Gazeta Mapo

Faqe 2

Afër / larg

Fitore në fije, shqiptarët të ndarë mundin maqedonasit në Kërçovë e Strugë Vladimir Karaj

Themelues Henri Çili - Kryeredaktor Arion Sulo - E hënë, 25 mars 2013. Numër 865. Viti IV botimit. Çmimi 30 lekë. 1.5 euro. www.mapo.al e-mail: gazetamapo@gmail.com. Adresa: BLV "Gjergj Fishta"

beteja PD-PS, stili Obama kundër Blair

në brendësi

Ish-këshilltari i Tony Blair, Alastair Campbell merr përsipër fushatën e Partisë Socialiste. Tre ekspertët amerikanë të “Podesta Group” i japin betejës së tretë të Berishës, ngjyra nga fushata e Obamës. Si drejtohen shtabet elektorale dhe stërvitja e fytyrave të reja që do të dominojnë debatet publike. Faqe 3

Halimi: Ja sa do t’i rrisim pagat e gjyqtarëve Ministri i Drejtësisë prezanton draftin e rritjes së rrogave, si një mënyrë për të luftuar korrupsionin. “Çdo gjyqtar që fillon punë, nuk mund të ketë pagë më të vogël se 100 mijë lekë të reja” FAQE 7

Raporti i ERE: CEZ manipuloi shifrat e humbjes së energjisë Në raportin përgatitur për Kuvendin ERE pasqyron një gjendje të rëndë të krijuar nga kompania CEZ. Humbjet e energjisë në rrjet i kalojnë të 200 milionë eurot.

FAQE 6

LSI: Rama bën humor portokallie me programin për shëndetësinë

Alastair Campbell dhe Edi Rama

Evis Kushi

Deputetët, 5 emrat e parë të PS për Elbasanin, Rama prezanton Kushin

FAQE 4

op-ed / 10-11

Zv.kryetari Petrit Vasili prezanton piketat kryesore të programit të LSI. Mbështet deklarimin e deputetit Nasip Naço që LSI nuk bën koalicion me PS sipas kushteve që iu ofruan aleatëve të tjerë para një jave

NgërÇ

NGA bujar kapexhiu

Titulli i dramës është tamam kështu, That’ s my sofa! (Kjo është kanapeja ime!), dhe i tillë, koment Dashnor Kokonozi në anglisht, ai është lënë...

7 kronikë

editorial / 11

100 universitetet më të mira në botë

Renditja e reputacionit bazohet në gjykimin subjektiv, por ky është gjykimi ekspert i akademikëve më të vjetër dhe me më shumë botime, që janë njerëzit që e njohin më mirë nga të gjithë cilësinë e universiteteve. Sajti zyrtar i Times Higher Education publikon renditjen për vitin 2013. Ajo që vihet re është kryesimi i universiteteve amerikane.

Po të shohësh majën e renditjes gjatë

Maqedonia, strehë e lakmive të tepruara

koment Emin AZEMI

tij. Vasili shtoi se programi është realist dhe me ‘këmbë në tokë’, duke pretenduar për pasojë se përmbajtja e tij do të jetë plotësisht e realizueshme për katër vitet që vijnë. “…Në mënyrë përfundimtare, mund të themi që në Konventën e prillit LSI, duke pasur prioritet madhor programin e saj elektoral, do të diskutojë gjerësisht dhe... Faqe 5

Harvardi më i njohuri, sistemi anglo-sakson kryeson 90% të listës

That’s my sofà

Politika maqedonase e udhëhequr nga Nikolla Gruevski ka kohë që...

Lëvizja Socialiste për Integrim ka gati programin e saj elektoral që do të fokusohet tek ekonomia dhe punësimi.

Zv.kryetari i LSI-së, Petrit Vasili, deklaroi dje se çdo element i programit të LSI-së është shoqëruar me një kalkulim të kujdesshëm lidhur me efektet që ajo do të ketë, por edhe mundësitë financiare për realizimin e

këtyre viteve, Harvardi mban kryesimin, i ndjekur nga Instituti i Teknologjisë Massachusetts dhe më pas nga Cambridge. Gjatë këtyre tri viteve universiteti që ka rifituar pikë për sa i përket reputacionit të tij në botën akademike është ai i Oksfordit, i cili është ngjitur nga vendi i gjashtë më 2011-ën në të katërtin këtë vit, ndërkohë që universitetet... Faqe 12

tiranë

Direktivë partiake

Grabitja e minibashkisë nr.5, arrestohet arkëtarja

Zhdukja e Julianit, rimerren në pyetje kolegët e Prrenjasit Policia ka vendosur të marrë në pyetje për herë të dytë punonjësit e firmës së pastrimit, pasi ka dyshime se Ardian Prrenjasi është ndihmuar për zhdukjen e trupit të 11-vjeçarit

CMYK

FAQe 7

Faqe 16

alfred lela

Pakti me aleatët, një atentat i Ramës kundër frymës Komentatorët politikë nëpër studio televizive apo në faqe gazetash shpesh përdorin termin frymë, duke përmendur praninë ose mungesën e saj te njëra apo tjetra forcë politike, blloku opozitar apo koalicioni në mazhorancë. Nuk ka një përkufizim akademik të fjalës frymë në kontekstin politik. Por, nëse do të bëhej një përpjekje, definicioni do të vijonte pak a shumë kështu: Frymë-prania në aksionin politik të një force politike të shenjave të qarta të kohezionit me pjesën dërrmuese të opinionit publik; pikëpjekje të liderit të një force politike, në masë dërrmuese, me shqetësimet e grupeve të interesit; themelimi nga ana e liderit ose e partisë politike që ai përfaqëson i një Utopie tek e cila beson edhe masa edhe elita; të kuptuarit...

2

afër/larg

1

Eduard Halimi:

Ja sa do t’i rrisim pagat e gjyqtarëve

kandidatët

Zhdukja e Julianit

Faqe 7

Rimerren në pyetje kolegët e Prrenjasit

Faqe 7

5 emrat e PS për Elbasanin, Rama prezanton Kushin

Faqe 4

Kim Mehmeti Është koncept sllav që shqiptarët e Maqedonisë të jenë sa më të përçarë, të kenë sa më shumë parti të vogla, që qendër e tyre të mos jetë Shkupi por Tetova

BDI fiton komunat shqiptare Rezultatet jozyrtare në komunat shqiptare në Maqedoni flasin për një fitore dhe thuajse dominim të BDI e cila ka shpallur vonë në mbrëmje fitoren në Tetovë, Gostivar, Çair, Saraj dhe Kërçovë e cila më parë drejtohej nga maqedonasit.

Nga ana e saj PDSH kryeson në Strugë, Likovë dhe 2 komuna të tjera ndërsa për një pjesë të komunave nuk kishte informacion dhe mjaft prej tyre përjashto Kërçovën ku kishte vetëm dy kandidatë kalojnë në një raund të dytë votimesh...

Shqiptarë në Shkup gjatë festës së 100-vjetorit

Fitore në fije, shqiptarët të ndarë mundin maqedonasit në Kërçovë e Strugë Vladimir Karaj

S

hqiptarët në Shkup dhe në pjesën tjetër të Maqedonisë e kanë lënë pas festimet e 100-vjetorit, madje edhe atë fjalim entuziast të kryeministrit të Shqipërisë, Sali Berisha në kryeqytetin e FYROM, ku për herë të parë mes mijëra shqiptarëve që valëvitnin flamuj kuq e zi ai përmendi “bashkimin” si plotësim i ëndrrës së rilindësve. Dje shqiptarët e Iliridës, siç u pëlqen t’u thërrasësh, u futën në zgjedhje të ndarë, kjo sigurisht nuk është ndonjë e re, por për shumë ata ishin më të ndarë se zakonisht dhe rrezikojnë po ashtu të dalin prej tyre akoma më të ndarë.

Aq të ndarë sa mendohet se rrezikuan (Kërçova dhe Struga u fituan nga kandidatë shqiptarë sipas rezultateve jozyrtare) mjaft dje të humbasin disa komuna me shumicë shqiptare në FYROM (Maqedoni) ndërsa rrezikojnë edhe një përfaqësim të denjë në mjaft komuna të tjera të cilin më herët e kanë pasur. ...Maqedonasit u bashkuan

Arsyeja është bashkimi etnik i dy koalicioneve të mëdha të politikës Maqedonase në Kërçovë e Strugë apo edhe në zonat të tjera me shumicë shqiptare. VMRO-DPMNE dhe LSDM përgjithësisht në luftë u bënë bashkë.

Pavarësisht se janë rivalet kryesore për pushtetin dhe kanë qëndrime krejt të ndryshme politike, dy partitë u bashkuan etnikisht me shpresën se do të mundin dominacën shqiptare në Perëndim të Ish-Republikës Jugosllave apo ashtu siç deklaroi në fushatë elektorale kryeministri Nikolla Gruevski se “nuk do të lejonte që këta komuna të bëheshin Shqipëri”.

Organizata për Bashkëpunim Rajonal dhe Integrime Evropiane (OBRIE) në Maqedoni vlerësoi disa ditë më parë se bashkimi i spektrit politik maqedonas për dy komunat Strugë dhe Kërçovë, por edhe në komuna të tjera, tregon për rritje të dozës së nacionalizmit dhe një mobilizim përballë shqiptarëve. “Pas konflikteve dhe fjalorit të ashpër politik midis blloqeve më të mëdha politike maqedonase,

kemi një masovizim maqedonas në komunat ku shqiptarët janë konkurrentët kryesor për fitore. Kemi një unitet të arritur midis VMRODPMNE dhe LSDM... Por me këtë marrëveshje për Strugën dhe Kërçovën dalin në sipërfaqe tendenca të tjera me ngjyrime etnike, që nuk nënkuptojnë demokracinë dhe realitetin multietnik”, theksohet në raportin e OBRIE. Ndarja shqiptare

Idaver Sherifi, kryeredaktor i portalit Albeu.com dhe që ofronte rezultatet live (edhe pse jo zyrtare) të zgjedhjeve në 22 komuna me shumicë apo prani të madhe të shqiptarëve thotë se koalicioni Maqedonas pothuajse ia ka dalë mbanë. “Në Strugë sipas rezultateve paraprake zgjedhjet mund të shkojnë në një rreth (raund) të dytë mes kandidatit të Partisë Demokratike Shqiptare Ziadin Sela dhe atij të koalicionit të përbashkët maqedonas Vlladimir Koçoski”, shpjegon Sherifi ndërsa thotë se deri vonë në mbrëmje rezultati në Kërçovë një komunë tjetër që rrezikonte të humbej prej shqiptarëve ishte i ngushtë edhe pse këtu shqiptarët në një marrëveshje pa marrëveshje kanë dalë vetëm me një kandidat atë të BDI (Bashkimit Demokratik për Integrim). Sherifi thotë se sido që të vejë puna shqiptarët e kanë fituar Strugën ata kanë mbi 70 për qind të votave në raundin e dytë kur detyrimisht nuk do të shkojnë më të ndarë. Fatet e Kërçovës vendoseshin në orët e mesnatës së djeshme.

Ndërkohë që në komunat e tjera ku shumica shqiptare ka qenë e padiskutueshme gara është zhvilluar mes tyre. Kjo tregon edhe pse në mbrëmje pas mbylljes së votimeve PDSH akuzoi BDI e cila është në koalicionin qeverisës se kishte blerë vota dhe penguar votimin e lirë të votuesve sidomos në zonat shqiptare. Në anën tjetër as opozita dhe as pozita e

Ali Ahmeti ka deklaruar në një konferencë për shtyp se ka fituar shumicën e komunave shqiptare përfshirë, Kërçovën, Tetovën, Çairin, Dibrën, Zhelinë, Bogovinën, Likovën ndërsa ka epërsi edhe në Gostivar dhe disa komuna tjera. Por, Z. Ahmeti ka pranuar humbjen në Strugë dhe ka ofruar mbështetjen për kandidatin e PDSH-së në Strugë, Ziadin Sela. (Albeu.com) Menduh Thaçi lideri i BDI ka theksuar se PDSH kryeson në Strugë, Studeniçan, Vrapçisht dhe Likovë. Ai ka theksuar se kandidati i tyre në Tetovë, do të kompensojë diferencën prej rreth 3000 votash në rrethin e dytë të votimeve, Teuta Arifi e BDI kryeson 39 për qind në Tetovë. (Albeu.com)

Gjatë numërimit të votave

VMRO-DPMNE ka shpallur fitore në një pjesë të madhe të komunave të Maqedonisë, partia në pushtet e Gruevskit duket se ka fituar thellë sërish kundër socialdemokratëve të LSDM-s që sipas të dhënave kryesojnë vetëm në pak komuna

krahut maqedonas nuk ka bërë deklarime të tilla, ata kanë thënë se zgjedhjet ishin mjaft të mira ashtu siç ka bërë për shqiptarët vetëm BDI. Kim Mehmeti një nga zërat më autoritar të shqiptarëve të Maqedonisë e përshkruante kështu gjendjen disa ditë më parë. “Është koncept sllav që shqiptarët e Maqedonisë të jenë sa më të përçarë, të kenë sa më shumë parti të vogla, që qendër e tyre të mos jetë Shkupi por Tetova”, shkruan ai duke nënkuptuar njëkohësisht edhe përleshjen e ashpër të shqiptarëve për territoret lokale dhe harresën e Shkupit që siç shkruan në një libër “nuk është më i yni”. ...Fitore për një fije

“Të verbëruar nga të qenurit në pushtet pa pasur shtet, partitë shqiptare nuk e shohin se ka ardhur koha kur duhet mbajtur ‘Kongresi i Shkupit’, ku do marrin pjesë të gjitha partitë shqiptare, e ku do merren vesh si të dalin nga pozita vasale, ku do e definojnë edhe projektin e Maqedonisë shqiptare. ‘Kongres’ ku do e konstatojnë se Marrëveshja e Ohrit qëmoti është dokument që duhet vendosur në Muzeun e Lirisë në Shkup dhe atë duhet zëvendësuar me një marrëveshje të re që qartë do e përcaktojë rolin e barabartë në çdo gjë të dy shtyllave etnike që bartin këtë shtet!”, shkruan Mehmeti duke tentuar të nxisë një bashkim të shqiptarëve që sidoqoftë nuk ndodhi as në zgjedhjet lokale, prej nga pritet që forcat të dalin edhe më të ndara. Këtë herë sidoqoftë, megjithë bashkimin më një anë të dy partive maqedonase dhe përçarjes së shqiptarëve dëmi nuk duket se ka qenë aq i madh. Vonë në mbrëmje mediat maqedonase dhe ato shqiptare pranuan humbjen e maqedonasve të bashkuar në Kërçovë, pikërisht aty ku kryeministri Gruevski u investua personalisht duke “kërcënuar” se nuk do të lejonte që ajo të bëhej Shqipëri, ndërsa Struga do të votohet në një raund të dytë, por kandidati i PDSH duket se ka garantuar fitoren pasi nga skena të largohen rivalët e tij dhe shqiptarët të bashkojnë votat. Dje sidoqoftë fitorja u arrit vetëm për një fije...

kryesore

Gazeta MAPO

www.mapo.al / gazetamapo@gmail.com

22.03.2013

3

Alastair Campbell duke shtrënguar duart me Edi Ramën

Beteja PD-PS, stili Obama kundër Blair Ish-këshilltari i Tony Blair, Alastair Campbell merr përsipër fushatën e Partisë Socialiste. Tre ekspertët amerikanë të “Podesta Group” i japin betejës së tretë të Berishës, ngjyra nga fushata e Obamës. Si drejtohen shtabet elektorale dhe stërvitja e fytyrave të reja që do të dominojnë debatet publike Aleksandra Bogdani Tiranë Pas përballjes frontale të en-

jten e dy javëve më parë, socialistët dhe demokratët i janë rikthyer fazës së “nxehjes”. Debatet televizive janë lënë stand-by, ndërsa shtabet elektorale në të dyja kampet po stërvitin figurat që do të dominojnë debatin publik, që me gjasë do të rikthehet në javët e fundit të fushatës. Sprova e parë nxori në ekrane artilerinë e rëndë: ministrat Bode, Olldashi, Bregu e Ruli kundër Beqjes, Tahirit, Kodhelit e Veliajt. Edhe pse na ndajnë veçse tre muaj nga dita e zgjedhjeve, të dyja palët duket se kanë rënë dakord se nuk ka ardhur ende koha për duele të forta. “Është gjykuar se debatet ishin të parakohshme. Ende nuk është marrë një vendim për vazhdimësinë ose jo të tyre në këtë fazë”,-tha një burim nga mazhoranca për MA-

it ndaj akuzave politike dhe disa prej tezave në këtë betejë për mandatin e tretë të PD-së. Kohët e fundit mësohet se ekspertët amerikanë kanë marrë përsipër edhe këshillimin e figurave kryesore të PD për të qenë aktivë në fushatë përmes reagimeve të tyre edhe në rrjetin social Facebook.

