Gazeta Mapo

Faqe 18-19

Rrëfehet e bija e Ramë Habilit: Vrasja nga babai e Kajo Karafilit dhe persekutimi i familjes Ramazan Habili

Kryeredaktor Arion Sulo - E martë, 18 dhjetor 2012. Numër 782. Viti III botimit. Çmimi 30 lekë. 1.5 euro. www.mapo.al e-mail: gazetamapo@gmail.com. Adresa: BLV "Gjergj Fishta"

në brendësi

I bllokohen llogaritë bankare

CEZ nxjerr aksionet në shitje

ERE i kërkon Përmbarimit të sekuestrojë gjobën në llogaritë bankare të CEZ. Berisha: CEZ gabim fatal me ujësjellësit, situata nga keqmenaxhimi FAQE 5

Llalla: Luftë korrupsionit të zyrtarëve, politika s’do guxojë të na bëjë presion

FAQE 7

E fton për darkë, i vë flakën për konfliktin e pronësisë Grupi hetimor ngre edhe pistën e një sherri banal për çështje morali FAQE 8

op-ed / 16-17

buxheti

500 mln për rrugën e Beratit rikthejnë LSI tek PD

Miratohet me 72 vota pro dhe 60 kundër buxheti i 2013-ës. Rialokimi i fondit 500 milionë lekësh për rrugën Lushnjë –Berat-Çorovodë sipas kërkesës së LSI-së, bën që 4 deputetët e saj të ndryshojnë mendje dhe të votojnë pro. Rrëzohen amendamentet e PS-së dhe kërkesat e institucioneve të pavarura për shtesë fondesh; kalon vetëm një shtesë për pesë punonjës në Prokurorinë e Përgjithshme. Faqe 4 Ilir Meta dje pas miratimit të buxhetit

Rezoluta Çame, Berisha: Jo presione, zgjidhja sipas Traktatit të Miqësisë Idrizi letër të hapur deputetëve: Votoni për rezolutën çame.

Kryeministri u shpreh se Traktati i Miqësisë me Greqinë është një bazë e mirë për zgjidhjen e çështjes çame, por vendi ynë nuk ka pretendime territoriale. Ai nuk pranoi të komentonte deklaratat e ambasadorit Arvizu për nacionalizmin

NgërÇ

NGA bujar kapexhiu

E ardhmja mund të jetë online, por…

koment Peter Preston

Terrenin mediatik ka filluar ta infektojë një dyshim i tmerrshëm. Ky dyshim e merr teorinë më të...

Dita e Migrantëve dhe Shqipëria

koment

Zhaneta Prifti

9 mapo studenti

18 Dhjetori, Dita Ndërkombëtare e Migrantëve, sjell në vëmendje të gjithë migrantët, si pjesë e pandarë...

Filluan dorëheqjet

Në konferencën e djeshme për shtyp, kryeministri Sali Berisha kishte shumëçka për të komentuar që nga dalja e tij e fundit për mediat. Kreu i ekzekutivit iu përgjigj interesimit të medias lidhur me rezolutën e përgatitur nga PDIU-ja, qëndrimin e ambasadorëve për shtimin e retorikës nacionaliste dhe jo vetëm, menaxhimin e sit-

Enno Bozdo

Kisha Ortodokse: Nuk e njohim Censusin, fshehu 17% të besimtarëve Sipas të dhënave kishtare që ne disponojmë (regjistrat e pagëzimit, para dhe pas persekutimit, si dhe nga regjistrat e 460 famullive ortodokse në të gjithë vendin) numri i të krishterëve ortodoksë e tejkalon 24% të popullsisë së Shqipërisë

Ortodoksët deklarojnë se nuk do t’i njohin rezultatet e Censusit 2011 për përkatësinë fetare të shqiptarëve. Për të krishterët ortodoksë të Shqipërisë, të dhënat e Censusit 2011 janë tërësisht të pasakta dhe të papranueshme, pasi regjistrimi është kryer në mënyrë të padrejtë. Këshilli Kishtar Kleriko-Laik i Kishës Ortodokse Autoqefale të Shqipërisë, nëpërmjet një deklarate zyrtare të nxjerrë mbrëmjen e kaluar... Faqe 15

i kërkuari

teknologji

Pranga 25-vjeçarit, në polici edhe djali i Nehat Kullës

AMC sjell zyrtarisht iPhone 5 në Shqipëri

FAQE 6

Studentët në konkurs për biznesin social Drejtori për Shqipërinë i “Yunus Social Business”, Shkëlzen Marku zbulon më shumë rreth nismës, përfshirjes së universiteteve si partnerë të këtij rrugëtimi dhe çfarë synohet të arrihet me këtë lëvizje...

CMYK

FAQE 15

uatës energjetike nga CEZ, aleancat e mundshme në zgjedhjet e ardhshme e deri tek akuzat e ngritura nga deputetë të PS-së lidhur me të ardhurat e vajzës së tij, Argita Berisha. Duke sqaruar që në fillim të përgjigjes së tij se ai nuk pranon asnjë formë presioni, Berisha deklaroi dje se ka qenë PD-ja ajo, e cila që në fillimet e themelimit... Faqe 2-3

koment / 17

Faqe 16

Petrit Selimi

Pse e shmangin amerikanët Albin Kurtin - “Dëshmitë e fuqishme kundër Kurtit dhe arrestimi i tij janë lajm i mirë për Kosovën. Ngjarjet e 10 shkurtit ku humbën jetën dy njerëz si rezultat i taktikave të dhunshme të Vetëvendosjes dhe dëshirës së tyre për konfrontim […] tregojnë se Kurti është i rrezikshëm për sigurinë publikë në Kosovë. Ne përkrahim mbajtjen e tij në burg”, - këto ishin fjalët e Ambasadores Tina Kaidanow, nëse u besojmë raporteve konfidenciale të botuara nga Wikileaks nga 2007. Pas detyrës në Kosovë, Ambasadorja luajti rolin e rëndësishëm të Zëvendës-asistentsekretares së Parë të Shtetit të angazhuar për Europë dhe Euro-Azi. - “Nuk i kam takuar dhe nuk...

2

MAPO

e martë, 18 dhjetor 2012 www.mapo.al

politikë

13 qershor 2010 www.gazetamapo.com

MAPO

05 19

Kryeministri Berisha komentoi dje zhvillimet e fundit politike në vend, që nga rezoluta çame, qëndrimi i ambasadorëve mbi nacionalizmin e deri tek deklaratat e disa deputetëve të PS-së për pasurinë e familjes së tij

Çamët, Berisha:

Do shqyrtojmë rezolutën e PDIU-së, por nuk pranojmë presione Kryeministri Berisha sqaroi dje se Shqipëria nuk ka asnjë pretendim territorial ndaj Greqisë dhe se Traktati i Miqësisë mes dy vendeve i zgjidh të gjitha problemet TIRANË Në konferencën e djeshme për

shtyp, kryeministri Sali Berisha kishte shumëçka për të komentuar që nga dalja e tij e fundit për mediat. Kreu i ekzekutivit iu përgjigj interesimit të medias lidhur me rezolutën e përgatitur nga PDIU-ja, qëndrimin e ambasadorëve për shtimin e retorikës nacionaliste dhe jo vetëm, menaxhimin e situatës energjetike nga CEZ, aleancat e mundshme në zgjedhjet e ardhshme e deri tek akuzat e ngritura nga deputetë të PS-së lidhur me të ardhurat e vajzës së tij, Argita Berisha.

Rezoluta çame

Duke sqaruar që në fillim të përgjigjes së tij se ai nuk pranon asnjë formë presioni, Berisha deklaroi dje se ka qenë PD-ja ajo, e cila që në fillimet e themelimit të saj ka ngritur ndërkombëtarisht zgjidhjen e çështjes çame. I pyetur nga media, Berisha theksoi se mazhoranca do të marrë në shqyrtim rezolutën e përgatitur nga PDIU-ja, por pa specifikuar qëndrimin përfundimtar. Megjithatë, në shpjegimin e tij, Berisha la qartë të kuptojë qëndrimin që PD-ja ka ndaj kësaj çështjeje. “…Duhet të theksojmë se çështjen çame, së bashku me mikun tim të ndjerë, Gramoz Pashko dhe 2 bashkëpunëtorë tanë, e kemi ngritur për herë të parë në janar të vitit 1991. Kur kryeministri i Greqisë, Micotaqis u bë kryeministri i parë i një vendi të lirë që takoi opozitën shqiptare, na ftoi në takim në hotel ‘Dajti’ dhe në atë takim një ndër problemet që ne shtruam ishte problemi çam, saqë Micotaqis na u përgjigj që këtë çështje s’e ngriti Ramiz Alia. I thamë se ne kemi çështjen kombëtare, ai ka çështje ideologjike. Kjo çështje është ngritur në të gjitha takimet pa përjashtim, në qeveri apo opozitë nga kryetari i PD-së me autoritetet më të larta të vendit mik, me të cilët është takuar. Pas një seri diskutimesh në një seri takimesh, Shqipëria ka bërë të qartë se nuk ka asnjë pretendim territorial ndaj Greqisë”, - tha Berisha duke kujtuar më pas Traktatin e Miqësisë. “Në Traktatin e Miqësisë, firmosur nga unë si president në vitin 1995 dhe presidenti Stefanopulos të Greqisë mike, ka një klauzolë ku çështjet e pronësisë së shqiptarëve në Greqi dhe të grekëve në Shqipëri do të zgjidhen mbi bazën e procedurave teknike. Për fat të keq, kjo çështje më pas mbeti në vendnumëro.

Duhet të krijoheshin komisione, që të diskutohej çështja e pronësisë. Çështjet e pronësisë janë çështje të përjetshme dhe nuk i mohon dot. Sistemi ynë bazohet mbi pronën, kështu që ky problem është shtruar. Problemi nuk ka marrë zgjidhje.

Në një periudhë të caktuar pretendohej se çamët ishin kolaboracionistë. Kjo ishte një akuzë monstruoze, e cila u bë vetëm e vetëm për të justifikuar spastrimin etnik nga gjeneral Zerva. Ai i spastroi nga trojet e tyre shtetërore. Ndërkohë që ata ishin luftëtarët më të shquar me partizanët këtu e në Greqi. Vlerësoj qëndrimin e gjykatës që i hodhi poshtë këto si shpifje”, - tha ai.

Berisha specifikoi edhe njëherë se Shqipëria nuk ka asnjë pretendim territorial ndaj Greqisë dhe se Traktati i Miqësisë mes dy vendeve përbën një bazë

të shkëlqyer për të zgjidhur problemet.

Duke sqaruar qëndrimin e PD-së mbi këtë çështje, Berisha u fokusua tek rezoluta e paraqitur: “Aleati im ka paraqitur një rezolutë. Edhe po të mos ishte paraqitur, rezoluta do shqyrtohej, nuk ka diskutim.

Kuvendi është një institucion që ka një komision të jashtëm dhe komisione të tjera ku do të shqyrtohet dhe do të vlerësohet rezoluta mbi bazën e këtij qëndrimi të mazhorancës ndaj kësaj çështjeje dhe pa ndonjë formë presioni nga askush, ne në parlament shqyrtojmë çdo dokument të paraqitur”.

Nacionalizmi

Kryeministri Berisha nuk komentoi deklaratën e pak ditëve më parë të ambasadorit amerikan, Aleksandër Arvizu, i cili fshikullonte shtimin e retorikës nacionaliste nga disa drejtues politikë në vend, por shpjegoi se deklaratat e tij në tërësi janë një përsëritje e qëndrimeve të mbajtura ndër vite.

“Deklaratat e mia kanë qenë dhe janë në tërësinë e tyre një ripërsëritje e qëndrimeve te mia, absolutisht janë thjesht një ripërsëritje. Në rast se kthehesh në festimet që i kemi bërë Lidhjes së Prizrenit tre vjet me parë, do të gjesh të njëjtën deklaratë, në rast se shkon në verën e vitit ’92, do të gjesh të kthyer në dekret absolutisht qëndrimin e sotëm mbi shtetësinë”, - tha ai. Duke iu referuar dekretit nr. 255 të 17 korrikut 1992, Kryeministri saktësoi se përmbajtja e tij specifikonte që shtetësia shqiptare t’u njihej të gjithë qytetarëve me origjinë apo kombësi shqiptare kudo që ndodhen. Ky qëndrim, sipas tij, ka qenë i vetmi standard ligjor i Republikës së Shqipërisë për gjashtë vite me radhë, 1992-1998. “Pra, do t’i japim pasaportë e shtetësi shqiptare çdokujt që ka kombësi apo origjinë shqiptare, si detyrimi më minimal i këtij vendi ndaj tyre. Shqipëria nuk është vetëm e jona”, - tha ai. Sipas tij, hezitimet, apo ngurrimet nga disa grupe brenda vendit “janë një atavizëm e dasive të ndryshme, të cilat ky komb i ka kapërcyer me vendosmëri e kohë”.

Pasuria

Kryeministri iu përgjigj interesimit të medias mbi disa deklarata të deputetëve të PS-së lidhur me pasurinë e tij dhe vajzës, Argita. “Shumë shpejt do merren vesh arsyet pse e bëjnë. Kjo pastaj do jetë më ndryshe… Shumë shpejt do të merren vesh arsyet se pse e bëjnë,”- shtoi ai. Ndërsa për debatin e fundit mbi situatën energjetike në vend, Berisha tha se CEZ pati probleme me menaxhimin. Ai shtoi gjithashtu se vendimi i CEZ-it për të ndërprerë ujin ishte një gabim fatal që cenonte sigurinë kombëtare dhe se për këtë çështje shpresoi që bordi drejtues i CEZ-it të mblidhej dhe të vinte para përgjegjësisë ata që urdhëruan ndërprerjen. Lidhur me aleancat, Berisha tha se mazhoranca aktualisht është e shëndetshme dhe se ajo do të shkojë në zgjedhjet e ardhshme me shumë parti në aleancë.

N.Perndoj

Kuvendi është një institucion që ka një komision të jashtëm dhe komisione të tjera ku do të shqyrtohet dhe do të vlerësohet rezoluta mbi bazën e këtij qëndrimi të mazhorancës ndaj kësaj çështjeje dhe pa ndonjë formë presioni nga askush, ne në parlament shqyrtojmë çdo dokument të paraqitur

Sali Berisha dhe Shpëtim Idrizi

Statusi, Kryeministri: Besoj ato që thotë BE, nuk komentoj deklarata ambasadorësh “Pra, do t’i japim pasaportë e shtetësi shqiptare çdokujt që ka kombësi apo origjinë shqiptare, si detyrimi më minimal i këtij vendi ndaj tyre.

Shqipëria nuk është vetëm e jona”, - tha Berisha

TIRANË Kryeministri Berisha tha dje se statusi i vendit kandidat lidhet vetëm me miratimin e tri kushteve që ka parashtruar Brukseli që prej muajit tetor. I pyetur nga media mbi deklaratat e ambasadores gjermane se Shqipëria nuk do ta merrte statusin edhe nëse do të miratoheshin tri kërkesat, Berisha tha se ai njeh si qëndrim zyrtar atë të Komisionit Europian, Këshillit Europian dhe së fundmi edhe të PE-së. “Komisioni Europian, përmes përfaqësuesit të tij më të rëndësishëm për Zgjerimin, që është Stefan Fyle, ka deklaruar që Shqipëria meriton statusin me kusht që të votoje tri ligjet. Ka kërkuar që të votohen tri ligjet, në mënyrë që të bëhet rekomandimi pozitiv përfundimtar që i dërgohet Këshillit. Ligjet nuk i votoi Rama. Ky raport shkoi në Këshill. Rama kishte shpresë të madhe që Këshilli Europian do

ta lidhte statusin me zgjedhjet, por prapë është shumë i dobët në analizë politike. Shumë i dobët. Me zgjedhjet u lidh diçka, negociatat, por jo statusi”, - tha ai. Sa i përket qëndrimit të ambasadores gjermane, Berisha tha se nuk e komentonte, por kujtoi një tjetër precedent të krijuar në momentin kur Shqipëria do të merrte ftesën për në NATO vite më parë. “Nuk komentoj unë deklarata ambasadorësh, por kur do të merrnim ftesën për në NATO, nja dy prej tyre (ambasadorë) ju morën në qafë. Ku janë ata?. Ditën që do të merrej ftesa njoftohej direkt nga pallati ku bëhej takimi se Shqipëria nuk merr ftesën. Po pse? Ishin dy ambasadorë që u kishin thënë socialistëve që nuk do e marrin, ndërkohë që qeveritë e tyre votuan ndryshe.

Pra, unë them ato që thotë BE-ja, komentet e tjera nuk ia vlen t’i bëjmë”, - shtoi ai.

e martë, 18 dhjetor 2012 www.mapo.al

3

MAPO

“Letra nuk është vetëm produkt i një frymëzimi personal i imi si anëtar i komunitetit çam, një komunitet martir, që ka amanetin e vet, ka testamentin e vet kolektiv”

PDIU, Idrizi letër të hapur deputetëve: Votoni për rezolutën Kryetari i PDIU-së, Shpëtim Idrizi shpreson që kryetarët e partive në shqyrtimin e kësaj rezolute nuk do të japin direktivë politike për të orientuar votimin dhe se secili duhet të votojë individualisht TIRANË Kryetari i PDIU-së, Shpëtim Idrizi u

Ne të gjithë e pamë dhe e ndjemë sa të fortë dhe krenarë ishim, kur në festimin e 100- vjetorit të shtetit shqiptar, ne përjetonim të njëjtën ndjenjë, atë të përkatësisë sonë kombëtare

Shehi: Nuk bashkohem me Topin në zgjedhje TIRANË Kryetari i Lëvizjes për Zhvillim Kombëtar, Dashamir Shehi nuk do t’i bashkohet partisë më të re të qendrës së djathtë FRD në zgjedhjet e ardhshme parlamentare. “Nuk bashkohem me Bamir Topin. Unë kam 16 vjet që bëj këtë rrugë, kur këta zotërinjtë bënin nëpunësit e Berishës. Janë parti e re. Le

të provohen në zgjedhje”,- tha Shehi. Ai kujtoi se ka 16 vjet që garon kundër dy partive të mëdha dhe se në vend nuk sheh asnjë alternativë të re. Megjithatë, Shehi la një shteg të hapur për aleanca teksa shtoi se ndoshta mund të garonte me këtë mazhorancë, por duke ruajtur siglën e LZHK-së.

Konferenca e Kryetarëve, rezoluta çame nuk futet në axhendë TIRANË Kërkesa e socialistëve për ngritjen e komisionit hetimor ka hyrë në procedurën parlamentare.

Konferenca e Kryetarëve e mbledhur dje ka vendosur që kërkesa për hetimin e numrit të popullsisë të rritur në qarkun e Kukësit, të kalojë së pari në komisionin e Ligjeve dhe më pas në seancë plenare. Edhe pse do i nënshtrohet procedurës, ky komision sipas socialistëve është i destinuar të dështojë. Burimet brenda konferencës bëjnë me dije se ka qenë kryetari i komisionit të Ligjeve, Ilir Rusmali, i cili e ka quajtur këtë kërkesë të papërputhshme me Kushtetutën e vendit. Ndaj, sipas socialistëve të pranishëm në

ka drejtuar një letër të hapur deputetëve të Kuvendit të Shqipërisë, me anë të së cilës u kërkon, në mënyrë individuale, që të votojnë pro rezolutës për zgjidhjen e çështjes çame në Kuvend. “ …Teksti që po ju paraqes për të marrë mbështetjen tuaj nuk është një dokument i thjeshtë. Ai nuk është vetëm produkt i një frymëzimi personal i imi si anëtar i komunitetit çam, një komunitet martir, që ka amanetin e vet, ka testamentin e vet kolektiv. Ai është bashkimi i amaneteve të thëna, qoftë edhe nga paraardhësit tanë që janë ndarë nga jeta, qoftë edhe prej atyre që janë në prag të kësaj ndarjeje, thënë kështu, unë dua ta ndaj atë me ju. Ne të gjithë e pamë dhe e ndjemë sa të fortë dhe krenarë ishim, kur në festimin e 100- vjetorit të shtetit shqiptar, ne përjetonim të njëjtën ndjenjë, atë të përkatësisë sonë kombëtare. A mundet që në një moment si ky i 100vjetorit duke parë në sy qytetarët tanë, bashkëkombësit, të marrim kurajë dhe të kërkojmë politikisht vënien në vend të një padrejtësie, mbylljen e një plage, fillimin e zgjidhjes së një çështje, që për një kohë të gjatë ka mbetur nga politika shqiptare në sirtarët e harresës dhe indiferencës?”, - shkruan Idrizi në letër. Kryetari i PDIU-së kujton se sot Shqipëria është vend anëtar i NATO-s dhe se qytetarët lëvizin të lirë në Evropë falë marrëveshjes së liberalizimit të vizave. “Në këtë rezolutë nuk kërkohet asgjë më shumë sesa disa të drejta legjitime universale, që sot janë mishëruar në traktatet më të rëndësishme të së drejtës ndërkombëtare dhe janë pjesë thelbësore e Bashkimit Evropian, ku aspirojmë të anëtarësohemi. Lexojeni me vëmendje edhe relacionin shoqërues të këtij teksti dhe do të kuptoni motivet e mbrapshta, që e çojnë dikë të thotë se çështja çame nuk ekziston, duke mbuluar me vetëdije një krim tronditës për ndërgjegjen evropiane. Me anën e kësaj letre, unë i drejtohem vetëdijes kombëtare dhe dinjitetit të gjithsecilit prej jush. I drejtohem kurajës njerëzore të çdokujt që është pjesëtar i Kuvendit të Shqipërisë, pavarësisht se cilin qark përfaqëson, në Jug apo në Veri, në Lindje apo në Perëndim, i majtë ose i djathtë qoftë”,- thuhet në letër. Idrizi shpreson që kryetarët e partive në shqyrtimin e kësaj rezolute,

Shpëtim Idrizi

Në këtë rezolutë nuk kërkohet asgjë më shumë sesa disa të drejta legjitime universale, që sot janë mishëruar në traktatet më të rëndësishme të së drejtës ndërkombëtare dhe janë pjesë thelbësore e BE nuk do të japin direktivë politike për të orientuar votimin. “Unë uroj që ata këtë herë t’i lenë të lirë deputetët që të dëgjojnë zërin e arsyes kombëtare, të amanetit të një popullsie martire si ajo çame. Një popullsi që tentuan ta shkulin nga rrënjët, por që mbijeton falë ndjenjës së fortë të përkatësisë. Nëse do japin direktiva politike për votimin, atëherë do politizojnë një votë, që duhet të jetë votë e konsensusit dhe votë e bashkimit… Unë ju ftoj të shohim njeri- tjetrin në sy dhe të votojmë PRO!”,- thuhet në letër.

Sequi: BE është kundër ndryshimit të kufijve TIRANË Ambasadori i Bashkimit

Konferenca e kryetarëve

konferencë, pretendohet se Partia Demokratike do ta injorojë ngritjen e komisionit hetimor. Ndërsa në lidhje me rezolutën për çështje çame, Konferenca e Kryetarëve nuk e ka futur në axhendë, por edhe as nuk e ka diskutuar.

Europian, Ettore Sequi ka deklaruar dje se BE-ja është kundër ndryshimit të kufijve. “…Do doja të ndaja me ju atë që BE-ja mendon për këtë çështje. Ne nuk duam të shikojmë ndryshim kufijsh. Po ju lexoj edhe konkluzionet e Këshillit Europian ku thuhet se: Këshilli mirëpret rolin konstruktiv të Shqipërisë në rajon dhe i bën thirrje klasës politike të shmangë deklaratat, të cilat janë në kundërshtim me marrëdhëniet e fqinjësisë së mirë. Ky është qëndrimi zyrtar i 27 vendeve anëtare të BE-së”, - tha Sequi. Ambasadori i bëri gjithashtu thirrje institucioneve kompetente që të forco-

jnë luftën kundër korrupsionit dhe krimit të organizuar. Në takimin e 5-të të Komitetit Drejtues të EURA-

LIUS, ambasadori i BE-së u shpreh që reforma në drejtësi duhet të vazhdojë, pavarësisht fushatës zgjedhore, ndërkohë që kërkoi amendim të ligjit për Gjykatën Kushtetuese. “Progresi i Shqipërisë varet nga një bashkëpunim konstruktiv i të gjithë aktorëve. Themeli i demokracisë është pavarësia e gjyqësorit. Të forcohet lufta kundra korrupsionit dhe krimit të organizuar. Kapacitetet njerëzore janë një rëndësi për pavarësinë e gjyqësorit.

Askush nuk duhet të largohet nga reforma në drejtësi. Gjykata Kushtetuese mund të mbingarkohet dhe kjo gjë duhet zgjidhur menjëherë”, - tha ai.

4 02

MAPO

e PREMTE, 16 MARS 2012 www.mapo.al

politika

Miratohet me 72 vota buxheti i 2013-ës. Rrëzohen shumica e kërkesave të komisioneve për të shtuar fondet e institucioneve të pavarura

Buxheti, 500 mln për rrugën e Beratit ribashkojnë LSI me PD Rialokimi i një fondi me vlerë 500 milionë lekësh për rrugën Lushnjë –BeratÇorovodë sipas kërkesës së deputetëve të LSI-së, bëri që këta të fundit të ndryshonin mendje dhe të votojnë pro buxhetit

socialistët, ka theksuar se metoda e ndjekur nuk ka asnjë ndryshim nga ato të praktikuara edhe gjatë buxheteve të mëparshme, ndërsa i cilësoi propozimet e bëra nga kolegët e majtë si pamflete politike. ”Është standard i përdorur edhe nga qeveritë e majta dhe të djathta. Paratë e privatizimeve përdoren nga qeveria për rritjen e investimeve publike dhe për uljen e borxhit. Ato që propozon opozita janë pjesë e këtij neni”, - tha Bode. Më pas Kuvendi ka kaluar në proces votimi duke miratuar nen për nen buxhetin, si dhe duke rrëzuar në të njëjtën kohë amendamentet e socialistëve. Ndërkohë që gjatë votimit, për shkak të mungesave të shumta disa deputetë, kryesisht të së djathtës, kanë votuar për kolegët e tyre, siç ishte rasti i Luan Skuqit që votonte për Aurel Bylykbashin, apo edhe i Dashamir Tahirit, që votonte në vijimësi për kolegun e tij, Shpëtim Idrizi.

Fejzi Braushi

Rialokimi i 500 milionë lekëve për rrugën Lushnjë-Berat-Çorovodë ka bërë që e gjithë mazhoranca, përfshi edhe deputetët e Lëvizjes Socialiste për Integrim, të bashkojnë votat dhe të votojnë pa asnjë problem edhe në tërësi buxhetin e shtetit për vitin 2013. Edhe pse pa praninë e kryeministrit Berisha, Kuvendi ka miratuar me 72 vota pro dhe 60 kundër buxhetin për vitin e ardhshëm, ndërsa ka rrëzuar po me votën kundër të shumicës së djathtë të g jitha amendamentet e paraqitura me shkrim dhe me gojë nga deputetët e opozitës për nenet 9, 10, 15 dhe 17.

Ligji i miratuar dje në fakt ka pësuar shumë pak ndryshime në krahasim me variantin e paraqitur nga Ministria e Financave, kjo pasi shumica e propozimeve të ardhura nga komisionet e përhershme parlamentare nuk janë marrë parasysh.

Diskutimi

Sipas kalendarit të veçantë të miratuar disa javë më parë, Kuvendi ka votuar dje edhe në tërësi ligjin për buxhetin e shtetit për vitin 2013. Socialistët kanë paraqitur dje një sërë amendamentesh dhe më konkretisht për nenet 9, 10, 15 dhe 17 të tij.

Amendamentet e paraqitura nga deputetët Kodheli, Braçe dhe Fino, synonin që të rregullonin çështje të tilla si ajo e të ardhurave që do të sigurohen nga shitja e Albpetrolit, transferta e pakushtëzuar për pushtetin vendor, dhe mundësia e rialokimit të fondeve brenda ministrive. “Kjo për opozitën është antikushtetuese.

Paratë e privatizimit të Albpetrolit janë të qytetarëve. Kjo qeveri duhet të marrë miratim në Kuvend se si dhe ku do shkojnë këto para. Eksperienca na mëson se djalli fshihet pas detajeve, prandaj themi që këto të ardhura do shkojnë për asfalt dhe makiazh elektoral, nuk do ulin varfërinë për aq kohë sa neni 9 do vazhdojë të jetë i shkruar siç është”, tha Kodheli.

Ndërkohë që ministri Bode duke replikuar pas çdo propozimi të bërë nga

Fondet

Nga seanca e djeshme parlamentare

Ndryshimet e miratuara në Buxhetin e Shtetit 2013 1- Në MPPT rialokohen fonde nga projektet e tjera dhe i shtohen 500 milionë lekë projektit për rrugën Lushnjë-Berat-Çorovodë.

2- Ministrisë së Bujqësisë i shtohen shpenzimet për investime me 310 milionë lekë.

rikonstruksionin e një magazine në Lundër.

(Miratohet plus një shtesë prej 5 punonjësish si personel.)

