Gazeta Mapo

FAQE 9

DEL NGA KOMA STUDENTJA E TRAGJEDISË SË HIMARËS, S’MBAN MEND ASGJË Eriselda Guberi u zgjua dje pas 25 ditësh në gjendje kome dhe sipas të afërmve të saj në Austri ajo ende nuk ka kujtuar dhe kuptuar asgjë se çfarë ka ndodhur

DREJTOR ARTUR ZHEJI - KRYEREDAKTOR ARION SULO - E PREMTE, 15 QERSHOR 2012. NUMËR 602. VITI III BOTIMIT. ÇMIMI 30 LEKË. 1.5 EURO. WWW.MAPO.AL E-MAIL: GAZETAMAPO@GMAIL.COM. ADRESA: BLV "GJERGJ FISHTA"

Artan Hoxha: Pse u tërhoqa dhe beteja kundër shpifjes 20-vjeçare

META: RRËFEJ DARKËN ME RAMËN NË GJIRIN E LALËZIT Kreu i LSI pranoi se në darkën me Edin Ramën është folur për çështjen e Presidentit, reformën zgjedhore, atë parlamentare si dhe heqjen e imuniteteve. Sipas tij, nuk ka pasur marrëveshje për krijimin e një shumice tjetër në Kuvend apo mazhorance të re për Presidentin me PS. “Menuja nuk përmbante ngjala.” Dorëheqjet e Zaganjorit dhe Hoxhës, dhe pse e mbështeti propozimin e Idrizit për Nanon. Kërkesa për ritme më të larta në qeverisje, dhe cila është e ardhmja e koalicionit me PD në zgjedhjet e 2013-ës. FAQE 2

Ish-kandidati për President ka reaguar për herë të parë në rrjetin social Facebook lidhur me tërheqjen e tij: Kanë hedhur baltë mbi mua. Më akuzojnë prej 20 vitesh, është koha e së vërtetës.

Mesazh për miqtë nga Durrësi të viteve të gjimnazit: Ju më njihni FAQE 3

Tkurret Moratoriumi, lejohen varkat me vela dhe jahtet FAQE 4

NGËRÇ

NGA BUJAR KAPEXHIU

Koha për Union Fiskal Europian

KOMENT EPIDAMN ZEQO

Vendimi i plotë, pse u rrëzua akuza e vrasjes për Pinarin dhe Delijorgjin Katër muaj pas shpalljes së vendimit, Gjykata e Tiranës zbardh të vërtetat e Gërdecit: “Pajisjet e punës ishin leva dhe sqepare, pinca dhe dara

Pse një debat i munguar por i nevojshëm në Shqipëri?...

Ambasadori hegjemonist i Shqipërisë Kur s’ka kush t’ua tregojë vendin që u KOMENT IMER MUSHKOLAJ takon...

persona, që u hakmorën ndaj vrasjes së një 60-vjeçari dy vjet më parë nga nipi i viktimës. Gjysh e mbesë, Kolë dhe Marije Quku kanë mbetur të vrarë ndërsa janë qëlluar me breshëri automatiku në arën pranë shtëpisë së tyre, në hakmarrje të vrasjes që nipi i Kolës, Gjokë Quku kishte bërë para dy vjetësh pas një sherri për një vijë uji.

Marija 17 vjeçe dhe gjyshi i saj janë qëlluar afër shtëpisë së tyre në... FAQE 5

Tragjedi në Shkodër, ku për një vrasje të para dy viteve, dy persona kanë ekzekutuar me breshëri kallashnikovi gjyshin 70 vjeç dhe mbesën e tij Vija e ujit është kthyer në rrjedhë gjaku në Kasnec të Kirit në Shkodër.

Një 70-vjeçar dhe mbesa e tij u vranë në një breshëri kallashnikovi nga dy

Tre deputetët e shumicës qeverisëse kanë paraqitur një amendament për të lejuar lundrimin e anijeve me vela dhe jahteve

OP-ED / 10-11

Hakmarrja, gjyshi dhe mbesa 17 vjeçe vriten për një vijë uji

“Gjatë zbatimit të kontratës së parë, nga kompania “SAC” është kërkuar t’i jepej mundesia e një kontrate tjeter për demontimin e municioneve të tjera të një kalibri më të madh, me justifikimin se kjo kompani ka resurse... FAQE 6-7

KRYEMINISTRI

Grusht bashkuar

Berisha pas virozës, kontroll rutinë në Sanatorium

FAQE 4

EDITORIAL / 11 HENRI ÇILI

Kush ka të drejtë morale t’i kërkojë Nanos të mos kthehet? Askush! Është befasues një agresivitet i mjedisit gazetaresk dhe shumë aktorëve të tjerë ndaj asaj që Fatos Nano ka shpallur së fundmi si “Lëvizja Nano për Fitoren e Socialistëve”. Përveçse befasues si agresivitet, është në inkoherencë totale në raport me qëndrimet për aktorët e tjerë politikë aktivë në skenën politike shqiptare, ku të gjithë kanë të drejtë të vazhdojnë, pavarësisht se humbin e nuk japin dorëheqjen, pavarësisht se vjedhin zgjedhjet e vijojnë të quhen fitues, pavarësisht se mbarojnë mandatin presidencial dhe i kthehen jetës politike partizane me një parti...

2 02

MAPO

e premte, 15 QERSHOR 2012 www.mapo.al

politika

Kreu i LSI pranoi se në darkën me Edin Ramën është folur për çështjen e Presidentit, reformën zgjedhore, atë parlamentare si dhe heqjen e imuniteteve.

Meta: Rrëfej darkën me Ramën në Gjirin e Lalëzit Dorëheqjet e Zaganjorit dhe Hoxhës dhe pse e mbështeti propozimin e Idrizit për Nanon. Kërkesa për ritme më të larta në qeverisje dhe cila është e ardhmja e koalicionit me PD në zgjedhjet e 2013-ës.

Marrë nga Top Story Keni qenë në këtë studio kur sapo jeni kthyer nga Uashingtoni, brenda mazhorancës u fol për një proces konsensual për zgjedhjen e Presidentit, votuat kandidatin e mazhorancës, duket sikur u bë shumë zhurmë për asgjë?

Nuk është aspak kështu. Mendoj se zgjedhja e Presidentit të ri, i cili tani quhet Bujar Nishani, nuk ka qenë një zgjedhje aspak arrogante e mazhorancës, as e paramenduar dhe as e paragjykuar. Ka qenë rezultat i një procesi që pati të papriturat e tij, që lidhej me afatet kushtetuese që përcaktojnë zgjedhjen e presidentit, por dhe me pasojën që vjen nga moszgjedhja, që janë zgjedhjet e parakohshme, diçka që nuk i duhej aspak vendit, për më tepër kur ende nuk ka përfunduar ende reforma zgjedhore dhe kur vendi është në një proces për të marrë statusin e vendit kandidat në fund të këtij viti, pra e kam votuar zotin Nishani dhe jam shumë i qetë për këtë gjë, jo sepse kam votuar një anëtar të kryesisë së PD apo një ministër të saj në momentin, përpara se të ndodhte ky proces, por sepse kam votuar një koleg për të cilin kam shumë konsideratë, sepse është një politikan shumë korrekt, institucional, njerëzor dhe jam i sigurt se duke hequr kostumin e ministrit apo edhe fanellën blu të PD dhe duke veshur kostumin e Presidentit ai do të dijë të përballojë me dinjitet këtë detyrë dhe do të dijë të ndërtojë të gjitha urat e domosdoshme të bashkëpunimit me opozitën dhe me gjithë aktorët e tjerë për të qenë një President sa më bashkëpunues dhe për të qenë një president që do i shërbejë në radhë të parë vendit.

E ka propozuar Rama emrin e Pandeli Majkos e gjeneral Lleshit?

Djegia e tre raundeve, duke i qëndruar emrit të zotit Zaganjori. Mazhoranca pasi doli me emrin e zotit Zaganjori, kur persona të tjerë nuk ishin pranuar.

A ka qenë edhe emri i Artan Hoxhës në kohën kur u propozua edhe emri i Zaganjorit?

Fillimisht në këtë periudhë Artan hoxha nuk ka pranuar në periudhën e parë, sepse nuk ka qenë i interesuar në këtë detyrë. Mazhoranca në këto kushte nuk mund të dilte me emër tjetër, sepse priste kundërpropozim nga opozita.

Ju e bëtë faktin e kryer, e ju e publikuat pa komunikuar zyrtarisht me opozitën?

Nëse zoti Patozi me zotin Ruçi do të kishin pasur mundësi të takoheshin menjëherë, situata mund të ishte ndryshe, këtë gjë nuk mund ta parashikonim. Opozita kishte të drejtën e saj sovrane të propozonte nëse

nuk pranonte këtë kandidaturë, për ne nuk kishte asnjë problem… Çfarë ndodhi me z.Hoxha, i cili hipi në makinë për të ardhur në Kuvend dhe më pas u tërhoq…

Z.Hoxha është njeri shumë simpatik, sipas vlerësimit tim... Për çështjen e tërheqjes së tij unë mendoj se ai ka besuar, ka shpresuar se nuk do të kishte arsye që të kundërshtohej seriozisht nga PS-ja, kishte marrë edhe mesazhe urimi nga përfaqësues të caktuar të saj, ndërkohë që paraditen kur pritej që normalisht të fillonte Kuvendi, ai ishte sulmuar, denigruar, shantazhuar në forma fare të ulëta për çështje që absolutisht për mendimin tim janë spekulime dhe në këto kushte ai ishte përsëri i hapur, i hapur edhe për të shkuar në Parlament drejt zgjedhjes e duke menduar se gjithçka ishte një shantazh pa ndonjë vlerë reale, por i hapur edhe për t’u tërhequr në kushtet kur edhe kur kjo figurë sillte polarizim nga pala tjetër, pra nuk arrinte qëllim për të gjetur konsensus. Kam qenë bashkë me zotin Berisha dhe më të kur ai gjykoi dhe vlerësoi edhe pas diskutimit me ne që në këto kushte nëse ju mendoni se duhet të ecë përpara nuk kam asnjë problem, gjithçka është shpifje shantazh. Thelbi i promovimit të kësaj kandidature nga ana jonë ishte përsëri për të ecur me një figurë jopartiake dhe për t’i dhënë edhe një mundësi opozitës dhe për të reflektuar dhe nuk kishte asnjë arsye përse z.Hoxha të mos votohej, të mos përkrahej. Por përderisa situata vazhdonte të ishte agresive, pra kjo kandidature nuk është se po sillte konsensus, atëherë ai mendonte që a do të kishte kjo ndonjë vlerë më të madhe në këtë proces.

Pse jo zonja Topalli?

Ky proces për ne nuk ka qenë i lidhur dhe i kushtëzuar me emra të caktuar. Për mua dhe për LSI-në, për ne mund të ishte zonja Topalli dhe përderisa është kryetare e Parlamentit, nuk do të kishte asnjë arsye pse të mos ishte presidente. Besoj se është anatemuar padrejtësisht, dhe ajo nuk e ka kërkuar këtë gjë dhe për këtë jam i bindur. Nuk kemi përjashtuar as zotin Nano dhe askënd tjetër. Qëndrimi ynë ka qenë cilindo që të jetë konsensual. Mund të jetë konsensual nga PD apo edhe nga PS. Kjo vjen pas darkës në shtëpinë tuaj mes zotit Rama dhe ju?

Fakti që LSI kishte në këtë marrëveshje që për çështjen e Presidentit do të realizonte një konsensus me PD, kjo krijonte dhe një hapësirë të kufizuar, sepse nëse nuk do të ishte kjo do të mund të bashkëpunonim me PS në Parlament për të zgjedhur një figurë të LSI-së, për të zgjedhur zotin Nano, Meidani, Pëllumbi. Marrëveshja është marrëveshje. Por përpjekja jonë për të

dalë me figurën e zotit Zaganjori ka qenë tepër serioze dhe ka qenë përpjekje për të arritur konsensus maksimal.

Askush nuk duhet të priste dhe unë nuk kisha iluzione që PD do të pranonte që t’i dhuronte presidentin opozitës, e rëndësishme është të ndërtohej një proces për të ndërtuar figura të pranueshme nga ana e opozitës.

Kjo ka qenë përcaktuar që në fillim...

Nuk ka qenë e vërtetë, ka qenë produkt i rrethanave, nëse ky ishte objektivi mund të ishte realizuar që tre raunde të ishin realizuar brenda ditës, do digjeshin të tria dhe kalonim direkt te votimi i thjeshtë.

Takimi juaj me zotin Rama është i rëndësishëm?

Mendoj se më e rëndësishme është që zoti Rama prej nëntorit të vitit të kaluar, ka një kurs më konstruktiv, më proeuropian, dhe është treguar i interesuar për të kontribuar, për të zhbllokuar proceset integruese, për këtë kemi disa raste e votime në Parlament, më e rëndësishmja është që të vazhdohet në këtë rrugë në këtë drejtim dhe në takimin që kam pasur me zotin Rama pak a shumë për këto çështje janë diskutuar. Darka është darkë.

Ka një interes publik, keni ngrënë vërtet ngjala në Gjirin e Lalzit?

Nuk ka ngjala në Gjirin e Lalzit.

Unë mund t’ju pyes ju, por mund të pyes dhe Nard Kokën...

Edhe miku ynë të njëjtën gjë do të konfirmojë. Mendoj që është shumë e rëndësishme të fokusohemi drejt së ardhmes.

Në darkën e famshme u fol për Presidentin?

Unë mund t’ju them se kjo çështje është përmendur vetëm në këtë kontekst, që çështja e presidentit është një çështje e rëndësishme dhe se duhet të ketë një proces konstruktiv, por absolutisht nuk është përmendur asnjë

Unë mund t’ju them se kjo çështje është përmendur vetëm në këtë kontekst, që çështja e presidentit është një çështje e rëndësishme dhe se duhet të ketë një proces konstruktiv, por absolutisht nuk është përmendur asnjë emër

emër. Nuk kemi pasur asnjë aleancë presidenciale. Madje mund t’ju them se në këtë kontakt apo edhe në kontakte të tjera, sepse unë nuk kisha diskutuar ende me zotin Berisha akoma për çështjen e presidentit, dhe kam bërë të qartë që para se të bëj të ditur se cili do jetë qëndrimi im për këtë çështje, në radhë të parë do të diskutoj me atë që kam një marrëveshje konkrete.

Në zgjedhjet e ardhme, cili do të jetë qëndrimi i LSI-së, me kë do jetë në koalicion?

Llogaria më e rëndësishme që duhet të bëjmë të gjithë pas përfundimit të procesit të zgjedhjes së Presidentit, unë do të bashkohesha me vlerësimin e ambasadorit italian të bërë dje, një proces pozitiv, ku u mor një notë e mirë, nuk u mor nota dhjetë, por u mor notë pozitive. Shpreha vlerësimin tim, duhet të përqendrohemi te mbyllja e reformës zgjedhore, parlamentare, sepse këto duhet të ishin mbyllur para zgjedhjes së Presidentit.

Kjo do të thotë që ju takon anëtari i 7 i KQZ-së?

Kjo është një çështje tjetër. Është vendimtare të bëjmë gjithçka për ta ruajtur këtë frymë dialogu. Edhe reflektimi për moratoriumin është pozitiv.

Zoti Patozi ua mbylli derën për Ministrinë e Brendshme?

LSI nuk ka kërkuar Ministrinë e Brendshme, aq më tepër që ka qenë ministri që i ka takuar PD. LSI nuk ka kërkuar asnjë institucion dhe asgjë tjetër. LSI nga PD ka kërkuar që të jetë sa më fleksibile për çështjen e presidentit, që të kishim një proces konstruktiv, që të mos vendoste shumica

e arroganca.

Nëse ua japin, e merrni?

Nuk të jep dikush diçka që dhe nuk e pranon. Prioriteti ynë ka qenë e mbetet të fitojmë sa më shumë nga koha e mbetur për procesin integrues të vendit. Nga kjo kohë fituam dialog, fituam një çtensionim. Mund të kishim fituar më shumë patjetër.

(Deklarata e deputetit Taulant Balla) Kthimi i ashpër i retorikes së opozitës ndaj jush?

Nuk mbaj përgjegjësi për retorikën kreative të opozitës absolutisht, por njëkohësisht më vjen keq që zotëria në fjalë është i pakënaqur ndaj qëndrimeve tona, publikisht kur informalisht ka shprehur edhe ai dëshirën për t’u takuar së afërmi...

Si do e konsideronit zotin Rama në këto momente, si ish-mik apo mik?

Në raportet e mia me zotin Rama orientohem nga fakti që është kryetar i PS-së. Kurse po t’i kthehemi historisë, ajo ka ngjyra të ndryshme në kohë të ndryshme, por për ata që ndjekin është e rëndësishme që zoti Berisha me zotin Rama të bashkëpunojnë, zoti Meta me zotin Rama të bashkëpunojnë, apo zoti Dule e kështu me radhë. Në këtë drejtim unë kam treguar në mënyrë të qartë se jam i hapur për të bashkëpunuar për interesin e vendit, dhe ajo që është më e rëndësishme është që t’i japim një stad të ri këtyre reformave. Integrimi europian është një synim i demokratëve, socialistëve, i LSI dhe për këtë duhet bashkëpunuar, duhet kontaktuar, duhet dialoguar.

PS e ka si kusht daljen tuaj

02

e premte, 15 QERSHOR 2012 www.mapo.al

MAPO

3

Hoxha në Facebook: Ky status edhe në veçanti për miqtë durrsakë, një pjesë e të cilëve më kanë njohur që në gjimnaz, kohë kur pretendohet se qenkam bërë bashkëpunëtor i sigurimit

Balla: Votat për Presidentin u shkëmbyen me ‘Albpetrolin’ TIRANË Deputeti i PS-së, Taulant Balla, deklaroi dje në Kuvend se për zgjedhjen e Presidentit të Republikës u bë pazar i hapur mes PD-së dhe partive aleate. “Politika e pazarit të pisët bëri të mundur shkëmbimin e votave për Presidentin në këmbim të ‘Albpetrolit’, duke dëmtuar rëndë aspiratën tonë kombëtare për integrim Europian. Çështja e madhe, më e madhja çështje e Shqipërisë sot, çështja e bashkimit tonë me Europën,

mori një goditje të rëndë. Europa sot është më larg se një javë më parë.

Shqipëria sot është më larg se një javë më parë nga Familja Europiane.

Ndërsa ne vetë, socialistët e progresistët shqiptarë, jemi ende më të vetëdijshëm sot për domosdoshmërinë e ndryshimit që duhet të sjellim medoemos në politikën shqiptare dhe me qeverisjen e vendit”, - tha dje Balla. Deputeti socialist shtoi se me vendosjen e noterit politik në

krye të Presidencës, Berisha nuk do të mund të ketë nën kontroll edhe Prokurorinë dhe SHISH. “Sali Berisha kujton se me vendosjen në krye të shtetit të një noteri politik do të mund t’i shpëtojë drejtësisë. Sali Berisha kujton se do të arrijë të shtijë në dorë edhe Prokurorinë e Përgjithshme edhe Shërbimin Informativ Shtetëror. Ta harrojë. Ne jemi këtu për të garantuar orientimin pro-europian të Shqipërisë sonë”,- tha ai.

Artan Hoxha: E vërteta e “gabimit tim 20-vjeçar” Ish-kandidati për President ka reaguar për herë të parë përmes rrjetit Facebook: Kanë hedhur baltë mbi mua.

Akuzat prej 20 vitesh, është koha e së vërtetës. Mesazh edhe për miqtë nga Durrësi të viteve të gjimnazit, kohë kur edhe e akuzojnë për ‘kontakte me Sigurimin’.

nga qeveria? Është çështje tjetër çështja e koalicionit të qeverisë, është çështja tjetër çështja e bashkëpunimit dhe komunikimit që duhet të jetë një normë midis gjithë politikanëve dhe forcave politike... Ne do i qëndrojmë marrëveshjes që kemi.

A ka nevojë qeveria për ndryshime, për rifreskim emrash?

Absolutisht që kjo qeveri dhe e gjithë shoqëria jonë ka nevojë të ecë më shpejt.

Pra, duhet të kemi ndryshime?

Kur flasim për ndryshime, nuk

dua të kem në konsideratë domosdoshmërish emrat, por kërkohet një agjendë edhe më dinamike dhe kërkohet një ritëm akoma më i shpejtë dhe më i lartë, e dimë se e gjithë bota, vendet e rajonit, vendet tona fqinje po ndeshen me një krizë financiare dhe ekonomike edhe Shqipëria është e prekur nga këto pasoja, pavarësisht se ka rezistuar dhe vazhdon të qëndrojë. Por kryesore për mua mbetet që në javët që vijnë, ne të zgjidhim me shpejtësi dy tri çështjet kryesore që do të kenë edhe peshë të rëndësishme për marrjen e statusit.

SPITALI ITALIAN MULTISPECIALISTIK

Artan Hoxha, kandidati për President i mazhorancës, i tërhequr pikërisht në kohën kur në Parlament pritej të niste raundi i katërt i votimit për ‘certifikimin’ e tij në post, ka nisur dje fushatën e asaj që ai e quan ‘prioritet absolut’: “pastrimit të baltës të hedhur mbi mua”. Në një mesazh në Facebook, që për nga gjatësia mund të merret edhe si komunikatë për mediat dhe publikun, analisti i njohur ka falënderuar miqtë në rrjetin social për mbështetjen duke i informuar se, pasi ka kaluar mërzinë e së hënës dhe pushimit të së martës, ka nisur një aksion që do të sqarojë ‘një gabim të tijin 20-vjeçar’, siç e quan ai. Atë që ndodhi mëngjesin e së hënës ai e quan baltë që vazhdonte të hidhej prej 20 vjetësh dhe u rihodh ‘e përqendruar dhe me mënyra më të sofistikuara në pak orë’. Bëhet fjalë për akuzat, për të cilat ende nuk ka prova, por që kanë qarkulluar nëpër media, bërë publike orët e gjata të paradites së të hënës, kur pritej

Sherbimet: - Kardiologji - Gastrohepatologji - Endokrinologji-Diabetologji - Laborator Analizash - Radiologji (CT, MRI, EKO) - Okulistike - Otorinolaringologji - Ortopedi - Kirurgji e pergjithshme - Kirurgji Estetike - Neurokirurgji - Mjeksi Interne - Stomatologji Urologji -- Check-Up

Artan Hoxha

mbledhja dhe votimi në Parlament i kandidaturës së Artan Hoxhës. Akuzat herë të koduara e herë hapur u hodhën në qarkullim nga aktorët politikë pas një kërkese të Sajmir Tahirit, anëtar i komisionit të Ligjeve në Kuvend, që ‘profili presidencial i Hoxhës të kontrollohej edhe në Prokurori dhe ShiSh. Më pas insinuatave për ‘papastërit’ u është bashkuar edhe kryetari i opozitës. Në statusin e tij në facebook Hoxha e quan gabim faktin se ai nuk ka reaguar që më parë. “Gabimi im i vetëm është që i kam neglizhuar këto 20 vite. Këtë të hënë sqarimi i tyre në aq pak kohë ishte i pamundur.

Gjithashtu, nëse do të kisha vazhduar rrugën drejt presidencës, pastrimi i baltës do të komprometonte postin

FALAS Vizita Diagnostikuese me Mjeke Italian ne: - Otorinolaringologji - Ortopedi - Okulistike (mbi 40 vjec) - Kirurgji e Pergjithshme - Kirurgji Estetike - Neurokirurgji (Kolona Vertebrale)

-Pediatri -Gjinekologji

- Check-Up

Salus Tirana Sh.A

ME “SALUS” CILESIA ITALIANE NE TIRANE

rruga Vidhe Gjata 16, Mëzez-Kashar, Autostrada TR–DR, Tiranë, Shqipëri –

per informacion: Tel. +355 4 2390500 Mob. +355 662053180 Fax + 355 4 2390501 Mail info@salus.al www.salus.al

dhe qëllimin tim lidhur me detyrën shtetërore. Ky do të ishte bumerang edhe për vetë pastrimin e kësaj balte.

Nuk mund ta pastroj baltën duke rënë në konflikt, qoftë edhe aparent, interesi. Pastrimi në çdo rast do ishte i dyshimtë. Hoxha, drejtor i Institutit të Studimeve Bashkëkohore, ka vijuar duke sqaruar se do ta ndjekë këtë çështje si qytetar i lirë. “Vetë, me durim, hap-pas-hapi në rrugë ligjore gërshetuar me komunikimin publik.

Në radhë të parë akuzën më të ndyrë, atë të bashkëpunëtorit me Sigurimin e Shtetit, por edhe të tjerat.” Hoxha shkruan se kjo nuk ka për të qenë e lehtë, por jo e pamundur. Megjithatë, shton ai, “baltën dhe baltosësit nuk i neglizhoj më siç kam bërë deri më sot.”

Në mbyllje ish-kandidati për President thotë se pjesa tjetër e jetës dhe aktivitetit të tij do të vazhdojë si më parë.

Në një status të dytë, kësaj radhe më personal, Artan Hoxha u është drejtuar miqve të tij të fëmijërisë dhe rinisë duke apeluar te njohja e afërt e tyre.

“Ky status edhe në veçanti për miqtë durrsakë, një pjesë e të cilëve më kanë njohur që në gjimnaz, kohë kur pretendohet se qenkam bërë bashkëpunëtor i sigurimit”. Interesante kanë qenë edhe komentet pas këtij postimi në rrjetin social. Një prej miqve ironizon të gjithë situatën duke i thënë “po Artan më ke spiunuar mua kur vidhja kumbulla te tregu fshatar”. Nëse disa prej miqve në Facebook e kanë vlerësuar gjestin e tij të tërheqjes, të tjerë i kanë thënë se ai nuk duhej të dorëzohej para presionit të partisë së sigurimsave, duke përmendur edhe emra eksponentësh të lartë të Partisë Socialiste. Artan Hoxha numëron 1830 miq në facebook, ndërkohë që vetëm dy tri ditët e fundit lista e ‘friends’ është shtuar me rreth 100.

18 16 4

MAPO

MARTË, SHTUNË, 15 17 21 MARS PRILL 2012 13 E PREMTE, MARTË, QERSHOR 24 27MAJ 2010 JANAR MAJ2011 2011 2012 E 15 QERSHOR 2012 WWW.MAPO.AL WWW.GAZETAMAPO.COM WWW.MAPO.AL

politikë

Kryeministri kreu një kontroll mjekësor për një virozë gripale të stinës dhe se gjendja nuk është serioze

Berisha me virozë, kontroll në Sanatoriumin e Tiranës Dy ditët e fundit kryeministri Berisha ka bërë ecejake nga Durrësi në Tiranë, duke e përqendruar kryesisht vëmendjen e tij në një periudhë pushimi për të, për shkak të një viroze të lehtë TIRANË Pas një mungese dyditore në

publik dhe një mbledhjeje qeverie të anuluar, kryeministri Berisha ishte pasditen e djeshme në Sanatoriumin e Tiranës për një kontroll mjekësor. Gjatë vizitës së Berishës, godina e Sanatoriumit ishte e rrethuar me forca policie dhe ato të Gardës, ndërsa mësohet se Kryeministri ka mbërritur aty rreth orës 19:30. Vizita mjekësore e tij ka zgjatur rreth 30 minuta dhe në përfundim të saj, Berisha është lar-

DRAFTI

guar i qetë dhe i qeshur, i shoqëruar nga bashkëshortja e tij dhe duke u përshëndetur me mjekët deri tek porta kryesore e ndërtetës. Burime nga kryeministria konfirmuan dje se Berisha kreu një kontroll mjekësor për një virozë gripale të stinës dhe se gjendja nuk është serioze.