PO-n. Ndërprerjen e debateve ta konfirmojnë edhe njerëz të opozitës, të cilët ia faturojnë këtë tërheqje kundërshtarëve të tyre. Sido që të shitet, kjo tërheqje konsensuale ka nga pas edhe bekimin e strategjistëve të huaj të dy kampeve, që deri në një përballje të dytë, kanë shumëçka për të kuruar sa i përket imazhit dhe përmbajtjes.

Blair vs Obama style

Guruja i PR-it, Alastair Campbell mbërriti pak javë më parë në Tiranë me dy misione: promovimin e librit të tij dhe përfshirjen në shtabin elektoral të Partisë Socialiste. Edhe pse nuk e pohoi publikisht, Campbell tha se ishte takuar me Edi Ramën dhe Endri Fugën dhe se programi i Partisë Socialiste ishte interesant për të. “Mendoj se pashë diçka interesante sesi po zhvillohej programi i Partisë Socialiste, sepse mendoj se Edi Rama është admirues i politikës së Tony Blair-it dhe mënyrën sesi e ka modernizuar partinë e tij”,-tha asokohe Campbell. Burimet pranë PS-së thonë se ish-këshilltari i Blair është i përfshirë kokë e këmbë në fushatën elektorale të socialistëve. Në rrethin e tij të ngushtë, Edi Rama e ka përshkruar Campbell si spin-doctorin më të mirë me të cilin ka bashkëpunuar deri më tani. Mësohet se Campbell së bashku me Ramën janë dy njerëzit që drejtojnë fushatën, duke përzgjedhur dhe testuar figurat që do të dominojnë debatet, por edhe tezat që do të përdoren. M’anën

strategjia Tërheqja konsensuale nga debatet ka nga pas edhe bekimin e strategjistëve të huaj të dy kampeve, që deri në një përballje të dytë, kanë shumëçka për të kuruar sa i përket imazhit dhe përmbajtjes

tjetër, në kampin e Berishës, stili nuk duket fort i ndryshëm. Tre ekspertët amerikanë, të dërguar në Tiranë nga kompania e fushatës së presidentit Obama, “Podesta Group” kujdesen prej kohësh për imazhin e Partisë Demokratike.

Burimet pranë selisë blu bëjnë me dije se ekspertët e PR-it, të njëjtët që organizuan edhe fushatën e Bashës, kanë projektuar takimet e stilit town hall të kryeministrit, formën e reagim-

Fytyrat e reja PS-PD

Nën udhëheqjen e strategjistëve të huaj, si Partia Demokratike ashtu edhe ajo Socialiste gjenden në fazën e përzgjedhjes së njerëzve që do të përdoren si imazh në këtë betejë të rëndësishme elektorale. Të frymëzuara fort nga stilet e Barack Obamës apo Tony Blair, shtabet e PD dhe PS janë në kërkim të fytyrave të freskëta, që arrijnë të dominojnë debatin publik. Partia Demokratikekapërcaktuartashmënjëgrup njerëzish që do të marrin pjesë aktivisht nëfushatë,kunëvijëtëparëmbetenministratmëtërëndësishëmtëkabinetit“Berisha”. Megjithatë, skuadra blu pritet të freskohet edhe me prurjet e reja, që do të gjejnëvendnëlistënekandidatëvepërdeputetë. Në kampin rozë, make-up-i i imazhit ka nisur me Konventën e Programit dhe pritet të thellohet me nxehjen e motorëve të fushatës elektorale.

Burimet nga Partia Socialiste thonë se figurat e reja do të dominojnë skenën, ekipin dhe debatet televizive, edhe në tre muajt e mbetur të fushatës elektorale. Pasi në këtë përballje të vështirë elektorale, imazhi vjen i pari. Zgjedhja mbetet mes dy stileve: Obamës apo Tony Blair.

Fushatat në Shqipëri dhe hija e këshilltarëve të huaj Loja e këshilltarëve të huaj që kurojnë imazhin është hapur në Shqipëri nga Edi Rama, që prej vitit 2000. Asokohe, kryebashkiaku i Tiranës kontraktoi Artur Falkenstein, njeriun që është kujdesur për imazhin e tij për vite të tëra. Në fushatën e vitit 2009, lideri i opozitës kërkoi një tjetër ekspertizë, që e gjeti në studion ligjore Crespi, që ishte kujdesur më parë për sondazhet e Berlusconit. Por loja e

këshilltarëve të huaj ishte hapur ndërkohë edhe në krahun tjetër politik. Në fushatën e vitit 2009, si PD ashtu edhe Lëvizja Socialiste për Integrim kontraktuan konsulencë të huaj para, gjatë dhe pas fushatave zgjedhore. Në vitin 2009-2010 opozita kontraktoi një tjetër kompani të njohur amerikane, “Rasky Baerlein Communications”, për të lobuar në SHBA, kryesisht në qarqet e politikbërjes,

në favor të kauzës së transparencës së zgjedhjeve të 28 qershorit. Informimi i politikanëve të lartë amerikanë dhe dalja në mediat e fuqishme vendase e ekspo nentëve të lartë socialistë, ishte qëllimi i kësaj kontrate. Ndërsa mazhoranca operon prej vitesh me kompanisë “Podesta Group”, të cilës i janë paguar shuma të ndryshme, për lobim në Departamentin Amerikan të Shtetit.

Strategu i PR

Kush është Alastair Campbell Alastair Campbell është shkrimtar, komunikues dhe strateg i mirënjohur për rolin e tij si zëdhënës i ish-kryeministrit britanik, Tony Blair. Duke qenë aktiv në politikën e Partisë Laburiste, ai ndan kohën e tij mes të shkruarit, të folurit, mbledhjes së fondeve bamirëse, politikës dhe fushatave. Ai u lind në Yorkshire në 1957, si djalë i një veterineri. Në 1968 familja e tij transferohet në Leicester. Atje Campbell ndoqi shkollën e mesme, ndërsa më vonë, në vitin1975, u regjistrua në Universitetin e Kembrixhit. Ai u diplomua katër vjet më vonë me diplomë në gjuhët moderne. Vendosi të bëhet gazetar dhe u trajnua me Grupin Mirror në gazetat lokale në West Country, para se të bashkohet me Grupin Mirror në 1982. Ai u largua në mesin e viteve 80-të për të punuar në gazetën Eddy Shah Today si redaktor lajmesh, me pas u kthye në Mirror. Campbell u ngrit në përgjegjësi dhe u bë redaktor politik dhe gazetari kryesor i politikës. Më pas ai punoi për një kohë të shkurtër për Today, nën një pronësi të re në vitin 1994, para se të kërkohet nga Tony Blair për të punuar si sekretari i tij i shtypit, kur z.

Blair u bë udhëheqësi i Partisë Laburiste. Ai e mbajti këtë detyrë për tre vjet dhe luajti rol kryesor në krijimin e Partisë së Re Laburiste dhe e ktheu Partinë në pushtet. Pas zgjedhjeve të vitit 1997, ai u bë sekretari kryesor i shtypit dhe zëdhënës zyrtar, që kërkonte koordinimin e komunikacionit qeveritar dhe informimin e shtypit dy herë në ditë. Campbell e kreu këtë punë gjatë mandatit të parë të punës, por pasi e ndihmoi z. Blair për një fitore të dytë bindëse zgjedhore, ai u bë Drejtor i Komunikacionit dhe Strategjisë. Ai e mbajti këtë detyrë deri sa dha dorëheqje në shtator të vitit 2003, duke thënë se për të ka qenë një privilegj i madh, por donte te kalonte më shumë kohë me familjen e tij.

4

Politika e ditës Të rejat nga PS

kandidatët

Kushi është kandidatja e gjashtë që prezantohet, pasi më parë janë bërë publike emrat e Alfred Pezës, Parid Carës, Ilirian Celibashit, Shkëlqim Canit dhe Lindita Nikollit

Edi Rama gjatë prezantimit të Evis Kushit si kandidate për deputete në qarkun e Elbasanit

5 emrat e PS për Elbasanin, Rama prezanton Kushin

Kuvendi

Evis Kushi, dekane e Fakultetit Ekonomik në Elbasan. Rama: Kushi, shembull për botën akademike. Shkon në 5 numri i kandidatëve të konfirmuar për këtë qark Fejzi Braushi

K

a shkuar në 6 numri i kandidatëve për deputetë të prezantuar nga kryetari i Partisë Socialiste, Edi Rama, për zgjedhjet e 23 qershorit. Dje ka qenë radha e Evis Kushit, dekanes së Fakultetit Ekonomik në Universitetin e Elbasanit, një emër ky i panjohur për publikun dhe i papërfolur më parë mediatikisht sa i përket listave paraprake të kandidatëve për deputetë. Në një dalje të përbashkët, ashtu siç tashmë Rama e ka bërë zakon çdo të diel, ai duke prezantuar Kushin ka vlerësuar formimin e saj arsimor dhe integritetin profesional e shkencor. “Me mirënjohje unë e përshëndes dhe e f alënderoj dekanen e Fakultetit Ekonomik të Universitetit ‘Aleksandër Xhuvani’ të Elbasanit, Evis Kushi, për shembullin e shkëlqyer që po i jep botës akademike shqiptare duke u përfshirë drejtpërdrejt në përpjekjen për një Rilindje Shqiptare. CV e Evisit është shumë e gjatë dhe shumë e pasur në publikime shkencore, por pa dyshim, si një vajzë e lindur në lagjen ‘Kala’ të Elbasanit dhe si nëna e dy vajzave të vogla ajo e meriton respektin tonë, në radhë të parë për faktin se na bashkohet për të kon-

tribuuar për qytetin e saj ku ka vendosur të ndërtojë jetën e familjes së saj të re. Por pa dyshim edhe për studentët e saj të mbetur në kurthin e një politike që i ka qorruar universitetet me perçen e politizimit më të skajshëm”, - tha Rama në prezantimin e Kushit. Duke folur me superlativa për arsimimin e kandidates, Rama ka theksuar se kandidatura e Kushit është një arsye më shumë që Elbasani të votojë për alternativën socialiste. “Po sigurisht, në fund të fundit njerëzit në 23 qershor do duhet të zgjedhin edhe mes dy skuadrash. Mes një skuadre të lodhur kukullash të pronarit të PD-së dhe skuadrës sonë kombëtare të Rilindjes. Sot unë jam i bindur se ne po i japim Elbasanit një arsye më shumë dhe shumë të fortë jo vetëm për ta zgjedhur, por dhe për ta besuar deri në fund skuadrën tonë”, - tha Rama.

Vetë Evis Kushi duke falenderuar Ramën për ftesën, ka rrëfyer se ajo i ka qëndruar larg politikës, pasi më parë nuk besonte tek ajo për shkak të opinionit të përgjithshëm mbi moralin e saj. Ndërkohë që bëri të ditur se është pikërisht situata e rëndë në të cilën ndodhet sot vendi, ajo që e shtyu të pranojë këtë ftesë të PS-së dhe të kontribuojë përmes politikës që ta ndryshojë atë. “Gjatë gjithë kë-

tyre viteve unë i kam qëndruar larg politikës, për shkak të problematikave që ajo ka shfaqur në realitetin shqiptar ose për shkak të paragjykimeve që në përgjithësi opinioni publik ka për sa i takon klasës politike shqiptare dhe moralit të klasës politike shqiptare, megjithatë, sot unë e kam kuptuar dhe jam shumë e bindur që nuk duhet të tërhiqem më.

Për shkak të problemeve të vështira dhe situatës në të cilën ndodhet vendi ynë, duhet që patjetër me anë të politikës dhe sidomos përmes alternativës së PS ne të gjithë të përpiqemi të japim një kontribut më shumë”, - tha kandidatja e PS. Kushi është kandidatja e gjashtë që prezantohet nga Rama, pasi ai më parë ka bërë publike dhe emrat e Alfred Pezës, Parid Carës, Ilirian Celibashit, Shkëlqim Canit dhe Lindita Nikollit. Kushi në Elbasan me shumë gjasa do të plotësojë vendin e lënë bosh në listë nga Valentina Leskaj, e cila do të kandidojë si e para e listës në Vlorë. Me të shkon në 5 numri i kandidatëve tashmë të konfirmuar për këtë qark, ku veç saj do të kandidojnë dhe Ben Blushi, Alfred Peza, Damian Gjiknuri dhe Taulant Balla.

Nuk dihet ende fati politik i Shegush Ligorit dhe Agim Lekës, të cilët janë aktualisht deputetë të këtij qarku.

Kreshnik Spahiu

Spahiu: AK forcë e parë në Tiranë, Berisha do përfundojë në pranga

Ben Blushi

të konfirmuar • Ben Blushi, • Alfred Peza, • Damian Gjiknuri • Taulant Balla • Evis Kushi të pakonfirmuar • Shegush Ligori • Agim Leka

Dule: Militantizmi i komisionerëve, rrezik për zgjedhjet Kreu i Partisë Bashkimi për të Drejtat e Njeriut, Vangjel Dule paralajmëron dështimin e procesit të ardhshëm zgjedhor si rrjedhojë e militantizmit politik të komisionerëve dhe vjedhjes prej tyre të votave. Duke folur nga Korça, Dule ka theksuar se ky rrezik qëndron sërish në plan të parë për sa kohë forcat e mëdha politike nuk pranuan që ta bëjnë administratën zgjedhore teknike dhe profesionale. “Rrënja e së keqes në të gjitha proceset e dështuara politike dhe administrative ka qenë administrimi i procesit

zgjedhor dhe kjo rrënjë qëndron ogurzezë po aty. Militantët partiakë janë gati edhe në komisionet zgjedhore që do të ngrihen për zgjedhjet e radhës që të grabisin sërish vullnetin e sovranit.

Rrjedhimisht ka shqetësim, një shqetësim real dhe serioz. Vetëm një vullnet i padëshmuar deri tani politik mund të na garantojë zgjedhje të lira”, tha Dule. Më tej ai shprehet i shqetësuar për atë që ofron sistemi zgjedhor që aplikon Shqipëria, ku sipas tij mund të arrihet të gjendet një shumicë që të qe-

Vangjel Dule

verisë vendin, por ku humbasin shanset për një qeverisje të mirë të tij. “Fatkeqësisht, sistemi zgjedhor në shërbim të interesave vetëm partiake të dy forcave të mëdha politike, Partisë Demokratike dhe Partisë Socialiste, është i tillë që nuk garanton një sistem të qëndrueshëm dhe funksional. Rrjedhimisht edhe aleancat që po tentohen aktualisht janë thjesht dhe vetëm se si teknikisht do të arrihet një shumicë qeverisëse, duke shpërfillur anën thelbësore që është ajo programore. ”, - u shpreh Dule.

Aleanca Kuq e Zi parashikon që në zgjedhjet e 23 qershorit të dalë forcë e parë në qarkun e Tiranës. Duke folur nga Pallati i Kongreseve, ku AK mbajti Kuvendin për Tiranën, kreu i kësaj force, Kreshnik Spahiu, u shpreh i bindur për shkak se në qendër të kësaj alternative është vetëvendosja e kombeve dhe prosperiteti kombëtar, ajo do marrë besimin e qytetarëve shqiptarë.“ Më 23 qershor do përzëmë diktatorin e fundit në Europë, me besimin te vota juaj. AK do jetë partia e parë në zgjedhjet e 23 qershorit në qytetin e Tiranës”, - tha Spahiu në fjalën e tij. Ai nuk kurseu akuzat ndaj qeverisë së djathtë, duke theksuar se, nëse AK vjen në pushtet, kryeministri Berisha do përfundojë në pranga.

“Nuk mund të ndërtohet shteti ligjor nëse përgjegjësi kryesor për tragjedinë e Gërdecit, të vrarët e 21 Janarit dhe shitjen e pjesshme të Shqipërisë, shtetasi Berisha, nuk vihet në pranga dhe dënohet me burgim të përjetshëm”, - theksoi Spahiu. Ai shtoi se Aleanca Kuqezi do t’i japë një tjetër dimension politikës shqiptare: “Ekonomia ka nevojë për një strategji gjithëpërfshirëse, në mënyrë që duke shfrytëzuar burimet kombëtare të arrijmë punësimin dhe mirëqenien. Ne vijmë me një paketë ndryshimesh kushtetuese, në mënyrë që vendi të rikthehet në normalitet përmes funksionimit të institucioneve.” Në përfundim të punimeve, pjesëmarrësit e aktivit zgjodhën si kryetar të Aleancës Kuqezi për Tiranën gazetarin Rezar Balla. Në këtë Kuvend votuan afër 4 500 delegate me të drejtë vote të zgjedhur nga 47 000 anëtarë me tesera të Aleancës KuqeZi për këtë qark.