8- KLSH-së i shtohen shpenzimet e personelit me 10 milionë lekë për të përballuar rritjen e pagave të punonjësve, si dhe i shtohen 5 milionë lekë për shpenzime operative.

• Shtesë prej 6 punonjësish për Institucionin e Avokatit të Popullit.

(Nuk miratohet.)

3- Ministrisë së Shëndetësisë i shtohen shpenzimet operative me 100 milionë lekë, të cilat do të përdoren për transplantin e organeve.

9- Fondet e parashikuara për partitë dhe shoqatat rialokohen brenda shumës së parashikuar, duke ruajtur raportet e vitit 2012.

4- Ministrisë së Punës i shtohen shpenzimet për investime 114 milionë lekë, të cilat do të përdoren për regjistrin e ndihmës ekonomike dhe të paaftësisë për punë

• Partitë

189 milionë lekë

• Shoqatat

9 milionë lekë

5- Ministrisë së Inovacionit dhe Teknologjisë i shtohen shpenzimet për investime me 55 milionë lekë dhe ato korrente me 150 milionë lekë 6- Prokurorisë së Përgjithshme i shtohen 30 milionë lekë shpenzime për kosto lokale për projektin “Menaxhimi i rasteve“, si dhe shpenzimet e personelit me 5 persona.

7- KQZ-së i shtohen shpenzimet për investime me 27 milionë lekë për

• Shoqatat e Vet. 2 milionë lekë 10- Transferta e pakushtëzuar për pushtetin vendor korrigjohet me numrin e popullsisë sipas Censusit.

• Shuma prej 801 milionë lekësh përballohet nga reduktimi i zërit “financime të huaja” në programin “transport rrugor” në Ministrinë e Transporteve.

Propozimet e raportit të komisionit të Ligjeve

• Kërkesa e Prokurorisë për shtesë prej 30 000 mijë lekësh për kosto lokale të pjesshme të këtij projekti.

• Shtesë fondi 7000 mijë lekësh për vijimin e projektit për informatizimin e plotë të Gjykatës Kushtetuese.

(Nuk miratohet.)

• Shtesë fondi prej 30 000 mijë lekësh për rikonstruksionin e një magazine në Lundër dhe për blerjen e një automjeti. (Miratohet vetëm 27 milionë për magazinën.)

• Shtesë prej 1700 mijë lekësh për shpenzime operative për Shkollën e Magjistraturës. (Nuk miratohet.)

• Shtesë për MPJ-në, 600 mijë euro për pagimin e qirave të papaguara të ambasadave (Nuk miratohet.)

• 1 150 000 euro për pagesa të detyrueshme për NATO-n.

(Nuk miratohet.)

• 9 mijë euro kontribute për OKB-në.

(Nuk miratohet.)

• 10 mijë euro kontribute OBM (Nuk miratohet.)

• 30 mijë euro kontribute për fondin e Vishegradit (Nuk miratohet.)

Sipas raportit të paraqitur para Kuvendit nga kryetari i komisionit të Ekonomisë, Edmond Spaho, vetëm një pjesë shumë e vogël e kërkesave të miratuara më parë nga komisionet e tjera parlamentare gjatë diskutimit të buxhetit në parim janë marrë parasysh. Kështu, një nga kërkesat që është përfshirë në buxhetin e vitit të ardhshëm është rialokimi i një fondi me vlerë 500 milionë lekë për rrugën Lushnjë–Berat-Çorovodë, sipas kërkesës së deputetëve të LSI-së. Çka në të vërtetë bëri që këta të fundit të ndryshonin mendje dhe të votojnë pro buxhetit. Shumë kjo që do t’u hiqet projekteve të tjera rrugore që menaxhohen nga Ministria e Transporteve. Por jo vetëm kaq, kjo ministri është më e penalizuara nga diskutimi i buxhetit në komisione, pasi të gjitha shumat që u janë shtuar institucioneve apo fondeve të tjera i janë hequr asaj. Pra bëhet fjalë për një shumë rreth 800 milionë lekë që hiqen nga fondi i investimeve në rrugë. Shuma në fjalë iu është ndarë një sërë ministrive dhe institucioneve të tjera të pavarura; kështu, Ministrisë së Bujqësisë i shtohen 310 milionë lekë, Ministrisë së Shëndetësisë i shtohen 100 milionë lekë, Ministrisë së Punës i shtohen 114 milionë lekë, Ministrisë së Inovacionit i shtohen 205 milionë lekë, Komisionit Qendror të Zgjedhjeve i shtohen 27 milionë lekë, Kontrollit të Lartë të Shtetit i shtohen 15 milionë lekë.

Shtesat për institucionet, vetëm prokurorisë i shtohen 5 punonjës Ndryshimi i kreut të organit të akuzës ka ndryshuar raportet e marrëdhënieve mes këtij institucioni dhe ekzekutivit apo mazhorancës në përgjithësi. Aq sa shumica e djathtë ka arritur ditët e fundit që të miratojë thjesht me një kërkesë që ka mbërritur në momentet e fundit nga Prokuroria e Përgjithshme për një shtesë 5 personash personel, ndërkohë që ka refuzuar të gjitha kërkesat e institucioneve të tjera me këtë subjekt. Ndërkaq, kjo kërkesë nuk ishte pjesë e pretendimeve që prokuroria e drejtuar nga Ina Rama paraqiti para dy javësh në komisionin e Ligjeve. Por ndërsa Prokuror-

isë i janë shtuar 5 persona personel edhe pa paraqitur pretendime të mëparshme, nga ana tjetër Avokatit të Popullit, pavarësisht pëlqimit që mori në komisionin e Ligjeve, i është refuzuar kërkesa nga komisioni i Ekonomisë dhe nuk i është miratuar në përfundim shtesa prej 6 personash. Këtë fakt e ka konstatuar dje vetë kryetari i komisionit të Ligjeve, Ilir Rusmali, i cili që në nisje të diskutimit të buxhetit ka pretenduar se në raportin përmbledhës të komisionit të Ekonomisë kishte një lapsus, pasi personeli nuk i ishte shtuar Avokatit të Popullit, siç edhe ishte kërkesa e paraqitur, por institu-

cionit të Prokurorisë, megjithëse ky i fundit nuk kishte bërë një kërkesë të tillë në komision. “Nga raporti i komisionit të Ekonomisë konstatoj një të dhënë, që duhet të jetë lapsus. Prokurorisë së Përgjithshme i është miratuar një shtesë fondi për personel, të cilin Prokuroria e Përgjithshme nuk e ka kërkuar në asnjë nga dokumentet e veta. 5 veta personel i shtohen, ndërkohë që Avokatit të Popullit nuk i është shtuar një shtesë identike fondi për personel kur Avokati i Popullit ka kërkuar. Unë besoj se është mirë që kjo gjë të rishikohet dhe Prokurorisë së Përgjithshme t’i hiqet ajo që prokuro-

ria nuk e ka kërkuar dhe Avokatit të Popullit t’i jepet fondi”, - tha Rusmali.

Por sipas kryeparlamentares Topalli, kërkesa i ka ardhur asaj vetëm të premten e shkuar vonë, në një kohë që komisioni i Ekonomisë diskutonte raportet e komisioneve respektive për ndryshime në buxhet. “Dua ta bëj një sqarim, se ka të drejtë zoti Rusmali se nuk e ka pas kërkesën e prokurorisë, se ka ardhur të premten vonë, nuk më ka premtuar koha. Ndoshta është një pjesë e fajit tim”, - tha Topalli. Ndërsa edhe ministri i Financave, Ridvan Bode ka bërë të ditur se kërkesa ka ardhur në komisionin e Ekonomisë si

dhe në qeveri, dhe se bëhet fjalë për një të drejtë ligjore të këtij institucioni për të rialokuar fonde nga buxheti i vet.

“Në fakt kërkesa për shtesë prej 5 veta është në kërkesë dhe i është çuar komisionit të Ekonomisë që të merret me formulimin e amendamenteve, është një kërkesë që i është drejtuar dhe qeverisë. Bëhet fjalë për një detyrim ligjor për shkak të një vendimi që prokuroria kërkon rialokim. Sigurisht që kërkesë për të shtuar numër personeli kanë të gjitha institucionet dhe në tërësi nuk janë marrë në konsideratë. Këtu bëhet fjalë për një detyrim ligjor strikt”, - tha Bode.

E martë 18 dhjetor 2012 www.mapo.al

ekonomia

MAPO

5

Berisha: CEZ gabim fatal me ujësjellësit, situata nga keqmenaxhimi Kryeministri Sali Berisha gjatë bashkëbisedimit me gazetarët garantoi energji elektrike në çdo kohë, ndërsa akuzoi CEZ-in për mungesën e dritave në mjaft zona të vendit “Duhet të pranojmë një fakt tjetër se koha e vitit të kaluar ka qenë më e vështira për ne, për qeverinë, se nga marsi i vitit të mëparshëm në vitin që kaloi importi i energjisë ka qenë 1 miliard vetëm e vetëm që të mos u mungojë energjia. Dhe i garantoj qytetarët shqiptarë që, nëse u ka munguar energjia, kjo erdhi nga

keqmenaxhimi. Kemi mbrojtur qytetarin për mosrritje çmimi; ne në të gjitha rastet jemi përpjekur që ky të mos ishte një falimentim.

Dhe ky nuk ka ndodhur. Përsëri garantoj se ne jemi njerëz dhe ekipet tona janë serioze dhe do funksionojnë në bazë të ligjit”, - tha Kryeministri. Ai akuzoi CEZ-in edhe për ndërprerjen e dritave për ujësjellësit. “Ka qenë gabim fatal i CEZ-it duke ndërprerë ujin. Këtu shkel çdolloj standardi të një vendi të lirë.

Shpresoj dhe uroj që drejtuesit të vënë para

përgjegjësisë ata që bënë një ndërprerje të tillë. Është e vërtetë që kishte një borxh 40 milionë, por kishte dhe një borxh më të madh ndaj institucioneve shtetërore. Ndaj CEZ duhet ta shqyrtojë këtë akt”, - theksoi Berisha.

Duke vënë në dukje se “këto qëndrime janë dëshmuar edhe nga institucionet ndërkombëtare, kryeministri Berisha theksoi se çdo problematikë është trajtuar në mënyrë transparente si midis palëve, ashtu dhe me Bankën Botërore”.

CEZ ikën, aksionet në shitje prej 1 janarit, nuk plotëson kushtet e ERE Kompania akuzon Shqipërinë se ka ndërmarrë veprime të paligjshme kundër saj, ndërsa njofton ERE-n se nuk i përmbush dot kushtet e vëna për mbajtjen e licencës Kompania CEZ i është përgjigjur dje Entit Rregullator të Energjisë se nuk mund të plotësojë kushtet që ai vendosi një muaj më parë në mënyrë që CEZ të mbante licencën, ndërkohë po dje kompania mëmë ka shpallur në një njoftim se do të nxjerrë në shitje aksionet e CEZ Albania që prej 1 janarit, dhe se do të ndërmarrë hapa për të marrë garancinë e vendosur në Bankën Botërore, duke akuzuar Shqipërinë për veprime të paligjshme ndaj saj.

Shitja dhe largimi

Në njoftimin për shitjen thuhet se CEZ Group ka vendosur t’i shesë aksionet që ka në Shqipëri dhe pret oferta nga të interesuarit që prej 1 janarit, ndërsa theksohet se vijon negocimi me qeverinë shqiptare.

“Pas një seri veprimesh të paparashikueshme dhe madje edhe të paligjshme të ndërmarra nga Shqipëria dhe pas një sërë negociatash

të pasuksesshme, CEZ Group ka vendosur të kërkojë garancinë e bërë në Bankën Botërore”, thuhet në faqen e kompanisë. Ndërkohë që në një njoftim të CEZ Albania për punonjësit bëhet me dije se ka filluar edhe procesin e shitjes së aksioneve, por kërkohet vijimi normal i punës. “Është e rëndësishme të theksoj se çfarëdo ndryshimesh ndodhin në strukturat aksionare, objektivi i operatorit të shpërndarjes për të arkëtuar pagesat, për të ndërprerë debitorët dhe vjedhjet e energjisë elektrike, mbetet i njëjtë.

Shpërndarja e energjisë elektrike është një shërbim publik për qytetarët shqiptarë dhe duhet të kryhet pavarësisht diskutimeve mes aksionarëve dhe strukturës së pronësisë së shoqërisë, ndaj unë ju inkurajoj që të bëni të gjitha përpjekjet e mundshme për të kryer punën tuaj me nivelin më të lartë të cilësisë”, thuhet ndër të tjera në deklaratën e CEZ-it. Kjo e fundit bën me dije se të interesuarit për aksionet e kompanisë duhet të shprehin interesin për to që prej fillimit të janarit.

Përgjigja për ERE-n

Burime nga Enti Rregullator thanë se në përgjigjen zyrtare CEZ saktëson se nuk mund të kryejë im-

largimi

“Pas një seri veprimesh të paparashikueshme dhe madje edhe të paligjshme të ndërmarra nga Shqipëria dhe pas një sërë negociatash të pasuksesshme, CEZ Group ka vendosur të kërkojë garancinë e bërë në Bankën Botërore”, thuhet në faqen e kompanisë.

portet për shkak të gjendjes së vështirë financiare ku ndodhet, që sipas saj ka ardhur pikërisht për shkak të vendimeve penalizuese të autoriteteve shqiptare.

Ndërkohë në përgjigjen për EREn, CEZ thotë se ishte ambienti jo i fa-

vorshëm i biznesit dhe vendimet e qeverisë dhe Entit Rregullator që e kanë zhytur kompaninë në krizë financiare, që e bën të pamundur plotësimin e detyrimeve. CEZ përmend gjobat masive të tatimeve dhe madje në letër pretendon se edhe vendimet e gjykatave kane qenë gjithmonë kundër saj, duke e çuar kompaninë në gjendjen e një kolapsi financiar.

Ndërkohë Enti Rregullator pritet të shqyrtojë pretendimet e ngritura nga CEZ dhe brenda javës do të marrë vendimin nëse do e heqë apo jo licencën. Vetë Enti nga ana e tij pretendon se argumentet e ngritura nga CEZ-i nuk qëndrojnë, gjithsesi burime nga brenda tij thonë se vendimi do të merret pas shqyrtimit të hollësishëm të tyre. Gjasat janë që ERE të vendosë heqjen e licencës, një procedurë që do të marrë edhe një tjetër muaj kohë. Kjo do të thotë se rreth 20 janarit të vitit të ardhshëm, monopoli i shpërndarjes së energjisë elektrike pritet t’i kthehet sërish qeverisë. “Pas datës 20 do shprehemi me anë të vendimmarrjes së bordit të komisionerëve”, është shprehur Drejtori Juridik i ERE-s, Eduard Elezi në lidhje me këtë çështje.

CEZ: Llogaritë e bllokuara, nuk riparojmë dot defektet Pas akuzave të Ministrisë së Ekonomisë se CEZ po bën kufizime të qëllimshme të energjisë ka reaguar kompania çeke, e cila mohon kategorikisht akuzat dhe deklaron se ndërprerjet e energjisë elektrike kanë ardhur tërësisht si pasojë e motit të keq, stuhive të stinës si dhe në disa raste ndërhyrjeve të paligjshme në rrjet nga persona të paautorizuar. CEZ thotë se vetëm gjatë fundjavës ka mobilizuar më tepër se 800 punonjës në terren,

për të zgjidhur në mënyrë sa më të shpejtë dhe efikase çdo defekt. Sipas saj, një tjetër shkak i ndërprerjeve është edhe rritja e konsumit të energjisë që dëmton pajisjet.

Kompania çeke thotë se vonesat e shkaktuara nga zëvendësimi i pajisjeve të djegura dhe aseteve të tjera vijnë si pasojë e gjendjes se vështirë financiare që ajo ka. Ajo bën të ditur se së fundmi Enti i ka bllokuar edhe të gjitha llogaritë bankare, derisa të shlyejë gjobën e

vendosur nga ky institucion prej 430 milionë lekë. CEZ thotë se për të gjithë këtë problematikë ka vënë në dijeni edhe institucionet përkatëse, përshirë dhe Ministrinë e Ekonomisë. Ndërkohë dje ka qenë ERE ai që ka fajësuar sërish CEZin për gjendjen dhe mungesën e energjisë. “Enti Rregullator është në fokus të të gjithë situatës për furnizimin e konsumatorëve me energji elektrike. Për çdo ndërprerje kemi pasur kontakte dhe monito-

rime konkrete. Ditët e fundit kemi parë se ndërprerja e energjisë elektrike është bërë në kohë më të gjatë se sa është e lejuar nga rregullatorët e ERE-s, prandaj nëse CEZ nuk arrin të rregullojë situatën, ERE do këtë një qëndrim ligjor për mosplotësim të detyrimeve kontraktuale mes CEZ-it dhe konsumatorëve. Ky është një proces ligjor konform të gjitha normave dhe akteve në fuqi”, siguroi Drejtori Juridik i ERE-s, Eduart Elezi.

tiranë

ERE i kërkon Përmbarimit të sekuestrojë gjobën ndaj CEZ Enti Rregullator i Energjisë iu ka kërkuar përmbaruesve të ekzekutojnë marrjen e gjobës prej 430 milionë lekësh nga llogaritë bankare të “CEZShpërndarjes”. Pas vendimit të Gjykatës së Tiranës, e cila i dha të drejtë ERE-s për gjobën ndaj CEZ-it, pritet që përmbaruesit të vënë në zbatim kërkesën dhe të bëjnë sekuestrimin e parave për të cilat bëhet fjalë. Pak kohë më parë CEZ u gjobit nga ERE për mosrealizimin e importit, mosmbulimin e humbjeve dhe ndërprerjet kolektive. “Enti Rregullator i Energjisë ka vendosur një penalitet administrativ për kompaninë CEZ-Shpërndarje në lidhje me mosimportimin e energjisë elektrike. Pas një vendimi të Gjykatës së Tiranës ky vendim është bërë titull ekzekutiv dhe zyrat e Përmbarimit konform ligjit veprojnë në lidhje me vjeljen e detyrimeve që kanë të tretët”, - tha Eduard Elezi, drejtori juridik i ERE-s. Kujtojmë se ERE ka nisur prej një muaji procedurat për rishikimin e licencës së CEZ-it, duke i vendosur edhe disa kushte për të përmbushur kompanisë, e cila dje ka dorëzuar një tjetër kërkesë pranë ERE-s, me anë të së cilës pretendon të mbajë licencën e shpërndarjes së energjisë elektrike.

6 02

MAPO

e martë, 18 dhjetor 2012 www.mapo.al

kronikë

Tashmë Ergest Xhoxhaj dhe ish-inspektori i policisë, Mariglen Muça do të gjykohen nga Gjykata e Durrësit

Pranga 25-vjeçarit, në polici edhe djali i Nehat Kullës Herigert Çitaku u arrestua në afërsi të Liqenit, me një pistoletë me fishek në gojë.

Ishte në shoqërinë e Robert Kullës Tiranë Një 25-vjeçar, i kërkuar për tentativën e vrasjes ndaj dy vëllezërve u arrestua mbrëmë në makinën e tij, në afërsi të Liqenit Artificial. Bashkë me të, policia shoqëroi edhe djalin e Nehat Kullës, ndërsa dy të rinjtë mësohet se janë marrë në pyetje nga oficerët e zyrës së hetimit të vrasjeve në Policinë e Tiranës.

Herigert Çitaku, 25 vjeç, banues në

Babrru të Tiranës, u arrestua dje në mbrëmje ndërsa udhëtonte me një autoveturë në afërsi të Liqenit Artificial, ndërsa me vete kishte një pistoletë me fishek në gojë. Ai shoqërohej nga Robert Kulla, djali i Nehat Kullës, i njohur gjatë trazirave të vitit 1997 në Tiranë, për grupin e tij në zonën e Tufinës. Sipas hetuesve, Çitaku dyshohet se është autor i vrasjes së mbetur në tentativë të dy vëllezërve, Armando e Jetnor Gjypi, përkatësisht nga 21 dhe 28-vjeç. Ngjarja mësohet se ka ndodhur më 22 maj të këtij viti në kryeqytet, në afërsi të vendit të njohur “Kafja e Rremës” në Tufinë. Nga ngjarja mbeti i plagosur Armando Gjypi, 21 vjeç,

nga Librazhdi, banues në Babrru. Sipas burimeve të policisë, ngjarja ndodhi në një lokal, kur dy vëllezërit dhe autori ishin takuar për t‘u sqaruar në lidhje me një borxh që 25-vjeçari u kishte vëllezërve.

Policia tha se veç kësaj ngjarjeje Çitaku dyshohej edhe për një ngjarje tjetër, në dëm të një personi. Por informacionet e policisë për të arrestuarin nuk përfundojnë me kaq. Ai dyshohet edhe për një vjedhje makine në Durrës, ndërsa po hetohet për të gjitha dyshimet e policisë. Mësohet se 25-vjeçari është arrestuar, ndërsa Robert Kulla është marrë në pyetje dhe më pas është lënë i lirë.

D.Biçaku

Neritan Tabaku i dorëzohet gjyqit Gjyqtari i Ilir Xhakjes akuzohet për shpërdorim detyre dhe cenim të imazhit të drejtësisë. Së bashku me rastin “Xhakja”, edhe vonesat në zbardhjen e vendit për një falsifikator Leonard Bakillari

Tiranë Prokuroria i jep fund telenovelës 3-mujore me protagonist gjyqtarin tashmë të shkarkuar, Neritan Tabaku. Pas refuzimit për t’u paraqitur në prokurori, apo justifikimit me raporte mjekësore për të marrë pjesë në mbledhjet e KLDsë, ish-gjyqtari i Gjykatës së Durrësit tashmë do të përballet zyrtarisht me akuzën “shpërdorim detyre”. Sipas burimeve mësohet se njësia Task- Forcë në Prokurorinë e Tiranës ka përfunduar hetimet, duke dërguar për gjykim dosjen penale ndaj ish-gjyqtarit që la të lirë Ilir Xhakjen dhe për më shumë se një vit e gjysmë mbajti të pazbardhur këtë vendim, duke bllokuar kështu shqyrtimin e çështjes në Gjykatën e Apelit Durrës. Sipas akt-akuzës, gjyqtari Tabaku ka dëmtuar interesat e Prokurorisë në momentin që nuk ka zbardhur brenda afateve dy vendime të Shkallës së Parë, duke lënë në ngërç për një kohë të gjatë gjykimin në apel të shtetasve Ilir

Neritan Tabaku

Xhakja dhe Jordan Findiku.

Prokuroria vijon me tej duke argumentuar se ish-gjyqtari ka dëmtuar gjithashtu imazhin e gjyqësorit, duke kryer kështu shkelje të rëndë, arsye për të cilën u shkarkua në KLD pak ditë më parë. Duke radhitur argumentet e tij, prokurori i çështjes, Julian Zonja mësohet se e akuzon ish-gjyqtarin se për më shumë se një vit ai vonoi zbardhjen e vendimit të pafajësisë për Ilir Xhakjen që akuzohej për vrasjen e Qerim Malokut, kurse për moszbardhjen e vendimit për pothuajse dy vjet për shtetasin tjetër që

Ilir Xhakja

gjykohej për falsifikim, Jordan Findiku, ia sjell në vëmendje gjykatës si rrethanë rënduese. Nuk jepen të dhëna nga organi i hetimit në episodin e parë, nëse gjyqtari ka vonuar me dashje zbardhjen e këtyre dy vendimeve që detyruan Prokurorinë të bëjë thjesht një ankimim formal pa patur pjesën arsyetuese të këtyre dy verdikteve.

Tashmë dosja penale në ngarkim të ish-gjyqtarit Neritan Tabaku i është përcjellë Gjykatës së Tiranës për gjykimin e akuzave të ngritura nga prokuroria. Vetë i pandehuri nuk ka pranuar të japë shpjegime

Dritan Dajti “ndahet” nga kunati dhe oficeri Tiranë Tre vjet pas nisjes së procesit gjyqësor ndaj Dritan Dajtit, i akuzuar për vrasjen e katër oficerëve të policisë, gjykata dhe prokuroria tërhiqen nga kërkesa për gjykimin e tre të pandehurve në një proces gjyqësor. Në një seancë të zhvilluar pa praninë e avokatëve mbrojtës të të pandehurve Dritan Dajti, Ergest Xhoxhaj dhe Mariglen Muça, trupi gjykues ka vendosur të shpallë moskompetencën për gjykimin e dy të pandehurve të tjerë. Sipas vendimit të gjykatës rezulton se tre vjet pas nisjes së procesit, trupi gjykues ka konstatuar se Gjykata e Krimeve të Rënda është kompetente vetëm për gjykimin e Dritan Dajtit dhe jo dy të pandehurve të tjerë. Tashmë Ergest Xhoxhaj dhe ishinspektori i policisë, Mariglen Muça do të gjykohen nga Gjykata e Durrësit, e cila është gjykatë kompetente për gjykimin e veprave penale për të cilat ata akuzohen. Në vendimin e marrë pak ditë

Dritan Dajti

më parë, trupi gjykues i kryesuar nga gjyqtari Idriz Mulkurti, argumenton se ndarja e çështjes dhe dërgimi për kompetencë në Gjykatën e Durrësit të dy të pandehurve Xhoxhaj e Muça duhet të merret për një sërë arsyesh. Sipas gjykatës, në këtë seancë nuk ka qenë i pranishëm i pandehuri Dritan Dajti, i cili siç argumenton spitali i burgjeve, i është nënshtruar një ndërhyrjeje

kirurgjikale që ka zgjatur rreth dy orë.

“Mosparaqitja e të pandehurit Dritan Dajti në seancë gjyqësore ka ardhur si pasojë e një pengese të ligjshme, pasi i pandehuri është i sëmurë, i shtruar në spital, operuar në datën 5 dhjetor 2012.

Për vetë natyrën e akuzave për të cilat akuzohen të pandehurit, nga ndarja e çështjes nuk dëmtohet vërtetimi i fakteve, pasi të pandehurit Ergest Xhoxhaj dhe Mariglen Muça akuzohen për vepra të ndryshme penale nga ato që akuzohet i pandehuri Dritan Dajti”, - thuhet në vendimin e gjykatës. Më tej trupi gjykues arsyeton se duke patur parasysh ecurinë e gjykimit të kësaj çështjeje penale rezulton se që prej muajit korrik 2012 nuk janë zhvilluar seancat gjyqësore, për shkak të mosparaqitjes së mbrojtësve të të pandehurit Dritan Dajti, nuk u bërë kështu shkak për zvarritjen e gjykimit.

L.Bakillari

në prokurori, duke thënë se gjithçka do e deklarojë para gjykatës në procesin gjyqësor që do të zhvillohet ndaj tij. Neritan Tabaku u shkarkua nga detyra pak ditë më parë nga Këshilli i Lartë i Drejtësisë pas apeleve të shumta të këtij institucioni, që ai të ishte i pranishëm në mbledhjet e zhvilluara për shkarkimin e tij. Gjatë kësaj seance, Presidenti i Republikës, Bujar Nishani theksoi se është e papranueshme ekzistenca e rasteve të tilla, ku vetë gjyqtarët bëhen pengesë dhe privojnë palët nga ushtrimi i të drejtave kushtetuese.

21 janari, zgjidhen dy ekspertët e rinj Tiranë Gjykata e Tiranës ka përzgjedhur dje dy ekspertët e rinj për çështjen e 21 janarit.

Pas refuzimit të ekspertizës së dhënë nga Ndoc Çardaku, me kërkesë të prokurorisë, gjykata ka përzgjedhur dy ekspertët e rinj që do të japin versionin e tyre rreth vrasjes së Ziver Veizit në demonstratën e 21 janarit. Sipas vendimit të gjykatës, ekspertët që do të sqarojnë momentet e paqarta të kësaj ngjarjeje janë Dritan Zoto dhe Gani Elezi, të cilët u përzgjodhën mes katër emrave të thirrur nga palët. Zoto dhe Elezi do t’u përgjigjen pyetjeve të avokatëve e prokurorëve lidhur me dëmtimet që ka pasur i ndjeri Veizi dhe deformimet e predhës që u gjend në trupin e tij. Prokurorët dhe avokatët e të pandehurve kishin propozuar katër emra, mes të cilëve Dritan Zoto, Qemal Dema, Hysen Kotri dhe Gani Elezi, por u përzgjodhën Zoto dhe Elezi. Ndryshimi i ekspertëve erdhi pas rrëzimit të dëshmisë së ekspertit Ndoc Çardaku, i cili para gjykatës tha se Ziver Veizi ishte vrarë nga një plumb rikoshet.

