Gazeta Mapo

Faqe 19

Mes relikteve të “harruara” të Kongresit të Lushnjës Fotografi, dokumente, procesverbale, vula, stilografi, flamuri që është mbajtur gjatë kongresit, deri dhe bastuni e thika të Aqif Pashë Elbasanit janë pjesë e ekspozitës së çelur dje

Kryeredaktor Arion Sulo - E martë, 22 janar 2013. Numër 810. Viti IV botimit. Çmimi 30 lekë. 1.5 euro. www.mapo.al e-mail: gazetamapo@gmail.com. Adresa: BLV "Gjergj Fishta"

Skënder Shehu: Babai ka vrarë veten, gabim që më lejoi të fejohesha me Silvën

Zbulohet relacioni, kompromis PD-LSI për mandatet e 2009 Relatori i PD-së, Edi Paloka pritet t'i propozojë sot komisionit të Ligjeve miratimin e ndarjes së vjetër të mandatave. Shkak për këtë vendim ishte kundërshtimi i LSI-së, e cila nuk pranon asnjë zgjidhje që prek mandatin e qarkut të Beratit. Ja argumentet e mazhorancës për ndarjen nga Kuvendi dhe draftin e vitit 2009. Në seancën e parë të sesionit të ri parlamentar, deputetët e LSI kanë votuar kundër emërimit të Zana Xhukës në ILDKP, duke bashkuar votat me PS-në

Djali i Mehmet Shehut, Skënderi rrëfen fejesën me Silva Turdiun, ndërhyrjen e Enver Hoxhës dhe hezitimin për ta prishur krushqinë.

Vrasje apo vetëvrasje, dhe përgjigja e tij për gabimet e babait, që ishte njeriu numër 2 i sistemit komunist. “Pavarësisht se vinte nga Spanja, gabim ishin ekseset në luftë…Gabim i rëndë që bëri Mehmeti… ishte pse më lejoi të bëja fejesën. Gjithë ajo periudhë ishte…Domosdo që ka bërë gabime në vlerësim të situatës.

Faqe 18

Marshim i heshtur për 4 viktimat, Rama: Fajtorët do të ndëshkohen

NgërÇ

NGA bujar kapexhiu

Rënia e komunizmit në Lindje hapi perspektivën e zgjerimit të Bashkimit Europian...

Heqja e lapidarit

koment BASHKIM MUÇA

9 Mapo studenti

Çfarë pune i prishte Serbisë lapidari i të rënëve në qendër të qytetit të Preshevës?

Ata ranë në një...

Duroni edhe pak

Harta elektorale e Shqipërisë

Masakra e studentit, të afërmit: E vranë për 60 mijë lekëshin e llotos

Një ditë pas gjetjes të vrarë të 21-vjeçarit Andi Prifti, policia thotë se ka marrë në shqyrtim tabulatet e tele-

Greqia që nuk ishte

analizë Ruben Avxhiu

duket se demokratët kanë ndarë mendjen për të miratuar ndarjen e mandatave sipas vendimit të 2009-ës, pavarësisht shtimit apo lëvizjes demografike të popullsisë në këto vite. Burime nga mazhoranca kanë konfirmuar se sot, komisionit të Ligjeve pritet t’i propozohet miratimi i ndarjes së mandateve sipas vendimit të 2009-ës. Mësohet se do të jetë deputeti Edi Paloka, ai që në rolin... Faqe 4

Studenti i Drejtësisë, Andi Prifti kishte porositur pica për familjen pak para se të masakrohej. Xhaxhai: Nuk kishim asnjë konflikt, dyshimet tona shkojnë tek paratë e fituara

Dhjetëra qytetarë dhe drejtues të opozitës kanë bërë homazhe për viktimat e 21 janarit. Berisha: Rama kërkon të mbledhë vota me kortezhe mortore FAQe 2-3

op-ed / 16-17

Çështja e ndarjes së mandateve për deputetët e çdo qarku po shkon drejt një zgjidhjeje. Komisioni i Ligjeve, siç edhe kishte programuar në kalendarin e tij të punimeve, do të marrë në shqyrtim sot këtë çështje, e cila ka shkaktuar një debat të madh jo vetëm mes dy forcave të mëdha politike, por edhe mes vetë koalicionit të djathtë. Në këtë situatë, kur çështja pritet të marrë një zgjidhje sot në komision,

Viktima Andi Prifti

Berisha: Do shqyrtojmë çdo marrëdhënie me Serbinë shqiptar, në mënyrë që shqiptarët të gëzojnë ato që fituan me gjak”

Kryeministri Berisha dënoi heqjen e memorialit për të rënët e UÇPMB-së dhe paralajmëroi rishikim të marrëdhënieve me Serbinë, në shenjë proteste. “Ky akt dëshmon se ka vetëm një rrugë, bashkimi i kombit

Kryeministri Berisha paralajmëroi dje rishikimin e marrëdhënieve me Serbinë, si reagim ndaj heqjes së memorialit nga sheshi qendror i Preshevës. Në mbledhjen e përjavshme të... Faqe 5

akuzat

lul caka

Vëllai i 17-vjeçarit të vetëvarur: Mjeku ligjor nuk firmos raportin

I forti i Beratit, kundër gjykatës: S’u respektua Strasburgu

FAQE 6

Historitë e studentëve që drejtojnë edhe bizneset e tyre Lokale në zemër të jetës së natës të kryeqytetit. Restorante në kulmin e sezonit veror buzë detit. Të gjitha të drejtuara nga të rinj 20 e pak vjeçarë, që ndjekin studimet jo vetëm për menaxhim!

CMYK

FAQE 6

fonit të tij për të zbuluar se me kë ka folur, duke dyshuar se vrasësi ka biseduar me të, ndërsa dyshohet se therja me tri thika është bërë për të grabitur 60 mijë lekët e reja që ai ka fituar në loto sportive. Dje policia tha se ka zbardhur disa detaje të zhdukjes së tij 24 orë nga shtëpia e vet si dhe mënyrën e ekzekutimit të studentit të degës Juridik të fakultetit të Drejtësisë në Tiranë. Policia fierake... Faqe 7

debati / 16

Faqe 16

Lutfi Dervishi

Kodi i etikës rregullatori i munguar i mediave shqiptare “Kodi etikës ka aq efekt te gazetarët sa edhe urdhri i oficerit te ushtarët një ditë para lirimit të tyre nga shërbimi ushtarak.” - Kjo thënie cinike të vjen ndërmend sa herë që flitet për kodin e etikës dhe efektet e tij në punën e gazetarëve. Kodi i etikës në Shqipëri ka një histori 15-vjeçare. Në vitet e para pas ’90-s, lektorë dhe trajnerë perëndimorë vinin në Tiranë dhe flisnin për etikën e Nju Jork Times, dhe të gazetave të tjera perëndimore. Në disa seminare dhe work shop-e, gazetarët kishin mundësi të lexonin në shqip, kodin e etikës, nevojën e ndarjes së lajmit nga opinioni, ndarjen e sektorit të reklamës nga sektori lajmeve, objektivitetin, paanësinë etj. etj...

2

MAPO

E martë 22 janar 2013 www.mapo.al

politika

Kryeministri Sali Berisha komentoi dje ngjarjet e 21 janarit dhe situatën në Preshevë

21 janari, Berisha: Rama po kërkon vota me kortezhe mortore Kryeministri: “Duke u shprehur edhe njëherë ngushëllimet e mia familjeve të viktimave të Edi Ramës, i kërkoj të ndërpresë çdo formë presioni ndaj drejtësisë, sikundër garantoj qytetarët se qeveria do të bëjë gjithçka që e vërteta të dalë dhe drejtësia të veprojë” TIRANË Kryeministri Berisha nuk ka ndrysh-

uar asgjë në qëndrimin e tij si të dy viteve me parë, lidhur me ngjarjen e 21 janarit. Madje, sipas tij, ajo që ndodhi më 21 janar ishte akti më i shëmtuar që prej vitit 1924”…Nuk mund të mos theksoj se më 21 janar dy vjet më parë, pas tetëdhjetë e ca vitesh, një grusht aventurierësh bënë përpjekje për të rrëzuar me dhunë pushtetin e dalë me votë. Ky ishte akti më i shëmtuar që nga viti ’24 deri në ditët e sotme, në historinë e institucioneve shtetërore. Ata që menduan se me dhunë do të mund të kishin mandatin e tyre, ata përfunduan në koshin ku e kanë vendin të gjithë ata që mendojnë si ata.

Por duke u shprehur edhe njëherë ngushëllimet e mia familjeve të viktimave të Edi Ramës, i kërkoj të ndërpresë çdo formë presioni ndaj drejtësisë, sikundër garantoj qytetarët se qeveria do të bëjë gjithçka që e vërteta të dalë dhe drejtësia të veprojë”, - tha Berisha. Por përpos garancisë që ai dha, Kryeministri kërkoi që para drejtësisë të vihen edhe organizatorët e kësaj proteste. “Deri më sot, asnjëri prej atyre që organizoi, pagoi, mashtroi njerëz të hurit dhe të litarit, të cilët erdhën për të përmbysur pushtetin me dhunë dhe krijuan viktima para ndërtesës së Këshillit të Ministrave, vetëm e vetëm se zoti Rama donte të mbante fjalim nga ballkoni i zyrës sime dhe tani përpiqet të mbledhë vota në kortezhe mortore, për të cilat ai ka përgjegjësinë maksimale. Dua t’i them se do të mbetet ai rreshteri i Buxatit, në pritje të karriges së pushtetit, me këto veprime dhe këto akte që bën”, - tha ai. Kryeministri Berisha reagoi edhe ndaj heqjes nga autoritetet

serbe të pllakës përkujtimore kushtuar të rënëve të Ushtrisë Çlirimtare të Preshevës, Medvegjës e Bujanovcit, që ishte vendosur para Kuvendit të Komunës në Preshevë. “…Duke dënuar me ashpërsinë më të madhe këtë akt, qeveria do të shqyrtojë të gjitha marrëdhëniet me Serbinë dhe unë i garantoj qytetarët e Preshevës se Shqipëria është e vendosur të bëjë gjithçka, në të gjitha institucionet ndërkombëtare. Ne po e ndiqnim me shumë vëmendje zhvillimin dhe aty po negociohej, dhe në Preshevë kishte përfaqësues ndërkombëtarë, të cilët po negocionin me palët. Nga një anë negociohej, nga ana tjetër ngrihej dhe bëhej gjithnjë e më e madhe trupa policeske, që do të ushtronte terrorin dhe të hiqte përmendoren. Në qytetin e Tiranës, do t’ia propozoj Bashkisë, që një nga rrugët të marrë emrin rruga “Heronjtë e Preshevës”, sikundër çështjen e tyre të drejtë ne do ta mbrojmë në çdo arenë”, - tha Berisha. Gjatë fjalës së tij, Kryeministri foli edhe për një fitore të sigurt të mazhorancës në zgjedhjet e ardhshme parlamentare.

“Ju shpreh besimin tim të plotë se këta muaj të fundit të jetës së kësaj legjislature do të jenë njëkohësisht muajt e përgatitjes së gjithanshme të fitores së shkëlqyer, të fitores së thellë dhe të plotë të 23 qershorit, fitore plotësisht e merituar.

Fitore e merituar, sepse me reformat e shqyrtuara, të votuara, të miratuara në këtë Parlament, u bë e mundur që Shqipëria në kohën më të vështirë të ekonomisë europiane dhe botërore, të qëndrojë si një ishull rritjeje ekonomike, si një ishull punësimi të vazhdueshëm, si një ishull që nuk ra në recesion. Këto janë të vërtetat tona më të mëdha…”, - tha ai.

Për ngjarjen në Preshevë Duke dënuar me ashpërsinë më të madhe këtë akt, qeveria do të shqyrtojë të gjitha marrëdhëniet me Serbinë dhe unë i garantoj qytetarët e Preshevës se Shqipëria është e vendosur të bëjë gjithçka në të gjitha institucionet ndërkombëtare.

Dje gjatë homazheve për katër viktimat e 21 janarit

LSI, Meta: Para drejtësisë edhe organizatorët e protestës

FRD, Krasniqi: Politika dështoi ndërsa qytetarët u ndëshkuan TIRANË Dy vjet pas ngjarjes tragjike

TIRANË Kryetari i LSI-së, Ilir Meta

deklaroi dje se organet e drejtësisë duhet të vazhdojnë procesin e nisur për 21 janarin me qëllim që të nxirren jo vetëm përgjegjësit për humbjen e jetës së katër qytetarëve, por edhe organizatorët e protestës së dhunshme. “Qëndrimi është se organet e drejtësisë duhet të vazhdojnë procesin e nisur për të nxjerrë përgjegjësit, si për ata që mbajnë përgjegjësi për humbjen e jetës së 4 protestuesve, ashtu edhe për organizatorët e protestave të dhunshme”, - tha dje Meta. Kreu i LSI-së shtoi se ky është një proces në vazhdim dhe së vetëm në fund të saj do të thuhet nëse u vendos drejtësi ose jo.

Meta shtoi se, drejtësia duhet për të dyja palët pasi me 21 janar pati një konflikt të qartë. “Unë mendoj se drejtësia duhet për të dyja palët sepse ka pasur një konflikt të qartë, të hapur dhe këtë ka kërkuar edhe komuniteti ndërkombëtar, drejtësi-

“Unë mendoj se drejtësia duhet për të dyja palët sepse ka pasur një konflikt të qartë, të hapur dhe këtë ka kërkuar edhe komuniteti ndërkombëtar”

në e vërtetë”, - tha ai. I pyetur nëse ka ndryshuar qëndrimi i tij lidhur me këtë ngjarje, Meta u përgjigj: “Absolutisht! Po të ishim edhe dy vite më pas, unë këto deklarata do të bëja. Sot mund të them se sa e rëndësishme është për politikën të tregojë përgjegjësi ndaj njerëzve. E lehtë është për t’i çuar në një konflikt por dramatike është njëkohësisht të krijosh konfliktin”.

“Pa drejtësi të besueshme dhe ndëshkim të merituar ligjor, Shqipëria do të vazhdojë të mbajë të hapura plagët e 21 janarit”

të 21 janarit, Fryma e Re Demokratike deklaron se, kjo ditë mbetet simbol i denigrimit të politikës së arsyeshme. “Më 21 janar politika dështoi dhe qytetarët u ndëshkuan. Katër qytetarë të pafajshëm mbetën të vrarë nga njerëz me uniformë që me ligj do të duhej të mbronin jetën e qytetarëve. Çdo përpjekje politike për ta përdorur këtë ngjarje tragjike si ditë triumfi, mbetet e dështuar dhe e thellon akoma më tej sjelljen e papërgjegjshme politike të atyre që e krijuan atë. FRD edhe njëherë shpreh ngushëllimet e saj për familjarët e atyre që u vranë, keqardhjen për ata që u plagosën dhe bashkohet me vlerësimin e përfaqësuesve ndërkombëtarë se të gjithë ata ishin viktima të dhunës së pakuptimtë e të pafalshme”, - tha dje Sekretari Politik i FRD-së, Afrim Krasniqi.

Në emër të FRD-së, ai theksoi se të gjithë personat përgjegjës duhet të marrin dënimin e merituar. “Pa drejtësi të besueshme dhe ndëshkim të merituar ligjor, Shqipëria do të vazhdojë të mbajë të hapura plagët e 21 janarit dhe të jetë në borxh të madh ndaj atyre që humbën jetën ose u plagosën atë ditë”,- tha Krasniqi.

E martë1322 qershor janar 2013 2010 www.gazetamapo.com www.mapo.al

MAPO

05 3

Në rreshtin e parë mbaheshin fotografi të mëdha të Hekuran Dedës, Ziver Veizit, Faik Myrtajt dhe Aleks Nikajt

Rama: Drejtësi 21 janarin, fajtorët do të ndëshkohen “Plaga është jo vetëm e hapur. Në të gëlon infeksioni i padrejtësisë”.

Kështu e ka nisur fjalën e tij kryesocialisti Edi Rama, menjëherë pas transmetimit të dokumentarit “21 Janari, plagë e hapur” në kinema ‘Milenium’. Rama u ka premtuar edhe njëherë familjarëve të viktimave se pas ardhjes në pushtet do të vendoset drejtësi për katër qytetarët e vrarë. “Unë nuk e di nëse qysh 21 janarin e ardhshëm ne do të kemi mundësi të marrim frymë lirisht kur të vendosim lulet në vendvrasjen e Ziverit, Aleksit, Hekuranit dhe Faikut, duke iu pëshpëritur drejtësia u bë, fajtorët u ndëshkuan. Por ama, që sot unë mund të them pa asnjë fije dyshimi se 21 janari tjetër nuk do ta gjejë Shqipëria më të kapur prej fyti dhe 21 janarin tjetër shqiptarët nuk do të jenë më të pasigurt prej krimit, të dekurajuar prej presionit e të neveritur prej politikës së gënjeshtrave e baltës së qeverisë.

Sepse ne do të qeverisim për shqiptarët duke respektuar në çdo hap vullnetin sovran dhe liritë e të drejtat e tyre. Edhe në emër të katër dëshmorëve të 21 janarit”, - tha Rama. Sipas tij drejtësia nuk u duhet vetëm familjarëve të viktimave, por edhe të gjithë shqiptarëve, ndërsa premtoi se më 21 janar 2014, katër qytetarët e varë do të shpallen dëshmorë të atdheut. “Drejtësia për 21 janarin nuk u duhet vetëm familjeve të katër burrave, katër baballarëve, katër djemve, katër miqve, katër shqiptarëve të zakonshëm, të cilët sot një vit në 21 janar të vitit 2014, ne do t’i shpallim dëshmorë të atdheut. Drejtësia për 21 janarin u duhet të gjitha familjeve të zakonshme shqiptare. U duhet familjeve që nuk gëzojnë dot të drejtën e të jetuarit normalisht me punë të ndershme. Familjeve që nuk çojnë dot fëmijët në shkollë. Familjeve që po mbyten prej litarit të borxheve në ushqimore”, - u shpreh kryesocial-

isti Rama, duke nënvizuar se “Shqipëria që kemi, është pasojë e mungesës së drejtësisë. Shqipëria që duam, do të rilindë përmes sensit tonë të drejtësisë në qeverisjen e saj. I duhet Shqipërisë për t’u bërë me shtet, me ligj e me qeveri në shërbim të saj. Për t’u bashkuar me Europën, duke u bërë si gjithë Europa”.

Marshim i heshtur dhe lule për katër viktimat e 21 janarit Mbështetës dhe drejtues të Partisë Socialiste, marshim në heshtje në bulevard Ashtu siç ishte parashikuar, Partia Socialiste, familjarët e viktimave të 21 janarit dhe qindra qytetarë kanë marshuar të heshtur me lule në duar drejt vendit ku u vranë dy vjet më parë katër qytetarë. Nisja është bërë nga selia rozë rreth orës 11:00 dhe janë drejtuar në bulevardin “Dëshmorët e Kuvendit”, ku kanë vendosur lule në katër fotografitë e viktimave. Me lule në duar dhe nën tingujt e muzikës funebre në sfond, mbështetësit e opozitës lëvizën në bulevardin qendror të kryeqytetit, për t’u ndalur pranë godinës së qeverisë, aty ku mbetën të vrarë me armë zjarri katër viktimat e dy viteve më parë Fillimisht lulet e para u vendosën tek Aleks Nika nga familjarët dhe kryesocialisti Edi Rama.

Bashkëshortja dhe djali i Faik Myrtos i janë drejtuar portretit të tij duke u përulur për dy dhimbje të mëdha, atë të vdekjes së Faikut dhe vetëvarjes së djalit të tij pak kohë pas vrasjes së të atit. Ndërsa të firmosur nga kreu i PS-së Tiranë, me një emocion të fortë Rama së Sajmir Tahiri, i kërkohet Policisë bashku me vajzën e të vrarit Ziver Bashkiake mbështetje për marsh- Veizi, Ana, i janë drejtuar fotos së imin e heshtur të opozitës. Në Ziverit për t’i vendosur lule. Rama shkresën e zotit Tahiri kërkohej ka përqafuar Anën dhe të dy përmbështetje për marshimin e heshtur dore kanë vazhduar për t’u ndalur që do të fillonte në sheshin “Austria” edhe tek fotoja e Hekuran Dedës, para PS-së, për të vijuar drejt bule- ku lulet e para të shoqëruara me lot vardit. Ndërsa marshimi, citohet në i ka vendosur nëna e tij, e cila tha: shkresë, do të vazhdonte edhe përg- “Të vrau shteti, bir” dhe se “babai jatë rrugës “Pedonale” për të përfun- u nda nga jeta me emrin tënd në duar në kinema “Millenium”. Fundi gojë, o bir”. Pas vendosjes së luleve i pritshëm i marshimit është ora dhe fotove në vendvrasjen e katër 14:00”, - shkruhet në kërkesën e PS. qytetarëve, kryetari i Partisë So-

Transmetimi live i ceremonisë, PS përplasje me Policinë Bashkiake Përplasje mes Policisë Bashkiake dhe Partisë Socialiste për transmetimin direkt të ceremonisë-homazh, të organizuar nga PS-ja në ambientet e kinema “Millenium”, pas marshimit të heshtur në bulevard.

Policia Bashkiake nuk lejoi dje hyrjen në rrugën pedonale të studiove televizive që do të mundësonin transmetimin direkt të kësaj ceremonie, me argumentin se nuk ishte kërkuar leje për parkimin e këtyre makinave në një rrugë siç është “Murat Toptani”, ku nuk lejohet hyrja e automjeteve. Përmes një deklarate, kreu i Policisë Bashkiake, Vullnet Topalli është shprehur se PS nuk kërkoi leje për futjen e automjeteve te “Pedonalja” dhe se kërkesa e saj duhej bërë 24 orë para aktivitetit. “Edhe pse kjo u kërkua, sot janë marrë masat për mbarëvajtjen e aktivitetit”, - thuhet në shkresën e Policisë Bashkiake.

Por PS pretendon se ka kërkuar leje pranë Bashkisë së Tiranës. Në kërkesën që mban datën e sotme dhe

Kreu i PS-së, Rama me familjarët e viktimave

shqiptare, ai do t’i drejtohet Gjykatës së Hagës për të gjetur se kush në të vërtetë ka qëlluar mbi djalin e tij, që la pas bashkëshorten së bashku Vajza e Ziver Veizit, Ana tha se edhe pse e kishte me dy vajzat.

Në marshin ëndërr që të bëhej aktore, moszbardhja e vrasjes p aq ë s o r p o r edhe gjatë së babait do ta shtyjë që të vazhdojë studimet për drejtësi, për të vënë drejtësi mbi babain e saj. shfaq jes kanë qenë të pranishëm edhe plagë e hapur”, ku në fokus kishte kryetarët e partive që janë në alekërkesën e familjarëve për të vënë ancë me Partinë Socialiste. Ndërsa d r e j t ë s i m b i j e t ë n e k a t ë r kryesocialisti Edi Rama ka qenë i qytetarëve. Vajza e Ziver Veizit, shoqëruar nga bashkëshortja LinAna tha se edhe pse e kishte ëndërr da Rama dhe mes tyre ka qëndruar që të bëhej aktore, moszbardhja e Ana. Pas mbylljes së ceremonive vrasjes së babait do ta shtyjë që të mësohet se familjarëve të katër vikvazhdojë studimet për drejtësi, për timave u është dhënë një ndihmë fitë vënë drejtësi mbi babain e saj. nanciare në të holla nga lidershipi i Edhe babai i Aleks Nikës ka Partisë Socialiste. Mësohet se paratë kërkuar drejtësi. Ai deklaroi se, janë mbledhur nga PS për të ndinëse nuk vihet drejtësi në gjykatat hmuar këto katër familje. cialiste së bashku me familjarët e viktimave dhe deputetë i janë drejtuar kinemasë ‘Millenium’ për të ndjekur dokumentarin “21 Janari,

4

MAPO

E martë 22 janar 2013 www.mapo.al

politika

Deputeti Edi Paloka, në rolin e relatorit do të bëjë dhe propozimin për ndarjen e 2009-s, duke dhënë edhe argumentet ligjore pse duhet miratuar kjo lloj ndarjeje nga Kuvendi

Kompromisi PD-LSI mban në fuqi ndarjen e mandateve të 2009 Zbulohet relacioni i PD-së për Komisionin e Ligjeve, ku propozohet miratimi i ndarjes së vjetër të mandatave. Shkak për këtë vendim ishte kundërshtimi i LSI-së, e cila nuk pranon asnjë lloj zgjidhjeje që prek mandatet në qarkun e Beratit.

Fejzi Braushi

Çështja e ndarjes së mandateve për deputetët e çdo qarku po shkon drejt një zgjidhjeje. Komisioni i Ligjeve, siç edhe kishte programuar në kalendarin e tij të punimeve, do të marrë në shqyrtim sot këtë çështje, e cila ka shkaktuar një debat të madh jo vetëm mes dy forcave të mëdha politike, por edhe mes vetë koalicionit të djathtë. Në këtë situatë, kur çështja pritet të marrë një zgjidhje sot në komision, duket se demokratët kanë ndarë mendjen për të miratuar ndarjen e mandatave sipas vendimit të 2009-ës, pa-

varësisht shtimit apo lëvizjes demografike të popullsisë në këto vite.

Burime nga mazhoranca kanë konfirmuar se sot, komisionit të Ligjeve pritet t’i propozohet miratimi i ndarjes së mandateve sipas vendimit të 2009-ës. Mësohet se do të jetë deputeti Edi Paloka, ai që në rolin e relatorit do të bëjë dhe propozimin konkret, duke dhënë edhe argumentet ligjore pse duhet miratuar kjo lloj ndarjeje nga Kuvendi. Burimet bëjnë të ditur se në kushtet kur KQZ nuk ka mundur të marrë një vendim për të bërë ndarjen e re, sipas të dhënave të servirura nga Ministria e Brendshme për numrin e popullsisë sipas detyrimit që bën Kodi Zgjedhor, atëherë duhet të jetë detyrimisht Kuvendi, si institucioni më i lartë vendimmarrës që i jep zgjidhje kësaj çështjeje. Argumenti që pritet të përdoret nga PD është: KQZ është një institucion që krijohet nga Kuvendi dhe për më tepër jep llogari para tij. Gjithashtu, sa i përket aspektit të përmbajtjes së këtij vendimi, pra mënyrës së ndarjes së mandateve, ecet me logjikën se, për sa

propozimi

Mësohet se do të jetë deputeti Edi Paloka, ai që në rolin e relatorit do të bëjë dhe propozimin konkret, duke dhënë edhe argumentet ligjore pse duhet miratuar kjo lloj ndarjeje nga Kuvendi

kohë KQZ nuk arrin të miratojë një ndarje të re, atëherë mbetet në fuqi vendimi i mëparshëm. Megjithatë, duket se argumentet e mazhorancës në këtë drejtim janë jo fort bindëse për shkak se ndarja në fjalë bie në kundërshtim me Kodin Zgjedhor, pasi nuk respekton parimin ku çdo mandat të përfaqësojë një numër af-

ërsisht të njëjtë shtetasish. Kjo për shkak se në qarqe si Tirana dhe Durrësi do të kemi një 1 deputet për një numër më të madh shtetasish, sesa në qarqe të tilla si Berati apo Korça, të cilave në këto vite u është rrudhur popullsia. Por përtej këtyre argumenteve, duket se PD ka interesat e saj direkte politike dhe elektorale. Sa i përket interesave politike ato lidhen me qëndrimin refuzues që mban aleatja e saj, Lëvizja Socialiste për Integrim, e cila është kundër çdo ndarjeje që prek mandatet në qarkun e Beratit, ashtu siç edhe parashikohej në projektin e pamiratuar të KQZ-së. Një fakt të tillë e ka bërë të ditur dje edhe vetë kreu i LSI-së, Ilir Meta, i cili në një intervistë televizive tha: “ne kemi shprehur një shqetësim se një rindarje e mandateve nuk duhet të cenojë në mënyrë të padrejtë Qarkun e Beratit”. Nga ana tjetër, demokratët janë të interesuar edhe në aspektin elektoral për të mbajtur ndarjen e 2009, pasi të dy mandatet që lëviznin nga qarku i Beratit dhe ai i Korçës, sipas ndarjes së parashikuar nga KQZ, sot

janë të PD-së. Megjithatë, të njëjtat burime kanë bërë të ditur se nuk përjashtohet mundësia që në momentet e fundit të ketë ndonjë surprizë dhe të mund të gjendet ndonjë zgjidhje tjetër, e cila në këtë rast do të gjente dhe konsensusin e socialistëve, të cilët janë shprehur kundër ndarjes së mandateve nga Kuvendi.

Pikërisht ky do të jetë dhe qëndrimi që do të shprehin në mbledhjen e sotme deputetët socialistë në komisionin e Ligjeve, të cilët do t’i mbahen një diskutimi parimor se ndarja e mandateve nga Kuvendi është antiligjore dhe se ajo duhet të bëhet vetëm nga KQZ. Gjithsesi, burime nga kampi i majtë bënë të ditur se pavarësisht këtij qëndrimi parimor, ajo që do kundërshtonin në mënyrë kategorike do të ishte ndarja e vitit 2009, ndërsa nuk përjashtonin mundësinë e dhënies së një konsensusi ekstrem për të pranuar ndarjen e propozuar nga KQZ. Gjithsesi, të gjitha alternativat mbeten të hapura, pasi nuk përjashtohet ndonjë ndryshim qëndrimi nga ana e demokratëve deri para mbledhjes së komisionit.

