FAQE 18-19
FREDERIK STAMATI: FLAMURI QË KA PREKJEN E FUNDIT TË ISMAIL QEMALIT Flamuri me të cilin është mbuluar trupi i Ismail Qemalit, i zbuluar pak kohë më parë, është ekspozuar dje për herë të parë në Qendrën e Studimeve Albanologjike
THEMELUES HENRI ÇILI - KRYEREDAKTOR ARION SULO - E PREMTE, 27 JANAR 2012. NUMËR 487. VITI III BOTIMIT. ÇMIMI 20 LEKË. 1.5 EURO. WWW.MAPO.AL E-MAIL: GAZETAMAPO@GMAIL.COM. ADRESA: BLV "GJERGJ FISHTA"
NË BRENDËSI
KOSTOJA E FUSHATËS SË 8 MAJIT
NGRIHET KOMISIONI HETIMOR PËR SHKARKIMIN E SPAHIUT Xhafaj: “Po bëni një blic ushtarak për kokëprerje individuale”. Gumi: “Shkarkimi është i lidhur me akte apo sjellje të kryera, që diskreditojnë rëndë figurën e anëtarit të një organi kushtetues”
FAQE 4
Tërhiqen shoqatat, nuk rriten biletat në linjat urbane Nuk ndryshojnë çmimet nga 1 shkurti. Operatorët e transportit urban heqin dorë përkohësisht nga kërkesa për dyfishimin e biletave dhe aboneve FAQE 14
PD 1.8 MILIARD PS 1.36 MILIARD RAPORTI I EKSPERTËVE Zbardhen kontrollet financiare të KQZ për dy partitë kryesore. Sa harxhuan në zgjedhjet e 8 majit, cilat janë burimet e parave dhe a janë të vërteta bilancet e paraqitura. PD deklaron se pjesa më e madhe e të ardhurave, 990 milionë janë përfituar nga burimet e vetë partisë. Edhe PS raporton se nga burimet e partisë ka trashëguar 740 milionë lekë të vjetra. Emrat e deputetëve sponsorizues të PS, nga Ahmetaj me 8 milionë, te Baraj me 2 milionë. Donatorët e PD, të gjithë deri në 1 milion. PS ka shpenzuar më shumë se ç’ka mbledhur. I detyrohet mediave për reklamat 275 milionë lekë të vjetra. Ja tabelat me zërat e shpenzimeve dhe të ardhurave FAQE 2-3
Ina Rama: Prifti i pandehur, në videon e Metës s'dëgjohet 700 mijë, por 7 % Aksident me makinën e kryetares së Gjykatës së Lartë, 1 i plagosur
FAQE 16
OP-ED / 10-11
Kryeprokurorja zbardh ekspertizën e FBI, komenton urdhër-arrestet për 21 janarin dhe akuzon komandantin e Gardës, se ka vrarë në turmë, duke rrezikuar jetët e shumë njerëzve. “Viktimat nuk janë vrarë me rikoshetë, FBI e ka përjashtuar”. Ina Rama përsërit
NGËRÇ
NGA BUJAR KAPEXHIU
Fusnota e dialogut
KOMENT SHKËLZEN MALIQI
Përfundimi i dialogut mes Prishtinës dhe Beogradit duhet të ndodhë deri nga fundi...
Shkolla e Policisë, shpallen emrat e 186 fitueseve femra Kërkesë femërore
SOCIALE
Rreth 150 kilogramë marijuanë e bllokuar, 3 armë zjarri pistoleta të sekuestruara si dhe 6 persona të shpallur në kërkim, janë rezultatet e një operacioni të zhvilluar nga antidroga e policisë së Gjirokastrës, pranë vijës kufitare me Greqinë... faqe 7
LISTA
1. Përqindja e rritjes nuk KOMENT është rritje e MICHAEL BECKLEY përgjithshme...
15
Antidroga, luftë me gjashtë trafikantë në kufi me Greqinë Për rreth gjysmë ore agjentë të antidrogës janë përplasur me armë me 6 trafikantët që ata ndiqnin. Shkëmbimi i zjarrit nuk la të lënduar
Tri arsye pse Kina nuk do ia kalojë Amerikës
Një presion mbi hetimin. Kështu e cilëson kryeprokurorja Ina Rama, deklaratën e kryeministrit për hetimin e saj pas mbarimit të mandatit për ngjarjet e 21 janarit. E ftuar në emisionin “Opinion” të Blendi Fevziut, Prokurorja e Përgjithshme shpjegoi urdhër-arrestet e fundit mbi komandantin e Gardës dhe dy punonjësit... faqe 4-5
qëndrimin e saj se videoja MetaPrifti ishte origjinale dhe e patjetërsuar. “Në të nuk dëgjohej 700-mijëshja, por dëgjohej 7 %”. Paralajmëron dërgimin në gjyq të Priftit dhe Beqirajt, si dhe pohon se letra e Priftit fliste për elementë kriminalë dhe personalë
Vizita në Uashington, Basha takohet me Arvizun
Para nisjes për një vizitë zyrtare në SHBA, kreu i Bashkisë së Tiranës është takuar me ambasadorin Arvizu
FAQE 17
KOMENT / 11 ARTAN FUGA
Argumenti për statusin europian Në të g jitha përpjekjet e institucioneve shqiptare për të bërë që vendi të avancojë në statusin e vet europian janë përdorur argumente të ndryshme. Nuk ke se çfarë bën përderisa kjo kërkohet. Libri me përgjigjet e shtetit shqiptar lidhur me pyetjet e institucioneve të Europës drejtuar atij, dukej shumë voluminoz. Unë nuk e di nëse përgjigjet ishin të sakta ose jo, ndonëse uroj të kenë qenë të tilla. Ndërkohë, përpara disa muajsh Europa kishte vendosur një “notë” jo fort optimiste për Shqipërinë duke folur për “progres të kufizuar”. Shqipëria nuk bëri dot një hap përpara në statusin e vet europian, pra ta zëmë të kishte marrë atë...
2
MAPO
E premte, 27 janar 2012 www.mapo.al
politika
Sponsorët e PD, donacionet të gjitha deri në 100 mijë lekë Sponsorizimet që i kanë bërë fushatës së Partisë Demokratike individë të ndryshëm kanë qenë në shuma deri 1 milion lekë të vjetra. Kjo duket se është arsyeja që në raportin e auditit të të ardhurave dhe shpenzimeve të Partisë Demokratike nuk ka emra dhuruesish. Ligji zgjedhor e bën të detyrueshme evidentimin e dhuruesve kur
ata sponsorizojnë në shuma më të mëdha se 1 milion lekë të vjetra. Siç bëhet e ditur në raportin në fjalë, selia qendrore e PD-së në Tiranë ka përftuar në formë donacionesh 7 milionë lekë dhe të gjithë kanë dhuruar deri në 100 mijë lekë të reja dhe asnjë mbi këtë kufi. Ndërkohë që degët e PD-së në rrethe kanë përftuar si
sponsorizime një shumë të konsiderueshme prej 44.7 milionë lekësh, të cilat ashtu si edhe selia e kësaj force në qendër kanë qenë të gjitha në shuma deri në 1 milion lekë. Pra shuma që bëjnë të panevojshme evidentimin e donatorit. Nga kjo shumë e dhuruar, rreth 8 milionë lekë të vjetra janë dhuruar në formë karburanti.
Auditi i fondeve, fushata e PD kushtoi 1.8 miliardë lekë Ekspertja e KQZ zbardh shpenzimet dhe të ardhurat e Partisë Demokratike gjatë fushatës së zgjedhjeve lokale 2011. Cilat janë burimet për këto të ardhura dhe ku janë shpenzuar fondet sipas zërave. 990 milionë deklarohen të përfituara nga burimet e vetë partisë Fejzi Braushi Një fushatë e shtrenjtë, por me bilanc pozitiv ka qenë ajo e zgjedhjeve vendore të 8 majit për Partinë Demokratike. Kjo pasi demokratët kanë mundur të sigurojnë plot 183.2 milionë lekë të reja të ardhura, ndërsa kanë shpenzuar 182.5 milionë lekë të reja, pra me një bilanc pozitiv prej 1 milionë lekësh të reja. Këto janë të dhënat e dala nga auditimi i bërë nga ekspertja kontabël, Lumturi Brahaj, e pajtuar nga Komisioni Qendror i Zgjedhjeve për të bërë auditimin e të ardhurave dhe shpenzimeve të Partisë Demokratike. Ajo që bie në sy nga kjo analizë shifrash është se PD rezulton forca politike që ka pasur në dispozicion më shumë lekë se çdo parti tjetër dhe për rrjedhojë ka shpenzuar edhe më shumë se çdo subjekt, ku peshën kryesore e kanë pasur të ardhurat e siguruara nga vetë burime e partisë që zënë shumën e 99 milionë lekëve, dhe pas tyre vijnë të ardhurat nga sponsorët që kanë mundur të dhurojnë plotë 50.9 milionë lekësh. Auditimi Ka përfunduar në datën 25 janar afati i dorëzimit të raporteve të kontrollit të të ardhurave dhe shpenzimeve të partive politike, të kryera gjatë fushatës zgjedhore të 8 majit të vitit të shkuar. Burime nga KQZ kanë bërë të ditur se të gjithë audituesit e pajtuar për të kryer këtë kontroll kanë paraqitur materialet e tyre, ku një prej të cilëve është edhe Lumturi Brahaj, e cila ka bërë verifikimin e të ardhurave dhe shpenzimeve të kryera nga PD. Kështu, që në hyrje të raportit të saj ajo evidenton faktin “se sipas opinionit tonë, pasqyrat që përmban ky raport, të marra në tërësi dhe në të gjitha aspektet materiale, japin një pamje të vërtetë dhe të sinqertë të fondeve të përftuara dhe të shpenzimeve të kryera nga PD”. Të ardhurat Në faqen 5 të këtij raporti jepet një pasqyrë e detajuar e të ardhurave të krijuara nga PD, ku ndahen lekët e përfituara nga selia qendrore dhe ato të përfituara nga degët e PD-së në rrethe. Kështu, në total PD rezulton se ka siguruar plot 182.474.177 lekë të reja në monedhë dhe 809 mijë lekë në natyrë. Pra duke mbledhur këto dy shifra, PD në qendër dhe në të gjitha degët e saj ka siguruar 183.284.052 lekë. Shifër kjo që është siguruar falë disa burimeve, ku ai më kryesori janë të ardhurat e siguruara nga burimet e vetë partisë, të cilat janë në shumën e 99 milionë lekëve të reja. Zërin e dytë e zënë të ardhurat nga sponsorizimet, ku në total PD-së i janë dhuruar 51.7 milionë lekë të reja, nga të cilat 809 mijë në natyrë. Burimi i tretë i të ardhurave janë paratë
Të ardhurat dhe shpenzimet e fushatës e PD-së Buxheti i Shtetit Burimet e veta Sponsorizimet Të ardhurat nga kuotat Në total
30.9 milionë 99 milionë 51.7 milionë 1.45 milionë 183.2 milionë
PDSH Tiranë Buxheti i Shtetit 30.9 milionë Burimet e veta 99 milionë Sponsorizimet 7 milionë Totali PDSH Tiranë 137.1 milionë
Degët e PD-së në rrethe Sponsorizimet Të ardhurat nga kuotat Në total nga degët
44.7 milionë 1.45 milionë 46.1 milionë
Zërat e shpenzimeve të fushatës së PD e marra nga buxheti i shtetit, ku PD ka marrë 30.9 milionë lekë të reja. Burimi i katërt dhe më i vogli është ai nga të ardhurat e siguruara nga kuotizacionet e anëtarësisë, nga të cilat PD ka siguruar vetëm 1.45 milionë lekë. Shpenzimet Por ndryshe nga sa ka ndodhur me partitë e tjera, PD ka bërë një shpenzim të matur të të ardhurave, pasi në fund të fushatës gjendja e saj financiare ka dalë pozitive. Nga 183.284.052 lekë të ardhura, PD gjatë gjithë fushatës së saj zgjedhore në të gjithë Shqi p ë r i n ë k a s h p e n z u a r ve t ë m 182.504.749 lekë. Pra në fund, gjendja e saj financiare ka dalë pozitive, me rreth 1 milion lekë të pashpenzuara. Në raport evidentohet se shuma dërrmuese e shpenzimeve janë bërë nga PDSH me seli në Tiranë, e cila ka harxhuar 136 milionë lekë të reja. Ndërkohë që të gjitha degët të mbledhura së bashku kanë shpenzuar vetëm 46.1 milionë lekë të reja. Nga numri i gjatë i llojeve të shpenzimeve, emërtimi kryesor është ai i hapësirës publicitare të përdorur nga PD dhe kandidatët e saj nëpër media. Pra, për hapësirën publicitare PD ka shpenzuar 64.7 milionë lekë. Pas hapësirës publicitare PD ka harxhuar më shumë për foninë, për të cilën ka paguar 18 milionë lekë; për letra dekorative janë harxhuar 8 milionë; realizimi i spoteve televizive 7.5 milionë lekë; për tapetet për fushatë, 1.7 etj.
PD e PS, me konsulentë amerikanë Raportet e auditit të paraqitura nga ekspertët kontabël bëjnë publike për herë të parë dhe marrëdhëniet e konsulencës që krijuan dy forcat e mëdha politike për zgjedhjet vendore të 8 majit. Të dyja këto forca ia besuan konsulencën për fushatë kompanive amerikane. Demokratët kontraktuan shoqërinë amerikane “Themellman group”, me të cilën është lidhur një kontratë konsulence shërbimi për fushatën zgjedhore 2011 të kësaj partie në shumën e 48 218 dollarëve, e barasvlefshme në lekë me 4.821 milionë lekë. Ndërkohë që nga ana tjetër, në raportin e auditit të PS-së nuk bëhet i ditur emri i kompanisë, por vetëm shuma që ajo ka përftuar për shërbimin e dhënë. Socialistët kanë paguar vetëm 10 mijë dollarë për shërbimin e konsulencës.
E premte, 27 janar 2012 www.mapo.al
MAPO
3
KQZ ndan fondet për partitë, PD 79 mln dhe PS 75 mln Pavarësisht se nuk jemi në vit elektoral, partitë parlamentare do të marrin plot 189 milionë lekë të reja ose thënë ndryshe, rreth 1.9 milionë dollarë nga buxheti i shtetit. Bëhet fjalë vetëm për fondet vjetore që kryesisht partitë parlamentare, por edhe ato që kanë marrë në zgjedhjet e fundit më shumë se 1 për qind të votave, fitojnë si
ndihmë nga paratë publike. Shumë kjo që në pjesën dërmuese të saj do i shkojë dy partive të mëdha, ku Partia Demokratike do të marrë rreth 790 milionë lekë të vjetra dhe ajo Socialiste, 750 milionë. Komisioni Qendror i Zgjedhjeve do të miratojë sot vendimin përkatës, me anë të të cilit fondi prej 189 milionë lekësh të
reja do të ndahet mes 7 partive, parlamentare dhe joparlamentare. Për ndarjen e kësaj shume KQZ i referohet ligjit “Për partitë politike”, dhe konkretisht nenit 19, pika 2, i cili përcakton rregullat sipas të cilave bëhet shpërndarja e fondeve vjetore për partitë politike, ku përcaktohet se 70 për qind e shumës, sipas numrit të
deputetëve të fituar në zgjedhjet e fundit parlamentare, 20 për qind në mënyrë të barabartë ndërmjet partive parlamentare dhe 10 për qind, sipas përqindjes së fituar ndërmjet partive politike që kanë marrë pjesë në zgjedhjet e fundit parlamentare dhe kanë fituar mbi 1 për qind të votave në shkallë vendi.
Zgjedhjet e majit, PS shpenzoi 1.36 miliardë lekë Sipas raportit të auditit, PS ka shpenzuar 1.36 miliardë për fushatë, por ka mbledhur para saj 1,08 miliard, duke krijuar një borxh tek subjektet e treta, prej 275 milionë lekësh. Edhe PS sponsorin kryesor të fushatës ka burimet e vet partisë Fejzi Braushi PS në zgjedhjet e 8 majit doli me humbje, jo vetëm për rezultatin e tyre, por edhe për financat e saj. Kështu përveç lënies së Bashkisë së Tiranës, të cilën e drejtonte prej 3 mandatesh, PS në këto zgjedhje rrënoi edhe financat e saj, pasi me të ardhurat prej 108.9 milionë lekësh që siguroi, nuk ka arritur të shlyejë shpenzimet që kapin vlerën e 136.5 milionë lekësh, duke krijuar kështu një deficit apo një borxh prej afro 27.5 milionë lekësh të rejash tek subjektet e treta. Këto janë të dhënat që ka paraqitur eksperti kontabël, Ahmet Stoja, i cili ka hartuar dhe raportin e auditimit të të ardhurave dhe shpenzimeve të Partisë Socialiste në zgjedhjet vendore të 8 majit, të cilin e ka depozituar në KQZ.
PS, deputetët dhurojnë nga 2 deri në 8 milionë lekë Të qenit në opozitë duket se ka stepur sponsorizuesit apo donatorët për të mbështetur financiarisht fushatën zgjedhore të PS-së në zgjedhjet e shkuara vendore të 8 majit. Për këtë qëllim, në kushtet e një mungese burimesh financiare, socialistët e kanë gjetur një zgjidhje emergjente pikërisht te deputetët e tyre. Kështu, kur fushata kishte hyrë në fazën e saj finale, duket se është vënë re dhe mungesa e parave për ta vijuar atë më tej, ndaj dhe një pjesë e të zgjedhurve socialistë në Kuvendin e Shqipërisë kanë dalë vullnetarë dhe i kanë dhënë një dorë fushatës elektorale të kësaj force duke dhuruar rreth 3.9 milionë lekë të reja. Janë 10 deputetë dhe dy të afërm të tyre, ata që kanë dhuruar shuma nga 2 milionë deri në 8 milionë lekë të vjetra. Shumë më të madhe e ka dhuruar deputeti Arben
Ahmetaj, i cili ka depozituar në llogarinë bankare të hapur nga PS plot 8 milionë lekë të vjetra. Sponsori i dytë më i madh është sërish një individ i panjohur, por që mban mbiemrin Dokle. Ai quhet Eurudin Dokle dhe ka dhuruar 4 milionë lekë të vjetra. Ndërkohë që pjesa tjetër e sponsorëve janë të gjithë deputetë të PS-së. Lista fillon me Gramoz Ruçin, Damian Gjiknurin, Taulant Ballën, Ervin Koçin dhe Xhemal Qefaliajn, që kanë dhuruar nga 3 milionë lekë. Ndërkohë që siç evidentohet në raport, Fatmir Xhafaj, Artan Gaçi dhe Besnik Baraj kanë dhuruar nga 2 milionë lekë po ashtu të vjetra. Vlen të theksohet në këtë rast se të gjitha dhurimet janë bërë në bankë dhe pikërisht në datat 28 dhe 29 prill, pra kur fushata kishte hyrë në dhjetëditëshin e saj të fundit.
Raporti Eksperti Stoja në fillim të raportit të tij thekson se: “Bazuar në auditimin e kryer, me siguri të arsyeshme, shprehim opinionin se pasqyrat financiare të fondeve të përftuara dhe të shpenzuara nga Partia Socialiste gjatë fushatës zgjedhore të organeve të qeverisjes vendore, zhvilluar më datën 8 maj 2011, japin një pamje të vërtetë e të sinqertë”. Më tej ai e ndan raportin në dy pjesë, pra tabelën dhe argumentin e të ardhurave dhe në tabelën dhe argumentimin e shpenzimeve. Të ardhurat Siç bëhet e ditur në këtë raport për PS-në, periudha financiare e fushatës zgjedhore nis në muajin mars dhe përfundon në gusht, megjithëse audituesi thekson se edhe në këtë muaj nuk mund të konsiderohet e përfunduar pasi një pjesë e shpenzimeve mbeten të palikuiduara. Ndërkohë duke analizuar të ardhurat, raporti evidenton se PS ka pasur në total 109 milionë lekë të reja ardhura, ose thënë ndryshe rreth 1.1 milion dollarë. Krahasuar me PD-në, kemi diku tek 70 milionë lekë më pak të ardhura. Shuma totale e të ardhurave sigurohet nëpërmjet 3 burimeve dhe konkretisht nga Buxheti i Shtetit, 30.5 milionë lekë të reja, nga fondet e vet partisë, 74.4 milionë lekë të reja dhe nga donatorët, 3.9 milionë lekë të reja. Në raport thuhet se fondet e vetë partisë janë siguruar nga një shumë prej 6.7 milionë lekësh të reja të trashëguara nga viti 2010 dhe 80.6 milionë lekë të reja të siguruara nga fondi i buxhetit të shtetit për partitë, nga të
Të ardhurat e realizuara nga PS Nga Buxheti i Shtetit Nga fondet e vet partisë Nga donatorët Në total
30.5 milionë lekë të reja 74.4 milionë lekë të reja 3.9 milionë lekë të reja 108.9 milionë lekë të reja
Shpenzimet e kryera nga PS Reklama e spote televizive Parulla, tabela e printime Flamuj e bluza Karburant Qira ambientesh Konsulencë Minikaseta Kancelari, letër e fotokopje Foltore Foni, videoprojektor, muzikë Kërkesë padi Të ndryshme Shuma e shpenzimeve të paguara
84.5 milionë lekë 8 milionë lekë 1 milionë lekë 1 milionë lekë 1.98 milionë lekë 1 milionë lekë 400 mijë lekë 647 mijë lekë 840 mijë lekë 7.9 milionë lekë 360 mijë lekë 1.2 milionë lekë 108.916.106 lekë
Shpenzime të papaguara Reklama televizive Gjithsej shpenzime të kryera
27.5 milionë lekë 136.5 milionë lekë
Deputetët dhurues të PS Arben Ahmetaj Gramoz Ruçi Damian Gjiknuri Taulant Balla Ervin Koçi Pirro Lutaj Arben Çuko Fatmir Xhafa Artan Gaçi Besnik Bare Eurudin Dokle Xhemal Qefalija Në total dhurime cilat vetëm 74.4 milionë të përdorura për fushatën. Ndërkohë që donacionet janë dhurime të vetë deputetëve të Partisë Socialiste. Shpenzimet Ndryshe nga PD, socialistët kanë kryer më shumë shpenzime sesa kanë qenë të ardhurat. Nga kjo ka lindur një borxh prej 27.6 milionë lekësh, që kjo forcë politike ia ka kryesisht mediave të ndryshme për shërbimin e kryer prej tyre për spote reklamash. Kështu, PS ka shpenzuar në total 136.5 milionë lekë të reja, nga të cilat pjesën dërrm-
800 mijë lekë 300 mijë lekë 300 mijë lekë 300 mijë lekë 300 mijë lekë 200 mijë lekë 400 mijë lekë 200 mijë lekë 200 mijë lekë 200 mijë lekë 400 mijë lekë 300 mijë lekë 3.9 milionë lekë uese prej 111 milionë lekësh të reja ose 82 për qind e saj janë shpenzuar për reklama në televizione, gazeta dhe radio. Zëri i dytë më i madh i shpenzimeve është ai për foni, video-projektor dhe muzikë, për të cilin janë harxhuar plot 7.9 milionë lekë, megjithëse në tabelën e deklaruar nga vet PS, kjo shumë nuk ekzistonte. Në tabelën e shpenzimeve bien në sy edhe 400 mijë lekë të reja që PS ka harxhuar për kasetat, me të cilat shpërndante pamjet e fushatës, ndërsa 998 milionë lekë ka përdorur PS edhe për pagimin e konsulentëve amerikan.
