Gazeta Mapo

Faqe 14

Albert Nikolla, studim befasues për Njeriun e Ri mes nesh Studiuesi sjell në shqip "Njeriu i ri shqiptar".

Sami Repishti: Libri, një risi e madhe

Drejtor Artur Zheji - Kryeredaktor Arion Sulo - E enjte, 15 nëntor 2012. Numër 749. Viti III botimit. Çmimi 30 lekë. 1.5 euro. www.mapo.al e-mail: gazetamapo@gmail.com. Adresa: BLV "Gjergj Fishta"

panairi i librit Dominon libri historik, dyndje për Ikonomin e Fevziun në stendën e UET Press

Arben Malaj: Nuk kandidoj në Kukës, përjashtimi koncept i boksit, jo i PS

Deputeti Arben Malaj u përgjigjet kritikave të Gramoz Ruçit, Sadri Abazit, Fidel Yllit dhe Sajmir Tahirit, si dhe i cilëson negative përpjekjet në PS për të kontrolluar të folurën në publik. “Mosvotimi i tri ligjeve krijon kosto dhe vështirësi për të mirëkuptuar qëndrimin tonë”. Argumentimi përse nuk do të jetë në asnjë mënyrë kandidat i qarkut të Kukësit Deputeti socialist, Arben Malaj i sugjeron partisë së tij të votojë 3 ligjet për integrimin, për të shmangur një krizë të re në zhvillimet e ardhshme politike. Në një intervistë për gazetarin Alfred Peza, Malaj mendon megjithatë se seanca e sotme nuk është afati i fundit dhe në rast se nuk arrihet kompromisi, ligjet të mos hidhen për votim. Ai ka replikuar në dis-

tancë me Gramoz Ruçin, Sadri Abazin, Fidel Yllin e Sajmir Tahirin, deputetë që kanë kritikuar qëndrimet jashtë rreshtit të Malajt. “Nëse PS ka arritur në pikën që komandon edhe të folurën në publik, atëherë gjërat janë në një sens shumë negativ”, - thotë Malaj, ndërsa shton se vota e tij ka qenë gjithnjë në përputhje me vendimin e Grupit të PS... Faqe 2

Fevziu dhe Ikonomi dje në stendën e UET-Press

Suplementi Mapo Libri-edicion special për Panairin e 15 të Librit. Festa e librit hapet me 60 mijë tituj për lexuesit shqiptarë. Përshëndet kryebashkiaku Basha: Një bibliotekë e re për Tiranën dhe heqje taksash për shitësit. Petrit Ymeri: Botimet historike, pjesë e rëndësishme e këtij panairi.

Ambasadat përfaqësohen me stendat e tyre në panair. Fluks lexuesish në stendën e UET për librat me autografe të Ilir Ikonomit e Blendi Fevziut Faqe 9-15

Qeveria, 1 mijë desh e 1 mijë qengja për 100-vjetorin Kryeministri: Bashkia e Tiranës ka filluar punën për tortën në Guiness, që do të jetë 4 ton, çka do të bëjë që ata që mendojnë të shëtisin atë ditë në rrugën ‘Murat Toptani’, do ta kenë të pamundur FAQe 7

op-ed / 18-19

NgërÇ

NGA bujar kapexhiu

Ku dhe si mund t’i ndihmojnë universitetet biznesin dhe konsumatorin koment Besart Kadia

1 korrik 1966 – dita kur filloi të rilindë Kosova koment Enver Robelli

17 sociale

Kompania çeke lajmëroi dje se do të ndërpresë energjinë për të gjithë ujësjellësit që s’kanë paguar faturat. “Na kanë borxh 38 milionë euro.

Ekipet tona do të qëndrojnë në gatishmëri të plotë për të kryer rilidhjen e menjëhershme të ujësjellësve

në momentin e kryerjes së pagesave apo arritjes së një marrëveshjeje.” Bode: Detyrimi neto i CEZ ndaj Shqipërisë është 110 mln euro, administrimi katastrofë Konflikti CEZ - Qeveri arriti kulmin mbrëmë, kur kompania çeke ka deklaruar zyrtarisht se do... Faqe 8

Tri ligjet për statusin, PS-PD nuk gjejnë kompromis Sot seanca plenare.

Berisha: Ia kam faktuar atij dhe kujtdo tjetër se nuk do të ulemi kurrë për vendime gjykate. Rama: Reagimi i kryetarit të qeverisë ishte i

Sot bizneset ndodhen përballë një realiteti të ri.

Në fillim të...

Në ballinën e gazetës “Rilindja” të datës 2 korrik...

Hakmarrja e CEZ: Nesër Shqipëria pa ujë, mbushni depozitat

menjëhershëm, brutal dhe qorrazi. Arvizu: Shqipëria në udhëkryq, plotësoni reformat. Meta: Nuk mund të pengohet statusi për Fierin.

FAQE 3

Ceremonia

Zhvarrosen në Paris eshtrat e Mbretit Zog

Pendimi

Kreditë e buta

Bashkia përcakton sistemin e pikëzimit për strehimin Pikët maksimale që mund të përfitojë një familje janë 100 dhe ato ndahen sipas katër kushteve kryesore

CMYK

FAQE 8

koment / 19

Faqe 16

Eda Derhemi

Çfarë burri duam Çfarë duam te një burrë, çfarë duam te një grua, çfarë duam te një shok, çfarë duam te vetja dhe si i shohim të tjerët dhe veten në raporte dashurie të tipave të ndryshëm? Nuk e kam idenë, sido që janë pyetje që ia bëj shpesh vetes, madje edhe u jap shpesh përgjigje. Disa përgjigje mbijetojnë në kokën time, disa vdesin e harrohen dhe nuk janë të qëndrueshme. Ajo ku fokusohem sot, është nëse ka një lloj stabiliteti që i reziston kohës në atë që një grua do te një burrë; a kërkon një burrë të caktuar sipas një modeli emocional e s o c i a l ‘ at av i k’ e t ë p a ndërgjegjshëm, ndërtuar në fazën kur arsyeja nuk luan rol themelor në perceptimin e realitetit, apo kërkimi e përzgjedhja ndjekin vija më praktike e të diktuara nga realiteti i momentit. Nëse ka një stabilitet të tillë e konsistencë që vërehet në zgjedhje të ndryshme, atëherë...

2

MAPO

13 qershor 2010 www.gazetamapo.com

E enjte, 15 nëntor 2012 www.mapo.al

politika

MAPO

05 19

“Mosvotimi i tri ligjeve krijon kosto dhe vështirësi për të mirëkuptuar qëndrimin tonë”

Malaj-deputetëve të PS: Përjashtimi, koncept i federatës së boksit Deputeti Arben Malaj u përgjigjet kritikave të Gramoz Ruçit, Sadri Abazit, Fidel Yllit dhe Sajmir Tahirit, si dhe i cilëson negative përpjekjet në PS për të kontrolluar të folurën në publik.

Intervistoi: Alfred Peza Afati maksimal është nesër në Kuvend për 3 ligjet?

Afatet për Shqipërinë janë shtyrë gjithmonë, me njëfarë dashamirësie. Pra, dera e Brukselit është e hapur, ndryshe nga ç’pretendojnë disa. Unë mendoj se, në qoftë se deri nesër nuk arrihet të gjendet një zgjidhje… e para, zgjidhja më e lehtë do të ishte që Sali Berisha të tërhiqej dhe të respektonte vendimin e gjykatës për Fierin.

Nëse ai nuk do të lëshojë se gjithnjë në politikë ka qenë kokëfortë në qëndrimet e tij, por kostoja i shkon edhe qeverisë së ardhshme të Partisë Socialiste. Problemi është që të kemi një qeveri sa më stabël dhe produktive. Në qoftë se deri nesër nuk arrihet një zgjidhje oportune, ndoshta seanca duhet të shtyhej një apo dy ditë, nuk ka ndonjë gjë të keqe. Pra, në rast se nuk gjendet një zgjidhje deri nesër, atëherë ligjet të mos hidhen për votim.

Ka patur negociata underground?

Unë besoj se duhet të ketë. Është e gjetur nga ana e PS që ka vendosur Fierin si kusht?

Unë mendoj se PS ka qëndrim të drejtë për Fierin. Por pa e shitur Fierin, mendimi im është që kjo çështje nuk mbyllet nesër e as pasnesër. Fieri është një problem shumë i mprehtë i raporteve të krijuara me gjyqësorin. Unë besoj se PS ka ekspertët e nevojshëm për të argumentuar pse ka të drejtë. PS pa e shitur Fierin, mund të angazhohet në një zgjidhje për këtë prioritet mbi prioritetet, siç është integrimi europian. Problemi është që kostoja krijon vështirësi për ta mirëkuptuar të gjithë qëndrimin tonë në këtë pikë.

PS argumenton, pra zoti Ruçi, se e gjitha ç’po ndodh në Fier është provë force e mazhorancës për zgjedhjet e ardhshme…

Nuk i përjashtoj dhe paragjykoj mendimet e kolegëve. Por mendoj se fitorja ndaj kësaj mazhorance është e fokusuar tek ekonomia. E dyta është rënia totale e administratës publike. Është ndërgjegjësuar se rotacioni është i mundshëm.

Si e vlerësoni kërkesën e Ramës për një tryezë për Fierin? Çdo kërkesë për t’u ulur dhe për të kërkuar zgjidhje është pozitive. E rëndësishme është që pasi i ke provuar të gjitha, në fund je përballë një dileme se çfarë do të ndodhë me integrimin europian të vendit që ka dështuar në mënyrë të përsëritur dhe një të drejtë të mohuar që mund ta kërkosh në vazhdim.

Ju thoni që PS duhet të jetë në parlament dhe të japë votën?

Unë mendoj që data e nesërme nuk është dita e fundit. PS do të jetë në sallë dhe do të ketë qëndrimin e vet politik. Unë nuk dua ta paragjykoj.

Vendimi deri tani është që nuk do të votohen?

Atëherë, kjo do të jetë një krizë e re, e trashëguar në zhvillimet e ardhshme politike. Do të jetë në fokusin e debatit të zgjedhjeve dhe do të mbingarkojë fushatën elektorale. Partisë Socialiste i bën mirë dhe e ndihmon të fillojë nga puna me heqjen e krizës së statusit kandidat dhe fillimin e negociatave, me të marrë pushtetin.

Ka pasur një debat në media në lidhje me një thënien tuaj pas deklaratës së Ruçit, që pastaj është komentuar si moszbatim i vendimeve të Grupit…

Cilin vendim nuk kam zbatuar, ma thoni ju?

Qëndrimi i ndryshëm në publik me vendimin që ka marrë Grupi. Ju keni dalë nga rreshti dhe kjo përbën shqetësim…

Një qëndrim që nuk bën shqetësim për votuesit e vendit tim. Nëse PS ka arritur në pikën që komandon edhe të folurën në publik, atëherë gjërat janë në një sens shumë negativ dhe e dëmtojnë PS-në. Nëse Ruçi e ka pasur për votën, le të marrë procesverbalet e Parlamentit dhe të shohë për kë ka votuar Arben Malaj që nga 1997-2012.

Ka pasur edhe një citim në media, ku Sadri Abazi ka thënë ‘t’u marrin të keqen Edi Ramës dhe Gramoz Ruçit, betejën e kemi me Saliun’. Ju është referuar juve për shprehjen që nuk jeni zgjatim i kryetarit…

Nuk është hera e parë që e them publikisht se me publikun komunikojnë partitë politike. Liderët marrin një mandat për një periudhë të caktuar dhe kanë për mision të maksimizojnë mundësitë për të fituar. Kam shumë respekt për kolegun Sadri Abazi.

Unë nuk jam ekspert për sa duhet të jetë trashësia e xhamit, por besoj se ekspert për çështjet e integrimit jam.

Ndërkohë, Fidel Ylli ka thënë që qëndrime të tilla janë vetëpërjashtuese…

Unë e respektoj kolegun Ylli për origjinën dhe kontributet. Nuk e di këtë konceptin e vetëpërjashtimit, është koncept i së shkuarës, por jo i partive moderne majtas apo djathtas.

Sigurisht që ka pasur kërkesa për vetëpërjashtim nga federata e boksit apo peshëngritjes kur dalin të droguar konkurrentët. S’e di kujt statuti i referohet kolegu Ylli.

Edhe deputeti Sajmir Tahiri ka thënë që, ‘a ka moral kolektiv kjo që po bëjmë e që diskutohet nëpër tavolina’…

E kam lënë me zotin Tahiri të flasim drejtpërdrejt se nuk i përmbahet konceptit. Por sido të jetë, kur Tahiri dhe të tjerët dilnin e godisnin Partisë Socialiste, unë nuk dola e thashë që këta i shërbejnë dikujt. As kur Edi Rama shëtiste nëpër Shqipëri, ndërsa PS po luftonte për mandatin e dytë nuk kam bërë ndonjë deklaratë, nuk kam prishur ndonjë miting. Debate kemi pasur ne dhe kemi qeverisur tetë vjet, aq sa edhe Sajmir Tahiri me shokë thotë se kemi qeverisur më mirë se Berisha.

A mund të maksimizohet kjo energji e së majtës dhe opozitës, duke pasur edhe kaq muaj para zgjedhjeve debate apo duke u fokusuar tek një objektiv themelor, që ka çdo opozitë për të larguar me votë udhëheqjen dhe qeverisjen në mazhorancë dhe më pas e gjithë kjo mund të jetë shumë më produktive dhe për të zgjidhur shumë probleme sesa rendja pas cicmiceve dhe lirive?

Cilat janë cicmicet?

Shembulli që jepet është se mazhoranca aktuale para 2005-ës që e kishte shumë të qartë objektivin, krijoi edhe disa elemente të tjera elektorale, u bë një program, u gjet fjalëkyçi i fushatës dhe krijuan një frymë të tillë bashkimi, bashkëpunimi me një objektiv të caktuar. Ndërkohë ju vazhdoni akoma me këto debate…

Teza kryesore e PS-së, që përputhet me shqetësimin e njerëzve, është që ky model qeverisës ka dështuar. Unë nuk them që lufta në politikë është lufta për

Kandidimi “Nuk besoj, sepse nuk besoj që kolegët e mi në PS do të marrin nga Tirana apo Vlora, apo Gjirokastra dhe do t’ia çojnë Kukësit apo Tropojës. Në asnjë mënyrë jo. Kjo nuk e ndihmon maksimizimin”

refuzimi “Ka shumë të tjerë për të përfaqësuar më mirë Kukësin.

Nuk ka rëndësi, por jo në zona ku ka tre apo katër deputetë. Nuk po vë kushte, por për këto zona po”

ca karrige, por ta ndryshosh vendin tënd…

Duke pasur parasysh delegimin tuaj si anëtar i PS-së në qarkun e Kukësit, duke qenë deputet i Vlorës por edhe frymën e diskutimit në mbledhjen e djeshme me përjashtime dhe vetëpërjashtime, si dhe duke pasur parasysh faktin se nga grupi i Lëvizjes për Mendim Ndryshe iku Islami, iku Harasani, a mos po ju vjen radha për të ikur apo për të vetëikur?

Unë nuk e kam të lidhur mandatin tim politik me ndonjë karrige politike. Kam deklaruar publikisht që u ndjeva shumë i vlerësuar që u zgjodha për të punuar me Kukësin dhe Tropojën sepse kur unë zgjidhem anëtar i kryesisë, ata pyeten, ata votojnë dhe unë pa votat e tyre nuk bëhem dot…

Janë njerëz punëtorë, janë njerëz të mirë që duan medoemos që të fitojnë edhe pushtetin vendor, të cilin ne e kemi pasur në Kukës, por këto zona të veriut të vendit ose disa zona të tjetra të vogla që kanë mundësi të kufizuara përfaqësimi të tyre politik në qeverisjen vendore apo në Kuvend, nuk do të jetë efektive që një mandat politik t’ia marrë dikush nga jashtë. Ne duhet të rrisim kapacitetet aty ku janë, ne duhet t’i nxisim ata që të kenë interes për t’u marrë me politikë, sepse nesër mund të bëhen kryetarë bashkie, komune, ministra dhe zv/ministra, deputetë dhe ndarja ime midis faktit që jam i

vlerësuar dhe i kënaqur që të punoj për PSnë në Kukës dhe në asnjë rast nuk do të jem përfaqësues i tyre në Kuvend, është shenjë respekti i dyfishtë i tyre.

Kush e ka përcaktuar këtë që ju nuk do të jeni përfaqësues i tyre në Kuvend?

Mbase ju jeni në listën e deputetëve të PS-së në Kukës?

Në asnjë mënyrë nuk do të jem.

Pse? Për të gjitha argumentet që ju thashë tani…Ata njerëz duhen inspiruar që të merren me politikë, ata duhen vlerësuar që të merren me politikë. Vlora ka 12 deputetë, ndërsa ata kanë tre ose katër dhe këtë debat e bëj me shumë sinqeritet…

Nëse PS-ja ju cakton në Kukës, ju do të shkoni?

Kush?

Strukturat e PS-së....

Nuk besoj, sepse nuk besoj që kolegët e mi në PS do të marrin nga Tirana apo Vlora, apo Gjirokastra dhe do t’ia çojnë Kukësit apo Tropojës. Në asnjë mënyrë jo. Kjo nuk e ndihmon maksimizimin.

Kjo është tjetër gjë. Ju do të shkoni apo jo?

Ka shumë të tjerë për të përfaqësuar më mirë Kukësin.

Do jeni në Vlorë?

Nuk ka rëndësi, por jo në zona ku ka tre apo katër deputetë. Nuk po vë kushte, por për këto zona po.

E enjte, 15 nëntor 2012 www.mapo.al

MAPO

3

“Kemi kaq shumë gjëra përpara dhe mendoj se kyçi për zgjedhje të mira do të ishte përmirësimi i dialogut”

Arvizu: Shqipëria në udhëkryq, plotësoni reformat TIRANË Apelit për Shqipërinë të ndihmëssekretarit amerikan të Shtetit për Evropën dhe Euroazinë, Filip Gordon, i është bashkuar dje edhe ambasadori i SHBA-së në Tiranë, Aleksandër Arvizu. Duke cituar Sekretaren amerikane të Shtetit, Hilari Klinton në Tiranë, Arvizu e konsideroi Shqipërinë në udhëkryq kritik. “SHBA besojnë se Shqipëria është në një udhëkryq kritik. Sekretarja Klinton e ka bërë të qartë që zgjedhjet e 2013-ës do të jenë një test kritik për Shqipërinë. Ajo dhe të gjithë zyrtarët amerikanë nxisin reformat. Axhenda e këtyre reformave përfshin shumë pika, por dy janë më të rëndësishme. E para janë 3 projektligjet, por elementi i dytë që është edhe më i rëndësishëm, është në fakt rezultati në luftën kundër korrupsionit dhe një qeverisje më e mirë.

Këto të dyja shkojnë krahë për krahë dhe nuk mund të ndahen”, - tha Arvizu. Ambasadori amerikan shtoi se

çelësi është dialogu i drejtpërdrejtë.

“Kemi kaq shumë gjëra përpara dhe mendoj se kyçi për zgjedhje të mira do të ishte përmirësimi i dialogut, jo përmes medias dhe jo përmes deklaratave të liderëve përpara grupeve të tyre parlamentare dhe të bëjnë aty njoftimet, por përmes diskutimeve të qeta. Të dy palët thonë se reformat janë ato që ata duan, por duhet një mënyrë më e mirë për ta komunikuar”, - tha Arvizu. Apel për dialog bëri dje edhe ambasadori KEsë në Tiranë, Etore Sekui, i cili ironizoi politikën shqiptare kur tha se marshojnë, por nuk lëvizin. “Këshilli do të mblidhet në dhjetor, kështu që dukshëm nuk ka shumë kohë. Ajo që më inkurajon është se çdo aktor politik në Shqipëri deklaron se integrimi është i rëndësishëm dhe është prioritet për Shqipërinë, por duhet të bëjmë progres në këtë drejtim. Ju e dini që unë e pëlqej muzikën dhe është një opera, Aida, në të cilën

është një ushtarak që niset drejt një udhëtim. Ky ushtarak thotë ‘le të shkojmë, le të shkojmë duke marshuar’, por pa lëvizur nga vendi. Unë uroj që të lëvizë, pasi që të gjithë duan të lëvizin dhe të bëjnë progres në atë rrugë”, tha Sekui.

Kushtet e Brukselit për statusin, PS-PD nuk gjejnë kompromis Berisha: “Ia kam faktuar atij dhe kujtdo tjetër se nuk do të ulemi kurrë për vendime gjykate”. Rama: “Reagimi i Partisë Demokratike dhe përkatësisht i kryetarit të qeverisë ishte i menjëhershëm, brutal dhe qorrazi”

Apeli i Metës: Nuk mund të pengohet statusi për Fierin SHIJAK Në një takim të zhvilluar me simpatizantë të LSI-së në Shijak, kryetari i kësaj force politike, Ilir Meta i bëri thirrje klasës politike që të punojë për integrimin e Shqipërisë. Sipas tij, për një problem lokal siç është qarku i Fierit, nuk mund dhe nuk duhet të ndalet integrimi kombëtar. Ai u shpreh se të gjithë duhet të punojmë për të ardhmen dhe se politika duhet t’u japë statusin kandidat shqiptarëve. “Në rast se politika nuk do të merrej me këto konflikte absurde, atëherë padyshim që do të kishim një angazhim dhe një vëmendje më të madhe, jo thjesht mediatike, ndaj problemeve që kanë qytetarët që nga punësimi që është angazhimi ynë kryesor e deri tek problemet që kanë të bëjnë me zhvillimin e bujqësisë, me një klimë më të mirë për biznesin e kështu me radhë.

Ne jemi si forcë politike për t’i qëndruar këtyre problemeve sepse këto janë detyrat e politikës. Nuk është detyra e politikës tani as për të sharë

dhe as për të mbrojtur as Ahmet Zogun dhe as të tjerët sepse nuk është problemi i Shqipërisë kjo gjë, por është problem për historianët. Problemi i Shqipërisë është të marrë statusin e vendit kandidat dhe të hapim vende të reja pune”, - tha dje Meta.

TIRANË Nuk ka ndryshim qëndrimi për Partinë Demokratike sa i përket ftesës publike që kryetari i PS-së, Edi Rama u drejtoi dy ditë më parë partive parlamentare lidhur me adresimin e problemit të qarkut Fier dhe më pas diskutimin e tri kushteve të vendosura nga Brukseli. Duke iu referuar kërkesës kryesore të PS-së për Fierin, kryeministri Berisha deklaroi dje në mbledhjen e qeverisë se vendimet e gjykatave nuk mund të diskutohen në tryeza partiake dhe se do të ishte i gatshëm për të dialoguar me opozitën vetëm për sugjerimet apo vërejtjet që ata kanë për ligjet që Brukseli ka kushtëzuar statusin. Në anën tjetër, kryetari i PSsë, Edi Rama deklaroi po dje se problemet që e pengojnë sot Shqipërinë të marrë statusin e kandidatit janë ato të shkaktuara nga keqqeverisja dhe që nuk lidhen me opozitën. Në këtë mënyrë, të dy forcat kryesore në vend shkojnë sot në seancë plenare pa zgjidhje, duke djegur thuajse afatin maksimal që Brukseli u ka përcaktuar për miratimin e tri kërkesave, që do të përmbyllnin fazën e marrjes së statusit të vendit kandidat në muajin dhjetor.

Berisha

“…Unë kam dy muaj që e ftoj zotin Rama të sjellë çdo amendim dhe propozim për këto ligje, që të ulemi

dhe t’i shqyrtojmë me seriozitetin më të madh. Dje, zoti Rama propozon të takohemi. Thotë të mblidhemi në tryezë dhe mendon se me këtë mënyre do t’u hedhë hi syve qytetarëve të thjeshtë, por ai thotë – të mblidhemi për Fierin, duke iu

drimin e PD-së dhe vetë Kryeministrit për gjetjen e një zgjidhjeje. “…Reagimi i Partisë Demokratike dhe përkatësisht kryetarit të qeverisë ishte i menjëhershëm, brutal dhe qorrazi si zakonisht. Asnjë vullnet për të kapërcyer hendekun që kanë hapur forcërisht Të dy forcat kryesore në vend shkojnë sot n ë Fi e r, m e s shtetit të së drenë seancë plenare pa zgjidhje, duke djegur jtës dhe pushtetit të dhunës thuajse afatin maksimal që Brukseli u ka mbi Kushpërcaktuar për miratimin e tri kërkesave tetutën dhe ligjin. Në përreferuar vendimit të gjykatës dhe të pjekjen e vet të dëshpëruar për të hapim rrugë zbatimi. Zoti Rama, për justifikuar dështimin me integriçdo gjë mund të ftosh për t’u mbled- min europian, pushteti i sotëm i vohur dhe të garantoj se pavarësisht nga tave të vjedhura kërkon të fajësojë pozicionet që kemi, unë do të shqyrtoj medoemos opozitën si me demek me seriozitetin më të madh ftesat e bllokuese e integrimit. Refuzimi kryetarit të partisë më të madhe opoz- për t’u ulur në tryezë dhe për të itare dhe jam ulur sa herë është konsi- zgjidhur një problem të krijuar deruar e nevojshme dhe do të ulem me nga politika, në kundërvënie të të, por për një gjë dhe ia kam faktuar hapur me vendimet e gjykatave, atij dhe kujto tjetër, se nuk do të ulemi është shprehje e faktit se qeveria kurrë për vendime gjykate”, - tha Ber- kërkon një justifikim për vete dhe jo një zgjidhje për vendin…”,- tha isha në mbledhjen e qeverisë dje Rama përmes një deklarimi për Rama Ndërsa kryetari i PS-së, Edi Ra- mediat. ma e cilësoi mungesë vullneti qënNevila Perndoj

4

MAPO

E enjte, 15 nëntor 2012 www.mapo.al

politika

Kryeministri Sali Berisha flet në mbledhjen e qeverisë për masat dhe festimet që maxhoranca ka planifikuar për 100 vjetorin e pavarësisë

Berisha: Do festojmë 28 Nëntorin me një mijë desh e një mijë qengja Kryeministri: “Bashkia e Tiranës ka filluar punën për tortën në Guiness, që do të jetë 4 tonë, çka do të bëjë që ata që mendojnë të shëtisin atë ditë në rrugën ‘Murat Toptani’, do ta kenë të pamundur” TIRANË Ishte vetëm një gjysmë batute

e lëshuar pak kohë më parë në mbledhjen e komitetit ndërministror për 100-vjetorin e pavarësisë, por dje kryeministri Sali Berisha e ktheu në zotim qëndrimin e tij për të festuar më 28 Nëntor me një mijë desh dhe një mijë qengja. Por jo vetëm kaq. Kreu i ekzekutivit shtoi se paralelisht Bashkia e Tiranës po përgatit një tortë me përmasa të mëdha, që pretendohet se do të peshojë plot 4 tonë. “… Zoti ministër i Bujqësisë, duhet të merren të gjitha masat për të përzgjedhur njëmijë desh dhe njëmijë qengja dhe natyrisht, ushqime të tjera e pije. Bashkia e Tiranës ka filluar punën për tortën në Guiness, që do të jetë 4 tonë, çka do të bëjë që ata që mendojnë të shëtisin atë ditë në rrugën ‘Murat Toptani’,

do ta kenë të pamundur. Ndaj të përcaktohen vendet për njerëzit, pasi do të jenë të shumtë ata që do të kenë dëshirë të ndjekin aktivitetet. Ajo do të jetë një ditë që ofron të gjitha mundësitë. Ju gazetarët e shihni me habi pasjen e deshve, por ju garantoj se nuk është origjinale. Kjo është një praktikë e ndjekur edhe nga lartësitë më të mëdha shtetërore.

