Gazeta Mapo

Faqe 14-15

Mihrije Braha: Nuk lodhem kurrë së dashuruari Naimin Rrëfimi i këngëtares kosovare për jetën, muzikën, dashurinë dhe marrëdhëniet me të birin

Drejtor Artur Zheji - Kryeredaktor Arion Sulo - E diel, 1 korrik 2012. Numër 613. Viti III botimit. Çmimi 30 lekë. 1.5 euro. www.mapo.al e-mail: gazetamapo@gmail.com. Adresa: BLV "Gjergj Fishta"

Luan Rama: Ndryshimet në qeveri dhe e ardhmja e LSI në zgjedhjet e 2013

skandali i maturËs Vidhen tezat e provimit, katër mësuese në pranga Katër mësueset e gjimnazit të Kamzës akuzohen se trafikonin kundrejt pagesës, përgjigjet e sakta të testit për maturantët. Agjentët e antikrimit ekonomik sigurojnë pamje filmike dhe përgjime telefonike që vërtetojnë ryshfete deri në 25 mijë lekë të reja për tezë. Maturantët, kopje përmes Facebook-ut gjatë provimeve me zgjedhje.

Reagon Ministria e Arsimit: Mësueset e arrestuara nuk ishin të përfshira në procesin e provimeve të Maturës Siguria e provimeve të Maturës u trondit dje me arrestimin e 4 mësueseve të një gjimnazi në Kamëz, të cilat akuzohen se u jepnin tezën e zgjidhur maturantëve kundrejt ryshfetit. Agjentët e antikrimit ekonomik kishin javë që kishin rënë në gjurmët e një skeme korrupsioni me tezat e provimeve,

Sekretari i Përgjithshëm i LSI komenton ndryshimet në qeveri, sfidën e tij dhe rolin që kjo parti po luan në proceset integruese të vendit. “Ndryshimet në përbërje të qeverisë, në kushtet e vendit tonë duhen parë dhe kushtëzuar në raport me cilësinë e qeverisjes”. Aleancat? Do t’i marrin forumet drejtuese pas zgjedhjeve të shtatorit Faqe 6

Provimet me zgjedhje, zbardhen përgjigjet e testeve Publikohen sot notat e Matematikës, Tafaj: Këtë vit, 70% e maturantëve do të studiojnë në universitetet publike

FAQe 16-19

op-ed / 10-11

NgërÇ

NGA bujar kapexhiu

Gjakmarrja ka perënduar me kohë e me vakt

koment

Çapajev Gjokutaj

Partitë e vogla dhe politika e madhe

koment

MOIKOM ZEQO

Arjana Metaliaj, njëra prej mësueseve të arrestuara dje në Kamëz

Arrestimi i Shullazit, pas takimit të fshehtë në Malësi të Madhe Hetimet e policisë së Tiranës për vrasjen e Bledar Balliut, veç pistës së hakmarrjes janë shtrirë edhe tek riaktivizimi i rrjetit të drogës. Burime nga grupi hetimor i thanë MAPO-s se verifikimet e kryera në linjën e një hakmarrjeje të mundshme, për shkak se Balliu dyshohej për vrasjen e ish-shokut të qelisë, Aleksandër Koliçi, janë në udhëkryq, pasi të dyshuarit e shoqëruar në këtë pistë kanë alibi të besueshme.

Faqe 7

Emiljano Shullazi është mbajtur në vëzhgim nga agjentët e RENEA-s gjatë udhëtimit të tij nga Tirana në Malësinë e Madhe, dhe në kthim. Provat mundësuan vetëm arrestimin për armëmbajtje

Rama: Nuk e votojmë reformën në rast se nuk ndryshon KQZ Kryetari i PS kritikon vendimin e KQZ për referendumin për mbetjet dhe kërkon ndryshimin e saj. “Njehsimi i KQZ-së me interesat ogurzeza që fshihen pas importit të

Dy-tri javët e fundit mediat lakuan gjatë e gjerë emrat gjakmarrje...

por operacioni i tyre u finalizua mesditën e djeshme, kur maturantët po jepnin provimin e fundit me zgjedhje. Policia e Tiranës tha përmes një deklarate për mediat se 4 mësueset e gjimnazit “Ibrahim Kodra” . Faqe 2-3

plehrave, rishtron edhe njëherë me forcë nevojën e çlirimit të këtij institucioni” “Arben Ristani nuk zhgënjeu, qëndroi në lartësinë e reputacionit të tij. Edhe KQZ-ja po ashtu. Mes dhjetëra mijëra qytetarëve të angazhuar për të sfiduar me referendum plehrat e importit...

FAQE 5

Njëzet vitet e peizazhit politik postkomunist kanë qenë një lëvizje...

Përkujtohet genocidi

zhvendoset greqia

Idrizi: Duam drejtësi, një ditë do të kthehemi në Çamëri

Eksportet shqiptare zbulojnë Spanjën, arrijnë në 800 mln USD

FAQE 9

Të gjithë në bazë

FAQE 8

editorial / 11 Alfred Lela

Po Dom Nikollë Kaçorrin, zotërinj?

Komiteti shtetëror për 100-vjetorin e Pavarësisë, në një mbledhje të para dy ditëve (me dyer të hapura) ka piketuar në hartën e qendrës së kryeqytetit vendet ku do të ngrihen një radhë monumentesh, të cilat do të shënojnë shekullin e mëvetësisë së shqiptarëve. Monumenti i Pavarësisë do të vendoset në Parkun Rinia, diku në krah të Ministrisë së Mbrojtjes. Shtatorja e Mbretit Zog, diku në krye të Bulevardit që mban të njëjtin emër. Shtatorja e Hasan Prishtinës, në sheshin “Paris”, ndërmjet rrugës “Mine Peza” dhe Rrugës së Durrësit. Shtatorja e Ismail bej Vlorës, pas një rishikimi të kërkuar nga Komiteti, do të vendoset në lulishten ku kryqëzohet Bulevardi “Dëshmorët e Kombit” me rrugën “Ismail Qemali”. Veç këtyre, kryeministri Berisha...

27465 02

MAPO MAPO

13 qershor 2010 2012 e DIEL, 1 KORRIK www.gazetamapo.com www.mapo.al

f kus

Gjatë kohës që maturantët kanë qenë duke zhvilluar provimet me zgjedhje është postuar një thirrje për ndihmë: “Njerëz, jam në provim. Më ndihmon dot njeri me këtë pyetjen

Maturantët, skemë e re kopjimi në rrjetin social Facebook Maturantët sofistikojnë mënyrat e kopjimit, duke përdorur rrjetet sociale për të marrë përgjigjet e sakta.

Parlamenti Rinor denoncon skemën, MAPO verifikon pyetjet në testin e publikuar nga MASH Jonida Tashi

Teknologjia duket se u ka hyrë në punë më shumë se kurrë maturantëve, të cilët kanë përdorur nëpërmjet celularit rrjetin social Facebook, për të kopjuar në provimet e Maturës. Denoncimi i këtij fakti është bërë nga Parlamenti Rinor, i cili pasditen e djeshme ka publikuar disa foto që tregojnë se maturantët kanë komunikuar me persona jashtë provimit me celular, duke nxjerrë pyetjet në internet gjatë kohës që në gjimnaze po zhvillohej provimi i Maturës. “Fotot bashkangjitur janë prova të qarta të keqadministrimit që po i bëhet provimit të Maturës Shtetërore. Edhe pse rregullorja e Maturës Shtetërore e ndalon rreptësisht përdorimin e celularit gjatë provimit, maturantët jo vetëm që kanë komunikuar me persona jashtë provimit përmes celularit, por ata e kanë bërë këtë edhe përmes internet mobile”, - thuhet në deklaratën e Parlamentit Rinor. Ky fakt i vënë në dukje nga Parlamenti Rinor është “kapur” në një nga faqet më të klikuara në Facebook: “Vetëm për të qeshur”. Në këtë faqe satirike, gjatë kohës që maturantët kanë qenë duke zhvilluar provimet me zgjedhje është postuar një thirrje për ndihmë: “Njerëz, jam në provim. Më ndihmon dot njeri me këtë pyetjen.... Renditni 3 arritjet e qeverisë shqiptare, të cilat çuan drejt liberalizimit të vizave për Shqipërinë”. Në fakt kjo ka qenë një nga pyetjet e testit të lëndës Histori bërthamë, e cila është vlerësuar me 3 pikë. Përgjigjet kanë qenë të shumta, e midis tyre nuk kanë munguar as ato që janë të sakta. “Njëra është realizimi i projektit të kartave të i d e nt it e t it d h e p a s a p o r t ave biometrike”, - shkruhet në një koment. “Regjistrimi i shtetasve (pasaportat biometrike), siguria kufitare (ulja e trafikimit), reformat politike antikorrupsion, reforma zgjedhore etj.”, - shkruan një tjetër komentues. Bazuar në çelësin e përgjigjeve të publikuar pasditen e djeshme nga MASH, tri përgjigjet e sakta të pyetjes në fjalë janë: a) Forcoi kontrollin mbi territorin, 1 pikë; b) Vendosi regjim kalimi kufitar, 1 pikë; c) Pajisi qytetarët me mjete identiteti të sigurisë së lartë.

Veç Historisë, një maturant tjetër ka kërkuar ndihmë për një pyetje në testin e Biologjisë. “BIOLOGJI: Në një molekulë ADN sasia e adeninës është sa dyfishi i guaninës. Kjo molekulë ka 1200 nukleotide. Përcaktoni numrin e lidhjeve hidrogenore në këtë mol ADN”, - shkruan një maturante, e cila vijon më tej ed-

Faksimilet e faqeve në FB, ku janë postuar pyetjet e provimit, gjatë kohës që ai po zhvillohej

“MAPO” krahasoi këto pyetje të hedhura në Facebook dhe rezultoi se të dyja kanë qenë pjesë e testit të Biologjisë bërthamë

he me një pyetje të dytë: “BIOLOGJI: Si realizohet tretja e karbonit në aparatin tretës?”. “MAPO” krahasoi këto pyetje të hedhura në Facebook dhe rezultoi se të dyja kanë qenë pjesë e testit të Biolog jisë bërthamë. Dhe në fakt, përgjigjet e dhëna në këtë rrjet social i janë afruar së tepërmi saktësisë, duke ndihmuar kësisoj maturantët që ishin duke dhënë provimin e fundit të Maturës. MASH, ndryshe nga çështja e arrestimeve të mësuesve, për kopjimin në Facebook nuk ka pasur asnjë reagim, duke lënë kështu të hapur mundësinë që të zbatohet i njëjti rregull sa herë që testet e maturantëve janë dyshuar për kopjim, që në rastet kur ato verifikohen, ulen pikët e provimit.

Maturantë pas provimit të djeshëm

Pezullimi i licencës, “Kristal” padit në gjykatë qeverinë Universiteti “Kristal” i është përgjigjur me padi civile vendimit të Këshillit të Ministrave për pezullimin e pjesshëm me 1 vit të licencës.

Vendimi erdhi pas lajmit se Renzo Bossi ishte diplomuar pa qenë në Shqipëri Leonard Bakillari

Tiranë Universiteti “Kristal” ka paditur qeverinë në gjykatë, pas vendimit për pezullimin e pjesshëm të licencës.

Dy ditë më parë shoqëria “Kristal” ka depozituar në Gjykatën e Tiranës një padi civile, me anën e së cilës kërkon shfuqizimin e vendimit të Këshillit të Ministrave, që i heq të drejtën këtij universiteti të pranojë studentë të rinj përgjatë një viti akademik. Në objektin e padisë, “Kristal” thotë se kërkon nga Gjykata “shfuqizimin tërësisht të vendimit nr. 354, datë 23 05 2012 të Këshillit të Ministrave për pezullimin e pjesshëm dhe të përkohshëm të licencës së shkollës së lartë universitare jopublike ‘Universiteti Kristal’”.

Gjithashtu, në padi kërkohet që ky vendim i qeverisë të pezullohet nga gjykata deri në përfundim të shqyrtimit gjyqësor të padisë që është de-

pozituar nga universiteti. Çështja tashmë është hedhur në short, ku është përzgjedhur gjyqtari Julian Haxhiu për shqyrtimin e kësaj kërkese.

Gjyqtari i çështjes pritet të caktojë edhe datën për nisjen e gjyqit mes Universitetit “Kristal” dhe qeverisë, e cila vendosi të pezullojë licencën në m ë ny r ë t ë p j e s s h m e d h e t ë përkohshme për këtë universitet pas skandalit me diplomën e Renzo Bossit. Menjëherë pasi media italiane zbuloi se djali i ish-kreut të “Lega Nord” ishte diplomuar në Shqipëri pa qenë asnjë ditë në shkollë, prokuroria nisi hetimet, ndërsa Ministria e Arsimit ngriti një grup inspektimi. Në përfundim të kontrolleve, Ministria e Arsimit hartoi një raport për Universitetin ‘Kristal’, i cili iu vu në dispozicion edhe Këshillit të Ministrave. Më 22 maj të këtij viti, qeveria me anë të një vendimi të posaçëm i hoqi të drejtën e pranimit të studentëve të rinj Universitetit ‘Kristal’ për një periudhë prej të paktën 1 vit akademik. Vendimi ndër të tjera urdhëronte pezullimin e pjesshëm dhe të përkohshëm të licencës së shkollës së lartë universitare jopublike, Universiteti “Kristal”, për të gjitha programet në të dyja ciklet e studimit që ofron ky institucion i arsimit të lartë. Më tej, në vendimin e

Këshillit të Ministrave saktësohej se periudha e pezullimit të licencës së këtij institucioni të arsimit të lartë zgjat për një vit, ndërsa gjatë kësaj kohe, ‘Kristal’ nuk do të pranojë studentë të rinj në asnjë nga programet e studimit që ky universitet ofron. Duke e cilësuar këtë vendim të padrejtë, shoqëria ‘Kristal’ ka vendosur t’i drejtohet gjykatës për shfuqizimin e VKM-së, si dhe kërkon pezullimin e efekteve të tij deri në përfundim të shqyrtimit gjyqësor të kësaj çështjeje. Paralelisht me kontrollin administrativ dhe procesin gjyqësor, “Task Forcë” në Prokurorinë e Tiranës është duke kryer hetime Renzo Bossi për skandalin “Bossi”. Sipas hetimeve të deritanishme rezulton se Renzo Bossi është diplomuar pa qenë asnjëherë në Shqipëri. Asnjë prej pedagogëve dhe drejtuesve të Universitetit “Kristal” nuk e kujton Bossin në audiOperacioni është kontorë dhe në kundërshtim me ligjin sideruar i suksesshëm, “Për arkivat”, janë zhdukur procesverbalet e notave të studentëve. Po falë metodave speciale ashtu, prokuroria po heton edhe pertë hetimit të përdorura sona të tjerë që mund të jenë diplonë të njëjtën mënyrë si Bossi. nga agjentët e përfshirë muar Aktualisht organi i akuzës është duke në të verifikuar një listë me persona, ku përfshihen deputetë dhe zyrtarë, që sipas informacioneve rezultojnë të jenë diplomuar pranë këtij universiteti.

e DIEL, 1 KORRIK 2012 www.mapo.al

MAPO

3

Arrestimi i katër mësueseve në Kamëz ngre pikëpyetje mbi masat e sigurisë në provimet e Maturës Shtetërore

Vidhen tezat e provimeve të Maturës, 4 mësuese në pranga Policia arreston 4 mësuese të një gjimnazi në Kamëz, të cilat trafikonin përgjigjet e sakta të testit kundrejt ryshfetit nga 15-25 mijë lekë të reja. Agjentët e antikrimit ekonomik i mbanin nën vëzhgim që prej provimit të Letërsisë

Zbardhet skema e trafikimit të përgjigjeve të sakta Tiranë Pamje filmike, përgjime telefonike dhe vëzhgime në terren rëndojnë mbi 4 mësueset e shkollës së mesme “Ibrahim Rugova” të Kamzës, të arrestuara dje për trafikimin e përgjigjeve të sakta të testit. Burimet e Drejtorisë së Policisë së Tiranës thanë dje për gazetën “Mapo” se nga hetimet e kryera përmes metodave speciale, është mësuar se rolin e ndërmjetëses mes maturantëve dhe mësueseve të lëndës e kryente mësuesja e Edukimit Fizik, Nevila Fiku, 47 vjeçe. Lidhja mes nxënësve dhe mësuesve, veçanërisht asaj të Fizkulturës, kryhej nëpërmjet telefonit. Testi për secilin nga provimet me zgjedhje përmbante 20 pyetje, nga të cilat 10 ishin me përgjigje alternative dhe që vlerësoheshin me nga një pikë secila.

Ndërkaq, në tezë kishte edhe 10 pyetje të tjera, që bëheshin me shtjellim, të cilat do të vlerësohen në total me 30 pikë. Nxënësit i telefononin Nevila Fikut dhe i dërgonin asaj pyetjet që përmbante teza e tyre. Sipas policisë, zakonisht numri i pyetjeve të një teze shkonte në 20. Përgjithësisht, pasi nxënësi i dërgonte pyetjet e tezës me SMS apo me komunikim me telefon,

Alma Katragjini

mësuesja që luante rolin e ndërmjetëses ua dërgonte pyetjet mësuesve të lëndëve përkatëse, duke marrë më pas edhe zgjidhjen prej tyre. Veprimet e këtyre mësuesve, mësohet se janë dokumentuar nga hetuesit si para provimeve të dhëna, ashtu edhe gjatë zhvillimit të tyre.

Vëzhgimet vazhdonin prej javësh, ndërkohë që vetëm dje është vendosur të ndërhyhet me arrestimet e tyre. Rasti i mësipërm është ndër të paktit kur policia ka ndërhyrë për të ndëshkuar “trafikimin” e tezave të provimeve të Maturës.

Tiranë Siguria e provimeve të Maturës u trondit dje me arrestimin e 4 mësueseve të një gjimnazi në Kamëz, të cilat akuzohen se u jepnin tezën e zgjidhur maturantëve kundrejt ryshfetit. Agjentët e antikrimit ekonomik kishin javë që kishin rënë në gjurmët e një skeme korrupsioni me tezat e provimeve, por operacioni i tyre u finalizua mesditën e djeshme, kur maturantët po jepnin provimin e fundit me zgjedhje. Policia e Tiranës tha përmes një deklarate për mediat se 4 mësueset e gjimnazit “Ibrahim Kodra” në Kamëz, u arrestuan me akuzat e ‘mitmarrjes’ dhe ‘shpërdorimit të detyrës’. Ato dyshohet se merrnin para nga maturantët në shuma që varionin nga 15-25 mijë lekë të reja, në këmbim të përgjigjeve të sakta të testit të provimeve për Maturën Shtetërore. Agjentët e Antikrimit Ekonomik kanë zbuluar se në qendër të kësaj skeme ishte mësuesja e Fizkulturës, Nevila Fiku, e cila dyshohet se luante rolin e ndërmjetëses mes maturantëve dhe kolegeve të saj.

Bashkë me të, policia arrestoi edhe Arjana Metalinë, mësuese e HistoriGjeografisë, Klodiana Kryemadhin dhe Fatbardha Mahmutajn, mësuese Letërsie në shkollën e mesme “Ibrahim Rugova” të Kamzës. Përveç implikimit të stafit pedagogjik, agjentët e policisë kanë zbuluar edhe thyerje të rregullave të Maturës, pasi nxënësit në rastet e dokumentuara ishin të pajisur me telefona celularë në klasë. Zëdhënësja e Policisë së Tiranës, Alma Katragjini tha se hetimi kishte nisur kohë më parë, në bashkëpunim me Task-Forcën e Prokurorisë së Tiranës. Një burim zyrtar i tha “MAPO”-s se agjentët kishin rënë në gjurmët e kësaj skeme që në provimin e Letërsisë dhe përgjatë këtyre javëve kanë mbajtur nën vëzhgim mësueset. Arrestimet u kryen në momentin kur ishte faza përmbyllëse e procesit të Maturës Shtetërore, pasi gjatë ditës së djeshme po jepeshin provimet e fundit, ato me zgjedhje. “Efektivët e policisë po mbanin katër mësueset e arrestuara në vëzhgim, për të parë veprimet që ato do të kryenin gjatë kohës që po jepej provimi i Maturës. Sërish dje,

Arjana Metaliaj, njëra nga mësueset e arrestuara

Mësueset e arrestuara • Nevila Fiku, 47 vjeçe, mësuese e Fiskulturës në shkollën “Ibrahim Rugova” të Kamzës • Klodiana Kryemadhi, 33 vjeçe, mësuese e Gjuhë-Letërsisë në shkollën “Ibrahim Rugova” • Fatbardha Mahmutaj, 49 vjeçe, mësuese e Gjuhë-Letërsisë në shkollën “Ibrahim Rugova” • Arjana Metaliaj, 32 vjeçe, mësuese e Histori-Gjeografisë në shkollën “Ibrahim Rugova”

Operacioni është konsideruar i suksesshëm, falë metodave speciale të hetimit të përdorura nga agjentët e përfshirë në të katër mësueset u kanë dërguar nxënësve testin e zgjidhur, çka edhe solli arrestimin e tyre”, - tha një burim nga grupi i hetimit. Urdhër-arrestet janë firmosur nga prokuroria, ndërsa agjentët në terren kanë ndërhyrë menjëherë, duke u komunikuar mësueseve akuzën. Nevila Fiku, Arjana Metalia, Klodiana Kryemadhi dhe Fatbardha Mahmutaj janë dërguar më pas në mjediset e Drejtorisë së Policisë së Tiranës, ku edhe janë marrë në pyetje mbi ngjarjen. Burimet e pol-

icisë dhe të Prokurorisë thanë se nga hetimet e kryera nga oficerët e Antikrimit Ekonomik, është provuar se dy nxënës kanë kërkuar ndihmë nga mësueset dhe se për këtë fakt është provuar mitmarrja në masën nga 150250 mijë lekë të vjetra për çdo tezë të zgjidhur. Rastet e mësipërme u shërbejnë agjentëve të antikrimit ekonomik të vërtetojnë akuzën, por burimet e besueshme i thanë MAPO-s se në këtë skemë janë përfshirë një numër i madh maturantësh në shkollën e mesme “Ibrahim Rugova” të Kamzës. Operacioni është konsideruar i suksesshëm, falë metodave speciale të hetimit të përdorura nga agjentët e përfshirë në të, ndërsa çështja pritet t’i kalojë tashmë Prokurorisë së Tiranës për hetime të mëtejshme. Matura Shtetërore është shoqëruar shpeshherë nga dyshimet apo diferenca e notave mes nxënësve të Tiranës dhe atyre të rretheve, ndërsa arrestimet e djeshme hapin debatin mbi sigurinë dhe cilësinë e provimeve, që i kualifikon maturantët për në universitet.

MASH: Mësueset e arrestuara, jo pjesë e provimit Ministria e Arsimit ka reaguar lidhur me ngjarjen e ndodhur, për ndalimin e disa mësueseve në Kamëz, duke bërë të ditur se ato nuk kanë qenë administratore të provimeve të Maturës. “Ministria e Arsimit dhe Shkencës bën me dije se asnjëra nga mësueset nuk ka

qenë pjesë e administrimit të procesit të provimit të Maturës Shtetërore të zhvilluar ditën e sotme. Veprimtaria e tyre është individuale dhe nuk lidhet me Maturën Shtetërore për provimet e zhvilluara sot (dje) në të gjithë vendin”, - thuhet në deklaratën e

Ministrisë së Arsimit. Më tej në të sqarohet se në bazë të rregullores së Maturës Shtetërore, asnjë mësues që nuk ka qenë caktuar zyrtarisht nga drejtoria përkatëse si administrues në proces, nuk duhej të gjendej pranë qendrave të zhvillimit të provimit.

4

MAPO

e DIEL, 1 KORRIK 2012 www.mapo.al

politika

Ministri danez: Nuk ka biletë falas për në BE TIRANË Në ditën e fundit të përmbylljes së presidencës 6-mujore të Unionit, ministri danez i Çështjeve Europiane, Nicolai Wammen deklaroi se nuk ka biletë falas për anëtarësimin e Shqipërisë në Bashkimin Europian, ndaj vendi duhet të realizojë reformat

dhe të bëjë progres. “Unë besoj se qasja daneze ndaj Shqipërisë ka qenë shumë e qartë. Ne duam që të bëhet progres dhe që të bëhen reformat. Me këtë mesazh unë vizitova dhe Shqipërinë. Ne e mirëpresim vendin në rrugën europiane, por nuk ka bileta

falas për anëtarësimin në BE, dhe në Shqipëri ka shumë punë që duhen bërë. Ky ka qenë mesazhi i dhënë që nga dita e parë, dhe ky mesazh mbetet në fuqi edhe në ditën e fundit të presidencës daneze”, - tha ai në një intervistë për “TCH”.

Braçe: Kandidatët për deputetë në 2013 të mos jenë njerëz anonimë Këshilla e deputetit socialist: Në mënyrë unanime: kandidatët duhet të jenë me moral të pacenuar, të ndershëm, të pakonsumuar në raport me ligjin, moralin, politikën, të papërfshirë qoftë edhe në një rast të vetëm në afera korruptive” TIRANË Në rrugëtimin e saj dis-

amujor për të prezantuar programin e ardhshëm për qeverisje, Partia Socialiste pritet të përfshihet edhe në diskutime të tjera që lidhen ngushtësisht me synimin kryesor, fitoren e zgjedhjeve të ardhshme parlamentare. Një prej deputetëve socialistë, Erion Braçe shpalos në faqen e vet në Facebook sugjerimet e tij, nisur edhe nga një pyetje që vetë ai shtroi për të gjithë bashkëbiseduesit e tij në këtë faqe se si duhet të zgjidhen kandidatët e ardhshëm për deputet nga Partia Socialiste. Në përgjigjet e tij, Braçe nxjerr në pah edhe disa problematika që shoqërojnë sot PS-në. “Në mënyrë unanime: kandidatët duhet të jenë me moral të pacenuar, të ndershëm, të pakonsumuar në raport me ligjin, moralin, politikën, të papërfshirë qoftë edhe në një rast të vetëm në afera korruptive, profesionistë, të angazhuar politikisht me PS në mënyrë konstante, të ndarë nga aktiviteti i tyre ekonomik-biznesi, të shërbejnë me kohë të plotë ndaj komunitetit që i

zgjedh duke i qëndruar besnikë votës politike të marrë, të kenë moshë aktive”, - shkruan Braçe. Deputeti socialist kërkon që para se të hartohet lista e kandidatëve, duhet analizuar edhe puna e gjithsecilit në këtë mandat të gjatë të PS-së në opozitë. “Të analizohet puna e çdo deputeti aktual në raport me përfaqësimin e zgjedhësve në Kuvend e jashtë tij; kontaktin me zgjedhësit e shërbimin ndaj tyre; përfshirjen në betejën politike të gjatë në 8 vite të një opozite të vështirë; të krijohet hapësira për djem e vajza të shkolluar jashtë me një kulturë e frymë tjetër nga kultura e antiligjit e kor-

“Të analizohet puna e çdo deputeti aktual në raport me përfaqësimin e zgjedhësve në Kuvend e jashtë tij; kontaktin me zgjedhësit e shërbimin ndaj tyre; përfshirjen në betejën politike të gjatë në 8 vite të një opozite të vështirë; të krijohet hapësira për djem e vajza të shkolluar jashtë…”

rupsionit”, - shkruan ai. Braçe sugjeron që në këtë listë të mos përfshihen emra anonimë që nuk kanë asnjë lidhje me zonën që do të përfaqësojnë. Këtë përfundim Braçe e nxjerr edhe si reflektim i një bashkëbisedimi prej 48 orësh që ai ka realizuar në Facebook me shumë qytetarë. “Së pari, orientimi i zgjedhësve, nga socialistë deri në opozitarë të tjerë, të paanë gjithashtu, vetëm tek “zgjedhja e Kryeministrit të ardhshëm” nuk mjafton; edhe pse është e qartë epërsia e kandidatit të opozitës për kryeministër ndaj një plaku të rrjedhur, të dhunshëm, gjakatar e të korruptuar si Sali Berisha; shpresa e zhbën të shkuarën!