Gazeta MAPO

www.mapo.al / gazetamapo@gmail.com

25.03.2013

5

Pack: Retorika nacionaliste nuk është e dobishme Ish-kryetarja e Delegacionit të Parlamentit Europian për Europën Juglindore, Doris Pack, bëri thirrje për zgjedhje të lira dhe të ndershme. Ajo tha gjithashtu se retorika nacionaliste është e dëmshme në rastin e Shqipërisë. “Përsa u përket zgjedhjeve, sigurisht që ne jemi shqetësuar, deri tani kemi folur gjatë për problemet e tyre, por unë them se duhet të vazhdojmë ta bëjmë.

U bëj thirrje të gjithë politikanëve, sidomos kryetarëve të partive, të sillen me të vërtetë

si demokratë e europianë. Ata duhet të bëjnë, para së gjithash, zgjedhje të mira, të lira e të ndershme dhe ta pranojnë rezultatin e tyre. Kjo është gjëja më e rëndësishme”tha Pack për “AS”. Sipas eurodeputetes, politikanët nuk duhet të punojnë për partinë, por për votuesit e qytetarët. Pack shprehu shqetësimin e saj edhe për retorikën nacionaliste në vend. “Sigurisht që edhe unë jam e shqetësuar dhe nuk arrij ta kuptoj këtë. Kanë kaluar, të paktën, njëzet vjet dhe nuk është

dëgjuar të flitet për këtë retorikë nacionaliste. Asnjëherë. Unë kam menduar se kjo nuk do të ndodhte asnjëherë në Shqipëri. Kurse po ndodh tani, njëzet vjet më vonë, kur vendi është futur në rrugën e integrimit europian.

Kjo retorikë nuk është e dobishme. Shumë njerëz jashtë Shqipërisë nuk arrijnë ta kuptojnë këtë. Për dikë kjo mund të jetë me përfitime, por jo për Shqipërinë. Asnjë vend anëtar i BE-së nuk duhet të përdorë retorikë nacionaliste,“- tha Pack.

Kritikat për shëndetësinë, Vasili: Rama bën humor portokallie “LSI vazhdon të jetë dhe do të mbetet gjithë jetën partia e parimeve dhe ulja në tavolinë me këdo partner politik për çdo çështje, në radhë të parë për integrimin, do të kishte kritere të forta politike, parimore dhe asgjë tjetër jashtë këtyre kritereve.”

TIRANË Lëvizja Socialiste për Integ-

rim ka gati programin e saj elektoral që do të fokusohet tek ekonomia dhe punësimi. Zv.kryetari i LSI-së, Petrit Vasili, deklaroi dje se çdo element i programit të LSI-së është shoqëruar me një kalkulim të kujdesshëm lidhur me efektet që ajo do të ketë, por edhe mundësitë financiare për realizimin e tij. Vasili shtoi se programi është realist dhe me ‘këmbë në tokë’, duke pretenduar për pasojë se përmbajtja e tij do të jetë plotësisht e realizueshme për katër vitet që vijnë. “…Në mënyrë përfundimtare, mund të themi që në Konventën e prillit LSI, duke pasur prioritet madhor programin e saj elektoral, do të diskutojë gjerësisht dhe do të marrë mirëkuptimin e të gjithë të zgjedhurve të saj për të shkuar te shqiptarët pikërisht me një ofertë elektorale të vërtetë dhe konkrete, realiste dhe me këmbë në tokë, duke i bërë ata që vërtetë të besojnë se këtu ka analizë të madhe edhe politike, edhe të karakterit teknik, edhe të karakterit shkencor, duke krijuar më së fundmi risinë e programeve elektorale të cilat prodhojnë vërtet objektiva të mbajtshëm përkundrejt atyre programeve të cilët prodhojnë objektiva që thjesht mbeten ëndrra dhe pikësynime, por asnjëherë realizime të drejtpërdrejta…”, tha dje Vasili. Zv.kryetari i LSI-së ka ironizuar edhe qëndrimin e shoqëruar me batuta nga ana e kryetarit të PS-së, Edi Rama, dy ditë më parë në Korçë lidhur me sistemin shëndetësor në vend. “…Besoj që je-

mi të ndarë qartë nga ato që janë vlerësime programore për një sistem të caktuar si shëndetësia përkundrejt programeve humoristike, portokalli apo të tjera programe artistike të njohura në Shqipëri, të cilat kanë të tjera synime. Besoj që këtu jemi të ndarë në këtë çështje”, - tha Vasili. Në të njëjtën kohë, ai ndau të njëjtin qëndrim me deputetin e LSI-së, Nasip Naço, i cili dy ditë më parë kundërshtoi projekt-marrëveshjen që Rama u ofroi aleatëve të tij për zgjedhjet e ardhshme parlamentare. Naço u shpreh ndër të tjera se LSI-ja nuk i bazon koalicionet në bazë të numrave. “…Deklarimi i zotit Naço është një deklarim korrekt dhe parimor. Ky është dhe thelbi i mënyrës sesi Lëvizja Socialiste për Integrim ka ndërtuar edhe bashkëpunimin politik, edhe aleancat e saj dhe programin politik dhe të gjithë jetën politike të saj që nga themelimi në vitin 2004. Jo rastësisht, ngjizur mbas një kauze të madhe siç ishte integrimi, ne ndërtuam partinë tonë përkundrejt forcave të tjera që e ndërtojnë nga mënyra më të shumëllojshmet pa u bashkuar fort në kredo të forta.

Kështu që komunikimi i zotit Naço ka qenë korrekt dhe unë ndaj të njëjtin mendim me të. Sigurisht LSI vazhdon të jetë dhe do të mbetet gjithë jetën partia e parimeve dhe ulja në tavolinë me këdo partner politik për çdo çështje, në radhë të parë për integrimin, do të kishte kritere të forta politike, parimore dhe asgjë tjetër jashtë këtyre kritereve…”- tha ai.

Zëvendëskryetari i LSI-së, Petrit Vasili

PD: Rama ofendoi infermieret Deputetja e PD-së, Ledina Aliolli reagoi dje ndaj qëndrimit të kryetarit të PS-së, Edi Rama, lidhur me infermieret. “Dje, z. Rama korri një rezultat të rrallë – ai ofendoi çdo grua dhe çdo infermiere shqiptare në 5 sekonda, duke thënë “burrat duhet të marrin gratë me vete në spital për t’i mbrojtur ata nga infermieret”. Për t’i mbrojtur nga infermieret?!

A mendon seriozisht z.Rama se infermieret janë më të fokusuara në vjedhjen e burrave, sesa në trajtimin e pacientëve? A mendon vërtet z.Rama se infermieret e trajtojnë spitalin si një shërbim për takime e njohje, dhe jo si një vend pune? Ky është i njëjti Edi Rama, që detyroi deputetët e tij të votojnë kundër dyfishimit të pagës së infermiereve.

Dhe i njëjti Edi Ramë që i detyroi deputetët e tij të votojnë kundër financimit të ndërtimit dhe riparimit të 400 spitaleve dhe qendrave shëndetësore. Dhe tani është krejtësisht e qartë se z.Rama nuk e ka idenë fare se çfarë bëjnë infermieret…”, tha dje Aliolli.

Berisha me operatorët: Heqim taksat 7 vjet për turizmin malor TIRANË Kryeministri Sali Berisha zhvilloi dje në Durrës një bashkëbisedim me pronarë, menaxherë hotelesh, restorantesh, operatorë, drejtues të kompanive turistike të vendit. Gjatë fjalës së tij, por edhe përgjigjeve që dha për operatorët e pranishëm, Berisha theksoi se me uljen e TVSHsë, lehtësimet e reja fiskale dhe hartimin e projekteve për turizmin, do të synohet që numri i turistëve dhe vizitorëve në 4 vitet që vijnë të rritet në 7 milionë.

Berisha pranoi kërkesën e bërë prej operatorëve për uljen e TVSH-së mbi disa shërbime turistike, përfshirë hotelet. Ai tha

gjithashtu se shumë shpejt do të miratohet edhe një ligj tjetër që përjashton nga çdo taksë për 7 vjet të gjithë ata që investojnë në turizmin malor. Berisha garantoi gjithashtu operatorët turistikë dhe bizneset në tërësi për ruajtjen e politikës së taksave të ulëta. Një ndër shqetësimet e ngritura nga operatorët dje lidhej edhe me zhvendosjen e datës së zgjedhjeve në një periudhë që nuk përkon me sezonin turistik. ”…Është absolutisht racional propozimi juaj për lëvizjen e muajit të zgjedhjeve. Unë nuk mund t’ju them ju se për këto zgjedhje do të realizohet, por absolutisht

do ta nisim, sepse është në interesin më të mirë të vendit që këto zgjedhje të përgjithshme, por edhe lokalet, të mos kapin muajt e kulmit turistik, por duke pasur parasysh këtë degë kryesore të ekonomisë, ato të zhvillohen në tetor, ato të zhvillohen në mars dhe kjo i jep një përgjigje dhe është shumë racionale. Unë do të përpiqem dhe ju garantoj se do të jem promotor i këtij ligji për të ndryshuar datat e zgjedhjeve. Keni shumë të drejtë. Kur shohim mitingje pas mitingjesh, turistët thonë le t’i mbyllin njëherë mitingjet këta…” - tha Berisha.

Unë do të përpiqem dhe ju garantoj se do të jem promotor i këtij ligji për të ndryshuar datat e zgjedhjeve.

Keni shumë të drejtë. Kur shohim mitingje pas mitingjesh, turistët thonë le t’i mbyllin njëherë mitingjet këta…”

6

ekonomi

Ditari Detyrimet ndaj kompanisë CEZnë fund të vitit 2012 shënuan mbi 61,3 miliardë lekë

Gazeta MAPO

www.mapo.al / gazetamapo@gmail.com

Tregu i uritur për valutë, euro kalon të 140 lekët Kompanitë vendase dhe bankat kanë shtuar kërkesën për euro këto ditë, duke bërë që vlera e saj të kalojë të 140 lekët në tregun e lirë të këmbimit, në një kohë që këmbimi në tregun ndërkombëtar ka ardhur në rënie për shkak të problemeve në Qipro. Monedha vendase u dobësua gradualisht gjatë gjithë javës.

Euro dje ka kapërcyer mbi 140 lekë, duke u këmbyer me 140.03 lekë. Forcimi në raport me ditën e djeshme është 0.08 lekë. Ekspertët vendas thonë se shkak për këtë është kërkesa mjaft e lartë dhe nga ana tjetër edhe oferta më e limituar e euros. Ditët e fundit kanë qenë jo vetëm bankat e nivelit të dytë që kanë blerë euro për nevojat e tyre, por mjaft ak-

tive duket se ka qenë edhe qeveria. Mësohet se ekzekutivi ka blerë euro në tregun vendas, duke shtuar ndjeshëm kërkesën për të.

Kërkesa për euro po qëndron e lartë, nxitur edhe nga një ofertë më e limituar në vend si pasojë e rënies së vazhdueshme të dërgesave të emigrantëve”, thonë për “Monitor” ekspertët e këmbimit valutor. Nga ana tjetër, edhe dollari po regjistron një vlerësim të pandalshëm kundrejt monedhës vendase. 1 USD këmbehej dje me 108.45 lekë, 0.19 lekë më shumë se një ditë më parë.

Monedha amerikane po forcohet me shpejtësi gjatë ditëve të fundit duke iu afruar niveleve të fundvitit të kaluar.

Raporti i ERE, CEZ manipuloi shifrat e humbjes së energjisë Enti Rregullator i Energjisë në raportin përgatitur për Kuvendin pasqyron një gjendje të rëndë të krijuar nga tregu i energjisë, i krijuar nga kompania CEZ. Humbjet e energjisë në rrjet i kalojnë të 200 milionë eurot. CEZ ka manipuluar shifrat

projekti

Marrëveshja për TAP, Kuvendi voton sot

Blerina Hoxha

K

ompania çeke CEZ me ikjen e saj nga Shqipëria la pas një bilanc të rrënuar në sektorin e energjisë, një mal me borxhe dhe një mori shifrash të pasakta që sipas Entit Rregullator të Energjisë do të jenë objekt korrektimi edhe në të ardhmen. Gati gjysma e energjisë ka humbur në rrjet, duke sjellë një humbje neto në sistem me më shumë se 220 milionë euro. Raporti vjetor i Entit Rregullator të Energjisë që është bërë gati për në Kuvend parashtron një panoramë të zymtë të sektorit.

Falsifikimet

Konsumi i energjisë erdhi me rritje edhe gjatë vitit 2012, por më shumë se 46 për qind e energjisë ka humbur në rrjetin e shpërndarjes, për të cilën nuk është vjelur asnjë lek. Dëmi është kolosal. Enti Rregullator në raportin për deputetët verën se CEZ ka bërë disa korrigjime duke tentuar uljen e nivelit të humbjeve. Por pas rakordimeve që janë bërë me kompanitë e tjera KESH dhe OST është vënë re se niveli i humbje është më i lartë.

Humbjet e përgjithshme të raportuara nga kompania CEZ për vitin 2012 arrijnë në 44.96%. Por sipas llogaritjeve nga ERE, humbjet llogariten të jenë 46.38% të energjisë së përgjithshme të injektuar në sistemin e shpërndarjes. Kështu nga 7,6 milionë Megavatorë të konsumuara

Humbjet vjetore të CEZ sipas të dhënave të ere

rreth 3.4 milionë megavatorë kanë humbur në rrjet. Sipas ERE manipulimin më të madh me humbjet CEZ e ka bërë gjatë vitit 2011, ky tregues është 7% më i ulët sesa realiteti. ERE ka bërë korrigjimet e nevojshme duke paraqitur treguesin e humbjeve sipas CEZ, po edhe sipas ekspertëve të Entit. Gjatë vitit 2012 eficenca e tregtimit të energjisë ka shënuar një ulje krahasuar me periudhat e mëparshme në referencë gjithnjë të faktorëve përcaktues në nivelin e eficencës së konsumit të energjisë elektrike që janë: Niveli i lartë i humbjeve të energjisë elektrike në shpërndarje.

Humbjet totale dhe humbjet jo teknike dhe teknike në veçanti kanë nivele të papranueshme, çka reflektohet në nivelin e ulët të faturimeve të energjisë elektrike ndaj konsumit të përgjithshëm Gjithashtu sipas raportit, CEZ arriti të realizoje vetëm 11 për qind të planit të investimeve

46.3

Për qind është niveli i humbjeve të energjisë në rrjet sipas ERE për vitin 2012

44,9

Për qind i humbjeve ishte niveli i humbjeve të raportuara nga CEZ për vitin 2012

227

Milionë euro është fatura e financiare e humbjeve e llogaritur për vitin 2012

për vitin 2011, nga mbi 6 miliardë lekë të parashikuara Borxhi ndaj CEZ

Kompania CEZ ka një mal me borxhe për të mbledhur dhe plot të tjera për të shlyer. Detyrimet në fund të vitit 2012 shënuan mbi 61,3 miliardë lekë. Pjesën më të madhe nga këto detyrime kompania ka për ta mbledhur ndaj konsumatorëve, borxhi i të cilëve përfshin një vlerë prej 45 miliardë lekësh. Borxhi i institucioneve jobuxhetore llogaritet në 3,6 miliardë lekë, borxhi i buxhetorëve 3,2 lekë dhe borxhi i privatëve 9,1 miliardë lekë. Niveli i arkëtimeve i raportuar nga CEZ Shpërndarje për vitin 2012 është 83% të energjisë elektrike të faturuar. Kjo shifër përfshin edhe arkëtimet e prapambetura të periudhës 2007-2011 në vleftën 8.996 miliardë lekë. Kështu që niveli real i arkëtimit të vitit 2012 për faturat korrente raportohet nga CEZ Shpërndarje në 64.3%.

Kuvendi pritet të votojë në seancën e ditës së sotshme marrëveshjen tripalëshe Shqipëri-Itali-Greqi për gazsjellësin Trans Adriatik. Ky fakt konfirmohet edhe nga kryetarja e Kuvendit, Jozefina Topalli, përmes rrjetit social Facebook. Marrëveshja mes tre vendeve është miratuar nga qeveria dhe shqyrtuar nga komisionet kuvendore, ku u votua konsensualisht, çka lë të kuptohet se edhe në seancë plenare votimi do të jetë konsensual. Në marrëveshjen që pritet të votohet nga Kuvendit, tre shtetet shprehin mbështetjen e tyre për projektin e gazsjellësit TAP dhe detajojnë gjithashtu edhe detyrimet e secilit shtet kundrejt projektit. Përsa i përket Shqipërisë, në rast se projektit TAP do të përzgjidhet për transportimin e gazit nga Azerbajxhani drejt Europës, atëherë investimet do të arrijnë vlerën e 1 miliardë dollarëve. Po ashtu, në këtë projekt është parashikuar që në Shqipëri të punësohen të paktën 20 mijë persona.

