Gazeta Mapo

Faqe 4-5

Energjia e papaguar e stadiumit, rrezikohet miqësorja me Moldavinë Sekretari i Përgjithshëm i Federatës, Eduart Prodani, u shpreh i zhgënjyer në lidhje me pretendimet e kompanisë çeke, Negociatat vijojnë edhe sot

Drejtor Artur Zheji - Kryeredaktor Arion Sulo - E martë, 14 gusht 2012. Numër 656. Viti III botimit. Çmimi 30 lekë. 1.5 euro. www.mapo.al e-mail: gazetamapo@gmail.com. Adresa: BLV "Gjergj Fishta"

Përfundon odiseja e turistëve, 8 shqiptarë ngelen në Sharm El Sheik

Hakmarrja e Nazmies

Vret me breshëri plumbash burrin që e përdhunonte prej 4 vjetësh Nazmie Visha, vajza e përdhunuar që 13 vjeç dhe e marrë peng nga miku i familjes zbraz mbi të 4 breshëri automatiku në afërsi të varrezave të Krrabës. 18-vjeçarja fshihej prej 3 muajsh në shtëpinë e gjyshërve dhe ishte betuar së fundmi se do ta vriste Fiqiri Muçën me ç’të mundte. Flet e afërmja: Viktima e kishte përdhunuar vajzën që 13 vjeç dhe vazhdonte ta përndiqte. Babai Beqir Visha: Falenderoj time bijë që i ktheu nderin familjes Pas 4 vitesh presione, dhune seksuale e kërcënimesh, Nazmie Visha nuk ka duruar më. Ka zbrazur automatikun në trupin e 45-vjeçarit Fiqiri

Aeroporti i Sharm El Sheik

Pas një dite vuajtjesh turistët shqiptarë u kthyen dje në Tiranë me një avion të “Bel Air”. Pushuesit paguajnë vetë udhëtimin prej 250 euro edhe pse e kishin parapaguar atë njëherë. 8 shqiptarët mbeten në Egjipt, për shkak të mungesës së vendeve në avion Faqe 6

Tritol makinës së pronarit të “Vila Durakut” në Sarandë

ADRIAN CIVICI

NgërÇ

Dita e parë e shkollës, një guidë për studentët e rinj

Shekulli XXI me globalizimin e tij galopant dhe krizën ekonomiko...

Po nis studimet e larta dhe nuk di si të përshtatesh në universitet? Ja këshillat praktike për t’u përshtatur më së miri...

Në erën e teknologjisë, Geeks-at janë në modë

E quajnë “kurvë plakë”, por duan të bëjnë vend në gjirin e saj. 72 për qind e koment Imer Mushkolaj kosovarëve...

Në gjurmët e Bill Gates, Mark Zuckenberg apo Steve Jobs....

Një për të gjithë

kronikë

“Kryqëzimi i ferrit”, vdesin 2 persona pas përplasjes me kamionin Bilanc i rëndë në rrugët e vendit. Dy persona humbën jetën në Elbasan, ndërsa vendësit kanë pagëzuar “kryqëzim ferri” bajpasin ku para një jave u plagosën 9 persona

Rahman Mustafayev

ljen e gazit nga fusha e Shah Denizit në Itali. Ambasadori i Azerbajxhanit, Rahman Mustafayev, me rezidencë në Greqi, por që mbulon edhe marrëdhëniet me Shqipërinë, tha se vendi i tij është në proces bashkëpunimi me kompanitë TAP dhe Nabucco për të siguruar tranzitin e gazit azer në Europë. “Ne tani jemi në proces për mbylljen e bashkëpunimit me kompanitë për të selektuar njërën prej... Faqe 8

koment/ 19

NGA bujar kapexhiu

Në krahët e “kurvës”

7

Ambasadori i Azerbajxhanit: TAP apo Nabucco, fituesi më 2013

Azerbajxhani është neutral në konkurrencën që është duke u zhvilluar ndërmjet dy projekteve të gazsjellësve, TAP dhe Nabucco, për përcjel-

Goodbye, homo economicus!

economicus

Nazmie Visha, 18-vjeçarja që vrau Fiqiri Muçën në Krrabë

Ambasadori i Azerbajxhanit në Greqi flet për dy projektet dhe shanset e realizimit të tyre. Tirana dhe Athina në bisedime për gazsjellësin TAP

Persona ende të paidentifikuar i kanë hedhur në erë makinën pronarit të vilës ”Duraku”, një kompleks turistik në qytetin e Sarandës FAQe 6

op-ed / 18-19

Muça e pasi e ka parë atë të jepte shpirt në pragun e shtëpisë së gjyshërve të saj, ka telefonuar... Faqe 2-3

The Economist

Paul Ryan, Romney bën zgjedhjen e tij Në botën e polarizuar të politikës amerikane arritja e pakteve bipartizane në cilëndo çështje është një akt i rrallë në kohët tona. Kështu, ndoshta ia vlen të festohet fakti se, nëse do të votohej për zgjedhjen e Paul Ryan-it si kandidat për zëvendëspresident i Mitt Romneyt, ka gjasa që do të merrte mbështetje nga të dyja partitë. Më pak inkurajues është mundësia se të dyja anët do të përdorin z.Ryan dhe planin e tij buxhetor kontroversial për ta çarë edhe më tej elektoratin ndërkohë të ndarë. Energjia që shtyu kandidimin e Ryan-it fitoi shpejtësi gjatë javës së shkuar. Editoriale në Wall Street Journal...

2

MAPO

e MARTë, 14 GUSHT 2012 www.mapo.al

f kus

Hakmarrja e një 18-vjeçareje, pas një historie të gjatë abuzimi seksual dhe përndjekjeje nga një 45-vjeçar, babai i 4 fëmijëve

E afërmja: Nazmia u përdhunua që 13 vjeç, ishte betuar se do ta vriste Safete Visha, nusja e xhaxhait të 18-vjeçares, tregon se vajza fshihej prej 3 muajsh në shtëpinë e tyre, nga Fiqiri Muça. “E kishte ndjekur me armë deri afër varrezave dhe atje e kishte vrarë” Intervistoi: Dashamir Biçaku Safete Visha, gruaja 23-vjeçare e xhaxhait të Nazmie Vishës, rrëfeu dje për MAPO-n vrasjen e ndodhur mesnatën e së dielës, kur mbesa e burrit vrau njeriun që e kishte përdhunuar që 14 vjeçe.

Kjo histori ka vijuar prej më tepër se katër vitesh e gjysmë, mes Nazmie Vishës dhe kunatit të motrës së saj, Fiqiri Muçës. Safetja tregon se ajo nuk ka qenë në banesë mbrëmjen e të dielës, sikurse edhe bashkëshorti e kunati i saj.

Ajo tregon se vrasjen e ka marrë vesh mëngjesin e djeshëm nga policia, e cila kishte mbërritur në shtëpinë e prindërve të saj në Kërrabë të Vogël, për t’i marrë në pyetje.

Safete, si e morët vesh vrasjen e ndodhur mesnatën e të dielës?

Unë e kam marrë vesh në mëngjes nga policia. Ata erdhën në shtëpinë e prindërve të mi në Kërrabë të Vogël dhe kërkuan Besnikun që të shkonte me ta.

Ata kishin marrë me vetë vëllain e Besnikut, Beharin dhe kërkuan edhe Besnikun. Sapo e dëgjova se Besnikun e kërkonte policia, kërkova të di se përse e donin. Më shkoi mendja dhe pata frikë se mund të kishte diçka dhe menjëherë dyshova. Besniku iu kërkoi policëve se për se e donin, por ata ia kthyen shkurt.

Duhej të bënin një verifikim të vogël dhe më pas do ta kthenin. Na thanë që nuk kishte asnjë problem serioz. Dyshova menjëherë se në shtëpinë tonë, këtu në Kërrabë, duhej të kishte ndodhur diçka.

Kur u kthyet në shtëpi ?

Erdha sot (dje) në mëngjes me nënën time. Mora edhe atë sepse nga shtëpia e prindërve të mi në Kërrabë të Vogël, është dy orë larg në këmbë. Më duhej një njeri që të më ndihmonte të mbaja fëmijën e vogël gjatë rrugës, sepse kisha ed-

he djalin e madh që është pesë vjeç.

Mbërrita në shtëpi dhe nuk gjeta asnjë njeri. Vjehrri dhe vjehrra, Dalip dhe Drita Visha, nuk ishin këtu, pasi edhe ata i kishte marrë policia.

A jeni në dijeni sesi kishte ndodhur ngjarja?

Unë di që ai kishte ardhur këtu dhe kishte kërkuar të takonte Nazmien. Nuk e di saktësisht sesi, por di që ajo e kishte ndjekur me armë deri te rruga që është afër varrezave.

Kur kishte ndodhur ngjarja?

Di që ka ndodhur afër mesnatës, por saktësisht nuk e di.

A ka qenë ndonjë njeri tjetër kur ka ndodhur ngjarja?

Ka qenë vjehrra dhe vjehrri im, Dalipi dhe Drita. Por nuk di ta kenë parë, sepse di që ata kanë qenë në shtëpi brenda. Vetëm Nazmia e di sesi ka vijuar saktësisht ngjarja. Di që ajo e ka ndjekur, dhe e ka qëlluar atje pranë varrezave.

Më pas kush e ka lajmëruar policinë?

E ka lajmëruar vetë ajo. Di që ka pritur policinë deri sa ka ardhur, pasi e

Safetja tregon se vrasjen e ka marrë vesh mëngjesin e djeshëm nga policia, e cila kishte mbërritur në shtëpinë e prindërve të saj në Kërrabë të Vogël, për t’i marrë në pyetje

kishte lajmëruar.

Përse kishte ardhur të banonte këtu?

Para rreth tre muajsh, ai e rrëmbeu Nazmien dhe e çoi në një fshat të Burrelit, pranë Klosit, nga është edhe vetë me origjinë dhe atje di që e përdhunoi dhe e rrahu. Që të mos tregonte e kërcënoi që do ta vriste. Do të vriste atë dhe prindërit e saj. Di që ai kishte dashur ta shiste, ta trafikonte në Itali, por nga që i ati bëri denoncim në polici, ai nuk mundi ta trafikonte. Që nga ajo kohë, Nazmia erdhi dhe u strehua në shtëpinë tonë. Ai e mori vesh se ku ishte strehuar dhe vinte këtu e kërcënonte burrin tim. E merrte në telefon atë, por edhe kunatin, Beqirin, dhe e kërcënonte. U kërkonte që të mos e linin Nazmien këtu, por ta dërgonin te shtëpia e saj në Mal Vilëz të Zall Bastarit. Madje, di që më përpara ai i kishte kërkuar Nazmies që të merrte një automatik dhe të vriste prindërit dhe xhaxhallarët e saj, dhe më pas të dy bashkë do iknin të qetë ku të donin. Atje ai e kishte më të lehtë ta merrte dhe ta kërcënonte, për shkak se shtëpia ishte e veçuar. Kohët e fundit, Nazmia na tha neve që nuk do t’i fshihej më këtij njeriu dhe se do ta vriste me çfarë t’i dilte përpara, me armë, me sëpatë me ç’t’i zinte dora.

Po armën ku e gjeti?

Nuk e di ku e ka gjetur armën ajo. Ne nuk kemi pasur armë. Mbase ia ka marrë atij dhe e ka qëlluar. Ne nuk kemi pasur armë, por të thashë ai, nga sa më ka thënë Nazmia, i kishte thënë që të vriste familjen, ndërsa ai do i gjente armën.

Sa kohë ka që ky person ka kryer veprime të dhunshme me Nazmien?

Di që ka më tepër se katër vite. Që kur vajza ka qenë 13 vjeçe, pa më pak se 14 vjeçe. Atëherë e ka përdhunuar në

Viktima me 4 fëmijë, Nazmija u rrëmbye kur ishte e fejuar Viktima Fiqiri Muça ishte me origjinë nga Burreli, por banonte në Sukth të Durrësit. Ai ishte i martuar dhe kishte dhe 4 fëmijë. Vajza e madhe ishte 2 vjet me e madhe se Nazmija. Sipas të dhënave nga familja, Nazmija e njohu Fiqiriun në një lidhje krushqie, në kohën që ajo ishte e fejuar me një djalë në Kombinat.

Duket se kjo ka qenë koha kur Fiqiriu ka abuzuar me vajzën dhe e ka kërcënuar se nëse nuk shkon me të do tregonte për turpin e bërë. “Herën e parë kur e rrëmbeu, e mbajti në një shtëpi të pabanuar në një fshat të thellë të Burrelit. Rrëmbimi është bërë kur Nazmija ishte e fejuar me një person tjetër në Kombinat. Pasi e ka rikthyer në shtëpi, vajza ka qëndruar në gjendje të rëndë psikologjike dhe më pas është dërguar në shtëpinë e gjyshërve në Krrabë, në mënyrë që t’i largohej një rrëmbimi tjetër të mundshëm”, -thanë familjarët.

Mamaja e Nazmije Vishës

Vendi i vrasjes së Fiqiri Muçajt

shtëpinë e vet dhe e kërcënoi që të mos tregonte, ndryshe do ta vriste. Me kërcënime dhe shantazhe vazhdoi edhe më vonë që të mos tregonte.

Ka ndodhur herë të tjera që të vinte në Kërrabë dhe të kërcënonte?

Ka ndodhur disa raste. Madje, edhe tri netët e fundit të tilla kishin qenë. Ai vinte vazhdimisht dhe përgjonte. Madje, komshinjtë tanë na patën thënë se ai kishte qëlluar me armë disa herë në rrugë, duke bërë kërcënime.

Rrëmbimi, nëna e 18-vjeçares u vetëhelmua Historia e Nazmie Vishës nuk është e panjohur për opinionin publik. Një javë pas rrëmbimit të saj nga Fiqiri Muça, e ëma tentoi vetëhelmimin nga dëshpërimi i zhdukjes së Nazmies. 44-vjeçarja Mejte Visha kishte pirë helm nga dëshpërimi për mosgjetjen e vajzës, e cila që prej datës 23 maj rezultonte e zhdukur. Nga spitali, ku ndodhej nën terapi intensive, Mejte Visha zbulonte identitetin e rrëmbyesit dhe i bënte thirrje policisë që t’i

ndihmonte. “Vajzën e lamë në shtëpi me djalin. Vetë isha në punë, burri ishte larg. Kur erdhëm në shtëpi gocën nuk e gjetëm më.

Bëj apel që të gjendet fëmija sa më parë dhe ndaj atij personi të merren masa se më ka rrëmbyer fëmijën”-tha asokohe nëna e 18-vjeçares.

Dyshimet e familjes Visha ishin se Muça mund ta shfrytëzonte Nazmien për prostitucion, edhe si një mënyrë për të larë borxhet e shumta që kishte.

e MARTë, 14 GUSHT 2012 www.mapo.al

MAPO

3

Oficerët e kanë gjetur 18-vjeçaren me automatik në dorë, pranë trupit ende të ngrohtë të viktimës dhe nuk është dashur shumë kohë për të zbardhur hakmarrjen e paralajmëruar të saj

Babai i Nazmies: Falënderoj vajzën, ktheu nderin e familjes Babai i së arrestuarës për vrasjen e dhunuesit të saj Beqir Visha ka mbajtur një qëndrim të fortë për mediat gjatë ditës së djeshme, “Falënderoj vajzën për veprimin që bëri”,-thotë ai, ndërsa tregon vuajtjet që i ka shkaktuar ish-miku i shtëpisë. Ai tregon se ngjarja e ndodhur pak pas mesnatës së diel zbulon të vërtetën e rrëmbimit të Nazmies nga

Fiqiri Muça. “Ajo nuk ka ikur me dëshirë me të, por është detyruar dhe kërcënuar për të dhënë këtë deklarim në polici”,-ka thënë Beqir Visha. Duke i dhënë të drejtë së bijës për aktin e kryer, Beqir Visha thotë se nuk e fal familjen Muça. “Nuk i fal ata. Nuk ndahemi me kaq. Më kanë edhe 2 gjaqe të tjera për të larë.”- tha Beqir Visha për News 24. Ndërkohë,

xhaxhai i vajzës, Behar Visha tregon se ishte i pari që mbërriti në vendin e ngjarjes, pak minuta pasi dëgjoi të shtënat. Sipas tij,18-vjeçarja e ka qëlluar Fiqiri Muçën nën kërcënim dhe presion. “Pak minuta pas ngjarjes e këshillova Nazmien të njoftonte dhe të priste policinë. Ajo e qëlloi Fiqiriun, pasi ai e kërcënoi” shprehet Behar Visha.

Vajza e përdhunuar që 13 vjeç vret 45-vjeçarin E abuzuar që 13-vjeç nga miku i shtëpisë, Nazmie Visha ka marrë hak duke e qëlluar me 4 breshëri automatiku. Dialogu i viktimës Fiqiri Muça me taksistin dhe sherri që mbylli me gjak një marrëdhënie dhune dhe abuzimi seksual Dashamir Biçaku

Në fshatin Krrabë, të gjithë e njohin historinë e 18-vjeçares Nazmie Visha.

Vajza nga Zall Bastari dhe familjarët e saj pretendojnë se 4 vite me parë, miku i shtëpisë, Fiqiri Muça, ia kishte vënë asaj syrin dhe prej asaj kohe vajza nuk pati më qetësi

Jeta e Nazmies, e kthyer përmbys nga përdhunimi Historia e pazakontë e një dhunimi seksual, që vazhdoi për 4 vjet. Nazmie Visha u nda nga i fejuari dhe refuzoi të denonconte rrëmbimin nga frika e kërcënimeve Historia e pazakontë e marrëdhënies së çuditshme të Fiqiri Muçës nga Burreli, banues në Manëz, mësohet të ketë nisur katër vite të shkuara. Vajza, asokohe pa mbushur 14-vjeç, ishte zënë në kurth nga vëllai i dhëndrit të familjes, i cili kishte abuzuar seksualisht me të.

Sipas rrëfimeve të të afërmve, Muça, duke përfituar nga miqësia, hynte shpesh në shtëpinë e Beqir Vishës, për shkak se herë pas here punonte në këtë zonë. Në një nga këto raste ai ka hyrë në shtëpi, kur ka gjetur të vetme Nazmien, duke e përdhunuar atë. Për shkak të kërcënimeve, vajza nuk denoncoi në polici, por as nuk u tregoi të afërmve.

Historia e abuzimit vazhdoi edhe më tej, kur kjo vijoi të përdhunohej, ndërsa

herë pas here Muça e mashtronte se do të martohej me të apo se do të iknin së bashku në Itali. Këto premtime, sipas të afërmve bënë që vajza të ndahej nga i fejuari, kjo për shkak edhe të kërcënimeve të Muçës në adresë të të fejuarit. Ndërkaq më 24 maj të këtij viti, në spitalin “Nënë Tereza”, në Tiranë, mbërriti në gjendje të rëndë shëndetësore, pas një helmimi, nëna e Nazmies, Meite Visha. Kjo pasi prej një jave, familja nuk kishte asnjë informacion mbi vendndodhjen e Nazmies, e rrëmbyer nga Fiqiri Muça. Ai e kishte dërguar në një fshat në afërsi të Klosit dhe më pas e kishte kërcënuar e përdhunuar sërish. Pas denoncimit në polici, çështja u mbyll, pasi vajza deklaroi se ishte larguar me dëshirën e saj nga shtëpia. Në të kundërt prindërit nuk ishin të bindur për këtë fakt dhe dyshonin se vajza e kishte dhënë një deklarim të tillë nën trysni dhe kërcënime, histori kjo që u vërtetua mbrëmjen e së dielës, kur Nazmie Visha vrau me automatik Fiqiri Muçën.

Tiranë Pas 4 vitesh presione, dhune seksuale e kërcënimesh, Nazmie Visha nuk ka duruar më. Ka zbrazur automatikun në trupin e 45-vjeçarit Fiqiri Muça e pasi e ka parë atë të jepte shpirt në afërsinë e varrezave të fshatit, ka telefonuar policinë. Oficerët e kanë gjetur 18-vjeçaren me automatik në dorë, pranë trupit ende të ngrohtë të viktimës dhe nuk është dashur shumë kohë për të zbardhur hakmarrjen e paralajmëruar të saj. Krimi ndodhi pak pas mesnatës së diel, në një shtëpi pranë xhamisë së Qendër-Krrabës, ku Nazmie Visha ishte dërguar nga prindërit për t’iu fshehur 45-vjeçarit Fiqiri Muça. Por babai i katër fëmijëve, më e rritura e të cilëve ishte 2 vjet më e madhe se Nazmia, kishte arritur ta gjente edhe në shtëpinë e dajallarëve.

Fqinjët e familjes Visha në fshatin Krrabë tregojnë se kishin dëgjuar sherr me zë të lartë për më shumë se 1 orë. E më pas, 4 breshëri plumbash automatiku, që i dhanë fund me vetëgjyqësi një historie abuzimi që kishte nisur prej kohës kur Nazmie Visha ishte 14 vjeç.

Vrasja e paralajmëruar Nazmie Visha kishte lënë prej javësh shtëpinë e saj në Zall Bastar të Tiranës dhe kishte shkuar për t’u fshehur te të afërmit në Krrabë. Por edhe aty nuk gjeti paqe prej 45-vjeçarit. Vajza 18 vjeçare, Nazmie Visha i ka dhënë fund përndjekjes 4-vjeçare nga Fiqiri Muça me mendje të ftohtë. Burime të drejtoria e Policisë së Tiranës thanë dje për “MAPO”-n se mbrëmjen e së dielës, Nazmie Visha i kishte telefonuar 45-vjeçarit që vazhdonte të shpresonte një ribashkim të mundshëm. I kishte premtuar se do të “arratisej” bashkë me të, duke i kërkuar të shkonte tek shtëpia e gjyshërve në fshatin Qendër Krrabë, ku ajo fshihej prej 3 muajsh. I nxitur nga telefonata premtuese, Fiqiri Muça mbërriti në Krrabë me një veturë të bardhë, duke ndaluar pranë zonës së varrezave, ku edhe banonte familja e Dalip Vishës, gjyshit të Nazmies. Pas kësaj situate, sipas burimeve të policisë gjithçka mori tatëpjetën, ndërsa vajza 18 vjeçare ndoqi nga pas njeriun që e kishte përdhunuar dhe përndjekur, duke e goditur disa herë me armë automatike në trup. Fiqiri Muça është gjetur i vdekur në një përrua të mbuluar me ferra, pra-

Nazmie Visha

në varrezave të fshatit. Për të konfirmuar faktin dhe pretendimin e vajzës, policia ka marrë për të bërë një krahasim për faktorë plotësues në duart e Vishës. Në këtë mënyrë është konfirmuar edhe dyshimi i bluve, se Nazmie Visha ka qëlluar vetë mbi 45-vjeçarin, duke i marrë jetën. Pasditen e së dielës, ai kishte marrë një taksi, nga Shijaku i Durrësit dhe ishte nisur drejt vendit ku fshihej Nazmia. Shoferi i taksisë i pohoi policisë se viktima i kishte thënë që po shkonte të merrte të dashurën e tij. “E prita rreth 1 orë në qendër të fshatit, derisa dëgjova të shtënat”,-ka dëshmuar në polici taksisti, me të cilin Fiqiri Muça udhëtoi drejt Krrabës.