Urojmë që të mos ketë shi atë ditë, por edhe nëse bie shi, të mos harrojmë se edhe 100 vjet më parë ishte ditë me shi, ndaj të mos ankohemi.

Ne po festojmë ditën më të rëndësishme të këtij një shekulli, me qëllim urimin më të madh e më të mirë për 100 vjetët që vijnë. Shqipëria po lë pas 100 vjet pavarësi dhe ne patëm shansin të jemi dëshmitarë të kapërcyellit të shekujve. Për ne, të përjetojmë kapërcyellin tjetër të shekujve, edhe në qoftë se shkenca me antioksidantë mund të krijojë një mundësi të re, shanset janë jo shumë reale”, - tha dje Berisha në mbledhjen e qeverisë. Ai u ndal gjithashtu edhe në disa prej aktiviteteve që do të zhvillohen në festat e fund-Nëntorit: “…Do të ketë tre koncerte në Tiranë në një shumëllojshmëri dhe zërat më të mirë, më të bukur nga muzika dhe folku, te zërat shqiptare

programi

“Do të ketë tre koncerte në Tiranë, në një shumëllojshmëri dhe zërat më të mirë, më të bukur nga muzika dhe folku, te zërat shqiptare të skenave me prestigjiozë të Europës dhe të botës. Do të ketë koncert në Vlorë, i organizuar nga Bashkia e Vlorës në bashkëpunim me Ministrinë e Kulturës, do të jetë një festival i bukur i muzikës folklorike popullore. Do të ketë paradë në Tiranë. Siç është bërë e ditur, festa në datën 28 nis në Vlorë, ku në datën 27 në darkë do të ketë koncert dhe një darkë të përbashkët me autoritetet qendrore dhe vendore.”

të skenave më prestigjiozë të Europës dhe të botës. Do të ketë koncert në Vlorë, i organizuar nga bashkia e Vlorës në bashkëpunim me Ministrinë e Kulturës, do të jetë një festival i bukur i muzikës folklorike popullore. Do të ketë paradë në Tiranë, siç është bërë e ditur festa në datën 28 nis në Vlorë, ku në datën 27

në darkë do të ketë koncert dhe një darkë të përbashkët me autoritetet qendrore dhe vendore”. Ndërsa gjatë paradites së 28 Nëntorit, Presidenti i Republikës do të ngrejë flamurin dhe do të vendosen kurora te varri i Ismail Qemalit. “Më pas, festa spostohet në Tiranë, me ngritjen e flamurit dhe vendosjen e kurorave te Varrezat e Dëshmorëve të Kombit.

Nuk duhet të harrojmë se jo vetëm këtë vit, por çdo vit dhe çdo kohë, nderimi u përket të gjithë atyre që kanë rënë për flamur dhe liri, si atyre që kanë rënë në betejat për pavarësi, ashtu dhe të rënëve në betejat për çlirim… Do të inaugurohet edhe Monumenti i Pavarësisë. Një konkurs ndërkombëtar u hap për të.

Juria kishte shumë variante, por ata përzgjodhën një variant bashkëkohor, një variant i cili i shëmbëllente një libri. Njerëzit mund ta dëshirojnë të formave të ndryshme, por nuk ka njeri që nuk e do librin dhe aty do të jenë të gdhendura me lazer emrat e baballarëve të pavarësisë me në krye Ismail Qemalin, pra një monument jo nga ata që jemi mësuar të shohim deri më sot, por të një lloji të veçantë dhe unë i përgëzoj ata që e kanë përzgjedhur. Do të ketë dreka zyrtare, darka zyrtare…”,- tha ai.

N.Perndoj

Topi prezanton stafin: Janë njerëz, që s’janë pajtuar me regjimin TIRANË Kryetari i Frymës së Re De-

mokratike, Bamir Topi, prezantoi dje stafin e tij politik, ku përfshihen emra të njohur, si Afrim Krasniqi, Gazmend Oketa apo Aleksandër Biberaj. “Ekipi drejtues i FRD-së ka të gjitha kapacitetet për të qenë ekipi drejtues i një lëvizjeje qytetare kombëtare, për t’i dhënë fund eksperimenteve të tranzicionit dhe për të bërë kalimin e madh nga një shoqëri ish-komuniste në një shoqëri të lirë, moderne dhe europiane”,- tha kreu i FRD-së, Bamir Topi, gjatë prezan-

timit. Topi theksoi se stafi i ri politik ka dëshmuar integritet teksa, sipas tij, i është kundërvënë në mënyrën më qytetare “një regjimi të korruptuar kleptokrat”. “Qytetarët e këtij vendi meritojnë një jetë më të mirë, më shumë shanse dhe mundësi, më shumë transparencë dhe shpresë, më shumë kujdes dhe vëmendje, më shumë respekt dhe moralitet politik.

Kurse partitë e vjetra jo vetëm që nuk e kanë respektin minimal ndaj votës qytetare, por edhe kanë krijuar një politikë virtuale dhe po e trajtojnë

vendin si mall pa zot, në dorë të aventurierëve të Ballkanit dhe në cenim të interesave kombëtare”,- tha ai.

FRD e prezantoi këtë staf vetëm 10 ditë pas shpalljes së departamenteve, duke plotësuar kështu strukturat drejtuese e organizative. Në bazë të këtij formatimi, Gazmend Oketa do të jetë Sekretar i Përgjithshëm i FRD-së, Aleksandër Biberaj, Daut Gumenti dhe Valbona Duri do të jenë zv.kryetarë të partisë. Ndërsa sekretar politik, Topi, do të ketë politologun Afrim Krasniqi.

N.P

deklarata

Gumi: Heqja e taksave, premtim elektoral i Ramës TIRANË Përfaqësues të Partisë Demokratike ishin dje në një bashkëbisedimin me bizneset në njësinë bashkiake numër 5.

Deputeti i Partisë Demokratike, Viktor Gumi, deklaroi gjatë bashkëbisedimit se ky takim i radhës i ligjvënësve ka për qëllim një adresimin sa më të saktë të problematikës që ata hasin çdo ditë. “Sikundër e patë, bizneset e bënin qartazi dallimin midis asaj që paguanin, sjelljeve të administratave të mëparshme dhe detyrimeve që kanë sot, apo sjelljes së administratës pas zgjedhjeve të vitit 2011, e cila ka pësuar ndryshime pozitive.

Qartësisht bizneset theksuan se nuk e besojnë aspak idenë e mospagesës së taksave. Çdo premtim i tillë për të hequr taksat e biznesit të vogël, konsiderohet si i pabesueshëm dhe njëkohësisht thjesht premtim elektoral, për zgjedhjet që vijnë,”- tha Gumi. Ai shtoi se ky premtim është vetëm një përpjekje e Ramës për disa vota më shumë: “Kanë qenë në pushtet për 11 vjet para vitit 2011 dhe ajo që sollën nuk është shfrytëzimi i ligjit në të mirë të banorëve, por përkundrazi rritja me 30% e ngarkesës tatimore për biznesin e vogël. Ndërkohë biznese të reja treguan dhe vërtetuan se niveli i taksave është plotësisht i përballueshëm. Madje falënderuan që niveli i tyre në shumë raste është ulur edhe me 50%. Mjaftojmë të kujtojmë këtu përgjysmimet e xhiros nga 3% në 1.5%”.

e ENJTE, 15 NëNTOR 2012 www.mapo.al

02

politika

MAPO

5

Dështon për herë të tretë përpjekja e qeverisë dhe prokurorisë për të miratuar decentralizimin e përgjimeve nga prokuroritë e rretheve

Përgjimet, deputetët e PD-së refuzojnë Pollon dhe prokurorinë Fatos Hoxha dhe ministri i Inovacionit, Pollo, takim para mbledhjes së komisionit për të gjetur një zgjidhje. Tone të larta lidhur me nenin 8 të projektligjit, i cili parashikon dhënien e të drejtës së prokurorive vendore për të kryer përgjime të mjeteve të telekomunikimit Fejzi Braushi

As ndërhyrja direkte e ministrit të Teknologjisë dhe Informacionit, Genc Pollo, nuk ka bindur relatorin dhe mazhorancën e përfaqësuar në komisionin parlamentar të Sigurisë që të votojnë siç është e paraqitur në draft propozimin për t’u dhënë prokurorive të rretheve të drejtën për të kryer vetë përgjimin e mjeteve të telekomunikimit. Kështu, për të tretën herë radhazi komisioni i Sigurisë nuk ka marrë dot një vendim përfundimtar për këtë çështje, megjithëse ka miratuar dje nen për nen draftin me ndryshimet e bëra nga komisioni i Ligjeve, ku neni që iu jep të drejtën prokurorive të rretheve të kryejnë përgjime është hequr. Ndërkohë që relatori Fatos Hoxha për t’i dhënë zg jidhje kërkesës së prokurorisë, pra për të decentralizuar përgjimet, ka propozuar në mënyrë zyrtare që të hiqet fare neni 23 i ligjit bazë dhe duke e lënë decentralizimin e përgjimit në dorë të kreut të prokurorisë.

Negociatat Ministri i Teknologjisë dhe Inovacionit, Genc Pollo nuk u ka besuar më vartësve të tij ndërsa ka zbritur dje vetë në terren për të bindur Kuvendin që të votojë ndryshimet në ligjin “Për përgjimin e telekomunikimeve”. Kështu, vetëm pak minuta para se komisioni të merrte në shqyrtim nismën në fjalë, Pollo është takuar në një nga lokalet pranë Ku-

vendit me relatorin demokrat, Fatos Hoxha. Megjithëse nuk dihen konkretisht detajet e kësaj bisede, të gjithë të pranishmit në këtë lokal kanë parë se të dy bashkëbiseduesit kanë debatuar edhe me zë të lartë lidhur me nenin 8 të projektligjit, i cili parashikon dhënien e të drejtës së prokurorive vendore për të kryer përgjime të mjeteve të telekomunikimit.

Nga ajo që u pa më pas edhe në qëndrimin që mbajti në mbledhjen e komisionit të Sigurisë, relatori Fatos Hoxha nuk ka pranuar të heqë dorë nga bindja e tij se propozimi për të shtuar këtë pikë në nenin 23 të ligjit bazë ishte i papranueshëm.

Ndërkaq, për të kënaqur “merakun” e ekzekutivit dhe të prokurorisë, ai ka ofruar si zgjedhje pikërisht shfuqizimin e plotë të nenit 23, duke i lënë kështu dorë të lirë Prokurorisë së Përgjithshme që të organizojë dhe të mbajë përgjegjësi vetë për decentralizimin e së drejtës së përgjimit.

Komisioni

Me mungesën e një zgjidhjeje të pranueshme komisioni i Sigurisë ka nisur mbledhjen, ku relatori Fatos Hoxha tha se propozimi që bëhet me nenin 8 nuk duhet të pranohet dhe ka paraqitur në mënyrë zyrtare amendamentin nëpërmjet të cilit propozohej heqja fare nga ligji bazë i nenit 23. “Çdo hall apo problem tjetër prokuroria mund ta zgjidhë vetë me tagrat ligjorë që disponon.

Nëse këta tagra nuk i mjaftojnë, le të nisë draftimin e një ligji të posaçëm që t’i përgjigjet hallit dhe problemeve të veta, të jetë i plotë dhe i detajuar, dhe ne e marrim në shqyrtim sa më parë. Por këtu dhe sot zgjidhja më e mirë është shfuqizimi i nenit 23 të ligjit”, - tha Hoxha. Por një propozim i tillë nuk është pranuar nga përfaqësuesi i prokurorisë, i cili theksoi se kjo do të sillte për pasojë që operatorët e telefonisë të mos i përgjigjeshin më prokurorisë për të sjellë sinjalin për përgjime. “Nëse neni 23 do abrogohet, mund të them

Deputeti i PD, Fatos Hoxha

Isaraj: Më 21 janar u përgjua Taulant Balla Deputetët e opozitës janë shprehur dje në komisionin e Sigurisë se organi i akuzës përdor përgjimet parandaluese për t’i paraqitur më pas në gjykatë si prova. Çka sipas deputetit Arben Isaraj, ka ndodhur edhe me rastin e çështjes “21 janari”.

“Presupozohet që Taulant Balla ka folur në telefon me një ish-oficer në Librazhd dhe i ka thënë që hajde në

se do krijohet një precedent shumë i vështirë. Pajisja e interceptimit që disponohet nga Prokuroria e Përgjithshme, në gjykimin tonë do bëhet inekzistente. Kompanitë celulare menjëherë sa të dalë ligji nuk kanë asnjë detyrim ligjor që të sjellin

Shkrihet SHIU, krijohet Inteligjenca Ushtarake Komisioni i Ligjeve ka kaluar në parim vetëm me votën e mazhorancës nismën e re ligjore për krijimin e Agjencisë së Inteligjencës Ushtarake, e cila do të zëvendësojë Shërbimin Informativ Ushtarak. Ndërkohë që opozita ka hedhur hije të forta dyshimi lidhur me këtë projektligj duke votuar kundër tij. Por pavarësisht pretendimeve të opozitës, përfaqësuesit e Ministrisë së Mbrojtjes, e cila është edhe propozuesja e këtij projektligji, kanë theksuar se ai vjen në përputhje me nevojat dhe standardet që kërkon NATO. Projektligji

Drejtori juridik i MM, Rezart Tërshana, në prezantimin që i bëri projektligjit “Për Agjencinë e Inteligjencës Ushtarake” theksoi se nisma në fjalë ka ardhur si kërkesë e NATO-s dhe ajo ka më shumë se 2 vjet që diskutohet me partnerët e huaj dhe me shërbimet e tjera inteligjente në vend. Sipas

Komisioni i Ligjeve

tij, drafti bën një detajim të hollësishëm të mënyrës dhe procedurave që ndiqen në kryerjen e misionit që ka Shërbimi Inteligjent Ushtarak. Sipas tij, projektligji përcakton që drejtorit të Agjencisë do t’i përcaktohet një mandat 5-vjeçar, si dhe e drejta e emërimit të tij do t’i kalojë

Presidentit. Gjithashtu, Tërshana ka bërë të ditur se implementimi i ligjit ka një kosto prej 58 milionë lekësh të reja. Socialistët janë shprehur skeptikë për këtë nismë dhe për këtë kanë renditur një sërë arsyesh. Deputeti Damian Gjiknuri ka kërkuar shpjegime nga ministria, sepse ka ardhur një nismë për një ligj të ri kur edhe ligji aktual i SHIU-t është bërë në 2003-in me ndihmën e partnerëve të huaj. “Pse një ligj i ri dhe në mënyrë kaq të beftë? I gjithë ky nxitim të ngjall vërtet dyshime.

Ligje të tilla të një rëndësie kaq të madhe diskutohen në dhjetëra seminare para se të paraqiten”, tha Gjiknuri. Por ky merak është konsideruar i pavend nga ana e mazhorancës dhe ekzekutivi, të cilët kanë bërë të qartë dhe një herë se projektligji ka ardhur si pasojë e zhvillimeve që ka sjellë të qenit anëtar i NATO-s dhe se ai ka marrë gjithë kohën e duhur për t’u diskutuar në fazën përgatitore.

protestë se do të të jap 10 mijë lekë.

Tani, me pastërti është përgjuar ai personi? Kush ka menduar të përgjojë ndonjëherë atë personin?

Personi që është përgjuar është Taulant Balla. Kjo formë duhet bllokuar. Pra ky përgjim parandalues nuk mund të kthehet në provë për interesa politike apo të pushtetit të çastit”, - tha Isaraj.

shërbimin e tyre, që është i kushtueshëm, pranë kësaj pajisje interceptimi që disponon prokuroria”, - tha Thoma Jano. Ndërkohë që nga ana tjetër opozita ka ndryshuar qëndrim dhe ndryshe nga sa ishte shprehur dhe kishte votuar në komisionin

e Ligjeve, dje në komisionin e Sigurisë ka kërkuar që propozimi që vjen me këtë projektligj të qëndrojë, por duke përcaktuar në mënyrë të qartë që përgjimet që kryen gjatë përgjimit parandalues të mos përdoren si prova në gjykata. Në përfundim kryetari i komisionit, Leonard Demi ka ftuar komisionin që të votojë variantin e ardhur nga komisioni i Ligjeve, ku neni 8 i projektligjit rrëzohet, ndërsa nuk ka dashur të marrë parasysh amendamentin Hoxha dhe atë Isaraj. Kjo ka sjellë reagimin e opozitës, e cila ka kërkuar që të hidhej në votë propozimi i Isarajt. Ndërkohë që Demi ka shtyrë mbledhjen duke premtuar që projektligji para se të kalojë në seancë, do diskutohet edhe njëherë për dy amendamentet e paraqitura.

Debati, Gjiknuri: Po bëheni eunukë.

Rusmali: Ju i bie të jeni haremi Shqyrtimi i projektligjit për shkrirjen e SHIU-t ka ngjallur debate mes deputetëve të të dyja palëve, të cilët nuk kanë nguruar të akuzojnë njëritjetrin për dembelizëm dhe paaftësi.

“Argumenti se nuk e kemi lexuar, prandaj duam të shtyjmë mbledhjen, është arsyetim i dembelëve. E them në përgjegjësi këtë. Arsyetim i dembelëve dhe i hileqarëve. Prandaj ne nuk duam që të japim mundësi që të kultivohen dembelët dhe hileqarët”, tha kryetari i komisionit Ilir Rusmali.

Ndërkohë i menjëhershëm ka qenë reagimi i deputetit Damian Gjiknuri,

i cili ka bërë të ditur se, në rast se deputetët nuk ushtrojnë kompetencën e kontrollit ndaj ekzekutivit, bëhen eunukë. “Të jemi të qartë dhe të ushtrojmë kontrollin ndaj ekzekutivit, ndryshe ne bëhemi eunukë”, - tha Gjiknuri. “Ju u përpoqët që të na akuzoni për eunukllëk. Tani unë dua të kuptoj se çfarë janë eunukët. Ata janë ca njerëz që janë në shërbim të sulltanit. Dakord mo, eunukët e qeverisë.

Krahasove qeverinë me sulltanin, po ti mor vëlla çfarë je në këtë rol, se i bie të jesh haremi dhe unë nuk të dua për harem”, - replikoi Rusmali.

6

MAPO

E enjte, 15 nëntor 2012 www.mapo.al

rrethe

Trafiku i hashashit, 300 kg në Durrës dhe 15 kuintal në Itali DURRËS-Një sasi prej 300 kg kanabis sativa është sekuestruar dje pasdite në Portin e Durrësit, ndërkohë që në një peshkarexhë që vinte nga Shqipëria policia italiane sekuestroi 1600 kilogramë të tjera hashash.

Sasia e plotë prej 18 kuintalësh dukej se është pjesë e një linje trafiku mes dy vendeve, ndërkohë që prej muajsh sasi rekord të hashashit janë bllokuar jo vetëm në Shqipëri, por edhe në vendet fqinje e megjithatë fluksi duket ende i madh.

Policia e Durrësit bëri të ditur se droga u sekuestrua në një kamion me targa

TR4791D që pritej të imbarkohej në tragetin e linjës Durrës-Bari. Ka qenë momenti i kontrollit në pikën e kontrollit kufitar në port, që zbuloi sasinë e kanabisit. Për momentin, ka vetëm një të ndaluar, dhe ky është drejtuesi i kamionit, shtetasi Lutfi Burnazi, 62 vjeç nga Dibra.

Pritet që dëshmia e drejtuesit të kamionit të zbardhë origjinën e drogës dhe persona të tjerë që janë përfshirë në trafikun e lëndëve narkotike. Ndërkohë, autoritetet italiane bëjnë të ditur se kapën lëndë narkotike që vinte nga Shqipëria,

ndërsa mësohet se në pranga kanë rënë dy shqiptarë dhe një shtetas italian. Droga ishte paketuar në thasë plastikë dhe ishte fshehur në fund të bordit të anijes, 15 metra të gjatë, që shërbente si anije peshkimi. Personat që u gjeten në bord, shqiptarët dhe italiani, identiteti i të cilëve nuk bëhet i ditur, u arrestuan nën akuzën e trafikut të drogës. Lënda narkotike u kap nga policia, në kuadër të një operacioni të koduar “Atlantis”. Një sasi e tillë droge do të prodhonte mijëra doza që do hidheshin në tregun italian.

Ceremonia, zhvarrosen eshtrat e Ahmet Zogut në Paris

Babai i vrasësit të dyfishtë, Bajram Malkaj

Djegia e çiftit në Fier, babai: Djali im të varet në qendër të fshatit Bajram Malkaj: Ta dinë të gjithë njerëzia që më ka vajtur dhimbja në palcë. I biri vrau tri javë më parë Enver dhe Hazbije Myftarajn dhe i vuri zjarrin shtëpisë së tyre Tri javë pas ngjarjes së rëndë të vrasjes dhe djegies së bashkëshortëve Myftaraj, babai i 19- vjeçarit Xhevit Malkaj i akuzuar për këtë krim, kërkon që i biri të varet në qendër të fshatit, ndërsa thotë se i ka “helmuar gjakun” dhe se prej atij momenti jeton me frikë dhe vuan. Bajram Malkaj, i cili prej ditës së krimit jeton i mbyllur në shtëpi e ruhet nga policia që dyshon për një hakmarrje të mundshme, thotë se pret që drejtësia të bëjë punën e saj, ndërsa i kërkon policisë të largohet, pasi ai nuk mund të jetojë më i mbyllur në shtëpi.

“Unë nuk kam fjalë për të thënë. Djali ma bëri këtë. E vrau tjetrin në derën e shtëpisë së tij. Ligji dhe drejtësia shqiptare le të veprojnë si është më e mira.

Le ta ndëshkojnë. Le ta varin”, - thotë ai në një bisedë për “Mapo”. Burri shpjegon se ka qenë dhe është shumë i tronditur nga ajo që bëri i biri. “Unë jam babai i djalit dhe i kërkoj Presidentit dhe Kryeministrit që djali im të varet, pikërisht në vendin ku ai vrau dhe më pas dogji bashkëshortët Myftaraj.

E kam mbledhur mendjen, djali im duhet të ndëshkohet. Më ka helmuar kockën dhe gjakun. Mua, fshati Belishovë më njeh siç e njohin edhe familjen e Myftarajve. Nuk e mbroj këtë vepër të djalit. Le ta marrë vesh sot jo vetëm fshati i Belishovës, por edhe e gjithë njerëzia se unë, babai i tij,

dua që djali të varet këtu në qendër të fshatit. Nuk mundemi më të vuajmë e të rrimë me frikë për veprimin e rëndë që bëri djali ynë”, - thotë Malkaj. Ai në dëshpërim shton: “Ta dinë të gjithë njerëzia që më ka vajtur dhimbja në palcë”. Ndërkohë, ai shprehet se nuk ka marrë asnjë kërcënim për hakmarrje nga familjarët e viktimave. “Deri tani nuk më ka bërë as më të voglin kërcënim familja e viktimave. Askush nuk më ka sjell asnjë fjalë. Por mua kjo

Ngjarja, vrau burrë e grua dhe u vuri flakën Në dëshminë e tij, 19-vjeçari Xhevit Malkaj ka pranuar krimin ndërsa ka thënë se së bashku me viktimën ka vjedhur solar në tubacionet e naftës duke i shpuar ato, madje dhe tubo prej hekuri që i kanë shitur së bashku në qytetin e Fierit. Gjithçka sipas tij ka ecur mirë deri sa viktima është lidhur me një tjetër person, për të krijuar një tjetër front pune.

Kjo ka shkaktuar irritimin e autorit të dyshuar, i cili mbrëmjen e ngjarjes ka shkuar në lokalin e viktimave.

Pasi ka shkëmbyer replika me Enverin, i cili e ka quajtur atë njeri rrugaç dhe pa perspektivë, ai ka qëlluar drejt tij dy herë duke e goditur fillimisht në shpatull e më vonë në fytyrë. Pastaj ka qëlluar me të njëjtën armë bashkëshorten e viktimës dhe këtë në trup e fytyrë.

Pasi është bindur se kanë vdekur i ka spërkatur me raki dhe më pas i ka vënë zjarrin vendit.

gjendje nuk po më lë të jetoj rehat. Po vuaj shumë. Unë dua të mos rri këtu i ngujuar. Dua të dal si çdo herë tjetër.

Jam në të drejtë të Zotit. S’i kam borxh askujt unë si Bajram. Djali ma bëri këtë. Megjithëse jam i frikësuar, kërkoj largimin nga hyrja e shtëpisë të policisë, të cilët qëndrojnë gjatë 24 orëve për të shmangur ndonjë hakmarrje të mundshme. Unë duhet të dal në punë, pasi nuk kam asnjë mundësi tjetër financiare për të jetuar. Unë dhe familja ime jetojmë në kushte të rënda ekonomike”, - ka thënë ai. Momentalisht ai jeton me gruan dhe nënën, ndërsa jeton në kushte të rënda ekonomike.

Shtëpia e tij ruhet me shërbim policor. Ndërkohë policia dhe prokuroria e Fierit kanë arritur të hapin kasafortën e viktimës Myftaraj, që u dyshua se ishte edhe arsyeja e vrasjes së dyfishtë. Sipas burimeve, djali i viktimave Enver dhe Hazbije Myftaraj, ka gjetur kodin dhe ka hapur kasafortën. Burime nga grupi i ekspertëve dhe prokurorisë kanë pohuar se brenda kasafortës gjendeshin vetëm 5 milionë e 800 mijë lekë të vjetra, disa bizhuteri të familjes, si dhe disa dokumente pronësie. Burimet tregojnë se të gjitha lekët dhe sendet e gjetura nëpërmjet një procesverbali do t’u dorëzohen familjarëve të viktimave, ku djali i tyre i vetëm është përfaqësuesi i kësaj familjeje. Mësohet se kasaforta është hapur në ambientet e policisë së Fierit, ndërsa kanë qenë të pranishëm edhe familjarët e viktimave, si djali, nipi, vëllai i tij. Nga këta të fundit nuk është dhënë asnjë koment lidhur me shumën e lekëve, e cila në ditët e para të ngjarjes u deklarua si shumë relativisht e madhe.

Eshtrat e Ahmet Zogut, Mbretit të parë të shqiptarëve janë zhvarrosur nga Parisi për t’u sjellë në Shqipëri ditën e premte.

Fotografi i Ministrisë së Jashtme Franceze, Frederic De-La-Mure, e ka fiksuar këtë moment të zhvarrimit me disa foto, njëra prej të cilave u është përcjellë edhe mediave. Me rastin e kthimit në Atdhe të eshtrave të Ahmet Zogut, shteti francez organizoi dje një ceremoni zyrtare në Paris për zhvarrimin e eshtrave të tij. Në këtë ceremoni ishin të pranishëm shefi i Protokollit të Presidentit francez, prefekti i Parisit, përfaqësues të qeverisë shqiptare, si ministrja e Integrimit, Majlinda Bregu, zv. ministri i Brendshëm, Arben Ristani, drejtues të Partisë së Legalitetit, Ekrem Spahia, Sulejman Gjana, si dhe anëtarë të

Familjes Mbretërore Shqiptare, si dhe të disa familjeve mbretërore europiane. Përfaqësues të Familjes Mbretërore në Tiranë bënë të ditur se eshtrat e mbretit Zog do të përcillen nga toka franceze për në atdhe me nderimet ushtarake. “Të shtunën, më 17 nëntor 2012, do të organizohet një ceremoni shtetërore në Tiranë me homazhet përkatëse te Pallati Mbretëror”, sqarojnë përfaqësues të Familjes Mbretërore. Ceremonia e Tiranës do të përfshijë homazhet para arkivolit me eshtrat e Zogut I në Pallatin Mbretëror, i njohur ndryshe si Pallati i Brigadave.

