19 gusht mapo

Faqe 2

Afër / larg

Për çfarë duhet vizituar Shqipëria sipas italianëve Nga Eni Vasili/ Panorama.it

Themelues Henri Çili - Kryeredaktor Arion Sulo - E hënë, 19 gusht 2013. Numër 989. Viti IV botimit. Çmimi 30 lekë. 1.5 euro. www.mapo.al e-mail: gazetamapo@gmail.com. Adresa: BLV "Gjergj Fishta"

në brendësi

Karaburun, gjendet i pajetë bariu që ekzekutoi pronarin e stanit Pas rrethimit 4-ditor të policisë, mungesës së ujit dhe ushqimit, bariu 45-vjeçar ika dhënëfundjetësmetënjëjtënarmëqë ekzekutoiShedatVangjelindheplagosirëndë FAQE 7 baxhanakunetij,BexhetBodajn

Doda: Mbledhja e qeverisë “Rama” në Vlorë, antikushtetuese Deputetja demokrate në FB: Çfarë e mundon kryeministrin e ardhshëm që të ndërmarrë një veprim antikushtetues, duke thirrur mbledhjen e qeverisë me kaq ngut?

FAQE 5

Rasti i Përmetit

Mitropolitët e Jugut: Sulm antifetar ndaj ortodoksisë Acarohet debati pas ‘shpronësimit’ të kishës së Përmetit. Reagime nga mitropolitë e Beratit, Gjirokastrës dhe Korçës: Veprimi i Përmbarimit, përshkallëzim i rrezikshëm.

Kisha e Përmetit mban meshë në qiell të hapur dhe u thotë atyre që prekën kishën “të kujdesen për familjet e tyre”. Historiani Pëllumb Xhufi: Reagimi i Greqisë, ‘një provokim i rastit. Vendimi i Përmbarimit është i drejtë dhe madje i vonuar". Faqe 3

Debati për SHQUP, Berisha: Mazhoranca e re, rrezik kombëtar

Përmbarimi duke debatuar me një prift në Përmet

Ofertat e verës, bankat në garë për eurot e emigrantëve

FAQE 6

op-ed / 10-11

Kryeministri në detyrë e konsideron sulmin e socialistëve kundër vendimit të qeverisë për të kaluar SHQUP-in në përdorim të PD-së, si tregues i urrejtjes së tyre ndaj kundërshtarit

NgërÇ

NGA bujar kapexhiu

Aksidentet rrugore, kostoja e lartë e një ekonomie të vogël koment Mitat Tola

Kauza e Çamërisë dhe PDIU

koment Hyqmet Zane

12 arsim

dimit të qeverisë për t’i dhënë në përdorim Partisë Demokratike ambientet e Shtëpisë Qendrore të Ushtrisë, Berisha shprehet se këto janë sulme që tregojnë qartë urrejtjen që ka mazhoranca e re ndaj opozitës së nesërme. Çka në fakt sipas tij tregon më së qarti frymën e urrejtjes për kundërshtarin politik që karakterizonte... faqe 4

PS: Berisha burgosi Nanon dhe vrau 4 protestues Deputeti socialist Erion Braçe hedh hije dyshimi se qeveria, me kalimin e SHQUP-it në përdorim të PD-së kërkon të fshehë abuzimet me fondet e akorduara për rikonstruksionin e saj

Periudha janar - korrik 2013, mund të konsiderohet si...

Përcaktimi i PDIU-së si partia që do të ketë grup parlamentar në legjislativin e ardhshëm...

Kryeministri në detyrë, Sali Berisha e quan mazhorancën e re të dalë nga zgjedhjet e 23 qershorit, si një rrezik kombëtar. Ndaj ai u bën thirrje qytetarëve që të jenë gati për ta përballuar atë që ai e quan ‘pushet i dalë nga votat e marra me dhunë dhe para të pista’. Duke marrë shkas pikërisht nga qëndrimet e të majtëve kundër ven-

Opozita këmbëngul se qeveria dhe Presidenti i Republikës nuk kanë as-

një referencë ligjore mbi të cilën bazojnë vendimin e tyre për kalimin e Shtëpisë Qendrore të Ushtrisë në përdorim të Partisë Demokratike. Duke iu përgjigjur qëndrimit të mbajtur dje nga kryeministri Sali Berisha, se mazhoranca e re ka mentalitetin hakmarrës ndaj opozitës, deputeti socialist Erion Braçe ka deklaruar se ky emërtim më shumë se kujtdo... faqe 5

origjina

Ankesë verore

Universitetet, surprizat e rankimit të Shangait ShBA-ja qëndron e patundur në të sapobotuarin rankim akademik të universiteteve të botës për vitin 2013, duke dominuar arsimin e lartë global. E dyta renditet Kina. Surprizë këtë vit bëjnë universitetet e Europës kontinentale

Presidenti Nishani merr titullin “Nderi i qytetit” të Libohovës

FAQE 4

koment / 11

Faqe 16

Behgjet Pacolli

Çfarë i detyrohemi Arbën Xhaferrit Ditët e fundit u mbush një vit prej ndarjes nga jeta të intelektualit të shquar Arbën Xhaferri. Ai iku i qetë në një ditë pushimesh, pa na lajmëruar, besnik i një besimi të pashpallur të kahershëm të tij, që të mos lodhte të tjerët për ta nderuar edhe kur të vdiste. Përballë një vdekje si kjo, me mesazhet që na përcolli, megjithatë ne bashkëkohësit e tij, duhet të pyesim: a e kemi nderuar ne si duhet këtë njeri të madh, në jetë dhe pas saj?

Pyetja vjen prej dikujt si unë, që vetëm kohët e fundit para se ai të largohej nga ne, pata rastin të komunikoja me të në një qasje miqësore. Ai s’kishte mbetur peng i fushatave baltosëse ndaj meje, që ishin organizuar prej kohësh dhe ky fakt në vetvete më jepte energji pozitive.

Ai kurrë nuk merrej me thashetheme dhe s’mbetej peng i tyre...

2

afër/larg

1

debati për shqup

politikë

ekonomi

Berisha: Mazhoranca e re, rrezik kombëtar

PS: Berisha antiopozitar, burgosi Nanon dhe vrau 4 protestues

Bankat në garë për eurot e emigrantëve dhe turizmit

Faqe 4

Faqe 5

Faqe 6

Në kuzhinat e hoteleve shefat janë ish-emigrantë, që janë kthyer nga Italia në shtëpi dhe kanë investuar në atdhe kursimet dhe atë që kanë mësuar në Perëndim. Do të ishte një mëkat të ikje nga Vlora pa shijuar gatimet e detit

E gjithë kjo ofrohet lirë. Por a ka siguri?

Shumë italianë të interesuar pyesin për këtë. Tema e sigurisë është edhe kryesorja në forumin për Shqipërinë në faqen “TripAdvisor”. Një djalë nga Milanoja përgjigjet kështu: “Mund të jeni 100 për qind të qetë. Në verë ka po ashtu shumë italianë. Do të habiteni.

Turistët në pjesën më të madhe shihen me sy të mirë”.

Për çfarë duhet vizituar Shqipëria sipas italianëve Nga Eni Vasili/ Panorama.it

Për Cnn Travel ai është një nga destinacionet mesdhetare për të zbuluar. Për portalin e Mikrosoft, “Msn money”, kryeqyteti (Tirana) është më i liri në botë, ndërsa për shtëpinë botuese australiane Lonely Planet ajo është “Mbretëresha që nuk pret”. Është Shqipëria, vendi përballë shtëpisë tonë që arrihet me një fluturim një orësh dhe një natë udhëtimi me traget. “Por sa ka ndryshuar Shqipëria?”, pyet në një raport të 27 korrikut korrespondentja e BBC, Julia Langdon gjatë një vizite në Sarandë, vendi më i njohur në rivierën shqiptarë.

Edhe “Lonely Planet” nënvizon: “Harrojini fotot e Shqipërisë që keni parë deri tani: topa dhe avionë të braktisur buzë fshatrave antikë apo bunkerë të mbjellë buzë rrugës për në Tiranë. E gjithë kjo është e të shkuarës. Po sepse qytetet, plazhet dhe peizazhi që do të gjenin përgjatë bregut dhe në brendësi të tij është një nga më sugjestionuesit në Evropë”.

Opinioni i tanishëm është unanim: Shqipëria është një vend për tu vizituar. Panorama.it ju jep disa nga destinacione e historitë e italianë që kanë qenë deri tani atje. Qytetu të cilit në vitet 80” Al Bano Carrisi i kishte dedikuar një këngë, Saranda, është një nga perlat e bregut të jonit në jug të Shqipërisë. Shumë plazhe janë ende të paprekura dhe peshku në mjaft vende kalon nga deti menjëherë në tavolinë. Janë disa hotele apo hostele në zonë që dalin edhe në motorët e kërkimit në internet. Booking.com i jep pesë yjet “Bougainville Bay”, një resort i ri në Sarandë që priti këtë vit turistët e parë.

I ndërtuar thuajse brenda në det ofron çmime më të mire se në Greqi. Është diçka krejt e re dhe në restorant hahet kuzhinë italiane. Për ata që preferojnë të gatuajnë në shtëpi, resorti ka një peshkatarë që vjen çdo mëngjes të sjellë peshkun e sapo kapur. Njoftim spektakolar: këtu peshkimi i “datteri-t” (lloj midhje) nuk është i ndaluar.

Në «Bougainville Bay» italianët e parë ishin

Orazio Frigino, president i “Aviazione Marittima Italiana”, i cili qëndron pranë hidroplanëve të tij, një nga shërbimet më shik që ofron resorti. Bashkë me pilotët e tij, Frigino të jep mundësi të kesh fluturime panoramike mbi brigjet shqiptare. Ka edhe më shumë: “ne kemi në plan të ofrojmë fluturime dhe pushime fundjave për turistët që janë në Salento, në Itali dhe që janë të interesuar të vijnë në Shqipëri”. Transporti sigurisht do kryhet me hidroplan në një udhëtim që zgjat 50 minuta. Frigino ka për qëllim të krijojë edhe një hidroklub shqiptar. Burri i hidroplanëve është mahnitur aq shumë me Sarandën sa ka vendosur të blejë një shtëpi aty në gjirin “Bougainville”: “Një turist gjen ende plazhe të paprekura, fund-det të mbushur me mrekulli, një kuzhinë dhe shërbime në raportin cilësi çmim vërtet të shkëlqyer. Për mua ishte një surprizë të zbuloja me një orë fluturimi nga Italia këtë breg magjepsës që të jep emocione të forta e të bën të jetosh mes malesh dhe panoramave si në Karaibe”. Të tjera pika për të mos u humbur të Sarandës, janë ishujt në Ksamil, Syri i Kaltër, një monument i jashtëzakonshëm i natyrës.

Vlora është qyteti me më shumë diell në Shqipëri. Deti të ofron prej plazheve klasike me rërë të Adriatikut deri të plazhet gurorë të Jonit. Ashtu siç thotë Lonely Planet, “lajmi që përtej detit ka një vend të tërë për tu zbuluar nuk është një e re absolute. Ajo që është e sigurt është se ka ardhur momenti që të ulemi në tavolinë, të falënderojmë për mikpritjen (ajo e shqiptarëve është në nivele maksimale) dhe të fillojmë të shijojmë”.

Një pjatë makarona kushton 3 euro, peshku i freskët i detit kushton mes 5 dhe 8 eurove kilja dhe një kafe vetëm 50 cent.

“Një turist gjen ende plazhe të paprekura, fund-det të mbushur me mrekulli, një kuzhinë dhe shërbime në raportin cilësi çmim vërtet të shkëlqyer. Për mua ishte një surprizë të zbuloja me një orë fluturimi nga Italia këtë breg magjepsës që të jep emocione të forta e të bën të jetosh mes malesh dhe panoramave si në Karaibe”.

Gino është nga Sassari dhe është martuar me Adelën, një vajzë e emigruar në Itali në vitet 90’: “Është hera e parë që kemi ardhur bashkë. Jam penduar që nuk kam ardhur më herët: kemi 5 vjet të martuar tashmë. Qyteti dhe historia e tij janë të mrekullueshme. Është mëkat që në Itali nuk dimë asgjë për këtë”.

Në kuzhinat e hoteleve shefat janë ish-emigrantë, që janë kthyer nga Italia në shtëpi dhe kanë investuar në atdhe kursimet dhe atë që kanë mësuar në Perëndim. Do të ishte një mëkat të ikje nga Vlora pa shijuar gatimet e detit në restorantin “Boiko” apo në “Gabbiano” në Rradhimë. Ata që e konfirmojnë këtë janë dy vëllezër nga Milanoja Luigi dhe Andrea Brambilla që erdhën në Shqipëri me miqtë e tyre të universitetit: “Studiojmë ekonomi në Universitetin e Milanos. Miqtë tanë shqiptarë në kanë këmbëngulur që të na tregojnë vendin e tyre dhe ja ku erdhëm. Kemi udhëtuar me traget nga Ankona dhe kemi 10 ditë që qëndrojmë këtu. Hahet mrekullisht mirë, deti është i mrekullueshëm dhe gjithçka kushton më lirë”. Kush vuan nga vapa dhe nuk e do shumë detin mund të shkojë në Gjirokastër. E njohur si qyteti i gurtë është një nga vendet më të frekuentuara nga italianët sipas asaj që thotë ambasada në Tiranë. Qyteti i diktatorit Enver Hoxha dhe shkrimtarit kandidat për Nobel Ismail Kadare është një nga qendrat e intelektualëve shqiptarë.

Për shkak të vlerave unike dhe historike prej 2005 ai mbrohet nga UNESCO. Kështjella është monumenti më i rëndësishëm i qytetit. E ndërtuar në gur ajo ka pamjen e një anije lufte. Në ditë vizitohet nga 300 turistë, 40 për qind e të cilëve janë italianë dhe pjesa tjetër amerikanë, francezë apo norvegjezë. Gino është nga Sassari dhe është martuar me Adelën, një vajzë e emigruar në Itali në vitet 90’: “Është hera e parë që kemi ardhur bashkë. Jam penduar që nuk kam ardhur më herët: kemi 5 vjet të martuar tashmë. Qyteti dhe historia e tij janë të mrekullueshme. Është mëkat që në Itali nuk dimë asgjë për këtë”. Të pasionuarit e turizmit kulturorë mund të udhëtojnë po ashtu edhe drejt Beratit qyteti i “1001 dritareve” edhe ai në mbrojtje të UNESCO-s. Për të mësuar gjithçka për Heroin Kombëtar të Shqipërisë Gjergj Kastrioti Skënderbeun është Kruja me një Pazar të vjetër me produkte tradicionale. Shkodra, Voskopoja dhe Thethi janë disa nga pikat e veriut të vendit që duhet të vizitohen, në verë dhe pranverë peizazhi është i pasur me liqene, pyje dhe kanione.

politikë

Gazeta MAPO

www.mapo.al / gazetamapo@gmail.com

3

19.08.2013

Gjatë aksionit të Përmbarimit në Përmet

Mitropolitë ortodokse: Veprimi i Përmbarimit, përshkallëzim i rrezikshëm Kisha e Përmetit mban meshë në qiell të hapur dhe u thotë atyre që prekën kishën, të kujdesen për familjet e tyre. Reagojnë ortodoksët në Korçë e Berat: Sulm antifetar ndaj ortodoksisë Jo më shumë se 30 njerëz morën pjesë në meshën e së dielës në Përmet, që ndryshe nga herët e tjera u zhvillua në shëtitoren përballë godinës së Pallatit të Kulturës apo kishës së Shën Marisë së Pazarit. Prona që ka përplasur për 16 vjet me radhë autoritetet lokale dhe ato kishtare, iu dha pas një serie vendimesh në disa shkallë të gjyqësorit Bashkisë së qytetit dhe kjo e fundit nxori me forcë prej andej priftërinjtë dhe objektet kishtare. Kjo ka sjellë dje reagimin e të gjitha mitropolive ortodokse në Shqipëri, të cilat janë shprehur kundër vendimit dhe marrjes së godinës që sipas tyre është e kishës, por sipas autoriteteve është pronë e qytetit.

Vetë Përmeti ka qenë i ndarë më dysh mbi përkatësinë dhe të drejtën mbi godinën që prej vitesh shërbente si kishë, ndërsa palët akuzonin njëra-tjetrën për uzurpim. Mitropolitë në Korçë e Berat e kanë cilësuar ‘dhunë’ ekzekutimin e vendimit dhe kanë theksuar se ky është ‘veprim i rrezikshëm’, që sipas tyre cenon harmoninë.

Mesha Rreth orës 8:00 të ditës së djeshme u mbajt Liturgjia e Shenjtë, si çdo të di-

el, në kishën e Shën Marisë së Pazarit, në qytetin e Përmetit, nën drejtimin e ikonomëve Athanas Qerimi e Vasil Thomollari. Mesha këtë radhë u mbajt në shëtitoren përballë Shtëpisë së Kulturës, e cila ishte rrethuar me forca të shumta policie, private dhe nga komisariatet Përmet e Gjirokastër.

Në meshë merrnin pjesë pak besimtarë, jo si të dielat e zakonshme, kur pjesëmarrja ka qenë më e lartë dhe ajo zhvillohej në ambientet e brendshme të ndërtesës. Pas riteve fetare dhe ndarjes së bukës së bekuar, ikonom Athanas Qerimi mbajti një deklaratë në fund të meshës, ku bëri me dije se kisha s’do heqë dorë nga prona në asnjë mënyrë. Ai tha se godina ka qenë, është dhe do të mbetet kishë. “Aty janë eshtrat e shenjtorëve, aty janë eshtrat e gjithë përmetarëve”, tha ikonomi duke bërë me dorë nga godina që ruhet prej policisë.

