi. Sikundër shprehet, ideja e shndërrimit të një hapësire mbushur me të dënuar të izoluar, që shpesh ndjehen të braktisur dhe, akoma më shpesh, të lodhur nga pamundësia për të ndihmuar financiarisht të afërmit që kanë lënë jashtë, në një mundësi për t’i dhënë një

gazetamapo@gmail.com

dimension të ri “mbylljes” së tyre, po bëhet pothuaj e zakonshme në të gjithë botën e përparuar.

Dhe jo vetëm me efekte pozitive ekonomike e fizike për disa individë të përfshirë dhe familjet e tyre, por edhe për të gjithë ne, pasi kontribuon direkt në krijimin e një “bërthame” kapitali social, pikërisht aty ku shpresat për krijimin e tij janë më të pakta.

Duke përdorur një sërë mjetesh, të mundura e të pamundura; duke shfrytëzuar shumë burime, formalë e informalë, z. Bregu ka arritur të bëjë realitet një përpjekje, e cila kërkon të gjithë vëmendjen e duhur për t’u shndërruar në një procedurë nga institucionet përkatëse. Është e qartë se listimi i mundësive për përfshirje i të burgosurve në aktivitete të ndryshme sociale është një çështje shumë specifike dhe është më e thjeshtë kur ‘thuhet’ se ‘zbatohet’, por apeli është i qartë: kemi nevojë për politika, plane, investime, iniciativa dhe rregullore me qëllim që të orientojmë zhvillime të ngjashme.

Të krijonte një ndjenjë të veçantë, pse jo emocionuese, fakti që krijimet ishin realizuar nga disa njerëz “ndryshe”, jo nga ata pak të privilegjuar që kanë fatin ta kenë artin si profesion, veprat e të cilëve jemi mësuar të shohim dhe të gjykojmë

sa herë bëhet fjalë për art. Për këtë arsye, por ndoshta edhe për të tjera që gjithkush mund të listojë si rrjedhojë e perspektivave personale, ndërveprimet formale e informale që krijohen jo vetëm ndërmjet atyre që janë brenda me njëritjetrin, në kushtet e burgut, por edhe me ne jashtë, si rrjedhojë e këtyre krijimeve, mund të shërbejnë si një bazë e mirë për zhvillime të mëtejshme, për të bërë të mundur veprime që, ndoshta, në kushte të tjera, do kishte qenë e pamundur të ndërmerreshin. Me një ndjenjë përgjegjshmërie dhe përkushtimi, mendoj se Bregu po ndihmon në transformimin e “atyre”, në “individë”, me emra e copëza të vogle historie, duke i larguar nga “ata” dhe futur në “ne”, duke na ndihmuar të zhvillojmë një histori tonën, me synime, sfida dhe, pse jo, mësime të përbashkëta. *** Shohim e dëgjojmë për vende që i kanë mbyllur institucionet e burgut, ose ku kushtet janë si në hotele të kategorisë së parë, por që na duken “ëndrra me sy hapur”. Ne jemi këta që jemi, me krime e vrasje që ndodhin pothuaj çdo ditë. Për rrjedhojë, çfarë ndodh brenda burgut duhet të shndërrohet në pjesë të shqetësimit të të gjithëve.

Fakti që në ceremoninë e hapjes ishte i pranishëm

Themelues: Henri Çili. Kryeredaktor: Arion Sulo. Zv/kryeredaktor: Alfred Lela, Aleksandra Bogdani. Politika: Nevila Përndoj, Fejzi Braushi.

Kronika: Leonard Bakillari, Dashamir Biçaku. Speciale: Vladimir Karaj. Ekonomia: Blerina Hoxha. . Kultura: Aida Tuci. Suplement: Arta Çano.

Karikatura: Bujar Kapexhiu. Faqosja: Florenc Elezi. Ilir DRIZARI, Kujtim Bisha. Korrektore: Lila Plasari, Brunilda Meno.

Adresa: Bulevardi Gjergj Fishta pranë UET

edhe vetë Drejtori i Përgjithshëm i Burgjeve, tregon se ideja jo vetëm është pranuar, por edhe është mbështetur me të gjithë mekanizmat e duhur. Nga ana tjetër, duhet të kërkojmë që zbatimi i një projekti të tillë të bëhet burim për ideimin e një lëvizjeje sociale, për krijimin e një historie të re, ndryshe nga ato që dëgjojmë përditë në kronikat e lajmeve.

Përpara shumë vjetësh, në kuadër të një aktiviteti, së bashku me një grup të rinjsh të zgjedhur nga një shkollë e mesme e Tiranës, kam vizituar burgun e të miturve në Vaqarr. Vënia përballë e dy botëve të ndryshme, botës “si duhet të jetë” me botën “si është” emocionoi jo pak të dyja grupet e të rinjve, por që për shkak, ndoshta, edhe të moshës, shumë shpejt u gjet gjuha e përbashkët. Projekti i Bregut motivon përfshirje dhe pjesëmarrje aktive, nxit marrëveshje grupi, por nuk duhet të kufizohet me kaq: duhet të bëhet burim edhe për shpërblime të një lloji tjetër, që më shumë se me suksesin financiar, të lidhen me kohëzgjatjen e dënimit. Në këtë mënyrë, jo vetëm shkalla e komunikimit dhe e bashkëpunimit do të jetë më e gjerë, por edhe vetë demokracia do shkojë në një nivel më të lartë, në demokraci pjesëmarrëse.

Marketing / Drejtore: Fiziana Bora Cel: 068 20 55 437 E-mail: fiziana_bora@yahoo.com Menaxhim / Dhimitraq Hido Cel: 068 20 55 440

CMYK

16 12.02.2014

Gazeta MAPO

www.mapo.al / gazetamapo@gmail.com

NJOFTIM / REKLAMA