Mapo 18 tetor ok

Faqe 2

Afër / larg

A vjen dot çdo natë kryeministri në spital?

Sebi Alla

Themelues Henri Çili - Kryeredaktor Arion Sulo - E premte, 18 tetor 2013. Numër 1041. Viti IV botimit. Çmimi 30 lekë. 1.5 euro. www.mapo.al e-mail: gazetamapo@gmail.com. Adresa: BLV "Gjergj Fishta"

Basha: Debat me Ramën?

Jam ndeshur për Tiranën dhe do ndeshemi përsëri

Ish-kreu i SHKB:

Më hoqën nga policia se jam kushëri i Berishës Hajredin Berisha, ish-shefi i SHKB-së në Gjirokastër e lidh largimin e tij me motive politike dhe hedh poshtë lajmin për shpalljen në kërkim.

“Isha në shtëpi, kur pashë në TV se isha shpallur në kërkim. Prokuroria më tha se nuk ka asnjë procedim për mua. Më larguan, vetëm sepse kam lidhje farefisnore me ish-kryeministrin Berisha”

Një ditë pas shpalljes në kërkim, ish-shefi i SHKB-së së Gjirokastrës e cilëson largimin e tij si të motivuar politikisht. “Largimi im nga funksioni i shefit të Shërbimit të Kontrollit të Brendshëm në Gjirokastër ka qëllim politike, duke qenë se unë vij nga një familje që ka lidhje farefisnore me ish- kryeministrin Sali Berisha”, - thotë

Hajredin Berisha për MAPO-n, një ditë pas lajmit të publikuar në media se ai ishte dërguar për ndjekje penale nga Ministria e Brendshme, për veprën penale të “shpërdorimit të detyrës”. Vetë Berisha pohoi dje se ai nuk ka shkelur në asnjë rast ligjin dhe nuk ka shpërdoruar detyrën, ashtu siç është pretenduar... FAQE 6

Ish shefi i SHKB së Gjirokastrës, Hajredin Berisha

Replikat Doda-Topalli në grupin e PD për bojkotin e Kuvendit Kryetari i PD u shpreh se 84 votat e djeshme në Kuvend për Aktin Normativ janë “Duzha-sensus dhe jo konsensus”.

Projekti për ripërtëritjen e PD dhe zgjedhjet e brendshme që do të nisin shumë shpejt. Roli i Berishës dhe cila do të jetë sjellja me Olldashin dhe Patozin Faqe 4

op-ed / 10-11

NgërÇ

NGA bujar kapexhiu

Shteti apo tregu?

Një rrugëtim i gjatë në dilemat ekonomike

koment Artan Santo

Xhamia “e re”

koment

Donika Omari

Përsëri për projektin e xhamisë te sheshi i Namazgjasë në Tiranë. Është vënë brenda thonjëzave cilësori i emrit...

Mazhoranca konfirmon 84 votat, PDIU nuk bojkoton, voton kundër Paloka: Vërtet mund të udhëhiqni, por se ku do ju çojë Rama, do e shohim shumë shpejt. Idrizi: Refuzojmë bojkotin, por votojmë kundër Aktit Normativ, si një Akt i kulturës së gabuar

Kur Tedi (Adrian Civici), me atë mirësjelljen e tij të “paplakur”, më telefonoi...

Monotoninë e diskutimeve të djeshme në mbledhjen e Grupit parlamentar të Partisë Demokratike kur po flitej për shumëçka dhe vetëm për bojkotin jo, e ka prishur me një qëndrim të renditur në disa pika deputetja e Partisë Demokratike, Mesila Doda. Të përfshirë në një vorbull diskutimi për rëndësinë e komunikimit të deputetëve me median, Mesila Doda ndërhyri duke kërkuar që fjala e tyre... FAQE 5

Deputetja demokrate, Mesila Doda kundërshton bojkotin e opozitës në Kuvend. Replikon Topalli: Prishja e konsensusit është e rëndë. Basha konfirmon se nga sot, opozita do të jetë e pranishme në Kuvend. Berisha: Tani merrem vetëm me politikë, gjithçka për të ndihmuar PD

Qeveria ka mundur me shumë sforco të sigurojë shumicën e cilësuar prej 84

votash, duke miratuar Aktin Normativ që bën shtyrjen e hyrjes në fuqi të ligjit “Për Statusin e Nëpunësit Civil”.

Siç edhe pritej, opozita kryesore nuk është bërë pjesë e votimit, por është mjaftuar vetëm me një deklaratë nga kryetari i Grupit parlamentar të PDsë, Paloka, i cili teksa ka theksuar se akti i qeverisë godet konsensusin e arritur mes palëve, u ka bërë thirrje deputetëve të mazhorancës të... FAQE 3

Operacioni

Pambarimisht

Policia bllokon 232 mijë litra karburant kontrabandë në Elbasan

FAQE 6

12 universitet

Këshilli Britanik: Studentët “mobile” pritet të shkojnë në 3.9 milionë Një raport i ri i Këshillit Britanik ka parashikuar se në vitin 2024, afro 3.9 milionë studentë do të studiojnë jashtë vendeve të tyre. Një e treta e tyre pritet të dalin nga India dhe Kina

koment / 11

Faqe 16

Fareed Zakaria

Konservatorizmi amerikan ka nevojë për ndriçim Kriza është zgjidhur, por veçse përkohësisht. Ne jemi të shtrënguar për të pasur më shumë udhë pa krye apo politikë “të lojës me zjarrin” në muajt dhe vitet e ardhshme. Për të kuptuar pse, duhet më së pari të dihet se për “tea party”, aksionet nuk mund të shkonin më lart. Kjo lëvizje është e nxitur dhe e frymëzuar nga frika se së shpejti, Amerika do të katandiset përtej çdo shpëtimi. Senatori Ted Cruz tha haptazi në samitin e fundit për “Vlerat e votuesve” në Uashington: Ne jemi në buzë të një shkëmbi dhe dritarja jonë për t’i kthyer gjërat mbarë, miqtë e mi, nuk mendoj se është e gjatë. Nuk mendoj se është as 10 vjet. Kemi veçse disa vite për ta kthyer vendin në rrugë të drejtë, ose do të përfundojmë nga...