Ndërkohë ai ka thënë se njerëzit që prekën kishën duhet të kenë kujdes fëmijët e tyre dhe familjet, por nuk sqarohet si është bërë kjo deklaratë.

Reagimet Prishja e Kishës së Shën Marisë në qytetin e Përmetit ka sjellë edhe reagi-

min e Mitropolisë së Korçës dhe asaj të Beratit, ndërsa më herët kishte reaguar edhe Mitropolia e Gjirokastrës, në varësi të së cilës është edhe kisha. Mitropolitë e quajnë “agresion kundër kishës ortodokse” veprimin e Përmbarimit, ndërsa theksojnë se kjo “mund të dëmtojë rëndë harmoninë e shoqërisë”. Duke kërkuar reagim të menjëhershëm nga qeveria, mit-

Duke kërkuar reagim të menjëhershëm nga qeveria, mitropolitë thonë se vetëm kjo do të vendoste në vend drejtësinë. Në reagimin e tyre, ata e cilësojnë veprimin e Përmbarimit si shkelje e së drejtës së fesë dhe besimit.

ropolitë thonë se vetëm kjo do të vendoste në vend drejtësinë. Në reagimin e tyre, ata e cilësojnë veprimin e Përmbarimit si shkelje e së drejtës së fesë dhe besimit. “Nuk pajtohemi kategorikisht me këto veprime anti-fetare dhe kërkojmë me të drejtë, që qeveria të ndërhyjë fuqimisht për t’i dhënë zgjidhje përfundimtare këtij problemi kaq delikat, duke plotësuar këtë kërkesë të lig jshme”, thuhet në deklaratën e Mitropolisë së Beratit.

Ndërkohë, Mitropolia e Korçës veç indinjatës thekson se “ngjarja e kishës në Përmet mori një përshkallëzim të rrezikshëm, duke lënduar ortodoksët e Shqipërisë dhe duke dëmtuar imazhin e vendit tonë”, tha Ksenofon Ilia Kotani. Nuk dihet ende se çfarë rrjedhe do të marrë konflikti, kur edhe pse vendimi i gjykatave ia ka kthyer ndërtesën Bashkisë, kisha nga ana e saj thotë se nuk do të tërhiqet nga kërkesa për ta ripatur atë. Reagim për këtë ngjarje pati edhe nga Ministria e Jashtme greke, e cila po ashtu i kërkoi shtetit shqiptar t’ia linte pronën kishës dhe e cilësoi veprimin ‘të papranueshëm’.

Xhufi: Reagimi i Greqisë për Kishën e Përmetit është recitivist ‘Një provokim të rastit’. Kështu e ka quajtur historiani dhe politikani, Pëllumb Xhufi, reagimin e Ministrisë së Jashtme greke lidhur me vendimin e zyrës së Përmbarimit për të liruar Shtëpinë e Kulturës Përmet, e cila prej disa vitesh ishte zënë nga Kisha Ortodokse dhe përdorej si vend për kryerjen e riteve fetare. Sipas tij, vendimi i Përmbarimit është i drejtë dhe madje i vonuar, pasi për këtë çështje ishin shprehur më parë të gjitha gjykatat e vendit. “Për këtë çështje u shpreh dhe Gjykata Kushtetuese, e cila u dha të drejtë gjykatave më të ulëta. Ndaj është një zbatim tepër i vonuar. Shteti grek, për fat të keq, ka ndërhyrë gjithmonë në punët

e kishës shqiptare. Ky qëndrim më duket vërtet një veprim i pajustifikuar dhe të bën të mendosh se asgjë nuk ka ndryshuar në politikat greke ndaj Shqipërisë. Dikush në qeverinë greke vazhdon të përdorë elementët e tij, siç janë ortodoksët shqiptarë, Kishën Autoqefale shqiptare, Himarën, si elementë provokativë”, - tha Xhufi. Sipas tij, kjo ndërtesë ishte kthyer në një haur për faj të përfaqësuesve të kishës ortodokse në atë vend. “Ky vend është pushtuar dhe mbahet në mënyrë abuzive nga disa klerikë të pandërgjegjshëm dhe të politizuar tej mase”, - tha më tej Xhufi. Ai ka denoncuar edhe faktin se prifti i njohur

për dhunimin e varreve të Kosinës disa vite më parë, ishte protagonist sërish në ngjarjen e para pak ditëve, ku klerikët rezistuan për mos lirimin e ambienteve të Pallatit të Kulturës. “Më bënë përshtypje që persona si at Thomollari, që e pashë sërish në këtë aksion dhe atë rezistencë qesharake ishte pikërisht prezent, pra ai person që u përfshi në varret e Kosinës duke rrëmuar varret e shqiptarëve dhe duke kontrabanduar eshtrat si të ushtarëve grekë”, - tha Xhufi, i cili gjithashtu bëri fajtor edhe shtetin shqiptar për koncesionet e vazhdueshme që i ka bërë shtetit grek në kurriz të interesave të shqiptarëve.

vendimi

Historia e konfliktit mes Kishës dhe Bashkisë Historia 16-vjeçare e konfliktit mes Kishës Ortodokse dhe Bashkisë së Përmetit për ambientet e Pallatit të Kulturës së këtij qyteti u mbyll me një përleshje disa ditë më parë, ku njerëzit e kishës u nxorën nga godina, që sipas gjykatës i takon Bashkisë së qytetit. Përmbaruesit ekzekutuan pas 11 vjetësh një vendim të Gjykatës Kushtetuese për kthimin e pronës një ish- Pallat Kulture në emër të Bashkisë së qytetit, ndërkohë që klerikët pretendojnë se vendi ka qenë një kishë prej vitesh dhe se ajo ka në pronësi edhe tokat rreth tij. Të dyja palët duket se nuk duan të lëshojnë pe në lidhje me objektin. As Bashkia dhe as kisha nuk duan të ndërtojnë një objekt të dytë në një vend tjetër.

Kisha e argumenton këtë me faktin se vendi është i shenjtë dhe ata nuk duan të largohen nga aty pikërisht sepse aty janë varret e vjetra dhe ajo zonë ka shërbyer në shekuj si kishë.

“Përmbarimi thjesht ka ekzekutuar një vendim të formës së prerë të Gjykatës Kushtetuese, veprim që duhet të ishte zbatuar 11 vite më parë”, -thotë një përfaqësues i kësaj zyre.

Banorët ndërkohë janë të ndarë më dysh sa i përket historisë së tokës. Një pjesë thonë se aty nuk ka pasur kishë, ndërsa të tjerë kujtojnë një ndërtesë të vogël që ka shërbyer si e tillë.

4

Politika e ditës

debati për shqup

12 vitet e fundit kishte humbur funksionet e veta dhe përdoret më shumë se për çdo gjë tjetër për dasma, zijafete dhe ceremoni mortore”

Berisha:

Mazhoranca e re, rrezik kombëtar Kryeministri në detyrë e konsideron sulmin e socialistëve kundër vendimit të qeverisë për të kaluar SHQUP-in në përdorim të PD-së, si tregues i urrejtjes së tyre ndaj kundërshtarit Kryeministri në detyrë, Sali Berisha e quan mazhorancën e re të dalë nga zgjedhjet e 23 qershorit, si një rrezik kombëtar. Ndaj ai u bën thirrje qytetarëve që të jenë gati për ta përballuar atë që ai e quan ‘pushet i dalë nga votat e marra me dhunë dhe para të pista’.

Duke marrë shkas pikërisht nga qëndrimet e të majtëve kundër vendimit të qeverisë për t’i dhënë në përdorim Partisë Demokratike ambientet e Shtëpisë Qendrore të Ushtrisë, Berisha shprehet se këto janë sulme që tregojnë qartë urrejtjen që ka mazhoranca e re ndaj opozitës së nesërme. Çka në fakt sipas tij tregon më së qarti frymën e urrejtjes për kundërshtarin politik që karakterizonte edhe paraardhësit e tyre. “Piktori, neobllokmenët e tjerë dhe mediat e tyre me zhurmën dhe urrejtjen që shpërndajnë kundër partisë kundërshtare, dëshmojnë mentalitetin e etërve të tyre mizorë dhe përpiqen të mbulojnë vjedhjen e votave të shqiptarëve me premtime anti-globaliste, dhune dhe para të pista.

Qytetarë, duhet të jemi gati, se këta që e nisin me urrejtje janë rrezik i madh kombëtar!” shkroi dje Sali Berisha në faqen e tij zyrtare në rrjetin social Facebook. Më tej ai ka sqaruar edhe një herë se e gjithë kjo furtunë sulmesh ndaj opozitës së nesërme ka si pretekst mbrojtjen e një godine të ushtrisë, e cila sipas tij kishte 12 vite që kishte humbur funksionet e saj kryesore dhe që ishte kthyer më së shumti në ambient ku organizoheshin ceremoni vdekjesh e dasmash. “Prej mëse dy javësh Piktori dhe neobllokmenët e tij, mediat që ata kontrollojnë, janë vërsulur me urrejtje dhe tërbim njëlloj si etërit e tyre kundër

forcës politike kundërshtare. Si pretekst për këto sulme primitive ka shërbyer vendimi i qeverisë për t’i dhënë në përdorim si seli PDsë një godinë të ushtrisë, e cila në 12 vitet e fundit kishte humbur funksionet e veta dhe përdoret më shumë se për çdo gjë tjetër për dasma, zijafete dhe ceremoni mortore”, shprehet më tej Berisha. Disa ditë më parë, Këshilli i Ministrave publikoi dhe vendimin përkatës që bën të mundur kalimin e SHQUP-it nga pronësi e Ministrisë së Mbrojtjes, në atë të Ministrisë së Brendshme, ndërkohë që kjo e fundit do ia kalojë në përdorim Partisë Demokratike. Proces ky që sipas vendimit ka hyrë në fuqi dhe që brenda ditës së nesërme SHQUP duhet t’ia kalojë në përdorim Partisë Demokratike. Vendimi në fjalë në fakt u publikua vetëm një javë pasi ishte miratuar në mbledhje të qeverisë, duke ngjallur në këtë mënyrë dyshime tek opozita se fshehja e tij kishte të bënte me një debat të brendshëm mes strukturave ushtarake dhe atyre politike. Vetë kryeministri në detyrë, Sali Berisha sqaroi gjatë mbledhjes së fundit të qeverisë se kjo vonesë publikimi e vendimit kishte ardhur pasi ai ishte miratuar pa u dekretuar më parë nga kreu i shtetit nxjerrja e kësaj prone nga lista e objekteve ushtarake.

Ndaj, deklaroi Berisha, ai vendim u publikua vetëm pasi Presidenti e firmosi këtë dekret.

Gjithsesi, nga korrespondenca që u publikua në media javën e shkuar doli në pah se pjesa drejtueses ushtarake e ushtrisë shqiptare nuk ishte dakord me nxjerrjen e kësaj prone nga inventari i pronave të Ministrisë së Mbrojtjes.

Topalli PS bleu votat me para të pista, duhet ndëshkuar

“Piktori, neobllokmenët e tjerë dhe mediat e tyre me zhurmën dhe urrejtjen që shpërndajnë kundër partisë kundërshtare, dëshmojnë mentalitetin e etërve të tyre mizorë dhe përpiqen të mbulojnë vjedhjen e votave të shqiptareve me premtime anti-globaliste, dhune dhe para të pista.

Qytetarë, duhet të jemi gati, se këta që e nisin me urrejtje janë rrezik i madh kombëtar!”

Nishani në vendlindje merr titullin “Nderi i qytetit” Libohova ka nderuar me titullin “Nderi i qytetit” Presidentin e Republikës, Bujar Nishani. Në festën e përvitshme tradicionale të Liboh ov ë s , n ë p r a n i n ë e q i n d r a qytetarëve nga Libohova dhe zonat përreth, ky titull iu dorëzua kreut të shtetit nga kryetari i Bashkisë, Altin Çomo, me motivacionin “Personalitet i shquar libohovit, me vlera dhe kontribute të veçanta si ministër reformator në disa qeveri, President i Republikës, atdhetar dhe diplomat, politikan dhe burrë shteti”. Emocioneve personale të origjinës familjare, Presidenti Nishani u bashkëngjiti në fjalën e mba-

jtur në këtë festë edhe evokimin e vlerave identike, historike e kulturore të Libohovës, vlera që e kanë pasuruar identitetin e Shqipërisë dhe shqiptarëve. “Sot, kjo qytezë më ndez dhe më forcon krenarinë, krenarinë e të parëve të mi, të gjyshit tim, të stërg jyshit tim, të katragjyshit tim, që u lindën dhe u rritën në këtë tokë të bekuar, më jep më shumë krenari për rrënjët e mia të hershme, për atë identitet të rrallë që ka Libohova dhe libohovitët, e që ka pasuruar përherë identitetin e Shqipërisë dhe shqiptarëve”, - tha Presidenti Nishani. E ndërsa shprehu një vlerësim të lartë për familjen

e madhe themeluese të Libohovës dhe veprën e vëllezërve Mufit, Eqerem dhe Ajet Libohova, si dhe kontributin e libohovitëve për çështjen kombëtare, Presidenti i Republikës nënvizoi edhe qëndrimin antikomunist të Libohovës. “Përpara se thundra e përbindshme e komunizmit të binte ashpër mbi lëvizjen e Kelmendit, apo kryengritjen e Postribës, ka rënë këtu në Libohovë që në verën e vitit 1943, duke vrarë 104 burra e të rinj. Libohova ishte kështjella e fundit antikomuniste në Shqipërinë e jugut, pasi ishin pushtuar të tjerat”, - nënvizoi kreu i shtetit.

Ndërsa përgatitet të lërë shumë shpejt zyrën e saj si kryetare e Kuvendit, Jozefina Topalli duke shfrytëzuar këtë kohë pushimesh politike i është përkushtuar këto ditë sportit. Jo atij të luajtur, por si një sportdashëse duke ndjekur me vëmendje zhvillimet sportive që vinin nga Moska, ku dje u mbyll kampionati botëror i atletikës. E magjepsur nga sprinterët xhamajkanë që rrëmbyen edhe kësaj here shumicën e medaljeve të arta, Topalli ka komentuar në vijimësi në faqen e saj në rrjetin social Facebook, impresionet e saj, por duke dhënë dhe të dhëna ekzakte për këta atletë, siç është rasti i kampionit Usain Bolt. Por si aktore me rëndësi në politikën në vend, Topalli, e provokuar edhe nga bashkëbiseduesit e saj në këtë rrjet social, nuk ka mundur t’i shmanget debatit politik, duke bërë një lidhje mes garës në sport dhe garës në politikë. Kështu Topalli ka deklaruar se garat janë njëlloj në çdo fushë, dhe kur ato nuk janë të ndershme, prodhojnë fitues të pamerituar dhe për më tepër, sundues. Duke lënë të kuptohet qartë se krahasimi i saj ka të bëjë me garën e fundit zgjedhore në vend, ku PD humbi zgjedhjet, Topalli bën të ditur se fituesja e tyre, Partia Socialiste i vodhi dhe i bleu votat me para të pista. “Si në sport ashtu dhe në fusha të tjera, kampionët janë inspirues! Kur gara është garë, fitimtari nderohet, kur shkel rregullat, si amerikani në garën e fundit, skualifikohesh, kur blen ndeshjen me para e kur këto janë dhe të pista, nuk ka fitues por sundues. Këta të fundit ndëshkohen. Unë, si çdo njeri normal që beson në disa vlera, adhuroj të parët dhe refuzoj të fundit me gjithë forcën e shpirtit!“, - shprehet Topalli. Ndërkohë që në këtë komunikim virtual ajo ka shfaqur edhe disa preferenca të sajat për sportin, duke deklaruar se përveç Vllaznisë është tifoze me Interin.

“Familja ime, pas Vllaznisë është me Interin. Unë jam me to”, - bën të ditur Topalli.

ngjarja e ditës

20

Gusht

Duhet të përfundojë kalimi i SHQUP në përdorim të Partisë Demokratike

7

Gazeta MAPO

www.mapo.al / gazetamapo@gmail.com

ditë

më vonë u publikua vendimi i qeverisë i cili bënte kalimin e SHQUP nga pronësi e Ministrisë së Mbrojtjes në atë të Brendshme

19.08.2013

12

5

vjet

deklaroi Kryeministri Berisha se kjo godinë kishte humbur funksionin e saj primare duke u kthyer në një godinë ceremonish mortore

reagimi Vasili: SHQUP, kush ka shkelur ligjin të shqetësohet, të tjerët të rrinë të qetë Të majtët garantojnë qeverinë aktuale dhe Presidentin se me ardhjen e tyre në pushtet do të hetojnë dhe do të zbardhin gjithë të vërtetën që lidhet me ligjshmërinë e kalimit të SHQUP-it në përdorim të Partisë Demokratike. Nënkryetari i Lëvizjes Socialiste për Integrim, Petrit Vasili u bën të ditur përfaqësuesve të mazhorancës aktuale se nuk kanë asnjë arsye pse të shqetësohen nga trajtimi i kësaj çështjeje, pasi qeverisja e nesërme sipas tij, do të ketë ekspertizën e duhur për të bërë hetimin e plotë të ligjshmërisë së këtij vendimi. “Sigurisht, mazhoranca e re ka të gjithë pjekurinë dhe eksperiencën e duhur shumë të gjatë politike që të dijë të ndajë mirë pjesën artificiale të konfliktit me atë që është thelbi, pjesa e ligjore e tij. Mazhoranca do të dijë ta ndajë mirë këtë çështje pa pasur nevojë që të ushqejë idetë kryengritëse të kryeministrit në ikje, të evidentojë ato përgjegjësi ligjore të gjithë këtij procesi, që nga fillimi deri në fund.

