Mapo 06 dhjetor ok

Faqe 2

Afër / larg

Korrupsion pa ilaç Nga Elena Stanku

Themelues Henri Çili - Kryeredaktor Arion Sulo - E premte, 6 dhejtor 2013. Numër 1082. Viti IV botimit. Çmimi 30 lekë. 1.5 euro. www.mapo.al e-mail: gazetamapo@gmail.com. Adresa: BLV "Gjergj Fishta"

"Kompleksi Jon"

Basha: Shpronësimi i pallatit rrëzon alibinë e qeverisë se është i paligjshëm

Vrasja në shkollë nisi nga një grindje në autobus, autori: Si e fsheha armën Edrin Varaku ka rrëfyer për policinë zanafillën e konfliktit me Adriatik Totën, pas një përplasjeje me trup në autobus.

“Që prej asaj dite, sa herë shkëmbeheshim, shanim njëri-tjetrin. Armën e fsheha tek një kanal afër shtëpisë dhe mëngjesin e krimit e mora me vete” > Qeveria, reformë ligjore për çarmatosjen e shqiptarëve Në janar, paketë amendimesh në dy ligjet; atë “Për armët” dhe “Për përdorimin e armëve”. > Apeli i Llallës: Politika larg skenës së krimit, prish provat Kryeprokurori i është referuar shfaqjes së politikanëve në ambientet ku u vra 16-vjeçari, duke prishur rrethimin e policisë Një grindje banale në autobus është bërë shkak për armiqësinë mes dy adoleshentëve, e që përfundoi me vrasjen e njërit prej tyre në shkollën profesionale të Shkozetit. Në dëshminë e tij për policinë, Edrin Varaku ka

Kreu i PD tha se vendimi i qeverisë për shembjen e “Kompleksit Jon” është selektiv. Ai zbardhi bisedën telefonike me ambasadorin e SHBA, Arvizu me të cilin tha se nuk ka folur në asnjë moment për armët kimike. Basha premtoi se nën udhëheqjen e tij protestat e PD do të jenë gjithmonë paqësore Faqe 7

Lidh dhe vret babanë: Po rrihte nënën dhe motrat FAQe 7

NgërÇ

NGA bujar kapexhiu

Armët kimike, pse duhej të kishim thënë ‘po’

koment Martin Vulaj

Ku po shkojmë kështu?

koment REIS çIçO

Politika është dominante absolute e jetës sonë të përditshme. Jemi ndoshta shoqëria e vetme në...

buxhet të përkohshëm.

Bode: Qeveria gënjeu për borxhin, ekonomia në rrezik Vonesat në hartimin e projektbuxhetit dhe paketës fiskale rrezikojnë seriozisht hyrjen në fuqi të buxhetit më janar të vitit 2014. Sipas... Faqe 6

Legalizimet, Lame: E vështirë të mbulosh faturën e kompensimit Drejtori i ALUIZNI-t, Artan Lame tha dje se fatura financiare për plotësimin e dokumentacioneve të nevojshme do të jetë falas, duke mos komentuar zerimin e tarifave sipas sipërfaqeve tashmë të përcaktuara në ligj

Çështja e kohëve të fundit e pjesëmarrjes së mundshme të Shqipërisë në shpërbërjen...

Fatura financiare për plotësimin e dokumentacioneve të nevojshme të dosjes për të legalizuar një objekt, tashmë do të mbulohet nga shteti, por ende nuk ka një vendim të qartë për të përjashtuar të interesuarit nga pagesa e legalizimit, ashtu siç ka premtuar edhe kryeministri Rama gjatë këtyre ditëve.

Në një konferencë për mediat dje, drejtori i Përgjithshëm... Faqe 6

Rezoluta e Komisionit të Jashtëm Bisedë kolegësh

13

Hamdi Petrela, pensionisti që dixhitalizoi arkivin e Operas

kulturë

Një 72-vjeçar që pasion ka fotografinë, pa projekte, pa fonde, pa njeri që ta ndihmojë, por me punë arriti të realizonte i vetëm dixhitalizimin e arkivit të Teatrit të Operas dhe Baletit dhe Ansamblit të Këngëve e Valleve Popullore

Edrin Varaku, autori i krimit

Buxheti rrezikon hyrjen në fuqi në janar, ja dy zgjidhjet e Canit Vonesat me transparencën e borxheve dhe paketën fiskale rrezikojnë hyrjen në fuqi të projektbuxhetit 2014. Ministria e Financave, me dy variante rezervë; pagesa me udhëzim të posaçëm, ose operim me

Një 18-vjeçar nga Tapiza e Krujës ka goditur për vdekje babanë gjatë një konflikti në shtëpi. Dëshmia në polici: Erdhi në gjendje të dehur, nuk doja që ta vrisja

op-ed / 10-11

treguar se ishte përplasur me Adriatik Totën, kur njëri po ngjitej e tjetri po zbriste nga autobusi. “Aty kemi debatuar bashkë dhe jemi fyer e jemi sharë me njëri- tjetrin. Që nga ajo kohë, në distancë kemi shkëmbyer... Faqe 5

Propozohet dhënia e statusit, Meta: Cilido qoftë vendimi, reformat do vazhdojnë FAQE 3

koment / 11

Faqe 16

Arjan VASJARI

Të shpëtojmë drejtësinë nga gijotina e populistëve dhe demagogëve Me sa duket, pas sulmeve të këtyre ditëve, njerëzit e drejtësisë kanë zgjedhur heshtjen si mënyrën më të sigurt për t’u mbrojtur. Vetëm një deklaratë (më së shumti një detyrë burokratike) e Unionit të Gjyqtarëve dhe asgjë tjetër. Askush tjetër. Asnjë jurist, asnjë prokuror, asnjë avokat. Asnjë fjalë, asnjë rresht. Sigurisht, nëse kanë dashur që përmes kësaj heshtjeje pa dinjitet të pranojnë se sistemi i drejtësisë është i kalbur, ia kanë arritur qëllimit. Sot, është e vështirë të gjesh njerëz që thonë se brenda sistemit të drejtësisë ka elementë të korruptuar. Sot, pothuajse të gjithë janë të bindur se i korruptuar është tërë sistemi i drejtësisë. Në fakt nuk...

2

fokus

1

ngjarje e ditës

Vrasja e nxënësit / Qeveria,

reformë ligjore për çarmatosjen e shqiptarëve

Faqe 4

kronika / Vrasja në shkollë nisi

nga një grindje në autobus, autori: Si e fsheha armën

Faqe 5

ekonomie/ Buxheti 2014

rrezikon të hyjë në fuqi në janar, ja dy zgjidhjet e Canit

Faqe 6

“Ka vetëm dy mënyra për të zënë punë këtu”, thotë një infermiere në një qytet të vogël në Rumaninë e Jugut.

“Ose të paguash, ose të njohësh njerëzit e duhur”. Falë një të njohuri të rëndësishëm, infermierja shpëtoi pa paguar nja 2.000 për vendin e punës.

Doktorët korruptojnë doktorët në sistemin shëndetësor të Rumanisë, por këtë e paguajnë edhe pacientët.

Maria Barbu thotë se doktorët respektohen më shum në Gjermani

Tekstet shkollore të fotokopjuar nga doktorët e varfër në Rumani dallojnë nga botimet e përdorura në Gjermani

Korrupsion pa ilaç Nga Elena Stanku Bukuresht dhe Kazel

T

ë korruptosh a të mos korruptosh – kjo është çështja që doktorët e sapodiplomuar të Rumanisë nuk mund ta shmangin. Maria Barbu u përpoq. Ajo kërkoi punë në periferi duke shpresuar t’i shpëtonte bërthamës së korrupsionit dhe nepotizmit që ndihmon karrierën në qytetet e mëdha. Por edhe në një qytet të vogël prej 8000 banorësh, drejtuesi i spitalit donte 5.000 euro për ta punësuar. “Folëm në zyrën e tij dhe ai ma tha troç çmimin”, - thotë ajo. Barbu i qëndroi parimeve dhe e zgjeroi kërkimin. Mijëra kilometra më larg, një spital në qytetin gjerman të Kazelit i ofroi punë. Pranoi, duke e paguar zhvendosjen me një kredi 5000 euroshe, vlera e së cilës përputhej me ryshfetin të cilit i ishte shmangur. Ajo shkoi në Gjermani me të shoqin me një “Renault Clio” të kohës së qepës, për të cilën tallet duke thënë se është “makina që ndot më shumë” në Kazel. Makina ende ka targa rumune. Në një dhomë që mban një ikonë fetare kujtim nga Rumania, Barbu pranon që kjo lëvizje nuk ishte karakteristike për të. Miqtë e saj s’e kishin përfytyruar kurrë që ajo do t’i bashkohej eksodit të rumunëve që dilnin jashtë për punë. “Nuk jam tipi i personit që i futet aventurave,” thotë ajo duke servirur supë në një poç tradicional. “Jam frikacake.” Gjithsesi, ajo është e kënaqur që erdhi në Gjermani, edhe pse iu desh pak kohë të mësohej me qiejt gri të Europës veriore. “Ndihem e respektuar nga pacientët dhe shoqëria”, thotë Barbu. “Kur shkova të bëj dokumentet, e ndjeva që kisha status si doktoreshë.” Kolegët e saj në Rumani nuk kanë reputacion kaq të mirë. Profesioni i mjekësisë shihet gjithandej si i korruptuar. Pacientët shpesh i korruptojnë doktorët. Disa prej tyre bile këmbëngulin t’i korruptojnë, me shpresën se po i sigurojnë vetes përkujdesje maksimale shëndetësore. Angiologët, të regjistruar fshehtas, janë të shpeshtë në operacionet demaskuese të gazetave dhe lajmeve televizive. Por pas demonizimit fshihet një kulturë korrupsioni më pak e dukshme, viktimë e së cilës janë edhe punonjësit e mjekësisë.

Në çdo hap të karrierës së tyre, doktorët dhe infermieret e Rumanisë duhet të përballen me një sistem që akuzohet se vlerëson korruptimin dhe nepotizmin njëlloj sa meritën.

Sigurisht, shumë prej tyre i bëjnë ballë këtij korrupsioni.

Por mjaft të tjerë paguajnë nën dorë për të siguruar kualifikime, punësim dhe promovim. Shumat mund të jenë të lartë, nganjëherë dhjetëra mija euro. Nganjëherë duket se ato janë të justifikuara në një ekonomi gulçuese ku mjekësia ofron një perspektivë të rrallë për rrogë të qëndrueshme, edhe pse të vogël. Për më shumë, vlera e ryshfeteve të dhëna me gjasë mund të ripërfitohet nga ryshfetet e marra. Ky artikull nga Rrjeti i Raportimit Investigativ Ballkanik (BIRN) tregon se si korrupsioni mes doktorëve krijon një qark vicioz që fut në kurth pacientët dhe brezin e ardhshëm të kolegëve të tyre. “Gjithë diplomantët, me pak përjashtime të rralla, janë të detyruar të ndeshen me një sistem të korruptuar”, thotë Vintila Mihailesku, profesor sociologjie në

Shkollë Kombëtare të Shkencave Politike dhe Administrimit Publik në Bukuresht. “Faji më i madh qëndron në nivelet e larta,” shton ai, duke shpjeguar se si doktorët që paguajnë për punësim duhet të pranojnë ryshfete për të nxjerrë investimin që kanë bërë.

Imazh i dëmtuar Të gjithë rumunët kanë të drejtë të gëzojnë trajtim mjekësor falas sipas një sistemi shëndetësor që financohet nga shteti. Doktorët rezidentë në spitalet publike fitojnë rreth 200 euro në muaj. Specialistët paguhen 500 euro. Edhe nga rroga më e lartë nuk do të mbeste gjë, po të llogaritet qiraja e një banese në kryeqytetin Bukuresht. Shumë doktorë i plotësojnë të ardhurat duke punuar me orë të zgjatura ose duke e zbardhur ditën në sektorin e vogël, por fitimprurës, të kujdesit shëndetësor privat. Me mijëra punonjës të shëndetësisë e kanë braktisur Rumaninë në gjashtë vitet qysh se vendi i tyre hyri në Bashkimin Europian. Si motive, ata citojnë rrogën e keqe në vendin e vet dhe kulturën e korrupsionit që ushqen kjo. “Është e pamundur të jesh doktor në Rumani pa marrë ryshfet”, thotë Adina Derevenciuk, që u zhvendos në Gjermani pasi mbaroi studimet mjekësore.

“Por kjo më duket e pamoralshme... Nuk pranoj të punoj në spital publik, sepse ai është sistem i sëmurë.” Katalina Marioara, studente rumune e mjekësisë në një program shkëmbimi në qytetin gjerman të Grifsvaldit, thotë se kishte mbetur pa mend nga dallimi mes dy vendeve. “Nuk do të mund të pranoja kurrë diçka nga pacientët. Po të rrija në Rumani, do më duhej të më ndihmonin prindërit financiarisht,” shprehet ajo. Relativisht të lirë për të punuar në Bashkimin Europian, doktorët nga Rumania kanë gravituar në Francë, Gjermani dhe Mbretëri të Bashkuar, ku rrogat janë tejet më të mëdha se në vendin e tyre. Aftësitë e tyre, bashkuar me gatishmërinë për të punuar në turnet e natës, kanë mbushur një hapësirë boshe kritike në spitalet anembanë Europës Perëndimore. Por ndërkohë që profili i tyre jashtë vazhdon të rritet, doktorët rumunë rropaten në vendin e tyre, të keqpaguar, të pajisur për faqe të zezë dhe me nam të zi për korrupsion. Prapëseprapë, pacientët nganjëherë janë pjesëmarrës të vullnetshëm në ekonominë e mbytur në ryshfet, duke u dhënë doktorëve para, ose nga mirënjohja, ose nga frika. Doktorët bile kanë raportuar që edhe refuzimi për t’u marrë para i ka stresuar pacientët, që e interpretojnë atë si shenjë që gjendja e tyre s’mund të përmirësohet. “Rroga e doktorit është e ulët, tepër e ulët,” thotë një grua rreth të tridhjetave që nuk deshi të identifikohej. Ajo thotë se i ka dhënë para një gjinekologu që e kishte ndihmuar për një lindje të vështirë. Një grua tjetër, gjithashtu në kushte anonimiteti, thotë se ishte përpjekur t’i jepte një zarf me para

Profesioni i mjekësisë shihet gjithandej si i korruptuar.

Pacientët shpesh i korruptojnë doktorët. Disa prej tyre bile këmbëngulin t’i korruptojnë, me shpresën se po i sigurojnë vetes përkujdesje maksimale shëndetësore.

Angiologët, të regjistruar fshehtas, janë të shpeshtë në operacionet demaskuese të gazetave dhe lajmeve televizive. Por pas demonizimit fshihet një kulturë korrupsioni më pak e dukshme, viktimë e së cilës janë edhe punonjësit e mjekësisë.

Ryshfetet më të mëdha priren të paguhen nga doktorët e sapodiplomuar në kërkim të punësimit. Paratë futen në xhep nga administratorët e spitaleve dhe doktorët e njohur që janë të përfshirë në procesin e rekrutimit.

doktorit që i kishte trajtuar shtatzëninë jashtë mitrës. “Doktori nuk i donte paratë. Më shmangu, kështu që i shkova në shtëpi pasi më lëshuan nga spitali. Zarfi ishte i zhvendosur sepse e kisha mbajtur me vete në spital, në fustan ose nën jastëk,” thotë ajo. “Mendoj se e bëra si veprim falenderimi... dhe për qetësinë time shpirtërore”.

“Paguaj përpara verës” Ryshfetet më të mëdha priren të paguhen nga doktorët e sapodiplomuar në kërkim të punësimit. Paratë futen në xhep nga administratorët e spitaleve dhe doktorët e njohur që janë të përfshirë në procesin e rekrutimit. Vlera e ryshfetit duket se varet nga niveli i kërkesës. Ngaqë shumë rumunë zgjedhin të jetojnë në qytete të mëdha dhe jo në zona rurale të pabanuara, edhe doktorët paguajnë më tepër për t’u punësuar në spitalet metropolitane sesa në ata të qyteteve të vogla. Daniela, ish-pediatre në një qytet të madh në Rumaninë e Jugut, thotë se e ka ndihmuar të shoqin të gjejë punë mbasi mori diplomën si mjek. Ajo foli me BIRNin me kusht anonimati sepse kishte frikë se mos i rrezikohej e ardhmja nëse identifikohej. Daniela thotë se kolegët e çiftit i këshilluan të bënin hetime pa zhurmë për blerjen e një vendi pune në rajon. Kërkimi i tyre rezultoi në një shkallë të ndryshueshme ku madhësia e ryshfetit dukej e lidhur me madhësinë e qytetit. Ajo thotë se një vend pune si doktor në një qytet fqinj me afërsisht 9.000 banorë, do të kushtonte 15.000 euro. Ndërkohë, i njëjti vend pune në një qytet tjetër me popullsi prej 105.000 banorësh, do të kushtonte 20.000 euro. Në një nga qytetet më të mëdha të vendit, me rreth 250.000 banorë, do të kushtonte 30.000 për t’u punësuar nga ndonjë spital. “Na thanë se duhej të paguanim përpara fundit të verës sepse kishte listë të gjatë aplikantësh”, thotë Daniela. Çifti vendosi të mos jepte ryshfet ngaqë kostoja filloi t’i afrohej blerjes së një apartamenti të ri. Daniela është e bindur se bënë gjënë e duhur. “Nëse paguan, fillon të mendosh si t’i kthesh paratë. Pret ryshfetet”, thotë ajo.