Gazsjellësi TAP

Regjistrimi, 324 mijë ferma, një deri dy të punësuar Fermat e vogla të krijuara nga një apo dy fermerë janë shkrirë duke u zgjeruar në ferma më të mëdha bujqësore. Shifrat e publikuara nga Instituti i Statistikave një ditë më parë, sipas të cilave në vend ekzistojnë rreth 324 mijë ferma, cilësohen si mjaft pozitive nga Ministria e Bujqësisë. Sipas drejtorit të Agjencisë për Zhvillimin Bujqësor dhe Rural, Gjok

Vuksani, zgjerimi i fermave tregon një konsolidim të sipërfaqes së tokës bujqësore. Ndërkohë, Ministria e Bujqësisë do të vijojë skemat subvencionuese në mbështetje të fermerëve, me qëllim rritjen e numrit të fermave në vend. Vuksani u bën thirrje fermerëve të aplikojnë për skemat subvencionuese për arrorët, agrumet, frutorët dhe kulturat e tjera, pasi afa-

ti përfundimtar është data 31 mars.

Miratimi i ligjit për krijimin e kooperativave bujqësore duket se i ka dhënë një shtysë fermerëve, për t’u bashkuar dhe për të rritur kapacitetet e tyre në prodhim dhe cilësi. Kooperativat janë përfshirë edhe në skema të veçanta subvencionuese, ku mbështetja fillestare arrin në vlerën e 5 milionë lekëve.

Kooperativat janë përfshirë edhe në skema të veçanta subvencionuese, ku mbështetja fillestare arrin në vlerën e 5 milionë lekëve

kronika e ditës

Gazeta MAPO

www.mapo.al / gazetamapo@gmail.com

25.03.2013

Halimi: Ja sa do t’i rrisim pagat e gjyqtarëve Tiranë Ministri i Drejtësisë, Eduard Halimi tha dje se një grup ekspertësh tashmë kanë përfunduar draftin që do të reformojë pagat në sistemin gjyqësor.

Drafti që parashikon rritjen e pagës së gjyqtarëve në të tria nivelet pritet të diskutohet në Parlament në muajin prill. Kjo reformë, sipas Halimit synon të përmirësojë statusin e gjyqtarëve, si një element i rëndësishëm në reduktimin e korrupsioni në sistemin e drejtësisë. Drafti parashikon caktimin e pagës minimale në shumën e 100 mijë lekëve për çdo gjyqtar të sapoemëruar në detyrë, ndërsa ndan në kategori gjyqtarët e karrierës që ushtrojnë funksionet në Shkallën e Parë dhe Apel. Shtim page parashikohet edhe për gjyqtarët e Krimeve të Rënda, të cilët sipas ministrit Halimi do të paguhen minimalisht 120 mijë lekë në muaj. “Çdo gjyqtar që fillon

punën ditën e parë, nuk mund të ketë një pagë më të vogël se 100 mijë lekë në muaj. Është e rëndësishme që gjyqtarët që dalin nga bankat e shkollës të fillojnë karrierën e tyre me një pagë dinjitoze, si një element më shumë në rezistencën ndaj tundimit për të devijuar”, - shkruan në rrjetin social Facebook ministri i Drejtësisë. Halimi jep detaje edhe për kategoritë e tjera të gjyqtarëve që do të përfitojnë nga rritja e pagave të parashikuara në draftin e hartuar. Sipas draftit, një gjyqtar që ushtron detyrën në Gjykatën e Krimeve të Rënda do të paguhet jo më pak se 120 mijë lekë në muaj. Ndërsa një gjyqtar në Gjykatën e Apelit, që ka minimalisht 7 vjet karrierë, nuk do të ketë pagë më të ulët se 140 mijë lekë në muaj. Gjithashtu, ky draft parashikon edhe sistemin e karrierës apo vlerësimit të gjyqtarëve, të cilët në pamundësi për të shkuar në Apel apo

Gjykatën e Lartë, do të paguhen me pagë të njëjtë edhe pse do ta ushtrojnë detyrën në Shkallën e Parë.

“Një gjyqtar i Shkallës së Parë mund të qëndrojë gjithë jetën në atë gjykatë dhe të mos ketë mundësi për të shkuar në Apel edhe për faktin se numri i gjyqtarëve të Apelit është sa 1/5e numrit të atyre të Shkallës së Parë, por ai duhet të përfitojë pagën e gjyqtarit të Apelit nëse ka një vjetërsi deri 25 vjet në karrierë”, - sqaron Halimi. Sipas tij, e njëjta praktikë duhet të ndiqet edhe për gjyqtarët e Apelit, të cilët nuk mund të shkojnë dot në Gjykatën e Lartë për shkak të vendeve të kufizuara. Nëse këta gjyqtarë kanë 25 vite në detyrë, do të paguhen me pagën e një gjyqtari të Gjykatës së Lartë. “Reforma e sistemit të drejtësisë është një proces i pandalshëm, por ne jemi të vendosur që të ecim përpara për ta bërë sistemin gjyqësor më të pavarur, më të paanshëm, më transparent e llogaridhënës, më të besueshëm dhe më eficent”- shkruan Halimi në Facebook.

L.Bakillari

7

100 120

Mijë lekë do të jetë paga e një gjyqtari që sapo fillon punë në sistemin e drejtësisë

Mijë lekë në muaj ose më shumë do të paguhet një gjyqtar që ushtron detyrën në Gjykatën e Krimeve të Rënda

140

Mijë lekë në muaj do të marrë një gjyqtar i Apelit që ka minimalisht 7 vjet karrierë

Zhdukja e Julianit, rimerren në pyetje kolegët e Prrenjasit Policia ka vendosur të marrë në pyetje për herë të dytë punonjësit e firmës së pastrimit, pasi ka dyshime se Ardian Prrenjasi është ndihmuar për zhdukjen e trupit të 11-vjeçarit Dashamir Biçaku Tiranë Një javë pas arrestimit të Ardian Prren-

jasit, hetuesit kanë ngritur dyshime mbi bashkëpunëtorë të mundshëm të tij. Bëhet fjalë për zhdukjen e trupit të Julian Çelës, për të cilin besohet se 45-vjeçari i dyshuar si pedofil mund të jetë ndihmuar nga të njohur të tij. Burime nga policia e Tiranës i thanë MAPO-s se do të rimerren në pyetje të gjithë personat që kanë pasur lidhje me Ardian Prrenjasin. Edhe pse njeri i mbyllur dhe asocial, pedofili i Laprakës kishte mundur të krijonte marrëdhënie normale me kolegët e tij të punës, persona këta që do të merren të parët në pyetje. Dyshimet e drejtpërdrejta të hetuesve janë se personat që kanë marrë kazanin ku supozohet se është hedhur trupi i Julian Çelës, kanë pasur dijeni për krimin. Gjithsesi, ky është një dyshim që hetuesit ende nuk janë plotësisht të sigurt dhe pritet të saktësojnë këtë dyshim pas ripyetjes së një numri të caktuar personash nga ana e tyre. Sipas hetuesve, personat e dyshuar nga policia dhe prokuroria janë njerëz me të cilët Ardian Prrenjasi ka qëndruar shumë dhe ka pasur marrëdhënie të ngushta në kompaninë e pastrimit ku ai punonte prej së paku pesë vitesh. Sipas burimeve të policisë dhe të prokurorisë është përgatitur një listë e personave të kompanisë së pastrimit ku punonte Prrenjasi, të cilët duhet të ripyeten nga oficerët

e zyrës së hetimit të vrasjeve të Drejtorisë së Policisë së Tiranës. Sipas tyre në listën e personave që duhet të ripyeten janë kolegët me të cilët Ardian Prrenjasi punonte në mënyrë të drejtpërdrejtë me kamionin e tij. Janë pikërisht punonjësit që e shoqëronin atë gjatë ngarkimit dhe shkarkimit të kazanëve të mbeturinave gjatë punës së tij në kompaninë e pastrimit, të cilët do të merren të parët në pyetje. Po kështu, veç tyre mësohet se pritet të pyeten edhe shumë punëtorë të tjerë që kanë pasur njohje me Prrenjasin. Hetuesit thonë se një proces i dytë pyetjesh e pret edhe shoferin e kamionit që dyshohet të ketë transportuar trupin e 11-vjeçarit Julian Çela. Gjatë dëshmisë së tij në polici, Ardian Prrenjasi ka pohuar se e ka ndjekur me sy kamionin e Egli Kadillarit, teksa ai ka marrë kazanin e plehrave ku kishte hedhur trupin. Po kështu, hetuesit pritet të pyesin po ashtu edhe punëtorët që shoqërojnë Kadillarin në kamionin e mbledhjes së mbeturinave. Shkak për rimarrjen në pyetje të tyre mësohet se është bërë fakti se në dëshmitë e dhëna nga këta të fundit është lënë vend për dyshime apo për saktësime. Burimet thanë se pyetjet kanë të bëjnë edhe me karakterin teknik të punës së punonjësve.

Këta të fundit kanë pohuar se nuk kanë pasur mundësi të kontrollonin apo të shikonin se çfarë objekti bie në kamion nga kazanët, por se një gjë e tillë mund të mos jetë e vërtetë, për shkak të madhësisë që ka pasur trupi i fëmijës 11-vjeçar. Punonjës të ndryshëm të pastrimit thonë se mund të ndodhë që objektet që bien në brendësi të kamionit të mos vihen re, por se kur bien në karrocerinë e objekte të mëdha ato rrallë mund të kalojnë pa u vënë re.

Sipas hetuesve, personat e dyshuar nga policia dhe prokuroria janë njerëz me të cilët Ardian Prrenjasi ka qëndruar shumë dhe ka pasur marrëdhënie të ngushta në kompaninë e pastrimit ku ai punonte prej së paku pesë vitesh.

I akuzuari për vrasjen e Julian Çelës, Ardian Prrenjasi

Kërcënimet

Ngujohet familja e Ardian Prrenjasit Familja e Ardian Prrenjasit jeton prej ditësh me ankthin e një hakmarrjeje. Vëllai i pedofilit, Besnik Prrenjasi shprehet se po bën gjithçka për t’u larguar nga Shqipëria drejt Greqisë, pasi familja e tij ka marrë kërcënime të shumta gjatë ditëve të fundit. Që prej momentit që kanë marrë vesh lajmin, familjet e dy vëllezërve dhe njërës prej motrave që jetojnë në Përrenjas janë ngujuar dhe çdo lëvizje jashtë mureve të shtëpisë bëhet nga gratë. Në dyqanin e rrobave me të cilin mbijeton Besniku, tashmë shërben vetëm nusja e tij. Familjarët e Prrenjasit ngulmojnë se nuk kanë pasur asnjë lidhje me të gjatë viteve të fundit, ndërsa bëjnë apel që të mos jenë ata që ta pësojnë nga ngjarja e rëndë.

Grabitja e minibashkisë nr.5, arrestohet arkëtarja Policia e Tiranës ka arrestuar arkëtaren e njësisë nr.5, një ish-inxhinier të Bashkisë dhe një shofer për grabitjen e 105 mln lekëve. Gjenden vetëm 25 milionë lekë nga paratë e asistencës Tiranë Ish- shoferi, arkëtarja dhe ish- inxhinieri i Bashkisë së Tiranës arrestohen për vjedhjen e 105 milionë lekëve nga kasaforta e njësisë minibashkiake nr.5. Pas arrestimit të tre personave policia tha se ishte

gjetur një sasi prej 25 milionë lekësh të vjetra nga shuma e grabitur, ndërsa dyshohet se në grabitje janë përfshirë edhe persona të tjerë. Lajmi u bë i ditur nga zëdhënësja e Policisë së Tiranës, Alma Katragjini gjatë një deklarate për shtyp dhënë dje pasdite. Sipas Katragjinit, ishin arrestuar autorët e dyshuar të organizimit të vjedhjes me dhunë të njësisë bashkiake nr.5 Tiranë. Sipas policisë, më 19 mars grabitësit kanë goditur në kokë me mjete forta rojën e natës së objektit, K.Terziun, 28 vjeç, i cili pas grabitjes është dërguar në spital për shkak të dëmtimeve të

marra, ndërsa ndodhet jashtë rrezikut për jetën. Personat arritën të merrnin nga arka afërsisht 105 milionë lekë të vjetra. Policia tha se pas hetimit kishte identifikuar si të dyshuar të përfshirë në këtë histori arkëtaren Ermonela Hekuri, Dorian Lecin, 37 vjeç nga Tirana, inxhinier ndërtimi në minibashkinë nr.10, si dhe Orion Midhën, 34 vjeç, ishshofer në minibashkinë nr.10. Hetuesit e policisë thonë se personat janë arrestuar të dyshuar si organizatorë e realizues të kësaj grabitjeje, ndërsa dyshohet se në këtë grabitje janë përfshirë edhe persona të tjerë.

Policia nuk dha emra të bashkëpunëtorëve të dyshuar, por tha se personave të mësipërm gjatë kontrolleve iu janë gjetur një sasi parash prej rreth 25 milionë lekësh të vjetra.

Paratë sipas hetuesve të policisë janë gjetur të paketuara nën siglën e Thesarit të Shtetit dhe të një banke të nivelit të dytë në Tiranë, ku edhe dyshohet se është tërhequr shuma e parave nga arkëtarja e njësisë nr. 5 Tiranë, Ermonela Hekuri. Kjo e fundit dyshohet se pasi ka futur paratë në kasafortë iu ka komunikuar personave këtë fakt, duke u lënë edhe një çelës të kasafortës. D.Biçaku

CMYK

8 25.03.2013

Gazeta MAPO

www.mapo.al / gazetamapo@gmail.com

NJOFTIM / REKLAMA REPUBLIKA E SHQIPËRISË INSPEKTORATI I LARTË I DEKLARIMIT DHE KONTROLLIT TË PASURIVE DHE KONFLIKTIT TË INTERESAVE

NJOFTIM Inspektorati i Lartë i Deklarimit dhe Kontrollit të Pasurive kujton të gjithë të zgjedhurit dhe nëpunësit publikë që 31 Marsi i vitit 2013 është afati i fundit për deklarimin e interesave private periodike vjetore për vitin 2012.

Ta Shohësh Botën me Optikë Elitare! Është optika më prestigjoze në Shqipëri.

Përfaqësuese e autorizuar e

CARTIER për të gjithë rajonin.

Grand Optika Group sh.p.k, Hotel Sheraton, Tirana ,Albania Tel:0673001000; 0674006606; info@grandoptika.al; www.grandoptika.al

optika

DRITARE MBI BOTË / Çfarë shohin shkrimtarët nga dritaret e tyre

Nr. 15 (260), Viti Viii botimit shkurt 2013 Çmimi 300 Lekë

Jo vetëm politikë si zakonisht

KRISTO FRASHERI Balli Kombëtar dhe ballistët, një histori FAcEBOOK Demotivuesit, ata që tallen me veset tona

10 LIBRA

e përmuajshme

PER T’U DJEGUR RAPORTI BRITANIK ku gaboi Zogu me pakicën greke në shqipëri

Formulari i ri i deklarimit të interesave private mund të shkarkohet nga faqja zyrtare e ILDKP www.hidaa. gov.al.

Ju rikujtojmë që çdo tejkalim afati në dorëzimin e formularit të deklarimit të interesave private dënohet me gjobë nga 50.000-100.000 lekë.

Grand

PERSIDA ASLLANI Kam një pyetje për Zotin

Në formularin e ri të deklarimit, krahas ndryshimeve (shtesave dhe pakësimeve) të interesave private, duhen plotësuar dhe shpenzimet mbi 500.000 lekë për arredim, shërbim shëndetësor, arsimin dhe pushime, të realizuara gjatë periudhës Tetor-Dhjetor 2012, si dhe duhen bashkëlidhur dokumentat justifikues për pasuritë, të ardhurat dhe detyrimet (sipas ndryshimeve në ligjin e deklarimit të pasurive, tetor 2012).

