Mapo 17 janar ok

Page 1

Faqe 2

Afër / larg

Si kthehen burrat në vrasës; një dokumentar për “Oscar” Nga Birgit Görtz

Themelues Henri Çili - Kryeredaktor Arion Sulo - E premte, 17 Janar 2014. Numër 1110. Viti V botimit. Çmimi 30 lekë. 1.5 euro. www.mapo.al e-mail: gazetamapo@gmail.com. Adresa: BLV "Gjergj Fishta"

Intervista

Basha: PD-ja ime, harmonizim i përvojës dhe prurjeve të reja

I forti i ‘97

Atentat të burgosurit me leje, vriten Gjepali dhe kunati i tij Astrit Gjepali, i dënuar me 25 vjet, ekzekutohet teksa po kthehej në burgun e Peqinit pas një lejeje 7 ditore. Viktimë e atentatit edhe kunati i tij, Halil Fici. Makina e atentatorëve ndoqi për 800 metra me breshëri kallashnikovi makinën e të dënuarit për 5 vrasje, duke shkaktuar terror në rrugë. Policia heton vrasjet e ‘97-s, por edhe një krim të ndodhur në vitin 1993 në Zvicër. Dosja Gjepali/ Banda e tij vrau 5 Astrit Gjepali vetë në 24 orë më 1997: Boll vramë për sot! në vitin 2006

Qeveria me sytë nga Kina, ofron ‘Rrugën e Arbrit’ dhe Shëngjinin Kreu i opozitës foli mbrëmë për shkaqet e humbjes më 23 qershor; Konsumi objektiv i qeverisjes në dy mandate, rënia e pritshme për shkak të krizës, dhe një zbehje e përgjegjësisë në segmente të caktuara të ish-pushtetit. Lajmëron dhe rikthimin e mundëshëm të KOP. I pyetur për afrimin e Spartak Ngjelës dhe Preç Zogajt, Basha tha se PD është e hapur. Faqe 6

op-ed / 10-11

NgërÇ

NGA bujar kapexhiu

“Tosca” ose çmimi kolektiv i individualizmit

blog Gilman Bakalli

Historia, në “bordellot” e abuzivizmit primitiv

koment

Emin AZEMI

Shumë vite e dekada më parë, ngjarje e zhvillime të bujshme në...

Përpjekjet për të patur Kinën një partner strategjik në bashkëpunimin ekonomik nuk po reshtin as nga qeveria e re. Nëse kanë dëshirë, kinezët mund t’i “marrin” të gjitha pasi qeveria Rama u ka ofruar ato. Nga portet... Faqe 3

Shkrirja e AMA-s, mazhoranca e fut në Kuvend me forcën e kartonëve Konferenca e Kryetarëve miraton pa konsensus kalendarin e punimeve të Kuvendit. Shkak, projektligji për rikompozimin e Autoritetit të Mediave Audiovizive (AMA). Për ngritjen e komisionit të posaçëm parlamentar për

Në operën “Tosca” të Puçinit, që po shfaqet këto ditë në Tiranë, heroina...

e Skavicës, Vjosës, dhe gazifikimin e Shqipërisë. Ja çfarë kërkojnë kinezët

Zhvillohet Sesioni Ekonomik Shqipëri- Kinë. Qeveria synon të përfitojë nga fondi kinez i kreditimit prej 10 miliardë dollarësh për vendet e Europës. Ahmetaj ofron ndërtimin e portit të ri të Shëngjinit, ‘Rrugën e Arbrit’, autostradën e kaltër, HEC-et

ndarjen territoriale, opozita do të japë një përgjigje deri të mërkurën Konferenca e Kryetarëve miraton pa pëlqimin e opozitës kalendarin trejavor të punimeve të Kuvendit, me të cilin do të nisë dhe puna e sesionit të ri parlamentar. Palët kanë patur kundërshti mes tyre për futjen në... Faqe 7

rekomandimi

Dhe vjen një ditë...

Raport i KiE për Shqipërinë: Shqetësim, korrupsioni në drejtësi FAQE 9

13 kulturë

Statutet e Shkodrës të kopjuara, origjinalet u dogjën në shek. XVI Studiuesja italiane, Lucia Nadin shprehet se origjinali i Statuteve të Shkodrës dhe Letra e Aleksandrit të Madh që ruhen në Muzeun Correr në fakt janë kopje

koment / 11

Faqe 16

Besart Kadia

Amerikanët e Heritage, e ardhmja e lirisë ekonomike dhe Pashko Indeksi i Lirisë Ekonomike, një indeks tejet i rëndësishëm ndërkombëtar, ka treguar se gjatë vitit të shkuar Shqipëria ka bërë disa hapa domethënës përpara në terma të lirisë ekonomike. Sipas Heritage Foundation, liria ekonomike është e drejta themelore e çdo njeriu për të qenë zot i punës dhe pasurisë së tij. Në një shoqëri me liri ekonomike, individët janë të lirë të punojnë, prodhojnë, konsumojnë dhe investojnë në çdo mënyrë që e shohin të përshtatshme. Qeveritë lejojnë punën, kapitalin dhe produktet të lëvizin lirisht duke e kufizuar përdorimin e forcës vetëm në ato raste kur ajo siguron vetë lirinë. Dhe është lajm i mirë që në 20-vjetorin...


2

fokus

1

ngjarje e ditës

Terrori i ‘97 / Banda e

Gjepalit, 5 ekzekutime në 24 orë: Boll vramë për sot!

Faqe 4

politikë: Qeveria, memoriale

për të varët më 21 janar, homazhe të martën

Faqe 5

politikë: Shkrirja e AMA-s,

mazhoranca e fut në Kuvend me forcën e kartonëve

Faqe 6

Ai e ka fjalën për shembull për qëndrimin ndaj neonazistëve. “Të mirëkuptuarit e rrethanave fsheh në vetvete rrezikun e ekskulpacionit, shfajësimit, çlirimit nga faji dhe në këtë mënyrë edhe miratimin.”

Autorët janë anëtarë të komandove të asgjesimit, atyre komandove, që me urdhër të SS-ve, vranë në territoret e Bashkimit Sovjetik të pushtuara nga Gjermania dy milion hebrenj në mes të viteve 1941 dhe 1944. Filmi interviston historianë dhe psikologë, kërkon përgjigje prej citateve origjinale, ditarëve, dhe protokolleve të gjyqeve.

Si kthehen burrat në vrasës një dokumentar për “Oscar” Nga Birgit Görtz

N

ë filmin e tij austriaku Stefan Ruzowitzky shpjegon dhe akuzon. Dhe dëshiron edhe të nxjerrë mësime për shoqërinë e sotme. A është e mundur kjo? Po, është. Përmes një lloj eseje dokumentuese, apo një abstragimi kinematografik. Filmi shtron pyetjen: Si u kthyen burrat psiqikisht normalë në vrasës? Autorët janë anëtarë të komandove të asgjesimit, atyre komandove, që me urdhër të SS-ve, vranë në territoret e Bashkimit Sovjetik të pushtuara nga Gjermania dy milion hebrenj në mes të viteve 1941 dhe 1944. Filmi interviston historianë dhe psikologë, kërkon përgjigje prej citateve origjinale, ditarëve, dhe protokolleve të gjyqeve. Skenat historike nuk janë rikrijuar me të vërtetë. Në shumicën e rasteve shikon fytyra aktorësh të panjohur, të xhiruar nga shumë afër. Zërat gjithmonë vijnë nga jashtë. Nuk ka thyerje tabush

Ta trajtosh genocidin në film duke u përpjekur të shpjegosh atë që nuk arrin të ta marrë mendja, a është e mundur kjo? “Po”, thotë historiani Andrej Angrick, i cili kryen prej shumë vitesh studime në lidhje me komandot e shfarosjes. Me mënyrën e tij të shtjellimit të filmit Ruzowitzky nuk shkel në tokë të panjohur, thotë Angrick. “Ka një numër filmash, në të cilët materiali dokumentar filmik përzihet me skenat e luajtura. Kjo nuk përbën ndonjë thyerje stili, apo tabuje, përderisa mund të identifikohet origjina e citateve.” Si veprojnë dinamika e grupit dhe presioni i konformitetit? Ruzowitzky përsërit eksperimentet e famshme si Stanford, apo Milgram. Në to shkencëtarët testojnë gatishmërinë e personave, që testohen, për të torturuar njerëz me urdhër nga lart. Që filmi i tregon skenat në mënyrë të distancuar dhe të stilizuar, nuk e bën më të mirë rezultatin katastrofal, që shumica torturojnë me urdhër deri në maksimum. Edhe në qoftë se e

di, se “viktimat” vetëm e simulonin torturimin e tyre.

rimtare ishte një luftë për Utopinë, në fund qëndronte premtimi i shpëtimit në të mirën e atyre, që bënin pjesë në këtë rreth.”

Fakte të mohuara

Filmi paraqet në një qartësi të pakëndshme, atë që shpesh mundohet të mohohet. Pjesëtarët e komandove shfarosëse kanë patur me të vërtetë edhe një tjetër alternativë. Ata kanë patur mundësi që t’i refuzonin urdhërat për të vrarë. Rreziku, që i vinte, ishte vetëm transferimi, ose mosngritja e rrogës herën tjetër. “I vetmi kufizim është motivimi”, shton Andrej Angrick. “Argumentimi se nuk kam shkuar në front, për të vrarë gra dhe fëmijë, por për të luftuar, është i mundur.” Kush nuk pranonte të merrte pjesë në njësitë vrasëse, atij i jepeshin detyra të tjera. Ai nuk kishte pse druhej se mund të përjashtohej nga ekipi, për sanksione as që bëhej fjalë, pohon Angrick. Përse atëherë?

Si bëhen burrat normalë, që psikologjikisht nuk kanë probleme, kriminelë ekstremë? Në film ata e përjetojnë komandën e parë të ekzekutimit si një barrë të rëndë shpirtërore, por pastaj hyjnë në veprim proceset e dinamikës së grupit dhe presioni i konformitetit. Indoktrinimi propagandistik bën punën e vet. Në fund vrasja është për burrat si një punë e ndyrë, që duhet bërë për të arritur një qëllim më të lartë. “Në shtetin nazist ky ishte premtimi i lumturisë, utopia gjermanike, një shoqëri perfekte”, shpjegon Andrej Angrick. “Hebrenjtë janë vrarë, jo sepse ata ishin hebrenj, por sepse ata dhe të tjerë të përsekutuar nga nazistët në botëkuptimin nazist ishin pengesë për arritjen e një “kopshti Eden arian”. Lufta shkatër-

E keqja brenda nesh

“Në shtetin nazist ky ishte premtimi i lumturisë, utopia gjermanike, një shoqëri perfekte”, shpjegon Andrej Angrick. “Hebrenjtë janë vrarë, jo sepse ata ishin hebrenj, por sepse ata dhe të tjerë të përsekutuar nga nazistët në botëkuptimin nazist ishin pengesë për arritjen e një “kopshti Eden arian”.

“I vetmi kufizim është motivimi”, shton Andrej Angrick. “Argumentimi se nuk kam shkuar në front, për të vrarë gra dhe fëmijë, por për të luftuar, është i mundur.” Kush nuk pranonte të merrte pjesë në njësitë vrasëse, atij i jepeshin detyra të tjera. Ai nuk kishte pse druhej se mund të përjashtohej nga ekipi, për sanksione as që bëhej fjalë, pohon Angrick.

Stefan Ruzowitzky me titullin e filmit të tij i rikthehet shkrimit të Immanuel Kantit, shkruar në fund të shekullit të 18-të. Filozofi argumenton, shprehur me fjalë të thjeshta, se prirja për të vepruar në kundështim me normat e përgjithshme, etike, dremit te secili. Psikiatri i shquar Robert Jay Lifton flet në filmin e Ruzowitzkyt për “potencialin njerëzor” të një njeriu, për të bërë keq. Por kur e keqja çan rrugë, shpërthen kufinjtë e asaj, që pranohet nga të gjithë si morale? Lifton e sheh zgjidhjen në kulturën politike, që i vë individit barrierat e veprimit.Historiani gjerman Angrick e konsideron këtë të pamjaftueshme. Ai thekson kontestin social: “Për mendimin tim 95 % e burrave të njësive operative nuk do të ishin bërë kriminelë ekstremë në një shoqëri tjetër. Vetëm kultura politike nuk ndihmon. Nevojiten elitat e kulturura.” Nëse elita është imune, politikanët, juristët, aktorët, mjekët, atëherë stabilizohet shoqëria. Përveç kësaj kultura politike nuk duhet të mbetet e kufizuar në një qark pak a shumë intelektual. Rreziku i mirëkuptimit të madh

Por Angrick thekson në rradhë të parë rolin e zbatimit të ligjit: “Shteti jo vetëm që duhet të kërcënojë me sanksione, por edhe të vendosë kufijtë.” Përveç kësaj një shoqëri nuk duhet të bëjë gabimin e të ketë një “kulturë debati me shumë mirëkuptim”. Ai e ka fjalën për shembull për qëndrimin ndaj neonazistëve. “Të mirëkuptuarit e rrethanave fsheh në vetvete rrezikun e ekskulpacionit, shfajësimit, çlirimit nga faji dhe në këtë mënyrë edhe miratimin.” Shfajësim dhe miratim. Në këtë grackë nuk bie kurrsesi filmi i Ruzowitzkyt. Në fund është e qartë si kristali: vrasësit nuk mund të thonë se nuk kanë pasur alternativë tjetër, apo t’ia delegojnë fajin një shteti abstrakt nazist, por ata janë personalisht përgjegjës për veprimet e tyre.


kryesore

Gazeta MAPO

www.mapo.al / gazetamapo@gmail.com

17.01.2014

3

520

milionë USD është shkëmbimi tregtarë me Kinën gjatë vitit 2013.

Ofrohen për investitorët kinez • • • • • •

Rruga e Arbrit Porti i Durrësit Porti i Shëngjinit Autostrada e kaltër Gazifikimi i Shqipërisë HEC-et e Skavicës, Vjosës

Sesioni Ekonomik Shqipëri - Kinë

Qeveria me sytë nga Kina, jep ‘Rrugën e Arbrit’, portet dhe TAP Zhvillohet Sesioni Ekonomik Shqipëri- Kinë. Qeveria synon të përfitojë nga fondi kinez i kreditimit prej 10 miliardë dollarësh për vendet e Europës. Ahmetaj ofron ndërtimin e portit të ri të Shëngjinit, ‘Rrugën e Arbrit’, autostradën e kaltër, HEC-et e Skavicës, Vjosës, dhe gazifikimin e Shqipërisë. Ja çfarë kërkojnë kinezët Blerina Hoxha

Përpjekjet për të patur Kinën një partner strategjik në bashkëpunimin ekonomik nuk po reshtin as nga qeveria e re. Nëse kanë dëshirë, kinezët mund t’i “marrin” të gjitha pasi qeveria Rama u ka ofruar ato. Nga portet, tek ‘Rruga e Arbrit’, HEC-et, ujësjellësit, gazsjellësi TAP etj., janë sektorët që bizneset kineze mund të investojnë ose mund t’i marrin me koncesion, sipas takimit të Komisionit të Përbashkët Qeveritar Shqiptaro –Kinez. Për palën shqiptare negociatat i kryeson ministri i Ekonomisë, Arben Ahmetaj, ndërsa për palën kineze, Xu Xiaofeng, zv/Drejtor i Përgjithshëm i Departamentit Europian në Ministrinë e Tregtisë së RP të Kinës. Qeveria shqiptare, në linjë me vendet e tjera të rajonit po synon të tërheqë sa më shumë investime kineze dhe të përfitojë nga fondi kinez i kreditimit prej 10 miliardë dollarësh për vendet e Europës Qendrore e Lindore. Projektet e ofruara dhe interesi kinez

Projektet strategjike si ndërtimi i portit të ri të Shëngjinit, ‘Rruga e Arbrit’, zhvillimi i idesë për auto-

stradën e kaltër, HEC-et e Skavicës, Vjosës, gazifikimi i Shqipërisë përmes projekteve TAP dhe IAP, ujësjellësit, kanalizimet etj., ishin ndër propozimet që pala shqiptare dha në takimin me zyrtarët kinezë. Ministri Ahmetaj parashtroi rëndësinë që ka forcimi i marrëdhënieve ekonomike të Shqipërisë me Republikën Popullore të Kinës, vendi i dytë në botë më i fuqishëm për zhvillimin ekonomik. Ministri i ZHETS tha mes të tjerave se ka interes nga kompani shqiptare për të bashkëpunuar dhe krijuar partneritete me kompani homologe kineze, duke krijuar kompani të përbashkëta në sektorë si industria fasone, përpunuese e ambalazheve, turizmi, bujqësia etj. Ndërsa kryetari i delegacionit kinez, Xu Xiaofeng, pasi vlerësoi frymën e re të marrëdhënieve dhe bashkëpunimit ekonomik mes dy vendeve, tha mes të tjerash se “Kina me këtë sesion vlerëson thellimin e bashkëpunimit me Shqipërinë dhe është rasti për nxitjen e tyre”. Sipas tij, zhvillimi ekonomik mes dy vendeve po ecën mirë, tregtia është rritur shumë dhe sipas statistikave kineze, në vitin

Xiaofeng parashtroi kërkesat nga pala kineze për ndërtimin e ‘Rrugës së Arbrit’, të akuakulturës, në telekomunikacion, ndërmarrjet e vogla dhe të mesme etj.

2012 këmbimet tregtare arritën vlerën 487 milionë USD, ndërsa për periudhën janar-nëntor 2013, në vlerën 520 milionë USD. “Rritja e këmbimeve tregtare nga Shqipëria, krahasuar me vendet e Europës Qendrore dhe Lindore, është mbi nivelin mesatar”, - tha Xu Xiaofeng. Ai theksoi se në fund të vitit 2013 ishin 222 shqiptarë që përfituan nga bursat e qeverisë kineze për trajnime në Kinë, ndërkohë që vjet Shqipërinë e vizituan 900 kompani kineze për të parë mundësitë për investime. Xiaofeng parashtroi kërkesat nga pala kineze për ndërtimin e ‘Rrugës së Arbrit’, të akuakulturës, në telekomunikacion, ndërmarrjet e vogla dhe të mesme etj. Pala kineze do të presë ministrin Ahmetaj në muajin qershor në panairin e Nigbos në Kinë, në të cilin janë lënë 20 vende për sipërmarrjen shqiptare dhe produktet “Made in Albania” që të paraqiten atje. Eksperienca

Ata e njohin terrenin shqiptar këtu e 70 vite të shkuara. Në fillim të dekadës kinezët ishin gati të financonin gjithçka në Shqipëri, ndërsa

vitet e fundit vendi ynë u ka vënë në dispozicion kinezëve gjithçka. Pakkush e mban mend projektin e famshëm të hidrocentralit të Bushatit, për të cilin kinezët do të financonin një shumë prej 100 milionë dollarësh, por që në fund të negociatave u refuzuan nga Shqipëria pas presioneve të FMN-së dhe Bankës Botërore. Prej asaj kohe nuk ka më një projekt madhor të investimeve kineze në vendin tonë. Bëhet fjalë vetëm për marrëdhënie tregtare, ndërsa përpjekjet e qeverisë ‘Berisha’ në vitet e fundit të mandatit dhe ato të qeverisë se re nuk kanë reshtur për të vënë balancat me kinezët. Mirëpo tani është Kina ajo që zgjedh. Kjo për shkak se pas krizës globale të 2008-ës, e cila nuk e ka prekur në mënyrë të drejtpërdrejtë Kinën, e gjitha bota i ka kthyer sytë nga vendi komunist. Jo vetëm për investime, por disa qeveri europiane kanë kërkuar që qeveria kinezë të blejë borxhin e tyre. Shqipërisë tashmë i duhet të presë një mundësi nga copa e madhe e investimeve kineze që tashmë kanë gjithë botën para.