“Kështu e humb dinjitetin si doktor”. I shoqi gjeti punë në një spital në Francë. Daniela iu bashkua atij vjeshtën e kaluar. Aty ku vlera e ryshfetit ndjek madhësinë e qytetit, popullsia në të vërtetë paraqitet si një burim të cilin doktorët duhet të paguajnë për të pasur qasje në të. Në këtë mënyrë, korrupsioni midis doktorëve rrit gjasat që doktorët do të pranojnë ryshfet nga pacientët për të nxjerrë investimin. Disa doktorë, duke folur me anonimitet, e konfirmuan se ishte e pamundur të punësoheshe në qytete apo qendra të mëdha pa paguar ryshfet apo pa njohje të forta. Korrupsioni nuk kufizohet në rekrutimin e doktorëve. “Ka vetëm dy mënyra për të zënë punë këtu”, thotë një infermiere në një qytet të vogël në Rumaninë e Jugut. “Ose të paguash, ose të njohësh njerëzit e duhur”. Falë një të njohuri të rëndësishëm, infermierja shpëtoi pa paguar nja 2.000 për vendin e punës.

Elena Stanku është gazetare nga Bukureshti. Ky artikull u redaktua nga Neil Arun dhe u prodhua si pjesë e Bursës Ballkanike për Gazetari Cilësore, nisëm e Robert Bosch Stiftung dhe ERSTE Foundation, në bashkëpunim me Rrjetin e Raportimit Investigativ Ballkanik.

kryesore

Gazeta MAPO

www.mapo.al / gazetamapo@gmail.com

06.12.2013

3

Rezoluta, PE propozon dhënien e statusit për Shqipërinë

Me 49 vota pro, një abstenim dhe asnjë kundër, rezoluta arriti të marrë votat e nevojshme vetëm pak ditë përpara vendimit të Këshillit të Ministrave të Jashtëm të Bashkimit Europian për statusin e vendit kandidat për Shqipërinë.

TIRANË Komisioni i Jashtëm i Parlamentit Europian miratoi dje rezolutën e raportuesit për Shqipërinë, eurodeputetit kroat Nikola Vuljaniç, përmes së cilës kërkohet dhënia e statusit të vendit kandidat për Shqipërinë. Me 49 vota pro, një abstenim dhe asnjë kundër, rezoluta arriti të marrë votat e nevojshme vetëm pak ditë përpara vendimit të Këshillit të Ministrave të Jashtëm të Bashkimit Europian për statusin e vendit kandidat për Shqipërinë. Gjatë diskutimeve u nënvizua nevoja për bashkëpunim mes qeverisë dhe opozitës. Rezoluta njeh përparimet e bëra nga Shqipëria drejt përmbushjes së objektivave të integrimit dhe veçanërisht arritjen e reformave të kërkuara nga Brukseli, ndërkohë që theksohet se ka ende shumë punë për t’u bërë nga autoritetet shqiptare, veçanërisht në reformën e ad-

ministratës publike, luftën kundër krimit të organizuar dhe korrupsionit, pavarësinë e sistemit gjyqësor. Në rezolutë i bëhet thirrje Këshillit që të njohë përparimin e Shqipërisë, duke i dhënë asaj statusin e vendit kandidat. Vetë raportuesi për Shqipërinë, Nikola Vuljaniç u shpreh në një intervistë për “ABC News” se rezoluta e miratuar dje nuk ishte varianti i tij fillestar. “…

Kemi bërë shumë kompromise. Kjo është procedura normale, duhen konsideruar edhe qëndrimet e grupimeve të tjera. Komisioni i Punëve të Jashtme e votoi këtë rezolutë pothuajse unanimisht. Mendoj se e njëjta mbështetje do të jepet edhe në seancën plenare të javës së ardhshme, ditën e martë, për rezolutën për Shqipërinë. Pikat më të rëndësishme të rezolutës janë ato të cilat kam insistuar edhe më parë. Nevoja për dialog

Nikola Vuljaniç

Rezoluta njeh përparimet e bëra nga Shqipëria drejt përmbushjes së objektivave të integrimit dhe veçanërisht arritjen e reformave të kërkuara nga Brukseli, ndërkohë që theksohet se ka ende shumë punë për t’u bërë nga autoritetet shqiptare

politik paqësor në vend për të gjetur zgjidhje për vendin. Jo zgjidhje për partinë, por për vendin…”, - tha ai.

Por përveç dialogut, raportuesi për Shqipërinë kërkoi që të luftohen rreptësisht korrupsioni dhe krimi i organizuar. “Është një problem jo vetëm në Shqipëri, por edhe në vendet e tjera të Ballkanit, por në Shqipëri është problem i mprehtë...

Qytetarët e Shqipërisë janë shumë të shqetësuar nga korrupsioni dhe krimi i organizuar dhe shqetësimi i qytetarëve duhet të dëgjohet dhe këto fenomene të luftohen. Ashtu siç u dëgjua zëri i qytetarëve për çështjet e mjedisit, ashtu duhet të dëgjohet edhe për këto fenomene”, - tha ai. Në rezolutën përfundimtare u përfshi edhe një amendim i propozuar nga grupimi i gjelbër, që lidhet me zgjidhjen e problemit të gjakmarrjes.

KiE: Heqja e monitorimit ndaj Shqipërisë varet nga rezultatet konkrete TIRANË Raporterët e Këshillit të Eu-

ropës për Shqipërinë do të paraqesin në shkurt një raport konfidencial, ku do të rekomandojnë heqjen ose jo të monitorimit mbi Shqipërinë. Kërkesa për heqjen e monitorimit u bë pak ditë më parë nga kryetarja e delegacionit, Valentina Leskaj, por raporterët e bënë të qartë se gjithçka do të varet nga rezultatet konkrete, në përmbushjen plotësisht nga Shqipëria të të gjitha standardeve ndërkombëtare, në lidhje me demokracinë, sundimin e ligjit dhe respektimin e të drejtave të njeriut. “Shqipëria ka miratuar shumë ligje e strategji për adresimin e

çështjeve që kanë të bëjnë me detyrimet e saj për të drejtat e njeriut, demokracinë dhe sundimin e ligjit, por shumë nga ata që kemi takuar pretendojnë se zbatimi vazhdon të jetë një çështje shqetësuese. Rezultati konkret është ai që në fund të fundit do të ketë peshën kryesore në vlerësimet tona”, - tha Jonathan Evans. Për dy raporterët e Këshillit të Europës, Jonathan Evans dhe Grigore Petrenco, një rëndësi të madhe në vlerësimin e tyre do të ketë sjellja e qeverisë ndaj opozitës. Një theks të veçantë ata i kushtuan edhe luftës kundër korrupsionit. “Transperancy International ka prodhuar shifra

shqetësuese në lidhje me perceptimin e popullit shqiptar për nivelin e korrupsionit në shërbimin civil, polici dhe gjyqësor. Gjatë vizitës sonë, figura të larta nga këta sektorë na kanë konfirmuar se korrupsioni nuk është vetëm çështje perceptimi.

Ne vërejmë me interes se qeveria e re e ka bërë luftën kundër korrupsionit një nga prioritetet e saj kryesore. Në këtë drejtim, jemi shumë të interesuar të shohim marrjen e masave të qarta tqë forcojnë pavarësinë e gjyqësorit dhe mbrojnë gjyqtarët nga ndikimi politik”, - thuhet në deklaratën e përbashkët të dy raporterëve.

Jonathan Evans

bruksel

Meta: Kompromisi dhe përfshirja, fokusi i angazhimit tim TIRANË Kryetari i Kuvendit, Ilir Meta ishte i ftuari i veçantë në seancën dëgjimore të Komisionit të Jashtëm të Parlamentit Europian. Në këtë seancë u shkëmbyen mendime mbi zhvillimet e brendshme në Shqipëri dhe ecurinë e procesit të integrimit europian. Seanca u zhvillua menjëherë pas miratimit nga komisioni i Jashtëm i rezolutës për Shqipërinë, përmes së cilës, Parlamenti Europian i kërkon Këshillit Europian miratimin e statusit kandidat. Kjo seancë u përshëndet edhe nga eurodeputetët Eduart Kukan, Libor Rucek, Jelko Kacin dhe reporteri për Shqipërinë, Nikola Vuljaniç. Gjatë fjalës së mbajtur kryetari i Kuvendit, Ilir Meta tha se Shqipëria ka hyrë në një fazë pozitive të integrimit të saj europian. “…Në kulmin e një fushate të nxehtë politike, pas disa muajve e viteve të lodhshme të humbura, ne ia dolëm të miratojmë tri ligje të rëndësishme, të cilat ishin edhe kushtet e mbetura të BE-së.

Rrjedhimisht, pritshmëria e statusit të kandidatit ka patur një ndikim pozitiv në plotësimin e kritereve.

Zgjedhjet parlamentare të qershorit ishin të lira dhe të ndershme, si dhe një zhvillim shumë i mirëpritur dhe pozitiv. Tranzicioni i pushtetit u krye në mënyrë demokratike dhe tërësisht europiane, i cili sërish është një moment pozitiv në historinë tonë politike…”, - tha Meta. Ai shtoi se kompromisi dhe përfshirja do të jenë fokusi i angazhimit të tij si kryetar i Kuvendit.

4

fokus

ngjarje e ditës

Kryeministri ka paralajmëruar se shumë shpejt do të nisë çarmatosja e shqiptarëve nëpërmjet një aksioni të policisë. Ai ka deklaruar në parlament se do të vijnë ndryshimet në ligjet për armët

Vrasja e nxënësit Qeveria, reformë ligjore për çarmatosjen e shqiptarëve Në janar, paketë amendimesh në dy ligjet; atë “Për armët” dhe “Për përdorimin e armëve”.

Fejzi Braushi

N

gjarja e dy ditëve më parë në një nga shkollat e Durrësit, ku një nxënës 17-vjeçar mbeti i vrarë nga të shtënat e armës së një tjetër nxënësi, ka rihapur debatin mbi sigurinë në shkolla dhe në mënyrë të veçantë mbi përdorimin e armëve.

Kryeministri Rama dhe ministri i Brendshëm, Tahiri, ndërmjet masave që parashikon të marrë qeveria, kanë paralajmëruar se shumë shpejt do ndërmerret një reformë ligjore me synim çarmatosjen e shqiptarëve, në mënyrë që armët të mos jenë më një mundësi për t’u përdorur nga kushdo.

“Ne padyshim e kemi shumë të qartë që duhet ndërhyrja energjikisht për të çarmatosur Shqipërinë. Plani duhet të nisë dhe do të nisë shumë shpejt, në një bazë të re ligjore për mbajtjen dhe përdorimin e armëve”, - tha kryeministri Rama në fjalën e tij. Kjo sipas Ramës do t’i paraprijë një aksioni të gjerë të organeve shtetërore për të mbledhur armët që sot ndodhen në duart e qytetarëve. Ndërkohë që Tahiri ka sqaruar se bëhet fjalë për një paketë amendimesh në dy ligjet; atë “Për armët” dhe në ligjin “Për përdorimin e armëve”. Paketa sipas tij, do të jetë gati në mesin e muajit janar për t’iu paraqitur më pas Kuvendit për miratim. Gjithsesi Tahiri bëri të ditur se nuk bëhet fjalë thjesht për forcim të masave ndëshkuese për ata që mbajnë

armë, por për t’i bërë këto dy ligje më të zbatueshme. Megjithatë, ai ka theksuar se para se ndryshimet e reja ligjore të hyjnë në fuqi, qytetarëve do t’u lihet sërish një afat tjetër kohor që t’i dorëzojnë vetë armët, përpara se policia të nisë një aksion krehjeje të gjerë.

Por qeveria është koshiente se kjo reformë nuk mund ta zgjidhë përfundimisht problemin me sigurinë në shkolla, ndaj ata po mendojnë një sërë ndërhyrjesh në sistemin arsimor, ku kërkojnë të rrisin apo të riaktivizojnë mekanizmin bashkëpunues prindërnxënës, mësues-qeveri. Rama duke folur dje theksoi se së pari dhuna është një çështje kulture, e cila për t’u çrrënjosur kërkon një punë të përditshme, të përkushtuar, si nga shteti ashtu edhe nga të gjithë aktorët e tjerë që përbëjnë sistemin shkollor. “Problemi me kriminelët në Shqipëri është sot një problem kulturor, me të cilin ne duhet të përballemi frontalisht dhe jo vetëm në atë segment që përfshin detyrimet e Policisë së Shtetit, por një segment shumë më të gjerë, që përfshin pa as më të voglin dyshim detyrimet e shkollës dhe të shoqërisë”, - tha Rama.

Një nga risitë e këtyre reformave është edhe ajo e vendosjes si një detyrim për mësuesit që të informojnë me shkrim prindërit për ecurinë e nxënësve në klasë dhe jashtë saj. “Jemi angazhuar dhe kemi filluar punën që marrëdhëniet e prindit me shkollën të jenë

“Është prodhim i asaj që është mbjellë në radhë të parë këtu në këtë sallë, për vite të tëra dhe që është mbjellë pastaj në vijim të kësaj salle, në keqqeverisjen për vite të tëra të këtij vendi”

marrëdhënie të institucionalizuara, përmes kontaktit sistematik që çdo shkollë duhet të mbajë me prindin, jo vetëm në formën e takimeve, por në formën e komunikimit me shkrim të ecurisë së çdo fëmije. Praktikë e njohur botërisht dhe praktikë e refuzuar kategorikisht për vite me radhë këtu në Shqipëri”, - shtoi kryeministri. Por sipas tij, situata në të cilën ndodhen jo vetëm shkollat por çdo ambient tjetër shoqëror është së pari produkt edhe i kulturës apo shembullit që jep vetë Kuvendi dhe politika. “Është prodhim i asaj që është mbjellë në radhë të parë këtu në këtë sallë, për vite të tëra dhe që është mbjellë pastaj në vijim të kësaj salle, në keqqeverisjen për vite të tëra të këtij vendi”, - theksoi Rama.

Ndërkohë që Tahiri duke iu referuar ngjarjes së Durrësit, theksoi se ajo ishte pasojë edhe e moskomunikimit të prindërve me shkollën.

Debatet Rama-Berisha-Tahiri për Enver Hoxhën dhe Gërdecin Pika e diskutimeve jashtë rendit të ditës apo siç njihen ndryshe diskutimet e lira, ka prodhuar për herë të parë gjatë kësaj legjislature një debat të ashpër mes mazhorancës dhe opozitës. Në mungesë të nismave ligjore me rëndësi, të dyja palët janë investuar plotësisht në debatin e lirë, ku natyrisht nuk kanë munguar edhe tonet e forta dhe akuzat e ndërsjella.

Ish-kryeministri Berisha e akuzoi Ramën se përdhosi kujtimin dhe veprën e dëshmorëve të atdheut me fotot e Enver Hoxhës në homazhet me rastin e 29 Nëntorit, ndërsa Rama e quajti atë një kloun të mbetur që nga koha e komunizmit.

Berisha: Ngritja e flamurit të Enver Hoxhës, Hitlerit të pasluftës, në varrezat e dëshmorëve, ishte poshtërimi më i madh ndaj të rënëve në luftë, heronjve të kombit. Enver Hoxha bëri luftën dhe këtë nuk e mohon askush. Ata të cilët përpiqen të paraqesin demokratët se mohoi luftën, ata mashtrojnë. Por Enver Hoxha e konfiskoi luftën përveçse futi gjëmën vëllavrasëse gjatë luftës. Kur

unë deklaroja se ky zotëria (Edi Rama) ka për at shpirtëror Enver Hoxhën, sepse e shihnim edhe me çitjane ndonjëherë, nuk e besonit por ja ku është.

Ja ku shpërndau në facebook-un e tij dhe përdhosi “Facebook”-un, këtë rrjet të mrekullueshëm social komunikimi, duke shpërndarë në të katër anët e botës portretin e Enver Hoxhës.

