Gazeta Mapo

Faqe 2

Afër / larg

Berati, qyteti me hije legjende që lufton vetveten Vladimir Karaj

Themelues Henri Çili - Kryeredaktor Arion Sulo - E hënë, 13 maj 2013. Numër 906. Viti IV botimit. Çmimi 30 lekë. 1.5 euro. www.mapo.al e-mail: gazetamapo@gmail.com. Adresa: BLV "Gjergj Fishta"

në brendësi

Milionerët në listën e ps Pako me marijuanë drejt Italisë, goditet grupi i trafikut në Vlorë Policia e Vlorës zbulon një rrjet të trafikut të marijuanës përmes agjencive të udhëtimit.

Pakot maskoheshin si porosi për emigrantët dhe shpërndaheshin më pas nga korrierët. Një në pranga dhe dy në kërkim FAQE 7

“Arratiset” me leje 19-vjeçari nga burgu i Peqinit Romeo Rustemi ka marrë leje shpërblyese nga burgu i Peqinit dhe nuk është kthyer në qeli. Shpallet në kërkim

Rama: Do lënë bizneset për politikën Pas debatit për emrat e biznesmenëve në listat e PS, Rama premton se ata do të heqin dorë nga sipërmarrja për politikën. Ai komenton edhe arsyet e zhvendosjes së Braçes nga Berati drejt Fierit. “Sipërmarrësit në listat e deputetëve nuk janë bërë biznesmenë falë partisë. Ata që vijnë nga bota e biznesit, siç kanë bërë dhe bëjnë të paktën për sa na përket, do të lënë biznesin dhe do të merren me politikën”. Faqe 5

FAQE 7

Shqipëria zero lekë nga BE për krizën, Greqia, sa 100 buxhete tonat Luarasi: Aktorët në Teatër emërohen me telefonata miqsh

FAQE 13

op-ed / 10-11

Jashtë FMN dhe larg BE-së, Shqipëria gjendet tërësisht e pamonitoruar në zhvillimet ekonomike të saj. Në këto kushte rrezikojmë edhe këshillat, ndërsa për ndihma

NgërÇ

NGA bujar kapexhiu

Të tallësh b..... gjuhësisht Vite më parë, në një shkrim modest për një temë të sociologjisë koment Dashnor Kokonozi politike m’u desh të përdor...

koment Ndue Ukaj

6 intervista

Europa, para se të jetë projekt politik a ekonomik, është projekt kulturor, rrënjët e të cilit...

Malaj shtrin fushatën përtej Vlorës: Kundër Berishës dhe klientëve të PS

Me kandidimin e tij si i pavarur, Arben Malaj u shpreh dje se kërkon të përfaqësojë Vlorën, Sarandën dhe Delvi-

nën, me angazhimin e tij për një shtet ligjor dhe kundër “sulltanëve” në politikën shqiptare. Malaj doli në një konferencë për shtyp për t’u pozicionuar kundër Ramës e Berishës. “Qyteti i pavarësisë e meriton deputetin e pavarur, të pavarur nga nënshtrimi, dhe të lirë në fjalën e mendimin e tyre. Për të instaluar sistemin e tyre të varësisë ndaj kryetarit, Berishat... Faqe 4

projekti

korçë

UET, prezantohet nisma për zhvillimin në Shqipërinë e Mesme

Vëllai i kryeplakut, në burg për seks me të miturën

“Për mua, Skënder Gjinushi dhe Paskal Milo meritojnë të jenë në Parlamentin shqiptar si pjesë e historisë dhe suksesit të së majtës, disa herë më shumë se Koço K, …”

Postulat i Europës është kultura

Alarm parazgjedhor

Nikollë Lesi: Pse do të fitoj në Tiranë Kryetari i LDK-së, Nikollë Lesi flet për garën e tij për një mandat në Tiranë, por edhe për aleatët e djathtë, që tashmë ndodhen në listat e PD. “Të gjithë kryetarët e partive të djathta ia mbathën nga Tirana, ja pse do të fitoj”

Fondi Europian i Shpëtimit do të alokojë këto ditë 532 miliardë euro në formën e kredive emergjente për 5 shtete të Bashkimit Europian që janë goditur më së shumti nga kriza. Nga kjo vlerë, pjesa më e madhe, rreth 350 miliardë euro do të shkojnë për rimëkëmbjen e Greqisë. Shteti i Ballkanit, pjesë e Bashkimit Europian, do të... Faqe 3

në vlera monetare as që bëhet fjalë. Këto ditë Greqia mori nga Fondi i Shpëtimit i BE-së 350 miliardë euro, shumë kjo baras me 100 buxhete shqiptare

FAQE 12

FAQE 7

koment/ 11

Faqe 16

Klejd Këlliçi

Parlamenti laraman Fetë e mëdha monoteiste kanë dënuar gjithmonë dhe me aq sa kanë mundur krimin e apostazisë.

Apostazia është një fjalë greke që do të thotë ‘revoltë’ apo më mirë përcakton kalimin nga një fe në një fe tjetër dhe mohimin e fesë pararendëse. Nëse duhej të kishte një ‘krim’ në politikë që duhej dënuar më shumë, do të ishte pikërisht kalimi i ‘gardhit’ nga e majta tek e djathta dhe anasjelltas, nga një parti në tjetrën. Padyshim që ‘renegatët’ tanë u kanë sjellë njëfarë përfitimi partive ku kanë shkuar, jo vetëm pse janë shërbëtorë nga më të bindurit por dhe sepse janë personat më lehtësisht të shantazhueshëm. Deri dje listat e deputetëve u komentuan si ‘gola’ që PD apo PS i shënonin njëra-tjetrës në tentativë për të fituar zgjedhjet...

2

afër/larg

1 Strukturat e gurta të qytetit, hija e kishave dhe lulet e mbira mbi gurë i japin atij pamjen prej qyteti legjendash, ku Tomorri (ende i mbuluar me dëborë) i shkakton plagë shpate të vëllait Shpiragut (mu ato brinjët ku sot është shkruar “Never”) dhe ky i fundit i përgjigjet me topuz të rëndë. Kalaja (kodra ku është ndërtuar) është Zana dhe të poshtë mes përmes qytetit rrjedhin lotët (Osumi) e saj mu si në ditët e betejës së madhe.

Berisha-shkodranëve:

politikë

Bëni gjithçka të na jepni mandatin e tetë

Rama: Biznesmenët e PS do të Pako me marijuanë drejt Italisë, lënë sipërmarrjet për politikën goditet grupi i trafikut në Vlorë

Faqe 4

operacioni

Faqe 5

Faqe 7

...Përpos gjithë kësaj, në kala ishte një ditë e qetë me shumë lulëkuqe dhe diell. Burrat dhe gratë që shesin arturina kineze të cilave u heqin etiketat “Made In”

Lagjja Kala në Berat

Berati, qyteti me hije legjende që lufton vetveten Vladimir Karaj

S

apo e kishim kaluar pragun e Kalasë së Beratit dhe si për mirëseardhje dëgjojmë të bërtitura e shamatë. Dy burra diskutojnë me zë të lartë. Njëri prej tyre ka sjellë një makinë me materiale ndërtimi dhe roja nuk pranon që ato të futen brenda mureve. Burri që shet avionë të bërë me gëzhoja plumbash dhe ndonjë skulpturë druri artizanale në hyrje të kalasë na e sqaron situatën, duke treguar se njerëzit po dëmtojnë me ndërtime të reja lagjen e vjetër. Ai nuk beson që roja do mund ta ndalojë makinën (sa ishim ne, ia doli) që në një mënyrë apo një tjetër do të depërtojë në zonën historike ku që prej fillimit shquhen depozitat e ujit mbi çatitë e vjetra, shufrat e hekurit dhe mjaft elementë të ngjashëm të shkatërrimit.

Arindam Saha, studenti nga Kalkuta që nuk e njeh Shqipërinë vetëm si vendlindje e Nënë Terezës (së Kalkutës) dhe që ka dy javë që shëtit nëpër vendin tonë, thotë se nëse vazhdohet kështu në 15 vjet e gjithë kjo bukuri do të tretet. “Komani ishte një mrekulli, por plehrat dhe shishet plastike ishin edhe aty”, thotë ai ndërsa të dy kemi ndaluar mbi një anë të kalasë që sheh nga Gorica e ku mbetjet janë pirg, ndërsa prej aty shquhen edhe soletat si njolla makth ndjellëse në çatitë e lagjes në anën tjetër të Osumit. Për Saha, Shqipëria, të cilën kishte nisur ta vizitonte nga Valbona, është një nga vendet më të bukura që ka parë dhe siç tregon studenti i Letërsisë Angleze në Universitetin e Çikagos, ka udhëtuar mjaft, por ai mendon që nëse njerëzit dhe politikanët nuk ndërgjegjësohen për ta mbrojtur, shumë shpejt e gjithë kjo bukuri nuk do të ekzistojë më. “Nuk do të ketë më diçka për të parë veç mbetjeve plastike”, thotë ndërsa kërkon të dijë kuptimin dhe historinë e “NEVER” të shkruar në shpatet e Shpiragut për të zëvendësuar emrin e diktatorit Enver.

Ndërgjegjësimi është edhe arsyeja e fushatës “Nise udhëtimin tënd nga Shqipëria jote”, që organizohet nga Agjencia Kombëtare e Turizmit dhe që sipas drejtuesve kërkon të sensibilizojë shqiptarët për vendin e tyre. Drejtoresha e Agjencisë, Brikena Arapi thotë se po punohet për të promovuar pika turistike jo shumë të njohura

apo edhe të veçanta si Kanionet e mrekullueshme të Osumit, ndërsa beson se shqiptarët para se të shohin për të kaluar pushimet diku jashtë, duhet të paktën të shohin peizazhet e papërsëritshme që ofron vendi i tyre. Ajo mendon se fushata të ngjashme ndërgjegjësimi mund të ndihmojnë edhe për të mbajtur më të pastra pikat turistike si Kalaja e Beratit, ku ndodheshim në ditën e dytë të turit të organizuar prej agjencisë që ajo drejton.

Në fakt, Berati dhe Kalaja duken një nga zonat më të pastra në Shqipëri edhe pse syve nuk u shpëtojnë shenjat e abuzimit. Lagja e Kalasë është e pajisur me kosha për mbeturinat dhe madje (ndryshe nga shumë vende të tjera të frekuentuara) ka edhe një banjo publike që mirëmbahej nga një e moshuar e veshur në të zeza dhe shami të bardhë në kokë, e cila nuk kërkonte më shumë se 20 lekë për përdorimin e tyre. Kjo sidoqoftë nuk i ka penguar vizitorët që të lënë gjurmët në muret apo kthinat e ngurta që përdoren në vend të WC. Në anën tjetër, për turp të tyre, mjaft vizitorë kanë lënë qeset e piknikut apo shishet e zbrazëta të birrës mbi mure apo në pjesën e rrëpirë përballë Goricës.

Për Arapin, ndërgjegjësimi do të bënte punë, për t’i bërë njerëzit ta duan më shumë vendin e tyre. Ndërkohë vizitori nga India e largët mendon se ka ende kohë për të ndaluar shkatërrimin dhe shëmtitë. Ai është dakord me revoltën tonë për antena televizionesh apo celularësh që janë mbërthyer në kodrën e Kalasë, sikur të mos kishte vend tjetër për të shëmtuar. “Unë e di që këto gjëra sjellin para, por në mjaft vende në botë dhe në SHBA janë të ndaluara, qoftë edhe pse dyshohet (veç shëmtisë) se dëmtojnë faunën”, thotë ai ndërsa ndodhemi më në rrëzë të një shtylle të tillë me hekura të ndryshkur.

Në autobusin me të cilin udhëtuam drejt Beratit shqetësimet janë të ngjashme. Ata që janë

Ndërgjegjësimi është edhe arsyeja e fushatës “Nise udhëtimin tënd nga Shqipëria jote”, që organizohet nga Agjencia Kombëtare e Turizmit dhe që sipas drejtuesve kërkon të sensibilizojë shqiptarët për vendin e tyre. Drejtoresha e Agjencisë, Brikena Arapi thotë se po punohet për të promovuar pika turistike jo shumë të njohura apo edhe të veçanta

Arindam Saha

Arindam Saha, studenti nga Kalkuta që nuk e njeh Shqipërinë vetëm si vendlindje e Nënë Terezës (së Kalkutës) dhe që ka dy javë që shëtit nëpër vendin tonë, thotë se nëse vazhdohet kështu në 15 vjet e gjithë kjo bukuri do të tretet

me origjinë nga Gjirokastra thonë se e njëjta gjë po i ndodh edhe qytetit të tyre. Askush nuk e vë në dyshim që infrastruktura e dobët dhe rrugët e këqija e dëmtojnë dhe ulin mundësitë për të fituar prej turizmit në mjaft zona të vendit, që thuajse janë të panjohura për shkak të këtyre të fundit, ndërkohë të gjithë e dinë se çfarë ka ndodhur tashmë me zona të arritshme dhe mbifrekuentuara, ku hotelet dhe pallatet kanë rrënuar pjesët më të bukura... ...Përpos gjithë kësaj, në kala ishte një ditë e qetë me shumë lulëkuqe dhe diell. Burrat dhe gratë që shesin arturina kineze të cilave u heqin etiketat “Made In”, në gërvishtjen e njërës prej të cilave ishim dëshmitarë, nuk janë fort të kënaqur që malli nuk gënjen aq shumë njerëz. Kjo sigurisht ca për faj të krizës (siç thonë ata) dhe normalisht shumë për faj të faktit se hileja është tashmë e njohur. Madje dita ishte aq e qetë sa Saha i ardhur nga Kalkuta e largët nuk gjeti dot as edhe një ciceron për të hapur dyert e muzeve apo kishave (që siç thanë ca gra, hapeshin vetëm në ditë Shenjtorësh) dhe për t’i vizituar ato. Ndërkohë, po të mbyllje sytë para njollave prej betoni poshtë në Goricë apo atyre ndërhyrjeve në lagjen e vjetër dhe nja dy vendeve të “populluara” me mbetje, do të shihje sigurisht një prej monumenteve më të bukura të kulturës shqiptare. Druri, gurët, arkitektura e veçantë me gurë mijëravjeçare apo rrugicat e paqëta ku të moshuara pinë kafe e shohin filxhanë e njerëzit mikpritës të ulur pranë portave dhe gjithçka tjetër e ngjashme e bëjnë Kalanë e Beratit më shumë se joshëse.

Strukturat e gurta të qytetit, hija e kishave dhe lulet e mbira mbi gurë i japin atij pamjen prej qyteti legjendash, ku Tomorri (ende i mbuluar me dëborë) i shkakton plagë shpate të vëllait Shpiragut (mu ato brinjët ku sot është shkruar “Never”) dhe ky i fundit i përgjigjet me topuz të rëndë. Kalaja (kodra ku është ndërtuar) është Zana dhe tëposhtë mes përmes qytetit rrjedhin lotët (Osumi) e saj mu si në ditët e betejës së madhe.

Ndërsa zbresim në Mangalem, mendojmë se qytetit të mrekullueshëm i duhet tani të luftojë fort me vetveten për të ruajtur këtë hijeshi prej legjende...

kryesore

Gazeta MAPO

www.mapo.al / gazetamapo@gmail.com

13.05.2013

3

Ndihma për Greqinë, sa 100 vjet buxheti i Shqipërisë Jashtë FMN dhe larg BE-së, Shqipëria gjendet tërësisht e pamonitoruar në zhvillimet ekonomike të saj.

Në këto kushte rrezikojmë edhe këshillat, për ndihma në vlera monetare as që bëhet fjalë. Këto ditë Greqia mori nga Fondi i Shpëtimit i BE-së 350 miliardë euro, shumë kjo baras me 100 buxhete shqiptare Blerina Hoxha

F

ondi Europian i Shpëtimit do të alokojë këto ditë 532 miliardë euro në formën e kredive emergjente për 5 shtete të Bashkimit Europian që janë goditur më së shumti nga kriza. Nga kjo vlerë, pjesa më e madhe, rreth 350 miliardë euro do të shkojnë për rimëkëmbjen e Greqisë. Shteti i Ballkanit, pjesë e Bashkimit Europian, do të mbështet me një vlerë sa 100 vite buxheti i Shqipërisë, në mos më shumë. Irlanda mori 85 miliardë euro, Portugalia 78 miliardë, Spanja 100 miliardë dhe Qipro rreth 10 miliardë euro.

Fatkeqësia shqiptare nga mosintegrimi

Më shumë sesa kredibiliteti dhe lëvizja e lirë, integrimi në Bashkimin Europian do të ishte mbrojtja e sigurt nga pasojat fatale të një krize ekonomike. Humbja e shanseve për të marrë disa miliona euro si mbështetje për bujqësinë nga mosmarrja e statusit së vendit kandidat është shumë pak në krahasim me ndihëm që BE jep si këshillues dhe mbështetës në rast krize ekonomike, ndaj së cilës vendi ynë është drejtuar. Nuk duhet shumë llogari. Shihni Greqinë fqinje. Ka një popullsi vetëm 11 milionë banorë dhe tani që është në krizë ka një buxhet vjetor 54 miliardë euro, ndërsa mori këto ditë kredinë prej 350 miliardë eurosh nga Fondi Europian i Shpëtimit. Për krahasim, vendi ynë ka një popullsi 3.5 herë më të vogël se Greqia, por edhe një buxhet shumë herë më të ulët, 13 fish më pak. Shto këtu edhe rentabilitetin e mbledhjes së taksave, përgjysmë në raport me Greqinë e krizës.