Dy ditët e fundit, kryeministri Berisha ka bërë ecejake nga Durrësi në Tiranë, duke e përqendruar kryesisht vëmendjen e tij në një periudhë pushimi, për të për shkak të një viroze të lehtë, por edhe si pasojë e impenjimeve të mëdha që shoqëruan zgjedhjen e Presidentit. Pak muaj më parë, pikërisht në festën e 21-vjetorit të Partisë Demokratike, kryeministri Berisha pësoi një debolesë, duke e cilësuar si të tretin rast që i ka ndodhur në jetën e tij. “Ndihem shumë mirë, nga një ‘chek up’ që u bë rezultoi se në sistemin e të gjitha enëve të qarkullimit të gjakut të Sali Berishës nuk

gjendet qoftë edhe pllakë e vetme arteromatoze. Imagjinoni ju çdo të thotë kjo. Kjo do të thotë sistem që nuk ka moshë”, u shpreh Berisha asokohe. Një virozë të tillë, Berisha e kishte kaluar për herë të parë në vitin 1988, e dyta i ka ndodhur në Vlorë në vitin ’98, ndërsa e treta dhe më e lehta, sipas tij, i ndodhi në muajin dhjetor të vitit të kaluar.

Nuk dihet nëse rasti i djeshëm ka qenë një virozë me të tilla përmasa, por e sigurt është që kreu i ekzekutivit i ka rralluar impenjimet e tij publike, për t’iu rikthyer së shpejti axhendës së ditës. Kryeministri nuk mori dot pjesë edhe në homazhet që u zhvilluan dje për ndarjen nga jeta të ish-trajnerit të ekipit kombëtar të futbollit, Mehdin Zhega. Përmes një deklarate zyrtare, Kryeministria njoftoi se Berisha i kishte përcjellë një mesazh ngushëllimi familjarëve të të ndjerit.

Berisha dje duke zbritur shkallët e Sanatoriumit

Moratoriumi, tërhiqet mazhoranca, lejohen varkat me vela dhe jahtet

Tre deputetët të shumicës qeverisëse kanë paraqitur një amendament për të lejuar lundrimin e anijeve me vela dhe jahteve.

Ndalohen vetëm skafet Mazhoranca ka bërë një hap pas dhe ka pranuar që të heqë kufizimin e lëvizjes në ujërat tona territoriale të disa prej mjeteve lundruese. Bëhet fjalë vetëm për ato mjete që janë në shërbim të turizmit, siç janë anijet me vela si dhe jahtet. Për këtë qëllim mazhoranca me anë të deputetit demokrat të qytetit të Durrësit, Osman Metalla, deputetit të LSI-së po të këtij qyteti, Lefter Koka, si dhe të deputetit të PDIU-t të qytetit të Vlorës, Dashamir Tahiri, paraqiti dje në seancë plenare një amendament me anë të cilit në listën e mjeteve që lejohen të qarkullojnë në ujërat e deteve dhe të liqeneve, shtohen dhe anijet me vela dhe jahtet. Kjo bëri që nisma e paraqitur nga deputetët socialistë për shfuqizimin e moratoriumit të mos votohet dhe për shkak të këtij amendamenti të rikthehet dhe një herë për diskutim në komisione.

Seanca

Seanca plenare ka nisur dje me debatin për nismën e opozitës për shqyrtimin moratoriumit të mjeteve lundruese, i njohur ndryshe si moratoriumi i skafeve.

Pasi janë njohur me rendin e ditës, opozita ka kundërshtuar vendimin e drejtueses së Kuvendit për të hequr nga rendi i ditës nismën e paraqitur nga deputetët socialistë për këtë qëllim. Duke folur në emër të grupit, Gramoz Ruçi akuzoi mazhorancën se e ka hequr projektligjin e opozitës për shkak

se nuk kishte numrat e duhur në sallë për ta rrëzuar atë. “Ju, stafi juaj, keni hequr nismën e opozitës, pavarësisht se jemi pro të gjitha procedurave. Këto që paraqisni ju nuk janë shkaqe. Kjo është një shkelje procedurale dhe kjo vetëm se nuk keni votat në sallë për ta rrëzuar nismën tonë”, - tha Ruçi.

Ndërkohë në emër të grupit demokrat ka folur nënkryetari i grupit demokrat, Edi Paloka, i cili ka bërë të ditur se për shkak se disa deputetë të mazhorancës kanë sjellë një amendim për këtë

Tre deputetë të mazhorancës paraqitën dje një amendament me anë të cilit në listën e mjeteve që lejohen të qarkullojnë në ujërat e deteve dhe të liqeneve, shtohen dhe anijet me vela dhe jahtet...

projektligj, atëherë u pa e arsyeshme që ajo të rikthehet për diskutim në Kuvend. “Kemi vendosur që më parë të kalojë në komisionin e ligjeve pastaj në seancë. Për të mirën e tyre. Por, siç jemi mësuar, PS e mohon edhe kur është në të mirë të tyre”, - u shpreh Paloka.

Amendamenti

Ndërsa e rrëzoi nismën e deputetëve socialistë në dy komisionet ku dhe u diskutua, mazhoranca ka reflektuar dhe në kundërshtim me ato argumente që

paraqiti gjatë këtyre mbledhjeve, dhe ka vendosur që të liberalizojë efektet e moratoriumit të mjeteve të lundrimit. Në kuadër të këtij reflektimi, tre deputetë të mazhorancës që përfaqësojnë respektivisht tri forca të ndryshme politike, por që vijnë nga dy rrethe bregdetare, siç është Durrësi dhe Vlora, Osman Metalla, Lefter Koka dhe Dashamir Tahiri, kanë depozituar në Kuvend një amendament konkret që synon të krijojë mundësi reale për disa lloj mjetesh për të lundruar në ujërat tona. Kështu, veç motorëve të ujit që u lejuan që me ndryshimet e bëra para 3 vitesh, tashmë me amendamentin e paraqitur nga këta tre deputetët e mësipërm synohet që të lejohen edhe anijet me vela si dhe jahtet. “Në vijim të germës “d” të Nenit 3 të ligjit Nr.10220 datë 04.02.2010 “Për shpalljen e moratoriumit për mjetet lundruese të Republikës së Shqipërisë”, shtohen germat “dh” dhe “e” me këtë përmbajtje: mjetet lundruese me vela dhe mjetet lundruese të klasifikuara si jahte”, - thuhet në këtë amendament.

Nisma në fjalë synon që të japë efektet që gjatë këtij sezoni veror dhe t’u vijë në ndihmë të gjithë operatorëve turistikë apo edhe atyre familjeve që zotërojnë një mjet të tillë. Ky amendament mund të konsiderohet dhe si një fitore për deputetët socialistë, që kërkuan shfuqizimin e plotë të moratoriumit, pasi megjithëse nuk arritën të bëjnë të mundur lejimin e lëvizjes në ujërat tona detare dhe liqenore të të gjitha mjeteve lundruese, bënë të mundur ndërgjegjësimin e kolegëve të tyre demokratë për të zgjeruar listën e atyre që këtë verë do lejohen të qarkullojnë.

E premte, 15 qershor 2012 www.mapo.al

rrethe

MAPO

5

Pas plagosjes, gjykata arrest shtëpie për kryekomunarin e kërkuar nga Italia Gjykata e Apelit në Shkodër ka ndryshuar dje masën e sigurisë për Kleves Mujën, kryetarin e Komunës Rrethina në Shkodër, duke caktuar arrest në shtëpi.

Muja ishte ndaluar më 1 qershor të këtij viti për llogari të drejtësisë italiane, e cila ka kërkuar ekstradimin e tij dhe Gjykata e Shkallës së Parë kishte caktuar si masë

sigurie arrest në burg për 40 ditë. Por pasi është dërguar në burgun e Shënkollit në Lezhë, Muja është tentuar të vritet duke u goditur disa herë me mjete të mprehta nga Xheladin Kruja, nga Shkodra, i cili vuan dënimin për vrasje në këtë burg. Kleves Kruja është plagosur rëndë dhe aktualisht vazhdon të jetë në Spitalin

Ushtarak të Tiranës. Seanca e sotme gjyqësore u zhvillua në mungesë dhe ka qenë gjendja e rëndë shëndetësore e 38-vjeçarit që prej një viti drejton komunën më të madhe të rrethit të Shkodrës, ajo që ka ndikuar që trupi gjykues në apel të ndryshojë masën e sigurisë për të në arrest shtëpie. D. K

shkurt

Arrestohet 44-vjeçari, plagosi me thikë 3 persona Masakron me thikë tre persona, kapet nga policia agresori. Uniformat blu në Elbasan arrestuan Ilir Lleshin, 44 vjeç, me banim në këtë qytet, pasi ka tentuar të vrasë me thikë M. Façin, 19 vjeç, me banim në këtë qytet; L. Çulin, 26 vjeç dhe S. Bajramin 19 vjeç,

gjithashtu me banim në Elbasan. Tre të plagosurit kanë përfunduar në spital në gjendje të rëndë për jetën. Nga hetimet paraprake rezulton se ngjarja ka ndodhur pas një grindje banale.

Ndaj 44-vjeçarit është ngritur akuza e tentativës së vrasjes me dashje. F.S.

Vonesa e mjekëve të Lushnjës, ekspertiza i shpëton nga akuza

Hakmarrja, vriten gjyshi dhe mbesa 17 vjeçe, sherri për një vijë uji Tragjedi në Shkodër, ku për një vrasje të para dy viteve, dy persona kanë ekzekutuar me breshëri kallashnikovi gjyshin 70 vjeç dhe mbesën e tij Vija e ujit është kthyer në rrjedhë gjaku në Kasnec të Kirit në Shkodër.

Një 70-vjeçar dhe mbesa e tij u vranë në një breshëri kallashnikovi nga dy persona, që u hakmorën ndaj vrasjes së një 60-vjeçari dy vjet më parë nga nipi i viktimës. Gjysh e mbesë, Kolë dhe Marije Quku kanë mbetur të vrarë ndërsa janë qëlluar me breshëri automatiku në arën pranë shtëpisë së tyre, në hakmarrje të vrasjes që nipi i Kolës, Gjokë Quku kishte bërë para dy vjetësh pas një sherri për një vijë uji. Marija 17 vjeçe dhe gjyshi i saj janë qëlluar afër shtëpisë së tyre në lagjen Kasnec të fshatit Kir në komunën Pult në Dukagjin. Marija mësohet se ka gjetur vdekjen e menjëhershme, ndërsa gjyshi i saj, Kola është plagosur rëndë dhe më pas ka vdekur ndërsa po transportohej për në spitalin e Shkodrës.

Ngjarja

Dëshmitarë në vendngjarje treguan se gjyshi dhe mbesa kanë qenë duke punuar kur janë qëlluar prej gjakësve, që duket po i prisnin

3 viktima ka shkaktuar nga 2010 hakmarrja për një vijë uji në Kir të Shkodrës

Kolë dhe Marije Quku kanë mbetur të vrarë ndërsa janë qëlluar me breshëri automatiku në arën pranë shtëpisë së tyre, në hakmarrje të vrasjes që nipi i Kolës, Gjokë Quku kishte bërë para dy vjetësh në arën pranë shtëpisë. Policia thotë se dy autorët e armatosur janë pjesëtarë të familjes Curri dhe janë shpallur menjëherë në kërkim. Burime thanë se vrasja që erdhi pas ngjarjes së vjetër duhej të ishte e planifikuar, edhe pse personi që kreu krimin atëherë ndodhet në qeli dhe i dënuar. Dëshmitarët kanë thënë se 17-vjeçarja ka humbur jetën menjëherë në vendin e ngjarjes, ndërsa gjyshi i saj me gjithë plagët është gjetur i gjallë, por ka humbur jetën ndërsa po transferohej për në spital. Sipas

Konkluzionet e mjekësisë ligjore lidhur me mundësinë e mbijetesës së 59-vjeçarit Enver Saraçi, i cili u përplas nga treni mëngjesin e 26 dhjetorit të vitit të kaluar në Savër të Lushnjës, i kanë shpëtuar nga akuza punonjësit dhe zyrtarët e spitalit të Lushnjës. Nga burime të organit të akuzës është mësuar se ka përfunduar ekspertimi mjekoligjor, ku do të përcaktohej nëse 59-vjeçari Saraçi do të kishte mbijetuar ose jo në varësi të ndërhyrjes urgjente të mjekëve. Këta të fundit edhe pse u lajmëruan nga policia nuk u nisën me autoambulancë drejt vendit të ngjarjes, duke mos i dhënë të plagosurit ndihmën e parë. Pas rreth dy muajsh verifikimesh të të gjithë dokumentacionit ku është paraqitur gjendja shëndetësore e Saraçit kur ai ka mbërritur në spitalin e

Lushnjës dhe në atë Ushtarak në Tiranë, mjekoligjorët kanë arritur në konkluzionin se nuk mund të përcaktohet nëse 59-vjeçari do të kishte mundur të mbijetonte ose jo, nëse mjekët do të kishin ndërhyrë që në momentin që u lajmëruan.

Kryerja e kësaj ekspertize mjekoligjore u kërkua nga Prokuroria e Lushnjës, me qëllim përcaktimin e pasojës që kishte sjellë vonesa e mbërritjes së autoambulancës në vendngjarje. Ndërkaq, nga verifikimet e prokurorisë nuk u konstatua një person konkret përgjegjës për këtë vonesë të mjekëve roje. Kjo pasi në telefonin që mbante numrin e urgjencës së Spitalit të Lushnjës që ndodhej në korridor, nuk kishte një punonjës që të kishte detyrë të përcaktuar se duhej të përgjigjej në telefon.

dëshmive, të dy viktimat kanë marrë më shumë se nga një plumb me armë zjarri, ndërsa duket se atentatorët nuk kanë bërë diferencë mes vajzës së re dhe gjyshit të saj, pasi kanë qëlluar me breshëri duke ua marrë jetën të dyve.

Hetimet

Sipas policisë, janë identifikuar autorët dhe po punohet për kapjen e tyre,ndërsa dyshohet se motive i kësaj ngjarjeje është gjakmarrja.

Kjo pasi dy vjet më parë, më 8 korrik 2010, në po këtë lagje është vrarë me armë zjarri 60-vjeçari Ndoc Dedë Voci ( Prroj), baba i katër fëmijëve. Sipas policisë, autori i dyshuar i ngjarjes ka qenë fqinji i tij, atëherë 23 vjeç, Gjok Quku, familjar me viktimat Marije dhe Kolë Quku. Autori Gj.Quku, i cili ndodhet në burg, kishte konflikt me fqinjin e tij, Ndoc Prroj, lidhur me ujin që përdoret për vaditje. Viktima e para dy viteve, Ndoc Prroj ka qenë në oborrin e banesës së tij kur është qëlluar me armë zjarri dhe ka gjetur vdekjen e menjëhershme. Prej dy vitesh dy familjet fqinje në të njëjtën lagje dhe të njëjtin fshat janë në hasmëri, ndërsa pasditen e së enjtes Kolë dhe Marije Quku janë qëlluar po në arën pranë shtëpisë në të njëjtat rrethana si ngjarja e dy viteve më parë. Sipas policisë po punohet për kapjen e autorëve.

Aksidentet, tre të plagosur në Tiranë, 2 në gjendje të rëndë Një aksident me pasojë 2 të plagosur ka ndodhur dje pasdite në Tiranë, ndërsa mësohet se një automjet dhe një motor janë përplasur me njëri-tjetrin pranë shkollës ‘Vasil Shanto’. Si pasojë janë aksidentuar 2 personat që ndodheshin në motor. Të dy personat, një burrë dhe një grua janë dërguar me urgjencë në Spitalin Ushtarak, nga ku mëso-

het se njëri prej tyre ndodhet në gjendje të rëndë për jetën.

Ndërkohë, po dje pasdite është shënuar një tjetër aksident në autostradën Tiranë-Durrës.

Mësohet se shtetasi Ferti Qose, 70 vjeç, është plagosur nga një makinë teksa përpiqej të kalonte trafik-ndarësen. I moshuari është dërguar me urgjencë në spital, por gjendja e tij mbetet kritike.

6

MAPO

E premte, 15 qershor 2012 www.mapo.al

f kus

“Municioni që vinte nga depot e ushtrisë shkarkohej në terren të hapur dhe jo në ambiente të posaçme, çka sipas gjykatës përbënte rrezik permanent për incidente të rënda, siç ishte dhe ai i 15 marsit të vitit 2008”

Zbardhet vendimi Në Gërdec punohej me leva e darë, punëtorët të pa trajnuar Katër muaj pas shpalljes së vendimit, Gjykata e Tiranës zbardh të vërtetat e Gërdecit: “Pajisjet e punës ishin leva dhe sqeparë, pinca dhe dara. Nuk kishte rregullore për sigurimin teknik, punëtorët nuk u trajnuan” Leonard Bakillari Tiranë Katër muaj pasi mori ven-

dimin ndaj 29 të pandehurve për tragjedinë e Gërdecit, Gjykata Tiranës zbardh arsyet përse rrëzoi akuzën e vrasjes ndaj të pandehurve Mihal Delijorgji, Ylli Pinari dhe Drian Minxolli, për të cilët prokuroria kërkoi burgim të përjetshëm. Në një vendim prej 500 faqesh, trupi gjykues i kryesuar nga gjyqtari Ridvan Hado jep një panoramë të plotë të gjithë historisë tragjike, duke u fokusuar edhe te ngjarja e 15 marsit të vitit 2008, ku mbetën të vrarë 26 persona dhe u plagosën me qindra të tjerë. Procedurat e ndjekura, duke nisur nga interesimi i Patrik Henrit, ndërtimi i Gërdecit, vendimi i Këshillit të Ministrave, urdhrat e ish-ministrit të Mbrojtjes dhe roli i personave të caktuar për zbatimin e tyre trajtohen në mënyrë të detajuar në vendimin e gjykatës.

Po ashtu një vëmendje e veçantë i jepet ditës së tragjedisë dhe arsyes së shpërthimit, si dhe procesit të punës që kryhej në të ashtuquajturën fabrikë. Gjykata shprehet se punëtorët punonin me mjete rrethanore, si leva, darë e sqeparë dhe nuk i ishin nënshtruar asnjë trajnimi për punën që duhet të kryenin. Municioni që vinte nga depot e ushtrisë shkarkohej në terren të hapur dhe jo në ambiente të posaçme, çka sipas gjykatës përbënte rrezik permanent për incidente të rënda, siç ishte dhe ai i 15 marsit të vitit 2008. “I gjithë municioni shkarkohej në terren të hapur dhe jo në ambiente të mbrojtura nga dielli apo reshjet. Për sa i përket pajisjeve të tjera të punës ato ishin leva dhe sqeparë, që shërbenin për hapjen e arkave të municionit, pinca dhe dara, që shërbenin për hapjen e kasetave metalike me fishekë dhe heqjen e fashetave siguruese të arkave të drurit, karroca metalike me një rrotë dhe me katër rrota, të cilat janë përdorur për transporte të ndryshme, thasë plastikë dhe kuti kartoni, për ambalazhimin e barutit”- thuhet në vendimin e gjykatës. Më tej gjykata konstaton se punëtorëve nuk u është bërë mësim trajnues për punën që do të bënin dhe se proceset e punës i kanë mësuar gjatë kryerjes së detyrave. “Punëtorët, të cilët ishin angazhuar në këtë proces nuk janë vënë në dijeni për ndonjë

Vendimi i Gjykatës Ylli Pinari 18 vjet burg Dritan Minxolli 18 vjet burg Mihal Delijorgji 10 vjet burg Sokol Ngjeçi 10 vjet burg Luan Hoxha 6 vjet burg Shpëtim Spahiu 4 vjet me kusht Shkëlzen Madani 3 vjet burg Dashnor Çaushi 3 vjet burg Hilmi Laçaj 3 vjet burg Gëzim Oshafi 3 vjet burg Jorgo Mino 3 vjet burg Fahri Toska 3 vjet burg Zenun Fero 3 vjet burg Hysni Çoçka 3 vjet burg Armand Tartari 1 vit burg Ndue Marku 1 vit burg Fatbardh Kuçi 1 vit burg Denis Hajdari 1 vit burg Shoqëria “Albademil”

250 milionë lekë gjobë

Të pafajshëm Agim Lala Zija Bahja Ardian Mullahi Adriatik Mema Agim Babameto Rezart Tërshana Besnik Dauti Juliana Margariti Fiqiret Mato Lavdi Shatro

rregullore për sigurimin teknik në punë me lëndët plasëse, djegëse dhe eksplozive apo përdorimin e mjeteve kundër zjarrit. Atyre nuk u është bërë ndonjë mësim trajnues në lidhje me evakuimin e personave në rast zjarri, për rrugët e mundshme të daljes nga territori i fabrikës apo përdorimit të mjeteve kundër zjarrit. Gjithë ky proces demontimi nuk është shoqëruar me një rregullore të sigurimit teknik, e cila më pas t’u ishte bërë e njohur edhe punonjësve. Në lidhje me mbrojtjen nga zjarri, kishte disa bombola të vogla për fikjen e zjarrit, fuçi me ujë dhe kova me ujë, por nuk është bërë asnjë mësim trajnues mbi përdorimin e tyre si dhe nuk kishte shuarës automatik zjarri”- shprehet gjykata. Në vendim citohen edhe raste të përmendura nga dëshmitarët kur në fabrikën e Gërdecit herë pas here binin zjarre të vegjël të cilët shuheshin me mjete rrethanore. “Rezultoi e provuar se gjatë demontimit të fishekëve të kalibrit 7.62, 12.7, 8 dhe 14.5 mm, herë pas here në ambientet ku punohej kishte rënë zjarr. Ky zjarr ishte shuar falë ndërhyrjes së punëtorëve dhe specialistëve amerikanë dhe nuk kishte shkaktuar ndonjë pasojë të rëndë”- thuhet në vendim. Për të gjitha këto mangësi në një proces kaq delikat siç është ai i demontimit dhe demilitarizimit të predhave luftarake, gjykata bën përgjegjës zyrtarët e ndërmarrjes “Meico”, Ylli Pinari dhe Sokol Ngjeçi, por edhe drejtuesin e fabrikës së demontimit, Dritan Minxolli dhe Mihal Delijorgji.

“SAC” insistoi për kontratën e dytë në Gërdec Vendimi i Gjykatës thotë se kompania amerikane i ka kërkuar Ministrisë së Mbrojtjes një kontrate të dytë për demontimin e predhave të kalibrit të madh në Gërdec, me argumentin se ka kryer investimet e duhura Tiranë Në vendimin e arsyetuar,

ndër të tjera gjykata shprehet se ishte kompania amerikane “SAC”, ajo që kërkoi një kontratë të dytë me ndërmarrjen “Meico” për demontimin e predhave. Pasi përfundoi me sukses kontrata e parë, ku u çmontuan vetëm predha të kalibrit të vogël, SAC insistoi për një tjetër kontratë e cila do të realizohej në Gërdec, pasi ishin kryer investime për këtë veprimtari. “Gjatë zbatimit të kontratës së parë, nga kompania “SAC” është kërkuar t’i jepej mundësia e një kontrate tjetër për demontimin e municioneve të

tjera të një kalibri më të madh, me justifikimin se kjo kompani ka resurse njerëzore dhe teknologjike për arritjen me sukses të demontimit të municioneve”- thuhet në vendimin e gjykatës. Për këtë arsye kompania “SAC” i drejtoi një kërkesë Ministrisë së Mbrojtjes, sipas të cilës kërkonte të demontonte predha me gëzhojë tunxhi të kalibrave 20 deri në 152 mm. Sipas kërkesës së “SAC” kjo veprimtari duhet të realizohej në rajonin e Gërdecit me argumentimin, se ka kryer investime të rëndësishme të cilat mundësojnë realizimin e kontratës së re. Me qëllim përfitimin e kontratës së dytë, kompania “SAC” ka ripërsëritur kërkesën e saj duke garantuar se ka teknologjinë e përshtatshme për demontimin e municioneve, sipas kalibrave të kërkuar. Por në vendimin e saj gjykata konstaton se edhe në këtë kontratë ka vijuar e njëjta situatë, pasi punëtorët kanë përdorur vegla pune, si leva, sqepar, dara, furçe teli, thasë plastik për futjen

“SAC” i drejtoi një kërkesë Ministrisë së Mbrojtjes, sipas të cilës kërkonte të demontonte predha me gëzhojë tunxhi të kalibrave 20 deri në 152 mm

e barutit, brisqe për prerjen e mbështjellëses prej bezeje të barutit dhe karroca metalike me katër rrota, për transportimin e produkteve të demontimit. “Punëtorët punësoheshin pa patur parasysh asnjë kriter moshë, seksi, gjendje shëndetësore, kualifikim, njohuri në fushën e armatimit apo më tej dhe në atë të demontimit etj.

Punëtorëve nuk u është lexuar rregullore për sigurimin teknik në punë me lëndët plasëse, djegëse dhe eksplozive apo përdorimin e mjeteve kundër zjarrit. Veprimtaria e demontimit të municioneve të kalibrave jo të vegjël zhvillohej në mungesë të një rregulloreje të posaçme për rregullat e sigurimit teknik”- thotë gjykata. Sipas vendimit rezulton se punëtorëve në asnjë rast nuk është bërë ndonjë mësim trajnues në lidhje me evakuimin e personave në rast zjarri, për rrugët e mundshme të daljes nga territori i fabrikës apo përdorimit të mjeteve kundër zjarrit.

E premte, 15 qershor 2012 www.mapo.al

MAPO

7

“Ylli Pinari, në pozicionin e drejtorit të ndërmarrjes Meico, nuk i ka marrë të gjitha masat e nevojshme dhe të domosdoshme për të siguruar si kushtet teknike, kapacitetet teknike ashtu edhe kushtet gjatë kryerjes se procesit nga punëtorët në makineri të përshtatura”

Gjykata: Ja pse u rrëzua akuza e vrasjes për Pinarin, Delijorgjin e Minxollin Mihal Delijorgji dhe Dritan Minxolli, sipas gjykatës, nuk morën masa për ruajtjen e predhave luftarake, trajnimin e punonjësve dhe hartimin e rregullores së sigurimit teknik. Gjykata shprehet se ish-drejtori i “Meico”, Ylli Pinari, e lejoi këtë situatë, çka solli dhe tragjedinë e 15 marsit Leonard Bakillari

Arsyet e shpërthimit tragjik Në aktin e ekspertimit tekniko-xhenier të vendit të ngjarjes, ekspertët kanë arritur në konkluzionin se arsyeja e rënies së zjarrit dhe shpërthimit që e pasoi është: • Saldimi i kryer mbi një karrocë, e cila më pas është përdorur për transportin e barutit dhe në këtë mënyrë është bërë transferimi i nxehtësisë.

• Ndezja nga kompresioni i lëndës djegëse të vendosur në mënyrë të

çrregullt nëpër fabrikën e Gërdecit.

• Shkëndijat elektrostatike të lëshuara nga veshjet e punonjësve që punonin në fabrikën e çmontimit të municionit në Gërdec.

• Shkëndijat e shkaktuara nga rrotat e karrocave, si pasojë e kontaktit metal me metal, pasi rrotat ishin zhveshur nga veshja e gomave të tyre.

• Burim i hapur flakë, zjarr vënia nga jashtë, si një rast diversioni.

Të konfiskuara • • • • •

• •

4 mijë e 994 Euro 1 milion 568 mijë e 403 Lek dhe 956 USD. 7 mijë e 700 dollarë amerikanë, kartëmonedha sekuestruar shtetases Valbona Lloha.