Kushdo që ka shkelur ligjin, duhet të shqetësohet. Kushdo që e ka respektuar atë, duhet të ndihet i qetë”, - tha nënkryetari i LSI-së gjatë një konference për mediat. Më tej ai bëri të ditur se i gjithë ky debat është ushqyer nga vetë mazhoranca aktuale dhe në veçanti nga kryeministri Berisha, i cili sipas tij, kërkon vëmendjen e opinionit publik. “Sigurisht, ky është një konflikt i kërkuar, i stisur forcërisht në mënyrë artificiale, pikërisht për të faktorizuar Partinë Demokratike dhe lidershipin e vet. Fokuse të tilla tensionojnë artificialisht situatën thjesht dhe vetëm për të bërë protagonist kryeministrin.“ - tha Vasili, ndërsa i ka bërë thirrje qeverisë në detyrë që të lërë mënjanë merakun e saj për zyrat e PD-së dhe të merret me situatën e Spitalit Ushtarak.

PS: Berisha antiopozitar, burgosi Nanon dhe vrau 4 protestues Deputeti socialist Erion Braçe hedh hije dyshimi se qeveria, me kalimin e SHQUP-it në përdorim të PD-së kërkon të fshehë abuzimet me fondet e akorduara për rikonstruksionin e saj Opozita këmbëngul se qeveria dhe Presidenti i Republikës nuk kanë asnjë referencë ligjore mbi të cilën bazojnë vendimin e tyre për kalimin e Shtëpisë Qendrore të Ushtrisë në përdorim të Partisë Demokratike. Duke iu përgjigjur qëndrimit të mbajtur dje nga kryeministri Sali Berisha, se mazhoranca e re ka mentalitetin hakmarrës ndaj opozitës, deputeti socialist Erion Braçe ka deklaruar se ky emërtim më shumë se kujtdo tjetër i shkon pikërisht kryeministrit në detyrë.

Duke iu referuar qëndrimeve apo veprimeve të qeverisjes së djathtë si

gjatë kohës kur Berisha ka qenë president, ashtu edhe gjatë kohës kur ai ka qenë kryeministër, Braçe ka theksuar se ai ka treguar qartë se është një vrasës i opozitës. Për këtë ai sjell në vëmendje rastin e burgosjes së Nanos gjatë kohës së qeverisjes së parë të demokratëve, ashtu edhe rastin e vrasjes së 4 protestuesve në protestën e 21 janarit 2011. “Një gjë e parë më bën përshtypje: Nuk ka edhe një herë tjetër asnjë referencë ligjore për vendimin politik të tij. Ky kryeministër i mundur shënohet në histori për dy gjëra të rënda dhe ato kanë ngritur

“E para, për arrestimin politik të kryetarit të opozitës dhe e dyta, për vrasjen për diell, mu në mes të bulevardit të kryeqytetit të 4 kundërshtarëve të tij, paqësorë dhe me duar në xhepa.

Nëse ka sot një titull të merituar për të, ai është: Vrasësi i opozitës”

doda

konstituuar. Çfarë ankthi e mundon kryeministrin e ardhshëm të Shqipërisë, që ndërsa do të rregullojë urgjentisht marrëdhëniet me Ismail Qemalin, nuk rreket të heshtë padurimin i cili e bën të duket thellësisht antikushtetues?”, - u shpreh dje deputetja demokrate Mesila Doda. Reagimi saj vjen pasi kryeministri i zgjedhur Edi Rama ka vendosur që të thërrasë mbledhjen e parë të qeverisë së ardhshme ditën e mërkurë në qytetin e Vlorës. Mbledhje e cila parashikohet që të zgjasë dy ditë dhe ku pritet të diskutohet rreth strukturave të çdo ministrie, programit dhe Kodit etik të ministrit.

Ku kanë shkuar këto miliona euro kryeministër i mundur apo Heqim i korruptuar?” - pyet Braçe. Pyetje së cilës ai mundohet t’i japë vet një përgjigje, duke bërë të ditur se këto lekë i kanë kaluar një kompanie private dhe më andej një televizioni, i cili sipas tij, i shërben qeverisë në detyrë. “Ne i kemi gjurmuar të gjitha: Në llogaritë e dy kompanive të PR dhe prej andej në llogaritë e një televizioni në shërbimin tënd; 100 për qind e parave nga kjo qendër kanë shkuar në këtë kompani dhe 85% e parave nga kjo kompani kanë shkuar në llogaritë e televizionit tënd!! Je i trashë Heqim nëse mendon se me zhdukjen e Qendrës zhduken gjurmët e rrugës së parave! E para, dokumentet i kemi ne. E dyta, i thonë kontabilitet Heqim, ai është sistemi i pamanipulueshëm i pasqyrimit të rrugës së parave!”- bën të ditur Braçe.

REPUBLIKA E SHQIPERISE SHOQERIA ANINIME “DRINI” ADMINISTRATORI

Mbledhja e qeverisë “Rama” në Vlorë, antikushtetuese Të djathtët e konsiderojnë antikushtetues vendimin e kreut socialist për të zhvilluar mbledhjen e parë të qeverisë së tij ditën e mërkurë në qytetin e Vlorës. Duke marrë shkas nga lajmi i publikuar në media, deputetja demokrate Mesila Doda shtron pyetjen se, çfarë e mundon kryeministrin e ardhshëm që të ndërmarrë një veprim antikushtetues, duke thirrur mbledhjen e qeverisë së ardhshme me kaq ngut. “Ende nuk po e kuptoj, një qeveri që pret të bëhet qeveri, do zhvillojë mbledhjen e parë nën diellin e përvëluar të gushtit, por ende as është dekretuar nga Presidenti e as ka kaluar në parlament, i cili ende nuk është

shumë lart stekën e standardit të hakmarrjes kundër opozitës në këtë vend. E para, për arrestimin politik të kryetarit të opozitës dhe e dyta, për vrasjen për diell, mu në mes të bulevardit të kryeqytetit të 4 kundërshtarëve të tij, paqësorë dhe me duar në xhepa. Nëse ka sot një titull të merituar për të, ai është: Vrasësi i opozitës”, - shkruan Braçe në shënimin e tij. Ndërkohë, sa i përket argumentit të sjellë nga Berisha se Shtëpia e Ushtrisë -objekt debati- kishte humbur prej 12 vitesh funksionet e saj, Braçe ka theksuar se qeveria e djathtë i ka akorduar kësaj godine miliona euro në vite për ta rikonstruktuar, para të cilat ai dyshon se janë vjedhur. “Kur kjo Qendër nuk kishte funksione reale, atëherë si shpjegohet që në llogaritë financiare të saj kanë kaluar gjatë 6 viteve të fundit milionë euro financime publike?

NJOFTIM Shoqeria Anonime “DRINI” zhvillon mbledhjen e Asamblese se Pergjithshme me daten . 09. 09. 2013, ora: 14.00, ne adresen : Rruga e “Kavajes” Ish Mjetet Mesimore Tirane, Tel. 0035542223007, me kete rend dite: 1.

Ndryshime ne Organet Drejtuese te Shoqerise.

2.

Te ndryshme.

ADMINISTRATORI

6

ekonomi Investitorët në pritje të garancive nga qeveria e re

Gjergj Buxhuku

Konfindustria, duke marrë shkas nga kërkesat në shtim të një numri të madh biznesesh të huaja të interesuara për investime në vendin tonë, këshillon përfaqësuesit më të lartë të forcave politike fituese të zgjedhjeve të fundit, të shprehen zyrtarisht dhe sa më shpejt për strategjitë themelore ekonomike dhe fiskale që do të zbatohen nga qeve-

ria e re. Kërkesat dhe pyetjet kryesore të investitorëve potenciale të huaj përqendrohen kryesisht në 3 drejtime.

Së pari, kërkojnë garanci për vazhdimësinë e politikës fiskale të taksave të ulëta sikundër zbatohet edhe në vendet e tjera të rajonit. Së dyti, kërkojnë të njihen me sektorët ekonomikë që do të jenë parësorë në programin e qeverisë së

re, shoqëruar me mënyrat e tërheqjes së kapitalit. Gjithashtu, investitorët e huaj shprehin interes në rritje për politikat e zmadhimit të tregut të Shqipërisë me Kosovën, vendet e CEFTA-s dhe BEsë. Konfindustria, mbështetur në të dhënat e ardhura pranë saj, vlerëson se kemi një rritje të ndjeshme prej 2-3 herë të interesit të investitorëve të huaj për

vendin tonë në gjysmën e parë të vitit 2013, krahasuar me të njëjtën periudhë të vitit paraardhës. Shkak i rritjes së interesit vlerësohen pasojat e krizës globale që kanë prekur ndjeshëm ekonomitë e vendeve të zhvilluara të BE-së, por edhe projektet e mëdha infrastrukturore në të cilat Shqipëria do të përfshihet, si TAP, sektori i energjisë etj.

Industria e makinave në Europë, drejt përmirësimit

Bankat në garë për eurot e emigrantëve dhe turizmit Bankat nisin garën për prurjet e emigrantëve dhe turizmit. Muaji gusht veçohet për prurjet e bollshme valutore.

Kriza e vendeve fqinje Itali e Greqi, ku jetojnë pjesa më e madhe e emigrantëve, ka frenuar disi pritjet e bankave. Interesat e depozitave janë në nivelin më të ulët të dekadës Muaji gusht është i artë për bankat, por edhe për ekonominë në tërësi. Aq valutë sa hyn gjashtë gjithë vitit barazohet vetëm me prurjet e gushtit. Të ardhurat nga emigrantët, turizmi dhe eksportet bujqësore arrijnë kulmin. Ndaj bankat kanë hedhur në treg oferta ekstra për llogaritë e kursimeve për të tërhequr sa më shumë depozita nga kjo sasi valute. Bankat kryesore kanë filluar ofertat promocionale për kursimet. Kush hap llogari kursimi në gusht ka interesa më të larta, lehtësi ekstra dhe të tjera elemente lehtësuese që bankat vitet e fundit i kanë bërë traditë t’i ofrojnë vetëm në gusht. Prurjet nga turizmi, emigrantët dhe eksportet, arrijnë gjatë një viti gati 3 miliardë dollarë. Ky është një burim i konsiderueshëm rritjeje për ekonominë tonë ndaj dhe bankat janë më të vëmendshme për periudhat në të cilat kjo sasi valute hyn në vendin tonë. Në tërësi pa ofertat verore, interesat e depozitave bankare për të gjitha llojet e valutave kanë rënë ndjeshëm, por së fundi ulja më e madhe ka ndodhur për depozitat në lekë. Interesi i tyre për afatin 1-vjeçar, maksimumi është 4 për qind në bankat e vogla, ndërsa në bankat e mëdha

jo më shumë se 3.5 për qind. Madje shumë prej tyre kanë zgjedhur të mos i publikojnë përqindjet e interesit në web-et përkatëse, me sa duket për të mos nxitur tërheqjen e tyre nga klientët. Interesat e depozitave në vendin tonë në periudha të veçanta kanë qenë edhe 8 për qind për monedhën vendase, duke mundësuar kështu jetesën vetëm nga interesat mujore për një kategori klientësh që kanë shuma të konsiderueshme në banka. Mirëpo tani depozitat në banka nuk gjenerojnë më shuma shtesë si më parë. Për këtë shkak, vitin e fundit është vënë re një dalje e kursimeve nga sistemi bankar. Shoqata e Bankave e shpjegon këtë rrjedhje të depozitave të shqiptarëve me ritmet më të ulëta të sigurimit të të ardhurave dhe sidomos prurjeve në valutë, që kanë shoqëruar uljen e normave të interesave të depozitave. Mirëpo shkak kryesor mbetet përgjigjja ndaj uljes së normës bazë të interesit për lekun nga Banka e Shqipërisë. Ndërkohë, ky ngadalësim vlerësohet të jetë në linjë me situatën financiare të konsumatorëve dhe krijimin më të pakët të parasë në ekonomi. Në fakt, kriza e vendeve fqinje Itali e Greqi, ku jetojnë pje-

sa më e madhe e emigrantëve, ka ulur pritshmëritë për rritjen tradicionale të kursimeve në muajin gusht. Jo pa qëllim, në këtë periudhë bankat nisin fushatat publicitare ku reklamojnë ofertat më të fundit. Disa prej tyre e kanë nisur tashmë “garën”.

Megjithatë, bie në sy numri i pakët i ofertave dhe reklamave të bankave në raport me vitet e kaluara. Teksa kanë frenuar ndjeshëm huadhënien, një nga alternativat më fitimprurëse të investimit të depozitave, bankat janë të stepura në tërheqjen e sa më shumë kursimeve nga individët. Me bazë vjetore, kursimet në ekonomi janë rritur me 34 miliardë lekë apo 3.8%. Një vit më parë, ndryshimet përkatëse ishin 85 miliardë lekë dhe 10%. Teksa individët dhe bizneset kanë tërhequr kursimet në euro, pesha e depozitave në valutë ka rënë në 47% në fund të qershorit 2013, nga 48% në të njëjtën periudhë të një viti më parë. Zakonisht klientët depozitues janë të orientuar drejt afatit 12-mujor, por në këtë periudhë kur normat e interesit në treg tregojnë prej muajsh një tendencë drejt rënies, ata priren të depozitojnë me periudha më të gjata kohe se një vit, pasi edhe interesat janë më të larta.

Prurjet nga turizmi, emigrantët dhe eksportet përgjatë një viti arrijnë në gati 3 miliardë dollarë. Ky është një burim i konsiderueshëm rritjeje për ekonominë tonë, ndaj dhe bankat janë më të vëmendshme për periudhat në të cilat kjo sasi valute hyn në vendin tonë.

Industritë e makinave në Europë po shfaqin shenja se po kthehen në rrugën e duhur pas dështimesh të rënda si pasojë e krizave financiare dhe borxhit. Në fillim të këtij muaji, përfaqësues të BMW-së thanë se tregjet e dobëta europiane dhe konkurrenca e lartë do të vazhdojnë të ofrojnë sfida në gjysmën e dytë të vitit. Në korrik, regjistrimet në Gjermani u rritën me 2.1 për qind, ndërsa Spanja u përball me një rritje prej 14.8 për qind, edhe pse kjo u arrit me ndihmën e subvencioneve qeveritare për zëvendësimin e një makine të vjetër me një të re. Skema të tilla të përkohshme në vendet e tjera europiane për të mbështetur industrinë e automobilave pas krizës financiare u pasuan nga një rënie në shitje.

Por në përgjithësi, shifrat e fundit ka të ngjarë të tregojnë se rënia në regjistrimet e BE-së është ngadalësuar. Në tremujorin e parë shifra ra me 6.6 për qind, krahasuar me një vit më parë – por shifrat për të konfirmuar një prirje nuk do të jenë në dispozicion deri në shtator. Një rritje e vogël do të bënte mrekulli për prodhuesit e makinave të tilla si PSA Peugeot Citroen të Francës, i cili është ende shumë i varur nga Europa dhe ka arritur të shkurtojë borxhin e tij tremujor në pothuajse gjysmën. Grupi, i cili në fakt është shpëtuar nëpërmjet ndihmës së qeverisë për kreditin e tij, tha se kishte dalë nga periudha më e keqe e krizës së tij dhe se nuk kishte në këto momente asnjë plan për të rritur kapitalin e ri. Por të tjerë lojtarë europianë që u fokusuan më shumë në tregun ndërkombëtar janë ende duke performuar më mirë, sikundër janë firma franceze ‘Renault’ dhe në veçanti prodhuesit gjermanë të makinave si Daimler, BMW dhe Volkswagen- që të gjithë kanë raportuar rezultate të mira për tremujorin e dytë.

raporti

ProCredit prezanton transfertat ProPay me vendet e rajonit Banka ProCredit ka gati një shërbim të ri që do të kryejë transferta në vende të ndryshme rajonale. Shërbimi i transfertave ProPay shërben për të kryer transaksionet me partnerët tuaj të biznesit, në vende të ndryshme të rajonit. Banka sqaroi se ky shërbim realizohet brenda ditës (orarit zyrtar të punës). Transfertat ProPay kryhen brenda rrjetit të bankave ProCredit: Shqipëri, Kosovë, Maqedoni, Serbi, Bosnjë-Hercegovinë, Bullgari, Rumani, Ukrainë, Gjeorgji, Moldavi dhe Armeni. ProCredit Bank, nëpërmjet ofrimit të këtij shërbimi financiar, konfirmon mbështetjen e vazhdueshme për bizneset e vogla dhe të

mesme për të rritur dhe zhvilluar mundësitë e import-eksportit të mallrave dhe shërbimeve të ndryshme. Për të realizuar këtë shërbim, kompania (individi) që urdhëron pagesën, dhe kompania (individi) që e pranon atë, duhet të kenë një llogari bankare në ProCredit Bank në shtetin respektiv. Kompania e cila urdhëron transfertën, duhet të plotësojë transfertën ProPay dhe ta paraqesë atë në një nga degët e Bankës ProCredit. Kjo porosi do të realizohet brenda tre orësh pune kundrejt një komisioni prej 0,05% të shumës (min.

5 euro – max. 50 euro). Për fondet që ju prisni nga klientët tuaj nëpërmjet rasferave

Propay, ju nuk paguani asnjë komision. Në krahasim me modelet klasike të pagesave ndërkombëtare, shërbimi ProPay është më i përshtatshëm kryesisht për shpejtësinë e jashtëzakonshme dhe koston minimale. Kjo e bën çdo transfertë parash më të thjeshtë dhe më të sigurt. ProCredit Bank është një bankë e orientuar drejt zhvillimit, pjesë e Grupit ProCredit, që operon në 3 kontinente dhe 21 shtete si dhe në Gjermani. Fokusi i saj është ofrimi i shërbimeve financiare për bizneset e vogla dhe të mesme. Banka ofron shërbim të plotë bankar nëpërmjet rrjetit të njësive të biznesit në të gjithë Shqipërinë.