Së dyti, nisur edhe nga sistemi tërësisht i papërshtatshëm nga pikëpamja e përfaqësimit dhe meritës, politikisht, numerikisht, elektoralisht, domethënë relativizimi i rolit të deputetit si “deputet liste”-anonim- pa personalitet, pa kontribute, pa meritë profesionale, politike e përfaqësimi, zgjedhur thjesht nga një oligarki partiake, do të jetë gabimi më i madh që do të kushtojë në mënyrë të përsëritur në zgjedhje”,shkr uan Braçe, duke ofr uar ndërkaq edhe një zgjidhje të tretë: “Së treti, përfshirja e sa më shumë njerëzve, socialistë së pari, opozitarë së dyti, aktivistë në shoqërinë civile apo grupe sociale interesi, në mendimdhënie e në vendimmarrje, është jetike jo vetëm për një ekip fitues kandidatësh por edhe për krijimin e një fronti të madh, të gjerë, përfshirës e aktiv në betejën finale elektorale”

Edi Rama

Mandati i Ina Ramës, Meidani e Moisiu: Të shkojë në Kushtetuese Meidani: “Zgjidhja e vetme është t’i drejtohen Gjykatës Kushtetuese, për të mos mbajtur të gjallë një konflikt tjetër brenda politikës shqiptare dhe brenda institucioneve të shtetit shqiptar” Tiranë – Ish-presidentët e vendit, Alfred Moisiu dhe Rexhep Meidani ndajnë opinione të ndryshme me juristët e Partisë Demokratike, sa i përket debatit që ka nisur lidhur me kohën se kur përfundon mandati i kryeprokurores Ina Rama. Përmes një deklarimi për mediat, dy ish-krerët e shtetit i rekomandojnë Prokurores së Përgjithshme të adresohet në gjykatën më të rëndësishme të vendit, për t’u sqaruar se kur duhet të largohet nga detyra. “Për këtë çështje mund t’i drejtohen Gjykatës Kushtetuese për të mos krijuar konflikte. Në perceptimin e parë timin ishte që, meqenëse u fiksua manda-

ti, atje kur emërohesh, atje duhet të jetë edhe mbarimi i mandatit, por meqë ka filluar konflikti, zgjidhja e vetme është t’i drejtohen Gjykatës Kushtetuese për të mos mbajtur të gjallë një konflikt tjetër brenda politikës shqiptare dhe brenda institucioneve të shtetit shqiptar”, - tha Meidani. Ndryshe nga Meidani, ishpresidenti tjetër, Alfred Moisiu e sheh procesin krejt të paqartë sa i përket interpretimit që duhet të marrë çështja. “Mendoj se duhet ta diskutojnë këtë problem specialistët dhe politika duhet t’i bindet interpretimit. Gjykata Kushtetuese të bëjë hapin e fundit, interpretimin e fundit. Nëse ata nuk bihen dakord, duhet të ndërhyjë patjetër”, - tha Moisiu. Dy janë variantet që diskutohen jo zyrtarisht mes përfaqësuesve të dy partive të mëdha; I pari, në nëntor kur para pesë vitesh Ina Rama mori detyrën; dhe e dyta në maj, kur hynë në fuqi ndryshimet kushtetuese që kufizuan mandatin, një çështje kjo që me shumë gjasë nuk do të lërë jashtë loje edhe Pres-

Alfred Moisiu dhe Rexhep Meidani

identin e zgjedhur të Republikës, Bujar Nishani. I pyetur nga media nëse vendimet e Nishanit do të jenë përtej forcës politike së cilës i përkiste, Meidani u përgjigj: “Mund të ndodhin çudi?”. Ndërsa Moisiu shpreson se cilido të jetë vendimi, ai të jetë konform Kushtetutës: “Shpresoj që të jetë vetëm vendim kushtetues dhe mendoj që, me aq sa e njoh zotin Nishani, nuk besoj t’i shmanget kësaj”. Ndërkohë pak ditë

Moisiu

“Mendoj se duhet ta diskutojnë këtë problem specialistët dhe politika duhet t’i bindet interpretimit. Gjykata Kushtetuese të bëjë hapin e fundit, interpretimin e fundit”.

më parë, i pyetur për mandatin e kryeprokurores Ina Rama, ish-ministri i Drejtësisë, deputeti demokrat Enkelejd Alibeaj u shpreh se bazuar në ndryshimet kushtetuese të vitit 2008, detyra e Ramës përfundon në ditën e fundit të vitit të 5-të që ka marrë këtë mandat. “Amendamenti kushtetues i vitit 2008 nuk përmban asnjë lloj dispozite tranzitore, sipas së cilës të mund të përcaktojë që ky afat të fillonte nga momenti kur u bënë ndryshimet kushtetuese.

Sot kemi një Kushtetutë, e cila përmban si rregull të saj që mandati i Prokurorit të Përgjithshëm është 5 vjet: Nuk ka asnjë lloj konflikti kushtetues në këtë rast dhe nuk besoj se mund të çohet në këtë rast interpretim i Kushtetutës kur nuk ka një konflikt kushtetues. Në këtë rast çështja është e qartë, çështja është e pastër, çështja është e shkruar në mënyrë të tillë që mandati do të përfundojë në ditën e fundit të vitit të 5-të që zonja Prokurore e Përgjithshme ka marrë këtë mandat”,- tha Alibeaj.

e DIEL, 1 KORRIK 2012 www.mapo.al

MAPO

5

OSBE, tryezë të dytë për reformën TIRANË Kuvendi dhe OSBE pritet të organizojnë brenda pak kohësh një tryezë të dytë për procesin zgjedhor dhe reformën zgjedhore.

Në një kohë kur Shqipëria ka marrë Presidencën e radhës të Këshillit të Europës dhe kur po mbaron afati i

komisionit të Reformës, Parlamenti, OSBE dhe Komisioni i Venecias mblidhen këtë të hënë në një tryezë me temë “Trashëgimia zgjedhore europiane: Dhjetë vjet të Kodit të praktikës së mirë për çështjet zgjedhore”.

Rama: Nuk e votojmë reformën zgjedhore në rast se nuk ndryshon KQZ-ja

PS, lobing për marrjen e statusit të vendit kandidat TIRANË Kryetari i Grupit parlamentar të Partisë Socialiste, Gramoz Ruçi kërkon mbështetje tek politikanët e majtë të Europës për të mundësuar marrjen e statusit të vendit kandidat këtë vit. I shoqëruar nga deputeti Taulant Balla, Ruçi mori pjesë në mbledhjen e grupit të socialistëve dhe demokratëve të zhvilluar në Bukuresht. Ai u takua me Presidentin e Grupit të të majtëve në Parlamentin Europian, Hannes Svoboda, zëvendëspresidentin Libor Rucek, eurodeputetët Tanja Fajon dhe Viktor Boshtinaru. Delegacioni i PS shqiptare u takua dhe me kryeministrin rumun, Viktor Ponta. Gjatë këtij takimi numri dy i socialistëve bëri një panoramë të zhvillimeve në Shqipëri.

Ai iu kërkoi 184 deputetëve të majtë në PE të mbështesin kërkesën e Shqipërisë për statusin në vjeshtën e këtij viti. “Nga ana jonë u nënvizua që opozita shqiptare, PS do të bëjë gjithçka që në vjeshtën e këtij viti Shqipëria të marrë statusin e vendit

TIRANË “Arben Ristani nuk zhgënjeu, qëndroi në lartësinë e reputacionit të tij. Edhe KQZ-ja po ashtu. Mes dhjetëra mijëra qytetarëve të angazhuar për të sfiduar me referendum plehrat e importit dhe plehrave të ardhura ngaqë do t’u shtohen plehrave të kudondodhura nëpër Shqipëri, Arben Ristani zgjodhi plehrat. Vendimi i KQZ-së ishte në vazhdën e traditës së shëmtuar të institucionit të marrë peng për hesapet e pushtetit”, - shkruan kryetari i opozitës, Edi Rama në editorialin e tij të fundjavës. Vendimi i fundit i KQZ-së për dërgimin e kërkesës për referendum në Gjykatën Kushtetuese vetëm në janarin e vitit tjetër ka ngacmuar jo pak qëndrimin e Ramës, i cili nga ky rast del në një përfundim të përgjithshëm se kjo KQZ nuk duhet të jetë më për zgjedhjet e ardhshme parlamentare. “Njehsimi i KQZ-së me interesat ogurzeza që fshihen pas importit të plehrave, rishtron edhe njëherë me forcë nevojën e çlirimit të këtij institucioni nga fuqia që deformon vullnetin e qytetarëve. Kjo KQZ e ka humbur plotësisht legjitimitetin e saj qysh pas majit famëkeq të Tiranës, kur u kthye në thertoren e zgjedhjeve për të çuar deri në fund projektin qeveritar të pushtimit të Bashkisë së kryeqytetit. I qartë si drita e diellit është qëndrimi dhe rekomandimi përkatës i misionit të ODIHRit në raportin e vet të paszgjedhjeve të Tiranës, lidhur me politizimin e skajshëm të KQZ-së e me domosdoshmërinë e ndryshimit të saj për të garantuar zgjedhje të lira e të ndershme.

Por po kaq i qartë është edhe vullneti i mbrapshtë i Kryeministrit për të mos i hapur rrugë ndryshimit të KQZ-së dhe për ta mbajtur aty në krye kasapin e zgjedhjeve, Arben Ristanin”,- shkruan Rama. Për pasojë, kryetari i PSsë thekson në editorialin e tij se opozita nuk do të votojë reformën zgjedhore pa u ndryshuar KQZ-ja: “Kaq shumë i duhet KQZ-ja kështu siç është Kryeministrit, saqë në vend se t’i çelë rrugën një kompromisi të ndershëm konstruktiv për reformën zgjedhore, është i gatshëm të sakrifikojë deri në fund këtë prioritet kyç për afrimin e Shqipërisë me familjen europiane, vetëm e vetëm për të mos e mbyllur thertoren elektorale në prag të zgjedhjeve të ardhshme. Ashtu sikundër

Grupi parlamentar i PS në Kuvend

“Sot nuk është koha për të bërë qimen tra në syrin e opozitës, por për të hequr sysh traun që pushteti i plehrave ka vendosur mes Shqipërisë dhe të ardhmes së saj” s’ka ndërmend ta lejojë transparencën e materialeve zgjedhore as për zgjedhjet e ardhshme, vetëm e vetëm për të mbajtur hapur rrugën e falsifikimit të identiteteve të votuesve dhe mbushjen e kutive me votat e korrupsionit elektoral. Sigurisht që opozita nuk mund të votojë një reformë zgjedhore që nuk ndryshon KQZ-në dhe nuk garanton transparencën e zgjedhjeve”. Kryetari i opozitës i është përgjigjur edhe zërave kritikë (përfshi këtu edhe të vetëve apo liderit historik të së majtës, Fatos Nano) për rolin e deritashëm të opozitës në raport me qeverinë, duke kujtuar se opozita nuk është shkop magjik që të ndryshojë realitetin. “Qeveria është gjithnjë problemi”, - citon Rama ish- presidentin amerikan Regan, ndërkohë që sipas tij, opozita është vetëm alternativë qeverisëse. “E

kam të qartë se ashtu si përsëri e përsëri, edhe në këtë rast shumëkush do të kuturiset të thotë, ja, prapë opozita nuk do ia dalë të imponohet qoftë edhe për një gjë kaq qartësisht të drejtë. Prapë Saliu do bëjë atë që do, se ai nuk pyet e prapë opozita do tërhiqet përpara vullnetit të tij të mbrapshtë, se ai është i fortë, është politikan i zoti, është burrë i pathyeshëm dhe me radhë, bla-bla-bla…E kështu do vazhdojë avazi i fajësimit të opozitës, duke harruar se kush ka të drejtë e kush jo dhe më e rëndësishmja, duke harruar se kjo nuk është një ndeshje futbolli ku luajnë me top dy skuadra, por një përballje vizionesh, idesh e qasjesh politike ku luhet fati i demokracisë, i drejtimit të vendit, i të nesërmes së njerëzve të zakonshëm të këtij vendi”, - shkruan Rama. Andaj, kryetari i PSsë sqaron se opozita mirëpret çdo gjykim për programin qeverisës të saj, por edhe kritikat se çfarë ajo duhet të bëjë më mirë në rrugën e saj të opozitarizmit: “Por të fajësosh sot opozitën për shkak të njëqind e një fajeve të atyre që bëhen palë me plehrat kundër interesit qytetar, do të thotë të bëhesh pa dashje palë me ta. Kundër vetvetes. Ja pse sot nuk është koha për të bërë qimen tra në syrin e opozitës, por për të hequr sysh traun që pushteti i plehrave ka vendosur mes Shqipërisë dhe të ardhmes së saj”.

N. Perndoj

Referendumi, Omari: Vendimi i KQZ-së, skandaloz Gramoz Ruçi

kandidat të refuzuar tashmë për dy herë radhazi dhe nga ana tjetër, me bashkëbiseduesit e mi dhe jo vetëm me ata por dhe me Grupin parlamentar, gjeta një predispozicion dhe një mbështetje të kësaj perspektive europiane të vendit tonë”, - tha Ruçi.

TIRANË Një nga hartuesit e Kushtetutës së Shqipërisë, konstitucionalisti Luan Omari nuk pajtohet me vendimin e Komisionit Qendror të Zgjedhjeve për të dërguar kërkesën për ndalimin ose jo të importit të plehrave në Gjykatën Kushtetuese vitin e ardhshëm. Në një deklarim për mediat, Omari theksoi se KQZ-ja nuk kishte asnjë arsye apo argument ligjor që ta shtynte një çështje të tillë. “Është një vendim skandaloz, një vendim i cili patjetër kërkon të shtyjë në kalendat greke një çështje që

është e qartë, përderisa KQZ-ja pranoi ligjshmërinë e mbledhjes së firmave nuk ka asnjë arsye, asnjë dokument, asnjë ligj të caktojë më se gjashtë muaj për në Kushtetuese…Është e qartë që këtu ka një frikë kaq të madhe për të fshehur të vërtetën, për të fshehur faktet…”, - tha dje Omari. Me këtë qëndrim, konstitucionalisti shtoi se Shqipërisë po i bëhet një dëm i madh me importin e plehrave, prandaj është një çështje që sipas tij meriton një reagim të ashpër në opinionin publik. Refer-

endumi kundër importit të plehrave do mund të mbahet, në rastin më të mirë, në fund të vitit të ardhshëm dhe, në rastin më të keq, në fillim të vitit 2014. Komisioni Qendror i Zgjedhjeve vlerësoi që kërkesa për mbajtjen e një referendumi të përgjithshëm për lejimin ose jo të importit të mbetjeve, të mund t’i dërgohet Gjykatës Kushtetuese për vlerësim vetëm në janarin e ardhshëm, duke bërë të pamundur mbajtjen e referendumit deri në fund të vitit tjetër.

6

MAPO

E diel, 1 korrik 2012 www.mapo.al

intervista

Detyra e Sekretarit të Përgjithshëm të LSI-së është një detyrë me shumë përgjegjësi, të cilën që prej ditës së parë e kam konsideruar edhe një besim e vlerësim të madh

Luan Rama: Ndryshimet në qeveri dhe e ardhmja e LSI në zgjedhjet e 2013 Sekretari i Përgjithshëm i LSI komenton ndryshimet në qeveri, sfidën e tij dhe rolin që kjo parti po luan në proceset integruese të vendit. “Ndryshimet në përbërje të qeverisë, në kushtet e vendit tonë duhen parë dhe kushtëzuar në raport me cilësinë e qeverisjes”. Aleancat? Do t’i marrin forumet drejtuese pas zgjedhjeve të shtatorit Sekretari i Përgjithshëm i LSI-së, Luan Rama i cilëson ndryshimet e 3 ministrave në qeveri, në koherencë me filozofinë politike të kësaj partie, ndërsa emërimit e Flamur Nokës në krye të Ministrisë së Brendshme, si një lëvizje të detyruar. “Personalisht jam i mendimit që ndryshimet në përbërje të qeverisë, në kushtet e vendit tonë duhen parë dhe kushtëzuar në raport me cilësinë e qeverisjes, me produktin që ajo sjell dhe me qasjen që qytetarët kanë ndaj saj”, - thotë Rama në këtë intervistë për MAPO-n, ndërsa komenton edhe zgjedhjet e pritshme në LSI, sfidën e integrimit në BE, apo aleancat e pritshme të kësaj partie për zgjedhjet e vitit 2013.

Zoti Rama, ndryshimet e fundit në qeveri, rokada e tre ministrave të LSI dhe emërimi i zotit Noka në Ministrinë e Brendshme, janë shoqëruar me komente se ndoshta nuk ishin këto lëvizjet që priteshin nga kryeministri Berisha dhe kreu i LSI, z. Meta. Cili është opinioni juaj për to?

Ndryshimet në qeveri, pavarësisht rrethanave apo arsyeve se përse bëhen, gjithnjë janë paraprirë nga komente apo opinione të ndryshme, e janë shoqëruar pasi janë kryer gjithashtu po me komente dhe opinione të ndryshme. Kjo është normale, aq më tepër kur opinioni ynë edhe për efekt të trashëgimisë së raporteve të tij me qeverinë më shumë sesa me qeverisjen, është i ndjeshëm dhe përgjithësisht refraktar. Duke iu referuar këtij lloj opinioni, ju përmes pyetjes suaj sillni tek unë dhe natyrisht edhe për lexuesin perceptimin se “nuk ishin këto lëvizjet që priteshin nga kryeministri Berisha dhe kreu i LSI-së, Ilir Meta”.

Më lejoni të çel një parantezë, më parë se të jap opinionin tim në lidhje me ndryshimet e bëra në qeveri. Emërimi i zotit Flamur Noka në detyrën e ministrit të Brendshëm erdhi si pasojë e mbetjes së vendit vakant pas zgjedhjes së zotit Bujar Nishani në detyrën e Presidentit të Republikës. Ndaj ishte një lëvizje e detyruar. Ndërsa ndryshimet e bëra prej LSI-së janë në koherencë me filozofinë tonë politike dhe qeverisëse dhe që ka të bëjë me dinamizmin, ridimensionimin e angazhimeve qeverisëse të LSI-së. Personalisht jam i mendimit që ndryshimet në përbërje të qeverisë, në kushtet e vendit tonë duhen parë dhe kushtëzuar në raport me cilësinë e qeverisjes, me produktin që ajo sjell dhe me qasjen që qytetarët kanë ndaj saj.

Mesa duket, pas këtyre ndryshimeve nuk do të kemi më riformatim të kabinetit qeveritar dhe ky do të jetë ekipi që do të çojë mazhorancën në zgjedhjet e 2013. A men-

doni se ky është ekipi më i mirë dhe më përfaqësues që do të maksimizonte edhe rezultatin e mazhorancës në garën elektorale të verës që vjen?

Nuk di të them nëse do të ketë apo jo ndryshime të tjera në qeveri, pasi kjo është një e drejtë kushtetuese ekskluzive e Kryeministrit. Ndërsa lidhur me maksimizimin e votës në garën elektorale të verës që vjen, unë mund të flas vetëm për LSI-në. Prej kohësh ne kemi nisur punën për riorganizimin dhe ristrukturimin tërësor të të gjithë partisë në të gjitha nivelet. Jemi në momentin më të rëndësishëm të këtij procesi, që do të kurorëzohet në muajin shtator me zgjedhjen sipas parimit një anëtarnjë votë të kryetarit të LSI-së dhe me mbajtjen e Konventës Kombëtare Zgjedhore, ku do të miratohen përmirësimet në statutin e partisë; do të miratohet programi politik dhe elektoral, e do të zgjidhen forumet drejtuese. Sfida e LSI-së është Shqipëria europiane e viteve 2020. Të kushtëzuar prej saj, ritmi, energjitë, vizioni dhe përkushtimi ynë garantojnë bazën solide të suksesit që jo vetëm do të maksimizojë votën për LSI-në, por do ta faktorizojë LSI-në me peshën dhe vlerën e aktorit përcaktues, jo thjesht të qeverisjes, por të zhvillimeve politike, integruese dhe europianizuese të vendit.

Para propozimeve të bëra nga LSI për ndryshimin e ministrave të saj, ju konsideroheshit si një kandidat favorit për t’u bërë pjesë e kabinetit qeveritar. Çfarë ndodhi; kryesia pati një vendim ndryshe, apo ka qenë një vendim personal?

Rastësisht intervista juaj koincidon në 2-vjetorin e zgjedhjes sime në detyrën e Sekretarit të Përgjithshëm të LSI-së. Që prej ditës së parë në këtë detyrë e vazhdimisht ditë pas dite, i gjithë angazhimi im politik, intelektual dhe njerëzor ka qenë i lidhur me procesin e riorganizimit dhe modernizimit strukturor të LSI-së. Është bërë një punë shumë e madhe, janë ringritur nga e para organizata e forume të LSIsë në shumë njësi vendore, është konsoliduar fryma e solidaritetit dhe e partneritetit, është rritur pesha dhe roli i forumeve të LSI-së, është ridimensionuar rrjeti i komunikimit të vetë partisë me publikun, me qytetarin dhe problemet e interesat e tij; është zgjeruar hapësira e komunikimit të ndërsjellë, çka ka faktorizuar gjithnjë e më tepër LSI-në në mjedisin politik dhe qytetar gjithashtu. Pavarësisht arritjeve, sfida ende vazhdon e unë jam në detyrën e Sekretarit të Përgjithshëm të LSI-së për t’i shkuar sfidës me sukses deri në fund. Kjo do të thotë që LSI të shkojë në zgjedhjet politike të vitit të ardhshëm si një strukturë kompakte, e organizuar, moderne dhe maksimalisht funksionale në çdo qelizë të saj me një synim të vetëm; fitoren në zgjedhjet e vitit 2013. Detyra e Sekretarit të Përgjithshëm të LSI-së është një detyrë me shumë përgjegjësi, të cilën që prej ditës së parë e kam konsideruar edhe një besim e vlerësim të madh. Përballë këtij angazhimi dhe përballë kësaj përgjegjësie, preokupimi im ka qenë dhe mbetet fitorja e LSIsë në zgjedhjet e vitit 2013.

LSI, si forcë politike ka shpallur prioritet të saj integrimin e vendit.

Kur kanë mbetur edhe pak muaj nga përgjigjja e vjeshtës dhe kur sërish shenjat nuk janë premtuese, a mund të themi se së bashku me

Sekretari i Përgjithshëm i LSI-së, Luan Rama forcat e tjera politike edhe objektivi kryesor i LSI po shkon drejt dështimit?

Integrimi europian i vendit është prioriteti ynë kombëtar. Prandaj edhe i gjithë angazhimi dhe investimi i LSIsë ka qenë dhe mbetet maksimal në funksion të përmbushjes së këtij prioriteti. Duke qenë një proces i gjatë dhe shumë kompleks, jo të gjithë aktorët politikë u janë përgjigjur sfidave të integrimit me seriozitetin dhe angazhimin e duhur, sepse për fat të keq, ndonjë syresh është dominuar prej interesash shumë më minore e parciale në raport me interesat europiane të vendit. Por, pavarësisht kësaj që thashë, edhe në raport me integrimin, roli dhe kontributi i LSI-së jo vetëm kanë qenë shumë pozitivë, por kanë qenë edhe një vlerë reference për qasjen dhe sjelljen politike ndaj procesit për partitë e tjera. Përmes rolit tonë tepër aktiv e konsistent, ne jemi shndërruar në forcën pararojë të këtij procesi, ndaj për sa kohë zgjedhja jonë ka me vete si askund tjetër pothuaj të gjithë popullsinë e vendit që sheh tek Europa e Bashkuar vendin e vet të natyrshëm, objektivi ynë asnjëherë nuk do të shkojë drejt dështimit, po përkundrazi do të shkojë drejt realizimit.

Duke mos marrë statusin e vendit kandidat, LSI-së duket i bie një nga shtyllat kryesore të saj programore. A do të luajë rol kjo gjë (nëse ndodh) në vendimin e LSI-së për të zgjedhur krahun politik, të cilit do t’i bashkohet më 2013, dhe cilët janë komponentët që do të analizoni në forumet partiake kur të merrni vendimin në prill të vitit tjetër?

Nuk dua ta shoh procesin nga konteksti i pyetjes suaj. Sepse deri në çastin e fundit para marrjes se vendimit në tetor, LSI do të bëjë të gjitha përpjekjet, do të ushtrojë të gjithë presionin e nevojshëm pozitiv që edhe aktorët e tjerë politikë në vend të bëhen realisht kontributorë që Shqipëria ta meritojë ftesën për të qenë vend kan-

Ndryshimet në qeveri Emërimi i zotit Flamur Noka ishte një lëvizje e detyruar. Ndërsa ndryshimet e bëra prej LSI-së janë në koherencë me filozofinë tonë, që ka të bëjë me ridimensionimin e angazhimeve qeverisëse të LSI-së

Aleancat Qëndrimin përfundimtar për taktikat elektorale u takon ta marrin forumet e reja drejtuese të LSI-së, që do të dalin pas zgjedhjeve që ne do të mbajmë në muajin shtator të këtij viti.

didat për t’u anëtarësuar në BE. Integrimi europian nuk është sfidë vetëm e LSI-së, është sfidë e gjithë klasës politike në vend, është sfidë e mazhorancës, por po aq edhe e opozitës, është sfidë për gjithë shoqërinë shqiptare.

Ndaj nuk mendoj se ka vend për të qenë jashtë këtij angazhimi, ashtu sikundër nuk ka kohë për të humbur.

LSI e ka bërë të njohur prej kohësh qëndrimin e saj; partneritet dhe bashkëpunim me të gjithë ata që kontribuojnë për integrimin europian të vendit, që kontribuojnë për përmbushjen e këtij prioriteti kombëtar.

Darka Meta-Rama në Gjirin e Lalëzit, për pak ditë krijoi idenë e ribashkimit të dy forcave politike.

Kreu i PS në një editorial të atyre ditëve apeloi dhe për bashkimin e votave me çdo forcë politike në Kuvend për rrëzimin e Berishës . Sa të vërtetë kishin brenda ata skenarë që parashikonin rikthimin e LSI-së në kampin e majtë dhe krijimin e një mazhorance të re deri në zgjedhjet e 2013-ës?

Nu k p r e f e r o j t ë ko m e n t o j hamendësime apo ide të ngritura mbi hamendësime pa asnjë bazë. Darka në Gjirin e Lalëzit tashmë është një histori e vjetër dhe gjendet jashtë vëmendjes sime.

Ju personalisht do të votonit që LSI në zgjedhjet e vitit të ardhshëm të garojë e vetme (me koalicionin e saj), apo duke iu atashuar njërit prej dy koalicioneve të mëdha?

Unë mund t’ju them me shumë përgjegjësi se LSI e përfshirë në procesin e riorganizimit dhe modernizimit tërësor të të gjitha strukturave të saj, është e gatshme të përballojë me sukses, që më shqip do të thotë me fitore, sfidën e zgjedhjeve të vitit të ardhshëm. Kjo është strategjia jonë, dhe kjo nuk ndryshon. Ndërkaq, qëndrimin përfundimtar për taktikat elektorale u takon ta marrin forumet e reja drejtuese të LSI-së, që do të dalin pas zgjedhjeve që ne do të mbajmë në muajin shtator të këtij viti.

kronika

Bledar Balliu

E diel, 1 korrik 2012 www.mapo.al

MAPO

7

Deklarimet e miqve të Balliut në polici kanë zbuluar faktin se prej një viti Balliu ruhej në mënyrë të kujdesshme nga ndonjë atentat i mundshëm që mund t’i kryhej

Policia në vendin ku u ekzekutuar Bledar Balliu

Ekzekutimi i Balliut, shtohet pista e riaktivizimit të linjës së drogës Policia e Tiranës merr informacione të reja, që tregojnë se Balliu ishte ricikluar sërish në grupet e trafikut.

Përveç pistës së hakmarrjes, shtohet edhe ajo e një konflikti për ndarjen e zonave të influencës në Tiranë Tiranë Hetimet e policisë së Tiranës për vrasjen e Bledar Balliut, veç pistës së hakmarrjes janë shtrirë edhe tek riaktivizimi i rrjetit të drogës. Burime nga grupi hetimor i thanë MAPO-s se verifikimet e kryera në linjën e një hakmarrjeje të mundshme, për shkak se Balliu dyshohej për vrasjen e ish-shokut të qelisë, Aleksandër Koliçi, janë në udhëkryq, pasi të dyshuarit e shoqëruar në këtë pistë kanë alibi të besueshme. Nga ana tjetër, hetuesit kanë marrë informacione se Balliu ishte riaktivizuar në tregun e narkotikëve, çka mund të ketë sjellë edhe ndonjë konflikt të mundshëm në këtë pistë.