25 mijë e 190 euro, sekuestruar shtetases Valbona Lloha.

1 milion e 57 mijë e 600 lekë, sekuestruar shtetases Valbona Lloha.

E gjithë sasia e materialeve skrap, gëzhoja tunxhi të kalibrave të ndryshëm, të dëmtuara ose jo, predhave të shtimjeve të dëmtuara ose jo, të mbledhura pas pastrimit dhe përpunimit të zonës së shpërthimit.

Të gjitha mbetjet e tjera metalike (skrap) të gjetura në vend-ngjarje, të cilat nuk kanë lidhje me municionet luftarake Një pistolete me ngjyrë të bardhë, me dorezë ngjyrë kafe, ku në trup ka shkrimin “Bloë Mini mod 2003” dme karikator, pa fishekë.

Një pjesë e mirë e vendimit ndaj të pandehurve për tragjedinë e Gërdecit i kushtohet pozicionit të secilit prej tyre në raport me ngjarjen e rëndë.

Kualifikimi i akuzave nga ana e gjykatës dhe arsyet përse u rrëzua kërkesa e prokurorisë detajohen nga trupi gjykues thuajse në pjesën më të madhe të vendimit. Në përfundim të gjykimit 3-vjeçar të kësaj çështje, organi i akuzës kërkoi dënimin e tre të pandehurve kryesorë për akuzën e vrasjes së kryer në bashkëpunim ndaj 26 personave, si dhe plagosja e qindra të tjerëve. Por kjo kërkesë u rrëzua nga gjykata, e cila dënoi dy të pandehurit për akuzën e shkeljes së rregullave në punë, ndërsa pronarin e fabrikës për akuzën e shkeljes së rregullave për ruajtjen e lëndëve plasëse. Për secilin nga të pandehurit gjykata argumenton në bazë të provave se nuk është përgjegjës për akuzën e vrasjes, duke bërë kështu kualifikim të ndryshëm të akuzës nga kërkesa e prokurorisë. Në vendim gjykata shprehet se Ylli Pinari, Dritan Minxolli dhe Mihal Delijorgji nuk e kanë konsumuar veprën penale “vrasja me dashje e kryer kundër dy a më shumë personave dhe në mënyrë të rrezikshme për jetën e shumë personave të tjerë”. Ky përfundim sipas gjykatës vjen pas analizës së provave dhe fakteve të marra gjatë shqyrtimit gjyqësor, të cilat sipas gjykatës nuk bëjnë përgjegjës për akuzën e vrasjes

Ylli Pinari dhe Sokol Ngjeçi gjatë gjykimit

të pandehurit. “Rezulton se subjekti kontraktues nuk ka marrë masa të nevojshme, të domosdoshme në një proces, ku kishim të bënim me rrezik të shtuar nga shkëndijat, zjarri, shpërthimet, mënyra e vendosjes dhe e mbajtjes se municioneve. I pandehuri Ylli Pinari, në pozicionin e drejtorit të ndërmarrjes Meico, nuk i ka marrë të gjitha masat e nevojshme dhe të domosdoshme për të siguruar si kushtet teknike, kapacitetet teknike ashtu edhe kushtet gjatë kryerjes se procesit

qenë pjesë të gjithë personat, të cilët me punën e tyre kanë ndihmuar në zbatimin e procesit, duke marrë dhe një shpërblim për punën e kryer”- thuhet në vendim. Po sipas gjykatës nga shqyrtimit gjyqësor rezultoi e provuar se në të ashtuquajturën Ndërmarrje Gërdec, nuk u zbatua asnjë standard minimal sigurie në punë, mungonin kushtet e sigurisë, duke filluar që me pajisjet e shuarjes së zjarrit, të cilat duhet të ishin të vendosura në mënyrë të dukshme dhe të arritshme por edhe për faktin e mos trajnimit të punonjësve “Duke qenë në pozicionin e drejtorit për përdorimin e ekzekutiv, Minxolli mban përgjegjësi për tyre. Të njëjtin hartimin dhe zbatimin e një plani masash që qëndrim trupi mban edlidheshin me mbrojtjen dhe sigurinë në punë gjykues he për të pandehurin Dritan nga punëtorët në makineri të përshta- Minxolli, të cilin e ngarkon me përgjegjëtura”- thotë gjykata. Më tej gjykata si për mostrajnimin e punëtorëve apo shthotë se ka krijuar bindjen e plote se mangien e një rregulloreje për sigurimin tërësia e veprimeve të kryera në këtë teknik në punë, pasi aty demontoheshin proces demontimi dhe çmilitarizimi predha luftarake. “Duke qenë në pozinuk ka pasur si qëllim dhe synim shkak- cionin e drejtorit ekzekutiv, Minxolli timin e vdekjes se personave që humbën mban përgjegjësi për hartimin dhe zbatjetën në këtë tragjedi, si objekt i drejtpër- imin e një plani masash që lidheshin me drejtë i prekur nga kryersi apo kryersit mbrojtjen dhe sigurinë në punë si dhe e veprës penale dhe njëkohësisht si qël- raportimin tek administratori të çdo lim dhe synim i tij. “Në thelb vetë proce- mungese në këtë drejtim. Ai ishte i si ka qenë një sipërmarrje, e cila nga ana detyruar të siguronte një rregullore të e saj duhet të vepronte sipas parashiki- sigurimit teknik, instruktimin e punëmeve të caktuara në ligje dhe akte të tjera torëve për respektimin e saj si dhe të nënligjore të dala për këtë qëllim dhe për ndiqte hap pas hapi zbatimin e saj”zbatim të saj. Në këtë veprimtari, kanë shprehet gjykata.

“Karroca e salduar dhe baruti sollën tragjedinë” Vendimi i zbardhur dje nga Gjykata e Tiranës tregon se shkak i shpërthimit të 15 marsit të vitit 2008 ishte një karrocë e salduar dhe sasia e madhe e barutit të mbledhur në punishten e demontimit. “Paraditen e datës 15.03.2008, shtetasi Qemal Deliu ka punuar së bashku me grupin e tij të përbërë nga familjarët, shtetaset Kore Deliu, Jetmir Deliu dhe Adelina Cani.

Atë ditë, përveç punës së zakonshme, ai ka nxjerrë për të salduar gjithsej tre karroca. Dy prej tyre kanë dalë së bashku dhe e treta ka dalë më vonë dhe është risjellë e salduar në kohën pak përpara fillimit të pushimit të drekës”- thuhet në vendimin e gjykatës. Sipas saj rezulton se pasi ka salduar karrocën në banesën e tij, shtetasi Qemal Deliu e ka risjellë atë pa marrë masa për ta ftohur, ndërsa karroca është përdorur për të kryer transportin e barutit. Ajo është ngarkuar me barut, për ta transportuar për në kapanon. Për shkak se karroca vazhdonte ta ruante

nxehtësinë e saldimit dhe në kushtet kur baruti i cili transportohej në të kishte një shkallë tepër të lartë ndezje, ai ka marrë menjëherë flakë. “Kjo flakë ka filluar të përhapet dhe për të shuar atë fillimisht ka vepruar me mjete rrethanore shtetasi Qemal Mema.

Flaka është përhapur me shpejtësi të madhe në gjithë sipërfaqen e sheshit ku po punohej, në të cilën ndodhej një sasi tepër e madhe baruti, një pjesë e të cilit ishte e shpërndarë nëpër sipërfaqe dhe pjesa tjetër e futur nëpër thasë”thuhet në vendim. Punëtorët në pamundësi për të shuar zjarrin, kanë filluar të largohen me shpejtësi në dy drejtime kryesore që ishin porta hyrëse

dhe një portë anësore e kapanonit.

Përhapja e shpejtë e zjarrit ka bërë që një pjesë e punëtorëve që ndodhej në shesh të digjeshin në pjesë të ndryshme të trupit. Mbas shpërthimit të ndodhur te kapanoni, kanë vazhduar të tjera shpërthime të njëpasnjëshme, për shkak të sasisë së barutit dhe shtimjeve, të cilat ishin të shpërndara në shesh. Këto shpërthime kanë vazhduar të dëmtojnë fizikisht punëtorët, të cilët ishin në largim e sipër. “Gjithë sasia e barutit ishte e vendosur në vende të ndryshme të shtrira në pothuajse gjithë sipërfaqen e ish-Brigadës së Tankeve Gërdec. Pjesa kryesore e barutit ishte e mbyllur në kontenierë metalikë të vendosur në mes të sipërfaqes së ish-repartit, jashtë çdo kushti sigurie. Shpërthimi i kësaj sasie baruti të ndodhur në kontenierë, ka qenë tepër i fuqishëm dhe me një rreze shumë të gjerë veprimi, duke passjellë pasoja jashtëzakonisht të rënda, kryesisht materiale, në gjithë zonën përreth”-thotë gjykata

e premte, 15 QERSHOR 2012 www.mapo.al

rrethe

MAPO

9

Zgjohet nga koma studentja e tragjedisë, s’mban mend asgjë Zgjohet njëra prej studenteve të tragjedisë së Himarës. Eriselda Guberi ka dalë nga koma në spitalin Linzit në Austri, ku u shtrua disa ditë pas aksidentit të 21 Majit në qafën e Vishës në Himarë, ku humbën jetën 11 shoqet e saj, shoferi dhe një djalë që ndodhej në autobusin me studente të Gjuhë Letërsisë të universitetit ‘Aleksandër Xhuvani’.

Eriselda u zgjua dje pas 25 ditësh në gjendje kome

dhe sipas të afërmve të saj në Austri ajo ende nuk ka kujtuar dhe kuptuar asgjë se çfarë ka ndodhur.

Vajza është ende në gjendje shoku dhe nuk ka folur dhe as mban mend atë që ka ndodhur në aksidentin e tmerrshëm. Ndërkohë, tentativa për zgjimin janë bërë edhe për vajzën tjetër që ndodhet në një spital në Felabuk, por ende nuk ka pasur reagim nga Florije Peçi. Ndërkohë arsyet e aksidentit tragjik

ende nuk janë zbardhur. Policia dhe prokuroria hetojnë në dy linja që përfshin gabimin njerëzor dhe atë të një defekti teknik në frenat e autobusit që, sipas ekspertëve, mund të mos kenë funksionuar.

Aksidenti solli 13 viktima, ndërsa u plagosën më shumë se 20 studente, prej të cilave Eriselda Guberi dhe Florije Peçi në gjendje me të rëndë. E ndërsa Gubere u zgjua, Peçi vazhdon në gjendje kome.

Aksioni, ndalohen 100 punëtorë, do mbillnin drogë në Lazarat Gra dhe burra nga Gjirokastra niseshin për të hapur gropat e drogës dhe hashashit në Lazarat, policia i bllokon në rrugë e sipër Efektivat e policisë së Gjirokastrës kanë shoqëruar një numër të konsiderueshëm personash, pasi u ndaluan ndërsa udhëtonin në drejtim të fshatit Lazarat, ku do të hapnin gropat për të kultivuar më pas bimë narkotike, punë për të cilën paguheshin deri në 5 mijë lekë në ditë, sipas policisë. Sipas burimeve zyrtare në Drejtorinë e Policisë në Gjirokastër, forcat e Komisariatit të Policisë Gjirokastër, të mbështetura edhe nga efektivat e FNSH-së, kanë shoqëruar në ambientet e policisë lokale 6 automjete furgonë nga fshati Lazarat, të cilët transportonin rreth 100 persona për në fshatin Lazarat.

“Pas intervistimit të bërë të shoqëruarve, ne konstatuam se grupi prej 100 personash ishin kryesisht të papunë, të cilët do të shkonin në disa banesa të fshatit Lazarat me qëllim hapjen e gropave për të kultivuar bimë narkotike”, thonë burime në grupin hetimor, ndërsa mësohet se mjaft prej tyre ishin gra.

Policia lokale ka kryer të gjitha procedurat ligjore në lidhje me këtë ngjarje dhe vijon hetimet. Gjithashtu gjatë ditëve të fundit policia e Gjirokastrës ka bllokuar rreth 22 mjete

transporti, të cilat transportonin pleh dhe ujë në drejtim të fshatit Lazarat. “Këto ngarkesa do të përdoreshin për kultivim të bimëve narkotike nga persona të skeduar nga ana jonë si kultivues të bimëve narkotike vitet e kaluara në fshatin Lazarat”, thonë përfaqësuesit e policisë së Gjirokastrës.

Në bazë të deklarimeve të tyre në Komisariatin e Policisë së Gjirokastrës, punëkërkuesit, kundrejt 2 mijë lekëve në ditë, hapnin gropa të cekëta për kultivimin e bimëve narkotike në disa territore të punuara dhe pluguara në afërsi të banesave të lazaratasve. 100 personave kryesisht gra, u është marrë deklaratë me shkrim se çfarë punë kryejnë në

Lazarat dhe cilët janë punëdhënësit e tyre, duke u vënë në dijeni se në rast shkelje të ligjit, do të penalizo-

Në kuadër të masave parandaluese, policia gjatë muajve mars, prill dhe maj, bllokoi 17 kamionë me pleh, 3 kamionë me baltë dhe 2 bote uji që po transportonin baltën dhe ujin në Lazarat

Antidroga, sekuestron 2.4 tonë marijuanë në gjashtë muaj Gjirokastër -Prej fillimit të këtij viti efektivat e Policisë së Shtetit në Qarkun e Gjirokastrës kanë sekuestruar gjatë operacioneve antidrogë rreth 2.4 tonë lëndë narkotike të llojit marijuanë. Sipas burimeve zyrtare në Drejtorinë e Policisë në Gjirokastër, gjatë këtyre operacioneve policia ka ndaluar 35 persona si dhe ka shpallur në kërkim një numër të konsiderueshëm të dyshuarish për veprat penale që lidhen me transportin e lëndëve narkotike në drejtim të zonave të tjera të vendit si dhe shteteve fqinje, Greqisë dhe Italisë. “Në drejtim të parandalimit të kultivimit të bimëve narkotike policia ka shkelur çdo pëllëmbë të territorit të Qarkut të Gjirokastrës, duke përfshirë edhe komunën Lazarat, ku gjatë ditëve të fundit kemi asgjësuar dhe shkatërruar dy parcela të kultivuara me bimë narkotike në tokën pa pronar, që është në pronësi të komunës dhe mbi bazën e informacioneve që ne disponojmë në rrugë operative kemi evidentuar personat që kishin kultivuar bimët narkotike dhe po punojmë për kapjen e tyre”, thonë përfaqësuesit e policisë së Gjirokastrës. Policia ka nisur procedimi penal për 24 persona nga fshati Lazarat, Gjirokastër, për konfiskim të aseteve kriminale të përfituara nga kultivimi i bimëve narkotike, ku

hen. Sipas zëdhënësit të Policisë së Gjirokastrës, Gentian Mullai, edhe gjatë ditëve në vijim, do të intensi-

fikohen ndjeshëm masat në drejtim të parandalimit të kultivimit dhe trafikimit të bimëve narkotike në fshatin Lazarat.

Po në kuadër të masave parandaluese, policia gjatë muajve mars, prill dhe maj, bllokoi 17 kamionë me pleh, 3 kamionë me baltë dhe 2 bote uji që po transportonin baltën dhe ujin në Lazarat. Sipas policisë, këto do të përdoreshin për kultivimin e lëndëve narkotike në Lazarat. Po kështu gjatë këtyre muajve, 45 persona, banorë të Lazaratit firmosën deklarata me shkrim me premtimin se nuk do të kultivojnë bimë narkotike në tokat e tyre. Gratë dhe punëtorët e tjerë janë lënë të lirë, ndërsa ende policia e ka të pamundur të shkatërrojë drogën e mbjellë në Lazarat. Vetëm pak ditë më parë dy turistë nga Holanda publikuan një video ku tregonin pamjen e hashashit të mbjellë në këtë fshat.

REPUBLIKA E SHQIPËRISË KONTROLLI I LARTË I SHTETIT

NJOFTIM PËR VEND TË LIRË PUNE Kontrolli i Lartë i Shtetit shpall konkursin për vend të lirë pune: 1. Për pozicionin e Drejtorit të Drejtorisë Juridike dhe Sigurimit të Cilësisë.

Kërkesat për kandidatët e këtij vendi pune janë: -Të ketë kryer arsimin e lartë dhe të jetë diplomuar si Jurist (profili penalist), me notë mesatare mbi 9, preferohet në proçes Doktorature.

-Të ketë përvojë pune mbi 5 vjet në sistemin universitar (pedagog).

-Të zotërojë gjuhën angleze dhe të paktën 1 gjuhë të huaj të vendeve të BE .

-Të ketë aftësi të mira menaxhuese dhe komunikuese për të punuar në grup.

Paga mujore për këtë vend pune është në nivelin e pagave të shërbimit civil.

Përshkrimi i punës Përgjigjet dhe jep llogari për veprimtarinë e Drejtorisë para Kryetarit të KLSH. Bën propozime për ndryshime apo përmirësime në aktet ligjore apo nënligjore, kur gjykon se ato bien ndesh me dispozitat ligjore në fuqi. Jep mendime juridike, brenda kuadrit të dispozitave ligjore në fuqi.

Përgjigjet përpara Kryetarit për cilësinë e mendimeve dhe argumentimin juridik paraqitur prej tij; përfshirë materialet e auditimeve të ushtruara nga departamentet e kontrollit (auditimit).

Bashkëpunon me organet e prokurorisë dhe ndjek zbatimin e aktmarrëveshjes së lidhur me këtë institucion, duke u fokusuar për plotësinë dhe ecurinë e kallëzimeve penale. Bashkëpunon dhe bashkërendon me organet e tjera jashtë KLSH përfshirë organet e gjyqësorit, për detyrat dhe porositë e dhëna nga Kryetari. Harton dhe miraton te Kryetari, të paktën një herë në vit programin e kontrollit të sigurimit të cilësisë të veprimtarisë audituese. Kryen detyra të tjera që ngarkohen nga Kryetari i KLSH. Paraqitja e dokumenteve

në përfundim të veprimeve ligjore organet e drejtësisë do të procedojnë me konfiskimin e pasurisë dhe ndjekjen penale të tyre .

“Operacionet antidrogë do të vijojnë edhe në muajt në vazhdim, duke bashkëpunuar edhe me drejtoritë e policisë Vlorë, Fier e Korçë, por edhe me homologët e policisë greke, me qëllim sekuestrimin e çdo sasie lënde narkotike që del nga fshati Lazarat, që është prodhuar gjatë viteve të kaluara si dhe goditjen e të gjithë atyre shtetasve që trafikojnë dhe prodhojnë lëndën narkotike”, thonë përfaqësuesit e policisë së Gjirokastrës.

Kandidatët duhet të paraqesin në Drejtorinë e Burimeve Njerëzore dhe Metodologjisë deri në datë 11/07/2012 këto dokumente: CV-në, kërkesë për vendin e punës që konkurron, kopje të diplomës së shkollës së lartë dhe ç rekomandime nga punëdhënësit e mëparshëm, dëshmi penaliteti, ç dokumente të tjera (nëse ka), që i çmon se mund t’i vlejnë për vlerësimin e përgatitjes arsimore dhe profesionale.

Konkurrimi Konkurrimi është i hapur për nëpunësit civilë nëpërmjet procedurave të pranimit.

Konkurrimi do të bazohet në njohuritë për Kushtetutën, ligjin nr. 8270, datë 23.12.1997 “Për Kontrollin e Lartë të Shtetit”, ndryshuar me ligjin nr. 8599, datë 01.06.2000, ligjin nr. 8549, datë 11.11.1999 ”Statusi i nëpunësit civil”, ligjin nr. 9131, datë 8.9.2003 “Për rregullat e etikës në administratën publike”, “Rregulloren e brendshme të organizimit dhe funksionimit të KLSH”,“Standardet e kontrollit të KLSH”dhe“Standardet ndërkombëtare të INTOSAI, si dhe mbi përgatitjen arsimore dhe profesionale”.

Bulevardi“Dëshmorët e Kombit”, Nr.3, Tiranë, Shqipëri.Tel: 04 251267,Fax: 232491.

OpEd

10

MAPO

E PREMTE, 15 QERSHOR 2012 WWW.MAPO.AL

01 02

Çdo akt ndodh për herë të parë, edhe të përsëriturit.

03

Nuk ka rëndësi nëse fjalët apo veprimet e tua janë të forta apo delikate; është shpirti pas veprimeve apo fjalëve që shpallin gjendjen tënde të brendshme.

Rene Char, poet francez

Opinione dhe Editoriale

Koha për Union Fiskal Europian, koha për Eurobonde P se një debat i munguar por i nevojshëm në Shqipëri? Sepse vendi ynë nuk është as pjesë e Bashkimit Europian, as Eurozonës.

Kjo nuk do të thotë që ekonomistët, politikanët dhe akademikët tanë të mos hulumtojnë zgjidhjet për krizën e Euros dhe të ardhmen e Unionit.

Niveli i lartë i cenueshmërisë ndaj krizës dhe perspektiva jonë europiane duhet t’i kishte aktivizuar qendrat tona hulumtuese shkencore për këtë temë (aq të pakta sa janë). Rreziku për recesion është i konsiderueshëm: Shqipëria do ta ketë të pamundur të përballojë -ekonomikisht, politikisht dhe shoqërisht- një goditje tjetër të jashtme kaq shpejt pas 2009s. Zgjidhja e kësaj krize të jashtme gjendet aty ku e ka origjinën!

Sa i mundur është krijimi i një Unioni Fiskal? Shumë i mundur.

Nuk është më ëndrra e federalistëve ose ankthi i euroskeptikve, por një realitet që ka marrë formë përmes menaxhimit të krizës nga Banka Qendrore Europiane (BQE). Ndryshe nga çfarë pritej, sidomos nga euroskeptikët, nuk ishte një marrëveshje e fshehtë midis bankës qendrore dhe qeverive që ka kthyer BQE dhe Sistemin Europian të Bankave Qendrore (SEBQ) në agjent pothuajse-fiskal.

Por ishte shqetësimi ndaj stabilitetit të sistemit bankar që ka krijuar një union kripto-fiskal (Schelkle, 2012:29). Politikat kundër-krizë të BQE, që në fillim adresuan paqëndrueshmërinë financiare europiane në tregun e bondeve, u zëvendësua me një program masiv rikapitalizimi në sistemin bankar europian (duke ofruar nga dhjetori 2011 operacione rifinancimi afatgjatë trevjeçare me një përqindje interesi fix). Vlera e këtyre dy programeve tejkaloi 1 trilion Euro, vlerë e cila përputhet me kërkesën momentale të bankave europiane për rifinancim (IMF 2012). Kjo politikë monetare e BQE ka kapërcyer murin ndarës midis politikave fiskale dhe monetare. Për më tepër, ka vënë lekët e taksapaguesve europianë në rrezik.

Për shkak të mungesës së injektimeve kapitale nga fondet e qeverive së shteteve anëtare, BQE ka marrë një rol fiskal. Por siç argumenton Schelkle (2012) në artikullin e saj, ky union kripto-fiskal, i krijuar pra aksidentalisht nga BQE dhe paradoksalisht rrjedhojë e përpjekjeve për të parandaluar unionin fiskal, sidomos nga Gjermania dhe Holanda, nuk e zgjidh krizën në Eurozonë. Tani më shumë

KOMENT

EPIDAMN ZEQO

fonde duhen për të shpëtuar bankat spanjolle, gjendja e keqe e të cilave po rrezikon që Spanja të bëhet shteti i katërt në Eurozonë që kërkon fonde shpëtimi. Hendeku midis bondeve 10-vjeçare spanjolle dhe gjermane ka arritur një rekord prej 5.4 pikë përqindjeje. Tani BQE është përsëri në pozicion mbrojtës. Cila është zgjidhja afatgjatë? Eurobondet!

Kjo ide, që edhe përpara disa muajve ishte e refuzuar kategorikisht, sidomos nga Gjermania, ka fituar mbështetje, sidomos mbas zgjedhjes së socialistit Hollande në Francë dhe forcimit të zërave për politika prorritjes. Në qershor, për herë të parë, Gjermania pranoi që është e hapur për të grumbulluar borxhet europiane (me kondita strikte), duke i transferuar në një fond që do të paguhet përgjatë 25 viteve). Përpara se kjo të ndodhë, Berlini kërkon zotime për më shumë integrim, që do të thotë shtetet anëtare duhet të transferojnë më shumë autoritet fiskal në Bruksel.

Pse Eurobondet? Së pari, sepse mekanizmat e rinj lehtësues, EFSF dhe ESM, nuk kanë garanci të përbashkët nga shtetet anëtare, secili është përgjegjës për pjesën e tij në këtë fond shpëtimi. Kjo ka disavantazhe: i) fondet janë finite, ii) duke qenë të caktuara dhe finite kur të testohen do ezaurohen, iii) sa herë një garant është në vështirësi ose i përkeqësohet vlerësimi kredisë, i gjithë Unioni rrezikohet. Së dyti, nëqoftëse Unioni Monetar konsiderohet si një marrëveshje sigurimi, dallimet dhe tensionet në këtë union monetar heterogjen me normë bazë interesi uniform siguron një mundësi për të diversifikuar rrezikun dhe për rrjedhojë reduktuar riskun për të gjithë. Risia që sjell Eurobondi është detyrimi i përbashkët për problemin e borxheve sovrane, shtuar këtu edhe detyrimi individual për çdo shtet anëtar për pjesën e tij. Ekzistojnë alternativa të ndryshme për Eurobondet, por mua me duket më e duhura -dhe e cila edhe mund të pranohet politikisht- varianti i propozuar nga Mabbet dhe Schelkle (2010), të cilët

Një poet duhet të lërë gjurmë të kalimit të tij, jo prova.

parashikojnë Eurobondet si një mjet për të arritur kordinimin fiskal të shteteve anëtare në kohë të mira.

Vetëm ky mekanizëm do lejonte që shtetet anëtare të puqeshin edhe në politikat fiskale - kujtoni dështimin e Paktit për Stabilitet dhe Rritje - me ndihmën e buxhetit federal dhe për rrjedhojë transfertave fiskale si në rastin e ShBA-së. Varianti i zgjidhjes që propozojnë Mabbett dhe Schelkle (2010) është: shtetet anëtare të vendosin çdo vit - ose më shpesh, nëqoftëse nevojitet - shumën e përgjithshme të Eurobondëve të lëshuara dhe pjesën për çdo shtet anëtar. Kjo do të përcaktonte, me diferencë të vogël gabimi, pozicionin fiskal për të gjithë Eurozonën, e bazuar në projektimet e fazave ciklike të saj në total dhe duke respektuar faktin që brenda Unionit Monetar ciklet e biznesit dhe aseteve janë josinkronike. Lëshimi i Eurobondeve do jetë i garantuar kolektivisht nga shtetet anëtare, dhe të gjithë do paguajnë të njëjtin normë interesi.

Për të përfituar nga Eurobondet, shtetet duhet të respektojnë kornizën fiskale europiane; nëqoftëse kjo nuk ndodh, atëherë kuotat për këto shtete do të ulen: që do të thotë që qeveritë do kenë incentivat e duhura për të ruajtur pozicionin fiskal në mënyrë që të përfitojnë nga kreditë e lira. Pak a shumë, Eurobondet do t’i jepnin më në fund kornizës fiskale të Unionit Monetar substancë financiare, dhe gjithashtu incentivë pozitive për t’iu përmbajtur kornizës fiskale. Ky variant i Eurobondeve nuk është zgjidhje për borxhin sovran, politikat e BQE dhe mekanizmat si ESM e kanë këtë rol për vitet në vazhdim. Por Eurobondet do të korrigjonin një të metë përcaktuese strukturore të projektit europian. Siç përfundon Schelkle (2010:33), “Eurobondet janë një shprehje e faktit që Unioni Monetar ka krijuar një rrezik komunal, dhe do të krijonin një mekanizëm sigurimi të përbashkët me të cilën të gjithë do të përfitonin, por në të cilën të gjithë do të kontribuonin.”