Berisha: Dje në kombinatin mekanik të Poliçanit janë pushuar 60 punëtorë të thjeshtë, me motivacionin vetëm se janë simpatizantë të PD-së. I kanë poshtëruar duke i lënë pas gardhit dhe nuk i pranojnë as për të dhënë shpjegimin për largimin nga puna. Kjo është botërisht e njohur se përveç trinomit Meta-Braho-Ylli, skraparllinjtë e tjerë i quan alienë. Kjo është vepër e Ilir Metës. Jo e Edi Ramës.

Braho: Nuk keni të drejtë morale të zini me gojë as Skraparin, as skraparllinjtë, pasi doje ta rrethoje me tela, madje me tel me gjemba, dhe se ke harruar doktor. E ke lënë pa rrugë e nuk vete dot.

Ata punonjësit e kombinatit mekanik ka 5-6 muaj që s’kanë marrë rrogat, kur ke qenë ti në pushtet. Dhe mos e

ul më veten të dalësh në konferenca shtypi me drejtorin e IT-së të TatimTaksave.

Tahiri: Dhe akoma më keq, kur çuni i babit bënte biznes me demontim armësh, hidhte themelet dhe fshinte nga harta e Shqipërisë një fshat të tërë duke lënë pas 26 viktima. Po s’ka sesi të mos mendonin të rinjtë e këtij vendi se mund të bënin dhe parà shpejt, mund të bënin dhe gangsterin, mund të mbanin dhe armë, mund të bënin dhe krime. Se kur çuni i babit deri dje kryeministër nuk dënohej dhe s’i hynte gjemb në këmbë dhe babi e mbronte mu në mes të parlamentit, po sigurisht të tjerët do të ndjekin këtë model!.”

Dule: Zoti Berisha, replika nuk lejohet se jemi në diskutimet e lira.

Berisha: Së pari do t’i them z. Braho se për Skraparin, qeveria e mazhorancës së kaluar ka bërë më shumë se për çdo rreth tjetër. Ka bërë TAB-in, i cili shndërron Skraparin në kantierin, vitin tjetër, më të rëndësishëm të Europës.

Por ju Skraparin e shikoni nga gota e rakisë. Kaq. Unë e shoh tek njerëzit. Së dyti, duke besuar kodin e heshtjes, çdo gjë e ka të shkruar nga kryekreu. Tani

do t’i them kryekreut dy gjëra.

Nekropolitika është tipar i njerëzve me shpirt të zi dhe natyrisht nuk mund të mos shprehet në një ligjëratë kaq të turpshme të akuzojë këtu prindërit e viktimës, në vend të ngrejë këtë Parlament në këmbë. Dhe ftoj Parlamentin një minutë heshtje për viktimën. Përsa i përket rendit, ju jeni shokët e krimit, të hakmarrjes, të bandës së Durrësit, të bandës së Lushnjes, Shullazit që drekoni me të, shokë intimë të Altinit dhe Nehatit.

Rama: Enver Hoxha ka bërë me siguri shumë të këqija, pa asnjë dyshim.

Njëra nga të këqijat është që i la peshqesh lëvizjes demokratike një kloun, i cili tani që është edhe në një moshë që ka bërë të vetën, vjen këtu e përdor këtë podium si oturak për të kryer nevojat personale dhe ikën. Ikën, nën duartrokitjet tuaja, që ngjajnë si duart që mbajnë oturakun. Ndërkohë që e vërteta e dhimbshme është që në fakt, jo vetëm një njeri, por një opozitë e tërë e lindur nga një nevojë historike për t’i dhënë këtij vendi diçka krejt tjetër, sot është kthyer mbrapa më shumë se asnjëherë tjetër.

reagimet

Doda: Të rinjtë nuk meritojnë t’u servirim mite diktatorësh TIRANË 20 vjet pas grevës së urisë të 723 studentëve të Universitetit të Tiranës për heq jen e emrit të Enver Hoxhës nga ky universitet, deputetja e Partisë Demokratike, Mesila Doda kujtoi dje se, pas dy dekadash shembjeje të miteve, figura e Enverit po kthehet sërish. “…Historia që nuk zbardhet, plagët që nuk pastrohen, rikthehen. Askush nga ky brez i të rinjve nuk kupton dot dimensionin e të jetuarit në diktaturë dhe për këtë nuk ka asnjë faj...Ne nuk ia mësuam. Portreti i Enver Hoxhës, nuk doli rastësisht tek Varrezat e Dëshmorëve. Sot ata njerëz ndjehen më të përfaqësuar se kurrë… Ky parlament ka ndërmarrë disa akte për dënimin e krimeve të komunizmit. Ka miratuar një rezolutë që e majta nuk e ka votuar, ka miratuar dy ligje për pastërtinë e figurës dhe asnjërën prej tyre e majta nuk i ka votuar…”, - tha ajo.

Shkëlzen Berisha: Tahiri duhet të jepte dorëheqjen Shkëlzen Berisha reagoi dje pas deklaratave të ministrit të Brendshëm, Saimir Tahiri, në Parlament. Ai akuzoi ministrin e Brendshëm si personi përgjegjës për vrasjen e gjimnazistit një ditë më parë në Durrës, si dhe për thyerjen e burgut të sigurisë së lartë në Drenovë. Sipas Shkëlzen Berishës, Tahiri duhet të jepte dorëheqjen. “Në kushte të tilla, ministri e ka parë të udhës t’u thotë njerëzve se fajin për këtë e ka Shkëlzeni”, theksohet në deklaratë. Ai e cilëson Tahirin si një hajdut me imunitet, që sfidon çdo ditë shtetin ligjor duke mos paguar detyrimin që rrjedh nga vendimi i gjykatës për të, e cila e ka dënuar me vendim të formës së prerë për të njëjtat shpifje që përsëriti sot në parlament.

Gazeta MAPO

www.mapo.al / gazetamapo@gmail.com

06.12.2013

5

Edrin Varaku ka rrëfyer për policinë zanafillën e konfliktit me Adriatik Totën, pas një përplasjeje me trup në autobus. “Që prej asaj dite, sa herë shkëmbeheshim, shanim njëri-tjetrin.

Armën e fsheha tek një kanal afër shtëpisë dhe mëngjesin e krimit e mora me vete”

k ry e p r o k u r o r i

Apeli i Llallës: Politika larg skenës së krimit, prish provat Tiranë Duke u nisur nga ngjarja e së mërkurës, kur një 16-vjeçar u qëllua me armë zjarri në ambientet e shkollës profesionale të Shkozetit, Prokurori i Përgjithshëm, Adriatik Llalla apeloi që politikanët të mos futen në vende që konsiderohen si skenë krimi.

Gjatë një interviste në “A Show” të gazetarit Adi Krasta, Llalla tha: “Politika nuk duhet të futet në vendin e ngjarjes, pasi prish provat”. Kjo deklaratë e Prokurorit të Përvgjithshëm vjen pas një ngjarjeje të pazakontë të ndodhur menjëherë pas krimit të rëndë mëngjesin e së mërkurës. Shkak është bërë prania e dy ministrave dhe një grupi personash që i shoqëronin ata, të cilët kanë shkuar në vendin ku ndodhi krimi, madje duke prishur edhe rrethimin e vendosur më parë nga policia. Prokurorët e gatshëm dhe oficerët e policisë nuk kanë mundur të bëjnë asgjë për të ndaluar zyrtarët që të mos futeshin në skenën e krimit. Mësohet se për këtë ngjarje është vënë në dijeni edhe Prokurori i Përgjithshëm, të cilit i është paraqitur edhe një relacion i detajuar lidhur me prishjen e provave në vendin e ngjarjes. Prania e ministrave dhe grupit të njerëzve që i shoqëronin ata mund të ketë prishur ndoshta dhe prova të rëndësishme në vendin ku u vra me armë zjarri 16-vjeçari Adriatik Tota, nxënës në vitin e dytë të shkollës profesionale. “Prokurori i pranishëm në vendin e ngjarjes dhe oficerët e policisë gjyqësore nuk kanë mundur të bëjnë asgjë për të ndaluar ministrat dhe zyrtarët që i shoqëronin, të mos futeshin në skenën e krimit”, - tha një burim i prokurorisë. Po sipas të njëjtave burime mësohet se prania e personave që nuk janë pjesë e grupit të hetimit mund të ketë dëmtuar prova të vlefshme për zbardhjen e plotë të rrethanave të ngjarjes.

Vrasja në shkollë nisi nga një grindje në autobus, autori: Si e fsheha armën “Të martën gjeta pushkën, që ishte me qytë të prerë. E rregullova me fasheta që të mos hapej, dhe më pas e vura në këtë kanalin që ndodhet këtu pranë shtëpisë sime. Në darkë kisha rregulluar edhe pjesën e brendshme të përparëses ngjyrë blu, që përdornim në shkollë” Dashamir Biçaku Tiranë Një grindje banale në autobus është bërë shkak për armiqësinë mes dy adoleshentëve, e që përfundoi me vrasjen e njërit prej tyre në shkollën profesionale të Shkozetit. Në dëshminë e tij për policinë, Edrin Varaku ka treguar se ishte përplasur me Adriatik Totën, kur njëri po ngjitej e tjetri po zbriste nga autobusi. “Aty kemi debatuar bashkë dhe jemi fyer e jemi sharë me njëri- tjetrin.

Që nga ajo kohë, në distancë kemi shkëmbyer batuta dhe fjalë ofenduese”,- ka thënë autori 15-vjeçar i krimit tronditës në ambientet e shkollës. Adoleshenti, që akuzohet për vrasje me paramendim, ka treguar edhe një tjetër konflikt mes tyre jashtë rrethimit të shkollës, ku u desh ndërhyrja e nxënësve të tjerë për t’i ndarë.

“Unë shkoja vazhdimisht në shkollë, ndërsa herë pas here Adriatiku më shante dhe më ofendonte që prej kohës kur kemi shkëmbyer fyerjet e sharjet e para në autobus”, -ka argumentuar krimin e kryer Edrin Varaku për policinë. Ky sherr banal tronditi të mërkurën gjithë vendin dhe riktheu vëmendjen tek sjelljet e dhunshme të adoleshentëve në mjediset e shkollës. Pas hetimeve 24orëshe policia e Durrësit ka klasifikuar këtë sherr banal si motiv të ngjarjes së rëndë. Nga ana tjetër, adoleshenti i akuzuar për vrasje ka shpjeguar me detaje se ku e kishte gjetur armën dhe si e kishte fshehur atë. Sipas të arrestuarit, një ditë më parë ai kishte marrë një armë dhe më pas e kishte fshehur në një kanal pranë shtëpisë së tij, duke e mbuluar me mjete rrethanore. Qëllimi ishte fshehja deri mëngjesin e 4 dhjetorit, kur ai kishte planifikuar të lante

njëherë e mirë hesapet me Adriatik por edhe komunikimet me familjen, që Totën. “Të martën gjeta pushkën, që diktuan vendin ku ai ndodhej. Adishte me qytë të prerë. E rregullova me oleshenti ka treguar se familjarët e kafasheta që të mos hapej, dhe më pas e në këshilluar të dorëzohej në polici dhe vura në këtë kanalin që ndodhet këtu në momentin e arrestimit ai po shkon“Unë shkoja vazhpranë shtëpisë sime. Në darkë kisha te vetë atje. Menjëherë pas ndalimit, dimisht në shkollë, rregulluar edhe pjesën e brendshme të ndërsa herë pas here efektivë të policisë së Durrësit dhe të përparëses ngjyrë blu, që përdornim në Adriatiku më shante komisariatit të Shijakut kryen kontroll shkollë”,- mësohet t’iu ketë rrëfyer hetnë banesën e të arrestuarit, si dhe në dhe më ofendonte uesve të Drejtorisë së Policisë së Durrësit banesa ku mendohej nga policia se që prej kohës kur dhe oficerëve të policisë gjyqësore mund të gjendeshin prova që lidheshin kemi shkëmbyer Edrin Varaku. Më pas ai ka treguar se me krimin. Ndërkaq pas marrjes së fyerjet e sharjet e sipas planit që kishte bërë një ditë më dëshmisë së tij, hetuesit kanë kryer edpara në autobus" parë, ishte ngritur në mëngjes dhe kishte shkuar e kish marrë armën. Pasi e kishte fshehur në uniformën e modifikuar, ishte nisur për në shkollë. “Dola nga shtëpia, shkova tek kanali ku e kisha fshehur pushkën një ditë më parë dhe më pas e futa në përparëse. E kapa me fashetat që kisha rregulluar brenda përparëses. Nuk dallohej fare.

Kështu u nisa drejt shkollës me furgon. Zbrita pranë KLINIKA DURRES KLINIKA TIRANE shkollës dhe më pas u nisa Rr. Aleksander Goga. drejt klasës. Hapa derën e Rr. Qemal Stafa Nr. 51 klasës, ku po bëhej ora prakTel: +355 4 2234242 Tel: +355 52 230447 tike e mësimit dhe nxora pushkën nga përparësja.

Mob: +355 662053170 Mob: +355 662053164 Qëllova vetëm në drejtim të Mail: info@otofon.al Mail: info@otofon.al Adriatik Totës. Plumbi i parë e kapi në krah, ndërsa forca e armës më shtyu mbrapsht.

Herën e dytë e qëllova në qafë. Më pas lëshova armën dhe ika me shpejtësi nga shkolla”, - ka shtuar më tej ai. Edrin Varaku ka treguar më tej se ku ishte fshehur fillimisht,

he një ballafaqim të kësaj dëshmie me të disa prej nxënësve të klasës ku kryente mësimin 16-vjeçari i vrarë Adriatik Tota. Nga deklarimet e tyre dhe nga ballafaqimi i kryer, policia ka konfirmuar se këto të fundit përgjithësisht përputheshin. Hetues të policisë lokale thanë se do të verifikojnë edhe origjinën e armës së krimit të të dyshuarit, si dhe nëse ai është ndihmuar nga persona të tjerë të jashtëm apo jo, edhe pse nga informacionet e deritanishme nuk ka të dhëna të tilla.

PROBLEME ME DEGJIMIN? BEJ KONTROLLIN FALAS PRANE KLINIKES TONE

www.otofon.al

6

fokus

ditari

ngjarje e ditës Bode: Qeveria gënjeu për borxhin, ekonomia në rrezik Ish-ministri i Financave, Ridvan Bode ka akuzuar përsëri qeverinë për rritjen e borxhit publik, i cili sipas tij nuk është përdorur për pagesa të faturave të biznesit, por për shërbime administrative të zyrave qeveritare. Në një deklaratë për shtyp, deputeti demokrat theksoi se kjo mënyrë qeverisjeje po kritikohet edhe nga in-

stitucionet ekonomike më të njohura në botë. Ish-ministri i Financave ka një përgjigje për drejtuesin aktual të Financave. “Nuk ishte as 800 milionë dollarë, as 600 milionë dollarë sa ç’kanë deklaruar Kryeministri dhe ministri i Financave, por 240 milionë dollarë, aq sa rriti borxhin dhe deficitin kjo qeveri në ndryshimin që i bëri buxhetit të 2013-ës një muaj më

parë”, - u shpreh ish-ministri i Financave. Vlera prej 24.6 miliardë lekësh që buxheti i shtetit i detyrohet biznesit nuk kundërshtohet më as nga pozita e as nga opozita. Por kjo është pika e vetme që i bashkon, të djathtët kritikojnë marrjen e borxhit të ri të qeverisë, i cili këtë herë nuk u shërben kontratave publike të biznesit të huaj apo atij të brendshëm.

Buxheti 2014 rrezikon të hyjë në fuqi në janar, ja dy zgjidhjet e Canit Vonesat me transparencën e borxheve dhe paketën fiskale rrezikojnë hyrjen në fuqi të projektbuxhetit 2014. Ministria e Financave, me dy variante rezervë; pagesa me udhëzim të posaçëm, ose operim me buxhet të përkohshëm Blerina Hoxha

V

onesat në hartimin e projektbuxhetit dhe paketës fiskale rrezikojnë seriozisht hyrjen në fuqi të buxhetit më janar të vitit 2014. Sipas kalendarit të përcaktuar tashmë në ligjin organik të buxhetit, më datë 25 nëntor duhet të kishte përfunduar miratimi në Kuvend për t’i lënë kohë azhornimit të institucioneve për të nisur konsumin e tij më 1 janar, por ndërkohë projekti ende është në fazën e konsultimeve.