Mërgata e qyqeve - Nasho Jorgaqi; Mekami – Kasem Trebeshina; Lufta italo-greke, Diktatorë e kuislingë - Arben Puto; Skënderbeu - Jens Oliver Schmitt; ‘Vepra’ - Moikom Zeqo; Berisha përmes Kasandrave - Fahri Balliu; Të jetosh në ishull - Ben Blushi; 10 ditë që nuk tronditën botën - Aurel Plasari; Librat -Kastriot Myftaraj; Romanet - Brunilda Zllami

CMYK

NJOFTIM / REKLAMA

Gazeta MAPO

www.mapo.al / gazetamapo@gmail.com

25.03.2013

9

10

Opinione & Editoriale

Blog & Ide

OpEd

Nga Bujar Kapexhiu

Opinione dhe Editoriale

That’s my sofà Dikur m’u duk se në të vërtetë nuk bëhej fjalë për një kanape, por nëpërmjet saj ai njeri e personazh bashkë, projektonte dhimbjen më të madhe të shpirtit të tij, por edhe më shumë se kaq, paqëndrueshmërinë e jetës njerëzore, pasigurinë e saj. Por qe i vendosur të mos i nënshtrohej fatit. Aty në tokën angleze atij mund t’i mohonin fëmijën, gruan, shtëpinë, por jo atë copë kanape që kishte blerë me paratë e punës së tij. Një kanape në sytë e tij duket se qe mundësia e një jete të re, e një familjeje të re, e një rifillimi...

T

itulli i dramës është tamam kështu, That’ s my sofa! (Kjo është kanapeja ime!), dhe i tillë, në anglisht, ai është lënë edhe për shikuesit francezë. Në qendër të saj është një i ri shqiptar me emrin Aron.

Kompania teatrale që e ka ngritur në skenë (Le diable à un sabot) ushtron veprimtarinë e saj në qytetin Calais, por këto ditë ndodhet në turne, nëpër Francë, gjë që më dha rastin ta shoh shfaqjen funddjavën që shkoi.

Drama është shkruar nga autorja franceze Veronique Boutin, e cila në të njëjtën kohë është edhe regjisorja e saj. Është një autore e re që, me sa di, ka mbrojtur një tezë doktorature në Pragë për letërsi e gjuhë çeke.

Gjithçka në të vërtetë fillon si ekspozim i fatit të një emigranti, që nuk ndryshon shumë nga ai i mijëra të tjerëve, pavarësisht nga origjina, por me kohë vëreja se shtjellimi i saj bëhet i veçantë e tërheqës, edhe pse prania e diapozitivëve dhe përdorimi i ekraneve, brenda skenës, kanë për tendencë të ma ftohin entuziazmin. Në këtë rast ishin me të vërtetë funksionalë. Është historia në dukje banale e një të riu kosovar, Aronit (interpretuar nga Jérôme Baelen), një nga ato fate njerëzorë që tërheqin gjithnjë e më pak vëmendjen e publikut. Pasi ka jetuar si klandestin në Londër për pothuaj tetë vjet dhe, megjithëse aty ka punuar, ka jetuar me një vajzë, Xheniferin (interpretuar shkëlqyeshëm nga Louise Wailly, me të cilën ka edhe një fëmije, ai megjithatë nuk ka

kopment Dashnor Kokonozi

mundur të rregullohet administrativisht. Pra është një emigrant ilegal.

Dhe si i tillë “çarterizohet”, pra hipet në një avion (fluturim) charter dhe kthehet forcërisht në vendlindje.

Siç mund të kuptohet, për Aronin është e pakonceptueshme t’u nënshtrohet rrethanave të reja të jetës së tij.

Ai menjëherë e rifillon gjithçka nga e para, kalon përmes Europës dhe arrin deri në pikën veriore të Francës, në Calais. Aty, përballë Anglisë, rrjedhin pesë vitet më të tmerrshëm të jetës së tij. Në bregun tjetër ka të birin. Por për të mbërritur tek ai, Aronit i duhet të kalojë më parë Detin e Veriut. Për këtë pret vit pas viti rastin të futet poshtë ndonjë kamioni, apo të ngjitet fshehurazi në një anije...

Koha rrjedh ngadalë e mundimshëm dhe, sipas fjalëve të veta, atij i duket sikur këmbët i janë ngjitur në tokë dhe nuk lëviz dot. Asgjë nuk është si më parë për të. Ai ka mundur të lidhet vetëm një herë me Xheniferin, gruan me të cilën bashkëjetonte.

Më tej ajo ka ndërruar numrin e telefonin dhe nuk do t’ia dijë më për kosovarin tonë. Kjo ka bërë që jeta e Aronit t’i ngjajë një ankthi pa fund.

Ai do të flasë me të birin, “gjakun e tij”, por nuk ka asnjë mundësi. Sjellja e Xheniferit e torturon. Në vetminë e netëve të tij të zymta, ai e merr me mend se ajo shkon me burra të tjerë, por ajo që e çmend fare është ideja se Xheniferi bën dashuri tamam mbi kanapenë e tij! oncepti regjisorial është i thjeshtë. Të dy personazhet, Aroni dhe Xheniferi, janë në skenë, në të njëjtën kohë. I pari nuk resht së shprehuri vuajtjet dhe brengat që e gërryejnë, e dyta, pak skematike, qëndron e zhveshur në skenë dhe nëpërmjet monologësh që ndërpriten nga të qeshura sardonike, shpjegon historinë e lidhjes së tyre. Ndërsa kur e njohu Aronin nuk dinte asgjë për të, përkundrazi, për vendin nga ai ka ardhur, Shqipërinë (si shumë të tjerë e

K

ka të vështirë të bëjë një dallim të qartë midis Shqipërisë dhe Kosovës), ajo duket se di diçka. Di që Shqipëria, sipas fjalëve të saj, “është vrima e b... së Europës”.

Duket se nën maskën e vajzës së lehtë që ka veshur, ajo ka marrë përsipër të shprehë me zë të lartë atë që të tjerët e shprehin me zë të ulët ose vetëm sa e mendojnë. uke përdorur modulet e parapërgatitura të shtypit e të medieve, të cilët mjaft njerëzve u lehtësojnë kuptimin e botës që i rrethon, Xheniferi nis e na informon për atë çfarë ka mësuar më tej për jetën e mëparshme të Aronit. Tregon se ai ka qenë i “martuar që fëmijë” dhe se kurrë “nuk e kishte parë të fejuarën”.

Nuk e kishte parë edhe për një kohë të gjatë pas martesës. Të paktën nuk e kishte parë të tërën, se i njihte mirë trupin, që e zhvishte çdo natë kur flinin. Por jo më shumë. Kur dikur vendosi t’i heqë edhe ferexhenë, me të cilën mbulonte kokën, ai vërejti se ajo “kishte mustaqe”. Jo se ishte burrë, por se kishte mustaqe. Ajo nuk depilohej, gjë që sipas autores është gjësendi e rëndomtë te gratë muslimane, duke harruar kështu se Orienti e kishte ngritur dhe kthyer në art tualetin femëror, atëherë kur edhe mbretërit e Europës mburreshin se laheshin një a dy herë në jetën e tyre.

Më tej, që nga ai çast, Aroni bënte dashuri me të, por nuk ia zbulonte më kokën, duke përfytyruar se ajo ishte një “Xhenifer”, pra një vajzë e bukur e një qyteti të madh europian. Shkurt, Xheniferi e vërtetë (që më pas do të dalë se nuk quhej fare Xhenifer dhe se nuk ishte fare angleze, por se e kishte improvizuar atë emër, në çastin që kishte takuar Aronin në një klub), ishte në pajtueshmëri të plotë me imazhin e makthit në të cilin zakonisht shndërrohen ëndërrimet e paarsyeshme.

Këtu dua të besoj se Veronique Boutin ka pasur për qëllim ta kthejë në metaforë fatin e rëndomtë të dy njerëzve, atë të emigrantit të padjallëzuar e disi naiv, që ëndërron Perëndimin pa ditur shumë gjëra për të, ndërkohë që Xheniferin e sheh si simbol të një shoqërie ku parimet morale veçse të bëjnë të qeshësh, të një shoqërie që do të jetojë jetën çdo çast, këtu e tani. Edhe pse nuk mund të katego-

D

Direktivë partiake

rizosh si të tillë një shoqëri të tërë, që ecën dhe rinovohet çdo ditë, e megjithatë nuk është se një kulturë dhe mënyrë e tillë mendimi nuk ekziston. Personalisht ende nuk kam njohur njerëz të tillë, por teorikisht duhet të ekzistojnë...

Veçse si personazh, prej mishi e kockash, Xheniferit nuk i mungon zgjuarsia të kuptojë se ka kaluar çdo limit të asaj që mund të falet nga një ballkanas, edhe pse ajo nuk u bë ashtu në mungesë të Aronit. Diku ajo rrëfen se Aroni vërtet fliste për të birin si “për gjakun e tij”, por ajo e dinte mirë se ai nuk ishte i tiji. Dhe mbi detin që e ndan nga Aroni ajo e ndien se është grumbulluar aq shumë urrejtje sa duhet të përgatitet jo të përligjë atë që ka bërë dhe të presë falje, por të mbrojë jetën që e ndien të kërcënuar.

Veçse koha kalon dhe Aroni nuk ka asnjë shans të kalojë detin. Dhe gjithçka ka hyrë në një rreth të mbyllur dhe i ngjan një ëndrre të keqe, mundimi i së cilës torturon e ndjek nga pas personazhin tonë.

Por do të ishte gjetja finale e regjisores dhe autores Veronique Boutin, ajo që do ta përplotësonte në mënyrë magjistrale veprën e saj. Qe fjala për intervistën e një djaloshi kosovar, me emrin Aron, që ajo na kishte ruajtur për në fund, pra me intervistën e Aronit të vërtetë. Ishte pjesë e një prej atyre kronikave të lajmeve televizive të mbrëmjes, që më dukej se e kisha parë dikur. Aroni foli shkurt për jetën e tij (foli në anglisht, gjë që shpjegon pse titulli i pjesës dhe deri diku aksioni i saj zhvillohen në këtë gjuhë) dhe si spektatorë ne kuptuam se deri atë çast kishim parë në skenë dramën e vërtetë të një jete. Ai, Aroni i vërtetë, fliste me pak theks, por ngadalë e qartë. Dhe ajo që tregoi aq thjesht, nuk ishte gjësendi e thjeshtë.

Foli për djalin e tij, që e dinte se ishmikesha do t’ia merrte, për punën që kishte humbur, për shtëpinë dhe gjithçka që nuk kishte më. Por ajo që nuk gëlltiste ishte që gruaja me të cilën kishte bashkëjetuar t’i mbante kanapenë e të bënte dashuri në të (ai kthehej nga deti e gjithë inat e dhimbje drejtonte krahun drejt brigjeve angleze).

-Do të kthehem për atë kanape -

tha - Kam punuar si qen për ta blerë! Është kanapeja ime!

Ishte pikërisht kjo frazë e fundit që i kishte dhënë titullin pjesës dhe që në atë kontekst merrte vlera të tjera.

Regjisorja dhe autorja kishte punuar në mënyrë të tillë që kufijtë e kronikës dhe të dramës të ishin krejt flu, porozë, pa kufij të qartë sa nuk kuptoje ku fillonte njëra e ku mbaronte tjetra. ikur m’u duk se në të vërtetë nuk bëhej fjalë për një kanape, por nëpërmjet saj ai njeri e personazh bashkë, projektonte dhimbjen më të madhe të shpirtit të tij, por edhe më shumë se kaq, paqëndrueshmërinë e jetës njerëzore, pasigurinë e saj. Por qe i vendosur të mos i nënshtrohej fatit. Aty në tokën angleze atij mund t’i mohonin fëmijën, gruan, shtëpinë, por jo atë copë kanape që kishte blerë me paratë e punës së tij. Një kanape në sytë e tij duket se qe mundësia e një jete të re, e një familjeje të re, e një rifillimi...

Me simbolikën e një objekti të rëndë që vendoset diku e nuk lëviz më (kush nuk ka pasur rast të shohë një shtëpi të bombarduar, me mure të rrezuara, por me një kanape që mbretëron, mu në mes të rrënojave?)

Aroni fiktiv dhe i vërtetë, nëpërmjet kanapesë së tij kërkonte të gjente një pikë rëndese në këtë botë të lëvizshme, kishte nevojë të prekte atë që i mungonte, një vend të tijin. Pas aq vitesh, ai nuk e shihte më ekzistencën e tij në një vendlindje që nuk i ofronte asgjë, por nuk po hidhte dot rrënjë as gjetiu.

Edhe pas aq vitesh pune rraskapitëse, ai kishte mbetur pjesë e lumit të emigrantëve, që lëvizte, nga ku të mundej e nuk dinte ku do të derdhej.

Kjo, me sa lë të kuptohet ai, është rrethana më e padurueshme që mund të bëhet. Atij mbase tashmë i dukej se endej me rrënjë në dorë, sepse nuk kishte një kanape ku të ulej... Gjithçka që i mungon në jetë, në nënndërgjegjen e tij përfaqësohet nga ajo kanape, që ishte aty në mes të skenës, e në të cilën Xheniferi qëndronte e shtrirë, lakuriq.

Duke i marrë edhe atë, atij i fikej çdo shpresë për të lënë një gjurmë të kalimit të tij në këtë botë. Dhe kjo e shtynte të thërriste me tërbim e dhimbje: That’s my sofà!

D

op-ed

2

Gazeta MAPO

www.mapo.al / gazetamapo@gmail.com

DISKURSET KUNDRTHËNSE ETNIKE: Edhe kjo fushatë zgjedhore në Maqedoni erdhi pa ndonjë risi ligjërimore. Administrimi i një fondi të reduktuar shprehjesh e frazash politike do të jetë edhe kësaj radhe oferta e cunguar e komunikimit me publikun. Prezantimi i platformave elektorale përcillet me një diskurs tashmë të njohur, ku gjithsesi bie ne sy disonanca në mes të asaj që thuhet në publik, asaj çka shkruan në platformën zgjedhore dhe asaj që do të sendërtohet në praktikë. Diskursi publik i kësaj fushate zgjedhore, në ambientet e pastra etnike, është një kopje e zbehtë e fjalamanisë boshe të fushatave pararendëse, ndërkohë që në ambientet heterog jene etnike ndryshojnë punët. Atje, diskurset kundërthënëse publike, përmes mobilizimit të resurseve të mëdha infrastrukturore monoetnike, kanë bërë që Maqedoninë gjithnjë e më tepër ta shndërrojnë në një shtëpi pa pullaz, në të cilën të gjithë nga pak po e improvizojnë strehën e lakmive të tepruara për pushtet dhe territore.

Gara për të zënë vend sa më shumë në këtë strehë i ka bërë njerëzit të harrojnë se kanë edhe shtëpi. Gruevski në njërën anë, Ahmeti në anën tjetër, kanë nxjerrë njerëzit e tyre nga shtëpitë për të zgjatur sa më shumë vetullën e strehës mbi lakmitë e tyre.

Ky zgjatim i funksionit që ka vatra e shtëpisë dhe zëvendësimi me një strehë për të përmbledhur ambiciet e tepruara të politikëbërësve, ka rrezik ta shpërfytyroj edhe njëherë ndjenjën e përbashkësisë për këtë shtëpi, e cila në vitin 2001 për një grimë ngeli pa u bë shkrumb e hi. ÇMONTIMI I MAQEDONISË SË OHRIT: Politika maqedonase e udhëhequr nga Nikolla Gruevski ka kohë që e ka humbur sensin e të qenit bashkë dhe tani mbi një nacionalizëm vulgar po ngre alibinë e rrezikshme të ruajtjes së Maqedonisë nga ata që, gjoja, deshën ta shkatërrojnë atë në vitin 2001. Ky është edhe burimi i zjarrmisë së tij në fjalët plot mllef drejtuar shqiptarëve që “të shkojnë në Shqipëri, sepse këtu është Maqedoni”. Ekziston

11

MaKSima e ditës

Blog/ Fytyra e përbindëshit Faqe 15

Kulturë/ ‘Nëntori i dytë’ Universitet/ Universitetet ndër mijëra bobina sipas reputacionit, Harvardi në Arkivin e ndotur Faqe 13 marka më e njohur Faqe 12

koment Emin AZEMI

“Ne, dhe vetëm ne, jemi ata që dimë më së miri t’i shpiem përpara projektet madhore të shqiptarëve.”

Ky është përafërsisht lajtmotivi i kësaj fushate zgjedhore të partive politike shqiptare, por edhe të fushatave pararendëse. E përbashkëta e partive shqiptare, mbase qëndron pikërisht në saktësinë e tyre psikologjike për të manipuluar me pakënaqësitë kolektive të zgjedhësve të tyre dhe ajo që bie në sy është figura e liderit i cili duhet të jetë pa tjetër prezent në çdo miting zgjedhor dhe në çdo ngjarje inauguruese me karakter lokal... pra një prirje permanente e kësaj politike për ta çmontuar frymën dhe karakterin konstitucional të Maqedonisë së Ohrit, për të instaluar mbi të një ngrehinë që do të artikulonte interesa të ngushta politike e oligarkiko-ekonomike.