Ligji i ri për turizmin, sfida mbetet pastrimi i territorit Një Shqipëri më e pastër dhe funksionimi i zyrave të shërbimit turistik do t’i vinin shumë në ndihmë zhvillimit të turizmit në vendin tonë”, tha dje ministrja e Zhvillimit Urban dhe Turizmit, Eglantina Gjermani, gjatë diskutimit të projektligjit të ri për turizmin me grupet e interesit. Nëse vërtet do të donim një turizëm që të jetë konkurrent kudo, në rajon kryesisht dhe më gjerë, duhet ta fillojmë patjetër me pastrimin e territorit. Me pastrimin e vendit, duke ofruar një Shqipëri të pastër, një histori ekologjike, një turizëm të qëndrueshëm dhe mendoj se të gjithë i kemi kapacitetet për ta realizuar

këtë”, - tha Gjermeni. Eksperti i zhvillimit të turizmit, Enton Diamanti tha se në ligjin e ri propozohet rishikimi i përkufizimeve, licencimi i ofruesve të shërbimeve turistike, agjencive të udhëtimit, operatorëve turistikë dhe njësive të akomodimit. “Është menduar klasifikimi i njësive akomoduese, të cilat do të bazohen në krijimin e standardeve të njësive akomoduese”, tha ai. Kjo, sipas Diamantit, do të çojë në rritjen e cilësisë së shërbimit, sepse gjithmonë do të përshtatet me standarde të përcaktuara që mund të jenë shqiptare dhe ndërkombëtare. Kjo, sipas tij do të varet nga

dëshira e njësive akomoduese, pasi do të lihet në funksion vullnetar. Diamanti theksoi se me ligjin e ri do të kryhet certifikimi i guidave turistike dhe në bazë të një konkursi për guidat turistike do të përcaktohen kriteret për guidat turistike. Do të ketë guida të veçanta për llojet e turizmit që ofron vendi ynë. “Duke patur parasysh vendosjen e këtyre standardeve dhe licencimin e tyre, mund të bëhet edhe inspektimi i sipërmarrjeve turistike”, deklaroi Diamanti. Ligji i turizmit në vendin tonë u hartua në vitin 2007, me asistencën e Organizatës Botërore të Turizmit. Ndërkohë ai

ka pësuar ndryshime në vitin 2008 dhe në 2013. Nisma për rishikimin e ligjit, sipas Drejtores së Përgjithshme të Turizmit, Sofjola Kotelli, nuk ishte qëllim në vetvete i ministrisë, por ka ardhur si kërkesë e sektorit privat në takime të ndryshme për mosfunksionalitetin dhe pazbatueshmërinë e tij. “Ne kemi evidentuar një sërë problematikash që kanë të bëjnë me definicionet, mungesën e licencimit, standardizimit, klasifikimit të shërbimeve turistike apo njësive akomoduese, mirëkoordinimin e punës së ministrisë dhe institucionet e njësive qendrore etj”, - tha ajo.


4

në fokus

Historia e Gjepalit me drejtësinë nis në vitin 1993 në Zvicër, kur është ekzekutuar shtetasi Ylli Majaci. Ai është vrarë rreth orës 19:40 të datës 23 mars 1993, në Zyrih të Zvicrës

Terrori i ‘97

1

1993

Astrit Gjepali dyshohet se ka vrarë Ylli Majacin në Zyrih të Zvicrës. Ai nuk është gjykuar asnjëherë për këtë krim, për mungesë provash, por autoritetet zvicerane pretenduan se Gjepali ishte autor i këtij krimi

Banda e Gjepalit, 5 ekzekutime në 24 orë: Boll vramë për sot!

Dosja penale e ish-kreut të bandës së ’97, që cilësohet si gjakatare nga dëshmitarët. Astrit Gjepali dhe grupi i tij akuzohen se vranë 5 persona në datat 15-16 shtator për arsye banale, mes të cilëve edhe një punonjës policie Leonard Bakillari Tiranë Astrit Gjepali, i vrarë dje tek-

sa kthehej në burgun e Peqinit ku vuante dënimin me 25 vjet burg, njihej nga drejtësia si tmerri i zonës së Shijakut, deri në vitin 2001, kur është arrestuar nga autoritetet italiane. Ai së bashku me tre persona të tjerë janë dënuar si autorë të pesë vrasjeve të kryera brenda një dite në rrethinat e Shijakut në vitin 1997. Grupi i kryesuar nga Astrit Gjepali ka ekzekutuar edhe një punonjës policie, pasi më parë kishte vrarë katër persona të tjerë për arsye fare banale. Motivi i vrasjes së punonjësit të policisë, Nazmi Rapishti, sipas akt-akuzës së prokurorisë ishte “inati” që Astrit Gjepali kishte me policët. Dosja penale ndaj grupit të Gjepalit tregon se në datat 15 dhe 16 shtator, Astrit Gjepali dhe tre bashkëpunëtorët e tij kanë ekzekutuar pesë persona pa asnjë motiv. Por historia e Gjepalit me drejtësinë nis në vitin 1993 në Zvicër, kur është ekzekutuar shtetasi Ylli Majaci. Ai është vrarë rreth orës 19:40 të datës 23 mars 1993, në Zyrih të Zvicrës dhe për këtë ngjarje autoritetet zvicerane kanë akuzuar shtetasin shqiptar Astrit Gjepali. Pas largimit nga Zvicra, Gjepali rikthehet në Shijak dhe gjatë trazirave të vitit 1997 ai krijon grupin e tij. Gjepali dhe tre bashkëpunëtorët e tij akuzohen se brenda 24 orëve kanë vrarë pese persona, përfshi edhe punonjësin e policisë. Vik-

timat e tyre kanë qenë shtetasit Luan Plaku, Kajmak Kullolli, Bilal Neza, Gëzim Beqiri dhe punonjësi i policisë, Nazmi Rapishti. Prokurorët i kanë përshkruar veprimet e të pandehurve dhe veçanërisht ato të Astrit Gjepalit si vrasje me qëllim krijimin e terrorit në zonën përreth Durrësit. “Kryerja e vrasjeve, fillimisht në Durrës e më pas në fshatrat përreth në një kohë të shkurtër dhe pa arsye vërteton se Gjepali ka pasur si synim krijimin e terrorit në rrethin e Durrësit”, - kanë deklaruar prokurorët në procesin gjyqësor ku kërkuan dënimin me burgim të përjetshëm për shtetasin Astrit Gjepali. Dëshmitarët gjithashtu e kanë përshkruar bandën e tij si gjakatare. “Nuk do të të vrasim, se boll kemi vrarë sot”, - citohet të ketë thënë dëshmitari i një prej vrasjeve, duke riprodhuar bisedën me Astrit Gjepalin. Sipas akuzës, grupi i Gjepalit vepronte në rrethinat e Durrësit dhe në zonën e Shijakut, ku kryesisht ndalonin personat që udhëtonin në këtë zonë dhe u merrnin automjetet nën kërcënimin e armëve. Sipas akuzës së prokurorisë, më 16 qershor 1997 Astrit Gjepali dhe bashkëpunëtorët e tij kanë vrarë shtetasin Luan Plaku në Durrës dhe vetëm disa orë më vonë, ai ka qëlluar në kodrën e Rrashbullit dy persona të tjerë në një “fuoristradë”, duke i plagosur rëndë ata. Plaku po udhëtonte me makinë së bashku me një mikun

Astrit Gjepali, gjatë ekstradimit më 2006

Anëtarët e grupit Astrit Gjepali, dënuar me 25 vjet burg Naim Qerimi, dënuar me 25 vjet burg Mirush Jareci, dënuar me 20 vjet burg Bashkim Haxhia, dënuar me 20 vjet burg

Burgjet: Gjepali me 7 ditë leje, e përfitonte sipas ligjit Drejtoria e Përgjithshme e Burgjeve pohon se viktima kishte përfunduar dy të tretat e dënimit, çka i jepte atij mundësinë për të marrë leje shpërblyese Tiranë Drejtoria e Përgjithshme e

Burgjeve thotë se i dënuari Astrit Gjepali, i cili u ekzekutua në një atentat mafioz teksa kthehej në burgun e Peqinit, e ka përfituar lejen në përputhje me ligjin për trajtimin e të dënuarve. Edhe pse Gjepali vuante një dënim me 25 vite burg, drejtoria e Burgjeve thotë se ai ka filluar të përfitojë leje që prej vitit 2012, kohë kur ka kryer dy të tretat e dënimit të dhënë nga gjykata për një sërë akuzash të rënda. Në një deklaratë

për mediat, pas atentatit që i mori jetën të dënuarit me 25 vite burg, Drejtoria e Përgjithshme e Burgjeve reagoi duke thënë se kjo leje është përfituar nga i dënuari konform të gjitha rregullave dhe udhëzimit respektiv të ministrit të Drejtësisë. “Duke filluar që nga viti 2012, këtij të dënuari i janë dhënë leje shpërblyese konform të gjitha rregullave, bazuar në Udhëzimin e Ministrit të Drejtësisë në lidhje me procedurën e dhënies së lejeve ndaj personave të burgosur”. Duke folur për lejen aktuale, Burgjet thonë se i dënuari Astrit Gjepali kishte përfituar 7 ditë leje në fillim të këtij viti dhe ditën e djeshme duhet të kthehej në burgun e Peqinit, aty ku vuante dënimin me 25 vjet burg për akuzën e “vrasjes

në bashkëpunim”. “Leja shpërblyese aktuale e të dënuarit Gjepali ka nisur më datë 09.01.2014, ora 13:30 dhe përfundonte sot, datë 16.01.2014, ora 13:30, pra gjithsej 7 ditë leje”, thuhet në deklaratën e Drejtorisë së Përgjithshme të Burgjeve. I dënuari Astrit Gjepali ishte sistemuar në IEVP Peqin, siguri e zakonshme, me vendim gjykate të dhënë në vitin 2001, ndërsa i kishin mbetur rreth edhe 6 vjet e 2 muaj dënim për të kryer. “Drejtoria e Përgjithshme e Burgjeve ju bën të ditur se i dënuari Astrit Skënder Gjepali, i datëlindjes 08.12.1969, i martuar, vendlindja dhe banimi Durrës, vuante dënimin prej 25 vjetësh heqje lirie”,- thuhet në deklaratën e Burgjeve.

e tij, shtetasin Altin Ç., kur rreth orës 16:00, Astrit Gjepali i ka kërkuar makinën. Kur Luan Plaku nuk e dorëzoi mjetin, ai u qëllua për vdekje. Pasi kanë rrëmbyer disa makina, të akuzuarit kanë shkuar për t’u hedhur karburant dhe kur punonjësi i karburantit u ka kërkuar paratë, ai gjithashtu është qëlluar për vdekje me armë zjarri. Po atë ditë, shtetasi Astrit Gjepali akuzohet se ka vrarë në një lokal në fshatin Fllohë në Durrës, shtetasin Bilbil Neziri. Rreth orës 23:00 të datës 17 qershor, në vendin e quajtur “Katër rrugët e Shija-

kut” janë ekzekutuar shtetasit Kajmak Kullolli dhe Gëzim Beqiri. Seria e vrasjeve të asaj dite është mbyllur me ekzekutimin e punonjësit të policisë, Nazmi Rapishti, në kodrën e Rrashbullit. Pas këtyre ngjarjeve, shtetasi Astrit Gjepali është larguar jashtë vendit, ndërsa është arrestuar nga autoritetet italiane në shkurt të vitit 2001 dhe është ekstraduar në Shqipëri. Po atë vit, ai dhe tre bashkëpunëtorët e tij janë dënuar nga Gjykata e Durrësit për akuzën e vrasjes, kryer në bashkëpunim kundër pesë personave.

zhdukja e provave

Makina e autorëve dhe dy kallashë gjenden të djegura Një orë pas ngjarjes, policia gjeti në Tërbuf të Lushnjes një makinë “ Mercedez Benz” të shkrumbuar. Dyshohet se kjo makinë u përdor nga autorët në atentatin ndaj Astrit Gjepalit. Brenda makinës, punonjësit e policisë kanë gjetur dy automatikë kallashnikovë, edhe ata të djegur, duke vulosur kështu faktin se bëhej fjalë për makinën e atentatorëve. Fillimisht u dyshua se makina ishte e vjedhur, por verifikimet e mëtejshme kanë zbuluar përpjekjet e autorëve për ta bërë këtë makinë të paidentifikueshme. “Makinës i ishte prerë numri i shasisë, duke e bërë të vështirë identifikimin e pronësisë së saj. Sa i përket targave të makinës së vrasësve, ato ishin të falsifikuara”,- i tha MAPO-s një burim nga grupi hetimor. Mbetjet e armëve të gjetura në makinë janë dërguar në drejtim të Laboratorit të Kriminalistikës në Tiranë, për të bërë verifikimet përkatëse. Nga ana tjetër, policia ka kërkuar ndihmën e Ministrisë së Mbrojtjes, për të kontrolluar nga ajri me helikopter rrugën nga Lushnja në drejtim të Vlorës, por edhe zonat përreth, nga ku dyshohet se janë arratisur vrasësit. Deri në orët e vona të mbrëmjes identiteti i tyre mbetej i panjohur.


2

në fokus

Gazeta MAPO

3

17.01.2014

www.mapo.al / gazetamapo@gmail.com

1997

Banda e Astrit Gjepalit u kthye në tmerrin e zonës së Shijakut gjatë trazirave. Sipas hetimeve të prokurorisë, më 15 dhe 16 shtator kjo bandë ka vrarë 5 persona, mes të cilëve edhe një punonjës të policisë për motive banale

2001

Astrit Gjepali, i shpallur në kërkim ndërkombëtar nga Shqipëria, u arrestua nga autoritetet italiane në vitin 2001. Ai u ekstradua vite më vonë në vendin tonë, ku vazhdoi dënimin e tij me 25 vjet burg

Kunati i Gjepalit flet vetëm për makinën e atentatorëve Dy të plagosurit e atentatit të djeshëm, Ilir Sulka, kunat i Gjepalit dhe kalimtari i rastit, Mariglen Balliu i janë nënshtruar ndërhyrjeve kirurgjikale në spitalin e Durrësit. Burimet nga spitali thanë se Sulka ka marrë plagë në trup, por është jashtë rrezikut për jetën. Po kështu edhe i plagosuri aksidental, Maringlen Balliu. Sipas burimeve të policisë, por edhe të mjekëve, Sulkaj është futur menjëherë në sallën e operacionit në një ndërhyrje që ka zgjatur disa orë. Ai fillimisht ka folur pak fjalë, duke u treguar hetuesve

se autorët lëviznin me një automjet me targa të huaja. Por në ditët në vazhdim, pritet që ai të japë një dëshmi të gjatë në llogari të hetimit. Të afërm të Mariglen Balliut, por edhe të Ilirijan Sulkës nuk kanë pranuar dje nga spitali të japin ndonjë detaj mbi krimin e rëndë. Fillimisht ata thanë se nuk kishin ardhur në spital për këtë rast, por më vonë ata refuzuan të komunikonin me gazetarët duke pohuar se nuk ishin të interesuar të komunikonin. Nga ana tjetër, të njëjtën përgjigje, të afërm të Astrit Gjepalit, ka-

në dhënë edhe në familje, duke kërkuar që të mos shqetësoheshin. Ata kanë preferuar të mos japin informacione apo të dhëna për konfliktet e mundshme të njerëzve të tyre. Gjatë ditës së sotme, pas ceremonisë së varrimit, apo një ditë më pas pritet që policia të marrë në pyetje të afërmit. Burimet e policisë thanë se kanë bërë përpjekje që të marrin dëshminë e plotë të Ilirjan Sulkës, e cila sipas burimeve të policisë pritet të hedhë dritë mbi autorësinë e mundshme të atentatit të djeshëm.

5

shkurt

Viktima e dytë, pjesë e bandës së Ben Çamit Viktima tjetër e këtij atentati, Halil Fici njihet si pjesë e bandës së Ben Çamit, i akuzuar për trafik dhe shpërndarje narkotikësh në Itali. Ai ishte kunat me Astrit Gjepalin dhe i dënuar më parë në Itali. Edhe pse Fici ishte me precedentë penalë, policia beson se ai ishte viktimë rastësore e ngjarjes së ndodhur mesditën e djeshme në afërsi të Rrogozhinës. Fici, së bashku me të afërmin tjetër që mbeti i plagosur po shoqëronin Astrit Gjepalin në rrugën e tij të kthimit për në burgun e Peqinit. Edhe pse fillimisht, dhënia e lejes ndaj një të dënuari për krim të rëndë ngriti dyshime, Drejtoria e Burgjeve sqaroi se Gjepali e kisht përfunduar dy të tretat e dënimit. Atij i mbeteshin pak më tepër se 6 vite për të vuajtur në qeli, edhe këto në një burg të sigurisë së zakonshme.

Policia: Atentati i Gjepalit, për hakmarrje Policia tha dje se atentati ndaj Astrit Gjepalit është kryer për motive hakmarrjeje. Përmes një njoftimi për mediat, policia e Tiranës bëri me dije se krimi i ndodhur rreth orës 13.15 minuta në vendin e quajtur Bishti i Zhurit lidhet me të shkuarën e viktimës. “Menjëherë në vendin e ngjarjes mbërritën shërbimet e policisë Kavajë, u formua grupi hetimor i përbërë nga ekspertë të Krimeve të Rënda, ekspertë kriminalistë, përfaqësues nga Prokuroria dhe drejtues të Policisë së Tiranës. Paraprakisht, dyshohet se ngjarja ka ndodhur përgjatë momenteve të udhëtimit me automjet nga ku viktimat janë qëlluar me armë zjarri. Gjatë ecurisë së hetimit dyshohet se paraprakisht kjo ngjarje ka ndodhur për motive hakmarrje.Aktualisht nga strukturat e policisë po hetojnë intesivisht mbi identifikimin e autorëve dhe dokumentimin e plotë të ngjarjes”,thuhet në njoftimin e policisë.