2

afër/larg

1

Debat me Ramën?\ Basha:

Jam ndeshur për Tiranën dhe do ndeshemi përsëri

Faqe 4

politikë / Debati në grupin e

PD, Mesila Doda: Bojkoti është i papranueshëm

Faqe 5

Ish-kreu i SHKB:

Më hoqën nga policia se jam kushëri i Berishës

Faqe 6

Në vend të më pyesë për sëmundjen, instiktivisht i del fjala: “Erdhi Rama.

Rama, Kryeministri….”. Vendos në vesh stetoskopin dhe nis t’i masë tensionin të afërmes sime.

Kryeministri ka orë që ka ikur, gati po vjen agu. Mjekësia është bërë vetë për ilaçe, por të paktën për një natë, për pak orë mjekët refuzuan paranë dhe u përkushtuan. Po a do i vizitojë çdo natë Rama spitalet?!

Të sëmurët sigurisht e urojnë: “Ardhsh përnatë!”.

A vjen dot çdo natë kryeministri në spital?

Nga Sebi Alla

Ë

shtë orë e natës, por qetësinë e mbrëmjes ma prish sëmundja e së afërmes sime. Oburra drejt QSUT-së për të gjetur dermanin, sa më shpejt tek mjeku.

Hovin e urgjencës e ndal roja që të ul traun e hyrjes, paçka se duket se e kemi nga halli atë vrull. Nisem drejt hollit të madh dhe më pas në kthinën e shtretërve të urgjencave. Plot e përplot. Rënkimet nuk dëgjohen edhe aq shumë, sepse zërin e atyre që kanë nevojë e sëkëlldi e mbysin familjarët e të sëmurëve. Me një përllogaritje aty për aty, duket se për secilin pacient ka mesatarisht tre persona që i shoqërojnë. Disa prej të cilëve bërtasin dhe bëhen aq histerikë, sa ndoshta kanë nevojë për psikiatër. Por kemi ardhur nga halli, sepse e afërmja ime që shoqëroj ka nevojë për mjek.

Një shtrat nuk e gjej dot dhe detyrohet që e sëmura të “rehatohet” në një karrige plastike.

Këputet krejt, ka një dhimbje të fortë në shpatull dhe krahë dhe me hamendjet tona kemi frikë për ndonjë problem kardiak.

Vështirë të gjesh mjek. Në raste të tilla edhe sekondi vlen. Ikin minutat, vetëm dy infermierë vërdallisen sa në një dhomë në tjetrën. Dikush vendos një serum, tjetri merret me ekg-në lëvizëse. Mjeku i ri (mbase specializant), mbush një kartelë dhe qëllon që njëkohësisht i kërkojmë ndihmë tre persona. Mjeku hutohet ca, por se prish shumë terezinë, shkruan kartelën dhe bën rikoshet edhe fjalët disi fyese që nisen drejt tij. Ora po shkon 23:30, e nëse në fillim më erdhi pak keq për mjekun që nisën ta ofendonin, tashmë as mua nuk po më mban vendi. Ka gjysmë ore që e afërmja e sëmurë qëndron në një karrige në pritje të ndihmës mjekësore. Një gruaje që shoqëronte nënë e sëmurë i shkon në mendje ideja “gjeniale” dhe na sugjeron që edhe të afërmen tona ta rehatojmë mbi tavolinë. Po, po, këtu në urgjencën që njihet si (e njëshit), të sëmurët që kanë nevojë për ndihmën sa më të shpejtë, presin

gjatë mjekët dhe shtrihen në tavolina, pasi mungojnë shtretërit. Dua mjek, po nuk ka.

Diku në korridor dy prej tyre shfaqen e ikin.

Sa për infermierët janë aq hazërxhevap, saqë dy fjalë kanë mësuar rrjedhshëm: “Qetësohuni, sa të vijë mjeku e sheh”.

Durimi ka kufi. Shumë nga të afërm të pacientëve tashmë nisin edhe fyerjet. Nuk bëhemi grup me ta, por thellë-thellë e miratojmë.

Mjekët nuk po duken, kusuret e tyre i marrin infermierët që në fakt për të mos u ngrënë hakën, duket se janë të vetmit që po punojnë. Çuditërisht bluzat e bardha ia behin rrufeshëm. Mjekut të parë që shoh e nis tek e afërmja. Në vend të më pyesë për sëmundjen, instiktivisht i del fjala: “Erdhi Rama.

Rama, kryeministri….”. Vendos në vesh stetoskopin dhe nis t’i masë tensionin të afërmes sime. Tashmë me duket se mjeku ka nevojë për mjek. Kryeministri t’i mblidhka rripat… As rënkimet e të paktën 15 pacientëve nuk ua prishi terezinë bluzave të bardha. Duart i dridhen dhe ka një shenjë të dukshme emocioni. Mjeku po shfaq emocion… Ndoshta pret që kryeministri Edi Rama t’ia behë aty e ta pyesë çfarë ndodh.