Vrasja ka ndodhur rreth orës 00.50 minuta, ndërsa policia ka mbërritur pak kohë më vonë, për t’i vënë prangat 18-vjeçares. Kjo e fundit ka dorëzuar edhe armën e krimit, një automatik me të cilin qëlloi me breshëri Fiqiri Muçën. Burime të policisë bëjnë me dije se Nazmie Visha ka rrëfyer më pas historinë e abuzimit 4-vjeçar dhe arsyet pse ajo kishte tërhequr denoncimin për Fiqiri Muçën, nën panikun e të cilit jetonte prej vitesh.

Historia e abuzimit Në fshatin Krrabë, të gjithë e njohin historinë e 18-vjeçares Nazmie Visha.

Vajza nga Zall Bastari dhe familjarët e saj pretendojnë se 4 vite me parë, mi-

ku i shtëpisë, Fiqiri Muça, ia kishte vënë asaj syrin dhe prej asaj kohe vajza nuk pati më qetësi. “E ka rrëmbyer me forcë. Na ka treguar vetë vajza. E ka përdorur me dhunë për marrëdhënie seksuale. Dhe ajo nuk donte më të kthehej tek ai”,- shprehet një prej fqinjëve të Nazmie Vishës. Banorët e zonës e cilësojnë viktimën si kriminel dhe shtojnë se familja Visha kishte frikë se ai do ta rrëmbente sërish vajzën e tyre, ndaj edhe e fshehën në Qendër Krrabë. “Ajo ka treguar këtu se ai e ka rrëmbyer. Përderisa kjo vajza është marrë peng, ka lënë babën e nënën në Zallbastar dhe ka ardhur këtu për t’u strehuar, ai ka qenë i frikshëm për të. Madje me bindje them se ai ka tentuar ta grabisë sërish vajzën”tregon një tjetër fqinj në Krrabë. Në fillim të këtij viti, emri i vajzës nga ZallBastari kishte mbërritur në polici si e zhdukur, përmes denoncimit të familjarëve të saj, por hetimi u pushua në momentin që ajo tërhoqi denoncimin për rrëmbim nga Fiqiri Muça. Nazmie Visha ka pretenduar se është rrëmbyer dhe mbajtur në një pyll të Burrelit nga burri që ajo vrau, por më pas ishte kërcënuar sërish prej tij. Kjo ngjarje u mbyll me kaq nga policia, e cila mesnatën e së dielës mblodhi pasojat e një tjetër krimi të paralajmëruar në rrethinat e Tiranës.

4 7465 02

MAPO MAPO

qershor 2012 2012 e13MARTë, 14 GUSHT www.gazetamapo.com www.mapo.al

politika

“Vazhdon tallja me shqiptarët! Një propozim publik për Kryeministrin: Ja ku jam unë pa imunitet, vërteto një akuzë të vetme në mijëra që ke bërë ndaj meje”

Rama-Berishës: Jam pa imunitet, vërteto akuzat ndaj meje Rama thekson në Twitter se kreu i ekzekutivit lëshon vetëm akuza, pa prova konkrete.

TIRANË Reagimeve të njëpasnjëshme të Partisë Demokratike lidhur me mosheqjen e imunitetit, kryetari i Partisë Socialiste, Edi Rama, i është përgjigjur dje me një kërkesë direkte drejtuar kryeministrit Sali Berisha. Në një koment të shkurtër të publikuar po në “Twitter”, Rama ka theksuar se ai është pa imunitet, duke ftuar Berishën që të vërtetojë akuzat e adresuara ndaj tij. ”Vazhdon tallja me shqiptarët! Një propozim publik për Kryeministrin: Ja ku jam unë pa imunitet, vërteto një akuzë të vetme në mijëra që ke bërë ndaj meje”, - shkruan Rama. Duke marrë shkas edhe nga deklarata e djeshme e zëdhënëses së PD-së se në PS ekziston frika për mos heqjen e imunitetit për shkak të zotërimit të pasurive të paligjshme, Rama thekson në Twitter se kreu i ekzekutivit lëshon vetëm akuza, pa prova konkrete. “Asnjë provë nuk ka Kryeministri as për tërë atë lumë akuzash ndaj deputetëve të PS që vijnë nga bota e sipërmarrjes! Imuniteti s’ka lidhje në këtë mes. Asnjë vend normal s’do e pranonte një ditë të vetme për kryeministër një shpifës që çdo ditë ngre akuza në hava ndaj opozitës e s’vërteton dot asnjë”, - u shpreh Rama. Ndërkohë, PS-ja ka reaguar për të disatën herë ndaj kërkesës së shprehur nga kryeministri Sali Berisha për zhvillimin e një

“Do bëjmë si britanikët, Lotaria Kombëtare për sportin” TIRANë Kryesocialisti Edi Rama është frymëzuar nga performanca e ekipit britanik në Lojërat Olimpike Londër 2012, që u rendit në vendin e tretë për numër medaljesh të arta të fituara, pas ShBA-së dhe Kinës, për të treguar se kjo skuadër kishte bazë financimin nga Lotaria Kombëtare. “Shkëlqimi i skuadrës britanike ka në bazë financimin nga Lotaria Kombëtare”, - shkruan Rama në Twitter, ndërsa premtoi se do të ndjekë të njëjtën strategji edhe për sportin shqiptar, kur të vijë në pushtet.

Duke iu drejtuar atyre që i cilëson si “skeptikët mbi programin e PS”, Rama pohoi se “me Lotarinë Kombëtare në dispozicion të Sportit e Rinisë, ne do ta rilindim sportin shqiptar”. Sipas tij, shembulli i Britanisë së Madhe mbi Lotarinë Kombëtare është rruga e duhur për t’u ndjekur.

“Asnjë provë nuk ka Kryeministri as për terë atë lumë akuzash ndaj deputetëve të PS-së që vijnë nga bota e sipërmarrjes! Imuniteti s’ka lidhje në këtë mes”

referendumi për heqjen e imunitetit.

Nga PS-ja është theksuar se në parim janë pro heqjes së imunitetit, porse në rastin e mbajtjes së një referendumi duhen marrë parasysh edhe dy kërkesa të tjera që lidhen me

Tahiri: Pa u larguar Berisha, nuk mund të kthehet drejtësia në vend TIRANË Nënkryetari i grupit parlamentar socialist, Saimir Tahiri, komentoi dje situatën e krijuar së fundmi në vend, si rezultat i grabitjeve, plagosjeve dhe aksidenteve në rritje. “…Qytetarët grabiten në mes të ditës, ndërkohë që Sali Berisha dërdëllit për imunitetin.

Vriten në rrugë, në shtëpi, në plazh, në qytet e fshat, ditën e natën, ndërkohë që Sali Berisha grabit institucionet e pavarura, siç bëri më së fundi me KLD-në dhe ShISh me ndihmën e president Bujarit. Rrugët lahen me gjak nga aksidentet skandaloze ku humbin jetën fëmijë, të rritur e të moshuar, ndërkohë që Sali Berisha mban rekorde noti. Shqipëria digjet, e Sali Berisha krihet, do thoshte populli. Cili nga kriminelët e rrugës,

Saimir Tahiri

nga hajdutët ordinerë apo bandat e armatosura që terrorizojnë qytetarët ka imunitet? Kush po i mbron kriminelët që vrasin e pastaj lirohen për të vrarë përsëri? Po hajdutët e grabitësit kush po i lë të lirë?”, - tha dje Tahiri. Deputeti socialist shtoi se pa largimin e Berishës, drejtësia nuk mund të rikthehet në vend: “…Pa u shkulur Sali Berisha, nuk mund të rikthehet drejtësia në vend. Nuk mund të garantohen institucionet e pavarura, Prokurori, Gjykata, Shërbimi Informativ Shtetëror në radhë të parë, nuk mund të ndëshkohen ata që fshihen pas imunitetit, e po kështu, edhe grabitësit, hajdutët, kriminelët dhe bandat që po bëjnë kërdinë dita ditës”.

ndalimin e importit të plehrave dhe paketën e drejtësisë, që nënkupton ndryshime kushtetuese të tjera. Në anën tjetër, PD-ja e ka cilësuar vetëm një artificë të PS-së me qëllimin e vetëm moslejimin e heqjes së imunitetit. Sipas selisë blu dy kërkesat e tjera të PS-së janë non sens dhe për pasojë nuk mund të pranohen në kërkesën e bërë publike për mbajtjen e referendumit vetëm për imunitetet. Pak ditë më parë, Kryeministri, por edhe zëra të tjerë në PD, u shprehën se po shihen të gjitha mundësitë e mbajtjes së referendumit, duke pranuar se një nisme e tillë mbart më vete edhe vështirësitë, në kushtet kur për një ndryshim kushtetues duhet domosdoshmërish konsensusi i opozitës dhe se afatet janë në limit sa kohë që vitin e ardhshëm do të kemi zgjedhje parlamentare.

REPUBLIKA E SHQIPËRISË KËSHILLI I LARTË I DREJTËSISË

NJOFTIM Këshilli i Lartë i Drejtësisë, me Vendim Nr. 293/2/b, datë 07.08.2012, vendosi të shpallë publikisht vendin vakant për Kryetar në Gjykatën e Rrethit Gjyqësor Tiranë.

Bazuar në ligjin Nr 9877, datë 18.02.2008 “Për organizimin e pushtetit gjyqësor në Republikën e Shqipërisë”, si dhe në zbatim të Vendimit të Këshillit të Lartë të Drejtësisë Nr. 227/2, datë 28.03.2008, “Për funksionin drejtues në gjykata”, njoftohen gjyqtarët të cilët dëshirojnë të konkurrojnë për funksionin e Kryetarit në këtë gjykatë, se duhet të paraqesin brenda datës 30 Shtator 2012, pranë Këshillit të Lartë të Drejtësisë, dokumentet si vijon:  Kërkesë të shoqëruar me ndonjë dokument tjetër, që do të konsiderohet i nevojshëm nga kërkuesi, përveç atyre që përmban fashikulli personal i gjyqtarit;  Program për drejtimin e gjykatës;  Formularin personal të plotësuar, në përputhje me Vendimin e Këshillit të Lartë të Drejtësisë Nr 181, datë 27.09.2005 dhe të publikuar në faqen zyrtare elektronike të këtij institucioni;  Autorizim nëpërmjet të cilit, përfaqësuesit e Këshillit të Lartë të Drejtësisë lejohen të hetojnë dhe të mbledhin të dhëna dhe materiale rreth veprimtarisë së tyre, në përputhje me nenin 7.5 me titull “Njoftimi i vendeve vakante dhe paraqitja e kërkesës”, të Vendimit të Këshillit të Lartë të Drejtësisë Nr. 227/2, datë 28.03.2008, “Për funksionin drejtues në gjykata”.

Të gjithë të interesuarit, për më tepër informacion lidhur me procedurat dhe kriteret e pranimit, mund të vizitojnë faqen zyrtare elektronike të Këshillit të Lartë të Drejtësisë, në adresën www.kld.al, në rubrikën “Korniza ligjore”, si dhe rubrikën “Vende vakante”.

e MARTë, 14 GUSHT 2012 www.mapo.al

MAPO

5

PD: “Zoti Majko pohoi publikisht dhe haptas se është frika e z. Rama dhe deputetëve socialistë nga drejtësia, ligji dhe zbatimi i tij, shkaku themelor i bllokimit nga ana e tyre e heqjes së imunitetit”

Imuniteti, Bardhi: Rama ka frikë nga pasuritë e paligjshme “Deklarata e z.Majko në Jalë shpjegon shumë qartë panikun deri në palcë që ka ngërthyer udhëheqjen miliardere të Partisë Socialiste” TIRANË Ndërsa nuk është gjetur ende zgjidhja për mënyrën e zhvillimit të një referendumi për heqjen e imunitetit, Partia Demokratike vijon të theksojë se në PS ka frikë nga kjo lëvizje, për shkak të zotërimit të pasurive të paligjshme. Zëdhënësja e PD-së, Silvi Bardhi, iu referua një deklarate të mbajtur pak ditë më parë nga anëtari i kryesisë së PS-së, Pandeli Majko, gjatë një takimi të zhvilluar me të rinjtë, ku kryesisht ai theksoi se sot institucionet kryesore të vendit po i emëron një parti e

vetme. Në deklaratën e tij Majko kërkoi që të mbahej referendum edhe për ndalimin e importit të plehrave.

Ndërsa zëdhënësja e PD-së, Silvi Bardhi, deklaroi dje se qëndrimet e Majkos treguan “frikën e PS-së ndaj imunitetit”. “Zoti Majko pohoi publikisht dhe haptas se është frika e z. Rama dhe deputetëve socialistë nga drejtësia, ligji dhe zbatimi i tij, shkaku themelor i bllokimit nga ana e tyre e heqjes së imunitetit dhe të statusit të vendit kandidat për Shqipërinë”. Sipas saj, “miliarderët e PS i tmerron heqja e imunitetit, pasi s’do dinë si të fshehin pasuritë e tyre të paligjshme”. “Deklarata e z.Majko në Jalë, sipas së cilës deputetët e Partisë Socialiste nuk mund të pranojnë heqjen e imunitetit sepse

kanë frikë nga drejtësia dhe zbatimi i ligjit, shpjegon shumë qartë panikun deri në palcë që ka ngërthyer udhëheqjen miliardere të Partisë Socialiste nga vendimi i mazhorancës për thirrjen e referendumit popullor për heqjen e imunitetit, shembjen e murit të korrupsionit dhe marrjen e statusit të vendit kandidat në Bashkimin Europian. Ky zbulim i hapur i z.Majko, paralajmëron haptas shqiptarët se z.Rama dhe kupola e miliarderëve të Partisë Socialiste jo vetëm që nuk do të pranojnë thirrjen e referendumit, por ata do të bëjnë gjithçka, do të përdorin të gjithë pasuritë e tyre të mbrojtura nga muri katran i korrupsionit, për sabotimin e tij”,tha ajo.

Majko: Qëndrimi i PD-së, humor gushti, po shmang vëmendjen nga problemet Deputeti i PS: “Ka kohë që linja zyrtare e qeverisë merr përsipër të shpjegojë se çfarë thonë dhe ‘mendojnë’ përfaqësuesit e opozitës” TIRANË Deputeti socialist Pandeli

Majko e ka parë të udhës që të reagojë përmes faqes së tij në Facebook lidhur me deklaratën e zëdhënëses së PD-së, Silvi Bardhi, e cila i referohej një qëndrimi të mbajtur nga ana e tij pak ditë më parë në një takim me të

REPUBLIKA E SHQIPËRISË KËSHILLI I LARTË I DREJTËSISË

NJOFTIM Këshilli i Lartë i Drejtësisë, me Vendimin Nr. 293/3, datë 07.08.2012, vendosi të shpallë publikisht 4 (katër) vende vakant për gjyqtar në Gjykatën e Rrethit Gjyqësor Tiranë.

Bazuar në ligjin Nr 9877, datë 12.02.2008 “Për organizimin e pushtetit gjyqësor në Republikën e Shqipërisë”, në ligjin nr. 8811, datë 17.05.2001 “Për organizimin dhe funksionimin e Këshillit të Lartë të Drejtësisë”, i ndryshuar, ftohen kandidatët, të cilët plotësojnë kërkesat ligjore, të paraqesin kërkesat dhe dokumentacionin përkatës pranë Këshillit të Lartë të Drejtësisë, brenda datës 30 Shtator 2012.

Të gjithë të interesuarit, për më tepër informacion lidhur me procedurat dhe kriteret e pranimit, mund të vizitojnë faqen zyrtare elektronike të Këshillit të Lartë të Drejtësisë, në adresën www.kld.al, në rubrikën “Korniza ligjore”, si dhe rubrikën “Vende vakante”.

Pandeli Majko

rinjtë e PS-së në Jalë. Duke mos parë asnjë lidhje mes deklaratës së tij dhe reagimit të PD-së, Majko citon se partia në pushtet ka marrë përsipër që të shpjegojë se çfarë thotë dhe çfarë mendon opozita. “Tri ditë pas takimit që pata në Jalë me anëtarët e FRESSH-it, Partia Demokratike ka dalë me deklaratë zyrtare. Ajo shpjegon se çfarë u kam thënë miqve të mi eurosocialistë dhe pse PS nuk do të pranojë heqjen e imuniteteve… (!?) Ka kohë që linja zyrtare e qeverisë merr përsipër të shpjegojë se çfarë thonë dhe ‘mendojnë’ përfaqësuesit e opozitës. Ky humor gushti nuk i shërben askujt dhe për asgjë, veç pushuesve kuriozë për ‘hungërimat nga kopshti zoologjik’ i politikës në Shqipëri!”, shkruan Majko. Deputeti socialist, i cili ishte edhe relatori i PS-së për miratimin e një drafti të përbashkët me PD-në për imunitetet, sqaroi se qëndrimi i opozitës për çështjen në fjalë nuk është vënë asnjëherë në dyshim. “Debati për imunitetin nuk është debati që do të verifikojë “ndershmërinë” e politikës.

“Ndarja” që i ka bërë kësaj historie linja zyrtare e PD është se kush ka “frikë” nga heqja e imuniteteve është i pandershëm!?… Dhe kush është “trim”, është i ndershëm! Qëndrimi “PRO” ndryshimeve kushtetuese “për imunitetet” asnjëherë nuk është vënë në dyshim nga Partia Socialiste

“Debati për imunitetin nuk është debati që do të verifikojë “ndershmërinë” e politikës. “Ndarja” që i ka bërë kësaj historie linja zyrtare e PD është se kush ka “frikë” nga heqja e imuniteteve është i pandershëm? !” apo dikush brenda saj. Të tjerat janë fjalë, për “eja bëjmë sikur zihemi” për ndershmërinë e politikës. Kjo histori po kthehet në atë për çfarë u nis.

Ajo është kthyer në një fushatë zhurme dhe tërheqje të vëmendjes nga problemet reale me të cilat ballafaqohet shoqëria shqiptare”,- shprehet Majko. Ndërkohë pak ditë më parë, në përgjigje të pyetjeve nga të rinjtë socialiste, Majko u shpreh ndër të tjera se “ajo që duhet të na shqetësojë më shumë është, ore po ç’janë këta qeveritarë që nuk kanë frikë. Sepse realisht sot çjerrja më e madhe për këtë çështje është nga qeveritarët që thonë s’kemi frikë, hajde na hetoni!

Problemi është shumë i thjeshtë, sepse sot jetojmë në një vend ku gjykatësit, prokurorin, sot edhe kryetarin e ShISh-it, edhe presidentin para disa javësh e emëron një parti”.

6

MAPO

e MARTë, 14 GUSHT 2012 www.mapo.al

kronikë

Ndiqet në gjendje të lirë pronarja, dyshohet se mashtroi Rreth 180 turistë shqiptarë u bllokuan në Sharm El Sheik, pasi kompania Pasha Holiday i braktisi, pas falimentimit. Ishin vetë turistët e bllokuar, të cilët sinjalizuan policinë për mashtrimin që u ishte bërë nga agjencia në fjalë, e cila i kishte lënë në mëshirë të fatit në Egjipt edhe pse kishin paguar të

plotë paketën turistike. Turistët pretendojnë se problemet u nisën që me 2 gusht kur zbarkuan në Sharm El Sheik, derisa kuptuan se ishin mashtruar nga kompania në fjalë.

Ndërkohë, pronarja e agjencisë Arselina Kërthoci, e cila është shoqëruar në ambientet e Drejtorisë së

Policisë së Tiranës, u ka thënë hetuesve se ka shpallur falimentin, ndaj për këtë shkak nuk siguronte dot kthimin e turistëve në Shqipëri. Zyrtarë të policisë thanë se Kërthoci në asnjë moment nuk ka pranuar të ketë kryer mashtrim ndaj turistëve. Ajo po hetohet në gjendje të lirë.

Përfundon aventura e shqiptarëve në Sharm El Sheik 180 turistët u kthyen në Shqipëri me bileta të paguara nga të afërmit që kishin në Tiranë. 15 shqiptarë “peng” disa orë në hotel për faj të shoqërisë turistike

“Pasha Holidays” shpalli falimentin dy ditë pas shpërthimit të skandalit të turistëve që, pasi i kishin paguar biletat agjencisë, mbetën thuajse pa asnjë mundësi pagese në Egjipt

Aventura e 180 turistëve nga Shqipëria në Egjipt mori fund dje në mbrëmje, pasi ata paguan 250 euro të një bilete ekstra për t’u kthyer në Tiranë, ndërkohë që 8 prej tyre mbetën në aeroport për mungesë vendesh në charterin që shkoi t’i merrte. Orët e tensioni dhe kaosi shoqëruan prej ditësh grupin e turistëve që u braktisën prej kompanisë, e cila pasi u kishte marrë paratë “ua nxiu” pushimet, duke lënë pa pagur hotelin dhe udhëtimin e tyre të kthimit. Mjaft prej tyre mbetën të bllokuar në Kajro, pasi nuk kishin marrë para për të kryer pagesën e udhëtimit dhe biletat për pjesën më të madhe u bënë nga Tirana prej të afërmve që ata kishin në Shqipëri.

Aeroporti i Sharm el Sheik

Mjaft prej atyre që zgjodhën “Pasha Holidays” për të udhëtuar drejt Egjiptit sigurisht janë bërë pishman për pushimet e fundit. Grupi prej 180 turistësh kaloi dhjetëra peripeci, përfshi mbetjen pa hotel, pa para dhe deri te frika se nuk do mund të ktheheshin pa një ndërhyrje nga Ti-

rana. Ndërkohë “aventura” më e rëndë ishte ajo 15 personave, mes të cilëve 5 fëmijë, që praktikisht u mbajtën peng për disa orë nga hoteli, pasi kompania nuk kishte paguar faturat. Dëshmitarë nga hoteli që telefonuan në Tiranë thanë se mbaheshin të rrethuar nga policia dhe megjithëse ata kishin fatura të pag-

Peng për paratë

Tritol makinës së pronarit të “Vila Durakut” në Sarandë Persona ende të paidentifikuar i kanë hedhur në erë makinën pronarit të vilës ”Duraku”, një kompleks turistik në qytetin e Sarandës.

Policia bëri të ditur se shpërthimi ndodhi rreth orës 05:00 të mëngjesit të së hënës. Makina e Ermir Durakut, pronarit të vilës që njihet me këtë mbiemër, “Vila Duraku”, ishte parkuar përpara këtij kompleksi luksoz, i cili ndodhet në periferi të qytetit në rrugën Sarandë-Kanali i Çukës. “Nga verifikimet e kryera ka rezultuar se ka pasur një shpërthim në automjetin tip Mercedes-Benz me targa TR 0202 M në pronësi të shtetasit E. D., banues në Sarandë. Si pasojë e këtij shpërthimi është dëmtuar pjesa e përparme e automjetit”, njoftoi policia. Hoteli kryesisht frekuentohet nga turistë nga Tirana e nga Kosova, ndërsa është mjaft i njohur në zonë. Policia e Sarandës bëri të ditur se makinës në pronësi të Ermir Durakut dyshohet se i është vënë tritol. Një grup hetimor ka nisur veprimet procedurale dhe mbledhjen e provave që do të çojnë në zbardhjen e autorit të këtij shpërthimi. “Rreth orëve të para të mëngjesit të sotëm në Sallën Operative të Komisariatit të Policisë Sarandë është marrë

esave të kryera, është dashur ndërhyrje që të lejonin të shkonin drejt aeroportit prej ku janë nisur për në Shqipëri. Edhe pse siç mësohet 8 persona mbetën në Egjipt, pasi nuk mund të niseshin në atë udhëtim dhe nuk dihet sesi do të veprohet për të mundësuar kthimin e tyre në atdhe

Komike dhe tragjike

“Pasha Holidays” shpalli falimentin dy ditë pas shpërthimit të skandalit të turistëve që, pasi i kishin paguar biletat agjencisë, mbetën thuajse pa asnjë mundësi pagese në Egjipt. Ndërsa ata që kishin paguar për pushime “luksi” në Sharm El Sheik, u gjendën para mundësisë se

mund të mbeteshin edhe pa ngrënë, ndërsa tregojnë se herë pas here janë zbuar nga hoteli, pasi kompania e paguante qëndrimin e tyre çdo ditë, duke mos derdhur të plotë shumën që duhej. Kështu pjesa më e madhe mezi kanë pritur të përfundojë “çmenduria” e 7 ditëve pushime të shkuara dëm edhe pse pikërisht me datën e fundit të tyre llogaritej edhe problemi më i madh, ai i kthimit në Shqipëri. “Pasha Holidays”, edhe pse u kishte marrë paratë për një paketë të plotë, ka lënë pa paguar udhëtimin për personat që ndodheshin në Egjipt. Është dashur ndërhyrja e kompanisë Belle Air dhe fondacionit “Besa” që të mundësohej një udhëtim charter për 180 turistët edhe pse këta të fundit u detyruan të paguanin 250 euro ekstra për t’u kthyer në Tiranë.

