Gazeta Mapo

Faqe 18-19

Kostandini: Mozaiku mund të shpëtohet, hallin e kanë që ta prishin Flet një nga artistët që ka punuar për mozaikun.

Specialistët: Dëmtimi i pakthyeshëm

Kryeredaktor Arion Sulo - E mërkurë, 23 janar 2013. Numër 811. Viti IV botimit. Çmimi 30 lekë. 1.5 euro. www.mapo.al e-mail: gazetamapo@gmail.com. Adresa: BLV "Gjergj Fishta"

UET, ‘Honoris Causa’ nobelistit

Yunus, mesazh studentëve: S’ka hendek mes të mundurës dhe të pamundurës

Atentat në sy të gruas njeriut që administronte pasurinë e Deliut Admirim Sako, kunati i Elton Deliut, që administronte 3 milionë euro pasuri, u qëllua me plumb në kokë, në tunelin e pallateve te Gjykata e Tiranës. Ndodhet në spital, në gjendje të rëndë. Autori shtyu bashkëshorten e tij për ta shmangur nga plumbat. Policia rihap dosjen “Deliu”, por heton edhe në pistën e një konflikti banal Tre plumba pistolete janë zbrazur mbi Admirim Sakon, 40-vjeçarin që administronte deri pak kohë më parë 3 milionë euro pasuri të Elton Deliut. Atentati ndodhi mbrëmë, rreth orës 22.00, te

Universiteti Europian i Tiranës vlerëson me titullin “Honoris Causa” nobelistin që ëndërronte vendosjen e varfërisë në muze, Muhammad Yunus. Nobelisti: Nga sot, unë jam pjesë e familjes së UET-it. Civici: Yunus, krijuesi i kapitalit të të varfërve. Xhindi: Bizneset e Yunus, promotorë të mikro-kredisë Faqe 10-11

Ikja e CEZ, Kryeministri çek kërcënon me bllokimin në BE

NgërÇ

NGA bujar kapexhiu

Adela Zeza

profil Edison Ypi

Thuhet për ndonjërën nga ato që japin lajmet në televizor se është gazetare e mirë ngaqë flet rrjedhshëm...

Media, ku jemi dhe pse?

koment Evis Nasto

6 politikë

Vendi ku u qëllua dje Admirim Sako

Blushi: PS, aleancë me partitë që nuk hyjnë në zgjedhje me Berishën Deputeti i PS shprehet se opozita, ndryshe nga 2009ta, ka një program më të mirë dhe një koalicion më të madh. Nuk përjashton koalicionin me LSI-në. “Unë besoj se ne do të kishim një mirëkuptim me çdo parti që, pavarësisht se nuk

Kryeministri çek Petr Necas reagon pas heqjes së licencës së CEZ. “Veprimi ndaj CEZ është një sinjal mjaft negativ që Shqipëria jep për investitorët" FAQe 8

op-ed / 16

blloku i pallateve pranë Gjykatës së Tiranës, në kohën që 40-vjeçari po kthehej në shtëpi së bashku me të shoqen. Kunati i Elton Deliut, i ekzekutuar... Faqe 15

Liria e shtypit është e garantuar vetëm për ata që e kanë një të tillë.

Kur Abbott Joseph Liebling shkruante...

Heqje

rreshtohet me ne, të mos rreshtohet me qeverinë. Pra, çdo parti që nuk hyn në zgjedhje me qeverinë, pra që nuk hyn në koalicionin e PD-së, të çdo lloj soji, do të kishte mundësi për të pasur mirëkuptim para apo pas elektoral.”

Faqe 7

Vdes në Itali shefi i krimeve, i vëllai: Shteti bëri gjithçka Musa Skura, oficer prej 28 vjetësh në polici, ndërroi jetë në spitalin e Foxhias, 11 ditë pas plagosjes në Suç të Burrelit.

Familjarët: Kishim shpresë se do të përmirësohej, por vdiq nga problemet në zemër. Rama: Policia, e tradhtuar dhe e rrënuar, siguria në nivelin më të

ulët pas ’97. Noka: Rama, i lidhur me krimin dhe e përdor për fushatë

harta elektorale

vrasja e andi priftit

Mandatet, PD sjell në Kuvend ndarjen e 2009-s

Studenti u ther nga shoku i fëmijërisë, për paratë e llotos

FAQE 5

Rezoluta në KiE, Kuvendi Shqiptar “bojkoton” Kosovën Mungesën e deputetëve shqiptarë e komentoi dje në faqen e tij në Facebook vetëm deputeti socialist Taulant Balla, e cili fajësoi kryetaren e Kuvendit, Jozefina Topalli

CMYK

Shefi i krimeve i Burrelit, Musa Skura e humbi betejën me vdekjen në spitalin e Foxhias në Itali. Ai ndërroi jetë në moshën 57-vjeçare, 11 ditë pas plagosjes në operacionin për kapjen e një grupi që shiste municione. Lajmi... Faqe 2-3

FAQE 15

economicus

Faqe 16

Adrian Civici

Muhammad Yunus ose rrugëtimi drejt një bote pa të varfër Muhammad Yunus është krijuesi i konceptit të mikrokredisë ose “mikrofinancës”, një nga konceptet më inovative dhe të rëndësishme të shekullit XX në sferën e luftës kundër varfërisë që po ndikon në përmirësimin e jetës së përditshme të disa qindra milionë njerëzve nëpër botë. Si arriti ky profesor i thjeshtë i ekonomisë që të krijonte në pak vite një fenomen, që sipas tij “do ta çonte varfërinë në muze” dhe një ditë fëmijët thjesht ta lexonin nëpër libra se varfëria kishte ekzistuar dikur...? Bota do ta cilësonte me respekt Muhammad Yunus si “bankieri i të varfërve”. Kontributi i tij i jashtëzakonshëm prek dhe një element tjetër të rëndësishëm...

2

MAPO

E mërkurë 23 janar 2013 www.mapo.al

politika

“Premtoj solemnisht se në 300 ditët e para të qeverisjes sonë, shqiptarët do të shikojnë me sytë e tyre një Polici të Shtetit që nuk e kanë parë asnjëherë”

Rama: Policia, e tradhtuar dhe e rrënuar, siguria në nivelin më të ulët pas ‘97 Kryetari i PS-së denoncon klientelizmin partiak në Ministrinë e Brendshme dhe premton një Polici që s’është parë ndonjëherë. “200 drejtorë me kompetenca të mbivendosura në Drejtorinë e Përgjithshme, që sot është si komiteti i partisë ku sistemohen militantët” Tiranë Kryetari i PS-së, Edi Rama e cilëson

luftën kundër krimit në vend si një ndeshje futbolli, të shitur nga “pronari” i skuadrës. Në një deklaratë për mediat, si reagim ndaj vdekjes së shefit të krimeve, Musa Skura, lideri i opozitës i adresoi akuza të rënda drejtuesve të Ministrisë së Brendshme dhe atyre të Policisë së Shtetit, që sipas tij e kanë çuar sigurinë në kuotën më të ulët që pas trazirave të vitit 1997. Në fjalën e tij, Rama e ka vënë theksin tek disa probleme njëherësh, për ta cilat beson se kanë sjellë rritjen e kriminalitetit në vend. Në krye të listës së Ramës qëndron klientelizmi partiak në Policinë e Shtetit.

“Polica e Shtetit është e tradhtuar, e abuzuar, e rrënuar. Raporti profesionalizëm –klientelizëm partiak, është përmbysur kokëposhtë”-tha ai duke mos lënë jashtë vëmendjes edhe ministrin e Brendshëm, të cilin e quajti “partiak i rëndomtë, i llojit më të keq”. Më tej, lideri i opozitës ka përmendur fryrjen e strukturave të drejtimit, me njerëz sipas tij të inkriminuar dhe të paaftë. “Së fundi është shpikur një funksion i ri, zëvendësdrejtor rendi. Dhe në këtë funksion po vendosen kudo njerëz që do të marrin rrogën e shtetit për të ndihmuar mbajtjen e pushtetit.

Trupa policore i ndjen, i ndjek, i kupton, i di që të gjitha dhe për këtë arsye policët e thjeshtë ndjehen të demotivuar. Komisarët kurajozë janë me të drejtë të revoltuar teksa shohin shokët e tyre të vriten dhe drejtuesit e tyre më të lartë të bëjnë përditë zullume në shpërdorim të detyrës”, - shtoi më tej Rama. Në analizën e tij Rama tha se ka mbi 200 drejtorë me kompetenca të mbivendosura në Drejtorinë e Përgjithshme, të cilën ai e krahasoi me “komitetin e partisë, ku sistemohen militantët”. Akuzat e Ramës janë

ndalur më pas tek shpërndarja e punonjësve të policisë, në disproporcion me numrin e popullsisë, me dinamikën e krimit apo me problematikën e komuniteteve. E për këtë, ai ka marrë si shembull menaxhimin e rrugëve përmes tri strukturave të ndryshme. “Sot rrugët janë më jashtë kontrollit se asnjëherë, ka tre lloj strukturash të ndryshme pa koordinim me njëratjetrën që merren me policimin rrugor”, - tha ai.

Sipas Ramës, Shqipëria është sot në nivelin më të ulët të sigurisë që pas ’97-ës, duke shënuar koeficientin më të lartë të vrasjeve në Europë për 100 mijë banorë. Rama ka përsëritur akuzat për fshehje të shifrave të kriminalitetit nga Ministria e Brendshme dhe për lidhje të kupolës së Ministrisë së Brendshme me krimin. Por cila është alternativa “Rama” për përmirësimin e rendit dhe sigurisë apo pastrimin e radhëve të uniformave blu? Në fjalën e tij, kreu i PS-së përmendi programin për rimëkëmbjen e Policisë së Shtetit, rivendosjen e dinjitetit dhe autoritetit të komisarit si dhe vënien e profesionalizmit në themelin e punës së uniformave blu. “Unë premtoj solemnisht, mbajeni të regjistruar dhe numërojini ditët, se në 300 ditët e para të qeverisjes sonë, shqiptarët do të shikojnë me sytë e tyre një Polici të Shtetit që nuk e kanë parë asnjëherë”, - tha Rama. Ai nuk i kurseu premtimet kur tha se Policia e Shtetit do të vihet tërësisht në shërbim të qytetarëve, si garanci për sigurinë e tyre. “Shqipëria do të ketë provën kuptimplotë se në qoftë se loja nuk shitet në kupolën e Ministrisë së Brendshme, skuadra e Policisë së Shtetit fiton në çdo ndeshje me krimin dhe me kriminelët”, - e mbylli deklaratën e tij Rama.

Krimi sipas Ramës 2005 8250 krime 2012 20 688 krime Rritja mesatare 1500 krime në vit

Krimi sipas Nokës 2012 Krimet kundër jetës janë ulur me 5 % Zbulueshmëria e krimit është rritur me 5 % Kreu i PS-së, Edi Rama

Noka: Rama, i lidhur me krimin dhe e përdor për fushatë Ministri i Brendshëm hedh poshtë statistikat e PS-së dhe e akuzon kryetarin e saj si politikanin me rekordet më negative në lidhjet me krimin Ministri i Brendshëm, Flamur Noka tha dje se Edi Rama është politikani me rekordet më negative në lidhjet me krimin dhe përdorimin e grupeve kriminale gjatë fushatave.

Përmes një njoftimi për shtyp, ministri i Brendshëm ka reaguar ndaj deklaratave të djeshme të Ramës, duke e akuzuar atë për intimidim të forcave të policisë. Ministri Noka ka hedhur poshtë si mashtrime të gjitha shifrat e përmendura nga lideri i opozitës, duke e cilësuar Shqipërinë një vend të sigurt.

Ndryshe nga ç’tha kryetari i PS, ministri i Brendshëm theksoi se krimet kundër jetës janë ulur me 5 %, krahasuar me një vit më parë, ndërsa zbulueshmëria e tyre është rritur me 5%. “Shefi i opozitës, Edi Rama prezantoi sot dy qëllime të mbrapshta. Së pari, të intimidonte Policinë e Shtetit, ata mijëra punonjës që mbrojnë me jetën e tyre sigurinë e qytetarëve shqiptarë dhe, së dyti, inkurajimin dhe motivimin e botës së krimit e indi-

vidëve me precedentë penalë, që ka mbledhur në kupolën politike të Partisë Socialiste dhe që synon t’i përdorë në fushatën e ardhshme elektorale, ashku sikundër ka vepruar edhe në të shkuarën”, - thuhet në deklaratën e ministrit Noka. Ai ka garantuar se presionet nuk do ta pengojnë Policinë e Shtetit në kryerjen e misionit të saj: garantimin e sigurisë dhe luftën kundër krimit të organizuar. “Është pikërisht kjo polici dhe vullneti i hekurt i qeverisë Berisha, që goditi në këto vite mbi 220 banda, të cilat për fat të keq ishin njësuar me Partinë Socialiste, trafikantët dhe skafistët e saj”, - shtoi ministri i Brendshëm.

Ai ka numëruar më tej rekordet e Ministrisë së Brendshme në luftën kundër kriminalitetit, siç janë zhdukja e epokës së skafeve apo e trafikut të vdekjes përmes tyre. Gjatë deklaratës së tij, ministri Noka nuk i ka kursyer akuzat direkte ndaj Ramës. “Në strategjinë e tij për të shndërruar Partinë Socialiste në një formacion të kontrolluar nga njerëz të ‘Malavitës’, Edi Rama është i pashpresë. Përdorimi i kandidatëve me precedentë penalë në zgjedhjet lokale të 2011-ës dhe mbështetja e tyre nga një enturazh deputetësh të përfshirë në struktura ndërkombëtare të krimit të organizuar, e çoi atë në humbje. I njëjti fat e pret edhe në zgjedhjet e

LSI: Ashpërsim dënimi për ata që qëllojnë policët Lëvizje Socialiste për Integrim ka kërkuar dënim maksimal për këdo që ngre dorë ndaj forcave të policisë.

Sekretari i Përgjithshëm, Luan Rama i shprehu ngushëllimet familjes së Musa Skurës, e cila humbi njërin e dashur. “LSI u shpreh ngushëllime familjarëve, bashkë me familjarët u shpreh ngushëllime dhe të gjithë forcave të policisë së shtetit, duke u shprehur mbështetje dhe kurajë maksimale në luftën e tyre kundër krimit. LSI ka krijuar një grup të posaçëm pune për të propozuar një tërësi masash për forcimin e dënimit ndaj personave që kapen me armëmbajtje pa leje, si dhe persona që qëllojnë në drejtim të uniformave blu”, - tha Rama.

Ministri i Brendshëm, Flamur Noka

FRD: Qeveria të bëjë më shumë për mbrojtjen e policëve

23 qershorit”, - tha ai. Ministri Noka tha më tej se Rama i është kundërvënë sakrificës së mijëra punonjësve të policisë, ndaj edhe sipas tij, platforma e 23 qershorit do të hidhet në koshin e plehrave nga qytetarët shqiptarë.

“Policia nuk është Hakmarrja për Drejtësi që mund të përdoret në fushatën brenda PS-së.

Policia e Shtetit nuk është Banda e Lushnjës që mund të përdoret për të mbushur dhe mbledhur kutitë e votimit të z. Rama”, - tha Noka, duke shtuar se policia është e qytetarëve shqiptarë dhe u shërben atyre.

Pas ndarjes nga jeta të shefit të krimeve të Matit, Musa Skura, partia Fryma e Re Demokratike u ka shprehur dje ngushëllimet familjarëve dhe kolegëve të tij. Dorën e krimit që goditi oficerin e karrierës Skura, kreu i FRDsë, Bamir Topi, e konsideroi goditje ndaj shtetit ligjor.

FRD i bëri apel qeverisë të bëjë më shumë për mbrojtjen e jetës së njerëzve që i shërbejnë shtetit me përkushtim dhe profesionalizëm.”Kryetari i FRD-së është pranë njerëzve të afërm të komisarit, për të ndarë me familjen Skura dhimbjen dhe dëshpërimin për humbjen tragjike”, thuhet në fund të kësaj deklarate.

E mërkurë1323 qershor janar 2013 2010 www.gazetamapo.com www.mapo.al

MAPO

05 3

Skura ndërroi jetë në moshën 57-vjeçare, 11 ditë pas plagosjes në operacionin për kapjen e një grupi që shiste municione Skeda profesionale e Musa Skurës •

• •

•

•

Komisar Musa Bajram Skura, lindur më 17 korrik 1963, në qytetin e Burrelit, ishte i martuar dhe kishte 3 fëmijë, djem. Kishte mbaruar arsimin e lartë policor.

Ka një karrierë të gjatë në strukturat e policisë, në radhët e së cilës ka punuar prej 28 vitesh.

Që në vitin 1985, vit në të cilin ka filluar punë në strukturat e Policisë së Shtetit dhe në vijim, ka përmbushur me sukses një sërë detyrash në strukturat e rendit, si dhe të hetimit e parandalimit përkatësisht në Komisariatin e Policisë Mat dhe në Drejtorinë e Policisë së Qarkut Dibër. Është shquar për përkushtim, ndjenjë të lartë përgjegjësie dhe profesionalizëm në përmbushjen e detyrave, duke gëzuar dhe respektin e kolegëve dhe të komunitetit në zonën ku ka jetuar dhe punuar.

Në vitin 2010 është emëruar Shef i Seksionit për hetimin e parandalimin e krimit në Komisariatin e Policisë Mat (hetimin e krimeve të hapura).

Vdes në Itali shefi i krimeve, i vëllai: Shteti bëri gjithçka Musa Skura, oficer prej 28 vjetësh në polici, ndërroi jetë në spitalin e Foxhias 11 ditë pas plagosjes në Suç të Burrelit. Familjarët: Kishim shpresë se do të përmirësohej, por vdiq nga problemet në zemër Dashamir Biçaku

Burgaj: Trupi i komisarit vjen të enjten Drejtori i Policisë së Shtetit, Hysni Burgaj ka ngushëlluar dje familjen e komisarit të Matit, Musa Skura, i cili ndërroi jetë sot në spitalin e Foxhias, pasi u plagos pak ditë më parë gjatë një operacioni policor. Drejtori Burgaj i ka siguruar familjarët se shteti do të garantojë shpenzimet për sjelljen e trupit të Skurës.“Garantojmë shpenzimet, ardhja e trupit të familjarit tuaj do të bëhet me traget, pasi ardhja e trupit me avion kishte proceduara të gjata dhe vononte”, ka thënë Burgaj.

Sipas tij, kthimi i trupit të Musa Skurës do të bëhet pasnesër. “Trupi do të niset nga Brindisi me traget për në Durrës”, - tha ai. Kreu i Policisë së Shtetit ka vlerësuar aktin e Musa Skurës dhe ka pohuar luftë pa kompromis kundër krimit, edhe në të ardhmen.

Të afërm të Musa Skurës thanë dje se mjekët bënë të pamundurën për të shpëtuar jetën e njeriut të tyre, por nuk qe e thënë.

Sipas tyre, ishin pikërisht problemet me zemrën që rënduan gjendjen shëndetësore të Skurës edhe në spitalin e Foxhias

Tiranë Shefi i krimeve i Burrelit, Musa Skura e humbi betejën me vdekjen në spitalin e Foxhias në Itali. Ai ndërroi jetë në moshën 57-vjeçare, 11 ditë pas plagosjes në operacionin për kapjen e një grupi që shiste municione. Lajmi për vdekjen e tij u konfirmua fillimisht nga familjarët, e më pas nga Policia e Shtetit dhe Ministria e Brendshme. I plagosur më 13 janar të këtij viti, Skura kishte plagë në pesë organe të trupit, në stomak, tëmth, në të dyja veshkat, një prej të cilave ishte hequr. Por vdekja i erdhi nga komplikacionet në zemër, atëherë kur njerëzit e tij prisnin me shpresë një shërim të mundshëm. Përpara se të nisej drejt spitalit “Padre Piu” të Foxhias, ai kishte pësuar disa arreste kardiake në Spitalin Ushtarak në Tiranë. Të afërm të Musa Skurës thanë dje se mjekët bënë të pamundurën për të shpëtuar jetën e njeriut të tyre, por nuk qe e thënë. Sipas tyre, ishin pikërisht problemet me zemrën që rënduan gjendjen shëndetësore të Skurës edhe në spitalin e Foxhias. Avni Skura, vëllai i komisarit tha se Musai deri tri ditë më parë ishte në parametra të mirë të jetës, ndërsa shpresohej që kjo gjendje do t’i sillte atij edhe një normalizim gradual të gjendjes shëndetësore. “Përkushtimi i shtetit shqiptar qe maksimal për të shpëtuar jetën e Musait. Transporti ishte në kushte normale. Deri ditën e pardjeshme ka qenë në parametra të pranueshëm. Ishte përpjekja maksimale për të shpëtuar jetën e Musait, por keqësimi i mbrëmshëm na i preu shpresat dhe ai ndërroi jetë”, - deklaroi Avni Skura për “News 24”. Ai shtoi më tej se kishte pasur një komunikim me kreun e Policisë së Shtetit, Hysni Burgaj, i cili i kishte konfirmuar se të gjitha shpenzimet e varrimit do të mbuloheshin nga

Avni Skura, vëllai i komisarit të Burrelit

Adem Tahiraj Shefi i komisariatit të Shijakut, Adem Tahiraj u ekzekutua gjatë një operacioni në shtator të vitit 2012 nga Ilir Xhakja. Ky i fundit ishte person me precedentë penalë, i liruar gjatë një procesi të dyshimtë nga Gjykata e Durrësit.

Roland Likaj Në tetor të vitit 2010 u vra gjatë një aksioni policor në Vlorë Roland Likaj. Punonjësi i policisë u godit me pistoletë, teksa po ndiqte një grup të rinjsh, ndërsa për këtë ngjarje u arrestua pak muaj më vonë Jetnor Nakoleci.

Masakra “Dajti” Më 7 gusht të vitit 2009 ndodhi një ndër masakrat më të rënda me viktima punonjësit e policisë. Gjatë një operacioni për kapjen e Dritan Dajtit u vranë Sajmir Duçkollari, Kastriot Feska, Fatos Xhani e Altin Dizdari, pjesë e forcave GOS.

shteti. Musa Skura ishte që prej vitit 2010 në funksionin e shefit të hetimit e parandalimit të krimeve në Burrel.

Ndërsa më parë, ai ka mbajtur detyra të tjera në radhët e Policisë së Shtetit. Ai mbeti i plagosur më 13 janar të këtij viti, gjatë një operacioni të zhvilluar në afërsi të fshatit Suç, në hyrje të qytetit të Burrelit. Sipas hetimeve të kryera ka rezultuar se policia e Burrelit është nisur drejt këtij fshati pas informacioneve se një grup të rinjsh po tregtonin armë. Forcat e policisë janë instaluar atje, ndërsa shefi i krimeve ka pasur një përleshje me të vetmin e armatosur nga grupi i municioneve, Fitim Allën. Ky i fundit ka pohuar përpara hetuesve se Skura i kishte kapur qytën e automatikut, të cilin ky e kishte shkrepur më pas, duke i kushtuar jetën njërit prej drejtuesve të policisë së Burrelit. Gjatë operacionit të policisë u arrestuan Fitim Alla, Vilson Milkurti, Edison Lleshi dhe një 15-vjeçar, ndërsa u shpall në kërkim drejtuesi i furgonit që transportonte 26 arka me fishekë luftarakë. Lajmi i hidhur i vdekjes së komisar Musa Skurës bëri që Ministria e Brendshme të anulonte aktivitetet e saj, ndër të cilat edhe analizën vjetore të Policisë së Tiranës. Komisari Skura punonte prej 27 vitesh në radhët e Policisë së Shtetit, kryesisht në komisariatet e Matit dhe Dibrës. Ai ishte baba i tre djemve.

4

MAPO

e mërkurë, 23 janar 2013 www.mapo.al

politikë

13 qershor 2010 www.gazetamapo.com

MAPO

05 19

Dy relatorët e rezolutës së PDIU-së janë Fatbardh Kadilli dhe Qemal Minxhozi

PD e PS, me sytë nga koalicionet fusin në Kuvend rezolutën çame Dokumenti do t’i nënshtrohet shqyrtimit në komisionin e Jashtëm, ku nuk përjashtohen edhe modifikime të qëndrimeve. Berisha dhe Rama nuk kanë dhënë deri tani një mendim të prerë për qëndrimin që do të mbajnë për votën në Parlament.

Fernada Cenko

Dy forcat më të mëdha politike duket se po joshin Partinë për Drejtësi, Integrim dhe Unitet në këtë prag fushate dhe kur është koha për të diskutuar për koalicione parazgjedhore dhe paszgjedhore. PD dhe PS kanë votuar për të marrë në shqyrtim rezolutën çame, që i është dorëzuar Kuvendit më 10 dhjetor 2012 nga dy deputetët e PDIU-së, Dashamir Tahiri dhe Shpëtim Idrizi. Edhe pse kjo nuk është parashikuar në kalendarin e punimeve të Kuvendit, komisioni i Jashtëm do të marrë në shqyrtim rezolutën për të drejtat e komunitetit çam në lidhje me pronat e tyre në Greqi.

Dakordësia e dhënë nga të dyja forcat politike në komisionin e Jashtëm ka dhënë hapin e parë duke përcaktuar dy relatorë nga dy partitë politike, respektivisht Fatbardh Kadilli dhe Qemal Minxhozi i PS-së. Berisha dhe Rama nuk kanë dhënë deri tani një mendim të prerë për qëndrimin që do të mbajnë për votën në Parlament. Kreu i PS-së ka thënë se “çdo gjë do të shqyrtohet në Parlament, ndërsa Kryeministri ka nënvizuar se drafti i sjellë nga deputetët do të kalojë në komisionet parlamentare dhe pas shqyrtimit të tij do të vendoset për qëndrimin. Por zëra nga PS thonë se 13 kërkesat e shtruara nga PDIU janë qëndrime “të forta”, ndaj sipas tyre do të kërkohet zbutje e kërkesave apo edhe heqja e ndonjërës prej tyre.

Rezoluta

Në draftin e përbërë nga 13 pika, të shtruar nga PDIU, kërkohet që në fillim të evidentohet lufta e përbashkët antifashiste e popullit shqiptar dhe atij grek, veçanërisht pjesëmar-

Fatbardh Kadilli

rja e çamëve në ushtrinë çlirimtare greke (ELAS) dhe atë nacionalçlirimtare shqiptare.