Xhuka në krye të ILDKP, votojnë kundër LSI- PS Në seancën e parë të sesionit të ri parlamentar, deputetët e LSI kanë votuar kundër emërimit të Zana Xhukës në ILDKP Sesioni i ri parlamentar nuk ka nisur mbarë për mazhorancën. Në votimin e parë për këtë vit, atë për kreun e Inspektoratit të Lartë të Deklarimit dhe Kontrollit të Pasurive, koalicioni i djathtë është çarë sërish, pasi deputetët e Lëvizjes Socialiste për Integrim kanë bashkuar votat me deputetët socialistë, duke votuar kundër kandidaturës së Zana Xhukës, së cilës gjithsesi i mjaftuan votat vetëm të demokratëve dhe aleatëve të tjerë të vegjël për t’u miratuar.

Kështu, kandidatura e Xhukës ka marrë 70 vota pro, pra votat e demokratëve, dhe 67 vota kundër, ato të socialistëve dhe katër deputetëve të LSI-së, Ilir Meta, Nasip Naço, Lefter Koka dhe të ministrit Vangjel Tavo. Socialistët e përcaktuan qëndrimin e tyre lidhur me votimin në fjalë vetëm pak minuta para se të niste seanca, në një mbledhje grupi në sallën e seancave plenare, ku u vendos vota kundër Xhukës si një kandidaturë që s’plotëson kriteret ligjore dhe për më tepër një kandidaturë e profilit të lartë politik. Socialistët do të votonin pro kandidaturës së Shkëlqim Ganajt, në rast se do të binte kandidatura e Xhukës. Thuajse në të njëjtën linjë vale ka qenë edhe Lëvizja Socialiste për Integrim, e cila kishte vendosur votën

kundër Xhukës dhe pro Ganajt. Të kontaktuar në telefon pas votimit, deputetët e LSI-së bënë të ditur se qëndrimi i tyre kundër kandidaturës së Xhukës ishte për një sërë arsyesh që lidhen me profilin e saj profesional dhe mbi të gjitha pozicionin politik. Së pari, ata kanë bërë të ditur se kandidatura e Xhukës ishte e disfavorizuar në krahasim me atë të Ganajt, pasi ky i fundit vinte nga radhët e ILDKPsë dhe kishte eksperiencën e përvojën e duhur për ta drejtuar si duhet këtë institucion. Arsyeja e dytë e kësaj vote pro ishte pikërisht fakti se Xhuka vjen nga një post i lartë politik, ai i zëvendësministrit të Mbrojtjes, të cilin e ka mbajtur plot 7 vite e gjysmë. “Nuk mund ta marrë qeveria edhe ILDKP-në, pasi pastaj çfarë do duhej të kontrol-

Kreu i ILDKP-së, Zana Xhukës

lonte kjo e fundit?” - u shpreh njëri nga deputetët e LSI-së, i cili nuk donte të bëhej publik. Gjithsesi, vota e shprehur në seancën e djeshme nga LSI-ja mund të lexohet edhe si një paralajmërim ndaj PD-së lidhur me votimin për ndar-

jen e mandateve që sot kalon në komisionin e Ligjeve. Pra, ajo mund të merret si një paralajmërim se LSI-ja mund të bashkonte sërish votat me socialistët në rast se PD-ja do të votonte një ndarje që prekte mandatet në qarkun e Beratit. Zana Xhuka do të zëvendësojë në krye të ILDKP-së Adriatik Llallën, i cili la këtë post gati një muaj më parë, pasi u zgjodh në krye të Prokurorisë. Gjatë seancës së djeshme që shënonte dhe çlejen e punimeve të sesionit të f u n d it p a rl a m e nt a r p ë r k ë t ë legjislaturë, mbajti një fjalë përshëndetëse edhe kryetarja e Kuvendit, Jozefina Topalli, e cila ftoi edhe njëherë opozitën që të votojë tri ligjet që janë vënë si kusht nga BE për çështjen e statusit të vendit kandidat. F.Braushi

E martë1322 qershor janar 2013 2010 www.gazetamapo.com www.mapo.al

politika

MAPO

05 5

Nishani dënon aktin provokativ të Beogradit Presidenti Bujar Nishani ka dënuar aktin e fundit provokativ të autoriteteve të Beogradit, të cilat zgjodhën gjuhën e forcës për të hequr përmendoren e dëshmorëve të UÇPMB-së.

“Ndërkohë që autoritetet lokale dhe përfaqësuesit e shqiptarëve të Luginës së Preshevës po vepronin me maturi dhe në mënyrë

institucionale për të gjetur një zgjidhje të pranueshme, Beogradi përdori forcat policore, duke dëshmuar se nuk është i çliruar ende nga mentaliteti dhe fobitë e së shkuarës dhe se kur bëhet fjalë për shqiptarët, ai zbaton standarde të dyfishta”, - tha Presidenti përmes një deklarate për mediat. Duke bërë

thirrje për maturi, presidenti Nishani i ka cilësuar veprimet e autoriteteve serbe në dëm të situatës së brishtë në Luginën e Preshevës, stabilitetit në rajon dhe frymës së dialogut e mirëkuptimit me vështrim nga e ardhmja, “të cilën po përpiqemi të ndërtojmë me përpjekje dhe durim”.

reagimi Ministria e Jashtme: Shqiptarët të shmangin provokimet

Lapidari në Preshevë, Berisha: Do shqyrtojmë çdo marrëdhënie me Serbinë Kryeministri Berisha dënoi heqjen e memorialit për të rënët e UÇPMB-së dhe paralajmëroi rishikim të marrëdhënieve me Serbinë, në shenjë proteste. “Ky akt dëshmon se ka vetëm një rrugë, bashkimi i kombit shqiptar, në mënyrë që shqiptarët të gëzojnë ato që fituan me gjak.”

Kryeministri Berisha paralajmëroi dje rishikimin e marrëdhënieve me Serbinë, si reagim ndaj heqjes së memorialit nga sheshi qendror i Preshevës. Në mbledhjen e përjavshme të grupit parlamentar të PD-së, Berisha tha se pas këtij akti qeveria shqiptare do të shqyrtojë të gjitha marrëdhëniet me Serbinë.

“Duke dënuar me ashpërsinë më të madhe këtë akt, qeveria do të shqyrtojë të gjitha marrëdhëniet me Serbinë dhe unë i garantoj qytetarët e Pre-

shevës se Shqipëria është e vendosur të bëjë gjithçka, në të gjitha institucionet ndërkombëtare.”-tha Berisha.

Ai ka përsëritur thirrjen për shqiptarët, që të punojnë për bashkimin me njëri-tjetrin si dhe ka komentuar aktin e heqjes së memorialit nga forcat e policisë serbe. “Ky akt dëshmon se ka vetëm një rrugë, bashkimi i kombit shqiptar, në mënyrë që shqiptarët të gëzojnë ato që fituan me gjak.”-tha Berisha në mbledhjen me deputetët e PD. Ai pohoi se memoriali për nder të të rënëve të Ushtrisë Çlirimtare të Preshevës, Medvegjës dhe Bujanovcit u shkul me forcën e mitralozëve, autoblindave dhe njësive speciale. “Është në të drejtën e autoriteteve lokale të vendosin institucionet e tyre kulturore, shtatoret dhe simbolet e tyre.

Gjer dje ata u ulen në marrëveshje me ta, por jo vetëm që nuk i zbatuan marrëveshjet, por me një gjuhë të denjë vetëm për ta, i krahasuan me Al Qaedan. Urrejtja ndaj shqiptarëve është e akumuluar në shekuj, është e induktuar në qeliza dhe këto zhvillime tregojnë se është iluzion të mendosh se ata do të mund të çlirohen nga urrejtja

qëndrimi

“Ky akt dëshmon se ka vetëm një rrugë, bashkimi i kombit shqiptar, në mënyrë që shqiptarët të gëzojnë ato që fituan me gjak”

ndaj shqiptarëve. Uroj dhe dëshiroj që shqiptaret të punojnë për bashkimin e tyre me njëri-tjetrin, si rruga më e sigurt e ndërtimit të së ardhmes, por edhe e çlirimit të fqinjëve tanë nga fobitë shekullore të akumuluara ndaj shqiptarëve.”- u shpreh Berisha. Duke komentuar këtë ngjarje, kryeministri Berisha i bëri thirrje komunitetit

ndërkombëtar të mos përdorë standarde të dyfishta për serbët e Mitrovicës dhe shqiptarët e Preshevës. “Serbia nuk mund të kërkojë asnjë të drejtë më shumë se ato që përcaktojnë konventat ndërkombëtare. Ne mbetemi të përkushtuar për paqen, por nuk mund të pranojmë qëndrime të tilla.”- tha Berisha. Ndër të tjera, shefi i qeverisë bëri të ditur se do t’i propozohet Bashkisë së Tiranës që një rrugë në kryeqytet të marrë emrin “Heronjtë e Preshevës”. Ky reagim vjen pasi autoritetet serbe hoqën të dielën pllakën përkujtimore kushtuar të rënëve të UÇPMB, që ishte vendosur para Kuvendit të Komunës në Preshevë. Ky akt u shoqërua me reagime në Prishtinë dhe në Tiranë. Lidhur me këtë ngjarje, mijëra shqiptarë kanë protestuar dje para sheshit qendror të Preshevës në shenjë revolte ndaj aktit të qeverisë serbe. Në protestë kanë marrë pjesë të gjithë përfaqësuesit e partive politike dhe kryetarët e komunave të Preshevës dhe Bujanovcit, familjarë të dëshmorëve dhe veteranë të UÇPMB-së. Protesta është zhvilluar e qetë dhe pa incidente.

Ministria e Punëve të Jashtme, nëpërmjet një deklarate për mediat, dënoi ashpër aktin e heqjes së memorialit të dëshmorëve në Luginën e Preshevës, ndërsa u bën thirrje shqiptarëve në Serbinë e Jugut, por dhe më gjerë, për t’u vetëpërmbajtur nga reciprociteti i akteve të dhunës të treguara nga Qeveria serbe. “Ministria e Jashtme në këtë frymë vlerëson se dëmtimi i disa varrezave në Kllokot dhe Prizren, bie ndesh me frymën e tolerancës që karakterizon shoqërinë në Kosovë, duke mbështetur qeverinë e Kosovës në thirrjet e saj për vetëpërmbajtje dhe shmangien e akteve të dhunës. MPJ apelon shqiptarët kudo në rajon të qëndrojnë në lartësinë e vlerave europiane që bashkëndajnë, dhe të shmangin çdo provokim që kërkon të përshkallëzojë gjendjen e sigurisë në rajon, dhe të tjetërsojë përpjekjet legjitime e historike për respektimin e plotë të të drejtave dhe lirive të tyre”, thuhet në deklaratë.

Protesta e Patriotëve të Rinj: Të dëbohet ambasadori serb Klubi i Patriotëve të Rinj protestoi dje para ambasadës serbe në Tiranë, kundër heqjes së lapidarit të UÇPMB-së në Luginën e Preshevës.

Mes brohoritjeve “Presheva është Shqipëri” apo “Pa Kosovë e Çamëri nuk ka Shqipëri” Klubi i Patriotëve të Rinj i kërkoi Qeverisë shqiptare që të dëbonin ambasadorin serb në Tiranë për padrejtësinë që iu bë shqiptarëve të Luginës së Preshevës. Kryetari i Klubit të Patriotëve të Rinj, Ardit Bido, në një prononcim për mediat u shpreh se heqja e lapidarit të UÇPMB-së është një padrejtësi që i bëhet jo vetëm shqiptarëve të Luginës së Preshevës, por të gjithë shqiptarëve të Malit të Zi, të Maqedonisë, të Shqipërisë dhe atyre të Çamërisë.

Meta: I qëndrojmë paktit 4-vjeçar me PD-në Kreu i LSI-së, Ilir Meta, konfirmoi se nuk do të dalë nga qeveria para zgjedhjeve.

Ai e cilëson politikën e heqjes së taksave nga Rama si demagogji Kreu i LSI-së, Ilir Meta, pohoi dje se do t’i qëndrojë marrëveshjes 4-vjeçare të koalicionit me PD-në. I ftuar në emisionin “Zip” në Vizion Plus, Meta ka përsëritur se vendimi për rreshtimin e LSI në zgjedhje do të merret në prill, ndërkohë që e ka cilësuar demagogji fushatën e PS-së për heqjen e taksave.

Do të bëni një koalicion parazgjedhor me PD-në për zgjedhjet e 23 qershorit, siç nga Partia Demokratike kërkohet?

Mendoj se jemi herët për shpalosjen

e koalicioneve të ardhshme. Për ne është e rëndësishme të jemi korrektë dhe t’i qëndrojmë marrëveshjes 4-vjeçare që kemi me PD-në pas zgjedhjeve të vitit 2009. Natyrisht që ne e kemi shprehur edhe më parë që do të jetë Konventa Kombëtare e LSI-së në muajin prill e cila do të shprehet edhe për vendimin sesi LSI do të paraqitet në zgjedhjet e 23 qershorit. Ne dëshirojmë që këtë debat ta hapim në kohën e duhur dhe jo në mënyrë të parakohshme dhe të marrim një vendim të përgjegjshëm edhe transparent.

Keni filluar të takoheni me z.Idrizi, kryetarin e PDIU-së, apo jo?

Jo vetëm me z.Idrizi, por jemi takuar me të gjithë politikanët. Me z.Idrizi jemi takuar edhe për shumë arsye të tjera dhe një prej tyre ka qenë dhe mbetet edhe rezoluta për çështjen çame, një rezolutë që ne e kemi përkrahur dhe e

përkrahim fuqimisht.

Cilat janë pikat e LSI-së, për sa i përket ekonomisë, dhe a e mbështet propozimin e FMN-së për rritje taksash?

Ne radhë të parë, unë dua të shpreh një keqardhje lidhur me një fushatë për heqje taksash. Kemi dëgjuar një program që synon heqjen e taksave, i cili për mua është një demagogji, sesa një politikë reale. Në këtë kohë krizash, siç e thatë edhe ju, FMN-ja kërkon rritje të taksave për arsye sepse kërkohet rritja e të ardhurave. Ne jemi kundër çdo lloj demagogjie lidhur me politikat ekonomike, sepse ato të çojnë atje ku është sot situata në Greqi apo edhe në vende të tjera. Mbetet shumë e rëndësishme për të dhënë mesazhe të qarta të qëndrueshmërisë në radhë të parë, duke ruajtur parametrat makroekonomikë, borxhin, deficitin, inflacionin.

Së dyti, për ne mbetet e rëndësishme një politikë ekonomike që synon rritjen e vendeve të punës. Është gjëja më e lehtë të themi sot në Shqipëri se ne do të bëjmë ndryshe nga të tjerët, se do ua marrim lekët të pasurve dhe do t’ua shpërndajmë të varfërve. Ne harrojmë se këta që i konsiderojmë të pasur, biznesmenët apo sipërmarrësit janë edhe punëdhënësit kryesorë në këtë vend

dhe janë njerëz të cilët vërtet mund të duken në pamje të parë si shumë të pasur, por çdo muaj duhet të paraqiten te banka për të shlyer këstet e kredive, ndërkohë që konsumi mund të ketë rënë, tregu mund të mos ketë nevojë për momentin për prodhimet e tyre e kështu me radhë. Një element që unë të theksoj është ajo që është thënë nga opozita, taksa e sheshtë si një taksë jo sociale. Kjo varet nga këndvështrimi, sepse taksa e sheshtë ka treguar se është edhe më rezultateve për tërheq jen e investimeve edhe në drejtim të rritjes së punësimit.

Ndërkohë që absolutisht që ka forma të tjera përmes rishpërndarjes, pra mbrojtjes së kategorive të caktuara që kanë të ardhura më të pakta, përmes të cilave qeveria mund të realizojë mbrojtjen sociale.

Marrë me shkurtime nga “ZIP”

6

MAPO

e martë, 22 janar 2013 www.mapo.al

rrethe

I vë flakën kishës, arrestohet 33-vjeçari i sëmurë Një 33-vjeçar me çrregullime mendore u arrestua dje në Fier, pasi i vuri zjarrin kishës katolike në këtë qytet. Klaudio Lamaj, 33 vjeç, i ka vënë zjarrin të dielën, pasi kishte hedhur më parë benzinë njërës prej sallave të kishës katolike të ndodhur në lagjen “1 Maji”, në periferi të qytetit të Fierit. Ngjarja ka ndodhur rreth orës 16:30, në sallën e kësaj kishe ku zhvillohen meshat. Për shkak se dera e sallës qëndron e

hapur gjatë gjithë ditës me qëllim që besimtarët katolikë të mund të shkojnë të luten, 33-vjeçari Lamaj ka përfituar duke u futur në një kohë kur aty nuk është ndodhur askush tjetër. Ai ka spërkatur me benzinë pëlhurat dhe objekte prej druri e më pas u kanë vënë flakën. Pasi kanë konstatuar tymin dhe kanë dëgjuar të bërtiturat e 33-vjeçarit, priftërinjtë që shërbejnë në këtë kishë kanë shkuar menjëherë për të shuar

zjarrin. Më pas ata kanë lajmëruar forcat e zjarrfikëseve dhe të policisë, të cilët kanë neutralizuar situatën dhe kanë arrestuar 33-vjeçarin. Mësohet se gjatë marrjes në pyetje, i ndaluari ka shprehur se kishte urrejtje ndaj kishës dhe se kjo ishte arsyeja e veprimit të tij.

Më pas policia ka kryer verifikimet përkatëse, nga ku ka rezultuar se 33-vjeçari Lamaj vuan nga çrregullime mendore.

I forti i Beratit, kundër gjykatës: S’u respektua Strasburgu Lulzim Caka, personazh i njohur në botën e krimit, kundërshton dënimin me 25 vjet burg. Avokati: Nuk u respektuan rekomandimet e Gjykatës së Strasburgut

Medat Dema, vëllai i viktimës

Vëllai i 17-vjeçarit të vetëvarur: Mjeku ligjor nuk firmos raportin

Familja vijon akuzat ndaj policisë për vetëvrasjen e Drilon Demës. Burri që u kujdes për trupin e pajetë, thotë se ai kishte shenja dhune të rëndë në organet gjenitale Vëllai i Drilon Demës, i cili u vetëvar në fshatin Homesh të komunës Shupenzë më 9 janar, thotë se ka marrë dëshmi të ndryshme nga mjeku ligjor për shenjat pas vdekjes në trupin e të ndjerit, për vetëvrasjen e të cilit familja akuzon policinë, që sipas tyre, e ka dhunuar. Në një intervistë për Top-Channel, Medat Dema thotë se para vetëvrasjes i vëllai nuk kishte folur me asnjë njeri. “Në momentin që është kthyer nga policia, ai nuk ka dashur të flasë me asnjë person, e kanë torturuar aq keq dhe i kanë bërë presion”, - tha ai ndërsa shpjegoi se nuk mund të marrë raportin mjeko-ligjor, pasi doktori që e ka bërë nuk e firmos, ndërsa i ka thënë atij në dy takime versione të ndryshme për ngjarjen. Një burrë që

thotë se është kujdesur për trupin e të ndjerit, ka dëshmuar se ka gjetur shenja dhune kur ka pastruar dhe larë të riun për ta bërë gati për varrimin. Ai thotë se ka vërejtur dëmtime në organet gjenitale, por nuk di të shpjegojë nëse ishin bërë me dru apo me shqelma. Avni Xheli tha se djali në nënvete ishte i nxirë. “Ishte zinum, i kalbun”, ka treguar duke shpjeguar se ai ishte goditur në atë pjesë të trupit. Ndërkohë, e motra e viktimës, Elona tregoi se një natë para se të varte veten i vëllai i kishte rrëfyer torturat. “Më ka marrë në telefon dhe më ka thënë: O Lonë, më torturojnë mu dhe më thonë se ti i ke vjedh pulat, unë s’kam vjedh gjo, po do haj burgun për të tjerë”, - tregon e motra në televizion. Sipas famil-

jarëve thuhet se viktima ka pasur shenja dhune në pjesë të veçanta të trupit, ndërkohë që policia pohon të kundërtën dhe thotë se nuk kishte shenja dhune në trupin e të riut.

Gjithsesi, mbi zbardhjen e ngjarjes së rëndë, ku i riu i dha fund tragjikisht jetës duke u vetëvarur në litar, përveç ngritjes së grupit hetimor për zbardhjen e saj, në hetime janë përfshirë edhe oficerë të Shërbimit të Kontrollit të Brendshëm (SHKB).

Burime nga SHKB-ja shprehen se do të merren në pyetje punonjësit e policisë të përfshirë në këtë rast.

Ndërkohë edhe Avokati i Popullit, Igli Totozani, ka kontaktuar me familjen e viktimës, me qëllim për të marrë aprovimin e tyre për të hetuar këtë rast të rëndë.

Policia, në kërkim të dy fëmijëve të çiftit të divorcuar Një grua kosovare ka denoncuar të shoqin se i ka trafikuar fëmijët drejt Durrësit. Policia nis hetimet TIRANE- Kosovarja me pasaportë

gjermane denoncon në Tiranë të shoqin për trafikim të fëmijëve, pak muaj pasi kishte marrë divorcin.

Lajmi u bë i ditur për “Mapo”-n nga burime të drejtorisë së Policisë së Tiranës, të cilët thanë se Vesel Gashi, 44 vjeç nga Peja e Kosovës, me pasaportë gjermane dhe banues në Hanover, u dërgua për ndjekje penale në Prokurorinë e Tiranës. Ai është denoncuar nga ish- bashkëshortja Hana nga Dushanova e Kosovës. Sipas policisë, gruaja pretendon se i shoqi i ka marrë fëmijët dhe i ka

Drejtoria e Policisë, Tiranë

trafikuar ata drejt Shqipërisë. Hana Gashi ka pretenduar se ish- bashkëshorti i ka kaluar fëmijët nga Peja me destinacion qytetin e Durrësit, ndërsa mësohet se denoncuesja ka dhënë edhe një adresë, ku ajo mendonte se fshiheshin fëmijët e saj.

Burimet thonë se çifti Vesel e Hana Gashi ishin divorcuar vitin e kaluar,

pas një procesi gjyqësor të zhvilluar në një gjykatë gjermane në Hanover.

Gjykata kishte vendosur që kujdestarinë e dy fëmijëve, djali 1 vjeç dhe vajza 5 vjeçe ta kishte nëna. Por pas dhënies së vendimit, Vesel Gashi mësohet se ka marrë fëmijët që ndodheshin në Kosovë dhe i ka sjellë në Shqipëri, duke mos pranuar t’ia besojë kujdesin e tyre ish-gruas.

Gjatë kalimit të tyre në drejtim të Shqipërisë, Gashi dyshohet se nuk ka përdorur pasaportat dhe dokumentet e fëmijëve, çka po verifikohet nga policia e Tiranës. Pritet që këtë javë, pas regjistrimit të çështjes në Prokurorinë e rrethit me akuzën e trafikimit të të miturve, organi i akuzës t’i delegojë detyrat përkatëse të hetimit, policisë së kryeqytetit.

D.Biçaku

Tiranë Avokatët e Lulzim Cakës, personazh i njohur në dosjet e drejtësisë shqiptare, akuzojnë Gjykatën e Apelit Vlorë se shpalli fajtor klientin e tyre duke injoruar konkluzionet e Gjykatës së Strasburgut. Me qëllim evidentimin e shkeljeve të bëra nga Gjykata e Apelit Vlorë, tre avokatët e “të fortit” të Beratit kanë paralajmëruar një konferencë për mediat, ku të ftuar janë edhe përfaqësitë diplomatike në Tiranë, të cilat sipas mbrojtjes duhet të njihen me këtë skandal. Shkak për reagimin e mbrojtjes është bërë vendimi i Gjykatës së Apelit Vlorë, e cila më 20 dhjetor të vitit të shkuar dënoi me 25 vjet burg Lulzim Cakën për akuzën e vrasjes, vrasjes në rrethana cilësuese mbetur në tentativë, dhe mbajtjes pa leje të armëve luftarake. Ky vendim pason një proces të gjatë gjyqësor që nis në vitin 1998 dhe dënimin e Lul Cakës me 25 vjet burg, deri në dërgimin e çështjes në Gjykatën e Strasburgut.

Në dhjetor të vitit 2009, kjo gjykatë i dha pjesërisht të drejtë të pandehurit Lulzim Caka, duke arritur në për-

fundimin se atij i ishte mohuar e drejta për të paraqitur dëshmitarë gjatë procesit gjyqësor. Për këtë arsye Gjykata e Strasburgut gjobiti me tre mijë euro shtetin shqiptar dhe urdhëroi rigjykimin e kësaj çështjeje. Ky vendim u pranua nga Gjykata e Lartë në mars të vitit të shkuar, e cila vendosi të dërgojë çështjen për rigjykim në Apelin e Vlorës, duke lënë detyrat konkrete. Pas shqyrtimit të gjykimit, Lulzim Caka u dënua sërish me 25 vjet burg për tre akuzat e ngritura nga prokuroria. Por ky vendim është konsideruar në kundërshtim me konkluzionet e Gjykatës së Strasburgut nga një prej avokatëve mbrojtës të Cakës. I kontaktuar nga “Mapo” avokati Qazim Gjonaj tha se me këtë vendim drejtësia shqiptare po i kundërvihet Gjykatës së Strasburgut, çka përbën një akt të paprecedent. “Vendimet e Gjykatës së Strasburgut janë të detyrueshme për zbatim, por Gjykata e Apelit Vlorë nuk e ka marrë në konsideratë vendimin që Strasburgu dha për Lulzim Cakën ku konstatoi disa shkelje gjatë proceseve gjyqësore të zhvilluara në gjykatat shqiptare”- tha avokati Qazim Gjonaj. Sipas tij, këto shkelje të gjykatës së Apelit Vlorë do të bëhen publike ditën e sotme në konferencën për mediat që do të mbajë së bashku me dy kolegët e tij.

L.Bakillari

Lulzim Caka

Kthehen në Kakavijë 11 familje, për toponimet në pasaportë Kapshticë- Nis kthimi i familjeve të emigrantëve edhe në Kapshticë, numër rekord rastesh në vetëm 72 orë. Ndërsa ishte një problem i shfaqur më së shumti në Kakavijë, fenomeni është përcjellë i njëjtë edhe në pikën tjetër të kalimit me Greqinë, në juglindje të Shqipërisë.

Prej të paktën72 orësh vijon kthimi në kufi i familjeve emigrante, të cilat udhëtojnë nga Shqipëria drejt shtetit fqinj. Mësohet se 11 familje shqiptare nuk janë lejuar të kalojnë kufirin nga Kapshtica në harkun kohor të tri ditëve të fundit. Lajmi konfirmohet për gazetën “Mapo” nga drejtori i Kufirit në Drejtorinë e Policisë në Korçë, Ylber Zyberi, sipas të cilit, shkak për këtë situatë

të pazakontë janë bërë emërtimet e toponimeve në pasaportat e këtyre shtetasve. Zyberi ka bërë të ditur gjithashtu se ka zhvilluar disa takime të njëpasnjëshme me homologët grekë, të cilët këtë veprim e argumentojnë me një urdhër të dhënë nga autoritetet greke, ku kërkohet që vendlindja e fëmijëve të shkruhet në gjuhën angleze dhe jo atë shqiptare.

Ndërkaq mësohet se për këtë fenomen është njoftuar që në shfaqjen e rastit të parë edhe në këtë pikë kalimi Ministria e Jashtme shqiptare, prej nga pritet gjetja e një zgjidhjeje të menjëhershme përmes rrugëve diplomatike.

e martë, 22 janar 2013 www.mapo.al

rrethe

MAPO

7

U përmbytën nga Gjanica, protestë para bashkisë e prefekturës Përfaqësues të familjeve të cilave u janë përmbytur shtëpitë dhe bizneset për shkak të prurjeve të shumta të lumit Gjanica, disa ditë më parë, kanë protestuar dje para godinës së Bashkisë Fier dhe Prefekturës, duke kërkuar zgjidhjen e problemit të tyre. Sipas banorëve, situata në të cilën ata ndodhen është përsëritur vit pas vitit dhe se duhet doemos që të gjendet një zgjidhje për ta. “Shtëpitë tona

ndodhen nën ujë. Kjo nuk është hera e parë që Gjanica përmbyt shtëpitë apo bizneset tona.

Ka vite që ndodh e njëjta gjë, por edhe pse jemi ankuar në të gjitha instancat përkatëse nuk kemi marrë asnjëherë zgjidhje. Vetëm këtë vit jemi përmbytur tre herë. Kjo situatë nuk mund të tolerohet më. Duhet që pushteti vendor, bashkia, si dhe prefektura e qeveria të veprojnë për sistemimin e lumit Gjanica”,-ka

deklaruar një prej protestuesve. Banorët e përmbytur kanë hartuar një peticion drejtuar Bashkisë Fier e Prefekturës, ku u kanë kërkuar që të heqin dorë nga premtimet dhe të ndërhyjnë për një sistemim sa më të shpejtë të lumit Gjanica. Mëngjesin e të premtes, qindra banorë të lagjes “1 Maji” të qytetit të Fierit u zgjuan me banesat e tyre të përmbytura nga uji i Gjanicës.