Homazhet do të kryen nga ora 10:00-12:00, më pas ceremonia do të vijojë me varrimin e eshtrave në Mauzoleumin Mbretëror, në vendin e quajtur “Varri i Nënës Mbretëreshë”.

Ceremonia e zhvarrimit të eshtrave të mbret Zogu I në Francë

“Skandali Xhakja”, mbërrin në Apel dosja për vrasjen e 1998 Durrës-Gjykata e Apelit në Durrës

ka shtyrë për në datën 27 nëntor marrjen në shqyrtim të ankimimit të Prokurorisë së Durrësit ndaj të pandehurit Ilir Xhakja, i cili më 13 shtator të këtij viti ekzekutoi kryekomisarin e Shijakut, Adem Tahiraj. Agim Dushaj, njëri prej tre gjykatësve të çështjes “Xhakja” është tërhequr nga çështja, pasi kishte në shqyrtim një tjetër çështje po të Ilir Xhakjas, duke rënë në kundërshtim me ligjin. Ndërkohë që vetë i pandehuri nuk është paraqitur në sallën e gjyqit mesditën e së mërkurës, duke u përfaqësuar nëpërmjet avokatit mbrojtës, Ilia Ilia. Shqyrtimi i çështjes ka të bëjë me ankimimin e Prokurorisë së Durrësit ndaj vendimit të dhënë nga Gjykata e Rrethit për pafajësinë e Ilir Xhakjas, i cili akuzohej për vrasjen e Qerim Malokut, ngjarje e ndodhur në vitin1998, vrasje për të cilën prokurori i çështjes bazuar në provat e mbledhura i kishte kërkuar trupit gjykues të kryesuar nga Neritan Tabaku, dënimin me 24 vite burg. Krahas provave që

implikonin Ilir Xhakjan në vrasjen e Qerim Malokut, vendimi i dhënë në 9 shkurt 2011 nga kreu i trupit gjykues Neritan Tabaku, e shpalli atë të pafajshëm, duke e dënuar vetëm për armëmbajtje pa leje, edhe pse Gjykata e Krimeve të Rënda e dënoi me 21 vjet burg.

Pikërisht pas këtij vendimi kur Gjykata e Durrësit e zhveshi nga të gjithë akuzat, prokuroria vendosi të bëjë ankimim pranë Gjykatës së Apelit. 38-vjeçari Ilir Xhakja, i dyshuari kryesor për vrasjen e kryekomisarit të Shijakut mbrëmjen e 13 shtatorit të këtij viti, nuk është i panjohur për botën e krimit nga strukturat e policisë si dhe të drejtësisë. Vendimi për këtë çështje, i cili nuk u zbardh në kohë nga Gjykata e Faktit, u bë shkak i një skandali në gjyqësor që shpërtheu pas vrasjes nga ana e Xhakjes së kryekomisarit të Shijakut. Gjyqtari i kësaj çështjeje është në hetim për moszbardhjen në kohë të vendimit, gjë që pengoi prokurorinë të bënte ankimin në apel në lidhje me dosjen.

Elitjona Doko

E enjte, 15 nëntor 2012 www.mapo.al

kronika

MAPO

7

Vjedhja e makinës, policia vret të riun shqiptar Një shqiptar 24-vjeçar është qëlluar për vdekje nga policia italiane. Ngjarja ka ndodhur në Teramo, kur i riu Marjan Kerimi është kapur së bashku me tre bashkatdhetarë të tjerë brenda një makine të vjedhur, mbrëmjen e së martës. Mediat italiane deklarojnë se polici, me të diktuar makinën e vjedhur, pas denoncimit që ishte bërë ka nisur ndjekjen e të rinjve shqiptarë. Duket se ata nuk i janë përgjigjur

thirrjes së policit për të ndaluar. Të rinjtë kanë hyrë më pas në një rrugë pa dalje, kanë braktisur makinën dhe kanë tentuar të arratisen në këmbë. Pikërisht në atë moment polici ka shtënë 4 herë me pistoletën e shërbimit, duke lënë të vdekur 24-vjeçarin shqiptar. Sipas policisë italiane, edhe shqiptari ka drejtuar armën ndaj policëve italianë. Ai nuk ka mundur t’u shpëtojë plagëve të marra edhe pasi është

dërguar në spital. Mësohet gjithashtu se 24-vjeçari njihej si person me precedentë penalë. Prokuroria e Firences kishte lëshuar një urdhër-arresti më 11 korrik, për trafik droge. Gjyqtari i çështjes ka urdhëruar kryerjen e një autopsie për viktimën, ndërsa policia në automjetin e vjedhur ‘CLS Mercedes’ gjeti edhe mjete të tjera të vjedhura, si portofola, çanta, një laptop dhe materiale të ndryshme.

shkurt

Aksident në kantierin e autostradës, vdes 40-vjeçari Tiranë Vdes në aksident një pu-

Viktor Gushi, letër pendese për viktimat: Humba logjikën Procesi gjyqësor i grabitësit serial nisi me letrën e tij drejtuar familjarëve të viktimave. Mbrojtja dhe Prokuroria, debat për kërkesën që do ta shpëtonte Gushin nga dënimi maksimal Leonard Bakillari Tiranë Grabitësi serial, Viktor Gushi ka shprehur pendesë dhe u ka kërkuar falje familjarëve të viktimave që ai ka shkaktuar. Në seancën e dytë gjyqësore, Gushi nëpërmjet avokates së tij ka paraqitur publikisht një letër pendese. Ai pretendon se ka kaluar një jetë shumë të vështirë, që e ka bërë të humbasë logjikën duke mos ditur më se çfarë bënte. I pafuqishëm për të lexuar ato çka kishte shkruar, Viktor Gushi ka dëgjuar me kokën ulur pas kafazit të hekurt teksa avokatja e tij, Vjollca Pustina lexonte para trupit gjykues letrën e faljes. “U kërkoj falje familjeve të atyre që kam vrarë. Ju kam marrë pa të drejtë një familjar, duke i lënduar dhe

krijuar shqetësime. Shpreh një pendesë të thellë para jush për çdo vepër penale që kam bërë”, - thuhet në letrën e ndjesës që Gushi ka shkruar për familjarët e viktimave të tij, arkëtares Leonora Kaloçi dhe argjendarit Rrapo Sinanaj. Më tej ai thotë se ndjen pendesë për gjithçka ka bërë, por kjo ka ardhur për shkak të vështirësive që ka kaluar në jetë, duke humbur tërësisht logjikën. “Pendesë nga një person që ka kaluar një jetë shumë të vështirë, duke humbur logjikën dhe duke mos ditur se çfarë po bënte. Kërkoj falje për çdo gjë”, thuhet në letrën e Gushit. I pranishëm në sallën e gjyqit, Gushi ka mu n du r t ë sh q ip t o j ë ve t ë m : “kërkoj falje” dhe gjatë gjithë kohës ka qëndruar i ulur pas kafazit të hekurt. Pasi lexoi letrën e pendesës, avokatja e tij kërkoi nga gjykata zhvillimin e procesit gjyqësor me procedurë të shkurtuar, çka i jep mundësinë grabitësit serial t’i shpëtojë dënimit maksimal. Para trupit gjykues, avokatja Vjollca Pustina tha se kjo kërkesë duhet të pranohet pasi i pandehuri ka ndihmuar vetë policinë duke zbardhur

vrasjet

“Pendesë nga një person që ka kaluar një jetë shumë të vështirë, duke humbur logjikën dhe duke mos ditur se çfarë po bënte.

Kërkoj falje për çdo gjë”

krimet e kryera prej tij. Sipas avokates, klienti i saj ka qenë bashkëpunues duke rrëfyer gjithçka ka kryer, arsye kjo që mund të zhvillohet hetimi mbi bazën e akteve të paraqitura nga prokuroria. Dosja sipas avokates është e plotë dhe procesi mund të zhvillohet duke u bazuar tek këto materiale. Por kërkesa për gjykim të shkurtuar është

kundërshtuar nga përfaqësuesja e akuzës. Prokurorja Lindita Ziguri tha se dosja hetimore është e plotë, por shqyrtimi i çështjes me procedurë të zakonshme do të ndihmonte trupin gjykues të krijojë bindjen për fajësinë e të pandehurit. “Dosja hetimore është e plotë dhe mund të vijojë shqyrtimi me materialet që ajo përmban. Por kërkoj një gjykim normal. Do të ishte më e përshtatshme për të krijuar një ide mbi fajësinë e tij, duke iu dhënë një dënim maksimal”, - tha prokurorja. Trupi gjykues pasi dëgjoi palët u tërhoq për marrjen e vendimit rreth kërkesës së mbrojtjes për zhvillimin e gjykimit me procedurë të shkurtuar, çka automatikisht do t’i ulte një të tretën e dënimit Viktor Gushit në rast se shpallet fajtor për akuzat e ngritura nga prokuroria.

Vendimi i gjykatës rreth kësaj kërkese pritet të jepet më datë 27 nëntor, kur është caktuar zhvillimi i seancës së ardhshme. Viktor Gushi akuzohet nga prokuroria për 16 grabitje dhe dy grabitje me pasojë vdekjen. Ai akuzohet se në tentativë për të grabitur ka vrarë pronarin e argjendarisë Rrapo Sinanaj dhe arkëtaren e bankës, Leonora Kaloçi.

nëtor në autostradën Tiranë- Elbasan, gjatë montimit të një platforme trarësh betoni në një prej urave të lumit Erzen në Bërzhitë.

Aleks (Altin) Kondi, 40 vjeç, ishemigrant nga Skrapari, por me banim në Tiranë, ndërroi jetë dje në orët e para të mëngjesit, pas aksidentit në punë. Kondi, i cili kishte vetëm pak muaj që kishte filluar punë në segmentin e mësipërm, ishte duke punuar bashkë me disa kogë të tij për vendosjen e paneleve të betonit në kallëpin e urës. “Ai ishte duke kaluar poshtë panelit të urës për të marrë veglat e tij të punës, ndërsa në mënyrë të papritur paneli është shkëputur duke i rënë mbi supe dhe duke e zënë poshtë atë”, - tha për MAPO-n një koleg i tij. Menjëherë pas aksidentit, punëtorët e tjerë me mjete të posaçme të punës dhe me makineri ngritën panelin e betonit, ndërsa nisën për në spital të plagosurin, i cili pavarësisht përpjekjeve për ta shpëtuar, ndërroi jetë. Mjekët konfirmuan se 40-vjeçari, baba i dy fëmijëve, kishte pasur një shembje në shpinë në gjoks, çka i kishin shkaktuar thyerje ose siç njihet në gjuhën mjekësore, kontuzione.

Menjëherë pas aksidentit, në vendin e ngjarjes mbërritën efektivë të policisë së Komisariatit nr.1, që nisën hetimin e rrethanave të ngjarjes për të parë nëse në rastin konkret ka pasur shkelje të rregullave të sigurisë gjatë kryerjes së punimeve në këtë proces pune. Policia tha se ka marrë dëshmi të ndryshme, ndërsa ka kryer këqyrjen e vendit të ngjarjes e pritet të dalë me një konkluzion në ditët e ardhshme.

Aleks Kondi, i njohur edhe me emrin Altin, prej 15 vitesh kishte qenë emigrant në Greqi, ku kishte punuar si bojaxhi dhe në fushën e ndërtimit. Pak muaj më parë ishte kthyer në atdhe dhe kishte nisur punë në një prej kompanive nënkontraktore që punojnë në ndërtimin e akseve të ndryshme të autostradës TiranëElbasan. D.Biçaku

Prendi kërkon 4 ekspertë për 21 janarin Ish-kreu i Gardës, përmes avokatëve ka kërkuar mendimin e dy ekspertëve të Mjekësisë Ligjore dhe dy ekspertëve balistikë për ekspertizat Tiranë Mbrojtja e gjeneralit Ndrea Prendi, i akuzuar për vrasje në demonstratën e 21 janarit, kërkoi dje mendimin e specializuar të ekspertëve për dy momente të rëndësishme në akuzën që prokuroria ka ngritur ndaj ish-kreut të Gardës. Në përfundim të pyetjes së dëshmitarëve, avokati Genc Gjokutaj është ndalur në dy akte, që do të administrohen së bashku me provat e tjera shkresore në procesin ndaj ish-krerëve

të lartë të Gardës së Republikës, të akuzuar për tri vrasje. Akti i ekspertimit mjeko-ligjor dhe ai balistik për predhat dhe armën që përdorte komandanti i Gardës së Republikës, do të risqarohen nga ekspertët përkatës të thirrur në cilësinë e dëshmitarëve nga mbrojtja e të pandehurit Ndrea Prendi.

Gjatë seancës së djeshme, gjykata kishte thirrur katër ekspertë të angazhuar në ekspertimin e episodeve të ndryshme të ngjarjeve të 21 janarit. Dy prej tyre, Admir Sinemati dhe Elmaz Shaqiri janë ekspertë të Mjekësisë Ligjore, të cilët kanë kryer autopsinë e të

ndjerit Faik Myrtaj, për vrasjen e të cilit prokuroria akuzon ish-komandantin e Gardës, Ndrea Prendi. Për dy ekspertët, avokati i Prendit shtroi dy pyetje të cilat kërkojnë përgjigje shkencore lidhur me mënyrën se si është qëlluar viktima. Më pas avokati ka vijuar me pyetjet drejtuar ekspertëve të Policisë Shkencore, Nikolin Duraj dhe Shpëtim Huta, të cilët kanë kryer ekspertimin balistik të predhës dhe armës që dyshohet se ka qitur predhën që i mori jetën demonstruesit Faik Myrtaj. Ndaj

dy ekspertëve, avokati Gjokutaj kërkoi të sqaronin me shkrim nëse ekziston mundësia që tyta e armës, e cila ka qitur predhën që i mori jetën Faik Myrtajt, t’i përkasë armës që ka qitur 11 predha, si dhe kërkoi që të sqarohej procedura nëse këto armë kanë shkuar pranë Laborato-

rit Qendror Kriminalistik si të individualizuara apo jo. Me kërkesë të mbrojtjes gjykata kishte thirrur edhe një eksperte kimie, e cila nuk do të pyetet nga mbrojtja e të pandehurve, pasi avokatët hoqën dorë nga marrja e dëshmisë së saj. L.Bakillari

8

MAPO

e ENJTE, 15 NëNTOR 2012 www.mapo.al

ekonomi

Pezullohet pronësia mbi oborret ku është ndërtuar pa leje Ish-pronarët nuk do të mund të marrin në pronësi oborret e veta, nëse brenda tyre është ndërtuar pa leje. Qeveria vendosi dje që punonjësit e Agjencisë së Kthimit dhe Kompensimit të Pronave të verifikojnë në terren gjendjen e oborreve. Nëse gjatë inspektimit rezulton se brenda apo në lidhje funksionale me sipërfaqen e oborrit në përdorim gjenden vetëm ndërtime

informale, AKKP-ja procedon menjëherë me mospranimin e kërkesës për tjetërsim, duke njoftuar kërkuesin, me vendim të arsyetuar me shkrim, për mosplotësimin e kushtit. Kërkesat e paraqitura përpara hyrjes në fuqi të këtij vendimi, për të cilat ende nuk është dhënë vendim nga AKKP-ja, vazhdojnë të shqyrtohen sipas rregullave të përcaktuara në këtë vendim. AKKP-ja

verifikon dhe përcakton nëse kërkesa e dokumentacioni shoqërues përmbushin kushtet, si dhe saktëson kufijtë e oborrit në përdorim. Në rast se nga inspektimi në terren lindin dyshime për vërtetësinë e dokumenteve zyrtare që shoqërojnë kërkesën, AKKP-ja u kërkon organeve që i kanë lëshuar dokumentet të ripohojnë vërtetësinë e tyre.

Kërcënimi i CEZ: Nesër Shqipëria pa ujë CEZ këshilloi dje shqiptarët të mbajnë ujë rezervë. Nesër do të ndërpritet energjia ndaj ujësjellësve, për shkak të borxhit 38 mln euro që ata kanë ndaj CEZ. Ministri Bode tha se detyrimi neto i CEZ ndaj Shqipërisë është 110 mln euro, administrimi katastrofë Blerina Hoxha

Konflikti CEZ - Qeveri arriti kulmin mbrëmë, kur kompania çeke ka deklaruar zyrtarisht se do të ndërpresë furnizimin me energji elektrike ndaj ndërmarrjeve të ujësjellësit në të gjithë vendin të premten. Kjo do të çojë në një mungesë totale të furnizimit me ujë. Nëpërmjet një deklarate zyrtare CEZ Shpërndarje njoftoi paraprakisht publikun se ditën e premte, 16 nëntor, do të ndërpresë furnizimin me energji të të gjitha kompanive të ujësjellësit që janë debitore ndaj kompanisë. “Shuma që i detyrohen CEZ Shpërndarjes kompanitë e ujësjellësit tashmë ka arritur lartësinë e 5.4 miliardë lek (38 milion Euro). Këto kompani janë njoftuar herë pas here për borxhet e tyre ndaj CEZ Shpërndarje dhe afatet për pagesën e borxhit janë shtyrë disa herë.” thuhet në deklaratën e kompanisë. “ K ë rko j m ë t ë s q a r o j m ë s e C E Z Shpërndarje ka kryer takime të shumta me përfaqësues të kompanive të ujësjellësit dhe ka ofruar mundësi të ndryshme zgjidhjeje si skema lehtësuese për shlyerjen e debisë me këste dhe mundësinë e pagesës së pjesshme të debisë”, sqaroi CEZ për mediat. CEZ njoftoi se ka ofruar gjithashtu dhe anulimin e borxheve të kompanive të ujësjellësit përkundrejt borxhit që CEZ Shpërndarje i detyrohet KESH-it, gjë që fatkeqësisht është refuzuar gjithashtu. Duke i kërkuar ndjesë

publikut, CEZ thekson se si kompani private, varet nga mbledhja e detyrimeve mujore për energjinë e konsumuar nga të gjithë klientët e saj, dhe se mospagesa e borxheve po i shkakton një dëm financiar serioz kompanisë dhe nuk mund të tolerohet më. Duke lajmëruar kaosin në furnizimin me ujë, CEZ këshillon publikun që të përgatitet për ditët që pasojnë 16 nëntorin, duke u siguruar që të mbushin të gjitha rezervat e mundshme që kanë në dispozicion dhe të interesohen pranë kompanive të tyre të ujësjellësit, nëse ata ofrojnë alternativa për furnizimin me ujë të konsumatorëve të tyre. “Publiku gjithashtu, duhet të nxisë kompanitë e ujësjellësit për shlyerjen e borxheve të tyre ndaj CEZ Shpërndarje; Ekipet tona do të qëndrojnë në gatishmëri të plotë për të kryer rilidhjen e menjëhershme të ujësjellësve në momentin e kryerjes së pagesave apo arritjes së një marrëveshjeje’. Reagimi i CEZ vjen një ditë pas deklaratave të ministrit Bode, i cili e cilësoi katastrofë administrimin e CEZ.” Jemi të shqetësuar se performanca e CEZ ka ndikuar negativisht financat publike dhe ka implikuar direkt buxhetin. Ai tha se CEZ i detyrohet KESH 140 milionë euro. Por detyrimi neto i CEZ ndaj nesh është 110 milionë euro. Problem nuk është respektimi i detyrimeve, nëse një pjesë e palëve nuk respekton kontratën. Dështimi ka të bëjë me mosplotësimin e kal-

Qytetarë duke mbushur ujë

“Publiku gjithashtu, duhet të nxisë kompanitë e ujësjellësit për shlyerjen e borxheve të tyre ndaj CEZ Shpërndarje” lajmëroi CEZ

endarit të investimeve dhe humbjeve.

Humbjet sot duhet të ishin 26% dhe janë 46%. Ndërsa arkëtimet kanë rënë në 60%, nga 14-15 që ishin më 2008. Pak ditë më parë qeveria miratoi shlyerjen e një detyrimi 12 milionë euro ndaj CEZ si borxh i krijuar nga ujësjellësit.

Kriza e ndërtimit, 12 mijë apartamente të pashitura Përveçse në Shqipëri, gjithkund kriza ekonomike ka nënshtruar sektorin e ndërtimit me ulje çmimesh. Shoqata e Ndërtuesve po pranon se sektori ndodhet në një krizë të thellë. Kërkesa për blerje ka rënë ndjeshëm. Bankat nuk i kreditojnë qytetarët për blerje shtëpie. Nuk po jepen më leje ndërtimi si më parë etj. Të gjitha këto zhvillime kanë çuar në krizë sektorin, por nga tjetër vetë ndërtuesit bëjnë me dije një fakt tronditës. Në të gjithë vendin ka rreth 12 mijë apartamente të pashitura. Ndërsa vetëm dy ditë më parë Banka e Shqipërisë pohoi në raportin e fundit për ekonominë se çmimet e banesave këtë vit janë rritur me mbi 3 për qind. Për të gjykuar mbi shifrat, në fakt nuk kërkohet shumë ekspertizë, por vetëm pak logjikë ekonomike. Kur ka krizë dhe stoqe, çmimet ulen. Kështu ka ndodhur në të gjithë botën. Puna

e solli që edhe në kryeqendrat ekonomike në SHBA, pas krizës së vitit 2008 një shtëpi të mund të shitej edhe me 40 mijë dollarë. Për analogji, në Shqipëri maksimumi çmimet kanë mbetur në vend ose janë rritur, ndërkohë që në një vlerë mesatare stoqet i kalojnë vlerën e 80 milionë eurove. Pak kohë me parë këshilltari i qeverisë për Çështjet e Pronave, Juris Avotins pohoi se tregu i ndërtimit në Shqipëri ka përjetuar një flluskë të fortë pas krizës së 2008-ës, duke shfaqur një rritje gati më shumë se 30 për qind gjatë dy viteve. Ndërkohë që kryeministri Sali Berisha në një replikë me ndërtuesit për çështjen e krizës vlerësoi se ata (ndërtuesit) duhet të ulnin çmimin që të kishin më shumë shitje, ashtu siç ka bërë e gjithë bota mbarë. Maksim Muçi, kryetar i Shoqatës së Ndërtuesve tha dje për mediat se kriza dhe mungesa e parave në dorë i

detyron ata të paguajnë me metra katror. Për gjithçka që kryejnë me kontraktorët për punimet elektrike, hidrosanitare, ato të duraluminit, ndërtuesit tashmë paguajnë me apartamente. Por, sipas tij edhe kjo formë nuk po jep rezultat. Sektori i ndërtimit prej tri vitesh po përballet me këtë situatë ngërçi. Shitjet kanë rënë, lejet e ndërtimit janë ndërprerë në

pritje të miratimit të planeve rregulluese dhe nga ana tjetër, edhe materialet e ndërtimit janë shtrenjtuar. “Sektori i ndërtimit aktualisht është në situatë krize, ku treguesit kryesor janë: vëllimi i punës ka rënë rreth 40 për qind të vëllimit të punës që ishte para një viti. Për sa i përket shitjes së apartamenteve për firmat që investojnë vetë për ndërtimin e

banesave, mund të themi se dhe kjo është pothuajse e bllokuar”, tha Muçi. Sipas tij, në shkallë vendi janë afro 10-12 mijë apartamente stok që nuk po shiten. Vështirësia financiare e kompanive të ndërtimit është rritur edhe për shkak të punëve të papaguara publike, një vlerë që shkon deri në rreth 100 milionë euro. Një ditë më parë ministri i Financave, Ridvan Bode tha se borxhi që pretendojnë ndërtuesit nuk është i vërtetë. Ata, tha Bode, kanë zhvilluar punime më shumë se planet e qeverisë. Këto shuma do të shlyhen sipas programit dhe jo kur duan ndërtuesit ka pohuar ai, duke shprehur se asnjë ministër nuk mund të prokurojë fonde më shumë seç parashikon ligji i buxhetit. Bode shtoi ndërkaq se nuk ka asnjë faturë borxhi për të shlyer nga Thesari ndaj ndërtuesve.

Blerina Hoxha

vlerësimi

UET Press

Juria përcakton kandidatët për çmimet

Ikonomi, Fevziu dhe libri historik, star-ët e stendës së UET Press

Juria e përbërë nga: Mirela Kumbaro, Arta Marku, Fatos Baxhaku, Dhurata Shehri dhe Parid Teferiçi, ka përcaktuar dhe listën e titujve dhe autorëve, kandidatë për çmimet e Panairit të Librit

Të gjithë këta tituj e bëjnë UET Press shtëpinë botuese të preferuar nga të gjithë

Suplement/ Edicion special për panairin e 15-të të librit/ MAPO & Shoqatat e Botuesve shqiptarë

Intervista

Petrit Ymeri Botimet historike, pjesë e rëndësishme e këtij Panairi Në kuadër të 100-vjetorit të Pavarësisë shumë botime në Panairin e Librit sillen rreth temave historike të shqiptarëve, me ngjarjet e 1912-s, me historinë e fatet e vendit tonë, apo personalitete të shquar të historisë sonë

www.mapo.al

Panairi i Librit hap dyert me 60 mijë botime për lexuesit Është çelur të mërkurën paradite edicioni i 15-të i Panairit të Librit Tirana 2012. Për pesë ditë me radhë më shumë se 100 shtëpi botuese nga Shqipëria, Kosova, Maqedonia dhe Mali i Zi do të ekspozojnë botimet e tyre për lexuesin shqiptar. Në ceremoninë e çeljes së kësaj ekspozeje, e cilësuar si festa e përvitshme e librit, përshëndetën kryetari i Bashkisë së Tiranës, Lulzim Basha; kryetari i Shoqatës së Botuesve Shqiptarë, Petrit Ymeri; drejtori i Bibliotekës Kombëtare, Aurel Plasari; dhe Abdullah Zeneli, botues i shtëpisë “Buzuku” në Kosovë.

Për të dytin vit radhazi, Bash-

kia e Tiranës është mbështetësja kryesore e këtij panairi. Nga ky panair, Basha ka dhënë lajme të mira për botuesit dhe lexuesit, teksa ka bërë të ditur se në bulevardin e ri do të ndërtohet një bibliotekë e re për kryeqytetin, ndërsa do të hiqen taksat lokale për shitësit e librave. “Bashkia e Tiranës së shpejti përfundon Planin Urbanistik dhe në këtë plan ne kemi vendosur dy piketa shumë të rëndësishme, në lidhje me botuesit dhe librin. Së pari, ndërtimin e një biblioteke të re për kryeqytetin, e cila jo vetëm do të lehtësojë presionin që ndien tashmë Biblioteka...