Në krahasim me modelet klasike të pagesave ndërkombëtare, shërbimi ProPay është më i përshtatshëm kryesisht për shpejtësinë e jashtëzakonshme dhe koston minimale.

Kjo e bën çdo transfertë parash më të thjeshtë dhe më të sigurt.

Gazeta MAPO

www.mapo.al / gazetamapo@gmail.com

19.08.2013

7

Digjen disa apartamente te “Komuna e Parisit” Tiranë Dy zjarre të fuqishme kanë shkrumbuar tërësisht disa apartamente banimi në dy pallate që ndodhen në lagjen “Komuna e Parisit” në Tiranë. Zjarri i parë është shënuar mbrëmjen e së shtunës në një pallat 9-katësh në zonën e “Komunës së Parisit”, kur banorë të alarmuar njoftuan zjarrfikësen dhe policinë. Zjarri ka rënë në katin e 9-të, ndërsa arsyet mbeten ende të panjohura.

Banorët thanë se zjarrfikësja është vonuar për rreth një orë, çka bëri që flakët të përparojnë duke shkrumbuar gati tërësisht disa apartamente në katin ku ra zjarri. Edhe pse me vonesë, zjarrfikësit kanë evakuuar banorët, ndërkohë që neutralizuan dhe vunë nën kontroll flakët. Ende nuk dihen shkaqet e rënies së zjarrit, ndërkohë policia ka nisur hetimet. Fatmirësisht nuk ka të lënduar në

njerëz, vetëm dëme materiale. Ngjarja ka shkaktuar panik tek banorët e pallatit, të cilët kanë shprehur shqetësimin se zjarrfikësit u vonuan për rreth një orë. Ata u ankuan se, nëse zjarrfikësit do të mbërrinin më shpejt, atëherë do të shmangeshin pasojat. Ndërsa dje një tjetër zjarr ka rënë në një pallat 7-katësh në zonën e “Komunës së Parisit” në Tiranë. Sipas policisë, zjarri është

shënuar rreth mesditës në një apartament ku nuk kishte njeri, pasi pronarët e tij ishin me pushime. Një zjarrfikëse e cila mbërriti në vendngjarje bëri të mundur evakuimin e banorëve të pallatit, ndërkohë që neutralizoi dhe arriti shuarjen e zjarrit. Fqinjët e apartamentit që mori flakë, thanë se banuesit e tij kanë shkuar me pushime, ndërkohë që nuk dihen ende shkaqet e zjarrit.

Vret veten bariu, ekzekutoi pronarin e stanit në Karaburun Pas rrethimit 4-ditor të policisë, mungesës së ujit dhe ushqimit, bariu 45-vjeçar Xhezar Hysa i ka dhënë fund jetës me të njëjtën armë që ekzekutoi mbrëmjen e 14 gushtit punëdhënësin Shedat Vangjeli dhe plagosi rëndë baxhanakun e tij, Bexhet Bodaj.

45-vjeçari kishte humbur njërin krah në vitin 2008, kur tentoi të vriste me tritol punëdhënësin e tij në qytetin e Sarandës Në kushte depresioni, i rrethuar nga policia, në mungesë të ujit dhe ushqimit, bariu 45-vjeçar Xhezar Hysa i ka dhënë fund jetës me të njëjtën armë që vrau punëdhënësin e tij pesë ditë më parë. Ky është fundi i historisë së bariut, që edhe pse me një dorë, arriti të vrasë me çifte punëdhënësin dhe të plagosë baxhanakun pas një sherri për motive banale në një prej staneve të bagëtive në gadishullin e Karaburunit. Që prej mbrëmjes së 14 gushtit kur ndodhi dhe ngjarja e rëndë, forca të shumta policie bllokuan të gjitha hyrjet e gadishullit, ndërsa nga deti Delta Forcë shpeshtoi patrullimet. Si ndihmë për kapjen e të dyshuarit policia kërkoi edhe një helikopter të forcave RENEA, të cilat vrojtonin nga ajri zonën ku dyshohet se qëndronte bariu 45-vjeçar me një precedent të ngjashëm penal në vitin 2008. Arratia e tij ka zgjatur vetëm katër ditë. Në pamundësi largimi nga gadishulli gati i shkretë i Karaburunit, në mungesë të ujit dhe ushqimit, 45-vjeçari i ka dhënë fund jetës me një armë gjuetie tip çifte, armë me të cilën sipas policisë Hysa ekzekutoi mbrëmjen e 14 gushtit Shedat Vangjelin, pronarin e stanit ku ai punonte dhe plagosi baxhanakun e tij Bexhet Bodaj. Sipas policisë, Xhezar Hysa, nga fshati Linas i rrethit të Elbasanit, është gjetur i pajetë në gadishullin e Karaburunit.

“Nga kontrolli i territorit dhe marrja e informacioneve në lidhje me këtë shtetas, është bërë e mundur gjetja e tij në gadishullin e Karaburunit pasi kishte vrarë veten me armën me të cilën kishte realizuar krimin, një armë zjarri gjuetie, çifte, e cila u sekuestrua në cilësinë e provës materiale”, - tha zyrtarisht policia e Vlorës. Sipas saj, menjëherë pas vrasjes së 14 gush-

Xhezar Hysa pas plagosjes me tritol ne vitin 2008

tit forca të shumta policie kishin nisur kërkimin për kapjen e të dyshuarit dhe parandalimin e ndonjë krimi tjetër, pasi 45-vjeçari ishte larguar së bashku me armën e gjuetisë. Për këtë arsye policia bllokoi të g jitha rrugëdaljet nga zona e gadishullit Karaburunit me shërbime policore të FNSH-së Fier, si dhe është vënë në veprim Delta Forcë nga uji, ndërsa specialet e RENEA-s kanë patrulluar me helikopter nga ajri. 45-vjeçari Xhezar Hysa, i cili punonte si çoban në zonën e Karaburunit, ishte shpallur në kërkim nga policia që prej mbrëmjes së 14 gushtit, kur u njoftua vrasja e shtetasit Shadet Vangjeli, punëdhënës i 45-vjeçarit, dhe plagosja e baxhanakut të tij, Bexhet Bodaj. Ky i fundit, i plagosur rëndë në ngjarje arriti të njoftojë familjarët e tij dhe

Në pamundësi largimi nga gadishulli gati i shkretë i Karaburunit, në mungesë të ujit dhe ushqimit, 45-vjeçari i ka dhënë fund jetës me një armë gjuetie tip çifte, armë me të cilën sipas policisë Hysa ekzekutoi mbrëmjen e 14 gushtit Shedat Vangjelin, pronarin e stanit ku ai punonte dhe plagosi baxhanakun e tij Bexhet Bodaj

policinë, e cila mundi ta transportojë atë në spital ku tashmë ndodhet jashtë rrezikut për jetën. Sipas hetimit rezulton se 45-vjeçari Hysa punonte prej dy vitesh si çoban në stanin që ishte në pronësi të Shadet Vangjelit nga fshati Dukat. Duke qenë se Xhezar Hysa kishte humbur më parë një krah dhe nuk ishte në gjendje të mirë shëndetësore, pronari i tij e ka mbajtur në punë për rreth dy vite, edhe pse debatet gjatë kësaj kohe nuk kishin munguar. Shpesh Hysa akuzonte punëdhënësin e tij se nuk e paguante në kohë, apo krijonte situata konfliktuale të cilat kapërceheshin nga pronari i stanit. E njëjta gjë ka ndodhur edhe mbrëmjen e 14 gushtit, kur rreth orës 22:20, pas një debati me fjalë, çobani Xhezar Hysa ka marrë armën e gjahut dhe fillimisht

Tre në pranga, vranë gabimisht pesë muaj më parë raporti Policia e Vlorës tha se ka zbardhur një krim të ndodhur në mars të këtij viti, duke arrestuar tre autorët e dyshuar të vrasjes së shtetasit Erigert Zejko.

Vlorë Policia e Vlorës zbardhi dje një vrasje të ndodhur pesë muaj më parë në këtë qytet dhe vuri në pranga tre autorët e dyshuar të krimit. Ervis Matodashaj, Nadir Ferko dhe Altin Sdirja, banues në Vlorë, sipas policisë janë autorët e dyshuar të vrasjes së shtetasit Erigert Zejno, ngjarje kjo e ndodhur më 22 mars të këtij viti në lagjen “11 Janari” në qytetin e Vlorës.

Sipas policisë, Zejno është vrarë gabimisht nga tre të dyshuarit, pasi objektiv i atentatit me armë zjarri ishte një tjetër person, i cili ndodhej në automjetin e viktimës. Për këtë ngjarje policia arrestoi edhe 27-vjeçarin Besart Zharra ,i cili dyshohet se ka ndihmuar një prej autorëve të dyshuar të vrasjes. Në një deklaratë për mediat policia e Vlorës tha se në operacionin për arrestimin e tre të dyshuarve janë angazhuar dhjetëra forca policie të drejtorisë së këtij qarku, si dhe forcat speciale RENEA dhe ato të Ndërhyrjes së Shpejtë, të cilat ndodhen në qytetin e Vlorës që prej vrasjes së trefishtë ndodhur në plazhin e quajtur “Kalaja” në këtë qytet. “Falë hetimeve disamujore

dhe një pune të mirorganizuar është bërë i mundur finalizimi me sukses i operacionit policor për ekzekutimin e urdhrave të ndalimit të Prokurorisë Vlorë për shtetasit: Ervis Matodashaj, vjeç 30; Nadir Ferko, vjeç 35, dhe Altin Sejdiraj, vjeç 33, të tre banues në qytetin e Vlorës. Ndalimi i këtyre shtetasve u bë pasi dyshohen si autorë të vrasjes së shtetasit Erigert Zejno, ndodhur në datë 22.03.2013, në lagjen “11 Janari” të Vlorës”, - tha zyrtarisht policia e qytetit bregdetar. Sipas hetimeve të kryera rezulton se objekt i sulmit me armë zjarri ka qenë një tjetër person, i cili në momentet e ngjarjes ka qenë i shoqëruar me Zejnon. Policia nuk ka dhënë detaje rreth motiveve të

krimit, por thotë se tre të arrestuarit tashmë akuzohen për vrasje në rrethana të tjera cilësuese. Gjithashtu, blutë e Vlorës thanë se një prej tre të arrestuarve për vrasje, shtetasi Ervis Matodashaj ka qenë i shpallur në kërkim edhe për akuzën e “mbajtjes pa leje të armëve luftarake”. Ndaj tij, Gjykata e Vlorës kishte caktuar masën e sigurimit “arrest me burg” në mungesë dhe ky person ishte shpallur në kërkim që prej muajit maj të këtij viti. Sipas policisë, Matodashaj dyshohet se gjatë kësaj kohe është strehuar dhe ndihmuar nga 27-vjeçari Besart Zarra, i cili përfundoi në pranga për akuzën e përkrahjes së autorit të krimit.

ka qëlluar ndaj pronarit të tij Shadet Vangjeli duke i shkaktuar vdekjen.

Edhe pse me një dorë, 45-vjeçari ka mundur të qëllojë edhe baxhanakun e Vangjelit, shtetasin Bexhet Bodaj duke e plagosur rëndë. 45-vjeçari Xhezar Hysa nuk ishte i panjohur për policinë, pasi pesë vjet më parë ai është bërë protagonist i një situate të ngjashme në qytetin e Sarandës.

Xhezar Hysa është konfliktuar në vitin 2008 me pronarin e tij në qendër të qytetit të Sarandës. Në momentin që pronari po tentonte të largohej me automjetin e tij, Hysa ka ndezur fitilin e një kallëpi prej rreth 50 gramësh tritol dhe e ka hedhur në drejtim të automjetit ku ndodhej shtetasi F. B. Si pasojë e shpërthimit, bariu Xhezar Hysa humbi krahun e tij të djathtë.

CMYK

8 19.08.2013

Gazeta MAPO

www.mapo.al / gazetamapo@gmail.com

NJOFTIM / REKLAMA

PUSHIME DHE PLAZH

Zbuloni dimensionin tonë në artikujt verorë …

²adër plazhi poliestër, Dia. 2 m

1.690 L

²adër, Dia. 2 m

890 L

Kodi: 16402

Kodi: 16399

Suport çadre PP 44 x 44 x 14 cm

880 L

Karrige plazhi + jastëk me rrjetë plastike 83 x 56 x 90 cm

Kodi: 16403

²antë termus 6 L

1.595 L

990 L

Kodi: 17882

Kodi: 16719

Shtrojë plazhi natyrale 60 x 180 cm

199 L

Shezlong me konstrukt metalik dhe rrjetë plastike 185 x 58 x 29 cm

Kodi: 16953

2.950 L

1.350 L

Kodi: 17562

Artikuj për peshkim E Re New

Peshqir pambuku “Valerio Monte” duke filluar nga

Vera na fton në ditët e saj me ngrohta të shijojmë natyrën në të gjithë dimensionin e saj.

Buzë detit, në mal, kudo ku freskia të përqafon, bashkuar me shoqërinë e miqve dhe familjeve tona. Secili nga ne po mendon për pushimet. ²do zgjedhje bëhet e përshtatshme dhe fal kënaqësi nëse ju keni me vete edhe aksesorët e duhur për të shijuar në maksimum aventurat e planifikuara.

Në MEGATEK do të gjeni produktet më cilësore dhe me çmimet më ekonomike në treg.

Për më shumë produkte shfleto katalogun online në website MEGATEK.

Shtrojë plazhi natyrale 60 x 180 cm + shapka

Krahë plazhi “Tweety’’

390 L

590 L

Grepa Trab Akura 130 BN 02 15 copë

Kodi: 17862

Kodi: 16952

150 L Kodi: 52124

Plumbçe sferë, 20 gr skorevole 10 copë

220 L Kodi: 64323

Imitues Trab Sabiki Luminos

300 L Kodi: 52141 Kallam SHIMANO, JOY 10600 4 m

1.800 L Kodi: 52167

Filispanjë Hikaru 0.20mm

350 L

Kodi: 52183

Dyshek tek me ajër 185 x 79 x 22 cm

1.950 L Kodi: 17880

Komardare rrethore 91cm

590 L

Kodi: 17861

Autobuzi Megatek-Citypark FALAS, çdo 30 minuta!

Kontakt:

Autostrada Tiranë-Durrës, Km 7 Shqipëri www.megateksa.com; info@megateksa.com Linja e shërbimit për klientin: 04 23 88 333

CMYK

NJOFTIM / REKLAMA

Gazeta MAPO

www.mapo.al / gazetamapo@gmail.com

9

19.08.2013

Speciale/ anthony’S pier 4, një ikonë më pak për BoStonin

Nr. 20 (265), Viti Viii botimit korrik 2013 Çmimi 300 Lekë

r !

Jo vetëm politikë si zakonisht

primo ShllakU Ka ardhë koha me e standardizue gegnishten ema anDrea Leximet bëhen në shtrat si dashuria DeShmia arkitektura dhe diktatura sipas petraq kolevicës

Ta Shohësh Botën me Optikë Elitare!

eni VaSili Çfarë kryeministri do të isha...

t ë

LULZIM BASHA

e përmuajshme

Lideri i ri i opozitës

Është optika më prestigjoze në Shqipëri.

Përfaqësuese e autorizuar e

CARTIER për të gjithë rajonin.

Grand Optika Group sh.p.k, Hotel Sheraton, Tirana ,Albania Tel:0673001000; 0674006606; info@grandoptika.al; www.grandoptika.al

INTERVISTE EKSKLUZIVE: Shefi i ri i i demokratëve flet për herë të parë për shtypin pas garës për postin e Berishës. Jeta e 39-vjeçarit në pole position: kryetar i Bashkisë së Tiranës dhe Partisë Demokratike. Si e sheh raportin e ri me Berishën dhe vendin e liderit historik në parti. Telefonata me Sokol Olldashin. A do të rikandidojë për Bashkinë e Tiranës? Çfarë do të thotë me ‘rivitalizim’ të PD, dhe pse i quan ‘iluzione’ zërat për aleancë me Metën? Rama e Meta, sipas Bashës, janë një.

Grand

optika

e diel

30 lekë

30 lekë

30 lekë

30 lekë

30 lekë

PLUS

30 lekë

30 lekë

çdo ditë gazeta ‘MAPO’ çdo muaj revistat ‘MAPO’ dhe ‘MADAME MAPO’

E përmuajshme

E përmuajshme

300 lekë

300 lekë

Agjencia e Abonimit të Shtypit (Arben Trenova): 04 223 52 05 • 068 20 47 825 Posta shqiptare: 04 237 5598 • 068 50 24 159 Agjencia e Abonimit Adrion: 04 224 0018 • 069 20 36 768 Agjencia e Abonimit, Durrës (Agim Memko): 0692372850

10

Opinione & Editoriale

Blog & Ide

OpEd

Nga Bujar Kapexhiu

Opinione dhe Editoriale

Kauza e Çamërisë dhe PDIU P

ërcaktimi i PDIU-së si partia që do të ketë grup parlamentar në legjislativin e ardhshëm, ka rritur një audiencë të konsiderueshme brenda dhe jashtë Shqipërisë, veçanërisht për komunitetin çam. Këtë e kanë vlerësuar si të tillë zgjedhësit shqiptarë që votuan për kandidatët e kësaj partie, të cilët e kanë parë si moral kombëtar përballë revanshit të pjesëmarrjes së komunitetit të minoritetit grek në mesin e partive politike të mëdha, veçanërisht në PS. Realisht verdikti u dha, dhe marrja e përgjegjësisë nga lidershipi i kësaj partie, është një përgjegjshmëri që duhet ta karakterizojë këtë parti në krahasim me të tjerat.