Por më e keq ja gjendet në faktin se ne nuk ke m i a s n j ë s h a n s p ë r t ë s i g u r u a r mbështetjen europiane, nëse në një moment mund të gjendemi në të njëjtat kondita si Greqia. Borxhet tona janë në rritje dhe ekonomia po zhvillohet më pak se mundësitë e saj. Ekspertët në Ministrinë e Financave dhe në Bankën e Shqipërisë nuk janë optimistë. Jemi larg nga anëtarësimi në BE dhe kemi dalë nga asistenca e ngush-

të që na jepte Fondi Monetar Ndërkombëtar. Nëse FMN do të vijonte me marrëveshjet si në vitet 2000-2005, qeveria shqiptare nuk do të kishte mundësi të bënte politika fiskale në mënyrë të pavarur. Nuk do të lejohej t’i jepeshin para KESH-it sa herë që nuk bie shi. Nuk do të lejohej të aplikohej një deficit buxhetor në limitet që do të cenonin borxhin. Pozicioni i tanishëm i vendit ndodhet në zgrip, për shkak se ekonomia po rritet rreth normës 1-2%. Borxhi ka kaluar limitin në më shumë se 60.7 për qind në fund të vitit 2012.

Investimet, konsumi dhe punësimi janë në rënie. Kriza është drejt thellimit dhe vendi është jashtë strukturave monitoruese.

Marrja e statusit do të na përfshinte në një monitorim më të afërt të treguesve ekonomikë dhe buxhetorë, duke e bërë ekonominë më pak të riskuar dhe më shumë të mbrojtur ndaj luhatjeve.

Krerët e Bankës Botërore, Fondit Monetar Ndërkombëtar, Bankës Europiane për Rindërtim dhe Zhvillim, si dhe Bankës Europiane të Investimeve diskutuan e morën nismën për planin. Paketa e ndihmës së këtyre institucioneve u vlerësua15 miliardë euro që jepej për pesë shtetet ballkanike që janë prekur nga kriza, Shqipëria, Kosova, Maqedonia, Mali i Zi, Serbia dhe Kroacia, të cilat së bashku kanë një popullsi jo më shumë se 23 milionë banorë, gati sa dyfishi i Greqisë. Mirëpo po kjo mbështetje nuk ka gjasa të ekzekutohet për shkak të disa kushteve të Bankës Botërore që është edhe donatori kryesor.

BB e ka kushtëzuar ndihmën me reforma ekonomike, të cilat nuk parapëlqehen nga

Plani i shpëtimit për Ballkanin nuk funksionon

Përballimi i krizës është përtej mundësive të Shqipërisë, madje kryeministri i vendit, Sali Berisha, ua ka faturuar fajin për telashet që po kalon vendi FMN-së dhe Bashkimit Europian. “Motorët kryesorë të këtij sistemi kanë vështirësi e probleme serioze. Zona jashtë saj euros përballet me pasojat e kësaj krize dhe e vërteta është se përqendrimi për ta kufizuar këtë krizë në zonën ku ajo ndodhet është pothuaj inekzistent. Ndaj, thirrja ime si për Komisionin Europian e në mënyrë të veçantë për institucionet e Bretton Wood është që të përpunojnë një strategji ndihme”, bëri thirrje kryeministri Berisha vitin që shkoi gjatë një konference ekonomike. Në fakt institucionet më të rëndësishme financiare të botës gjatë vitit 2012 morën në shqyrtim mundësinë për krijimin e një varke shpëtimi për disa vende të Europës Juglindore, kryesisht në Ballkan, duke përfshirë edhe Shqipërinë, të cilat janë goditur rëndë nga kriza në Greqi dhe efekti i saj në rajon.

qeveritë e këtyre vendeve. BB ka ofruar deri në 300 milionë dollarë ndihma për Shqipërinë në fillim të vitit që shkoi, por disbursimi i tyre nuk do të nisë të kryhet as këtë vit, pasi Shqipëri ka tejkaluar kufirin e borxhit. Në këto kushte, vendet e Ballkanit me një ekonomi të brishtë tranzicioni janë goditur rëndë edhe nga kriza ekonomike e BEsë, e cila nuk po thellohet për të ndihmuar këto vende. Donatorët kanë vënë kushte të tilla që jo vetëm Shqipëria por asnjë vend i rajonit nuk ka gjasa t’i plotësojë. Shumica e tyre performuan me rënie të ekonomisë vitin që shkoi. Me rritje të papunësisë, rritje të borxheve dhe përkeqësim të të gjithë treguesve të tjerë. Për shkak të këtyre zhvillimeve plani i shpëtimit për Ballkanin do të mbetet vetëm një teori, dhe sedra e BE-së nuk është cenuar aspak për të zgjidhur problemet e mëdha që janë krijuar duke eksportuar krizën e saj në rajon.

Rreziku i brendshëm

kritika Përballimi i krizës është përtej mundësive të Shqipërisë, madje kryeministri i vendit, Sali Berisha, ua ka faturuar fajin për telashet që po kalon vendi FMN-së dhe Bashkimit Europian. “Motorët kryesorë të këtij sistemi kanë vështirësi e probleme serioze. Zona jashtë saj euros përballet me pasojat e kësaj krize dhe e vërteta është se përqendrimi për ta kufizuar këtë krizë në zonën ku ajo ndodhet është pothuaj inekzistent.

Viti 2013 do të jetë po aq i vështirë sa viti që kaluam, sipas Bankës së Shqipërisë, në analizën e zhvillimeve të katërmujorit të parë të vitit. Por si opozita ashtu dhe mazhoranca i kanë pritur me qetësi konstatimet aspak optimiste të shprehura nga vetë guvernatori Fullani. Në katër vitet e fundit ekonomia ka marrë përposhtë, por të gjitha energjitë e politikës dhe opinionit në tërësi kanë shkuar për funksionimin e institucioneve dhe çështjeve që lidhen me zgjedhjet dhe cilësinë e tyre. Politika nuk ka marrë për asnjë moment përgjegjësinë për të arritur një konsensus për atë që duhet bërë për ekonominë dhe shpëtimin e saj nga kriza fatale. Madje gjatë këtyre viteve është kthyer në një risk shtesë. Pasiguria që kanë ngjalluar zhvillimet politike për investitorët e huaj ka rezultuar me kosto më të larta se të gjitha zhvillimet e tjera. Nëse do të vijohet në këtë mënyrë, shumë shpejt do të jetë tepër vonë për të frenuar disa rreziqe që tashmë janë shfaqur.

4

në fokus

ngjarje e ditës

“Le ta lëmë zotin Rama në autobusin e tij mavi. Le ta lëmë atë kryeministër në autobusin e tij, me të cilin vetë është shofer dhe e dini ju kush ishte fatorino.

Fatorino është Ben Blushi, i cili nxjerr tabelën kudo, mos i fol shoferit”

Berisha-shkodranëve: Bëni gjithçka të na jepni mandatin e tetë “Unë do t’ju përcjell një mesazh. Për mua, nga më të rëndësishmit që kam përcjellë ndonjëherë drejt qytetarëve të qarkut të Shkodrës. Ky mesazh është: bëni gjithçka të sillni në parlament tetë deputetë, çdo shqiptar nga Shkodra t’i japë përgjigjen më ekzemplare, më të shkëlqyer aleancës së 1 prillit” SHKODER Në një kohë kur zgjedhjet e ardhshme parlamentare parashikohen të ndahen me një diferencë të ngushtë numrash në Kuvend, kryeministri Sali Berisha ka kërkuar dje nga shkodranët që të votojnë masivisht PD-në me qëllim marrjen e një mandati më shumë, nga 7 që kanë aktualisht në 8. “Unë do t’ju përcjell një mesazh. Për mua, nga më të rëndësishmit që kam përcjellë ndonjëherë drejt qytetarëve të qarkut të Shkodrës. Ky mesazh është: bëni gjithçka të sillni në parlament tetë deputetë, çdo shqiptar nga Shkodra t’i japë përgjigjen më ekzemplare, më të shkëlqyer aleancës së 1 prillit. Është në dorën tuaj që në këto zgjedhje të angazhoheni më me përkushtim se në çdo zgjedhje tjetër dhe unë ju garantoj ju se qeveria e ardhshme do të shumëfishojë mbështetjen për ju. Nga këtu dua t’iu jap një përgjigje qytetarëve dhe banorëve të zonave të përmbytura.

T’i falenderoj ata për durimin dhe mirëkuptimin dhe ta dinë mirë se nuk do të ketë kurrë borxh që nuk do t’iu kthehet atyre. Unë kërkoj të mirëkuptojmë njëri-tjetrin. Nëse në qeveritë e mëparshme tetë vjet resht zonat u përmbytën disa herë dhe nuk u kthye një qindarkë, kjo nuk ka ndodhur dhe nuk do të ndodhë kurrë për sa kohë të jemi ne në push-

tet”, - deklaroi dje Berisha gjatë inaugurimit të rikonstruksionit të rrugës Koterr- Manastiri i Karmelitaneve, komuna Hajmel, në Shkodër.

Kjo rrugë ka kushtuar 79 milionë lekë, ka një gjatësi 4.15 km dhe gjerësi 4 m. Nga rikonstruksioni i saj përfitojnë mbi 4 mijë banorë të 4 fshatrave të komunave Hajmel dhe Dajç në zonën e Zadrimës. Kryeministri komentoi edhe mënyrën e re që Rama po ndjek për të komunikuar me mediat, atë të bashkëbisedimit nga autobusi i fushatës. “Le ta lëmë zotin Rama në autobusin e tij mavi. Le ta lëmë atë kryeministër në autobusin e tij, me të cilin vetë është shofer dhe e dini ju kush ishte fatorino. Fatorino është Ben Blushi, i cili nxjerr tabelën kudo, mos i fol shoferit. Le të ecim ne drejt një fitoreje të shkëlqyer, drejt fitores së merituar”, - tha ai. Po dje Berisha mori pjesë edhe në inaugurimin e rikonstruksionit të rrugës Ura Gjader – Mnele, një rrugë me vlerë 198 milion lekë, gjatësi 7.2 km dhe gjerësi 4.5 m. Berisha premtoi shtim të investimeve në katër vitet që vijnë në Shkodër dhe në gjithë Shqipërinë, duke mbyllur investimet në infrastrukturë dhe duke kthyer vëmendjen nga sektori i bujqësisë. Ndër të tjera, Kryeministri nuk la pa komentuar edhe koalicionin PS-LSI. “…Të ecim të sigurt për

integrimi

“Ligjet nuk votohen nga opozita, nga aleanca e 1 prillit, e cila është aleanca e mashtrimit, e trillimit dhe nihilizmit. Ne më 23 qershor do të votojmë për tri ligjet, do të votojmë për integrimin tonë në Europë”

të konsoliduar më tej ato vlera që anëtarësuan Shqipërinë në NATO, ato vlera që hoqën vizat për shqiptarët. Ato vlera, të cilat bënë të mundur që në datën 10 tetor të vitit të kaluar Komisioni Europian, duke shqyrtuar një nga një të gjitha zhvillimet pozitive në Shqipëri, deklaroi se do t’i rekomandojë Shqipërisë për statusin e vendit kandidat me kusht që ata të votojnë tri ligjet. Ligje që nuk votohen nga opozita, nga aleanca e 1 prillit, e cila është aleanca e mashtrimit, e trillimit dhe nihilizmit. Ne më 23 qershor do të votojmë për tri ligjet, do të votojmë për integrimin tonë në Europë, do të votojmë për më shumë rrugë, më shumë kanalizime më shumë shkolla të reja, më shumë ujësjellës, më shumë vende pune, më shumë mirëqenie, pensione më të larta, rrogat më të larta”, - tha ai.

Malaj: Asnjë votë për Berishën dhe asnjë votë për klientelistët e PS “Për mua, Skënder Gjinushi dhe Paskal Milo meritojnë të jenë në Parlamentin shqiptar si pjesë e historisë dhe suksesit të së majtës, disa herë më shumë se Koço K, …”

TIRANË Me kandidimin e tij si i pavarur, Arben Malaj u shpreh dje se kërkon të përfaqësojë Vlorën, Sarandën dhe Delvinën, me angazhimin e tij për një shtet ligjor dhe kundër “sulltanëve” në politikën shqiptare. Malaj doli në një konferencë për shtyp për t’u pozicionuar kundër Ramës e Berishës. “Qyteti i pavarësisë e meriton deputetin e pavarur, të pavarur nga nënshtrimi, dhe të lirë në fjalën e mendimin e tyre. Për të instaluar sistemin e tyre të varësisë ndaj kryetarit, Berishat dhe Ramat duan ta shqyejnë Vlorën, simbolin e pavarësisë. Janë hequr tre deputetë socialistë dhe janë futur në listën e Vlorës 7 deputetë klientelistë. Sali Berisha nuk na nxori dot

nga politika, as Koçot nuk do të na nxjerrin dot. Nuk mund të kalërosh mbi krenarinë vlonjate. Me dashurinë për Vlorën, Sarandën, Delvinën, me detyrimin ndaj njerëzve të mrekullueshëm të çdo familjeje të qarkut të Vlorës, ju bëj thirrje; Së pari të rrisim pjesëmarrjen në votime Të jemi vigjilentë; asnjë votë për Berishën, asnjë votë për klientelistët në listat e kryetarëve”,- tha dje Malaj. Ai ka kërkuar që të votohen socialistët më të mirë, që sipas tij, janë edhe në listat e partive të tjera në koalicion me PS-në. “Votoni në Berat Flamur Rrogun, kryetarin e burgosur të socialistëve në vitet 1992-1997 dhe jo klientelistët e Ramës në listat e PS-së. Votoni në Lezhe socialistin e përkushtuar të viteve të vështira dhe jo preferencat e çuditshme të Ramës. Kështu vota juaj nuk del nga vota kundër Berishës por është njëkohësisht dhe votë kundër klientelistëve. Kjo do të sjellë në parlament socialistët e vërtetë të përjashtuar nga Rama, në vend të klientelistëve dhe shërbë-

torëve të pushtetit të kryetarit”, - tha ai.

Malaj u shpreh gjithashtu se Skënder Gjinushi dhe Paskal Milo duhet të ishin në Kuvend. “Për mua, Skënder Gjinushi dhe Paskal Milo meritojnë të jenë në Parlamentin shqiptar si pjesë e historisë dhe suksesit të së majtës, disa herë më shumë se Koço K, … Rama është i vetmi kryetar partie që e përdor mandatin e socialistëve kundër socialistëve”,- tha Malaj.

“Të jemi vigjilentë; asnjë votë për Berishën, asnjë votë për klientelistët në listat e kryetarëve”

zgjedhjet

PD hap sot fushatën në sheshin “Nënë Tereza” TIRANË Partia Demokratike hap

sot në Tiranë fushatën zyrtare të zgjedhjeve të ardhshme parlamentare, përmes një koncerti të zhvilluar në sheshin “Nënë Tereza”. “ Të dashur miq!

Nesër (sot) në ora 19:30, në sheshin Nënë Tereza, në Tiranën blu, ne hapim fushatën elektorale të 23 qershorit. Ftoj qytetarët e Tiranës dhe të mbarë Shqipërisë që nesër të festojmë dhe të hapim së bashku, në një miting dhe koncert madhështor, fushatën e fitores sonë të re!”, shkruan Berisha në faqen e tij në Facebook. Në fakt, kryeministri Berisha ka parashikuar një axhendë të ngjeshur takimesh gjatë ditës së sotme. Para se të marrë pjesë në mitingun festiv të organizuar në Tiranë, kryeministri do të zhvillojë një vizitë pune në qarkun e Elbasanit. Fillimisht ai do të marrë pjesë në inaugurimin e fillimit të punimeve të hidrocentralit të Devollit dhe më pas në mesditë, Berisha pritet të zhvillojë një bashkëbisedim me përfaqësues të biznesit po në këtë qark.

ngjarja e ditës

Gazeta MAPO

www.mapo.al / gazetamapo@gmail.com

5

13.05.2013 reagimi

Agron Duka: Nuk kandidoj për t’u hakmarrë Ish-ministri socialist i Bujqësisë dhe një nga hartuesit e programit të PS-së deri para pak ditësh, Agron Duka, bën të ditur se kandidimi i tij në këto zgjedhje në siglën e Partisë Republikane nuk bëhet për inat apo hakmarrje të kreut të PS-së, Edi Rama, për mospërfshirjen në listën shumemërore të Durrësit. Në një postim në faqen e tij zyrtare në internet, ai bën të ditur se kandidimi i tij është për t’u shërbyer qytetarëve dhe jo për të përçarë votën e majtë. E ndjej të vij tek ju për të kërkuar votën dhe për të treguar se do ta përdor mirë atë. Politika shqiptare pavarësisht kaheve të saj, sot më tepër se kurrë ka nevojë për njerëz të sinqertë, të përkushtuar e punëtorë.

Unë nuk i këmbej partitë politike për përfitime dhe abuzime. Sjell me vete përvojën, sukseset e mia si intelektual dhe njeri i sipërmarrjeve, e së bashku me devocionin dhe ndihmën tuaj, t’i japim rajonit tonë pozicionin e merituar në shoqërinë shqiptare. Kandidoj nën siglën e Partisë Republikane, jo për të përçarë e për t’u hakmarrë ndaj dikujt. Kandidoj me përgjegjësi qytetare për të fituar mandatin e deputetit duke u shërbyer të majtëve dhe të djathtëve, së djeshmes dhe së ardhmes, gjyshërve dhe rinisë, inteligjencës dhe fëmijëve, qytetit dhe fshatit, shkollës dhe shëndetësisë“, - shprehet Duka në komentin e tij.

Rama: Biznesmenët e PS do të lënë sipërmarrjet për politikën “Ata që vijnë nga bota e biznesit në politikë, siç kanë bërë dhe bëjnë të paktën për sa na përket, do të lënë biznesin dhe do të merren me politikën, kanë arsyet e tyre për t’i bërë këto zgjedhje dhe janë zgjedhjet e tyre të lira dhe plotësisht të respektueshme” Fejzi Braushi

Kreu socialist Edi Rama beson se kandidatët e listave shumemërore të Partisë Socialiste për zgjedhjet e 23 qershorit përbëjnë një skuadër më të mirë sesa ajo e vitit 2009, ndërsa ka premtuar se të gjithë biznesmenët e përfshirë në listë do të heqin dorë prej bizneseve të tyre për t’u angazhuar në politikë.