Republika e shqipeRise

Enti rrEgullator i EnErgjisE

Drejtoria juridike dhe Mbrojtjes se Konsumatorit

Njoftim Enti Rregullator i Energjisë me vendimin nr. 113 datë 31.07.2012, filloi procedurat për rishikimin e Rregullave të Alokimit të Kapaciteteve të Interkonjeksionit miratuar me vendimin e Bordit të Komisionerëve nr. 13, datë 22.02.2011.

Për sa më sipër ERE në mbështetje të nenit 26, të Rregullave të Praktikës dhe Proçedurave të saj, të miratuara me vendimin e Bordit të Komisionerëve të ERE-s, nr. 21, datë 18.03.2009, të ndryshuar, është në fazën e rishikimit të Rregullave të Alokimit të Kapaciteteve të Interkonjeksionit”.

Vila “Duraku”

njoftim se në lagjen Nr.1 ka pasur një shpërthim. Menjëherë në vend kanë shkuar të gjitha shërbimet e Komisariatit të Policisë Sarandë”, njoftoi policia. Sipas saj, ende nuk ka të dhëna për autorë të mundshëm të atentatit apo motive të tij, ndërsa nuk përjashtohet edhe mundësia e një konflikti prej biznesit. Në këtë zonë kanë ndodhur edhe dy atentate të ngjashme, njëri prej të cilëve ai ndaj një salle lojërash, ku fatmirësisht, si në rastin e fundit, nuk ka pasur të lënduar.

Të gjithë personat, shoqatat, institucionet, që mendojnë se kanë interes, ftohen të shprehin opinionet dhe komentet e tyre me shkrim brenda 15 ditëve nga dita e publikimit të njoftimit.

Depozitimi i opinioneve apo komenteve do të bëhet pranë zyrave të ERE-s, në adresën: Bulevardi “Gjergj Fishta” Nr. 10, pranë Qendrës Gjeofizike, Kati III, Tiranë.

KRYEtARi Sokol RAmADANi

Adresa:Bulevardi “Gjergj Fishta”, Tiranë E-mail erealb@ere.gov.al

Tel/Fax +355 42 22 963; Tel +355 42 69 590 www.ere.gov.al

e MARTë, 14 GUSHT 2012 www.mapo.al

rrethe

MAPO

7

Kapet me 10 tonë krom në shtëpi, pranga të riut Librazhd- I gjenden 10 tonë mineral kromi në banesë, arrestohet i riu. Policia e Librazhdit arrestoi Eduart Çarçiun me banim në Katjel të komunës Rrajcë në nënprefekturën e Librazhdit, pasi nga kontrolli rezultoi se në shtëpinë e tij ndodheshin të depozituara 10 tonë mineral kromi, të cilin ai e kishte përvetësuar në një galeri të braktisur. Burime të policisë bëjnë të ditur se,

bazuar në të dhënat që dispononin, rezultonte se i riu kishte grumbulluar në mënyrë të paligjshme sasinë e kromit për t’ua shitur më pas tregtarëve piratë, të cilët shpesh vjedhin krom në Përrenjas.

Sasia e kromit është nxjerrë nga një galeri e braktisur në minierën e Katjelit. Ndaj tij është ngritur akuza e vjedhjes së pronës shtetërore. Në Përrenjas ekzistojnë një sërë galerish të

braktisura që shfrytëzohen në mënyrë ilegale për të nxjerrë krom. Për nxjerrjen dhe transportin e tij janë licencuar edhe disa subjekte, por shumë individë veprojnë në mënyrë pirate, duke vjedhur mineral. Shpesh kjo veprimtari është kthyer në burim fatkeqësish, pasi galeritë e braktisura nuk garantojnë asnjë mbrojtje.

F.S.

shkurt

I dehur në timon, hyn me makinë në lokal Ndodhej nën avujt e alkoolit, humb kontrollin e automjetit dhe hyn me makinë brenda në lokal. Ngjarja ka ndodhur në afërsi të fshatit Qerret të komunës Pishaj në Gramsh. Policia e këtij qyteti arrestoi Zamir Gurin 35 vjeç, banues në Qerret, pasi duke drejtuar mjetin tip Audi me targa YXA 3343, në gjendje të dehur, ka humbur kontrollin duke hyrë me makinë në një lokal në pronësi të shtetasit J.K., 58 vjeç, banues në lagjen “18 Gushti” Gramsh.

Fatmirësisht nga ky aksident nuk ka pasur të lënduar, por lokali ka pësuar dëme të konsiderueshme. Ndaj tij janë ngritur disa akuza njëherësh, si drejtim i mjetit në gjendje të dehur, prishje e rendit dhe qetësisë publike dhe shkatërrim prone.

F.S.

“Kryqëzimi i ferrit”, vdesin 2 persona pas përplasjes me kamionin Bilanc i rëndë në rrugët e vendit. Dy persona humbën jetën në Elbasan, ndërsa vendasit kanë pagëzuar “kryqëzim ferri” bajpasin ku para një jave u plagosën 9 persona Dy burra humbën jetën, ndërsa makina e tyre u përplas me një maune në bajpasin e Peqinit, një kryqëzim që u ka marrë jetën disa personave. Aksidenti i rëndë automobilistik u regjistrua dje në orën 16.30 në aksin rrugor Elbasan-Peqin në vendin e quajtur “Kryqëzimi i Gjocajt”, ndërsa kamioni që drejtohej nga një shqiptar nga Maqedonia është përplasur me mjetin golf, duke lënë të plagosur rëndë shoferin dhe pasagjerin e tij, të cilët vdiqën si pasojë e plagëve pak orë më vonë në spital.

Përplasja

“Kamioni maqedonas me targë

TE 644 i drejtuar nga Jasim Avdyli 56 vjeç nga Tetova, është përplasur me automjetin tip Golf me targë FRTG 809 me drejtues Qemal Zhguni 52 vjeç”, njoftoi policia. Sipas saj, si pasojë e përplasjes fatale, kanë mbetur të lënduar rëndë drejtuesi i golfit, Qemal Zhguni, dhe pasagjeri Bardhyl Lunguni, 55 vjeç, të dy me banim në Peqin. Të aksidentuarit janë dërguar menjëherë në spitalin e Elbasanit, por me gjithë ndihmën e mjekëve kanë gjetur vdekjen për shkak të politraumës që kanë pësuar në të gjithë trupin. Në vendin e ngjarjes kanë shkuar policia dhe ekspertët. Ende nuk dihen shkaqet e këtij aksidenti, megjithëse paraprakisht mendohet se shpejtësia tej normave dhe mosrespektimi i sinjalistikës rrugore janë fajtorë për përplasjen. Uniformat blu në Peqin kanë shoqëruar për në komisariat drejtuesin e kamionit Jasim Avdyli, i cili po merret në pyetje për të zbardhur rrethanat e aksidentit, ndërsa hetimi pritet të zbardhë nëse ai

mban apo jo përgjegjësi për këtë përplasje.

Kryqëzimi

Ky është aksidenti i dytë tragjik i ndodhur brenda pak ditëve në të njëjtin vend. Këtu vetëm pak kohë më parë, si pasojë e përplasjes në seri të tre automjeteve, mbetën të aksidentuar 9 persona, një pjesë e të cilëve ishin fëmijë

Ky është aksidenti i dytë tragjik i ndodhur brenda pak ditëve në të njëjtin vend. Këtu vetëm pak kohë më parë, si pasojë e përplasjes në seri të tre automjeteve, mbetën të aksidentuar 9 persona, një pjesë e të cilëve ishin fëmijë. Policia fajëson kryesisht drejtuesit e mjeteve që nuk respektojnë sinjalistikën për këtë zonë, ndërsa pjesa më e madhe e përplasjeve kanë ndodhur për shkak të shpejtësisë dhe kalimit kundërvajtje. Ndërkohë në këtë vend kanë ndodhur dhjetëra aksidente deri tani dhe që nga koha e ndërtimit të superstradës ElbasanPeqin kanë humbur jetën 8 persona, ndërsa janë plagosur disa të tjerë. Ndërkohë dy net më parë në unazën e Elbasanit një automjet që udhëtonte me shpejtësi doli nga rruga e shkaktoi vdekjen e dy motrave si dhe plagosi rëndë nënën e tyre.

Fatos Salliu

Kthimet për pushime, shqiptarët bllokohen në dogana Kapshticë- Probleme në kufirin me Greqinë, shfaqen radhët kilometrike në vendin fqinj, mijëra emigrantë presin të hyjnë në atdhe. Dita e parë e kësaj jave ka nisur me një fluks të madh emigrantësh shqiptarë dhe turistë të huaj që vijnë për të kaluar pushimet apo për vizita në vendin tonë. Këtij fluksi i është shtuar dhe problematika e vazhdueshme e vonesave në kufi në doganën e shtetit grek, ku në pikën kufitare të Kapshticës mësohet se mbi 160 makina janë në radhë për të hyrë në Shqipëri nga ora 6.00 e mëngjesit të së hënës. Lidhur me këtë situatë stresuese nuk dihet nëse shkak është kapaciteti i vogël i sporteleve me të cilat operon pala greke aktualisht, apo një lodhje e personelit të saj. Ndërkaq nga burime zyrtare pranë vendkalimit kufitar të Kapshticës, mësohet se në këtë pikë kufitare vetëm gjatë 24 orëve të fundit kanë hyrë 4935 shtetas shqiptarë dhe 1382 automjete, ndërsa kanë dalë 4112 shtetas shqiptarë dhe 1139 automjete. Po sipas burimeve zyrtare në 24 orët e fundit kanë hyrë 2706 shtetas të huaj dhe 920 automjete si dhe kanë dalë 2263 shtetas të huaj dhe 939 automjete.

Përplasen dy makina, 7 të plagosur në Levan-Vlorë Dy makina, njëra prej të cilave në kundërvajtje, janë përplasur në orët e para të mëngjesit në segmentin e autostradës Levan-Vlorë, duke sjellë për pasojë plagosjen e 7 personave. Dy automjetet janë përplasur me njëritjetrin pikërisht ku ndahen korsitë hyrëse dhe dalëse të kësaj autostrade. Mjeti tip Benz me targa VL2368 C që drejtohej nga shtetasi Dalip Llanaj e ku ndodheshin pesë persona pjesëtarë të familjes Llanaj, bashkëshortja e drejtuesit të mjetit, e quajtura Azime 42 vjeë, vajza e tyre Albiona, 18 vjeçe si dhe

dy nipërit e tij Mitat dhe Kastriot Llanaj, është përplasur me mjetin tip Hyndaj me targa AA014 CY, mjet që drejtohej nga shtetësja Irida Majkaj. Familja Lanaj kthehej nga një gëzim familjar, dasmë, prej kryeqytetit në drejtim të vendbanimit të tyre në qytetin e Vlorës, ndërsa mjeti tip Hyndaj udhëtonte nga drejtimi Vlorë për në kryeqytet, dhe i përkiste një shoqërie farmaceutike. Përplasja ka qenë ballore dhe shumë e fortë.

Të dy mjetet janë shkatërruar plotësisht. Në ndihmë të të plagosurve kanë ardhur drejtues

të rastësishëm mjetesh. Pesë personat e familjes Llanaj janë nisur në drejtim të spitalit Fierit dhe sipas bluzave të bardha fierake gjendja e tyre është jashtë rrezikut për jetën. Më rëndë është paraqitur shëndeti i drejtueses së makinës tjetër Majka, kjo e fundit së bashku me një shtetas tjetër, përfaqësues të një firme farmaceutike, janë dërguar në spitalin rajonal Vlorë.

Njëra prej të plagosurave, Azime Llanaj, ka treguar detaje nga aksidenti. Ndërsa është e shtruar dhe po merr mjekim së bashku me vajzën e saj në repartin e kirurgjisë

në spitalin Fier, ajo ka rrëfyer se ishte duke u kthyer së bashku me bashkëshortin e saj dhe pjesëtarë të tjerë të familjes nga një dasmë në Tiranë dhe ka qenë makina tjetër ajo që u ka shkuar përballë kundërvajtje dhe me shpejtësi. Ky version është konfirmuar edhe nga policia që tha se shkak i aksidentit është shpejtësia tej normave të lejuara e drejtuesit të mjetit tip Honda. Për shkak të shpejtësisë mjeti ka devijuar nga korsia e tij dhe ka dalë në kah të kundërt, duke shkaktuar dhe aksidentin rrugor.

8

MAPO

e MARTë, 14 GUSHT 2012 www.mapo.al

ekonomi

Tensioni në Lindjen e Mesme rrit çmimin e naftës në bursa Nafta “Brent” e Londrës u rrit përkohësisht përmbi 114 dollarë për fuçi, niveli më i lartë në 3 muaj. Ndikimi vjen nga përshkallëzimi i tensionit midis Iranit dhe Izraelit, që ka shtuar frikën për çrregullim të furnizimit global me naftë. Kryeministri i izraelit, Benjamin Netanjahu, deklaroi se kërcënimi më i madh për sigurinë e Izraelit është perspektiva e

Iranit për të ndërtuar armën bërthamore, duke dëshmuar për këtë tension konstant mes dy vendeve. Në tregtinë aziatike nafta “Brent” e Londrës u ngjit pranë 114 dollarëve për fuçi, por pas hapjes së bursave europiane u korrektua në 113.3 dollarë për fuçi. Ndërkaq, nafta Bruto amerikane u rrit me 73 cent, por më pas u tërhoq duke u tregtuar në rreth 93

dollarë për fuçi. Tensioni në vendet e lindjes është një nga arsyet kryesore që çmimet e naftës kërcejnë në tregjet ndërkombëtare.

Rritja e çmimit në këto tregje transferohet menjëherë edhe në tregje më të vogla, siç është ai vendas. Aktualisht çmimet e naftës në Shqipëri kanë pësuar një ulje të lehtë, por që pritet të mos jetë konstante.

TAP apo Nabucco, gara hyn në fazën finale, fituesi më 2013 Sipas ambasadorit të Azerbajxhanit në Greqi, Mustafajev qeveria po i konsideron si të barabartë në garë projektet TAP dhe Nabucco për transmetimin e gazit Blerina Hoxha

Azerbajxhani është neutral në konkurrencën që është duke u zhvilluar ndërmjet dy projekteve të gazsjellësve, TAP dhe Nabucco, për përcjelljen e gazit nga fusha e Shah Denizit në Itali. Ambasadori i Azerbajxhanit, Rahman Mustafayev, me rezidencë në Greqi, por që mbulon edhe marrëdhëniet me Shqipërinë, tha se vendi i tij është në proces bashkëpunimi me kompanitë TAP dhe Nabucco për të siguruar tranzitin e gazit azer në Europë. “Ne tani jemi

në proces për mbylljen e bashkëpunimit me kompanitë për të selektuar njërën prej tyre për transmetimin e gazit në Europë dhe qeveritë janë në fazë konsultimi për këtë çështje” është shprehur Mustafajev në një qëndrim për garën që qeveria e tij po zhvillon për eksportin e gazit në faqen zyrtare të ambasadës në Greqi.

Në qershor të këtij viti konsorciumi i Shah Denizit përzgjodhi projektin Nabucco ndërmjet projektit tjetër SEEP që ishte një bashkëpunim hungarez, bullgar dhe Rumun. Më herët në fillim të vitit TAP kishte fituar garën me projektin tjetër TGI, që kalonte nga Turqia, Greqia dhe Italia. Tashmë gara për fushën e Shah Denizit ka hyrë në fazën e dytë dhe finale. TAP do të garojë me Nabucco. Mustafajev ka vizituar Tiranën kohët e fundit, bashkë me përfaqësues të lartë të BP dhe Socar kompanitë që kanë konsorciumin për

shfrytëzimin e Shah Deniz, dhe u ka përcjellë autoriteteve shqiptare mesazhin e qartë se Azerbajxhani mbështet njësoj si TAP-in edhe Nabucco-n. “Do të bashkëpunojmë ngushtë me dy opsionet për të parë përfitimet më të mëdha, dhe vetëm finalja do të tregojë se cili projekt do të konkurrojë tjetrin” është shprehur Mustafajev. Tashmë Konsorsium i Shah Deniz po konsideron vetëm dy opsione për transmetimit e gazit nga katër që kishte në fillim të vitit, Nabucco dhe TAP. TAP është projektuar të transportojë gazin kaspik nga rajoni i Greqisë, Shqipërisë nëpërmjet detit Adriatik në Itali. Kapaciteti i transmetimit të tij është 10 miliardë metër kub gaz në një vit, duke zgjeruar transmetimin më vonë në 20 miliardë metër kub në vit. Aksionerët e TAP janë kompania zvicerane RGL me 42.2 % të aksioneve, ajo Norvegjeze Statoil me 42.5% dhe EON

gara për fushën e Shah Denizit ka hyrë në fazën e dytë dhe finale. TAP do të garojë me Nabucco.

Mustafajev ka vizituar Tiranën kohët e fundit, dhe u ka përcjellë autoriteteve shqiptare mesazhin e qartë se Azerbajxhani mbështet njësoj si TAP-in edhe Nabucco-n

Gjermane me 15 për qind. Mirëpo kohët e fundit kanë kërkuar t’i bashkëngjiten edhe aksionerë të tjerë këtij projekti, si kompania italiane e energjisë ENEL dhe ajo greke. Nabucco West është një variant më i shkurtër i Nabucco, i cili synon ndërtimin e gazsjellësit nga Turqia, Bullgaria për ta çuar atë në kufijtë e Austrisë. Ky projekt mbështet me investime nga kompania bullgare e energjisë, Transgazi Romun, Botas e Tuurqisw, OMV austriake, gjermanët e RWE dhe kompania hungareze RGSZ. Ndërkohë analistët ndërkombëtarë të energjetikës e vlerësojnë më rentabël gazsjellësin TAP. Ai kalon në një rrugë më shkurtër edhe është më ekonomik, duke transportuar sasi më të madhe të gazit. Ndërkohë, Azerbajxhani do përfundojë garën në fillim të vitit që vjen, duke shpallur kompaninë fituese ndërmjet TAP dhe Nabucco.

Harta e gazsjellësit TAP

Tirana dhe Athina në bisedime për gazsjellësin TAP Marrëveshja për delimitimin e kufirit detar me Greqinë mund të kthehet në një pengesë serioze për avancimin e bisedimeve dypalëshe lidhur me projektin e gazsjellësit TAP. Mediat greke theksojnë se Italia, Greqia dhe Shqipëria duhet të mbyllin në tre muajt e ardhshëm marrëveshjet respektive për gazsjellësin TAP, kohë brenda së cilës duhet të zgjidhet edhe çështja e mbetur pezull e marrëveshjes së ujërave mes Tiranës e Athinës. Sipas tyre, një investim i përmasave të tilla mund të kthehej në një shans të mirë që dy vendet të përmbyllin në kohë marrëveshjen për kufirin detar dhe atë për zonën ekskluzive ekonomike në detin Jon. Ministrat e jashtëm të Greqisë dhe

Italisë, Dimitris Avramopulos dhe Xhulio Terci u takuan javën e kaluar në Romë dhe shprehën vullnetin për nënshkrimin e marrëveshjes lidhur me gazsjellësin TAP, një projekt tejet i rëndësishëm për hartën energjetike të Ballkanit dhe Europës. Mediat greke raportojnë se delegacionet e tri vendeve mund të takohen në tetor në Tiranë për të diskutuar lidhur me modalitetet për nënshkrimin e një marrëveshje trepalëshe, që do t’i hapte rrugë projektit TAP dhe do të përçonte një mesazh të fortë në Azerbajxhan.

Sipas tyre, mbështetja politike që Tirana, Roma dhe Athina do të tregojnë ndaj këtij projekti të madh energjetik do të jetë vendimtar për të ardhmen e tij. Pala greke ka ven-

dosur si kusht të saj për të mbështetur gazsjellësin “Trans Adriatik Pipeline”, zbatimin e marrëveshjes së ndarjes së kufijve detarë. “Greqia duket se është shumë afër përcaktimit të “Zonave Ekskluzive Ekonomike” me Shqipërinë, pasi ka vënë si kusht të mbështetjes së saj për gazsjellësin TAP, zbatimin e kësaj marrëveshjeje. Brenda vitit 2013 konsorciumi që menaxhon rezervat e gazit në Sha Deniz do të vendosë përfundimisht për projektit fitues që do të sjellë gazin në Europë. Gazsjellësi TAP që kalon përmes Greqisë, Shqipërisë e Italisë duket të jetë më i avantazhuar pas marrëveshjes së British Petrolium për të financuar këtë projekt të madh energjetik.

Hapësira detare e diskutueshme midis Greqisë dhe Shqipërisë

Mediat greke raportojnë se delegacionet e tri vendeve mund të takohen në tetor në Tiranë për të diskutuar lidhur me modalitetet për nënshkrimin e një marrëveshje trepalëshe

tendencë Ja pse tru+teknologji do të thotë të hatashëm. Mjaft të përmendim emra si Bill Gates, Mark Zuckenberg apo Steve Jobs, por edhe tre personazhe gjithaq simpatikë si Arianita, Fabiani dhe Doriani, të cilët na rrëfejnë për lidhjen e tyre me ekranin e kompjuterit dhe ëndrrat për ta pushtuar botën përmes tij.

Geeks-at janë në modë

www.mapo.al

Dita e parë e shkollës

Po nis studimet e larta dhe nuk di si të përshtatesh në universitet?

Ja këshillat praktike për t’u përshtatur më së miri... dosje

profil

Në erën e teknologjisë

Nga Mitrovica me dashuri

Me zhvillimet e vazhdueshme teknologjike, për specialistët e iT-së lind nevoja të edukohen vazhdimisht. Ndaj sot studimet në fushën e teknologjive të informacionit janë shumë të preferuara nga të rinjtë në nivelin Bachelor dhe Master.

Fjolla Spanca rrëfen si ka qenë të rriteshe në qytetin me urë, me lumë, ku nuk mund ta shihje ç’kishte përtej... Një qytet që veç dhimbjes mësoi ta donte shumë

MAPO

10

E martë, 14 gusht 2012 www.mapo.al

dosje Në këtë epokë është e vështirë të gjendet një fushë apo industri që nuk është e prekur nga teknologjia e informacionit.