Pa dashur që të bëj analizën e partive të tjera, do të doja të ndalesha tek fakti se dalja e PDIU, si një parti me indeks të qartë dhe me një platformë bindëse në shërbim të çështjes kombëtare dhe asaj çame në veçanti, i ka dhënë vetes privilegjin e të qenit pararoja e një parlamenti që do të flasë shqip në mbrojtje të interesave kombëtare dhe ndërkombëtarizmin e tyre, si një domosdoshmëri. Është kauza dhe PDIU që e ka këtë mision, që na bën të besojmë se deputetët e saj kanë edhe ngarkesat e mëdha që duket se nuk i kanë në shpatullat e tyre qeveritarët e ardhshëm. Fakti që nuk po dëgjojmë asnjë platformë dhe asnjë fjalë për problemet e çështjes shqiptare në tërësinë e saj dhe atë çame si pjesa e së tërës që pret daljen nga harresa.

Nga Shoqata Çamëria e deri tek krijimi i PDI në prillin e vitit 2004 nga Tahir Muhedini, si e vetmja nga partitë politike të deriatëhershme që merreshin me këtë çështje, kemi një trajektore të ngjitjes dhe perceptimit të një problemi që i përket kombit, por që ka mbetur si pas dore për shkaqe të shumta që kanë edhe doza të dashjes ose pa dashjes. Por mbi të gjitha institucionalizimi që i bëri Tahir Muhedini përfaqësimit politik në tablonë e politikës shqiptare, është cilësuar me të drejtë si një rugovizëm për ndërgjegjësimin e çështjes çame në arenën ndërkombëtare.

Ndoshta peripecitë deri në përfaqësimin parlamentar me një deputet dhe tashmë me 5 të tillë, ka në bazën e tij politesën e Shpëtim Idrizit dhe kontributin e padiskutueshëm të Tahir Muhedinit me mbështetjen e gjithë komunitetit çam, që e do Çamërinë si nusen e kombit që meriton përkujdesjen e bijve të saj.

Kush nuk e vuri re se vetëm PDIU ishte partia që në fushatën elektorale nuk u mor me cic-micet e politikës së zhargonit të rëndomtë. Ndoshta ka ardhur koha që edhe partitë e mëdha shqiptare të marrin mendje se veç problemeve të ditës dhe të rëndomta me premtime dhe gënjeshtra, ka edhe një spektër të gjerë të çështjes kombëtare. Nëse kemi një gjë të pazgjidhur,

koment

Hyqmet Zane

Nga Shoqata Çamëria e deri tek krijimi i PDI në prillin e vitit 2004 nga Tahir Muhedini, si e vetmja nga partitë politike të deriatëhershme që merreshin me këtë çështje, kemi një trajektore të ngjitjes dhe perceptimit të një problemi që i përket kombit, por që ka mbetur si pas dore për shkaqe të shumta që kanë edhe doza të dashjes ose pa dashjes.

Por mbi të gjitha institucionalizimi që i bëri Tahir Muhedini përfaqësimit politik në tablonë e politikës shqiptare, është cilësuar me të drejtë si një rugovizëm për ndërgjegjësimin e çështjes çame në arenën ndërkombëtare.

ajo është çështja kombëtare.

Këtu vlen të themi se opinioni shqiptar dhe ai ndërkombëtar duhet të njohin realisht etnikumin e çështjes çame që vlen si një margaritar i çmuar në historinë tonë të pasur. Ja se si e përshkruan Rasim Bebo historinë e atdheut tonë: Ne duhet ta njohim Çamërinë Çamëria është Thesprotia e djeshme e territorit të gjyshit tonë Epir dhe stërgjyshit tonë Pellazg. Në qendër

të Çamërisë është tempulli më i vjetër i botës Dodona. Homeri thotë se “Zeusi është Pellazg dhe Dodonas”. (XVI, 234), M. Aref f. 36. Nga Ernest Koliqi citojmë: “Nana e njaj hyut, n’për mote, na ndjek ne... / Prej errsijet t’kohnave ma t’para / duelën Pellazgët mbi dhe: / ngrehën eltere, vuen ligje e livruen ara. / T’përmenduna an’ e kand kjen, për urti / Zakonet t’ ona e përmbi vepra t’ qeta, / qi nisin m’ u shvilluemun n’ mal e n’ vrri. / Hyjnit derdhshin pa pra hiret e veta, / Prej nesh duel n’ botë e para qytetni...”

Kështu Çamëria është atdheu i Pirros së Epirit, i Gjin Bua Shpatës, i Abedin Pashë Dinos, Haxhi Mehmet Dalanit, dëshmorit italian Enriko Telinit, Hoxhë Hasan Tahsinit, Faik Konices, Bilal Xhaferit etj.

Në prag të Luftës së Dytë Botërore, në emër të internacionalizmit proletar, u bashkuan të tri partitë komuniste Jugosllave, shqiptare dhe greke, kundër “Boshtit Qëndror” gjerman, italian dhe japonez. Edhe çamët u bashkuan me forcat EAM-it (Partia Komuniste Greke). Dolën partizanë mbi 1000 vetë dhe ranë dëshmorë mbi 100 djem të Çamërise. Këtu filloi tragjedia kundër Çamërisë dhe Kosovës.

Batalionit partizan të krahinës së Konispolit me emrin “Çamëria” Enver Hoxha ia ndërroi emrin në “Thoma Lulo”, për të mos u dëgjuar emri Çamëri. Gjithashtu, kur komandanti i batalionit çam në Çamëri Nuri Dino, i kërkoi Enver Hoxhës ndihmë kundër Zervës, ai nuk ia dha batalionin “Çamëria” (Thoma Lulo), por ia dërgoi “Brigadës 15” greke, në ndihmë jashtë teritorrit të Çamërisë. Kjo ishte fatkeqësia më e madhe, që i mundëso i Zer vës të pushtonte Çamërinë dhe të bënte atë genocid kundër çamëve më 27 qershor 1944, që siç e kanë cilësuar edhe vetë një varg studiuesish greke, Elefteria Manda apo Jorgos Margaritis, të cilët, krimet e pashembullta, masakrat dhe shpopullimin e territoreve çame, i kane krahasuar me genocidin nazist ndaj hebrejve. Nëse do t’i shkonte në ndihmë bataliani i krahinës së Konispolit, Napolon Zerva nuk e pushtonte dot Çamërinë dhe çamët do të ishin në trojet e tyre në Çamëri. Nuk mjafton me kaq. U bë masakra e dytë në Vanar afër Filatit me 12 dhe 13 mars 1945 e përgatitur nga dy partitë greko-shqiptare. Të thirur nga EAMI me 28 -1-1945, çamët të kthehen në vendin e tyre.

Rreth 15.000 prej tyre u kthyen në Çamëri. Por pas një muaji EAMI kapitulloi, dhe vendin e zuri prapë Zerva. U vrane 1200 pleq, gra, të rinj e të reja dhe fëmijë. Atëherë u detyruan të kthehen prapë në Shqipëri më të rraskapitur, duke mbushur Kllogjerin me varre. Kjo popullsi konsiderohej “refugjatë” dhe për këtë u kujdes UNRRA në shtator 1946- pranverë 1947, me kampet e ngritura në Delvinë, Durrës,

Ankese verore

Kavajë, Fier, Vlorë, dhe Tiranë, ku u vendosën dhjetëra mijëra çamë.

UNRRA shpërndau: ushqime, ilaçe, tenda etj. Në fillim u ndihmuan edhe nga Amerika me një milionë e gjysmë dollarë. (Ka fjalë se kjo shumë mund të jetë edhe më e madhe). Konstatimi i britanikëve ishte se “Administrata shqiptare nuk kishte dëshirë të jepte ndihmën e duhur, në raport me kushtet në të cilat ndodheshin çamët, ajo kishte bërë shumë pak për të mos thënë asgjë”.

Përzënia e çamëve, ishte as më shumë as më pak, një spastrim etnik.

Greqia asnjëherë nuk u ballafaqua me ndonjë kritikë apo sanksion serioz ndërkombëtar. Partia Komuniste Shqiptare me Enver Hoxhën në krye, u solidarizua me grekët dhe shpalli hapur urrejtjen e tyre kundër çamëve. As nuk bëhej fjalë për një Rezolutë çame, të aprovohej nga parlamenti për t’ua dërguar forumeve të larta botërore. Jo vetëm kaq, por stisën dhe një gjyq ndaj Teme Sejkos me duzina të pandehur. U krijua një psikozë e tillë diskriminuese, sa arriti që disa çamë për të ruajtur një copë karrike, mohuan krahinën e tyre.

Përgjatë këtyre 70 vjetëve, problemi çam ka kaluar faza bllokimi me tendence asfiksimi dhe asgjësimi. Ata e dinë shumë mirë: “Shteti grek, nëpërmjet drejtuesve të tij, nuk pranon asnjë ballafaqim historik shkencor lidhur me problemin çam. Listat toponimike greke për t’u miratuar, jo vetëm që i janë paraqitur OK B-së nga ana e Greqisë dhe aspak prej Shqipërisë, por nga ana tjetër gjithnjë sipas ministrit tonë të jashtëm, kanë marrë edhe fuqi ligjore, duke pohuar edhe se fjala “Çamëri” nuk ekziston. Pse jemi druajtur dhe vazhdojmë të druhemi, t’ia paraqesim kërkesën tonë gjithashtu OKB?!

Rezoluta Çame është dinjitet, është çështje territori, nuk është çështje pronash, pronat janë të individëve, teritori është i shqiptarëve, është pjesë e kombit shqiptar. E dinë grekët se kufiri Shqipëri - Greqi kalon deri në Prevezë. Të shikojnë hartën te enciklopedia Amerikane, volumi 13-të, f. 377, botimi 1828, korigjimi 1971, tregon shtetin grek që fitoi pavarësinë në 1826 , kufiri kalon në Jug të Epirit, në Jug të Thesalisë dhe në Veri të Eubesë. Konferenca

e Londrës e zvogëloi Shqipërinë nga 115.000 km2 ne 28.000 km2. Kjo padrejtësi ka filluar t’i kthehet Shqipërisë, Kosova e mori pavarësinë, tani po rikthehemi te Shqipëria Natyrale që e kanë shumë frikën ruso-serbo-greke.

Nga ana tjetër, në librin enciklopedik “Anekserejinti Hpeiros”, kemi një libër të propagandës greke ku gjithçka shqiptare për Epirin është shndërruar në greke, ku janë tjetërsuar emrat e vendeve, janë tjetërsuar figurat historike, duke i paraqitur ato si grekë. Është tjetërsuar kultura shqiptare, duke i veshur atribute greke. Është përvetësuar trashëgimia shqiptare e Epirit.

Për shembull Dionis Filozofi, i quajtur më parë në literaturën greke Skilozofi (me bazë fjalën qeni), me një ndajshtim përbuzës, pasi ai u ngrit kundër Perandorisë Osmane dhe Patriarkanës së Stambollit në vitet 1601–1611, kur organizoi 2 kryengritje anti-osmane, të cilat përfunduan me humbjen e shqiptarëve kryengritës dhe udhëheqësi i tyre Dionisi, u rrop i gjallë. Dionisi i kërkoi aleatët e vet në perëndim, si në Itali e deri në Spanjë, prej të cilëve pati mbështetje të plotë.

Në gjithë këtë libër prej 1000 faqesh nuk përmendet asgjë shqiptare, sikur të mos kenë jetuar shqiptarë prej një historie.

Janullatosi zë një vend më të madh në këtë guidë turistike kur Janullatosi është kryepeshkop i kishës shqiptare. Çfarë do ai në këtë libër?! Libri është botuar në vitin 2007, botuar nga Road Ekdhoseis, me mbi 920 faqe.

Si përfundim Përgjegjshmëria që ka PDIU ndaj kombit dhe çështjes çame është e kuptueshme që do të shqetësojë Athinën dhe Beogradin. Por para së gjithash, edhe filogreko-serbët në parlamentin shqiptar do të ndjehen keq nga prania e PDIU dhe ngritja e çështjes çame në kuadrin e çështjes kombëtare. Fakti që programet e partive të mëdha nuk e kanë dëshirë trajtimin e çështjeve të tilla, përgjegjësia e PDIU rritet dhe shumëfishohet.

Për ta mbyllur me një citim të kancelarit gjerman Shrëder: “Një njeri mund ta largosh nga shtëpia e tij, por shtëpinë s’ia largon dot nga zemra”.

op-ed

2

Blog Kur e djathta ishte e drejtë dhe e majta e gabuar

Gazeta MAPO

www.mapo.al / gazetamapo@gmail.com

Kulturë 44 vite më parë mbahej Woodstock

19.08.2013

Universitet Surprizat e rankimit të Shangait

11

Mendoj se gratë janë shumë të vlefshme për t’u çuar në luftë.

-Caspar Weinberger

Çfarë i detyrohemi Arbën Xhaferrit D

itët e fundit u mbush një vit prej ndarjes nga jeta të intelektualit të shquar Arbën Xhaferri. Ai iku i qetë në një ditë pushimesh, pa na lajmëruar, besnik i një besimi të pashpallur të kahershëm të tij, që të mos lodhte të tjerët për ta nderuar edhe kur të vdiste. Përballë një vdekje si kjo, me mesazhet që na përcolli, megjithatë ne bashkëkohësit e tij, duhet të pyesim: a e kemi nderuar ne si duhet këtë njeri të madh, në jetë dhe pas saj?

Pyetja vjen prej dikujt si unë, që vetëm kohët e fundit para se ai të largohej nga ne, pata rastin të komunikoja me të në një qasje miqësore. Ai s’kishte mbetur peng i fushatave baltosëse ndaj meje, që ishin organizuar prej kohësh dhe ky fakt në vetvete më jepte energji pozitive. Ai kurrë nuk merrej me thashetheme dhe s’mbetej peng i tyre.

Munda të diskutoja dhe të merresha vesh me Arbënin, për iniciativa të mëdha në realizim të një ideje themelore të tij, për krijimin e Komunuelthit ekonomik shqiptar. Ishte vërtet një kënaqësi e madhe njerëzore të shkëmbeja fjalë dhe ide me këtë figurë shumëpërmasore të shqiptarisë. I mbaj mend me krenari mesazhet e tij për mua: “të paktën ti i ke dhënë Kosovës dhe nuk i ke marrë asaj. Nuk do kesh asnjëherë dikënd që do të rrahë supet dhe do të të lavdërojë. Do vuash shumë nga sinkronizimi i sinqeritetit me politikën”. Këto fjalë të tij më kujtohen vazhdimisht në tallazin e betejave të mia politike.

Pse unë mendoj se ky njeri duhet të nderohet shumë pas vdekjes nga ne bashkëkohësit, nga kombi ynë, nga pjesët e kombit, në Shqipëri, Maqedoni, Kosovë dhe kudo? Mbase s’kam shumë ç’të shtoj çka është thënë rreth tij, por ka

diçka që mund të them e që lidhet me nderimin që Arbën Xhaferrit duhet t’i bëjë kryeqyteti i Kosovës, Prishtina. Janë disa arsye që po i parashtroj më poshtë.

Arben Xhaferri është dikushi që e ka lidhur me Prishtinën një pjesë e rëndësishme e veprimtarisë së tij njerëzore, profesionale dhe intelektuale. Ai ka qenë pjesë aktive e një veprimtarie të ethshme prej rilindasi në krijimin dhe zhvillimin në Prishtinë të një elite kulturore të nivelit të lartë, konkurruese me atë të njësive të tjera të ish-Jugosllavisë së dikurshme.

Ai ka punuar në Televizionin e Prishtinës duke përçuar prej andej dituri, kulturë bashkëkohore për brezat e rinj, që pastaj u bënë luftëtarët e lirisë. Mbi supet e këtij titani dhe bashkëkohanikëve të tij, Ibrahim Rugova, Rexhep Qosja, Adem Demaçi, Fehmi Agani, Veton Surroi etj, u mbështet ringjallja kulturore e Kosovës, si parathënie ideologjike e luftës për liri.

Asokohe Prishtina ka qenë vatra më e rëndësishme kulturore, universitare e patriotizmit shqiptar në ish-Jugosllavi, që rrezatonte kudo në gjithë territorin e saj, kudo ku flitej shqip. Arbëni me shqipen e tij, me dijet e tij, me modelin e intelektualit, ka qenë gjithmonë një pikë e rëndësishme referimi në konstelacionin e figurave intelektuale të kohës.

Unë si njeri politik, si njeri i ndërmarrësisë dikur, si fqinj i tij, jam i nderuar që po shkruaj sot për Arbënin. Do ndihesha më i nderuar nëse bashkëkohanikët e tij, pjesë e elitës kulturore të Prishtinës dje dhe sot, do të kujtoheshin gjithashtu për të dhe mesazhet e tij. Më shtyu të shkruaja njëlloj heshtjeje ndaj figurës së tij.

Arbën Xhaferri ka qenë dikushi që e ka

koment Behgjet Pacolli

mbështetur këtë luftë me idetë e tij, me tezat e tij, njëjtë sikur bëri dhe me luftën e shqiptarëve në Maqedoni, së cilës i dha drejtimin e duhur politik dhe kombëtarist.

Arbën Xhaferi ka qenë konsultuesi i rëndësishëm për aktet nga të cilat zu fill pavarësimi, shtetësia e Kosovës, Kushtetuta, institucionet, imazhi i saj i përbotshëm.