Duke vijuar rrugëtimin e tij të prezantimit të skuadrave për çdo qark, ai ka udhëtuar dje drejt Beratit, ku dhe bashkëbisedoi me një grup gazetarësh në një transmetim të drejtpërdrejtë në mediat vizive. Rama i ka mëshuar faktit se sa i përket listave të kandidatëve për deputetë, PS ka arritur të krijojë një skuadër që bën një alternim të elementëve të spikatur politikë me faktorët lokalë.

“Skuadra kombëtare më cilësore se ajo e 2009-ës. Ne kemi listë përfaqësuese në dy nivele, nivelin politik, por dhe në një nivel tjetër që nuk keni kompetencën ta gjykoni; niveli i përfaqësimit territorial. Ashtu sikundër është e

pavërtetë se skuadra jonë është ndërtuar mbi nevojën time apo synimin tim për të rrafshuar individualitetet”, - u shpreh Rama. Ai u ka kthyer përgjigje edhe të gjithë atyre kritikëve që kanë kundërshtuar numrin e madh të biznesmenëve në listat e PS-së, duke theksuar se, të bësh biznes apo sipërmarrje nuk është krim, por punë, dhe se e keqja është që të bëhesh biznesmen duke qenë në politikë dhe jo të bëhesh politikan duke qenë biznesmen. Gjithsesi Rama ka bërë të ditur për herë të parë se të gjithë ata që kanë një biznes sot dhe që gjenden në listat e PS-së, do të heqin dorë prej tyre për t’u marrë me politike. “Sipërmarrësit që janë përfshirë në lista nuk janë bërë biznesmenë falë partisë. Sipërmarrësit janë figura kyçe në sistemin ku jetojmë. Ne jemi forcë që kemi deklaruar partneritet me sipërmarrësit për t’i vënë në piedestal si gjithë VIP-at e suksesshëm. Sipërmarrja është punë, nuk është turp. I përbuz ata kundërshtarë dhe kritikë, që tregojnë me gisht sipërmarrësit si të

Ai u ka kthyer përgjigje edhe të gjithë atyre kritikëve që kanë kundërshtuar numrin e madh të biznesmenëve në listat e PS-së, duke theksuar se, të bësh biznes apo sipërmarrje nuk është krim

tregonin një sëmundje dhe që e konsiderojnë mëkat përfshirjen e tyre në politikë. Ata që vijnë nga bota e biznesit në politikë, siç kanë bërë dhe bëjnë të paktën për sa na përket, do të lënë biznesin dhe do të merren me politikën, kanë arsyet e tyre për t’i bërë këto zgjedhje dhe janë zgjedhjet e tyre të lira dhe plotësisht të respektueshme”, - theksoi Rama. Një premtim ky që mbetet nga më të vështirët për t’u zbatuar nga socialistët, pasi edhe më parë kjo forcë politike ka patur në grupin e saj biznesmenë që, megjithëse u zgjodhën deputetë, nuk hoqën dorë nga biznesi i tyre.

Ndërkohë Rama i është përgjigjur interesit të gazetarëve edhe mbi “telenovelën Braçe”, duke theksuar se kjo histori tashmë është e mbyllur dhe se Erion Braçe ka shkuar të konkurrojë atje ku kishte nevojë partia. “Në këtë rast nuk ka asnjë çudi, nuk ka asnjë anomali. Ne jemi një skuadër kombëtare, ku secili është pozicionuar aty ku e kërkojnë interesat e përbashkëta

të skuadrës dhe ku kërkon qëllimi i madh i një fitoreje që do të realizohet qark për qark dhe pastaj në të gjithë Shqipërinë”, - tha më tej Rama.

“Do të çojmë më shumë gra në Kuvend se PD”

Kreu socialist ka pranuar edhe shkeljen e ligjit nga PS sa i përket zbatimit të kriterit të barazisë gjinore në hartimin e listave, duke theksuar se kjo mbetet një sfidë për të ardhmen. “Jemi partia që sot do të çojmë përsëri në parlament më shumë gra se PD. Mbetet sfidë që të plotësojmë kuotën kudo, jo vetëm në pjesën e sipërme të listës, por në të gjithë listën. Nuk mund të kalojmë nga një ekstrem në pikën tjetër, që do të ishte përmbushja e barazisë së plotë gjinore”, - tha Rama. Kujtojmë këtu se vetëm dy ditë më parë PS pranoi që të gjobitej nga KQZ me 60 milionë lekë të vjetra vetëm që të regjistroheshin listat e kandidatëve për deputetë pa zbatuar kriterin ligjor të barazisë gjinore në 6 qarqe.

në kolonjë

dreka me nënat

"Si mazhorancë nuk do të merremi me familjet e kundërshtarëve politikë”

Meta: Ka ardhur koha për një drejtim të ri të vendit

I vetëdijshëm se një nga pikat që kundërshtari politik e godet më shpesh është ajo e marrëdhënieve me familjarët dhe kryesisht me gratë e familjes, kreu socialist i cili aspiron për t’u bërë nesër kryeministër i vendit, po i kushton çdo ditë e më shumë një vëmendje këtij relacioni.

Përveç publikimit të herëpashershëm të fotove familjare me nënën dhe bashkëshorten e re, kreu socialist nuk lë pa shfrytëzuar çdo mundësi që i jepet në këtë drejtim me të vetmin qëllim, që të kurojë këtë anë për të cilën është vënë shpesh nën kritikë dhe pse jo nën akuzë nga mazhoranca. Dje, në Ditën Ndërkom-

Për kreun e Lëvizjes Socialiste për Integrim, Ilir Meta, ka ardhur koha për një drejtim të ri të vendit që ai të ecë më shpejt drejt zhvillimit dhe familjes europiane.

Duke folur gjatë një takimi, ku u prezantua kandidati për deputet i LSI-së në rrethin e Kolonjës, Arben Malo, Meta u shpreh se duke votuar për LSI-në, kolonjarët votojnë që të rikthehet vëmendja e shtetit dhe qeverisë nga kjo zonë. Lideri i LSI-së theksoi se ka një forcë madhore që është më e fortë se çdo politikan, që është koha dhe se koha tani kërkon një tjetër dinamikë dhe një tjetër vizion. “Ne jemi në këtë Aleancë për Shqipërinë Europiane, sepse be-

bëtare të Nënës, ka organizuar një drekë me deputetet nëna dhe nënat e tyre. Në një fjalë përshëndetëse, jo pak të sikletshme, Rama i është drejtuar me një mesazh mirënjohjeje nënës së vet për të gjithë atë që ajo ka bërë për të në vite.

Lideri i PS-së iu drejtua edhe familjeve të kundërshtarit të tij politik, duke iu bërë një premtim, siç ai tha, për të nesërmen e opozitës së sotme në qeverisje.

“Që nesër ne, në krye të punëve të vendit, do të kemi parasysh se familjet e kundërshtarëve tanë, nënat e tyre në radhë të parë, nuk meritojnë të bëhen pjesë e luftës politike”, - shtoi Rama.

Rama i është drejtuar me një mesazh mirënjohjeje nënës së vet për të gjithë atë që ajo ka bërë për të në vite

sojmë se është koha për një drejtim të ri për vendin, është koha të ecim më shpejt.

Duke votuar për LSI-në në radhë të parë, ju votoni që të rikthehet vëmendja e shtetit dhe qeverisë në Kolonjë, - tha Meta. Lideri i LSI-së tha se qeveria duhet t’ua bëjë më të lehta dhe më pak të kushtueshme shërbimet qytetarëve dhe jo t’i detyrojë kolonjarët të bëjnë disa orë rrugë për të marrë një vulë në Korçë. “Është e papranueshme për ne që edhe për një vulë të thjeshtë banorët e Kolonjës të marrin rrugën e të shkojnë në Korçë dhe ne e dimë shumë mirë se sa kushton kjo për secilin prej jush, - shtoi ai.

“Ne jemi në këtë Aleancë për Shqipërinë Europiane, sepse besojmë se është koha për një drejtim të ri për vendin"

6

në fokus

politikë

intervista

"Shumica e kryetarëve të partive politike të djathta ikën me vrap nga Tirana në rrethe, pasi, me sa duket ndjenë humbjen, natyrisht jo prej meje, por nga votuesi"

Nikollë Lesi: Pse do të fitoj në Tiranë Kryetari i LDK-së, Nikollë Lesi flet për garën e tij për një mandat në Tiranë, por edhe për aleatët e djathtë, që tashmë ndodhen në listat e PD. “Të gjithë kryetarët e partive të djathta ia mbathën nga Tirana, ja pse do të fitoj”

Zoti Lesi, pse vendosët të kandidonit këtë herë në qarkun e Tiranës?

E para, kam 18 vite që jam banor i kryeqytetit, ndonëse jam diplomuar në Tiranë për fizikë në vitin 1987 dhe po këtu bëra historinë e jetës sime; ngrita perandorinë “Koha Jonë”, e cila për 15 vite “mbretëroi” lavdishëm mu në mes të kryeqytetit. E dyta, mendova se duhej të përballeshim me njëritjetrin apo edhe në krah të shoqi-shoqit të gjithë kryetarët e partive të mëdha e të vogla.

E treta, ishte mundësia e një kulture të re debati mes të gjithëve si konkurrues, e cila të reflektonte tek populli e sidomos tek rinia se kemi hyrë në një fazë të re emancipimi politik. E katërta, kisha nevojë të shikoja peshën time elektorale si forcë e re politike, LDK, mu në mes të Tiranës, pasi do të kandidoja personalisht i pari në listën e partisë sime duke u përballur me gjithë kryetarët e partive në koalicion. Por nuk ndodhi kështu, e jo për fajin tim. Shumica e kryetarëve të partive politike të djathta ikën me vrap nga Tirana në rrethe, pasi, me sa duket ndjenë humbjen, natyrisht jo prej meje, por nga votuesi.

Mbetën në Tiranë kryetari i PD-së, Berisha, kryetari i LSI-së, Meta, kryetari i FRD-së, Topi , kryetari i Demokracisë Sociale, Milo, kryetari i AK, Spahiu dhe unë. Nga koalicioni i djathtë ku unë bëj pjesë që prej vitit 2003, nuk mbeti këmbë kryetari partie përveç Berishës!

Edhe Dashamir Shehi u fut në listën e sigurt të PD-së, të tjerët iu lutën apo i bënë presion kreut të PD, kjo mbetet për t’u sqaruar, porse ia mbathën me vrap nga qarku i Tiranës dhe zunë rehat vende në listën e demokratëve nëpër rrethet e Shqipërisë. Dhe vijnë në kryeqytet sa për të ngrënë ndonjë drekë në ish-Bllok e ikin të qetë se janë deputetë të sigurt nga votat e PD! Unë, siç edhe kam pohuar këto ditë para medias, kam qenë kategorikisht kundër futjes në listat e PD-së të kryetarëve të partive të vogla në këtë mënyrë; e përsëris se nuk kanë asnjë motiv që ata të sjellin vota më në thesin e koalicionit. Ata do të bëjnë në media apo në takime të duken sikur vdesin për të sjellë vota, por brenda vetes as që e çajnë kokën. E ky është një gabim

shumë i madh i kryeministrit Berisha si lider i koalicionit. Bile, njëri prej kryetarëve të partive të vogla, kur e takova e piva një kafe më tha duke u shkrirë së qeshuri se “ tani e rregullova b... time dhe as që do të harxhoj as lekë e as kohë për të mbledhur vota për Saliun! Kam në plan të shkoj në plazh e të nxij paksa lëkuren në Velipojë”. Ata në plazhe, ndërsa unë po luftoj për çdo votë në qarkun e Tiranës, ku futen rrethi i Tiranës e kryeqyteti, Kavaja e komunat përreth, Rrogozhina. Janë diku tek 390 mijë zgjedhës në qark, e nga këta mua më duhen diku tek 6 mijë votues që të fitoj mandatin e deputetit të Tiranës.

Mos është shifër e madhe për LDK 6 mijë vota ?

Jo, as e vogël, por as e madhe, tamam si ajo kënga popullore! Por do të fitoj edhe më shumë vota për disa arsye. E para kandidoj për herë të parë personalisht në qarkun e Tiranës, pra nuk jam provuar nga qytetarët e këtij qarku dhe besoj duan një emër të ri që ta votojnë. E dyta, kur kam qenë 12 vjet deputet i Lezhës, kam qenë shumë korrekt ne premtime dhe i kam mbajtur, bile duke u “sakatuar” me qeveritë e ndryshme, pra duke përcjellë zërin e hallin e tyre në parlament, çka është një garanci e përvojë e duhur për votuesit e qarkut të Tiranës. E treta, nuk kam dashur t’ia di dhe as që do t’ia di fare për pushtetarët apo kryeministrin kur flitet për të mbrojtur interesat e qytetarit. Bile, kam bërë duele të mëdha në media e në parlament, të cilat janë në memorien e lexuesit tuaj. E katërta; fatmirësisht tashmë që po bej 50 vjeç, këtë gusht, kam një eksperiencë mediatike, parlamentare dhe ekzekutive, gjë e cila nuk gjendet në çdo kandidat. E pesta, e kam marrë me shumë pasion fushatën si kandidat në qarkun e Tiranës, se e ndjej se do të fitoj. E gjashta, ma lehtëson paksa fushatën e fitoren, pasi të gjithë kryetarët e partive të vogla kanë ikur me vrap e kanë zënë, siç thashë, vendet si deputet në listat e qarqeve të tjera tek PD, gjë që është absurde. Ata ose duhet të kishin shkrirë partitë, ose të japin dorëheqjen nga detyrat e kryetarit të partisë së tyre, pasi nuk shkon edhe kryetar i partisë X , edhe deputet

i PD! Mund të them se këta kryetarë partish të vogla që u futen tek lista e PD-së nuk kanë asnjë të drejtë ligjore të quhen më, sipas rregullores së Parlamentit, deputetë të partisë së tyre, por vetëm të PD-së. Nuk kanë të drejtë të ngrenë grup parlamentar për partine e tyre, nuk marrin buxhet për partinë e tyre, nuk mund të flasin në parlament si deputetë të partisë që drejtojnë! Një turp i paparë! E shtata, këtu në Tiranë kam bërë pjesën më të bukur të jetës time si gazetar, dhe kësisoj kam shumë miq e kolegë, të cilët do të

Nuk duhej asnjë kryetar partie e vogël të futej në listën e PD. Kjo tregon frikë, panik dhe përçon pasiguri tek votuesit tanë. Si do të dalin në fushatë ata, duke iu thënë simpatizantëve të tyre që “ju votoni për partine, se unë e rregullova prapanicën time tek lista e PD?!”

më ndihmojnë. E jo vetëm me votë, por në përkrahje publike. E teta, kam bërë këto ditë kontakte, takime dhe biseda me shumë votues, të cilët i njoh personalisht e jo me hamendje; dhe kam regjistruar premtimin e pandryshuar te mbi 3150 persona, të cilët do të votojnë. Duke llogaritur ditët deri më 23 qershor do të vazhdoj përditë, pa shumë zhurmë, të takoj e marr premtimin dhe të mbi 5 mijë votuesve të tjerë. Dhe do të jem deputet....

Kush i fiton zgjedhjet, PD apo PS ?

Unë jam pjesëtar firmosës në koalicionin e së djathtës e nuk ka kuptim që të them se nuk do të fitojë koalicioni ku bëj pjesë. Por duket shumë e vështirë përballja me kundërshtarë politikë si Rama dhe Meta. Megjithatë, është ende herët për të dhënë një opinion, pasi nga java e fundit e qershorit duket pak a shumë nga rëndon peshorja e fitores. Nëse do të ishte një listë tjetër me kandidatë për deputetë nga PD, e ku secili kryetar partie e vogël të kandidonte me votat e tij, e them pa ndrojtje se shanset do ishin mbi 90 për qind për fitore.

Po ju, pse nuk ju futën në listën e PD-së?

Nuk duhej asnjë kryetar partie e vogël të futej në listën e PD. Kjo tregon frikë, panik dhe përçon pasiguri tek votuesit tanë. Si do të dalin në fushatë ata, duke iu thënë simpatizantëve të tyre që “ju votoni për partine, se unë e rregullova prapanicën time tek lista e PD?!”. Në mos të them edhe tjetrën se, jam i bindur se sot dy prej këtyre kryetarëve të partive të vogla në listën e PD, nëse fiton e majta më 23 qershor, ditën e parë të parlamentit të ri do të kalojnë me Edi Ramën e Ilir Metën.

Në mos edhe nja dy ish-deputetë të PS, tashmë kandidatë të PD. Ndërsa moskandidimi im në këtë listë tashmë është një problem i mbyllur e kandidoj vetë në krye të listës së LDK në qarkun e Tiranës. Për mua do të ishte problem në këtë qark vetëm nëse zoti Dashamir Shehi nuk do të ishte në listën e garantuar të PD, por tashmë edhe ai e ka siguruar mandatin e deputetit. Ndaj shanset e mia janë diku tek 95 për qind.

kronika e ditës

Gazeta MAPO

www.mapo.al / gazetamapo@gmail.com

13.05.2013

7

“Arratiset” me leje 19-vjeçari nga burgu i Peqinit Romeo Rustemi ka marrë leje shpërblyese nga burgu i Peqinit dhe nuk është kthyer në qeli.