Tashmë shumë bëhen kuriozë. Vetëm një bodigard shfaqet në korridor dhe Rama ikën në një tjetër pavijon, pa ndaluar shumë në urgjencën e njëshit. Ç’të ndalonte?! Edhe sikur të kishte vetë nevojë aty në urgjencë, zor se do të gjente një shtrat bosh, për më shumë që edhe tavolinat që qëndrojnë nga halli pacientët janë të shkurtra…Iku Rama, por “frymën” e la pas. Dikush tenton t’i japë pa-

“Nuk ka tuba për një analizë gjaku”, -ankohet mjeku që po ekzaminonte të afërmen time. Tashmë edhe ai e ka marrë disi veten, nuk ka më emocion që në fakt dukej si një lloj frike ndaj një kontrolli kryeministror të befasishëm. Në urgjencë ndodhen vetëm disa lloje qetësuesish të thjeshtë.

Një dëshmi okulare e asaj që ndodhte para se të vinte Kryeministri, asaj që ndodhi gjatë vizitës dhe rikthimi në rutinë aty nga orët e mëngjesit. Kryeministri futi në punë mjekët, në një vend ku mungojnë nga shtretërit deri te tubat për serum

ra mjekut, por vjen fjala rrufe: “Mos, do më fusësh në burg, mos…”. Janë nga ato raste të rralla që shoh një mjek të refuzojë kaq prerë paranë. Edhe sikur t’i shqyesh xhepin për t’i futur lekë nuk e pranon kush.

Kryeministri me shpurën është vërdallë. Janë po ata mjekë që ishin në “shërbim” edhe para 30 minutash dhe nuk i gjente askush.

E teksa mjekët i kanë hyrë keqas punës me një përkushtim të madh, nisin të dalin edhe problemet. “Nuk ka tuba për një analizë gjaku”, -ankohet mjeku që po ekzaminonte të afërmen time. Tashmë edhe ai e ka marrë disi veten, nuk ka më emocion që në fakt dukej si një lloj frike ndaj një kontrolli kryeministror të befasishëm. Në urgjencë ndodhen vetëm disa lloje qetësuesish të thjeshtë. Dhe pa kaluar as dhjetë minuta nga vërdallisja e Ramës nëpër QSUT, në urgjencë vjen një djalë i pirë dhe bashkë me të edhe pesë të tjerë që e shoqëronin. Këtu i sëmuri me probleme zemre, tensioni, veshkash dhe të tjera sëmundje të brendshme është i detyruar që dhomën apo korridorin ta ndajë me të pijshëm. Aq sa duket ashiqare që një e moshuar me probleme zemre behet dyllë i verdhë në fytyrë kur dëgjon të sharat e një të alkoolizuari dhe agresivitetin edhe fizik që tenton mbi këdo që sheh. Ikim nga “urgjenca 1”, pa dhënë asnjë qindarkë mjekut apo infermierit. Ndoshta ardhja e Ramës u kurseu disa para të sëmurëve. Mirëpo orët kalojnë dhe duket sikur “fryma” venitet. Në një lloj mënyre indirekt mjekët ta kërkojnë ndonjë lek. Ose më saktë, me siguri që nuk e refuzojnë. Shohim një të afërm të një pacienti që i vendosi një pesëshe në xhep një mjeku dhe prej tij doli vetëm një: faleminderit! E pranoi! Kryeministri ka orë që ka ikur, gati po vjen agu. Mjekësia është bërë vetë për ilaçe, por të paktën për një natë, për pak orë mjekët refuzuan paranë dhe u përkushtuan. Po a do i vizitojë çdo natë Rama spitalet?! Të sëmurët sigurisht e urojnë: “Ardhsh përnatë!”.

kryesore

Gazeta MAPO

www.mapo.al / gazetamapo@gmail.com

16.10.2013

3

Statusi Kandidat, sot BE i kthen përgjigje pozitive Shqipërisë Progres raporti pritet të vlerësojë zgjedhjet, hapa në luftën kundër korrupsionit dhe reformat e ndërmarra. Drejtësia, zbatimi i ligjit mbeten pikat e dobëta Vladimir Karaj

K

omisioni Evropian pritet të rekomandojë dhënien e statusit kandidat për Shqipërinë në Progres Raportin që do të publikohet sot. “Është e mundur që Komisioni Europian t’i hapë rrugën kandidaturës së Shqipërisë për në Bashkimin Europian, pas publikimit të raportit vjetor për zgjerimin, që jep pikët për vendet kandidate dhe ata potenciale për integrimin drejt Uninonit ku ndodhen 28 vende”, shkruan agjencia italiane ANSA. Ndërkohë që nga Brukseli ka sinjale të mira edhe për përmbajtjen e raportit që duket se këtë herë ka më shumë vlerësime pozitive se sa negative. Nota kaluese, sipas Brukselit, do të marrin zgjedhjet dhe po ashtu edhe miratimi me përfshirjen e të gjitha paleve i legjislacionit, ndërsa pikat kritike për Shqipërinë, aty edhe ku do të kërkohen më shumë përmirësime është ajo e ndërtimit të një shteti ligjorë dhe lufta kundër korrupsionit.

Për Brukselin sidqoftë këtë herë Tirana i ka dhënë provat. Ata i shohin si të tejkalueshme edhe përplasjet e fundit mes mazhorancës dhe opozitës dhe sigurisht inkurajojnë tejkalimin e tyre. Pikat më të forta të Shqipërisë që duket

kanë sjellë edhe këtë mendim pozitiv në raport kanë të bëjnë kryesisht me zgjedhjet që janë vlerësuar mirë, miratimin me konsesus të tre ligjeve që shënoheshin si kushte dhe përmirësimet që i janë bërë Kodit Penal kryesisht sa i përket ashpërsimit të dënimeve apo marrjen në mbrojtje të shtresave të margjinalizuara. Vlerësime pozitive, edhe pse me rezerva, ka edhe për luftën kundër korrupsionit dhe atë kundër trafiqeve. Brukseli mendon se reformat e ndërmarra në këtë fushë dhe numri i procedimeve penale kundër korrupsionit ka njohur rritje, po ashtu edhe dënimet. Stabiliteti ekonomik është parë po ashtu si diçka pozitive për vendin Ndërkohë Shqipërisë do i kërkohet të vazhdojë punën dhe reformimin në të gjitha këto drejtime, ndërsa kërkohet më shumë sa i përket fushës së zbatimit të ligjit dhe sistemit të drejtësisë.