L.Bakillari

REPUBLIKA E SHQIPËRISË MINISTRIA E BRENDSHME Departamenti i Administratës Publike

SHPALLJE E REZULTATIT TË KONKURIMIT Në përputhje me nenin 13, pika 7 të ligjit Nr. 8549, datë 11.11.1999, “Statusi i Nëpunësit Civil” si dhe pikën 20 të Vendimit të Këshillit të Ministrave Nr. 231, datë 11.05.2000 “Për Pranimin në Shërbimin Civil dhe Periudhën e Provës”, z. Altin PALOKA është fitues i konkursit për pozicionin DREJTOR NË DREJTORINË E HUAMARRJES NË DREJTORINË E PËRGJITHSHME TË MENAXHIMIT TË BORXHIT NË MINISTRINË E FINANCAVE. Adresa: Sheshi Skënderbej, nr.3, Tiranë, Shqipëri, Kutia Postare Nr.1751 Tel/Fax:+355 4 2 251241, 2 235937

www.pad.gov.al

E martë 18 dhjetor 2012 www.mapo.al

intervista

MAPO

7

Hetimet për Gërdecin dhe 21 janarin? Llalla: Do të mbështes hetimet e bëra nga prokurorët

Adriatik Llalla: Prioriteti im, lufta kundër korrupsionit të zyrtarëve Prokurori i Përgjithshëm paralajmëron largimin e të gjithë prokurorëve të korruptuar dhe shpall si mision të tij luftën kundër korrupsionit. “Nëse drejtuesi i një institucioni nuk i afrohet politikës, asgjë nuk ndodh. Kam bindjen që politika nuk do të guxojë t’i bëjë presione institucionit të prokurorisë” Prokurori i Përgjithshëm, Adriatik Llalla pohon se do të hetojë me përparësi rastet e korrupsionit, si brenda radhëve të prokurorëve, ashtu edhe tek zyrtarët. Në intervistën e parë pas marrjes së detyrës, dhënë për “Zërin e Amerikës”, kryeprokurori shpreh bindjen se politika nuk do të guxojë t’i bëjë presion Prokurorisë së Përgjithshme.

Zoti Llalla, ju për shumë vjet keni drejtuar Inspektoratin e Lartë të Deklarimit dhe Kontrollit të Pasurive. Sa mendoni se do t’ju ndihmojë kjo përvojë në punën e re për të ndëshkuar kriminalitetin?

Periudha kur drejtova Inspektoratin e Lartë të Deklarimit dhe Kontrollit të Pasurive është vlerësuar pozitivisht për arritjet që pata si nga faktori vendas, edhe nga ai ndërkombëtar. Besoj se ajo përvojë drejtimi do të më shërbejë shumë edhe në periudhën time këtu.

Ju vazhdimisht nga Inspektorati keni thënë që shumë dosje mbi pasuritë e pasakta ose mosdeklarime të pasurisë që keni konstatuar atje, janë shuar kur kanë ardhur këtu në prokurori. A do t’i jepet fund kësaj praktike të mos-hetimit të pasurive të dyshuara?

Ky është një fakt, të cilin unë e kam ngritur shpesh në media, në Kuvendin e Shqipërisë, në prokurori, kudo ku kam patur mundësi. Mjaft dosje të kallëzuara prej nesh për zyrtarë të niveleve të ndryshme të akuzuar për korrupsion, të gjetura nga ana jonë në ILDKP, me fakte provuese se ata kishin kryer vepra penale në fushën e deklarimit ose mosdeklarimit të pasurive të krijuara në mënyrë të ligjshme, janë pushuar në mënyrë të padrejtë nga ana e prokurorisë. Dosjet e kallëzuara nga ILDKP-ja dhe nga institucione të tjera shtetërore dhe joshtetërore, kur bëhet fjalë për korrupsionin, do të hetohen me përparësi dhe do të kërkohet ndëshkimi i gjithë shkelësve të ligjit në bazë të dispozitave që parashikon Kodi Penal.

Pasuritë e shtuara dhe pasuritë e dyshuara të politikanëve janë vazhdimisht në vëmendjen e qytetarëve dhe është krijuar përshtypja se sapo nis të ndriçohet diçka, hetimet ndalojnë menj ë h e r ë . Ç f a r ë h ap a sh do t ë ndërmerrni përballë pasurive të pajustifikuara, ku ka të dhëna që disponojnë zyrtarë të të g jitha niveleve, nëpunës të vegjël apo zyrtarë të lartë?

Korrupsioni është një problem shqetësues për shoqërinë shqiptare.

Kjo u evidentua edhe nga të dhënat e fundit të publikuara nga Transparency International, ku Shqipëria renditej disa vende më poshtë. Nuk e themi

vetëm ne këtë fakt. Gjatë drejtimit tim të këtij institucioni do të punoj me përparësi, që rastet e korrupsionit të hetohen në mënyrë të plotë e të gjithanshme dhe fajtorët do të ndëshkohen me forcën e ligjit në çdo rast.

Qytetarët kanë një perceptim shumë negativ për cilësinë e punës në sistemin e drejtësisë, gjykatësit, prokurorët, avokatët. Kryesisht ky perceptim vjen prej faktit se nuk dënohen zyrtarë të lartë...

Ky është një tjetër problem shqetësues për shoqërinë tonë. Unë do ta filloj punën time me reformimin e institucionit të prokurorisë. Në institucionin tonë ka mjaft prokurorë që nuk e meritojnë që të jenë prokurorë, që nuk duhet të gëzojnë statusin e prokurorit, sepse janë vetë shkelës të ligjit. Unë do të punoj për evidentimin e tyre, dhe largimin nga radhët e institucionit të këtyre prokurorëve, për arsye se kjo pakicë prokurorësh njollos emrin e institucionit, si dhe pengon pjesën më të madhe të prokurorëve, të cilët janë të përkushtuar ndaj punës, pra punojnë në mënyrën e duhur.

Si do ta bëni këtë vetëpastrim?

Keni thënë që në ditët e para të këtij dekretimi të punës së re, se do të pastroni radhët e prokurorisë.

Gjykoj se nuk është një punë e vështirë. Evidentimi i këtyre prokurorëve është i lehtë, aq më tepër në shoqërinë tonë ku këta njihen nga vetë trupa e prokurorëve. Mbi bazën e informacioneve, unë do të nxit publikun e interesuar, që ka punë me prokurorinë, që të denoncojë pranë zyrës së Prokurorit të Përgjithshëm të gjitha rastet e prokurorëve që kryejnë shkelje të ligjit. Këta prokurorë do të hetohen nga zyra përkatëse e Prokurorit të Përgjithshëm. Po ashtu, qysh nesër institucioni ynë do të hapë një adresë të postës elektronike, ku gjithë qytetarët do të denoncojnë rastet e korrupsionit, si në radhët e prokurorisë, ashtu edhe gjithë sistemin e drejtësisë, edhe më tej. Të gjitha rastet normalisht do të hetohen në mënyrë transparente. Në përfundim të hetimit gjykoj se një pjesë e madhe e tyre do të ndëshkohen ose do të largohen vetë nga radhët e prokurorisë.

Si do t’ua ktheni ju kurajën prokurorëve, që ata vetë të besojnë tek sistemi i drejtësisë?

Së pari do të largoj nga institucioni ynë ata prokurorë, ata drejtues të prokurorisë në qendër ose në rrethe, të cilët nuk justifikojnë qëndrimin e tyre në institucion. Duke motivuar personat e përgjegjshëm në Shqipëri në bazë të ligjit. Në sistemin e drejtësisë ka shumë punonjës, gjyqtarë dhe prokurorë të përkushtuar në punën e tyre, të cilët demoralizohen për shkak se një pakicë e tyre janë vetë të përfshirë në veprat penale. Ata që njollosin emrin e drejtësisë së shtetit në Shqipëri, e cila do të reformohet, e them me siguri se do të reformohet shumë shpejt.

Cilët janë krimet që mbizotërojnë në Shqipëri, kundër pronës, kundër personit dhe cilët prej tyre janë përparësia juaj?

Përparësia ime do të jetë lufta kundër korrupsionit. Korrupsioni është një dukuri e përhapur në Shqipëri dhe nxit të gjithë qytetarët, mediat, opinionin publik dhe të gjithë të interesuarit që të denoncojnë në prokurori dhe në zyrën e Prokurorit të Përgjithshëm të gjitha rastet e korrupsionit. Do të hetohen pa dallim të gjitha

rastet e veprave penale, por përparësia ime do të jetë lufta ndaj korrupsionit.

Zyrtarë të lartë civilë dhe ushtarakë janë të përfshirë në procese gjyqësore si ai i Gërdecit. Si e mendoni vazhdimin dhe mbylljen e kësaj çështjeje?

Unë jam në ditët e para të marrjes së detyrës. Jam duke grumbulluar informacionin në lidhje me këto çështje të rëndësishme dhe të ndjeshme për opinionin publik. Do të mbështes punën e prokurorëve të bërë deri tani lidhur me hetimin dhe gjykimin e këtyre rasteve, dhe po i ndjek me përparësi ato. Po kështu, për sa u përket hetimeve që kanë mbetur pezull lidhur me një pjesë të aktorëve të ngjarjes së Gërdecit, po ashtu edhe të 21 janarit.

21 janari është një tjetër ngjarje flagrante që njerëzit e panë drejtpërdrejt në televizion. Shumë qytetarë mendojnë se drejtësia është e pafuqishme të dënojë zyrtarë të lartë të përfshirë në ngjarje të tilla, apo edhe politikanë të lartë të akuzuar nga mazhoranca ose nga opozita. Pse vonohet drejtësia në ngjarje kaq flagrante, kur protagonistët janë në vendng jarje, lënë gjurmë të shumta aty?

Hetime të tilla janë të rëndësishme të kryhen si duhet, qysh në çastet e para. Ne do të veprojmë me përparësi në ngjarje të tilla dhe unë synoj që të gjithë përgjegjësit e këtyre ngjarjeve do të hetohen dhe ju siguroj se do të ndëshkohen sipas ligjit.

Puna juaj e re do t’ju vendosë përballë presioneve të reja. Sa të parapërgatitur e ndjeni veten për t’u përballur me presionet politike?

Nisur nga përvoja e mëparshme në ILDKP, e them me bindje të plotë që, nëse drejtuesi i një institucioni nuk i afrohet politikës, por kryen detyrën e parashikuar nga ligji, asgjë nuk ndodh.

Kam bindjen që politika nuk do të guxojë t’i bëjë presione institucionit të prokurorisë. Ky është një institucion i

“Hetime të tilla janë të rëndësishme të kryhen si duhet, qysh në çastet e para. Ne do të veprojmë me përparësi në ngjarje të tilla dhe unë synoj që të gjithë përgjegjësit e këtyre ngjarjeve do të hetohen dhe ju siguroj se do të ndëshkohen sipas ligjit”

rëndësishëm shtetëror. Ligji i ka dhënë kompetencat e duhura që të mbajë qëndrimin e duhur ligjor, pa u bërë palë ose pa u nënshtruar nga politika.

Kam bindjen që politikanët nuk do të guxojnë t’i afrohen pozicionit të Prokurorit të Përgjithshëm për t’i bërë presion ose ndërhyrje në forma nga më të ndryshmet. Është krijuar edhe një zakon i keq, që politikanë dhe zyrtarë të lartë nuk i përg jig jen në kohë kërkesave të prokurorëve për hetime. A do t’i jepni fund praktikës së mosardhjes së politikanëve dhe zyrtarëve në prokurori për t’iu përgjigjur hetimeve?

Ligji ka të përcaktuar saktë detyrimin që ka çdo shtetas, çdo zyrtar, përfshi edhe më të lartin, për t’u paraqitur në zyrën e prokurorit për të dhënë shpjegime, ose sa herë që thirret prej tij. Askush nuk guxon t’i shmanget kësaj përgjegjësie, sepse ligji parashikon masa nga më të ndryshmet për ata që refuzojnë. Prokuroria ka të gjitha kompetencat që të thërrasë, të kryejë hetime lidhur me çdo zyrtar pa përjashtim, duke përfshirë qysh nga Presidenti i Republikës dhe deri tek qytetari më i thjeshtë. Gjatë kohës që unë e drejtoj këtë institucion, askush nuk do të guxojë nga zyrtarët që t’i shmanget ligjit duke mos ardhur për të dhënë shpjegime këtu. Parlamenti ka hequr imunitetin çdo zyrtari, duke shprehur vullnetin e tij, por fakti që deri tani ndaj askujt nuk është filluar as edhe një hetim tregon për një dobësi të institucionit të Prokurorisë. Jemi të gjithë të vetëdijshëm se krime të natyrës së korrupsionit zyrtarët shqiptarë kryejnë çdo ditë. Do të ndjek personalisht çdo informacion nga qytetarët, do të hap hetime kryesisht për çdo rast mbi dyshimet për korrupsion lidhur me çdo zyrtar. Secili, kur të bëjë një krim në fushën e korrupsionit, duhet të mendohet mirë, sepse ky institucion ka për ta ndëshkuar me forcën e ligjit.

Marrë nga “Zëri i Amerikës”

8

MAPO

e martë, 18 dhjetor 2012 www.mapo.al

rrethe

Kapet 51-vjeçari, i gjenden 58 kilogramë hashash Rreth 58 kg lëndë narkotike, e llojit marijuanë, u sekuestruan dje në fshatin Gjashtë të Sarandës. Policia ka vënë në pranga 51-vjeçarin Vangjel Daflla, i cili e kishte fshehur lëndën narkotike në automjetin tip “Fiat”. Në dëshminë e dhënë në polici, 51-vjeçari ka pohuar se marijuanën e kishte blerë në Lazarat dhe synonte ta trafikonte në Greqi. “Sektori kundër Krimit të Organizuar në

Komisariatin e Policisë Sarandë, në kuadër të operacionit policor të koduar “Qafë-Botë”, ka bërë të mundur që në orët e vona të mbrëmjes së djeshme, në afërsi të fshatit Gjashtë të arrestojë në flagrancë Vangjel Dafllën, 51 vjeç”, thuhet në një njoftim të policisë. Sipas saj, 51-vjeçarit iu gjet dhe sekuestrua sasia prej 58.7 kg lëndë narkotike e llojit kanabis-sativa, e cila ishte fshehur në një vend të krijuar

posaçërisht në autoveturën tip “Fiat” me targa KSOA 535. Sipas policisë, nga hetimet e kryera në lidhje me këtë rast nga Strukturat e Luftës kundër Narkotikëve ka rezultuar se personi i ndaluar, pasi kishte siguruar lëndën narkotike në fshatin Lazarat, po e transportonte atë në drejtim të pikës së kalimit kufitar Qafë-Botë, me qëllim trafikimin e saj për në Greqi.

Darka kurth, shkrepësen mikut pasi e spërkati me benzinë Policia dyshon për sherre pronësie. Familjarët e viktimës: Nuk kemi probleme pronësie. Grupi hetimor ngre edhe pistën e një sherri banal për çështje morali I ka bërë një darkë me të gjitha të mirat, por në fund të saj i ka vënë shkrepësen mikut pasi e ka spërkatur me benzinë. Ngjarja e pazakontë ka ndodhur dje në fshatin Dardhë të komunës Hotolisht në Librazhd. Jashar Hoxha, 55 vjeç, me banim në këtë fshat, i ka hedhur benzinë e më pas i ka vënë flakën bashkëfshatarit Servet Poçi, 30 vjeç, pasi e kishte mbajtur për darkë bashkë me një shokun e tij.

Skena makabre ka ndodhur rreth orës 22:00 të së shtunës. Sipas versionit të policisë, mes dy bashkëfshatarëve ka pasur grindje të vazhdueshme për motive pronësie dhe viktima ka shkuar të sqarohet tek banesa e 55-vjeçarit bashkë me një bashkëfshatar tjetër. Por ky ka inskenuar një kurth ogurzi, duke i mbajtur për darkë e fill pas saj i ka hedhur benzinë e i ka vënë flakën.

Por sipas familjarëve të 30-vjeçarit, madje edhe disa banorëve të fshatit, pronësia nuk ka qenë shkak i konfliktit. Servet Poçi nuk ka qenë i vetëm në darkë. Bashkë me të ka qenë i pranishëm edhe një banor i fshatit me mbiemrin Kovaçi. Ai mbetet dëshmitari kyç në këtë histori, pasi e di ngjarjen nga fillimi deri në fund. Sipas të dhënave, Servet Poçi dhe bashkëfshatari tjetër janë mbajtur për darkë nga Jashar Hoxha. Por gjatë darkës e ndoshta nën efektin e pijes, ka nisur një konflikt mes të zotit të shtëpisë dhe djalit të kushërirës. Shprehja “ç’ka barku e nxjerr bardhaku”, ka qenë ekzaktësisht e saktë atë mbrëmje, pasi mes miqve është debatuar gjatë. Në fund, i zoti i shtëpisë e ka kërcënuar mikun që të rrinte urtë, ndryshe do ta digjte. Por 30-vjeçari ka vazhduar të debatojë. Në një moment Jashar Hoxha del nga dhoma dhe konkretizon skenarin e tij.

Merr një shishe me benzinë dhe pa-

Personi i djegur Servet Poçi

Babai i të djegurit: Ai ma ka prerë në besë djalin Mësohet se Jashar Hoxha bie kushëri i dytë me nënën e Servet Poçit, dhe familja e përjashton në mënyrë kategorike konfliktin për motive pronësie. E ëma e Servet Poçit, Hamide Poçi shprehet se “nuk e besoj atë që ka ndodhur, pasi me Jasharin bie kushërirë e dytë. Nuk kemi konflikte pronësie, ndaj dhe më duket mjaft e pabesueshme ajo që ka ndodhur”. Ndërsa i ati i Servetit, Fatmir Poçi, shprehet se nuk e priste nga miku i shtëpisë që t’i digjte djalin me benzinë, sido si e spërkat mikun, i vë shkrepësen.

Ndërsa ai përpëlitej mes flakëve, i zoti i shtëpisë qëndronte në karrige e madje thithte cigaren me duhan.

Shoku që shoqëronte viktimën ka gjetur një batanije dhe ka mundur

të ketë qenë situata. “Ai e ka prerë në besë. E ka mbajtur si mik dhe më pas e ka djegur me benzinë. Ky është veprimi më i ulët që mund të bëjë njeriu. Si ka mundësi që ta djegësh mikun pasi e ke mbajtur për darkë?”. Edhe Fatmir Poçi e mohon konfliktin për motive pronësie dhe kërkon dënim të rreptë për 55-vjeçarin. “Ne po presim që policia dhe organet e drejtësisë të bëjnë punën e tyre. Ndryshe do ta zgjidhim këtë çështje me vetëgjyqësi”, - kërcënon i moshuari. ta fikë flakët. Më pas ai e ka marrë 30-vjeçarin dhe e ka dërguar në banesën e tij, duke e mjekuar me mënyra popullore. Por një ditë më pas gjendja e Servet Poçit është rënduar shumë për shkak të dj-

egieve të rënda në fytyrë, gushë, duar e pjesë të ndryshme të trupit.

Ndodhur në këtë situatë, bashkëfshatari tjetër ka njoftuar familjen dhe e kanë nisur për në spital.

Mjeku i spitalit të Librazhdit, Liman Mënalla është shprehur se pacienti kishte pësuar djegie të shkallës së tretë në pjesë të ndryshme të trupit, ndaj bluzat e bardha të spitalit të këtij qyteti kanë kërkuar që ta dërgojnë menjëherë drejt Spitalit Ushtarak në Tiranë për një shërbim më të specializuar.

Në vendngjarje kanë shkuar policia dhe një grup hetimor. Uniformat blu kanë vënë në pranga Jashar Hoxhën, ndaj të cilit është ngritur akuza e “tentativës së vrasjes me anë të djegies me zjarr”.

Policia ka deklaruar se ngjarja ka ndodhur për motive pronësie. Por familja Poçi e mohon këtë version.

Ndaj hetimet janë përqendruar edhe në pistat e grindjes së çastit dhe atë për motive xhelozie. Rezulton se 55-vjeçari është baba i 8 vajzave.

F.S.

Morën peng dy vëllezër, pranga dy personave Një pengmarrje është regjistruar në Fier pasditen e së dielës. Dy adoleshentë pas dyshimeve se ishin hajdutë të disa pajisjeve elektroshtëpiake janë marrë peng duke edhe u keqtrajtuar. Gjithçka ka ndodhur në qendër të qytetit, ndërsa pas keqtrajtimit dy adoleshentët vëllezër janë lënë të lirë prej pengmarrësve. Në një njoftim për shtyp të dhënë në ditën e djeshme policia fierake ka deklaruar se ka arrestuar mbrëmjen e së dielës Gerti Allën, 21 vjeç, dhe Romeo Malilajn, 19 vjeç, për konsumim të veprës penale të “heqjes së paligjshme të lirisë” të kryer në bashkëpunim. Sipas njoftimit zyrtar së Policisë së Fierit, dy të rinjtë kanë hipur në makinë kundër dëshirës së tyre dhe i kanë keqtrajtuar dy të miturit A.M. 15 vjeç dhe K.M. 16 vjeç, edhe këta banues në qytetin e Fierit. Ka qenë ora 16: 30 e pasdites së diel kur dy të ndaluarit që udhëtonin me një autoveturë, janë përballur me dy të miturit. Nga burime të policisë mësohet se Alla dhe Malilaj i kanë marrë me forcë dhe i kanë futur në makinë dy vëllezërit e mitur. Sipas deklarimeve që kanë dhënë në mjediset e komisariatit të policisë, të rinjtë e arrestuar kanë ushtruar presion psikologjik ndaj tyre, madje edhe i kanë keqtrajtuar. Ata i kanë mbajtur me forcë brenda automjetit rreth gjysmë ore dhe më pas i kanë lënë të lirë duke i kërcënuar të miturit, të cilët u kanë treguar familjarëve. Këta të fundit mësohet të kenë kryer denoncimin në polici. Nga burimet e sipërcituara mësohet që shkak i pengmarrjes të ketë qenë dyshimi i dy të arrestuarve, se dy të miturit u kishin vjedhur pompën e ujit në shtëpinë e tyre. Mësohet se të prangosurit dhe dy të dëmtuarit banonin në një lagje.

Vetëvaret në mes të qytetit 24-vjeçari, i ati ishte vetëvrarë para disa vitesh Një 24-vjeçar është gjendur i vetëvarur në një pemë në lulishten e qytetit të Laçit. Sipas burimeve zyrtare të policisë, V. Dajçi është gjetur i pajetë në lagjen Nr.1 të qytetit, nga ana e punonjësve të një lokali që ndodhet në mesin e lulishtes, rreth orës 6:30 të mëngjesit të ditës së djeshme. Të njëjtat burime thanë se 24-vjeçari kishte përdorur lojërat e fëmijëve që ishin të vendosura në lulishte për të lidhur litarin në një pemë ku

më pas është vetëvarur. Ndërkohë që familja e tij, e cila jetonte prej më shumë se pesë vitesh në Laç, nuk kishte vënë re largimin nga banesa të 24-vjeçarit. Varja në mes të lulishtes pothuajse në qendër të qytetit, ka bërë që dhjetëra banorë të mblidhen rreth vendit të ngjarjes, ndërsa kanë thënë se janë llahtarisur nga pamja. Familjarët e V.Dajçit kanë deklaruar se i riu kishte kohë që vuante nga depresioni, kjo për shkak të pamundësisë për t’u

punësuar në qytet. Pas kryerjes së ekspertizës, trupi i pajetë i të riut është dërguar nga policia në morgun e qytetit dhe më pas është lajmëruar edhe familja e tij për ngjarjen. Nuk dihen arsyet se përse viktima ka zgjedhur qendrën e qytetit. Ndërkohë që nga burime të afërta të viktimës mësohet se edhe babai i 24-vjeçarit është gjendur i vetëvarur para disa vitesh në afërsi të banesë së tij në fshatin Bazë të Burreli, për shkaqe që ende mbeten mister.

Varja në mes të lulishtes pothuajse në qendër të qytetit, ka bërë që dhjetëra banorë të mblidhen rreth vendit të ngjarjes, ndërsa kanë thënë se janë llahtarisur nga pamja

studimi

Raporti i një prej kompanive më të mëdha të konsulencës për menaxhimin e lartë “McKinsey &Company” publikon përfundimin se të diplomuarit janë të papërgatitur për tregun e punës. Zgjidhja është bashkëpunimi i ngushtë mes universiteteve dhe kompanive.

Kompanitë dhe universitetet duhet të bashkëpunojnë për hendekun e përgatitjes

Çdo të martë

Studenti www.mapo.al

Studentët Në konkurs për biznesin social Konkursi i Planeve të Biznesit Social, synon të promovojë iniciativa të qëndrueshme të biznesit social dhe të sigurojë një platformë për nxitjen e bizneseve të reja sociale dosje

aktivitet

Biznesi social, ide që krijon impakt

Historia e botës në një video-mesazh

drejtori për Shqipërinë i “Yunus Social Business”, Shkëlzen Marku zbulon më shumë rreth nismës, përfshirjes së universiteteve si partnerë të rëndësishëm të këtij rrugëtimi dhe çfarë synohet të arrihet me këtë lëvizje...

Data 12 dhjetor e vitit 2012 ka bërë bashkë producentë dokumentarësh, studentë dhe qytetarë të frymëzuar rreth e qark botës, të cilët kanë regjistruar eksperiencën e tyre momentale në një shumësi videosh

MAPO

10

E martë, 18 dhjetor 2012 www.mapo.al

dosje Konkursi i Planeve të Biznesit Social, i cili do të zgjasë deri në mars të 2013-ës, synon të promovojë iniciativa të qëndrueshme të biznesit social dhe të sigurojë një platformë për nxitjen e bizneseve të reja sociale që trajtojnë një gamë të gjerë të problemeve sociale dhe mjedisore në sektorë të ndryshëm.

Një konkurs për të zhvilluar biznesin social Në një intervistë për MAPO Studenti, drejtori për Shqipërinë i “Yunus Social Business”, Shkëlzen Marku zbulon më shumë rreth nismës, përfshirjes së universiteteve si partnerë të rëndësishëm të këtij rrugëtimi dhe çfarë synohet të arrihet me këtë lëvizje...

Nga mesi i vitit 2012, Yunus Social Business Albania” dhe Agjencia “Nxitja e Biznesit Social”, me mbështetjen e qeverisë, vunë në jetë Lëvizjen Gjithëpërfshirëse të Biznesit Social në Shqipëri, me qëllim për të promovuar dhe mbështetur zhvillimin e biznesit social në rajone dhe sektorë të ndryshëm dhe trajtimin e çështjeve kyçe sociale dhe mjedisore të grupeve shoqërore më të margjinalizuara të vendit.

Një inkubator biznesi social që ofron asistencë, trajnime dhe ndërtimin e rrjeteve të partnerëve për nismat e biznesit social, një fond investimi për bizneset sociale për lehtësimin e investimeve për projektet më të mira të bizneseve sociale, si dhe krijimin e partneriteteve me universitetet, autoritetet lokale dhe aktorë të ndryshme kombëtarë dhe ndërkombëtarë. Në këtë kontekst, më 31 tetor të këtij viti në universitetin Luigj Gurakuqi të Shkodrës u hodh thirrja për konkursin e Planeve të Biznesit Social. Një konkurs që ka përfshirë të gjithë universitetet kryesore të vendit. Pavarësisht degës së studimeve, studentët e interesuar kanë dorëzuar pranë “Yunus Social Business” planet e biznesit, e cila në fokus ka zgjidhjen e një problemi social. Ky konkurs i cili do të mbyllet më 30 mars të 2013-ës, ku do të shpallen edhe fituesit synon të promovojë iniciativa të qëndrueshme të biznesit social dhe të sigurojë një platformë për nxitjen e bizneseve të reja sociale që do të trajtojnë në mënyrë të qëndrueshme një gamë të gjerë të problemeve sociale dhe mjedisore në sektorë të ndryshëm.

Si dhe për ç’qëllime konkrete u ideua konkursi i biznesit social?

Konkursi i Planeve të Biznesit Social është pjesë e Lëvizjes të Biznesit Social në Shqipëri, një nismë gjithëpërfshirëse që ka filluar të zbatohet në Shqipëri që nga mesi i vitit 2012 nga “Yunus Social Business Albania” (YSBA) dhe “Nxitja e Biznesit So-

cial” (NBS), me mbështetjen e Qeverisë Shqiptare për dy vitet e para dhe në bashkëpunim me një sërë sektorësh të ndryshëm kombëtarë dhe ndërkombëtarë. Kjo lëvizje ka për qëllim për të promovuar dhe mbështetur zhvillimin e bizneseve sociale dhe trajtimin e çështjeve kyçe sociale dhe mjedisore të grupeve shoqërore më të margjinalizuara në rajone dhe sektorë të ndryshme të vendit. Ajo do të përfshijë krijimin e një inkubatori të biznesit social (për të ofruar asistencë, kualifikime dhe ndërtim të rrjeteve të partnerëve për nismat e biznesit social), ngritjen e një fondi të investimit për bizneset sociale (për lehtësimin e investimeve për projektet më të mira të bizneseve sociale) si dhe krijimin e partneriteteve me aktorët e ndryshëm kombëtarë dhe ndërkombëtarë dhe në mënyrë të veçantë me universitetet, autoritetet lokale dhe sektorin privat. Në këtë kontekst, Konkursi i Planeve të Biznesit Social që ka filluar që prej fundit të tetorit 2012 dhe nëntor 2012 deri në mars 2013. Çfarë pritet të arrihet përmes tij?