Dy zgjidhje të tjera

Burimet nga Ministria e Financave pohojnë se janë të predispozuar që të miratojnë dhe nisin alokimin e buxhetit 2014 në afat, por siç duket vonesat e pashmangshme do të rrezikojnë këtë proces. Ministria e Financave e ka parashikuar këtë situatë. Puna e institucioneve dhe pagesat nuk do të bllokohen për shkak të moshyrjes në fuqi të buxhetit. Ligji organik në të cilin procedohet me buxhetin përcakton dy zgjidhje. E para, në rast se Kuvendi e miraton ligjin e buxhetit vjetor brenda vitit buxhetor, por nuk mund të hyjë në fuqi në datën 1 janar, ose koha e mbetur për përfundimin e procedurave të fillimit të zbatimit të buxhetit nuk është e mjaftueshme, ministri i Financave nxjerr një udhëzim të posaçëm, që rregullon procesin buxhetor deri në hyrjen në fuqi të ligjit të buxhetit vjetor dhe të përfundimit të procedurave të zbatimit të tij. Udhëzi-

mi i posaçëm siguron vazhdimin e ofrimit të mallrave dhe shërbimeve, përfshirë zbatimin e projekteve të investimeve, të filluara në vitin buxhetor paraardhës, që parashikohet të vazhdojnë edhe në atë vit buxhetor. Por ka një alternativë tjetër, buxheti i përkohshëm. Në rast se Kuvendi nuk miraton buxhetin e propozuar deri në fillim të vitit buxhetor, Këshilli i Ministrave, me vendim, para ditës së parë të fillimit të vitit buxhetor, autorizon zbatimin e buxhetit të përkohshëm për një periudhë, që fillon nga dita e parë e vitit buxhetor deri në fund të muajit të tretë të tij. Shpenzimet buxhetore në buxhetin e përkohshëm, për çdo muaj dhe për çdo program, të çdo njësie të qeverisjes së përgjithshme, nuk mund të tejkalojnë 1/12 e shpenzimeve faktike të programit të financuar nga buxheti në vitin buxhetor paraardhës.

Nëse të ardhurat e siguruara me ligj janë të pamjaftueshme për të mbuluar shpenzimet e parashikuara në buxhetin e përkohshëm, Ministri i Financave merr hua, çdo muaj, deri në 1/12 e huasë së përgjithshme, të përdorur për financimin e deficitit buxhetor në vitin buxhetor paraardhës. Fondet e miratuara në buxhetin e përkohshëm sigurojnë: a) ushtrimin, në përputhje me ligjin, të funksioneve dhe përgjegjësive të njësive të qeverisjes së përgjithshme; b) vazhdimësinë e ofrimit të të mirave dhe shërbimeve, përfshirë zbatimin e projekteve të investimeve, të filluara në

Ligji organik në të cilin procedohet me buxhetin, përcakton dy zgjidhje. E para, alokon pagesat e janarit me udhëzim të ministrit të Financave dhe e dyta, është buxheti i përkohshëm që shtrihet në tre muajt e parë të vitit

Buxhetin e Shtetit të vitit buxhetor paraardhës dhe që parashikohet të vazhdojnë në vitin buxhetor.

Vonesat

Shkak për vonesën e buxhetit 2014 në afat këtë vit është bërë përpilimi i raportit të kompanisë ndërkombëtare audituese “Deloitte”, që është dorëzuar vetëm dje në qeveri. Raporti evidentonte borxhin që qeveria u ka bizneseve për punët publike që kanë realizuar deri më

31 gusht 2013, një shifër që ka arritur në 24.6 miliardë lekë. Një tjetër vonesë ka ardhur nga mbërritja më vonë se ç’pritej e misionit të Fondit Monetar Ndërkombëtar në Shqipëri, i cili do të qëndrojë në vend deri më datë 17 dhjetor për të bashkëpunuar me qeverinë mbi buxhetin dhe paketën e re fiskale. Po në këtë datë, 17 dhjetor, do të mbyllen edhe të gjitha veprimet nga Thesari në Ministrinë e Financave, duke nënkuptuar mbylljen e pagesave të shtetit për këtë vit.

Legalizimet, falas vetëm tarifat e dokumenteve Drejtori i Përgjithshëm i ALUIZNI-t, Artan Lame tha dje se fatura financiare për plotësimin e dokumentacioneve të nevojshme do të jetë falas, duke mos komentuar heqjen e tarifave sipas sipërfaqeve tashmë të përcaktuara në ligj Fatura financiare për plotësimin e dokumentacioneve të nevojshme të dosjes për të legalizuar një objekt, tashmë do të mbulohet nga shteti, por ende nuk ka një vendim të qartë për të përjashtuar të interesuarit nga pagesa e legalizimit, ashtu siç ka premtuar edhe kryeministri Rama gjatë këtyre ditëve. Në një konferencë për mediat dje, drejtori i Përgjithshëm i ALUIZNI-t, Artan Lame bëri publike gjendjen aktuale fizike dhe financiare të dosjeve që disponon ky institucion, se qytetarët do të lehtësohen nga pagesa për plotësimin e të gjitha dokumentacioneve që përmban dosja e legalizimit të një objekti të ndërtuar pa leje. E gjithë fatura

financiare do të mbulohet nga buxheti i shtetit. “Është shumë e vështirë të mbulosh faturën për kompensimin e ish-pronarëve”, - tha Lame, sipas të cilit, në gjithë këto vite i vetmi burim për dëmshpërblimin e kësaj shtrese kanë qenë tarifat e legalizimeve. Gjithashtu ai e vlerësoi absurditet faktin se si mund t’u shpjegohet ndërkombëtarëve që shteti në Shqipëri fal tokat e ish-pronarëve.

Sipas Lames, gjatë këtyre viteve qytetarët janë sorollatur zyrave të shtetit për të plotësuar praktikat e tyre, ndërkohë që ka statistika të ndryshme për numrin e dosjeve aplikuese. Ai tha se legalizimi është i lidhur ngushtë me bllokimin e situatës së ndërtimeve pa leje. “Duhet të ndalojmë degjenerimin e territorit, askush nuk përfiton kur të gjithë ndërtojnë pa leje. Kjo logjikë duhet të ndërpritet. Shenjat dhe vullnetin, qeveria e sotme i ka dhënë. Duhet të ndërpritet masakra në territor. Nuk ka sens të vazhdojë nga njëra anë legalizim, në anën tjetër ndërtim pa leje. Dhe kjo është lidhja që kanë dy proceset”, shtoi ai.

Lame tha se objektet që do të merren në konsideratë janë ato që janë vetëdeklaru-

ar në vitin 2006 dhe ato me shtesat që janë bërë në fillim të këtij viti. Drejtori i ALUIZNI-t tha se do të ndryshojnë procedurat ligjore, por këto janë çështje që do t’i bëjmë publike javën tjetër. Për zonat e mbrojtura, para dy javësh ka dalë një vendim qeverie, si edhe 2 vendime të KKT për të mbrojtur zonat e mbrojtura.

Po zihen lagunat, parqet, zona e Dajtit, bregdeti e kështu me radhë. Mbi bazën e këtyre vendimeve, iu kujtojmë qytetarëve se duhet të marrë fund procesi i zënies së

tokës. Sipas statistikave të paraqitura nga zoti Lame, rezulton se numri i përgjithshëm i atyre që kanë aplikuar gjatë këtyre viteve është 293 mijë, nga të cilët vetëm 10 mijë prej tyre kanë arritur të marrin certifikatën e pronësisë. Sipas Lames, vlera e arkëtuar nga ky proces gjatë viteve 2006-2013 është 11.3 miliardë lekë.

“Nëpër dyshemetë e institucionit gjenden aktualisht rreth 50 mijë praktika, për të cilat qytetarëve iu është kërkuar të bëjnë pagesat dhe ata i kanë kryer.

Është shumë e vështirë të mbulosh faturën për kompensimin e ish-pronarëve tha Lame, sipas të cilit në gjithë këto vite i vetmi burim për dëmshpërblimin e kësaj shtresë kanë qenë tarifat e legalizimeve, - tha Lame.

Gazeta MAPO

www.mapo.al / gazetamapo@gmail.com

06.12.2013

7

Lidh dhe vret babanë: Po rrihte nënën dhe motrat Një 18-vjeçar nga Tapiza e Krujës ka goditur për vdekje babanë gjatë një konflikti në shtëpi.

Dëshmia në polici: Erdhi në gjendje të dehur, nuk doja që ta vrisja Dhuna brenda familjes është kthyer në tragjedi në fshatin Tapizë të Krujës. Në 18-vjeçar vrau mbrëmë me mjete të forta babanë e tij gjatë kohës që ky i fundit dyshohet se po ushtronte dhunë ndaj bashkëshortes dhe vajzave. Policia raportoi se krimi ndodhi në lagjen “Grumbullimi” në Tapizë të Krujës, ndërkohë që adoleshenti ka përfunduar në pran-

ga. Si pasojë e ngjarjes ka mbetur i vdekur 64-vjeçari Dali Krashi. Burime të policisë lokale thanë se atë e bir janë grindur, pasi 64-vjeçari kishte mbërritur në shtëpi në gjendje të dehur dhe kishte filluartëdhunontepjesëtarëtefamiljes. Policia arrestoi menjëherë autorin e krimit, 18-vjeçarin Ardit Krashi, i cili tregoi të gjithë ngjarjen në komisariatin e policisë. I riu tha se nuk kishte patur si qëllim të vriste të atin, por kishte tentuar ta ndalonte, pasi ai po dhunonte nënën dhe motrat. 18-vjeçari deklaroi se i ati ishte i papunë dhe vinte gjithnjë i dehur në shtëpi, duke ushtruar dhunë sistematike ndaj të gjithë familjes. “Babai erdhi i dehur në shtëpi, duke na rrahur. Nuk kisha qëllim ta vrisja, por ta parandaloja. Ba-

bai filloi të rrihte mamanë dhe motrat. Ndërhyra për ta ndaluar dhe e godita në kokë. E nxora jashtë dhe më pas e lidha këmbë e duar. S’e dija se kishte vdekur, doja të mos na rrihte sërish”, - rrëfeu i riu në polici. Policia e Krujës bëri të ditur se pak përpara se të ndodhte ngjarja kishte marrë një telefonatë që sinjalizonte dhunë në një familje në Tapizë. Por kur efektivët e policisë kanë mbërritur në banesën e familjes Krashi, e kanë gjetur 64-vjeçarin të vdekur dhe të lidhur këmbë e duar. Familja Krashi me origjinë nga Dibra, jeton prej më shumë se 10 vitesh në Tapizë të Krujës dhe ndihmesë e vetme për të ishin të ardhurat nga djali i madh i familjes, që punonte si emigrant në Angli.

kompleksi "Jon" në vlorë

Basha: Shpronësimi rrëzon alibinë e qeverisë se është i paligjshëm Kreu i PD tha se vendimi i qeverisë për shembjen e “Kompleksit Jon” është selektiv. Ai zbardhi bisedën telefonike me ambasadorin e SHBA, Arvizu me të cilin tha se nuk ka folur në asnjë moment për armët kimike. Basha premtoi se nën udhëheqjen e tij protestat e PD do të jenë gjithmonë paqësore Kryetari i Partisë Demokratike, Lulzim Basha, komentoi mbrëmë në emisionin “Tonight” të gazetares Ilva Tare edhe çështjen me debatuese të ditëve të fundit, që lidhet me prishjen e kompleksit “Jon” në Vlorë. “Pyetja që do t’ju bëja është: a është i ligjshëm një vendim që merr qeveria, kur vendos të shpronësojë një objekt që pretendon se është i paligjshëm? Apo kemi të bëjmë me dy linja të qeverisë. Me letra, shteti pranon që çdo metër katror i këtij ndërtimi duhet të shpronësohet…por në fakt shteti po flet me dy gjuhë; ka vendosur të shpronësojë çdo metër katror të këtij objekti, dhe nga ana tjetër pretendon se ndërtimi ka paligjshmëri. Ose ndërtimi ka paligjshmëri, ose ndërtimi shpronësohet. Këta kanë vendosur që të shpronësohet dhe bie çdo alibi që ndërtimi ka paligjshmëri nga ana e zhvilluesve…”, tha ai. Sipas tij, veprimi i qeverisë në këtë rast ka qenë selektiv.

“Ky objekt, si cilido objekt i ligjshëm, ka një dokumentacion…Rëndësi ka që është zbatuar ligji dhe siç ju thashë, vendimi i Këshillit të Ministrave që shpronëson çdo metër katror të këtij ndërtimi hedh poshtë çdo pretendim dhe zbulon natyrën demagogjike të pretendimeve të tjera. Por siç e keni vë-

në re, pikërisht për faktin se vjehrri im është një nga zhvilluesit e këtij ndërtimi me leje, tashmë të shpronësuar me vendim qeverie si një ndërtim me leje, unë kam hezituar të shprehem në rrafshin politik, natyrisht veprimi ia bën qartë që është një veprim selektiv”, -shtoi ai. Basha u pyet mbrëmë edhe për telefonatën e zhvilluar me ambasadorin amerikan, Aleksandër Arvizu, sipas të cilit, kryetari i PD-së i kishte premtuar se nuk do të kalonte vijën e kuqe lidhur me qëndrimin për armët kimike. ”…Biseda telefonike me ambasadorin amerikan ka qenë për protestën e votës në Korçë, që ka zgjatur 1 minutë e 40 sekonda dhe do të ishte absurde besoj të pretendohej që në një bisedë telefonike prej një minutë e 40 sekondash të shkëmbehej çfarëdo informacioni zyrtar për një çështje që ishte e një karakteri kaq të rëndësishëm për partnerët tanë…

Edhe një herë, në asnjë çast, asnjë komunikim zyrtar për çështjen në fjalë.

Telefonata ka qenë për protestën e Korçës. Në mënyrën absolute, jo. Dhe vija e kuqe ishte për protestën e Korçës…

PD-ja nën udhëheq jen time nuk do të shkelë asnjëherë atë vijë të kuqe. Protestat tona do të jenë gjithmonë paqë-

"Dhe vija e kuqe ishte për protestën e Korçës… PD-ja nën udhëheqjen time nuk do të shkelë asnjëherë atë vijë të kuqe"

sore”, - tha ai. Kryetari i opozitës deklaroi gjithashtu se procesi i analizës në PD do të fillojë brenda pak ditëve dhe do të ecë paralelisht me zgjedhjen e strukturave të degëve. Ky proces, sipas Bashës, mund të shkojë deri në dy muaj e gjysmë, ndërsa garantoi se strukturat do të jenë gati për zgjedh-

jet e ardhshme lokale. Sa i përket ndryshimeve në statut, Basha tha se për këtë çështje rëndësi do të ketë anëtarësia përmes votës së saj. Ai shtoi gjithashtu se ka qenë kryetar i PD-së që në momentin që është zgjedhur në këtë detyrë, duke marrë përgjegjësitë e plota në këtë drejtim.

Topalli: Në qeverisjen e PD ka pasur korrupsion por bëmë edhe reforma “Janë disa shkaqe që ndikuan në humbjen e PD-së, në të cilët është dhe konsumi 8-vjeçar, por në demokraci një herë fiton, një herë humbet dhe humbja nuk është dramë. Dramë besoj se është kur devijon, rrëshqet apo kthehesh prapa. Ajo që më shqetëson është nihilizmi ndaj asaj çfarë Shqipëria ka arritur” Ish-kryetarja e Kuvendit, Jozefina Topalli, i tha “Zërit të Amerikës” se, me gjithë humbjen, Partia Demokratike është një forcë e jashtëzakonshme. Ajo kritikoi atë që e quajti “nihilizëm” të shumicës së tanishme parlamentare lidhur me arritjet e

Shqipërisë gjatë 20 viteve të fundit.

Në një intervistë me shefin e Shërbimit Shqip, Arben Xhixho, Topalli pranoi se gjatë qeverisjes së Partisë Demokratike ka patur korrupsion, por, tha ajo, ka patur edhe reforma për ta luftuar këtë dukuri. “Nuk dështoi lufta ndaj korrupsionit. Ka pasur një përmirësim drejt shkallës së pastërtisë. Nuk mund të jetë ndryshe perceptimi shqiptar nëse shikojmë në televizor personalitete që marrin para, bëjnë para. Ka ndodhur edhe gjatë qeverisjes sonë, por në televizor shikojmë që vota blihet me 2 mijë lekë, është korrupsion, është një gjë jashtëzakonisht e rëndë.

PD-ja ka bërë dhe ka pasur vullnetin politik për ta luftuar. Ka pasur korrupsion, por ka pasur dhe luftë kundër korrupsionit“, tha Topalli.