Debati i fundit për administratën publike nuk ka shkuar pa u dëgjuar në Bruksel. Zyrtarët e BE mendojnë se vendi duhet të përforcohet në kapacitetet administrative dhe duhet të jetë i kujdesshëm në largimet nga puna. Kujdes kërkohet sidomos për atë pjesë të administratës që është trajnuar nga BE dhe për të cilën kjo e fundit ka investuar.

AXHENDA E FYLES PER sot Pas miratimit nga Komisioni Evropian i progres-raportit të përgatitur dhe i lexuar nga komisioneri Fyle, ky i fundit do të flasë para Komisionit të Punëve të Jashtme të Parlamentit Evropian, në oren 12:30.

Ndërkaq komisioneri Stefan Fyle, do të zhvillojë një konferencë për shtyp në Komisionin Evropian në orën 14:30.

Nga ana tjetër në Bruksel nuk është parë me shqetësim shtyrja e hyrjes në fuqi të Ligjit për Nëpunësin Civil. Ata mendojnë se kjo ka qenë e nevojshme për të përmirësuar kuadrin ligjorë dhe bërë të mundur që të mos krijohet vakum nëse ligji hynte menjëherë në fuqi.

Por ndërsa vendi ka thuajse të garantuar marjen e rekomandimit, kjo nuk do të thotë automatikisht edhe marrje e statusit. Vende të ndryshme të BE kanë qenë skeptike mbi përparimet e Shqipërisë dhe kanë ruajtur rezerva rreth saj edhe pse ky mund të mos jetë rasti.

Shqipëria ka paraqitur kërkesësn në prill të vitit 2009, dhe vitin që shkoi mori nga Komisioni i BE-së rekomandimin, por me disa kushte që nuk u plotësuan dhe që përfshin reformën në gjyqësor, në administratën publike dhe reformën parlamentare, ndërsa për një pjesë vendesh ndër kushtet ishin edhe zgjedhjet parlamentare. Në letër kushtet duken se janë të përmbushura, por BE deri në miratimin e statusit mund të kërkojë shenja të qarta vullneti në luftën kundër korrupsionit. Në bazë të raport progresit liderët e 28 vendeve anëtarë të Bashkimit Europian në mbledhjen e rradhës në dhjetorë do t’i japin ose jo statusin Shqipërisë.

Fyle: Zgjerimi do të vazhdojë, është një politikë e besueshme Komisioneri për Zgjerimin dhe Politikën Evropiane të Fqinjësisë Štefan Fyle do të paraqesë sot, në Bruksel Strategjinë e re të Zgjerimit dhe Raportin Vjetor për vendet që janë në procesin e pranimit. Deklarata e Komisionerit Fyle është bërë gjatë një bashkëbisedimi me gazetarë.

“Më lejoni të flas fare shkurt mbi raportin e progresit që do të miratojë Komisioni këtë vit. Këtë vit raporti do të përqendrohet në 4 pika”, tha komisioneri Fyle: Pika e parë, do të jetë mbi faktin që Kroacia bëhet shteti anëtar i njëzetetetë; “do të jetë mbi push-

tetin transformues të zgjerimit, jo më kot e kemi marrë Çmimin Nobel për Paqen”, tha Komisioneri.

E dyta, për të cilën Fyle do të raportojë, “do të jetë mbi faktin se zgjerimi vazhdon pavarësisht krizës financiare, por vazhdon jo pse është me autopilot, por sepse është një politikë e besueshme, një politikë që shoqëron një politikë tjetër të rëndësishme të Bashkimit Evropian – thellimin e integrimit”.

Pika e tretë, e raportit të progresit të përgatitur nga komisioneri Fyle, është një moto të re e BE-së: “Në fillim parimet. Cilat ja-

në parimet? Shteti ligjor, lufta kundër korrupsionit, por edhe çështjet ekonomike dhe konkurrenca; ne duam që vendet kandidate që do t’i bashkohen BE-së të jenë gati edhe në terma ekonomike”. Pika e katërt, që do të jetë një pikë që është nënvizuar edhe vitin e kaluar, sipas komisionerit Stef an Fyle, është që Komisioni Evropian mbetet miku dhe mbështetësi më i mirë i vendeve kandidate dhe aspiruese në udhën e tyre shumë të rëndësishme për t’u bërë anëtare me të drejta të plota të Bashkimit Evropian.

shkurt Konfliktualiteti politik bllokoi për 3 herë statusin Shqipëria është i vetmi vend të cilit i është refuzuar plot tre herë statusi për vendin kandidat në BE dhe thuajse të tre refuzimet kishin të bënin me gjendjen politike në vend. Vendi aplikojë në vitin 2009, por prej atëherë në katër vjet hapat drejt fitimit të statusit ishin të ngadaltë.

Ngërçet politike në vend të prodhura përgjithësisht për shkak të kontestimit dhe mungesës së standardeve në zgjedhjet e 2009 dhe 2011, sollën edhe refuzimet e njëpasnjëshme. Situata vazhdoi të ishte e tilë deri në fillim të këtij viti, por palët në vend nuk gjetën për asnjë moment gjuhën e përbashkët për të miratuar tre reforma që kërkoheshin nga BE, por disa vende të bashkimit kërkonin sukses të dukshëm në zgjedhje për të dhënë OK për statusin e vendit kandidat.

