Gazeta Mapo

Faqe 2

Tri porositë e Arvizu-së për deputetët “Të ketë një sistem funksionues politik demokratik, marrëdhënie të mira me vendet fqinje dhe mbikëqyrje civile mbi veprimtaritë ushtarake dhe çështjet e sigurisë kombëtare”

Kryeredaktor Arion Sulo - E mërkurë, 13 shkurt 2013. Numër 832. Viti IV botimit. Çmimi 30 lekë. 1.5 euro. www.mapo.al e-mail: gazetamapo@gmail.com. Adresa: BLV "Gjergj Fishta"

Mbyllet dosja e Nazimes: SMS rrëzojnë dëshminë, rrezikon 25 vjet burg

Eduard Selami kthehet te berisha: Gati të Kandidoj për PD

Ish-kryetari i PD-së, i larguar nga Shqipëria më ’95, pranon se është i gatshëm që të kandidojë në zgjedhjet e 23 qershorit për demokratët. “Ka shanse që PD-ja të fitojë një mandat të tretë. Në ShBA pas mbarimit të shkollës kam mbijetuar dhe jam krenar që ia dola. Kam pasur frikë për t’u futur në Lëvizjen e Dhjetorit ’90 dhe kam dashur në një moment të tërhiqem” Ish-kryetari i PD-së, Eduard Selami, vendos të rikthehet në politikë, që pas largimit të tij në vitin 1995. Pas qëndrimit disaditor në Tiranë, Selami ka zhvilluar disa kontakte me drejtues të partisë Demokratike për t’iu rikthyer politikës me angazhimin e tij si kandidat për deputet në listat... Faqe 4

Prokuroria hedh poshtë dëshminë e Nazime Vishës, se Fiqiri Muçën e vrau nën kushtet e presionit, por nuk gjen motiv për krimin. “Prishja e fejesës nuk është motivi i krimit, pasi e pandehura i shkruante Fiqiriut se nuk kishte për ta pranuar lidhjen”. Sipas provave të mbledhura, rezulton se Nazime Visha e ka kryer krimin e vetme dhe me paramendim, pasi kishte futur në kurth Fiqiri Muçën. Dosja mbërrin në gjykatë Faqe 5

Mihal Luarasi: Ja çfarë më rrëfeu Liri Belishova për Enverin dhe Nexhmijen

Nënkryetari i demokratëve komentoi dje zhvillimet e fundit politike në vend, aleancat dhe negociatat paraprake të PD-së me partitë e tjera. “Bashkimi i shqiptarëve në një shtet do të jetë synim i mandateve të ardhshme.”

Regjisori Mihal Luarasi sjell në kujtesë takimin e rastësishëm me Liri Belishovën në vitin 1993, në shtëpinë e shkrimtarit Teodor Laço.

FAQe 19

op-ed / 10-11

NgërÇ

NGA bujar kapexhiu

TAP, punësim dhe energji e lirë për shqiptarët

Viti 2013, vit i kujtesës Derisa viti që lamë pas, 2012-a, për shqiptarët ishte, me të drejtë, vit feste, viti në të cilin...

sociale

Policia e Tiranës ka në duar identikitet e grabitësve të armatosur, të cilët mbrëmjen e së hënës lidhën punonjësit e një kompanie kozmetike dhe tentuan grabitjen e mbi 18 milionë lekëve.

Dëshmitë e punonjësve kanë mundur të zbulojnë përshkrimin fizik të personave që ushtruan terror, edhe pse ende nuk ka një identifikim të plotë të tyre.

Policia tha dje se grabitësit... Faqe 7

korçë

Në boshllëk

17

Nënkryetari i PD-së, njëherazi kryetari i grupit parlamentar, Astrit Patozi, deklaroi mbrëmë se formula e funksionimit të koalicionit dhe e ndarjes së mandateve do të jetë e njëjta si katër vite më parë. I ftuar në emisionin “5 pyetje nga Babaramo”, Patozi u shpreh se do të ndiqet e njëjta skemë për ndarjen e deputetëve si katër vite më parë. I pyetur konkretisht se a do të... Faqe 4

Dëshmitë në Sauk: Si na lidhën grabitësit me letër natribani Një ditë pas terrorit me armë në kompaninë e produkteve farmaceutike, policia dyshon se bëhet fjalë për persona që mund të kenë qenë më parë punonjës. “Grabitësit na lidhën me natriban, pasi na mblodhën në një ambient. Na hoqën edhe celularët.”

Sot në Athinë, së bashku me kolegët e mi të koment Edmond Haxhinasto nderuar të vendeve fqinje...

koment AGIM VINCA

Patozi: I sigurt koalicioni me LSI, nuk do ketë aleatë në listat e PD

Prishet aparatura e rrezeve, qindra të sëmurë me tumor pa kurim Prej dy muajsh, aparatura e kobaltit në Spitalin Onkologjik është jashtë funksionit për shkak të një defekti, ndërkohë që qindra të sëmurë nga tumoret kanë ndërprerë seancat e rrezeve

Rihapet çështja Boboshtica, kreu i ‘Omonias’ sërish në gjykim për varret

Faqe 6

Mos humb kohë, shko dhe merr ABCom-Fix! Komuniko FALAS me të gjithë numrat ABCom dhe me tarifat më të lira në treg.

CMYK

economicus / 11

Faqe 16

Adrian Civici

Cilësia e universiteteve si kusht për cilësinë e zhvillimit Në fillimet e këtij shekulli, debatet për të ardhmen e universiteteve dhe kërkimit shkencor po fokusohen rreth impaktit të tyre në katër forcat e mëdha të ndryshimit të botës moderne: stimulimin e teknologjive të reja, përballimin dhe përfitimin nga efektet e globalizimit, formimin e kapitalit social dhe përmirësimin e mirëqeverisjes. Cilësia e universiteteve dhe e kërkimit shkencor në raport me zhvillimin ekonomik e social të një vendi konsiderohen të barabarta me efektet që japin teknologjitë moderne dhe format e avancuara të drejtimit e menaxhimit. Statusi i universiteteve dhe i kërkimit shkencor, rekomandimet dhe punimet e tyre po vlerësohen si çelësi i kompetitivitetit ekonomik në kontekstin e përballimit të globalizimit...

2

MAPO

E mërkurë 13 shkurt 2013 www.mapo.al

politika

Deputetët e komisionit të Sigurisë i kërkojnë ambasadorit Arvizu, që ShBA të asistojë për shqyrtimin e ligjit për kontrollin parlamentar të institucioneve të sigurisë

Tri porositë e Arvizu për deputetët “I pari është që çdo anëtar i NATO-s merr përsipër angazhimin të ketë një sistem funksionues politik demokratik. Parimi i dytë është angazhimi për marrëdhënie të mira me vendet fqinje. Parimi i tretë, mbikëqyrja civile mbi veprimtaritë ushtarake dhe çështjet e sigurisë kombëtare.”

Fejzi Braushi

Funksionimi i demokracisë, stabiliteti në rajon dhe kontrolli parlamentar mbi institucionet e sigurisë ishin tri nga çështjet që janë trajtuar dje në takimin që ambasadori i ShBA-së, Aleksandër Arvizu, zhvilloi me anëtarët e komisionit parlamentar të Sigurisë. Për shkak se takimi u zhvillua me dyer të mbyllura, një fakt të tillë e ka bërë të ditur vetë ambasadori Arvizu, pas takimit, ku, duke folur për mediat, evidentoi këto tri çështje si të një rëndësie të veçantë për vetë parimet mbi të cilat funksionon NATO, pjesë e së cilës janë si ShBA ashtu edhe Shqipëria.

“Folëm mbi parimet themelore, meqenëse si Shtetet e Bashkuara edhe Shqipëria janë aleate në NATO. Mes parimeve të shumta që diskutuam, theksin e vumë te tri prej tyre posaçërisht. I pari është që çdo anëtar i NATO-s merr përsipër angazhimin të ketë një sistem funksionues politik demokratik të bazuar në ekonominë e tregut. Parimi i dytë është angazhimi për marrëdhënie të mira me vendet fqinje. Parimi i tretë themelor është mbikëqyrja civile mbi veprimtaritë ushtarake dhe çështjet e sigurisë kombëtare.

Përsëris, ishte një diskutim shumë i frytshëm. Shtetet e Bashkuara janë

krenare që janë partnere me Shqipërinë dhe presim me kënaqësi ndërveprime të tjera të këtij lloji.” tha Arvizu. Megjithatë, ai nuk ka sqaruar përse u fol konkretisht, për secilën prej këtyre temave, por ajo që dihet tashmë është se në Kuvend është depozituar në mënyrë zyrtare dhe është përfshirë në procedurë parlamentare projektligji me anë të të cilit synohet që të realizohet kontrolli dhe mbikëqyrja e institucioneve të sigurisë, kryesisht të shërbimeve inteligjente. Burime nga mbledhja kanë bërë të ditur se kontrolli parlamentar ndaj institucioneve të sigurisë ka zënë në të vërtetë dhe pjesën më të madhe të diskutimeve, ku si anëtarët dhe ambasadori kanë vlerësuar atë si të nevojshëm për një vend demokratik. Mësohet se kryetari i komisionit ka informuar ambasadorin lidhur me nismën e ligjore që ka hyrë në procedurë parlamentare për kontrollin e shërbimeve sekrete, ndërsa deputetët e opozitës kanë i kërkuar ambasadorit ekspertizë gjatë shqyrtimit të tij në komision. Gjithashtu, gjatë takimit ambasadori, duke vlerësuar një ligj të tillë, ka theksuar se ai bëhet i nevojshëm që gjatë kontrollit parlamentar të mos rrjedhë informacioni i klasifikuar, siç ndodh shpesh në mbledh-

jet e vetë komisionit të Sigurisë. Lidhur me këtë nismë ligjore, kanë folur pas këtij takimi edhe dy drejtuesit e komisionit, kryetari Leonard Demi dhe nënkryetari Ilir Gjoni, të cilët bënë të ditur se kjo nismë do merret në diskutim javën e ardhshme. “Javën tjetër në komisionin e Sigurisë ne do të fillojmë të diskutojmë Ligjin për Mbikëqyrjen Parlamentare të institucioneve informative të vendit tonë, i cili bazohet në përvojën më të mirë të vendeve demokratike, siç janë Anglia dhe vende të tjera që kanë përvojë në këtë drejtim”, - u shpreh kryetari i komisionit, Leonard Demi. “U theksua si nga ambasadori, ashtu edhe nga anëtarët e komisionit, nevoja e forcimit të rolit mbikëqyrës të komisionit të Sigurisë, si një nga elementet e domosdoshme dhe themelorë të funksionimit të shtetit ligjor, të rritjes së transparencës së institucioneve të sigurisë”, - u shpreh Ilir Gjoni. Në mbledhjen ku binin në sy mungesat e shumta të deputetëve të mazhorancës (vetëm 4 prej tyre ishin të pranishëm), është diskutuar edhe për një trajnim që deputetët e këtij komisioni bënë para disa ditësh në qendrën e sigurisë ‘Xhorxh Marshall’ në Gjermani, ku deputetët pjesëmarrës në të kanë rrëfyer eksperiencën e tyre.

Siguria, deputetët firmosin për Oketën pa qenë anëtar Megjithëse që nga data 22 nëntor me vendim të seancës plenare deputeti i Frymës së Re Demokratike, Gazmend Oketa, nuk është më anëtar i komisionit parlamentar të Sigurisë Kombëtare, ai të paktën me letra vijon të jetë ende pjesë e tij. Prej asaj kohe, Oketa nuk ka marrë pjesë fizikisht më në mbledhjet e komisionit, por në procesverbalet e mbledhjeve të komisionit, të cilat bazohen edhe mbi listëprezencën e firmosur nga vetë deputetët pjesëmarrës në komision, ai rezulton që të ketë qenë i pranishëm të paktën në një mbledhje. Bëhet fjalë për atë që është zhvilluar në datën 2 shkurt, në procesverbalin e së cilës Oketa renditet i treti pjesëmarrës pas emrave të Leonard Demit dhe Astrit Patozit. Një gjë e tillë ose është një lapsus i administratës së komisionit ose komisioni vazhdon të funksionojë me listëprezencat e vjetra dhe deputetët anëtarë të tij firmosin edhe për prezencën e Oketës, pavarësisht se ai nuk është anëtar komisioni. Kujtojmë se Oketa u hoq si anëtar i komisionit të Sigurisë që në seancën e 22 nëntorit me propozim të kryetarit të grupit parlamentar, Astrit Patozi.

Ambasadori Aleksandër Arvizu dje pas takimit me anëtarët e Komisionit të Sigurisë

Kushtetuesja shqyrton referendumin për mbetjet Anëtarët e Gjykatës Kushtetuese nisën dje shqyrtimin e kërkesës së dorëzuar nga “Aleancës Kundër Importit të Plehrave” për realizimin e një referendumi, ku kërkohet shfuqizimi i dy neneve, respektivisht nenin 22/3 dhe nenin 49 të ligjit për Mbetjet. Burime nga ky institucion, bëjnë të ditur se vendimi pritet që të merret në datën 6 mars. Para trupit gjykues, shoqëria civile ka argumentuar se kërkesa përmbush parashikimet ligjore; është firmosur nga më shumë se 50 mijë shtetas dhe ligji për menaxhimin e integruar të mbetjeve qëndron edhe në rast të shfuqizimit të neneve që flasin për i m p o r t i n e p l e h r ave. S i p a s mbështetësve të referendumit, janë qytetarët ata që duhet të vendosin për një çështje kaq te rëndësishme siç është importi i mbetjeve. Grupi nismëtar kërkoi që gjykata të vlerësojë nëse pas shfuqizimit të neneve a do të krijohet vakum ligjor ose jo.

“Gjykatës Kushtetuese nuk i takon të vlerësojë rëndësinë e çështjes.

Gjykatës Kushtetuese i takon

vetëm të vlerësojë që në qoftë se pas shfuqizimit me referendum pjesa e mbetur e ligjit do të ishte ose jo e vetëmjaftueshme, nëse do të krijohej vakuum ligjor ose jo”, thanë nismëtarët. Ndërsa kërkuan nga Gjykata Kushtetuese që të lejojë zhvillimin e referendumit të përgjithshëm për shfuqizimin e neneve 49 dhe 22, pika 3 të ligjit nr.10463 dt. 22.09.2011 “Për menaxhimin e integruar të mbetjeve”, si referendum në përputhje me kushtet e vendosura nga Kushtetuta për të ushtruar të drejtën për referendum të përgjithshëm.

Qeveria

Ndërkohë përfaqësuesit e qeverisë dhe parlamentit kanë argumentuar se kërkesa është në kundërshtim me Kushtetutën; pasi pjesa e ligjit që mbetet pa nenet që flasin për importin nuk është e vetëmjaftueshme. “Shfuqizimi i dy neneve objekt i kërkesës në shqyrtim nuk do të pengonte importin e mbetjeve në Republikën e Shqipërisë. Në rast

Anëtarët e Gjykatës Kushtetuese

Sipas mbështetësve të referendumit, janë qytetarët ata që duhet të vendosin për një çështje kaq te rëndësishme siç është importi i mbetjeve. Grupi nismëtar kërkoi që gjykata të vlerësojë nëse pas shfuqizimit të neneve a do të krijohet vakum ligjor ose jo.

se zgjedhësit do të pranonin shfuqizimin e dy dispozitave të ligjit Për mbetjet, atëherë në realitet ata do të përftonin rezultatin e kundërt në atë mënyrë që importi i mbetjeve në Shqipëri do të ishte i lejuar nga kuadri ligjor në fuqi, por pa asnjë prej garancive të ofruara nga ligji “Për Mbetjet”, tha përfaqësuesi i qeverisë, Ivi Kaso. Duke iu referuar Konventës së Bazelit (Konventa për Kontrollin e Lëvizjeve Ndërkufitare të Mbetjeve të Rrezikshme dhe të Asgjësimit të Tyre), Kaso tha se “Në përputhje me këtë konventë, Shqipëria ka ndaluar hyrjen në territorin e saj të të gjitha mbetjeve të klasifikuara si të rrezikshme dhe të 434 llojeve të tjera të mbetjeve të klasifikuara si të parrezikshme”.

Ashtu si kërkesat e mëparshme për referendum, edhe këtë herë shanset për zhvillimin e referendumit janë tepër të pakta. Edhe nëse do të miratohej, zhvillimi i tij do të mundësohej vetëm më 2014-n, për shkak të ndalimeve ligjore që përcakton Kodi Zgjedhor.

E mërkurë 13 shkurt 2013 www.mapo.al

MAPO

3

Kreu i PS: Qeverisë i ka ardhur koha të largohet, sepse po mbijeton duke marrë copëza të programit tonë

Rama prezanton programin qeverisës në Konventën e 23 shkurtit Të shtunën e ardhshme, kryetarët e grupeve të punës do të prezantojnë programin për disa orë rresht, në Pallatin e Kongreseve në Konventë priten të vijnë edhe 1300 delegatët e kongresit Partia Socialiste më 23 shkurt do të shpalosë përpara elektoratit programin e plotë me të cilin do të qeverisë pas zgjedhjeve parlamentare të 23 qershorit. Ndryshe nga 2009ta, kësaj here Rama, në Pallatin e Kongreseve, pritet ta sjellë atë të plotë. Konventa për Programin elektoral do të shënojë edhe nisjen e fushatës elektorale të Partisë Socialiste, ndaj edhe në këtë pikë Rama e ka cilësuar si event. Të shtunën e ardhshme, kryetarët e grupeve të punës për çdo seksion të programit, por edhe ata që kanë dhënë ndihmën e tyre do të prezantojnë për disa orë rresht, në Pallatin e Kongreseve, të gjithë strategjinë që ato të ndjekin për të Rilindur Shqipërinë, siç raportojnë burimet pranë PS. Në Konventë priten të vijnë edhe 1300 delegatët e kongresit. Data 23 shkurt është vendosur dje në mbledhjen e grupit kuvendor socialist, pas ‘dështimit’ të dy datave të tjera. Pas mbledhjes së fundit të Asamblesë Kombëtare sekretari organizativ, Blendi Klosi është shprehur se do të ishte data 9 shkurt për të bërë prezantimin e detajuar të programit. Më pas selia rozë njoftoi deputetët e saj se kjo konventë do të mbahej më 16 shkurt, ndërsa vetëm dje u ndryshua data, për të dalë para elektoratit të tyre më 23 shkurt.

Rama për programin

21 janari, PS debat në Kuvend Partia Socialiste pritet të mbajë një qëndrim të ashpër në seancën e së enjtes ndaj vendimit që dha gjykata e Tiranës për pafajësinë e Ndrea Prendit, Agim Llipus dhe Armando Kasës. Grupi kuvendor ka vendosur që në fillim të seancës të debatojë me mazhorancën për këtë vendim ‘politik’ siç e quajnë ata, ndërsa do të vënë theksin edhe te deklaratat e ashpra që

bëri Ambasada Amerikanë në Tiranë.

Burime nga grupi i PS bëjnë me dije se në 60-minutëshin e debatit të lirë, deputetët socialistë do akuzojnë Berishën se ka kapur institucionet. Nuk përjashtohet edhe një interpelancë që PS mund t’i kërkojë kryeministrit Berisha. Për seancën e së enjtes është vendosur që në 60-minutëshin të mos largohen deputetët.

Biberaj: Berisha po punëson të rinjtë në rrugë informale DEVOLL Fryma e Re Demokratike zhvilloi dje një takim me qytetarët e Bilishtit në Devoll. Gjatë takimit, nënkryetari i FRD-së, Aleksandër Biberaj tha se 21 janari ishte një krim shtetëror. Sipas tij, do të jetë FRD-ja ajo që do të vërë drejtësi kur të jetë forcë vendimmarrëse në politikë dhe qeverisje. Misioni i FRD-së, tha Biberaj, është reformimi i së djathtës shqiptare. “Lufta jonë është me lidershipin e PD-së, i cili ka rrëshqitur nga e majta dhe e ka zhytur vendin në korrupsion”, - shtoi ai. Duke iu

përgjigjur nismës së Kryeministrit për heqjen e taksave të punësimit 3 vjet ndaj të rinjve, Biberaj e përshkroi nismën si një premtim elektoral, duke e akuzuar Berishën se jo vetëm i ka lënë 8 vjet pa punë të rinjtë shqiptarë, por sipas tij tani kërkon t’u heqë edhe të drejtën e pensionit dhe t’i punësojë ata në rrugë informale. Ndërsa koordinatori i FRD-së për qarkun Korçë, Alfred Cako shprehu besimin se FRD-ja do të jetë ndër forcat e para në rrethin e Devollit dhe në gjithë qarkun e Korçës.

Kryesocialisti Edi Rama, në një komunikim me gazetarët përpara se të zhvillonte mbledhjen me dyer të mbyllura të grupit parlamentar, ka akuzuar sërish kryeministrin Berisha se po vazhdon të qeverisë me idetë e opozitës. Në këtë kontekst Rama tha se qeveria duhet të largohet. “Qeverisë i ka ardhur koha të largohet, sepse po mbijeton duke marrë copëza të programit tonë. Ne që kemi idetë kemi aftësinë e duhur të realizojmë këto ide”, tha Rama, duke u ndalur konkretisht te propozimet e PS që po ‘administrohen’ nga qeveria Berisha. “Heqja e TVSH-së për makineritë është refuzuar për një kohë të gjatë nga qeveria si një propozim absurd dhe pastaj është adoptuar nga qeveria, por jo në masën e propozuar prej nesh dhe jo për një kategori të caktuar. Besoj se të gjithë e kanë parasysh reagimet e qeverisë që akuzoi PS për këtë propozim, duke pretenduar që ai vinte nga kanalet e interesave të monopoleve dhe sot jemi në kushte ku Kryeministri ka deklamuar adoptimin e kësaj mase. Në programin tonë është shkruar që më 5 nëntor 2011 një pjesë e planit tonë për transformimin e arsimit dhe e zeza në të bardhë është edhe projekti që QSUT të kthehet në një Universit Mjekësor. Para pak ditësh kjo është deklamuar si

Kreu i PS-së, Edi Rama në Tryezën për Shëndetësinë

Rama: Të pasiguruarit do marrin shërbim shëndetësor “Ne duam ta ndryshojmë këtë sistem”. Ky ka qenë zotimi i Partisë Socialiste pasi të vijë në pushtet, për sistemin e shëndetësisë. Dje, kryetari i PS-së, Edi Rama, gjatë një tryeze me temë “Gratë dhe shëndetësia” tha se “Ndryshimi i këtij sistemi do të thotë që skema e financimit të shërbimit shëndetësor të mos bazohet më te sigurimet, por të bazohet te parimi që shëndeti është një e mirë publike dhe jo mall. Për këtë të mirë publike garant duhet të bëhet shteti.

Që do të thotë se ne do ta blejmë shërbimin në emër të të gjithë atyre që nuk e blejnë dot dhe do ta ofrojmë për të gjithë ata që kanë nevojë. Do të ndërtojmë një sistem të ri që do të quhet Shërbimi Kombëtar Shëndetësor i bazuar në parimin e sistemit shëndetësor universal. Askush nuk do të privohet nga shërbimi për shkak se është i pasiguruar

një çuarje përpara e projektit të qeverisë dhe kulmi në këtë vazhdë kopjimesh të çoroditura pa asnjë koherencë, as me programin e tyre as me programin tonë është edhe heqja e TVSh-së për ata që paguhen 300 mijë lekë”, tha Rama. Kreu i selisë rozë theksoi se pas 25 Marsit qeveria aktuale ka në plan të rrisë taksën me anë të sigurimeve shëndetësore. “Më shumë rëndësi ka që gjithë ata që janë të vetëpunësuar, dhe konkretisht

ngaqë është i papunë”. Rama ka deklaruar se sistemi i sotëm ka falimentuar, prandaj PS, siç tha ai, në 4 vitet e ardhshme do punojë për ta përmbysur këtë sistem. “Ky sistem nuk është i përshtatshëm për vendin tonë, për kushtet ekonomike dhe mbase për traditën dhe kulturën e vendit tonë. Sistemi i kontributeve arrin të financojë 7% të shërbimeve të përgjithshme ndërkohë që rreth 60% prej tyre mbulohen nga vetë qytetarët. Te 60% përfshihen ata që e marrin shërbimin me lekë në dorë dhe 7% vjen si kontribut i atyre që janë në punë. Skema e ndërtuar në këtë formë ka falimentuar”, komentoi Rama. Kryesocialisti nënvizoi se programi universal për shëndetësinë, që bazohet te Shërbimi Kombëtar Shëndetësor, i propozuar nga PS, i jep mundësi çdo qytetari të punësuar ose jo të përfitojë nga shërbimi shëndetësor.

gjithë shqiptarët që kanë biznes të vogël, të marrin vesh se pas 25 Marsit, kur hyn në fuqi ligji për sigurimet shëndetësore do paguajnë kokë më kokë 70 dollarë më shumë. Çdo i punësuar pas 25 marsit do ketë rritje taksash me 70 dollarë dhe do i merren taksa të tjera biznesit të vogël në formën e një ngarkese të re në formë takse”, tha Rama duke theksuar se ky do të jetë lajm i keq për familjen dhe ekonominë shqiptare.

4

MAPO

E mërkurë, 13 shkurt 2012 www.mapo.al

politikë

Ish-kryetari i PD-së, Eduard Selami, vjen në një rrëfim ndryshe, ku pas 18 vjetësh largimi nga politika, pohon se do të rikthehet në PD me ftesë konkrete

Selami kthehet në PD: Jam gati të kandidoj për deputet “Nëse PD-ja do më kërkonte të kandidoj unë me kënaqësi do t’i përgjigjesha” TIRANË Ish-Kryetari i PD-së, Eduard Selami vendos të rikthehet në politikë, që pas largimit të tij në vitin 1995. Pas qëndrimit disa ditor në Tiranë, Selami ka zhvilluar disa kontakte me drejtues të partisë Demokratike për t’ju rikthyer politikës me angazhimin e tij si kandidat për deputet në listat e PD-së. I ftuar në emisionin “Opinion”, Selami shpjegoi fillimisht se ai ishte në Shqipëri për një vizite private për të marrë pjesë në 85 vjetorin e babait të tij, që ka rastisur edhe me periudhën e fushatës zgjedhore. I pyetur a kishte ndonjë ftesë konkrete për tu angazhuar në politikë, Selami u përgjigj: “Unë asnjëherë nuk jam larguar përfundimisht. Por nuk është se në çdo fushatë unë mezi pres që të afrohem. Kam qenë gjithmonë pranë Partisë Demokratike”. Ish-kryetari i PD-së shtoi se ai ka pasur kontakte dhe sugjerime më përpara nga PD-ja, por asnjëherë sipas tij nuk janë materializuar. “Nuk është se ka qenë një ftesë zyrtare nga PD-ja për të ndihnmuar dhe unë e kam refuzuar”, shtoi ai. Selami theksoi se dëshira e tij nuk ka munguar për të kontribuuar në PD duke kujtuar në të njëjtën kohë se në bazë të statutit ai është anëtar i Këshillit Kombëtar të PD-së. Selami kujtoi gjithashtu se këtë pozi-

Eduard Selami

cion, si anëtar i Këshillit Kombëtar, ai e ka ushtruar në mënyrën e tij.

“Edhe ky prononcim që bëj është një mënyrë. Fakti që unë akoma vazhdoj mbështes PD-në, besoj në një fitore të mundshme të saj. Unë ndjehem fare pranë, me kënaqësi takohem me drejtues të PD-së, jam takuar dhe me zotin Berisha”, tha ai, por duke saktësuar se kryetar-

in e PD-së e ka takuar në vizitat e mëparshme. Edhe pse 18 vite i shkëputur, Selami tha se ai nuk e ka ndjerë veten të divorcuar nga PD-ja. “Unë asnjëherë nuk jam larguar prej saj”, - tha ai. Për Berishën, ish-kryetari i PD-së komenton se ka qenë një ndër bashkëpunëtorët e tij më të afërt për të cilin ende ruan respekt. Selami shtoi

“Unë asnjëherë nuk jam larguar përfundimisht. Por nuk është se në çdo fushatë unë mezi pres që të afrohem.

Kam qenë gjithmonë pranë Partisë Demokratike"

gjithashtu se është pikërisht PDja forca politike ku ai do të angazhohet nëse kthehet në politikë.

I pyetur konkretisht nëse do të ishte i gatshëm që të kontribuonte që në këto zgjedhje për PD-në, Selami u përgjigj: “Me kënaqësi do ta pranoja ftesën për ta mbështetur”.

Selami la të kuptohet se tani është momenti për tu rikthyer në politikë edhe pse e konsideron si një ndër vendimet e tij më të vështira.

“Nëse PD-ja do më kërkonte të kandidoj unë me kënaqësi do t’i përgjigjesha”, tha ai, duke shtuar se për këtë cështje ai ka pasur kontakte me drejtues të PD-së. Selami deklaroi gjithashtu se ai sot gjen një Shqipëri shumë më të zhvilluar se 23 vite më parë. I pyetur konkretisht se a është kjo Shqipëria që ai kishte ëndërruar 23 vjet më parë, Selami u përgjigj: “Po. Dhe kjo më bën të jem krenar.

Shqipëria është një vend në NATO në Këshillin e Evropës … është një Shqipëri që ecën, që nuk është e përsorur, por vazhdon… Mendoj se Shqipëria është në rrugën e duhur”. Selami vlerësoi mbrëmë edhe koalicionin e PD-së me LSInë. Ai shtoi se kjo është shenjë e pjekurisë së PD-së. Selami foli gjithashtu për eksperiencën e tij në SHBA ku pavarësisht se u shpreh se kishte mbijetuar, ai ndihej krenar për vitet e kaluara atje. Ndërsa për ngjarjet e dhjetorit të 90-ës, Selami kujtoi se asokohe ai e kishte menduar edhe tërheq jen nga kjo lëvizje.