4
MAPO
e PREMTE, 27 JANAR 2012 www.mapo.al
intervista
Prokurorja e Përgjithshme u jep përgjigje akuzave të mazhorancës për “21 janarin” dhe procesin kundër Ilir Metës
Ina Rama: Deklarata e Berishës për hetimin tim, presion mbi “21 janarin” Kryeprokurorja Ina Rama zbardh ekspertizën e FBI-së, komenton urdhër-arrestet për 21 janarin dhe akuzon komandantin e Gardës, Ndrea Prendi se ka vrarë në turmë, duke rrezikuar jetët e shumë njerëzve. “Viktimat nuk janë vrarë me rikoshet, FBI e ka përjashtuar” Intervistoi: Blendi Fevziu Një presion mbi hetimin. Kështu e cilëson kryeprokurorja Ina Rama, deklaratën e kryeministrit për hetimin e saj pas mbarimit të mandatit për ngjarjet e 21 janarit. E ftuar në emisionin “Opinion” të Blendi Fevziut, Prokurorja e Përgjithshme shpjegoi urdhër-arrestet e fundit mbi komandantin e Gardës dhe dy punonjësit e tjerë, ekspertizën e FBI-së, por edhe ngjarje të tjera të bujshme siç është procesi kundër ish-zv.kryeministrit Ilir Meta apo procedimit penal ndaj Dritan Priftit. Edhe pas vendimit të gjykatës, Ina Rama shpreh bindjen se videoja Meta-Prifti është origjinale, ndërsa shton se në të nuk dëgjohet 700 mijëshja, por 7 %. Ina Rama u është përgjigjur edhe pyetjeve të karakterit politik mbi marrëdhëniet me kreun e PS-së dhe kryeministrin Sali Berisha, ndërsa tha se nuk synon të ketë një mandat të dytë në krye të Prokurorisë. Zonja Rama, hetimi i organizatorëve ndërkohë nuk kishte nevojë për asnjë ekspertizë, në mënyrë thelbësore. Ju keni kërkuar së fundmi imunitetin e 3 deputetëve socialistë , përse nuk e filluat hetimin për tre deputetët e PS-së ose organizatorët e tjerë që më parë? Hetimi në Shqipëri drejtohet nga prokurorët dhe veprimtaria zhvillohet nga policia gjyqësore. Tani kthehemi tek 21 janari. Në këtë rast kemi një referim të drejtpërdrejtë të Policisë së Shtetit tek Prokuroria. Policia e Shtetit pati gjithë kohën në dispozicion që të propozonte çdo lloj konkluzioni për akuza konkrete ndaj deputetëve, kryetarit të PS, gjithmonë në bazë të fakteve që mbledh. Janë bërë takime periodike çdo të hënë, në orën 10:00. Në muajin korrik, Policia e Shtetit sugjeron pezullimin e hetimeve. Arsyeton se nuk arrin të identifikojë organizatorët. Por ne u thamë sërish që të vazhdojnë hetimet. Por prapë nuk patëm një konkluzion nga Policia e Shtetit. Madje as për këta tre deputetët nuk ka. Zonja Rama një nga problemet kryesore që u diskutua në atë kohë ishin urdhër ndalimet për gjashtë drejtuesit kryesor të Gardës së Republikës. Një urdhër ndalim që në gjykimin e mazhorancës, nuk ishte lëshuar më parë nga prokuroria. Dhe e dyta kërkohej ndalimi i gjithë zinxhirit komandues të Gardës së Republikës në të njëjtën ditë që opozita kishte paralajmëruar një protestë që askush nuk e dinte nëse do ishte e dhunshme apo jo. Nuk mendoj se ka qenë zinxhiri komandues i Gardës. Duke parë rregulloren mendoj Garda ka pasur komandën në punë edhe sikur këta të ndaloheshin. Jemi në 21 janar dhe konstatojmë disa ngjarje që kanë një produkt kriminal. E para dhe më e rënda janë vrasjet. Konstatojmë që kemi tre viktima dhe një të plago-
Kryeprokurorja Ina Rama gjatë intervistës së djeshme në “Opinion”
sur rëndë që më pas ndërroi jetë në Turqi, shumë të plagosur me armë zjarri dhe shumë punonjës policie të dëmtuar, gati 36. Përveç atyre skenave të tjera që u gjuajt me gurë, u dogjën mjete e të tjera. Që e quajtët ngjarja në Bulevard… Sepse ai është vendi i ngjarjes. Është term ligjor. Në qoftë se unë do të them ku ndodhi ngjarja, do të them në bulevardin “Dëshmorët e Kombit” nuk mund të them që ndodhi pranë godinës së kryeministrisë. Ajo është rruga. Është term ligjor dhe kjo është e vërtetë. Edhe Presidenti prandaj e quajti ngjarje në Bulevard, se e nisët me rrugën? Kjo nuk është pyetje për mua. Kishim viktima. Patëm pamjet filmike që u transmetuan. Pamë që plumbat vinin nga brenda territorit, ndërkohë që ishte mbaruar këqyrja e vendit të ngjarjes jashtë territorit të kryeministrisë dhe nuk ishte gjetur asnjë gëzhojë. Që do të thotë se nuk ishin përdorur armë nga demonstruesit, pasi nëse do ishin përdorur armë gëzhojat bien aty ku përdoren armët. Kishim deklaratën e një mjeku që tha se viktimat duket janë goditur me puqitje. Prokurorët konstatuan ushtarë të gardës duke mbledhur gëzhoja. Pra konstatuam një refuzim të Gardës për të bashkëpunuar. Pamë se megjithëse dyshimet të çonin tek Garda kishte tendencë për manipul-
Komandanti i Gardës ka vrarë në turmë, në mënyrë të rrezikshme për jetën e shumë personave dhe jo drejt një individi të caktuar. Edhe nëse turma do të hynte brenda territorit, rregullorja thotë të identifikohet se kush është agresori i vërtetë, atë që përbën rrezik
imin e hetimit, pamë refuzimin, pamë mbledhjen e gëzhojave dhe arsyetimi që bëmë ishte kush ka qenë nga Garda në territorin e kryeministrisë atë ditë. Pamë planin e masave të miratuar nga Komandanti i Gardës dhe pamë që këta individë për të cilët nxorëm urdhrat e ndalimit ishin në krye të njësive të dislokuara në kryeministri. Ne nuk dinim cilat nga këto njësi kishte të drejtë apo detyrë të qëllonte. Pamë se këta kishin marrë përsipër të menaxhonin situatën në godinën e Këshillit të Ministrave atë ditë. Duke pasur dyshimet se plumbat kishin ardhur nga Garda, siç rezultoi gati e provuar për neve sot. Duke pasur dyshime se procesi nisi dhe po tentohej të manipulohej pamë të arsyeshme të pyesnim dhe të ndalonim gjashtë komandantët në mënyrë të menjëhershme, pa ju lënë mundësi të përpunonin një strategji për deklarimet që do të bënin në mënyrë që të përfitonim një rrëfim origjinal që do na vlente për hetimin. Ne kuptuam që përgjegjësia për hetimin ishte e jona dhe nesër, ose në një të nesërme, përgjegjësia për hetimin është atyre individëve që janë aty. A kishte të drejtë kjo mazhorancë të ishte skeptike ndaj jush, nga momenti që një bisedë e drejtorit të përgjithshëm të policisë, z.Burgaj me ju u referua rreth dy orë më pas në një konferencë të drejtpërdrejtë shtypi nga kryetari i opozitës z.Rama? Në deklaratë, zoti Rama nuk i referohet bisedës sime. Po ju them se çfarë ka ndodhur. Urdhrat e ndalimit janë dorëzuar në drejtorinë e policisë në gjashtë të mëngjesit. Në orën shtatë të mëngjesit drejtori i kabinetit të zotit Burgaj ka telefonuar një nga zv.prokurorin e Tiranës dhe i ka thënë se urdhrat nuk do ekzekutohen, pasi ka një lapsus që lidhej me faktin se në brendi përmendej i njëjti emër kur urdhrat ishin për individë të ndryshëm. Pas kësaj bisede, diskutimi është bërë deri në kohën kur kam folur me zotin Burgaj mes prokurorëve të Tiranës dhe oficerëve të policisë. Fakti që u diskutua kaq gjatë për një gjë të tillë dhe fakti që për herë të parë, unë si prokurore nuk di rast tjetër kur urdhërat e proku-
rorit nuk zbatohen, është me të vërtetë i paprecedent. Pra është një ngjarje e jashtëzakonshme dhe ka jehonë. Pasi janë ezauruar disa hallka vartëse mbi këtë debat, kam bërë unë bisedën me z.Burgaj. disa kohë më pas ka dalë z.Rama dhe ka përmendur këtë. Ka qenë një çështje që është përmendur gjithë ditën në prokurori dhe polici. Fjala lapsus është përmendur që në mëngjes dhe është përdorur gjithë kohën. A është përgjegjësia juaj dalja e një bisede mes dy zyrtarëve të shtetit? Pse nuk është e policisë? Për çfarë ishim ne palë e interesuar për ta bërë këtë? A keni folur ju atë ditë me z.Rama? Me z.Rama nuk ka folur as atë ditë në telefon dhe asnjëherë në jetën time. S’keni folur asnjëherë? Asnjëherë. Nuk kam asnjëherë asnjë bisedë telefonike me z.Rama. A keni biseduar atë ditë me Presidentin e Republikës, me z.Topi dhe ka insistuar ai për të hetuar në këtë drejtim? Kam komunikuar me Presidentin e Republikës ditën që ndodhi ngjarja. Kam komunikuar dhe në ditët në vazhdim. Nuk ka qenë një komunikim aq i shpeshtë sa ju mund të mendoni. Ka qenë një komunikim informues për të dhënat që ne kishim për hetimin, për gjëra thelbësore. Nuk kam pasur asnjë insistim nga z.Topi përveç orientimit që kjo punë do përgjegjësi dhe do një maksimum përkushtimi nga ana e prokurorisë. Ka qenë një informim krejtësisht institucional. Kryeministri ka deklaruar dje në një intervistë që një zyrtar i lartë i drejtësisë i është shprehur atij që prokurorët kanë thënë që kemi gjetur mundësinë që ta kapim dhe ti bëjmë rreshtore kryeministrit të Shqipërisë? Do të hyja në një diskutim të tillë, nëse do të dija cili është zyrtari i lartë, cili është prokurori, t’i dëgjoja të dyja palët dhe do të jepja opinionin tim. A ka ndërhyrë ambasadori amerikan Arvizu për të gjetur një zgjidhje mes jush dhe policisë më 23 janar?
Po, po themi që ambasadori dhe më shumë anëtarë të ICITAP-it që asistojnë Policinë e Shtetit dhe OPDAT-it që asistojnë prokurorinë që kanë tentuar të gjehet një zgjidhje për ekzekutimin e urdhrave të ndalimit, i cili u bë një problem i madh, sepse ishte një rast i pa precedent dhe shumë i rëndë për drejtësinë në Shqipëri. U konstatua nga FBI që serveri ishte riformatuar duke fshirë materialet që kishte regjistruar apo u konstatua nga prokurorët shqiptarë? U konstatua fillimisht nga laboratori i Policisë Shkencore, por u dërgua në Amerikë për të rikuperuar pamjet, pasi do të ishin shumë të vlefshme për hetimin, duke qenë se ishin të vetmet pamje nga brenda. Të gjitha pamjet i kemi nga përballë kryeministrisë. E dërguam atje me shpresën se që do të merrnim edhe një përgjigje me rikuperim pamjesh, por nuk u rikuperuan. U rikonfirmua akti i FBIsë me atë që bëri laboratori ynë. Ka një argument se përse është bërë? Ne themi se është bërë për të penguar zbulimin e së vërtetës dhe kemi një person që kemi kërkuar të futet në punë për këtë gjë. Ai është administratori dhe i vetmi njeri që ka akses të bëjë veprimet. Ne e kemi akuzuar atë për shkak të pozicionit të tij të punës. Ai pranon vetë që ka bërë formatimin e orës 12:00, por nuk pranon formatimin e darkës. Ai është një fakt që ka ndodhur dhe ky person ka pasur akses në server. Nuk mund t’ia kërkojmë rojës tek dera që të ketë bërë formatimin. Ju keni kërkuar vrasje me dashje në materialin që keni paraqitur në gjykatë. Jeni e bindur që kanë qenë vrasje me dashje apo kanë qenë vrasje në tejkalim të detyrës nga këta persona? Nuk ka një akuzë formale, por kemi regjistruar këtë vepër, sigurisht kemi bindjen që është kjo vepër. Po të kishim një bindje tjetër do ta… Pse është vrasje me dashje? Kemi konsultuar ligjin për Gardën, për përdorimin e armëve të zjarrit dhe ligjin mbi tubimet. Detyra e tyre që ruajnë institucionet e shtetit është që në çdo
e PREMTE, 27 JANAR 2012 www.mapo.al
MAPO
5
Ina Rama paralajmëron dërgimin në Gjykatë të videos Prifti-Beqiraj
“Në videon e Metës nuk dëgjohej 700 mijëshja, Prifti është i pandehur” Prokurorja e Përgjithshme përsërit qëndrimin e saj se videoja Meta-Prifti ishte origjinale dhe e patjetërsuar. “Në të nuk dëgjohej 700 mijëshja, por dëgjohej 7 %”. Paralajmëron dërgimin në gjyq të Priftit dhe Beqirajt si dhe pohon se letra e Priftit fliste për elementë kriminalë dhe personalë
rast të tubimeve shndërrohen në tubime të kundraligjshme, parimi është që duhet përdorur minimumi i forcës dhe dhunës nga ana e forcave të shtetit. Nëse kërkohet të hyhet në oborrin e kryeministrisë personi paralajmërohet, goditet në tokë, në ajër e pastaj goditet ai vetë, nëse ka rrezik për institucionin, sepse garda është aty me armë për të mbrojtur institucionin. Ne kemi parë nga pamjet filmike dhe vendi ku janë gjetur viktimat se këta individë nuk ishin duke sulmuar kryeministrinë kur janë goditur. Viktimat në momentin që janë goditur janë jashtë kryeministrisë. Nuk i qëlluan se po hynin në kryeministri ndaj them se kishte vrasje. Komandanti i Gardës ka vrarë në turmë, në mënyrë të rrezikshme për jetën e shumë personave dhe jo drejt një individi të caktuar. Edhe nëse turma do të hynte brenda territorit, rregullorja thotë të identifikohet se kush është agresori i vërtetë, atë që përbën rrezik. Sipas hetimit të Komisionit Hetimor, sipas këqyrjes së trupave të viktimave, të gjithë plumbat që janë gjetur kanë qenë të goditur. Nuk janë drejtpërdrejt por hidhet hipoteza që kanë qenë rikoshetë? Në dijeninë time është ngritur një pretendim i tillë për sa i përket viktimës Ziver Veizi që u vra te dera e kryeministrisë. Për atë është ngritur ky version. U shfaqën disa pamje filmike që hidhte idenë se mund të ishte vrarë me rikoshetë. Për predhën e gjetur në trupin e viktimës Ziver Veizit ia kemi për shtruar këtë pyetje laboratorit të FBI-së. Ka kthyer një përgjigje që plumbi nuk ka shenja, dëmtime të një natyre të tillë që të na tregojë që ka pasur një përplasje me një send të fortë sikurse është asfalti. Pra e ka përjashtuar FBI rikoshetin. Nuk është ngritur kjo çështje për viktimat e tjera. Kur do të paraqitet akuza e plotë në gjykatë? Ne po përpiqemi ta finalizojmë sa më shpejt. Nuk mund të them sot, pasi mund të lind nevoja për kryerjen e veprimeve të tjera procedurale dhe nuk do të doja të jepja një kohë. Ne po bëjmë ç’është e mundur ta mbarojmë sa më shpejt. A ndjeheni e paragjykuar në këtë
hetim nga mazhoranca? Mazhoranca është shprehur, për mosbesim, për një qëndrim timin që se ka quajtur kushtetues. Kryeministri ka deklaruar që ju nuk mund të hetoni dot, por jeni vetë për t’u hetuar. E keni dëgjuar këtë deklaratë, cili është mendimi juaj? Unë e shoh si një presion për hetimin, por gjithashtu si të thuash më duhet të them se e vetmja frikë që ndjej si njeri është frika nga ligji, si njeri, si Prokurore. Unë i bëj gjithmonë llogaritë me ligjin, kur bëj diçka dhe marr një vendim. Them se përderisa nuk kam shkelur ligjin, nuk kam pse të kem frikë. Përse nuk e thërrisni z.Rama për ta pyetur për këtë çështje? Ju ka dërguar një letër ku ju kërkon ta thërrisni dhe ta pyesni. Në qoftë se z.Rama do të thirret për këtë çështje, nuk do të thirret se e kërkon ai, por sepse do jetë e nevojshme nga hetuesit dhe prokurorët që po merren me këtë gjë. Z.Rama mund të paraqitet dhe ta japë vetë versionin e tij dhe të deklarojë ato që di. Çdo shtetas ka detyrimin të deklarojë fakte dhe të dhëna që ai ka lidhur me një vepër penale. Është një detyrim ligjor madje, jo vetëm çështje vullneti. Zonja prokurore, si ka mundësi që heton të gjitha çështjet për qeverinë dhe asnjë për opozitën e sotme apo për Bashkinë e Tiranës kur drejtohej nga zoti Rama. Ka pasur të paktën dy denoncime për opozitën, siç është rasti i zotit Xhaferri dhe ajo e 20 %... Në rastin e parë janë gjobitur dy persona për konflikt interesi. Në çështjen e 20 % të famshëm, është regjistruar kryesisht nga Prokuroria e Tiranës, nuk ka pasur referim nga askush. U nisëm nga deklarata e deputetes Albana Vokshit. Është bërë një hetim i plotë i çështjes, janë pyetur të gjithë aktorët në proces. Në prokurori kanë deklaruar dy elementë me çështjen. Kanë deklaruar që Dritan Avllaj, i cili mendohej se ishte ai që përfaqësonte 20 % ishte bërë pjesë e kontratës falë financimit të tij financiar. Albana Vokshi ka deklaruar në prokurori ndryshe nga sa deklaruar nga foltorja politike,
se ajo që ka thënë për 20 % ishte perceptim politik i saj. Të gjithë të tjerët kanë deklaruar të njëjtën gjë, se ai është futur aty me pjesën e investimit të tij dhe ndoshta mund t’i ndihmonte për lejet. Në gjashtë transkiptet e bëra nga prokuroria nuk përmendet as 7 përqindëshi dhe as 700- mijëshja. Nuk përmendet 700-mijëshja, por përmendet 7 përqindëshi. Po për 700-mijëshen ekzistonte apo nuk ekzistonte? Ne nuk kemi arritur ta dëgjojmë. Nuk e kemi përmendur 700-mijëshen duke iu referuar videos. E kemi përmendur duke iu referuar dëshmisë që ka dhënë z.Prifti. Ne nuk kemi thënë që z.Meta ka ofruar 700 mijë se e kemi dëgjuar ne, por kemi thënë se ka ofruar 700 mijë se e ka deklaruar dëshmitari, ndërkohë që është dëgjuar dhe transkriptuar prej nesh 7 përqindëshi. 700-mijëshen nuk e kemi hedhur në transkript, pasi nuk kemi arritur ta dëgjojmë, por e ka deklaruar z.Prifti. Kjo ka qenë baza ku ne e kemi mbështetur këtë fakt. Znj. Rama, në të njëjtën ditë me heqjen e imunitetit të z.Meta u bë dhe heqja e imunitetit të z.Prifti për një video tjetër, në të cilën z.Prifti kishte regjistruar veten dhe ish-zv/ministrin e Ekonomisë në një bisedë midis tyre dhe me ndarjen e 70 mijë eurove. Ndërkohë që video e z.Meta u dërgua në gjykata dhe mori një vendim të formës së prerë, video e z.Prifti nuk është dërguar ende në gjykatë. Përse ky diferencim? Kam qenë personi i parë që e kam parë atë video kur eksperti amerikan solli përgjigjen e akt-ekspertimit që ne kishim çuar për z.Meta. Me të vërtetë e kam ndjerë vetën keq kur kam parë se si zyrtarë të shtetit bëjnë biseda dhe i trajtojnë punët e shtetit si punët e tyre private. Ka qenë një ndjesi shumë negative. Në mënyrë të menjëhershme me z.Meta megjithëse kishim shumë pak kohë në dispozicion për videon e z.Prifti, pasi kishim vetëm videon, ne i dërguam të dyja kërkesat. Në video dëgjohen biseda. Pra i çuam çështjen te imuniteti. Për zotin prifti kishim zero veprime. Kishim vetëm pamjet që absolutisht na çuan në mendimin që këtu kemi të bëjmë me një aferë korruptive për aq sa shikonim dhe dëgjonim nga kjo video. U detyruar që nga ky moment të bëjmë një aktivitet të plot hetimor për çështjen e z.Prifti. unë mund tu rendis një sërë veprimesh. Ka besoj 700 korrespondenca me Ministrinë, pyetje personash, tabulate. Për këtë arsye çështja e z.Prifti është ende nën hetim. Nuk ka një vendim për mbylljen e çështjes, por sot, edhe z.Prifti edhe z.Beqiri janë marrë të dy zyrtarisht të pandehur për akuzën e korrupsionit pasiv në bashkëpunim, por çështja është akoma nën hetim. Do shkojë në gjykatë kjo video?
Ky është një vendim, një moment procedural që do shqyrtohet nga prokurorët e çështjes. Unë nuk mund të them sot që do shkojë në gjykatë, përderisa këtë gjë nuk e dinë akoma të pandehurit, të cilët janë të parët që u komunikohet kjo gjë. Kjo video e transmetuar një javë më parë në këtë emision, është identike me atë që ju keni nën hetim? Së pari ju keni transmetuar një fragment fare të vogël të videos, pasi video është goxha e gjatë. Pamjet që u shfaqën në Opinion, janë pamje që unë i kam parë në videon që ne kemi. Pas publikimit të videos së dytë, ish-ministri Dritan Prifti ju ka dërguar një letër. Cila është brendia e saj? Më ka dërguar një letër, që unë e kam bërë publike edhe në media. Është protokolluar zyrtarisht, është duke u trajtuar zyrtarisht. Ai aty përcjell një problematikë që ka element të një veprimtarie kriminale siç përcjellë dhe elementë që lidhen me aspekte të jetës së tij private dhe unë për këtë arsye unë nuk mund ta bëj publike për publikun. Është një letër që po kalon në të gjitha hallkat e prokurorisë që duhet ta trajtojnë atë, për atë problematikë që ai përcjell. Bëhet fjalë për një raport në parim apo për një çështje mes jush dhe z. Prifti? Bëhet fjalë për një raport në parim. Unë me z.Prifti nuk kam asnjë lloj çështjeje. Pati një hetim për një videopërgjim mes zotit Meta dhe zotit Prifti, ndërkohë që ekspertët e huaj thanë që nuk dëgjohej ekzaktësisht se çfarë thuhej. Nga ana tjetër, gjykata nuk e mori atë si provë? Pse kërkuat dënimin e zv.kryeministrit dhe ku u mbështetët? Ekspertët e huaj nuk thonë se nuk dëgjohet se çfarë thuhet. Ata nuk e kanë thënë sepse nuk kanë si ta thonë se ata nuk dinë shqip . Ata kanë thënë që nuk dëgjohet zëri…
Ne nuk kemi arritur ta dëgjojmë. S’e kemi përmendur 700-mijëshen duke iu referuar videos. E kemi përmendur duke iu referuar dëshmisë që ka dhënë z.Prifti. Ne nuk kemi thënë që z.Meta ka ofruar 700 mijë se e kemi dëgjuar ne, por s’e ka thënë dëshmitari
Zëri sigurisht që dëgjohet dhe këtë e kanë thënë edhe ekspertët shqiptarët. Ekspertët kanë thënë se në rastin e parë u pastrua kaq dhe në rastin tjetër maksimalisht, sipas kapaciteteve që kam unë. Eksperti nuk ka pasur për detyrë të dëgjojë se çfarë thuhet por të thotë nëse ishte e manipuluar apo jo. Përgjigja ishte se personat aty dhe zëri janë të patjetërsueshme. Sipas gjykatës, videoja nuk ka qenë origjinale? Unë nuk e di se çka thënë gjykata, se nuk kam parë një arsyetim të gjykatë. Gjykata nuk pranoi të dëgjonte videon në seancë, që ishte kërkesë e jona, por në detyrat që u shtroi ekspertëve shqiptarë u kërkoi të pastrohej video në drejtim të audios. Ekspertët shqiptarë, kur sollën aktin e ekspertimit në gjykatë dhe thonë se ne e pastruam aq sa mundëm dhe bashkangjitur aktit keni videon e pastruar. Gjykata merr vendim që aktin bashkë me videon ta marrë në cilësinë e provës. Grupi hetimor e ka dëgjuar videon. A ishte origjinale? Ekspertët thonë se ajo ishte origjinale. Pra, ishte pa ndërhyrje”. Kryeparlamentarja Topalli ka deklaruar në këtë studio që mandati juaj nuk do të vazhdojë? E kam dëgjuar, por unë as që e aspiroj këtë gjë. Jam indiferente. Nuk synoni të keni një mandat të dytë? Jo. Ka një koment që ju mund të kërkoni dorëheqjen para mbarimit të mandatit, në mënyrë që zoti Topi të mund të emëroj një prokuror të ri? Nuk ka ekzistuar asnjëherë kjo gjë dhe unë nuk mund të bëj fakte të kësaj natyre. Pra do të qëndroni në detyrë deri në ditën e fundit të mandatit? Po, do të qëndroj në detyrë. A keni pasur presion politik gjatë këtyre viteve? Nuk mund të them që s’ka pasur presion politik, por është i gjithi ai që është parë në media. A keni pasur presion të drejtpërdrejtë? Nuk kam pasur presion të drejtpërdrejtë nga askush. Si kanë qenë raportet tuaja me kryeministrin? Korrekte. Ne jemi i drejtuar kryeministrit me kërkesat që kemi pasur për shkak të funksioneve dhe na është përgjigjur po për shkak të funksioneve. A keni pasur takime zyrtare? Po, kam pasur. Sigurisht që takimet vetëm me kryeministrin I përkasin një kohe të largët nga momenti që po flasim. Takimet kanë qenë normale. Kemi diskutuar për çështje pune dhe kam përshtypjen që jemi dëgjuar dhe jemi kuptuar dhe kemi zgjidhur ato çështje që kemi diskutuar. Marrë me shkurtime nga “Opinion”
6
MAPO
E premte, 27 janar 2012 www.mapo.al
politika
Berisha: Të gjitha shpenzimet do të paraqiten on-line TIRANË Kryeministri Sali Berisha është angazhuar dje se çdo akt kontrolli i kësaj qeverie dhe administrate duhet të botohet në faqen zyrtare të institucionit që e realizon. Duke e vlerësuar atë si një prej çështjeve më themelore, kryeministri e cilësoi si arritje paraqitjen on line nga ana e Ministrisë së Financave, në sistemin e thesarit të të gjitha shpenzimeve të kryera gjatë
një dite. “Tri javë më parë, Ministria e Financave ia doli që në sistemin e thesarit të paraqesë on line të gjitha shpenzimet e një dite më parë dhe kjo është një arritje e madhe. Kjo bën që qeveria shqiptare të jetë një nga qeveritë më të pakta që bën një transparencë të tillë të plotë të shpenzimeve”, - u shpreh Berisha. Ai kërkoi që duke ndjekur këtë shembull të veprohet me të
gjitha ministritë dhe agjencitë e varura prej tyre. “Në këtë kuadër duhet që këto shpenzime qytetarët shqiptarë të mos i lexojnë vetëm në faqen zyrtare të thesarit të Ministrisë së Financave, por t’i lexojë në faqen zyrtare të secilës ministri dhe të secilës agjenci që varet nga ministritë, sepse aty i gjejnë edhe më lehtë ato që duan të gjejnë”, - tha Kryeministri.
Shkarkimi i Spahiut, ngrihet komisioni hetimor me votat e PD
Gjatë votimit për ngritjen e komisionit
Xhafaj: “Po bëni një blic ushtarak për kokëprerje individuale”. Gumi: “Shkarkimi është i lidhur me akte apo sjellje të kryera, që diskreditojnë rëndë figurën e anëtarit të një organi kushtetues”. TIRANË Komisioni hetimor parlamentar për shkarkimin e nënkryetarit të KLDsë, Kreshnik Spahiu, do të funksionojë për një periudhë trejavore vetëm me deputetët e mazhorancës. Kuvendi ka miratuar dje me votat e mazhorancës ngritjen e komisionit hetimor, me qëllim nisjen e procedurës për shkarkimin e Kreshnik Spahiut. Komisioni do të përbëhet nga 9 anëtarë, ku 5 prej tyre do të jenë nga radhët e mazhorancës. Kryetar i këtij komisioni do të jetë deputeti demokrat, Enkelejd Alibeaj. Xhafaj Ndritja e këtij komisioni mori 57 vota kundër nga deputetët e opozitës, qëndrim ky që u paralajmërua para votimit nga deputeti socialist Fatmir Xhafaj. “Po e them hapur qysh në fillim: Ne nuk
do ta votojmë këtë komision dhe as do të bëhemi pjesë e tij. Ne nuk mbështesim Kreshnik Spahiun. Është gjëja e fundit që do të mendonim të bënim, pasi nuk e vlerësojmë pozitivisht punën e tij në krye të KLD-së. Ne e kundërshtojmë ngritjen e këtij komisioni hetimor, jo vetëm sepse atij i mungon tërësisht morali politik, por edhe sepse kjo është një nismë e cenueshme në frymën e Kushtetutës, ligjit dhe praktikës parlamentare. Kërkesa në mënyrën e hartuar dhe procedura e kërkuar prej jush për t’u zbatuar përmes saj në vlerësimin tonë është një gjë e sforcuar, pasi nuk është në përputhje me Kushtetutën, kuadrin ligjor në fuqi dhe në frymën e vendimit nr.75 të Gjykatës Kushtetuese”, - tha dje Xhafaj. Ai shtoi se opozita nuk mund të bëhet pjesë e luftës së brendshme politike të mazhorancës. “Sot ju kërkoni thjesht dhe vetëm të bëni një blic ushtarak për kokëprerje individuale dhe jo të fenomenit. Ne nuk jemi pjesë e tij. Neve nuk na intereson as koka e ish-mikut tuaj Nikut, as koka e Kreshnikut të padrejtësive tuaja. Ne nuk jemi pjesë e luftës politike që ju keni brenda llojit. Sepse është e qartë, juve nuk ju intereson veprimtaria e zotit Spahiu si nënkryetar i KLD-së, por e ardhmja politike dhe në
politikë e tij dhe e kryetarit të KLD-së. Trembeni se do t’ju marrin votat dhe nuk keni faj për këtë, por nuk do të arrini as të ruani vota dhe as të merrni vota duke prerë koka”, - tha ai. Ndërsa kryetari i komisionit hetimor, Enkelejd Alibeaj theksoi se komisioni hetimor lidhet me përgjegjësinë politike që Kuvendi duhet të ndërmarrë ndaj KLD-së. Gumi Ndërsa relatori i ngritjes së këtij komisioni, deputeti demokrat, Viktor Gumi argumentoi ndër të tjera se ligjërisht Kuvendi gëzon të drejtën për ta shkarkuar Spahiun. “Kreshnik Spahiu është zgjedhur nga Kuvendi i Shqipërisë, me vendimin nr. 114, datë 19.07.2007, në detyrën e anëtarit të KLD-së. Në datën
14.11.2007, zoti Kreshnik Spahiu është zgjedhur në detyrën e zëvendëskryetarit të KLD-së. Në kuptim të vendimit të Gjykatës Kushtetues nr. 14, datë 22.05.2006, anëtari i zgjedhur nga Kuvendi në KLD “çon në Këshillin e Lartë të Drejtësisë frymën e organit ligjvënës”. Mbarimi i mandatit të një organi kushtetues dhe procedura e shkarkimit të një anëtari të organit kushtetues janë dy institute tërësisht të ndryshme. Ekzistenca e njërit, në asnjë mënyrë nuk sjell përjashtimin e tjetrit. Në kërkesën e nismëtarëve nuk kërkohet mbarimi i mandatit të zotit Spahiu, por shkarkimi nga detyra e funksionarit kushtetues si i zgjedhur i Kuvendit në të. Organi i emërtesës, në rastin konkret Kuvendi i Shqipërisë, ka kompetencën kushtetuese edhe të shkarkimit nga detyra të anëtarit që e zgjedh vetë. Kjo do të thotë se kërkesa kërkon nisjen e procedurës për shkarkimin nga detyra të anëtarit të zgjedhur nga Kuvendi në KLD, zotit Kreshnik Spahiu, që njëkohësisht është edhe zëvendëskryetar i KLD-së”, tha dje Gumi. Ai shtoi se kërkesa përmban edhe shkaqet se pse kërkohet masa e shkarkimit, që kryesisht është e lidhur me akte apo sjellje të kryera nga Spahiu, që sipas PD-së diskreditojnë rëndë figurën e anëtarit të një organi kushtetues.