Arben Xhaferi është dikush që dhe i vdekur, i duhet brezave të kosovarëve që kalojnë nga Prishtina, për të përkujtuar një shembull politikani, filozofi, veprimtari politik unik në llojin e vet. Ai shpesh u bë fytyra e ditur, e mençur, e urtë, e shqiptarëve në botë, ashtu si e përcollën mediat më të rëndësishme botërore. Ai kurrë nuk ju largua yllit polar të sjelljes së popullit tonë në rrafsh global- aleancës me perëndimin. Edhe kur s’ishte dakord me shumë qëndrime të përfaqësuesve të tij, ai kurrë s’foli në publik kundër tyre, duke mbajtur parasysh rrethanat ku gjendej populli i Kosovës, kancelaritë ku merreshin vendime të rëndësishme për të dhe gjithçka ai thonte, ishte me vend.

Ndaj ne kosovarëve, sot na duhet një shesh, një rrugë, një monument i tij në një vend qendror të Prishtinës, krahas heronjve të tjerë të luftës

dhe të pavarësisë, sepse edhe nëse ai s’përdori armët, diti të drejtonte mirë mendjen e atyre që i përdorën ato.

Ne, bijve tanë, atyre që do të vijnë pas nesh, do na duhet një dëshmi që të na përkujtojë një politikan që kurrë s’rendi pas pozitave, pushtetit, kontrollit të tij, qoftë kur ishte aktiv, qoftë kur sëmundja ia kufizoi veprimtarinë publike.

Të gjithë kosovarëve, klasës politike, i duhet një pasqyrë ku të shohë veten, të ballafaqojë veten me një politikan si ai që kurrë nuk shau kundërshtarin e vet politik, armikun e vet kombëtar, por tregoi moderacion, konstruktivitet, pajtueshmëri me të gjithë dhe epërsinë e kombit tonë mbështetur në historinë dhe të sotmen e tij.

Për kaq shumë arsye unë do propozoja që një rrugë apo shesh i Prishtinës të mbajë emrin e Arbenit dhe aty të ngrihet një bust i tij. Kosova duhet ta bëjë këtë për Arbënin që ka qenë dhe biri i saj. Çdo vend në rajon i nderon figura të tilla që janë emblematike për historinë e tyre. Pse jo Arbëni që ka një kontribut kaq të jashtëzakonshëm.

Në emër të Lëvizjes për Union ekonomik shqiptar, nun i së cilës ishte Arbëni, unë do të mbështes botimin e veprës së tij politike, filozofike, kombëtare. Brezat e rinj, do të kenë kështu një gur kilometrik në rrugën e kombit për begati dhe zhvillim.

Një komb, një popull serioz dhe i dëshmuar, ka librin e vet të kujtesës së përjetshme. Arbën Xhaferri duhet të ketë faqet e veta në këtë libër duke e nderuar këtë libër ku është rezervuar vendi i tij. Prishtina duhet të shkruajë një shenjë nderimi të saj për Arbën Xhaferrin. Në këtë vit të parë të largimit të tij nga jeta, unë i them familjes: i përjetshëm qoftë kujtimi i tij!

Aksidentet rrugore, kostoja e lartë e një ekonomie të vogël

P

eriudha janar - korrik 2013, mund të konsiderohet si një nga periudhat kohore më të përgjakshme, sa i përket të vrarëve apo të plagosurve në rrugët e Shqipërisë. Kjo është një situatë alarmi për kilometrat rrugore, të kategorive të ndryshme që ka vendi ynë, duke e renditur atë në vendet me rrezikshmëri të lartë në rrugë. Nga një studim i thjeshtë del se, janë regjistruar 10.5 persona të vdekur dhe 38,54 të plagosur për 10 mijë mjete, si dhe 12.70 të vdekur dhe 46.8 të plagosur për 100 mijë banorë. Kjo situatë i ka kushtuar ekonomisë së vendit deri tani përafërsisht 40 milionë euro. Duke qenë se jemi ende në mesin e vitit, kjo tendencë pritet të ketë rritje deri në fund të vitit, nëse nuk ndërhyhet në mënyrë urgjente nga strukturat operuese që administrojnë infrastrukturën rrugore, lejedrejtimet (autoshkollat), rrjeti spitalor, por po ashtu edhe Policia Rrugore dhe Ministria e Transporteve.

Reagimi Situata dramatike e aksidenteve rrugore duket se përjetohet me indiferentizëm nga Policia Rrugore. Të tulatur nga situata politike, drejtuesit e këtij shërbimi do të mund të bënin diçka në drejtim të parandalimit nëse do t’i përgjigjeshin agresivitetit të drejtuesve të mjeteve në drejtim të tejkalimit të normave të shpejtësisë me kontrolle të rrepta rrugore sidomos në akset më problematike të vendit. Në morinë e madhe të mjeteve ata duhet të identifikojnë drejtues mjetesh të cilët nuk përdorin rripin e sigurimit dhe kaskat mbrojtëse te motoçikletat, që sjellin një ashpërsi aksidentesh, të pakrahasueshme me asnjë vend tjetër fqinj ose të BE-së. Në dalje të zonave turistike ose në ditët e shtuna dhe të diela në mbrëmje nuk shihet asnjë kontroll policor rrugor për të frenuar masakrat rrugore që shoqërojnë zakonisht pasdasmat ose pasfestat me përfshirjen edhe të emigrantëve me mjetet e

koment Mitat Tola

tyre. Por, siç duket, ne duhet të paguajmë edhe këtu një «haraç» të pamerituar si një shoqëri që paguan taksat e kërkon nga një polici joprofesionale, peng i emërimeve nepotike dhe indiferentizmi të paarsye përballë «kasaphanës rrugore» që evidentohet çdo ditë në sytë tanë.

Kostoja sociale Duke konsideruar se për rreth shtatë muaj (janar – korrik 2013) kanë ndodhur mbi 1200 aksidente rrugore me rreth 190 të vdekur dhe 1600 të plagosur, mund të supozojmë se në 190 familje do të mungojë një pjesëtar i vdekur në rrugë. Po të shtojmë këtu minimalisht dhjetë familje që kanë lidhje- kontakte marrëdhënie me këto 190 familje, shifra e të «prekurve» nga aksidentet me pasojë vdekjen shkon në rreth 1900 që e përjetojnë tragjikisht aksidentin, pasi struktura e shoqërisë sonë ende ruan lidhjen e mësipërme.

Dhimbja rritet pasi shpeshherë i vdekuri në aksident është i pafajshëm dhe ata nuk e kuptojnë dot këtë vdekje absurde pse i afërmi i tyre duhet të vdiste kot në rrugë. Nëse do ta shtrinim më tej këtë arsyetim, janë edhe 1600 familje që bëhen 16 mijë, që kanë një njeri të gjymtuar fillimisht në spital e pastaj në shtëpitë e tyre, shumë prej tyre vuajnë pasoja të pariparueshme. Është një masë e madhe familjesh që humbet ditë pune, nerva,

ilaçe spitaleve me njeriun e tyre. Pra, para të shpenzuara nga një gabim në rrugë i një «injoranti rrugor». Nga ana tjetër e aksidentit, janë po aq familje që kanë një person të përfshirë në aksident që përballet me policinë, me hetimin, me prokurorinë e gjykatat deri në tre-katër vjet. Këtu janë po aq familje, 16 mijë e ndofta më shumë, që referuar edhe zonës ku ndodh aksidenti, do t’iu duhet të kujdesen të rregullojnë marrëdhëniet me familjet e viktimave, spitalet, noterët, prokurorinë e me gjykatësit. Një shoqëri e tërë që vjen e shkon e traumatizuar nga aksidentet rrugore, për shtatë muaj të prekura direkt dhe indirekt rreth 30 mijë familje. Me gjasë, brenda vitit numri i të «prekurve» mund të dyfishohet në rreth 60 mijë. Nëse «përkthehet» ky numër, mund të bëhet një krahasim makabër: është njëlloj sikur një qytet mbi mesatar shqiptar të ishte përfshirë i gjithi në një aksident të stërmadh rrugor.

Ai që duhet të shqetësohet, shteti - hesht. «...Ne do të bëjmë gjithçka që të kemi rrjetin rrugor më të mirë në botë!», shprehen herë pas here shtetarët, por drejtuesit e mjeteve mezi gjejnë në rrugë fragmente vijash të bardha që ndajnë korsitë e saj. Tabela dhe sistem sinjalizimi që nuk të ndihmojnë, por shpeshherë të shpien në aksidente rrugore.

Atje ku tabela vertikale tregon «ndalim parakalimi» vijat mbi asfalt janë të pandërprera, që do të thotë se parakalimi lejohet. Administrata e Transportit regjistron me lehtësi një mjet me sistem drejtimi në krahun e kundërt pa asnjë «shtrëngesë» në raport me mjetet e tjera me sistem normal drejtimi. Ekspertët hutohen kur nga hetimi i aksidentit rezulton se drejtuesi i mjetit që «vjen nga Britania», ka dashur të parakalojë një kamion dhe nuk ia ka dalë dot pasi mjeti ka sistemin e drejtimit në krah të kundërt...

Pas shtatorit duhet të nisë një «epokë e re» në betejën për të parandaluar aksidentet rrugore. Shqipëria

është vend i varfër dhe nuk ka luksin të humbasë çdo vit 350 persona dhe t’i gjymtohen rreth 3 mijë të tjerë.

Nuk ka gjë më të çmuar për çdo qeveri se jeta e shtetasve të saj. Janë shumë 100 milionë eurot e humbura si kosto nga aksidentet rrugore çdo vit.

Statistikat Faktet e statistikat jozyrtare tregojnë se deri më tani: shpejtësia dhe sjellja agresive e drejtuesve të mjeteve kanë shkaktuar 30% të vdekjeve dhe 32% të plagosjeve; Mjetet tregtare janë më pak se 10% e inventarit të përgjithshëm te mjeteve, por janë përgjegjës për rreth 20% të vdekjeve dhe 35 % të plagosjeve; Kalimtarët kanë vdekur në 30% të të përfshirëve në aksidentet e periudhës; Drejtuesit e rinj (18-24 vjeç) janë përgjegjës për 15% të vdekjeve dhe 30% të plagosjeve; Drejtuesit e rinj pa eksperiencë janë përgjegjës për 40% të të gjithë vdekjeve në dy vitet e fundit; Drejtimi në gjendje të dehur ishte shkak i 7% të vdekjeve dhe 4% të plagosjeve në 2013; Përdorimi i pakët i rripave të sigurimit përpara dhe pas, nënkupton që shumë pasagjerë të palidhur vdesin ose janë të paaftë, kur 40% e këtyre pasojave mund të ishin eliminuar duke mbajtur rripin e sigurimit; Në 5% të aksidenteve janë përfshirë dhe kanë mbetur të vdekur fëmijë në kabinat e autoveturave, ku prindër të pakujdesshëm nuk kanë përdorur rripat dhe sediljet e posaçme për fëmijë sikurse e kërkon Kodi rrugor; Numri i madh i vdekjeve dhe plagosjeve nga aksidentet përbën një barrë të rëndë për sektorin e shëndetësisë dhe përvoja ndërkombëtare ka treguar që në shumë vende, barra e dëmtimeve nga aksidentet përfaqëson 20-30 % të të gjitha traumave të regjistruara dhe mund të zënë 3050% të shtretërve në dhomat e urgjencave. *Autori është specialist i qarkullimit rrugor.

14 12

kompensimi lista e më të mirëve

universitet

Për herë të parë Gjermania ka më shumë universitete në këtë rankim sesa Britania e Madhe (38) por vetëm katër prej tyre janë në 100 më të mirë, ndërsa Britania e Madhe ka 9. Kjo e fundit ka sërish dy universitete në 20-shen më të mirë dhe ka humbur një institucion në renditjen e 500-shes, duke kaluar nga 38 vitin e kaluar në 37 këtë vit.

Surprizat e rankimit të Shangait ShBA-ja qëndron e patundur në të sapo botuarin rankim akademik të universiteteve të botës për vitin 2013, duke dominuar arsimin e lartë global. E dyta renditet Kina. Surprizë këtë vit bëjnë universitetet e Europës Kontinentale ku vihen re unviersitete të rinj në listën e 20 më të mirave.

ShBA-ja qëndron e patundur në të sapo botuarin rankim akademik të universiteteve të botës për vitin 2013, duke dominuar arsimin e lartë global me 17 universitet në top njëzetëshen dhe plot 149 në listën prej 500 universiteteve më të mira të botës.

Megjithatë ka humbur një universitet nga rankimi i kaluar .

Disa institucione kanë ndërruar vendet në 20-shen më të mirë, megjithatë ishin të gjitha përveç universitetit të Tokios që kishte rrëshqitur një vend më poshtë duke bërë vend për Institutin Federal zviceran të Teknologjisë. Në Europën kontinentale, ETH Zyrih bëhet i pari universitet në rajon i renditur mes 20 më të mirëve të botës në historinë e Rankimit të Shangait. Kështu ka deklaruar stafi i rankimit pasi prezantoi rezultatet ditën e enjte.

Kina renditet e dyta për numrin më të madh të institucioneve në listën e 500 më të mirëve të prodhuar nga Qendra për Universitetet e Klasit Botëror në Universitetin e Shangait Jiao Tong, e cila ka nisur një dekadë më parë. Vendi sërish ka 42 universitete në rankim, 7 prej tyre në 200 më të mirët.

Për herë të parë Gjermania ka më shumë universitete në këtë rankim sesa Britania e Madhe (38) por vetëm katër prej tyre janë në 100 më të mirë, ndërsa Britania e Madhe ka 9.

Kjo e fundit ka sërish dy universitete në 20-shen më të mirë dhe ka humbur një institucion në renditjen e 500-shes, duke kaluar nga 38 vitin e kaluar në 37 këtë vit.

Një tjetër institucion kanadez ia ka dalë të hyjë në renditjen e Shangait, duke u bërë gjithsej 23 për Kanadanë , me katër universitete në 100-shen më të mirë. Franca përfaqësohet me 20 universitete në këtë rankim dhe katër prej tyre në 100-shen më të mirë, ndërsa Japonia ka pësuar rënie nga 21 në 20 institucione këtë vit, tre prej tyre në 100-shen më të mirë. Australia ka 19 universitete në rankim duke përfshirë në 100-she 5 prej tyre- i njëjti numër me Italinë, e cila ka humbur një universitet nga rankimi i vitit të kaluar. Edhe Holanda ka humbur një universitet nga rankimi ( 12) po ashtu edhe Spanja (10), ndërsa Izraeli (7), Koreja e Jugut (11), Arabia Saudite (4) dhe Portugalia (4), ka shtuar një universitet. Sipas rajoneve, Europa ka 202 universitete në 500-shen më të mirë, Dy Amerikat 182, Azia dhe Oqeania 112 dhe Afrika 4.

Harvardi kryeson sërish Universiteti i Harvardit kryeson listën ashtu si edhe më parë, i ndjekur nga Stanfordi që edhe këtë vit renditet i dyti. Më pas vjen Universiteti i Kalifornisë, Berkli, i cili ka

k a lu a r përpa ra Institutit të Teknologjisë së Masaçusetsit. Kembrixhi ishte i pesti i ndjekur nga Kaltek, Princeton, Kolumbia, Çikago dhe Oksford. Përsa i përket 100-shes më të mirë, rankimi tregon se Pjer dhe Mari Kyri në Francë (37) ka kaluar Paris-Sud ( i 39-i) si i dyti universitet më i mirë në Europën Kontinentale.

Universitetet të renditura më mirë në rajonin e Azisë dhe Paqësorit janë Universiteti i Tokios (21) dhe ai i Kiotos (26) në Japoni dhe Universiteti i Melburnit (56) në Australi. Universiteti i Groningenit (92) në Holandë ka hyrë në listën e 100 më të mirëve për herë të parë. këtë vit ia dolën të hynë në 500-she edhe 11 universitete të rinj, si: Universiteti i Shkencës dhe Teknologjisë Mbreti Abdulla i Arabisë Saudite, Universiteti i Koimbras në Portugali dhe Universiteti Katolik i Koresë.

Rankimi dhe metodologjia Qendra për Universitetet e Klasit Botëror wshtw shprehur se çdo vit rendit mw shumw se 1200 universitete dhe publikon 500 më të mirët. Rankimi botëror akademik i universiteteve përdor 6 indika-

torë duke përfshirë: numrin e Alumnit me çmime Nobel ose medalje të fushës (10%) , numri i stafit me çmime Nobel dhe medalje të fushës (20%), numri i kërkuesve me citueshmëri të lartë të përzgjedhur nga Thomson Reuters (20%), numri i artikujve të botuar në “ Nature and Science” (20%), numri i artikujve në Indeksin e citueshmërisë së Shkencës– Indeksin e zgjeruar dhe të shkencave sociale (20%); performanca për frymë e një universiteti (10%). Kjo qendër i ka dhënë jetë konferencës ndërkombëtare të universiteteve të klasit botëror në vitin 2005 dhe prej atëherë mbahet çdo dy vjet. Konferenca e pestë ndërkombëtare do të mbahet në datat 3-6 nëntor të këtij viti në Shangai. Kjo qendër ndërton baza të dhënash për universitetet kërkuese, është një qartësues literature për universitetet botërore dhe konsulencë për qeveritë dhe universitetet. Konsulenca e Rankimit të Shangait është një organizatë e pavarur që kryen kërkim në arsimin e lartë dhe është botuesi zyrtar i rankimit botëror akademik të universiteteve.

Universiteti i Harvardit kryeson listën ashtu si edhe më parë, i ndjekur nga Stanfordi që edhe këtë vit renditet i dyti. Më pas vjen Universiteti i Kalifornisë, Berkli, i cili ka kaluar përpara Institutit të Teknologjisë së Masaçusetsit. Kembrixhi ishte i pesti i ndjekur nga Kaltek, Princeton, Kolumbia, Çikago dhe Oksford. Përsa i përket 100-shes më të mirë, rankimi tregon se Pjer dhe Mari Kyri në Francë (37) ka kaluar Paris-Sud ( i 39-i) si i dyti universitet më i mirë në Europën Kontinentale.