Kosova fillon negociatat brenda muaji, Maqedonia peng i emrit Progres drejt BE paraqitet edhe për Kosovën dhe Komisioni Europian pritet të japë dakordësinë për fillimin e negociatave për Marrëveshjen e Stabilizim-Asociimit (MSA). Negociatat pritet të fillojnë brenda këtij muaji, dhe të përmbyllen në fund të verës së vitit 2014.

Rasti i Marrëveshjes së StabilizimAsociimit për Kosovën është i pari që nuk do të kërkojë ratifikim nga parlamentet e shteteve anëtare të BE-së. Kjo duket se bëhet, pasi Kosovën nuk e njohin si shtet të gjitha vendet e Bashkimit Europian.

Ndërkohë për Maqedoninë, në raportin e ri të progresit nuk ka asgjë të re dhe vendi mbetet aty ku ishte pasi siç referon televizion Alsat-M ai duhet të zgjidhë ende problemin e emrit me Greqinë “Paralelisht me negociatat, të zgjidhet edhe emri”-theksohet në raportin e citura nga televizioni në gjuhën shqipe.

4

fokus

ngjarje e ditës

Kryetari i PD shprehet se mazhoranca e djeshme në Kuvend për Aktin Normativ është “Duzhasensus dhe jo konsensus”. Projekti për ripërtëritjen e PD dhe zgjedhjet e brendshme që do të nisin shumë shpejt. Roli i Berishës dhe cila do të jetë sjellja me Olldashin dhe Patozin

Debat me Ramën?

Basha: Jam ndeshur për Tiranën dhe do ndeshemi përsëri “Nga këndvështrimi im, dua t’u them se unë personalisht nuk kam asnjë ngërç me Ramën apo me asnjë politikan tjetër. Ne jemi kundërshtarë politikë dhe jemi ndeshur politikisht për Bashkinë e Tiranës dhe do të ndeshemi përsëri”.

Intervistoi: Sokol Balla / Top-Story Zoti Basha, kemi qëndrimin teknik mbi ligjin dhe pasojat politike me prishje konsensusi. I marrim me radhë këto dy aspekte të këtij debati publik, por ama ka disa pyetje dhe hamendësime të tjera. Ju iu referuat faktit se ky Akt Normativ e ndryshon në thelb ligjin. Por akti nuk ka të bëjë me ligjin…

Thashë që Akti Normativ, nga natyra nuk është konsensual, pasi është de facto i pahapur për diskutim dhe thashë që është antikushtetues pasi pretendon të prekë një ligj, e në fakt e prek një ligj të miratuar me 3/5. Ligji është ligji nga neni parë tek i fundit, hyrja në fuqi e ligjit është pjesë e ligjit dhe përcaktimet se si do të hyjë në fuqi, me cilat akte nënligjore, ishin pjesë eksprese e negociatave dhe kërkesave të PS që u zbatuan ashtu siç i kërkoi ajo. Këtu s’bëhet fjalë për diçka teknike, por një ndërhyrje politike që rrëzon konsensusin.

E rëndësishme të nënvizohet kjo. Çështja e konsensusit ka debat, pasi rezultati i 23 qershorit ishte një rezultat që nuk lë vend për konsensus. Nëse herët e shkuara ka pasur një rezultat më të ngushtë dhe konsensusi nuk ishte vetëm parim, por edhe domosdoshmëri, pasi ju nuk i kishit ato 84 vota. Kjo mazhorancë i ka ata vota. 23 qershori ka shtuar një histori tjetër dhe ndoshta konsensusi i arritur më 30 maj mund të quhet i tejkaluar?

Ky është një konstatim jashtëzakonisht i rrezikshëm për konceptet bazë të bashkëjetesës paqësore politike, aq më pak koncepteve qytetare politike që duhet të jetë parim udhëheqës. Konsensusi nuk është çështje numrash, por vlerash dhe është një vlerë e mirëfilltë. Është aftësia për t’u bashkuar rreth synimeve që shkon përtej axhendës politike të secilës palë, por interesit publik. Është e vetmja mënyrë se si interesi publik, qeverisja dhe politika nxjerrin në pah ofertën e tyre të plotë politike ndaj qytetarëve. Është përdorur gjerësisht konsensusi në mbylljen e akordeve të zhvillimeve të mëdha e pozitive në 23 vjet pluralizëm shqiptar. Ajo që sugjeroni, së dyti, është që çdo palë mund të bëjë një marrëveshje dhe ta grisë atë nesër?

Ky është një diskriminim i madh që shkelësi i konsensusit bën para qytetarëve, pasi ku është besueshmëria e një kryeministri që gris konsensusin në këtë mënyrë, ç’kuptim ka dialogu parlamentar kur akti më i lartë që është konsensusi griset në këtë mënyrë. Është fakt që shqiptarët nuk i dhanë kësaj mazhorance një shumice të cilësuar, është fakt që duke i paraprirë ngjarjeve, mazhoranca peshkoi një mandat nga opozita dhe sot pretendoi që votimi me 83 vota plus me zotin Duzha nga Partia Republikane është konsensus, është një shumicë konsensuale që është kontradiksion që në term.

Pse e bënë këtë prishje të konsensusit, a nuk duhet ta bindnit ju nëpërmjet dialogut qeverinë që të mos e bënte këtë veprim?

Po, ne duhet të bindim qeverinë që të mos të bënte këtë, por veprimi është konsumuar

në 30 Shtator, ndaj konsensusi u shkel dhe u shkelmua. Në momentin e miratimit të aktit normativ nga qeveria, kur ajo e nxjerr atë, ky akt ka hyrë në fuqi, pra në 30 Shtator, në orën tetë të darkës, kur ai hyri në fuqi pavarësisht nga votimi, Parlamenti ishte tejkaluar dhe shtyrja e ligjit ishte bërë fakt i kryer, ndërsa akti i jep Parlamentit 45 ditë kohë për të miratuar apo rrëzuar aktin, si të tërë. Ne u vendosëm para një fakti të kryer, çfarë ftese është kjo? Ftesë për dasëm me armë në brez? Ne na thirrën jo për dialog, por për të përligjur të papërligjshmen.