Një version i tillë është vënë mbi tav-

olinën e hetuesve vetëm pak ditë pas vrasjes së Bledar Balliut. Ai u qëllua nga persona ende të panjohur, jo shumë larg shtëpisë së tij në rrugën “Marko Boçari”, përballë shkollës së mesme “Petro Nini Luarasi” në kryeqytet. Madje, hetuesit e Drejtorisë së Policisë së Tiranës pohuan se pista e fundit, e dalë nga informacionet e mbërritura është vlerësuar po aq e mundshme sa edhe dy pistat e tjera, ajo që lidhet me hakmarrjen për vrasjen e Aleksandër Koliçit, si dhe ajo e hakmarrjes për hesape të vjetra në lidhje me trafikun e drogës, për të cilin ai edhe u dënua si pjesë e grupit “Poter- Al”.

Burimet thonë se Balliu kishte nisur prej kohësh të merrej sërish me linjën e trafikut të drogës, duke krijuar lidhje me grupe dhe persona të tjerë, pjesë e linjave të trafiqeve të paligjshme. Hetimet e deritanishme kanë rikonfirmuar faktin se 33- vjeçari Bledar Balliu, ende nuk i kishte mbyllur mosmarrëveshjet që kishin lidhje me përfshirjen e tij në linjën e trafiqeve të drogës, nga Shqipëria në drejtim të Italisë apo më tej. Që prej së mërkurës, hetuesit e Drejtorisë së Policisë së

Tiranës kanë shoqëruar në ambientet e tyre 17 persona. Këta të fundit kanë përfunduar në zyrat e hetuesve, për shkak të dyshimeve të oficerëve të krimeve mbi dijeninë e tyre në lidhje me rrethanat e ekzekutimit të fundit në Tiranë. Po ashtu, ndër të shoqëruarit kishte edhe persona të dyshuar si të përfshirë direkt apo indirekt në krimin e së mërkurës në mbrëmje, kur policia e Tiranës u njoftua se persona të panjohur kishin qëlluar me armë Bledar Balliun, i njohur edhe me emrin Arif Shehu. Dy nga të shoqëruarit ishin miq të Balliut, të cilët u larguan nga vendi i ngjarjes për arsye ende të

Hetimet e deritanishme kanë rikonfirmuar faktin se 33- vjeçari Bledar Balliu, ende nuk i kishte mbyllur mosmarrëveshjet që kishin lidhje me përfshirjen e tij në linjën e trafiqeve të drogës

paqarta, ndërsa ndër të shoqëruarit ishin edhe dy vëllezër nga Fieri, që cilët kishin lidhje me Aleksandër Koliçin.

Deklarimet e miqve të Balliut në polici kanë zbuluar faktin se prej një viti Balliu ruhej në mënyrë të kujdesshme nga ndonjë atentat i mundshëm që mund t’i kryhej. Por masat e sigurisë nuk e kanë shpëtuar atë mbrëmjen e së mërkurës, kur u qëllua për vdekje me 7 plumba pak metra larg shtëpisë ku banonte, në Tiranë. Bledar Balliu është një personazh i njohur për policinë e Tiranës. Ai u arrestua në vitin 2006 si pjesë e një rrjeti të fuqishëm droge, të njohur në skedat e policisë si grupi ‘Poter-Al’. Me të njëjtën akuzë u arrestua edhe Aleksandër Koliçi, i cili u dënua sa gjysma e miqve të tij, falë bashkëpunimit me drejtësisë. Hesapet e vjetra u hapën korrikun e vitit të kaluar, kur Koliçi u ekzekutua me një plumb në kokë. Policia arrestoi Balliun për këtë ngjarje, por 40 ditë më pas ai u lirua falë një alibie të fortë. Ekzekutimi i tij mbrëmjen e së mërkurës i ka bindur hetuesit se lufta mes grupeve të ndryshme të trafikut të drogës në Tiranë vazhdon.

Arrestimi i Shullazit, pas takimit të fshehtë në Malësi të Madhe Emiljano Shullazi është mbajtur në vëzhgim nga agjentët e RENEA-s gjatë udhëtimit të tij nga Tirana në Malësinë e Madhe dhe në kthim. Provat mundësuan vetëm arrestimin për armëmbajtje Tiranë Arrestimi i Emiljano Shullazit për armëmbajtje pa leje fsheh nga pas dyshime të tjera të policisë mbi të. Operacioni i RENEA-s në afërsi të Lezhës dëshmon se lëvizjet e tij po mbaheshin nën vëzhgim nga uniformat blu, të cilat si edhe herët e tjera kanë mundur t’i shtrëngojnë prangat personazhit të njohur vetëm për armëmbajtje. Një burim nga policia e Lezhës i tha MA-

PO-s se para se të arrestohej në Lezhë, Shullazi kishte qenë në Malësi të Madhe, ku kishte takuar disa miq të tij.

“Emiljano Shullazi, në momentin e arrestimit udhëtonte me një automjet ‘Chevrolet’, prodhim amerikan, vetëm pak kohë pasi kishte mbaruar një takim në Malësinë e Madhe dhe po drejtohej për në Tiranë”,- thanë burimet nga policia. I liruari jo më shumë se 1 muaj më parë nga gjykata, ka qenë nën vëzhgimin e efektivëve të RENEA-s gjatë gjithë ditës së premte, me përjashtim të momentit kur ai është takuar me një person në Malësinë e Madhe, identiteti i të cilit nuk dihet nga policia. Dyshimet e policisë janë se i ndaluari mund të ketë udhëtuar në Malësinë e Madhe për çështje me interes për hetimin, por kjo mbetet pjesë e verifikimeve të mëvonshme të policisë. Policia thotë se

ka pasur dyshimet e saj dhe për këtë shkak e ka mbajtur nën vëzhgim këtë të fundit, deri në momentin e arrestimit. Burimet thanë se kur mjeti i blinduar i Shullazit kaloi Shkodrën dhe iu afrua kthesës së Shëngjinit, një postbllok policie u organizua aty për aty, ku drejtuesi i mjetit ishte i detyruar të ulte shpejtësinë. Ndërkaq, një veturë me efektivë të RENEA-s ndiqte në një distancë jo të afërt lëvizjet e Shullazit dhe në momentin e mbërritjes së tij pranë kthesës së Shëngjinit, u organizua dhe postblloku. Në momentin që mjeti i drejtohej postbllokut, efektivët e REN E A- s i b ë n ë thirrje të ndalonte ndërsa ai nxo-

ri duart jashtë nga dritarja për t’iu komunikuar këtyre të fundit që ishte i paarmatosur. Po kështu veproi edhe miku i Shullazit, Elidon Arizaj, ndërsa menjëherë më pas RENEA prangosi Shullazin. Në kontrollin e kryer të mjetit të tij, blutë i gjetën edhe dy armë, për të cilat edhe e ndaluan me akuzën e “mbajtjes pa leje të armëve dhe municioneve luftarake”, në bashkëpunim. Gjatë një kontrolli tjetër të bërë në shtëpinë e Shullazit blutë sekuestruan dy radio policie me frekuenca të ndryshme dhe 6 telefona celularë, të cilët janë duke u ekzaminuar nga agjentët e policisë.

kurbin

Grabiten dy turistë çekë, po laheshin në liqenin e Shkopetit Çekët janë të huajt më të sulmuar në Shqipëri. Veç rastit më të rëndë të zhdukjes së tre studentëve në Alpe, ata janë sulmuar edhe të paktën dy herë të tjera, ndërsa dje dy prej tyre u grabitën në liqenin e Shkopetit.

Sipas burimeve zyrtare të policisë së Kurbinit, dy çekët kishin ardhur edhe më përpara për t’u larë në Shkopet, ndërsa ata kishin ndaluar sapo kishin kaluar tunelin, duke parkuar makinën e tyre, në një shesh pushimi pranë liqenit. Sipas të njëjtave burimeve, dy turistët, pasi kishin qëndruar afër makinës për pak minuta, ishin hedhur në liqen, duke notuar dhe futur në thellësi.

Kjo duket se ka ndihmuar edhe grabitësit, të cilët pasi kanë vënë re futjen në thellësi të liqenit të dy turistëve, kanë vendosur në punë edhe planin e tyre. Ata dukej se i kishin ruajtur me kujdes turistët që kanë nisur të frekuentojnë shpesh liqenin e Shkopetit dhe menjëherë i janë afruar makinës dhe pasi i kanë thyer xhamat, kanë mundur të hapin edhe dyert e më pas ta bastisin atë.

Sipas burimeve zyrtare të policisë mësohet se grabitësit të cilët dyshohet të kenë qenë dy persona, iu kanë marrë sendet personale dy turistëve dhe paratë që ata kishin lënë në makinë. Policia bëri të ditur se kur dy turistët e kanë vënë re se makina e tyre po goditej me sende të forta dhe po grabitej, janë përpjekur për t’u kthyer në breg, por nga frika se do të sulmoheshin ata kanë pritur që dy grabitësit të largoheshin e më pas kanë vajtur te makina. Sipas të njëjtave burime, dy grabitësit janë treguar mjaft “bujarë”, pasi u kanë lënë makinën dy turistëve dhe rrobat pas marrjes së sendeve me vlerë dhe janë larguar që andej.

8 02

MAPO

e DIEL, 1 KORRIK 2012 www.mapo.al

ekonomi

Në pesë muajt e 2012, pavarësisht efekteve të krizës ekonomike, vlera e eksporteve ka qenë rreth 6 milionë euro më shumë se e njëjta periudhë e një viti më parë

Eksportet shqiptare zbulojnë Spanjën, arrijnë në 800 mln USD Spanja bëhet partneri i dytë tregtar në eksporte pas Italisë. Ja si ka ndikuar kriza në hartën e tregtisë së jashtme të vendit.

Zhvendoset Greqia Blerina Hoxha

Eksportet shqiptare shënuan rreth 780 milionë euro në fund të periudhës pesëmujore, ndërkohë që kriza ekonomike ka ndryshuar dukshëm gjeografinë e tyre. Sipas të dhënave zyrtare të INSTAT, mësohet se për periudhën janar-maj eksportet shqiptare shënuan 82 miliardë lekë, shumë kjo e barabartë me 800 milionë dollarë amerikanë.

Ndërkohë që vihet re se roli i Greqisë në tregtinë e jashtme me Shqipërinë ka rënë dukshëm, si në drejtim të eksporteve ashtu edhe importeve. Nga ana tjetër, Spanja bëhet një partner i rëndësishëm tregtar për eksportet shqiptare, të cilat në fund të periudhës pesëmujore kanë arritur gati në 7 miliardë lekë.

Kështu të parin treg eksportesh Shqipëria ka Italinë, e dyta vjen Spanja, e treta Kosova, Greqia dhe më pas Turqia. Sipas këtyre shifrave mësohet se harta e ekspor­t eve shqiptare ka ndryshuar dukshëm duke rritur distancat përtej vendeve kufitare dhe duke u zg jeruar dukshëm në rajon, sidomos në Maqedoni dhe në Kosovë. Eksportet kanë pësuar një rritje me 20 për qind në krahasim me majin e vitit që shkoi, ndërsa importet kanë shënuar një ulje 3.3 për qind krahasuar me një vit më parë. Të njëjtat burime bëjnë të ditur se eksportet në vendet e BE-së dominohen nga mineralet, energjia elektrike dhe fasonet, ndërsa në rajon eksportohen kryesisht prodhime bujqësore e sidomos në Kosovë. Këtë vit vendi pritet të realizojë eksporte më të larta në krahasim me një vit më parë, për shkak të prodhimit të mbarë të energjisë elektrike. Në pesë muajt e 2012, pavarësisht efekteve të krizës ekonomike, vlera e eksporteve ka qenë rreth 6 milionë euro më shumë se e njëjta periudhë e një viti më parë.

Ekspertët vendas parashikojnë një

Drejtoresha e INSTAT, Ines Nurja

Eksportet për janar - maj sipas vendeve Total • Italia • Spanja • Kosova • Greqia • Austria • Brit. e madhe • Gjermania • Të tjera nga EU • Kina • Kroacia • Maqedonia • SHBA • Turqia • Zvicra • Të tjera

82,725 45,120 6,978 5,638 4,371 1,243 87 2,744 5,230 1,795 146 1,126 311 4,116 308 3,504

ecuri më të mbarë të tyre gjatë periudhës së dytë të vitit. Ndërkohë që për herë të parë këtë vit vlera e mbulimit të importeve me eksporte ka arritur nivelet më të larta të dy dekadave të fundit. Gjatë muajit prill dhe maj eksportet kanë arritur sa 44

Kriza po drejton bankat ndaj investimeve të sigurta. “Portofoli ynë është i përbërë nga 50 për qind kapital, 5 për qind pasuri të patundshme dhe 45 për qind obligacione”, - shpjegon drejtori i Analizës së Tregut në Raiffeisen Bank International (RBI), Helge Rechberger. Sipas ekspertit, kjo vjen për shkak të një raporti shumë të ekuilibruar të shenjave të rimëkëmbjes ndaj risqeve aktuale, ku ai është duke synuar për një pozicionim të balancuar mes aksioneve dhe obligacioneve. “Risqet aktuale mund të gjenden kryesisht në Europë. Pasi një vend me telashe në eurozonë është trajtuar përkohësisht - për shembull, dalja e Greqisë nga eurozona - tjetër vjen në plan të parë, si problemi bankar spanjoll”,shpjegon Rechberger. Sipas tij, është gjithashtu e vështirë për të gjetur një mënyrë për të dalë nga kriza, që është mbushur me blloqe penguese të shumta. Sipas ekspertëve, shkak është dobësia ndoshta e përkohshme në tregun e punës në Amerikë, ndaj parashikon relativisht një rritje të lartë reale ekonomike prej 2.2 për qind në Japoni, duke theksuar një rimëkëmbje të përkohshme të ndjenjave të tregut me origjinë nga këto tregje në gjysmën e dytë të vitit 2012.

për qind e importeve, ndërkohë që ve ekzistuese. Kjo për shkak se mesatarja e vitit që shkoi ka qenë eksporti i energjisë vitet e fundit ka rreth 35 për qind. Në kushtet kur të qenë promotori themelor për rritjen ardhurat e emigrantëve po vijnë në e ekonomisë shqiptare. Gjithashtu, rënie dhe investimet e huaja nuk ja- rritja e prodhimit bujqësor nëpërmnë më aq të sigurta, eksportet jet nismave të subvencionit në bushndërrohen burimi kryesor i jqësi është një mjet tjetër që në perihyrjes së valutës në ekonominë shq- udha afatmesme Shqipëria të iptare. Madje dy vitet e fundit, prur- konkurrojë, sidomos në rajon, me jet nga eksportet e kanë marrë këtë eksportin e hershëm të prodhimeve rol. Nisur nga këto zhvillime, të bujqësore. gjitha institucionet financiare ndërkombëtare por edhe eksper­t ët vendas rekomand o j n ë s i nj ë NJOFTIM I RËNDËSISHËM PËR TË GJITHË ABONENTËT QË KANË zgjidhje afatgPËRFITUAR SUBVENCION TË KONSUMIT TË ENERGJISË ELEKTRIKE jatë të rritjes PËR PERIUDHËN JANAR 2007 - PRILL 2012 ekonomike, rritjen e prodhiTë Nderuar Klientë! mit vendas dhe CEZ Shpërndarje njofton të gjithë klientët e vet, të cilët, bazuar në Ligjin Nr. 8098, datë për rrjedhojë edhe eksportit.

28.03.1996 “Për statusin e të verbërit” dhe Ligjin nr. 8626, datë 22.06.2000 “Mbi Për të arritur statusin e personave paraplegjikë dhe tetraplegjikë” dhe vendimin e Këshillit të këtë synim qeMinistrave Nr.83, dt. 26.02.2001 “Për tarifat telefonike dhe për pagesat elektrike nga veria po tenton personat me aftësi të kufizuar”, ndryshuar me Vendimin e Këshillit të Ministrave Nr. 573, të rrisë investidt 22.10.2001, si dhe në Udhëzimin e përbashkët të Ministrisë së Industrisë dhe Energjimet në prodhtikës, Ministrisë së Shëndetësisë dhe Ministrisë së Punës dhe Çështjeve Sociale “Për imin e energjisë përfitimin e pagesës së energjisë elektrike të personave me aftësi të kufizuar”, kanë elektrike nëpërpërfituar subvencionimin e energjisë së konsumuar në masën 80% të vlerës së faturuar, mjet ndërtimit se duhet të paraqesin dokumentacionin përkatës për të vërtetuar statusin e invaliditetit të veprave të redhe se subvencionimi i energjisë i përfituar është i drejtë. CEZ Shpërndarje rikujton se ja të prodhimit afati i fundit i dorëzimit të dokumentacionit përkatës pranë zyrave të Kujdesit ndaj dhe privatizimKlientit është 7 korrik, 2012. Dokumentacioni që duhet dorëzuar pranë Qendrave të it të disa HECKujdesit ndaj Klientit duhet të përmbajë:

Mallrat e akcizës, zhdoganimet rriten 22 për qind për pesëmujorin Gjatë muajit maj zhdoganimet në mallrat e akcizës janë rritur në mbi 22 % dhe po në këto rime edhe muajt e tjerë të 2012-ës. Sipas Institutit të Statistikës, pjesën më të madhe e ka zënë rritja e importeve të naftës, e cila përbën rreth 77% të produkteve të akcizës. Rritjet e zhdoganimeve në mallrat e akcizës i pohon edhe Ministria e Financave. Në fakt, një vit më parë kishte një rënie të ndjeshme në zhdoganimin e këtyre produkteve, rënie kjo që u argumentua për shkak të rënies së konsumit. Në fakt, të dhënat e Bankës së Shqipërisë dhe të INSTAT-it as këtë vit nuk tregojnë për rritjen e konsumit, por fakti është se importet e mallrave të akcizës janë rritur, kurse importet në total kanë ardhur me rënie të paktën për muajin maj me 3 për qind.

Të ardhurat gjithsej nga akciza për periudhën janar –prill arritën në rreth 10.4 miliardë lekë ose -8.1 % më pak se parashikimi sipas planit, krahasuar me të njëjtën periudhë të vitit 2011, të

Raiffeisen: Vështirë për të gjetur mënyrat e daljes nga kriza

ardhurat nga kjo taksë janë rritur në masën 0.4 për qind. Të ardhurat nga akciza që mbledhin Doganat kanë një rritje prej 0.9 për qind kundrejt një viti më parë dhe - 8 për qind më pak se parashikimi për periudhën janar-prill. Doganat mbledhin akcizën e karburantit të importuar dhe të birrës së importuar, si dhe të mallrave të tjera që nuk taksohen me anë të pullës së akcizës.

Sipas Ministrisë së Financave, sasia e karburanteve të zhdoganuara për periudhën janar – prill 2012 është 104 mijë ton, me rritje vjetore prej 2 për qind. Sasia e cigareve të zhdoganuara për periudhën janar –prill 2012 është 1.007 ton, me rritje vjetore prej 28 për qind. Sasia e birrës së zhdoganuar për periudhën janar –prill 2012 është 9.2 milionë litra, me një rritje në krahasim me vitin e kaluar prej 41 për qind. Kafeja e zhdoganuar për periudhën janar-prill ka qenë 2 për qind më shumë se e njëjta periudhë e një viti më parë .

CEZ SHPËRNDARJE

1. Fotokopja e noterizuar e Librezës së Invaliditetit, të lëshuar nga organet kompetente, sipas afateve të rinovimit të kësaj libreze, një herë në tre vjet.

2. Certifikatë personale e individit që gëzon statusin e të verbërit, ose karta e identitetit.

3. Fotokopje e librezës së energjisë elektrike per te cilen keni perfituar subvencion.

Kur kontrata e energjisë elektrike është në emër të një pjestari të familjes së individit që gëzon statusin e të verbërit, si baba, nënë ose fëmijë, duhet të depozitohet dhe certifikata familjare.

Kur individi që gëzon statusin e të verbërit, banon në një banesë me qira, përveç dokumentacionit të mësipërm duhet të depozitohet dhe kopja e noterizuar e kontratës së qirasë së nënshkruar midis qiramarrësit dhe qiradhënësit.

Nëse dokumentacioni i kërkuar nuk dorëzohet brenda afatit të përcaktuar, kjo do të nënkuptojë se subvencioni është përfituar në mënyrë të padrejtë dhe me dokumenta qëllimisht të falsifikuara, dhe në të tilla raste, CEZ Shpërndarje sh.a do të procedojë me padi penale në Prokurori për veprat penale të vjedhjes, mashtrimit dhe falsifikimit të dokumenteve shëndetësore. Gjithashtu, CEZ Shpërndarje sh.a nuk do të njohë subvencionin e dhënë për të gjithë periudhën 01.01. 2007 - 28.04.2012. Në këtë mënyrë, e gjithë vlera e konsumit të energjisë elektrike, e cila është subvencionuar gjatë kësaj periudhe, do të faturohet plotësisht dhe, në rast të mosplotësimit të këtij detyrimi, do të procedohet me ndërprerje të energjisë elektrike.

rrethe

E diel, 1 korrik 2012 www.mapo.al

MAPO

Tre persona me maska, bastisin kazinonë në Lezhë

500 banorë të “Varoshit”, 1 muaj pa ujë të pijshëm

Një grabitje me armë zjarri është regjistruar gjatë natës në qytetin e Lezhës. Burime nga policia e këtij qyteti bëjnë me dije se një kazino ka qenë objektiv i grabitjes, ndërsa autorët kanë qenë të maskuar dhe të armatosur. Mësohet se në kazino janë grabitur 1 mln lekë të

Prej gati një muaji, rreth 500 banorë të lagjes “Varosh” në qytetin e Gjirokastrës po ndeshin probleme në furnizimin me ujë të pijshëm. Sipas banorëve, uji në rubinetet e familjeve të tyre rrjedh vetëm pak minuta në ditë, ndërkohë që përgjatë gjithë muajit qershor ata nuk kanë patur ujë të

vjetra si dhe një sasi eurosh, ndërsa autorët janë larguar me shpejtësi nga vendngjarja, të ndihmuar edhe nga errësira e orëve të natës. Ndërkaq kanë nisur hetimet nga policia e Lezhës për identifikimin e më pas arrestimin e autorëve të grabitjes.

9

pijshëm në çezmat e tyre. “Sa herë vjen vera këtë problem kemi, jemi të detyruar që bidonët me ujë të pijshëm që na nevojitet, përditë t’i mbushim në lagjet e tjera ose ta blejmë atë me lekë”, - thotë një prej banorëve. Banorët tregojnë se janë të shumta ndërhyrjet e paligjshme në rrjetin e ujësjellësit.

Idrizi: Duam drejtësi me paqe, një ditë do të kthehemi në Çamëri Çamët marshojnë drejt Qafë-Botës, përkujtohet genocidi grek që masakroi 5 mijë shqiptarë të Çamërisë dhe dëboi nga tokat e tyre mijëra të tjerë.

Në marshim edhe Albin Kurti i “Vetëvendosjes” Marshimi i përvitshëm drejt Kllogjerit dhe Qafë-Botës në kujtim të genocidit grek ndaj shqiptarëve të Çamërisë ka shënuar dje pikën kulmore të ‘Javës së Çamërisë’, ndërsa mijëra persona kryen homazhe në varrezën kolektive të 3 mijë viktimave dhe marshuan deri në kufi në kujtim të dëbimit nga tokat e stërgjyshërve. Qindra persona, mes tyre drejtues të shoqatave dhe PDIU-së, udhëtuan në kufirin shtetëror me Greqinë. Për herë të parë bashkë me ta ishte edhe kreu

i L ë v i z j e s ‘ Ve t ë ve n do s j e’ n ë Kosovë, Albin Kurti. Ndalesa e parë ishte Kllogjeri, ku u përurua nisja e punimeve për ndërtimin e varrezave monumentale në përkujtim të mbi 3 mijë viktimave çame.

Rreth orës 19:00 marshimi vijoi drejt Qafë-Botës, ku u mbajtën edhe fjalimet nga organizatorët. Kreu i PDIU-së, Shpëtim Idrizi tha se ngritja e varrezave monumentale në Kllogjer ishte një detyrim për paraardhësit dhe hoqi një paralele mes genocidit ndaj çamëve dhe atij të pësuar nga hebrenjtë gjatë periudhës së nazizmit. “Greqia homogjene sot, është ngritur me asgjësimin e 70 për qind të hebrenjve dhe thuajse 100 për qind të popullsisë çame, vetëm e vetëm se kjo e fundit i përkiste një komuniteti tjetër etnik, fetar e social”, - tha zoti Idrizi, duke lëshuar akuza të ashpra kundër fqinjëve dhe duke bërë thirrje për vendosjen e drejtësisë, që sipas tij do të vijë falë përpjekjeve paqësore. Ai deklaroi se

ndërtimi i varrezave ishte një akt i nderuar, ndërsa shtoi se “hoqëm pllakën e turpit, mundëm harresën dhe neglizhencën që i bëri shteti komunist kauzës çame. Ne sot jemi para Zotit për veprën tonë, duke iu dhënë dinjitet 2960 viktimave të Çamërisë”,

Vrau për xhelozi, gjykata lë në burg 50-vjeçarin Gjykata la në burg 50-vjeçarin që akuzohet se vrau një 49-vjeçar për motive xhelozie dy ditë më parë në Fier. Besim Fejzaj, i akuzuar për veprën penale të “vrasjes me dashje” të 49-vjeçarit Gramoz Mema, ngjarje kjo e ndodhur dy ditë më parë në një nga lagjet e fshatit Gorishovë, komuna Cakran e rrethit Fier, është lënë në masë sigurie ‘burg’. Prokurori i kërkoi gjykatës që të cilësojë të ligjshëm arrestin e kryer ndaj Fejzajt, si dhe të vendosë ndaj tij, nisur nga natyra e veprës penale të “ekzekutimit me armë zjarri me dashje” të shtetasit Memaj, arrestin me burg. I akuzuari, sërish dhe para togave të zeza u mbrojt me argumentin

se nuk ka kryer vrasje me dashje dhe se ka qëlluar duke menduar se kishte të bënte me një dhelpër. Mbrojtja ka kërkuar një masë më të lehtë sigurie për klientin që përfaqësonte, duke thënë se ai ka qëlluar duke menduar se nuk ishte personi ai ndaj të cilit po qëllonte. Por trupi gjykues pasi u tërhoq për të marrë vendimin, ka vendosur ta cilësojë arrestin të ligjshëm dhe të vendoste ndaj të akuzuarit masë vlerësimi arrestin me burg. Gramoz Mema ka ndërruar jetë në spitalin e Fierit, pasi është sjellë në duart e bluzave të bardha nga familjarët e tij në gjendje të rëndë shëndetësore, i qëlluar me saçme çifteje në pjesën e barkut.

Tre të arrestuar, u kapën me 72 kilogramë hashash Shkodër-Rreth 72 kg bimë narkotike kanabis-sativa dhe tre të ndaluar është bilanci i operacionit policor të koduar “Vinoteka” ,të zhvilluar nga Sektori kundër Narkotikëve dhe Trafiqeve në Drejtorinë e Policisë së Qarkut Shkodër, në bashkëpunim me Drejtorinë e Përgjithshme të Policisë së Shtetit dhe Prokurorinë e Rrethit Gjyqësor Shkodër. Në kuadër të operacionit të koduar “Vinoteka”, efektivët e policisë kanë arrestuar Pëllumb Zojzën 37 vjeç, banues në fshatin Hoi i Ri, komuna Rrethina, Shkodër; Nikolin Gështejen 33 vjeç, banues në fshatin Grudë e Re, komuna Rrethina Shkodër, si dhe Gege Thanën, 40 vjeç, banues në lagjen “Skënderbeg” të qytetit Shkodër, pasi sipas policisë, në bashkëpunim me njëri-tjetrin trafikonin lëndë narkotike. Ata janë ndaluar në vendin e quajtur Krye Bushat në Shkodër dhe

REPUBLIKA E SHQIPËRISË MINISTRIA E DREJTËSISË AGJENCIA E MBIKËQYRJES SË FALIMENTIT NJOFTIM Në zbatim të nenit 282/3 pika b) e ligjit Nr 9919, datë 19.05.2008 Për disa shtesa dhe ndryshime në ligjin Nr 8901, datë 23.05.2002 “ Për Falimentin” si dhe pikës 12 të Vendimit të Këshillit të Ministrave nr 852, datë 21.10.2010 “ Për mënyrën e organizimit dhe funksionimit të Agjencisë së Mbikqyrjes së Falimentit” njoftohen të gjithë individët që kërkojnë të aplikojnë për të filluar procedurat e pajisjes me liçensën e Administratorit të Falimentit se duhet të plotësojnë kriteret dhe dokumentacionin si më poshtë: Kandidati duhet të plotësojë këto kritere: 1.