Në erën e teknologjisë

Me zhvillimet e vazhdueshme teknologjike, për specialistët e iT-së lind nevoja të edukohen vazhdimisht.

Ndaj kjo e bën iT-në fushë shumë të kërkuar, në zhvillim dhe përsosje të vazhdueshme. Ndaj sot studimet në fushën e teknologjive të informacionit janë shumë të preferuara nga të rinjtë në nivelin Bachelor dhe Master.

Njëqindepesëdhjetë vjet më parë bizneset operonin krejt ndryshe nga tani. Bënin llogaritë në letër, sipas modës së vjetër. Tani pjesa më e madhe e botës së qytetëruar nuk do dinin si të silleshin pa teknologjinë.

Imagjino të mos kesh një makinë llogaritëse apo internet për kërkim.

Përmirësimet në teknologjinë e informacionit përmirësojnë stilin tonë të jetesës dhe binzesin, duke u lejuar kompjuterëve të reduktojnë ndërlikimet dhe të pasurojnë mundësitë.

Sot, termi “Teknologji e informacionit” ka përfshirë shumë sfera shpikjesh të dekadave e fundit. Ky spektër iT-je ka mbuluar shumë fusha profesionale si: sistemi i menaxhimi të informacionit, rrjetet kompjuterike dhe dizajni i softwareve.

Në mjekësi, teknologjia e informacionit luan rol thelbësor. Mjekët marrin fotografi me makina si: tomografi, rezonancë magnetike dhe i printojnë në imazhe tredimensionale. Në këtë epokë është e vështirë të gjendet një fushë apo industri që nuk është e prekur nga teknologjia e informacionit. Është e vështirë të gjesh dikë që nuk e përdor internetin rregullisht.

Me zhvillimet e vazhdueshme teknologjike, për specialistët e iT-së lind nevoja të edukohen vazhdimisht. Ndaj kjo e bën iT-në fushë shumë të kërkuar, në zhvillim dhe përsosje të vazh-

dueshme. Një specialit në këtë fushë kryen një sërë funksionesh; nga instalimet e aplikimeve te dizajni i rrjeteve komplekse kompjuterike dhe të dhënat informative, menaxhimi i të dhënave, ndërtimi i hardware-ve, dizajnimi i software-ve dhe sistemit të të dhënave si edhe administrimi dhe menaxhimi i të gjithë sistemit.

Procesi i përmirësimit është ajo që e bën të dëshirueshëm për çdo biznes. Është shumë e rëndësishme për këdo në këtë fushë të qëndrojë i përditësuar me të gjitha shpikjet e reja dhe t’i lidhë ato me industrinë. iT-ja është element kryesor për çdo biznes për ta bërë konkurrent në treg dhe efikas.

Ndaj sot studimet në fushën e teknologjive të informacionit janë shumë të preferuara nga të rinjtë në nivelin Bachelor dhe Master.

Kryeministri Sali Berisha e ka deklaruar si përparësi madhore të qeverisë shqiptare teknologjinë e informacionit , duke ndërmarrë një iniciativë për ta kthyer Shqipërinë në një superfuqi të vogël në rajon, në zhvillimin e software dhe programimit. Ndaj për këtë janë hapur departamente në universitetet dhe programe studimi të Teknologjive të Informacionit.

“Teknologjia e Informacionit dhe degët e lidhura me të, janë të kërkuara nga tregu i punës, ndaj maturantët duhet t’i shohin si mundësi të mira për studimet e larta”, është shprehur ministri i Arsimit dhe Shkencës, Myqerem Tafaj. Të diplomuarit në këtë fushë mund të gjejnë veten në çdolloj organizate apo kompanie biznesi. Sipas departamentit amerikan të Punës “në një vend modern pune është e detyrueshme që IT-ja të punojë të mënyrë efektive dhe të besueshme”.

Prof. dr. Petraq Papajorgji, informaticien dhe pedagog i degës “Informatikë Eknomike”, në UET, shprehet se me zhvillimin e shpejtë të teknologjisë një nga mënyrat për të qenë i përditësuar dhe kompetent në fushë, për të siguruar një vend pune apo për të ruajtur atë që ke, një Master Profesional do të ishte një zgjidhje shumë e mirë.

Startup Wekend Tirana

I zhvilluar për herë të parë në Tiranë, mblodhi mbi 100 programues, dizajnerë, profesionistë marketingu, menaxhimi dhe finance, për të paraqitur ide inovative dhe për t'i zhvilluar ato në prototipe software-sh, të gatshëm për t’u hedhur në treg, me qëllim krijimin e sipërmarrjeve të reja në fushën e teknologjisë së informacionit. Të pranishëm në ceremoninë e ndarjes së çmimeve ishin ministri për Inovacionin dhe TIK z., Genc Pollo, zv.ambasadori i Norvegjisë, z.Jon Hansen, drejtues të AITA-s, përfaqësues të Universitetit Europian të Tiranës si edhe të organizatave të tjera mbështetëse.

107

Shqipëria renditet në vendin e 107-të në botë, sipas përdorimit të teknologjisë informatike komunikuese (ICT), në rang listën e Forumit Ekonomik Botëror.

0.98

Shqipëria figuron me 0.98 përdorues interneti në 100 banorë.

Shoqata Shqiptare e Teknologjisë së Informacionit (AITA)

U themelua më 8 Janar 2007, në Tiranë. Kjo shoqatë ka rreth 40 anëtarë që ushtrojnë aktivitetin e tyre në fushën e Teknologjisë së Informacionit, në Hardware/ Software, Information Consulting Services, Business Application Solution, IT Training and Education etj. Shoqata përfaqëson interesat e shumicës së kompanive më të rëndësishme në tregun e TI-së në Shqipëri.

MAPO

11

E martë, 14 gusht 2012 www.mapo.al

Kryeministri Sali Berisha e ka deklaruar si përparësi madhore të qeverisë Shqiptare teknologjinë e informacionit , duke ndërmarrë një iniciativë për ta kthyer Shqipërinë në një superfuqi të vogël në rajon, në zhvillimin e software dhe programimit.

Një specialist iT-je kryen një sërë funksionesh; nga instalimet e aplikimeve te dizajni i rrjeteve komplekse kompjuterike dhe të dhënat informative, menaxhimi i të dhënave, ndërtimi i hardware-ve, dizajnimi i software-ve dhe sistemit të të dhënave si edhe administrimi dhe menaxhimi i të gjithë sistemit.

Me zhvillimin e shpejtë të teknologjisë, një nga mënyrat për të qenë i përditësuar dhe kompetent në fushë, për të siguruar një vend pune apo për të ruajtur atë që ke, një Master Profesional do të ishte një zgjidhje shumë e mirë.

Geeks-at janë në modë Entuziastët e teknologjisë dhe kompjuterave, ata që njëherë e një kohë ishin të çuditshmit e klasës tani janë kthyer në modë. Ja pse tru+teknologji do të thotë të hatashëm. Mjaft të përmendim emra si Bill Gates, Mark Zuckenberg apo Steve Jobs, por edhe tre personazhe gjithaq simpatikë si Arianita, Fabiani dhe Doriani, të cilët na rrëfejnë për lidhjen e tyre me ekranin e kompjuterit dhe ëndrrat për ta pushtuar botën përmes tij.

“Po ç’bën një vajzë si ti mes kompjuterave... ?!, është reagimi që Arianita merr sa herë prezantohet si studente e Informatikës Ekonomike në Universitetin Europian të Tiranës.

Syzet me xhama të trashë e kontur të zi, flokët e mbledhur shkujdesur dhe veshjet pa pikën e shijes- nuk kanë aspak lidhje me të.

Ndoshta fajin e ka Hollivudi që i ka portretizuar gjithnjë kështu të apas i o n u a r it p a s i n f o r m at i k ë s e kompjuterave. Arianita, me linjat e rregullta, flokët e drejtë, fytyrën e ëmbël dhe buzëqeshjen prej kartoline, fare mirë mund të bënte modelen. Të gjitha këto ka mësuar t’i kalojë duke buzëqeshur. Dhe si për t’ia shtuar edhe më habinë atyre që e pyesin, Arianita thotë se ka qenë gjithnjë e apasionuar pas numrave e shifrave. Pasi përfundoi shkollën e mesme profesionale për ekonomi, vendosi t’i përkushtohej informatikës. Është e bindur se zgjedhjet e saj jo vetëm që nuk kanë qenë të gabuara, por do t’i sigurojnë sukses në të ardhmen. “Në tre vjet kam mësuar aq shumë gjëra rreth informatikës dhe kur kombinohet me ekonominë, gërshetimi është shumë i frytshëm”, thotë ajo dhe duket se frytet ka nisur t’i testojë që tani. Bashkë me disa kolegë të së njëjtës degë, Dorianin dhe Fabianin, formuan një ekip dhe u bënë pjesë e konkursit “Startup Weekend Tirana”një konkurs ndërkombëtar i cili ka lindur katër vite më parë në Shtetet e Bashkuara të Amerikës, për të nxitur të rinjtë në fushën e informatikës, i cili u organizua nga Ministria e TIK dhe shoqata AITA në mjediset e UET. Pjesëmarrës ishin 70 të rinj; programues, dizajnerë, marketues, manaxherë etj. “Unë kam krijuar një kompani në 54 orë, po ti çfarë ke bërë gjatë fundjavës?” Slogani i stampuar në bluzat e tyre dukej si një sfidë për të gjithë ata që kanë qeshur me pasionin e tyre. Në fund duket se ato orët e kaluara para kompjuterit për të zbërthyer çdo të panjohur, për të shpikur programe të reja, për të thyer çdo kod, kanë nisur t’u shpërblehen. Mund të mos kenë qenë njerëzit më karizmatikë në shkollë, mund të mos jenë socializuar

me moshatarët, mund të mos kenë pasur shumë miq, por ama tani ata janë kryefjala e epokës së re. Të fiksuarit pas informatikës janë të famshëm dhe të adhuruar dhe kohët e fundit kanë nisur të sundojnë edhe botën e modës.

Kush tha se syzet optike me xhama të trashë e kontur të zi, pulovrat me këmishë janë pa stil?! Djem të adhuruar, si Justin Timberlake, e shohin shumë joshës modën “geek chic”.

Miqtë dhe kolegët kanë nisur t’i vlerësojnë për intelektin superior, megjithëse ende mbeten jo shumë të shoqërueshëm. Por ajo ç’ka është më e rëndësishmja, geeks-at janë të pasur.

Mjaft të përmendim vetëm pak emra prej tyre, si Bill Gates i Microsoft, Mark Zuckerberg i Facebook, dhe i ndjeri Steve Jobs i kompanisë Apple, për të kuptuar se ç’duam të themi.

“Unë do të bëj shumë para, aq para sa nuk mund ta mendoni”, thotë Doriani. Nuk ka asnjë notë shakaje, sepse ai vërtet beson që me anë të teknologjisë së informacionit, nëse e zotëron mirë dhe ia njeh të gjitha sekretet mund të ketë shumë sukses dhe para. I ka vendosur gishtërinjtë për herë të parë në një tastierë kompjuteri kur ka qenë vetëm gjashtë vjeç dhe nuk është shkëputur më. Paratë për shpenzimet e shkollës, ndryshe nga miqtë, nuk ua kërkonte prindërve, por i fitonte vetë duke riparuar kompjuter, duke instaluar programe duke krijuar software.

Por ajo ç’ka është më e rëndësishmja, geeks-at janë të pasur. Mjaft të përmendim vetëm pak emra prej tyre, si Bill Gates i Microsoft, Mark Zuckerberg i Facebook, dhe i ndjeri Steve Jobs i kompanisë Apple, për të kuptuar se ç’duam të themi.

“Shoh probleme që na rrethojnë dhe mendoj se mund t’i zgjidh me anë të kompjuterit. Ai ka shumë fuqi. Mjafton pak investim për të krijuar gjëra të mëdha”. Mendja e tij përkthen gjithçka në gjuhë kompjuterike. I mjaftoi të dëgjonte një të afërmen e tij, e cila porosiste nga jashtë një qilim të punuar me dorë, që t’i ndizej llamba e ta kthente në projekt në konkurs. E ndau me kolegët në shkollë, të cilët iu bashkëngjitën ekipit dhe nisën nga puna për ta realizuar në 54 orë. Projektin e pagëzuan me emrin “punësimi i gjysheve” – një biznes “e-commerce”, i cili synon shitjen për një publik ndërkombëtar të produkteve shqiptare të artizanatit, aktiviz-

imin e grave në pension e të papunësuara dhe zhvillimin e traditës shqiptare të artizanatit. E nëse projekti kishte afat realizimi deri në 54 orë, kolegët thonë se Dorianit iu deshën vetëm gjashtë për të krijuar faqen handmadealbania. com, portali vitual ku u ekspozuan artikujt e punuara me shtiza nga gjyshet dhe mamatë.

Sigurisht që iu desh të mos i hiqte sytë nga ekrani i kompjuterit, por për të nuk duket sakrificë. Sa e sa orë ka kaluar ai duke u përpjekur t’i mësojë sa më shpejt novacionet që dalin në tregun e teknologjive.

“Unë geek?! Jo! Unë jam supergeek”, thotë Fabian Lashi, pasi projekti i tyre “Grandmothers employment” u vlerësua nga një juri ekspertësh në fushën e teknologjive të informacionit si më interesanti. Ai ka nisur të përdorë kompjuterin kur ishte 17-vjeç dhe në një kohë rekord mësoi jo vetëm të ishte përdorues i thjeshtë, por edhe të krijonte prej tij, duke u shndërruar në një ekspert të vërtetë IT-je. “Në fillim më dukej aq i ndërlikuar , si një botë që nuk kisha për ta njohur kurrë”. Sot është student i nivelit master në profilin Informatikë Ekonomike në UET si edhe profesor në shkollën e mesme “Harry Fultz”, ku u mëson të rinjve jo vetëm si ta kuptojnë një kompjuter, por edhe si ta duan atë. Ia ka parë edhe përfitimet pasionit, duke krijuar një studio të tijën për krijimin e website-ve, apliki-

meve, faqeve grafike, si edhe ofron këshillime informatike. Tani duket se do u ofrojë disa këshilla edhe kolegëve të tij me të cilët fitoi konkursin, për ta bërë biznes të mirëfilltë, ku mund edhe të fitohen para. E kanë kopsitur mirë dhe kanë lidhur çdo hallkë; që nga mirëmbajtja online, transporti dhe gjetja e grave që do të realizojnë punimet. Tradicionalen, siç janë gjyshet dhe punimet artizanale, e kanë bashkuar me moshën e teknologjisë përmes të rinjve që kalojnë një pjesë të mirë në internet. “Nëse ke një gjyshe, mund t’i thuash të realizojë një triko, shaje, papuçe të leshta, çentro e shumë e shumë të tjera dhe mund të marrësh edhe ti përqindjen e fitimit”, thonë ata në planin strategjik. Gjithashtu, kanë kontaktuar edhe me shoqatat e grave në vend, për të pasur edhe një urë lidhëse në zonat rurale pa internet. A do të fitojnë para me këtë projekt?! Nuk e dinë mirë, por janë të sigurt që me profesionin e tyre paratë dhe suksesi janë te porta. Kur geeks-at u vendosën në pozitë të fuqishme për të vendosur ato ç’ka do të bëheshin shpikjet më të mëdha të botës, u bënë njerëz me pushtet.

Ata kanë tani të gjitha mundësitë të krijojnë novacione që mund të revolucionarizojnë botën. E atëherë çfarë mund të jetë më në modë sesa një i fiksuar pas teknologjisë, që ka kaq autoritet dhe aftësi t’i japë formë botës?!

CMYK e martë, 14 GUSHT 2011 www.mapo.al

DOSSIER

Presidenca

Femrat më elegante dhe gafat në veshje

Çmimi 300 Lekë

13

POZICION VAKANT – DREJTOR I DEGËS KUKËS

E përmuajshme Nr. 24, Viti II botimit korrik 2012 Çmimi 300 Lekë

Nr. 24, Viti II botimit korrik 2012

MAPO

KINKALERI

Elida Cangonji “Fëmija mban gishtin në gojë” Alfred Lela “Tregtarë kopertinash” Xhani Shqerra “Me dhe pa kravatë”

PORTRET

Gazmend Paja Siç nuk e keni njohur

DETYRAT E PËRGJITHSHME:

Erdhën pushimet!

• • • •

Në plazh me shoqet

•

Armina Mevlani Pranvera Borakaj Lola Luma

• •

Gabimet në valixhe

Aurela Hoxha Viola Spiro Jonida Shehu Fatma Haxhialiu

Nën çadër me Sophie Kinsella dhe librat e duhur të verës

+ 24 A TARE

Dieta e plazhit

I(SL’V)Kërkohet një burrëMOS-et Të mirat dhe të këqijat e të jetuarit vetëm

e ro ë pij

e plazhit

•

Siguron mbikëqyrje efektive të aktivitetit bankar të Degës, në përputhje të plotë me kuadrin legjislativ dhe rregullator, si edhe me politikat dhe proçedurat e brendshme të Bankës.

Drejton aktivitetin e Degës në mënyrë të tillë që të arrihen objektivat e biznesit të përcaktuara.

Mbikëqyr dhe garanton shitjen në kohë dhe me cilësi të produkteve dhe shërbimeve të Bankës adresuar klientelës së synuar.

Ka përgjegjësinë kryesore të arritjes së objektivave të përfitueshmërisë, zhvillimit në treg dhe cilësisë së portofoleve në linjë me planin e përgjithshëm të biznesit të Alpha Bank.

Planifikon, organizon dhe mbikëqyr në mënyrë direkte gjithë aktivitetin ditor të degës duke drejtuar, trajnuar dhe motivuar stafin në varësi, si edhe duke ndjekur në mënyrë korrekte zbatimin e rregullave dhe proçedurave të Bankës.

Bashkëpunon me Njësitë e Biznesit të Bankës për të shitur produkte të kombinuara tek tregu i synuar.

Shfrytëzon mundësitë e tregut në zonën gjeografike ku operon në drejtim të menaxhimit të klientelës dhe zhvillimit të biznesit.

Vendos, zhvillon dhe mirëmban raportet e biznesit me klientët ekzistues dhe ata të ardhshëm, duke pasur si qëllim rritjen e bazës së klientëve të degës, veçanërisht atyre individë dhe biznese të vogla, dhe promovon produktet e Bankës.

KUALIFIKIMET: • • • •

Të zotërojë diplomë universitare në Ekonomi ose në fusha të ngjashme Të përdorë në mënyrë të shkëlqyer gjuhën shqipe dhe atë angleze Duhet të ketë të paktën pesë (5) vjet eksperiencë bankare Duhet të ketë të paktën tre (3) vjet eksperiencë drejtuese

AFTËSITË: • • • • • •

Aftësi shumë të mira komunikimi dhe menaxhimi.

Aftësi shumë të mira analitike dhe në të shkruar.

Aftësi shumë të mira për të menaxhuar kohën e punës, prioritetet si dhe aftësi të forta organizative.

Aftësi shumë të mira për të punuar në grup.

Të zbatojë në mënyrë rigoroze politikat dhe proçedurat e Bankës dhe të Grupit.

Të karakterizohet nga dëshira për t’u rritur profesionalisht në vijimësi.

Kandidatët e interesuar mund të dërgojnë biografitë e tyre profesionale në adresën e e-mail: hr.albania@alpha.gr deri në datën 20 gusht, 2012.

Të gjitha aplikimet do trajtohen me konfidencialitet maksimal. Vetëm kandidatët që përmbushin kriteret e vendosura më sipër do kontaktohen.

MAPO

14

E hënë, 14 gusht 2012 www.mapo.al

fenomen

Jeta studentore është periudhë tranzitore. Po i ndjek studimet e larta sepse do të të aftësojnë në fushën që dëshiron dhe të rrit mundësitë për punësim. Studimi është pjesë e një procesi në ndryshim dhe ndonjëherë mund dhe të shkaktojë pak ankth dhe stres në ditët e para

Në ditën e parë të shkollës

Komente nga

Një guidë për studentët e rinj Po nis studimet e larta dhe nuk di si të përshtatesh në universitet? Ja këshillat praktike për t’u përshtatur më së miri...

Kur lë shtëpinë...

Nëse shkon nga shkolla e mesme menjëherë në universitet, të duhet të lësh shtëpinë, të ndahesh nga prindërit dhe të nisesh për të gjetur identitet si i rritur.

Kjo përfshin edhe shumë sfida nga ana praktike.

Të gjesh një shtëpi, ta mirëmbash, të menaxhosh buxhetin. Kjo kërkon energji si fillim.

Nëse jeni i rritur dhe e keni lënë shtëpinë edhe më parë, ende keni ndryshime me të cilat duhet të përballeni. Më pak para për të shpenzuar, më pak kohë të lirë. Mund të keni partnerë dhe fëmijë dhe jeta juaj e re mund të ndikojë tek ta.

Ndryshim identiteti Kur bëhesh student nis të ndihesh ndryshe. Do të bësh miq të rinj dhe ke shansin t’ia nisësh nga e para. Do të kesh të bësh me kolegë intelektualisht të barabartë me ty. Mund të zbulosh se je më i zgjuar sesa e ke menduar, ose më pak. Të duhet pak kohë sa të mësohesh.

Mundësi të reja Mund të jenë aktivitete sportive, sociale apo politike, të cilat nuk i keni provuar më parë. Kjo ka dy aspekte. Mund të jetë ngacmuese, por edhe të frikëson. Të duket e lehtë ndërmarrësh disa gjëra njëkohësisht, sepse nuk dëshiron të humbasësh asnjë mundësi. Por nuk do të ishte mendim i mirë nëse do të shkoje në ekskursion të njëjtën fundjavë ku duhej të përgatisje një ese.

Si t’i përballosh këto probleme praktike Akomodimi, financat, ushqimi dhe udhëtimi mund të duken probleme të mëdha në javët e para.

Kërko ndihmë te studentët më të rritur, apo prej pedagogëve. Mos ji krenar nëse ke vështirësi.

Shumë universitete kanë zyra këshillimi dhe informimi; një zyrë akomodimi për të gjetur një vend për të jetuar, këshillim financiar dhe këshillimi studentor për çdo lloj informacioni. Mund të jetë edhe një qeveri studentore, e cila zakonisht boton edhe guidë për burime të tjera ndihme.

Njih njerëz!

Kërko të sapoardhurit e tjerë. Vetmia nuk është këshilluese e mirë. Kur nis, çdokush është i vetëm.

Universitetet e dinë këtë dhe prandaj organizojnë festa për t’u njohur. Përfito nga këto dhe nga çdo mundësi tjetër sociale. Nëse ke interesa të veçanta, si muzika apo sporti, zbulo nëse ka ndonjë klub të tillë në universitet. Njohja me njerëz që ndajnë të njëjtat interesa e bën jetën të duket më e menaxhueshme. Nëse ke lëvizur nga një qytet në tjetrin, jeto me të tjerë si fillim, nëse nuk gjen dot konvikt, provo të ndash apartamentin me të tjerë.

Financat Që kur është prezantuar kredia për studentë, ka pasur një rritje të numrit të studentëve që punësohen ndërsa studiojnë. Ndërsa ata më të rriturit janë të punësuar me kohë të plotë dhe mund të studiojnë me kohë të pjesshme. Studimi është i kushtueshëm dhe ndonjëherë mund të të mblidhen borxhe në fund të studimeve. Siguro të gjithë ndihmën e nevojshme financiare. Interesohu rreth bursave të studimit ose nëse je në punë sigurohu që punëdhënësi të paguajë studimet tuaja. Ndoshta ata kanë skema të gatshme për të paguar studimet për të rritur performancën në vendin e punës.