21 Janari, debat Braçe-Topalli në Kuvend Braçe-Topallit: Ke vrarë njerëz! Përgjigjet Topalli: Lexoje mirë ligjin për Gardën TIRANË- Debati mbi përgjegjësitë që duhet të dalin pas ngjarjes tragjike të 21 janarit të vitit të kaluar, ka shoqëruar dje edhe punimet e Kuvendit në pikën e fundit të diskutimeve jashtë rendit të ditës. “E drejta për jetën është e drejtë e sanksionuar deri në fund. Në Kushtetutën e Shqipërisë, e drejta i mbrohet edhe kriminelit. Në
21 janar zonjë, janë vrarë katër shqiptarë që nuk kishin paratë dhe pasurinë si tuajën, 4 shqiptarë që kishin të drejtën për të jetuar si fëmijët tuaj. Në 21 janar, këta 4 shqiptarë u vranë në mes të bulevardit, u vranë me paramendim, të vendosur për t’i marrë jetën, po jua pohoj sot se nuk ka pasur asnjë lloj tentative për të cenuar rendin kushtetues”, - iu drejtua dje deputeti socialist, Erion Braçe, kryetares së Kuvendit, Jozefina Topalli. Me ndërhyrjen e Topallit që Kryeministria u rrethua, Braçe vijoi: “Atij zotnisë tjetër kryeministër i erdhën
njerëzit në bulevard dhe i vajtën në kangjella dhe i kthyen prapanicën, më falni për shprehjen, dhe nuk i bënë gjë zyrës së tij dhe ai i vrau për këtë fakt. Në ligjin e Gardës përcaktohet se Garda është në varësi të ministrit të Brendshëm”. “Lexoje mirë”, ishte më pas reagimi i Topallit. “Mbylle gojën se ke vrarë njerëz!” - reagoi Braçe. Për këtë arsye, Topalli i ka kërkuar deputetit socialist që të lexojë ligjin për Gardën. “Lexoje nenin e parafundit, kur sulmohet. Lexoje, aty e ke...”, - iu drejtua sërish Topalli Braçes. “Në vendet pub-
like dhe vihet në rrezik jeta e të tjerëve...”, - citoi Braçe. “Unë dhe ju e dimë se ajo ishte e planifikuar me të gjitha mjetet, me molotov, 5 orë, planifikuesit do përgjigjen, i pari Rama. Nuk kalon me letrën e tij. Si kënga italiane “vengo anch’io no tu no”, u përgjigj dje Topalli. Çështja në fjalë pritet të jetë edhe sot objekt i debatit në mbledhjen e këshillit të Imuniteteve, ku tre deputetët socialiste, Tom Doshi, Taulant Balla dhe Besnik Baraj do të dëgjohen rreth kërkesës së Prokurores së Përgjithshme, Ina Rama, për heqjen e imunitetit të tyre.
letra
Spahiu: Dua fjalën! Kuvendi: Lexo rregulloren TIRANË Nënkryetari i KLD-së, Kreshnik Spahiu, përmes një letre drejtuar kryetares së Kuvendit, Jozefina Topalli, ka kërkuar të drejtën e fjalës në seancën e djeshme plenare, para se të hidhej në votim ngritja e komisionit hetimor për shkarkimin e tij. Në letrën drejtuar Topallit, Spahiu citonte se komisioni i Ligjeve, në mënyrë arbitrare dhe aspak morale e nxori jashtë këtij komisioni 10 minuta pas nisjes së kësaj seance, duke thirrur edhe forcat e sigurisë, pa i dhënë të drejtën e fjalës. Spahiu i kërkoi publikisht kryeparlamentares të drejtën e fjalës, duke argumentuar se vetëm në këtë mënyrë garantohet parimi për një proces të rregullt ligjor. Kundrejt kësaj kërkese Spahiu ka marrë përgjigje negative nga Kuvendi i Shqipërisë. Përmes një shkrese zyrtare, Sekretari i Përgjithshëm i Kuvendit, Marlind Myftiu i ka sugjeruar zëvendëskryetarit të Këshillit të Lartë të Drejtësisë që të lexojë rregulloren e Kuvendit, por pa iu referuar ndonjë pike të kësaj rregulloreje.
E premte, 27 janar 2012 www.mapo.al
rrethe
MAPO
7
Gjendet i vetëvarur 29-vjeçari, i ‘mbytur’ në borxhe Korçë - Një 29-vjeçar është gjetur i vetëvarur mëngjesin e djeshëm në parkun e qytetit të Korçës. Viktima Fjoraldo Berberi është gjetur nga kalimtarë të rastit, i varur me litar në një pishë
në kodrën tek zona e parkut ‘Rinia’. Policia bën të ditur se 29-vjeçari ishte beqar dhe jetonte me dy prindërit e tij të moshuar në një banesë private në lagjen nr.2 në Korçë. Shkak i
vetëvarjes dyshohet gjendja e vështirë ekonomike, pasi jetonte pa asnjë të ardhur dhe mes shumë borxheve, ndërsa mësohet se viktima ishte klient i rregullt lojërave të fatit.
Antidroga, luftë me trafikantët në kufi me Greqinë, 6 në kërkim Për rreth gjysmë ore agjentë të antidrogës janë përplasur me armë me 6 trafikantët që ata ndiqnin. Shkëmbimi i zjarrit nuk la të lënduar, policia thotë se ka shpallur në kërkim 6 persona Gjirokastër -Rreth 150 kilogramë marijuanë e bllokuar, 3 armë zjarri pistoleta të sekuestruara si dhe 6 persona të shpallur në kërkim, janë rezultatet e një operacioni të zhvilluar nga antidroga e policisë së Gjirokastrës, pranë vijës kufitare me Greqinë. Madje gjatë veprimeve të tyre agjentët e antidrogës për rreth 30 minuta rresht kanë shkëmbyer zjarr me grupin e trafikantëve, duke bërë që ky operacion të shndërrohet në një betejë luftarake. Sipas burimeve zyrtare në Drejtorinë e Policisë në Gjirokastër, operacioni antidrogë i koduar “Akulli” është
zhvilluar pranë fshatit kufitar Dritë, në komunën e Dropullit të Sipërm. “Rreth orës 03:00 të mëngjesit të së enjtes, në rrugë operative ne morëm një informacion, i cili bënte fjalë për një tentativë të trafikimit të lëndëve narkotike në drejtim të Greqisë, në zonën kufitare pranë pyllit të Katundës. Sipas këtij informacioni 6 persona të armatosur po transportonin 4 çanta shpine që dyshohet se ishin me lëndë narkotike, e cila kishte si destinacionin shtetin grek”, -thonë specialistët e Sektorit kundër Narkotikëve në Drejtorinë e Policisë së Qarkut Gjirokastër. Pas marrjes së informacionit, efektivat e antidrogës kanë nisur punën për goditjen e këtij rasti të trafikut të lëndëve narkotike, si dhe ndëshkimin ligjor të autorëve të tij. Fillimisht, nëpërmjet mjeteve logjistike bashkëkohore, agjentët e antidrogës në policinë e Gjirokastrës evidentuan vendndodhjen e grupit të përbërë prej 6 personash. “Rreth orës 03:30 ata po i afroheshin kufirit jeshil
me Greqinë ndërsa transportonin çantat e shpinës”, - thonë burimet policore. Në zonën pranë fshatit kufitar Dritë, specialistët e Sektorit kundër Narkotikëve i janë afruar grupit të trafikantëve në një distancë prej 100 metrash. “Ndërsa iu bëmë thirrje që të ndalonin, të gjashtë personat vijuan rrugën duke hapur zjarr drejt nesh”, thotë një prej agjentëve të antidrogës, pjesëmarrës në këtë operacion. Breshëritë e plumbave mbi policinë kanë vijuar për rreth 30 minuta, ndërkohë që efektivat blu janë kundërpërgjigjur duke qëlluar në ajër. Në këtë situatë, specialistët e antidrogës në Gjirokastër kanë kërkuar ndihmën e kolegëve të tyre të policisë kufitare të Kakavijës, si dhe të policisë së Janinës. Sipas burimeve policore, ndërsa konstatuan këmbënguljen e policisë për vijimin e operacionit, të g jashtë pjesëtarët e grupit kanë braktisur çantat me lëndë narkotike si dhe armët e zjarrit dhe duke përfituar nga errësira
e terreni i pyllëzuar kanë arritur të largohen dhe të fshihen në tokën greke. Gjatë mbledhjes së provave të para grupi hetimor konstatoi se trafikantët kishin braktisur në total rreth 150 kg marijuanë, e cila ndodhej në katër çantat e shpinës të hedhura mes shkurreve. Gjithashtu policia gjeti edhe tri pistoletat, dy të tipit “TT” dhe një e tipit “Zastava”, me të cilat grupi i trafikantëve kishte qëlluar mbi policinë. Në cilësinë e provës materiale janë sekuestruar nga policia lënda narkotike, armët e zjarrit, disa sende personale të
Breshëritë e plumbave mbi policinë kanë vijuar për rreth 30 minuta, ndërkohë që efektivat blu janë kundërpërgjigjur duke qëlluar në ajër
gjashtë personave, si dhe prova te tjera materiale që shërbejnë për dokumentimin me prova ligjore të autorëve të këtij rasti të trafikut të lëndëve narkotike me destinacion Greqinë. Pas një pune intensive grupi hetimor ka bërë të mundur identifikimin e gjashtë personave, tre prej të cilëve dyshohet se janë nga fshati Lazarat dhe tre të tjerët nga Gjirokastra. Gjatë gjithë ditës së enjte strukturat e Policisë së Shtetit në Qarkun e Gjirokastrës në bashkëpunim me policinë e Janinës, e cila ka përdorur edhe një helikopter, kanë vijuar kontrollin e zonës kufitare me qëllim ndalimin e gjashtë personave të dyshuar për përfshirje në këtë rast të trafikut të lëndëve narkotike me destinacion shtetin grek. Materialet e kësaj ngjarjeje i kaluan për veprime të mëtejshme ligjore Prokurorisë së Krimeve të Rënda në Tiranë. për veprën penale të “trafikut ndërkombëtar të lëndëve narkotike, kryer në bashkëpunim”. Bledar Shehu
Hashashi i kapur dje në Gjirokastër
Arrestohet 17-vjeçari i akuzuar për vrasjen në bilardo Familja Tasha është marrë dje në mbrojtje nga policia lokale, duke menduar se mund të sulmohet në shenjë hakmarrjeje për shkak të vdekjes së djalit të vetëm të familjes Koçi. Babai i viktimës tenton vetëvrasjen në moment dëshpërimi BULQIZË-Pak orë ka zgjatur liria e 17-vjeçarit D. Tasha, i cili akuzohet se i mori jetën Elton Koçit dhe plagosi nipin e tij, Andi Sulku. Forca të shumta policie janë vënë në ndjekje të të riut, që pasi kreu aktin u largua
nga vendi i ngjarjes. Burime nga policia thanë se fillimisht është negociuar me familjarët dhe të afërmit e autorit të krimit që ai të dorëzohej vullnetarisht, por kjo nuk ka ndodhur. Në këto rrethana, forca policore nga Bulqizë e Dibra kanë kryer rrethimin e qytetit të Bulqizës dhe dalëngadalë kanë ngushtuar “lakun” për adoleshentin që kreu një vrasje dhe një plagosje. Rreth orës 03:00 në një banesë të qytetit, e cila nuk bëhet publike nga policia, është kapur dhe arrestuar Daniel Tasha, familja e të cilit është marrë dje në mbrojtje nga policia lokale, duke menduar se mund të sulmohet në shenjë hakmarrjeje për shkak të vdekjes së djalit të vetëm të familjes Koçi. Policia lokale njoftoi dje se
shërbimet e “komisariatit të policisë Bulqizë, në bashkëpunim me forcat e sektorit të krimeve të rënda dhe nën drejtimin e Prokurorisë së Rrethit Gjyqësor Dibër, kanë bërë të mundur arrestimin në flagrancë të shtetasit D.Tasha, banues në qytetin
e Bulqizës. “Arrestimi i këtij shtetasi është bërë për konsumim të veprave penale të ‘vrasjes me dashje’, ‘vrasjes me dashje, mbetur në tentativë’ dhe ‘mbajtjes pa leje të armëve të ftohta”. I arrestuari sipas policisë, në ambientet e një bilardoje në qendër të qytetit të Bulqizës, për motive të dobëta ka goditur me thikë Elton Koçin 22 vjeç, nga qyteti i Bulqizës, i cili si pasojë e plagëve të marra ka humbur jetën, si dhe ka plagosur rëndë Andi Sulkun, 21 vjeç, nga qyteti i Bulqizës, i cili tashmë ndodhet jashtë rrezikut për jetën”, - bëri me dije policia lokale. Në cilësinë e provës materiale është sekuestruar një thikë, të cilën autori dyshohet ta ketë përdorur në momentin e ngjarjes. P. HASA
Dëshpërimi, babai i viktimës hidhet para makinës Pak orë pas vrasjes së djalit të tij 21-vjeçar, Xhemal Koçi nuk ka mundur të përballojë dhimbjen dhe ka tentuar të hidhet para një makine. Ngjarja ka ndodhur në Bulqizë, pak orë pas vrasjes së Elton Koçit, kur babai i tij i ka dalë përpara një automjeti, gjest i cili dyshohet se ka qenë një tentativë vetëvrasjeje pas humbjes së djalit të vetëm. Fatmirësisht drejtuesi i mjetit ka menaxhuar situatën në kohë duke shmangur përplasjen fatale, ndërsa 50-vjeçari ka pësuar vetëm dëmtime të lehta. Policia konfirmoi se shkak i këtij veprimi ka qenë vrasja e të birit, ngjarje e cila ndodhi pasditen e para dy ditëve në një lokal ku luhej bilardo. 21-vjeçari u qëllua për vdekje me thikë nga 17-vjeçari D. Tasha, tashmë i arrestuar, ndërsa gjatë sherrit mbeti i plagosur rëndë edhe 21-vjeçari Andi Sulku.
8
MAPO
e PREMTE, 27 JANAR 2012 www.mapo.al
ekonomi
Leku humb ndaj euros, forcohet ndaj USD Monedha vendase, leku këtë javë është forcuar ndaj valutës amerikane, dollarit, me rreth 4 pikë dhe ka humbur një pikë në këmbim me monedhën euro. Dje një euro ka kushtuar 138.85 sipas kursit zyrtar të Bankës së Shqipërisë, gati një pikë
më shumë se në fillim të javës. Gjithashtu, një USD ka kushtuar 105,9 lekë nga 109 lekë që ka qenë në fillimjavë. Ekspertët në agjencitë e këmbimit valutor shpjegojnë këtë luhatje të lekut me efektet e tregut ndërkombëtar të këmbimit, ku ditët e
fundit euro është forcuar ndaj dollarit. Një euro u këmbye dje në tregun ndërkombëtar me 131 cent, nga 126 cent që ishte javës që shkoi. Analistët kanë parashikuar një këmbim të euros me dollarin këtë vit në kuotat e 125 centëve.
Çmimi i lekut në pikën më të ulët të dekadës, ekspertët: Do ulet sërish Interesi bazë i monedhës vendase ka arritur minimumin historik të dekadës, duke shënuar nivelin 4.5 për qind. Vlera më e lartë i takon vitit 2002, ku çmimi bazë i lekut shënoi vlerën e 8.5 %. Ja pritjet e ekspertëve
Norma bazë e interesit të lekut që nga viti 2001
Blerina Hoxha
Çmimi bazë i lekut, vlerë me të cilën Banka e Shqipërisë nis tregtimin e monedhës vendase, ka arritur minimumin historik të dekadës duke shënuar nivelin 4.5 për qind. Ndërkohë që Banka e Shqipërisë ka sinjalizuar se, nëse niveli i çmimeve nuk jep sinjale rritëse, atëherë interesi i monedhës vendase do të ulet edhe më tej. Ardian Civici, anëtar i Këshillit të Mbikëqyrjes Bankare tha dje se, nëse ecuritë makroekonomike vijojnë të mbetën të njëjta, Banka e Shqipërisë mund të ulë më tej interesin për lekun. Niveli më i lartë i normës bazë të interesit është shënuar në vitin 2002, me 8.5 për qind. Çmimi shumë i lartë i lekut në periudhë ishte si një përgjigje ndaj krizës së thellë energjetike dhe asaj politike, që nxiti edhe rritjen e çmimeve. Ulja një ditë më parë e kostos së parasë, sipas Bankës së Shqipërisë dhe ekspertëve të politikave monetare, ndihmon në një qarkullim të madh të lekut, proces ky që nxit kredidhënien dhe konsumin në vend. Të dy këta faktorë ndihmojnë në rritjen ekonomike te vendit. Ish-drejtori i Operacioneve Monetare në Bankën e Shqipërisë, tani deputet i mazhorancës në Kuvend, Selami Xhepa tha se ulja e normës bazë të interesit të lekut duhet të ishte edhe më agresive. Sipas Xhepës, në kushtet kur qeveria ka më pak hapësira për të nxitur konsumin dhe investimet, e diktuar nga ruajtja e deficitit buxhetor në parametra, Banka e Shqipërisë duhet të jetë më operacionale në drejtim të uljes së kostos
së parasë. Të njëjtin mendim ka ndarë edhe eksperti tjetër i ekonomisë, Artan Gjergji, i cili tha për gazetën se Banka e Shqipërisë ka marrë vendimin e duhur duke liberalizuar politikën monetare. Ai tha se efektet në ekonomi sidomos në lehtësimin e kredive do të ndihen në një afat kohor 3 deri në 6 muaj. Gjergji theksoi se ulja e çmimit të lekut paraqet një domosdoshmëri për ekonominë në një kohë kur kërkesa konsumatore ka rënë, remitancat gjithashtu dhe për rrjedhojë biznesi nuk shet. Gjithashtu, ulja e normës bazë të interesit është mirëpritur edhe nga organizatat e biznesit në vend. Konfindustria vlerësoi se parashikimi për një ulje të shpejtë të përsëritur të normës së interesit për euron nga BQE, shtimi i prekshëm i depozitave
Xhepa tha se në kushtet kur qeveria ka më pak hapësira për të nxitur konsumin dhe investimet, e diktuar nga ruajtja e deficitit buxhetor, Banka e Shqipërisë duhet të jetë më operacionale në drejtim të uljes së kostos së parasë.
të qytetarëve shqiptarë në sistemin bankar të vendit, qëndrueshmëria e leku-t sidomos kundrejt monedhës europiane, si dhe norma e inflacionit vjetor përgjithësisht brenda parashikimeve, krijojnë kushtet e nevojshme për mundësinë e ndjekjes së një politike monetare drejt uljes së normës bazë të interesit. “Nëse do të merret parasysh edhe niveli relativisht i ulët i shpenzimeve publike të parashikuara në buxhetin e vitit 2012, nxitja e kreditimit nga sektori bankar kthehet në një nga mënyrat e pakta në dispozicion për të shpresuar në arritjen e parashikimeve buxhetore, ose të paktën në mbajtjen në vlera pozitive të rritjes ekonomike të vendit në vitin e vështirë 2012”, - cilëson Konfindustria në qëndrimin e saj .
Viti 2012 25 janar
4.50
- 0.25
Viti 2011 30 nëntor 29 shtator 23 mars
4.75 5.00 5.25
- 0.25 - 0.25 + 0.25
Viti 2010 28 korrik
5.00
- 0.25
Viti 2009 28 tetor 28 janar
5.25 5.75
- 0.50 - 0.50
Viti 2008 24 dhjetor
6.25
Viti 2007 27 nëntor 26 shtator 27 qershor
6.25 6.00 5.75
+ 0.25 + 0.25 + 0.25
Viti 2006 30 nëntor 12 korrik
5.50 5.25
+ 0.25 + 0.25
Viti 2005 30 mars
5.00
- 0.25
Viti 2004 04 nëntor 28 korrik 23 qershor 12 maj 28 prill
5.25 5.50 5.75 6.00 6.25
- 0.25 - 0.25 - 0.25 - 0.25 - 0.25
Viti 2003 30 dhjetor 29 tetor 09 korrik 23 prill
6.50 7.00 7.50 8.00
- 0.50 - 0.50 - 0.50 - 0.50
Viti 2002 10 prill 21 mars
8.50 7.50
+ 1.00 + 0.50
Viti 2001 15 gusht
7.00
+ 0.25
Kriza eurozonës, BB gati 27 miliardë USD për vendet që preken Për të frenuar efektet negative nga kriza në eurozonë, Banka Botërore ka miratuar fondin 27 miliardë dollarë për vendet në zhvillim. Përfiton edhe Shqipëria. Ekspertët e BB janë në negociata me qeverinë Banka Botërore ka vendosur të vërë në dispozicion përgjatë dy viteve të ardhshme fondin prej 27 miliardë USD për vendet në zhvillim të Evropës dhe Azisë Qendrore, të prekura nga kriza e eurozonës. Lajmin e kanë bërë të
ditur një ditë më parë burimet zyrtare të BB. Kriza e borxhit të eurozonës po dëmton rajonin e Europës dhe Azisë Qendrore nëpërmjet tri kanaleve - financave, tregtisë, si dhe dërgesave të punëtoreve – ndërkohë që rëndësia e çdo kanali varet nga karakteristikat individuale të vendeve. “Për shkak të lidhjeve të tyre të ngushta me eurozonën, vendet e Europës Qendrore dhe Juglindore ka të ngjarë të përballen me një ngadalësim ekonomik në vitin 2012”, - tha Philippe Le Houérou, zëvendëspresident i Bankës Botërore për Vendet në Zhvillim të Europës dhe Azisë Qendrore. “Ndihmesa shtesë e Bankës Botërore do t’i ndihmojë vendet që
ato të ruajnë një kuadër të shëndoshë makrofiskal, të zbatojnë reformat e nevojshme strukturore, të sigurojnë dhënien e kredive për ndërmarrjet e vogla dhe të mesme, si dhe të mbrojnë shtresat më të rrezikuara të popullsisë nëpërmjet rrjeteve më të forta dhe më të mirëorientuara të sigurisë sociale. “Kontributi i Grupit të Bankës Botërore për rajonin e Europës dhe Azisë Qendrore do të fokusohet në: reformat strukturore dhe mbështetjen e sektorit privat për të ruajtur rritjen e investimeve, të ardhurave dhe të punësimit, mbështetjen këshillimore dhe financiare për vendet me sisteme bankare të brishta, si dhe
Robert Zoellick
mbrojtjen e më të rrezikuarve përmes forcimit të rrjeteve të mbrojtjes sociale. “Ndërkohë që efektet e krizës së eurozonës në ekonomitë më të madha të Europës Perëndimore tërheqin pjesën më të madhe të vëmendjes në botë, kriza po dëmton gjithashtu edhe njerëzit në vendet në zhvillim të Europës Lindore, veçanërisht ata më të varfrit në Europën Qendrore dhe Juglindore”, - u shpreh Presidenti i Bankës Botërore Robert Zoellick. “Grupi i Bankës Botërore është duke zgjeruar fondet në dispozicion për rajonin, në mënyrë që këto vende të mund të mbështeten në këto burime për t’i bërë ballë krizës”, - tha Zoellick.
e PREMTE, 27 JANAR 2012 www.mapo.al
ekonomi
MAPO
9
Agjentët: AMF, indiferente sesi po operon tregu i sigurimit Ndryshimet e bëra në projektligjin e sigurimeve në sektorin e transportit diktojnë Autoritetin Mbikëqyrës Financiar të miratojë rregullat për përcaktimin e kushteve të përgjithshme të sigurimit të detyrueshëm dhe nivelin e provigjioneve teknike. Shoqëria e sigurimit përcakton vetë tarifat e primit të sigurimit sipas
kushteve të tregut dhe fillon t’i zbatojë ato pasi ka njoftuar zyrtarisht Autoritetin e Mbikëqyrjes Financiare. Por agjentët e sigurimit shprehen se nuk po shohin asnjë ndërhyrje nga ana e Autoritetit të Mbikëqyrjes Financiare për të rregulluar këtë treg, duke parë se ligji i ri nuk po funksionon në drejtim të përmirësimit të këtij
tregu. Me liberalizimin e tregut të sigurimeve në sektorin e transportit, mënyra e vendosjes së tarifave është përcaktuar qartë në rregulloren e hartuar nga Autoriteti i Mbikëqyrjes Financiare, e cila ka hyrë në fuqi menjëherë bashkangjitur ligjit “Për sigurimin e detyrueshëm në sektorin e transportit”.