Patozi: I sigurt koalicioni me LSI, si do funksionojë formula me aleatët Nënkryetari i demokratëve, Astrit Patozi, komentoi dje zhvillimet e fundit politike në vend, përfshi këtu edhe aleancat dhe negociatat paraprake të PD-së me partitë e tjera TIRANË Nënkryetari i PD-së, njëherazi kryetari i grupit parlamentar, Astrit Patozi, deklaroi mbrëmë se formula e funksionimit të koalicionit dhe e ndarjes së mandateve do të jetë e njëjta si katër vite më parë. I ftuar në emisionin “5 pyetje nga Babaramo”, Patozi u shpreh se do të ndiqet e njëjta skemë për ndarjen e deputetëve si katër vite më parë. I pyetur konkretisht se a do të ketë drejtues të partive aleate në listat e PD-së, Patozi nuk besonte se do të ndodhë një gjë e tillë. Sipas tij, nuk mund të ketë aventura të tilla dhe katapultime kryetarësh, pasi një gjë e tillë do të shkatërronte sistemin. “Secila nga partitë do të konkurrojë me siglën e saj”, u shpreh Patozi. Ai shtoi se “është pak a shumë e njëjta formulë e ndarjes së mandateve dhe mënyrës sesi zgjidhen deputetët si herët e tjera”. Nënkryetari demokrat u shpreh gjithashtu me bindje se PD-

ja do të jetë sërish në pushtet me një mandat të tretë qeverisës. “Ne kemi një bindje absolute që ne të jemi sërish në pushtet pas zgjedhjeve. Ne e mbështesim suksesin tonë jo thjesht te programi që do ta kemi shumë shpejt, por edhe te rezultatet e paimagjinueshme që ne kemi arritur gjatë tetë vjetëve”, tha ai. Por duket se bindja e kryetarit të grupit parlamentar bazohet edhe te mundësia e përfshirjes sërish në koalicion e Lëvizjes Socialiste për Integrim, rezultati i së cilës do të determinonte fitoren e njërës apo tjetrës palë në zgjedhjet e ardhshme. Patozi theksoi gjatë emisionit se ai nuk besonte në një koalicion të LSI-së me kryetarin e PS-së, Edi Rama. “…Besoj te pragmatizmi elektoral dhe eksperienca e Ilir Metës dhe LSI-së si forcë politike”, e shpjegoi arsyen Patozi.

Ai u shpreh i bindur se PD-ja do të ishte në koalicion me LSI-në, pavarësisht nëse kjo do të ndodhte para apo pas zgjedhjeve. Patozi shtoi se koalicioni me LSI-në ka qenë funksional dhe një kontratë politike, që ia ka vlejtur. “Koalicioni me LSI-në është një marrëdhënie juajale politike. Është një kontratë politike që ia ka vlejtur në radhë të parë për stabilitetin dhe qeverisjen e vendit dhe më pas për interesat e dy partive në

veçanti. Ne i qëndrojmë marrëveshjes deri ditën e fundit të këtij mandati, pastaj është ende herët për të folur nëse do të kemi aleancë para apo pas zgjedhore”, u shpreh ai.

Nënkryetari i demokratëve iu përgjigj edhe pyetjes lidhur me mundësinë e krijimit të një koalicioni të ri parazgjedhor apo siç quhet ndryshe Poli i tretë. “Sa kohë që nuk shikoj asgjë të institucionalizuar, unë sigurisht nuk kam pse të komentoj. Di që ka negociata, ka komunikim mes shumë aktorëve politikë, por kjo nuk ka asnjë rëndësi, sa kohë që nuk ka marrëveshje, kur ato do të ndodhin, ne do t’u përgjigjemi atyre deri në fund”, - tha ai. Patozi nuk e sheh me rrezik as partinë e Bamir Topit, sa kohë që ajo nuk është provuar ende si forcë politike. “E riktheksoj që nuk kam prirje të flas për projekte politike. Sot nuk di se çfarë rekordesh politike ka partia e Topit, e cila ka një ëndërr që të marrë disa vota në zgjedhjet e ardhshme”, - tha ai. Duke komentuar edhe qëndrimet nacionaliste në vend, Patozi deklaroi se bashkimi i shqiptarëve në një shtet do të jetë synim i mandateve të ardhshme. “Bashkimi kombëtar në një shtet është një proces, që nuk mund ta parashikojmë sot sesa i gjatë do të jetë...” - shtoi ai.

“Sa kohë që nuk shikoj asgjë të institucionalizuar për 'Polin e Tretë', unë sigurisht nuk kam pse të komentoj. Di që ka negociata, ka komunikim mes shumë aktorëve politikë, por kjo nuk ka asnjë rëndësi, sa kohë që nuk ka marrëveshje

E mërkurë, 13 shkurt 2012 www.mapo.al

kronikë

MAPO

5

Prokuroria argumenton se nuk ka qenë prishja e fejesës së Nazimes, motivi i vrasjes së Fiqiri Muçës. Sipas provave të mbledhura rezulton se Nazime Visha e ka kryer krimin e vetme dhe me paramendim

Dosja për Nazimen: SMS rrëzojnë dëshminë, rrezikon 25 vjet burg Prokuroria hedh poshtë dëshminë e Nazime Vishës se Fiqiri Muçën e vrau nën kushtet e presionit, por nuk gjen motiv për krimin. “Prishja e fejesës nuk është motivi i krimit, pasi e pandehura i shkruante Fiqiriut se nuk kishte për ta pranuar lidhjen” Leonard Bakillari Tiranë Nazime Visha, vajza 19-vjeçare nga periferia e largët e Tiranës akuzohet nga Prokuroria se ka vrarë me paramendim Fiqiri Muçën. Shatë muaj pas ngjarjes së bujshme, ku një 45-vjeçar u qëllua për vdekje në Krrabë, prokuroria thotë se Nazime Visha e kishte planifikuar ekzekutimin e Fiqiri Muçës. Historia tragjike për 19-vjeçaren nis pesë vite të shkuara, kur ajo është detyruar nga miku i babait të saj të kryejë marrëdhënie seksuale kundër dëshirës. Ky fakt konfirmohet edhe në dosjen e prokurorisë, e cila rrëzon pretendimet e të pandehurës se vrasjen e ka kryer për vetëmbrojtje, pasi hetimet tregojnë se ka qenë vajza ajo që i ka telefonuar disa herë viktimës pak para vrasjes. Telefonata e tyre e fundit është bërë nga numri i gjyshes së Nazime Vishës, 20 minuta përpara se policia të njoftohej për vrasjen e ndodhur. Po ashtu, prokuroria argumenton se nuk ka qenë prishja e fejesës së Nazimes, motivi i vrasjes së Fiqiri Muçës. Sipas provave të mbledhura rezulton se Nazime Visha e ka kryer krimin e vetme dhe me paramendim. Për këtë akuzë, ajo rrezikon dënimin deri në 25 vite burg, edhe pse hetimi nuk tregon motivin e krimit.

Në kërkesën për gjykim prokuroria argumenton se nëpërmjet SMS-ve, e pandehura i ka shprehur viktimës qëndrimin e saj kundër fejesës, ndërsa më pas ajo ka përgatitur vrasjen, duke futur në kurth 45-vjeçarin.

Kronologjia e një krimi Viktima Fiqiri Muça, banues në fshatin Manëz të rrethit Durrës dhe babai i 5 fëmijëve, prej disa viteve ka qenë i vetëpunësuar në aktivitetin e prerjes dhe transportit të drurëve nga pyjet e Burrelit në zonat urbane përreth, aktivitet i cili nuk i ka siguruar të ardhura të mjaftueshme për të mbajtur në kushte normale familjen e tij. Gjatë punës dhe për shkak të saj, ai është njohur me shtetasin Beqir Visha, pasi ky i fundit punonte si druvar dhe lëndën drusore që ai e priste, ia grumbullonte kundrejt pagesës Fiqiriu, i cili, më pas, bënte shitjen e saj sipas kërkesave. Për shkak të frontit të punës, i cili ishte tepër larg shtëpisë së Fiqiriut dhe në pamundësi të plotë për t’u rikthyer çdo natë atje, ai ka qenë ftuar shpesh në shtëpinë e Beqirit, ç’ka i forcoi shumë marrëdhëniet mes tyre, duke e bërë tashmë viktimën të njohur dhe me pjesëtarë të tjerë të familjes, si gruan dhe dy vajzat e tij, që i kishte akoma në shtëpi, të quajtura Lutfije dhe më e vogla Nazime. Duke kaluar jo pak kohë në këtë familje, viktima ka kërkuar të lidhin edhe miqësi me familjen e Beqir Vishës, duke i kërkuar vajzën e tij, Lutfije për vëllanë, Vladimir, miqësi e cila është pranuar, duke e bërë tashmë edhe më të ligjëruar dhe më të padyshimtë hyrjet dhe daljet në këtë shtëpi, edhe në ato raste kur kryefamiljari i saj nuk ndodhej aty.

Rreth katër vite më parë, pra rreth vitit 2008, kohë në të cilën ishte bërë lidhja e krushqisë, në njërën nga ditët e qëndrimit të viktimës në banesën e Beqir Vishës, Fiqiriu ka gjetur të vetme vajzën e vogël, Nazime, në atë kohë rreth 14 vjeç dhe i ka kërkuar të kryejnë marrëdhënie seksuale. Siç pretendon e pandehura Nazime Visha, e ka realizuar atë, por pa pëlqimin e vajzës. Pas kësaj ngjarje, ai ka patur edhe një motiv më tepër dhe ka intensifikuar hyrjedaljet në atë shtëpi dhe sipas rasteve dhe mundësive të ofruara, ai ka shfrytëzuar këto vizita për të vazhduar kontaktet seksuale me Nazimen, kontakte këto të cilat, sipas saj kanë qenë në çdo rast të dhunshme dhe kundër dëshirës. Por asnjëherë nga ana e saj, një situatë e tillë nuk është bërë prezent me ndonjë pjesëtar të familjes, duke përfshirë këtu edhe të motrën, e cila tashmë ishte pjesëtare e familjes Muça.

Fejesa e Nazimes Në fillim të muajit janar të vitit 2012, Beqir Visha ka patur një kërkesë për të fejuar vajzën e fundit, Nazimen, me një djalë nga Vaqarri, gjë e cila është

Nazime Visha

Fiqiri Muça

Provat që rrëzojnë Nazimen 1. Nuk ka patur ndonjë konflikt mes viktimës dhe të pandehurës, pasi komunikimet mes tyre kanë vazhduar.

2. Deklaruesi M. Bardhi sqaron se, …gjatë rrugës ..,viktima ka patur telefonata, ku ai ka dëgjuar shpesh fjalën “shpirt e xhan”.

3. Thirrjet telefonike të bëra numrit të viktimës janë bërë nga numri 06xxxxxxxx, që është numri i gjyshes së saj, së cilës fshehurazi i është marrë nga e pandehura që ka komunikuar me viktimën disa ditë dhe ditën e natën e ngjarjes.

4. Tabulatet e thirrjeve telefonike të realizuara natën e ngjarjes dhe disa ditë më parë tregojnë se ato

kanë filluar intensive më datë 11.08.2012 si edhe ditën e ngjarjes, rreth orës 10.33 për të vazhduar në telefonatën e fundit, deri në orën 00.23, e cila është diçka me pak se 20 minuta nga njoftimi që i është bërë shërbimeve policore në numrin 129.

5. Në funksion të këtij arsyetimi është edhe fakti se natën e ngjarjes, pjesa më e madhe e thirrjeve

të bëra nga numri i mësipërm janë thirrje dalëse, pra është e pandehura që ka telefonuar viktimën.

Pavarësisht qëndrimit të së pandehurës, qëndrim i cili nuk është aspak i sinqertë dhe konsekuent, nga tërësia e provave të administruara gjatë hetimit të kësaj çështjeje, konkludohet se akuza është e qartë dhe fajësia e dokumentuar.

pranuar prej tij, përveç të tjerave për faktin se ai ishte emigrant në Itali dhe mund ta merrte Nazimen shumë shpejt me vete. Për ta bërë fakt të kryer, i fejuari u ka dërguar familjarëve të tij paratë për pasaportën dhe dokumente të tjera të nevojshme të udhëtimit në Itali për Nazimen. Fejesa e Nazimes tashmë, në pamje të parë, duket se ka ndryshuar gjithçka në marrëdhënien e kësaj të fundit me viktimën. Por në fakt jo! E pandehura pretendon se Fiqiri Muça e kishte përjetuar keq këtë fakt. Sipas saj, në disa raste ai, jo vetëm e ka kërcënuar vetë Nazimen, por edhe ka komunikuar në një rast me të fejuarin e saj, duke i thënë se –ajo nuk mund të fejohet me askënd tjetër- duke nënkuptuar se do të ishte vetëm e tij. Por është pikërisht e pandehura, e cila pikërisht në datat kur po kryheshin bisedimet e fejesës së saj, jo vetëm që nuk ka ndërprerë komunikimet me viktimën, por i ka shprehur në mënyrë të hapur dhe pa asnjë ekuivok besnikërinë e saj. Në mesazhet e datës 5 janar 2012, për një interval kohor prej rreth 90 minutash, nga ora 20:30 deri afërsisht 22:00, ajo ka dërguar 6 mesazhe, duke thënë në të gjitha thuajse të njëjtin premtim: “..nuk kam për të pranu zemër, gjafsha ty po mos më lërë rrugvet mua dhe danjeloi ..më kokën tonde do vdes amë beso zemër” Pas largimit të të fejuarit të saj në Itali, kontaktet me viktimën kanë vazhduar si nëpërmjet telefonatave, ashtu edhe kontakteve fizike edhe në peri-

udhën e pranverës e më tej, kur familjet, tashmë të lidhura krushqi, kanë kryer ceremonitë e rastit për ndërrimin e shenjave në Vaqarr. Nazimja, pasi ka ndenjur dhe dy tre ditë më tepër në familjen e të fejuarit të saj, më datë 23 maj 2012, së bashku me një të afërmen e saj janë nisur për në fshatin Vilëz.

Rrugës kanë takuar “rastësisht” viktimën me të vëllanë, Vladimirin, bashkëshorti i motrës së saj, Lutfije, të cilët, duke qenë se ishin me makinë, i kanë marrë ato dhe i kanë përcjellë deri në shtëpi, ku viktima ka deklaruar se “…do të ikte dhe nuk do të qëndronte për drekë…”.

Pasditen e kësaj date, ndërsa krushqia ishte akoma në shtëpi, nga e ëma Mejte është kërkuar Nazimja, por nuk është gjetur. Duke deklaruar edhe para të tjerëve se ajo kishte ikur nga shtëpia, fejesa është prishur zyrtarisht dhe disa ditë më pas, prindërit kanë bërë denoncim në polici “për zhdukjen e vajzës” dhe më pas, fare shpejt, është saktësuar se “..ajo ishte larguar së bashku me viktimën për në pyjet e Martaneshit, ku edhe ka ndenjur për rreth 10 ditë”. Pas ndërmjetësimit të familjarëve të Fiqiri Muçës, viktima dhe Nazimja janë dorëzuar fillimisht në Komisariatin e Policisë Mat, e më pas në Komisariatin e Policisë Nr.4 Tiranë, ku kanë deklaruar se ..”janë larguar nga familjet me dëshirën e tyre të plotë dhe pa imponim nga askush dhe për asnjë lloj shkaku”. Shtetasi Fiqiri Muça ka sqaruar se është detyruar të largohet

me Nazimen për shkak se kjo e fundit i kishte thënë se ishte shtatzënë dhe, në varësi të situatës, ai mund ta merrte atë edhe në shtëpi për grua, pasi kishte ndërmend të bënte divorc me gruan e parë, Mynyren.

Pas ngjarjes, edhe pse tashmë është bërë e qartë se cilat kanë qenë motivet dhe arsyet e largimit të Nazimes nga familja, mes familjeve Muça dhe Visha kanë lindur konfliktet ku, megjithëse deklaruesi Zyber Muça, babai i viktimës, iu ka thënë se ai do ta merrte Nazimen për djalin, këta të fundit-sipas tij- disa herë e kanë kërcënuar. Gjithsesi, pas ngjarjes, secili ka shkuar pranë familjeve. E pandehura është strehuar tek gjyshja e saj, Drita Visha në Krrabë,-sipas shpjegimeve të kësaj të fundit, për të qenë sa më larg ndikimit dhe mundësisë së kontakteve me viktimën, i cili mund ta kërcënonte Nazimen. Ndërsa Fiqiriu, edhe pas kësaj, është pranuar nga familja e tij, por që siç del nga hetimet e mëtejshme, ai e ka ndjerë veten të rrezikuar.

Vrasja e Fiqiriut, krim pa motiv Më 10 gusht 2012, Fiqiriu ka shkuar në Sukth dhe ka takuar deklaruesin M. Bardhi, i vetëpunësuar si shofer taksie, por i palicencuar, i panjohur më parë me të dhe i ka kërkuar nëse mund të shërbente si shofer taksie në ndonjë nga ditët në vazhdim për diku jashtë Durrësit. Pasi kanë mbërritur në Tiranë, gjithmonë pa dalë në rrugë kryesore, mjeti ka marrë rrugën e Elbasanit, për t’u kthyer në një rrugë dytësore pranë Lapidarit të Krrabës dhe pak metra më tutje ai ka ndaluar. Viktima ka zbritur për t’u afruar pranë një shtëpie të rrethuar me avlli dhe me tela. Pasi ka ecur disa hapa, deri sa i është zhdukur shikimit të deklaruesit, pas rreth dytre minutash ai ka dëgjuar krisma armësh dhe sakaq ka parë Fiqiriun që po vraponte drejt një lëndine, i ndjekur nga tre persona, dy gra dhe një burrë, të cilët kanë kaluar me shpejtësi. Pas pak sekondash, tre personat janë kthyer pranë mjetit dhe vajza e re, e identifikuar më pas si Nazime Visha, ka qenë me automatik në dorë dhe pasi është afruar tek mjeti, i kanë kërkuar që ai të dilte jashtë.

Deklaruesi është përpjekur të shpjegojë se nuk është veçse një shofer taksie dhe ndërkohë personi mashkull i ka kërkuar të qëndronte aty deri sa të vinte policia, për të dëshmuar se çfarë kishte ndodhur. Policia, e sinjalizuar nga telefonata e bërë nga vetë Nazime Visha me telefonin e xhaxhait të saj në orën 00:43, ka mbërritur menjëherë në vendngjarje, ku pas veprimeve të para hetimore, është saktësuar dhe janë sekuestruar 29 gëzhoja metalike me ngjyrë bakri në forme shishe me kapsolla të goditura, syze dielli, një armë zjarri automatike, si edhe sende të tjera me vlerë për hetimin, të cilat janë dërguar më pas për ekspertime të mëtejshme.

6

MAPO

E mërkurë 13 shkurt 2013 www.mapo.al

rrethe

Përdhunoi të miturën, masë siguri me burg për 41-vjeçarin Pogradec- Abuzoi me minorenen që donte të bënte tatuazh, gjykata jep masën e sigurisë për 41-vjeçarin. Gjykata e Pogradecit ka lënë në burg Andon Sallon, 41-vjeçarin i cili akuzohet për veprën penale “Marrëdhënie seksuale me dhunë me të mitur”. Gjatë të martës Sallo ka dalë para trupit gjykues për të marrë masën e sigurisë, ndërkohë që i përlotur i ka rrëfyer gjykatës në seancë se ai ishte tejet i penduar për atë që kishte

ndodhur. Trupi gjykues ka dhënë masën e sigurisë “arrest në burg” pa afat për 41-vjeçarin, i cili akuzohet se ka abuzuar seksualisht me një 16-vjeçare. Vajza e dëmtuar bashkë me disa shoqe të tjera kishte shkuar tek i pandehuri për të bërë tatuazhe në dyqanin e tij. Sipas policisë pogradecare, Andon Sallo kishte marrë një ambient me qira në lagjen nr.1, në Pogradec, në të cilin u bënte tatuazhe personave të ndryshëm të interesuar për këtë

shërbim. Në datën 4 shkurt të këtij viti, dyshohet se një 16-vjeçare me iniciale J.J., nga qyteti Pogradecit, ka shkuar për të bërë një tatuazh, por ka rënë pre e abuzimit seksual të 41-vjeçarit. Kjo e fundit ka rrëfyer tmerrin tek prindërit dhe madje në polici. Menjëherë pas denoncimit, por dhe vizitës te mjeku ligjor i minorenes, 41-vjeçari ka përfunduar në pranga. Ndërkohë që hetimet për zbardhjen e plotë të ngjarjes vazhdojnë.

Protesta për pensionet

Shoqata Panepiriote: Vëllezërit në Epirin e Veriut do shfarosen nga uria

Kreu i OMONIA-s, Naum Disho

Rihapet çështja Boboshtica, kreu i Omonias sërish në gjykim për varret Pak ditë pas publikimit te vendeve ku do të gërmohet sërish për varre të ushtarëve grekë, çështja kundër Naum Dishos ka rinisur në apel.

Kreu i Omonias akuzohet për prishje të varreve, për të ngritur një përmendore të një ushtari grek Korçë- Çështja “Boboshtica” është rikthyer dje sërish në gjykatë, ndërsa do të rinisë gjykimi për tre të pandehurit, mes të cilëve dhe kreun e OMONIA-s, thuajse në të njëjtën kohë kur është publikuar lista e vendgërmimeve të reja për gjetjen e eshtrave të ushtarëve grekë të vranë në luftën italo-greke, në të cilën është përfshirë sërish Boboshtica.

Gjykata e Apelit të Korçës ka nisur gjatë të martës rishqyrtimin në themel të çështjes ndaj kreut të OMONIA-s, Naum Disho, i akuzuari kryesor për dhunimin e varrezave në fshatin Boboshticë vetëm 7 kilometra larg qytetit të Korçës, ndërsa prokuroria kërkoi dy ekspertë urbanistikë për të rieksper-

tuar vendin në të cilin është kryer, sipas saj, dhunimi i varrezave. Të pandehur në këtë çështje janë edhe dy punëtorët që punuan në terren, shtetasit Luan Zaçe dhe Alqi Koroveshi. Gjyqtari Anesti Kasuli, i cili ka kryesuar trupin gjykues, ka bërë të ditur gjatë seancës në parë se Gjykata e Lartë ktheu çështjen për rigjykim pasi nuk kishte një hetim të plotë nga ana e Gjykatës së Shkallës së Parë dhe ajo e Apelit nga ana tjetër. Disho, i cili ishte dënuar me një vit burg për veprën penale “Dhunim të varrezave” në fshatin Boboshticë nga Gjykata e Apelit, është hequr nga lista e personave në kërkim, pas kërkesës së Prokurorisë për mos ekzekutim të vendimit të Apelit të Korçës, deri në rigjykim të kësaj çështje.

Në fakt ishte Gjykata e Lartë e cila pak ditë më parë prishi vendimin e Gjykatës së Apelit në Korçë dhe ktheu çështjen për rigjykim, por tashmë me një tjetër trupë gjykuese. Skandali i Boboshticës u shënua rreth 2 vjet më parë, kur u ngrit pa leje memoriali për ushtarët e rënë grekë mbi varret shekullore të banorëve të Boboshticës, si dhe ndërtimi i një shkallareje betoni mbi këto varre, duke dëmtuar eshtrat e banorëve të këtij fshati, afro një shek-

ngjarja

Në seancën e të martës ishin paraqitur vetëm dy punëtorët Luan Zaçe dhe Alqi Korroveshi, të dënuar më parë me kusht, ndërkohë që mungoi i akuzuari kryesor i kësaj çështjeje, Naum Disho, i cili u dënua me 1 vit burg në mungesë, pas largimit të tij nga Shqipëria.

ullore. Në seancën e të martës ishin paraqitur vetëm dy punëtorët Luan Zaçe dhe Alqi Korroveshi, të dënuar më parë me kusht, ndërkohë që mungoi i akuzuari kryesor i kësaj çështjeje, Naum Disho, i cili u dënua me 1 vit burg në mungesë, pas largimit të tij nga Shqipëria. Prokuroria ka kërkuar gjatë kësaj seance gjyqësore që një ekspert urbanist të përcaktojë nëse ndërtimi i memorialit dhe i shkallares mund të konsiderohet në bazë të ligjit për ur-

banistikën një ndërtim dhe nëse kjo sipërfaqe ku është ndërhyrë për memorialin quhet varrezë apo jo. Kërkesa është pranuar nga trupi gjykues, ndërsa janë caktuar dy ekspertë të fushës, të cilët do të analizojnë gjithçka nga pikëpamja teknike. Ekspertët në fjalë do të përcaktojnë llojin e tokës mbi të cilën u ngrit platforma prej betoni për memorialin bashkë me shkallaret, por gjithashtu nëse kjo sipërfaqe toke është në pronësi të Kishës Autoqefale dhe nëse figuron e regjistruar si varrezë apo jo. Të gjitha këto pikëpyetje, që në fakt kanë një përgjigje për sa kohë eshtrat e banorëve të Boboshticës dolën në sipërfaqe, do të argumentohen në një raport të detajuar nga të dy ekspertët deri në seancën e ardhshme g jyqësore më 25 shkurt.

Ndërkohë që kjo dosje rihapet, janë publikuar edhe vendet e reja, ku këtë herë me dakordësi nga shteti shqiptar, do të gërmohet për gjetjen e eshtrave të ushtarëve grekë të vrarë në luftë me italianët. Boboshtica, vendi i skandalit, është sërish në listën e pikave ku do të gërmohet, ndërsa kësaj i janë shtuar dhe një mori vendesh të tjera, prej të cilave 31 janë identifikuar vetëm në Korçë.

Irena Vreto

Minoritarët do të zhvillojnë sot një protestë para Ministrisë së Punës në Athinë, personat që me ligjin e ri të miratuar nga Parlamenti grek humbasin pensionin e përfituar nga Enti i Sigurimeve OGA. Në protestë do të jenë përfaqësues të organizatave minoritare greke dhe përfaqësues të emigrantëve nga ish-Bashkimi Sovjetik, të cilët prej vitesh përfitojnë nga Greqia një ndihmë 330 euro në muaj. Shoqata Panepirotike Greke mbështet protestën duke kundërshtuar me forcë “prerjen e pensioneve për pensionistët e Epirit të Veriut dhe për Pontët rusë” dhe denoncon se “vendimi i qeverisë greke do të shkaktojë shfuqizimin e kujdesit mjekësor, uri, varfëri dhe shfarosjen fizike të vëllezërve të Epirit të Veriut”.

Shoqata kërkon tërheqjen e menjëhershme të dispozitave të Ligjit 4093/2012, të miratuar nga Parlamenti.

Protesta zhvillohet pas letrës që Enti i Sigurimeve OGA u ka dërguar gjithë përfituesve të pensionit, ku i njofton me përmbajtjen e ligjit dhe u bën të ditura kushtet që duhet të plotësojnë për vazhdimësinë e pensionit.

durrës

Grabitën 8 milionë në një shtëpi, pranga 27-vjeçarit, 2 në kërkim Policia e Durrësit arreston dje një 27-vjeçar dhe shpall në kërkim dy të tjerë, pasi akuzohen se grabitën me dhunë dhe maska një banesë në Shijak, ndërsa dhunuan dy pjesëtarë të familjes.

Ngjarja u shënua rreth orës 4:00 të mëngjesit të së hënës, në lagjen ‘Lugina’, kur 27-vjeçari Emiljan Lami dhe dy persona të tjerë u futën me dhunë në banesë, të pajisur me mjete të forta, duke ushtruar dhunë edhe ndaj banorëve dhe duke grabitur 2 mijë euro dhe 550 mijë lekë të reja, në banesën e shtetasit me iniciale H.H. Policia arrestoi dje 27-vjeçarin dhe ka shpallur në kërkim dy bashkautorët e ngjarjes. Sipas detajeve të bëra publike nga policia, grabitja është kryer kur kryefamiljari ka shkuar për në punë. Në banesë ndodhej vetëm djali 20-vjeçar me të ëmën, të cilët u neutralizuan nga grabitësit duke ua mbuluar kokën.

Sekuestrohen 145 kg marijuanë, në kërkim transportuesi Antidroga e Gjirokastrës ka goditur një tentativë të trafikimit të lëndëve narkotike nga fshati Lazarat në drejtim të zonave të tjera të vendit, me destinacion përfundimtar Italinë. Gjatë veprimeve ligjore, policia ka sekuestruar në një automjet të braktisur një sasi prej 145 kg marijuanë, ndërkohë që është shpallur në kërkim shoferi, i cili braktisi makinën me lëndë narkotike. Sipas burimeve zyrtare në Drejtorinë e Policisë, aksioni antidrogë është zhvilluar në segmentin e rrugës kombëtare Kordhocë-Gjirokastër. Specialistët e Sektorit Kundër Narkotikëve në rrugë operative kanë marrë një informacion

sipas të cilit rreth orës 03.00, të së martës, një automjet Ford Fiesta po transportonte një ngarkesë me lënde narkotike nga Lazarati në drejtim të Gjirokastrës. Në minutat e para të aksionit antidrogë, rreth orës 03.10, antidroga e Gjirokastrës ka konstatuar se në aksin rrugor Kordhocë- Gjirokastër po lëvizte me shpejtësi një automjet tip Ford Fiesta me targa AT 043 KM. “Specialistët e antidrogës janë vendosur në ndjekje të tij, ndërsa drejtuesi i makinës porsa ka konstatuar praninë e policisë ka rritur shpejtësinë e mjetit Ford Fiesta”, thonë burime policore, pjesëmarrëse në aksionin antidrogë. Si

shkak i shpejtësisë së madhe, në afërsi të vendit të quajtur Gërhot, makina ka dalë nga rruga duke ngecur në disa gurë. Drejtuesi i automjetit ka braktisur makinën dhe duke përfituar nga errësira dhe shiu i rrëmbyeshëm ka arritur t’i fshihet ndjekjes së policisë.