2.

3.

4.

5.

6.

7.

8.

Të ketë zotësi të plotë për të vepruar Të mos ketë qënë i dënuar penalisht.

Të mos ketë detyrime financiare të papaguara pranë organeve tatimore Të ketë përfunduar një program të ciklit të dytë të studimeve, sipas legjislacionit në fuqi për arsimin e lartë , në profilin ekonomik dhe/ose juridik; Të ketë përvojë profesionale jo më pak se 10 vjet në fushën e ekonomisë; Të zotërojë një garanci bankare në vlerën 1 000 000 (një milion ) lekë për të siguruar dëmet që mund ti shkaktojë të tretëve si pasojë e veprimtarisë së tij si administrator falimenti; Të mos ketë qënë në proçes falimentimi ose anëtar i Këshillave Mbikqyrës apo drejtues i shoqërive në proçes falimentimi ose likuidimi, të paktën për 5 vitet e fundit; Të mos jetë ne kushtet e papajtueshmërisë me funksionin e administratorit , ku përfshihet të mos punojë në Agjencinë e Mbikqyrjes së Falimentit, të mos jetë përmbarues gjyqësor, apo të mos ushtrojë çdo profesion tjetër që është i papajtueshëm.

Kandidati, ne momentin e regjistrimit në Agjenci, duhet të paraqesë këto dokumenta: 1.

2.

3.

4.

5.

6.

7.

8.

pas kontrollit të ushtruar nga shërbimet policore në automjetin me targë AA 686 AX, me drejtues shtetasin Nikolin Gështeja, u gjetën dhe u sekuestruan në cilësinë e provës materiale 4 thasë të mbushur me lëndë bimore të dyshuara si kanabis-sativa, me peshë gjithsej 72 kilogramë, si dhe një armë zjarri tip pistoletë, të cilën ky shtetas e mbante me vete.

- tha ai. “Në 100-vjetorin e Shqipërisë shtet ne kemi një platformë për çështjen çame, atyre që na pengojnë për realizimin e drejtësisë iu themi që ne nuk jemi për ndryshimin e kufijve, ne e duam Europën. Nuk gëzohemi për fatin e Greqisë, ne aty kemi tokat

dhe pronat tona, dhe ne do kthehemi në Çamëri, do bëjmë edhe atje varreza. Brenda Europës ka shanse për ta zgjidhur këtë çështje. Në drejtësinë europiane ne do tregojmë se genocidi duhet riparuar me drejtësi”, - u shpreh kreu i PDIU-së. Mbi 5 mijë shqiptarë të Çamërisë vdiqën 67 vjet më parë në spastrimin etnik të kryer ndaj krahinës shqiptare të mbetur jashtë trojeve etnike në vitin 1913. Kështu, 3 mijë çam u vranë nga forcat greke dhe po kaq humbën jetën në eksodin brenda kufirit të shtetit shqiptar, të lënë pa bukë dhe pa ujë për ditë me radhë. Mijëra manifestues çamë kanë përsëritur dje ritualin duke u nisur nga krahu i kundërt deri në kufirin, të cilin as pas liberalizimit të vizave nuk janë në gjendje ta kalojnë për të parë varret e të parëve apo pronat që ua morën me dhunë. Në përurim të punimeve për ndërtimin e varrezave, përfaqësues të PDIU-së, Shpëtim Idrizi, Dashamir Tahiri dhe kreu i ‘Vetëvendosjes’, Albin Kurti, mbollën një rrënjë ulliri.

Formulari i aplikimit, i cili tërhiqet pranë zyrave të Agjencisë së Mbikëqyrjes së Falimentit; CV , së bashku me dokumentacionin që provon përvojën prej 10 vitesh në fushën e ekonomisë; Kopje të kartës së identitetit ose pasaportës së vlefshme; Dëshmi penaliteti; Diplomën së bashku me listën e notave, të noterizuar, me anë të së cilës provon përfundimin e një nga programeve të ciklit të dytë të studimeve, sipas legjislacionit për arsimin e lartë.

Dokumentacionin me anë të së cilit provon se zotëron një garanci bankare në vlerën 1 000 000 ( një milion) lekë; Dokumentacionin që vërteton se nuk ka qënë më proçes falimentimi ose anëtar i Këshillave Mbikqyrës apo drejtues i shoqërive në proçes falimentimi ose likuidimi, të paktën për 5 vitet e fundit, të lëshuar nga organet kompetente.

Në mungesë të tij , një vetëdeklarim, nën përgjegjësi penale, se nuk ka qënë në proçes falimentimi ose likuidimi, të paktën për 5 vitet e fundit; Deklaratë se do të ushtrojë veprimtarinë e administratorit të falimentit në mënyrë të pavarur dhe në përputhje me legjislacionin në fuqi dhe standartet profesionale

Dokumentacioni shoqërues i kërkesës, duhet të jëte në gjuhën shqipe, ose me përkthim të çertifikuar rregullisht sipas legjislacionit në fuqi , si dhe do të jetë jo më i vonë së 3 muaj nga data e paraqitjes së kërkesës.

Kandidati është përgjegjës përsonalisht për vërtetësinë dhe saktësinë e dokumentacionit të depozituar pranë Agjencisë së Mbikqyrjes së Falimentit.

Afati përfundimtar i dorëzimit të dokumentacionit është data 13 Korrik 2012.

Në datën 16 korrik 2012 do publikohet lista e kandidatëve që do vazhdojnë më tej proçedurat mbi liçensimin.

Dokumentacioni duhet dorëzuar në adresën : Ministria e Drejtësisë, Agjencia e Mbikqyrjes së Falimentit, Bulevardi “ Zogu I-rë”, Tiranë Nr.Kontakti: 04 2259388 (int: 71177) E-mail:

leart.vrioni@justice.gov.al

Cel: 0662077444

fabjola.bregu@justice.gov.al

Cel: 0662091002

OpEd

10

MAPO

E diel, 1 korrik 2012 www.mapo.al

Opinione dhe Editoriale

01

Në fund do ta kuptojnë, me shpenzimet e tyre, se është më mirë të tolerosh konkurrencën për konsumatorët e pasur, sesa të investosh në monopolin e konsumatorëve të varfër.

02

Qeveria është përralla e madhe, përmes së cilës të gjithë përpiqen të jetojnë në kurriz të të gjithë të tjerëve.

03

Kur mallrat nuk i kalojnë kufijtë, këtë e bëjnë ushtritë.

Frederic Bastiat, ekonomist francez

Bujar Kapexhiu Nga

Gjakmarrja ka perënduar me kohë e me vakt D

y-tri javët e fundit mediat lakuan gjatë e gjerë emrat g jakmarrje, kanun, ngujim etj. Si shkak shërbeu vrasja e një 17-vjeçareje, që rrënqethi publikun sa me historinë tragjiko-absurde të vdekjes, aq edhe me fotografinë e vetme që u publikua: një adoleshente me fytyrë engjëllore e vështrim ëndërrues. Siç është e natyrshme, orteku mediatik për engjëlloren Marie po resht dhe, me gjasë do të pasojë një stinë e mërzitshme informative. Vrasje të tjera të kësaj natyre do të zënë një kënd në faqet e kronikës, në pritje të spektakolares dhe rrënqethëses, asaj që sërish do të zgjojë emocione publike dhe do të na shtyjë të lakojmë prapë emrat gjakmarrje, kanun, ngujim etj..

Në fakt, gjakmarrja ka perënduar me kohë e me vakt. Ajo që përmendet në media s’është veçse fantazma e saj. Kur thotë fantazmë, materialisti nënkupton një sendërgji, d.m.th. diçka të trilluar që i takon fantazisë dhe nuk gjendet në realitet.

Gjakmarrja nuk është fantazmë e këtij lloji. Ajo i ngjan lugatit, i cili merr trajtën e jashtme që ka patur i vdekuri kur ishte gjallë dhe bredh netëve nëpër fshat për të bërë zullume. Që të jesh më i saktë, mund të thuash se gjakmarrja është një formë ligjërimore që, e zhveshur nga përmbajtja e mëparshme, endet poshtë e lart ligjërimit publik, duke çmeritur njerëzit me përzierjen zombike: edhe e vdekur, edhe e gjallë. Gjallon vetëm përbërja tingëllore e fjalës g j+a+k+m+etj., por brendia ka vdekur me vakt e me kohë.

Kuptimi klasik i fjalës g jakmarrje është zhbërë. Ajo ka reshtur së qeni një instrument shoqëror që disiplinonte vrasjet, kufizonte keqbërësin dhe lehtësonte bashkësinë. Kjo, që për forcë zakoni mediat e quajnë gjakmarrje, s’është veçse një vrasje barbare dhe primitive që bëhet jo sipas rregullit kanunor, por si ia do qejfi individit; një krim që lehtëson keqbërësin dhe penalizon bashkësinë.

Që lexuesi ta perceptojë më lehtë se si gjasme gjakmarrja e sotme penalizon bashkësinë, mjafton të kujtojë ngujimin që, në aspekt shoqëror, është plaga më e rëndë e kësaj dukurie surrogato. Mbyllen në shtëpi për vite të tëra, gra e burra, pleq e fëmijë, se gjaksi ia lehtëson detyrën vetes: mund të vrasë këdo nga fisi i hasmit, paçka se kanuni, në emër të të cilit vepron, s’e lejon të vërë dorë mbi gratë dhe

koment

Çapajev Gjokutaj

Komshiu im prapë do të buzëqeshë me ironi e do thotë: Ç’na hyjnë në punë stërhollimet intelektuale të tipit s’është gjakmarrje por sendërgji, s’është realitet, por formë boshe që endet në ligjërim si fantazmë. Po vrasjen e Maries, si ta quajmë? Sendërgji?...

Ndjesë për përsëritjen, dalim shumë më të fituar po qe se rastin e Maries dhe dhjetëra raste të tjera nuk i shohim si gjakmarrje, po u vëmë emrin e vërtetë dhe fare të thjeshtë: vrasje ose krim i vrasjes.

Në rrafsh juridik fjala krim gërsheton dy kuptime bazë dhunim ligji dhe ndëshkim.

fëmijët. Vështirësohet jeta e bashkësisë, për t’i krijuar liri pa cak keqbërësit. Instr umentat shoqërorë, siç ka qenë dikur edhe g jakmarrja, kanë funksion të kundërt: lehtësojnë jetën, lehtësojnë bashkësinë dhe kufizojnë e ndëshkojnë keqbërësin.

Ndryshime që kanë ndodhur në jetën e malësive si: liria e lëvizjes, mundësia e çdokujt që të krijojë jetën, të bëjë shtëpi e prokopi ku të mundë, madje edhe jashtë vendit; zhdukja e institucioneve gjykuese e shtrënguese si pleqësia, kapidani, bajraktari etj e kanë zhveshur nocionin gjakmarrje nga çdo funksion shoqëror dhe e kanë katandisur një fjalë boshe, një zhguall tingëllor ku strehohet instinkti i vjetër e primitiv i hakmarrjes.

Kjo është krejt e natyrshme, mund të thuash, dukuritë evoluojnë, nuk mund të jenë denbabaden e njëjta gjë. Por këtu nuk kemi kurrfarë evoluimi. Kur përdor fjalën evoluim, ke parasysh diçka që ndryshon duke shënuar progres.

Evoluimi i vertebrorëve p.sh., shënon ngjitje nga njëra klasë te tjetra, nga amfibët, te rrëshqanorët, te peshqit, zogjtë e pastaj gjitarët. Në rastin e asaj që sot, për forcë zakoni e quajmë g jakmarrje, kemi vërtet ndryshim, por jo evoluim, në të kundërt kemi degradim.

Aman se na lodhe me këto filozofime, mund të thoshte komshiu im, e keqja s’është te fjala, po tek ajo që po ndodh rreth nesh. Natyrisht e keqja është shumëdimensionale, ajo që vazhdojmë ta quajmë gjakmarrje ekziston në realitet, hap plagë, derdh gjak e shkatërron jetë njerëzish.

Parandalimi i saj kërkon kundërveprime konkrete e reale, kërkon politika të menduara e projekte të fuqishme.

Reformimi i ligjërimit publik për gjakmarrjen është vetëm një prej këtyre politikave, natyrisht jo më e rëndësishmja, por gjithsesi me ndikim.

E ç’e keqe vjen nga fjala, do të nënqeshte komshiu im, e ka thënë edhe Shekspiri: trëndafilit mund t’i vësh çfarë emri të duash, po aromën s’ia ndryshon dot. Në fakt gjuha nuk është një veshje e thjeshtë e asaj që ekziston në realitet. Strukturat e saj, përcaktojnë ndjeshëm strukturat e përfytyrimit tonë për realitetin. Rrjedhimisht, përcaktojnë sjelljen tonë, veprimet që ndërmarrim për ta përballuar realitetin. Nëse quan gjakmarrje një krim ordiner, një vrasje primitive prej burracaku, ndikon sadokudo kundërveprimet ndaj saj. Çdo kra-

Të gjithë në bazë

hasim çalon, por kjo ka pasoja të ngjashme me ato që ndodhin kur mj e ku n g at ë r r o n d i ag n oz ë n .

Vetëkuptohet se ç’ndodh me pacientin që mjeku e kuron për grip, ndërkohë që ai ka tifo.

Problemi i gjakmarrjes në ligjërimin tonë publik, nuk është një problem thjesht gjuhësor. Keqkuptimi nis me gjuhën, por bitis me robin, me kategori të tëra njerëzish të cilët, jo thjesht për inerci janë të prirur që vrasje primitive e ordinere t’i sublimojnë duke u vënë etiketën g jakmarrje. Ai që vret, kapso gjaksi qetëson veten dhe justifikohet para familjes e fisit. Polici, gjykatësi etj. justifikojnë inkompetencën profesionale duke thënë se s’është një vrasje ordinere, por një zakon i stërlashtë, tejet i ndërlikuar etj. etj.. Gazetari perëndimor e përdor gjakmarrjen si burim ekzotizmi e aromë orienti për të grishur lexuesin duke i servirur çudinë: këtu, në oborrin e pasëm të Europës gjendet një popull primitiv.

Qindra emigrantë e përdorin si mjet për të fituar azil: zakon i egër, rrezikoj jetën po qe se më riatdhesoni. Disa shoqata dhe ca OJQ-istë e përdorin si burim fitimesh, qoftë nga donatorë të huaj, qoftë nga hallexhinj që u duhet një vërtetim për t’u lehtësuar udhët e kurbetit.

Ko m s h i u i m p r a p ë d o t ë buzëqeshë me ironi e do thotë: Ç’na hyjnë në punë stërhollimet intelektuale të tipit s’është gjakmarrje por sendërgji, s’është realitet, por formë boshe që endet në ligjërim si fantazmë. Po vrasjen e Maries, si ta quajmë? Sendërgji?...

Ndjesë për përsëritjen, dalim shumë më të fituar po qe se rastin e Maries dhe dhjetëra raste të tjera nuk i shohim si gjakmarrje, po u vëmë emrin e vërtetë dhe fare të thjeshtë: vrasje ose krim i vrasjes.

Në rrafsh juridik fjala krim gërsheton dy kuptime bazë dhunim lig ji dhe ndëshkim. Ekziston një parim juridik universal i shprehur në formulën nullum crimen sine lege, që shqip thuhet s’ka krim pa ligj. Për rastin që po diskutojmë mund të thoshim, që të përcaktosh dhe dënosh krimin duhet t’i referohesh një lig ji; ose kodit penal ose kanunit. Po iu referove të dyve, rezultati formalisht strukturohet në gjedhin ose...ose..., d.m.th. ose me ligj ose me kanun. Realisht rezultati mund të zbresë në as …as..., d.m.th. as me ligj as me kanun.

Në rrafsh juridik, të paktën formalisht ky problem është i zgjidhur. Kodi Penal e klasifikon gjakmarrjen krahas krimeve të tjera dhe shënon në mënyrë eksplicite se vrasja e kryer për interes, hakmarrje apo g jakmarrje, dënohet me burgim jo më pak se 25 vjet ose me burgim të përjetshëm. Tjetër punë se në realitet, kur hyn në labirinthet e praktikave gjyqësore, rastis që krimi i vrasjes merr dënime qesharake, siç e thonë titujt e disa lajmeve botuar vetëm muajt e fundit: Skandali i radhës në drejtësi, dënohet vetëm me 1.5 vite burg për vrasjen e një 24-vjeçari që i gërvishti pa dashje makinën; Vrau mikun për pëllumbat, dënohet vetëm me 10 vjet izolim; Shtatë thika në syrin e gruas, dënohet vetëm me dy vjet burg. Në raste të tilla, vetëgjyqësia s’i ka rrënjët te zakoni primitiv, por te institucionet tona moderne.

Gustave Le Bon duke u marrë m e f u n k s i o n e t e f j a l ë ve q ë megjithëse ndryshojnë kuptim, ruajnë të njëjtën përbërje tingëllore, flet edhe për një grup syresh, të c i l at b a sh k ë m e kup t i m i n e mëparshëm humbasin fuqinë shprehëse dhe s’arrijnë më të ngjallin ndonjë reaksion në mendjet e njerëzve, shndërrohen në tinguj bosh, funksioni themelor i të cilëve bëhet të çlirojë përdoruesin nga obligimi i të menduarit. Me gjasë i tillë është funksioni që po merr fjala gjakmarrje në ligjërimin e sotëm publik, të na adresojë nga zakoni, nga e shkuara dhe të na çlirojë nga detyrimi për të analizuar e vepruar.

Nëse do të flasim për krimin e vrasjes duke lënë mënjanë retorikën me g jakmarrje, zakon e kanun, do ta kemi më lehtë të hyjmë në rrënjët e dukurisë dhe të nxjerrim në pah jo detajet dhe ngarkesat emocionale, por shkaqet e vërteta. Kështu bëhet më e lehtë që ligjërimin ta fokusojmë në çështje thelbësore si prapambetja dhe varfëria e zonave malore; mungesa e projekteve të zhvillimit; roli i munguar e thuajse inekzistent i shtetit; kohezioni social tej mase i dobësuar; ndikimi fare i zbehtë dhe, hera-herës, karikaturial i shkollës, OJQ-ve dhe institucioneve fetare etj. etj. Mungesa të tilla konvergojnë në një pikë: ulin cilësinë e jetës, e bëjnë atë mall skarco që mund të shkatërrohet e ndërpritet pa shumë mëdyshje. Gjithsesi, mos pyet se për kë bie këmbana...

E diel, 1 korrik 2012 www.mapo.al

MAPO

11

Ngjarjet politike në Itali dhe në Greqi tregojnë se mund të thyhet, copëtohet tradicionaliteti sundues në politikë i partive të mëdha dhe partitë e vogla të bëhen monopolthyese të suksesshme. Po a mund të ndodhë kjo në Shqipëri?

—Moikom Zeqo

Po Dom Nikollë Kaçorrin, zotërinj?

Partitë e vogla dhe politika e madhe N

jëzet vitet e peizazhit politik postkomunist kanë qenë një lëvizje kontradiktore, plot spirale paradoksesh për një identitet shoqëror demokratik, përherë fragmentar dhe asnjëherë të plotë.

Eufemizmi i shpërdoruar i gjoja “tranzicionit të stërgjatur” ka sjellë lodhje dhe zhgënjime të bujshme.

Aty ku duhet të kishim një shpresë të madhe duket se kemi ende një boshllëk. Ajme! E gjithë kjo katrahurë falë politikanëve tanë, që kanë virtualizuar nocionet, thelbin e së vërtetës demokratike në mënyrë tribale dhe privaticiste, më tepër si sundim sesa si liri substanciale.

Njëzet vjet përpara pluripartizmi (një term tashmë i kufizuar) nisi si hapësirë e pambyllur aktesh dhe nismash politike, pra një policentrizëm idesh, interesash dhe alternativash.

U quajt edhe spektri i politikës, politika e hapur, liria e politikës, realitet i potencuar. Një formë kaosi qe e pashmangshme si alergji ndaj rutinave dogmatike. Dy partitë e mëdha PD dhe PS u rrethuan nga parti më të vogla dhe partiza.

Të dyja partitë e mëdha prodhuan vetë parti të vogla dhe emra politikanësh, për shkak të prirjeve centripetale. Nga PD dolën Ceka, Imami, Pollo, Zogaj, Ndoka. Nga PS, Meta (më i rezistueshmi).

Zhvillimet, gjithashtu kontradiktore, por dhe konjukturale treguan këto vitet e fundit se PD qe më centrifugale, tek ajo u rikthyen “rebelët”, por edhe në zanafillë aleanca e fillimit me Gjinushin, qe një arketip edhe për Xhuvelin dhe më pas për Metën. PS është treguar shumë më pak centrifugale, Meta lot pikërisht me (mos)kthimin e tij, Gjinushi, Milo, Koçi por edhe Ngjela nuk janë potencialisht më, një aleancë, por një konjukturë.

Interesante është për një histori politike reale të analizohet pse ka ndodhur një gjë e tillë pak e çuditshme, por e kuptueshme. Kushtetutshmërisht, ekzistenca e partive të vogla është një pasuri politike. Por kushtetutshmëria është bërë më e mangët për to artificialisht (subjektivisht) nga sipër sesa nga poshtë (elektoralisht).

Situata qe gati normale deri në ndryshimet kushtetuese të papritura dhe okulte në vitin 2008, të PS dhe të PD, shprehje semantike, më shumë e ngjashmërisë së tyre, sesa e dallimshmërisë konceptuale.

Thënë shkurt, ligji i ri zgjedhor i eliminoi vdekshëm përligjjet e partive të vogla me emrat konvencionalë si të “qendrës së djathtë” apo “të qendrës së majtë”. U forcua bi-

koment MOIKOM ZEQO

Të dyja partitë e mëdha prodhuan vetë parti të vogla dhe emra politikanësh, për shkak të prirjeve centripetale.

Nga PD dolën Ceka, Imami, Pollo, Zogaj, Ndoka. Nga PS, Meta (më i rezistueshmi).

polarizmi politik PS dhe PD. Në fakt, politika e këtyre 20 viteve ka qenë bipolare. Listat e nënshkruara të kandidatëve për deputetë nga kryetarët e dy partive të mëdha çuan në një nuancë feudaliteti “demokratik” që në vend që të hapë hapësirat, i mbyll, i bajraktarizon më shumë, duke shumuar klonuesit e kryetarëve gati të pazëvendësueshëm.

Partitë e vogla pësuan kolaps paraprakisht për fajin e tyre. Ato nuk luftuan seriozisht për elektoratet përkatëse, asnjëherë. Ata i dhanë rëndësi spektakolare vetëm daljes si deputetë të titullarëve të tyre dhe vetëm kaq. Pra, politikë e vogël, e partive të vogla. Politikë vetëvrasëse, pa asnjë vizion! Ndaj respekti ndaj tyre nuk u rrit, por u zbeh, u zhbë.

Por rezistuan megjithatë disa parti të vogla që ende janë parlamentare. Partia e Dules, e Metës, e Idrizit, që me sa duket edhe në 2013ën, për arsye të specifikës së elektorateve përfaqësuese, do të jenë sërish parti parlamentare. Në skenë kanë dalë edhe partia e Topit, si dhe ajo e Spahisë, që kanë gjasa të bëhen parti parlamentare. Kështu nis një fazë e re e politikës shqiptare, diçka me të papritura dhe me të panjohura.

Për shkak të paradoksit të copëtimit elektoral, partitë e vogla bëhen sërish të rëndësishme dhe përcaktuese për fatin e brishtë të

aleancave, të cilat do të përcaktojnë fituesin e strukturës qeverisëse në 2013. Kjo është enigma e sfinksit politik shqiptar.

PD lufton për ciklimin real të partive aleancuese, deri tani me Metën, Idrizin dhe Dulen, që kanë disa deputetë të sigurt.

PS nuk ka një aleancë. Partitë fantazma, PS është përgjegjëse kryesore për këtë gjë, të Gjinushit, Milos, Koçit etj., nuk nxjerrin dot asnjë deputet, kjo nuk përbën më asnjë sekret. PS ka deklaruar se do t’i fitojë zgjedhjet e 2013-ës “e vetme”, që është e pamundur ose një humbje e paralajmëruar, pavarësisht krekosjes retorike dhe alibisë mediatike.

Po partia e Topit dhe e Spahisë?

Nuk mund t’i dimë rezultatet e tyre, përtej pandehmave sibiline. Po qysh tani duken, afishohen si të “qendrës së djathtë”, në potencë larg çdo aleance të mundshme paszgjedhore me PS-në.

“Rebelizmi” i tyre është më tepër oferta e një konjukture të re. Por kjo është sërish politika e vogël e partive të vogla.

Kjo do të thotë që do të kenë një ngazëllim dhe këndellje të përkohshme, por jo një të ardhme strategjike dhe autonome të zhvillimit të tyre. Pra do të jenë në 2013, për të mos qenë ndoshta më në 2017.

Politika e madhe e partive të vogla duhet të konceptualizohet ndryshe. Këto parti duhet të atakojnë bipartizmin e dogmatizuar dhe të klientelizuar, pra të thyejnë monopolin e përbashkët të PD dhe PS. Por kjo kërkon vizion dhe sidomos këllqe. Kërkon personalitete të mëdha. Po ku janë këto personalitete ?

Për mendimin tim, partitë e vogla nuk kanë personalitete të mëdha, gjë që mund të thuhet tashmë edhe për partitë e mëdha; kjo përbën edhe një krizë të brendshme dhe rrënuese të tyre. Krizën e mungesës së personaliteteve të vërteta dhe mbingopjen asfiksuese me surrogatot e personaliteteve thjesht mediatikë, si formë, por pa substancë.

Ngjarjet politike në Itali dhe në Greqi tregojnë se mund të thyhet, copëtohet tradicionaliteti sundues në politikë i partive të mëdha dhe partitë e vogla të bëhen monopolthyese të suksesshme. Po a mund të ndodhë kjo në Shqipëri?

Mund ta mendosh, ta hamendësosh, por politika nuk është verbalisht një laborator idesh por një veprim konkret, me tendosje dhe përgjegjësi të madhe. Sepse çdo politikë e madhe është një përgjegjësi e madhe.

editorial

Alfred Lela

Fakti se qeveria ka vendosur të nderojë aktorë të dorës së parë të historisë së Shqipërisë, është në kohën dhe vendin e duhur.

Po ashtu, fakti që emrat janë disa e jo një luzmë pa krye e fund, është në fund të fundit një shenjë e mirë, gjithashtu

K

omiteti shtetëror për 100-vjetorin e Pavarësisë, në një mbledhje të para dy ditëve (me dyer të hapura) ka piketuar në hartën e qendrës së kryeqytetit vendet ku do të ngrihen një radhë monumentesh, të cilat do të shënojnë shekullin e mëvetësisë së shqiptarëve. Monumenti i Pavarësisë do të vendoset në Parkun Rinia, diku në krah të Ministrisë së Mbrojtjes.

Shtatorja e Mbretit Zog, diku në krye të Bulevardit që mban të njëjtin emër. Shtatorja e Hasan Prishtinës, në sheshin “Paris”, ndërmjet rrugës “Mine Peza” dhe Rrugës së Durrësit. Shtatorja e Ismail bej Vlorës, pas një rishikimi të kërkuar nga Komiteti, do të vendoset në lulishten ku kryqëzohet Bulevardi “Dëshmorët e Kombit” me rrugën “Ismail Qemali”. Veç këtyre, kryeministri Berisha që kryeson Komitetin e 100- vjetorit, kërkoi edhe nderimin e figurave të Abaz Kupit, Muharrem Bajraktarit dhe Bahri Omarit.

Fakti se qeveria ka vendosur të nderojë aktorë të dorës së parë të historisë së Shqipërisë, është në kohën dhe vendin e duhur. Po ashtu, fakti që emrat janë disa e jo një luzmë pa krye e fund, është në fund të fundit një shenjë e mirë, gjithashtu. Nuk do të duhej asesi që procesioni tashmë qesharak i dekorimeve të bëhej huq edhe te monumentet e shtatoret. Cilësia, ndër të tjera, nderohet e çmohet pikërisht pse nuk është sasi. Por në këtë përkorë të Komitetit nuk mund të mos shkëlqente me mungesën një emër monumental, për të cilin me sa duket, megjithatë jemi ende në kohë, nuk ka vend në listën e etërve themelues. Është fjala për Dom Nikollë Kaçorrin, ipeshkvin katolik të Durrësit, zv/kryeministrin e qeverisë së parë, si dhe një prej firmëtarëve të Deklaratës së Pavarësisë.