Një parti që vjen pas një rezultati si 23 qershori, duhet të niste një reflektim, ju e keni nisur me bojkot, protesta, refuzim dialogu…

Asnjë nga këto nuk qëndron, nëse do të vendosnit të plotë fjalën time në seancën e parë para se të niste Kuvendi i Shqipërisë. Do të jemi opozitë e fortë, moderne dhe europiane në mbrojtje të interesit publik të shqiptarëve. Nuk do të ngurrojmë të bashkëpunojmë për çështje madhore siç është integrimi.

Por ama do të reagojmë fort për t’u bërë barrierë çdo përpjekjeje të paligjshme dhe natyrisht për të ofruar alternativën tonë në çdo fushë të jetës që shqiptarët të dinë që nuk kanë vetëm një mundësi. Nuk ka patur bojkot.

Ka patur një akt pas një investimi të mazhorancës për të prishur konsensusin, një akt ndërgjegjësimi për të treguar që puna nuk vazhdon normalisht sepse u shkelmua besueshmëria e konsensusit. Kolegët tanë, kundërshtarët tanë politikë grisën konsensusin 3 muaj pas arritjes së tij. PD dhe opozita do të jenë fuqishëm në parlament për të kryer rolin tonë si opozitë.

Kur do të ktheheni në parlament?

Ne nuk e kemi braktisur parlamentin asnjëherë. Ju nuk keni dëgjuar fjalën bojkot nga asnjë prej opozitës, por është përdorur nga ata që e përdorën negativisht atë. Ne do të ndjekim rrugën ligjore dhe ky nuk është momenti as për t’u paragjykuar një vendim i Gjykatës Kushtetuese. Mbërrijmë tek raportprogresi që thotë se vendi pati rritje ekonomike, rritje ekonomike reale, ulje të papunësisë thotë gjithashtu që shanset e Shqipërisë për rritje ekonomike vitin e ardhshëm janë të mëdha. Ky vëzhgim i BE-së konfirmoi në një hark kohor 1 javor, atë që rritja vazhdoi dhe që sfida jonë është të mbetemi jashtë krizës. Kryeministri ka 4 javë që gënjen qytetarët mbi situatën ekonomike si një instrument për të sunduar dhe për të marrë. Është e vërtetë që borxhi është i lartë në rajon, sepse i tillë ka qenë 15-20 vitet e fundit. Është ulur në 2009 dhe është rritur me rritjen më të vogël krahasuar me vendet e tjera në rajon.

Por këtu kemi të bëjmë me interesa klienteliste. Katër ditë para emërimit të drejtoreshës së re të Doganave, ministri i Financave tha se do të krijohej një shumë prej 250 mln dollarësh gropë për 3 muajt e mbetur vitit.

Pa paragjykime zonjusha në fjalë, ka dy rekorde, tek arsimi dhe përvoja e punës. Asnjëra dhe as tjetra në mendimin tim nuk e kualifikojnë në këtë detyrë. Përse e vendosim

Ne nuk e kemi braktisur parlamentin asnjëherë.

Ju nuk keni dëgjuar fjalën bojkot nga asnjë prej opozitës, por është përdorur nga ata që e përdorën negativisht atë. Ne do të ndjekim rrugën ligjore dhe ky nuk është momenti as për t’u paragjykuar një vendim i Gjykatës Kushtetuese.

Në PD e gjithë energjia sot nuk shpenzohet as me pishmanin dhe as me introspekte që nuk i vlejnë misionit fisnik të PD. Natyrisht ka nevojë për një refleksion dhe ka hapësira dhe kohë për çdo demokrat që ta bëjë këtë në procesin e zgjedhjeve në PD.

në detyrën më të vështirë të shtetit? Për të vendosur duart mbi pasurinë e shqiptarëve dhe për të mjelë Shqipërinë.

Si u ndjetë sot kur patë Shpëtim Idrizin dhe të tijtë në parlament?

Kemi bërë të qartë qëndrimin tonë dhe nuk ka asgjë për t’u ndjerë. Akti normativ katërfishon borxhin. Këto 250 mln dollarë ose futen në xhepat e dikujt, ose mbetën në xhepat e dikujt tjetër. Fusha është bërë gati, lojtarët kanë veshur fanellat dhe po bëhen gati të luajnë një lojë të rrezikshme, qeveria kundër interesit të qytetarëve shqiptarë.

Pas zhbërjes së aktit.

Pse luani ping-pong me çështje kaq të ndjeshme si xhamia në Tiranë? Ju keni thënë se në shkëmbim të dhënies së tokës nga ish-pronarët ju deklaruat dhënien e lejes së pallatit…

Ky është një abuzim. Në 2011 së pari nisëm një komision me përfaqësues të Komitetit Mysliman, së dyti braktisëm projektet e mëparshme së treti, vendimmarrja për t’iu drejtuar truallit të Namazgjasë. Projekti i xhamisë kërkonte më shumë nga ç’zotëronte komuniteti mysliman. Nisëm bisedimet me pronarët privatë dhe dështuan përpjekjet për blerjen e një pjesë të truallit të tyre për ndërtimin e xhamisë. Atëherë palët u ulën dhe u ra dakord që në këmbim të marrjes së truallit i jepej e drejta privatit për të shfrytëzuar pronën e tij për biznes. Me vendimin e tij, Rama pezulloi ndërtimin e xhamisë sepse leja është një dhe e tërë sepse toka ku do ndërtohet xhamia ishte më e madhe se prona e komunitetit mysliman.

Sot si kryetari i PD, ndjeheni i kompleksuar prej Sali Berishës?