Më tej rezoluta kërkon rivendosjen e të drejtave themelore të shtetasve shqiptarë, ishshtetas grekë, që përfshin rikthimin e pronave, njohjen e të drejtës së riatdhesimit, njohjen e të drejtës së rimarrjes së shtetësisë, si dhe të të drejtave të tjera të pakicave kombëtare. Po kështu kërkohet shfuqizimi i ligjit të luftës së vitit 1940. Gjithashtu, PDIU-ja me anë të kësaj rezolute kërkon që dy qeveritë të riaktivizojnë komisionet e posaçme dypalëshe, të dala nga traktati i fqinjësisë së mirë për të përpunuar zgjidhjen e çështjes çame, si dhe të ngrihen në Paramithi e Filat dy lapidarë “që do të përkujtojnë gratë, pleqtë e fëmijët, viktima të pafajshme të krimeve të kryera nga njësitë paramilitare greke”. Pika e fundit e saj ka të bëjë me të drejtën e palës shqiptare për t’iu drejtuar institucioneve ndërkombëtare, nëse Greqia i refuzon këto kërkesa.

Në draftin e përbërë nga 13 pika, të shtruar nga PDIU, kërkohet që në fillim të evidentohet lufta e përbashkët antifashiste e popullit shqiptar dhe atij grek, veçanërisht pjesëmarrja e çamëve në ushtrinë çlirimtare greke (ELAS) dhe atë nacionalçlirimtare shqiptare

Meta: Më 23 qershor vota do të jetë më e sigurt Kreu i Lëvizjes Socialiste për Integrim, Ilir Meta iu ka premtuar studentëve por edhe shqiptarëve se në zgjedhjet e 23 qershorit vota do të jetë më e sigurt se ç’ka qenë në zgjedhjet e përgjithshme dhe ato vendore që lamë pas. Në një komunikim me studentët “Book Store” në TEG, Meta tha se “ju keni mundësi të zgjidhni dhe votoni, do jeni vendimmarrës dhe jo thjesht spektatorë për fatet tuaja. Është domosdoshmëri të forcohet zëri i të rinjve në politikë. Garancia e votës do jetë më e madhe se herët e tjera. S’do votohet me laps si në Danimarkë, por zgjedhjet do jenë më të mira”, - ka deklaruar Meta.

Ndër të tjera ai tha se LSI do të hyjë në procesin zgjedhor si e barabartë me forcat e tjera, pasi sipas tij, LSI është një forcë në rritje dhe po shkon drejt konsolidimit. Kreu i LSI ka mbështetur edhe votimin elektronik në zgjedhjet parlamentare, sepse edhe rezultatet dalin herët. “Votimi elektronik është një votim që na fut në Europë, për sa i takon standardit të numërimit. Është e papranueshme që rezultatet të dalin shumë vonë, është Greqia për t’u marrë shembull, e cila në krye të javës bën

Ilir Meta gjatë takimit të djeshëm

“Në politikë gabohesh po të nisesh nga raportet personale, mund të çojnë në vendim të gabuar.” betimin e qeverisë”, - tha Meta .

Duke folur për koalicionin në zgjedhjet e ardhshme, Ilir Meta u shpreh se do të jetë konventa e LSI-së ajo që

do vendosë në prill. “Për aleancat do vendosë konventa e LSI-së, e cila përbëhet nga 2300 delegatë”, - tha ai ndërsa nënvizoi se LSI do bëjë koalicion duke u nisur nga interesat e vendit. “Në politikë gabohesh po të nisesh nga raportet personale, mund të çojnë në vendim të gabuar. Ne kemi humbur statusin e vendit kandidat për arsye të mungesës së bashkëpunimit. Koalicionet do t’i bëjmë nisur nga interesi i vendit, jo nga interesi ynë”, - është shprehur Meta para studentëve.

Komisioni i Ligjeve

Nishani mbledh ambasadorët: Parlamenti të votojë ligjet Presidenti i Republikës, Bujar Nishani ka zhvilluar ditën e djeshme një takim pune me trupin diplomatik të akredituar në Tiranë. Kreu i shtetit pasi ka bëri një rezyme të situatës politike në vend, ndër të tjera theksoi se “është detyra e Parlamentit të miratojë e ligjet e kërkuara nga Bashkimin Europian dhe që kushtëzuan statusin e kandidatit”. Ai inkurajoi partitë politike të hedhin një hap të tillë në Kuvend, të cilat ende po mbajnë peng tri ligjet e kërkuara nga Brukseli.

Nga ana tjetër Partia Demokratike ka kërkuar votën, ndërsa Partia Socialiste ka kërkuar siguri, siç ishte lidhja e votimit të

ligjit për funksionimin e Gjykatës së Lartë me çështjen e qarkut të Fierit. Më tej, kreu i shtetit u fokusua dhe tek zgjedhjet e 23 qershorit, duke i vlerësuar si një test për maturinë dhe funksionimin normal të demokracisë shqiptare. Në ndërhyrjet e tyre, ambasadori i Bashkimit Europian dhe ambasadorë të tjerë të pranishëm shprehën ndjeshmërinë e tyre për forcimin e shtetit ligjor, luftën kundër korrupsionit dhe krimit të organizuar, zhvillimin e zgjedhjeve të lira dhe të ndershme, respektimin e të drejtave të njeriut dhe minoriteteve.

e mërkurë, 23 janar 2013 www.mapo.al

MAPO

5

Opozita konteston propozimin e mazhorancës për të lënë në fuqi ndarjen e mandateve të zgjedhjeve të kaluara. Xhafaj: Goditje e rëndë për zgjedhjet

Mandatet, PD sjell në Kuvend ndarjen e 2009-s Paloka: Kuvendi nuk mund të marrë dhe as të zëvendësojë rolin e KQZ-së për të bërë vetë përllogaritjen e mandateve. Rruga e vetme mbetet miratimi i vendimit të caktimit të mandateve, duke u bazuar tërësisht në ndarjen e mandateve të vitit 2009 Mazhoranca propozon zyrtarisht që Kuvendi të miratojë vendimin e 2009-s për ndarjen e mandateve, duke lënë në fuqi kështu ndarjen aktuale. Ashtu siç edhe pritej dje relatori demokrat Edi Paloka ka paraqitur para komisionit të Ligjeve propozimin që Kuvendi të miratojë sërish të njëjtin vendim si ai i 2009-s, ndërkohë që opozita e ka kundërshtuar këtë zgjedhje si jo ligjore dhe që shënon një precedent të rrezikshëm për fatin e zgjedhjeve të ardhshme parlamentare. Megjithatë, komisioni nuk ka vijuar me votimin e këtij propozimi, pasi ka vendosur që më parë të dëgjojë në një seancë dëgjimore kryetaren dhe zv.kryetarin e KQZ. sipas kërkesës së paraqitur nga deputetët socialistë.

Relatori

Verifikimi i zgjedhësve, 5 kompani, oferta në KQZ Vetëm 5 kompani kanë shprehur interes duke paraqitur ofertat teknike për realizimin e projektit pilot për përdorimin e teknologjisë në verifikimin e zgjedhësve në qarkun e Tiranës.

Dje në ambientet e Komisionit Qendror të Zgjedhjeve u hap procedura prokuruese me objekt: “Realizimi i Sistemit Elektronik Verifikimit dhe Regjistrimit të Zgjedhësve, në Qarkun e Tiranës”, ku Komisioni i Vlerësimit të Ofertave të kësaj procedure prokuruese bëri pranimin e ofertave teknike të paraqitura nga shoqëritë e interesuara. Nga 8 kompani që kishin shfaqur interes dhe u ftuan të marrin pjesë në këtë procedurë, në momentin e paraqitjes së ofertave pranë Komisionit Qendror të Zgjedhjeve u paraqitën vetëm 5 kompani ofertuese, nga të cilat 4 shqiptare dhe një spanjolle. Më konkretisht, kompanitë e paraqitura janë “INDRA”, kompani spanjolle; “Aleat & Morpho”, bashkim kompanish shqiptaro-franceze; “Communication Progress”, kompani shqiptare; “Proton”, kompani shqiptare; dhe “R&T”, po ashtu kompani

Lefteri Lleshi

shqiptare. Pas marrjes në dorëzim dhe inventarizimit të dokumentacionit të paraqitur nga ofertuesit, Komisioni i Vlerësimit të Ofertave u tërhoq për shqyrtimin dhe vlerësimin e ofertave teknike. Në ditët në vijim KVO do të njoftojë kompanitë që do të kualifikohen në këtë fazë dhe do të ftojë ato të paraqesin ofertat ekonomike. Kjo procedurë zhvillohet në dy faza, faza e shqyrtimit dhe vlerësimit të ofertave teknike dhe faza e shqyrtimit dhe vlerësimit të ofertave ekonomike.

I pari që ka marrë fjalën në mbledhjen e djeshme të komisionit të Ligjeve ka qenë relatori Edi Paloka, i cili në tre faqe relacion ka paraqitur gjithë situatën e krijuar nga KQZ, duke mos mundur të votojë për shkak të votave ndarjen e mandateve, dhe mundësitë ligjore që ka Kuvendi për të ndërhyrë në këtë debat dhe për ta bërë vetë ndarjen. Fillimisht Paloka ka bërë një përmbledhje të të gjitha etapave që ka kaluar ky proces, duke filluar që nga paraqitja e të dhënave për numrin e popullsisë nga Ministria e Brendshme, projektaktin e përllogaritjes së mandateve nga KQZ dhe pamundësinë e kësaj të fundit për ta miratuar atë për shkak se anëtarët e zgjedhur me propozim të opozitës nuk pranuan të votonin as pro dhe as kundër tij.

Duke denoncuar këtë qëndrim të këtyre tre anëtarëve të KQZ-së si shkelje flagrante të Kodit Zgjedhor, i cili nuk lejon abstenimin e tyre, Paloka nxjerr tre konkluzione në relacionin e vet. Së pari, sipas tij, KQZ ka ezauruar rrugën administrative për të marrë në shqyrtim dhe vendosur për ndarjen e mandateve. Së dyti, Kuvendi ka kompetencën e plotë ligjore të miratojë caktimin e mandateve të deputetëve të çdo zone zgjedhore për zgjedhjet që zhvillohen më 23 qershor 2013, dhe kjo jo vetëm si e drejtë, por si detyrim ligjor që të mos lejojë futjen e procesit zgjedhor në kolaps. Dhe në një situatë të tillë Paloka arrin në një konkluzion të tretë, që Kuvendi nuk mund të marrë dhe as të zëvendësojë rolin dhe funksionet e KQZ-së për të bërë vetë përllogaritjen e mandateve dhe ndaj rruga e vetme, sipas tij, mbetet miratimi i vendimit të caktimit të mandateve duke u bazuar tërësisht në ndarjen e mandateve për çdo zonë zgjedhore të bërë nga Kuvendi për zgjedhjet e përgjithshme të vitit 2009.

Debati

Menjëherë pas Palokës ka ndërhyrë nënkryetari Xhafaj, i cili teksa ka denoncuar si të rrezikshme dhe tërësisht antiligjore ndarjen e

Relacioni

1. KQZ-ja ezauroi plotësisht rrugën

e saj administrative për të marrë në shqyrtim dhe vendosur për çështjen e caktimit të numrit të mandateve për zonat zgjedhore për zgjedhjet e 23 qershorit 2013. në përfundim të procedurës së parashikuar në Kodin Zgjedhor, KQZ nuk mundi të miratojë vendimin për këtë çështje për shkak se nuk u arrit numri i kërkuar i votave pro për miratimin e këtij projektvendimi.

Dështimi i kësaj vendimmarrje dhe njollosja e procesit që në fillim pa asnjë argument dhe referencë ligjore, ka përgjegjës tre anëtarët e KQZ-së, të propozuar nga opozita parlamentare, të cilët midis zbatimit të ligjit si administratorë zgjedhorë dhe zbatimit të urdhrit politik për bllokimin si militant politikë, zgjodhën këtë të dytin.

2. Kuvendi ka kompetencën e

plotë ligjore të miratojë caktimin e mandateve të deputetëve të çdo zone zgjedhore për zgjedhjet që zhvillohen më 23 qershor 2013.

Kjo nuk është vetëm e drejtë, por

Kryetari Rusmali, i cili ka theksuar se situata e krijuar është pasojë e mosdhënies së votës nga 3 anëtarët e majtë të KQZ-së

mandateve nga Kuvendi, ka propozuar që para se të merret një vendim të dëgjoheshin drejtuesit e KQZ-së, respektivisht kryetarja Lefteri Lleshi dhe nënkryetari Denar Biba, si dhe organizatën “Koalicioni i Vëzhguesve Vendorë”. “Çështja shtrohet a ka mundësi ta marrë KQZja? Në gjykimin tonë, po. E gjithë kjo procedurë në vetvete dëshmon se kemi hyrë në një qorrsokak, në një debat që do të kishte pasoja jashtëzakonisht negative. Nuk bëhet fjalë për një vendim të zakonshëm të Kuvendit, por bëhet fjalë për themelin, për votën e lirë, për procesin zgjedhor dhe kjo do të ishte një goditje e rëndë për procesin zgjedhor, për zgjedhjet e lira dhe të ndershme. Jemi duke e futur Kuvendin, përmes këtij debati, në një precedent tejet të rrezik-

detyrim i Kuvendit, i vendosur në Kodin Zgjedhor që është miratuar me shumicë të kualifikuar të anëtarëve të Kuvendit. Kuvendi nuk mund të lejojë futjen e procesit zgjedhor në kolaps dhe të bëhet pre e taktikave bllokuese me qëllime të pastra politike që mbahen në KQZ. Kuvendi ka detyrimin ndaj shqiptarëve dhe detyrimin parësor sipas ligjit, të bëjë caktimin e mandateve të deputetëve për çdo zonë zgjedhore.

3

. Në ushtrim të kompetencës së caktimit të mandateve për çdo zonë zgjedhore, Kuvendi nuk mund të marrë dhe as të zëvendësojë rolin dhe funksionet e KQZ-së. Për pasojë, rruga e vetme mbetet miratimi i vendimit të caktimit të mandateve, duke u bazuar tërësisht në ndarjen e mandateve për çdo zonë zgjedhore të bërë nga Kuvendi për zgjedhjet e përgjithshme të vitit 2009. Për këtë qëllim paraqitet projektvendimi përkatës dhe që është i njëjtë me atë që ka miratuar Kuvendi me vendim e 2008-s.

shëm, me pasoja të rëndësishme për proceset zgjedhore në Shqipëri”, tha Xhafaj. Ndërkohë që për mazhorancën ka reaguar kryetari Rusmali, i cili ka theksuar se situata e krijuar është pasojë e mosdhënies së votës nga 3 anëtarët e majtë të KQZsë, të cilët, sipas tij, patën frikë të respektojnë ligjin dhe iu nënshtruan presionit dhe diktatit politik të partive që i kanë propozuar. “Nuk fitohen zgjedhjet duke bërë hile, nuk fitohen zgjedhjet duke bllokuar, nuk fitohen zgjedhjet duke shkelur ligjin, sepse ligji gjithsesi ka për të fituar. E ka treguar përvoja që ligji që ka gjithmonë mekanizmat e vet shpëtues. Në rastin e caktimit të mandateve, mekanizmi shpëtues është Kuvendi. Kuvendi e zhbllokon situatën që mbahet e bllokuar politikisht, Kuvendi është ai që siguron procesin zgjedhor dhe caktimin e mandateve në këtë pjesë që i ngarkohet detyra Kuvendit. Të dashur kolegë, zgjedhjet fitohen me këllqet tuaja. Në doni t’i fitoni, duhet të vishni këpucët e të bindni popullin”, - tha Rusmali, i cili teksa ka pranuar kërkesën e socialistëve për të thirrur në seancë dëgjimore drejtuesit e KQZ-së, ka kërkuar prej tyre që të heqin dorë nga kërkesa për të thirrur dhe Koalicionin e Vëzhguesve vendorë, si një shoqatë e përdorur, sipas tij, politikisht. Në fund komisioni ka vendosur që ta pranojë kërkesën e socialistëve, ndërsa sot pritet të mbahet seanca dëgjimore.

6

MAPO

E mërkurë 23 janar 2013 www.mapo.al

politika

Mungesën e deputetëve shqiptarë e komentoi dje në faqen e tij në Facebook vetëm deputeti socialist Taulant Balla, e cili fajësoi kryetaren e Kuvendit, Jozefina Topalli

Lugina e Preshevës, Tavo anulon vizitën në Beograd TIRANË Ministri i Shëndetësisë, Vangjel Tavo, anulon vizitën e parashikuar në Beograd, si kundërpërgjigje e institucionit që ai drejton ndaj sjelljes së Serbisë në Luginën e Preshevës. Sekretari i Përgjithshëm i LSI-së, Luan Rama, konfirmoi dje se ka pasur një vizitë të programuar të ministrit të Shëndetësisë, por është shtyre pikërisht për shkak të ngjarjeve që precipituan në Luginën e Preshevës. “…Por, pavarësisht kësaj, më lejoni të shpjegoj që zoti Tavo do të duhet të shkonte në Beograd për të arritur, për të nënshkruar, për të realizuar më saktë, një marrëveshje që vjen si përmbushje e detyrimit të qeverisë shqiptare për të realizuar një investim të rëndësishëm në maternitetin e Preshevës, për të realizuar pajisjen e kësaj qendre të rëndësishme shëndetësore me të gjithë infrastrukturën e nevojshme, me pajisjet më moderne bashkëkohore, për t’i ardhur kështu në ndihmë të gjithë komunitetit që jeton në Luginën e Preshevës. Pavarësisht kësaj, Lëvizja Socialiste për Integrim është e vendosur të bëjë me shumë korrektesë dhe me frymën europiane detyrën ndaj të gjithë qytetarëve shqiptarë që jetojnë edhe në Republikën e Serbisë. Ashtu siç është, natyrisht detyrë e rëndësishme e qeverisë shqiptare, e shtetit shqiptar të përkujdeset për të gjithë qytetarët shqiptarë kudo ku ata jetojnë dhe punojnë”, - sqaroi dje Rama.

Ai shtoi gjithashtu se LSI-ja do të vazhdojë të ushtrojë të gjithë presionin e

Rezoluta në KiE, Kuvendi Shqiptar “bojkoton” Kosovën Asambleja Parlamentare e Këshillit të Europës votoi rezolutën: “Situata në Kosovë dhe roli i Këshillit të Europes”, me 115 vota pro, 11 kundër dhe 5 abstenime. Asnjë prej deputetëve të delegacionit shqiptar nuk mori pjesë TIRANË Politikanët shqiptarë në Ti-

ranë sa vijnë dhe i rrisin tonet për çështjen kombëtare me afrimin e zgjedhjeve parlamentare, por kur ata duhet të veprojnë situata paraqitet ndryshe. Kështu ndodhi me rezolutën që u votua dje në Asamblenë Parlamentare të Këshillit të Europës në Strasburg. Asnjë deputet shqiptar për të votuar dhe jo më për të lobuar pro dokumentit të Kosovës. Mediat kosovare raportuan dje se në Strasburg pas dy orësh debate, Asambleja Parlamentare e Këshillit të Europës votoi rezolutën: “Situata në Kosovë dhe roli i Këshillit të Europes”, me 115 vota pro, 11 kundër dhe 5 abstenime.

Rezoluta u përgatit nga socialdemokrati nga Suedia Bjorn von Sydow, anëtar i grupit socialist në Asamblenë Parlamentare të KiE. Kjo rezolutë ka për rekomandim kryesor vënien e kontakteve direkte ndërmjet Këshillit të Europës dhe Kosovës, si hapi i parë drejt pranimit të shtetit në këtë organizatë. Raportuesi i Këshillit të Europës për Kosovën, në raportin e përgatitur, tha se në Kosovë kanë ndodhur ngjarje të rëndësishme, në kuadër të stabilitetit politik dhe zbatimit të reformave. Megjithatë, sipas tij, ekziston një mungesë e përgjithshme e sundimit të ligjit në Kosovë. Socialdemokrati nga Suedia theksoi se korrupsioni është i pranishëm në mbarë vendin dhe se sundimi i ligjit duhet të përmirësohet. “Sfida më e madhe në Kosovë është zbatimi i të drejtave të njeriut dhe sundimit të ligjit, veçanërisht lufta kundër korrupsionit dhe krimit të organizuar”, - është

shprehur ai. Gjatë raportimit të tij, Sidow ka folur me nota pozitive sa i përket dialogut mes kryeministrave të Kosovës dhe Serbisë. Sipas tij, një dialog i tillë hap dritaren e mundësive për zgjidhjen e çështjeve thelbësore politike, bashkërisht me ato teknike.

Ndërkohë, sipas një raporti që sjell “Koha Ditore”, shumica e deputetëve mbështetën Kosovën dhe zhvillimet në të, duke kërkuar më shumë angazhim në disa fusha. Serbia në anën tjetër kërcënoi me lëkundje të dialogut me Kosovën, nëse shkohet përpara me planin për afrimin e Prishtinës te një anëtarësim i mundshëm në Këshillin e Europës. Kërkesa e Serbisë u mbështet nga përfaqësuesi i Rusisë dhe i Greqisë, ndërkohë përkrahës të Kosovës ishin përfaqësues të Gjermanisë, Francës e Turqisë. Shqipëria nga ana e saj përfaqësohej në këtë debat pa të drejtë vote vetëm me Përfaqësuesin e Përhershëm dhe Fuqiplotë të Shqipërisë në Këshillin e Europës, ndërsa mungoi në grup delegacioni shqiptar që kryesohet nga Ilir Rusmali dhe tre anëtarët Lajla Pernaska, Shpëtim Idrizi dhe Arben Ahmetaj.

Mungesën e deputetëve shqiptarë e komentoi dje në faqen e tij në Facebook vetëm deputeti socialist Taulant Balla, e cili fajësoi për këtë mungesë kryetaren e Kuvendit, Jozefina Topalli.

“Jozefina Topalli është personi përgjegjës për këtë turp të rëndë të Kuvendit të Shqipërisë. Mungesa e deputetëve shqiptarë është përgjegjësi direkte e saj. Si mund të mungojë Shqipëria në një votim rezolute për Kosovën në një asamble parlamentare ku dihet edhe ndikimi i madh në numra i Rusisë, deputetë të së cilës edhe sot votuan kundër kësaj rezolute”, - shkruan Balla në Facebook. Asambleja Parlamentare e Këshillit të Europës është cilësuar si një organ aktiv në menaxhimin e krizës në gjithë Europën dhe debatet në të shpesh janë bazuar në zbulimet e bëra nga vizitat në terren dhe në dialogun e vazhdueshëm me shtetet e interesuara.

N.Perndoj

nevojshëm pozitiv, për të bërë të mundur që ky investim i qeverisë shqiptare në të mirë të banorëve të Luginës së Preshevës të realizohet. Rama sqaroi gjithashtu edhe arsyet se pse LSI-ja votoi kundër kandidaturës së Zana Xhukës në krye të ILDKP-së. “Qëndrimi i deputetëve të Lëvizjes Socialiste për Integrim ka qenë një qëndrim i shprehur në mënyrë korrekte me transparencë në Kuvendin e Shqipërisë, me integritet të plotë politik dhe në përputhje me frymën e zgjidhjeve dhe të zgjedhjeve që duhen bërë për institucione të tilla të larta dhe të rëndësishme dhe më lejoni të shpjegoj që nuk ka qenë një votë kundër qëndrimit të Partisë Demokratike apo të grupit të mazhorancës, as votë kundër zonjës Xhuka. Por ka qenë një votë pro kandidaturës tjetër, meqenëse ishte një kandidaturë që vinte brenda radhëve të Institutit të Inspektoratit të Lartë të Deklarimit të Pasurive”, - tha ai.

repuBliKA e SHQiperiSe

REPUBLIKA E SHQIPERISE AvoKAtiIi POPULLIT popullit AVOKATI Adresa: Bulv: “Zhan D’Ark”, Nr.2, 1001, Tirana – ALBANIA; Tel: + 355 4 2380 300; + 355 4 2380 333; Faks: + 355 4 2379 826; E – mail: ap@avokatipopullit.gov.al; Web – site: www.avokatipopullit.gov.al

Taulant Balla “Si mund të mungojë Shqipëria në një votim rezolute për Kosovën në një asamble parlamentare ku dihet edhe ndikimi i madh në numra i Rusisë, deputetë të së cilës edhe sot votuan kundër kësaj rezolute?”

SHPALLJE E REZULTATIT TËlirë KONKURIMIT Njoftim për veNd të puNe zbatim të ligjit Nr. 8549, datë 11.11.1999, “Statusi NëNë zbatim të nenit 35 të ligjit Nr. 8454, datë 04.02.1999 “Për Avokatin e Popullit” dhe ligjit Nr. 8549, datë 11/11/1999 “Statusi i Nëpunësit civil”, Institucioni i Avokatit të Popullit, shpall konkurimin për vënde të i Nëpunësit Civil” neni 13/c dhe Vendimit të Këshillit lira pune. të Ministrave Nr. 231, datë 11.05.2000 “Për Pranimin në dhendaj Periudhën e Provës”, pika 20, 1. Shërbimin Një specialist/e iCivil Shërbimeve qytetarit nga konkurimi i zhvilluar në datë 21.12.2012 fitues Kandidatët duhet të plotësojnë kërkesat e përgjithshme në përputhje të nenit 12 të ligjit Nr. 8549, datë për pozicionin specialist i shërbimeve ndaj qytetarit 11/11/1999 “Statusi i Nëpunësit civil”. në Institucionin e Avokatit të Popullit shpallet Kërkesat e veçanta për kandidatët janë: konkurenti: 1. Të kenë mbaruar arsimin e lartë për Drejtësi.

Eksperiencë pune, në profesion përbën avantazh.

1.2.3.Znj. Stela Shkarpa Të kenë njohuri të gjuhës angleze, një gjuhë tjetër e BE-së përbën avantazh.

Përbërja e delegacionit shqiptar në Këshillin e Europës Ilir Rusmali Arben Ahmetaj Shpëtim Idrizi Lajla Pernaska Zëvendësues Damian Gjiknuri Kastriot Islami Arenca Trashani Olta Xhaçka

4.

5.

6.

Të përdorë programet bazë të punës në kompjuter.

Të ketë aftësi të mira komunikuese dhe menaxhuese.

Të punojë nën stres.