Shqipëria. Në Shqipëri duhet një debat i tillë, sepse ekonomia jonë varet drejtpërdrejt nga ecuria e ekonomive të tjera europiane, sidomos nga Greqia dhe Italia. Eurobondet, reformat strukturore si dhe respektimi i kornizës fiskale zgjidhin problemet afatshkurta dhe afatgjata të projektit europian. *Autori është diplomuar në Universitetin e Oksfordit.

BUJAR KAPEXHIU NGA

Grusht bashkuar

“Koha që nuk kemi”, esseja e Artur Zhejit ia vlen të debatohet Bujar Ramaj

T

ë gjitha shoqëritë janë emancipuar kur kanë kthyer në debat tema të mëdha mbi jetën njerëzore, dhe shtegdaljet e shoqërisë nga vetë sëmundjet vdekjesjellëse të saj. Pikërisht esseja e Artur Zhejit hedh dritë në këtë shteg ku ia vlen të debatosh, në një kohë kur sistemi dhe shoqëria që po ndërtojmë po bëhen përherë e më tepër makineri gjigante vrastare të njerëzores, shpirtërores, duke e kthyer njeriun në një vidë shtrënguese, një diçka pa shpirt të kësaj makine gjigante. Zoti na ruajttë!

Artur Zhejin e kam ndjekur në opinionet e tij dhe më ka befasuar mendimi i tij mbi të vërtetën gjithmonë në rritje. Por shkrimi i tij i fundit në formën e esesë, është një befasi e vërtetë, për këndvështrimin filozofik dhe publicistik të gjendjes që po kalon shoqëria jonë. Ky shkrim e vë Arturin në një raport me shoqërinë si dhe në raport me veten e tij. Duke dalë jashtë ciklit të mbyllur të shumë opinionbërësve, ai bën një shkëputje gati kozmike në këndvështrimin e fenomenit të jetës në shoqërinë tonë, duke rrokur temën më të debatueshme në sfondin e gjitha shoqërive: pse jemi krijuar dhe a e justifikojmë jetën tonë në këtë hapësirë fragmentare në raport me përjetësinë, natyrën e fundme të kohës njerëzore dhe qëllimin e njeriut shqiptar në këtë shoqëri. Autori ka vënë gishtin ku shoqëria jonë rënkon kur e prek: në plagën e dhimbjes që shpirti e ka braktisur dhe njeriu është kthyer thjesht në një rendës pas materiales, parasë, pushtetit, plotësimit të instinkteve, duke dalë nga natyra njerëzore. Ai rreket të shkëpusë nga vetja e tij dhe t’ia afrojë publikut të vërtetën që i pulson brenda kraharorit të tij, duke thirrur: “kujdes, o njerëz e pushtetarë, se keni futur thellë kokat në grazhdet materiale e nuk ndieni se mbi ju qëndron shpata e mëkatit, një ndëshkim që e ka shoqëruar racën njerëzore në shekuj, kur ajo ka prishur ekuilibrin shpirtëror dhe është futur thellë në mëkat e zullume”.

Bota ka shumë kode mistike e nënkuptime të fshehta që njeriu të gjejë qëllimin pse është krijuar. Sfinksi në piramidat e Egjiptit është një luan gjigant me fytyrë njeriu që shikon në qiell, ndoshta ai do që t’i zbërthejë racës njerëzore atë kod të raportit të njeriut me Krijuesin në kuptimin e jetës, pra ai nënkupton se ti o njeri nuk je gjë tjetër por një kafshë me fytyrë njeriu, nëse nuk vështron dhe kupton lidhjet në kohë dhe hapësirë me Krijuesin. Portreti i Monalizës fsheh kodin e kuptimit të jetës në buzëqeshjen e saj, duke nënkuptuar sarkazmën e saj në atë buzëqeshje: “Kjo jetë nuk ka kuptim, ka diçka përtej kësaj, o njeri!

Artur Zheji vë alarmin pikërisht te keqkuptimi i kësaj jete, te marrëzia e turmës dhe e atyre që na drejtojnë, te krijim i një jete shoqërore interesash meskine duke e kthyer ambientin ku ne jetojmë në një pellg të qelbur ku sëmundjet po përhapen me shpejtësi, ai thërret ta shpëtojmë shoqërinë sa epidemia të mos ta ketë prekur të tërën. Zheji hedh idenë e ngritjes mbi vetveten, përsosjen morale, ndriçimin e së vërtetës para se varka të fundoset. Është ky shqetësim i vjetër sa bota, që shpesh njeriu e harron, e kujtohet kur arrin një pikë që s’e rregullon më. Prandaj mendoj se idetë e hedhura në essenë e Zhejit vlejnë të kthehen në debat në këtë kohë marrëzie kolektive e prag katastrofash, për të riparuar atë që është prishur e korrigjuar, azimutin nga jemi drejtuar. Nuk duhen dëgjuar vetëm kukuvajkat, por dhe bilbilat shpresëndjellës.

E PREMTE, 15 2012 13QERSHOR QERSHOR 2010 WWW.MAPO.AL ËËË.GAZETAMAPO.COM

MAPO

11

Ndaj, Fatos Nano, që ende nuk i ka mbushur të 60-tat, apo sapo i ka kapërcyer ato, është në të drejtën e Zotit, në shëndetin mendor e fizik për të bërë atë që dëshiron në jetën politike. Përfshi këtë që po bën.

Sepse ka të drejtë, sepse është i aftë, sepse mundet ta bëjë.

— HENRI ÇILI

Kush ka të drejtë morale t’i kërkojë Nanos të mos kthehet? ASKUSH! Ë

shtë befasues një agresivitet i mjedisit gazetaresk dhe shumë aktorëve të tjerë ndaj asaj që Fatos Nano ka shpallur së fundmi si “Lëvizja Nano për Fitoren e Socialistëve”. Përveçse befasues si agresivitet, është në inkoherencë totale në raport me qëndrimet për aktorët e tjerë politikë aktivë në skenën politike shqiptare, ku të gjithë kanë të drejtë të vazhdojnë, pavarësisht se humbin e nuk japin dorëheqjen, pavarësisht se vjedhin zgjedhjet e vijojnë të quhen fitues, pavarësisht se mbarojnë mandatin presidencial dhe i kthehen jetës politike partizane me një parti të re, apo në partinë nga ku kanë dalë! Vetëm nga Fatos Nano kërkohet të ikë, të zhduket e mundësisht të ikë sa më larg ...në Vjenë.

Po. Sigurisht ajo do të kishte qenë normalja në një tjetër situatë. Që elita politike të përtërihej, të kishim rotacion paqësor të pushteteve dhe qarkullim të elitave, Fatos Nano dha dorëheqjen në vitin 2005, pas humbjes në zgjedhjet e 3 korrikut. Ai deshi të shndërronte në precedent, madje në precedentin më pozitiv të jetës sonë politike deri më tash: kush humbet largohet dhe i hap rrugë konkurrimit e qarkullimit të elitave.

Por a ndodhi “mbjellja” e këtij precedenti? JO. Me sa duket, ishte një diçka e parakohshme. Megjithatë, Nano vijoi të rrinte në punë të tij, për shtatë vjet duke pritur një mirënjohje nga shoqëria shqiptare, politika shqiptare dhe partia e tij në radhë të parë, Partia Socialiste, apo lideri i saj

i ri Edi Rama, që u bë lider për shkak të vendit që la bosh Nano falë emancipimit politik që ky i fundit, Nano pra, kishte. Nuk ndodhi asgjë nga këto. Nuk ia diti kush për nder atë që bëri, e harruan, e lanë mënjanë, nuk e kandiduan për president zyrtarisht më 2007, nuk e kandiduan për deputet më 2009 dhe së fundi, as tani më 2012, kur nuk e kishin në dorë as shumicën minimale për të zgjedhur presidentin, opozita aktuale e Edi Ramës nuk i dha as shansin e 20 firmave për t’u futur në garë në sallën e Parlamentit. Për t’i dhënë dinjitet, një sens parlamentar si kudo në botën e qytetëruar zgjedhjes së Presidentit të ri të Republikës.

Ndaj sot shtrohen disa pyetje, që në kontekstin e krijuar, sigurisht të ngarkuar edhe me subjektivitet personal nga ana e Nanos dhe mbështetësve të tij, duket vështirë të marrin përgjigje.

Pyetja e parë: Kush ka të drejtë morale t’i thotë Fatos Nanos se nuk mundet të krijojë një lëvizje të re politike, që është një kthim në politikën aktive, ata që vetë nuk dhanë dorëheqjen kur humbën zgjedhjet, edhe pse e patën premtuar publikisht, edhe pse e patën në statutin e partisë? Edi Rama, pra? Aspak. Ky i fundit është në inkoherencë totale në raport me paraardhësit në parti apo me rivalët, derisa mbajti me thonj atë post që fitoi më 2005 falë ‘precedentit Fatos Nano’. Precedent që e prishi dhe hodhi në kosh, duke bërë një luftë jo-luajale ndaj rivalëve brenda PS apo brenda të majtës,

duke konsoliduar pushtetin e vet brendapartiak me çdo çmim; edhe me çmimin e destabilizimit të vendit, e bojkotit të Parlamentit e kështu me radhë. Sigurisht me mënjanimin gradual, dhe së fundi me lënien jashtë të Fatos Nanos edhe si kandidat për president i pakicës parlamentare, Edi Rama nuk ka asnjë të drejtë morale të mos presë një luftë politike konkurruese brenda partisë së vet, brenda spektrit të majtë, qoftë dhe nga ana e Fatos Nanos.

Pyetja e dytë: Kush ka të drejtë morale brenda partisë së tij të kërkojë që Fatos Nano të mos ua trazojë ujërat e të mos u prishë rehatinë në rrugën grusht-bashkuar e plotësisht-bindur përballë Edi Ramës, duke filluar nga Gramoz Ruçi e me radhë të tjerët? Këta të fundit i kanë Nanos borxhe morale të dorës së parë, dhe kur erdhi puna, edhe pse të gjithë e shihnin se “mbreti ishte lakuriq”, nuk morën guximin të bënin të paktën një diskutim brenda partiak, përjashto ndonjë si Arben Malaj. Ata nuk guxuan për t’u pajtuar me historinë e trashëgiminë e tyre politike, duke i dhënë të paktën të drejtën Fatos Nanos të ishte kandidati i partisë së dytë, apo i opozitës, në garën për President të Republikës. Nuk besoj se këta kanë të drejtë.

Pyetja e tretë: Cili nga kolegët e respektuar të medias shqiptare ka të drejtë morale t’i kërkojë Fatos Nanos të rrijë në restorant apo të shkojë në Vjenë e të mos kthehet në politikën aktive partizane? Ata që duke

EDITORIAL

HENRI ÇILI

Kush ka të drejtën morale t’i kërkojë Fatos Nanos të rrijë në shtëpi e të mos japë kontributin e tij, si dhe ku e mendon, të mos kërkojë me vota brenda e jashtë partisë së tij, sot e nesër, në elektorat, përfaqësimin politik potencial që posedon si figurë e si alternativë? humbur krejt koherencën e duke u mbajtur te “kutitë”, toleruan moralisht më 2009 Edi Ramën që, edhe pse humbi zgjedhjet, nuk mbajti fjalën për t’i hapur rrugë përtëritjes së elitave në PS dhe në tërë politikën shqiptare, duke e hedhur në koshin e plehrave gjithë atë precedent emancipues që Fatos Nano instaloi në PS dhe politikën shqiptare: kush humbet hap rrugën. Nuk më duket se e kanë këtë të drejtë, sepse vetëm e vetëm që Edi Rama të vijonte, përligjën që nga refuzimi i kotë i njohjes së zgjedhjeve të 28 qershorit 2009, bojkotin e opozitës e deri te tmerri i 21 Janarit, viktimat e së cilës i pari i

ka harruar Edi Rama, duke kërkuar për të ardhur në pushtet me çdo kusht e çmim moral, si p.sh. aleancën me LSI-në të Edi Ramës.

Pyetja e katërt: Kush ka të drejtën morale t’i kërkojë Fatos Nanos të rrijë në shtëpi e të mos japë kontributin e tij, si dhe ku e mendon, të mos kërkojë me vota brenda e jashtë partisë së tij, sot e nesër, në elektorat, përfaqësimin politik potencial që posedon si figurë e si alternativë?

Ata pjesëtarë të shoqërisë civile dhe medias që i mbështesin me zjarr këdo që bën një parti politike, në shpërdorim të posteve publike në krye të institucioneve të pavarura, siç është rasti i Aleancës Kuq e Zi të Kreshnik Spahiut, ish- nënkryetarit të KLDsë, apo Frymës së Re Demokratike të presidentit në largim Bamir Topi, mjaft që këto të jenë kundër Sali Berishës? Nuk më duket se e kanë këtë të drejtë.

Nuk po flas për ata që janë për vazhdimin përjetë të Sali Berishës në politikë, se ata nuk po ndihen kësaj radhe, por dhe ata do të ishin në të njëjtën inkoherencë.

Në një mjedis politik, ku askush nuk largohet, ku të gjithë ripozicionohen, pse i duhet kërkuar vetëm Fatos Nanos më shumë sa të tjerëve?

Ndaj, Fatos Nano, që ende nuk i ka mbushur të 60-tat, apo sapo i ka kapërcyer ato, është në të drejtën e Zotit, në shëndetin mendor e fizik për të bërë atë që dëshiron në jetën politike. Përfshi këtë që po bën.

Sepse ka të drejtë, sepse është i aftë, sepse mundet ta bëjë.

Ambasadori hegjemonist i Shqipërisë

K

ur s’ka kush t’ua tregojë vendin që u takon, ambasadorë si Islam Lauka mund të shkojnë aq larg sa të japin leksione historie dhe të shfaqin hegjemoni Shqipërie.

Ambasadori i Shqipërisë në Kosovë, Islam Lauka, duket se harroi ku gjendej të hënën, teksa po jepte leksione që më së paku i takojnë një diplomati, në një tubim shkencor në Prishtinë. Në konferencën “Shekulli i shtetit shqiptar”, ai jepte verdiktin se kush duhej t’i takojë kombit shqiptar dhe sulmonte të gjithë ata që mendojnë se po ngjizet edhe kombi kosovar.

Me një gjuhë që do t’ia kalonte edhe vetë Sali Berishës në momente ekzaltimi, Lauka po thoshte se ata që mbështesin idenë e ekzistimit të kombit kosovar kanë për qëllim që ta lënë kombin shqiptar pa histori, pa të ardhme.

Lauka po fliste si të ishte midis Tirane, e jo në cilësinë e një ambasadori të Shqipërisë në një tjetër shtet. Në një shtet, qytetarët e të cilit nuk janë veç shqiptarë, por edhe serbë, boshnjakë,

KOMENT IMER MUSHKOLAJ

turq, romë… Në një shtet që quhet Kosovë, që ka një kryeqytet që quhet Prishtinë, që ka një himn e flamur dhe që po krijon një identitet shtetëror.

Me një gjuhë që vështirë se do t’i shkonte madje edhe ndonjë nacionalisti shkurtpamës, Lauka nuk po bënte gjë tjetër veçse po shpërfaqte në mënyrë agresive gjithë hegjemoninë e artikuluar në Tiranë ndaj Kosovës.

Ai, madje, plot mllef dhe me aspak takt po i porosiste të gjithë ata që nuk e ndiejnë veten se i takojnë kombit shqiptar, që ta ndërrojnë kombin.

Lauka, tropojani studiues i rusishtes dhe ish-numri dy i ambasadës shqiptare në Moskë, shfaqi frikën edhe nga ajo që e quajti “histori alternative”, ndërkaq i dha vetes të drejtë të thotë edhe se bartësit e këtyre tezave

“pseudo-shkencore”, sipas tij, kanë për qëllim që shqiptarëve t’ua vjedhin historinë.

Për ata që e mohojnë se i takojnë kombit shqiptar, ambasadori Lauka e ka një porosi: ta kërkojnë ndonjë tjetër komb! *** Pasi ishte i ftuar në konferencën me temë “Shekulli i shtetit shqiptar”, atëherë Lauka do të duhej të fliste për shtetin shqiptar, pjesë e të cilit Kosova (përjashto një kohë të shkurtër gjatë Luftës së Dytë Botërore) nuk ishte asnjëherë gjatë 100 vjetëve.

Përpara se të hidhte vrer ndaj të gjithë atyre që s’mendojnë si ai, Lauka mbase do të duhej të fliste për problemet dhe pengesat praktike me të cilat përballen të dy shtetet. Për shembull, mund të sqaronte më shumë rreth patateve kosovare që po bllokohen nga Shqipëria.

Po ashtu do të mund ta porosiste Kosovën edhe të mos e merrte shembull Shqipërinë as për një shekull shtet, as për njëzet vjet demokraci.

Por, jo. Lauka zgjodhi të flasë me logjikën e përfaqësuesit të shtetit shq-

iptar si padron i Kosovës. Me logjikën e përfaqësuesit të qendrës që ia ngre veshin periferisë, me logjikën e përfaqësuesit të kombit që s’mund ta paramendojë se nga “gjaku” i vet po lind një komb i ri. Si nuk kanë mundur ta paramendojnë edhe shumë shtete tjera rreth nesh.

Për t’ua çuar peshë zemrat qytetarëve shqiptarë të Kosovës, Lauka imitoi Sali Berishën e Prizrenit të një dite më parë, vetëm se ky u tregua edhe më i rreptë. Dha leksione më të ashpra, më të prera.

“Ai që e ndien veten se nuk i takon këtij kombi, është i lirë të zgjedhë një komb tjetër”, tha Lauka, thuajse ai vendos se kush cilit komb duhet t’i takojë. Ai i dha vetes të drejtë edhe që t’i përjashtojë nga Kosova të gjithë ata që ndihen kosovarë. Madje, sipas tij, shqiptarët e Kosovës nuk kanë nevojë të kërkojnë komb. “Ata e kanë dhe jo vetëm e kanë, por janë lulja e kombit shqiptar”, thekson ai, si për t’ia vënë kapakun gjithë diskursit pseudo-patriotik e pseudo-nacionalist që është shpeshtuar kohën e fundit në Tiranë.

Në cilësinë e një ambasadori, Lau-

ka do të duhej të tregohej i kujdesshëm dhe të merrte vendin që i takon, si i ftuar në një konferencë, pa pasur nevojë të mbajë leksione historie.

Do të ishte e udhës të fokusohej ekskluzivisht në shekullin e shtetit shqiptar, për krijimin e të cilit kontribut të madh dhanë edhe përfaqësuesit e shqiptarëve të Kosovës. Dhe, përfundimisht të pajtohet me faktin se Kosova është shtet i pavarur e jo krahinë e Shqipërisë. Se Kosova nuk është shtet njëetnik, por shumetnik.

Se Prishtina nuk e sheh Tiranën si nënë, por si partnere. Se qytetarët e Kosovës duhet ta ndërtojnë shtetin e tyre, kombin e tyre.

Në cilindo vend normal deklaratat e Laukës do të shkaktonin skandal diplomatik. Por në Kosovën jonormale dhe inferiore ndaj Tiranës, Lauka mbetet i pandëshkuar. Sepse Kosova ende konsumon me bollëk gjithë atë që i vjen nga Shqipëria. Prishtina ende ndihet e stërkequr nga idetë hegjemoniste të Tiranës. *Marrë nga gazeta kosovare Express.

Mapo nuk është domosdoshmërish dakord me opinionin e autorit.

CMYK

12

MAPO

e premte, 15 QERSHOR 2012 www.mapo.al

ekonomi

Dhjetë shtete të rajonit krijojnë kompani për blerjen e energjisë Dhjetë shtete të Europës Juglindore, mes të cilave edhe Shqipëria, nënshkruan një marrëveshje në fushën e energjetikës, në bazë të së cilës do të formohet një zyrë e përbashkët për të organizuar ankande të koordinuara për blerjen e energjisë nëpërmjet linjave të transmetimit ndërkufitar. Do të njihet me emrin Zyra për

Ankand të Koordinuar e Europës Juglindore (CEE CAO) dhe duhet të optimizojë blerjen e kapaciteteve transmetuese dhe të zvogëlojë shpenzimet. Gjë që do të lehtësojë tregtinë me energji elektrike në EJL. Marrëveshja u nënshkrua në Beçiqi të Malit të Zi, mes autoriteteve rregullatore të këtyre vendeve. Zyra që do ta ketë qendrën

në Podgoricë duhet të nisë punën brenda një viti dhe buxheti i saj do të jetë 1.2 milion euro.

SEE-CAO është pronë e sistemit të operatorëve të elektroenergjetikës të Malit të Zi, Maqedonisë, Kroacisë, Sllovenisë, Bosnje-Hercegovinës, Rumanisë, Greqisë, Turqisë dhe Kosova. Shqipëria gjithashtu është një ndër themelueset e kësaj zyre.

Shkeljet me tenderat, projektligj për 10-fishimin e gjobave Një nismë ligjore, sipas së cilës penalitetet kundrejt abuzuesve të fondeve publike do të dhjetëfishohen, është në proces diskutimi. Ekspertët në APPP pohojnë se gjoba është shumë e vogël në raport me shpërdorimin e fondeve dhe shkeljet që i bëhen ligjit Shkeljet ligjore në fushën e prokurimeve do të kenë penalitete të larta.

Burimet zyrtare në Agjencinë e Prokurimit Publik kanë njoftuar se është në proces diskutimi një nismë ligjore, sipas së cilës penalitetet kundrejt abuzuesve të fondeve publike do të dhjetëfishohen. Shkeljet e ligjit kryesisht kanë të bëjnë me procedurat e zhvillimit të tenderave të institucioneve publike, në të gjithë nivelet, me kërkesat që vendosin autoritetet kontraktore dhe kualifikimet e operatorëve ekonomikë. Në ligjin aktual, kur shkelen dispozitat e rregullave të prokurimit, titullari i Agjencisë së Prokurimit Publik ka të drejtë të vendosë gjoba me masë nga 50 mijë deri në 100 mijë lekë, si dhe t’i propozojë drejtuesit të autoritetit kontraktor marrjen e masave disiplinore. Kundër vendimit të dënimit me gjobë mund të bëhet ankim brenda 5 ditëve nga njoftimi në gjykatën e rrethit të autoritetit kon-

traktor. Mirëpo ekspertët në APPP mendojnë se gjoba është shumë e vogël në raport me shkeljet që i bëhen ligjit të prokurimeve nga autoritetet kontraktore. Prandaj, dhjetëfishimi i tyre do të shërbejë edhe si njëfarë stimuli për të ulur korrupsionin në fushën e prokurimeve. Sipas vlerësimeve të deritanishme edhe të Bankës Botërore, aplikimi online për tenderat me fonde publike e ka rritur ndjeshëm transparencën dhe konkurrencën. Mirëpo korrupsioni vijon të jetë ende shqetësues.

Prandaj APP është duke bërë një riparim të ligjit, pikërisht duke forcuar penalitetet për shkelësit e ligjit.

Nga të gjitha shërbimet e tjera që ofron qeveria prokurimet publike mbeten fusha kryesore e korrupsionit të administratës shtetërore.

Jaka: Qeveria të ndërhyjë për zhbllokimin e eksportit të çimentos në Kosovë Komuniteti shqiptar i biznesit ka reaguar dje në lidhje me rritjen 35 % të tarifës doganore për çimenton që futet nga Shqipëria në Kosovë.

Kryetari i Dhomës së Tregtisë dhe Industrisë, Nikolin Jaka në një takim me mediat dje për këtë çështje tha se qeveritë tona duhet të zgjidhin një herë e mirë problemin me tregun e Kosovës. “Ne mbetemi të hapur që secili shtet të favorizojë prodhuesin e tij, por shqetësimi i ngritur pranë Dhomës sonë nga sipërmarrësit shqiptarë dhe ata të Kosovës është problematik, pasi

një taksë e tillë doganore do të çorientonte tregun duke e zhbalancuar atë, - tha Jaka. Importi kryesor i çimentos në Kosovë bëhet nga vendi ynë dhe konkretisht nga fabrika e çimentos në Fushë-Krujë.

Një tarifë e tillë do të bënte që ky raport të prishej dhe të rrezikonte seriozisht këtë treg, në një kohë kur po flasim për një treg të unifikuar, - shtoi ai. Për vitin 2011, nga Fushë-Kruja janë eksportuar 175 mijë ton çimento, që e përkthyer në vlerë financiare kap një xhiro prej 12 milionë eurosh.

EURO 2012, Eagle Mobile shpërndan dhurata për abonentët Admiruesit e futbollit dhe kampionatit EURO 2012, përveç emocioneve direkte të ndeshjeve të këtij kompeticioni mund të shijojnë dhe dhuratat e Eagle Mobile dhe ALBtelecom. Eagle Mobile nëpërmjet organizimit të Lojës Promocionale “Gol”, i cili zhvillohet duke filluar nga data 8 qershor deri në datë 2 korrik 2012, i ofron mundësinë të gjithë pajtimtarë të operatorëve fiks dhe celularë të parashikojnë rezultatin e ndeshjeve të përzgjedhura nga Eagle

Mobile dhe shpërblen fituesit me dhjetëra gjatë gjithë kampionatit europian. Secili pajtimtar i operatorëve fiks apo celular vetëm duke kryer një thirrje telefonate në numrin e vënë në dispozicion nga Eagle Mobile për këtë qëllim mund të parashikojë rezultatin e saktë të ndeshjeve të zgjedhura gjatë gjithë kampionatit dhe nëse pajtimtari ka dhënë përgjigje të saktë për ndeshjen përkatëse, Eagle Mobile do të përzgjedhë fituesit me metodën rastësore.

Pranohen dokumente që nuk janë në përputhje me ligjin e prokurimit, ka mangësi të theksuara në shqyrtimin e ofertave, ndërkohë tenderat zvarriten dhe anulohen pa argumente.

Këto fakte konfirmojnë se një pjesë e mirë e fituesve në tendera edhe pse

nuk plotësojnë kriteret janë të paracaktuar, duke stepur pjesëmarrjen në garë të operatorëve seriozë ekonomikë. Ky institucion ka shqyrtuar vitin që shkoi 491 ankesa gjithsej, ku për shumicën dërrmuese të tyre ka patur të drejtë biznesi. Në rapor-

tin vjetor të Avokatit të Prokurimeve evidentohet si fenomen shqetësues fakti se kriteret për përcaktimin e dokumenteve nuk përputhen me ligjin, çka do të thotë se kërkohen lista të ekzagjeruara për makineri e pajisje që duhet të zotërojë një operator ekonomik. Kontrollet kanë treguar se në shumë raste krijohen procedura të ngatërruara me pasojë bllokimin e procesit dhe krijimin e një situate të paqartë për bizneset.

Ndërkohë që nga komisionet nuk jepen shpjegime për skualifikime të ofertave. Në total, administrata gjatë 2011-ës ka kryer rreth 4 mijë prokurime publike dhe vetëm 10 për qind e tyre janë ankimuar. Ndërsa për 5-mujorin e parë të vitit 2012, Agjencia e Prokurimeve Publike ka zhvilluar 2075 procedura prokurimi, që të përkthyera në vlerë monetare kapin shifrën e 18 miliardë lekëve.