Studentin e vranë me tri thika për 60 mijë lekëshin e fituar në loto Policia kërkon tabulatet për të zbardhur se me kë kishte biseduar, dëshmitarët pohojnë se e kanë parë të dalë nga pika e basteve të shtunën Një ditë pas gjetjes të vrarë të 21-vjeçarit Andi Prifti, policia thotë se ka marrë në shqyrtim tabulatet e telefonit të tij për të zbuluar se me kë ka folur, duke dyshuar se vrasësi ka biseduar me të, ndërsa dyshohet se therja me tri thika është bërë për të grabitur 60 mijë lekët e reja që ai ka fituar në loto sportive. Dje policia tha se ka zbardhur disa detaje të zhdukjes së tij 24 orë nga shtëpia e vet si dhe mënyrën e ekzekutimit të studentit të degës Juridik të fakultetit të Drejtësisë në Tiranë. Policia fierake kishte deklaruar në një njoftim paraprak se dyshohet për një ekzekutim të tij me armë zjarri, por në një tjetër njoftim të dhënë në ditën e hënë thuhet se vrasja e tij nuk është kryer me armë zjarri, por me mjete të mprehta, dyshohet thikë. Pas këqyrjes së kufomës, nga mjeku ligjor është konstatuar se vdekja e të riut ka ardhur si pasoj e goditjeve me mjete të mprehta tri herë. Nga ana tjetër burime policore kanë thënë se viktima kishte fituar një shumë të hollash prej rreth 60 mijë lekë të reja në një pikë bastesh sportivë. I riu student ka ardhur për fundjavë nga kryeqyteti në shtëpinë e tij pranë prindërve dhe ka mbushur një skedinë basti sportiv. Pasi ka parë se bileta e tij ishte fituese, ai ka dalë nga banesa e tij, një shtëpi trekatëshe në lagjen ‘Sheq i Vogël’ rreth orës 19.00 të së shtunës dhe ka shkuar për të tërhequr këtë shumë lekësh në një nga pikat e basteve sportive dhe që nga ai çast nuk është parë prej të afërmeve dhe prej shokëve të tij. Madje ka kryer një telefonatë nëpërmjet të cilës ka njoftuar familjen se kishte porositur një picë familjare për të darkuar bashkërisht. Pas atij çasti, telefoni ka rezultuar i fikur. Familjarët pasi kanë pritur ardhjen e djalit në shtëpi janë shqetësuar dhe kanë shkuar në polici, ku dhe kanë denoncuar këtë mungesë. Më pas i riu

Xhaxhai: Prindërit e pritën deri pas mesnate, kishte porositur darkën Xhaxhai i studentit të drejtësisë tregon ankthin e familjes pas zhdukjes së të riut dhe dyshimet se ai mund të jetë vrarë për paratë

Vendi ku ndodhi krimi

Andi Prifti

është gjetur i pajetë në vendin e quajtur “Kulla e ujit” në kthesën që të çon për në fshatin Seman, afër zonës bregdetare të rrethit Fier. Trupi i pajetë është gjetur nga disa kalimtarë të rastit banorë të fshatit Seman të cilët kanë njoftuar drejtuesit e komunës dhe policinë. Familjarët e viktimës e kanë njohur menjëherë sipas rrobave të veshura, por edhe pamjes trupin që i përkiste djalit të tyre Andi Prifti. Ndërsa grupi i ekspertëve pas këqyrjes së vendit të ngjarjes dhe kufomës ka pohuar se vrasja nuk është kryer në vendin ku u gjet kufoma por në një tjetër vend

dhe trupi i pajetë është hedhur aty në përpjekje për ta fshehur krimin.

Pritet që zbardhja e tabulateve telefonike të numrit të viktimës të zbardhë të dhëna mbi identitetin e vrasësve. Kjo, pasi dyshohet se personat që e kanë marrë peng 21-vjeçarin ta kenë njohur atë dhe mund ta kenë telefonuar. Sipas policisë, dyshohet se autorët e kanë ftuar atë në makinën e tyre e më pas i kanë marrë paratë. Nuk dihet nëse ata kanë pasur informacion për paratë e fituara prej të riut, apo e kanë mësuar prej tij pasi e kanë takuar. Më pas dyshohet që të kenë hasur në kundërshtimin e të riut dhe për pasojë i kanë marrë me forcë celularin duke e kërcënuar me thikë me të cilën e kanë ekzekutuar më pas me qëllim që mos të denoncoheshin prej tij nëse e linin të lirë. Andi Prifti nga lagja “Sheq i vogël” i Fierit u gjet i vrarë nga banorët e Semanit mbrëmjen e së dielës, një ditë pasi familja kishte denoncuar zhdukjen e tij.

Policia thotë se ka dyshime se në vrasjen e të riut kanë marrë pjesë më shumë se dy autorë.

Familja Prifti ka mirëpritur qindra qytetarë e miq duke i dhënë lamtumirën e fundit djalit të tyre të vetëm Andit, 21-vjeçarit që u gjet i vrarë mbrëmjen e të dielës në fshatin Seman të këtij rrethi.

Askush prej familjarëve dhe të afërmve që nuk besojnë ende vdekjen e djaloshit i cili për ta ishte i mirë e i sjellshëm, nuk ka dijeni për këtë vrasje. Në orën 15:30, trupi i pajetë i Andi Priftit u përcoll për në banesën e fundit. Xhaxhai i 21-vjeçarit, Pandeli Prifti, ishte një ndër familjarët e vetëm që u shpreh mes dhimbjes. Ai pohoi se nuk ekziston asnjë motiv që nipi i tij të ishte përfshirë në hasmëri apo grindje me persona të tjerë. “Ne nuk kemi asnjë hasmëri apo të jemi grindur me të tjerë që të vritej nipi im”- tha ai.

Ndërsa ka treguar se “Andi erdhi me pushime e fundjavës në familje nga Tirana dhe ka dalë nga shtëpia mbrëmjen e së shtunës për të tërhequr një shumë lekësh në një pikë lotosh sportive. Më pas ka telefonuar në shtëpi dhe ka thënë

se darkën e kishte porositur ai në një piceri”, shton ai më tej. Ai ka treguar edhe se prindërit ishin përpjekur të lidheshin me të riun por pa sukses. “Ajo që mund të them është që prindërit e Andit kanë tentuar ta telefonojnë pasi ai është vonuar, por telefoni ka rezultuar të ishte i fikur. Pasi kanë pritur deri pas mesnatës dhe kanë kërkuar të arrinin një kontakt me të, kanë njoftuar policinë”, tregoi Pandeli Prifti.

Pyetjes se a ka ndonjë dyshim për autorë apo për shkaqet që çuan në vrasjen me thikë të djaloshit, Pandeliu u përgjigj se “Nipi im ishte një djalë shembullor, ai studionte për drejtësi. Nuk dimë të ketë pasur ndonjëherë ndonjë konflikt.

Ne dyshojmë se shkak i vrasjes mund të kenë qenë paratë e fituara prej tij. Nuk ishin shumë para, rreth 60 mijë lekë të reja, por nuk kemi ndonjë dyshim tjetër e mendojmë se dikush ndoshta ka dashur t’ia marrë e pastaj e ka vrarë. Nuk dimë çfarë të themi”. Shtëpia e viktimës ka qenë dje e hapur për mort. Në këtë banesë ka jetuar familja e përbërë prej katër vetësh, babai Ligori, nëna Lida, 21-vjeçari dhe motra e tij Julinda, e cila është me studime në Itali. Babai dhe nëna kanë marrë me qira secili nga një godinë njëkatëshe dhe punojnë si shitës të artikujve të ndryshëm.

Pandeli Prifti, xhaxhai i viktimës

I ekzekutuari i kërkuar nga Interpoli, policia heton hakmarrjen Kujtim Vajushi, i cili u ekzekutua dy ditë më parë në Shkodër, ishte në listën e Interpol Tiranës i kërkuar për vrasje, ndërsa policia e Shkodrës thotë se po heton pikërisht këtë pistë për të zbardhur vdekjen e tij. Policia është përqendruar në këtë pikë, duke hetuar mundësinë që 46-vjeçari të jetë vrarë për hakmarrje.

Ndërkohë në komisariat janë shoqëruar 15 persona, në cilësinë e dëshmitarëve okularë. Ndërkohë bëhet e ditur se Kujtim Vajushi, ka

kryer 5 vite burg, si i përfshirë në një ngjarje në vitin 2002 ku nga shkëmbimi i zjarrit humbi jetën një 13-vjeçare. Por mësohet se mes familjes Vajushi dhe familjes së 13-vjeçares, nuk ka pasur hasmëri, madje palët kanë komunikuar dhe kanë pasur hyrje-dalje pas ngjarjes.

46-vjeçari Kujtim Vajushi, baba i dy fëmijëve, u ekzekutua një ditë më parë me armë zjarri në mes të qytetit të Shkodrës. Ngjarja ka ndodhur në zonën e quajtur “Zdrale”. Mësohet

se kanë qenë dy autorët e krimit, të cilët kanë qëlluar pas shpine 46-vjeçarin, pronar i një lokali në Shirokë. Njëri prej personave mbante ndezur motorin, ndërsa personi i dytë ka qëlluar me pistoletë mbi 46-vjeçarin. Pasi e kanë parë të shtrirë në tokë, dy autorët janë larguar me shpejtësi nga vendi i ngjarjes. Shitës dhe qytetarë të rastësishëm, janë munduar t’i japin ndihmën e parë Vajushit dhe e kanë transportuar me mjetet e tyre për në

Kujtim Vajushi

spital, por 46-vjeçari ka ndërruar jetë gjatë rrugës. Mjekët e Spitalit Rajonal të Shkodrës kanë pohuar se Kujtim Vajushi ka mbërritur i vdekur në spital për shkak të humbjes së madhe të gjakut. Ndërkohë ata thonë se 4 plumbat kishin përshkuar tejpërtej trupin e 46-vjeçarit, duke i dëmtuar organet jetësorë.

Muaj më parë u ekzekutua po në Shkodër Edmir Koçia, një nga personat me të cilët Vajushi kishte pasur konflikt dhe përplasje me armë.

8

MAPO

e martë, 22 janar 2013 www.mapo.al

ekonomi

Ndryshon ekstrakti i CEZ në QKR, Dollapi Administrator Të gjitha funksionet dhe kompetencat e administrimit të shoqërisë CEZ Shpërndarje i kalojnë administratorit të emëruar nga ana e Bordit të Komisionerëve të ERE-s, njoftoi dje QKR në të dhënat për kompaninë CEZ Shpërndarje.

Sipas QKR-së, Sahit Dollapi si administrator i përkohshëm i shoqërisë CEZ Shpërndarje, do të operojë dhe mirëmbajë pajisjet, pasuritë, mjetet monetare dhe

llogaritë bankare të shoqërisë. Dollapi ka drejtuar OSSH-në deri sa kaloi në pronësi të CEZ-it në vitin 2008. Ai deri më tani ka drejtuar Ndërmarrjen e Ujësjellësit të Tiranës, ku nën drejtim e tij numri i abonentëve është zgjeruar në mënyrë të ndjeshme. Kandidaturat e tjera për administrator ishin Artan Topi, Rezart Isufi, Genc Gjorgjani dhe Agron Seferi. ERE ka zhvilluar intervista me të pesë kandidatët.

Administrator • Sahit Dollapi Këshilli i Mbikëqyrjes • Peter Mikovec • Bohdan Malaniuk • Petr Sedlak • Martin Pacovsky • Michaela Soudna

ERE: CEZ iku vetë, heqja e licencës akt formal Enti Rregullator i Energjisë zbardhi dje në rreth 100 faqe relacion abuzimet që kishte bërë kompania çeke me biznesin e saj në vendin tonë dhe miratoi me 5 vota pro heqjen e licencave ndaj CEZ. Heq ja e licencës ndaj kompanisë çeke CEZ, që ka pronësisë mbi 76 për qind të aksioneve të sistemit të shpërndarjes së energjisë në vendin tonë, ka qenë vetëm një gjest formal dje nga ana e Entit Rregullator, pasi kompania tashmë prej gati një viti ka hequr dorë realisht nga tregu shqiptar. Enti Rregullator i Energjisë zbardhi dje në rreth 100 faqe relacion abuzimet që kishte bërë kompania çeke me biznesin e saj në vendin tonë dhe miratoi me 5 vota pro heqjen e licencave të operatorit çek CEZ, për shpërndarjen dhe furnizimin publik me pakicë të energjisë elektrike. Njëkohësisht Enti ka marrë vendimin për emërimin e administratorit të ri, Sahit Dollapi, i cili ka drejtuar këtë kompani deri në momentin e privatizimit në 2008.

Dje në orët e vona të ditës janë bërë ndryshimet edhe në ekstraktin e QKR-së, ku Dollapi cilësohet si administrator, ndërsa emri i kompanisë do të mbetet CEZ Shpërndarje deri në momentin e ndryshimit të pronësisë së saj. Drejtuesit e ERE-s e kanë cilësuar dje vendimin formal, pasi CEZ gjatë vitit që shkoi pohoi se nuk kishte me asnjë interes mbi tregun shqiptar dhe për këtë nuk po të investohej asnjë euro. “Ne nuk po investojmë me asnjë para. Kompania nuk po performon mirë dhe nuk ka para për investime. Kështu që ne nuk paguajmë më për blerjen e energjisë. Pra, ju jeni në dijeni që ne nuk jemi të gatshëm të investojmë asnjë euro në kompani derisa situata të ndryshojë, para ne te largohe-

mi. Nëse largohemi, ne do shesim kompaninë ose e dorëzojmë tek shqiptarët”, kështu janë shprehur drejtuesit e CEZ-it në mbledhjen e datës 8 nëntor 2012 me ERE-n. Autoritetet shqiptare kanë tashmë një korrespodencë të gjatë me CEZ-in, i cili ka deklaruar paaftësinë e tij financiare për të ushtruar aktivitetin në vendin tonë. Sipas relacionit të ERE-s, CEZ ka shkelur të gjitha detyrimet që rrjedhin nga mbajtja e licencës.

Sipas ligjit për modelin e tregut të energjisë, OSSH-ja është përgjegjëse për blerjen e energjisë elektrike për të mbuluar të gjitha humbjet në sistemin e shpërndarjes. Duke filluar nga muaji shtator i vitit 2012, CEZ Shpërndarje nuk ka importuar asnjë mwh energji elektrike për mbulimin e humbjeve në sistemin e shpërndarjes, por ka kryer të gjitha pagesat për shërbimet të tjera si: mbledhje e debitorëve, kontrata leasing, CEZ Al, zyrat e përmbarimit, paga dhe konsulenca. Një nga arsyet themelore të heq jes së licencës është edhe mosrealizimi i panit të investimeve. Sipas ERE-s, CEZ nuk e ka realizuar në asnjë vit planin e investimeve në total, pa folur këtu për realizimin e këtij plani sipas zërave të aprovuar nga vendimet e ERE-s, duke qenë e paaftë për të realizuar mbështetje financiarisht përmes bankave apo shoqërisë mëmë. Në vijim të shkeljeve, CEZ nuk plotësuar detyrimin për vendosjen e matësve të energjisë ndaj konsumatorëve dhe për me tepër kanë faturuar me 0 rreth 25 për qind të abonentëve, një zë ky i pazbardhur ende. Për shkak të moszbatimit të kontratës së privatizimit, CEZ ka rritur borxhet ndaj kompanive në Shqipëri në më shumë se 40 miliardë lekë. Mirëpo çështja e detyrimeve do të zgjidhet në arbitrazh ndërkombëtar, atëherë do të mësohet se kush do të jetë humbësi i këtij divorci të madh.

Niveli i humbjeve në rrjet

Reagon CEZ: Shqipëria na shpronësoi me forcë Selia qendrore e CEZ-it në Pragë ka reaguar dje menjëherë pas heqjes së licencës. Sipas CEZ-it, vendimi për heqjen e licencës është në shkelje të legjislacionit shqiptar dhe korporata do të paraqesë një protestë formale kundër vendimit, duke kërkuar edhe dëmshpërblim. Në të njëjtën kohë, CEZ do të ndërmarrë hapat e parë për të filluar një arbitrazh ndërkombëtar. Në deklaratën zyrtare për median CEZ është në dijeni së bashku me vendimin e saj për revokimin e licencës së biznesit, rregullatori shqiptar ka emëruar një administrator të ri, i cili do të ketë kompetencat vendimmarrëse për operacionet e kompanisë. CEZ njofton se administratori do të marrë përsipër të drejtat dhe fuqinë e organeve

statutore të CEZ Shpërndarje, të pronarit ekzistues. “Grupi CEZ, kështu humbet të gjitha të drejtat e aksionarit dhe për këtë arsye s’ka asnjë shans për t’u mbrojtur kundër këtij shpronësimi de facto”, thuhet në deklaratën e CEZ Group. Kompania e kundërshton këtë sjellje, pasi kjo mënyrë e re administrimi është e papajtueshme me çdo standardet europian, por edhe me ligjet shqiptare. Për këtë arsye kompania do të marrë veprime ligjore menjëherë dhe ta njoftojë qeverinë shqiptare për qëllimin e tij për të filluar një arbitrazh ndërkombëtar. CEZ sqaron gjithashtu se situata në Shqipëri u komplikua më shumë në fillim të vitit të kaluar, kur për shkak të thatësirës drastike kompanisë shtetërore KESH-it i është dashur të

importojë energji nga jashtë me çmime shumë më të larta, të cilat e çuan atë në prag të falimentimit. Kompania nuk do të kishte mbijetuar pa marrë ndihmë nga qeveria shqiptare. “Qeveria shqiptare u përpoq për të zgjidhur situatën në fillim të këtij viti me një vendim të paparë në Europë: Të gjitha shpenzimet janë vendosur mbi supet e investitorit të huaj CEZ Shpërndarje.

Prandaj, që nga 1 janar 2012, rregullatori lokal urdhëroi që çmimi i akuzuar për investitorin e huaj për pushtet të marrë nga KESH-i duhet të jetë 91% më i lartë” thuhet në deklaratën e CEZ. Më pas situata financiare e CEZ në Shqipëri është rënduar nga gjobat prej miliona eurosh që Tatimet dhe ERE vunë ndaj CEZ.

Kompania e kundërshton këtë sjellje, pasi kjo mënyrë e re administrimi është e papajtueshme me çdo standardet europian, por edhe me ligjet shqiptare.

fenomen

Pas rënies së numrit të studentëve gjatë konfliktit civil në Somali, tani kur paqja është vendosur në kryeqytetin somalez, shumë kampuse po rihapin dyert e tyre

Ankthi i studentëve somalezë: më shumë sesa lufta, tarifat e larta

Çdo të martë

Studenti www.mapo.al

TEDx UEuropianiTiranës

100 të parët që i bashkohen TED Në këtë event të organizuar nga studentë të Universitetit Europian të Tiranës u përçuan një sërë mesazhesh frymëzuese nga aktivistë ndërkombëtarë dhe shqiptarë

dosje

Studiojmë dhe drejtojmë

biznesi që nisi në një dhomë konvikti

Historitë e studentëve që drejtojnë biznese ndërkohë që kryejnë studimet e larta të cilët me shembullin e tyre të mësojnë t’i marrësh më seriozisht

E gjeni dot kush është studenti më i suksesshëm i viteve të fundit? Mark Zuckerberg, një nga pesë themeluesit e Facebook, një nga miliarderët më të mëdhenj në botë me një biznes të tyrin në moshë aq të re

Armina Mevlani, drejtoresha studente e revistës Harmony gjatë setit fotografik me Arbana Osmanin

MAPO

10

E martë, 22 janar 2013 www.mapo.al

dosje Lokale në zemër të jetës së natës të kryeqytetit. Restorante në kulmin e sezonit veror buzë detit. Ose një biznes të vogël. Por dhe një biznes të madh familjar. Madje dhe një revistë kombëtare. Të gjitha të drejtuara nga të rinj 20 e pak vjeçarë, që ndjekin studimet, jo vetëm për menaxhim! Këtu janë historitë e studentëve drejtues, të cilët me shembullin e tyre të mësojnë t’i marrësh më seriozisht

Studiojmë dhe drejtojmë N

ë weekend-in e shkuar të kalendarit dhe gazetës “Mapo”, një ndër personazhet ishte Armina Mevlani, vajza e bukur e ekranit, e cila dhe pse vetëm 21 vjeç është creative director, e revistës “Harmony”. Ishte vetëm 19 vjeç kur drejtuesja e kompanisë që zotëron edhe revistën “Harmony”, konceptin për një revistë mujore vendosi t’ia besojë Arminës.

Dhe që prej asaj dite, drejtoresha e kësaj reviste është Armina Mevlani. Kjo është njëra anë e medaljes, tjetra është ajo ku Armina është studente e Fakultetit të Shkencave Sociale në Universitetin e Tiranës (ishte në vit të parë, kur iu propozua të drejtonte një revistë të re dhe kur nisi ta bënte këtë), që ka jetën dhe miqtë e saj, thjesht studentë (nuk është aq e përhapur të jesh student e drejtues njëherësh), që ndjekin shkollën dhe kanë axhendën e tyre të përbashkët, pas studimeve. Nuk është çudi, pra, të jesh student e drejtues njëkohësisht, por nuk është as e zakontë, prandaj ky dossier i Mapo Studenti u kushtohet disa prej atyre studentëve që kanë nisur punë, jo thjesht punë, por një punë në pozicion drejtues, menaxherial, që në periudhën studentore dhe sfidës së tyre që bëhet edhe më e vështirë po të marrim parasysh moshën e re dhe angazhimin paralel të studimeve.

Armina, një baby drejtoreshë Ishte vetëm në vit të parë të universitetit dhe pse në të vërtetë, as atëherë, as kurrë, dega e saj e studimeve nuk afrohet me pu-

Armani Mevlani

nën e përditshme në revistë, kur nisi të drejtonte revistën ‘Harmony’. Një punë që njohjen e tendencave dhe historisë së modës, por dhe një shije e stil të spikatur e ka të domosdoshme, por jo të mjaftueshme. Drejtimi i punës, organizimi, marrëdhënia me anëtarët e tjerë të stafit, ndonjëherë, ose gjithmonë, në moshë më të madhe se e saj, janë gjithashtu në listën e detyrimeve të punës së re. Një punë që kërkon angazhim të përditshëm. “Gjatë një dite pune në revistë ka disa gjëra për të bërë dhe varet nga ditët, sepse edhe ditët e punës ndahen sipas gjërave që ke për të bërë. Zakonisht dita nis në zyrë me stafin, ku të gjithë ndajmë punët dhe bashkëpunojmë, ka edhe nga ato ditë ku nis me editoriale fotografike dhe më shkon dita duke vrapuar nga njëri vend në tjetrin”, thotë Armina. Por ndërkohë, ajo vazhdon edhe studimet. Armina aktualisht është në vit të tretë për Filozofi, në Fakultetin e Shkencave Sociale në Universitetin e Tiranës, me kohë të plotë, që do të thotë se me mungesat ka një çështje të hapur, përderisa ende nuk është shpikur mundësia për të qenë në dy vende njëherësh. “Në fakt do gënjeja nëse do thosha “studente e rregullt”, pasi unë disa prej provimeve për shkak të punës jam detyruar t’i shtyj dhe do t’i jap këtë vit. Kjo nuk do të thotë se nuk e kam ndjekur mësimin apo nuk kam lexuar, sepse shumë libra të shkollës i kam lexuar edhe për kënaqësinë time, por ato që më kanë mbetur pas jam duke i mbaruar sivjet dhe shumicën me nota të larta.” Ndërkohë,

Viktor Lagji

Eni Xheko, studente e UET dhe menaxhere e Hotel Xheko Imperial “Dita ime e punës fillon në orën 8 të mëngjesit, ku merrem me konfirmimet e rezervimeve në hotel apo sallë konference.

Mbajtja e të dhënave të hotelit dhe faturave të dhomave dhe konferencave, kontroll të përgjithshëm të dhomave, për të parë pastrimin dhe nëse çdo gjë është në rregull, komunikim të përditshëm me personelin dhe ndjekja e prezencës dhe orareve të punonjësve, gjithashtu dhe pagat e tyre"

në punë, afatet janë të pashtyshme. Çdo muaj, revista duhet të jetë në treg. Çdo ditë, duhet bërë puna e lënë për atë ditë. Personazhet nuk presin, axhenda dhe takimet janë të vendosura dhe kur vendosen, të kushton më shumë t’i shtysh e t’i lësh për herë tjetër, sesa t’i plotësosh që atë ditë. Armina është brenda gjithë këtij procesi, përfshi edhe marrëdhëniet që ka me stafin e saj, ku me sa duket problemi “moshë” nuk ekziston.

“Me vartësit e mi, do pëlqeja t’i quaja kolegë, kuptohemi shumë mirë dhe unë në radhë të parë i kam miq, sepse nëse edhe diçka nuk më pëlqen gjej mënyrën më të butë dhe të kuptueshme për t’ua thënë, ndaj në këtë aspekt nuk kemi pasur probleme. Jam sqaruar dhe gjithmonë nëse diçka nuk shkonte u jam referuar duke folur me baza të vërteta”. Po nëse në staf nuk ka pasur keqkuptime, jashtë tij, nuk kanë qenë të paktë ata që kanë shqyer sytë nga habia se një vajzë aq e re do drejtonte një revistë. Megjithatë, edhe ata, siç thotë Armina, tani duhet të pranojnë se edhe në moshën e saj ia dilet.

“Nuk duhet të tregohemi paragjykues, sepse gjithmonë një i ri është në maksimumin e kreativitetit, pasionit, energjisë dhe dëshirës së madhe”. Të cilat asaj nuk i mungojnë dhe me siguri e ndihmojnë në punën që bën, madje bashkë me ca cilësi të tjera. “Mendoj se në këtë punë duhet të jesh ambicioze si në çdo punë tjetër, por patjetër me shumë shije, e kohës dhe e shkathët.” Rëndësi ka që ajo di çfarë duhet dhe e ka! Dhe dy vitet e suksesshme në treg janë një çmim për drej-

Ermal Merdani

toreshën më të re të revistave në Shqipëri dhe të vetmen studente, aktualisht!

Një nuhatje për biznes Viktor Lagji disa nga këto cilësi i ka pasur, gjithashtu, bashkë me një shtysë për t’i zbatuar, edhe ai që në moshë fare të re, kur studionte Informatikë në qytetin e tij të lindjes në Vlorë. Por aq domethënëse është kjo shtysë tek ai, sa me gjithë ndryshimin e qytetit, aktualisht jeton në Tiranë, nisjen e një dege të re studimesh, studion Shkenca Politike në Universitetin Europian të Tiranës, qëndron në fushën e biznesit, ku aktualisht ka një dyqan lotarish dhe bastesh në Tiranë, si dhe gjatë verës administron, së bashku me një mikun e tij, “Bar Restorant Piceri Ibiza” në Gjirin e Lalzit. Ishte pikërisht në fushën e restoranterisë që ai hodhi hapin e tij të parë dhe pse modest në vitin 2008. “Fillova të punoja në kuzhinë dhe në piceri kur isha fare i ri. Vura re se ishte një punë që më tërhiqte, e bëja me pasion, kështu që vendosa të merrja vetë përgjegjësitë e biznesit. Puna ime e parë ka qenë në një piceri që e hapëm bashkë me një mikun tim.

Këto ishin në periudhën e verës, sepse unë jetoja në Vlorë dhe kjo periudhë ishte shumë e përshtatshme për të punuar. Gjatë dimrit, duke qenë se isha mësuar me punë dhe me ndihmën e miqve që tashmë kishin

Eni Xheko

MAPO

11

E martë, 22 janar 2013 www.mapo.al

biznesi që nisi në një dhomë konvikti

E

besim tek unë, megjithëse fare i ri, fillova si menaxher në një bar në Vlorë, ndërkohë që ndiqja dhe shkollën”. Kur mbaroi studimet për Informatikë, atij iu dha një bursë nga Universiteti Europian i Tiranës si organizator i forumeve rinore të LSI-së në qytetin e tij dhe u zhvendos në Tiranë, ku sot është në vitin e dytë të Shkencave Politike në UET. Me vete mori sigurisht dhe dëshirën e zbuluar tashmë për të administruar një biznes.

“Që nga shtatori administroj një Loto Sport në zonën e shkollës ‘Petro Nini Luarasi’. Çdo pasdite atë e gjen te Loto Sporti, ku i duhet të qëndrojë deri në orët e vona të natës. Dhe të nesërmen përsëri e njëjta gjë, gazeta e mëngjesit, shkolla, dreka në shtëpi apo në “fast food”, një zgjedhje e shpeshtë e studentëve, siç thotë vetë Viktori, të cilët duket se janë gjithmonë studentë, edhe nëse dikush mund t’i quajë biznesmenë të vegjël…dhe pasdite salla me ekranet e rezultateve të ndeshjes.

Por Viktori është mësuar me këtë ritëm, aq sa nuk bën dot pa të. Madje edhe në verë, kur mund të imagjinosh se ai do u gëzohej pushimeve, për të nis një periudhë e re pune. Zhvendoset në plazhin e Gjirit të Lalzit, për të drejtuar punët e biznesit të atjeshëm. “Kryesisht aty merrem me kuzhinën e picerinë, kur ka punë futem dhe gatuaj edhe vetë”. Është mësuar që të përveshë mëngët vetë në shumicën e situatave dhe pse e quan veten me fat se gjithmonë ka punuar me njerëz mes të cilëve nuk ka munguar besimi.

“Një nga problemet më të mëdha që ndeshen në fushën e manaxhimit dhe të administrimit të bizneseve private sot është përzgjedhja e stafit dhe vënia e punëve në funksionim. Punëtorë të besuar është e vështirë të gjesh, megjithëse unë kam qenë me fat në këtë pikë, ndoshta dhe pse shumicën e kohës jam vetë në krye të punëve.”

Dhe kështu do vazhdojë të jetë. Fundja ai ka ndërtuar me intuitë e me prirje llojin e menaxherit që do jetë në të ardhmen, kur nuk ka ndërmend të largohet as nga biznesi, por as nga politika, për të cilën po studion aktualisht, mes të cilave menaxhimi është një pikë e fortë e përbashkët.