Vritet në atentat i burgosuri me leje, hetim krimeve të ’93 dhe ‘97 Makina e viktimave, duke u marrë nga policia

I forti i ’97, Astrit Gjepali ekzekutohet teksa po kthehej në burgun e Peqinit, së bashku me kunatin e tij, Halil Fici. Makina e atentatorëve ndjek për 800 metra me breshëri kallashnikovi makinën e Gjepalit, duke shkaktuar terror në rrugë Dashamir Biçaku

Astrit Gjepali, një eksponent i njohur i krimit në trazirat e ‘97-ës, u ekzekutua dje teksa po kthehej në burgun e Peqinit. Viktimë e atentatit mbeti edhe Halil Fici, ndërsa u plagosën kunati i Gjepalit dhe një kalimtar i rastit. Dëshmitarët e përshkruajnë atentatin e mesditës së djeshme, të ngjashëm me filmat aksion të Hollivudit. Gjepali po kthehej në burgun e Peqinit pas 7 ditësh leje, i shoqëruar nga dy kunetërit e tij, kur ra në pritën e atentatorëve. Makina “Mercedez Benz” ndodhej në vendin e quajtur ‘Bishti i Zhurit’ në Rrogozhinë, kur një makinë e dytë i është vënë pas. Banorët e zonës tregojnë për MAPO-n se makina e Gjepalit sapo kishte lënë autostradën, ku në krah të një karburanti i ka prerë rrugën një tjetër “Benz” i autorëve. Këta të fundit kanë hapur menjëherë zjarr me kallashnikovë, e për disa sekonda makinat kanë ecur njëra pas tjetrës, nën breshërinë e pafund të plumbave. Policia dyshon se në makinën e sulmit ndodheshin tre persona, ndërsa plumbat e gjetur në vendin e krimit u përkasin dy armëve të ndryshme. Për 800 metra,

atentatorët kanë qëlluar me breshëri në drejtim të makinës ku ndodhej Gjepali e më pas ata kanë shenjestruar gomat e makinës. “Makina e të burgosurit është përmbysur në rrugë dhe ka rënë në një kanal ndanë saj. Por sulmi i atentatorëve nuk është ndalur me kaq”,- tha burimi i MAPO-s. Tre atentatorët kanë dalë nga makina e tyre dhe i janë afruar makinës së Gjepalit. Kanë qëlluar sërish me automatikë, e vetëm pasi janë bindur se i burgosuri kishte vdekur, janë larguar që aty. Burimet nga grupi hetimor tregojnë se nga breshëria e plumbave ka mbetur i vrarë Gjepali dhe kunati i tij, Halil Fici. Kunati i dytë, Ilir Sulkja, i cili ndodhej në vendin e shoferit nuk është vrarë nga atentatorët, në momentin që këta të fundit i janë afruar makinës. Por i plagosur nga kjo ngjarje e rëndë ka mbetur edhe Mariglen Balliu, një kalimtar i rastit që është gjendur në vendin dhe në kohën e gabuar. Mjekët e spitalit të Durrësit, ku përfunduan dy të plagosurit thanë se ata i kanë mbijetuar rrezikut për jetën. Atentatorët

Pasi kanë asgjësuar objektivin e

uar deri në detaje. Policia dyshon se lëvizjet e të burgosurit, edhe pse gjithmonë të kujdesura janë mbajtur nën vëzhgim nga atentatorët. Gjatë 7 ditëve të lejes nga burgu të Gjepalit, atentatorët duket se kanë bërë gati makinën e krimit, të cilës i kanë prerë deri edhe shasinë për ta bërë të vështirë identifikimin e saj. Targat e makinës së tyre ishin false, ndërsa persona të tjerë dyshohet se kanë ndihmuar tre personat e përfshirë në atentat. Hetimet

Viktimat Astrit Gjepali, i dënuar me 25 vjet burg Halil Fici, 54 vjeç, i gjykuar për trafik narkotikësh Të plagosur Ilir Sulkja, 23 vjeç Mariglen Balliu, 23 vjeç, kalimtar i rastit

tyre, atentatorët kanë udhëtuar me të njëjtën makinë në drejtim të Lushnjes. Në afërsi të fshatit Tërbuf, ata i kanë vënë flakën makinës, brenda së cilës janë gjetur të djegur edhe dy kallashnikovët. Megjithë kërkimet me helikopter në zonën përreth vendit ku u gjet makina, policia nuk ka mundur të diktojë asnjë person të dyshimtë. Megjithatë, mekanizmi i atentatit të djeshëm tregon se ekzekutimi i Astrit Gjepalit është studi-

E shkuara e Astrit Gjepalit, e mbushur me armiqësi është sa ndihmë, aq edhe vështirësi për hetuesit e atentatit. 45-vjeçari po vuante një dënim me 25 vjet burg, ndërsa dyshohet se ishte autori i pesë vrasjeve të kryera në 24 orë, në shtator të vitit 1997. Por dyshimet më të mëdha të policisë bien mbi krimin e ndodhur në vitin 1993 në Zyrih të Zvicrës. “Jemi duke hetuar të kaluarën e Gjepalit dhe nuk përjashtojmë asnjërën prej pistave”,-i tha MAPO-s një b u r i m n g a g r u p i h e t i m o r. Megjithatë, policia e ka klasifikuar tashmë këtë atentat si një ngjarje të motivuar nga hakmarrja, edhe pse autorët janë ende të panjohur.


6

fokus

ngjarje e ditës

intervista

Kreu i opozitës foli mbrëmë për shkaqet e humbjes më 23 qershor; konsumi objektiv i qeverisjes në dy mandate, rënia e pritshme për shkak të krizës, dhe një zbehje e përgjegjësisë në segmente të caktuara të ish-pushtetit

Basha: PD-ja ime, harmonizim i përvojës dhe prurjeve të reja “Harmonizimi midis përvojës pozitive të drejtuesve në kohë të PD-së dhe energjisë e virtyteve që sjellin prurjet e reja në PD, është rruga për të ecur përpara” Intervistoi Blendi Fevziu/Opinion Cili ka qenë shkaku i humbjes së zgjedhjeve, përse keni humbur zgjedhjet? Pyetja që shtroni për analizën është e drejtë. Njoftimi për procesin e analizës dhe kremtimeve të 23-përvjetorëve do të vazhdojë. Do të ketë një analizë të thellë nga baza, në qendër. Do të jetë një analizë pa gjueti shtrigash, as në një oportunizëm të tepruar, por pa konfrontizëm apo larje duarsh. Asgjë pa u thënë dhe asgjë që nuk vlen. Kanë filluar të bëhen konturet e analizës, e cila nuk ka të bëjë me një shkak, por me shkaqe të ndryshme… Janë dy lloje shkaqesh subjektive apo objektive. Për të nisur nga ato që janë shkaqe që lidhen brenda nesh, mund të them se janë përvijimi i tri shkaqeve që kanë buruar edhe nga procesi fillestar i analizës që është konsumi objektiv i qeverisjes në dy mandate, ka të bëjë me faktin që mandati i parë ishte mandati bum dhe i dyti pati një rënie të pritshme për shkak të krizës, dhe arsyeja e tretë ka të bëjë edhe me evidentimin në segmente dhe hallka të ndryshme të pushtetit të paaftësisë apo të një zbehjeje të përgjegjësisë karakteristike në raport me detyrat e ngarkuara, që ka krijuar shkëputjen apo distancën mes këtyre hallkave të pushtetit dhe njerëzve të thjeshtë. Do të ishte e padrejtë që ta linim vetëm në këtë pjesë, pasi është edhe pjesa jashtë nesh, që prek premtimet e bujshme elektorale dhe fenomenin e shitblerjes së votës, që u evidentua qartësisht në zgjedhjet e 23 qershorit. Kur shkoni në një moment reflektimi, a i keni vënë një emër humbjes? Kjo që thoni nuk i vlen PD-së dhe shqiptarëve. Është ky kompleksitet që ju përmenda më lart dhe nuk është një shkak i vetëm i humbjes. Padyshim duhen parë edhe ato që kanë ndodhur me mashtrimin e qytetarëve… Pas vitit ‘97 kërkoi falje Berisha… Rama, në krye të opozitës në vitin 2005, u kërkoi falje shqiptarëve. Ju, a e keni mbajtur përgjegjësinë tuaj përballë publikut për mënyrën sesi e keni administruar pushtetin? Kemi nisur këtë proces dhe do të mbajmë përgjegjësi të plotë për atë që na takon. Ne kemi humbur thellë dhe do të analizojmë shkaqet. Dalim të humbur, por jo të turpëruar. Ka shumë rëndësi që analiza të jetë konkrete dhe objektive… A rrezikon të përfundojë kjo analizë në ‘as mish dhe as peshk’? Personat që kanë pasur përgjegjësi në menaxhimin e pushtetit e që nuk i kanë plotësuar pritshmëritë, do të japin llogari para anëtarëve të PD-së… Ju duhet të bëni të njëjtën opozitë me të njëjtin ekip identik, i cili ka marrë rezultatin më të ulët të PD-së në këto 22 vjet dhe nuk ka njerëz të rinj… Nuk është e vërtetë. Pikësëpari dua të them se klasa politike nuk improvizohet. Por harmonizimi midis përvojës pozitive të drejtuesve në kohë të PD-së dhe energjisë dhe virtyteve që sjellin prurjet e reja në PD, është rruga për të ecur përpara. Këtu dua të ndalem për t’u thënë diçka, kush ka punuar mirë, kush gëzon respekt, kush nuk ka konsumim… E dini kush ka punuar mirë, kush nuk ka konsumim? Më lini ta mbaroj. Kush ka punuar mirë dhe gëzon respekt dhe kush nuk ka konsumim, nuk ka pse të gjykohet nga mosha. Nga

ana tjetër, jam i vetëdijshëm që një brez i ri po vjen, me një kulturë të re, me një vizion të ri për jetën dhe për politikën. Dhe këtij brezi të ri, PD dhe unë i kemi hapur dyert. Është synimi im që energjinë e këtij brezi të ri ta përthithim pozitivisht në PD dhe ta bëjmë thjesht pjesë të strategjisë dhe luftës sonë opozitare sot dhe platformës sonë, alternativës sonë nesër. Për këtë po merren të gjitha masat, si në nivelin e anëtarësimit ashtu dhe në nivelin e strategjisë opozitare, duke përfshirë këtu për shembull dhe riaktivizimin e Komitetit të Orientimit të Politikave dhe instrumenteve të tjera që do të bëjnë të mundur pikërisht përthithjen e kësaj energjie. E rëndësishme është që në këtë fazë që flasim, pikërisht 4 muaj pasi ka ndodhur rotacioni dhe 6 muaj pas një humbjeje të thellë, shokuese për PD-në… Ka emra ky grup? Ka shumë emra, ka shumë në PD. Në kalkulimet tuaja, kur mendoni se PD-ja do të ketë ekip të ri drejtues që do të njihet si ekipi “Basha”? Nuk ekziston sindromi i vitit zero. Kjo nuk është karakteristikë e partive të djathta. Nuk ka vend për të ndarë me thikë të këtij apo atij. E përsëris, kush është respektuar, kush nuk është konsumuar, kush ka kontribuar, ka vend për ta gjithmonë në PD. Ky është procesi i hapjes dhe në këtë hapje të madhe ku ka vend për këdo që do të japë kontributin e tij apo të saj dhe ku gjithçka do vlerësohet vetëm dhe vetëm në bazë të kontributit të tij dhe të saj, sot e ndër vite dhe ç’është më e rëndësishme në të ardhmen, pa dyshim vend kanë e do të kenë gjithmonë themeluesit, nismëtarët, ata që kanë qëndruar gjithmonë pranë PD-së dhe ata që janë gati të kthehen e të rikthehen për kontributin e tyre. Shkërmoqja e PD-së çoi votat tek LSIja. Nuk ka pasur vota të tjera opozita e majtë, por ka shkuar një pjesë e elektoratit të djathtë tek një pjesë e mazhorancës që është në pushtet? Ky është një mendim i cili tenton të fshehë një të vërtetë të hidhur, që është për njerëzit, kanë të drejtën dhe detyrimin që të kërkojnë llogari për premtimet e bëra… E majta nuk ka mandate më shumë, por votat kanë shkuar tek LSI-ja? Unë ju them se premtimet e bujshme të fushatës elektorale dhe shitblerja e votës janë dy ndër arsyet kryesore jashtë PD-së që sollën këtë rezultat… Është korrekte kur katër muaj pas pushtetit ju flisni për revolta popullore? Kam folur për atë që ndihet dhe preket tek qytetari…Sa i përket aksionit opozitar, ai është shumëplanësh… Kur do të përfundojnë zgjedhjet në PD? Procesi që sapo ka nisur dhe deri në mes të shkurtit do të mbyllet me anëtarësimet e reja, më pas do të zhvillohen zgjedhjet, dhe më pas do të shkohet drejt mbledhjes së kuvendit diku nga fundi i muajit mars. Do të ketë ndryshime në strukturat e PD-së? Çdo ndryshim strukture kërkon ndryshim të statutit. A keni etiketuar ndonjë grup apo individ të ri që mund të bëhet pjesë e lidershipit të lartë? Do të ketë një harmonizim midis përvojës pozitive dhe të rinjve… Çfarë qëndrimi do të mbani ndaj atyre që janë të akuzuar për korrupsion apo arrogancë? Arroganca, shkëputja nga njerëzit dhe distanca e krijuar, padyshim që përfaqësojnë një zbehje të përgjegjësisë se dhe ata që nuk kanë qenë në lartësinë e duhur por që kanë abuzuar, do të japin llogari para anëtarësisë dhe nëse evidentohet paaftësia, do të duhet të hapin krahun për më të aftët dhe më të përkush-

analiza Kemi nisur këtë proces dhe do të mbajmë përgjegjësi të plotë për atë që na takon. Ne kemi humbur thellë dhe do të analizojmë shkaqet. Dalim të humbur, por jo të turpëruar. Ka shumë rëndësi që analiza të jetë konkrete dhe objektive…

Rama-Meta "Të dy janë pjesë e një mazhorance dhe kur ne flasim për problemet që kjo mazhorancë ka krijuar si në raport me qytetarët, shtetin ligjor dhe demokracinë dhe aspiratën e Shqipërisë për në BE nuk ka asnjë dallim. Mazhoranca është një… Secila prej tyre ka përgjegjësinë e vet…"

tuarit, por procesi ynë nuk do të kthehet në gjueti shtrigash apo vrasje të personalitetit. Për korrupsionin kemi një qëndrim të qartë, që jemi të hapur për hetim për këdo që akuzohet për korrupsion. Keni besim te drejtësia aktuale? Sigurisht që kemi besim. I qëndroni çdo vendimi që kjo drejtësi do të japë? I kemi qëndruar, i qëndrojmë dhe do të qëndrojmë. Kush ka ushtruar presion ndaj gjyqtarëve, kush ka bërë telefonata apo SMS? Informacionet disponohen dhe këtu nuk jemi për të bërë… Jeni shprehur se PD është e hapur edhe për ata që rikthehen. Kë keni parasysh me këtë deklaratë? Të gjithë ata që në vite kanë patur momentet e tyre të kontributit, të qenësishëm për kauzën e PD-së që është kauza e lirisë. Përfshini në këtë listë emra si Preç Zogaj apo Spartak Ngjela? Respektoni dhe kuptoni që në pozicionin tim si kryetar i PD-së, normat, vlerat, parimet, kornizat e normave dhe vlerave që unë deklaroi nuk shoqërohen nga anekse. Kushdo që e gjen veten e vet është një derë e hapur me një filtër të madh. Të jesh opozitar? Të jesh jo thjesht opozitar, sepse me shkaqet e shumta dhe të panumërta që po jep kjo mazhorancë po kthehen në opozitarë dhe njerëz që kanë votuar jetë e mot për të majtën dhe për PS-në dhe që kanë gjithë respektin tim për këtë, por që nuk e gjejnë veten në mashtrimet apo shpërfilljen që kjo qeveri po i bën sot, por është një derë e hapur për të gjithë ata që bashkohen në vlerat e lirisë. Kjo derë është e hapur vetëm për individë apo edhe për struktura politike? Është e hapur për Bamir Topin dhe strukturat e tij, për Kreshnik Spahiun dhe strukturat e tij? Kjo derë është e hapur për të gjitha shtresat dhe shtresimet, grupet dhe individët që janë gati që me PD-në dhe në PD, si shtëpia e madhe e lirisë të sendërtojnë një aksion të madh opozitar qëllimi i së cilës është t’u ofrojë shqiptarëve një demokraci të re gjithëpërfshirëse. Kjo do të thotë që në derën e hapur të PD-së nuk do të ketë ndonjë listë që nuk do lejojë individë të caktuar apo struktura. Është një derë e hapur për të gjithë? Besoj se për të përsëritur mesazhin tim nuk ka vend. Ju përcaktova qartë kornizën dhe hapjen brenda së cilës ne presim, mirëpresim dhe kemi filluar të mirëpresim

kontributet e të gjithëve, themeluesve, nismëtarëve. Por natyrisht dhe hapjen e madhe ndaj çdo shtrese tjetër. Jo vetëm ndaj shtresave tradicionale si pronarët, të përndjekurit, rinia, intelektualët, por ndaj kujtdo tjetër që ndanë me ne parimet dhe vlerat e lirisë së individit si gjenerues I shpresës dhe zhvillimit dhe jo shtetin apo arbitraritetin si zgjidhje. A ka kontradikta mes figurave të rëndësishme të PD-së? Ka debat, diskutime bazuar mbi fakte argumente, arsye Keni raporte normale me drejtuesit e PD-së? Unë kam raportet më normale me të gjithë bashkëpunëtorët, kolegët dhe anëtarët e grupit parlamentar, sikundër procesi i zgjedhjes me ka dhënë mundësi që të vendos ura bashkëpunimi edhe me bazën. Kur realisht Basha do të bëhet kryetar i PD-së, a e ushtroni këtë funksion në parti? Eja dhe bëhu anëtar i PD-së që drejtohet nga unë... A ndiheni realisht kryetar i PD-së? Ç’do të thotë kjo? A jeni ju iniciatori i aksioneve politike në PD? Që nga data 23 korrik ushtroj në mënyrë të plotë dhe të gjithanshme detyrën e kryetarit të PD-së…PD nuk ka dy kryetarë, tre apo katër. Ka një numër drejtuesish ndër vite dhe një lider historik si Berisha që dha dorëheqjen dhe që mbetet një aset i vyer i opozitarizmit, por PD-ja sot e gjithë ditën ka një kryetar dhe ky është Lulzim Basha… A mendoni realisht që përgjegjësia nuk është e njëjtë mes Ramës dhe Metës? Të dy janë pjesë e një mazhorance dhe kur ne flasim për problemet që kjo mazhorancë ka krijuar si në raport me qytetarët, shtetin ligjor dhe demokracinë dhe aspiratën e Shqipërisë për në BE nuk ka asnjë dallim. Mazhoranca është një…Secila prej tyre ka përgjegjësinë e vet… Nëse Ilir Meta ju fton për ngjala në Gjirin e Lalzit, a do t’ju shijonte ngjala e Metës? Se kush i shijon ato shqiptarët e dinë farë mirë… Thelbi është ky, që kjo mazhorancë ka treguar që në këto 4 muaj është kthyer në burim problemesh të njëpasnjëshme për qytetarët shqiptarë. Nuk mund të bëhet asnjë diversion me opozitën shqiptare. Ata janë një mazhorancë dhe janë bashkëpërgjegjës për të gjitha vendimet e marra deri tani. Do ta refuzonit ftesën e Metës? Ata janë një. Janë një mazhorancë. Ata janë bashkëpërgjegjës për të gjitha vendimet dhe pasojat e tyre mbi shqiptarët…


Gazeta MAPO

www.mapo.al / gazetamapo@gmail.com

17.01.2014

7

Pack: AMA, ngre pyetje serioze për pavarësinë e medias Pak ditë më parë, kundër nismës së socialistëve për të shkarkuar anëtarët e AMAs për t’i zëvendësuar ata me anëtarë të rinj u shpreh edhe eurodeputetja gjermane, Doris Pack. Në cilësinë edhe të kryetares së Komitetit të Kulturës në Parlamentit Europian, Doris Pack dënoi ashpër veprime të qeverisë shqiptare për të zëvendësuar

rregullatorët e medias në vend. “Z ë ve n d ë s i m i i a n ë t a r ë ve t ë këshillit të Autoritetit Audiovizual të Medias ngre pyetje serioze mbi pavarësinë e ardhshme të peizazhit të medias shqiptare dhe kërcënon të prishë përpjekjet e vendit për të kaluar në një sistem të TV dixhitale”, - tha Pack. Më t e j aj o sht o i s e “p ava r ë s i a e rregullatorëve të medias është një standard kyç europian, që duhet të respektohen”. Ajo i kujtoi shumicës qeverisëse se “vetë Parlamenti Shqiptar është angazhuar që

të mbështesë dhe të garantojë integritetin dhe pavarësinë e Autoritetit Audiovizual të Medias. Parlamentarët shqiptarë janë shprehur për të respektuar këto fjalë”, duke iu referuar rezolutës së Parlamentit shqiptar, që u miratua më 27 nëntor të vitit të kaluar. “Një peizazh modern i medias bazohet në një autoritet rregullator të pavarur, pavarësi e domosdoshme për rrugën e Shqipërisë drejt një kombi modern, duke respektuar standardet europiane», - ka thënë Pack.