Faqe 9

Në festën e librit përshëndeti kryetari i Bashkisë së Tiranës, Lulzim Basha; kryetari i Shoqatës së Botuesve Shqiptarë, Petrit Ymeri; drejtori i Bibliotekës Kombëtare, Aurel Plasari; dhe Abdullah Zeneli, botues i shtëpisë “Buzuku” në Kosovë

10

E enjte, hënë, 12 15 nëntor nëntor 2012 2012 www.mapo.al

ceremonia Tirana nis festën e librit. Kryebashkiaku Basha: Bibliotekë e re për Tiranën dhe heqje taksash për shitësit e librit. Kreu i Shoqatës së Botuesve, Petrit Ymeri: Tre përvjetorët që e bëjnë të veçantë panairin

Panairi i Librit hap dyert me 60 mijë botime për lexuesit Është çelur të mërkurën paradite edicioni i 15të i Panairit të Librit Tirana 2012. Për pesë ditë me radhë më shumë se 100 shtëpi botuese nga Shqipëria, Kosova, Maqedonia dhe Mali i Zi do të ekspozojnë botimet e tyre për lexuesin shqiptar. Në ceremoninë e çeljes së kësaj ekspozeje, e cilësuar si festa e përvitshme e librit, përshëndetën kryetari i Bashkisë së Tiranës, Lulzim Basha; kryetari i Shoqatës së Botuesve Shqiptarë, Petrit Ymeri; drejtori i Bibliotekës Kombëtare, Aurel Plasari; dhe Abdullah Zeneli, botues i shtëpisë “Buzuku” në Kosovë.

Për të dytin vit radhazi, Bashkia e Tiranës është mbështetësja kryesore e këtij panairi.

Nga ky panair, Basha ka dhënë lajme të mira për botuesit dhe lexuesit, teksa ka bërë të ditur se në bulevardin e ri do të ndërtohet një bibliotekë e re për kryeqytetin, ndërsa do të hiqen taksat lokale për shitësit e librave. “Bashkia e Tiranës së shpejti përfundon Planin Urbanistik dhe në këtë plan ne kemi vendosur dy piketa shumë të rëndësishme, në lidhje me botuesit dhe librin. Së pari, ndërtimin e një biblioteke të re për kryeqytetin, e cila jo vetëm do të lehtësojë presionin që ndien tashmë Biblioteka Kombëtare, në kuptimin e arkivimit, por do u japë akses lexuesve, në mënyrë më të plotë, në mënyrë më moderne dhe më intensive. Së dyti, ndonëse unë besoj fort te tregu i lirë dhe tek iniciativa e lirë, koha ka ardhur që gjithsecili prej nesh, duke përfshirë edhe Bashkinë e Tiranës, edhe mua si kryetar i Bashkisë, të bëjmë atë që na takon, për të pasur pjesën e merituar të librarive në këtë qytet dhe jo vetëm kafene apo kazino. Për këtë arsye, në Planin e ri Urbanistik ne kemi vendosur të gjithë parametrat e duhur, për të mbështetur shtëpitë botuese dhe këdo tjetër që dëshiron të hapë këtë aktivitet, jo vetëm përmes një planifikimi të mirë, por edhe vënies në dispozicion të hapësirave publike”, - theksoi kreu i Bashkisë.

Kryebashkiaku Basha ka lançuar dhe një tjetër nismë që do të merret së shpejti, e cila ka të bëjë me eliminimin e çdo takse lokale për librashitësit: “Së shpejti ne do u ofrojmë disa kategorive në qytet, duke nisur me librashitësit, me libraritë, eliminimin e çdo takse lokale në mënyrë të përhershme, për shitjen e librit në Tiranë”. Basha hodhi gjithashtu idenë për të

mbështetur edhe organizimin e një panairi ndërkombëtar në Tiranë. Ndërsa kryetari i Shoqatës së Botuesve tha se ky panair është i veçantë për disa arsye. Është viti i festimit të 100 vjetëve pavarësi, viti i njëzetë për shoqatën e botuesve, organizatore e panairit dhe i pesëmbëdhjeti vit radhazi për Panairin e Librit. “Ditët e panairit të librit janë pa dyshim një rast feste dhe gëzimi për të gjithë njerëzit që e duan librin”, tha ai. “Mjafton të hedhësh një sy përreth, për të rrokur vetëm me një vështrim se Panairi ynë, si për nga dukja edhe nga çfarë ofron, është i një niveli ndërkombëtar. Në këtë panair do të promovohen shumë tituj, shumë krijues do t’u shtohen radhëve të shkrimtarëve, shumë studiues do të debutojnë me veprat e tyre, shumë përkthyesve do t’u ndrijë ylli dhe shumë botues do ta surprizojnë lexuesin me titujt e tyre të rinj”. Ymeri bëri një përmbledhje të shkurtër edhe të historisë së Shoqatës së Botuesve Shqiptare, e cila këtë vit mbush 20 vjet.

“Kam kënaqësinë të përmend emrat e themeluesve të saj, duke filluar me kryetarin tonë të parë e mikun tonë, zotin Ramazan Hysa, zonjat Donika Omari e Zana Harxhi, zotërinjtë Riza Ibrahimi e Petrit Ymeri, Rexhep Hida e Alfred Sejdia, Petraq Risto, Shefki Karadaku e Ibrahim Hoxha, Cezar Kurti e Hysen Canko.

Kanë kaluar 20 vjet nga maji i 1992-it dhe shohim me krenari rrugën vërtet të vështirë që kemi bërë por edhe rezultatet e mahnitshme që kemi arritur. Mund të themi me siguri që sot libri shqip radhitet në të njëjtin nivel përfaqësimi e cilësie me editoritë europiane e botërore”.

Si një ndër arritjet kryesore të kësaj shoqate dhe anëtarëve të saj, Ymeri përmendi respektimin e së të drejtës së autorit, por edhe faktin se tanimë ekziston Ligji për Librin apo Ligji për të Drejtat e Autorit. “Në një televizion më pyetën para dy ditësh rreth dëshirës së shqiptarëve për të shkruar e botuar libra. Pa dyshim që nuk është dëshirë vetëm e shqiptarëve: tregojnë sesi Zoti, pasi krijoi gjithçka, i uroi bijtë e tij, Adamin dhe Evën, të rronin të lumtur.

Por pas disa ditësh Zoti i ra ballit me dorë: ‘Hëm, krijova diellin dhe detin, pemët dhe kafshët dhe harrova të krijoj... librin.’ Adami iu përgjigj: ‘Zotëri, nëse ma boton, e kam gati një.’

Pra, të shkruash e të ndash me të tjerët idetë e

Ceremonia e hapjes së Panairit të Librit

Për të dytin vit radhazi, Bashkia e Tiranës është mbështetësja kryesore e këtij panairi. Nga ky panair, Basha ka dhënë lajme të mira për botuesit dhe lexuesit, teksa ka bërë të ditur se në bulevardin e ri do të ndërtohet një bibliotekë e re për kryeqytetin, ndërsa do të hiqen taksat lokale për shitësit e librave.

tua, është një dëshirë e vjetër sa bota.”

Të pranishmit, përfaqësues të përfaqësive të huaja në Tiranë, ndër to edhe ambasadorja e Francës, ambasadori i Malit të Zi, drejtoresha e Institutit Italian të Kulturës, shkrimtarë e njerëz të medias i përshëndeti edhe drejtori i Bibliotekës Kombëtare, dhe botuesi i shtëpisë “Buzuku” në Kosovë, i cili vuri theksin mbi rëndësinë e pjesëmarrjes së botuesve kosovarë në këtë event të rëndësishëm të librit.

Në këtë edicion të Panairit të Librit “Tirana 2012”marrin pjesë më shumë se 100 botues nga treva të ndryshme shqiptare, por edhe universitete, përfaqësi dhe shtëpi botuese të huaja.

Përveç prezantimit të librave në stendat përkatëse të shtëpive botuese dhe në sallat e konferencave do të zhvillohen më shumë se 60 promovime autorësh e librash të rinj. Në serinë e aktiviteteve nuk do të mungojë diskutimi i temave profesionale, për komunikim, konferencat, apo dhe ekspozetë, përfshirë edhe atë që Shoqata e Botuesve Shqiptarë ka parashikuar në këtë vit të 20-vjetorit të saj. I shtrirë në të tre

EEenjte, hënë, 12 15 nëntor 2012 www.mapo.al

11

Juria përcakton kandidatët për çmimet Juria e përbërë nga: Mirela Kumbaro, Arta Marku, Fatos Baxhaku, Dhurata Shehri dhe Parid Teferiçi, ka përcaktuar dhe listën e titujve dhe autorëve, kandidatë për çmimet e Panairit të Librit. Çmimet që jepen në

Panairin e Librit janë: Çmimi i autorit të vitit, i përkthyesit më të mirë të vitit, çmimi special i jurisë, çmimi për librin më të mirë për fëmijë, çmimi i stendës më të mirë, çmimi i librit studimor më të mirë etj.

Autori Titulli Shtëpia Botuese Përkthyesi

katet e Pallatit të Kongreseve, me një pjesëmarrje më të madhe se asnjë vit tjetër, në këtë edicion panairi është konceptuar në të tre katet, në holl, në ballonadë dhe lart në katin e dytë, duke zënë një sipërfaqe mbi 1800 metër katrorë, por edhe duke i dhënë më shumë hapësirë vizitorëve të tij. Nga çdo pikëpamje, nga arredimi, nga organizimi edhe nga mendimi artistik, panairi do të jetë krejt ndryshe krahasuar me vitet e tjera. Mbi 60 mijë tituj do të ekspozohen në këtë panair, ndër të cilët rreth 2000 janë tituj të rinj.

Edhe këtë vit nuk do të mungojnë në Panairin e Librit botuesit nga jashtë kufijve, mbi 30 të tillë, ndër të cilët Akademia e Shkencave dhe e Arteve e Kosovës, shtëpi botuese me emër, si “Konica”, “Buzuku”, e “Zëri” nga Prishtina; shtëpia “Furkan” nga Shkupi etj. Tituj të rinj botimesh do të prezantohen edhe nga Instituti Italian i Kulturës, do të jetë e pranishme Deutche Welle, ndërkohë që Ambasada e ShBA-së në Tiranë do të bëjë sot prezantimin e Këndeve Amerikane në Shqipëri dhe të platformës së mjeteve të komunikimit social të kësaj ambasade.

Ndërkaq në një pjesë të mirë të axhendës vëmendja do të përqendrohet në datën jubile të këtij viti, 100-vjetorin e shpalljes së pavarësisë. Do të prezantohen botime historike, qoftë nga autorë shqiptarë, qoftë të huaj; do të ketë shumë të ftuar, autorë të huaj etj. Panairi ka marrë një vëmendje të veçantë edhe nga kultura e huaj, e pranishme këtu, nga përfaqësitë diplomatike etj.

Ashtu si dhe në edicionet tjera, edhe në përfundim të këtij edicioni, do të ndahen çmime, si çmimi “Libri më i mirë”, “Përkthimi më i mirë”, “Libri më i mirë për fëmijë”, “Libri më i mirë studimor”, “Stenda më e mirë grafike”, ky i fundit një çmim që do të jepet nga gazetarët.

Lexuesit përveç të tjerash do të kenë mundësi të takojnë pranë stendave të shtëpive botuese edhe autorë të ndryshëm. Panairi “Tirana 2012”, që mbërriti në edicionin e tij të 15-të, konsiderohet të jetë ngjarja më e madhe kulturore e librit që zhvillohet prej 15 vjetësh nga Shoqata e Botuesve Shqiptarë. Për herë të parë ky panair u hap në vitin 1998 dhe që nga ajo kohë ai është mbajtur çdo vit në Tiranë.

Panairi i 15-të i Librit "Tirana 2012"

1 Dhionisis Solomos Himn për Lirinë Neraida Arqile Garo 2 Shaban Murati The Albanian Question After the Independence of Kosovo AIITC 3 Macheil Kiel Arkitektura osmane në Shqipëri AIITC Klodiana Smajlaj 4 Bruno Zevi Historia e arkitekturës moderne DITURIA A.Tollkuci, D. Papa, A. Marku, A.Shkreli 5 Pierre Milza Historia e Italisë DITURIA A. Papa, N. Lera, S. Koro, M. Ymeri 6 Matei Calinescu 5 fytyrat e modernizmit DITURIA Gëzim Qendro 7 Shaban Sinani Letërsia në totalitarizëm dhe Dosier “x” Naimi 8 Nathaniel Hawthorne Damka e turpit Pegi Amik Kasoruho 9 Michela Murgia Akabadora Nëna e fundit Pegi Beti Njuma 10 Darien Levani Poetet bëjnë dashuri ndryshe pegi 11 Jani Duri Ishulli i karficës Extra-R 12 Elisabeth Goudge Kali i vogël bardhosh Extra-R Marinela Stefanc 13 Ditar i ekonomistit Mitrush Kuteli Kuteli 04 14 Lufter Xhuveli Bimët dhe shqiptarët Albas 15 Shinani A. Rama Përrallat e tranzicionit shqiptar Princi 16 Durim Caca Sharme Sharmani Ombra Gvg 17 Zhuljeta Tengu Duke u ngjarë ngjasohem Ombra Gvg 18 Mirela Sula Kthim te vetja Ombra Gvg 19 Ann Patchet Bel Canto Ombra Gvg Pirro Dollani 20 Ina Kosturi Rrëfim në tre kohë Ombra Gvg 21 Fatos Tarifa Bona Fide Ombra Gvg 22 Harville Hendrix Ph.D Të marrësh dashurinë që do Ombra Gvg Mirela Sula dhe Fjorela Shalsi 23 Iris Murdoch Deti deti… Ombra Gvg Shpëtim Myshketa 24 Xhek London Majkëlli vëllai i Xherrit Ombra Gvg Aleksandër Koli 25 Wole Soyinka Klimë frike Ombra Gvg Mira Tuci 26 Gjergj Vlashi Tregim i ëndërruar Ombra Gvg 27 Kujtim M. Shala Prishtina letrare Albas 28 Yllka Filipi Dante, Migjeni, Kadare Albas 29 Albert Cmeta Tirana through lens Albas 30 Agron Shehu Tokësorët në hapësirë dhe kohë… c’tronditje Filara 31 Mark Simoni Qyteti me një sy Muzgu 32 Agim Vinca Muza e mëmëdheut Uegen 33 Kolana Edukimi financiar Mediaprint 34 Stefano Benni Fluturaku i kohës Pegi Agim Doksani 35 Aldous Huxley Më e mira e botëve Pika pa sipërfaqe Rudi Erebara 36 Aldous Huxley Dyert e perceptimit Pika pa sipërfaqe Ervin Qafmolla 37 Alda Merini Mishi i engjëjve Pika pa sipërfaqe Lizander Kola 38 James Joyce Të mërguarit Pika pa sipërfaqe Davjola Ndoja 39 Gottfried Wilhelm Leibniz Monadologjia Pika pa sipërfaqe Astrit Cani 40 Spartak Ngjela Përkulja dhe rënia e tiranisë shqiptare UET Press 41 Daut Gumeni Sa larg që është Danimarka UET Press 42 Michel Foucault Historia e seksualitetit 1 UET Press Orgest Azizi 43 Teodor Keko In memoriam. Një portret i paautorizuar UET Press 44 Georges Duby Historia e Francës DITURIA N.Lera, A. Papa, A. Vehbiu, S. Haxhimusai 45 F. G. de Cortázar & J. M.G. Vesga Historia e Spanjës DITURIA K. Ymeri, A. Bitri, S. Kora 46 Shkelzen Zalli Vjersha per fëmijë 47 Arben Dedja Amputime të zgjatura Ombra GVG 48 Gezim Aliu Libri i fundit PA, Prishtine 49 A.R.Amnos Tek era e kam shpëtimin Aleph 50 Italo Calvino Pse t’i lexojmë klasikët Aleph Viola Adhami 51 Teuta Shehu Unë mësoj të…

Filara 52 Corban Addison Rruga përmes diellit Morava Taulant Hatia 53 Blendi Fevziu 100 vjet 1912-2012 UET Press 54 Amik Kasoruho Ankthi dhe ëndrra UET Press 55 Roemo Gurakuqi Shqipëria 1911-1914 UET Press 56 Gwen Robyns Geraldina e shqiptarve UET Press Xhilda Dervishi 57 Prec Zogaj Në kërkim të zgjedhjeve të humbura UET Press 58 Ilir Ikonomi Udhëtim i paharruar i Ismail Qemalit Uet Press 59 Artan Fuga Rënia e qytetit Papirus 60 Christa Wolf Kasandra IDK 61 Marcus du Sautoy Simfonia e numrave të thjeshtë IDK 62 Leszek Kolakowski Feja, nëse nuk ka Zot IDK 63 Ridvan Dibra Legjenda e vetmisë Onufri 64 Tea Obreht E shoqja e Tigrit Morava 65 Kosova 64, 68, 75 Logos - A 66 Milazim Krasniqi Poezia Logos - A 67 Milazim Krasniqi Proza Logos - A 68 Milazim Krasniqi drama Logos - A 69 Milazim Krasniqi Komedia Logos - A 70 Milazim Krasniqi studime mbi letersinë Logos - A 71 Milazim Krasniqi Publicistika Islame Logos - A 72 Milazim Krasniqi Publicistika Logos - A 73 Muhamedi (6 tituj) Logos - A

Shoqata e Botuesve Shqiptarë feston 20-vjetorin

Në këtë edicion të Panairit të Librit “Tirana 2012”marrin pjesë më shumë se 100 botues nga treva të ndryshme shqiptare, por edhe universitete, përfaqësi dhe shtëpi botuese të huaja. Përveç prezantimit të librave në stendat përkatëse të shtëpive botuese dhe në sallat e konferencave do të zhvillohen më shumë se 60 promovime autorësh e librash të rinj

Në vitin 1991, bashkë me fillimin e pluralizmit politik shqiptar, lindën shtëpitë e para botuese private: DITURIA dhe ‘Fan Noli’. Më pas edhe disa të tjera, si ‘Globus’, ‘Lura’, ‘Arbri’, ‘Kozmosi’, ‘Elena Gjika’ etj. Shumica e këtyre nismëtarëve vinin nga fushat e kulturës e të shtypit. Dalëngadalë u mendua edhe për një organizatë ku do të diskutoheshin problemet, do të kërkoheshin të drejta e mbrojtje për veprimtarinë botuese, të kualifikimit e kështu me radhë. Në marsin 1992, pas konsultash me juristë e me legjislacionin e kohës, u bënë kërkesat e para pranë Ministrisë së Kulturës. Në maj 1992, në bazë të kërkesës së komisionit nismëtar, u miratua kërkesa dhe Statuti i paraqitur dhe u miratua ligjërisht Shoqata e Botuesve Shqiptarë. Kryetari i parë i Shoqatës së Botuesve ishte zoti Ramazan Hysa. Anëtarë të gjithë kërkuesit e Grupit Nismëtar.

Shoqata e re e Botuesve, që fillimisht kishte më fort fytyrën e një sindikate botuese, krahas punës shumë të vështirë botuese, me mungesa të rëndësishme: letra e shtypit, energjia elektrike, mungesë të ambienteve të punë dhe mosbesim e pengesa në mjaft hallka të administratës, filloi edhe veprimtaritë e para. U organizuan takime në Ministrinë e Kulturës, në Ministrinë e Financave etj., për të siguruar kushte më të mira pune e mbështetje administrative. Problemet e përballjes me sistemin fiskal, sidomos çështja e tatimit të qarkullimit, ishin nga prioritetet e punës së Shoqatës. Në fund të viti 1992 u organizua Ekspozita e Librit Gjerman në Qendrën Ndërkombëtare të Kulturës (Piramida), ku për herë të parë,

nga specialistë të Shoqatës së Botuesve Gjermanë, u shpjeguan nocionet e të drejtës së autorit. Në vitin 1993 u organizua e para pjesëmarrje e katër botuesve shqiptarë në Panairin Ndërkombëtar të Librit në Frankfurt. Kështu filluan pjesëmarrjet edhe në Panairet e Librit në Bolonjë, në Salonin e Librit në Paris dhe u arritën të sigurohen trajnime të botuesve jashtë vendit. Në tetor 1998 u organizua një pjesëmarrje e gjerë e botuesve shqiptarë në Panairin e Librit në Frankfurt.

Po këtë vit në bashkëpunim me Ministrinë e Kulturës u organizua Panairi i Parë i Librit i Tiranës. Në vitin 1999 u ngrit një grup pune në Ministrinë e Kulturës, për hartimin e Ligjit të Librit, që përfundoi më 2005, por u miratua më 2006. Gjatë viteve të mëpastajmë Shoqata e Botuesve ka punuar në radhë të parë për konsolidimin e mbrojtjes së të drejtave të autorit, të përmirësimit të punës botuese, përmirësimit të sistemit fiskal etj. U fuqizua bashkëpunimi me botuesit e Kosovës, duke marrë pjesë në veprimtari të përbashkëta. Botuesit shqiptarë tashmë shfaqen në tregun shqiptar të librit seriozë, profesionalë dhe duke sjellë për lexuesit shqiptarë tituj dhe autorë nga më të mirët, me botime cilësore nga të gjitha pikëpamjet. Kontaktet me botuesit e huaj dhe institucionet e huaja botuese janë në nivel shumë të gjerë e të mirë bashkëpunimi. Pjesëmarrja në veprimtaritë ndërkombëtare të librit zgjerohet, krahas paraqitjeve në Panairet e Librit të Frankfurtit, Parisit, Londrës, Torinos etj. Nga viti 2010 filloi pjesëmarrja e organizuar në Panairin e Librit në Leipzig.

12

E enjte, 15 nëntor 2012 www.mapo.al

risia

Ambasadat e ShBA-së, Francës, Zvicrës, Spanjës dhe Fondacioni gjerman “Gëte” përfaqësohen me stendat e tyre në panair. Ambasadorja franceze: Pjesmarrja jonë, një rast për të nderuar botuesit që prej 20 vitesh sjellin në shqip shkrimtarët francezë

“Rruga” e Ambasadave në Panairin e Librit Këtë vit Panairi i 15-të i Librit “Tirana 2012” mbahet në vigjilje të ditës më të rëndësishme për kombin, 100-vjetorin e themelimit të shtetit shqiptar. E për këtë arsye organizatorët projektuan jo vetëm një ekspoze thjesht të librit shqip që botohet nën siglën e shumë shtëpive botuese që janë në treg, por dhe si një mundësi që lexuesi të mund të njihet edhe me kulturën e vendeve të ndryshme të botës. Për këtë arsye për herë të në Panairin e librit shqip u ftuan edhe shumë përfaqësi diplomatike që ndodhen në Tiranë. Mjafton të hedhësh sytë përreth për të rrokur vetëm me një vështrim se panairi këtë vit jo vetëm nga tituj dhe autorët e shumtë që ofron, por dhe nga pjesëmarrja, është një Panair i nivelit ndërkombëtar.

Përveç pjesëmarrjes të përvitshme të Institutit Italian të Kulturës, këtë vit kanë ngritur stendat e tyre në këtë Panair edhe Ambasada e ShBA-së, Francës, Zvicrës, Spanjës dhe Fondacioni gjerman “Gëte”. Në katin e dytë të Pallatit të Kongreseve njëra pas tjetrës janë vendosur stendat e përfaqësive diplomatike. Duket sikur rruga e ambasadave është zhvendosur në Panair. Ambasada Franceze ka sjellë aromë Parisi në stendën e saj. Sipas ambasadores së Francës në Tiranë, Christine Moro, pjesëmarrja e Ambasadës Franceze në Sallonin e Librit, mbështetur nga Instituti Francez, është një rast për të nderuar botues të shumtë, të cilët për më shumë se 20 vite botojnë vepra të shkrimtarëve francezë. Më shumë se 200 libra kanë përfituar nga Programi i ndihmës për botime nga Zyra Ndërkombëtare e Botimit Francez dhe Qendrës Kombëtare të Librit. Motoja që udhëheq stendën frankofone është “Libri për të gjithë nga 7 deri në 97 vjeç”. “Kjo është një mënyrë për t’ju drejtuar si brezit, i cili prej kohësh njeh, vlerëson dhe vazhdon të vlerësojë letërsinë franceze, ashtu si dhe brezit i cili sheh sesi teknologjitë e reja ndryshojnë mënyrat e të lexuarit. Ashtu si përdoruesit e tij, libri ka kohën e tij. Libri i së ardhmes është dixhital, interaktiv dhe integron lloje të reja të medias, si për shembull videot dhe tingujt. Franca e shoqëron zhvillimin e kësaj teknologjie nëpërmjet programeve të shpërndarjes së librave dhe bibliotekave dixhitale me qëllim që botimet, bashkë me të edhe kultura intelektuale dhe artistike franceze, të vazhdojnë të rrezatojnë kudo nëpër botë.”- thotë ambasadorja Moro. Ambicia është që t’u transmetohet të rinjve dëshira për të lexuar. “Të lexosh në frëngjisht, të lexosh në shqip do të thotë të bëhesh pjesë e universit shumëgjuhësh, ashtu si e shohin Europa dhe Franca, dhe kjo gjë fillon që

në moshën më të njomë. Gjatë këtyre 5 ditëve, Patrick Lapeyre, Çmimi Fémina 2010, do të vijë të prezantojë librin e tij, ekrane interaktive me prekje do të jenë në përdorim, 300 libra francezë, nga romani te romani i ilustruar. Pjesë e programit do të jenë gjithashtu librat artistikë për fëmijë. Leximi i veprave franceze dhe përhapja e kulturës franceze kanë luajtur një rol kyç në marrëdhëniet midis dy vendeve tona.

Ky përvjetor i Pavarësisë së Shqipërisë është një mundësi për të kujtuar dhe për të nderuar të gjithë ata që kanë investuar në këto 100 vjet.”- theksoi ambasadorja e Francës, Christine Moro.

Për herë të parë Ambasada e Francës ka përfshirë në stendën e saj edhe librin elektronik. Ndërkohë Ambasada e ShBA-së në stendën e saj, ku flamujt amerikanë janë dekori kryesor, bëri dje prezantimin e Këndeve Amerikane në Shqipëri dhe të platformës së mjeteve të komunikimit social të Ambasadës së ShBA-së në Tiranë. Gjithashtu, një rëndësi të veçantë në këtë ekspoze të saj ambasada ia dedikuar mundësive të studimit në Shtetet e Bashkuara të Amerikës. Në një konferencë të veçantë përfaqësues të kësaj ambasade do shpjegojnë të gjitha procedurat që duhet të ndjekë një student për t’u bërë pjesë e rrjeteve prestigjioze të Universiteteve Amerikane. Vizitorët e Panairit do të kenë kështu një mundësi që të “takohen” me Amerikën.