Ky konkurs synon të promovojë iniciativa të qëndrueshme të biznesit social dhe të sigurojë një platformë për nxitjen e bizneseve të reja sociale që do të trajtojnë në mënyrë të qëndrueshme një gamë të gjerë të problemeve sociale dhe mjedisore në sektorë të ndryshëm. Konkursi i Planeve të biznesit social është pjesë e programit dy – vjeçar të Lëvizjes Gjithëpërfshirëse të Biznesit Social në Shqipëri. Ky është një nga aktivitetet më të rëndësishme, pasi është mbarëkombëtar dhe i kombinuar me një sërë eventesh si konferenca, leksione të hapura në universitete, takime individuale ose në grup, të cilat kanë si qëllim të qartësojnë konceptin e biznesit social dhe të frymëzojnë njerëzit duke treguar se ata mund të kontribuojnë në ndryshime pozitive të një grupi të margjinalizuar të shoqërisë. Ne do donim që përmes këtij konkursi të sigurojmë një platformë për gjenerimin e ideve të biznesit social dhe transformimin e tyre në biznese me ndikim real pozitiv. Ne presim që të kemi shumë aplikime të mira, duke e finalizuar këtë konkurs me fitues në dy kategori: 1) ide të reja të biznesit social dhe 2) biznese sociale ekzistuese që synojnë të zhvillohen më tej. Por nuk do të jenë vetëm dy fituesit që do të mbështeten e financohen, pasi të gjitha aplikimet e mira do të ndiqen më tej për t’i kthyer në biznese sociale reale.

Mendoni se universitetet dhe konkretisht studentët janë aktorë po-

Gjatë takimit në Universitetin “Fan S. Noli”, Korçë

Shkëlzen Marku Bashkëpunimi ynë me universitetet ka filluar që në hapat e parë të implementimit të kësaj lëvizjeje.

Besojmë që brezat e rinj duhen mbrujtur me idenë e biznesit social, duke u thënë atyre që do jenë specialistët e ardhshëm dhe sipërmarrësit e rinj, që ekziston edhe një forme tjetër e biznesit veç atyre për të cilat keni lexuar deri tani. Ekziston një formë biznesi që mund të sjellë përfitim jo vetëm për një grup të kufizuar njerëzish, por mund të sjellë një impakt më të gjerë se aq

tencialë për t’u përfshirë në lëvizjen tuaj të biznesit social?

Bashkëpunimi me universitetet është thelbësor, duke i konsideruar si një nga aktorët kryesorë në promovimin e konceptin të biznesit social dhe nxitjen e krijimit të bizneseve të para. Universitetet janë laborator të ideve të reja novatore dhe studentët janë më të prirur të përqafojnë koncepte të reja dhe të investohen në të mirë të komunitetit.

Si u prit nga universitetet kjo ide? A ishin entuziastë për këtë përfshirje?

Konkursi, dhe në përgjithësi ideja e biznesit social është pritur shumë mirë. Universitetet kanë qenë aktorët e parë, të cilët e kanë mbështetur e përqafuar këtë koncept duke u treguar proaktivë në realizimin e leksioneve të hapura apo konferencave për promovimin e kësaj qasjeje. Ne kemi organizuar aktivitete në disa universitete të mëdha dhe kanë qenë takime të ndjekura me shumë interes nga studentët, pedagogët, media.

Gjatë këtyre takimeve ka pasur diskutime konstruktive dhe kanë shërbyer si katalizator të gjenerimit të ideve të biznesit social.

Në cilat zona mendoni se mund të promovohet dhe të ketë sukses një biznes social?

Lëvizja Gjithëpërfshirëse e Biznesit Social është një program mbarëkombëtar, e orientuar të zgjidh problemet e secilit grup shoqëror duke përfshirë çdo sektorë të ekonomisë. Nuk ka një klasifikim të zonave apo llojeve të biznesit. Një biznes social është i suksesshëm në çdo zonë të Shqipërisë derisa zgjidh një problem social dhe funksionon si biznes duke mbuluar kostot e tij dhe gjeneruar fitim.

Lexova që finalistët do të marrin këshilla nga vetë Muhammad Yunus. Ai do të vizitojë Shqipërinë?

Po, është e vërtetë. Fituesi i çmimit “Nobel” për Paqen do të vizitojë Shqipërinë në datat 21-23 Janar 2013. Gjatë vizitës së tij dyditore do të ketë aktivitete publike, ku Prof.

Yunus do të mbajë fjalimin e tij frymëzues për biznesin social. Vizita e tij do të shoqërohet me lidhjen e marrëveshjeve të bashkëpunimit më aktorë të ndryshëm, do të vizitojë disa nga bizneset sociale të cilat janë ndihmuar nga Yunus Social Business Albania, qoftë në themelimin e tyre apo zhvillimin e nismave ekzistuese.

Midis shumë aktiviteteve që do ndodhin gjatë këtyre ditëve, shumë e rëndësishme do të jetë edhe shpallja e finalistëve të Konkursit të Planeve të Biznesit Social, të cilët do të kenë mundësi të komunikojnë dhe marrin këshilla drejtpërdrejtë nga Prof. Yunus.

Fituesit që do të dalin nga kjo garë disamujore, do të vënë në jetë biznesin e tyre? A do të ketë një financim nga “Yunus” ?

Po, patjetër. Ky është qëllimi final i Konkursit të planit të biznesit Social; të prodhojë ide dhe plane biznesi shumë të mira, të cilat do të kthehen në biznese sociale reale. Pas përzgjedhjes fillestare të finalistëve më 22 Janar 2012, do të vazhdohet më tej më këshillimin dhe trajnimin e finalistëve, në realizimi shumë të mirë të planit të biznesit, dhënia e një fondi fillestar për testimin e idesë së tyre, ku idetë më të mira do të marrin 100% financim. Fituesit, përveç financimit, do të përfitojnë konsulencë biznesi në fillimin e biznesit të tyre dhe më tej në zhvillimin e tij.

A i ka parë frytet e veta deri më tani Lëvizja gjithëpërfshirëse e Biznesit Social ? A ka nxitur aktorë të biznesit që t’i bashkëngjiten kësaj nisme?

Lëvizja është e re dhe ka filluar prej një periudhë 6-mujore në Shqipëri. Normalisht si çdo nisme të re i duhet dhenë kohe së pari që njerëzit të kuptojnë qasjen, sesi funksionon si ide, duke i njohur me eksperiencën në vendet në zhvillim si dhe ato të zhvilluara dhe duke i nxitur që ta përqafojnë si ide.

YSBA që nga krijimi i saj në Shqipëri ka filluar me mediatizimin, promovimin e

MAPO

11

E martë, 18 dhjetor 2012 www.mapo.al

Trajnime me studentët në të gjithë Shqipërinë Erjola Foto, menaxherja e komunikimit në Yunus Social Albania sjell panoramën gjithëpërfshirëse të konkursit dhe pjesëmarrjen e të rinjve në këtë nismë

Është rënë dakord me Universitetin Europian të Tiranës për hapjen e programit të doktoraturës së biznesit social, si dhe do ketë padyshim përfshirje në kurrikula të leksioneve mbi biznesin social në fakultetet e ekonomisë të universitete të tjera, me të cilat jemi ende në bisedime dhe do të finalizohen shumë shpejt.

idesë së biznesit social si dhe ndërgjegjësimin e njerëzve për ekzistencën e tij si dhe për rëndësinë që mund të ketë kjo formë e biznesit për zbutjen e problemeve sociale.

Frytet e para kanë ardhur, vihet re një interes i njerëzve rreth funksionimit të biznesit social si dhe për krijimin e kësaj forme biznesi. Është shprehur interes si nga organizata të mëdha, bizneset e mëdha, individë sipërmarrës që kane vullnetin e mire për të krijuar impakt social.

Kush kanë qenë mbështetësit tuaj deri tani?

Mbështetësi kryesor për implementimin e kësaj lëvizje në Shqipëri është Qeveria Shqiptare. Sigurisht që ka aktore të tjerë që veprojnë në këtë fushe, si OJQ-të që kanë filluar tashmë nisma të ndërmarrjeve sociale, agjencitë e zhvillimit, kompani të mëdha biznesi që operojnë në Shqipëri si dhe sipërmarrës/investitorë që janë të interesuar në këtë koncept.

Cilat janë pritshmëritë tuaja dhe planet për të ardhmen?

YSBA në bashkëpunim me Qeverinë Shqiptare, gjithë aktoret e interesuar në krijimin e impaktit social si dhe zbutjen e problemeve të varfërisë, e mbështesin fort këtë lëvizje duke besuar se sektori i biznesit social do jete një sektor i ri i fuqishëm që do bëjë diferencën në ekonominë shqiptare, duke u përpjekur që, përmes biznesit të zbusë probleme ekzistence sociale apo mjedisore apo edhe varfërinë Disa nga aktivitetet që ju keni planifikuar me universitetet përfshijnë leksione, praktika në inkubator, seminare etj. Po përfshirja në kurrikula e biznesit social apo edhe ndërtimi i departamenteve të biznesit social? Si do të ndodhë kjo? A keni zhvilluar bisedime me hartues të kurrikulave në institucionet arsimore apo në MASH? A mendoni se është i domosdoshëm një profilizim i tillë?

Bashkëpunimi ynë me universitetet ka

filluar që në hapat e parë të implementimit të kësaj lëvizjeje. Besojmë që brezat e rinj duhen mbrujtur me idenë e biznesit social, duke u thënë atyre që do jenë specialistet e ardhshëm dhe sipërmarrësit e rinj, që ekziston edhe një forme tjetër e biznesit veç atyre për të cilat keni lexuar deri tani. Ekziston një formë biznesi që mund të sjellë përfitim jo vetëm për një grup të kufizuar njerëzish, por mund të sjellë një impakt më të gjerë se aq...mjafton që të mos ngeleni brenda kornizës se maksimizimit të përfitimit vetjak.

Ekipi i YSBA tashmë ka zhvilluar leksione të hapura në disa universitete mbi biznesin social. Është rënë dakord me Universitetin Europian të Tiranës për hapjen e programit të Doktoraturës së biznesit social, si dhe do ketë padyshim përfshirje në kurrikula të leksioneve mbi biznesin social në fakultetet e ekonomisë së universiteteve të tjera, me të cilat jemi ende në bisedime dhe do të finalizohen shumë shpejt.

Sa mungon një drejtim social i biznesit në Shqipëri?

Jemi në një periudhë ku donacionet dhe grantet për projektet e ndryshme sociale, kryesisht për OJQ-të sa vijnë e po reduktohen dhe konkurrenca për to sa vjen dhe shtohet. Jemi në një periudhe ku për t’iu përgjigjur problemeve sociale në mënyrë të qëndrueshme duhen gjetur burimet dhe instrumentet e përshtatshme për t’u siguruar vazhdueshmëri këtyre iniciativave. Biznesi social është një biznes i mirëfilltë që gjeneron vetë të ardhura dhe që siguron qëndrueshmëri financiare aktivitetit të përqasjes ndaj një nevoje sociale. Pra, është forma që adreson një problem social duke qëndruar në këmbë vetë, pa nevojën e vazhdueshme për grante dhe donacione nga jashtë. Sigurisht që në këtë moment është shumë i nevojshëm ky drejtim, për ne si individë, për sipërmarrësit e rinj dhe sigurisht edhe për shoqërinë civile që duhet të mbijetojë në mungesë fondesh për zhvillimin e aktiviteteve me objekt social.

Konkursi i Planeve të Biznesit Social ka nisur në 31 Tetor 2012, përmes aktivitetit lançues, të organizuar në Universitetin “Luigj Gurakuqi”, Shkodër e duke vazhduar më tej në të gjitha universitetet kryesore të vendit.

Pjesëmarrja në aktivitete ka qenë e lartë, ndërsa studentë të tjerë që nuk kanë pasur mundësi të marrin pjesë në evente kanë ardhur pranë zyrave tona për të marr më shumë informacion.

Plane biznesi të detajuara janë dorëzuar rreth pesëdhjetë, ndërkohë që presim edhe më shumë në ditët në vazhdim, pasi jemi në proces komunikimi më shumë individë të interesuar.

Konkursi është i hapur për të gjithë studentët, pavarësisht degës apo vitit të studimeve. E rëndësishme është një ide shumë e mirë biznesi, e cila zgjidh një problem social. Ka studentë që kanë aplikuar me më shumë se një ide biznesi dhe ne inkurajojmë çdo studentë që ka një ide për biznes social të na dërgojnë fillimisht idenë e tyre dhe më pas ne do t’i ndihmojmë të plotësojnë planin e biznesit.

Në kuadër të Konkursit, ne kemi zhvilluar takime me studentë në Universitete kryesore, gjithashtu kemi pritur pranë zyrave tona në takime shumë të rinj. Gjatë këtyre takimeve

jemi munduar të qartësojmë konceptin e biznesit social dhe t’i ndihmojmë të përgatisin një plan të mirëfilltë biznesi.

Ka studentë që kanë shpirt sipërmarrës dhe duken shumë entuziastë si në prezantimin e idesë së tyre ashtu edhe në administrimin e biznesit social, duke e konsideruar si vetëpunësimin pas studimeve të tyre. Ndërsa ka edhe raste të tilla, që duan të fillojnë një biznesi social, por për shkak të angazhimeve me studimet kanë krijuar skuadrën e tyre e cila do të merret me administrimin e biznesit.

Aplikimet përfshijnë individë, grupe dhe organizata. Konkretisht, kemi pasur më shumë aplikime individuale, të cilat në një fazë të dytë do të kthehen në grupe për të implementuar idenë e biznesit social. Procesi i aplikimit në Konkurs ka qenë përmes një komunikimi interaktiv, ku fillimisht aplikantët kanë dërguar koncept-idenë e tyre dhe skuadra jonë ka dhënë sugjerime e komente, të tilla për të orientuar planin e biznesit drejt kritereve të përcaktuara, për t’i klasifikuar të gjitha aplikimet të vlefshme. Procesi i aplikimit është hapur në datën 31 Tetor 2012 dhe deri sot janë rreth 50 aplikime të vlefshme dhe jemi në pritje të shumë aplikimeve të tjera këtë javë të fundit.

Aktivitete gjatë konkursit Konferencë kombëtare lançuese, në Universitetin “Luigj Gurakuqi”, Shkodër;

Ka studentë që kanë shpirt sipërmarrës dhe duken shumë entuziastë si në prezantimin e idesë së tyre, ashtu edhe në administrimin e biznesit social, duke e konsideruar si vetëpunësimin pas studimeve të tyre. Ndërsa ka edhe raste të tilla, që duan të fillojnë një biznesi social, por për shkak të angazhimeve me studimet kanë krijuar skuadrën e tyre, e cila do të merret me administrimin e biznesit.

•

Seminar mbi Biznesin Social, pranë Universitetit Bujqësor, Tiranë;

•

Seminar mbi Biznesin Social, pranë Universitetit “Fan S. Noli”, Korçë;

•

Seminar mbi Biznesin Social, pranë Universitetit “Aleksandër Moisiu”, Durrës;

•

Seminar mbi Biznesin Social, pranë Fakultetit Ekonomik, Tiranë;

•

Seminar mbi Biznesin Social, pranë Universitetit “Aleksandër Xhuvani”, Elbasan;

•

Seminar mbi Biznesin Social, pranë Universitetit “Ismail Qemali”, Vlorë;

Ja ç’duhet të dijë një aplikant i konkursit të Biznesit Social •

Finalistët në secilën prej dy kategorive do të shpallen në 22 Janar 2013.

•

Do të vazhdohet më tej më këshillimin dhe trajnimin e finalistëve, në realizimin e planit të biznesit, dhënia e një fondi fillestar për testimin e idesë së tyre, ku idetë më të mira do të marrin 100% financim.

•

Fituesit do të shpallen në një ceremoni publike në Tiranë më 30 Mars 2013. Të gjithë finalistët do të kenë mundësi të prezantojnë publikisht idenë e tyre të biznesit social.

•

Fituesit do të mund përfitojnë investim për planin e tyre të biznesit social, konsulencë biznesi në vazhdimësi si dhe disa prej tyre edhe hapësirë për zyra nga Yunus Social Business Albania.

•

Bizneset sociale më të mira mund të ftohen në Global Social Business Summit 2013, për të prezan-

tuar idetë e tyre tek një audiencë ndërkombëtare, të pionierëve dhe mbështetësve të biznesit social.

•

Për t’u klasifikuar si i vlefshëm, plani i biznesit duhet të përmbushë dy kritere:

•

Të ketë impakt social të matshëm, pra të krijojë vende pune apo zgjidhë probleme të tjera sociale dhe të jetë financiarisht i qëndrueshëm, të mbulojë kostot e veta dhe të gjenerojë fitim.

•

Fituesi i Çmimit Nobel për paqen, Muhammad Yunus do të vizitojë Shqipërinë në datat 21-23 Janar 2013. Gjatë vizitës së tij dy-ditore do të ketë aktivitete publike, ku Prof. Yunus do të mbajë fjalimin e tij frymëzues për biznesin social.

•

Konkursi është i hapur për të gjithë individët, grupet dhe organizatat e ndryshme, kudo në Shqipëri, përfshi çdo sektor

MAPO

12

E martë, 18 dhjetor 2012 www.mapo.al

studimi Raporti i një prej kompanive më të mëdha të konsulencës për menaxhimin e lartë “McKinsey &Company” publikon përfundimin se të diplomuarit janë të papërgatitur për tregun e punës.

Zgjidhja është bashkëpunimi i ngushtë mes universiteteve dhe kompanive.

Bordet e punës në UET duket se janë një formë zgjidhjeje e një problemi që ndihet në mbarë botën

Kompanitë dhe universitetet duhet të bashkëpunojnë për hendekun e përgatitjes P

as një studimi në disa vende të botës, kompania “McKinsey” boton raportin që shumica e të diplomuarve nuk janë të përgatitur për tregun e punës. Sipas këtij raporti, kompanitë duhet të përfshihen më tepër në kurset universitare për të mbyllur hendekun e studimeve dhe për ta bërë më të lehtë rrugën e të diplomuarve drejt punësimit. Më pak se gjysma e të rinjve dhe punëdhënësve besojnë se të diplomuarit rishtas janë të përgatitur për punë, një problem që mund të ndikojë në ngritjen e nivelit të papunësisë për të rinjtë.

Universitetet, gjithsesi, besonin që tre të katërtat e atyre që dilnin nga t o, i sh i n g at i p ë r t r e g u n e punës.“Punëdhënësit, universitetet dhe të rinjtë, jetojnë në universe paralele”, ka dalë në përfundim raporti i McKinsey.“Ata kanë këndvështrime krejt të ndryshme për të njëjtën situatë. ” Studimi analizoi iniciativat nga edukimi-në punësim në 25 shtete dhe përfshiu të rinj, sigurues arsimi dhe punëdhënës në Brazil, Gjermani, Indi, Meksikë, Marok, Arabinë Saudite, Britani dhe SHBA. Papunësia totale mes të rinjve është rritur në 75 milion, sipas Organizatës Ndërkombëtare të Punës ILO, ndërkohë që ekonomia globale ka rënë dhe kriza e borxhit në Evropë është përkeqësuar.

Politikëbërësit në shtete të ndryshme kanë debatuar se si mungesa e aftësive ka kontribuar në këto shifra. Një studim i Chicago Federal Reserve Bank në qershor tha se kishte pak prova që shifrat e papunësisë po qëndronin të larta nga hendeku i aftësive. Por afërsisht 40 për qind të punëdhënësve të anketuar nga “McKinsey”, që nga gushti në shtator, e nxorën këtë si arsyen kryesore

Shembulli i UET

të vendeve bosh të punës.

Raporti i ndau punëdhënësit në tre grupe, bazuar në përfshirjen e tyre në procesin e rekrutimit.“Vetëm një prej tyre, më pak se një e treta e gjithë grupit, kishte sukses në gjetjen e talenteve që donte”, thuhet në raport.“Ajo që dallon këta punëdhënës është që ata kanë marrëdhënie të ngushta me siguruesit e edukimit dhe të rinjtë, duke u ofruar atyre kohë, mjeshtëri dhe para”.

Raporti thotë që sipërmarrësit, pedagogët dhe studentët komunikojnë rrallë. Kjo nënkupton që universiteteve iu duket e vështirë të parashikojnë vendet e punës për të diplomuarit e tyre dhe të rinjtë nuk dinë cilat drejtime të çojnë te punësimi dhe pagat e mira. Për më tepër, vetëm gjysma e të rinjve besojnë se të paguash për shkollën e lartë do përmirësonte mundësitë e

tyre për punësim.

McKinsey thotë se shtetet kanë nevojë të rishikojnë sistemin e tyre arsimor për të parë nëse punëdhënësit në një industri të veçantë që kërkon aftësi specifike duhet të bashkëpunojnë më ngushtë me universitetet.

Ai nxjerr se burimet e kufizuara financiare ose të stafit, mungesa e mundësive të trajnimit dhe ngurrimi i punëdhënësve për të financuar trajnimin përveçse kur ai nuk është shumë specifik, mund të jenë të gjitha barriera për një bashkëpunim më të mirë. Por këto mund të adresojnë përdorim më të mirë të internetit për situata praktike dhe të sigurojnë qëndrueshmëri me kosto të ulët duke prezantuar një standard kurrikule të përmirësuar që do përmirësohej edhe më nga trajnimi i lartë bashkë me punëdhënësit.

Sigurisht problemin e studentëve jo të gatshëm për tregun e punës, skepticizmin e punëdhënësve te të sapodiplomuarit e kemi ndjerë dhe ne. Kompanitë kërkojnë përherë dikë me përvojë dhe kjo bëhet si gjëegjëzë shmangëse përderisa një student nuk ka ku ta ndërtojë këtë përvojë. Nga ana tjetër, vetë studentët janë të ndrojtur para tregut të punës, ndoshta dhe të papërgatitur si duhet, pasi gjithçka kanë pasur deri një çast më parë ka qenë një terren teorik ku sado i aftë të jesh, nuk është e njëjta gjë si me mjedisin e vërtetë të punës.

Prandaj, universitetet po i kushtojnë rëndësi praktikave, por jo vetëm. Një fushatë e fortë bashkëpunimi mes akademisë dhe biznesit ka nisur për të gjetur gjuhën e përbashkët, për t’i përcjellë edhe dijet te studentët në këtë gjuhë, në mënyrë që ata të dinë të shprehen si potencial, kur të ndodhen në dyert e punëdhënësve. Universiteti Europian i Tiranës është një nga ato universitete jopublike në vend i cili ka institucionalizuar këtë marrëdhënie nëpërmjet bordeve të punës. Kjo është konsolidimi i përpjekjes për të përgatitur jo thjesht të diplomuar por persona të aftë për të punuar. Bordet e punës janë grupe të formuara nga përfaqësues të kompanive më të mëdha në vend dhe institucioneve dhe pedagogëve të UET, të së njëjtës fushë. Ato janë tetë po aq sa dhe departamentet e UET. Përfaqësuesit e biznesit dhe institucioneve furnizojnë universitetin me ide dhe kërkesat e tyre konkrete, që përkthehen në kurrikula të reja të cilat përgatisin studentët për këtë treg pune.

Rezultati është largimi nga teoritë e panevojshme dhe hartimi i një kurrikule 100 për qind funksionale që përmban si formimin bazë teorik dhe mjeshtërinë e nevojshme për mjedisin aktual ekonomik në vend, për studentët. Këto borde pune janë funksionale gjatë gjithë vitit, duke qenë se dhe ndryshimi është i vazhdueshëm dhe ekonomia funksionon në një mjedis dinamik të cilit i përgjigjet, në këtë rast, dhe akademia.

Bashkëpunimi universitet-biznes shkon dhe më tej me takime e konferenca të vazhdueshme, por dhe marrëdhënien konstante me punëdhënësit më të fuqishëm. Kjo bën që bizneset të shohin te universitetet mundësinë e sigurimit të kapitalit human cilësor që kanë nevojë dhe studentët më të aftë të kenë më shumë mundësi punësimi. Praktikat, por dhe një panair pune që organizohet çdo vit në UET, vë ballë për ballë punëdhënësit me studentët e viteve të fundit, kryesisht, si një provë gjenerale për këta studentë për të përgatitur një CV, për t’iu përgjigjur një interviste pune e për të rritur shanset e punësimit në të ardhmen. Disa herë këto intervista prove kanë funksionuar të përsëritura në situata reale.

CMYK e martĂŤ, 18 dhjetor 2012 www.mapo.al

MAPO

13

MAPO

14

E martë, 18 dhjetor 2012 www.mapo.al

aktivitete

Forumi synon të bëjë liderët e rinj dhe bizneset për të gjeneruar ide të reja të së ardhmes

Historia e botës në një video-mesazh Data 12 dhjetor e vitit 2012 ka bërë bashkë producentë dokumentarësh, studentë dhe qytetarë të frymëzuar rreth e qark botës, të cilët kanë regjistruar eksperiencën e tyre momentale në një shumësi videosh nga i gjithë planeti. I gjithë ky kontribut grumbullohet për projektin e tretë radhazi të ditës së përvitshme të krijimit mediatik, të quajtur “One Day on Earth” (Një ditë mbi Tokë).

Nga Brenton Kotorri Student, Marrëdhënie Ndërkombëtare, UET

Një forum për të ndërtuar karrierën “Youth and Bussines” ishte forumi i organizuar nga AIESEC Albania, në mjediset e Universitetit Europian të Tiranës më 6 dhjetor. Një aktivitet që bëri bashkë të rinj energjikë që duan t’i japin hov karrierës së tyre të re dhe përfaqësuesve të biznesit.

Nga Jona HOXHAJ AIESEC Albania 150 studentë të përzgjedhur mes rreth 300 aplikantëve, kishin mbushur një prej sallave të Universitetit Europian të Tiranës për t’u njohur nga afër me kompani të mëdha biznesi që operojnë në Shqipëri. Aktiviteti u zhvillua në formë forumi ku përfaqësues të kompanive si Vodafone, Ande-LM, Teleperformanca, Abissnet, Raiffaisen Bank etj., prezantonin misionin dhe vizionin e kompanive dhe të rinjtë u drejtonin pyetje subjekteve që në të ardhmen do të jenë punëdhënësit e tyre.

Të ftuar specialë ishin zv/rektorja për Partneritet dhe Bashkëpunim Ndërkombëtar në UET, Nevila Xhindi, Drejtori i Friedrich Ebert Foundation, z. Frank Hantke dhe përfaqësues nga Yunus Social Business.

Në fund të aktivitetit, studentët dhe përfaqësuesit e kompanive u vlerësuan me çmime simbolike për pjesëmarrjen dhe bashkëpunimin e tyre. Vlera e këtij eventi, - shprehen përfaqësuesit e AIESEC Albania, - është reflektimi i ideve që u këmbyen në këtë aktivitet.

“Youth & Business” ishte i pari event që AIESEC Albania organizoi dhe si i tillë pati vështirësitë e tij të organizimit që nga përzgjedhja e universitetit partner, tek lidhja e bashkëpunimit me Kompanitë, selektimi i studentëve dhe deri tek elementet më të vogla për t’u siguruar që të ishte një eksperiencë që do të lërë një gjurmë në zhvillimin e karrierës tek pjesëmarrësit. Në AIESEC jemi te kënaqur nga realizmi me sukses i këtij eventi, vlerësimet e pjesëmarrësve dhe marrëdhënia e krijuar me mbështetësit tanë, me të cilët shpresojmë në një bashkëpunim të qëndrueshëm dhe të vijueshëm. Ne jemi të bindur që ky do te jete një forum që do ketë vazhdimësi dhe urojme që të gjithë pjesëmarrësit të jenë promovuesit e këtij eventi, duke na mundësuar zhvillimin e tij në cilësi dhe në numër pjesëmarrësish”- u shpreh Elena Pici, zv/presidente e AIESEC Albania dhe organizatore e këtij forumi.

Qëllimi kryesor i forumit “Youth & Business” ishte bashkërendimi i një eksperience të veçante , mes studentëve të rinj e energjikë dhe përfaqësuesve nga bota e biznesit për të ndarë me liderët e te ardhmes trajnime në lidhje me tema aktuale globale si; përgjegjësia sociale, inovacioni, lidershipi dhe sipërmarrja.

“Pjesëmarrjen në këtë forum do ta përfshija në ato aktivitete që kanë zgjatuar pak në kohë por janë afatgjata për benefitet dhe gjërat e përthithura në fund të kësaj eksperience. U njoha nga afër me aspekte të ndryshme të të bërit biznes, si aspekti social dhe investimet në të, si edhe nismat sociale nga Vodafone Albania. Në epokën e informacionit ofrimi i shanseve te barabarta për të gjithë ishte qëllimi i projekteve të realizuara prej tyre si; “hap një dritare”, “world is diferent”, Abissnet na njohu me inovacionin në teknologji dhe aspektin menaxherial, po ashtu edhe Teleperformanca dhe Raiffaisen bank sollën inovacionin mbi produktet bankare dhe konceptin e liderit inovativ. Informacione të tilla ishin të ndryshme nga çfarë kishim dëgjuar apo mësuar me përpara, pasi vinin nga përvoja e drejtuesve të këtyre kompanive. Ishte pozitive të njihje se çfarë kërkojnë punëdhënësit nga të diplomuarit që janë në kërkim të një pune”, - u shpreh Marinela Seitaj, studente e UET-it, e përzgjedhur për të qenë pjesë e këtij forumi.

Organizata nismëtare e këtij forumi “AIESEC Albania”, është një organizatë ndërkombëtare për të rinjtë dhe drejtuar nga të rinjtë me degë në disa shtete të botës.