SHKURT
Kuvendi: Po shtyrjes së amnistisë Seanca e djeshme plenare miratoi me votat e mazhorancës shtyrjen e afatit të ligjit për faljen e kapitalit dhe të një pjese të borxhit tatimor e doganor. Me shtyrjen e afatit ët aplikimit të këtij ligji, qytetarët shqiptarë, përfshirë edhe emigrantët, kanë të drejtë të legalizojnë kapitalin dhe të rivlerësojnë pasuritë e paluajtshme deri më 31 mars 2012. Ligji është i vlefshëm gjithashtu edhe për bizneset, të cilat mund të vetëdeklarohen pranë administratës tatimore dhe doganore. Përveç qytetarëve nga rivlerësimi i pasurive të
Tregu i sigurimeve në pikiatë, të ardhurat nga makinat bien me 12% Liberalizimi i tregut të sigurimit të detyrueshëm të automjeteve e ka çuar shumë hapa mbrapa këtë sektor në vend, krahasuar me vendet e rajonit. Të dhënat zyrtare të AMF tregojnë se për vitin 2011, të ardhurat nga sigurimi i detyrueshëm i automjeteve kanë zbritur me 11.97 %. Sabina Veizaj
Të ardhurat e kompanive të sigurimeve nga sigurimet e detyrueshme motorike kanë shënuar për vitin 2011, 720 131 mijë lekë më pak se në vitin 2010. Statistikat zyrtare të Autoritetit të Mbikëqyrjes Financiare për vitin 2011 tregojnë se të ardhurat nga siguracioni i makinave janë 2.2 miliardë lekë ose 30.43 % të totalit të të ardhurave nga sigurimet e të gjithë zërave. Ndërsa një vit më parë, të ardhurat nga ky zë numëronin 2.9 miliardë lekë ose 40.16 % e gjithë totalit të të gjitha zërave të sigurimeve. Kjo do të thotë që të ardhurat nga sigurimi i detyrueshëm motorik në 2011 janë 24.55 % më pak se në vitin paraardhës 2010. AMF në statistikat e saj vjetore citon se të ardhurat në sigurimin e detyrueshëm motorik arritën rreth 3.7 miliardë lekë, për 2011 ose 11.97% më pak se në të njëjtën periudhë të vitit të kaluar. Produkti MTPL e brendshme gjatë vitit 2011, sipas statistikave zyrtare të AMF-së pati rritje vetëm në numrin e kontratave prej 6.01%, krahasuar me vitin 2010. Ulja e masës së të ardhurave nga MTPL-të i faturohet liberalizimit të tre-
FMN: Embargo me Iranin, nafta me 30% më shumë Fondit Monetar Ndërkombëtar ka paralajmëruar se embargoja me Iranin do të sillte 30% më shumë për fuçi çmimin e naftës bruto. “Çdo ndërprerje e qarkullimit të naftës në Ngushticën e Hormuzit mund të shkaktojë rritje të çmimit të naftës në më shumë se 30% për fuçi”,citon raporti më i fundit i FMN-së. Sipas FMN-së, mbyllja eventuale e ngushticës konsiderohet rrezik për ekonominë botërore. Teherani ka kërcënuar se do ta mbyllë Hormuzin, në përgjigje të sanksioneve të Perëndimit në lidhje me programin e tij bërthamor. Raporti i FMN-së thotë po ashtu se një embargo e gjerë ndaj naftës iraniane që nuk do të kompensohej nga një prodhues tjetër, mund t’i
Çmimet para dhe pas liberalizimit të tarifave Automjeti Autoveturë Motoçikletë Furgon
Kapaciteti deri në 1600 cm kub Mbi 1600 cm kub deri në 150 cm kub Mbi 150 cm kub nga 5-8 vende Mbi 8-15 vende
gut të sigurimit të detyrueshëm të automjeteve, pasi me hyrjen në fuqi të ligjit, agjencitë e sigurimeve janë detyruar të ulin çmimet sipas madhësisë së motorëve të automjeteve në maksimum për të afruar klientelën. Duke iu referuar zërave të tjerë të sektorit të sigurimeve rezulton se të ardhurat në total nga ky sektor për vitin 2011 arritën rreth 8 356 milionë lekë, ose 1.81% më shumë se në të njëjtën periudhë të vitit të kaluar. Gjatë vitit 2011, numri i kontratave të sigurimit të lidhura arriti në 1 306 610 ose 77.46% më shumë, krahasuar kjo me të njëjtën periudhë të një viti më parë. Tregu, sipas AMF-së, vazhdoi të mbetet sërish i orientuar tek sigurimet e Jo-jetës, të cilat sollën 87.03% të vëllimit të përgjithshëm të primeve, duke i lënë sigurimet e Jetës me 12.75% dhe veprimtarinë e risigurimit me 0.22%. Parë nga këndvështrimi i ndarjes së tregut sipas llojit të sigurimit, sigurimi i detyrueshëm dhe vullnetar zuri 55.30%. Kurse Karton Jeshil, në vitin 2011 pati një rritje prej 22.98%, shoqëruar dhe me rritjen e numrit të kontratave prej 37.29%, krahasuar me të njëjtën periudhë të një viti më parë. Agjencitë e sigurimit të automjeteve në kryeqytet konfirmojnë se ky treg po shkon në piki-
Çmimi ishte
Çmimi është
8000 lekë 11200 lekë 3300 lekë 5400 lekë 15500 lekë 21 200 lekë
5500 lekë 6500 lekë 2500 lekë 4500 lekë 12 000 lekë 18000 lekë
atë duke ecur shumë hapa mbrapa ndërsa vendet e rajonit dhe ato europiane po e zhvillojnë çdo ditë e më shumë këtë treg. Nga një vëzhgim i gazetës MAPO në agjencitë e sigurimeve në kryeqytet vihej re se çmimet e afishuara nuk përkonin aspak me faturat e prera, pasi agjentët sqaruan se janë të detyruar të ulin në maksimum çmimet për hir të konkurrencës si rrjedhojë e liberalizimit të tregut. Për sa i përket çmimeve fillestare pas hyrjes së ligjit në fuqi, krahasuar me ato të vendosura më parë nga Ministria e Financave, çmimet variojnë deri në 40% më pak. Në këtë mënyrë, një automjet me kapacitet deri në 1600 cm kub me tarifat e unifikuara të Ministrisë së Financave paguante 8000 lekë, me tabelën e re të vendosur nga vetë kompanitë e sigurimeve paguan 5 500 lekë. Ndërsa një automjet me mbi 1600 cm kub nga 11200 lekë, paguan 6500 lekë. Për sa i përket një motoçiklete me kapacitet deri në 150 cm kub, nga 3 300 lekë paguan 2 500 lekë. Kurse një motoçikletë me kapacitet mbi 150 cm kub, nga 5400 lekë paguan 4500 lekë. Për furgonët nga 5-8 vende, nga 15 500 lekë me tabelën e re të siguracioneve paguhet 12 000 lekë.
paluajtshme përfiton edhe tregu imobiliar, i cili është rigjallëruar nga ky proces sidomos gjatë muajit dhjetor, ku pati një fluks të madh rivlerësimesh. Tregu i pasurive të paluajtshme është rritur në këtë periudhë krahasuar me tri vitet e fundit. Edhe agjentët imobiliarë në kryeqytet pohojnë të njëjtin fakt se me rivlerësimin e pasurive të paluajtshme ky treg mori një zhvillim të menjëhershëm, sidomos gjatë muajit dhjetor kur në vend erdhën emigrantët, 70 % e të cilëve bënë rivlerësimin e banesave të tyre.
rrisë çmimet e naftës me 20-30 %. Sipas FMN-së, një masë e tillë është në gjendje që të shkaktojë një goditje shumë më të madhe se lufta në Libi në tregjet ndërkombëtare. ”Një bllokadë në Ngushticën e Hormuzit do të përbënte një goditje të paprecedentë për tregjet dhe ekonominë botërore, në gjendje që të zhyste të gjithë planetin në kolaps”, shkruhet ne raport. BE shpalli gjatë javës një embargo ndaj naftës së vendit, bllokadë që do të hyjë në fuqi nga data 1 qershor dhe që pritet të shoqërohet me një rritje të menjëhershme të çmimit, nëse eventualisht do të imponohet. Irani është prodhuesi i pestë më i madh i naftës në botë, me 3.5 milion fuçi të eksportuara çdo ditë.
Merkel: Gjermania nuk mund të mbajë e vetme peshën e krizës
@ mapo.al/
ekonomi
Në Davos të Zvicrës filloi Forumi i 42-të Ekonomik Botëror. Kancelarja gjermane, Angela Merkel (CDU) paralajmëroi se pritjet janw e tepruara nga Gjermania për zgjidhjen e krizës së euro-s. Lidhur me kërkesat për një kontribut më të madh gjerman në masat kundër krizës, kancelarja tha në fjalën e saj hapëse se ajo nuk do të premtojë diçka që Gjermania nuk do të jetë në gjendje ta përmbushë deri në fund: “Kjo për faktin se, nëse Gjermania premton diçka në emër të të gjitha
vendeve europiane, që në rastin e goditjes së rëndë të tregjeve nuk do të përmbushej, atëherë gjithë Europa do të mbetej në duart e fatit”, – u shpreh ajo. Sipas saj, Gjermania është e gatshme që ta trajtojë krizën e borxheve duke marrë përsipër detyrime. Megjithatë, “me gjithë këto miliarda të ndihmës dhe ombrellat e shpëtimit, ne gjermanët duhet të kemi kujdes që në fund të mos mbarojmë forcat tona, për shkak se mundësitë tona nuk janë pafund”, - u tha Merkel disa gazetave europiane.
OpEd
10
MAPO
E PREMTE, 27 JANAR 2012 WWW.MAPO.AL
01 02 03
Kurdo që njerëzit janë dakord me mua ndjej se e kam gabim.
BUJAR KAPEXHIU NGA
Nuk ka mëkat tjetër përveç budallallëkut. Pse kam të tillë bashkëkohës? Oscar Wilde
Opinione dhe Editoriale
Argumenti për statusin europian
N
ë të gjitha përpjekjet e institucioneve shqiptare për të bërë që vendi të avancojë në statusin e vet europian janë përdorur argumente të ndryshme. Nuk ke se çfarë bën përderisa kjo kërkohet. Libri me përgjigjet e shtetit shqiptar lidhur me pyetjet e institucioneve të Europës drejtuar atij, dukej shumë voluminoz. Unë nuk e di nëse përgjigjet ishin të sakta ose jo, ndonëse uroj të kenë qenë të tilla. Ndërkohë, përpara disa muajsh Europa kishte vendosur një “notë” jo fort optimiste për Shqipërinë duke folur për “progres të kufizuar”. Shqipëria nuk bëri dot një hap përpara në statusin e vet europian, pra ta zëmë të kishte marrë atë të vendit të konsideruar zyrtarisht si kandidat, apo diçka tjetër. Dëgjojmë që gjithsesi kjo gjë do të shqyrtohet përsëri gjatë vitit në vazhdim. Pra, shtetit shqiptar, politikës shqiptare, shoqërisë civile shqiptare, i takon që të prodhojë argumente që të legjitimojnë marrjen e një statusi formal dhe institucional më të lartë për vendin. Sigurisht, Shqipëria ka nevojë për Europën, po aq sa edhe Europa ka nevojë për Shqipërinë dhe Ballkanin. Problemi është i qartë: Çfarë argumenti themelor ka nevojë të përpunojë bota shqiptare për të tërhequr vëmendjen e institucioneve europiane, në mënyrë që të legjitimojë kërkesën e saj për një status të përmirësuar europian? Dikush ka të drejtë të thotë : “Nuk është fjala për të prodhuar argumente, puna është për të pasur arritje!” E drejtë deri diku si vërejtje, por në diplomaci nuk ka nevojë vetëm të kesh arritje të matshme, por edhe të dish t’i legjitimosh ato. Pastaj ka edhe një pyetje tjetër edhe më “djegëse”: “A ka ndonjë argument themelor në favor të Shqipërisë europiane që klasa politike nuk e formulon dot?”. Nuk e formulon dot jo për arsye se nuk është e zonja. Po, për arsye se nuk i takon asaj ta formulojë, statusi që ka e pengon ta formulojë. Po ta bënte këtë do të binte disi në kundërshtim me veten e vet dhe kundër vetes së vet. Në shkencat epistemologjike, nëse do ta thoshim, idenë paksa në mënyrë më të ndërlikuar: Nganjëherë është statusi i aktorit politik që pengon artikulimin e duhur të tyre. *** Në raportin e progresit për Shqipërinë kishte vërejtje nga më të rëndësishmet deri tek ato më të hollësishmet. Parlamenti që kishte funksionuar me shumë vështirësi të shkaktuara nga forcat politike.
KOMENT ARTAN FUGA
Është koha për ta bërë. Për të sjellë një emancipim të mënyrës si e formulojmë kërkesën tonë për statusin europian të vendit. Jo si lutje, jo me ndjenjë fajësie, jo me përulje. Por, me dinjitet... Mirëkuptimi i partive politike shumë i dobët. Gjyqësori problematik, administrata me politizime, institucionet kushtetuese në vështirësi, shkalla e korrupsionit e paneglizhueshme… Të gjitha të drejta. Mirëpo tani ka vend përsëri për të riformuluar pretendimin shqiptar për një status më të avancuar brenda institucioneve europiane. Kam bindjen se argumenti më i fortë do të ishte ai që nuk ka të bëjë as me institucionet, as me mirëkuptimin midis forcave politike, as me drejtësinë, administratën, korrupsionin, etj. Të gjitha këto janë të rëndësishme sigurisht. Por argumenti bazë dhe i pakundërshtueshëm, ai që nuk mund të mos pranohet, unanimisht, i mirëkuptuar besoj nga forcat politike, është tjetër. Ky argument themelor është sjellja europiane, e emancipuar, proeuropiane e publikut shqiptar, e qytetarit shqiptar. Çfarë do të thotë kjo ? Kjo do të thotë se ndërsa në planin institucional mund të bëhen shumë kundërshtime për ta pranuar statusin europian të Shqipërisë, (për mendimin tim janë të drejta, por të pamjaftueshme për të krijuar bindje se vendi duhet mbajtur ende në periferinë e largët të integrimeve europiane), kur është fjala për sjelljen e qytetarëve të vet, Shqipëria meriton pa dyshim të ketë një status tjetër europian. Cila është sjellja e emancipuar dhe proeuropiane e qytetarit shqiptar? Së pari, Shqipëria dhe shoqëria shqiptare nuk është një shoqëri e
përçarë mes vetes, as në planin politik, as në planin krahinor, as në planin fetar, as në planin etnik, sikur ndodh me shumë vende të tjera ballkanike ose më tej, ku shoqëria gati përbëhet nga komunitete të izoluara, të armiqësuara gati mes njëratjetrës. Nuk ka vend t’i hyjmë analizave konkrete për të parë se çfarë ndodh në “oborrin” e fqinjëve tanë. Por, është e sigurt dhe e padiskutueshme që me gjithë përpjekjet e bëra për t’i helmuar marrëdhëniet etnike, ndërfetare, sociale në shoqërinë shqiptare, ajo mbetet solide, duke dhënë shembujt të lavdëruar të bashkëjetesës midis grupeve kulturore. Së dyti, sjellja politike e qytetarit shqiptar ka qenë shembullore. E ka përqafuar procesin e demokratizimit politik pa asnjë ekses. Ndonëse një shoqëri me histori persekutimesh, politikisht ajo po i ringjiz urat e veta pa dhunë sikurse ka ndodhur në shumë vende fqinje, tani apo dikur, përgjatë historisë të tranzicionit apo më parë. Gjithkush mund të ankohet për nivelin e procesit zgjedhor në Shqipëri sidomos përgjatë viteve të fundit. Por, askush nuk mund të mohojë që qytetari ka votuar rregullisht, qetësisht, në paqe, me kulturë demokratike, pa përplasje dhe ka marrë distanca të prera ndaj rreziqeve që sjellin akte të dhunshme kanë shfaqur kokën e tyre aty apo këtu. ë treti, edhe në planin ekonomik, qytetari shqiptar është treguar në lartësinë e duhur. Ka qenë sa ka mundur afër punës, me një nivel marrje kredish bankare relativisht të arsyeshëm, i gatshëm të punojë në punë të vështira. Ka pranuar privime në shërbime spitalore, shkollimi, kulture artistike, duke treguar një sens durimi asketik për të ecur në rrugën e mirëqenies dhe të prosperitetit ekonomik. Së katërti, popullsitë shqiptare në Ballkan, veçanërisht qytetarët e Shqipërisë janë treguar një faktor paqeje në rajon dhe më gjerë. Asnjëherë shteti shqiptar nuk është gjetur në vështirësi për të rekrutuar forca paqeruajtëse dhe për t’i dërguar ato në zonat e nxehta në mbështetje të aksioneve strategjike të vendeve aleate. Po kështu, qetësia është respektuar në zonat kufitare. Janë respektuar kufij me kombet e tjerë dhe pavarësisht padrejtësive që iu bëhen komuniteteve shqiptare në Ballkan ato kanë vepruar me gjakftohtësi, pa rënë pre e provokacioneve të figurave me identitet të pabesueshëm apo me prirje subjektive. Po të shohësh spektrin e partive politike në Shqipëri dhe përbërjen e elektoratit, do të vësh re sesa pak ter-
S
Kërkesë femërore ren ka për partitë politike nacionaliste, ultranacionaliste, shoviniste, dhe që mbështeten mbi urrejtjen etnike. Ndofta më pak se në çdo vend tjetër të Europës. Së pesti, nga të gjitha vendet e tjera ballkanike, për shkaqe konjukturale, historike, gjeopolitike, kulturore, qëndrimi proeuropian dhe properëndimor është tejet e fuqishëm ende brenda opinionit publik të Shqipërisë. Ai nuk mund të lihet pa përgjigje. Këtë e tregojnë sondazhet, por mbi të gjitha sjellja proeuropiane e shqiptarëve në ndjekjen e televizioneve të huaja, të kulturës masive, të flukseve turistike drejt këtyre vendeve, të vlerësimit të mallrave, të arsimimit të një pjese të bijve dhe bijave të veta, të idhujve që ka publiku në fushat e artit, sportit, spektaklit etj. E gjitha kjo është aq e fortë saqë shpesh shkon deri në kufijtë e imitimit. Së gjashti, përmendim sjelljen e emigrantëve shqiptarë në vendet europiane, si Greqi, Itali, Gjermani, etj. Ata kanë treguar pa falë, por me vepra, me sjelljen e tyre të përditshme në vendet përkatëse, një dëshirë dhe fuqi integrimi tepër të çmuar. Kanë bashkëjetuar bukur me vendasit, i kanë çuar fëmijët e tyre të shkollohen në institucionet arsimore vendase, asnjë sjellje veçimi kulturor dhe fetar, njerëz të punës dhe me një përmirësim të jashtëzakonshëm të imazhit të tyre brenda opinionit publik të vendit ku jetojnë. Së shtati, qytetari shqiptar nuk ka shkaktuar probleme në respektimin e regjimit të ri të kufijve pas përfundimit të procesit të liberalizimit të vizave, duke e mbrojtur këtë arritje nëpërmjet një sjelljeje respekti dinjitoz. *** rgumenti më i fuqishëm i Shqipërisë për t’u integruar në Europë është sjellja e qytetarit të saj, krejtësisht proeuropiane dhe me kulturë demokratike. Pavarësisht kritikave që kemi ndaj vetes sonë. Por, le të mos mbytemi në një gotë me ujë duke u bërë mazokistë. Nuk është se nuk ka arritje të tjera. Mirëpo politika shqiptare e ka disi të vështirë ta formulojë këtë argument si të parin, më kryesorin, të padiskutueshmin. Përse? Sepse ndodhet paksa në një pozitë të vështirë për ta bërë këtë. E para sepse, me dashje ose pa
A
dashje, duket se kështu sikur do të ulte veten e saj. Dukej sikur do të pranonte se ishte nën nivelin e pritshmërive qytetare. Kjo do të ishte një druajtje naive sepse në Europë dhe në ShBA pranohet si një fakt normal që politika, shteti, institucionet, janë gjithmonë më poshtë pritshmërive të sjelljes qytetare. Së dyti, sepse po të evidentonte si duhej këtë argument, do të ndruante se para aleatëve tanë europianë do të dukej sikur nuk po reagonte ndaj kritikave, por përfiton nga diçka që nuk varet prej saj: Sjellja qytetare. Edhe kjo nuk ka vend të qëndrojë sepse në fund të fundit edhe qytetarët diçka kanë marrë nga politika. jithsesi politika nuk është në gjendje aq të lehtë për ta formuluar këtë argument. Nëse e kam gabim, le të tregojnë një dokument zyrtar ku sjellja europiane e qytetarëve të paraqitet si argument bazë për përmirësimin e statusit europian të vendit. Është koha për ta bërë. Për të sjellë një emancipim të mënyrës si e formulojmë kërkesën tonë për statusin europian të vendit. Jo si lutje, jo me ndjenjë fajësie, jo me përulje. Por, me dinjitet. Duke ndërtuar një hierarki vlerash dhe argumentesh ku më i pari, çka kërkon elaborime të mëtejshme, është sjellja e qytetarëve shqiptarë, pro europianizmi i qytetarëve. Sepse në fund të fundit kemi parë që vendet europiane dhe perëndimore kanë ndërhyrë në vende të n d r ysh m e du ke mb ë sht e t u r qytetarët qoftë edhe kundër përfaqësuesve politikë lokalë. Kur kjo bëhet në raste dramatike, përse të mos përdoret edhe në raste pohimi, mbështetje. Europa mund të ketë kritika ndaj klasës sonë politike. Me të drejtë. Por, le të kërkojmë të mbështesë qytetarin proeuropian, përtej kritikës ndaj institucioneve dhe politikës. Për çfarë arsyeje qytetari shqiptar të kapet “peng” nga fakti i kritikave dhe i rezervave që institucionet europiane formulojnë me të drejtë ndaj politikës shqiptare? *Sprova është pjesë e debatit “Europa, jo Eurotopia,” organizuar nga Instituti Shqiptar i Medias, me mbështetjen e Ambasadës së Mbretërisë së Bashkuar. www.institutemedia.org
G
E PREMTE, 1327 QERSHOR JANAR 2010 2012 ËËË.GAZETAMAPO.COM WWW.MAPO.AL
MAPO
11
Ata që vuajnë nga simbolika dhe që kompromisin në fjalë e kuptojnë si heqje dorë nga sovraniteti i Kosovës, kryesisht vuajnë nga miopia dhe vetëmjaftueshmëria nacionaliste dhe injoranca ndaj rendit botëror aktual, me konfiguracionin e forcave fatmirësisht që e ka mundësuar shpalljen e pavarësisë së Kosovës, por nuk ka mundur ta detyrojë më shumë se gjysmën e botës, ndër to edhe shtetet e mëdha si Rusia, Kina, India, Brazili, Spanja etj., që pavarësia e Kosovës të ketë njohje universale. — SHKËLZEN MALIQI
Fusnota e dialogut P
ërfundimi i dialogut mes Prishtinës dhe Beogradit duhet të ndodhë deri nga fundi i muajit shkurt. Tashmë nuk ka asnjë të panjohur se cili do të jetë rezultati i këtij dialogu. Formula që propozon Brukseli, dhe me të cilën është pajtuar Prishtina, është përfaqësimi i Kosovës në forumet rajonale dhe ndërkombëtare me një yll pranë emrit, që do ta dallonte nga shtetet e tjera. Ky yll do të jetë shenjë e fusnotës, ku shënimi në fund të faqes do të sqaronte se Kosova nuk njihet nga disa vende të rajonit (Serbia, BeH, Greqia, Rumania). Se si do të formulohet konkretisht teksti i fusnotës ende po negociohet, por esenca e propozimit të ndërmjetësuesit është që emri i Kosovës të shënohet pa atributin e republikës. Si kundërpeshë për këtë “lëshim” në fusnotë nuk do të figurojë konstatimi, për të cilin ka insistuar Serbia, që Kosova në forumet rajonale të jetë e përfaqësuar mbi bazën e Rezolutës 1244 të KS të OKB-së. Kjo formulë nuk është ndonjë shpikje magjike, është thjesht një konstatim i realitetit, sepse është fakt që Serbia nuk po e njeh pavarësinë e Kosovës, madje zotohet se këtë nuk do ta bëjë kurrë. Nga ana tjetër, edhe Rezoluta 1244 në realitetin aktual të Kosovës, praktikisht ka humbur çdo kuptim, dhe vetë Misioni si i tillë më shumë ekziston në letër, dhe jo si një garant i fundit që dëshmon sovranitetin e Serbisë mbi Kosovën. Cili është qëllimi i këtij kompromisi të fusnotës? Synohet tejkalimi praktik i dualizmit që kufizon Kosovën por edhe proceset e stabilizimit dhe sigurisë në raj0n. Gjendje faktike, nëse nuk do të arrihej kompromisi, do të kushtëzonte vazhdimin e bllokadës afatgjate, ndoshta edhe me dekada, siç është rasti i Qipros, ose i dy Koreve, ose i Maqedonisë që ndërkombëtarisht nuk njihet me emrin e saj zyrtar, por me një emër tjetër të pranueshëm për Greqinë. Kur i përmendi këta shembuj, e ka edhe të tjerë, nuk po bëj paralele të vetë rasteve, secili prej tyre i ka specifikat e veta, po vetëm dua të cek se rreth njohjes së Kosovës ka dualizëm që pengon afirmimin e Republikës së Kosovës si subjekt i barabartë i së drejtës ndërkombëtare, që edhe pengon anëtarësimin e Kosovës në Kombet e Bashkuara. Tek kriza e Veriut, çështja e reciprocitetit dhe qasjet nacionaliste ndaj proceseve aktuale, shpesh harrojmë se sherri i vërtetë për avancimin e pavarësisë dhe sovraniteti qëndron edhe më tej te vetoja e Rusisë në Këshillin e Sigurimit, por edhe mosnjohja e pavarësisë nga pesë shtete anëtare të BE-së. Këto janë ato fakte të hidhura dhe pengese madhore që nuk mund t’i injorojmë, dhe janë digat që pamundësojnë vetëvendosjen dhe afirmimin e sovranitetit të plotë të shtetit të Kosovës.
KOMENT SHKËLZEN MALIQI
Njohja e plotë dhe sovraniteti do të janë akti i fundit, kurse gjatë shkurtit do të shohim realizmin e skenarit me kompromisin e fusnotës. Ky skenar mund të prishet vetëm nëse Serbia e refuzon kompromisin, por pasojat e kësaj atëherë do t’i paguante ajo vetë dhe këto mjaft shtrenjtë. Kosova me këtë nuk ka çka humb, vetëm do të forconte përkrahjen e fuqive të mëdha. Por ne, në të vërtetë, e kemi edhe një rrethanë tejet pozitive dhe premtuese në faktin që pavarësia e Kosovës është sponsorizuar nga shtetet e mëdha perëndimore, dhe tani numri i njohjeve është rritur në 85 shtete, gjë që edhe i mundëson Kosovës ushtrimin e shumicës së funksioneve të shtetit sovran duke avancuar marrëdhëniet me pjesën e botës që Kosovën e njeh si shtet. Por, në anën tjetër, janë bllokadat dhe obstruksionet e përmendura që pengojnë ngritjen e Kosovën si shtet me gjithë fuqitë që i ka potencialisht. Rusia dhe 5 shtetet e BE-së na bëjnë që të çalojmë seriozisht, ndoshta po aq sa edhe dobësitë e qeverisjes. Për më shumë, për shkak të këtij dualizmi në raport me Kosovën, ngec edhe procesi i përfundimit të arkitekturës së stabilitetit dhe sigurisë të rajonit, dhe si pasojë edhe e zhvillimit të përshpejtuar ekonomik të Kosovës, të Serbisë dhe të vendeve tjera të rajonit. Derisa çështja e Kosovës mbetet e hapur dhe me këtë dualizëm, dhe Serbia ushqen hapur ambicien që ta rikthejë kontrollin mbi Kosovën, të gjitha mekanizmat e intervenimit ndërkombëtar dhe përpjekjet që rajoni si të tërësi të bëhet pjesë e integrimeve euroatlantike, mbeten punë e papërfunduar dhe në aspektin esencial – pezull. Kuptohet se kompromisi i propozuar nga BE-ja nuk është ideal, dhe të gjithë faktorët tashmë i kanë shfaqur vërejtjet dhe pakënaqësitë me të. Por, me rëndësi është se ky kompromis premton ecuri dhe avancim, në vend të vendnumërim-
it të tashëm, madje edhe në zgjidhjen ne çështje së Veriut. Kosova me kompromisin do të bëhet pjesë e proceseve rajonale, e barabartë në çdo aspekt, pos që nuk do ta ketë emrin e plotë në forumet ku paraqitet edhe Serbia. Në të gjitha raportet e tjera, Kosova do të figurojë si republikë. Ky avancim në raporte do të ndodhë edhe në raportet me BE-në, ku për “fusnotën” thuhet se do të formulohet pak më ndryshe. Me rëndësi është se kjo fusnotë do të mundësojë avancimin e raporteve me BE-në në çështjet jetike për ardhmërinë e Kosovës, përmbushjen e kritereve për heqjen e regjimit të vizave dhe integrimin e Kosovës në BE. Ata që vuajnë nga simbolika dhe që kompromisin në fjalë e kuptojnë si heq je dorë nga sovraniteti i Kosovës, kryesisht vuajnë nga miopia dhe vetëmjaftueshmëria nacionaliste dhe injoranca ndaj rendit botëror aktual, me konfiguracionin e forcave fatmirësisht që e ka mundësuar shpalljen e pavarësisë së Kosovës, por nuk ka mundur ta detyrojë më shumë se gjysmën e botës, ndër to edhe shtetet e mëdha si Rusia, Kina, India, Brazili, Spanja etj., që pavarësia e Kosovës të ketë njohje universale. Kundërshtarët miop nuk duan ta shohin digën e madhe që pengon “vetëvendosjen” e plotë. Ata mendojnë se Kosova mund të mbajë një qëndrim më të vendosur, më dinjitoz, më kryeneç. Por, janë pak si kërkesa fëmijësh që nuk e kuptojnë botën e të rriturve, thirrjet për qëndrim më dinjitoz dhe kryeneçësi nga ana e Lëvizjes Vetëvendosja, kur ata besojnë se Kosova mund të dalë edhe me forcën e vetë nga situata e sotme duale. Kjo aq më pak mund të realizohet duke i shkuar për zët përpjekjeve të Uashingtonit dhe Brukselit që pavarësia e Kosovës të avancohet gradualisht, duke e eliminuar Rezolutën 1244, dhe detyruar Serbinë, me kushtëzimet tashmë të artikuluara qartë nga Gjermania dhe SHBA-të, që të lejohet përfaqësimi i Kosovës në forumet rajonale dhe ndërkombëtare, të hapet rruga për heq jen e statusit të pavarësisë së mbikëqyrur (kjo tashmë po projektohet), të krijohet armata e Kosovës (në këtë po punohet) dhe të detyrohet Rusia, e pastaj edhe të Serbia, që të pajtohen me realitetin në Kosovë. Njohja e plotë dhe sovraniteti do të janë akti i fundit, kurse gjatë shkurtit do të shohim realizmin e skenarit me kompromisin e fusnotës. Ky skenar mund të prishet vetëm nëse Serbia e refuzon kompromisin, por pasojat e kësaj atëherë do t’i paguante ajo vetë dhe këto mjaft shtrenjtë. Kosova me këtë nuk ka çka humb, vetëm do të forconte përkrahjen e fuqive të mëdha. Nga ana tjetër, forcat izolacioniste në Kosovë, si p.sh. Vetëvendosjes, nuk e kanë përkrahjen e mjaftueshme dhe mobilizmin që të bëjnë obstruksionin shkatërrues.