Shpallet në kërkim Peqin Një tjetër i burgosur “arratiset” me leje, duke rritur alarmin për kriteret që zbatohen nga drejtuesit e Burgjeve. Pas rastit me anëtarin e ‘bandës së Yzberishtit’, edhe

në burgun e Peqinit është raportuar rasti i shkeljes së lejes nga një i dënuar, i shpallur mbrëmë në kërkim. Romeo Rustemaj me banim në Vlorë, është shpallur në kërkim, pasi nuk është kthyer më në vendin e dënimit në burgun e Peqinit pas lejes së dhënë nga autoritetet përkatëse. Ai ka përfituar leje më 7 maj, ndërsa afati i kthimit ka qenë mesdita e së dielës. Por pasi

nuk është kthyer në këtë kohë, është shpallur në kërkim nga shërbimet e policisë për largim nga vendi i dënimit. Për këtë ngjarje janë informuar drejtuesit më të lartë të Burgjeve, të cilët janë fokusuar tek gjetja e 19-vjeçarit. Por një analizë e plotë mbi këtë ngjarje pritet të përfshijë burgun e Peqinit. Burimet nga policia bëjnë me dije se 19-vjeçari Romeo Rustemi

ishte dënuar me 10 vjet burg për veprën penale të plagosjes, pasi ai ishte protagonist i një ngjarjeje të ndodhur në Selenicë.

Pas një konflikti mes dy grupesh të rinjsh, Romeo Rustemi dhe dy te tjerë kishin hedhur një granatë në një lokal, duke plagosur tre persona. Burime nga burgu i Peqinit thanë se kjo ishte hera e parë që Rustemi merrte leje shpërblyese.

shkurt

Ruli inspekton punimet e rrugëve

Pako me marijuanë drejt Italisë, goditet grupi i trafikut në Vlorë Policia e Vlorës zbulon një rrjet të trafikut të marijuanës përmes agjencive të udhëtimit. Pakot maskoheshin si porosi për emigrantët dhe shpërndaheshin më pas nga korrierët. Një në pranga dhe dy në kërkim Dashamir Biçaku Tiranë Pako me marijuanë, të maskuara si porosi për të afërmit në Itali, kalonin doganën e Vlorës. Por grupi është goditur dje nga policia, e cila ka arrestuar një person dhe ka shpallur në kërkim dy të tjerë. Lajmi u bë i ditur nga burime zyrtare të Drejtorisë së Policisë së Qarkut të Vlorës, që thanë se operacioni i koduar “Porositë”, konkludoi me arrestimin e Malush Halimit, banues në Vlorë, i akuzuar për trafikim lëndësh narkotike në bashkëpunim. Sipas burimeve zyrtare, hetimi është kryer në bashkëpunim me Prokurorinë e Krimeve të Rënda, Drejtorinë e Përgjithshme të Policisë si dhe autoritetet policore italiane. Hetimi mësohet se ka nisur nga policia, pas kapjes në

Itali të disa pakove dhe disa porosive të nisura nga Shqipëria. Operacioni u krye gjatë natës së të shtunës duke gdhirë dita e djeshme në qytetin e Vlorës, kur u arrestua Malush Halimi, banues në Vlorë, i cili po përgatitej të nisej në drejtim të Italisë me një “pako”, që e kishte “porosi” për një mikun e tij që do ta priste në Itali. Më pas droga do shpërndahej tek shitës të tjerë më të vegjël nëpërmjet rrjeteve të krijuara nga ky grup trafikantësh. Ndërsa Halimi përgatitej të nisej në Itali, policia bllokoi marijuanën dhe i shtrëngoi atij prangat. “Arrestimi i këtij personi u krye pasi në bashkëpunim me disa persona të tjerë në Shqipëri dhe Itali, kanë tentuar të trafikojnë marijuanë duke përdorur si korrierë agjenci udhëtimi, me të cilat dërgonin porosi të ndryshme nga Shqipëria në drejtim të Italisë dhe brenda këtyre porosive improvizonin vende të fshehta ku vendosnin lëndën narkotike të llojit marijuanë”,- tha Drejtoria e Policisë Vlorë dje në njoftimin zyrtar të saj. Sipas kësaj të fundit, në operacionin e orëve të para të mëngjesit të djeshëm ishin bllokuar dhe sekuestruar në cilësinë e provës 5 kg marijuanë, që ishte destinuar të transportohej nga Halimi. Kjo sasi lënde narkotike sipas

burimeve ishte fshehur brenda tubove metalike të 2 tendave të diellit që transportoheshin në materialet e bagazheve të Halimit. Pas bllokimit të drogës, policia i vuri prangat këtij të fundit, e shoqëroi në polici, si dhe kreu kontroll të banesës së tij.

Nga hetimet e kryera është zbuluar dhe provuar sipas policisë se ky grup është përfshirë në trafikun e narkotikëve në së paku katër raste të tjera, duke transportuar drogë në mënyra të ndryshme. Burimet thanë pas përfundimit të operacionit se janë shpallur në kërkim edhe personat e tjerë të dyshuar të përfshirë në këtë linjë të trafikimit të drogës. Operacioni i djeshëm rrit në mënyrë të dukshme numrin e procedimeve të referuara nga Drejtoria e Policisë së Vlorës në Prokurorinë e Krimeve të Rënda në tërësi, duke bërë që rreth 50 për qind e referimeve të lidhen pikërisht me Drejtorinë e Policisë së Vlorës. Statistikat e ofruara flasin edhe për një tejkalim të dukshëm të referimeve të Drejtorisë së Policisë së Tiranës në Prokurorinë e Krimeve të Rënda, ndërsa kryeqyteti renditet i pari për nga territori, popullsia, dhe dinamika, ndërsa referimet për karakter për krime me karakter mafioz duket se janë krejt minimale.

Ndryshimet e motit, fluks virozash

Operacioni u krye gjatë natës së të shtunës duke gdhirë dita e djeshme në qytetin e Vlorës, kur u arrestua Malush Halimi, banues në Vlorë, i cili po përgatitej të nisej në drejtim të Italisë me një “pako”, që e kishte “porosi” për një mikun e tij që do ta priste në Itali.

Vëllai i kryeplakut, në burg për seks me të miturën Gjykata e Korçës lë në qeli Dinen, i akuzuar për marrëdhënie me një vajzë 13-vjeçare. Ai u denoncua nga prindërit e vajzës Korçë Arrest me burg për përdhunuesin e një të miture në Korçë. Gjatë pasdites së djeshme, Gjykata e Korçës ka dhënë masën e sigurisë “arrest me burg” për vëllanë e kryeplakut të fshatit Dërsnik në Korçë. Shtetasi Emiljan Dine, me precedentë të mëparshëm penalë, është arrestuar vetëm tri ditë më parë pas denoncimit të bërë nga prindërit e një vajze të mitur, banuese në fshatin Libonik të rrethit të Korçës, të cilët e akuzonin për marrëdhënie seksuale me këtë të fundit. Ngjarja e pazakontë ka përfunduar me prangosjen e 33-vjeçarit të martuar, i

cili akuzohet se ka mbajtur një 13-vjeçare në një apartament dhe ka ushtruar dhunë seksuale mbi të. Sipas policisë korçare, vajza ishte kthyer në shtëpi tek prindërit në orët e para të mëngjesit, duke u përpjekur të fshehë të vërtetën. Nën presionin e prindërve, vajza me inicialet K.A. iu ka rrëfyer atyre se kishte qenë me të dashurin e saj, por u ka mbajtur sekret një pjesë të së vërtetës, madje dhe emrin e të pandehurit. Situata ka qenë e pazakontë për familjarët e 13 -vjeçares, të cilët të alarmuar kanë filluar menjëherë të interesohen dhe të zbulojnë identitetin e të dashurit të vajzës së tyre. Ata kanë mësuar se ajo kishte qenë me 33-vjeçarin Emiljan Dine. Gjithashtu, ata kanë arritur deri tek e vërteta duke mësuar se vajza e tyre kishte kaluar natën në shtëpinë e marrë me qira prej vëllait të kryeplakut Dërsnik në qytetin juglindor, madje duke patur ra-

“Gjatë mandatit tonë qeverisës ne kemi ndërtuar dhjetëra kilometra rrugë më shumë se në 50 vitet e komunizmit të marra së bashku”.

Kështu ka pohuar ministri i Bujqësisë, Genc Ruli ndërsa ka inspektuar ecurinë e punimeve për rikonstruksionin e segmentit rrugor që lidh zonat e Luftinjës dhe Buzit me pjesën tjetër të rrethit të Tepelenës.

Së bashku me ministrin e Punës, Spiro Ksera, ata kanë parë nga afër ecurinë e punimeve për rikonstruksionin e këtij segmenti rrugor 15 km të gjatë, projekt i financuar nga qeveria shqiptare. “Rikonstruksioni i rrugës do të ndihmojë të 8 mijë banorët e këtyre zonave në jetën e tyre të përditshme, ndërkohë që do t’i afrojë më pranë tregut prodhimet e tyre në agrobiznes, blegtori etj”, - ka pohuar Ruli. Sipas tij, në mandatin e ardhshëm 4-vjeçar, kjo zonë do të jetë pjesë e projektit për ndërtimin e rrugës Memaliaj-Berat, ose siç njihet ndryshe, Boshti i Jugut.

Bledar Shehu

porte intime së bashku. Më pas prindërit e 13-vjeçares kanë bërë denoncim në Komisariatin e Policisë së Korçës, me pretendimin se 33-vjeçari ka kryer marrëdhënie seksuale me vajzën e tyre, e cila është në moshë të mitur. Policia menjëherë pas denoncimit ka çuar për kontroll mjeko-ligjor 13-vjeçaren dhe më pas ka bërë të mundur arrestimin e shtetasit Emiljan Dine, vëllai binjak i kryeplakut të fshatit Dërsnik, Iljaz Dine. Gjatë kontrollit në banesën e Dines policia gjeti drogë dhe armë. Gjatë seancës gjyqësore për masën e sigurisë, e cila për shkak të përfshirjes në çështje të një të miture është mbajtur me dyer të mbyllura, ka pohuar se ka kryer marrëdhënie me të miturën me dëshirën e kësaj të fundit. Gjykata vendosi masën e sigurisë me burg, ndërkohë që ndaj 33- vjeçarit rëndon akuza e “kryerjes së marrëdhënieve seksuale me të mitur”.

Luhatjet e temperaturave gjatë ditëve të fundit kanë rikthyer fluksin e vizitave në qendrat shëndetësore të Qarkut të Gjirokastrës. Sipas bluzave të bardha, ulja me disa gradë e temperaturave është shoqëruar me rritjen e numrit të pacientëve, kryesisht fëmijë, që kërkojnë ndihmën mjekësore.

“Gjatë ditëve të fundit në spitalin e Gjirokastrës është rritur ndjeshëm numri i pacientëve, kryesisht fëmijë, që paraqiten me temperaturë të lartë, të vjella etj”, thonë mjekët e urgjencës. Këtij fluksi i shtohen edhe pacientët me alergjitë stinore, të cilët marrin ndihmë mjekësore në spitalin e Gjirokastrës. Nga ana e tyre, mjekët japin këshillat e zakonshme për mbrojtjen nga virozat e stinës.

Bledi Shehu

CMYK

8 13.05.2013

Gazeta MAPO

www.mapo.al / gazetamapo@gmail.com

NJOFTIM / REKLAMA

Nr. 17 (262), Viti Viii botimit prill 2013 Çmimi 300 lekë

doRëShkRIMI / VItet ‘50, AnA e eRRët e StUdentëVe ShqIPtARë në bAShkIMIn SoVjetIk

Jo vetëm politikë si zakonisht

kAStRIot ISlAMI PS ka ‘vdekur’, tani kemi Partinë e Ramës edISon YPI Lasgushishtja është standardi im deShMIA ‘Fantazma’ shqiptare në shtëpinë e julian Amery dokUMent Letra e fundit e Esat Toptanit, shkruar ditën e vrasjes

e përmuajshme

SAIMIR PIRGU

FëMija i MEtaluRgjikut, DON alFREDO i bOtës

Një intervistë intime në apartamentin nju jorkez të tenorit. Ditët e tij nëpër botë, karriera, malli për të afërmit, marrëdhëniet me Domingon e yje të tjerë të Operas. Rrëfimi i çiltër i një djali që u rrit me qumështin pluhur që e ëma merrte si racion në Metalurgjikun e Elbasanit.

CMYK

NJOFTIM / REKLAMA

Gazeta MAPO

www.mapo.al / gazetamapo@gmail.com

13.05.2013

9

CEZ Shpërndarje Për një shërbim të shpejtë, korrekt dhe cilësor, CEZ Shpërndarje njofton se ka vendosur disa mënyra komunikimi me abonentët:

E-BILL

Në website: cezshperndarje.al abonentët informohen për faturën mujore të energjisë dhe historikun e faturave.

ANKESA DHE SQARIME

E-mail: ankesajuaj@cezshperndarje.al kujdesi_abonentit@cezshperndarje.al Tel: 042274141 042274184

INFORMACION PËR DEFEKTE DHE NDËRPRERJE TË ENERGJISË

Dispeçeria Rajoni Qendër

– 04 2258888, 04 2355269, 04 2355270 Dispeçeria Rajoni Juglindje – 054221000, 054221001, 054221002 Dispeçeria Rajoni Jugperëndim – 034210000, 034210001, 034210002 Dispeçeria Rajoni Verior – 0228001023, 0228001024, 0228001025 Dispeçeria Durrës – 052 22097 Dispeçeria Gjirokastër – 084 26255

FACEBOOK Në adresën në facebook CEZ Shperndarje - Faqja Zyrtare bëhet përditësim në kohë reale për situatën e furnizimit me energji në të gjithë vendin.

Ta Shohësh Botën me Optikë Elitare! Është optika më prestigjoze në Shqipëri.

Përfaqësuese e autorizuar e

CARTIER për të gjithë rajonin.

Grand Optika Group sh.p.k, Hotel Sheraton, Tirana ,Albania Tel:0673001000; 0674006606; info@grandoptika.al; www.grandoptika.al

Grand

optika

10

Opinione & Editoriale

Blog & Ide

OpEd

Nga Bujar Kapexhiu

Opinione dhe Editoriale

Të tallësh b..... gjuhësisht V

ite më parë, në një shkrim modest për një temë të sociologjisë politike m’u desh të përdor termin reziliencë, që në thelb është aftësia e një individi (në rastin e shkrimit tim, e një shoqërie) për të rimarrë veten dhe për t’u riaftësuar për një jetë normale pas një goditjeje të rëndë. Meqë rezilienca sot përfaqëson një doktrinë të tërë, nuk m’u duk i nevojshëm ndonjë lloj shqipërimi.

Qe njëlloj si të kërkoje gjësendi në shqip për termin psikoterapi.

Kur shkrimi u gjet mbi tryezën e redaktorit në Tiranë, duket se termi në fjalë paraqiti ndonjë problem. Megjithatë, i kujdesshëm deri në fund, ai kërkoi nëpër fjalorin e ri të shqipes të viti 2002 dhe 2006 dhe vetëm pasi nuk gjeti zgjidhje në ta dyshoi për ndonjë lajthitje timen dhe e zëvendësoi me rezistencë. Sot mua më ngushëllon fakti se këto tema nuk i kanë lexuesit fort të panumërt.

Një incident i tillë të shtyn të mendosh për të vjellët që ndjen t’i vije leksikografisë shqiptare nga fjalët e huaja (se nuk besoj se isha i pari që përdorja atë fjalë) dhe pasioni fundamentalist me të cilin i ka përzënë rrënjësisht nga përdorimi.

Harrohet se në mungesë të zhvillimit të brendshëm gjuha shqipe mbijetoi sepse diti të ruajë aftësitë homeostatike, të huazojë. Më tej akoma, kam përshtypjen se fjalorët e shqipes kurrë nuk kanë patur një raport mirëbesimi me shqipfolësit, kurrë nuk kanë ndihmuar në zhvillimin e gjuhës së tyre, askush nuk ka fjetur në shtrat me to.

Fjalorët e Bardhit dhe Kristoforidhi janë të përligjur për mosrolin e tyre. Sot duhet t’i falënderojmë që të paktën ata u ulën t’i hartonin. Të mëvonshmit e shumta u kanë shërbyer korrektorëve letrarë.

Më tej ndesha në paradokse që nuk e shpjegoja dot. Fjalorët dygjuhësh ishin fort më të pasuar në fjalë shqipe se vetë fjalorët shpjegues të shqipes. Këtu e pesëdhjetë vjet më parë më dilte hall i madh që një numër fjalësh shqipe që nuk i kuptoja, por që V. Kokona i kishte përdorur të përkthente termat frënge të fjalorit të tij legjendar, nuk i gjeja fare te fjalorët shpjegues të shqipes.

Meqë të qenët perfeksionist nuk është në pajtueshmëri me natyrën tonë, nuk ka shenja se shqipja një ditë do të ketë Robert-in, Zingarelli-n apo Webster-in e saj, por kjo nuk duhet të na pengojë të ruajmë një lloj shprese, edhe pse irracionale, dhe të jemi të vëmendshëm ndaj çdo fjalori të ri që del. Se me sa kam kuptuar interesi popullor për gjuhën kulturën gjuhësore, për gjuhën shqipe e gjuhët në tërësi nuk ka munguar kurrë. Në vitet shtatëdhjetë gjatë vizitave te miq të mi në familje të vjetra shkodrane vëreja se kishin me shumicë fjalorë të Cordignano-s dhe veçanërisht një enciklopedi e vogël italiane (Melzzi).

Ishte pjesë e natyrshme e trashëgimisë dhe e kulturës së tyre. Vlora duhet të ketë qenë mjaft më frankofone se sa mendojmë, në familjet e saj të vjetra gjeja Larousse dhe shumë letërsi frënge, ndërsa në Korçë jo rrallë ndeshje në Webster të fillim shekullit të shkuar. Në familjet tiranase dhe elbasanase shihje fjalorë të Floqit dhe ata të shqipes të vitit 1954 (nuk mungonte edhe ndonjë Enciklopedi e Madhe greke te këta të fundit), ndërkohë që në Krujë gjeje pa shumë vështirësi fjalorë turqishtfrëngjisht të S. Frashrit si edhe ekzemplarë të Enciklopedisë së tij të famshme (Kamus-ul A’lam), të cilët i blija për pak gjë dhe mbase ka ardhur koha që t’ia fal ndonjë biblioteke publike. Ka edhe një shtresëzim të mëvonshëm “arkeologjik” kur u shfaqën pa hesap, e për

koment Dashnor Kokonozi

herë të parë të subvencionuar nga shteti, fjalorë të gjuhës serbe dhe pastaj ruse.

