Mapo 09 dhjetor ok

Faqe 4

Mazhorancë-Presidencë, luftë nervash për dekretet Fejzi Braushi

Themelues Henri Çili - Kryeredaktor Arion Sulo - E hënë, 7 dhejtor 2013. Numër 1084. Viti IV botimit. Çmimi 30 lekë. 1.5 euro. www.mapo.al e-mail: gazetamapo@gmail.com. Adresa: BLV "Gjergj Fishta"

Intervista Rama: S’do të kursejmë asnjë të korruptuar, ja reforma në arsimin e lartë

“Luftë” në kufi të afërmit: S'ishin trafikantë, shkuan për bukën e gojës Vriten dy vëllezër nga Devolli dhe një polic grek Melsi dhe Elvis Çollaku, dy peshkatarë nga Devolli kanë hapur zjarr ndaj policëve grekë.

Vriten njëri pas tjetrit në kasollen kur dikur fshiheshin trafikantët. Mediat greke: U dyshuan si trafikantë, por nuk u gjet asgjë në kasolle. Të afërmit: U vranë nga fukarallëku Dy vëllezër nga Devolli mbetën të vrarë gjatë një përplasjeje me armë me policinë greke. Viktimë e kësaj ngjarjeje të ndodhur në kufirin shqiptaro-grek, në fshatin Vrontero pranë Follorinës, mbeti edhe një punonjës i policisë greke. Mediat e vendit fqinj raportojnë se tre oficerë të poli-

cisë greke kanë shkëmbyer zjarr me dy vëllezërit Çollaku, për të cilët fillimisht u dyshua se ishin trafikantë. Ngjarja ka ndodhur në piramidën 1920, pranë liqenit të Prespës, në orën... Faqe 7

Basha shpall zgjedhjet në PD dhe i hap rrugë analizës për 23 qershorin Kryeministri u shpreh se për të ndryshuar gjendjen në arsimin e lartë është e domosdoshme të shkohet drejt një sistemi publik, pavarësisht nëse universitetet janë shtetërore apo private. Ai theksoi se do të çohen para drejtësisë të gjitha rastet nga e kaluara, ku ka arsye për ndjekje penale. Vlerësimi për ministrat që kanë punuar më mirë dhe pse vendimi për armët kimike ishte më i vështiri në këto 100 ditë Faqe 5

op-ed / 10-11

NgërÇ

NGA bujar kapexhiu

Pse taksa e sheshtë është më e mirë se progresivja

koment Jonel Kristo

Dy aktivitete paralele duket sikur e ndanë në mes “Lëvizjen e Dhjetorit” atë që prej vitesh njihet si dita e Rinisë në Shqipëri dhe përkujton protestat e studentëve kundër diktaturës komuniste.

Komunat serbe dhe marrëveshja e nëpërkëmbur

koment Alma Lama

9 Ekonomi

Kryetari i PD-së, Lulzim Basha zgjodhi një ditë simbolike si 8 Dhjetori për t’u hapur rrugën zgjedhjeve në parti, por edhe analizës për humbjen e 23 qershorit. Pas takimit me kryetarët e PD-së në rrethe, Basha shpalli atë që e quajti “kuvendim të madh, të lirë e të përgjegjshëm në të gjithë anëtarësinë e PD-së”. Zgjedhjet për forumet e PDsë, por edhe për kryetarët... Faqe 3

8 Dhjetori afron Ramën me PDIU, replikat me Dodën për Enverin Ceremoni të ndara për 23 vjetorin e Lëvizjes Studentore.

PD feston 8 Dhjetorin, Basha: Lëvizja rinore vazhdon

Tashmë që debati mbi sistemin taksor në Shqipëri po konkretizohet...

Rreth 120 mijë fletëvotime të pavlefshme nuk më duket se e mundësojnë mburrjen për...

Kryetari i PD-së zgjodhi ditën simbolike të 8 Dhjetorit për të shpallur zgjedhjet sipas parimit “një anëtar, një votë”.

“Kuvend i madh me të gjithë anëtarësinë. Mashtrimet e Edi Ramës nuk duhet të shërbejnë si jorgan për të mbuluar defektet dhe të metat e PD”

Ndërsa Partia Demokratike, e cila e sheh veten edhe më afër studentëve të asaj kohe pasi u krijua prej kësaj lëvizjeje organizonte dje një koncert festiv në pallatin e sportit “Asllan Rusi”, një grup prej studentëve protestues të atyre ditëve tani nën emrin Lëvizja Studentore Shqiptare 90-91 u mblodhën në Hotel Tirana dhe bashkë me ta edhe kryeministri dhe... Faqe 2-3

prangosen 6 persona Kurdisje qeveritare

TVSH rritet në 21 % për të gjithë, 10% për të varfrit Rritja e TVSH-së 21 % nuk kushtëzohet me mosrritjen e tatim-fitimit 15 për qind ndaj biznesit. TVSH-ja për ushqimet e shportës për të varfrit do të jetë 10 për qind. Skema se si do të aplikohet, ende në diskutim. Në dy ditët në vijim, paketa fiskale dhe projektbuxheti do të miratohen nga qeveria

Videoja e korrupsionit, arrestohen prokurori dhe rrjeti i sekserëve

FAQE 6

koment / 11

Faqe 16

Luljeta Lleshanaku

Konsumizmi, kënaqësia e keqkuptuar Më mirë më pak?

Janë të njohura aksidentet që ndodhin ditën e blerjeve masive, ose gjatë të “Premtes së zezë”, siç njihet ndryshe, në mapot a Wallmart-it apo to Macy-t, në SHBA. Situata del pothuajse gjithmonë jashtë kontrollit, pasi qindra vetë zënë radhën para dyqaneve që paralajmërojnë ulje drastike çmimesh. Nga “100 dollarë që fitova me ulje për një kompjuter, harxhova mijëra të tjerë për kurim” -u shpreh njëra prej viktimave, pasi u përplas nga uragani i klientëve që vërshuan brenda kur u hapën dyert e mapos. Në një formë pak më të zbutur, mania për të blerë, është e pranishme tek secili prej nesh.

“Nuk e vesh x fustan se e kam veshur njëherë në x dasëm”, ose...

2

fokus

1

ngjarje e ditës

politikë /

Mazhorancë-Presidencë, luftë nervash për dekretet

Faqe 4

politikë / Rama: Korrupsioni,

nuk do të kursejmë askënd në asnjë nivel

Faqe 5

kronika/ “Luftë” në kufi,

vriten dy vëllezër nga Devolli dhe një polic grek

Faqe 6

“LSSH është një frymë politike gjithëpërfshirëse mbi të cilën është ndërtuar gjithë politika e pas viteve 90. Kush vjen në aktivitetet e LSSH thjesht nderon veten e tij"

“I kërkova zyrtarisht kryeministrit shqiptar, i pranishëm në këtë ceremoni, të distancohet nga shfaqja e portretit të Enver Hoxhës në ceremoninë zyrtare të 29 nëntorit”, shkroi Doda në Facebook

8 dhjetori afron Ramën me PDIU-në, replikat me Dodën Vladimir Karaj

D

y aktivitete paralele duket sikur e ndanë në mes “Lëvizjen e Dhjetorit” atë që prej vitesh njihet si dita e Rinisë në Shqipëri dhe përkujton protestat e studentëve kundër diktaturës komuniste. Ndërsa Partia Demokratike, e cila e sheh veten edhe më afër studentëve të asaj kohe pasi u krijua prej kësaj lëvizjeje organizonte dje një koncert festiv në pallatin e sportit “Asllan Rusi”, një grup prej studentëve protestues të atyre ditëve tani nën emrin Lëvizja Studentore Shqiptare 90-91 u mblodhën në Hotel Tirana dhe bashkë me ta edhe kryeministri dhe kryetari i socialistëve Edi Rama, kryetari i partisë së Çamëve PDIU-së Shpëtim Idrizi dhe deputetja e PD-së Mesila Doda.

Replikat në ceremoni

Kryeministri edhe pse personalisht mund t’i bashkëngjitet fare thjeshtë lëvizjes duke qenë edhe një prej zërave kundër diktaturës në vitet 90’, vinte nga ana tjetër edhe si kryetar i Partisë Socialiste që shihet prej shumë pjesëmarrësve të protestave si trashëgimtare e Partisë së Punës kundër të cilës ata protestuan. Prania në sfondin e ceremonisë zyrtare të kujtimit të “29 nëntorit” e një portreti të “Enver Hoxhës” dhe mos reagimi i kryeministrit për këtë e bënte edhe më “pikante” në një farë mënyre daljen e tij para studentëve të dhjetorit që kërkonin atëherë heqjen e emrit të diktatorit prej emërtimit të Universitetit të Tiranës. Kjo ishte arsyeja e replikës së Ramës me Dodën.

Kjo e fundit e vuri pozitë Ramën, pikërisht duke i kujtuar foton e Hoxhës në cermoninë e “29 nëntorit”. “I kërkova zyrtarisht kryeministrit shqiptar, i pranishëm në këtë ceremoni, të distancohet nga shfaqja e portretit të Enver Hoxhës në ceremoninë zyrtare të 29 nëntorit”, shkroi Doda në Facebook edhe duke thënë se reagimi i Ramës nuk qe i plotë dhe me gjysmë zëri. Ajo shkruan se Rama nuk tentoi as të

dënonte sjelljen e asaj fotografie në cermoninë zyrtare.

Më anën e tij Shpëtim Idrizi e mbrojti Ramën, të cilin më herët e ka pasur drejtues ndërsa ishte pjesë e Partisë Socialiste, duke e cilësuar si një prej antienveristëve të parë. “Edi Rama ka thënë se Enver Hoxha na skuqi si rusët, na zverdhi si kinezët po na nxiu si shqiptar”, perifrazohet të ketë thënë Idrizi menjëherë pas fjalës së Dodës duke iu referuar asaj që kryeministri ka thënë në dhjetor të 1990-tës. Ai ndërkohë edhe e krahasoi Mesila Dodën, me ish-kryeministren e Ukrainës Julia Tymoshenko për shkak të pamjes duke i uruar që të spikaste si kjo e fundit në opozitë. Në njoftim zyrtarë kryeministria thotë se Rama ishte i ftuar dhe u prezantua si: “ish protagonist në fillesën e betejave për Shqipërinë evropiane”. Ky i fundit replikoi me Dodën duke thënë se “Për Enverin e vdekur kemi qenë me Mesilën dakord qysh atëherë, aty ku jemi ndarë gjithë këto vite është tek Enveri gjallë”.

Ndërkohë fakti që të dy organizatorët edhe Spiro Cura edhe Ilir Dizdari, të dy ish studentë të lëvizjes, kanë kandiduar për PDIU në zgjedhjet e fundit, duket se ka shtyrë zëra nga opozita ta shohin aktivitetin si të organizuar nga kjo e fundit dhe po ashtu të qëllimshëm

Hipotezat për intrigë

Nga ana tjetër ajo që provokoi në këtë ceremoni duke nxitur edhe hipotezat për një intrigë politike ishte prania dhe qëndrimi që mbajti në ceremoni si ish-dhjetorist Shpëtim Idrizi, kreu i PDIU-së në opozitë me qeverinë. Shumë besojnë se ka tentativë për afrim mes dy palëve. Shenja kishte pasur më parë. Ndërkohë fakti që të dy organizatorët edhe Spiro Cura edhe Ilir Dizdari, të dy ish studentë të lëvizjes, kanë kandiduar për PDIU në zgjedhjet e fundit, duket se ka shtyrë zëra nga opozita ta shohin aktivitetin si të organizuar nga kjo e fundit dhe po ashtu të qëllimshëm. Kamerat fokusuan edhe largimin e

Pak ditë më parë Doda ishte në faqen e parë të Revistës Klan dhe titulli ishte jo pak provokues: “PD, mjaft me eksperimente”... E gjithë kjo ndodh ditën e shpalljes së zgjedhjeve të brendshme në strukturat e PD-së.

Ramës dhe Idrizit për një takim vetëm për vetëm pas aktivitetit.

Po ashtu provokuese ishte edhe prania e deputes së PD-së Mesila Doda, një prej studenteve të dhjetorit, e cila siç mësohet ka qenë aty për shkak të ftesës prej miqve të saj grevistë, por nga ana tjetër mund të lexohet edhe si një tentativë për të kundërshtuar lidershipin e ri në PD. Pak ditë më parë Doda ishte në faqen e parë të Revistës Klan dhe titulli ishte jo pak provokues: “PD, mjaft me eksperimente”, ndërsa më herët në një fjalim në kujtim të të ndjerit Sokol Olldashi tonet e të cilit kundrejt kolegëve të saj në PD nuk ishin fort miqësore. E gjithë kjo ndodh ditën e shpalljes së zgjedhjeve të brendshme në strukturat e PD-së.

Reagimet

Akuzat për këtë paraqitje të Ramës në ceremoni qenë të menjëhershme. “Ish- zv/ministri i Punëve të Jashtme, Kreshnik Çollaku dhe po ashtu ish student i dhjetorit e quajti ceremoninë një përpjekje për t’i bërë “lavazh historik kryeministrit aktual”. “Gëzuar 8 Dhjetorin! Dhe mos harroni, kur diktatura është fakt, kryengritja është detyrë. Vlen në çdo kohë. E padenjë përpjekja për t’i bërë lavazh historik kryeministrit aktual dhe fotos së Enver Hoxhës...sot në ditën më antikomuniste të Shqipërisë, i zhgënjyer nga miq të mi ish-dhjetoristë që bëhen pjesë e kësaj farse.”- shkroi Çollaku në Facebook.

Ilir Dizdari një nga organizatorët e aktivitetit, ish-student i dhjetorit dhe kandidat për deputet i PDIU në zgjedhjet e fundit elektorale thotë se LSSH (Lëvizja Studentore Shqiptare) është gjithëpërfshirëse. “LSSH është një frymë politike gjithëpërfshirëse mbi të cilën është ndërtuar gjithë politika e pas viteve 90. Kush vjen në aktivitetet e LSSH thjesht nderon veten e tij”, na shkroi Dizdari duke shpjeguar sipas tij praninë e Ramës në atë që ndodhi në Hotel Tirana International.

kryesore

Gazeta MAPO

www.mapo.al / gazetamapo@gmail.com

09.12.2013

3

Basha shpall zgjedhjet në PD dhe i hap rrugë analizës për 23 qershorin

Lulzim Basha në takim me kryetarët e PD në rrethe

Kryetari i PD-së zgjodhi ditën simbolike të 8 Dhjetorit për të shpallur zgjedhjet sipas parimit “një anëtar, një votë”. “Kuvend i madh me të gjithë anëtarësinë. Mashtrimet e Edi Ramës nuk duhet të shërbejnë si jorgan për të mbuluar defektet dhe të metat e PD” Kryetari i PD-së, Lulzim Basha zgjodhi një ditë simbolike si 8 Dhjetori për t’u hapur rrugën zgjedhjeve në parti, por edhe analizës për humbjen e 23 qershorit. Pas takimit me kryetarët e PD-së në rrethe, Basha shpalli atë që e quajti “kuvendim të madh, të lirë e të përgjegjshëm në të gjithë anëtarësinë e PD-së”. Zgjedhjet për forumet e PD-së, por edhe për kryetarët e degëve do të bëhen sipas parimit “një anëtar, një votë”, proces i testuar ky me zgjedhjen e kryetarit Lulzim Basha pak muaj më parë. E në funksion të tyre, që prej ditës së nesërme do të dalë edhe udhëzimi për organizimin e zgjedhjeve në PD. Basha deklaroi se kuvendimi i madh, me të gjithë anëtarët e Partisë Demokratike do të përfshijë rrugën e bërë deri në këtë moment, sfidat e reja, por edhe një fillim të ri për ringritjen dhe fuqizimin e PD-së, si alternativë fituese për zgjedhjet e ardhshme. “Sot shpallim garën që do të nxjerrë në drejtimin e partisë, që nga seksioni më i largët e më i vogël e deri në kryesinë e partisë njerëzit më të mirë e më të aftë, demokratët më të respektuar nga anëtarësia, që

bashkë me mua si kryetar i zgjedhur me parimin ‘një anëtar, një votë’ do të udhëheqim partinë në synimet e saj për të fituar zgjedhjet vendore të vitit 2015”, - tha Basha në fjalën e tij.

Ai e ka cilësuar hapjen e garës si një mënyrë për të analizuar edhe rezultatin e zgjedhjeve të 23 qershorit. Në këtë drejtim, kryetari i PD-së tha se qeverisja 8-vjeçare nën drejtimin e Berishës i ka ndryshuar faqen Shqipërisë. Megjithatë, ai nënvizoi se efektet e konsumimit objektiv të qeverisë dhe ato të krizës globale sollën rezultatin e 23 qershorit. Kryetari i PD-së nuk la pa përmendur edhe kundërshtarin e tij politik, kryeministrin Rama, për të cilin tha se tre muaj pas ardhjes në pushtet, ka dalë e qartë për çdo shqiptar se ka gënjyer dhe mashtruar me premtimet e bujshme elektorale. “Nuk ka e nuk do të ketë, siç premtuan ata, shërbim shëndetësor falas, nuk ka e nuk do të ketë legalizim falas, ulje të taksave, ulje të borxhit, rritje të asistencës, punësim masiv, rend brenda njëqind ditëve e plot e plot premtime të tjera që frynë tullumbacen e tyre të Rilindjes. Nga kjo tullumbace e

shfryrë nuk ka mbetur asgjë”, -tha më tej Basha. Megjithatë, ai shtoi se këto arsye nuk duhet të përdoren nga PD-ja si një jorgan i madh që mbulon sjelljet, defektet apo të metat e PD-së gjatë 8 viteve në pushtet.

“Diskutimet dhe debatet në këtë fushatë të zgjedhjeve në parti do të fokusohen me përparësi në identifikimin e këtyre shkaqeve në funksion të një analize serioze, shteruese dhe frymëzuese, që do të jetë hapi i parë

Ky diskutim i lirë dhe i hapur do të përfshijë pa përjashtim të gjithë anëtarët e Partisë Demokratike, seksionet, grupseksionet, konferencat dhe forumet e partisë”

i fillimit tonë të ri me energji të reja, me forca të reja, me synime të reja.

Ky diskutim i lirë dhe i hapur do të përfshijë pa përjashtim të gjithë anëtarët e Partisë Demokratike, seksionet, grupseksionet, konferencat dhe forumet e partisë”, - tha Basha, duke e cilësuar fushatën një kuvend të madh të anëtarësisë së PD-së. Ai shtoi më tej se analiza më e drejtë dhe më e plotë e viteve të shkuara, por edhe vizioni për të ardhmen mund dhe duhet të marrë jetë nga anëtarësia. “Këtë pikëpamje e kam shprehur disa herë në garën për detyrën e kryetarit të Partisë Demokratike. Kjo pikëpamje është sot direktiva ime për fushatën e zgjedhjeve në parti.

Të dëgjojmë anëtarësinë. Të mësojmë të dëgjojmë anëtarësinë. Të mësojmë të dëgjojmë qytetarët, publikun, si një premisë apo kusht për të parë drejt dhe larg”, - tha ai. Në fund të fjalës së tij, Basha renditi 5 objektiva madhore për PD-në e së ardhmes, ku spikasin hapja dhe ribashkimi i të gjitha kontributeve historike, demokracia në parti, alternativa për zhvillim apo frymëzimi me energji të reja për misionin e PD.