Deri më tani, ajo ka hapur dy grupe punë, një në Universitetin Europian të Tiranës dhe një tjetër në Fakultetin e Ekonomisë pranë Universitetit të Tiranës. Pjesë e këtyre grupeve janë studentë të huaj dhe shqiptarë nga nëntë universitete.

“Iu bashkova AIESEC-ut për t’u përfshirë më shumë në aktivitetet ekstrakurrikulare e me idenë se do të gjeja një klub studentor që do ta rriste më shumë rrjetin tim.

Pas forumit “Youth & Business”, përshtypjet e mia ishin përtej pritshmërie. Ishte një dite inspiruese. Mundësitë ku mund të përfitosh nga universiteti ku studioj (UET), janë të shumta; nga formimi akademik, kulturor e social.

Bashkëpunimi me AIESEC-un është nga më të frytshmit”- është e mendimit Esmeralda Topuzi, presidente e klubit AIESEC në Universitetin Europian të Tiranës.

AIESEC është organizata studentore më e madhe në botë, e krijuar më 1948-ën dhe operon aktualisht në 113 shtete të botës. Produkti bazë i AIESEC është internshipi, sjelljen e studentëve të huaj në Shqipëri për një eksperiencë pune dhe shkëmbim kulturor dhe dërgimin e studentëve shqiptarë jashtë vendit, për eksperienca praktike dhe impakt shoqëror.

Ky projekt i ideuar në 2008-ën, u zhvillua për herë të parë më 10.10. 2010, duke sjellë një eksperiencë të paprecedentë filmimesh simultane në të gjitha vendet e botës. Këto video së bashku krijojnë një arkiv mbarëbotëror si dhe kompilohen në një film të tërë dokumentar. I dyti event u realizua vitin e kaluar në datë 11.11. 2011 dhe eventi i këtij viti ishte i treti. Në këtë përmbledhje grumbullohet diversiteti, konflikti, tragjedia, apo triumfi e fitorja që ndodhin në një ditë të vetme, të çfarëdoshme të jetës njerëzore.

Qëllimi i këtij projekti nuk është thjesht që njerëzit të vëzhgojnë e dokumentojnë, por mbi të gjitha të marrin pjesë aktivisht për ta shndërruar botën në një komunitet të vetëm. Kështu informacioni është më i shpejtë se kurrë, është direkt dhe real. Universiteti Europian i Tiranës ishte një prej pjesëmarrësve në këtë projekt. Si përfaqësues për një video-mesazh u përzgjodha për të dokumentuar vendndodhjen dhe situatën time në dt. 12.12.2012. Nisa të tregoja se çfarë studioj, cili është qëllimi i studimeve të mia, dilemat dhe konfuzionin që unë kam në këtë moment etj.

Edhe vetë video-mesazhi u strukturua në një rrëfim të konfuzuar si për të treguar se dilemat dhe pikëpyetjet që shoqërojnë sot të ardhmen e pasigurt të të rinjve shqiptarë, zënë një vend të rëndësishëm në vëmendjen tonë të çdo dite. Me këtë pjesëmarrje UET radhitet përkrah universiteteve më prestigjioze nga të gjitha kontinentet.

Një laborator për t’u njohur me praktikat e punës Një workshop i organizuar nga Qendra UET ofroi për studentët e Departamentit të Marrëdhënieve njohjen me metodat e krijimit dhe organizimit të të dhënave dhe i aftësoi në nderimin e një dhome virtuale shtypi. E gjithë kjo në vazhdën e trajnimeve që Universiteti Europian i Tiranës zhvillon për t’i afruar studentët me praktikat e punës Nga Elian Hoxha Student i UET Si ndërtohet një dhomë virtuale shtypi? Cila është metodologjia që duhet ndjekur? Si organizohen të dhënat dhe si analizohen ato?

Këto dhe shumë pyetje të tjera të studentëve të Marrëdhënieve Publike dhe Komunikimit në UET, morën përgjigje nga specialistë të fushës në workshop-in dyditor që u zhvillua në UET në datat 14 dhe 15 dhjetor, “Gazetaria e të dhënave: metodologjia dhe praktika e ndërtimit të një dhome virtuale shtypi”.

Gjatë dy ditëve të zhvillimit të tij, ky aktivitet tërhoqi vëmendjen e studentëve nga të tria ciklet e studimit; Bachelor, Master dhe Doktoraturë, si dhe u ndoq me shumë interes prej tyre. Interes që u vu re në pjesëmarrjen e studentëve, të cilët u njohën nga trajnuesit e specializuar me metodat e krijimit dhe organizimit të të dhënave, të cilat u vijnë në ndihmë gjatë ideimit, përpilimit dhe shkrimit të një lajmi. Rasti studimor që u mor në shqyrtim ishte i ndarë në dy kategori, ku studentët në laboratorin informatik të UET-it fillimisht punuan me mbledhjen dhe klasifikimin e të dhënave dhe në fazën tjetër i analizuan ato dhe nxorën përfundime. Ky workshop u organizua nga Shoqata “Kultura në Lëvizje” dhe Qendra UET, të cilat janë mbështetur nga Universiteti Europian i Tiranës dhe Fondacioni “Shoqëria e Hapur për Shqipërinë”. Aktiviteti u zhvillua në vazhdën e një sërë trajnimesh që Universiteti Europian i Tiranës bashkë me partnerët e tij zhvillojnë për t’i njohur studentët me praktikat e punës.

7465 02

MAPO

e martë, 18 dhjetor 2012 www.mapo.al

13 qershor 2012 www.gazetamapo.com

sociale

MAPO

15

Gjatë 100 viteve të pavarësisë së shtetit shqiptar janë kryer vetëm dy regjistrime, në të cilat përfshihej pyetja mbi përkatësinë fetare: në vitin 1927 ishim 22.3%, ndërsa në 1942, 20.7%

Ortodoksët: Nuk e njohim Censusin, fshehu 17% të besimtarëve Kisha Ortodokse: Sipas të dhënave kishtare që ne disponojmë (regjistrat e pagëzimit, para dhe pas persekutimit, si dhe nga regjistrat e 460 famullive ortodokse në të gjithë vendin) numri i të krishterëve ortodoksë e tejkalon 24% të popullsisë së Shqipërisë Jonida Tashi

Ortodoksët deklarojnë se nuk do t’i njohin rezultatet e Censusit 2011 për përkatësinë fetare të shqiptarëve.

Për të krishterët ortodoksë të Shqipërisë, të dhënat e Censusit 2011 janë tërësisht të pasakta dhe të papranueshme, pasi regjistrimi është kryer në mënyrë të padrejtë. Këshilli Kishtar Kleriko-Laik i Kishës Ortodokse Autoqefale të Shqipërisë, nëpërmjet një deklarate zyrtare të nxjerrë mbrëmjen e kaluar kundërshton të dhënat e Censusit për përkatësinë fetare, duke sjellë shifrat që disponohen për besimtarët. “Të dhënat e fundit, të shpallura zyrtarisht nga INSTAT-i mbi përkatësinë fetare të popullsisë, në Censusin e fundit të vitit 2011 shpallin se të krishterët ortodoksë në Shqipëri janë 6.75%. Pa dyshim bëhet fjalë për një gabim statistikor fare të qartë ose më saktë për një gënjeshtër. E tërë metodologjia që u ndoq për regjistrimin e përkatësisë fetare nuk iu përgjigj aspak metodës elementare objektive që ndiqet në vendet europiane. Për rrjedhojë, një gjë e tillë, fyen jo vetëm të krishterët ortodoksë, të cilët që nga fillimi i shtetit shqiptar janë komuniteti më i madh i krishterë në numër, por edhe të gjithë të krishterët, të cilëve iu zvogëlohet në mënyrë të ndjeshme madhësia nga 31% në 17%. Si përfundim, ky veprim errëson pamjen e përgjithshme të komuniteteve fetare në Shqipëri.

Sipas të dhënave kishtare që ne disponojmë (regjistrat e pagëzimit, para dhe pas persekutimit, si dhe nga regjistrat e 460 famullive orto-

Kryepeshkopi Janullatos dhe kryeministri Berisha

dokse në të gjithë vendin) numri i të krishterëve ortodoksë e tejkalon 24% të popullsisë së Shqipërisë. Me të drejtë mund të ngrihet pyetja: Ku janë mbi 17% e ortodoksëve të tjerë që i fshehu regjistrimi?”- thuhet në deklaratën zyrtare. Ortodoksët deklarojnë se janë lënë jashtë procesit mjaft besimtarë, ndërkohë që edhe ata që kanë marrë pjesë nuk janë regjistruar siç duhet. “Gjatë dy të dielave të fundit, 9 dhe 16 dhjetor 2012, tek ortodoksët pjesëmarrës në meshimet në kishat e Tiranës, Durrësit, Beratit, Korçës, Vlorës, si dhe në qytete të tjera, ndamë pyetësorë në lidhje me Censusin. Rezultatet ishin tronditëse. Anketimit tonë iu përgjigjën me emër, mbiemër dhe adresë 7118 persona. Prej këtyre 2469 persona ose 34,68% deklaruan se u vizituan dhe u pyetën për përkatësinë fetare gjatë Censusit. Ndërsa nuk u vizituan fare nga regjistruesit ose u vizituan dhe nuk u pyetën mbi përkatësinë fetare 4643 persona ose 65,23%. Gjithashtu, 56 persona deklaruan se regjistruesit i shënuan të dhënat me laps ose në një fletore tjetër dhe 11 persona pohuan se

regjistruesit nuk donin ta shënonin fenë ose e shënuan atë pas shumë këmbënguljeje. Për më tepër, kemi dëshmi të shumta se regjistrimi në një pjesë të madhe të tij është kryer nga regjistruesit me shënime në fletore, jo siç e kërkon procedura të shkruhet në pyetësor dhe as nuk janë firmosur nga deklaruesit”, - shkruhet më tej në deklaratë. Duke kundërshtuar shifrën e INSTAT-it se në Shqipëri 6.75 për qind e popullsisë i përket besimit ortodoks, Kisha Ortodokse deklaron se gjatë 100 viteve të pavarësisë së shtetit shqiptar janë kryer vetëm dy regjistrime, në të cilat përfshihej pyetja mbi përkatësinë fetare. “Sipas statistikës së vitit 1927 kemi këto të dhëna: myslimanët sunitë dhe bektashinj përbënin 67,5%; ortodoksët 22,3% dhe katolikët 10%. Ndërsa sipas regjistrimit tjetër të kryer nga autoritetet italiane, në vitin 1942, të dhënat e nxjerra ishin: myslimanë 68,9% të popullsisë (nga të cilët sunitë 54,17% dhe 14,73% bektashinj) dhe të krishterë 31% (nga të cilët ortodoksë 20,7% dhe katolikë 10,3%). Pas persekutimit të gjatë antifetar dhe

Edhe romët kundër Censusit: Nuk jemi 8301 banorë Përfaqësues të komunitetit rom në Shqipëri deklarojnë se nuk do ta njohin Censusin.

Sipas tyre, popullsia rome varion nga 80 mijë deri në 120 mijë banorë Komuniteti rom që banon në Shqipëri e konsideron të shtrembëruar procesin e regjistrimit të popullsisë, dhe për këtë arsye nuk do ta njoh atë. Nëpërmjet një deklarate për shtyp, përfaqësues të këtij komuniteti bëjnë të ditur se popullsia rome në Shqipëri varion nga 80 mijë deri në 120 mijë banorë, dhe jo 8301 sa rezultoi nga Censusi 2011. Ditën e djeshme, disa studentë dhe kryetarët e organizatave rome në Shqipëri bënë të ditur qëndrimin e tyre në lidhje me rezultatet e Censusit, para godinës së institucionit që kreu regjistrimin. Sipas përfaqësuesve të

Përfaqësues të komunitetit rom

komunitetit rom, rezultati Censusit pasqyron me pasaktësi të madhe shifrën e popullatës rome në Shqipëri.

“Ne jemi të bindur se popullsia rome në Shqipëri, nuk është 8.301 banorë.

Organizatat rome nuk janë përfshirë

në procesin e administrimit të Censusit, sidomos në mbikëqyrjen e zbatimit të tij në terren, si dhe pjesëmarrjen në grupin e realizimit të anketës së kontrollit post-Census. Një pjesë e konsiderueshme e komunitetit rom jeton në vendbanime informale dhe karakterizohet nga një lëvizshmëri e lartë migrimi brenda territorit të vendit dhe emigrimi sezonal, sidomos në periudhën maj-nëntor. Zbatimi i Censusit në terren nuk mbuloi të gjitha vendbanimet rome, madje sipas monitorimit të shoqërisë civile rreth 27% e familjeve rome nuk kanë mundur të përfshihen në Census”, - thuhet në deklaratë. Shoqatat shprehen se një pjesë e komunitetit rom nuk i është përgjigjur pyetjes për përkatësinë etno-kulturore, pasi përfaqëson pakicën më të përjashtuar dhe margjinalizuar, e cila zvogëlon gatishmërinë dhe komoditetin për t’i dhënë përgjigje.

Sipas statistikës së vitit 1927 kemi këto të dhëna: • Myslimanët sunitë dhe bektashinj përbënin 67,5% • Ortodoksët 22,3% dhe katolikët 10% Sipas regjistrimit të kryer nga autoritetet italiane, në vitin 1942: • Myslimanë 68,9% të popullsisë (nga të cilët sunitë 54,17% dhe 14,73% bektashinj) • Dhe të krishterë 31% (nga të cilët ortodoksë 20,7% dhe katolikë 10,3%)

ardhjes së demokracisë në vitin 1991, është shumë i qartë për të gjithë në këtë vend ringritja e të gjitha komuniteteve fetare tradicionale, si dhe lulëzimi mjaft i dukshëm i Kishës Ortodokse Autoqefale të Shqipërisë.

Pra është shumë e çuditshme dhe e dyshimtë, përse disa qarqe të caktuara synuan me makinacione të ndryshme të tregojnë se ortodoksët u pakësuan me 2/3-ën”, - vijon deklarata e Kishës Ortodokse. Më tej Kisha deklaron se të gjitha të dhënat mbështesin faktin se nën përqindjet e regjistrimit që përcaktohen si “Nuk u përgjigjën 13,79%” dhe “Besimtarë të pacilësuar 5,49%” ndodhen të krishterët ortodoksë në shumicën e tyre dërrmuese. Sipas tyre, plane dhe veprime të tilla mund të minojnë bashkekzistencën dhe harmoninë fetare për të cilën jemi përpjekur. Kisha Ortodokse është i dyti komunitet fetar në vend që deklarohet kundër Censusit, pas Komunitetit Mysliman. Pak ditë më parë Myslimanët deklaruan se nuk i pranojnë të dhënat e Censusit, pasi nuk janë regjistruar të gjithë besimtarët, madje as kryesia e këtij komuniteti, duke filluar që nga Selim Muça.

AMC sjell zyrtarisht iPhone 5 në Shqipëri AMC njofton se ofron një larmi planesh tarifore të përgatitura posaçërisht për abonentët e iPhone 5 në Shqipëri. iPhone 5 është tashmë i disponueshëm në të gjitha dyqanet AMC në vend dhe mbulohet nga një garanci zyrtare prej një viti. Është e vështirë të besohet se një aparat kaq i hollë mund të ofrojë kaq shumë karakteristika: ekran më të madh, procesor më të shpejtë, teknologjinë më të fundit wireless, një kamera iSight 8 Megapiksel, dhe shumë më tepër. Gjithçka e përmbledhur në një trup të bukur alumini, projektuar dhe prodhuar me një nivel saktësie të pahasur deri tani. iPhone 5 është vetëm 7.6 milimetra i hollë dhe peshon vetëm 112 gramë. Një model i tillë arrihet vetëm duke u kujdesur për çdo detaj, madje edhe për detajet që nuk

shihen. Drejtori Ekzekutiv i AMC, zoti Dimitris Blatsios, tha me këtë rast se “AMC, si pjesë e gjigantit botëror të telekomunikacionit Deutsche Telekom, është pararendëse në sjelljen e teknologjive të reja të standardeve ndërkombëtare në vend. iPhone 5 është një produkt ikonë që tashmë vjen zyrtarisht ne Shqipëri dhe ekskluzivisht nga AMC. Kompania jonë do t’u ofrojë gjithmonë abonentëve të saj produktet dhe shërbimet më cilësore, që ndihmojnë në përmirësimin e jetës së tyre”. iPhone 5 shoqërohet me plane tarifore tërheqëse dhe me internetin më të shpejtë AMC 3G, në mënyrë që çdo përdorues të marrë përvojën më të mirë të mundshme nga zhvillimi i madh që ka njohur iPhone që nga modeli i tij i parë.

OpEd

16

MAPO

E martë, 18 dhjetor 2011 www.mapo.al

Opinione dhe Editoriale

01

E fundit, por jo më e pakta, shmangi klishetë si kolerën.

02

Kurrë mos mendo se e dukshmja është e vërtetë.

03

E drejta për të bërë diçka nuk do të thotë se ta bësh është e drejtë.

Nga Bujar Kapexhiu

William Safire,

shkrimtar amerikan

E ardhmja mund të jetë online, por…

T

errenin mediatik ka filluar ta infektojë një dyshim i tmerrshëm. Ky dyshim e merr teorinë më të zakonshme për jetën e një gazete dhe i var sipër një pikëpyetje të madhe. Na thuhet pa pushim që gazetat, siç i njohim ne, janë në një periudhë tranzicioni, po ecin drejt kalimit të plotë dixhital në internet, në tablete, në celularë, madje edhe në pajisje që nuk janë shpikur ende. Ka dritë në fund të një tuneli të gjatë pasigurie, një tranzicioni jetësor.

Megjithatë, supozoni, vetëm supozoni, që nuk ka të tillë dritë.

Lexuesit që lexojnë shkrimet online, me siguri i kuptojnë disa prej pikëpyetjeve me të cilat kemi të bëjmë këtu: reklama me çmime shumë më të lira sesa në shtyp, sepse hapësira kibernetike është e pafundme dhe për rrjedhojë edhe pafundësisht në dispozicion; përpjekje tabletesh si Daily e Rupert Murdokut, të cilat fillojnë me një shpërthim publiciteti e pastaj veniten në heshtje; aplikime telefonash që duken tmerrësisht premtuese deri në çastin kur provon të vendosësh një pagesë të rregullt për to.

Asnjë nga sa më sipër nuk do të thotë se në internet nuk bën dot para. Ka faqe e operatorë që tashmë e bëjnë këtë. Ama kur vjen puna te një gazetë mesatare që iu drejtohet të gjithëve dhe mendon rrugën normale drejt mbijetesës? Harroje!

Në pamje të parë, marrëdhënia shkak-pasojë duket tërësisht e qartë. Tirazhi i gazetave kombëtare që paguhen bie nga 13 milionë në 9 milionë brenda dy dhjetëvjeçarësh.

Përdorimi në internet i flluskave të lajmeve kërcen nga hiçi në afro 4 milionë vizita unike në ditë (në rastin e Daily Mail, ndërkohë që Guardian korr frytet e përgjimit të telefonave). Një krah ngjitet lart dhe tjetri bie poshtë. Ekuacion i thjeshtë, apo jo? Megjithatë, shikoni më nga afër.

Marrim të përditshmet falas; ato që, për shembull, kanë kontribuar shumë për rënien e tirazheve në Londër. Shihni 750,000 kopje të Metro çdo mëngjes, plus 100,000 kopje të City AM, plus 750,000 kopje të Evening Standard. Shikoni se ç’lexojnë njerëzit në tren apo autobus. Njerëzit nuk rrinë ulur me një iPad: në fakt, janë duke shfletuar material leximi që nuk iu ka kushtuar asgjë. Nuk është se po mbaj leksionin e zakonshëm për vdekjen e gazetave. Po flas thjesht për shtypin falas që po i zë vendin shtypit të kushtueshëm.

Edhe shpenzimet, sigurisht, janë një tjetër faktor. Një stërlinë në ditë për gazetën e preferuar çdo mëngjes,

koment

Peter Preston

Në pamje të parë, marrëdhënia shkakpasojë duket tërësisht e qartë. Tirazhi i gazetave kombëtare që paguhen bie nga 13 milionë në 9 milionë brenda dy dhjetëvjeçarësh.

Përdorimi në internet i flluskave të lajmeve kërcen nga hiçi në afro 4 milionë vizita unike në ditë (në rastin e Daily Mail, ndërkohë që Guardian korr frytet e përgjimit të telefonave). Një krah ngjitet lart dhe tjetri bie poshtë. Ekuacion i thjeshtë, apo jo?

Megjithatë, shikoni më nga afër.

Marrim të përditshmet falas; ato që, për shembull, kanë kontribuar shumë për rënien e tirazheve në Londër.

plus nja dy të tilla të dielën, plus një apo dy revista për familjen? Të themi 600 apo 700 paund në vit. Në mes të një shtrëngimi të madh financiar, dhe ky është zë jo i vogël në buxhet, sa më pak kopje të shiten – shto edhe katastrofa të llojit News of the World – aq më pak agjentë shtypi mund të mbijetojnë. Nuk është e lehtë të blesh diçka që nuk e gjen dot kollaj.

Edhe shifrat që i hedhin të gjitha gazetat në një thes sikur të jenë e njëjta gjë, mund të na ngatërrojnë.

Kthehuni në botën përpara internetit. Në gusht 1970, gazeta Daily Mirror shiste 4,486,693 kopje në ditë dhe gazeta Daily Express shiste 3,605,883. Dhjetë vite më pas, shifrat ranë në 3,624,575 kopje dhe 2,224,651 kopje përkatësisht. Në gusht 1990, shifrat ishin 3,121,050 kopje dhe 1,608,361 kopje. Imagjinoni 3.5 milionë kopje të zhdukura në dy emrat më të mëdhenj të kohës së vet në 20 vjet mizorë; ama, mos ia vishni mallkimit të internetit. Sepse ky nuk ekzistonte ende. Dhe disa gazeta Mail, Mail on Sunday, FT, Times – vazhdojnë të shesin po aq në mos më shumë sot se sa në vitin 1990. Prandaj, lëvizjet në “sektor” mund të na ngatërrojnë pakëz. Gjithsesi, kjo s’do të thotë që prirja e përgjithshme e shitjeve nuk është në rënie, me 5% apo 6% në vit.

Ndërkohë, e përgjithshmja nuk është edhe e veçanta – as nuk ka ndonjë ndërlidhje bindëse mes kërcimeve dhe të ardhurit rrotull në tirazhe.

Gazeta Mail, me 80 milionë vizitorët e vet unikë online, vazhdon të mbahet edhe në shtyp; ndërkohë gazeta Express, e cila nuk bën ndonjë përpjekje me faqen e internetit për t’ia vlejtur, po tkurret dita-ditës.

Prandaj, çfarëdo “tranzicioni,” kurdo që të vijë dhe nëse vjen, duket i pasistemuar dhe i paparashikueshëm. A po merr fund gazeta Mail e shtypur? Aspak. Po varianti i saj online, po i shkon pas? Po të shohësh që gjithë ata vizitorë unikë tërheqin vetëm 18 milionë paund në vit në reklama, atëherë jo. Po gazeta Daily Telegraph, a sheh ndonjë të ardhme pa u shtypur tani që ka një investim të madh në internet? Jo. Çdo gazetë ka përqasjen e vet ndaj së ardhmes dhe një recetë të ndryshme për të mbijetuar (ndërkohë që as recetat e vjetra të bazuara mbi animet politike – një majtas, një djathtas, etj. – nuk janë të tepërta). Është qetësuese të flasësh për prirjet e industrisë dhe përqindjen e audiencës së përgjithshme. Kompania botuese Trinity Mirror ka vite që e bën për të bindur investuesit se gazetat e saj kombëtare po ecin më mirë se mesatarja. Megjithatë, nuk

Filluan dorëheqjet duhen shumë mend për të kuptuar të gjithë panoramën. Përkundrazi, ka shumë pasoja të tjera, më të thjeshta, për t’u marrë parasysh.

Gazeta Atlanta Journal-Constitution (sa për të përmendur një emër jo të vogël) ka probleme me burimet financiare. Për të shkurtuar shpenzimet, ka vendosur të mos e dërgojë gazetën në zona të largëta. Kjo do të thotë që tirazhi bie më shpejt se kurrë, çka nga ana tjetër, largon paratë e reklamave. Gazeta e vjetër Constitution nuk është se i kishte punët shumë keq derisa vendosi t’i përkeqësonte gjërat.

Jo: faktet e supozuara lidhur me tranzicionin mund të jenë të mjegullta madje edhe mistike. Për më tepër, shifrat nuk përputhen gjithmonë. Nëse prodhon gazetën New York Times të themi, me 1,100 gazetarë që janë pjesë e personelit (thuajse dyfishi i normës së gazetave Telegraph, Times apo Guardian) atëherë ata reporterë, komentatorë, e korrespondentë – të integruar në mënyrë të tillë që të shërbejnë edhe për gazetën e shtypur edhe për faqen e internetit – përbëjnë një shpenzim kritik.

Janë ata që mbartin ekspertizën që të duhet dhe për të cilën mund të kërkosh para. Në çdo media ka nevojë për byrotë dhe specialistët jashtë vendit. Për kosto të tilla si zor të përdorësh dot gërshërët.

Iluzioni i tranzicionit është një operacion që në fund do të jetë vetëm dixhital dhe ku kostot e larta të industrisë për letrën dhe shtypjen – ndoshta 60% e faturës së prodhimit – teorikisht do hiqen. Por si funksionon kjo në një epokë ku shtypi dhe strukturat e çmimeve i përkasin historisë dhe paratë e nevojshme i sjellin reklamat shumë më të lira dhe pajtimet? Mirëpo kudo që të hedhësh sytë në botë aktualisht nuk shikon të krijohen të ardhurat e domosdoshme. Faqja Huffington Post, e cila ia ka kaluar shifrave të New York Times për numrin e vizitorëve unikë, ia del të punësojë vetëm një të dhjetën e gazetarëve të saj – dhe prapë nuk i paguan dot kontribuuesit.

Aksesi falas i ndihmon të ardhurat nga reklamat, por nuk mjafton; pajtimet e paguara janë kontribut, por as nuk i afrohen shumës që duhen.

Edhe një sipërmarrje fitimprurëse lajmesh si Politico, faqja e specializuar për të apasionuarit e politikës në SHBA, mbështetet në variantin e shtypur dhe reklamat për t’ia dalë. E njëjta gjë është e vërtetë edhe për faqet e specializuara e të suksesshme të Wall Street Journal dhe FT. Këto lulëzojnë sepse janë të lidhura me

gazeta të shtypura që udhëheqin tregjet. Dy mediat mund të rriten edhe në të njëjtën kohë, siç ndodh tek WSJ. Ndoshta po të shohësh modelin Bloomberg ose Thomson Reuters, ka jetë pas shtypit. Por kjo është pesha që duhet t’iu veshësh shërbimeve të caktuara për audienca të caktuara.

Një gazete të përditshme të përgjithshme – që përfshin gjithçka – i duhet të përballojë një strukturë kostoje gjigante nëse i duhet të kalojë tërësisht online. Për tranzicionin mund të flasim plot emocion. Ama, të flasësh ftohtë, brezi tjetër i biznesit të lajmeve mund të duhet të kërkojë një rigjenerim tërësor.

Po, mund të fitosh para nga shërbimet e posaçme. Politico mund ta bëjë këtë duke vënë në shënjestër politikanë të fuqishëm. Forbes.com vë në shënjestër organizatorët e konferencave ndërkombëtare. Auto Trader në Britani është e lidhur fort me tregun online të makinave të përdorura (aktualisht në tranzicion nga shtypi). Ka shumë ide të mira dhe ka edhe plot mundësi.

Megjithatë, supozoni – siç kanë filluar të bëjnë shumë – se po shikoni peizazhin dixhital në zhvillim dhe ngrini pyetjen bazë anasjelltas. Po të dinit atë që dini tani, a do ta kishte shpikur kush gazetën, në vend të shërbimeve të lajmeve që ofrohen falas në internet (BBC e para) dhe një pafundësi faqesh të specializuara që përdoruesit të ndjekin ato që iu interesojnë, nga fondet tek çiftet e njerëzve të famshëm? Dhe, në shumicën, edhe pse jo në të gjitha rastet, përgjigja do të ishte jo: nuk do të ishin shpikur gazetat, me mbulimin pashmangshmërisht të gjerë të temave dhe një barrë po aq të pashmangshme kostosh. Në fund fare – për fat të keq të gazetës së mbaruar e të marrë fund Daily të Murdokut – a do e shpiknit një gjysmë gazetë vetëm për përdoruesit e tableteve?

Tranzicioni, në kuptimin qetësues dhe të tipit “jeta vazhdon”, ndoshta është iluzion. Por duhet menduar jashtë të zakonshmes.

Duhet menduar për përmbysje të paparashikueshme, transformim me rrënjë, dhe pa ndonjë axhendë të përcaktuar; një ritëm ndryshimi që të lë pa gojë e të gënjen. Duhet të mendoni për një revolucion të cilit i kemi parë veç një cep. *Medi@Link është revistë online e Institutit Shqiptar të Medias.