Nëse cilësinë e përcaktojmë edhe me anë të krahasimeve, mund të thuhet pa ngërç se Nikollë Kaçorri i rri fare mirë rendit të parë të burrave të mëdhenj ku qeveria ka futur Mbretin Zog, Ismail Qemalin dhe Hasan Prishtinën. Ai, pa ndonjë zoritje, edhe simbolikisht, edhe kulturalisht, pozicionohet më afër Panteonit Shqiptar, nëse do të imagjinonim një të tillë, sesa tri propozimet e tjera, megjithë respektin për ta, përkatësisht: Abaz Kupi, Muharrem Bajraktari dhe Bahri Omari. Ndoshta Kryeministri, ashtu si për monumentin e Kongresit të Lushnjës, i cili është propozuar të vendoset në qytetin ku u zhvillua takimi, ka ndërmend shtatore lokale për Kupin, Bajraktarin e Omarin. Imzot Kaçorri m’anë tjetër, e meriton shtatoren e tij në kryeqytet, dhe kjo për disa arsye. Ai përfaqëson atë kulturë oksidentale prej së cilës, në 45 nga 100 vite pavarësi, ne u ndamë përdhunshëm nga regjimi komunist. Gjithashtu, përfaqëson komunitetin e martirizuar të klerit katolik. Në fund, por jo më pak të rëndësishme, kryeministri Berisha duhet të gjejë dy pika përkitjeje me Imzot Kaçorrin. Nëse prifti katolik është firmëtar i Deklaratës së Pavarësisë, z. Berisha është firmëtar i themelimit të Partisë Demokratike, të parës forcë antikomuniste në vend dhe, padyshim, një nga ngjarjet kulmore që shenjojnë harkun e triumfeve përgjatë 100 vjetëve të Shqipërisë së mëvetëshme.

Përveçse firmëtarë, ata janë edhe kolegë: njëri zv/kryeministër dhe tjetri kryeministër në kabinetet që kanë qeverisur këtë vend.

Për të mos thënë atë tjetrën, se, si potencë kulturore dhe idealiste, burra si Dom Nikollë Kaçorri i gjen vetëm te kisha (në kuptimin që janë ndër varre, për të shmangur çdo keqkuptim).

Një borxh gjithashtu ia kemi ne të Republikës së Re, Tenzotit të Republikës së Parë. Eshtrat ia sollëm prej jashtë, por jo me dinjitetin e merituar. Ajo karroca rakitike në aeroportin e Rinasit që tërhiqte çantën e zezë e të përzishme me eshtrat e Dom Nikollë Kaçorrit do të qe mirë, si shenjë e shëndoshjes sonë qytetare e patriotike, të shndërrohej në pedanë, mbi të cilën do të ngrihej shtatorja e numrit dy të Qeverisë së parë.

Hajredin Isufi

FILMI

H a j r e d iMAPO n I s u13f i e DIEL, 1 KORRIK 2012 www.mapo.al

Edicioni i 11-të i Festivalit Ndërkombëtar të Filmit Dokumentar dhe të Shkurtër, programi, të ftuarit, diskutimet për çështje Pas disa monografive të suksesshme për figura historike si ajo për që shqetësojnë kinemanë e sotme Dom Nikollë Kaçorrin dhe Musa Demin, historiani i palodhur, një

ekspert dhe arkiv i gjallë veçmas për historinë e Çamërisë, Hajredin Isufi apo “profesori”, siç e njohin të gjithë, publikon një monografi të re kushtuar një figure pothuaj aspak të njohur, një libër për Jasin Sadikun, kapedanin çam të Margëlliçit, i cili rezulton një figurë interesante e historisë së Çamërisë në vitet '30-'40 të shekullit të kaluar, pikërisht në atë periudhë kur u vendos fati tragjik i kësaj treve shqiptare që, për fat të keq, iu dhurua Greqisë jo vetëm nga Fuqitë e Mëdha që bënin ligjin mbi kufijtë e Ballkanit të asaj kohe, siç thuhet rëndom në literaturën historike, por u vulos edhe si rezultat i marrëveshjeve të hapura e të fshehta të fqinjëve në kurriz të shqiptarëve, siç ishte rasti i marrëveshjes greko-turke për shkëmbimin e popullsisë.

Jasin Sadiku (1888-1942), arrestuar dhe arratisur nga burgu në Greqi, mërguar dhe jetuar në Shqipëri (Lushnje) për disa vjet dhe rikthyer në Greqi në vitet '40, një figurë pothuaj e panjohur deri para publikimit të kësaj monografie, rezulton sa pjesë e historisë së Çamërisë, e vorbullës dramatike dhe tragjike të saj, aq edhe një individualitet me ndikim në këtë histori, sidomos për rajonin e Prevezës dhe të krahinës së Margëlliçit ku u lind, punoi dhe veproi për shumë kohë. Përmes dokumenteve, dëshmive, analizave autori i monografisë për Jasin Sadikun shpalos të vërtetat dhe manipulimet historike që u bënë për Çamërinë pas vitit 1912.

Libri zbulon enigmën e një prej vrasjeve më të bujshme gjatë Luftës së Dytë Botërore në Çamëri, pikërisht vrasjen e Jasin Sadikut në dhjetor 1942, në një nga periudhat më të komplikuara të historisë së kësaj krahine, kur ndërthureshin e vepronin shumë faktorë njëherësh si pushtimi italo-gjerman, fronti fashist dhe antifashist në Greqi, ndërkohë që pritej orientimi i komunitetit çam në këtë katrahurë.

ISBN: 978-9928-109-33-0

JASIN SADIKU KAPEDANI ÇAM

Nga i njëjti autor

CMYK

Në mbyllje të “Javës Çame”, Hajredin Isufi publikon “Jasin Sadiku-Kapedani çam”, kushtuar kapedanit të Margëlliçit. Libri zbulon vrasjen e bujshme të 1942-it

Jasin Sadiku JASIN SADIKU

Zbulohet’ në KAPEDANI monografi ÇAM Organizatorët e Dok uFest, të pranishëm dje në Tiranë

Çmimi 700 lekë/ 7€

DokuFest dhe arti që proteston F estivali Ndërkombëtar i Filmit Dokumentar dhe të Shkurtër “DokuFest”, që mbahet si çdo vit në Prizren, prezanton në edicionin e 11-të 150 filma nga datat 7-15 korrik. Në garë janë filma me metrazh të gjatë dhe të shkurtër që shfaqen në seksionin e filmit ndërkombëtar, filma nga Ballkani, të tjerë që trajtojnë çështje të të drejtave të njeriut, të mjedisit, filmi nacional etj. Në qendër të programit special është kinemaja polake me 11 filma. Po në këtë program spektatori sheh prurje nga Rusia, dokumentarë të arrirë meksikanë, një grup filmash që lidhen me muzikantë dhe grupe të njohura të muzikës, si Kurt Cobain, Leonard Cohen, “Metallica”, Ostpank.

Retrospektiva i takon këtë vit filmave të rewgjisorit francez Alain Resnais, “Hiroshima mon Amour” (1959), “Last Year at Marienbad” (1961) dhe “Muriel, or the Time of Return” (1963). Organizatorë të “DokuFest”, drejtori artistik, Veton Nurkollari, kuratorja e disa prej programeve filmike Pamela Cohn dhe zëdhënësja për shtyp Nita Deda, ishin të pranishëm dje në një takim me median në Tiranë, nga ku nisi edhe shfaqjen e filmave të festivalit në ambientet e “Tirana Express”. Nga Arkivi Qendror Shtetëror i Filmit janë marrë filmat “Furtuna” (1959) dhe “Beteja e Algjerit” (1960), që do shfaqen në 10 dhe 11 korrik në seksionin “Arkivi i Filmit Shqiptar-Një thesar në rrezik”, pjesë e programit special. Një fakt me interes është edhe shfaqja e filmit epik 15 orësh “Historia e Filmit”, i Mark Cousin.

“Punk Protest Prizren” është slogani i këtij edicioni të festivalit. Në

Slogani i DokuFest në Prizren

program ka filma që i kushtohen muzikës punk, jetës së bandave dhe lidhjes që kjo muzikë ka me çështjet sociale. Do ketë në festival diskutime për rolin e artit si formë e protestës, për fuqinë e teatrit dhe filmit në shoqëritë që lëvizin nga konflikti drejt paqes, e të tjera që lidhen me tolerancën dhe ballafaqimin me të kaluarën, konfliktet e zgjatura shoqërore, roli që kultura ka në zhvillimin e statusit shoqëror dhe ekonomik të një vendi. Në ditët e “DokuFest” do realizohen trajnime për realizimin e filmave me buxhet të ulët, ose pa buxhet. Mësimet e marra mendohet të vihen në praktikë.

Të ftuarit

Regjisorja 32-vjeçare Samira Makhmalbaf, një nga zërat më me influencë në kinemanë e re iraniane, do jetë e pranishme në DokuFest 2012 bashkë me Ryan Harrington, drejtor i programit të dokumentarëve të Institutit të Filmit ‘Tribeca’, Elena

Fortes, drejtoreshë e Festivalit të Filmit Dokumentar “Ambulante” dhe regjisorin britanik Grant Gee, që do jetë i pranishëm gjatë shfaqjes së filmave: “Patience (After Sebald) dhe “Radiohead: Meeting People is Easy”.

Do ketë në Regjisori austriak Michael Glawogger festival diskutime për do jetë i pranishëm edhe në një trajnim rolin e artit si mbi filmat “Megacities”, formë e “Workingma’n Death” dhe “The protestës, për Whore’s Glory”. Ky i fundit shfaqet fuqinë e gjatë festivalit në seksionin “Vështeatrit dhe trime nga bota”. filmit në shoqëritë që Fotografi turk, Kamil Firat do të lëvizin nga hapë ‘DokuPhoto’ me ekspozitën e tij konflikti drejt të fundit të titulluar ‘JR’, ndërsa fotopaqes, e të tjera që lidhen grafja Jutta Benzenberg mban një me tolerancën fjalim të fokusuar në eksperiencën e saj 20-vjeçare të të punuarit në Shqdhe ballafaqimin ipëri. Në “DokuFest” këtë vit interpreme të tojnë ‘live’ këngëtarja Eda Zari me kaluarën, bandën e saj nga Gjermania, grupi nga konfliktet e Bosnja “Emir and the Frozen Camels”, zgjatura “Bernays Propaganda”, “The Glassshoqërore es” etj.

Në vijim të botimeve për figura historike, ajo për Dom Nikollë Kaçorrin dhe Musa Demin, historiani Hajredin Isufi, një arkiv i gjallë për historinë e Çamërisë, publikon monografinë e re “Jasin Sadiku-Kapedani Çam” (Naimi) kushtuar kapedanit të Margëlliçit, një figurë pothuajse aspak e njohur, por interesante për historinë e Çamërisë në vitet ‘30-‘40 të shekullit të kaluar, pikërisht në atë periudhë kur u vendos fati tragjik i kësaj treve shqiptare që, për fat të keq, iu dhurua Greqisë jo vetëm nga Fuqitë e Mëdha që bënin ligjin mbi kufijtë e Ballkanit të asaj kohe, siç thuhet rëndom në literaturën historike, por u vulos edhe si rezultat i marrëveshjeve të hapura e të fshehta të fqinjëve në kurriz të shqiptarëve, siç ishte rasti i marrëveshjes greko-turke për shkëmbimin e popullsisë. Kjo marrëveshje, që shpesh mënjanohet nga kujtimet e sjelljet politike në partneritet rajonale që ndërton shteti shqiptar, u bë çelësi grek për pastrimin etnik të trojeve shqiptare në Çamëri, duke i shitur shqiptarët si myslimanë turq në shkretëtirat e Anadollit, ashtu si u përdor më vonë, pas Luftës së Dytë Botërore, karta e gjoja bashkëpunimit të çamëve me fashizmin. Monografia e botuar në kuadër të “Javës Çame”, zbulon enigmën e një prej vrasjeve më të bujshme gjatë Luftës së Dytë Botërore në Çamëri, vrasjen e Jasin Sadikut në dhjetor 1942, në një nga periudhat më të komplikuara të historisë së kësaj krahine, kur ndërthureshin e vepronin shumë faktorë njëherësh si pushtimi italo-gjerman, fronti fashist dhe antifashist në Greqi, ndërkohë që pritej orientimi i komunitetit çam në këtë katrahurë. Jasin Sadiku, kapedani i Margëlliçit, njeriu më me ndikim e autoritet në këtë krahinë, i cili sapo kishte finalizuar një kuvend mirëkuptimi mes shqiptarëve myslimanë e të krishterë, si edhe komunitetit vllah të krahinës, vritet pabesisht nga një bashkëpunëtor i Napolon Zervës. Jasin Sadiku ishte i ftuar edhe në konferencën e Pezës si përfaqësues i krahinës së Prevezës. Kush qëndronte pas kësaj vrasjeje të bujshme për kohën, që intrigonte shqiptarët mes njëri-tjetrit, përkatësisht myslimanë e ortodoksë, rrymat politike e nacionaliste greke dhe qarqet fashiste pushtuese?

Libri i Hajredin Isufit jep hollësi mbi rolin dhe synimet Nëenjërën nga aktorëve në këtë vrasje dhe pasojat të gjithë kapelet shkruhet: imediate e të mëvonshme mbi shqiptarët e Çamërisë. Përmes dokumenteve, dëshmive, “Tëanalizave, gjithë ataautori i monografisë për Jasin Sadikun qëshpalos kam të vërtetat dhe manipulimet historike që u takuar bënënë për Çamërinë pas vitit 1912. Vlera e kësaj këto vite më që në pamje të parë duket si një biografi monografie, pyesnin për njënëse individ të spikatur, në të vërtetë qëndron tek mjeshtëria e autorit për të shpalosur përmes kësaj kisha figure historinë e Çamërisë, historinë e Shqipërisë e mbërritur me shqiptarëve gomone në përballë sfidës së asimilimit dhe nacionalizmit Itali ashtu si shovinist.

Po kush është Jasin Sadiku? gjithë U lind mëe1888 dhe u nda nga jeta më 1942. Ka pasur shqiptarët një jetë të komplikuar, u arrestua dhe u arratis nga tjerë.

Faji im i burgu në Greqi, mërgoi dhe jetoi në Shqipëri vetëm ishte (Lushnjë) për disa vite dhe u rikthye në Greqi në vitet se isha në ’40. Ka qenë jo vetëm pjesë e vorbullës dramatike dhe tragjikë të historisë së Çamërisë, por edhe një individualitet me ndikim në këtë histori, sidomos për rajonin e Prevezës dhe të krahinës së Margëlliçit ku u lind, punoi dhe veproi për shumë kohë.

14 18 16 4

MAPO

E 1 korrik 2012 martë, premte, 15 17 27maj mars maj 2011 2011 13 E diel, martë, qershor 24 2010 janar 2012 www.mapo.al www.gazetamapo.com www.mapo.al

intervistë

Teksa flasim për muzikën, biseda zhvendoset tek Mihrija si grua, nënë dhe bashkëshorte. Ajo tregon se me djalin, Platorin, ka një marrëdhënie perfekte, e po kaq në harmoni është edhe me bashkëshortin, Naimin

Mihrije Braha: Nuk lodhem kurrë së dashuruari Naimin Unë besoj në këtë dashuri që zgjat përgjithmonë dhe nuk guxoj ta mendoj ndryshe Jonida Hitoveizi “Lotët nëpër faqe” ishte një nga këngët që padyshim hapi një rrugë të gjatë suksesi në Shqipëri për këngëtaren Mihrije Braha. Mihrija, një nga vajzat më të bukura që vinte nga përtej kufijve, me zërin e saj të ëmbël por edhe me këngë të zg jedhura, diti të depërtojë thellë tek publiku. Vazhdon ende të jetë e njëjta. Më e bukur se atëherë. Flokët ka kohë që i ka bërë bionde, duke i “braktisur” kaçurrelat e zeza që kishte dikur, por siç thotë ajo, me kohën çdo g jë ndryshon. Mihrija së fundi

ka lançuar një këngë që i kushtohet Mitrovicës, qytetit të saj, për të cilin thotë se ”Mitrovica është vendlindja ime dhe për fat të keq, tani edhe plaga ime që akoma lëngon. Aty jam rritur, aty jam formuar, aty kam familjen time, aty kam njerëzit e mi”. E teksa flasim për muzikën, biseda zhvendoset tek Mihrija si grua, nënë dhe bashkëshorte.

Ajo tregon se me djalin, Platorin, ka një marrëdhënie perfekte, e po kaq në harmoni është edhe me bashkëshortin, Naimin, për të cilin thotë se nuk e imag jinon dot jetën pa të.

Mihrije, sapo keni nxjerrë një klip me nota shumë patriotike. Përse pikërisht tani?

T’ju them të drejtën ndjenja nuk shpërthen gjithmonë, sepse gjërat e bukura vështirë dalin, por kur dalin, tingëllojnë tamam si margaritarë.

Mitrovica është vendlindja ime dhe për fat të keq, tani edhe plaga ime që akoma lëngon. Aty jam rritur, aty jam formuar, aty kam familjen time, aty kam njerëzit e mi. Mitrovicën e dua shumë dhe s’mund të imagjinoj të jetë e ndarë, e dërrmuar dhe e pakuptimtë. Mitrovica ka kuptim vetëm e bashkuar.

A është suksesi më i madh kur i kushton një këngë atdheut tënd? Çdo gjë të bukur që i dhuron atdheut është një sukses. Është një tregues se pa atdhe je i pavend, i parespekt, je pa zot dhe i pazoti për jetën tënde, krenarinë dhe historinë tënde.

Mendoj se kjo është një pjesëz nga mundësitë e mia në shërbim të atdheut.

Mihrije, publiku shqiptar ju mban mend qysh në festivalet e para kur ju ishit ende brune në fakt. Çfarë kujtoni nga koha e festivaleve në Shqipëri?

Kohët ndryshojnë e bashkë me to edhe njerëzit e synimet, motivet dhe intencat për jetën. Ne kemi ardhur në atdheun tonë pas një lëngate të gjatë shpirtërore, lëngatë kjo për ta parë, për ta prekur, për ta shijuar atdheun e shumëdëshiruar. Unë erdha dhe llogaritni se çfarë ndjenje e bukur, çfarë përjetimi madhështor ishte kur bashkë me vizitën në vendin tënd njëkohësisht ndjen edhe suksesin. Festivali në RTSH ishte vërtet festivali i madh, i cili mban këtë epitet akoma. Aty bashkoheshin arti, artistikja dhe gjithëkombëtarja dhe këtë pas një lëngate mbi 100-vjeçare. Ishte shumë bukur dhe do duhej mbajtur ky ritëm. Isha brune, tani jam bionde, kohët ndryshojnë e me to edhe njeriu, apo jo? Mendoj se njerëzit e ndryshojnë botën dhe kohën. Çfarë emocioni përjetonin këngëtarët nga Kosova që debutonin në Tiranë në ato vite?

Ishin vite me shumë më pak mundësi, përveç atyre gjërave të tjera që numërova më lart. Ishte një televizion i vetëm shqiptar, e vetmja radio për shqiptarët, ndaj edhe mundësia për prezencë ishte tepër e ngushtuar dhe me këtë, edhe konkurrencë e madhe.

Sigurisht që të gjithë kishin emocione dhe ndjenja të papërjetuara deri më atëherë.

A keni nostalgji për ato vite?

Për çdo gjë të përjetuar njeriu ka nostalgji, ndaj kam nostalgji...si jo!

Në mos gaboj, një këngë që ju bëri shumë të njohur në Shqipëri në atë kohë ishte “Lotët nëpër faqe”. A ka ndonjë kuptim për ju ajo këngë?

Ishte një këngë e bukur, shumë e arrirë, por edhe një hit me jetë të gjatë.

Edhe sot e kësaj dite kudo që paraqitem, njerëzit e kërkojnë këtë këngë të bukur. Jo, asgjë s’ka të bëjë me jetën time, por ju e dini që artistët përjetësojnë në art atë që njeriu e

ndjen thellë. Mendoj se njeriu, duke kuptuar që jeta nuk është e pafund si proces përmes artit i përjetëson gjërat që jetën e bëjnë me kuptim.

Ka shumë mirëkuptim në mes nesh. Nuk mund ta imagjinoni dot. Nëse kemi patur zënka të vogla kudo në shtëpi, në skenë apo në një ambient tjetër, ato më shumë i kanë ngjarë një debati me hyrje, shtjellim dhe konkluzion e asnjëherë zënka me përmbajtje primitive.

Mihrije, duket se vitet nuk kanë kaluar fare për ju. Cili është sekreti i kësaj rinie dhe forme të shkëlqyer që keni?

Shumë dashuri ndaj njerëzve të mi, Naimit e Platorit, rrezatim pozitiv, jetë të rehatshme. Këto di t’ua them të gjithëve dhe s’kam ndonjë eliksir apo formulë tjetër.

Në të vërtetë, a keni bërë ndonjëherë ndërhyrje kirurgjikale, siç shpesh është komentuar?

Jo, asnjëherë deri më tani. Nëse do të bëj ndonjë ndërhyrje, menjëherë do ta publikoj. Nuk kam ndonjë kompleks për këtë gjë.

Mihrije, sa rol ka pasur Naimi në karrierën tënde?

Shumë, shumë, shumë. Karriera ime nuk do të ishte e këtillë pa Naimin.

Të punosh në çift ecet më lehtë, apo ndonjëherë bëhet më e vështirë?

Për mua dhe përvojën time ecet më lehtë. Ndoshta kjo ka të bëjë se ishim të një profesioni, por ka edhe shumë mirëkuptim në mes nesh.

Zënkat më të mëdha i keni pasur në skenë apo jashtë saj, në shtëpi të themi?

Ka shumë mirëkuptim në mes nesh. Nuk mund ta imagjinoni dot.

Nëse kemi patur zënka të vogla kudo në shtëpi, në skenë apo në një ambient tjetër, ato më shumë i kanë ngjarë një debati me hyrje, shtjellim dhe konkluzion e asnjëherë zënka me përmbajtje primitive.

Kush nga ju është lider në shtëpi, ai që merr vendimet?

S’e di. Duket sikur jemi një dhe kështu tingëllojmë edhe në vendime.

Megjithatë, unë jam ajo që më shpesh dëgjoj.

E diel, 1 korrik 2012 www.mapo.al

MAPO

15

Pjesën më të madhe të jetës Kleoniki e ka kaluar në Greqi me të ëmën. Ajo është vendosur prej disa muajsh në Tiranë, ndërkohë që ky kthim duket se ka qenë i mbarë duke i hapur shumë mundësi pas fitores së kurorës si më e bukura e trevave shqiptare

Kleoniki Delijorgji, ‘Missi’ që jeton në Shqipëri prej 6 muajsh

K

alaja e Bashtovës ka ofruar një spektakël të veçantë mbrëmjen e së premtes. 31 bukuroshe të mbledhura nga të gjitha trevat e Shqipërisë kanë gjallëruar kalanë e përgjumur që ngrihet fare pranë grykëderdhjes së Shkumbinit, dhe ky kombinim i veçantë, bashkë me një skenografi madhështore të ndërtuar nga ‘Rebus Studio’, i kanë dhënë mundësi «Deliart Association» të mendojë një spektakël të përmasave të mëdha. Pas disa sfilatave të vajzave konkurrente, përzgjedhjes së 10 më të mirave dhe një votimi të menduar nga juria e këtij viti, fituese e këtij edicioni të 14-të të spektaklit të bukurisë është shpallur 16- vjeçarja Kleoniki Delijorgji. Pjesën më të madhe të jetës Kleoniki e ka kaluar në Greqi me të ëmën. Ajo është vendosur prej disa muajsh në Tiranë, ndërkohë që ky kthim duket se ka qenë i mbarë duke i Shoqëruesja e parë e hapur shumë mundësi pas Miss-it është shpalfitores së kurorës si më e lur Elidiona Rusi nga bukura e trevave shqiptare.

Korça dhe shoqëruese Që tani Kleoniki ka fituar një e dytë, Anida Curri nga bursë studimi në UniversiteDurrësi. Si destinacion tin “Marin Barleti”, përveçse final të edicionit të 14-të do të përfaqësojë Shqipërinë të «Miss Shqipëria», në konkursin ndërkombëtar organizatorët zgjodhën «Miss Globe», një eveniment, këtë vit Kalanë e Bashpatentën e të cilit e mban tovës, e cila ngrihet afër «Deliart». Ndërkaq, qytetit të Kavajës. shoqëruesja e parë e Miss-it është shpallur Elidiona Rusi nga Korça dhe shoqëruese e dytë, Anida Curri nga Durrësi.

Si destinacion final të edicionit të 14-të të «Miss Shqipëria», organizatorët zgjodhën këtë vit Kalanë e Bashtovës, e cila ngrihet afër qytetit të Kavajës. E ndërtuar në shek. XV, ajo është një kala që ruhet në gjendje shumë të mirë, çka iu dha mundësinë skenografëve të ngrinin një skenë gjigante në oborrin e saj dhe të ndriçonin e t’u jepnin jetë mureve rrethuese.

Nën këtë efekt u ideuan edhe elementët e spektaklit të konkursit të bukurisë së këtij viti, të cilët ofruan një spektakël me të ftuar dhe surpriza të shumta.

Performuan nën drejtimin e prezantuesit Alert Çeloaliaj disa nga emrat më të njohur të muzikës shqiptare, si Aurela Gaçe me këngën e saj të fundit; Era Rusi mbajti premtimin duke dhuruar një spektakël më vete me interpretimin dhe kërcimin që ofroi me pjesë nga muzikali «Brulesque»; Armando Lika dhe Ori Jakaj dhuruan emocione të forta me «Vivo per lei»; këngëtarja e re Luar interpretoi gjithashtu këngën e saj të re, Ardian Trebicka, të ftuar specialë nga Rumania, por edhe interpretimi i veçantë kushtuar Çamërisë, i cili vjen rastësisht në të njëjtën kohë kur në Tiranë po organizohej ‘Java Çame’, dhanë një spektakël të mrekullueshëm.

Të jesh bashkëshorte e përkushtuar, nënë e përkushtuar dhe një artiste e përkushtuar ndaj skenës...A bëhen të gjitha këto bashkë? Është e vështirë goxha, por me përkushtimin e madh dhe dashurinë e madhe si dhe cakun e qartë, ia del!

Si ia ke dalë?

Me punë, me punë dhe me shumë dashuri ndaj synimeve të qarta familjare.

Si i ke marrëdhëniet me djalin tënd, Platorin?

Ideale, përveç djalë e kam edhe shok.

Bisedojmë shpesh hapur dhe ai nuk ka të fshehta ndaj meje.

A ka ai dëshirë të vazhdojë rrugën tënde?

Nuk e shpreh shumë, por edhe nuk e mohon. Tanimë është në një periudhë eksplorimi kur pistat e kërkimit janë të shumta.

Mihrije, ti dhe Naimi vetëm pak kohë më parë u rimartuat, të themi. A beson se dashuria e vërtetë mund të zgjasë përgjithmonë?

Pas njëzet vitesh martesë ne kemi shënuar një të veçantë edhe në këtë.

Unë besoj në këtë dashuri që zgjat përgjithmonë dhe nuk guxoj nga vetvetja ta mendoj ndryshe.

Kush nga ju të dy është më xheloz?

Jemi bërë imunë në këtë gjë. Nuk ka shumë xhelozi mes nesh. Ka shumë dashuri. Besoni, asnjëherë s’lodhem së dashuruari Naimin.

Mihrije, a ke ndonjë peng në jetë?

Në aspekt karriere do të doja ta kisha zhvilluar edhe në Amerikë, në vendin e suksesit.

Kush ndihmon më shumë në punët e shtëpisë, ti apo Naimi?

Unë më shumë, por edhe Naimi mundohet të jetë i kujdesshëm.

Sa kohë në ditë i kushton vetes?

Aq sa të ndjehem mirë se po dal dhe s’po shkaktoj ndjenjë të pakëndshme. Jam e kujdesshme në këtë drejtim.

Dieta mban?

Kam mbajtur vetëm një herë.

Jeni e lumtur në këto momente?

Jam shumë e lumtur me jetën time dhe për jetën time.

A bëhen shpesh këngëtaret e reja xheloze për ju?

Nuk e di. Më mirë duhen pyetur ato.

Kureshtare bëhen përherë, po për xhelozi, ato e dinë.