Sipas grupit hetimor, nga veprimet paraprake në vendngjarje rezultoi se drejtuesi i automjetit i kishte hequr sediljet e pasme makinës si dhe ndarjen midis bagazhit dhe sediljeve të pasme. “Në bagazh dhe në pjesën ku vendoset sedilja e pasme u gjetën 29 pako të mbështjella me letër natriban në formë katrore, ku disa pako kishin

nga një germë të shkruar me bojë, me ngjyrë blu, me peshë rreth 5 kilogramë secila, ndërsa në makinë u sekuestrua në total një ngarkesë me 145 kilogramë marijuanë”, pohoi policia e Gjirokas-

trës, në lidhje me rezultatet e këtij aksioni antidrogë. Gjithashtu, policia lokale ka rritur të identifikojë edhe shoferin, i cili braktisi makinën me 145 kg marijuanë.”Ai është një i ri me inicialet A.S. nga fshati Lazarat, ku për arsye hetimi nuk bëjmë me dije identitetin e tij, ndërkohë që është shpallur në kërkim policor”, pohoi policia lokale. Lënda narkotike dhe automjeti janë sekuestruar në cilësinë e provës materiale . Prokuroria e Rrethit Gjyqësor Gjirokastër vijon hetimet për këtë ngjarje për veprën penale të “prodhimit dhe shitjes të lëndëve narkotike”.

Bledi Shehu

E mërkurë 13 shkurt 2013 www.mapo.al

kronika

MAPO

7

Arrestohet për ryshfet polici i komisariatit nr.1 Tiranë Një polic i komisariatit nr.1 ka

përfunduar në pranga, pasi ka marrë 100 mijë lekë ryshfet për të liruar një të paraburgosur. Ramazan Sala, punonjës i Patrullës së Përgjithshme, është arrestuar nga Shërbimi i Kontrollit të Brendshëm, pas denoncimit të gruas që kishte paguar paratë. Zëdhënësja e

policisë së Tiranës, Alma Katragjini, tha se polici Sala ishte kapur në flagrancë me shumën e parave, të cilat i kishte kërkuar në këmbim të premtimit për lirimin nga paraburgimi të Artur Cakrit. Në të vërtetë, ka qenë nëna e Cakrit që e ka denoncuar policin, në rrethana ende të panjohura për publikun. Shërbimi i

Kontrollit të Brendshëm e akuzon Ramazan Salën për ushtrim të ndikimit të paligjshëm, të personave që ushtrojnë funksione publike. Hetimet e Shërbimit të Kontrollit të Brendshëm janë kryer më pas në bashkëpunim me Prokurorinë, e cila miratoi arrestimin në flagrancë të punonjësit të komisariatit nr.1 në Tiranë.

Gjykim i shkurtuar për Xhakjen?

Shtyhet vendimi Procesi kundër autorit të vrasjes së komisarit është shtyrë për herë të katërt, pasi gjykata ka kërkuar kohë për të marrë një vendim që do të favorizonte Xhakjen

Godina e kompanisë e cila u sulmua

Dëshmitë në Sauk: Si na lidhën grabitësit me letër natribani Një ditë pas terrorit me armë në kompaninë e produkteve farmaceutike, policia dyshon se bëhet fjalë për persona që mund të kenë qenë më parë punonjës. “Grabitësit na lidhën me natriban, pasi na mblodhën në një ambient. Na hoqën edhe celularët.”

Dashamir Biçaku Tiranë Policia e Tiranës ka në duar identikitet e grabitësve të armatosur, të cilët mbrëmjen e së hënës lidhën punonjësit e një kompanie kozmetike dhe tentuan grabitjen e mbi 18 milionë lekëve. Dëshmitë e punonjësve kanë mundur të zbulojnë përshkrimin fizik të personave që ushtruan terror, edhe pse ende nuk ka një identifikim të plotë të tyre.

Policia tha dje se grabitësit kanë hyrë nga pjesa e pasme e godinës së depos, që ndodhet në Sauk. Më pas ata kanë kërcënuar me armë punonjësit e kompanisë. “Një prej personave mbante një Kallshnikov në dorë dhe kërcënoi që askush të mos lëvizte. Ai ishte më i gjatë se shoku, rreth 1.85 cm. Tjetri ishte me trup mesatar” -i tha hetuesve një nga femrat që ndodheshin në ambientin e sulmuar. Më pas ajo ka pohuar se një nga personat ishte veshur me të zeza dhe tjetri një palë pantallona xhins. Dëshmitarët thanë për policinë se personat fillimisht i lidhën me

natriban dhe më pas i mblodhën në një ambient. I detyruan të gjithë të dorëzonin celularët, por njëra prej punonjëseve e kishte lajmëruar tashmë policinë. Më pas nisën të kërkonin paratë. Një situatë e tillë, sipas hetuesve zgjati disa minuta, derisa grabitësit dëgjuan sirenat e policisë, për t’u larguar sa hap e mbyll sytë.

jepte një reagim për terrorin e ushtruar nga grabitësit në kompani. Ai tha se priste që kompania mëmë të dilte me një deklaratë për shtyp në lidhje me ngjarjen. Ky është rasti i dytë i sulmit ndaj kompanisë së mësipërme, e cila u tentua të grabitej mbrëmjen e të hënës nga persona ende të paidentifikuar. Burimet e policisë thanë dje se dyshimet për ndonjë ish-punonjës kanë lindur pas informacioneve të siguruara se Dyshimet mbi grabitjen Hetuesit e kësaj ngjarjeje kanë drejtuesit i ndërronin shpesh puhedhur dyshime mbi persona që nonjësit e tyre. Në kompani shikomund ta njihnin nga afër depon e heshin shpesh fytyra të reja. Largimi prodhimeve farmaceutike. Dy janë i vazhdueshëm i punonjësve dysarsyet e kësaj piste: autorët ishin në hohet të ketë shkaktuar pakënaqësi, dijeni të shumës prej 18 milionë le- një pistë kjo në proces verifikimi. Një kësh që ndodheshin në godinë dhe tjetër element që pritet të hedhë dritë kompania i ndryshonte shpesh pu- mbi këtë ngjarje është mënyra e sjelnonjësit. Një ditë pas tentativës për ljes së grabitësve. Godina e kompagrabitje të depove të kompanisë koz- nisë kishte fasadën kryesore nga metike “LR Health & Beauty”, grupi rruga kombëtare, por grabitësit kahetimor ka marrë në pyetje punon- në hyrë nga dera e pasme e zyrave të kompanisë.

M a d j e, h e t Dëshmitarët thanë se personat fillimisht i uesit thonë se lidhën me natriban dhe më pas i mblodhën në në këtë drejtim një ambient. I detyruan të gjithë të dorëzonin ndodheshin edhe kasaforcelularët, por njëra prej punonjëseve e kishte tat, apo arka e kompanisë. lajmëruar tashmë policinë.

Ve t ë m p a k muaj më parë, jësit e pranishëm gjatë tentativës së zyra e drejtorit Diamant Fiku është grabitjes, por edhe drejtuesit e kom- vjedhur nga persona ende të paidpanisë. Këta të fundit kanë rrëfyer entifikuar. Persona të panjohur kaskemën e përdorur nga grabitësit, pa në hyrë në zyrën e Fikut dhe kanë mundur të identifikojnë asnjërin marrë që andej një sasi prej 100 mijë prej tyre. Diamant Fiku, drejtori i lekësh të reja. Policia po heton tashkompanisë, u kontaktua dje me tele- më dy ngjarjet, me dyshimin se ato fon nga MAPO, por nuk pranoi të mund të kenë lidhje me njëra-tjetrën.

Tiranë Gjyqi ndaj të pandehurit Ilir Xhakja, i akuzuar për vrasjen e komisarit Adem Tahiri, është shtyrë dje për herë të katërt, por këtë radhë nga vetë gjykata, e cila duhet t’i përgjigjet kërkesës nëse Xhakja do të gjykohet ose jo me procedurë të shkurtuar.

Kërkesa u bë gjatë seancës së djeshme nga avokati i tij mbrojtës, Andi Duraj, i cili tha se klienti i tij kërkon gjykim të shkurtuar, kjo pasi çështja mund të zgjidhet në gjendjen që janë aktet. Por kjo kërkesë është kundërshtuar nga përfaqësuesi i akuzës, prokurori Eugen Beçi i cili i tha gjykatës se kjo çështje nuk mund të zgjidhet në gjendjen e akteve të prokurorisë. Ai paraqiti si provë të paktën 40 dëshmi të marra nga persona që kanë dijeni mbi rrethanat e ngjarjes ku mbeti i vrarë kryekomisari Adem Tahiraj. Prokurori vuri në dispozicion të gjykatës procesverbalet e deklarimit të 44 personave, të cilat do të shqyrtohen tashmë

nga gjykata. Trupi gjykues pritet të japë vendim për kërkesën e avokatit mbrojtës më datë 14 shkurt, pasi të njihet edhe me materialet shtesë që prokuroria depozitoi gjatë seancës së djeshme. “Këto akte shtesë, janë procesverbale të marra gjatë fazës së hetimit paraprak mbi pyetjen me cilësinë e personave që kanë dijeni për veprën penale të shtetasve të përmendur në listën e dëshmitarëve si dhe procesverbale të pyetjes së të pandehurit Ilir Xhakja” - thuhet në vendimin e gjykatës për shtyrjen e seancës. Në rast se Ilir Xhakja shpallet fajtor për akuzën e vrasjes së kryekomisarit, ai rrezikon dënimin me burgim të përjetshëm. Gjykimi i shkurtuar i jep të drejtë të përfitojë automatikisht uljen e një të tretës së dënimit, përfitim ky që parashikohet në ligj. Ilir Xhakja, i njohur si i forti i Sukthit, akuzohet nga Prokuroria e Krimeve të Rënda për vrasjen e komisarit të Shijakut, Adem Tahiraj. Paralelisht Ilir Xhakja është duke u gjykuar edhe në Apelin e Durrësit për një vrasje të ndodhur në vitin 1999, për të cilën u shpall i pafajshëm nga gjykata e shkallës së parë. Vonesa në zbardhjen e këtij vendimi ishte provë e mjaftueshme që prokuroria të merrte të pandehur edhe gjyqtarin që i dha pafajësi Xhakjas, i cili është duke u gjykuar në Gjykatën e Tiranës, pasi u shkarkua nga detyra me vendim të KLD-së.

L.Bakillari

Ilir Xhakja gjatë një seance gjyqi

Zbardhet sot vendimi për 21 janarin, Halimi: Çështja vazhdon Vendimi që i jep pafajësi Ndrea Prendit dhe Agim Llupos për 21 janarin pritet të zbardhet sot i plotë nga trupi gjykues. Burimet bëjnë me dije se tre gjyqtarët Besnik Hoxha, Adriana Bere dhe Ariana Caco, i kanë dorëzuar tashmë argumentet e tyre, që do të bëhen sot publike. Po dje, ministri i Drejtësisë, Eduard Halimi, tha se “Hetimi për 21 janarin vazhdon.

Të presim që drejtësia të thotë fjalën e fundit për këtë ngjarje të rëndë”. Ministri i Drejtësisë e bëri këtë koment si përgjigje për pyetjet e gazetarëve, pas nënshkrimit të memorandumit me nënkryetarin e KLD-së, Elvis Cefa dhe Avokatin e Popullit, Igli Totozani, për inspektime të përbashkëta mbi ankesat e qytetarëve. Edhe nënkryetari i KLD ka dhënë një koment për gjyqin e 21 janarit. “Inspektorati i Këshillit të Lartë të Drejtësisë, përfshirë

edhe ai i Ministrisë së Drejtësisë, çdo individ apo çdo lloj institucioni tjetër në këtë vend, nuk ka absolutisht asnjë të drejtë ligjore të shprehet apo të gjykojë mbi përmbajtjen e një vendimi gjyqësor, pa kaluar kontrollin gjyqësor, ashtu sikundër Kushtetuta dhe ligjet organike parashikojnë. Është gjykata e shkallës më të lartë ajo që shprehet nëse një vendim i një gjykate më të ulët është ose jo i drejtë” -tha Cefa.

8

MAPO

E mërkurë, 13 shkurt 2012 www.mapo.al

E mërkurë, 13 shkurt 2012 www.mapo.al

ekonomi

MAPO

9

Shqipëri - Greqi - Itali, sot firmoset marrëveshja finale për TAP Sot Greqia –Shqipëria dhe Italia firmosin në parim marrëveshjen teknike për ndërtimin e gazsjellësit TAP, duke përfunduar tashmë pjesën e tyre në zhvillimin e këtij projekti. Marrëveshjet shtojnë kuotat në konkurrimin që TAP do të bëjë me projektin NABUCO këtë vit. Në vijim të këtij procesi kryeministri Berisha firmosi dje vendimin e qeverisë për

miratimin në parim të marrëveshjes trepalëshe, e cila do të siglohet nga tri vendet nesër në Athinë. Nga pala shqiptare marrëveshja do të firmoset përmes ministrit të Ekonomisë dhe Energjetikës, Edmond Haxhinasto. Marrëveshja mundëson bashkëpunimin ndërmjet tri vendeve për zbatimin e projektit TAP, si një projekt me rëndësi strategjike për

kontributin ekonomik e zhvillimor për të tria vendet, rajonin dhe më gjerë në Europë.

Ky projekt, veçanërisht për Shqipërinë, paraqet mundësi për diversifikimin e burimeve të energjisë, përmes gazifikimit të vendit. Gazsjellësi Trans Adriatik do të sjellë gazin natyror nga fusha e ‘Shah Deniz 2’ në detin Kaspik, në Europën Perëndimore.

Pas Ashtës, austriakët nisin edhe dy HEC-e të reja

Hidrocentrali i Bistricës

Kurum mbyll blerjen e 4 HEC-ve, derdhen 100 mln euro në buxhet Tashmë buxheti i shtetit do të lëvrojë një shumë prej të paktën 100 milionë eurosh, përdorimi i së cilës do të bëhet i ditur në ditët në vijim. Ministri Bode ka pohuar se të ardhurat nga privatizimet do të përdoren për të shlyer disa nga detyrimet ndaj sektorit privat Blerina Hoxha

Qeveria ka finalizuar dje shitjen e katër hidrocentraleve, Ulzës, Shkopetit, Bistrica 1 dhe Bistrica 2, duke nënshkruar marrëveshjen me kompaninë fituese “Kurum” pas disa javësh negociata. Tashmë buxheti i shtetit do të lëvrojë një shumë prej të paktën 100 milionë eurosh, përdorimi i së cilës do të bëhet i ditur në ditët në vijim. Ministri i Financave, Ridvan Bode, në komunikimet e mëparshme për median ka pohuar se të ardhurat nga privatizimet do të përdoren për të shlyer disa detyrime që qeveria ka akumuluar ndaj sektorit privat. Marrëveshjen e shitjes së katër HEC-Ve e ka nënshkruar Ministria e Ekonomisë me përfaqësuesit e “Kurum”. Më pas kontrata e shitjes do të miratohet edhe nga qeveria dhe Kuvendi. Kompania turke me seli qendrore në Shqipëri ofroi shifrën prej 52 milionë eurosh, ndërsa për HEC-et, Shkopet-Ulëz, 57.5 milionë euro. Në total kompania “Kurum” do të duhet të derdhë në arkën e shtetit rreth 110 milionë eu-

ro. Të katër veprat energjetike gjenerojnë në vit rreth 550 mijë MW/h, apo 6% të energjisë së prodhuar në vend dhe kanë një fuqi të instaluar prej 80 MW. Sipas një vendimi që ka marrë këto ditë qeveria, kompania “Kurum” gjatë transaksionit të çmimit do të mbajë një vlerë rreth 8 milionë euro në formën e TVSH së rimbursueshme, e cila ishte akumuluar si borxh nga tatimet. Finalizimi i marrëveshjes së shitblerjes së aksioneve me ofertuesin fitues është kryer me asistencën e International Finance Corporation (IFC), e cila për të gjithë shërbimin e konsulencës do të paguhet me më shumë se 430 mijë euro. Pas shpalljes fituese, kompania “Kurum” duhet të përmbushë kushtet minimale teknike për shoqërinë. Kushtet përfshijnë përmbushjen e udhëzimeve të përgjith-

Finalizimi i marrëveshjes së shitblerjes së aksioneve me ofertuesin fitues është kryer me asistencën e International Finance Corporation (IFC), e cila për të gjithë shërbimin e konsulencës do të paguhet me më shumë se 430 mijë euro

shme të IFC-së për mjedisin, shëndetin dhe sigurinë. Ekspertët e opozitës nga ana tjetër kanë kundërshtuar privatizimin e katër HEC-ve. Pajtim Bello, ish-zv/ministër i Energjetikës, është shprehur se privatizimi i këtyre hidrocentraleve nuk është një operacion politiko-financiar i dobishëm për buxhetin e shtetit, për ekonominë e vendit dhe për të gjithë shqiptarët, as sot dhe as në të ardhmen. Sipas Bellos, duke shitur këto katër hidrocentrale, qeveria zvogëlon fondin publik/ shtetëror të burimeve të prodhimit të energjisë elektrike në vend. Pa këto hidrocentrale prodhimi publik i energjisë elektrike në vend do të zvogëlohet me 500 milionë kwh në vit. KESH sh.a çdo vit importon ose blen nga prodhuesit privatë (të energjisë elektrike) një sasi energjie elektrike 1.5 deri në 2.5 miliardë kwh në vit. “Me shitjen/privatizimin e këtyre hidrocentraleve kjo sasi do të rritet edhe me rreth 0.5 miliard kwh në vit, ose 1.2 deri në 1.33 herë më shumë ndaj sasisë së energjisë elektrike që blihet/importohet pa kryer këtë privatizim”, - tha Bello. “Për të blerë këtë energji elektrike shtesë buxheti i shtetit do të paguajë më shumë se 30milione euro çdo vit, duke filluar që nga viti 2013 dhe do të ndodhë kështu për shumë vite të tjera”, - shtoi ai. Pa këto hidrocentrale prodhimi publik i energjisë elektrike në vend do të zvogëlohët me 500 milionë kwh në vit. KESH sh.a çdo vit importon ose blen nga prodhuesit privatë (të energjisë elektrike) një sasi energjie elektrike 1.5 deri në 2.5 miliardë kwh në vit.

Kompanitë austriake po shënojnë një citet 15 MW dhe investim rreth 25 mileksperiencë të suksesshme kryesisht ionë euro, parashikohen investime në në ndërtimin e hidrocentraleve të reja. planet afatgjatë në sektorë të tjerë. “Ob“Pas përfundimit të investimit 80 mil- jektivat e IBA-s lidhen me interesat në ionë euro për ndërtimin e HEC-it të rritje të investitorëve austriakë për të Ashtës, do të nisë nga puna këtë pran- zbatuar këtu në Shqipëri projekte në verë për dy HEC-e të reja në Përmet fusha të ndryshme ekonomike, ku dhe në Klos”, - tha dje në një konfer- parësore mbetet energjetika”, - thotë encë për mediat Sokol Abazaj, Drejtor ai. Për të, bashkëpunimi intensiv i IBAEkzekutiv i IBA(Interneschen Bisness s me kompani austriake mbetet qëllim Agensy), që ka si partnerë kompani të kryesor për të realizuar në kohën e ndryshme austriake në fushat e en- duhur investimet perspektive me konergjisë. Ai tha se kompanitë austriake tribut në zhvillimin e ekonomisë shqnë Shqipëri, kohët e iptare. Por IBA, fundit i kanë dhënë pjesë e “AMERprioritet sektorit të AUSTRIA” ka Kompanitë austriake në energ jetikës edhe përfshirë në Shqipëri kohët e fundit i kanë sepse Austria, si një strategjinë e zhdhënë prioritet sektorit të nga vendet më të fuqvillimit edhe energjetikës edhe sepse ishme në Europë, ka Kosovën, Malin e Austria, si një nga vendet më potencial të madh në Zi dhe Maqetë fuqishme në Europë, ka sektorin e HEC-eve d o n i n ë , du ke potencial të madh në sektome aplikimin e konsideruar perrin e HEC-eve me aplikimin teknologjisë së lartë të spektivën e tyre e teknologjisë së lartë të turbinave prodhuese drejt një tregu të turbinave prodhuese të GHE të GHE (Global Hydro madh rajonal.

(Global Hydro Energy) Energy), si dhe moniIBA e pranishme torimin e energjisë në nga viti 2008 në vendet në Europën Tiranë për Qendrore. “Pas një pune intensive, në tërheqjen e investimeve austriake në bashkëpunim me dikasteret shtetërore Shqipëri, ka në fokus sektorë si energdhe kompanitë private, në fund të 2012- jetika, infrastruktura, turizmi etj., dhe ës, IBA bëri të mundur realizimin e dy prej kohësh po punon për të realizuar projekteve energjetike me kapacitet de- disa projekte në sektorin e turizmit, ku ri në 40 MW dhe investime që kapin ka shumë interes nga kompani austrishumën rreth 80 milionë euro”, - tha ake, kryesisht në bregdetin nga Vlora, Abazaj. Duke theksuar rëndësinë që në Sarandë. “Krahas këtij zhvillimi ka sigurimi i prodhimit të pastër të en- IBA po punon me projekte të tjera, të ergjisë për nevojat e vendit, Abazaj cilat synojnë zhvillimin e qyteteve që shton se “edhe rajoni dhe Europa ka- janë afër zonave turistike bregdetare, në interesa të domosdoshme për en- me synim ndërlidhjen e tyre në shërergjinë elektrike”. Sipas tij, krahas pu- bim të një turizmi më tërheqës, si dhe nës për fillimin e dy projekteve të tjera për zhvillimin e hapësirave më të mëdenergjetike në zonën e Matit me kapa- ha gjeografike”, thotë Abazaj.

Sokol Abazaj, drejtor Ekzekutiv i IBA

AMC TOUCH, smartphone më i ri për Shën Valentinin AMC sjell një tjetër pajisje të teknologjisë së fundit, këtë herë me rastin e Shën Valentinit. AMC TOUCH është smartphone më i ri nga AMC, i cili vjen për të gjithë të dashuruarit, me oferta të pakrahasueshme. Ky aparat ka një ekran ‘multitouch’ 3.2 inç, me rezolucion të lartë, kamera 3MP si dhe ofron akses në një sërë aplikimesh Android. AMC TOUCH është një pajisje elegante dhe rinore, që vjen me dy kasa të ndërrueshme, me ngjyra të ndryshme.

Ai është dizenjuar për të garantuar zbavitje dhe për të ndarë përvojat më interesante që mundësohen falë rrjetit më të shpejtë AMC 3G. Abonentët që zgjedhin AMC TOUCH, përfitojnë 500 MB internet 3G çdo muaj, për 3 muaj rresht. Telefoni mund të përftohet edhe me ulje dhe garanci të përjetshme me planet me kontratë ALL INCLUSIVE. Për të dashuruarit, me vetëm 12 mijë lekë (TVSH e përfshirë), Shën Valentini merr një tjetër kuptim.

OpEd

10

MAPO

E mërkurë 13 shkurt 2013 www.mapo.al

Opinione dhe Editoriale

01

Një cinik është dikush që kur ndien erën e luleve sheh përreth për arkivolin.

02 03

Një poet që i ka kaluar të tridhjetat është thjesht një fëmijë i rritur.

Bujar Kapexhiu Nga

Një idealist është dikush që, kur vëren se një trëndafil mban erë më të mirë se një lakër, konkludon se edhe supën e nxjerr më të mirë.

H. L. Mencken

Viti 2013, vit i kujtesës D

erisa viti që lamë pas, 2012-a, për shqiptarët ishte, me të drejtë, vit feste, viti në të cilin kemi hyrë, 2013a, do të duhej të ishte: vit kujtese.

Në ç’kuptim?

Shqipëria, pas një robërie të gjatë gati pesëshekullore, u shpall më 28 nëntor 1912, “e lirë dhe e mosvarme”, por shqiptarët dhe trojet e tyre, me vendimin e padrejtë të Fuqive të Mëdha, u ndanë në mënyrën më të vrazhdë të mundshme, duke mbetur, më tepër se gjysma e tyre, nën sundimin e shteteve fqinje: Greqisë, Serbisë dhe Malit të Zi. Kjo padrejtësi e madhe historike: ndarja e një kombi në dysh, që ndodhi njëqind vjet më parë, u shoqërua me krime e masakra të tmerrshme, që ushtruan trupat serbo-malazeze dhe bullgare mbi popullsinë e pafajshme shqiptare. Është detyrë e shkencës sonë, e historisë dhe e historianëve në radhë të parë, që t’i kujtojnë këto ngjarje, jo për të ngjallur urrejtje mes popujve, por për të njohur të kaluarën dhe për të mos lejuar që ajo të përsëritet, ashtu siç u përsërit në Kosovë në fund të shekullit që lamë pas.

Kur i lexojmë dhe rilexojmë sot dëshmitë e para njëqind vjetëve, shohim se ngjarjet e përgjakshme të fundshekullit XX, ishin, në masë të madhe, reprizë e atyre të fillimit të shekullit dhe se, si të parat, ashtu edhe të dytat, kishin frymëzim e synime politike: pushtimin e territorit nëpërmjet spastrimeve etnike. Janë të shumta dëshmitë e udhëtarëve, gazetarëve, publicistëve dhe diplomatëve të huaj për krimet që bënë trupat serbe, malazeze dhe bullgare gjatë Luftërave Ballkanike në viset shqiptare të Kosovës dhe të Maqedonisë së sotme, por për ta kursyer hapësirën e, besa, edhe ndjenjat e lexuesve, po ndalemi vetëm te disa sosh. Mikja e shqiptarëve, shtegtarja angleze Miss Edith Durham (1863-1944), e cila ka lënë disa libra me shkrime për Ballkanin, tregon se gjatë tetorit të vitit 1912, kur ndodhej në Mal të Zi dhe kur lufta në Kosovë kishte përfunduar, kërkoi që të vizitonte Prizrenin, por pushteti serb ia ndaloi udhëtimin. “I pyeta malazeztë se përse nuk më lejohej të shkoja atje - dëshmon zonja Durham dhe vazhdon- ndërsa ata qeshnin dhe më thanë: Nuk kemi lënë atje asnjë shqiptar me hundë të paprerë!”.

Dhe, vërtet, zonja Durham, gjatë udhëtimit të saj në viset veriore të Shqipërisë, pati rastin të shihte njerëz “me hundë dhe buzë të prera”, vepër e pushtuesve që mëtonin paturpësisht se po sillnin “civilizimin” në ato vise. Historiani anglez Noel Malcolm, në librin e tij “Kosova, një histori e shkurtër”, sjell dëshmi të shumta për vrasjet masive të shqiptarëve në vitet 1912-1913, për djegien e fshatrave të tyre dhe krimet e tjera të bëra mbi ta. Edhe pse “shumicës së gazetarëve të huaj iu ndalua hyrja në Kosovë”, thekson Malcolm-i, megjithatë, e vërteta për një pjesë të mizorive të kryera në Kosovë arriti të depërtonte në botë. Një gazetar danez raportonte nga Shkupi se në Prishtinë ishin vrarë 5.000 shqiptarë pas pushtimit të qytetit, për të shtuar se “fushata serbe kishte marrë karakterin e një masakre të tmerrshme mbi popullatën shqiptare”. Disa të dhëna depërtuan në Evropë nëpërmjet Kishës Katolike. Kështu, një prift vendës katolik, sipas gazetës “Daily Telegraph”, informonte për një masakër në Ferizaj, ku komandanti serb u kishte bërë thirrje shqiptarëve që të ktheheshin pa frikë në shtëpitë e tyre, dhe kur ata e kishin bërë këtë, ishin pushkatuar që të gjithë (rreth 300-400 veta), aq sa në këtë qytet kishin mbetur gjallë vetëm tre shqiptarë myslimanë të moshës 15-vjeçare. Arqipeshkvi katolik i Shkupit, Lazër Mjeda (i vëllai

koment AGIM VINCA

i poetit Ndre Mjeda), në një raport të datës 24 janar 1913 dërguar Vatikanit, shkruante se popullata shqiptare e Gjilanit ishte masakruar, “edhe pse qyteti ishte dorëzuar pa rezistencë”, kurse Gjakova ishte shkretuar krejtësisht. Akoma më keq kishte kaluar qyteti i Prizrenit që, sipas raportit, ishte shndërruar në një “mbretëri të vdekjes”.

Ushtarët serbë trokasin në dyert e shqiptarëve, i marrin burrat dhe i pushkatojnë në vend (numri i të vrarëve arrin në 400), kurse e tërë kjo plojë shoqërohej me grabitje, plaçkitje e dhunime, sepse urdhri i ditës ishte: kundër shqiptarëve lejohet çdo gjë, madje jo vetëm lejohet, por edhe kërkohet dhe urdhërohet. Dhe kulmi i të gjithave: komandanti ushtarak serb, Bozho Jankoviç, urdhëron parinë e qytetit me revole në dorë që t’i dërgonte letër falënderimi kral Petrit për “lirinë” që ua kishte sjellë! (Cituar sipas: Noel Malcolm, Kosova, një histori e shkurtër, “Koha”, Prishtinë 1998, f. 264-265). Revolucionari i njohur rus, Lav Davidoviç Bronshtajn, i mbiquajtur Trocki (1879-1940), i cili gjatë Luftërave Ballkanike ishte korrespondent i gazetës “Kijevskaja Misl”, ka lënë dëshmi tronditëse për krimet e ushtrisë dhe të paramilitarëve serbë në viset shqiptare në Kosovë dhe në Maqedoni. Në raportin e datës 23 dhjetor 1912, nën titullin “Krimet e shovinizmit dhe të demokracisë”, Trocki shkruan: “Tmerret filluan të duken posa kaluam kufirin.