Kështu, edhe pse pak javë më parë nuk dëgjuam për ndonjë ceremoni të veçantë, ajo që ndodhi megjithatë, ishte lajm: Akademia e Shkencave vuri në linjë një Fjalor të gjuhës shqipe me rreth dyzetetetë mijë fjalë.

E para gjë që më shkoi në mëndje ishte se të paktën, më 2013 së fundi do të kishim shpëtuar si nga fryma ashtu edhe nga një numër shpjegimesh që gjendesh në fjalorët e viteve 1980, 1984, por edhe te ata të viteve 2002 dhe 2006.

Ky fjalor vjen ndërkohë që e ndjejmë ende shijen e nekrozave të vërteta gjuhësore, që ndeshen te paraardhësit e tij, të shprehjeve artificiale që ekzistonin vetëm në raporte politikë të kohës, të gjurmëve të dukshme të një lloj botoksi revolucionar që i ishte bërë gjuhës me qëllim që ajo të shprehte “stadin e lartë të zhvillimit...”

Vetëm kështu mund të shpjegohet përse shumë vetë mbetën përjetësisht nostalgjikë të atij fjalorit tjetër të botuar më 1954, por që tashmë ishte tejkaluar disi. Në fjalorin e shqipes (1980) ajo që njihet si gjuhë e drunjtë kishte mbërritur paroksizmin e saj. Megjithatë, edhe pse asgjë nuk e përligjte një gjendje të tillë, përsëri kishim edhe një lloj mirëkuptimi për hartuesit e tij, për ata që i dhanë dorën e fundit. Dinim diçka për kushtet në të cilat punonin, anipse në kupolën e ulët dhe me xhama gjysmë të palarë e gjysmë të lyer me bojë vaji të Institutit nuk mungonin edhe individë, që sikundër ata poetët lokalë që për t’u transferuar nga fshati shprehnin me vargje të ndjera pasionet e tyre politike, shefat e gjuhësisë në fjalë, me mjetet e pakta që kishin në dorë, pra me fjalët e tyre të vockla gjenin edhe ata mundësinë të shprehnin flakën modeste që u digjte në fund të shpirtit dhe që i bënte të ndiheshin një hap më afër pushtetit.

Kështu, edhe kur qe puna të shpjegonin fjalën dasmë, ata nxitonin të sillnin si shembull të parë: dasmë socialiste.

Për hovshëm kemi: . Revolucionarizimi i hovshëm i jetës. Për veproj kemi: Vepronte dora e armikut. Për zjarrfikës kemi: Zjarrfikësit revizionistë. Për përçahem: Revizionistët (imperialistët) janë përçarë.

Kjo bënte që shumë shpjegime të fjalorit të ngjanin me ato qeskat e shqyera të plastikës që mbesin varur në degët e një peme të bukur, pas një dite me erë.

Kuptohet, do të qe e pandershme të ngrinim tani këto gjëra, po qe se, në formë edhe më të thekur, ato nuk do të ekzistonin edhe sot e gjithë ditën, siç do të shohim.

Por, në thellësi të vetes mendoj se nuk kemi shumë të drejtë të qahemi shumë.

Në fund të fundit kush mund të ngrihet e të thotë se në atë kohë më mirë se gjuhësia ishin f.vj. futbolli, fabrika e këpucëve, teatri, cilësia e kosit, mjekësia, bulonat e Kavajës apo cilësia e sapunit? Ajo që nuk kuptoj është se përse na qe mbush mendje e thonim, vërtet nuk jemi të zotët për asgjë, por gjuhëtarët ama i kemi të fortë!

E megjithatë, në të gjitha këto fusha kishte specialistë të talentuar. Kjo qe arsyeja që me zhvillimet demokratike në

fillim të viteve ’90 përfytyronim një lloj revanshi të papërmbajtur e gati inatçor të gjuhëtarëve. Prisnim vepra të hatashme me të cilat ata në një farë mënyre do të na thonin se ishin ato mbi të cilat duhet t’i gjykonim, jo ai mamuthi i vjetër i vitit 1980 që mbante erë shajaku, pas një parakalimi në shi.

Pritëm ca si shumë ç’është e vërteta, por së fundi një botim i vitit 2003 na dha të kuptojmë se regjimi që e lindi kishte rënë vërtet, por deformimet e tij gjenetike qenë konservuar në mënyrë të pashlyeshme. Njerëzit u fyen, protestuan, e quajtën fjalor të ri me paragjykime të vjetra, por propaganda e shpërpjesëtuar, siç mësoj tani, u zhvendos në Kosovë, ku ahengu akademik kishte filluar ende pa mbërritur kopjet e para, pra kur askush nuk e kishte shfletuar. Dhe meqë në Kosovë edhe një fjalor festohet patriotikshe, në Tiranë u hesht për të mos u cilësuar tradhtarë leksikorë.

Nuk mund të harrohet një detaj i vogël, nuk u shpjegua kurrë përse ky fjalor i ri i Akademisë dilte nën logon e një shtëpie botuese private, por nuk dua të besoj se ishte botuesi privat që kishte vënë portofolin mbi tavolinë për një klonim të shpejtë e pa shpenzime të fjalorit, sipas gjeneve të atij babëlokut të vjetër.

Ka shumë të ngjarë që klonimi të jetë vepër e vetë leksikografëve. Po edha ata nuk duhen fajësuar tej mase. Askush nuk kishte marrë mundimin të shkonte në lagjen e tyre e të jepte lajmin se kohët kanë ndryshuar, se regjimi vjetër kishte rënë, se ky i riu është fort i papërkryer, por ama askush nuk të pengon të jesh më profesional. Atje, edhe sot e gjithë ditën ka syresh që thonë se punët më të mira janë bërë në të kaluarën.

Nëse fjalori i mëparshëm ishte ashtu si ishte dhe nuk ke çfarë të thuash, ky tjetri i vitit 2002 ishte i shëmtuar në provokimin e tij, në këmbënguljen për të ruajtur të paprekur frymën e vjetër.

Logjika thotë se që të kuptosh se një drejtëz është e shtrembër duhet që diku në hapësirë të ekzistojë një e drejtë. Këtë e prisnim prej kohësh të shfaqej dhe sikundër e thamë më krye, ajo u shfaq pak javë më parë. Është fjala, pra, për Fjalorin e ri akademik të vënë në linjë në mars, 2013. Meqë Shqipëria realizoi para pak kohësh një cens, u hodha të shoh se si ishte pasqyruar ky term në fjalorin e ri, sepse tek ata të parët qe gjësendi e neveritshme. E pra, më 2013 gjuhëtarët shqiptarë, duke dhënë shpjegimin përkatës na thonë, as më pak e as më shumë (midis të tjerash) se cens është: kërkesë, kusht që u vihet qytetarëve në vendet borgjeze për të penguar përdorimin e të drejtave politike.

Vetëm pas këtij shpjegimi munda të kuptoj arsyen pse aq shumë “analistë” u hodhën e lehën kundër realizimit të censit në fjalë.

E vërteta është se te kjo fjalë rashë krejt papritur, por pastaj me një lloj tendence (nuk e fsheh), u vura të kërkoj fjalë me sensibilitet të veçantë për shkak të historisë sonë. Një e tillë është fjala fe.

Shpjegimi që jepet për të është shembull i respektit për ndjenjat e miliarda vetëve në botë e Shqipëri: Besimi i verbër se gjithçka në botë përcaktohet e drejtohet gjoja nga forca të mbinatyrshme, hyjnore... tërësi dogmash që japin një botëkuptim fund e krye idealist e reaksionar...

Nuk praktikoj ndonjë fe, por kurrë nuk do t’i lejoja vetes të shpreh idetë e mia me terma të tillë kasapësh të vrazhdë.

Duke i hedhur një sy këtij fjalori, kisha menduar se fjala do të qe për të bërë ndonjë vërejtje miqësore për problemin e vërtetë të fjalorëve tanë, pra për formu-

Alarm parazgjedhor

lime më të zhdërvjellëta e më pak të përgjithshme, që të jepnin më të plotë e pa ekuivok thelbin e fjalëve, që të shprehin, si thotë fjala kuptimin e vetë fjalës, jo të kushërirës së saj të parë. Fatkeqësisht nuk jemi aty. Na duhet të flasim ende për ngarkesën ideologjike të anës shpjegimore të fjalorit në fjalë.

Se edhe kur shpjegohet fjala brumosje, shembulli i shpjegimit të saj më 2013 jepet me : brumosje revolucionare. Këtu nuk dua të bëj koment. Edhe pse një shpjegim i tillë nuk është i përligjur më 2013, përsëri duhet pranuar se jashtë fabrikës shtetërore të bukës, gjuha ishte tharë as shumë, sa kjo fjalë përdorej vetëm në atë kuptim.

Për temën metodë shpjegimi jepet denjësisht drunjësisht: Metodë revolucionare. Metoda e realizmit socialist. let., art.

Metoda dhe stili në punë.

Me fjalën udhëheq kthehemi përsëri në epokën e hurit e të drurit dhe kemi: Udhëheq masat (popullin, vendin). Udhëheq drejt fitoreve të reja.

Kuptohet se brumi ka zënë mirë dhe steriliteti impersonal i gazetarisë shqiptare të kohës ka vërshuar edhe në këtë fjalor, pa njohur kufij kohorë. Kështu edhe kur jepet shpjegimi i termit muzikor xhaz, rezultati është: Muzikë me prejardhje amerikane, që karakterizohet nga... dhe nga ritmi i shthurur.

Atrofizimi i gjuhës është më i rrezikshëm se kontaminimi i saj. Thënë ndryshe infeksioni i një organi është më pak i rrezikshëm se tharja e tij. Pse kjo tharje bëhet me fjalë shqipe dhe jo të huaja, kjo nuk e ul rrezikshmërinë e dukurisë.

Kështu, për fjalën shpëtoj kemi: Shpëtuam nga bejlerët. Nuk më duket krejt absurd, por meqë është pak i vjetruar mund të jepnin edhe ndonjë shembull tjetër më këtej në kohë si p.sh: Shpëtuam nga sekretarët e partisë (nëse kemi shpëtuar).

Politizimit nuk i ka shpëtuar as parafjala para. Për të kemi një shembull përdorimi mallëngjyes: E plotësuan planin para afatit të caktuar (dy muaj para zotimit).

Për termin iluzion ka një paraqitje që të bën ta ndjesh veten afër derës së burgjeve: Iluzion mikroborgjez (pacifist, i rrezikshëm, i dëmshëm). Iluzioni i paqes klasore (i vëllazërisë, i barazisë).

Duket se me një shpjegim të tillë gjuhëtarët tanë kanë dashur të tregojnë se nuk janë aspak të kënaqur edhe me idetë e Revolucionit francez.

Ndryshon fjala kur shpjegohet folja dashuroj. Në këtë rast përdoren terma ashikësh të zjarrtë, gati të zbërthejnë rripin e pantallonave: Dua me gjithë zemër një njeri të seksit tjetër, kam dashuri për një njeri të seksit tjetër.

Jo keq, por nuk e di nëse më 2013 shoqata LGBT do të rrijë pa protestuar për një formulim të tillë që nuk merr parasysh arsyen romantike të ekzistencën e saj.

Nga më emblematikët mbetet shpjegimi i termit liberalizëm: Shfaqje e oportunizmit ideologjik e politik, që në thelb mohon luftën e klasave në emër të «humanizmit» abstrakt, të «lirisë absolute» të individit, të një jete «të qetë» e «pa telashe» etj.

Ata që nuk njohin Plenumin e IV-të, nga goditja e ulët e të cilit kultura dhe arti nuk po e merr veten as sot, nuk kanë nevojë të lexojnë gazetat e kohës. Idetë e tij janë përmbledhur më së miri në ato tre rreshtat e mësipërm.

Dhe që të mos guxojë ndokush e i kopjon, në fund të çdo shpjegimi do gjeni këtë kujtesë: @ 2013 Shkenca.org. Të gjitha të drejtat të rezervuara. Është detyrë e shenjtë e çdo leksikografi që para se të vihet në kërkim të fjalëve të rralla, duhet mbi të gjitha të pasqyrojë risitë që sjell koha e tij. Kështu këta njëzet vjetët e fundit edhe pse në nivel sasior kanë qenë më të begatët, asgjë nuk është e pranishme në Fjalorin e Akademisë. Po qe se ju kërkoni diçka për gjurmët leksikore të historisë së Dushkut, për dushkimin e jetës politike, për plleshmërinë leksikore të parlamentit tonë, për zgjerimin semantik të termave të tillë si shpellor, për fjalorin e ri suburban, për neologjizma si bllokmen a bllokqen apo hyrje të reja si demokraturë, mos u lodhni. Asgjësend nuk do të gjeni.

Së fundi dua të them se jam fort i ndërgjegjshëm se është e rëndë të thuash se gjuhëtarët tallin bythën me ne dhe me punën e tyre (një pjesë janë pedagogë e miq të mi), por besoj se të gjithë do të biem në një mendje se është ende më e rëndë që vetë kjo shprehje (të tallësh bythën), e cila përfaqëson e përgjithëson më mirë se gjithçka natyrën e jetës politike e sociale të shqiptarëve, marrëdhëniet e tyre historike me shtetin dhe politikën, e pra, vetë kjo shprehje nuk është e pranishme në këtë fjalor të shqipes të vitit 2013. Namuzi i leksikografëve është monumental. Por kur sheh emrat e nderuar dhe kualifikimin e lartë të autorëve të këtij fjalori, do vërtet të dish përse ndodh kështu.

Ec e gjeje!

Gjëja më e dukshme është se duke na lënë në dorë një fjalor të papërkryer në parim ne na dobësohen shanset edhe në fushat e tjera të jetës. Mund të dyshohet madje, se cilësia e keqe e jetës sonë dhe e komunikimit midis nesh, ndikohet edhe nga cilësia e keqe e të shprehurit tonë.

Dhe gjuhësia në këtë rast vetëm se shton vështirësitë tona të brendshme. Ajo mbyll rrethin e mosperfeksionimit tonë.

op-ed

2

Blog Ajo çka besoj

Gazeta MAPO

www.mapo.al / gazetamapo@gmail.com

Kulturë / Emërimet e në Teatrin Kombetar,me telefonata miqsh

E

koment Ndue Ukaj

Njëmend, për shqiptarët, Europa sot s’është e largët si dikur, mirëpo kjo s’është aspak meritë e forcave politike shqiptare, as në Shqipëri, as në Kosovë. Përkundrazi, me veprimet e tyre amorfe politike, me një mendjeshkurtësi dhe politikë meskine, këto elita politike kanë penguar vetëdijshëm ose jo rrugën europiane të shqiptarëve.

Politikanët shqiptarë e kuptojnë se në Europë s’shkohet me politika korruptive, me nepotizëm dhe krim, me media të kontrolluara dhe demokraci të brishtë. Këto elita janë në dijeni se në Europë duhet rendi dhe ligji, prandaj ata s’mund të amnistohen nga kjo zvarritje që i kanë bërë rrugës europiane të shqiptarëve.

Në prizmin e gjithë kësaj, me të drejtë për shqiptarët shtrohet pyetja: elitat politike shqiptare, a e kuptojnë çfarë është në thelb Europa? A është ajo një kazan ku ne shkojmë me marrinat tona, apo një sistem i farkëtum i vlerave të mirënjohura, që janë bërë ndërgjegjja e këtij qytetërimi? Pikërisht për këto arsye sot pyesim, si shpjegohet mosgatishmëria e klasës politike shqiptare, për ta ndjek me përgjegjësi dhe angazhim serioz rrugën e integrimeve europiane? Alibitë dhe kritikat që shkojnë në adresë të Perëndimit, a mos janë shfaqje e qëllimshme e gatishmërisë për të ikur nga Europa, duke mos i kryer detyrat që i ka parashtruar kjo organizatë për çdo shtet tjetër para nesh? Si shpjegohet kjo ikje, pikërisht në kohën kur Europa ka hap gjitha portat për ne?

Këto pyetje e dilema shfaqen sa herë shohim sesi vetëdijshëm kjo klasë politike mjegullon rrugën e integrimeve, me qeverisjen e keqe, me korrupsion e demokraci selektive, me sisteme elektorale të përçudnuara. Përgjumja, heshtja, reagimet e vagullta atëherë kur kanoset seriozisht interesi i përgjithshëm, si dhe mungesa e një ideje të shëndoshë (një ideje që do të qartësonte mbi çfarë parime mendojmë ta ndërtojmë vendin tonë), janë elemente që gjithashtu na kanë krijuar hendek mes nesh e Perëndimit.

Në parim, duket se projekti i shqiptarëve është integrimi europian. Ky projekt, parimisht është përqafuar nga gjitha shtresat e shoqërisë, duke qenë ndoshta e vetmja pikë ku shqiptarët shfaqen të bashkuar. Kjo është ajo që shihet dhe perceptohet në sipërfaqe.

Mirëpo, në esencë, ka shumë vrojtues të jetës sonë që thonë se proceset e integrimeve janë të keqkuptuara me dashje, sepse në këtë formë si po ecën kombi ynë, integrimi s’është afër. Madje, ka të tillë që shkojnë më larg sa pas retorikës së bukur qeveritare për integrime, thonë të fshehët një aspiratë tjetër, që është kundëreuropiane. Ndonëse në legjislaturë dhe principe qeverisëse demokratike, ne jemi shtrënguar të h a r m o n i z o j m ë l i g j e t ko n f o r m kërkesave të BE-së, në praktikë veprimet e Shqipërisë dhe Kosovës, janë pak të përafërta me atë që është

Europa. Kjo ka shtruar dilemën tjetër, në mos këto janë tentativa të qëllimshme për ta sabotuar heshtur procesin e integrimeve.