PD feston 8 Dhjetorin, Basha: Lëvizja rinore vazhdon Partia Demokratike festoi me një koncert-miting në Pallatin “Asllan Rusi”, lëvizjen e Dhjetorit. Të ftuar ishin protagonistë dhe të rinj, anëtarë të PD-së Partia Demokratike festoi 8 Dhjetorin ‘90 me një koncert në Pallatin e Sportit “Asllan Rusi” në Tiranë, ku ishin të ftuar protagonistët e Lëvizjes që solli rënien e komunizmit dhe vendosjen e sistemit demokratik në vend. Ndryshe nga herët e tjera, kur kjo datë është përshëndetur nga ish-kryeministri Berisha, fjala e djeshme u mbajt nga kryetari i PD-së, Lulzim Basha. “Ajo

natë, vërtet e bardhë, nxori në historinë e Shqipërisë, në krye, studentët e parë, nxori Azem Hajdarin, prijësin e lëvizjes studentore, kryeheroin e lëvizjes studentore. A nuk është ëndrra e Shqipërisë europiane që ngriti në këmbë studentët 23 vite më parë, jo vetëm ëndrra më e bukur dhe përbashkuese e brezave, por dhe më frymëzuesja e rinisë së sotme? Po bëjmë dhe do bëjmë gjithçka për statusin edhe përkundrejt atyre që nuk po bëjnë asgjë për statusin, sepse statusi jeni ju, është rinia”, tha Basha. Por ëndrra e Dhjetorit ‘90 është gjallë, tha Basha, kur si argument solli statusin e vendit kandidat për Shqipërinë në fund të dhjetorit. Kreu i demokratëve pa si zgjatim të lëvizjes së të rinjve 23

vjet më parë, protestën e tyre të para pak ditëve për t’u thënë ‘Jo’ armëve kimike në vend. “Në këtë 8 dhjetor, brezi i ri i shqiptarëve vjen edhe me këtë ‘Jo’ të fortë që në bindjen time është një ‘Po’ e madhe dhe e fuqishme, një garanci e re për Shqipërinë e lirive dhe Shqipërinë e zhvilluar e demokratike, për Shqipërinë europiane dhe pjesë e Europës së bashkuar. Ja pra pse sot festojmë, jo vetëm nderojmë rininë e viteve ’90 që hapi rrugën, por më shumë se kaq gjenerata e lirisë, për të cituar kryetarin historik të forcës politike që lindi nga studentët e Dhjetorit, Sali Berishën, nder për jetë studentëve liberatorë! Zoti e bekoftë rininë! Zoti e bekoftë Shqipërinë!

Gëzuar”, mbylli fjalën e tij Basha.

shkurt

Berisha uron 8 Dhjetorin: Nder përjetë Azemit!

Ish-kryeministri Sali Berisha ka uruar dje Ditën e Rinisë. Në një postim në “Facebook” ai shkruan se 8 Dhjetori është dita e lirive dhe dinjitetit. “Gëzuar 8 Dhjetorin, ditëlindjen tonë të dytë, ditën e lirive dhe dinjitetit tonë!

Nder përjetë Azem Hajdarit, prijësit të lirisë. Azem, ti je gjallë!! Nder përjetë studentëve liberatorë që sollën këtë ditë!”- shkruan Berisha në “Facebook”. Ish-kryeministri ishte i pranishëm dje në Pallatin e Sportit “Asllan Rusi”, ku PD festoi këtë ditë të shënuar për të. Megjithatë, ndryshe nga herët e tjera, ai preferoi që të mos mbante fjalë për Lëvizjen e Dhjetorit.

Pasditen e djeshme Berisha ishte në një aktivitet për nder të liderit të Lëvizjes së Dhjetorit, Azem Hajdari.

Topalli: Ky 8 Dhjetor gjen bijtë e Byrosë në pushtet Ish-kryetarja e Kuvendit, Jozefina Topalli ka uruar Ditën e Rinisë. Në postimin e bërë në Facebook, Topalli shprehet se ky 8 Dhjetor e gjen Shqipërinë me bijtë e Byrosë në pushtet.

“Të dashur miq! Gëzuar 8 Dhjetorin, ditën e rinisë, ditën e lirisë! Pas 20 vitesh liri e përpjekjesh Shqipëria është transformuar mrekullisht! Por pas 20 vitesh, fotoja e Enver Hoxhës u rishfaq bashkë me Edi Ramën në ceremoni dhe në Facebook-un e tij, duke fyer veç të tjerëve edhe Lëvizjen Studentore, edhe 8 Dhjetorin! Ky 8 Dhjetor e gjen Shqipërinë me bijtë e Byrosë në pushtet, që prej 3 muajsh kanë filluar një revansh siç dinë ta bëjnë vetëm ata!

Dyshja Rama- Meta është tamam e kundërta e kuptimit të 8 Dhjetorit ! Mirënjohje studentëve të 8 Dhjetorit!”- shkruan Topalli.

4

fokus

ngjarje e ditës

Ndërsa kanë kaluar 26 ditë nga data e miratimit në parlament, kreu i shtetit ende nuk e ka shpallur dekretin e tij për këtë marrëveshje, çka në fakt nënkupton dhe dhënien e pëlqimit të tij për hyrjen në fuqi.

MazhorancëPresidencë, luftë nervash për dekretet Presidenti nuk ka dekretuar ende ligjin që miraton marrëveshjen me “Crown Agents”.

Mazhoranca në shenjë hakmarrjeje ka bllokuar në parlament 2 dekretet e Nishanit për në Gjykatën e Lartë

Fejzi Braushi

Marrëdhëniet mes mazhorancës së re dhe Presidentit të Republikës të zgjedhur me votat e mazhorancës së shkuar duket kanë hyrë në rrugë pa kthim. Ndërsa kreu i shtetit nga njëra anë ka vendosur që të tregojë “autonominë“ e tij duke kthyer në ndonjë rast nismat e qeverisë, kjo e fundit ka adresuar ndaj tij jo vetëm sulmet publike, por edhe duke bllokuar dekretet e tij për emërime gjyqtarësh. Aktualisht beteja është zhvendosur mes institucionit të Presidentit nga njëra anë dhe Kuvendit të Shqipërisë nga ana tjetër, të cilat kanë hyrë në një luftë “nervash“ lidhur me dekretet.

Në lojë janë dy dekretet e Presidentit Bujar Nishani për emërimin e dy gjyqtarëve në Gjykatën e Lartë, të cilat janë bllokuar në Kuvend, si dhe marrëveshja e asistencës në fushën doganore me “Crown Agents”, që nuk është dekretuar ende nga kreu i shtetit.

Marrëveshja

Në seancën e datës 14 nëntor Kuvendi miratoi pas shumë debatesh publike marrëveshjen me kompaninë angleze “Crown Agents“, e cila është kontraktuar nga qeveria për të asistuar doganat shqiptare.

Megjithëse qeveria i kërkoi Presidentit që ai të jepte pëlqimin paraprak që marrëveshja të hynte në fuqi menjëherë, kjo gjë nuk ndodhi dhe Kuvendi e miratoi atë me dispozitën që ajo të hynte në fuqi dy javë pas botimit në Fletoren zyrtare. Pra, duke përfshirë këtu dhe 20 ditët që ka në dispozicion kreu i shtetit për ta dekretuar atë

e duke shtyrë në këtë mënyrë nisjen e punës nga kompania në terren. Por ndërsa kanë kaluar 26 ditë nga data e miratimit në parlament, kreu i shtetit ende nuk e ka shpallur dekretin e tij për këtë marrëveshje, çka në fakt nënkupton dhe dhënien e pëlqimit të tij për hyrjen në fuqi. Gjithsesi nuk mund të thuhet se kreu i shtetit ka tejkaluar afatet kushtetuese për të shpallur dekretin, pasi koha e përllogaritjes së këtyre afateve nis që nga momenti që një ligj apo marrëveshje shkon në Presidencë për t’u dekretuar. Por vlen të thuhet se presidenti në këtë rast është në kufijtë e afatit që i përcakton Kushtetuta për ta dek r et u a r këtë ma rrëveshje.

Gjithsesi mësohet se ai ka vendosur që ta dekretojë atë, pavarësisht se pa të arsyeshme që të konsumojë të gjithë kohën që kishte në dispozicion, kjo edhe si një tregues i qartë për qëndrimin e tij mospajtues ndaj këtij akti të qeverisë.

Gjyqtarët

Por nga ana tjetër edhe mazhoranca ka vendosur të “hakmerret” për këtë veprim, duke bllokuar në parlament të dyja dekretet e Nishanit për emërimin e dy gjyqtarëve në Gjykatën e Lartë. Në datën 22 nëntor, Presidenti i Republikës shpalli dy dekretet e tij, duke i propozuar Kuvendit për anëtarë të Gjykatës së Lartë, gjyqtarët Gjovalin Përnoca dhe Petrit Çeno. Por pavarësisht se kanë kaluar 17 ditë nga dita e dekretimit të tyre, Kuvendi i Shqipërisë nuk ka parashikuar deri më tani asnjë proce-

Rregullorja e Kuvendit Neni 26 7. Në programin e punës së Kuvendit futen automatikisht dekretet e Presidentit të Republikës për rishqyrtim ligjesh, emërime, për të cilat kërkohet pëlqimi i Kuvendit, projektligje financiare ose ndryshimi i Buxhetit të Shtetit, shqyrtimi i akteve normative me fuqinë e ligjit, propozimet për emërim dhe shkarkim titullarësh të organeve që zgjidhen nga Kuvendi, mocionet e kërkuara, projektligjet ose projektvendimet e mbartura nga programi paraardhës, si dhe çështjet që lidhen me gjendjen e jashtëzakonshme.

Kushtetuta Neni 84 1. Presidenti i Republikës shpall ligjin e miratuar brenda 20 ditëve nga paraqitja e tij.

2. Ligji quhet i shpallur, në qoftë se Presidenti i Republikës nuk ushtron të drejtat e parashikuara në paragrafin 1 të këtij neni dhe në paragrafin 1 të nenit 85.

3. Ligji hyn në fuqi me kalimin e jo më pak se 15 ditëve nga botimi i tij në Fletoren Zyrtare.

4. Në rastet e masave të jashtëzakonshme, si dhe në rast nevoje e urgjence, kur Kuvendi vendos me shumicën e të gjithë anëtarëve dhe Presidenti i Republikës jep pëlqimin, ligji hyn në fuqi menjëherë, vetëm pasi të jetë njoftuar publikisht. Ligji duhet të botohet në numrin më të parë të Fletores Zyrtare.

du r ë p ë r sh q y r t i m i n e t y r e.

Megjithëse Rregullorja parashikon që dekretet me ardhjen e tyre në Kuvend bëhen pjesë direkt e kalendarit të punimeve të Kuvendit, ky i fundit deri më tani ka parë të arsyeshme që të mos i fusë ato në procedurë parlamentare.

Burimet kanë bërë të ditur se dekretet ndodhen në tryezën e kryetarit të Kuvendit dhe nuk kanë kaluar ende për shqyrtim në komisione. Çka siç bëhet e ditur nga burime nga ky institucion, nuk pritet të ndodhë tani afër, të paktën deri në shpalljen e verdiktit të vendeve anëtare të BE-së për statusin e integrimit. Më pas pritet që mazhoranca t’i rrëzojë at o, ç k a n ë f a kt ë sht ë p a r alajmëruar nga qëndrimet e hapura të eksponentëve të saj të lartë, siç është edhe rasti i kryetarit të komisionit të Lig jeve, Fatmir Xhafaj, i cili në një nga fjalimet e tij në parlament i quajti dy dekretet e Nishanit si provokim për shumicën qeverisëse.

Beteja për dekretet e gjyqtarëve d h e m a r r ë ve shj e n e “C r ow n Agents” është vazhdim i një lufte që në fakt e nisi qeveria me heq jen e portretit të Presidentit nga institucionet shtetërore dhe që u vazhdua më pas nga vetë Presidenti me mosmiratimin e Aktit normativ për “Nëpunësin Civil“.

Presidenti refuzoi të jepte pëlqimin paraprak për “Crown Agents” Beteja në distancë mes presidentit Bujar Nishani dhe mazhorancës për marrëveshjen “Crown Agents” ka nisur në fakt që prej afro 1 muaji. Ndërsa opozita e djathtë kundërshtoi të miratojë arritjen e një marrëveshjeje të tillë, si jo ekonomike për buxhetin e shtetit por edhe si diskriminuese për kompani të tjera vendase apo të huaja, presidenti Nishani refuzoi t’i japë qeverisë pëlqimin e tij paraprak, pavarësisht kërkesës së kësaj të fundit që ajo të hynte në fuqi menjëherë.

Ishte kryetrari i Kuvendit, Ilir Meta, ai që bëri të ditur gjatë asaj seance se pavarësisht kërkesës së qeverisë drejtuar Presidentit për të dhënë pëlqimin paraprak që kjo marrëveshje të hynte në fuqi menjëherë, kreu i

shtetit nuk kishte dhënë një përgjigje.

“Kushtetuta, neni 84 pika 4 parashikon shprehimisht që në rastet e masave të jashtëzakonshme dhe në rast nevoje dhe urgjence kur Kuvendi vendos me shumicën e të gjithë anëtarëve dhe Presidenti jep pëlqimin, ligji hyn në fuqi menjëherë. Lidhur me këtë, ju bëj me dije se Presidenti nuk ka kthyer ende përgjigje për hyrjen menjëherë të ligjit në fuqi. Për pasojë hedhim në votim nenin 13 me afatin 15 ditë pas botimit në Fletoren zyrtare për hyrjen në fuqi”, - tha Meta gjatë asaj seance. Kjo detyroi mazhorancën që të miratojë variantin, sipas të cilit, kjo marrëveshje tashmë do hyjë në fuqi 15 ditë nga botimi në Fletoren zyrtare.

Opozita e djathtë kundërshtoi të miratojë arritjen e një marrëveshjeje të tillë, si jo ekonomike për buxhetin e shtetit por edhe si diskriminuese për kompani të tjera vendase apo të huaja

diskutimi

Paketa ‘antikorrupsion’, sot debati tek Integrimi Kuvendi rimerr sot edhe një herë debatin për paketën ‘antikorrupsion’ të paraqitur nga qeveria. Pavarësisht kundërshtimeve të disa prej misioneve që asistojnë vendin tonë në fushën e reformave në fushën e drejtësisë, qeveria ka vendosur që të shkojë përpara dhe ta miratojë këtë paketë. Por ndërsa deri më tani debati ka qenë zhvilluar në komisionin e Ligjeve, sot ai do të zhvendoset në komisionin e Integrimit, ku do të diskutohet projektligji “Për disa ndryshime dhe shtesa në ligjin nr.10192, datë 03.12.2009, “Për parandalimin dhe goditjen e krimit të organizuar dhe trafikimit nëpërmjet masave parandaluese kundër pasurisë”.

Nisur nga fakti se janë pikërisht misionet e huaja ato që kanë bërë vërejtjet e tyre duke i konsideruar nismat si një hap prapa në luftën kundër korrupsionit, debati pritet që të jetë i fortë. Gjithsesi kujtojmë këtu se vetë BE-ja, me të cilën ky institucion ka dhe marrëdhëniet direkte, ka vlerësuar me nota pozitive nismat, pavarësisht sugjerimeve për disa ndryshime të rëndësishme në to. Gjithashtu sot në komisione pritet të diskutohet edhe projektligji për shtyrjen e afatit të ligjit për verifikimin e titujve të pronësisë. Ndërkohë që komisioni i Jashtëm do të zhvillojë një seancë dëgjimore me tre kandidatë të tjerë për ambasadorë.

Gazeta MAPO

www.mapo.al / gazetamapo@gmail.com

09.12.2013

5

Kryeministri u shpreh se për të ndryshuar gjendjen në arsimin e lartë është e domosdoshme të hidhet një hap shumë i rëndësishëm për të shkuar drejt një sistemi publik, pavarësisht nëse universitetet janë shtetërore apo janë private.

Rama: Korrupsioni, nuk do të kursejmë askënd në asnjë nivel “Ju siguroj që ne do të çojmë përpara drejtësisë, për sa na takon si qeveri, të gjitha rastet ku do të konstatojmë nga auditi i së shkuarës, arsye për ndjekje penale, pa kursyer askënd në asnjë nivel. Këtë do ta bëjmë duke e ndarë me publikun dhe do të kërkojmë që prokuroria dhe gjykata të marrin përgjegjësinë.”

Jam Ledio Riska, student i Historisë.

Për mendimin tim, mënyra më e mirë për të zhvilluar vendin është revolucioni në kulturë dhe në arsim. Politikat e tjera si rendi, siguria, ekonomia, shëndetësia janë një derivat i tyre.

Shqetësimi më i madh në vend janë studentët funksionalë, të cilët janë produkt i diplomave të blera dhe kaosit në arsim. Si mendon se do të zgjidhen këto dy probleme dhe cilat do të jenë politikat tuaja për zgjidhjen e këtyre dy problemeve?

Faleminderit! Kjo është një pikëpyetje e madhe që rëndon mbi të ardhmen e shumë vajzave dhe djemve sot dhe që lidhet me të panjohurën e madhe që ka përpara gjithsecili kur kapërcen pragun e universitetit. Pasi sot jemi të gjithë të vetëdijshëm që sistemi ynë i arsimit të lartë nuk ka liri konkurrence të bazuar mbi meritën dhe nuk garanton meritën përmes lirisë së konkurrencës.

Më lejoni të ndaj me ju bindjen time se nuk është në fakt ashtu sikundër shpeshherë nënvizohet, për mendimin tim padrejtësisht, se arsimi privat është në vetvete problemi. Problemi është në rënien poshtë e më poshtë në tërësi të sistemit tonë arsimor, në rritjen e parazitizmit dhe fatkeqësisht edhe të korrupsionit në mënyrë horizontale në të gjithë sistemin tonë arsimor, si në sistemin shtetëror ashtu edhe në atë privat. Mbi të gjitha, besoj në mungesën e një baze mbi të cilën të gjitha universitetet të mund të vlerësohen me kritere të qarta dhe në mënyrë të pavarur dhe përmes së cilës të gjitha universitetet të mund të konkurrojnë drejtësisht. Prandaj, ne besojmë që është e domosdoshme të hedhim një hap tjetër, një hap kurajoz, por një hap shumë të rëndësishëm për të shkuar drejt një sistemi publik, pavarësisht nëse universitetet janë shtetërore apo janë private.

Që do të thotë, nga njëra anë universitetet private të mos funksionojnë më si fabrika që nxjerrin fitime përmes diplomave dhe nga ana tjetër universitetet shtetërore të mos vegjetojnë më bazuar në faktin se jemi të shtetit, na mban shteti dhe për gjithçka përgjigjet shteti.

Kjo është një reformë e rëndësishme. Është një reformë e thellë. Është një reformë, piketat e së cilën tanimë ne i kemi vendosur konceptualisht, por pa asnjë dyshim është një reformë që kërkon pjesëmarrje dhe kërkon përfshirjen e të gjithë aktorëve dhe faktorëve në sistemin tonë universitar, por edhe të atyre që janë konsumatorët e sistemit, qoftë studentët, qoftë prindërit.