E martë, 18 dhjetor 2011 www.mapo.al

MAPO

17

Pse e shmangin amerikanët Albin Kurtin “Dëshmitë e fuqishme kundër Kurtit dhe arrestimi i tij janë lajm i mirë për Kosovën. Ngjarjet e 10 shkurtit ku humbën jetën dy njerëz si rezultat i taktikave të dhunshme të Vetëvendosjes dhe dëshirës së tyre për konfrontim […] tregojnë se Kurti është i rrezikshëm për sigurinë publikë në Kosovë. Ne përkrahim mbajtjen e tij në burg”, - këto ishin fjalët e Ambasadores Tina Kaidanow, nëse u besojmë raporteve konfidenciale të botuara nga Wikileaks nga 2007. Pas detyrës në Kosovë, Ambasadorja luajti rolin e rëndësishëm të Zëvendës-asistentsekretares së Parë të Shtetit të angazhuar për Europë dhe Euro-Azi. - “Nuk i kam takuar dhe nuk do t’i takoj”, ishte refreni i Ambasadorit Chris Dell sa herë që pyetej nga gazetarët kosovarë se a do t’i takojë liderët e Vetëvendosjes. Ambasadori Dell shkoi, u emërua si Zëvendës-komandant i misionit ushtarak amerikan në kontinentin e Afrikës, diplomati parë civil në këtë rol të rëndësishëm, duke marrë parasysh luftën kundër piraterisë, misionin në Mali dhe zhvillimet e papritura të Pranverës Arabe.

- “Nuk mund të pajtohem me taktikat e kërcënimeve dhe dhunës [si dhe kërcënimeve ndaj ish-shefes sime Sekretares Albright]. Nuk mund të takohem me një Lëvizje e cila vepron me taktika të tilla” - janë fjalët e Ambasadores së re amerikane në Kosovë Tracey Ann Jacobson, një diplomate të shquar karriere e cila deri vonë është munduar shumë të rrijë jashtë debateve interne politike kosovare.

- Sekretarja e Shtetit Hillary Clinton bëri së fundi një vizitë në Kosovë dhe u takua me secilin lider politik në Kosovë, prej Kryeministrit Thaçi e deri tek përfaqësuesit e partive minoritare, prej Pacollit e deri te Isa Mustafa.

Me Albin Kurtin nuk u takua edhepse qëndroi dy ditë të tëra në Kosovë, duke i bërë nder një shteti të vogël në mes të agjendës së ngjeshur me ngjarjet në Siri, uraganit Sandy dhe fushatës elektorale amerikane. Tashmë po përflitet se kjo zonjë mund të bëhet edhe Pres-

identja e parë femër Amerikane pasi që sot është ndër personalitetet më të popullarizuara politike në skenën amerikane.

Pra s’do mend dhe s’ka asnjë fije dyshimi se qëndrimi i SHBA’ve ndaj Vetëvendosjes nuk është vetëm mllef i një personi, apo rezultat i propagandës së PDK apo “keqinformimit” (paramendoni vetëm, State Department qenka i keqinformuar?!). Ky refuzim komplet dhe total i secilit diplomat amerikan që të ketë çfarëdo lidhje publike, qoftë edhe shtrëngim duarsh, me liderin e një partie kosovare është një politikë e vazhdueshme, e bazuar në inteligjencë dhe e rrënjosur në definimin preciz dhe afatgjatë të interesave kombëtare amerikane vis-a-vis Kosovës. Këtë nuk e them une. Kjo thuhet prej atyre që përfaqësojnë Amerikën. Që ta citoj edhe një herë Ambasadoren Kaidanow “Politikat e Kurtit jo vetëm që janë të rrezikshme, ato janë vdekjeprurëse”.

Ndoshta e kam gabim, por në kokën time dhe në zemrën time dhe me bindjen time më të thellë, besoj se SHBA, populli amerikan i përfaqësuar nga qeveritë suksesive republikane dhe demokrate ishin partneri, miku, mbështetësi dhe aleati më i rëndësishëm i shqiptarëve në modernitet dhe Kosovës në veçanti. Nëse merren parasysh niveli i ndihmave bilaterale, angazhimit ushtarak dhe investimeve, Kosova për kokë banori është përfituesi më i madh i ndihmës amerikane në histori, krahasueshëm vetëm me marrëdhënien e veçantë që SHBA-të kanë me shtetin e Izraelit. As më pak e as më shumë, ky grusht njerëzish që kemi, me tërë fukarallëkun material e intelektual, me kurrfarë resurse atraktive të tipit të naftës apo pozitës së veçantë gjeografike, kemi qenë përfitues më të mëdhenj në histori të Amerikës së ndihmës së tyre.

Më bën të rrëqethem kur mendoj se sa e rëndësishme është Amerika për neve, ashtu sië jam rrëqethur sa herë që kam lexuar vargjet e Fan Stilian Nolit “Do të ndihim pa kursyer / Për ty, nëna jonë e vyer / Që me drit’ e nder të

thurësh / Dhe me bijt’ e tu të mburresh / Cila nënë lyp paranë? / Cilët bij me shpirt s’i dhanë? / Mbaju nënë mos ki frikë / Se ke djemtë në Amerikë!”

Kam arsye personale të adhurimit të Amerikës ashtu siç ka çdo kush që e konsideron veten shqiptar dhe çdo kush që e do Republikën e Kosovës si republikë të shqiptarëve, serbëve, romëve, myslimanëve, krishterëve, hebrenjve. Hera e parë kur e kam parë fragjilitetin e prindit, babës tim të ndjerë është kur pat hëngër dajak nga polici serbe me rastin e vizitës së kongresmenit Tom Lantos, të vetmit të mbijetuar të Holokaustit që ka shërbyer ndonjëherë në Kongres amerikan. I njëjti i cili për Kosovën ka thënë që më 1988: “Rrallëherë gjeni në tërë faqen e botës një popull më pro-demokraci dhe proAmerikë se populli i përvuajtur i Kosovës”. Portreti i tij është ndër portretet e rralla (me një qen të bardhë “pudllicë”) në dhomën e Komitetit për Punë të Jashtme të Kongresit (ku Engeli i madh – ai i Kosovës e i Izraelit - u përzgjodh këtë muaj të jetë Demokrati më i lartë në këtë Komitet.)

Isha vetëm 16 vjeç kur u ftova nga një organizatë kongresistësh në një konferencë liderësh të rinj nga bota, kur takova Senatorin Ted Keneddy dhe kur u magjepsa me mrekullinë e demokracisë amerikane. Si të gjithë ne, kam qarë e kam qeshur kur i kam parë bombarderët amerikanë, aq saktësisht të quajtur si engjëj, tek niset nga bazat angleze për ta ndërprerë gjenocidin në përgatitje. Pas luftës, senatorët kryesorë amerikanë na kanë qëndruar pranë (dhe po ashtu nuk di a të qaj a të qesh, sa herë e shoh Senatorin Schummer në YouTube tek mbledh para për katedralen e të shenjtës Nënë Terezë, dhe flet se Amerika ka nderin ta ketë mundësuar që populli i Kosovës ta valon flamurin e Kosovës mbi tokën e lirë të Kosovës).

Ne jemi, se Amerika është.

Ne nuk do të ishim, po të mos ishte Amerika. Ose do të ishim, por të shpërndarë e të vrarë, nomadë tragjikë të modernitetit.

koment

Petrit Selimi

E përmenda disa herë Izraelin sepse në Izrael partitë politike janë shumë agresive ndaj njëra-tjetrës, më shumë se në shumë demokraci perëndimore. Janë të flakët dhe akuzojnë dhe abuzojnë me fjalët më të rënda njëra-tjetrën. Ka parti liberale që marshojnë me gejat në Tel Aviv dhe parti ultra-ortodokse që s’e lëvizin gishtin në Shabat, me ditë që edhe bota rrotullohet. E ja që secila parti izraelite, pavarësisht majtizmit a djathtizmit, fesë, gjeografisë, nivelit të korrupsionit, vlerave te proklamuara, e konsiderojnë Amerikën dhe Qeverinë amerikane si partnere të padiskutueshme të përhershme të shtetit të tyre. Mburojë dhe shpatë. E dinë se SHBA nuk do t’i tradhtojë se Amerika nuk e tradhton veten.

Prandaj Vetëvendosja ka problem. Është partia e vetme shqiptare, pos asaj Partisë së Punës vetë-gjenocidale të Enver Hoxhës të mbrapshtë dhe tragjik, që është në marrëdhënie antagoniste me Amerikën. Badihava proklamojnë “marshallët e Vetëvendosjës” (citat tjetër Amerikan nga WikiLeaks) se besojnë në “principe amerikane” apo në “popullin amerikan”. Këto janë sintagma të cekëta dhe të pavlefshme. Loja fjalësh që i kanë qejf liderët e Vetëvendosjes (e që nuk janë “lojna” hiç se mbjellin urrejtje, përçarje dhe vëllavrasje). Idealet e Amerikës dhe interesat kombëtare amerikane përfaqësohen nga State Departamenti, Pentagoni, Thesari, FBI, CIA, Presidenca, Kongresi, you name it - pra sistemi qeverisës amerikan.

Nuk mundesh të jesh pro-Amerikë e të jesh sistematikisht dhe vazhdueshëm dhe papendueshëm kundër secilës politikë amerikane në Ballkan nga një kënd i diskursit vetëviktimizu-

es kuazi-fetar (prej Rambuillet, Ahtisaarit, procesi i reformave të FSK, sulmeve ndaj Presidentes Jahjaga, vetë flamurit republikan të Kosovës e deri tek investimet private amerikane). Po të ishte mospajtuese me një politikë apo element, edhe do të ju falej, por Vetëvendosja ka qenë konsistent kundër SECILES shtyllë qendrore të politikës së jashtme dhe interesave nacionale të Amerikës në Kosovë.

Dhe jo vetëm aq.

Duke nënvleftësuar dhe duke atakuar politikat amerikane në Kosovë, duke mbjellë farën e poshtër të dyshimit në intencat amerikane në Kosovë, duke krijuar huti me komente të fëlliqta në portale online, duke përdhosur emrat e miqve më të shenjtë amerikanë, Vetëvendosja si rrallëherë kush në historinë tonë, bëhet pol i sjelljes thellësisht anti-shqiptare dhe anti-kosovare.

Nuk është Xhabiri më pro-Amerikan se tjerët (edhe aman burrë shko në burg se na korite të gjithëve). Nuk është PDK ndonjë bastion e as pionier i pazëvendësueshëm i amerikanizmit (siç nuk janë vitet e kaluara në burg të Albinit dëshmi e patriotizmit). Qeveritarët kosovarë që janë të përfshirë në korrupsion, hajni, nacionalizëm patetik nuk janë armiq më të vegjël të Kosovës dhe Amerikës. Jo. Jo. Nuk është poenta aty.

Poenta është se Kosova, si Izraeli, nuk ka jetë dhe dritë, mbrojtje dhe zhvillim pa Shtetet e Bashkuara të Amerikës.

Sa ma shpejtë ta kuptojë Albini këtë, e kjo kuptohet vetëm kur përkrahen vijat e trasha të proceseve EuroAtlantike me dialogun me fqinj si thelb të saj, aq më mirë për te, për lëvizjen e tij të dëmshme dhe “vdekjeprurëse” (citat pra ky direkt i State Department) si dhe tërë popullin e Kosovës. Shqiptarë, serbë, romë, boshnjakë, strejt, gej, kuq, zi, bardh e kaltër. *Autori është Zëvendësministër i Jashtëm i Kosovës. Opinionet janë personale dhe nuk përfaqësojnë institucionin. Botuar fillimisht në Express-in e Kosovës.

Dita e Migrantëve dhe Shqipëria 18 Dhjetori, Dita Ndërkombëtare e Migrantëve, sjell në vëmendje të gjithë migrantët, si pjesë e pandarë e historisë së globit, pjesë e zhvillimit të jetës që në fillesat e saj. Shpjegimi është i thjeshtë: fjala migrim nënkupton lëvizje dhe lëvizje do të thotë zhvillim, por të kujtosh migrantët do të thotë të kujtosh përpjekjet, sakrificat, kontributet e tyre në çdo shoqëri ku ata integrohen dhe nga vijnë, do të thotë të njohësh dhe të respektosh të drejtat e tyre në mbarë botën.

Kjo datë është e lidhur me 18 Dhjetorin 1990, ditën kur Kombet e Bashkuara miratuan Konventën për të Drejtat e Punëtorëve migrantë dhe anëtarëve të familjeve të tyre, e cila përcakton të drejtat e migrantëve në botë, pavarësisht nga statusi i tyre. Kjo Konventë (ratifikuar edhe nga vendi ynë), u bën thirrje qeverive për të përcaktuar politikat e migrimit duke u bazuar në respektin për të drejtat e njeriut dhe sundimin e ligjit. Ajo përcakton dispozitat për të luftuar abuzimin dhe shfrytëzimin e punëtorëve migrues dhe anëtarët e familjeve të tyre gjatë gjithë procesit të migracionit. Duke vlerësuar rëndësinë e kësaj Konvente, si dhe numrin në rritje të migrantëve në mbarë botën, Kombet e Bashkuara vendosën më 4 Dhjetor 2000 që kjo ditë të jetë Dita Ndërkombëtare e Migrantëve.

koment Zhaneta Vreto Prifti*

Migrimi ka qenë historikisht shprehje e vullnetit të njerëzve për të jetuar një jetë më të mirë, pavarësisht nga sakrificat, duke përfshirë jo vetëm njerëz, vende, popuj, por edhe politika nga menaxhimi i të cilave varet nëse ky fenomen ndikon pozitivisht apo negativisht në zhvillimin ekonomik dhe social të popujve dhe kombeve.

Migrimi është një proces i ndërlikuar shumëpalësh, duke tejkaluar kufijtë ndarës dhe duke u kthyer në një fenomen që tashmë i përket jo vetëm vendeve të origjinës dhe atyre të destinacionit, por një çështje që i përket të gjithë globit. Migrimi nuk duhet të konsiderohet thjesht si një ngjarje me ndikime pozitive apo negative në jetën e një familjeje, shoqërie apo kombi, ose që mund të etiketohet vetëm si proces që sjell zhvillim apo të kundërtën. Ne mbështesim fort në filozofi dhe në të gjithë sistemin tonë migrator se migrimi mund të promovojë progresin ekonomik dhe social të vendit tonë, vetëm nëse i gjithë procesi menaxho-

het më së miri, nga ne dhe në bashkëpunim të ngushtë me vendet pritëse.

Nëse do t’i ktheheshim një analize më të hollësishme të migracionit shqiptar, rezulton se kanë qenë të shumta arsyet, si ato ekonomike, për mbështetje financiare të familjes, kushte më të mira pune, kushte më të mira jetese, kushte më të mira arsimimi për veten apo për pjesëtarët e tjerë të familjes, si edhe për shkak të sigurisë në vend në periudha të caktuara.

Megjithë vështirësitë e hasura që prej fillimeve të tranzicionit e në vazhdimësi, për shkak të shfaqjes së dukurive të panjohura më parë për shoqërinë shqiptare, mungesës së legjislacionit, kapaciteteve njerëzore dhe institucionale, sot menaxhimi i migracionit njeh progres jo vetëm në këndvështrimin e zhvillimit të politikave kombëtare, por edhe si pjesë e atyre europiane dhe globale. Ky progres reflektohet në hartim e legjislacioni, hartim strategjish dhe plane veprimesh, në përputhje me marrëveshjet dhe Konventat ndërkombëtare që kanë bërë të mundur arritje të rëndësishme në menaxhimin e shumë çështjeve që lidhen me migracionin në kontekstin e aspektit shumëdimensional që ato përbëjnë.

Në kuadrin e integrimit europian, ratifikimi i një sërë instrumentesh ndërkombëtare, tërheqja e sa më

shumë aktorëve në menaxhimin e politikave migratore, ka bërë të mundur gjithashtu që migracioni të luajë një rol të rëndësishëm në zhvillimin e vendit, jo vetëm në zhvillimin ekonomik dhe përmirësimin e jetës së familjeve shqiptare, nëpërmjet menaxhimit të remitancave, por edhe tendencës për tërheqjen e migrantëve të suksesshëm, apo studentëve, që quhet ndryshe “tërheqja e trurit’.

Në Strategjinë Kombëtare për Migracionin shprehet qartë që migracioni ka ndikuar jo vetëm në stabilitetin ekonomik të vendit, duke ulur nivelin e papunësisë dhe përmirësuar kushtet social-ekonomike të vendit, por me kthimin e migrantëve, fenomen ky në rritje kohët e fundit, ai luan një rol të rëndësishëm në rritjen e nivelit kulturor si pasojë e transmetimit të kulturës dhe vënien në përdorim të kapaciteteve të fituara në vendin ku kanë jetuar dhe punuar.

Rikthim i vullnetshëm i migrantëve do të thotë rikthim shpresash për një jetë më të mirë, rikthim dëshirash për të punuar dhe jetuar në vend, por njëkohësisht rritje impenjimesh dhe sfida për t’u përballuar nga ana e Qeverisë në menaxhimin e politikave migratore për plotësim kushtesh dhe krijim fasilitetesh mbështetëse për riintegrimin dhe përmirësimin e jetës së familjeve

shqiptare. Masat që po ndërmerren kohët e fundit nga Qeveria shqiptare do të bëjnë të mundur krijimin e barrierave për largimin e përhershëm të trurit nga vendi ynë dhe krijimin e mundësive për kthimin virtual dhe fizik të kapitaleve më të kualifikuara njerëzore dhe vënien e tyre në funksion të zhvillimit ekonomik dhe social të vendit.

Lëvizja pa viza në zonën Schengen, realizimi i ëndrrës së gjithë shqiptarëve, përbën një nga arritjet që tregon se menaxhimi i politikave migratore shqiptare ka hyrë në rrugën e duhur dhe se sfida të reja mbeten të përballen në këtë fushë. Çdo veprim që do të cenonte këtë arritje do të përbënte zhgënjim dhe hap mbrapa në rrugën e pakthyeshme të integrimit të Shqipërisë në Europë.

Analiza e drejtë e politikave migratore çon padyshim në një apel që na drejtohet të gjithëve, por kryesisht politikëbërësve për të qenë po aq fleksibël, kërkues, të baraspeshuar dhe praktikë sa ç’janë në themel migrantët dhe pjesëtarët e familjeve të tyre. Është kjo një nga arsyet që politikat migratore përbëjnë sot një nga fushat ku është fokusuar politika shqiptare, për përshpejtimin e proceseve integruese të vendit në Europë. *Shefe e Politikave Migratore në MPÇSSHB

18

MAPO

E martë 18 dhjetor 2012 www.mapo.al

Dossier

Si u bë i njohur Ramë Habili për vrasjen e Kajo Karafilit

R

amazan Habili ishte nga Habilajt e Kavajës, i biri i Abaz Habilit, oficer kreshnik i Monarkisë së Mbretit Zog, familje e pasur dhe me emër në gjithë krahinën e vet, bajraktar, pjesëmarrës në mbrojtjen e organizuar në 7 prill 1939, i paangazhuar me ndonjë krah politik deri në shtator të vitit 1943. Pas kësaj kohe është bashkuar për 2 muaj në çetën e Myslym Pezës, ku konfrontohet me Kajo Karafilin dhe largohet përgjithmonë. I djegin shtëpinë çetat partizane të Sali Verdhës dhe hakmerret brenda 24 orësh. Kjo shënon angazhimin e tij në politikë. Emërohet komandant i forcave ushtarake të Ballit Kombëtar për zonën e Kavajës. Njihet si burri që i vuri fre terrorit të komunistëve pas vrasjes së Kajo Karafilit në Helmës të Kavajës. Kjo i dha famë, por njëkohësisht i krijoi armiq të shumtë nga të gjitha anët. Pas përfundimit të luftës në 1944, ai shpallet armik, prandaj qëndron në arrati me një grup nacionalistësh, me shpresën se regjimi komunist do të rrëzohej. Ndiqet pa sukses për 7 vjet nga forcat e ndjekjes dhe për shkak se ishte shumë i përgatitur, për të thuheshin legjenda, si p.sh. “nuk e kap plumbi!” Në fakt, ai vdiq prej helmimit që i kurdisi Sigurimi i Shtetit nëpërmjet

njerëzve të rrethit të tij miqësor. Në qershor 1951 gjendet i vdekur dhe kufomën e tij e marrin dhe e ekspozojnë për dy ditë në pazarin e Kavajës. Vendvarrimi edhe sot nuk i dihet. Kjo është njëra nga dhjetëra dëshmitë që Instituti i Studimeve të Krimeve të Komunizmit ka mbledhur gjatë këtyre viteve për t’i bërë publike në botime të veçanta për lexuesit. Me rastin e botimit të tri studimeve të rëndësishme historike, të cilat pasqyrojnë persekutimin politik në Shqipëri, si: “Fjalor enciklopedik i viktimave të terrorit komunist”, “Sekuestrimi i pronës dhe i arit (1944-1955)” dhe “Procesi i asgjësimit të fesë në komunizëm”, Instituti i Studimeve të Krimeve të Komunizmit (ISKK) në bashkëpunim me Fondacionin “Konrad Adenauer” për Shqipërinë, organizuan dje konferencën ndërkombëtare njëditore “Rishikimi i së shkuarës komuniste, si domosdoshmëri për të ardhmen e vendit”, ku u dhanë shumë dëshmi personale. Një prej tyre është dhe ajo e Asije Habilit. Ajo u mbijetoi tmerreve të pafundme të kampeve të internimit, për të dëshmuar historinë e familjes së saj. Dëshminë e ka marrë nipi i Asije Habilit (Elezi), Neritan Kolgjini.

A. tuci

Rrëfehet e bija e Ramë Habilit: Asije Habili, vajza e Ramazan Habilit, rrëfen jetën e vështirë në kampet e internimit, sesi vdisnin fëmijë, gra e pleq nga mungesa e ushqimit, puna e rëndë dhe sëmundjet

Persekutimi i familjes sonë pas vrasjes së Kajo Karafilit “Vdisnin mbi 8 ose 10 vetë në ditë. Kur vdisnin 3 ose 4, quhej ditë me pak të vdekur. Aty ishin 8 kazerma dhe për 2 muaj vdiqën, kush i mban mend sa njerëz, gjysma ndoshta”

Ju jeni vajza e Ramazan Habilit, Asije Habili (Elezi). Çfarë ndodhi me familjen tuaj pas arratisjes së babait tuaj në mal ?

Jemi internuar në momentin që e kanë marrë komunistët pushtetin, e duhet të ketë qenë fillimi i vitit 1945. Kemi qenë: nanë Vathja (gruaja e Ramë Habilit), unë, Xhevati, Qefserja, Mukadesi dhe Nexhmija (familja e ngushtë e Ramës), pastaj ishin Pashja ose nana e Tushes, (njerka e Ramës): hallë Laja (motra e Ramës,) bashkë me djalin e saj Osmanin; gjithashtu kishim Nafijen (e reja e Ramës, nusja e djalit, Hamidit), shtatzënë, si edhe xha Dalipi (vëllai i Ramës). Në Berat kemi qëndruar rreth 4 vjet. Në fillim na futën në “Shtëpinë e Pashait” në lagjen “Mangalem”, pastaj më vonë në Kalanë e Beratit. Verës na çonin në Kuçovë të punonim në bujqësi ose punë që na caktonin pa kurrfarë pagese, pra punë e detyruar, kurse dimrit na mbyllnin në kala. Këtu na kanë vdekur dy fëmijë. Kur ishim në “Mangalem” vdiqën Nexhmija, motra e vogël tre vjeçe dhe Fatmira, vajza e vëllait tim Hamidit e Nafijes. Ne thoshim të dëshpëruara por edhe nga naiviteti i moshës, se ç’është ky emër Fatmira, kur kjo e paska pasë këtë fat kaq të zi! Por ajo vdiq shpejt, as 6-muajshe, për shkak të mungesës së ushqimit, qumështit, kushteve primitive ku jetonim. Nexhi, mbaj mend që ka vdekur duke vjellë gjak nga goja për shumë kohë. Se çfarë sëmundjeje ka qenë, nuk mund ta them, s’e kam idenë. Këtu sëmuret edhe Mukadesi, që shkurt i thërrisnim Desi. Ajo kërkonte trajtim mjekësor dhe kushte spitali e je-

tese të mira, të cilat, ne që ishim në zgrip të ekzistencës, as që mund t’i përfytyronim. Desi enjtet në të gjithë trupin, me sa mbaj mend ishte problem i veshkave.

Ndërkohë na komunikohet se do të na transferojnë në Tepelenë. Kishim dëgjuar që ishte rrugë e keqe dhe e zorshme, prandaj nanë Vathja i lutet doktorit që e mjekonte, ta mbante e ta shtronte Desin në spital, duke i qarë hallin si nënë dhe duke i rrëfyer vdekjen e fëmijëve të tjerë.

Ai i përgjigjet se “nuk mund ta dimë jetën e kësaj. Merreni me vete”. Ne e dinim se ishte e guximshme të bëje diçka të tillë, pasi Seksioni (i Degës së Brendshme) nuk të lejonte kur bëhej fjalë për familjen e një të internuari. Pas dy javësh, në Tepelenë, Desi dha shpirt në një gjendje të parrëfyeshme. Doktori na kishte porositur që të mos e ushqenim me thartira, kripëra, djegësira etj., por ushqimi ynë ishte vetëm me të tilla, pra bukë me kripë, me shëllirë, ose bukë me presh. Mbaj mend që një ditë e gjeta Desin pas derës duke mbledhur e gëlltitur mbeturinat e “vaktit”, ishin disa thërrime buke e bishta preshi të zverdhura, të cilat i kishim fshirë e bërë gati për t’i hedhur në plehra.

E qortova disi rëndë, madje duke i kujtuar edhe porosinë e doktorit! Por ah, si mund ta kuptoja unë adoleshente në atë kohë, se ajo ishte aq e uritur sa mblidhte edhe thërrimet bukës e bishtat e preshit të pangrënshme, që ne i kishim hedhur!

Mbaj mend se kur ishim në Berat, ajo shkonte përditë te Magia, zonja e shtëpisë, që kishte një tufë të vogël delesh. Ne i flisnim ashpër duke i kërkuar hesap, pse?! Ajo na përgjigjej: “Më jep një

Na lanë 8 ditë rresht pa bukë dhe asnjë mundësi për t’u ushqyer. Njerëzit filluan të vdesin nga uria. Ndërkohë, drurët e shkurret rrotull kampit u “pastruan” nga gjethet që filluam t’i mbledhim e t’i ziejmë në formë lakrash, me një dorë oriz, sa për të shuar urinë.

lugë qumësht!” Desi e ndihmonte të nxirrte dhentë jashtë e t’i fuste përsëri në kasolle dhe Magia e shpërblente me një lugë qumësht. Këtu sëmuret edhe Osmani, djali i hallë Lajës, i cili enjtet gjithashtu në të gjithë trupin. Osmani vdes pas pak kohësh në shtëpi. Edhe djali tjetër, Sula i kishte vdekur, dhe ajo ngeli vetëm me vajzën, Filen. Por hallë Lajën do ta takonim në Tepelenë pak kohë më vonë, kur e internojnë për së dyti, bashkë me xha Dalipin, për shkak të takimeve që kishin pasur me babë Ramën. Neve na ngarkuan në një kamion, që shoqërohej me nga 3 policë secila, dhe kemi qenë nga 2 ose 3 familje në një makinë, në karroceri lart, zbuluar. Ishte verë të paktën. Kemi udhëtuar për shumë kohë e dikur mbërritëm të rraskapitur në Turan të Tepelenës, te kazermat e ushtrisë italiane. Në Tepelenë nuk e dinim ç’na priste, dhe as që e përfytyronim dot gjithsesi. Por, çfarë vuajtëm e hoqëm ishte jashtë çdo imagjinate.

P re t ë k rje t ë r t (Ski ampit hore e t cë n k ga L ë Tepe apano le e kë n P re n ë s . it v i zi )

Na lanë 8 ditë rresht pa bukë dhe asnjë mundësi për t’u ushqyer. Njerëzit filluan të vdesin nga uria. Ndërkohë, drurët e shkurret rrotull kampit u “pastruan” nga gjethet që filluam t’i mbledhim e t’i ziejmë në formë lakrash, me një dorë oriz, sa për të shuar urinë. Filloi dizanteria në masë dhe kufiri që dallonte njeriun nga shtaza ishte shumë afër. Njerëzit u bënë si të çmendur e flisnin me vete. Në këto kushte ne duhej të mendonim edhe për sëmundjen e Desit të vogël 8 vjeçe. Ajo ishte e uritur dhe nuk kishim asgjë ç’t’i jepnim. Pas 8 ditësh urie të skajshme filluan të na sjellin bukë misri nga Berati. Bukë kishte emrin, sepse në fakt ishte diçka si punë brumi, i mykur, gati jeshil, i papjekur fare dhe në sasi krejt të vogël për nevojat e njerëzve. Filluam ta racionojmë dhe ta ndajmë. I takonte pa ekzagjerim, një copë e barabartë me një kuti shkrepëse të sotme që mban 50 fije.