CMYK

7465 02

MAPO

13 qershor 2010 www.gazetamapo.com

e premte, 15 QERSHOR 2012 www.mapo.al

ekonomi

MAPO

13

Banka e Shqipërisë nis konsultimet për një model të ri ekonomik si rruga e vetme për daljen nga kriza

Bode: Kriza ka çuar ekonominë shqiptare në “Luginën e Ferrit” Kreu i Financave, Ridvan Bode pranon tanimë kërcënimin nga kriza e eurozonës, duke kërkuar një model të ri rritjeje për ekonominë shqiptare me në qendër biznesin për kapërcimin e saj

Gërguri: BSH po ndihmon Bankën e Kosovës për të përballuar krizën e euros

Sabina Veizaj

Kriza e sotme ekonomike në të cilën është përfshirë mbarë Europa, por edhe ekonomia vendase, i ngjan “Luginës së Ferrit”. Ky ka qenë “përkufizimi” që i ka bërë ministri i Financave, Ridvan Bode, gjendjes së ekonomisë sonë përballë krizës, në një takim që Banka e Shqipërisë në bashkëpunim me Universitetin e Oksfordit organizuan dje për të diskutuar mundësitë sesi mund të dilet nga ky rreth gati vicioz. “Tranzicioni për vendet e rajonit tonë nuk ishte aq i dhimbshëm ekonomikisht, pasi baza e nisjes ishte shumë më e dhimbshme, por kriza aktuale dhe marrja e masave për kapërcimin e saj realisht i ngjajnë ‘Luginës së Ferrit’, nevojës për të kapërcyer”, - tha Bode. Ai prezantoi si mënyrën më adekuate për parandalimin dhe kapërcimin e rreziqeve që i kanosen vendit nga kriza në zonën euro, një model të ri rritjeje ekonomike me në qendër biznesin për t’i kthyer besimin këtij të fundit. Në lidhje me këtë, Bode i ka kërkuar Bankës së Shqipërisë çlirimin e kreditimit cilësor, sidomos për biznesin. Duke u përballur psikologjikisht me një realitet të ri dhe duke e pranuar rrezikun e krizës, ai theksoi se vendi ka nevojë për një model realist ekonomik për të kapërcyer krizën në një kohë kur mendohen të ezauruar të gjithë stimujt fiskalë dhe monetarë. Në analizën që ministri Bode u bëri masave të marra nga qeveria në vitet e krizës, theksoi se qeveria e përballoi këtë krizë pa marrë para borxh nga Banka e Shqipërisë, pavarësisht se e ka tagrin ligjor për të bërë një veprim të tillë. Në këtë mënyrë, sqaroi Bode, është ruajtur niveli i borxhit dhe nuk është rritur papunësia, ashtu siç ka ngjarë në rajon. “Reformat

Ministri i Financave Ridvan Bode dhe Guvernatori i BSH, Ardian Fullani

e periudhës para krizës, kapaciteti për të përdorur stimuj fiskalë të brendshëm bënë që shkalla e krizës globale në vendin tonë të kishte nivele të limituara. Kemi arritur që në vitet e krizës borxhi publik të jetë në nivelin e 3.7 pikë përqindjeje të PBB. Në vitin 2008 pati bum ekonomik në vend, që shënoi edhe rritjen më të lartën 7.5% . Prandaj duhet vendosmëri për të çuar deri në fund reformat e nevojshme dhe për të kapërcyer situatën me guxim.

Një bllok reformash strukturore duhen ndërmarrë”, - u shpreh Bode.

Bashkëpunimi me Universitetin e Oksfordit numëron gjashtë seminare të tilla në nivel të lartë dhe ka si synim nxitjen e një modeli të ri ekonomik për t’iu përshtatur situatës së re të ndikuar nga kriza. Në gjenezë të këtij debati, i cili u shtri dhe bëri pjesë të tij botën akademike, politike dhe ekspertët e ekonomisë e të financave publike, u gjeneruan mendime të ndryshme. Ndërsa kreu i qeverisë, Sali Berisha, duke këmbëngulur që Shqipëria nuk është prekur dhe nuk mund të preket nga kriza si rezultat i masave, stimujve dhe reformave të ndërmarra nga qeveria, ka theksuar se modeli aktual eko-

nomik është i suksesshëm dhe nuk ka lindur nevoja për një model të ri.

Por ministri i Financave deklaroi hapur ditën e djeshme se për të kapërcyer “Luginën e Ferrit” që

Ministri Bode deklaroi hapur ditën e djeshme se për të kapërcyer “Luginën e Ferrit” që është kriza në zonën euro, nevojitet një model i ri ekonomik me në qendër biznesin, i cili duhet të investojë dhe të gjenerojë likuiditete në ekonomi

Fullani: Politika të ndryshojë axhendë, ekonomia në vend të parë Guvernatori Fullani i ka bërë dje apel klasës politike që të vërë ekonominë në krye të axhendës, për shkak të emergjencës në të cilën ndodhet ekonomia në mbarë Europën aktualisht. “Faktorët politikë e institucionalë nuk kanë trajtuar ende disa problematika të rëndësishme, të identifikuara nga Banka e Shqipërisë si shkaktare të problemeve të stabilitetit financiar dhe frenuese të rritjes ekonomike në Shqipëri”, - tha Fullani. Bëhet fjalë për ekzekutimin e kolateralit, uljen e rrezikut të perceptuar që vjen nga situata e rënduar politike dhe mungesa e frymës së konsensusit, ngadalësimi i reformave të kërkuara nga Komisioni Europian dhe marrjes së statusit të vendit kandidat; ashpërsia e luftës politike dhe përdorimi i ekonomisë dhe i situatës për përfitime politike. Banka e Shqipërisë vlerëson se ekonomia shqiptare mbetet nën presionin e zhvillimeve në tregjet

e vendeve partnere dhe politikave të tyre ekonomike e financiare. “Masat e vendeve partnere për të rritur besimin në sistemet e tyre financiare dhe për të rregulluar zhbalancimet makro-financiare e bëjnë të vështirë transmetimin e politikës monetare në ekonomi. Ato e shqetësojnë publikun dhe ulin besimin e tij në të ardhmen, - tha Fullani. Janë pikërisht këto arsye që e pengojnë sistemin bankar të financojë ekonominë dhe qeverinë me norma më të ulëta interesi e, rrjedhimisht, përçimin e politikës monetare të bankës qendrore në lehtësimin e kushteve monetare e financiare”, - shtoi ai. Sipas Fullanit, situata aktuale në Europë tregon se procesi i integrimit nuk është një shpresë e mjaftueshme, qoftë brenda apo jashtë eurozonës, për aq kohë sa zgjedhjet ekonomike e politike të brendshme nuk janë të qëndrueshme në afatin e gjatë.

është kriza në zonën euro, nevojitet një model i ri ekonomik me në qendër biznesin, i cili duhet të investojë dhe të gjenerojë likuiditete në ekonomi.

Guvernatori i Bankës së Kosovës, Gani Gërguri, në një prononcim për gazetën MAPO ka vlerësuar si të shkëlqyer iniciativën e Bankës së Shqipërisë për marrjen e lidershipit për bashkëpunimin rajonal. “Po mësojmë shumë dhe po përfitojmë shumë në këto konferenca dhe seminare që bashkërisht na ndihmojnë që ta realizojmë axhendën tonë në mënyrë sa më të mirë dhe efikase.

Falenderoj BSH që na ka mbështetur sidomos në edukimin financiar. Kjo është shumë e rëndësishme për ne, pasi duke qenë një vend i euroizuar rrezikojmë më shumë nga trazirat në BE. Banka e Shqipërisë po na ndihmon në edukim me qëllim të mos kemi situatë të ngarkueshmërisë me borxhe dhe situata të tjera të krizës që mund të destabilizojnë stabilitetin financiar”, - tha Gërguri.

14

MAPO

E PREMTE, 15 QERSHOR 2012 WWW.MAPO.AL

sociale

Matura, të shtunën provimi i Matematikës Të shtunën e kësaj jave rreth 49 mijë maturantë do t’i nënshtrohen provimit të dytë të Maturës, atij të Matematikës. “Ditën e shtunë do të jetë provimi dhe nxënësit sipas orarit dhe mjediseve që u janë

caktuar do paraqiten për të dhënë provimin e Matematikës. Të tjerat, ata i kanë marrë informacionet dhe e dinë se çfarë do të kenë në testin e tyre në lidhje me numrin e pyetjeve, numrin e pikëve,

nivelet e vështirësive, kohën e zhvillimit të testit dhe parametrat kryesorë”, - thotë Harizaj. Materialet e provimit të Matematikës do të shpërndahen në rrethe të premten pasdite.

TË DREJTAT

Konferencë rajonale për fëmijët në Tiranë Ministria e Punës mbledh në Tiranë vendet e Europës Juglindore në një konferencë rajonale mbi të drejtat e fëmijëve. Nën kujdesin e presidentes së Fondacionit “Fëmijët Shqiptarë”, znj.Liri Berisha, dhe në kuadër të presidencës shqiptare të Këshillit të Europës (KiE) dhe vitit të Janusz Korczak, polakut hebre parimet e të cilit mbi dinjitetin dhe të drejtat e fëmijëve janë në themelet e Konventës mbi të Drejtat e Fëmijës miratuar nga Asambleja e Përgjithshme e Kombeve të Bashkuara në 1989, Ministria e Punës në bashkëpunim me KiE, ambasadën polake në Tiranë dhe UNICEF, u organizua dje në Tiranë konferenca rajonale mbi të drejtat e fëmijëve.

Konferenca u përshëndet nga kryetarja e Kuvendit të Shqipërisë, Jozefina Topalli, e cila u ndal në jetën dhe veprën e Janusz Korczak, i cili në mbrojtje të jetës së 200 fëmijëve hebrenj gjatë Luftës së Dytë Botërore, përfundoi së bashku me ta në kampin e shfarosjes, Treblinka.

Drejtori i AKP-së, Alfons Harizaj

Korrigjohet Letërsia, Harizaj: Këtë vit, më pak maturantë mbetës Nis procesi i konvertimit të pikëve në nota. Rezultatet e provimit për 49 mijë maturantë do të dalin pas tri ditësh Jonida Tashi

Maturantët do të njihen brenda tri ditësh me rezultatet e provimit të Gjuhë-Letërsisë. Tashmë korrigjimet e rreth 49 mijë provimeve kanë mbaruar dhe testet po i nënshtrohen procesit të dixhitalizimit. Ndonëse është ende herët për të folur për cilësi, drejtori i Agjencisë Kombëtare të Provimeve, Alfons Harizaj thotë se këtë vit rezultojnë më pak maturantë mbetës. “Me hedhjen e të gjitha të dhënave në sistem do të kemi dhe pamjen e plotë të rezultateve të nxënësve, po

duke ndjekur dita-ditës procesin e korrigjimit vërejmë se në pjesën e poshtme të pikëve është ulur numri i nxënësve me pak pikë. Do të thotë që shumë prej nxënësve në zonën e pikëve që të bëjnë mbetës është ulur”, - shprehet Harizaj. Për secilin provim të Maturës testet e maturantëve pas korrigjimit në 6 qendrat e vlerësimit dorëzohen në AKP, për t’iu nënshtruar procesit të bashkërendimit të rezultateve. Sipas procedurës së përcaktuar nga MASH, pas grumbullimit të këtyre testeve dhe rezultateve nis edhe procesi i identifikimit ndërmjet kandidatit dhe pikëve të vlerësimit që ai ka marrë, që ekuivalentohen në notë.

Procesi i quajtur “Matching” (që është përputhja ose bashkërendimi) i rezultateve të sekretuara me emrat e maturantëve, do të kryhet për të katër provimet e Maturës Shtetërore. Për

këtë, testet e maturantëve pasi fillon provimi sekretohen, pra pajisen me një barkod që përbën identitetin e çdo maturanti. Në këtë mënyrë mësuesit (asnjë zyrtar tjetër) gjatë procesit të vlerësimit të testeve, për shkak të barkodit nuk njihen me identitetin e maturantëve dhe mund të kryejnë një vlerësim objektiv të tyre. “Çdo test i plotësuar i një maturanti ka si element dallues vetëm një barkod. Gjatë hedhjes së pikëve të fituara për çdo pyetje krijohet një listë ku çdo barkodi i vihen në korrespondencë pikët. Procesi i hedhjes së të dhënave përfundon kur nuk ka mbetur qoftë dhe një test i paverifikuar, janë eliminuar të gjitha gabimet e mundshme”, - shpjegojnë specialistët e arsimit që merren me këtë proces. Në bazë të të dhënave të rezultateve në pikë, ministri i Arsimit vendos kufirin e kalueshmërisë, që

quhet “Cutoff”. Pas kësaj, pikët konvertohen në nota të shkallëzuara me dy shifra pas presjes dhjetore. Me përfundimin e vlerësimit, testet e maturantëve çkodohen, një proces që kryhet vetëm nga kompjuteri, dhe vijat e barkodit me anën e një aparati kthehen në shifra. Një vit më parë në provimin e Letërsisë rezultuan mbetës 2.8% për qind e maturantëve. Nga 39 mijë e 530 që morën pjesë në provimin e Letërsisë, 1106 u vlerësuan me notën 4, ndërsa 6000 të tjerë arritën rezultatet më të larta, notat 9 dhe 10. Në provimin e vjetshëm, me notën 5 dhe 6 janë vlerësuar 47 % e maturantëve dhe me notën 7 dhe 8, 34% e tyre. Por, krahasuar me vitet e mëparshme, numri i mbetësve në provimet e Maturës ka ardhur në ulje, çka sipas drejtuesve të Arsimit tregon një rritje të nivelit të nxënësve.

Kryeparlamentarja u bëri thirrje të gjithë të pranishmëve që të drejtat e fëmijëve t’i vendosin mbi gjithçka dhe të bëjnë më të mirën për të garantuar të drejtat e fëmijëve në të gjitha vendet. Ministri i Punës, Spiro Ksera u ndal në zhvillimet më të fundit të Shqipërisë në fushën e të drejtave të fëmijëve, të cilat i përcaktoi të rëndësishme, pasi kanë sjellë zhvillime pozitive në fushën e përmirësimit të legjislacionit dhe ngritjes së institucioneve që monitorojnë dhe zbatojnë këto politika. Presidentja e Fondacionit “Fëmijët Shqiptarë”, Liri Berisha, u shpreh se “Shqipëria ka ecur shumë në mbrojtjen e të drejtave të fëmijëve, duke hartuar edhe Planin Strategjik të Mbrojtjes së të Drejtave të Fëmijëve 2012-2015”. Ajo tha se Fondacioni që drejton është i angazhuar totalisht që të luajë një rol thelbësor për të drejtat e fëmijëve.

Universitetet, 11 programe 2-vjeçare për vitin e ri akademik Degët profesionale mund të ndiqen pranë katër universiteteve në rrethe Vitin e ri akademik universitetet publike do të ofrojnë 11 programe studimi 2-vjeçare që kryhen pas përfundimit të shkollës së mesme, por nuk konsiderohen shkollë e lartë. Kërkesat e tregut të punës për profesione shërbimi kanë bërë që Ministria e Arsimit t’u përgjigjet duke hapur degë profesionale edhe në universitete. Kështu, në Universitetin e Gjirokastrës dhe në filialin

e Universitetit Bujqësor në Lushnjë është hapur programi 2-vjeçar për Menaxhim Veterinar, ndërsa në Universitetin e Elbasanit do të ofrohet dega Teknolog Laborant.

Programet e tjera 2-vjeçare i përkasin Universitetit të Durrësit. Ato kanë të bëjnë me mirëmbajtjen e rrjeteve kompjuterike, menaxhim ndërtimi dhe transporti etj. Sipas specialistëve të arsimit, këto programe janë shumë të kërkuara, pasi i përkasin një profesioni të caktuar. Për sa i përket përzgjedhjes së tyre, ato mund të zgjidhen sikurse të gjitha degët e tjera nëpërmjet For-

mularit A2. Diploma që merret në përfundim të këtyre studimeve është profesionale 2-vjeçare. Në një letër rekomanduese dërguar universiteteve publike dhe private, MASH ka bërë të ditur se mbështet çdo nismë të tyre për ofrimin e programeve profesionale 2-vjeçare në sektorët e shërbimit, si në turizëm, logjistikë, teknologji informacioni, shërbimet administrative apo mb ë sht e t ë s e, m e n a x h i m i n e mbetjeve, teknologjitë ambientaliste, shërbimet sociale e shëndetësore dhe ato artistike apo rekreative.

Në këtë kuadër, MASH ka kërkuar

PROGRAMET 2-VJEÇARE Menaxhim Veterinar, Lushnjë Menaxhim Veterinar, Gjirokastër Teknolog Laborant, Elbasan Ndihmës Dentist, Durrës Menaxhim Ndërtimi, Durrës Menaxhim Transporti, Durrës Asistent Ligjor, Durrës Asistent Administrativ, Durrës Teknologji Automobilash, Durrës Specialist Rrjetesh Kompjuterike, Durrës Informatikë Praktike, Durrës

nxitjen e bashkëpunimin ndërmjet universiteteve dhe shkollave të mesme profesionale për zhvillimin e programeve të studimeve profesionale 2-vjeçare, çf arë do të ndikonte pozitivisht në rritjen e eficiencës së shfrytëzimit të kapaciteteve të institucioneve bashkëpunuese dhe përmirësimin cilësor të praktikave profesionale. Në Shqipëri gati 90 për qind e atyre që mbarojnë arsimin e detyruar shkojnë në shkollat e mesme të përgjithshme dhe gati 80 për qind e atyre që mbarojnë shkollën e mesme vijojnë universitetin.

E ENJTE, QERSHOR 5 PRILL 2012 2010 E PREMTE, 1513QERSHOR 2012 WWW.GAZETAMAPO.COM WWW.MAPO.AL WWW.MAPO.AL

sociale

MAPO

05 15

Whitmore: Basha, siguri për bashkëpunime të mëtejshme Presidenti i Kongresit të Autoriteteve Lokale dhe Rajonale të Këshillit të Europës, Keith Whitmore ka vlerësuar zgjedhjen e Bashës në krye të Shoqatës së Bashkive të Shqipërisë.

Kryetari i Bashkisë së Tiranës mori pjesë në mbledhjen e Byrosë së Kongresit të Autoriteteve Lokale dhe Rajonale të Këshillit

të Europës. Whitmore, ka uruar Bashën, për zgjedhjen në krye të Shoqatës së Bashkive, duke theksuar se e shohin Bashën si siguri për bashkëpunim të mëtejshëm. “Në emër të të gjithë anëtarëve të kësaj Byroje, më lejoni t’ju uroj për zgjedhjen tuaj në krye të Shoqatës së Bashkive të Shqipërisë. Kjo na

kënaq vërtet, sepse ne kemi punuar ngushtë me Shoqatën Shqiptare të Bashkive dhe ne e shohim këtë lidership si siguri për bashkëpunim të mëtejshme, ndaj më lejoni t’ju uroj sërish”, - u shpreh Whitmore. Ndërsa kryetari i Bashkisë theksoi prioritetin e tij për ta shndërruar Tiranën në një qendër rajonale.

Të drejtat e gay, Klinton mesazh për Tiranën: Duhet më shumë punë Ambasada Amerikane organizon konferencën për të drejtat e LGBT. Arvizu vlerëson qëndrimin e Kryeministrit për këtë komunitet. Basha përcjell mesazhet e Berishës në konferencë: Do bëjmë gjithçka për të ndërtuar një shoqëri gjithëpërfshirëse Jonida Tashi

Për herë të parë në Tiranë është organizuar një konferencë rajonale kushtuar të drejtave të komunitetit LGBT. Kjo iniciativë e vetë ambasadorit amerikan Aleksandër Arvziu ka marrë edhe një mbështetje të drejtpërdrejtë nga sekretarja e Shtetit, Hilari Klinton. Nëpërmjet një video-konference, Kliton ka dhënë një mesazh për Tiranën, duke kërkuar më shumë drejtësi dhe barazi për personat lesbike, gay, biseksualë dhe transgjinorë (LGBT).

“Ka ende mjaft punë për të bërë që ky komunitet të mos diskriminohet, ambasadat tona kudo në botë mbrojnë të drejtat e LGBT që janë dhe të drejtat e njeriut. Përshëndesim konferencën e parë rajonale të LGBT që po mbahet në Shqipëri dhe besojmë se drejtësia dhe barazia do të ndodhë nëse do të punojmë të gjithë së bashku”, - theksoi në mesazhin e saj Klinton. Në fjalën e tij, të mbajtur pas përshëndetjes së

PROTESTA

Klinton, ambasadori amerikan në Tiranë, Aleksandër Arvizu, ka deklaruar se respektimi i të drejtave të kësaj kategorie njerëzish është jetik në një shoqëri demokratike. “Duhet të respektohen të drejtat pavarësisht orientimit. Pavarësisht sesi mund të dukemi, për arsye sesi jemi, është i rëndësishëm të vlerësohet identiteti njerëzor”, - theksoi ambasadori. Ndonëse kryeministri Berisha nuk ka qenë i pranishëm në takimin, ku i ishte bërë edhe ftesë, ambasadori amerikan ka vlerësuar qëndrimin e tij ndaj këtij komuniteti. “Dy javë më parë i kemi bërë ftesë kryeministrit Berisha që të vinte në konferencë. Por, për shkak të garës presidenciale shumë takime u spostuan dhe të tjera u eliminuan nga axhenda. Berisha nuk mori dot pjesë në konferencën. Por, dua të shpreh vlerësimet tona për mbështetjen e qeverisë për komunitetin LGBT. Shpresoj të përfshiheni në bisedime të sinqerta që të mos përsëritet ajo që 14 vjet më parë ndodhi në Amerikë, ku një njeri u gjet i vdekur vetëm se kishte orientim seksual të ndryshëm. Se gjithçka nis me një deklaratë thelbësore, të drejtat e LGBT janë të drejtat e njeriut. Dëshiroj të theksoj se kryeministri Berisha ka shprehur qëndrimin e tij ndaj të drejtave të LGBT, nuk është e lehtë, por ndryshimi po vjen. Më herët, kur u tha se do mbahet parada, mediat raportuan gabim paradën e LGBT, ndërkohë disa zyrtarë kërkuan

Basha dhe Arvizu në konferencën për LGBT

Përplasja për prerjen e pemëve, Bashkia: Po zgjerohet Rruga e Elbasanit

Ambientalistët akuzojnë Bashën për ndërhyrjen në Park: Zona po shkatërrohet për ndërtime. Reagon Bashkia: Është lojë politike.

Nga Ekonomiku deri në Sauk rruga do të bëhet me 6 korsi Një grup ambientalistësh kanë protestuar paraditen e djeshme për prerjen e pemëve në Parkun e Liqenit.

Sipas tyre, kjo zonë po shkatërrohet për t’u kthyer në zonë me ndërtime.

“Këtu në këtë tokë ka projekte për t’u ndërtuar, projekte 5-12-katëshe.

Për mua si ambientalist dhe qytetar, shqetësim është prerja e pyllit”, - tha ambientalisti Sazan Guri. Ambientalistët thonë se brenda ambientit të Parkut Kombëtar i është dhënë leje Ambasadës Turke për të ndërtuar rezidencat e saj, ndërkohë që ka të tjera projekte të pabëra publike.

“Nuk ka asnjë tabelë. Është me detyrim ligjor të vendoset një tabelë se çfarë do të bëhet këtu. Nuk ka asnjë plan rregullues të miratuar, as nga Këshilli Bashkiak as nga qeveria.

Zoti Basha ka ardhur në pushtet duke bërë një thirrje: do shtojmë

që aktivitetet të ndaloheshin”, - u shpreh ambasadori Arvizu. I pranishëm në këtë konferencë, kryebashkiaku Lulzim Basha i ka përcjellë ambasadorit amerikan vlerësimin e Kryeministrit për organizimin e saj në Tiranë, duke deklaruar se do të bëhet gjithçka për të ndërtuar një shoqëri gjithëpërfshirëse.

“Kryeministri Berisha më ngarkoi t’ju përcillja përshëndetjet e tij, vlerësimin për përzgjedhjen e Shqipërisë për organizimin e kësaj konference dhe keqardhjen e tij për pamundësinë e pjesëmarrjes në këtë work-shop. Po ashtu t’ju përcjell mesazhin se qeveria shqiptare do të vazhdojë të ndjekë atë politikë të nisur para shumë vitesh për heqjen e çdo praktike diskriminuese, duke besuar në të drejtat dhe dinjitetin e njeriut, forcimin e demokracisë dhe shoqërisë shqiptare. Unë kam shumë besim se toleranca, jo si koncept por si një virtyt i provuar i shqiptarëve, do të vazhdojë të ngelet një parim i fortë dhe që shoqëria shqiptare do të vazhdojë në rrugën europiane të respektimit të të drejtave të të gjithë individëve dhe në veçanti të komunitetit LGBT”, - tha Basha. Kreu i Bashkisë ka bërë të ditur se në Bashkinë e Tiranës është hapur një zyrë e veçantë për antidiskriminimin, e cila bashkëpunon me Avokatin e Popullit, me Ministrinë e Punës dhe institucione të tjera.

Kjo rrugë, nga Fakulteti Ekonomik deri te rrethrrotullimi i Saukut, me gjatësi 1.7km, do të jetë me 6 korsi 2x8m me trafik ndarëse prej 1.5m, ku është parashikuar dhe gjelbërim si dhe me trotuare në të dyja anët e rrugës...

Nga protesta e ambientalistëve për prerjen e pemëve

sipërfaqet e gjelbra të qytetit, dhe ky është hapi i parë. 7 mijë metra/ katrorë që u hoqën brenda një nate në Tiranë, hapi i dytë është se Ambasada Turke që do të marrë 7 mijë metra të tjera, është kampusi universitar që pritet të ndërtohet pas universitetit, është Unaza, e ashtuquajtura Unazë e cila qëllimisht u fut brenda parkut”, - u shpreh arki-

tekti Artan Shkreli. Por, pas protestës së ambientalistëve, nëpërmjet një deklarate për shtyp, Bashkia e Tiranës pohon se ndërhyrja në këtë pjesë të parkut është bërë pasi do të zgjerohet Rruga e Elbasanit. “Sa i përket deklaratave të bëra sot (dje) nga disa ambientalistë, bëjmë me dije se Drejtoria e Përgjithshme e Rrugëve ka nisur punën për zgjeri-

min e Rrugës së Elbasanit, një arterie e rëndësishme kombëtare. Kjo rrugë, nga Fakulteti Ekonomik deri te rrethrrotullimi i Saukut, me gjatësi 1.7km, do të jetë me 6 korsi 2x8m me trafik ndarëse prej 1.5m, ku është parashikuar dhe gjelbërim si dhe me trotuare në të dyja anët e rrugës.

Zgjerimi i kësaj rruge do të lehtësojë ndjeshëm trafikun, do të ulë kos-

ton e levisshmërisë, do të ndikojë në reduktimin e ndotjes dhe do të përmirësojë cilësinë e jetës banorëve të Tiranës. Zgjerimi i rrugës diktoi nevojën e ndërhyrjes në këtë pjesë të parkut”, - thuhet në deklaratë.