Paraqitja e dokumentave brenda datës 23.02.2013, kandidatët duhet të paraqesin dokumentet pranë Drejtorisë së Personelit dhe Administratës në Institucionin e Avokatit të Popullit. Dokumentet duhet të përmbajnë: -

Kërkesën për punësim CV-në Diplomën e librezën e notave të fotokopjuar dhe të noterizuar Librezën e punës të noterizuar Çertifikata kualifikimi Dëshmi të gjuhës së huaj Vërtetim të gjëndjes gjyqësore

Paga për të dy pozicionet është kategoria III-b 55 500 (pesëdhjetë e pesë mijë e pesëqind) lekë.

Mosparaqitja e plotë e dokumentacionit përbën shkak për skualifikim. Kandidati të japë adresën e saktë të vendbanimit si dhe një numër telefoni.

Konkurimi është i hapur për nëpunësit civil të së njëjtës klasë me proçedurat e lëvizjes paralele dhe të ngritjes në detyrë. Nëse vëndet nuk plotësohen nga këta kandidatë, konkurimi zhvillohet me kandidatët jashtë administratës publike sipas proçedurave të pranimit në shërbimin civil. Pas verifikimit paraprak do të bëhet shpallja e listës së konkurrentëve që do të vazhdojnë më tej konkurimin si dhe data kur do të zhvillohet testimi me shkrim dhe intervista me gojë.

Kandidatët duhet të përgatiten në këto fusha: Kushtetuta e Republikës së Shqipërisë, Ligji për Avokatin e Popullit i ndryshuar, Kodi i Proçedurës Administrative, Statusi i Nëpunësit të Shërbimit Civil, Deklarata Universale e të Drejtave të Njeriut, Konventa Europiane për të Drejtat e Njeriut, Ligji Nr. 8503 datë 30.06.1999 “Për të Drejtën e Informimit me Dokumentet Zyrtare”. Të njohë funksionimin dhe strukturat e BE – së.

E mërkurë 23 janar 2013 www.mapo.al

intervista

MAPO

7

Deputeti i PS shprehet se opozita, ndryshe nga 2009-ta, ka një program më të mirë dhe një koalicion më të madh. Nuk përjashton koalicionin me LSI

Blushi: PS aleancë me partitë që nuk hyjnë në zgjedhje me Berishën “Unë besoj se ne do të kishim një mirëkuptim me çdo parti që, pavarësisht se nuk rreshtohet me ne, të mos rreshtohet me qeverinë.

Pra, çdo parti që nuk hyn në zgjedhje me qeverinë, pra që nuk hyn në koalicionin e PD-së, të çdo lloj soji, do të kishte mundësi për të pasur mirëkuptim para apo pas elektoral.”

Intervistoi Ilir Babaramo

Në Parlament është depozituar një rezolutë e komunitetit çam, do e votoni pro? Është herët për të folur, mesa kam parë rezoluta çame sapo është futur në punimet e komisionit të Jashtëm. Janë dy relatorë, dhe sigurisht që është një vendim i parakohshëm për t’u marrë.

Po mendimi juaj personal?

Unë nuk jam kundër asnjë rezolute që nuk cenon raportin e fqinjëve në parim dhe po të flisja në cilësinë personale, sigurisht që do të isha dakord që ligji i luftës të hiqej. Shpresojmë që kjo rezolutë të mos jetë me një efekt elektoral për të futur në lojë edhe forcat e tjera politike.

Dy vjet pas ng jarjes së 21 Janarit, mendoni se është drejtësi e vonuar, apo kërkonte kohë për t’u hetuar?

Sigurisht që është e vonuar. Ne nuk flasim për një aksident. Ne flasim për një vrasje me natyre politike, atë që ndodhi. Nëse pala e sulmuar, që ishim ne, do të kishim marrë vendime gjaknxehta, mund ta kthenim në kauzë. Pavarësisht se çfarë është thënë, PS në atë rast duhet të ulte gjakrat, sepse një qasje tjetër atë ditë, shumë agresive, mund ta fuste Shqipërinë në një cikël krizash më të zjarrta. Dhe për këtë arsye kjo ngjarje ka rëndësitë që ka, jo vetëm në familjet e katër të vrave, por edhe në shoqëri, procesi gjyqësor duhet të ishte shumë i shpejtë. Por kjo është e qartë. Ky proces është i bllokuar dhe ndryshimet e fundit që kanë ndodhur në Prokurori dhe në Presidencë, dyshoj që ka mundësi që ky gjyq të japë drejtësinë që duhet të kishte.

I qëndroni deklaratës që keni bërë rreth një vit më parë, se u keqmenaxhua nga zoti Rama ng jarja e 21 janarit dhe deputetët e PS duhet të ishin një zonë tampon mes protestuesve dhe gardistëve.

Padyshim që i ngelem çdo gjëje që kam thënë. Sigurisht që kishte mundësi për ta menaxhuar më mirë situatën.

Berisha akoma po këmbëngul se ishte një grusht shteti... kishte elemente të tilla për të marrë pushtetin?

Unë kam njohuri nga grushtet e shtetit në çdo rend shtetëror.

Grusht shteti me gurë nuk ka dhe s’mund të ketë. Se nuk mund të pushtojë një godinë me armë kur sulmohet me gurë. Unë kam qenë aty, që të merret shteti shqiptar me gurë është çmenduri. Zoti Berisha

atë ditë s’ka dhënë asnjë provë të besueshme për grusht shteti.

Ka një perceptim nga disa analistë se ndërkohë që “Berisha ka rënë”, Rama nuk ngrihet dot . Keni dhe ju këtë qasje?

Sigurisht që nuk e kam. Sot me sondazhe të besueshme në 100 shqiptarë 61 deri në 63 prej tyre duan që qeveria të ndryshojë. Dhe kur shqiptarët duan që qeveria të ndryshojë nuk duan që të ndryshojë qeveria e zotit Berisha me një qeveri tjetër. Por duan që ky rotacion të ndodhë që pushteti të kalojë nga PD te PS, vetëm apo me aleatët e vet. Pra do të votojnë për të rrëzuar një gjë që e njohin dhe për të sjellë në pushtet sigurisht një gjë që e njohin, në kuptimin publik të fjalës. Pra, unë jam kundër bindjes që po krijohet nga disa analistë që thonë që qeveria ka rënë, por këta nuk janë gati. Nuk është absolutisht e vërtetë që s’jemi gati. Në 3 apo 4 muajt që do vijnë do hedhim në treg argumente qeverisës, projekte konkrete sa i përket taksave, investimeve apo uljes së papunësisë, të cilat besoj do krijojnë një kontur më të mirë të PSsë dhe duke i dhënë njerëzve besimin e domosdoshëm se çfarë ndryshimi ka të votosh majtas apo djathtas.

Në PS po ndodh e kundërta e 2005-s, kur Berisha po vinte në pushtet, partitë largohen nga koalicioni ekzistues, ndërkohë që kemi dhe përjashtime nga grupi parlamentar. Kjo lloj fryme si ndikon në rezultatin e zgjedhjeve?

E para, po flasim për një të shkuar, për perceptimin që kishin

njerëzit për ne para 3 apo 4 vjetësh.

Pra, nuk është i njëjti perceptim që kanë njerëzit për ne sot. Dhe partitë janë si një qenie njerëzore. Ka një cikël të revolucionit që ndryshon raportet e mirëqenies me botën në përgjithësi. Besoj se do shkojmë të bëjmë një koalicion të mjaftueshëm. Çfarë kuptoni me këtë, cilët do jenë anëtarët?

Pak a shumë këto koalicionet janë të njohura. Por po flas për ata që kanë më shumë zë, sepse koalicionet tona përbëhen nga 20, 22 apo 23 parti.

Zoti Dule duket se është larguar nga ju dhe po shkon drejt një koalicioni me zotin Meta dhe zoti Topi…

Të mos nxitohemi, sepse kjo nuk më rezulton as nga çfarë shprehet zoti Dule në publik dhe as nga çfarë di unë. Unë di se ka një trajektore paralele me ne. Jam i bindur që do jetë një nga partitë tradicionale në koalicion dhe s’ka pse të mos jetë, sepse është një parti në opozitë që prej 4 vjetësh.

Zoti Dule e ka thënë në emisionin tim për këtë koalicion të qendrës...

Unë nuk e shikoj akoma Polin e Qendrës. Unë nuk them se kjo do ishte e panevojshme, por nuk ka ende gjasa që të kemi një pol qendre.

Një pol të tillë e shihni si një pol opozitar kundër qeverisë dhe nesër në bashkëqeverisje me ju?

Unë besoj se ne do të kishim një mirëkuptim me çdo parti që, pavarësisht se nuk rreshtohet me ne, të mos rreshtohet me qeverinë.

“Unë nuk e shikoj akoma Polin e Qendrës. Unë nuk them se kjo do ishte e panevojshme, por nuk ka ende gjasa që të kemi një pol qendre.

Jemi të detyruar që të kemi një koalicion paraelektoral më mirë me 20-22 apo 23 parti… “

Pra, çdo parti që nuk hyn në zgjedhje me qeverinë, pra që nuk hyn në koalicionin e PD-së, me çdo sosh apo soj do të thosha, do të kishte mundësi për të pasur mirëkuptim para apo pas elektoral.

A duhet të japë dorëheq jen Rama në rast se nuk PS nuk i fiton zgjedhjet?

Ne shkojmë për të fituar zgjedhjet dhe nuk bëjmë llogari për të tjerat. Jemi të bindur që fitojmë.

Sondazhet tona janë të sigurta, klima në përgjithësi është shumë e favorshme…

Po për koalicionet?

Do të kemi një koalicion më të mirë, nuk diskutohet, dhe do të kemi një program më të mirë. Këto ishin dy dobësitë më 2009-ën.

A do të jetë LSI pjesë e koalicionit?

Nuk e përjashtojmë.

Do kërkoni dorëheq jen e Ramës, në rast se nuk fiton zgjedhjet?

Nuk është kjo çështja. Shkojmë për të fituar…

Kur është mirë koalicioni para apo pas zgjedhjeve?

Jemi të detyruar që të kemi një koalicion paraelektoral më mirë me 20-22 apo 23 parti…

Shumica e deputetëve të PS e dinë sot se do të jenë në listat e ardhshme?

Ka shumë që e dinë se do të kandidojnë.

A duhet rishikuar lista e kandidatëve për deputetë të PS-së?

Lista e deputetëve është një gjë që ndryshon nga zgjedhja në zgjedhje…lista do të ndryshojë, por se në ç’masë do të shihet…

Marrë nga A1 Raport

8

MAPO

e mërkurë, 23 janar 2013 www.mapo.al

ekonomi

Shqipëria rrëzon me 5,8% për qind aksionet e CEZ në bursa Kuota e CEZ në bursë ra dje 0,9 për qind.

Për shkak të telasheve në Shqipëri, CEZ ka humbur 5.8 për qind të vlerës së aksioneve deri këtë vit. CEZ AS ka pësuar rënie të aksioneve në bursa pas përshkallëzimit të mosmarrëveshjeve

me qeverinë shqiptare, që janë finalizuar me humbjen e licencës së CEZ në Shqipëri. Humbjet nga investimet CEZ-së në Shqipëri mund të jetë më e ulët se vlerësimi Shërbimi investitorëve Moody muajin e kaluar të uljeve të

borxhit të më shumë se 202 000 euro.

Kryeshefi Ekzekutiv Daniel Benes tha në një intervistë botuar dje se CEZ po ikën nga Shqipëria për të minimizuar humbjet dhe kjo mund të jetë një lajm i mirë për tregjet.

Ikja e CEZ, Çekia kërcënon me bllokimin e integrimit të Shqipërisë në BE Kryeministri çek Petr Necas, në reagim të heqjes së licencës së CEZ, tha dje se do të bllokojë integrimin e Shqipërisë në BE. Sias tij, heqja e licencës ndaj CEZ është një sinjal mjaft negativ që Shqipëria jep për investitorët Konflikti CEZ - Shqipëri ka hyrë në një hulli të re dje, kur Kryeministri çek Petr Necas në reagim të heqjes së licencës së CEZ, tha se do të bllokojë integrimin e Shqipërisë në BE. Ai është shprehur dje se, vendimi i Shqipërisë për revokimin e licencës së biznesit të CEZ hedh dritë sesa dobët i trajton vendi investitorët e huaj dhe kështu mund të humbë shpresat për mbështetjen çeke, ndaj ofertës aktuale për të hyrë në Bashkimin Europian. “Republika Çeke nuk mund të injorojë qasjen shqiptare ndaj një investitori çek në kuadër të aspiratave të Shqipërisë për t’u integruar në BE”- tha Petr Necas për Fox Businnes. Një ditë më parë autoritetet shqiptare kanë revokuar licencën e shpërndarjes së energjisë CEZ. Muajin e kaluar, Shqipëria tha se kompania çeke i detyrohet vendit deri në 1 miliard dollarë dëme, kundrejt dështimit për të importuar energjinë e mjaftueshme, shkruan Fox Businnes. Por CEZ mohon akuzat. “Revokimi i licencës ndaj CEZ, investitori më i madh çek në rajon, është një sinjal shumë negativ që Shqipëria jep ndaj investitorëve”, ka thënë kryeministri Necas. Ky veprim, i cili i heq CEZ të drejtat e tij, si pronar i shumicës së kompanisë më të madhe të Shqipërisë, shpërndarjes së energjisë elektrike, hedh dyshime mbi angazhimin e su-

pozuar të Shqipërisë në sundimin e ligjit dhe shpresat e saj se një ditë mund të hyjë në Bashkim Europian, ka shtuar Kryeministri çek. CEZ ka 70% në pronësi të shtetit çek dhe mori përsipër kompaninë shqiptare në vitin 2009, por është bllokuar nga Shqipëria për shkak të çështjeve të tilla si ndryshimet në çmimet e energjisë, të politikës CEZ për faturat e papaguara dhe vjedhjet e larta, shkruan më tej Fox Businnes. Në mes të prillit të vitit që shkoi Kryeministri çek ka vizituar Shqipërinë me fokus zgjidhjen e mosmarrëveshjeve që tashme kishin nisur me CEZ. Në

Veprimi i cili heq CEZ të drejtat e tij si pronar e shumicës së kompanisë më të madhe të shpërndarjes së energjisë elektrike në Shqipëri hedh dyshime mbi angazhimin e supozuar të Shqipërisë në sundimin e ligjit

këtë takim Berisha e pat garantuar homologun e tij çek për zgjidhjen e mosmarrëveshjeve që ekzistojnë mes kompanisë çeke CEZ dhe faktorëve të tjerë në Shqipëri. Në konferencën e përbashkët për mediat të dy kryeministrat kanë konfirmuar se në bisedën e zhvilluar është diskutuar mbi situatën e CEZ në Shqipëri. “Jam siguruar nga ana e kryeministrit Berisha që ky proces të jetë i suksesshëm. Ne kemi marrë parasysh që në këtë proces ka pasur shumë mosmarrëveshje, që shpresojmë se do të zgjidhen. Besoj se zgjidhja e kësaj situate do të jetë një sinjal i mirë edhe për Europën Perëndimore, pasi CEZ është mes 5 kompanive më të mëdha europiane. Ndaj dhe ka interes që ky të jetë një model i suksesshëm. Pala shqiptare do të angazhohet për zgjidhjen e problemeve”, tha në vizitën e 16 prillit 2012 kreu i qeverisë çeke. Ndërsa kryeministri Sali Berisha theksoi se “ne jemi të interesuar plotësisht për suksesin e CEZ dhe ramë dakord që të bashkëpunojmë për të arritur një histori suksesi. Në interesin më të mirë të konsumatorëve shqiptarë, në interesin më të mirë të korporatës në Shqipëri”. Mirëpo pas këtyre deklaratave çështja CEZ mori hulli krejt të kundërt, duke thelluar edhe më tej mosmarrëveshjet më palën shqiptare, që çuan në zgjidhjen e biznesit.

Sali Berisha dhe kryeministri çek, Petr Necas

Humbjet në Shqipëri 200 mln euro, CEZ jo optimiste për arbitrazhin Në bilanc të biznesit të saj në Shqipëri, me rastin e heqjes së licencës, CEZ llogarit 200 milionë euro të humbura deri më tani, nga të cilat 102 milionë euro llogariten nga blerja e kompanisë më 2009 dhe rreth 90 milionë euro të tjera të investuara gjatë aktivitetit në Shqipëri.

Zëdhënësja e CEZ në Pragë ka pohuar dje për “Bloomberg” se tashmë kompania ka marrë hapa drejt arbitrazhit ndërkombëtar. “Në këtë pikë nuk dihet se çfarë mund të përfitohet mbrapa”, ka pohuar Pulpanova. Ndërkohë pala shqiptare paraqitet optimiste. Kryetari i Entit Rregullator të Energjisë, Sokol Ramadani, tha se CEZ nuk ka respektuar asnjë nga detyrimet e kontratës dhe detyrimet që rrjedhin nga ushtrimi i funksioneve të licencës. Por juristët e fushës janë skeptikë për shkak se nuk ka një precedent të tillë dhe efektet e zgjidhjes në arbitrazh nuk janë shumë të qarta. Por çekët e CEZ pohojnë se i kanë të sigurta 60 milionë euro si garanci për kontratën e privatizim-

it, të cilat janë të negociuara që në nisje të procesit. Banka Botërore ka deklaruar se është shumë e zhgënjyer nga rezultatet e privatizimit të Operatorit të Shpërndarjes. Sipas saj, kompania CEZ shpërndarje, që privatizoi operatorin e Sistem Shpërndarjes në mars 2009, nuk ka arritur të ulë humbjet në rrjet dhe as të rrisë f aturimet. Banka Botërore ka deklaruar se nuk do të lejojë ekzekutimin e garancisë 60 milionë euro për kompaninë CEZ. Ekzekutimi i garancisë do të jetë një vendim që do të kalojë përmes vlerësimeve të thella të natyrës juridike, ka pohuar Banka Botërore. Enti Rregullator i Energjisë ka revokuar licencën e CEZ një ditë më parë, pas gati një viti mosmarrëveshjesh mbi tarifat dhe taksat, si dhe faturat e papaguara të energjisë elektrike nga shërbimet lokale. CEZ ka argumentuar se rregullatori urdhëroi që ajo t’i paguajë KESH-it tarifat më të larta pa lejuar CEZ të rrisë çmimet për konsumatorët. Por ndërkohë agjen-

tët e bursës dhe bankat janë të tensionuara në lidhje me zgjidhjen e kontratës në Shqipëri dhe sidomos ndaj një pretendimi të qeverisë shqiptare, se kompania CEZ ka krijuar rreth 1 miliardë dollarë dëme në aktivitetin e saj. “Pretendimi i Shqipërisë për dëmet nuk duket logjik dhe ne nuk presim që CEZ të paguajë shumën. Po gjasat që kompania

“Pala shqiptare nuk ka sqaruar se çfarë është përfshirë në shumën e 1 miliard dollarë, por ne jemi duke pritur që ata të zbardhin këtë faturë”, tha Pulpanova

së shpejti të gjejë një blerës për njësinë në Shqipëri janë afër zeros”, thotë Josef Nemy, një analist në Komercni Banka në Pragë. CEZ u ka kërkuar investitorëve potencialë që të paraqesin ofertat për CEZ Shpërndarje, nga të cilat ajo kontrollon 76 për qind” është shprehur zëdhënësja e CEZ në Pragë. Ajo ka pohuar se shitja është diskutuar me autoritetet shqiptare. “Pala shqiptare nuk ka sqaruar se çfarë është përfshirë në shumën e 1 miliard dollarë, por ne jemi duke pritur që ata të zbardhin këtë faturë”, tha Pulpanova, e cila ka shtuar me tej se çështja CEZ në Shqipëri është politizuar rëndë. Ndërsa CEZ në Shqipëri dje ka nisur aktivitetin me një drejtues të ri. Sahit Dollapi menjëherë pas emërimit në krye të CEZ si Administrator, është prezantuar me Bordin Drejtues të kompanisë dhe një pjesë të stafit. Ai dje ka nisur punën duke deklaruar se do të shkëpusë me urgjencë lidhjet e paligjshme dhe do të ulë pagat për punonjësit e CEZ.

fenomen

Mobiliteti i studentëve. Një e mirë e procesit të Bolonjës. Po ndoshta jo dhe aq e mirë për vendet me tarifa të ulëta shkollore, ku arsimohen studentët e huaj, duke përfituar nga taksapaguesit e vendeve pritëse dhe largohen pa kthyer mbrapsht asnjë pjesë të investimit.

Studimet thonë se vetëm 3 për qind e studentëve të huaj do mjaftonin për të barazuar kostot për arsimimin e gjithë të tjerëve, nëse do punonin në të njëjtin vend ku arsimohen.

Mobiliteti i studentëve, kush fiton dhe kush humbet në Europë

www.mapo.al

UET, ‘Honoris Causa’ për nobelistin e biznesit social

Kontributin e nobelistit për paqen, profesor Muhammad Yunus për krijimin dhe mbështetjen e bizneseve sociale anembanë botës, si dhe në Shqipëri me lëvizjen gjithëpërfshirëse të biznesit social, Universiteti Europian i Tiranës e ka vlerësuar mbrëmjen e djeshme me titullin “Doctor Honoris Causa”.

Muhammad Yunus gjatë qendrimit në Tiranë ndezi dritën jeshile për disa projekte të biznesit social. marrëveshja

Biznesi social, lëndë në gjashtë universitete Një moment kyç gjatë konferencës ishte firmosja e memorandumeve të bashkëpunimit midis Nobelistit të Paqes, Prof. Yunus, dhe rektorëve të disa prej universiteteve kryesore, si: Universiteti i Tiranës, Universiteti “Epoka”, Universiteti Europian i Tiranës, Universiteti “Aleksandër Xhuvani”, Elbasan, Universiteti “Fan S. Noli”, Korçë, Universiteti Bujqësor i Tiranës etj...

profil

Profesorja më e re në botë Nuk kishte mbushur as 19 vjeç kur u emërua profesore universiteti. I kishte mbaruar të gjitha fazat e arsimit deri në atë moshë. Me gjenialitetin e saj! Alia Sabur në 22 shkurt mbush 24 vjeç. Ajo është shkencëtare amerikane dhe profesore në universitet.

MAPO

10

E mërkurë, 23 janar 2013 www.mapo.al

dosje Kontributin e nobelistit për paqen, profesor Muhammad Yunus për krijimin dhe mbështetjen e bizneseve sociale anembanë botës, si dhe në Shqipëri me lëvizjen gjithëpërfshirëse të biznesit social, Universiteti Europian i Tiranës e ka vlerësuar mbrëmjen e djeshme me titullin “Doctor Honoris Causa”.

UET, ‘Honoris Causa’ për nobelistin e biznesit social Ai pati një ëndërr. Ta vendoste varfërinë në muze; ku fëmijët e së ardhmes të habiteshin me të...

Përpjekjen për ta bërë realitet e nisi më 1976, gjatë një vizite në shtëpitë më të varfra në fshatin e Jobras pranë Universitetit Chittagong, Bangladesh. Yunus zbuloi se hua shumë të vogla mund të bëjnë diferencën për një person të varfër.

Sot, Muhammad Yunus e ka treguar veten si një lider që ka përkthyer vizionet në veprime praktike për të mirën e miliona njerëzve, jo vetëm në vendin e tij të lindjes, Bangladesh, por edhe në shumë vende të tjera. Kreditë për njerëzit e varfër pa siguri financiare dukeshin si ide e pamundur.

Nga fillime modeste disa dekada më parë, Yunus ka qenë i pari që përmes Bankës Grameen ka zhvilluar mikrokreditimin në një instrument shumë të rëndësishëm në luftën kundër varfërisë.

Këtë përpjekje të nobelistit për paqen, profesor Muhammad Yunus për krijimin dhe mbështetjen e bizneseve sociale anembanë botës, si dhe në Shqipëri me lëvizjen gjithëpërfshirëse të biznesit social, Universiteti Europian i Tiranës e ka vlerësuar mbrëmjen e djeshme me titullin “Doctor Honoris Causa”.

Ceremonia solemne, ashtu si e do tradita për nderimin “Honoris Causa” të z.Yunus, kishte mbledhur bashkë personalitete nga bota akademike, politika, ekonomia, përfaqësues të organizatave ndërkombëtare që operojnë në Shqipëri dhe media.

Presidenti i UET, Adrian Civici, lexoi motivacionin e senatit të universitetit dhe i akordoi titullin “Doctor Honoris Causa” profesor Yunus-it.

Me veshjen akademike mbi atë tradicionalen e vendit të tij, Bangladeshit, me buzëqeshjen e spikatur dhe aurën e mirësisë që rrezaton edhe në pamjen e tij, përtej veprave, Muhammad Yunus u shpreh se tani ndiente se i përkiste familjes së madhe të Universitetit Europian të Tiranës.

“Universiteti më ka treguar se po më adopton si pjesë e tij, është një privilegj i madh për mua.

Dhe nga sot unë jam pjesë e kësaj familjeje, i përkas UET-it. Kjo është diçka e veçantë dhe privilegj për mua, sepse unë vij nga universiteti.

Rrënjët me universitetin i ndiej të forta. Në vitet ’70, kur isha një mësues i ri, kisha disa pyetje në mendje nëse universiteti e luante plotësisht rolin e tij. Universiteti është rezervuari i të gjitha njohurive në botë. Përgjegjësia për të ndarë këtë njohuri me fqinjët e çon njohurinë e universitet mbi, te njerëzit që jetojë përqark dhe këtu ndjeva se universiteti nuk po luante rolin e tij. Njohuria për hir të njohurisë nuk na çon shumë larg, ajo duhet të jetë për një qëllim dhe për ta mbrojtur atë qëllim për hir të qëllimit. Jo vetëm t’u mësojmë studentëve subjektet e lëndëve të ndryshme, ajo që bën ngre një çështje të rëndësishme

gjatë kohës në kampus, se çfarë është qëllimi i jetës”-tha z.Yunus “Honoris causa” apo përkthyer nga latinishtja “Për hir të nderit”, është titulli akademik që një universitet (apo një tjetër institucion që jep tituj) i akordon si një mënyrë nderimi për kontributet, një vizitori të shquar në një fushë të caktuar apo përgjithësisht në shoqëri.

Me eksperiencën e tij në ngritjen dhe zhvillimin e një nga Bankave më të mëdha të mikrokredisë (Grameen Bank, e cila sot ka mbi 8 400 000 anëtarë, nga të cilët 97% janë femra) ka modernizuar konceptet e mikrokredisë dhe mikrofinancës për të varfrit që, për shkak të gjendjes së tyre ekonomiko-sociale, nuk kanë akses për kredi bankare tradicionale.