Muzika sot është më cilësore, apo e kundërta?

Mendoj se nëpër kohë apo nëpër vite është krijuar përherë e më bukur apo më mirë. Patjetër që ka zhvillim në çdo aspekt, por në këto kohëra ka më shumë përzierje vlerash dhe jovlerash.

16

MAPO

e DIEL, 1 KORRIK 2012 www.mapo.al

Provimet me zgjedhje, dalin përgjigjet e testeve ri, gjeografi, qytetari, ekonomi, gjuhët e huaja, sidomos anglishtja, e cila është përzgjedhur nga 10 mijë të rinj.

Ndërkohë që një pjesë e konsiderueshme e maturantëve është fokusuar në lëndët natyrore, si: biologjia, kimia dhe fizika, provime që i çojnë ata drejt degëve të mjekësisë dhe atyre inxhinierike. Pas provimeve, mat-

Ministria e Arsimit ka publikuar pasditen e djeshme skemat e vlerësimit dhe përgjigjet e sakta të testeve për të gjitha provimet me zgjedhje të Maturës, ku morën pjesë 44 mijë maturantë nga i gjithë vendi. Sipas të dhënave nga Ministria e Arsimit, këtë vit shumica e maturantëve kanë preferuar degët e profilit shoqëror, si: histo-

Anglisht

Skema e vlerësimit

Lënda: Histori (Bërthamë)

2/B

3/A

Nëse nxënësi do të japë një pjesë të përgjigjes së mësipërme ose të ngjashme me një pjesë të saj, atëherë ai do të vlerësohet me 1 pikë. Përgjigje të vlefshme 1 pikë: Intellectuals and politicians were the people who frequented the first coffee houses mostly.

There were intellectuals and politicians who frequented the first coffee houses mostly.

They used these coffee houses for their intellectual and political discussions.

They used these coffee houses for their intellectual and political debates.

5.

Nxënësi do të vlerësohet me 2 pikë kur përgjigja e tij të jetë e plotë, pra t’u përgjigjet dy elementëve të pyetjes. Përgjigja duhet të jetë si ky model i dhënë më poshtë, ose e ngjashme me të.

Cakes and pastries were served with the coffee. Even nowadays this custom has continued.

Nëse nxënësi do të japë një pjesë të përgjigjes së mësipërme ose të ngjashme me një pjesë të saj, atëherë ai do të vlerësohet me 1 pikë. Përgjigje të vlefshme 1 pikë: -

Cakes and pastries were served with the coffee.

Coffee was served with cakes and pastries Even nowadays this custom has continued.

This custom of serving coffee with cakes and pastries still continues nowadays.





3 pikë

Që në fillimet e veta, Lidhja e Lezhës tregoi se ishte një aleancë e brishtë, sepse: Disa krerë nuk merrnin pjesë rregullisht në luftë 1 pikë Nuk jepnin kuotën e caktuar 1 pikë Kishin mosmarrëveshje dhe dilnin nga Lidhja 1 pikë Formonin ushtri dhe bënin aleanca kundër Lidhjes 1 pikë Në këto kushte kundër një shteti të madh siç ishte Perandoria Osmane duhej t’i kundërvihej një shtet i përqëndruar dhe i organizuar

3 pikë 1 pikë 1 pikë 1 pikë

3 C

4 A

 AKP

REPUBLIKA E SHQIPËRISË MINISTRIA E ARSIMIT DHE E SHKENCËS AGJENCIA KOMBËTARE E PROVIMEVE

small cups of Arabic or Greek coffee, drunk in local coffee houses the French-style filter coffee the Italian espresso

MATURA SHTETËRORE 2012 PROVIMI ME ZGJEDHJE

Nxënësi do të vlerësohet me 2 pikë kur të japë dy përgjigje nga ato të dhëna më sipër.

Me 1 pikë, do të vlerësohet kur të japë një përgjigje nga tre përgjigjet e dhëna më sipër.

Nxënësi do të marrë 0 pikë kur të mos japë asnjë përgjigje ose kur përgjigja e tij të mos ketë lidhje fare me pyetjen e bërë, ose kur ka dalë jashtë tekstit për të dhënë përgjigjen e tij.

SKEMA E VLERËSIMIT TË TESTIT

VARIANTI

9. Mountainous 14a / B

10. Attendance

14b / B

11. Cautiously

14c / C

15a / D

12. Musicians

13. Widen

Pyetjet me zgjedhje



15b / B

Numri i Pyetjes Përgjigja e saktë

16. Wedding photographers are now asking (1) for payment (2) in advance because so many marriages are breaking (3) up in the first few weeks, often (4) during the honeymoon.



One photographer had to sue the bride for his money after the couple split (5) up on their honeymoon.

His photographs were submitted to the court who said they were of sufficient standard, and she (6) had to pay for this souvenir of her "happiest day".

17. a) I found it surprising that he showed so little interest. b) I didn’t feel hungry even though I had missed dinner.

18. a) We have to cut down on our expenses. Life is becoming difficult. b) The cost of petrol is expected to rise next year.

the organization 1 point

vocabulary 1 point

grammar 1 point

punctuation and spelling 1 point

   

MATURA SHTETËRORE 2012 PROVIMI ME ZGJEDHJE SKEMA E VLERËSIMIT TË TESTIT

VARIANTI A

Lënda: Histori (Bërthamë)  Pyetjet me zgjedhje 3 A

4 B

5 B

6 B

7 D

8 B

9 B

10 A

 Pyetjet me zhvillim Shënim:

 Në skemën e vlerësimit të testit, për pyetjet nga 11–20 janë dhënë modele përgjigjesh të sakta. Nxënësi do të marrë pikët e merituara edhe nëse ai ka dhënë përgjigje me fjalë të tjera por që janë brenda kontekstit të përgjigjes së saktë.  Në pyetjet me zhvillim, ku kërkohen dy, tre apo katër nga të gjitha përgjigjet e sakta të mundshme, në rast se nxënësi ka dhënë aq përgjigje të sakta sa i kërkohen nga pyetja, atëherë atij do t’i jepen të gjitha pikët maksimale me të cilat është vlerësuar pyetja.  Nxënësi do të marrë aq pikë sa është vlerësuar pyetja edhe në rast se ai ka dhënë më shumë përgjigje të sakta nga sa i kërkohen.

a) b) c) d) e)

12.

Shqipëria njihej si principatë e pavarur e trashëgueshme dhe neutrale nën garancinë e Fuqive të Mëdha.

Shteti shqiptar vihej nën kontrollin e Fuqive të Mëdha Kontrolli do të realizohej nga një KNK, i cili do të qëndronte në Shqipëri për 10 vjet.

Në krye të vendit do të qeveriste një princ, i caktuar nga Fuqitë e Mëdha U përcaktuan kufijtë veriorë, verilindorë dhe jugore duke, lënë jashtë territoreve shqiptare Kosovën dhe Çamërinë

a) Shoqëria franceze e ndarë në tre klasa ku klasa e pasur nuk paguante taksa, pra kishte një pabarazi të theksuar politike b) Kriza ekonomike dhe financiare dhe borxhet pengonin veprimtarinë qeverisëse duke çuar drejt pezullimit të plotë të saj. c) Kriza bujqësore d) Idetë iluministe janë kundër privilegjeve dhe absolutizmit.

13.

3 pikë

1 pikë 1 pikë 1 pikë 1 pikë

1 pikë

3 pikë 1 pikë 1 pikë 1 pikë 1 pikë

4 pikë

a) Etnogjenenzë–prejardhja e një populli ose procesi i formimit të vlerave etno–kulturore të një populli ose procesi i formimit të karakterit etnik të një popullsie.

1 pikë b) Koloni helene - vendbanimet e grekëve të lashtë jashtë Greqisë, në brigjet e Mesdheut.

1 pikë c) Lidhja Epirote–riorganizimi i Aleancës Epirote mbi baza republikane pas vdekjes së Pirros.

1 pikë d) Principatë– shtet i vogël në mesjetë që sundohej nga një princ.

1 pikë

 AKP

1

6 B

7 B

8 B

9 A

10 A

4 pikë 1 pikë 1 pikë 1 pikë 1 pikë 1 pikë

Lokacioni i përgjigjet pyetjes bazë Ku? Ai shprehet në terma relativë (vendndodhjen e një vendi në raport me vendet e tjera) dhe absolutë (përcaktimi i një vendi nëpërmjet koordinatave gjeografike).

Vendi i referohet gjeografikisht një hapësire me cilësi dhe tipare të caktuara fizike (ndërtimi gjeologjik, relievi, klima, hidrografia etj.) dhe humane (popullsinë, dendësinë, shpërndarjen, ekonominë etj.) që i japin atij “identitet kulturor” duke e dalluar nga të tjerë. Në karakteristikat fizike Marrëdhëniet njeri – mjedis dhe pasojat e kësaj marrëdhënieje në peizazh, kostat e fshehta të bashkëveprimit dhe përshtatjen e njeriut me natyrën. (Nxënësi mund ta shpjegojë këtë marrëdhënie edhe me shembuj konkretë) Rajoni i cili mund të identifikohet nëpërmjet karakteristave fizike, kulturore, politike ekonomike. Kriteret e rajonizimit varen nga qëllimi i studimit. (Nxënësi mund ta shpjegojë këtë marrëdhënie edhe me shembuj konkretë) Lëvizja ka të bëjë me lëvizjen e njerëzve, mallrave, ideve etj, të cilat ndikojnë në bashkëveprimin hapësinor.

1

30 qershor 2012

30 qershor 2012

Skema e vlerësimit

1 pikë 1 pikë

13. a) Indi b) Gangu c) Brahmaputra

3 pikë 1 pikë 1 pikë 1 pikë

14. a) Shtrihet në lindje të malësisë së Martaneshit e Çermenikës a) Përbëhet nga shkëmbinj gëlqerorë, e për pasojë është tepër i zhvilluar procesi i karstit b) Dallohet fusha karstike e Klenjës c) Ka pamjen e një pllaje të valëzuar d) Pasuritë drusore të tilla si ah dhe halorë

3 pikë 1 pikë 1 pikë 1 pikë 1 pikë

15. a) Shtrihen në juglindje të Myzeqesë b) Është grumbulli më i madh kodrinor i vendit c) Përbëhet kryesisht nga terrigjenët dhe më pak nga gëlqerorët d) Mbizotërojnë kodra me lartësi mesatare dhe tepër të copëtuar te gerryer nga degët e Vjosës dhe Semanit.

3 pikë 1 pikë 1 pikë 1 pikë

16. a) Transporti b) Tregtia c) Shërbimet d) Turizmi e) Artizanati

2 pikë 1 pikë 1 pikë 1 pikë 1 pikë

17. a) Pozicioni gjeografik b) Ndërtimi gjeologjik i truallit (ekzistenca e llojeve të ndryshme të shkëmbinjve) c) Larmia e formave të relievit d) Larmia e klimës e) Larmia e hidrografisë f) Larmia e tokave g) Ndikimi i njeriut

3 pikë 1 pikë 1 pikë 1 pikë 1 pikë 1 pikë 1 pikë 1 pikë

18. a) Përbërja gjeologjike gëlqerore (prania e formacioneve shkëmbore të forta,si gëlqerorë) b) Lëvizjet tektonike diferencuese, me amplitude ngritjeje më të lartë në qendër c) Veprimi i akujve, karstit, borës.

3 pikë 1 pikë 1 pikë 1 pikë

19.

3 pikë 1 pikë 1 pikë 1 pikë

Malin e Zi: Murriqani, Hani i Hotit, Vermoshi Ish Republika Jugosllave të Maqedonisë: Qafë Thana, Shën Naumi, Gorica, Tushemishti Kosovën: Qafë Morina, Qafa e Prushit

 AKP

2

Varianti A

2pikë 1 pikë 1 pikë 2pikë 1 pikë 1 pikë 1 pikë 1 pikë 1 pikë 2pikë 1 pikë 1 pikë 1 pikë 1 pikë 1 pikë 3pikë 1 pikë 1 pikë 1 pikë 1 pikë 1 pikë 1 pikë 3pikë 1 pikë 1 pikë 1 pikë 1pikë 1pikë 1pikë 2 pikë 1 pikë 1 pikë 1 pikë 1 pikë 2pikë

2pikë 1 pikë 1 pikë

 AKP

30 qershor 2012

2

Qytetari

Varianti A

c) Larmia e madhe kulturore d) Larmia politike dhe zhvillimi i diferencuar politik

20. a) 500 vjet nën sundimin osman, pushtimet e ndryshme, b) Mungesa e stabilitetit politik c) Copëtimi i vazhdueshëm i trevave shqiptare d) Luftrat e shumta që janë zhvilluar në trevat shqiptare e) Vendosja e kufijve të padrejtë në vitin 1913 f) Emigrimet e popullsisë për shkaqe ekonomike

10 C

30 qershor 2012

1

20. a) shpenzimet qeveritare b) taksat

3 pikë 1 pikë 1 pikë

 AKP

REPUBLIKA E SHQIPËRISË MINISTRIA E ARSIMIT DHE E SHKENCËS AGJENCIA KOMBËTARE E PROVIMEVE

2 C

5 B

Pyetjet me zhvillim

Lënda: Gjeografi Bërthamë

1 A

4 B

9 C

Skema e vlerësimit

30 qershor 2012

2

Numri i Pyetjes Përgjigja e saktë

3 B

12. a) Larmia e madhe natyrore b) Larmia e madhe historike

Histori

 AKP

2 C

Shënim:  Në skemën e vlerësimit të testit, për pyetjet nga 11 – 20 janë dhënë modele përgjigjesh të sakta.

Nxënësi do të marrë pikët e merituara edhe nëse ai ka dhënë përgjigje me fjalë të tjera por që janë brenda kontekstit të përgjigjes së saktë.  Në pyetjet me zhvillim, ku kërkohen dy, tre apo katër nga të gjitha përgjigjet e sakta të mundshme, në rast se nxënësi ka dhënë aq përgjigje të sakta sa i kërkohen nga pyetja, atëherë atij do t’i jepen të gjitha pikët maksimale me të cilat është vlerësuar pyetja.  Nxënësi do të marrë aq pikë sa është vlerësuar pyetja edhe në rast se ai ka dhënë më shumë përgjigje të sakta nga sa i kërkohen.



20. Udhëzim: Nxënësi për këtë ushtrim do të vlerësohet me 6 pikë kur ai të plotësojë të pesë kërkesat e dhëna në tabelën e vlerësimit sipas standardit të kërkuar mbështetur në kurrikulën dhe tekstet shkollore që ata kanë bërë gjatë viteve të shkollës së mesme.

Për mos-plotësim të çdo elementi nxënësi, ndëshkohet me heqjen e aq pikëve sa ka elementi që ai nuk plotëson në shkrimin e temës së zgjedhur prej tij. the content 2 points

1 C

11. a) Lokacioni (vendndodhja, pozicioni gjeografik) b) Vendi c) Bashkëveprimi njeri - mjedisit d) Rajoni e) Lëvizja Shpjegimi

19. a) The new manager asked me if I knew how long Jane had been working there. b) From the back of the room, we had difficulty hearing the speaker.

11.

A

Lënda: Gjeografi Bërthamë

8/A

8 B

14. a) Puna b) Pasuria 15. a) Të përbashkëtat  Lehtësi në krijim dhe organizim  Përgjegjësi e pakufizuar  Jetëgjatësi e kufizuar  Burime financiare të kufizuara  Fitimi taksohet vetëm një herë b) Dallimet  Tek individualja fitimi nuk ndahet, tek ortakëria ndahet midis ortakëve  Tek individualja pronari ka liri në vendmarrje, ndërsa tek ortakëria ka mundësi për krijim konfliktesh  Tek ortakëria burimet financiare rriten krahasuar me individualen  Tek ortakëria përmirësohet drejtimi, krahasuar me individualen  Tek ortakëria rritet besimi i bankave, krahasuar me individualen etj.

16. a) TVSH (Taksë mbi Vlerën e Shtuar) b) Tatimi mbi fitimin c) Akcizat d) Taksat doganore e) Tatimi mbi të ardhurat vetiake f) Taksat nacionale etj.

17. a) Mjet këmbimi b) Matëse e vlerës c) Ruajtëse e vlerës 18. a) Papunësi ciklike b) Papunësi friksionale c) Papunësi strukturore 19. a) Produkte që përfshihen në GDP  Produktet përfundimtare  Produktet e prodhuara brenda vendit  Produktet e prodhuara gjatë një periudhe kohe të dhënë(vitit)  Të mirat e prekshme dhe jo të prekshme b) Produkte që nuk përfshihen në GDP (Nxënësi do të marrë vlërësimin me dy pikë për secilën prej përgjigjeve të mëposhtme)  Produktet e ndërmjetme  Produktet e prodhuara dhe të shitura ilegalisht  Produktet e prodhuara , por që nuk tregëtohen, (përdoren për konsum shtëpiak)  Produktet e përdorura  Produktet e importuara  Produktet e prodhuar nga firmat vendase që operojnë jashtë shtetit

7. Nxënësi do të marrë 3 pikë kur ai të japë tre përgjigjet e mëposhtëme, sido që t’i ketë renditur.

-

7 A

ndryshimit të çmimit ose reagueshmërinë e sasisë së ofruar të një produkti ndaj ndryshimit të çmimit të tij.

1 pikë

Varianti A

6/D

6 D

Pyetjet me shtjellim

Lënda:Ekonomi bërthamë Skema e vlerësimit

Lënda: Anglisht (Gjuhë e Parë)

5 B

13.

2pikë a) Çmimit tavan Maksimumi ligjor i çmimit të shtitjes së një produkti ose Çmimi i vendosur nga qeveria për një produkt, i cili është nën çmimin e ekuilibrit.

1 pikë b) Elasticiteti i ofertës tregon: masën e reagimit të sasisë të ofruar për një produkt ndaj masës së

30 qershor 2012

Gjeografi

30 qershor 2012

2 B

11.

3 pikë a) Burimet natyrore (Toka) 1 pikë b) Burimet njerëzore (Puna) 1 pikë c) Mallrat kapitale (Kapitali) 1 pikë d) Aftësia sipërmarrëse( Sipërmarrja) 1 pikë 12.

4 pikë a) Rritja e të ardhurave të konsumatorit 1 pikë b) Rritja e çmimeve të mallrave zëvëndësues 1 pikë c) Ulja e çmimeve të mallrave plotësues 1 pikë d) Parashikimi për rritje çmimesh në të ardhmen 1 pikë e) Rritja e shijeve dhe preferencave të konsumatorëve 1 pikë f) Rritja e numrit të blerësve në treg 1 pikë Shënim: Nuk pranohet përgjigja “ulja e çmimit të mallit” pasi nuk e zhvendos lakoren e kërkesës, por vetëm ndryshon sasinë e kërkuar, e rrit atë; gjithashtu, për faktorët e tjerë merr pikë vetëm nëse e cilëson prirjen e tyre: rritet, ulet, ...

a) b) c) d)

2

1 B

 Në skemën e vlerësimit të testit, për pyetjet me zhvillim janë dhënë modele përgjigjesh të sakta.

Nxënësi do të marrë pikët e merituara edhe nëse ai ka dhënë përgjigje me fjalë të tjera por që janë brenda kontekstit të përgjigjes së saktë apo nëse jep një shembull që ilustron të njejtën ide.  Në pyetjet me zhvillim, ku kërkohen dy, tre apo katër nga të gjitha përgjigjet e sakta të mundshme, në rast se nxënësi ka dhënë aq përgjigje të sakta sa i kërkohen nga pyetja, atëherë atij do t’i jepen të gjitha pikët maksimale me të cilat është vlerësuar pyetja.  Nxënësi do të marrë aq pikë sa është vlerësuar pyetja edhe në rast se ai ka dhënë më shumë përgjigje të sakta nga sa i kërkohen  Pjesët në kllapa janë të barasvlefshme me ato jashtë kllape;

3 pikë

 AKP

Pyetjet me zgjedhje

Nr. Pyetjes Përgjigja e saktë

a) Kjo ngjarje shënoi një kthesë të fortë politike në historinë e Anglisë sepse lindi monarkia kushtetuese parlamentare 1 pikë b) Ligji kufizonte pushtetin e mbretit, parlamenti kontrollonte pushtetin e mbretit 1 pikë c) U hartua Ligji mbi të drejtat (Bill of rights). Ligji merrte në mbrojtje të drejtat dhe liritë e individit 1 pikë d) Revolucionarët anglezë luftuan dhe krijuan një lloj të ri të shtetit modern, i cili do të ndikonte në formimin e Evropës moderne dhe në zhvillimin politik të saj.

1 pikë e) Monarkia kushtetuese zbuti ndryshimet fetare dhe sociale, duke çuar në krijimin e Mbretërisë së Bashkuar.

19.

VARIANTI A

Lënda: Ekonomi bërthamë

1 pikë 1 pikë 1 pikë 1 pikë 1 pikë 1 pikë 1 pikë

a) Forcoi kontrollin mbi territorin b) Vendosi regjim kalimi kufitar c) Pajisi qytetarët me mjete identiteti të sigurisë së lartë

1

PROVIMI ME ZGJEDHJE SKEMA E VLERËSIMIT TË TESTIT

3 pikë

Kontroll ushtarak (UDB) si edhe terror Spastrim etnik Shkëmbimi i popullsisë sipas marrëveshjes turko – jugosllave Kosova mbeti rajoni më i prapambetur në Jugosllave edhe pse kishte resurse të mëdha natyrore Kosova shfrytëzohej si burim lëndësh të para Të ardhurat në Kosovë ishin sa ¼ e mesatares së të ardhurave të Jugosllavisë Numri i të papunëve ishte i madh, për pasojë edhe emigracioni ishte i madh

20.

Nxënësi do të vlerësohet me 0 pikë kur ai të mos japë asnjë përgjigje; kur përgjigja e tij nuk ka të bëjë fare me pyetjen e bërë, ose kur për përgjigjen e tij ai nuk është mbështetur në tekst.

 AKP

a) b) c) d) e) f) g)

18.

Nxënësi do të vlerësohet me 0 pikë kur ai të mos japë asnjë përgjigje; kur përgjigja e tij nuk ka të bëjë fare me pyetjen e bërë, ose kur për përgjigjen e tij ai nuk është mbështetur në tekst.

-

17.

MATURA SHTETËRORE 2012

3 pikë

a) Përgjithësohej roli i luftës së klasave si forcë lëvizëse dhe përjetësonte RPSSH si shtet i diktaturës së proletariatit.

1 pikë b) Partia e Punës e vetmja forcë drejtuese 1 pikë c) Nënkuptonte bashkimin në një të vetëm të tre pushtetve: legjislativ, ekzekutiv e gjyqësor.

1 pikë d) Kushtetuta sanksionoi karakterin ateist të shtetit komunist.

1 pikë e) Likujdimi i plotë i pronës private f) Krijimi i sektorit shtetëror 1 pikë g) Mbështetja në forcat e veta ku u sanksionua izolimi ndërkombëtar i vendit 1 pikë

VARIANTI A

Intellectuals and politicians were the people who frequented the first coffee houses mostly. They used these coffee houses for their intellectual and political discussions.

-

REPUBLIKA E SHQIPËRISË MINISTRIA E ARSIMIT DHE E SHKENCËS AGJENCIA KOMBËTARE E PROVIMEVE

3 pikë

16.

4. Nxënësi do të vlerësohet me 2 pikë kur përgjigja e tij të jetë e plotë, pra t’u përgjigjet dy elementëve të pyetjes. Përgjigja duhet të jetë si ky model i dhënë më poshtë, ose e ngjashme me të.

-

1 pikë 1 pikë

a) Nacionalizmi i skajshëm (madhështia e kombit-shtet edhe nëpërmjet zgjerimit territorial të kufijve kombëtare në kurriz të shteteve të tjera.)

1 pikë b) Gara e armatimeve 1 pikë c) Darvinizmi social 1 pikë d) Krijimi i aleancave të fshehta: Blloku i Antantës dhe Blloku Tripalësh 1 pikë e) Rivaliteti për zotërimin e kolonive 1 pikë f) Tensionet në gadishullin e Ballkanit, lëvizjet nacionaliste propagandonin luftën (lëvizjet për pavarësi të popujve që bënin pjesë në Perandorinë Austro–Hungareze dhe Perandorinë Osmane) 1 pikë

Lënda: Anglisht (Gjuhë e Parë) /C

1 pikë

15.

PROVIMI ME ZGJEDHJE

1

2 pikë

a) Incidenti i Kanalit të Korfuzit. b) ShBA dhe Britania e Madhe nuk u pajtuan me mënyrën jodemokratike të zhvillimit të zgjedhjeve në vitin 1945. c) Nuk u pajtuan me zhvillimet e përgjithshme në vend.

MATURA SHTETËRORE 2012 SKEMA E VLERËSIMIT TË TESTIT

Ekonomi

Varianti A

14.

REPUBLIKA E SHQIPËRISË MINISTRIA E ARSIMIT DHE E SHKENCËS AGJENCIA KOMBËTARE E PROVIMEVE

do të ketë mundësi të përfitojë një vend studimi”, - deklaroi ministri Tafaj. Kreu i Arsimit ka njoftuar të gjithë maturantët se mesditën e së dielës, rezultatet e provimit të Matematikës mund të jenë hedhur në sistem dhe maturantët, në bazë të kodit të tyre identifikues mund të njihen me përgjigjet e këtij provimi.

istri Tafaj tha se këtë vit, 70 për qind e të rinjve kanë mundësi të studiojnë në universitetet publike. “Përveç kuotave me kohë të plotë, do të ketë pak më vonë, ndoshta brenda gjysmës së parë të korrikut, një numër të konsiderueshëm kuotash part-time, çka do të thotë që çdo maturant që përfundon me sukses Maturën Shtetërore,

urantët në kryeqytet pohuan se testet ishin të niveleve mesatare, brenda të cilëve gjeje si pyetje të lehta ashtu edhe të vështira. Provimet e fundit dhe më të rëndësishme të Maturës, ministri i Arsimit, Myqerem Tafaj i ka ndjekur nga afër në disa shkolla të Elbasanit. Referuar numrit të kuotave të pranimit, mbi 26 mijë të tilla, min-

REPUBLIKA E SHQIPËRISË MINISTRIA E ARSIMIT DHE E SHKENCËS AGJENCIA KOMBËTARE E PROVIMEVE MATURA SHTETËRORE 2012 PROVIMI ME ZGJEDHJE SKEMA E VLERËSIMIT TË TESTIT

VARIANTI A

Lënda: Qytetari 30 qershor 2012  Pyetjet me zgjedhje Numri i Pyetjes Përgjigja e saktë

1 pikë

3 pikë 1 pikë 1 pikë 1 pikë 1 pikë 1 pikë

30 qershor 2012



3 A

5 C

6 D

7 A

10 D

12 C

13 D

15 D

18 B

19 A

Pyetjet me zhvillim  Në skemën e vlerësimit të testit, për pyetjet me zhvillim janë dhënë modele përgjigjesh të sakta.

Nxënësi do të marrë pikët e merituara edhe nëse ai ka dhënë përgjigje me fjalë të tjera por që janë brenda kontekstit të përgjigjes së saktë apo nëse jep një shembull që ilustron të njejtën ide.  Në pyetjet me zhvillim, ku kërkohen dy, tre apo katër nga të gjitha përgjigjet e sakta të mundshme, në rast se nxënësi ka dhënë aq përgjigje të sakta sa i kërkohen nga pyetja, atëherë atij do t’i jepen të gjitha pikët maksimale me të cilat është vlerësuar pyetja.  Nxënësi do të marrë aq pikë sa është vlerësuar pyetja edhe në rast se ai ka dhënë më shumë përgjigje të sakta nga sa i kërkohen  Pjesët në kllapa janë të barasvlefshme me ato jashtë kllape;

1. Analiza e ligjit: 3 pikë a) vlera politike e tij – Reflektojnë raportin e qeverisë me individin.(ligjet që nxisin luftën kundër korrupsionit,nxisin pjesëmarrjen e anëtarëve të shoqërisë kundër kësaj dukurie). parimet e shtetit të së drejtës mjeti demokratik dhe social dhe në garantimin e të drejtave dhe lirive themelore të njeriut. b) ligji organik: Përcakon mënyrën e organizimit dhe veprimtarinë e organeve dhe institucioneve të veçanta shtetërore. c) ligji civil: trajton rregullimin e marrëdhënieve pasurore e jo pasurorore vetjake.Rregollon mardhëniet midis shtetasve dhe personave juridik privatë,ndërmjet vetë shtetasve .