Sipas rajoneve, Europa ka 202 universitete në 500-shen më të mirë, Dy Amerikat 182, Azia dhe Oqeania 112 dhe Afrika 4

Rankimi sipas fushave të studimit

Qendra e Universiteteve të Klasit Botëror botoi Rankimin akademik botëror të universiteteve për 2013ën edhe sipas fushave të studimit.

Pesë më të mirët në 5 fusha të gjera dhe pesë në 5 fusha specifike: Shkenca natyre dhe matematikë: Harvard, Berkeley, Caltech, Princeton dhe Kembrixh.

Teknologji inxhinerike dhe shkenca kompjuterike: MIT, Stanford, Berkeley, Universiteti i Teksas Austin dhe Universiteti i Ilinoisit Urbana–Champaign.

Shkenca jete dhe agrikulturë: Harvard, Kambrixh, MIT, Universiteti i Kalifornisë San Francisko dhe Uashington (Siatëll).

Mjekësi klinike dhe farmaci: Harvard, UC San Francisko, Uashington (Siatëll), Johns Hopkins dhe Kolumbia.

Shkenca Sociale: Harvard, Ccikago, Stanford, Kolumbia dhe Berkli.

Matematikë: Princeton, Harvard, Berkli, kembrixh dhe Pjer dhe Mari Kyri.

Fizikë: Harvard, MIT, Berkli, Kaltek dhe Princeton.

Kimi: Harvard, Berkli, Stanford, Kembrixh dhe ETH Zyrih.

Shkenca kompjuterike : Stanford, MIT, Berkli, Princeton dhe Harvard.

Ekonomi- biznes: Harvard, Ccikago, MIT, Stanford dhe Berkli.

kulturë

Gazeta MAPO

www.mapo.al / gazetamapo@gmail.com

19.08.2013

13

Festivali që sfidoi frikën e ankthin duke transmetuar triumfalisht mesazhin e paqes, dashurisë dhe shpresës për një shoqëri më të mirë, shenjoi një periudhë të veçantë në historinë e Amerikës

44 vite më parë mbahej

Woodstock N

ë gusht të vitit 1969 qindra mijëra të rinj nga 40 shtete të Amerikës vërshuan drejt një amfiteatri natyror në Bethel të Nju-Jorkut, ku shijuan tri ditë shoqërinë e muzikës së kohës, rrokut, në atmosferën e një paqeje e mirëkuptimi të plotë dhe në kushte të vështira natyrore. Tri ditë shiu të vazhdueshëm e kthyen fushën në një terren baltovine të pafund.

Numri i paparashikuar i pjesëmarrësve që afroi gjysmë milioni ndillte frikën e një katastrofe të mundshme. Në të kundërt, asgjë e tillë nuk ndodhi. Festivali i mbijetoi të gjitha vështirësive, sfidoi frikën e ankthin duke transmetuar triumfalisht mesazhin e paqes, dashurisë dhe shpresës për një shoqëri më të mirë. Ishte koha kur lufta në Vietnam po vazhdonte ende.

Për “Baby boomers” kujtimi i festivalit të muzikësnëWoodstockmë16-18gusht1969nuk ka për t’u zbehur. Gazeta “New York Times” e ka cilësuar atë si “një nga të paktat ngjarje përcaktuese të fundviteve ’60, me një fund qartësisht të lumtur”.

Dikush e quajti festivalin e Woodstock-ut “mrekullia e tetë e botës. Festivalet e rrokut më parë kishin dhënë shenja jo të mira. Festivali i Montenerit nxiti lëvizjen e hippive dhe e bëri marijuanën drogën e zgjedhur. Ata që e patën kaluar këtë përvojë lëshuan paralajmërime ndjellakeqe për festivalin e Woodstock-ut.

Woodstock është një “koloni”muzikore shumë e njohur në veri të NY që tërheq vazhdimishtvizitorë,artistëdheekscentrikëtedhesot.

E vërteta është që festivali fillimisht u mendua të zhvillohej këtu, por u zhvendos në Bethel.

Woodstock nuk ishte në gjendje të përballonte 50 mijë njerëz, siç qe planifikuar e le pastaj kur ky numër u rrit dhjetë fish. Veç kësaj, qytetarët nguruan t’u jepnin ndihmë organizatorëve të festivalit, duke dashur të ruajnë reputacionin e vendit, pasi ai njihej si vendi i Bob Dylan, Jimmi Hendrixeartistëvetëtjerëqëjepninshfaqjeaty.

Ironikisht,edhepsefestivaliuzhvilluanëBethel, emri i mbeti “Festivali i Woodstock”, ashtu siç qe planifikuar dhe me këtë emër hyri në histori.

Fermeri Max Yasgur... Është një emër që organizatoret e tij edhe pjesëmarrësit nuk do ta harronin kurrë. Max Yasgur krijoi mundësinë që festivali të zhvillohej në fermën e tij dhe u qëndroi pranë deri në funddukebesuarsekjongjarjedotëngushtonte hendekun që qe krijuar atë kohë midis dy gjeneratave: etërve dhe bijve. Në fermën e tij filluan punimet për ndërtimin e skenës gjigante të festivalit, u ngritën gardhe prej teli që rrethonin fushën, u punua për sjelljen e rrjetit elektrik që nga 5 milje larg dhe mijëra banjo publike u

transportuandheuvendosënatypërpjesëmarrësit, gjithnjë duke parashikuar 50 mijë vetë.

Por numri i spektatorëve u rrit me shpejtësi të paparashikueshme që para fillimit të festivalit.

Ai kapërceu njëqindmijëshin, dyqindmijëshin dhe arriti deri në një shokim të vërtetë: 500 mijë të mbledhur bashkë në një vend të pavend.

Njerëzit vinin turma- turma, nga të gjithat anët, jovetëmngaNju-Jorku,poredhenga3mijëmile larg tij. Ata kaluan gardhet prej teli e madje i rrafshuan fare duke shkelur mbi to. Në kushtet erejaulajmëruamealtoparlantsehyrjanëkoncertqeshpallurelirë.Nukishtemëenevojshme tëparaqiteshinbiletat.Koncertifillontetëpremten në orën 4pm. U bënë njoftime për spektatorët që ishin ende në rrugë, të ktheheshin mbrapsht,pasi rrugët qenë bllokuar. “Kushdo që përpiqet të vijë këtu, është i çmendur, deklaronte Ëes Pomeroi, përgjegjësi i shërbimit të sigurisë. - I gjithë Sullivan country është kthyer në park makinash”. Por qe e kotë; me fillimineshiut,tështunënnëmëngjes,kurigjithë terreni u kthye në llucë u bë e pamundur parkimiimakinave.Njerëzitilininatonërrugëdhe bënin 5 milje rrugë për të mbërritur në festival.

Helikopterët erdhën në ndihmë për të marrë ata që ishin bllokuar në rrugë. Gjithsesi, vërshimi i pandalshëm i të rinjve krijoi panik sa një nga organizuesit u shpreh se parashikonte një ‘holokaust’, nëse nuk e ndalonin festivalin. Viti i mëparshëm (’68) kishte qenë viti më i dhunshëm dhe më i përgjakshëm për Amerikën. Qe viti që u vranë me atentat Martin Luter Kingu dhe Robert Kenedi, viti i protestave të mëdha studentore dhe tani ky masivitet i papërballueshëm të rinjsh…

Drogë &...

“A doni të dini se ç’është një hipi? Është një i ri ose një e re, që të vjetrit mendojnë se ka më shumë liri se ç’duhet – Ja se çfarë është”, -shpjegonte një muzikant rroku në një interv-

istë për shtypin. Infermierja Lucille Thalman, qëpunontenëspital,kishteplanifikuartëbënte përvjetorin e dhjetë të martesës në Woodstock, por kur dëgjoi për nevojën e madhe për personel mjekësor, vendosi të nisej menjëherë, vullnetarisht, pa pagesë. ” U habita,- tregon ajo në kujtimet e saj,- mu duk sikur kisha hyrë në një botëtjetër.Pashënjëskenësurreale.Muzikëme volum të lartë, shi pareshtur, lakuriqësi. Mjaft të rinj paraqiteshin në ambulancë e refuzonin të jepnin emrat. Një nga pacientët tha se po ta merrninveshprindëritqëaindodhejnëWoodstock, s’do ta linin më të dilte nga shtëpia. Me të rinjtëedroguarinfermiereveuduhejtësilleshin metakt,t’ipyesninmemirësjelljeseç’ngjyrëishte kokrraqëkishinmarrëdhesakokrratëtillamerrnin”.Njëtjetërtregonte,senëçdomomentqëdilte ngatendaeinfermierisëpërtëmarrëajërtëpastër nuk pushonte së buzëqeshuri. Ajri ishte i parfumuarmetymmarijuane.Ngakontaktimeajrine ngarkuar me drogë ajo përjetonte ndjenja euforike. Të rinjtë thithnin dhe ia pasonin”cigaret’ e marijuanësnjëri-tjetrit”.Jasiiadresohejkëtijfakti Max Yasgur: “Nëse përdorimi i drogës ka hyrë tek të rinjtë, ky duhet konsideruar si një problem metëcilinshoqëriaduhettëmerretseriozisht.Në se ne duam që të rinjtë tanë të çlirohen nga droga atëherë ne duhet t’u krijojmë atyre një klimë ku atatërritenpaqenëtëdetyruartëkthejnësytënga droga,përt’jushmangurshoqërisësonë.Kjogjeneratë janë votuesit dhe ligjbërësit e të nesërmes. . .

Breziynëduhettëmbledhëmendjenetëvendosë, madje shpejt, a duhet t’i trajtojmë ata në mënyrë të drejtë, apo t’i zhvlerësojmë sepse nuk shkurtojnë flokët, apo nuk vishen ashtu siç na pëlqen neve. Nëse ne nuk i përgjigjemi shqetësimit të tyre, atëherëdot’ipërgjigjenradikalëtdheekstremistët dhe kështu në Amerikë do të vazhdojë anarkia dhedhuna.Mirëpoështëeprovuarqëkëtatërinj nukduantëndjekingrupetradikalisteqëushtrojnë presion mbi ta”.

Nuk ndodhën as turbullira, as kaos, as konfrontime …Asnjë ankth apo frikë nuk u justifikua. Të rinjtë e uritur ndanë me njëri-tjetrin gjithë ç’kishin, ndezën zjarre larg territorit të shtëpive të fshatit dhe fjetën në fushë. Banorët

e fshatit aty rrotull u sollën ushqime. Policia lokale, infermierë vullnetarë dhanë ndihmën e tyre. Nuk pati asnjë incident, megjithëse të gjithë faktorët ishin aty: numri jashtëzakonisht imadhispektatorëve,dystuhishiutëfurishme, trafikuimbingarkuar,rrugëtëpamjaftueshme, të rinj që kishin ardhur të papërgatitur, njerëz me pikëpamje të ndryshme” (midis pjesëmarrësve kishte edhe elementë komunistë që provokonin e prisnin të komentonin dështimin e festivalit) asgjë e tillë nuk ndodhi. Sepse parimi i këtyre të rinjve ishte: Ji i sjellshëm me të tjerët qoftë edhe kur të provokojnë që ata të jenë të sjellshëm me ty’. Ata kërkonin që shoqëria t’i kuptonte dhe t’i pranonte ashtu siç ishin.

Bebet e panjohura të Woodstock-ut Fatkeqësia e parë ndodhi në mëngjesin e të shtunës.RaymondMizsak,17vjeç,qëkishteardhur për të ndjekur festivalin nga Trentoni i NjuXhersit, ishte duke fjetur në këllëfin e tij, dyshekjorgan (sleeping bag) kur një traktor i kaloi përsipër.Ambulancaupërgjigjnëçast,dheukërkua helikopteripërtanisurnëspital.Por qe tepër vonë. Pa mbërritur ende helikopteri djali kish vdekur. Në mbrëmjen e po asaj dite u shënua vdekja e dytë. I riu tjetër 18-vjeçar, Richard Bieler,ngaLongIsland,raisëmurëmetemperaturë të lartë dhe humbi ndjenjat. Djali që ishte rekrutuar për të shkuar ushtar në Vietnam, kishte ardhur të bashkohej me shokët e tij në Woodstock para nisjes. Temperatura e lartë u dyshua se ishte si pasojë e përdorimit të drogës në dozë të rëndë. Gjatë tri ditëve të festivalit u regjistruan edhe dy lindje. Një grua lindi në makinë, pa mundurqëtëarrintenëspitalpërshkaktëtrafikut të bllokuar. Tjetra u dërgua në spital me helikopter,pornukpranoitëekspozohejparamedias.Dhjetëvjetmëvonë,kur“NeëYorkTimes”, nëpërvjetorinefestivalittëWoodstock-utpërpiqej tëgjentedhetëidentifikonte“bebet”qëlindënatë kohë, e pati të vështirë ta realizonte këtë qëllim.

Njërangagratëqëlindiatjethaseajoendes’ikishte thënëfëmijëssëvetqëkishlindurnëËoodstok,si mund t’i thosh gazetës?

Albana M. Lifschin

14

zbavitje

lojra të ndrsyhme

Fjalëkryqi klasik

“Kalashnikov” do të prodhojë ombrella dhe bluza Fjalëkryqi klasik është një nga lojërat enigmatike më të përhapura në botë. Fjalëkryqet e para filluan të botoheshin që në shekullin e XVIII dhe vazhdon të jetë e preferuar edhe në ditët e sotme.

Koha e fillimit ____:____ Koha e mbarimit ____:____

Horizontalisht:

1. Shtet në Europë. 6.Tundësi i qumështit. 10. Diamanti, aktore e njohur e kinemasë shqiptare. 12. Përkulja që merr trupi kur mbështetemi me duar prapa (në gjimnastikë). 14. Pjesa e sipërme e një fustani a e një bluze me jakë shumë të hapur. 18. Shtet i SHBA-së. 20. Koka e sorrës.

21. Pezmatim i cipës së brendshme të hundës zakonisht nga tëftohtët.

22. Dokument pronësie, mbrapsht. 23. Stiller, aktor i njohur amerikan. 24.

Mal i lartë në jug të vendit tonë. 26. Që është në kundërshtim me arsyen e shëndoshëemelogjikën.28.Ndërmarrjeemadheindustrialeemekanizuar.

30. Organizatë Europiane. 31. Repart Special. 33. Ai në Itali. 34. Notë muzikore. 36. Që është i vetvetishëm e i zakonshëm, pa stërhollime ose diçka tjetër të tepërt. 39. Degë e zoologjisë që merret me studimin e peshqve. 42. Repart Italian. 44. Dushi, këngëtar. 45. Ent Kulturor. 46.Vend pushimi,zakonishtnëmal.48.Rrëmujëdhezhurmëemadhe,pështjellim.

49. Kohë e lirë, në të cilën dikush nuk është i zënë me ndonjë punë.

Vertikalisht:

Punëtor që merret me vendosjen dhe me ndreqjen e pajisjeve e të gypave të ujit nëpër banesa. 2. Tufë kafshësh. 3. Hapësirë e madhe me ujë të kripur. 4. Vepër muzikore me kohë të shpejtë e të gjallë. 5. Njeri që përbuz e tall normat e moralit. 6. Grindje e mosmarrëveshjendërmjet dy a me shumë njerëzve. 7. Spencer i kinemasë. 8. Rusi, këngëtare. 9.

Gjysëm kafe. 11. Ndarje në një ndërmarrje prodhimi. 13. Tërësia e mjeteve monetare e materiale të caktuara për një qëllim. 15. Sigla e Kolonjës. 16.

Fyerje.17.KafshëevisevetëAmerikëssëJugut.19.Përemërvetor.20.Lëng që merr një i sëmurë në vena. 23. Botim periodik, që nxjerr një institucion.

25. Grep me majë të kthyer, që përdoret për të varur diçka. 27. Bindja në vërtëtësinë e diçkaje. 29. Nënyrë veprimi që është bërë shprehi. 32. Ka dy në kokë. 35. Vlora në makina. 37. Yndyra e qumështit. 38. Qëlloj dikë. 40.

Teze pa dyshen. 41. Vend me ujë në shkretëtirë. 43. Maja e mprehtë e shiringës. 46. Këshilli Administrativ. 47. Ndërmarrje Grubmullimi.

Sudoku | nivel mesatar

Plotësoni vendet bosh në mënyrë që çdo rresht e kolonë të ketë numrat nga 1-9.

Koha e fillimit _____:____ Koha e mbarimit ____:____

Numërkryq

Kompania e re ruse për prodhimin e armëve Kalashnikov, ka njoftuar se do të prodhojë edhe ombrella dhe bluza me këtë emër. Ombrellat dhe bluzat me emrin e projektuesit të njohur rus të AK-47, Mikhail Timofeyevich Kalashnikov, së shpejti do të paraqiten nëpër dyqane, fillimisht në formë të dhuratave – njofton faqja Rostec.

Kompania e themeluar zyrtarisht gjatë javës që lamë pas quhet “Kalashnikov”, ndërsa është krijuar pas bashkimit të dy prodhuesve më të mëdhenj rus të armëve të lehta, “Izhmash” dhe “Izhevsk”, që më herët kanë pasur probleme financiare. Qëllimi i bashkimit nuk ka qenë vetëm përparimi në biznesin e armëve, por edhe në zgjerimin në sektorë të tjerë dhe prodhimin e gjësendeve për të rritur sa më shumë fitimet e kompanisë “Kalashnikov”.