Fjalimet e politikanëve tanë janë të mbushura me parulla proeuropiane. Ky diskurs është bërë klishe, ndonëse vërehet lehtë se mes diskursit proeuropian të politikës sonë dhe veprimeve të tyre joevropiane, është një humnerë.

Për çdo përvjetor me rëndësi, te ne rritet doza e nacionalizmit shqiptar dhe kështu mësymja pas Europës shfaq tërë karikaturën e ideve europiane që defilojnë ndër ne. Kjo situatë, me parulla e flamuj që valojnë kudo, të kujton tregimin e Ernest Koliqit, “Tregtarë flamujsh”. Në anën tjetër, ka disa mendje të mykura që duan t’i mësojnë shqiptarët me identitete labile, me identitete të fragmentuara. Këto teza janë të marra e qyqare, që shqiptarët s’duhet t’iu vënë veshin, sepse identiteti europian i shqiptarëve ndërlidhet drejtpërdrejtë me ekzistencën e kombit shqiptar.

Flamurtari i identitetit europian të shqiptarëve, Ismail Kadare, para disa vitesh shkroi një tekst të shkëlqyeshëm, “Identiteti europian i shqiptarëve”. Pas botimit të kësaj eseje, debatet ndër shqiptarë u ashpërsuan dhe antitezat e identitetit europian të shqiptarëve dolën në shesh se s’ishin asgjë tjetër veçse teza që promovonin shumësi identitetesh brenda trungut kombëtar.

Me një fjalë, mohonin identitetin unik të shqiptarëve. Nga mendjet më të ndritura të kombit, teza e identiteteve të lëvizshme, e identiteteve të fragmentuara dhe identitetit të formësuar mbi simpati fetare, u gjykua si tezë qyqare.

Mes një atmosfere të zymtë kombëtare, me një politikë që është e zhytur e tëra në padije, korrupsion e klientelizëm politik, shqiptarët s’duhet të humbin shansin e tyre që të marshojnë vetëdijshëm drejt Perëndimit. Kombi shqiptar ka nostalgji për Perëndimin, mirëpo s’e ka të qartësuar brenda vetvetes çfarë është në fakt kjo organizatë.

Këndej pari, as Shqipëria e as Kosova, nuk zbatojnë në praktikë modelet europiane për shtetin, demokracinë dhe qeverisjen. Përgjatë gjithë vitit, ne e shohim të njëjtën klasë politike që ka gojën plot Europë, të mos bëjë asgjë thelbësore për të ecur drejt Europës.

Shqipëria e Kosova, sipas shumë sondazheve mbesin dy vendet me të korruptuara në Europë. Në dy vendet tona s’mbahen zgjedhje demokratike. Politikës i mungon aftësia minimale për të realizua kompromise të shëndosha për të ardhmen e vendit. Në dy vendet s’ka liri të shtypit. Në dy vendet, madje për asgjë s’mund të merren vesh pozita e opozita pa ndërhyrjen e Perëndimit. Çfarë domethënë kjo po ta përkthejmë me nevojën e ngutshme që ka kombi ynë të jetë pjesë e Perëndimit?

Një dijetar i viteve të ‘30-ta, Tajar Zavalani, në esenë “Ç’pamë në Evropë. Ç’gjejmë në Shqipëri”, ndër të tjera shkruante “Atje u munduam, si cilido pas takatit dhe zotësisë, të shkundim pluhrin e mrapështisë ku qemë rritur, të çkëputemi nga idhetë e ndryshkura, paragjykimet e cekta dhe mentaliteti primitiv; u përpoqëm të riedukojmë vehten dhe të armatosemi me dituri dhe vullnet për punë”. Shqiptarët kanë shumë detyra për të bërë, që nesër të mos festojmë nga periferitë ditën e Europës.

Universitet / UET, nisma për zhvillimin e qëndrueshëm në Shqipërinë e Mesme

11

Momenti më i keq për një ateist është kur ai ndihet në borxh dhe nuk ka kë të falenderojë.

Dante Gabriel Rossetti

Parlamenti laraman

Postulat i Europës është kultura uropa, para se të jetë projekt politik a ekonomik, është projekt kulturor, rrënjët e të cilit janë thellësisht shpirtërore. Mbi këtë postulat u fillua ideja e unifikimit politik e ekonomik të Europës, mu në mesin e shekullit të kaluar, kur ajo kalonte ferrin ma të madh, pas Luftës së Dytë Botërore. Ndërmjet gërmadhave të luftës, triumfoi ideali i qytetërimit dhe ndërgjegjes. Nga këto premisa, u sintetizuan energjitë europiane dhe e bënë Europën atdhe të vlerave të përbashkëta për gjithë kombet që jetojnë nën ata çati, por edhe për të tjerët që aspirojnë të hyjnë në të. Sot na tingëllon profetike thënia e mençur e shkrimtarit të madh gjerman J. W. Goethes: “Çfarë e bashkon Europën është kultura, ndërsa çfarë e ndajnë, janë idetë politike”. Këtë tezë e bën platformë të punës ideatorët e Europës së bashkuar të shekullit XX. Kështu Robert Schuman, ish- ministri francez dhe njëri nga ideatorët kryesorë të kësaj bashkësie politike, në librin “Në emër të Europës”, ndër të tjera shkruan: “Europa, para se të jetë Aleancë ushtarake apo entitet ekonomik, duhet të jetë bashkësi kulturore, në kuptimin më të lartë të kësaj fjale”. Nga kjo kuptojmë se kultura ishte postulat i pashkruar, por motivi themelor që nxiti idenë e bashkimit të Europës. Edhe sot, kultura është themeli mbi të cilin qëndron shtëpia e përbashkët europiane dhe njëherësh përbën elementin ma të fuqishëm që ndihmon ruajtjen e kohezionit brenda kontinentit.

Në planin politik e historik, Europa s’është histori e ideve homogjene politike, por e diversiteteve të thella, që nëpër kohë kanë ditur të prodhojnë tensione dhe luftëra. Ndërsa pika konvergjente e gjithë e këtyre dallesave, që njëherësh u bë postulat i kontinentit të vjetër, pa mëdyshje është kultura e përbashkët që ndajnë kombet e ndryshme të Europës. E kjo është arritur nëpërmjet harmonizimit të disa tipareve qenësore, nëpër të cilat kanë kaluar popujt europianë. Studiues të ndryshëm vejnë në pah disa komponentë që e farkëtuan identitetin evropian dhe që u bënë shtytëse për Europën kulturore. E kuptuar kështu, Europa është bashkim i mendimit filozofik dhe letërsia antike greko-romake, krishterimit dhe së drejtës romake. Këto shtylla, ndër vite u harmonizuan dhe kanë krijuar mendësinë europiane me një ndërgjegje lirie dhe arsye. Ky identitet natyrisht nëpër kohë u plotësua, ndërsa kulmin e arriti me mendimin filozofik e letrar, që përjetoi një zhvillim të hovshëm gjatë iluminizmit, impakti kulturor i së cilës lëvizje është i jashtëzakonshëm brenda qytetërimit perëndimor.

Më 9 maj ishte dita e Bashkimit Europian, e vendet shqiptare vazhdojnë rragatjet drejt Brukselit, pa ndonjë vetëdije të qartë. Gjatë këtyre viteve, shpeshherë na ka ra të dëgjojmë dhe lexojmë deklarata shterpe të lidershipit shqiptarë për Europën. Madje as reflektimet e medias s’janë ma substanciale. Ndodh ndonjëherë të dëgjojmë edhe akuza absurde në adresë të Europës.

Ndërkohë që politika shqiptare këto dy dekada është dëshmuar e paaftë të ecë krahas kombeve të qytetëruara të kontinentit, shqiptarët janë lodhur duke dëgjuar parulla të bukura për afrimin e kombit tonë me Familjen Europiane.

13.05.2013

koment

Klejd Këlliçi

Nuk do të jetë kështu shumë e vështirë që Parlamenti laraman i pas 23 qershorit t’i përngjajë atij të pranverës së shkurtër liberale të 1921‘23, ku u ndërruan disa qeveri e që çoi më pas në revolucionin/ grushtin e shtetit të Nolit dhe kundërrevolucionin/ Legalitetin e Zogut.

F

etë e mëdha monoteiste kanë dënuar gjithmonë dhe me aq sa kanë mundur krimin e apostazisë. Apostazia është një fjalë greke që do të thotë ‘revoltë’ apo më mirë përcakton kalimin nga një fe në një fe tjetër dhe mohimin e fesë pararendëse. Nëse duhej të kishte një ‘krim’ në politikë që duhej dënuar më shumë, do të ishte pikërisht kalimi i ‘gardhit’ nga e majta tek e djathta dhe anasjelltas, nga një parti në tjetrën. Padyshim që ‘renegatët’ tanë u kanë sjellë njëfarë përfitimi partive ku kanë shkuar, jo vetëm pse janë shërbëtorë nga më të bindurit por dhe sepse janë personat më lehtësisht të shantazhueshëm.

Deri dje listat e deputetëve u komentuan si ‘gola’ që PD apo PS i shënonin njëra-tjetrës në tentativë për të fituar zgjedhjet e ardhshme. Kalimi në bllok i LSI u përshëndet si kthesë historike, ndërkohë që ai i tre deputetëve socialistë në listat e PD apo i A. Dukës në atë të PR, u cilësuan si lëvizje strategjike në mbrojtje të rezultatit. Kryetari i PS në anën tjetër deklaroi se kishte pasur kontakt me të ikurit, duke lënë të nënkuptohej se kthimin në vathë të plangprishësve e kishte në xhep. Në këtë pikë duket se të gjithë janë të gëzuar se ia kanë punuar tjetrit. Të gjithë dinë gjithsesi se rezultati elektoral është i paqartë dhe të gjithë janë të ndërgjegjshëm se fundja fundit, me rezultatin në xhep do të shkojnë në pazarin e gjësë së gjallë për të bërë blerjet e radhës për të formuar qeverinë. Jo më kot Rama hodhi llafin mbi kontaktet me të larguarit, si për të thënë ‹këtu jemi, dhe mund të ktheheni›. Të gjithë kështu dinë dhe janë të sigurt që në një mënyrë apo tjetrën do mund të krijojnë qeverinë pavarësisht se kush do t’i fitojë zgjedhjet. Berisha në 2009-ën joshi Metën dhe ndoshta këtë gjë mund ta bëjë sërish Rama me deputetët që do të zgjidhen në radhët e PD apo edhe PR, se turpin me bukë tashmë e kanë ngrënë të gjithë. Ndofta ky është problemi më i vogël se fundja një qeveri do të krijohet se s’bën pavarësisht fituesit relativ të zgjedhjeve. Problemi shtrohet më tej ngase Parlamenti i nesërm do të jetë ai më laramani në historinë e tranzicionit shqiptar. Me shumë gjasa ‹dritën› e përfaqësimit do ta shohin më shumë se kurrë partitë e vogla. Të paktën tre prej tyre kanë siguruar praninë që tani në vende të sigurta në listat e PD. Në krahun tjetër, pakti historik PS- LSI do t’i sigurojë Metës të paktën dy apo tre deputetë më shumë se legjislaturën e kaluar, aq sa për t’i shtrënguar më fort në pjesët e buta socialistët. Në lista nuk llogaritet efekti pervers që do të ketë transferimi i votave brenda koalicionit drejt nga të mëdhenjtë te të vegjlit. Të vegjlit gjithmonë i ofrojnë më shumë zgjedhësit të mesëm, kështu që votuesi i PD apo PS nuk do ta ketë problem të votojë partinë e vogël që është në koalicion me partinë e ‘zemrës’. Në njërën anë sigurojnë premtimin për një favor në të ardhmen e në tjetrën nuk ‘tradhtojnë’ partinë mëmë. Në këto kushte nuk do të kemi më parti të vogla që përfaqësohen me nga një deputet në parlament, por dy apo tre syresh. Duke parë se shpesh figurat e dyta të partive të vogla janë shpesh figura të dyshimta për nga besnikëria politike, nuk është zor të mendohet se çfarëdolloj mazhorance që të dalë nga zgjedhjet e ardhshme do ta ketë të vështirë të mbajë në këmbë një ekzekutiv për shumë kohë, ngase sezoni i ‹blerjes› së deputetëve do të jetë i hapur njëzet e katër orë në njëzet e katër, përfshi këtu edhe festat. Nëse në 2009-ën ishin të mëdhenjtë që luajtën partitë e vogla duke i futur në koalicion e përfituar nga vota e tyre, sot janë të vegjlit që kërkojnë nderin mbrapsht me pasoja të pallogaritshme për të ardhmen. Politika shqiptare do të ndodhet kështu para një rreziku të madh, pikërisht në atë të një copëzimi parlamentar, rrezik që u evitua që në fillim, me krijimin e partive të mëdha dhe me adoptimin e sistemeve zgjedhore me karakter mazhoritar. Nuk do të jetë kështu shumë e vështirë që Parlamenti laraman i pas 23 qershorit t’i përngjajë atij të pranverës së shkurtër liberale të 1921-‘23, ku u ndërruan disa qeveri e që çoi më pas në revolucionin/ grushtin e shtetit të Nolit dhe kundër-revolucionin/ Legalitetin e Zogut.

12

universitet

sfidat e zhvillimit

ekspozita

Kalterina Shulla, përgjegjësja e kësaj nisme në rajon, thotë se kjo formë ndërmarrjeje që ndërthur bashkëveprimin me disa partnerë si universitetet, bizneset, qarqet dhe shoqëria civile, është një përgjigje mbi sfidat e zhvillimit të qëndrueshëm.

Nevila Xhindi

UET e ka mbështetur që në fillim këtë nismë institucionalisht. Arsyeja pse e kemi mbështetur është fakti se në kurrikulat tona zhvillimi i qëndrueshëm është pjesë e qenësishme. Jo vetëm kaq, por ne duam ta kthejmë atë në shkencë

Saimir Hoxha, zv/ministër i Mjedisit

“Ky është një kontribut i rëndësishëm dhe shoqëria civile apo institucionet shqiptare kanë për detyrë ta përhapin këtë nismë, që shoqëria shqiptare të ndërgjegjësohet për kujdesin e mjedisit.

Fushat ku përqendrohet RCE Albania -Zhvillimi i pakontrolluar i territorit -Problemet mjedisore (energjia, menaxhimi dhe cilësia e ujërave, menaxhimi i mbetjeve etj.)

-Decentralizimi i ngadaltë -Kërkesa për një sistem të kualifikuar edukimi që t’i përgjigjet rritjes së shpejtë të zhvillimit dhe balancimit të zhvillimit të zonave rurale dhe urbane

UET, prezantohet nisma për zhvillimin e qëndrueshëm në Shqipërinë e Mesme Në mjediset e Universitetit Europian të Tiranës u çel ekspozita e Qendrës Rajonale të Ekspertizës për Shqipërinë e Mesme.

Një ekspozitë informuese mbi zhvillimin ekonomik, social dhe mjedisor të rajonit nëpërmjet edukimit për zhvillimin e qëndrueshëm. Kjo qendër e njohur nga Universiteti i Kombeve të Bashkuara është një skemë e re bashkëpunimi midis universiteteve, qarqeve, bizneseve dhe shoqërisë civile Në mjediset e Universitetit Europian të Tiranës është çelur ekspozita e Qendrës Rajonale të Ekspertizës për Shqipërinë e Mesme, si ajo pjesë ku janë të përqendruara aktivitetet më të mëdha në vend. Ekspozita përmbante postera informues të aktiviteteve të zhvilluara dhe atyre që janë planifikuar në të ardhmen nga kjo qendër për zonat Tiranë - Durrës – Elbasan. Qendra ka zgjedhur 7 linja të zhvillimit që shkojnë nga arkitektura e qëndrueshme, kërkimi dhe formimi shkencor, ngritja e kapaciteteve, bashkëpunimi ndërmjet qarqeve, lidhje ndërkombëtare me Ballkanin dhe RCE-të e tjera në botë, si edhe ekoturizmi. Qendra Rajonale e Ekspertizës për Arsimin për Zhvillimin e Qëndrueshëm është e njohur nga Universiteti i Kombeve të Bashkuara në Japoni në dhjetor 2012, si pjesë e rrjetit global prej 116 RCE-sh që aspiron të përkthejë objektivat globale të Dekadës për Arsimin për Zhvillimin e Qëndrueshëm të OKB-së, në kontekstin e komuniteteve lokale në të cilat operojnë. RCE përdor një model të ri të qeverisjes duke koordinuar lloje të ndryshme organizatash në një partneritet të barabartë, në mënyrë që të nxisë zhvillimin rajonal përmes Edukimit për Zhvillim të Qëndrueshëm.

Kalterina Shulla, përgjegjësja e kësaj nisme në rajon, thotë se kjo formë ndërmarrjeje që ndërthur bashkëveprimin me disa partnerë si universitetet, bizneset, qarqet dhe shoqëria civile, është një përgjigje mbi sfidat e zhvillimit të qëndrueshëm.

“Zgjodhëm posterat për ta prezantuar RCE-

në në një formë më të thjeshtë dhe të dukshme, në mënyrën që programi dhe aktivitetet që janë bërë dhe do të bëhen, të shfaqen në ekspozitë. Kemi zgjedhur këtë zonë për shkak se aty janë edhe të fokusuar pjesa më e madhe e aktiviteteve në Shqipëri, por rrjeti i RCE-ve është fleksibël dhe gjithëpërfshirës. Kushdo mund të bashkohet dhe të kontribuojë me ide.