Ish-kryetarja e Kuvendit foli edhe për vonesat në ripërtëritjen e PD-së

dhe shkaqet që çuan në humbjen e 23 qershorit. “…Ishte e paparashikueshme që nga 16 shtatori kur u zgjodh parlamenti dhe qeveria e re, do të kishte shumë gjëra që do të kishin reagimin e opozitës… Janë disa shkaqe që ndikuan në humbjen e PD-së, në të cilët është dhe konsumi

8-vjeçar, por në demokraci një herë fiton, një herë humbet dhe humbja nuk është dramë. Dramë besoj se është kur devijon, rrëshqet apo kthehesh prapa. Ajo që më shqetëson është nihilizmi ndaj asaj çfarë Shqipëria ka arritur”, - tha ajo. Topalli shtoi se PD-ja ka funksionuar me një ekip që konsultohej e ku respektoheshin të gjitha vendimet. “PD-ja, pavarësisht se ka humbur zgjedhjet, është një forcë e jashtëzakonshme”, - tha ajo. Topalli komentoi edhe zgjedhjen e Bashës në krye të PD-së.

Ajo u shpreh se kishte mbetur e impresionuar nga pjesëmarrja e anëtarësisë vetëm dy javë pas humbjes së PD-së. “Unë absolutisht e respektoj. Më ka impresionuar pjesëmarrja e anëtarësisë së PD-së pas humbjes, për t’i dhënë PD-së kryetarin e ri vetëm dy javë pas humbjes”, - tha Topalli.

emrat e rinj

Nishani dekreton Demin në NATO dhe Gjonin në Zvicër Presidenti i Republikës, Bujar Nishani dekretoi dje Leonard Demin, ambasador të vendit tonë në NATO, dhe Ilir Gjonin, ambasador në Zvicër. Dekretimi i tyre vjen vetëm pak ditë pas miratimit me unanimitet të dy kandidaturave të prezantuara nga ministri i Jashtëm, Ditmir Bushati në Komisionin e Jashtëm, propozuar nga kryeministri. Të hënën Leonard Demi dhe Ilir Gjoni, respektivisht ish-deputetë të PD dhe PS, siguruan mbështetjen e mazhorancës dhe opozitës për një vend në diplomaci. Ministri i Jashtëm, Ditmir Bushati emëroi ish-kreun e Komisionit të Sigurisë, Demi, për të përfaqësuar Shqipërinë në NATO dhe ishnënkryetarin e këtij Komisioni, Gjoni, si ambasador të Shqipërisë në Zvicër.

CMYK

8 06.12.2013

Gazeta MAPO

www.mapo.al / gazetamapo@gmail.com

NJOFTIM / REKLAMA

SHOQERIA “ DRINI “ SH.A. Selia : Rruga “ Abdi Toptani” Ish hotel Drini Tirane NIPT : L01718002C

NJOFTIM Per Mbledhjen e Asamblese se Pergjithshme te Aksionereve te Shoqerise “ Drini “ sha.

Njoftohen aksioneret e shoqerise “ Drini “ sha, Tirane, se ne daten 08.01.2014, ora 10.00, ne ambientet e selise te shoqerise “ Drini “ sha, ne adresen Rruga “ Abdi Toptani “ Ish Hotel Drini Tirane, do te zhvillohet mbledhja e Asamblese se Pergjithshme te Aksionereve te Shoqerise “ Drini “ sha.

Rendi i dites se mbledhjes eshte : 1. Shqyrtimi I raportit te administratorit te shoqerise mbi ecurine e veprimtarise te shoqerise per periudhen shtator 2012 – shtator 2013 dhe masat qe propozohen per administrimin e shoqerise ne vazhdim.

2. Miratimi I ekspertit kontabel te rregjistruar per vitin 2013.

3. Emerimi I anetareve te Keshillit te Administrimit per shkak te plotesimit te mandatit.

4. Te tjera sipas propozimeve.

Propozimet apo sygjerimet lidhur me ceshtjet e lartpermendura, apo propozim tjeter lidhur me ceshtje te tjera per tu paraqitur dhe diskutuar ne mbledhjen e asamblese mund te drejtoheni tek Administratori ne adresen e e-mail : daniela.riska@yahoo.com, jo me vone se tete dite para dates se mbledhjes.

Shoqeria “ Drini “ sha Administratore Daniela RISKA

SHPALLJE ANKANDI PER SHITJEN E SENDIT TE PALUAJTSHEM Permbaruesi gjyqesore Genti Bushati nxjerr ne shitje me ankand sendin: Apartament me sip 65 m2, me nr pasurie 3/180+1-19 ne ZK 8591 me adrese Lagjja Salo halili, Pall 1023 Shkoder Çmimi fillestare per shitjen ne ankand eshte ne vleren 2,000,000 (dy milion) leke. Ankandi do te organizohet me date , 31.12.2013 nga ora 800 -1600 ne adresen Rruga Don Bosko, Shkoder Personat e interesuar per te blere kete pasuri duhet te derdhin 10% te vleres si garanci ne llogari te permbaruesit gjyqesore

e diel

30 lekë

30 lekë

30 lekë

30 lekë

30 lekë

PLUS

30 lekë

30 lekë

çdo ditë gazeta ‘MAPO’ çdo muaj revistat ‘MAPO’ dhe ‘MADAME MAPO’

E përmuajshme

E përmuajshme

300 lekë

300 lekë

Agjencia e Abonimit të Shtypit (Arben Trenova): 04 223 52 05 • 068 20 47 825 Posta shqiptare: 04 237 5598 • 068 50 24 159 Agjencia e Abonimit Adrion: 04 224 0018 • 069 20 36 768 Agjencia e Abonimit, Durrës (Agim Memko): 0692372850

CMYK

NJOFTIM / REKLAMA

Gazeta MAPO

www.mapo.al / gazetamapo@gmail.com

06.12.2013

9

10

Opinione & Editoriale

Blog & Ide

OpEd

Nga Bujar Kapexhiu

Opinione dhe Editoriale

Armët kimike, pse duhej të kishim thënë ‘po’ (Këndvështrimi i një shqiptaro-amerikani)

Ç

ështja e kohëve të fundit e pjesëmarrjes së mundshme të Shqipërisë në shpërbërjen e disa armëve kimike të Sirisë vuri në pyetje natyrën dhe thellësinë e marrëdhënies së Shqipërisë me Shtetet e Bashkuara dhe pjekurinë e saj si partnere e besueshme e NATOs për sigurinë.

Sapo u bë e ditur predispozita fillestare e kryeministrit Rama, një reagim popullor kundër pjesëmarrjes së Shqipërisë në çarmatimin dhe shkatërrimin e armëve kimike mori hov në mbarë vendin nëpërmjet medias sociale, shoqërisë civile si dhe e nxitur nga opozita politike. Hezitimi është sigurisht i kuptueshëm, sepse “armët kimike” shkaktojnë një reagim të menjëhershëm negativ, sidomos duke pasur parasysh mungesën e zhvillimit në Shqipëri dhe përvojën e saj të kohës së fundit me ngjarje tragjike si ajo e Gërdecit. Mirëpo, nëse e zhvendos këndvështrimin në kontekstin global, e kupton menjëherë se predispozicioni pozitiv i kryeministrit ishte jo vetëm korrekt, por edhe politikisht i pjekur.

Rëndësia e rolit të Shteteve të Bashkuara në historinë e popullit shqiptar është pallogaritshme. Që prej krijimit të shtetit shqiptar më 1912, te ndërhyrja ushtarake për të ndaluar marshimin e një Serbie genocidale, te përfshirja e Shqipërisë në NATO, te pavarësia e Kosovës, SHBA jo vetëm e ka mbrojtur popullin shqiptar, por edhe ka krijuar strukturat për të garantuar sigurinë e popullit shqiptar edhe në të ardhmen e largët. A do të thotë kjo se Shqipëria duhet të bëjë tani çdo gjë që i thotë Amerika? Tani… në njëfarë mënyre, po! Jo për arsye nënshtrimi apo dobësie, por për shkak të pjekurisë dhe kuptimit të rolit si partner më i vogël.

Nga një perspektivë sigurie, anëtarësimi i Shqipërisë në NATO është, me një diferencë të madhe, nga të tjerat, ngjarja më e rëndësishme e historisë së saj, pas shpalljes së pavarësisë më 1912. Ajo ishte qartësisht fryt i punës që bënë Shtetet e Bashkuara për të bindur aleatët e tyre. Në njëfarë mënyre, SHBA e kapi për krahësh Shqipërinë e pazhvilluar dhe e tërhoqi në shekullin 21. Si rezultat, sot Shqipëria gëzon një nivel të plotë sigurie që ia ofron NATO.

koment Martin Vulaj

Mirëpo, bashkë me këtë përfitim vijnë edhe përgjegjësi. Është e qartë se Shqipëria nuk është afër nivelit ushtarak të asnjërës prej aleatëve të saj të NATO-s e lë më pastaj Shteteve të Bashkuara të Amerikës. Shqipëria me të drejtë mbështeti Shtetet e Bashkuara dhe përpjekjet e saj në Irak dhe Afganistan me atë pak mbështetje ushtarake që mundej. Kjo mbështetje ishte nga natyra më pak praktike dhe më shumë morale, por gjithsesi e vlefshme. Pranimi nga ana e Shqipërisë i disa prej të burgosurve nga Gjiri i Guantanamos ishte një tjetër shembull kur Shqipëria luajti rolin e saj të saktë si një partnere e re e vogël. Ajo duhej të kishte bërë të njëjtën gjë edhe në rastin e Sirisë.

Ndërsa Shqipëria nuk ka kapacitetin për një kontribut ushtarak në Siri, ashtu si në Irak dhe Afganistan, ajo e ka për detyrë të luajë rolin e një partneri të vogël, por të devotshëm.

Shpërbërja e armëve kimike, ashtu si iu kërkua nga Shtetet e Bashkuara, ishte një shans për të.

Nuk ka nevojë të shpjegohet sepse vetë Shqipëria nuk ka kapacitetin për ta kryer këtë punë kaq serioze dhe delikate siç është shpërbërja dhe eliminimi i armëve kimike. Për më tepër, kushdo që ka menduar se Shqipëria do ta bënte vetë këtë punë, apo se Shtetet e Bashkuara do të lejonin që qoftë edhe një mikrogram i vetëm kimikati të dilte prej kontrollit të saj, nuk e ka kuptuar seriozisht këtë çështje. Jo vetëm do angazhoheshin ekspertiza, pajisjet, mbështetja teknike e financiare amerikane, por Shqipëria do të përfitonte duke fituar kapacitet më të mirë për të përballuar arsenalin 50-vjeçar të kimikateve kineze e ruse që janë kudo në mbarë vendin; vagonët e trenave të sjellë nga Gjermania në fillim të viteve ‘90 dhe ndotjet kimike nga fabrikat që po dekompozohen të mbetura që nga koha e komunizmit. Të gjitha këto kërcënime për shëndetin publik ja-

në përballur në një mënyrë aspak ideale dhe rrezikojnë të helmojnë mjedisin normalisht të virgjër të Shqipërisë.

Vala e rezistencës popullore që u kthye shumë shpejt në proporcionet e një cunami ishte e kuptueshme dhe e admirueshme, ndonëse e keqorientuar. Nga ana tjetër, demonstratat përpara Ambasadës së SHBA-së ishin të turpshme. Qeveria në përgjithësi dhe kryeministri në veçanti, duhej të kishin bërë më shumë për t’i dalë përpara çështjes, që në diskutimin e saj të ishin udhëheqës dhe jo pasues. Kur politikat e opozitës në mbarë Ballkanin janë përgjithësisht të karakterizuara nga taktika obstruksioniste pavarësisht se kush ndodhet në pushtet, në çështje të përparësisë kombëtare, siç ishte rasti këtu, opozita duhej të ishte ftuar për t’u bërë partner në proces.

Kryeministri duhej të kishte rekrutuar jo vetëm anëtarë të qeverisë së tij, por edhe figura të njohura kombëtare, ekspertë dhe median për të mbështetur këtë kauzë të rëndësishme. Ai duhej të ishte takuar gjithashtu me anëtarë të shoqërisë civile që qenë kaq të rëndësishëm në mobilizimin e rezistencës. Kjo duhej të ishte bërë e gjitha si një fushatë për të edukuar publikun, jo vetëm lidhur me atë se sa i sigurt do të ishte ky proces, por edhe për rëndësinë e vendimit si një komb.

NATO nuk ndodhi brenda natës.

Një punë e madhe është bërë në shumë aspekte nga qeveri të djathta e të majta. Në fund, ajo që përfitoi ishte Shqipëria. Edhe këtu, fokusi nuk duhej të ishte tek ajo çfarë do të sillte kjo për qeverinë në fuqi, por tek ajo se çfarë do të sillte për kombin.

Padyshim, vendimet e sotme, të mira apo të këqija, ndikojnë edhe qeveritë e ardhshme. Një vizion më afatgjatë duhej të ishte përqafuar. Një mundësi, për të dëshmuar pjekuri, humbi.

Historia shqiptare do të shkruajë se kryeministri donte të thoshte ‘Po’, opozita dhe një publik i keqorientuar thanë ‘Jo’. Historia amerikane do të shkruajë se Shqipëria tha ‘Jo’. Amerika ka një histori të shkurtër, por e ka kujtesën e gjatë. *Autori ka qenë Drejtor Ekzekutiv i National Albanian American Council (NAAC). Shkrimi paraqet pikëpamjet e tij personale.

Bisedë kolegësh

Ku po shkojmë kështu?

REIS çIçO

P

olitika është dominante absolute e jetës sonë të përditshme. Jemi ndoshta shoqëria e vetme në Europë, ku 24 orë në ditë flitet vetëm për politikë, duke treguar se jemi të marrosur pas saj, aq sa kemi harruar se jeta është shumë më e gjerë, më e bukur dhe e larmishme. Ne nuk kemi as nivelin minimal të pragmatizmit, që të diskutojmë për probleme që kanë të bëjnë direkt me jetën tonë dhe cilësinë e saj, si ekonomia, punësimi, arsimi, shëndetësia, mjedisi etj. Këto janë çështje që në shoqëritë e zhvilluara debatohen pafundësisht. Duhet të ndodhë diçka e rëndë që të kujtohemi se kemi probleme shumë më serioze dhe të mprehta se politika.

Ditë më parë dy adoleshentë u grindën dhe njëri prej tyre pasi mori armën e qëlloi shokun duke e lënë të vdekur. Një ngjarje që shokoi opinionin publik, jo vetëm për faktin se u vra një njeri, por mbi të gjitha se ishin dy pesëmbëdhjetëvjeçarë që një problem banal e zgjidhën me një akt kriminal barbar, çka tregon se kultura e dhunës po trashëgohet dhe absorbohet edhe nga adoleshentët, sidomos në zonat rurale, megjithëse duhet pranuar se fenomeni është i përgjithshëm. Kjo ngjarje na solli në vëmendje se siguria në vend është e brishtë, për shumë arsye. Disa përpiqen të akuzojnë policinë që nuk ka forcë parandaluese, të tjerë e lidhin me tipin sanguin të shqiptarëve që reagojnë pa u menduar gjatë, disa të tjerë shprehen se ky është niveli, mungon edukata qytetare, të tjerë fajësojnë Facebook-un, disa thonë, ne nuk jemi tolerantë etj., etj. Argumentet janë të shumta, qëndrojnë, dhe problemi është kompleks. Por ajo që evidentohet qartë dhe parakalon të gjitha argumentet që u dhanë, janë Armët. Prej vitit ‘97, kur armët pushtuan Shqipërinë, siguria nuk mund të jetë e fortë, përkundrazi ajo është cenuar rëndë, dhe viktimë e një krimi mund të jetë çdokush. Që të vriten njerëz për një lopë, apo të vriten sepse u fërkua makina, këto çmendurira ndodhin vetëm në Shqipëri. Në të gjitha ngjarjet e bujshme të viteve të fundit është pothuajse e njëjta skemë, pasi grinden dy a më shumë persona, njëri shkon në shtëpi merr armën dhe vjen vret atë me të cilin është grindur. Kështu ndodhi edhe me dy adoleshentët. Natyrisht që vrasja është pasoja, por rruga deri këtu është e lidhur me një sërë faktorësh ekonomikë, kulturorë, arsimorë, psikologjikë, socialë etj, zgjidhja e të cilëve kërkon kohë, por ajo që mund të bëhet shpejt është mbledhja e armëve përmes një projekti kombëtar të drejtuar nga qeveria dhe të mbështetur fuqishëm nga opinioni publik dhe media. Heqja e armëve do të shmangë shumë krime që janë pasojë e tërbimit momental që çon në veprime të pakontrolluara. Aktualisht pjesa dërrmuese e shqiptarëve kanë armë në shtëpi, kanë armë në makina, kanë armë në brez.

Kjo situatë është alarmante dhe e papranueshme. Përse nga viti ‘97 asnjë qeveri nuk u mor seriozisht me mbledhjen e armëve? Përse kjo neglizhencë kur dihet që arma është burim krimi që prodhon viktima, dhe ndez hasmërira? Kujt i intereson të shohë shqiptarët që vriten me njëri-tjetrin, dhe numri i familjeve në hasmëri të rritet? Ka shumë pyetje që kërkojnë përgjigje.