Në menaxhim, si n’shpi Edhe Ermal Merdani është gjithashtu student shkencash politike në UET dhe nga ana tjetër prej dy vitesh është në biznesin e lokaleve të kryeqytetit si menaxher, sigurisht me plusin e madh të të qenit personazh i njohur tashmë, prej titullit Mister Albania, por edhe qëndrimit në shtëpinë e “Big

Brother” deri natën finale. E filloi duke menaxhuar një lokal të vogël të një të afërmi të tij e më pas bëri të njëjtën gjë në lokale më të mëdhenj e të njohur. “Unë kam qenë menaxher te Living Room, ndërsa tani kam marrë në menaxhim lokalin ‘Si n’shpi’, që ndodhet në zonën e Bllokut. Kam një muaj që e menaxhoj, ndihem mjaft mirë, është një punë që unë e bëj me qejf, sepse ke kontakte me shumë njerëz që janë nga çdo fushë e jetës.” Përveçse është një punë që e bën me qejf, nuk i ka munguar as mbështetja, pa të cilën, dihet, edhe për një djalë të pashëm e të njohur nuk është aq e lehtë për të gjetur e për të bërë atë që të pëlqen të bësh. “Suportin më te madh e kam marrë nga miqtë e mi, që janë dhe kolegët e mi sot, po ashtu menaxherë lokalesh”, thotë Ermali. E ka mbështetur edhe shkolla, dhe pse ajo nuk ka të bëjë me menaxhimin e biznesit. “Në shkenca politike, që të jesh një politikan, duhet të jesh dhe një menaxher i mirë, sepse do kesh të bësh me njerëz dhe duhet të dish si të sillesh dhe t’i ‘blesh’ deri diku gjithmonë duke u dhënë atë produkt që ata duan”, thotë Ermali, i cili të ardhmen e tij e sheh në fushën e lokaleve gjithashtu, pasi tashmë me rolin e menaxherit ai është mësuar dhe ndihet shumë komod.

Në të ardhmen mendon të ketë një lokal të tijin, ku menaxhimi do jetë edhe më i lehtë dhe ndërkohë gjithmonë do ketë një vend për të kaluar kohë të bukur mbrëmjeve e njëkohësisht do i sigurojë dhe të ardhura. Ai, që edhe kur nuk shkonte për punë, nuk mungonte në jetën e natës, s’ka si të lodhet me këtë angazhim, që i dhuron për më tepër kënaqësinë e njohjeve të reja dhe së cilës ia ka mësuar disa ‘hile’ nga praktika dhe leksionet e politikës.

Në biznesin e familjes Në të gjithë botën, sado që disa e quajnë gabimisht karakteristikë shqiptare, dihet që prindërit me një biznes dëshirojnë të angazhojnë fëmijët e tyre, duke këmbëngulur që ata të arsimohen në këtë drejtim. Për Eni Xhekon, vajzën e pronarit të Hotel Xheko Imperial, ai hoteli me arkitekturë të spikatur, pas Presidencës, zgjedhja e degës së studimeve për menaxhim biznesi ishte pikërisht një zgjedhje për t’i shërbyer këtij biznesi të nisur që më 1992, me afat të gjatë. Ajo ka studiuar në Francë, në Lion dhe më pas në Filadelfia, në ShBA, nga është kthyer në fund të 2008-s dhe që “në janar të 2009 kam filluar punë pranë biznesit të familjes si menaxhere e përgjithshme”. Aktualisht ajo është duke ndjekur një master pranë UET

në Qeverisje Korporatash. “Shkolla të jep pjesën teorike të mënyrës sesi funksionon një biznes, megjithatë ajo duhet të shoqërohet medoemos me praktikën, në mënyrë që të kuptosh më mirë sesi funksionojnë gjërat në jetën e përditshme”, thotë Eni, të cilën prej katër vitesh kjo praktikë e ka shoqëruar çdo ditë. “Dita ime e punës fillon në orën 8 të mëngjesit, ku merrem me konfirmimet e rezervimeve në hotel apo sallë konference.

Mbajtja e të dhënave të hotelit dhe faturave të dhomave dhe konferencave, kontroll të përgjithshëm të dhomave, për të parë pastrimin dhe nëse çdo gjë është në rregull, komunikim të përditshëm me personelin dhe ndjekja e prezencës dhe orareve të punonjësve, gjithashtu dhe pagat e tyre. Asistoj në marrjen në punë të punonjësve të rinj. Merrem me pjesën e marketingut kur kemi evente, si p.sh. Krishtlindjet, Viti i Ri, Shën Valentini e kështu me radhë. Puna ime në përgjithësi është në terren, në zyrë shkoj vetëm për të përdorur kompjuterin dhe të hedh të dhënat ditore.” Janë shumë detyra bashkë, të cilat i plotëson vetëm ajo, që, siç duket, nuk është aty për të kënaqur tekën e vajzës së pronarit me një zyrë pa funksion.

Ajo madje bën një sërë punësh, që dikur bëheshin nga disa njerëz. “Puna që bëj unë sot ka qenë e shpërndarë në departamente të ndryshme, çdo menaxher departamenti bënte edhe një pjesë të punës që bëj unë sot.

Gjithashtu edhe një pjesë të madhe e bënte administratori”. Nuk kujton asgjë sikletosëse nga dita e parë e punës, jo thjesht sepse në një farë mënyre ajo është pak si në shtëpinë e saj, por se, pikërisht duke qenë kështu, ishte mësuar edhe më parë me ato mjedise, me punën e atyshme, ritmin, njerëzit… “Gjatë pushimeve të shkollës jam angazhuar vazhdimisht në biznesin familjar që kemi dhe ndihesha shumë mirë edhe ditën e parë që fillova punë zyrtarisht si menaxhere e përgjithshme. Personeli më kishte bërë një buqetë me lule, të cilën e gjeta mbi tavolinën e punës”. Për sa i takon marrëdhënies me personelin, ajo thotë se ato janë të mira, edhe pse vetë natyra e punës e vendos atë shpesh në rolin e llogarikërkueses. “Marrëdhënia ime me punonjësit është relativisht e mirë. Ne si kompani mundohemi t’i bëjmë punonjësit të ndihen mirë kur fillojnë punën, kemi komunikim të vazhdueshëm me ta dhe mundohemi t’i kuptojmë dhe t’i motivojmë.” Fiks siç thonë edhe leksionet e menaxhimit…, të cilat Eni i ka studiuar dhe vazhdon t’i studiojë. E ndërkohë i zbaton prej katër vitesh.

gjeni dot kush është studenti më i suksesshëm i viteve të fundit? Është shumë e vështirë të mos thuash emrin e tij, një nga pesë themeluesit e Facebook, një nga miliarderët më të mëdhenj në botë me një biznes të tyrin në moshë aq të re (madje edhe një nga ish-studentët e tjerë të Harvardit që nisën këtë projekt, sot me një biznes të tijin, bën pjesë në top pesëshen e miliarderëve më të rinj që kanë biznes të tyrin).

Kur themi student kemi parasysh kur projekti i Facebook nisi, sepse tani, Mark-u 28 vjeç drejton kompaninë e tij, pasi studimet në Harvard i la përgjysmë. E besoni dot (sigurisht e besoni sepse e dini, shumë histori dhe një film i tërë është realizuar) që Facebook, nisi në një dhomë konvikti të Harvardit? Në atë kohë kishte emër tjetër. U quajt Facemash. Por logjika ishte e përafërt. Po historia e këtij të riu, me programet kompjuterike është dhe më e hershme, kur ai që në shkollë të mesme shkruante programe kompjuterike me ndihmën e të atit dhe një tutori që e quajti “një mrekulli” adoleshentin.

Në kohën që nisi shkollën në Harvard, Zuckerberg kishte arritur një reputacion si gjeni i programimit. Ai i përkiste gjithashtu Alpha Epsilon Pi, një vëllazërie hebreje. Në vitin e dytë shkroi një program të quajtur CourseMatch, i cili i lejonte përdoruesit të merrnin vendime për të zgjedhur lëndët bazuar në zgjedhjet e studentëve të tjerë dhe gjithashtu i ndihmonte të formonin grupe. Pak më vonë, ai krijoi një program të ri të quajtur Facemash, që i lejonte studentët të zgjidhnin personin më të pashëm nga një zgjedhje e fotografive, ai hakoi rrjetin e brendshëm të mbyllur të shtëpive ose konvikteve të ndryshme të Harvardit dhe kopjoi fotot e studentëve të konvikteve që aty. Në atë kohë nuk ekzistonte një rrjet i përbashkët me foto dhe informacion për të gjithë universitetin. Sipas shokut të dhomës së Zuckerberg në atë kohë, Arie Hasit, “ai e ndërtoi rrjetin për qejf “. Ai shpjegon: “Ne kishim libra që quheshin Face Books, që përfshinin emrat dhe fotot e kujtdo që jetonte në konvikt. Në fillim ai ndërtoi një sajt dhe vendosi dy fotografi, ose fotografi të dy djemve dhe të të dy vajzave. Vizitorët duhet të zgjidhnin kush ishte më joshës dhe sipas votave do kishte një renditje.” Sajti funksionoi për një fundjavë, për katër orët e para pati 450 vizitorë dhe 22 mijë shikime fotosh, ai e shpërndau sajtin në grupe të tjera kampusesh që ishin në listën e tij online, por të hënën në mëngjes kolegji e mbylli, sepse popullariteti i madh kishte bllokuar internetin për studentët. Studentët e fajësuan se kishte përdorur foto pa lejen e tyre. Zuckerberg kërkoi falje publikisht dhe gazetat e studentëve e quajtën sajtin “krejt të papërshtatshëm”.

Semestrin tjetër ai shkroi një kod për një uebsajt të ri në janar 2004, duke thënë se ishte i frymëzuar nga një artikull që ishte shkruar për Facemash. Më 4 shkurt 2004 lançoi thefacebook, në www.thefacebook.com. Pas gjashtë ditësh tre studentë të Harvardit Cameron Winklevoss, Tyler Winklevoss dhe Divya Narendra, e akuzuan Zuckerberg se i kishte mashtruar me pretendimin se po i ndihmonte për të ndërtuar rrjetin HarvardConnection, për të krijuar pabesisht një produkt rival: sajtin e tij. Ata folën me gazetën e shkollës, e cila nisi investigimet ndaj Zuckerberg, që më pas shkuan dhe në gjykatë deri sa u zgjidhën. Në fillim programi ishte vetëm për studentët e Harvardit dhe për një muaj gjysma e tyre ishte regjistruar. Me Zuckerberg u bashkuan Eduardo Saverin (për çështjet e biznesit), Dustin Moskovitz (programist, gjithashtu multimiliarder dhe, pasi u largua nga FB, është bashkëthemelues e drejtues i kompanisë ASANA), Andrew Mçollum (grafist), dhe Chris Hughes. Rrejti u shpërnda në universitete të tjera amerikane dhe në Kanada.

Zuckerberg e la Harvardin gjatë po atij viti, për të plotësuar projektin e tij. Facebook u regjistrua si korporatë në vitin 2004. Këshilluesi informal i tij Sean Parker u bë president i kompanisë. Pjesa “the” iku nga emërtimi dhe ata blenë domainin facebook.com për 200 mijë dollarë. Më 2007, Facebook e kishte bërë atë miliarder në moshën 23-vjeçare. Më 2010 Facebook kishte 500 milionë dhe arriti 1 miliardë më 2012. Një vit më parë, pasuria personale e Zuckerberg është vlerësuar 9.4$ miliardë.

Zuckerberg është përfshirë në disa çështje gjyqësore të nisura nga të tjerët, që pretendojnë pjesë të kompanisë falë ndihmës së tyre në themelimin e saj. Deri më 2010, Zuckerberg është renditur ndër 100 njerëzit më të pasur dhe më me influencë në botë nga renditja Njeriu i vitit i revistës së njohu Time magazine.

18

MAPO

e martë, 22 janar 2013 www.mapo.al

Shtëpia botuese ONUFRI boton librin

“NJERIU I RI SHQIPTAR Ndërmjet moralit komunist dhe krizës së tranzicionit”

të autorit ALBERT P. NIKOLLA

Libri paraqet një studim socio – antropologjik mbi dinamikat e formimit të njeriut të ri, kësaj figure kyçe për të kuptuar dramën tonë njerëzore gjatë regjimit komunist. Cila ishte lidhja midis moralit komunist dhe njeriut të ri?

Kush ishte dhe kush e formonte atë? A u formua vërtetë ai? Pse disa ideologë kërkojnë të formojnë një njeri të ri post – komunist? Studimi kërkon t’i japë përgjigje këtyre pyetjeve, të dëshmojë dramën morale gjatë komunizmit e tranzicionit dhe të propozojë mundësi për rrugëdalje.

“Dr. Nikolla meriton përgëzimet tona për një punë me vlerë. Ai ashtë në prakun e një karriere që sjell përfitim për të gjithë shqiptarët, tue përfshi edhe “fajtorët”.

Prof. Sami REPISHTI

MAPO

13

E martë, 22 janar 2013 www.mapo.al

aktivitet

I pari event i plotë TEDx në Shqipëri, erdhi dje në mbrëmje në mjediset e Universitetit Europian të Tiranës

TEDx UEuropianiTiranës; njëqind të parët që i bashkohen TED 100 të rinj shqiptarë i janë bashkuar ditën e djeshme lëvizjes globale që përhap ide të vlefshme në komunitete përqark globit në evente të organizuara nën logon e “TEDx”. Në këtë event të organizuar nga studentë të Universitetit Europian të Tiranës u përçuan një sërë mesazhesh frymëzuese nga aktivistë ndërkombëtarë dhe shqiptarë

G

jithçka nisi me përshëndetjen e të zotit të shtëpisë, Chris Anderson, kuratori karizmatik i TED, i cili me anë të një videomesazhi i futi të pranishmit brenda botës së konferencave avangarde TED dhe TEDx...

Tapeti i kuq që simbolizon edhe ngjyrat e lëvizjes TED jepte përshtypjen e një spektakli të mirëfilltë, një spektakli ku në thelb qëndronte mesazhi frymëzues për ata njëqind të pranishëm që u ishin përgjigjur me entuziazëm thirrjeve dhe ftesave në internet, ndërsa grupi i xhirimit të studentëve të Akademisë së Filmit ‘Marubi’ i jepnin prekjen finale detajeve të show-t.

Të katër studentët vullnetarë të Universitetit Europian të Tiranës i kishin kuruar 120 minutat e këtij eventi që organizohej për herë të parë në Shqipëri deri në detajet më të vogla..

Studentja e shkencave Politike në UET, Gresa Hasa si mderatore e eventit ishte e kujdesshme të ngacmonte herë pas here mendimet e publikut me komente goditëse pas çdo videoje apo fjalimi.

Gjatë pjesës së parë të konferencës u shfaqën dy video të rëndësishme nga evente të mëparshme TEDx. E para vinte nga TEDxCairo; fjalimi qe mbajtur në mars të 2011-ës nga aktivisti egjiptian Wael Ghonim, i cili përshkruante dinamikën e revolucionit egjiptian, duke sjellë kështu një këndvështrim shumë të dobishëm rreth Pranverës Arabe.

E dyta video i përkiste korrikut të 2010-ës dhe përmbante një bisedë të realizuar nga TED në Oxford të Anglisë, me Julian Assange, krijuesin e WikiLeaks. Gjatë fjalës së tij Assange shpjegoi se pse bota ka nevojë për WikiLeaks dhe sa e rëndësishme është liria e medias investigative. Në këtë video u shfaqën pamje prej aksioneve luftarake të ushtrisë amerikane si dhe një dokument komprometues rreth industrisë së naftës në Shqipëri.

Pjesa e dytë e eventit rezervoi fjalimet LIVE nga aktivistë shqiptarë.

I pari folës që u ngjit në skenën e TEDxUEuropianiTiranës ishte aktivisti i njohur Arbi Mazniku, i cili me shumë vrull nisi të fliste rreth realitetit të një tranzicioni të gjatë.

Problemet sociale ishin shqetësimi

që ai ngriti dhe sidomos politikat e gabuara të arsimit bazë. Prej këtu ai mori spunto për të zhvilluar një ide të re rreth ridimensionimit të kurrikulave mësimore dhe marrëdhënies së nxënësve me shkollën. Pas një shpjegimi pasionant mbi nevojën për shanse të barabarta, situata u kalua te një nevojë tjetër e një vendi në tranzicion, ajo për një mjedis të pastër me qytetarë të ndërgjegjshëm. Esmeralda Rrustemi Hoxha ishte e ftuara e dytë e kësaj skene. Liderja e “Let’s do it Albania” (fushata “Të pastrojmë Shqipërinë në një ditë”) e nisi fjalën e saj me përshkrimin e të gjithë fushatës së realizuar vitin e kaluar për të bërë bashkë sa më shumë vullnetarë. Të gjithë vullnetarët e grumbulluar më 2012-ën mundën që të zhvillonin për herë të parë në Shqipëri në mënyrë të organizuar një pastrim të përgjithshëm mbeturinash në të gjitha lagjet e Tiranës. Esmeralda theksoi se fushata ia kishte arritur qëllimit për të sensibilizuar qytetarët, duke qenë se shpesh ata i bashkëngjiteshin pastrimit nëpër ambientet e lagjeve përkatëse. Me frymëzimin e aktivitetit të parë, ajo ndau bashkë me të pranishmit edhe shpresën për një fushatë të dytë edhe më të madhe më 2013-ën. Dëshira e saj është që këtë vit aktiviteti të mund të sinkronizohet në të gjithë Shqipërinë.

Fitorja e vërtetë e TEDx më shumë se përhapja e ideve të reja është krijimi i një komuniteti miqsh e kolegësh, të cilët mund të mblidhen bashkë herë pas here e mund të ushqejnë njëritjetrin me risi dhe frymëzim

Fjalimi i tretë shpalosi dilemat e një tranzicioni. Eno Popi, si figurë e njohur mediatike, zgjodhi të fliste rreth sfidave të mediave ekzistuese përballë mediave të reja sociale. Bota është dixhitalizuar aq shumë sa lajmi depërton në kohë reale në xhepat e secilit prej nesh. Në këto kohë gazetat e kanë humbur disi ekskluzivitetin e lajmit përballë platformave online. Mirëpo argumenti i fuqishëm i Enos, i cili e bëri sallën ta rikonsideronte sfidën, ishte serioziteti dhe besueshmëria e lajmit. Ai foli për proceset e rëndësishme editoriale në të cilat duhet të kalojë çdo lajm apo ngjarje, në mënyrë që të maksimalizohet serioziteti i tij dhe publiku të marrë kështu një produkt cilësor. Ky këndvështrim rivlerësues vjen në një kohë kur ide dhe analiza të tilla mungojnë duke mos e përfshirë hapësirën publike shqiptare në debatet bashkëkohore botërore.

Pjesëmarrësit e regjistruar paraprakisht arritën numrin njëqind dhe mundën të shijonin çdo detaj të të gjithë konferencës, gjuha zyrtare e së cilës ishte anglishtja.

Fitorja e vërtetë e TEDx më shumë se përhapja e ideve të reja është krijimi i një komuniteti miqsh e kolegësh, të cilët mund të mblidhen bashkë herë pas here e mund të ushqejnë njëri-tjetrin me risi dhe frymëzim.

MAPO

14

E martë, 22 janar 2013 www.mapo.al

fenomen

Lufta dhe shkolla Pas rënies së numrit të studentëve gjatë konfliktit civil në Somali, tani kur paqja është vendosur në kryeqytetin somalez, shumë kampuse po rihapin dyert e tyre

Ankthi i studentëve somalezë: më shumë sesa lufta, tarifat e larta P

ër studentët në Somali kërcënimi nga dhuna ka qenë shqetësimi më i madh në vitet e fundit. Por ndërkohë që paq ja është rivendosur në Mogadishu, kryeqytetin somalez, më shumë sesa lufta civile, tarifat e larta shkollore janë bërë barrierë për ata që duan të vazhdojnë studimet.

Megjithë luftën civile që ka vazhduar më shumë se dy dekada, arsimi ngelet kyç për shumë somalezë. “Kur je pa dije, je pa dritë” është një proverb popullor somalez. Në vend që të mbyllnin kampuset, disa universitete vendosën që të vendoseshin në vende të tjera, në kulmin e konfliktit, por shumë nga ata tani janë kthyer në Mogadishu.

“Somalezët janë njerëz që ripërtërihen shpirtërisht. Megjithë luftërat, urinë dhe zhvendosjen, studentët dhe pedagogët përsëri u kthyen në klasa. Kur na u shkatërrua shkolla, ne bënim mësim nën pemë.

Nuk pranuam ta mbyllnim shkollën, sepse kurrë nuk e di se kur mbaron lufta”, thotë profesor Mohamed Abdiweli Ali, rektor i Universitetit të Somalisë, i cili është gjithashtu kandidat për president dhe një ish-pedagog në King’s College London.

Universiteti i Somalisë ishte i pari që lëvizi nga Mogadishu në Elasha Biyaha, pak jashtë kryeqytetit. Kjo ndodhi më 2006, gjatë pushtimit etiopian, kur shumë studentë dhe anëtarë të stafit u përballën me sulmet e të dyja palëve, milicisë islamiste të al-Shabaab dhe forcave etiopiane.

“Trupat etiopiane ngritën kampin pas kampusti tonë. Studentët tanë ishin në moshë luftimi dhe kjo ishte një problem i madh për ne”, thotë

rektori. “Forcat pushtuese do t’i akuzonin studentët tanë dhe stafin se ishin me al-Shabaab çdo mëngjes që ata do kalonin pikën e kontrollit rrugës për në universitet. Dhe në darkë, kur të ktheheshin në shtëpi, al-Shabaab, që kontrollonin kudo tjetër, do i akuzonin ata dhe stafin tonë si të krishterë.

Ne hapëm tre kampuse, sepse disa studentë kishin marrëdhënie me qeverinë dhe nuk kishin mundësi të vinin në disa kampuse dhe disa të tjerë kishin marrëdhënie me al-Shabaab dhe nuk kishin mundësi të kalonin vijat qeveritare për të ndjekur leksionet.

Kështu ne ngritëm kampuse pas çdo vije konflikti.”

Numri i studentëve ra gjatë konfliktit, si thotë Abdiweli, por me rritjen e sigurisë tani po rriten regjistrimet. Kërkesa e lartë për punonjës të aftë dhe të kualifikuar në sektorin privat në lulëzim do të thotë që të diplomuarit nuk kanë pse të shqetësohen për punësimin pas diplomimit dhe krizës në ekonominë globale.

Abdisalan Ali Adan është në mes të studimeve bachelor në biznes deri në diplomë, por ka gjetur që tani punë në Hormuud, një kompani telekomunikacioni. “Njerëz nga Hormuud erdhën në universitetin tonë për të kërkuar praktikantë. Isha një nga ata që dhashë intervistë dhe pasi praktika përfundoi, më ofruan punë. Tani punoj parttime për ata, me perspektivën për t’u bërë anëtar stafi full-time kur të diplomohem.”

Të ulura në një stol poshtë një peme në Universitetin e Somalisë është një grup studentesh mjekësie

Rrënojat e parlamentit somalez në Mogadishu

“Somalezët janë njerëz që ripërtërihen shpirtërisht.

Megjithë luftërat, urinë dhe zhvendosjen, studentët dhe pedagogët përsëri u kthyen në klasa.

Kur na u shkatërrua shkolla, ne bënim mësim nën pemë. Nuk pranuam ta mbyllnim shkollën, sepse kurrë nuk e di se kur mbaron lufta”

- një skenë që nuk mund të imagjinohej, vetëm një vit më parë, kur të qëndroje jashtë në shoqëri do të thoshte të rrezikoje të qëlloheshe me plumb qorr.

Amal Abdikarin është një studente mjekësie e vitit të parë. Ajo thotë që nuk shqetësohet më për al-Shabaab e plumbat, por për tarifat shkollore. “Tani problemi më i madh janë $125, një tarifë mujore për studimet. Kaq është shumë për prindërit e mi.”

Të gjitha universitetet në Somali drejtohen nga sektori privat dhe ka pak bursa. Sipas raportit të mbështetur nga UNDP, të publikuar më 2010-ën, afërsisht43% e popullsisë së Somalisë jetojnë nën nivelin e varfërisë. Tarifat e larta kanë nxjerrë shumë studentë potencialë jashtë arsimit të lartë.

Aweis Haddad, sekretari i përgjithshëm për rininë dhe punën,

thotë se qeveria e sapoformuar e pranon se tarifat janë të papërballueshme për mesataren e Somalisë dhe po mendon të ndërtojë një universitet të ri shtetëror dhe të rindërtojnë ato të dikurshmet të zotëruara nga qeveria që u shkatërruan gjatë luftës.

“Unë nuk kam paguar për arsimin dhe madje qeveria më ka dhënë një grant jetese për të studiuar kur jetoja në Somali,” thotë ai.

“Ne do na pëlqente që kjo të ndodhte përsëri. Kemi nisur të ecim... Ka 1 600 shkolla fillore shtetërore, që nuk i kishim nën kontroll deri një vit më parë. Do nisim të ndërtojmë universitete shtetërore për ata studentë që kanë mundësi akademike, por jo financiare”. Mosbarazia gjinore është një problem tjetër. “Rritja e numrit të vajzave në universitete është gjithashtu një përparësi, shton ai. Ka shumë vajza në shkollat fillore, duke qenë se ato janë falas, po pabarazia gjinore rritet shumë shpejt që nga niveli pasues. Martesat e hershme, oraret e leksioneve dhe shtrëngesat ekonomike ndikojnë në kuotat më të larta të lënies së shkollës te vajzat, sipas raportit të mbështetur nga UNDP. “Vajzat përbëjnë 50% të popullsisë. Ato kanë nevojë të arsimohen. Al-Shabaab i ndaloi të vazhdonin shkollën, por ne duhet t’i inkurajojmë”, shton Haddad.

“Unë jetoj prej shumë vitesh në Londër. E di që atje vajzat somaleze ishin më të mira në shkollë se djemtë dhe dua që vajzat në Somali të kenë të njëjtin akses në arsim, të ngjiten lart e më lart derisa të kemi një presidente femër somaleze”, përfundon ai.

e martë, 22 janar 2013 www.mapo.al

sociale

MAPO

15

Nis hartimi i strategjisë së re të punësimit deri në 2020-n Ministria e Punës nis procesin për hartimin e Strategjisë Ndërsektoriale të Punësimit 2013-2020. Prioritetet e qeverisë në fushën e punësimit tashmë do të përfshihen në një dokument të përbashkët politikash, në Strategjinë Ndërsektoriale të Punësimit 2013-2020, që ndryshe nga strategjitë e mëparshme që kanë qenë sektoriale dhe përfshinin vetëm sistemin e Ministrisë së

Punës, përfshin të gjitha ministritë kryesore politikat e të cilave gjenerojnë punësim. Këtu do të përfshihen tetë ministri, si ajo e Ekonomisë, Financave, Bujqësisë, Kulturës, Arsimit, Transportit, Integrimit, Teknologjisë dhe Informacionit, si dhe institucionet e tjera që zbatojnë politikat në fushën e punësimit. Në Strategjinë e re do të prezantohet një pasqyrë e situatës aktuale të tregut të punës dhe

bazuar në kontributet e ministrive respektive do të përcaktohen shtyllat kryesore të zhvillimit ekonomik në sektorët prioritarë me aktivitete që gjenerojnë punësim. Shtyllat kryesore të Strategjisë Ndërsektoriale të Punësimit 2013-2020 pritet të jenë ekonomia, financa, bujqësia, turizmi, arsimi, transporti, integrimi, teknologjia e informacionit, mjedisi, nxitja e punësimit, përfshirja sociale etj.

Nobelisti Yunus në Shqipëri, shpallen sot projektet fituese për biznesin social

Më pak libra në fillore, disa lëndë bashkohen në një tekst Nis reforma e hartimit të teksteve të reja shkollore në arsimin bazë, që synon të çlirojë nxënësit e fillores nga mbingarkesa. Matematika, Gjuha shqipe dhe ajo e huaj do të jenë libra më vete, ndërsa lëndët e tjera do të përmblidhen në një tekst të vetëm Jonida Tashi

Nxënësit e arsimit fillor, nga klasa e parë deri në të gjashtën, do të mësojnë me libra dhe programe të reja mësimore. Ligjërisht arsimi fillor është bërë 6 vjet, dhe duke filluar nga viti i ardhshëm ky ndryshim i përcaktuar edhe në Ligjin e Arsimit Parauniversitar do të nisë zbatimin e tij. Ministria e Arsimit ka nisur punën për hartimin e kurrikulave të reja në arsimin bazë. Përfaqësues të grupit të punës tregojnë se prioritet do t’i jepet uljes së ngarkesës mësi-

more dhe eliminimit të përsëritjes së temave në tekste, problem që ndeshet edhe në librat e sotëm. “Ne i kemi paraprirë Ligjit të Arsimit Parauniversitar. Shkak ka qenë gjendja jo e mirë, jo e kënaqshme e kurrikulës së arsimit bazë kur ai është shndërruar nga 8 në 9 vjet. Dihet që ajo u bë me një platformë jo të rregullt, nuk u bë me një kornizë të plotë kurrikulare, me programe të hartuara jo njëherazi, por pjesë-pjesë. Dhe për pasojë kjo solli mbingarkesë, mungesë të koherencës etj.”, - shprehet drejtori i Arsimit Parauniversitar në MASh, Fatmir Vejsiu. Kalimi i arsimit bazë nga sistemi 5 plus 4 në 6 plus 3 synon të ulë ngarkesën mësimore për nxënësit, problem për të cilin prindërit janë ankuar vazhdimisht duke pohuar se tekstet e sotme janë tepër të vështira dhe të mbingarkuara. Kështu, sipas kurrikulës së re, parashikohet që numri i lëndëve në fushë të jetë më i vogël në ciklin fillor se në arsimin e mesëm të ulët, ndërkohë që do të ketë një ndarje të fushave të nxënies për klasat 1-3, 4-6, 7-9. Për

Fatmir Vejsiu

“Nuk kemi më Histori-Gjeografi.