Në orën pesë pas dite, kur iu afruam Kumanovës, dielli kishte filluar të perëndonte dhe të binte terri. Sa më shumë që ngrysej qielli, aq më shumë shndrisnin flakët e zjarrit, që ngjiteshin lart në qiell. Gjithçka rreth nesh digjej. Të gjitha fshatrat shqiptare ishin në flakë…”. Më tutje autori tregon se pamjet e këtilla e kanë ndjekur gjatë gjithë udhëtimit të tij nga Kumanova në Shkup. Në stacionin e trenit në Shkupin e shkretuar, një ushtar i dehur serb, çetnik, me shishen e rakisë në njërën dorë dhe me kamën në tjetrën, luan me shqiptarët e zënë robër si macja me miun, duke u bërtitur: “Ngrihuni!”, “Uluni!” dhe duke i detyruar të pinë raki. Ndërsa një ushtar tjetër, esëll, i thotë udhëtarit për njerëzit me të cilët tallej shoku i tij: “Këta janë arnautë. Tash do t’i therin e do t’i bëjnë copa-copa”. ë pamundësi që t’i shpëtojë ata, por edhe duke mos dashur të shohë me sytë e tij skena të tilla, Trocki vazhdon rrugën, por kur arrin te Ura e Gurit, në qendër të qytetit, i del para “një grumbull kufomash me koka të prera”. Që të gjithë shqiptarë, të vrarë dhe të masakruar nga çetnikët.

Trocki jep detaje tronditëse për krimet serbe mbi shqiptarët, duke raportuar direkt nga vendi i ngjarjes. ”Tre ushtarë kaluan pranë meje. Dëgjova bisedën e tyre. ‘As vetë s’e di sa shqiptarë kam vrarë’, tha njëri nga ata. Por te asnjëri nuk gjeta asgjë të vlefshme. Vetëm kur e thera një bullë (kështu quhen te myslimanët gratë që zbukurojnë nuset), gjeta tek ajo dhjetë lira ari”. “Një natë në kafene takova një toger, njësia e të cilit ishte stacionuar në Ferizaj. ‘E çka bëni atje, në mes të shqiptarëve?’ - e pyeta. ‘Pjekim zogj dhe vrasim arnautë” - m’u përgjigj. ‘Por jemi lodhur edhe nga kjo’, shtoi duke hapur gojën nga mërzia“.

N

“Po si mund të silleni kaq brutalisht?”

- e pyeta i shokuar nga fjalët e tij. “Nuk e di as vetë. Mësohesh. Në luftë, siç e dini, komanda jep urdhra dhe ju duhet t’i zbatoni”.

Kur i thashë se po silleshin si banditë, duke vrarë e plaçkitur njerëz të pafajshëm, togeri u nxeh pak dhe filloi të arsyetohej. “Jo, nuk është ashtu. Ne, ushtria e rregullt, u përmbahemi rregullave… nuk vrasim njerëz nën 12 vjeç! Për paramilitarët nuk mund të garantoj asgjë; ata nuk njohin kufij. Të rekrutuar nga djerraditës, të papunë, keqbërës dhe fundërrina të shoqërisë - ata vrasjet, plaçkitjet dhe dhunën i kanë shndërruar në argëtim”. Këto pasazhe të llahtarshme për krimet e para njëqind vjetëve, ngjajnë si veja me venë me krimet e viteve 1998-1999 në Kosovë, veçanërisht ato të periudhës së bombardimeve: marsqershor ‘99. Nuk ka pothuajse kurrfarë dallimi mes tyre. Vetëm koha ndryshon: falë mundësive pakrahasueshëm më të mëdha të komunikimit bota merr vesh për atë që ndodh në Kosovë, kurse Aleanca Veriatlantike, në krye me Shtetet e Bashkuara të Amerikës, nuk e sodit me indiferencë tragjedinë e një populli të tërë, por ndërmerr diçka për ta mbrojtur atë, qoftë edhe nga ajri, ndryshe nga ç’ndodhte në kohën e Trockit. “Nuk isha në gjendje ta duroja këtë atmosferë; nuk e kam lukthin aq të fortë. Interesi politik, entuziazmi dhe kërshëria morale - të gjitha u zhdukën. Sërish u gjenda në tren, në vagonin e bagëtisë…

Të iki nga ky vend, të largohem sa më parë dhe sa më larg!” - shkruan Trocki në “Kijevskaja Misl”, në artikullin e datës 23 dhjetor 1912, i cili, tok me shkrimet e tjera të tij nga gadishulli i quajtur ndryshe “fuçi baruti”, janë përfshirë në vëllimin e gjashtë të veprave të tij të zgjedhura. Afërsisht në të njëjtën kohë, një diplomat i huaj, ambasador i një shteti perëndimor, harton një raport të hollësishëm për mizoritë e ushtrisë serbe në krahinën e Dibrës, gjatë operacionit për shtypjen e kryengritjes antiserbe të vitit 1913, kur kryengritësit shqiptarë të Dibrës, Strugës, Ohrit arritën t’i dëbonin trupat serbe deri në malet e Manastirit. Ky raport, i botuar në gazetën italiane “Corriere delle Puglie” të datës 21 dhjetor 1913 dhe në gazetën “Përlindja shqiptare” të Qeverisë së Vlorës në janar 1914, është një dokument i një rëndësie të veçantë.

Rrallë ndonjëherë mund të gjendet një material me të dhëna aq të sakta e të hollësishme jo vetëm për vrasjet dhe masakrimin e njerëzve, por edhe për grabitjen e pronës dhe të pasurisë. Në raportin në fjalë flitet me emra e shifra jo vetëm për qytetin e Dibrës dhe të Peshkopisë, por edhe për secilin fshat veç e veç (rreth 80 vendbanime gjithsej), aq sa mund të thuhet lirisht se ai do të mund të shërbente si model për raportet e ngjashme të shoqatave që merren me të drejtat e njeriut përkitazi me krimet e bëra në luftërat e fundit në ish-Jugosllavi, përfshirë edhe Kosovën.

“Në Klos - Bandat serbe duke u futur bajonetën masakruan: Ahmet Aliun me të vëllanë e tij, Nezir Sulejmanin dhe Mehmet Salihun. Fshati u dogj krejtësisht.

Në qytetin e Dibrës - prefekti dhe komandanti i garnizonit arrestuan 18 vetë nga paria (para shpërthimit të kryengritjes), nga të cilët u pushkatuan pa gjyq: Ramiz Karamfili, Sheh Hyseini, Numan Hasani dhe Safit Beu. Kur u kthyen serbët e plaçkitën tërë qytetin dhe morën me vete një plaçkë, e cila kapërcente vlerën prej një milion lirash turke. Veç kësaj ata dogjën mjaft shtëpi dhe sidomos atë të Ali Beut, Rakip Atibit dhe Kurtish Agait, duke masakruar gjithashtu me një egërsi të padëgjuar shumë njerëz që kishin qëndruar në

Në boshllëk shtëpitë e tyre dhe nuk kishin marrë pjesë në kryengritje. Midis të masakruarve duhen shënuar: Kurtish Aga, Behxhet Efendiu, Haxhi Syrja Efendiu, Reshit Efendi Kusari dhe Sadullah Strazimiri. Tani qyteti i Dibrës është pothuajse i shkretë, banorët janë tërhequr në male, kurse brenda në qytet nuk kanë mbetur më shumë se 200 a 300 veta meshkuj dhe femra.

Në Homesh - Nga 150 shtëpi të fshatit kanë mbetur vetëm tri. Të gjitha të tjerat u dogjën pasi më parë u plaçkitën. Pas shtypjes serbët masakruan: Musa Ismailin, Shemshedin Bajramin dhe Halil Sulejmanin, të cilët ishin kthyer në fshat pas amnistisë. Nga gjëja e gjallë e fshatit morën me vete 1000 dele, 150 qe dhe 50 kuaj, kurse radhën e dytë 50 dele, 9 qe dhe 9 kuaj. ë Zogaj - Fshati qe plaçkitur krejtësisht, orenditë, zahiretë dhe të gjithë gjënë e gjallë e morën me vete, 124 shtëpi u dogjën. Ndërsa flakët po përhapeshin në mënyrë të frikshme u hodhën në flakë, madje të gjallë: një grua me emrin Rihane, dy fëmijë Fazilea dhe Myslimea, si dhe një fëmijë 7 vjeç i quajtur Bajram. Trupat e tyre u kthyen në hi.

Pastaj u masakruan: Haxhi Myslimi, Neziz Hazizi, Halil Numani dhe Zenel Hasani. Kur u kthyen herën e dytë serbët masakruan: Mustafa Myslimin, Haziz Jusufin, Adem Shabanin dhe Edin Nurkën.

Rrëmbyen 7 lopë dhe 6 dele. Në Bllatë Fshati u plaçkit dhe më pas u dogj krejtësisht. Banorët u masakruan të gjithë pa dallim moshe dhe seksi. Qe një masakër e vërtetë që na pengoi të bënim një listë të plotë të viktimave. Veç kësaj serbët kapën dhe rrëmbyen 250 dhen, 37 lopë dhe 28 kuaj”. (Cituar sipas librit “Historia e Dibrës” të historianit Kristo Frashëri, botim i vitit 2012, vepër në të cilën është botuar i plotë raporti i diplomatit të huaj, i cili i ka mbledhur personalisht të gjitha të dhënat, duke vizituar një për një vendet e masakrave në terren). Njësoj vepron autori i raportit në fjalë edhe me shtatëdhjetë e sa vendbanime të tjera dibrane, duke regjistruar me emër e mbiemër të vrarët dhe të masakruarit, burra, gra e fëmijë; duke dhënë numrin e saktë të shtëpive të djegura dhe të bagëtive të grabitura: kuaj, qe, lopë, dhen, sepse atëbotë nuk kishte vetura, kamionë, traktorë, televizorë, frigoriferë dhe mjete të tjera teknike si ato që u grabitën nga policët dhe paramilitarët serbë në’99-n, pa harruar as paratë e gatshme, kryesisht marka gjermane, shuma e të cilave, po qe se do të bëhej një llogari qoftë edhe e përafërt, do të arrinte shifra marramendëse. Është për të ardhur keq, por ne nuk kemi as sot, tre-katërmbëdhjetë vjet pas mbarimit të luftës, një evidencë kaq të saktë, me shifra e fakte konkrete, për vrasjet dhe plaçkitjet që u bënë në Kosovë, në secilin cep të saj, në vitet 19981999 dhe veçanërisht gjatë fushatës së bombardimeve të NATO-s (24 mars-12 qershor 1999) nga policia,ushtria dhe formacionet paraushtarake serbe. Me të drejtë flasim për gjenocid a tentim gjenocidi, por pa e kompletuar dosjen e krimit, kryesisht për shkak të ngathtësisë dhe indolencës sonë të njohur. Madje edhe kur ish-

N

shefi i Shtabit të Përgjithshëm të Ushtrisë Jugosllave (Serbe), i dënuar nga Gjykata e Hagës, pranon fajësinë për krimet e bëra në Kosovë: vrasjet masive, deportimin e popullatës, djegien e pronës, zyrtarët tanë heshtin; thua se ngurrojnë ta shfrytëzojnë këtë argument kaq të rëndësishëm në bisedimet me palën serbe, ta nxjerrin troç në tavolinë, duke kërkuar nga kreu shtetëror serb, presidenti dhe kryeministri aktual, që të ndjekin rrugën e gjeneralit Ojdaniç, i cili, sikurse edhe ata vetë (Nikoliçi e Daçiçi), ishte në shërbim të regjimit genocidal të Sllobodan Millosheviçit. Dëshmitë e Trockit, të zonjës Durham dhe të diplomatit italian (?) të cituara më lart, të cilat nuk mund të lexohen me gjakftohtësi, paraqesin vetëm majën e aisbergut të mizorive serbe mbi popullatën shqiptare në vitet 1912-1913, dëbimi dhe shfarosja e së cilës ishte program dhe strategji e të gjitha regjimeve të shtetit serb - nga Karagjorgjeviçët e Pashiçi e gjer tek Rankoviçi e Millosheviçi.

Në Konferencën e Londrës (1912/13), ku u caktuan kufijtë e shtetit shqiptar, qyteti i Dibrës dhe Gjakovës ishin koncesionet e fundit që iu bënë monarkive të shteteve fqinje, që kishin pushtuar me forcën e armëve viset shqiptare gjatë Luftërave Ballkanike.

Ja ç’thotë lidhur me këtë çështje - për marrjen e Dibrës dhe shuarjen me gjak të kryengritjes së ’13-s, socialdemokrati serb Dimitrije Tucoviç: “Kryengritja e shqiptarëve në muajin shtator, për shkak të së cilës Serbia u detyrua të mobilizonte afër tri divizione, është një shembull klasik që tregon se si mund të shkaktohen luftërat koloniale. Nga lindja, okupimi i ushtrisë serbe shtrihej deri në grykat e maleve… Ajo e ndau bujkun prej arës, bagëtinë prej kullotës, blerësin dhe shitësin nga tregu, rrethin prej qytetit dhe tërë viset malore prej qendrës së tyre ekonomike dhe hambarët e ushqimit”. (Cituar sipas Xhafer Martinit, Optika e Schmitt-it për Skënderbeun, Tiranë 2009, f. 23).

Ndarja e kombit shqiptar dhe e trojeve të tij njëqind vjet më parë u la në gjak. Ky është një fakt, që s’mund e s’bën të heshtet, e aq më pak të mohohet. Historia është mësuese e jetës. Kur i shërben të vërtetës e jo koniunkturës! Ja përse viti 2013 duhet të jetë vit i ndriçimit të së vërtetës historike të para një shekulli, por edhe më parë e më pas, në funksion të lirisë dhe paqes e jo të urrejtjes dhe hakmarrjes. Le të na lejohet, pra, të propozojmë që ky vit të shpallet - në nivel kombëtar (dhe jo vetëm) - Vit i Kujtesës. Dhe jo për të nxitur ndjenjën e revanshit ndaj fqinjëve tanë, tek të cilët, fatkeqësisht, siç tregojnë edhe ngjarjet e kohëve të fundit (heqja e lapidarit në Preshevë; intervista luftënxitëse e kreut të partisë naziste greke “Agimi i Artë”, deputet në parlamentin grek; sulmet e paradokohshme ndaj të rinjve shqiptarë në Shkup etj.), nuk është fashitur ende urrejtja dhe mosdurimi ndaj shqiptarëve si komb, por për të nxjerrë mësim nga e kaluara.

Sepse, siç thoshte filozofi amerikan me origjinë spanjolle, Santayana (George Santayana,1863-1952): “Kush e harron të kaluarën është i dënuar ta përsërisë atë”.

E mërkurë 13 shkurt 2013 www.mapo.al

MAPO

11

Studenti duhet të ketë hapësirën maksimale për t’u bërë aktor i formimit të vet profesional duke i ofruar atij një mjedis pedagogjik e shkencor sa më cilësor e fleksibël. Sot insistohet shumë në orientimin drejt një formimi profesional e civil sa më polivalent, duke nxitur dhe krijuar mentalitetin që të mësohemi të mësojmë gjatë gjithë jetës në sinkron dhe dinamikë me sfidat e zhvillimit ekonomiko-social, me strategjitë e politikat që bëjnë të mundur këtë zhvillim.

— Adrian Civici

TAP, punësim dhe energji e lirë për shqiptarët

Cilësia e universiteteve si kusht për cilësinë e zhvillimit

N

ë fillimet e këtij shekulli, debatet për të ardhmen e universiteteve dhe kërkimit shkencor po fokusohen rreth impaktit të tyre në katër forcat e mëdha të ndryshimit të botës moderne: stimulimin e teknologjive të reja, përballimin dhe përfitimin nga efektet e globalizimit, formimin e kapitalit social dhe përmirësimin e mirëqeverisjes. Cilësia e universiteteve dhe e kërkimit shkencor në raport me zhvillimin ekonomik e social të një vendi konsiderohen të barabarta me efektet që japin teknologjitë moderne dhe format e avancuara të drejtimit e menaxhimit. Statusi i universiteteve dhe i kërkimit shkencor, rekomandimet dhe punimet e tyre po vlerësohen si çelësi i kompetitivitetit ekonomik në kontekstin e përballimit të globalizimit. Vendet e zhvilluara, por dhe ato në zhvillim, si një nga indikatorët bazë të suksesit kanë performancën e sistemit të tyre universitar dhe kërkimit shkencor, rolin dhe cilësinë e kapitalit human që prodhojnë, udhëhiqen nga filozofia se universitetet duhet të prodhojnë mendje cilësore dhe jo thjesht koka të mbushura me dije e njohuri, duke i dhënë përparësi kreativitetit individual e kolektiv në shërbim të zhvillimit.

Përpara universiteteve shtrohen pyetje e sfida: si po i përgjigjet sistemi universitar nevojave të shoqërisë në shek. XXI? Çfarë kontributi duhet të japë universiteti dhe kërkimi shkencor në zhvillimin e ekonomisë së dijes? Si mund të matet cilësia dhe impakti i universiteteve në zhvillimin ekonomik dhe social të çdo vendi? etj. Përballë këtyre tendencave, Shqipëria ndodhet në emergjencën e rivlerësimit dhe realizimit të reformave cilësore për sa i përket organizimit dhe administrimit të universiteteve, politikave të kërkim-zhvillimit, funksionimit të tregut shkencor dhe efekteve të tyre në politikat dhe strategjitë e zhvillimit të vendit, mënyrave të financimit etj.

Megjithëse edukimi është një e drejtë fondamentale e çdo njeriu, ai konsiderohet si një instrument që promovon zhvillimin ekonomik të çdo vendi, si një faktor i rëndësishëm që nxit produktivitetin dhe efikasitetin ekonomik. Progresi teknologjik ka qenë për të gjitha vendet motori i industrializimit të tyre.

Që në kohën e revolucioneve industriale të shekujve XVIII – XIX u dëshmua se zhvillimi i çdo vendi është vepër e njohurive shkencore më shumë sesa thjesht bollëkut të burimeve natyrore. Sinteza e kësaj eksperience ishte roli thelbësor i edukimit dhe formimit profesional në promovimin e zhvillimit ekonomik të popujve e shteteve të ndryshme që kanë ditur të krijojnë një korrelacion të drejtë ndërmjet dy elementeve. Eksperienca ndërkombëtare dëshmon se jo çdo investim në sektorin e arsimit dhe edukimit përkthehet automatikis h t n ë z hv i l l i m e ko n o m i k .

Mjaft vende, megjithëse kanë investuar shumë në sistemin e tyre arsi-

economicus Adrian Civici

Megjithëse edukimi është një e drejtë fondamentale e çdo njeriu, ai konsiderohet si një instrument që promovon zhvillimin ekonomik të çdo vendi, si një faktor i rëndësishëm që nxit produktivitetin dhe efikasitetin ekonomik.

Progresi teknologjik ka qenë për të gjitha vendet motori i industrializimit të tyre... mor, vazhdojnë të mbeten akoma vende të varfra dhe pa progres në procesin e industrializimit dhe zhvillimit. Ekspertët nënvizojnë se thjesht një zgjerim sasior dhe mbështetje e sektorit të edukimit nuk çon automatikisht në zhvillim ekonomik. Një vend mund të nxjerrë persona të kualifikuar, por në qoftë se nuk arrin të krijojë infrastrukturat, institucionet, kuadrin ligjor rregullator, sistemin e motivimit dhe konceptin e karrierës profesionale sidomos në sektorin publik, atëherë ky vend nuk arrin të krijojë sinergjinë e nevojshme që kjo kategori njerëzish të shkolluar e edukuar të verë në jetë njohuritë e përfituara dhe të ndikojë cilësisht në zhvillimin ekonomik. Një element thelbësor, sipas UNESCO-s, plani i zhvillimit perspektiv të çdo sistemi arsimor është koordinimi dhe kombinimi i tij me planin e zhvillimit perspektiv ekonomik të çdo vendi...se vendimmarrja në fushën e arsimit nuk mund të jetë pronë vetëm e ekspertëve të edukimit, por në mënyrë të veçantë edhe e ekspertëve të ekonomisë dhe zhvillimit.

Miradministrimi i Universiteteve është një nga elementet e suksesit.

Për të stimuluar përmirësimet teknologjike, SHBA tërheqin intensivisht nëpërmjet një sistemi specifik të universiteteve të tyre shkencëtarë e intelektualë të shquar nga e gjithë bota, indianë, kinezë, japonezë, europianë, afrikanë, latino-amerikanë etj. Ndërkohë që për BE, apo dhe për shumë vende të tjera, kjo arritje amerikane është akoma larg. Politikanë, drejtues universitetesh apo intelektualë e pranojnë se universitetet janë bërë një përqendrim privilegjesh e të ardhurash…qeverisja e tyre dominohet nga «prodhuesit», pra nga profesorët, ndërkohë që duhej të dominohej nga «për-

doruesit» e produkteve universitare, d.m.th, nga bota e biznesit, bankat, institucionet publike etj». Edhe BE në një raport të saj, Edukimi dhe kompetencat në Europë, kërkon nga të gjitha institucionet e saj që edukimi dhe formimi profesional të konsiderohen si investime strategjike jetësore për të siguruar të ardhmen efikase të biznesit europian....se universitetet dhe formimi profesional vazhdojnë të konsiderohen nga qeveritë dhe vendimmarrësit si çështje e brendshme e tyre... se industria dhe biznesi kanë influencë të vogël në hartimin dhe zhvillimin e programeve mësimore....

A ndodhen përpara një situate të tillë universitetet shqiptare? Në senatet apo këshillat shkencorë të tyre, përfaqësimi i bizneseve, bankave, industrisë, tregtisë, institucioneve publike, OJQ-ve etj., është i mangët.

Por, janë pikërisht këta konsumatorët kryesorë të produkteve të universiteteve, dhe duhet të jenë ata që duhet ta formatojnë studentin dhe specialistin e ardhshëm. Filozofia e “Kartës së Bolonjës” është fleksibiliteti i Universiteteve dhe drejtimeve të diplomimit në raport me dinamikën e tregut të punës. Aktiviteti i rektorateve apo senateve dëshmon se janë të pakta studimet bazike për kërkesat e tregut të punës, perspektivat afatmesme e afatgjata të tij, tendencat e zhvillimit ekonomikosocial të vendit, studime mbi teknologjitë e reja që duhet të implementohen në ekonomi, implikimet që sjellin në tregun e punës proceset e integrimit europian, thellimi i globalizimit, krizat financiare, ekonomia e energjisë, papunësia etj. Të mangëta janë dhe analizat për shpejtësinë dhe eficencën e integrimit të të diplomuarve në tregun e punës.

Cilësia e universiteteve evidentohet pikërisht duke përdorur këtë tregues, duke i listuar universitetet sipas performancës që paraqesin të diplomuarit e tyre në tregun e punës, ndërkohë që ne nuk kemi akoma evidenca të plota apo database me punësimin dhe ecurinë në karrierë të të diplomuarve. Për t’u bërë ballë nevojave publike, universitetet duhet të ndryshojnë logjikën dhe filozofinë e funksionimit të tyre: ato duhet të kalojnë nga një logjikë bazuar në ofertën që ato japin, në një logjikë të re, e cila integron gjerësisht kërkesën e shoqërisë dhe biznesit për produktet universitare.

Studenti duhet të ketë hapësirën maksimale për t’u bërë aktor i formimit të vet profesional duke i ofruar atij një mjedis pedagogjik e shkencor sa më cilësor e fleksibël. Sot insistohet shumë në orientimin drejt një formimi profesional e civil sa më polivalent, duke nxitur dhe krijuar mentalitetin që të mësohemi të mësojmë gjatë gjithë jetës në sinkron dhe dinamikë me sfidat e zhvillimit ekonomiko-social, me strategjitë e politikat që bëjnë të mundur këtë zhvillim. *Botuar fillimisht në revistën MAPO.

koment

Edmond Haxhinasto

Nënshkrimi i kësaj marrëveshjeje është paraprirë nga një punë e palodhur profesionale e ekipeve të METE, në bashkëpunim me institucionet e tjera shtetërore, të cilat gjej rastin t’i falenderoj thellësisht për kontributin në suksesin e kësaj marrëveshjeje që nënshkruajmë sot.

S

ot në Athinë, së bashku me kolegët e mi të nderuar të vendeve fqinje, Z. Avramopullos, dhe Z. Passera, do të nënshkruajmë Marrëveshjen ndërqeveritare mes Republikës së Shqipërisë, Greqisë dhe Italisë në lidhje me gazsjellësin Trans Adriatik (TAP). Në këtë marrëveshje kuadër, qeveritë e Italisë, Greqisë, dhe Shqipërisë, marrin përsipër përgjegjësitë politike dhe ligjore për mbështetjen e këtij gazsjellësi strategjik për tri vendet tona dhe vetë BE. Kjo marrëveshje është rezultat i një pune disavjeçare, intensifikuar ndjeshëm 2 vitet e fundit, duke bindur edhe organizmat dhe partnerët ndërkombëtarë për rëndësinë strategjike dhe ekonomike të këtij gazsjellësi, jo vetëm për Shqipërinë dhe vendet e Ballkanit Jugor, por edhe për vetë Evropën.

Projekti TAP është gjithashtu një metaforë e bukur, një urë e rëndësishme për të lidhur më tej vendet e rajonit mes tyre, Shqipërinë aspirante me dy vende anëtare të BE, për të forcuar më tej vizionin e përbashkët për bashkëpunim, integrim, Europën e bashkuar dhe zhvillimin ekonomik.

Nëpërmjet realizimit të gazsjellësit TAP dhe disa termocentraleve për prodhimin e energjisë elektrike dhe termike me gazin e siguruar nga ky gazsjellës, si dhe shtrirjes së rrjetit shpërndarës të gazit në të gjithë territorin e Shqipërisë, do të sigurohet një shkallë e lartë punësimi jo vetëm në vendet ku kalon traseja e gazsjellësit, por në të gjitha qytetet e Shqipërisë që do të përfshihen në këtë rrjet shpërndarës dhe në ofrimin e shërbimeve të ndërlidhura në funksion të tij.

Më konkretisht, në territorin shqiptar investimi parashikohet të jetë mbi 2 miliardë dollarë dhe do të krijojë në mënyrë direkte dhe të tërthortë, gjatë ndërtimit dhe funksionimit të tij, mbi 20 mijë vende të reja pune. Nga ana tjetër, përdorimi i gazit natyror në biznese dhe banesa, jo vetëm do të garantojë komoditet dhe siguri në furnizimin me lëndë energjetike të qytetarëve, por do të mundësojë eficiencë më të lartë dhe kosto qenësisht më të ulët për ngrohje, gatim dhe përdorim industrial.

Me pjesëmarrjen në gazsjellësin TAP, Shqipëria është vend përfitues i drejtpërdrejtë dhe për herë të parë siguron një lidhje të qëndrueshme dhe të aftë për të përballuar furnizim të plotë dhe cilësor për kërkesat në rritje të ekonomisë për energji. Përfshirja në këtë rrjet i siguron vendit mundësinë e përdorimit të gazit në prodhimin e energjisë elektrike me kosto më të ulët për qytetarët, duke ndikuar kështu pozitivisht dhe ndjeshëm në rritjen e mirëqenies së tyre.

Njëkohësisht, TAP siguron edhe diversifikimin e burimeve të prodhimit të energjisë me ndotje minimale në mjedis.

Nga pikëpamja strategjike, vendi ynë ofron rrugën më të shkurtër dhe koston minimale për të gazifikuar edhe Republikën e Kosovës dhe atë të Malit të Zi. Gjithashtu, Shqipëria do të jetë një pikë kyçe edhe për të mbyllur unazën e rrjetit ballkanik të gazit nëpërmjet projektit IAP (Jonian Adriatik Pipeline), i cili do të lidhë vendin tonë me vendet e Ballkanit Perëndimor: Malin e Zi, Bosnjën e Hercegovinën dhe Kroacinë.

Së fundmi, jam i bindur se zhvillimi i këtij rrjeti do të vlerësojë dhe shfrytëzojë depozitat natyrore të gazit, duke ofruar kështu një tjetër burim të ardhurash të qenësishëm për ekonominë shqiptare, ndërlidhur me gazsjellësin TAP. Nënshkrimi i kësaj marrëveshjeje është paraprirë nga një punë e palodhur profesionale e ekipeve të METE, në bashkëpunim me institucionet e tjera shtetërore, të cilat gjej rastin t’i falenderoj thellësisht për kontributin në suksesin e kësaj marrëveshjeje që nënshkruajmë sot.

Në prag të firmosjes së kësaj marrëveshjeje ndihem optimist dhe krenar për rrugën e bërë me kolegët e mi dhe ndjej përgjegjësinë e këtij momenti kaq domethënës që garanton rrugën e vendit në një zhvillim të qëndrueshëm, punëson mbi 20 mijë qytetarë shqiptarë, ofron energji me çmim shumë më të lirë dhe integron Shqipërinë në ekonominë europiane.