Tri arsye pse Kina nuk do ia kalojë Amerikës KOMENT
MICHAEL BECKLEY
Christian Science Monitor
1. Përqindja e rritjes nuk është rritje e përgjithshme Që nga viti 1991, të ardhurat për frymë të Kinës u rritën me 15 për qind në vit, ndërsa shpenzimet ushtarake u rritën 10 për qind në vit. Për kontrast të ardhurat për frymë të Amerikës dhe shpenzimet ushtarake u rritën me 4 dhe 2 për qind, respektivisht. Po, 15 është më e madhe se 4 dhe 10 është më e madhe se 2. A ka gjë më të thjeshtë? Por përqindjet e rritjes nuk janë të krahasueshme. Të ardhurat mesatare në Kinë në vitin 2010 ishin 7,500 USD. 15 për qind e 7,500 është në fakt më pak para se sa 4 për qind e 47, 000 USD që janë të ardhurat mesatare vjetore të një amerikani. Pavarësisht përqindjes më të lartë të rritjes ekonomike të Kinës qytetari i zakonshëm kinez është 17,000 USD më i varfër krahasuar me amerikanin e sotëm se sa ishte në vitin 1991. Përgjatë së njëjtës periudhë shpenzimet ushtarake kineze u ulën me 140 miliardë, krahasuar me Amerikën edhe kur nxjerr jashtë ekuacionit fondet e luftërave në Irak dhe Afganistan. Përqindja e rritjes është e lartë për Kinën sepse pika e fillimit ishte e ulët. Kina po rritet, por nuk po afrohet. 2. Shumë vëzhgues mbështeten në tregues të paplotë Për shembull disa analistë besojnë se Kina është numri 1 në botë për ekonominë e bazuar te teknologjia për shkak se eksporton më shumë prodhime hi-tech se çdo vend tjetër. Por eksportet kineze hi-tech nuk janë as shumë kineze dhe as shumë hi-tech: më shumë se 90 për qind janë prodhuar nga firma të huaja dhe përbëhen nga pjesë të importuara që vetëm sa janë ‘ngjitur’ në Kinë. Këto përqindje janë rritur me kalimin e kohës, një prirje që sugjeron se firmat kineze po mbeten prapa konkurrentëve të huaj. Në fakt në çdo kategori-kërkimet dhe zhvillimi, patentat, përfitimet-kompanitë kineze të prodhimeve hi-tech kanë mbetur prapa atyre amerikane përgjatë dy dekadave të fundit. Një tjetër statistikë e pasaktë është raporti i borxhit me PBB-në, të cilin qeveria kineze e liston si 17 për qind. Raporti i borxhit me PBBnw e Amerikës nga ana tjetër do të mbetet mbi 60 për qind deri ne vitin 2020. Por shumica e shpenzimeve shtetërore kineze nuk raportohen në statistikat zyrtare sepse kalojnë nëpërmjet entiteteve investuese të lidhura me qeveritë lokale. Studime që marrin parasysh këto shpenzime e vendosin raportin borxh-PPB të Kinës diku ndërmjet 75 dhe 150 për qind. Dhe ka gjasa që gjërat do të shkojnë më keq për Kinën. Për shkak të politikës ‘vetëm një fëmijë’ Kina së shpejti do të vuajë procesin më të rëndë demografik në historinë e njerëzimit. Raporti i punëtorëve kinezë për çdo pensionist do të shkojë nga 8 me 1 që është sot në 2 me 1 nga viti 2040. Kostoja fiskale e kësaj lëkundjeje mund të shkojë më shumë se 100 për qind e PBB-së së Kinës. Popullata amerikane në moshë pune në anë tjetër do të zgjerohet me 17 për qind përgjatë 40 viteve të ardhshme. E ardhmja fiskale e Amerikës mund të mos jetë e shkëlqyer, por është më e shkëlqyer se e Kinës. 3. Njerëzit ngatërrojnë përmasat me fuqinë Kina së shpejti do të ketë ekonominë më të madhe në botë dhe shumë vëzhgues e interpretojnë këtë si tranzicion të primatit nga Shtetet e Bashkuara për te Kina. Por përmasë nuk do të thotë fuqi. Në fund të fundit Kina ishte ekonomia më e madhe e botës edhe gjatë “shekullit të poshtërimit” të saj kur u nda në copa nga fuqitë perëndimore dhe Japonia. Britania m’anë tjetër sundonte një të katërtën e botës në shekullin 19, por asnjëherë, as në pik, nuk ishte ekonomia më e madhe. Në fakt PBB e Britanisë ishte sa gjysma e Kinës dhe shumë më e vogël se e Indisë në kohën kur i pushtoi të dyja vendet. Natyrisht, përmasa e Kinës e bën atë një lojtar të rëndësishëm në çështjet ndërkombëtare; veçanërisht ndryshimet klimaterike dhe tregtia. Për më shumë ushtria kineze mund të ‘kërcënojë’ Amerikën por pa e kapur, duke kompensuar për inferioritetin teknologjik me strategji asimetrike dhe një gatishmëri më të madhe për të sipërmarrë rreziqe dhe përballuar dëme njerëzore. Por Kina nuk është një superfuqi në rritje në formën e Bashkimit Sovjetik, siç nuk është as një fuqi e madhe si Gjermania e fillimshekullit XX. Është një vend i madh në zhvillim dhe do të mbetet i tillë për një të ardhme të parashikueshme. Kështu, amerikanët nuk duhet të tremben nga Kina. Po ashtu, as nuk duhet t’i largohen garës për influencë në Azi me këtë fuqi në ngjitje. *Michael Beckley është kërkues i ‘International Security Program’ në JFK School of Government në Harvard.
14
MAPO
E premte, 27 janar 2012 www.mapo.al
sociale
Avokatja në UET: Ja si mbrohen interesat pasurore të shtetit E ftuar nga Universiteti Europian i Tiranës, avokatja e përgjithshme e shtetit, Ledina Mandia zhvilloi dje një leksion të hapur me studentët e Fakultetit të Drejtësisë mbi rolin e institucionit të Avokatit të Shtetit, i cili është sot një institucion i rëndësishëm në mbrojtje të interesave pasurore të shtetit. Avokatja e shtetit sqaroi se pas vitit 2009, me ligjin e ri ka një riorganizim total të avokaturës në nivel qendror dhe lokal. Për herë të parë janë vendosur avokatë të shtetit pranë ministrive dhe nga zyra qendrore me pesë avokatë dhe gjashtë zyrat vendore, tani Avokati i Shtetit mbulon të gjitha problemet e ministrive dhe
Shkolla e Muzikës
institucioneve në varësi, si edhe përfaqësimi i interesave të shtetit shqiptar në Gjykatën Europiane të të Drejtave të Njeriut. I depolitizuar dhe i zgjedhur në mënyrë të paanshme nga konkurset rigoroze, Avokati i Shtetit u krijua si institucion në vitin 1999, por që nisi të funksiononte vetëm në vitin 2002. “Avokatura lindi si nevojë për të përfaqësuar interesat pasurore të shtetit, përfaqësimin në gjykatë, të organeve apo enteve publike, jo vetëm në gjykatat e brendshme, por edhe ato të huajat. Veç kësaj, roli i rëndësishëm ishte këshillimi i kontratave të ndryshme administrative. Duke u nisur nga fakti se nga gabimet që bëhen në
kontraktimet e ndryshme apo prodhimin e akteve të ndryshme administrative vijnë edhe pasoja shumë të mëdha financiare për shtetin shqiptar”, - tha për studentët znj.Mandia. Me ndryshimet e vitit 2006, Avokatia mori edhe rolin e ankimimeve të vendimeve të Agjencisë së Kthimit të Pronave. Ndërsa nga viti 2009 ka një riorganizim total të avokaturës në nivel qendror dhe lokal, ku dhe varësia direkte nga Kryeministri tani ka kaluar në Ministrinë e Drejtësisë. Me ndryshimet e fundit, Avokati i Shtetit ka marrë përsipër edhe rolin e këshilluesit në nënshkrimin e kontratave administrative.
Nxënëse te “Servete Maçi”
Projekti, gjimnaz i ri te shkolla 9-vjeçare “Servete Maçi”
Drejtoria Arsimore e Tiranës dorëzon në Bashki projektin për kthimin e Shkollës së Muzikës në gjimnaz. Basha: Nuk do të ndërtohet pallat në asnjë territor shkolle. Do të diskutojmë me prindërit, mësuesit dhe drejtorinë Jonida Tashi
Rikthehet edhe njëherë në qendër të vëmendjes debati për mbylljen e të vetmes shkollë muzike 9-vjeçare në Tiranë, “Servete Maçi”. Megjithëse në shtator, pas protestës së prindërve që kanë fëmijët në shkollën artistike, ministri i Arsimit, Myqerem Tafaj deklaroi se ajo do të qëndronte e hapur, së fundi Drejtoria Arsimore e Tiranës ka dorëzuar në Bashki projektin për kthimin e 9-vjeçares në gjimnaz. Projekti i Drejtorisë Arsimore është
zbardhur dje nga kryebashkiaku Lulzim Basha, cili ka deklaruar se është kundër mbylljes përfundimtare të saj dhe pro gjetjes së një projekti për transferimin e shkollës në një ambient tjetër. Kreu i Bashkisë së Tiranës ka shpjeguar se bëhet fjalë për një projekt, për të ndërtuar te “Servete Maçi”një shkollë të mesme, për shkak të kapaciteteve të pakta që ofrojnë dy gjimnazet “Sami Frashëri” dhe “Partizani” për banorët e zonës. Por ai ka garantuar se ky projekt nuk do të bëhet në kurriz të shkatërrimit të shkollës së vetme të muzikës që ka Tirana. Sipas tij, shkolla e muzikës do të mbetet dhe në rast se është e nevojshme do të shikohet një projekt alternativ. Po kështu, Basha iu ka kthyer edhe përgjigje prindërve të nxënësve që mësojnë te “Servete Maçi”, të cilët thonë se shkolla artistike do të shembet dhe në vend të saj do të ndërtohet një pallat. Për këtë arsye ata kanë filluar të mbledhin firmat për një peticion, të cilin do ia dërgojnë
kreut të Bashkisë së Tiranës. “Asnjë pallat nuk do të ndërtohet në asnjë territor shkolle, përkundrazi territore që janë liruar, shkolla që janë prishur, ndoshta për të liruar vend për pallate do të rikthehen në shkolla”, - u shpreh Basha. Kreu i Bashkisë tha se është kundër një ndryshimi të mundshëm të destinacionit të saj dhe për këtë do të diskutohet jo vetëm me prindërit dhe mësuesit, por edhe me Drejtorinë Arsimore të Tiranës. ”Shkolla e muzikës do të mbetet dhe në rast se është e nevo-
200 nxënës që krahas programit mësimor marrin dhe orë artistike, do të shpërndahen në shkollat e tjera dhe lëndët muzikore do t’i kryejnë pranë Liceut Artistik, që është i mbipopulluar me nxënës në të dyja turnet
jshme, do të shikojmë një projekt alternativ. Për këtë do të hapim një dialog me prindërit dhe mësuesit e shkollës. Askush nuk do të prekë Shkollën e Muzikës së Tiranës dhe nëse këtu ka një ndryshim mendimi me Drejtorinë Arsimore, do të ulemi me Drejtorinë Arsimore dhe do e diskutojmë këtë. Natyrisht, Drejtoria Arsimore ka kompetencat e veta, mendimet e veta, por në prioritetet e Bashkisë së Tiranës mbetet një institucion arsimor, ku fëmijët e Tiranës që dëshirojnë t’i futen rrugës së muzikës, të mund të bëjnë kështu që nga mosha 5- 6 vjeç e deri sa të rriten”, - deklaroi Basha. Pavarësisht debateve pro dhe kundër mbylljes se shkollës artistike, në ambientet e saj vijon mësimi. Drejtuesit e shkollës, mësuesit dhe Drejtoria Arsimore nuk kanë pranuar të japin sqarime rreth kësaj çështjeje, por burime brenda kësaj të fundit tregojnë se punimet për tjetërsimin e shkollës nga 9-vjeçare në gjimnaz do të nisin në vëren e këtij viti.
Tregu i ilaçeve, grosistët zgjedhin 4 mijë lloje barnash Jakaj: Medikamentet e veçanta dhe të paregjistruara merren vetëm me kërkesë të Ministrisë së Shëndetësisë Medikamentet që hyjnë në tregun farmaceutik të vendit tonë përzgjidhen nga vetë kompanitë farmaceutike. Këto të fundit monitorojnë nevojat e tregut dhe të pacientëve në Shqipëri për të ofruar më pas edhe ilaçet. Kjo është
mënyra e vetme e përzgjedhjes së medikamenteve që hyjnë në tregun tonë farmaceutik. Drejtori i Qendrës Kombëtare të Kontrollit të Barnave, Besnik Jakaj sqaron se në vendin tonë janë të regjistruara rreth 4 mijë lloje barnash. Në lidhje me shumëllojshmërinë në krahasim me shtetet e rajonit, sipas tij, Shqipëria paraqitet më mirë. “Nuk ka një përzgjedhje nga ana jonë. Vetë industritë farmaceutike ndërkombëtare bëjnë studimin e tregjeve ndërkombëtare dhe ofrojnë produktet e tyre për
arsye tregu. Këto produkte farmaceutike që vijnë në Shqipëri ndjekin të njëjtat protokolle siç i ndjekin në gjitha vendet e BE-së. Janë standarde të vendosura nga OBSH-ja”, - thotë Jakaj. Për ndonjë medikament të veçantë dhe të paregjistruar që nuk ofrohet në tregun tonë, vetëm Ministria e Shëndetësisë ka të drejtë ta kërkojë me anë të një urdhri të veçantë. Ajo mund të ndërhyjë për raste emergjente dhe kontakton me firmën, që e prodhon për ta sjellë në Shqipëri. “Në rastet e një mungese të një bari të
caktuar në treg për një diagnozë të caktuar apo qoftë dhe për një grup pacientësh të caktuar, edhe pse ky bar nuk është i regjistruar dhe nuk ndodhet në Shqipëri, ministri i Shëndetësisë autorizon importin e këtij bari dhe importohet dhe i paregjistruar qarkullon në vendin tonë”, - pohon Jakaj. Nga 4 mijë lloje barnash që tregtohen në vendin tonë, 420 prej tyre janë të përfshira në listën e rimbursimit, të cilat kapin një vlerë prej 6.9 miliardë lekësh, që i paguan shteti shqiptar.
kontributet
Topi dekoron 11 personalitete të mjekësisë Presidenti Bamir Topi dekoroi 11 personalitete të spikatura të mjekësisë shqiptare, të cilët kanë dhënë kontributin e tyre të vyer e human ndër vite në shërbim të sistemit shëndetësor në vendin tonë. Në fjalën e tij, kreu i shtetit, duke vlerësuar kontributin e tyre në mjekësi veçoi si shqetësues faktin që vëmendja përqendrohet në mënyrë të pamerituar tek konsumet e ‘scoop-eve’ mediatike, politike dhe jo tek kontributi konkret në profesionet praktike, siç është fusha e mjekësisë, fusha e ekonomisë dhe inxhinierisë. Personalitetet e nderuara janë: Prof. Dr.Shefqet Ndroqi (pas vdekjes) me urdhrin “Nderi i Kombit”, Hysen Heta, Sulejman Zhugli, Bedri Bylyku, Flamur Tartari, Agron Belishova, Anesti Kondili, Kel Naraçin (pas vdekjes), Jolanda Koçin (Osmanlliun) (pas vdekjes), Dhimitër Vavakon (pas vdekjes), Janko Theodhosin (pas vdekjes).
E premte, 27 janar 2012 www.mapo.al
sociale
MAPO
15
Vizita në Uashington, Basha takohet me Arvizun Para nisjes për një vizitë zyrtare në SHBA, kreu i Bashkisë së Tiranës, Lulzim Basha është takuar me ambasadorin amerikan në Tiranë, Aleksandër Arvizu. Mesditën djeshme, ambasadori amerikan ka mbërritur në zyrën e kreut të Bashkisë së Tiranës, ndërsa ka qëndruar aty në një takim me dyer të mbyllura me Bashën për rreth 40 minuta. Që të dy kanë biseduar për disa minuta kokë më kokë dhe më pas Basha e ka përcjellë kryediplomatin amerikan deri tek dera e jashtme e institucionit. I pyetur nga mediat në lidhje me arsyet e këtij takimi, ambasadori Arvizu është përgjigjur shumë shkurt, duke u shprehur se
kishin diskutuar për vizitën e ardhshme të Bashës në Shtetet e Bashkuara të Amerikës. Megjithëse Bashkia e Tiranës nuk ka nisur asnjë njoftim për shtyp për takimin në fjalë, mësohet se kryebashkiaku i Tiranës do të niset të hënën për një vizitë zyrtare në Uashington me ftesë të homologut të tij, Vincent Gray. Ndonëse nuk dihet nëse janë diskutuar edhe çështje të tjera veç vizitës së Bashës në Uashington, takimi i tij i djeshëm me ambasadorin amerikan vjen në një moment kur situata politike në vend është e mbërthyer nga zbardhja e ngjarjes së 21 Janarit, për të cilën Arvizu ka dalë pak ditë më parë përkrah
kryeprokurores Ina Rama në një konferencë për shtyp. Po kështu, përtej aktualitetit politik, ky është takimi i dytë që diplomati më i lartë amerikan në vendin tonë bën me Bashën në zyrën e tij. Pasi Basha mori drejtimin e Bashkisë së Tiranës, ambasadori amerikan u takua me këtë të fundit po në zyrën e tij. Pas takimit, ambasadori Arvizu deklaroi se do të vazhdojë traditën e bashkëpunimit me Bashën, të cilën e kanë pasur edhe gjatë të gjitha funksioneve që ai ka mbajtur më herët, si ministër i Punëve të Brendshme, ministër i Punëve të Jashtme, e gjithashtu edhe gjatë punës që ai ka zhvilluar në Kosovë.
bashkëpunimi
Komunat mbarëshqiptare, asamble për 100-vjetorin e Pavarësisë
Tërhiqen shoqatat, nuk rriten biletat në linjat urbane Nuk ndryshojnë çmimet nga 1 shkurti. Operatorët e transportit urban heqin dorë përkohësisht nga kërkesa për dyfishimin e biletave dhe aboneve Jonida Tashi
Shoqatat e transportit urban në kryeqytet tërhiqen nga kërkesat e tyre për rritjen e çmimit të biletave dhe aboneve, duke filluar nga data 1 shkurt. Duket se shkak për marrjen e këtij vendimi nga operatorët e transportit është bërë qëndrimi i mbajtur nga Bashkia e Tiranës, drejtuesit e së cilës deklaruan se nuk mund të ketë rritje arbitrare dhe të njëanshme të çmimeve pa pasur një studim konkret të kostove të shërbimit. Për rrjedhojë, çmimi i biletës në linjat urbane të Tiranës nuk do të rritet, por do të vazhdojë të mbetet i
njëjtë edhe për abonetë. Pas tërheqjes së përkohshme nga kërkesa për rritjen e çmimit, përfaqësuesit e Shoqatës së Transportit Urban pranojnë se nuk i kanë paraqitur asnjë propozim zyrtar Bashkisë së Tiranës për këtë çështje. Sipas tyre, problemet që ka sot transporti në Tiranë, si nga mossubvencionimi apo dhe nga rritja e karburantit kanë sjellë një rritje të kostove të tyre, e cila duhet të pasqyrohet me një çmim të ri të biletës, por tani për tani nuk mendohet një rritje e saj. “Ne, pa një studim nuk do të dalim. Çmimin e vendos vetëm një vendim i Këshillit të Ministrave. Meqenëse gjatë gjithë kësaj periudhe nuk është bërë indeksimi i çmimit të karburantit me çmimin e biletës, të ardhurat tona janë në nivele shumë të këqija. Kjo është thirrja që ne kemi bërë”, - thotë kryetari i Shoqatës së Transportit Urban Qytetas, Hazbi Parllaku. Sipas tij, nëse nuk do të ketë rritje të çmimit të biletës për urbanet, kompanitë private do të
Reagimi
Basha: S’do ketë rritje arbitrare “Nuk ka dhe nuk mund të ketë asnjë rritje arbitrare të çmimeve. Çdokush që do të tentojë në mënyrë arbitrare të rrisë çmimin, do të ballafaqohet me pasojat ligjore, që shkojnë nga penalizimi, deri tek heqja e kontratës. Nëse ka vend për rishikim të strukturës së çmimeve, për shkak të strukturës së kostove, kjo duhet bërë në mënyrë shkencore, të pavarur, transparente ndaj publikut dhe vetëm atëherë ne mund të ecim përpara, me çfarëdo propozimi, pasi publiku të jetë pjesë e shqyrtimit dhe vendimmarrjes. Çdo gjë tjetër është e papranueshme për mua dhe Bashkinë e Tiranës”.
tërhiqen, duke shpallur falimentimin. Po kështu, i vetmi kusht që kompanitë e transportit urban të pranojnë mosndryshim të tarifave për biletat është që ata të subven-
cionohen nga qeveria. Për të njëjtën çështje, Shoqata e Transportit Qytetas ka ftuar në Tiranë sekretarin e përgjithshëm të Unionit Ndërkombëtar të Transportit Publik, Hans Rat, i cili ka zhvilluar një sërë takimesh me institucionet përkatëse për të lobuar për rritjen e çmimit të biletave urbane. Hans Rat tha se çmimi i biletës duhet të ndryshojë, pasi edhe kostot e këtij transporti janë rritur, aq më tepër që në Shqipëri ky transport është privat. Sipas përfaqësuesit të huaj, duhet të bëhet një përllogaritje transparente dhe të ndryshojnë tarifat për transportin publik. Ai kërkon që çmimet të përafrohen me vendet e rajonit, të cilat kanë pothuajse të njëjtin nivel ekonomik me vendin tonë. Shoqatat e transportit urban kërkuan rritje të çmimit të biletave dhe aboneve në transportin publik në Tiranë. Çmimi i biletës, sipas shoqatës, duhet të shkojë deri në 70 lekë, nga 30 që është aktualisht, ndërsa për abonetë duhet të ketë dyfishim të çmimeve.
Të gjitha njësitë vendore, të udhëhequra nga drejtues shqiptarë kudo që ndodhen në hapësirat mbarëshqiptare do të zhvillojnë një asamble me rastin e 100-vjetorit të krijimit të shtetit shqiptar. Për këtë arsye, kryetari i Bashkisë së Tiranës, Lulzim Basha priti në një takim kryetarin e Komunës së Tetovës, Sadi Bexheti. Në këtë takim Basha ka diskutuar lidhur me idenë e lançuar prej tij më 17 janar në Shkup, për zhvillimin e një asambleje të të gjitha njësive vendore, të udhëhequra nga drejtues shqiptarë kudo që ndodhen, në hapësirat, trojet tona stërgjyshore apo jashtë tyre. Ideja e Bashës ka gjetur mbështetjen e kryetarit të Komunës së Tetovës, Sadi Bexheti, si dhe të kryetarit të Komunës së Prishtinës, Isa Mustafa. Qëllimi i kësaj asambleje në 100-vjetorin e Pavarësisë, sipas Bashës është që “ky 100-vjetor të kthehet në një impuls energjie, frymëzimi, për të bashkërenduar punën midis gjithë hapësirave ku jetojnë shqiptarët dhe për të përmirësuar bashkëpunimin në fusha të tilla, si arti, kultura, sportet, turizmi, konkurset dhe natyrisht lidhje më të forta në botën e biznesit dhe midis qytetarëve shqiptarë kudo që ata jetojnë”. Po kështu, gjatë takimit mes Bashës dhe Bexhetit u nënvizua nevoja e vendosjes së një bashkëpunimi mes dy administratave, bizneseve dhe qytetarëve të Tiranës dhe Tetovës.
Tregjet, etiketa standarde për çmimet e produkteve Basha: Çdokush që do të tentojë në mënyrë arbitrare të rrisë çmimin, do të ballafaqohet me pasojat ligjore Produktet ushqimore në të gjitha tregjet e kryeqytetit do të jenë të pajisura me etiketa standarde, që do të tregojnë emrin e produktit, origjinën, cilësinë dhe çmimin. Projekti i Bashkisë së Tiranës ka nisur të aplikohet dje në tregun e fruta-perimeve tek ish-Uzina Dinamo në kryeqytet, ku ka qenë i pranishëm edhe kryebashkiaku Lulzim Basha. Në ditën
e mbrojtjes së konsumatorit, kryetari i Bashkisë së Tiranës, Lulzim Basha tha se kur ka vullnet, ka gjithmonë mënyra për të mbrojtur konsumatorët dhe një gjë e tillë sipas tij, u dëshmua më së miri me çmimet në prag të festave të fundvitit. “Aty ku ka vullnet, ka gjithmonë rrugë, ne sigurisht do të përdorim gjithmonë rrugë ligjore, do të respektojmë gjithmonë tregun dhe në shënjestrën tonë do të jenë vetëm abuzuesit e çmimeve dhe jo tregtarët, të cilët angazhohen sipas rregullave të tregut, duke marrë përsipër riskun dhe natyrisht përfitimin në aktivitetin e tyre të përditshëm”, - u shpreh Basha, ndërsa ka
parë nga afër vendosjen e etiketave të reja të çmimeve në tregun e ish-Uzinës Dinamo, të cilat do të shpërndahen në të gjitha tregjet e Tiranës. Basha e konsideroi këtë “një akt transparence, sigurie dhe parashikueshmërie për konsumatorët kryeqytetas, për qytetarët që frekuentojnë këto tregje dhe blejnë në to”. Lidhur me informalitetin në tregje, kreu i Bashkisë tha se nuk do të tolerohet asnjë tregtar që abuzon me çmimet, dhe në rastet kur kjo gjë do të konstatohet do të merren masat e duhura ligjore. Një nga këto masa është edhe rivlerësimi i xhiros apo fitimit, tatimit mbi fitimin, për një peri-
udhë tremujore. “Ne kemi ndërmarrë masa të tjera, që nga emërtimi ‘turpërimi publik’ i entitetit përkatës, deri tek masat që kuadri ligjor parashikon për tatimet bashkiake, apo edhe tatimet në nivel qendror, me të cilat bashkërendo-
jmë fuqishëm, në mënyrë që çdo luhatje abuzive të marrë përgjigjen brenda kuadrit ligjor të vendit, në raport me detyrimet që ky subjekt duhet të paguajë”, - pohoi Basha. Më tej ai ka folur edhe për cilësinë dhe kushtet e tregtimit të ushqimeve, ku më problematike situata paraqitet për në shitjen e peshkut dhe mishit. Në kushte aspak të favorshme dhe në këtë kuadër, Basha tha se kërkohet jo thjesht konstatim, por edhe investime që do të ndërmerren nga Bashkia, për të rritur kapacitetet e trajtimit të mishit, pra thertoret publike dhe private, duke adoptuar praktikat e sigurisë ushqimore të Bashkimit Europian.