Gjithsesi po i financon vetë studimet, ndaj mos prit që problemet me paratë të dalin jashtë kontrollit.

Kërko këshillë sa më shpejt, në mënyrë që t’i vazhdosh studimet pa probleme.

Si ta përballosh punën akademike Pa dyshim do kesh ankth në fillim. A do të jem i mirë sa duhet? A do ta përballoj? Kjo është sfida më e madhe që do të përballosh dhe të duhet një udhëheq je dhe këshillim nga një pedagog apo prindërit. Merr informacionin e duhur që në fillim; sa leksione, seminare apo punë laboratori do të ndjekësh? Çfarë të kërkohet të bësh me detyra kursi? Sa fjalë duhet të shkruash në ese? Cili është afati për ta dorëzuar? Nëse pedagogu nuk është i qartë, ngulmo në pyetje. Çfarë burimesh janë në dispozicion? A ka bibliotekë? Kur është e hapur? Sa studentë të tjerë do lexojnë të njëjtin libër, në të njëjtën kohë? A ka fotokopje apo skaner dhe a duhet paguar për to? Sa kompjuterë janë të disponueshëm për përdorim? A ka internet? Nëse të caktohet një detyrë, vlerëso sa kohë mendon se do të të marrë.

Atëherë shto edhe pak kohë, sepse nga entuziazmi nuk i ke bërë mirë llogaritë në fillim. Pastaj cakto një kohë çdo ditë apo çdo javë për ta kryer. Planifikimi bën që të marrësh në konsideratë çdo burim

që të nevojitet. Mund të dalë që biblioteka ka vetëm një kopje libri dhe dikush tjetër sapo e ka huazuar. Është mirë t’i lësh vetes më shumë kohë dhe të gjesh disa orë bonus. Është më mirë sesa të rrish zgjuar gjithë natën duke pirë kafe të fortë.

Vendos përparësi Duhet të bësh zgjedhje të vështira. Do të duash ndoshta të shkosh në një mbledhje, film apo ndeshje, por eseja duhet dorëzuar nesër. Mendo pasojat.

Nëse je vonë me dorëzimin e esesë, a mund ta negociosh me pedagogun? Mundohu ta bësh këtë para afatit të dorëzimit dhe të kërkosh shtyrje nëse është e nevojshme. Çfarë ndodh nëse del keq në një provim? Nëse rezultati final varet më shumë në provime sesa në detyrat e kursit, atëherë përpiqu më shumë te provimet, sesa në shkrimin e esesë së përkryer.

Gjej mbështetje Kur sapo ke marrë përgjegjësitë për studimet e tua, ke nevojë për mbështetje. Disa universitete kanë vendosur për çdo student një tutor apo mentor, i cili vepron si një lloj prindi akademik, duke i këshilluar për punën dhe i ndihmon në planet mësimore. Mund të kërkosh ndihmë edhe nga studentë të kursit.

A është kursi i duhur?

Ndonjëherë problemi është më thelbësor. Kursi që po ndiqni nuk është i duhuri për ju. Është e vështirë të kuptoni çarë nuk shkon saktësisht.

Probleme familjare apo sentimentale? Shëndeti? Lodhje? Mërzi? Të gjitha këto të ulin entuziazmin. Por ti je që vendos. Si e more vendimin për të ndjekur këtë degë? Vendose vetë apo dikush nga familja? Mendo që në të ardhmen të gjitha vendimet duhet t’i marrësh vetë dhe duhet të vendosësh synimet që do të arrish.

Synime afatgjata Çfarë janë? Si mund të ndikojë kursi në arritjen e tyre? A kanë ndryshuar prej fillimit të studimeve?

Ndoshta zbulon se je më i interesuar në urbanistikë apo politikë sesa në arkitekturë apo gjuhë të huaja.

Kur ndryshon degën e studimeve?

Kur kupton se po ndjek kursin e gabuar, mund të ndihesh keq. Financa, vendi në shkollë, familja që ka bërë investime... ndonjëherë tundimi është i fortë të vazhdosh. Është vendim i mirë, sidomos nëse je drejt fundit. Qartëso idetë dhe harto një plan.

Francesk Ganaj Vështirësi ka pasur, kjo është mëse normale, për shkak të raporteve të reja, mënyrës sesi procedohej mësimdhënia, niveli lartë i shpjegimit dhe mosnjohja e fushës nga ana jonë, gjë e cila dhe e ndërlikonte procesin.

Më pas erdhi ambientimi, gjë që solli edhe pasjen e një procesi normal. dita e parë... mbaj mend që profesori pyet përse keni filluar drejtësinë? Dhe i përgjigjem: Shqipërisë i mungon Një Borselino :D...

Mariglen Tufa Të hutuar në kulm të gjithë ke orari i lëndëve, sikur do na vinte noi njoni dhe do na e hiqte orarin... ahhahahahah Avjola Agolli eeeeehhhh viti parë...mbaj mend që shkoja ditë për ditë te dera e Europianit, që të shihja se kur do të bëhej orientimi me studentet e rinj... dhe më në fund kur doli njoftimi, mezi e prisja. As për diplomimin besoj nuk do kem aq ankth.... hahhahahahhaaha Lorena Salla Në UET ka qenë më shumë se e bukur dhe aspak e vështirë :) Migena Shehu Te jesh student i vitit të parë është një vështirësi. Të duhet të jesh i aftë të orientohesh gjatë vitit, me mjedisin e ri, me rregullat e reja, me orarin dhe mbi të gjitha me ndryshimin e strukturës së marrjes së informacionit. Të duhet që përballë vështirësive, mos ta humbasesh synimin kryesor: “ të arriturit të rezultateve të larta”. Bashkë me ndryshimin e statusit nevojitet të jesh po aq i përqendruar, ndoshta pak më shume se të gjitha vitet e tjera, që t’ia dalesh. Pavarësisht te gjithave, e kujtoj si vitin më të rëndësishëm të viteve akademike...:)

MAPO

15

E hënë, 14 gusht 2012 www.mapo.al

profil Nga Mitrovica me dashuri Ajo është rritur në Mitrovicën e luftës. Ka nisur të kuptojë herët ç’do të thotë statusi i Kosovës, konflikte etnike dhe strategjitë politike dhe ta ndiejë nën lëkurën e saj terrorin. Fjolla Spanca, sot është një prej studenteve më të mira të degës Marrëdhënie Ndërkombëtare në Universitetin Europian të Tiranës dhe ndërsa mëson mbi marrëdhëniet mes shtetesh, rrëfen si ka qenë të rriteshe në qytetin me urë, me lumë, ku nuk mund ta shihje ç’kishte përtej... Një qytet që veç dhimbjes mësoi ta donte shumë Me të përfunduar eksperiencën e shkollës verore në “George Wshington University”, në Uashington, pas pesë javësh qëndrim përtej oqeanit me 25 studentë nga e gjithë bota, iu rikthye sërish Mitrovicës së saj të dashur.

Sepse, kudo ku ajo shkon në Tiranë, ku jeton prej dy vitesh, apo në udhëtime të shkurtra jashtë Shqipërisë, rrugët e saj kryqëzohen gjithmonë në Mitrovicë. E me të përfunduar studimet në Universitetin Europian të Tiranës, stacioni do të jetë shtëpia e saj, qyteti i saj…

Sepse jo më kot zgjodhi të studiojë Marrëdhëniet Ndërkombëtare.

“Duke studiuar marrëdhëniet mes shtetesh, duke notuar mes shkencave sociale, diku, atje në mes të detit të pafundmë të dijes, do gjejë një direk ku të kapem gjersa të kthehem sërish aty, prej ku nisi fluturimi i gjatë i sfidave”, thotë Fjolla, ndërsa e sjell jetën e kaluar në Mitrovicë si një film luftërash, veç kësaj ngjarjet janë dhimbshëm të vërteta. Ajo i sjell të gjalla, të përjetuara, të rrjedhshme si fjollë, megjithëse të mbushura me trazira…

“Sa herë përpiqem të kujtoj fëmijërinë time, fat(bardh’)keqsisht, s’arrij dot ta përkufizoj as si të zakonshme, as si të jashtëzakonshme.

Sidomos tani që shoh përditë fëmijë, tek kalojnë nëpër brigjet e jetës, pothuajse njëlloj si mua, më duket krejt familjare një histori e tillë.”

Një e njohur e vjetër i është bërë lufta, qyshse ka nisur të mbajë mend.

Kujtimet për njerëz të dëbuar nga shtëpitë, të plaçkitur, të terrorizuar nga uniformat e policisë, janë më të forta edhe se vetë urrejtja. “Mbaj mend pak më shumë se çdo të dëshiroja nga fëmijëria. Për shembull, mbaj mend që sa herë kaloja përgjatë një ndërtese të lartë, ngjyrë mjalti, bërtisja me zë: kjo do jetë shkolla ime! Pastaj, kujtoj ditët që bashkë me familjarët dilnim në protesta, dhe mbaj mend uniformat blu të errëta të policisë, që ma fusnin frikën në palcë (edhe sot, vazhdoj të kem një lloj fobie nga uniformat blu)”.

Kujtimet e saj janë në lidhje sim-

biotike me luftën. e cila duket se nuk ka fund. ndërsa kopshtin, lodrat në oborrin e tij, mbledhjet e fëmijëve në rr ugicat përpara shtëpive, pushimet në bregdet, zor t’i sjellë në kujtime. “S’para iknim nga Mitrovica. S’e di, a s’kishim qejf, a s’kishim mundësi?!”

Nuk mund ta harrojë, edhe sikur të donte, sesi gërmoi në dhè një gropë për t’i shpëtuar librat e shtëpisë nga djegia. Shtëpia mund të mos ishte më, por kur të kthehej, kur ekzili do të merrte fund një ditë-me shpresën te Zoti dhe te Fuqitë e mëdha të botëslibrat do të mund t’i gjente aty.

Si në kohë lufte, ajo u rrit shpejt.

Nuk kishte si të qe si bashkëmoshatarët e saj përtej qytetit apo përtej Kosovës. Nuk ishte më kohë për lojëra. Kur u kthye në shtëpinë , të cilën nuk e gjeti më siç e kishin lënë duke kthyer kokat pas, në moshën 11-vjeçare do të angazhohej në lëvizje qytetarë siç ishte “Asambleja komunale e fëmijëve” dhe do të bëhej pjesë e projekteve sensibilizuese. Nga fushata kundër trafikimit të qenieve njerëzore te debatet mbi statusin e Kosovës- fëmijët atje ishin vërtet të angazhuar. Trajnoheshin për gazetari, fotografi etj.

Ndërkohë, situata tejet e tensionuar dhe konfliktet e vazhdueshme etnike e kishin shndërruar Mitrovicën në një territor joshës për studiuesit dhe organizatat jo fitimprurëse e shoqëria civile në përgjithësi gjallonin me aktivitetin e tyre.

Më pas Fjolla nisi të punonte si gazetare në një revistë multi-etnike, e cila botohej në tri gjuhë, duke mbuluar rubrikën e të rinjve në “MMagazine!”

“Kam takuar njerëz nga më të ndryshmit; nga qytetarët e thjeshtë deri te personat më me influencë në shoqëri. Kam parë, më shumë se ç’kam parë për vitet e mia në universitet”, tregon ajo. U angazhua më pas me Këshillin Rinor të Mitrovicës– përpjekje për të bërë bashkë të rinj nga të dyja anët e lumit e për të punuar në fushën e edukimit. Ishte vetëm 15- vjeç dhe u bë pjesë e Ekipit Monitorues të Mitrovicës, e për më shumë se dy vjet monitoroi seancat plenare në Kuvendin Komunal të Mitrovicës.

“Aty për të dytën herë, e shihja se kush ishim ne, çfarë po bënim dhe si ‘politika’ e ‘politikanët’ luanin përditë me jetët e njerëzve që natën flinin me rroba nga frika se do i dëbonin prej shtëpive”.

Situata në Mitrovicë keqësohej dita-ditës. Me frikën që ishte bërë shoqëruese e gjithëhershme vijonte mësimet në gjimnazin “Frang Bardhi”, i vetmi në qytet. Nuk i rezistoi tundimit të përfshihej në botimet e shkollës. “Punoja si redaktore në gazetën e shkollës, organizonim debate, konferenca, trajnime. Përpiqeshim të sillnim njerëz me influencë në Mitrovicë”. Për ta bërë të zëshme protestën e saj dhe të bashkëmoshatarëve të rritur në kohë tmerri, përdorte shkrimin, edhe pse jo gjithmonë botoheshin.

“Kujtoj ditët që bashkë me familjarët dilnim në protesta, dhe mbaj mend uniformat blu të errëta të policisë, që ma fusnin frikën në palcë (edhe sot, vazhdoj të kem një lloj fobie nga uniformat blu).”

“Mbase gjithë trysnia, gjithë mllefi që kisha mbledhur për vite, më dhanë një siguri të madhe për t’iu futur studimit të Marrëdhënieve Ndërkombëtare.

Vazhdon të jetë fusha ime e preferuar. Më rrëmben furishëm interesi dhe kureshtja në këtë lëmi.”

“Ndërkohë kam vizituar Beogradin dy herë. Është ndjenjë e veçantë! Ti shkon aty, ku ka ca njerëz që të urrejnë e ca të tjerë që nuk mërziten se kush je, ndërkohë që s’arrin asnjëherë të kalosh urën, e të shohësh pjesën më të bukur, të qytetit të lindjes..”

Pas shkollës verore në ShBA, do ta lërë sërish për t’iu kthyer studimeve në vitin e tretë, por në fund do të kthehet për mirë atje, në shtëpinë e saj, në qytetin e ndarë nga ura, në Mitrovicën e dashur…

Organizata me të cilën punoja prej më shumë se shtatë vitesh, “Community Building Mitrovica”, ishte kthyer në një fole ku ndaja ide gati të njëllojta me njerëzit aty. Megjithëse në moshën e prindërve të mi, ai vend u kthye në shkollë që mua më rriti, më rriti më shpejt - nga ç’duhej, ose si duhej”.

Ajo kishte mësuar ta donte Mitrovicën, ndoshta edhe më shumë kur e shihte ashtu të vuajtur mes luftërash e konfliktesh. Por kishte ardhur koha ta linte. Me premtimin se do të kthehej, zgjodhi të studionte në Marrëdhënie Ndërkombëtare - e gjithë ajo barrë përvoje dhe përjetime të gjalla nuk do e çonin në rrugë tjetër - në Universitetin Europian të Tiranës.

Do të ndahej edhe njëherë gjatë nga shtëpia, por kësaj here me dëshirën e saj.

“U nisa në Tiranë me ëndrrat e thyera, dashurinë për Mitrovicën, mallin e shtëpisë e vullnetin për dije”.

Kanë kaluar dy vjet qëkur Fjolla hyri për herë të parë në dyert të UET-it, të cilat në shoqërinë e miqve të rinj, pedagogëve nga të cilët mësoi shumë rreth degës së preferuar, i kaluan si pulitje sysh.

“Mbase gjithë trysnia, gjithë mllefi që kisha mbledhur për vite, më dhanë një siguri të madhe për t’iu futur studimit të Marrëdhënieve Ndërkombëtare. Vazhdon të jetë fusha ime e preferuar. Më rrëmben furishëm interesi dhe kureshtja në këtë lëmi.” zbulon ajo.

Në Tiranë ka mësuar të shijojë lirinë e të lëvizurit lirshëm. Të kalojë pa u friguar mbi urë. “Ajo liri më bën ta dua akoma më fort Tiranën, por më vazhdon të më mallëngjejë për vendlindjen”. Por e viziton shpesh, saherë i

jepet mundësia të shkëputet pak nga studimet dhe jeta akademike Brenda kampusit të universitetit.

Por saherë e sheh, e shoqëron një tis trishtimi. Kanë kaluar 11 vjet nga paslufta dhe ende nuk ka shkelur në pjesën veriore të Mitrovicës.

“Ndërkohë kam vizituar Beogradin dy herë. Është ndjenjë e veçantë! Ti shkon aty, ku ka ca njerëz që të urrejnë e ca të tjerë që nuk mërziten se kush je, ndërkohë që s’arrin asnjëherë të kalosh urën, e të shohësh pjesën më të bukur, të qytetit të lindjes...”

Por me mençuri dhe pjekuri jo krejt të zakonshme për moshataret e saj 20-vjeçare ka mësuar të falë dhe revoltën që ndien çdo bashkëqytetar i saj, ta kthejë në shërbim dhe ndërgjegjësim të qytetarisë. Prindërit e kanë mësuar se duhet falur çka i ka shkaktuar dhimbje, por kurrsesi të harrojë!

“Sa herë jam në Mitrovicë, më duket sikur më zihet fryma. Kur futem në provimet e shkollës më mbyt inati që, ato të cilat i themi teorikisht, nuk qëndrojnë gati asnjëherë praktikisht, vitet që i kam lënë në punë më duket se nuk kanë ndryshuar shumë nga ato që unë doja. Por çdo gjë e madhe fillon me hapa të vegjël. Jetojmë në kohën e revolucionit, më pat thënë, sa isha në Amerikë, një mik i rrallë.

Nuk mërzitem. E dua këtë vend kaq fort, sa ia kam falur ditët më të mira dhe gati gjithë energjinë time”.

Pas shkollës verore në ShBA, do ta lërë sërish për t’iu kthyer studimeve në vitin e tretë, por në fund do të kthehet për mirë atje, në shtëpinë e saj, në qytetin e ndarë nga ura, në Mitrovicën e dashur…

Ujësjellës kanalizime sh.a. Durrës

Uji është jeta prandaj duhet ta mbrojmë atë!

Rikujtojmë të gjithë abonentët e “Ujësjellës Kanalizime” Sh.A. Durrës: Uji në këto ditë të nxehta vere është komponenti më i nevojshëm për jetën tonë, mos e shpërdoroni atë!

Për t’ju mundësuar një shërbim cilësor dhe të vazhdueshëm, paguani faturën e ujit!

Në këtë mënyrë do të na mundësoni rritjen e furnizimit me ujë cilësor, të keni një ambient më të pastër dhe t’i përgjigjemi me korrektësi nevojave e kërkesave tuaja !

Sh.A. Ujësjellës-Kanalizime Durrës, Lagjia 17, rruga “Dalip Peza”, Durrës, tel. +355 522 38329; Email: info@ukdurres.Com ,www.Ukdurres.Com

e MARTë, 14 GUSHT 2012 www.mapo.al

ekonomi

MAPO

17

Shtator, shpërndahen testet e reja për patentën Testet e reja për kursantët, të cilët duan të pajisen me lejen e drejtimit, do të shpërndahen në muajin shtator. Aktualisht, Drejtoria e Përgjithshme e Transportit Rrugor ka hartuar testet e reja dhe ua ka dorëzuar autoshkollave për të dhënë oponencën e tyre. Kreu i Shoqatës së Autoshkollave, Tonin Gjinaj, shprehet për se numri i pyetjeve është

përgjysmuar dhe po ashtu edhe formulimi i tyre. Me ndryshimin e testeve, do të rishikohet edhe numri i gabimeve që u lejohen kursantëve. Aktualisht, testi është i përbërë nga 40 pyetje dhe kufiri i gabimeve është 10.

Me riformulimin e pyetjeve pritet një ulje e numrit të gabimeve për kandidatët, çka synon të rrisë përgjegjshmërinë e tyre.

FMN lë Shqipërinë, inspektimi një herë në vit Inspektimet e FMN në ekonominë shqiptare do të rrallohen. Banka e Shqipërisë, në një analizë të marrëdhënieve ShqipëriFMN, pohon se misioni do të vijë një herë në vit ose një herë në dy vjet, nga dy herë në vit që vinte më parë Marrëdhëniet e Shqipërisë me Fondin Monetar Ndërkombëtar kanë hyrë në një fazë të re, ku Misioni i Institucionit Financiar Ndërkombëtar nuk do të aplikojë inspektime në vend dy herë në vit, por një herë në vit ose një herë në dy vjet. Banka e Shqipërisë e ka konfirmuar këtë fakt në një analizë që u ka bërë marrëdhënieve të vendit me Fondin. Më datën 27 janar 2006, Fondi miratoi marrëveshjen e fundit 3-vjeçare me Shqipërinë, e cila ishte një përzierje PRGF/EFF, në një total prej 17 milionë SDR e cila u disbursua në 7 transhe secila. Marrëveshja përfundoi në datën 31 janar 2009. Para këtij viti Shqipëria nuk mund të bënte asnjë ndryshim në buxhet apo në taksa pa marrë më parë miratimin e FMN, pasi kështu ishte e përcaktuar në marrëveshjen dypalëshe. Me përfundimin e marrëveshjes 3-vjeçare PRGF/EFF në vitin 2009, marrëdhëniet e Shqipërisë me FMN janë

Takimi i fundit i kryeministrit Berisha me përfaqësuesit e FMN

përqendruar në konsultimet sipas Nenit IV të Neneve të Marrëveshjes së FMN-së. Konsultimet sipas këtij neni janë pjesë e punës monitoruese që kryen Fondi. Sipas nenit IV, një mision i FMN-së viziton një vend çdo vit ose një herë në dy vjet, për të grumbulluar informacion dhe për të shkëmbyer pikëpamje me autoritetet vendore. Përfundimet e misionit prezantohen në një raport të stafit, që i parash-

Vendimet e Strasburgut pronat, taksative për Shqipërinë Gjykata e të Drejtave të Njeriut në Strasburg ka marrë tre vendime të rëndësishme për Shqipërinë, lidhur me çështjen e pronave. Të gjitha vendimet e Agjencisë, apo Komisioneve të mëparshme për kompensim financiar të ekzekutohen, pa kaluar në procese gjyqësore, si dhe ata që po legalizojnë shtëpitë të paguajnë në vlerën e tregut.

Gjithashtu, Qeveria ngarkohet me detyrën për të nxjerrë faturën financiare të Ligjit të Kthimit Kompensimit të Pronave. Aktualisht ndërtimet pa leje po legalizohen, kundrejt lehtësirave tarifore, në qytet 400 mijë lekë për 300 metra katror, sipërfaqja e zënë mbi të paguhet me vlerën e tregut dhe në fshat kjo tarifë vlen për deri 500 metër katror.

Megjithëse pagesat janë minimale, ka vonesa në kryerjen e tyre. Këto vendime Gjykata e Strasburgut i ka marrë duke parë se shumica e çështjeve shqiptare kanë të njëjtin objekt dhe kërkojnë zgjidhje tërësore.

Megjithëse më 5 gusht hyri në fuqi strategjia e re e kthimit të pronave, me bazë kompensimin fizik, “Shoqata Pronësi me Drejtësi” është dyshuese në krijimin e një fondi fizik për kompensim, kjo pasi Komisionet e Verifikimit të titujve të Pronësisë po bëjnë vetëm një rishpërndarje të tokave dhe pajisjen me tituj pronësie të atyre që i kanë marrë me ligjin 7 501, apo me 80 53 për tokat e ishndërmarrjeve bujqësore, ndërkohë kanë dalë vendime të tjera për dhënien e tokave bujqësore me qira.

trohen Bordit Ekzekutiv ku vihen në dukje rreziqet e mundshme ndaj stabilitetit dhe rritjes ekonomike, dhe në të njëjtën kohë jepen këshilla për rregullimet e nevojshme politike. Konsultimi më i fundit në kuadër të Nenit IV, u krye nga misioni i FMN-së që vizitoi Shqipërinë në muajin qershor të vitit 2011.