Sali Berisha ka dhënë dorëheqjen, por protagonizmi i tij në 23 vjet, roli i tij në PD natyrisht janë të pakrahasueshëm, ose të krahasueshëm me modele të njohura të politikës europiane. Kështu jo vetëm mua, por kushdo që të vinte do të përballej me paragjykime të tilla. Ka spekulime, më së shumti nga kundërshtarët, por nuk janë problem i imi dhe as i PD. Berisha është një vlerë e jashtëzakonshme e PD, senator i politikës shqiptare. Kemi fat që kemi mësuar në shkollën e tij të madhe të politikës, por është e qartë që më 22 korrik u zgjodh kryetari i ri, me një vizion për të ripërtërirë, të nisë projektin e një PD që bëhet gati për përballjet e radhës dhe fitore.

Patozi e quajti farsë procesin…

Kjo është konsumuar dhe nuk kam asnjë dëshirë të përdor apo të fyej 42 mijë anëtarët në një proces që vuri një standard në PD dhe politikën shqiptare.

Ju po thoni që i fyeu z. Patozi?

Nuk e thashë këtë…Nuk bëj komente mbi komente me Patozin dhe me çdo anëtar tjetër të grupit të PD-së.

Nuk po them që ka çarje, por ka një ftohje të atyre që mbështetën zotin Olldashi. Ka një klimë pakënaqësie, mosbesimi. Partia është në zgjedhje, ju nuk keni një kryetar grupi zyrtar, strukturat janë të parinovuara. Në këtë klimë, një kryetar i ri do të punoj me njerëzit e tij. Figurat që të kontestuan, njëra ju sfidoi zyrtarisht, mos duhet të shtrini urat e bashkëpunimit me ta? A duhet të jenë të përfaqësuar?

Në PD ka një statut dhe ky statut respektohet. Nuk ka asnjë vakuum, ka afate që po respektohen dhe po hapin rrugën për zgjedhje lokale dhe forumeve qendrorë të PD, që nis brenda ditësh. Në PD e gjithë energjia sot nuk shpenzohet as me pishmanin dhe as me introspekte që nuk i vlejnë misionit fisnik të PD. Natyrisht ka nevojë për një refleksion dhe ka hapësira dhe kohë për çdo demokrat që ta bëjë këtë në procesin e zgjedhjeve në PD. Sot PD po jep kontributin si opozitë përballë paligjshmërisë dhe vijës përplasëse konfliktuale.

Kur do të tërhiqet Berisha? Kur do të nisë projekti ‘Basha’? Ose me saktë, a ka një projekt të tillë?

Në ç’kuptim? Sapo u përgjigja. Keni ngatërruar dy gjëra, roli, pesha, përmasat e liderit historik të PD dhe realiteti të sotëm politik. Sot PD ka vënë në jetë një sërë parimesh që e kanë rinovuar dhe ripërtërirë tek hapja. PD po bëhet gati për një proces gjithëpërfshirjeje.

A do të pranoni një debat publik televiziv me Edi Ramën?

Nga këndvështrimi im, dua t’u them se unë personalisht nuk kam asnjë ngërç me Ramën apo me asnjë politikan tjetër. Ne jemi kundërshtarë politikë dhe jemi ndeshur politikisht për Bashkinë e Tiranës dhe do të ndeshemi përsëri. Kemi vizionin dhe projektet tona që u shërbejmë dhe për të cilat gjykohemi nga populli. Këtu nuk ka asgjë personale, por këtu ka një qëndrim, sepse në raport me detyrat e mazhorancës, ne shohim jo gatishmërinë për të dhënë transparencë dhe llogaridhënie para qytetarëve për ato premtime që kanë marrë, por shikojmë një vijë arbitrare abuziviste dhe paligjshmërie që konsolidohet ditaditës dhe përtej akteve individuale paligjshmëria e qeverisë është rreziku më i madh që u kanoset sot qytetarëve shqiptarë Përgjigja është po?

Përgjigja është në atë që ju thashë.

Gazeta MAPO

18.10.2013

www.mapo.al / gazetamapo@gmail.com

5

Deputetja demokrate kundërshton bojkotin e opozitës në Kuvend. Replikon Topalli. Ndërsa Basha konfirmon se nga sot opozita do të jetë e pranishme në Kuvend. konferenca për shtyp

Berisha: Tani merrem vetëm me politikë, gjithçka për të ndihmuar PD TIRANË Ish-kryeministri Sali Berisha doli dje në një bashkëbisedim me median, duke paralajmëruar se në të ardhmen ato do të jenë më të shpeshta.

Gjatë konferencës për shtyp, Berisha deklaroi se kishte dhënë dorëheqjen nga posti i kryetarit të PD-së, por jo nga politika.“PD-ja ka një kryetar dhe ka një ekip i cili është në rindërtim e sipër. Në të vërtetë edhe 1 herë edhe 100 herë, thashë se unë dorëzova kryetarin, e dorëzova prerëz, unë jam njëri i fjalës, por nuk dorëzova kurrë Sali Berishën. Të harrojë kush, që unë të hyj e të bëj një replay. Ky jam unë. E di ç’më ndodh mua tani. Tani është gjëja më interesante. Tani merrem me politikë më shumë se kurrë ndonjëherë në jetën time. Sepse gjatë gjithë jetës kisha disa lloj punërash për të bërë, tani kam vetëm politikë.