Por jo pa mëkate janë edhe përfaqësuesit politikë shqiptarë. Nuk ka ndodhur deri më tani asnjëherë ata t’u vënë kusht kryeministrave maqedonas, se me cilën marrëveshje do të hyjnë në koalicion? Me marrëveshjen interne që ata e bëjnë me kryeministrat maqedonas, në ndonjë restorant të Shkupit, apo me Marrëveshjen e Ohrit? Prandaj edhe atëherë kur kryeministrat maqedonas i shkelin me të dyja këmbët afatet për implementimin e Marrëveshjes së Ohrit (sipas parashikimeve, kjo marrëveshje ka qenë dashur të implementohet deri në fund të vitit 2004, gjegjësisht në fillim të 2005), partitë shqiptare vazhdojnë të mos e prishin terezinë e pushtetmbajtjes në koalicionet e krizave dhe të irritimeve mbi baza etnike e fetare. Në këtë sens paradigmatik, politika tepër lojale e fragmentare e shqiptarëve të

këtushëm, në emër të një far pragmatizmi absurd, ka të ngjarë të përqafojë këtë inxhinjering politik të çmontimit të frymës së Marrëveshjes së Ohrit, aq më tepër kur në Maqedoni asnjëherë nuk do të ketë qeveri pa përfaqësues shqiptarë dhe kufiri i lëshuarjes pe i shqiptarëve asnjëherë nuk është vendosur te linja e përbashkët e interesave kombëtare, por te pika që nxjerr mesataren e interesave individuale e grupore. Në gjuhën shkencore medicinale kësaj ndryshe i thonë edhe pika e vdekjes, aty ku janë të fokusuara të gjitha bllokadat për të stopuar vijimësinë e jetës. Çdo përpjekje jona për të vendosur këto krahasime në një rubikon asocimesh, do të deshim të jenë të kota dhe të pavlera, por realiteti ngandonjëherë është më i vrazhdë se muret e holla të enëve tona që qarkullojnë optimizëm dhe pritje boshe për një ndryshim në të mirë të gjërave FODULL NË MITINGJE, OPORTUN NË QEVERI: “Ne, dhe vetëm ne, jemi ata që dimë më së miri t’i shpiem përpara projektet madhore të shqiptarëve.” Ky është përafërsisht lajtmotivi i kësaj fushate zgjedhore të partive politike shqiptare, por edhe të fushatave pararendëse. E përbashkëta e partive shqiptare, mbase qëndron pikërisht në saktësinë e tyre psikologjike për të manipuluar me pakënaqësitë kolektive të zgjedhësve të tyre dhe ajo që bie në sy është figura e liderit i cili duhet të jetë pa tjetër prezent në çdo miting zgjedhor dhe në çdo ngjarje inauguruese me karakter lokal. Por me këtë prezencë kaq gjithëpërfshirëse të liderëve shqiptarë në mikro-gjeografinë politike, sikur harrohet dimensioni i politikëbërjes mbi bazat e koalicionimit bashkëqeverisës me një parti tjetër maqedonase. Asnjë lider partiak shqiptar nuk ka qenë deri më tani i sinqertë për të thënë me gojën plot se realizimi i programit dhe platformës së partisë së tij, në masë të madhe, varet nga vullneti dhe disponimi i Kryeministrit maqedonas. Përkundrazi, nga mënyra e të folurit të tyre dhe nga fodullëku, jo rrallë shqiptarët kanë fituar përshtypjen se para tyre po flet vetë kryeministri i ardhshëm i vendit, e jo një lider i thjeshtë partiak, që posa ta shkelë pragun e qeverisë bëhet i butë si lepurosh, sepse ashtu po e kërkuakan “interesat e larta” gjeostrategjike. Shqiptarëve pastaj nuk u ngel gjë tjetër pos të torturohen me dilemën nëse ata kanë votuar për politikanë që do t’i zgjidhnin hallet e tyre, apo kanë zgjedhur strategë për ta shpëtuar Maqedoninë nga dridhjet tektonike gjeostrategjike. Deri në zgjidhjen e kësaj dileme do të rrjedhë edhe shumë kohë që do të na bënte të durueshëm, së paku për të toleruar atë që ne vetë, pa ndihmën e politikës, s’mundemi ta ndryshojmë.

Çdo gjë ka dy anë-e jashtmja, që është qesharake dhe e brendshmja, që është solemne.

Olive Schreiner

Pakti me aleatët, një atentat i Ramës kundër frymës

Maqedonia, strehë e lakmive të tepruara Maqedonia gjithnjë e më tepër po i ngjan një shtëpie pa pullaz në të cilën të gjithë nga pak po e improvizojnë strehën e lakmive të tepruara për pushtet dhe territore. Gara për të zënë vend sa më shumë në këtë strehë, i ka bërë njerëzit të harrojnë se kanë edhe shtëpi. Gruevski në njërën anë, Ahmeti në anën tjetër, kanë nxjerrë njerëzit e tyre nga shtëpitë për të zgjatur sa më shumë vetullën e strehës mbi lakmitë e tyre

25.03.2013

editorial

Alfred Lela

Politika sigurisht që është edhe marrëveshje në prapaskenë, edhe negociatë okulte, edhe pazar i shitur si kontratë.

Por aksioni politik që kërkon të bëhet frymë duhet të jetë kontratë sociale me opinionin publik. Mbi këtë kontratë opozita e Ramës shkarraviti mesjavën e shkuar.

K

omentatorët politikë nëpër studio televizive apo në faqe gazetash shpesh përdorin termin frymë, duke përmendur praninë ose mungesën e saj te njëra apo tjetra forcë politike, blloku opozitar apo koalicioni në mazhorancë. Nuk ka një përkufizim akademik të fjalës frymë në kontekstin politik. Por, nëse do të bëhej një përpjekje, definicioni do të vijonte pak a shumë kështu: Frymëprania në aksionin politik të një force politike të shenjave të qarta të kohezionit me pjesën dërrmuese të opinionit publik; pikëpjekje të liderit të një force politike, në masë dërrmuese, me shqetësimet e grupeve të interesit; themelimi nga ana e liderit ose e partisë politike që ai përfaqëson i një Utopie tek e cila beson edhe masa edhe elita; të kuptuarit e qeverisjes si shërbim ndaj publikut dhe jo si një privilegj dhe të transmetuarit e kësaj ndjesie.

Mund të thuhet më shumë, e më mund të përshkruhet ndryshe, ndoshta më saktë, fryma në politikë, mund të arrihet pajtim ose jo, nëse dy partitë kryesore në Shqipëri, PD e PS, e kanë ose jo, e të tjera dakordësi e mospajtime të ngjashme. Por, është i pakundërshtueshëm pretendimi se, bartëse e frymës në një fushatë elektorale zakonisht duhet të jetë forca politike në opozitë, ajo që kërkon të marrë pushtetin dhe jo ajo që e ka. Në rastin tonë Partia Socialiste duhet ta ‘mpiksë’, ta bartë e ta përçojë këtë frymë sa në radhët e saj, sa në elektorat, e sa në opinionin publik në përgjithësi.

Pas kësaj këqyrjeje të skenës së aksionit politik, mund të kalohet te pyetja a e ka ‘mpiksur’, bartur, përçuar PSja këtë frymë që shumë besojnë se do të jetë vendimtare e shpëtimtare? Në këto zgjedhje veçanërisht? Në pamje të parë u duk se aksioni dhe verbi politik i z. Rama u mvesh me vjollcën e praruar të frymës (kjo, jo si efekt i shndërrimit të rozës së dikurshme të simboleve të PS-së në vjollcë). U reflektua njëfarë hapjeje nga ana e z. Rama, duke filluar nga pajtimi i madh me segmente të medias me të cilat dikur ishte në armiqësi, por edhe te prezantimi mbrapsht, njëfarë countdown-i i kandidatëve për deputetë, për të mbërritur ndoshta te kryekandidati, i fundit dhe i pari, ai vetë. Rama filloi të jepte shenja të daljes nga kulla e fildishtë e vetvetes, nga cinizmi urban i një high culture-i të pacertifikuar, por të hamendësuar si të tillë, nga zhgualli donkishotesk i besimit se bota ekziston për ta ndryshuar unë, e të tjera melodrama psiko-sociale, tipike për një revolucionar kulturor të parealizuar të viteve ’80-’90, që kërkon ta shndërrojë kryqëzatën kulturore në devizë politike.

Kaq e fortë ishte vallja e hapjes e z. Rama sa ai, problematik në marrëdhënie edhe me gazetarët opinionbërës, u ul përballë një paneli gazetarësh sportivë për të diskutuar mbi platformën e PS-së për sportin. Veç kësaj, liftingu i tij mediatik përfshiu edhe ca kopje në formatin e komunikimit: ai e braktisi transgresivitetin e një të djathti të mbetur në tentativë për t’u bërë më cool: fotot të tij në pozicione emblematikisht obamaesque filluan të binin lirshëm nga qielli i internetit.

Për të ardhur tek e mërkura e zezë e komunikimit të tij politik, ku ai vrau edhe frymën e fundit të frymës që kish mundur të mblidhte për muaj me radhë. I vënë nën trusni nga aleatët, ai bëri një shenjë dëshpërimi që tregoi se edhe ato lëvizje që ishin marrë si frymë ishin në fakt formë. Me laps e letër, me një bllok të zi (të parakorrupsionit), kryeministri në gjasë i Shqipërisë u paraqiti aleatëve të tij dhe opinionit publik një atentat të pastër kundër frymës. Pesë mijë vota për një drejtor drejtorie. Dhjetë mijë vota përfaqësim në qeverisje deri në post ministri. Njëzet mijë vota, automatikisht një ministër. Ky ishte pakti, kontrata që Rama dhe PS-ja u ofronte aleatëve të vegjël.

Politika sigurisht që është edhe marrëveshje në prapaskenë, edhe negociatë okulte, edhe pazar i shitur si kontratë. Por aksioni politik që kërkon të bëhet frymë duhet të jetë kontratë sociale me opinionin publik. Mbi këtë kontratë opozita e Ramës shkarraviti mesjavën e shkuar.

12 Universitetet markë

klasifikimi

Në një botë ku perceptimi po merr gjithmonë e më shumë vlerë, Times Higher Education u ka kërkuar akademikëve të rendisin universitetet më të mira sipas tyre. E njëjta mënyrë që kompanitë testojnë njohjen dhe fuqinë e markës së tyre. Dhe kur bëhesh markë e njohur, sidomos në tregun universitar, vështirë ta humbasësh

Lista e 100 universiteteve

16 639 përgjigje të sondazhit

150 shtete të ndryshme të botës

Universitetet, renditja sipas reputacionit

Harvardi

Reputacioni i një universiteti është përparësia kryesore, më e rëndësishme se vendndodhja dhe rroga, kur akademikët duan të ndryshojnë vend pune

marka më e njohur R

ankimi i universiteteve sipas reputacionit nga Times Higher Education merr parasysh opinionin e akademikëve për të nxjerrë në fund-listën e 100 markave më të fuqishme universitare në botë. Renditja e reputacionit bazohet në asgjë tjetër veç gjykimit subjektiv, por ky është gjykimi ekspert i akademikëve më të vjetër dhe me më shumë botime, që janë njerëzit që e njohin më mirë nga të gjithë cilësinë e universiteteve. Nga sajti zyrtar i Times Higher Education kemi marrë 20-shen më të mirë nga renditja e 100 universiteteve për vitin 2013.

Ajo që vihet re është kryesimi i universiteteve amerikane. Po të shohësh majën e renditjes gjatë këtyre viteve, Harvardi mban kryesimin, i ndjekur nga Instituti i Teknologjisë Massachusetts dhe më pas nga Cambridge.

Gjatë këtyre tri viteve universiteti që ka rifituar pikë për sa i përket reputacionit të tij në botën akademike është ai i Oksfordit, i cili është ngjitur nga vendi i gjashtë më 2011-ën në të katërtin këtë vit, ndërkohë që universitetet Berkeley dhe Stanford kanë zbritur respektivisht në vend të pestë dhe të gjashtë.

Grupi i këtyre të gjashtëve, universitete super-marka, ama, mbetet i pandryshuar për të tretin edicion në këtë renditje.

Gjashtëshja anglo-amerikane qëndron në mënyrë domethënëse mbi pjesën tjetër të 100-shes. Mes vendit të gjashtë dhe të shtatë ka një hendek të madh, që madje është rritur krahasuar me vitin 2011.

Renditja e reputacionit nuk është e njëjta gjë me renditjen e përgjithshme të universiteteve. Këtë e dëshmojnë dhe pamjet e ndryshme të tabelave. Harvardi nuk është universiteti më i mirë për këtë vit akademik, madje ai është i katërti në renditjen e përgjithshme botërore. “Ne nuk duhet të habitemi se universitetet më të vlerësuara nuk ndryshojnë me kohën, duke qenë se reputacioni është reflektiv në arsimin e lartë, shumë më tepër se të mirat e konsumit apo Hollywood-it që ndryshojnë shpejt”, argumenton Louise Simpson, drejtore e World 100 Reputation Network i universiteteve më të mira.

“Reputacioni është si një anije transoqeanike: është shumë e vështirë ta kthesh, vetëm në mos ke bërë diçka shumë të gabuar…Këto gjashtë top-universitete janë ato që njerëzit duan të besojnë se janë më të mirat: ato janë shumë të frekuentuara, shumë të pasura dhe të bukura për t’u parë.” Ajo shton se rezultatet e këtij reputacioni në majë mund të sigurojnë të dhëna të rëndësishme. “Këto gjashtë universitete janë si qytetet më të bukura të botës, ngelen me reputacion edhe në qoftë se kanë shërbim të keq, policë arrogantë apo zona ku ndalohen qentë,” thotë Simpson.

“Rreth tyre ngrihet një folklor, ashtu si ndodh me paratë dhe fansat. Edhe vetë akademikët, të cilët preferojnë citimet si prova të cilësisë akademike, duan të punojnë në një

universitet që ka markë të fuqishme që tërheq dhuruesit më të mëdhenj. “Reputacioni vërtet është një tregues krejtësisht subjektiv, por ka impakt në botën e vërtetë”, thotë Mark Sudbury, drejtor i Komunikimit në University College London.

“Ai po bëhet një koncept më pak i turbullt për universitetet: shpesh i parë si një reflektim i thjeshtë i influencës historike që nuk mund të ndikohet në afat të shkurtër, tani njihet si një faktor kyç që ndikon suksesin e ardhshëm”, thotë ai. “Me të vërtetë ka rëndësi se çfarë mendojnë dhe thonë rreth universiteteve grupet e audiencës, duke qenë se kjo ndikon aftësinë e tyre për të aksesuar fondet në një nivel strategjik dhe për të rekrutuar dhe mbajtur studentët dhe stafin më të mirë”.

Times Higher Education: Pse reputacioni ka rëndësi Rankimi botëror i reputacionit mat një element gjithmonë e më vital në epokën e social-network-ut”, thotë Phil Baty nga Times Higher Education. Reputacion mund të jetë subjektiv, i rrëmujshëm, i paqartë, por vlen shumë në sektorin e sotshëm ekstremisht konkurrues të arsimit të lartë botëror. Studimet kanë treguar se reputacioni i një universiteti është përparësia kryesore, më e rëndësishme se vendndodhja dhe rroga e akademikëve kur duan të ndryshojnë vend pune dhe është konsiderata numër një e studentëve të huaj që lëvizin për studime jashtë, që kalon tarifat e shkollës dhe përmbajtjen e kursit. Ai gjithashtu mund të jetë çelësi për tërheqjen e partnership-eve bashkëpunuese dhe fondeve nga alumni, filantropistët dhe industria. Dhe megjithëse reputacioni me t’u fituar njëherë shpesh mund të zgjasë me këmbëngulje, gjërat mund të ndry-

shojnë shpejt në kohën e informacionit, multimedias dhe rrjeteve sociale. Steka është e vendosur lart. “Fuqia e markës së një universiteti varet dhe njëkohësisht ushqehet në suksesin e vetë institucionit”, shkruan David Copping, i firmës ligjore londineze Farrer & Co. “Nëse universiteti përparon, vlera e markës së tij do shtohet, duke krijuar një rreth vicioz virtuoziteti duke qenë se akademikët, studentët dhe fondet do tërhiqen drejt tij. Por e kundërta është gjithashtu e vërtetë: dështimet e strategjisë mund ta zbehin ose shkatërrojnë këtë aset kyç, duke e tërhequr institucionin në një spirale rënëse”.

Për shkak të rëndësisë së kësaj, Times Higher Education World Reputation Rankings është kthyer shpejt në një burim të fuqishëm dhe shumë të cituar në të gjithë botën për prestigjin akademik të universiteteve-një tregues i besueshëm marke.