Tituj të rinj botimesh prezantohen në këtë Panair edhe nga Instituti Italian i Kulturës, që nga kolana e re e botimeve Albanistica e Fondacionit Universitar “Francesco Solano” me librin e parë të kolanës: Tokat shqiptare të çliruara: Çamëria, botimit dixhital të gazetës së parë shqiptare Shqiptari i Italisë themeluar e drejtuar nga Girolamo de Rada (Napoli 1848) dhe të veprës së Pasquale Scuras, Shqiptarët në ITALI. Gjithashtu pjesë e aktiviteteve të kësaj ambasade janë dhe ekspozitat: “Imazhi i Shqipërisë dhe i Ballkanit në fillim të shekullit XX” nëpërmjet gazetës italiane “La lettura”, me material të Renato Fasanella Masci, ripërpunuar dhe realizuar nga Shpend Bengu, si dhe “Copy in Italy: Autorë italianë në botë nga 1945 deri në ditët e sotme”. Kultura Gjermane vjen përmes botimeve të Institutit ‘Gëte’. Autorët më të njohur gjermanë tashmë janë në duart e lexuesve shqiptarë. Ndërsa Ambasada Spanjolle përveçse të promovojë botimin më të ri “Historia e Spanjës”, sjell dhe gjithë kolanën e autorëve spanjollë që janë botuar në gjuhën shqipe si dhe librin “Muaji më mizor”, me autore Pilar Adon. Me të njëjtin motiv vjen në këtë Panair edhe Ambasada Zvicerane.

në stendat e panairit veçojmë Roman

Roman

Titulli: I burgosuri i Qiellit Autor: Carlos Ruiz Zafón Përktheu: Flavia Kaba Shtëpia botuese: ‘Dituria’

Titulli: Fjalori Kazar Autori: Millorad Paviq Shqipëroi: Ahmet Selmani Shtëpia botuese: ‘Onufri’

Një ndodhi të re emocionuese nga Zafón

Një libër që flet në shumë gjuhë të botës

Veprat e Zafónit janë përkthyer në më shumë se pesëdhjetë gjuhë dhe kanë fituar çmime të shumta ndërkombëtare dhe ai sot mbetet autori më i dashur i miliona lexuesve në pesë kontinente.

Më këtë libër Carlos Ruiz Zafón kthehet në gjininë që e bëri të famshëm në të gjithë botën dhe në sagën aq fort të dashur për lexuesit e tij, me një ndodhi të re emocionuese, që është pjesë e universit letrar të Varrezës së Librave të Harruar.

Shtëpia botuese ‘Onufri’ sjell në stendën e botimeve të reja në Panairin e Librit “Fjalori Kazar” i autorit Millorad Paviq.

Ai ka shkruar vepra kritike, monografi për historinë e vjetër të letërsisë serbe dhe poezinë e simbolizmit, ka përkthyer vargje nga gjuhët europiane. Famën ndërkombëtare ia solli romani “Fjalori Kazar” (1984), i cili u bë bestseller. Librat e tij janë përkthyer në shumë gjuhë të botës. Ka qenë nominuar për çmimin ‘Nobel’. Ka vdekur në Beograd në vitin 2009.

Histori/Filozofi

Roman/investigues

Autori: Leszek Kolakowski Titulli: FEJA - Nëse nuk ka Zot Përktheu: Bashkim Shehu Botues: Botimet IDK

Titulli: Mbytja e anijes Autori: Alessandro Leogrande Përktheu: Ardian Beshaj Botimet: ‘Dudaj’

Mbi Zotin, Djallin, dhe të tjera andralla

Katëri i Radës, libri më i debatueshëm në Itali

Vjen në shqip Leszek Kolakowski (19272009), filozof dhe historian i ideve polake, i konsideruar një ndër figurat më të rëndësishme e më me ndikim të skenës intelektuale të Europës së gjysmës së dytë të shekullit XX. Në mënyrë të veçantë vlerësohet vepra e tij madhore disavëllimëshe. “Rrymat kryesore të Marksizmit”, një analizë kritike e filozofisë marksiste. Sidoqoftë, gjatë viteve të fundit të jetës së tij, vëmendja e Kolakowskit erdhi duke u përqendruar gjithnjë e më shumë te filozofia e fesë.

Mbytja e Katërit të Radës është një gur prove, sepse, në ndryshim nga shumë të tjera të mbështjella në heshtje, është e mundur ta rrëfesh. “Tragjedia më e madhe e ndodhur në det, e shkaktuar nga marrëveshje midis shteteve dhe nga politika sprapsjeje. Alessandro Leograndeja na e tregon te “Mbytja e anijes”, duke përzier eposin e Conrad-it dhe paraqitjen dokumentaristike të kujdesshme të “Me gjakftohtësi” të Truman Capote-s.

Roman

Roman

Titulli: Kodra e erës Autori: Carmine Abate Botimet: ‘Toena’

Titulli: Horla dhe tregime të tjera Autori: Gi de Mopasan Shqipëroi: Çlirim Gega Shtëpia botuese: ‘Ombra GVG’

Për një vend që mban shumë sekrete Shtëpia botuese ‘Toena’ në bashkëpunim me Institutin Italian të Kulturës prezanton në Panair librin “Kodra e erës”, e Carmine Abato-s, fitues i edicionit të 50-të të Çmimit Campiello. Në romanin e tij “La collina del vento”(Kodra e erës), Abate flete sërish për rrënjët e tij, për Kalabrinë, për gjuhën arbëreshe, për thesaret e vendlindjes. Ky libër i sapopublikuar edhe në gjuhën shqipe është saga e apasionuar dhe përfshirëse, epike dhe heroike e një familjeje që asnjë armiqësi nuk arrin dot ta përulë dhe asnjë erë nuk do të mundet dot ta mposhtë kurrë.

Vepër e një njeriu që ka krijuar botën e magjishme Mopasani është shkrimtari i parë i shekullit XIX që e ka trajtuar në thellësi problemin e çmendurisë, jo si delir, por me tematikë klinike dhe të frikës. Horla është ai Tjetri, vëllai ynë i natës, që dyshon për ne, që na përkëdhel, që na përgjon, që i jep të gjitha veprimeve tona një kuptim negativ e pervers. Ai është dublanti ynë, vëllai ynë, por gjithashtu rivali ynë: jashtëtokësori, ardhja e të cilit do të shënojë edhe fundin e mbretërimit të njeriut.

E enjte, 15 nëntor 2012 www.mapo.al

intervista

13

Në kuadër të 100-vjetorit të Pavarësisë shumë botime në Panairin e Librit sillen rreth temave historike të shqiptarëve, me ngjarjet e 1912-s, me historinë e fatet e vendit tonë, apo personalitete të shquar të historisë sonë

Petrit Ymeri Botimet historike, pjesë e rëndësishme e këtij Panairi Në vigjilje të çdo panairi libri, jehona pozitive që përcjell një event i tillë është shoqëruar edhe me një “faturë” problemesh. Krahas problemeve financiare që vetë organizatorët hasin çdo vit për organizimin e Panairit të Librit, ende pa nisur botuesit risollën edhe këtë vit në vëmendje çështjen aq herë të diskutuar vitet e fundit të qirave të larta që ata paguajnë për ekspozimin e librave në Pananir. Në 15 vite është dje ishte hera e parë që Këshilli i Ministrave merr një vendim për uljen në masën 50% të qirasë së mjediseve të Pallatit të Kongreseve në çelje të Panairit të 15-të të Librit “Tirana 2012”. Petrit Ymeri, kryetari i Shoqatës së Botuesve, që është dhe organizatorja e Panairit, rrëfen në intervistën e tij risitë që sjell Panairit i këtij viti, por nuk heziton të cekë edhe çështjet më të debatuara ditët e fundit nga disa shtëpi botuese. Çfarë do të thotë për ju si organizator, 15 vite traditë e organizimit të Panairit të Librit në Shqipëri?

Duke qenë bashkëthemelues i Shoqatës së Botuesve dhe një nga drejtuesit në vazhdimësi të organizimit të Panairit të Librit të Tiranës, mund të them që rruga e bërë këto 20 vite si Shoqatë e Botuesve dhe 15 vjet Panaire të Librit kanë qenë përvoja të rëndësishme dhe të vështira, sepse në këto vite është formuar dhe më pas është konsoliduar kjo rrugë veprimtarish profesionale, deri sa u krijua një traditë shumë e mirë. Gjithçka u nis nga boshllëku dhe me përkushtim, por natyrisht me dashurinë për punën me librin arritëm në këto nivele që me siguri e pa modesti mund t’i quajmë europiane.

Natyrisht kjo nuk erdhi menjëherë, por nga viti në vit, nga panairi i parë i vitit 1998 e deri te ky që sapo filloi, pra i pesëmbëdhjeti, ne u përballëm me vështirësi, me mentalitete, krijuam përvoja të mira dhe të këqija, në të gjitha pikëpamjet, dhe tashmë jemi të sigurt që jemi aty ku duhet. Merita për këtë është e të gjithëve, nga organizatorët e deri te botuesi më i vogël që ka pranuar të jetë pjesë e Shoqatës sonë, apo, edhe në mos qoftë i tillë, ka marrë pjesë në aktivitetet tona të përbashkëta, më kryesori prej të cilëve ka qenë padyshim Panairi i Librit i Tiranës. Padyshim nuk mund të rri pa përmendur kolegun tonë për një kohë të gjatë, zotin Fatmir Toçi, që ka qenë kryetar i Shoqatës për disa vite dhe ka qenë në krye të punës për organizimin e shumë Panaireve të Librit. Po kështu edhe kolegë të tjerë si zz. Bujar Hudhri, Gëzim Tafa, Mehmet Gëzhilli, Adnand Kastrati, Jani Malo, Teuta Mati, Genti Gjonaj, Frano Kulli etj., të cilët kush më shumë e kush më pak kanë kontribuar në hartimin e tematikave, në hedhjen e zgjidhjen e ideve etj., në mënyrë që Panairi i Librit, nga një vit në tjetrin të përmirësohej e të merrte një fizionomi të qartë europiane.

Si e vlerësoni Panairin e 15-të të Librit Tirana 2012, duke qenë se zhvillohet në një vit jubilar për shtetin shqiptar? Çfarë risish sjell ai?

Padyshim është më i mirë se ai i një viti më

parë, por ecën në të njëjtën linjë me të. Pra, mendoj se është një ecuri normale që një punë, një aktivitet, duke ecur në linjën e tij, të përmirësohet. Këtë vit është e rëndësishme që botuesit vlerësuan këtë vit si një vit i veçantë, si një vit jubilar i 100-vjetorit të Pavarësisë dhe pati shumë botime që silleshin rreth temave historike të shqiptarëve, herë të lidhur në mënyrë të drejtpërdrejtë me ngjarjet e 1912-s apo aty afër, ose me historinë e fatet e vendit tonë, apo personalitete të shquar të historisë sonë. Janë pa fund titujt e librave dhe autorët që e ilustrojnë këtë që thashë më lart.

Si është pjesëmarrja krahasuar me vitet e tjera?

Sigurisht që kjo mund të konsiderohet si pjesëmarrja më e madhe dhe më cilësore. Dëshmi e kësaj është edhe fakti që janë mbushur tej e tej të tre katet e Pallatit të Kongreseve, ndërsa ka pasur edhe mjaft kërkesa të ditëve të fundit, të cilave nuk kemi pasur mundësi t’u përgjigjemi pozitivisht. E rëndësishme është që gjithmonë e më shumë botuesi vijnë më të përgatitur jo vetëm grafikisht (pra me postera, me spote publicitare, që transmetohen në tre ekrane të mëdhenj që mbushin sipërfaqet brenda e jashtë panairit), por edhe me ide për promovimin e librave e autorëve. Panairi i librit është pa asnjë dyshim një shkollë përvoje për të gjithë botuesit shqiptarë. Mund t’ju kujtoj përshtypjet entuziaste të grupit pre 15 botuesish të rrjetit Traduki, që Shoqata e Botuesve solli dy vite më parë, së bashku me drejtorin e Panairit të Librit të Leipzigut, që mbetën të mahnitur jo vetëm nga paraqitja e cilësia e Panairit tonë, por edhe nga interesimi i madh i lexuesve që tejmbushnin Panairin e Librit. Një fakt tjetër që ka shtuar besimin e pjesëmarrësve në Panairin e Librit është mënyra shumë profesionale e organizimit të dhënies së çmimeve të Panairit. Sikundër edhe vitin e kaluar, ne kemi ngritur qysh disa muaj më parë një juri profesionale që punon me seriozitet në përzgjedhjen e librave fitues. Puna e bërë vitin e kaluar gjatë Panairit të 14-të të Librit ishte një dëshmi e tregues e kësaj pune serioze. Dhe jemi të bindur që këtë mënyrë pune ta vazhdojmë rregullisht. Këtë vit mund të përmend një risi të veçantë: pjesëmarrjen masive të Institucioneve të huaja që janë në Tiranë dhe të përfaqësive diplomatike. Kështu, përveç pjesëmarrjes tashmë tradicionale të Institutit Italian të Kulturës (me një stendë të madhe e me një program shumë profesional e të organizuar), janë edhe paraqitjet për herë të parë të Ambasadës së ShBA-së, të Francës (me një stendë mjaft origjinale, si një copëz Parisi), të Zvicrës, Spanjës e deri te Fondacioni ‘Gëte’. Shumë prej tyre do të sjellin autorë e tituj që do të paraqiten gjatë ditëve të Panairit.

A keni hasur ndonjë problematikë në organizimin e këtij panairi? Ideja është sa e vështirë është të organizohet një Panair libri në një vend si Shqipëria?

Si gjithmonë ka vështirësi organizimi, vështirësi financiare, vonesa kontraktuale, ide që nuk realizohen për mungesë kohe etj., gjë që sjellin në një mënyrë apo tjetrën pasiguri në ndërtimin e asaj që me entuziazëm e ke menduar disa muaj më parë. Gjithashtu, një gjë që në një mënyrë apo tjetrën na shqetëson (pavarësisht se ne jemi të bindur që kemi të drejtë) janë stimulimi i folklorit negativ të disa kolegëve tanë apo të mediave, që bëhen pre me shumë gatishmëri në këtë kurth fatkeq, duke sulmuar Panairin e Librit. Lidhur me hamendësimet dhe sulmet e pathemelta që u bënë para se të fillojë Panairi i Librit, një veprimtari e përbashkët e të gjithë botuesve, Shoqata e Botuesve dhe Grupi i Punës i Panairit të Librit Tirana 2012, është fare e qetë që është në rrugë të mbarë e sipas rregullave. Sa për krahasim, Panairi i Librit i Tiranës ka tarifa shumë herë më të ulëta se të gjitha veprimtaritë apo Panairet e tjera kombëtare. Panairi i Librit është vërtet veprimtari kulturore, por u nënshtrohet të gjitha rregullave të biznesit, duke filluar me taksat e regjistrimit të veprimtarisë në Ministrinë e Ekonomisë, pagesat e qirasë dhe shumë pagesa të tjera, që lidhen edhe me të gjithë programin e parashikuar të ditëve të Panairit.

Pra, edhe këto na e vështirësojnë punën normale, por ne jemi të vendosur që kështu duhet bërë. Fakti që nga viti në vit Panairi i Librit është bërë më i mirë na jep kurajë. Një mbështetje e rëndësishme është fakti që këta që lobojnë kundër Panairit të Librit janë vetëm një pakicë.

Mendoj që në të ardhmen e afërt Shoqata e Botuesve do të merret edhe me problemet që kanë të bëjnë me tregun informal të botimeve që bëhet nga këta botues, shumë prej të cilëve kanë veshur parzmoret e OJF dhe veprojnë si biznese.

Në këtë mënyrë ata prishin fare hapur rregullat e tregut të lirë të librit.

Ende pa nisur panairi janë dëgjuar ankesa nga disa botues për qiratë e larta të ambienteve. Si qëndron e vërteta e tyre, por edhe e përkrahjes që Ministria e Kulturës thotë që ka dhënë për panairin, duke ulur në masën 50 për qind këtë qira?

Ne nuk kemi marrë asnjë lek, jo nga Ministria, por tani për tani as nga Bashkia e Tiranës.

Me Bashkinë kemi një premtim dhe një kontratë të nënshkruar, që do ta përkrahë panairin. Ulja e qirasë së Pallatit të Kongreseve në masën 50

për qind është një kërkesë e bërë nga ana jonë në Ministri, sepse në 15 panaire që janë bërë deri më sot, në 12 panairet e para është punuar me qira 50 për qind më të lirë, ndërsa që nga viti 2010 nuk është bërë kjo ulje qiraje, por vetëm me 25 për qind. Meqë ka ndodhur kështu, sivjet kemi kërkuar një ulje prej 50 për qind, sepse edhe shpenzimet janë shumë të mëdha. Aktualisht që flasim, në situatën që jemi sot, ne jemi me humbje. Sa për ata që ankohen mund të them se bëhet fjalë për disa zëra të organizuar dhe të mbuluar nga persona dashakeqë, një prej të cilave është edhe gazeta “Shqip”, e cila vitin e kaluar na u lut t’i jepnim një stendë falas. Ia dhamë, sepse na thanë se jemi në vështirësi financiare. Në këmbim morën prej tyre premtimin se do t’i bënin publicitet aktivitetit në Top Channel, Top News dhe gazetën “Shqip”, gjë që në fakt nuk ndodhi.

Sivjet na kërkuan përsëri dhe u kthyem përgjigje që nuk kemi mundësi t’i japim ambiente falas.

U kujtuan tri ditë para panairit për të kërkuar sërish, kundrejt pagesës. E kam ruajtur mesazhin e Kadri Meçes: A ekziston mundësia për ne të Saras-it, qoftë edhe me pagesë? I ktheva përgjigje se është e pamundur, sepse ishin kujtuar shumë vonë, për tri ditë hapej panairi. Kjo është historia. Ata na bënë një kërcënim, duke na thënë se, nëse “nuk na jepni ambientet, ne do t’ju sulmojmë”. Kaq sa i takon “Shqip”-it, e cila ka organizuar disa të pakënaqur. Por nuk dua të përmend emra dhe as motivet shoqërore, politike apo konkurrenciale të këtyre personave që dalin e flasin për pakënaqësi.

Këshilli i Ministrave mori dje vendimin për uljen e tarifës së qirasë të disa ambienteve të Pallatit të Kongreseve në masën 50 për qind, me rastin e hapjes së Panairit të Librit. Pas këtij vendimi do ju kthehet gjysma e shumës së paguar për qiranë, botuesve, siç ata pretendojnë?

Kjo shumë do të shkojë për mbulimin e shpenzimeve të organizimit të panairit. Ky organizimin ka një kosto të jashtëzakonshme dhe këtu nuk futet vetëm qiraja e Pallatit të Kongreseve, që është më shumë se 90 milionë lekë. Është për t’u paguar kompania që arredon ambientin, janë shpenzimet grafike, shpenzimet e shtypit, salla, zëra, promovime, festa etj. Ulja në masën 50% që mori vendim Këshilli i Ministrave do të mbulojë pikërisht këto shpenzime.

14

E enjte, 15 nëntor 2012 www.mapo.al

studimi Një libër, i botuar fillimisht në italisht, vjen edhe në shqip nën siglën e Onufrit. Njeriu i ri nëpërmjet moralit komunist dhe krizës së tranzicionit i antropologut Albert P. Nikolla është interpretim i një fenomeni të cilit ia kemi pikasur praninë, por nuk ia dimë psetë

Një libër që gjen Njeriun e Ri mes nesh Një libër, i botuar fillimisht në italisht, vjen edhe në shqip nën siglën e Onufrit. Njeriu i ri nëpërmjet moralit komunist dhe krizës së tranzicionit i antropologut Albert P. Nikolla është interpretim i një fenomeni të cilit ia kemi pikasur praninë, por nuk ia dimë psetë. Për këtë arsye ky libër është një lajm i mirë, jo vetëm për të apasionuarit e leximeve, por edhe studentët apo studiuesit e fushës. Libri ndalet te

mjetet e farkëtimti të njeriut të ri komunist, dhe si erdhi deri në Shqipëri ky zgjatim i frymës bolshevike. Ky njeri i ri, i pafe dhe me një atdhe të imagjinuar ‘shkëmb graniti në brigjet e Adriatikut,’ zbërthehet në faqet e studimit të Nikollës nëpërmjet, jo vetëm skrupulozitetit të studiuesit, por edhe një lloj rezistence të individit. Në kësi rastesh studiuesi bën të tijën, dhe qytetari të vetën.

Libri i Nikollës paraqet njëfarë ‘rrezikshmërie’. Shumë vetë mund ta gjejnë veten në të. Shumë vetë mund të kërkojnë nëpër të për të gjetur shenja të komunistizimit dhe ndoshta edhe të dekomunistizimit. Autori nuk ka qenë aq tendecioz sa për të dhënë receta, por një profil të njeriut të ri ky tekst e ofron. Duhet lexuar, sikur edhe për këtë: për të pikasur te vetja e te të tjerët shenjat e ‘Tij’. a.l.

Dr. Nikolla meriton përgezimet tona për një punë me vlerë. Ai ashtë në prakun e një karriere që sjellë përfitim për të gjithë shqiptarët, tue përfshi edhe “fajtoret”

Libri i Albert P. Nikollës mbi njeriun e ri ashtë një risì e madhe Sami Repishti

Këto kohët e fundit mora një kopje të librit “Njeriu i ri shqiptar- Ndërmjet moralit komunist dhe krizës së tranzicionit” të autorit Albert P. Nikolla, shkrue në gjuhën italishte. Libri ka 149 faqe, ndahet në katër kapituj kryesore dhe përmban një bibliografi të pasun. Ai fillon me një paragraf të marrun nga A. Solzhenicini, ku deklarohet intensiteti i urrejtjes së shkrimtarit të madh rus për thelbin e propagandës komuniste: gënjeshtrën. Dr. Albert P. Nikolla ashtë një emën i ri per ne dhe një element premtues, njëkohesisht. Ai u doktorue në antropologji pranë Universitetit të Firenzes (Itali). Ashte docent pranë Universitetit të Tiranës dhe “lektor vizitor” pranë Universitetit të Firenzes dhe Perugias (Itali). Si antropolog ka ba kërkime mbi natyrën dhe dinamikën e ndryshimeve në Shqipërine post-komuniste, sidomos mbi aspektin moral të ndryshimit. Ka botue në Shqipëri “OMGJ e Bioetika” (2006), si dhe një seri studimesh mbi etikën dhe antropologjinë. Sot ashtë drejtor i përgjithshëm i Caritas Albania, dhe anëtar i Komisionit për Problemet Sociale të Caritas Europa, me qendër në Bruksel (Belgjikë). *** Tema që trajtohet sistematikisht nga dr.

Nikolla ashtë relativisht e pastudjueme dhe gjindet ma se shumti në studime të shkurta me synime të kufizueme. Libri që na paraqitet ka qenë një revelim për mue - “krijimi” me dhunë dhe artificialitet i njeriut te ri shqiptar nga regjimi komunist në Shqipëri.

Kjo temë ka terheqë vemendjen time për shumë dekada dhe pyetja: “Ç’ashtë njeriu i ri?” ka gjetë përherë përgjigjen e preme: ai ashtë një monstruozitet i shekullit XX, një boshllëk i madh moral dhe një robot që ka heqë dorë nga nevoja intrinseke e çdo qenie njerëzore me qenë i lirë dhe me farkëtue me duert e veta një jetë që plotëson kërkesat e tij si individ dhe si

pjesëtar i shoqënise civile të qytetnueme në mes të së cilës ai jeton.

Ashtu siç e spjegon edhe autori, fatkeqësia e dytë për “njeriun e ri” ashtë se boshllëku i krijuem u zëvendsue me pseudovlera, që çoroditën plotësisht personalitetin e qytetarit shqiptar, shkaterruën edhe gjurmën ma të vogël të traditave shekullore shqiptare dhe përfunduen në një rrugë pa fund, në një “qorrsokak” ku ai mbeti i gozhduem per 45 vjet me rradhë pa shpresë lirimi dhe në gjendje të një skllaverie të tejskajshme.

Ky ka qenë predispozimi im kur fillova leximin, dhe mund te them se autori ka rikonfirmue këto ide fikse të miat, por me një aftësi dhe rigorozitet shkencor që e nderon.

Lexova citatin e Solzhenicinit dhe më kujtoi thanjen time “Komunizmi? Regjim terrori dhe kulture e gënjeshtrës”. Krahas çdo të persekutuemi gjindet një gënjeshtër, shpesh herë fatale që e ka fundosë. Të gjithë e dinë; të paktë janë ata që shprehin keqardhje.

Nga Pasqyra e lëndës kuptova fushën e gjanë që dr. Nikolla ashtë përpjekë me mbulue dhe randësine e trajtimit që i bahet një problemi special: riformimi i shoqënisë shqiptare, i masave të njeriut të ri, mbi baza etike në Shqipërine post-komuniste. Detyrë gjigante, por që përcakton të ardhmen e popullit tonë. Një përpjekje në këtë drejtim - nga një prizëm fetar - e ka ba me sukses Monsinjor Rrok Mirdita. (“Për një Shqipëri me Zotin”. 2009).

Paraqitja fillon korrekt nga premisa … librat e botuem gjatë regjimit (komunist) janë thelbësisht falso” sepse në fakt ata përgatisin “l’uomo nuovo” (njeriun e ri,) një gënjeshtër e madhe, njeriun që nuk ashtë tjetër veçse një “pjesëtar i nomeklaturës, kriminel, i pamëshirë, gënjeshtar dhe servil, një situatë që gjanësisht mbizotënon edhe në pluralizmin politik të mbas 1990-ës.

Gjithçka për Partinë … asgja për familjen,

as dinjitetin njerëzor, as respekt për jetën, as të drejtën e pronës private. E gjithë kjo sjell një shoqëni ku njeriu i ri nënshtrohet absolutisht, tue i mohue vetes kështu të drejtën me qenë i lirë - përgjegjës për aktin e vet. Me qenë i lirë don të thotë me pranue plotësisht përgjegjsinë e aktit tand. Kjo ashtë dilema për të gjithë, sidomos e intelektualit, e njeriut që ka nevojë për ide të reja, për zbulime … por “puna e intelektualit konsiderohet e rrezikshme për shoqëninë, shqip “armik i popullit”.

Trajtimi i jo-njeriut të persekutuemet dhe “magjypet” ashtë i fortë, tronditës dhe instruktiv. Ky kapitull më ka ringjallë kujtime që përpiqem t’i harroj pa sukses. Si një individ që ruen … të gjitha meturinat borgjeze (sic!) unë u quejta i rrezikshëm për masat që nuk mendo-

jnë lirisht, skllavët mesjetarë të shekullit XX që meritojne me qenë … të shternguem me punë të detyrueshme deri në vdekje …!

Ashtë e vështirë “me përmbledhë” nga ky libër i thukët, landa e të cilit ashtë esenca e një problemi të gjanë e masiv, ku disa mendojnë se vetëm “Kalashnikovët” e zgjidhin, sepse komunistët nuk e ndryshojnë vesin. Sot, në Shqipëri, shpërndahet falsiteti dhe mbretnon frika.

Mbetet një shpresë që nuk ashtë e pranueme universalisht: orientimi fetar. Vuejtjet nën terrorin totalitar - fashizmi, nazismi, komunizmi - kanë qenë aq të randa sa me nxitë akuza kundër Krijuesit, dhe heshtjes së Tij: Si ashtë e mundun që Hyjnia heshti para krimeve hitleriane të krematoriumeve të Holokaustit e “gulageve” staliniste në Siberinë e ngrime në akull-… dhe 32 kampet e burgjet enveriste mesjetare në Shqipërinë komuniste?

Na mbetet vetem një ngushëllim: brezënitë e reja kanë fatin e mirë të mos jetojnë - ashtu si brezënitë tona - në një botë ku idete mashtruese me gjysëm të vërtetat e tyne mund të transformohen në projekte monstruoze për reformimin e shoqënive të tilla ku të jesh intelektual rrezikohesh me qenë bashkëfajtor në krime të tejskajshme ... e imagjinare!