Shkrirja e AMA-s, mazhoranca e fut në Kuvend me forcën e kartonëve Për ngritjen e komisionit të posaçëm parlamentar për ndarjen territoriale, opozita do të japë një përgjigje deri të mërkurën Fejzi Braushi

Konferenca e Kryetarëve miraton pa pëlqimin e opozitës kalendarin trejavor të punimeve të Kuvendit, me të cilin do të nisë dhe puna e sesionit të ri parlamentar. Palët kanë patur kundërshti mes tyre për futjen në kalendar të projektligjit të ardhur nga deputeti Alfred Peza, nëpërmjet të cilit synohet shkarkimi i të gjithë anëtarëve dhe kryetarit të AMA-s, si dhe për propozimin e ardhur nga grupi parlamentar socialist për ngritjen e komisionit të posaçëm parlamentar për reformën administrativo-territoriale. Ndërsa për çështjen e dytë palët kanë rënë dakord që ta ridiskutojnë dhe një herë javën tjetër, për çështjen e parë, atë të AMA-s, mazhoranca ka vendosur që ta përfshijë në kalendar, pavarësisht kundërshtimit të opozitës. Konferenca

Pas janë njohur me propozimin e mazhorancës për përfshirjen e nismës së PS-së për të ngritur një komision të posaçëm parlamentar për të realizuar reformën administrativo-territoriale, kryetari i Grupit parlamentar të PD-së, Edi Paloka ka kundërshtuar me forcë propozimin. Sipas tij, PS ka dhënë prova të mjaftueshme se nuk i qëndron marrëveshjeve dhe konsensuseve politike, ndaj as kësaj here nuk ka asnjë

arsye që opozita të ndryshojë qëndrim për këtë. “Komisionet dhe grupet e punës janë ngritur bashkërisht dhe kanë qenë të dyja palët me të drejta të plota në këto komisione, duke pasur të dyja palët të drejtën e vetos. Absolutisht, ne kemi rezervat tona, sepse na propozohet ngritja e një komisioni nga një parti që deri më sot ka treguar se nuk ka pikën e besueshmërinë në realizimin e marrëveshjeve”, - tha Paloka duke theksuar se opozita nuk mund të japë konsensusin e saj për një gjë për të cilën po njihej në ato çaste. Ndërkohë që debati ka vijuar edhe me dyer të mbyllura, ku palët kanë mundur të gjejnë në fund një zgjedhje të përkohshme, duke i lënë kohë opozitës edhe një javë që të njihet me propozimin e kryetarit të grupit parlamentar socialist. Pas konsultimeve u ra dakord që t’i lihet kohë opozitës deri të mërkurën pasdite për t’u njohur me propozimin e PS-së dhe për të dhënë mendime apo sugjerime. Më pas kjo nismë të përfshihet në kalendarin e punimeve të Parlamentit. AMA

Por ndërsa kanë arritur të sheshojnë deri diku qëndrimet e kundërta për çështjen e parë, opozita dhe mazhoranca nuk kanë mundur të bien dakord lidhur me përfshirjen në kalendarin trejavor të punimeve të projektligjit të propozuar nga deputeti socialist, Alfred Peza, që prek ligjin për mediat audiovizive dhe që në thelb ka rikompozimin e Autoritetit të Mediave Audiovizive (AMA). Në cilësinë e kryetarit të komisionit të Medias, depu-

Konferenca e Kryetarëve miraton pa konsensus kalendarin e punimeve të Kuvendit. Shkak, projektligji për rikompozimin e Autoritetit të Mediave Audiovizive (AMA)

teti demokrat, Genc Pollo e ka quajtur përfshirjen e këtij projektligji si hedhjen poshtë të një pune disavjeçare që parapriu miratimin e ligjit për mediat audiovizive. Sipas tij, përfshirja e kësaj nisme cenon vetë ligjin dhe konsensusin e arritur vetëm pak muaj më parë, si dhe shkon në kundërshtim me kontributin që kanë dhënë partnerët ndërkombëtarë në hartimin e atij ligji. Siç dhe mësohet, Pollo ka theksuar se po bëhet zëvendësimi i anëtarëve të AMA-s, para skadimit të mandatit të ligjshëm me të tjerë

njerëz, ndaj ka kërkuar që para se të përfshihet në kalendar, kjo nismë duhet të konsultohet së pari me partnerët ndërkombëtarë. Por, pavarësisht kundërshtimeve të opozitës, mazhoranca ka theksuar se Konferenca e Kryetarëve nuk mund të bëhet pengesë e përfshirjes në kalendar të çdo nisme që vjen qoftë edhe nga një deputet. Ndaj pa konsensusin e të djathtëve, mazhoranca e ka përfshirë edhe këtë çështje në rendin e ditës, çka në fakt është bërë shkas që edhe i gjithë kalendari të kalojë pa konsensus.

Qeveria, memoriale për të varët më 21 janar, homazhe të martën Të 4 viktimat e ngjarjeve të 21 janarit 2011, Ziver Veizi, Aleks Nikaj, Hekuran Deda dhe Faik Myrtaj do të “përjetësohen” në Bulevardin “Dëshmorët e Kombit”, pikërisht në vendet ku dhe humbën jetën. Qeveria ka ndërmarrë një nismë, që në respekt të kujtimit të tyre të ngrejë katër memoriale në katër vendet ku u vranë protestuesit. Memorialet janë të thjeshta, prej një pllake bronzi ngjyrë të argjendtë, pa mbishkrime. Ato nuk do të jenë të dukshme nga larg, pasi nismëtarët kanë menduar që këto pllaka t’i stampojnë në bulevard, pikërisht në vendet ku ranë trupat e tyre të pajetë. Sipas përfaqësuesve që po merren me vendosjen e tyre në bu-

levard, parashikohet që në formatin e këtyre memorialeve të pritet një pjesë e bulevardit dhe në vend të pllakave prej guri të vendosen pllakat e bronzta. Puna për vendosjen e tyre ka nisur dje, për të qenë gati ditën e martë, kur dhe PS do të organizojë homazhe me rastin e trevjetorit të asaj ngjarjeje. Punimet dje i ka inspektuar edhe kryeministri Edi Rama, i cili ka vizituar të katër vendet ku do vendosen memorialet. Sa i përket homazheve të së martës, mësohet se ato do të jenë simbolike dhe jo masive. Kryesisht, drejtues të lartë socialistë, të shoqëruar edhe nga një pjesë e socialistëve të Tiranës, do të ndalojnë tek secili memorial dhe në kujtim të 4 të vrarëve do të

vendosin buqeta me lule dhe do të ndezin qirinj. Kjo është një nismat që ka marrë mazhoranca e re në respekt të viktimave të 21 janarit, pasi është zotuar që ta zbardhë atë ngjarje dhe përgjegjësit t’i çojë para drejtësisë. Në kuadër të kësaj drejtësie, vetëm dy ditë më parë ministri i Shëndetësisë, Ilir Beq ja kërkoi hetim për deklaratat e dy mjekëve të Spitalit Ushtarak, përkatësisht Sami Koçeku dhe Alfred Gega, të cilët më 21 janar 2011 do të deklaronin se viktimat ishin qëlluar nga afër. Lidhur me këtë kërkesë të Beq jes reagoi dje dhe Urdhri i Mjekut, i cili në një deklaratë për mediat bëri të ditur se masat ndaj mjekëve nuk i propozon dot ministri.


logo - spacing requirements minimum size is 4cm wide

CMYK

8

Albanian - American

NJOFTIM / REKLAMA

Gazeta MAPO

17.01.2014

www.mapo.al / gazetamapo@gmail.com logo - regular color

Albanian - American

LEAD Albania Program për Përvojë dhe Zhvillim Lidershipi logo - black & white

TENDER I HAPUR KOMBËTAR

Thirrje për aplikime Albanian - American

Banka e Shqipërisë kërkon të realizojë objektin e prokurimit: “Upgrade i Active Directory dhe migrimi në Microsoft Exchange 2013”.

Programi Fondacioni Shqiptaro-Amerikan për Zhvillim (AADF) ka hapur aplikimet për Programin “LEAD Albania”. Ky program është konceptuar sipas Programit të Shtëpisë së Bardhë për Lidershipin (angl. White House Fellows Program) në Shtetet e Bashkuara të Amerikës. Qëllimi i Programit në Shqipëri është që t’u sigurojë profesionistëve të rinj dhe të talentuar shqiptarë përvoja të drejtpërdrejta në procesin e qeverisjes së Shqipërisë, shoqëruar nga një ndjesi e përfshirjes personale në lidershipin e shoqërisë sonë nëpëmjet një përvoje njëvjeçare, që e vendos përfituesin pranë një pozicioni qeveritar shumë të lartë. Individëve të përzgjedhur do t’u ofrohet mundësia për të punuar si pjesëtarë në kabinetet e titullarëve të institucioneve të larta shtetërore si Kryeministria, Institucioni i Presidentit, Ministri të ndryshme, Banka e Shqipërisë dhe Bashkia e Tiranës. Përvoja e pjesëmarrjes në Programin “LEAD Albania” do të pasurohet me një komponent edukimi, i cili do të shoqërojë përvojën e punës gjatë gjithë vitit. Në formate seminaresh dhe takimesh do të trajtohen tema si integrimi evropian, politikat publike, vendimmarrja, politika e jashtme, politika të sigurisë apo zhvillimi i kompentencave sociale dhe aftësive të lidershipit. Programi do të mbulojë për secilin individ të përgjedhur shpenzimet e lidhura me pagën dhe përfitimet përkatëse, sipas kategorisë së pagave në institucionin ku vendosen.

Banka e Shqipërisë fton kandidatët e interesuar, të marrin pjesë në procedurën e prokurimit “Tender i Hapur Kombëtar”, për realizimin e objektit të prokurimit si më sipër, me fond limit 20.000.000 Lekë. Dokumentet e tenderit mund të tërhiqen pranë Sektorit të Prokurimeve të Departamentit të Administrimit, të Bankës së Shqipërisë, me adresë: ish-Hotel Dajti, Blv. “Dëshmorët e Kombit”, Tiranë, Tel. 04 22 35 576, çdo ditë nga ora 10.00 – 13.00, nga çdo person i autorizuar me paraqitjen e një kërkese me shkrim. Tërheqja e dokumenteve mund të bëhet vetëm pasi të keni bërë paraprakisht pagesën e pakthyeshme prej 2.000 lekësh, në Sektorin e Financës të Bankës së Shqipërisë, që ndodhet në adresën: Rruga e Dibrës, Kompleksi “Halili”, Kulla B.

Kushtet për të aplikuar Për të aplikuar në programin “LEAD Albania”, kandidatët duhet të plotësojnë kushtet e mëposhtme: • Aplikantët duhet të jenë nënshtetas shqiptarë (pranohet nënshtetësia e dyfishtë). • Aplikantët duhet të kenë përfunduar studimet në arsimin e lartë. Përfundimi i studimeve pasuniversitare mund të jetë avantazh i rëndësishëm. • Aplikantët duhet të kenë përvojë pune. Preferohet një minimum prej të paktën pesë vitesh. Në rast përfundimi të studimeve të doktoraturës, minimumi i preferuar zbret në tre vjet. • Personat, të cilët punojnë aktualisht në institucione të qeverisjes qendrore (Kryeministri ose Ministri) ose Institucionin e Presidencës, NUK lejohen të aplikojnë. • NUK ka kufizime moshe. Megjithatë, Programi është krijuar për t’u dhënë aplikantëve të përzgjedhur përvojën e qeverisjes në fazat e para të karrierës së tyre.

Oferta duhet të paraqitet në zyrën e Sektorit të Prokurimeve, pranë Departamentit të Administrimit, në Bankën e Shqipërisë, deri më datë 10 Shkurt 2014, ora 11.00, kohë në të cilën do të hapet edhe tenderi, ku ftohen të marrin pjesë kandidatët ose përfaqësuesit e autorizuar të tyre.

Profili i kandidatëve Programi “LEAD Albania” dhe Komisioni Përzgjedhës do të kenë parasysh kriteret e mëposhtme në përzgjedhjen e finalistëve: • Arritje profesionale të rëndësishme në karrierë; • Dëshmi të aftësive për lidership dhe potencial për rritje të mëtejshme; • Interes i provuar për sferën publike dhe/ose shoqërinë civile; • Aftësi për të pasur sukses në nivelet më të larta qeveritare dhe aftësi për të punuar efektivisht në ekip. Cilësi të tjera të rëndësishme përfshijnë: • Aftësi shumë të mira në të shkruar; • Njohuri të gjuhëve të huaja; • Qëndrim pozitiv; • Aftësi të mira menaxhuese; • Aftësi shumë të mira ndërpersonale; • Nivel të mirë ekspertize në fushën e propozuar si fokus në kuadër të Programit. Procedura e aplikimit Aplikimi kryhet vetëm online. Informacione të mëtejshme dhe udhëzimet përkatëse gjenden në faqen e internetit www.aadf.org/lead. Afati i fundit i dorëzimit të aplikimeve është data 15 mars 2014, ora 17:00. Nuk do të merren në konsideratë aplikimet e paraqitura dorazi apo me postë elektronike.

Njoftim punësimi Fondacioni Shoqëria e Hapur për Shqipërinë në kuadër të realizimit të Projektit mbi Perspektivën Europiane të Shqipërisë, ka aktualisht pozicione pune të lira të përkohshme, të cilat janë të hapura për studentë dhe profesionistë të rinj të interesuar për të punuar në fushën e kërkimeve. Të interesuarit duhet të plotësojnë formularin e aplikimit që gjendet në www.bit.ly/osfapuls ose www.soros.al brenda datës 23 janar 2014. Kandidatët që do të ftohen për intervistë do të përzgjidhen përmes një procesi konkurrimi dhe do të kontaktohen përmes adresës së e-mailit mbas datës 23 janar 2014. Vetëm kandidatët e përzgjedhur për intervistë pune do të kontaktohen. Pozicionet e punës Menaxher i punës në terren Koordinatorë terreni Kontrollorë terreni Intervistues terreni Ekspert ICT Ekspert finance dhe logjistike

e diel EKSKLUZIVE

/ INTERVISTA

ME FILOZOFIN

FRANCEZ, LUC

FERRY: BOTA

ASNJËHERË NUK

KA QENË MË

MIRË

NR. 16 (261),

VITI VIII BOTIMIT

MARS 2013

ÇMIMI 300 LEKË

JO VETËM POLITIKË SI ZAKONISHT

30 lekë

30 lekë

30 lekë

30 lekë

FOTO ESSE Natë shqiptare në Oslo

MIRA MEKSI Kur fatin ta shkruajnë librat

30 lekë

30 lekë

BELL ALASTAIR CAMP RAMËS

DJES SË EDI

NJERIU I RILIN E PËRMUAJSHME

30 lekë

J BESNIK MUSTAFA në Ngatërresat me kufirin francez emrin Le Pen STEFAN ÇAPALIKU Gjurmët e ujkut oriental te shqiptarët

E përmuajshme

E përmuajshme Z, LUC FILOZOFIN FRANCE INTERVISTA ME EKSKLUZIVE /

ERË NUK KA QENË FERRY: BOTA ASNJËH

MË MIRË

e luftës në Kosovë, njohin nga koha Campbell vjen në Shqiptarët e në Kosovë. të Tony Blair-it. Press. Në një ushtarakisht i fushatave botim i UET të tij për të ndërhyrë me Tony Blair, Eshtë spin doctor-i e të tjera. vendimin e shefit atyre ditëve: Vitet e mia e strategjisë në politikë, kur mbronte me Ditarët e librin, rëndësinë Shqipëri pikërisht me Henri ÇILIN flet për bashkëbisedim

çdo ditë gazeta ‘MAPO’

PLUS çdo muaj revistat ‘MAPO’

dhe ‘MADAME MAPO’

MIRA MEKSI Kur fatin ta shkruajnë librat

PBELL ALASTAIR CAM

S

JES SË EDI RAMË

NJERIU I RILIND ME

VIII BOTIMIT NR. 16 (261), VITI

AFAJ BESNIK MUST Ngatërresat në z me kufirin france emrin Le Pen LIKU ÇAPA N STEFA Gjurmët e ujkut arët oriental te shqipt FOTO ESSE Natë shqiptare në Oslo

E PËRMUAJSH

300 LEKË MARS 2013 ÇMIMI

JO VETËM POLITIKË SI ZAKONISHT

në Kosovë, nga koha e luftës në Shqiptarët e njohinnë Kosovë. Campbell vjen Tony Blair-it. një ushtarakisht i fushatave të UET Press. Në për të ndërhyrë Blair, botim i Eshtë spin doctor-i e shefit të tij e të tjera. e mia me Tony së në politikë, kur mbronte vendiminDitarët e atyre ditëve: Vitet me rëndësinë e strategji Shqipëri pikërisht me Henri ÇILIN flet për librin, bashkëbisedim

Agjencia e Abonimit të Shtypit (Arben Trenova): 04 223 52 05 • 068 20 47 825 Posta shqiptare: 04 237 5598 • 068 50 24 159 Agjencia e Abonimit Adrion: 04 224 0018 • 069 20 36 768 Agjencia e Abonimit, Durrës (Agim Memko): 0692372850


Gazeta MAPO

www.mapo.al / gazetamapo@gmail.com

aktualitet

17.01.2014

9

Aksidentohet makina e Baba Mondit Aksidentohet në aksin LushnjëFier makina me të cilën udhëtonte Kryeg jyshi botëror i bektashizmit, Baba Edmond Brahimaj. Fatmirësisht, Baba Mondi nuk ka pësuar lëndime, ndërsa dy personat që udhëtonin në mjet së bashku me të janë lënduar lehtë dhe pasi kanë marrë mjekimin në spitalin e

Lushnjës, janë larguar prej andej. Automjeti me të cilin ata udhëtonin, me targa TR 8049 P, ka devijuar përplasjen me një motor në vendin e quajtur Rrapes, në autostradën Lushnjë-Fier. Nga të dhënat e para mësohet se drejtuesit të motorit, që u ka prerë rrugën pasi hyri nga një trafikndarëse, i kanë rënë në

rrugë 2 bombola gazi që i transportonte, tek të cilat është penguar dhe ka përfunduar në një kanal. Më pas ai është larguar nga vendi i ngjarjes. Policia ndodhet ne vendin e ngjarjes dhe po kryen veprimet hetimore, ndërkohë që për shkak të aksidentit ka patur probleme në qarkullimin e automjeteve.