1 Harvard University 2 Massachusetts Institute of Technology 3 University of Cambridge 4 University of Oxford 5 University of California, Berkeley 6 Stanford University 7 Princeton University 8 University of California, Los Angeles 9 University of Tokyo 10 Yale University 11 California Institute of Technology 12 University of Michigan 13 Columbia University 14 University of Chicago 14 Imperial College London 16 University of Toronto 17 Cornell University 18 University of Pennsylvania 19 Johns Hopkins University 20 University College London 20 ETH Zürich – Swiss Federal Institute of Technology Zürich 22 National University of Singapore 23 Kyoto University 24 University of Illinois at Urbana Champaign 25 London School of Economics and Political Science 26 Carnegie Mellon University 27 University of Texas at Austin 27 University of Washington 29 New York University 30 University of Wisconsin-Madison 31 University of British Columbia 31 Duke University 31 McGill University 34 University of California, San Diego 35 Tsinghua University 36 The University of Hong Kong 37 Northwestern University 38 Georgia Institute of Technology 39 University of Melbourne 40 University of California, San Francisco 41 Seoul National University 42 Australian National University 42 University of Massachusetts 44 Ludwig-Maximilians-Universität München 45 Peking University 46 University of Edinburgh 47 University of Manchester 48 University of California, Davis 49 University of Sydney 50 Lomonosov Moscow State University 50 Purdue University 51 Delft University of Technology 52 École Polytechnique Fédérale de Lausanne 53 Middle East Technical University 54 University of Minnesota 55 University of North Carolina at Chapel Hill 56 Ohio State University 57 Osaka University 58 Pennsylvania State University 59 University of California, Santa Bartbara 60 National Taiwan University 61 Hong Kong University of Science and Technology 62 Karolinska Institute 63 King’s College London 64 Korea Advanced Institute of Science and Technology 65 Leiden University 66 University of São Paulo 67 University of Southern California 68 Technische Universität München 69 Tohoku University 70 Tokyo Institute of Technology 71 Hebrew University of Jerusalem 72 Humboldt-Universität zu Berlin 73 KU Leuven 74 Michigan State University 75 Nanyang Technological University 76 Université Paris-Sorbonne 77 University of Pittsburgh 78 University of Queensland Australia 79 Universität Heidelberg 80 University of Amsterdam 81 Boston University 82 Brown University 83 Chinese University of Hong Kong 84 École Polytechnique 85 University of Florida 86 University of New South Wales 87 Université Pierre et Marie Curie 88 Rutgers, The State University of New Jersey 89 Utrecht University 90 Washington University in St Louis 91 University of Bristol 92 Freie Universität Berlin 93 Lund University 94 University of Maryland, College Park 95 Monash University 96 Université Paris-Sud 97 Texas A&M University 98 Uppsala University 99 Wageningen University and Research Center

kulturë

kinema

Gazeta MAPO

www.mapo.al / gazetamapo@gmail.com

25.03.2013

13

Çfarë është ‘Projekti i Kinemasë Shqiptare’ Është një iniciativë që synon të rrisë ndërgjegjësimin, vëmendjen dhe ndihmën ndaj Arkivit Qendror Shtetëror të Filmit në situatën e vështirë në të cilën ndodhet. Projekti i Kinemasë Shqiptare po punon për ruajtjen, restaurimin dhe promovimin e

trashëgimisë së kinematografisë shqiptare.

Ky projekt mbështetet nga MTKRS, Ambasada amerikane në Tiranë, Qendra Kombëtare e Kinematografisë, si dhe nga Shoqata e Arkivistëve të Imazheve në Lëvizje (Association of Moving Image Archivists).

realizimi

Longo: Si e restauruam filmin për Pavarësinë

28

Filmi i restauruar “Nëntori i dytë”, premierë amerikane më 27 mars

‘Nëntori i dytë’

Disa nga sekuencat e resturuara

ndër mijëra bobina që gjenden në Arkivin e ndotur Regina Longo flet për vizitën në Shqipëri dhe kushtet skandaloze në të cilat ruhen filmat shqiptarë në Arkivin e Filmit në Tiranë. Kjo intervistë e kryetares së ACP është bërë në prag të premierës amerikane të filmit “Nëntori i dytë”, më 27 mars në Universitetin e NjuJorkut, më 28 mars në Universitetin Wesleyan dhe një shfaqje e veçantë publike në Nju-Jork më 29 mars Susan Dunne

A

dhuruesit e kinemasë botërore nuk duhet ta humbasin këtë ngjarje javën e ardhshme në Universitetin e Wesleyan: Restaurimin e parë të një filmi shqiptar. Kinemaja në Middletown do të bëhet pjesë e një ngjarjeje të shënuar, premierën e filmit “Nëntori i dytë” në SHBA. Kjo është shfaqja e parë me shpresën se do të vijojë me një seri ngjarjesh të tjera, pjesë të Projektit të Kinemasë Shqiptare (Albanian Cinema Project), një konsorcium ndërkombëtar që po përpiqet të shpëtojë trashëgiminë e filmit shqiptar.

Andrea Mccarty, kuratori i Arkivit të Kinemasë në Wesleyan, është anëtar i bordit të Albanian Cinema Project (ACP). Regina Longo, profesoreshë e historisë së filmit në Universitetin e Kalifornisë në Santa Cruz dhe kryetare e ACP-së thotë se trashëgimia e filmit në Shqipëri është e rrezikuar nga standardet jo të përshtatshme të Arkivit Kombëtar të Filmit krijuar në vitin 1991, gjatë tranzicionit politik në këtë vend. “Korrikun e kaluar unë shkova për herë të parë në Shqipëri, në Arkivin e Filmit.

Nuk kishte energji elektrike. Nuk punonin kondicionerët. Ishte shumë nxehtë. Arkivistët që nuk kishin çfarë të bënin mbanin hapur dyert. Kjo shkaktonte më shumë probleme sepse çdo luhatje e temperaturës shkaktonte më shumë lagështirë dhe kjo ishte shumë e dëmshme për filmat që ruheshin në ato ambiente. Ndërtesa pikonte...Ajo ndodhet në një vend ku fare pranë është ndërtuar edhe një pikë furnizimi me karburant. Çdo gjë përreth është e ndotur.

Vetë ndërtesa e Arkivit është e gjitha me myk. Çdo vend anëtar i BE-së do të ishte dënuar për këtë dhe stafi nuk do të ishte lejuar të punonte në atë ndërtesë”, - tha Longo, e cila shtoi se ACP ka marrë iniciativën për të restauruar 5 filma në pesë vjet nëse arrijnë të sigurojnë fonde. Janë rreth 3 milionë shqiptarë që jetojnë në Shqipëri dhe rreth 10 milionë gjetkë në vende të tjera. Në Konektikat, komuniteti i shqiptarëve është përqendruar në Waterbury. Visar Tasimi i përket gjeneratës së dytë të shqiptaro-amerikanëve që jetojnë në Naugatuck dhe e ka cilësuar premierën amerikane të filmit “Nëntori i dytë” në Wesleyan si një moment historik në sytë e komunitetit tonë.

“Duke iu referuar historisë së Shqipërisë dhe izolimit të gjatë në komunizëm, industria e filmit padyshim ka vuajtur, - tha Tasimi duke shtuar se - puna që është bërë me Projektin e Kinemasë Shqiptare është diçka që të bën të ndjehesh vërtet krenar”. Nga ana tjetër, Longo shpjegon se filmi shqiptar është shumë i vështirë për t’u përgatitur për sytë e publikut ndërkombëtar, sepse shumë aspekte të historisë janë vizualisht të kuptueshme për shqiptarët, por jo për të tjerët. Shumë copëza të ngjarjeve që tregohen përmes imazheve duhej të vendoseshin në dialog. Për këtë arsye restaurimi i referohet edhe adaptimit në gjuhën angleze”.

The Hartford Courant

Tri kutitë origjinale në gjendje relativisht të mirë, që mbanin brenda 35 mm të filmit “Nëntori i dytë”, mbërritën më 4 shtator të vitit të kaluar përmes Postës Shqiptare, shërbimi Ekspres, në pragun e ‘Colorlab Film Corp’. Në këtë moment do të niste puna për restaurimin e filmit. Imazhet majtas fotove janë marrë nga menaxheri i përgjithshëm i ‘Colorlab’, Dean Plionis prej bobinës së parë origjinale. Dhe në fakt është e qartë sepse kjo nis me skenën e parë të filmit, në të cilën një djalë po vrapon poshtë rrugës së shtëpisë së tij për të dhënë lajmin për ngjarjen e madhe që pritet të ndodhë në qytet. Përkthimi në anglisht është bërë nga një ekip prej 4 përkthyesish shqiptarë. E gjithë kjo punë është kryer nën kujdesin e Iris Elezit, para se skenari të vinte në SHBA për realizimin e një negativi të veçantë vetëm për titrat në anglisht. Falë zhvillimeve teknologjike, e gjithë puna për restaurimin e filmit është bërë në bashkëpunim me Arkivin e Filmit duke u lidhur me ta përmes ‘Skype’, pasi nuk ishin mundësitë financiare për të dërguar dikë nga Arkivi në SHBA për të asistuar gjatë procesit të punës mbi filmin. Për sa i përket ngjyrave gjithë puna është mbështetur në një pikë: të përshtaten me origjinalin. Janë përdorur shumë teknika të reja dhe elementë të rinj në film. Gjithçka që është bërë për restaurimin e filmit e tregojnë më mirë këto foto, ku në të majtë janë pamjet nga prodhimi i vitit 1982, ndërsa djathtas paraqitet filmi i restauruar.

Alfa Bank, 15 vjet në Shqipëri

A

lpha Bank Albania filloi të operojë në Shqipëri në Janar të vitit 1998 si degë e Alpha Bank A.E., një prej bankave më të mëdha në Greqi.

Banka është e mirënjohur në sistemin bankar Shqiptar dhe ka operuar me emrin tregtar ALPHA BANK. Në 17 maj 2012, Alpha Bank Albania u transformua nga degë e një banke të huaj, të Alpha Bank A.E: në një Bankë të pavarur Shqiptare me një kapital aksionar prej më shumë se 78 milion Euro. Banka vazhdon të jete subjekt i mbikëqyrjes së Autoritetit Rregullator Shqiptar, duke përmbushur të gjitha kriteret në lidhje me aktivitetin bankar në Shqipëri, dhe më konkretisht kriteret në lidhje me kapitalin rregullator dhe nivelet e likuiditetit.

Alpha Bank Albania ka krijuar qeverisjen e avancuar të korporatës me Bordin e Drejtorëve përgjegjës për mbarëvatjen e përgjithshme të bankës, miratimin dhe mbikqyrjen e zbatimit të objektivave strategjike të bankës, qeverisjen e korporatës dhe vlerat e saj. Për të mbështetur aktivitetet e Bordit të Drejtorëve janë themeluar një numër komitetesh. Kjo ndihmon Bordin e Drejtorëve që të jetë përgjegjësi kryesor kundrejt aksionarëve në lidhje me zhvillimin e biznesit, strategjisë së riskut, stabilitetit financiar dhe qeverisjes korporative. Alpha Bank Albania është një nga bankat e para në tregun bankar e cila ka krijuar nje Komitet Risku në nivel Bordi. Struktura organizative e bankës siguron një drejtim efikas, të shëndetshëm dhe të balancuar të bankës. Bordi Drejtues i Bankës është përgjegjës për të siguruar që aktivitetet e bankës janë në përputhje me strategjinë e biznesit, tolerancën e rrezikut dhe të politikave të miratuara nga Grupi.

Alpha Bank është një nga bankat më të mëdha në vend me një pjesë tregu të konsiderueshme si në biznesin bankar me shumicë ashtu edhe në atë me pakicë. Për 15 vjet Alpha Bank ka qenë një partner i vërtetë duke financuar shumë kompani të cilat luajnë një rol të rëndësishëm në Ekonominë Shqiptare. Banka ka financuar projekte të mëdha infrastruktururore si Rruga e Kombit, Aeroporti Ndërkombëtar i Tiranës, Industrinë e Telekomunikacionit si edhe bizneset e vogla dhe të mesme.

Gjithashtu Alpha Bank ka qenë banka e parë në Shqipëri që ka realizuar dhënien e kredisë më të

madhe ndaj Shtetit Shqiptar.

Sot, Alpha Bank ofron shërbim cilësor në më shumë se 210 mijë klientë nëpërmjet 42 degëve në të gjithë vendin dhe kanaleve të tjera alternative si ATM, Web banking dhe 1,100 terminale POS. Gama e gjerë e produkteve përfshin produkte investimi dhe depozitash, produkte kredie dhe karta krediti nën markat e American Express® dhe VISA. Të gjitha produktet të krijuara posaçërisht për klientët individë, kombinojnë përfitimin me interesat konkurruese dhe fleksibilitetin e përdorimit të fondeve të tyre në çdo moment për depozitat si dhe ofrojnë kushte konkurruese për produktet e kredisë.

Gjithashtu një risi është bashkëpunimi me biznese prestigjioze për t’u ofruar zbritje të konsiderueshme të gjithë klientëve të kartave të kreditit të lëshuara nga Alpha Bank.

Kreditimi i biznesit të vogël është prioritet për Bankën, e cila jep ndihmesën e vet në zhvillimin e biznesit duke i ofruar këtij segmenti likuiditetin e nevojshëm për ta mbështetur dhe rritur atë.

Shumë e rëndësishme për Alpha Bank është edhe Përgjegjësia Sociale, e cila është pjesë e kulturës korporative dhe nëpërmjet një programi të larmishëm sponsorizimi, Banka ka mbështetur dhe do të mbështesë projekte të cilat synojnë përmirësimin e kushteve sociale, ekonomike dhe mjedisore.

14

zbavitje

lojra të ndrsyhme

Fjalëkryqi klasik 1

2

3

4

5

6

7

14

15

8

9

15

24

27

28

32

33

36

37

13

22

26

29

30

31 35 38

42

46

21

34

41 45

25

12

17

20

23

11

16

19

18

10

43

47

39

44 49

Koha e fillimit ____:____

50

Koha e mbarimit ____:____

52

Horizontalisht

Vertikalisht:

1. Vijë kufiri midis dy vendeve fqinje a midis dy zonave. 9. Koha që nga lindja e një njeriu e deri në një çast të caktuar të jetësj. 13. Ent Tregtar.

14. Sëmundje që shfaqet me dhembje të herëpashershme e të forta të kokës. 16. Barazim në skedinë. 17. Erih Maria, shkrimtar. 29. Një shpend me ngjyrë rozë. 22. Samuel i futbollit. 23. Fshat në brigjet e liqenit të Pogradecit. 24. Agjensi Ajrore. 26. Degë e lumit Shkumbin që kalon pranë Elbasanit. 28. Njeri që sillet keq. 32. Pjasa e majtë, ose e djathtë e një sendi. 33. Sigla e Torinos. 34. Njësi e vjetër gjatësie. 35. Diçka e bukur, por e parealizueshme. 36. Bej Frashëri i historisë. 37. Titull fisnikërie.

38. Shkurre e vendeve mesdhetare. 40. Të fikët në dialekt. 41. Përemër pronor. 42. Klinsman i futbollit gjerman. 43. Agjensi Ndërkombëtare.

44. Zamira, aktore. 45. Rrjedhë e madhe uji të ëmbël. 46. Repart Industrial. 47. I jap makinës, ose e ... 48. Markë makine.

1. Ai që zotohet të përmbushë detyrimet që merr përsipër një tjetër, në qoftë se ky s’i plotëson. 2. Notë që një qeveri i dërgon një qeverie tjetër për t’i shprehur pikëpamjen e vet për një çështje të caktuar. 3.

Përemër vetor. 4. Pak ambicie. 5. Copa të vogla të mprehta që shpëkuten nga një send. 6. Tare i futbollit. 7. Lloj majmuni. 8. Mallkoj në dialekt. 9. Kryeqyteti i Nikaraguas. 10. Giuliana de, aktore e njohur italiane. 11. Historia Kombëtare. 12. Mund të këte vlerën më të madhe, ose më të vogël te letrat e bixhozit. 15. Përemër vetor. 18. Lloj gazi. 19.

Ai që ka maninë të kritikojë gjithçka. 21. Pezmatim i cipës së brendshme të stomakut. 25. Urdhëro! 27. Vladimir, kompozitor i njohur. 29. Baba, ose... 30. Vegël që përdoret për të ngjeshur dheun. 31. Kërcelli nëntokësor i disa bimëve. 34. Enë për të zier raki. 36. Avion luftarak.

37. E përzier. 39. Qendroj. 42. Përemër vetor.

Sudoku | nivel mesatar 6

1 4 8

3 5

6

7

7

2 4

1

7

3 9

9 8

4

5 8

4 7

6 3

3 5 3

1

5

4 1 7

3

5 4

3

Plotësoni vendet bosh në mënyrë që çdo rresht e kolonë të ketë numrat nga 1-9.