Duke filluar nga viti 1999, renditen 9 misione të stafit të FMN-së nën konsultimin e Nenit IV me Shq-

Sipas nenit IV, një mision i FMN-së viziton një vend çdo vit ose një herë në dy vjet, për të grumbulluar informacion dhe për të shkëmbyer pikëpamje

ipërinë, raportet e të cilëve janë tashmë të publikuara. Marrëveshja e parë që Shqipëria ka përfituar nga Fondi, është marrëveshja 12-mujore Stand-by e nënshkruar më datë 26 gusht 1992, në shumën 20 milionë SDR, e disbursuar në 3 transhe. Shlyerja e kësaj kredie u krye 3-5 vjet nga data e disbursimit dhe përfundoi në vitin 1998. Fondi Monetar Ndërkombëtar, organizatë e përbërë nga 188 vende, rregullat e së cilës janë të nënshkruara në Nenet e Marrëveshjes (Articles of Agreement), synon nxitjen e bashkëpunimit botëror në fushën monetare, sigurimin e stabilitetit financiar, lehtësimin e tregtisë ndërkombëtare, nxitjen e punësimit, rritjen e qëndrueshme të ekonomisë, si dhe reduktimin e varfërisë.

Burimet që ka në dispozicion, vijn ë n g a p age s a e ku o t ave t ë anëtarësimit, të cilat paguhen nga të gjitha vendet anëtare sipas madhësisë dhe fuqisë ekonomike përkatëse të vendit. Në momentin e anëtarësimit, kuota për Shqipërinë u caktua 25 milionë SDR. Kuota e saj u rrit në nivelin 60 milionë SDR në muajin janar të vitit 2012, si rezultat i hyrjes në fuqi të reformës së vitit 2008 mbi rritjen e kuotës dhe përfaqësimit në FMN. Tashmë, me rritjen e kuotës së saj, Shqipëria zotëron 1.341 vota ose 0.05% të shumës së përgjithshme të votave të të gjithë anëtarëve të FMN-së.

Republika e shqipeRise

Enti rrEgullator i EnErgjisE

Drejtoria juridike dhe Mbrojtjes se Konsumatorit

Njoftim CEZ Shpërndarje sh.a me shkresën nr. 4199 Prot., datë 06.07.2012 ka dërguar në ERE propozimet e saj mbi rishikimin e Rregullave të Tregut të Energjisë të ndryshuara me vendimin nr. 23, datë 24.02.2012 të ERE-s përsa i përket kushteve të nivelit të kamatëvonesës për faturat e shërbimit të transmetimit.

Për sa më sipër Enti Rregullator i Energjisë në mbështetje të nenit 26, të Rregullave të Praktikës dhe Proçedurave të ERE-s, të miratuara me vendimin e Bordit të Komisionerëve të ERE-s, nr. 21, datë 18.03.2009, të ndryshuar, është në fazën e rishikimit të Rregullave të Tregut Shqiptar të Energjisë Elektrike”.

Të gjithë personat, shoqatat, institucionet, që mendojnë se kanë interes të njihen me këto propozime, ftohen të shprehin opinionet dhe komentet e tyre me shkrim brenda 15 ditëve nga dita e publikimit të njoftimit.

Me propozimet e shoqërisë CEZ Shpërndarje sh.a mund të njiheni në zyrat e ERE-s (në Drejtoritë Juridike dhe Mbrojtjes së Konsumatorit dhe atë të Tarifave dhe Çmimeve) në adresën: Bulevardi “Gjergj Fishta” Nr. 10, pranë Qendrës Gjeofizike, Kati III, Tiranë.

KRYEtARi Sokol RAmADANi

Gjykata e Strasburgut

Adresa:Bulevardi “Gjergj Fishta”, Tiranë E-mail erealb@ere.gov.al

Tel/Fax +355 42 22 963; Tel +355 42 69 590 www.ere.gov.al

OpEd

18

MAPO

E martë, 14 gusht 2012 www.mapo.al

Opinione dhe Editoriale

01

Vetë Dantja është i hapur para dyshimeve për anshmëri: thuhet, me njëfarë të drejte, se ai vendos në ferr të gjithë armiqtë e kauzës politike, e cila, në sytë e tij, ishte ajo e Italisë dhe Zotit.

02

Kushdo ka një zemër, sado i paditur nga arkitektura mund të jetë, e ndien bukurinë transhendentale dhe poezinë e kishave mesjetare.

03

Duhet që, gjithashtu, të lejohemi të mbajmë në mendje se evolucioni, megjithëse mund të shpjegojë çdo gjë tjetër, nuk mund të shpjegojë veten.

Goldwin Smith, historian kanadez

Bujar Kapexhiu Nga

Goodbye, homo economicus!

Kërkohen ekonomistë më “emocionalë”

S

hekulli XXI me globalizimin e tij galopant dhe krizën ekonomiko-financiare që ka mbërthyer pjesën dërrmuese të globit ka hapur një debat me një pikëpyetje të madhe për ekonomistët. Me standardet e sotme dominuese në ekonomi, të bazuara thuajse ekskluzivisht në konceptet neoklasike dhe të famshmin “homo economicus”, po gjen vend një pyetje fondamentale: “Duhet të quhet ekonomist Smithi, Keynes-i, Rikardo, Shumpeteri etj., që janë nga themeluesit dhe personalitetet kryesore të shkencës ekonomike? Shumë prej tyre, zor se do të pranoheshin të botonin artikujt apo studimet e tyre në revistat e sotme prestigjioze ekonomike, duke u sugjeruar ndoshta revista sociologjie, psikologjie apo historie. Te këta ekonomistë mungon boshti i “racionalitetit në preferencat apo maksimizimi i fitimit, duke njohur si zot të vetëm tregun” si dhe “modelimi sasior matematik” i çdo sjelljeje apo logjike veprimi që karakterizon “homo economicus”, simbolin e ekonomisë moderne.

Debatet dhe propozimet për një ekonomist me profil të ri, simbol i problematikës dhe zhvillimeve të shekullit XXI, duket se po shkojnë nga “njeriu i sjelljes racionale dhe fitimit maksimal” drejt një “qenie më emocionale, etike e multidimensionale”. Ekonomia duhet të bëhet një shkencë e hapur kundrejt disiplinave të tjera, si sociologjia, historia, psikologjia, mjedisi dhe klima, globalizimi, ligji dhe drejtësia, antropologjia, bile dhe teologjia. Profili dhe përmbajtja e re që po kërkohet për ekonomistët po analizohet mbështetur në ato që quhen tre portretet apo figurat e ekonomistëve.

“Portreti” i parë është ai i një ekonomisti teoricien, që nëpërmjet matematikës, statistikës apo ekonometrisë tenton që çdo gjë ta formalizojë në një ekuacion apo formulë të përgjithshme me spektër të gjerë dhe të pakufizuar në kohë e hapësirë. Por, me gjithë sukseset e ekonomistëve të cilësuar si neo-klasikë, të cilët e ngritën në art një profil të tillë, aktualisht të gjithë po binden se kjo mënyrë veprimi për të ndërtuar hipoteza të përgjithshme përmban mjaft subjektivitet. “Portreti” i dytë u konsolidua në vitet 1960, të cilët prodhuan atë që quhet makroekonomia e aplikuar e tipit keynes-ian, e cila bashkonte në një të vetme

economicus ADRIAN CIVICI

“Portreti” i parë është ai i një ekonomisti teoricien, që nëpërmjet matematikës, statistikës apo ekonometrisë tenton që çdo gjë ta formalizojë në një ekuacion apo formulë të përgjithshme me spektër të gjerë dhe të pakufizuar në kohë e hapësirë. Por, me gjithë sukseset e ekonomistëve të cilësuar si neo-klasikë, të cilët e ngritën në art një profil të tillë, aktualisht të gjithë po binden se kjo mënyrë veprimi për të ndërtuar hipoteza të përgjithshme përmban mjaft subjektivitet. “Portreti” i dytë u konsolidua në vitet 1960, të cilët prodhuan atë që quhet makroekonomia e aplikuar e tipit keynesian, e cila bashkonte në një të vetme modelet ekonometrike me politikat ekonomike. Por, në periudhën 1980-‘90 filluan të evidentohen një sërë anomalish...

modelet ekonometrike me politikat ekonomike. Por, në periudhën 1980-‘90 filluan të evidentohen një sërë anomalish. Kritika u fokusua në vlerën dhe besueshmërinë e parashikimeve afat-mesme dhe afatgjata të ecurisë së fenomeneve të tilla si papunësia, rritja apo rënia ekonomike, inflacioni, përqindjet e këmbimit të monedhave, ekuilibrat dhe dizekuilibrat strukturorë, lidhjet shkak-pasojë ndërmjet konsumit dhe investimeve etj.

Politikat ekonomike nuk ndiheshin të sigurta në objektivat dhe instrumentet kryesore të tyre duke u mbështetur vetëm në seritë makroekonomike. “Portreti” i tretë i takon 15-20 viteve të fundit dhe është ai që e cilëson ekonomistin si një inxhinier social të politikave ekonomike. Detyra e tij është orientimi i të gjitha mjeteve dhe instrumenteve që disponojnë autoritetet publike drejt realizimit të disa objektivave themelorë në dobi të komunitetit si: stimulimi i rritjes ekonomike, mbajtja e nivelit të lartë të punësimit, lufta kundër inflacionit, ekuilibri i tregtisë së jashtme, rritja e fuqisë blerëse, stabiliteti i pensioneve dhe mbrojtjes sociale, cilësia e shërbimeve publike etj. Ky evolucion u cilësua si trilogjia: të parashikosh, të veprosh,të garantosh.

U duk se ekonomistët e gjetën veten dhe u bënë aq të rëndësishëm sa pretendonin se ishin në shoqëri dhe politikë. Por vitet ‘90 të shek XX dhe fillimi i mijëvjeçarit të ri dëshmuan për disa kufizime të kësaj trilogjie. Kur vinte fjala për politikat ekonomike, ekonomistët rezultonin mjaft të fragmentuar, të ndarë në shkolla e rryma të shumta. Zgjedhja e politikave ekonomike, larg të qenit rezultat i njohurive shkencore dhe kërkimit bazë, varej nga koalicionet dhe ekuilibrat politikë të pushtetit. Kjo i dha fund konceptit të neutralitetit të ekonomistit si zëdhënës i njohurive dhe koncepteve shkencore, duke e bërë atë palë me politikën.

Shekulli XXI duket ka filluar “punën” edhe për profilizimin e një figure të re ekonomistësh. Ja roli si dhe disa nga tiparet dhe cilësitë e tij kryesore që po kristalizohen në figurën e ekonomistit modern.

Së pari, ekonomistët duhet të jenë të aftë jo vetëm ta evidentojnë fenomenin, por në radhë të parë ta kuptojnë në thelbin e tij dhe të propozojnë konkretisht mjetet dhe mënyrat për transformimin e tij. Në vend që të merren pafund me

Një për të gjithë

modele e vërtetime teorike, ata duhet të preokupohen me problemet më shqetësuese aktuale si papunësia, destabiliteti financiar, varfëria dhe moszhvillimi, zgjidhja e problemeve të ushqimit dhe energjisë, problemet e cilësisë së jetës etj.

Së dyti, ekonomistët duhet të bëhen dishepujt e shpërndarjes së koncepteve dhe praktikave të asaj që cilësohet si shoqëri e qëndrueshme, që garanton lirinë individuale, drejtësinë sociale dhe respektin për natyrën dhe mjedisin. Ata duhet të profilizohen në një rol të ri, atë të reformatorit social, duke kërkuar një impakt më të madh në organizimin e shoqërisë.

Kërkimet në fushën e Ekonomisë historike po hapin perspektivën e riintegrimit të ekonomisë në shkencat sociale. Edhe vetë ekonomia eksperimentale po kërkon hapësira të reja për të shpjeguar sjelljen e individëve apo grupeve, hapësira që duhet të jenë më të gjera se ato të propozuara deri tani nga homo oeconomicus.

Së treti, ekonomistët duhet të shkrihen më shumë me shkencat dhe disiplinat e tjera, duke synuar përgatitjen e ekonomistëve mjedisorë, ekonomistëve të informacionit, të shëndetësisë, të arsimit, të teknologjive të reja, të zhvillimit, të transportit, ekonomistëve urbanë, të territorit etj.

Së katërti, ekonomistët duhet të kenë këndvështrim e formim sa më global e ndërkombëtar, duke qenë në gjendje të njohin dhe përballen me debatet dhe sfidat që vijnë si pasojë e fenomenit të ngrohjes globale, ndryshimeve klimatike, emigracionit, gjeopolitikës së naftës dhe energjisë, aksesit në burimet dhe lëndët e para jetësore, si uji, tokat, pyjet, ajri, problemet e ushqimit dhe varfërisë; rolit dhe ndikimit të institucioneve ndërkombëtare, si FMN, OBT, Banka Botërore, rolit të ideologjive, fesë etj. Zgjerimi i fenomenit të globalizimit po e bën përditë e më të qartë se gjithnjë e më pak problemet janë lokale apo nacionale, ato po bëhen përditë e më tepër komplekse e ndërkombëtare.

Ekonomistët duhet të bëhen dishepujt e shpërndarjes së koncepteve dhe praktikave të asaj që cilësohet si shoqëri e qëndrueshme, që garanton lirinë individuale, drejtësinë sociale dhe respektin për natyrën dhe mjedisin. Ata duhet të profilizohen në një rol të ri, atë të reformatorit social, duke kërkuar një impakt më të madh në organizimin e shoqërisë. Kërkimet në fushën e Ekonomisë historike po hapin perspektivën e riintegrimit të ekonomisë në shkencat sociale. Edhe vetë ekonomia eksperimentale po kërkon hapësira të reja për të shpjeguar sjelljen e individëve apo grupeve, hapësira që duhet të jenë më të gjera se ato të propozuara deri tani nga homo oeconomicus.

E martë, 14 gusht 2012 www.mapo.al

MAPO

19 11

Zgjedhja natyrisht e bën këtë. Asgjë nuk e ka përkufizuar agjendën Republikane më shumë se propozimi i Ryan për buxhetin, i cili synon të ulë deficitin në terma afatshkurtër dhe të balancojë buxhetin aty rreth vitit 2040. Të dyja synime fisnike, por në mënyrë që të arrihet te këto përfundime Zyra Kongresionale e Buxhetit thotë se plani do të shkatërronte pothuajse të gjitha programet e qeverisë, përjashto Pensionet (Social security), Sigurimet Shëndetësorë dhe Mbrojtjen deri aty nga vitit 2050.

— The Economist

Paul Ryan, Romney bën zgjedhjen e tij

Në krahët e “kurvës” Kosovarët e duan Europën që i mban të izoluar. Shpresat e humbura në vendin e tyre i bëjnë të besojnë në zemërgjerësinë e “kurvës plakë”, pavarësisht se ajo po i sheh ende si kopila E quajnë “kurvë plakë”, por duan të bëjnë vend në gjirin e saj. 72 për qind e kosovarëve janë shprehur pro hyrjes në Bashkimin Europian. Ndërkaq, po nga sondazhi që organizoi Zyra e BE-së në Prishtinë del se mëse 70 për qind e kosovarëve e shohin integrimin në Union si zgjidhje për problemet në ekonomi, korrupsion e mirëqenie sociale. Dhe nuk ka si të jetë ndryshe, në kohën kur qytetarët e Kosovës ballafaqohen me probleme të shumta dhe ideja se ato mund të zgjidhen si me një shkop magjik në BE, duket jo vështirë e realizueshme për ta.

Rezultatet e sondazhit u prezantuan me pompozitet nga zyrtarët europianë dhe ata të Qeverisë së Kosovës, thua se me të janë zgjidhur problemet dhe asgjë më nuk pengon në rrugën drejt anëtarësimit.

Por, realiteti është tjetër.

Tash për tash, Kosova ka vetëm “perspektivë europiane” dhe BE nuk e njeh si shtet të pavarur. Po qe se flasim me gjuhën popullore, “kurva plakë” e sheh Kosovën si një shtet kopil dhe nuk e pranon si të sajin.

Pavarësisht kësaj, kosovarët tregohen më optimistë se duhet - 34 për qind besojnë se vendi do t’i bashkohet Unionit deri në vitin 2014, kurse 54 për qind thonë se kjo do të ndodhë brenda pesë viteve të ardhshme.

Statistikat tregojnë sesa më larg nga BE-ja që ka qenë një vend, aq më shumë e kanë dashur atë qytetarët e atij vendi.

Por, rruga e Kosovës drejt Unionit është e gjatë.

Me ekonomi përtokë, me institucione të brishta, papunësi e varfëri paanë, korrupsion e krim të organizuar me bollëk, Kosova është e fundit në rajon që “një ditë” mund t’i bashkohet BE-së.

Pushtetarët çdo ditë e kanë gojën plot integrime e perspektivë europiane, por e dinë shumë mirë se ato janë vetëm deklarata. Sepse, integrimi nuk është diçka fiktive, por praktike.

E njerëzit e lodhur besojnë në BE, besojnë sepse ashtu duan, pavarësisht që e dinë se vendi i tyre s’është kërkah.

Ringjallja e ekonomisë, zbutja e papunësisë e varfërisë, si dhe

koment Imer Mushkolaj

Vetëm shihni sa shpenzime luksi bëhen nëpër institucione, madje edhe në ato me buxhet minimal.

Shihni sa pasuri kanë bërë brenda natës këta politikanë, shihni sa arrogantë tregohen dhe si e vjedhin shtetin, ku të munden e si të munden.

Shihni se si i kanë sistemuar nëpër poste akraballëk e fis, si i përvetësojnë të mirat publike dhe si e rrjepin vendin çdo ditë e më tepër.

Shihni si na rrejnë çdo ditë.

Europa dhe europianët janë tjetërfare. BE me ndihmën, për të keq, edhe të politikanëve lokalë e ka lënë Kosovën të izoluar, i ka lënë qytetarët e saj si në burg. Po këta qytetarë që tash, sipas sondazhit, i besojnë BE-së. I besojnë, se s’kanë si t’u besojnë përfaqësuesve të tyre. Si t’u besojnë njerëzve që ua keqpërdorin votën, vullnetin e tyre politik?

Si t’u besojnë njerëzve që ua vështirësojnë, e nuk ua bëjnë jetën më të lehtë?

Si t’u besojnë institucioneve, të cilat më së paku janë në shërbim të tyre?

forcimi i institucioneve nuk janë detyra që na i kryen Europa.

Korrupsionin po e bëjmë ne dhe ne duhet ta luftojmë. Hajnitë po i bëjmë ne. Edhe dallaveret tjera vetë po i bëjmë.

Ambientin po e ndotim dhe shkatërrojmë vetë, ashtu siç po falsifikojmë edhe tituj e diploma.

Me veprimet tona po ia shkatërrojmë vetes të ardhmen. As Europa s’ka si na ndihmon në këtë aspekt.

Sondazhi nxori në pah, po ashtu, edhe se kosovarët u besojnë shumë vendimmarrësve të BE-së, ndërkaq pak, shumë pak u besojnë politikanëve. Në fakt, janë këta vendimmarrës dhe politikanët kosovarë ata që nuk kanë dhënë dhe vazhdojnë të mos japin aspak shembuj sjelljesh dhe vlerash europiane.

Duke lënë anash paaftësinë e politikanëve për të çuar vendin përpara, ka plot të tjera “detaje” që i bëjnë ata të humbin besimin në sytë e qytetarëve.

Vetëm shihni sa shpenzime luksi bëhen nëpër institucione, madje edhe në ato me buxhet minimal. Shihni sa pasuri kanë bërë brenda natës këta politikanë, shihni sa arrogantë tregohen dhe si e vjedhin shtetin, ku të munden e si të munden. Shihni se si i kanë sistemuar nëpër poste akraballëk e fis, si i përvetësojnë të mirat publike dhe si e rrjepin vendin çdo ditë e më tepër. Shihni si na rrejnë çdo ditë. Europa dhe europianët janë tjetërfare.

BE me ndihmën, për të keq, edhe të politikanëve lokalë e ka lënë Kosovën të izoluar, i ka lënë qytetarët e saj si në burg. Po këta qytetarë që tash, sipas sondazhit, i besojnë BE-së.

I besojnë, se s’kanë si t’u besojnë përfaqësuesve të tyre.

Si t’u besojnë njerëzve që ua keqpërdorin votën, vullnetin e tyre politik?

Si t’u besojnë njerëzve që ua vështirësojnë, e nuk ua bëjnë jetën më të lehtë?

Si t’u besojnë institucioneve, të cilat më së paku janë në shërbim të tyre?

Besimi i verbër në BE dhe në burokratët europianë dhe humbja e besimit në ata që do të duhej t’i udhëheqin me përgjegjësi, tregon se në çfarë krize ndodhet kjo shoqëri. Ky vend. Këta qytetarë të cilët, më shumë se gjithçka tjetër, i mban gjallë euro-optimizmi.

Politika është kurvë. Europa “kurvë plakë” po bën politikë, e politikanët po luajnë me ne si po duan. Në gjithë këtë mesele, të lagur, për të mos thënë ndryshe, nuk del kush tjetër veç qytetarëve.

koment

The Economist

Me zgjedhjen e Ryanit, Romney e ka fortifikuar bazën e tij. Por konservatorët ndërkohë dukeshin ku s’ka më të motivuar për të nxjerrë nga zyra Barcak Obama-n.

N

ë botën e polarizuar të politikës amerikane arritja e pakteve bipartizane në cilëndo çështje është një akt i rrallë në kohët tona.

Kështu, ndoshta ia vlen të festohet fakti se, nëse do të votohej për zgjedhjen e Paul Ryan-it si kandidat për zëvendëspresident i Mitt Romney-t, ka gjasa që do të merrte mbështetje nga të dyja partitë. Më pak inkurajues është mundësia se të dyja anët do të përdorin z.Ryan dhe planin e tij buxhetor kontroversial për ta çarë edhe më tej elektoratin ndërkohë të ndarë.

Energjia që shtyu kandidimin e Ryan-it fitoi shpejtësi gjatë javës së shkuar. Editoriale në Wall Street Journal, Weekly Standard dhe National Review kishin cytur Romney-n që të zgjidhte Përfaqësuesin nga shtetit i Wisconsin në mënyrë që të pastronte mjegullnajën e tij ideologjike dhe të qartësonte rëndësinë e zgjedhjeve.

Zgjedhja natyrisht e bën këtë. Asgjë nuk e ka përkufizuar agjendën Republikane më shumë se propozimi i Ryan për buxhetin, i cili synon të ulë deficitin në terma afatshkurtër dhe të balancojë buxhetin aty rreth vitit 2040. Të dyja synime fisnike, por në mënyrë që të arrihet te këto përfundime Zyra Kongresionale e Buxhetit thotë se plani do të shkatërronte pothuajse të gjitha programet e qeverisë, përjashto Pensionet (Social security), Sigurimet Shëndetësorë dhe Mbrojtjen deri aty nga vitit 2050.

Kjo ka pak gjasa që ta zbusë karikaturën e Romney-t si elitist i pashpirt. Ndërkohë që programet për të varfrit do të shkurtohen ‘shtegu i prosperitetit’, siç titullohet plani i Ryan-it, shtrohet me taksa të shkurtuara në nivel biznesi apo individual. Plani gjithashtu do të shndërronte Medicare në një sistem kuponësh me synim kontrollimin e kostove. Qenve të sulmit Demokrat po u lëshon goja lëng. Bileta presidenciale republikane padyshim që do të përballet me akuza ‘të shkatërrimit të Medicare”, një sulm që u testua me sukses në fushën e lojës në një garë të vjetshme për Parlamentin e një qyteti në veri të shtetit të New York-ut.