Sot, nëse Shqipëria synon me ndërtue një të ardhme premtuese duhet të fillojë me kundrue e me denoncue ndershmënisht të kaluemen e saj të afërt, sidomos periudhën kur disidenti quhej i pabesë, sepse refuzonte me veshë rrobën e re e të detyrueshme të njeriut te ri të shnjerëzuem shpirtënisht e moralisht.

Dr. Nikolla meriton përgezimet tona për një punë me vlerë. Ai ashtë në prakun e një karriere që sjellë përfitim për të gjithë shqiptarët, tue përfshi edhe “fajtoret”. *Parathënia e librit, me shkurtime. Shënim: Fjalët në kursive janë përkthimi i Prof. Sami Repishtit nga origjinali në italisht.

E enjte, 15 nëntor 2012 www.mapo.al

Uet-press

15

Uet Press sjell në panairin e 15-të botimet e reja të Blendi Fevziut, Spartak Ngjelës, Ilir Ikonomit, Amik Kasoruhos apo Preç Zogajt. Fluks lexuesish për librat me autografe të Ilir Ikonomit e Blendi Fevziut

Ilir Ikonomi, Fevziu dhe libri historik, star-ët e stendës së UET Press UET Press vjen me një kontribut të vyer me botimet historike e publicistike në këtë njëqindvjetor të Pavarësisë së Shqipërisë.

Gjatë ditëve në vijim të Panairit të 15-të të librit, autorët që i kanë besuar veprat e tyre shtëpisë botuese të Universitetit Europian të Tiranës, si Spartak Ngjela me “Përkulja dhe rënia e tiranisë shqiptare 1957-2010”, Amik Kasoruho me “Shqipëria, Ankthi dhe Ëndrra”; Romeo Gurakuqi me monografinë e tij “Shqipëria 19111-1914”; Preç Zogaj me librin e tij “Në kërkim të zgjedhjeve të humbura”; por edhe zëdhënësi i ish-kryeministrit britanik Tony Blair, Alaister Campbell, libri i të cilit është përkthyer dhe botuar nga UET Press; do të jenë të pranishëm në Panair për të firmosur autografe për dashamirësit e librit.

Edhe në këtë edicion të pesëmbëdhjetë të ngjarjes më të rëndësishme të letrave shqipe, Panairit të librit, stenda e shtëpisë botuese UET Press ishte në qendër të vëmendjes. Me të hyrë në hollin gjigant të Pallatit të Kongreseve sytë të hasnin autorët e librave më të zëshëm e të lakuar nga media, të cilët firmosnin autografe për dashamirësit.

Gazetari i njohur i Zërit të Amerikës, Ilir Ikonomi, me librin e tij “Pavarësia- Udhëtimi i paharruar i Ismail Qemalit”, ishte ndër më të preferuarit e vizitorëve më të paduruar për çeljen e evenimentit, duke shitur me dhjetëra kopje, kur sapo ishte hapur zyrtarisht Panairi. Nuk mungonin as komplimentet nga ana tjetër e stendës, ku blerësit

e librave shkëputnin një shtrëngim duarsh apo fotografi me shkrimtarin.

Duket se komentet pozitive nga kritika shqiptare për udhëtimin e Ismail Qemal Vlorës drejt Pavarësisë, ndërthurja e këndshme e historisë me stilin letrar-artistik, shtuan kërshërinë dhe dëshirën për ta pasur këtë libër si pjesë të bibliotekës personale në këtë njëqindvjetor të Pavarësisë.

Janë të shumtë titujt mbi historinë e Shqipërisë në këta njëqind vjet shtet që vijnë nën logon UET Press, por ai që ka bërë bujën më të madhe është “100 vjet”, nga Blendi Fevziu. Ngjarjet nga 1912 deri më 2012 dhe personazhet më të shquara të botës shqiptare si: Ismail Qemali, Princ Vidi, Ahmet Zogu, Enver Hoxha, Ramiz Alia, Sali Berisha, Fatos Nano, vijnë të gjithë bashkë në një libër.

Si një ekskursion në politikën e shtetit shqiptar nga 1912-ta deri më sot - e quan gazetari Fevziu.

Autori duket se po përsërit suksesin e një viti më parë, me librin “Enver Hoxha”. Me 50 mijë kopje të shitura mban edhe rekordin si libri më i shitur i të gjitha kohërave në Shqipëri. Lexuesit që teksa i afrohen sapo ai vjen në stendën e UET Press me kopjet e blera të “100 vjet” dhe presin dedikimin me kaligrafinë e Fevziut, duken si fansa në koncertin e një rrokstari, duke thyer kështu çdo paragjykim mbi letërsinë apo sasinë dhe mënyrën sesi lexojnë shqiptarët. Janë të të gjitha moshave ata që ndalen dhe blejnë librin e tij, që e

urojnë, që i japin edhe ndonjë dhuratë simbolike në shenjë falënderimi për kontributin e tij në historinë e shtetit shqiptar. Ndoshta ngaqë është një libër i thjeshtë dhe i dedikuar për një publik të gjerë, që i rendit ngjarjet dhe i ilustron me shënime të kohës dhe dokumente historike. Si i tillë, ai ngjan me një ekskursion që ecën nëpër 100 vitet e shtetit shqiptar, që ndal më gjatë a më shkurt në momente të caktuara, ashtu siç bëhet në një ekskursion.

Një ekskursion i këndshëm ai i fëmijëve që kanë ardhur të vizitojnë panairin e librit në ditën e parë. Është edhe vajza e Fevziut, Mishel, së cilës ai i ka dedikuar librin në dhjetëvjetorin e lindjes që bashkë me shokët dhe shoqet e shkollës ndalet

përpara të atit dhe i prezanton miqtë me të.

UET Press vjen me një kontribut të vyer me botimet historiko-publicistike në këtë njëqindvjetor të Pavarësisë së Shqipërisë. Gjatë ditëve në vijim të Panairit, autorët që i kanë besuar veprat e tyre shtëpisë botuese të Universitetit Europian të Tiranës, si Spartak Ngjela me “ Përkulja dhe rënia e tiranisë shqiptare 1957-2010, Amik Kasoruho me “Shqipëria, Ankthi dhe Ëndrra”, Romeo Gurakuqi me monografinë e tij “Shqipëria 191111914” të sapo promovuar pas 17 vitesh pune kërkimore dhe studimore, si edhe Preç Zogaj me librin e tij “Në kërkim të zgjedhjeve të humbura”, i cili pritet të promovohet ditën e premte në mjediset e Panairit, por edhe zëdhënësi i ish-kryeministrit britanik Tony Blair, Alaister Campbell, libri i të cilit është përkthyer dhe botuar nga UET Press, do të jetë i pranishëm në Panair.

Veç titujve me karakter historik, UET Press sjell plot tituj ekonomikë, të shkencave sociale, filozofikë, psikologjikë etj. Një prej tyre është edhe botimi i dytë i librit “Globalizmi ante portas” i ekonomistit Adrian Civici, një libër që synon t’i japë përgjigje lexuesit të gjerë rreth fenomenit të globalizimit dhe pasojave që sjell ai.

Të gjithë këta tituj e bëjnë UET Press shtëpinë botuese të preferuar nga të gjithë; nga profesionistët e fushave të ndryshme, studentët me botimet universitare dhe lexuesit e gjerë me titujt e lakmuar mbi copëzat e munguara të historisë...

Skeda e librave për 2012-ën “Pavarësia, udhëtimi i paharruar i Ismail Qemalit”; një përshkrim i figurës së Ismail Qemalit dhe rrëfenjat e udhëtimit të tij historik drejt Shqipërisë së pavarur, është ky subjekti i librit të gazetarit të njohur të Zërit të Amerikës, Ilir Ikonomi.

Libri përshkruan ngjarjet që e shoqëruan vjeshtën historike të vitit 1912, njëqind vjet pas shpalljes së Pavarësisë së shtetit shqiptar.

“Shqipëria, ankthi dhe ëndrra” është libri që sjell dy analizat më serioze që autori Amik Kasoruho i ka bërë Shqipërisë së Enver Hoxhës dhe Shqipërisë së Ramiz Alisë.

Duke krijuar një pamje të plotë, ku ankthi dhe ëndrra e një vendi shfaqen me të gjitha emocionet, qartësinë, qetësinë dhe thellësinë e mendimit të një dëshmitari si Amik Kasoruho, i cili njohu burgun, pushkatimin e babait, dëbimin, mohimin e shumë të drejtave për vete dhe familjen e tij.

Prej asaj kohe ka njohur katër ribotime, vlerësime të kritikëve, profesorëve të filozofisë “Vitet shqiptare ‘ 43 - ‘45” është memoar i agjentit të inteligjencës britanike, David Smajli, në dy misionet e tij në vitet 1943 dhe 1944, me forcat e rezistencës shqiptare.

Fillimisht me forcat partizane dhe më pas me grupet nacionaliste monarkiste. Ai ndihmoi në organizimin dhe armatosjen e shqiptarëve kundër forcave okupatore italiane dhe gjermane.

Libri i përfshirë në kolanën “Skripta manent” hap një dritare rreth ngjarjeve që shoqëruan vitet 1943-’44.

“Përkulja dhe rënia e tiranisë shqiptare, 1957-2010” në vëllimin e tij të dytë sjell kujtimet e Spartak Ngjelës nga koha e burgut.

Ngjarjet vazhdojnë aty ku ishin ndërprerë në librin e parë. më 15 nëntor të vitit 1975, dita kur Spartak Ngjela kishte

hyrë në burgun e Tiranës, ndërsa Shqipëria kishte mbushur plot tridhjetë vite nën regjimin diktatorial. Stili mbetet i njëjti; nga kujtimet vetjake, te faktet historike në vend e deri te refleksionet e politikës botërore.

“100 VJET (1912 – 2012)” i gazetarit Blendi Fevziu, sjell Ismail Qemalin, Princ Vidin, Ahmet Zogun, Enver Hoxhën, Ramiz Alian, Sali Berishën, Fatos Nanon, të gjithë bashkë në një libër! Një ekskursion në politikën e shtetit shqiptar nga 1912 deri më sot!

Ky është një libër i thjeshtë dhe i dedikuar për një publik të gjerë. Nuk është një libër që thellohet në ngjarjet dhe fenomenet, por thjesht i rendit ato duke i ilustruar me shënime të kohës dhe dokumente historike.

“Geraldina e Shqiptarëve”, nga autorja australiane Gwen Robyns vijnë ngjarjet më të rëndësishme që kanë shënjuar jetën e Mbretëreshës nga dita njohjes me mbretin Zog, martesa, jeta në ekzil, vdekja e Mbretit e shumë e shumë rrëfime të tjera mbretërish, oborresh e intrigash politike.

Libri biografik, veç kujtimeve të rrëfyera nga vetë Mbretëresha, përmban dëshmi dhe kujtime nga miq e të afërm si princi Leka, bashkëshortja e tij Suzanë, kontesha Virginia Appony, motra e Mbretëreshës, Skënder Zogu nipi i mbretit, e të tjerë.

“Shqipëria 1911-1914”, e historianit Romeo Gurakuqi, është një tjetër titull nga shtëpia botuese UET Press që i bashkohet botimeve në kuadër të festimeve të njëqindvjetorit të Pavarësisë.

Libri është një monografi studimore kushtuar historisë politike e sociale në Shqipëri dhe e marrëdhënieve ndërkombëtare për Ballkanin dhe Shqipërinë nga fillimi i Revolucionit Nacional Shqiptar deri në pragun e shpërthimit të Luftës së Parë Botërore.

“Vitet me Tony Blair”, nga

Alastair Campbell, është një paraqitje ndjellëse e lidershipit të Tony Blairit,e shkruar nga këshilltari i medias, strategu, drejtori i komunikimit, miku i ngushtë, që nuk kursen askënd kur mendon se është duke bërë gjënë e duhur.

Libri është i mrekullueshëm, i shkruar një nga mjeshtër i fjalës, me fjali të shkurtra, por me shumë kuptim. Sjell dëshmi për periudhën 1994-2003, që ishte vendimtare jo vetëm për Britaninë e Madhe por edhe për rolin e saj në krizat botërore.

“Në kërkim të zgjedhjeve të humbura”, nga Preç Zogaj është një esse politike e një shkrimtari dhe politikani. Refleksionet e tij Zogaj i sjell të përmbledhura në katër novela. Novela e parë: ‘Fuqia e Simbolit’, Novela e dytë: ‘Gjaku’, Novela e tretë: ‘Njollat’ dhe Novela e katërt: ‘Tejkalimi’.

Portret i paautorizuar nga UET Press. Një portret i paautorizuar në dhjetëvjetorin e ndarjes nga jeta të shkrimtarit dhe publicistit Teodor Keko u botua edhe nga UET Press. Janë përzgjedhur për këtë botim special, 178 autorë, gazetarë, shkrimtarë, poetë, piktorë dhe politikanë, që kanë shkruar dhe kanë folur për shkrimtarin e sidomos për mikun e munguar Teodor Keko. Ky libër është ideuar nga botuesi i UET Press Henri ÇILI dhe përgatitur nga Teuta Keçi dhe Ilir Keko. Janë 178 familjarë, miq, shkrimtarë, kolegë, etj që janë përfshirë në këtë biografia të pautorizuar të Teodor Kekos.

Nis me kujtimet e nënës së shkrimtarit, regjisores së njohur Xhanfize Keko. Portreti i Dorit të vogël me “Sytë e nënës” shkëputur nga libri “Ditët e jetës sime” të Xhanfize Kekos. Më tej libri përmban gjithçka që është shkruar në shtyp dhe është thënë në median elektronike për Teodor Kekon. Disa “Mendime mbi krijmtarinë dhe individualitetin” e shkrimtarit Keko, për ta mbyllur me “Poezi dhe piktura” nënshkruar Teodor Keko.

Autorët që i kanë besuar veprat e tyre shtëpisë botuese të Universitetit Europian të Tiranës, si Spartak Ngjela me “Përkulja dhe rënia e tiranisë shqiptare 1957-2010”, Amik Kasoruho me “Shqipëria, Ankthi dhe Ëndrra”; Romeo Gurakuqi me monografinë e tij “Shqipëria 19111-1914”; Preç Zogaj me librin e tij “Në kërkim të zgjedhjeve të humbura”; por edhe zëdhënësi i ish-kryeministrit britanik Tony Blair, Alaister Campbell, libri i të cilit është përkthyer dhe botuar nga UET Press; do të jenë të pranishëm në Panair për të firmosur autografe për dashamirësit e librit.

CMYK

16

MAPO

e ENJTE, 15 NëNTOR 2012 www.mapo.al

2012 UET Press / Kolana historike

e ENJTE, 15 NëNTOR 2012 www.mapo.al

02

sociale

MAPO

17

Pikët maksimale që mund të përfitojë një familje janë 100 dhe ato ndahen sipas katër kushteve kryesore që duhet të përmbushen për të përfituar

Strehimi, Bashkia përcakton sistemin e pikëzimit për tre programet Projektvendimi i sistemit të pikëzimit për kreditë e lehtësuara nga shteti, banesat sociale me qira dhe bonusin e strehimit, do të paraqitet për miratim në mbledhjen e Këshillit Bashkiak. Kategoritë që kanë të drejtë të aplikojnë dhe si do të bëhet përzgjedhja e përfituesve Jonida Tashi

Përcaktohet sistemi i pikëzimit që do të ndiqet për përzgjedhjen e familjeve që do të trajtohen me tre programet e strehimit në Tiranë. Sektori i Strehimit ka përgatitur sistemet e pikëzimit për tre programet e strehimit, të cilat zbatohen nga Bashkia e Tiranës, që janë: ai i kredisë së lehtësuar nga shteti, i banesave sociale me qira, si dhe i bonusit të strehimit. Projektvendimi i Bashkisë për “Miratimin e sistemit të pikëzimit për programin e subvencionimit të familjeve që përfitojnë kredi të lehtësuara nga shteti, sistemin e pikëzimit për programin e banesave sociale me qira dhe sistemin e pikëzimit për programin e bonusit të strehimit” do të paraqitet për miratim në mbledhjen e Këshillit Bashkiak që parashikohet të mbahet në datën 20 nëntor. Sipas vendimit, pikët maksimale që mund të përfitojë një familje janë 100 dhe ato ndahen sipas katër kushteve kryesore që duhet të përmbushen për të përfituar. Kushtet e strehimit dhe ato ekonomike përbëjnë secila nga 30 pikë, ndërsa ato familjare dhe sociale nga 20 pikë. Në relacionin e projektvendimit sqarohen kriteret e pikëzimit dhe se si do të bëhet llogaritja e pikëve për familjet përfituese.

“Sistemi i pikëzimit miratohet me vendim të këshillit të njësisë së qeverisjes vendore për çdo program që zbatohet në një njësi të qeverisjes vendore dhe përzgjedhja e familjeve përfituese bëhet sipas një sistemi pikëzimi, i cili favorizon kryesisht familjet që nuk

Sistemi i pikëzimit për tre programet e strehimit KRITERET E PIKËZIMIT 1.1 KUSHTET E STREHIMIT 30 pikë A Nuk disponon apartament në pronësi.

B Banojnë në banesa në rrezik shembje.

Banojnë në banesa të mbipopulluara. sipas përcaktimeve dhe normave në fuqi.

Kanë ngelur ose rrezikojnë të ngelen të pastreha, si rezultat i fatkeqësive natyrore, zbatimit të një vendimi gjyqësor, por edhe aktmarrëveshjeve të pazbatuara; Familje, që bëhen të pastrehë (shembje banese informale, lirim objektesh me funksione publike) për shkak të zbatimit të projekteve publike e ndërtimit të veprave me interes publik.

1.2 KUSHTET FAMILJARE 20 pikë A Familje një prindërore që kanë në ngarkim fëmijë.

Të moshuar që kanë mbushur moshën e pensionit dhe që nuk përzgjidhen për t’u strehuar nga institucionet publike të përkujdesit shoqëror.

B Familjet me më shumë se katër fëmijë.

C Çiftet e reja me moshe totale deri 60 vjeç.

1.3 KUSHTET SOCIALE 20 pikë A Persona me aftësi të kufizuar 5 B Persona me statusin e jetimit që nga çasti i da1jes nga qendrat e përkujdesit shoqëror e deri në moshën 30 vjeç 2 Emigrant i kthyer, punëtor emigrant C Familjet e policëve të rënë në detyrë 5 D Viktimat e dhunës në familje 3

E 1.4 A B C

Komuniteti Rom dhe Egjiptian 3 KUSHTET EKONOMIKE 30 pikë Të ardhura nën 80% të të ardhurave mesatare Të ardhura deri 80°A - 100% të të ardhurave mesatare Të ardhura 100% - 120°A të të ardhurave mesatare

LLOGARITJA E PIKËVE Në llogaritjen e pikëve për familjet përfituese nga tre programet e zbatuara nga Bashkia e Tiranës, Komisioni i Strehimit duhet të marrë në konsideratë rregullat e mëposhtme: 1. Pikët maksimale që mund të përfitojë një familje janë 100. Nuk mund të mblidhen brenda për brenda një kriteri pikët: 2. Nga A deri në C të kriterit 1.2 - Kushtet familjare 3. Nga A deri në C të kriterit 1.4 - Kushtet ekonomike II. Pikët nga A deri në E të kriterit 1.3 mund të mblidhen me njëra-tjetrën sipas rasteve më poshtë: 1. Pika A mund të mblidhet me njërin prej rasteve si më poshtë: a) Me pikat B dhe C së bashku ose veçmas b) Vetëm me pikën C c) Vetëm me pikën D 2. Pika B mund të mblidhet vetëm me pikën A. 3. Pika C mund të mblidhet vetëm me pikën A. 4. Pika C mund të mblidhet me pikat A e B së bashku ose me njërën prej tyre. Në total mbledhja e pikëve A, B e C nuk duhet të rezultojë më e lartë se 20 pikë.

disponojnë banesë në pronësi, banojnë në banesa në rrezik shembje, apo banesa të mbipopulluara, sipas përcaktimeve dhe normave në fuqi; kanë ngelur ose rrezikojnë të ngelen të pastreha si rezultat i fatkeqësive natyrore, ose zbatimit të një vendimi gjyqësor.

Gjithashtu, sipas ligjit të strehimit, janë shtuar edhe kategori të tjera prioritare përveç kategorive ekzistuese, si: emigrant i kthyer, punëtor emigrant, familjet e policëve të rënë në detyrë, viktimat e dhunës në familje etj.” – sqarohet në relacionin e vendimit. Në të shpjegohet se në sistemin e vlerësimit të aplikimeve sipas programeve në zbatim, kushtet ekonomike dhe të ardhurat e deklaruara nga familjet, do të jenë kriter vlerësimi sipas sistemit të pikëzimit, ku pesha dhe pikëzimi që vendoset për këto familje varet nga numri i aplikantëve dhe prioritetet që vendosin njësitë e qeverisjes vendore.

“Në këtë kuadër dhe në zbatim të ligji nr.9232 date 13.05.2004, për “Programet sociale të strehimit” (i ndryshuar), për të mundësuar trajtim sa më të drejtë dhe sa më pranë nevojave të familjeve në nevojë për strehim, nisur dhe nga numri i aplikimeve dhe bazuar në ligjin e strehimit për kategoritë që përbëjnë prioritet, Sektori i Strehimit ka punuar që kategoritë e reja sipas ligjit të ndryshuar, të reflektohen në sistemin e vlerësimit përmes sistemit të pikëzimit. Duke pasur parasysh se komuniteti rom dhe egjiptian është prioritet në politikat e Bashkisë së Tiranës për strehimin, kjo kategori është vlerësuar e rëndësishme që të përfshihet në sistemin e pikëzimit”, - thuhet më tej në relacion. Po ashtu, nisur nga problematika e strehimit për familje të cilat mund të jenë të pastreha për shkak të shembjes së banesave informale, nevojës për lirim objektesh me funksione publike për shkak të ndërtimit të veprave me interes publik, si edhe familjeve me aktmarrëveshje të pazbatuar, Sektori i Menaxhimit të Strehimit vlerëson se është i nevojshëm përfshirja e kategorive të sipërpërmendura në sistemin e pikëzimit, që do t’i kalojë për shqyrtim dhe miratim Këshillit Bashkiak të Tiranës.

Privatizimi i banesave, 83 përfituesit në Tiranë Bashkia përcakton listën e apartamenteve të pa privatizuara me autorizime dhe kontrata qiraje të lidhura para vitit 1992, të cilat do të privatizohen Hapet rruga për privatizimin e 83 apartamenteve në Tiranë, ku qytetarët kanë jetuar prej vitesh duke paguar qira, por që procedura e privatizimit të tyre nuk ka përfunduar, pasi nuk është lidhur kontrata përpara noterit publik.

Këta qytetarë kanë jetuar prej më shumë se 20 vjetësh në banesat, të cilat ende figurojnë pronë shtetërore (asete të Bashkisë së Tiranës) si dhe kanë shlyer vlerën e tyre. Bashkia e Tiranës ka përgatitur tashmë projektvendimin për “Miratimin e përfundimit të procedurave të privatizimit të banesave, të cilat kanë mbetur pa u regjistruar në Zyrën e

Regjistrimit të Pasurive të Paluajtshme për lidhjen e kontratave para noterit”, në të cilin është përfshirë lista e apartamenteve të pa privatizuara me autorizime dhe kontrata qiraje të lidhura para vitit 1992, për të cilat paguhet qira pranë Drejtorisë Nr.3 të Punëtorëve të Qytetit.

Në zbatim të ligjit nr.7652, datë 23.12.1992 për “Privatizimin e banesave shtetërore”, kjo kategori qytetarësh duhet të kishte nënshkruar kontratat e shitblerjes së apartamenteve, me përfaqësuesin e Ndërmarrjes Komunale Banesa (sot Drejtoria Nr.3 e Punëtorëve të Qytetit, Tiranë) përpara noterit publik, në mënyrë që të vijonte procesi i regjistrimit pranë Zyrës së Regjistrimit të Pasurive të Paluajtshme, Tiranë. Drejtoria Nr.3 e Punëtorëve të Qytetit, pasi trajtoi kërkesat, ka paraqitur pranë K ë sh i l l it B a sh k i a k l i st ë n e qytetarëve, që do të përfitojnë nga privatizimi i banesave.

Apartamentet që privatizohen Nr ADRESA 1 Nadir Lala 2 Xhelal Puka 3 Pëllumb Kurti 4 Ali Gjoka 5 Hasan Kurti 6 Xhemat Alvora 7 Hamit Selita 8 Muharrem Alvora 9 Enverie Begolli 10 Faslli Kalliri 11 Shpresa Celepia 12 Hilmi Tako 13 Xhevdet Govaci 14 Tomi Vaso 15 Simon Deda 16 Përparim Allushi 17 Agim Shkoza 18 Silvana Rexha 19 Hajrie Rexha

20 Nikolla Dine 21 Sadik Sallata 22 Ali Shima 23 Anife Pjeshka 24 Gjyle Sina 25 Eqerem Gonxhe 26 Astrit Kasmi 27 Fiqiri Picari 28 Sami Batusha 29 Daut Hyseni 30 Arben Demiri 31 Agim Bacova 32 Pëllumb Mazreku 33 Isa Balla 34 Rrape Xhija 35 Marije Salltiku 36 Memo Sotaj 37 Thoma Millona 38 Muharrem Lamce 39 Lulzim Zejnati 40 Sill Ilasani

41 Zamir Zajmi 42 Bashkim Xara 43 Hicimet Cepani 44 Xhovana Cepani 45 Guri Nucellari 46 Lejla Arapi 47 Ymer Togu 48 Myftar Gezga 49 Hektor Zotaj 50 Luan Zotaj 51 Sulejman Borova 52 Lume Mellani 53 Skënder Abazi 54 Adelina Ruci 55 Myrteza Imami 56 Hajri Agron (Imami) 57 Ruzhdi Demiri 58 Mexhit Bami 59 Leonora Prifti 60 Astrit Kasmi 61 Drita Pasha

62 Qefsere Duka 63 Nevruze Shkoza 64 Minire Alia (Pero) 65 Feti Cani 66 Idriz Shpata 67 Shaqo Sula 68 Lumturi Mezini (Kola) 69 Mynever Shahini 70 Xhemal Byberi 71 Sejfulla Kotori 72 Luan Halili 73 Ali Shima 74 Muharrem Plaku 75 Mile Dibra 76 Medi Dehari 77 Hysni Shehu 78 Fatmira Hyseni 79 Petrit Nano 80 Kristaq Caro 81 Hysni Koci 82 Besnik Peza 83 Skënder Qatipi

OpEd

18

MAPO

E enjte, 15 nëntor 2012 www.mapo.al

01

T’i kesh frikën dashurisë do të thotë t’i keshë frikën jetës, dhe ata që i frigohen jetës janë tre pjesë të vdekur.

Nga Bujar Kapexhiu

Bertrand RUSSELL

02

Opinione dhe Editoriale

Pastërtia e mendjes do të thotë çiltërsi e pasionit, prandaj një mendje e pastër dashuron nxehtësisht dhe sheh qartë atë që do.

Blaise PASCAL

03

Çdo dashuri që s’ka shoqërinë si pikënisje është si një mur i ndërtuar në rërë.