“Kur dola nga kampusi në fshat, shumë nga kolegët e mi nuk e pëlqyen. U dukej sikur po zgjerohej universiteti shumë. Unë doja të bëja atë që doja të bëja dhe kështu u përfshiva me fshatarët fqinjë dhe me atë çka u bë, mikrokreditë, t’u jepje hua grave të të varfërve. Të gjithë më thanë që nuk mund të bëhet, edhe po ta provosh. Unë të paktën e provova. Mbaj mend se u thashë kolegëve që bankat më thoshin që nuk mund të bëhej. Ata më thoshin: Je i çmendur?

Nëse qëllimi i krijuesit ishte të bënte njerëzit të fluturonin, atëherë ata ia dilnin të fluturonin.

Gabimi i njeriut është të konkretizojë të pakonkretizueshmen, Më në fund njerëzit e gjetën mënyrën për të fluturuar. Ajo që duhet është magjikja për të ndryshuar të gjithë jetën.

Sot po bëhet më e mundur, pasi teknologjia e bën të mundur. A e parashikoni dot ç’do të ndodhë pas 20 vjetësh? Në asnjë mënyrë! Askush nuk e di si do të jetë Shqipëria, bota, pas 20 vitesh. As fantashkenca nuk e parashikon. Të gjitha të pamundurat u bënë të mundura. Po zhduket hendeku mes të pamundurës dhe të mundurës. Ajo që ishte e pamundur dje, sot është normale”-përfundoi z.Yunus. Rektori i UET-it, Tonin Gjuraj, u shpreh: “Sot është një ditë shumë veçantë jo vetëm për UET por edhe për vendin. Kemi midis nesh nobelistin Yunus, një personalitet unik në përpjekjet e tij për zhvillimin e konceptit të biznesit social për shtresat në nevojë. Duke modernizuar si askush tjetër konceptet e mikrokredisë dhe mikrofinancës për të varfrit, më lejoni të risjell në vëmendjen tuaj: Takimi për lançimin e “yunus social biznes” në Shqipëri është bërë më 30 maj vitin e kaluar, në UET, dhe z.Yunus i përshëndeti shqiptarët dhe Shqipërinë në praninë e kryeministrit Berisha, duke inkurajuar krijimin e Yunus në Shqipëri. Këto kontakte kanë vijuar me UETin nëpërmjet zyrës së zhvillimit dhe projekte.” – përfundoi ai, duke shtuar se librat e profesor Yunus të jenë tekste bazë për studentë në programet

Nobelisti Muhammad Yunus, Ministri i Arsimit, Myqerem Tafaj, President i UET, Adrian Civici dhe Rektori, Tonin Gjuraj

Motivacioni “Për themelimin dhe zhvillimin e institucionit të mikrokredisë dhe Grameen Bank, për aktivitetin dhe kontributin e çmuar në favor të bizneseve sociale, rritjes së përgjegjësisë sociale në botë, reduktimin e varfërisë dhe nxitjen e zhvillimit, duke sensibilizuar dhe motivuar shoqëritë kudo, në drejtim të zgjerimit të biznesit social; Për përpjekjet e tij në zhdukjen e varfërisë në botë, duke rritur besimin për shtresat në nevojë dhe duke vënë gjithçka në shërbim të njerëzve, si studiuesi që pajisi me një dimension të rëndësishëm social teoritë ekonomike dhe marrëdhëniet midis të pasurve dhe të varfërve; Për lidershipin që zotëron, i cili arriti të përkthejë vizionin e tij në vlera të vërteta praktike, prej të cilave kanë përfituar dhe vazhdojnë të përfitojnë miliona njerëz në të gjithë botën”.

e menaxhimit në të gjitha nivelet e me gjerë në UET. Nga mesi i vitit 2012, “Yunus Social Business Albania” dhe Agjencia “Nxitja e Biznesit Social”, me mbështetjen e qeverisë, vunë në jetë Lëvizjen Gjithëpërfshirëse të Biznesit Social në Shqipëri, me qëllim për të promovuar dhe mbështetur zhvillimin e biznesit social në rajone dhe sektorë të ndryshëm dhe trajtimin e çështjeve kyçe sociale dhe mjedisore të grupeve shoqërore më të margjinalizuara të vendit. Një inkubator biznesi social që ofron asistencë, trajnime dhe ndërtimin e rrjeteve të partnerëve për nismat e biznesit social, një fond investimi për bizneset sociale për lehtësimin e investimeve për projektet më të mira të bizneseve sociale, si dhe krijimin e partneriteteve me universitetet, autoritetet lokale dhe aktorë të ndryshme kombëtarë dhe ndërkombëtarë.

Në tetor 2006, Komiteti Norvegjez i ‘Nobel’-it nderoi Profesor Yunus dhe Bankën Grameen me Çmimin Nobel për Paqen “për përpjekjet e tyre për të krijuar zhvillim ekonomik dhe social në shtresat më në nevojë”.

Profesor Yunus ka marre një sërë çmimesh dhe nderimesh, si: Çmimi i Ditës së Pavarësisë (Bangladesh, 1987); Medalja Presidenciale e Lirisë(ShBA, 2009); dhe Medaljen e Artë të Kongresit (ShBA, 2012). Në vitin 2009 Forbes e ka quajtur Profesor Yunus një nga “10 gurutë më me ndikim në fushën e biznesit.” Yunus është autor i tre librave rreth mikro-kreditimit dhe biznesit social: “Bankieri i të varfërve” (2003); “Një botë pa varfëri: biznesi social dhe e ardhmja e kapitalizmit” (2008); dhe “Ndërtimi i biznesit social” (2010); i cili është botuar edhe në shqip nga UETPress dhe u prezantua në hollin e hotel ‘Sheraton’ pas ceremonisë solemne.

Profesor Yunus është personaliteti i katërt që vlerësohet me titull “Doctor Honoris Causa” nga Universiteti Europian i Tiranës, pas ish-presidentit të Kosovës, Behgjet Pacolli; shkrimtarit të shquar Dritëro Agolli; dhe ish kryeministrit Fatos Nano.

MAPO

11

E mërkurë, 23 janar 2013 www.mapo.al

“Dita e Biznesit Social” mblodhi rreth 400 pjesëmarrës, kryesisht drejtues të bizneseve, organizatave, institucioneve publike, akademikë dhe të rinj

Kredi për varfërinë, 1 milion euro për njerëz që duan të punojnë Shpallen 13 projektet fituese për planet më të mira të biznesit social. Yunus: Ne kemi krijuar një fond për biznesin social dhe po mundohemi të ndihmojmë secilin prej këtyre projekteve. 10 bizneset e para sociale do t’i nisim pa ndërprerje dhe për to na nevojiten 1 milion euro

Rekomandimi

Civici: Yunus, krijuesi i kapitalit të të varfërve Një prej personaliteteve të shquar ndërkombëtarë, i vlerësuar për themelimin dhe zhvillimin e institucionit të mikrokredisë, fitues i çmimit ‘Nobel’ për paqe, duke u bërë simbol i përpjekjeve për zhdukjen e varfërisë në botë dhe lajmëtar i shpresës dhe besimit për shtresat në nevojë, duke u vlerësuar si “bankier i të varfërve”, si njeriu që vë gjithçka në shërbim të njerëzve, si ekonomisti që i dha dimension të rëndësishëm social teorive ekonomike dhe marrëdhënieve mes të pasurve dhe të varfërve. Doktor në Ekonomi i universitetit Tennesse në ShBA, Yunus ka një karrierë të pasur si administrator dhe sipërmarrës në aktivitete të ndryshme industriale, si profesor ekonomie në një sërë universitetesh të shquara në ShBA dhe Bangladesh, si aktivist i të drejtave të njeriut angazhimi dhe kontributi kryesor është projekti i Gremman Bank, një model që synonte krijimin e kapitaleve për të varfër dhe u jepte shpresë për të sfiduar varfërinë. UET bashkë me partnerët e tjerë si YSBA e konsideron të rëndësishëm për Shqipërinë lindjen dhe zgjerimin e projekteve të reja nën frymëzimin e z.Yunus ,veçanërisht në kuadrin e aktiviteteve që lidhin mikrokredinë me universitetet dhe përfshijnë në këto projekte studentët.

Në kuadër të vlerave të mëdha njerëzore dhe profesionale që mbart figura e prof.

Yunus dhe prestigjit të tij ndërkombëtar, është nder për UET që është pjesë këtij bashkëpunimi, të rekomandoj që z.Muhammad Yunus t’i jepet titulli ‘Doctor Honoris Causa’.

Xhindi: Bizneset e Yunus, promotorë të mikro kredisë Një personalitet i njohur në botë si themelues i mikrokredisë, si fitues i çmimit “Nobel” për paqen me Grameen bank, krijesën e tij, në përpjekjen për të krijuar biznesin social. Vizioni i këtij njeriu të madh është zhdukja e varfërisë në botë. Grameen Bank është modeli që krijoi për të shpërndarë mesazhin e shpresës për shtresat në nevojë, programin për zhdukjen e varfërisë dhe mendimin e ri ekonomik në marrëdhënien të pasur të varfër. BB e ka vlerësuar këtë model qasja e re e biznesit për të zhdukur varfërinë. Profesor Yunus ka treguar se është një lider që vizionin e tij ta përkthejë në vlerë, praktika nga e cila përfitojnë miliona njerëz, anembanë butës. Dhënia e kredisë për të varfrit pa siguri financiare është e realizuar dhe ka prova suksesi kudo.

Grameen bank dhe kreditë e dhëna nga ajo janë kthyer në model për shumë institucione në fushën e mikrokredisë. Duke konsideruar rolin e universiteteve në shoqëri edhe si qendra të lindjes së ideve të reja, profesor Yunus ka ngritur ”Grameen creative lab”, kjo lidh biznesin me universitetet . Kjo nismë ku edhe UET bën pjesë, është promotor në përfshirjen e konceptit të biznesit social në kurrikulat universitare.

UET e konsideron që vizioni i prof.Yunus ofron një model biznesi të qëndrueshëm financiarisht dhe përfitues për shoqërinë shqiptare. UET ka nënshkruar një marrëveshje partneriteti me YSBA. Për këto arsye, rekomandoj që Prof.Yunus të marrë titullin “Doctor Honoris Causa”.

Ide të ndryshme biznesi nga jugu në veri të vendit janë takuar në një pikë të përbashkët: të ndihmojnë shtresat në nevojë. Dita e “Biznesit Social”, e zhvilluar për herë të parë në Shqipëri, ka sjellë po kështu edhe pionierin e luftës kundër varfërisë, nobelistin Muhammad Yunus në vendin tonë, i cili përtej leksioneve për varfërinë ka premtuar edhe dhënien e ndihmës konkrete. Dita e “Biznesit Social” u finalizua me shpalljen e finalistëve të konkursit të planeve të biznesit social, një maratonë midis ideve të shumta për ndihmën ndaj shtresave të varfra, në të cilën u zgjodhën 13 projekte që do të kalojnë në fazën finale. Planet fituese synojnë të zgjidhin probleme të ndryshme të shtresave në nevojë, për artizanët, punësimi dhe socializimi i personave me aftësi të kufizuar, përkujdesja ndaj moshës së tretë etj.

Yunus Social Business Albania, në bashkëpunim me Nxitja e Biznesit Social organizuan Ditën e “Biznesit Social”. Ky aktivitet i madh u organizua në kuadër të vizitës së fituesit të çmimit ‘Nobel’ për paqen, Muhammad Yunus. “Dita e Biznesit Social” mblodhi rreth 400 pjesëmarrës, kryesisht drejtues të bizneseve, organizatave, institucioneve publike, akademikë dhe të rinj. Konferenca u hap nga nobelisti për paqen Prof.Muhammad Yunus.

“Ne kemi krijuar një fond për biznesin social dhe po mundohemi të ndihmojmë secilin prej këtyre projekteve. 10 bizneset e para sociale do t’i nisim pa ndërprerje dhe për to na nevojiten 1 milion euro. Dhe këto investime nuk janë para për bamirësi, por janë para që do të kthehen sërish, pasi të investohen për këto projekte”- tha Prof.Yunus. Gjatë fjalës së tij, Yunus solli në vëmendje dhe ngritjen e një qendre të

1 milion euro do të akordohen nga Yunus për bizneset sociale në Shqipëri 10 bizneset e para sociale që do të ngrihen do të përfitojnë nga ky financim 13 projektet që u përzgjodhën fituese do të kalojnë në fazën finale formimit profesional. Pasi për të, jo të gjithë duhet të kenë një diplomë universiteti apo shkolle të mesme, disa duhet të kenë dhe një certifikatë të një kursi profesional. “Sfida jonë për të realizuar biznesin social këtu në Shqipëri është një mundësi që dhe bota më pas të pyesë se si ia dolët ju”, - tha ai, duke iu referuar memorandumit të bashkëpunimit të firmosur ditën e hënë për ngritjen e një biznesi social në Tirana Biznes Park. Duke falënderuar qeverinë shqiptare dhe kryeministrin Berisha, për mbështetjen, Yunus u shpreh se “Qeveria nuk mund të zgjidhë të gjitha problemet e qytetarëve, por duhet të krijojë mundësi që njerëzit të zgjidhin vetë problemet e tyre”. Nobelisti Yunus me eksperiencën e tij në ngritjen dhe zhvillimin e një nga ban-

Biznesi social, lëndë në gjashtë universitete Një moment kyç gjatë konferencës ishte firmosja e memorandumeve të bashkëpunimit midis Nobelistit të Paqes, Prof. Yunus, dhe rektorëve të disa prej universiteteve kryesore, si: Universiteti i Tiranës, Universiteti “Epoka”, Universiteti Europian i Tiranës, Universiteti “Aleksandër Xhuvani”, Elbasan, Universiteti “Fan S. Noli”, Korçë, Universiteti Bujqësor i Tiranës etj. Marrëveshja e Bashkëpunimit konsiston në përfshirjen e konceptit të biznesit social në teori dhe praktikë në kurrikulat mësimore, përfshirjen e rasteve të biznesit social në raste studimi shkencor dhe organizimin e një sërë aktivitetesh, si konferenca, trajnime, evente publike në kuadër në biznesit social. kave më të mëdha të mikrokredisë “Grameen Bank”, ka modernizuar konceptet e mikrokredisë dhe mikrofinancës për të varfrit që, për shkak të gjendjes së tyre ekonomiko-sociale, nuk kanë akses për kredi bankare tradicionale.

Berisha: Ndihma ekonomike të zëvendësohet me mikrokredi Kryeministri përshëndet konferencën “Lëvizja për Biznesin Social në Shqipëri”: Qeveria do të stimulojë të gjitha bizneset sociale, duke hequr dividentin e kompanive Sot duhet bërë gjithçka për të stimuluar mikrokredinë, në mënyrë që të ndihmohen më shumë shtresa e varfër e popullsisë. Kështu u shpreh në konferencën e biznesit social kryeministri Berisha, prej nga ku deklaroi se qeveria do të stimulojë të gjitha bizneset sociale, duke hequr dividentin e kompanive. Kreu i qeverisë tha se sot jepen 160 milionë dollarë nga buxheti i shtetit vetëm për ndihmë ekonomike. Nëse një pjesë e këtyre fondeve do të jepeshin në formën e mikrokredive, do të kishim më shumë punësim dhe dalje të familjeve nga varfëria. “Unë e konsideroj këtë një ngjarje shumë të madhe për vendin tim. Ju

garantoj ju se qeveria do të mbështesë fuqishëm këtë nismë thellësisht njerëzore. Qeveria ime shpenzon çdo vit për të ashtuquajturën ndihmë ekonomike 160 milionë dollarë, e cila, absolutisht, në një përqindje të madhe është një lloj shpërdorimi ekonomik, i ndahet në pjesë të barabarta atij që ka nevojë dhe atij që s’ka nevojë etj. etj. Sikur një pjesë të këtyre fondeve t’i devijojmë dhe t’ua japin mikrokredi këtyre familjeve

në nevojë, do t’i ndihmojmë që me djersën e tyre të dalin nga varfëria, të kenë një jetë më të mirë” - tha kryeministri Berisha. Duke i folur Prof.Yunus për zhvillimet ekonomike në vendin tonë gjatë 7 viteve të fundit, kreu i qeverisë tha se në studimin e fundit mbi kthimin e rritjes ekonomike në mirëqenie, Shqipëria renditej e katërta për shndërrimin e rritjes ekonomike në mirëqenie për qytetarët. “Profesor, financat kanë nevojë për humanizim. Kam krahasim ministrin tim të Financave, bashkëpunëtorin tim të vjetër, i cili përpiqet me angazhim të madh t’u japë financave shqiptare një fytyrë sa më njerëzore.

Por, sot ai mori një leksion të madh. Se mjafton që qeveria të vendosë që dividendin kompanive t’ua heqë të gjithë atyre që dëshirojnë të marrin pjesë në biznesin social dhe ai dividend bëhet dhjetë herë më i dobishëm për vendin në skemat që ju aplikoni”, - u shpreh Berisha.

CMYK

MAPO

e mërkurë, 23 janar 2013 www.mapo.al

Muhammad Yunus lindi në vitin 1940 në qytetin port të Chittagongut në Bengal. Në moshën 22 vjeçare, studenti brilant dhe profesori i ri i ekonomisë në Chittagong College shkon në SHBA dhe doktorohet për ekonomi në Universitetin Vanderbilt në Tennessee me temën “Ekonomia e zhvillimit”, duke u angazhuar për 7 vjet edhe si profesor i teorive ekonomike dhe të zhvillimit në Middle Tennessee State University. Në vitin 1971, kur lindi shteti i ri Bangladeshit, braktis katedrat luksoze universitare si dhe jetën akademike në SHBA dhe kthehet për të dhënë ndihmesën e tij në vendlindje duke synuar ngritjen dhe forcimin e universiteteve në Bangladesh pasi besonte se ato janë një nga faktorët më të rëndësishëm për “hapjen e mendjeve” dhe zhvillimin e çdo vendi.

Muhammad Yunus ose rrugëtimi drejt një bote pa të varfër

Muhammad Yunus është krijuesi i konceptit të mikrokredisë ose “mikrofinancës”, një nga konceptet më inovative dhe të rëndësishme të shekullit XX në sferën e luftës kundër varfërisë që po ndikon në përmirësimin e jetës së përditshme të disa qindra milionë njerëzve nëpër botë. Bota do ta cilësonte me respekt Muhammad Yunus si “bankieri i të varfërve”. Të japësh hua për të varfrit, jo vetëm që është e mundur, por është dhe fitimprurëse. Sot, mbi 300 milionë njerëz përfitojnë drejtpërdrejt nga mikrokredia duke e diversifikuar aktivitetin e saj edhe në fusha të tilla si industria tekstile, telefonia, prodhimi i energjisë, etj. Falë mikrokredisë, mbi 75% e përdoruesve të saj arrijnë të dalin nga gjendja e varfërisë.

Grameen Bank është shndërruar në një “uzinë fantastike idesh, iniciativash, shpresash e projektesh në favor të zhvillimit”. Muhammad Yunus së bashku me Grameen Bank është fitues i Çmimit Nobel për paqe, në vitin 2006, për “Përpjekjet për promovimin e zhvillimit ekonomik e social në nivelet më nevojtare”.

Adrian Civici

www.uet.edu.al info@uet.edu.al

Çmimi 700 L

Muhammad Yunus është krijuesi i konceptit të mikrokredisë ose “mikrofinancës”, një nga konceptet më inovative dhe të rëndësishme të shekullit XX në sferën e luftës kundër varfërisë që po ndikon në përmirësimin e jetës së përditshme të disa qindra milionë njerëzve nëpër botë. Bota do ta cilësonte me respekt Muhammad Yunus si “bankieri i të varfërve” ISBN:978-99956-39-82-2 978-99956-39-82-2 ISBN

9 789995 639822

NDËRTIMI I BIZNESIT SOCIAL

NDËRTIMI I BIZNESIT SOCIAL

MUHAMMAD YUNUS

Muhammad Yunus Çmimi Nobel për Paqen, 2006 Muhammad Yunus Fitues i çmimit nobel për paqen

8 - ESSE / ide & debate

12

MUHAMMAD YUNUS

NDËRTIMI I BIZNESIT SOCIAL Çmimi Nobel për Paqen, 2006

Ceremonia e dhënies së titullit “Doctor Honoris Causa” nga UET dhe promovimi i librit organizohet në datën 22 Janar 2013 në Hotel Sheraton, ora 18:00

MAPO

13

E mërkurë, 23 janar 2013 www.mapo.al

fenomen

“Disa shtete të BE-së e bëjnë arsimin e lartë të paarritshëm në shtëpitë e tyre dhe kjo bën që haraçin ta paguajnë shtetet e tjera”, - ka thënë Noel Vercruysse, një zyrtar në Ministrinë e Arsimit dhe Trajnimit në zonën flamande të Belgjikës, në gazetën e përditshme De Standaard që botohet në Belgjikë.

Mobiliteti i studentëve, kush fiton dhe kush humbet në Europë Mobiliteti i studentëve. Një e mirë e procesit të Bolonjës. Po ndoshta jo dhe aq e mirë për vendet me tarifa të ulëta shkollore, ku arsimohen studentët e huaj, duke përfituar nga taksapaguesit e vendeve pritëse dhe largohen pa kthyer mbrapsht asnjë pjesë të investimit. Studimet thonë se vetëm 3 për qind e studentëve të huaj do mjaftonin për të barazuar kostot për arsimimin e gjithë të tjerëve, nëse do punonin në të njëjtin vend ku arsimohen. Por nëse nuk qëndrojnë as 3 për qind? A shfrytëzohen vende si Belgjika apo Danimarka me tarifa më të ulëta shtetërore nga studentët gjermanë, holandezë dhe norvegjezë? Ja pro-të dhe kundra-t e shteteve europiane për mobilitetin e studentëve Siç dihet, mobiliteti i studentëve, ose ndryshe lëvizja e lirë e tyre nga një universitet në tjetrin në shumë vende të Europës, është një nga karakteristikat bazë të Procesit të Bolonjës. Jo vetëm që studenti sot mbaron vitin e parë akademik në një universitet dhe shkon të ndjekë të dytin në një tjetër, në një shtet tjetër, por dhe nëse zgjedh një universitet shtetëror, paguan të njëjtat tarifa si dhe studentët vendas të atij universiteti, bashkë me të drejtat e tjera për bursë, ndihmë ekonomike e me radhë. Edhe studentët tanë përfitojnë nga Procesi i Bolonjës, duke qenë se Shqipëria bën pjesë në Zonën Europiane të Arsimit të Lartë dhe sigurisht që kjo ka ndikuar në rritjen e numrit të studentëve tanë që studiojnë jashtë, të cilët që prej më shumë se 20 vitesh nuk kanë munguar, për hir të së vërtetës. Në këtë pothuaj traditë të vendosur, në këtë pritshmëri të ngritur që çdo vit një numër studentësh do largohen nga Shqipëria, disa shifra të viteve të fundit flasin për rreth 3000 studentë që largohen çdo vit, kryesisht në SHBA dhe Europën Perëndimore, ne e kapim problemin vetëm nga njëra anë, në atë të kthimit apo jo të trurit në Shqipëri. Programe ‘brain gain’ janë ngritur dhe mbështetur edhe nga qeveritë shqiptare për të nxitur kthimin e të arsimuarve jashtë në vend, dhe vitet e fundit duket se kjo ka dhënë rezultat. Për një arsye apo një tjetër shohim se të diplomuarit jashtë kthehen. Por kjo çështje ka dhe anën tjetër, atë të vendeve pritëse, të cilën ne tani për tani e kemi vështirë ta analizojmë, sepse Shqipëria nuk bën pjesë në vendet e preferuara nga studentët e huaj për të vazhduar studimet dhe pse teorikisht është e përfshirë në listë. Por vendet që e

përjetojnë nuk janë gjithmonë të kënaqura nga kjo dukuri. Ndodh që disa studentë largohen nga vendi i tyre, ku tarifat e shkollimit janë të larta, dhe shkojnë në një shtet tjetër, në një universitet shtetëror, ku tarifat janë shumë më të ulëta. Universitetet shtetërore të vendit pritës, normalisht mbahen me taksat e taksapaguesve të vendit dhe kjo do të thotë që këta taksapagues po paguajnë dhe për studentët e huaj. Kur këta studentë kthehen në vendin e tyre, bilanci është negativ për shtetet me tarifat më të ulëta dhe kjo i ka bërë disa zyrtarë të ngrenë zërin për një zgjidhje të drejtë.

Para pak kohësh, disa komente nga një zyrtar i arsimit flamand çelën një debat nëse është e drejtë për Belgjikën, e cila ka tarifa më të ulëta shkollore, të paguajë për edukimin e studentëve që vijnë nga Holanda.

“Disa shtete të BE-së e bëjnë arsimin e lartë të paarritshëm në shtëpitë e tyre dhe kjo bën që haraçin ta paguajnë shtetet e tjera”, - ka thënë Noel Vercruysse, një zyrtar në Ministrinë e Arsimit dhe Trajnimit në zonën flamande të Belgjikës, në gazetën e përditshme De Standaard që botohet në Belgjikë.

Ai llogariti se një student i kushton çdo vit qeverisë belge rreth € 10,000. “Është problematike nëse kemi një grup të madh studentësh nga jashtë që duhen financuar”, thotë Mr. Vercruysse. “Shumica e studentëve holandezë pas studimeve kthehen përsëri në Holandë”.

Kritika e tij reflekton një shqetësim më gjithëpërfshirës për atë si vendet europiane duhet të ndajnë koston e arsimimit të studentëve të tyre. “Është ajo lloj historie që e sheh në fillim të çdo viti akademik në shtetet e Europës”, është shprehur Adam Tyson, drejtor i arsimit të lartë në Drejtorinë e Përgjithshme për Arsimin dhe Kulturën, pjesë e Komisionit Europian. “Ka pasur diskutime për studentët gjermanë që shkojnë në Austri të studiojnë mjekësi dhe stomatologji për pak vite. Ka vërshime nga të gjitha anët e Europës. Ka studentë gjermanë dhe anglezë që vijnë në Holandë. Në vendet nordike ka prurje të mëdha studentësh nga Suedia dhe Finlanda në Danimarkë”.