Ne po bashkëjetojmë me të keqen dhe pa kuptuar po zhytemi në vorbullën e saj. Shoqëria shqiptare është përballë një problemi shumë serioz, secili prej nesh dhe fëmijët tanë nuk mund të ndjehen të sigurt me numrin e madh të armëve që janë në qarkullim. Ngjarja e dy ditëve më parë kur jeta e një adoleshenti u ndërpre tragjikisht pa e nisur atë, ishte traumatike për të gjithë shoqërinë. Ajo na shkundi për të kuptuar se në çfarë realiteti surealist jetojmë.

Kur i referohesh tablosë ku jetojmë dhe shikon se sa shumë energji harxhohet për një politikë që prodhon përbaltje, sharje e fyerje, të vjen keq se si mund të anashkalohen çështje të tilla që janë emergjenca kombëtare, sepse kanë të bëjnë me rendin, sigurinë dhe qetësinë e qytetarëve.

Armët e shpërndara kudo janë një kërcënim permanent, por edhe një sfidë për gjithë shoqërinë e në mënyrë të veçantë për qeverinë, që duhet të demonstrojë vizion, vendosmëri dhe përgjegjshmëri për t’i mbledhur ato.

Në të kundërt është gjithmonë aktuale pyetja: Ku po shkojmë kështu?

op-ed

2

Blog / Cinema Paradiso

Gazeta MAPO

www.mapo.al / gazetamapo@gmail.com

Kulturë / Hamid Petrela, pensionisti që dixhitalizoi arkivin e Operas

06.12.2013

Universitet/ Raporti:

Reformat e vizave në Britani do të dëmtojnë universitetet

11 Çka është e drejtë nuk është gjithnjë popullore, dhe çka është popullore nuk është gjithnjë e drejtë..

-Howard Cosell

Të shpëtojmë drejtësinë nga gijotina e populistëve dhe demagogëve N ga Me sa duket, pas sulmeve të këtyre ditëve, njerëzit e drejtësisë kanë zgjedhur heshtjen si mënyrën më të sigurt për t’u mbrojtur. Vetëm një deklaratë (më së shumti një detyrë burokratike) e Unionit të Gjyqtarëve dhe asgjë tjetër. Askush tjetër. Asnjë jurist, asnjë prokuror, asnjë avokat. Asnjë fjalë, asnjë rresht.

Sigurisht, nëse kanë dashur që përmes kësaj heshtjeje pa dinjitet të pranojnë se sistemi i drejtësisë është i kalbur, ia kanë arritur qëllimit. Sot, është e vështirë të gjesh njerëz që thonë se brenda sistemit të drejtësisë ka elementë të korruptuar. Sot, pothuajse të gjithë janë të bindur se i korruptuar është tërë sistemi i drejtësisë. Në fakt nuk kanë faj që e mendojnë kështu këtë punë. Kjo shoqëri ka funksionuar sistematikisht mbi dy institucione: akuza kolektive dhe faji kolektiv. Mbi këtë lloj dikotomie ka ndërtuar kohezionin e saj e mbase edhe justifikimin e qenies së saj. Por, me këtë kryqëzatë barbare ndaj sistemit të drejtësisë po shkohet larg, shumë larg. Jo thjesht sepse po akuzohet kolektivisht sistemi i drejtësisë, por sepse, për shkak të agresivitetit të akuzës sistemi i drejtësisë po delegjitimohet përfundimisht.

Mirëpo kështu po rrezikojmë të fusim në kolaps të tmerrshëm demokracinë.

Jemi duke i çmontuar asaj njërin prej pushteteve pa të cilin nuk mund të ekzistojë. Jemi të gjithë të humbur nga kjo histori. Përveç…

…Përveç politikës, e cila mbi sulmin amoral mbi drejtësinë (pushteti) dhe mbrojtjen amorale të saj (opozita) kërkon të legjitimohet, kërkon të shpikë një casus belli për betejën e radhës me kundërshtarin. Sistemi i drejtësisë nuk është i akuzuari, nuk mund të jetë i akuzuari. Sistemi i drejtësisë (megjithë fajet e tij) është viktima sakrifikale. Edhe atëherë kur është përdorur prej politikës, edhe atëherë kur është toleruar prej politikës, edhe atëherë kur është ndëshkuar prej politikës. Shikoni qëndrimin e ministrit të Drejtësisë për të kuptuar se si e koncepton politika drejtësinë: kur pa videon e parave nën dorë në Gjykatën e Pukës tha se “sistemi i drejtësisë është i korruptuar”. Kur dëgjoi shpalljen e Ilir Metës si të pafajshëm prej gjykatës pas videos skandaloze të Dritan Priftit, tha se “gjykata bëri drejtësi”. Ky është sistemi i drejtësisë, sepse kjo është politika. Është kjo e fundit që e ka bërë viktimë drejtësinë, sepse ka abuzuar në mënyrë shtazarake me brishtësinë e saj. Ka 23 vjet që e bën pa mëshirë. Të njëjtën gjë po bën edhe këto ditë.

Nuk del i humbur nga kjo kryqëzatë asgjësuese as antiligji. Pas këtij delegjitimimi që po i bëjmë sistemit të drejtësisë, të gjithë pa përjashtim kanë të drejtë të refuzojnë sistemin, të bëjnë gjithçka për t’iu shmangur verdiktit të tij. Edhe kusarët, edhe vrasësit, edhe spekulantët, edhe mashtruesit, edhe përdhunuesit janë të përligjur të rebe-

lohen sepse tashmë nuk ka asnjë dyshim: sistemi i drejtësisë është i korruptuar! E thotë kryeministri, e thotë ministri i Drejtësisë, e thotë shtypi, e thonë analistët, e thotë shoqëria civile. Madje, këtë e konfirmon edhe opozita, sipas mënyrës së saj. Më e sofistikuar si mënyrë, por njësoj asgjësuese: duke e mbrojtur drejtësinë. A mund të jetë, përveçse korruptive, mbrojtja që ajo i bën asaj? Absolutisht jo!

Pra, për t’iu rikthyer arsyetimit, edhe ata që vrasin kanë të drejtë të bërtasin se drejtësia është e korruptuar, edhe ata që arratisen nga burgjet kanë të drejtë të thonë se ia mbathën sepse dënimi është i padrejtë, edhe ata që vjedhin janë të përligjur të ulërasin se u janë manipuluar provat nga drejtësia e kalbur e kështu me radhë. S’kanë faj. Po u dhurojmë alibinë perfekte! A nuk po u themi se sistemi i drejtësisë nuk jep drejtësi, sepse është fund e krye i korruptuar?

Dhe më në fund, ata që nuk dalin të humbur nga ky delegjitimim që po i bëhet sistemit të drejtësisë janë njerëzit e korruptuar brenda saj. Nuk janë pak, me thënë të drejtën. Janë gjykatësit e korruptuar, prokurorët e korruptuar, avokatët e korruptuar, kancelarët e korruptuar, gardianët e korruptuar dhe gjithë raca e tyre. Sistemi i delegjitimuar është inkubatori i tyre, gjenerimi i tyre. Duke delegjitimuar sistemin e drejtësisë ata nuk do përbëjnë më “të ndryshmen”. Ata do

koment

Arjan VASJARI

Ata duhet të flasin si apologjetë të së drejtës. Jo për të mbrojtur veten nga barbaria e sulmit, por sistemin nga delegjitimimi. Është shërbimi më i madh që mund t’i bëjnë drejtësisë dhe jo vetëm asaj. Në të kundërt, fjalën do ta ketë vetëm pletora e demagogëve dhe populistëve. Dhe këta dinë vetëm të akuzojnë në mënyrë kolektive dhe të fajësojnë në mënyrë kolektive. E më pas, si solucion final, njohin vetëm “gijotinën”.

jenë “e zakonshmja” e sistemit të drejtësisë. Për pasojë, nuk do ketë nevojë të zbulojmë se cilët janë, sepse nuk ka kuptim t’i zbulojmë. Ngaqë janë të gjithë “njësoj të korruptuar”, sepse “tërë sistemi është i korruptuar”. Që nënkupton se ata do të vijojnë normalisht të korruptohen e korruptojnë, sepse do fshihen pas “sistemit, normalisht të korruptuar”. E në fakt, nëse gjithë sistemi është apriori i korruptuar, ç’kuptim ka të kërkojmë të korruptuarit? Është tronditëse heshtja e njerëzve të sistemit të drejtësisë. E kam fjalën për njerëzit e ndershëm të atij sistemi.

Të korruptuarit brenda tij janë shumë por, gjithsesi pakicë. Këta, për definicion, janë interpretët elokuentë të heshtjes. Nuk kanë asnjë pretendim për të folur. Këtu bëhet fjalë për punëtorët e pakorruptuar të sistemit të drejtësisë. Ata të shumtit. Juristët e ndershëm, gjykatësit e ndershëm, prokurorët e ndershëm, avokatët e ndershëm. Ata duhet të flasin si apologjetë të së drejtës. Jo për të mbrojtur veten nga barbaria e sulmit, por sistemin nga delegjitimimi. Është shërbimi më i madh që mund t’i bëjnë drejtësisë dhe jo vetëm asaj. Në të kundërt, fjalën do ta ketë vetëm pletora e demagogëve dhe populistëve. Dhe këta dinë vetëm të akuzojnë në mënyrë kolektive dhe të fajësojnë në mënyrë kolektive. E më pas, si solucion final, njohin vetëm “gijotinën”.

A e “legalizoi” Basha Ramën

A

kuza më e rëndë që i është bërë z. Rama, kur ky ka qenë Kryetar i Bashkisë Tiranë, është artikuluar nga vartësit e tij. Sigurisht, këta nuk e akuzonin për mitmarrje në procesin e menaxhimit të punëve të qytetit apo për betonizim të tij nëpërmjet lejeve të ndërtimit. Këtë në mënyrë publike e bëri një ndërtues, i cili i përmendi publikisht një zarf prej 1 milion dollarësh në këmbim të një leje ndërtimi. E bëri gjithashtu Partia Demokratike, me qindra herë përgjatë periudhës 2001- 2011. Në fakt, vazhdon akoma. Por, sikurse dihet publikisht, asnjë gjë nuk ka ndodhur, përtej ligjërimit “politik” mbi çështje ligjore ‘të shpërdorimit të detyrës’ apo të tjera akuza që janë pozuar kundër tij.

Në mes të fushatës së zgjedhjeve vendore të majit 2011, administrata e atëhershme e Bashkisë Tiranë doli në publik me tezat ‘pse z.

Rama duhej votuar për herë të katërt’. Në këtë paraqitje publike u shpalosën, me fjalë dhe me harta, arritjet e deriatëhershme të z.

koment Gentian Kaprata

Rama dhe premtimet për vazhdimësinë. Gjithashtu, u tentua të dekonstruktohej akuza se z. Rama kishte betonizuar Tiranën me lejet e ndërtimit që kishte dhënë. Dhe argumentimi ishte se ‘z. Rama kishte dhënë, gjatë periudhës 2001-2011, vetëm 926 leje ndërtimi, të cilat trajtonin vetëm 1.2 % të trojeve të qytetit”.

Në pamje të parë, për mendjen e pastërvitur, shifrat janë vërtet shumë të ulëta. Por nuk është kështu për ekspertizën.

Përtej “paradigmës së re” ku urbanistikë do të thotë ruajtja e disa distancave midis fasadave të objektit dhe kufirit të pronës, ekziston edhe një paradigmë tjetër që përdoret prej dekadash në perëndim. Sipas kësaj, në një

përkufizim shumë të gjerë, urbanistikë do të thotë kompromis. Kompromis i arritur në procese konsultimesh me palët e interesuara dhe burokracisë lokale. Ku palët e interesuara mbrojnë interesin që përfaqësojnë, kurse planifikuesit dhe burokratët interesat shoqërore dhe të grupeve të papërfshira në këtë proces.

Synimi final dhe i përbashkët është realizimi i njëtrajtshëm dhe maksimal i mundshëm i interesave të të gjitha palëve. Më së paku, konsiderimi dhe përfshirja e 100 % të trojeve të qytetit.

Ndërsa Tirana urbane ka arritur në një gjendje ngopjeje, burokracia na thotë se kanë trajtuar vetëm 1.2 % të trojeve. Po me 98.8 % të pronave ç’do të ndodhë? Sepse pronësia e tyre vështirë të zhvillohet më. Për humbjet e tyre, kush zhdëmton? Po për zhvlerësimin e apartamenteve që u blenë kur zona e ndërtimit ishte bosh dhe tani gjenden në një geto, si pasojë e lejimit të zhvillimit të paplanifikuar dhe të fragmentarizuar? Këto tashmë nuk vlejnë as sa

gjysma e vlerës së fillimit. Po për zhvlerësime të tjera, e të tjera, në tregun e pronave të paluajtshme?

Kushdo mund t’i japë përgjigje kësaj, por askush nuk mban përgjegjësi për këtë.

Ndërkohë, në fillesë të së njëjtës fushatë, z. Basha i premtoi opinionit një garë të bazuar te premtimet dhe jo tek akuzat ndaj kundërshtarit. Rezultati si produkt edhe i kësaj, z. Basha u shpall fitues i garës, pra Kryetar i Bashkisë Tiranë. Dhe në këtë pozicionim të ri ai bëri dhe premtimin tjetër ‘… qytetarët të parët… nuk do të ketë përfshirje të Bashkisë në debatet politike…

Bashkia do punojë vetëm për çështjet dhe problemet e qytetarëve..’. Shumë mirë duket, në shikim të parë, edhe kjo filozofi e re qeverisëse lokale. Problemi i vetëm qëndron tek ajo që z.Basha kupton kur thotë ‘politike’. Në qoftë se Kryetari i Bashkisë me fjalën ‘politike’ kupton debatet mediatike se “kush është më i korruptuar se tjetri”, “kush i ka familjarët më të lidhur me

krimin”, “kush është më komunist se tjetri” e të tjera si këto, sigurisht çdo qytetar do të ishte dakord. Na kanë ardhur në majë të hundës me të tilla “debate politike”.

Ndërsa e kam të vështirë të besoj se qytetarët do të ishin dakord me z. Basha se ‘politike’ do të thotë reagime mbi vendimmarrje të gabuara administrative të paraardhësve. Me apo pa qëllim qofshin ato, duhet reaguar. Nëse një administratë ka kryer funksionet e saj keq, atëherë, më së paku, ajo është e paaftë. Më së shumti, ajo është shkelëse e ligjit.

Dhe për dy vjet z. Basha ka pasur gjithë mundësitë e botës të tregojë me prova se cilat kanë qenë vendimmarrjet e gabuara që çuan në betonizimin e Tiranës. Madje, edhe cilat ishin lejet e ndërtimit që e bënin z. Rama një ‘zotëri 20 %’.

Por nuk e bëri.

Ndërsa sot, z. Rama është Kryeministër me administratë të ngjashme me atë që drejtoi Bashkinë dhe me premtimin solemn se “do ta bëjë gjithë Shqipërinë si Tiranën”.

12

rekrutime

universitet

Raporti përsërit se reformat e vizave po krijojnë përshtypjen se Britania është më pak mikpritëse ndaj studentëve ndërkombëtarë dhe se universitetet vendase nuk janë të hapura për biznes.

Raporti: Reformat e vizave në Britani do të dëmtojnë universitetet Raporti i Institutit për Kërkimin e Politikave Publike në Britaninë e Madhe ka akuzuar qeverinë se po gabon me politikat e migracionit në kontrollin e rreptë të studentëve të huaj dhe paralajmëron se kjo rrezikon të dëmtojë interesat afatgjata të arsimit të lartë të Britanisë.

N

ë raportin e publikuar në fund të Nëntorit, Instituti për Kërkimin e Politikave Publike, një institut me ndikim të majtë në Britani thotë se qeveria duhet të braktisë targetin e rrjetës migruese që përfshin studentë nga jashtë BE-së.

Instituti thotë se ky target krijon një incentivë të gabuar për pakësimin e numrit të studentëve ndërkombëtarë dhe është i papërputhshëm me rritjen e një prej industrive kryesore të eksportit të Britanisë së madhe.

Raporti, “Britania të do ty!” Shfaq tensionet mes departamenteve të qeverisë.

Nga njëra anë është Zyra e Ministrisë së Brendshme, që do të shpalosë një rënie të shpejtë në rrjetin migrator në Britani, ndërsa këmbëngul se nuk ka limit në numrin e studentëve ndërkombëtarë, nga ana tjetër departamenti për Biznes, Novacion dhe Aftësi, që është përgjegjës për universitetet dhe i vetëdijshëm për rëndësinë e studentëve ndërkombëtarë si një burim të ardhurash.