CMYK

12

MAPO

E mërkurë, 13 shkurt 2012 www.mapo.al

Atmosferë romatike dhe kujtime të bukura…

Pikturë në telajo 40 x120cm

6.450 L

Kodi: 24381

Pikturë në telajo 40 x 40 cm

1.990 L

Kodi: 24353/24357

Pikturë në telajo 120 x 40 cm

6.450 L

Pikturë në telajo 150 x 50 cm

7.890 L

Pikturë me kornizë 38 x 37.5 cm

Kodi: 24380

Kodi: 24387

Atmosfera romantike mund të krijohet me përdorimin e elementëve artistikë të cilët përdorin ngjyrën e kuqe apo simbole të dashurisë. Sektori më i ri në MEGATEK, “Korniza dhe Piktura”, ofron mundësinë e zgjedhjeve ekonomike nëpërmjet të cilave ju mund të shprehni dashurinë dhe të krijoni ambjent të dashur.

Momentet me të bukura, mund t’i memorizoni në foto të vendosur në korniza me simbolin e zemrës dhe t’ia dhuroni njerëzve të dashur…

1.590 L

Kodi: 24282

Kornizë druri 13 x 25 x1.2 cm

Kornizë MDF 10 X15 cm

720 L

Kornizë druri 34 x 16.5 x 2.7 cm

720 L

Kodi: 36025

1.290 L

Kodi: 36043

Kornizë druri 18 x 26 x 1.2cm

Kodi: 36028

990 L

Kornizë metalike 21 x 16 x 6 cm

Kodi: 36026

550 L

Kodi: 36023

Kornizë xhami 17 x 22 cm Kornizë druri13.5 x 24.5 x 1.2 cm

590 L

Kodi: 36027

490 L

Kodi: 36020

Kornizë metalike 40 x 16 x 6 cm

750 L

Kodi: 36024

Autobuzi Megatek-Citypark FALAS, çdo 30 minuta!

Kontakt:

Autostrada Tiranë-Durrës, Km 7 Shqipëri www.megateksa.com; info@megateksa.com Linja e shërbimit për klientin: 04 23 88 333

dosje

Nora Malaj: Privatët më fleksibël në procesin e transferimit

Në institucionet private, ke shansin që të realizosh pritshmëritë, të realizosh një sistem tjetër kreditimi që mund ta ofrojë universiteti, ke fleksibilitetin e orareve që të lejon edhe të punosh dhe të ndjekësh arsimin pa shkëputje nga puna. Këto bëjnë që kostoja e arsimit në institucionet private mos të jetë shumë e lartë për studentët, sepse kanë shansin që edhe të punojnë dhe të arsimohen sipas ciklit të plotë duke rregulluar oraret me institucionin që ata zgjedhin.

Nora Malaj, zv.ministre e Arsimit

www.mapo.al

Transferimi i studimeve

Sepse në arsim, vendimet e dyta janë më të mira Zv.ministrja e Arsimit, Nora Malaj flet në “Mapo Universitas” për mundësitë që sjell transferimi i studimeve për studentët shqiptarë dhe zhvillimin në dy shina paralele të institucioneve publike dhe private. Duke pranuar se të fundit paraqiten më fleksibël duke krijuar facilitete për studentët në disa drejtime, edhe në atë të transferimit të krediteve

aktualitet

Kërkimi në shkencat sociale, ura bashkëpunimi me politikëbërësit Në këtë seminar pjesëmarrësit reflektuan disa nga çështjet e identifikuara nga grupet e punës, të angazhuara nga RRPP në nismat e politikave të dialogut në Shqipëri.

Forum

Debatet politike vijnë në universitet

Universiteti Europian i Tiranës në bashkëpunim me Forumin Rinor të Partisë Demokratike dhe Forumin Rinor të Partisë Socialiste organizuan debatin parlamentar midis studentëve përfaqësues të dy forumeve.

faqe 13

MAPO

14

E mërkurë, 13 shkurt 2013 www.mapo.al

dosje Zv.ministrja e Arsimit, Nora Malaj flet në “Mapo Universitas” për mundësitë që sjell transferimi i studimeve për studentët shqiptarë dhe zhvillimin në dy shina paralele të institucioneve publike dhe private. Duke pranuar se të fundit paraqiten më fleksibël duke krijuar facilitete për studentët në disa drejtime, edhe në atë të transferimit të krediteve

Transferimi i studimeve Sepse në arsim, zgjedhjet e dyta janë më të mira

Arta Çano

E drejta e transferimit të studimeve i jep fund epokës kur zgjedhja e shkollës, ishte një nga ato zgjedhjet që bëhen një herë në jetë, një herë e përgjithmonë. Gjatë gjithë ciklit të arsimit të tij, studenti mund të riorientohet, të profilizohet për t’u ndjerë i realizuar dhe për të përmirësuar mundësitë e punësimit në tregun e punës. Në fund të një sezoni akademik dhe në fillim të një tjetri, kur studentët mund të transferojnë kreditet dhe studimet e tyre në universitetet private apo jashtë vendit (sepse në ato publike transferimi është i mundur vetëm në fillim të vitit akademik) zv.ministrja e Arsimit dhe Shkencës, Nora Malaj, saktëson dhe një herë mundësitë që jep ligji për arsimin e lartë në Shqipëri dhe Procesi i Bolonjës për transferimin e studimeve, kahun e lëvizshmërisë publik-privat dhe anasjelltas, lehtësirat më të mëdha që ofrojnë institucionet private për transferimin dhe ndikimi i këtyre të fundit në rritjen e cilësisë së arsimit të lartë shqiptar. Dhe ç’është kryesorja, thekson avantazhet që sjell lëvizshmëria për studentët shqiptarë, një arsye më shumë për ta konsideruar si mundësi të rritjes së shanseve për vetërealizim dhe punësim. Çfarë parashikon ligji i arsimit të lartë shqiptar për transferimin e studimeve?

Në kuadër të Procesit të Bolonjës, në bazë të ligjit për arsimin e lartë, çdo student ka të drejtë të bëjë transferimin e studimeve si në institucionet publike dhe private, me dëshirën dhe kërkesën e tij, sipas pritshmërive dhe prioriteteve të tij. Për fatin tonë të mirë, pas tetë ose më saktë 10 vitesh të arsimit të lartë privat, është krijuar fizionomia e plotë e arsimit privat për të krijuar mundësinë te studentët për transferime. Kjo edhe nëpërmjet transparencës që Ministria e Arsimit dhe Shkencës u ka bërë institucioneve të arsimit të lartë privat, edhe faktit që një pjesë e këtyre institucioneve, rreth 90 për qind, janë të akredituara jo vetëm si programe, por dhe si institucione, për faktin se kemi universitete të arsimit privat dhe publik, pra kemi dy shina paralele që rrisin shanset dhe mundësitë e studimeve, që studentët mund t’i ndjekin o në një anë o në anën tjetër sipas kërkesave që ata kanë.

Më konkretisht, cilat janë rrethanat në të cilat një student ka të drejtë të transferojë studimet?

Mund të ndodhë që një student ka zgjedhur një degë, ka mbaruar vitin e parë dhe sheh se nuk është dega që ai do, nuk plotëson standardet që ai kërkon, nuk plotëson kërkesat e tregut të punës dhe kupton se nesër kur të marrë diplomën e ka të vështirë të punësohet, nuk i krijohen mundësitë

që të realizohet sërish dhe ai ka të drejtën që të transferojë studimet në një institucion apo degë tjetër. Në këtë rast janë të avantazhuar privatët, sepse janë më fleksibël e kanë më të thjeshtë të bëjnë vlerësueshmërinë e studentëve, sesa publiku pasi në të është më e vështirë të kalosh nga një degë në tjetrën, pasi të është dhënë e drejta herën e parë. Kështu studenti, mbi bazën e një detyrimi dhe mbi bazën e krediteve që ka marrë, mund të bëjë një lëvizje në vitin e dytë dhe t’ia ofrojë këto kredite një programi të ngjashëm, në mënyrë që mos të humbasë vitin e parë dhe të kalojë nga një institucion publik në një institucion privat apo anasjelltas.

Ka pasur raste që kanë ardhur studentë nga jashtë dhe kanë bërë transferimin e studimeve për një arsye të caktuar në institucionet e arsimit publik ose privat, duke e vlerësuar këtë të fundit edhe si një risi në drejtim të kërkimeve shkencore. Ka pasur raste kur studentët e universitetit publik, për interesat e tyre, për të marrë më shumë informacion, për të realizuar më shumë praktika, orë bashkëpunuese, projekte, kanë lëvizur nga universiteti publik në atë privat, ashtu si ka pasur raste që kanë lëvizur nga universitetet private në ato publike.

Procesi i Bolonjës lejon të lëvizësh, lejon edhe në kuadër të Erasmus Mundus që studentët të marrin elementë edhe në universitetet shqiptarë edhe ata të huaj, në një hark kohor njëvjeçar ose në një cikël të caktuar duke marrë kreditet dhe duke i çuar në institucionet përkatëse ku shkojnë.

Por në universitetet publike, koncepti i lirisë së transferimeve ndeshet me kufizimin që vjen nga kuota e vendosur nga MASH, që këtë vit ka qenë 300. Dhe gjithashtu transferimet në publik mund të bëhen vetëm në fillim të vitit akademik dhe jo në mes të tij.

Ligji i arsimit të lartë e përcakton që procesi i transferimit të studentëve, ndonëse është fleksibël, zakonisht bëhet me një program të përcaktuar. Zakonisht janë institucionet e arsimit të lartë, në kuadër të rregullores që kanë, që vendosin për transferimet e studentëve për vitin akademik. Sepse transferimi është kosto, si për universitetet publike dhe ato private pasi një student duhet të ketë një numër pedagogësh të caktuar për kryerjen e mësimit dhe për të realizuar procesin mësimor, garancinë e auditorit, bibliotekave, infrastrukturës dhe praktikave mësimore, për të realizuar pritshmëritë e tij. Duke qenë se në institucionet publike buxheti jepet në formën e grantit nga shteti dhe institucioni e ndan vetë këtë buxhet për rrogat e punonjësve, investimet, aktivitetin akademik dhe kërkimor, planifikimi i

lëvizjes bëhet në bazën e një kuote duke pasur parasysh edhe burimet njerëzore, edhe kurrikulën mësimore, edhe infrastrukturën e gjithë bazës së këtyre institucioneve për të realizuar pritshmëritë e studentëve. Dhe zakonisht lëvizjet nga institucionet private drejt universiteteve publike bëhen në një hark kohor të caktuar në fillim të vitit akademik dhe në bazë të kësaj, edhe institucionet e arsimit të lartë privat mund të rregullojnë marrëveshjet e tyre, sepse ka disa udhëzime specifike që jep MASH për transferimin e studentëve, në mënyrë që matrikullimi i tyre (siç dihet çdo student ka një numër matrikullimi dhe ai ndiqet vit pas viti) të jetë i qartë edhe në lëvizjen e studentëve mbi bazën e interesave që ka studenti dhe kërkesëofertës që ai ka. Kjo bëhet për të menaxhuar lëvizjen, për të mos krijuar kakofoni dhe për të parandaluar çdo moment korruptiv për marrjen e një diplome që nuk e meriton apo për ndonjë situatë tjetër të kësaj natyre. Në çdo rrethanë kur studenti e sheh se nuk ka realizuar pritshmëritë e tij, atëherë, me udhëzim, përcaktohet që para se të mbyllet planifikimi për kuotat e përcaktuara në institucionet publike duhet të bëjë procedurën e transferimit, në fund të qershorit deri në fund të gushtit kur bëhet dorëzimi i dokumentacionit dhe

më pas në shtator kur shihet situata për të bërë kalimin përfundimtar sepse në fillim të vitit akademik ai duhet të jetë në një pozicion të caktuar për të vijuar studimet.

Pse thoni se në universitetet publike është më i vështirë transferimi sesa në institucionet private?

Për një arsye fare të thjeshtë: sepse kuota aty është e përcaktuar dhe e kufizuar. Megjithëse shteti e ka liberalizuar dhe e ka arritur objektivin që të kishte rreth 140 mijë studentë e sot kemi rreth 160 mijë studentë në të tria ciklet e studimit si në institucione publike dhe private, realisht duke qenë se institucionet publike e kanë numrin e pedagogëve të përcaktuar, të limituar, e kanë më të vështirë edhe në kuadër të buxhetit (sepse çdo gjë e ka një faturë financiare dhe janë edhe financat ato që realizojnë politikat arsimore), që të zgjerojnë hapësirën e tyre e cila përcaktohet nga kuotat e pranimit që limitojnë kërkesë-ofertën e studentëve. Ndërsa në institucionet private, ke shansin që të realizosh pritshmëritë, të realizosh një sistem tjetër kreditimi që mund ta ofrojë universiteti, ke fleksibilitetin e orareve që të lejon edhe të punosh dhe të ndjekësh arsimin pa shkëputje nga puna. Këto bëjnë që kostoja e arsimit në institucio-

MAPO

15

E mërkurë, 13 shkurt 2013 www.mapo.al

Të dyja llojet e universiteteve si publike dhe private, janë shumë të mira, prandaj po ecin në të njëjtin standard, duke lejuar universitetet private të japin disa facilitete për studentët, të cilat janë edhe në interes të arsimit, edhe të nivelit të jetesës së tyre, edhe të punësimit, gjë që në sistemin publik është më e vështirë për shkak të rregullave të ngurta, të orareve të përcaktuara, edhe të kushteve më të limituara të auditorëve dhe mjediseve, të cilat edhe pse po shkojnë duke u rregulluar, ne duhet të pranojmë situatën aktuale.

Nga një universitet në tjetrin

net private mos të jetë shumë e lartë për studentët, sepse kanë shansin që edhe të punojnë dhe të arsimohen sipas ciklit të plotë duke rregulluar oraret me institucionin që ata zgjedhin. Kurse sistemi publik, është më i përcaktuar, më i ngurtë në këtë pjesë për arsye të vetë mënyrës së organizimit të tij. Prandaj të dyja llojet e universiteteve si publike dhe private, janë shumë të mira, prandaj po ecin në të njëjtin standard, duke lejuar universitetet private të japin disa facilitete për studentët të cilat janë edhe në interes të arsimit, edhe të nivelit të jetesës së tyre, edhe të punësimit, gjë që në sistemin publik është më e vështirë për shkak të rregullave të ngurta, të orareve të përcaktuara, edhe të kushteve më të limituara të auditorëve dhe mjediseve, të cilat dhe pse po shkojnë duke u rregulluar, ne duhet të pranojmë situatën aktuale.

Kjo sigurisht do ndryshojë me ngritjen dhe hapjen e kampuseve. Atëherë do vijë një moment kur, siç ndodh dhe në perëndim, edhe universitetet tona do qëndrojnë gjatë gjithë ditës hapur dhe çdo student do ketë shansin të kryejë studimet në një hark kohor më të gjatë gjatë ditës.

Parashikohet një rritje e kuotave në universitetet publike për studentët e transferuar drejt këtyre institucioneve?

Kam përshtypjen se nga viti në vit tregu po rregullohet jo vetëm nga kërkesë-oferta e pedagogëve, po dhe e studentëve. Çfarë shansesh krijon për studentët mundësia e transferimit të studimeve?

Ajo që është e rëndësishme është fakti që sistemi i Bolonjës krijon fleksibilitet. Krijon mundësinë që gjithë sistemi si publiku dhe privati lidhet mes vetes, krijon mundësinë të ketë lëvizje jo vetëm nga publiku në privat e anasjelltas por dhe brenda institucioneve publike dhe brenda atyre private, aq më tepër që tani edhe institucionet private kanë konsorciume, që ndihmojnë në lëvizshmëri. Ka ardhur një çast i rëndësishëm tanimë, pas përmbushjes së objektivit të parë të sasisë, t’i kushtojmë vëmendje cilësisë së arsimit, arsimit të lartë në veçanti, duke krijuar edhe degë integrale, të cilat mund t’i japin shanset studentëve sidomos në nivelet master profesional, për t’i profesionalizuar drejt një formimi më të lartë, por specifikisht më të ngushtë, duke krijuar mundësi për aplikantët që të punësohen.

Në Arkitekturë, me konkurs Fito, pa transferohu!

Në publik, numër fiks kuotash 300-ët e këtij viti

Universiteti Politeknik i Tiranës, gjithashtu lejon transferimin e studimeve, por karakteristikë e tij është dhe nevoja e konkursit kur studenti dëshiron të studiojë Arkitekturë dhe nuk i është nënshtruar një provimi të ngjashëm më përpara në universitetin ku ka qenë. Në këtë rast studenti duhet të renditet në grupin e fituesve.

Aplikimi për transferim studimesh në Universitetin e Tiranës këtu vit ishte vendosur të bëhej individualisht, pranë zyrës së protokollit në Rektoratin e UT-së gjatë një periudhe fikse nga gushti në shtator. Studentët duhet të kishin të paktën 30 kredite nga programi i mëparshëm i studimit. Sipas MASH në universitetet publike do pranoheshin deri në 300 studentë të transferuar nga programe të tjera apo nga i njëjti program në universitete të tjera publike ose jopublike.

Në UET, të paktën 90 kredite Transferim edhe në semestrin e dytë

Te “Luarasi” vetëm në fillim të vitit Jo regjistrime të reja në dimër

Universiteti Europian i Tiranës ka kusht që 90 kredite të një programi mësimor duhen bërë patjetër në institucionin pritës. “Na kanë ardhur shumë studentë nga Shqipëria dhe jashtë dhe pavarësisht se kanë pasur më shumë kredite u janë nënshtruar rregullit tonë. Edhe programet e studimit duhet të jenë të përputhshme në një masë të caktuar nga vetë institucioni, UET e ka 70% përputhshmëri programesh. Është institucioni pritës ai që vendos nëse do t’i njohë kreditet dhe a janë të vlefshëm për auditorin ku do të studiosh. Sasia e njohjes pastaj varion. Mund të mendosh se i ke 100% të përputhshme me programin ku po shkon. Nuk është ky rasti, pasi ka shumë elementë specifikë. Por asgjë nuk shkon dëm”.

Shkolla e Lartë Universitare Private “Luarasi” pranon transferime të studentëve në vitet ndërmjetëse nga shkollat e tjera universitare, vendase ose të huaja, publike ose private, dhe lejon transferimin e studentëve të vet në shkolla të tjera, sipas procedurave të parashikuara në këtë rregullore. Në rregulloren e brendshme të kësaj shkolle të lartë, ashtu si në çdo rregullore të institucioneve të ngjashme, parashikohen kushtet e transferimit dhe dokumentacioni i kërkuar nga studentët që duan të transferojnë studimet. Gjithashtu thuhet që transferimet bëhen vetëm në fillim të vitit akademik.

Doni të thoni se një transferim i zgjuar rrit drejtpërdrejtë mundësitë e punësimit?

Një nga vlerat e arsimit është që ta shohim në marrëdhënie me punësimin, pra një arsim për punësim të sigurt. Dhe që të kesh një punësim të sigurt do të thotë që paketën e informacionit dhe diplomave që ke, duhet t’i kesh të konvertueshme dhe të absorbueshme nga tregu i punës. Këtë duhet të bëjë arsimi privat si pararojë që të realizojë këto pritshmëri që studentë që marrin në një fazë një formim më të përgjithshëm të orientojnë njohuritë e tyre për të plotësuar pritshmëritë personale si në institucionet publike dhe jopublike. Tashmë edhe MASH e ka shtuar atë që quhet monitorimi për të parë standardet, me gjithë ulje ngritjet që janë normale, sot kemi një sistem arsimor me shumë ambicie për të realizuar pritshmëritë.

Natyrisht që arsimi nuk është gjë e thjeshtë dhe këtë duhet ta kuptojnë studentët. Duhet të derdhësh shumë djersë, duhet të kesh dëshirën për të studiuar dhe jo për të ta dhuruar diplomën, sigurisht, është shumë e rëndësishme që të mbyllen të gjitha hapësirat për shmangie, edhe rregulloret e institucioneve publike dhe private krijojnë mundësinë që kontrolli i dijeve të jetë në formatin që ta bëjë studentin partner në grup, që të bëjë studime, që mund të jenë edhe empirike, por shumë të nevojshme, për të çuar pastaj në studime të thelluara, të atyre që do vazhdojnë doktoraturën, si një element thelbësor për mendimin akademik, për krijimin e një shtrese elitare që ka nevojë për një formatim të ri. Gjithsesi unë mendoj që jemi në një rrugë pozitive, jo duke e parë çdo gjë të përkryer, duke parë dhe problematikat e arsimit, sepse arsimi ka shumë problematika, që kanë të bëjnë me buxhetin, dëshirën dhe vullnetin që kanë individët për t’u shkolluar. Ajo që është shumë e rëndësishme dhe që duhet të ndryshojë në frymëmarrjen e popullatës sonë nuk është të marrësh një diplomë por të marrësh një shkollim. Dhe shkollimin e merr aty ku standardet janë më të mira dhe më të konsoliduara. Të paktën sot për sot, MASH dhe qeveria kanë ndjekur një politikë shumë pozitive, ka arritur të krijojë dy shina për të krijuar një garë të ngritur mbi bazën e disa rregullave, ku përfituesit janë pikërisht taksapaguesit shqiptarë dhe të gjithë ata që studiojnë.

Rregulloret për transferimin e studentëve në

universitetet private kanë qenë pjesë e këtij monitorimi? Çfarë mund të thuhet për rezultatet?

Absolutisht po. Këtë fazë kemi qenë në monitorim, kemi monitoruar rreth 70 për qind të institucioneve të arsimit të lartë për të dhënë një tablo të qartë. Qëllimi ynë nuk është të kapim në gabim, nuk jemi policia arsimore, por jemi partner për të parë si realizohen politikat e arsimit në interes të popullatës, të arsimit dhe për të vendosur standardet për të cilat kemi nevojë. Flasin shumë për arsimin, një pjesë hiqen si specialistë, por kam përshtypjen se pak e njohin. Po të hysh brenda kësaj ndërtese, sheh se ajo kërkon partneritet nga të gjitha palët. Nëse në sektorë të tjerë mund të bëhet politikë, në sektorin e arsimit nuk bëhet politikë, politika e arsimit kalon mbi atë të partive politike, bëhet politikë kombëtare, sepse një fëmijë i mirarsimuar është një standard i lartë i jetës së atij fëmije, një fëmijë i keqarsimuar është një problem për gjithë shoqërinë.

Para pak vitesh është komentuar dukuria e transferimit të studimeve nga universitetet private në ato publike, me qëllimin për të pasur një diplomë nga universitetet publike. Pse mendoni se ka ndodhur kjo dhe sa ka ndryshuar situata sot?

Fillimisht problematika e ikjes nga sektori privat drejt atij publik, kishte të bënte me pritjen që iu bëhej studentëve në tregun e punës ku kishte një farë mosbesimi ndaj institucioneve private të arsimit. Tanimë tregu është ndërgjegjësuar, sidomos pas një vëmendjeje të madhe që MASH u ka kushtuar institucioneve të arsimit të lartë privat për të krijuar një portretizim dhe një standard më të lartë, sidomos për atë që quhet akreditim dhe vlerësueshmërisë së universiteteve. Ju e patë dhe në një rankim ndërkombëtar, ku për fat të mirë apo të keq universitetet private zunë vend më të lartë se ato publike. Megjithatë Shqipëria ka një popullatë arsimdashëse dhe prandaj duhet investuar në arsim, jo vetëm nga politika pozitë opozitë, por edhe shoqëria. Duhet të kemi parasysh se çdo individ është konsumator dhe për sa i përket dijes dhe dija ka standard, siç është ISO, dhe kjo arrihet me bashkëpunimin e institucioneve publike dhe private. Gjithsesi lëvizshmëria është pozitive, duhet parë si pozitive, sepse uji që lëviz është pozitiv. Kjo i jep të drejtën studentit, pra në qendër

është studenti, të bëjë zgjedhjen më të mirë aty ku ai mendon, dikush në publik, dikush në jopublik.

Në universitetet publike kuotat janë më të limituara, ndërsa institucionet private, duke qenë më fleksibël, përpiqen t’i përshtaten tregut të punës dhe do krijojnë besueshmëri edhe më të madhe po të arrijnë që të përmbushin këto kërkesa të tregut të punës. Megjithatë mund të them se pas 10 viteve të arsimit privat mund të flasim pa frikë për arsim privat të kualifikuar. Pritshmëria është që ky standard të rritet që, në dhjetëvjeçarin e ardhshëm të dyja palët, ashtu si zemra me dy barkushet e saj, të mundësojnë qarkullimin e plotë. Duhet të jenë partnerë të rëndësishëm sepse përfituesit janë shqiptarët, të mos harrojmë se investitorët janë shqiptarët, mos të harrojmë që trendi tjetër pozitiv është që universitetet tona po bëhen pritës të studentëve të huaj dhe në një të ardhme të afërt synimi është të kthehen në qendra rajonale jo vetëm të Europës Juglindore, por të gjithë sistemeve të zonës evropiane sepse diplomat tona si publike dhe private njihen në zonën evropiane dhe ky është standard shumë i rëndësishëm.

Sot vihet re se mjaft të rinj shqiptarë po kthehen në vend për të vazhduar studimet e larta. Po këta studentë që vijnë nga jashtë, që mund të mos e njohin gjuhën shqipe sepse janë larguar të veg jël, e që transferojnë studimet në Shqipëri, duhet t’i nënshtrohen një provimi për gjuhën shqipe?

Në qoftë se ata kanë lindur jashtë dhe nuk e njohin gjuhën shqipe, kërkohet një provim por thjesht për standardizim. Por në institucionet e arsimit të lartë sot përdoret edhe gjuha shqipe edhe gjuha angleze në auditor dhe në qoftë se një student vjen në periudhë të ndërmjetme, puna e parë që bëhet është konvertimi i krediteve dhe programit. Pasi shihen këto, stafi i pedagogëve përcakton ku duhet të shkojë për të vazhduar procesin mësimor dhe nëse nuk ka njohuri për gjuhën shqipe, në ato lëndë që bëhet gjuha shqipe, jepet një provim kualifikues për të kualifikuar standardin, megjithatë mendoj se sot nuk është barrierë kjo. Edhe në kuadër të ardhjes së emigrantëve në Shqipëri, kësaj po i jepet përparësi dhe sipas udhëzimit që ministria ka dhënë nuk krijohen vështirësi për emigrantët që kthehen në Shqipëri. Edhe nëse ata kanë vështirësi, mund të bëhet një kurs intensiv, i përshpejtuar.

MAPO

16

E mërkurë, 13 shkurt 2013 www.mapo.al

aktivitete

Në këtë seminar pjesëmarrësit reflektuan disa nga çështjet e identifikuara nga grupet e punës, të angazhuara nga RRPP në nismat e politikave të dialogut në Shqipëri

Kërkimi në shkencat sociale, ura bashkëpunimi me politikëbërësit Z

yra e Programit për Promovimin e Kërkimit Rajonal në Shqipëri organizoi seminarin “Gjendja e kërkimit në shkencat sociale në Shqipëri”, me kërkues të njohur nga vendi, për të folur mbi praktikat më të mira dhe bashkëpunimin midis kërkuesve të shkencave sociale dhe politikëbërësve.

Në këtë seminar pjesëmarrësit reflektuan disa nga çështjet e identifikuara nga grupet e punës, të angazhuara nga RRPP në nismat e politikave të dialogut në Shqipëri.

U diskutua mbi trendet aktuale dhe sfidat e kërkimit në shkencat sociale, si edhe menaxhimin e kërkimit në institucionet e arsimit të lartë dhe qendrat kërkimore në Shqipëri.

Disa nga çështjet ngritën shqetësimin e nivelit të angazhimit të kërkuesve të shkencave sociale gjatë fazave të politikëbërjes në vend. Tradicionalisht, në Shqipëri kërkuesit e kësaj fushe nuk kanë trajnim për sa i përket menaxhimit të projekteve. Pjesëmarrësit gjithashtu diskutuan mbi praktikat më të mira në mënyrë që të sigurohet kërkim i cilësisë së lartë dhe rezultatet e kërkimit që dalin, të jenë më tërheqëse për publikun e gjerë dhe politikëbërësit.

Arian Shahini, këshilltari i ministrit të Arsimit në Shqipëri, analizoi kornizën aktuale ligjore në vendin tonë që kërkuesit e shkencave sociale mund të përdorin për të ndikuar dhe për të punuar me politikëbërësit. Analiza vuri në dukje pikat e dobëta të sistemit aktual dhe potencialit për bashkëpunim më të madh mes komuniteti të kërkuesve dhe politikëbërësve.

Sipas koordinatorit kombëtar të këtij programi, Besart Kadia, standardet akademike në shkencat sociale duhet të ngrihen në mënyrë të vazhdueshme. “Kjo për-

Ne kemi gjetur një mbështetje të madhe nga Universiteti Europian i Tiranës, i cili ka dhënë kontribut për koordinimin e kësaj iniciative të vlefshme për vendin dhe rajonin.

pjekje e RRPP për të krijuar një urë lidhëse mes komunitetit të kërkimit shkencor dhe politikëbërësve është e rëndësishme, pasi nevoja për t’i përmirësuar metodat kërkimore dhe për të stimuluar një mendim të ri në këtë fushë është urgjente. Standardet akademike në shkencat sociale duhet të ngrihen në mënyrë të vazhdueshme, veçanërisht përmes studimeve sociale të mbështetura empirikisht dhe të orientuara teorikisht”.