Pas komenteve të Vercruysse-s, gazetat kanë raportuar se studentët holandezë që vijnë në zonën e Flamandisë, pjesa holandisht-folëse e Belgjikës, janë shtuar çdo vit gjatë dhjetëvjeçarit të fundit. Taksa e regjistrimit në universitetet e Holandës është €1,771, shumë më e ulët krahasuar me €578 në Belgjikë. Ashtu si në pjesën më të madhe të Europës kontinentale, arsimi i lartë financohet pothuaj plotësisht nga taksapaguesit, gjë që e bën tarifën relativisht të ulët krahasuar me shtetet e tjera si SHBA-ja apo Britania.

Në të vërtetë, Vercruysse pas kësaj u akuzua

Numri i studentëve që kalojnë kufijtë është relativisht i vogël

5 573 qytetarë holandezë po arsimohen aktualisht në Belgjikë, që do të thotë 2.6 për qind e gjithë

studentëve në Belgjikë. Raporti është dyfishuar në krahasim me

1.3 % që ka qenë dhjetë vite më parë.

se kishte folur në mënyrë të papërshtatshme dhe zyrtarët belgë i hodhën poshtë komentet e tij. Ai më pas nuk e ka vazhduar më argumentin.

“Në kohën kur një punonjës civil thotë diçka të tillë, i bie që është pak konfuz”, - ka thënë më pas ministri flamand i Arsimit, Pascal Smet. “Ne nuk shohim se ka ndonjë problem sot. Nëse ne vërtet duam një Europë të së ardhmes, është logjike që njerëzit do shkojnë për të studiuar në shtete të tjera anëtare”.

Numri i studentëve që kalojnë kufijtë është relativisht i vogël. Smet tha se 5 573 qytetarë holandezë po arsimohen aktualisht në Belgjikë, që do të thotë 2.6 për qind e gjithë studentëve në Belgjikë. Raporti është dyfishuar në krahasim me 1.3% që ka qenë dhjetë vite më parë.

“Shifrat nuk janë aq problematike aktualisht, ka thënë Smet, - por ne po shohim se ato po rriten, kështu që është e nevojshme t’i monitorojmë”.

Mobiliteti (lëvizshmëria) e studentëve europianë është një parim kyç i Procesit të Bolonjës, i cili kërkon të promovojë shkëmbimin e studentëve midis 47 shteteve të Zonës Europiane të Arsimit të Lartë. Europianët kanë konfirmuar që studentët e vendeve pjesëmarrëse në këtë zonë duhet të gëzojnë të njëjtat të drejta dhe përfitime, përfshirë këtu dhe tarifat identike të studimit, në çdo shtet tjetër anëtar. Çështja u diskutua edhe në Berlin gjatë takimit të parë të grupit të punës së Procesit të Bolonjës mbi mobilitetin. Megjithatë duket se nuk ka ndonjë efekt përpjekja për të zvogëluar problemin në Belgjikë.

“E dëgjon në studime, e dëgjon nga partitë politike dhe e dëgjon gjithashtu kur njerëzit flasin rreth shkurtimeve në buxhet dhe kjo shpjegohet me gjendjen ekonomike”, është shprehur zëvendëspresidenti për politikat e Arsimit në Universitetin e Leuven-it, universiteti më i madh në Belgjikë, me 40 000 studentë, përfshirë 1600 shtetas holandezë.

“Nuk e ndjen në jetën e përditshme: studentët

holandezë nuk sjellin probleme duke jetuar në qytetet belge”, thotë zv/presidenti Talo Melis. “Çështja del në debatet publike, në punime dhe seanca te ministri”.

Kris Van Dijck, anëtar i Parlamentit flamand në Komitetin e Arsimit, ka bërë thirrje për një sens mase. “Çmimi i arsimit te ne është shumë i mirë, është më i lirë se sa të blesh një iPad”, ka thënë Van Dijck. “Nuk dua të kemi një sistem arsimi vetëm për studentët tanë, por ne duhet që të jemi të vetëdijshëm se kur vëmë shumë para në sistemin tonë arsimor, përfitimet nga arsimi disa herë shkojnë jashtë”.

Të dhëna nga Komisioni Europian, krahu ekzekutiv i Bashkimit Europian, thonë se rreth 5 për qind ose 6 për qind e studentëve europianë tani migrojnë për arsimin e lartë.

Paradoksalisht, vitin e shkuar ishte Parlamenti holandez që dha sinjalin e alarmit kur u tha se po priste shumë studentë gjermanë me të ardhurat e taksapaguesve holandezë. Gjermanët përbëjnë afërsisht 45 për qind të 52 000 huajve që studiojnë në Holandë çdo vit dhe kostoja e taksapaguesve holandezë është vlerësuar 6000 € për studentë. Kostoja e përgjithshme që ata kanë llogaritur është gati 100 milion € në vit dhe shumë studentë largohen nga Holanda menjëherë pas diplomimit.

Një studim i pak muajve më parë i Ministrisë së Arsimit të Holandës zbuti disa nga këto shqetësime. Afërsisht 19 për qind e studentëve të huaj qëndronin në Holandë pas diplomimit, duke kontribuar shumë më tepër në ekonominë e vendit, sesa merrnin prej saj nëpërmjet fondit të studimeve.

“Doli se, nëse një shtet mund të mbajë vetëm disa nga studentët dhe t’i fusë ata në tregun e punës në mënyrë të qëndrueshme, do kishte një përfitim të përgjithshëm për shoqërinë”, - ka thënë Robin van IJperen, lider i projektit mbi ndërkombëtarizimin në Ministrinë e Arsimit, Kulturës dhe Shkencës të Holandës, në Hagë. “Raporti zbuloi se edhe në qoftë se vetëm 3 për qind të studentëve të qëndronin pas diplomimit, do kishte barazim.

Do fitonim po aq sa kishim shpenzuar. Besoj se kjo do rikornizojë gjithë diskutimin në takimet e grupit të punës për mobilitetin”, ka thënë ai. Nëse është ende pak negative, ne do shohim si ta bëjmë këtë skemë më mbështetëse që njerëzit e vendeve me sistemet më të mira dhe lira të arsimit mos të mbajnë barrën më të madhe të kostove”.

Pas nxjerrjes së këtyre të dhënave, Van IJperen u surprizua për shqetësimin se shumë studentë holandezë do migronin në Belgjikë. “Mesazhi për Belgjikën duhet të jetë ky: Nëse mund t’i mbash ata, nuk duhet të ankohesh. Duhet të jesh e lumtur”.

MAPO

14

E mërkurë, 23 janar 2013 www.mapo.al

profil

Nuk kishte mbushur as 19 vjeç kur u emërua profesore universiteti. I kishte mbaruar të gjitha fazat e arsimit deri në atë moshë. Me gjenialitetin e saj!

Profesorja më e re në botë Alia Sabur në 22 shkurt mbush 24 vjeç. Ajo është shkencëtare amerikane dhe profesore në universitet. Asgjë e jashtëzakonshme.

Edhe në Shqipëri gjen disa bashkëmoshatare të saj në rolin e pedagoges. Por nëse do thoshim që ajo është emëruar pedagoge që prej pesë vitesh, ndoshta këtu diferenca do vihet re. Në të vërtetë diferenca është e madhe. Ajo mban rekordin e pedagoges më të re në botë. Historia nisi në 19 shkurt 2008 (tri ditë para se të mbushte 19 vjeç) kur u emërua pedagoge ndërkombëtare e përbashkët nga Departamenti i Teknologjisë së Avancuar të Stony Brook dhe Universitetit Konkuk në Seul, Koreja e Jugut. Por kjo ishte një rrjedhojë aspak befasuese për vajzën e quajtur gjeni.

Fëmija gjeni

Thonë se ka mësuar të lexojë që kur ishte 8 muajshe (legjendë do thoshin shumë nga ju!) dhe pastaj është regjistruar në universitetin e NewYork në Stony Brook kur ishte 10 vjeç dhe në moshën 14-vjeçare mori diplomën Bachelor summa cum laude në Matematikë të Aplikuar, duke u bërë femra më e re e diplomuar në historinë e Shteteve të Bashkuara. Mori diplomën Master Shkencor nga Drexel University në Philadelphia kur ishte 17 vjeçe dhe në moshën 18-vjeçare diplomën PhD në shkencat ekzakte, po nga Drexel. Në këtë moshë ajo theu rekordin që ishte mbajtur për rreth 300 vjet kur u emërua profesore e nanoteknologjisë në SUNY Stony Brook. Më parë, njeriu më i ri ndonjëherë në rolin e profesorit ka qenë Colin Maclaurin, një mik i Isak Newton, i cili ishte 19 vjeç e 7 muaj kur u emërua profesor Matematike në 1717. Përjashto këtu një rast tjetër të përmendur nga disa burime. Libri i rekordeve botërore të Guinness e ka quajtur Sabur profesoren më të re në botë. Sidoqoftë në 1967, Harvey Friedman është emëruar asistent/profesor në matematikë në një moshë edhe më të re sesa Sabur (3 javë para ditëlindjes së tij të 19të). Në fakt, Guinness Book of World Records e ka renditur Friedman si profesorin më të ri të Matematikës për shumë vite.

Por Alia nuk është vetëm një akademike brilante, ajo luan në klarinetë në mënyrë të habitshme. Kur ishte 11 vjeç, ka luajtur një Clarinet Concerto të Mozart me pianistin

Ling Lang dhe kur ishte adoleshente performoi me një grup roku, Smash Mouth.Gjithashtu ka marrë rripin e zi në Tae Kwon Do në moshën 9-vjeçare. Vajzë e fortë, s’ke ç’i thua!!

Alia përfitoi bursën e dekanit në 2007 nga Universiteti Drexel. Në 2007 ajo mori një pozicion të përkohshëm në Southern University në New Orleans pas uraganit Katrina. Më pas erdhi emërimi si pedagoge ndërmjetëse e dy kontinenteve. Pozicioni ishte i p ë rko h sh ë m , nj ë ko nt r at ë njëvjeçare të cilën vendosi të mos e rinovonte. Ajo e nisi punën në Departamentin e Teknologjisë së Përparuar në Konkuk në qershor 2008 dhe u kthye në shtetin e saj të lindjes në New York herët në 2009, pa e rinovuar kontratën e saj.

Një proces gjyqësor në mes të lavdisë

Gjatë 2008, Sabur hapi një proces gjyqësor kundër universitetit Drexel, duke pretenduar se universiteti e kishte mashtruar gjatë kohës që ajo përgatiste punën e saj të doktoraturës. Në proces, Sabur akuzon Yury Gogotsin, ish-udhëheqësin e saj të doktoraturës ose siç quhet në SHBA: Ph.D., e kishte përdorur padrejtësisht kërkimin e saj për të aplikuar për fitimin e granteve dhe me qëllim ia hidhte poshtë diplomimin e saj. Procedurat e gjyqit nisën në 9 gusht të 2010ës. “Kjo ishte hera kur unë u zhgënjeva me botën e shkencës. Pashë një drejtim të keq dhe kuptova që disa profesorë nuk ishin të motivuar nga dashuria për shkencën. Unë u dogja nga udhëheqësi i doktoraturës sime. Çova Universitetin Drexel në një gjyq civil dhe rasti tani është klasifikuar si privat. Besoj se udhëheqësi im aplikoi për grante dhe patenta duke përdorur idetë e mia dhe mori vlerësime për to. Ai e mohon këtë dhe më akuzon mua se i kam vjedhur punën. Edhe pse universiteti më ka shpëtuar nga akuza për plagjiaturë, ai ende refuzon të më japë PhD”, thuhet në një artikull të Financial Times.

Ky është gjyqi i dytë që përfshin familjen Sabur. Në të mëparshmin, një nga prindërit e Alia Sabur hapi gjyq në emër të së bijës dhe tha se anëtarët e bordit të arsimit dhe drejtuesit e shkollës nuk arritën dot t’i jepnin së bijës shërbimet e duhura të arsimit. Gjashtë nga shtatë anëtarët u pushuan nga puna.

Alia Sabur: Bëj gjithmonë atë që do Në një intervistë të mëparshme vajzës gjeniale i bëhen pyetje të thjeshta, dhe të tilla janë përgjigjet e saj për jetën, stresin, shkencën…

Cila është fusha jote e preferuar dhe pse?

Më pëlqen Matematika dhe Fizika. Është interesante të shohësh si funksionojnë gjërat dhe me Fizikën jam gjithmonë e befasuar se pse diçka është ashtu dhe jo kështu.

Cili është sekreti yt i suksesit?

Nuk ka sekrete në atë kuptim. Gjatë kohës që flas, unë përpiqem të ndaj atë që më ndihmoi të arrija suksesin, por nuk ka formula magjike. Thjesht bëj atë që bën me mjeshtërinë tënde më të mirë! Nëse e ndjen veten të dobët, duhet më shumë punë dhe të studiosh më shumë.

Si e menaxhon stresin?

Unë nuk kam pasur kurrë stres sepse kam bërë atë që kam dashur të bëj. Më pëlqen të mësoj gjëra të reja dhe sigurohem që të shkëlqej në çdo gjë që bëj. Në fakt, unë nuk kam stres sepse fle shumë dhe marr kohë për t’u çlodhur.

Cilat janë planet e së ardhmes?

Do më pëlqente të isha e aftë të bëja çdo gjë. Përveç letërsisë dhe muzikës klasike, do doja të jepja mësim në shtete të tjera. Më pëlqen që gjërat të ecin. Kjo më mban dhe mua në korrent.

Ja ku je, një grua dhe profesorja më e re në botë. Por ka dhe gra të tjera në vende si Afrika dhe Lindja e Mesme që nuk mund të marrin arsimin e nevojshëm. Cilat janë mendimet e tua mbi këtë çështje?

Mendoj se është e tmerrshme dhe e padrejtë të jesh në këtë situatë. Nuk e kam kuptuar kurrë pse gjërat janë kështu për disa gra. Do më pëlqente të udhëtoja në ato vende të botës dhe ndoshta t’i ndihmoja ata të kuptonin pse arsimi është i rëndësishëm për gratë.

7465 02

MAPO

e mërkurë, 23 janar 2013 e diel, 5 GUSHT 2011 www.mapo.al www.mapo.al

13 13qershor qershor2012 2012 www.gazetamapo.com www.gazetamapo.com

kronikë

MAPO MAPO

15 7575

Atentati ndodhi mbrëmë, rreth orës 22.00, te blloku i pallateve pranë Gjykatës së Tiranës, në kohën që 40-vjeçari po kthehej në shtëpi

Atentat në sy të gruas njeriut që administronte pasurinë e Deliut Admirim Sako, kunati i Elton Deliut, që administronte 3 milionë euro pasuri u qëllua me plumb në kokë, në tunelin e pallateve te Gjykata e Tiranës. Autori shtyu bashkëshorten e tij për ta shmangur nga plumbat.

Policia rihap dosjen “Deliu”, por heton edhe në pistën e një konflikti banal Dashamir Biçaku

Tiranë Tre plumba pistolete janë zbrazur mbi Admirim Sakon, 40-vjeçarin që administronte deri pak kohë më parë 3 milionë euro pasuri të Elton Deliut. Atentati ndodhi mbrëmë, rreth orës 22.00, te blloku i pallateve pranë Gjykatës së Tiranës, në kohën që 40-vjeçari po kthehej në shtëpi së bashku me të shoqen. Kunati i Elton Deliut, i ekzekutuar në vitin 2008 së bashku me nënën, është dërguar me urgjencë në spitalin Ushtarak, ku ndodhet në gjendje të rëndë shëndetësore. Dëshmitarë në vendngjarje i thanë “MAPO”-s se Sako kishte ndaluar makinën BMW me targa AA 975 në hyrjen e njërit prej garazheve. Ka pritur derisa e shoqja ka zbritur nga makina, e më pas, ngjarja ka rrjedhur sa hap e mbyll sytë. Dëshmitarët tregojnë se në tunelin e bllokut të pallateve është shfaqur një djali i ri, i cili është përballur fillimisht me bashkëshorten e Sakos. I qartë për

Vendi ku ndodhi krimi

shënjestrën e tij, autori ka shtyrë me forcë të shoqen e 40-vjeçarit dhe më pas ka qëlluar tri herë në drejtim të Sakos, i cili në atë moment ndodhej në timon. E tmerruar nga ngjarja, gruaja e Sakos ka alarmuar banorët dhe policinë, të cilët rrethuan në pak minuta vendin e ngjarjes. Burime të policisë në vendin e ngjarjes thanë se Sako ka marrë një plumb në kokë, që i rrezikon jetën. Edhe pse e tronditur, bashkëshortja e tij ka dhënë informacionet e para mbi ngjarjen.

Ajo mësohet se ka pohuar që autori ishte një djalë rreth të 25-ave, i cili është larguar me pas me vrap, përmes rrugicave që të nxjerrin te rruga “Myslym Shyri”. Pak kohë pas krimit, policia e Tiranës ka ngritur dy pista për zbardhjen e kësaj ngjar-

Pronat e administruara nga Admirim Sako • 20 llogari bankare • 31 700 m2 sipërfaqe toke në Tiranë • 3 lokale në Tiranë (2 në rr.“Myslym Shyri” dhe 1 në Rr. e Dibrës) • 3 apartamente në Tiranë dhe 1 vilë në Durrës • 4 automjete, njëri prej të cilëve furgon i blinduar • 12 300 m2 sipërfaqe toke në Durrës • Llogari në dy banka, nëpërmjet të cilave ka kryer gjatë vitit 2008 transaksione në vlerat 650 000 euro dhe 954 000 USD • 3 automjete • 1 apartament • 7400 m2 sipërfaqe toke • Aktivitet privat lokal

jeje. Njëra lidhet me profilin e viktimës, i cili ishte një ndër njerëzit e besuar të Elton Deliut dhe administrator i pasurisë pas vdekjes së tij. I

riu i ekzekutuar së bashku me nënën e tij rezulton me armiqësi të shumta në botën e krimit, ndërsa pak javë më parë Prokuroria sekuestroi

Studenti u ther nga shoku i fëmijërisë, për paratë e llotos Policia dyshon se i riu u vra nga 25-vjeçari Gentian Shahinaj, i cili u arrestua.

Vrasja ndodhi ndërkohë që viktima i kishte kërkuar ta shoqëronte në një takim me të dashurën Një shok i fëmijërisë dyshohet se ka vrarë 21-vjeçarin Andi Prifti, student i drejtësisë, për t’i marrë sasinë e parave të fituara në pikën e basteve.

Gentian Shahinaj u arrestua nga policia, i akuzuar për vrasjen, ndërsa mësohet se krimi ka ndodhur ndërsa ai e shoqëronte viktimën me motor në një takim që ai kishte me të dashurën. Për policinë është ende e paqartë nëse vrasja është kryer të shtunën apo viktima është mbajtur gjallë deri të dielën, ndërsa nuk dihet ku është mbajtur trupi i tij deri në momentin e hedhjes në vendin ku edhe u zbulua. “Hetimet policore në kuadër të operacionit të koduar ‘Kulla e Ujit’ identifikuan si autor të dyshuar për vrasjen e studentit të Juridikut një shok të tij të fëmijërisë i

cili ashtu si dhe viktima është banor i lagjes ‘Sheq i Vogël’ në Fier”, njoftoi policia, pasi kishte arrestuar të riun 25 vjeç. Ndërkohë është zbardhur edhe lëvizja e viktimës ditën e krimit, ndërsa fillimisht policia hodhi dyshime se ndaj tij ishte ngritur një kurth që përfshinte tre persona, ndër të cilët dhe e dashura, por ende nuk ka të dhëna nëse po hetohet sërish ky version apo krimi do i ngarkohet vetëm të arrestuarit, i cili sipas policisë e ka kryer atë për motive të dobëta edhe pse është verifikuar që 21-vjeçarit i janë marrë paratë. Pasi ka mbërritur për fundjavë në shtëpinë e tij në lagjen ‘Sheq i Vogël’, nga kryeqyteti, ditën e shtunë viktima i është drejtuar një lokali bastesh sportive, e lojërash fati, i cili ndodhet në një tjetër lagje të qytetit. Ai ka luajtur në këtë pikë dhe ka fituar një shumë të hollash.

Sipas të dhënave, ai ka luajtur gjatë gjithë ditës dhe ka fituar edhe të tjera të holla, që në përfundim të lojërave kapën shumën e rreth 600 mijë lekëve të vjetra. Në lokal ka qenë edhe autori tashmë i dyshuar dhe i akuzuar për këtë vrasje Gentian Shahinaj. Edhe ky i fundit ka qenë

21-vjeçarit i janë marrë paratë. Pasi ka mbërritur për fundjavë në shtëpinë e tij në lagjen ‘Sheq i Vogël’, nga kryeqyteti, ditën e shtunë viktima i është drejtuar një lokali bastesh sportive, e lojërash fati, i cili ndodhet në një tjetër lagje të qytetit

përgjatë gjithë ditës në të njëjtin lokal dhe ka mësuar shifrën e parave të fituara nga viktima. Pasi ka marrë shumën e parave të fituara dhe ka telefonuar familjen se kishte porositur pica për darkë, 21-vjeçari Prifti është larguar nga lokali. Ai është nisur drejt fshatit Seman, ku banon dhe një vajzë me të cilën kishte lidhje dashurore. Burime nga policia pohojnë se ai mund të ketë marrë me vete për t’i bërë shoqëri dhe shokun e fëmijërisë, duke udhëtuar së bashku me atë me motorin pronë e këtij të fundit. Gentian Shahinaj drejtonte motorin ndërsa viktima ka qenë pasagjer. Dyshohet se në një moment, drejtuesi i motorit ka ndalur mjetin dhe e ka qëlluar dy herë me thikë pas qafe 21-vjeçarin Prifti. Ajo që ngelet ende e pazbardhur nga ky burim i pakonfirmuar është se ngjarja ka ndodhur në orët e vona të mbrëmjes së shtunë dhe se nga ky çast deri në orët e mbrëmjes së diel, kur u gjet viktima, nuk dihet se ku ka qenë i hedhur trupi i tij, i cili më pas u gjet në anë të rrugës afër Kullës së Ujit, në rrugën e cila të çon në fshatin Seman dhe që është mjaft e populluar me lëvizje mjetesh dhe këmbësorësh.

Andi Prifti

sipërfaqe toke, lokale e apartamente me vlerë 3 milionë euro, si para me burim trafikun e dyshuar të drogës.

40-vjeçari Sako ishte njëri prej administratorëve të kësaj pasurie. Nga ana tjetër, policia ka ngritur dyshime edhe për një konflikt të ditëve të fundit të Admirim Sakos, në një nga lokalet e njohura të zonës së Gjykatës së Tiranës. Burimet sqarojnë se ai është konfliktuar me disa persona për motive banale, pistë e cila pritet të verifikohet gjatë orëve në vazhdim. Atentati i mbrëmshëm ka rihapur ndërkohë dosjen “Deliu”, e cila vazhdon të mbetet sot e kësaj dite një krim i errët. Ai u vra së bashku me nënën e tij Flutura Deliu, në apartament, ndërsa autorët e këtij krimi janë ende të panjohur për policinë.

OpEd

16

MAPO

E mërkurë 23 janar 2013 www.mapo.al

01

Kur artisti zbulon realitetin e ri ai s’e bën këtë për vete, ai e ben ketë për të tjerët, për të gjithë ata që duan të dine në çfarë bote jetojnë, nga vijnë dhe ku shkojnë. Ai prodhon për bashkësinë. Fisheri

02

Të shpjere dritë në thellësinë e zemrës së njeriut, ja detyra e artistit. Shumani

Opinione dhe Editoriale 03

Artisti duhet të jetë i vetmuar dhe i zgjuar të vësh-trojë atë që sheh, duhet të flasë me vete duke zgjedhur më të mirën. Da Vinçi

Bujar Kapexhiu Nga

Filozofi Rugova N

e sot e kujtojmë Presidentin e parë të shtetit, i cili në kohë të vështira diti të marrë vendime të rëndësishme që i dhanë kahe historisë, duke e përcaktuar përfundimisht fatin tonë si popull dhe të ardhmen e atdheut.

Jeta dhe veprimtaria e Presidentit të Parë të Republikës së Kosovës, të Presidentit historik Dr.Ibrahim Rugova, na bën të ndihemi krenarë për rrugën që si popull bashkërisht e kemi kaluar.

Ne sot, duke i vlerësuar të arriturat tona, me pietetet i kujtojmë të gjithë ata që u sakrifikuan, që ranë në altarin e lirisë, që punuan për të mirën e popullit dhe të atdheut, që u shkrinë në përkushtimin për të qenë të lirë dhe zot në trojet tona.

Për Republikën e Kosovës shtet sovran dhe të pavarur, vend anëtar në Bashkimin Europian dhe në NATO, anëtare në Organizatën e Kombeve të Bashkuara dhe në të gjitha organizatat dhe në mekanizmat ndërkombëtarë dhe në miqësi të përjetshme me Shtetet e Bashkuara të Amerikës.

E gjithë kjo rrugë, ky vizion, na bën që të nderojmë dhe të kujtojmë me respekt të thellë liderin, arkitektin e pavarësisë, udhëheqësin tonë largpamës, i cili përfundimisht e orientoi vendin e popullin tonë drej t Sht e t eve t ë B a sh ku a r a t ë Amerikës, në përqafim të vlerave perëndimore.

Ne sot e kujtojmë Presidentin e parë të shtetit, i cili në kohë të vështira diti të marrë vendime të rëndësishme që i dhanë kahe historisë, duke e përcaktuar përfundimisht fatin tonë si popull dhe të ardhmen e atdheut.

Në nisje të shpërbërjes së ish-Jugosllavisë, në parakohën e dominimit të hegjemonizmit, që rrinte kërcënueshëm mbi fatet e popujve, Ibrahim Rugova e zgjodhi rrugën e krijimit të mendimit filozofik e politik të pikëpamjes së atdhetarizmës të formësuar, si filozofi e politikës aktive paqësore, që mobilizoi popullin e etshëm për liri, për pavarësi e për demokraci, për zhvillim të jetës pluraliste, për avancim të proceseve demokratike dhe për shtetndërtim.