Shkencat do të jenë të grupuara, të cilat mund të quhen ‘Dituri natyre’, jemi në procesin e diskutimit. Kemi edhe lëndët shoqërore, që për momentin është ‘Unë dhe shoqëria’, që më parë quhej ‘Edukata shoqërore’, dhe në klasën e shtatë këto ndahen si lëndë më vete.”

këtë arsye në kurrikulën e re do të ketë bashkim lëndësh sipas ndarjes që ato kanë. Kështu, nëse sot një nxënës i klasës së gjashtë ka rreth 10 tekste, pas një viti kur fillorja të bëhet 6

vjet, ai do të ketë jo më shumë se 5 libra të cilat do të jepen nga një mësues i vetëm. Matematika, Gjuha shqipe dhe ajo e huaj do të jenë libra më vete, ndërsa lëndët e tjera, shoqëroret do të përmblidhen në një tekst të vetëm, po ashtu dhe ato të shkencave te natyrës. “Nuk kemi më HistoriGjeografi. Shkencat do të jenë të grupuara, të cilat mund të quhen ‘Dituri natyre’, jemi në procesin e diskutimit. Kemi edhe lëndët shoqërore, që për momentin është ‘Unë dhe shoqëria’, që më parë quhej ‘Edukata shoqërore’, dhe në klasën e shtatë këto ndahen si lëndë më vete”, - pohon Vejsiu. Risi në reformën e kurrikulës përbën edhe fakti që, për herë të parë në vendin tonë, nxënësve të klasës së parë pas një viti do t’u shtohet lënda e informatikës. Ndërkohë hartimi i kurrikulave të reja parashikon edhe procesin e unifikimit të programeve mësimore me shtetin e Kosovës. Pas tekstit të abetares, nxënësit shqiptarë dhe ata kosovarë do të kenë të përbashkëta edhe lëndën e Gjuhës shqipe dhe Historisë.

Shpallen sot projektet fituese që do të ndërmerren për nxjerrjen e shtresave në nevojë nga varfëria, në kuadër të lëvizjes së biznesit social. Për këtë qëllim, fitues i Çmimit Nobel për Paqen më (2006) “Për përpjekjet e tij për të krijuar zhvillim ekonomik dhe social në shtresat më në nevojë”, Prof.

Muhammad Yunus, ndodhet në vendin tonë. Ditën e parë të vizitës në Shqipëri, Prof. Yunus e ka nisur me takime në disa biznese sociale në Tiranë, Lezhë dhe Shkodër. Ndërkohë që sot në një konferencë, ku do të marrë pjesë jo vetëm Prof. Yunus, por edhe kryeministri Berisha, Ministria e Punës do të prezantojë idetë dhe bizneset më të mira që do ngrihen, me qëllim kurimin e varfërisë dhe papunësisë në vend. Takimi i parë i kryeministrit Berisha me Prof. Yunus është realizuar 2 vjet më parë në një aktivitet ndërkombëtar për varfërinë, ku kreu i qeverisë kërkoi nga nobelisti asistencë teknike për ngritjen e bizneseve sociale edhe në Shqipëri. Prej 18 muajsh qeveria shqiptare ngriti shoqërinë “Nxitja e biznesit Social”, e cila bashkëpunon me zyrën “Yunus Social Business, Albania”, që funksionon prej një viti në Shqipëri, për të zbatuar “Lëvizjen Gjithëpërfshirëse të Biznesit Social në Shqipëri”.

Gjatë këtyre muajve janë identifikuar fushat kryesore në të cilat do të fokusohet mbështetja e krijimit të bizneseve të para sociale në vend.

Muhammad Yunus

Doktoraturat, Late: Kontrolle të njëjta në publik dhe privat Ministria e Arsimit ngre grupet e punës që do të kontrollojnë kriteret e pranimit në studimet e Doktoraturës në universitetet publike dhe private Ministria e Arsimit ka ngritur grupet e punës që do të kontrollojnë kriteret e pranimit në studimet e Doktoraturës jo vetëm në universitetet publike, por dhe në ato private. Përfaqësues të Arsimit bëjnë të ditur se rregullat do të jenë të njëj-

ta si për publikun ashtu edhe për privatin. “Platforma e monitorimit për shkollat doktorale është e njëjtë, me të njëjtat standarde, me grupet dhe ekspertët më të mirë që kanë lidhje me fushat respektive, dhe universitetet private që ofrojnë studimet e doktoratës janë pjesë e këtij monitorimi të përgjithshëm. Raporti përkatës do të shkruhet dhe për ta dhe rekomandimet, plotësimet që duhet të kryejnë në përputhje me standardet dhe ndryshimet që kanë pësuar udhëzimi i doktoratave do të jetë pjesë e zbatimit dhe për ta”, - pohon drejtoresha e Arsimit të Lartë në MASH, Edlira Late. Me mirati-

min e kuotave të pranimit, universitetet publike kanë nisur procedurat për pranimet në ciklin e doktoraturave. Doktoraturat këtë vit janë shoqëruar edhe me risi, përsa i përket kritereve që duhet të ndjekin mentorët e deri te kandidatët për doktorantë, të cilët duhet të kenë përfunduar një Master Shkencash.

“Për studentët brenda territorit të vendit janë afërsisht 1141 doktorata në të gjitha programet e studimit të ofruara. Janë parashikuar kuota dhe për studentët shqiptarë të trojeve, dhe kuota për studimet e doktoratës për shtetasit e huaj”, - thotë Late.

Lidhur me tarifën e studimit, Late

Edlira Late

shpjegon se ajo ka pësuar një rritje ë vogël sipas inflacionit: “Duke respektuar vetëm 4 për qind rritjen e

inflacionit, është absolutisht një tarifë sociale në ndihmë të të gjithë aplikantëve. 216 320 lekë për çdo program studimi”. Programet e studimeve të doktoratës janë programe të studimeve të ciklit të tretë, me karakter plotësisht akademik, që kanë në bazë kërkim shkencor dhe veprimtari krijuese. Sipas ligjit, në studimet e doktoratës pranohen kandidatë që kanë fituar diplomë universitare “Master i shkencave” ose “Master i arteve të bukura”. Këto programe të studimeve zgjasin të paktën 3 vite akademike dhe përfshijnë 60 kredite për studime të organizuara teorike.

OpEd

16

MAPO

E martë 22 janar 2013 www.mapo.al

01

Parfumi i një gruaje tregon më shumë për të se kaligrafia e saj.

02

Ëndrra ime është t’i shpëtoj gratë nga natyra.

03

Gjallëria është sekreti i të gjithë bukurisë. Nuk ka bukuri tërheqëse pa qenë entuziaste.

Christian Dior, stilist francez

Bujar Kapexhiu Nga

Opinione dhe Editoriale

Kodi i etikës - rregullatori i munguar i mediave shqiptare K

odi etikës ka aq efekt te gazetarët sa edhe urdhri i oficerit te ushtarët një ditë para lirimit të tyre nga shërbimi ushtarak.” Kjo thënie cinike të vjen ndërmend sa herë që flitet për kodin e etikës dhe efektet e tij në punën e gazetarëve.

Kodi i etikës në Shqipëri ka një histori 15-vjeçare. Në vitet e para pas ’90-s, lektorë dhe trajnerë perëndimorë vinin në Tiranë dhe flisnin për etikën e Nju Jork Times, dhe të gazetave të tjera perëndimore. Në disa seminare dhe work shop-e, gazetarët kishin mundësi të lexonin në shqip, kodin e etikës, nevojën e ndarjes së lajmit nga opinioni, ndarjen e sektorit të reklamës nga sektori lajmeve, objektivitetin, paanësinë etj. etj.

Por seminaret shkonin e vinin dhe kodi i etikës nuk gjeti vend në tryezat e gazetarëve dhe redaktorëve.

Në fund të vitit 1996 nis përpjekja e parë për të pasur një kod “made in Albania”! Me ndihmën e Institutit të Medias, kryeredaktorë dhe botues gazetash hartuan dhe miratuan kodin etik të gazetarëve shqiptarë. Neni 1 i të cilit nënvizonte nevojën e respektimit të rregullave të drejtshkrimit të gjuhës shqipe dhe shmangien sa më shumë të ishte e mundur e përdorimit të fjalëve në gjuhë të huaj.

Më 1996, Shqipëria ishte vendi i parë në rajon ku gazetarët kishin një kod etike. Por “zbatimi” praktik i kodit të etikës u pa një vit më pas me ngjarjet e vitit 1997! Vendi në prag të anarkisë dhe gazetat kryesore të ndara më dysh në përkrahje të qeverisë dhe opozitës! Kodi i parë etik nuk kishte parasysh televizionet, sepse në atë kohë “violinë e parë” ishin gazetat dhe ekrani përfaqësohej vetëm nga Televizioni Publik Shqiptar.

10 vite më pas, sërish Instituti i Medias, pas një procesi të gjatë konsultimi me aktorët e medias, harton Kodin e Etikës, këtë radhë duke marrë parasysh edhe zhvillimet e vrullshme në median elektronike! (për t’u shënuar është se gazeta ‘Shekulli’, që në themelimin e saj [1998] kishte hartuar kodin e brendshëm etik dhe për disa vite funksiononte edhe zyra e etikës).

Projekt-kodi u hartua duke pasur për bazë 46 kodet etike të gazetarëve të vendeve anëtare të Këshillit të Europës.

Gjatë diskutimeve me gazetarë, redaktorë, drejtues mediash dhe publikun kodi mori formën përfundimtare - atë që kemi sot. Kodi etik i gjithëpranuar në fazën e konsultimit dhe miratimit, nuk ka mundur të zërë vend në punën e përditshme të reporterëve.

Me zhvillimin e platformave on line, problemet dhe debatet për etikën janë shtuar. Kufiri mes “prodhuesve” të lajmit dhe konsumatorëve të tij është shuar. Fenomeni i osmozës mes gazetarëve dhe konsumatorëve është gjithnjë e më i pranishëm dhe pyetja “kush është gazetar sot?” – nuk merr dot përgjigje të shpejtë dhe të lehtë.

Pse nuk mundi të zërë rrënjë kodi i etikës në truallin e medias shqiptare?

Përgjigjen (jo shteruese) do të përpiqem ta jap me tri histori nga diskuti-

koment Lutfi Dervishi

met në redaksitë e gazetave për kodin etik (botim i vitit 2006). Në përfundim të seminarit treditor me një nga gazetat më të mëdha në vend, - duke menduar se gjithçka kishte shkuar më së miri gjatë debateve për kodin e ri, në momentin e daljes nga dera e redaksisë, një reporter i ri mërmëriti: “mirë shumë me kodin, por si i bëhet që u bënë tre muaj pa marrë rrogat...”. Kushtet e punës dhe niveli i pagës është një prej faktorëve që ndikon në zbatimin e kodit të etikës. Sigurisht që nuk ka asnjë garanci se një pagë shumë e lartë do ta bëjë reporterin/redaktorin shumë më etik – por gjithsesi është një faktor që nuk mund të neglizhohet. Kur gazetari punon në kushtet e pasigurisë ekonomike, kur gazetarët punojnë pa kontrata pune – gjëja e fundit që u shkon në mendje është kodi etikës! Madje druaj se u tingëllon si tallje. Koha e diskutimit të kodit të etikës nëpër disa redaksi televizionesh përkoi me një ngjarje të rëndë në Tiranë, ku 17 persona humbën jetën në liqenin e Lundrës, përfshi gra dhe fëmijë. Shumica e stacioneve televizive (sidomos kanalet me 24 orë lajme) u vunë në garë për të qenë “live” gjatë gjithë kohës me gjithfarë lloj detajesh. Atë ditë dukej sikur kryeqyteti ishte me neurozë.

A duhet që televizioni të ishte “live” gjatë gjithë kohës me këtë ngjarje? A kishte vërtet lëndë për të raportuar “live” gjithë ditën? – Përgjigjja e redaktorëve në të tre televizionet ishte: jo. Por vendimi ishte marrë për po… për shkak se “televizioni tjetër” (konkurrenti) ishte live dhe do të dukej sikur ne nuk i kishim mundësitë për të qenë “live”.

Konkurrenca mes operatorëve mediatikë është një tjetër faktor i rëndësishëm që ndikon në zbatimin e kodit të etikës. Me një skenë mediatike të “mbipopulluar”, ku ka mbi 20 gazeta të përditshme, mbi 60 stacione televizive dhe po aq stacione radio, - thepi i etikës gjithmonë do të jetë i ulur. Një kryeredaktor gazete është nën presionin e shitjes së gazetës. Në momentin e faqosjes së faqes së parë, gjëja e fundit që do t’i bjerë ndërmend është “kodi etikës”! Presioni i tregut sa vjen dhe rritet. A ka logjikë tregu që të jenë kaq shumë të përditshme në treg sot, aq më tepër kur e ardhmja e gazetës nuk shihet më në letër, por në platforma të tjera? Pyetja është retorike. Përgjigjja është jo! Nga numri i lartë i të përditshmeve që në fillim të viteve 2000 pritej që “vdekshmëria foshnjore” mes gazetave të ishte shumë e lartë. Nuk ndodhi kështu. Pak gazeta falimentuan, por si për të sfiduar shenjat ogurzeza të së ardhmes së gazetës, gazetat e falimentuara u zëvendësuan me tituj të rinj. Nëse sot revista e njohur Newsweek nuk shtypet më në letër, por është vetëm në formatin dixhital, nëse Financial Times

në Gjermani mbyllet sepse është me humbje… si është e mundur që gjunjët e gazetave shqiptare rezultojnë më të forta, për më tepër dalin gazeta të reja?!

Përgjigjja shteruese merr kohë dhe vend, por nëse shikohet sa gazetarë punojnë në gazetë kupton se më shumë se reporterë për të mbledhur, përpunuar informacion, gazetarët i ngjajnë punonjësve të ngarkim shkarkimit që duhet të mbushin faqe çdo ditë. Pyetja është: sa faqe ke për të bërë sot? Është luks i pashijuar për shumicën e reporterëve, të kenë dy apo tri ditë kohë për të bërë një artikull të mirë.

Ka një lidhje të fortë mes profesionalizmit dhe etikës. Sa më profesional gazetari/redaktori aq më etik është. Por stafi i gazetave është shumë i vogël dhe nën efektin e presionit ekonomik, prirja është që gazetat të përfundojnë me 4-5 njerëz! Gazetarët nuk kanë kohë për të bërë gazetari, nuk kanë kushte dhe është shumë e vështirë të flasësh për etikën e profesionit në një terren që nuk nxit zhvillimin e profesionit. Tek e fundit reporterët e rinj do të kërkojnë aq etikë sa është tradita etike që do të gjejnë në redaksi.

Kodi i etikës i botuar më 2006-ën nuk ka marrë parasysh median on line, ku problemet etike janë edhe më të mprehta se në median tradicionale.

Një komentator i njohur politik vendosi të mos bashkëpunojë më me një të përditshme për shkak të gjuhës denigruese (pa lidhje me artikullin), fyerjeve, sharjeve e shpifjeve të komentuesve anonimë në faqen on line të gazetës!

Pse duhen lejuar komente fyese? A nuk është më mirë të mos botohen fare komentet që nuk kanë lidhje me temën e shkruar? - Po, - ishte përgjigjja e një redaktori të njohur, por nuk i fshijmë se u tregojmë atyre që janë të interesuar për reklamë se gazeta lexohet dhe komentohet shumë on line. Pak më vonë e njëjta gazetë nisi të fshijë komentet, por për të mos humbur numrin e komentuesve në çdo koment të fshirë vinte rreshtin: koment i fshirë për arsye etike.

“Një gazetari e keqe shkon me këmbët e veta në dyert e gjykatës”- ky postulat është gjithmonë i vlefshëm, por ende në Shqipëri nuk ka të regjistruar një rast në gjykatë ndaj një mediaje për “fyerjet, shpifjet, denigrimet on line”.

Duket se redaktorët e gazetave nuk e konsiderojnë veten përgjegjës për produktin e tyre on line. Etika on line është një terren i pashkelur, por më shumë problematik sesa etika në media tradicionale. Si është e ardhmja e kodit të etikës? Po kaq e pasigurt sa vetë e ardhmja e medias tradicionale. Etika nuk është një detyrim ligjor, as detyrë shtëpie për t’u kryer, është një “detyrë” e brendshme e medias.

Përvoja e mediave më të mira ka treguar se në biznesin e medias, “besueshmëria” është monedha kryesore.

Për ta pasur këtë “monedhë”, rruga kalon nga kodi etikës. E vetmja rrugë që të rrit besueshmërinë te lexuesi, shikuesi, përdoruesi! *Botuar fillimisht në revistën on line Medi@Link të Institutit Shqiptar të Medias.

Duroni edhe pak

Heqja e lapidarit koment

BASHKIM MUÇA

Sllobodan Millosheviçi nuk është më gjallë. Por hienat dhe zgjatimet e tij në Beograd akoma po kërkojnë të mbajnë shqiptarët dhe serbët në konflikt.

Beogradi tregoi dobësinë e fundit tek hoqi lapidarin e të rënëve në Luginën e Preshevës

1. Çfarë pune i prishte Serbisë lapidari i të rënëve në qendër të qytetit të Preshevës? Ata ranë në një luftë për liritë themelore të njeriut. Një luftë kundër një regjimi që tashmë e gjithë Europa e ka ndëshkuar. Madje edhe vetë Serbia ka thënë se e ka tejkaluar. Ai që e projektoi dhe e udhëhoqi atë regjim, më gjakatarin në Europën e pas Luftës së Dytë Botërore, i shpëtoi ndëshkimit të Gjykatës së Hagës, vetëm pasi Zoti u tregua më i shpejtë.

Sllobodan Millosheviçi nuk është më gjallë. Por hienat dhe zgjatimet e tij në Beograd akoma po kërkojnë të mbajnë shqiptarët dhe serbët në konflikt. Beogradi tregoi dobësinë e fundit tek hoqi lapidarin e të rënëve në Luginën e Preshevës. Ata ishin ushtarë legalë, të një ushtrie të shpallur, me synime të qarta për çfarë luftonte. Ata nuk ishin terroristë, siç paturpësisht i cilëson hiena e Millosheviçit. Ranë për të hequr qafe një regjim pushtues. Një regjim që, ndonëse sot nuk ekziston, nostalgjia për të mbetet akoma e fortë në institucionet kryesore të Serbisë. Ushtarët e rënë në luftë respektohen edhe kur janë pushtues. Ndërsa kur bien në tokën e tyre, në pragun e shtëpisë së tyre ushtarët kthehen në dëshmorë.

Ata ishin shqiptarë. Dhe si të tillë janë dëshmorë të kombit shqiptar. Ne jemi të detyruar të mbrojmë kontributin e tyre, gjakun e tyre. Shqipëria e ka obligim kushtetues të mbrojë të drejtat kombëtare të shqiptarëve. Serbia e çoi deri në fund paralajmërimin e saj për heqjen e lapidarit, duke treguar seriozitet kur është fjala për të kryer akte të tilla kundër shqiptarëve. Edhe pse çështja ishte në negociata me ndërmjetësim të faktorëve ndërkombëtarë. Deklaratat që pasuan ndërhyrjen e shëmtuar të policisë serbe, në qendër të Preshevës, për hir të së vërtetës kanë qenë dinjitoze. Si rrallë herë shqiptarët kanë reaguar në mënyrë të përmbajtur dhe me nota të ashpra diplomatike.

Ndërkombëtarët po ashtu nuk e kanë mbështetur aktin e policisë serbe.

2. Heqja e lapidarit është një precedent i mirë që na sjell ndërmend faktin që Lugina e Preshevës u duhet kthyer shqiptarëve. Ky precedent mund të shërbejë për përshpejtimin e planit për Bashkimin Kombëtar, nëpërmjet një zgjidhjeje politike që do ta përfshinte Luginën e Preshevës në këmbim të një pjese të Veriut të Kosovës. Shqiptarët po përballojnë një kosto të lartë dhe po shpenzojnë shumë energji për të mbajtur dhe disiplinuar serbët e Veriut, deri tani krejt jashtë kontrollit, duke lënë thuajse jetimë vëllezërit e tyre të Luginës. Ndërsa serbët po i trajtojnë këto territore me dy standarde të ndryshme. Të drejtat e një shqiptari në Preshevë nuk janë të barabarta me ato të një serbi të Veriut.

Këmbimi i territoreve mbetet një prej mundësive më të efektshme për të zgjidhur njëherë e mirë konfliktin potencial që do të rrezikonte të kthente mbrapsht zgjidhjet e arritura. Ky variant është i vetmi që do të na siguronte mbështetje ndërkombëtare për hapin e parë të bashkimit të shqiptarëve në një shtet të vetëm. Duke shërbyer njëkohësisht si zgjidhje përfundimtare për të dy rajonet: pjesën e Veriut dhe Luginën.

Përpjekja për t’i marrë ose mbajtur të gjitha, e lë situatën të mbërthyer në të dy anët, duke mbyllur çdo mundësi zgjidhjeje në interes të fqinjëve. Më mirë se ndërprerja e marrëdhënieve diplomatike, ose ndonjë hap radikal në marrëdhëniet dypalëshe, Tirana zyrtare do të bënte më mirë të hidhte në tavolinë planin e Bashkimit Kombëtar, që do të vinte si rezultat i një marrëveshjeje të madhe në Ballkan me ndërmjetësi ndërkombëtare. Ky variant që fillon me diskutimin për këmbim të territoreve, ka mbështetje të gjerë në Kosovë dhe në Shqipëri, por sipas të gjitha gjasave edhe në Serbi. Të ikim prej llafeve boshe dhe të flasim konkretisht. Këmbimi i territoreve do të rrëzonte pengesën e bashkimit të Kosovës me Shqipërinë. Më mirë sot sesa nesër. Sepse nesër mund të jetë vonë dhe mund të këtë çmim të lartë. Ngado që ta sjellësh, zgjidhja aty do të fillojë.

E martë 22 janar 2013 www.mapo.al

MAPO

17

Greqia që nuk ishte Nga Ruben Avxhiu

R

ënia e komunizmit në Lindje hapi perspektivën e zgjerimit të Bashkimit Europian. Ëndrra e një Europe të bashkuar, nuk përjashtoi as Ballkanin.

Si i vetmi vend anëtar i BE-së në rajonin tonë, Greqia pritej të ishte udhëheqëse e këtij procesi, një aleat i ri që u ndihmon dhe i mëson fqinjët e saj në udhën e integrimit. Këtë rol, Athina e mori vetë publikisht në disa forma. Nëse e pa hapjen e rajonit edhe si mundësi për të vendosur mbizotërimin e saj politik dhe ekonomik, kjo nuk ka ndonjë gjë të keqe. Çdo shtet do të bëjë maksimumin për përparimin e popullit të tij.

Po iluzioni u zbeh shpejt. Ndryshe nga pjesa tjetër e Europës Lindore, Ballkani u përfshi nga një rizgjim rivalitetesh të vjetra mes fqinjëve dhe nga nacionalizmi me rastin më të skajshëm, një shtet praktikisht fashist, Serbinë. Jugosllavia, e cila mendohej se do ta kishte më të lehtë kalimin në një demokraci europiane, u shemb me dhunë e luftë.

Në këtë realitet që ndryshonte me shpejtësi, Greqia nuk mundi të ofrojë udhëheqje dhe udhëzim apo qoftë edhe një shembull pozitiv. Përkundrazi, u bë palë në konflikte, tregoi se ishte edhe vetë e sëmurë nga virusi i dyshimeve dhe mosbesimeve nacionaliste dhe u akuzua për ndërhyrje në punët e shteteve të tjera.

Një rol jo pak negativ luajti media greke. Pavarësisht se cilat mund të ketë qenë fillimisht planet e qeverisë dhe pikëpamjet e intelektualëve grekë, shumë shpejt kokat në ekran dhe media në tërësi filluan të t’i jepnin formë sjelljes greke të dy dekadave të ardhshme. Nuk ndihmoi që më 1991-shin Greqia dhe Turqia për pak sa nuk hynë në luftë me njëra-tjetrën për shkak të disa ishujve në Egje. Lufta do të ishte e dëmshme për të gjithë në rajon, por më me fat që ajo u anulua ishte sigurisht Greqia. Sipas të gjithë ekspertëve, Turqia ishte shumë më e fortë ushtarakisht.

Me konfliktin me Turqinë tashmë të futur në dosje, media greke filloi të shihte krahasime simbolike në zhvillimet në Jugosllavi. Për shembull, Serbia ishte “Greqia”, myslimanët e Bosnjës ishin “Turqia”.

Papritmas një kor i turpshëm i medias filloi të brohoriste për Millosheviçin, vullnetarë grekë dhe ndihma greke dërgoheshin për serbët në Bosnje, krimet kundër boshnjakëve u injoruan e mohuan. Ata që guxonin të vinin në dyshim këtë mit sulmoheshin pa mëshirë si tradhtarë.

Më mirë se kushdo e ka përshkruar këtë histori libri “Aleanca e Pashenjtë” (Unholy Alliance), i botuar në ShBA më 2002, më shumë se një dekadë më parë dhe që me siguri duhet të jetë përkthyer edhe në shqip. Autori është Taki Michas, një gazetar grek e një intelektual guximtar, që ka ndjekur veç të tjerash praninë e vullnetarëve grekë në masakrën e Srebrenicës.

Në vitin 1999, kur NATO ndërhyri në Kosovë për të shmangur një Srebrenicë të re, qeveria greke nuk guxoi të vinte veton, ndonëse 90% e opinionit grek ishte kundër luftës. Se pse nuk rrëzohet një qeveri që vepron kundër vullnetit të 90% të njerëzve është një nga ato kontradiktat interesante në analizimin e shoqërisë greke. Në një anketim publik të vitit 1999, pyetjes se kush udhëheqës i kohës i ngjante më shumë Hitlerit, vendin e parë e zuri Bill Clinton me 60%. Vetëm 6% e grekëve të pyetur u përgjigjën “Millosheviçi”. Do të ishte më normale që Greqia t’i shpallte luftë Amerikës dhe jo Jugosllavisë së atëhershme. Greqia ishte edhe një nga arsyet se pse Bashkimi Europian nuk ishte në gjendje të tregonte dhëmbët ndaj Millosheviçit e të kishte mundësinë që të bëhej një negociues i fortë në përpjekjet për të mbyllur luftën në Bosnje. Në vend që, si vendi i vetëm anëtar në BE, të udhëhiqte përpjekjet për paqe e të lehtësonte angazhimin e bllokut në Ballkan, ajo e bëri më të vështirë atë.

Pas mbarimit të luftrave në Ballkan, kur pati rastin përsëri që të udhëhiqte ndryshimet në rajon, duke lehtësuar njohjen e Kosovës, bëri të kundërtën.

Nuk pati asnjë nismë, asnjë ide dhe mbetet një nga vendet që pengojnë një politikë të jashtme unike të BE-së në rajon.

Jo vetëm që mungoi masivisht në Greqi simpatia dhe ndjeshmëria për popujt e tjetër jo-serbë në Jugosllavi, por këto i mohoheshin edhe opozitës demokratike serbe.

Në një intervistë më 2001, Petar Lukoviç, një nga gazetarët më të shquar të opozitës serbe, veç të tjerash, thotë: “Greqia ka luajtur një rol të turpshëm…

I mbaj mend mitingjet në Greqi në mbështetje të Millosheviçit… Ishte shumë e vështirë për ne në opozitën demokratike të kuptonim se pse Greqia, jo vetëm qeveritarët por të gjitha partitë, mbështesnin një njeri të cilin ne e njihnim që nga fillimi si një kriminel lufte… Grekët duhet të pyesin veten se pse humbën 10 vite duke mbështetur diçka që dukej që nga fillimi se ishte paranojake, primitive dhe diktatoriale.”

Po problemet me Greqinë nuk kufizoheshin

vetëm në raport me Serbinë dhe luftërat e saj. Maqedonia ishte i vetmi vend që Serbia e kishte lënë të dilte nga Jugosllavia, pa luftë. Ndoshta shumëkush në fillim të viteve ‘90 besonte se kishim hyrë në një epokë të re. Por jo Greqia, e cila menjëherë kundërshtoi shfaqjen e këtij shteti në hartën e botës, se pa te Maqedonia vetëm rrezikun se ky shtet nesër mund të kërkonte territore në krahinën e saj me të njëjtin emër. Greqia refuzoi të pranonte shtetin e ri nëse nuk ndryshonte emrin dhe flamurin. Maqedonia në fund pranoi të ndryshonte flamurin, por jo emrin. Ajo ende pranohet në forumet ndërkombëtare si FYROM (Republika Ish-Jugosllave e Maqedonisë). Vetëm me atë emër ka mundur të hyjë në OKB, ndërsa, për shembull në NATO, anëtarësimi i saj gati i sigurt m0ë 2008, u pengua nga një veto e Greqisë.

Qysh atëherë Maqedonia ka filluar të bëjë pikërisht atë së cilës i druhej Greqia, të përvetësojë në mënyrë flagrante lashtësinë maqedonase. Ndonëse maqedonasit janë sllavë dhe dihet se sllavët mbërritën në Ballkan në shekullin VI, Shkupi po stoliset me statuja të kohës së helenizmit të famshëm, ku shquan mbi kalë Aleksandëri i Madh, si simbol i Maqedonisë së re.

Logjika e Athinës nuk është pa argumente, mirëpo fakti që mbetet është se edhe në rastin e Maqedonisë Greqia jo vetëm që nuk udhëhoqi përpjekjet për ta integruar në BE, po me kërcënimin e vazhdueshëm të vetos ka ndikuar në rritjen e mosbesimit të maqedonasve ndaj perspektivës europiane.

Gjatë të njëjtës periudhë, Shqipëria pati përplasjet e saj me Greqinë, duke filluar që nga incidenti i vrasjes së pesë ushtarëve shqiptarë në kufi, tek arrestimi i ish-ushtarakëve nga pakica greke, të akuzuar për spiunazh në shërbim të Greqisë, te çështja e mbylljes së shkollave greke në fshatrat e braktisura prej emigracionit, te dëbimi masiv i emigrantëve shqiptarë, për presion flagrant ndaj zhvillimeve politike në Shqipëri etj.