Nëpërmjet saj, Bashkia sqaron se specialistët e saj dhe të Drejtorisë së Përgjithshme të Rrugëve kanë shfrytëzuar të gjitha mundësitë që ndërhyrja në park të jetë sa më e vogël. Duke e cilësuar si lojë politike qëndrimin e ambientalistëve, Bashkia e Tiranës fton çdo të interesuar që të paraqitet pranë zyrave të saj për të marrë informacion për këtë çështje, por dhe për çdo projekt tjetër. “Përtej aludimit dhe lojës politike me këtë fakt, Bashkia e Tiranës garanton çdo qytetar se numri i pemëve të prera për t’i hapur rrugë realizimit të këtij projekti të rëndësishëm dhe me impakt në cilësinë e jetës së qytetarëve të Tiranës, do të dhjetëfishohet brenda këtij viti në ambiente të tjera të këtij parku”, - shkruhet në deklaratën e Bashkisë. Shoqëria civile deklaroi se do të vijojë protestat për mbrojtjen e parkut të gjelbër, i cili për statusin e tij të veçantë nuk duhet të preket nga ndërtimet.

18 16

MAPO

MARTË, SHTUNË, 15 17 21 MARS PRILL 2012 13 E PREMTE, MARTË, QERSHOR 24 27MAJ 2010 JANAR MAJ2011 2011 2012 E 15 QERSHOR 2012 WWW.MAPO.AL WWW.GAZETAMAPO.COM WWW.MAPO.AL

Ekspozitë me skicat e panjohura të arkitektëve italianë

N

jë ekspozitë me projekte ndërtesash e plane urbanistike të qyteteve të ndryshme shqiptare, të realizuara nga arkitektët italianë gjatë viteve ‘20-‘40 të shekullit të kaluar, do të çelet sot në Muzeun Historik Kombëtar. Një pjesë e skicave që do të prezantohen edhe në botimin “Arkitektura moderne italiane për qytetet e Shqipërisë” zbulojnë

disa dokumente të rëndësishme që lidheshin me praninë dhe me realizimin nga ana e italianëve në vitet 1920-1943 të veprave domethënëse, urbanistike, ndërti­more dhe infrastrukturore në Shqipëri. Në arkiv janë gjetur më shumë se 15 000 fletë projektesh, vizatime, skica që janë marrë në studim nga Universiteti Arkitekturës së Barit. Këto projekte e skica të

ekspozuara në 60 panele ofrojnë zanafillën e ndërtesave të rëndësishme në Tiranë, që mbajnë firmat e arkitektëve italianë Armando Brasini, Gherardo Bosio, Florestano Di Fausto, Ballio Morpurgo etj. Përveç planit urbanistik të Tiranës, italianët janë dhe projektuesit e qendrave të disa prej qyteteve kryesore të Shqipërisë, si Durrësi, Shkodra, Berati, Saranda deri

dhe Përmeti e Miloti. Projektet, vizatimet dhe skicat që arkitektët italianë kishin për Shqipërinë vijnë në botimin “Arkitektura moderne italiane për qytetet e Shqipërisë”. Pjesë të shkëputura nga ky botim i bazuar mbi dokumente të papublikuara më parë, të ruajtura në Arkivin Kombëtar Historik të Ndërtimeve, po i sjellim për lexuesit e MAPO. Aida Tuci

Në Arkivin Kombëtar Historik të Ndërtimit janë gjetur më shumë se 15 000 fletë projektesh, vizatime e skica, në të cilat tregohet zanafilla e ndërtesave në Tiranë, si dhe planet rregulluese të disa qyteteve shqiptare të realizuara nga arkitektët italianë në vitet 1920-1940

Publikohen projektet e parealizuara të Brassinit dhe Bosios për Tiranën Marco Stigliano

D

eri në çerekun e parë të shekullit XIX qyteti shtrihej përreth bërthamës ku ndodheshin pazari dhe dy xhamitë më të vjetra. Në ndryshim nga qytete të tjera shqiptare që kishin një strukturë morfologjike kompakte, qyteti i Tiranës dukej i çrregullt, i shtrirë dhe i fragmentuar për shkak të trashëgimisë feudale dhe të prapambetjes ekonomike e kulturore.

Në Kongresin e Lushnjës, më 20 janar 1920, Tirana u shpall kryeqytet i Shqipërisë, lindi nevoja për t’i dhënë qytetit një imazh të ri të qendrës politike dhe administrative të vendit.

Ky qe një moment kyç në shndërrimin e qytetit, që nga bërthamë spontane dhe kaotike duhej të shndërrohej në një qytet modern, i ndërtuar sipas një planifikimi racional dhe të efektshëm. Në vitin 1923, nën drejtimin e inxhinierit shqiptar Eshref Frashëri, u skicua plani i parë rregullues. Ky projekt i parë i frymëzuar nga arsye higjieno-sanitare pati epërsinë se bazohej, për herë të parë, mbi një hartografi të saktë.

Skenografitë urbane të Armando Brasini-t

Në 1925-ën u dërgua nga Italia, Armando Brasini, për të ofruar profesionalizmin e tij mbi temat e projek-

timit të qytetit monumental. Brasini propozoi një plan që parashikonte një ndërhyrje në qendër të qytetit, i përbërë nga një grup prej gjashtë ndërtesash për selitë ministeriale me një bulevard qendror. Më pas plani do të shpihej përpara me disa variante dhe akoma më vonë, i përkthyer në forma më të thjeshtëzuara nga Florestano Di Fausto. Ideja e Brasinit ishte të krijonte një qendër monumentale gjatësore, pa përzierje të dukshme me pjesën tjetër të qytetit ekzistues, që asokohe karakterizohej nga një theks i përbërë oriental. Aksi monumental duhej të ishte zinxhiri linear i lidhjes ndërmjet qytetit të vjetër dhe të ri që do të ndërtohej. Në krahasim me planin e ’23-shit, që ishte thelbësisht një racionalizim i strukturës rrugore, projekti i Brasinit përmbante “një ide” të qytetit, që do të konkretizohej në ndërtimin e qendrës.

Në 1926-ën hartohet plani i dytë i përgjithshëm për qytetin. Konkretizohej ideja e Brasinit për ndërtimin e aksit veri-jug si element i hierarkizimit të rrjetëzës drejtkëndore të rrugëve, që do ta adresonin zhvillimin urban drejt jugperëndimit të pazarit. Në këtë plan kontribuuan tre autorë: inxhinieri shqiptar Eshref Frashëri, inxhinieri italian, Castellani dhe austriaku Weiss. U shfaq edhe një ripro-

pozim i planit të sheshit “Skënderbej” sipas një forme më të zgjatur në krahasim me idenë e Brasinit, dhe prej saj niseshin disa rrugë radiale, që rimerrnin trasetë e rrugëve ndërkrahinore të lidhjes me qytetet kryesore shqiptare. Ndërhyrja e mëvonshme urbanistike përkon me ardhjen e mbretërisë së Shqipërisë të të vetëshpallurit Mbretit Zog në 1928-ën, nga dora e arkitektit Kohler. Plani tregonte qartë sistemin drejtkëndor të rrugëve, sidomos në zonën jugore; në këtë plan, rolin kryesor e kishin ende radialet dhe sidomos Rruga e Durrësit dhe Rruga e Kavajës. Në bazë të këtij plani u ndërtuan vila të shkëlqyera që shkonin nga stili neoklasik tek ai eklektik, e deri te racionalizmi i daljes së parë. Në këtë plan, aksi me drejtimin veri-jug shtrihej nga pazari deri te kodrat në jug, duke kapërcyer lumin e Lanës që drejtohej në brigjet e tij për të qenë pingul me aksin. Plani i mëvonshëm dhe i katërt rregullues nën qeverisjen e Mbretit Zog u hartua më 1929-ën. Aksi drejtues u zgjat drejt veriut, nga stadiumi i ardhshëm i qytetit që do të duhej të ndërtohej atje ku tani është Stacioni i Trenit, deri te Pallati Mbretëror në jug. Në këtë optikë filluan punimet për realizimin e pjesës së parë të bulevardit, sidomos pjesa veriore “Zogu I”.

E ENJTE, 13QERSHOR QERSHOR 5 PRILL 2012 2010 E PREMTE, 15 2012 WWW.GAZETAMAPO.COM WWW.MAPO.AL WWW.MAPO.AL

MAPO

05 17

Italianët kanë kontribuar në planifikimin dhe ndërtimin e disa qyteteve kryesore shqiptare si Durrësi, Vlora, Saranda, Shkodra, Korça si Miloti dhe Përmeti...

MILOTI ME PLAN RREGULLUES QË NË VITIN 1941 Frida Pashako

Mbi bazën e kërkimeve të zhvilluara në arkivat shqiptarë dhe mbi literaturën e epokës dhe atë aktualen, mund të pohohet se projektuesit italianë kanë kontribuar në planifikimin dhe ndërtimin e disa qyteteve kryesore shqiptare si Durrësi, Vlora, Saranda, Shkodra, Korça, por është befasi që ata kanë hartuar plane rregulluese edhe për disa qendra të vogla me rëndësi strategjike, si Miloti dhe Përmeti. Disa prej tyre mbetën në letër dhe nuk u realizuan kurrë.

Plani i Bosios, nga ndërtimet e qytetit tek urbanistika Anna Bruna Menghini Kur në 1939-ën arkitekti fiorentin u thirr të punonte në Shqipëri, në Itali ishin jashtëzakonisht të ndezura debatet që do të shpinin në ’42-shin në nxjerrjen e Ligjit Urbanistik Kombëtar. Plani i Bosios për Tiranën, dhe akoma më shu­më ai i Leone Carmignanit për Durrësin, përbënë indirekt pikërisht një bankëprovë për formulimin e këtij ligji.

Pas planeve të austriakëve që përpiqeshin ta unifikonin dhe racionalizonin ngulimin zanafillor otoman të Tiranës “me çatitë e kuqe”, dhe projektet e Brasinit dhe Di Faustos, që përcaktonin direktivat kryesore të zhvillimit dhe kufijtë e qytetit, midis 1939ës dhe 1941-shit Gherardo Bosio përpunoi një plan të ri rregullues, në cilësinë e këshilltarit dhe drejtorit të parë të Zyrës Qendrore për Ndërtimet dhe Urbanistikën e Shqipërisë. Nën drejtimin e Bosios dhe pastaj, pas vdekjes së tij, nën udhëheqjen e inxhinier Giuseppe Paladinit, të arkitektit Leone Carmignani dhe në fund të inxhinierit Ferdinando Poggi, u mor me programi­ min e punëve publike dhe me infrastrukturat territoriale. Zyra i kushtoi një angazhim të veçantë përveç planifikimit të kryeqytetit, edhe hartimit të planeve rregulluese dhe rregulloreve të ndërtimit për qytetet kryesore shqiptare: Durrës, Vlorë, Elbasan, Sarandë, Korçë, Shkodër dhe Berat.

Plani i Bosios (1940) përfshinte krejt zonën metropolitane dhe riorganizonte sistemin e rrugëve të ndryshme për të zgjidhur problemin e trafikut të dendur, për shkak të faktit se Tirana përbënte pikën e konvergjencës së lidhjeve territoriale me qendrat e ndryshme shqiptare.

Një unazë e madhe kryqëzohej në fakt me rrugët që vinin nga Durrësi, Shkodra, Elbasani dhe Dibra, në mënyrë që të largonte nga zemra e qytetit fluksin. Një unazë

më e brendshme, e realizuar duke përdorur pjesëri­sht rrjetin rrugor ekzistues, lidhte radialet e depërtimit. Brenda unazës së madhe regjistroheshin dy akse drejtimi drejtkëndore të kryqëzuara në korrespondencë të sheshit “Skënderbej”: aksi veri-jug, me terminalet e kazermave nga njëra anë dhe të kompleksit të Liktorit nga tjetra, dhe traseja lindje-perëndim e Bulevardit “Mussolini”, e zgjatur në rrugën e re me portikë të pazarit deri te Xhamia e Vjetër dhe te Sheshi i Tregut.

Parashikohej regjimentimi i përroit Lanë me realizimin e një aksi drejtimi të mëtejshëm rrugor përgjatë dy brigjeve.

Zonat e banimit karakterizoheshin nga tri dendësi të ndryshme banorësh dhe tipologji ngulimesh. Duke marrë parasysh aspektin tradicional të Tiranës, që karakterizohet nga prania e përhapur e oborreve dhe kopshteve, favorizo­hej zhvillimi në qytet-kopsht. Zona intensive përfshinte Bulevardin me ndërtesat qeveritare, Rrugën e Durrësit, Rrugën e Kavajës, Rrugën “28 Nëntori” dhe zonat ngjitur me to, me ndërtime 4-5 kate të larta, të paracaktuara për zyra, dyqane dhe banka. Banesat e zotërinjve ishin lokalizuar në jug, mbi kodrat drejt Elbasanit, në afërsi të parkut të Vilës së Mëkëmbësisë, edhe ajo e projektuar nga Bosio. Në zonat kodrinore në lindje ishin parashikuar banesat bor­g jeze, në jug-perëndim, përveç unazës së madhe, shtëpitë për nëpunësit; në perëndim, në afërsi të zonave industriale dhe të aeroportit, lagjet e punëtorëve. Spitalet dhe varrezat do të vendoseshin në pjesën veri-lindore të qytetit, në veri-perëndim zona e panaireve. Hekurudha në jug-perëndim do ta lidhte Tiranën me Durrësin dhe me lindjen e Shqipërisë dhe një degëzim i saji do t’i shërbente zonës industriale. Plani

karakterizohej sidomos nga prania e zonave të gjera, të paracaktuara për parqe dhe lulishte. Çdo lagje do të gëzonte një zonë të gjelbër, dhe këto zona do të lidheshin nëpërmjet rrugëve me pemë, duke krijuar një rrjet të gjelbër në qytet. Në jug ishin parashikuar qendra e re sportive, parku mbi kodrën mbrapa Shtëpisë së Fashos dhe parku privat i Vilës së Mëkëmbësisë (Kryeministria), i projektuar nga peizazhisti toskan Pietro Porcinai, prani që dëshmon rëndësinë që iu dha temës së gjelbërimit në Tiranën e atyre viteve. Plani Rregullues i ’40-ës parashikonte edhe një qendër pu­s himi rrëzë malit të Dajtit, të shërbyer nga një teleferik dhe të pajisur me vegla sportive.

Aksi monumental si “paraqitje” e kryeqytetit Sheshi “Skënderbej”, në të cilin ishte çimentuar Brasini në gjysmën e dytë të viteve ’20, i ndjekur nga Di Fausto-ja, ishte për momentin një hapësirë e paplotësuar dhe e ciflosur në skaje. Në 1940-ën Bosio përpunoi një projekt ripërcaktimi dhe ridimensionimi të kësaj zone. Duke e braktisur idenë e hapësirës së madhe gjysmërrethore të Di Faustos, hamen­dësonte ndërtimin e një bashkie të re me plan drejtkëndor në pjesën veriore në vend të asaj ekzistuese, me qëllim për ta ngushtuar sheshin duke e ndarë në dy pjesë të para­ caktuara përkatësisht për trafikun dhe për ndalimin. Kjo ide u realizua pastaj pjesërisht me planin e ’65-ës. Të vetmet ndërtesa të realizuara qenë, përveç ministrive dhe Bankës së Shqipërisë në sheshin “Skënderbej”, “Hotel Dajti”, selia e INFAIL-it, Pallati i Mëkëmbësisë (Kryeministria) dhe kom­pleksi në Sheshin e Liktorit. Sheshi i Liktorit duhej të përbënte përmbylljen monumen­tale arkitektonike të Bulevardit të Perandorisë.

Miloti Befason gjetja në arkiv e një plani rregullues shumë të hollësishëm, i hartuar në 1941-shin (me konsulencën e F. Poggi për qytetin e Milotit. Projektuesit, duke kuptuar pozicionin strategjik të Milotit, tregonin një zhvillim të dyfishtë: si qendër agro-tregtare e provincës së Matit dhe sidomos si udhëkryq i rëndësishëm dhe për trafikun që tranziton drejt qendrave më të rëndësishme të veriut të Shqipërisë.

Parashikohej zgjerimi i një qendre urbane me shtrirje prej rreth 42 hektarë, përfshirë zonën ushtarake.

Zemra e qytetit paraqitej nga pazari.

Në vazhdimësi me të, pas një shëtitoreje me pemë parashikohej sheshi i Bashkisë, në të cilin zinin vend ndërtesat më përfaqësuese, si komuna e re, shkollat, posta dhe ambulanca. Pra, nga sheshi degëzohen dy shëtitore të gjera me pemë, e para në drejtimin veri-lindor, që të shpinte te tregu dhe polarizo­hej në impiantet sportive, e dyta në drejtimin jug-lindor, që e priste pingul arterien kryesore dhe përmbyllet në instalimin ushtarak nga njëra anë, ndërsa nga ana tjetër, në drejtimin veri-perëndimor përfundonte te banjat, që duheshin realizuar bashkë me argjinaturën e lumit Mat. Plani Rregullues nuk u ndoq nga një zbatim, kështu që Miloti nuk mundi ta fitonte pamjen e një qyteze moderne dhe të këndshme, duke mbetur i syrgjynosur në gjendjen e një fshati të vogël në një rrugë të madhe lidhëse.

Përmeti Në 1940-ën ishin të pranishme zyra e Postë-telegrafit, pika e furnizimit me benzinë dhe Nënprefektura. Në 1946ën UCEUA. paraqiste plan rregullues të ri të Përmetit, të hartuar nga arkitekti D. Casasola. Plani i ri ndoshta ishte i nevojshëm për t’i gjetur rrugëdalje gjendjes dramatike të qytetit, që ishte djegur 4 herë gjatë Luftës së Dytë Botërore.

Pas rilevimeve të duhura të gjendjes faktike, Plani e riskiconte plotësisht territorin, nëpërmjet krijimit të dy traseve të reja paralele me rrjedhën e lumit dhe radialeve që përshtateshin me truallin kodrinor me lëvizje lindjeperëndim. Këto rrugë gjatësore kryqëzoheshin me rrugët e tërthorta me lumin (veri-jug) duke krijuar disa makropar­cela. Plani plotësohej me studimin e përkohshëm për sistemimin e zonës qendrore të Përmetit. Projekti parashikonte realizimin e një sheshi qendror ku do të zinte vend selia e Prefekturës, Pallati i Kulturës, zyrat e Postë-telegrafit, një kishë dhe Bashkia.

Pas sheshit, me pamje nga lumi Vjosë projektoheshin hapësira publike me lulishte. Aktualisht qyteti është shumë i ndryshëm nga parashi­kimet e bëra nga Plani, megjithëse ekspansioni urban ka ndjekur zhvillimet e sugjeruara nga Plani Rregullues si në ndërtimin e

impiantit rrugor, ashtu edhe në realizimin e sheshit qendror.

Shëngjini Në 1940-ën Shëngjini ishte një fshat me rreth njëqind banorë, që i kushtoheshin tregtisë dhe blegtorisë, gjithse­ si i rëndësishëm sepse ishte dalje në det e Shkodrës dhe e veriut të Shqipërisë.

Gjiri i Shëngjinit ndodhet në fund të Gjirit të Drinit, i kufizuar majtas nga Bishti i Shëngjinit, shpor i Malit Remsh, dhe djathtas nga grykëderdhja e Drinit. Prandaj, po merreshin masa nëpërmjet punimeve të mbrojtjes dhe të dragimit për realizimin e një porti me përmasa të mëdha.

Projekti për portin hartohej në 1932-shin nga inxh. Angigli i Ministrisë së Punëve Botore. Planimetria e projektit, e bazuar në një rilevim të 1928ës, paraqiste dy skelat: njëra ekzistuese dhe tjetra e ndërtuar rishtazi. Ajo ekzistuesja përbujtte zyrën e portit dhe të doganës.

Korça Ndërmjet 1920-ës dhe 1939-ës qyteti i Korçës kalonte një periudhë të rëndësishme zhvillimi, duke u bërë qyteti i dytë i vendit, me gjithë izolimin për shkak të mungesës së akseve të lidhjes rrugore. Në 1931-shin qyteti kishte pësuar një tërmet. Kjo qe një arsye më shumë zhvillimi që shpinte në rindërtime të mëdha. Falë dhurimeve shumë të mëdha u ndërtuan disa vepra të karakterit social-kulturor si dy kinematë: Luks (1926) dhe Majestik (1927).

Vijuan investime në industrinë e lehtë, si Fabrika e Duhanit (1923), e Alkoolit në Drenovë (1925), ajo e Lëkurëve (1930), e Birrës dhe Hidrocentrali i parë i vendit (1935). Mes këty­re, Fabrika e Birrës “Korça” mbulonte një rol të veçantë në pasurinë industriale. U ndërtuan lagje të reja banimi. Në qendrën e qytetin ndërhyrjet patën të bënin sidomos me dy arteriet kryesore: Bulevardi “Regina Elena” dhe Bulevardi “Vittorio Emanuele”. Në të parin ndërtohej godina e Komunës, një hotel dhe disa banesa me katet përdhese të paracaktuara për lokale tregtare. Në arterien tjetër ndërto­hej kinemaja, Kisha e Vllehëve, disa kafene dhe sistemohe­shin lulishte të ndryshme.

Komuna zinte vend pranë Kishës së San Giorgio-s (e shkatër­ruar në 1970ën). Ajo paraqiste një fasadë shumë të artiku­luar, të përbërë nga vëllime të pastra, të mënjanuara dhe nga një hyrje qendrore të shënuar nga elementë të lakuar. Kjo ishte një arkitekturë moderne dhe e re për qytetin, aq sa iu atribuua Florestano Di Faustos, ndërsa gjithë ndërtesat e tjera ishin vepra të arkitektëve vendas. Këtë klimë entuziaste ndoshta gjeti në Korçë Indro Montanelli kur në 1939-ën, duke punuar si reporter në Shqipëri, e përshkroi kështu: “Korça, më lindorja e Shqipërisë, është qyteti i saj më perëndimor, një Milano e vogël”.

f 12

12

MAPO

CMYK

e MëRKURë, 27 tetor 2010 www.mapo.al

Agjencia e Abonimit të Shtypit (Arben Trenova): 04 223 52 05 • 068 20 47 825 Agjencia e Abonimit Adrion: 04 224 0018 • 069 20 36 768 Agjencia e Abonimit, Durrës (Agim Memko): 0692372850

E premte, 15 qershor 2012 www.mapo.al

MAPO

19

“Në shenjë proteste ndaj propagandës antishqiptare dhe të përhapjes së urrejtjes ndaj popullit shqiptar, babai im, në vitin 1987, e la demonstrativisht shfaqjen Madame Collontein (Agnette Pleyal), në të cilën luante Leninin dhe Stalinin, dhe ndahet përfundimisht dhe publikisht nga aktiviteti artistik në ish-Jugosllavi”

Në tokë Ilire kam lindur, këtë nuk e mohoj, në dejet e mija qarkullon i njohuri gjaku im famëlartë, gjaku i heronjve të shquar, vend i lavdisë së përjetshme, ku fjala e dhënë është më e rëndësishme se jeta, që shkëlqimin e sojit të vet e dëshiron mbi të gjitha

Princi i popullit të përçmuar MILE STOJIć Bekim Fehmiu Në Beograd, të martën e datës 15 Qershor 2010, me të shtëna revolveri, në symbyllje, u vetëvra aktori Bekim Fehmiu. Ai ishte shtatëdhjetë e katër vjeç, vite të cilat nuk janë tipike për vetëvrasje. Ishte i pari aktor jugosllav me reputacion ndërkombëtar. Me bukuri apolloniane dhe i talentuar si Orfeu. Ka regjistruar mbi pesëdhjetë filma, në të cilët ka luajtur rolet kryesore. Ka aktruar tek Odiseu, bashkë me Irenë Papas, te Dezertori me John Huston, te Leja për të vrarë me Ava Gardner dhe Dik Bogart, tek E dashura ime Libera me Claudia Cardinale-n, te Salon Kitty me Helmut Berger... por, gjithsesi, publiku ynë, më së shumti, e mban mend në rolin e Belog Bore në filmin e Aleksander Petroviçit, Mbledhësi i puplave, me atë skenën kur i përgjak duart e veta duke shkatërruar shishet në tryezën e kafenesë.

Bekim Fehmiu ishte aktori i parë kosovar që u shkollua në gjuhën shqipe, nga shkolla fillore deri në provimin i maturës. Pas gjimnazit ai u pranua si anëtar i dramës shqipe në Prishtinë, dhe më pas shkon në Beograd, ku përfundoi edhe Akademinë e Teatrit.

Nëse për aktorin gjuha është instrumenti, Bekimi pak ka luajtur në Harfën e tij - ka luajtur kryesisht në serbisht, anglisht ose italisht. Pasardhës i një familjeje të pasur nga Gjakova, Fehmiu u lind në Sarajevë, në Vratnik, ku babai i tij ishte mësues. Pas kësaj, u vendos me prindërit në Shkodër, dhe pastaj përsëri në Kosovë, në Prizren. Ishte fëmijë tipik i Jugosllavisë, i rritur në frymën e bashkim-vëllazërimit. Më pas u martua me aktoren beogradase Branka Petrić, me të cilën ka dy djem.

Megjithatë, aktori kryesor i dramës asnjëherë deri në fund të jetës nuk ka qenë i pranuar, dhe kjo për arsyen e thjeshtë se ishte shqiptar. Jugosllavia, në të cilën jemi rritur, ka

qenë gënjeshtër dhe paragënjeshtër në vëllazërim-bashkim, dhe sot njerëzit më tragjikë janë ata njerëz që këtë gënjeshtër e kanë jetuar si të vërtetë.

Gjendja e popullit shqiptar, deri në të ashtuquajturin Plenium i Brijoneve, i vitit 1966, ka qenë e tillë sa qindra janë zhdukur brenda natës, por që nga koha kur Tito e zëvendësoi Aleksandar Ranković, shqiptarët e Kosovës fituan statusin e “popullsisë”, por atëherë për ta filloi të flitej zëshëm me përçmim.

Punën që Dobrica Cosić e filloi me Ranković-in, megjithatë, pas disa dhjetëvjeçarësh do e vazhdonte me Miloshevićin, i cili në fakt u hoqi atyre të gjitha të drejtat politike duke i quajtur “Šipcima” (shqiptarë, me përçmim).

Golgota shqiptare do të vazhdonte edhe gjatë viteve ‘90, me ndjekjen e mbi një milion shqiptarëve jashtë vendit, gjë që do të përfundonte me bombardimet e Aleancës Atlantike mbi Serbinë dhe pastaj me pranimin ndërkombëtar të shtetit të Kosovës. Por çdo gjë ka filluar, siç e thamë, shumë më herët.

Atë gënjeshtër Fehmiu e kishte ndjerë shumë kohë më parë. “Në shenjë proteste ndaj propagandës antishqiptare dhe të përhapjes së urrejtjes ndaj popullit shqiptar, babai im, në vitin 1987, e la demonstrativisht shfaqjen Madame Collontein (Agnette Pleyal), në të cilën luante Leninin dhe Stalinin, dhe ndahet përfundimisht dhe publikisht nga aktiviteti artistik në ish-Jugosllavi”, shkruan i biri i tij Uliksi, sot aktor në Amerikë, në hyrjen e librit me kujtime të Bekimit, Blistavo i strašno (E shkëlqyer dhe e tmerrshme), publikuar nga Shtëpia Botuese Samizd në Beograd, në vitin 2002.

Atë libër tronditës, Bekimi e fillon me vargjet e Carl Goldonj-it për Dalmacinë: “Në tokë Ilire kam lindur, këtë nuk e mohoj, në dejet e mija qarkullon i njohuri g jaku im famëlartë, gjaku i heronjve të shquar, vend i lavdisë së për-

jetshme, ku fjala e dhënë është më e rëndësishme se jeta, që shkëlqimin e sojit të vet e dëshiron mbi të gjitha”.