Kjo i dëshmoi aftësitë organizative të popullit, për të pasur dhe për të mbajtur shtet. Patëm një përkrahje të fuqishme ndërkombëtare, të pashënuar ndonjëherë në historinë tonë, që kulmoi me intervenimin ushtarak humanitar të NATO-s në këto hapësira, për të parandaluar

koment Atifete Jahjaga

E gjithë kjo punë dhe veprimtari e bazuar mbi vlerat dhe standardet demokratike, Kosovën dhe të gjithë qytetarët e saj i drejtoi në gjirin e popujve dhe të shteteve të lira të Europës. Me nismën e liderit Ibrahim Rugova, u krijua Këshilli i Partive Politike të Kosovës, e më vonë edhe Këshilli Koordinues i njëmbëdhjetë Partive Politike Shqiptare në Jugosllavi, që mbi bazën e barabartë të parlamentarizmit ndërtoi dhe miratoi “Platformën Politike për zgjidhjen e çështjes shqiptare në ish-Jugosllavi”. Duke bashkërenduar të gjitha aktivitetet, ndërtoi një sistem efikas qeverisjeje e administrimi për Republikën e Kosovës, shtet demokratik dhe të lirë, të të gjithë qytetarëve të barabartë...

gjenocidin dhe spastrimin etnik.

Dr.Ibrahim Rugova së bashku me intelektualët e tjerë krijoi dhe udhëhoqi Lidhjen Demokratike të Kosovës, partinë e parë demokratike në historinë tonë, që vepronte publikisht, e orientuar në Shtetet e Bashkuara të Amerikës dhe Bashkimin Europian. Së bashku me partitë e tjera krijoi jetën shumëpartiake për shtetndërtim, duke iu kundërvënë me shumë sukses sistemit okupues.

E gjithë kjo punë dhe veprimtari e bazuar mbi vlerat dhe standardet demokratike, Kosovën dhe të gjithë qytetarët e saj i drejtoi në gjirin e popujve dhe të shteteve të lira të Europës.

Me nismën e liderit Ibrahim Rugova, u krijua Këshilli i Partive Politike të Kosovës, e më vonë edhe Këshilli Koordinues i njëmbëdhjetë Partive Politike Shqiptare në Jugosllavi, që mbi bazën e barabartë të parlamentarizmit ndërtoi dhe miratoi “Platformën Politike për zgjidhjen e çështjes shqiptare në ish-Jugosllavi”.

Duke bashkërenduar të gjitha aktivitetet, ndërtoi një sistem efikas qeverisjeje e administrimi për Republikën e Kosovës, shtet demokratik dhe të lirë, të të gjithë qytetarëve të barabartë.

Dr.Ibrahim Rugova ishte strategu i shtetit të Kosovës, i Republikës së Kosovës, që e kishte legjitimitetin e përkrahjen e gjithëmbarshme popullore dhe bazën legale të veprimit e të funksionimit.

Në shtator të vitit 1991 u organizua Referendumi për Kosovën shtet sovran dhe të pavarur, ndërsa në tetor zgjodhi Qeverinë e Republikës së Kosovës, që pati të gjitha strukturat ministrore, duke ndërtuar kështu mekanizmat e pushtetit dhe të vendimmarrjes.

Me mbajtjen e zgjedhjeve parlamentare dhe presidenciale, u bënë përpjekjet për funksionimin e procesit zgjedhor, nën kushtet e okupimit, si një dëshmi dhe një vullnet se populli i Kosovës do dhe di të mbajë shtet.

Filozofia politike rugoviane karakterizohej si një politikë aktive paqësore, e bazuar në përvojën historike të mbijetesës së popullit tonë.

Ishte ky një program politik i përshtatur rrethanave të kohës për krijimin e kushteve për çlirim, duke ruajtur qenien biologjike dhe tërësinë territoriale. Filozofia e Rugovës ndërkombëtarizo i çështjen e Kosovës, duke fituar përkrahje

Heqje

duke demaskuar politikën agresive hegjemoniste.

Presidenti Rugova shpresonte shumë që në Kosovë do të mund të evitonte luftën kundër popullit të pambrojtur, duke llogaritur se bota përparimtare kishte marrë mësim nga luftërat e përgjakshme në Kroaci dhe në Bosnje dhe do të parandalonte gjenocidin dhe shpërnguljen e popullit të Kosovës.

Mirëpo kur filloi lufta, dr.Ibrahim Rugova pa as më të voglin hezitim në Konferencën e Rambujesë ia kaloi udhëheqjen e delegacionit dhe rolin prijës përfaqësuesve të Ushtrisë Çlirimtare të Kosovës.

Rugova gjithmonë i vlerësonte meritat historike dhe e respektonte faktorin real të përfaqësimit. Politikani Ibrahim Rugova iu nënshtrua procesit të zgjedhjeve dhe me gjithë mbështetjen e fituar nëpërmjet të votave, ishte përkrahës i opsionit për koalicionin gjithëpërfshirës të qeverisjes në ndërtimin e shtetit dhe në avancimin e proceseve demokratike.

Presidenti Dr.Ibrahim Rugova njihet për sintagmën LIRI PAVARËSI, DEMOKRACI, që ishte platforma e Tij politike; të punojmë, të fitojmë lirinë, të shpallim pavarësinë, të ndërtojmë demokracinë. Kjo tashmë është bërë realitet, ashtu si edhe vizioni për miqësi të përjetshme me Shtetet e Bashkuara të Amerikës.

Presidentit Rugova i takon edhe merita për ndërtimin e partive të orientimit properëndimor e demokratik, duke kultivuar karakterin liridashës, atdhetar dhe civilizues të kombit, duke hequr përgjithmonë nga këto hapësira ideologjinë komuniste, si një e keqe që i shkaktoi vuajtje popullit në të kaluarën.

Republika e Kosovës nderon bijtë dhe bijat e vet, që kontribuuan që ne sot të jemi të lirë, të pavarur, të barabartë e dinjitozë në trojet tona.

Presidenti Ibrahim Rugova është në piedestalin e këtyre intelektualëve, veprimtarëve, politikanëve, që si udhëheqës i zoti diti ta drejtojë popullin dhe atdheun drejt të ardhmes europiane.

Respekt dhe nderim i përjetshëm për veprën e Presidentit të Parë të Republikës së Kosovës, Dr.Ibrahim Rugova! *Autorja është Presidente e Republikës së Kosovës. Ky fjalim është mbajtur në Akademinë Përkujtimore për shtatëvjetorin e vdekjes së presidentit Ibrahim Rugova.

Presidentit Rugova i takon edhe merita për ndërtimin e partive të orientimit properëndimor e demokratik, duke kultivuar karakterin liridashës, atdhetar dhe civilizues të kombit, duke hequr përgjithmonë nga këto hapësira ideologjinë komuniste, si një e keqe që i shkaktoi vuajtje popullit në të kaluarën.

Republika e Kosovës nderon bijtë dhe bijat e vet, që kontribuuan që ne sot të jemi të lirë, të pavarur, të barabartë e dinjitozë në trojet tona.

Presidenti Ibrahim Rugova është në piedestalin e këtyre intelektualëve, veprimtarëve, politikanëve, që si udhëheqës i zoti diti ta drejtojë popullin dhe atdheun drejt të ardhmes europiane.

E mërkurë 23 janar 2013 www.mapo.al

MAPO

17

Kjo ngjarje e ndryshoi përgjithmonë rrjedhën e jetës së tij : “njerëzit vdisnin nëpër rrugë, ndërsa unë vazhdoja të mbaja leksione për teoritë elegante ekonomike pa lidhje me realitetin…e kuptova se ishte shumë arrogante që të pretendoja një përgjigje për këtë gjendje duke qëndruar në klasë….dhe menjëherë fillova të studioj se çfarë ndodhte në terren”

Muhammad Yunus ose rrugëtimi drejt një bote pa të varfër M

uhammad Yunus është krijuesi i konceptit të mikrokredisë ose “mikrofinancës”, një nga konceptet më inovative dhe të rëndësishme të shekullit XX në sferën e luftës kundër varfërisë që po ndikon në përmirësimin e jetës së përditshme të disa qindra milionë njerëzve nëpër botë. Si arriti ky profesor i thjeshtë i ekonomisë që të krijonte në pak vite një fenomen, që sipas tij “do ta çonte varfërinë në muze” dhe një ditë fëmijët thjesht ta lexonin nëpër libra se varfëria kishte ekzistuar dikur...? Bota do ta cilësonte me respekt Muhammad Yunus si “bankieri i të varfërve”. Kontributi i tij i jashtëzakonshëm prek dhe një element tjetër të rëndësishëm, siç është “biznesi social” në kuadrin e një ekonomie më sociale e solidare që bashkon objektivat e fitimit me kontributin në problematikën sociale, e një tipi ekonomie që i mungon kapitalizmit të sotëm, që në themel të saj nuk ka fitimin, por punësimin dhe plotësimin e nevojave të njerëzve; ka filozofinë e filantropisë së zotëruesve të kapitalit.

Muhammad Yunus lindi në vitin 1940, në krahinën e Bengalit perën-

dimor. Në moshën 22- vjeçare, studenti brilant dhe profesori i ri i ekonomisë në Chittagong College shkon në SHBA dhe doktorohet për ekonomi në universitetin Vanderbilt në Tennessee me temën “Ekonomia e zhvillimit”, duke u angazhuar për 7 vjet edhe si profesor i teorive ekonomike dhe të zhvillimit në Middle Tennessee State University. Në vitin 1971, kur lindi shteti i ri i Bangladeshit si pasojë e ndarjes së tij nga Pakistani, Yunus si përkrahës i zjarrtë i pavarësisë së Bangladeshit, braktis katedrat luksoze universitare si dhe jetën akademike në SHBA dhe kthehet për të dhënë ndihmesën e tij në vendlindje duke synuar ngritjen dhe forcimin e universiteteve në Bangladesh, pasi besonte se ato janë një nga faktorët më të rëndësishëm për “hapjen e mendjeve” dhe zhvillimin e çdo vendi. Ai shumë shpejt e shndërron universitetin e Chittagong-ut në një qendër të rëndësishme të debateve mbi teoritë dhe mbi modelet e zhvillimit me fokus zonat rurale dhe ato të varfra.

Por vetëm 3 vjet më vonë, një krizë e madhe urie godet Bangladeshin dhe mbi 1.5 milion njerëz vdesin nëpër

fusha, nëpër rrugë dhe nëpër trotuare, duke shokuar botën me pamjet dhe pafuqishmërinë e shtetit dhe të shoqërisë për ta ndërprerë këtë tragjedi.

Kjo ngjarje e ndryshoi përgjithmonë rrjedhën e jetës së tij : “njerëzit vdisnin nëpër rrugë, ndërsa unë vazhdoja të mbaja leksione për teoritë elegante ekonomike pa lidhje me realitetin…e kuptova se ishte shumë arrogante që të pretendoja një përgjigje për këtë gjendje duke qëndruar në klasë….dhe menjëherë fillova të studioj se çfarë ndodhte në terren”. Yunus shkon në fshatin më të afërm dhe duke biseduar me banorët e tij kupton se “viktimat e urisë dhe të varfërisë ndodheshin në një rreth vicioz…ato nuk mund t’iu drejtoheshin bankave tradicionale, qoftë dhe për të pasur një sasi të vogël parash që ta investonin për të dalë nga kjo mizerje e skajshme pasi nuk ishin të besueshëm si klientë”.

Ai e filloi ndryshimin “nga xhepi i tij”, vetëm 24 dollarë për 42 gratë më të varfra, “për të blerë një pulë..shitur vezët..blerë një pulë tjetër….dhe gradualisht për t’u futur në një cikël ekonomik që mund t’i ndihmonte të

economicus

Adrian Civici

Grameen Bank është shndërruar në një “uzinë fantastike idesh, iniciativash, shpresash e projektesh në favor të zhvillimit”. Muhammad Yunus së bashku me Grameen Bank është laureat i çmimit Nobel për paqe, në vitin 2006, për “Përpjekjet për promovimin e zhvillimit ekonomik e social në nivelet më nevojtare”.

dilnin nga mizerja”.

Rezultati ishte surprizues. Muhammad Yunus hedh hapin e dytë të jashtëzakonshëm: krijon Grameen Bank, ose “Banka e Fshatit”, e cila shpejt e shtriu aktivitetin e saj në qindra fshatra të zonës, në gjithë Bangladeshin, dhe në shumë vende të botës. Kjo Bankë dëshmoi se të japësh hua për të varfrit, jo vetëm që është e mundur, por është dhe fitimprurëse. Sot, mbi 300 milionë njerëz përfitojnë drejtpërdrejt nga mikrokredia duke e diversifikuar aktivitetin e saj edhe në fusha të tilla si industria tekstile, telefonia, prodhimi i energjisë etj. Falë mikrokredisë, mbi 75% e përdoruesve të saj arrijnë të dalin nga gjendja e varfërisë. Grameen Bank është shndërruar në një “uzinë fantastike idesh, iniciativash, shpresash e projektesh në favor të zhvillimit”. Muhammad Yunus së bashku me Grameen Bank është laureat i çmimit Nobel për paqe, në vitin 2006, për “Përpjekjet për promovimin e zhvillimit ekonomik e social në nivelet më nevojtare”. *President i UET. Parathënia e librit Ndërtimi i biznesit social botuar nga UET Press.

Media, ku jemi dhe pse?

L

iria e shtypit është e garantuar vetëm për ata që e kanë një të tillë. Kur Abbott Joseph Liebling shkruante për shtypin këto rreshta, në vitet ’60, gazetat dhe media të tjera nuk cilësoheshin si forume zërash alternative. Pikërisht gjatë kësaj periudhe New Yorku humbi katër nga të përditshmet e tij, ndërsa në qytetet e tjera gazeta të ndryshme u grupuan në një periodik të vetëm, të njohur si paper town, duke ngushtuar ndjeshëm konkurrencën e njëherësh sensin kritik të gazetarëve. Liebling ishte një hero për të gjithë ata që besonin se media do të ishte motor ndryshimi për shoqërinë, pikërisht sepse thoshte atë që mendonte, ashtu siç ishte: bardh e zi. Pavarësisht se heroizma të tillë mund të tingëllojnë disi arkaike apo pjesë e një idealizmi tepër sentimental për shijet e një shoqërie pragmatiste e individualiste, sërish nevoja për njerëz të tillë ndihet. Ajo ndihet, veçanërisht, kur për fat keq, vëren sesi është katandisur media dhe gazetaria shqiptare. Nëse je pjesë e këtij sistemi, nuk të duhet shumë kohë për të kuptuar se për të mbijetuar duhet të përkulesh, të shitesh, ose në rastin më të keq të tjetërsohesh në favor të interesave më të ngushta sesa misioni në shërbim të publikut. Kjo spirale problemore që nis me gazetarin në terren e përfundon deri te qarqet drejtuese të medias lidhet së pari me cilësinë e formimit gazetaresk. Është pikërisht mosnjohja e parimeve etike dhe mungesa

koment Evis Nasto

Shqiptarët me vite u detyruan të konsumonin vetëm media të censuruar gjatë kohës së regjimit komunist. Tanimë që jetojmë në një shoqëri ku të paktën çdonjëri i njeh vetes lirinë e përzgjedhjes së medias, duhet bërë që kjo zgjedhje të jetë jo vetëm e bazuar në pluralitetin e operatorëve mediatikë, por edhe në cilësinë e asaj çka përcillet te publiku. e sensit kritik që qëndron në bazën e kësaj piramide mediatike të shtrembëruar. Gazetarët nuk kanë pasur asnjëherë kohë të thellohen në nocionet bazë të këtij profesioni e aq më pak në faktet e një ngjarjeje.

Përvoja ndër vite ka treguar se janë studentët ata që rendin drejt terrenit sepse besojnë se vetëm aty mund të mësojnë zanatin, ndërsa kur e kanë përvetësuar shtrembër, ashtu siç mund ta përcjellë një realitet i ndrydhur mediatik si ky i yni, atëherë është tepër vonë për të ndryshuar.

Ata janë profesionalisht të brishtë

për të kundërshtuar shtrembërimet dhe përshtatshmërinë e kanë rrugëzgjidhjen instiktive për të mbijetuar. Ndërsa ekziston dhe një kategori tjetër, ajo që tërhiqet. Heqja dorë nga gazetaria në vitet e para të rrugëtimit profesional është një dukuri po kaq e shpeshtë në botën e medias së ditëve të sotme. Këta gazetarë kanë kuptuar se nuk ka vend për idealizma frymëzues të dikurshëm që i kanë nxitur drejt përzgjedhjes së këtij profesioni.

Kështu çdo ditë humbasim heronj si Liebling, të cilët nuk mund të luftojnë të vetëm për të ndryshuar sistemin dhe fitojmë gazetarë që përshtaten me median e përçudnuar të kësaj shoqërie në tranzicion.

Kur e ndaj në bardh e zi realitetin, nuk mohoj ekzistencën edhe të atyre gazetarëve të cilët rreken të qëndrojnë në të mesmen e artë. Ka shumë nga ata që përpëliten mes presionit të politikës dhe nevojës për të ruajtur integritetin e tyre profesional. Disa madje janë të bindur në vetvete se kanë arritur ta ruajnë atë duke qëndruar në mes, por ky nuk është një profesion kompromisesh. Në gazetari ligji i vetëm është ‘të thuash gjithnjë të vërtetën’ dhe e vërteta nuk është një kompozim ngjyrash por një kontrast i qartë, ku të duhet të pozicionohesh mes së drejtës dhe së gabuarës, realitetit dhe inskenimit. Në këto ujëra të turbullta shpesh është vështirë të bësh dallimin e jo më të kesh mjaftueshëm këllqe për të shprehur lirisht faktet ashtu siç ja-

në pa kaluar në filtrin e autocensurës. Së dyti, një hallkë po kaq e rëndësishme në këtë zinxhir problemor janë dhe vetë redaktorët, të cilët nuk e kanë aspak të lehtë të ruajnë në drejtpeshim profesionalizmin në një kohë që varen në më të shumtin e rasteve nga njerëz që nuk kanë afinitet me gazetarinë. Se treti, ajo që qëndron në majën e kësaj piramide mediatike të shtrembëruar, është mungesa e një Autoriteti Rregullator, që operon në mënyrë të pavarur nga politika. Mospasja e një institucioni të tillë ka ndikuar në veçanti për shumë çështje sensitive për lirinë e medias të vendosin persona me petk politik dhe jo vetë gazetarët, të cilët si palë e përfshirë në këtë zullumnajë e dinë më mirë se çdokush tjetër se ku qëndron ngërçi. Ja përse mbërrijmë në një pikë të tillë ku liria humbet kuptimin e saj të mirëfilltë dhe nis të perceptohet si e drejta për të bërë atë që duhet. Këto limite të vetëpranuara tashmë nga media janë dëshmi e shkallës së lirisë së kufizuar. Realitetit që u reflektua edhe në raportin e Freedom House, ku për të disatin vit radhazi Shqipëria u rendit mes 58 vendeve pjesërisht të lira, çka do të thotë se ka kufizim të respektimit të lirive politike dhe civile, duke e vlerësuar vendin tonë me notën 3, çka e përfshin në vendet me liri të pjesshme nga një vit më parë kur Shqipëria ishte vlerësuar me notën 3.5. Këto nota shënjojnë dinjitetin e nëpërkëmbur të medias, e cila jo vetëm se nuk po kryen mis-

ionin e saj në dobi të publikut, porse nuk po arrin të sigurojë as integritetin e vetvetes. Shumëkush mund të thotë se e tillë ka qenë historia e tranzicionit edhe për shumë vende të tjera ish-komuniste. Nëse e marrim të mirëqenë një fakt të tillë, atëherë si ka mundësi që vende si Serbia e Kroacia janë renditur ndër vendet me konkurrencë të hapur politike, respektim të lirive civile dhe media të pavarura? Si është e mundur që një grup vendesh që kanë ndarë për gati 50 vite një sistem politik dhe ekonomik të ngjashëm por jo identik, një media të kontrolluar nga shteti në mënyrë të ngjashme por jo identike, sot shpërfaqin një spektër kaq të larmishëm zhvillimi politik, ekonomik dhe mediatik? Ky kapitull i medias shqiptare, jo dhe aq i ri pas 20 vitesh, duhet të nisë të shkruhet në mënyrën e duhur. Në fund të fundit këtu konsiston edhe profesioni ynë, të evidentojmë realitetin dhe në këtë rast implikohet edhe detyra shtesë e të propozuarit se si mund të përmirësohet. Shqiptarët me vite u detyruan të konsumonin vetëm media të censuruar gjatë kohës së regjimit komunist. Tanimë që jetojmë në një shoqëri ku të paktën çdonjëri i njeh vetes lirinë e përzgjedhjes së medias, duhet bërë që kjo zgjedhje të jetë jo vetëm e bazuar në pluralitetin e operatorëve mediatikë, por edhe në cilësinë e asaj çka përcillet te publiku. *Autorja është kryeredaktore në UTV News.

18

MAPO

e mërkurë, 23 janar 2013 www.mapo.al

Për realizimin e tij u përzgjodhën 5 artistë të rinj asokohe, që punuan për gati dy vjet e gjysmë. Ata ishin Vilson Kilica, Aleksandër Filipi, Agim Nebiu, Josif Droboniku dhe Anastas Kostandini

debati

Anastas Kostandini: Mozaiku mund të shpëtohet, hallin e kanë që ta prishin Një nga artistët që ka punuar për realizimin e mozaikut, Anastas Kostandini tregon punën mbi 2-vjeçare që është bërë për krijimin e tij dhe neglizhencën në vite për restaurimin: Po i mëshohet anës teknike për të mbuluar të vërtetën

Aida Tuci

M

ozaiku ‘Shqipëria’ është më i madhi i këtij lloji në Shqipëri. Ai u përurua në vitin 1981 bashkë me ngritjen e Muzeut Historik Kombëtar. Për realizimin e tij u përzgjodhën 5 artistë të rinj asokohe, që punuan për gati dy vjet e gjysmë. Ata ishin Vilson Kilica, Aleksandër Filipi, Agim Nebiu, Josif Droboniku dhe Anastas Kostandini. Pas afro 32 vjetësh mozaiku, dikur krenaria e kryeqytetit, tashmë ka marrë rrugën e shkatërrimit. Një prej autorëve të veprës, piktori Anastas Kostandini (Taso) bën përgjegjës për dëmtimin e mozaikut institucionet shtetërore.

“Ata që shprehen se mozaiku nuk mund të rikuperohet, janë përgjegjësit kryesorë për dëmtimin e tij”, - thotë Taso në intervistën e tij.

Sipas tij, asnjëherë në gjithë këto vite nuk është treguar kujdes ndaj kësaj vepre dhe se ndaj këtij mozaiku ka një keqdashje për ta shkatërruar.

Ju jeni një nga autorët e Mozaikut “Shqipëria”. Sa vite ju janë dashur për ta realizuar këtë mozaik në qendër të Tiranës?

Ne kemi punuar dy vjet e gjysmë për realizimin e mozaikut. Gjysmën e periudhës e ka zënë konceptimi, kompozimi dhe krijimi i bocetës. Edhe për ne si artistë ishte një gjë e re.

Ishim djem të rinj dhe disa e quanin çudi sesi këtyre të rinjve po u lihej në dorë një vepër aq e rëndësishme.

Mozaiku është porositur në Itali sipas bocetave tona, nëpërmjet Ministrisë së Tregtisë së Jashtme. U porosit në dy pjesë. Ka qenë një cilësi

Mozaiku i dëmtuar

shumë e lartë e mozaikut, madje italianët donin me çdo kusht që aty të ishin edhe autorët, sepse ishte gjë e rrallë, gati-gati e jashtëzakonshme që nga një Shqipëri e vogël dhe e izoluar të porositej një mozaik aq i shtrenjtë dhe aq i madh që shkonte rreth 400 metra katror. Sigurisht që ne autorët nuk na lejuan të shkonim në Itali.

Si u zbatua montimi i pjesëve që erdhën nga Italia?

Montimi i mozaikut është bërë me teknikat më të mira të kohës (sigurisht, jo me teknikat e rafinuara që janë sot), është realizuar me markat e çimentove më të avancuara të kohës dhe kjo ka dhënë rezultat, sepse ai mozaik ka rezistuar gjithë këto vite.

Specialistët thonë se dëmtimi i tij ka qenë i ngadalshëm dhe se zbatimi qysh në fillim ka qenë gabim...

Cilët janë këta që mendojnë kështu?! Ne jemi pesë autorë që kemi realizuar atë vepër, si nuk kanë denjuar një herë këta specialistë të dëgjojnë fjalën tonë për gjendjen e mozaikut?! Nuk duhet ngritur si alibi ose si pretekst gjendja teknike e mozaikut, sepse deri tani ai i ka rezistuar për mrekulli kohës, edhe pse nuk i është bërë asnjë mbrojtje dhe nuk është treguar asnjë kujdes ndaj tij.

Kjo nënkupton se montimi është realizuar mirë. Unë me këtë nuk them se ai do të jetonte përjetësisht. Si çdo vepër arti, edhe ai mozaik ka patur nevojë gjithmonë për restaurime dhe kujdes, por një gjë e tillë nuk është bërë asnjëherë. Kështu që kam frikë se konkluzioni i këtyre specialistëve mund të jetë i frymëzuar edhe

Anastas Kostandini

Një prej autorëve të veprës, piktori Anastas Kostandini (Taso) bën përgjegjës për dëmtimin e mozaikut institucionet shtetërore. “Ata që shprehen se mozaiku nuk mund të rikuperohet, janë përgjegjësit kryesorë për dëmtimin e tij”

nga ndonjë keqdashje që ka qarkulluar në lidhje me disa pasione gjysmë ideologjike, gjysmë politike për ta hequr atë mozaik, duke krijuar precedentin se mozaiku është një vepër tipike e realizmit socialist.

Dhe kam frikë se po i mëshohet anës teknike për të mbuluar të vërtetën.

Por është po aq e vërtetë se copëza të mozaikut po shkëputen nga sipërfaq ja...

Sigurisht që në një sipërfaqe 400 metra katror mund të ndodhë që të shkëputen edhe disa gurë kur nuk tregohet asnjë kujdes. Nëse ai restaurim që reklamoi Ministria e Kulturës para disa vitesh kur u ngritën dhe skelat do të ishte kryer, nuk do ishim në këtë situatë. Nëse do ishte bërë një lloj konsolidimi dhe restaurimi, mozaiku do të kishte rezistuar. Mendoj se ky është çelësi.

Edhe nëse do t’i nënshtrohej restaurimit, sërish sipas specialistëve, mozaiku nuk garanton jetëgjatësi. Madje disa dëmtime janë të pakthyeshme. A mund të rikuperohen dëmtimet sipas jush?