Programi Rajonal për Promovimin e Kërkimit (RRPP) për Ballkanin Perëndimor ka si qëllim kryesor zhvillimin e mëtejshëm kërkimor në fushat sociale. Në këtë program marrin pjesë Shqipëria, Bosnja dhe Hercegovina, Kosova, Maqedonia dhe Serbia. Ky program ka në themel të tij bashkëpunimin ndërmjet vendeve pjesëmarrëse. “Ne kemi gjetur një mbështetje të madhe nga Universiteti Europian i Tiranës, i cili

ka dhënë kontribut për koordinimin e kësaj iniciative të vlefshme për vendin dhe rajonin. Ekspertë nga fusha të ndryshme kontribuojnë në program mbi baza të rregullta si mentorë, konsulentë ose ofrues trajnimesh. Në programin tonë kërkimi është elementi bazë me anë të të cilit synojmë t’i vijmë në ndihmë procesit të politikëbërjes në Shqipëri”, - vijoi Kadia duke shtuar se në një shoqëri postkomuniste si Shqipëria, problemet shoqërore dhe çështje të tjera të karakterit sociologjik kanë po atë rëndësi dhe urgjencë që të zgjidhen, sa edhe problemet e transformimit politik dhe ekonomik të vendit. Ai theksoi se qëndrimi ndaj këtyre problemeve ka qenë dhe vazhdon të jetë neglizhues. Duke mos pasur thuajse asnjë traditë në hartimin e politikave sociale të informuara nga studimet sociale, është me shumë rëndësi që t’i afrojmë këto

dy fusha me njëra-tjetrën, në mënyrë që studiuesit e shkencave sociale dhe arritjet e tyre më të mira t’i kontribuojnë në një shkallë më të madhe përmirësimit të politikave sociale.

Veprimtaria e RRPP fokusohet në tri drejtime kryesore të ndërlidhura mes tyre si, dhënie grantesh për projekte kërkimore, të cilat trajtojnë çështje apo probleme që kanë të bëjnë me procesin e tranzicionit, përgatitje të trajnimeve metodologjike mbi tematikën dhe gjuhën e komunikimit dhe krijimin e forcimin e bashkëveprimit dhe bashkëpunimit rajonal.

Ky debat synon të shërbejë si një input i rëndësishëm për hartimin e politikave që do të paraqiten në Konferencën Kombëtare “Ngritja e urave mes politikëbërësve dhe kërkuesve të shkencave sociale në Shqipëri” më 9 maj të këtij viti.

Debatet politike vijnë në universitet Të ndarë në dy grupe që përfaqësonin respektivisht opozitën dhe qeverinë, studentët me anë të prezantimeve të tyre sollën argumentet pro edhe kundra mbi sistemin e taksës së sheshtë të implementuar nga qeveria aktuale dhe atë progresive, që propozohet nga opozita e majtë. Si ka ndikuar sistemi i taksimit në Shqipëri, cilat janë alternativat që parashtrohen dhe si pritet të ndikojnë në xhepat e qytetarëve dhe ekonominë e vendit....

Gjithçka në këtë prag fushate duket se thërret politikë: programet elektorale të majta, të djathta, të qendrës, lakohen emra që do të përkthehen në lista deputetësh dhe përballen platforma...Politika ka përfshirë thuajse çdo cep të jetës sociale në vend, nga televizioni tek shtypi i shkruar, nga debatet publike tek opinionet në shtëpi, kafene apo rrugë.Atmosferës nuk mund t’i shpëtojnë as mjediset universitare, që megjithëse të paanshme bëhen mikpritëse për aktorë të ndryshëm poli-

tikë të cilët organizojnë bashkëbisedime me studentët, por edhe ata vetë, studentët e ndjeshëm ndaj aktualitetit dhe politikave që zbatohen në vend dhe atyre që propozohen si ato që do e nxjerrin vendin nga kriza, bëhen organizatorë të debateve të ndryshme.

Taksë e sheshtë apo progresive? Cila është më e mira për xhepat e qytetarëve dhe për ekonominë e vendit? Si ka ndikuar sistemi i taksimit nga qeveria “Berisha” dhe çfarë ndikimi do të kishte taksa progresive nëse do të implementohej?

Cilat janë dobësitë e njërës dhe ku fiton pikë tjetra?

Të gjitha këto pyetje u shtruan dhe erdhën të argumentuara nga një grup studentësh të Fakultetit Ekonomik të Universitetit Europian të Tiranës në debatin “Taksë e sheshtë apo progresive?!”

Jo vetëm sipas bindjeve politike dhe aktivizimit në forumet rinore të partive politike, por edhe me një përgatitje disajavore me detajet teknike të fushës, me suportin e stafit akademik, ata u ndanë në dy grupe, të cilat përfaqësonin idetë e opozitës së majtë mbi taksën progresive dhe implementimin e taksës së sheshtë nga qeveria aktuale dhe filozofinë e saj pse ky është sistemi i taksimit që i duhet ekonomisë shqiptare.

Përmes qëndrueshmërisë logjike,

Universiteti Europian i Tiranës në bashkëpunim me Forumin Rinor të Partisë Demokratike dhe Forumin Rinor të Partisë Socialiste organizuan debatin parlamentar midis studentëve përfaqësues të dy forumeve.

saktësisë së fakteve dhe pak tërheq je emocionale për audiencën, të katërt studentët; Alban Koka, Aysela Abilaliaj, Klaudia Kaja dhe Tedi Zotaj ia arritën t’i shpalosnin argumentet e tyre në debat, duke u përpjekur të bindin se filozofia e njërës palë ishte më e duhura se e tjetrës.

Përfaqësuesit e grupeve folën me radhë duke shpalosur argumentet e tyre, ndërsa në pjesën e fundit të aktivitetit u zhvillua një bashkëbisedim i hapur me studentët pjesëmarrës në aktivitet, duke iu

përgjigjur pyetjeve të tyre. Një juri e përbërë nga pedagogët e Universitetit Europian të Tiranës nxorën edhe grupin fitues të debatit, duke u bazuar mbi forcën argumentuese të palëve debutuese.

Katër të rinjtë iu përgjigjen ftesës për këtë debat dhe prej më se një muaji nisën përgatitjet për të shpalosur jo vetëm njohuritë që kishin akumuluar në shkollë për sistemin fiskal, por edhe duke mbledhur të dhëna për mënyrën e implementimit, përfitimet dhe humbjet, krahasimin me vendete tjera ku implementohet njëri apo tjetri sistem taksimi, për të dalë përpara kolegëve më pas me qëndrimet e tyre. “Pedagogu më njoftoi që do të organizohej një debat i tillë dhe pranova me kënaqësi të merrja pjesë, duke qenë se studioj Ekonomik, m’u duk shume e dobishme që të angazhohesha në këtë temë. Ishte edhe më e thjeshtë, pasi edhe bindjet e mia përkojnë me anën që mbrojta dhe jam e bindur se sistemi i taksës së sheshtë është ai më i miri”, - tregon Klaudia Kaja, studente e Masterit në financë-Bankë në UET, pas përfundimit të debatit. Në atmosferën e fushatës elektorale studentët e Universitetit Europian të Tiranës do të organizojnë edhe debate të tjera të këtij lloji, ku të rinjtë do të paraqesin herë pas here platformat e secilës nga palët politike.

7465 02

MAPO

13 qershor 2012 www.gazetamapo.com

sociale

E mërkurë, 13 shkurt 2012 www.mapo.al

MAPO

17

Familjarët e pacientëve hedhin dyshime se aparatura nuk rregullohet për t’i drejtuar ata te spitalet private: Njerëzit nuk kanë takat të paguajnë 140-160 euro për të bërë një rreze një sekondë te privati

Prishet aparatura e kobaltit në QSUT, qindra pacientë me tumore pa rreze Prej dy muajsh aparatura e kobaltit në Spitalin Onkologjik është jashtë funksionit për shkak të një defekti, ndërkohë që qindra të sëmurë nga tumoret kanë ndërprerë seancat e rrezeve, duke pritur ditë pas dite pas dyerve të spitalit për të marrë këtë shërbim. QSUT: Po punohet për rregullimin e aparaturës. Pjesën e dëmtuar e kemi dërguar në Itali

Hapet urgjenca e re kirurgjikale

Jonida Tashi

Qindra të sëmurë me tumor nga i gjithë vendi kanë ndërprerë prej disa javësh seancat e rrezeve, duke pritur ditë pas dite pas dyerve të Spitalit Onkologjik në QSUT për të marrë këtë shërbim. Shkak edhe këtë herë është bërë prishja e aparaturës së kobaltit në Shërbimin Onkologjik, ku të sëmuret me kancer kryejnë procesin e rrezatimit, e cila prej dy muajsh është jashtë funksionit.

Kjo ka bërë që me qindra të sëmurë nga tumoret, të cilët nuk kanë mundësi t’iu drejtohen spitaleve private, të mbesin pa iu nënshtruar seancave të rrezeve, pasi aparatura e kobaltit në QSUT është e vetmja në sistemim publik shëndetësor në të gjithë vendin. Prej ditësh pacientë e familjarë të tyre jo vetëm nga Shqipëria, por edhe nga Kosova presin rregullimin e aparaturës për të bërë terapinë me rreze. Një prej tyre, i ardhur nga Ferizaj, i cili ka zënë një shtëpi me qira në Tiranë, tregon se ka 20 ditë që pret për të bërë trajtimin mjekësor të bashkëshortes. Ai pohon se gjatë tri viteve të sëmundjes së të shoqes ka harxhuar me miliona lekë nëpër dyert e spitaleve. “Nëse nuk kryen rrezatimet dhe ato që thotë mjeku, atëherë është në pyetje jeta. Më habit fakti pse luajnë me jetën e njeriut, të tregojnë që nuk punohet fare dhe të mos presim kot”, - pohon ai. Ndërkohë, të afërm të pacientëve të tjerë thonë se nëse trajtimi me rreze nuk merret në vazhdimësi, ai nuk ka vlerë. Ata tregojnë se të sëmurët janë përkeqësuar gjatë këtyre ditëve, pasi asgjësimi i qelizave kancerogjene duhet

Familjarët e pacientëve duke pritur në Spitalin Onkologjik

bërë në vazhdimësi. Nga ana tjetër, familjarët e pacientëve hedhin dyshime se aparatura e kobaltit nuk rregullohet për t’i drejtuar pacientët drejt privatit. “I kemi bërë 5 ditë dhe i kanë ndërprerë tani për arsye se thonë që është prishur aparati.

Aparatin thonë që e kanë çuar në Itali, nga Italia thonë që do e çojnë për ta rregulluar në Amerikë. Asgjë tjetër nuk bëjnë, veçse ka ndonjë privat që ne nuk e dimë, që e shfrytëzon këtë në maksimum. Të gjithë njerëzit, unë vetë s’kam takat të paguaj 140-160 euro për të bërë një rreze një sekondë të privati”, - pohon njëri prej familjarëve. Midis tyre ka edhe nga ata që në pamundësi të një zgjidhjeje tjetër e pranojnë situatën e pritjes në spital: “Unë duhet t’i bëj patjetër. Ky spitali këtë ka, e ka me ditë, me muaj, me javë”.

Problemet

Ava r it ë për rreg ullimin e aparaturës së kobaltit që kur është në gjendje pune përballon 120 pacientë në ditë janë të shumta dhe të vazhdueshme. Për shkak të mbingarkesës ajo dëmtohet shpesh dhe rregullimi i pjesëve kushton, shtuar këtu edhe faktin se mirëmbajtja e saj bëhet nga një firmë italiane. Gjithmonë në të tilla raste duhet pritur që ndreqja e defektit të vijë nga inxhini-

Për vite me radhë aparati i kobaltit është një problem në QSUT, për shkak të dyndjes së madhe të të sëmurëve me të gjitha tipet e tumoreve erët e firmës nga Italia. Nëse nuk ka probleme të rënda që kanë të bëjnë me ndërrim të pjesëve të saj, atëherë riparimi bëhet shpjet, por nëse ndodh e kundërta, pacientët duhet të presin edhe më shumë ditë që aparatura e rrezeve të vihet në punë.

Lidhur me këtë problem, burime zyrtare nga Drejtoria e QSUT-së bëjnë të ditur se po punohet për rregullimin e aparaturës. Përfaqësues të QSUT-së thonë se pjesa e dëmtuar e aparaturës është dërguar në Itali, duke shtuar se janë bërë disa prova teknike, dhe pritet vetëm që të vijë pjesa e rregulluar nga Italia.

Më parë, në QSUT kanë funksionuar dy aparate kobalti, por vetëm njëri është në gjendje pune, ndërsa tjetri është nxjerrë gjatë vitit

të shkuar jashtë përdorimit, pasi u vlerësua nga ekspertë të Agjencisë Ndërkombëtare të Energjisë se lëshonte rreze të dëmshme mbi normat e lejuara për pacientët, duke rrezikuar edhe më shumë shëndetin e tyre. Me heq jen e njërës prej aparaturave të kobaltit, asokohe drejtues të QSUT-së bënë të ditur se ajo do të zëvendësohej me një aparat me teknologji të avancuar siç është akseleratori linear, i cili edhe pse është blerë prej kohësh me një investim të përbashkët midis spitalit “Nënë Tereza” dhe Agjencisë Atomike, nuk është vënë ende në përdorim.

Për vite me radhë aparati i kobaltit është një problem në QSUT, për shkak të dyndjes së madhe të të sëmurëve me të gjitha tipet e tumoreve. Me rritjen e të prekurve nga kanceri është rritur dhe fluksi i pacientëve që marrin terapi me rreze.

Pasi nga rreth 6000 raste të diagnostikuara si të reja në vit në vendin tonë, pjesa më e madhe e tyre duke qenë se i drejtohen mjekëve në stade të avancuara, për pasojë marrin dhe seanca terapie me rreze. Këtij fluksi pacientësh nga Shqipëria i shtohen dhe ata nga Kosova e Maqedonia, dhe për këtë arsye aparatura unike e kobaltit punon më shumë orë se sa norma e caktuar.

Të gjitha operacionet e urgjencës në spitalin “Nënë Tereza” duke filluar nga dita e sotme do të kryhen në salla tërësisht të reja. Me mbylljen e urgjencës së vjetër kirurgjikale në spitalin nr.2, ku kryheshin më parë ndërhyrjet urgjente, tashmë ky shërbim do të ofrohet pranë ambienteve të spitalit të ri në QSUT. Prej ditës së djeshme janë vënë në punë sallat e reja në shërbimin e Urgjencës së Kirurgjisë. Drejtori i QSUT-së, Edmond Rrushi theksoi se tashmë pacientët nuk do të marrin shërbim në godinën e vjetër, e cila prej kohësh ishte amortizuar, por në një ambient ku aparaturat dhe kushtet janë tërësisht bashkëkohore. “Sot po hapim sallat e reja të Urgjencës Kirurgjikale me pajisje bashkëkohore, të cilat po vendosen për herë të parë në funksionim ”, - tha drejtori i QSUT. Ndërsa shefi i Shërbimit të Urgjencës së Kirurgjisë, Ylli Ziçishti theksoi se investimi i bërë sjell përcaktimin e shpejtë të diagnozës së pacientit. “Me investimin e bërë ne tashmë kemi 2 salla operacioni, me pajisje të reja. Ky shërbim ka edhe anën funksionale të tij, pasi çdo pacienti që do të paraqitet tek ne do t’i bëhet e mundur vendosja e diagnozës brenda 3 orëve, sepse në këtë godinë do të mund të kryejë analizat, vizitat si dhe ekzaminimet e imazherisë. Po kështu edhe pacientët të cilët do iu nënshtrohen operacioneve do të reanimohen në ambientet e reja”, - tha Ziçishti. Ai bëri të ditur se çdo ditë në këtë shërbim kryhen 8 deri në 10 ndërhyrje, ndërkohë që përgjatë 24 orëve aty priten 50-60 pacientë të cilët marrin ndihmë mjekësore, operohen ose shtrohen në pavijone për të marrë të tjera trajtime në një stad të dytë.

Basha: Brenda marsit nisin investimet për bulevardin e ri Vendimi i decentralizimit fiskal më 28 shkurt, Basha: Minibashkitë do të marrin kompetenca për kontrollin e territorit, tregjeve dhe mbledhjen e taksës së pronës Punimet për bulevardin e ri të Tiranës, sipas projektit të studios arkitekturore britanike “Grimshaw” do të nisin në muajin mars. Kjo u bë e ditur nga kryebashkiaku Lulzim Basha gjatë një takimi me drejtues të Institutit Kosovar për Qeverisje Lokale. Kreu i Bashkisë

tha se ndërtimi i bulevardit të ri dhe rehabilitimi i lumit të Tiranës hap një mundësi të re për zhvillimin ekonomik dhe nxit punësimin, duke prekur 1/5ën e qytetit në një prej zonave më të pazhvilluara të kryeqytetit. Sipas tij, ky investim trefishon hapësirat aktuale të gjelbra dhe krijon një park tjetër të madh në veri të Tiranës, përtej atij të Liqenit. “Brenda marsit ne presim që të nisim investimet për bulevardin e ri, zgjatimin e aksit jug-veri të kryeqytetit, duke filluar nga Stacioni i Trenit deri në lumin e Tiranës e më pas deri në kodrat e Paskuqanit, investim i cili do ta bëjë këtë aks, nga 1.8 km që është aktualisht, në 4.8 km të gjatë, nga sheshi

“Nënë Tereza” apo selia qendrore e Universitetit Politeknik të Tiranës deri tek përmbyllja e këtij aksi në kodrat e Paskuqanit”, - u shpreh Basha. Kreu i Bashkisë është ndalur edhe tek procesi i decentralizimit. Basha bëri të ditur se duke nisur nga mbledhja e radhës e Këshillit Bashkiak, një sërë kompetencash do t’i kalojnë njësive të qeverisjes vendore të Tiranës. “Unë besoj fuqimisht tek decentralizimi dhe tek aftësia për të trajtuar me profesionalizëm problemet, kur kompetenca është sa më pranë qytetarit. Në rastin konkret, ndonëse minibashkitë kanë 13 vjet që ekzistojnë, kompetenca e tyre e vetme është vula e

Lulzim Basha

gjendjes civile, ndërkohë që këtë vit, duke filluar që nga mbledhja e Këshillit, të 28 shkurtit, unë jam i vendosur t’u transferoj kompetenca për kontrollin e territorit, kontrollin e

tregjeve, të stimuloj mbledhjen e taksës së pronës që është kompetencë e tyre dhe t’u ndaj një grant konkurrues, pak a shumë e njëjta skemë që përdor qeveria qendrore me pushtetin vendor”, - theksoi kryebashkiaku. Më tej Basha, i ka njohur të pranishmit me tri prioritetet kryesore mbi të cilat operon administrata e Bashkisë së Tiranës, si: zhvillimi ekonomik, punësimi, përmirësimi i cilësisë së jetës etj. Kryebashkiaku tha se sot Tirana, pas 23 vitesh ka planin e saj urbanistik, i miratuar nga Këshilli Bashkiak dhe që brenda këtij muaji pritet të marrë edhe aprovimin e Këshillit Kombëtar të Territorit.

18 20

MAPO

E shkurt 2013 13mërkurë qershor 13 2010 www.mapo.al www.gazetamapo.com

kinema Aida Tuci

V

etëm pak ditë më parë Qendra Kombëtare e Kinematografisë shpalli katër projekte filmash që do të fillojnë xhirimet këtë vit. Kryetari, Artan Minarolli, e etiketoi një vit të suksesshëm për kinematografinë shqiptare realizimin brenda 2013-ës të k a t ë r f i l m av e a r t i s t i k ë m e mbështetjen financiare të QKK-së.

Mes tyre, projekti filmik që u veçua më shumë ishte ai i regjisorit Namik Ajazi, për arsyen e thjeshtë se filmi i tij me skenar të Ruzhdi Pulahës, titulluar “Djali i gjakut”, rrëfente një histori gjakmarrjeje dhe ishte projektuar që t’i drejtohej publikut të ri. Ky film është në fakt një projekt që fitoi mbështetjen e QKK-së që në vitin 2009 e që sipas planeve duhej të fillonte xhirimet po atë vit. Por për arsye objektive e subjektive të ndërthurura bashkë projekti i regjisorit Ajazi, mbeti në letër për vite me radhë. E gjatë këtyre viteve shumëçka ndryshoi nga projekti fillestar. Çfarë ka ndryshuar në projektin e filmit “Djali i gjakut”, që do të nisë xhirimet këtë vit?

Kemi një lëvizje në skenar përsa i përket tematikës. Ideja fillestare ishte për të realizuar një film për fëmijë, ku në qendër të filmit të kishte më shumë se një personazh fëmijë. Që pas vdekjes së Xhanfize Kekos, por edhe më përpara, nuk ishte bërë një film dedikuar fëmijëve. Me këtë projekt u prezantuam në Qendrën Kombëtare të Kinematografisë në vitin 2009.

Duhet të kemi parasysh se duke filluar që nga viti 2004 tema e fëmijëve të ngujuar ishte shumë evidente, prandaj bëmë dhe këtë skenar ku bëhej fjalë për fëmijët e ngujuar. Këtë ide ia propozuam disa skenaristëve dhe një nga ata që e mori përsipër ishte Ruzhdi Pulaha. Por projekti ynë, edhe pse u shpall fitues më 2009, u shty për arsye buxhetesh nga QKKja. Me filmin që bëri më pas Joshua Martson me titullin “Falja e gjakut”, ndryshoi tërësisht qëllimi i filmit që ne kishim projektuar qysh më 2009, sepse ne gati-gati ishim në të njëjtën linjë. Kështu që vendosëm të lëvizim në konceptin e skenarit, duke bërë diçka krejt tjetër.

Dhe çfarë rrëfehet në skenarin e ri?

Ngjarjet në skenarin e riparë po nga Ruzhdi Pulaha, janë zhvendosur në vitin 1982. Është historia e një hierarku të lartë të Sigurimit të Shtetit, i cili ka qenë protagonist në shumë goditje që i janë bërë ish-shokëve të tij, por dhe brenda partisë. Po vjen momenti që pre e goditjeve nga lufta e klasave bëhet edhe personazhi ynë në film, i cili ka qenë protagonist i goditjeve të shumë grupeve brenda partisë dhe Sigurimit të Shtetit. Atë e pezullojnë nga detyra dhe në këto tri javë që ai është i “ngujuar” në vilën e tij në pritje të fatit, i beson të birit gjimnazist disa nga sekretet që ka në ndërgjegjen e vet. Është një dramë psikologjike? Është një triller, ka dhe pak ak-

Filmi “Djali i gjakut” do të rrëfejë historinë e një hierarku të lartë të Sigurimit të Shtetit, protagonist në goditjen e shumë të grupeve armiqësore, por që në një moment e sheh veten në anën e kundërt

Namik Ajazi Një film për Sigurimin e Shtetit Skenari i shkruar nga Ruzhdi Pulaha bazohet në ngjarje reale sion. Janë ruajtur personazhet, përveç faktit se jemi rikthyer në vitin 1982 dhe me një subjekt krejt tjetër, duke iu larguar temës së gjakmarrjes.

Pra, jemi në vitin 1982, menjëherë pas vetëvrasjes së Mehmet Shehut. Ne synojmë të sjellim një histori tërësisht shqiptare, edhe pse e vështirë për ta prekur. Rikthimi më ‘82 është po aq i vështirë edhe nga ana e realizmit dhe produksionit. Filmi i rikthyer në kohë ka një tjetër kosto, sepse këtu asgjë nuk ngjan më me ato vite.

I keni piketuar vendet e xhirimeve të filmit?

Unë këto ditë kam qenë në Pogradec, për të gjetur pikërisht një zonë që të përshtatet me atë kohë. Kemi gjetur disa vende që i përshtaten asaj periudhe; një minierë, një shkollë etj.

P.sh. Bllokun e dikurshëm e kemi gjetur në Pogradec, sepse në Tiranë Blloku është transformuar dhe nuk ka asgjë të ngjashme me Bllokun e dikurshëm.

Kur do të bëhet çaku i parë?

Në fund të muajit do bëjmë çakun e parë.

Kasti i aktorëve është përzgjedhur?

E vetmja gjë që mund të them për momentin, për kastin e aktorëve, është se do të jenë italo-shqiptarë, sepse një pjesë e ngjarjeve të filmit zhvendoset edhe në Itali, ku do kemi dhe një pjesë të xhirimeve. Mendoj se do të kemi emra të njohur të kinemasë italiane dhe asaj shqiptare.

Nuk mund të themi emra?

Jo, për momentin, sepse akoma nuk janë mbyllur marrëveshjet me aktorët dhe më duhet të marr konfirmimet përfundimtare që të jap emra konkretë. Por nuk është e lehtë që të pranojnë të luajnë disa role edhe aktorët shqiptarë. I shmangen qasjes ndaj një personazhi të tillë, për arsye të ndryshme.

Po për rolin e djalit adoleshent e keni zgjedhur aktorin?

Ka qenë pak e vështirë, në fakt, të futësh një të ri të brezit të sotëm në lëkurën e një adoleshenti të fillim viteve ’80. Kemi bërë një audicion të madh me rreth 40 kinoprova, por akoma nuk e kemi vendosur.

Keni kërkuar në arkiva për ta skalitur personazhin e hierarkut dhe gjithë këtë histori që ju rrëfeni në film?

Po, janë bërë shumë kërkime. Nga historia jemi njohur me personazhe realë pa fund, që nga Kadri Hazbiu, Feçor Shehu e shumë e shumë të tjerë, që kanë qenë në strukturat më të larta të pushtetit dhe që më pas janë eliminuar. Jemi njohur me historitë e dhimbshme të familjarëve të tyre, që përfunduan disa të vrarë, disa u burgosën e të tjerë përfunduan në miniera. Janë bërë shumë emisione televizive, është shkruar dhe është folur shumë për ta në gjithë këto vite.

Pra, gjithçka në skenar është ndërtuar mbi ngjarje reale?

Po, patjetër. Historia e këtij filmi bazohet mbi ngjarje reale, por gjithsesi mbetet një film fiction, ku pjesë

Nga historia jemi njohur me personazhe realë pa fund, që nga Kadri Hazbiu, Feçor Shehu e shumë e shumë të tjerë, që kanë qenë në strukturat më të larta të pushtetit dhe që më pas janë eliminuar.

Jemi njohur me historitë e dhimbshme të familjarëve të tyre, që përfunduan disa të vrarë, disa u burgosën e të tjerë përfunduan në miniera

ngjarjesh reale janë personifikuar në këtë film.

I druheni reagimeve që mund të ngjallë filmi?

Ky është një film që do të ngjallë reagime për shumë tema që prek. Unë nuk u jam druajtur asnjëherë këtyre përballjeve, sepse tema të tilla i kam cekur në shumë dokumentarë që kam realizuar, si “Kur vriteshin poetët”, “Drita Çomo” etj.

Në këta 23 vjet është hera e parë që një regjisor shqiptar i qaset në një film artistik kësaj tematike...

Unë mendoj se krijuesit shqiptarë i kanë ikur kësaj teme dhe me të drejtë kanë kërkuar që t’i qasen një tematike të kohës, që mund të jetë ekzotike për spektatorin e huaj. Ata mbase kanë menduar më shumë për spektatorin e huaj sesa për atë shqiptar. Kanë menduar që filmi i tyre të jetë më tërheqës edhe për juritë e festivaleve.

Ndërsa në realizimin e këtij filmi ne kemi pasur parasysh publikun shqiptar. Por kjo nuk do të thotë që nuk synojmë pjesëmarrjen në festivale.

Edhe ky film, ashtu si gjithë filmat shqiptarë që janë realizuar vitet e fundit, do të bëjë rrugëtimin e tij nëpër festivale të ndryshme të filmit, për më tepër që filmi është një bashkëprodhim italo-shqiptar.

Cilët janë bashkëprodhuesit?

Kryesorët janë CIC (Centro Itraliano della Cinema), Giffoni dhe Qendra Kombëtare e Kinematografisë.

Sa është kostoja e filmit?

Rreth 1 milion euro.

E mërkurë 13 shkurt 2013 www.mapo.al

MAPO

19

dosier Në këtë pjesë të librit “Korbi, korbit nuk ia nxjerr sytë” regjisori Mihal Luarasi sjell në kujtesë takimin e rastësishëm me Liri Belishovën në vitin 1993 në shtëpinë e shkrimtarit Teodor Laço. Veçanërisht tronditës për Luarasin ka qenë rrëfimi që Liri Belishova i bëri për vejushën e Enver Hoxhës, shoqen e ngushtë të rinisë, Nexhmije Xhuglinin

Mihal Luarasi

Rrëfimi i Liri Belishovës për Enverin dhe Nexhmijen Enver Hoxha Ishte smirëzi e xheloz për cilindo që shfaqte aftësi e talent, cilësi që ai vetë nuk i kish.

Veçanërisht tronditës ishte rrëfimi për atë grua-përbindësh, vejushën Hoxha Pak kohë më parë, një kanal televiziv francez dha një reportazh mbi Shqipërinë, gjatë të cilit intervistuan edhe ishanëtaren e Byrosë Politike dhe sekretare të KQ të PPSh, Liri Belishovën. Në vitet gjashtëdhjetë e kemi admiruar fshehtas këtë grua për guximin e saj, por nuk mund të pajtohemi me të, kur harron të kujtojë e të shqyrtojë ngjarjet para vitit 1961! Edhe ajo e fillon e diktaturën pas rënies së vet nga pushteti.

Flet për internimet, burgimet, të sajat dhe të familjes së vet. Por ajo ishte në majë të piramidës dhe për gjithçka është bërë në Shqipëri deri atëherë, mban përgjegjësi. Në kohën e vet ajo shquhej për aftësi jo të zakonshme, por edhe për rreptësi dhe autoritarizëm. Si e gjykon ajo sot socializmin enverist në Shqipërinë e asaj kohe?!

Këtë grua, tashmë të thyer në moshë e të kërrusur, ish-luftëtare e njohur e rezistencës, ish-bashkëshorte e Nako Spirut dhe më vonë e Maqo Çomos, ish-e përndjekur politike dhe e internuar për afër 30 vjet, e takova rastësisht një natë në shtëpinë e Teodor Laços në Tiranë. Ishte vjet (1993).