Në strategjinë e eksportit ndërkombëtar të korrikut 2013 ky departament lajmëroi se synohet të sigurohet 3 miliardë paundë në kontrata për ofruesit e arsimit të lartë britanik jashtë vendit, pjesërisht i arritur nga tërheqja e thuajse 90 mijë studentëve të huaj më tepër nga viti 2018- një rritje prej 20 %.

Rreziqet

Raporti përsërit rreziqet nga lobi i universiteteve të Britanisë së Madhe se reformat e vizave po krijojnë përshtypjen

se Britania është më pak mikpritëse ndaj studentëve ndërkombëtarë dhe se universitetet vendase nuk janë të hapura për biznes.

Instituti i Kërkimit për Politikat Publike tregon se, në vitet e fundit arsimi në Britani ka qenë një sektor në rritje, duke çuar në rritje vjetore në eksporte.

“Megjithatë të dhënat tani tregojnë se studentët ndërkombëtarë që kanë hyrë në arsimin e lartë për vitin akademik 2012-2013 kanë rënë gjerësisht. Kjo përfaqëson një ngadalësim domethënës nga trendet e mëparshëm të viteve 2007-2008 dhe 2011-2012, ku rritja mesatare vjetore ka qenë 6.3%. Por numri i vizave të lëshuara për studentët e huaj për të ndjekur kurse në sektorë të arsimit të mëtejshëm ka rënë me 46% deri në dhjetor të 2012ës dhe të ardhurat që kolegjet e arsimit të mëtejshëm kanë marrë nga pagesat e tarifave të studentëve universitarë vlerësohet të kenë rënë me 11 milionë paundë nga 2010-2011 dhe 2011-12 nga 52.7 milionë paundë në 41.6 milionë paundë. Raporti thotë se pjesa më e madhe e rënies në numër të vizave për studentë me kombësi jo nga vendete BE-së duke përjashtuar vizitorët afatshkurtërmund të shpjegohet me rënie në shifrat 62%, 38% dhe 30% të studentëve të ardhur nga Pakistani, India dhe Bangladeshi përkatësisht mes 2011 dhe 2012.

Numri i studentëve kinezë që vijnë drejt Britanisë është rritur lehtë me 3% mes 2010 dhe 2012-ës.

Me 40% të të gjithë studentëve ndërkombëtarë në arsimin e lartë që ka-

sesa të fokusohen vetëm në rritjen e numrit të studentëve në arsimin e lartë”shprehet IKPP Lehtësim procedurash ose dështim

Raporti, “Britania të do ty!”

Shfaq tensionet mes departamenteve të qeverisë

Studentët ndërkombëtarë që kanë hyrë në arsimin e lartë për vitin akademik 2012-2013 kanë rënë gjerësisht.

Kjo përfaqëson një ngadalësim domethënës nga trendet e mëparshëm të viteve 2007-2008 dhe 2011-2012, ku rritja mesatare vjetore ka qenë 6.3%.

Nga njëra anë është Zyra e Ministrisë së Brendshme, që do të shpalosë një rënie të shpejtë në rrjetin migrator në Britani, ndërsa këmbëngul se nuk ka limit në numrin e studentëve ndërkombëtarë, nga ana tjetër departamenti për Biznes, Novacion dhe Aftësi, që është përgjegjës për universitetet dhe i vetëdijshëm për rëndësinë e studentëve ndërkombëtarë si një burim të ardhurash.

në hyrë në universitet përmes programeve me ofrues të tjerë, një rënie në numrin e studentëve ndërkombëtarë që frekuentojnë shkolla në gjuhën angleze dhe kolegje të edukimit të mëtejshëm ka gjasa të pësojë një efekt të rreptë goditës në sektorin e arsimit të lartë. “Është shumë e rëndësishme të rritet numri studentëve ndërkombëtarë në programe të tjerë në arsim të mëtejshëm apo të marrin shkollim në gjuhën angleze dhe në sektorët privatë e publikë,

Mes kufizimeve të reja të të prezantuara nga qeveria për të kontrolluar abuzimin me procesin e vizave studentore janë intervistat e besueshmërisë për pjesën më të madhe të aplikuesve.

Ndërsa Instituti është shprehur se të parandalosh abuzimin me regjimin e vizave është e rëndësishme por intervistimi i pjesës më të madhe të aplikantëve nuk shërben për burimet e pakta publike dhe se qeveria duhet të jetë më selektive në qasjet e veta.

Gjithashtu kërkon regjim më të lehtë për universitetet që i kanë besuar shumë statusit për të rekrutuar studentë jashtë BE-së, që ata të kalojnë në kontroll financiar vetëm çdo dy apo tre vjet dhe jo çdo vit nëse nuk zbulohen prova shkeljeje ndaj regjimit.

Shqetësim i veçantë është shprehur edhe në ndikimin e reformave të vizave në rekrutimin e studentëve nga India.

Një vëzhgim i Ipsos MORI për Institutin e Kërkimit të Politikave Publike mes 500 të rinjve nga mosha 16-30 vjeç, në shtatë qytete të mëdha në Indi të cilët ishin të interesuar të kryenin studimet jashtë, ka zbuluar se Britania ishte në rrezik të humbiste pozicionin e saj si destinacion studimesh ndaj konkurrenteve më të mëdhenj. Ndërsa 70% e të anketuarve e konsideronin Britaninë si destinacion studimesh , rezultatet treguan se nuk do të vazhdojë të ketë reputacionin e tij pozitiv nëse do të donte të tërhiqte studentë më të mirë në institucionet britanike. Instituti thotë se të anketuarat kanë treguar përvojën e aplikimit për viza studimi në Angli gati një e treta e studentëve që kanë apikuar për viza studimi në Britani e kanë parë procesin e aplikimit shumë të vështirë krahasuar me vendet e tjera.

kulturë

Gazeta MAPO

www.mapo.al / gazetamapo@gmail.com

Personazh

06.12.2013

13

Për 20 vjet Hamdi Petrela ka punuar pa shpërblimin më të vogël si fotograf i Teatrit të Operas dhe Baletit

Pensionisti që dixhitalizoi arkivin e Operas Një 72-vjeçar që pasion ka fotografinë, pa projekte, pa fonde, pa njeri që ta ndihmojë, por me punë arriti të realizonte i vetëm dixhitalizimin e arkivit të Teatrit të Operas dhe Baletit dhe Ansamblit të Këngëve e Valleve Popullore Aida Tuci

N

jë histori e shkruar përmes imazhit flet shumë për fotografin Hamdi Petrela. Kaq i ka mjaftuar 72-vjeçarit pensionist, që për 20 vjet me radhë, pa e hequr aparatin fotografik nga duart, të mos mungojë në asnjë shfaqje të Teatrit të Operas dhe Baletit dhe Ansamblit të Këngëve dhe Valleve Popullore.

“Kam filluar punën si fotograf në Teatrin e Operas në vitin 1993, po bëhen 20 vjet. Erdha në momentin kur plejada e vjetër e artistëve po i linte vendin të rinjve. Shumë prej tyre i kam njohur që kur ishin studentë në Akademinë e Arteve. Për 20 vjet mund të them se unë kam shkruar historinë e këtyre artistëve përmes imazhit”, - nis rrëfimin e tij Hamdi Petrela.

Vetë ai i përket brezit të parë të artistëve të Cirkut të Tiranës. Pikërisht aty u ngjiz dhe dashuria e tij me aparatin fotografik. “Ishte dëshira për të pasqyruar sa më mirë lëvizjet akrobatike që më drejtuan drejt fotografisë. Për të përshkruar një numër akrobatik, në mënyrë që artisti të jetë sa më i qartë për lëvizjet që do të bëjë në skenë, duhej paraprakisht të bëhej skica, sepse një artist cirku flet me anë të figurave. Për çdo element akrobatik ne vizatonim paraprakisht skicën e numrit që do realizonim në skenë. Aparati fotografik dhe një kamera më erdhën në ndihmë. Gjatë punës sonë për të realizuar numrin jo vetëm filmoja lëvizjet, por fiksoja përmes aparatit çdo element të lëvizjes, pra bashkërendoja lëvizjet përmes fotove për të parë ecurinë.

Kështu, dalëngadalë u zhvillua dhe pasioni im për fotografinë”. Kur i erdhi mosha për pension Hamdi Petrela kishte krijuar dhe një arkiv të pasur me fotografi e filmime të Cirkut të Tiranës. Rrethanat e çuan drejt dyerve të Operas dhe Baletit. Pasioni i tij për fotografinë ishte bërë i njohur tashmë mes kolegëve artistë të Operas që i ofruan të bëhej fotografi i institucionit. “Sigurisht që pranova të punoja vullnetarisht, me kushtin që të shfrytëzoja laboratorin e TOB-it”, - thotë Petrela. Atë ditë që hyri në laboratorin e TOB-it u gjend para një situate, që në fakt nuk e kishte parashikuar. Laboratori ishte

thjesht një dhomë bosh, pa asnjë aparaturë për të zhvilluar filmat.

“Gjithçka kishte mbaruar. Për fotot e para vura në punë aparatin tim personal. Pasi shkrepja foto nga premierat që shfaqeshin, i stampoja te ndonjë studio fotografie jashtë teatrit”. Dalëngadalë filloi të punonte për ta vënë në funksion laboratorin e TOB-it. Nga një udhëtim jashtë vendit siguroi aparaturën për stampimin e negativë në format 50X70.

Me ndihmën e familjarëve, ai thotë se ka investuar rreth 40 mijë dollarë për të blerë skaner, dy aparate fotografike, një kamera, printer, kompjuter etj. Tashmë dhoma dikur e boshatisur e laboratorit ka marrë pamjen e një studioje ku punohet.

Opera Mrika 1959

Dixhitalizimi, proces i mbyllur

Sot në të gjitha institucionet kulturore e dëgjon shpesh fjalën dixhitalizim. Hartojnë projekte, ngrenë grupe pune, përfitojnë fonde për realizimin e dixhitalizimit të arkivave të institucionit. Hamdi Petrela, tashmë një pensionist, pa projekte, pa fonde, pa njeri që ta ndihmojë, por me punë arriti të realizonte i vetëm dixhitalizimin e arkivit të Teatrit të Operas dhe Baletit dhe Ansamblit të Valleve e Këngëve Popullore. “Kam dixhitalizuar arkivin që i përket periudhës 1993-2007, sepse nga ky vit fillova të përdor aparat dixhital”,saktëson Hamdi Petrela. Sot në arkivin e vet ai numëron më shumë se 50 mijë fotografi nga 53 premiera të operas, 30 premiera baleti dhe dhjetëra koncerte të Ansamblit, të vëna në skenë nga 1993-2013. Por puna e tij për dixhitalizimin e arkivit nuk është fokusuar vetëm në vitet si fotograf i TOB-it. Petrela ka të dixhitalizuar edhe arkivin e para viteve ’90.

Me këtë të fundit ka një histori për të rrëfyer. “Me arkivin e vjetër të TOB-it rashë në kontakt para 15 vjetëve, kur me rastin e 45-vjetorit të këtij institucioni në Muzeun Historik u hap një fotoekspozitë. Nga negativët që gjendeshin në arkiv për këtë ekspozitë stampuam rreth 70 fotografi, ku pasqyrohej puna e atyre viteve. Fotoekspozita që u hap për 45-vjetorin, qëndroi për disa vite në një nga pavionet e Muzeut Historik.

Një ditë të bukur u dha urdhër që ekspozita që paraqet historikun e TOB-it të hiqej që aty me idenë se do

Opera Lulja e Kujtimit 1961

Opera Berberi i Seviljes 1958

Hamdi Petrela në arkivin e vet ai numëron më shumë se 50 mijë fotografi nga 53 premiera të operas, 30 premiera baleti dhe dhjetëra koncerte të Ansamblit, të vëna në skenë nga 1993-2013.

Por puna e tij për dixhitalizimin e arkivit nuk është fokusuar vetëm në vitet si fotograf i TOB-it. Petrela ka të dixhitalizuar edhe arkivin e para viteve ’90.

të konceptohej një prezantim më modern me videoprojeksione, ide që në fakt nuk u realizua kurrë. Kur fotot e ekspozitës u larguan nga Muzeu, i hodhën në një dhomë që ndodhet tek llozha e udhëheqësve, pa na vënë në dijeni për atë zhvendosje. Kur ne morëm vesh pas disa ditësh se ku kishin përfunduar fotot e ekspozitës, fatkeqësisht ato që kishin mbetur i gjetëm në gjendje jo të mirë. Arritëm të shpëtonim 40 prej fotografive, 30 prej tyre ishin zhdukur”, - thotë Petrela dhe shton se e rëndësishme është që negativët e atyre fotove të humbura ndodhen në arkivin e Teatrit të Operas. Petrela ka mundur të dixhitalizojë edhe atë pjesë të arkivit të para viteve ’90 që ai mundi të shpëtojë. Përveç fotove, Hamdi Petrela ka dhe një arkiv të pasur me xhirime nga të gjitha shfaq jet që janë vënë në skenën e Teatrit të Operas dhe Baletit.

Arkiv privat apo arkiv i institucionit?

Për 20 vjet Hamdi Petrela ka punuar pa shpërblimin më të vogël si fotograf i Teatrit të Operas dhe Baletit, ndaj pyetja nëse ai e ka “priva-

tizuar” arkivin e Operas është e natyrshme. “Fotografia është vërtet pasioni im, ndaj dhe kam krijuar arkivin tim personal, por nga të gjitha shfaqjet unë depozitoj 10 fotografi të stampuara në arkiv, bashkë me 10 negativët. Pjesën tjetër i mbaj për arkivin tim”, - këtë kërkon ta theksojë fort fotografi Hamdi Petrela, i cili ndalet dhe në një fakt tjetër.

“Dua të sqaroj dhe një gjë përsa i përket arkivit të para viteve ’90. Ashtu si çdo gjë edhe puna me fotografinë asokohe ishte e kufizuar nga kushtet dhe rrethanat. Fotografët që kanë punuar në ato vite nuk kishin mundësi të përdornin më shumë se një ose dy filma për një shfaqje, që me një llogari të thjeshtë i bie të kenë realizuar jo më shume se 70 foto, ndërsa sot me aparat dixhital arrin të realizosh dhe 200-400 shkrepje për një shfaqje. Ajo që dua të them është se në arkivin e para viteve ’90 mund të jenë rreth 2000-3000 negativë nga shfaqje të ndryshme, ndërsa për 20 vjet unë kam pasuruar shumë më shumë arkivin e Teatrit të Operas dhe Baletit”.

14

zbavitje

lojra të ndrsyhme

Fjalëkryqi klasik 1

2

3 1

16

17

“Ndalohet hyrja e shqiptarëve!”

4

5

13

6

14

25

26 31

11

12

20 24

27

28 33

36

41

45

10

23

32

35 40

9

19 22

30

8

15

18

21

39

7

34

37

38

42

43

46

29

Fjalëkryqi klasik është një nga lojërat enigmatike më të përhapura në botë. Fjalëkryqet e para filluan të botoheshin që në shekullin e XVIII dhe vazhdon të jetë e preferuar edhe në ditët e sotme.

47

48

52

44 49

50

51

Koha e fillimit ____:____ Koha e mbarimit ____:____

53

Horizontalisht

Vertikalisht:

1. Organizatë joqeveritare që jep ndihmë në një fushë të caktuar. 7.

Grup gjuhësh të afërta, që kanë prejardhje të përbashkët. 13. Transporti Ajror. 14. Që i përmbahet rregullave e normave në mënyrë strikte. 16.

Mjek i specialuzuar për sëmundjet nervore. 19. Vegla, mjete. 20.

Kilometra, shkurt. 21. Prirje dhe mjeshtëri që ka dikush për të kryer mirë e shpejt diçka. 22. Lumë i vendit tonë. 25. Tretet pa çifte. 26. Prerja e barit. 28. Element kimik me simbol Cl. 30. Qytet në Kosovë. 33.

Gjarpër i trashë dhe i gjatë, me ngjyrë të murrme në të kuqërreme, që rron në Amerikën Jugore. 34. Rregull në të ngrënë e në të pirë. 35. Vend që i përkiste gjithë fshatit, gjë pa zot. 38. Diçka që lajmëron dhe nxit për të filluar një punë, një veprimtari. 39. Edhe më, edhe ca. 42. Ashtu rrinë pasagjerët në aeroplan. 44. Copëton në pjesë. 45. Një e mijta pjesë e milimetrit. 47. Vendi ku zhvillohen ndeshje boksi. 50. Ent Demografik. 52. Hurma na dialekt. 53. Punonjëse pastrimi.