Kjo periudhë do të shërbejë pikërisht për të përvijuar, ashtu siç duhet, gjithë fizionominë e kësaj reforme dhe pastaj për të kaluar në jetësimin e saj në realitet.

Si maturante më shqetëson mungesa e informacionit lidhur me shu-

micën e degëve që ofrojnë universitetet shtetërore në Shqipëri. A mendoni se duhet bërë më shumë në fushën e këshillimit për karrierën dhe informimit për atë që çdo degë ofron?

Ne mendojmë që duhet bërë më shumë në të gjitha aspektet, por, sigurisht, duhet bërë jo më shumë, po duhet bërë gjithçka ndryshe në aspektin e informacionit për shkollat, duke filluar që nga shkollat elementare, duke vazhduar me shkollat e mesme dhe duke vazhduar me shkollat e larta. Prindërit duhet ta dinë se në çfarë shkollë po e çojnë fëmijën. Dhe akreditimi që ne po bëjmë gati bazën për të filluar qysh për vitin e ardhshëm, pjesë – pjesë kuptohet, do të ndihmojë shumë për të dhënë një pamje të qartë të sistemit dhe për të klasifikuar shkollat sipas cilësisë dhe sipas shërbimeve që ato ofrojnë. Pa dallim. Ne nuk do të akreditojmë thjesht shkollat private.

Ne do të akreditojmë gjithë sistemin dhe të gjitha shkollat duhet të hyjnë në provën e cilësisë. Dhe nga prova e cilësisë të gjitha shkollat duhet të kenë vendin e tyre në klasifikim, qofshin publike, qofshin private, apo siç do të dëshiroja të thosha shtetërore apo private, që në këndvështrimin tonë duhet të kthehen në shkolla publike. Universitete private që bëjnë para dhe që funksionojnë si fabrika diplomash, përkundër parave që marrin apo si shërbime private ndaj klientit që paguan para, besoj që Shqipëria nuk ka luksin që t’i mbajë dhe vetëm pasoja mund të ketë prej tyre. Ndërkohë që universitete që financohen privatisht, po, patjetër! Por duhen kthyer në institucione publike pa qëllim fitimi. Ky është objektivi. Këtë, ne duhet ta kthejmë në reformë. Dhe këtë reformë do ta bëjmë duke ndërtuar një proces gjithëpërfshirës dialogu, për të ndarë përgjegjësitë dhe për të ndërtuar partneritetin.

Përshëndetje. Jam Andi Shkira, student në fakultetin e Drejtësisë. 23 vjet më parë, studentët kërkuan jo vetëm ndryshimin e sistemit politik, por edhe atë jurisprudencial. Sot 23 vjet më pas, 8 dhjetor 2013, ne e gjejmë drejtësinë të rënë përmbys. Tashmë jemi në vigjilje të mbylljes së 100 ditëve të para të qeverisjes suaj. Dua

"Vendimi më i vështirë ka qenë për armët kimike, na u desh ta merrnin në kohën kur sapo kishim filluar punën.

Një nga vendimet më të vështira.

Në kushtet kur Shqipëria ka marrë një rrugë të qartë për orientimin e vet euroatlantik, është anëtare e NATO-s, është e qartë se ka edhe detyrime.

Kur Shqipërisë iu kërkua të merrte përsipër një rol që i kalon përmasat e një vendi të vogël dhe e kthen një vend të vogël në një qytetar global, fatkeqësisht nuk përmbushëm të gjitha kushtet që ta kishim bërë këtë një vendimmarrje pozitive, dhe vendimi që u mor ishte ai që të gjithë e dimë."

t’ju pyes, çfarë keni bërë dhe çfarë do të bëni për të ndryshuar këtë gjë, apo thjesht do të mjaftoheni me atë që drejtësia është e pavarur dhe me këtë rast do të lani dhe duart...?

Kjo është një sëmundje e rëndë, është një kancer dhe kërkon një terapi të fortë.

Nuk mund të shërohet as me aspirina dhe as me antibiotikë. Ne po përgatitemi për këtë dhe më herët se vonë do të hapim një debat të madh me të gjithë për të adresuar këtë sëmundje dhe për të rënë dakord për terapinë që pastaj të gjithë së bashku duhet të ekzekutojmë në funksion të goditjes së këtij kanceri që po i merr frymën shoqërisë.

Nga Universiteti “Marin Barleti”.

Doja t’ju pyesja, cili nga ministrat ka qenë ai që ju ka ndihmuar më shumë dhe cili ka qenë ai më problematiku?

Nuk do të thosha asgjë të pavërtetë nëse do të thosha që anëtarët e qeverisë janë në lartësinë e duhur dhe po e kryejnë detyrën me mjaft përkushtim dhe zotësi. Por, sigurisht, për të mos ju lënë pa asnjë përgjigje konkrete, mund të them se unë kam fatin të kem një zëvendës, që unë jam i bindur se çdo kryeministër do të donte ta kishte; një ministër të Brendshëm që jam i bindur jo rastësisht ka marrë nota shumë pozitive vazhdimisht në sytë e opinionit publik; një ministër të Jashtëm që po bën një punë të admirueshme, edhe pse një pjesë e kësaj pune është larg syve të publikut, e me radhë për të mos i përmendur të gjithë ministrat që edhe nëse në këto 2 muaj e pak nuk kanë rënë shumë në sy, ju siguroj se janë duke punuar me përgjegjshmëri të lartë dhe duke përgatitur 4-vjeçarin me shumë zotësi.

Ne në përfundim të 100 ditëve do të bëjmë një takim të hapur. Aty jam i bindur që njerëzit do të shohin shumëçka që nuk ka qenë para syve gjatë kësaj periudhe, por që është një punë konkrete Përshëndetje, zoti Kryeministër!

Nëse mund ta vizualizoni, si do të dukej piktura e karrierës tuaj politike?

Si do të dukej piktura e karrierës time politike... Nuk e di. Nuk e di. Unë do të kisha dëshirë që në fund t’i ngjante kësaj sal-

le hartash, por të shikojmë si do duket deri në fund. Deri tani është një pikturë në proces.

Edi Rama, çfarë ju bën juve të lumtur?

Besoj se lumturia është diçka shumë e madhe, por në të njëjtën kohë, njeriu duhet të jetë i lumtur kur bën punën që do.

Cili ka qenë vendimi më i vështirë që keni marrë deri më tani në krye të qeverisë?

Vendimi më i vështirë ka qenë për armët kimike, na u desh ta merrnin në kohën kur sapo kishim filluar punën. Një nga vendimet më të vështira. Në kushtet kur Shqipëria ka marrë një rrugë të qartë për orientimin e vet euroatlantik, është anëtare e NATO-s, është e qartë se ka edhe detyrime. Kur Shqipërisë iu kërkua të merrte përsipër një rol që i kalon përmasat e një vendi të vogël dhe e kthen një vend të vogël në një qytetar global, fatkeqësisht nuk përmbushëm të gjitha kushtet që ta kishim bërë këtë një vendimmarrje pozitive, dhe vendimi që u mor ishte ai që të gjithë e dimë. Dhe rezonoi edhe me dëshirën e pjesës më të madhe të popullit, që u shpreh nëpërmjet një proteste qytetare.

Mund të më thoni ç’do të bëhet me “peshqit e mëdhenj” të korrupsionit, apo do duhet të harrojmë ato që kemi dëgjuar vite më parë?

Ne nuk kemi mandat për të harruar, por ne s’kemi as mandat për të hedhur pranga nëpër rrugë. Ne jemi qeveria e një shumice shumë të fortë, jemi shumë të vetëdijshëm për këtë, sikurse jemi të vetëdijshëm që në zgjedhjet e 23 qershorit ka patur një etje për drejtësi, së cilës do t’i shërbejmë duke bërë pjesën tonë. Numri i rasteve të goditura këto dy muaj e pak është mbi 400% më shumë. Ju siguroj që ne do të çojmë përpara drejtësisë, për sa na takon si qeveri, të gjitha rastet ku do të konstatojmë nga auditi i së shkuarës, arsye për ndjekje penale, pa kursyer askënd në asnjë nivel. Këtë do ta bëjmë duke e ndarë me publikun dhe do të kërkojmë që prokuroria dhe gjykata të marrin përgjegjësinë. Por nuk duhet të harrojmë që nuk jemi as prokurori, as gjykatë, por mund t’i bëjmë të funksionojnë ato më mirë përmes reformave.

6

fokus

ditari

ngjarje e ditës Gjyqtari i Pukës, tjetër mbledhje në KLD Tiranë Teksa prokuroria ka kërkuar arrestimin e gjashtë personave të dyshuar si pjesë e skandalit të korrupsionit në Gjykatën e Pukës, mbetet ende e pazgjidhur situata e ish-kryetarit të kësaj gjykate, Shtjefën Lleshi. Ndaj tij, Këshilli i Lartë i Drejtësisë ka marrë masën e largimit nga funksioni i kryetarit të Gjykatës, si dhe ka urdhëruar nisjen e inspektimit për evidentimin e punës së tij. Por paralelisht me hetimin administrativ, të iniciuar nga KLD,

“Task Forcë” në Prokurorinë e Tiranës ka nisur hetimet për të sqaruar rolin e gjyqtarit Lleshi në këtë aferë korruptive.

Burime të prokurorisë thanë se KLD-së i është drejtuar një kërkesë për dhënien e autorizimit që do të mundësojë hetimin e gjyqtarit në fjalë, edhe pse ndryshimet e fundit ligjore kanë minimizuar imunitetin e njerëzve të drejtësisë. Kërkesa e prokurorisë pritet të merret në shqyrtim nga Këshilli i Lartë i Drejtësisë në fillim të kësaj

jave, ndërsa inspektorët e KLD-së kanë zbarkuar në Gjykatën e Pukës për të kontrolluar punën e ish-kryetarit Shtjefën Lleshi. Prokuroria tashmë është në pritje të vendimit të KLD-së për të vijuar më tej me hetimet ndaj gjyqtarit Lleshi. Mësohet se hetimet vazhdojnë edhe për një oficer të Policisë Gjyqësore që gjithashtu shfaqet në pamjet e emisionit “Fiks Fare”, për të cilin Prokurori i Përgjithshëm urdhëroi pezullimin nga detyra.

Videoja e korrupsionit, arrestohen prokurori dhe rrjeti i sekserëve Prokuroria urdhëron arrestimin e prokurorit të Pukës, Dëfrim Preçi, dy punonjëseve të gjykatës, dy avokatëve dhe sekserit të shfaqur në videon e “Fiks Fare”. Hetimet për skandalin nisën 3 javë para transmetimit të videos Leonard Bakillari Tiranë Korrupsioni në sistemin e drejtë-

sisë, i denoncuar nga emisioni “Fiks Fare”, ka çuar në pranga prokurorin e Pukës, Dëfrim Prençi, dy punonjëse të administratës në Gjykatën e Pukës, dy avokatë dhe një person të akuzuar si sekser. Arrestimi i zyrtarëve të lartë të drejtësisë u krye nga policia mesditën e djeshme, pasi Gjykata e Tiranës kishte caktuar ndaj tyre masën e sigurisë “arrest me burg”. Hetimet për skandalin në Gjykatën e Pukës kishin nisur nga njësia “Task Forcë” në Prokurorinë e Tiranës rreth tri javë përpara se emisioni “Fiks Fare” të publikonte pamjet e ndarjes së parave, që dyshohet se janë përfituar nga prokurori dhe gjyqtari për lirimin e disa personave të arrestuar pas një proteste në Pukë. Shumë prej pamjeve dhe bisedave që sipas prokurorisë provojnë korrupsionin në Gjykatën e Pukës janë pjesë e dosjes hetimore, pasi paralelisht me emisionin “Fiks Fare” ka hetuar edhe prokuroria. Kallëzuesi ka pranuar të regjistrojë audio dhe video të gjitha bisedat që ka realizuar me personat e përfshirë në skandalin e korrupsionit në drejtësi, duke vënë në dispozicion të akuzës të gjitha materialet filmike.

Historia e një prej skandaleve më të mëdha në sistemin e drejtësisë ka nisur disa muaj më parë, kur në një protestë të zhvilluar ndaj një kompanie që operon në rrethin e Pukës, policia ka arrestuar 6 anëtarë të së njëjtës familje. Kallëzuesit i është dashur të paguajë shuma të konsiderueshme parash për të liruar nga burgut familjarët e tij. Pamjet e transmet-

uara nga emisioni “Fiks Fare” tregojnë se kallëzuesi fillimisht ka kontaktuar me një person të identifikuar si shtetasi Dëfrim Prençi, i afërm i prokurorit të Pukës, Pëllumb Prençi, i cili ka marrë përsipër lirimin e disa prej të arrestuarve kundrejt parave. Por pjesa që sipas prokurorisë provon korrupsionin është ndarja e parave nga kancelarja dhe sekretarja e Gjykatës së Pukës. Meliha Kukaj dhe Liljana Shkjau, respektivisht kancelare dhe sekretare në Gjykatën e Pukës, janë filmuar teksa ndajnë në dy zarfe shumën e parave prej 500 mijë lekë të reja. Nga bisedat rezulton se gjysma e parave do t’i jepet prokurorit Pëllumb Prençi, ndërsa gjysma tjetër gjyqtarit Shtjefën Lleshi, i cili mbante dhe detyrën e kryetarit të Gjykatës së Pukës. Këto para, sipas video-përgjimit do të paguheshin për të ndryshuar masën e sigurisë për një prej të afërmve të kallëzuesit, i arrestuar nga policia në protestën ndaj një kompanie private në Pukë. Sipas filmimeve, sekretarja i kërkon në një moment kallëzuesit të firmosi zarfet, brenda të cilëve ndodheshin nga 250 mijë lekë të reja, që do t’u jepeshin dy zyrtarëve të lartë të drejtësisë në rrethin e Pukës. Ky fakt sipas prokurorisë është provuar me seancën për ndryshimin e masës së sigurisë që u zhvillua në Gjykatën e Pukës, ku prokurori u shpreh dakord për lirimin e të arrestuarit, ndërsa gjyqtari miratoi kërkesën e palës mbrojtëse duke liruar personin e arrestuar. Por hetimi i prokurorisë ka provuar edhe shkelje të shumta procedurale të bëra nga gjykata dhe Prokuroria e Pukës, kjo pasi kërkesat

Të arrestuar Pëllumb Prençi, drejtues i Prokurorisë së Rrethit Gjyqësor Pukë Meliha Kukaj, ish-kancelare e Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Pukë Liljana Shkjau, ish-sekretare, Gjykata e Rrethit Gjyqësor Pukë Dëfrim Prençi, i dyshuar për “mashtrim” dhe “ushtrim të ndikimit të paligjshëm” Fariz Xhurxhi, me funksion avokat, i dyshuar për “ushtrim të ndikimit të paligjshëm” Fran Dashi, me funksion avokat, i dyshuar për “moskallëzim krimi”

Vrasja e 17-vjeçarit, pesë persona nën akuzë Tiranë Pesë persona të akuzuar si autorë të vrasjes me sende të forta të një 17-vjeçari në Tiranë dhe plagosjen e disa të tjerëve janë marrë të pandehur nga Prokuroria e Tiranës.

Në përfundim të hetimeve, prokuroria ka ngritur akuzën e “vrasjes me dashje kryer në bashkëpunim” ndaj shtetasve Orineli Baçinofki, Besar Seci dhe të miturit A. N. Gjithashtu akuzohen për plagosjen e disa personave dhe moskallëzim krimi shtetasit Arbër Kondi, J.K dhe S.H. Ngjarja për të cilën akuzohen gjashtë të rinjtë ka ndodhur më 28 mars të këtij viti, në zonën e njohur si “Kodra e Priftit” në Tiranë, ku mbeti i vrarë 17-vjeçari Gj. P. Sipas prokurorisë, sherri mes të rinjve ka nisur pas disa debatesh në lagje mes njërit prej shokëve të viktimës dhe të pandehurit S. H. Pas debatit verbal, S. H ka është takuar me shokët e tij dhe më pas kanë marrë të pandehurin Arbër Kondi, i cili i ka shoqëruar me makinë drejt vendit ku ndodhej viktima dhe dy shokët e tij.

Kondi nuk e ka ditur qëllimin përse po shko-

nin në këtë vend, ndërsa i pandehuri Orineli Baçinofki gjatë rrugës iu ka treguar shokëve të tij një thikë. Pasi kanë lëvizur në lagje, të pandehurit kanë parë të dëmtuarit dhe kanë zbritur menjëherë nga makina. Fillimisht kanë debatuar me njërin prej tyre, të cilin kanë nisur ta qëllojnë me shkopinj e grushte. Në sherr është përfshirë edhe 17-vjeçari Gj. P, shok me të dëmtuarin, i cili në një moment është qëlluar me thikë. “Nga ana tjetër, në momentin që ngjarja ka qenë e përqendruar tek i dëmtuari J.Rr, me viktimën Gj.P janë përleshur të pandehurit e tjerë Orineli Baçinofki, Besar Seci dhe A.L. Këta dy të fundit janë përleshur me grushte, por në moment i pandehuri Orineli Baçinofki ka nxjerrë thikën dhe pa e zgjatur ka qëlluar viktimën në zemër. Pas këtij momenti, i cili nuk zgjati më tepër se rreth 40-50 sekonda, të pandehurit janë larguar me vrap drejt makinës së tyre”, -thotë prokuroria duke sqaruar momentin e vrasjes së 17-vjeçarit.

për ndryshimin e masës së sigurisë që pala mbrojtëse ka bërë në gjykatë janë marrë në shqyrtim tej afateve ligjore. Sipas ligjit, parashikohet që këto kërkesa duhet të shqyrtohen brenda 5 ditësh, por në rastin konkret kanë kaluar mbi 20 ditë derisa gjykata ka vendosur t’i shqyrtojë.

Por historia nuk përfundon këtu, pasi jehona e aferës korruptive të nisur nga Gjykata e Pukës do të përfshinte edhe emrin e kryetarit të Gjykatës së Lartë, si personi që sipas njërit prej të arrestuarve kishte në dorë zgjidhjen e çështjes. Përmendja e emrit të kreut të Gjykatës së Lartë nga i arrestuari Dëfrim Prençi është konsideruar si mashtrim nga prokuroria, e cila akuzon Prençin edhe për ushtrim të ndikimit të paligjshëm ndaj të afërmit të tij, prokurorit Pëllumb Prençi. Jashtë skemës së korrupsionit si-

pas akuzës nuk kanë mbetur as avokatët Fariz Xhurxhi dhe Fran Dashi. Ky i fundit akuzohet nga prokuroria për moskallëzim krimi, pasi dyshohet se ishte në dijeni të aferës korruptive dhe nuk e ka kallëzuar atë. Ndërsa avokati Fariz Xhurxhi, gjithashtu i arrestuar akuzohet për “ushtrimi të ndikimit të paligjshëm ndaj personave që ushtrojnë funksione publike”.

Avokati Xhurxhi është një nga personat që shfaqen në videon e fshehtë si personi që merr përsipër lirimin e njërit prej të arrestuarve, si dhe këshillon kallëzuesin si të veprojë me gjyqtarin dhe prokurorin për zgjidhjen e çështjes në themel. Prokuroria thotë se hetimet për këtë çështje vazhdojnë, për të zbuluar të gjithë personat që dyshohet se janë përfshirë në një prej skandaleve më të mëdha në sistemin e drejtësisë të denoncuara ndonjëherë nga media.