Raport i KiE për Shqipërinë: Shqetësim, korrupsioni në drejtësi Komisioneri për të Drejtat e Njeriut në Këshillin e Europës shpreh shqetësimin për procedurat e emërimit të gjyqtarëve dhe sugjeron forcimin e rolit të KLD-së. “Niveli i lartë i korrupsionit pengon seriozisht funksionimin e duhur të sistemit të drejtësisë” Komisioneri për të Drejtat e Njeriut në Këshillin e Europës, Nils Muižnieks shpreh shqetësim lidhur me nivelin e lartë të korrupsionit në sistemin e drejtësisë shqiptare. Në raportin e tij për Shqipërinë publikuar në Strasburg, në vijim të vizitës së tij shtatorin e kaluar në Tiranë komisioneri inkurajon autoritetet që të rrisin përpjekjet për hetim dhe ndjekje penale për të gjitha rastet e korrupsionit në gjyqësor, ndërkohë që sugjeron forcimin e rolit të Këshillit të Lartë të Drejtësisë. Ai shprehet i shqetësuar për pandëshkueshmërinë e oficerëve të zbatimit të ligjit në rastet e shkeljes së të Drejtave të Njeriut, përfshirë ato të 21 janarit, shkruhet në raport. Emërimet dhe promovimet e gjyqtarëve në Shqipëri, veçanërisht ata të Gjykatës së lartë, roli i Këshillit të Lartë të Drejtësisë dhe lufta ndaj korrupsionit në sistemin e drejtësisë janë çështjet që shqetësojnë më së shumti komisionerin e Këshillit të Europës, Nils Muižnieks. Në raportin e tij për Shqipërinë ai shprehet se: “niveli i lartë i korrupsionit të raportuar për gjyqësorin, pengon seriozisht funksionimin e duhur të sistemit të drejtësisë dhe minon besimin e publikut tek drejtësia dhe sundimi i ligjit në Shqipëri”. Ndërsa mirëpret ndryshimet e vitit 2012 në Kushtetutën e Shqipërisë që kufizojnë imunitetin e gjyqtarëve, Komisioneri “inkurajon autoritetet që të rrisin përpjekjet për të siguruar kryerjen e hetimeve dhe ndjekjeve penale të efektshme për të gjitha rastet e korrupsionit në gjyqë-

sor”. Komisioneri i Strasburgut shprehet për “nevojën e veprimeve më të vendosura, duke përfshirë më shumë transparencë në emërimin dhe vlerësimin e gjyqtarëve dhe procedura të bazuara në meritë”. Ai rekomandon depolitizimin në funksionimin e gjyqësorit, duke filluar me forcimin e pavarësisë së Këshillit të Lartë të Drejtësisë. “Anëtarët e këtij Këshilli duhet të votohen me shumicë të cilësuar në parlament dhe duhet të ushtrojnë një ndikim më vendimtar në emërimin, promovimin dhe procedimin disiplinor të gjyqtarëve, duke përfshirë edhe ata të Gjykatës së Lartë. Çdo ndërhyrje politike e pavend në funksionimin e gjyqësorit duhet të shmanget. Kjo nënkupton edhe heqjen e përfshirjes së Ministrit të Drejtësisë në procedimet disiplinore të gjyqtarëve”, shprehet ai. Komisioneri, gjithashtu, vë në dukje me shqetësim se sistemi aktual i emërimit të gjyqtarëve të Gjykatës së Lartë dhe Prokurorit të Përgjithshëm, me votat e shumicës së thjeshtë parlamentare, “mbart rrezik serioz për ushtrimin e një ndikimi të papërshtatshëm politik”. Ai u bën thirrje autoriteteve që të miratojnë ndryshimet e nevojshme kushtetuese, “me qëllim që roli kryesor në emërimin e gjyqtarëve të Gjykatës së Lartë t’i jepet Këshillit të Lartë të Drejtësisë”. Ndërsa autoritetet ftohen që të ndërmarrin masat e duhura legjislative, të cilat do të mundësonin votimin dhe miratimin me shumicë të cilësuar në Parlament të Prokurorit të Përgjithshëm, të emëruar nga Presidenti i Republikës. Reforma në Drejtësi u cilësua mbrëmë si një ndër prioritetet e parlamentit. Lidhur me këtë çështje, presidenti Bujar Nishani tha sot se reformat për transparencën dhe pavarësinë e institucioneve është e domosdoshme dhe do ketë mbështetjen e tij, por “në çdo rast kur mund të tentohet apo të synohet marrja nën kontroll politik nga ana e sistemit të drejtësisë, kjo do të jetë e papranueshme pasi, në gjykimin tim, marrja e sistemit të drejtësisë nën kontrollin politik është forma më e lartë e korrupsion-

Komisioneri, gjithashtu, vë në dukje me shqetësim se sistemi aktual i emërimit të gjyqtarëve të Gjykatës së Lartë dhe Prokurorit të Përgjithshëm, me votat e shumicës së thjeshtë parlamentare, “mbart rrezik serioz për ushtrimin e një ndikimi të papërshtatshëm politik”

it”, - u shpreh ai. Në raport ka vërejtje për “ritmin shumë të ngadaltë me të cilin Shqipëria ekzekuton vendimet e Gjykatës Europiane të të Drejtave të Njeriut, për mangësitë në zbatimin e legjislacionit të ndihmës juridike të cilat sipas tij pengojnë qasjen efektive në drejtësi, veçanërisht nga grupet në nevojë, ndërsa konsideron një “problem të kahershëm” atë të keqtrajtimit dhe pandëshkueshmërisë për shkeljet e rënda të të drejtave të njeriut të kryera nga oficerët e zbatimit të ligjit, duke përfshirë ato që lidhen me ngjarjet e dhunshme të 21 janarit 2011 në Tiranë, të cilat siç shprehet ai në raport, vazhdojnë të jetë një shqetësim serioz. Marrë nga VOA

Sharrat në burg, shkarkohet drejtori i Drenovës Drejtoria e Përgjithshme e Burgjeve ka shkarkuar kreun e burgut të sigurisë së lartë në Drenovë, pas futjes së 4 sharrave Drejtoria e Përgjithshme e Burgjeve ka shkarkuar nga detyra drejtorin e burgut të Drenovës, Filip Ulndreaj dhe në vend të tij ka emëruar Bashkim Muçon. Shkarkimi i Ulndreaj vjen një ditë pas pezullimit të 11 punonjësve, nga të cilët 6 gardianë, katër operatorë kamerash si dhe një oficer i lartë, të cilët janë edhe nën procedim penal për ngjarjen e ndodhur mbrëmjen e së premtes, ku pas një kontrolli u gjetën 4 sharra që presin hekur në burgun e sigurisë së lartë në Drenovë. Vetëm pak ditë pasi u gjetën katër sharrat në një nga qelitë e paraburgimit, Drejtoria e Përgjithshme e Burgjeve ka shkarkuar nga detyra 11 punonjës të burgut të sigurisë së lartë në Drenovë. Sipas burimeve mësohet se mes të

shkarkuarve është një oficer i lartë i sigurisë së burgut, 6 gardianë dhe katër operatorë të sistemit të vrojtimit. Të gjithë punonjësit e shkarkuar nga detyra dyshohet se janë treguar neglizhentë jo vetëm në futjen e sharrave hekurprerëse në ambientet e brendshme të burgut vetëm pak ditë pas arratisë spektakolare, por edhe për lëvizjen e tyre brenda ambienteve të sigurisë. Për këtë çështje ka nisur një hetim edhe Prokuroria e Korçës, e cila ka regjistruar procedimin penal për akuzën e “shpërdorimit të detyrës”, fillimisht pa autor. Por sipas burimeve mësohet se nën hetim janë përfshirë të paktën 8 punonjës të burgut të Drenovës, të cilët kishin si detyrë kontrollin e ushqimeve për të burgosurit. Po ashtu hetimet janë fokusuar edhe tek gardianët që kanë kryer lëvizjen e sharrave nga regjimi i burgut të sigurisë së lartë në ambientet e paraburgimit, aty ku ndodheshin tre personat që ndihmuan Admir Tafilin në arratisjen spektakolare të 23 nëntorit të vitit të shkuar. Sharrat sipas hetimit kanë qenë të futura në një kuti

shau e cila fillimisht ka qenë në qelinë e të dënuarit Dan Hutra, ndërsa grupi i kontrollit e ka gjetur atë në zonën e paraburgimit, në qelinë të tre të arrestuarve si organizatorë të arratisjes së shtatë të dënuarve. Prokuroria dhe Drejtoria e Burgjeve nuk publikojnë emrat e të dyshuarve, pasi aktualisht procedimi penal është regjistruar pa autor.

tiranë

Vjedhje në kamera, i riu bastis dyqanin e veshjeve Vjedhjet ditët e fundit janë kthyer në një problem për bizneset në rrugën “Myslym Shyri”. Tri ditë më parë, në një dyqan konfeksionesh për femra është kryer një vjedhje në një prej orareve me fluksin më të lartë të lëvizjes. “News24” ka transmetuar pamjet e vjedhjes, ku duket qartësisht një djalë rreth të 30-ve, i veshur me një xhup të zi me vija të kuqe dhe të bardhë teksa shikon pronarin e dyqanit të futet brenda, ndalet për disa çaste duke shikuar një bluzë për femra, e ekspozuar në pjesën e jashtme. Qëndron për disa sekonda dhe pasi hedh me kujdes një vështrim sa majtas-djathtas, merr bluzën bashkë me kremastarin dhe largohet qetësisht. Për ngjarjen e shënuar pasditen e 12 janarit 2014, pronari i dyqanit të vjedhur bën me dije se kjo nuk është hera e parë që biznesi i tij është bërë pre e vjedhjeve dhe në asnjë rast nuk janë arrestuar autorët, pavarësisht denoncimeve të njëpasnjëshme që janë bërë në polici. Pronari sqaron se pre e vjedhjeve të tilla janë bërë shumë dyqane të ndryshme në rrugën “Myslym Shyri”. Burime të policisë së Tiranës bëjnë me dije se për ngjarjen është marrë kallëzimi penal dhe po punohet për arrestimin e autorit.


10

Opinione & Editoriale

Blog & Ide

OpEd

Nga Bujar Kapexhiu

Opinione dhe Editoriale

Historia, në “bordellot” e abuzivizmit primitiv Në Kosovë ka ndodhur historia dhe tash po e shkruajnë ‘fëmijët e luftës’, në Maqedoni ende po vazhdon të kontrabandohet historia për interesa puro personale. Në Kosovë, historia ngadalë po mbyllet brenda kopertinave të librit, kurse në Maqedoni ajo po futet nëpër “bordellot” e abuzivizmit primitiv të qarqeve profitere

S

humë vite e dekada më parë, ngjarje e zhvillime të bujshme në Kosovë, merreshin si model dhe frymëzonin shtresa të shumta njerëzish në Tetovë, Dibër, Strugë, Kërçovë... Ishte ‘68-ta, vit ky që koincidonte me dy ngjarje të mëdha - me 500-vjetorin e vdekjes së Gjergj Kastrioti Skënderbeut dhe organizimit të demonstratave të mëdha të rinisë shqiptare të Kosovës. Si fëmijë, me kureshtjen e nxënësit të fillores, ende i kam të fiksuara imazhet dhe jehonat e atyre ngjarjeve. Atëherë flitej për do ngjarje të bujshme në Prishtinë, përmendej flamuri, Universiteti, Republika. Pamundësia për të marrë vesh më shumë mbi këto ngjarje, që vinte nga limitet e moshës së njomë, megjithatë, nuk e bënte krejt të zbehtë përfytyrimin për ata njerëz që ishin përleshur me policinë, në mbrojtje të kauzave që më vonë i kuptuam se ishin themeli i shtetndërtimit të Kosovës. Për herë të parë, atëbotë, pata dëgjuar edhe për një emër, i cili më vonë do të bëhet pjesë e formimit dhe brumosjes së ideve nacionale të brezave të shumtë - Adem Demaçi. Gjashtëdhjeteteta, flamuri, Demaçi, Gjergj Kastrioti, Universiteti, Rilindja, Republika, Kosova po thadroheshin në kujtesën tonë si arketipa që s’mund t’i gjenim në librat oficialë shkollor. Pastaj shumë ujë kaloi nën urë.

koment Emin AZEMI

Të mendosh ndryshe, jo gjithmonë nxjerr në sipërfaqe ide automatikisht të zëvendësueshme, po ama të mos mendosh fare është t’ua bësh qejfin atyre që hiçin e tyre e shumëzojnë me të arriturat kolosale kombëtare. Ka rrezik që ky shumëzim të ketë prekur shumë segmente shoqëror në Maqedoni dhe është çështje kohe se kur do të kemi ne këtu një përllogaritje tjetër të parametrave që ndajnë pakurrizorët e zvarranikët nga gjenerata e djemve e vajzave të diplomuar nëpër universitetet e Perëndimit. Lufta kundër kësaj zooshoqërie nuk mund të jetë efikase përderisa të mos çmontohet mendësia se vetëm meritokracia e gjysmanalfabetëve të veshur me pushtet të pamerituar mund të na e përcaktojnë ritmin e zhvillimit dhe të emancipimit tonë.

Vite e dekada u rrokullisën mbi pellgun e gjerë të kohës, duke fundosur mbetjet e një kohe të pakthim, në njërën anë dhe, duke mbajtur në sipërfaqe idetë që do të lëvizin levat e proceseve të rëndësishme kombëtare, në anën tjetër. Të diplomuarit në Prishtinë u kthyen në Maqedoni. Disa ngelën në Kosovë... disa u bënë emra, disa të tjerë u bënë viktimë të ambicieve të tyre të tepruara dhe joreale... thjesht u tretën në ‘ujin’ e sertë të konkurrencës... Por, ajo që ngel e pakontestuar është fakti se shumë ngjarje që do të zhvillohen në hapësirën shqiptare në Maqedoni, do të kenë vulën e intelektualëve të shkolluar në Prishtinë. Thjesht, refleksioni i gjithë asaj energjie iluministe që akumulohej në Kosovë, gjente mënyra e sebepe të zbrazej në Maqedoni. Ngjarjet madhore (UT dhe UÇK), ishin dy shtyllat e larta të risementazimit të një krenarie të fjetur kombëtare, që me kalimin e kohës, në momente e rrethana të caktuara, derivuan nga idetë sublime në trajta “pragmatike” të përfitimeve të çastit. Shumëkush, nëse jo publikisht, së paku në vete, është pyetur këto javët e ditët e fundit - a thua janë shterur modelet e Kosovës në Maqedoni? Apo, ndoshta, ato modele u përdorën vetëm sa për të instaluar një komoditet të radhës, që hëpërhë, po faturohet vetëm si arritje kulmore që nuk ka nevojë për oponencë, për kontestim, për garim idesh e veprimesh alternative? Ka të tjerë që thonë (edhe me të drejtë ndonjëherë) se shqiptarët e Maqedonisë nuk kanë nevojë për kurrfarë ‘’tharmi’’ nga jashtë, sepse mjaftojnë kapacitetet e tyre të brendshme për të lëvizur gjërat në drejtim të duhur. Por, ja që, në një të kaluar jo shumë të largët u dëshmua se pikërisht ai ‘’tharm’’ nga jashtë ishte i patjetërsueshëm për të ngutur ardhjen e bukës në magjet e shqiptarëve të Maqedonisë. Tash a mund të merret model Prishtina për Tetovën, a mund të

Dhe vjen një ditë

kemi ndonjë VV edhe në Tetovë e Shkup dhe gjetiu? Pse në Kosovë po formalizohet guximi qytetar për të dalë nga gëzhoja e inferioritetit që kishte imponuar mendësia hundëpërpjetë e disa njerëzve, të cilët pretendonin se vetëm ata janë kompetentë për të ndarë licenca të patriotizmit dhe, pse ky guxim antikonformist e antiinferiorist nuk po ndodh në Maqedoni? Pse, në Kosovë, ‘ushtari’ i thjeshtë nga populli, po e sfidon ‘komandantin’ e fuqishëm e të paprekshëm? Atje (në Kosovë) vota u tregua më e fuqishme se dora e padukshme e meritokracisë absurde tek shqiptarët e Maqedonisë. Kjo edhe për faktin se ndoshta në Maqedoni, ende ka më shumë komandantë se ushtarë, apo se këta të fundit ende po vuajnë pasojat e guximit të tepruar për t’u bërë pjesë e historisë, atëherë kur disa të tjerë e kishin shkruar historinë ende pa ndodhur ajo. Në Kosovë ka ndodhur historia dhe tash po e shkruajnë ‘fëmijët e luftës’, në Maqedoni ende po vazhdon të kontrabandohet historia për interesa puro personale. Në Kosovë, historia ngadalë po mbyllet brenda kopertinave të librit, kurse në Maqedoni ajo po futet nëpër ‘’bordelet’’ e abuzivizmit primitiv të qarqeve profitere. Mendimi ndryshe. Kush e përfaqëson në Maqedoni? Ose, ata që pretendojnë se po mendojnë ndryshe sa ka të ngjarë që me apo pa vetëdije t’i djegin shanset e një alternative të njëmendët. Disa të frikësuar nga humbja e primatit opozitar, nuk po ofrojnë kurrfarë hapësire për të zëvendësuar njëtrajtshmërinë pushtetore me ide të reja, më aktive, e më energjike, pos që ëndërrojnë të zëvendësojnë partnerin e tanishëm shqiptar me vetveten. Naivitetin e sotëm duan ta zëvendësojnë, nesër, me inferioritetin e tyre. Të tjerët, të vetafishuar si mendimtarë ndryshe, të ardhur vonë në paradhomat e nacionalromantizmit nga një rrugëtim i