Në atë libër ai flet mbi jetën e vet, janë fjalët e njeriu të talentuar, mbi thyerjet e tij shpirtërore dhe mbi odisenë e tij vetjake, nga megaylli beogradas deri tek i dëbuar si shqiptar.

Duke kujtuar ngrohtësinë e Sarajevës, Prizrenit dhe Shkodrës, ai kujtohet edhe për çastet në to, dehjen e kotësisë dhe famën, jetën e kurorëzuar me dafina, por çdo herë i përballur me mallkimin e identitetit dhe përkatësisë.

Saga e tij familjare, brohorimat në arenat e tejmbushura dhe vetëpërndjekjen e tij, solidariteti i tij me popullin e vet dhe pamundësia për t’i ndihmuar dhe ndalur të keqen dhe vrasjet, e çoi t’i jepte fund jetës duke qëlluar mbi kokën e vet.

Në lajmin e vdekjes së tij m’u kujtua një rrëfenjë, të cilën kohë më parë ma ka treguar poeti kroat Petar Gudelj. Duke shëtitur lartësive te Biokovës, poeti kishte dëgjuar një herë një këngë të trishtuar dhe kënduar në gjuhë të pakuptueshme, e cila vinte nga maja lart. Duke shkuar pas këngës, ai ndeshi një grup punëtorësh ndërtimi. Ishin shqiptarë që po ndërtonin njëfarë shtëpie bjeshkatarësh. “Ishte kohë pasdreke, ata kishin pirë pak verë dhe këndonin”, tregonte Gudelj. “Disa këngë shqiptare, shumë të bukura dhe të trishtueshme. Unë po mendoja, asgjë s’po kuptoj, por ky bar dhe kjo tokë e kupton shumë mirë këtë gjuhë”.

Vetëm ai bar i Biokovës, e kupton dorën pse dhe për çfarë e tërhoqi këmbëzën dhe ndërpreu jetën e aktorit, më të madhit shqiptar dhe jugosllav të shekullit të njëzetë.

Pjesëtar i atij populli, ku fjala e dhënë është më e rëndësishme se jeta.

Kjo ese është zgjedhur nga libri i shkrimtarit Mile Stojić, Ruža u oluji, VBZ, Zagreb, 2010. REVISTA POETEKA 1

Familjarët, miqtë dhe kolegët i japin lamtumirën poetit Pano Taçi Familjarët, miqtë, kolegët i dhanë lamtumirën e fundit dje në hollin e Teatrit Kombëtar poetit Pano Taçi (1928-2012). Pano Taçi u nda nga jeta pas një sëmundjeje të rëndë në moshën 84-vjeçare. Për poetin e dashurisë jeta nuk është treguar bujare. Ai kaloi pjesën më të madhe të saj në burgjet e komunizmit dhe në internime. Por vazhdimisht shkruante, edhe pse vetëm pas viteve ‘90 nisi të botojë serinë e veprave të tij poetike. Poeti Bardhyl Londo e ka njohur atë pikërisht në këto vite. Të dy i ka bashkuar poezia, e pas viteve ‘90. “Poezia e tij është shumëplanëshe, sepse trajton jo vetëm tema të përgjithshme, por ka tema erotike dhe kritike, me poezinë e Panos

të krijohet një tablo groteske që të bën të qeshësh, por njëkohësisht dhe të mendohesh fort” - shprehet Londo. Ndërsa përkthyesi Agron Tufa, e vlerëson jetën dhe veprën e tij si unikale. “Strehë të vetme ai pati poezinë që e përcolli, prandaj është një poet i papërsëritshëm, një zë origjinal me një ironi të shëndetshme sokratike për të gjitha fenomenet. Nuk kërkonte asnjë dukje, asnjë shpërblim, njihej dhe adhurohej nga të gjithë kolegët e tij, deri në ditën që vdiq nuk la asnjë armik. Përballej me të gjitha temat e mundshme, por kryesisht në poezinë e tij mbizotëron lirika intime, pasi ai rebel ka qenë në jetë, rebel dhe në krijimtari, prandaj krijoi dhe poezi me paradokse ab-

surde të bashkëkohësisë së realiteteve tona sociale”. Pano Taçi është lindur më 13 tetor të vitit 1928 në qytetin e Gjirokastrës. Ka nisur të shkruajë që në moshë të re. Poezitë e para i botoi rreth vitit 1941 me ndihmën e Lasgush Poradecit. Në vitin 1946 bëhet dhe anëtarë i Lidhjes së Shkrimtarëve. Arrestohet më pas dhe vuan dënimin me 24 vjet burg politik.

Rifillon të botojë poezitë e tij vetëm pas viteve ‘90. Botoi vëllimet “Sa pak qiell”, “Dhe vdekja do paguar”, librin me poezi erotike “Lakuriq”, “Blerim i thinjur” etj. “Muzgu vjen papritur” është dorëshkrimi që Pano Taçi ka lënë pas. Kjo përmbledhje me poezi pritet të botohet së shpejti. A.T

“Na të birtë e shekullit të ri”, me autor Ridvan Dibrën, regji të Ben Apollonit, prezanton sonte në Tiranë Teatrin e Mitrovicës. Drejtori Mirsad Ferati tregon për punën e deritanishme

Një çift në dilemë mes familjes dhe karrierës

N

jë grua që synon të vazhdojë studimet e doktoraturës për gjuhë shqipe jashtë vendit dhe i shoqi regjisor që është para një projekti me rëndësi për karrierën e tij, “rrëfejnë” konfliktet që kanë me njëri-tjetrin, sonte në orën 20.00 në Teatrin Kombëtar. “Na të birtë e shekullit të ri”, me autor Ridvan Dibrën dhe regjisor Ben Apollonin, njeh publikun e kryeqytetit me një shfaqje të Teatrit Profesionist të Mitrovicës.

Drama trajton problemet e një çifti në krizë, hipokrizinë, egoizmin, ambicien që ka ftohur marrëdhënien e tyre. Ata kanë harruar njëri-tjetrin edhe të tjerët, kanë harruar të krijojnë familje.

Thelbi i konfliktit për Mirsad Feratin, që interpreton në shfaqje bashkë me Leonora Hasanin dhe Burim Brahimin, është “ambicia e pambarimtë dhe egoizmi i tepruar”. Ferati, aktor dhe drejtor i teatrit, i pranishëm dje në prezantimin e shfaqjes për median, bashkë me menaxheren e shfaqjes, Marigona Bekteshi, foli për punën 1-vjeçare të realizuar deri më tani. Qysh prej një viti ky teatër është profesionist. Në lidhje me rolin e tij, dhe problemin themelor të dramës, ai komentoi: “Tani është ndërruar koha, gruaja i është përkushtuar karrierës dhe nuk dëshiron të bëjë fëmijë ose të krijojë familje. Çifti arrin më në fund të thurë një marrëveshje, për të krijuar një familje të re, mirëpo duke i marrë jetën dikujt tjetër.

Drama ka një fund tragjik, fatal”.

“Na të birtë e shekullit të ri”, nesër shkon në teatrin “Migjeni” të Shkodrës dhe vijon turin në teatrin “Aleksandër Xhuvani”, te “Bylis” dhe “Petro Marko” në Vlorë. Teatri Profesionist i Mitrovicës ka një vit që ka filluar nga puna dhe ende nuk ka një organikë të përcaktuar. Deri tani punojnë me kohë të plotë vetëm 5 njerëz, drejtori dhe stafi teknik. Aktorët, regjisorët afrohen me kontrata. Fondet vijojnë të mos dalin për të realizuar shfaqje me një numër më të madh aktorësh. Ferati sjell një historik të shkurtër të teatrit që nuk ka funksionuar për një kohë të gjatë.

“Teatri nuk ka mundur të mbijetojë për shkak të problemeve politike që ka pasur gjithmonë qyteti ynë. Mitrovica ka pasur artistë, muzikantë, regjisorë, që fatkeqësisht kanë ikur në Prishtinë, apo edhe në Tiranë. Shfaqja e parë në teatër është vënë në vitin 1943, vazhdoi funksionimi deri në në vitin 1978 dhe në këtë kohë teatri u mbyll. Pati përpjekje për ta hapur, por nuk ishte e mundur.

Pastaj, dihet që në vitet ‘90 shqiptarët i larguan nga vendet e punës, nga shkolla, teatri dhe, nga ajo kohë deri në kohën e luftës, vazhdoi të qëndronte i mbyllur. Lufta në Kosovë dhe koha pas luftës në Mitrovicë ishte tmerr. Deri në vitin 2009 ka qenë i vendosur KFOR-i, për të ruajtur paqen. Ne i falënderojmë që e kanë ruajtur paqen, por asnjëherë të mos harrojmë që na kanë dëmtuar në kulturë për nëntë vite. Objekti i Qendrës Kulturore, ku ka qenë edhe teatri, ka pasur hapësirë për të gjitha aktivitetet kulturore. I përdorur nga KFOR-i, ai ngjante më tepër me një bazë ushtarake se me një objekt kulture. Ka qenë i tëri i rrethuar me tela me gjemba. Vitin e kaluar, me një vendim të prerë të kryetarit të komunës së Mitrovicës, u arrit të hapej dhe të rifillonte punën”.

j.pasku

20

MAPO

E premte, 15 qershor 2012 www.mapo.al

sport

Gjyqi

Tifozët e Partizanit kërcënojnë me grevë urie Tifozët e Partizanit po ndihen gjithnjë e më të nëpërkëmbur në situatën që ka të bëjë me klubin e tyre të zemrës, që ende nuk po gjen një rrugëdalje. Ndaj, tifozëria e kuqe, më e madhja në vend, ka vendosur që të bëjë një letër të hapur në drejtim të kryeministrit Berisha, ministrave Imami dhe Naço, ku kërcënojnë me grevë urie nëse kërkesa e tyre nuk merret seriozisht. “Të shqetësuar nga ngjarjet e fundit që po ndodhin te

skuadra e Partizanit, ne përfaqësuesit e Shoqatës së Tifozëve të Partizanit, shoqatë e cila është ligjëruar dhe njohur nga Gjykata e Tiranës, kërkojmë zgjidhjen sa më shpejt dhe përkrahjen tuaj për këto probleme: 1.

Zgjidhjen e shpejtë të statusit të Partizanit dhe gjetjen e mënyrave për mos ndryshimin e emrit të këtij ekipi legjendar, në asnjë mënyrë. 2. Mbylljen sa më shpejt të procesit gjyqësor nga Ministria e Mbrojtjes në Gjykatën

e Apelit, si dhe nxjerrjen sa më shpejt të skuadrës në ankand nga Ministria e Ekonomisë, ku mund të blihet nga investitorë të ndryshëm, të cilët do të fillojnë punën për ringritjen e ekipit. Në rast se këto pika nuk gjejnë zbatim, atëherë ne jemi të gatshëm të kalojmë në veprime konkrete, duke zhvilluar një grevë urie pa afat dhe duke bojkotuar në mënyrë masive zgjedhjet e ardhshme parlamentare.

Italia me dy fytyra, të kaltërit u japin barazimin kroatëve Pirlo shënon nga një goditje dënimi, ndërsa Manxukiç do të barazojë në pjesën e dytë me golin e tij të tretë në këtë Europian

Itali - Kroaci 1-1 italia Baloteli

Maxho

Kasano

Jeton Selimi Në Poznan, Italia do të zbriste në fushën e lojës për të kërkuar tre pikët e para dhe për të nënshtruar vendin e parë në grup, Kroacinë, çka do të sillte edhe ndryshimin në renditje. Prandeli dhe Biliç do t’u besonin të njëjtëve formacione si edhe në sfidat e para. Janë italianët ata që do ta nisin ndeshjen me shumë forcë e ritëm, ndërsa kroatët do të vuajnë shumë presionin e të kaltërve. Që në minutat e para, skuadra axurre do të krijojë raste të mira për shëim. Është Baloteli që jep sinjalin e parë në portën e Pletikosës. Lojtari i Mançester Siti do të kthehet mirë dhe do të godasë befasisht, por topi do të dalë vetëm për pak jashtë.

Minuta e tretë dhe duket se Italia ka zbritur me mendësinë e duhur. Ndeshja është e fortë fizikisht, por megjithatë të kaltërit arrijnë të dalin në lojën e tyre. Janë të shumtë topat që shkojnë në adresë të Balotelit, i cili kërkon t’i ulë ashtu siç duhet për shokët e tij, ndonëse gabon në disa prej tyre. Në minutën e 16-të është sërish Baloteli që rrezikon. Sulmuesi nis një silur nga vendi në drejtim të portës kundërshtare, por për fat të Pletikosës, goditja është qendrore. Pavarësisht rasteve dhe zbritjeve të mira të Italisë, që fatkeqësisht nuk finalizohen në pasimin e fundit. Kroacia do të ketë një çast të mirë në këtë pjesë, kur ndërmjet minutave 20-30 do të jetë inciativën, por përveç një moment të Rakitiç, që godet fort, por Bufon neutralizon në dy kohë.

Italia nis të rritet sërish dhe në 15 minutëshin e fundit të pjesës së parë do të ketë edhe rastet më të mira për shëim, kur Markizio do të humbasë një mundësi të shkëlqyer për të shënuar, teksa go-

Markizio Pirlo Bonuçi Mota Xhakerini De Rosi Kielini Bufon

formacion 3-5-2

Trajner: Çezare Prandeli

Trajneri Prandeli ka vendosur që t’i besojë të njëjtit formacion me të cilin arriti edhe barazimin 1-1 ndaj skuadrës së Spanjës në ndeshjen e parë

kroacia Striniç

Pletikosa Shindelfild Perisiç Korluka Modriç Srna Vukojeviç Manxukiç Rakitiç Jelaviç

Trajner: Sllaven Biliç

ditjen e tij do ta bllokojë Pletikosa.

Megjithatë, në zhvillimet e këtij aksioni, Italia do të fitojë një goditje dënimi, të cilën do ta ekzekutojë mjeshtërisht Pirlo, që do të mposhtë Pletikosën dhe do t’i japë avantazhin Italisë, avantazh që skuadra e kaltër do ta ruajë deri në fund të pjesës së parë. Në pjesën e dytë do të jenë kroatët ata që janë zgjuar dhe që nisin një ofensivë drejt kuadratit të Bufon të udhëhequr nga Luka Modriç. Është lojtari i Totenhemit që do ta kërcënojë dy herë kuadratin e kaltër me goditjen e tij, ndërsa Srna do të ketë shumë hapësira në krahun ku Xhakerini nuk do të arrijë të mbrojë siç duhet. Pikërisht falë këtij presioni, Kroacia do të arrijë të barazojë. Është edhe njëherë Manxukiç, njeriu i fitores ndaj Irlanës, që mposht

formacion 4-4-2

Edhe trajneri Biliç nuk e ka ndryshuar formacionin e tij të ndeshjes së parë, pasi arriti të mposhtë Irlandën 3-1 dhe mori vendin e parë në Grupin C

Bufon pa faj, ndërsa i është vjedhur Kielinit në minutën e 72-të. Goli i tretë për shtatlartin e Kroacisë, që barazohet kështu me Mario Gomez dhe Xagojev në renditjen e golashënuesve. Italia gjendet kështu në një situatë jo të favorshme, ndërsa Kroacia konsolidon vendin e parë në grup. Minutat e fundit të takimit do të jetë shumë të ashpra me ndërhyrje që ndëshkohen edhe me kartonë të verdhë.

Kroacia duket se nuk ka ndërmend që ushtrojë më presion dhe e lë Italinë t’i afrohet zonës me shpresën për ta goditur në kundërsulm, por të kaltërit nuk kanë më rrezikshmëri duke qenë se nuk kanë më centimetrat e Balotelit. Përfundon në barazim, Kroacia shkon në kuotën e 4 pikëve, ndërsa Italia vetëm dy të tilla, duke qenë nën presionin e eliminimit.

Spanja bën poker, Irlanda kthehet në shtëpi Pas barazimit të Italisë dhe Kroacisë, Spanja kishte mundësinë më të mirë për të mbërthyer në krye të grupit ekipin e drejtuar nga Sllaven Bilicc.

Përballë tyre do të ishte Irlanda e Trapatonit, e cila u mposht 3-1 në ndeshjen e parë ndaj ballkanasve dhe do të kërkonte të rikuperonte terren. Megjithatë, Spanja do të bëjë një nisje ëndrrash në sfidën e djeshme të Gdasnkut, teksa do të shënojë një gol shumë të shpejtë.

Do të jetë një gol mjaft i bukur i realizuar nga Fernando Torres, lojtar të cilit Vicente Del Boske do t’i besonte fanellën e titullarit duke ulur në stol Fabregas. Loja e Torresit është e pëlqyeshme, sepse përveccse do të shënojë, do të jetë një pikë referimi në sulm. Spanja është zot në fushë dhe e dominon

Irlandën gjerë e gjatë, me ishullorët që hasin shumë vështirësi për të dalë në sulm për shkak të presingut që në mesfushën kundërshtare të iberikëve. Skuadra e Del Boskes do të shpërdorojë shumë për të gjetur golin e dytë gjatë pjesës së parë, por loja e tyre është thjesht e mrekullueshme. Megjithatë, me fillimin e pjesës së dytë është David Silva do të qetësojë tifozërinë spanjolle dhe do të detyrojë tifozët

e Irlandës që të vënë duart mbi kokë. Pas ka vallëzuar në zonë, lojtari i Manccester Sitit ka goditur saktë dhe qetë me të majtën e tij, duke e bërë të pavlefshme hedhjen e Given. 2-0, por Spanja nuk e heq këmbën nga gasi dhe kërkon edhe golin e tretë, ccka do t’i jepte vendin e parë në grup. Do ta gjejë me anë të Fernando Torresit, që është në pozicion të rregullt në momentin që David Silva shërben drejt tij dhe “El Ninjo” vrapon me galop drejt zonën ku do të mposhtë Shei Given e pafaj.

Del Boske lëviz kartat e tij me ndërrimet për të ruajtur Alonson, Torres dhe Injestan, ndërsa zëvendësuesi i “El Ninjos” do të realizojë golin e katërt në të 81-ën dhe të fundit të takimit. Spanja merr vendin e parë në grupin C.

Grupi A

Grupi B

Ndeshjet

Ndeshjet

8 qershor

9 qershor

Poloni – Greqi

1-1

Danimarkë – Holandë

1-0

Rusi – Republika Çeke

4-1

Gjermani – Portugali

1-0

12 qershor

13 qershor

Greqi – Republika Çeke

1-2

Danimarkë – Portugali

2-3

Poloni – Rusi

1-1

Holandë – Gjermani

20:45

16 qershor

17 qershor

Greqi – Rusi

18:00

Portugali – Holandë

18:00

Poloni – Republika Çeke

20:45

Danimarkë – Gjermani

20:45

Renditja

Renditja

Skuadra

N F B H P

Skuadra

Rusia

2

1

1

0

4

Gjermania 2 2 0

Çekia

2

1

0

1

3

Danimarka 2 1 0 1 3

Polonia

2 0 2

0 2

Portugalia 2 1 0

1 3

Greqia

2

1

Holanda

2 0

0

1

1

Grupi C

Grupi D

Ndeshjet

Ndeshjet

10 qershor

N F B H P

2 0 0

0 6

11 qershor

Spanjë – Itali

1-1

Francë – Angli

1-1

Irlandë – Kroaci

1-3

Ukrainë – Suedi

2-1

14 qershor

15 qershor

Itali – Kroaci

1-1

Ukrainë – Francë

18:00

Spanjë – Irlandë

4-0

Suedi – Angli

20:45

18 qershor

19 qershor

Kroaci – Spanjë

18:00

Angli – Ukrainë

18:00

Itali – Irlandë

20:45

Suedi – Francë

20:45

Renditja

Renditja

Skuadra

N F B H P

Skuadra

N F B H P

Spanja

2

Ukrainë

1 1 0 0 3

1

1

0

4

Kroacia

2 1 1

0 4

Angli

1

0

1

0

1

Italia

2

0

2

0

2

Francë

1

0

1

0

1

Irlanda

2

0

0

2

0

Suedi

1

0

0

1

0

E premte, 15 qershor 2012 www.mapo.al

Grupi D

MAPO

21

Anglia fërkon duart, Suedia është e përçarë Suedia e ndarë në dy kampe në dhomat e zhveshjes, nga njëra anë kapiteni aktual Zllatan Ibrahimoviç dhe nga ana tjetër ish-mbajtësi i shiritit, Olof Mellberg, që rreshtohet përkrah zv.trajnerit Mark Allberg, pas përballjes së ashpër mes tij dhe yllit të Milanit pas disfatës në garën e debutimit në Euro 2012 me Ukrainën. Siç shkruan “Daily Star”, tentativa për t’i pajtuar nga ana e trajnerit Erik Hamren, (që sot luan gjithçka përballë Anglisë), ka

dështuar dhe puna ka arritur deri aty sa futbollistët e rreshtuar në dy klane as nuk flasin fare me njëri-tjetrin.

Një burim anonim i tablodit brenda skuadrës ka rrëfyer: “Tani jemi në anarki totale, dhe atmosfera në dhomat e zhveshjes është e tmerrshme. Trajnerët u përpoqën të bindin lojtarët që të bëjnë paqe me njëri-tjetrin dhe të kthehen prapë miq, por kjo nuk ndodhi”. Për të komplikuar akoma më tepër përgatitjet e Suedisë në prag të sfidës

vendimtare me “Tre Luanët” e Roi Hodgson shërbeu dhe ndërhyrja e kryeministrit të vendit, Fredrik Reinfeld, i cili akuzoi futbollistët për sjelljen e tyre të papranueshme, pasi pa në video ndëshkimin ndaj portierit rezervë Johan Viland , i kthyer në shënjestër me prapanicën jashtë për gjuajtjet e topit nga shokët, një praktikë kjo që u kritikua ashpër dhe nga grupi suedez kundër dhunës , “Friends”, që i cilësoi futbollistët modele shumë të këqij për t’u ndjekur.

ceremonia

I jepet lamtumira e fundit Zhegës, politika dhe sporti i përulen atij Në Pallatin e Kongreseve u zhvilluan homazhet në nderim të ish-trajnerit të kombëtares kuqezi

Grupi B

Në Holandë janë të tmerruar, fatet e saj varen nga Gjermania!

Në Holandë kanë rënë kambanat e alarmit. Shtypi holandez ka shprehur shqetësimin se kombëtarja e drejtuar nga Bert van Marvijk po eliminohet që në fazën e grupeve në EURO 2012 pas disfatës me Gjermaninë dhe e cilëson këtë gjë si “turp”, “dramë” dhe “rënie e trishtë”.

Gazeta ‘De Volkskrant’ ka në faqen e parë një foto të madhe të Uesli Shnajder të mërzitur pas përfundimit të takimit, ndërsa në brendësi shpjegon se shpresa e vetme e “Portokallinjve” është fitorja me dy gola ndaj Portugalisë dhe shpresa se Gjermania do të fitojë ndaj Danimarkës. Pikërisht fakti se varen nga Gjermania, rivali i tyre historik, bën që gjendja të mos pranohet me lehtësi nga mediat, të cilat janë shumë të zhgënjyera nga loja “pa sulm dhe pa mbrojtje” e përfaqësueses holandeze. Sipas ‘De Telegraf’, eliminimi është pothuajse i sigurt për shkak se gjermanët nuk e kanë të nevojshme fitoren ndaj danezëve.

Në Grupin B kryeson Gjermania me 6 pikë, e ndjekur nga Portugalia e

Emra të njohur të botës së sportit, kulturës dhe politikës i kanë dhënë lamtumirën e fundit Mjeshtrit të Madh të futbollit shqiptar, Medin Zhega. Në homazhet e zhvilluara në Pallatin e Kongreseve kanë marrë pjesë kryetarja e Kuvendit, Jozefina Topalli; ministri i Kulturës Rinisë dhe Sporteve, Aldo Bumçi; kryebashkiaku Lulzim Basha; ish-kryetari i Gjykatës Kushtetuese, Fehmi Abdiu; si dhe deputetë të Kuvendit të Shqipërisë, të cilët vlerësuan lart ish-trajnerin e kombëtares, ish-futbollistin e Vllaznisë dhe të përfaqësueses kombëtare. Kreu i FSHFsë, Armando Duka, e quajti një humbje të madhe për futbollin. “Medin Zhega ka dhënë kontribut për shoqërinë shqiptare”, tha Duka. Medin Zhega ndërroi jetë në moshën 66-vjeçare, dy ditë më parë në QSUT. Megjithë përpjekjet e shumta ai ndërroi jetë pas një aksidenti në shtëpinë e tij në Kanada.

Zhega është një emër i njohur futbollit shqiptar të viteve 1963-1979: katër herë kampion i vendit si futbollist, dy herë me Vllazninë (1971-1972 dhe 1973-1974) dhe po aq me Dinamon (1975-1976 dhe 1977-1978). Në rolin e trajnerit të Kombëtares shqiptare Medin Zhega fitoi trofeun ndërkombëtar “Rothmans”, në Maltë, në vitin 2000, ku bënin pjesë edhe Andorra (fituam 3-0: golat nga Edmond Dalipi, Rudi Vata dhe Roland Zajmi), Azerbajxhani (1-0: gol i Edvin

Muratit) dhe Malta (1-0: gol i Vioresin Sinanit). Zhega ka qenë një ish-futbollist potent i Kombëtares shqiptare (9 ndeshje), si dhe është autor i dy golave me kuqezinjtë, pikërisht në takimet Shqipëri-Irlandë e Veriut 1-1 (24 nëntor 1965) dhe Shqipëri-Poloni 1-1 (12 maj 1971). Ai është dalluar edhe në kompeticionet ndërkombëtare në nivel klubesh, me Vllazninë, Dinamon, duke i shënuar një gol kundër Ajaksit të famshëm të viteve 1970, por duke luajtur si lojtar i Tiranës (2-2, 16 shtator 1970). Një nga bashkëkohësit e tij, Iliaz Ceco, kujton me nostalgji kohën kur të dy bashkë luanin për Dinamon, ndërsa presidenti i Federatës Shqiptare të Futbollit, Armand Duka, tha se profesor Zhega shkon i qetë për gjithçka i ka dhënë futbollit shqiptar. Ndërsa kryeministri Berisha ka ngushëlluar familjen e ish-trajnerit të kombëtares shqiptare, Medin Zhega, për ndarjen

Italia

Leo Mesi i është bërë makth!

Ronaldo tërbohet përpara mediave Koret “Mesi, Mesi” të danezëve, sa herë që portugezi kapte topin, duket se kanë bërë punën e tyre

Danimarka me 3 pikë dhe e fundit Holanda me 0 pikë.

Kajt: Nëse Gjermania bën punën e saj…

Dirk Kajt thotë se ata duhet të bëjnë një paraqitje të përkryer kundër Portugalisë për të zhbërë fillimin e dobët të Euro 2012. Holanda u mposht 2-1 të mërkurën nga Gjermania, pasi në ndeshjen e parë ishte mposhtur 1-0 nga Danimarka dhe rrezikon të eliminohet nga gara europiane që në fazën e grupeve. “Çdokush është shumë i zhgënjyer pas kësaj. Ne kishim në mendje një fillim më ndryshe në këtë garë.