I zoti i shtëpisë gjeti mënyrën për të na lënë vetëm në një dhomë, ndërsa në odën e ndenjes kish miq të tjerë, ku u bashkua edhe Edi, që e tërhoqi Loreta, gruaja e Laços.

Njiheshim për së largu, vetëm për vetëm nuk ishim takuar kurrë më parë.

Biseduam gjatë. Natyrisht, ajo foli më shumë, sepse edhe unë isha i interesuar ta dëgjoj. Ngado që endej fjala nëpër temat e mëdha të 47 vjetëve të “epokës”, ajo

kthehej e rikthehej, shpesh e më shpesh te vizatimi i portretit njerëzor e psikologjik të ish-shokëve dhe armiqve të saj, Nexhmije Xhuglinit dhe Enver Hoxhës, dy njerëzve që kishin përcaktuar për afër gjysmë shekulli jetën e të gjithë shqiptarëve, bashkë me të sajën dhe të familjes Belishova. Veçanërisht tronditës ishte rrëfimi për atë grua-përbindësh, vejushën Hoxha. Portreti i saj, gdhendur në një bllok qymyri nga Liria, doli para meje prapa bukurisë së jashtme, i zhveshur nga çdo tipar njerëzor. Gjatë luftës, shpesh patën fjetur bashkë si dy motra, në të njëjtin dyshek. Po, kur Liria ishte në internim dhe e bija po i vdiste nga kanceri në një spital, iu drejtua me një letër shoqes së dikurshme, si nëna nënës, ku i kërkonte leje për të shkuar ta shohë vajzën për të fundit herë, “shoq ja” as nuk denjoi t’i përgjigjej.

Portreti i Enver Hoxhës, që Belishova më pikturoi, ishte ai i një mediokri, “pa asnjë ide të vetën dhe ‘rronte’ duke përvetësuar e vjedhur idetë dhe mendimet e të tjerëve. Nuk turpërohej fare, kur idenë e ndonjërit prej nesh që pak kohë më parë, e kish hedhur poshtë, e paraqiste si të vetën, më vonë! Ishte smirëzi e xheloz për cilindo që shfaqte aftësi e talent, cilësi që ai vetë nuk i kish. Nuk ngurronte të merrte flamurin e ‘fitimtarit’, kur dilte fitues ndonjë propozim që ai as nuk e kish pëlqyer më parë!

Ishte titist deri ditën e fundit para Deklaratës të Informbyrosë dhe antitist të nesërmen; ishte staliniani më i zjarrtë deri në fund, paçkase pas kongresit XX, sa për sy e faqe, e shpalli veten ‘leninist” të zjarrtë!’” Me sulmet e tij të egra, e shtyu në vetëvrasje Nako Spirun që, siç dihet, ishte i vetmi që e kundërshtonte “bashkimin” me Jugosllavinë, kurse pas demaskimit të Titos, Enveri filloi të lëshojë lot krokodili për “shokun Nako” që “nuk u rezistoi dot” goditjeve të “revizionistëve jugosllavë dhe agjentëve të tyre në partinë tonë!”

Lidhur me Nakon, unë e pyeta nëse ja-

në të vërteta fjalët që janë dëgjuar qysh në atë kohë, se ajo nuk ish vetëvrasje, por vrasje?! Liria nuk diti, ose nuk desh, të më përgjigjet as me një “po” e as me një “jo” të qartë.

Sikur të mos ish bërë vonë dhe duhej të shkonim në shtëpitë tona, mund të kishim folur deri të nesërmen. Në fund, para se të ndaheshim, i thashë: “Këto që dëgjova dhe të tjera që ruani në kujtesë mbi atë kohë të keqe për shqiptarët, do të ishte mirë sikur t’i shkruanit, të botonit një libër, bashkë me ato që shpresojmë se do t’i shkruajnë të tjerët, dëshmitarë të drejtpërdrejtë të asaj kohe, do të përbënin një kontribut të domosdoshëm për autopsinë e diktaturës enveriste!”

Pasoi një heshtje e gjatë dhe unë e përsërita pyetjen: “Si thoni, do ta shkruani librin?!”

“Jo, nuk do ta shkruaj.” Ishte përgjigjja e prerë. Ajo, edhe në këtë rast, u tregua një grua e mençur. Liri Belishova, po t’i hynte shkrimit të atij libri, do t’i duhej të flasë edhe për vete dhe, siç duket, ende nuk është gati për të mohuar as vetveten e dikurshme e as komunizmin, të cilit i pat kushtuar rininë e saj.

Nuk di pse, por kam bindjen, se ajo do ta bëjë katarsisin e vet, më vonë…

Ekzorcizimi i së keqes të quajtur “Epoka e Partisë”, nga ana e atyre që e “ndërtuan” bashkë me Enver Hoxhën, të cilin e kishin perëndi, mund të bëhet vetëm me sinqeritet: o t’i thonë të gjitha, ose më mirë të mos flasin fare.

Libri i Lubonjës që kemi në dorë, jep shkas për të rikujtuar, për t’iu rikthyer dhe vënë në vend të disa prej ngjarjeve e fakteve që autori i trajton me anësi ose i shtrembëron, sikur të ishte i vetmi dëshmitar i tyre, madje dhe i vetmi gjykatës i paapelueshëm.

(Titulli është redaksional )

Gjatë luftës, shpesh patën fjetur bashkë si dy motra, në të njëjtin dyshek. Po, kur Liria ishte në internim dhe e bija po i vdiste nga kanceri në një spital, iu drejtua me një letër shoqes së dikurshme, si n ëna nënës, ku i kërkonte leje për të shkuar ta shohë vajzën për të fundit herë, “shoqja” as nuk denjoi t’i përgjigjej.

f 20 REPUBLIKA E SHQIPËRISË MINISTRIA E PUNËVE PUBLIKE DHE TRANSPORTIT DREJTORIA E PËRGJITHSHME E SHËRBIMEVE MBËSHTETËSE DREJTORIA E SHËRBIMEVE JURIDIKE

SEKTORI I SHPRONËSIMEVE ________________________________________________________________________ Adresa: Sheshi “Skënderbej”, nr.5, Tiranë Tel:++355 42 380793; Fax: ++355 42 232389

SHPALLJE KËRKESE PËR SHPRONËSIM PUBLIK Ministria e Punëve Publike dhe Transportit, shpall kërkesën për shpronësim Për objektin me shënimin “Proçes legalizimi”, pronari përkatës do të Ministria e Punëve Publike dhe Transportit, shpall kërkesën për shpronësim për konfirmim pranë ZVRPP-ve, Tiranë dhe Elbasan dhe në bazë të konfirmimeve për interes publik të pasurive të paluajtshme pronë private (objekte), që likuidohet pas përfundimit të proçesit të legalizimit dhe të regjistrimit do të jepen nga këto zyra do të hartohen dhe listat përfundimtare të cilat do interes publik të pasurive të paluajtshme pronë private, që preken nga ndërtimi që preken nga ndërtimi i segmentit rrugor Qukës – Qafë Plloç (Loti I ). pranë ZVRPP-së Librazhd, si dhe në bazë të dokumentacionit të pronësisë i segmentit rrugor Tiranë – Elbasan (toka dhe objekte). të për miratim pranë Këshillit të Ministrave. të Rrugëve. qëpropozohen do të dorëzojë pranë Drejtorisë së Përgjithshme Për pasuritë për të cilat në kolonën përkatëse është bërë shënimi “e paregSubjekti kërkues i këtij objekti është Autoriteti Rrugor Shqiptar.

Me anë të Subjekti kërkues i këtij objekti është Drejtoria e Përgjithshme e Rrugëve.

Me anë të këtij në publikimi në shtyp kërkojmë të personat vëmë nëtëdijeni personat këtij publikimi shtyp kërkojmë të vëmë në dijeni cilët preken nga jisruar”, medo pronarë të paidentifikuar, të cilët pretendojnë pronësinë të Pronarët të kompensohen përpersonat efekt shpronësimi pas miratimit tëky cilët preken nga kynëshpronësim.

Vënia në dijeni konsiston në masën kërkesës për shpronësim nga eKëshilli Ministrave të kenë të aplikojnë për regjistrimin tyre, nëi të kundërt nukdhe do pasi të kompenshpronësim.

Vënia dijeni konsiston në masën e vlerësimit të llogaritur në duhet e bazë vlerësimit të llogaritur në bazë të Vendimit nr.138, datë 23.03.2000 paraqitur dokumentacionin respektiv të pronësisë pranë Drejtorisë të Vendimit nr.138, datë 23.03.2000 të Këshillit të Ministrave “Për kriteret sohen për efekt shpronësimi. Lidhur me objektet sqarojmë se jemi në pritje së të Këshillit të Ministrave “Për kriteret teknike të vlerësimit dhe të Përgjithshme të Rrugëve (subjekti kërkues në bazë të ligjit nr.8561, datë teknike të vlerësimit dhe të përllogaritjes së masës së shpërblimit të pasurive të konfirmimit nga ALUIZNI. Në bazë të konfirmimit që do të jepet nga ky përllogaritjes së masës së shpërblimit të pasurive që shpronësohen, të 22.12.1999 “Për shpronësimin dhe marrjen në përdorim të përkohshëm, të që shpronësohen, të pasurive që zhvlerësohen dhe të të drejtave të personave të institucion do të hartohen dhe listat përfundimtare të cilat do të propozohen pasurive që zhvlerësohen dhe të të drejtave të personave të tretë, për pasurisë pronë private për interes publik”). tretë, për interespër publik”, të ndryshuar (sipërfaqet m2), si dhe në bazë të VKM për miratim pranë Këshillit të Ministrave. interes publik”, pronarët sipas listës emërore bashkëlidhur.

Për objektet përkëtij të cilat është bërë shënimi regjistrimi, sqarojmë se e nr.138, datë 23.03.2000 (objektet), për pronarët sipas listës emërore bashkëlidhur. Vlera totale e shpronësimi është “Proçes 6 891 530.5 (gjashtë milion Pronarët që kanë emrin në në listën emërore brenda15 15 pronarët të kompensohen pas përfundimit të këtij proçesipikë dhe pesë) në bazë të Pronarët që kanë emrin listën emëroredhe dhepersonat personat ee tretë, tretë, brenda tetëqinddo e nëntëdhjetë e një mijë e pesëqind e tridhjetë lekë.9 ditëve nga plotësimi i këtij afati për publikim, kanë të drejtë të paraqesin të pronësisë. ditëve nga plotësimi i këtij afati për publikim, kanë të drejtë të paraqesin pre- dokumentacionit LISTA EMËRORE E PRONARËVE QË SHPRONËSOHEN NË SEGMENTIN RRUGOR pretendimet e tyre lidhur me çmimin, sipërfaqen e pronësisë, Për objektetPLLOÇË" për tëLOTI cilatI është bërë shënimi “Pa dokumentacion/i pakonfirtendimet e tyre lidhur me çmimin, sipërfaqen titullin etitullin pronësisë, apo llojin "QUKËS-QAFË apo llojin e pasurisë që kanë në pronësi, të shoqëruara me dokumentat e pasurisë që kanë në pronësi, të shoqëruara me dokumentat përkatëse në muar” sqarojmë se personat që pretendojnë pronësinë duhet të aplikojnë për përkatëse në Ministrinë kompetente (Ministria e Punëve Publike dhe regjistrimin e Atësia tyre, ose të paraqesin dokumentacionin tekniko-ligjorShënime pranë Ministrinë kompetente (Ministria e Punëve Publike dhe Transportit).

Nr Emri Mbiemri Z.K. Numri i Objekt SHUMA Transportit).

Lidhur me pasuritë truall të cilat janë publikuar në periudhën Dhjetor 2011Janar 2012, sqarojmë se po ripublikohen përkolonën efekt të çmimit, pasi është ka paturbërë një Për objektin shtëpi banimi për të cilin në përkatëse shënimi pakonfirmuar”, kërkohet konfiçmimit rmim pranë ZVRPP-së gabim në“Ireferencën bërë në do atë të kohë përsa i përket për pasurinë truall.

Librazhd.

Në bazëështë të informacionit që do të jepet ngaligjor. kjo zyrë do të Në këtë publikim vënë çmimi i saktë referuar kuadrit hartohet dhe lista që do të propozohet për miratim pranë Këshillit të Pasuritë për të cilat është bërë shënimi në kolonën përkatëse “Rikonfirmim”, Ministrave. sqarojmë se ngaSHQIPTAR konfirmimet e dhëna nga Zyrat Vendore të Regjistrimit të PasAUTORITETI RRUGOR urive Paluajtshme, ka paqartësi apo mangësi të dhënash, ose për këto pasuri SEKTORItëTOPOLOGJIK nuk është dhënë ende konfirmim nga kjo zyrë. Për këto pasuri do të rimerret

Pasurisë Lloji TOTALE MPPT-së, në të kundërt nuk do të kompensohen për efekt shpronësimi.

(Lekë) shënimi “Konfirmuar nga Proces ZVRPP”, 1Për Agim pasuritë Sali për të Lekacilat është 3120bërë443/40 Karabina 957519.7 Legalizimi 2 Avni 1169të kompensohen 1088/4 Shesh për efekt 246244.8 Leje Ndërtimi sqarojmë seSabri pronarëtKocoli përkatës do shpronësimi pas 3 Shaban Maksut Gega 1169 1064/3 Shtëpi Banimi 2644136 Konfirmuar nga ZVRPP daljes tëGega Këshillit të1169Ministrave dheBanimi në bazë të3043630 dokumentacionit 4 Hasansë Vendimit Maksut 1064/2 Shtëpi I pakonfirmuar TOTALI 6891530.5 të pronësisë që do të dorëzojnë pranë Autoritetit Rrugor Shqiptar..

Vlera totale e këtij shpronësimi është 81 917 933.86 (tetëdhjetë e një AUTORITETI RRUGOR SHQIPTAR million e nëntëqind e shtatëmbëdhjetë mijë e nëntëqind e tridhjetë e tre SEKTORI TOPOLOGJIK pikë tetëdhjetë e gjashtë) lekë.

LISTA E PRONAREVE QE SHPRONESOHEN PER EFEKT TE NDERTIMITRRUGOR TE SEGMENTIT RRUGORTIRANE TIRANE - ELBASAN - ELBASAN LISTA E PRONAREVE QE SHPRONESOHEN PER EFEKT TE NDERTIMIT TEPERSEGMENTIT PUBLIKIM

LISTA E PRONAREVE QE SHPRONESOHEN PER EFEKT TE NDERTIMIT TE SEGMENTIT RRUGOR TIRANE - ELBASAN PER PUBLIKIM

PRONARI

TOKE ARE CMIMI Nr. Emri - Atesia - Mbiemri NR. PAS ZK SIP (M2) (LEK/ Vlera(leke) M2)

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24

TOKE TRUALL CMIMI SIP (LEK/M Vlera(leke) (M2) 2)

PRONARI

VLERA TOTALE (LEKE)

Shenime

Nr. Emri - Atesia - Mbiemri NR. PAS ZK SIP (M2)

Fshati Berzhite Z.K.1170

Skender Skalaj 222/38 1170 620 322 199640 199640 Konfirmuar nga ZVRPP Agim Gjuzi 222/37 1170 1565 322 503930 503930 Konfirmuar nga ZVRPP Murat Gjuzi 222/36 1170 2270 322 730940 730940 Konfirmuar nga ZVRPP Ramazan Gjuzi 222/35 1170 4101 322 1320522 1320522 Konfirmuar nga ZVRPP Muharrem Fili 222/34 1170 2310 322 743820 743820 Konfirmuar nga ZVRPP Xhavit Sallaku 222/33 1170 3990 322 1284780 1284780 Konfirmuar nga ZVRPP Xhavit Sallaku 222/58 1170 2505 322 806610 806610 Konfirmuar nga ZVRPP Ilir Baron Hoxha 222/50 1170 800 322 257600 257600 Konfirmuar nga ZVRPP Ilir Baron Hoxha 222/47 1170 225 322 72450 72450 Konfirmuar nga ZVRPP Ilir Baron Hoxha 222/40 1170 322 1140 1919.2 2187888 2187888 Konfirmuar nga ZVRPP Selim Basha 222/57 1170 790 322 254380 254380 Konfirmuar nga ZVRPP Xhemal Sinan Sallaku 222/27 1170 1402 322 451444 451444 Konfirmuar nga ZVRPP Haxhi Haxhi Sallaku 222/49 1170 322 1088 1919.2 2088089.6 2088089.6 Rikonfirmim Ramazan Gjuzi 126/109 1170 1245 322 400890 400890 Konfirmuar nga ZVRPP Ramazan Gjuzi 126/111 1170 1433 322 461426 461426 Konfirmuar nga ZVRPP Rukije Stafa 126/103 1170 815 322 262430 262430 Konfirmuar nga ZVRPP Hajdar Gjuzi 126/99 1170 1043 322 335846 335846 Konfirmuar nga ZVRPP AUTORITETI RRUGOR126/39 SHQIPTAR Xhavit Shaba 165 322 53130 53130 Konfirmuar nga ZVRPP 1170 Xhavit Shaba 126/36 1170 260 322 83720 83720 Konfirmuar nga ZVRPP SEKTORI TOPOLOGJIK 71/13 I Paidentifikuar 365 322 117530 117530 Rikonfirmim 1170 Trashg. Ramazan Asllani 71/14 1170 535 322 172270 172270 Rikonfirmim Jemin Muja 71/15 1170 413 322 132986 132986 Konfirmuar nga ZVRPP Kasem 1074PER EFEKT 322 TE 345828 nga ZVRPP 1170 LISTAAsllani E PRONAREVE QE45/13 SHPRONESOHEN NDERTIMIT TE SEGMENTIT RRUGOR 345828 TIRANEKonfirmuar - ELBASAN Sabri Hamza Tarja 42/1 1170 1285 322 413770 413770 Konfirmuar nga ZVRPP PER PUBLIKIM TOTALI

29211

9405942

PRONARI Nr. Emri - Atesia - Mbiemri

NR. PAS

ZK

AUTORITETI RRUGOR SHQIPTAR

2228

4275977.6

13681919.6

TOKE ARE CMIMI SIP (M2) Vlera(leke) (LEK/M2)

Fq. 1/2

Fshati Dobresh

1 Bajram Mali 426/18 1498 1947 323 628881 LISTA E PRONAREVE QE SHPRONESOHEN PER EFEKT TE NDERTIMIT TE SEGMENTIT RRUGOR TIRANE - ELBASAN PER PUBLIKIM TOTALI 1947 628881

PRONARI

TOKE ARE TOKE TRUALL CMIMI CMIMI SIP NR. SIP Nr. Emri - Atesia - Mbiemri ZK (LEK/M Vlera(leke) (LEK/M2 Vlera(leke) (M2) PAS (M2) 2) )

VLERA TOTALE (LEKE)

Rikonfirmim

TOTALI

CMIMI SIP CMIMI Vlera(leke) Vlera(leke) (LEK/M2) (M2) (LEK/M2)

TOTALE (LEKE)

Shenime

TOTALI

8828

2277624

Nr. Nr.Pas. Emri-Atesia-Mbiemri

ZK

1

6906734.4

Vlera Leke

Lloji I objektit

Shenime

218/29

Ilirjan Panariti

2735

966,244

Mur rrethues

Leje ndertimi

44/13

Genc Drita

1977

1,042,820

Banese 1 kt

Konfirmuar nga ZVRPP

1170

282,607

AUTORITETI RRUGOR SHQIPTAR

45/20 TOPOLOGJIK Aneta Alimemaj SEKTORI

Mur rrethues Leje ndertimi Zyra&Magazine (nyje prodhim 4 I Paidentifikuar inerte) Pa dokumentacion/I pakonfirmuar 353 1170 1,181,028 Zyra&Magazine (nyje prodhim inerte) Pa dokumentacion/I pakonfirmuar QE SHPRONESOHEN1170 PER EFEKT TE659,532 NDERTIMIT TE SEGMENTIT RRUGOR TIRANE - ELBASAN 5 LISTA 353E PRONAREVE I Paidentifikuar

TOTALI

4,132,230

Fq. 1/1

PRONARI Shenime

Nr. Emri - Atesia - Mbiemri NR. PAS ZK

SIP (M2)

CMIMI (LEK/M2)

Vlera(leke)

Shenime

Fshati Lunder Z.K.2529

Fshati Fikas Z.K.1622 1 Bashkepronare Beka 2 Haziz Ramazan Kerciku 3 Federata e Familjes per Paqe Boterore dhe Bashkim

VLERA

1 Nexhip Çoku 31/1 1977 500 258 129000 129000 Konfirmuar nga ZVRPP 31/2 1977 800 258 206400 206400 Konfirmuar nga ZVRPP 2 Besim Çoku 301/2 1977 717 258 184986 184986 Konfirmuar nga ZVRPP 3 Qani Bana 301/11 1977 1460 258 376680 376680 Konfirmuar nga ZVRPP 4 Besim Çoku 300 1977 650 258 167700 167700 Konfirmuar nga ZVRPP 5 Petrit Çoku 30 1977 518 258 133644 133644 Konfirmuar nga ZVRPP 6 Petrit Çoku 301/13 1977 288 258 74304 74304 Konfirmuar nga ZVRPP 7 Petrit Çoku 47/3 1977 25 258 6450 6450 Rikonfirmim 8 Besim Çoku AUTORITETI 47/4 1977 400 258 103200 103200 Rikonfirmim 9 Besim Çoku RRUGOR SHQIPTAR 700 258 180600 180600 Konfirmuar nga ZVRPP 10 Emin Kukli SEKTORI TOPOLOGJIK 120/1 1977 122/1 1977 1650 258 425700 425700 Konfirmuar nga ZVRPP 11 Emin Kukli Proga 44/37 1977 1120PER EFEKT 258 TE NDERTIMIT 288960 288960 Konfirmuar nga ZVRPP 12 Ramazan LISTA E PRONAREVE QE SHPRONESOHEN TE SEGMENTIT RRUGOR TIRANE - ELBASAN 301/2 1977 74 1919.2 142020.8 142020.8 Konfirmuar nga ZVRPP 13 Islam Banaj 44/13 1977 2338 1919.2 4487089.6 4487089.6 Konfirmuar nga ZVRPP 14 Genc Drita

3

Shenime

TOKE TRUALL

Fshati Ibe e Poshtme

2

SEKTORI TOPOLOGJIK

TOKE ARE

23/29 1622 23/26 1622 23/16 1622

760 327

1087

1622 1622

1232720 530394

1763114

84 84

1919.2

161212.8

1232720 Konfirmuar nga ZVRPP 530394 Konfirmuar nga ZVRPP 161212.8 Rikonfirmim

161212.8

1924326.8

1 Llazam Doda 2 Refit Korbeci 3 Pellumb & Ismet Krraba TOTALI

583/21 583/17 583/28

2529 2529 2529

788 1590 120 2498

2622.165 2622.165 2622.165

2066266.02 4169242.35 314659.8 6550168.17

Rikonfirmim Konfirmim ZVRPP Konfirmim ZVRPP

MAPO

7465 02

13 qershor 2012 www.gazetamapo.com

E mërkurë, 13 shkurt 2012 www.mapo.al

sport

21

MAPO

Lenon dhe Konte propozojnë të njëjtin formacion 3-5-2, ndërsa skocezi është i detyruar që të heqë dotë nga shërbimet e grekut Samaras, ndërsa italiani dërgon në tribunë Azamoah të sapokthyer nga Kupa e Afrikës

Juventus, tre gola për çerekfinalen Paris SG gjysmë hapi ndaj Valencias Pavarësisht shifrave të thella, kampionët e Italisë vuajnë përballë Sëlltikut vendës. Në “Mestalla” francezi Rami prish mbrëmjen e ekipit të Ançelotit Jeton Selimi

Pritej me mjaft interes sfida e “Celtic Park” mes Sëlltikut vendës dhe Juventusit, teksa bardhezinjtë kampionë të Italisë udhëtonin si favoritë ndaj një skuadre që në fushën e saj është një kundërshtar mëse i vështirë. Lenon dhe Konte propozojnë të njëjtin formacion 3-5-2, ndërsa skocezi është i detyruar që të heqë dotë nga shërbimet e grekut Samaras, ndërsa italiani dërgon në tribunë Azamoah të sapokthyer nga Kupa e Afrikës. Në një stadium vullkanik, të mbushur nga mbi 60 mijë shikues, të cilët e pritën formacionin transalpin me kore dhe këngë gjatë gjithë 90 minutave. Sfida nis e shpejtë dhe ndodh ajo që pritej: Sëlltiku ushtron presing gjatë gjithë fushës, ndërsa Juventusi duket disi më i tërhequr.

Por janë vetëm sekondat e para dhe në “Celtic Park” ndodh makthi i

Juventus feston fitoren

tifozëve vendës. Një gabim i Uaniamës do t’i japë mundësinë Matrit që të shënojë. Në fillim goli i jepet Markizios duke qenë se mesfushori dërgon në rrjetë një aksion të Matrit me topin që kishte kaluar vijën fatale, por që më pas UEFA do t’ia rikthejë autorësinë sulmuesit. Goli vjen që në minutën e dytë dhe ndërlikon planet e

vendësve. Bardhezinjtë tërhiqen për të goditur në kundërsulm, ndërsa gjatë gjithë 45 minutave të para kemi një bashkëbisedim mes sulmit kelt dhe mbrojtjes torineze. Por rastet e pastra do të jenë të pakta, ndërsa më së shumti skocezët do të kërkojnë goditjet nga distanca. Edhe pjesa e dytë nis si e para, por tashmë Sëlltiku duket i lodhur. Juventusi

Bardhezinjtë tërhiqen për të goditur në kundërsulm, ndërsa gjatë gjithë 45 minutave të para kemi një bashkëbisedim mes sulmit kelt dhe mbrojtjes torineze

pret në qetësi që të japë goditjen e “Ko”-së, ndërsa para se të vijë rrjeta e Markizios, Uaniama do të gabojë fatalisht me kokë i vetëm përballë Bufonit. Më pas do të jetë mesfushori që do të shënojë një gol të shkëlqyer pas një veprimi të bukur ndaj mbrojtësit që e markonte dhe mposht portierin Foster. Goli duket se i vë kapak sfidës në minutënn e 77-të, por pas gjashtë minutash do të jetë radha e Vuçiniç të shërbehet nga Markizio dhe të shënojë golin e tretë që i vë kapak kualifikimit. Por, përtej rezultatit dhe me atë që dhanë ekipet në fushën e lojës, humbja 0-3 duket vërtet e tepruar për Sëlltikun. Në ndeshjen tjetër të mbrëmjes është PSG që hedh një hap të mirë drejt çerekfinaleve. Në “Mestalla” të Valencias, milionat e sheikëve “asfaltojnë” skuadrën vendëse që në pjesën e parë. Dy gola të Lavecit dhe Pastores e çojnë ndeshjen në 0-2 për parizienët, ndërsa në fund të ndeshjes do të ketë dhe një gol për Valencias, i shënuar nga një francez: Adil Rami. Nota e keqe për mbrëmjen e skuadrës së Ançelotit është kartoni i kuq i marrë nga Zllatan Ibrahimoviç, që mund të mungojë më shumë sesa një ndeshje.

REPUBLIKA E SHQIPËRISË MINISTRIA E PUNËVE PUBLIKE DHE TRANSPORTIT DREJTORIA E PËRGJITHSHME E SHËRBIMEVE MBËSHTETËSE DREJTORIA E SHËRBIMEVE JURIDIKE

SEKTORI I SHPRONËSIMEVE ________________________________________________________________________ Adresa: Sheshi “Skënderbej”, nr.5, Tiranë Tel:++355 42 380793; Fax: ++355 42 232389

AUTORITETI RRUGOR SHQIPTAR SEKTORI TOPOLOGJIK

AUTORITETI RRUGOR SHQIPTAR

SEKTORI TOPOLOGJIK SHPALLJE KËRKESE PËR SHPRONËSIM PUBLIK

Ministria e Punëve Publike dhe Transportit, shpall kërkesën për shpronësim Për objektin me shënimin “Proçes legalizimi”, pronari përkatës do të LISTA E PRONAREVE QETE SHPRONESOHEN PER EFEKT TE NDERTIMIT TE SEGMENTIT RRUGOR TIRANE - ELBASAN E PRONAREVE QE SHPRONESOHEN PERtë EFEKT TE NDERTIMIT TEpronë SEGMENTIT RRUGOR TIRANE - ELBASAN LISTA Epublik PRONAREVE QE SHPRONESOHEN PER EFEKT TE likuidohet NDERTIMIT SEGMENTIT RRUGOR TIRANE - ELBASAN përLISTA interes të pasurive paluajtshme private (objekte), që pas përfundimit të proçesit të legalizimit dhe të regjistrimit PER PUBLIKIM preken nga ndërtimi i segmentit rrugor Qukës – Qafë Plloç (Loti I ). pranë ZVRPP-së Librazhd, si dhe në bazë të dokumentacionit të pronësisë që do të dorëzojë pranë Drejtorisë të VLERA Rrugëve.

PRONARI PRONARI TOKE ARE së Përgjithshme TOKE TRUALL CMIMI CMIMI Subjekti kërkues i këtij objekti është Drejtoria e Përgjithshme e Rrugëve.