1. Zell i jashtëzakonshëm për të mbrojtur dhe për të zbatuar pa lëshime një mendim, një ide etj. 2. Përpiqet të bëj diçka sa më shpejt. 3. Një nga moskëtierët. 4. Kacek, shakull. 5. Shehi, portier në kampionatin tonë të futbollit. 6. Ndërmarrje Italiane. 7. Shtëpia e zogjve. 8. Sheshi i luftimeve. 9. Kushtet atmosferike. 10. Institut Zviceran Ekonomik. 11.

Lezha në makina. 12. Gradë e lartë në flotën detare. 15. Ai që bën të tjerët të qeshin e të dëfrejnë me shakatë që bën. 17. Një birrë turke. 18.

Notë muzikore. 23. Frank, futbollist i njohur francez. 24. Grup njerëzish të shquar në një fushë të veprimtarisë. 27. Mesut, futbollist gjerman.

28. Palët e fustanit. 29. Sigla tjetër e NATO-s. 31. Qytet në Maqedoni.

32. Garnizon Amerikan. 34. Besim, fe. 36. Hëna italiane. 37. Gagarin, njeriu i parë që doli në hapësirë. 40. Filloj. 41. Departamenti Kulturës.

43. Pronar i madh tokash. 46. Në rregull. 48. Ndërmarrje Suedeze. 49.

United Nations. 51. Fill për të qepur.

Sudoku | nivel mesatar 1

6 5 3 8

1

4

7 6 5

7 9 8

2 7 4

9 7 8 3 3

1 6 9 2 1 4

5 2 9

8

7 4

2

7 6 9

4 3 1 9 3 1 4 7 3

7

3

9 5 8

5

9 1 6

1

5

Plotësoni vendet bosh në mënyrë që çdo rresht e kolonë të ketë numrat nga 1-9.

6 9

2

4 2

Koha e fillimit _____:____ Koha e mbarimit ____:____

Numërkryq 4 6

Në Ravenna të Italisë diskriminimi ndaj emigrantëve po merr përmasa shqetësuese. Lokale të ndryshme qe disa muaj nuk lejojnë hyrjen e personave me kombësi shqiptare dhe sllave. Shekulli njofton se punonjësit e sigurisë së klubeve të natës kontrollojnë dokumentet e personave para se ata të lejohen të hyjnë. Kjo sjellje e stilit nazist ka filluar t’i shqetësojë edhe vetë italianët. “Isha me dy miq shqiptarë dhe një italian, por truproja pasi na kërkoi dokumentet e identifikimit, tha se shqiptarët nuk mund të futen në kafene. Nuk morëm përgjigje kur e pyetem për arsyen”, ka thënë një shtetas italian.

Emigrantët shqiptarë në Itali po vuajnë pasojat e stereotipit të krijuar për shqiptarët, që njihen si persona që krijojnë probleme.

Horoskopi i ditës DASHI (20/III-20/IV)

DEMI (21/IV-20/V)

Asnjë planet nuk do e influencoje negativisht jetën tuaj ne çift gjate kësaj dite dhe gjithçka do ece me se miri. Disa do kenë edhe ndonjë mbrëmje romantike me qirinj.

Nëse jeni beqare ka ardhur koha qe gjerat te ndryshojnë. Gjithçka do ndodhe si ne një film kështu qe përgatituni për emocione.

Ekuilibri do mbizotërojë ne planin financiar. Nuk do keni për çfarë te shqetësoheni.

Jeta ne çift do përballet me disa probleme te vogla gjate kësaj dite. Do diskutoni gjate me partnerin dhe deri ne mbrëmje nuk do gjeni ndonjë zgjidhje. Kujdes! Beqaret do ndihen mjaft mire edhe ashtu si janë dhe nuk do e ndiejnë nevojën për te krijuar me patjetër një lidhje. Ne planin financiar do bëni çfarë te mundeni qe t’i mbroni interesat tuaja.

BINJAKET (21/V-20/VI)

GAFORRE (21/VI-22/VII)

Ka shume mundësi qe sot te keni debate te forta me partnerin tuaj, por ne mbrëmje pasioni do jete edhe me i zjarrte se çka qene kohet e fundit. Emocionet do jene te forta, si ato pozitivet edhe negativet. Beqaret me mire te mos hedhin hapa te nxituara sepse nuk është ende koha për një lidhje. Ne planin financiar do e keni serish te vështirë te gjeni ekuilibrin.

Nëse keni kohe qe jeni ne një lidhje sot pritet te merren vendime mjaft te rëndësishme për te ardhmen. Te dy do jeni ne një mendje për gjithçka. Beqaret duhet te përfitojnë sa te mundnin nga ftesat qe do ju bëhen sepse te tilla rralle vijnë ne jete. Ne planin financiar, sido qe te jete situata duhet te tregoheni shume te matur me shpenzimet.

LUANI (23/VII-22/VIII)

Rutina do e pushtoje jetën tuaj ne çift gjate kësaj dite. Here pas here do mërziteni dhe do kërkoni me ngulm ndryshime rrënjësore.

Flisni me atë qe keni ne krah. Beqaret do fillojnë te pëlqejnë mjaft një person i cili ne dukje nuk ka asnjë vlere. Ne planin financiar do keni goxha vështirësi kështu qe duhet te bëni kujdes. Ne rastin me te keq kërkoni ndihmën e familjareve.

PESHORJA (23/IX-22/X)

VIRGJERESHA (23/VIII-22/IX)

Dite mjaft premtuese kjo e sotmja për ata qe janë ne një lidhje. Do provoni kënaqësi te reja pranë atij qe dashuroni dhe do dëshironi te qëndroni gjithë kohës me te. Beqareve nuk do ju pëlqejnë aspak angazhimet serioze edhe pse mundësitë do jene te shumta. Financat do kenë disa tronditje te vogla për shkak te disa shpenzimeve qe do kryeni për dekorimin e shtëpisë.

AKREPI (22/X-21/XII)

1 3 1

Gjeni figurën duke bashkuar pikat

Do jeni mjaft tolerante dhe te kuptueshëm me partnerin tuaj sot. Lidhja juaj do ece me se miri madje mund te merrni edhe disa vendime me rëndësi për te ardhmen. Beqaret do kenë flirte pa fund, po asgjë me tepër sesa kaq nuk do sjelle kjo dite. Financat fatmirësisht nuk do jene aspak problematike. Mund te kryeni edhe ndonjë investim jo te tepruar.

SHIGJETARI (22/XI-21/XII)

Plotësoni tabelën me numrat e dhënë!

Numra me 3 shifra:

015, 149, 176, 178, 210, 249, 461, 615, 698, 745, 796, 963.

Numra me 4 shifra:

1023, 1459, 2180, 2220, 4745, 6385, 8541, 9874.

Numra me 6 shifra:

Ngjyrosni pjesën me pikë dhe zbuloni figurën

147896, 192614, 196654, 465128,

485415, 487555, 501979, 518598, 535416, 536521, 545920, 596204, 611035, 659874, 659987, 720567, 730217, 854150, 928886, 968577.

Numra me 7 shifra: 2056483, 4595884, 8965210, 9652102.

Mundohuni te mos e gjykoni ashpër partnerin tuaj sot ashtu si keni bere kohet e fundit sepse gjendja e tij shpirtërore nuk do jete shume e mire. Beqaret do kenë disa takime interesante te cilat me kalimin e kohës mund te shndërrohen ne diçka me tepër. Ne planin financiar do kryeni transaksione pa fund dhe situata do përmirësohet sa hap e mbyll sytë.

Gjeni 10 ndryshimet

UJORI (20/I-19/II) Do debatoni për gjithçka me partnerin dhe nuk do hapni rruge për asgjë.

Beqaret do kenë veçse mundësi për aventura kalimtare, asgjë me tepër sesa kaq. Do jetese dorën e tyre nëse do përfitojnë apo jo. Ne planin financiar duhet ta shtrëngoni shume rripin nëse nuk doni probleme.

Prezenca e Marsit do jete shume pozitive gjate kësaj dite për jetën tuaj ne çift. Do keni një komunikim me te mire me partnerin tuaj dhe do i zgjidhni te gjitha mosmarrëveshjet qe keni pasur. Beqaret do kenë një dite te mrekullueshme dhe te mbushur me takime fantastike. Shfrytëzojeni! Ne planin financiar nuk mund ta përmirësoni situatën pa shlyer njëherë borxhet.

BRICJAPI (22/XII-20/I) Mjedisi yjor do e favorizoje pa fund jetën tuaj ne çift gjate kësaj dite. Do i shihni gjerat më me pozitivizëm dhe do toleroni me tepër. Edhe beqaret do kenë një dite euforike dhe mjaft te këndshme. Personat qe do takojnë do ua shtojnë dëshirën për te jetuar. Ne planin financiar ka rrezik te përballeni me surpriza te këqija.

PESHQIT (20/II-19/III) Dite mjaft pozitive dhe me diell kjo e sotmja për te dashuruarit. Do hidhni boshte çdo tabu dhe do i rregulloni te gjitha problemet qe keni pasur me partnerin.

Beqaret fale ndihmës se Plutonit do takojnë një person me te cilin mund te fillojnë një histori dashurie. Gjerat do ndryshojnë rrënjësisht për ta.

blog

1001

ditë që formësuan botën

Gazeta MAPO

www.mapo.al / gazetamapo@gmail.com

06.12.2013

15

Nëse të gjithë po mendojnë në të njëjtën mënyrë, atëherë dikush nuk po mendon fare.

-George S. Patton

6 dhjetor

1865

Skllavëria bëhet e jashtëligjshme Në shtator 1862 përgjatë të gjatës, dërrmueses dhe tragjikisht të dhunshmes Luftë Civile amerikane, në të cilën skllavëria pat qenë çështja p ë rku f i z u e s e, P r e s i de nt i L i n c o l n l ë sh o i Proklamatën e Emancipimit. I shpalli të lirë të gjithë ata skllevër që jetonin në ato shtete të cilat ishin pjesë e konfederatës dhe ndaloi skllavërinë në Veri, gjithashtu. Bëhej falë megjithatë për një dekret presidencial i cili ishte vetëm pjesërisht operacional.

Nuk i lironte skllevërit në shtetet kufitare të Kentucky, Missouri, Maryland, Delaware dhe West Virginia, dhe as në Tennessee, i cili ishte ndërkohë nën kontrollin e Unionit.

Disa prej shteteve ndërmorën hapa për të ndaluar skllavërinë, ndërkohë që lufta vazhdonte. Kentucky dhe Delaware megjithatë nuk u bënë pjesë e këtij procesi. Skllavëria nuk mund të shfuqizohej ligjërisht derikur të ndryshohej Kushtetuta dhe Lincolini e bëri pjesë kryesore të platformës së tij elektorale të fushatës së vitit 1864 ndryshimin e Kushtetutës për ta bërë ndalimin e skllavërisë permanent. Do të qe ndryshimi i parë i Kushtetutës që nga viti 1804. Ai e shtyu çështjen për në Kongres që në fillim të vitit 1865 dhe pavarësisht vrasjes së tij, shtetet e ratifikuan propozimin. Nga koha kur shteti i Georgia-s e pranoi ratifikimin më 6 dhjetor, 27 nga

36 shtete e kishin kaluar ndryshimin dhe siç shpalli Sekretari i Shtetit, William Henry Seward, më 18 dhjetor 1865 skllavëria përfundimisht u bë e jashtëligjshme në Shtetet e Bashkuara dhe territoret e saj. Megjithatë, Kentucky ku ende gjendeshin 40 mijë skllevër, në vitin 1865 refuzoi ta ratifikonte ndryshimin e Kushtetutës dhe nuk e bëri këtë deri në vitin 1976. Delaware rezistoi deri në vitin 1901, ndërkohë që Mississipi nuk e ratifikoi deri në vitin 1995. Amendamenti i Trembëdhjetë dhe dy amendamente të tjera që merreshim me mbrojtjen e të drejtave civile dhe të votës të skllevërve të dikurshëm, njihen së bashku si Amendamentet e Rindërtimit.

Blitz

Flickr

38 394

Kilometra katror është sipërfaqja e Butanit.

738

Mijë banorë është popullsia e Butanit.

19.2

Banorë për kilometër katror është dendësia e popullsisë.

99

Mijë banorë është popullsia e kryeqytetit të Butanit, Thimpu.

Titulli: çudira shqiptare foto: Simone Massafra

Në Facebook Marsel Lela

Pas një suksesi alla viti ‘92, ku PS-ja mori një milion vota dhe i përktheu në një milion shuplaka për opozitën, Pandeli Majko deklaron: Ne nuk bëhemi kurrë shtet. Tani, më falni, por what the fuck?

Cinema Paradiso Veton Nurkollari

Ermir Topi

Ulur në një lokal që quhet “Piano Bar” ku dëgjon vetëm pjesë klasike nga tenorët Chris Brown, Jason Derulo dhe sopranot Rihanna e Lady Gaga Leonard Bakillari

Prokurori i Përgjithshëm ka bërë një deklaratë sot, ku thotë se Politikanët nuk duhet të futen nëpër vendngjarje, sepse prishin provat. Mos e ka për ngjarjen e djeshme, ku të gjithë zbarkuan në vendin ku u vra 16-vjeçari?

gazetamapo@gmail.com

Skenë autobiografike Nr.1 Shkollë. Pranverë, viti 1975. Përhapet thashethëmja se po na dërgojnë për të shikuar film në kinema. Në klasë shpërthen gëzimi.

Akoma kujtohet ndjenja e ngazëllimit rrugës për në këtë farë kultin prej lokacioni që atëherë quhej Kino Bistrica. Brenda ka një erë të çuditshme. Karrige të drurit. Ekran gjigant. Terr. Film me partizanë. Duhet të ketë qenë Sutjeska!

Skenë autobiografike Nr.2 Sërish shkollë. Pasdite. Dikush përmend se një djalosh me cigare kishte ardhë në qytet. Arsyeja mjafton për tu nisur kah një tjetër kult prej vendi në Prizren, që quhet Kino Radnik. Vendi dukej sikur pjesë e ndonjë filmi Uestern – dhe mjaft për çudi, aty shfaqeshin shumë Uesterna. Madje edhe ai filmi që më nguli përgjithmonë në filma. “I Miri, i Keqi dhe i Ligu”. Djali me cigare quhej Kllint Istvud. Pa e harruar të madhin Serxhio Leone, e të tjerët pas tij…

Skenë autobiografike Nr.3 Sërish në Radnik. Më në fund u përvodhëm disi dhe hymë bash-

kë me një shok. Plot e përplot njerëz. Film që të fut ethet. Akoma dëgjoj zërin e Maks von Sajdou. Dëbuesi i Djallit/Ekzorcisti. Pastaj dikujt i ra të fikët në rreshtin para neve. Mësueses tonë. U qesh me të madhe. Sa të rritur që ndjeheshim.

Skenë autobiografike Nr.4 Prizren, fillimi i ‘80-ave. Natë e nxehtë verore. Nëpërmjet një dere, hyjmë në një kopsht. Sërish karrige të drurit, por kjo aspak s’të pengon. Aty je me femër. Shanse për përqafim dy orë të gjatë.

Në ekran, Kethrin Denyv dhe Dejvid Bouvi. Pitër Mërfi këndon nga prapa hekurave. Filmi nga Toni Skot, që quhet Uria/The Hunger. Film më të bukur me vampirë nuk kanë parë sytë ndonjëherë.

Pastaj vijnë vitet ‘90-ta, dhe gjithçka shkon keq. Kulmi i Radnikut u shemb, dhe e tërë ndërtesa ngadalë iu dorëzua forcave të natyrës. Bistrica mbylli dyert në vitin ‘99. Qyteti i Prizrenit, dikur me dy kinema e tri skena, shënoi ngritjen e festivalit të vet të filmit, para rikthimit triumfant sot të kinemasë së vet. Mu me atë lavdin e plotë të vet, dhe në të njëjtën bazë ku dikur qëndronte Kino Radnik.

Themelues: Henri Çili. Kryeredaktor: Arion Sulo. Zv/kryeredaktor: Alfred Lela, Aleksandra Bogdani. Politika: Nevila Përndoj, Fejzi Braushi.

Kronika: Leonard Bakillari, Dashamir Biçaku. Speciale: Vladimir Karaj. Ekonomia: Blerina Hoxha. . Kultura: Aida Tuci. Suplement: Arta Çano.

Karikatura: Bujar Kapexhiu. Faqosja: Florenc Elezi. Ilir DRIZARI, Kujtim Bisha. Korrektore: Lila Plasari, Brunilda Meno.

Adresa: Bulevardi Gjergj Fishta pranë UET

Marketing / Drejtore: Fiziana Bora Cel: 068 20 55 437 E-mail: fiziana_bora@yahoo.com Menaxhim / Dhimitraq Hido Cel: 068 20 55 440

CMYK

16 06.12.2013

Gazeta MAPO

www.mapo.al / gazetamapo@gmail.com

NJOFTIM / REKLAMA