KOMISIONERI PËR MBROJTJEN E TË DHËNAVE PERSONALE

NJOFTIM Çdo person fizik ose juridik, autoritet publik, agjenci apo njësi tjetër, të cilët, vetëm apo në bashkëpunim me të tjerë, mbajnë, përpunojnë, administrojnë, arkivojnë dhe për këtë shkak kontrollojnë të dhëna personale, bazuar në Ligjin Nr. 9887, datë 10.03.2008 “Për mbrojtjen e të dhënave personale”,i ndryshuar , ka detyrimin dhe duhet të njoftojë pranë Zyrës së Komisionerit për Mbrojtjen e të Dhënave Personale për përpunimin e të dhënave personale për të cilin është përgjegjës.

Mospërmbushja e këtij detyrimi përbën kundërvajtje administrative dhe dënohet me gjobë.

Subjektet Kontrolluese kanë si afat të fundit për të ezauruar këtë detyrim datën 31 Dhjetor 2013!! Pas kësaj date Zyra do të ndërmarrë masa administrative të menjëhershme me gjobë !!

Njoftimi mund të bëhet “online” në faqen zyrtare të internetit: www.kmdp.al, duke e dërguar atë me postë, si dhe duke u paraqitur pranë institucionit në adresën: “Rr. Abdi Toptani, Nr. 4, Kati II, Tiranë”.

Gazeta MAPO

www.mapo.al / gazetamapo@gmail.com

09.12.2013

7

Katër në pranga për trafik armësh Elbasan - Strukturat e Krimit të Orga-

nizuar në Drejtorinë e Policisë se Elbasanit ka vënë në pranga 4 persona me akuzën e “trafikimit të armëve dhe municioneve”. Në sajë të operacionit “Rruga e Fundit”, i cili u krye në orët e vona të së shtunës, u bë i mundur arrestimi i Afrim Dodës, 43 vjeç i dënuar më parë për vrasje, dënim të cilin e kishte kryer dhe kishte rreth dhjetë

vite i lirë, Jetmir Rrumbullaku 39 vjeç, Roland Doda 37 vjeç si edhe Aleks Milloshi, 32 vjeç, që të katërt banues në fshatin Krrabë të komunës me të njëjtin emër. Arrestimi i këtyre personave u bë pas informacioneve të marra nga ana e strukturave të policisë së Elbasanit mbi posedimin e municioneve. Në momentin e arrestimit katër personat u gjetën në një barakë në fshatin e tyre, ku

gjithashtu policia gjeti dhe sekuestroi 110 kilogramë eksploziv i llojit amonit, si dhe 650 kapsolla detonatore. Pas marrjes në pyetje të ndaluarit pranuan posedimin e municioneve, por sipas tyre ato nuk ishin për trafikim, por të mbetura që nga viti 1997. Materialet në ngarkim të tyre i kanë kaluar tashmë Prokurorisë së Rrethit Gjyqësor Elbasan për hetime të mëtejshme.

“Luftë” në kufi, vriten dy vëllezër nga Devolli dhe një polic grek Melsi dhe Elvis Çollaku, dy peshkatarë nga Devolli kanë hapur zjarr ndaj policëve grekë. Vriten njëri pas tjetrit në kasollen kur dikur fshiheshin trafikantët. Mediat greke: U dyshuan si trafikantë, por nuk u gjet asgjë në kasolle

D

y vëllezër nga Devolli mbetën të vrarë gjatë një përplasjeje me armë me policinë greke. Viktimë e kësaj ngjarjeje të ndodhur në kufirin shqiptaro-grek, në fshatin Vrontero pranë Follorinës, mbeti edhe një punonjës i policisë greke. Mediat e vendit fqinj raportojnë se tre oficerë të policisë greke kanë shkëmbyer zjarr me dy vëllezërit Çollaku, për të cilët fillimisht u dyshua se ishin trafikantë. Ngjarja ka ndodhur në piramidën 1920, pranë liqenit të Prespës, në orën 00:45, kur patrulla e policisë që merrej me kontrollin e peshkimit të paligjshëm mori informacion se ishin vjedhur rrjetat e peshkatarëve në liqen. Patrulla e policisë e la automjetin në rrugë dhe përshkoi në këmbë rreth 30 minuta, derisa vuri re një kasolle rreth 2 km larg liqenit të Prespës. Në deklaratat e saj për median, policia greke tha se në të shkuarën, kjo kasolle është përdorur shpesh nga trafikantët e emigrantëve të paligjshëm apo të drogës. Dy nga policët shkuan për të kontrolluar kasollen, ndërsa i treti qëndroi më pas për të mbajtur nën kontroll situatën. Sipas mediave greke, tre policët kanë thirrur në gjuhën shqipe “Policia”, por janë pritur me plumba nga dy vëllezërit Melsi dhe Elvis Çollaku. Plumbat kanë plagosur policin 43-vjeçar, Ilia Kosteni, i cili gjeti vdekjen më pas rrugës për në spital.

Pas këtij episodi, polici i tretë që ndodhej jashtë kasolles, hapi zjarr mbi njërin nga shqiptarët duke e qëlluar për vdekje. Tjetri mori armën e të vëllait dhe vijoi të qëllojë mbi policinë, por nga shkëmbimi i zjarrit edhe ai mbeti i vdekur. Sipas mediave greke që i referohen informacioneve të policisë, gjithçka ndodhi në 2 minuta, ndërkohë që temperatura në zonë ishte -15 gradë celcius. Polici i plagosur nuk iu mbijetoi dot plagëve dhe vdiq rrugës për tek makina e patrullës së policisë, e cila ishte larg zonës ku ndodhi ngjarja. Edhe pse fillimisht u pretendua se dy vëllezërit shqiptarë ishin trafikantë, në kasolle nuk u gjend asnjë send i jashtëligjshëm përveç armës. Nga kontrolli në kasolle nuk u gjet drogë dhe hetimet përqendrohen në faktin që shqiptarët kishin hyrë në tokën greke për peshkim të paligjshëm në liqenin e Prespës. Presidenti i Federatës Panhelenike të rojeve kufitare tha për gazetën “To Vima”, se përgjegjësia

Elvis Çollaku

Melsi Çollaku

për këtë ngjarje të rëndë është e drejtimit politik të policisë greke. Sipas tij, prej dy vjetësh është kërkuar përforcimi i shërbimeve kufitare. Ai shtoi se në qoftë se do të kishte patur staf në operacionin e kërkimit të trafikantëve duhet të ishin 10 dhe jo 3 policë, gjë që mund të shmangte humbjet e jetëve. Gjatë gjithë ditës së djeshme policia greke nuk publikoi emrat e dy të vrarë. Ishte policia e Korçës, e cila pak orë pas ngjarjes në kufi deklaroi se viktimat janë dy vëllezërit Melsi dhe Elvis Çollaku nga fshati Shuec i Devollit. Dy viktimat nuk kanë pasur asnjë dokument me vete, çka e ka vështirësuar identifikimin e tyre të shpejtë. Ndryshe nga ç’pretendon policia greke, familjarët e dy viktimave deklaruan dje se ata nuk janë trafikantë, por njerëzit që përpiqeshin të siguronin bukën e gojës përmes peshkimit.

Viktimat në morg, familjarët duan trupat

Polici grek i vrarë, Ilia Kosteni

Plumbat kanë plagosur policin 43-vjeçar, Ilia Kosteni, i cili gjeti vdekjen më pas rrugës për në spital. Pas këtij episodi, polici i tretë që ndodhej jashtë kasolles, hapi zjarr mbi njërin nga shqiptarët duke e qëlluar për vdekje.

Trupat e pajetë të Melsi dhe Elvis Çollakut janë transportuar drejt morgut të Follorinës për t’iu nënshtruar ekspertizës mjekoligjore. Ky raport është konsideruar si tepër i rëndësishëm për të zbardhur ngjarjen e ndodhur natën e së shtunës në kufirin mes Shqipërisë dhe Greqisë. Por familjarët e dy vëllezërve Çollaku kanë kërkuar dje të tërheqin trupat e tyre.

Policia e Korçës bën të ditur se momentalisht viktimat ndodhen në morgun e spitalit të Follorinës, pasi autoritetet greke nuk kanë përfunduar ende ekspertizën mjekoligjore. Sipas policisë së Korçës, pas përfundimit të ekspertizës trupat e dy vëllezërve Melsi dhe Elvis Çollaku do të transportohen në Shqipëri.

Të afërmit: Dy vëllezërit u vranë nga fukarallëku Familjarët e Melsi dhe Elvis Çollakut hedhin poshtë lajmet se ata janë trafikantë dhe tregojnë gjendjen e rënduar ekonomike Familjarët e Melsi dhe Elvis Çollakut janë shokuar pas lajmit të rëndë të vrasjes së tyre. Nëna e tyre, infermiere e fshatit Shuec të Devollit, ka marrë n d i h m ë mj e k ë s o r e p a s hu mb j e s t r ag j i ke t ë dy dj e mve. Fq i nj ë t e familjes Çollaku pohojnë se tragjedi-

në e kanë mësuar në orët e mëngjesit.

“Ishin peshkatarë dhe kërkonin bukën e gojës. U vranë për bukën e gojës”,- pohon njëri prej të afërmve të Melsi dhe Elvis Çollaku. Ndërsa një tjetër i afërm tregoi se e gjithë kjo ngjarje erdhi nga fukarallëku. “Ata që u vranë, u vranë nga fukarallëku.

Shtëpinë kanë 4 vjet që nuk e bëjnë dot. Shkojnë atje që të zënë peshk e ta shesin”,- thotë një tjetër i afërm i viktimave. Të afërmit deklarojnë se dy vëllezërit nuk janë trafikantë droge, ashtu siç kishte dyshuar policia greke.

“Ata nuk janë trafikantë, kërkonin bukën e gojës. I vrau policia greke”,deklarojnë familjarët. Melsi dhe Elvis Çollaku, të cilët u vranë mbrëmjen e djeshme nga një shkëmbim zjarri me policinë greke kanë të dy nga dy fëmijë.

Dy viktimat nga fshati Shuec i Devollit u cilësuan fillimisht si trafikantë, por nga kontrolli nuk u gjet drogë apo armë. Shqiptarët mendohet se kanë hyrë n ë t o k ë n g r e ke p ë r p e sh k i m t ë paligjshëm në liqenin e Prespës. Hetimet mbi rrethanat dhe shkaqet e ngjarjes vazhdojnë.

CMYK

8 09.12.2013

Gazeta MAPO

www.mapo.al / gazetamapo@gmail.com

NJOFTIM / REKLAMA

Gazeta MAPO

www.mapo.al / gazetamapo@gmail.com

ekonomi

09.12.2013

9

Fullani: Kriza si një leksion për Bankat Qendrore Kriza që po kalojmë, duke qenë kaq e thellë dhe e zgjatur në kohë, do të lërë shenjën e saj në shkencën ekonomike në përgjithësi, dhe në bankingun qendror në veçanti. Kjo fjali e guvernatorit Ardian Fullani në një takim të organizuar nga Banka Qendrore Europiane sinjalizon jo vetëm karakteristikat e krizës, por edhe një sinjal që Bankat Qendrore tashmë nuk duhet të kenë në fokus vetëm inflacionin. Deri para Recesionit të Madh, politika monetare je-

tonte në një botë që mund ta quajmë si “epoka e shënjestrimit të inflac i o n it ” . N ë s h u m ë m ë ny r a , shënjestrimi i inflacionit e bëri relativisht të thjeshtë punën e Bankës Qendrore, për sa kohë ajo e ndiqte politikën në mënyrë korrekte. Banka Qendrore, e konsideruar nga publiku si një institucion i pavarur, duhej të angazhohej në mënyrë të besueshme për një objektiv në lidhje me stabilitetin e çmimeve”, - tha Fullani. Çmimet do të ndihmonin, në

këmbim, për arritjen e objektivave të politikës monetare. Ekonomistët besonin se duke stabilizuar çmimet konsumatore, do të ndikonin edhe që mjetet financiare të silleshin në mënyrë të qëndrueshme dhe të parashikueshme. Kriza na kujton me dhimbje se sjellja në tregjet financiare nuk është gjithmonë racionale dhe mungesa e besimit te tregjet mund të dalë jashtë kontrollit, duke dërguar valë goditëse në të gjithë ekonominë.

Taksat, 21 % TVSH-ja për të gjithë, 10% për të varfrit Rritja e TVSH-së 21 % nuk kushtëzohet me mosrritjen e tatim-fitimit 15 për qind ndaj biznesit. TVSH-ja për ushqimet e shportës për të varfrit do të jetë 10 për qind. Skema se si do të aplikohet, ende në diskutim. Në dy ditët në vijim paketa fiskale dhe projektbuxheti do të miratohen nga qeveria Blerina Hoxha

Sipas projekt-paketës fiskale që është ende në diskutim, është vendosur tashmë që Tatimi mbi Vlerën e Shtuar të jetë në nivelin 21 për qind për të gjithë tatim-paguesit nga 20 për qind që është aktualisht, ndërsa pritet që ky tatim të ulet 10 % p ë r m a l l r at u sh q i m o r e t ë shportës ndaj familjeve në nevojë.

Ndryshimi i TVSH

Projekti për çuarjen e TVSH-së në 21 për qind është ende në fazën e diskutimit, por ka marrë miratimin e Fondit Monetar Ndërkombëtar. Rritja e taksës nuk është kushtëzuar me mosrritjen e tatimfitimit 15 për qind ndaj biznesit. Në dy ditët në vijim paketa fiskale dhe projektbuxheti do të miratohen nga qeveria dhe, para se të niset për në Kuvend, do të diskutohet me grupet e interesit. Burimet në Ministrinë e Financave pohojnë se rritja e TVSH-së në këto nivele pritet të sjellë në buxhet një efekt shtesë me 7 miliardë lekë ose 70 milionë dollarë gjatë një viti financiar.

Rritja e TVSH-së në këtë masë ka gjasa të ketë më pak evazion se rritja e tatim-fitimit. Mirëpo Ministria e Financave duket se ka marrë masa mbrojtëse për të varfrit. Është vendosur tashmë që TVSH-ja për mallrat e shportës

që përfshin ushqimet, do të jetë 10 për qind. Po ende nuk është vendosur për mënyrën se si do të aplikohet kjo lehtësi. Një nga variantet ka të bëjë me subvencion të taksës për familjet e varfra. Si referencë do të merren familjet me ndihmë ekonomike.

Sipas ekspertëve në Ministrinë e Financave, kjo do të ishte mënyra më e mirë për të përfituar direkt TVSH-në shtresa e varfër, pasi ulja që në krye e taksës do të deformonte përfitimin dhe nuk do të arrihej qëllimi i politikës fiskale.

TVSH, tatimi që mbush arkën

Nga Tatimi mbi Vlerën e Shtuar këtë vit janë programuar për t’u mbledhur 108 miliardë lekë. Me këtë vlerë tatimi zë gati një të tretën e të ardhurave në buxhet. Por TVSH është një nga zërat më problematikë për periudhën, me ulje të të ardhurave të mbledhura për periudhën -8.4 për qind mbi baza vjetore, duke qenë në nivelin 78.9 miliardë lekë, pra në nivelin e vitit 2008. Të ardhurat e mbledhura nga importet ishin në nivelin 62.2 miliardë lekë TVSH nga 69.3 miliardë të parashikuara. Për këtë periudhë, të ardhurat nga TVSH-ja në doganë përbëjnë rreth 79 për qind të të ardhurave gjithsej nga ky tatim. Ndërsa krahasuar me të

Burimet në Ministrinë e Financave pohojnë se rritja e TVSH-së në këto nivele pritet të sjellë në buxhet një efekt shtesë me 7 miliardë lekë ose 70 milionë dollarë gjatë një viti financiar. Rritja e TVSH në këtë masë ka gjasa të ketë më pak evazion se rritja e tatim-fitimit

njëjtën periudhë të vitit të kaluar, ato rezultojnë të jenë 4.9 miliardë lekë më pak ose – 7.4 për qind. Ministria e Financave ka programuar rritjen e tatimit duke ndjekur shembullin e disa vendeve në rajon, që rritën TVSH-në në përgjigje të krizës ekonomike

BB: Ndryshimi i klimës do ulë 20% prodhimin bujqësor Një botim i posaçëm i Bankës Botërore vë në dukje se në shumë shtete, si për shembull në Shqipëri, rreziku i ndryshimeve klimatike përbën një problem të menjëhershëm dhe thelbësor për bujqësinë, për shkak se jetesa e pjesës më të madhe të popullsisë rurale varet në mënyrë të drejtpërdrejtë ose të tërthortë nga bujqësia.

Studimi parashikon ndikimet e ndryshimeve klimatike mbi bujqësinë në të katër fushat agro-ekologjike të Shqipërisë, nëpërmjet ndryshimeve të temperaturave dhe të reshjeve, të cilat janë shumë të rëndësishme për bujqësinë. Sipas raportit, në 40 vitet në vijim ngrohja mesatare e Shqipërisë do të jetë rreth 1.5°C, krahasuar me rritjen më pak se 0.5°C të temperaturës gjatë 50 viteve të fundit. Gjithsesi, mesataret vjetore janë më pak të rëndësishme për prodhimin bujqësor sesa

shpërndarja sezonale e temperaturës dhe e reshjeve të shiut. Rritjet e temperaturës parashikohen të jenë më të larta, ndërkohë që reshjet e shiut ulen ndjeshëm, veçanërisht gjatë periudhave në rritje të verës.

Rritjet e temperaturave në verë gjatë 40 viteve në vijim mund të shkojnë deri në 4–5°C në zonat veriore të Shqipërisë. Raporti thotë se ndryshimet sezonale në klimë kanë pa dyshim ndikime të qarta mbi prodhimet bujqësore dhe blegtorale në Shqipëri në rast se nuk do të merren masa për përshtatje, përtej masave që merren nga fermerët, të tilla si ndryshimi i kohës së mbjelljes, në përgjigje të ndryshimeve të temperaturave. Për shembull, ndryshimet klimatike parashikohen të ulin prodhimin e rrushit dhe të ullinjve në Shqipëri me rreth 20 për qind sipas skenarit të ndikimit mesatar të ndryshimeve klimatike. Pavarësisht

nga kjo, ndryshimet mund të kenë mundësinë e përmirësimit të prodhimit të drithërave (në rast se nuk rritet dëmtimi nga insektet). Sipas botimit, rreziqet e ndryshimeve klimatike mbi bujqësinë në Shqipëri nuk mund të trajtohen në mënyrë efektive, si dhe nuk mund të përfitohet në mëny rë efektive ng a mundësitë që mund të sjellë ky

ndryshim pa pasur një plan të qartë të harmonizimit të politikave bujqësore me ndryshimet klimatike, duke zhvilluar kapacitetet e institucioneve kyçe bujqësore dhe duke bërë investimet e nevojshme në infrastrukturë, shërbime mbështetëse dhe përmirësime të ndryshme në ferma. Zhvillimi i këtij plani përfshin në mënyrë ideale kombinimin e analizave sasiore me cilësi të lartë, konsultim me aktorët kyç, në veçanti me fermerët dhe ekspertët vendorë të bujqësisë, dhe investime si në burimet njerëzore dhe në kapitalin fizik.