CMIMI SIP TOTALE NR. Nr. Emri - Mbiemri NR. PAS në ZK shtyp SIP (M2) Vlera(leke) Shenime Vlera(leke) Shenime të Nr. Emri - Atesiado - Mbiemri ZK SIP (M2) (LEK/Mpër (LEK/M Vlera(leke) Me anë- Atesia të këtij publikimi kërkojmë të kompensohen efekt shpronësimi pas miratimit (LEK/M2) të vëmë në dijeni personat Pronarët (M2) (LEKE) PAS 2) Këshilli i Ministrave 2) të cilët preken nga ky shpronësim. Vënia në dijeni konsiston në masën kërkesës për shpronësim nga dhe pasi të kenë e vlerësimit të llogaritur në bazë të Vendimit nr.138, datë 23.03.2000 paraqitur dokumentacionin respektiv të pronësisë pranë Drejtorisë së Fshati Mjull Bathore Z.K.2704 Fshati Mullet Z.K.2735 të Këshillit të Ministrave “Për kriteret teknike të vlerësimit dhe të Përgjithshme të Rrugëve (subjekti kërkues në bazë të ligjit nr.8561, datë 1 Latif Begu 242/21 2704 1430 2622.165 3749695.95 Konfirmuar nga ZVRPP 22.12.1999 “Për shpronësimin dhe në përdorim të650303 përkohshëm, përllogaritjes së masës shpërblimit të pasurive që shpronësohen, 1 Bashkepronaret Kukli 22/17 2735 2791 233 marrjen 650303 Kofirmim ZVRPP të 2 Bilal Begu 255/15 së2704 825 2622.165 2163286.125 Konfirmuar nga ZVRPP të 3 Alush Isuf Tujani 258/8 2704 178 drejtave 2622.165 të personave 466745.37 Proces regjistrimi për 2 Petrit Burnaca pronë private 22/12 2735 për 3495 interes 233 814335 814335 Kofirmim ZVRPP pasurisë publik”). pasurive që zhvlerësohen dhe të të të tretë, 4 Hamdi Isuf Tujani 258/9 2704 161 2622.165 422168.565 Konfirmuar nga ZVRPP 3 Ismail Celiku 22/10 2735 856 233 199448 199448 Kofirmim ZVRPP interes publik”, për pronarët sipas 1306 listës2622.165 emërore3424547.49 bashkëlidhur.

5 Bashkim Ramiz Tujani 303/6 2704 Konfirmuar nga ZVRPP 4 Ibrahim Allmuca 22/6/2 2735 2230 233 519590 519590 Kofirmim ZVRPP 6 I Paidentifikuar 304/6 2704 930 2622.165 2438613.45 Rikonfirmim Vlera totale shpronësimi është 6 891 530.5 (gjashtë milion 5 Bashkepronaret Kukli e këtij 22/6/8 2735 1140 233 265620 265620 Kofirmim ZVRPP e 7 Skender Tujaniqë kanë emrin 304/3 në 2704 400 2622.165 1048866 e tretë, Konfirmuarbrenda nga ZVRPP 15 Pronarët listën emërore dhe personat 6 Osman Celiku 22/14 2940 233 685020 685020 Kofirmim ZVRPP 2735 tetëqind e nëntëdhjetë e një mijë e pesëqind e tridhjetë pikë pesë) lekë.9 8 Ramiz Tujani 304/2 2704 1992 2622.165 5223352.68 Konfirmuar nga ZVRPP AUTORITETI RRUGOR SHQIPTAR 7 Haki Said Teqja 125/12 1080 233 251640 251640 Kofirmim ZVRPP 2735 ditëve nga plotësimi i këtij afati për publikim, kanë të drejtë të paraqesin 9 Haxhi Gjuzi 307/26 2704 340 2622.165 891536.1 Konfirmuar nga ZVRPP EMËRORE E PRONARËVE 8 LISTA Vasil Jorgaqi 218/39 2735 QË SHPRONËSOHEN NË SEGMENTIN 1608 1919.2 RRUGOR 3086073.6 3086073.6 Kofirmim ZVRPP SEKTORI 10 Haxhi Gjuzi TOPOLOGJIK 2050 2622.165 5375438.25 Konfirmuar nga ZVRPP pretendimet e tyre307/25 lidhur2704 me çmimin, sipërfaqen titullin e pronësisë, PLLOÇË" 9 "QUKËS-QAFË Ramazan Haxhiu RRUGOR 212/6LOTI 2300 233 535900 535900 Rikonfirmim 2735 I 11 I Paidentifikuar 306/19 2704 600 2622.165 1573299 E paregjistruar AUTORITETI SHQIPTAR apo llojin e pasurisë203/4 që kanë në pronësi, të shoqëruara me dokumentat 10 Ramazan Haxhiu 217/54 2735 189 233 44037 44037 Rikonfirmim 12 I Paidentifikuar 2704 75 2622.165 196662.375 E paregjistruar SEKTORIHaxhiu TOPOLOGJIK 217/52 2735 përkatëse në Ministrinë kompetente (Ministria e Punëve Publike dhe 13 Ismet Ibrahim Dushku 269/6 2704 1850 2622.165 4851005.25 Konfirmuar nga ZVRPP 11 Ramazan 38 233 8854 8854 Rikonfirmim LISTA E PRONAREVE QE SHPRONESOHEN PER EFEKT TE NDERTIMIT TE SEGMENTIT RRUGOR TIRANE - ELBASAN Nr12 HysniEmri Atësia211/1/1 Mbiemri Z.K. Numri i 260 Objekt SHUMA 498992 Shënime Haxhiu 1919.2 498992 Kofirmim ZVRPP 2735 Transportit).

PER PUBLIKIM TOTALI

12137

31825216.61

Për objektin shtëpi banimi për të cilin në kolonën përkatëse është bërë PRONARI shënimi “I pakonfirmuar”, do të kërkohet konfirmim pranë ZVRPP-së CMIMI Librazhd.

Në bazë NR. tëPAS informacionit nga kjo zyrë Nr. Emri - Atesia - Mbiemri ZK SIP (M2) që do të jepet Vlera(leke) Shenimedo të (LEK/M2) hartohet dhe lista që do të propozohet për miratim pranë Këshillit të Ministrave.

Fshati Sauk Z.K.3266

1 2 3 4 5 6

Agim Isuf Greblleshi Fatime Isuf Qela Ismete Isuf Bendi I paidentifikuar Ikbale Isuf Goni Fatmir Brahja TOTALI

162/8 162/10 170/1 170/2 162/9 168/49

3266 3266 3266 3266 3266 3266

295 350 710 580 1110 1730 4775

2622.165 2622.165 2622.165 2622.165 2622.165 2622.165

773538.675 917757.75 1861737.15 1520855.7 2910603.15 4536345.45 12520837.88

Konfirmim ZVRPP Konfirmim ZVRPP Konfirmim ZVRPP Rikonfirmim Konfirmim ZVRPP Konfirmim ZVRPP

Pasurisë 209 Lloji TOTALE401112.8 13 Hiqmet Sinakolli 215/5 2735 1919.2 401112.8 Kofirmim ZVRPP (Lekë) 14 Shqipe 215/2 2735 72 1919.2 RRUGOR 138182.4 LISTAJahja E PRONAREVE QE SHPRONESOHEN PER EFEKT TE NDERTIMIT TE SEGMENTIT TIRANE138182.4 - ELBASAN Kofirmim ZVRPP 1 Agim Sali Leka PER PUBLIKIM 3120 443/40 Karabina 957519.7 Proces Legalizimi TOTALISabri 17059 1169 3974747 2149 Shesh 4124360.8 246244.8 8099107.8 2 Avni Kocoli 1088/4 Leje Ndërtimi 3 Shaban Maksut Gega 1169 1064/3 Shtëpi Banimi 2644136 Konfirmuar nga ZVRPP 4 Hasan PRONARI Maksut Gega 1169 TOKE 1064/2 I pakonfirmuar ARE Shtëpi Banimi VLERA3043630 TOTALI 6891530.5

Nr. Emri - Atesia - Mbiemri NR. PAS

ZK

SIP (M2)

2752 2752 2752 2752

95 70 364 564

CMIMI Vlera(leke) TOTALE (LEKE) (LEK/M2)

Shenime

Fshati Mushqeta 1 2 3 4

Fadil Velia Hysen Velia Riza Tafa Osman Tafa

Fq. 1/1

TOTALI

57/3 57/4 55 54

1093

254 254 254 254

24130 17780 92456 143256

24130 17780 92456 143256

277622

277622

Proces regjistrimi Proces regjistrimi Proces regjistrimi Rikonfirmim

Fq. 1/1

22

MAPO

E hënë 28 maj 2012 www.mapo.al

Rrugën e dashurisë nuk e ndal as tornado Një çift nga Kanzasi i kanë thënë ‘PO’ njëri-tjetrit në një ceremoni martesore në ambient të hapur, ndërkohë që jo shumë larg tyre shihej një tornado. Dasma është mbajtur në një pronë të dhëndrit në afërsi të qytetit Harper, ndërsa gjatë kohës që ka zgjatur ceremonia, disa kilometra larg tyre është formuar një tornado e kategorisë EF-3 që mund të arrijë shpejtësi ndërmjet 220 dhe 270 kilometra në orë.

Fjalëkryqi klasik 1

2

3

4

5

11 17

6

7

12

18

21

35

25 30

36 41

45

GAFORRE (21/VI-22/VII)

Diçka është duke bllokuar rrugën tuaj – a m u n d t a ka p ë r c e n i atë? Aktualisht nuk ka nevoje që t’i nxitoni gjërat, pasi ju mund të gjeni se jeni në një vend shumë më të mirë kur pluhuri të ulet në dy ditët e ardhshme.

Asnjë problem nuk është i tepërt për ju për momentin, pasi energjia juaj mendore është ajo e duhura për të zgjidhur gjërat në mënyrën më praktike. Në fakt ju mund të doni të dilni jashtë mënyrës suaj për të ndihmuar një shok ose pjesëtar familje.

Sot ju pengoheni mbi diçka shumë të madhe për veten tuaj – diçka e cila mund të ketë qenë e fshehur deri në këtë moment. Shikoni nëse në ndonjë farë momenti të ditës ju mund të fusni në lojë talentin tuaj të ri.

Filloni diçka të re – kjo mund të jetë pothuajse çdo gjë – dhe sigurohuni që kjo të përfshijë njerëzit tuaj në planifikim dh ekzekutim. Iniciativa juaj është pothuajse ajo e duhura për çfarëdolloj gjëje që duhet bërë.

VIRGJERESHA (23/VIII-22/IX)

PESHORJA (23/IX-22/X)

AKREPI (22/X-21/XII)

Ju mund të dëshironi që të festoni gjithë ditën ose të hani një tortë të tërë, por ju keni nevojë për këto, por duhet ta minimizoni pak këtë nëse do të doni të ndiheni mirë rreth vetes nesër. Është shumë e lehte për momentin që të abuzoni.

Ju duhet të shikoni nëse mund ta bindni atë shefin ose shokun rreth asaj që është duke ndodhur në të vërtetë – aftësia juaj për t’i shpjeguar dhe bindur ata është mjaft e fortë për momentin. Është një kohë e mirë për ju që t’i shkruani argumentet.

Çështjet serioze janë mbi tavolinë për momentin, por ato nuk janë asgjë që ju nuk mund ta përballoni. Sigurohuni që ju të jeni të drejtpërdrejtë me shokët dhe familjen tuaj, në mënyrë që ata ta dinë se çfarë është duke ndodhur në të vërtetë.

Rezultati mund të duket shumë i paqartë për shumicën e personave përreth jush, por ju mund t’u shpjegoni atyre mënyrën sesi gjërat do të shkojnë. Çfarëdo lloje gjëje që të jeni të gatshëm që të vendosni atje jashtë, do bëjë gjithë ndryshimin.

SHIGJETARI (22/XI-21/XII)

BRICJAPI (22/XII-20/I)

UJORI (20/I-19/II)

PESHQIT (20/II-19/III)

Ju keni nevojë që ta bëni ditën e sotme sa më të mërzitshme që të jetë e mundur–çdo lloj emocionimi ka të ngjarë që të dështojë. Kjo nuk do të thotë se ju nuk duhet të argëtohen, por thjesht që ju duhet të ngadalësoni ritmin.

Energjia juaj e mahnitshme është tamam ajo e duhura për të përcjellë favoret dhe sjelljet e kënaqshme, të cilat ju zakonisht nuk do t’i përdornit. Është një kohë e shkëlqyer për të kapur pikë me ata mbi të cilët ju keni autoritetin.

Ana juaj emocionale është më tepër e ndjeshme sesa zakonisht për momentin, dhe juve mund t’ju duhet të zmbrapseni kur personat me logjikë të pamëshirshme përpiqen që t’ju shtyjnë për detaje. Ju te gjithë së shpejti duhet të jeni në një sinkronizim.

Ju do të merrni komplimentin më të ëmbël, edhe pse mund të doje ca kohë që të arrijë tek ju. Është një kohë e mirë që të mbillni botën me një kompliment të bukur, të shkruar vetë, kështu që përhapni fjalë menjëherë.

32

33

28

38 43

46

47

48

44

49

Koha e fillimit ____:____

50

52

Koha e mbarimit ____:____

53

Horizontalisht:

Vertikalisht:

1. Arti i kuzhinës. 10. Dru gardhi. 11. Ar italian. 12. Lëvizja e rrymave të ajrit. 13. Tavolina. 17. Vendim me shkrim që merret në fund të punimeve të një kongresi, të një konference etj. 20. Degë e njomë, filiz.

21. Me të shpejtë, menjëherë. 22. Det fare i qetë para ose pas stuhisë.

23. Agjensi Juridike. 24. Banor i Belgjikës. 25. Shëtitje për t’u prehur, për t’u zbavitur e për të dëfryer. 29. Beqir, ish-ministër i qeverisë së dikurshme. 32. Janë në majë të vizores. 33. Pvëremër pronor. 34.

Letërsia Spanjolle. 36. Elbasani në makina. 37. Brengë ose shqetësim i madh. 39. Skuadër futbolli e kampionatit italian. 43. Pablo Montoja, ish-pilot i Formula 1. 45. Organizatë Zvicerane. 46. Bubani, shkrimtar humorist. 49. Shko! 50. Kafshë e madhe gjitare. 51. Lakore që bën një sërë rrotullimesh rreth një pike a një boshti duke u zgjeruar në mënyrë të njëtrajtshme. 52. Fill i trashë, 53. I moshuar.

1. Jusuf, shkrimtar i njohur kosovar. 2. Ai që ngjan shumë me dikë tjetër. 3. Ecje e kalit. 4. Personazhi që luan aktori. 5. Bimë e egër barishtore dyvjeçare, me gjethe si të lëpjetës. 6. Lloj majmuni. 7. Mama, shkurt. 8. Sportist vrapimesh. 9. Mik. 10. Krijim i nxënësve mbi një temë të caktuar. 14. Simboli kimik i radiumit. 15. Nevojë e organizmit për ujë. 16. Zonë Arkeologjike. 18. Janë në mes të vlerës. 19. Gropë e madhe, që hapet vendet malore për të mbledhur ujin e shiut. 24. Është e njohur ajo e Kurbinit. 26. Largim nga një drejtim i caktuar. 27. Tërësia e veprimeve të jashtme, që bëhen në mënyrë të rregullt për të kryer diçka. 28. Pronar i një tufe të madhe bagëtish. 29. Vegël bujqësore krahu. 30. Zotëron. 31. Universiteti Kukësit. 35. Shenjë për ndalim. 38. Pemë e lartë. 40. Një nga kontinentët. 41. Lumë në Egjipt. 42.

Gjysëm topi. 44. Fusha bujqësore. 47. Hija në mes. 48. Ndajfolje sasie.

Sudoku | nivel mesatar 8 6

1 5

9 LUANI (23/VII-22/VIII)

31

27

42

51

BINJAKET (21/V-20/VI)

16

26

37

40

45

DEMI (21/IV-20/V)

15

23

24

39

DASHI (20/III-20/IV)

14

22

34

Fjalëkryqi klasik është një nga lojërat enigmatike më të përhapura në botë. Fjalëkryqet e para filluan të botoheshin që në shekullin e XVIII dhe vazhdon të jetë e preferuar edhe në ditët e sotme.

10

20

29

Horoskopi i ditës

9

13

19

Qeni përshkon 1.831 kilometra duke vrapuar Një qen i vogël ka vrapuar 1.831 kilometra nëpër Kinë, duke ndjekur një ekip çiklistësh gjatë një turneu nëpër këtë vend. ‘E vogla Sa’ ka treguar përkushtim dhe qëndrueshmëri të jashtëzakonshme, pasi ka vrapuar 24 ditë dhe e ka përfunduar turneun bashkë me çiklistët. Rrugëtimi i qenit ka filluar kur njëri nga çiklistët i kishte dhënë ushqim, dhe më pas ‘Sa’ nuk është ndalur së vrapuari duke ndjekur vozitësit e biçikletave.

Gjatë rrugëtimit qeni së bashku me çiklistët kanë kaluar 1.831 kilometra, ndërsa janë ngjitur në 10 maja malesh më të larta se 4000 metra.

8

4

2

1

8

4 1

9

2 4

8

1

8

8 6

7

2

4 2

9

1

8 7

6 9

2

8

2

7

Plotësoni vendet bosh në mënyrë që çdo rresht e kolonë të ketë numrat nga 1-9.

1 2

6

2 9

4

7

9 4

9

9

5

3

7

9

5

3

3

7

Koha e fillimit _____:____ Koha e mbarimit ____:____

Numërkryq

Shah | nivel mesatar Gjeni figurën duke bashkuar pikat 5

8

5

1

4

Plotësoni tabelën me numrat e dhënë!

Gjeni 10 ndryshimet

Koha e mbarimit _____:_____

Ngjyrosni pjesën me pikë dhe zbuloni figurën

Përgjigjet nr të djeshëm

Koha e fillimit _____:_____

I bardhi lëviz dhe fiton në të dy rastet e e dhena në skemën e mësipërme. Sfidat e dhëna janë të përzgjedhura nga profesionistë të vërtetë të lojës së Shahut

Numra me 3 shifra: 011, 152, 156, 201, 243, 246, 256, 591, 625, 695, 810, 901.

Numra me 4 shifra: 0200, 0217, 2105, 4854, 6321, 6696, 7077, 8514.

Numra me 6 shifra: 008651, 011457, 105323, 120203,

P

L

A

N

I

M

E

T

R

I

R

E

K

O

M

A

N

D

I

M

E

R

A

M

E

D

I

E

E

M

R

R

R

O

T

H S

A

K

N

A

E

U T

M V U

K

6

2

0

1

3

2

6

5

9

8

7

8

4

8

5

4

1

5

2

6

3

2

1

4

4

6

9

5

8

7

4

8

5

4

1

5

2

6

3

3

3

2

0

1

Z

5

2

6

9

4

5

1

4

8

9

5

L E

E

Z

A

I

N

C

I

E

N

T

A

A

7

8

9

5

7

4

1

5

2

3

0

A

N

G

U

T

N

E

U

R

O

L

O

G

2

1

5

6

5

9

8

5

7

8

7

K

O

C

A

T

P

U

L

A

H

A

8

7

8

7

8

4

5

1

4

1

4

1

2

0

3

6

6

6

2

5

3

4

F

Z

E

O

E

S

E

U

L

H

A

M

B

A

R

A

D

V P

E

K

L

E

O

L

S

A

O

A

U

I

K

A

152632, 163202, 166666., 194960, 326606, 374557, 386146, 415263, 426321, 428601, 457512, 584441, 620151, 698563, 812646.

Numra me 7 shifra: 3868225, 5152956, 6332012, 9024407.6912, 952632.

S K

A

D

O

N

R

N

E

S

E

R

T

R

E

R

I

2

1

0

0

2

3

2

5

5

9

6

8

7

8

4

8

5

6

3

2

1

0

1

2

5

4

6

8

7

4

8

4

1

faqja e fundit

SOT 1880

E mërkurë 13 shkurt 2013 www.mapo.al

MAPO

23

13 shkurt Thomas Edison observoi efektin Edison Risi e rëndësishme e Edisonit ishte laboratori i parë për hulumtim industrial, i cili ishte ndërtuar në Menlo Park, New Jersey. Edisonit i atribuohen shumica e shpikjeve atje, edhe pse shumë punonjës kryen hulumtime dhe zhvillime nën drejtimin e tij. William J. Hammer, një konsultues i inxhinierisë elektrike, filloi detyrën e tij si asistent laboratori për Edisonin në dhjetor 1879. Ai ndihmoi në eksperimente në telefon, gramafon, hekurudhat elektrike, separator mineral hekuri, llambë elektrike, dhe në zhvillimin zbulimeve të tjera.

Megjithatë, Hammer ka punuar kryesisht në “llambë elektrike të flaktë” dhe ishte vënë në krye të testeve dhe të dhënave në këtë pajisje.

Më 1880 ai u emërua kryeinxhinier i punëve të Edisonit në llambë. Sipas Edisonit, Hammer ishte “një pionier i ndriçimit të llambës elektrike”. Pothuajse të gjitha patentat e Edisonit ishin patenta të shërbimeve, të cilat ishin të mbrojtura për një periudhë 17-vjeçare dhe të përfshira në shpikje apo procese që janë elektrike, mekanike, ose kimike në natyrë. Më 18771878 Edison shpiku dhe zhvilloi mikrofonin me

karbon, i cili përdorej në të gjithë telefonat së bashku me marrësin Bell deri më 1980. Pas procesit gjyqësor për patentën, më 1892 një gjykatë federale vendosi që Edison e jo Emile Berliner ishte shpikësi i mikrofonit me karbon.

Mikrofoni me karbon është përdorur po ashtu në radio dhe punë publike gjatë viteve 1920. Të dy, Tomas Edisoni dhe Tesla, u përmendën si laureatë të mundshëm për “Nobel” më 1915. Pavarësisht nga kontributet e tyre shkencore, ata kurrë nuk e morën këtë çmim. Mendohet se arsyeja ishte armiqësia mes tyre.

Benedikti XVI

Papa që nuk u bë dot Gjon Pal John Moody

Më pas Gjon Pali zbuloi natyrën e vërtetë: një teolog brilant, konservator, një politikan mjeshtëror dhe historian, një filozof i pakrahasueshëm, një aktrues i shkëlqyer falë karrierës së tij si aktor në rini, një antikomunist i pandalur dhe një udhëtar i pakorrigjueshëm.

Gjithashtu, ai nuk i trembej ekspozimit. Bënte ski. Alpinizëm.

I jepte kanoes. Vishte atletike.

Shihte gra afrikane gjipërjashta që kërcenin valle tradicionale.

Dhe nuk pushoi kurrë së foluri, në çdonjërën prej shtatë apo tetë gjuhëve që fliste, rreth asaj sesi Zoti na do.

GAZETA

MAPO info@mapo.al cel: 068 20 20 5555477 Gazetamapo@gmail.com cel: 068 477

Kurrë nuk iu dha shansi.

Që nga çasti që u shfaq në ballkonin e Shën Pjetrit më 19 prill 2005 për të përshëndetur besimtarët, Bendedikti XVI u përball me një problem të papërballueshëm: nuk ishte Gjon Pali II. Vendimi i Benediktit për të dhënë dorëheqjen po i faturohet moshës së tij-pothuajse 86 vjeç-dhe shëndeti i tij-asnjëherë i fortë. Do të ishte sikur ai të ish diagnostikuar me zemër të thyer papnore.

Sepse, pothuajse tetë vitet e tij në Fronin e Peshkatarit nuk dhanë rezultatet që ai kish shpresuar.

Ai nuk i bashkoi dot krahun konservator dhe progresiv të Kishës Katolike. Ai nuk e rimori vendin e Kishës në Europë, veprën e Benediktit paraardhës dhe arsyen se pse zgjodhi këtë emër. Siç as nuk e shtriu Kishën në Azi, çimentoi zotërimin e saj në Amerikën Latine, apo hapi shtigje të thella në Afrikë. Nuk pa të arrihej as mirëkuptimi ekumenik me fetë e tjera të mëdha, për të cilin shpresonte se do të lulëzonte gjatë mbretërimit të tij. Benedikti u përball me shanse pothuajse të pamundura edhe para se të zgjidhej.

Joseph Ratzinger -emri i tij i familjes- ishte ndërkohë flokëbardhë dhe i kërrusur kur u bë Papë. Ishte një gjerman i periudhës së Luftës së Dytë Botërore, dhe si djalosh shërbeu, pavullnetshëm, si një anëtar i Rinisë Hitleriane. Puna e fundit e tij në Romë si kardinali Ratzinger ishte drejtimi i Kongregacionit të Doktrinës së Besimit-ai krah i Vatikanit me detyrë forcimin e dogmës dhe çrrënjosjen e disidencës. Për këtë ai u mbiquajt Inkuizitori i Parë dhe Rotvajleri.

Ideja e tij për një natë të shfrenuar ishte një gotë e vetme Rieslingu dhe një orë loje në piano-ai ishte një interpretues i talentuar i Bethovenit dhe Moxartit.

Ky pra është ai. Por çka e pengonte atë është ajo që ai nuk ishte.

Paraardhësi i tij si Papë, Karol Vojtila nga Krakovi, shpërtheu për audiencën dhe popullaritetin mbarëbotëror në vitin 1978 si një portret i fortë dhe buzëqeshës për një Kishë që nuk kish zgjedhur një jo-italian për afro 500 vjet. Duke ndërthurur si emrin e tij papnor Gjon dhe Pal, Vojtila i sugjeronte Kishës se do të ndiqte stilin paqtor të Gjonit XXIII dhe Palit IV - asnjëri prej tyre skifter.

Më pas Gjon Pali zbuloi natyrën e vërtetë: një teolog brilant, konservator, një politikan mjeshtëror dhe historian, një filozof i pakrahasueshëm, një aktrues i shkëlqyer falë karrierës së tij si aktor në rini, një antikomunist i pandalur dhe një udhëtar i pakorrigjueshëm. Gjithashtu, ai nuk i trembej ekspozimit. Bënte ski. Alpinizëm. I jepte kanoes. Vishte atletike. Shihte gra afrikane gjipërjashta që kërcenin valle tradicionale. Dhe nuk pushoi kurrë së foluri, në çdonjërën prej shtatë apo tetë gjuhëve që fliste, rreth asaj sesi Zoti na do.

Për kontrast, daljet e para e të zbehta publike të Benediktit ishin shkatërrimtare sa i takon imazhit. Buzëqeshja e tij, megjithëse gjenuine, ngjante deri diku kërcënuese, sikur të ishte gati për ta kafshuar audiencën. I vendosur për të rikthyer shkëlqimin e Kishës në Europë, ku shpesh trajtohet si një teze e vjetër e rrjedhur, Benedikti mbajti një kumtesë në Regensburg të Gjermanisë në vitin 2006, që dukej sikur denigronte Islamin. Bota jokatolike ulëriti; Vatikani u mrrol dhe kërkoi falje.

Në vizitën e tij të parë si Papë në Shtetet e Bashkuara, Benedikti ofroi një ndjesë të përzemërt për trajtimin dorëbutë të skandaleve seksuale të Kishës amerikane dhe priftërinjve të saj. As sjellja e përshpirtshme e Papës nuk i kënaqi ca, të cilët e shpallën të ftohtë dhe të pandjeshëm ndaj vështirësive të viktimave të abuzimeve klerikale. Ai iu bashkua Twitterit, por përpjekja e tij e parë ishte sterile: Jam i lumtur të kontaktoj me ju përmes Twitterit. Ju bekoj të gjithëve nga zemra. Të paktën nuk përdori më shumë se 140 germa.

Në pothuajse tetë vjet, Benedikti shpalli tri enqiklika-mesazhe të drejtpërdrejta për besimtarët, që shpesh shpërfaqin entuziazmin dhe interesat e Papës. E para e llojit me titull Zoti është dashuri është një risigurim përkëdhelës, fjalëthjeshtë, logjik se Perëndia na do. Por edhe teksti i tij për dashurinë vuan, në krahasim me kanonin e epërm, intelektual e megjithatë intim të Gjon Palit.

Asnjë prej këtyre nuk e zbeh vendin e Benediktit në rreshtin e vikarëve të Krishtit. Vendimi i tij për të dhënë dorëheqjen ishte guximtar, i bazuar në përunjësi personale dhe në linjë me mesazhin e tij për besimtarët, se gjërat e kësaj bote janë k a l i mt a r e, p o r premtimi i parajsës i përhershëm dhe i pafund. Për këtë ai duhet mbajtur mend. * Jo h n Mo o dy është zv.president ekzekutiv dhe Editor Ekzekutiv i Fox News. Ka qenë ishkorrespondent në Vatikan dhe shef i byrosë së Romës i revistës amerikane Time.

Gjithashtu autori i librit’ Papa Gjon Pali II: Biografi’.

Kryeredaktor: Arion Sulo. Zv/kryeredaktor: Alfred Lela, Aleksandra Bogdani.

Politika: Nevila Përndoj, Fejzi Braushi. Kronika: Leonard Bakillari, Dashamir Biçaku Rrethe: Vladimir Karaj.

Ekonomia: Blerina Hoxha. Sociale: Jonida Tashi. Kultura: Aida Tuci. Suplement: Jonida Hitoveizi. Sporti: Jeton Selimi.

Komentatorë&Analistë: Gentian Elezi, Arjan Vasjari, Prof. Asoc. Dr. Adrian Civici.

Karikatura: Bujar Kapexhiu. Faqosja: Florenc Elezi. Ilir DRIZARI, Kujtim Bisha Koordinatore: Shkëndi çili.

Korrektore: Lila Plasari, Brunilda Meno. Adresa: Bulevardi Gjergj Fishta pranë UET

Asnjë prej këtyre nuk e zbeh vendin e Benediktit në rreshtin e vikarëve të Krishtit. Vendimi i tij për të dhënë dorëheqjen ishte guximtar, i bazuar në përunjësi personale dhe në linjë me mesazhin e tij për besimtarët, se gjërat e kësaj bote janë kalimtare, por premtimi i parajsës i përhershëm dhe i pafund. Për këtë ai duhet mbajtur mend.

Email: v_perleka@yahoo.com vera_perleka@hotmail.com

CMYK

24

MAPO

E mërkurë, 13 shkurt 2012 www.mapo.al