2. Parimet e Kushtetutës së Shqipërisë:

3 pikë

a) shteti i së drejtës: Shteti i së drejtës ka për detyrë jo vetëm të garantojë ,por dhe të krijojë kushte sa më të përshtatshme për zbatimin në praktikë të drejtave të njeriut në shoqëri.,zgjidhja e mos marrëveshjeve dhe konflikteve ndërmjet organeve shtetërore dhe shtetasve,ndërmjet vetë shtetasve. Të cilat i zgjidh ndërmjet organeve gjyqësore duke zbatuar ligjin.

Paraqitet në kuptimin formal dhe material.Një shtët i së drejtës që i nënshtrohet sistemit juridik,një pushtet shetëror që i nështrohet normave juridike,mund të konsiderohet shtet i së drejtës. b) zgjedhjet-shprehja e lirë e vullnetit të popullit bëhet nëpërmjet zgjedhjeve të lira,të barabarta,të përgjithshme dhe periodike. përmes zgjedhjeve bëhet i mundur transmetimi i drejtpërdrejtë i vullnetit të popullit.(parimet zgjedhje të lira, të përgjithshme ,periodike,votim i fshehtë) c) pluralizmi—realizohet nëpërmjet ekzistencës së partive politike.  AKP

1

30 qershor 2012

e DIEL, 1 KORRIK 2012 www.mapo.al

Lënda:Qytetari

Skema e vlerësimit

4. a) lloji i martesës:monogami seriale b) lloji i familjes: familje patriarkale

Varianti A

2 pikë

8.

3 pikë a) përgjegjësi penale: mosha e përgjegjësisë penale për krimet fillon me mbushjen e moshë 14 vjeç. b) kundravatjen penale: fillon me moshën 16 vjeç c) arsimimin e detyrueshëm të tyre: është 9-vjeçar, nis në moshën 6 vjeç.

Përgjigje: nxënësi merr pikë edhe nëse jep vetëm një aspekt të ligjit, p.sh. moshën kur nis përgjegjësia penale a) 14 vjeç b) 16 vjeç c) nis në moshën 6 vjeç...

9.

a) i vlerësojnë më shumë se familjen, me të cilën kanë debate dhe konflikte… b) zhvillim i vrullshëm, aftësia riprodhuese....... c) nis mendimi abstrakt

11. Rreziqet që përballet planeti ynë: a) Ndryshimet klimaterike. b) Kufizimi i burimeve energjitike dhe ndotja e tyre. c) Ngrohja globale, e mjedisit,e ujrave,e ajrit,efekti serë. d) Rritja e varfërisë.Bota e mbipopulluar

3 pikë

3 pikë

14. Ndikimet negative të drogës: a) shëndeti i keq fizik b) depresioni c) përfshirja në sjellje të rrezikshme sociale ose seksuale d) probleme në shkollë e) psikoza,sjellje kriminale f) braktisja e shkollës.

3 pikë

16.Funksionet e reklamës: a) të diferenciojë produktin nga konkurrentët b) të informojë për produktin të zgjeroje shpërndarjen e produktit a) të rrisë preferencën dhe besnikërinë ndaj markës b) krijon kërkësa të reja

3 pikë

17.

3 pikë 1. sinjale urdhëruese: nëpërmjet të cilave bëhen të ditura detyrimet,ndalimet e hyrjes së mjeteve në një rrugë ose kufizimin e lëvizjes së tyre..

2.sinjalet e rrezikut:nëpërmjet të cilave drejtuesit e mjeteve identifikojnë praninë e rreziku 1 pikë 3.sinjalet treguese:shërbejnë për të dhënë informacion të nevojshëm mbi drejtimin që do të ndjekin drejtuesit e mjetit për të arritur në destinacionin e kërkuar.

20.

   

Njerëzit komunikojnë më natyrshëm me radion.Mund t’i pasqyrojë ngjarjet më shpejt -mangësi e shypit :ndonjëherë jep vetëm një kënvështrim të një problemi që trajton.

-një përparësi e internetit: merr informacionet të shumta dhe shpejt.

-një mangasi e internetit:të rinjët lexojnë shumë pak libra,humbasin shumë kohë

4 pikë

Biologji  AKP

2

30 qershor 2012

3 pikë

766

f. 76

MAPO

17

18

MAPO

e DIEL, 1 KORRIK 2012 www.mapo.al

Fizikë

Kimi

19

MAPO

e DIEL, 1 KORRIK 2012 www.mapo.al

REPUBLIKA E SHQIPËRISË MINISTRIA E ARSIMIT DHE E SHKENCËS AGJENCIA KOMBËTARE E PROVIMEVE

MATURA SHTETËRORE 2012

Sociologji

PROVIMI ME ZGJEDHJE

SKEMA E VLERËSIMIT TË TESTIT

VARIANTI A

Lënda: Sociologji 30 qershor 2012 Pyetjet me zgjedhje



Numri i Pyetjes

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

Përgjigja e saktë

B

B

A

A

A

A

C

B

D

A



Pyetjet me zhvillim  Në skemën e vlerësimit të testit, për pyetjet me zhvillim janë dhënë modele përgjigjesh të sakta.

Nxënësi do të marrë pikët e merituara edhe nëse ai ka dhënë përgjigje me fjalë të tjera por që janë brenda kontekstit të përgjigjes së saktë apo nëse jep një shembull që ilustron të njejtën ide.  Në pyetjet me zhvillim, ku kërkohen dy, tre apo katër nga të gjitha përgjigjet e sakta të mundshme, në rast se nxënësi ka dhënë aq përgjigje të sakta sa i kërkohen nga pyetja, atëherë atij do t’i jepen të gjitha pikët maksimale me të cilat është vlerësuar pyetja.  Nxënësi do të marrë aq pikë sa është vlerësuar pyetja edhe në rast se ai ka dhënë më shumë përgjigje të sakta nga sa i kërkohen  Pjesët në kllapa janë të barasvlefshme me ato jashtë kllape; e mbyllur

1 pikë

B) eksurbanizimit

1 pikë

1. B) 2.

3. A) folkuej

1 pikë

4. A) studim sociologjik

1 pikë

5. A) sjelljet deviante dëmtimi i solidaritetit shoqëror

1 pikë

6. A) pakicë (minoritet)

1 pikë

7. C) lëvizshmëri shoqërore

1 pikë

8..B) dobësimi i ndikimit dhe i rolit të besimeve fetare në shoqëri

1 pikë

9. D) të gjitha alternativat.

1 pikë

10.A) bashkësitë e vogla tradicionale veniten

1 pikë

 AKP

Lënda:Sociologji

1

Skema e vlerësimit

30 qershor 2012

Varianti A

11. Tiparet e intervistave të lira: 3 pikë a) Një intervistë e lirë karakterizohet nga një shkallë shumë e gjerë lirshmërie në komunikimin ndërmjet intervistuesit dhe përgjigjedhënësit. b) Në intervistat e strukturuarara sociologu u drejton përgjigjedhënësve të njëjtat pyetje të formuluara dhe renditura njësoj për të gjithë. c) Kampionimi me kuota kërkon të pasqyrojë sa më besnikërisht në mënyrë të përmbledhur karakteristikat kryesore demografike,shoqërore,kulturore,arsimore,fetare etj.,të bashkësisë njerëzore,që bëhet objekt studimi.

12.

3 pikë a) shoku kulturor quhet befasimi,hutimi,moskuptimi,të pamësuar me një kulturë tjetër. (kur individi bie në kontakt me një kulturë ,shumë të ndryshme nga kultura me të cilën është socializuar,për këtë arsye ai pëson një çorientim për sa i përket mënyrës së gjykimit dhe të vlerësimit të shumë aspekteve të jetës.)

1 pikë b) rrjedhojat e etnocentrizmit: 2 pikë 1. nën trysninë e psikozave etnocentrike,ndryshimet e njërës kulturë nga tjetra përshkruhen me terma të m ngarkesë negative.(një popull e vlerëson veten më të qytetëruar,përparimtar në krahasim me popujt e tjerë 2. dukuria e etnocentrizmit është mjaft e dëmshm,veçanërisht në ditët tona,kur po rritet shkalla e bashkëpunimit të popujve të botës në fushat shoqërore,ekonomike,politike,kulturore etj.

(1.i shërben forcimit të besnikërisë ndaj grupit të cillit i përket dhe ndaj vlerave kulturore të tij,ndjenjës së krenarisë kombëtare dhe patriotizmit.

2. etnocentrizmi mund të çojë në qëndrime ksenofobike,në paragjykime,në diskriminim) 3 pikë

13.shembuj të krimit të jakave të bardha:  mashtrimi tregtar  reklamat fals  ryshfetet që marrin nënpunësit

14.

4 pikë a) Shpjegoni dy tipare të teorisë biologjike: 1. Sipas Çezare Lombroso sjelljet deviante dhe kriminale përcaktohen nga përbërja e veçantë biologjikë e tyre që në lindje.

2. Faktorët gjenetikë kanë një farë ndikimi për t’i nxitur të rinjëtë të futen në rrugën kriminale.

(1.Individë të ndryshëm devijojnë nga normat shoqërore dhe kryejnë krime për shkak të shkallës së ulët të inteligjencës.

2. ekzistenca e kromozoneve “Y”te meshkujt dhe trupi muskuloz.) b) shpjegimi soiologjik: 1. Sociologët i kërkojnë shkaqet e sjelljes deviante dhe të krimit jashtë individit.

Devijanca dhe krimi shpjegohen me faktorë dhe rrethana shoqërore.

Asnjë nuk lind kriminel por dëhet i tillë në varësi të kushteve të caktuaraekonomike,politike dhe shoqërorë.

2.Sudhërlendargumenton se ajo çfarë ne mësojmë influencon shumë në sjelljen tonëdhe përcakton nësë ne bëhemi devijat apo jo.

3.Sipas Uolltër Rekels prirjet e individit për të devijuar nga normat dhe ligjet pengohen përmes dy sistemeve kontrolli që veprojmë te individi.(kontrll i brendëshëm dhe i jashtëm) (Teoria e kontrollite Trevis Hirsh. Individi gjen disa modele sjelljesh deviante që e joshin. (modelet e sjelljes janë : lidhjet shoqërore,mundësitë,angazhimi,besimi) Teoria e Etiketimit thekso karakterin relativ të deviancës.

Sjellje të ndryshme mund të etiketohen në mënyra të ndtyshme,duke u nisur nga këndvështrime të ndryshme(devijancë parësor,devijancë dytësore.)

15. a) angazhimi i gjithanshëm për të rritur shkallën e barazisë ndërgjinore. b) tejkalimi i shtresëzimit gjinor c) shmangia e akteve të dhunës seksuale  AKP

Lënda:Sociologji

3 pikë

30 qershor 2012

2

Skema e vlerësimit

Varianti A

d) përkrahja e lirisë seksuale e) asnjë gjini nuk është më e mirë ose më superiore se tjetra.

16.

3 pikë a) paragjykimi: përgjithësimet e pargumentuara për një grupim njërëzish. b) diskriminimi:përcaktohet si trajtim i diferencuar i grupimeve të ndryshme të njerëzve në shoqëri. c) steriotipat: përcaktohen si përshkrime të katëgorive të ndryshme te njerëzve,të cilat vazhdojnë edhe përballë fakteve, që i kundërshtojnë.

17. a) forcon unitetin shoqëror b) përcaktimi i kuptimit të jetës c) fator kontrolli shoqëror d) krijimi shoqëror i së shenjtës

3 pikë

18.

3 pikë a) lëvizjet alternative përpiqen të realizojnë ndryshime të kufizuara në jetën e individëve,duke i bindur të flakin qëndrime e sjellje të caktuara për të përhapur një ose disa alternativa të tjera. b) lëvizjet reformues synojnë të realizojnë ndryshime shoqërore të kufizuara ose të pjesëshme nnë shoqëri të caktuara,të marrë si një e tërë.(p.sh.lëvzjet për kulturë demokratike në Shqipëri) c) lëvizjet shoqërore revolucionare përpiqen të kryejnë një shndërrim revolucionar të shoqërisë. : 3 pikë a) P.Berger theksoi individualizimi mënyrës së jetesës.(zgjerimi i mundësive për zgjedhje vetjake). b) E.Dyrhejmi modernizimi ka të bëjë me ndarjen e punës ose specializimin e veprimtarive ekonomike.( ndarja e punës dhe racionalizimi) c) rritja e larmisë sociale d)orentimi nga e ardhmja dhe rritja e vetëdijes së kohës.(sipas P.Berger tregues i mirë i shkallës së organizimit të shoqërisë,i harmonizimit të veprimeve të anëtarëve të saj dhe i vlerësimit të kohës është në përpjestim të drejtë me numrin e njerëzve që mbajnë orë)

19.

20.

3 pikë a) shpërqëndrim urban është proçesi i zhvendosjes së funksioneve industriale ose njerëzve nga rajonet e dendura metropolitane në rajonet rurale ose periferike. b)përtëritja urbane ka të bëjë me ndryshimine shumë elementëve të qytetit për të rikthyer rëndësinë ekonomoke të zonave të caktuara. c) xhentrifikimi është kthimi i anëtarëve të klasë së mesme ose të lartë në qendrat e rrënuara të qyteteve fqinje. (proçes i rinovimit dhe i përmirësimit të zonave qe gjenden pranë qendrës së qytetit,me lëvizjen e njerëzve nga shtresa e mesme drejt zonave qëdrore me kushte të përkeqësuara të qytetit dhe zhvendosjen e banorëve më të vaefër ë këtyre zonave.)

766

20

MAPO

E diel, 1 korrik 2012 www.mapo.al

Irritimi

sport

ARD akuzon UEFA-n: Loti ndaj Italisë ishte fals Televizionet Gjermane e kapin ndërkohë dhe me Uefa-n. Drejtuesit e kanalit ARD kërkuan një takim me zyrtarët e qeverisë evropiane të futbollit pas transmetimit të imazheve të regjistruara që më parë gjatë dy ndeshjeve të Gjermanisë në Euro 2012. Ata kritikuan drejtuesit e turneut pasi krijuan përshtypje të rreme te teleshikuesit duke miksuar disa

skena jashtë kontekstit për t’i dhënë më shumë atmosferë transmetimit live të ndeshjeve. Gjatë gjysmëfinales kundër Italisë një tifoze e Gjermanisë u pa tek i rrëshkiste një lot nga sytë vetëm pak sekonda pas shënimit të golit të dytë nga Mario Baloteli. “Sudojçe Zaitung” raportoi se imazhi ishte regjistruar para startit të ndeshjes me tifozen në fjalë që

lotonte prej mallëngjimit. Drejtuesit e kanalit ARD u irrituan së tepërmi me strategjinë e regjisë qendrore pasi sipas tyre inserti i imazheve të regjistruara gjatë transmetimit të drejtëpërdrejtë tregon mungesë korrektësie në drejtim të teleshikuesve që në të tilla raste meritojnë të shohin atë që po ndodh realisht në ato momente.

Euro 2012

Finalja Spanjë-Itali, ja dilemat e mëdha të dy trajnerëve Prandeli ka dyshime në mbrojtje dhe në sulm, ndërsa Del Boske do të vendosë në do të luajë me një qendërsulmues të mirëfilltë ose jo Jeton Selimi Diku rreth orës së drekës, kombëtarja e kaltër ka zbarkuar në “tokën e premtuar” të Kievit, ku sot do të përballet me Spanjën për titullin europian. Çezare Prandeli kishte në axhendë stërvitjen e fundit rreth orës 17:00, që do të përcaktonte edhe zgjedhjet e fundit në prag të sfidës. Në këto momente dyshimet janë dy: prezenca e Kasanos që ka shqetësime në njërin gju, dhe zgjedhja e dy anësorëve të mbrojtjes, duke qenë se Abate është kthyer në dispozicion. Prandeli do të kërkojë që të mbajë në fushë djemtë që përdori edhe kundër Gjermanisë. Trajneri i kombëtares së kaltër e ka përgëzuar publikisht punën e bërë nga Montolivo, shumë i zoti në ndëthurjen e rolit të trekuartistit dhe mesfushorit tipik, kur Pirlo ishte nën presionin e kundërshtarëve. Pas, Balzareti ka bindur, Kielni më pak: juventini ende nuk ka rikuperuar tërësisht nga dëmtimi muskulor që e mbajti jashtë fushës ndaj Irlandës dhe Anglisë, ndaj ai është në balotazh me Abanten dhe Balzaretin, që, në rast se milanisti do fitonte balotazhin, do të rikthehej në krahun e majtë. Përpara është rebusi Kasano: Prandeli shpreson që barezi të shtrëngojë dhëmbët si në ndeshjet e shkuara dhe të garantojë të paktën 45-60 minutab cilësi. Plani është i njëjtë me atë ndaj Gjermanisë. Me një ndeshje të zhbllokuar do të jetë Diamanti ai që do të mbyllë minutat dhe të jetë shpatulla e sulmuesit të parë. Spanja do të ketë në dispozicionin e saj një skuadër të fortë dhe të gatshme për finalen e Euro 2012.

Formacionet e mundshme Spanja Silva Fabregas Injesta

Ksavi

Buskets

Alonso Alba

Arbeloa

Pike Ramos Kasjlas

formacion 4-3-3

Trajner: Vicente Del Boske

Italia Bufon

Kielini

Bonuçi De Rosi Barzajli Pirlo Balzareti Markizio Montolivo Kasano Baloteli

Trajner: Çezare Prandeli

Trajneri 61-vjeçar ka një dilemë të madhe dhe kjo ka të bëjë me paraqitjen anonime që bëri Alvaro Negredo në ndeshjen gjysmëfinale kundër Portugalisë. Me Fernando Torres që duket se ka mbetur jashtë favoreve dhe me Fernando Jorente që nuk ka bërë asnjë paraqitje në këtë veprimtari, është Çesk Fabregas ai që mund të aktivizohet përkrah Injestas dhe Silvas.

Sondazhet Në Spanjë janë të bindur në masën 72% se sfidën e fitojnë iberikët. Në sondazhin e gazetës më të madhe sportive në Spanjë, Marca, votuesit kanë deklaruar se do të jetë Spanja ajo që do të fitojë, ndërsa 28% janë shprehur për skuadrën e Italisë. Ndërsa në Apenine,

formacion 4-3-1-2

Dilema më e madhe e Del Boskes është të luajë apo jo me qendërsulmues ose të aktivizojë Fabregas së bashku me David Silvan dhe Andres Injestan.

Dyshimi vërtitet rreth Xhorxho Kielinit, që nuk ka shkëlqyer me Gjermaninë për shkak edhe të dëmtimit.

Ai është në balotazh me Balzaretin dhe Abaten.

Gazzetta Dello Sport ka publikuar sondazhin e saj, kur 65 për qind e votuesëve mendojnë se do të jetë Italia ajo që do të fitojë, ndërsa 35% thonë se Spanja do të fitojë titullin e tretë të madh radhazi.

Bastet Kompanitë e basteve shohin si fituese skuadrën e drejtuar nga Vicente Del Boske. Kuotat rrotullohen rreth të njëjtës shifër, por mesatarashit Spanja kuotohet 2.20 deri në 2.30 për fitoren, ndërsa Italia 3.30. Mjaft të sigurta duken kompanitë e basteve përsa i përket barazimit. 3.20 kuotohet shenja X, që do të thotë një shifër e lartë dhe që sipas të gjitha gjasave, sfida do të zgjidhet brenda 90 minutave.

Spanjë-Itali në gjuhën e shifrave, iberikët 92 vjet pa fitore brenda 90 minutave Spanja dhe Italia do të përballen ditën e nesërme në Kiev të Ukrainës në finalen e madhe të Euro 2012. Të dyja ekipet me njëra-tjetrën janë ndeshur gjithsej 30 herë, duke përfshire këtu dhe ndeshjet miqësore. Të Kaltrit kanë një avantazh të lehtë ndaj iberikëve. Bilanci i këtyre përballjeve flet për 10 fitore të italianëve, 11 barazime dhe 8 suksese të Spanjës. Kjo është hera e peste që këto dy ekipe ndeshen në fazën finale të një Europiani. Në vitin 1980, sfida mes Italisë dhe Spanjës përfundoi me barazimin 0-0, në 1988 Italia arriti të fitojë 1-0 me gol të xhanluka Vialit dhe në 2008, Spanja eliminoi italianët në çerekfinale vetëm

pas penalltive pasi koha e rregullt dhe ajo shtesë u mbyll 0-0. Sfida e fundit është ajo e 10 qershorit të këtij viti ee vlefshme për Grupin C e përfunduar 1-1 me gola të Di Natales dhe Fabregas. Takimi i fundit përpara Europianit është miqësorja e vitit 2011 në stadiumin “San Nicola” të Barit, ku Motolivo dhe Akuilani i

dhanë fitoren të kaltrërve duke vulosur rezultatin përfundimtar 2-1. Një nga sfidat më të bukura veçohet çerekfinalja e Botërorit të vitit 1994 në SHBA, ku Italia e drejtuar nga Arrigo Saçhi triumfoi 2-1 falë një goli të Roberto Baggios në minutat e fundit të takimit. Megjithatë ajo ndeshje pati jo pak polemika për shkak të një ndërhyrje të Tasotit ndaj Luis Enrikes, e cila nuk u pa nga arbitri. Për t’u theksuar është edhe fakti që Spanja ka fituar ndaj Italisë në kohë të rregullt vetëm një herë dhe kjo ndodhi në vitin e largët 1920 në një ndeshje të vlefshme për kualifikimin në turneun olimpik, ku iberikët fituan me rezultatin 2-0.

deklaratat Spanja në kor: Nuk do jetë si ndeshja e grupit

Prandeli: S’është e lehtë, por nuk i kemi frikë!

Mesfushori i Spanjës, David Silva, beson se finalja e sotme ndaj Italisë nuk do të jetë as hija e asaj ndeshjes së parë në Grupin C. “Ndeshja e parë ishte e vështirë, por finalja nuk do të jetë njëjtë, kjo për shkak se kemi të bëjmë me sfidë ‘o jetë, o vdekje’. Para ndeshjes në grupe të dyja ekipet e kanë ditur se humbja nuk e eliminonte asnjërën. Natyrisht, situata tani është më ndryshe, ashtu sikurse që do të jetë dhe ndeshja. Kemi besim shumë të madh, pasi eliminuam dy top skuadra në elitën e futbollit europian”, është shprehur Silva. Ndërsa Andres Injesta, ka pohuar se ai nuk ka qenë lojtari më i mirë i kampionatit dhe shton se atë çmim do ta sakrifikonte në këmbim me trofeun e madh. “Unë kurrë nuk kam menduar të luaj për vete. Unë nuk mendoj se jam lojtari më i mirë. Ndjej se të lumtur do të më bëj ngritja e trofeut.

Në futboll, gjithçka është relative.

Nuk ka lidhje kush shkëlqen dhe kush jo. Markizio ka pasur një kampionat të mirë, ashtu sikurse Pirlo. Unë nuk e di kush duhet të jetë lojtari më i mirë dhe as që më intereson kjo”, është shprehur Injesta.

Trajneri i Italisë, Çezare Prandeli, ka këmbëngulur se ekipi i tij nuk ka frikë që të përballet me Spanjën, në finalen e madhe të Euro 2012. “Ne nuk kemi frikë nga Spanja. Ne do të tentojmë të gjejmë pikën më të dobët dhe do t’i shkatërrojmë në atë pikë. Nuk do të jetë e lehtë, është finalja e tyre e tretë radhazi dhe duket se kanë cilësi të mëdha. Por, ne jemi ngritur nga fillimi i kampionatit dhe tani jemi vërtet ekip”, është shprehur Prandeli.

Ndërsa kapiteni i Italisë, Xhanluixhi Bufon, ka thënë se dëshiron ta fitojë Kampionatin Europian për të shpaguar besnikërinë e tifozëve të Italisë. “Ne po e bëjnë për ne, por edhe për ju, që më motivoni dhe më merrni nga dy orë në ditë duke shikuar festimet nëpër rrugë në YouTube. Për ju që asnjëherë nuk na braktisët, për ju që do ta nderonit fanellën njësoj sikurse ne... Por po ashtu edhe për Ëndrrën”, ka shkruar portieri i Juventusit në Facebook. Italia dhe Spanja e përfunduar në barazim ndeshjen e grupit C me shifrat 1-1, ndërsa në miqësoren e fundit të luajtur kanë qenë të kaltrit ata që kanë fituar 2-1

E diel, 1 korrik 2012 www.mapo.al

Vendimi

MAPO

21

UEFA shpërblen klubet e lojtarëve të Euro 2012 Komiteti Ekzekutiv i UEFA-s, i mbledhur dje në Kiev, mori vendim që klubet e futbollit në Europë, futbollistët e të cilave kontribuan për Euro 2012, të përfitojnë 100 milionë euro. Sipas skemës, kjo shumë do t’u shpërndahet klubeve të 53 federatave europiane. Krahasuar me 4 vjet më parë, numri i klubeve që përfitojnë me këtë skemë të re shpërndarjeje shkon nga 180 në 580. 40 milionë euro do të shkojnë për ato klube europiane, fut-

bollistët e të cilave luajtën në fazën kualifikuese, ndërsa 60 milionë euro, pra, pra pjesa më e madhe, për klubet që furnizuan me futbollistë kombëtaret që luajtën në fazën finale të turneut. Të gjitha detajet e kësaj skeme do të publikohen pasi të përcaltohen të gjitha modalitet sipas pjesëmarrjes dhe ndeshjeve që ka zhvilluar cdo futbollist. UEFA arriti në këtë konkluzion pas konsultave të vazhdueshme me shoqatën e klubeve europiane

të futbollit. Kreu i UEFA-s, Mishel Platini theksoi se me këtë vendim do të përfitojë e gjithë familja e futbollit, duke siguruar një garë më të fortë në ta ardhmen.

Ndërsa presidenti i shoqatës së klubeve europiane, Karl Hainz Rumenige pohoi se rritja e shumës se të ardhurave që do t’u shpërndahen klubeve nga 55 milionë në 100 milionë euro është një tregues mjaft domethënës për kontributin e tyre në Euro 2012.

UEFA

Euro-Revolucioni i Platini: Europiani në 12-13 shtete!

Ideja cilësohet si sugjestinonuese. Komiteti Ekzekutiv do të marrë një vendim brenda vitit 2013 “Mjaft më me Kampionatin Europian që zhvillohet në një shtet, ose maksimalisht nga dy vende bashkëorganizatore. Evenimenti më i rëndësishëm i futbollit europian duhet të zhvillohet në 12 apo 13 qytete të ndryshme”. Kjo është ideja e presidentit të UEFA-s, Mishel Platini, në kuadër të 60-vjetorit të krijimit të aktivitetit kontinental. “Do të bëj një lajmërim, i cili do t’ju çuditë”, ishin fjalët e kreut të Konfederatës Europiane në Kiev, në prag të finales së Euro 2012 ndërmjet Italisë dhe Spanjës.

‘Zhvillimi i Evropianit 2020 në disa shtete do të ishte mënyra më e mirë për të festuar 60-vjetorin e këtij evenimenti-deklaroi Platini.

- Kjo ide i pëlqen edhe pjesës më të madhe të anëtarëve të Komitetit Ekzekutiv të UEFA-s. Nuk e shoh të arsyeshme të detyroj 1 ose 2 shtete të ndërtojnë 10 stadiume të reja dhe aeroporte. Zhvillimi i ndeshjeve në çdo vend të Europës do t’i lehtësonte gjërat, për më tepër ka edhe një avantazh ekonomik. Gjithsesi për momentin kjo mbetet vetëm një ide pasi ende nuk është marrë një vendim përfundimtar. Komiteti Ekzekutiv i UEFA, ku pjesa dërrmuese e anëtarëve janë entuziastë, duhet të marrë në shqyrtim propozimin

Spanjollët në dorë të 7 të mrekullueshmëve!