Ella W. WILCOX

1 korrik 1966 – dita kur filloi të rilindë Kosova N

ë ballinën e gazetës “Rilindja” të datës 2 korrik 1966 mund të lexohen këta tituj: “Aleksandar Rankoviqi u shkarkue prej të gjitha funksioneve të deritashme” (në anën e djathtë), pastaj përfund: “Svetisllav Stefanoviqi (ministër i Policisë, v.j.) u përjashtue prej KQ dhe LKJ”. Kryetitulli i rezervohet, natyrisht, “shokut” Josip Broz Tito: “Sigurimi shtetnor nuk po shkon krahas me zhvillimin tonë shoqnor”. Një ditë më parë në ishullin Brioni, në Republikën e Kroacisë, Partia Komuniste e Jugosllavisë kishte marrë njërin prej vendimeve ndoshta më të rëndësishme në historinë e saj: përzënien e dogmatikëve nga pozitat udhëheqëse! Ishte rrëzuar Aleksandar Rankoviqi, funksionari më i pushtetshëm në sektorin e sigurimit të Jugosllavisë, ai që dyshohej se si shef i Shërbimit Sekret, policisë dhe strukturave të tjera mbikëqyrëse kishte përgjuar madje edhe Josip Broz Titon, prijësin e partizanëve në Luftën e Dytë Botërore, liderin e Jugosllavisë, “birin më të shtrenjtë të kombeve dhe kombësive të Jugosllavisë” (kështu tingëllonte gjuha mediale e asaj kohe).

Përgjimi i pushtetarëve Në hapësirën gjermane mediumet konstatonin se “në Jugosllavi përfundimisht fitoi komunizmi reformator” (e përjavshmja DIE ZEIT e 5 gushtit 1966). Nga fillimi i viteve ’60 reformatorët nga Sllovenia dhe Kroacia, dy republikat më të zhvilluara të Jugosllavisë, kërkonin më shumë hapësirë demokratike, më shumë mundësi për stimulimin e ekonomisë së tregut – kuptohet brenda kornizave të socializmit. Në këtë kuadër punëtorët fituan të drejtën të ndërrojnë vendin e punës, të hyjnë në greva, të emigrojnë jashtë vendit, të hapin restorante të vogla në Jugosllavi; edhe brenda Partisë Komuniste pati përparime: u lejua debati më i hapur, filloi një garë e ideve dhe kandidatëve për poste politike.

Të gjitha këto zhvillime ndikuan që Josip Broz Tito, Edvard Kardeli (slloven), Vladimir Bakariqi (kroat), Kërste Cërvenkovski (maqedonas) dhe të tjerë të propagandojnë reformimin e thellë të Jugosllavisë.

Kërste Cërvenkovski (babai i Branko Cërvenkovskit, ish-kryetarit të Maqedonisë dhe liderit aktual të socialdemokratëve maqedonas) duke ia mbajtur krahun Titos pas shkarkimit të Rankoviqit, kishte

koment

Enver Robelli

Me rrëzimin e Aleksandar Rankoviqit nisi periudha e modernizimit të mirëfilltë të shoqërisë së Kosovës, përmes krijimit të mundësive për arsimim universitar, zhvillim ekonomik dhe konsolidim të identitetit kombëtar shqiptar. Kjo periudhë shënon shkëputjen definitive të shqiptarëve nga identiteti i përzier osmano-arnaut.

thënë se Shërbimi i Sigurimit Shtetëror ishte përzier në të gjitha autoritetet dhe “organet shoqërore” dhe kishte përgjuar e kontrolluar funksionarët. Pra, rrëzimi i Rankoviqit në radhë të parë ishte bërë për shkak se ai me aparatin e tij të sigurimit dhe përgjimit rrezikonte nomenklaturën komuniste jugosllave.

Qëllimi i tij ishte konsolidimi i dominimit serb në Jugosllavi. Një arsye e dorës së dytë për heqjen e tij nga pushteti ishte terrori që kishte ushtruar kundër popullsisë shqiptare në Kosovë.

Periudha e zullumit të Rankoviqit nuk ka zgjuar sa duhet interesimin e historianëve shqiptarë. Nuk ekziston asnjë studim serioz dhe i thelluar i këtij kapitulli. Në anën tjetër, në pothuaj secilën familje kosovare, mund të dëgjohet nga një rrëfim për

aksionin e armëve në vitet ‘50: me pretekstin e mbledhjes së armëve, milicia e Rankoviqit ushtronte presion të tmerrshëm dhe shpeshherë të suksesshëm për dëbimin e shqiptarëve nga Kosova kryesisht në Turqi. Gjenerata që e ka mbijetuar dhe e cila e ka vuajtur sundimin e Rankoviqit dalëngadalë po largohet nga kjo botë, po vdesin dëshmitarët e fundit pa rrëfime të shënuara në letër.

“Haptazi, shkurt e këput” Pa ndonjë dilemë, duhet thënë se dita e rrëzimit të Rankoviqit nga pushteti shënon fillimin e rilindjes së Kosovës. Për të mbështetur këtë tezë mjafton të shikohen e lexohen numrat e gazetës “Rilindja” menjëherë pas Plenumit të Brioneve. Nga 2 korriku 1966 deri në dhjetor 1966, kjo e përditshme botoi dhjetëra artikuj mbi represionin e milicisë dhe organeve të tjera të sigurimit kundër qytetarëve të pafajshëm. Për herë të parë pas Luftës së Dytë Botërore, shqiptarët kishin mundësi që përmes një mediumi siç ishte “Rilindja” të shprehnin publikisht pakënaqësitë e tyre kundër dhunës së sistemit. Kërkohej të anuloheshin “dobësitë e deformimet”, në mënyrë që “n’organizatat themelore” të krijohej një “atmosferë ma e shëndoshë”, apelohej të luftohej çdo shovinizëm, sepse ”çdo shovenizëm, i kujtdo qoftë dhe kahado që vjen asht i rrezikshëm”. Pothuaj legjendare është rubrika “Lexuesit na shkruejnë”, ku qytetarë nga mbarë Kosova hapur tregojnë se cili milic, cili inspektor, cili funksionar i ka keqtrajtuar. Në artikuj të tjerë kërkohej që “byrokratët” të japin “përgjegjsi” dhe vendimet e Plenumit të Brioneve lavdëroheshin me tituj si ky: “Po nxen dielli i vetëqeverisjes”, “Byrokratët në kugëza”, “Revolucioni ynë – revolucion zemre, truni dhe i muskujve”.

Në fund të korrikut të vitit 1966, gazetari i ri i “Rilindjes” Nehat Islami ishte dërguar nga redaksia me detyrë në Suharekë. Nga atje ai do të raportonte për një mbledhje të komunistëve të kësaj komune, ku hapur ishin vënë në shënjestër krimet (“devijimet”) e Sigurimit Shtetëror.

Artikulli i Nehat Islamit është botuar më 31 korrik 1966 dhe mban këtë titull: “Haptazi, shkurt e këput”.

Autori e quan mbledhjen me të drejtë “të paharrueshme”, me ç’rast përmend referatin e përgatitur në “saje të materialeve të mbledhuna

Prioritet nëpër katunde” përkitazi me keqpërdorimin e detyrës nga ana e “organeve të sigurimit shtetnor”. Me emër e mbiemër përmenden persona që kan ë n d i ku a r n ë b u r go s j e n e qytetarëve, duke shpifur kundër tyre. Për shembull: “I tillë ka qenë edhe Rexhep Rifati, i cili në saje të çpifjeve bani që të burgosen disa udhëheqës t’organizatave shoqnore e politike të cilët ma në fund i liroi gjyqi si të pafajshëm. U përmend edhe Mahmut Bytyçi, për të cilin u cek se asht njeri pa karakter. Megjithatë atij i besuen disa organe dhe burgosën qytetarë të ndershëm”. Se çfarë presioni zhvillohej kundër popullsisë shqiptare në Kosovë e ilustron ky shembull nga artikulli i Nehat Islamit: “Për komandirin e milicisë në Malishevë u tha se bashk me një organ tjetër të sigurimit shtetnor, pos tjerash, i ka çfrytzue njerëzit si në pikëpamje materiale ashtu edhe morale.

Në katundin Muhovc, ata nuk nguruen me e përlye edhe nderin e fshatarëve. Kështu nji natë dy nëpunës të Sigurimit Shtetnor dhe nji bashkëpunëtor i koruptuem i tyne tentuen me ia shnderue bashkëshorten nji katundari të ndershëm. Kur ai bani rezistencë, ata ia thyen fulqinë me patllake”. Në tekst Plenumi i Brioneve përshkruhet si “shpatë që i pret të gjitha nyjet”.

Atmosfera e çlirimit Që nga botimi i këtij shkrimi kanë kaluar 46 vjet! Periudhën pas rënies së Rankoviqit, Nehat Islami sot e krahason me ditët e shkurtit të vitit 2008, kur u proklamua pavarësia e Kosovës: “Njerëzit hynin nëpër ëmbëltore, çajtore, gjellëtore e lokale të tjera dhe thyenin fotografinë e Rankoviqit. Përnjëherë u krijua një atmosferë e çlirimit, lehtësimit, vrullit, përparimit, arsimimit”. Përnjëherë edhe kërkesa për Kosovën Republikë filloi të etablohej në debatet publike dhe nuk ishte më vetëm parullë e grupeve të ashtuquajtura ilegale. Nga fundi i viteve ’60 Rezak Shala, kuadër i Partisë Komuniste, kërkoi hapur që statusi i Kosovës të avancohej në Republikë. “Këtë synim (...) e ndiqnin edhe kuadrot e moderuara të shqiptarëve të Kosovës, por ata përpiqeshin ta realizonin këtë përmes rrugës legale, duke ndryshuar Kushtetutën”, shkruan historiani Oliver Jens Schmitt në librin e tij “Kosova. Histori e shkurtër e një treve qendrore ballkanike”.

Rezak Shala vdiq më 6 maj 1998. Të nesërmen kryetari i atëhershëm i

Kosovës, Ibrahim Rugova, në një telegram ngushëllimi lavdëroi kontributin e Rezak Shalës “për mëvetësinë dhe vetëvendosjen” e Kosovës. Sot zor mund të gjeni një politikan apo gazetar të Kosovës që i thotë diçka ky emër.

Me rrëzimin e Aleksandar Rankoviqit nisi periudha e modernizimit të mirëfilltë të shoqërisë së Kosovës, përmes krijimit të mundësive për arsimim universitar, zhvillim ekonomik dhe konsolidim të identitetit kombëtar shqiptar. Kjo periudhë shënon shkëputjen definitive të shqiptarëve nga identiteti i përzier osmano-arnaut. Ngjizja masive e identitetit të ri shqiptar në Kosovë u favorizua paralelisht nga udhëheqja komuniste shqiptare e Kosovës (me tolerancën e Titos) dhe nga agjitacioni i fryrë kombëtar nga Tirana, i cili u bart nëpër Kosovë prej patriotëve të mirëfilltë të “ilegales”, por edhe prej shumë stalinistëve të papërmirësueshëm.

“Vollga” e Podujevës Pas rrëzimit të Rankoviqit në gazetën “Rilindja” filloi të denoncohej jo vetëm represioni, por edhe korrupsioni. Një ndër aferat e trajtuara në vitin 1966 ishte blerja e automobilit “Vollga” për nevojat e Kuvendit të Komunës së Podujevës. Vendimi ishte marrë në mënyrë të paligjshme dhe për ta sjellë veturën nga NoviSadi ishte autorizuar një punëtor i Kooperativës Bujqësore në Podujevë dhe jo një zyrtar i komunës. Deri në blerjen e “Vollgës”, Komuna e Podujevës kishte një “Fiat 1300”. Të gjitha këto raportime në gazetën “Rilindja” filluan të reduktoheshin në fillim të vitit 1967 – me urdhër të partisë!

Njëkohësisht në faqet e “Rilindjes” nisi të botohej një reklamë për “expres pasulin”: “Evo srpski pasulj. 10 minut për 4 racione. Provoni expres pasulin. Në çdo kohë vere – pasul i shijshëm dhe ekspeditiv! Në këso kutijash janë paketue pasuli i ziem, perimet e thata dhe të gjitha mëlmesat e nevojshme, kështu që shija e gjellës asht e garantueme. Urdhnoni ekspres gjellna, kursim kohe e të hollash – përgatiten për disa minuta. Urdhnoni e provoni ekspres pasulin. Të gjithë anëtarët e familjes dhe mysafirët tuej do të jenë të kënaqun. Urdhnoni ekspres gjellna gjysmëtëgatshme – prodhon Kolinska - Lublanë”. Me fjalë të tjera: si sot edhe në vitet ’60 sllovenët kanë ditur të fitojnë para – madje edhe me “srpski pasulj”.

E enjte, 15 nëntor 2012 www.mapo.al

MAPO

19

Për këtë arsye universitetet private apo publike po krijojnë institucione të mirëfillta kërkimore të cilat do të mund t’i vinin në ndihmë bizneseve tona apo dhe politikëbërësve. Kapacitetet njerëzore në institucionet publike dhe në biznese e kanë të pamundur të përqendrohen krejtësisht në studim të ekonomisë dhe tregut.

— Besart Kadia

Çfarë burri duam Ç

farë duam te një burrë, çfarë duam te një grua, çfarë duam te një shok, çfarë duam te vetja dhe si i shohim të tjerët dhe veten në raporte dashurie të tipave të ndryshëm? Nuk e kam idenë, sido që janë pyetje që ia bëj shpesh vetes, madje edhe u jap shpesh përgjigje. Disa përgjigje mbijetojnë në kokën time, disa vdesin e harrohen dhe nuk janë të qëndrueshme. Ajo ku fokusohem sot, është nëse ka një lloj stabiliteti që i reziston kohës në atë që një grua do te një burrë; a kërkon një burrë të caktuar sipas një modeli emocional e social ‘atavik’ e të pandërgjegjshëm, ndërtuar në fazën kur arsyeja nuk luan rol themelor në perceptimin e realitetit, apo kërkimi e përzgjedhja ndjekin vija më praktike e të diktuara nga realiteti i momentit. Nëse ka një stabilitet të tillë e konsistencë që vërehet në zgjedhje të ndryshme, atëherë ai duhet të lidhet me thelbin tonë, me atë çka nuk është kontingjente. Por ndoshta thelbi ynë është iluzioni më i madh që kemi, krejt kontradiktor e me copa pa lidhje, prodhim i kohës dhe ambientit që na ka formuar. Ndoshta, pjesërisht, mbetemi deri në fund rob të tij. Ndoshta, pikërisht ajo që marrim nga koha dhe vendi ku jetojmë fëmijërinë e që duket kontingjente, nuk është e tillë, por është vetë thelbi ynë, i domosdoshëm, që vazhdimisht nxjerr kokën dhe konkurron modelet tona ndërtuar arsyeshëm e materialisht më vonë.

Kjo linjë mendimi nisi para pak javësh duke dëgjuar këngën soul të Aretha Franklin “You make me feel like a natural woman”. Kam gati dy muaj që mendoj çfarë është një “natural woman”, pra një “grua natyrale”. Sado “natural” që jam unë dhe shumë gra të tjera që njoh, kjo shprehja “natural women” duket redundante dhe, sinqerisht, pa kuptim.

Bëhet edhe acaruese, po të mendosh se kënga nënkupton që, në fakt, gruaja e këngës nuk qe ashtu, por një burrë i caktuar e bënte të ndihej ashtu. Pra, çfarëdo qoftë kjo gjëja e mrekullueshme e quajtur “natural woman”, protagonistja nuk e ka tiparin brenda vetes ose nuk e di që e ka, por e merr si vlerë të shtuar prej burrit që i ka qëlluar kaq elektrik. Çfarë fati! Thua vërtet gratë venë pas burrave (ato që janë pas burrave) që i bëjnë të ndihen ndryshe nga si janë vërtet? Kur mendoj për burrat në jetën time, besoj që gjithnjë kam dashur ata lloj burrash që më lenë të jem ashtu si jam, e që më duan tamam se jam ashtu si jam. Po a kam gjetur ndonjëherë një burrë që mendon se jam tamam siç do donte ai? Jo: pavarësisht nga sa më kanë thënë, pa përjashtim, kanë dashur të ndryshojnë diçka tek unë. Kjo për mua ka qenë dhe është argëtuese. Por tamam mënyra sesi një burrë shfaq shenja se do dëshironte një ndryshim, është pjesa që më bën të vendos për të. Nuhatja më e lehtë e një potenciali violence apo abuzimi minimal në këtë proces, ka qenë gjithnjë mjaft për të mos i dhënë fuqi një lidhjeje. (Por kjo është çfarë NUK dua të ketë një burrë i imi; karakteristikat që DUA të ketë, janë shumë më shumë, e më të komplikuara për t’u përshkruar, ndaj as nuk do merrem me to këtu.) Prapë pyes veten se si është e mundur që fakti që një burrë rreket të ndërhyjë në mënyrën sesi ekzistoj unë, të më gudulisë më shumë sesa të më bezdisë ose edhe revoltojë. Atëherë mendoj se vaniteti, dëshira për të luajtur, ashtu si edhe dëshira për të ndryshuar

koment Eda Derhemi

tjetrin, të jenë të natyrshme për njeriun, pra ‘natural’ siç thotë kënga. Por di se tamam në atë ‘natural’ rri ‘lepuri ideologjik’ i normalizuar në kulturën ‘natyrale’ me të cilën jemi rritur.

Jo se ua vë veshin shumë fjalëve të një kënge, por vargu kryesor kënduar nga Aretha Franklin më lart, është i painjorueshëm, se të varet në vesh e të rri varur aty tërë ditën. Sapo e mendon se ç’thuhet, të vret veshin agjencia mashkullore dhe varësia visherale e karakterit që këndon. Por kjo, as që më prek fare; me këngën jam mësuar, e më sjell në qejf; madje mund ta këndoj nën zë gati e identifikuar me gruan, vargun e së cilës as e kuptoj dhe as e pëlqej. Ndoshta tamam fakti që kuptimi është i paqartë, më ndihmon që ta pranoj si pjesë timen pa u fyer fort.

Ka një tjetër këngë, që gjithashtu s’kam fuqi ta shtyj krejt tutje, sido që mesazhi i saj më sëkëlldis stomakun dhe irriton: “She’s a lady” e Tom Jones. Nuk e besoj dot veten time kur e dëgjoj me volumin lart, madje kur jam ca si tepër e relaksuar, edhe e kërcej duke qeshur fort me kërcimin e Jones në skenën e 1974-ës. Çfarë do të thotë “lady” në këtë këngë?

Jones krenar e përkufizon fjalën përgjatë këngës me gjithçka fyese për një grua: “lloji i gruas që një burrë ka qejf ta çojë diku për darkë”, “që di si t’i bëjë qejfin një burri”, “që di vendin që i takon, dhe kurrë s’kërkon shumë e s’bëhet pengesë”. Dhe për t’i vënë kapak acarimit tim, Jones e mbyll këngën me vargun “dhe kjo ‘lady’ është e imja”. Kënga thotë gjëra që, në realitetin jokëngëtor, do më bënin të hidhesha në një tjetër kontinent në shenjë proteste; e kjo, pasi t’i zbrazja Jones-it gjithë arsenalin e ironisë që do kisha fuqi të flakëroja me një frymë kuçedre.

Ideja që përcjell përemri i emërzuar “je e imja” ka aq shumë posesivitet, gjë që mund të mos ndihet fare te mbiemri pronor “e dashura/gruaja/zemra ime” etj. Kjo më sjell te një tjetër dekadë pas Jones, kur Toto Cutugno këndon “Donna, donna mia”. Edhe ky i mëshon aq fort së vetës “gjë të thyeshme e të pasigurt”, asaj “gjësë midis gruas dhe fëmijës”, sa të vjen keq të jesh grua: “ti amo e lo sai che sei mia/mia mia mia mia/donna, donna mia/mia mia mia mia/ non dirmi che tu/vuoi andare via/mia”.

Cutugno, në fakt, s’më ka pëlqyer asnjëherë shumë. Por ati, biri dhe shpirti, Adriano Celentano, një nga përfaqësuesit më të suksesshëm të ideologjisë “macho” të tipit mesdhetar në muzikën që rriti brezin tim në Shqipëri, zotëron artin e përvetësimit dhe dhunimit me dashuri ekstreme të gruas. Të lemë mënjanë “një përkëdhelje brenda një grushti” (“Una carezza in un pugno”) ku e dashura që ka ikur “kudo qoftë ajo, është e tija”. Kënga “Një histori dashurie”, e cila ende sot më bën të qaj, që mund ta dëgjoj pa fund e me dobësi të spikatur, është një këngë që bën gallatë fyese me gruan.

Këtu ka veç dy burra, njëri superior, në rolin e të dashurit, e tjetri inferior, në rolin e burrit, ndërsa gruaja merr qen-

drorësi veç si objekt dhe ekziston që këta dy burra të kenë arsye për t’u ndeshur, e për t’i treguar vendin njëri-tjetrit. Nuk e besoj dot që të kem dëshira kaq irracionale e (pse jo) që s’më japin nder, por ja që unë kësaj kënge s’i rezistoj dot. E këndoj, e ndiej, e kthej shumë here; një këngë që objektifikon gruan në mënyrën më të qartë e të shëmtuar. Në raste të tilla, nuk mund të thuash që “hajde, mos i jep aq rëndësi, se është veç një këngë!” Jo, është më shumë se një këngë, dhe është brenda meje në rrafshin emocional. Nuk mund të jetë fakti që unë fshij krejt tekstin dhe le vetëm melodinë të ketë efekt mbi mua, sepse e dëgjoj qartë në vesh poezinë e këngës. Unë mund t’u mësoj vargje feministe vajzave të mia dhe studentëve të mi, dhe të analizoj në mënyrë perfekte një tekst (të shkruar apo jetuar) ku abuzohet gruaja, por ka një zonë gri të qenies sime që e pëlqen Adrianon.

Dhe, për ta keqësuar situatën time, kënga “Amica donna mia” e Eros Ramazzottit, që ndan në mënyrë perfekte gjithë idetë, besimet dhe dëshirat e mia për gruan dhe marrëdhëniet grua-burrë, nuk më jep as kënaqësinë më të vogël emocionale.

Ka disa fije që kategorizojnë gjithë burrat e mi të afërt në jetë, dhe prej tyre duket se unë e shmang për bukuri burrin e tipit Adriano. Por edhe vërej një tërheqje të vazhdueshme nga ky tip, sado e qetë dhe e gëzuar qofsha me burrin tim, me të cilin ndaj shumë dashuri, humor, sfidë e debat. Edhe kur rreziku nuk materializohet në një inkonsistencë reale e mishtore, është idealisht aty. Kur unë e dëgjoj shumë herë rresht një nga këngët e Adrianos (sido që mund të shkruaj një ese për disa aspekte ‘banale’, madje edhe ‘vulgare’ të saj), e sidomos kur më krijon emocion të cilit nuk i gjej referent në botën racionale, unë e di se është mardha e mallit për atë tipin e këngës me të cilën u rrita, që më ligështon, sido që s’e njoh, sido që dua ta mbaj larg, sido që e luftoj e nuk e lë të viktimojë asnjë grua afër meje. Është një lloj varësie e pakontrolluar romantike mesdhetare nga një tip rrugaço-intelektual, pa vetëmbrojtje e sakrifikues, që nuk respekton gjithë gratë e botës, por është ndryshe me ty, që ka një lloj brutaliteti e violence ndaj botës, por është i ëmbël e delikat me ty.

Thua të jetë ky kompleks gati filmik i lidhur vetëm me një brez femëror, atë timin? Thua ky tip të jetë krijuar shumë herët, jo aq nga këngët, filmat apo letërsia, sa nga prania apo mungesa e një burri real që ndeshej ose jo në qytetin tim, shtëpi, lagje, shkollë, e që pastaj çon në krijimin e një figure ideale varur nga natyra dhe prirjet e vetë personit? Apo ndoshta është krijuar po aq edhe nga prania dhe mungesa e një gruaje të caktuar që hasej ose që më mungonte përreth? Është krejt e mundur të jetë një prodhim ideal fëmijëror që sharton idealen me të mundshmen në kushte të caktuara. Më intereson të kuptoj atë që më duket si inkonsistencë e hipokrizi në sjelljen time ndaj burrave. E rritur në urën mes viteve ‘70 e ‘80, këto këngët më lart, sado kritike qofsha unë, kanë lënë një vulë me reliev të dukshëm në botën time emocionale. Dhe, sigurisht, ajo është bota që merr në dorë situatën herë pas here. Njerëzit gënjejnë veten kur thonë që, me moshë, mësohemi si t’u shmangemi ose t’i shmangim emocionet. Bëjmë ç’kemi në dorë, por ato nxjerrin krye kur më pak e pret.

Ku dhe si mund t’i ndihmojnë universitetet biznesin dhe konsumatorin koment

Besart Kadia

Ndërkohë që biznesi shqiptar duhet të bashkohet dhe të kuptojë minimalisht sjelljet e konsumatorëve vendas dhe më pas të jetë në gjendje të studiojë sjelljen e industrive të caktuara përballë këtyre preferencave apo presioneve që vijnë nga jashtë.

S

ot bizneset ndodhen përballë një realiteti të ri. Në fillim të viteve ‘90 ekonomia shqiptare në hapat e saj të parë kishte nevojë pothuajse për gjithçka, duke e krahasuar me një tokë të thatë, që pavarësisht sasisë së ujit që i hidhje përsipër, ajo do ta përthithte menjëherë dhe do të kërkonte më shumë e më shumë produkte, pavarësisht cilësisë.

Por koha ka bërë të sajën dhe konsumatori shqiptar ka tashmë të ardhura më të larta dhe një eksperiencë më të madhe përsa i përket produkteve që ata dëshirojnë. Ata dinë mirë se cilësia, mënyra e prodhimit dhe origjina e produktit që ata përdorin bën diferencën. Mjafton të kujtojmë numrin e madh të makinave gjermane Mercedez Benz në rrugët e Shqipërisë.

Globalizimi, marrëveshjet e tregtisë së lirë me vendet e rajonit, por dhe me vendet e BE-së kanë hapur dyert e kufijve shqiptarë, duke garantuar cilësi gjithnjë e më të lartë të produkteve dhe një çmim më konkurrues. Në këtë këndvështrim, gjersa konsumatorët janë gjithnjë e më të kënaqur, bizneset përballen me gjithnjë e më shumë vështirësi përsa i përket të ardhmes së tyre.

Kjo vjen pasi shumë industri tona janë implementuese të teknologjive, apo metodave të huaja të prodhimit, duke na bërë ne ndjekës të konkurrentëve. Mungesa e eksperiencës dhe shpenzimi në minimum për kërkim dhe inovacion e përkeqëson ende dhe më tej situatën. Sipas një raporti ndërkombëtar, bizneset shqiptare renditen të fundit në rajon dhe në Europë përsa i përket përqindjes së të ardhurave vjetore të shpenzuara për inovacion, duke izoluar gjithnjë e më shumë hapësirat që bizneset tona të jenë konkurrues në një ambient ku produkti nuk njeh kufij. Shumë prej nesh gjithnjë e më shumë përdorin internetin për të blerë një pallto nga Italia apo një libër të mirë në origjinal nga Amerika.

Të gjitha këto janë shembuj se teknologjia ka mundësuar konsumatorin vendas të ketë zgjedhje. Ndërkohë që biznesi shqiptar duhet të bashkohet dhe të kuptojë minimalisht sjelljet e konsumatorëve vendas dhe më pas të jetë në gjendje të studiojë sjelljen e industrive të caktuara përballë këtyre preferencave apo presioneve që vijnë nga jashtë. Duke huazuar idetë e Adam Smithit, përsa i përket specializimit të punëve për të rritur mirëqenien dhe produktivitetin, do të ishte mirë që dhe bizneset të delegojnë ose bashkëpunojnë me institucionet e specializuara për kërkim për të përballuar më mirë sfidat që ata hasin.