A mund të rronte njeriu me këtë sasi ushqimi?!. .. Por vdekjet e shumta, në fakt sikur e lehtësuan disi këtë uri. Vdisnin mbi 8 ose 10 vetë në ditë. Kur vdisnin 3 ose 4, quhej ditë me pak të vdekur. Aty ishin 8 kazerma dhe për 2 muaj vdiqën, kush i mban mend sa njerëz, gjysma ndoshta. Njëherë e shoh Desin që hëngri një racion tepër dhe si më e madhe, i them: “Pse e hëngre edhe racionin tim?” Ajo më sheh e trembur dhe si e habitur, ndërsa ndërhyn nanë Vathja që thotë: “S’ka gjë, se unë nuk dua, le ta hajë Desi copën time!” Kushtet higjienike ishin të tmerrshme. Na jepnin mundësi vetëm një herë në javë të lanim rrobat në përrua, thjesht me ujë mali, pa sapun, detergjente etj... Na shoqëronin e ruanin me policë, të cilët ishin ca ish-partizanë, që s’kishin as-

E martë 18 dhjetor 2012 www.mapo.al

MAPO

19

Kampi i internimit në Plug të Lushnjes

Mbaj mend njëherë që ngarkova një barrë drush kazani, të holla dhe të lehta.

Polici më pikas dhe më flet rëndë në një gjuhe që mezi e merrja vesh, ma ul barrën dhe e ngjesh mirë e mirë me këmbë për t’ia ulur volumin, por jo peshën. Pastaj ia merr barrën një gruaje tjetër, e bashkon me timen e m’i ngarkon të dyja në kurriz.

Mbaj mend që mezi e kam sjellë këtë barrë në kamp. Më rrinin pranë vajzat e Abaz Kupit, Hyrija dhe sidomos Bukurija e Lajde Miraka, të cilat më jepnin dorën e më ndihmonin!

Ramazan Habili

gjë të përbashkët me njeriun. Të internuarit i ndanë në 2 grupe, të aftët për punë dhe të pamundshmit, për shkak të moshës etj.

Neve që quheshim të rinj, unë dhe Ragipi, na dërguan në Memaliaj, ku punonim me kazmë për hapjen e rrugës automobilistike.

Jetonim në çadra të ushtrisë. Një mëngjes vjen një roje dhe më njofton se më kërkonte vëllai. Dal te rrethimi dhe takoj tim vëlla, Ragipin, i cili më thotë të bëhem gati e të shkoj në kamp, sepse kishte ardhur dajë Hekri (Hekuran Saraçi) që kishte porosi nga babë Rama të mos kthehej pa i parë të gjithë fëmijët. Unë e kundërshtoj dhe i them: “Po ti, pse nuk vjen?!” Ai më shpjegon se nuk e linin të ikte nga puna. Nisem për në kazerma bashkë me një plak që na sillte ushqimin me kalë, i cili ishte nga Malësia e Shkodrës. Rrugës ai me pyeste se sa motra apo vëllezër kisha, sa vjeç ishin etj. etj...Unë nuk po u jepja dum fjalëve të tij, megjithatë i thashë se jemi 3 motra e 3 vëllezër. Ai më pyeste për emrat e për moshën dhe gati më bezdisi me ato pyetje që unë i quaja trashanike! Kur afrohem afër kampit në Turan, aty dëgjoj zëra grash që pëshpëritnin: “Ja, kësaj i ka vdekur motra!” Nuk po e kuptoja dhe më dukej e pabesueshme që ato fjalë të ishin për mua! Kur mbërrij në kazermën nr.2, ku ishte familja ime, mësoj se Desi ishte varrosur! Filloj e ulërij dhe sot e kësaj dite nuk më del hidhërimi për humbjen e motrës.

Doja të shkoja ta shihja edhe njëherë e këmbëngula të hapnim varrin, sa për ta puthur për herë të £undit. Më sqaruan se e kishin futur direkt në tokë, pa arkivol apo “shulse”, ose dërrasa varri që të mund të mbronin kufomën. Ma bënë të qartë se gjithë ata gurë e dhe’ e kishin prishur tashmë fytyrën e saj

të njomë! Qaj aty deri sa s’më dilnin më lot e kthehem me shpirtin copë në kazermë, ku vazhdonte jeta e internimit! Edhe sot, më thotë mendja, e di vendin ku është varrosur, në atë shpat kodre në Turan ...Nga Turani, në krye të vitit na hoqën e na çuan në kampin e Tepelenës, i përbëre nga 9 kazerma. Këtu ishim pak më mirë, sepse kishim krevate 2-katësh, kurse në Turan rrinim përtokë, pa kurrfarë shtrese apo izolimi. Ishim të rrethuar me tela, por mund të mblidhnim ndonjë dru apo rrënjë rrotull kampit sa për të gatuar diçka apo për të ngrënë “lakra”. Kishim edhe njëfarë gjelle kazani që shpërndahej me racione për secilën familje. “Kazani” i gatimit ishte një vozë (fuçi) e prerë në mes dhe pjesa e poshtme shërbente për të gatuar. Ushqimi që na jepnin ishte një lëng i përftuar nga zierja e tre-katër kg makarona tip babole (kërmill) që notonin në mbi 50 litra ujë. Nëse në racion të binte ndonjë “kërmill”, ishe me fat, por zakonisht ishte thjesht ujë me kripë.

Nganjëherë na e ndërronin menynë e na gatisnin presh të zier, zakonisht të palarë e me gjithë rrënjë e gjethe të kalbura. Edhe k ë t u na shfr ytë z onin në punë të detyrueshme duke na ngarkuar me dru zjarri që i zbrisnim nga mali i Bënçës, në kamp ose në rrugë të makinës, sipas kualitetit të druve. Në Bënçë na përdornin sikur të ishim kafshë pune dhe pa asnjë pikë respekti njerëzor e duke na fyer pa shkak. Një ditë, një dru më ra në këmbë dhe u plagosa keq për shumë kohë. Me zor ngjisja malin e kthehesha me barrën ngarkuar me tërkuze lidhur, si kafshë. Por këmba e vrarë më mundonte edhe më tepër. Dëgjoja rreth e rrotull të thoshin: “Këta janë të sëmurë si

Filloi dizanteria në masë dhe kufiri që dallonte njeriun nga shtaza ishte shumë afër. Njerëzit u bënë si të çmendur e flisnin me vete.

Në këto kushte ne duhej të mendonim edhe për sëmundjen e Desit të vogël 8 vjeçe.

Ajo ishte e uritur dhe nuk kishim asgjë ç’t’i jepnim.

Pas 8 ditësh urie të skajshme filluan të na sjellin bukë misri nga Berati.

Bukë kishte emrin, sepse në fakt ishte diçka si punë brumi, i mykur, gati jeshil, i papjekur fare dhe në sasi krejt të vogël për nevojat e njerëzve.

familje! Po vdesin të gjithë! Edhe kjo s’e ka të gjatë!” Mbaj mend njëherë që ngarkova një barrë drush kazani, të holla dhe të lehta. Polici më pikas dhe më flet rëndë në një gjuhe që mezi e merrja vesh, ma ul barrën dhe e ngjesh mirë e mirë me këmbë për t’ia ulur volumin, por jo peshën. Pastaj ia merr barrën një gruaje tjetër, e bashkon me timen e m’i ngarkon të dyja në kurriz. Mbaj mend që mezi e kam sjellë këtë barrë në kamp. Më rrinin pranë vajzat e Abaz Kupit, Hyrija dhe sidomos Bukurija e Lajde Miraka, të cilat më jepnin dorën e më ndihmonin! Edhe ato ishin të ngarkuara si unë, por nuk më linin mbrapa. Kishte një rregull: kush nuk plotësonte normën, nuk lirohej nga puna, edhe sikur të errej e bëhej natë. Ndërsa kush plotësonte shpejt një metër kub, kishte të drejtë të pushonte për pak kohë. Ky ishte shpërblimi!

Ju keni pasur edhe një vëlla që ju ka vdekur në Tepelenë?

Po, Xhevatin ...Ju betohem që çastet e fundit të jetës së tij janë të pabesueshme, po të mos i kesh parë me sy. Unë qëllova fatkeqe që i kam parë e po jua rrëfej. Ishte muaji gusht, një vit pas vdekjes së Desit. Xhevatin e zuri dizanteria, por nuk na tha. Për 2 ditë rresht shkonte e vinte pa pushim në banjot që ishin 40 m larg kazermës ku rrinim. Pastaj u dorëzua e i tha nanë Vathës: “Jam keq, më dhemb barku, jam sëmurë!”

Ajo e vizitoi te mjeku, në fakt një infermiere e kampit. Ajo konstaton se kishte dizanteri dhe thotë se do t’i bëjë inxheksione.

Fillon kura, çdo ditë nga një gjilpërë, por asnjë efekt. Gjendja rëndohet. Vetëm 5 ditë mundi të shkojë në banjo. Pastaj nuk çohej dot më nga krevati. Filloi të nxjerrë veç gjak nga zorrët, sepse nuk hante gjë. Nuk i treguam njeriu, sepse kishim frikë mos na nxirrnin nga kampi, pasi dizanteria është ngjitëse. Dy-tri ditët e fundit gjaku nuk pushonte. Nana ia lante leckat që ia vinim poshtë dyshekut, në çezmë dhe na thoshte që kullonin shumë gjak, sikur të ishte ndonjë kafshë e therur, aq gjak rridhte.

Ditën e fundit, kur po jepte shpirt, vjen infermierja për të bërë adetin. Xhevati i thotë: “Kot vjen, nuk po më bojnë gjo gjylponat e tuja! Nesër mos hajde mo !” Pak kohë pasi ikën infermierja, ai kërkon një gotë ujë. Nana më thërret e thotë: “Hyr në krevat, merre e ngreje ndenjur, që të pije ujë më lehtë. Ulem në krevat, e sistemoj mes këmbëve të mia dhe ia fus krahët rreth trupit për ta mbajtur drejt, duke ia mbështetur kokën në gjoks. Afrohet nana dhe i zgjat filxhanin me ujë. Ai përcjell gllënjkën e parë, ndërsa të dytën nuk e kalon dot, duke e derdhur buzëve anash.

Nana në këtë çast e sheh mirë se çfarë ndodhi, por me të lehtë më thotë: “Mbaje mirë, se po e zë gjumi! Shtrije me kujdes në shtrat!” I bindem dhe kthehem duke e parë në fytyrë. M’u duk se ishte pakëz i ndryshuar dhe sikur i kishte rënë një hije e veçantë. Në atë moment shoh nanën që t’ia mbyllte sytë e t’i thotë: - Të keqen nona, shpejt më le! Kaq tesalallik (jetë të përbashkët) paske pasë ti me mul! Në atë moment kuptova që vëllai kishte dhënë shpirt dhe ia dhashë kujës, sa besoj më kanë ndier në të gjitha kazermat. Xhevati u sëmur të premten e dha shpirt të shtunën pas 8 ditësh! Ishte vetëm 13 vjeç. Nana niset për në Drejtorinë e Kampit. Takohet me nëndrejtorin, i cili mbaj mend që quhej Syrja. E njofton se i ka vdekur djali dhe i lutet t’i thotë një polici të shkojë në Tepelenë sa për t’i blerë pak metra kambrik, për qefin. Të internuarit nuk i linin të dilnin jashtë kampit. I drejtohet me fjalët: - Zotni, më ka vdekur djali!

- Mirë e ka bërë! - i përgjigjet ai.

- Mirë, thua ti, por unë kam hall ta varros, e s’kam qefin! - i thotë nana e shkretë.

- Ka sa të duash fier, gur e dhe’! - ia kthen zyrtari me emrin Syrja.

Nana kthehet në kazermë, gris disa rroba e sajon me to një qefin. Ndërkohë kishim

lajmëruar një hoxhë, të internuar kuptohet, i cili i bën adetet xhenazes, sipas rregullit mysliman duke e larë e pastruar. Ndërsa një plak tjetër na ndihmon të rregullojmë një arkivol, i cili u sajua prej një arke dërrase që kishim me vete. Kishim nijetin që t’ia merrnim eshtrat Xhevatit prej aty, e t’ia varrosnim në Kavajë. Një grup pleqsh, njësoj si në rastin e vdekjes së Desit, e morën dhe e çuan vëllain e vogël në varreza te këmbët e urës së Tepelenës, rreth 400 metra nga kampi. Varret ishin gati, s’kishte nevojë me i hapë. Edhe këtë xhenaze e fusin në tokë jashtë rregullit, duke mos i vënë shulse apo dërrasa vorri, ndërsa arka që luante rolin e arkivolit është copëtuar me të rënë gurët e parë, duke ia shtrydhur trupin e copëtuar. Ne si myslimanë besojmë se trupi duhet ruajtur, pasi vetëm në krye të 40 ditëve ai fillon prishjen e dekompozimin. Nana na urdhëron përsëri: - Ecni të hajmë darkë! Ju kom juve tash që ka ike Xhevati! Ai ka shku në vend të vet!

Nuk osht mir’ të mos hajmë sonte, se i bohet keq atij! Kishte varrosë 4 fëmijë të vetët e kishte frikë e shkreta se do t’i vdisnim edhe ne dy motrat që kishim ngel!

Vëllai tjetër, ku ishte ndërkohë?

Ragipi ishte në Vlorë, ku i kishin shpërndarë të internuarit dhe të rinjtë që kishin fizikun të fortë për punë. Ishin tre kampe, në Vlorë, në Fier e Lushnjë. Ragipit i takoi të punonte në Vlorë. Prej andej na niste telegrame ku pyeste rreth shkaqeve të vdekjes së Xhevatit. Dyshonte se mund ta kishin vrarë ose diçka e tillë. Por në fakt ai vdiq nga dizanteria dhe kushtet çnjerëzore që ishin në kampin e Tepelenës.

Edhe Desi, edhe Xhevati, edhe babë Rama kanë vdekur gjatë Muajit të Ramazanit dhe nanë Vathja, megjithëse ishin kushte të tmerrshme, ishte me agjenim. Ku e gjente atë besim e atë forcë shpirti ajo!? E habitshme ...

Si shkoi fati i pjesëtarëve të tjerë të fisit që ishin me ju?

Xhaxhai, Dalipi, siç ju thashë, u internua bashkë me ne në Tepelenë, por pas torturash çnjerëzore në hetuesi, ku i kërkonin të tregonte se ku ishte Rama, ai ishte transformuar si njeri dhe nuk kuptonte se çfarë ndodhte përreth. Mund të them se e kishte humbur aftësinë e të gjykuarit kthjelltas dhe sidomos kishte një tmerr nga rroba e policit, apo thjesht t’i përmendje policinë, d.m.th. rrobën ushtarake. Ka shumë episode që mund të rrëfej, por më kujtohet që herë pas here ai rrinte kruspull e dridhej, duke thënë: - Po vijnë të na marrin e të na pushkatojnë!

- Jo, - i thoshim ne, - nuk do të marrin ty, por Ragipin, se ai është djali i Ramës. Mos u tremb ...

- Jo, do na pushkatojnë të gjithëve, - e dridhej fort, kurse sytë i kishte të skuqur natë e ditë dhe nuk e zinte gjumi kurrë!

Atë e zhvendosën pastaj nga Tepelena në Porto-Palermo, bashkë me hallë Lajën.

Kurse pas vrasjes së vëllait të madh që ishte në arrati, Hamidit, e shoqja e tij, Nafija, kërkon të lirohet, me arsyetimin që ajo tashmë nuk e ka më burrin e duhej të shkonte te prindët, por megjithatë nuk e lirojnë. Ajo u lirua bashkë me ne në fund të vitit 1951, pas helmimit që i kurdisën babë Ramës, nëpërmjet njerëzve të Sigurimit.

Nga gjithë familja ime shpëtuam gjallë vetëm nana, unë, motra dhe një vëlla, kurse 2 motra dhe 1 vëlla tjetër vdiqën në internim, ndërsa vëllai i madh dhe baba u vranë në mal. Po ashtu në internim vdiqën edhe disa kushërinj, siç ishte Osmani i hallë Lajës, si edhe vajza e vogël e vëllait, Fatmira, që ju tregova në fillim. Gjithsej, për shkak të Ramës, jemi internuar 15 vetë, prej të cilëve 5 vdiqën siç ju thashë ...

(Titulli është redaksional.

Titulli i autorit është: “Kampet e internimeve-kampe të shfarosjes”)

20

MAPO

Kupa e Shqipërisë

e martë, 18 dhjetor 2012 www.mapo.al

sport

Caca: Në Krujë të gjithë duan gjysmëfinalen Suksesi i arritur në raundit e dytë të çerekfinaleve të Kupës së Shqipërisë ndaj Shkumbinit, ka rritur besimin në kampin krutan për një kualifikim të mundshëm në gjysmëfinale. Sipas kapitenit Fatmir Caca, kalendari në vazhdim i jep mundësi Kastriotit të grumbullojë pikët e mjaftueshme për të kaluar më tej. Caca beson se në takimin e

radhës në Kupë, ndaj kampionëve në fuqi të Skënderbeut, Kastrioti mund të marrë maksimumin e pikëve. “Natyrisht që Skënderbeu është skuadra më e fortë, por në asnjë mënyrë nuk do të heqim dorë. Për ne do të ishte një ëndërr për të kaluar çerekfinalen dhe të shkonim në gjysmëfinalen e Kupës së Shqipërisë. Në Krujë padyshim që kjo do të

ishte një ngjarje e madhe sportive,” ka komentuar kapiteni i Kastriotit, duke shpalosur në këtë mënyrë edhe objektivin e tij. Natyrisht që rivali më i fortë është Kukësi që ka koleksionuar tashmë 3 pikë, ndërsa Teuta me 0 pikë pritet të hapë më pak probleme, por edhe durrsakët duhen mbajtur nën vëmendje.

‘Bomba’ e Dallkut: Mund të tërhiqem nga kombëtarja!

Mbrojtësi mendon të largohet nëse nuk aktivizohet rregullisht nga De Biazi: Nuk ia vlen të udhëtoj nga Ukraina për të luajtur 10 minuta ose për të mos luajtur fare Kombëtarja shqiptare mund të mbetet shumë shpejt pa njërën prej shtyllave të mbrojtjes, Armend Dallkun. Mbrojtësi kosovar po mendon të tërhiqet nga Kuqezinjtë, pasi përfundoi në bankinë në ndeshjet e fundit. 29-vjeçari thotë se nuk ia vlen të udhëtojë nga Ukraina, kur nuk luan në ekipin e Xhani de Biazit, duke preferuar të përqendrohet 100 për qind te Vorskla Poltava. Mirëpo, vushtrriasi do të presë ndeshjet e ardhshme për ta marrë më pas vendimin përfundimtar. Dallku është grumbulluar për herë të parë me kuqezinjtë në vitin 2005 dhe ka koleksionuar 59 ndeshje me fanellën kuqezi.

“Vendi i titullarit te Kombëtarja nuk është i sigurt për asnjë futbollist. Në kombëtare luajnë ata që janë të gatshëm dhe zgjedhjen e bën trajneri. Unë gjithmonë kam dhënë kontributin dhe jam munduar me takatin tim të jap gjithçka”, deklaroi Dallku për Express. “Mirëpo, vjen një kohë, vjen një moment kur njeriu pak a shumë dëshpërohet, vijnë edhe problemet tjera dhe nuk mund ta japësh maksimumin. Shpresoj që ta jap kontributin tim, por nëse nuk luaj, shumë shpejt mund të tërhiqem nga kombëtarja. Nëse nuk luan, nuk ia vlen të udhëtosh nga Ukraina për 10 minuta lojë ose fare”, - nënvizoi Dallku. Ky i fundit dëshiron të presë se si do të rrjedhin gjërat në ndeshjet e ardhshme me ekipin e Xhani de

59

ndeshje ka Armend Dallku me fanellën e përfaqësueses sonë

2

gola ka shënuar Dallku në total me skuadrën tonë kombëtare

8

vite i bëhen mbrojtësit që është pjesë e rregullt e Shqipërisë

Biazit, e më pas ta marrë vendimin përfundimtar. “Do të pres edhe pak e më pas do të vendos. Nëse nuk luaj me kombëtaren, ndoshta do të ishte më mirë të përqendrohem vetëm tek ekipi im. T’ia lëmë kohës”, përfundoi Dallku.

Dallku e ka ndërmend t’i vendosë këpucët në gozhdë me fanellën e Vorskla Poltavës. Mbrojtësi kosovar mbron ngjyrat e ekipit ukrainas që tetë vjet dhe planifikon të mbetet aty deri në fund të karrierës. Kontrata e tij skadon pas një viti, por që tash kanë filluar bisedimet për vazhdimin e saj. “Tetë vjet nuk janë pak, jam i lidhur ngushtë me Vorsklan. Kemi filluar bisedimet me klubin për një kontratë të re 2-3 vjeçare, varet sa më leverdis mua. Besoj se nga pranvera do të mësohet gjithçka. Nuk ia vlen për asnjë çmim ta ndërroj Vorsklan, pasi e kam gjetur veten këtu dhe jemi rehat me familjen. Mendoj se do të luaj këtu deri në fund të karri-

Armend Dallku gjatë një dyluftimi

erës”, - theksoi Dallku për mediat kosovare. Ai pranon se ka pasur dhe ka oferta nga klubet tjera, por ka vendosur të mos e ndërrojë ekipin nga Poltava për asnjë çmim, ngase thotë se paraja nuk është gjithçka për të. 29-vjeçari është përshtatur për mrekulli me jetën në Ukrainë dhe nuk e përjashton mundësinë të qëndrojë aty me familjen edhe pas përfundimit të karrierës.

Festë dhe miqësore mes legjendave: Tirana e mbyll kështu vitin e mbrapshtë Tafaj: Nëse nuk paguajmë lojtarët aktualë, nuk do të bëjmë merkato Tirana planifikon ta mbyllë vitin kalendarik me një ndeshje miqësore luksi, ku përballë skuadrës aktuale do të vihen ish-futbollistë të shquar bardheblu që kanë dhënë kontribut tek 24 herë kampionët e Shqipërisë gjatë viteve 19902000. Trajneri Tafaj zbuloi për se në mesjavë fillimisht do të luhet një takim miqësor me Tërbunin e Pukës, për ta mbyllur me 24 ose 25 dhjetor me një përballje festive me një seleksion të ishkampionëve bardheblu. “Do të jetë një ndeshje e cila do të kërkojë të zgjojë shpirtin e traditës dhe pasionin bardheblu. Është një ndeshje që do të ketë vlera morale dhe natyrisht festive,” ka

Alban Tafaj

pohuar për mediat trajneri i 24 herë kampionëve të vendit, Alban Tafa.

Gjithashtu, Tafaj pranoi se Tirana ka zgjidhur kontratat me konsensus me malazezin Miodrag Zec, dhe të riun Fabio Hoxha, pasi palët nuk kanë mbetur të kënaqura nga bashkëpunimi aktual.

“Zec dhe Hoxha do të largohen pas akordit që është arritur mes lojtarëve dhe klubit. Kemi biseduar me lojtarët

dhe kemi qenë në një mendje që largimi do të ishte edhe rruga e duhur”. Sa i përket merkatos së Tiranës, sipas Tafajt lëvizja që duhet bërë është shlyerja e detyrimeve të prapambetura, pastaj mund të flitet për afrime të reja. “Natyrisht që kemi nevojë për lojtarë, çdo skuadër ka, por në këto kushte është e papranueshme që të flasim për afrime kur më parë ende nuk kemi arritur të likuidojmë detyrimet që kemi nga grupi aktual i lojtarëve. Më parë duhet të plotësojmë detyrimet ndaj elementëve që kemi në organikë më pas mund të flasim për merkaton”, ka përfunduar ish-lojtari dhe aktualisht trajneri i 24 herë kampionëve të vendit. Tirana, që është eliminuar nga Kupa e Shqipërisë, ndeshjen e radhës zyrtare do ta luajë ndaj Tomorit, më 9 shkurt, në javën e parë të fazës së dytë të kampionatit.

Merkato Samp e Siena shkarkojnë Ferraran e Kozmin

Tasoti: Shnajder te Milani? Me atë rrogë…

Pas trajnerit të Sienës, Kozmi, që u shkarkua të dielën, një tjetër stol u “hodh në erë” në Seria A. Fjala është për trajnerin e Sampdorias, Ciro Ferrara, i cili lë postin e tij pas disfatës fatale me rezultatin 3-1 në Katania. Klubi ka njoftuar zyrtarisht lirimin nga detyra të ish-mbrojtësit të Juventusit dhe ka zyrtarizuar zëvendësuesin e tij, Delio Rosi. Sampdoria po paguan me një performancë zhgënjyese në kampionat transferimet e merkatos verore, pas një viti të vështirë në Seria B.

Zëvëndëstrajneri i Milan, Mauro Tasoti ka bërë një analizë merkatos së janarit duke mos harruar edhe Uesli Shnajder. “Shnajder është një lojtar fantastik, por që del jashtë politikës së klubit tonë, duke qenë se ka një moshë fare pranë të 30-ve dhe mbi të gjitha fiton shumë. Prandaj, është e kotë që ju të vazhdoni ta afroni me Milanin. Është krejtësisht e pamundur”, është shprehur Tasoti duke minimizuar shanset që Shnajder të veshë fanellën e “Djallit” vitin e ardhshëm. Megjithatë, në futboll kurrë mos thuaj kurrë.

Juventus-Lusio, vjen divorci konsensual Aventurë e Lusios me fanellën e Juventusit ka përfunduar tashmë.

Skuadra bardhezi dhe mbrojtësi brazilian 34 vjeçar kanë arritur një marrëveshje për ndërprerjen konsensuale të kontratës, thuhet në një deklaratë në faqen zyrtare të klubit torinez. Lusio erdhi si një transferim të lirë në merkaton e kësaj vere te kampionët e Italisë në fuqi, por nuk gjeti dot hapësirat e nevojshme të aktivizimit, madje bëri edhe disa gafa në ndeshjet që luajti. Ai ka mbledhur gjithsej katër paraqitjet zyrtare me Juventusin, një në kampionat, dy në Ligën e Kampionëve dhe një në finalen e Superkupës së Italisë, luajtur në Pekin.

Dortmundi bën gati dy blerje për janarin Për të shpresuar ende te titulli dhe për të mbajtur ritmet e Bajern Mynihut, kampionët në fuqi të Borusias së Dortmundit planifikojnë të bëjnë 2 përforcime në merkaton e janarit. Lëvizja e parë do të jetë në mbrojtje dhe i preferuari i trajnerit Jurgen Klopp është lojtari i ri i Baselit, Aleksandar Dragoviç. Në sulm zgjedhja e drejtuesve verdhezinj është Mark Arnautoviç, sulmuesi austriak i Verder Bremenit që ende nuk ka zgjatur kontratën e tij me klubin, ndërsa nuk po kalon momente aspak të mira.

sport

e martë, 18 dhjetor 2012 www.mapo.al

Sulmi

MAPO

21

Pike: Murinjo s’mund ta kuptojë Mesin Zherard Pike mbron Mesin nga thumbimet e fundit të Murinjos. Pike është ndalur në deklaratat e fundit të trajnerit portugez, që tha se “ka lojtarë që sot dalin me barrelë nga fusha e lojës dhe nesër kthehen titullarë e shënojnë gola”, duke i kundërshtuar ato. Për kamerat e “Barça TV”, shtatlarti katalanas tha: “Në fakt, mua nuk më pëlqen fare të merrem me ato që thotë Murinjo sa herë i jepet rasti. Por, përderisa ka shigjetuar

shokun tonë të skuadrës, Mesin, e meriton një përgjigje. Murinjo nuk e përjeton dot kurrë situatën e Mesit, edhe kur është i dëmtuar, edhe kur del me barrelë, edhe kur shënon pa fund gola, sepse kurrë nuk ka qenë futbollist vetë”. Duke u ndalur në situatën e Barçës, që udhëheq kamponatin spanjoll me një diferencë prej 9 pikësh dhe Atletiko Madrid dhe 13 pikë para Real Madridit, Zherard Pike ka vlerësuar punën e trajnerit të tij,

Tito Vilanova, veçanërisht në ruajtjen e një trashëgimie që s’mund të përsëritet: “Kur iku Guardiola, të gjithë kanë menduar se morëm një goditje të madhe. Edhe ne lojtarët e kemi pasur këtë iluzion, por me kalimin e kohës rezultoi e kundërta. Unë mendoj se Tito Vilanova ka treguar një pjesë të madhe të karakterit të tij si trajner, duke na mbajtur në të njëjtën rrugë dhe në të njëjtat lartësi të Guardiolës.”

Kasijas: Jemi të gjithë me Murinjon!

Pujol bën mbrojtësin: Reali, ende aty 34

Me -13 pikë diferencë, në Spanjë e kanë të qartë se vetëm Barcelona mund ta humbasë titullin kampion.

Ndërkohë në Madrid kanë nisur thashethemet për pasuesin e trajnerit portugez Ajër i rëndë në Madrid. Ndeshja e dytë radhazi pa fitore dhe një Real që përflitet gjithmonë e më shumë në krizë. Në kryeqytet bën ftohtë, pasojë e një -13 nga Barcelona që lan përfundimisht duart me titullin kampion. Në Valdebebas thuhet se marrdhëniet në dhomat e zhveshjes nuk janë ndër më të mirat, por Iker Kasijas kërkon ta bëjë të qartë, te Real nuk do të jetë dimri i vetmisë së madhe. Për kapitenin kjo situatë duhet përballuar sëbashku dhe duke mbështetur në maksimum trajnerin. “Nuk është një moment i mirë. Në tre ndeshjet e fundit kemi pësuar gjashtë gola. Të gjithë jemi fajtorë për këtë, jo vetëm mbrojtja.