RCE-Albania i ka përqendruar aktivitetet në trekëndëshin Tiranë-Durrës-Elbasan, për shkak të pozicionit strategjik, përqendrimit të madh të popullsisë dhe aktiviteteve ekonomike në këto 20 vitet e fundit. Ky trekëndësh vazhdon të jetë një magnet për popullsinë që jeton në zonat rurale dhe në qarqet e tjera të vendit. Krahas përqendrimit të një numri mjaft të madh biznesesh, në Tiranë, Durrës dhe Elbasan, funksionojnë shumë institucione arsimore të të gjitha niveleve. Duke e konsideruar rajonin Tiranë-Durrës-Elbasan një formë të re metropoli, RCE Albania do të kontribuojë në krijimin e një rajoni të vetëmenaxhueshëm për sa i përket burimeve natyrore dhe urbane, inovacionit dhe gjithëpërfshirjen, si dhe

“Nëpërmjet Qendrës UET dhe bashkëpunëtorëve të mi të angazhuar në këtë projekt, ju uroj sukses. Dyert e këtij institucioni janë të hapura gjithmonë dhe jam i lumtur të them se ky institucion po strehon me dhjetëra projekte të ndryshme”, përfundoi rektori Gjuraj lidhjen e rajonit me praktikat e avancuara të rrjetit të RCE-ve dhe institucioneve ndërkombëtare.

Nevila Xhindi, drejtore e Qendrës UET, e cila është partnere e kësaj nisme, tha se Universiteti Europian i Tiranës i është bashkëngjitur një projekti të madh TEMPUS për të çuar përpara disa

nga iniciativat që përmban ky projekt. “UET e ka mbështetur që në fillim këtë nismë institucionalisht. Arsyeja pse e kemi mbështetur është fakti se në kurrikulat tona zhvillimi i qëndrueshëm është pjesë e qenësishme. Jo vetëm kaq, por ne duam ta kthejmë atë në shkencë, pasi në shkollën tonë doktorale ka një profil të ekonomisë dhe zhvillimit të qëndrueshëm”.

I pranishëm në çeljen e kësaj ekspozite ishte edhe zv/ministri i Mjedisit, Saimir Hoxha, i cili tha se zhvillimi i qëndrueshëm nuk mund të kuptohet pa mbrojtjen e mjedisit.

“Ky është një kontribut i rëndësishëm dhe shoqëria civile apo institucionet shqiptare kanë për detyrë ta përhapin këtë nismë që shoqëria shqiptare të ndërgjegjësohet për kujdesin e mjedisit. Ne e mirëpresim këtë nismë dhe do të japim mbështetjen tonë institucionale”, - përfundoi zv/ ministri. Kjo Qendër Rajonale e Ekspertizës mbi Edukimin për Zhvillim të Qëndrueshëm, (RCE) më shumë se një qendër fizike apo ndërtesë, është një rrjet individësh, organizatash dhe ekspertësh që janë të angazhuar për ta përdorur edukimin si një mjet për ndërtimin e një të ardhmeje të qëndrueshme. Rektori i UET, Tonin Gjuraj u shpreh se arsimi ka një rol të jashtëzakonshëm për zhvillimin e qëndrueshëm. “Nëpërmjet Qendrës UET dhe bashkëpunëtorëve të mi të angazhuar në këtë projekt, ju uroj sukses. Dyert e këtij institucioni janë të hapura gjithmonë dhe jam i lumtur të them se ky institucion po strehon me dhjetëra projekte të ndryshme”, përfundoi rektori Gjuraj. Çdo RCE ka fokus rajonal dhe anëtarët sjellin njohuri të thella për sfidat me të cilat përballen qytetet dhe fshatrat në rajonet e tyre. Së bashku, anëtarët e RCE janë të përkushtuar për krijimin e shoqërive ku të jetohet më mirë për brezat e ardhshëm, duke influencuar proceset e mësimit në punë në rajonet e tyre. Kjo përfshin institucionet formale të mësimdhënies, si shkollat dhe universitetet, si edhe organizatat e mësimdhënies informale, si parqet, muzetë, sipërmarrjet private, pushteti lokal, organizatat joqeveritare dhe media. Kudo që njerëzit mësojnë, RCEtë kanë qëllim që të sigurohen që çështjet e qëndrueshmërisë po zgjidhen si duhet.

kulturë

Gazeta MAPO

www.mapo.al / gazetamapo@gmail.com

13.05.2013

13

kritikë Emërimet e në Teatrin Kombetar,me telefonata miqsh Teatri Kombëtar mund të rrezikojë të ardhmen dhe të përfundojë në teatër pleqsh. Siç dihet, në kohën e diktaturës kriteri i pranimit ishte “biografia”, kurse këta njëzet vjetët e tanishëm, ajo shpesh është zëvendësuar me “telefonatat” e atyre që bëjnë ndere dhe favore për miqtë, në dëm të teatrit

Mihal Luarasi Problemi i aktorëve të rinj që diplomohen në Akademinë e Arteve, punësimi i tyre i mundshëm në institucione teatrore publike, është në interesin e këtyre institucioneve dhe të vetë të rinjve natyrisht, që të bëhet me transparencë maksimale, në sytë e të gjithë të interesuarve, edhe të publikut. Fatkeqësisht, më së shumti, nuk ndodh kështu. Kjo, sepse nuk ka një rregull të detyrueshëm transparence për teatrot, gjë që u ka hapur rrugë lloj-lloj ndërhyrjeve dhe miqësive, duke bërë të mundur jo vetëm padrejtësi ndaj konkurrentëve që pretendojnë të zënë vend në trupën teatrore, por kryesisht u ka sjellë dëme teatrove që në vend të punësojnë më të talentuarin, marrin të rekomanduarin. Para disa vjetësh pata kënaqësinë të shkruaj për një aktore të re të talentuar, që “i eci” dhe zuri vendin që i takonte në Teatrin Kombëtar. Ishte Olta Dako, që e kish treguar veten në skenë edhe para se të pranohej, e tregoi edhe në vazhdim.

Sot më duhet të shkruaj për një tjetër aktore të re, që nuk po “i ecën” për të zënë vendin që i takon, paçka se prej dhjetë vjetësh si e jashtme, po vërteton në skenën e Teatrit Kombëtar

me një seri rolesh, karakteresh të ndryshme, klasin e vet të lartë, talentin e rrallë, vullnetin për punë. Është Eftiola Laçka. Nga roli i vajzës së re që, për dashurinë nuk ikën përtej detit, në spektaklin “Gomone”; tek drama “Zysh e dashur” në rolin kryesor të Olgës; tek “Trojanet”; nga Sonja e Çehovit në “Xhaxha Vanja”, ku spikati aftësia karakterformuese; tek roli tejet i vështirë në “Gjashtë personazhe kërkojnë autor” të Pirandelos, ku doli në pah talenti shpërthyes i saj nëpër një gamë të gjerë ndjenjash e emocionesh të ashpra; dhe më tej në spektaklin “Kush ka frikë nga Virxhinia Ulf ”, ku shfaqi edhe një plastikë të rrallë në skenat tona me kërcimin e saj të shfrenuar në rolin e Honey-t. Me këtë rol Eftiola meritoi çmimin si “Aktorja më e mirë” e Festivalit Ndërkombëtar të Teatrit në Prishtinë 2010, dramë me të cilën konkurroi atje Teatri ynë Kombëtar (për çudi, ose TK harroi të njoftojë mediat për këtë çmim, ose është neglizhenca e tyre që nuk e vunë “ujët në zjarr”). Sipas ligjit të mëparshëm dhe ligjit të tanishëm, neni 34 pika 3, ku thuhet: “Masa e shpërblimit për rezultate të larta, të arritura në konkurrime ndërkom-

Në qoftë se nuk do të vendoset me transparencë kriteri i cilësisë, i nivelit artistik në pranimet e aktorëve të rinj, nivel i provuar publikisht në skenë më parë që dikush të zërë vend në TK, pra me konkurs të hapur, jo nga “dera e pasme”, ky teatër nuk do të korrigjojë mangësinë e zinxhirëzimit të brezave bëtare për artin dhe kulturën, përcaktohet me vendim të Këshillit të Ministrave”. Kësaj aktoreje i takon ta marrë këtë shpërblim, por nuk është ajo që duhet ta kërkojë. Dhe së fundi, si për ta mbyllur bukur vitin, zuri vendin e parë si aktorja më e mirë e Festivalit të Regjisorëve të Rinj 2010. Kjo vajzë prej kohësh duhet të kish zënë vendin që i takon në trupën e TK, por siç duket, është e pa mbështetje “miqsh” dhe e paaftë për të “çarë”, prandaj ka mbetur jashtë.

Fatkeqësisht, siç po e shohim, ka të rinj që janë jashtë këtij teatri, kur duhet të ishin brenda, dhe “aktorë” të tjerë që janë brenda dhe

duhet të ishin jashtë.

Në qoftë se nuk do të vendoset me transparencë kriteri i cilësisë, i nivelit artistik në pranimet e aktorëve të rinj, nivel i provuar publikisht në skenë më parë që dikush të zërë vend në TK, pra me konkurs të hapur, jo nga “dera e pasme”, ky teatër nuk do të korrigjojë mangësinë e zinxhirëzimit të brezave, të bëjë uljen e thekshme të mesatares së moshës në trupën e aktorëve, të vendosë raportin normal mes tyre, përndryshe Teatri Kombëtar mund të rrezikojë të ardhmen dhe të përfundojë në teatër pleqsh. Siç dihet, në kohën e diktaturës kriteri i pranimit ishte “biografia”, kurse këta njëzet vjetët e tanishëm, ajo shpesh është zëvendësuar me “telefonatat” e atyre që bëjnë ndere dhe favore për miqtë, në dëm të teatrit. Unë mendoj se, kur “telefonuesi” është qëllimmirë, d.m.th, që nuk e di se duke i bërë mirë të rekomanduarit të vet, në shumicën e rasteve dëmton institucionin dhe u bën padrejtësi konkurruesve të tjerë më të talentuar, drejtori që ka në dorë emërimin, të mos ngurojë t’ia shpjegojë “telefonuesit” atë që thamë më lart dhe kriterin e pandryshueshëm të konkurrimit transparent. (autori është regjisor)

‘Ameba’, drama e femrës shqiptare Naser Shatrolli Orhan Kerkezi me shfaqjen “Ameba” balancon botëkuptimin e tij ideoartistik duke i vendosur mbi rrënoja, mbi varre pafajshmërie lufte personazhet e tij. Janë pesë femra të reja të cilat artikulojnë historitë e tyre në formë monologu të vërtetën e femrës si mendësi, si ndjesi dhe si dhembje globale. Nëse adresojmë problemin e dramës tek femra shqiptare menjëherë të ndizet kujtesa, kureshtja rritet, emocioni trasohet duke nxjerr një pyetje dhe shumë pikëpyetje se kush janë këto femra, cili ishte vizioni i tyre në raport me dashurinë, familjen, shtëpinë, derën e ambicies së tyre, çfarë u bë me to pas luftës, sa fituan liri, sa e humbën lirinë, sa u dhunuan duke e keqpërdoruar dhunën e tyre, sa u dëshpëruan, sa u tjetërsuan, dhe sa u emancipua varra.

Shfaq ja ka një shtruarje njerëzore si rrjedhojë tematike e para, ka një balancim mes autorësh dhe rrethanave për të cilat kjo mendësi njerëzore ka kapërcyer. Është shfaq je meditative, mistike, e brendshme, vargjet e cilës janë të mbushura me përlot filozofi, të përlotura me shenja poezie,të stisura në natyrën e një teatri elitar japonez ku do të jetësojnë dhembshuri brenda një kos-

tumi të njëjtë, brenda një tempo-ritmi, një gjuhe, një koncepti didaskalik, një dinamike të menaxhuar, një elementi muzikor, një rrjedhoje koreografike, një mendësie regjisoriale.

Histori e pakapërcyer Ngjyrat skenike determinojnë natyrën e karaktereve të tyre, ato njëherë imponohen si silueta, herën tjetër frymojnë njerëzi. Fjala që ato plasojnë na bëjnë të kuptojmë se ato janë histori e pa kapërcyer shkollore.

Regjisori i nxjerr nga toka si bimë të reja për të shpalosur historinë e tyre të vjetër për të sotmen dhe të nesërmen e femrës shqiptare dhe asaj përtej shqiptare. Shiu na dikton se ato nuk janë fantazma të trilluara përkundrazi ato dalin nga toka për të prekur tokën me dorë, podiumin, dërrasat e varrit të tyre, për të larë sytë me shi, për të pi ujin e mëkatit historik që është çelës i pafajësisë së tyre, në fund, ato kokë më kokë do të atakohen në tepsinë tradicionale. Kubat e bardhë nëpër të cilat manovrojnë personazhet, mizanskena ose kadrimi mizanskenik filmik, tepsitë, janë gjetje goditëse. Po kaq goditëse është dhe unifikimi i kësaj garniture krijuesish të cilët u atakuan artistikisht në Prishtinë për të ko-

munikuar arsyeshëm, ndjeshëm, bindshëm dhe për të zotëruar rrethanat e këtij kubizmi jetësor.

Detaje shtensionuese Natyra estetike e dramës përshkallëzohet me sensin e pikturës së Ibrahim Kodrës.

Ngjyrat që akordon nga poshtë si reflektim vullkanik shpirtëror, pastaj, demonstrimi ushtarak gradualisht bëhet çizme dhe ngrihet në parullë, ose protestë femrash. Ka një mori detajesh të forta, morbide të cilat shfaqjen e shtensionojnë nga logjika e të bërit teatër klasik, apo modern. Mbase ky lloj teatri, kjo regjisurë, detektojnë formësimin e teatrit dokumentar. Aktorët janë brenda rrethanave dhe kërkesave interpretative. Pjesë aktive e shfaqjes janë: Makfire Kyqykaliu, Rebeka Qena, Blerta Sylkaj, Genta Retkoceri dhe Majlinda Kosumoviç. Skenografinë e ka bërë Adem Rusinovci, derisa për kostumet është kujdesur Flutura Dedinja, janë dhe autorët e monologëve të dramës; Hida Halimi, “Ditari” i Ana Frankut, “Prilli i thyer” i Ismail Kadaresë, “Orët e Michael Cunningham dhe autobiografia “L’Amant” e Maruguerite Duras. Shfaqja ishte produksion i Teatrit Dodona. (autori është dramaturg, skenarist, kritik)

“Ameba”, realizuar nga teatri “Dodona”, u shfaq këtë fundjavë në Teatrin e Metropolit në Tiranë. Kjo shfaqje erdhi për publikun shqiptar në kuadër të nismës “Një komb, një kulturë, një gjuhë”. “Ameba”, me regji të Orhan Kerkezit, është ndërthurje e pesë romaneve: “Ato letra i shkrova vetë” e Hida Halimit, “Ditari” i Ana Frankut, “Prilli i thyer” i Ismail Kadaresë, “Orët” e Michael Cunningham-it dhe autobiografia “L’Amant” e Marguerite Duras-it. Këto romane kanë të bëjnë me sakrificën dhe luftën për mbijetesë.

14

zbavitje

lojra të ndrsyhme

Fjalëkryqi klasik 1

2

3

4

YouTube fillon abonimet me pagesë!

5

6

7

12 15

13

16

17

22

23 28

36

40

9

10

11

14

18

19

24

25

20

26

21

27

29 30

35

8

31

37

38

31

32

33

34

39

42

41 44

45

49

46

Fjalëkryqi klasik është një nga lojërat enigmatike më të përhapura në botë. Fjalëkryqet e para filluan të botoheshin që në shekullin e XVIII dhe vazhdon të jetë e preferuar edhe në ditët e sotme.

43

46

47

50

Koha e fillimit ____:____

48

51

Koha e mbarimit ____:____

52

Horizontalisht:

1. Teksti që shoqëron një ilustrim, a fotografi. 7. Vegël muzikore. 12.

Grup punonjësish që shkojnë diku për të kryer një detyrë a një punë të përbashkët brenda një kohe të caktuar. 13. Fill i trashë e i fortë. 15.

Shprehja e mospranimit a e kundërshtimit të diçkaje. 17. Sektori Privat. 19. Çarls, shkrmitar i njohur anglez. 22. Bariç i futbollit. 23.

Dokument, me anë të të cilit njihet dhe mbrohet e drejta e autorësisë për një shpikje. 27. Shtet në Europë. 28. Kohë me re e shi. 30. Bisha, aktore. 31. Kodi i kartës telefonike. 34. Departamenti Ekonomik. 35.

Ent Bashkiak. 37. David, futbollist i njohur spanjoll. 38. Aparat për matjen e shtypjes atmosferike. 40. Që nuk bën zhurmë. 42. Damarët e fryrë të këmbëve. 43. Letërsia Norvegjeze. 44. Copa që vihet në vendin e grisur. 46. Armë e dikurshme lufte. 47. Kryeqyteti i një shteti skandinav. 49. Përemër vetor. 50. Lloj rreshjeje. 51. Mineral zakonisht pa ngjyrë, i fortë dhe i patretshëm, i përbërë nga kristale të ndritshme.

52. Përemër vetor.

Vertikalisht:

1. Ishte i njohur në lashtësi për shpatën e tij. 2. Anton Pavloviç, shkrimtar i njohur rus. 3. Shkoj. 4. Daullja e veshit. 5. Universiteti Prishtinës. 6. Fletë të holla dërrase. 7. Vend i cekët për të kaliar lumin.

8. Grup qelizash me të njëjtin funksion. 9. Dash i madh me këmborë, që i prin tufës së dhenve. 10. Nënë në dialekt. 11. Kumbara, ose... 14.

Kryetar i fisit në shoqërinë e bashkësive primitive. 16. Organizatë Tregtare. 18. Nota më e vogël kaluese. 20. Umberto, shkrimtar i njohur italian. 21. Qytet në Itali. 24. Mjet transporti. 25. Ndërmarrje Industriale. 26. Barkë pa të buta. 29. Bimë barishtore shumëvjeçare, me kërcell të trashë e të lartë, me gjethe të dhëmbëzuara. 31. Ai që bën enë balte. 32. Përemër pronor. 33. Pesha e saktë. 34. Bashkim indesh fijore të forta, në trajtë tejze të zgjatur, që lidh muskujt me eshtrat. 36. Vëlla rus. 38. Pjesë e butë e trupit. 39. Repart Italian. 41.