Botimi “Të ulim cenueshmërinë e sistemeve bujqësore shqiptare ndaj ndryshimeve klimatike: Vlerësimi i ndikimit dhe opsionet e përshtatjes” e zbaton këtë qasje për Shqipërinë me qëllimin e të ardhurit në ndihmë të klimës integruese në vend në politikat, programet dhe investimet bujqësore.

qëndrimet Rama: Taksat, të varfrit do paguajnë më pak, të pasurit më shumë Taksat nuk janë asnjëherë fjalë që tingëllon ëmbël, por unë besoj se tek taksat qëndron edhe vlera e patriotizmit të një shoqërie”, - tha dje kryeministri Rama në një takim me studentët e ekselencës.

“Nuk mund të paguajnë të gjithë taksa njëlloj, pasi të gjithë nuk fitojnë njëlloj.

Nuk mund të paguajnë më shumë taksa ata që kanë më shumë halle, ndërkohë që ata që kanë më shumë mundësi të paguajnë më pak taksa. Sot në Shqipëri me sistemin e taksës së sheshtë, një mësues, një infermiere, një polic, paguan më shumë taksa sesa kryeministri. Biznesi i vogël të paguajë më shumë taksa sesa një kompani e madhe, kjo është e padrejtë dhe ne do ta ndreqim këtë padrejtësi.

Sistemi ynë i taksave do të bazohet në taksimin e ndershëm dhe jo në taksën e sheshtë”, tha Rama. Sipas tij, tabelat e taksave nuk janë zyrtare. Ai tha se barra duhet të shpërndahet në sa më shumë supe dhe të mos e mbajnë këtë barrë ata që janë më korrektë me ligjin dhe shoqërinë. Për të përballuar problemin e përbashkët të ekonomisë dhe financave të vendit, neve na duhet një program i ri me FMN-në dhe ky program nënkupton në fund qoftë marrjen e një ndihme, por qoftë dhe plotësimin e atyre kushteve që do të ketë marrëveshja me FMN-në”, - shtoi Kryeministri. Ai tha se Shqipëria i ka të gjitha mundësitë për ta kapërcyer krizën ku ndodhet, por kriza është e pakapërcyeshme nëse secili nuk merr pjesën e vet të përgjegjësisë

Konfindustria –qeverisë: Mos pranoni kushtet e FMN Konfindustria i kërkon qeverisë shqiptare që, pavarësisht kërkesave të misionit të FMN-së si kushtëzim i një kredie të mundshme gjatë përgatitjeve të projekt-buxhetit të vitit financiar 2014, të jetë e kujdesshme dhe të shmangë ndryshimet e thella në politikat fiskale të deritashme. Konfindustria vlerëson se do të ishte me pasoja të rënda në afatgjatë për zhvillimin ekonomik të vendit dhe mirëqenien e qytetarëve shqiptare, nëse paketa fiskale shoqëruese e buxhetit 2014 do të prekte thelbin e politikave të taksave të ulëta. Rritja e taksave dhe tatimeve për kategoritë e biznesit që punojnë në kushtet e konkurrencës së lirë, tregjeve të hapura dhe të paprivilegjuara, do të ishte me pasoja të rënda për zhvillimin në afatgjatë të ekonomisë kombëtare. Dëmet financiare të ekonomisë shqiptare në skenarin e mësipërm do të ishin të pallogaritshme dhe kredia e pritshme e FMN-së do të kishte vlerë të papërfillshme.

10

Opinione & Editoriale

Blog & Ide

OpEd

Nga Bujar Kapexhiu

Opinione dhe Editoriale

Konsumizmi, kënaqësia e keqkuptuar J

Më mirë më pak? anë të njohura aksidentet që ndodhin ditën e blerjeve masive, ose gjatë të “Premtes së zezë”, siç njihet ndryshe, në mapot a Wallmart-it apo to Macy-t, në SHBA. Situata del pothuajse gjithmonë jashtë kontrollit, pasi qindra vetë zënë radhën para dyqaneve që paralajmërojnë ulje drastike çmimesh. Nga “100 dollarë që fitova me ulje për një kompjuter, harxhova mijëra të tjerë për kurim” -u shpreh njëra prej viktimave, pasi u përplas nga uragani i klientëve që vërshuan brenda kur u hapën dyert e mapos.

Në një formë pak më të zbutur, mania për të blerë, është e pranishme tek secili prej nesh. “Nuk e vesh x fustan se e kam veshur njëherë në x dasëm”, ose një palë këpucë të reja çdo gjashtë muaj prej ndryshimit të modës- janë pretendime mëse të zakonshme për një grua a një burrë në kohën tonë, madje edhe në Shqipëri.

Mobilje të kohës, një firmë të mirë makine, pushime të shtrenjta, celular të teknologjisë së fundit, janë gjithashtu pretendime normale. Pa bërë krahasim me të shkuarën, kur kostumi i dasmës të përcillte edhe në botën tjetër, gjithsesi e ndjejmë që këto nevoja “normale” për një rinovim të vazhdueshëm estetik të jetës, ushtrojnë të njejtin presion po aq sa pamundësia për ta bërë këtë.

Po cila është kostoja me të cilën e paguajmë? Dhe a na jep apo na merr më shumë? Kjo është një pyetje, që rrallëherë gjejmë kohë t’ia bëjmë vetes.

Të bësh punën që urren, për t’u pëlqyer njerëzve që nuk i pëlqen Për një përgjigje të saktë sjell në vëmendje librin “Të jetosh më mirë me pak” i shkruar nga Alicia Arrizabalaga (spanjolle) dhe Daniel Wagman (amerikan), i përkthyer dhe botuar në shqip nga “Botart”, i cili është një studim për shoqërinë e konsumit, të shndërruar tashmë në një kulturë globale.

Dy studiuesit, shpjegojnë fillimisht se nga e ka burimin modeli konsumues. “Mua më kënaq një shishe wiski dhe një kuti e mirë me puro, më kënaq sallami pikant, një libër dhe një film i mirë, që e zgjerojnë botën time mendore. Por kënaqësia për t’i përdorur këto gjëra, nuk

koment

Luljeta Lleshanaku

Një arsye tjetër, pse ky libër do të ishte me vend të lexohej këtu, është pikërisht konsumi si një nevojë për socializim. Një vendi si i yni, i cili vjen nga një kolektivizëm i imponuar, do t’i duhet kohë të gjejë kënaqësi në hapësira më individuale, më private.

Ato që përmenda më sipër, si p.sh. një apartament i dizenjuar shtrenjtë, veshjet, makina, përdorimi i shfrenuar i celularëve, janë përpjekje për një afrim, aprovim dhe joshje sociale, mjete të cilat marrin një rëndësi të dorës së parë si mjete socializimi. Kjo zëvendëson në një farë mënyre edhe nevojën për psikologë, që konsiderohet si “një treg i ri i marrëdhënieve njerëzore, në të cilin, është e mundur të blesh dashuri, miqësi, shoqëri dhe komunikim, duke paguar që dikush të na dëgjojë” - një praktikë që akoma mungon tek ne.

bazohet në zotërimin e tyre”- shprehet filozofi Fernando Savater, duke argumentuar pastaj që zotërimi i diçkaje është baza e kënaqësisë së konsumit. Por përfytyro shprehjet gati në ekstazë të njerëzve me karroca ose në butiqe, të cilët, blejnë edhe gjëra të cila mund t’i veshin edhe njëherë ose kurrë, e që sipas autorit, të kujtojnë Romën e Lashtë gjatë orgjive para tavolinave që thyheshin nga pjatancat, dhe kur pasi hahej, shkonin e villnin dhe lironin stomakun për të ngrënë përsëri. Dhe pastaj autorët marrin me radhë dhe analizojnë se cilat janë nevojat dhe ku fillojnë të ekzagjerohen nevojat, duke filluar nga ushqimi, rrobat, estetika e pamjes, shtëpia, transporti, turizmi dhe seksi. Dhe nga ky arsyetim logjik dhe i detajuar, ne arrijmë të kuptojmë se sa shpenzime të panevojshme bëjmë nga dita në ditë, të cilat konvertohen në energji, kohë, nerva, emocion, të cilat, mund të ishin përdorur për diçka që mund të na falte më kënaqësi. Një psikolog shpjegon se shumë njerëz, e paguajnë duke bërë punën që urrejnë. Pra, bëjmë punën që e urrejnë (për të fituar para), për (t’i përdorur për) t’iu pëlqyer njerëzve që në të vërtetë nuk i pëlqejmë. Por, nëse konsumi është një keqkuptim i kënaqësisë, atëherë pse të gjithë biem në grackën e tij?

Reklamat, qendrat tregtare, televizioni Duket një zgjidhje praktike, kursim nafte dhe kohe, të marrësh makinën, e të shkosh në një qendër tregtare, ku brenda një kohe të shkurtër, mund të mbushësh bagazhin e makinës me gjithçka që të nevojitet për një javë a më shumë.

Por shpeshherë, jo vetëm që harxhojmë trefishin e kohës së parashikuar, por kthehemi në shtëpi me produkte krejt të ndryshme nga ato që kishim parashikuar në listën e blerjes, pa mundur dot t’i bënim ballë tundimit ndaj karrocave që kalojnë anash nesh, uljeve të çmimeve stampuar në vitrina dhe fytyrave triumfuese që dalin nga dyert e dyqaneve, sikur sapo t’ia kenë hedhur dikujt. Në padyshim që bëhemi pre e impulseve të momentit. Dhe janë të gjitha aty. William Kowinsk, studiues në fushën e studimeve tregtare, duket se nuk e ekzagjeron aspak kur thotë se: “Do të vijë një ditë kur do të

Kurdisje qeveritare

jetë e mundur të lindësh, të edukohesh që nga kopështi deri në universitet, të gjesh një punë, të martohesh, të divorcohesh, të bësh fëmijë, të zhvillosh një sërë garash, të marrësh trajtimin mjeksor madje të dënohesh, të gjykohesh deri edhe të burgosesh, të kalosh një jetë pak më të plotë… edhe në fund të vdesësh e të varrosesh, pa dalë nga qendra tregtare. Dhe ndodh që çdonjëra nga këto mundësi, të ofrohet në disa qendra tregtare në disa vende të botës.” Ato janë konceptuar të tilla; loja psikologjike me konsumatorin (je nisur për të blerë ushqime, përfundon në pavionin e kozmetikës), është pothuajse gjithmonë e fituar.

Dhe ai, blerësi, më në fund gjakftohtë, kot betohet se nuk do të shkelë më në qendrat tregtare, sepse do ta bëjë atë sërish, padyshim. Por, nëse mund ta privosh veten nga frekuentimi i qendrave tregtare, nuk e privon dot veten nga televizioni, i cili është edhe mjeti më manipulues i njeriut. Një makinë me kredi të ulët, pushime që fillojnë me 99 EURO (shoqëruar me pamjet ekzotike të vendeve që as i ke ëndërruar), ta bëjnë ëndrrën realitet me pak gjë, sepse midis televizionit dhe konsumit ekziston një lidhje e tillë intime, falë imazhit. Dhe akoma më lehtë: u ulur në karrige para kompjuterit, me garancinë më të madhe, mund të blesh edhe një avion po deshe- një komoditet ky, i cili e bën ngasjen akoma më të papërballueshme. Dhe..më në fund, rrjetet sociale, ndarja e informacionit dhe përvojave, që e humanizon disi këtë raport, por edhe e rrit nivelin e kredibilitetit. Thjesht, duket pothuajse e pashpresë të lirohesh prej kësaj sindrome… Por jo për autorët e ketij studimi, të cilët japin edhe këshilla se si.

Fanatikët e konsumit Para dy muajsh, isha e ftuar si mysafire në një familje franceze artistësh. Çifti jetonte në një apartament të vjetër të rinovuar pjesërisht, por ajo që më ra në sy më shumë, ishte pikërisht thjeshtësia dhe kostoja e lirë e mobilimit të banesës. Dyert dhe dritaret e shtëpisë ishin pothuajse të njejta me dyert dhe dritaret artizanale të prodhuara në

zdrukthtari, të cilat, në shqiptarët i kemi shkulur me kohë prej mureve si démodé dhe të shëmtuara. Dhe pyetja që i bëra vetes ishte se si ishte e mundur që një francez, me të ardhurat e tij (shumë herë më të mira se të miat), kishte mundësinë ta bënte këtë rinovim prej dekadash dhe nuk e bëri, kurse unë, nën një presion të madh për t’u dukur bukur para fqinjit, të afërmve, miqve të vajzave, apo ku e di une se çfarë…e bëra brenda pak viteve. Pse gjithë ky sforcim?

Ndërkohë, një tjetër i njohur që jeton në Perëndim, do të më më ankohej se “nuk guxoj të sjell dhurata kur vij në Shqipëri, sepse nuk m’i pëlqejnë.”

Kaq “buzëhollë” të jemi bërë? Pse? Ndoshta një sociolog, do të mund të jepte një shpjegim më të saktë mbi këtë çështje, por një gjë është e qartë: imazhi i prodhuar nga Perëndimi (sidomos Hollywood-i), duket se ka më efekt në vendet ku shitet, se sa atje ku prodhohet (e ngjashme me doktrinën, që importohet pa u vënë në dyshim.) Dhe kjo vëtetohet dukshëm për faktin se nevoja për të përshtatur këtë stil jetese të imponuar nga jashtë përmes televizionit, shkon kryekeput në shpërpjestim me mundësitë tona ekonomike.

Llogaritjet janë fare elementare: çmimet e produkteve janë të njëjtat në të të gjithë botën, ndërsa të ardhurat tona janë ardhurat tona janë shumë herë më të vogla.

Një arsye tjetër, pse ky libër do të ishte me vend të lexohej këtu, është pikërisht konsumi si një nevojë për socializim. Një vendi si i yni, i cili vjen nga një kolektivizëm i imponuar, do t’i duhet kohë të gjejë kënaqësi në hapësira më individuale, më private.

Ato që përmenda më sipër, si p.sh. një apartament i dizenjuar shtrenjtë, veshjet, makina, përdorimi i shfrenuar i celularëve, janë përpjekje për një afrim, aprovim dhe joshje sociale, mjete të cilat marrin një rëndësi të dorës së parë si mjete socializimi. Kjo zëvendëson në një farë mënyre edhe nevojën për psikologë, që konsiderohet si “një treg i ri i marrëdhënieve njerëzore, në të cilin, është e mundur të blesh dashuri, miqësi, shoqëri dhe komunikim, duke paguar që dikush të na dëgjojë” - një praktikë që akoma mungon tek ne.

op-ed

2

Blog / Kush është (dhe kush nuk është aspak) shqiptar

Gazeta MAPO

www.mapo.al / gazetamapo@gmail.com

Kulturë / Big-ët që do mbështesin këngëtarët në festival

11

09.12.2013

Universitet/

Britani, mijëra studentë të BE nuk paguajnë dot

Opinioni publik nuk është më shumë se kaq: atë që njerëzit mendojnë si mendojnë të tjerët.

- Alfred Austin

Komunat serbe dhe marrëveshja e nëpërkëmbur R reth 120 mijë fletëvotime të pavlefshme nuk më duket se e mundësojnë mburrjen për një proces të mirë zgjedhor, siç po bën shumëkush këto ditë. Vërtet ka pasur përmirësim, krahasuar me ‘vjedhjen industriale të votave’ të vitit 2010, por hedhja në kosh të plehrave e një numri kaq të madh të votave dëshmon për një dështim epik në edukimin e votuesve, dështim i cili nuk mund t’i atribuohet tjetërkujt veçse Komisionit Qendror të Zgjedhjeve.

Por nëse ka ndonjë arsye për të mos u mburrur është pikërisht ajo që lidhet me rezultatin që prodhuan përsa i përket komunave serbe. Në vlerësimin tim, këto zgjedhje ishin një keqpërdorim i madh i marrëveshjes së arritur në Bruksel me ndërmjetësimin e zonjës Ashton, marrëveshje e miratuar edhe në Kuvendin e Kosovës, me 15 pika, asnjëra prej të cilave nuk ta ngroh zemrën.

Por ndërsa shumica e partive vendosën t’i thonë ‘po’ marrëveshjes, për t’i thënë ‘po’ Brukselit, qeveria serbe vazhdoi implementimin e planit të saj, i cili tashmë nuk është sulm frontal e total, por lëvizje hap pas hapi deri në arritjen e qëllimit final, duke u sjellë si partnere para botës, me sharm diplomatik madje, por pa ndryshuar thelbin përsa u përket sjelljeve në terren.

Rezultati pra ishte fitorja e Listës serbe, në 9 nga dhjetë komunat, një subjekt i krijuar me udhëzime të Beogradit. Kjo listë erdhi si një produkt i mendjeve totalitare -u kërkua që krejt serbët të dalin me një listë, pra mohim i pluralizmit, por edhe pse s’pati suk-

ses në këtë, Beogradit iu mundësua të bëjë fushatë ditë e natë brenda territorit të Kosovës pikërisht në favor të Listës.

Si të mos mjaftonte fitorja në 9 komuna e kësaj liste, dhe humbja e partive serbe që ishin integruar në institucionet e Kosovës, tani ka dalë puna me spec se kryekomunarët e zgjedhur nuk dashkan t’iu binden ligjeve të Kosovës.

Kjo po që është problem, i cili i ka zënë të papërgatitur qeveritarë e diplomatë, tamam si bora në mes të dimrit.

Hashim Thaçin duket se e “mashtruan” sërish në Bruksel, kur diplomatët i thoshin se kjo bëhet me qëllim që serbët të marrin pjesë në zgjedhje.

Edhe kjo punë po del si ajo e fusnotës, e cila për mua është gjëja më absurde deri tani që i ka ndodhur Republikës së Kosovës.

Po tani, po këta diplomatë që fusnota iu dukej një zgjidhje e përkohshme, sikur kanë filluar të na japin të drejtë neve që ishim kundër përmbajtjes së marrëveshjes së 19 Prillit, sepse po e shohin se Serbia është si ai ujku, që edhe pse qimen e ndërron, zakonin nuk e harron.

Një miku im diplomat më tha se vendi i tij i kishte besuar Beogradit në këtë marrëveshje. Tani e kanë kuptuar se kanë gabuar, sepse kanë parë komplet qëllime të tjera të kamufluara.

Unë personalisht besoj në qëllimin e mirë të BE-së, zonjës Ashton si ndërmjetësuese dhe të SHBA-së për ta zgjidhur një herë e mirë punën e Kosovës me Serbinë, por çështja është se nuk mund t’i besoj Serbisë. E kam fjalën këtu që, edhe nëse hedhin firmën në ndonjë

marrëveshje, si ajo e 19 prillit, Serbia nuk ka as vullnetin më të vogël për ta zbatuar në terren. Përkundrazi, përdor gjithë metodat e saj për ta nëpërkëmbur.

Rasti i fitores së Listës serbe është rikthim i mundimshëm i sfidës për institucionet e Kosovës. Kjo sfidë nuk është partiake; ata që duan ta interpretojnë si të tillë, ose janë naivë, ose manipulantë. Kjo është sfidë e krejt Kosovës, e cila deri tani nuk ka pas as idenë më të vogël se si ta zgjidhë çështjen në veri, dhe e bashkësisë ndërkombëtare, e cila duke shpresuar se po shënon progres, ka vulosur një regres të madh, që është një bashkëqeverisje e Beogradit, me shtetin e Kosovës.