Me zgjedhjen e Ryan-it, Romney e ka fortifikuar bazën e tij. Por konservatorët ndërkohë dukeshin ku s’ka më të motivuar për të nxjerrë nga zyra Barcak Obama-n. A do t’i kushtojë Ryan Romney-t një pjesë të qendrës, ashtu siç i kushtoi Sarah Palin John Mccain-it? Ryan është një kafshë e ndryshme politike-më substanciale dhe më pak helmatonjëse-por duke qenë se vjen nga Dhoma e Përfaqësuesve ai shoqërohet me një lloj konservatorizmi specifik që mbahet askund tjetër veç te rebelimi, puritanizmi dhe jofunksionaliteti i Washingtonit. Mbani mend se ishte plani buxhetor kontroversial i z.Ryan që desh shërbeu si valvul lirimi për një pakt të mëparshëm bipartizan.

Konservatorët po kënaqen. Ata e dëshirojnë një betejë të ndershme rreth reformës së Sigurimeve dhe buxhetit. Në një garë personalitetesh Barack Obama përgjithësisht e mund Mitt Romney-n. Ekonomia e keqe duket se nuk po i shkon kundër Presidentit në detyrë. Por Republikanët ndiejnë se kanë epërsinë nëse zgjedhjet shihen si një zgjedhje mes dy pikëpamjeve divergjente mbi rolin dhe përmasën e qeverisë. Demokratët, natyrisht, ndiejnë të njëjtën gjë.

Pavarësisht meritave të pikëpamjeve të z.Ryan gatishmëria e tij për hollësitë është e admirueshme.

Në këtë mënyrë zgjedhja e Romney-t është një benefit për fushatën. Përgjatë muajve të ardhshëm, Amerika do të ketë një përballje serioze rreth filozofisë fiskale dhe qeverisëse. Sa keq për demagogjinë që do ta shoqërojë debatin.

20

MAPO

13 qershor 2010 www.gazetamapo.com

E martë, 14 gusht 2012 www.mapo.al

gju h a

MAPO

05

Kosova e ka zgjeruar debatin e standardit të gjuhës duke përfshirë një gamë të gjerë çështjesh që kushtëzojnë vështirësitë e mësimit të standardit

Debati për standardin e gjuhës bëhet ndryshe në Prishtinë Në Seminarin e 31-të për Gjuhën, Letërsinë dhe Kulturën Shqiptare që po zhvillohet në Kosovë, në qendër të diskutimeve do të jetë dhe standardi i gjuhës shqipe

koleksioni i 100 vjetorit

Flamuri 96-vjeçar që u ruajt në ShBA Në këtë viti të 100-vjetorit të Shpalljes së Pavarësisë familjet gjirokastrite kanë nisur të publikojnë dëshmi me vlerë historike që ruajnë në arkivat e tyre familjarë. I tillë është edhe publikimi për herë të parë i një flamuri kuq e zi të qëndisur me dorë në vitin 1916 nga gratë gjirokastrite. Madje ky objekt me vlera të rralla mbart një histori interesante, pasi për 96 vite ai është ruajtur nga një familje emigrantësh nga Gjirokastra në Shtetet e Bashkuara të Amerikës. Për koleksionistin gjirokastrit Stefan Arseni, i cili zotëron aktualisht flamurin 96-vjeçar, ky objekt mbart një histori gati një shekullore. “Në vitin 1916 flamuri me përmasa të vogla u qëndis nga një grua gjirokastrite në lagjen ‘Palorto’, e cili ia dha djalit të saj që emigroi po atë vit në Amerikë”, shpjegon koleksionisti Stefan Arseni. Në vitet që vijnë emigranti gjirokastrit vijoi të jetonte në Shtetet e Bashkuara të Amerikës ku dhe krijoi familje.

Gjatë gjithë kësaj kohe flamuri i qëndisur me dorë në vitin 1916 ishte pjesë e pandashme e jetës së familjes gjirokastrite në Amerikë dhe ruhej me fanatizëm prej tyre duke u trashëguar i padëmtuar edhe te brezat e rinj të saj. Përpara disa ditësh, vijon bashkëbisedimin koleksionisti Stefan Arseni, nipi i kësaj familje udhëtoi nga Amerika për në Gjirokastër dhe me vete kishte marrë edhe flamurin 96-vjeçar . Në formën e një akti simbolik që flamuri u rikthye në vendlindje, familja ia dhuroi atë koleksionistit Stefan Arseni. “Në këtë 100-vjetor të Pavarësisë unë kam vendosur

Publikimi për herë të parë i një flamuri kuq e zi të qëndisur me dorë në vitin 1916 nga gratë gjirokastrite. Madje ky objekt me vlera të rralla mbart një histori interesante, pasi për 96 vite ai është ruajtur nga një familje emigrantësh nga Gjirokastra në Shtetet e Bashkuara të Amerikës që këtë flamur ta bëj pjesë të fondit të muzeut të ri, i cili do të çelet pas disa javësh në Gjirokastër. Mendoj se ai mund të luajë një rol më të dobishëm për publikun e gjerë në muze, sesa si pjesë e koleksionit tim privat”, thotë koleksionisti gjirokastrit duke përkëdhelur flamurin 96-vjeçar, i cili së shpejti do të ekspozohet për publikun e gjerë në muzeun e ri të Gjirokastrës. Bledar Shehu

Debati për standardin e gjuhës do të zhvendoset për disa ditë edhe në Kosovë. Rreth njëqind studiues të albanologjisë e të kulturës shqiptare janë bërë bashkë dje edhe një herë në kryeqytetin e Kosovës, në Prishtinë, në Seminarin e 31-të për Gjuhën, Letërsinë dhe Kulturën Shqiptare. Seminari që do të zgjasë dy javë do të trajtojë gjithashtu dhe çështje të trashëgimisë sonë kulturore dhe shpirtërore.

Tematika nga do të rrotullohen të gjitha kumtesat do të jetë 100-vjetori i Pavarësisë. Një ditë e veçantë do t’i dedikohet poetit Ali Podrimja.

“Në esencën e tij, Seminari është pasqyra më e qartë dhe më kuptimplote e zhvillimeve kulturore, shkencore, letrare e gjuhësore. Seminari i sivjetshëm do të zhvillohet përgjithësisht në shenjë të njëqindvjetorit të pavarësisë së Shqipërisë. Do të jetë ky një kontribut yni modest në shënimin e këtij përvjetori shumë të rëndësishëm për historinë e zhvillimet e sotme të kombit shqiptar”- tha dekani i Fakultetit të Filologjisë së Prishtinës, Osman Gashi, në çelje të tij. Seminari i 31-të Ndërkombëtar për Gjuhën, Letërsinë dhe Kulturën Shqiptare do të zgjasë deri më 25 gusht, dhe përgjatë kësaj kohe do të mbahen kumtesa dhe do të diskutohet për kulturën, gjuhën shqipe-zhvillimi dhe dialektet e saj, krahas procesit të globalizmit. Gjatë mbajtës së këtij seminari do të organizohen seminare të ndryshme në grupe të ndryshme për studiuesit dhe albanologët që vijnë nga vendet e ndryshme të botës. Do të organizohen edhe debate të ndryshme për

gjuhën dhe rrjedhjen e saj në këto vitet e fundit. Diskutimit do t’i bashkohen edhe shumë albanologë të huaj nga Polonia, Gjermania, Suedia, Italia etj. Diskutimi rreth standardit të gjuhës në Prishtinë, ndryshe nga ai në Tiranë, përshkohet nga debate rreth funksionimit të tij. Edhe atje palët janë ndarë në dy kampe. Ata që mendojnë se duhet mbrojtur standardi aktual, deri tek ata që kërkojnë ndryshimin e plotë të tij. Diskutimi në Kosovë mbështetet në faktin se një pjesë e madhe e shqiptarëve në Kosovë flasin gegërisht dhe kanë vështirësi në zotërimin e standardit të gjuhës shqipe të vendosur në Kongresin Drejtshkrimor të 1972-shit. Kështu Kosova e ka zgjeruar debatin e standardit të gjuhës duke përfshirë një gamë të gjerë çështjesh që kushtëzojnë vështirësitë e mësimit të standardit.

Por si ata që kundërshtojnë standardin e vitit 1972, si ata që e mbrojnë atë, pajtohen se një standard të përbashkët duhet të ketë për dy shtetet e një kombi.

Apoloni, zbulohet Heraklisi me topuz dhe Apolloni me hark Një reliev i punuar në ashtë (kockë) ku paraqitet një skenë nga mitologjia greke ka habitur arkeologë shqiptarë dhe francezë që prej vitesh gërmojnë në Apoloni. Përgjegjësi i ekspeditës, prof Jean-Luc Lamboleu, e ka konsideruar një ngjarje të rrallë këtë zbulim për arkeologjinë shqiptare, e cila, sipas tij, dëshmon shkallën e lartë të zhvillimit të qytetërimit ilir. “Ky zbulim na bën optimist për të vazhduar punën tonë në zbulimin e thesareve që bart nëntoka e parkut arkeologjik të Apolonisë. Bëhet fjalë për një punim në kockë,

ku është fiksuar një skenë nga mitologjia greke. Është një skemë mitologjike shumë e njohur, ku paraqitet Heraklisi me topuz dhe Apolloni me hark. Me sa di unë, është i vetmi reliev i gjetur në kockë nga gërmimet që janë bërë në Shqipëri”- shprehu entuziazmin e tij prof JeanLuc Lamboleu. Ky zbulim dëshmon se Apolonia ishte një qytet që e njihte shumë mirë mitologjinë dhe kulturën greke, madje edhe e ka kultivuar atë në zbukurimet artistike të qeramikës dhe kockave, siç fakton zbulimi më i fundit i prof. Lamboleut.

sport

e MARTë, 14 GUSHT 2012 www.mapo.al

Gjermani-Argjentinë

MAPO

21

Nojer: Mosgrumbullimi im, një trup i vërtetë Portieri bavarez, që ishte pjesë përbërëse e suksesit më të fundit të skuadrës së tij, në fitoren 2-1, që Bajerni i Mynihut arriti ndaj Borusias së Dortmundit në finalen e Superkupës Gjermane, ka reaguar ndaj mospërfshirjes së tij në skuadrën kombëtare për miqësoren e kësaj jave. “Ky është një turp

i vërtetë. Mua do të më pëlqente të isha pjesë e ekipit kombëtar për këtë ndeshje. Shpresoj që shokët e kombëtares, megjithatë, do të regjistrojnë një fitore,” – citohet Nojer në faqen zyrtare të internetit të DFB. Trajneri Johakim Lëv ka zgjedhur për miqësoren e radhës me Argjntinën portierin e Borusias së

Mynshengladbahut, Marc-Andre, si zëvendësues të ish-portierit të Shalkes.

20-vjeçari bëri debutimin e tij zyrtar me Gjermaninë në një miqësore kundër Zvicrës, përpara finaleve të “Euro 2012”. Takimi i së mërkurës, Gjermani-Argjentinë, do të luhet në Frankfurt, në orën 20:45.

Energjia e papaguar e stadiumit, në rrezik miqësorja me Moldavinë Sekretari i Përgjithshëm i Federatës, Eduart Prodani, u shpreh i zhgënjyer në lidhje me pretendimet e kompanisë çeke, e cila nga ana e saj nuk tërhiqet pas, por ofron mundësi lehtësuese për pagimin e borxhit Jeton Selimi

Përpara se Xhani De Biazi të niste fjalën e tij dhe t’u përgjigjej pyetjeve të gazetarëve në lidhje me sfidën miqësore kundër Moldavisë, ka qenë Eduart Prodani ai që ka marrë fjalën, duke përcjellës, sipas tij, një shqetësim të madh që do të rrezikonte sfidën në fjalë, ndërsa në rastin më fatlum, do të sillte shpërfytyrimin e FSHF-së përballë homologes së saj moldave dhe UEFA-s, pasi do të ndryshonte orari. E gjithë kjo, në lidhje me faturat e papaguara të stadiumit “Qemal Stafa” që i detytohet CEZ dhe që kapin shifrën e 7 milionë lekëve të vjetër.

“Më vjen çudi që kjo ndërmarrje ka kaq pak ndjeshmëri në lidhje me kombëtaren e Shqipërisë sepse borxhi nuk i intereson federatës sepse nuk i takon federatës. Në takimin që pata me drejtuesit e CEZ, u thashë se FSHF është gatshme që të paguajë energjinë elektrike duke nisur nga ndeshja me Moldavinë dhe në vijim, por ata nuk pranuan. Përgjigjia negative ishte një befasi. Me gjenerator nuk përballohet.

Vërtet është miqësore, por ka rregulla strikte dhe UEFA kërkon të paktën dy burime energjie. Do t’i njoftojmë institucionet shtetërore, por ka edhe vendim qeverie për rregullimin e rasteve kur ndërmarrjet shtetërore kanë borxhe ndaj CEZ, por vura re mungesë vuullneti. Ishte njëfarë mesazhi që kjo kopmani kërkon do t’i japë publikut nëpërmjet kombëtares,” u shpreh sekretari Prodani. Por thuajse i men-

Prodani: Ende nuk po bëhet gjë për parkimin Por nuk ka qenë ky shqetësimi i vetëm i Federatës Shqiptare të Futbollit, e cila ende nuk po sheh të zbatohet ajo çka u premtua në takimin trepalësh mes FSHF-së, Bashkisë dhe UEFA-s, në lidhje me parkimin e ri që po ndërtohet përpara stadiumit kombëtar dhe që e bën atë të pa praktikueshëm në ndeshje të nivelit të lartë. “Hyrja e stadiuumit është bllokuar, me gjithë diskutimet dhe përpjekjet për zgjidhje alternative dhe vullnetit shtetëtor, deri tani nuk është bërë asgjë. Nëse inspektorët shohin këtë gjendje, hiqet licensa për zhvillimin e ndeeshjeve sipas kalendarit,” deklaroi Prodani. jëhershëm ka qenë reagimi i kompanisë çeke. CEZ, në kuadër të aksionit për ndërprerjen e energjisë në disa qytete, të cilat nuk paguajnë prej kohësh energjinë elektrike, e nuk ka ndërmend të tolerojë, pas kërkesës për mirëkuptim të Federates, pasi sipas saj kjo do të pohonte standarte të dyfishta. “CEZ Shpërndarje, pas reagimeve të përfaqësuesve të Federatës Shqiptare të Futbollit, dëshiron të theksojë se ndërprerja e energjisë për dy kontratat që furnizojnë stadiumin “Qemal Stafa” është kryer për shkak të debisë qe ky institucion ka ndaj kompanisë së shpërndarjes së energjisë. Detyrimi që “Qendra Sportive” sh.a i ka “CEZ Shpërndarje” sh.a, përfshirë fatura të papaguara dhe kamatëvonesat përkatëse. Këto janë fatura të papaguara përgjatë viteve 2008, 2010, 2011, 2012, për dy kontrata që furnizojnë stadiumin. Përfaqësues të CEZ, gjatë takimeve që kanë patur me shoqërinë menaxhuese dhe me përfaqësuesit e FSHF-së, u kanë

ofruar skema lehtësuese pagese të dyja palëve. Pas këtyre takimeve që u zhvilluan javën e kaluar, ku janë pranuar edhe debitë përkatëse, nga shoqëria menaxhuese nuk ka patur asnje reagim tjetër. Të dyja kontratat të cilat furnizojnë stadiumin “Qemal Stafa” rezultojnë ende debitore ndaj kompanisë së shpërndarjes. CEZ Shpërndarje thekson se, derisa të shlyhet një pjesë e detyrimit, sipas skemave të ofruara nga përfaqësuesit e shitjeve të kompanisë, nuk do të ketë rilidhje të energjisë elektrike për stadiumin “Qemal Stafa”,” lexohet në komunikatën e shpërndarë nga kompania çeke, e cila kërkon kështu të negociojë me FSHF-në për të gjetur një zgjidhje rreth këtij problemi.

De Biazi: Kam 34 lojtarë, pres përgjigjet e duhura!

0rajneri i përfaqësueses kuqezi, Xhani De Biazi, shpreson që sfida e fundit përgatitore në prag të eliminatoreve të vlefshme për Kupën e Botës Brazil 2014, të shkojë ashtu siç duhet, duke qëndruar gjithnjë në aspektin sportiv të çështjes. “Ndeshje-test e rëndësishme, shpresoj që problemmi i dritave të zgjidhet sepse kombëtarja është proë e gjithë Shqipërisë sepse nuk mund të bëhen gjeste të tilla të shëmtuara. Dëmtohet imazhi kolektiv i të gjithëve dhe do të ishte turp që ky lajm do të dilte jashtë kufijve të Shqipërisë.

Do të jetë një problem për mua sepse dy stërvitje nuk janë maksimumi dhe do të isha i mërzitur. Do të doja që të bëja stërvitje dhe të merrja përgjigje për të mërkurën në lidhje me ndeshjen që do të na shërbejë për grupin eliminator,” thotë de Biazi, që më pas tregon se

Xhani De Biazi

çfarë ka ndërmend që të bëjë gjatë kësaj fushate, teksa ka në kokën e tij një listë me 34 lojtarë me të cilët do të kërkojë të përballojë me sukses nismën, madje duke shpresuar edhe në afrimin e lojtarëve që FSHF kërkon të veshë kuqezi siç është rasti i Migjen Bashës.

“Unë kam idetë e mia thuajse të qarta.

Kam 34 lojtarë ku do të bazohem për 10 ndeshjet kualifikuese sepse mund të

ndodhë gjithçka dhe më duhet një grup i madh, por me fillimin e ndeshjeve skuadra do të ngushtohet. Po punojmë për të përmirësuar sa më shumë grupin. Ka lojtarë që mund të federohen dhe jo. Po punojmë në këtë optikë për të bërë diçka të mundshme.” Në fund, De Biazi fokusohet te kundërshtari dhe kërkon të mos rrisë pritshmërinë, pavarësisht bilancit pozitiv që kanë kuqezinjtë ndaj Moldavisë. “Është një ndeshje që fsheh shumë gjëra, por statistikat nuk vlejnë sepse vitet ndryshojë dhe skuaddat gjithashtu.. Një ide e kam krijuar ndaj Katarit dhe Iranit, por në ato ndeshje kërkoja edhe përgjigje nga lojtarët. Janë ndeshje që më lejonin të bëja eksperimente në otpikën e së ardhmes,” përfundoi Xhani De Biazi konferencën e parë për shtyp në prag të miqësores së ditës së

Stadiumi Qemal Stafa

Merkato Modriç shfrytëzon miqësinë Mou-Boash

Barça zyrtarizon ofertën, 15 mln për Song

Operacioni për kalimin e Luka Modriç te Reali i Madridit pritet të mbyllet në javën që sapo ka nisur.

Sipas Daily Mirror, fantazisi kroat pritet të takohet me trajnerin e tij te Totenham dhe do të përpiqet që të zgjidhë situatën e cila po rëndohet akoma më shumë. Në këtë operacion janë përfshirë të gjithë dhe duke pasur parasysh miqësinë që ekziston midis dy trajnerëve, VilasBoas dhe Murinjos, 26-vjeçari kërkon ta zgjidhë në mënyrë paqësore këtë situatë. Mesa duket operacioni mund t’i kushtojë Realit pasi trajneri i Totenham kërkon të ruajë të paprekur grupin e futbollistëve që mbyllën sezonin e kaluar.

Barcelona ka avancuar negociatat me Arsenalin për blerjen e kamerunasit Aleks Song. Mësohet që oferta e parë e katalansve për 24-vjeçarin është 15 milion euro, dhe tashmë pritet një përgjigje nga londinezët, të cilët e vlerësojnë kartonin e futbollistit të tyre nga 18-20 milion euro. Pasi dështoi në blerjen e Havi Martinez, Barcelona sheh tek Aleksandër Song përforcimin e duhur për mesfushën por edhe për mbrojtjen, pasi kamerunasi mund të luajë si mesfushor shkatërrues por edhe si qendërmbrojtës.

Milani i dyzuar mes Matrit dhe Borrielos Milani qëndron e gatshme në merkato dhe synon të shfrytëzojë okazionet. Nuk është më sekret që adriano galliani po pregatit lëvizjet në merkato në funksion të zgjedhjeve që do të bëjë Juventusi.

Por kuqezinjtë kanë marë përgjigjen e parë negative për Alesandro Matrin, pasi oferta ishte për një huazim, cka nuk është pëlqyer nga zonja e vjetër. Drejtuesit bardhezinj mendojnë se ish sulmuesi i Kaliarit mund të sakrifikohet për një shumë të kënaqshme ekonomike. Por tek Juventusi e ardhmja e Matrit nuk është i vetmi rast për tu zgjidhur, pasi drejt largimit është edhe Kuajliarela, që refuzoi ofertën e bërë nga Fiorentina.

Jorente është në merkato, Juvja shpreson E thotë këtë gjë vetë presidenti i klubit bask, duke përforcuar zërat e merkatos së kësaj vere se ndërkombëtari i Spanjës mund të lëvizë drejt ndonjë destinacioni të ri, ndoshta te Juventusi. Në funksion të këtij qëllimi, si duket sulmuesi shtatlartë iberik ka vendosur të mos e zgjasë marrëveshjen e tij me Bilbaon. Fundjavën e kaluar u tha se Juventusi ka paraqitur një ofertë prej 16 milionë eurosh te klubi bask për Jorenten, ndërkohë që shanset e kampionëve të Seria A për të afruar një sulmues potent duket të jenë rritur pas vendimit të Lorentes, për të mos rinovuar me Bilbaon, por skuadra baske kërkon të “vjelë” shifrat e dëmshpërbilimit që kapin shumën e 36 milionë eurove. Kjo shifër është e papranueshme për Juventusin, por klubet mund të ulen për të gjetur një të mesme të pëlqyeshme.

t

22

MAPO

E martë, 14 gusht 2012 www.mapo.al

Kinezi i pretë perimet me letra bixhozi Një kinez ka provuar të hyjë në librin e rekordeve të Guinnessit në një kategori interesante, duke prerë perime me letrat e bixhozit. Je Tongksin shpreson së do t’ia dalë për të prerë 18 tranguj për më pak se një minutë. Kinezi Je Tongksin (48) tash 10 vjet provon të thyejë rekordin botëror në prerje të shpejtë të perimeve me letrat e bixhozit. Rekord i deritashëm është prerja e 18 trangujve për më pak se një minutë, kurse Tongksinit assesi nuk po i shkon për dore që ta thyejë këtë rekord. Ai ushtron çdo natë nga dy orë, kurse letrat i hedh me një shpejtësi prej 360 km në orë.

Kinezi ushtron edhe në shalqinj dhe molla, transmeton “Daily Mail”. Deri tash ai ia ka dalë për të prerë një rresht prej 12 trangujsh për 47 sekonda dhe shpreson se do ta thyejë rekordin deri ën fund të këtij viti.

Me seks oral kundër krupës së mëngjesit

Aftësia juaj për të kaluar barrierat kulturore dhe të shijoni mënyrën e jetesës nga e gjithë bota është duke u rritur tani, prandaj vendosni mendjen tek eksplorimi! Ju do të gjeni së shpejti diçka që do t’ju heqë trurin fare.