7

4 1

2 7

8 5

4 9 8

5

3

Foka bllokon rru Dreri ‘i ngordhur’ kërcen nga bagazhi Dy policë amerikanë janë befasuar kur e kanë hapur bagazhin e një automjeti, nga i cili ka dalë një dre, për të cilin besohej se kishte ngordhur.

Në afërsi të Kalamazoos në Michigan, policët e kishin ndaluar një automjet për kontroll rutinë, ndërsa vozitësi u kishte thënë se në bagazh kishte një dre të ngordhur. Ai e kishte goditur drerin aksidentalisht në rrugë dhe duke menduar se është i ngordhur e kishte futur në bagazh. Por, në fakt, dreri vetëm sa ishte trullosur paksa dhe pasi ka dalë nga bagazhi ka ikur në pyjet e afërta.

40

48

51

Fjalëkryqi klasik është një nga lojërat enigmatike më të përhapura në botë. Fjalëkryqet e para filluan të botoheshin që në shekullin e XVIII dhe vazhdon të jetë e preferuar edhe në ditët e sotme.

1

6

Koha e fillimit _____:____

8 7

Koha e mbarimit ____:____

Numërkryq

3

6

Horoskopi javor DASHI (20/III-20/IV)

DEMI (21/IV-20/V)

Të mbrojtur nga Venusi dhe të shtyrë nga Marsi, do kaloni një ditë plot bashkëpunim. Do keni edhe momente shumë pasionante. Jeta sentimentale do jetë në qendër të vëmendjes edhe për beqarët. Do njiheni me dikë interesant dhe do krijoni edhe një lidhje me të. Asnjë planet nuk do ndikojë tek financat tuaja.

Marrëdhënia me partnerin do jetë e mirë, megjithëse shpesh do kërkoni t’i jepni më shumë rëndësi punës suaj. Disa duhet të bëjnë kujdes me kritikat e shumta që do i bëjnë atij sepse gjithçka mund të ndërlikohet. Falë ndihmës së Uranit beqarët do kenë një takim të paharrueshëm. Fillojeni projektin që kishit menduar sot sepse buxheti do jetë mjaft i qëndrueshëm.

BINJAKET (21/V-20/VI)

GAFORRE (21/VI-22/VII)

Jetoni në çift? Mund të përballeni me disa vështirësi dhe debate sot, por do i kaloni shumë shpejt. Komunikimi duhet të jetë mbi të gjitha! Ju beqarë nuk duhet të imagjinoni shumë gjëra të jashtëzakonshme për dashurinë sepse nuk do ju plotësohen. Qëndroni me këmbë në tokë. Financat do fillojnë të përmirësohen gjatë kësaj dite!

Venusi do kujdeset mjaft për ju dhe do jua bëjë jetën në çift edhe më të bukur.

Përgatituni edhe për ndonjë surprize të këndshme. Beqarët do bëhen më idealistë falë Saturnit. Do bëni gjithçka që të njiheni me dashurinë e vërtetë, por nuk do keni fat gjatë kësaj dite. Ka ardhur momenti të bëni pak më shumë ekonomi në sektorin e financave.

LUANI (23/VII-22/VIII)

Gjithçka do shkojë më së miri sot në jetën sentimentale të çifteve. Do bëni më shumë për atë që keni në krah dhe të dy së bashku do përjetoni mjaft kënaqësi. Për beqarët do fillojë të ndërtohet rruga drejt dashurisë së madhe. Bëhuni pak më të duruar! Për sa i përket anës financiare, nuk do ketë ndryshime. Fatmirësisht diçka do ju pengojë të shpenzoni pa limit ashtu si ju vetë dini.

Jeta në çift do të përballet me shumë probleme sot. Disa rrezikojnë të kenë edhe një zhgënjim të madh. Me pak fjalë kjo e martë nuk do jetë aspak ashtu si e keni pritur. Bëni kujdes! Beqarët duhet të bëhen më të duruar. Do keni disa takime interesante sot. Jupiteri do ju ndihmojë në planin financiar dhe çdo gjë do shkojë mirë.

PESHORJA (23/IX-22/X)

AKREPI (22/X-21/XII)

Nën ndikimin e Neptunit do e kuptoni më mirësemëparësekenitënjëjtatkonceptime me partnerin tuaj dhe të njëjtat aspirata.

Lidhja juaj do fillojë të bëhet edhe më e fortë se më parë. Beqarët më në fund do njohin personin që kanë ëndërruar. Zemra do rrahë më fort dhe do përjetoni mjaft emocione. Mos jepni hua sot sepse financat tuaj nuk janë në gjendjen e duhur.

Do jeni si fëmijë të lumtur sot të dy me partnerin. Mërkuri do ju sigurojë një klimë më të ngrohtë në lidhjen tuaj. E vetmja gjë që ju duhet të bëni është ta ruani ngrohtësinë! Beqarët nuk duhet të bëjnë sakrifica shumë të mëdha për të takuar personin e ëndrrave.

Lërini gjërat të rrjedhin vetë. Saturni do ju mbështesë në planin financiar në mënyrë që ju të ruani ekuilibrin. Çdo gjë do shkojë mirë.

9

Gjeni figurën duke bashkuar pikat

SHIGJETARI (22/XI-21/XII)

Plotësoni tabelën me numrat e dhënë!

Ngjyrosni pjesën me pikë dhe zbuloni figurën

Numra me 3 shifra: 065, 086, 111, 222, 259, 325, 369, 412, 444, 447, 485, 501, 655, 916, 984, 998.

Numra me 4 shifra: 1011, 1104, 1245, 1454, 1565, 2105, 2666, 3201, 5216, 5415, 8485, 9653.

Numra me 5 shifra: 08155, 10001, 14564, 21653, 28058, 28141, 31382, 48885, 51940, 55615, 59587, 84854.

Numra me 6 shifra: 022230, 054249, 120326, 152474, 174974, 187548, 406538, 423192, 425531, 555825, 587444, 842706, 941806, 944512.

Venusi dhe Jupiteri do bashkëpunojnë të dy që t’ju sigurojnë bashkëpunimin dhe mirëkuptimin në çift. Do jeni edhe më sensualë dhe do kaloni momente mjaft romantike. Beqarët do kenë shumë mundësi të takojnë dashurinë, por jeni ju që duhet të favorizoni takimet. Pranojini ftesat që do ju bëhen! Dite e favorshme edhe për transaksione financiare.

UJORI (20/I-19/II)

Gjeni 10 ndryshimet

VIRGJERESHA (23/VIII-22/IX)

Do jeni shumë të mbyllur sot dhe kjo nuk do i pëlqejë aspak partnerit tuaj.

Shpreheni pa frikë atë që mendoni. Ai që keni në krah do ju kuptojë dhe do ju ndihmojë nëse keni një problem. Hëna do i bëjë beqarët pak më kërkues sesa duhet. Do kërkoni aq shumë saqë askush nuk do ju afrohet.

BRICJAPI (22/XII-20/I) Saturni do provokojë debate me partnerin tuaj. Mund të ketë keqkuptime, të cilat rrezikojnë ta tronditin pak lidhjen tuaj.

Bëni shume kujdes! Nëse jeni beqarë nuk duhet ta humbisni kthjelltësinë vetëm e vetëm se do takoni dikë. Cilado qoftë situata financiare, do jeni shumë të aftë ta menaxhoni me kujdes dhe mençuri. Jeni inteligjentë!

PESHQIT (20/II-19/III) Venusi do ju ndihmojë të futeni në një etape më të bukur dhe më interesante të jetës suaj në çift. Nëse keni pasur ndonjë mosmarrëveshje të vogël do ta sqaroni. Beqaret dhe të divorcuarit do kenë shumë takime, por të gjitha pa asnjë të ardhme. Ju e dini më mirë se çfarë doni!

blog

1001

ditë që formësuan botën

Gazeta MAPO

www.mapo.al / gazetamapo@gmail.com

25.03.2013

25 mars

15

Pak burra kanë qenë në gjendje të bëjnë një dalje të hijshme në kohën e duhur.

1807

Malcolm Muggeridge

Karta e lirisë Britania bën të jashtëligjshme tregtinë e skllevërve në perandorinë e saj, megjithëse skllavëria vetë mbetet legale.

Ishte diçka e pritshme sepse në Britani opinioni ishte përgatitur për të. Dy vite më parë kishte kaluar një ligj në Dhomën e Komunëve, por u bllokua nga Dhoma e Lordëve. Në vitin 1807, kryeministri Lordi Grenville e quajti tregtinë e skllevërve ‘në kundërshtim me parimet e drejtësisë, humanizmit dhe politikave të duhura’-dhe ligji u kalua me dyzet e një vota pro e njëzet kundër.

Shfuqizimi i Aktit të Tregtisë së Skllevërve u bë ligj më

25 mars duke e bërë tregtinë e skllevërve të paligjshme, por jo vetë skllavërinë në të gjithë perandorinë britanike. Një gjobë prej 100 paundësh jepej për çdo skllav që gjendej në bordin e një anijeje britanike. Një kryqëzatë morale kish marrë shpërblimin megjithëse kishte edhe motive të tjera pas kësaj lëvizjeje. Ishte rasti ideal për të dëshmuar superioritetin moral të Britanisë ndaj Napoleonit, i cili e kishte rigjallëruar tregtinë e skllevërve në Francë. Në vitin 1771 Britania e kishte bërë të jashtëligjshme skllavërinë në kufijtë e vet. Abolicionistët më pas targetuan tregtinë e skllevërve dhe reformatorët përgjatë procesit zbuluan edhe artin e lobimit politik.

William Wiberforce e ngrinte vazhdimisht çështjen në parlament deri kur mbërriti te suksesi me aktin e vitit 1807-megjithëse u ndeshën ca degëzime të paparashikuara, si për shembull katërfishimi i çmimit të një skllavi të aftë të gjinisë mashkullore në Amerikë në fillim të shekullit 19. Si rezultat disa kapitenë anijesh britanike u tunduan për ta shkelur ligjin. Nëse anijet e tyre ishin para rrezikut të një kontrolli ata i hidhnin skllevërit në det.

Kështu, në vitin 1827 tregtia e skllevërve u shpall e barazvlefshme me piraterinë dhe rrjedhimisht e dënueshme me vdekje. Më pas, në vitin 1833 vetë skllavëria u bë ilegale në të gjithë Perandorinë Britanike.

Blitz

Flickr

83

Litra birrë për kokë në vit pihen në Venezuelë, duke i bërë venezuelanët konsumatorët nr. 1 në botë.

8.1

Cigare për kokë çdo ditë konsumohen në Greqi, duke i bërë grekët duhanpirësit më të mëdhenj në botë.

162

Minuta në ditë kalojnë turqit duke ngrënë e pirë; shijuesit më të mëdhenj të ushqimit në botë.

1.2

Milion ton kafe konsumohen çdo vit në Amerikë; vendi i parë në botë për konsumin e kafesë.

Titulli: iluaj Foto: redi guzja

Në Facebook Lavdrim Lita

Shqiptarët dalin nga errësira vetëm atëherë kur është i dobët Bizanti...

Aulon Bej Kalaja

Sikur të mos mjaftonte e gjithë çfarë më ka ndodhur, pikërisht sot sapo më bën ftesë miqësie një person me emrin “Kriza Ekonomike”.

Endri Xhafo

Sa burrë i zgjuar ishte ai që shpiku fundjavën…

Arbër Kadia

Doli Dielli e qesh koha...Sigurisht, fajin e ka Saliu!

Ardit Rada

Aq shumë nuk më besohet fitorja e kombëtares, saqë më duket sikur nuk do e certifikojë KQZ-ja dhe Kolegji Zgjedhor.

gazetamapo@gmail.com cel: 068 20 55 477

Fytyra e përbindëshit Kush nuk e ka frikë fytyrën e përbindëshit, do të thotë se i ngjan. Dhe vazhdimi i kësaj aksiome është të mësohemi me tmerrin, të na trembë bukuria.

Frankeshtajni u kthye në poster dhe zbukuron dhomën e një djali të bukur. Djali quhet Pinoçet, apo Videla, dhe i vetëm kërcen me pasion një tango eliptike. Nuk ka muzikë, as ndonjë këngëtar aty afër.

Vetëm një ritëm i pambarimtë dhe numra. Një mijë, pesëqind, pesë mijë, dhjetë, një qind mijë. Numra jo në mënyrë të qartë të vërtetuar të të humburve, të torturuarve dhe të vdekurve. Dhe tangoja vazhdon të kërcehet, dhe futbolli me rastet e veta, bën të mbajnë frymën miliona njerëz përmbi tokë. Miliona më shumë, prej atyre që vendosën t’i kundërvihen përbindëshit dhe zhduken nëpër kanale, gryka dhe fusha të shkretuara.

Që nga momenti kur Frankeshtajni kthehet në objekt zbukurimi i dhomës së një të riu, bota udhëhiqet matematikisht drejt zhdukjes së vet. Nuk është sepse ndaloi së paturi frikë, por sepse u mësua tashmë me frikën. Sipas radhës, edhe unë nuk kam frikë gjë më shumë sesa trurin e një pule. D.m.th të detyrohem që të bashkëbisedoj me një pulë, një qen, fundja me një kafshë të çfarëdoshme, e cila ka mundësi të hungërojë. Çfarë t’u them dhe si t’ua them? Dhe mos nuk është ofendim, nëse ndërmarr të përkthej apo të mbuloj mendimet e mia me fraza banale dhe kuptime idiote, në mënyrë që të qetësoj njëfarësoj dyshimin mbi mua të pulës, të cilën e kemi mbi kokë, që të na kontrollojë dhe udhëheqë?

Nënshtrimi apo vartësia ndaj një bashkëjetese apo përshkëmbimi të tillë, a mos vallë nuk shkakton rrezikun e asimilimit dhe të harresës sesi duhet, apo sesi lipset të sillemi, të veprojmë e flasim? Pa dyshim që filluam të tolerojmë. Dhe toleranca i shumëzon kafshët në jetën publike.

I forcon dhe i ndihmon të ndërtojnë me përpikëri formën e përbindëshit që udhëheq, kontrollon dhe qeveris.

Përbindëshi përbëhet prej kafshëve dhe prej armiqve. Dhe armiqtë lindin, nuk bëhen. Na kontrollojnë që prej shkollës, kur ishim fëmijë, dhe kërkojnë zhdukjen tonë. Po më kujtohet një bisedë dikur, kur isha në shkollë, brenda në klasë. Më afrohet një nxënës i gjatë, me një ekzemë të pakëndshëm në lëkurën e fytyrës, me hundën e shtrembër dhe flokët e shpëlarë e të parregullt. Ishte dita e parë e vitit shkollor. – Si quhesh, më pyet, ndërsa krah tij qëndronin dy të tjerë, shokë të vetët. Vasil, i përgjigjem. Dhe ku banon, vazhdon të pyesë. Mbi kodër i përgjigjem dhe e shoh në sy. Ai qeshi duke bërë të dukeshin dhëmbët e vet të prishur. – Unë banoj në anën tjetër të lumit, d.m.th ti je armik! Dhe më jep një goditje mbi kokë me dorën e vet, që akoma më dhemb tani që e kujtoj. E vështroj dhe jam gati për të qarë, por përmbahem. Ai ia plas të qeshurit dhe humbet. Për momentin. Sepse do ta kem përpara meje përsëri: faturino, instruktor stërvitjeje në ushtri, telegrafist, nëpunës në ministri, polic, muzikant në orkestër, prift në famulli, fqinj në pallat, doktor në spitalin shtetëror dhe në fund varrmihës, në momentin që do ia dalë të më shtijë nën dhe. *http://busulla.blogspot.com/

Themelues: Henri Çili. Kryeredaktor: Arion Sulo. Zv/kryeredaktor: Alfred Lela, Aleksandra Bogdani. Politika: Nevila Përndoj, Fejzi Braushi.

Kronika: Leonard Bakillari, Dashamir Biçaku. Speciale: Vladimir Karaj. Ekonomia: Blerina Hoxha. . Kultura: Aida Tuci. Suplement: Arta Çano.

Karikatura: Bujar Kapexhiu. Faqosja: Florenc Elezi. Ilir DRIZARI, Kujtim Bisha. Korrektore: Lila Plasari, Brunilda Meno.

Adresa: Bulevardi Gjergj Fishta pranë UET

Marketing / Drejtore: Vera Perleka Cel: 068 20 55 437 E-mail 1: v_perleka@yahoo.com E-mail 2: vera_perleka@hotmail.com Menaxhim / Robert Mane Cel: 068 20 55 440

CMYK

16 25.03.2013

Gazeta MAPO

www.mapo.al / gazetamapo@gmail.com

NJOFTIM / REKLAMA