Tani duhet të bëjmë një paraqitje klasi kundër Portugalisë. Nëse Gjermania bën punën e saj, atëherë ne mund të jemi sërish pjesë e këtij europani në fazën e çerekfinaleve”.

nga jeta. Në mesazhin e tij Kryeministri e quan një humbje të madhe për sportin shqiptar. “Është vështirë sot të shpreh me fjalë dhimbjen dhe pikëllimin tim për këtë humbje të madhe për sportin shqiptar. Gjatë karrierës së tij si sportist dhe trajner, Medini, ish-futbollist ylli i Vllaznisë, Dinamos dhe ekipit kombëtar na bëri të përjetojmë momente të paharrueshme me lojën, talentin dhe kompetencën e tij. Në drejtimin e kombëtares shqiptare Medini, me mjeshtërinë e tij, organizimin, disiplinën ia doli që ekipi ynë të luajë ndeshje të shkëlqyera që mbahen gjithnjë mend nga simpatizantët e saj në Shqipëri dhe jashtë saj”, thuhet në mesazhin e ngushëllimit të kryeministrit Berisha. Në mesditë, në përfundim të homazheve, kortezhi mortor iu drejtua varrezave të Sharrës, ku do të jetë edhe banesa e fundit e Medin Zhegës.

Koret “Mesi, Mesi…” që i rezervojnë më përpikëri tifozët kundërshtarë nuk janë një risi. Që nëntorin e kaluar sapo zbarkoi në Sarajevë, Kristiano Ronaldo u prit nga dhjetëra boshnjakë që i thërrisnin që në aeroport emrin e argjentinasit. Ronaldo dhe Portugalia e tij fituan përballjen me Bosnjën, duke u kualifikuar në Euro 2012. Dhe në Europian asgjë nuk ka ndryshuar. Gjatë takimit në Arena Lviv me Danimarkën, kur kishte topin në këmbë niste kori i danezëve “Messi, Messi…” Ronaldo nuk shkëlqeu, përkundrazi humbi dy raste vetëm me portierin, por gjithsesi Portugalia fitoi.

Dhe pas ndeshjes erdhi e përpiktë pyetja e gazetarëve: “Çfarë mendon për koret?”. I papërmbajtshëm reagimi por-

tugezit. “Ju e dini ku ishte Mesi vitin e kaluar në këtë periudhë? Një vit si tani ishte eliminuar nga Kupa e Amerikës me kombëtaren e tij, e madje luante dhe në shtëpi. Nuk ju duket se kjo është me keq?

Unë jam akoma këtu, duke luftuar për të kaluar në fazën tjetër të Europianit”.

Ronaldo më pas shtoi se nuk ndihet aspak i shqetësuar për faktin se ende nuk ia ka dalë të shënojë në Europian. “Jam mirë dhe do të firmosja që tani një pakt që të mos shënoja asnjë gol, dhe të fitoja titullin me Portugalinë. Tani mund të shkojmë në çerekfinale. Duhet të mposhtim Holandën. Kjo është e rëndësishme”.

Ndërsa të përditshmet argjentinase nxi-

tojnë t’i kujtojnë Ronaldos se vërtet vitin e kaluar Mesi u eliminua nga Kupa e Amerikës, por kjo ndodhi në çerekfinale, ndërsa Ronaldo në shtëpinë e tij dështoi në misionin për të fituar Europianin e vitit 2004, të humbur në finalen me Greqinë ku ishte titullar. Por edhe gazetat portugeze nuk i kursyen kritikat për paraqitjen e tij ndaj Danimarkës.

“Portugalia fiton pa Ronaldon që humbi dy raste të pabesueshme”, shkruan A’Bola, ndërsa konkurrentja e saj Record nënvizon karakterin e madh të skuadrës në një ndeshje ku Pepe dhe Nani kompensuan dështimin e Ronaldos.

Ndërkohë për Diario De Noticias, “Ronaldo është më i miri në botë, por jo në Portugali”, ndërsa shton se futbollisti i Realit ka nevojë për një psikolog që ta ndihmojë të mbajë në kontroll ankthin e yllit, dhe kur të jetë më pak i fiksuar për fitoren gjithçka do të jetë më e lehtë. Nëse Portugalia do të kishte humbur, tani Ronaldo do të ishte kryqëzuar.

22

MAPO

E PREMTE 15 QERSHOR 2012 WWW.MAPO.AL

MACJA MERR FAMË DUKE FJETUR Nuk është diçka e lehtë të bëhesh sensacion në YouTube, mirëpo kjo kotele ia ka dalë mbanë, madje me sy mbyllur dhe duke fjetur për shtatë palë qejfe.

Macja me vija shfaqet në një video të vogël teksa fle mbi një dru të trashë ndanë një tavoline, por një tjetër kotele laramane e bezdis ca në rrekje për ta zgjuar.

Megjithëse gjumashja nuk do t’ia dijë për kotelen laramane, ajo këmbëngul në lloj-lloj mënyrash.

Në një prej përpjekjeve të saj kotelja, duke bezdisur gjumashen, bie nga tavolina, por fatmirësisht siç shfaqet edhe në fund të videos nuk i ka ndodhur asgjë.

Videoja është vendosur në YouTube para tri javësh, ndërsa atë e kanë shikuar afro një milion e gjysmë herë.

Fjalëkryqi klasik 1

2

Jeta në çift do jetë shumë e qetë gjatë kësaj dite.

Komunikimi nuk do shterojë dhe do bëni disa projekte afatgjata për të ardhmen. Beqarët do jenë më shumë se kurrë romantikë. nuk e keni problem edhe nëse ndërroni disa partnerë.

DEMI (21/IV-20/V)

Çiftet nuk do ndihen dhe aq mirë. Nëse jeni mërzitur për diçka me partnerin, bëjani atij të ditur, mos e mbani për vete. Do jeni me fat sot ju beqarë. Zemra do përjetojë emocionet që keni pritur prej shumë kohësh.

BINJAKET (21/V-20/VI)

Do e keni të vështire sot ta analizoni me objektivizëm jetën tuaj në çift. Do ju mungojë kthjelltësia duke qenë se jeni të futur tërësisht në këtë lidhje.

Jeni beqarë? Do keni një takim vendimtar i cili do mund të ndryshojë përgjithmonë jetën tuaj.

5

17

6

7

18 22

21 24

25

22

26

27 30

31

32

PESHORJA (23/IX-22/X)

AKREPI (22/X-21/XII)

Do mundoheni të ruani qëndrueshmërinë në jetën tuaj në çift sot dhe do ia dilni mbanë.

Sjellja juaj kundrejt partnerit do jete për t’u adhuruar. Bravo! Hëna do i ndihmojë beqarët jo vetëm të gjejnë personin duhur.

Jeta juaj në çift nuk do të influencohet aspak nga planetët dhe do jetë mjaft e qëndrueshme. Do e përkëdhelni partnerin dhe do i thoni shpesh “të dua”.

Beqarët më në fund nuk do ndodhen vetëm. Sot do takoni dikë i cili do ju tërheqë jashtëzakonisht.

Edhe pse do përballeni me një sërë sfidash në jetën sentimentale do ia dilni mbanë. Dashuria për atë që keni në krah kalon çdo parashikim, edhe tuajin. Më në fund edhe beqarët do e provojnë ç’do të thotë të jesh në një lidhje serioze.

Mërkuri do ju ndihmojë sot të vendosni dialog në jetën tuaj sentimentale. Situata dhe klima do jetë më e ngrohtë sesa ju mund ta mendonit. Jeta e beqarëve do jetë më e animuar.

Do ketë takime mjaft interesante.

SHIGJETARI (22/XI-21/XII)

BRICJAPI (22/XII-20/I)

UJORI (20/I-19/II)

PESHQIT (20/II-19/III)

Konfigurimi i yjeve sot tregon se beqarët do jenë më të favorizuarit në dashuri. Dashuritë platonike mund të kthehen në dashuri reale dhe lidhje serioze.

Përfitoni! Çiftet do kalojnë një ditë të bukur dhe të mbushur me emocion.

Ditë shumë e lumtur për të gjitha çiftet. Do keni ndryshime mjaft pozitive në jetën sentimentale dhe emocionet do jenë të shumta. Beqarët nga ana tjetër do kenë takime impresionuese, por që e ardhmja nuk do jetë shumë pozitive.

Marrëdhënianëçiftnukdo shkojëdheaqmirësot.Nuk do e keni të lehtë të flisni dhe të kuptoheni me njëritjetrin. Disa mund të kërkojnë edhe ta lëndojnë atëqëkanënëkrah.Kujdes!

Nëse jeni një zemër e vetmuar, planetët do të favorizojnë takimet.

Shumë nga ata që janë në çift do e teprojnë me kërkesat ndaj partnerit dhe dyshimet. Kujdes sepse disa mund të reagojnë edhe ashpër dhe të kërkojnë t’i japin fund lidhjes.Shmangnixhelozinëe tepruar. Beqaret do vazhdojnë me të njëjtin status.

16

33

34

37

39

40 43

44

Koha e fillimit ____:____

45

Koha e mbarimit ____:____

47

Horizontalisht:

Vertikalisht:

1. Plotësimi në mënyrë tepër të theksuar a fare verbërisht kërkesat formale,

1. Shkenca që merret me studimin e përbërjes së tokës dhe të dukurive që

duke ndjekur e zbatuar pikë për pikë vetëm atë që është shkruar në një udhëzim

ndodhin në të. 2. Bimë barishtore njëvjeçare, me kërcell të trashë e të lartë

a vendim. 8. Pjesë e një ndërtese. 12. Universiteti Milanos. 13. Sëmundje men-

dhe me gjethe të gjera. 3. Një gjë që ia lëmë dikujt për ta ruajtur e për t’u ku-

dore, që shfaqet me dyzim të botës së brendshme të të së-murit. 20. Shkronja

jdesur. 4. Larg vendit ku jemi. 5. Zonë Sizmike. 6. Skuadër. 7. Armë e posaçme

e parë e emrit dhe mbiemrit të dikujt. 21. Një shtet mysliman. 22. Lëkurë ose ind

e mbushur me lëndë shpërthyese, që vendoset nën dhe a nën ujë. 8. Është

i hollë, që vesh a mbulon një organ. 23. Pamje e pjesshme e diçkaje, e paraqitur

peshk i shijshëm i ujërave të kripura. 9. Fletë me njoftime. 10. Është mjet lun-

në një fotografi, në film etj. 24. Që shtrihet në vijë të drejtë. 28. Mbetet pas dje-

drimi. 11. Tregime të shkurtra humoristike. 14. Gjysëm zile. 15. Hekura të kth-

gies. 29. Vija që përshkon një pikë lëndore kur lëvizë në hapësirë. 33. Cruise, ak-

yera në formë L. 16. Institut Tregtar Turk. 18. Përemër pronor. 19. Vajtje e ar-

tor.36. Ish-miniera më e madhe e qymyrgurit në Tiranë. 37. Autobuzi i dikurshëm.

dhje e shpeshtë. 25. Flori. 26. Qytet në Itali. 27. Burrë pa qime në faqe. 30.

38. Cezari, perandor i Romës. 39. Fustan i hapur përpara e pa mëngë. 40. Pjesë

Njësi vlerësimi për shahistët. 31. Shtet në Amerikën Latine. 32. Një makinë

para derës së shtëpisë. 41. Organizatë Ndërkombëtare. 43. Përemër vetor. 44.

e madhe transporti. 33. Numrat identifikues të një automjeti. 34. Feliks, tra-

Industria e Rëndë. 45. Lëndinë e vogël. 46. Vendi ku banon dikush. 47. Oficer i

jner gjerman futbolli. 35. Element kimik me simbol Cl. 37. Njoftim i shkurtër

caktuar pranë një komandanti ose pranë një shtabi për të kryer detyra ndihmëse.

publicitar. 42. Simboli kimik i neonit. 45. Pak luftë.

Sudoku | nivel mesatar 3

1 9

4 4

6

2

7 VIRGJERESHA (23/VIII-22/IX)

15

28

36

42

Fjalëkryqi klasik është një nga lojërat enigmatike më të përhapura në botë. Fjalëkryqet e para filluan të botoheshin që në shekullin e XVIII dhe vazhdon të jetë e preferuar edhe në ditët e sotme.

11

23

46

LUANI (23/VII-22/VIII)

10

20

29

41

Gjeni më shumë kohë sot për ta shpenzuar me partnerin tuaj dhe provoni ndonjë aktivitet të ri së bashku. Shmangni me çdo kusht diskutimin e disa temave delikate,të cilat mund të sjellin probleme. Beqarët do të drejtohen nga Venusi.

9

14

19

38

GAFORRE (21/VI-22/VII)

8

13

35

HOROSKOPI I DITËS

DASHI (20/III-20/IV)

4

12

FITOI PESË MILIONË FUNTE – MERR NDIHMË SOCIALE Një milioner në Angli është paditur nga gjykata, pasi me gjithë llogarinë e madhe bankare rezulton si person që merr ndihmë ekonomike nga shteti. Edward Putman ka fituar disa vite më parë lotarinë, por ka kërkuar nga kompania që të mos bëjë asnjë publicitet për të.

Në këtë mënyrë ai është zgjuar një ditë milioner dhe nuk ka ndryshuar asgjë në statusin e mëparshëm të të ardhurave të tij. Agjencia NOA njofton se ai jetonte në një banesë me qira dhe merrte ndihmë nga shtetit disa mijëra funte në vit për jetë të vështirë. Edhe pas milionëve të fituar, ai nuk bërë kërkesë për ndërprerjen e ndihmës ekonomike. Ndërkohë bleu një jaht luksoz dhe një shtëpi disa herë më të madhe, në të cilën jeton me gruan e tij. Ai akuzohet se ka mashtruar shtetin, duke përfituar padrejtësisht 15.000 funte.

3

9

8

5

6

3

7 2

5 8

4 5 1

8

5 6

6

5

9 3 5

Plotësoni vendet bosh në mënyrë që çdo rresht e kolonë të ketë numrat nga 1-9.

7

7

6

3 1 6

1

8 4

8

9

9

4

7

3

Koha e fillimit _____:____

7

8

Koha e mbarimit ____:____

Numërkryq

9

Shah | nivel mesatar

5 6

Gjeni figurën duke bashkuar pikat

8 0 5 5 Plotësoni tabelën me numrat e dhënë!

Numra me 3 shifra:

25984, 34082, 35176, 52545, 62615, 68155, 94941, 96587.

250,343, 520, 682.

Numra me 4 shifra:

Koha e fillimit _____:_____ Koha e mbarimit _____:_____

I bardhi lëviz dhe fiton në të dy rastet e e dhena në skemën e mësipërme. Sfidat e dhëna janë të përzgjedhura nga profesionistë të vërtetë të lojës së Shahut

PËRGJIGJET NR TË DJESHËM

N

N A

V

U G U

S

T

T

I

O

K

K U

15242, 18291, 21023, 24264, I

U

E A R

A

T

D I

K

C

I

O

N

S

K

R

A

E

O M

O

O

P

R

O

R

I

N

E

K

L

A

M

B

I

K

U

I

M

E

R

A

I

A G

R

D

U

I

N

D

J

K

I

U

R

M

R

H

003265, 015263, 145251, 152487, 154240, 263596, 425182, 426837, 481524, 521020, 587484, 802168, 837571, 913024.

Numra me 5 shifra:

Ngjyrosni pjesën me pikë dhe zbuloni figurën I

GJENI 10 NDRYSHIMET

Numra me 6 shifra:

0180, 0505, 1262, 1522, 1596, 2210, 2461, 2635, 6235, 6515, 6805, 7441, 7515, 8484, 8574.

T

K

U

F

P

A

R

I

R

U

A

N

O G

R

N

A

I

L

A

R

U

P

E

M

S

K D

A L

L

O

A

R

E

Z

I

D

E

F

R

F

L

A

J

E

T

S

G

E

I

V

I

N

E

I

E R

1

5

2

6

3

2

9

4

1

2

2

1

0

2

0

3

2

1

5

6

5

9

8

7

5

8

4

8

5

41

2

1

4

6

3

2

0

1

5

2

6

5

9

8

5

7

4

8

4

8

5

4

1

5

2

1

0

2

3

2

6

2

5

1

4

2

5

8

9

8

8

8

8

7

4

5

4

1

1

1

2

5

2

3

2

0

1

2

0

2

1

6

5

4

8

9

5

7

8

4

8

5

4

1

5

4

6

5

2

1

0

2

0

5

4

1

2

4

0

2

1

5

4

8

9

7

8

5

4

8

5

6

5

2

1

0

2

3

2

0

1

7

2

6

5

9

8

3

7

4

8

4

8

5

4

1

5

2

6

3

5

2

1

0

1

5

2

63

2

5

4

1

5

8

4

5

4

0

7

8

8

3

8

5

4

1

5

2

1

2

0

2

6

5

1

4

5

9

8

7

8

9

5

2

5

1

4

3

4

2

1

5

6

5

2

3

2

4

1

5

5

1

4

retro 1215 FAQJA E FUNDIT profil&

15 QERSHOR

SOT

E PREMTE, 15 QERSHOR 2012 WWW.MAPO.AL

MAPO

23

Firmoset Magna Carta

Edhe para se të bëhej mbret i Anglisë, komplotet e vazhdueshme të John-it kundër të vëllezërve Henry, Richard dhe Geoffrey, i dhanë reputacionin e tradhtarit. Mbretërimi i tij është etiketuar në përgjithësi si një nga më të këqijtë në historinë e Anglisë. Ky reputacion nuk është krejtësisht i drejtë. John ishte një administrator efikas, një sundues i mirëinformuar dhe një gjykatës i drejtë në Gjykatën Mbretërore. Megjithatë, ai kujtohet kryesisht si sjellës fatkeqësish për mbretërinë e tij

përmes përplasjeve me Papën dhe luftërave me Francën, taksimit të fisnikëve të tij deri në pikën e luftës civile, dhe për nënshtrimin ndaj ligjeve të Magna Cartas më 15 qershor 1215.

Magna Carta ishte një përpjekje për të kufizuar pushtetin e mbretit në raport me fisnikërinë dhe e bënte të jashtëligjshme burgosjen arbitrare. Nuk përmbante ndonjë të re, pasi ishte kopjim i Kartës së Lirive të Henry I shkruar që në vitin 1100. Megjithatë, John ishte i gatshëm të provokonte luftë civile, teksa u

përpoq të mos e mbante fjalën pasi e kishte firmosur Kartën nën trusni. John-i vdiq në tetor 1216 dhe u pasua nga i biri 9-vjeçar Henry III. Carta kaloi nën disa rishikime përgjatë mbretërimit të Henry-t dhe u bë pjesë e ligjeve të Anglisë. Magna Carta ndikoi mbi Kushtetutën e Shteteve të Bashkuara të Amerikës dhe Ligjin e të Drejtave dhe mbahet si një nga dokumentet ligjore më të rëndësishme në historinë e demokracisë.

–nga 1001 ditë që formësuan botën.

BARDH HAMZAJ Një gazetar, njëri prej nesh

Halil Matoshi

Do të mbaj mend gjatë detyrat më të rënda që m’i dha Bardhi, si koleg. E para ishte transkriptimi i kolumneve të profesor Fehmi Aganit, i cili ishte bashkëpunëtor yni në “Zëri’. Profesori shkruante në skeda të vogla ngjyrë të verdhë, me dorë dhe aq imët, saqë me sytë e një djali të ri mezi shiheshin germat...

GAZETA

MAPO info@mapo.al cel: 068 20 20 5555477 GAZETAMAPO@GMAIL.COM CEL: 068 477

Me Bardh Hamzajn jam takuar më 1984 në redaksinë e “Botës së re”, gazetës, atëbotë, shumë përparimtare të studentëve kosovarë, ku sapo isha pranuar si gazetar i ri, ndërsa Bardhi ishte kryeredaktor. Pastaj na ra hise të punonim së bashku në “Zëri i rinisë”, pastaj në “Zëri” si e përjavshme politike.

Ishin kohëra të rrezikshme - jetohej rrezikshëm. Në shtetin totalitar çdo fjalë duhej peshuar, sepse fjala e lirë ndëshkohej. Fjala vriste e vritej. Sa jetë njerëzore janë shkatërruar për shkak të fjalës së lirë!?

Ishim të rinj dhe na shquante vrulli, po Bardhi ishte në kufijtë e ‘fair playt’, baraspeshonte, thjesht mbronte bashkëpunëtorët, gazetarët nga fjalët e tyre të thëna ngutshëm, ndonjëherë pa takt e ndonjëherë pa vend. Ndonëse koha është gjithmonë ajo e duhura për ta thënë atë që njeriu e mendon.

E kemi njohur, ishte njëri nga ne, kemi bërë bashkë punë me mend, por mund të bëjmë edhe gabime, megjithatë nuk i kemi bërë ato me qëllim që ta dëmtojmë njeriun, t’ia prishim jetën, thjesht nuk kemi bërë ndonjë krim.

A nuk mjafton kjo që t’i themi lamtumirën e fundit njerëzisht, një njeriu që ka ndarë hapësirën jetësore me ne, ka ndarë frikërat, dëshirat, ëndrrat, çastet e bukura e të liga... Kur vdes njeriu, thonë, përjetësisht vdes një pjesë jona – e njerëzores. Është krijuar një traditë te ne, por jo vetëm, që për një të vdekur duhet thënë fjalët më të zgjedhura, fjalë kryesisht të mira, ngushëlluese, himnizuese...

Kur vdes personazhi i ndonjë tregimi, madje edhe prokurorët mbyllin hetimet.

Mbyllet kapaku i rëndë i dosjes hetimore dhe i lihet arkivit, historisë për një gjyq të ftohtë, joemotiv, racional, baraspeshues... Kryesisht hetimet e mëpastajme i bëjnë shkrimtarët...

Bardh Hamzaj një jetë njeriu bëri lajmësin dhe dha lajmin. Për t’u shndërruar vetë në lajm dite, më t’parin e qershorit 2012. Lajmi për vdekjen e Bardhit na tronditi, e pamë se po rrallohemi.

Si brez, si kastë, “si specie në zhdukje e sipër...”

Shkoi njëri nga ne, me të cilin u rritëm duke mësuar gazetarinë, por jo vetëm gazetarinë, por duke mësuar si rezistohet, si protestohet, dhe si të kërkohet liria; si të mos dorëzohemi para shtrëngesave. Sepse, gjysmën e jetës e kemi kaluar në orë policore, në shtetrrethim, të ndjekur e persekutuar vetëm pse ishim shqiptarë etnikë dhe ëndërronim lirinë... Ishin kohëra të egra, prandaj bashkë kemi mësuar të shkruajmë dhe njëherësh duhej të mësonim sesi të mbesim njerëz, si mos të lakohemi.

Bardhi ishte një djalë i edukuar, gjithmonë i buzëqeshur edhe kur ishim nervozë.

Prandaj edhe sot e ndiej praninë e buzëqeshjes së tij kahdo dhe kurdo...

E pranoj, ia kemi çuar bukur ama edhe jemi grindur, kemi debatuar gjatë, por gjithnjë duke mos lejuar që grindjet të degjenerojnë në mujshi egërshane që duket se i shquan shqiptarët.

“Ia kemi hangër nervat njëri-tjetrit”, e kam shqiptuar këtë fjali në tu-

bimin e kujtesës për Bardhin, sepse koha të cilën e jetuam nuk na përkëdheli.

Derisa Blerim Shala ishte një “ministër i jashtëm” në “Zëri”, kurse unë “ministër për popull”, do ta kujtoj Bardhin si një “ministër rendi”, sepse ai ishte në shërbim të rendit të brendshëm, i kujdesshëm me gjuhën, me lajmin, verifikimin e tij edhe nga burime neutrale, balancues mes rrymave politike, por edhe, si të thuash, një menaxher i mirë i sherreve tona të vogla, kolegjiale...

Do të mbaj mend gjatë detyrat më të rënda që m’i dha Bardhi, si koleg. E para ishte transkriptimi i kolumneve të profesor Fehmi Aganit, i cili ishte bashkëpunëtor yni në “Zëri’. Profesori shkruante në skeda të vogla ngjyrë të verdhë, me dorë dhe aq imët, saqë me sytë e një djali të ri mezi shiheshin germat.

Detyra e dytë edhe më e rëndë ishte shkrimi i telegrameve për ngushëllime, sa herë që na linte një koleg a mik, një intelektual apo njeri i Kosovës. Pasi që

Drejtor: Artur Zheji Kryeredaktor: Arion SULO. Zv/kryeredaktor: Alfred LELA, Aleksandra BOGDANI. Politika: Nevila PËRNDOJ, Fejzi BRAUSHI. Kronika: Leonard BAKILLARI. Rrethe: Vladimir Karaj.

Ekonomia: Blerina HOXHA, Sabina VEIZAJ. Sociale: Jonida TASHI. Kultura: Jorida PASKU, Aida TUCI. Sporti: Jeton SELIMI. Komentatorë&Analistë: Mark MARKU. Gentian ELEZI, Arjan VASJARI. Rubrikat: Prof. Dr. Artan FUGA, Prof. Asoc. Dr. Adrian CIVICI. Karikatura: Bujar KAPEXHIU. Faqosja: Florenc ELEZI. Ilir DRIZARI, Koordinatore: Shkëndi ÇILI. Korrektore: Lila Plasari, Brunilda Meno.

Adresa: Bulevardi Gjergj Fishta pranë UET

më ra shumë herë hise të shkruaja fjalë lamtumirëse për njerëz që e linin këtë botë, iu pata thënë si me hajgare, sado që duket humor i zi, Bardhit dhe Blerim Shalës se do t’ua lexoja edhe atyre letrat lamtumirëse te varret!?

Karshi Bardhit m’u realizua kjo kërkesë egoiste. E pamenduar për sherr.

Unë jam ende gjallë, shkruaj dhe grindem, me veten dhe më tërë botën, për ta ndrequr veten dhe botën. Për ta h ap u r m e n dj e n d h e shp i r t i n .

Grindem për një shoqëri më të hapur, për një Kosovë funksionale si shtet i së drejtës, për një vend të mirëqenë, ku të gjallëve u jepet më shumë dashuri, ku zotëron “giving” filozofia (filozofia e dhuratës, dhënies), ku për së gjalli i thuhet tjetrit: Je i mirë!

Grindem edhe me germat, fjalët, fjalitë me nervin vetëshkatërrues...

Kurse detyrën më të rëndë që “ia dhashë” Bardhit (dhe Blerim Shalës) ishte brenga e madhe që ua “lashë” atyre gjatë luftës së Kosovës, kur u “ngujova” brenda Kosovës, gjatë bombardimeve të NATO-s ndaj forcave serbe të sigurisë dhe për fatin tim të keq, si i zënë rob lufte, duhej të ruaja shpresën se atje jashtë, dikush kujdeset për mua.

Ata vërtet janë përpjekur shumë për hatrin tim, ata shpesh, e ndiej se kanë vuajtur...

E takova disa herë pas “ikjes” së tij nga gazetaria e përditshme; ndonëse thonë se një gazetar gjithmonë do të jetë gazetar aktiv...

“Po lexoj libra - më tha. Ta kisha lakmi kur po më thoshe se po lexoje shumë libra...” Sapo e kishte lexuar Umberto Econ “Emri i trëndafilit”, “Kodi i da Vinçit”, Orhan Pamukun...

“U kënaqa më tha...”

Ndoshta u lodh duke e ndjekur lajmin, me ua transmetue të tjerëve, ndoshta iu bë jeta helm me ne, në grindje e sipër, në debat permanent, ama, nuk u soll ‘fair play’ me ne, sepse iku e na la “plot nerva”, sërish në luftë për fjalën e lirë...

Nuk është hiç ‘fair’ të na linte hala duke u rropatur “me punët e hallkut”, e ai të bëjë pikën e sefasë. Atje, përtej…

Pusho në paqe! Rest in peace… R. I. P. Bardh Hamzaj, gazetar, liridashës: Njëri nga ne!