Horoskopi i ditës DASHI (20/III-20/IV)

DEMI (21/IV-20/V)

Jeta juaj ne çift nuk do jete shume e qete gjate kësaj dite, megjithatë fatmirësisht ne orët e pasdites situata do filloje te përmirësohet. Duhet te tregoheni me tolerante dhe me te kuptueshëm. Beqaret do ke një pafundësi takimesh, por do jete e vështirë për ta qe te zgjedhin. Financat nuk do shkojnë si duhet. Do shpenzoni tej mase dhe do keni vështirësi.

Shmangini sa me shume tundimet gjate kësaj dite sepse vetëm ne këtë mënyrë lidhja do vazhdoje te jete e mire për një kohe te gjate. Mundohuni t’i sqaroni me qetësi edhe konfliktet qe keni pasur me pare. Neptuni dhe Urani do i nxitin beqaret te pranojnë ftesat qe do iu bëhen. Ne planin financiar do e dini mire çfarë hapash te hidhni ne mënyrë qe situata te jete e qëndrueshme.

BINJAKET (21/V-20/VI)

GAFORRE (21/VI-22/VII)

Sotdojenitepaduruardhepaumenduarmire do i shprehni gjithçka partnerit. As surpriza nuk mund t’i bëni dot. Ai nga ana e tij do jete seriozdhenukdotolerojeshume.Beqaretdo përballen me te papritura te këndshme te cilat mund t’ua ndryshojnë edhe jetën. Për financat do jete dite e pafavorshme. Mos shpenzoni me shume sesa ua mban xhepi sepse do keni probleme te mëdha me vone.

Dite pa vështirësi te mëdha kjo e sotmja për çiftet megjithatë pasioni i zjarrte do mungoje edhe sot. Yjet këshillojnë te mos e humbni durimin. Beqaret nuk duhet te joshen nga pamja e jashtme sepse bukuria me e madhe qëndron tek shpirti i personave. Ne sektorin e financave do jene te shume personat qe do iu ndihmojnë ta stabilizoni situatën.

LUANI (23/VII-22/VIII)

Jeta ne çift do jete e suksesshme sot dhe emocionet do shumëfishohen nga momenti ne moment. Shfrytëzojeni çdo sekonde kur te jeni pranë partnerit. Beqaret do kenë shume dëshirë te krijojnë miqësi te reja dhe do tregohen te hapur. Hidhini hapat një nga një për te shkuar me pas tek krijimi i një lidhjeje. Ne planin financiar do favorizohen edhe transaksionet.

PESHORJA (23/IX-22/X)

Qielli i dashurisë do jete i vrenjtur dhe plot re gjate kësaj dite. Do debatoni ashpër me partnerin tuaj dhe kjo do iu mërzitë pa mase. As beqaret nuk duhet te hedhin hapa te nxituara dhe te krijojnë menjëherë një lidhje. Mundësi për takime do ketë, por ato nuk do jene te duhurat. Për financat nga ana tjetër dita do jete e mire dhe priten goxha përmirësime.

Gjeni figurën duke bashkuar pikat

SHIGJETARI (22/XI-21/XII)

Plotësoni tabelën me numrat e dhënë!

Ngjyrosni pjesën me pikë dhe zbuloni figurën

Numra me 3 shifra: 029, 062, 125, 163, 476, 541, 552, 565, 595, 685, 748, 765, 784, 809, 854, 877.

Numra me 4 shifra: 0111, 0295, 1001, 2265, 2563, 2987, 3256, 5645, 6854, 7848, 8541, 9025.

Numra me 5 shifra: 02145, 15200, 18316, 21015, 23265,

42584, 45802, 73477, 75766, 82176, 86453, 95650.

Numra me 6 shifra: 041246, 180400, 285283, 342111, 408559, 451015, 478485, 504922, 528657, 587848, 652632, 656521, 715954, 828510.

Ndërmjetjushdhepartneritjogjithmonëgjerat shkojnë mire. Sot për shembull atmosfera dojeteelektrizuesedhemedebate.Seciliprej jush do tregohet i drejtpërdrejtë dhe nuk do i mendojnë shume gjerat qe do thotë. Beqaret do kenë takime, por nuk do ndihen gati për te filluarangazhime.Neplaninfinanciarduhette bëni kujdes nga ndikimi Marsit qe do iu shtyje te shpenzoni pa mase.

Gjeni 10 ndryshimet

UJORI (20/I-19/II) Dokeniproblememekomunikiminneçiftsotdhe debatetdojenetezjarrta.Mosutregonishume kokëfortësepsenukkenipërtedaleasgjëkund.

Toleranca dhe mirëkuptimi janë virtyte për çdo njeri.Beqaretedhepsenukdoepresindokenënjë takim mbresëlënës i cili do ua ndryshoje jetën.

Financatdokenëdisatronditjetevogla,porderine fundteditësgjeratdostabilizohen.

VIRGJERESHA (23/VIII-22/IX)

Duhet te shpreheni me tepër sot nëse doni qe lidhja juaj te ece ashtu si duhet. Kujdes me xhelozinë e tepruar sepse ajo do shkatërronte menjëherë gjithçka. Beqaret me mire te qëndrojnë vetëm dhe te qete sesa te fillojnë një lidhje dhe te jene gjithë kohës te stresuar. Nuk është dita juaj sot.

Ne planin financiar situata do jete e qëndrueshme dhe nuk pritet asnjë problem.

AKREPI (22/X-21/XII)

Nen influencën e Saturnit do tregoheni shume kërkues dhe aspak tolerante me partnerin tuaj. Kjo do krijoje një klime te tensionuar dhe nuk do ndiheni aspak mire.

Beqaret do bënin mire te tregoheshin me realiste dhe te mos fillonin aventura te nxituara.Neplaninfinanciargjeratdoshkojnë me se miri. Mund te shpenzoni pa frike për ato qe iu duhen dhe nuk do keni tronditje.

BRICJAPI (22/XII-20/I) Ne jetën ne çift, tensioni do filloje te ulet sot dhe do i shihni gjerat me një sy tjetër.

Do afroheni me tepër me partnerin tuaj dhe do i shprehni me tepër ndjenjat. Për beqaret do jete një nga ditët me te rëndësishme te muajit. Do keni fat dhe do gjeni personin e ëndrrave. Financat do jene me te privilegjuara se me pare fale kujdesit dhe maturisë qe do tregoni.

PESHQIT (20/II-19/III) VetëmSaturnidondikojedrejtpërdrejtsotne jetën tuaj ne çift. Çdo gjë do jete ne rregull dhe komunikimi do vazhdoje te përforcohet me tepër.Beqaretjovetëmqedovazhdojnëtenjihen me mire me një person qe kane njohur dikur,pormundtefillojnëedhenjëlidhjetebukur sot.Neplaninfinanciardokenifat,megjithatë nuk duhet ta teproni me shpenzimet.

blog

1001

ditë që formësuan botën

Gazeta MAPO

www.mapo.al / gazetamapo@gmail.com

19 gusht

1839

19.08.2013

15

Nuk mund të rri pa besuar se ato gjëra që vijnë nga subkoshienca kanë njëfarë të vërtete në to.

Mund të mos jetë një e vërtetë shkencore, por është një e vërtetë psikologjike. - Brian Aldiss

Krijohet negativi i parë fotografik Louis Jacques Mande Daguerre shpjegoi se një ekspozim njëzetminutësh në një pllakë të argjendtë të jodizuar do të jepte një imazh jetëgjatë nëse binte në kontakt me tymra mërkuri dhe më pas ‘fiksohej’ nga një solucion i përbërë nga kripë e zakonshme apo sodium tiosulfati. Imazhet në pllakat e mbuluara me qelq apo ‘dagerrotipet’ ishin të pastra kristal. Ishte hëna përmes teleskopit, një merimangë përmes mikroskopit dhe imazhet e guaskave, fosileve dhe maceve të balsamosura. Shpikja e Daguerre ishte sinjali-

zuar në Akademinë Franceze të Shkencave në janar 1839 dhe në gusht iu paraqit botës që po e admironte.

Puna e Daguerre si skicues skenash e bëri që të blinte një camera obscura. Ai u njoh me Joseph Nicephore Niepce, i cili kish fiksuar imazhe në pllaka bakri të lara në bitumen judea dhe me një kohë ekspozimi që shkonte deri në 8 orë. Të dy burrat u bënë të fiksuar me kapjen e imazheve në materiale të ndjeshme ndaj dritës dhe më shpejt. Niepce vdiq në vitin 1933, por Daguerre vazhdoi i vetëm.

Suksesi në vitin 1839 i solli Daguerre-s një pension vjetor prej 6 mijë frangash dhe nderime ndërkombëtare. Dagerrotipi ishte posaçërisht i përshtatshëm për fotografitë-portret, por e meta e madhe ishte fakti se drita dhe hija ndërronin vend në imazhet e tij dhe një sipërfaqe pasqyruese nevojitej për të reflektuar imazhin e duhur. Duke e trajtuar dagerrotipin si ‘negativ’ në të cilin duhej të vendosje një fletë letre sensitive, britaniku William Talbot i zgjidhi të dy problemet dhe e çoi fotografinë një hap përpara.

Blitz

Foto dite

45.2

Milion është numri i refugjatëve dhe personave të zhvendosur në të gjithë botën vitin e shkuar.

99

Për qind e të gjitha aseteve private në Amerikë janë në pronësi të të bardhëve ose aziatiko-amerikanëve.

14

Për qind e zezakëve dhe 12 për qind e të bardhëve përdorin marijuanë në Amerikë.

3.7

Faktori me të cilin një amerikan i zi ka gjasa të arrestohet për mbajtje marijuane, krahasuar me një të bardhë.

Titulli: Dinamo e famshme e viteve '80

Në Facebook

Kur e djathta ishte e drejtë dhe e majta e gabuar

Elisa Spiropali Ky Fullan Fullnami, ky Fullan Fullmoney, Fullan Fullhani, Fullan Fullpini, a e di se Shqipëria është full me fukarenj pa asnjë lek në xhep?

Fernada Cenko Të gjithë kujtohen për të nxjerrë problematikat kur ndërrohen qeveritë. Aman mos e teproni se e bëtë bajat.

Helidon Tahiraj Unë sapo spiunova të vetmin ndërtim me leje të ndërtuar sipas lejes, në vijën bregdetare. Po pate fatin të gjesh ndonjë të tillë; Spiuno dhe ti!

Lavdrim Lita Kurmedianukmerretmepolitikëgjithëkohësarrintëbëjëgjëra me vlerë. Sot disa media kishin zbardhur emrat e OJQ-ve që kishinmarrë3milioneuropërtëmbrojturkauzatekomunitetit romdheqërealitetiështëpërtaashtusiçkaqenëgjithnjë.Edhe nesër do të ketë investigim. Dalin në pah emra OJQ anonime apotënjohuranëmediapërdhunëdhesherremesvediqëthithin parapafunddukemashtruarmetakimetetyrenëhotelSheraton apo Rogner gjoja kështu ndihmojmë romët. OJQ janë kthyer në organizata vampireske që gëzojnë mbi fatkeqësitë e tjerëvesipasparimit‘MorstuaVitamea’.NëkëtërastedheBEja është treguar naive në mirëbesimin ndaj njerëzve të modifikuargjenetikishtngaparaja.Transparencaështëthemelorepër vlerën dhe media duhet të shtojë faqet në këto tema dhe të hiqen një faqe politikë se nuk bëhet qameti...

gazetamapo@gmail.com cel: 068 20 55 477

Daisy Sindelar

T

eksa rritej në fshatin Temirlan të Kazakistanit, Dina përballej shpesh me kritika. Nëse merrte një pirun me dorën e majtë, dikush do t’ia lëvizte atë në të djathtën. Në shkollë shkruante po ashtu me dorën e majtë dhe mësueset e saj, të shqetësuara, do ta nxisnin për të shkruar me dorën “normale”. “Unë bëja përpjekje të shkruaja me dorën e djathtë, por nuk funksiononte. Kam qenë e vetmja në shkollën time që kam qenë mëngjarashe. Ka qenë kohë e vështirë, sepse të gjithë më thërrisnin ‘mëngjarashe’. Në gjuhën kazake është ‘solaqay’. Kjo nënkupton një person që shkruan me dorën e majtë, por në atë kohë kishte disa konotacione negative”, rrëfen Dina. Bota ka shënuar të martën Ditën Ndërkombëtare të Mëngjarashëve dhe Dina është një nga 900 milionë njerëz që janë mëngjarashë, ose të predispozuar për të përdorur dorën e majtë në shkrim dhe në shumë funksione të tjera manuale. Mëngjarashët e lindur besohet se përbëjnë rreth 13 për qind të popullsisë. Por, disa thonë se ky numër është më i lartë dhe se shumë mëngjarashë janë detyruar të ndryshojnë përdorimin e duarve, për shkak të frikës së pabazuar se mëngjarashët janë me aftësi të kufizuara ose thjeshtë të pafat. Stigma ka qenë veçanërisht e përhapur në ish-Bashkimin Sovjetik. Gennady Chichkanov është psikolog klinik me seli në Moskë. “Ishte thjesht mungesë e njohurive, që ka luajtur rol. Është e thjeshtë kur një fëmijë shkruan me dorën e djathtë. Është më lehtë t’i vihet diçka në dorën e djathtë dhe t’i thuhet ‘shkruaj’.

Kështu ishte në Bashkimin Sovjetik”, thotë Chichkanov.

Në shumë gjuhë, fjala “e djathtë” jo vetëm që është përdorur për të përcaktuar një drejtim, por për të ditur edhe vërtetësinë, korrektësinë. Në anën tjetër, fjala “e majtë”, në gjuhët si rusishtja, shpesh është përdorur për të treguar diçka të rreme ose të një cilësie të dobët. Për më shumë, dora e djathtë përdoret për zotimet me zemër, përshënde-

tjet ushtarake dhe për bërjen e shenjës së kryqit. Në Islam, rregullat e mirësjelljes kërkojnë që një person të hyjë në shtëpi ose xhami me këmbën e djathtë, por në tualet myslimanët hyjnë me këmbën e majtë. Me tradita të tilla në mendje, mund të duket e arsyeshme që fëmijët mëngjarashë të nxiten në përdorimin e dorës së djathtë. Shkenca, megjithatë, ofron argumentet e saj bindëse për të lënë të qetë mëngjarashët. Truri është i ndarë në dy hemisfera, secila me funksionin e saj të veçantë dhe secila drejton funksione motorike të anëve të kundërta të trupit. Me pak fjalë, ana e majtë e trurit - hemisfera për gjuhë, matematikë dhe mendim racional - kontrollon anën e djathtë të trupit. Ana e djathtë e trurit - më së shpeshti e lidhur me impulse krijuese, emocionale - kontrollon anën e majtë të trupit. Të detyrosh fëmijën për të ndryshuar përdorimin e duarve mund të shkaktojë kaos të konsiderueshëm, pasi truri lufton për të krijuar shtigje të reja të komunikimit me trupin. Po ashtu është fakt se njerëzit kanë edhe një sy, edhe një këmbë dominante, përveç dorës. Chichkanov thotë se kjo mund të ketë pasoja shkatërruese në aftësinë e fëmijës për të mësuar. “Nëse një mëngjarash shkruan me dorën e djathtë, është keq, sepse ne jemi duke i ndryshuar dorën, por jo edhe syrin apo këmbën. Pra, një fëmijë që ka ndryshuar dorën, është më i prirë të hutohet. Ai absorbon informacionin më dobët. Si rezultat, ai mund të bëhet më nervoz. Ky lloj procesi nuk i përmirëson shanset e tij për sukses në shkollë”, thotë Chichkanov. Çdo dyshim për mëngjarashët bie poshtë me lehtësi nëse u hidhet një vështrim disa prej njerëzve më të arritur në botë. Mëngjarashët e famshëm përfshijnë: Leonardo Da Vincin, Albert Einsteinin, Alexander Pushkinin, Paul McCartneyn, Barack Obaman dhe Martina Navratilovan. Ka po ashtu spekulime se presidenti rus, Vladimir Putin, është mëngjarash i fshehur. Megjithëse udhëheqësi i Rusisë shkruan me dorën e djathtë, mban orën në dorën e djathtë, ai është parë duke bërë kryq me të majtën.

Themelues: Henri Çili. Kryeredaktor: Arion Sulo. Zv/kryeredaktor: Alfred Lela, Aleksandra Bogdani. Politika: Nevila Përndoj, Fejzi Braushi.

Kronika: Leonard Bakillari, Dashamir Biçaku. Speciale: Vladimir Karaj. Ekonomia: Blerina Hoxha. . Kultura: Aida Tuci. Suplement: Arta Çano.

Karikatura: Bujar Kapexhiu. Faqosja: Florenc Elezi. Ilir DRIZARI. Korrektore: Brunilda Meno.

Adresa: Bulevardi Gjergj Fishta pranë UET

Marketing / Drejtore: Fiziana Bora Cel: 068 20 55 437 E-mail: fiziana_bora@yahoo.com Menaxhim / Dhimitraq Hido Cel: 068 20 55 440

CMYK

16 19.08.2013

Gazeta MAPO

www.mapo.al / gazetamapo@gmail.com

NJOFTIM / REKLAMA

Nr. 36 Viti II i botimit gusht 2013

Çmimi 300 Lekë

MAPO MADAME

E përmuajshme, Nr. 36, Viti II i botimit gusht 2013, Çmimi 300 Lekë

ÇFARË QUAJNË

SEXY

DOSSIER

SEXY

BURRAT SHQIPTARË

HOT, dhe në pushime

ë r Ve enxehtë

Me Arnita Beqirajn, Dorela Hysën dhe Afroviti Gogen

Me Madame

AGIM NESHO BRISEIDA MEMA BALINA BODINAKU VENERA LUMANI DREN ABAZI ARDI ASLLANI