Spanja mund të fitore sot kurorën e tretë. Do të ishte fitorja e tretë radhazi e dy turneve të mëdhenj si Europiani dhe Botërori. Do të ishte Europiani i dytë radhazi që do të ndahej në mes nga Botërori në Afrikën e Jugut. Por deri në atë moment nuk mund të parashikohet asgjë. Gjermania është e vetmja kombëtare që ka mundur të luajë tre finale të njëpasnjëshme, por pasi fitoi dy të parat, humbi të tretën, Europianin e vitit 1976 që e fitoi Çekosllovakia. Por Spanja ka shtatë lojtarë që kanë luajtur në dy të parat dhe do të jenë në dispozicion të Del Boskes sot për të luajtur finalen e tretë: Ikes Kasijas, Serxho Ramos, Ksavi Hernandez, Ksavi Alonso, Andres Injesta, Çesk Fabregas dhe Fernando Torres. Shtatë të mrekullueshmit që do të kenë mundësi të futen jo vetëm në historinë e futbollit spanjoll, porn ë atë mbarë botëror. Gjatë viteve të shkuara, kombëtarja shikonte që t’i iknin shumë lojtarë të mirë pa fituar asgjë dhe që nuk arrinin dot të kalonin mallkimin e çerkfinaleve. Por futbolli spanjoll ka fituar krenarinë e tij falë kësaj gjenerate të jashtëzakonshme futbollistësh, me cilësi të mrekullueshme që u shndërruar

në një grup fitimtarësh. Këtë e kanë treguar me skuadrat ku aktivizohen, por edhe me kombëtaren duke fituar dy finalet që patën përballë. Ndërsa tani është mundësia historike, mundësi që do ta jetojnë edhe lojtarë të rinj në përfaqësuese si Zherard Pike, Jordi Alba, Alvaro Arbeloa dhe David Silva.

“Të fitoj tripletën dhe këtë rekord është diçka që na jep shumë motivim dhe vetëbesim. Ne duam ta fitojmë dhe do të bëjmë çmos që të jemi fituesit e finales,” ka theksuar Fabregas. Serxho Ramos është një tjetër nga ata që mund të jetojnë këtë ëndërr. “Duam që të arrijmë këtë nivel që se ka arritur kush më parë.

Ne do të ishim të parët që do të arrinim njën rekord të tillë. Do të ishte vlerësimi për punën tonë gjatë këtyre viteve, punë me djersë dhe përulësi”.

Mamatë Mama Baloteli: Vetëm Murinjo e ka bërë Marion të qajë “Kur e ndjen vetën në vështirësi, të sulmuar ose të tradhëtuar, Mario reagon duke mos folur. Ai e izolon veten nga të tjerët dhe këtë gjë bëri edhe në ndeshjen ndaj Irlandës. Ne tentuam të flisnim me të, por ai nuk u përgjigjej mesazheve. Por nuk ka qarë. Mario vështirë se qan. I fundit që e ka bërë Marion tim të qajë ka qenë Murinjo. Ata dy gola ndaj Gjermanisë e kanë çliruar atë,” ka deklaruar nëna që e ka adoptuar Balotelin në moshën 2-vjeçare.

Mama Ramos: Nuk dua që Serxho të gjuajë më penallti “Janë emocione të mëdha. Nuk do doja që im bir të gjuante penallti. Kur e bëri këtë gjë herën e fundit me Portugalinë, unë thase “çfarë po bën biri im”, nuk doja që të gjuante,” thotë Pakui Ramos për radion Cadena Ser, ndërsa mamaja e Iker Kasijasit, Karmen, tregon se nuk ka parë asnjë nga penalltitë në ndeshjen me Portugalinë. “Mora vajzën dhe dola jashtë. Nuk kisha guxim.” “Njerëzit më pyesin sesi është si person. Jam krenare,” e mbyll Eva, mamaja e David Silvas.

dhe vendimi përfundimtar do të merret mes dhjetorit të këtij vitit ose janarit 2013”. Fakti që një ndeshje si Angli-Gjermani mund të luhet në “Santiago Bernabeu”, ose Francë-Holandë në “Uembli” paraqesin skenarë sugjestionues dhe këto përballje do të ishin edhe më tërheqëse. “Në këtë mënyrë, në çdo vend dhe qytet të Europës, do të kishte ndeshje të një faze të caktuar të Kampionatit Europian, qofshin këto sfida të grupit, 1/8-ave, çerekfinale e kështu me radhë. Një organizim i tillë do të ishte shumë i thjesht dhe ekonomik”, konfirmoi Platini, që më tej shtoi: “Në këtë mënyrë vendet

organizatore, qofshin këto një apo dy, nuk do të jenë të detyruara që të ndërtojnë 10 stadiume, aeroporte, rrugë dhe gjithçka tjetër.

Për momentin kjo është thjesht një ide dhe ende nuk është marrë asnjë vendim. ‘Euro 2012 ishte një turne i shkëlqyer që do të mbetet në kujtesën e të gjithëve- vijoi Platini - Polonia dhe Ukraina ditën ta organizonin më së miri dhe unë jam krenar për punën e bërë prej tyre. Shumë persona mendonin se ishte dicka e pamundur, por autoritetet dhe Federatat respektive ia dolën mbanë. sigurisht ka pasur edhe tensione, por në fund ne i realizuam objektivat tona’.

Xhixhi Bufon, 44 ndeshje pa humbje në 359 ditë!

Dymbëdhjetë muaj, 359 ndeshje në fushë. Maratona e Xhixhi Bufon po mbyllet me një vit të kaluar tërësisht në mbrojtje në portës së tij. Shifra të çmendura, por që bëhen më të rëndësishme nëse vihet re se prej 7 korrikut të vitit 2011, portieri dhe kapiteni i Juventusit dhe kombëtares italiane, nuk e ka njohur humbjen në 44 ndeshje zyrtare në të cilat është impenjuar. Një vit si numri 1 në të gjitha kuptimet. Ajo që Bufon ka arritur të bëjë në sezonin 2011-2012 është e pabesueshme. Një kostante rendimeti që nuk mund të parashikohet për një lojtar të një klasi të madh, por me 34 vite mbi shpinë.

Dyzetekatër ndeshje mes Juventusit dhe Italisë, mes kampionatit, kualifikimeve në Europian dhe Europianit. Dyzetekatër ndeshje ku janë pësuar 19 gola dhe nuk është mundur një herë të vetme. Për ta bërë perfekte, duhet “qershiza” e finales së Kievit kundër Spanjës, por dëshira dhe inati i një portieri që dikush guxoi ta etiketonte drejt perëndimit pak vite më parë, kanë bërë që të dalë ky vit rekordesh, i denjë për “Topin e Artë”.

Një kampionat i fituar në mënyrë të papritur, por me meritë, me Juventusin, me të cilin ka luajtur në 35 ndeshje dhe 16 gola

të pësuar, një top i dalë nga rrjeta në katër ndeshje kualifikuese dhe dy gola të pësuar nga Fabregas dhe Manxukiç në Poloni dhe Ukrainë, ku portieri i kombëtares së kaltër qëndroi i pamposhtur në 320 minuta para golit të Ozil. Por askush nuk i ka qeshur përpara fytyrës këtë vit, as gazetarët italianë me të cilët Xhixhi i ka prishur raportet. Ndaj, për ta treguar se zoti Xhanluixhi Bufon është vendimtar, flet historia: humbja e vetme sezonale e Juventusit ishte në finalen e Coppa Italia, por ai nuk ishte në portë. Me kombëtaren është mposhtur 0-1 me SHBA-në dhe 0-3 me Rusinë, por ishin miqësore dhe sërish ai nuk ka qenë në portë në golat e pësuar. Tani është Spanja, ndeshja e dyzetepestë e maratonës së tij të pabesueshme. Ndaj, Italia është edhe njëherë në dorë të San Xhixhit.

22

MAPO

E diel 1 korrik 2012 www.mapo.al

“Po e lëshove, të vrava” Një pensionist amerikan është arrestuar pasi e ka kërcënuar me vrasje një fqinj, i cili ka lëshuar ‘gazra’ pranë derës së banesës së tij. 72-vjeçari Daniel Collins nga Teaneck, New Jersey, është akuzuar për drejtim të revolverit ndaj fqinjit të tij 47-vjeçar. Polica ka thënë se konfrontimi ka ndodhur në korridorin e ndërtesës ku ata banonin, pasi fqinji kishte “lëshuar gazra” teksa kalonte pranë derës së 72-vjeçarit.

“Do ta bëj një vrimë në kokë”, i ka thënë Collins atij.

Zyrtarët policorë janë thirrur nga fqinji dhe gjatë bastisjes e kanë gjetur armën në veturën e ‘agresorit’. Collins është akuzuar për kërcënim të acaruar, armëmbajtje pa leje, armëmbajtje për qëllime të paligjshme dhe kërcënim terrorist.

Fjalëkryqi klasik Fjalëkryqi klasik është një nga lojërat enigmatike më të përhapura në botë. Fjalëkryqet e para filluan të botoheshin që në shekullin e XVIII dhe vazhdon të jetë e preferuar edhe në ditët e sotme.

Yjet mund të krijohen edhe në tokë Ndoshta njeriu nuk do të arrijë kurrë t’i afrohet një ylli dhe aq më tepër ta prekë atë, por shkenca po tregon që ajo mund ta krijojë atë në kushte laboratorike, me ndihmën e një makine të fuqishme me rreze X. Gjithçka mund të realizohet falë një makine, që quhet “Linac Light Source”, e cila është makina më e fuqishme me rreze X e krijuar nga njeriu. Kjo shpikje bazohet në intuitën e disa shkencëtarëve kalifornianë, që për të krijuar një shirit-laser në gjendje për të fotografuar bërthamën e proceseve molekulare, kanë krijuar një makinë-laser me elektrone të lira, në gjendje për të lëshuar rreze X. Kjo mrekulli mund të kontribuojë për të rikrijuar atë material të pranishëm vetëm në zemrën e yjeve dhe të planetëve gjigantë si Jupiteri. Për të dalë në këtë përfundim, shkencëtarët e Departamentit Amerikan të Energjisë kanë shndërruar falë bombardimit me rreze X, një kub alumini (anët e të cilit ishin të gjatë 1/1000 e centimetrit), në një top plazmë me temperaturë prej dy milionë gradë celsius, apo 3.6 milionë gradë Fahrenheit, temperaturë më e lartë se ajo e kurorës diellore. E gjitha ndodhi brenda një trilion të mijtave të sekondës. Sigurisht jemi ende larg arritjes së temperaturës së bërthamës diellore, që është 13,9 milionë gradë celsius, por kjo procedurë, siç siguron shefi i ekipit kërkues Sam Vinko, do të ndihmojë shkencëtarët për të kuptuar sesi punojnë yjet. Për më tepër mund të ndihmojë në perspektivë në prodhimin mbi tokë të fuzionit bërthamor, që për momentin është thuajse i papërsëritshëm me makineritë dhe teknologjinë në dispozicion.

Horoskopi i ditës

DASHI (20/III-20/IV)

DEMI (21/IV-20/V)

BINJAKET (21/V-20/VI)

GAFORRE (21/VI-22/VII)

Ana juaj emocionale është nënjëgjendjetëkeqe–por e sotmja është dita që ajo të rregullohet! Ju duhet të jeni në gjendjen tuaj më të mirëpërtëtrajtuartrauma dhe shëruar marrëdhënie të vjetra, kështu që bëjeni këtësamëshpejtqëtëjetë e mundur.

Dëgjoni zemrën tuaj sot – ajo e di se çfarë është duke ndodhur, dhe për momentin mund t’ju çojë ju shumë më larg nga sa mund ta bëjë truri juaj. Kjo nuk do të thotë se ju duhet të hiqni dorë nga ajo çështja e zymtë, thjesht lëreni të pushojë për njëfarë kohe.

Ju sot nuk jeni në humorin tuaj më të mirë, veçanërisht kur keni të bëni me njerëz të afërt.

Bëni kujdes nga një tendencë për t’u kapur shumë fort apo edhe të shpërtheni ndaj dikujt nëse ju ndjeheni si të braktisur.

Ju duhet të ngriheni sot duke u ndjerë më energjik nga sa mendonit se do të ishit, edhe nëse ju thjesht jeni vetëm me disa orë gjumë. Ju jeni duke prekur diçka me të vërtetë të thellë, prandaj përpiquni që të bëni më të mirën prej saj!

LUANI (23/VII-22/VIII)

VIRGJERESHA (23/VIII-22/IX)

PESHORJA (23/IX-22/X)

AKREPI (22/X-21/XII)

Ngrohtësia juaj emocionale është duke mbajtur ata përreth jush të lumtur dhe relativisht të lehtë për t’u trajtuar – por mos e shtyni atë! Qëndrojini kërkesave që ju mendoni se ata do ju përgjigjen, dhe kështu gjithkush do të jetë i lumtur.

Shokët tuaj ju mbështesin sot, prandaj sigurohuni që t’u bëni atyre të ditur sesa shumë ju i vlerësoni ata. Është me të vërtetë një ditë e mirë për ju që të bëni një hap përpara dhe t’i bëni ata që të kuptojnë se ju jeni shumë më mirë së bashku.

Ju keni nevojë që të shpenzoni ca kohë ekstra me shokët dhe familjen sot – vërini ata të paret pasi ju nuk do të gaboheni! Është një ide e mirë për ju që të bëni një hap të vogël prapa dhe të shikoni nëse ju keni akoma më tepër për të dhënë.

Ju jeni i fuqizuar dhe i gatshëm për të marrë atë që doni – edhe pse askush nuk mendon se ju jeni duke e vjedhur. Është më tepër si shtytëse dhe manipulative, por që duhet të përfundojë në një fitore nga të dyja anët, kështu që kush është duke ju numëruar?

SHIGJETARI (22/XI-21/XII)

BRICJAPI (22/XII-20/I)

UJORI (20/I-19/II)

PESHQIT (20/II-19/III)

Humori juaj mund të mos ju pëlqejë, por përsëri nuk mund ta injoroni atë! Nëse për ndonjë gjë që ju keni nevojë ta lini atë që të jetë guida juaj, sot do t’ia arrini qëllimit duke bërë rrugë përmes dredhive dhe kthesave që janë të sigurta për t’u përballuar.

Ju keni nevojë që të fokusoheni mbi çdo gjë që shikoni – çdo gjë që është menjëherë e dukshme, është e sigurt që do të shkaktojë pengesa gjatë rrugës nëse ju e injoroni atë. Sigurohuni që të gjithë njerëzit tuaj të jenë gjithashtu në dijeni.

Përqendrimi është i gjithë ai për të cilin keni nevojë sot, prandaj sigurohuni që ju ta merrni atë në çdo mënyrë të mundshme. Kjo mund të kërkojë çdo gjë që nga mbyllja e një dere deri tek shkuarja në papafingo dhe fikja e të gjitha pajisjeve elektronike.

Kënaqni anën tuaj romantike sot – energjia juaj është ajo e duhura për të! Sigurohuni që e dashura juaj të jetë në dijeni rreth mënyrës sesi ju ndjeheni ose dilni jashtë dhe takoni një person të ri. Gjëra të mëdha janë të mundshme tani!

Koha e fillimit ____:____ Koha e mbarimit ____:____

Horizontalisht:

Vertikalisht:

1. Gjendje shpirtërore, e cila krijohet nga ndjenja e mbresa të fuqishme që lënë te njeriu ngjarje e rrethana të ndryshme të jetës. 7. Dëshirë a prirje e zjarrtë për diçka, dashuri e madhe për diçka. 11. Në formë vezake.

12. Aparat që mbahet në dorë. 14. Akt i shkruar, që ka fuqi ligjore. 18.

Shesh i vogël, i veshur me bar të njomë. 20. Dëshiron. 21. Ka trëndafili.

22. Që nuk ka një trajtë të caktuar. 23. Ndajfolje kohe. 24. Shtet në Afrikë. 26. Zogaj i letërsisë. 27. Gur i çmuar. 30. Emri që i del dikujt ose mendimi që është krijuar për dikë. 31. Ndërtim mbi një lumë. 32. Shtet në Gjirin Persik. 33. Bega i humorit. 35. Kolë i letërsisë shqipe. 38. Disa. 39.

Përmbledhje hartash historike. 41. Kalimi i topit nga një lojtar te tjetri.

42. Saksi lulesh. 44. Andej në fillim. 45. Dëshirë për të ngrënë. 47. Kongoli i letërsisë. 48. Njeri jo i rregullt nga trutë. 49. Ismajli, këngëtare. 50.

Përemër vetor.

1. Kryeqyteti i Malit të zi. 2. Kllapi, përçartje. 3. I përgjithshëm. 4. Instituti Veterinar. 5. Arben i politikës. 6. Pjesë përbërëse e një mekanizmi, e një aparati etj. 7. Ali, poet i njohur. 8. Vladi, këngëtar popullor. 9. Bar i thatë. 10. Njësia e matjes së rezistencës elektrike. 13. Qytet i vendit tonë. 15. Ent Juridik. 16. Një nga gjymtyrët. 17. Lëndë e fortë plastike. 19. Istrefi, këngëtare. 20. Dy në Itali. 23. Lidhet në qafë. 25. Kafshë pune.

26. E dhënë që sillet për të vërtetuar, për të mbrojtur ose për të hedhur poshtë diçka. 28. Planet i sistemit tonë diellor. 29. Ndjenjë pakënaqësie, zemërimi, hakmarrjeje a armiqësie kundrejt dikujt. 31. Ushtria Kineze. 34. Artikull i gjatë a studim me karakter kritik. 36. Pjesëz mohuese. 37. Element kimik me simbol N. 40. Lëng që del nga syri.

41. Pyesim për shkakun. 43. Kuka, luftëtar patriot. 46. Kilogramë, shkurt. 47. Notë muzikore.

Sudoku | nivel mesatar

Plotësoni vendet bosh në mënyrë që çdo rresht e kolonë të ketë numrat nga 1-9.

Koha e fillimit _____:____ Koha e mbarimit ____:____

Numërkryq

Shah | nivel mesatar Gjeni figurën duke bashkuar pikat

Plotësoni tabelën me numrat e dhënë!

Numra me 3 shifra: 502, 621, 781, 832.

Numra me 4 shifra:

Gjeni 10 ndryshimet

Koha e mbarimit _____:_____

Ngjyrosni pjesën me pikë dhe zbuloni figurën

Përgjigjet nr të djeshëm

Koha e fillimit _____:_____

I bardhi lëviz dhe fiton në të dy rastet e e dhena në skemën e mësipërme. Sfidat e dhëna janë të përzgjedhura nga profesionistë të vërtetë të lojës së Shahut

1598, 1855, 2489, 2551, 2563, 4393, 5145, 5413, 5436, 5456, 6320, 6520, 7071, 9745, 9874.

Numra me 5 shifra:

26962, 32102, 40492, 43896, 45621,

65142, 69857, 71755, 82590, 82783, 82916, 90452.

Numra me 6 shifra:

120154, 130558, 152638, 203265, 235466, 263201, 265151, 421445, 516487, 551154, 562153, 598748, 664625, 748851.

retro 1903 SOT faqja e fundit profil&

E diel, 1 korrik 2012 www.mapo.al

MAPO

23

1 korrik

Fillon i pari Tour de France

Ajo që është përshkruar shpesh si ngjarja më e madhe sportive në botë, filloi si event promocional nga një gazetë, “L’Auto”, editori i së cilës, Henri Desgranges, një kampion çiklizmi, u përfshi në një përplasje me gazetën rivale “Le Velo”. Koncepti ishte shpikje e ndihmësit të Desgranges-it, Henri Lefevre, i cili organizoi shumicën e gjërave. Gara e parë filloi më 1 korrik 1903, para një kafeneje të quajtur “Le Reveille Matin” në Paris. Përfshinte një distancë

prej 2 400 kilometrash dhe duheshin 19 ditë për ta përshkruar në 6 faza, disa prej të cilave përshkoheshin natën; nga Parisi në Lion, Marsejë, Tuluzë, Bordo, Nantë dhe kthimin në Paris me ditë pushimi ndërmjet fazave. Ndër 60 konkurrentët nga Franca, Belgjika, Gjermania dhe Zvicra, përfshirë ekipe profesioniste dhe amatorë, vetëm 21 e përfunduan garën brutale. Rreth 10 mijë spektatorë panë francezin Maurice Garin, i cili kishte qenë në krye gjatë gjithë garës, të kapte i pari

finishin në Parc au Prince të Parisit.

Distanca e tij nga ndjekësi më i afërt ishte 3 orë, duke patur një shpejtësi mesatare prej 25 km në orë përgjatë garës. Garin fitoi një çmim prej 6 mijë frangash.

Garuesi i fundit mbërriti dy ditë pas tij.

Numri special i L’Auto shiti qindra mijëra kopje-vitin tjetër Le Velo falimentoi. Gara e dytë u përfshi nga trazirat dhe ryshfetet. Garin fitoi sërish, por ai dhe tre të tjerë pas tij u skualifikuan për mashtrim.

Antonis SAMARAS

Qeveri triptike e rripit të shtrënguar fort Kastriot Ahmati

Gjuha shqipe në të shkruar e në të folur Faik Konica

Disa shqipëtarë na shkruajnë e disa të tjerë na thanë, kur goditit që u poqnë me ta, se gjuha që përdorim te ALBANIA të gjithë ne bashkëpunëtorët e së përkohshmes, po më tepër unë, është gjuhë e rëndë për të kuptuar, gjuhë qi ndryshon nga ajo që din e flasin bota.

Këtyre atdhetarëve do t’u përgjigjemi se, me sana mundet, përpiqemi të shkruajmë në mënyrë të kulluarë e lehtë. Nukë ndjekim fjalë të re atje ku ka të vjetëra, as mënyra të thënash të koklavitura e të ngatërruara, kur nuk është nevojë. Po na u duk kurdoherë e na duket se gjuha e shkrimit s’munt të jet e poshtër, e përzjerë si ajo që flasim sot për sot.

“Efendëm, që thua ti, bendëzi vajta në muharebe edhe zaptuam kollaj istihqame edhe kasanbara. Bash ustune, efendem, ke hak”. Të tilla xërxërica nukë janë shqip,

GAZETA

MAPO info@mapo.al cel: 068 20 20 5555477 Gazetamapo@gmail.com cel: 068 477

po një farë turqishtes të përzjerë me të bukurën tonë gjuhë. E dimë se shumë shqiptarëve s’u pëlqen një gjuhë e kulluar, e më mirë u vjen mëmëligjia e tyre. Po ne duam t’arrijmë pakë nga pakë të krejmë një gjuhë.

Fort mirë na e prêt mëndia, se kemi nevojë të shkruajmë me një mënyrë të tillë që gjithë bota shqipëtare të na marrin vesh. Podimë dhe nga tjatër anë se gazetat e librat nukë do të këndohen prej popullit të mjerë, i cili është fare i pamësuar. Vetëm do të këndohen prej atyre i sadomos dinë se ç’janë librat, e me anë të këtyre të përndahen mëndimet e mira.

Këta qi kanë pasur miaft durim për të mësuar gjuhë të huaja, a s’mundin për dashuri të Shqipëris, a s’mundin për dashuri të Shqipërisë të kenë miaft durim për t’u përpjekur të mësojnë ca më mirë e më kulluar gjuhën e tyre?

Azem Hajdari Tiranë, 1991©

Albania, 1897/ 6

Drejtor: Artur Zheji Kryeredaktor: Arion Sulo. Zv/kryeredaktor: Alfred Lela, Aleksandra Bogdani.

Politika: Nevila Përndoj, Fejzi Braushi. Kronika: Leonard Bakillari. Rrethe: Vladimir Karaj.

Ekonomia: Blerina Hoxha, Sabina Veizaj. Sociale: Jonida Tashi. Kultura: Jorida PASKU, Aida Tuci. Sporti: Jeton Selimi.

Komentatorë&Analistë: Mark Marku. Gentian Elezi, Arjan Vasjari. Rubrikat: Prof. Dr. Artan Fuga, Prof. Asoc. Dr. Adrian Civici.

Karikatura: Bujar Kapexhiu. Faqosja: Florenc Elezi. Ilir DRIZARI, Koordinatore: Shkëndi çili. Korrektore: Lila Plasari, Brunilda Meno.

Adresa: Bulevardi Gjergj Fishta pranë UET

Shumëkujt mund t’i kujtohet një nga filmat e paktë neorealistë grekë, që filtronin te ne në kohën e diktaturës, më saktë në fund të viteve shtatëdhjetë: “Thanas, shtrëngo rripin!”. Si të thuash, cikli përsëritet, duke ndryshuar nga forma në përmbajtje. Kanë kaluar mbi 30 vjet nga koha e juntës dhe në shtetin grek, fqinjin tonë jugor, kohët janë tejet të vështira. Gjithsesi, zgjedhjet e përsëritura të 17 qershorit bënë që në 9 milionë votues, rreth 50 për qind e tyre t’i thërrisnin arsyes largpamëse, për të mos u shkëputur nga Europa.

Nëse nga periudha 2007 – 2011, ekonomia greke u rrudh në masën 13 për qind, dalja nga Eurozona do të rezultonte fatale për të, pasi mund ta tkurrte në masën 40 – 50 për qind dhe ta rrënonte përfundimisht. Kësisoj, në historinë e gjeopolitikës greke, 61-vjeçari Antonis Samaras është i pari kryeministër i qendrës së djathtë, të Nea Demokracias, me 129 vende në parlament, që i detyruar, ka nisur të drejtojë një kabinet të përkorë trengjyrësh. Së bashku me PASOK-un e Venizelosit, zotërues të 33 vendeve dhe DIMAR-in e Fotis Kuvelit, me 17 vende, përbëjnë shumicën qeverisëse në Parlamentin e 300 poltronave. Por telashet e reformave sapo kanë filluar. Rokada e ministrave të Financave, sektorit më në krizë të qeverisë, Rapanos – Sturnaras, që në nisje ishte shokuese.

Sëmundja e papritur e Kryeministrit (mbledhjet e kabinetit zhvillohen në shtëpinë e tij), shkurtimi në masën 30 për qind i pagave të ministrave, kufizimi i lëvizjeve të tyre brenda dhe jashtë vendit, tregojnë një dorë të fortë në lidershipin qeveritar.

Samaras, shok e mik i hershëm i Jorgo Papandreut gjatë studimeve universitare e pasuniversitare në SHBA, në fushën e biznesit dhe të ekonomisë në Harvard, i martuar në 1990, baba i dy fëmijëve, është një politikan i regjur, që ka provuar shumë poste ministrore në qeveritë e djathta, eurodeputet (2000 – 2007), me shkëputje e rikthim në gjirin e Nea Demokracias, tashmë është i bindur se rruga e nisur është nga më të vështirat e jetës së tij dhe përgjegjësia ndaj popullit grek është tejet e rëndë. Përkrahës i hapjes së kufirit ndaj eksodit biblik të emigrantëve shqiptarë, në vitet 1990 – ‘92, kohë në të cilën mbante postin e Ministrit të Jashtëm, në qeverinë Micotaqis, për këtë arsye mjaft i kritikuar, ai u mbrojt se shqiptarët duheshin ndihmuar, pasi në vendin e tyre ishte shembur një nga diktaturat më mizore komuniste të Europës Lindore. Sot, Samaras është partizan i kontrollit të rreptë të kufijve, mban qëndrim mjaft të ashpër ndaj emigrantëve të paligjshëm, të cilët ka programuar t’i kthejë nëpër vendet e tyre. Sigurisht që ndërmjet tyre do të ketë edhe shumë emigrantë shqiptarë të papajisur me lejet e qëndrimit e dokumentacionin përkatës, zvarritur ndër vite.

Në programin e tij qeveritar, një vend të rëndësishëm zë kërkesa për ripërtëritjen e marrëveshjes së negociuar me partnerët europianë, zbutjen e saj dhe shtyrjen e afatit deri në 2 vjet të shlyerjes së detyrimeve që ka Greqia, sidomos ndaj 4 kontributorëve kryesorë dhe taksapaguesve të saj. Gjithashtu konsiderohet si shumë i rëndësishëm zbatimi i një programi të ri tatimor, mbi bazën e pasurive të disponueshme. Një nga pikat më të forta të programit të qeverisë Samaras është aneksi për heqjen e imunitetit të deputetëve, me qëllim lehtësimin e hetimit të pasurimit të dyshimtë të tyre, madje, duke filluar qysh nga viti 1974. Ky hetim do të shtrihet e zgjerohet ndaj cilitdo që ka vënë pasuri të paligjshme, deri në konfiskim e procedim penal. Një vend parësor në programin e qeverisë trengjyrëshe të kryeministrit Samaras do të zërë edhe reforma në shëndetësi, shfrytëzimi maksimal i pasurive nënujore etj. Lëvizjet e para në skakierën Samaras kanë qenë inkurajuese dhe kanë reflektuar pozitivitet në Eurozonë, por ato janë milimetrike. Gjithsesi, pas 17 qershorit gjilpëra e busullës së vullnetit të popullit grek, andej tregoi. Detyra e kabinetit rripshtrënguar të kryeministrit Samaras, sapo ka nisur.