Në Kosovë ka ndodhur historia dhe tash po e shkruajnë ‘fëmijët e luftës’, në Maqedoni ende po vazhdon të kontrabandohet historia për interesa puro personale. Në Kosovë, historia ngadalë po mbyllet brenda kopertinave të librit, kurse në Maqedoni ajo po futet nëpër ‘’bordelet’’ e abuzivizmit primitiv të qarqeve profitere. kotë kozmopolit, po gjejnë strehë në ‘radikalizmat’ e çastit, vetëm sa për të mbushur bateritë e zbrazura në ecejaket me axhendë tepër personale. Atë që e thërret Prishtina, sa e dëgjon Tetova? Nëse në kohë më të vështira dinim të huazonim modele për të rivitalizuar jetën kombëtare këtu, tani, në kohë të qeta, po del se tetovarët e pastiçerive në Maribor, Split, Poreç, Sarajevë po tregohen më vigjilent kundrejt kauzës kombëtare, sepse vetëm ata nuk po e këmbejnë zanatin e tyre ballëdjersitur me favoret që të jep revolucioni i ndryshimit të biografive brenda natës. Të mendosh ndryshe, jo gjithmonë nxjerr në sipërfaqe ide automatikisht të zëvendësueshme, po ama të mos mendosh fare është t’ua bësh qejfin atyre që hiçin e tyre e shumëzojnë me të arriturat kolosale kombëtare. Ka rrezik që ky shumëzim të ketë prekur shumë segmente shoqëror në Maqedoni dhe është çështje kohe se kur do të kemi ne këtu një përllogaritje tjetër të parametrave që ndajnë pakurrizorët e zvarranikët nga gjenerata e djemve e vajzave të diplomuar nëpër universitetet e Perëndimit. Lufta kundër kësaj zoo-shoqërie nuk mund të jetë efikase përderisa të mos çmontohet mendësia se vetëm meritokracia e gjysmanalfabetëve të veshur me pushtet të pamerituar mund të na e përcaktojnë ritmin e zhvillimit dhe të emancipimit tonë.


op-ed

2

Blog / “Tosca” ose çmimi kolektiv i individualizmit

Gazeta MAPO

www.mapo.al / gazetamapo@gmail.com

Kulturë/ Statutet e Shkodrës të kopjuara, origjinalet janë djegur...

17.01.2014

Universitet / 100 universitetet më të suksesshme në tregun e punës

11 Një herë e një kohë njerëzit kishin frikë kur dikush zbulonte në mjedisin e tyre një të fshehtë që nuk dihej. Sot, kanë frikë se mos e thotë dikush me zë të lartë atë që dinë të gjithë. -Ayn Rand

Amerikanët e Heritage, e ardhmja e lirisë ekonomike dhe Pashko I

ndeksi i Lirisë Ekonomike, një indeks tejet i rëndësishëm ndërkombëtar, ka treguar se gjatë vitit të shkuar Shqipëria ka bërë disa hapa domethënës përpara në terma të lirisë ekonomike. Sipas Heritage Foundation, liria ekonomike është e drejta themelore e çdo njeriu për të qenë zot i punës dhe pasurisë së tij. Në një shoqëri me liri ekonomike, individët janë të lirë të punojnë, prodhojnë, konsumojnë dhe investojnë në çdo mënyrë që e shohin të përshtatshme. Qeveritë lejojnë punën, kapitalin dhe produktet të lëvizin lirisht duke e kufizuar përdorimin e forcës vetëm në ato raste kur ajo siguron vetë lirinë. Dhe është lajm i mirë që në 20-vjetorin e publikimit të indikatorëve të parë Shqipëria të pozicionohej në vend të 54-t, nga i 58-ti që ishte në vitin 2012. Ky indikator shoqëron prej dy dekadash rrugëtimin e Europës Lindore drejt ekonomisë se tregut. Duhet theksuar se Heritage Foundation është një think tank me qasje dhe në promovim të politikave të djathta ku synon rol të kufizuar të shtetit në ekonomi, liri të tregut dhe fuqizim të individit. Nuk është rastësi që ky indeks të ketë filluar pas rënies së komunizmit në vendet e Europës Lindore dhe në një periudhë kur ide-

të neoliberale u bënë shumë joshëse dhe shtytëse të shumë reformave ekonomike në mbarë botën. Duke qenë se vetë të dhënat e Heritage Foundation janë bazuar në ideologjinë neoliberale, është po aq e rëndësishme të përkufizojmë termin neoliberal. Sipas fjalorit të Oxfordit, fjala neoliberal është një formë e modifikuar ose e rilindur e liberalizmit tradicional, e cila përkrah tregje të lira dhe të drejtat e individit. Por shpeshherë neoliberalizimi përdoret me përçmim dhe në keqardhje nga ideologë të majtë si Chomsky apo Harvey, të cilët e shohin neoliberalizmin si avancim të kapitalizmit dhe konsumerizimit në dëm të shtetit social. Gjithsesi, përdorimi më i shpeshtë i termit neoliberal i referohet politikave reformatore në ekonomi që liberalizojnë ekonominë, eliminojnë kontrollin e çmimeve, derregullojnë tregjet financiare dhe ulin barrierat tregtare; duke ulur rolin e shtetit në ekonomi, sidomos nëpërmjet privatizimit të aseteve shtetërore, duke ofruar shkurtim të shpenzimeve publike dhe stabilizim makroekonomik, duke përfshirë kontrollim të fortë të ofertës monetare, eliminimin e deficitit buxhetor dhe uljen e subvencioneve shtetërore.

Shumë autorë perëndimorë shkruajnë se neoliberalizmi është ideologjia e cila po udhëheq botën sot. Sipas profesorit Hurley, neoliberalët tashmë kanë pozicione të mira në institucionet globale si FMN, Bankë Botërore, OBT, think tanks, universitete, ministri financash dhe për këtë arsye ai mendon se neoliberalizmi është tashmë një diskurs i gjithëpushtetshëm duke patur efekte të thella duke u bërë gati commonsense në mënyrën se si ne mendojmë, jetojmë apo kuptojmë botën në të cilën jetojmë. Ndaj ekonomia shqiptare duhet ta shohë si një lajm të mirë faktin që Heritage Foundation e vendos në 4 pozicione më të mira se publikimi i vitit të shkuar. Rëndësinë e këtij indikatori e kuptoi dhe ministri i Ekonomisë, z. Ahmetaj, i cili në një deklaratë për shtyp arsyetoi se “ky është i pari vlerësim cilësor që qeveria e re merr në funksion të përmirësimit të klimës së biznesit dhe lirisë së të bërit biznes në Shqipëri. Në raport përmendet rotacioni politik dhe ambicia e vendit dhe e qeverisë Rama për një integrim sa më të shpejtë në Bashkimin Europian”. Në fakt, Heritage Foundation nuk vlerëson qeveri, por politika ekonomike që qeveritë ndjekin. Në të

koment Besart Kadia

dhënat e përdorura vlerësimi pozitiv për Shqipërinë është përllogaritur në periudhën kur vendi kishte taksë të sheshtë 10% dhe kur borxhi publik ishte 62% e PBB-së. Në fakt këta dy indikatorë ishin të vetmit që ekonomia jonë i kishte në nivele të larta, në vend të 20-të në botë (në indikatorë si shteti i së drejtës mbetemi në vend të 101 në botë). Sido që të jetë, ajo që mundet të parashikohet lehtësisht është se Shqipëria në indikatorin e ardhshëm do të jetë me një borxh publik sa 74% të PBB-së dhe me taksë progresive, dhe me synim për politika statiste, të cilat automatikisht përkthehen në lajm të keq për lirinë ekonomike dhe idetë liberale. Në një shkrim të vitit 2005, Profesor Pashko, liberali par excellence shqiptar, shkruante se në një shoqëri postkomuniste si kjo jona, çështja e ideve liberale është akoma më komplekse. Shumëkush e sheh liberalizmin si antipodin e social-

izmit. Në fakt, ashtu është. Por sidoqoftë, këtu duhet të jemi shumë të kujdesshëm. Në thelb, në fazat e hershme socializmi përvetësoi idetë liberale të lirisë, arsyen, lëvizshmërinë, progresin, standardet më të larta të jetesës për masat dhe fundin e teokracisë. Socializmi këto ideale kërkoi t’i arrinte me mjete konservatore si dhuna, statizmi, planifikimi i centralizuar, komunitarizmi, madje dhe nacionalizmi. Pashko përfundon shkrimin e tij duke thënë se “ndriçimi i këtyre temave do të na ndihmojë të kuptojmë më mirë se ku qëndron thelbi i sotëm i ideve liberale në një vend si Shqipëria, ku trashëgimia paternaliste e komunizmit është tepër e theksuar dhe ku problemet e zhvillimit të paqëndrueshëm dhe të varfërisë ndikojnë vazhdimisht për kthim në statizëm”. Rrezikun që i kanosej lirisë ekonomike dhe ideve liberale, Profesor Pashko i shihte qartë dhe përmirësimet ndër vite të indikatorëve për Lirinë Ekonomike të matura nga Heritage Foundation duhen parë si një çmim për reformatorin liberal Pashko, i cili paraqiti rrymën natyrale që duhej të ndiqte Shqipëria e atyre viteve ndaj rrezikut të rikthimit të statizmit, siç pamë në zgjedhjet e 23 qershorit të vitit 2013.

Europa Juglindore 2020; çfarë duhet ndryshuar?

A

e dini se kamionët me mallra nga Lubjana për në Tiranë udhëtojnë për më shumë se pesë ditë? A e dini se prodhimi i përgjithshëm bruto (PPB) mesatar i vendeve të Europës Juglindore përbën një të tretën e PBB-së mesatare të vendeve anëtare të BE-së? A e dini se në pesë vitet e fundit vendet e rajonit e kanë dyfishuar borxhin e tyre publik, dhe se 800 000 persona i kanë humbur vendet e tyre të punës? Infrastruktura dhe ekonomitë rajonale nuk janë të ndërlidhura aq sa duhet. Politika e ruajtes së stabilitetit makroekonomik përmes rritjes së vazhdueshme të borxheve dhe të pushimit nga puna të punonjësëve ka çuar në pasoja dramatike në secilën familje të goditur, por edhe ka lëkundur rendin dhe vlerat demokratike të cilat janë themeli i shoqërive tona. Ekonomitë e shtatë vendeve, të marra së bashku, janë zhvilluar aq sa vetëm ekonomia e Portugalisë. Kjo gjë duhet të ndryshojë! Në fund të nëntorit 2013, në Sa-

koment Goran Svillanoviç

rajevë përfaqësuesit e Shqipërisë, Serbisë, Kosovës*, Bosnje dhe Hercegovinës, Malit të Zi, Ish-Republikës Jugosllave të Maqedonisë dhe Kroacisë, miratuan një strategji gjithëpërfshirëse të përgatitur nga Këshilli për Bashkëpunim Rajonal, të quajtur Europa Juglindore 2020 – Krijimi i vendeve të punës dhe zhvillimi në perspektivën europiane. Në Strategjinë EJL 2020 përfshihen shtatë qeveri që, me përkrahjen e KBR-së dhe Komisionit Europian, janë të vendosura për të siguruar cilësi më të mirë jetese për qytetarët e tyre dhe për t’i udhëhequr ata drejt daljes nga kriza. Në realitet, kjo do të thotë hapja e një milioni vendeve të punës në

rajon në shtatë vitet e ardhshme, rritja e efikasitetit të energjisë me 9%, dhe e produktivitetit të qeverisë me 20%, dyfishimi i tregtisë dhe i investimeve, dhe në fund rritja e rendimentit me një të tretën. Përveç këtyre, ka nevojë për një sistem arsimor, që do ta rriste numrin e ekspertëve të rinj me arsim të lartë me 300 mijë, me mundësi realiste për punësim; rritjen e punësimit nga 39% në 44% dhe rritjen e xhiros së përgjithshme të tregtisë në rajon me më shumë se dy herë, nga 94 në 210 miliardë euro. Këto janë thjesht shifra, por ato dëshmojnë për ambiciet e Strategjisë së EJL 2020, por edhe për ndërgjegjësimin që nga kriza nuk mund të dilet me pushime nga puna. Kriteret ekonomike për anëtarësim në Bashkimin Europian mbeten tërësisht të qarta - një ekonomi tregu funksionale dhe kapacit e t i p ë r ko n ku r r u e sh m ë r i , gjithashtu aftësi për të konkurruar në tregun e Bashkimit Europian. Kriza ka vënë në rrezik pikë-

pamjet për anëtarësim në Bashkimin Europian. Qytetarët e BE-së nuk e mbështesin anëtarësimin e vendeve që janë më të dobëta ekonomikisht në krahasim me vendet anëtare të BE-së. Zbatimi i plotë i strategjisë EJL 2020 dhe përmbushja e qëllimeve specifike dhe të matshme të përcaktuara në këtë strategji, është mënyra për të zbutur këto dallime, por edhe për t’iu afruar më afër standardeve të Bashkimit Europian në edukim, punësim, kushtet e punës dhe produktivitet. Përveç rritjes së punësimit, qëllimi më i rëndësishëm i Strategjisë EJL 2020 është rritja e PPB-së së rajonit me rreth gjysmën e mesatares së vendeve anëtare të BE-së. Në vitet në vijim detyra kryesore e Këshillit për Bashkëpunim Rajonal do të jetë të sigurojë zbatimin e strategjisë EJL 2020. Për arritjen e këtij qëllimi, do të ngremë një sistem për monitorimin e progresit të përgjithshëm të secilit vend. Që tani kemi në fuqi një plan operacio-

nal dhe plan veprimi që përfshin ekonomitë e rajonit dhe deri në 20 ministri e agjenci për çdo vend, 15 koordinatorë rajonalë për sektorët, sektorin privat, shoqërinë civile, organizatat dhe donatorët ndërkombëtarë. Qytetarët do të informohen rregullisht për progresin e arritur nëpërmjet raportit vjetor të progresit të hartuar nga Komisioni Europian. Qeveria e Shqipërisë ka miratuar strategjinë EJL 2020 - Krijimi i vendeve të punës dhe zhvillimi në perspektivën europiane, e së bashku me të gjitha vendet e rajonit e ka mbështetur si një strategji të përbashkët për zhvillimin e rajonit. Në procesin e zbatimit të strategjisë EJL 2020, Shqipëria mund të presë mbështetje të plotë nga Këshilli për Bashkëpunim Rajonal, Komisioneri i BE-së për zgjerim dhe Bashkimi Europian, siç u vendos edhe nga Këshilli i BE-së në 17 dhjetor 2013. * Sekretar i Përgjithshëm i Këshillit për Bashkëpunim Rajonal


12

rankimi

universitet

Renditja botërore e universiteteve, të diplomuarit e të cilëve gjejnë më lehtë punë, për vitin 2013, e vë Oxford-in në vend të parë. Sondazhi i Times Higher Education i rendit universitetet sipas reputacionit të punëdhënësit

100 më të mirët në botë

100 universitetet më të suksesshme në tregun e punës, kryeson Oksfordi U

Oksfordit, i cili ka ngjitur tri vende në sondazhin e këtij viti, ka zhvendosur Universitetin e Harvardit nga maja e renditjes

niversiteti i Oksfordit kryes o n r e n d it j e n v j e t o r e botërore që mat performancën e universiteteve sipas punësimit të të diplomuarve të tyre. Oksfordit, i cili ka ngjitur tri vende në sondazhin e këtij viti, ka zhvendosur Universitetin e Harvardit nga maja e renditjes, ndërkohë që Universiteti i Cambridge-it (në vend të tretë), i Stanfordit (në të katërtin) dhe Massachusetts Institute of Technology (MIT) (i pesti) plotësojnë pesë më të mirat. Lista është hartuar nga grupi këshillues francez i burimeve njerëzore Emerging Associates bashkë me Trendence, një institut gjerman sondazhesh dhe kërkimesh. Ai bazohet në përgjigjet e 2700 rekrutuesve në 20 shtete, të cilët u pyetën cili nga universitetet e tyre lokale nxirrte të diplomuarit më të aftë. Ka 14 universitete britanike në 150 më të mirët,

me University College London (UCL) ( 13) dhe University of Edinburgh (15) që i bashkohen çiftit të Oxbridge në top 20. Megjithatë, universitetet e Shteteve të Bashkuara kryesojnë tabelën, duke mbajtur 45 vende në renditjen e përgjithshme, duke përfshirë 7 në top 10. Sipas Emerging Associates, performance e shteteve të vogla të Evropës Veriore si Holanda, Zvicra dhe shtetet skandinave ka surprizuar këtë vit. “Në vija të përgjithshme, universitetet e specializuara për biznes priren për të pasur sukses, gjë që është e kuptueshme, por ajo që bie në sy në një numër të caktuar të shteteve që është që universitetet që kanë rezultate më të mira janë ato që ia kanë dalë të përshtaten me pritshmëritë e rekrutuesve, edhe kur nuk përkojnë me specializimin e tyre”, ka thënë Sandrine Belloc, drejtore e of Emerging Associates. Belloc

shton që, përveç metodologjisë aktuale, rekrutuesve iu kërkua të shprehnin “idenë e tyre si duhet të jetë një universitet perfekt”. Rezultatet tregojnë që praktikat e studentëve vlerësohen shumë nga punëdhënësit, kat thënë ajo. Jonathan Black, drejtori i zyrës së karrierës në Oxford, ka thënë për Times Higher Education që kur studentët diplomohen dhe hyjnë në botën e punës, duhet të jenë të përgatitur për “një lojë 50-vjeçar”. “Kur diplomohesh 21 vjeç duhet të punosh për 50 vjet…Ne duhet të edukojmë njerëzit për jetën,” ka thënë ai. Ai shtoi: “Ne nuk e përfshijmë punësimin në kurrikulum, por ajo që bëjmë ne si shërbim karriere është të flasim me punëdhënësit dhe të zbulojmë çfarë mendojnë ata që u mungon studentëve tanë dhe pastaj të përpiqemi të plotësojmë (studimet e tyre) me programe extrakurriculare.”