Në vitin 1997 një numër analistësh dhe politikanësh shqiptarë akuzuan haptas Greqinë për ndërhyrje në punët e brendshme të shtetit shqiptar, duke ndihmuar, në mos edhe organizuar, trazirat e rebelimin në Jug, që rrëzoi strukturat e shtetit dhe në fund solli rrëzimin e qeverisë dhe zgjedhjeve të parakohshme. Madje akuzat nuk kursyen as lobin grek në ShBA e disa miq të tyre në administratën amerikane. Greqia sigurisht i ka hedhur poshtë disa herë këto akuza e hipoteza. Ajo këmbëngul se diplomacia greke është përpjekur vetëm për integrim të Ballkanit në BE, qoftë edhe për Maqedoninë, e të gjitha vendet e tjera ish-jugosllave. Edhe për Kosovën, Athina thotë se do t’ia njihte pavarësinë, por vetëm nëse ka një marrëveshje me Serbinë.

Diku në mesin e viteve ‘90, gjatë rrugës, për në një konferencë ndërkombëtare rinore, trokita në Budapest në zyrën e marrëdhënieve me jashtë të një prej partive kryesore politike hungareze. Punoja vetë në një zyrë të ngjashme në Tiranë dhe kisha kuriozitet për të parë organizimin e saj në Budapest.

Për çudinë, por edhe për kënaqësinë time, më priti vetë shefi i marrëdhënieve me jashtë të partisë. Ai dukej se ishte më shumë kurioz sesa unë. Donte të dinte më shumë se çfarë thuhej në Tiranë për Kosovën. Hungaria shihte gjithashtu me shqetësim zhvillimet në Vojvodinë dhe kishte interes të krahasonte përvojat.

Diskutimi ishte në kontekstin e integrimit në BE për të dy vendet. Mbaj mend se kalimthi i përmenda që Shqipëria ka dhe problemin me Greqinë e cila mund të kërcënojë me veto, nëse nuk është e kënaqur nga trajtimi i pakicës së saj në Shqipëri. Përgjigjja e tij ishte se Greqia është pengesa për çdo vend të Europës Lindore. Sipas tij, Greqia kishte gëzuar ndihma bujare e të pakursyera nga Europa për një dekadë, si vendi më i varfër i bllokut. Me hyrjen e vendeve nga Lindja, Greqia tani mund të jetë e detyruar të kontribuojë. Për këtë arsye, sipas tij, vendet lindore janë gjithnjë e më të pakënaqura ndaj përpjekjeve të Greqisë për të vonuar zgjerimin e BE-së.

Nuk isha nisur të denoncoja Greqinë, sesa të formuloja një shqetësim të natyrshëm për të dëgjuar pikëpamjen nga një diplomat i një vendi tjetër, që ka vetë pakica në vendet fqinje e që ashtu si Greqia ndaj Shqipërisë kishte pritshmërinë e tij ndaj vendeve fqinje. Në shkëmbim mora një akuzë shumë më të rëndë ndaj Greqisë sesa ajo që mund të nënkuptohej nga tregimi im.

Sot, Greqia mund të mos pranojë ngurrimin e saj për të zgjeruar BE-në në vitet ‘90. Po kaq shumë akuza nga kaq burime, shumica të pavarur nga njëritjetri, nuk mund të mos hedhin një hije serioze dyshimi mbi perceptimin e Greqisë, jo si frymëzuese e udhëheqëse e integrimit në Lindje, por si penguese e tyre.

Në vitin 2004 Hungaria hyri në BE, bashkë me 10 vende të tjera. Me ndihmën e Greqisë, apo pavarësisht prej kundërshtimit të Greqisë, BE-ja u zgjerua.

Por jo pa një “incident të vogël”. Greqia këmbënguli se pse nuk anëtarësohej edhe Qiproja. Pati kundër-

shtime se Qiproja kishte një konflikt me Turqinë dhe se pjesa veriore e vendit kishte shpallur pavarësinë.

Analistët e shihnin anëtarësimin në BE si një “karotë” për të detyruar zgjidhjen e konfliktit. U tretën pas kërcënimit me veto të Greqisë se do të bllokonte hyrjen e të gjitha vendeve të tjera në BE. Në mënyrë gati të pabesueshme BE-ja u thye. “Nuk mund të mbajmë më peng gjithë Europën qendrore”, tha një zyrtar europian i kohës.

Ndoshta kokëfortësia e Greqisë u ndihmua nga ndjenjat në rritje antiturke në BE. Sido që të jetë, Qiproja hyri bashkë me vendet ish-komuniste dhe aftësia e BE-së për të detyruar një paqe në konfliktin për Qipron e Veriut mori fund.

Ky gabim historik nën kërcënimin e vetos greke është bërë mësim. Është edhe arsyeja se pse Serbia nuk do të hyjë në BE pa u zgjidhur situata mes saj dhe Kosovës. Ndërkohë Shqipëria nuk ishte në grupin 10 anëtareve të reja të BE-së, jo prej vetos greke, siç druheshim më 1995, por sepse vende si ky i yni nuk ka nevojë domosdoshmërish që t’i pengojë dikush. Ne bëjmë çmos që të pengojmë veten. Madje në vitet e ndërmjetme, marrëdhëniet mes dy vendeve u përmirësuan shumë. Shqipëria mbajti, veç të tjerash, anën e Greqisë kur ajo kandidoi për anëtarësim në Këshillin e Sigurimit më 1998.

Dekada e re e shekullit shënoi edhe një rritje të zgjerimit të biznesit grek në Ballkan. Duke dominuar në sektorin bankar, në atë të telekomunikacioneve etj., Greqia filloi të zgjerohej në mënyrën që duhej të kishte bërë që nga fillimi i ndryshimeve. Në vend që të investonte në retorikën paranojake historiciste, duke u treguar aspak më e rafinuar se fqinjët ish-jugosllavë, Greqia duhej të kishte përfituar nga përparësitë e saj ekonomike për të imponuar një rol më të madh në rajon.

Pavarësisht prej akuzave të natyrshme për korrupsion e për favorizim të firmave greke në procesin e privatizimit, e vërteta është se privatizimet në botën ish-komuniste shpesh bëhen poshtë vlerës reale, duke varfëruar popullin dhe të ardhmen për të mbushur xhepat e politikanëve. Po, në fund të fundit, ajo që precipiton është se Shqipëria ka pasur nevojë të madhe për investime të huaja dhe ato nuk është se kanë qenë duke vrapuar drejt saj. Prandaj, investimet greke mbushën një mungesë të rëndësishme, pavarësisht se çfarë paraqet çdo rast i analizuar më vete. Investimet gjithashtu i afrojnë vendet me njëra-tjetrën edhe politikisht, siç dëshmon përvoja e Europës Perëndimore. Investimet greke në Bullgari, Serbi e madje edhe në Maqedoni e Kosovë, japin një portret më rajonal, në të cilin duhet parë edhe rasti i Shqipërisë.

Një kurorëzim i pozicionimit të ri të Greqisë në Ballkan u shënua edhe me ardhjen në fuqi të Papandreut të Ri, vizionar dhe të arsimuar në ShBA. Ai u shqua menjëherë, veç të tjerash, edhe për një vizion mbarëballkanik, duke propozuar që Ballkani, vendi ku më 1914 nisi Lufta e Parë Botërore, të integrohej i gjithi në BE më 2014, me rastin e 100-vjetorit të asaj ngjarjeje të tmerrshme.

Pavarësisht sesa realist ishte ky propozim, ai sinjalizonte një përpjekje të Greqisë për të marrë rol udhëheqës në rajon, ndonëse me gati 20 vjet vonesë.

Deklarata frymëzonte besim se ecja me hap të shpejtë e integrimit ishte e mundshme.

Për ironi të fatit, pikërisht këtij udhëheqësi të Greqisë, i plasi në duar “bomba financiare”. Pas vitesh manipulimi të llogarive financiare të deklaruara në BE, Greqia u rrëzua nën peshën e borxheve të marra përtej aftësisë së saj për të paguar. Askush nuk u kursye nga akuzat. U akuzuan qeveritarët që kishin marrë borxhe pafund duke gënjyer huadhënësit për mundësitë reale të Greqisë për t’i shlyer, apo duke gënjyer popullin për gjendjen e vërtetë të arkës së shtetit. U akuzuan ata që i kishin dhënë huatë e borxhet se me siguri e kishin ditur që Greqia nuk i paguante dot, por i dhanë gjithsesi. U akuzuan politikanët që një pjesë të këtyre huave e kishin futur në xhepat e tyre. U akuza kultura greke për traditë mospagimi taksash, vjedhje të shtetit dhe mosdëshirë për të punuar. U akuzuan gjermanët që, sipas disa nacionalistëve e komunistëve grekë, kishin varfëruar Greqinë me pushtimin e tyre nazist (60 vjet më parë), pavarësisht nga dëmshpërblimet e jashtëzakonshme të paguara që atëherë nga Gjermania etj. etj.

Ndërsa Greqia hyri në krizë totale, nacionalizmi latent i shfaqur me një lloj velloje nga politika e jashtme greke, nxori fytyrën e vet të shëmtuar me partinë e Agimit të Artë. Mund të mendohet se në kushtet e sotme shansi që Greqia të gjejë rolin e premtuar të udhëheqjes rajonale ka humbur përfundimisht. Ajo nuk mund t’u prijë fqinjëve drejt Bashkimit Europian, kur duket sikur vetë është duke dalë prej tij.

Sesa domethënës është dështimi i Greqisë për të udhëhequr në Ballkan, e tregon edhe fakti që rregullisht diplomatët sllovenë janë preferuar përmbi ata grekë për të raportuar mbi Ballkanin dhe mbikëqyrur ecurinë e integrimit të tij. Sllovenia e

vogël, dikur e ngecur brenda Jugosllavisë, i ka shfrytëzuar shumë më mirë avantazhet e saj, duke treguar një vetëpërmbajtje e drejtpeshim të jashtëzakonshëm, atë që duhej të kishte ardhur e duhej ta kishim mësuar prej Athinës.

Po rënia e palavdishme nuk ka sjellë modesti dhe vetëshqyrtim. Pak javë më parë, ministri i Jashtëm i Greqisë anuloi pjesëmarrjen në festimet e 100-vjetorit të Shqipërisë, për shkak se kryeministri Berisha kishte thënë që tokat shqiptare janë nga Presheva në Prevezë.

Ndoshta kriza ekonomike greke ka sjellë shkurtimin e përkthyesve apo zëvendësimin me përkthyes të dobët, se ndryshe nuk ka si shpjegohet që kryediplomati grek nuk dalloi dot ndërmjet ligjëratës së drejtë dhe asaj të zhdrejtë. Kryeministri shqiptar i ka shtuar notat patriotike në retorikën e tij, por në rastin konkret ishte duke cituar deklaratën e pavarësisë së Shqipërisë.

Zyra e Kryeministrit shqiptar u përgjigj duke thënë se Shqipëria nuk ka ambicie territoriale ndaj askujt dhe se ato ishin fjalë që ishin thënë 100 vjet më parë.

Në një shenjë prapakthimi, zëdhënësi i Ministrisë së Jashtme greke i dha një tjetër ‘leksion’ falas Berishës, duke u kundërpërgjigjur se do të ishte mirë që të shikohej 100 vite para dhe jo 100 vite mbrapa. Kjo këshillë ishte disi absurde, sepse do të ishte e pamundur të festohej 100-vjetori pa shikuar 100 vite mbrapa dhe përkundrazi një shprehje më e urtë thotë se ata që e harrojnë historinë janë të detyruar ta rijetojnë atë.

Po hipokrizia më e madhe ishte që kjo këshillë vinte nga po ajo ministri që vetë është duke parë jo 100 por gati 2500 vite mbrapa, ndërsa përplaset me Maqedoninë për histori e personazhe gjysmë mitike, e tema absurde, si identiteti kombëtar i Aleksandërit të Madh. Këshilla vjen nga një vend që nuk rresht së imponuari Europës duke iu referuar një trashëgimie që daton nga koha e antikitetit. Po kjo sigurisht nuk është hera e parë që një vend ballkanik i jep fqinjit këshillën që refuzon ta zbatojë vetë.

Ndërsa akuzon Maqedoninë se po rishkruan librat e historisë, Greqia po përpiqet ta bëjë të njëjtën gjë në Shqipëri. Ndoshta para se të kërkojë që nxënësve shqiptarë të mos u flitet për krimet greke të 100 vjetëve më parë, është mirë që nxënësve grekë t’u flitet për rolin e shqiptarëve në çlirimin dhe pavarësimin e Greqisë. Ndoshta para se të kërkohen të drejta të tjera për pakicën greke në Shqipëri, duhet të paktën të njihet minimalisht ekzistenca e pakicës shqiptare në Greqi.

Ndoshta përpara se të kërkohen lapidare për ushtarët grekë që hynë si pushtues në Luftën e Dytë Botërore, duhet një përmendore në Çamëri për ata civilë që u vranë e u shpërngulën, e që sot e kësaj dite nuk u lejohet as t’i thonë emrin vendit ku u lindën e vdiqën të parët e tyre për shekuj, ku lindën vetë e ku panë tmerrin me sy.

Athina kërkon vazhdimisht që t’i kërkojnë falje për çdo deklaratë që nuk i shkon përshtat, por as që ka ndërmend të kërkojë ndonjëherë falje për krimet e të kaluarës.

Sigurisht nëse vërtet do të bënim “të pabërën” e të kthenim vërtet shikimin 100 vite pas, do të shikonim se marrëdhëniet mes dy vendeve tona janë përmirësuar shumë. Më 4 dhjetor, qeveria shqiptare bëri mbledhjen e saj jo në Tiranë, por në Vlorë, për të nderuar mbledhjen e parë të qeverisë së parë shqiptare pas shpalljes së pavarësisë. Ajo që nuk u përmend e nuk u kujtua është se ndërsa Ismail Qemali dhe qeveria e tij filluan punën, qyteti i Vlorës ishte nën bombardim nga deti, prej anijeve greke. Me atë “muzikë” në sfond, filloi historia moderne e Shqipërisë. Jo larg prej andej trupat greke kishin marrë Korçën dhe Gjirokastrën dhe i kërkonin Konferencës së Ambasadorëve Jugun e Shqipërisë. Krahasuar me këtë, raportet tona sot janë një mrekulli.

Po pikërisht për këtë, në vend të bojkotimit dhe leksioneve moraliste, një ministër i Jashtëm i një vendi europian do të kishte marrë pjesë me modesti dhe pendesë në festimet e 100-vjetorit. Thjesht për faktin se festohej lindja e një shteti fqinj të cilin u përpoqën ta mbysin që në djep, me dhunë e diplomaci mashtruese.

Në vend të kësaj erdhi anullimi publik që vetëm se na kujtoi edhe një herë tjetër se në vend që të bëhej vendi europian në Ballkan, Greqia mbeti deri në fund një vend ballkanik në Europë. Një shembull i keq e dekurajues për të gjithë ata idealistë në vendet e tjera ballkanike që besojnë se një proces europianizimi është i nevojshëm jo vetëm për të hyrë në BE, po edhe për të mirën e vetë vendeve tona. Në këtë mision jo të lehtë, vendi që duhej të na frymëzonte e mbështeste është ai që na ka tradhtuar më së shumti e që për më tepër ka tradhtuar premtimin e asaj trashëgimie të famshme të lashtësisë, nën rrënojat e së cilës kemi belbëzuar moskuptimin e mosbesimin në të dy gjuhët tona prej shekujsh. *Ruben Avxhiu është kryeredaktor i gazetës shqiptaro-amerikane “Illyria” në New York.

18

MAPO

E martë 22 janar 2013 www.mapo.al

intervista

Djali i ish-kryeministrit, Skënder Shehu rrëfen fejesën me Silva Turdiun, ndërhyrjen e Enver Hoxhës dhe hezitimin për ta prishur krushqinë. Vrasje apo vetëvrasje, dhe përgjigja e tij për gabimet e babait, që ishte njeriu numër 2 i sistemit komunist

“Mehmeti ka vrarë veten, gabim që më lejoi të fejohesha me Silvën” “Pavarësisht se vinte nga Spanja, gabim ishin ekseset në luftë…

Gabim i rëndë që bëri Mehmeti… ishte pse më lejoi të bëja fejesën.

Gjithë ajo periudhë ishte…

Domosdo që ka bërë gabime në vlerësim të situatës.

Intervistoi Roland Qafoku/Debat Së fundi Fatos Klosi, por edhe Sabit Brokaj, duke folur për figurën e Mehmet Shehut e kanë vlerësuar atë si një shtetar.

Si i keni përcjellë këto vlerësime?

Pas daljes nga burgu kam takuar shumë njerëz, të të gjitha niveleve, akademikë dhe të thjeshtë që vlerësojnë tim atë. Ata përgjithësisht vlerësojnë burrërinë dhe përkushtimin e tij në ndërtimin e sistemit dhe ekonomisë, për punën e tij në ndërtimin e shtetit. Kam pyetur veten, pse e vlerësojnë kur ai ishte njeriu i dytë i regjimit? Ata vlerësojnë burrërinë dhe përkushtimin e tij në ndërtimin e shtetit. Kam menduar se ai ka qenë njeriu i dytë i atij sistemi?! Duke reflektuar kam sjellë në mendje ato që thuhen se Enver Hoxha zhduku analfabetizmin dhe gjakmarrjen. Mendoj se ishte sistemi që i arriti këto. Ndërsa për Mehmetin mendoj se ka dhe kontribute individuale përveç ndërtimit të ekonomisë, si vajtja në luftën e Spanjës, ngritja e brigadës së parë, komandant në çlirimin e Tiranës, në luftën për provokacionet e gushtit në vitin 1949 etj. Ndoshta më i spikaturi. Përveç punës dhe përkushtimit e ndërtimit të ekonomisë, këto janë kontribute individuale.

Në Shqipëri ka tendencë për t’i parë figurat bardh e zi, dhe nga kjo nuk shpëton as babai juaj...

Ai ka qenë dhe ministër i Brendshëm i atij sistemi dhe njeriu i dytë i atij sistemi. Ka përgjegjësitë e tij në ngritjen e atij sistemi që ishte represiv. Dhe gjatë luftës ka gjëra, eksese, ka …

Bashkimi, vëllai, e përmend… për të cilat ai edhe pendohet në ditët e fundit të jetës së tij. Kujtoj që më ka thënë dikur se pas vdekjes së Koçi Xoxes në ’48-ën, ata e kishin vënë “Sigurimin” mbi partinë. Më vonë e vura partinë mbi Sigurimin. Ose një ngjarje tjetër, në ‘67-ën kur kam mbaruar gjimnazin dhe do të shkoja në universitet, më pyeti ‘çfarë degësh do të marrësh?’ I thashë për inxhinierinë, dhe degën e tretë e kam vënë juridik, pasi kisha simpati për kriminalistikën. Më tha ‘bëj ç’të duash, por vetëm dy gjëra nuk të lejoj; të bëhesh mjek dhe jurist. Të dyja janë me jetë njerëzish’. Mesa duket, e dinte se po të hyje në sistemin juridik të Shqipërisë do të ishe i detyruar të dënoje të pafajshëm. Ai ka qenë i detyruar të marrë vendime që më në fund të jetës thotë s’mund t i zhbëj… përfundimi ishte se donte të më thoshte unë i bëra, ti jo… kjo më bën të mendoj se kishte reflektuar. Mund të përmend dhe një gjë tjetër. Kam gjuajtur me të që nga 1973. Diku në ’75-ën në gjueti në Skrapar, ku gjuante dhe një djalë i një funksionari tjetër të lartë, kishte ndodhur një vrasje gjatë gjuetisë. Radhës tjetër, - tha,- me pushkë do gjuaj vetëm unë dhe Skënderi. D.m.th, po ndodhi gjë, e kemi bërë unë dhe ti. Ato që ka bërë ai, nuk mund t’ i zhbënte, por kishte reflektuar..

Ka një perceptim se ishte shumë i rreptë?

Në vitet e para dhe unë kam pasur këtë perceptim, ai ishte i rreptë. Ishte impulsiv dhe menjëherë reagonte, por pastaj dinte të kërkonte dhe të falur. Me kalimin e kohës e kam parë që nuk ishte tamam kështu. Gatë kohës së gjuetisë më qëllonte kur ishim në ndonjë rreth të takonte kryetarët dhe sekretarët e parë dhe jam befasuar nga bisedat komunikuese. Ndonjëherë reagonte ashpër, por e tëra nuk ishte siç e kisha përfytyruar nga larg. Ai konceptohej si një nga drejtuesit e linjës së ashpër. Por ai ka bërë disa nga veprimet më liberale.

Cilat?

Në fund të viteve ‘60 hapi Bllokun në Durrës. Ai u kishte thënë pse mbahet mbyllur, se

njerëzit vinin deri te ‘Iliria’ dhe pastaj mbyllej.

Ai dha urdhër që njerëzit të kalonin lirshëm deri te Kavalishenca dhe ktheheshin pas. Sot s’është ndonjë gjë e madhe, por tregon konceptin e Bllokut. Më pas u korrigjua kjo.

Kadriu pas dy vjetësh lajmëroi Enver Hoxhën dhe u vendos sërish bllokimi. Një tjetër ngjarje është te drama “Njollat e murrme”. Ai e duartrokiti pjesën dhe u ngjit në skenë dhe u dha dorën aktorëve. Disa ditë më vonë ajo u quajt si vepër e gabuar dhe u godit. Edhe transmetimi i televizioneve italiane që e shihnin, ne dhe gjithë Tirana. Rreth vitit ‘63 kur kemi qenë në Durrës, ne pamë televizionet italiane . Kur u kthyem në Tiranë babai porositi që të vihej antena te ne dhe te Beqir Balluku. Pas nesh e morën dhe Enveri dhe pjesëtarë të tjerë të Byrosë.

Ku e kishte pikën e dobët? Në fakt, ai thoshte se e kam pikën e dobët Nelin (kështu ju thërriste)?

Jo, ai i donte të tre njësoj, ndoshta gjuetia që bënin bashkë, ndoshta për gjëra të tjera ka komunikuar më shumë me Vladimirin dhe Bashkimin.

Nga akuzat që ka bërë Hoxha, ka qenë një moment se Mehmeti ka qenë hartuesi i programit social-demokrat në ’42-in?

Historia e programit ka qenë se në vitin 1973, kur kishte ditëlindjen, iu dhurua nga Ministria e Brendshme programi në fjalë. Babai e shpjegoi se e kishte shkruar në fshat, ishte mbyllur dy muaj dhe tha se nuk e dinte që ishte krijuar partia. Tha se kishte hedhur idetë e tij kur vinte nga Spanja.

Pyetja e madhe është, e vranë apo e vrau veten? Ka dhe versione të ndryshme brenda familjes. Vëllai juaj i ndjerë, i lodhur nga kjo pyetje tha së fundi një batutë “as e vranë e as vrau, po i vranë veten”.

Versioni juaj?

Kjo është temë e pashmangshme dhe e preferuar nga mediat. As pas kësaj bisede kjo s’do të mbyllet. Po të thuash se ka vrarë veten duket se je me versionin që u hap në atë kohë.

Ndërkohë që kjo s’ ka të bëjë fare...Ditë e para pas ngjarjes ishte vetëvrasje. Dhe unë kur erdha nga Suedia më tha vëllai që ka vrarë veten dhe nuk dyshova. Mamaja më shpjegoi se ai kishte pak gjak se kishte vendosur pambuk, ndoshta dhe për të eliminuar zhurmën. Por ndërkohë doli versioni se mund të jetë vrarë.

Kjo ka dalë para ‘91-it, disa muaj më vonë dhe në atë kohë ishte akuzë shumë e rëndë për sistemin që të kishin vrarë Kryeministrin. Tani ai sistem nuk është më. Por kujt t’ia kërkosh se kush e vrau? Ka dyshime. Po kam parë se ka dyshime, por përgjithësisht pranohet se në qoftë se ka një shpjegim logjik të thjeshtë për një ngjarje, ai është version më i mundshëm.

Shpjegimi më i thjeshtë është, vetëvrasje. Nëse mbajmë versionin e vrasjes, del pyetja kush ishte i interesuar të vritej?

Por pse nuk u bë autopsia? Mjeku që u bë gati të bënte autopsinë tha se ma kanë ndaluar me urdhër...

Po kush ia dha këtë urdhër?. Nuk doja të hyja kaq thellë në këtë çështje, por meqë ju këmbëngulni, në qoftë se e kanë vrarë, kush e ka vrarë, pse dhe si? Unë dhe më parë kam thënë se unë nuk e përjashtoj vrasjen, por nëse ka fakte dhe argumente, duhet të dalin. Versioni i vrasjes nxjerr më tepër pikëpyetje se versioni i vetëvrasjes. Jam akoma i mendimit se është vetëvrasje. Jam i bindur plotësisht.

Përveç autopsisë thuhet se ka gjurmë në dorën e djathtë dhe një tjetër në dorën e majtë???

Në radhë të parë situata ishte e tillë që vetëvrasja ishte e pritshme, situata ishte aq e rëndë, sa vetëvrasja ishte e vetmja rrugë. Po të shikoni në mbledhjen e Byrosë, para ngjarjes shumica e të rinjve i drejtohen “Mehmet”, ndërsa të vjetrit me ‘shoku Mehmet’… pra këta të rinjtë e nxorën nga koka e tyre që i drejtoheshin me Mehmet?! … Mendoj se u është thënë çfarë drejtimi kishte marrë çështja. Sepse

“Njëherë në një udhëtim për në Sukth më ka thënë: “Stalini ka thënë se komunisti është i barabartë me shpirtin revolucionar rus plus shpirtin praktik amerikan”. Ky ishte koncepti i tij për komunistin

“Kur u godit Abdy Këllezi, ai erdhi në shtëpi dhe i tha mamasë, “të thonë ç’të duan, por që ishte i zoti, ishte i zoti”. Një rast tjetër, vitin 1947 kur u godit Koçi Xoxe, Mehmeti kishte thënë se “nëse goditej Enveri, do të organizonte kryengritje nga Mallakastra”.

është bërë një mbledhje në Pallat të Brigadave pa Mehmet Shehun, që ishte marrë qëndrimi.

Po letra e Mehmetit për Enverin?

Para se të gjendej kjo letër, në internim e kemi pyetur mamanë për të. I thashë se çfarë mund të ketë shkruar. Ajo na tha për Ramizin, Kadriun, Foto Çamin që janë grupi…

Ramizi ishte Jago?

Jo, Ramizi ishte Hrushovi. Jago ishte Kadri Hazbiu. Kur doli letra ishin të njëjtat gjëra. Me Fiqiretin ai i ka diskutuar këto gjëra. Kur është kthyer nga mbledhja e Byrosë Politike ai ka folur nja dy orë me Fiqiretin. Letra është shkruar nga ai dhe janë paraqitur ato që ne i dinim që na tha mamaja që duhej të jenë në letër, çka përfaqëson mundësinë e falsifikimit. Mehmeti e dinte shumë mirë se ç’mendonte Enveri në ato kohë për të. Te “Vjeshta e Ankthit” e vëllait tuaj ka një detaj për hedhje zaresh të Mehmetit, ku doli që do të kalonte një siklet në moshën 40 vjeç, 50 vjeç dhe 60 pastaj… Kur do të ikja në Suedi pas fejesës, isha në Greqi për të shkuar në Suedi. E vonuam një ditë. Shoh ëndërr se po ngjitesha me një gaz për në Labinot Mal ku gjuanim. Në një kthesë më del një oficer i Nexhmijes, që më vonë ishte roje në uzinën në “Dinamo”. Çfarë ka ndodhur? - i them Më thotë, bandat kanë vrarë Mehmet Shehun. Isha në ankth. Dikush nga ambasada më vjen më thotë se ka një telegram, ku babai më thoshte kthehu se kanë ndodhur disa gjëra dhe pastaj do të ikësh përsëri. Kjo ishte nata që Enveri i kishte thënë që duhet të prishësh fejesën.

Ndërsa për zaret…40 vjeç pati një operacion, 50 vjeç pati një aksident dhe 60 vjeç një tjetër operacion. Thuhej nga zaret se po të kalonte këto s’do kishte më problem, por ato që thanë zaret nuk dolën, ai i kaloi ato tri gjëra dhe sërish ndodhi ajo që ndodhi.

Po për fejesën tuaj, e cila u gjet dhe si shkaku i goditjes për familjen tuaj?

I tregova mamasë se nga çfarë familje ishte Silva se e njihte. Më tha, bo... bo.. , të pyes njëherë. Nuk ishte dakord. I thashë që do të pyes më mirë. Vajta te Mehmeti në dhomën e punës. I thashë se kisha lajme, por s’e di në janë të mira apo të këqija Pse, më pyeti? I shpjegova situatën. Qazim Turdiu kishte marrë urdhrin “Naim Frashëri” të klasit të parë. Babai më tha se do të shikojmë rrethin e ngushtë.

Fiqireti ngulte këmbë që të shkonte t’i thoshte Enverit. Por nuk është si thotë Enveri që në mbledhje se pse nuk pyete partinë. Mehmeti te shtëpia e partisë takoi Ramiz Alinë dhe e pyeti se a njihte Qazim Turdiun. Ai i tha: “Po, e kam pasur pedagog dhe është njeri i respektuar”. Më vonë në hetuesi na pyesnin: “Po mirë, i tha Mehmeti se po e pyeste për krushqi”?!

Gruaja e Ramizit ka qenë kur i kanë dhënë dekoratën Qazim Turdiut.

Si kanë qenë vitet e burgut për ju?