Ana juaj e të menduarit shfaqet sot, dhe ju mund të jeni në gjendje të ndiqni disa shtigje mendimesh që kanë qenë shumë të vështira për ju vetëm rreth disa javë më parë. Kini besim te fuqia e trurit tuaj!

BINJAKET (21/V-20/VI)

Ju krenoheni me fleksibilitetin e të menduarit, por edhe ju keni limitet tuaja. E sotmja ju sheh duke shkelur frenat e intelektualitetit, por ju duhet t’i lehtësoni pak dhe të shikoni se ku ju çon kjo rrugë e re.

2

3

4

5

18

24

28

29

AKREPI (22/X-21/XII)

Bujaria juaj–tashmë mjaft e bollshme– është zmadhuar mjaft sot. Kjo nuk do të thotë se do të dhuroni dyqanin, por do të thotë se do të fitoni ca karma serioze dhe vullnet të mirë.

Lejoni që energjia juaj t’ju çojë ku të dojë– është OK për ju që të hiqni dorë nga kontrolli herë pas here! Nëse dikush afër jush ka nevojë për ndihmë, ofroheni atë pa bërë ndonjë pyetje të mundshme.

Largohuni nga fjalët e zakonshme të jetës sociale, dhe shikoni nëse mund të zgjidhni misteret e mëdha të jetës – ose të paktën një enigmë–me dikë po aq të mençur sa vetja. Edhe nëse ju nuk zgjidhni gjë është qejf ta provosh.

Kur diçka është shumë e mirë për të qenë e vërtetë, ju dini të largoheni dhe të ndaloni bashkëveprimin me ata që akoma besojnë në të. E sotmja sjell diçka ose dikë që ju nuk e besoni, prandaj largohuni prej tij.

34 38

BRICJAPI (22/XII-20/I)

UJORI (20/I-19/II)

PESHQIT (20/II-19/III)

Marrëdhënia juaj me një shok sot bëhet akoma më e ngushtë, thjesht në sajë të një goditjeje fati që ju bën ju shpëtimtarin e ditës për ta. Ju mund ta shtyni fatin dhe të shikoni se çfarë vjen më pas!

Ju jeni në rrjedhë sot, pavarësisht se çfarë po bëni, ju mund të bëni më shumë nga ajo që mendoni. Papritmas mund të shikoni lart dhe të shikoni se orët kanë fluturuar tutje kur ju ishit thellë të zënë me punën që kishit në dorë.

Një shok apo koleg ju hap sytë për disa çështje që kanë lundruar nën sipërfaqe prej disa kohësh. Ju duhet t’i kushtoni një vëmendje të afërt sesi ata e trajtojnë këtë, pasi ju mund të mësoni shumë.

Është shumë e lehtë për të ofenduar njerëz sot, por nuk është në natyrën tuaj që ta mbani gojën e mbyllur. Mendoheni njëherë çdo mënyrë të të folurit para se ta thoni– jeta bëhet më e lehtë kur ju e bëni këtë!

12

Fjalëkryqi klasik është një nga lojërat enigmatike më të përhapura në botë. Fjalëkryqet e para filluan të botoheshin që në shekullin e XVIII dhe vazhdon të jetë e preferuar edhe në ditët e sotme.

13 17

21

25

22

26

35

27 32

36

37

39

40

42

43

47

44

45

Koha e fillimit ____:____

48

Koha e mbarimit ____:____

49

51

52

Horizontalisht

Vertikalisht:

1. Agim, kompozitor i njohur. 7. Pjesë e një vendi, që formon një njësi dhe

1. Që s'ka njohuritë e nevojshme në një fushë. 2. Ndreqje, rregullim i diçkaje.

dallohet prej të tjerave nga disa veçori gjeografike. 14. Mbretëri në diale-

3. Organizata e Gruas. 4. Vegël muzikore popullore. 5. Përemër vetor. 6. Së-

kt. 15. Cigare e bërë me fletë duhani. 16. Lumë i madh në Europën Perëndi-

mundje nervore. 7. Këshilli Popullor. 8. Monedha e indianëve. 9. Han, ish-tra-

more. 18. Pak opium. 19. Është periudhë kohe. 20. Mineral me ngjyrë të verd-

jner i skuadrë sonë përfaqësuese. 10. Lëndë që prodhohet nga gjëndrat me

hë. 22. Agjensi Kulturore. 23. Notë muzikore. 24. Është edhe ai i Shenjtë në

sekrecion të brendshëm dhe që ushtron një ndikim të rëndësishëm në pro-

Vatikan. 26. Njeri që nuk sheh mirë. 28. Tërësi armatimesh që mbahen në

ceset e ndryshme të organizmit. 11. Pesha e saktë. 12. Alumini në kimi. 13. Shtet

një vend. 31. Gjysëm bote. 32. Bosht, ose... 33. Filloj. 34. Kafshë e vogël, që

në Azi. 17. Baba, shkurt. 21. I ka misri dhe viti. 25. Tryezë në dialekt. 27. Qytet

jeton në ujë dhe në tokë, e ngjashme me hardhucën. 38. Ashtu quhet ndry-

në Itali. 29. Skuadër Speciale. 30. Trajtat filestare të disa kandrrave. 31. Flokë

she një qytet i madh. 40. Martini, këngëtare e njohur italiane. 42. Shoqëri

që bien mbi ballë. 35. Letërsia orientale. 36. Njeri që shquhet për cilësi të lar-

hungareze e fluturimeve. 43. Sjellja e mirë. 46. Ismajli, këngëtare e njohur.

ta. 37. Mbretëresha e bukurisë. 38. Pjesë shumë e ngritur toke. 39. Bistak

48. Zeka i Rilindjes Kombëtare. 49. Përemër vetor. 50. Rreth i vendit tonë.

rrushi, mbrapsht. 41. Pamje e jashtme, paraqitje. 42. Qendër. 44. Zotëroj. 45.

51. Monika, aktore e njohur italiane. 52. Tmerr i madh.

Rreth çiklistik në Francë. 47. Pohim për rusët.

Sudoku | nivel mesatar 4

9 5

5 8 3

6 8 7

8

6

8

4

7

1

9 6

7 6

6

5 3

3 7

3

2

9

6 4

6

8

2

Plotësoni vendet bosh në mënyrë që çdo rresht e kolonë të ketë numrat nga 1-9.

9 2

1

7 3 9 6

7 2 5

4

8 1 6 8

SHIGJETARI (22/XI-21/XII)

11

31

1 7 PESHORJA (23/IX-22/X)

10

16

30

3

VIRGJERESHA (23/VIII-22/IX)

9

20

23

50

LUANI (23/VII-22/VIII)

8

19

46

Ju dhe kolegët ose pjesëtarët e familjes suaj duhet t’ia kaloni thjeshtë, shumë mirë–për sa kohë që të gjithë kujdesen për veten e tyre. Nëse gjërat ndihen të padrejta, kujdesuni për biznesin para se të mbyllni llogaritë.

7 15

41

GAFORRE (21/VI-22/VII)

6

14

38

Horoskopi i ditës

DEMI (21/IV-20/V)

1

33

Edhe pse mund të tingëllojë si diçka e pabesueshme, mirëpo kur dikush e ka bashkëshorten shtatzënë, sipas konstatimeve të ekspertëve, mënyra më e mirë me të cilën shtatzënat mund të luftojnë kundër krupës së mëngjesit – është seksi oral. Psikologët konstatojnë që femrat të cilat konsumojnë spermën e meshkujve me të cilët kanë mbetur shtatzënë, njëkohësisht në mënyrën më të lehtë shërojnë krupën e mëngjesit. Shtatzënat do të duhej, në vend të vetëpërmbajtjes nga seksi, të kujdeseshin për nevojat seksuale të partnerit, në mënyrë që edhe vetë të jenë të shëndosha”, thotë Gordon Galup, drejtues i këtij hulumtimi.

Natyrisht, krupa e mëngjesit mund të shkaktohet edhe nga gjëra të tjera, siç janë çrregullimi hormonal dhe përdorimi i kontracepcionit hormonal.Galupi gjithashtu beson që sperma ndikon edhe si mjet antidepresiv. Këtë konstatim e ka theksuar edhe në librin e tij të botuar me titull: “Does Sperme Have Antidepressant Properties?”. Ndërkaq, akoma nuk dihet nëse bashkëshortja e Galupit është aktualisht shtatzënë.

DASHI (20/III-20/IV)

Fjalëkryqi klasik

1 5

4

Koha e fillimit ____:____ Koha e mbarimit ____:____

2

Numërkryq

Shah | nivel mesatar

8

5

2

1

0

2

6

Gjeni figurën duke bashkuar pikat

Plotësoni tabelën me numrat e dhënë!

Numra me 3 shifra:

Gjeni 10 ndryshimet

Koha e mbarimit ____:____

Numra me 6 shifra:

Numra me 4 shifra:

P

L

A

T

F

O

R

A

D

I

U

S

O

K

E

R

L

X

C E

S

S

E

I

K

O

R

N

U

H

E D

I

V

U A

104518, 147848, 182246, 252317, 290952, 383076, 415210, 442915, 528147, 564888, 652983, 918913, 942283, 990909.

0002, 1642, 1809, 2102, 2104, 2362, 2563, 3159, 4444, 4854, 6321, 9562.

Numra me 5 shifra:

Ngjyrosni pjesën me pikë dhe zbuloni figurën

Përgjigjet nr të djeshëm

Koha e fillimit ____:____

I bardhi lëviz dhe fiton në të dy rastet e e dhena në skemën e mësipërme. Sfidat e dhëna janë të përzgjedhura nga profesionistë të vërtetë të lojës së Shahut

24008, 41201, 44341, 45632, 46182, 54760, 58748, 65451, 85212, 91640, 92154, 92651.

012, 023, 050, 159, 263, 266, 411, 462, 521, 543, 658, 741, 983, 899, 908, 958.

J

R

E

R

I

T

A

T

I

M

O

N

R

M

A

E

L

A

R

E

N

K

T

M

P

U

A

Z

K H

P

S

3

5

7

4

8

2 5

4

1

5

2

4

1

2

0

0

0

1

2

3 7

5

6

3

5

2

8

5

6

9

5

8

5

4

1

5

2

1

0

2

3

2

0

1

5

2

6

3

2

5

6

9

5

8

7

4

E

S

6

8

8

O

J

5

5

2

M

G

1

6

4

L

I

2

9

T

T

A

0

5

I

S

N

3

4

R

A

T

2

4

T

V

R

1

4

E

A S

4

1

S

O

O

7

I

M E

O

R

T

R

N

A

A

D

I

P

I

U

K E

T

O

H

I

R

I

C

R

K

A

I

S

O

M

E

R

1

2

6

0

1

1

1

2

0

2

5

9

5

2

3

6

5

2

1

5

4

8

7

8

N

M

1

7

5

1

1

1

4

7

8

5

4

1

0

D

I

2

0

1

5

2

3

2

0

1

5

2

6

3

2

5

9

6

5

8

7

4

8

5

4

1

5

2

4

1

0

2

1

5

2

0

3

6

9

9

9

8

7

4

1

1

1

2

3

2

5

1

4

A A

5 6

L

D

faqja e fundit

SOT 1385

E martë, 14 gusht 2012 www.mapo.al

MAPO

23

14 gusht Beteja që shpëtoi Portugalinë Beteja e Aljubarrota-s, në Portugalinë qendrore, më 14 gusht 1385, shihet nga portugezët si më e rëndësishmja në historinë e tyre, pasi erdhi në një moment kur kërcënohej vetë ekzistenca e Portugalisë si mbretëri e pavarur. Mbreti portugez Fernando I kish vdekur në vitin 1383 duke lënë të bijën Beatrice si trashëgimtaren e vetme legjitime. I shoqi i Beatrice-it, mbreti Juan i Kastiljes, i dha vetes të drejtën e aneksimit të Portugalisë. Shumë portugezë që i tuteshin sundimit kastiljan mbështetën mëtimet ndaj fronit të vëllait të jashtëligjshëm të

Fernando-s, Joao, Mjeshtër i Madh i Kalorësve të Aviz-it. Përplasja u lidh me Luftën 100-vjeçare: Anglia mbështeti Joao-n ndërsa Franca Juanin. Ushtria portugeze përfshinte një kontingjent ushtarësh anglezë, ndër ta edhe harkëtarë.

Përderisa ushtria kastiljane shoqërohej nga kalorës francezë, është ndoshta jo për t’u habitur që rrjedha e betejës ishte shumë e ngjashme me përballjet anglo-franceze në Crecy dhe Poitiers. Gjenerali i Joao-s, Nuno Alvarez Pereira, u vendos në pozicion mbrojtës me kalorësit në këmbë në qendër dhe harkëtarët nga

krahët. Hendeqet e hapura në vijën e parë pengonin sulme të mundshme të kalorësisë kundërshtare. Kalorësit francezë sulmuan gjithsesi, me mungesën e zakonshme te suksesit. Nga mbrëmja batica e betejës u përkiste portugezëve. Tërheqja kastiliane u kthye në masakër, pasi fshatarët e zonës iu qepën ushtarëve në ikje, duke përdorur mjete bujqësore si armë. Joao fitoi kurorën portugeze, duke themeluar Derën e Avizi-t që e sundoi vendin për pothuajse 300 vjet.

-Marrë nga ‘1001 ditë që formësuan botën’.

Arben Theodhosi

Në kullën e Babelit të ngjyrave Suadela Balliu

Siç njoftojnë disa gazeta, Sami A. duhet të ketë rekrutuar në xhaminë e Bohumit të rinj muslimanë për “luftën e shenjtë”. Në këtë kontekst ai duhet të jetë përgjegjës edhe për radikalizimin e dy anëtarëve të të ashtuquajturës celula e Al-Kaidës.

GAZETA

MAPO info@mapo.al cel: 068 20 20 5555477 Gazetamapo@gmail.com cel: 068 477

Hyrja për në studion e tij të shtatë i ngjan kupolës së një katedraleje. Shkallët që të ngjitin, janë aq të ngushta sa mund të kalojë vetëm një njeri, të krijojnë ndjesinë e të kaluarit drejt së përtejmes. Ndërsa vetë studioja, apo si parapëlqen ta quajë piktori-atelieja është një papafingo e vogël që jeton nën kurrizin e një godine të vjetër. Ndriçimi i ulët, aroma e bojës së sapotharë që të fal ndjesi gati eterike, do i shkonte për shtat përshkrimeve që poetët mesjetarë i kanë bërë Purgatorit. E kuqja e zjarrtë, e argjendta bredhacake nëpër telajo, e zeza stoike, fanepsen në katër anët e mureve. Teksa i është nënshtruar fokusit të aparatit fotografik, i kthen shpesh sytë nga ‘demoni’, që del beftas nga terri që mbretëron tablonë, e cila pushon mbi magnetofonin që lëshon tinguj jazz, si të ishte një busull.

Linja të buta nudoje, demonë aseksualë, kodër kryqesh që evokojnë Golgotën, objekte që vijnë nga lashtësia... janë disa nga punimet e reja të piktorit Arben Theodhosi.

Katalogun e fundit me piktura, i gjashti në radhë, e pat titulluar “Babel”.

Babeli, thuhet në Shkrimet e shenjta, ishte kulla e lartë që njerëzimi, i cili kuptohej nën një gjuhë të vetme, desh të ndërtonte për të arritur deri në qiej, por Hyu e ndaloi duke ua ngatërruar gjuhët e duke i shpërndarë mbi faqen e dheut ata pushuan së ndërtuari...

Ajo përpjekje e njeriut për të krijuar një lidhjes midis dy botëve -transhendentes dhe tokësores- së cilës piktori në mënyrë krejt të pavetëdijshme i kishte dhënë formë në tablotë e tij, e bëri të shkonte edhe më tej. “Para disa muajsh, në tablotë e mia të fundit po vështroja një seri figurash që zgjateshin drejt qiellit-figura të tipit kullë, mal, pemë ose fallus. Nuk di t’i shpjegoj, mendoj se pavetëdija në pikturë ka pjesën e luanit, por vendosa që mbi këtë koncept të ngre një debat”. Në këtë seri të re pikturash, të cilat është i etur t’i zhvillojë brenda dymbëdhjetë muajve, është mbështetur në mitologjinë helene, indiane, perse, atë Maja, shkrimet biblike, si edhe në disa personalitete të filozofisë, si Hegel, Jean Baudrillard, Gilles Deleuze dhe Felix Guattari. “Çdo artist përfaqëson një debat me veten dhe artin e tij. Unë me zhvillimin e këtij koncepti në një farë mënyre debatoj me disa vështrime të

filozofisë post-moderne mbi simulakrën dhe simulacionin”. Ajo çka Arben Theodhosi kundërshton, hiperrealitetin e metropoleve, filozofët të cilëve u referohet ai, thonë se njeriu modern jeton në realitete të krijuara nga ai vetë.

Ndërsa për piktorin, këto realitete të krijuara ekzistojnë që në lashtësi. “I gjen në besimin indian, në realitetin e Majave. Iluzionet ku endet vetëdija janë zbuluar nga brahmanët me mijëra vjet më parë” . Arben Theodhosi në këto punime, në këtë koncept që po zhvillon, përpos të vetëndjerit si puna më e mirë që ka zhvilluar deri më tani, ndihet edhe si elementi që na lidh me botën e formave dhe ideve. Dhe duke u drejtuar nga një fuqi e pashpjegueshme, gati-gati mistike, dora e krijuesit u ka dhënë formë, i ka modeluar, i ka falur identitet dhe i ka bërë të jetojnë të pavarura prej tij tablove që i japin jetë asaj papafingoje të vogël. “Vështroj disa prej pikturave më të dashura dhe nuk arrij të kuptoj se cila pjesë e imja i ka realizuar. Kërkoj ndihmën njerëzore për ta kuptuar, por çdoherë përfundoj duke ngritur kokën lart.

Lart, në mjedisin që ne e quajmë ‘qiell’, unë vazhdoj të kërkoj ndihmën siç e kërkuan mijëra vjet të shkuar paraardhësit e mi, të cilët herë-herë harronin se ajo që ndodhej në qiell ishin ata vetë. Është padije të thuash se nuk e dinin, ata thjesht harronin, sikurse harrojmë sot e kësaj dite në përmasa

shumë më të mëdha”, kështu do të shkruajë piktori në parathënien e albumit me piktura “Babel”.

Ai e sheh veten në qendrën e lidhjes midis dy botëve-të përtejmes dhe sonës. “Koncepti Imago Dei, krijimi i njeriut sipas shëmbëlltyrës së Perëndisë, do të thotë që brenda nesh është hyjnorja”, zbulon ai, ndërsa rri i ulur në tryezën e rrumbullakët prej druri mbushur me rrush dhe verë, ushqimet që parapëlqente të konsumonte Jezusi dhe dishepujt e tij. Në një farë mënyre piktori është i lidhur pazgjidhshmërisht me hyjnoren, pasi vetë mbiemri i tij Theodhosi, që nga greqishtja e lashtë do të thotë Zot, e bën edhe atë zot të krijimeve të tij.

Ndërsa këqyr veprën e tij, i pamundur ndoshta të të shpjegojë plotësisht pse-të që lindin, por mund të thotë fort bindur se arti nuk është kopje e realitetit. Për të, arti është ritual, rituali i shenjtë i të qëndruarit plot nderim përpara një pikture, në një ritual ku koha dhe hapësira zhduken. “Shpirti jeton vetëm të tashmen”, thotë, ndaj nuk dëshiron të rikujtojë të kaluarën, të sjellë në të tashmen vitet e kaluara në internim në qytezë-minierën, pasi i ekzekutuan të atin, Koço Theodhosi, ministër në regjimin komunist, apo të flasë për kohërat kur atelieja e tij nuk ishte më godina në qoshen verilindore të lulishtes së vilës ku banonte, fare pranë komshiut Enver Hoxha, porse

Drejtor: Artur Zheji Kryeredaktor: Arion Sulo. Zv/kryeredaktor: Alfred Lela, Aleksandra Bogdani.

Politika: Nevila Përndoj, Fejzi Braushi. Kronika: Leonard Bakillari, Dashamir Biçaku Rrethe: Vladimir Karaj.

Ekonomia: Blerina Hoxha. Sociale: Jonida Tashi. Kultura: Aida Tuci. Sporti: Jeton Selimi.

Komentatorë&Analistë: Gentian Elezi, Arjan Vasjari, Prof. Asoc. Dr. Adrian Civici.

Karikatura: Bujar Kapexhiu. Faqosja: Florenc Elezi. Ilir DRIZARI, Kujtim Bisha Koordinatore: Shkëndi çili.

Korrektore: Lila Plasari, Brunilda Meno. Adresa: Bulevardi Gjergj Fishta pranë UET

një qoshe e improvizuar në dhomën e gjumit brenda një godine të zakonshme të qytezës së minatorëve. Jo, këto duket se i ka lënë shumë pas, në të shkuarën, ndërsa tani jeton të tashmen, duke i dhënë formë ideve të tij. E vetmja gjë nga e shkuara duket një tryezë e vjetër nd’anë kavaletit, e veshur me bojërat e thara e qirinj të shkrirë prej kohërave, me trajtë psikedelike.

Atelieja e shtatë, e cila në radhën që mban, simbolizon numrin e përsosmërisë në shkrimet biblike, katalogu i gjashtë, një numër apokaliptik, dymbëdhjetë muajt që zhvillon punimet e tij dhe muaji i zodiakut të tij Dashit nuk ka si të mos çojnë në viset e supersticionit, që veç artistit shoqërojnë çdo shpirt njerëzor në doza të ndryshme.

Një këmbë e djathtë e hedhur para, një pllakë e kapërcyer...Një mace e zezë që, të riun besëtyt të rritur në Bllokun e pa Zot, si lajmëse nga përtejbota e bëri me dije për kobin që po i afrohej fatit të tij pak ditë më pas, në qershorin e vitit 1975, ku iu desh të braktiste Institutin e Lartë të Arteve, atelienë e vogël në kopshtin e shtëpisë e të arratisej në vise të panjohura.

Por sot, shumë vite më vonë, teksa mundohet ta kuptojë atë dorë të padukshme, të mistershme që e drejton, ndërsa shkrin puthjen e ëmbël të penelave mbi telajo, Arben Theodhosit vetja i duket si një Sizif. “Si një Sizif i devotshëm që ngjitet lart dhe zbret poshtë gjatë gjithë kohës. Kështu ndodhi që ma dha në kokë të shkruaj këta rreshta, për t’u çlodhur një copë herë, për të medituar dhe për të gjetur ndonjë bilanc të mundshëm midis vetes-poshtë dhe vetes-lart. Pasi mbarova, i lexova rreshtat e mi nga fillimi gjer në fund dhe u binda plotësisht se në këtë botë marifeti i Sizifit sapo kishte filluar. Vështrova më në fund veten në pasqyrën e mendjes dhe më erdhi mirë që pasqyra funksionoi. Në ato momente, përballë meje ndodhej vetja ime e preokupuar dhe me një vështrim kërkues... Insinuatat ndaj parimit hyjnor nuk kanë lidhje me ndonjë besim fetar. Është shumë më e thjeshtë: është transmetimi me pak fjalë i intuitës së një artisti që, pasi është mbushur me frymë në gjirin e patricëve dhe të skllevërve, mbi tokë dhe nën tokë, ndien se bota është shumë më e madhe, shumë më e vjetër dhe shumë më e re.” *Botuar së pari në revistën e përmuajshme MAPO.