Britani, ngrijnë fondet për studentët rumunë dhe bullgarë Pagesat e kompanive të kredive studentore janë pezulluar derisa studentët të japin prova mbi pretendimet për financimet Sipas Unionit Kombëtar Studentor, studentë bullgarë dhe rumunë po përjashtohen nga kurset pasi financimet e tyre janë ngrirë nga qeveria. Në nëntor, David Willetts, ministri britanik i Universiteteve dhe Shkencës lajmëroi se tarifat e kredive studentore dhe financimet për jetesën janë pezulluar për studentët bullgarë dhe rumunë në universitetet britanike, që pretendojnë kredi apo grante për shpenzimet e jetesës. Studentët e prekur duhet të sigurojnë prova të rezidencës, duke përfshirë vlerën e tre viteve të deklarimeve në bankë dhe faturave utilitare, në

mënyrë që fitojnë sërish financimet. Willetts u tha anëtarëve të komitetit se 7448 studentëve u janë bllokuar pagesat. Nga këta vetëm për 853 janë rivendosur pagesat, ndërsa 2783 janë duke paraqitur provat e nevojshme. Për të qenë kandidat i pranueshëm për financimet e jetesës, studentët e BE-së jashtë Britanisë duhet të kenë qenë rezidentë në Britani të paktën për tre vjet përpara nisjes së studimeve. Pezullimi i financimeve tregon se Departamenti për Biznes, Novacion dhe Aftësi beson se disa studentë po pretendojnë fonde kur nuk i plotësojnë kushtet. Willetts e ngriu financimin pasi Banka për ujditë ndërkombëtare zbuloi një mungesë prej 1.4 miliardë paundë në buxhetin e vet- te shkaktuar nga një numër më i madh seç pritej i studentëve që hyjnë në arsimin e lartë nën sistemin e ri dhe një dështim në kontrollin e numrit të studentëve në

ofruesit privatë. Të gjithë studentët e BE-së në ofrues privatë me vërtetim në financim jetese gjithashtu i kanë të ngrira tarifat e mbështetjes dhe të jetesës. Ella O’Neil, një studente e vitit të katërt për Drejtësi në Universitetin e Warwick, e cila ka lindur në Rumani është rezidente në Britani prej 10 vitesh, thotë se nuk e ka paguar tarifën e universitetit prej 800 paundësh, për shkak të ngrirjes së financimeve. Ajo thotë se nuk ka marrë dot financimin prej 1800 paundësh për shpenzimet e jetesës dhe bursën e universitetit. “Është stresuese, jam në vit të fundit dhe në vend të përqendrohem te provimet duhet të fokusohem te financat studentore”- thotë ajo. Daniel Stevens, përfaqësues i Unionit të Studentëve Ndërkombëtarë thotë: “Kam dëgjuar histori horrori me studentë që papritur përjashtohen nga kurset e tyre pa asnjë shpjegim. Është shumë e padrejtë për studentët”.

Studentët e prekur duhet të sigurojnë prova të rezidencës, duke përfshirë vlerën e tre viteve të deklarimeve në bankë dhe faturave utilitare

University of Oxford Britania e Madhe 1 2 Harvard University SHBA 3 University of Cambridge Britania e Madhe 4 Stanford University SHBA 5 Massachusetts Institute of Technology (MIT) SHBA 6 Princeton University SHBA 7 Columbia University SHBA 8 Yale University SHBA 9 California Institute of Technology (Caltech) SHBA 10 The University of Tokyo Japoni 11 Technische Universität München Gjermani 12 University of California, Berkeley SHBA 13 University College London (UCL) Britani 14 University of Toronto Kanada 15 University of Edinburgh Britani 16 École Polytechnique Francë 17 HEC Paris Francë 18 University of Science and Technology Hong Kong 19 École Normale Supérieure Francë 20 Australian National University Australi 21 Imperial College London Britani 22 Brown University SHBA 23 Indian Institute of Science Indi 24 University of Chicago SHBA 25 Tokyo Institute of Technology Japoni 26 Peking University Kinë 27 University of Manchester Britani 28 Universität Heidelberg Gjermani 29 New York University (NYU) SHBA 30 McGill University Kanada 31 Duke University SHBA 32 Boston University SHBA 33 Monash University Australi 34 IE University Spanjë 35 Johns Hopkins University SHBA 36 University of Navarra Spanjë 37 King’s College London Britani 38 Swiss Federal Institute of Technology Zürich Zvicër 39 Cornell University SHBA 40 Mines ParisTech Francë 41 London School of Economics and Political Science Britani 42 Kyoto University Japoni 43 Fudan University Kinë 44 University of California, Los Angeles (UCLA) SHBA 45 University of Nottingham Britani 46 Università Commerciale Luigi Bocconi, Itali 47 J.W. Goethe-Universität Frankfurt am Main Gjermani 48 École Centrale Paris, Francë 49 National University of Singapore (NUS) Singapor 50 University of Melbourne Australi 51 University of British Columbia Kanada 52 Indian School of Business, Indi 53 Carnegie Mellon University SHBA 54 École Polytechnique Fédérale de Lausanne Zvicër 55 University of New South Wales Australi 56 Shanghai Jiao Tong University Kina 57 University of Birmingham Britani e Madhe 58 Dartmouth College SHBA 59 University of Montreal Kanada 60 Ludwig-Maximilians-Universität München Gjermani 61 University of Zürich Zvicër 62 University of Pennsylvania SHBA 63 Georgetown University SHBA 64 Tsinghua University Kinë 65 Université de Lausanne Zvicër 66 University of Bristol Britania e Madhe 67 Ghent University Belgjikë 68 École de Management de Lyon, Francë 69 Stockholm University Suedi 70 Northwestern University SHBA 71 Chinese University of Hong Kong Hong Kong 72 Eindhoven University of Technology Holandë 73 McMaster University Kanada 74 Politecnico di Milano ,Itali 75 ESSEC Business School ,Francë 76 Humboldt-Universität zu Berlin Gjermani 77 University of Copenhagen Danmarkë 78 University of California, San Francisco ,SHBA 79 London Business SchoolBritani e Madhe 80 Frankfurt School of Finance and Management Gjermani 81 University of Southern California SHBA 82 Boston College SHBA 83 University of Groningen Holandë 84 Utrecht University Holandë 85 Brigham Young University , SHBA 86 KU Leuven Belgjikë 87 University of Washington, SHBA 88 Ohio State University, SHBA 89 Washington University in Saint Louis ,SHBA 90 Delft University of Technology Holandë 91 University of California, San Diego, SHBA 92 Georg-August-Universität Göttingen, Gjermani 93 Fundação Getulio Vargas, Brazil 94 Universität Basel Zvicër 95 Karolinska Institute Suedi 96 University of North Carolina at Chapel Hill SHBA 97 University of Michigan SHBA 98 University of Virginia SHBA 99 University of Helsinki Finlandë 100 Sciences Po Francë


kulturë

Gazeta MAPO

www.mapo.al / gazetamapo@gmail.com

Zbulimi në Venecia

17.01.2014

13

Teksti u kopjua nga njëfarë Marino Dulcichio rreth vitit 1504 të nesërmen e paqes së nënshkruar nga Venediku me Turqinë pas dhjetëra vitesh luftë

Statutet e Shkodrës të kopjuara, origjinalet janë djegur në shekullin XVI Studiuesja italiane, Lucia Nadin shprehet se origjinali i Statuteve të Shkodrës dhe Letra e Aleksnadrit të Madh që ruhen në Muzeun Correr në fakt janë kopje Lucia Nadin

Teksti i Statuteve të Shkodrës i rizbuluar në vitin 1995 nga dorëshkrimet e Bibliotekës së Muzeut Correr në Venecia, mendohet të jetë kopjuar me përpikëri nga teksti origjinal i ruajtur në Arkivin e Këshillit të të Dhjetëve të Venecias (Consiglio di Dieci), ndoshta pasi origjinali u humb, fatkeqësisht, për shkak të zjarreve që mbuluan pallatin Dukal (palazzo Ducale) në shekullin e XVI. Teksti u kopjua nga njëfarë Marino Dulcichio rreth vitit 1504 (siç ka dëshmuar ai që shkruan), të nesërmen e paqes së nënshkruar nga Venediku me Turqinë pas dhjetëra vitesh luftë. Në të njëjtën periudhë kohore në Shkollën e Shqiptarëve në San Maurizio u ngarkua Vittore Carpaçio për të realizuar një cikël të bukur pikturash mbi jetën e Virgjëreshës Maria. Dhe jo rastësisht po në vitin 1504 doli në shtyp “De Obsidione Scodrense” i Marin Barletit, i cili u bë prift në tokën venedikase në vitin 1494 dhe u emërua pastor në Piovene, pranë Viçensës; vepra u botua nga Bernardino de Vitali, me prejardhje nga një familje me origjinë shqiptare. Pra komuniteti shqiptar në Venecia në fillim të shekullit të XVI ishte i angazhuar për të mbajtur gjallë kujtimin e së shkuarës së tyre, nga më e largëta e gjer tek më e afërta, duke përkujtuar rolin strategjik në kufi të mbajtur nga Shqipëria në ngjarjet dramatike të gjysmës së dytë të shekullit të XV, nisur nga roli i jashtëzakonshëm që luajti Skënderbeu, “Ushtar i Krishtit”, e gjer tek rezistenca heroike anti-osmane që mbajti Shkodra dhe Drivasti në veriun e Shqipërisë. Ripropozimi i tekstit të “Statuteve të Shkodrës” për mërgimtarët në tokat venedikase do të thoshte të rikujtohej periudha e lavdishme në të cilën ishin krijuar komunitetet qytetare në Shqipëri,

në një kohë kur këto të fundit i bashkoheshin një rrethi më të gjerë mesdhetar- pra një rrethi europian- të marrëdhënieve ekonomike dhe kulturore. Përveçse vendi i maleve, që në fillim të shekullit të XIV, Shqipëria ishte edhe vendi i qyteteve dhe i detit. Nga leximi i Statuteve (një tekst i cili do ishte mirë të lexohej dhe studiohej në të gjitha strukturat shkollore shqiptare) del në pah imazhi i një komuniteti mesjetar tejet i civilizuar dhe jo rastësisht fjala e parë me të cilën fillon teksti është Liria. Kështu reciton titulli i kapitullit të parë: “De la libertà de li forestieri a venir ne la Cità nostra a star” Shkodra, zemra e tregtisë së asaj pjese të Europës qendrore që lidh Baltikun me Egjeun, Shkodra e metabolizuar nga një rrjet ujor që e bën atë edhe një qytet detar, Shkodra që hyri nën zotërimin venedikas, por duke qenë shumë më përpara vendi i mbretërve ilir, Shkodra romake, Shkodra e mbretërve serbë: komuniteti i mërgimtarëve shqiptarë që mori pjesë në ceremonitë e paqes me Osmanët në fillim shekullin e XV nuk mund të mos prezantonte edhe madhështinë antike, shekullore të tokës mëmë, e tejmbushur me histori. Ja përse teksti i Statuteve të Shkodrës paraprihej nga një Privilegj me të cilin Aleksandri i Madh, mirënjohës për ndihmën ushtarake të marrë, u jepte popujve që e banonin sovranitetin mbi tokat “nga ekstremi verior i Europës gjer në kufi me Italinë jugore”: më saktësisht bëhej fjalë për “popujt e fisit të shquar të ilirëve, të dalmatëve dhe të liburnëve” dhe të gjithë atyre që banonin nga “Danubi deri tek zonat e mesme të Trakës”, duke specifikuar se vetëm ata duhet të konsideroheshin pronarët e vërtetë të këtyre tokave: kushdo tjetër të kërkonte pronësinë duhej konsideruar si “shërbëtor” i tyre. Privilegji i Aleksandrit i biri i Filipit mbret i Maqedonisë duhet të jetë lëshuar në “Aleksandri në vitin e dymbëdhjetë të mbretërimit”. Gjer më sot nuk dihet ende se kush e ka krijuar këtë tekst, i njohur edhe në shekullin e XIV; me disa rregullime dhe ndryshime të vogla, ai shoqëron themelimin e

Privilegji i Aleksandrit të Madh nuk është një tekst origjinal, ndoshta, në këtë rast, është “rishikuar” nga ndonjë punishte shkrimi në Padova në fillim të shekullit të XV ku ende vazhdonte ndikimi i Annio da Viterbo, i cili vite më parë kishte riprodhuar ex novo shumë dokumenta që më pas shpërndaheshin si të ishin origjinal... komuniteteve të ndryshme në zonën ballkanike ose më qartë të asaj zone të cilën kritika e kohëve të fundit, sipas studimeve të Francesco Leoncini-t, e konsideron si Europën qendrore, duke riinterpretuar kështu edhe vendndodhjen gjeopolitike të Shqipërisë. Në rastin e Privilegjit që shoqëron Statutet e Shkodrës nuk flitet për popujt sllave, të cilët as nuk citohen, por për popujt ilir sepse të tillë quheshin në shekullin e XVI banuesit e Shqipërisë nga mërgimtarët në Venedik: varianti në kodin venedikas është shumë domethënës. Ky tekst ka pasur një qarkullim të gjerë, siç dëshmojnë kopjet e ndryshme të ruajtura në dorëshkrimet e Bibliotekës Marciane në Venecia, dhe rikthen mitin e krijuar ndër shekuj të Aleksandrit të Madh. Nuk duhet harruar, përsa i përket pretendimeve

specifike mbi origjinën e tyre nga ana e shqiptarëve të mërguar në Venedik, edhe figura e veçantë e dajës së Aleksandrit: Aleksandri I, i ashtuquajtur Molosi që, siç dihet, ishte edhe mbreti i Epirit dhe ikonografia e tij është lidhur së fundmi nga studiuesja Maddalena Bassani me statujën e vendosur në vitin 1606 në Bucintoro-n venecian që paraqet Skënderbeun. Për të mos folur më tej për Olimpian, e ëma e Aleksandrit, me origjinë nga Epiri. Ndërsa Giorgio Merula, humanist venecian, përcaktonte në vitin 1474 në shkrimin e tij “Bellum Scodrense” se: “Osmanët kishin pushtuar Maqedoninë, e cila nga “më të rinjtë” quhej Shqipëri”. Pra Privilegji i Aleksandrit të Madh nuk është një tekst origjinal, ndoshta, në këtë rast, është “rishikuar” nga ndonjë punishte shkrimi në Padova në fillim të shekullit të XV ku ende vazhdonte ndikimi i Annio da Viterbo, i cili vite më parë kishte riprodhuar ex novo shumë dokumenta që më pas shpërndaheshin si të ishin origjinal. Në Padova jetonte asokohe edhe Pietro Angeli, i mërguar nga Drivasti, i cili u përpoq të ringjallte kujtimin historik të vendit të tij. Dokumenti kontribuonte në krijimin e një “mit-historie” e cila paraqiste shqiptarët të lidhur me Aleksandrin e Madh përmes një testamenti ( siç dëshmon qartë edhe Maddalena Bassano). Gjithsesi, Privilegji është një dëshmi shumë e çmuar për historinë e Shqipërisë, sepse hap një dritare specifike mbi problemin e ndërlikuar të origjinës së popullit shqiptar. Në vitin 1532 Marin Sanudo shkruante në Ditaret e tij (Diarii), siç na kujton Stefano Trovato: “E gjithë Shqipëria do të marrë një ditë emrin që mbante në kohën e Aleksandrit”. Dhe në shekullin e XIX Niçolò Tommaseo duke iu referuar Aleksandrit të Madh shkruante:“Nga Maqedonia, vendi i popujve ilir, doli shqiponja e fortë që me krahët e saj të rrufeshme e shtriu fluturimin gjer në Indi”. Molosi, Olimpia, Aleksandri i Madh; Iliria, Epiri, Molosia, Shqipëria ; Një skenar ballkanik i ndërlikuar ndër shekuj nga ndërhyrje dhe pretendime të llojeve të ndryshme. Përktheu Daniela Vathi (AlbaniaNews)


14

zbavitje

lojra të ndrsyhme

Fjalëkryqi klasik 1

2

3

Angazhoi striptist për ditëlindjen e 100-të 4

5

6

7

8

9

13 15

16

10

17

18

19

20

22

24

25

26

32

33

31

23

34 38

39

35

40

36

27

28

42 47

50

29

Fjalëkryqi klasik është një nga lojërat enigmatike më të përhapura në botë. Fjalëkryqet e para filluan të botoheshin që në shekullin e XVIII dhe vazhdon të jetë e preferuar edhe në ditët e sotme.

37

41 46

45

12

14

21

30

11

4

43

48

44

49

Koha e fillimit ____:____ Koha e mbarimit ____:____

51

Horizontalisht:

1. Të dhëna të përpikta për të gjetur vendin ku ndodhet dikush, ku bëhet një punë a ku zhvillohet një veprimtari. 11. Gyp i hapur nga të dyja krahët. 13. Gjë që është bërë njëlloj me diçka tjetër. 15. Qytet në Greqi. 18. Instituti Juridik. 19. Paja e nuses. 21. Anije ushtarake e pajisur me mjete të posaçme për pastrimin e ujërave nga minat. 23. Komuniteti Europian. 24. Ent Muzikor. 25. Qytet në Maqedoni. 27. Vihen të tilla për të kapur kafshë të egra. 30. Pemë e lartë dhe e drejtë. 32. Mama, shkurt. 33. Xhek, shkrimtar i njohur i letërsisë botërore. 34. Ai që urren çdo gjë të huaj, që nuk pranon asgjë të huaj. 38. E kundërta, gjithçka. 41. Qytet i madh në Izrael. 43. Përemër vetor. 45. Mbikqyrës, ose.... 47. Zonë Agrare. 48. Brun, zeshkan, ose.... 50. Një nga anët e horizontit. 51. Shkenca që studion ligjet e lëvizjes së predhës brenda tytës së një arme ose gjatë fluturimit të lirë.

8 2

3

6 8

1. Nëpunës i caktuar për t'u kujdesur për rregullin e disiplinën në një konvikt. 2. Naze. 3. Sistem malor në gdishullin e Ballkanit. 4. Titull në fenë myslimane. 5. Ndërmarrje Industriale. 6. Fis i njohur ilirësh. 7. Lopatë për të futur bukët në furrë. 8. Agjensi Ceremoniale. 9. Formë e veçantë e diçkaje. 10. Që është përqendruar në një drejtim të vetëm. 11. Trung për ndërtim. 12. Lako, këngëtar. 14. Organizatë Rumune. 16. Lakër turshi. 17. Instituti Gramatikës. 20. Është qytet i madh në Gjermani. 22. Drishti i humorit. 26. Nako, koreograf. 28. Pak edukim. 29. Zinxhiri i orës së xhepit. 31. Duhet respektuar nga të gjithë. 35. Organizatë Letrare. 36. Pjesë jo e gjatë kohe në zhvillimin e një procesi. 37. Në formë vezake. 39. Notë muzikore. 40. Monedha japoneze. 42. Zakon i keq i dikujt. 43. Mik francez. 44. Fusha bujqësore. 46. Sigla e Gjirokastrës. 49. Zonë Tregtare.