Më e rënda ishte që vitet e burgut do të ishin pafund. Kur erdha nga Greqia Mehmeti më tha që duhet të ndahesh me Silvën. Unë i thashë, duhet të mendohem. Të nesërmen në mëngjes i thashë mamasë se, nëse nuk e prishja fejesën, do të kishim pasoja të tmerrshme. Por kisha dy kushte: që t’i mos ndodhte gjë Silvës, dhe unë të ndërprisja studimet. Babai i tha Enverit dhe ai e garantoi që unë të vijoja studimet, ndërsa vajza s’do të pësojë asgjë. Ndërsa më pas në ‘81-in të gjithë në Byro ia përmendën që unë vazhdova studimet.

Si ia thatë Silvës vendimin për prishjen e fejesës dhe çfarë bëri ajo?

Ata e kishin kuptuar pak a shumë nga qëndrimi im, se unë vajta atë natë të kthimit nga Greqia. Vajta te shtëpia e Silvës, në momentin që do të nxirrnin darkën, u thashë se s’do të haja. Të nesërmen u ndamë..

Cilat janë disa nga bisedat me babain tuaj që ju kanë lënë më shumë mbresa?

Mehmeti, veten e vet e quante komunist.

Kishte qenë anëtar i Partisë Komuniste spanjolle, italiane dhe kur erdhi këtu ka thënë se “ne nuk jemi Partia Komuniste e Shqipërisë, ne jemi partia komuniste shqiptare. Sidoqoftë ai e quante veten komunist edhe pse kishte shumë ndryshime me partinë. Fjala vjen, njëherë në një udhëtim për në Sukth më ka thënë: “Stalini ka thënë se komunisti është i barabartë me shpirtin revolucionar rus plus shpirtin praktik amerikan”. Ky ishte koncepti i tij për komunistin. Kjo ishte e pamendueshme për kohën dhe Shqipërinë. Ose një moment tjetër: Kur u godit Abdy Këllezi, ai erdhi në shtëpi dhe i tha mamasë, “të thonë ç’të duan, por që ishte i zoti, ishte i zoti”. Një rast tjetër, vitin 1947 kur u godit Koçi Xoxe, Mehmeti kishte thënë se “nëse goditej Enveri, do të organizonte kryengritje nga Mallakastra”. Çfarë i quani gabim babait tuaj?

Pavarësisht se vinte nga Spanja, ekseset në luftë…Gabim i rëndë që bëri Mehmeti… ishte pse më lejoi të bëja fejesën. Gjithë ajo periudhë ishte…Domosdo që ka bërë gabime në vlerësim të situatës.

S’ duhej të bënte fejesën?

Domosdo s’duhej ta lejonte që në fillim fejesën, por që të analizosh këtë tani se çfarë duhet të bënte, duhet shumë kohë.

Por, a s’do t’ i gjente gjë tjetër Enveri?

Atë s’e di. Ecuria e gjithë sistemeve totalitare ka treguar se numri dy është eliminuar gjithmonë.

Po ju a bëtë gabim vetë?

Jo, unë vajta e pyeta. Mendova se do të shkoj ta pyes dhe do të bëj si të më thotë. Këtu mund të ketë një vlerësim timin të gabuar. Pengu im është vëllai, humbja e tij që s’mund të kthehet pas..

Marrë nga “Channel One”

E martë 22 janar 2013 www.mapo.al

ekspozita

MAPO

19

Fotografi, dokumente, procesverbale, vula, stilografi, flamuri që është mbajtur gjatë kongresit, deri dhe bastuni e thika të Aqif Pashë Elbasanit janë pjesë e ekspozitës “Kongresi i Lushnjës dhe Shteti Shqiptar” që u çel dje në Muzeun Historik

Te reliktet e Kongresit të Lushnjës edhe bastuni e thika e Aqif Pashës “Kongresi i Lushnjës dhe Shteti Shqiptar” është ekspozita që u çel dje në Muzeun Historik Kombëtar. Fotografi të delegatëve, dokumente e procesverbale, si edhe objekte me rëndësi historike, si flamuri shqiptar që është mbajtur mbi tavolinë gjatë punimeve të kongresit, vula që është përdorur, stilografi me të cilin kanë nënshkruar delegatët, deri dhe bastuni e thika që i përkisnin Aqif Pashë Elbasanit, janë pjesë e kësaj ekspozite që u çel në kuadër të 93-vjetorit të mbajtjes së kongresit. Disa nga këto objekte janë sjellë nga Muzeu i qytetit të Lushnjës nga Arkivi i Shtetit, i cili ka siguruar faksimile të dokumenteve që sollën mbledhjen e këtij Kongresi dhe imazhe nga portretet e delegatëve. Pjesë e ekspozitës është gjithashtu programi i Kongresit të Lushnjës, himni i kongresit, si dhe një memorandum i delegatëve drejtuar Fuqive të Mëdha kundër copëtimit të

Shqipërisë. Gjatë Kongresit të Lushnjës u miratua një akt kushtetues për pavarësinë e plotë të Shqipërisë. Bashkë me të u zgjodh edhe këshilli i lartë prej katër vetash, me kryeministër Sulejman Delvinën. Gjatë fjalës së tij përshëndetëse, ministri i Turizmit, Kulturës, Rinisë dhe Sporteve, Aldo Bumçi, i pranishëm në ceremoninë e çeljes së kësaj ekspozite, u shpreh se organizatorët kanë patur vështirësi në gjetjen e materialeve historike për këtë ngjarje. “Kjo është shenjë e lënies në harresë të ngjarjes së dytë më të rëndësishme në historinë e Shqipërisë, pas asaj të shpalljes së Pavarësisë, që përkon me një periudhë më të vështirë se ajo e vitit 1912”, - tha Bumçi duke shtuar se kjo ngjarje e rëndësishme e shtetit shqiptar është lënë në harresë nga regjimi komunist. Ai shprehu edhe njëherë opinionin se lind nevoja për një rishikim të historisë, nisur nga botimet

Objekte me rëndësi historike, si flamuri shqiptar që është mbajtur mbi tavolinë gjatë punimeve të kongresit, vula që është përdorur, stilografi me të cilin kanë nënshkruar delegatët, deri dhe bastuni e thika që i përkisnin Aqif Pashë Elbasanit, janë pjesë e kësaj ekspozite që u çel në kuadër të 93-vjetorit të mbajtjes së kongresit...

e regjimit komunist që e deformojnë atë. Ai veçoi si vendimet më të rëndësishme të Kongresit të Lushnjës krijimin e Bibliotekës Kombëtare dhe Shpalljen e Tiranës kryeqytet. Drejtoresha e Arkivit Qendror Shtetëror, Nevila Nika, që ka sjellë nga Arkivi i Shtetit një sërë dokumentesh dhe fotografi të panjohura më parë për publikun, u shpreh se kjo ekspozitë është modeste në krahasim me gjithë dokumentet që AQSH disponon për këtë ngjarje historike. Sipas saj, Kongresi i Lushnjës shënon ringritjen e një Shqipërie që shumë kishin menduar se do të zhdukej përfundimisht. “Kuvendi i Vlorës shpalli Pavarësinë e Shqipërisë.

Kuvendi i Lushnjës e ribëri Shqipërinë shtet. Sot në këtë ditë, ne kemi këtu rastin të shikojmë disa nga dokumentet dhe fotot e kësaj kohe”, - tha Nevila Nika. Ekspozita më hollësisht përmban rreth 30-40 foto të rralla dhe doku-

mente nga punimet e Kongresit të Lushnjës më 1920. Bashkia e Tiranës ka kontribuar nga ana e saj në këtë ekspozitë duke sjellë rreth 28 foto që prezantojnë zhvillimin e Tiranës pas marrjes së vendimit në këtë kongres të shpalljes kryeqytet. Gjithashtu, të ekspozuara janë dhe reliktet origjinale të Kongresit të Lushnjës dhe dokumente origjinale të gazetës zyrtare me aktet zyrtare, sjellë nga Biblioteka Kombëtare. Kjo ekspozitë në nderim të 93-vjetorit të mbajtjes së Kongresit të Lushnjës, u organizua nga Ministria e Turizmit, Kulturës, Rinisë dhe Sporteve, në bashkëpunim me Drejtorinë e Përgjithshme të Arkivave dhe Muzeun Historik Kombëtar. Ekspozita do të qëndrojë e hapur në Muzeun Historik Kombëtar deri në datën 27 janar. Në fund të muajit që vjen do të vendoset në Lushnjë edhe Monumenti i Kongresit të Lushnjës, një nga projektet e rëndësishme të 100-vjetorit.

Regjisori amerikan vlerëson zërat femërorë të aktoreve John Blondell ka nisur audicionet për vënien në skenën e Teatrit Kombëtar të komedisë “Ëndrra e një nate vere” Pas eksperiencës së suksesshme një vit më parë me Teatrin e Maqedonisë me vënien në skenë të “Henri VII” në gjuhën maqedonase dhe vlerësimit në Glon teatër Londër, regjisori amerikan John Blondell i është përgjigjur pozitivisht ftesës së Teatrit Kombëtar për të vënë në skenën e Tiranës një tjetër vepër të rëndësishme klasike, “Ëndrra e një nate vere”, nga Uilliam Shekspir. John Blondell vjen për herë të parë në Shqipëri

dhe kjo është përballja e parë me teatrin shqiptar. Ka qenë pikërisht kjo arsyeja që ai ka pranuar të vijë në Tiranë e të punojë me Teatrin Kombëtar për të vënë në skenë me një trupë shqiptare komedinë “Ëndrra e një nate vere”. Regjisori ka filluar audicionet për të përzgjedhur stafin me të cilin do të punojë për të vënë në skenë këtë komedi, e cila do të interpretohet në gjuhën shqipe. Kjo është dhe një nga sfidat e punës së tij. “Është përvoja e parë për mua që të vë këtë vepër në skenën e një vendi dhe në gjuhën kombëtare. Arsyeja e dytë është se jam në kërkim të një toke të panjohur, apo diçkaje të re dhe të freskët”. Shqipëria, me sa duket, është toka e panjohur që regjisori John

Blondell kërkon të eksplorojë. Që në ditën e parë të punës së tij që ka nisur me audicionet ai ka vlerësuar larminë e zërave femërorë të aktoreve. Pas një karriere të gjatë në skenat e botës me veprat e Shekspirit, ndalesa e radhës e regjisorit John Blondell është Shqipëria, ku ai do të qëndrojë për disa javë. E për ta sjellë sa më shqip, Blondell do të ofrojë në skenë një Shekspir krejt ndryshe, ku elementet dhe simbolet shqiptare nuk do të mungojnë. “Unë jam i dashuruar pas kësaj pjese, është një nga gjuhët më të bukura të vëna ndonjëherë në skenë. Qëllimi im është ta bëj veçanërisht ndryshe këtë Shekspir, por edhe veçanërisht shqiptar”, - tha regjisori për gazetarët.

20

MAPO

Tirana

e martë, 22 janar 2013 www.mapo.al

sport

Gilman Lika kërkon dhe tri ditë kohë Pritej që sot të ishte dita e zyrtarizimit (ose jo) e kontratës së re të Gilman Likës me 24 herë kampionët në fuqi të Tiranës, por mesfushori ka vendosur që ta lërë klubin në stand-by edhe për 2-3 ditë të tjera. Mesa duket Lika po pret avancimin e ofertës së ndonjë klubi tjetër, ndërsa edhe dje ka dalë në stërvitje rregullisht me skuadrën. Mesfushori konfirmon se nuk ka

firmosur ende, teksa dje ka zhvilluar një tjetër takim me administratorin e klubit, Salih Tagani.

“Jo, nuk kam firmosur ende. I kam kërkuar klubit edhe dy-tre ditë kohë,” ka pranuar lojtari, që nuk ka dashur të vijojë më tej me komentet në lidhje me këtë çështje. Gilman Lika është një element i përfaqësueses kuqezi të futbollit dhe ka shumë admirues brenda e jashtë vendit. Së

fundmi është folur shumë për një rikthim në klubin e tij të origjinës, por oferta prej 65 mijë eurosh që kanë prezantuar drejtuesit e klubit kuqeblu nuk ka qenë aq bindëse për lojtarin, i cili mund të përfitojë të paktën dyshin e kësaj shume nëse vendos që të lëvizë drejt Iranit, për t’u bashkuar me Sepahanin, ekip në të cilin aktivizohen Xhevahir Sukaj dhe Ervin Bulku.

Prezantohen Demi dhe trajneri Duro Aksioneri: Partizani, kurrë më në krizë Tekniku i rikthyer në stolin e kuq beson shumë te projekti i ri i ringjalljes së ekipit me më shumë tifozë në Shqipëri Jeton Selimi

Partizani i beson Shpëtim Duros misionin për kthimin në elitën e futbollit shqiptar. Trajneri është prezantuar zyrtarisht në pankinën e të kuqve të kryeqytetit vetëm dy ditë pasi u largua nga skuadra e Vllaznisë. Duro rikthehet te Partizani, dhe natyrisht për të emocionet janë të mëdha, teksa ai është dhe ndjehet pjesë e familjes së madhe të kuqe. “Partizani është gjë tjetër, pavarësisht se është në kategorinë e parë. Vetëm interesimi juaj tregon se është emër i madh. I falënderoj drejtuesit për besimin që më dhanë dhe besoj se me këtë staf të bëjmë më të mirën”, deklaroi Duro. Ai i bashkohet te Partizani emrave të tjerë të njohur të historisë së kësaj skuadre, si Hasan Lika, Perlat Musta dhe Genc Tomorri. Janë këta njerëz, të cilëve drejtuesit e rinj të klubit i kanë besuar objektivin për të ringritur emrin e madh të futbollit shqiptar, i cili vitet e fundit endet në kategoritë inferiore. Sipas Duros, ky mision merr të tjera doza optimizmi falë projektit të drejtuesve për ndërtimin e një impianti të ri për skuadrën. “Qëllimi kryesor është ngjitja në Superligë. Për mua kjo është gjë fantastike pasi ajo rezidencë që po bëhet, ndoshta nuk e ka bërë asnjë deri në këto momente. Është garanci për të ardhmen dhe kjo për mua është ajo shumë më e rëndësishme”, u shpreh trajneri Duro. Shpëtim Duro e merr drejti-

Partizani prezanton Demin dhe Duron

min e klubit të kuq për herë të tretë.

Në fillim, aventura e tij nuk ka qenë pozitive, por ai hyri në zemrat e tifozërisë kuqe kur për pak bëri mrekullinë tre sezone më parë, kur luftoi me një grup djemsh të rinj për mbijetesën e skuadrës në superligë.

Pa asnjë mbështetje dhe i lënë në harresë nga presidenti famëkeq Albert Xhani, ekipi luftoi shumë, por nuk mundi t’i mbijetonte dot qëndrimit në Superligë, teksa u eliminua në play-off nga krutanët e Kastriotit. Që prej asaj dite, Partizani e ka parë veten të bjerë poshtë e më poshtë, teksa më në fund, u bë e

Valsi i portierëve

Edhe Fiorentina vë në listë emrin e Ujkanit Ka filluar një cikël i plotë lëvizjesh portierësh në Serie A. Në rastin kur Viviano do të largohet nga Fiorentina, ekziston hipoteza Samir Ujkani, portieri që do të merrte në këtë mënyrë vendin e titullarit dhe do të ishte në garë me zëvendësin Neto.

Numri një i Palermos mund të ketë vështirësi në skuadrën e Gasperinit duke parë që aktualisht drejtori Lo Monako është duke negociuar për të marrë nga Kievo italianin Sorrentino.

Për të kuptuar se kush është situata, mediat italiane kanë kontaktuar zëvëndës presidentin e Palermos Guliemo Miçike, që është shprehur hapur mbi situatën e krijuar: “ Tratativa për Sorrentinon nuk është një tratativë e mbyllur, përkundrazi duhet të themi që ekziston një farë distance ndërmjet palëve. Nesër do të mësojmë diçka më shumë, Lo Monako është duke punuar për të zgjidhur këtë situatë. Ukjani? Do të

Samir Ujkani

flasim kur të kemi përfunduar zyrtarisht transferimin e Sorrentinos te Palermo, tashmë është e nxituar të flasim: nuk më rezulton interesimi i Fiorentinës, por është shumë normale që drejtori sportiv Lo Monako të ketë pasur kontakte me vjollcët, tashmë gjithsesi ne duhet të zgjidhim çështjen Sorrentino dhe, siç kemi thënë, këto orë do të jenë decizive”.

mundur që skuadra të ringjitet në Kategorinë e Parë, ku lufton për një vend në superligë. Aktualisht Partizani renditet në vendin e tretë të Kategorisë së Parë, ndërsa numëron 9 pikë më pak se kryesuesit e Lushnjës dhe 2 më pak se Mamurrasi i vendit të dytë.

Por, njëkohësisht me Duron është prezantuar edhe aksioneri i ri i skuadrës së kuqe, Gazmed Demi, i cili do të zotërojë 50% të aksioneve, njësoj sa edhe partneri i tij, Lulzim Sallaku. Në fjalën e tij, aksionari Gazmend Demi garantoi ndërtimin e një infrastrukture

“Partizani është gjë tjetër, pavarësisht se është në kategorinë e parë. Vetëm interesimi juaj tregon se është emër i madh

moderne dhe financa të shëndosha për të ardhmen si dhe e la të hapur mundësinë e afrimit të sponsorëve tjerë. “Ajo që dua të them unë, është garancia për Partizanin dhe tifozët.

Skuadra nuk do ta njohë më krizën financiare dhe se ne do të jemi të hapur për bashkëpunim.

Me këtë dua të them se të gjithë ata biznesmenë seriozë që duan të blejnë aksione dhe të investojnë te Partizani, do ta kenë derën e hapur.

Kuptohet se kjo është për të mirën e skuadrës”, deklaroi Demi në fjalën e tij të parë si aksioner i formacionit kryeqytetas.

Beteja për pranimin në FIFA, Kosova do t’i drejtohet KAS-it Federata e Futbollit e Kosovës ende nuk e ka caktuar datën kur do të ngrejë padi për FIFA-n e UEFA-n për çështjen e futbollit kosovar në Gjykatën e Arbitrazhit Ndërkombëtar. Por ajo heziton nëse do ta bëjë këtë, pasi që ka disa më shumë se një muaj, që e ka paralajmëruar një gjë të tillë, si kundërpërgjigje ndaj vendimit të papritur të FIFA-s, për mos lejimin e ndeshjeve miqësore ndërkombëtare për ekipin përfaqësues të Kosovës. Sipas zëdhënësit të FFK-së, Fazli Berisha, institucioni i tij ende është duke u këshilluar me Ministrinë e Sportit dhe njerëzit tjerë të këtij lëmi, që bashkërisht të gjejë formën më të mirë, para se të vendos që ta padisë FIFA-n. “Ne jemi duke u këshilluar me të gjithë për të gjetur rrugën më të mirë për të ardhur deri te ajo ankesë. Kryetari, Vokrri është duke u konsultuar me shumë njerëz para së të marr vendimin”, tha Berisha, për të cilin shumë më rëndësi është të dihet se çfarë do të dal nga

Logo e FiFA-s

ajo ankesë se sa vetëm të qohet. “Ne mund ta bëjmë ankesën edhe tash, por nuk e dimë çfarë fitojmë, për këtë po konsultohemi me njerëz kompetent dhe me partnerët tanë të ngushtë se si të vendosim atë ankesë”, shtoi Berisha, i cili me pas ka sqaruar edhe punën e afatit nëse ka kohë për t’u ankuar apo jo. Sipas rregullores së

CAS (Këshillit të Arbitrazhit Sportiv), një federatë sportive mund të dërgojë një ankesë në këtë institucion brenda 21 ditëve, kur edhe ka marrë vendim, që do të thotë se FIFA vendimin e fundit për Kosovën e ka marrë me 20 dhjetor dhe se tani kanë kaluar më shumë se një muaj dhe afati për dërgimin e ankesës ka skaduar. “FFK-ja e ka refuzuar atë ankesë, d.m.th, ne jemi ankuar dhe e kemi refuzuar atë ankesë menjëherë. Ndërsa padia që do ta bëjmë në Këshillin e Arbitrazhit është gjë tjetër dhe nuk ka lidhje me atë afat, por me njohje të plotë nga FIFA dhe UEFA”, tha Berisha. Ditë më parë presidenti i FSHF-së, Armand Duka e kishte këshilluar FFK-ën që të mendojë mirë për një gjë të tillë, nëse nuk do të shkaktojë acarimin e marrëdhënieve me dy organizmat më të mëdhenj të futbollit në botë. Ankesa është mundësia e fundit për FFKën që të fitojë pranim në FIFA dhe UEFA.

e martë, 22 janar 2013 www.mapo.al

Ish-trajneri

sport

MAPO

21

Van Gal: Pep do vijojë punën time te Bajerni Holandezi beson se bavarezët, me vendimin për të emëruar Pep Guardiolën si trajner të Bajernit, kanë vepruar drejt. Udhëheqësit e Bundesligës njoftuan javën e kaluar se spanjolli ka nënshkruar një marrëveshje trevjeçare me Bajernin dhe do të pasojë Jup Hejnkesin në fund të këtij sezoni. “Emërimi i Guardiolës nuk ishte një surprizë për mua,

sepse Bajerni gjithmonë ka rendur pas trajnerëve më të mirë. Unë dhe Pep kemi të njëjtën filozofi, ndaj mendoj se është një zgjedhje fantastike, – ka thënë trajneri i Holandës. – Unë jam i pari i punësuar për formimin e Bajernit të Mynihut, të cilin drejtuesit do ta kërkojnë edhe nga Guardiola.

Jup Hejnkes pastaj vazhdoi në të njëjtën

rrugë, ashtu sikurse Pep është njeriu i duhur për ta pasuar atë. Pep mendon ashtu si Jup dhe unë. Guardiola është një djalë me të vërtetë inteligjent. Ai mund të luftojë pak me gjuhën gjermane, por të gjithë e kuptojnë gjuhën e futbollit.” Van Gal ishte në krye të Bajernit të Mynihut nga viti 2009 deri në vitin 2011.

Kaka i thotë po Milanit, Reali frenon Juventusi ka siguruar në korrik ardhjen me parametër zero të sulmuesit të Bilbaos, Fernando Jorente. Interi kërkon zëvendësuesin e Shnajderit, që është braziliani Paulinjo Samiti mes Galianit dhe Paolilos, prokurorit të Kakas, ka nxjerrë atë që pritej: braziliani ka thënë po duke pranuar uljen e ndeshje të pagës nga 10 në 6 milionë euro, por për të mbyllur marrëveshjen duhet “po”-ja e Realit të Madridit, që nga ana e tij ka dhënë mesazhe aspak pozitive: financerët kanë bojkotuar hipotezën e një huazimi 30 mujor, ndërsa shoqëria nuk mund t’i lejojë vetes një minusvalencë prej 27 milionë eurosh. Megjithatë, dita e së nesërme do të jetë vendimtare për të dy palët . Por mbetet një pikëpyetje emocionante për transferimin e Kakas-ë deri në minutën e fundit të mbylljes së marrëveshjes . Pesha më e madhe e vështërsisë i është ngarkuar zv.presidentit të Milanit , Adriano Galiani, të cilit i duhet të bindë Realin për zgjidhjen më të mirë të kësaj çështjtje. Një ndër problemet që e shqetëson klubin e Milanit, mbetet përsëri aspekti fiskal. Galiani propozon gjetjën e një mënyre për të ulur ndjeshëm ndikimin e marrëveshjes mbi taksat.

Juve siguron Jorenten

Drejtori i përgjithshëm i Juventusit ka thënë se sulmuesi i Bilbaos, Fernando Jorente, nuk vjen në janar, por në korrik. Kësisoji, merkatoja e dimrit mund të konsiderohet e

varfër për kampionët në fuqi të Seria A, edhe sipas Marotës, që duke folur për “Radio 24” ka pohuar: “Bisedimet zgjasin më shumë se një muaj për blerje të rëndësishme.

Pashë që situata ishte dinamike, por prokurorët e lojtarëve të pavendosur dhe jo shumë aktivë për të gjetur një strehim për klientët e tyre. Nëse ne gjejmë ndonjë mundësi për ta përmirësuar ekipin që fitoi kampionatin në janar, shumë mirë. Kavani? Është e qartë, është i pamundur të blihet edhe për për arabët e rusët.”

Pas një rënieje të shkurtër, që arriti kulmin me marrjen e një pike nga dy ndeshje, ekipi i Kontes është kthyer në “fluturim” me Udinezen, teksa bëri poker: “Rënia e Juventusit është një fakt fiziologjik, – vazhdoi Marota. – Pas pushimeve të Krishtlindjeve e Vitit të Ri, lojtarët u ngarkuan fizikisht me stërvitje. Humbja ka qenë si një lemzë kundër Sampdorias, e cila nuk duhet të merret si shembull. Tani ne kemi reaguar dhe jemi në rrugën e duhur.”

Interi, do Paulinjon

Pas shitjes së Shnajderit te turqit e Gallatasarajir, zhbllokohet merkatoja e Interit. Objektivi numër një është Paulinjo. Për mesfushorin e Korinthiasit duhen më shumë sesa 15 milionë euro. “Një lojtari me katakteristikat e tij është gjithnjë i dobishëm, por duhet të shohim kostot – ka deklaruar Morati -. A do të investohen menjëherë paratë e ardhura nga Shnajderi? Do të shohim nëse ka mundësi për ta bërë. Në Itali gjithçka kushton shumë, ndaj dyshoj nëse mund të bëjmë veprime…”

Për të arritur te Paulinjo duhet një tjetër sakrificë. 7.5 milionë eurot e

Rikardo Kaka

arkëtuara nga shitja e Shnajderit nuk i mjaftojnë Korinthiansit për të lëshuar mesfushorin, ndaj Branka po punon për një tjetër shitje.

Drejtuesit zikaltër preferojnë të shesin Riki Alvarezin e jo Kutinjon, ndonëse braziliani ka më shumë merkato.

Veterani Salgado: Murinjo ka krisje me të gjithë ekipin e Realit Ish-mbrojtësi analizon situatën në ish-ekipin e tij, teksa nuk e sheh problemin vetëm në marrëdhënien Mou-Kasijas Ish-mbrojtësi i “Los Blancos” ka deklaruar se trajneri portugez është në kushte të këqija te Reali i Madridit, me çdo anëtar të skuadrës së tij, por është ende i bindur se ata mund të sfidojnë për fitimin e titullit në La Liga. Zhoze Murinjo ka lënë në stol kapitenin e vet, Iker Kasijas, në ndeshjet e La Liga-s kundër Malagës dhe Real Sociedad, ndërsa thuhet të ketë pasur krisje e përplasje me një mori lojtarësh të skuadrës në muajt e fundit. “Unë nuk mendoj se Murinjo ka një çarje në mënyrë specifike me Kasijas, por me të gjithë në dhomat e zhveshjes, – tha 37-vjeçari tha “Sport Express”. –

Salgado

Gjykoj se trajneri duhet të bëjë hapin e parë dhe të mbajë një takim me të gjithë skuadrën, për të diskutuar situatën dhe për ta qartësuar pozicionin e secilit.” Reali i Madrid aktualisht gjendet në vendin e tretë në La Liga, 15 pikë prapa rivalëve të Barcelonës, por ish-mbrojtësi i Blackburn Rovers është i bindur se “Los Blancos” ende kanë një shans për titull.

“Ka ende katër muaj për të mbëritur në finish të garës. Sezoni nuk është i

humbur ende. Ka ende liri veprimi të mjaftueshme për t’i vënë gjërat përsëri, në udhën e duhur”. Së fundi, Salgado premtoi se do të kthehet shpejt në lojë, duke shtuar: “Unë do të kthehem si një trajner, shumë shpejt.” Mesfushori ofensiv i Real Madridit, Angel di Maria iu kundërpërgjigj kritikave me të cilat u përball në periudhën e fundit duke realizuar dy gola në fitoren 5-0 ndaj Valencias në “Mestalla” të dielën. Argjentinasi ishte kritikuar së fundmi edhe nga trajneri Zhoze Murinjo për paraqitjet jo të mira këtë stinor. Por, ai dha përgjigjen e tij. “Kam zhvilluar një ndeshje të mirë dhe gjërat shkuan mirë për mua. Është folur shumë rreth meje dhe ndjehem mirë që tani kam arritur t’ua mbyll gojën.

Trajneri jep mendimet e tij, unë flas për veten time dhe e di se kujt i referohem kur them diçka”, deklaroi Di Maria për Canal Plus.

Kupa e Italisë

Konte: Sfida me Lacion do të jetë si një finale për ne Juventus–Lacio, i njëjti rivalitet si në Serinë A ashtu edhe në Kupën e Italisë. Në “Juventus Stadium” do të luhet akti i parë gjysmëfinal, ku do të përballen dy skuadrat që kryesojnë kampionatin, ndonëse më një diferencë prej 5 pikësh me njëra tjetrën. Në konferencën për shtyp në vigjilje të kësaj supersfidë, Antonio Konte nuk i kursen elozhet për formacionin e Vladimir Petkoviç.

“Fakti që takimi i parë luhet në fushën tonë favorizon kundërshtarin, por ky është rregulli dhe duhet respektuar.

Pres një Lacio shumë të fortë, kompakte dhe të mirorganizuar. Ka interpretues të shkëlqyer të lojës dhe ka konsoliduar një bazë të mirë të krijuar nga Edi Reja. Do të jetë një finale. Mendoj për këtë ndeshje dhe jo për merkaton.”

Konte zbuloi edhe disa detaje të formacionit që do të hedhë në fushë.

Trajneri bardhezi pranoi se do të mungojë Andrea Pirlo dhe më shumë mundësi edhe Sebastian Xhonvinko.