16
MAPO
E premte, 27 janar 2012 www.mapo.al
kronika
Kërcënon pronaren e një lokali, arrestohet Një 24-vjeçar shqiptar me banim në Cattolica të Italisë, u vu në prangat e policisë për kërcënim e kanosje ndaj një 30-vjeçareje nga Roma, drejtuese e një restoranti. “Do të hedh në erë. Kam dy vëllezër në burg dhe nuk kam frikë nga asgjë, të varros të gjallë”. Janë
këto disa nga frazat kërcënuese që i riu drejtoi ndaj gruas, duke e quajtur fajtore se e kishte përfshirë në dëshminë e saj në një proces gjyqësor droge. Shqiptari kërkonte nga gruaja shumën prej 500 eurosh për të mbuluar shpenzimet ligjore ndaj procesit
që ishte hapur kundër tij. Por duke qenë se kërcënimet e të riut ishin bërë të shpeshta, madje edhe në mes të lokalit ku 30-vjeçarja punonte, ajo e denoncoi në polici, duke u hapur kështu edhe një proces tjetër gjyqësor ndaj tij.
Abuzimet me tenderat për sportin, 3 ish-zyrtarë nën hetim Policia e Tiranës i dorëzon prokurorisë provat kundër 3 ish-zyrtarëve të Agjencisë së Sporteve, të cilët dyshohet të kenë abuzuar me 4 milionë lekë të reja gjatë tenderave për blerje të ndryshme Habjon Hasani Tiranë Tre ish-zyrtarë të Minis-
trisë së Turizmit, Kulturës dhe Sporteve janë marrë nën hetim, pasi dyshohen për shpërdorim detyre përmes tenderave. Policia e Tiranës, përmes një njoftimi për shtyp bëri me dije procedimin penal ndaj 3 ish-zyrtarëve dhe bërjen gati për gjykim të dosjes kundër tyre. Hetimi i nisur nga policia dhe Prokuroria e Tiranës ka nisur pas dyshi-
meve se Agjencia e Shërbimit të Sporteve në kryeqytet kishte abuzuar në vlera financiare mbi blerjet e kryera. Hetimi që kishte nisur një muaj më parë bëri të mundur dokumentimin e aktivitetit të paligjshëm të tre ish-anëtarëve të komisionit të blerjeve të vogla në Agjencinë e Shërbimit të Sporteve Tiranë. Kështu, nën hetim në gjendje të lirë janë marrë Mariana Xhori, 59 vjeç, me profesion ekonomiste, ish-shefe e Zyrës së Financës, Pëllumb Velaj, 59 vjeç, ishteknik i mesëm dhe Mustafa Tukseferi, 62 vjeç, punonjës në këtë agjenci. Këta shtetas dyshohet se duke qenë anëtarë të komisionit të blerjeve të vogla pranë Agjencisë, përgjatë periudhës janar- shtator 2008, kanë kr yer procedura prokurimesh për blerje në kundërshtim me ligjet dhe aktet nënligjore në fuqi, duke i shkaktuar një
dëm ekonomik pasurisë shtetërore në vlerën e rreth 4 milionë lekëve. Burime nga grupi hetimor kanë bërë të ditur se tre ish-zyrtarët e hetuar kanë marrë pjesë në komisionet e tenderimit për blerjet e limituara. Nga një verifikim i auditit të ministrisë ka rezultuar se shumë materiale të prokuruara nga ky komision, në realitet nuk ishin blerë dhe nuk ekzistonin, ndërsa paratë e shpenzuara për këto prokurime duket se kanë “avulluar”. Gjithsej shuma që kanë mundur të verifikojnë si dëm ekspertët e auditit kap shifrën e 4 milionë lekëve të reja, ndërsa hetimet vazhdojnë edhe për të tjera prokurime, pasi dyshohet se e njëjta skemë është ndjekur për vite të tëra. Paralelisht me këtë hetim, në prokurorinë e Tiranës është në proces një tjetër hetim për zyrtarë aktualë të së njëjtës agjenci. Pak kohë më
Nën hetim Mariana Xhori 59 vjeç, banuese në Tiranë, me profesion ekonomiste, ish-shefe e Zyrës së Financës e Agjencisë së Shërbimit të Sporteve Pëllumb Velaj 59 vjeç, banues në Tiranë, ish-teknik i mesëm në Agjencinë e Shërbimit të Sporteve, Tiranë Mustafa Tukseferi, 62 vjeç, banues në Tiranë, punonjës në Agjencinë e Shërbimit të Sporteve
parë, prokurorët kanë bërë ndarjen e dosjeve, pasi bëhej fjalë për dy skema të ndryshme abuzimi, ndërsa në lidhje me tre ish-zyrtarët e Agjencisë së Sporteve në Tiranë hetimet sapo kanë përfunduar. Blerjet e konstatuara si të rreme fillojnë që nga mjetet kancelarike e duke përfunduar dhe në prokurimin e shërbimeve të mirëmbajtjes apo blerjeve të tjera që ekzistonin vetëm në letër. Hetimi ka nisur në vitin 2010, fill pasi auditi i Ministrisë së Turizmit, Kulturës Rinisë dhe Sporteve ka përpiluar raportin e tij përfundimtar në lidhje me këto shkelje. Burime nga Prokuroria e Tiranës bëjnë me dije se hetimet për këtë çështje do të vazhdojnë, ndërkohë që tre personat e dyshuar do të hetohen në gjendje të lirë, pasi edhe dëmi që mendohet se është shkaktuar nuk është i madh.
Prokuroria e Tiranës
Aksident me makinën e kryetares së Gjykatës së Lartë, 1 i plagosur Katër automjete janë përfshirë në një aksident në qendër të Tiranës, duke plagosur drejtuesin e një motori. Beçaj nuk ndodhej në makinë gjatë përplasjes Katër automjete dhe një motor janë përfshirë në një aksident pranë bllokut të ‘Shallvareve’ në kryeqytet, ndërsa dyshohet se shkaktare është një makinë zyrtare, që i përket kryetares së Gjykatës së Lartë, Shpresa Beçaj. Burime nga policia rrugore bëjnë të ditur se mes makinave të përfshira në aksident është edhe ajo me targat zyrtare TR 0273 Z, e cila është makina e Beçajt. Menjëherë, drejt vendngjarjes kanë mbërritur
forca të policisë rrugore, të cilat i kanë dhënë ndihmën e parë të plagosurit nga kjo përplasje, drejtuesit të motorit. Gjatë verifikimit të aksidentit ka rezultuar se në makinën me targa zyrtare nuk ndodhej kryetarja e Gjykatës së Lartë, por vetëm shoferi i saj. Sipas hetimeve paraprake, dyshohet se fajtor për aksidentin ka qenë drejtuesi i makinës zyrtare, i cili udhëtonte me shpejtësi të madhe në momentin e ngjarjes, në një zonë të mbipopulluar si ajo e ‘Shallvareve’ në Tiranë. Nga dëshmitë e shoferëve të implikuar në aksident, por dhe të dëshmitarëve të shumtë mësohet se shkak ka qenë shpejtësia e madhe e automjetit të drejtuar nga shoferi i kryegjyqtares, i cili
për një moment ka humbur kontrollin duke shkaktuar përplasjen zinxhir. Deri në orët e vona të mbrëmjes policia kishte marrë në pyetje drejtuesit e makinave, por hetimet e mëtejshme pritet të zbardhin përgjegjësitë për aksidentin me një të plagosur.
Sipas hetimeve paraprake, dyshohet se fajtor për aksidentin ka qenë drejtuesi i makinës zyrtare, i cili udhëtonte me shpejtësi të madhe
E premte, 27 janar 2012 www.mapo.al
rrethe
17
MAPO
Del nga rruga makina, plagoset shoferi Humbja e kontrollit të drejtimit të mjetit ka sjellë plagosjen e rëndë të drejtuesit të një autoveture dje në Shkodër. Aksidenti rrugor ka ndodhur në orët e para të ditës së enjte në aksin rrugor Obllikë-Shirokë. Një
autoveturë tip ‘Benz’ me targë SH 7181 D, është përplasur me faqen anësore të malit, në të majtë të rrugës drejt Shirokës. Si pasojë ka mbetur i plagosur rëndë drejtuesi i mjetit, Jetmir Kraja, i cili është dërguar në
spitalin e Shkodrës dhe më pas në Tiranë. Sipas policisë, shkak i aksidentit ka qenë humbja e kontrollit të mjetit nga drejtuesi i tij, i cili udhëtonte i vetëm dhe pas përplasjes autovetura ka bërë rrokullisje.
Zbardhet masakra e Selanikut, pranga njërit prej autorëve 4 persona të tjerë, mes të cilëve edhe ish-dashuri i 16-vjeçares nga Drenova, që u gjet e masakruar në periferi të Selanikut. Sipas policisë, vrasja është kryer për xhelozi Greqi –Xhelozia ka shërbyer si motiv për masakrimin e adoleshentes nga Drenova e Korçës Kristiana Miçani dhe të dashurit të saj grek. Policia e vendit fqinj njoftoi se kishte arrestuar një nga 5 të dyshuarit për krimin, duke zbardhur edhe skemën e krimit makabër. Në qeli ndodhet vëllai i ish-të dashurit të vajzës, i cili së bashku me katër të tjerë dyshohen si autorë të krimit. Sipas të dhënave të grumbulluara nga hetimet, ngjarja e ka zanafillën nga fakti që vajza më herët kishte pasur marrëdhënie me një 18-vjeçar rom nga Rumania, me emrin Elvis, i cili nuk e pranonte dot që pas ndarjes ajo kri-
joi një lidhje të re me djalin grek. Më 24 dhjetor 2011, djali nga Ksanthi (njëri nga viktimat), pati një grindje me 18-vjeçarin rumun. Po atë ditë, në një stacion autobusi në zonën periferike të Dendropotamos ku ishin të dy të rinjtë, u shfaq 18-vjeçari, i cili me një mjet metalik e goditi30djalin në kokë dhe në gjoks Iljada Bani Durres 0667 82.0 duke e plagosur. Pas mbërriti në vend një 31 pak Alma Ferko Fier 0949 81.9 makinë që drejtohej vëllaiBilla i 18-vjeçarit, një 32 nga Nerajda Vlore 1106 81.9 Persefoni Haska Gjirokaster 1161 81.9 23-vjeçar, i cili është 33 i arrestuar. Në makinë ndodTirane 0191 81.8 34 Borjana Biba heshin dhe tre persona të tjerë, dy meshkuj dhe 35 Joana Miftaraj Vlore 1099 81.7 një femër, të cilët i futën me forcë djalin dhe va36 Eranda Mihasi Vlore 1068 81.5 jzën në pjesën e prapme të makinës dhe u nisën 37 Etearda Lami Tirane 0519 81.5 drejt një destinacioni panjohur. Më pas ka Ducellari Tirane 0518 81.3 38 të Enirjela ndodhur vrasja e adoleshentëve, trupat e të cilëve 39 Elona Xhabrahimi Tirane 0536 81.3 40 e Ermira Qerimaj Tirane 0466 81.2 u gjetën të masakruar të dekompozuar në zo41 Uarda Memisha Tirane 0395 81.2 nën rurale të Lagadhasë në Selanik vetëm pas një 42 Xhemi Fezo Korçe 1602 81.0 muaji. I arrestuari është dërguar në prokurorinë Tirane 0443 80.8 43 Matilda Malja e Selanikut, ku pritet44të japë detaje të hollësishme Klaudja Rrapaj Gjirokaster 1148 80.8 mbi krimin makabër, i vëllai i 45 ndërsa Kostandina Bidikai tij, ishGjirokaster 1130 80.8 dashuri i vajzës, pas46vrasjes ështëShehi larguar në ItaLoredana Durres 80.7 Miçani 16-vjeçarja e0646 vrarë, Kristiana
li. I arrestuari dhe 4 të kërkuarit akuzohen për “vrasje me dashje”, “rrëmbim” dhe “shkelje të ligjit mbi armët.” Mjeku ligjor ka pohuar se viktimat janë qëlluar me sëpatë në kokë. Akti barbar është kryer pikërisht natën e Krishtlindjeve. Policia ka dhënë tashmë urdhër ndërkombëtar arresti për 18-vjeçarin rumun, ndërsa kërkohen edhe tre bashkëpunëtorët e tjerë në krim, një thuhet se është vajzë. Ndërkohë familjarë të viktimës në Shqipëri thanë se 16-vjeçarja Kristiana Miçani, e cila u gjet e masakruar një ditë më parë në Lagadha të Selanikut, do të varroset në Shqipëri. Fakti u konfirmua nga të afërmit e saj në Drenovë të Korçës, sipas të cilëve, trupi i viktimës pritet të mbërrijë në këtë zonë nesër ose të hënën, pasi ende janë duke u kryer procedura ligjore nga policia greke, që shërbejnë për hetimin e çështjes. Ndërkaq, në banesën e familjes Miçani në Drenovë janë hapur dyert e mortit, ndërsa familjarë të viktimës janë të shokuar nga ngjarja makabre.
47
Xhuliana Beqiri
Berat
0986
80.6
48
Valdete Gashi
Kukes
1375
80.6
49
Jonida Shtembari
Fier
0953
80.5
50
Vilma Ago
Tirane
0093
80.5
51
Viktori Ujeniku
Fier
0871
80.3
52
Rozeta Selimaj
Tirane
0387
80.3
53
Sofie Hasa
Tirane
0204
80.1
54
Etleva Qoku
Tirane
0537
80.0
121
Inva Curra
Berat
0977
55
Rivjana Hoxha
Tirane
0498
80.0
122
Pulie Piligriu
Elbasan
1470
74.4
56
Lindita Cicani
Korçe
1590
79.7
123
Elisabeta Cahani
Kukes
1386
74.3
57
Olta Petritaj
Tirane
0530
79.7
124
Erjola Rapo
Durres
0706
74.3
58
Ilvena Naumi
Tirane
0551
79.5
125
Arnisa Gjecaj
Kukes
1366
74.2
59
Masilda Terolli
Korçe
1647
79.5
126
Edmira Kondakciu
Tirane
0424
74.2
60
Denisa Isallari
Korçe
1623
79.4
127
Matilda Buzhuqi
Tirane
0601
74.2
61
Elena Tefi
Vlore
1056
79.4
128
Albana Alistafa
Tirane
0184
74.0
62
Alma Kebej
Tirane
0555
79.3
129
Suela Rapaj
Tirane
0261
74.0
63
Najada Xhaholli
Korçe
1651
79.3
130
Aida Shkambi
Fier
0881
74.0
64
Natasha Ballaj
Vlore
1090
79.0
131
Lorena Mehmeti
Tirane
0331
74.0
65
Adelina Vokrri
Vlore
1081
79.0
132
Elona Mjelli
Fier
0912
73.8
66
Romina Cani
Tirane
0392
79.0
133
Blerta Llupo
Tirane
0109
73.7
67
Anila Papa
Tirane
0319
78.7
134
Brunilda Cufaj
Tirane
0159
73.7
68
Alda Driza
Elbasan
1576
78.6
135
Denisa Tafaj
Fier
0933
73.5
136
Aurela Daci
Diber
0798
73.3
137
Frida Qose
Tirane
0201
73.3
138
Shpresa Gjocaj
Tirane
0410
73.3
139
Ana Debrova
Elbasan
1495
73.2
140
Erblina Beqiri
Diber
0805
73.0
141
Ermiona Agolli
Korçe
1614
72.9
142
Greta Mema
Tirane
0465
72.9
143
Klara Isallari
Tirane
0207
72.9
144
Marsela Dyrmyshi
Elbasan
1446
72.9
145
Ornela Neli
Diber
0769
72.9
146
Brunilda Mucollari
Tirane
0368
72.5
147
Jetmira Vukaj
Kukes
1403
72.4
148
Lindita Godanji
Gjirokaster
1126
72.4
149
Zana Muslika
Kukes
1393
72.3
150
Denisa Fidani
Tirane
0473
72.2
151
Suela Hysa
Elbasan
1569
72.2
152
Elisa Sulozeqi
Gjirokaster
1140
72.0
153
Erjola Lika
Tirane
0035
71.7
154
Rajmonda Skenderaj
Fier
0919
71.5
155
Age Ndou
Lezhe
0189
71.5
156
Altjona Kola
Shkoder
0506
71.5
157
Brunilda Sulollari
Korçe
1625
71.5
158
Englantina Janca
Elbasan
1510
71.5
159
Esmerilda Nasi
Tirane
0257
71.5
160
Entela Rrapi
Durres
0705
71.1
161
Eriona Shuri
Korçe
1597
70.8
162
Orjalda Bajraktari
Tirane
0200
70.8
163
Endrinalta Kondakciu
Tirane
0294
70.7
164
Hafize Peqini
Elbasan
1424
70.7
165
Hodiana Cenolli
Korçe
1643
70.7
166
Minushe Hima
Berat
1009
70.4
Shkolla e Policisë, shpallen emrat e 186 fitueseve femra Shpallen emrat e 186 fitueseve të Shkollës Bazë të Policisë. Përmes një njoftimi për shtyp, policia bëri me dije se kanë përfunduar fazat e testimit me shkrim, të atij fizik dhe të intervistës, prej edhe kanë dalë aplikantet fituese, të cilat do të jenë në listë-pritjeje për të vazhduar shkollën bazë për “Patrullë të Përgjithshme”. “Të gjitha aplikantet, për çdo paqartësi që mund të kenë lidhur me këtë proces mund të drejtohen pranë Zyrave të Burimeve Njerëzore në Drejtoritë e Policisë në Qarqe ose pranë Sektorit të Pranimit në Drejtorinë e Përgjithshme të Policisë së Shtetit”, - thuhet në njoftimin e Policisë së Shtetit, e cila shpalli dje emrat e 186 fitueseve dhe pikët e tyre. Emër Mbiemër
Qarku
Kodi
Rezultati Përfundimtar
1
Vjollca Velaj
Vlore
1079
90.8
69
Eda Sovjani
Tirane
0265
78.6
2
Irena Velaj
Vlore
1078
90.1
70
Mirjana Qerimi
Durres
0677
78.6
3
Aida Alimeta
Elbasan
1563
87.8
71
Belinda Morina
Elbasan
1515
78.3
4
Anida Caushi
Tirane
0143
87.6
72
Egla Beqari
Tirane
0573
78.3
5
Gerta Thanasi
Gjirokaster
1167
87.0
73
Gurije Myrtollari
Tirane
0347
78.3
6
Florinda Zvangu
Lezhe
1309
86.6
7
Elda Hyka
Tirane
0571
86.5
74
Idela Meca
Berat
0978
78.2
8
Erba Gjetja
Lezhe
1302
86.3
75
Rozeta Gjokeja
Lezhe
1289
78.1
9
76
Evjeni Lulo
Tirane
0386
78.0
77
Adjola Shuaipi
Tirane
0302
77.8
78
Doriana Hasanaj
Shkoder
1214
77.5
79
Egantina Lepuri
Tirane
0263
77.5
80
Sidorela Gega
Korçe
1616
77.5
81
Brizeida Manofi
Tirane
0554
77.4
82
Hajrie Copa
Tirane
0629
77.4
83
Ervehe Haxhiu
Elbasan
1551
77.3
84
Anjeza Xhediku
Tirane
0317
77.2
85
Dhimitrula Jorgo
Tirane
0252
77.2
86
Nertila Matraku
Tirane
0545
77.2
87
Noralda Peci
Tirane
0416
76.9
88
Redinela Kastrati
Kukes
1341
76.9
89
Liljana Troka
Elbasan
1575
76.8
Bora Sulollari
Korçe
1617
76.8
Nr
Erjona Ndreaj
Tirane
0480
86.3
10
Lindita Manushi
Vlore
1109
86.1
11
Gentiana Ndreu
Tirane
0381
85.8
12
Albana Metaliaj
Tirane
0380
85.6
13
Anisa Camani
Gjirokaster
1136
85.6
14
Marsela Jorgo
Tirane
0322
84.8
15
Nerta Brimi
Tirane
0068
84.8
16
Aurora Ustaj
Tirane
0081
84.7
17
Eltona Cenaj
Tirane
0633
84.4
18
Erjola Keci
Tirane
0226
84.3
19
Mirela Sharku
Elbasan
1523
84.3
20
Ardita Avdiaj
Kukes
1380
84.1
21
Dhurata Kulla
Tirane
0071
84.1
22
Sabrina Qypi
Tirane
0055
84.1
23
Enida Hasanaj
Tirane
0328
83.5
90
24
Marinela Pole
Tirane
0513
83.5
91
Adelina Goga
Elbasan
1547
76.7
25
Ersila Asllani
Elbasan
1442
82.8
92
Adriana Govaci
Tirane
0495
76.7
Anjeza Sejdini
Tirane
0385
76.7
26
Evelina Rina
Tirane
0003
82.8
93
27
Irena Guri
Berat
0997
82.2
94
Borana Lulaj
Tirane
0376
76.5
28
Sembie Gishto
Durres
0722
82.2
95
Edlira Gremi
Tirane
0104
76.5
29
Mirjana Hoxha
Kukes
1352
82.0
96
Miga Sopjani
Tirane
0308
76.5
74.5
30
Iljada Bani
Durres
0667
82.0
97
Juljana Deliu
Vlore
1047
76.5
30
Iljada Bani
Durres
0667
82.0
98
Kriselda Cani
Tirane
0488
76.3
31
Alma Ferko
Fier
0949
81.9
99
Elca Hida
Elbasan
1508
76.2
32
Nerajda Billa
Vlore
1106
81.9
100
Ergela Kuka
Vlore
1053
76.2
33
Persefoni Haska
Gjirokaster
1161
81.9
70.0
81.8
76.0
0489
0191
0349
Tirane
Tirane
Tirane
Anila Kojku
Borjana Biba
Anila Koci
167
34
101
76.0
70.0
81.7
1066
1603
1099
Vlore
Korçe
Vlore
Atilda Bendaj
Enida Vojkollari
Joana Miftaraj
102
168
35
70.0
81.5
75.8
1312
1068
1137
Lezhe
Vlore
Gjirokaster
Liljana Gjegja
Eranda Mihasi
Enerjeta Camani
169
36
103
70.0
81.5
75.8
0588
0519
0185
Tirane
Tirane
Tirane
Mirzane Krasniqi
Etearda Lami
Irta Kercuku
170
37
104
38
Enirjela Ducellari
Tirane
0518
81.3
105
Fatmire Cora
Elbasan
1557
75.8
171
Nevila Kapllanaj
Fier
0909
70.0
39
Elona Xhabrahimi
Tirane
0536
81.3
106
Orora Zisko
Elbasan
1556
75.8
172
Orsava Cocja
Shkoder
1242
70.0
40
Ermira Qerimaj
Tirane
0466
81.2
107
Elona Muca
Durres
0703
75.7
173
Anisa Hadri
Tirane
0218
69.9
41
Uarda Memisha
Tirane
0395
81.2
108
Emanuela Mati
Shkoder
1239
75.7
174
Ejona Kosta
Tirane
0454
69.2
42
Xhemi Fezo
Korçe
1602
81.0
109
Engjellushe Visha
Tirane
0022
75.7
175
Leli Mecorrapaj
Vlore
1096
69.2
43
Matilda Malja
Tirane
0443
80.8
110
Irsida Polena
Tirane
0094
75.7
176
Albana Brahimi
Tirane
1440
69.0
44
Klaudja Rrapaj
Gjirokaster
1148
80.8
111
Jonida Baku
Durres
0669
75.7
177
Danjela Gjini
Lezhe
1298
68.5
45
Kostandina Bidika
Gjirokaster
1130
80.8
112
Liridona Pitomina
Kukes
1417
75.7
178
Danilda Lici
Berat
1033
67.5
46
Loredana Shehi
Durres
0646
80.7
113
Marsida Kola
Elbasan
1478
75.7
179
Alma Ahmetaj
Fier
0399
67.4
47
Xhuliana Beqiri
Berat
0986
80.6
114
Aida Bendo
Tirane
0250
75.6
180
Amorela Xhafa
Gjirokaster
1155
67.4
48
Valdete Gashi
Kukes
1375
80.6
115
Erjeta Haxhiaj
Kukes
1414
75.6
181
Anjeza Zyfi
Korçe
1609
67.3
49
Jonida Shtembari
Fier
0953
80.5
116
Aferdita Dinaj
Gjirokaster
1133
75.5
182
Olta Lazaj
Gjirokaster
1182
66.5
50
Vilma Ago
Tirane
0093
80.5
117
Kristjana Goxho
Gjirokaster
1149
75.3
183
Alma Vasiu
Fier
0880
65.8
51
Viktori Ujeniku
Fier
0871
80.3
118
Rudesa Vaja
Tirane
0077
75.3
184
Algerta Kojku
Tirane
0947
65.6
52
Rozeta Selimaj
Tirane
0387
80.3
119
Antonela Cane
Tirane
0248
74.9
185
Fabiola Frangu
Tirane
0627
64.0
53
Sofie Hasa
Tirane
0204
80.1
120
Elvira Capja
Tirane
0501
74.7
186
Romilda Kacabuni
Fier
0885
64.0
54
Etleva Qoku
Tirane
0537
80.0
55
Rivjana Hoxha
Tirane
0498
80.0
56
Lindita Cicani
Korçe
1590
79.7
57
Olta Petritaj
Tirane
0530
79.7
58
Ilvena Naumi
Tirane
0551
79.5
59
Masilda Terolli
Korçe
1647
79.5
18 16
MAPO
E 27MAJ JANAR 2012 MARTË, 15 17 MARS MAJ2011 2011 13 E PREMTE, MARTË, QERSHOR 24 2010 JANAR 2012 WWW.MAPO.AL WWW.GAZETAMAPO.COM WWW.MAPO.AL
INTERVISTA Flamuri me të cilin është mbuluar trupi i Ismail Qemalit, i zbuluar pak kohë më parë, është ekspozuar dje për herë të parë në Qendrën e Studimeve Albanologjike
FREDERIK STAMATI: FLAMURI QË KA PREKJEN E FUNDIT TË ISMAIL QEMALIT Aida TUCI Flamuri që Ismail Qemali mori si kujtim nga Shqipëria pas largimit dhe me të cilin i biri E’them Bej Vlora mbuloi arkivolin e të atit natën e 10 shkurtit 1919, ku luftanija italiane “Alpino” solli në Skelë të Vlorës trupin e pajetë të Babait të Kombit, u ekspozua dje për herë të parë në Qendrën e Studimeve Albanologjike. Flamuri ndodhej në fondin Etnografik që prej vitit 1957 dhe u zbulua vetëm pak javë më parë nga restauruesi Frederik Stamati dhe historiania Ariola Prifti, të cilët pas disa kërkimeve dhe verifikimeve dolën në konkluzionin se ai ishte flamuri me të cilin ishte mbuluar arkivoli i Ismail Qemalit, në varrimin e parë në shkurt të 1919-ës dhe në rivarrimin e tij në vitin 1932, në Sheshin e Flamurit në Vlorë. Skeptikët që hedhin dyshime për faktin se përse flamuri u zbulua pikërisht tani në 100-vjetorin e Pavarësisë, nuk kanë munguar as në këtë ekspoze të parë. Por restauruesi Frederik Stamati, në intervistën e tij për “Mapo”-n na rrëfen sesi krejt rastësisht ata ranë në gjurmët e këtij flamuri. Madje na zbulon edhe më shumë se kaq. Restaurimi i flamurit që duket një nevojë emergjente për ta ruajtur atë, do të fshinte përgjithmonë prekjen e fundit të plakut të Vlorës. Një dilemë që restauruesi Frederik Stamati nuk di si t’i japë zgjidhje. Zoti Stamati, sot (dje) për herë të parë u ekspozua flamuri me të cilin është mbuluar arkivoli i Ismail Qemalit. Ky flamur ndodhej në Fondin Etnografik që prej vitit 1957 dhe ka shumë skeptikë që pyesin se përse ky flamur u zbulua pikërisht tani, me rastin e 100- vjetorit të Pavarë-
sisë dhe jo më parë? Gjetja e flamurit ndodhi jo se ishte 100-vjetori i Pavarësisë, por se ashtu erdhën rrethanat. Fondet ose arkivat kanë si detyrë të mbledhin materiale dhe vjen një ditë që ato studiohen dhe zbulohen, por që të zbulosh diçka për të cilën nuk disponon asnjë të dhënë dhe të arrish në një konkluzion të saktë nuk është e lehtë. Me flamujt që ndodhen në Fondin Etnografik unë kam 10 vjet që jam marrë. Janë 18 flamuj që fillimisht kanë qenë në fondin e Bibliotekës dhe Muzeut Kombëtar. Në vitin 1946, materialet e Muzeut Kombëtar i kaluan Institutit të Shkencave. Në vitin 1957, kur u krijua Universiteti i Tiranës, mori jetë edhe Instituti i HistoriGjuhësisë, i cili pati në vartësi të vet edhe Muzeun Arkeologjik-Etnografik, si dhe Fondin Etnografik. Në këtë fond kaluan edhe flamuj. Mirëpo nuk pati asnjë dokument për historinë e tyre dhe ata qëndruan për një kohë të gjatë aty pa e ditur se kujt periudhe apo kujt ngjarjeje i përkisnin. Siç na tregoi punonjësja më e vjetër e Fondit Etnografik, Znj. Pandora Plaku, themeluesi i këtij Fondi, Rrok Zojsi e kishte porositur që t’i ruante me kujdes këta flamuj nga dëmtimi, sepse kishte dëgjuar se dikush i kishte dorëzuar në Fondin Etnografik, por pa i shoqëruar me dokumentin identifikues. Këta 18 flamuj janë ruajtur me shumë kujdes nga punonjësit e Fondit Etnografik, por pa e ditur se çfarë janë apo çfarë përfaqësojnë. Po si arritët ju ta identifikonit këtë flamur mes 18 të tjerëve? Para 11 vjetëve unë nisa punën me këta flamuj për t’i identifikuar. Arrita të identifikoj 14 prej tyre. Kishin mbetur
edhe katër flamuj të tjerë, ekzistencën e të cilëve në fakt unë nuk e dija deri 2 muaj më parë. kur përgjegjësja e re e Fondit Etnografik, Ariola Prifti më kontaktoi. Teksa ajo po merrej me inventarizimin e Fondit Etnografik, gjen mes shumë objekteve edhe katër flamuj. Meqenëse unë isha marrë për 11 vjet me identifikimin e 14 syresh, më tregon për ato që kishte gjetur. Duke i parë na lindi menjëherë dyshimi. Dhe filluam punën për identifikimin e tyre. Përveç flamurit të Lushnjës që e kishim zbuluar, ndërkohë dhe flamurin e Shoqërisë Drita të Bukureshtit, na mbeteshin edhe 2 flamuj, për të cilët kisha dyshimet e mia. Në arkivin e shtetit kisha gërmuar prej gati 2 vjetësh dhe kisha gjetur dokumente të Muzeut Kombëtar, ku ndër të tjera flitej edhe për flamurin që konsiderohej si flamuri i Pavarësisë, që e kishte dorëzuar i biri i Ismail Qemalit, E’them Bej Vlora në vitin 1932, pas rivarrimit të Ismail Qemalit në Vlorë. Në dokumen-
Frederik Stamati, rrëfen sesi krejt rastësisht ata ranë në gjurmët e këtij flamuri. Madje na zbulon edhe më shumë se kaq...