Trung për ndërtim. 42. Koka e vajzës. 45. Pjesëz mohuese. 46. Mbetet pas djegies. 48. Ndajfolje sasie.

Sudoku | nivel mesatar 9 4

8 3

1 2

1

9 5

7

2 4

8

9

3

8

4 6

1

7

6

5

4

5

2

8

2

3

7 9 2 7

1 8

8 3

1

9

4

9

8 4

3 6

3 9

6

3

2 1 4

Plotësoni vendet bosh në mënyrë që çdo rresht e kolonë të ketë numrat nga 1-9.

Koha e fillimit _____:____ Koha e mbarimit ____:____

Numërkryq

5 1 0 2

Gjeni figurën duke bashkuar pikat

5

YouTube, faqja më e madhe botë për video, tashmë ka filluar t’i lejojë krijuesit e videove të vendosin tarifa të abonimit si dhe dhe pranojnë reklama, sipas rregullave të tyre, për kanalet që ata krijojnë. Për 4,99 dollarë në muaj, abonentët mund të marrin mësime të golfit nga Akademia e Golfit - PGA. Ndërsa Laugh Factory i ngarkon ata me 2,99 dollarë për klipet komedisë që ajo i krijon, ndërsa Henson gjithashtu i ngarkon përdoruesit me 2,99 dollarë për episode e plota të "The Sid Kid Science" dhe "Rock Fraggle". YouTube vazhdimisht ka folur në lidhje me planet e saj për të eksperimentuar me kanalet me pagesë, ndërsa nuk ka asnjë sekret në lidhje me synimin e saj për të qenë një lojtar i madh në përmbajtjen e cilësisë së lartë, dhe jo vetëm në videot amatore të krijuara nga përdoruesit e zakonshëm. YouTube do të shfaqë përmbajtje nga televizionet tradicionale dhe producentët e filmit, thanë drejtuesit e kompanisë, duke përmendur raste të veçanta si shfaqjen e videove për fëmijë nga National Geographic dhe videot nga kanali kabllor HDNet.

Horoskopi javor DASHI (20/III-20/IV)

DEMI (21/IV-20/V)

Jupiteri do ndikoje mjaft ne jetën tuaj ne çift sot dhe bashkëpunimi ndërmjet jush do përforcohet. Do reflektoni mire para se te flisni dhe kjo do shmange mosmarrëveshjet. Beqaret do i shumëfishojnë takimet, por asnjeri prej tyre nuk do jete ai i shumëprituri. Ne planin financiar do iu mbështesin disa miq te seksit tjetër dhe situata do ketë e qëndrueshme.

Marrëdhënia juaj me partnerin do ftohet shume gjate kësaj dite. Do keni debate te mëdha me te dhe nuk do bini dakord për asgjë. Beqaret nga ana tjetër do bënin mire te tregoheshin te matur nëse nuk duan te vuajnë me vone. Me mire qëndroni edhe sot vetëm. Merkuri do jete planeti qe do iu ndihmoje te stabilizoni financat.

Ne këtë plan do ndiheni te qete.

BINJAKET (21/V-20/VI)

GAFORRE (21/VI-22/VII)

Do jeni shume idealiste gjate kësaj dite ne dashuri dhe mund te zhgënjeheni paksa. Nga ana tjetër do jepni gjithçka për harmoninë ne çift dhe do jeni te gatshëm te bëni sakrifica te mëdha. Beqaret do kenë një dite te zakonshme dhe pa te reja. Ne planin financiar duhet te kujdeseni shume për financat nëse nuk doni te futeni ne një periudhe te vështirë.

Zemra juaj nuk do ndihet shume mire gjate kësaj dite. Do debatoni ashpër me partnerin mbi disa çështje dhe nuk do arrini dot te bini dakord. Beqaret do jene sharmante dhe do arrij te tërheqin vëmendjen e shume personave. Zgjidhni atë qe iu tërheq me tepe për ta njohur me mire. Ne planin financiar do mbizotërojëqetësia.Nukdokeniasnjëndryshim ne këtë sektor.

LUANI (23/VII-22/VIII)

Marrëdhënia juaj me atë qe keni ne krah do jete përgjithësisht e mire. Sot do zbuloni disa cilësi te tjera te partnerit te cilat do iu bëjnë ta dashuroni edhe me tepër. Beqaret duhet te tregohen paksa te fshehte me takimet qe do kryejnë dhe nuk duhet t’iu tregojnë asnjë as miqve. Ne planin financiar mos kryeni shpenzime marramendëse nëse nuk doni te keni probleme.

Venusi do ua beje me te animuar dhe me harmonike ditën sot. Për pjesën me te madhe te çifteve do ketë një rizgjim te pasionit dhe emocioneve. Beqaret do kenë një dite premtuese, por duhet te bëjnë durim deri ne mbrëmje për te takuar atë qe kane ëndërruar. Ne planin financiar duhet te jeni me te organizuar dhe te mos merrni ne asnjë mënyrë hua.

PESHORJA (23/IX-22/X)

AKREPI (22/X-21/XII)

Edhe për ju dita do jete e mrekullueshme dhe e mbushur me emocione. Do flisni edhe për disa tema delikate te cilat me pare nuk keni guxuar as t’i përmendnit. Beqareve do iu gëzohet zemra me ne fund. Do e gjeni personin qe do iu përshtatet me tepër. Ne planin financiar do ketë përmirësime.

Kryeni investimet me te rëndësishme qe keni menduar prej kohesh.

Do ëndërroni me shume sesa duhet gjate kësaj dite dhe realiteti do iu zhgënjejë mjaft. Mos mendoni se partneri është gjithë ditën i lire dhe duhet t’ua plotësojë çdo dëshirë. Beqaret do kenë takime pa fund, por asnjeri prej personave nuk do iu përshtatet aq sa duhet. Ne planin financiar do favorizohen transaksionet afatgjata dhe investimet e rëndësishme.

SHIGJETARI (22/XI-21/XII)

Plotësoni tabelën me numrat e dhënë!

Ngjyrosni pjesën me pikë dhe zbuloni figurën

Numra me 3 shifra: 063, 100, 102, 103, 156, 159, 201, 210, 247, 265, 325, 458, 476, 563, 605, 652, 729, 748, 789, 892.

Numra me 4 shifra: 0413, 2994, 4386, 4447, 4899, 5896, 6563, 6824.

Numra me 5 shifra: 02154, 05120, 20395, 21387, 21415, 21542, 25068, 25874, 26481, 33332, 48579, 48748, 51192, 55054, 55696, 63599, 65594, 66765, 96526, 98965.

Numra me 6 shifra: 222659, 455415, 477118, 516958, 546682, 562000, 985976, 995494.

Fale influencës mjaft pozitive te Venusit, jeta juaj ne çift do ketë përmirësime te ndjeshme gjate kësaj dite. Do tregoheni me te sinqerte me njeri-tjetrin dhe do toleroni me tepër. Beqaret nuk duhet t’i besojnë shume instinktit sepse do gabojnë. Ne planin financiar duhet te tregoheni sa me te matur dhe te mos shpenzoni kuturu.

UJORI (20/I-19/II)

Gjeni 10 ndryshimet

VIRGJERESHA (23/VIII-22/IX)

Do jeni shume besnike ndaj partnerit tuaj sot dhe askush nuk do iu tundoje. Edhe ai do ua shprehe serish se ju do pa mase dhe jeni vetëm ju ne zemrën dhe ne mendjen e tij. Beqaret do bënin mire te reflektonin para se te dilnin neper takime. Nëse doni qe financat te mos kenë vështirësi te mëdha, mos shpenzoni kuturu për gjera pa rendësi.

BRICJAPI (22/XII-20/I) Ambienti i sotëm nuk do jete shume i qëndrueshëm për çiftet. Do iu ndryshoje shpesh humori dhe here herës do debatoni për gjera te kota me partnerin tuaj. Beqaret do jene te gatshëm te fillojnë edhe aventura vetëm për te mos qëndruar vetëm. Ne planin financiar gjerat do shkojnë me mire sesa kishit menduar. Mund te bëni ndonjë shpenzim me tepër.

PESHQIT (20/II-19/III) Fale influencës mjaft pozitive te Jupiterit, klima ne çift do jete mjaft e ngrohte sot. Edhe ata qe kane pasur mosmarrëveshje te mëdha do e kenë një stabilizim te situatës.

Beqaret qe kane kohe qe ëndërrojnë dashurinë e madhe do kenë një takim vendimtar sot. Shfrytëzojeni! Ne planin financiar do keni goxha vështirësi dhe probleme.

blog

1001

Gazeta MAPO

www.mapo.al / gazetamapo@gmail.com

13 maj

ditë që formësuan botën

1968

13.05.2013

15

Në qytetërimin tonë burrat druhen se nuk do të jenë mjaftueshëm burra dhe gratë druhen se do të konsiderohen vetëm gra.

Theodor Reik

Protestat e Parisit Një revolucion i ri francez dukej i pashmangshëm. Pas disa ditë betejash mes studentëve dhe policisë në Paris, situata u bë edhe më e rrezikshme për qeverinë kur punëtorët grevistë iu bashkuan protestave. Telashet filluan pas një serie përplasjesh mes autoriteteve të universiteteve dhe shkollave të mesme me studentët e nxënësit në mars, që në përgjithësi lidheshin me rregulloren e bezdisshme dhe arkaike dhe vlerat borgjeze që mësoheshin në shkolla. Reagimi i qeverisë franceze ishte i ashpër dhe Sorbona u rrethua me policë. Stu-

dentët u arrestuan, rrahën dhe u sulmuan me gaz lotsjellës. Betejat në rrugë në Quartier Latin shkaktuan indinjatë të gjerë te klasa punëtore ndaj policisë dhe u përhap një grevë e përgjithshme jozyrtare, e cila përfshiu më shumë se 10 milionë punëtorë. E paralizoi Francën për dy javë. Qeveria ishte në prag të rënies.

Duke vlerësuar besnikërinë e trupave të saj dhe sipas zërave, duke lëvizur edhe tanket në periferi të Parisit, qeveria qartësisht po përgatitej për më të keqen. Megjithatë situata

avulloi aq shpejt sa ç’kish nisur. Punëtorët francezë doli se kishin pak simpati për retor i k ë n r evo lu c i o n a r e t ë st u de nt ë ve.

Përmirësime të pagave, të kushteve të punës, dhe të drejtave të sindikatave, i dhanë fund grevës dhe rebelimit. Presidenti de Gaulle thirri shpejt zgjedhjet e përgjithshme, të cilat prodhuan një rritje të madhe të mbështetjes për të dhe i la studentët të izoluar. Qëndrimet e vjetra kundrejt rinisë dhe arsimit ishin sfiduar megjithatë duke sjellë ndryshime jo vetëm në Paris, por në mbarë Europën.

Blitz

Foto dite

4.6

Milionë paund u shit një kopje origjinale e Canterbury Tales.

1477

Ishte viti kur ky libër u botua në Angli si vepra e parë madhore në print nga William Caxton.

1.5

Milion USD u shit një botim i parë dhe i rrallë i ‘Liza në botën e çudirave’.

22

Kopje të vetme kanë mbijetuar nga botimi i parë i vitit 1865 i këtij libri.

Titulli: Kafshe shtepiake foto: Reuters

Në Facebook Lavdrim Lita Befason lajmi se Spartak Ngjela kandidon një mis në listën e kandidatëve për deputet të partisë së tij, Ligj e Drejtësi. Drejtësia i ka sytë e mbyllur ndërsa Taku jo.

Ilirjan Blloshmi Përveç kandidatëve biznesmenë, socialistëve që kandidojnë për të djathtën apo kandidatëve që as në Google nuk i gjen dot se çfarë janë, listës i shtohen edhe miss-et. Avokat Ngjela na fton të votojmë dhe prapanicën e Arnida Çapit.

Ardit Rada Qëkur u kthye Nano në Shqipëri për Malajn, kuptova që nostalgjia ishte zgjidhja më e mirë për socialistët.

Alban Dega Po lexoja një shkrim të Mustafa Nanos ku i thoshte Berishës «Të erdhi fundi», a thua se e kishte marrë peng dhe po i kërkonte të shprehte dëshirën e fundit. Nuk u impresionova shumë pasi edhe z. Nano ka të drejtë të ëndërrojë në liri të plotë. Dy gjëra më befasuan te zoti Nano: 1. Ai e dinte rezultatin e zgjedhjeve. Berishës i kishte ardhur fundi.

2. Berisha kishte humbur edhe pse kundërshtarët e tij nuk kishin asnjë plan apo ide përveçse të humbte Berisha. Nano thotë se çfarë do të bëjnë më pas do ta mendojnë më vonë!!!

gazetamapo@gmail.com cel: 068 20 55 477

AJO ÇKA BESOJ James G. Ballard Besoj në fuqinë e imagjinatës me e rikrijue botën, me çlirue të vërtetën brenda nesh, me e zmbrapsë natën, me e tejkalue vdekjen, me magjepsë autostradat, me na stolisë neve me zogj, me fitue rrëfimet e të lafitunve.

Besoj në fiksimet e mia, në bukurinë e nji aksidenti automobilash, në paqen e nji pylli të fundosun, në ngazëllimin e plazhit të shkretuem për pushime, në elegancën e vorrezave të makinave, në misterin e parkingjeve shumkatshe, në poezinë e hoteleve të braktisuna.

Besoj në skelat e harrueme të Wake Island, që shenjojnë përpjetë kah Paqësorët e imagjinatës sonë. Besoj në bukurinë e mistershme të Margaret Thatcher, në harkun e flegrave të saj dhe në shndritjen e buzës së saj të poshtme; në melankolinë e rezervistave të Argjentinës së plagosun; në buzëqeshjet e trembuna të personelit të pikës së karburantit; në andrrën teme për Margaret Thatcher të përkëdhelun nga ai ushtar i ri argjentinas në një motel të harruem vëzhgue prej një punëtori pike karburanti veremli. Besoj në bukurinë e tana grave, në tradhtinë e imagjinatave të tyne, aq pranë zemrës sime; në mpleksjen e trupave të tyne të zgjandërrt me hekrat e magjepsuna prej kromi të banakëve të supermarketeve; në tolerancën e tyne të ngrohtë të perversiteteve të mia. Besoj në vdekjen e të nesërmes, në shterrjen e kohës, në kërkimin tonë për një kohë të re brenda buzëqeshjeve të kameriereve t’autostradave dhe në sytë e lodhun të kontrolluesve të trafikut ajror n’aeroportet jashtë-stine. Besoj në organet gjenitale të burrave e grave të mëdha, në qëndrimet trupore të Ronald Reagan, Margaret Thatch-

er dhe Princeshës D, në erëkandet e amla që lëshojnë buzët e tyne teksa shohin kamerat e tanë botës. Besoj në çmenduninë, në vërtetësinë e të pashpjegueshmes, në gjykimin e shëndoshë të gurëve, në përhanien e luleve, në sëmundjen e mbartun për racën njerëzore nga astronautët e Apollo’s.

Besoj n’asgja.

Besoj në Max Ernst, Delvaux, Dali, Tiziano, Goya, Leonardo, Vermeer, de Chirico, Magritte, Redon, Dürer, Tanguy, Facteur Cheval, Kullat e Watts, Böcklin, Francis Bacon, dhe në tanë artistët e padukshëm brenda institucioneve psikiatrike të planetit. Besoj në pamundësinë e ekzistencës, në humorin e maleve, në absurditetin e elektromagnetizmit, në farsën e gjeometrisë, në mizorinë e aritmetikës, në qëllimet vrastare të logjikës. Besoj në gratë adoleshente, në korruptimin prej vetëvendosjes së kambëve të tyne, në dlirësinë e trupave të tyne të ngatërruem, në gjurmat e pudentave të tyne të lana në banjot e moteleve të dala boje.

Besoj në fluturimin, në bukurinë e flatrës, dhe në bukurinë e gjithçkaje që ka fluturue ndojherë, në gurin e hedhun prej një fëmije të vogël që mban me veti urtinë e burrave të shtetit dhe të mëndeshave. Besoj në mosekzistencën e të shkuemes, në vdekjen e të ardhmes, dhe në mundësitë e pafundme të së tashmes. Besoj në çrregullimin e shqisave: në Rimbaud, William Burroughs, Huysmans, Genet, Celine, Swift, Defoe, Carroll, Coleridge, Kafka. Besoj në projektuesit e Piramidave, të Empire State Building, bunkerit të Führer-it në Berlin, skelat e hedhjes në Wake Island. Besoj në erën e kurmit të Princeshës D. Besoj në pesë minutat e ardhshme. *Nga: matrapapupa.blogspot.com. Përktheu Astrit Cani

Themelues: Henri Çili. Kryeredaktor: Arion Sulo. Zv/kryeredaktor: Alfred Lela, Aleksandra Bogdani. Politika: Nevila Përndoj, Fejzi Braushi.

Kronika: Leonard Bakillari, Dashamir Biçaku. Speciale: Vladimir Karaj. Ekonomia: Blerina Hoxha. . Kultura: Aida Tuci. Suplement: Arta Çano.

Karikatura: Bujar Kapexhiu. Faqosja: Florenc Elezi. Ilir DRIZARI, Kujtim Bisha. Korrektore: Lila Plasari, Brunilda Meno.

Adresa: Bulevardi Gjergj Fishta pranë UET

Marketing / Drejtore: Fiziana Bora Cel: 068 20 55 437 E-mail: fiziana_bora@yahoo.com Menaxhim / Robert Mane Cel: 068 20 55 440

CMYK

16 13.05.2013

Gazeta MAPO

www.mapo.al / gazetamapo@gmail.com

NJOFTIM / REKLAMA