Një skuadër nuk ka vetëm një repart, nëse pësojmë do të thotë se të gjithë kanë bërë gabime. Nuk më duket e drejtë të akuzojmë vetëm trajnerin. Ne e mbështesim Murinjon, gjithmonë do e mbështesim.

Për këtë nuk ka as më të voglin dyshim”. Kasijas gjithashtu i kërkoi falje dhe tifozëve për rezultatet jo positive të skuadrës. “E kuptoj trishtimin e tifozëve këtë ditë dhe për këtë fajtorët kryesorë jemi ne, të cilët zbresim në fushën e lojës pasi nuk i kemi bërë gjërat ashtu sic duhet.

Megjithatë ne do të përpiqemi të gjithë bashkë ta kalojmë këtë moment për të treguar se te Reali nuk dorëzohen kurrë”. Kasijas pranoi se

Iker Kasijas dhe Zhoze Murinjo

këtë vit skuadra po pëson shumë por kjo nuk vjen si pasojë e mungesës së fatit por thjesht për arsyen që gjërat nuk po funksionojnë si sezonin. Takimi i ardhshëm i Realit në kampionat do të jetë në transfertë me Malagan e vendit të katërt.

Nga ana tjetër, kapiteni i Barcelonës, Karles Pujol nuk i zë besë Realit të Madridit, pavarësisht diferencës prej 13 pikësh në kampionat me “Los Blancos”. “Nëse ka një ekip që nuk dorëzohet ai është Reali i Madridit.

Edhe disa vite më parë ne ishim 12 pikë përpara dhe na u desh të fitonim në “Santiago Bernabeu” që të

Ligue 1

Ola: Disiplina të ndëshkojë gjestin e shëmtuar të Ibras Një sfidë e madhe krijon gjithmonë polemika, pak rëndësi ka nëse luhet në Itali, Spanjë apo Francë. E njëjta gjë ndodh dhe pas përplasjes mes PSG dhe Lion, të fituar nga parizienët me një gol të Matuidi që barazoi dy skuadrat në krye të renditjes. Por më shumë se ajo që u prodhua në fushë, presidentin e shtatë herë kampionëve të Francës, Jean Mishel Ola e shqetëson veprimi i Ibrahimoviçit në minutën e 41-të, i cili goditi me takë në fytyrë Lovren. Një gjest që nuk u ndëshkua nga ana e gjyqtarit dhe për të cilin presidenti i Lionit kërkon të shqyrtohen provat televizive, pasi sipas tij suedezi e ka goditur qëllimisht futbollistin. “Ai e bëri në mënyrë të vullnetshme. Jam i sigurt për këtë. Nuk më pëlqen të shikoj veprime të tilla në futboll, sidomos kur bëhet fjalë për një lojtar të madh”. Sipas Ola, komisionet e disiplinës në Francë duhet të veprojnë. “Një veprim i tillë të bën me

Jean Mishel Ola

dhimbje koke. Tashmë i takon disiplinorit të bëjë punën e tij.

Besojnë se të gjithë e kanë të qartë atë që ndodhi”. Ola pavarsisht humbjes vlerësoi dhe ecurinë e skuadrës së tij duke pranuar se dhe ai vetë nuk e priste në startin e sezonit që Lioni të ishte kaq lart në renditje në këtë pikë të kampionatit.

mernim titullin kampion. Edhe këtë vit është e njëjta histori dhe do të përpiqemi të fitojmë atje La Ligan”.

Më pas 34-vjeçari ka prekur dhe cështjen e rinovimit të kontratës me Barcelonën, pasi ajo aktuale skadon në qershor të 2013. Gjithashtu Pujol foli edhe për një rikthim të mundshëm në kombëtaren spanjolle. “Pas dëmtimit në krah, u përqendrova tek rikuperimi. Vetëm tani kam nisur bisedimet me klubin dhe kemi avancuar shumë. Mendoj se gjithçka do të mbyllet shpejt, pasi nuk kemi ansjë problem. Unë dëshiroj vetëm të vazhdoj të luaj, por në mo-

Pujol foli edhe për një rikthim të mundshëm në kombëtaren spanjolle. “Pas dëmtimit në krah, u përqen­ drova tek rikuperimi. Vetëm tani kam nisur bisedimet me klubin dhe kemi avan­ cuar shumë

mentin që nuk do të jem mirë do të tërhiqem pavarësisht se mund të jem nën kontratë. Përsa i përket rikthimit në kombëtare mund të them që për momentin nuk e mendoj pasi kërkoj të rigjej formën time më të mirë. Kur të vijë koha e grumbullimeve do të flas me trajnerin dhe nëse ai mendon se i nevoitem atëherë do të luaj edhe për kombëtaren. Unë nuk vendos limite”. Karriera e Pujol u vu në pikëpyetje pas dy dëmtimeve radhazi, në fillim ndaj Getafes dhe më pas ndaj Benfikës në Champions League në rikthimin e tij në fushë.

“Lifting” në shtëpinë kuqezi, Pato i lë vendin Balotelit në sulm?

Dy javë përpara muajit janar, kur hapet edhe merkatoja dimërore, kanë filluar operacionet në shtëpinë e Milanit. Zërat më të fundit mediatikë italianë hamendësojnë një largim të mundshëm të Patos. Për sulmuesin brazilian, në fakt, ka hipoteza për një interesim të vazhdueshëm të Korinthiasit.

Skuadra që fitoi së fundi Botërorin për Klube thuhet se do të hyjë në negociata me kuqezinjtë në këtë kohë, pasi të ketë marrë edhe miratimin nga ana e lojtarit. Ky operacion mund t’i pëlqejë edhe Milanit, sepse ka një opsion për ta zëvendësuar, pikërisht me Mario Balotelin. Lajmet që vijnë nga Anglia, ku Mançester Siti e ka gjobitur me një shumë të kripur futbollistin e kombëtares axurre, ndërsa ky i fundit ka hapur gjyq me “qytetarët”, kanë shtuar thashethemet e një divorci mes palëve, që është gjithnjë e më

Pato

pranë. Problemet e fundit duket se do të shërbejnë si një pauzë për reflektim, kuptohet me huazimin 6-mujor të sulmuesit në Milano.

Më i kënaqshëm do të mbetej klubi kuqezi, por ky version do t’u shkonte përshtat edhe “qytetarëve”. Kthimi në Itali, gjithashtu, do ta lejonte Balotelin që t’i qëndrojë afër vajzës së tij.

Nëse Pato largohet, atëherë e

ardhmja e Robinjos është e gjitha ende për t’u përcaktuar.

Berluskoni, Galliani dhe Alegri janë betuar se ai nuk do të lëvizë, por ndërkohë agjenti i futbollistit në fjalë, Mino Raiola, ka fluturuar në Brazil për të folur për shitjen e tij te Santosi. Një udhëtim që nuk do të kishte kuptim nëse me të vërtetë Milani nuk ka ndërmend për ta shitur atë. Me pak fjalë, viti tjetër fillon pa Paton ose Robinjon për Milanin, ndoshta edhe pa të dy.

Problem mbetet zëvendësimi i denjë i tyre, që në një situatë të tillë hipotetike bëhet një detyrim, jo vetëm domosdoshmëri. Natyrisht, emri i Balotelit do të ishte më popullori, edhe pse nuk duhet të harrojmë dashurinë e vjetër për Kakanë, mesfushorin brazilian që gjendet në një situatë aspak komode te Real Madridi. Sigurisht, mund të kthehet edhe Sedorf, i cili nuk i ka mohuar zërat se mund të kthehet në Milano.

22

MAPO

E martë, 18 dhjetor 2012 www.mapo.al

NASA do përplasë dy satelitë të saj në sipërfaqen e Hënës Dy satelitë të NASA-s do të përplasen sot në Hënë, pas një misioni që ka zgjatur 15 muaj. Qëllimi i tyre ishte që të studionin gravitetin e fqinjit më të afërt të Tokës. Shkencëtarët thanë se satelitët Ebb dhe Flow do të përplasen në Hënë në një krater në polin e veriut. Por nuk do keni mundësi të shihni ndonjë shkëndijë në sipërfaqen e Hënës. Kjo për shkak se satelitët nuk kanë karburant. Satelitët do të drejtohen nga NASA për të realizuar një përplasje të koordinuar, duke mos rrezikuar që pjesët e tyre të bien në pjesë të rëndësishme historike të Hënës, siç është vendi ku janë ulur astronautët e Apollo. Misioni ka kushtuar 496 milion dollarë. Satelitët u lëshuan në shtator të vitit të shkuar. NASA thotë se misioni ishte një sukses.

Fjalëkryqi klasik Fjalëkryqi klasik është një nga lojërat enigmatike më të përhapura në botë. Fjalëkryqet e para filluan të botoheshin që në shekullin e XVIII dhe vazhdon të jetë e preferuar edhe në ditët e sotme.

Kisha shkakton zemërim me posterin: Jezusi ishte gej Shumë të krishterë që jetojnë në kryeqytetin e Zelandës së Re janë zemëruar me një poster të kishës St. Matthew në Auckland. Në poster thuhet: “Është krishtlindje. Koha që Jezusi të deklarohet”. Pastori i kishës, Glynn Cardy thotë se kjo është një pikëpyetje nëse Krishti ishte gej. Ai tha se nuk ka asnjë të dhënë në lidhje me seksualitetin e Krishtit. “Në fakt ne nuk e dimë se çfarë orientimi seksual kishte ai,” tha pastori.

Por kjo nuk është hera e parë që kjo kishë shkakton zemërim.

Vjet ata vendosën një poster ku shihej Virgjëresha Mari duke parë e shokuar rezultatet e një testi shtatzënie. Posteri u gris nga banorët. Pastori Clay Nelson thotë se njerëzit duke parë këtë poster duhet të mendojnë se çfarë sfidash ka pasur Krishti përpara. “Disa studiues thonë se ai mund të ketë qenë homoseksual. Ndoshta po, ndoshta jo. Por a ka rëndësi? Nuk ka thuajse asnjë të dhënë se në mësimet e tij ai ka folur për seksualitetin, ndërkohë që ka shumë gjëra për rrezikun e të qenurit i pasur. Me siguri që ai do të mbështeste personat e marxhinalizuar në shoqëri,” tha pastori.

Koha e fillimit ____:____ Koha e mbarimit ____:____

Horoskopi i ditës

DASHI (20/III-20/IV)

DEMI (21/IV-20/V)

BINJAKET (21/V-20/VI)

GAFORRE (21/VI-22/VII)

Stimuj të rinj dhe qëllime të reja ju ka sjellë Jupiteri në shenjen tuaj që po bëhet në katër pjesë për t’ju ndihmuar. Rruga përpara jush është me dritë, prandaj mos hezitoni të ecni përpara dhe të kërkoni atë që juve ju takon vërtet.

Sot do të keni mundësinë që të rizgjoni disa raporte miqësore që ishin zbehur me kalimin e kohës. Është e gjitha meritë e Mërkurit në shenjën e Peshqve që vë theksin në butësinë dhe në nostalgjinë e kujtimeve të përbashkëta.

Saturni është miku juaj, ndërsa planetët e tjerë ju shohin pak shtrembër.Besojuni këshillave të këshilltarit të madh të Zodiakut.

Edhe pse do te kishit dëshirë të relaksoheshit, të dëfreheshit, dita e sotme është ideale për të studiuar, për të prodhuar.

Sjellja e partnerit tuaj ju dizorienton që kur Venusi gjendet në kuadraturë në shenjën e Bricjapit.

Mundohuni të kuptoni më mirë se çfarë prisni nga lidhja juaj dashurore.

Mbajini këmbët në tokë për të mos rënë viktima të iluzioneve.

LUANI (23/VII-22/VIII)

VIRGJERESHA (23/VIII-22/IX)

PESHORJA (23/IX-22/X)

AKREPI (22/X-21/XII)

Me Hënën dhe Diellin në shenja të Zjarrit duhet të keni besim tek to. Fati është në anën tuaj dhe ju do të bënit mirë të përfitonit në nivel ekonomik. Të gjitha llojet e investimeve që mund të bëni në këtë moment janë të favorizuara.

Kuadratura e Hënës në shenjën e Shigjetarit do ju bëjë të ndiheni sikur në të gjithë sektorët e jetës të keni frenat e dorës të ngritur. Kishit në mendje një udhëtim, por ndoshta do të ishte mirë ta shtynit për më vonë, pasi keni pengesa përpara.

Keni dëshirë që të silleni me kujdes në jetën tuaj sentimentale. Por, në planin emocional do të bëni atë që ju thotë zemra. Herët apo vonë, emocionet do të dominojnë mbi arsyet. Nëse ekziston ndonjë rast i mirë, pranoni një lidhje të re.

Mërkuri në aspekt favorizues ju bën socialë dhe brilantë. Zakonisht nuk preferoni të flisni shume vërdallë për jetën tuaj private, por sot do të bëni një përjashtim. Ka persona me të cilët ndiheni në sintoni, edhe pse sapo i keni njohur.

SHIGJETARI (22/XI-21/XII)

BRICJAPI (22/XII-20/I)

UJORI (20/I-19/II)

PESHQIT (20/II-19/III)

Kjo do të jetë një ditë e shkëlqyer nën profilin e komunikimit. Hëna në shenjen tuaj do të rrisë nivelin e socialitetit tuaj.

Gjithashtu do të vihen në rrugën tuaj persona shumë interesantë në mënyrë që të mund të përfitoni nga to.

Mërkuri ndodhet në aspekt favorizues dhe do të rrisë vitalitetin dhe socialitetin tuaj, që shpesh janë në nivele të ulëta për shkak të ndjenjës suaj të detyrës.

Ndonjëherë mund ta lini veten të lirë dhe të jetoni me më shumë liri.

Forca juaj nuk është tek muskujt, por tek kthjelltësia që përdorni për të arritur objektivat tuaja.

Kjo është meritë e Saturnit, planetit tuaj drejtues, së bashku me Uranin që në këtë moment po ju sheh pozitivisht nga shenja e Peshores.

Sot do i futeni punës si asnjëherë tjetër, edhe pse duke e ditur që mundësitë për të pasur sukses nuk janëtëshumta.Edhepseme Hënën në kuadraturë, në faktdotëecnipërparapasi nuk janë vetëm motivimet praktike që ju shtyjnë, por idealet dhe dashuria.

Horizontalisht:

Vertikalisht:

1. Ana e jashtme, pamja e dikujt a e diçkaje. 7. Degë e lumit Seman që bashkohet me të afër Fierit. 12. Përemër vetor. 13. Mbath një të tillë një kalë. 14. Emri që i del dikujt ose mendimi që është krijuar për dikë për të mirë ose për të keq.

15. Armë zjarri. 17. Në fillim të pjesës. 20. Largimi nga një drejtim i caktuar. 23.

Darkë që hanë myslimanët pas agjërimit. 26. Organizatë Demokratike. 28.

Inva, soprano e njohur. 29. Targa e makinave të Tropojës. 30. Ndjenjë e fortë turbullimi e hutimi, që na lind kur bëjmë diçka të pahijshme. 31. Haki i letërsisë shqipe. 34. Instituti Informatikës. 35. Vija e nisjes. 36. Nënë në dialekt. 37.

Ndërtesë a vepër tjetër arti me vlera artistike ose historike. 40. Gabim pa dashur në të folur. 43. Njësia e matjes së nxehtësisë. 44. Notë muzikore. 45.

Jo pasive. 48. Garnizon Amerikan. 49. Përmbledhje ligjesh e normash të pashkruara, të trashëguara brez pas brezi. 50. Lule në letrat e bixhozit.

1. Diçka e vlefshme që nxjerrim nga një veprimtari, a nga një punë. 2. Përemër vetor. 3. Pjesë nën tokë ku ruhen ushqimet. 4.Tepelena në makina. 5. E kundërta, marr. 6. Në atë vend. 7. Trimëria, ose... 8. Pjesëz treguese. 9. Shtet në Azi. 10. Disa, ose... 11. Dëshirë e fortë dhe synim këmbëngulës për të bërë diçka me vlerë, që të ngre në sytë e të tjerëve. 16. Pjesë e një dyqani ku reklamohen veshjet. 18. Pe i hollë pambuku, leshi, mëndafshi etj. 19. Vladimir, kompozitor i njohur. 21. Një lule e bukur. 22. Kurrë në Itali. 24. Fuqi Ushtarake. 25. Agjensi Privatizimi. 27. Hall, ose... 29. Laden i Al Kaedës. 31.Toka për marinarët. 32. RadioTirana. 33. Skuadër futbolli e kampionatit italian. 35. Ndotje e atmosferës.

36. Zeneli, Hero. 38. Njësi e vjetër peshe. 39. Janë në majë të ullirit. 41. Lloj sporti. 42. UniversitetiTiranës. 44. Forcat e Armatosura. 46. Vend i cekët për të kaluar lumin. 47. Një skeç në fund.

Sudoku | nivel mesatar

Plotësoni vendet bosh në mënyrë që çdo rresht e kolonë të ketë numrat nga 1-9.

Koha e fillimit ____:____ Koha e mbarimit ____:____

Numërkryq

Shah | nivel mesatar Gjeni figurën duke bashkuar pikat

Plotësoni tabelën me numrat e dhënë!

Gjeni 10 ndryshimet

Koha e mbarimit ____:____

Ngjyrosni pjesën me pikë dhe zbuloni figurën

Përgjigjet nr të djeshëm

Koha e fillimit ____:____

I bardhi lëviz dhe fiton në të dy rastet e e dhena në skemën e mësipërme. Sfidat e dhëna janë të përzgjedhura nga profesionistë të vërtetë të lojës së Shahut

Numra me 3 shifra: 052, 158, 163, 215, 253, 263, 326, 419, 526, 596, 621, 632, 695, 857, 904, 931.

Numra me 4 shifra: 1120, 2015, 2536, 2632, 2718, 4851, 4978, 5623, 5636, 6864, 7485, 9586.

Numra me 5 shifra: 05229, 21020, 32665, 36356,

45489, 45855, 52496, 54590, 63931, 65216, 85963, 96164.

Numra me 6 shifra: 066641, 090128, 146661, 182622, 251620, 282235, 303251, 316868, 375203, 566151, 626221, 632694, 651315, 656427.

retro 1916 faqja e fundit profil&

18 dhjetor

Beteja e Verdunit

Beteja e Verdunit ishte një nga më të mëdhatë e Frontit Perëndimor gjatë Luftës së Parë Botërore.

Palët ndërluftuese ishin francezët dhe gjermanët, dhe përleshjet filluan më 21 shkurt për të përfunduar më 18 dhjetor 1916, në terrenin kodrinor të qytetit Verdun-sur-Meuse në Francën veriperëndimore.

Beteja e Verdunit përshkruhet botërisht nga historianët si fitore taktike e francezëve, por gjithashtu është parë si një ngërç i kushtueshëm sa u takon rezultateve strategjike. Komanda e Lartë Gjermane

nuk arriti t’i plotësonte dy objektivat e saj: 1-marrjen e qytetit të Verdunit dhe 2-dëme më të mëdha për trupat franceze. Ushtria franceze më në fund i zmbrapsi trupat gjermane, por jo deri në pikën fillestare të mësymjes së shkurtit në rrethinat e Verdunit. Në fund Beteja e Verdunit shënoi më shumë se një çerek milion vdekje në fushëbetejë (163 000 francezë dhe 143 000 gjermanë), plus të paktën një gjysmë milioni të plagosur. Beteja ishte një nga më të gjatat dhemëshkatërrueseteLuftëssëParëBotëroredhe

E martë, 18 dhjetor 2012 www.mapo.al

SOT

MAPO

23

përgjithësisht në historinë e njerëzimit. Verduni ishte kryesisht një betejë artilerish: një total prej 40 milionë gjylesh u shkëmbyen nga të dy krahët, duke lënë pas miliona kratere të hapura, që janë pjesërisht të dukshëm edhe sot. Si në Francë ashtu dhe në Gjermani,Verduni simbolizon tmerret e luftës, të ngjashme në domethënie me betejën e Sommës në Mbretërinë e Bashkuar. Gjeneralmajori Jualian Thompson, një historian i njohur ushtarak britanik, e ka quajtur Verdunin “Stalingradi i Francës”.

Reshat Mati

Wunderkind-i shqiptar i arteve marciale

Cameromn Smith/yahoosports

S

Zvicër apo Afganistan Selami Toto

K

ohë pas kohe, populli shqiptar dhe e gjithë djalëria e këtij vendi, ka dhënë prova se është gati të bëjë të gjitha sakrificat për të ndjekur urdhrat e udhëheqësit shpëtimtar dhe për të realizuar atë ëndërr të ndritur të tij : Shqipëria të evropianizohet, të bëhet një Zvicër në Ballkan.

Ky ideal i ndritur është njëkohësisht, jo vetëm vullneti i patundur i Atij që drejton fatin e këtij vendi, jo vetëm dëshira e nxehtë e gjithë nacionalistëve të ndritur dhe e djalërisë sonë të fuqishme, por edhe dëshira supreme e gjithë atyre burrave që ranë dëshmorë në fushat e nderit dhe të lavdisë së përjetshme për themelimin e kësaj Shqipërie.

Logjika e historisë, pozita jonë gjeografike, zotësitë shpirtërore të popullit tonë dhe gjithë ç’është e mirë dhe fisnike në këtë vend, na shtrëngojnë patjetër të zgjedhim rrugën e evropianizimit, e përqafimit të parimeve morale dhe të mjeteve e mënyrave që ka shpikur shkenca dhe qytetërimi i këtij kontinenti. Na nuk mund të jetojmë si një nisi i vogël në mes të një oqeani, që lëviz gjallërisht. Na jemi të shtrënguar të asimilohemi me ambientin. Kjo është mjaft e qartë, kujtojmë, dhe çdo insistim dialektik është krejt i tepërt për njerëzit që janë në gjendje të kuptojnë dhe që duan të kuptojnë.

Tani dihet se në Shqipëri ka luajtur një rol me rëndësi në jetën politike një klase mehmuresh nga të Perandorisë Turke. Në fillim të jetës sonë kombëtare patëm nevojë për njerëz pak a shumë të stërvitur në punët e ad-

GAZETA

MAPO info@mapo.al cel: 068 20 20 5555477 Gazetamapo@gmail.com cel: 068 477

ministratës shtetërore. Mirëpo këta që në fillim u morën vetëm si nëpunës, dalëngadalë u bënë dhe burra shteti dhe, në një farë mënyre, e zaptuan aparatin qeveritar dhe i dhanë atë frymë e ato metoda veprimi që kish e shkatërruara dhe e korruptuara administratë e Perandorisë së vjetër e Osmanllinjve. Emërtimi i djemve të rinj, që studiuan në Europë, në disa nëpunësira shtetërore, nuk luajti asnjë rol, mbasi këta për mungesë eksperience dhe ca sepse ishin në grada të ulëta, natyrisht ishin të detyruar të veprojnë sipas drejtimeve te mehmureve të vjetër, që qëndronin në krye të punëve.

Kështu shpjegohet fakti që dalëngadalë qeverimi i këtij vëedi arriti forma krejt të padëshiruara.

Një ditë nga ditët, më 21 tetor, u çel një faqe e re dhe historia jonë filloi të shkruhet jo më me shkronja arabishte, por me alfabetin latin. Grupi qendror i mehmureve levantinë u hoq nga kreu i punëve dhe vendin e tij e zuri një grup të rinjsh me në krye një nga më të ndriturit dhe më liberalët e të vjetërve që kemi. Qysh nga kjo ditë po vazhdon një polemikë e ashpër në mes të atyre që përfytyrojnë Shqipërinë si një Afganistan dhe atyre që e duan dhe përpiqen ta bëjnë një Zvicër.

Kjo është e vërteta e polemikës së sotme, s’ka gajle nëse besa nuk e thotë çiltazi dhe mundohet të provojë se edhe ajo e don Shqipërinë të evropianizuar… Zaten Besa është gati të bëhet nacionaliste moderniste ose, ç’të duash, mjaft që grupi i saj të jetë në fuqi. Ata i kanë sytë gjetkë dhe jo në parime. Na i dimë të gjitha këto. Të gjitha i di dhe populli ynë. *Arbënia , 1936

Cigania.

Shqipëri, 1920

Kryeredaktor: Arion Sulo. Zv/kryeredaktor: Alfred Lela, Aleksandra Bogdani.

Politika: Nevila Përndoj, Fejzi Braushi, Fernada Cenko Kronika: Leonard Bakillari, Dashamir Biçaku, Rrethe: Vladimir Karaj. Ekonomia: Blerina Hoxha. Sociale: Jonida Tashi. Kultura: Aida Tuci. Sporti: Jeton Selimi.

Komentatorë&Analistë: Sokol Balla, Rudina Xhunga, Arjan Vasjari, Ardian Ndreca, Edison Ypi Karikatura: Bujar Kapexhiu. Faqosja: Florenc Elezi. Ilir DRIZARI, Kujtim Bisha Korrektore: Lila Plasari, Brunilda Meno. Adresa: Bulevardi Gjergj Fishta pranë UET

ipas shumë komenteve, nxënësi i shkollës së mesme të Staten Island-it, Reshat Mati është fëmija-çudi (Wunderkind) i arteve marciale dhe boksit. Ai është kaq i fortë në të gjitha këto disiplina ku ai stërvitet, sa është praktikisht i pamundshëm. Ai është kampioni kombëtar i boksit fitues i United States Silver Gloves dhe mund të jetë edhe më i mirë në muay thai, kikboks dhe restling.

Të gjithë këto rekorde ndërthurur me prejardhjen shqiptare kombinohen për të formuar bazat e atij aliasi unik, Ariu shqiptar, të cilin Mati shpreson se do të zhvillojë më tej në vitet në vazhdim.

Deri më tash çunaku duket se është në rrugën e duhur. Ai është një boksier i pamposhtur, një luftëtar muay thai i pamposhtur dhe gjithashtu nuk njeh humbje as në artet marciale.

Sigurisht, muay thai, kikboksi, restlingu dhe boksi përbëjnë bazat e garës në MMA (Mixed Martial Arts-Arte Marciale të Përziera). Nuk është rastësi që Mati stërvitet në ato disiplina specifike: pavarësisht moshës 13-vjeçare, ai që tani ëndërron për një të ardhme si konkurrent në rrethet UFC (Ultimate Fighting Championship).

Ajo ëndërr nuk e pengon që në të njëjtën kohë të imagjinojë për një të ardhme në boksin profesional gjithashtu. Për të ndjekur të dyja këto ëndrra Mati stërvitet në palestra të ndryshme në lagje të ndryshme-boksi në Brooklyn dhe kikboksi në Staten Island-pesë ditë në javë. Gjatë fundjavave ai shpesh udhëton jashtë shtetit për ndeshje të MMA, sepse ky sport është i jashtëligjshëm në New York.

“Ai më së shumti pëlqen Artet marciale të përziera sepse është një kombinim sportesh”, thotw Adrian Mati, babai i tij, në një videointervistë. “Për katër vite rresht ai ka qenë kampion botëror i kikboksit. Ai është kampion i Amerikës së Veriut në restling. Ai është kampion në jui jitsu.”

Pavarësisht gjithë këtyre titujve, Mati vuan nga të njëjtat probleme të ditës së ndeshjes që kanë edhe atletë të tjerë më pak të njohur se ai. Në veçanti ai bëhet nervoz se mund të dështojë në prani të të atit që e ka stërvitur edhe para se ai të futej në shkollë.

“Dua t’i provoj tim eti se unë mund të boksoj”, thotë Reshat Mati.

Siç edhe mund ta imagjinoni, ka arsye legjitime për t’u shqetësuar rreth prognozës së shëndetit të Matit në terma afatgjatë duke marrë parasysh sasinë e goditjeve në kokë që merr përgjatë një ndeshjeje boksi apo artesh marciale. Sugjerimi i tij se mund t’i shmangë goditjet duke mbajtur duart lart është sa naive aq edhe konfuze.

Nga ana e tij i ati i Matit këmbëngul se familja e kupton rrezikun që luftëtari fëmijë ndërmerr sa herë futet në ring për tu ndeshur në një ‘sport të ashpër’. “Është një sport i ashpër”, pranon Adrian Mati.

“Nëse vërej se im bir po goditet rëndë ose po humb keqazi në një ndeshje, e ndaloj”.

Deri më tash nuk ka patur probleme të tilla, thjesht sepse Mati nuk ka humbur ende. Kur kjo të ndodhë, pyetjet do të jenë më të shpeshta. Natyrisht, po të mbash parasysh sa e vështirë ka qenë deri më tani për ta mundur fenomenin, do të duhet edhe ca kohë para se ai diskutim të hapet.

Email: v.perleka@gmail.com Vera_perleka@hotmail.com

CMYK

24

MAPO

e martĂŤ, 18 dhjetor 2012 www.mapo.al

2012 UET Press / Scripta manent