tacionin e parë që gjetëm kur e ka dorëzuar, aludonte se ai ishte edhe flamuri i Pavarësisë. Por e kanë kundërshtuar me fakte dhe dokumente të kohës duke e hedhur poshtë tezën e tij. Kështu, E’them Bej Vlora është thirrur sërish nga autoritetet dhe me anë të një procesverbali sqaron se flamuri me të cilin është mbuluar arkivoli i Ismail Qemalit nuk është ai i ngritur në ditën e Pavarësisë në Vlorë. Ai flamur i është dhuruar Ismail Qemalit nga Duka i Monpansierit në vitin 1913, dhe është vendosur në doganën e Vlorës. Kur Ismail Qemali iku, kërkoi të merrte një kujtim me vete dhe i dhanë pikërisht këtë flamur që e mbante kudo me vete, në çdo vend të Europës ku ka qenë. Kur vdiq në Peruxha në vitin 1919, arkivoli i tij që mbërriti me anije në Skelë ishte mbuluar pikërisht me këtë flamur. Në rivarrimin e vitit 1932, në Sheshin e Flamurit, përsëri arkivolin i tij u mbulua me këtë flamur. Ju jeni i bindur se ky është flamuri? Ka dhe të dhëna të tjera. Në dokumentacionin e Muzeut Kombëtar të vitit 1932 bëhet kështu përshkrimi i flamurit: një flamur i trajtuar prej dy fijesh pëlhure të leshta, 1.45m i gjatë dhe 0.95m i gjerë, me shkabën’, me dy krerë dhe me krahë të shtallurë mbë të përpjetë, pa theka dhe pa kravatë. Pra të gjitha detajet që përshkruheshin në dokumentacionin që gjetëm në arkiv përputheshin me këtë flamur. Por kemi gjetur dhe fotografi të varrimit të Ismail Qemalit, ku duket qartë flamuri dhe detajet e tij. Po ta shohësh, ky flamur ka anash litarin që është përdorur për ta ngritur në shtizë dhe në fund është nyja, që duket edhe në fotografitë e arkivit. Kështu që nuk ka asnjë dyshim që ai është flamuri
me të cilin është varrosur Ismail Qemali. Flamuri është i plotë, por ka dëmtime të shumta. Ngjyra e kuqe është zbehur nga veprimi i diellit. Duhet restauruar. Do të jetë një punë jo e lehtë në gjendjen që ai është. Si do të realizohet restaurimi i flamurit, duke qenë se është një material pak specifik? Çështja e restaurimit ka në fakt disa probleme. Copa në radhë të parë është e brishdëzuar, sepse është prishur nga koha, ekspozimi në diell etj. Dhe një nga problemet është se fijet e tekstilit bëhen lehtësisht të këputshme. Pastaj flamuri duket që është shumë pis, pra nuk është larë kurrë, por këtë prapë nuk e dimë saktësisht. Por ka dhe një problem tjetër që unë e kam shtruar e që është akoma më i madh. Duke qenë se ky flamur është ai që i është dhuruar Ismail Qemalit dhe është mbuluar trupi i tij, e duke qenë se ky flamur duket se nuk është larë kurrë, atëherë ai ruan edhe prekjen e fundit të Ismail Qemalit. Nëse ne do ta lajmë, sepse teoria e restaurimit thotë se nëse një objekt të tillë duam ta ruajmë të sigurt, së pari duhet ta lajmë me kimikate siç procedohet zakonisht, atëherë do të fshijmë përgjithmonë prekjen e fundit të plakut të urtë të Vlorës. Po si mendoni ta ruani atëherë? Duket se jeni mes dy “zjarreve”? Kjo është problemi që unë shtroj: nëse do ta lajmë, do të heqim kështu prekjen e fundit të Ismail Qemalit, nëse jo dhe do ta lëmë kështu siç është, atëherë duhet ta ruajmë në kushte shumë të rrepta. Kjo është një dilemë për të cilën, pasi të merren të gjitha të dhënat nga Instituti Botëror i Trashëgimisë, me të cilin jemi lidhur për të anal-
E PREMTE, 27 JANAR 2012 WWW.MAPO.AL
MAPO
19
Anëtarët e PK-së kanë djegur disa kopje të librit. Prej daljes në qarkullim përpara disa muajsh, libri i gazetarit Blendi Fevziu, “Enver Hoxha” vazhdon të jetë ndër botimet më të shitura në libraritë e Gjirokastrës
Komunistët gjirokastritë
DJEGIN LIBRIN “ENVER HOXHA” TË BLENDI FEVZIUT Pas djegies së tij në Ferizaj, Elbasan dhe Berat, edhe komunistët e Gjirokastrës kanë djegur librin në mes të sheshit
Flamuri i ekspozuar dje në Qendrën Albanalogjike dhe nga rivarrimi i Ismail Qemalit në vitin 1932
izuar copën, bojën dhe gjithçka që do të ndihmonte restaurimin, do të vendosë një komision i posaçëm sesi do të veprohet. Nëse vendoset që të mos restaurohet sipas teorisë së larjes së flamurit, në mënyrë që të ruhet prekja e fundit e Ismail Qemalit, mos rrezikojmë të humbasim edhe flamurin, edhe prekjen bashkë me të? Nëse ky komision vendos se nuk do të lahet dhe kësisoj do të ruajmë edhe prekjen e fundit të Ismail Qemalit, ka ndërhyrje të tjera që mund t’i bëhen, ka procedura të tjera ruajtjeje. Flamuri lihet ashtu siç është, por kërkon kushte të tjera ekspozimi që janë shumë më të rrepta. Por kjo siç të thashë, është një çështje shumë teknike që do të vendoset nga ekspertë të tekstilit, gjeologjisë etj., që besoj se do të jenë pjesë e këtij komisioni të posaçëm. Ka flamuj të tjerë të paidentifikuar? Po ka, por është shumë e vështirë të gjesh dokumente historike që mund t’i identifikojnë. Janë rreth 2-3 flamuj të tjerë që nuk janë identifikuar akoma, por kemi dyshime për ta që mund t’i përkasin kësaj shoqate apo kësaj ngjarjeje, por që nuk kemi si t’i japim nëse nuk arrijmë të jemi tërësisht të bindur. Ne po punojmë edhe për identifikimin e tyre. Por ndërkohë kemi ekspozuar edhe një flamur tjetër, që është përdorur në ndërtesën e qeverisë së Vlorës në vitin 1913. Ky flamur është identifikuar nga fotografitë e kohës. Edhe ky është pjesë e 18 flamujve dhe është zbuluar 1 vit e gjysmë përpara, por për herë të parë e kemi ekspozuar sot (dje) me rastin e 100vjetorit të Pavarësisë.
Me sa duket djegia e librit “Enver Hoxha” të gazetarit Blendi Fevziu po kthehet në një epidemi kolektive për komunistët mbarëshqiptarë. Pas djegies së tij në Ferizaj, Elbasan dhe Berat janë “infektuar” edhe komunistët e Gjirokastrës, të cilët publikisht në mes të sheshit kanë kryer ritin e djegies së librit të parë biografik “Enver Hoxha” të gazetarit Blendi Fevziu. Kësaj radhe ka qenë dega e Partisë Komuniste në qytetin e Gjirokastrës, e cila ka djegur publikisht librin e gazetarit Blendi Fevziu. Fillimisht, një numër i pakët anëtarësh dhe simpatizantësh të Partisë Komuniste janë mbledhur në sheshin përpara ishShtëpisë së Ushtarakëve në lagjen “18 shtatori”. Ata mbanin në duar fotografi të ish-diktatorit. Personat që e kanë marrë fjalën e kanë cilësuar vendimtare jetën dhe punën e Hoxhës për Shqipërinë. “Libri është kulturë. Po duke qenë se ky libër është i mbushur me gënjeshtra e intriga e me fjalë denigruese, nuk mbetet asnjë rrugë tjetër veç asgjësimit”, - ka pohuar Bujar Sulejmani, njëri prej drejtuesve të degës së PK-së në Gjirokastër. Për sekretarin e PK-së Gjirokastër, Eqrem Peçi, “Enver Hoxha ka dhënë një kontribut vendimtar për zhvillimin e Shqipërisë dhe ato që shkruhen në libër janë të pasakta. Ky libër është një gënjeshtër e madhe dhe hedh poshtë kontributin e Enver Hoxhës për vendin tonë”. Më pas, anëtarët e PK-së kanë djegur disa kopje të librit. Prej daljes në qarkullim përpara disa muajsh, libri i gazetarit Blendi Fevziu, “Enver Hoxha” vazhdon të jetë ndër botimet më të shitura në libraritë e Gjirokastrës dhe jo vetëm. Ky libër ka thyer çdo rekord
shitjeje në libraritë e Shqipërisë, Maqedonisë dhe Kosovës. Me sa duket nostalgjikët nuk arrijnë ta kuptojnë se sa më shumë e djegin, aq më shumë rekorde shitjeje thyen “Enver Hoxha” i portretizuar sipas dokumenteve arkivore, dëshmive dhe intervistave të atyre që e kanë njohur, të sjella nga gazetari Blendi Fevziu. Bledar Shehu
Një numër i pakët anëtarësh dhe simpatizantësh të PK janë mbledhur në sheshin përpara ish-Shtëpisë së Ushtarakëve në lagjen “18 shtatori”. Ata mbanin në duar fotografi të ish-diktatorit Nga djegja e librit në Gjirokastër
FESTIVALI EUROPIAN
Rona Nishliu, këndon në natën e parë Komisioni i Festivalit Europian të Këngës ka përcaktuar edhe radhën e këngëve që do të ngjiten në tri netët e Festivalit Europian. Këngëtarja kosovare, Rona Nishliu që përfaqëson Shqipërinë në këtë festival, do të këndojë në natën e parë që zhvillohet më 22 maj në Baku të Azerbajxhanit, bashkë me 17 shtete, mes të cilave Rumania, Greqia, Rusia, Qipro, Belgjika, Hungaria, Finlanda etj. Rona do të këndojë e katërta pas Malit të Zi, Islandës dhe Rumanisë. Sipas përzgjedhjes që ka
bërë komisioni shihet se ata janë treguar të kujdesshëm për të mos “përballur” në të njëjtën natë Shqipërinë dhe Serbinë. Fakti që përfaqësuesja e Shqipërisë është kosovare ka hapur debat në faqen zyrtare të ‘Eurosong’-ut. Janë 37 shtete që do të ngjiten në skenën e këtij festivali, ndërkohë që Azerbajxhani si vendi organizator, Italia, Gjermania, Franca, Britania dhe Spanja si mbështetës të ‘Eurosong’-ut kalojnë direkt në finale pa qenë nevoja të kalojnë përmes filtrit të netëve gjysmëfinale.
20
MAPO
E premte, 27 janar 2012 www.mapo.al
sport
E habitshme
Federata turke fal mëkatarët e trukimeve? Federata Turke e Futbollit ndryshon orientim, duke marrë një vendim që në pamje të parë mund të mos i plotësojë dëshirat e UEFA-s dhe FIFA-s. Pak muaj më parë, në bashkëpunim me këto dy organizata, federata vendosi përjashtimin e Fener-
bahçes nga Champions League, por tashmë bën një hap pas, duke premtuar se edhe nëse klubet e hetuara shpallen fajtore për trukimin e ndeshjeve, nuk do të zbresin një kategori më poshtë. Nëpërmjet një deklarate për shtyp, presidenti i federatës, Mehmet Ali
Ajdinlar thekson se prioritet është zhvillimi i futbollit vendas, prandaj nuk do të ketë “dorë të hekurt”. “Vendimi i Asamblesë së Përgjithshme është në linjë të drejtë me dëshirën e njerëzve të dhënë pas futbollit”, theksoi ndër të tjera Mehmet Ali Ajdinlar.
Mou mbetet Mou, i ngre pritë pas ndeshjes gjyqtarit! Trajneri portugez ka qëndruar gjatë në garazhin e stadiumit “Camp Nou”, ku ka pritur arbitrin Texeira, të cilin e ka sulmuar verbalisht duke e ofenduar në sfond seksual: “Sa të pëlqen të shkosh me profesionistët” Jeton Selimi
Drejtori i Realit
Butragenjo: Futbolli deshi që të fitonte Barcelona Drejtori i Real Madridit, Emilio Butragenjo ka deklaruar pas ndeshjes El Clasico ndaj Barcelonës se është futbolli ai që nuk ka dashur që “Los Blancos” të fitojnë. “Ekipi ka treguar fuqi të madhe dhe ka luftuar deri në fund. Duhej të ishim ne fituesit e kësaj ndeshjeje, por futbolli nuk ka dashur ta shpërblejë Real Madridin. Barcelona kishte më shumë fat. Diferenca ishte goditja e Ozil dhe goditja e Alves. Njëra hyri gol dhe tjetra goditi traversën”, theksoi Butragenjo.
Në konferencën e zakonshme për shtyp ishte i zakonshmi Murinjo, që kërkoi të “ndërgjegjësonte” mediat rreth asaj që ai kishte përjetuar në barazimin 2-2 me Barcelonën, çka i kushtoi Realit të tij eliminimin nga Copa del Rey. Megjithatë, Mou vendosi ta bënte të madhe edhe kësaj radhe në përfundim të konferencës. Portugezi zuri vend në garazhin e stadiumit “Nou Camp”, pranë makinës së gjyqtarit kryesor të ndeshjes, Vitienes Texeira, dhe sapo ky i fundit është afruar, e ka sulmuar verbalisht duke e ofenduar me sharje që kishin sfond seksual. “Vaya artista, como te gusta joder a los profesionales”, i pashkësh thënë Mou gjyqtarit, që e përkthyer ka këtë kuptim “Sa të pëlqen të shkosh me profesionistët”.
jtarët”. “Nuk dua të flas për gjyqtarin. Ne erdhëm me shpresën për t’u kualifikuar. E dinim se do të ishte e vështirë, por erdhëm me shpresën për të arritur synimin tonë. Unë kam luajtur këtu me Çelsin, me Interin dhe me Real Madridin në kampionat, kupë dhe Champions. Gjithmonë ekipet e mia kanë marrë karton të kuq. Kjo është situatë me të cilën jam familjarizuar”, deklaroi Murinjo në konferencën për shtyp.
Trajneri i Real Madridit, Zhoze Murinjo ka pohuar se eliminimi në Copa del Rey në Camp Nou ishte i pritur nga lojtarët e tij, pasi vetë rrethanat e kanë bërë që ata të mendojnë kështu, por ky sipas portugezit është një mendim të cilin ai nuk e ka përkrahur në asnjë moment. “Dëgjova në dhomat e zhveshjes se është e pamundur të fitosh këtu”, theksoi Murinjo dhe nën presion të gazetarëve se pse ai mendon kështu, portugezi u përgjigj: “Pyesni vet lo-
Portieri dhe kapiteni i Real Madrid, Iker Kasijas ka ironizuar arbitrin e klasikes së të mërkurës, Vitienes Texeira. Në përfundim të ndeshjes, në përballjen me gazetarët gardiani i Los Blancos ka treguar indinjatën e tij me gjykimin e bërë gjatë sfidës ku Reali barazoi 2-2. E p ë r d it s h mj a “A S” r a p o r t o n deklaratën e Kasijas: “ Po, i thashë se mund të shkojë të festojë me Barcelonën. Por janë gjëra që thuhen në
Mou në konferencë
Kasijas-gjyqtarit: Shko festo me Barçën
gjaknxehtësi e sipër. Ishte moment i tensionuar dhe nuk duhen marrë shumë seriozisht. Sidoqoftë mendoj se meritonim më shumë”, ka thënë Iker Kasijas. Ndeshja e kthimit mes Barcelonës dhe Real Madrid përfundoi në barazim 2-2, por për shkak të ndeshjes së parë, e cila përfundoi me rezultatin 1-2 për Barçën, katalanasit shkuan në gjysmëfinalet e Kupës së Mbretit.
Lojërat Olimpike
Londër 2012, rritet dhjetë herë fatura e shpenzimit Fatura përfundimtare e Lojërave Olimpike të vitit 2012 mund të jetë dhjetë herë më e lartë nga vlerësimet paraprake. Kur kandidatura për Londrën u zgjodh në vitin 2005, autoritetet britanike vlerësonin se shpenzimi për stadiumin dhe kapacitetet e tjera do të ishte prej 2,4 miliardë paundësh, por vlera e kësaj veprimtarie komplekse është rritur në 12 miliardë dhe mund të shkojë edhe një herë më shumë se kaq. Shifrat u publikuan ditën e djeshme, pas një studimi investigativ të “Sky Sports”. 600 milionë paund do të kushtojnë pajisjet dhe pagat shtesë të agjentëve të ngarkuar me sigurinë në impiante, ndërsa kostoja e një ceremonie madhështore hapëse që është plani-
fikuar, është dyfishuar nga parashikimet, duke shkuar në 81 milionë paund. 766 milionë ka kushtuar toka ku është ndërtuar stadiumi kryesor dhe kapacitetet e tjera, 300 milionë vetëm stadiumi kryesor dhe 826 di-
sa impiante shtesë. Shpenzime marramendëse shtesë janë bërë në fushata turistike, fshatin olimpik, në përmirësimin e rrjetit të transportit londinez dhe në ndërtimin e lidhjeve të reja hekurudhore, si dhe lidhjen e tyre me rrjetin e përgjithshëm të transportit në kryeqytetin britanik. Dhe të gjitha këto shpenzime, për një aktivitet që do të zgjasë pak më shumë se dy javë. Sipas “Sky Sports”, ndërsa parashikimet fillestare flisnin për një bum të madh turistik, kriza ekonomike botërore ka bërë që këto pritshmëri të reduktohen dhe sipas të gjitha gjasave, mbajtja e këtyre lojërave luksoze do t’i kushtojë disa miliarda taksapaguesve britanikë.
Australia Open
Rafael Nadal, finalisti i parë Rafa Nadal është finalisti i parë i Australian Open dhe të dielën do të ndeshet për titullin e parë Grand Slam të sezonit. Spanjolli, numri 2 i botës, mundi në gjysmëfinale Roger Federer 3-1 me sete, një duel që zgjati rreth 3 orë e 50 minuta. Gjatë 7 viteve të fundit kjo ishte sfida e 27 mes dy tenistëve të cilët kanë monopolizuar tenisin botëror. Në përballjen direkte mes tyre spanjolli Nadal është superior pasi ka fituar 18 ndeshje kundrejt 9 të fituara nga zvicerani Federer. Finalisti tjetër do të dalë nga sfida Xhokoviç-Mërraj, që do të zhvillohet të sot në orën 09.30 me orën tonë. Sa i përket femrave, AzarenkaSharapova do të jetë dueli për titullin dhe vendin e parë në botë Viktoria Azarenka-Maria Sharapova është edhe finalja e femrave në Australian Open. Bjellorusja mundi 2-1 me sete belgen Kim Klajsters. Me të njëjtin rezultat u kualifikua për në finale edhe rusja Sharapova, e cila fitoi ndaj çekes Petra Kvitova. Në finalen e të shtunës, përveç titullit kampion në Australi do të jetë në diskutim dhe vendi i parë në renditjen botërore për femra. Danezja Karolin Vozniaki është e destinuar të zbresë nga vendi i parë në të katërtin, ndërkohë që fituesja e Australian Open do të jetë dhe mbretëresha e re e tenisit botëror.
Merkato PSG: Nuk e kemi kërkuar brazilianin Kaka Drejtori sportiv i Paris Saint-Germain, Leonardo, e ka bërë të qartë se lideri i Ligue 1 nuk ka bërë tentativa për transferimin e yllit të Real Madridit, Kaka. Braziliani është lidhur vazhdimisht me një kalim në kryeqytetin francez, mirëpo Leonardo ka pohuar se këto kanë qenë vetëm fjalë. “Nuk ka asgjë nga thashethemet që na lidhin neve me Kakan. Unë kam raporte shumë të mira me të, megjithatë asnjëherë nuk kam kërkuar nga ai që të transferohet te Paris SaintGermain”, ka deklaruar ish-trajneri i Milanit për “L’Equipe”.
Milan, të premten vjen Tevez, ose Lopez Zëvendëspresidenti i Milanit, Adriano Galiani ka deklaruar se klubi do të vendosë të premten nëse do të transferojë Karlos Tevezin nga Mançester Siti, apo Maksi Lopezin nga Katania. “A mund të vijë Maksi Lopez së bashku me Tevez? Kush e di?. Unë thjesht dua të përsëris nëse ai nuk vjen, atëherë do të transferojmë Tevez, ata dy janë alternativa për ne. Ne do të marrim një vendim të premten”, u shpreh Galiani.
sport
Sulmuesi
E premte, 27 janar 2012 www.mapo.al
21
MAPO
Edhe Eintraht Frankfurti në valle për Hamdi Salihin Trajneri Peter Shëtel nuk do, por për sulmuesin e kombëtares kuqezi, Hamdi Salihin, janë të shumtë ata që e pëlqejnë. Mediat austriake shkruajnë se përveç Sëlltikut dhe Rejnxhërsit, në valle për shërbimet e bomerit shkodran është future
edhe skuadra gjermane e Eintahtit të Frankfurtit. Rapidi i Vjenës ka udhëtuar në Portugali ku do të kryejë fazën përgatitore, por Salihi nuk ka udhëtuar me ekipin pasi trajneri Shëtel nuk e konsideron më shkodranin si pjesë e grupit të tij. Parë
këtë situatë, duket se largimi i Hamdi Salihit nga Rapidi është i afërt. Vetë lojtari kërkon një sistemim që në janar, ndonëse në verë do të jetë lojtar i lirë dhe mund të firmosë me cilindo klub që do t’i ofrojë atij kushtet që ai pretendon.