Për këtë arsye universitetet private apo publike po krijojnë institucione të mirëfillta kërkimore të cilat do të mund t’i vinin në ndihmë bizneseve tona apo dhe politikëbërësve. Kapacitetet njerëzore në institucionet publike dhe në biznese e kanë të pamundur të përqendrohen krejtësisht në studim të ekonomisë dhe tregut. Për këtë arsye, në këtë situatë që ndodh rrallë në Shqipëri, të gjitha palët e përfshira do të ishin te fituara dhe për këtë arsye duhet krijuar kjo urë lidhëse kaq e nevojshme për konkurrencën në ekonominë tonë për vitet e ardhshme. *Pedagog në UET. Moderator i emisionit Ora e Ekonomisë në Ora News.

20

MAPO

e ENJTE, 15 NëNTOR 2012 www.mapo.al

2012 UET Press / Scripta manent Amik kAsoruho

shQiPËriA, Ankthi dhe ËndrrA

shQiPËriA

ankthi dhe ëndrra refleksione për një kohë

Amik kAsoruho

Palermo

sport

E enjte, 15 nëntor 2012 www.mapo.al

MAPO

21

Paliuka, lëvdata për Samir Ujkanin Emri i tij mbart historinë e portës italiane, ndaj edhe kur jep një mendim duhet dëgjuar me kujdes. Ky është Xhianluka Paliuka, ish-portier i kombëtares së Italisë dhe shumë skuadrave në Serisë A. Në një intervistë së fundmi, Paliuka ka prekur edhe portën e Palermos, ku nuk i ka

kursyer elozhet për Samir Ujkanin. “Ujkani është një portier që më pëlqen, sepse luan pa frikë. Në shumë raste kur ka pësuar gola e kam parë që nuk ka pasur asnjë faj, ndaj edhe gjykoj që drejtuesit e Palermos kanë bërë shumë mirë që i kanë besuar atij. Më vjen mirë për këtë

gjë dhe jam i sigurt se ai nuk ka për të zhgënjyer”. Fjalët e ish-portierit të përfaqësueses së kaltër vijnë në një moment ku për gardianin kuqezi të Palermos janë ngritur disa pikëpyetje në lidhje me formën e tij, pasi ka qenë e luhatur në ndeshje të ndryshme.

Paqe në Zvicër, por kuqezinjtë tregojnë lojë 34

Përfundon 0-0 kundër Kamerunit, por në fund nuk ka ardhur goli aq shumë i kërkuar. De Biazi i provon thuajse të gjithë lojtarët e grumbulluar Jeton Selimi Luanim për herë të parë ndaj Kamerunit dhe për herë të parë do të duhej të përballonim një nga skuadrat më në zë të Kontinentit të Zi. Megjithatë kuqezinjtë shfaqin një lojë të mirë dhe mbase mund të kishin merituar edhe më shumë, nëse afrikanët nuk do të kishin tronditur traversën e Berishës në pjesën e dytë. Sidoqoftë, Shqipëria shfaqet një skuadër e bukur, e shpejtë dhe që kombinon saktë gjatë gjithë sektorit të fushës, përveçse pranë zonës kundërshtare, ku dëshira për të shënuar dhe shpeshherë egoizmi i tepruar i Sadikut do të na bëjë që të humbasim momente të mira për të kërcënuar rrezikshëm.

De Biazi e nis me një 4-4-2 të pastër.

Në mbrojtje Arapi e nis titullar në të majtë duke spostuar Lilën në pozicionin e tij natyral, të djathin, ndërsa në qendër është Cana-Mavraj. Bulku dhe Lilaj do të jenë diga përpara mbrojtjes, ndërsa Vila dhe Roshi mbulojnë krahët e majtë dhe të djathtë. Dyshja e sulmit, Sadiku-Çani do të kenë për detyrë të finalizojnë. Sfida nis keq, keq sepse Kameruni është tmerrësisht i shpejtë dhe vë në vështirësi mbrojtjen tonë në mënyrë konstante. Do të jenë dy rastet e rrezikshme, por porta jonë do të jetë me

Miqësoret Koreja e Jugut – Australi Kinë – Zelandë e Re Tajlanda – Butan Malajzia – Hong Kong Tanzani – Kenia Gjeorgji – Egjipt Armeni – Lituani Rusi – SHBA EBA – Estoni Bullgari – Ukrainë Çeki – Sllovaki Algjeri – Bosnje Qipro – Finlandë Maqedoni – Slloveni Arabi – Argjentinë Tunizi – Zvicër Andorra – Islandë Lihtenshtejn – Malta Afrika e Jugut – Zambia Izrael – Bjellorusi Kili – Serbi Marok – Togo Rumani – Belgjikë Turqi – Danimarkë Luksemburg – Skoci Austri – Bregu Fildishtë Gabon – Portugali Holandë – Gjermani Hungari – Norvegji Suedi – Angli Shqipëri – Kamerun Poloni – Uruguai Irlandë – Greqi Itali – Francë

1-2 1-1 5-0 1-1 1-0 0-0 4-2 2-2 2-1 0-1 3-0 0-0 0-3 3-4 0-0 1-2 0-2 0-1 0-1 1-2 1-3 0-1 2-1 1-1 1-2 0-2 2-2 0-0 0-2 4-2 0-0 1-3 0-1 1-2

fat sepse goditjes e Eto’o do të përfundojnë jashtë. Por kuqezinjtë zgjohen. Lilaj futet në ritmin e ndeshjes dhe kjo ndihmon shumë Lilën dhe Roshin, që këmbëngulin shumë nga e djathta. Sidoqoftë, pavarërisht presionit kuqezi, goli nuk do të vijë ndërsa rastet e paraqitura nuk do të jenë nga ato fatalet, pavarësisht se aksionet do të jenë mbresëlënëse. Me fillimin e pjesës së dytë, Shqipëria do të jetë edhe më e rrezikshme, ndërsa Kameruni do të mbërthehet në portë. Futja e Ba-

klasifikimi

Barcelona, mbretëreshë e Facebook Milani, italiania e vetme në top-10 Ecuria negative në këtë sezon nuk ndikon në dashurinë e tifozëve për bluzën. Në rrjetin social Facebook mbështetësit e Milanit janë dukshëm më të shumtë në numër se të çdo skuadre tjetër italiane, edhe pse kuqezinjtë po kalojnë momente shumë të vështira në Serinë A. Në klasifikimin e faqes me të ndjekur të rrjetit social amerikan, Milani ka marrë rreth 12 milionë “Pëlqime”, duke lënë pas ndjeshëm Juventusin që renditet në vendin e 11-të me 4.5 milionë, ndërsa Interi klasifikohet 10 pozicione më poshtë, në të 21-in me 1 milion e 810 mijë “pëlqime”.

Skuadra më e pëlqyer nga përdoruesit e Facebook është Barcelona, që i kalon 36 milionë fansat, ndërsa pas katalanase renditet Reali i Madridit dhe Mançester Junajtid, që kanë diferencë të vogël mes tyre.

Interesante, por aspak surprizë është përfshirja në 10 skuadrat më të pëlqyera dy turket, Gallatasaraj dhe Fenerbahçe. Më shumë se Interi

10 vendet e para

Skuadra Shteti 1) Barcelona Spanjë 2) Real Madrid Spanjë 3) Mançester J. Angli 4) Çelsi Angli 5) Milan Itali 6) Arsenal Angli 7) Liverpul Angli 8) Gallatasaraj Turqi 9) Fenerbahçe Turqi 10) Bajern Mynih Gjermani

Fansa 36.691.000 32.858.000 28.533.000 13.762.000 12.206.000 11.778.000 10.529.000 7.581.000 6.099.000 5.279.000

kanë tifozë në Facebook dy skuadra të lindjes aspak të njohura, të paktën në Perëndim, Persib Bandung nga Indonezia dhe Chivas nga Meksika, me rreth 2.5 milionë pëlqime.

Në klasifikimin e vendeve kryeson Anglia me 71 milionë fansa, ndërsa Spanja ka vetëm 1 milion më pak. Italia është në podium me vendin e tretë, me rreth 20 milionë fansa, ndërsa më pas vjen Turqia, me 19 milionë. Klubet europiane kanë 84% të fansave nga 239 milionë në total, ndërsa klubet nga Amerika vetëm 13 %.

kajt në fushë do t’i japë më shumë fantazi lojës sonë, ndërsa lojtari i Çernomorets do të hedhë topa të mrekullueshëm, që fatkeqësisht nuk do të shfrytëzohen nga Çaani, e sidomos nga Vajushi.

Megjithatë, rastin më të mirë për shënim do ta kenë afrikanërt, ndërsa Berisha do të shohë i frikësuar topin që do të kërcënojë rrjetën, por që fatmirësisht do të stampohet në traversë.

Megjithatë, Shqipëria e ka kërkuar golin. E vetmja gjë që i ka munguar kësaj

miqësoreje të luftuar fort, me kuqezinjtë tepër dinjitozë përballë një emri potencial në futboll, si Kameruni. Sinjale pozitive nga të rinjtë e afruar rishtas nga De Biazi, që japin garanci në rast të cdo nevoje të kombëtares për ndeshjet në vijim. Mbyllet në barazim ndeshja e fundit për këtë vit e kuqezinjve, teksa De Biazi feston pa humbje 1-vjetorin e tij në krye të kuqezinjve, duke marrë jo pak përgjigje nga lojtarët për kualifikuesen e radhës, që do

ta luajmë në mars kundër Norvegjisë.

Kjo është hera e parë që Shqipëria ndeshej me një skuadër afrikane (kemi luajtur edhe me Algjerinë, por ajo miqësore nuk njihet nga FIFA). Kameruni në Kupën e Botës ka marrë pjesë gjashtë herë, teksa rezultatin më të mirë e ka në “Itali `90’, ku u fut në tetë ekipet më të mira të Botërorit.

Sakaq, Kameruni ka fituar katër herë edhe Kupën e Afrikës në 1984, 1988, 2000 dhe 2002.

Tjetër bëmë e Kukësit, 3-0 Besës dhe i dyti, fiton edhe Laçi Mund t’ju duket e çuditshme, mbase dhe shumë e shpejtë për realitetin shqiptar, por Kukësi, skuadra verilindore që deri pak muaj më parë njihte si kulmin e saj Kategorinë e Parë, tashmë po shndërrohet nga një “outsider” për mbijetesë, në një “hirushe” për titullin.

Kjo sepse kuksianët e Armando Cungut janë të dytët në renditje me 18 pikë, 3 më pak sesa Skënderbeu kryesues, pavarësisht se korçarët kanë për të rikuperuar një ndeshje me Flamurtarin.

Por, dy skuadrat, kampionia në fuqi dhe e sapongjitura në kategorinë e më të mirëve, kanë një emërues të përbashkët: shifrën 0 në kolonën e humbjeve.

Në sfidën e djeshme të luajtur kundër Besës, një tjetër skuadër e ardhur nga poshtë por më një uri të madhe, Kukësi ka arritur të triumfojë 3-0.

Ndeshja nis me një minutë heshtje, në nderim të gjyqtarit të ndarë aksidentalisht nga jeta para pak ditëve, Rigers Pjetrushi. Kuksianët organizojnë disa aksione të rrezikshme, si

logjikë e dominimit total që i bëjnë lojës, por shfaqin paqartësi në finalizim. Nis mbarë fraksioni i dytë i ndeshjes për verilindorët, teksa Biskup shënon golin e parë me kokë në minutën e 47-të. Goditja nga këndi e Alikajt shkon në zonën mike, aty ku ish-mesfushori i Skënderbeut bën diferencën dhe zhbllokon rezultatin e bardhë. Progni është tepër i rrezikshëm me driblimet nga krahu, ndërkohë që mbërrijnë edhe dy gola të tjerë radhazi. Fillimisht realizon serbi Popoviç në portën e Hoxhës, ndërsa “qershia mbi tortë” është “perla” e Prognit nga distanca, që pushon në trekëndëshin e portës së Besës. Kjo ishte ndeshja e dytë radhazi në shtëpi për kurbinasit, ndërsa beratasit i kishin mysafirë në Laç brenda pak ditësh. Kurbinasit arrijnë t’i zhbllokojnë shifrat e bardha në minutën e 22-të. Një goditje dënimi e ekzekutuar nga Sefgjini shkon në gjysmëlartësi në zonën e portierit Llani. Reagon skuadra e Muzahit, që

Superliga Të prapambetura Kukësi – Besa Laçi – Tomori

3-0 4-3

Skuadra 1) Skënderbeu 2) Kukësi 3) Laçi 4) Teuta 5) Tirana 6) Bylis 7) Vllaznia 8) Besa 9) Flamurtari 10) Kastrioti 11) Luftëtari 12) Shkumbini 13) Apolonia 14) Tomori

N F B 9 6 3 10 4 6 10 5 2 10 5 2 10 4 4 10 4 3 10 4 3 10 4 3 9 3 3 10 3 3 10 3 1 10 1 4 10 0 5 10 0 4

H 0 0 3 3 2 3 3 3 3 4 6 5 5 6

P 21 18 17 17 16 15 15 15 12 12 10 7 5 4

arrin ta spostojë lojën në gjysmëfushën vendëse. Protagonist është kapiteni Mile, që në minutën e 40-të godet traun e portës kurbinase, për të mos zgjatur shumë, pasi dy minuta më pas gjen edhe rrjetën e Vashakut. Në pjesën e dytë, skuadra vendëse do të shënojë një gol më shumë se kundërshtari, për ta mbyllur ndeshjen me shifrat 4-3.

22

MAPO

E enjte, 15 nëntor 2012 www.mapo.al

Kontrabandimi i cigareve me anë të arkivoleve

Fjalëkryqi klasik

Kontrabandistët transportojnë miliona paketime me cigare nëpër Bullgari me anë të arkivoleve, ndërsa nganjëherë ata angazhojnë funeral të plotë në mënyrë që të mashtrojnë autoritetet. Shefi i doganave të këtij vendi ka thënë se metoda tjetër e transportimit të ‘mallit’ është me anë të automjeteve të ambulancës.

Këto deklarata vijnë pasi policia bullgare ka kapur 25 milionë paketime të cigareve që transportoheshin në këto forma. Po ashtu, në Sofje janë kapur cigare në paketime që shkruante se përmbanin brokoli. Besohet se ato vinin nga Dubai, ndërsa vlera e tatimit që i janë shmangur, ishte rreth 1.8 milionë euro. Bullgaria është një nga vendet me numër të madh të duhanpirësve.

Rreth 44 për qind e banorëve janë duhanpirës.

1

2

3

4

5

11 15

Pesë studentë nga Universiteti i Harvardit e kanë dërguar një hamburger të shijshëm në hapësirë, në lartësi prej 30.000 metra mbi tokë. E gjithë ngjarja është xhiruar, ndërsa videoja me titull “Operation Skyfall: First Hamburger In Space” (Operacioni ‘Skyfall’: Hamburgeri i parë në hapësirë) është publikuar në YouTube. Pas arritjes në lartësinë prej 30.000 metrash, balona e mbushur me helium është shpërthyer dhe e ka kthyer hamburgerin në tokë, i cili është gjetur (përmes GPS) në një dru në afërsi të Bostonit.

Horoskopi i ditës

DASHI (20/III-20/IV)

DEMI (21/IV-20/V)

BINJAKET (21/V-20/VI)

GAFORRE (21/VI-22/VII)

Gjithçka do jetë e qetë dhe harmonike në jetën në çift. Marrëdhënia me partnerin do bëhet edhe m ë h a r m o n i ke dh e bashkëpunimi do të rritet më shumë. Ju b e q a r ë , n ë s e ke n i mundësi të lëvizni jashtë qytetit tuaj bëjeni sot.

Jeta sentimentale e çifteve do të mbështetet nga Jupiteri. Për pjesën më të madhe surprizat do jenë pa mbarim dhe do përjetoni mjaft kënaqësi.

Venusi do e ndezë atmosferën për beqarët. Do ndiheni mjaft mirë pranë atij që do takoni.

Dukemenduarpërtëardhmen, sot do filloni ta përforconi marrëdhënien në çift.Gjithsesimoseharroni të tashmen dhe jetojini gjëratashtusijuvijnë.Nëse jeni vetëm, mund të keni edhe dashuri me shikim të parë. Marsi do jetë ai që do “luajë” në favorin tuaj.

Jeta juaj në çift do jetë paksa e trazuar, por nuk ka asgjë për t’u shqetësuar.

Në fakt ju gjithmonë keni tendencën t’i dramatizoni gjërat. Beqarët do e zgjerojnë rrethin e shoqërisë së tyre dhe do ia kalojnë mirë. Dikush do jua vërë syrin gjatë kësaj kohe.

22

26

27

31

28

37 41

44

45

VIRGJERESHA (23/VIII-22/IX)

PESHORJA (23/IX-22/X)

AKREPI (22/X-21/XII)

Nëse keni krijuar një lidhje do ndiheni të lumtur.

Partneri do ju përkëdhelë mjaft dhe do ndiheni më të dashuruar se kurrë. Beqarët do e kenë paksa të vështirë të arrijnë dashurinë që kanë ëndërruar, por gjithsesi duhet ta provojnë.

Me ndihmën e Mërkurit ju do të luftoni kundër problemeve që keni pasur me partnerin dhe kundër rutinës. Flisni më shumë me të për të kuptuar dëshirat e njëri-tjetrit. Disa do kenë vetëm aventura, por disa të tjerë do takojnë edhe shpirtin binjak.

Plutoni do ju nxitë të mos jeni tolerantë me partnerin dhe kjo do sjellë goxha debate.Vetëm nëse lidhja juaj është shumë e fortë nuk do tronditet aspak sot. Beqarët, edhe pse nuk e durojnë me vetminë, duhet të tregohen të matur për të krijuar një lidhje.

Mërkuri do ndikojë jashtëzakonisht në lidhjen tuaj. Do kërkoni më shumë liri dhe pavarësi. Ata që nuk kanë shumë kohë që janë lidhur. Për beqarët, aventurat e nisura kot dhe pa të ardhme mund të kthehen në diçka shumë të fortë.

SHIGJETARI (22/XI-21/XII)

BRICJAPI (22/XII-20/I)

UJORI (20/I-19/II)

PESHQIT (20/II-19/III)

Venusi, i cili do ndikojë mjaft në jetën tuaj sentimentale, do jiu ndihmojë të zgjidhni disa probleme që kishin turbulluar marrëdhënien me partnerin. Tregohuni pak më të duruar! Beqarët do ndihen si nën efektin e një pluhuri magjik.

Të mbështetur nga Venusi dhe Marsi, do keni një rizgjim të pasionit në lidhjen tuaj. Monotonia që kishte filluar t’ju rrethonte, do të zhduket.

Pritet edhe një mbrëmje romantike me qirinj. As beqarët nuk do të harrohen nga yjet.

Dëshira për të qenë më të lirë duhet menduar me kujdes. Para se të merrni çfarëdo lloj vendimi, duhet të reflektoni me kujdes. Beqarët do jenë plot entuziazëm dhe të sigurt se do e gjejnë sot atë që duan. Dëshirat do ju realizohen.

Tri yje do bashkëpunojnë me njëri-tjetrin për t’ua bërë ditën më të bukur dhe plot ngjyra. Nëse jeni të lidhur, pasioni do të rizgjohet. Për sa iu përket beqarëve, do kenë takime interesante. Gjithsesi mos hidhni asnjë hap pa i njohur mirë personat.

38

42

Koha e fillimit ____:____ Koha e mbarimit ____:____

46

48

49

50

Horizontalisht

Vertikalisht:

1. Fis ilirësh që njiheshin si detarë të zotë. 6. Gianni, këngëtar i njohur italian. 11. Elbasani në makina. 12. Ka edhe një kafe të tillë. 13. Kafshë e madhe gjitare. 14. Riorganizim a shndërrim i thellë i diçkaje. 17. Besim njohur i teatrit shqiptar. 19. Është shenjë horoskopi. 21. Mjet për të mbyllur derën. 22. Repart Komunal. 23. Pa folur dhe pa lëvizur. 25. Pajisje shtëpiake. 27. Nënë në dialekt. 30. Këshilli Rinor. 31. Tërësia e njerëvze që janë në drejtimin e një redaksie. 32. Lumë i vendit tonë. 33. Tirana në makina. 34. Baba. 35. Muaj i vitit. 36. Drita e aparatit fotografik. 37. Varg gjërash të njëjta, të ngjashme ose me ndonjë tipar të përbashkët. 39.

Mysliu, regjizor i njohur. 41. Rregullim, ndreqje e diçkaje. 43. Zeneli, Hero. 45. Figurë gjeometrike. 47. Notë muzikore. 48. Grandi e këngës italiane. 49. Broke uji. 50. Ndajfolje kohe.

1. Shpend me bisht të gjatë. 2. Në mënyrë të papritur. 3. Njeri që s'mund të lëvizë dot nga vendi. 4. Pjesë e ligjëratës, që tregon sasinë e sendeve.

5. Tregu Financiar. 6. Dhembje e thellë shpirtërore që ndjejmë për dikë që ndodhet larg. 7. Markë makine. 8. Kthesë rrënjësore në një fushë të dijes, të shkencës, të artit etj. 9. Vegël muzikore popullore. 10. Shtet në Gjirin Persik. 15. Teshat. 16. Të qënit në numër më të madh se kundërshtari. 18. Gaz që gjendet në atmosferë. 20. Bashkim qelizash të njëllojta.

24. Dije e thellë e fituar nga përvoja e jetës. 26. Rreth i vendit tonë. 28.

Vendi ku merren paratë në bankë. 29. Parësor. 32. Mund të jetë Tirana, ose Korça. 33. Numër rendor. 35. Infermiere në maternitet. 38. Shpend nate. 40. Ndajfolje mënyre. 42. Gjah i kapur. 43. Pjesëz mohuese. 44. Fill për të qepur. 45. Këshilli Europës. 46. Teatri Kombëtar.

Sudoku | nivel mesatar 2

4

3

6

2 1 4 2

8 5 3

7

4 LUANI (23/VII-22/VIII)

29 33

36

40

47

23

32

35

43

Fjalëkryqi klasik është një nga lojërat enigmatike më të përhapura në botë. Fjalëkryqet e para filluan të botoheshin që në shekullin e XVIII dhe vazhdon të jetë e preferuar edhe në ditët e sotme.

10

18

21

25

30

39

9

17 20

24

34

8

13

16

19

Hamburgeri i parë në hapësirë

7

12

14

23

6

9

1

3 1 8

8 4

5 9 2 7 8

3

7

9

5 9 6 1

6 4 1 5

8 6 5 4

9 1

Plotësoni vendet bosh në mënyrë që çdo rresht e kolonë të ketë numrat nga 1-9.

8

8 4

5

2

6

Koha e fillimit ____:____

9

Koha e mbarimit ____:____

Numërkryq

Shah | nivel mesatar Gjeni figurën duke bashkuar pikat

4 1 7 8 Plotësoni tabelën me numrat e dhënë!

Numra me 3 shifra:

21524, 23118, 35224, 38255, 52638, 52648, 62012, 65201.

044, 178, 255, 642.

Numra me 4 shifra:

Koha e fillimit ____:____ Koha e mbarimit ____:____

I bardhi lëviz dhe fiton në të dy rastet e e dhena në skemën e mësipërme. Sfidat e dhëna janë të përzgjedhura nga profesionistë të vërtetë të lojës së Shahut

023026, 084523, 171641, 202026, 254152, 263201, 295555, 469695, 457795, 458798, 558352, 695147, 727216, 784795.

Numra me 5 shifra:

01232, 05437, 16507, 18515,

Ngjyrosni pjesën me pikë dhe zbuloni figurën

Përgjigjet nr të djeshëm

T

Gjeni 10 ndryshimet

Numra me 6 shifra:

1235, 1526, 1652, 2452, 2456, 2521, 2927, 5090, 5126, 5320, 5658, 5741, 5987, 6352, 8286.

O

I T

E

T

A

L

I

O

K

I

D

S

T K

U L

B

L

I

M

A

T

O

R

A

S

J

O

A

N D

H

K

I B

A

R

T

I

P

O

L

T

A

R

I

D

E

D

F

E

R

A

E

E P

I

O

A K

A

U

T

Z

R

M A

I

T

N

K

A

L

I

K

E

T

T

E D

F A

A

A

R

A

D

K

M

E

R

U

N

D

E

F

I

N

K

U

M

U

B

I

T

E

K

E

L

A

L

B

I

K

2

6

5

1

4

5

8

9

5

8

7

4

8

5

4

1

8

4

1

0

2

3

0

2

1

5

6

5

9

8

7

4

8

5

4

1

5

2

1

0

2

3

0

2

1

5

6

2

4

5

8

9

7

8

4

5

1

5

2

1

0

2

3

2

1

0

2

5

9

8

7

5

4

8

1

3

2

6

3

2

0

1

5

2

6

5

4

7

8

9

0

1

5

2

4

6

5

1

2

0

3

0

2

5

M

A

O

R

9

7

8

4

5

8

1

5

2

6

5

4

1

5

2

0

3

2

1

5

0

2

1

6

3

2

5

9

7

8

4

8

1

2

0

1

5

9

3

5

7

8

5

2

1

4

6

5

8

2

1

2

0

3

2

1

4

6

5

9

8

7

1

8

3

H

I

A

N

A

T

A

S

E

M

I

T

I

T

I

V

E

e ENJTE, 15 NëNTOR 2012 www.mapo.al

MAPO

Atë Shtjefën Gjeçovi (1874-1929)./ Autori: Kel MArubi / 1924

23

veprimtar i lëvizjes kombëtare, etnolog, arkeolog dhe shkrimtar, klerik françeskan, eksplorues i madh në fushën e etnologjisë shqiptare. Përkrahu kryengritjet kundërosmane gjatë viteve 1906-1912; më 1916 u ngrit kundër padrejtësive të ushtrisë austro-hungareze; më 1920 mori pjesë në luftën e vlorës. në Zarë të Dalmacisë, Pejë, e Gjakovë luftoi kundër synimeve shkombëtarizuese të serbëve ndaj popullsisë e kulturës shqiptare. u vra nga serbët në Zym të Gjakovës. veprat e tij më të rëndësishme janë: “Dashtunia e Atdheut”, “Agimi i gjytetnisë”. ndihmesën më të rëndësishme e dha në fushën e etnologjisë. Me një punë hulumtuese shumëvjeçare përgatiti për botim veprën madhore “Kanuni i lekë Dukagjinit” (1933) që e bëri të njohur në botën shkencore.

Fototeka

Marubi Adresa: Rr.BLV.GJERGJ FISHTA Nd.70 H1 Njësia Bashkiake Nr.7 Kodi Postar 1023

CMYK

24

MAPO

e ENJTE, 15 NëNTOR 2012 www.mapo.al

liBri i ri i

Blendi Fevziut

100 vjet

Një ekskursioN Në politikëN e shtetit shqiptar (1912 – 2012) Ismail Qemali, Princ Vidi, Ahmet Zogu, Enver Hoxha, Ramiz Alia, Sali Berisha, Fatos Nano, të gjithë bashkë në një libër! Një ekskursion në politikën e shtetit shqiptar nga 1912 deri më sot!