E kemi pra tani një situatë, kur të njëjtët njerëz dhe i njëjti territor do të qeverisen prej dy shteteve, ose më saktë prej njërit edhe pse në mënyrë indirekte, Serbisë. Ky është versioni më i keq i mundshëm, pas atij të shkëputjes përfundimtare territoriale që është qëllimi përfundimtar i Serbisë.

E pra, kjo situata e marrëveshjes dhe zgjedhjeve duket se po ngjan me atë përrallën popullore që përmblidhet në fjalën e urtë “shkoi të merrte veshët, i la edhe brirët”.

Në rrafshin praktik, komunat e udhëhequra nga të porsazgjedhurit serbë, edhe në rast se do ta bëjnë betimin në përputhje me ligjet e Kosovës, do të punojnë përditë kundër interesave të Kosovës. Burime nga terreni flasin për terrorin psikologjik që ata kanë bërë ndaj votuesve serbë edhe gjatë ditës së zgjedhjeve. P.sh, nuk e di a ka dijeni

koment

Alma Lama

policia e Kosovës dhe e EULEX-sit dhe OSBE-ja por në Graçanicë, e ma merr mendja edhe në veri, shërbimet serbe iu kishin pas mbledhur letërnjoftimet qytetarëve të vet. Për t’i marrë ato njoftime ata duhet të shkonin të votonin dhe kuptohet se për kë të votonin.

Këto shantazhe kanë ndodhur fare pranë kutive të votimit, por askush s’i ka denoncuar deri më sot.

Kur ende të pazgjedhur ushtrojnë terror, merret me mend çfarë presioni do të bëjnë ata mbi qytetarët e thjeshtë, pasi të zgjidhen. Në fakt këta kryetarë do të determinojnë jetën e tyre, p.sh, vendet e punës, presione në biznese, iniciativa private, ndëshkim për ata që nuk tregojnë lojalitet ndaj Beogradit, me një fjalë këta të shkretë në vend që të çlirohen, ranë edhe në një robëri më të fortë tani, por që mban edhe vulën institucionale.

Pas këtij problem vjen çështja e ligjeve që do aplikojnë. Deri tani kanë thënë se nuk i duan ato të Kosovës edhe pse në zgjedhje morën pjesë me këto ligje. Kjo mosnjohja e ligjeve iu vjen frymëzim edhe nga BE-ja, e cila e kishte pajisur trupën e saj vëzhguese me udhëzime ambiguiteti, edhe pse këto zgjedhje u zhvilluan me ligjet e Kosovës dhe ata kishin ardhur për t’i monitoru-

ar se a po respektohen apo jo këto ligje.

Një kryetar komune ka punë me shumë ligje, që nga ai për vetëqeverisje lokale, ligji për arsimin e mesëm e fillor, ligji për tatimet, për pronat, për shëndetësi, për polici (serbët kanë kompetenca të zgjeruara) etj. E imagjinoni dot se çfarë do të thotë të mos respektosh ligjet e Kosovës?

Pikërisht për këtë ambasadat e Quintit në Prishtinë duken të alarmuara.

Vijmë te çështja tjetër, që është asosacioni i komunave. Serbët po këmbëngulin të marrin më shumë kompetenca dhe të krijojnë një nivel të mesëm pushteti. Problemi është se kur ata po kërkojnë diçka, edhe po ia dalin. Me strategjinë hap pas hapi, në fillim e siguruan shtëpinë, (asosacioni) më pas e mobilojnë (kompetencat). Fakti që pasi të krijohen askush s’ka të drejtë që t’i shuajë, është thembra e Akilit. Pra, në njëfarë mënyre ai mund të dalë mbi Kushtetutën e Kosovës, dhe Gjykata Kushtetuese i ka duart e lidhura.

Tani pas zgjedhjeve të 3 nëntorit, pra, situata në raport me serbët, jo vetëm që nuk është zgjidhur në pjesën e të padëgjueshmëve për vite të tëra, por është shtrirë nga veriu edhe në jug. Është e domosdoshme që tani, të mos tolerohet asnjë kërkesë që del jashtë marrëveshjes, por mbi të gjitha që bie ndesh me Kushtetutën. Në rast se kryetarët e porsazgjedhur serbë nuk duan t’u nënshtrohen ligjeve të Kosovës, ato komuna duhet të shkojnë në zgjedhje të reja. *Autorja është deputete e LDK-së në Kuvendin e Kosovës. Qëndrimet janë personale.

Pse taksa e sheshtë është më e mirë se progresivja

T

ashmë që debati mbi sistemin taksor në Shqipëri po konkretizohet, kemi një mundësi për një debat shumë më të ngritur, si ekonomik ashtu edhe filozofik. Prandaj kësaj teme mund t’i rikthehemi tashmë me shumë më shumë konstruktivitet se disa muaj më parë.

Si fillim, gjej disa mangësi në argumentimet mbështetëse ndaj taksës së sheshtë. Më i lehti ndër këto argumente është që taksa e sheshtë është e thjeshtë, dhe qartësia logjistike që vjen nga një sistem i tillë është domethënëse për të ulur informalitetin. Kuraja mbresëlënëse e këtij argumenti është që merr përsipër të vendosë një lidhje shkakësie mes thjeshtësisë së sistemit fiskal dhe zgjedhjes për të hyrë në informalitet. Por, në fakt ekonomia bëhet informale atëherë kur fshehja është më atraktive, pra kur i lejon dikujt të mbajë më tepër nga të ardhurat që arrin të krijojë (e thënë ndryshe, të rrisë të ardhurat e disponueshme). Çdonjëri nga ne do të donte të mbante 100% të të ardhurave që krijonte nga puna e vet. Por detyrimet që krijohen nga të qenit pjesë e një shoqërie e bëjnë normale marrjen e një pjese të të ardhurave nga taksat dhe largimin nga kufiri maksimal prej 100%. Pra, një faktor tërësisht artificial si thjeshtësia e sistemit nuk duhet të ketë ndikim në vendimmarrjet fiskale. Thjeshtësia e sistemit është çështje logjistike, çështje procesi. Çdo qeveri mund të punojë për të ndërtuar një sistem informatike që adreson kompleksitetin e sistemit progresiv. Në kohë më të hershme, ndërtimi i një sistemi të tillë informatik ishte i pamundur, prandaj edhe argumenti i thjeshtësisë

koment Jonel Kristo

administrative dominon. Por në ditët e sotme është i parëndësishëm.

Argumenti i dytë lidhet me nxitjet që taksa e sheshtë i bën investimeve të huaja dhe rritjes ekonomike. Shumë shpesh bëhet gabimi që regjimit të taksës së sheshtë i atribuohen shumë nga arritjet ekonomike të viteve të fundit në Shqipëri. Ka një rritje të vendeve të punës gjatë viteve të taksës së sheshtë, një rritje të investimeve të huaja, e kështu me radhë. Por, cili është ai studim rigoroz që ka nxjerrë shkakësi mes vendeve të punës dhe taksës së sheshtë? Apo mes investimeve, rritjes së numrit të ndërmarrjeve të mëdha dhe regjimit të sheshtë të taksave? Në fakt investimet e huaja janë rritur, dhe kjo rritje ka përkuar me periudhën e taksës së sheshtë. Por përveç këtij përkimi kohor, asgjë nuk është e përbashkët mes këtyre dy variablave. Madje, bëhet gabim kur këto dy variabla interpretohen në të njëjtin argument sepse faktorë të tjerë nuk janë kontrolluar.

Vendimi për të kryer investime kapitale të reja ndikohet nga disa faktorë, dhe regjimi i taksave në asnjë studim nuk ka dalë në mënyrë konkluzive si faktor ndikues. Por niveli i taksave ka dalë, dhe kjo ka shumë më shumë kuptim, sepse niveli ka rëndësi, jo regjimi. Në fund të

fundit, i vetmi faktor që i intereson një agjenti ekonomik në lidhje me taksat është madhësia e barrës fiskale, jo mënyra e aplikimit dhe as sistemi. Një kompani e madhe ka aq burime sa për të adresuar kompleksitetin e një regjimi progresiv taksash. Ajo nuk ka problem thjeshtësinë e sistemit kur përballet me një oportunitet fitimprurës. Problem ka nivelin e taksave. Një sistem me taksa të larta – qoftë progresiv apo i sheshtë – është njësoj negativ për një biznes.

Në fakt, vendet e rajonit do ta vuajnë shumë shpejt faktin që po përdorin sistemin e taksave si faktor konkurrence në nivel global. Ashtu siç po ndodh, sistemi i taksave – dhe në disa raste edhe norma e taksave – po konvergojnë.

Kjo nënkupton që ky si faktor konkurrues i një ekonomie do të neutralizohet ndërmjet vendeve. Qeveritë do detyrohen të gjejnë – ashtu siç është normale – faktorë të tjerë mbi të cilët të bazojnë konkurrencën ndërmjet tyre dhe rritjen ekonomike. Kjo është një shenjë që debati mbi sistemin e taksave është një fluskë teorike.

Por cili duhet të jetë qëndrimi i duhur? Qëllimi i një sistemi fiskal që synon rritjen ekonomike duhet të jetë maksimizimi i të ardhurave të disponueshme të agjentëve ekonomikë, përfshi këtu konsumatorët individualë.

Në fakt kjo duhet të jetë e vetmja detyrë që qeveria duhet t’i vërë vetes në këtë drejtim: të rrisë të ardhurat e disponueshme për frymë. Taksa e sheshtë lejoi më shumë të ardhura të disponueshme se më parë, dhe me shumë gjasa kjo ndikoi konsumin në ekonomi për disa vite me radhë. Rritja e konsum-

it më pas bëri që oferta të shërbehej me investime të reja, kërkesë agregate më të lartë, e kështu me radhë. Në fakt, kjo ka gjasa të jetë arsyeja e vërtetë e ndikimeve pozitive nga politika fiskale e viteve të fundit. Por ky rezultat do mund të arrihej edhe me një taksë progresive të ulët.

Pavarësisht sistemit, rëndësi ka sa të ardhura të disponueshme ngelen në fund të muajit. Pra, norma ka rëndësi, dhe jo sistemi. Të njëjtat probleme që i bashkëngjiten një takse progresive shkaktohen edhe nga një taksë e sheshtë më e lartë se 10%. Këto të dyja i ndan vetëm thjeshtësia në aplikim që, siç u tha më sipër, mund të adresohet me një sistem të mirë informatik.

E parë në këtë këndvështrim, përdorimi i taksimit progresiv për të rishpërndarë të ardhurat është një argument i pabazë. Si mund të rishpërndash publikisht diçka individuale, diçka për të cilën vlera është krijuar individualisht?

Rishpërndarja e të ardhurave në fakt është rishpërndarje e vlerës së krijuar nga dikush tek dikush tjetër. Të ardhurat akumulohen kur krijohet një vlerë e caktuar nga një proces ekonomik, pra është rezultati fundor i një procesi. Prandaj rishpërndarja e të ardhurave në fakt është rishpërndarje e asaj vlere të krijuar. Sistemi i lirë ekonomik e ka parashikuar këtë rishpërndarje të vlerës duke lejuar njerëzit të krijojnë vende pune, të shpikin, të japin ide, dhe të avancojnë nivelin e jetesës së të tjerëve.

Ky është në fakt mekanizmi se si rishpërndahet vlera. Do kemi gjithmonë një problem ekonomik nëse thjesht adresojmë rishpërndarjen e të ardhurave, dhe jo rishpërndarjen e vlerës që krijohet

nga puna e dikujt. Për shembull, nëse unë ndërtoj një rrugë, dhe përdor gurin e lumenjve (pronë publike), ujin e sistemit ujor (pronë publike), dhe krijoj një rrugë (pronë publike), kam shtuar në sistem vlerën e një vepre që më përpara nuk ekzistonte. Çdo gur, ujë, ajër apo burim tjetër është muzeal deri në momentin që prej tyre përfitohet një vlerë ekonomike. Koordinimi i të gjitha burimeve prej meje dhe krijimi i rrugës është vlera që unë kam krijuar. Këtë vlerë e kam rishpërndarë duke krijuar vende të reja pune, duke mundësuar shkurtimin e distancave, dhe uljen e amortizimit të makinave. Këtë e kam bërë duke nxjerrë një fitim, që nuk është gjë tjetër vetëm marzhi që unë duhet të nxjerr si koordinues në këtë proces.

Taksa progresive adreson pikërisht këtë marzh shtesë, çka është e pakuptimtë sepse dekurajon një nxitje për të krijuar vlerë. Kjo përqasje në fakt është tërësisht josociale, josolidare, ashtu sikurse mund të pretendojë një qeveri e majtë. Nëse një agjent ekonomik shkurajohet të krijojë vlerë, atëherë fshihet mundësia për ta rishpërndarë këtë vlerë në formën e punësimit, konsumit, dhe uljen në përgjithësi të kostove të jetesës për të rritur kështu të ardhurat e disponueshme, dhe rrjedhimisht ekonominë në tërësi.

Prandaj regjimi i taksave më tepër se një debat i mirëfilltë merr trajtën e një çështjeje virtuale dhe dytësore. Debati në fakt duhet të jetë thjesht një ushtrim optimizimi mbi normën e duhur të taksës, sepse në fund të fundit vetëm ajo ka rëndësi, dhe jo mënyra se si implementohet.

12

huatë studentore

universitet

Zyra Kombëtare e Auditit në Britani njofton që shuma totale e huave studentore do arrijë në 200 miliardë paund brenda 30 viteve, duke vënë në pah që mijëra studentë të BE nuk po paguajnë këstet e huave

8

FOKUS

Britani, mijëra EKONOMI studentë të BE nuk paguajnë dot huatë P

othuaj gjysma e studentëve nga Europa kontinentale janë duke mos paguar këstet e huave, duke shkaktuar një vrimë prej 5 miliardë £ në financat publike. Një raport nga Zyra Kombëtare e Auditit zbuloi që rreth 18 000 studentë nga shtetet anëtare të BE-së që kanë marrë hua qeveritare për kurset në universitetet angleze, nuk po japin informacion për fitimet e tyre. Ky numër përfaqëson rreth 40 për qind të numrit total të studentëve të BE-së që duhet të bëjnë pagesat, pasi u janë dhënë fonde nga taksapaguesit për studimet e tyre. Mendohet që studentët europianë janë tri herë më të prirë për të shmangur pagesat sesa britanikët– pjesërisht sepse paratë nuk mund të mblidhen nëpërmjet sistemit të taksave në shtetet e huaja.

Lajmi doli pasi u mësua që një total prej 417 000 studentësh kanë marrë para hua, por nuk po i kthejnë. Në shumicën e rasteve qeveria nuk ka informacionin e mjaftueshëm rreth tyre.

Gjithsej, afërsisht 5.7 miliardë £ të parave publike hyjnë në sistemin e huave të studentëve në Angli. ZKA paralajmëroi që Departamenti i Biznesit, Inovacionit dhe Aftësive nuk po “siguron vlerë për paratë” në mënyrën si mblidhen huatë.

Margaret Hodge, e Komitetit të të Mirave Publike, ka thënë që vlera totale e huave do ngjitet në 200 miliardë £ brenda 30 viteve të ardhshme si rrjedhojë e një rritjeje në tarifat e shkollës, por pothuaj gjysma e atyre që marrin hua nuk do e kthejnë kurrë plotësisht atë.

“Për 30 vjet, ne do kemi shuma të mëdha borxhesh në bilancin e qeverisë që mund të mos zhduken kurrë, - ka thënë ajo. - Prandaj ka shumë rëndësi që qeveria të mbledhë çdo paund që mundet nga borxhet. Kjo do të kërkojë një strategji më të madhe sesa ajo që përshkruhet në këtë raport. BIS është duke vlerësuar vazhdimisht sa duhet të mblidhet çdo vit dhe duke pasur parasysh rritjen e përmasave të librit të borxheve, NAO nuk e konsideron që BIS është në pozicionin e duhur për të siguruar vlerë për paratë”. Nën ligjin europian, studentët nga BE mund të aplikojnë për h u a t ë e n j ë j t a t ë mbështetura nga qeveria si britanikët për të përfunduar studimet në këtë vend. Tarifat e shkollimit për studentët britanikë dhe të BE-së janë vendosur në një maksimum prej 9000 £ në vit. Por kritikët kanë frikë që shumë studentë mund të kthehen në shtëpi pas studimeve pa i paguar paratë, ngaqë qeveria nuk mund t’i ndjekë ata nëpërmjet sistemit të tak-

save të vendit të tyre. Sipas raportit të NAO, 42 000 të diplomuar të BE-së duhet të paguajnë detyrimet, por 18 000 nuk po veprojnë kështu.

Nga këta, 7000 janë formalisht në proces dhe jetojnë jashtë, ndërkohë që 11 000 janë në Britani, por nuk kanë dhënë informacion për të ardhurat.

Disa nga 11 000 mund të jenë brenda afatit të pagesës ose mos të jenë në punë, por asnjë e dhënë nuk ekziston për ta. Në të njëjtën kohë, 2 928 000 studentë britanikë duhet të bëjnë pagesat e huave. Prej këtyre, 383 000 nuk po japin informacione për fitimet dhe 16 000 po jetojnë jashtë.

Si përfundim, 5.6 miliardë £ hua janë në mëdyshje sepse nuk ka të dhëna të ardhurash, ndërkohë që shuma e huave të të larguarve shkon në 100 milionë £.

Në raport thuhet: “Mbi tre të katërtat e shlyerjeve që iu është kaluar afati nga ata që jetojnë jashtë, janë vonuar për një kohë midis një e katër viteve”. Është vlerësuar që BIS të gjejë një shtesë prej 600 milionë £ në vit, për shkak të rritjes së numrit të të diplomuarve që nuk do i paguajnë kurrë huatë e tyre studentore. Me rregullat e reja, huatë do shlyhen vetëm në qoftë se të diplomuarit fitojnë më shumë sesa 21 000 £ dhe nuk do ketë borxhe brenda 20 vitesh.

Por një zëdhënës i BIS ka thënë: Raporti tregon që është një proces efektiv dhe eficient, që rezulton në kuota të larta të mbledhjes së borxheve me kosto të ulët, i cili do të sjellë vlerë për paratë.

Ne kemi nevojë të sigurohemi që të gjithë huamarrësit që fitojnë më shumë sesa kuota e vendosur për pagesat i paguajnë huatë, përfshirë ata që kanë ikur pas universitetit.

Liam Byrne, opozitari britanik për çështjet e arsimit të lartë, ka thënë: “Laburistët kanë paralajmëruar ministrat vazhdimisht se, të trefishosh tarifat brenda natës do krijojë një borxh të madh të ri, që shumë studentë duke u përballur me krizën e kostos së jetesës, nuk mund ta kthejnë. Ne duhet të mësojmë menjëherë si ministrat e bënë kaq keq këtë gjë dhe si kanë ndërmend ta rregullojnë pa kërcënuar shkencëtarët, studentët dhe universitetet britanike. Më e keq ja nga të gjitha është që ne mund të jemi në pikën që huatë e shumë studentëve po reduktohen dhe që sistemi i ri i financimit të studentëve i qeverisë është aktualisht më i kushtueshëm sesa rregullimet e vjetra, edhe pse qeveria po u kërkon studentëve tri herë më shumë para”.