“Pirlo nuk do të jetë në këtë përballje, ndërsa Markizio po. Thuajse është e sigurtë edhe mungesa e Xhovinkos, ndërsa mbetet për t’u vlerësuar

Antonio Konte

situate e Vuçiniç. Mund të them gjithashtu se Matri do të jetë titular.

Në këtë ndeshje të parë gjysmëfinale do të ketë vend edhe për Peluzon, por më mbetet të vendos se në cfarë pozicioni.” Takimi I kthimit Lacio – Juventus do të luhet në Olimpiko, më 29 janar.

22

MAPO

E martë, 22 janar 2013 www.mapo.al

Vajza me aparatin tatuazh

Fjalëkryqi klasik

Një fotografe holandeze ka një tatuazh në parakrahun e saj që e bën të duket sikur po bën fotografi secilën herë që ajo e ngre dorën. Lotte van den Acker nga Brunssum nuk është dashur ta kërkojë larg një artist tatuazhesh, sepse këtë punë e bën nëna e saj, Helma van der Weide. Tatuazhi që jep një iluzion optik paraqet një aparat Asahi Pentax nga vitet e shtatëdhjeta. Nëna e saj ka treguar se vajza kishte përdorur për herë të parë këtë lloj aparati dhe më pas ishte edukuar për fotografi në Akademinë e Arteve në Roterdam, prandaj ajo vendosi që t’ia bënte pikërisht këtë tatuazh.

1

Ata që janë në një lidhje do kenë një ditë të mrekullueshme sot dhe gjithë kjo falë komunikimit të mirë që kanë me partnerin. Beqarët më në fund do e shohin që sharmi do i ndihmojë në jetën sentimentale.

Do fillojnë edhe një histori të bukur dashurie. Do jeni të shqetësuar për çështjet financiare dhe me të drejtë. Ato nuk do jenë të mira.

5

6

7

8

Është më mirë që të qëndroni sa më larg partnerit sot për të mos filluar debate e konflikte. Telefonojuni miqve dhe dilni sa më shumë.

Nëse ju beqarë po kërkonit një takim me dikë interesant sot kjo do të ndodhë. Përgatituni shpirtërisht! Përsa u përket financave do mund të përfitoni nga një trashëgimi e vjetër.

GAFORRE (21/VI-22/VII) Të gjithë ata që janë në një lidhje do kalojnë momente romantike me partnerin dhe do ndihen shumë të lumtur. Nuk do ju mungojë as liria e as pavarësia. Beqarëve do u jepet mundësia për të njohur dikë interesant. Mos e lini t’ju ikë nga duart sepse do të pendoheni. Marsi do influencojë sektorin financiar.

17

25

30

36

10

VIRGJERESHA (23/VIII-22/IX)

PESHORJA (23/IX-22/X)

AKREPI (22/X-21/XII)

Situata juaj në çift do fillojë të përmirësohet sot. Të gjithë ata që kanë pasur debate do vendosin dialog mes tyre dhe do i pranojnë edhe disa gabime që kanë bërë. Beqarët nuk do e dinë as vetë se çfarë duan vërtet. Herë do kërkojnë një lidhje të qëndrueshme dhe herë aventura.

Jupiteri, planeti i fatit do ju mbështesë në planin financiar.

Ata që janë në një lidhje nuk do mund t’i zgjidhin sot të gjitha problemet që kanë pasur, por gjithsesi kjo do jetë një ditë më e mirë se ato më përpara.

Beqarët nuk do jenë fare të interesuar për dashurinë sepse janë lodhur shumë kohët e fundit dhe nuk e kanë gjetur. Mos u dorëzoni kaq shpejt! Në planin financiar do keni mbështetjen e një miku.

Për shumë çifte, dita e sotme do jetë e mbushur me tension dhe kontradikta. Do jetë një ditë pak e vështirë për t’u jetuar. Mundohuni me gjithë forcën tuaj t’u gjeni sa më shpejt një zgjidhje problemeve. Beqarët duhet të jenë të vëmendshëm me ata që do takojnë, sepse ndonjëri mund të jetë dhe ai që po kërkojnë.

Çiftet do kalojnë një ditë të qetë. Do kuptoheni mjaft mirë me partnerin dhe do jeni më tolerantë me njëritjetrin. Bravo! Beqarët nuk duhet ta kërkojnë sot personin e tyre të zemrës. Reflektoni mirë për atë që doni dhe në ditët në vijim hidhuni në “sulm”. Plutoni do ju ndihmojë edhe ju që të përmirësoni financat.

SHIGJETARI (22/XI-21/XII)

BRICJAPI (22/XII-20/I)

UJORI (20/I-19/II)

PESHQIT (20/II-19/III)

Çiftet do e shfrytëzojnë këtë ditë për të dalë e për t’u argëtuar me partnerin. Mos e vrisni shumë mendjen se çfarë do ndodhë nesër, por mendoni vetëm si t’ia kaloni sa më mirë sot. Beqarët do kenë shumë takime. Më në fund do takoni personin që aq shumë e keni ëndërruar. Në planin financiar do vazhdoni të keni probleme.

Ata që janë në një lidhje do fillojnë të bëjnë plane për të ardhmen e tyre sot. Beqarët duhet të dalin me sa më shumë njerëz në mënyrë që të takojnë shpirtin binjak. Mos u bëni të turpshëm, por dhe mos e teproni. Mos u merakosni fare për financat. Planetet do ju mbrojnë dhe buxheti do fillojë të përmirësohet më tepër.

Plutoni rrezikon të ndikojë për keq në lidhjen tuaj.

Kujdes! Bëjini sytë katër sepse partneri edhe mund t’ju tradhtojë. Për beqarët pritet një ditë mjaft pasiononte. Mund të ketë edhe ndonjë dashuri me shikim të parë e cila mund të shkojë deri në martesë. Mos u nxitoni për asgjë.

Problemet financiare mund të ndikojnë për keq edhe në lidhjen tuaj me partnerin, për më tepër nëse keni buxhet të përbashkët. Tregohuni të kujdesshëm dhe ndajini gjërat!

Beqarët do kenë takime, por nuk duhet të tregohen mendjelehtë. Ata që do takoni mund të përfitojnë nga kjo dhe do ju bëjnë të vuani.

12

27

31

32

33

34

35 39

40

41 44

47

28

38

43

45

48

42

46

Koha e fillimit ____:____

49 53

52

Fjalëkryqi klasik është një nga lojërat enigmatike më të përhapura në botë. Fjalëkryqet e para filluan të botoheshin që në shekullin e XVIII dhe vazhdon të jetë e preferuar edhe në ditët e sotme.

14

22

26

37

47

13

18

50

Koha e mbarimit ____:____

51

54

Horizontalisht

Vertikalisht:

1. Akti zyrtar kur dikush ngarkon një njeri për ta përfaqësuar para ligjit ose për

1. Sëmundje e mushkërive. 2. Zvarranik, ose... 3. Organizatë Gruas. 4. Vegël gjim-

të vepruar në emër të tij. 8. Shkodra në makina. 10. Momentet. 15. Pasqyrim i një

nastikore. 5. I përdorshëm, që hyn në punë. 6. Repart Industrial. 7. Hava në mes.

sendi në një pllakë fotografike. 17. Mënyra si zhvillohet një veprimtari, një ngjar-

9. Përdoret kur thërresim dikë. 10. Djalë në dialekt. 11. Kafshë e madhe gjitare. 12.

je etj. 19. Ent Privat. 20. Letërsia Italiane. 21. Ushtar këmbësor i trupave të zgjed-

Lidhëz që përdoret për të lidhur një fjali të varur krahasore ose mënyrore me

hura osmane. 23. Lëng i thartë që del nga tharmëtimi i lëngut të rrushit. 25. Ush-

fjalinë drejtuese. 13. Markë makine, mbrapsht. 14. Përemër vetor. 16. Përfaqë-

tria Suedeze. 27. Qendër, mbrapsht. 29. Notë muzikore. 30. Fëmijë në dialekt. 32.

sues i rrymës dhe i lëvizjes letrare në Evropë në shekujt XVII-XVIII.18. Rend i gji-

Thirrje emër për emër. 35. Përemër vetor. 36. Thirrje e stadiumeve. 37. Agron,

tarëve të detit. 22. Bashkëveprim midis dy a më shumë lëndëve gjatë shndërri-

çiklist i njohur. 39. Këshilli Teknik. 40. Besimi në shumë perëndi. 41. Boshti. 43.

meve kimike. 24. Mbiemri në dialekt. 26. Lëndë ngjitëse. 28. Rrëfenjë për qenie

Një zonë turistike e Shqipërisë. 44. Shko! 45. Ndjenja e mërzisë që na vjen nga

të mbinatyrshme, ose për heronj legjendarë. 31. Markë kamioni. 33. Bimë indus-

diçka e pakëndshme. 47. Djalë, ose... 48. Kalon topin te një lojtar tjetër. 49. E

triale. 34. Siliqi, shkrimtar i njohur. 38. Instituti Zoologjisë. 40. Cigare e bërë me

kundërta, ngrita. 50. Organizatë Komuniste. 52. Një birrë italiane. 53. Tregu

fletë duhani. 42. Këshilli Drejtues. 43. Një mbret i njohur i Shekspirit. 46. Njësi

Ndërkombëtar. 54. Njësia monetare bazë e Danimarkës.

për vlerësimin e shahistëve. 47. Betim. 51. Zotëron.

Sudoku | nivel mesatar 5 4

6 8

3 9 5

3 8

9 7 2

4

2

7

9 6 5

9

2

1

2 9

7

7 2 5 9

3

7

8 6

Koha e fillimit ____:____

9 4

8

Plotësoni vendet bosh në mënyrë që çdo rresht e kolonë të ketë numrat nga 1-9.

3

3

4

1

5 1

4 2

6

7

6

2 8 LUANI (23/VII-22/VIII)

11

21 24

29

BINJAKET (21/V-20/VI)

9

20

23

Horoskopi i ditës

Do ju pëlqejë më shumë të përjetoni kënaqësi sot sesa të vendosni stabilitet në lidhjen tuaj. Kjo nuk është ide fort e mirë, por jeni ju që vendosni. Beqarët do njihen me dikë interesant. Mos u nxitoni për të marre një vendim të rëndësishëm.

Plutoni do ju ndihmojë të keni shumë sukses në planin financiar.

4

16

19

Mos fluturoni me ne!

DEMI (21/IV-20/V)

3

15

Kompania ajrore britanike, “EasyJet” i ka paguar disa udhëtarë për të mos udhëtuar me këtë kompani. Ngjarja ndodhi mëngjesin e të premtes, kur një aeroplan në linjën Liverpul-Gjenevë rezultoi të ishte mbipeshë me 300 kilogramë. Duke qenë se në aviacion ekzistojnë rregulla të forta që pengojnë çdo nisje me avionin e mbingarkuar mbi një peshë të lejuar, “EasyJet” mori në konsideratë tre opsionet e mundshme, të reduktonte sasinë e karburantit në serbator, të hiqte disa bagazhe apo të nxirrte nga kabina disa udhëtarë. Në fund, kompania vendosi për alternativën e tretë dhe sipas mediave britanike, anëtarë të ekuipazhit nisën të ofronin nga 100 funte për këdo që do të pranonte të braktiste udhëtimin. Oferta nuk rezultoi tërheqëse për asnjë, deri në rritjen prej 200 funtesh, shpërblim i pranuar prej katër pasagjerëve, që së bashku kalonin kufirin e 300 kilogramëve, duke lejuar linjën që të vazhdonte udhëtimin e saj

DASHI (20/III-20/IV)

2

7 1

Koha e mbarimit ____:____

Numërkryq

Shah | nivel mesatar 9

Gjeni figurën duke bashkuar pikat

8 1 8 4 Plotësoni tabelën me numrat e dhënë!

Gjeni 10 ndryshimet

Koha e mbarimit ____:____

Ngjyrosni pjesën me pikë dhe zbuloni figurën

Përgjigjet nr të djeshëm

Koha e fillimit ____:____

I bardhi lëviz dhe fiton në të dy rastet e e dhena në skemën e mësipërme. Sfidat e dhëna janë të përzgjedhura nga profesionistë të vërtetë të lojës së Shahut

Numra me 3 shifra: 111, 150, 184, 218, 235, 421, 485, 652, 680, 683, 784, 898.

Numra me 4 shifra: 0157, 0269, 1256, 3332, 4854, 5980, 8754, 9587.

Numra me 6 shifra: 014544, 024962, 066236,

S

H

L

O

L

L

O V

P

E

J

Z A

T

E

I

P I

M

A

R

T

E

L

A

R

O

S

S

I

A

M

I

M

E

N

Y

N

I

M

A

L

A

N

E

O

D

A

A

D

T

I

N

T

I

S

R

A

J

E

K

A

K

T

U

S

I

T

A

K

I

L

I

A

D

A

D

E

T

H

U

A

R

A

O

L

A F

E

T

G

P

T

A N

I

P

R

246404, 320145, 355105, 410553, 417979, 422092, 448515, 489415, 566745, 567071, 629419, 632009, 638617, 666320, 941454, 985263, 987412.

Numra me 7 shifra: 0176426, 2508337, 5893855, 6359602.

A S

L

A

K

K

H

H

D

A

M

A

E

E

M

A

N

L

U

J

I

L

O

R

E

D

I

I

K

A

R

K

I

M

T

R

A

T

I

1

0

3

2

6

5

9

6

5

8

7

7

7

8

8

5

4

1

5

2

4

1

5

2

1

0

2

3

4 3

3

2

6

5

9

6

5

2

1

4

4

4

8

5

7

8

9

6

5

2

1

0

2

2

2

3

0

2

6

5

9

6

5

6

3

2

0

1

5

4

7

7

7

7

8

4

8

4

8

4

8

5

5

5

1

4

5

2

1

0

2

6

3

2

5

6

9

5

9

6

5

2

2

2

0

0

0

1

5

2

6

3

2

5

9

6

5

8

7

4

8

8

8

4

5

1

4

5

5

7

2

1

7

3

2

0

1

2

6

3

2

0

9

6

5

8

7

4

8

5

4

1

2

0

1

2

2

2

3

6

6

6

3

2

5

9

8

3

3

2

1

8

2

5

9

9

9

6

3

2

0

1

5

4

6

9

8

7

9

4

8

5

4

1

5

2

1

0

2

3

3

6

2

5

9

6

8

7

4

8

6

4

2

5

3

2

4

5

6

3

2

1

0

5

9

retro 1788 SOT faqja e fundit profil&

E martë 22 janar 2013 www.mapo.al

MAPO

23

22 janar

Byron-i i shtegtimeve shqiptare George Gordon Byron u lind në Londër më 22 janar 1788 në një familje aristokrate të varfëruar. Më 1809, në korrik, 21-vjeçari u nis për udhëtimin e tij të parë me një shpurë shërbëtorësh, i shoqëruar prej shokut të tij të shkollës Cam Hobhouse. Së pari zbriti në Lisbonë, pasi Portugalia ishte aleate e Anglisë në Luftën Gadishullore. Nga Lisbona udhëtoi me kalë 640 kilometra dhe arriti në Kadiz. Nga ky port spanjoll një luftanije angleze e solli nëpër Mesdhe, prej Gjibraltarit në Maltë, dhe

që aty në Prevezë, në Shqipëri. Nga Preveza, Bajroni dhe Cam Hobbouse erdhën në Janinë.

Vizitorët e shquar nuk e gjetën Ali Pashën në kryeqytet, prandaj më 11 tetor e vazhduan udhëtimin 160 kilometra të tjera në veri. Më 17 tetor u nisën në Libohovë dhe arritën në Qesarat e në Erind. Prej Erindit u nisën më 19 tetor dhe arritën në Tepelenë. Pas tri ditëve si mysafirë të Ali Pashës, u kthyen po asaj udhe.

Nga Janina u nisën për në Prevezë dhe së andejmi kaluan për në Greqi, nën mbrojtjen e 35

shqiptarëve. Duke u larguar nga Shqipëria, Bajroni përshkoi Akarnaninë, kapërceu pyjet aeoliane të lumit Ahelos dhe më 21 nëntor 1908 arriti në Mesolongji, ku 16 vjet më vonë do të jepte jetën për Greqinë. Atje ktheu për në shtëpi të tyre gjithë shqiptarët që e përcollën, vetëm një jo, Dervishin, që mbeti me të për sa kohë që poeti qëndroi në Lindje. Bajroni u kthye në Londër në korrik 1811. Gjatë udhëtimit shkroi një ditar në vargje, të cilin e pagëzoi me titullin “Shtegtimi i Çajld Haroldit”.

Aleksandër Moisiu

Kundër Kohës e Harresës

Aleks Buda

Lakra të ndara…

Po bëhen plot tetë vjet qëkurse filloi të shtrohej qartësisht me anë të shtypit problem “Pleq e të rinj”. Sot mbas 8 vjetësh dhe mbas kaq ngjarjesh në vetvete mjaft elokuente, akoma besaxhinjtë nuk e pranojnë një ndarje të tillë dhe ngrihen e quajnë punën tonë përçarje. Dhe shtojnë se qysh më 21 tetor e këndej “ Vatra” dhe “Arbënia” që u drejtuakan nga njerëz,që duan të peshkojnë në ujëra të turbullta, po i hedhin benzinë zjarrit të përçarjes.

Përsërisim atë që u lodhëm së përsërituri: të vjetrit janë ata që janë grumbulluar rreth “Besës” të cilët kanë për qëllim kryesor të marrin fuqinë në dorë dhe të sigurojnë, ashtu siç kanë bërë gjer dje interesat e tyre private. Për veç këtyre, të vjetër janë ata turkoshakë e oriental, që e mendojnë Shqipërinë e si një farë Afganistani në mesa të Europës. Dhe të rinj janë ata,që duan që kjo Shqipëri të evropianizohet sa më parë në të gjitha shfaqet e saj, morale e lëndore dhe që me këtë dëshirë kryesore bëjnë çdo përpjekje dhe çdo sakrificë.

Në këtë kuptim përçarja ekziston dhe do të ekzistojë, efendilerë të “Besës” ! Deri më 21 tetor, për arsye që i shpjegon bukur fort logjika e historisë sonë kombëtare, ju kini sunduar në këtë vend dhe në sajë të atij sundimi kini bërë, në mes të shumë punëve të bukura (!) edhe vila e irate e para për veten tuaj.

Por edhe ne kemi punuar pak a shumë! Më 21 tetor u dekretuam ne! Dhe ju mbetët jashtë kuadrit përgjithmonë! Në se çirreni sot me ankime e manevra të ndryshme, këtë e bën çdo nënpunës i shkretë që mbetet jashtë kuadri.

Po ua themi çiltraz; Përçarja ekziston dhe do të ekzistojë, ngjersa të mos hiqni dorë ju nga jeta politike e këtij vendi,Nacionalistët shqiptarë, djalëria jonë anembanë Shqipërisë, e gjitha, nuk don t’u shohë më juve në krye,

GAZETA

MAPO info@mapo.al cel: 068 20 20 5555477 Gazetamapo@gmail.com cel: 068 477

o bejlerë e efendilerë të “Besës”! Misioni i juaj gjeti fund më 21 tetor. Tashti rrini e shikoni se çdo të bëjmë ne. Edhe këshillonani, në mos paçi tjetër punë. Por gjer aty. Në Shqipëri nuk do të kthehen ma metodat e Orientit dhe dekadenca e gjerdjeshme. Ne duam të marrim frymë lirisht, në një atmosferë dashurie të përgjithshme. Ne duam ta bëjmë të këndshme jetën në këtë Shqipëri, që kështu shqiptari ta quaj të ndershëm emrin shqiptar. E ju gjer dje na keni nxirë jetën dhe emrin. Ju,nënpunës të kalbur,që s’kini veçse stomakë dhe dëshirat e instinktit barbar!

Po ju a themi çiltazi: Përçarja ekziston dhe do të ekzistojë në mes nesh dhe jush. Ne i kemi të ndara lakrat me ju qysh më 21 tetor. Në se nuk ju kemi luftuar ashtu siç duhej gjer më sot, kjo rrjedh nga shkaku, sepse shumë dëshpërim ka mbjellë në shpirtrat tanë tirania juaj vdekjeprurëse orientale në palcë.

Po sot e tutje kundërta mentalitetit tuaj oriental, mjaft ma! Nervat tona janë ngrehur dhe nuk çkrehen më. Sot e tutje do të dominojë në këtë vënd fryma e nacionalizmit të nxehtë e të kulluar, e nacionalizmit të fortë europian të shekulli në të cilin rrojmë, pikërisht ashtu si ç’është urdhri i dhënë në 21 tetor.

Në doni të keni pleqëri të bardhë, hiqni dorë dhe lërnani të punojmë me zellin tonë dhe me sinqeritetin tonë për t’i siguruar brezit që vjen,një jetë më të shëndoshë e më të lumtur. Lernani të punojmë ashtu si ç’dimë ne, për të ngjallur edhe në këtë vënd një entusiasëm dhe një ndërgjegje të fortë kombëtare.

Lernani me dashjen tuaj, se kur djemtë kërkojnë leje nga prindërit, duhet t’u jepet, sepse kur s’jepet, atëhere merret dhe, kur merret, prindërit s’mund të presin, veçse përbuzje….

Moment demokratik Vlorë, 1945

Arbënia , 1936

Kryeredaktor: Arion Sulo. Zv/kryeredaktor: Alfred Lela, Aleksandra Bogdani.

Politika: Nevila Përndoj, Fejzi Braushi. Kronika: Leonard Bakillari, Dashamir Biçaku Rrethe: Vladimir Karaj.

Ekonomia: Blerina Hoxha. Sociale: Jonida Tashi. Kultura: Aida Tuci. Suplement: Jonida Hitoveizi. Sporti: Jeton Selimi.

Komentatorë&Analistë: Gentian Elezi, Arjan Vasjari, Prof. Asoc. Dr. Adrian Civici.

Karikatura: Bujar Kapexhiu. Faqosja: Florenc Elezi. Ilir DRIZARI, Kujtim Bisha Koordinatore: Shkëndi çili.

Korrektore: Lila Plasari, Brunilda Meno. Adresa: Bulevardi Gjergj Fishta pranë UET

Krijuesi i skenës e ka më të vështirë se çdo artist tjetër që të luftojë kundër kohës e harresës, që vepra e tij të çmohet, shijohet e studiohet e shkëputur nga çasti i krijimit, e shkëputur edhe nga krijuesi i saj, siç mund të bëhet me librin, pëlhurën apo gurin e gdhendur, Edhe vetë Moisiu e ka theksuar dikur këtë karakter të njëhershëm e të papërsëritshëm të artit të aktorit, ndoshta me keqardhje. Por “artisti i madh tejkalon kohët”, - kjo fjalë e Gëtes vlen po aq për Aleksandër Moisiun që la gjurmë të gjalla në fytyrën artistike-kulturore të kohës së vet, një kontribut të shquar në thesarin e kulturës botërore, të pavjetërsuar edhe në ditët tona, ndonëse me dëshpërim më duhet të them se çka është ruajtur nga zëri i tij është larg realitetit.

Nuk kam për ta harruar kurrë, e kujtoj edhe sot oshëtimën e zërit të tij në rolin e Jedermanit. Nuk mund ta shpreh dot më bukur se ç’e ka thënë për të shkrimtari austriak, Vilhelm Shmidbom: “Zëri yt flet duke kënduar, por edhe me zemërim, sikur hedh shkëmbinj e lisa, një vigan që në britjen e tij grumbullon zërin e botës e qetësohet pastaj, i ndritur nga drita e një bote të çuditshme. Trupi yt, tretet, sallë e mure zhduken – vetëm zëri yt mbetet, që ka marrë zërin tim nga goja. Ajo që mbetet prej teje kur zëri yt jehon përtej mureve është një njeri i vetëm sa unë, si unë”.

Të njëjtën gjë provoja dhe unë, kur isha i ri, në amfiteatrin antik të Salcburgut, ku luheshin opera të Moxartit dhe shfaqje teatrore. Aty Moisiu ishte i ftuar i përvitshëm në festivalin e teatrit të organizuar nga regjisori i shquar, Maks Rainhard (Max Reinhard). Ai ishte aktori kryesor i dramave që luheshin. Sapo fshihej dielli dhe perdja fillonte të ngihej ngadalë (sepse shfaqja jepej përjashta), kudo zotëronte heshtja dhe në skenë –vetëm Ai. Me fisnikërinë e sjelljes, harmoninë e zërit, me lëvizjet, që përbënin madhështinë e aktorit, me improvizimin që i bënte pjesës duke i dhënë një jehonë të re dramës, ai ishte i papërsëritshëm.

Në një natyrë mahnitëse, me male madhështore në sfond, në arkitekturën e mrekullueshme të një skene të improvizuar jehonte si oshëtimë zëri: “Jedermann, Jedermann”. ‘Jedermann’ shqip do të thotë ‘çdo njeri’. Këtë titull mbante drama e Hofmanshtalit, me një subjekt mesjetar që zhvillonte idenë ekzistencialiste: Njeri, mos mendo për të tjerët, shpejt do të vijë vdekja e do të mbarosh. Ndërsa Moisiu në kundërshtim me konceptimin pesimist të Hofmanit e interpretoi dramën duke i dhënë forcë idesë së jetës kundër vdekjes, ide e lartë që aktori i madh e ka mishëruar në shumë figura dramaturgjike. Është kjo veçori krijuese një anë e spikatur e artit të tij.

Moisiu - Jedermann bëri të pamundurën dhe arriti me madhështinë e tij të sfidojë vdekjen, jeta e shfaqi si kurrë ndonjëherë kuptimin e saj në rënien e Jedermannit, që fitoi lirinë e plotë si njeri, pikërisht në momentin e vdekjes, duke shkelmuar iluzionet e shoqërisë së gënjeshtërt ku jetoi. Një skenë pa stolisje, pa dekor, ku zotëronte vetëm zëri i papërsëritshëm i Moisiut tregoi se ç’forcë të madhe transformuese mund të ketë artisti. Ç’është e vërteta, siç thotë edhe Tomas Mani duke folur për vlerat e regjisorit Maks Rainhard ‘një meritë e madhe e tij është se zbuloi poezinë rinore aq melodioze të Moisiut, të cilën me durim dhe bindje e mbrojti dhe e çoi deri në fitore, megjithëse kritika dhe publiku ishin disi skeptikë ne fillim”. *Fragment nga libri me kujtime i autorit.

Email: v_perleka@yahoo.com vera_perleka@hotmail.com

CMYK

MAPO

e martë, 22 janar 2013 www.mapo.al

Muhammad Yunus lindi në vitin 1940 në qytetin port të Chittagongut në Bengal. Në moshën 22 vjeçare, studenti brilant dhe profesori i ri i ekonomisë në Chittagong College shkon në SHBA dhe doktorohet për ekonomi në Universitetin Vanderbilt në Tennessee me temën “Ekonomia e zhvillimit”, duke u angazhuar për 7 vjet edhe si profesor i teorive ekonomike dhe të zhvillimit në Middle Tennessee State University. Në vitin 1971, kur lindi shteti i ri Bangladeshit, braktis katedrat luksoze universitare si dhe jetën akademike në SHBA dhe kthehet për të dhënë ndihmesën e tij në vendlindje duke synuar ngritjen dhe forcimin e universiteteve në Bangladesh pasi besonte se ato janë një nga faktorët më të rëndësishëm për “hapjen e mendjeve” dhe zhvillimin e çdo vendi.

Muhammad Yunus ose rrugëtimi drejt një bote pa të varfër

Muhammad Yunus është krijuesi i konceptit të mikrokredisë ose “mikrofinancës”, një nga konceptet më inovative dhe të rëndësishme të shekullit XX në sferën e luftës kundër varfërisë që po ndikon në përmirësimin e jetës së përditshme të disa qindra milionë njerëzve nëpër botë. Bota do ta cilësonte me respekt Muhammad Yunus si “bankieri i të varfërve”. Të japësh hua për të varfrit, jo vetëm që është e mundur, por është dhe fitimprurëse. Sot, mbi 300 milionë njerëz përfitojnë drejtpërdrejt nga mikrokredia duke e diversifikuar aktivitetin e saj edhe në fusha të tilla si industria tekstile, telefonia, prodhimi i energjisë, etj. Falë mikrokredisë, mbi 75% e përdoruesve të saj arrijnë të dalin nga gjendja e varfërisë.

Grameen Bank është shndërruar në një “uzinë fantastike idesh, iniciativash, shpresash e projektesh në favor të zhvillimit”. Muhammad Yunus së bashku me Grameen Bank është fitues i Çmimit Nobel për paqe, në vitin 2006, për “Përpjekjet për promovimin e zhvillimit ekonomik e social në nivelet më nevojtare”.

Adrian Civici

www.uet.edu.al info@uet.edu.al

Çmimi 700 L

Muhammad Yunus është krijuesi i konceptit të mikrokredisë ose “mikrofinancës”, një nga konceptet më inovative dhe të rëndësishme të shekullit XX në sferën e luftës kundër varfërisë që po ndikon në përmirësimin e jetës së përditshme të disa qindra milionë njerëzve nëpër botë. Bota do ta cilësonte me respekt Muhammad Yunus si “bankieri i të varfërve” ISBN:978-99956-39-82-2 978-99956-39-82-2 ISBN

9 789995 639822

NDËRTIMI I BIZNESIT SOCIAL

NDËRTIMI I BIZNESIT SOCIAL

MUHAMMAD YUNUS

Muhammad Yunus Çmimi Nobel për Paqen, 2006 Muhammad Yunus Fitues i çmimit nobel për paqen

8 - ESSE / ide & debate

24

MUHAMMAD YUNUS

NDËRTIMI I BIZNESIT SOCIAL Çmimi Nobel për Paqen, 2006

Ceremonia e dhënies së titullit “Doctor Honoris Causa” nga UET dhe promovimi i librit organizohet në datën 22 Janar 2013 në Hotel Sheraton, ora 18:00