Sigurisht që mund të rikuperohet. Unë nuk jam restaurues, por duke qenë një prej autorëve të saj, duke e ditur edhe sesi është punuar mbi të, unë mund të them se ai mund të restaurohet. Po të ketë vullnet të mirë për të biseduar si me autorët edhe me specialistë të restaurimit, sigurisht që mund të rikthehen pjesët e dëmtuara dhe të gjendet një zgjidhje. Por kam përshtypjen se mungon vullneti i mirë. Ky është problemi.

Ka dhe një hipotezë tjetër, nëse duhet të riparojmë mozai-

e mërkurë, 23 janar 2013 www.mapo.al

MAPO

19

Drejtori i Muzeut Historik, Luan Malltezi u shpreh se dëmi më i fundit është konstatuar mëngjesin e së hënës dhe se ka ardhur momenti që specialistët të ulen e të diskutojnë për fatin e tij Dëmtimi një ditë më parë i mozaikut “Shqipëria” që ndodhet në fasadën e Muzeut Historik Kombëtar, ka rindezur debatin “të jetë, a të mos jetë?”

Specialistët: Dëmtimi, i pakthyeshëm D

kun, i cili nuk garanton jetëgjatësinë e të shpenzojmë fonde për një mozaik të realizimit socialist, apo duhet të mendojmë të bëjmë diçka tjetër me frymën e kohës. Ju si mendoni?

Po këtu e kanë gjithë hallin, që ta prishin. Ky është një makiavelizëm.

Nuk e di pse e urrejnë aq shumë këtë mozaik, sidomos pjesa zyrtare e atyre me kollare. Ne të gjithë ishim artistë, nuk ishim as komunistë, ishim shumë të rinj kur e konceptuam dhe e realizuam atë mozaik. Sigurisht që është një vepër e realizimit socialist. Si mendoni ju, a mundej që në vitin 1981, kur ishte kulmi i errësirës diktatoriale, të mund të vihej në qendër të Tiranës, në ballin e Muzeut Kombëtar një vepër ndryshe?! Ajo kohë ka ikur e s’kthehet më, por kjo nuk do të thotë se duhet të shkatërrojmë historinë. Mozaiku është vepër artistike, por nëse e gjykojmë me fanatizëm, atëherë është tjetër gjë. Unë realisht nga gjithë ky debat që është bërë rreth tij nuk e kam ende të qartë se çfarë duan të bëjnë me të. Çfarë zg jidhje ofroni ju në këtë rast?

Zgjidhja është fare e thjeshtë; të jepen disa fonde për ta restauruar.

A e mendoni si të qëllimshme gjithë çfarë ka ndodhur këto vite me mozaikun?

Ka gjithmonë një sikur. Mua më duket e gjitha një keqdashje. Mungon vullneti i mirë. Dëmtimet nuk mendoj se janë të qëllimshme, sepse do të ishte e ekzagjeruar, por mendoj se ato kanë ardhur si pasojë e moskujdesit ndaj mozaikut.

Muzeu Kombëtar

Po këtu e kanë gjithë hallin, që ta prishin. Ky është një makiavelizëm.

Nuk e di pse e urrejnë aq shumë këtë mozaik, sidomos pjesa zyrtare e atyre me kollare.

Ne të gjithë ishim artistë, nuk ishim as komunistë, ishim shumë të rinj kur e konceptuam dhe e realizuam atë mozaik

ëmtimi i një dite më parë i mozaikut “Shqipëria” që ndodhet në fasadën e Muzeut Historik Kombëtar, ka rindezur debatin “të jetë, a të mos jetë?” që do të thotë: duhet restauruar, apo duhet hequr për t’u zëvendësuar me një vepër të kohës? Shkëputjen e një numri të madh teserash dhe akoma të tjera që rrezikojnë të kenë të njëjtin fat, nëse kalon pranë Muzeut Historik e vë re edhe me sy të lirë.

Specialistët thonë se dëmtimet e shkaktuara së fundmi janë të pakthyeshme dhe se restaurimi nuk garanton jetëgjatësinë e mozaikut.

Drejtori i Muzeut Historik, Luan Malltezi u shpreh se dëmi më i fundit është konstatuar mëngjesin e së hënës dhe se ka ardhur momenti që specialistët të ulen e të diskutojnë për fatin e tij. “Mozaiku ka vite që është në gjendje të keqe. Janë konstatuar problemet dhe dihet që dëmtimi është tërësor, çka e kanë deklaruar edhe specialistët që e kanë parë nga afër. Në këto rrethana duhet të mblidhen specialistët për të diskutuar nëse duhet të riparojmë mozaikun, i cili nuk garanton jetëgjatësinë, e të shpenzojmë fonde për një mozaik të kësaj natyre, apo duhet të mendojmë të bëjmë diçka përfaqësuese në Muzeun Kombëtar, me frymën e kohës”. Drejtori Luan Malltezi rikthehet kësisoj tek teza që paraardhësi i tij, Beqir Meta e deklaroi hapur qysh në vitin 2008, kur ndezi një debat të gjerë publik mbi idenë e zhvendosjes së mozaikut nga fasada e Muzeut Historik dhe vendosjes së tij në një nga pavijonet e brendshme të muzeut, si dëshmi e komunizmit. Kjo ide shkaktoi reagime kundër jo vetëm të autorëve, por dhe të disa specialistëve. Prej katër vitesh mozaiku ka qenë jo rrallëherë në qendër të debateve publike për shkak edhe të dëmtimeve të herëpashershme që ai ka pësuar. Dy vjet më parë (në 2010ën) një grup i përbashkët specialistësh shqiptarë dhe italianë realizuan një studim për restaurimin e mozaikut. U hartua dhe një relacion i hollësishëm mbi dëmtimet e mozaikut dhe strukturën e tij. Si hap i parë u vendos që të bëhej një ndërhyje fillestare për të mos lejuar degradimin e mëtejshëm të mozaikut, e më pas do të hartohej një projekt restaurimi. U ngritën edhe skelat në mënyrë që mozaiku të mund të ruhej në gjendjen që ishte, por pa rezultat. Arbër Kadia, kreu i Drejtorisë Rajonale të Monumenteve të Tiranës, shprehet se projekti i mozaikut është zbatuar qysh në fillim gabim, prandaj

Luan Malltezi: “Specialistët të diskutojnë nëse duhet të riparojmë mozaikun, i cili nuk garanton jetëgjatësinë e të shpenzojmë fonde për një mozaik të kësaj natyre, apo duhet të mendojmë të bëjmë diçka përfaqësuese në Muzeun Kombëtar, me frymën e kohës.

Arbër Kadia: “Është zbatuar gabim që në fillimet e tij, prandaj është i destinuar fatkeqësisht të prishet. Mozaiku ka nevojë për një ndërhyrje të gjerë. Specialistët thonë se me atë çfarë duket, situata është e pakthyeshme”. shkatërrimi i tij ka qenë i paralajmëruar. “Është zbatuar gabim që në fillimet e tij, ndaj është i destinuar fatkeqësisht të prishet. Mozaiku ka nevojë për një ndërhyrje të gjerë. Specialistët thonë se me atë çfarë duket, situata është e pakthyeshme. Mendoj se ka nevojë për një lloj diagnostikimi më të detajuar që të tregojë se çfarë po ndodh nën strukturën e mozaikut. Ne parashikojmë të bëjmë ndërhyrje,

por kjo është çështje buxheti. Kemi kërkuar edhe mbështetje nga donatorë për t’i shkuar deri në rrënjë këtij problemi, por fillimisht duhet parë sesi do të vazhdojë patologjia e këtij degradimi”, - tha Kadia. Specialistët e monumenteve kanë inspektuar dëmtimet, por sipas tyre do të jetë tepër e vështirë të sigurohet jetëgjatësia e kësaj vepre, çka vë në dyshim mundësinë e restaurimit të tij.

20

MAPO

e mërkurë, 23 janar 2013 www.mapo.al

sport

Kampionët

Skënderbeu niset drejt Portugalisë Skënderbeu u dha fund përgatitjeve në kompleksin Tropikal në Durrës dhe u nis drejt Portugalisë, ku do të marrë pjesë në një turne miqësor, që do të përmbyllë fazën e Janarit në prag të startit të pjesës së dytë të sezonit. Kampionët në fuqi të Shqipërisë u paraqitën me grupin e plotë në aeroportin e Rinasit, megjithatë trajneri Mirel Josa nuk e

përjashton mundësinë e afrimit dhe të largimit të lojtarëve deri në përfundim të merkatos së Janarit, edhe pse dëshira e tij është që të ketë vetëm përforcime. Josa thekson se turneu miqësor i Portugalisë do të t’u shërbejë futbollistëve të tij për të qenë gati për fazën e dytë. Josa nuk mendon se përballjet me kundërshtarë të fortë

europiane zhvillohen për ta parapërgatitur Skënderbeun për Champions League.

Skënderbeu do të zhvillojë 3 takime miqësore në Portugali me Silkeborgun, Rapidin e Vjenës dhe Matersburgun. Së bashku me ekipin që udhëtoi drejt gadishullit Iberik, ishte dhe mesfushori Nureden Orelesi.

Çani firmos për Katanian: Frymëzohem nga Ibrahimoviç Sulmuesi do të jetë pjesë e siçilianëve deri më 30 qershor 2016. Shkes është bërë De Biazi, që e ka cilësuar lojtarin si të pagabueshëm para portës Edgar Çani në Europën që vlen. Sulmuesi i kombëtares kuqezi është zyrtarisht një futbollist i Katanias. Klubi sicilian bëri të ditur në faqen e tij zyrtare të internetit firmosjen e një kontrate deri në qershorin e vitit 2016 me 23 vjeçarin nga Tirana. Çani që muajin e kaluar zgjidhi në mënyrë të njëanshme kontratën që e lidhte me klubin e Polonia Varshavës ku përjetonte prej kohësh një situatë të vështirë pas problemeve me shlyerjen e detyrimeve financiare nga ana e klubit polak dhe divergjencave të mëdha me drejtuesit e tij, i duhet të presë për t’u federuar me skuadrën e tij të re lejen e transfertës ndërkombëtare që do t’i jepet nga FIFA brenda 20 deri në 30 ditësh. I rritur në Itali Çani ka luajtur më parë përtej Adriatikut para eksperiencës së tij lindore me një sërë skuadrash, Peskarën, Palermon, Askolin, Padovën, Piacencën dhe Modenën. Atje ku shënoi 11 gola në 26 ndeshje, në sezonin 2011-2012. Me kombëtaren kuqezi, sulmuesi në fjalë ka shënuar 3 gola në 9 ndeshje të luajtura. Me këtë transferim, shkon në katër numri i legjionarëve kuqezinj, që do të luajnë në Seria A. Përveç Lorik Canës te Lacio, Erjon Bogdanit te Siena dhe Samir Ujkanit te Palermo, edhe Edgar Çani bëhet pjesë e elitës së kampionatit italian. Si pjesë e Katanias, skuadër e cila drejtohet nga trajneri Maran, që mban vendin e tetë me 32 pikë, në 21 javë të luajtura. Sapo shkeli në tokën siçiliane, bomberi kuqezi Edgar Çani foli për eksperiencën e tij të re me skuadrën e Katanias. “Jam vërtet shumë i kënaqur që

Talenti

Tare do Gavazajn te Lacio Mesfushori i Prishtinës, Enis Gavazaj, është futur në “orbitën” e Lacios dhe të drejtorit të saj sportiv, Igli Tare. Paraqitja e mesfushorit kosovar me përfaqësuesen U-19 të Shqipërisë në turneun miqësor “Caput Mundi” në kryeqytetin e Italisë, Romë, javën e shkuar ka rënë në sytë e Igli Tares.

Lajmi u konfirmua nga burime pranë përfaqësueses së Shqipërisë, por edhe nga gazeta romane “Il Tempo”, që llogaritet shumë e afërt me klubin Lacio. “Për skuadrën e juniorëve të Lacios të drejtuar nga Alberto Bolini, pëlqehet shumë i riu Enis Gavazaj, sulmues shqiptar u bashkova me Katanian. Më mjaftuan vetëm dy fjalë me drejtorin për të zgjedhur këtë destinacion sepse projekti i shoqërisë më duket interesant.

Dua të jap një kontribut të madh për këtë skuadër. Në fushë luaj si qendërsulmues, por mund të aktivizohem në çdo rol dhe për këtë do të vendosë trajneri” Në vijim të intervistës, shtatlarti komentoi edhe mbështetjen e trajnerit të kombëtares De Biazi, i cili e etiketoi si një sulmues të pamëshirshëm përpara portës. “Më bëhet qejfi që kam vlerësimin e trajnerit të kombëtares. Shumë shpejt do t’u tregoj edhe tifozëve se çfarë jam në gjendje të bëj. Më pëlqen të lëviz në të gjithë zonën ofensive por nuk jam një qendërsulmues i palëvizshëm”. Një tjetër temë e prekur nga Çani është edhe largimi nga Italia 2 vite më parë. “U transferova për disa arsye, por tani jam gati për aventurën e re. Shikoj një skuadër të uritur dhe të gatshme për

Enis Gavazaj

vetëm 17 vjeç. Bëhet fjalë për një investim që ka të bëjë me të ardhmen. Një marrëveshje me lojtarin nuk duket e vështirë”, thuhej në uebfaqen online të “Il Tempo”. të bërë shumë sakrifica. Trajnerët me të cilët jam përshtatur më mirë në karrierën time janë Kolomba dhe De Biazi, të cilët kanë ndikuar shumë në formimin e karakterit tim si lojtar”.

Mediat italiane janë të interesuara edhe për integrimin e Çanit në kombëtaren shqiptare përkrah një tjetër sulmuesi që aktivizohet në Serie A. Bëhet fjalë për Erjon Bogdanin. “Luajmë bashkë në kombëtare dhe besoj se jam më i lëvizshëm se ai. Gjithsesi një nga aspektet që duhet të përmirësoj këtu në Katania është mbrojtja e topit për të ndihmuar skuadrën të ngjitet në sulm”. Në fund të intervistës, sulmuesi zbulon edhe idhullin e tij. “Sigurisht që është Ibrahimoviç. Ai më frymëzon më shumë. Mendoj se është sulmuesi më i kompletuar në qarkullim. Bergessio? Bëhet fjalë për një lojtar të madh që sakrifikon për skuadrën. Dua të mësoj shumë nga ai”.

Barcelona

Edgar Çani

Juventus

Laporta: Kam refuzuar Murinjon dhe Ronaldon Bufon rinovon deri më 2015 E imagjinoni një Barcelonë me Zhoze Murinjon si trajner, Kristiano Ronaldon që luan në sulm me Lionel Mesin dhe Kakan që i mbështet si trekuartist. Duhet fantazi, por ja që mund të kishte qenë realitet. Në një intervistë për “Onda Cero” ish-presidenti i Barcelonës, Joan Laporta rrëfen se ka refuzuar Zhoze Murinjon dhe Kristiano Ronaldon. “Murinjo është një profesionist i madh, Dikur agjenti i tij, Zhorzhe Mendez më telefonoi për të më pyetur nëse ishim të interesuar për të firmosur me të, por i thashë se kishim vendosur për t’ia besuar stolin Guardiolës. Pep ishte njeriu i duhur për të çuar përpara filozofinë e klubit”. Prapaskenat e rrëfyera nga ish-kreu suprem i klubit blaugrana bëhen akoma më

pikante kur tregon për refuzimin ndaj Kristiano Ronaldos në kohën kur portugezi luante ende me Sportingun e Lisbonës. “ Por në atë moment refuzimi u bë pasi nuk ishim të predispozuar financiarisht për blerjen e tij. Mendes na e ofroi,

por nuk mund të bënim asgjë”.

Dhë më pas detaji për dialogun që mund të kishte bërë që Kaka të vishte fanellën blaugrana dhe jo atë të Los Blancos. “Berluskoni me thërriti për të më propozuar një shkëmbim mes Kakas dhe Ronaldinjos, por në atë moment nuk ishin kushtet për ta bërë diçka të tillë. Mesi e adhuronte Ronaldinjon dhe u trishtua shumë kur braziliani iku, pasi ishte një idhull për të. Ishin shumë të afërt dhe Ronaldinjo e kishte trajtuar gjithmonë me shumë afeksion”.

Prapaskena interesante, padyshim krijojnë sensacion por tifozët e Barçës në fund të fundit nuk kanë pse të qahen. Edhe pa Murinjon, Ronaldinjon e Kaka kanë fituar gjithçka gjatë këtyre viteve të fundit.

Bufon-Juventus deri në vitin 2015.

Portieri i kombëtares italiane dhe kampionët e Italisë gjejnë gjuhën e përbashkët për të vazhduar bashkëpunimin e gjatë dy viteve të ardhshme. Palët u ulën në bisedime dhe ashtu siç ishte parashikuar, nuk gjetën asnjë pengesë. Kontrata e re do të firmoset të mërkurën në orën 15:00. Presidenti Anjeli dhe administratori i deleguar Bepe Marota do të flasin në konferencën për shtyp edhe për termat e kontratës së re që parashikon reduktimin e pagës vjetore të gardianit bardhezi. Ish-kampioni i botës, Xhixhi Bufon mbron ngjyrat e Juventusit që prej vitit 2001, ku është aktivizuar 344 ndeshje. Bufon e nisi karrierën në klubin e Kanaletos në vitin 1984, duke e vazhduar më pas karrierën me Parmën që shërbeu si

një trampolinë për transferimin te “Zonja e Vjetër” ku ka fituar 3 kampionate, 4 superkupa te Italisë dhe një Kupë. Pengu i vetëm i karrierës së 35-vjeçarit, që cilësohet si një nga portierët më të mirë të botës, mbetet trofeu i Champions League.

E mërkurë 23 janar 2013 www.mapo.al

Holandezi

MAPO

21

Shnajder: Nuk jam ndër 5 më të mirët në botë Ndërkombëtari nga Holanda e ka mbrojtur vendimin e tij për ta lënë Interin për gjigantin turk të Gallatasarajit, teksa pranon se është në rënie që nga finalja e Kupës së Botës në vitin 2010. Uesli Shnajder ka impresionuar në sezonin 2009-2010, teksa e ndihmoi Interin për një tripletë historike, ndërsa mbërriti me kombëtaren e vendit të tij deri në finale, por pa e fituar dot trofeun e shumëkërkuar. Prej atij momenti,

holandezi e pranon se ka rënë në formën sportive nga viti në vit. “Pse nuk u bashkova me një nga pesë klubet më të mira në Europë? Sepse nuk jam më një nga pesë lojtarët më të mirë në qarkullim. Pastaj, as Interi nuk është në mesin e pesë klubeve më të mira, – tha Shnajder për “De Telegraaf”. – Kulmi im ishte kur kemi fituar Ligën e Kampionëve në vitin 2010 me Interin, por jo vetëm, ndërsa nuk kam asnjë dyshim se

Gallatasaraji përbën një hap përpara për mua. Do të marr kohë të rregullt duke luajtur përsëri në një ligë të fortë. Gallatasaraji është një klub i madh, me tifozë të shumtë e tepër fanatikë. Kjo është e gjitha shumë e rëndësishme që të mos e humbas ritmin deri në finalet e Kupës së Botës 2014”. Shnajderi mund të bëjë debutimin e tij “gala” në derbin e ardhshëm të Stambollit, përballë Beshiktashit këtë fundjavë.

Paqe në “Stadium”, por është Lacio më pranë finales së madhe të Romës Juventusi kalon i pari në avantazh, krijon një mori rastes, por pritjet e Marketit dhe goli i Maurit bëjnë që të mbyllet 1-1, rezultat që farizon Canën me shokë Jeton Selimi

Juventusi priste në “Juventus Stadium” Lacion në kuadër të takimit të parë gjysmëfinal të vlefshëm për Kupën e Italisë. Një përballje që nga shumëkush u etiketua si një finale e parakohshme, nga vetë pozitat që kanë klubet në Serie A. Konte rreshton nga fillimi Peluson në mesfushë dhe Markizion në krah të Matrit në vijën e parë të sulmit. Petkoviç, nga ana tjetër, në mungesë të Kloses i beson Flokarit. Ndeshja nis mirë për Juventusin, të zotët e shtëpisë i afrohen në disa momente golit të avantazhit, ndërsa me kalimin e minutave janë miqtë që e ngrenë disi ritimin e ndeshjes, por pjesa e parë do të mbyllet në barazim 1-1. Në fraksionin e dytë, bardhezinjtë janë shumë më mirë sesa kundërshtari, ndërsa arrijnë të krijojnë rast pas rasti, por Marketi është në superformë. Portieri do të bëjë mrekullinë në fillim ndaj Matrit dhe më pas ndaj Vidalit, ndërsa ky i fundit do të godasë edhe shtyllën pas një pasimi të artë të Pogbas. Goli i parë do të vijë nga zhvillimet njëë goditjeje këndi, ku Peluzo kërcen më shumë sesa rivali i tij, për ta shtyrë topi në rrjetë, aty ku Marketi nuk do të arrijë dot.

Juventusi do të hajë me dhëmbë edhe disa mundësi të mira për shënim dhe, kur të gjithë prisnin fitoren minimale të të zotëve të shtëpisë, do

të jetë Lacio ajo që do të barazojë.

Kryeqytetasit do të shënojnë po në goditje këndi me anë të Maurit.

Kapitenië shtë me fat që e sheh topin para këmbëve, ndërsa arrin ta shtyjë lehtë drejt kuadrarit pasi markimi i De Çeljes lë për të dëshiruar. Juventusi do të tentojë sërish të shënojë, por Marketi është në një mbrëmje fantastike. Përfundimisht 1-1 në “Juventus Stadium”, një barazim që i bën më shumë punë Lacios, e cila në sfidën e dytë në “Olimpico” pas një

Bajern Mynih

jave do të mjaftohet me një barazim 0-0 për të kaluar më tej, ndërsa Juventusi do të jetë i detyruar për të sulmuar për të gjeturr golin e qetësisë.

Strama: Luan Interi më i mirë

Roma-Inter, akti i dytë. Ndeshja e parë e gjysmëfinales së Kupës së Italisë e rikthen Stramaçonin në “Olimpico” pas barazimit të së dielës. “Duhet ta nderojmë këtë ndeshje, për këtë do të zbres në

fushë një Inter që ka dëshirë për të luftuar. Do të përpiqem të bëj formacionin më të mirë të mundshëm – shpjegon tekniku -. Besoj se Roma do të luajë me 8 nga 11 lojtarët e tre ditëve më parë: është një garë ku nuk ka më turnover. Alvarez? Do ta nisë nga stoli”.

“Që nga fillimi i sezonit e kemi qartësuar se për ne çdo veprimtari është e rëndësishme. Tani kemi arritur deri këtu dhe duam ta nderojmë këtë gjysmëfinale”, ka vijuar

Stramaçoni. Trajneri më pas është ndalur në analizën e ndeshjes: “Pres një ndeshje të hapur, si ajo e kampionatit sepse me Romën, nga pikëpamja taktike, është një ndeshje e bukur. Kemi treguar të dielën se duam të luajmë e do ta bëjmë edhe pse kemi probleme në sulm. Alvarez? Doja që të ishte këtu e të stërvitej dy ditë me grupin.

Nesër (sot) do të vlerësoj situatën e tij, por sipas të gjitha gjasave do ta nisë nga stoli”.

Hejnkes: Guardiola?

Jam unë bosi këtu

Kaka: Do të transferohem shpejt!

Milani shpreson të sigurojë lojtarin

Trajneri i Bajernit të Mynihut, Jup Hejnkes, kritikoi zyrtarët e klubit për tempizmin që zgjodhën për lajmërimin e akordit me Pep Guardiolën .

Javën e kaluar Bajerni publikoi lajmin se Guardiola do të pasojë sezonin e ardhshëm Hejnkes në stolin bavarez, por 67 vjeçari beson se kjo lëvizje do të kishte patur një impakt më të vogël në skuadër nëse lajmërimi do të ishte kryer më parë. “Do të ishte më mirë ta kishin bërë këtë gjatë pauzës dimërore, ose dhe para Krishtlindjeve, para pushimeve. Kjo ka të bëjë me rezonancën mediatike që mund të ndërhyjë në punën normale ditore me skuadrën” Pas fitores 2-0 të Bajernit ndaj Greuther Furth, Hejnkes u përgjigj i irrituar ndaj pretendimeve se nuk e kishte nën kontroll skuadrën.

“Unë jam bosi. Të gjithë ata që më njohin e dinë se jam unë bosi këtu.

Kam qenë bosi kudo, pavarësisht se ku kam punuar”. Nga ana tjetër Franc Bekenbauer mbrojti zgjedhjen e

Nga Spanja konfirmojnë se Rikardo Kaka është i bindur për të lënë Realin e Madridit dhe për t’u rikthyer në klubin që e bëri të famshëm në arenën botërore, Milani. Sipas së përditshmeve madrilene, vetë futbollisti u ka theksuar miqve të tij te Reali dhe atyre familjarë se pret lajme pozitive nga Milano: “Nuk dua ta vonoj transferimin tim në Milano. Nuk do të qëndroj më te Reali. Kjo është e sigurt, por kam bindjen se shpejt do marr lajme pozitive edhe nga Milano. Dua të kthehem te Milani, çka e kam vendosur tashmë”. E thënë ndryshe, sido që të vendosë Reali, lojtari as që ka ndër mend të vazhdojë të luajë në Primera Divizion.

Trajneri i Parmës, Roberto Donadoni, gjatë një interviste përballë mikrofonave të “Sky Sport” ka shprehur mendimin e tij lidhur me transferimin e mundshëm të Rikardo Kakasë në kampin kuqezi.

kohës se lajmërimit për angazhimin e trajnerit spanjoll nga ana e Bajernit, duke insistuar se për vetë statura e Guardiolës në futboll lajmi do të kishte impakt pavarësisht se kur do të publikohej. “Kur bëhet fjalë për një njeri të kalibrit të lartë si Pep Guardiola, nuk duhet të surprizoheni nëse kjo është një çështje e madhe. Edhe pse Jup nuk duket i lumtur”.

Përveç kësaj, ish-mesfushori kuqezi ka dalë në mbrojtje të sulmuesit të Mançester Sitit, Mario Baloteli: “Me Kakanë, Milani do bënte një hap të madh përpara.