NGJARJE E DITË

Biznesi: Të ulet ç

Komuniteti i biznesit i parapri kërkesa konkrete hartimit të pa fiskale të qeverisë për vitin 2014. një seance dëgjimore në komis parlamentar të Veprimtarive P huese, përfaqësues të organi “Biznes Albania” kërkuan nd imin e ligjit për akcizën e bi Kërkesat e biznesit konsistojn uljen e çmimit të kodit fiskal që doret për birrën nga 22 euro, që

Sipas raportit të NAO, 42 000 të diplomuar të BE-së duhet të paguajnë detyrimet, por 18 000 nuk po veprojnë kështu

Oxford, jo më kolegje gjinore Hall i St Benet, një nga kolegjet private të Oxfordit, ka shpallur planet për të pranuar femra studente

V

St Benet’s aktualisht ka gjashtë murgj rezidentë, të cilët kanë ndaluar studentet femra të bëhen pjesë e kolegjit duke qenë që ligji kanonik ndalon murgjit të jetojnë në të njëjtën ndërtesë me seksin e kundërt.

Kolegji St Benet

SHPALLJE ANKANDI PER SHITJEN E SENDIT TE PALUAJTSHEM Permbaruesi gjyqesore Genti Bushati nxjerr ne shitje me ankand sendin: Apartament me sip 65 m2, me nr pasurie 3/180+1-19 ne ZK 8591 me adrese Lagjja Salo halili, Pall 1023 Shkoder Çmimi fillestare per shitjen ne ankand eshte ne vleren 2,000,000 (dy milion) leke. Ankandi do te organizohet me date , 31.12.2013 nga ora 800 -1600 ne adresen Rruga Don Bosko, Shkoder Personat e interesuar per te blere kete pasuri duhet te derdhin 10% te vleres si garanci ne llogari te permbaruesit gjyqesore

endimi për të pranuar studente femra do çojë në fundin e kolegjit të vetëm njëgjinor që kish mbetur në Universitetin e Oksfordit që kur më parë, St Hilda, një kolegj vajzash, nisi të pranonte djem më 2008-ën.

Themeluar më 1897-ën dhe i ndarë nga sistemi kolegjial i Oksfordit, St Benet’s Hall bashkëvepron me Urdhrin Benedikti nëpërmjet grupit udhëheqës dhe ka fije të përbashkëta me Ampleforth Abbey; në fillim ka funksionuar si një vend për murgjit e Abbey që studionin për diplomën. Tani kolegji pranon të gjitha besimet, por vazhdon të mbështetet në idealet e St Benedict, përfshirë një atmosferë meditative dhe tavolinë të përbashkët në sallë. St Benet’s aktualisht ka gjashtë murgj rezidentë, të cilët kanë ndaluar studentet femra të bëhen pjesë e kolegjit duke qenë që ligji kanonik ndalon murgjit të jetojnë në të njëjtën ndërtesë me seksin e kundërt.

Një program i planifikuar zhvillimi, i cili është hartuar që të realizojë një akomodim të ri në ndërtesë, do të lejojë

femrat studente të aplikojnë për të studiuar në kolegj. Ndërtesa aktuale për të banuar mund të mbajë 25 studentë meshkuj.

Profesor Werner Jeanrond, drejtuesi aktual, i pari që mbajti këtë pozicion në shtator 2012 dhe ka plane ambicioze për të ardhmen e kolegjit, ka thënë se ai shpreson që planet për të pranuar vajza do realizohen shumë shpejt. “Zv. rektori së fundmi ka shpallur qëndrimin e tij,- ka thënë ai, - por ishte një çështje që kam ngritur para se të bëhesha drejtues. Unë kam qenë i përfshirë aktivisht në emancipimin e grave në kishë dhe shoqëri gjithë jetën time, kështu që do duket shumë çuditshëm të drejtoja një institucion patriarkal në të ardhmen. Është me të vërtetë një çështje grumbullimi fondesh në këtë pikë, që të kemi mundësi të blejmë ose të marrim me qira një ndërtesë. Ne jemi kolegji i vetëm i kësaj natyre në 25 universitetet më të mira në botë”, vazhdon ai. “Asnjë nga këto universitete nuk ka një kolegj mbështetur në modelin katolik, i cili është i hapur për studentët nga të gjitha background-et, fetare ose jo, por që shpreson t’i shtojë arsimimit të një personi në komunitet tolerancë dhe respekt. Do ishte e mrekullueshme ta kishim këtë për të dyja sekset”. St Benet’s Hall është ndër gjashtë Permanent Private Halls (PPH) në universitet, pesë nga të cilët pranojnë studentë. Kolegjet janë krijuar nga grupe të veçanta kristiane dhe ruajnë ende një karakter fetar.

Johan Trovik, president i St Benet’s JCR ka thënë: “Unë jam shumë i lumtur që kolegji po punon për përmirësimin e infrastrukturës sonë, që ne të rrisim përpjekjen tonë për të krijuar një sens unik komuniteti mësimi dhe miqësie me studentet femra gjithashtu”. Kolegji është fortesa e fundit e shkollave me një gjini në Oksford.

Shitje e Ankandit nga Studio Përmbarimore L.D.C.

NJOFTIM Pershkrimi i pasurise: Objekti: “Apartament” me sipërfaqe 140 m2, me Nr. pasurie 29/128+1-28, Zona Kadastrale Nr.8603 Adresa: Lagja “Pavaresia”, Rruga “Kosova”, Vlore. Çmimi fillestar: 6.800.000 Leke (gjashte milion e teteqind mije) Leke.

Data e shpalljes 25.11.2013 Data e zhvillimit 09.12.2013 deri ne oren 16.00 Ankandi zhvillohet ne ambjentet e STUDIOS PERMBARIMORE L.D.C., Permbarues Gjyqesore Lefter CANAJ te ndodhur ne adresen: Rruga “Myslym Shyri”, Vila 8, Kati 1, Tirane.

Ofertuesit te drejtohen prane STUDIO PERMBARIMORE L.D.C., ose te kontaktojne nepermjet numrit te tel: 0682026575 dhe e-mailit lefter.canaj@yahoo.com ose info@ldc-al.com.

kulturë

Gazeta MAPO

09.12.2013

www.mapo.al / gazetamapo@gmail.com

13

Projekti

Në RTSH

14 muzikantë nga Shqipëria, Bullgaria, Kroacia, Maqedonia, Mali i Zi, Serbia, Rumania dhe Gjermania u bashkuan për të dhënë koncerte nëpër Evropën Juglindore, me synim prezantimin e trashëgimisë muzikore të Ballkanit por edhe për të thyer paragjykimet mes popujve

Ermal Rodi dhe Peter Ehwald pjesëtar të Backyard Jazz Orchestra

Luajnë muzikë për të shembur paragjykimet T

Big-ët që do mbështesin këngëtarët në festival Kastriot Tusha, Mira Konçi, Rovena Dilo, Irma Libohova, Elton Deda etj, do të jenë në krah të konkurrentëve në netët e festivalit

N

donëse skena e Festivalit të Këngës në RTSH ende nuk ka filluar të ngrihet, drejtori i Fotografisë së festivalit, Franco Ferrara, këto ditë është në Tiranë. Grupi i punës është mbledhur. Skenografi Adnan Kastrati, regjisori Petri Bozo me Ferrara-n dhe të tjerë pothuaj çdo pasdite mblidhen në sallën e madhe të Pallatit të Kongreseve.

Diskutohet ndriçimi, vendosja e kamerave, elementet skenike dhe gjithçka tjetër në mënyrë që mbrëmjen e 26 dhjetorit, e cila do të shënojë edhe natën e parë të edicionit të 52-të të festivalit, gjithçka të jetë perfekte. Puna do të zgjasë disa ditë e deri kur grupi të fillojë zbatimin dhe ngritjen e skenografisë, të tjera takime, hedhje dhe marrje idesh pritet të ketë.

Ndërkaq pjesa tjetër e grupit organizator të Festivalit të Këngës në RTSH është gati. Është vendosur tashmë që prezantuesit e festivalit do të jenë Diellza Kolgeci dhe Enkel Demi. Pas diskutimesh e kandidaturash të shumta është vendosur që këtë vit prezantimi të jetë një bashkim Kosovë-Shqipëri, kështu që bukuroshja kosovare, me profesion avokate, por e cilësuar njëherësh edhe si ikonë e modës, do të jetë në krah të showman-it, i njohur tashmë si personazh i spikatur i skenave shqiptare.

Siç dihet tashmë, formula e këtij viti e Festivalit të Këngës parashikon që natën e parë të tij të prezantohen tetë këngë konkurrente dhe tetë të tjerat natën e dytë.

Përgjatë dy netëve të para, në skenën e Festivalit të Këngës do të jenë të pranishëm edhe artistë të njohur, Big, të cilët do të këndojnë duete me konkurrentët e këtij viti, këngë të njohura, të kënduara përgjatë viteve në skenën e festivalit të RTSH-së, çka do të shtojë edhe më shumë nivelin e performancës së këtij eventi. E ndërkohë që këngët konkurrente kanë përfunduar, janë përcaktuar gjithashtu edhe duetet që do të performojnë në skenë gjatë dy netëve të para. Kështu pas çdo kënge konkurruese, këngëtari konkurrent do të vijojë të mbetet

Janë përcaktuar gjithashtu edhe duetet që do të performojnë në skenë gjatë dy netëve të para.

Kështu pas çdo kënge konkurruese, këngëtari konkurrent do të vijojë të mbetet në skenë, por kësaj here për të interpretuar një këngë të njohur me një Big. Ndër çiftet që do të interpretojnë përgjatë dy netëve të festivalit do të jenë: Altin Goci me Edmond Mancakun dhe Entela Zhulan, Flaka Krelani me Saimir Brahon, Rovena Dilo me Klodian Kaçanin, Mira Konçi me Luiz Ejllin, Juliana Pasha me Marjeta Billon etj...

në skenë, por kësaj here për të interpretuar një këngë të njohur me një Big. Ndër çiftet që do të interpretojnë përgjatë dy netëve të festivalit do të jenë: Altin Goci me Edmond Mancakun dhe Entela Zhulan, Flaka Krelani me Saimir Brahon, Rovena Dilo me Klodian Kaçanin, Mira Konçi me Luiz Ejllin, Juliana Pasha me Marjeta Billon, Kastriot Tusha me Herciana Matmujën, Elton Deda me Rezarta Smajën, Kejsi Tola (fituese dhe përfaqësuese e Shqipërisë në Eurosong), me Renis Gjokën, Redon Makashi me Xhejn dhe Enxhi Kumrijan, Eneda Tarifa me Grupin LYNX, Eranda Libohova me Xhejsi Jorgaqin dhe Kamela Islami me Orges Toçen. Në këtë mënyrë këngëtarët konkurrentë do të kenë kështu një lloj mbështetjeje të personazheve Big të skenës shqiptare dhe një prezantim të dytë pas atij konkurrues, duke pasur mundësi të njihen më mirë nga publiku. Vlen të thuhet që konkurrentët e këtij viti të Festivalit të Këngës në RTSH janë emra të njohur, sfidues dhe të talentuar në muzikën shqiptare, shumica prej të cilëve mbajnë zgjuar jetën e natës në kryeqytet.

Në edicionin e 52-të të Festivalit të Këngës në RTSH do të konkurrojnë për çmimin e madh 16 këngë të përzgjedhura ndër 40 kandidatura të paraqitura pranë redaksisë së festivalit. Ato do të interpretohen live në skenën e Pallatit të Kongreseve përgjatë tri netëve. Kjo ka qenë formula e festivalit të këtij viti, e aprovuar nga Bordi Drejtues i RTSH-së, i cili gjithashtu ka vendosur që ky edicion të zhvillohet në datat 26, 27 dhe 28 dhjetor. Këtë vit drejtor i Festivalit do të jetë Alfons Zeneli, njëherësh edhe drejtor i Radio Tirana. Drejtorët artistikë të festivalit do të jenë Edmond Zhulali dhe Shpëtim Saraçi, producent muzikor do të jetë kompozitori Alfred Kaçinari, skenariste Alda Bida, ndërsa regjia këtë vit i është besuar Petri Bozos. Juria që do të gjykojë këngët gjatë netëve të festivalit mbahet ende e fshehtë, për t’u prezantuar më vonë si një prej surprizave të këtij eventi të rëndësishëm të këngës.

ë bashkosh Ballkanin përmes muzikës. Këtë ka synuar Backyard Jazz Orchestra, grup ballkanik i përbërë nga 14 muzikantë nga Shqipëria, Bullgaria, Kroacia, Maqedonia, Mali i Zi, Serbia, Rumania dhe Gjermania. Orkestra u formua nga muzikantët gjermanë të xhazit Peter Ehvald dhe Stefan Shulce dhe është mbështetur nga Instituti “Gëte”. Grupi udhëton nëpër Evropën Juglindore dhe paraqet trashëgiminë e pasur muzikore të Ballkanit, ndërsa shemb paragjykimet.

Ermal Rodi është instrumentisti shqiptar i këtij grupi. Rodi ishte i ftuar në Tiranë më 30 prill, në Ditën ndërkombëtare të Xhazit, në koncertin që u zhvillua me këtë rast, titulluar “Mesazherët e Jazz-it”. Nemanja Zlatarev, një trompetist nga Novi Sadi që u bashkua me orkestrën më 2011, tha se grupi është një shans i madh për të nxitur dialogun ndëretnik.

"Në përgjithësi, artistët dhe muzikantët janë të parët që shkatërrojnë barrierat midis popujve, duke lidhur e ndërtuar lidhje të reja, të shëndetshme. Të rinjtë duhet të inkurajohen për të ndërtuar ura në marrëdhëniet e shkatërruara njerëzore. Shtetet duhet t’i sigurojnë e mbështesin këto lloj gjërash si një ndryshim ndaj zhgënjimeve dhe pasojave politike", i tha Zlatarev. Trompetisti Sarko Sesak Bençiç nga Zagrebi u bashkua me grupin më 2010. Ai tha se kjo lloj nisme është një mënyrë unike për të nxitur trashëgiminë e muzikës ballkanike dhe të vetë rajonit dhe gjithashtu për të treguar ngjashmëritë e njerëzve atje. “Ky projekt është i nevojshëm për t’u treguar të gjithëve, përfshirë zyrtarëve të vendeve tona, se rinia nuk ka gajle për kombësinë apo gjuhën”, i tha Bençiç. Orkestra e xhazit ka dhënë shfaqje në Beograd, Shkup, Sofje, Brashov dhe Lasi në Rumani, dhe ka plane për shfaqje të tjera, duke përfshirë vende që nuk janë pjesëtare në grup. “Ne nuk kemi nevojë për palë të tretë për të folur, për negociata e bashkëpunim. Ne mund ta bëjmë këtë vetë”, tha Zlatarev.

Gjithashtu rreth 50 artistë të muzikës klasike nga ish-Jugosllavia i janë bashkuar Orkestrës Pa Kufi për të nxitur dialogun dhe tolerancën nëpër rajon. Stanko Madiç, violinist i parë i orkestrës, tha se projekti jep një ekuilibër midis aktiviteteve sociale, aktivizimit politik, humanizmit dhe përsosmërisë artistike. “Nxitja e bashkëpunimit midis vendeve të Ballkanit është baza për ekzistencën e orkestrës, pasi po luajnë muzikantë nga të gjitha vendet e ish- Jugosllavisë”, – u shpreh Madiç, i cili jeton në Nuremberg. Siç thotë manifesti, Orkestra Pa Kufi është themeluar mbi dy premisa bazë.

Aspekti social i projektit është arritur nga shkatërrimi i stereotipeve, kapërcimi i nacionalizmit, racizmit, ksenofobisë, homofobisë, trashëgimisë së përgjakur të së kaluarës dhe nëpërmjet afirmimit të vlerave kulturore që janë në një gjendje të plotë çrregullimi në shoqëritë lokale tranzicionale.

“Duke qenë plotësisht të vetëdijshëm për të shkuarën, orkestra nuk është një projekt nostalgjik lidhur me ish- Jugosllavinë. Përkundrazi, ajo është krejtësisht e angazhuar për të ardhmen”,- shton Madiç. Artistët nga Beogradi, Prishtina, Shkupi, Zagrebi dhe Ljubljana janë bashkuar me muzikantët që lanë rajonin gjatë konflikteve në vitet 1990 dhe tani banojnë në Bruksel, Munih, Nuremberg dhe Strasburg.

Orkestra, që u formua më 2010, udhëton në zonat ku konflikti ndëretnik është ende i pranishëm.

Orkestra dha shfaqje në Prishtinë dhe Berlin në tetor, si dhe në Kotor dhe Herceg Novi në Malin e Zi këtë verë, dhe në Beograd dhe Novi Sad në mars. Madiç tha se një koncert i verës nga grupi në Trebinje, një qytet shumetnik në Bosnje dhe Hercegovinë, ishte një nga përvojat e tij më mbresëlënëse. “Në një mjedis që është ekstremisht nacionalist, ne u përshëndetëm me mosbesim të ndjeshëm, pasi kishim disa muzikantë nga Kosova. Por në fund të koncertit audienca reagoi me ovacione të paprera. Ata jo vetëm që pranuan shqiptarët që luanin në qytetin e tyre, por gjithashtu njerëz të shumtë në sheshin e qytetit dëgjuan me shumë vëmendje programin e kërkuar me muzikë klasike në një qytet ku nuk kishte luajtur më parë ndonjë orkestër simfonike”, tha Madiç. Megjithatë, muzika klasike nuk është e vetmja muzikë në rajon.

14

zbavitje

lojra të ndrsyhme

Fjalëkryqi klasik 1

2

3

Dhuron njërin nga testikujt për të blerë një Nissan 4

5

6

12 15

17 22

27

28

8

23

24

20

25

26 30

33

31

34

37

Fjalëkryqi klasik është një nga lojërat enigmatike më të përhapura në botë. Fjalëkryqet e para filluan të botoheshin që në shekullin e XVIII dhe vazhdon të jetë e preferuar edhe në ditët e sotme.

38

39 42

11

19

29

36

10 14

18

32 35

9

13

16

21

7

40

43

44

41

45

46

47

48

Koha e fillimit ____:____ Koha e mbarimit ____:____

49

Horizontalisht

1. Ndryshim rrënjësor që i bëhet diçkaje në mënyrën e ndërtimit, në organizimin dhe në pajisjet për ta përmirësuar. 11. Baba, shkurt.

12. Agjensi Orientale. 13. Çati e sheshtë e një ndërtese. 15. Person që i pëlqen vetja dhe bëmat e tij. 19. Kllapë hekuri në trajtë potkoi, që kalorësit e mbërthejnë pas thembrës së çizmes. 21. Dhoma në dialekt. 22. Unazat e shtyllës kurrizore. 26. Kufiri që është caktuar ose pranuar për diçka. 27. Sotir, përkthyes i njohur. 29.

Ciklon tropikal me fuqi shkatërruese të madhe. 30. Presidenti i SHBA-së. 32. Lloj vërniku jo i tejdukshëm, i cili përdoret për të lyer enët a pajisjet prej qeramike. 33. Paçe në mes. 34. Rita, këngëtare e njohur. 35. Kthjelltësi. 38. Gjon, kompozitor i njohur.

39. Dhoma e burgut. 40. Arben i politikës. 42. Kohë e lirë, në të cilën dikush nuk është i zënë me ndonjë punë. 44. Jani i Rilindjes Kombëtare. 46. Mihali, sporano. 49. Zëri në një lartësi të caktuar.