Kupa e Italisë
Milani gjen Juven në gjysmëfinale 34
Kuqezinjtë e drejtuar nga Alegri kanë mposhtur 3-1 skuadrën e Lacios duke përmbysur disavantazhin e përkohshëm të sigluar nga Xhibril Sise. Tashmë, në rrugëtimin e tyre drejt trofeut, milanezët do të ndeshen me kryesuesit e Serie A Jeton Selimi
Do të jetë Juventus-Milan njëra gjysmëfinale e Kupës së Italisë, por padyshim më e forta, që vë përballë njëra-tjetrës dy formacione që kryesojnë me meritë kampionatin italian. Bardhezinjtë e Antonio Kontes u kualifikuan ditën e martë, pasi arritën të shkatërronin në Torino Romën me rezultatin 3-0, ndërsa të njëjtin fat ka pasur dje formacioni tjetër kryeqytetas, Lacio, që u mund nga Milani 3-1. E të mendosh që gjithçka nis mirë për skuadrën e Edi Rejës. Në njërin prej sulmeve të para të takimit, Gonzales harkon saktë në zonë dhe Xhibril Sise mposht Marko Amelian, duke u dhënë bardhekaltërve kryesimin në këtë ndeshje. Është minuta e pestë dhe për Milanin ndeshja bëhet malore. Meg jithatë, kuqezinjtë do të shkunden shpejt dhe do të nisin të krijojnë, ndonëse nuk do të jenë shumë të sigurt në prapavijë, ku lënë hapësira që nuk do të shfrytëzohen nga Konko. Por, të kthehemi te sulmet e vendësve. Robinjo dhe El Sharaui do të jenë rrezik konstant për Marketin, sidomos braziliani që 10 minuta pas avantazhit të Lacios sjell barazpeshën në “San Siro”. Një e majtë fluturimthi bren-
da në zonë dhe topi prehet në rrjetë. 1-1 dhe kuqezinjtë shohin se mund ta fusin në xhep kualifkimin. Këtë e bëjnë realitet vetëm tre minuta më pas, kur Sedorfi çon peshë ata pak tifozë që ishin turrur në stadium. “Profesori” drbilon mirë Diasin dhe më pas lëshon një silur të pakapshëm për Marketin. 2-1 dhe Milani e fut në shina shumë shpejt ndeshjen, po të kemi para-
UEFA
Komiteti Ekzekutiv nuk diskuton fare për Kosovën Mbledhja e parë e vitit e Komitetit Ekzekutiv të UEFA-s ka përfunduar ditën e mërkurë në Nion të Zvicrës dhe në njoftimin e publikuar në sajtin zyrtar të UEFA-s, nuk është njoftuar që ky organ të ketë diskutuar në lidhje me kërkesën e Federatës së Futbollit të Kosovës (FFK), që përfaqësueses së Kosovës në futboll t’i lejohet zhvillimi i ndeshjeve miqësore. Kjo situatë nuk është fare e favorshme për Kosovën, e cila po sheh t’i refuzohet çdo kërkesë që i ka dërguar qeverisë së futbollit në kontinent. Megjithatë, emrat e mëdhenj të stolit në ish-Jugosllavi nuk e kanë mohuar faktin se edhe Kosova duhet të anëtarësohet në botën e madhe të futbollit. Trajneri i njohur kroat, Miroslav “Çiro” Blazheviç, ka thënë se FIFA po përdor kritere të dyfishta, kur bëhet fjalë për futbollin e Kosovës. Ish-trajneri i Prishtinës ka thënë se dëshiron që Kosova të pranohet në Federatën
Ndërkombëtare të Futbollit (FIFA). Blazheviç, 76-vjeçar, aktualisht drejton skuadrën iraniane, Mes Kerman, por në të shkuarën ka arritur majat në drejtimin e Dinamos së Zagrebit dhe të kombëtares së Kroacisë, ku arriti edhe një vend të tretë në Botërorin Francë 96’.
sysh nisjen e keqe. Minutat në vijim do të sjellin raste në të dyja portat, por rezultati nuk do të ndryshojë. Edhe pjesa e dytë do të ngjajë me të parën. Lacio e nis më mirë, por Milani e rimerr veten. Amelia në disa raste e shpëton për mrekulli portën, duke mos lejuar barazimin e rezultatit. Sidoqoftë, siguria do të vijë vetëm në minutën e 84-ët. Ibra-
himoviç, që ka marrë vendin e Merkelit të dëmtuar, do të niset nga pozicioni jashtëloje për të shënuar golin e tretë për Milanin. Më pas do të jenë disa topa-gol për të zotët e shtëpisë, por që nuk do të shfrytëzohen dot. Kështu, pas këtij rezultati është përvijuar edhe finalja e parakohshme e këtij kompeticioni. Milani dhe Juventusi do të ndeshen
tashmë me sistemin vajtje-ardhje për të siguruar biletën që vlen finalen e “Olimpico”-s. Në 8 shkurt do të jetë përballja e parë, ndërsa e dyta më 21 mars. Pa llogaritur edhe sfidën e vlefshme për kampionat që është në program në fund të muajit shkurt, çka përkthehet me tre ndeshje klasike radhazi mes dy klubeve më të mira të kampionatit italian.
Skënderbeu humb sfidën me borën, kundër Flamurtarit luhet në Pogradec Megjithëse drejtuesit e klubit të futbollit kishin marrë përsipër të ndërhynin në stadiumin e Korçës për ta kthyer atë në gjendjen optimale për ndeshjen e kupës këtë fundjavë kundër Flamurtarit, kjo nuk është mundur të realizohet. Arsyet kanë qenë thjesht klimaterike, teksa ditët e ftohta me borë dhe me akull janë rikthyer sërish në Korçë. Në këto kushte ndërhyrja me borëpastruese në stadiumin e kampionëve të vendit e bënte situatën më të rënduar, madje dëmtonte dhe fushën e blertë. Ndërkaq, gjatë natës së kaluar termometri ka regjistruar –11 gradë celsius, çka do të thotë se heqja e akullit e bën dhe më të pamundur kthimin në identitet të fushës së stadiumit. Duke nisur nga kjo gjendje, por dhe parashikimi për ditë të tjera me borë dhe temperatura të ulëta deri të shtunën, ka bërë që drejtuesit e klubit “Skënderbeu” të ndërmarrin një tjetër veprim. Kjo ka ardhur dhe pas këmbënguljes së
vlonjatëve për të gjetur kushte me parametra të duhura për një lojë të rregullt për një sfidë të rëndësishme mes dy skuadrave. Kështu gjatë paradites të së enjtes drejtuesit e klubit bardhekuq i kanë kërkuar FSHF-së zhvendosjen jo të datës së ndeshjes, por të zhvillimit të saj në një tjetër fushë. Kështu është vendosur tashmë zyrtarisht që takimi të luhet ditën e shtunë në orën 14.00 në stadiumin “Gjorgj Kyçyku” të qytetit të Pogradecit. Njoftimi i është bërë zyrtar gjithashtu dhe ekipit dhe trajnerit Levi, sipas të cilit e rëndësishme është të luhet në kushte të duhura për një ndeshje si kjo. Duket se korçarët janë lehtësuar pas miratimit që kanë marrë edhe në federatë për këtë ndeshje me rivalët e tyre për Kupën e Shqipërisë, pasi Korça po kalon një gjendje të vështirë për shkak të temperaturave të acarta. Ndërkaq puna e bardhekuqve vazhdon të jetë me ritme të larta, ndonëse planet ndryshuan krejt
ndryshe nga sa ishin parashikuar. Madje korçarët kishin programuar që ndeshja e parë që i takonte për këtë vit të ishte ajo për kupën të zhvillohej me drita në mbrëmje, për ta kthyer të shtunën korçare në një mbrëmje të madhe futbolli. Gjithsesi, vendasit synojë patjetër një kualifikim dhe fitoren në këtë takim që për të ka po aq vlera sa dhe ndeshjet e kampionatit. Irena Vreto
22
MAPO
E PREMTE, 27 JANAR 2012 WWW.MAPO.AL
KINEZI ME SY VEZULLUES SHEH EDHE NATËN Një djalosh nga jugu i Kinës ka lënë pa koment mjekët dhe shkencëtarët me aftësinë e tij të jashtëzakonshme – ai sheh në mënyrë të përkryer edhe në terr. Nong YouSui u dërgua në spitalin e Dahuais nga i ati Nong Shihua, i shqetësuar pasi kishte vërejtur se djalit po i vezullonin sytë me ngjyrë të kaltër. “Kur e dërgova si foshnje për kontroll, më thanë se gjithçka është në rregull me sytë e tij dhe se me kalimin e viteve, kur të rritet, nuk do të ndriçojnë më dhe do t’u ndryshohet edhe ngjyra, duke marrë ngjyrën e syve si të kinezëve të rëndomtë. Por kjo nuk ndodhi kurrë”, ka theksuar babai i tij. Nong YouSui edhe në terrin më të madh sheh si në pikë të drekës, ndërsa sytë i vezullojnë natën si të maces. Kjo shkathtësi e tij ka habitur bashkëvendësit, por edhe shumë njerëz në mbarë botën. Menjëherë kanë dalë teori se Yousui është “hibridi” i njeriut me jashtëtokësorët, i ashtuquajturi “Fëmijë i yjeve”
Fjalëkryqi klasik 1
2
16
33
Stimuj të rinj dhe qëllime të reja ju ka sjellë Jupiteri në shenjen tuaj që po bëhet në katër pjesë për t’ju ndihmuar. Rruga përpara jush është me dritë, prandaj mos hezitoni të ecni përpara dhe të kërkoni atë që juve ju takon vërtet.
Sot do të keni mundësinë që të rizgjoni disa raporte miqësore që ishin zbehur me kalimin e kohës. Është e gjitha meritë e Mërkurit në shenjën e Peshqve që vë theksin në butësinë dhe në nostalgjinë e kujtimeve të përbashkëta.
Saturni është miku juaj, ndërsa planetët e tjerë ju shohin pak shtrembër. Besojuni këshillave të këshilltarit të madh të Zodiakut. Edhe pse do te kishit dëshirë të relaksoheshit, të dëfreheshit, dita e sotme është ideale për të studiuar, për të prodhuar.
17
28
22 2
29
VIRGJERESHA (23/VIII-22/IX)
PESHORJA (23/IX-22/X)
AKREPI (22/X-21/XII)
Me Hënën dhe Diellin në shenja të Zjarrit duhet të keni besim tek to. Fati është në anën tuaj dhe ju do të bënit mirë të përfitonit në nivel ekonomik. Të gjitha llojet e investimeve që mund të bëni në këtë moment janë të favorizuara.
Kuadratura e Hënës në shenjën e Shigjetarit do ju bëjë të ndiheni sikur në të gjithë sektorët e jetës të keni frenat e dorës të ngritur. Kishit në mendje një udhëtim, por ndoshta do të ishte mirë ta shtynit për më vonë, pasi keni pengesa përpara.
Keni dëshirë që të silleni me kujdes në jetën tuaj sentimentale. Por, në planin emocional do të bëni atë që ju thotë zemra. Herët apo vonë, emocionet do të dominojnë mbi arsyet. Nëse ekziston ndonjë rast i mirë, pranoni një lidhje të re.
Mërkuri në aspekt favorizues ju bën socialë dhe brilantë. Zakonisht nuk preferoni të flisni shume vërdallë për jetën tuaj private, por sot do të bëni një përjashtim. Ka persona me të cilët ndiheni në sintoni, edhe pse sapo i keni njohur.
SHIGJETARI (22/XI-21/XII)
BRICJAPI (22/XII-20/I)
UJORI (20/I-19/II)
PESHQIT (20/II-19/III)
Kjo do të jetë një ditë e shkëlqyer nën profilin e komunikimit. Hëna në shenjen tuaj do të rrisë nivelin e socialitetit tuaj. Gjithashtu do të vihen në rrugën tuaj persona shumë interesantë në mënyrë që të mund të përfitoni nga to.
Mërkuri ndodhet në aspekt favorizues dhe do të rrisë vitalitetin dhe socialitetin tuaj, që shpesh janë në nivele të ulëta për shkak të ndjenjës suaj të detyrës. Ndonjëherë mund ta lini veten të lirë dhe të jetoni me më shumë liri.
Forca juaj nuk është tek muskujt, por tek kthjelltësia që përdorni për të arritur objektivat tuaja. Kjo është meritë e Saturnit, planetit tuaj drejtues, së bashku me Uranin që në këtë moment po ju sheh pozitivisht nga shenja e Peshores.
Sot do i futeni punës si asnjëherë tjetër, edhe pse duke e ditur që mundësitë për të pasur sukses nuk janëtëshumta.Edhepseme Hënën në kuadraturë, në faktdotëecnipërparapasi nuk janë vetëm motivimet praktike që ju shtyjnë, por idealet dhe dashuria.
10
Fjalëkryqi klasik është një nga lojërat enigmatike më të përhapura në botë. Fjalëkryqet e para filluan të botoheshin që në shekullin e XVIII dhe vazhdon të jetë e preferuar edhe në ditët e sotme.
11 15
24
22
25
26
30 34
31
35
36
40
41 44
32
37
38
41
42
45
Koha e fillimit ____:____ Koha e mbarimit ____:____
46
48
49
49
Horizontalisht:
Vertikalisht:
1. Qamil i letërsisë shqipe. 5. Peshk i madh i deteve të Veriut. 12. Universiteti
1. Shkurre që bën kokrra të vogla ngjyrë vishnje. 2. Bimë që rritet në këneta e që
Amerikan. 13. Pa një drejtim të caktuar, pa e ditur se ku. 14. Qazimi, këngëtare.
përdoret për të bërë shporta. 3. Qyteti ku ndodhet Gjykata Ndërkombëtare. 4.
16. Pozita në një shkallëzim hierarkik. 18. Qytet i dikurshëm. 19. Tërësi masash
Notë muzikore. 5. Gaqo i letërsisë shqipe. 6. Goditje në zemër. 7. Vëllimi i një
të menduara e të caktuara që më parë, që parashikojnë ecurinë a mënyrën e zh-
dhome. 8. Fusha bujqësore. 9. Janë në fillim të luftimeve. 10. Që varet a kush-
villimit të një pune a veprimtarie. 20. Gjitar i detrave. 21. Është kafshë pune. 22.
tëzohet nga diçka tjetër. 11. Një shtet mysliman. 13. Me qëllim, ose me ...15. Asam-
Një televizion shqiptar. 23. Perlat, ish-portier i skuadrës sonë përfaqësuese. 24.
bleja Ndërkombëtare. 17. Metal për bizhuteri. 18. Paratë që kthen shitësi. 19.
Shtroje për dyshemenë. 27. Selim i muzikës. 30. Ka edhe një të tillë sportiv. 31.
Pemë e lartë. 21. Kujdes e interesim për diçka. 22. Këshilli Popullor. 23. Mama,
Shenjë pikësimi. 33. Disa. 34. Përdoret për vetëmbrojtje. 36. Njësia e memories
shkurt. 25. Dru i vendeve të ngrohta që përdoret për vegla muzikore. 26. Pije e
së kompiuterit. 38. Lëndë që përdoret për gatim. 39. Mjeshtëria për të vënë në
ngrohtë. 28. Ndajfolje sasie. 29. Vegël, alet. 32. Masa, sasia a shkalla e duhur. 35.
skenë një shfaqje. 41. Qytet i madh në Gjermani. 43. Bëhen në vendin ku do të
Sende për t’u shitur. 37. Mënyra e veshjes sipas kohës. 39. Televizion Italian. 40.
ndërtohet diçka. 44. Pastroi me ujë. 46. Dhoma. 47. Ngjyrë. 48. Shtet në Europë.
Pjesë e futur në bregun e oqeanit, a të detit. 41. Borxh, ose... 42. Shtojcë e mbiem-
49. Tingull, që përftohet kur ajri kalon pa pengesë nëpër organet e të folurit.
rave hollandezë. 43. Targa e makinave të Rrëshenit. 45. Përemër vetor.
Sudoku | nivel mesatar 5
6
9
3
4
7 LUANI (23/VII-22/VIII)
9
14
21
47
Sjellja e partnerit tuaj ju dizorienton që kur Venusi gjendet në kuadraturë në shenjën e Bricjapit. Mundohuni të kuptoni më mirë se çfarë prisni nga lidhja juaj dashurore. Mbajini këmbët në tokë për të mos rënë viktima të iluzioneve.
8
19
43
GAFORRE (21/VI-22/VII)
7
18
39
HOROSKOPI I DITËS
6
23
Aktori i filmave për të rritur nga Britania e Madhe, i cili momentalisht gjendet me punë të përkohshme në SHBA, Keiran Lee, nxiti imagjinatën e të gjitha grave por edhe shumë burrave, duke e siguruar penisin e tij në rast se e thyen ose fatkeqësive të tjera - për një milion dollarë. Kompania e sigurimeve ‘Lloyd’ nga Londra, e cila ia lëshoi policën e sigurimit Keiranit, është e njëjta që siguron edhe kordat e zërit të Bruce Springsteen dhe këmbët e David Beckham. Keiranit ia pagoi policën shtëpia e tij filmike Brazzers, e cila duket se respekton shumë punëtorin dhe “aletin” e tij, si dhe punën e vështirë që bënë ai gjatë xhirimit të filmave. Lee është 28-vjeçar dhe ka performuar në më shumë se 800 skena të filmave për të rritur. Ai i tha tabloidit britanik ‘The Sun’, se thjesht nuk ka ndërmend ta lëndojë ose thyejë mjetin elementar të punës, por shefat e tij deshën të jenë të sigurt për këtë gjë. “Iu jam nënshtruar disa testeve mjekësore për të qenë të sigurt se jam i shëndetshëm dhe në formë.
BINJAKET (21/V-20/VI)
5 13
20
27
DEMI (21/IV-20/V)
4
12
SIGUROI “ALETIN” PËR NJË MILION DOLLARË
DASHI (20/III-20/IV)
3
4
7 6
2
9
3
7 5
8
6
4 3 4 2 9 2 8
8 7
2
1
3 9
2
8
5
9
6
4
6
8 7 3 5
6
9
2 8
3
7
6
Plotësoni vendet bosh në mënyrë që çdo rresht e kolonë të ketë numrat nga 1-9.
6 2
4
8 9
4
5
Koha e fillimit _____:____
9
Koha e mbarimit ____:____
Numërkryq 9
5
4
8
Shah | nivel mesatar Gjeni figurën duke bashkuar pikat
Plotësoni tabelën me numrat e dhënë!
Koha e fillimit _____:_____ Koha e mbarimit _____:_____
I bardhi lëviz dhe fiton në të dy rastet e e dhena në skemën e mësipërme. Sfidat e dhëna janë të përzgjedhura nga profesionistë të vërtetë të lojës së Shahut
Ngjyrosni pjesën me pikë dhe zbuloni figurën
PËRGJIGJET NR TË DJESHËM
I
GJENI 10 NDRYSHIMET
Numra me 3 shifra: 011, 021, 023, 155, 210, 363, 465, 478, 485, 487, 515, 754, 845, 865, 954, 987. Numra me 4 shifra: 0265, 1459, 1526, 2140, 2632, 3210, 3259, 4132, 4151, 5415, 5784, 8451. Numra me 5 shifra: 20152, 26789, 31526, 32015, 34127,
M
S
O
L A M
P
E
S
I
E
T
A
L
M
A
L
K
L
B
E
R
A
A B
R
A
R
D
E M
L
R
T
R
A
R
A
F
U
R
N
E
D
R
P
A
T D
E
O
N
K
Y
A
J E
E
L B
R
I
A
M
Z
A
S
I
G
L
A
N
O
T
H N
G
U
J
I
M
O
B
A
T
K
E
Z E
A
K
R
S
T
I
I
H
A
M
I
K
S
A
I
U
A
A H
B
R
T
E
K A
A T E
42715, 57815, 65987, 70426, 81552, 82404, 98718. Numra me 6 shifra: 011525, 019255, 156852, 185120, 189018, 415268, 415268, 458371, 543595, 593163, 702090, 816282, 851526, 895125. 2
1
5
2
6
3
2
5
1
4
7
8
4
5
1
5
2
6
3
5
2
1
0
2
1
5
6
5
9
8
7
4
8
5
1
5
2
6
3
2
5
1
5
4
5
2
1
2
0
3
2
6
5
9
8
7
8
4
5
8
5
1
5
2
6
3
2
0
1
5
9
8
7
4
8
5
1
5
2
6
3
2
0
1
5
9
7
8
4
5
1
2
6
2
0
3
2
1
5
5
6
9
8
T
E
H
7
4
8
9
7
8
5
4
1
5
2
1
0
M
A
R
E
2
3
2
0
1
5
6
9
5
0
1
8
0
4
5
7
0
1
2
5
4
6
9
0
1
2
5
6
0
1
5
2
4
1
3
0
2
1
5
9
8
4
8
5
1
5
2
6
4
5
1
5
S
K
E
N
A
R
T
O
L
I
K
E
retro 1910 SOT FAQJA E FUNDIT profil&
E PREMTE, 27 JANAR 2012 WWW.MAPO.AL
MAPO
23
27JANAR
Eduard Kardeli
Eduard Kardeli (Edvard Kardelj) udhëheqës politik, partizan, ekonomist dhe publicist jugosllav me origjinë sllovene, u lind më 27 janar 1910. Ai konsiderohet si kryesori ndër krijuesit e sistemit ekonomik të vetadministrimit. Pas vitit 1945 u ngjit në majë të hierarkisë së regjimit jugosllav dhe pas ndarjes Tito-Stalin të vitit 1948 ndihmoi, së bashku me Milovan Gjilasin dhe Vladimir Bakariçin, në hartimin e një poli-
tike të re ekonomike për Republikën Federale Socialiste të Jugosllavisë, të njohur si vetadministrim i punëtorëve. Në vitet ’50, veçanërisht pas shmangies së Gjilasit, ai u bë teoricieni kryesor i titoizmit dhe vetadministrimit jugosllav. Sidoqoftë, roli i tij u zbeh në vitet ’60 për arsye ende të paqarta. U bë sërish figurë kryesore në vitin 1973, kur Tito shkarkoi udhëheqësit komunistë në Kroaci, Serbi e Sllo-
veni dhe i dha jetë një linje partiake më ortodokse. Në vitin 1974 ishte një prej autorëve kryesorë të Kushtetutës jugosllave, e cila e decentralizoi vendimmarrjen në vend, duke i lënë republikat nën udhëheqjen e institucioneve respektive. Kardeli vdiq nga kanceri në Ljubjanë, më 10 shkurt 1979, dhe menjëherë pas vdekjes Universiteti i Ljubjanës e ndryshoi emrin në “Universiteti Edvard Kardelj i Ljubljanës”.
NDREK GJINI Një gazetar i përndjekur që gjeti lirinë tek anglishtja Judy Murphy
Në treg të malcis Dom Lazër Shantoja
Malcori. -Po kjo Tirana vall ku do jetë? Gjytetasi. -Po as e kaqe e gja nuk e din, se Tirana asht kryegjyteti i Shqypnis? Malcori- Hek! Masi kryet Shqypnija e paska në Tiranë, po bishtin ku do ta ketë? Gjytetasi.- Jo more Sokol, mos e kujto punen kështu, pse Shqypnija së ka as krye as bisht, por deshta me thanë se atje në dhe të kuq rrinë të parët e paret e Shqypnis. Malcori. -Hak e pernjimend, më kan thanë se atje janë napulanat e kuq si bari në bashtinë, po na ka, pernjimend jemë në dhe të zi, qyshë se ke po kemë zi parje e zi buke. Gjytetasi. -Po a s’e din ti, se Shqypnija, si flamuri i sajë asht kuq e zi? Malcori. –P’a ndigioma i’fjalë: kuer të shkojsh në Tiranë m’i le të falë me shndet të parit të Shqypnis, se…i’Shqypni t’eger e të zezë nuk ka c’e ban. Gjytetasi. -Drue se së kam me muejtë more
GAZETA
MAPO info@mapo.al cel: 068 20 20 5555477 GAZETAMAPO@GMAIL.COM CEL: 068 477
Sokol, pse ku han e së t’apin e ku flet e së të ndigiojnë nuk ke se c’ban. Kashë e lashë Gu gu pici gu, jam nji punë tuej mendue: kuer në parlament marojnë fjalët e dahen davat sa gishta rrinë perpjetë? A ka në Shqypni shum asish qi shkruhen e janë Dora Vetë? E po ç’farë njerzsh janë ata, të cillve, nuk ka shka i han mica mas darke e kan pare me tretë? Si i thonë asajë lojë kuer njeni e merr e tjetri s’e lshon, por të dy e ndalin së bashkut? Kush din me kalzue si vojt puna në parlament t’onë at ditë në të cillen disave u ra me provue prrallen e gjysagjelit? Si kje gjetë ajo nuse e cilla, kuer kthej në gjini, e kalzoi gjejen e vet me njikto fjalë: E lumja une per shka po ndiej, e mjera une per shka po shof e kercuna un per shka do të hjeki! Kush din me i marrë vesht fjalët e asajë prrallë: Çonju të dekun se na myten të gjallët!
Autobusi i ferrit Shqipëri vitet 1980
Gazetari, i lindur në Shqipëri, Ndrek Gjini nuk fliste as edhe një fjalë anglisht kur u shpërngul në Irlandë 10 vjet më parë për t’i shpëtuar përndjekjes politike në vendin e vet. Një dekadë më pas arritjet e tij janë të shkëlqyeshme. Jo vetëm që flet rrjedhshëm anglisht, por libri i parë me poezi në gjuhën e tij të re sapo është botuar me mbështetjen e Adrian Frazier, profesor në NUIG (National University of Ireland-Galëay). Ai e përshkruan Ndrekën si “poet të njëmendtë”. Ndreka ka një mënyrë të pazakontë të kundrimit të botës dhe poezia e tij komunikon eksperienca personale-si për shembull planifikimi për gatimin e një dreke me peshk, ose vizita në atdhe-me anë të një gjuhe që e rrëmben lexuesin. Megjithatë, përgjatë gjashtë muajve të parë në Irlandë së bashku me të shoqen e dy fëmijë të vegjël, Ndreka ishte “i palumtur në kulm” dhe kjo për shkak të paaftësisë së tij për të komunikuar. “Nuk dija si të thosha ‘po’ ose ‘jo’. Nuk dija si të pyesja se ku ndodhet tualeti. Gjëra kaq të thjeshta”. Por ai e kishte ndarë mendjen që të bëhej pjesë e shoqërisë dhe ia filloi me fjalorët dhe CD-të, të cilët e ndihmuan të thyente ‘armiqësinë’ me anglishten. Dy vjet pas mbërritjes në Irlandë, iu fut një kursi gazetarie në Galway-Mayo Institute of Technology në kampusin e Castlebarit dhe doli me “rezultate të mira, pavarësisht anglishtes sime elementare”. Pasi mori një certifikatë për atë kurs, Ndreka u shpërngul në Galway për të studiuar në kampusin qendror të GMIT, ku mori një diplomë Bachelor of Arts (BA) në Studime Trashëgimie. Më pas ai mori një Master of Arts në Shkrimtari në Universitetin Kombëtar të Irlandës (NUI) në Galway. Gjatë kohës së studimeve ai shkruante një kolumnë periodike ku fliste për përvojat e tij në gazetën ‘Connaught Telegraph’, por edhe artikuj të tjerë të natyrës së përgjithshme. Nëse dikush, gjuha amtare e të cilit nuk është anglishtja, ka arritur kaq shumë suksese akademike në një kohë kaq të shkurtër, kjo do të ishte përshtypjelënëse. Për dikë si Ndreka është e mrekullishme dhe ilustron këmbënguljen e tij të hekurt dhe gjithashtu inteligjencën. Jeta akademike nuk ishte diçka e re për të. Në vitet ’80 ai u diplomua në Shqipëri, në Gjuhë dhe Letërsi Shqipe. Ndreka dha mësim për disa vjet para se të bëhej gazetar me kohë të plotë dhe të botonte poezi në shtyp, por edhe libra. Shqipëria ishte, deri së voni, një prej vendeve më të varfra në Europë. Pati një përvojë të tmerrshme nën një regjim komunist me ngjyrime sovjetike ndërmjet viteve 1944-1990. Pas një kryengritjeje në vitin 1990, zgjedhjet e vitit 1992 më në fund çuan në shfronësimin e komunistëve. Por trazirat vazhduan dhe një qeveri me frymëzim komunist rierdhi në pushtet në fund të viteve ’90. Këta socialistë “ishin nostalgjikë të regjimit të vjetër dhe e gjenin të vështirë idenë e lirisë së fjalës”, thotë Ndreka. “Kishte kaq shumë urrejtje dhe njerëzit ishin pozicionuar politikisht në betejën për të lëvizur nga komunizmi në demokraci”. Tani, simpatizantëve të komunizmit në Shqipëri “u duhet të pranojnë se bota ka ndryshuar”, por dhjetë vjet më parë “ata mund të tregoheshin të dhunshëm”. Gazetaria e Ndrekës e kishte bërë jopopullor dhe me kalimin e kohës trysnia politike e detyroi që bashkë me familjen të largoheshin nga Shqipëria. “Ishte si puna e Irlandës në periudhën 1921-1924…pothuajse e njëjta situatë ku vëllai luftonte kundër të vëllait”, shpjegon ai duke dëshmuar njohje të mirë të historisë irlandeze. *Marrë me shkurtime nga gazeta Connacht Tribune.
Themelues: Henri ÇILI Kryeredaktor: Arion SULO. Zv/kryeredaktor: Alfred LELA, Aleksandra BOGDANI. Politika: Nevila PËRNDOJ, Fejzi BRAUSHI. Kronika: Leonard BAKILLARI, Habjon HASANI. Speciale: Vladimir Karaj. Ekonomia: Blerina HOXHA, Sabina VEIZAJ. Sociale: Jonida TASHI. Kultura: Aida TUCI. Sporti: Jeton SELIMI. Komentatorë&Analistë: Artur ZHEJI, Mark MARKU. Gentian ELEZI, Arjan VASJARI. Rubrikat: Prof. Dr. Artan FUGA, Prof. Asoc. Dr. Adrian CIVICI. Karikatura: Bujar KAPEXHIU. Faqosja: Florenc ELEZI. Ilir DRIZARI, Koordinatore: Shkëndi ÇILI. Korrektore: Lila Plasari, Brunilda Meno. Adresa: Bulevardi Gjergj Fishta pranë UET