Falë tij kuqezinjtë mund ta kenë më të lehtë arritjen e objektivave sezonalë. Braziliani me prezencën e tij në dhomat e zhveshjes do t’ia bënte punën më të lehtë edhe Alegrit. Pastaj për të dyja palët kjo do të ishte zgjedhja e duhur. Sepse te Milani, edhe Kaka do arrijë të gjejë veten”. I pyetur mbi Balotelin, Donadoni është përgjigjur: “Më duket absurde kur dëgjoj që Mario është një lojtar i kompletuar. Baloteli duhet ta kuptojë se e ka vetë në dorë të ardhmen e tij. Ka ardhur momenti të jetë më i përgjegjshëm. Nëse shkon te Milani, bën zgjedhjen e duhur. Sepse në kampin kuqezi kemi parë të ecin drejt lojtarë si Kasano, Ibra dhe shumë të tjerë”.

Montolivo sfidon Barçën

“Barcelona është një superskuadër, e cila mbi të gjitha ka edhe Mesin”. Kështu e ka përshkruar sfidën e ardhshme në Champions, ndërmjet Milanit dhe Barcelonës, mesfushori kuqezi Rikardo Montolivo.

“Në letër katalanasit janë favoritë.

Shpresoj që kjo gjë të na stimulojë akoma më shumë. Por gjatë muajve në vazhdim duhet ta rrisim edhe më tepër nivelin e lojës sonë. Objektivi ynë është të sigurojmë një vend në Champions për sezonin e ardhshëm. Falë fitores së Milanit në ‘San Siro’ dhe atij hapi fals të pretendentëve të tjerë, ne i kemi të gjitha mundësitë për të kapur vendin e tretë”.

22

MAPO

E mërkurë, 23 janar 2013 www.mapo.al

Përleshja me peshkaqenin Një turist britanik është shndërruar në hero pas kurajës që kishte për t’u përleshur me një peshkaqen që po i afrohej një grupi fëmijësh në plazhet e Australisë. Paul Marshallsea, 62 vjeç nga Uellsi, tregon se si ishte duke marrë rreze dielli buzë oqeanit, kur papritur dëgjoi britmat: “Peshkaqeni, Peshkaqeni”. Top-Channel njofton se kafsha, rreth 3.5 metra e gjatë, po notonte në ujëra të cekëta dhe ishte drejtuar në një zonë ku po bënin plazh një grup fëmijës. Pa u menduar dy herë, uellsiani trim u hodh në ujë, kapi peshkaqenin prej bishti duke e tërhequr pas.

Për pak minuta ai e mbajti të zënë atë, ndërsa persona të tjerë njoftuan rojën bregdetare. Njëri prej tyre tha se turistët nuk duhej të përballeshin me peshkaqenët, por pranoi se 62-vjeçari uellsian kishte kryer një akt të jashtëzakonshëm, ndoshta duke shmangur një tragjedi

Fjalëkryqi klasik 1

2

3

4

5

13 15

16

Horoskopi i ditës

DASHI (20/III-20/IV)

DEMI (21/IV-20/V)

BINJAKET (21/V-20/VI)

GAFORRE (21/VI-22/VII)

Karma juaj është e informuar për pothuajse çdo gjë që ju ndodh juve sot, prandaj sigurohuni që të kapni ritmin e njëjtë me çdo gjë që është përpara jush.

Nëse ju kërkoni një rritje, provoni një vepër të shpejtë të mirë.

Mendoni përpara për të ardhmen e largët, dhe shikoni nëse mund të bëni që shokët, koleget dhe familja juaj t’ju ndjekin për këtë.

Ju jeni të kapur në rende dhe çështje që do të krijojnë të ardhmen, prandaj është më e lehtë të parashikuar të ardhmen.

Perspektivat e karrierës suaj janë disi të brishta sot, por kjo thjesht do të thotë se ju keni një sfide të fortë pëpara! Është një nga ato ditë kur filloni të ndieni që mundësitë janë duke u përshtatur me dëshirat tuaja, dhe në fund gjithça do të shkoj mirë.

Ato fuqitë tuaja intuitive janë duke u futur sot në linjë në një mënyrë shumë më të fuqishme.

Ju mund të bëni që kolegët tuaj të shikojnë atë biznes të çuditshëm, i cili po fillon të rrjedhë në një formë të një burimi të papritur.

21

31

VIRGJERESHA (23/VIII-22/IX)

PESHORJA (23/IX-22/X)

AKREPI (22/X-21/XII)

Mbani një kontroll më të fortë mbi emocionet tuaja sot, ose mund ta gjeni të vështirë për të kaluar ditën. Gjërat e vogla mund t’ju nervozojnë, por nëse mbani qetësinë, ato nuk mund t’ju shpërqendrojnë nga ajo çka është e rëndësishme.

Sot përpiquni që të shmangni çdo lloj projekti të ri, energjia juaj është më mirë e shpenzuar për të peshkuar për gjërat që duhet të bëni më parë. Në fakt, ju mund të pastroni aq shumë hapësirë, sa mund të merrni një pushim të mirë të gjatë!

Një person i afërt ka nevojë për ndihmën tuaj në një mënyrë të madhe.

Ata thjesht kanë nevojë që t’u thoni se veshjet e tyre duhen përmirësuar, ose se Feng Shui i tyre është jashtë balance.

Thjesht jeni ai që duhet ta bëni!

Ëndrrat mund të bëhen të vërteta sot, ose të paktën pak më shumë.

Duhet ta përqendroni energjinë tuaj të bollshme në të kuptuarin se çfarë është e mundur dhe si mund ta bëni ju që ta sillni në jetë këtë.

SHIGJETARI (22/XI-21/XII)

BRICJAPI (22/XII-20/I)

UJORI (20/I-19/II)

PESHQIT (20/II-19/III)

Natyra juaj mendimtare është më e dukshme se kurrë për momentin, edhe pse mund të bëheni disi më të kujdesshëm sesa zakonisht. Nuk ka asgjë të keqe me këtë, për aq kohë sa ju më në fund do të veproni.

Diçka e madhe i ndodh një shoku sot dhe kërkon jo më shumë por mishërimin me intencë, dhe ju keni shumë për të dhënë!

Në fakt, ju mund të vendosni të përkushtoni gjithë ditën në mirëqenien e tyre, kjo do të jap shumë kënaqësi.

Ana juaj shpirtërore është dominuese sot, ndoshta shumë tepër në këtë mënyrë? Mund të jetë e vështirë për ju që të veçoni të vërtetën mistike nga realiteti i vështirë, dhe kjo mund ta bëjë të vështirë ndërmarrjen e vendimeve të mëdha.

Ju mund t’i bëni vetes sot një favor të madh, thjesht duke bërë në fillim çfarëdo që ju vjen në mendje, instinktet tuaja janë të sigurta që janë të vërteta. Gjithashtu, mund të jetë një kohë e mirë për të kontrolluar me shokët dhe familjen tuaj.

9

10

11

22

23 27

19

24

25

28

29

30

33

34

35 3

Fjalëkryqi klasik është një nga lojërat enigmatike më të përhapura në botë. Fjalëkryqet e para filluan të botoheshin që në shekullin e XVIII dhe vazhdon të jetë e preferuar edhe në ditët e sotme.

12

18

32

36

39

40

45

46

41

47

42

43

37

38

44

Koha e fillimit ____:____

48

Koha e mbarimit ____:____

49 51

50

Horizontalisht 1. Përbërësit, ose... 9.Thonë se mbrojtja më e mirë është ai. 13. Agjensi Ajrore. 14. Nik i pëlqente të dënuarve në Mesjetë. 15. Njeri që nxehet shpejt. 17. Lloj gazi. 18. Qesh, ose qan shumë sa i merret fryma.

20. Është lloj bagëtie. 21. Organizatë Sigurimi. 23. Instituti Mesdhetar i Arkitekturës. 25. Një në Angli. 26. Qerimi, aktor i njohur. 28.

Teodor i letërsisë shqipe. 30. Ar francez. 31. Shkrimtar që shkruan vepra për të qeshur. 33. Ishte mbretëresha e Trojës. 35. Kafshë grabitqare më e vogël se dhelpra, me gëzof të çmueshëm. 36. Gyp, ose... 39. SHBA në origjinal. 40. Mish pa mes. 41. Kryeqyteti i Kilit.

45. Gjirokastra në makina. 46. Pjesëz mohuese. 48. Arratisje nga burgu. 49. Metal me ngjyrë të verdhë dhe me shumë vlerë. 50. Mjete ambalazhi. 51. Gavril i njohur i letërsisë arbëreshe.

Vertikalisht: 1. Një nga qytetet më të mëdha të Afganistanit. 2. Blu e mbyllur. 3.

Dukuri e çuditshme, që bie në kundërshtim me njohuritë shkencore.

4. Xhoja i paharruar i teatrit. 5. Kohë për të bërë diçka pa u ngutur.

6. Metal i bardhë. 7. Hajde! 8. Pije që të jep forcë. 9. Parashqevi, këngëtare. 10. Përemër vetor. 11. Bujar i kinemasë. 12. Skuadër futbolli italiane. 16. Ent Historik. 19. Popi i televizionit. 22. Bimë barishtore, farat e së cilës përdoren për ushqim. 24. Ai që rregullon aparate të ndryshme. 27. Vendi ku kemi lindur e jetojmë. 29. Organizatë Botërore. 32. Mbikqyr diçka. 33. Llogari. 34. Përemër vetor. 37.

Tokë e bërë gati për t'u mbjellë. 38. Lloj rreshjeje. 39. Kafshë gjitare.

42. I ka barazimi në mes. 43. Tregu Oriental. 44. Grupe qelizash me të njëjtin funksion. 45. Gramë, shkurt. 47. Olimpiku Marsejës.

Sudoku | nivel mesatar 1 9 7 7

1

5 2 1

5 LUANI (23/VII-22/VIII)

8

17

26

Ali Demirci, në emër të të cilit janë regjistruar me dokumente false plot 660 numra celulari, është paraqitur në gjykatë për të ngritur një akt-padi kundër abuzuesve. Pensionisti turk e ka paraqitur padinë e tij në Gjykatën e Bakirkoyt. Siç transmeton Start, ai thotë se ka zbuluar që në emër të tij kishte 660 numra telefoni celular pasi kishte kontrolluar nga internet faqja e Agjencisë së Teknologjisë së Informacionit. Demirci sqaron se është gjykuar dhe është shpallur i pafajshëm për disa biseda të kryera me numrat e regjistruara në emrin tim. “Nuk e di nëse ka të tjera çështje të hapura kundër meje”, ka thënë ai.

7

14

20

Në emër të pensionistit janë të regjistruar 660 numra telefoni!

6

4

7

7

8 1

3 6

2

2

2

4

3

9

8

1

8

5

8 7 1

Plotësoni vendet bosh në mënyrë që çdo rresht e kolonë të ketë numrat nga 1-9.

6

5

7

4

3 1

4

5 3 2 8

8

8

8

3 9

2 3

4

6

6 7

5

2

Koha e fillimit ____:____

1

6

Koha e mbarimit ____:____

Numërkryq

Shah | nivel mesatar 2

Gjeni figurën duke bashkuar pikat

3 2 2 1 Plotësoni tabelën me numrat e dhënë!

Gjeni 10 ndryshimet

Koha e mbarimit ____:____

Ngjyrosni pjesën me pikë dhe zbuloni figurën

Përgjigjet nr të djeshëm

Koha e fillimit ____:____

I bardhi lëviz dhe fiton në të dy rastet e e dhena në skemën e mësipërme. Sfidat e dhëna janë të përzgjedhura nga profesionistë të vërtetë të lojës së Shahut

Numra me 3 shifra: 120, 227, 255, 263, 336, 458, 604, 632, 774, 872, 948, 987.

Numra me 4 shifra: 0729, 1452, 1515, 2145, 2203, 2233, 2565, 3221, 3596, 3718, 5596, 5925, 6537, 7161, 7265, 8582.

Numra me 5 shifra: 06249, 15263, 16643, 21563, 21681,

P

R

O

K

U

R

A

N

E

G

A

T

I

V

E

P

L

I

U

T

M

I

O

L

H

L

L

C

I

L

T

A

E P

A

G

L

U

R

A

B

I

R

E

R

O

N I

P

U

P N

I

C

A

S

T

I

S

H E

C

U

R

I

A

L

J

E

N

I

C

E

U

S

T

I

M

I

A

P

F

I

L

C

A

A

A

N

I

I

K

S

O

T

N

I Z

N

E

M

T I

Numra me 7 shifra: 1316562, 5598826.

9

8

5

2

6

3

2

0

1

4

5

4

4

7

8

4

8

5

9

6

5

2

1

1

4 1

1

0

2

6

3

5

9

6

0

2

9

8

7

R

4

8

5

4

1

1

1

2

3

0

2

6

9

E

M

5

9

8

0

0

0

2

3

6

9

5

8

7

L

A

I

4

8

9

4

1

5

2

6

3

2

0

0

9

3

3

3

2

1

6

1

1

1

7

8

4

8

L

K

T

4

4

8

5

1

5

2

6

6

6

3

2

0

1

2

5

6

9

6

5

2

3

3

3

3

2

0

1

5

7

8

6

5

9

8

8

7

5

4

5

1

2

0

1

7

6

4

2

6

9

5

9

5

5

5

7

8

4

5

1

1

1

2

5

6

3

2

0

1

4

5

6

9

8

7

4

1

2

S E

E

25486, 35546, 36522, 49854, 54111, 78485, 82916.

Numra me 6 shifra: 056727, 201526, 214521, 242724, 263251, 292839, 381438, 437053, 449335, 526329, 527931, 558155, 719256, 778854, 879584, 968877.

A

K

S

B

E

Z

D

I

U

L

A

K

O

R

O

I

O

K

N

A

faqja e fundit

SOT 1916

E mërkurë 23 janar 2013 www.mapo.al

MAPO

23

23 janar Vritet në pritë Isa Boletini Isa Boletini (1864-1916), atdhetar i shquar, strateg popullor, organizator e udhëheqës i lëvizjeve për çlirim e bashkim kombëtar, Hero i Popullit. Lindi në fshatin Boletin të Mitrovicës, në një familje me tradita patriotike. Në moshën 17-vjeçare mori pjesë si luftëtar i Lidhjes Shqiptare të Prizrenit, në betejën e Slivovës (22 prill 1881) kundër forcave osmane. Përkrahu Haxhi Zekën dhe atdhetarët e tjerë në themelimin e Lidhjes Shqiptare të Pejës (1899-1900) dhe në qëndresën e saj kundër sunduesve osmanë e qarqeve shoviniste fqinje. Më 1901-1902 u vu në krye të qëndresës popullore në Kosovë kundër ndërhyrjeve të Serbisë, Malit të Zi, Rusisë e Austro-Hungarisë në Shqipëri. Ud-

hëhoqi luftëtarët në betejat e zhvilluara me ushtrinë turke në zonat Shtimlje-Carralevë më 1910; mbështeti kryengritjen anti-osmane të vitit 1911, udhëhoqi forcat kryengritëse në zonën DrenicëMitrovicë dhe Podujevë-Prishtinë më 1912. Gjatë Luftës Ballkanike në tetor 1912, u vu në krye të çetave të armatosura vullnetare për mbrojtjen e trojeve shqiptare kundër pushtuesve serbë. Në ditët e Pavarësisë, në krye të përfaqësuesve të Kosovës, u ndodh përkrah Ismail Qemalit në Vlorë dhe mori pjesë aktive në organizimin e forcave të armatosura për mbrojtjen e Qeverisë së Përkohshme të Vlorës. Më 1913, si anëtar i delegacionit shqiptar, së bashku me Ismail Qemalin

Edison Ypi

Ashtu si ka edhe gazetaresha lëvritëse që bëjnë girlivirli me veten duke mos lënë asnjë nerv e muskul të surratit dhe as gjymtyrë të kurmit pa lëvizur duke i hedhur leshrat sa në një krah në tjetrin të kokës që e bëjnë telespektatorin ta zëri televizori më fort se rakia.

GAZETA

MAPO info@mapo.al cel: 068 20 20 5555477 Gazetamapo@gmail.com cel: 068 477

shkoi në Londër, ku protestoi me forcë kundër vendimit të Fuqive të Mëdha për copëtimin e Shqipërisë. Më vonë, Isa Boletini kaloi përsëri në Kosovë, ku organizoi qëndresën popullore kundër pushtuesve të rinj serbo-malazezë. Duke e kaluar jetën në luftë e përpjekje dhe me urtësinë e tij, fitoi autoritet të madh si udhëheqës popullor. Isa Boletini e lidhi jetën e tij e të familjes me fatin e atdheut, dashurinë e besnikërinë ndaj të cilit e shprehu me fjalët: “Unë jam mirë kur asht mirë Shqipnia”. Më 23 janar 1916 u vra pabesisht nga shovinistët malazezë në Podgoricë, së bashku me të bijtë Halili dhe Zahidi, nipërit Jonuz dhe Halit, si dhe tre luftëtarë të tjerë.

Adela zeza

Thuhet për ndonjërën nga ato që japin lajmet në televizor se është gazetare e mirë ngaqë flet rrjedhshëm.

Kjo është njësoj sikur të thuash se filani është matematicien i mirë sepse di të numërojë deri në 100, ose fisteku është gjuhëtar i shquar sepse i njeh mirë të gjitha gërmat e Alfabetit. Po qe se kushti i të qënit gazetare e mirë është të lexuarit rrjedhshëm, edhe më mirë se gazetarja e mirë punën e mirë të kësaj gazetareje të mirë mund ta bëjë më mirë një kompjuter i keq që, veç të tjerash, kushton më pak se gazetarja e mirë.

Për ndonjë tjetër thuhet se është gazetare e mirë sepse është goc’ e mirë. Unë e di se punët e mira që di të bëjë mirë një goc’ e mirë janë të pastrojë mirë shtëpinë, të lajë mirë enët, të zjejë mirë groshët, të marr’ për burrë një djalë të mirë, të bëhet Mami e mirë, të rriti fëmijë të mirë, por jo të mund të jetë edhe gazetare e mirë, se goca e mirë me gazetaren e mirë janë profesione që s’kanë lidhje të mirë.

Thuhet edhe për njërën apo tjetrën nga ato që dalin nëpër ekrane se janë gazetare të mira sepse janë goca të bukura. Që i bie të jenë gazetare të mira ngaqë janë pasareliste, kubiste, tubiste, të mira. Po të ishte kështu do ishte e vërtetë edhe se, njera apo tjetra janë pasareliste, kubiste, tubiste të mira, ngaqë sepse janë edhe gazetare të mira. Gjë që nuk e vërteton praktika. Prandaj ata që thonë se filanka është gazetare e mirë sepse është e bukur, j’a fusin kot.

Disa simpatizojnë gazetareshat televizive që tekstin nuk e intonojnë, thjesht e lexojnë në mënyrë lineare, si derdh amvisa ngadalë në dysheme ujin e pisët të një govate ku sapo ka larë ca lëvere.

Disa të tjerë pëlqejnë ato që gjatë leximit tekstin e intonojnë jashtë mase duke e patetizuar maksimalisht.

Ka gazetaresha të mrrylëta, që nuk u lëviz qerpiku kur flasin.

Ashtu si ka edhe gazetaresha lëvritëse që bëjnë girlivirli me veten duke mos lënë asnjë nerv e muskul të surratit dhe as gjymtyrë të kurmit pa lëvizur duke i hedhur leshrat sa në një krah në tjetrin të kokës që e bëjnë telespektatorin ta zëri televizori më fort se rakia.

Disa gazetaresha vishen thjesht nga mesi e lart.

Të tjera veshjes së bustit i shtojnë turlilloj xhingla.

Të gjitha gabojnë.

Ja pse: Televizioni u drejtohet të gjithëve. Atyre që duan të informohen së pari, pastaj atyre që duan të zbaviten, si dhe në përgjithësi konsumatorëve, votuesve, të mirëve, të këqinjëve, të lumturve, fatkeqëve, pasunarve, fukarenjve, dhe natyrisht ushtrisë së pafundme të dembelhaneve dhe thashethemexhinjve të të gjitha kallëpeve. Ku janë këta, domethënë ata prej të cilëve mund të merret ndonjë opinion si janë gazetareshat televizive?

Pakica e tyre dihet ku

ndodhet. Nëpër redaksirat, nëpër kafenerat që frekuentojnë gazetareshat ku ndodhen një numur absolutisht i papërfillshëm i audiencës. Shtoi këtyre po të duash edhe ku janë e ku s’janë të gjithë kushurinjtë dhe kushurireshat, numuri i atyre që gazetareshën e rrethojnë, zero se zero mbetet krahasur me detin e madh të atyre për të cilët televizioni ekziston, të cilët janë, natyrisht larg.

Si i shohin gazetaret e televizioneve dhe televizionet në përgjithësi ata të largëtit? Kjo është pyetja.

Për shak të mungesës së mjeteve matëse të audiencës, për këtë pyetje sotpërsot nuk ka përgjigje.

Sikur mjete të kishte, dhe përgjigja të vinte, shumë gjëra do ndryshonin, tërmet i madh do binte në botën televizive shqiptare. Sponsorat do ishin ata që do habiteshin më së tepërmi.

Megjithatë disa gjëra edhe mund të merren me mënt.

Kryeredaktor: Arion Sulo. Zv/kryeredaktor: Alfred Lela, Aleksandra Bogdani.

Politika: Nevila Përndoj, Fejzi Braushi. Kronika: Leonard Bakillari, Dashamir Biçaku Rrethe: Vladimir Karaj.

Ekonomia: Blerina Hoxha. Sociale: Jonida Tashi. Kultura: Aida Tuci. Suplement: Jonida Hitoveizi. Sporti: Jeton Selimi.

Komentatorë&Analistë: Gentian Elezi, Arjan Vasjari, Prof. Asoc. Dr. Adrian Civici.

Karikatura: Bujar Kapexhiu. Faqosja: Florenc Elezi. Ilir DRIZARI, Kujtim Bisha Koordinatore: Shkëndi çili.

Korrektore: Lila Plasari, Brunilda Meno. Adresa: Bulevardi Gjergj Fishta pranë UET

Por, së pari duhet bërë një qartësim.

Të gjitha qëniet njerëzore, pa asnjë përjashtim, nga më budallai tek më inteligjenti, nga më i padituri tek më i sofistikuari, janë të paisur nga Perëndia me disa sensorë të brendshëm të pagabueshëm, me ca filtra të vendosur enkas nga Providenca për të penguar hyrjen e bërllogut në tru. Po të mos ekzistonin këto filtra, për shkak të shtimit të furishëm të plehut cerebral që në ditët e para të lindjes, njerëzit do budallallepseshin që në fund të vitit të parë të jetës. Me fjalë të tjera, është më se e vërtetë ajo që me aq finesë Populli ynë heroik e puntor e shpreh me fjalët lapidare; Askujt s’ja fut dot.

Duke konsideruar pra se përmes televizionit “kurrën e kurrës askush askujt s’ja rrëshqet dot ngjalën, gjarpërin, nëpërkën”, ky është kriteri më i saktë sipas të cilit duhen vlerësuar sa të mira janë gazetaret e mira.

Ajo gazetarja e mirë, për shembull, që është e mirë vetëm sepse flet rrjedhshëm dhe tekstin nuk e intonon është thjesht një budallaqe e pashërueshme.

Ajo që tekstin e patetizon tej mase, ajo e bezdisëshmja e padurueshme, ajo telendarja invadente, a s’është ajo një mace që pret një ose disa maçokë për tu shumzuar?

Ajo që flet duke tundur vazhdimisht flokët dhe duart dhe gjoksin dhe sytë dhe vetullat, ajo e sëmura që nuk gjen dot rehat me veten, është një e lojtur që duhet çuar urgjent për kurim në Elbasan ose Vlorë.

Ajo për të cilën thonë se është e mirë vetëm sepse është e bukur, me siguri nuk është as e bukur, dhe me të s’po zgjatemi për të mos e ofenduar.

Po mir’ mor’ burr’ i dheut, nuk ka ndonjë prej këtyre gazetareve të ekraneve që të jetë vërtet e mirë, që të jetë vërtet e bukur, e veshur thjesht, që të flasi rrjedhshëm dhe pa gabime, që tekstin ta shqiptojë si e ka menduar ai që e ka shkruar, që të mos japi shenja parehatie me veten, që mos bëjë xheste nervozizmi dhe invadence, dhe të gjitha t’i bëjë me karar? Është njëra.

Një elegante, delikate, aristokratike. Një serioze, që nuk bezdis askënd, as afër as larg, as të njohur as të panjohur. Që bën thjesht dhe vetëm punën e vet, në vendin e vet, në kohën e vet, në mënyrën e vet, me aftësitë e veta, më talentin e vet.

Ka zë të bukur, zë jashtzakonisht të bukur, zë tmerrësisht të bukur, zë pafundësisht të bukur, zë të përvuajtur të pangjajshëm me asnjë zë tjetër.

Duket sikur e kanë ngjizur babi Dielli dhe mami Luna. I mjafton e i tepron vetja. Nuk u flet kamerave, u flet njerëzve. Nuk imiton askënd dhe nuk imitohet dot prej askujt.

Syth që po çel.

Koral që dallga e nxorri në breg.

Vetëtimë që nga Qielli po zbret.

Email: v_perleka@yahoo.com vera_perleka@hotmail.com

CMYK

24

MAPO

e mërkurë, 23 janar 2013 www.mapo.al

NR. 14 (259), VITI VIII BOTIMIT JANAR 2013 ÇMIMI 300 LEKË

Adrian Civici Cilësia e universiteteve, kusht për zhvillimin

SPECIALE/ 2013 SHQIPËRIA DHE BOTA, SI DO TË JENË...

Ardian Ndreca Iku edhe ky vit, si kalë i çalë

Albert Nikolla Përdor standardin... pa dashuri

JO VETËM POLITIKË SI ZAKONISHT

AGRON GJEKMARKAJ KADARE-PLLUMI NJË MIQËSI EUROPIANE AMIK KASORUHO GJASHTË VJEÇ NË DASMËN E MBRETIT RAPORTI BRITANIK E VËRTETA E VRASJES SË HASAN PRISHTINËS MAJLINDA BREGU NË KOHËN E LEXIMEVE

E PËRMUAJSHME

JOHN KERRY

SIPAS NJË SHQIPTARI QË PUNON PËR TË

Guljed Birçe mbulon Marrdhëniet me Jashtë në zyrën e Senatorit amerikan. Punon aty prej 5 vitesh dhe ëndërron Capitol Hill-in në Washington. Raporti i Kerry-t me shqiptarët, huqet e tij, a do të kandidojë sërish për President, dhe a do të kemi një ambasador amerikan me prejardhje shqiptare në Tiranë…?