4

6

9 5 6 4

3 5

9 1

2 7

7 5 6

6 7 2

4 6

8 4

4 5 1 9 6

6 9 2 1 9 3 7 4

9 2 7

3 2

4 5 7 1 1 6

1

5 2 9 7 6

Horoskopi i ditës DASHI (20/III-20/IV)

DEMI (21/IV-20/V)

Jeta në çift do jetë shumë e mirë sot, por do jeni pak dyshues kundrejt partnerit. Kujdes mos e teproni me ato që do thoni sepse mund ta lëndoni atë. Beqarët do kenë një takim shumë interesant, mos e humbisni rastin. Do keni fat me financat dhe do mund të realizoni edhe një investim që e kishit menduar prej kohësh.

Sot do kujdeseni më shumë për familjen dhe miqtë tuaj. Doni t’i ndihmoni dhe jeni shumë bujarë, por nuk duhet ta lini pas partnerin. Edhe beqarët duhet të merren më tepër me arritjet në jetën sentimentale. Përfitoni nga mundësitë që do ju jepen! Në sektorin financiar do ndesheni me disa pengesa goxha të mëdha të cilat do ju mërzisin.

BINJAKET (21/V-20/VI)

GAFORRE (21/VI-22/VII)

Jeni me shumë fat që keni afër një person si partneri juaj. Silluni sa më mirë dhe mos e lini t’ju ikë nga duart. Kënaqeni sa të mundni! Beqarët do të takojnë dikë që do plotësojë shumë nga dëshirat e tyre. Ai do ju dëgjojë me kujdes dhe do ju ndihmojë shumë edhe në jetën profesionale dhe në sektorin financiar. Ka ardhur koha ta falenderoni dhe t’i jeni mirënjohës.

Do kaloni momente të lumtura me partnerin tuaj këtë ditë. Përfitoni nga kjo ditë me diell në jetën sentimentale dhe shfrytëzojeni sa të mundni. Ata që janë vetëm do kenë njohje të reja, por lidhjet nuk do jenë shumë të qëndrueshme. Buxheti do jetë i paqëndrueshëm kështu që mirë është të mos ndërmerrni shumë rreziqe dhe të mos shpenzoni më tepër sesa i keni mundësitë.

Vertikalisht:

Sudoku | nivel mesatar 1

Për të festuar ditëlindjen e saj të 100-të, një plakë ka angazhuar një striptist për ndejën e organizuar special për të në një lokal. Doris Deahardie nga Nottinghamshire kishte marrë me vete edhe një shishe me vaj për të lyer hamshorin, njofton Retford Times. Gruaja e vejë, e cila jeton me djalin Barry dhe nusen Sharon, nga shtëpia e saj deri te lokali ku është organizuar ndeja, kishte shkuar me limuzinë. Ideja origjinale e 100-vjeçares kishte qenë që në ‘party’ të shkonte me helikopter, mirëpo e kishte pyetur nusen e djalit të saj, nëse pilotët do të zhvisheshin për të duke fluturuar. “Ajo më pyeti se a do të bënte striptiz piloti për të kur do të ishte në ajër. Ne i thamë: ‘Jo, pilotët nuk bëjnë gjëra të tilla, duhet të angazhojmë një striptist të vërtetë’, ndërsa ajo e zgjodhi vet”, ka treguar Sharon.

6 4

Plotësoni vendet bosh në mënyrë që çdo rresht e kolonë të ketë numrat nga 1-9.

8 5 1 4 8 9

5 7 1 9 7 4

Koha e fillimit _____:____ Koha e mbarimit ____:____

Numërkryq

LUANI (23/VII-22/VIII)

Për çiftet nuk do ketë asgjë të veçantë në dashuri. Dita do jetë e zakonshme dhe pa shumë emocione. Beqarët do të fillojnë një histori dashurie të re. Kujdes! Mos bëni shumë plane, por jetojeni çdo moment si t’ju vijë. Bravo për zotësinë që do tregoni në menaxhimin e financave tuaja! Edhe pse ato nuk do të pësojnë ndonjë rritje të ndjeshme gjithsesi do ruajnë ekuilibrin.

PESHORJA (23/IX-22/X)

2

1

7

2

0

Gjeni figurën duke bashkuar pikat

Po e pyesni veten pse kohët e fundit gjërat nuk po shkojnë shumë mirë në dashuri? Sot do e kuptoni se ku qëndron problemi dhe do bëni çmos që ta zgjidhni. Beqarët do kenë një takim interesant me dikë që kanë kohë që nuk e kanë parë, por që u pëlqente. Hidhni hapin e parë dhe gjithçka do rrjedhë vetë. Do filloni të punoni më shumë për të shtuar edhe financat tuaja.

SHIGJETARI (22/XI-21/XII)

Plotësoni tabelën me numrat e dhënë!

Ngjyrosni pjesën me pikë dhe zbuloni figurën

Numra me 3 shifra: 077, 172, 218, 254, 451, 614, 673, 879. Numra me 4 shifra: 0215, 1254, 1329, 5015, 5221, 5415, 5465, 5854. Numra me 5 shifra: 11180, 16559, 21569, 22223, 22452, 24928, 32107, 42820, 48950, 51805,

52596, 54465, 56251, 62010, 62561, 86599. Numra me 6 shifra: 053610, 118606, 155210, 215478, 359535, 403725, 425362, 526489, 526548, 541526, 555625, 852849, 921571, 945156, 951256, 954150.

Mos u dekurajoni nëse nuk keni arritur ende rezultatet që prisnit në dashuri. Do e shihni që pas disa ditësh dëshirat tuaja në lidhje me dashurinë do të plotësohen. E keni të qartë se çfarë është më e mira për ju dhe do bëni çmos që t’ia arrini qëllimit. Ju beqarë duhet t’i besoni instinktit të parë. Planetët do ju ndihmojnë. Edhe në sektorin financiar do keni goxha fat dhe do i përmirësoni ato.

Gjeni 10 ndryshimet

UJORI (20/I-19/II) Problemet që mund të lindin me personin e zemrës nuk do ju shqetësojnë aspak. Keni kaluar edhe herë të tjera situata të tilla dhe ukenibërëballëmesukses.Beqarëtdokenë fat në dashuri. Personi që do takoni do jetë ai i duhuri! Mos e mbani mendjen te pasurimi i menjëhershëm por mundohuni të ulni shpenzimet që ato të ruajnë ekuilibrin.

VIRGJERESHA (23/VIII-22/IX)

Mosubënishumëkokëfortënëdashuri.Këmbëngulja për të arritur atë që doni është një cilësi e mirë, por ndonjëherë duhet të lini gjërat të rrjedhin vetë. Nëse e teproni partneri do mërzitet. edhe beqarët duhet të bëhenmëtëduruar.Iduruari,ifituari!Doeshihniqëçdogjëdoshkojëmirë.Financatnukdo kenëprobleme,porgjithsesibëjinisytëkatër dhe tregohuni të matur me shpenzimet.

AKREPI (22/X-21/XII)

Gjërat duket se nuk shkojnë mirë në çështjet e zemrës, por gjithçka do rregullohet në javët që vijnë. Mundohuni t’i shihni gjërat më me pozitivitet dhe bëhuni më tolerantë me partnerin tuaj. Beqarët do i japin fund vetmisë që kishte kohë që u rendonte. Në planin financiar duhet të tregoheni më largpamës që mos keni probleme më vonë.

BRICJAPI (22/XII-20/I) Në jetën private do keni disa ndryshime. Marrëdhënia juaj do marrë një kthesë jo shumë të mirë. Duhet të jeni tolerantë dhe të flisni sa më shumë me partnerin tuaj.Vërtet e keni të vështirë të bëni lëshime, por të paktën mundohuni njëherë. Beqarët nuk do kenë asnjë surprizë. A e keni parë se sa e keni buxhetin kohët e fundit? Shikojeni me kujdes dhe pastaj bëni ndonjë shpenzim.

PESHQIT (20/II-19/III) Keni disa probleme në lidhjen tuaj? Tregohuni të sinqertë e të hapur dhe çdo gjë do të zgjidhet. Jeta sentimentale duket se po shkon në drejtimin e kundërt me atë që ju keni menduar. Pak nga pak po i nënshtroheni partnerit. Reagoni sa jeni në kohë! Beqarët nuk do kenë shumë fat. Buxheti do jetë në përgjithësi i mirë.


blog

1001

ditë që formësuan botën

Gazeta MAPO

17.01.2014

www.mapo.al / gazetamapo@gmail.com

janar

15

Jam duke punuar fort për të përgatitur gabimin tim të ardhshëm. -Bertolt Brecht

1003 p.e.r

Davidi bëhet mbret i Izraelit Pasi Filistinët mundën Izraelin, duke vrarë si Saulin, mbretin e parë të Izraelit, dhe të birin Jonathan, Davidi u shpall mbret në rajonin prej nga kishte edhe origjinën Judea. Më pas ai pushtoi qytetin e Jerusalemit dhe e bëri kryeqytet, duke zhvendosur atje edhe Arkën e 10 Urdhëresave. Përgjatë viteve vijuese ai e shtriu pushtetin e Izraelit në veri drejt Sirisë, duke bashkuar mbretëritë e Izraelit dhe Judeas. Si bari riosh, Davidi kishte vrarë Goliathin. Davidi ishte futur në shtëpinë e Saulit ku zuri miqësi me Jonathanin, por u përzu nga Mbreti gjithnjë e më i papërmbajtshëm. Davi-

di u bë mercenar i Filistinëve, megjithëse e shmangu betejën ku Filistinët vranë Saulin. Pavarësisht dobësive njerëzore, Davidi paraqitet në Bibël si monark me përcaktim hyjnor, aktet ushtarake dhe politike të të cilit - po aq sa edhe veprimtaritë e tij shpirtërore (thuhet se ai ka hartuar shumë prej psalmeve) janë shprehje të reagimit të tij ndaj vullnetit të Zotit. I biri i tij, Solomoni zgjeroi ndikimin e Izraelit në mbarë Lindjen e Mesme. Hebrenjtë besonin se mbretërit e Izraelit dhe Mesia do të rridhnin nga pasardhësit e Davidit. Ai mban një vend të rëndësishëm në traditat hebraike, kristiane dhe

myslimane. Jashtë Biblës ka shumë pak të dhëna solide historike për ekzistencën e Davidit. “Dera e Davidit” përmendet në një tekst aramaik, që daton diku nga viti 850 p.e.r. dhe në vitin 2005 një arkeolog zbuloi disa rrënoja në Jerusalem, për të cilat pretendonte se ishin të pallatit të Davidit, megjithëse kjo është kundërshtuar nga akademikë të tjerë. Historianët ende debatojnë rreth asaj nëse Judea e Epokës së Bronzit kishte gjasa të formonte mbretëri kaq të unifikuara siç paraqiten në rrëfimet e Biblës, të cilat ka mundësi të jenë shkruar diku nga fundi i shekullit VII p.e.r.

Blitz

Flickr

51100

Kilometra katror është sipërfaqja e Kosta Rikës.

4.7

Milionë banorë është popullsia e këtij shteti.

92.5

Banor për km2 është dendësia e popullsisë së Kosta Rikës.

1.1

Milion banorë është popullsia e kryeqytetit të Kosta Rikës, San Jose.

Titulli: Mbledhësi i kanoçeve foto: Eljan tanini

Në Facebook Elsa Ymeri Ku bëhen aplikimet për këto vizat e jabanxhinjve, se helbete lëvizim jashtë Tirane. Shpend Limoni

Hashim Thaçi tu nejt ka shpia pi bjen në men gjithçka, veç sa e përkujtoi Skënderbeun...mos të harrojmë që me vokacion osht historian... Matilda Terpollari

Në fakt, tironcit nuk janë aspak racistë siç thotë Laura Vorpsi. Më raciste për çudinë time kanë qenë gjithmonë ata që kanë ardhur, ose iu kanë ardhur prindërit në Tiranë në vitet 60-70-80. Gjithmonë jam çuditur, po s’kam pas asnjëherë merak. E dini pse? Se ata janë produkt i diktaturës, pasi kanë qenë të përkëdhelurit e pushtetit. Ndryshe s’kish zot që ta bënte pasaportizimin në Tiranë.. Por të thuash për tironcit???? Asnjëherë s’e kanë pasur këtë qasje. P.S. nuk e vunë tironcit postbllokun. E vuri Enveri me këta të 70-të që u vendosën kryesisht në “Myslymshyr” e më gjerë. Dashamir Biçaku

Ne Shqiperi, kam pare qe mediat, marrin foto nga policia dhe i vene logo sikur fotoja te jete bere nga fotografi qe ata "paguajne me shume mund".

gazetamapo@gmail.com

“Tosca” ose çmimi kolektiv i individualizmit Gilman Bakalli Në operën “Tosca” të Puçinit, që po shfaqet këto ditë në Tiranë, heroina ndodhet përballë një dileme të tmerrshme. I dashuri i saj, Caravadossi, është dënuar me vdekje nga shefi i policisë Scarpia. Ky i fundit i ka ofruar asaj një marrëveshje. Nëse Tosca do të pranojë të kalojë një natë me të, ai do t’ia falë jetën të dashurit të saj, duke urdhëruar togën e ekzekutimit të qëllojë me fishekë mësimorë. Tosca vendos ta mashtrojë Scarpian duke e pranuar sa për sy e faqe marrëveshjen me të. Ajo do t’i ngulë thikën kryepolicit sapo ky të ketë dhënë urdhrin për të qëlluar me fishekë të zbrazur. Dhe kështu bën, por vë re se edhe Scarpia nga ana e tij, e kishte mashtruar. Toga e ekzekutimit qëllon me fishekë të vërtetë. Cavaradossi vdes, Tosca vret veten dhe në fund, bashkë me Scarpian, kemi tre të vdekur. Pa e ditur dhe vetë, Tosca dhe Scarpia janë duke luajtur një lojë, lojën më të famshme të teorisë së lojës: dilemën e të burgosurit. Dhe janë duke e luajtur fiks siç e parashikojnë specialistët e teorisë së lojës, pavarësisht pasojave tragjike. Është loja që aplikohet sa herë që ka

një konflikt midis interesit personal dhe të mirës së përbashkët. Të dy, Tosca dhe Scarpia, do të përfitonin nëse do t’i përmbaheshin kontratës: Tosca do të shpëtonte jetën e të dashurit të saj, kurse Scarpia do ta çonte atë në krevat. Por, si individë, secili do të fitonte maksimalisht, nëse njëri do ta thyente kontratën teksa tjetri do i përmbahej asaj: Tosca do të shpëtonte të dashurin dhe virtytin e saj, kurse Scarpia do bënte qejfin e tij dhe do të hiqte qafe një rival. Versioni modern i lojës së mësipërme, i ideuar nga Douglas Hofstadter, quhet “dilema e ujkut”. Njëzet persona, të izoluar nga njëritjetri, mbajnë dorën mbi një buton. Secili prej tyre fiton 1000 $ nëse brenda 10 minutash askush s’e shtyp butonin që ka përpara. Kush nuk reziston, fiton 100 $ dhe lë të tjerët pa gjë. Kush është i zgjuar nuk e shtyp butonin dhe fiton 1000 $. Kush është shumë i zgjuar, e kupton se ekziston një mundësi e vogël që ndonjëri ta shtypë butonin para kohe dhe ta marrë shpërblimin e tij duke i lënë të tjerët duarbosh, prandaj do ishte mirë ta shtypje para tij butonin. Kush është shumë, shumë i zgjuar e para-

Themelues: Henri Çili. Kryeredaktor: Arion Sulo. Zv/kryeredaktor: Alfred Lela, Aleksandra Bogdani. Politika: Nevila Përndoj, Fejzi Braushi. Kronika: Leonard Bakillari, Dashamir Biçaku. Speciale: Vladimir Karaj. Ekonomia: Blerina Hoxha. . Kultura: Aida Tuci. Suplement: Arta Çano. Karikatura: Bujar Kapexhiu. Faqosja: Florenc Elezi. Ilir DRIZARI, Kujtim Bisha. Korrektore: Lila Plasari, Brunilda Meno. Adresa: Bulevardi Gjergj Fishta pranë UET

shikon se edhe personat shumë të zgjuar do të deduktojnë të njëjtën gjë, kështuqë, o burra kush ta shtypë i pari butonin! Siç shihet, logjika e pastër të çon në katastrofë. Tosca-t dhe Scarpia-t janë kudo rreth nesh. Sa herë që joshemi të bëjmë diçka, për të cilën e dimë se do të ishte gabim sikur ta bënin të gjithë, jemi në të njëjtin kurth ku bie Tosca dhe Scarpia. Sikur askush të mos vidhte makina, sikur askush të mos përjashtohej nga pagesa e gjobave apo energjisë apo taksave, të gjithë do përfitonim. Por në një botë si e jona, individi mund të ketë përfitime më të mëdha për vete, nëse nuk respekton kontratën sociale dhe vjedh makina dhe nuk paguan taksat, energjinë dhe gjobat. Peshkatarët, gjuetarët, druvarët dhe ndërtuesit do të përfitonin bashkërisht më tepër nëse do të vetëkufizoheshin në shfrytëzimin pa kriter të hapësirës (ujore, pyjore dhe urbane). Por kur secili mundohet të peshkojë, të gjuajë, të presë e të ndërtojë sa mundet, atëherë kush vetëkufizohet rezulton thjesht një budalla i virtytshëm. Mesa duket ky është çmimi kolektiv që paguajmë për individualizmin tonë të pafré.

Marketing / Drejtore: Fiziana Bora Cel: 068 20 55 437 E-mail: fiziana_bora@yahoo.com Menaxhim / Dhimitraq Hido Cel: 068 20 55 440


CMYK

16 17.01.2014

Gazeta MAPO

www.mapo.al / gazetamapo@gmail.com

NJOFTIM / REKLAMA

E përmuajshme, Nr. 40, Viti II i botimit, 2013, Çmimi 300 Lekë

MAPO MADAME

me Madame

Nr. 40 Viti II i botimit dhjetor 2013

Çmimi 300 Lekë

dossier

SHPIRTI I FESTAVE TË ANJEZA MAJËS, REZARTA SKIFTERIT DHE SAIMIR BRAHOS ide dhuratash dhe këshilla dekori

Elia Zaharia Ndryshe nga Mbretëresha e borës së Andersenit, Elia Zaharia është princesha e ëmbël e bardhësisë, që me rrëfimet e saj sjell magjinë e ngrohtë të festave. Nga kujtimet e fëmijërisë me pakot me lodra te mbrëmjet gala në Oborrin mbretëror...

EVI REÇI FLAKA KRELANI MIRA KAZHANI ËNGJËLLUESHE SHQARI IVA TIÇO FLEURA SHKËMBI

personazh ENXHI CUKU HIRUSHJA E RE E KINEMASË SHQIPTARE

fashion

ËNDRRAT E NJË NATE DIMRI


Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.