Vertikalisht:

1. Kafshë e madhe gjitare. 2. Shtresë mbrojtëse prej çeliku, që vesh anijet luftarake, autoblindat etj. 3. Njeri që nuk ka përvojë nga jeta.

4. Mbarohet, harxhohet. 5. Notë muzikore. 6. Këshilli Teknik. 7.

Ndajfolje sasie. 8. Libohova, këngëtare. 9. Arti i të folurit bukur. 10.

Njeri anglez, mbrapsht. 11. Pjesa e poshtme mbi të cilën mbështetet diçka. 14. Vajza në dialekt. 16. Sandler i kinemasë amerikane. 17.

Tërësia e kufijve, e vijave të dukshme të një sendi. 18. Në mënyrë të papritur. 20. Shkova. 23. Ca tjegulla. 24. Zhurmë a krismë e fortë, që shpërthen me jehonë. 25. Repart Ndërtimi. 28. Lloj dushku i vendeve mesdhetare, me trung të shkurtër e të trashë. 31. Lloj perimeje. 34. Kryeqyteti i Norvegjisë. 36. Simboli kimik i aluminit.

37. Dukuri e re, diçka që del për herë të parë. 39. Kafshë gjitare. 41.

Përemër vetor. 43. Koka e gomarit. 44. Bën pula. 45. Radio Tirana.

47. Kam njohuri. 48. Përemër vetor.

Sudoku | nivel mesatar 2

6

3 5

3

9

7 4

6

6

3

4

4

2

6 8

3

3 9

7

3 9

4 8

1

9

3

1 8

6 8

2 7

1

6

6 3 2

2

7

4

8 7

1

3

3

9 8

Plotësoni vendet bosh në mënyrë që çdo rresht e kolonë të ketë numrat nga 1-9.

Koha e fillimit _____:____ Koha e mbarimit ____:____

Numërkryq

Një amerikan ka vendosur të sakrifikojë njërin nga testikujt e tij, për të bërë realitet ëndrrën për të blerë një makinë Nissan 370Z, e cila kushton 35.000 dollarë.

Mark Parisi do t’i nënshtrohet një ndërhyrjeje kirurgjike në një klinikë mjekësore, e cila do t’i mundësojë në këmbim të testikulit të tij, shumën e nevojshme për blerjen e makinës. Në marrëveshjen me klinikën përfshihet edhe një kontroll komplet që kushton rreth 700 dollarë. Ky kontroll do t’i bëhet pacientit pak javë pas operacionit, për të parë gjendjen e tij shëndetësore. “Jam shumë në ankth. Do të dhuroj njërin nga testikujt e mi dhe do ta zëvendësoj me një artificial. Gjatë operacionit, do të bëjnë që zemra ime të ndalojë për një minutë. Në këmbim do të kem në dorë 35.000 dollarë”, ka deklaruar ai.

Horoskopi i ditës DASHI (20/III-20/IV)

DEMI (21/IV-20/V)

Ata qe janë ne një lidhje do kenë rivalitet te forte sot kështu qe duhet t’i kushtojnë vëmendje me tepër personin qe kane ne krah. Mos lejoni qe dikush tjetër t’ua rrëmbejë atë nga duart. Beqaret do jen joshës dhe do bëjnë për vete shume persona. Me ne fund do e kenë ata ne dore te zgjedhin cilin preferojnë. Financat ka mundësi te stabilizohen shpejt.

Personat qe janë ne çift do ndihen paksa te vetmuar gjate kësaj dite. Partneri do jete i ngarkuar me pune dhe nuk do kenë kohe te qëndrojë me ta. Mundohuni ta kuptoni sepse edhe juve një dite mund t’iu ndodhe diçka e tille. Beqaret do jene gjithë kohës ne kërkim, por nga ana tjetër shume te pavendosur. Ne planin financiar duhet te shpenzoni me kujdes.

BINJAKET (21/V-20/VI)

GAFORRE (21/VI-22/VII)

Jeta ne çift nuk do jete shume e qete gjate kësaj dite. Mundohuni te flisni hapur me partnerin dhe te mos e humbisni për asnjë çast komunikimin. Beqaret do kenë me shume fat se kurrë ta gjejnë personin qe kane ëndërruar. Mundësitë do jete te pafundme. Ne planin financiar duhet t’i rregulloni sa me shpejt problemet sepse situata mund te përkeqësohet.

Dite mjaft pasionante kjo e sotmja për ata qe janë ne një lidhje. Partneri do kujdeset qe ju te ndiheni si mbi re. Beqaret me shume gjase do takojnë një peron me te cilin shume shpejt do krijojnë një lidhje te qëndrueshme dhe afatgjate. Jupiteri do ua mbroje gjithë kohës te ardhurat. Nuk pritet asnjë problem ne këtë sektor, kështu qe mund te rrini te qete.

LUANI (23/VII-22/VIII)

Dita e sotme do jete shume e paqëndrueshme për ata qe janë ne një lidhje. Nuk do bini aspak dakord me ato qe do ju thotë partneri dhe do këmbëngulni qe te dale e juaja. Beqaret do jene mjaft sensuale dhe joshës. Te shumte do jene personat qe do mundohen t’iu bëjnë për vete. Për financat duhet te kujdeseni me tepër se kurrë.

PESHORJA (23/IX-22/X)

8 0 0 3 5

Gjeni figurën duke bashkuar pikat

Me ne fund do e gjeni qetësinë dhe ngrohtësinë ju qe jeni ne një lidhje. Do kujdeseni me tepër për partnerin dhe do e surprizoni atë nga momenti ne moment.

Beqaret edhe pse zakonisht janë tipa serioze, sot do e lënë veten te lire dhe do pranojnë çdo lloj ftese vetëm për te kaluar momente te veçanta. Ne planin financiar tregohuni te arsyeshëm.

SHIGJETARI (22/XI-21/XII)

Plotësoni tabelën me numrat e dhënë!

Numra me 3 shifra:

Numra me 4 shifra:

02221, 10222, 15263, 15774, 22512, 23222, 25682, 26958, 40035, 42515, 44785, 45222, 52145, 55795, 65263, 65965, 79341, 82075, 84454, 89255.

Numra me 5 shifra:

001202, 035632, 096266, 228641, 489575, 541521, 555266, 608250,

003, 017, 019, 115, 149, 176, 201, 210, 254, 320, 326, 334, 341, 353, 447, 468, 485, 510, 521, 896.

1582, 2632, 5161, 5478, 6162, 6541, 8541, 9626.

Ngjyrosni pjesën me pikë dhe zbuloni figurën

Numra me 6 shifra:

Ne jetën tuaj e çift nuk do ketë debate, por as risi nuk priten. Merrini gjerat si t’iu vijnë dhe lëreni veten sa me te lire. Beqaret do kenë takime pa fund, por asnjeri prej personave nuk do ngjasoje me atë qe ata kane ne mendje. Prisni edhe pak për dashurinë e madhe. Financat do jene mjaft konfuze prandaj duhet pasur shume kujdes dhe maturi.

Gjeni 10 ndryshimet

UJORI (20/I-19/II) Nëse doni qe lidhja juaj ne çift te shkoje me se miri, duhet t’i shtoni dozat e fantazisë.

Provoni gjera te reja për ta larguar sa me pare rutinën . Beqaret do ndihen mjaft mire ashtu si janë dhe nuk do e ndiejnë nevojën e një personi ne krah. Ne planin financiar duhet te dëgjoni këshillat e eksperteve nëse doni qe situata te stabilizohet.

VIRGJERESHA (23/VIII-22/IX)

Ata qe janë ne një lidhje mund te debatojnë për çështje parash gjate kësaj dite dhe ka rrezik te marrin vendime përfundimtare. Kujdes! Beqaret do lëvizin çdo gur qe te mundin për ta gjetur personin e përshtatshëm. Mundësitë do ekzistojnë sot.

Me financat duhet te vazhdoni te tregoheni te matur. Po e tepruat me shpenzimet do keni vështirësi me vone.

AKREPI (22/X-21/XII)

Pritet qe kjo dite te jete e mire për ata qe janë ne një lidhje. Do jeni me te qarte për atë qe doni te bëni ne te ardhmen dhe do merrni vendime. Partneri do e respektoje mjaft mendimin tuaj. Beqaret do kenë vetëm dashuri platonike, asgjë me tepër sesa kaq. Ne planin financiar tregohuni realiste dhe mos kryeni shpenzime me sy mbyllur.

BRICJAPI (22/XII-20/I) Dite e mbushur me te papritura kjo e sotmja për ata qe janë ne një lidhje.

Mundohuni te qëndroni me këmbë ne toke dhe te mos nxitoheni te merrni vendime te nxituara. Beqaret duhet te qëndrojnë vetëm dhe te reflektojnë për atë qe duan ne te vërtetë. Mos krijoni një lidhje sa për te kaluar radhën. Financat do kalojnë një faze delikate.

PESHQIT (20/II-19/III) Te dashuruarit do kalojnë një dite te mbushur me debate. Xhelozia do jete pika me e dobët e tyre. Beqaret do kenë vetëm mundësipërtakimedheaventurakalimtare, asgjë me tepër sesa aq. Do ju duhet ende te presin për te gjetur personin qe kane ëndërruar. Ne planin financiar do jeni me fat dhe do mund ta përmirësoni paksa situatën.

blog

1001

ditë që formësuan botën

Gazeta MAPO

www.mapo.al / gazetamapo@gmail.com

09.12.2013

dhjetor

15

Ne jemi një pamundësi në një univers të pamundur.

- Ray Bradbury

viti 597

Mijëra britanikë konvertohen në të krishterë Kur papa Gregory dërgoi Augustine-in, igumenin e manastirit të tij në Romë, në ish-provincën romake të Britanisë, kjo rezultoi në konvertimin e një mbreti dhe njerëzve të tij në të krishterë.

Rekordet shkruajnë se Augustine mbajti një meshë të madhe pagëzimi në dhjetor të vitit 597 dhe ka gjasa që mbreti pagan Ethelbert i Kentit ishte konvertuar ndërkohë që subjektet e tij filluan të pagëzoheshin.

Sipas legjendës, Gregory pa skllevër biondë për shitje në tregun e Romës dhe i pyeti se prej nga ishin. Kur i thanë se ishin anglezë (angles) ai u përgjigj ‘Non anglii sed angeli’ (jo anglezë, por

engjëj) dhe vendosi të dërgonte një mision për konvertimin e bashkatdhetarëve të tyre. Bede e përsërit këtë histori në librin e tij Historia Ekleziake e Popullit Anglez, por fare mirë mund të jetë apokrif-ka më shumë gjasa që lajmi se Bertha një princeshë e krishterë franke u martua me Ethelbert-in kishte kërkuar për priftërinj që të konvertonin njerëzit e të shoqit.

Gregory zgjodhi Augustine-in që të kryesonte misionin dhe ai u nis për në Britani në vitin 596 me 40 murgj. Kur arritën në Galinë jugore, sidoqoftë, u shkurajuan duke e ditur se udhëtimi do të ishte i rrezikshëm dhe u kthyen në Romë. Greg-

ory i bindi që të përpiqeshin sërish dhe në vitin 597 murgjit zbarkuan në vendin që sot njihet si Kent. Mbreti Ethelbert i mirëpriti murgjit në oborrin e tij dhe pa kaluar shumë u bë i krishterë.

Augustine e bëri bazën e vet në Canterbury në Kent dhe kur Gregory dërgoi edhe katër murgj të tjerë për t’iu bashkuar misionit në vitin 601, ata sollën me vete një palium, shall leshi që papa i jepte një arqipeshkvi. Një prej murgjve të rinj ishte Paulinus, që do të bëhej misionari i parë në mbretërinë e fuqishme veriore anglo-saksone të Northumbrias, ku ai konvertoi dhëndrin e Ethelbert-it, Mbretin Edwin në vitin 627.

Blitz

Flickr

1.098

Milion kilometra katror është sipërfaqja e Bolivisë.

10.088

Milionë banorë është popullsia e Bolivisë.

9.2

Banorë për kilometër katror është dendësia e popullsisë së Bolivisë.

307

Mijë banorë është popullsia e kryeqytetit të Bolivisë, Sukre.

Titulli: Crisis no limit in Albania foto: Pirro Durres

Kush është (dhe kush nuk është aspak) shqiptar MICHAEL MCKENNA Shumë gjëra mëson kur vjen në Kosovë. Tani, meqë jetoj qe 16 muaj në Prishtinë, kam mësuar se – për shembull – se një dasmë me 200 mysafirë konsiderohet si dasmë shumë e vogël dhe madje e dyshimtë, ose se autobusët në të cilët shkruan se destinacioni është Hanover Goethestrasse në fakt të dërgojnë vetëm deri në parkun e Gërmisë; ose edhe se ka shtete në Europë në të cilat vizitorët kanadezë do të bënin më mirë po të vendosnin një flamur amerikan në çantën e krahut.

Kam mësuar po ashtu, përmes bisedave me shqiptarë të Kosovës, se gati secila figurë e shquar e historisë perëndimore si dhe e artit e letërsisë, është në të vërtetë me prejardhje shqiptare. Prej luftëtarëve mbretër të antikës së lashtë e deri tek baballarët e kombit amerikan, kur vjen në Kosovë shumë shpejt e mëson versionin vendor të këtij problemi regresiv të pafundmë: Të gjithë kanë qenë shqiptarë.

Kjo është arsyeja pse është bukur të udhëtosh e të jetosh jashtë vendit. Të jetosh në Montreal, Los Anxhelos apo Londër nuk has dot në këso gjërash.

Mirëpo, kjo nuk do të thotë se duhet zhveshur skepticizmin natyral në çdo rrethanë. Unë për shembull, nuk besoj më se një taksi nga Newborni deri

gazetamapo@gmail.com

te stacioni i autobusëve kushton 15 euro: s’bën t’i besosh vetëm pamjes së jashtme.

Andaj edhe po e bëj këtë projekt të vockël hulumtimi: Duke rrezikuar reputacionin tim social dhe qëndrimin profesional e, edhe rehatinë që të jep pauza e kafesë, jam nisur për të bërë një vërtetim të fenomenit të shquar se ‘të gjithë janë Shqiptarë’. Ndonëse në asnjë mënyrë nuk jam i pagatshëm të pranoj idenë se shumica e figurave të shquara historike kanë qenë nga Prishtina, kam filluar të jem paksa dyshues. Në fund të fundit, sikurse 7.1 miliardë njerëz të globit, as unë – boll fatkeqësisht – nuk jam shqiptar. A s’mund të kemi ca të tillë?

Megjithatë, për hir të këtij hulumtimi do të jem më dorëlirë: përkundër debatit arkeologjik, Ilirët numërohen. E po ashtu numërohen edhe ata që kanë vetëm një prind shqiptar: në fund të fundit, edhe unë kam vetëm njërin prej prindërve britanik, e megjithatë kam shtetësinë, kam vëllimin e librave Beano, s’ma do birrën me temperaturë dhome, si dhe kam shprehi që fjalitë t’i përfundoj me pyetjet “apo jo”? Në aspekt të bartjes kulturore, mjafton një prind, dhe siç më informoi edhe një koleg imi këtu në Kosovo 2.0, “nuk është me rëndësi se sa përqind je Shqiptar... sado pak të jesh, je Shq-

iptar.”

Me këtë në mendje, po ju shpalos rezultatet e kërkimit tim, nga sytë e një ndërkombëtari: Aleksandri i Madh E pohojnë fuqishëm edhe shteti i Greqisë, e edhe shteti të cilin grekët na rekomandojnë ta quajmë “FYROM” por të cilin të gjithë e quajmë “Maqedoni” – por origjina e Aleksandrit të Madh është temë mjaft grindëse. Ndonëse çuni që pushtoi Babiloninë dhe Persinë është i lindur në Pella — e cila ndodhet në territorin e shtetit të sotëm grek – studiuesi i klasikes, Sër Uilliam Uodthorp Tarn, në biografinë që i ka bërë Aleksandrit, deklaron se Aleksandri kishte “gjak ilir” si nga nëna ashtu edhe nga babai. Ndonëse ky është debat i vazhdueshëm, si dhe marrë parasysh se biografia nga Tarn është sfiduar, duhet theksuar se kundërshtimet në internet që i bëhen këtij pohimi vijnë nga faqet tendencioze, që gati sa nuk e kanë adresën fyrom-nuk-është-maqedoni-o-djema.com Vendimi? Shqiptar Aristoteli Si njëri nga kryefilozofët dhe polimatët e antikës, Aristoteli ishte student i Platonit dhe mësues i Aleksandrit të Madh. I lindur në Stagjira të Halkidikit (afër Selanikut të sotëm), babai i Aristotelit, Nikom-

Themelues: Henri Çili. Kryeredaktor: Arion Sulo. Zv/kryeredaktor: Alfred Lela, Aleksandra Bogdani. Politika: Nevila Përndoj, Fejzi Braushi.

Kronika: Leonard Bakillari, Dashamir Biçaku. Speciale: Vladimir Karaj. Ekonomia: Blerina Hoxha. . Kultura: Aida Tuci. Suplement: Arta Çano.

Karikatura: Bujar Kapexhiu. Faqosja: Florenc Elezi. Ilir DRIZARI, Kujtim Bisha. Korrektore: Lila Plasari, Brunilda Meno.

Adresa: Bulevardi Gjergj Fishta pranë UET

aku, kishte qenë mjeku personal i mbretit Amintas të Maqedonisë, (ai dhe nëna e tij Faestia) vinin nga një familje aristokrate e ishullit grek Euboea. Asnjëri nga prindërit e tij nuk është i lidhur me shtetin e sotëm të Shqipërisë, ndërsa që hkrimet e Aristotelit për marrëdhëniet barbarët mes grekëve dhe barbarëve (termi që përdorej atëherë për gjithë popujt jo-grekë) tregojnë se ai veten e kishte konsideruar plotësisht grek. Vendimi? Jo Shqiptar Uilliam Shekspir Origjina e vërtetë e dramaturgut më të njohur anglez është përplot konspiracion. Sipas historisë zyrtare, Uilliam Shekspiri ishte fëmijë i bashkiakut Gjon Shekspir dhe i Meri Arden, të bijës së një bujku, ndërsa u lind në Stratford-upon-Avon të Anglisë. Megjithatë, ka teori të cilat pohojnë se dramat e Shekspirit ishin në fakt vepra ose të dramaturgut Kristofer Marllou ose të filozofit e burrështetasit Sër Frensis Bejkon. Çfarëdo merite që të kenë këto teori, Marllou është i lindur në Kanterberi dhe i ka të dy prindërit anglezë, ndërsa Bejkon është i lindur në Londër dhe prindërit e tij janë politikanë nga Kenti, me emrat Nikolas Bejkon dhe vajza nga Essex, Ane (Cooke) Bejkon. Më vjen keq Kosovë — ky është i yni. Vendimi? Jo Shqiptar *Kosovo 2.0.

Marketing / Drejtore: Fiziana Bora Cel: 068 20 55 437 E-mail: fiziana_bora@yahoo.com Menaxhim / Dhimitraq Hido Cel: 068 20 55 440

CMYK

16 09.12.2013

Gazeta MAPO

www.mapo.al / gazetamapo@gmail.com

NJOFTIM / REKLAMA