Tani nga mëngjesi deri në darkë vetëm politikë. Do bëj gjithçka për ta ndihmuar PD-në, natyrisht Partia Demokratike ka udhëheqjen e vet, ka zërin e vet, do zgjedhë në forume ekipin, ku unë nuk do të jem. Natyr-

isht interesi publik është interesi im i parë dhe më kryesor”, tha dje Berisha. Ish-kryeministri shtoi se opozita nuk do t’i lejojë asnjëherë vetes që me qëndrimet e saj të dëmtojë integrimin e vendit. Berisha përshëndeti gjatë dje progres-raportin e Brukselit për Shqipërinë që rekomandonte marrjen e statusit të vendit kandidat. Gjatë konferencës, ishkryeministri e cilësoi Ramën analfabet në ekonomi ndërsa iu përgjigj edhe pyetjes që lidhej me një deklaratë të Servet Pëllumbit për marrëveshjen e Katovicës. “Përsa i përket përrallave me mbret, Pëllumbi është sovjetiku i fundit në politikë, kaq mund të them për këtë.

Ramiz Alia ka qenë gjallë, është pyetur shumë herë, ka pësuar atë që meritonte, është arrestuar për krime kundër njerëzimit, është pyetur edhe pasi është arrestuar dhe këto janë fantazitë e një sovjetiku që ta lemë të lexojë Zhurkovin”, - tha Berisha. Ai komentoi edhe aksionin e fundit të policisë ndaj lojërave të fatit.

Debati në grupin e PD, Mesila Doda: Bojkoti është i papranueshëm Mesila Doda: “Me mungesën tonë kundër gjithë anti-ligjshmërisë që na ka uzurpuar gjatë kësaj periudhe, ne nuk kemi shfrytëzuar asnjë nga elementet institucionale që duhej për t’i denoncuar, qoftë përmes diskutimeve në komisione, qoftë përmes seancave dëgjimore apo edhe interpelancave parlamentare” Nevila Perndoj TIRANË Monotoninë e diskutimeve të djeshme në mbledhjen e Grupit parlamentar të Partisë Demokratike kur po flitej për shumëçka dhe vetëm për bojkotin jo, e ka prishur me një qëndrim të renditur në disa pika deputetja e Partisë Demokratike, Mesila Doda. Të përfshirë në një vorbull diskutimi për rëndësinë e komunikimit të deputetëve me median, Mesila Doda ndërhyri duke kërkuar që fjala e tyre, përpos të gjithave të jetë aty, ku sovrani e ka votuar për të qenë, në Kuvend. Për deputeten demokrate e zgjedhur në dy legjislatura, progres-raporti i Brukselit për Shqipërinë që rekomandonte marrjen e statusit të vendit kandidat ishte një ditë e madhe dhe se për opozitën duhet të ishte e rëndësishme pjesëmarrja e saj në Kuvend, aty ku duhej bërë edhe balanca e punës për atë që shkruhej e kërkohej në atë dokument. Burime nga Grupi parlamentar i PD-së thanë dje për gazetën “Mapo” se Mesila Doda e ka konsideruar të papranueshme mungesën e opozitës në Kuvend për një periudhë prej më shumë së dy javësh. Duke kundërshtuar vite më parë bojkotin e PS-së në Kuvend, Doda sa duket e sheh po aq të gabuar që një precedent i tillë kësaj here të prekë të djathtën. “Kudo, madje edhe në Strasburg ku kam qenë anëtare e përhershme e delegacionit parlamentar të Shqipërisë, por edhe në vende të tjera, unë bashkë me kolegët e mi, e kemi quajtur të papranueshëm bojkotin e PS-së, në një vend demokratik si Shqipëria dhe mua personalisht nuk më duket normale që ne të vazhdojmë të bojkotojmë, madje edhe në ditën kur

jepet rekomandimi për marrjen e statusit të vendit kandidat”, - mësohet të jetë shprehur ajo. Sipas saj, deputetët janë votuar pikërisht për të përçuar zërin e demokratëve nga foltorja e Kuvendit.

“Me mungesën tonë kundër gjithë antiligjshmërisë që na ka uzurpuar gjatë kësaj periudhe, ne nuk kemi shfrytëzuar asnjë nga elementët institucionalë që duhej për t’i denoncuar, qoftë përmes diskutimeve në komisione, qoftë përmes seancave dëgjimore apo edhe interpelancave parlamentare”, - është shprehur Doda. Deputetja demokrate sa duket nuk ka qenë dakord edhe me dërgimin e një kryesie të vogël të grupit parlamentar ditën e djeshme në Kuvend teksa pritej të votohej Akti Normativ: “Nuk na kanë votuar tre veta nga populli, por jemi votuar të gjithë që të ngremë zërin për çdo problem…”. Një qëndrim ky që mori përgjigjen e kryetarit të PD-së, Lulzim Basha. Ky i fundit mësohet të jetë shprehur se ky akt ishte hap i mospranimit politik për Aktin Normativ dhe se opozita do të ishte në Kuvend nga sot. Qëndrimit të Bashës i është bashkangjitur dje edhe deputetja Jozefina Topalli e cila më shumë sesa për të dhënë mendimin e saj, duket se ka preferuar të replikojë me deputeten Doda. Duke pranuar të ligjshme bojkotin, (edhe pse e ka kundërshtuar kur ishte kryetare e Kuvendit) Topalli mësohet të jetë shprehur se gjëja më e papranueshme për të, ishte zhbërja e konsensusit pas miratimit nga qeveria e Aktit Normativ. Replika e Topallit është dëgjuar nga të gjithë deputetët e tjerë të grupit, përveç Mesila Dodës e cila në ato momente është shkëputur për pak minuta nga mbledhja.

Mustafaj: PD është me kokë por pa trup TIRANË Ish-ministri i Jashtëm dhe një prej figurave kryesore të së djathtës, Besnik Mustafaj, sheh më shumë se dualitet në drejtimin e PD-së midis Berishës dhe Bashës. “Mendoj që ka diçka më shumë se dualitet. Ka një lënie në hije të Bashës nga ana e Berishës, që është në dëm të Bashës. Kjo bëhet për arsye pragmatiste nga ana e Berishës, që mendoj unë bëhet sepse lënia dorë të lirë ndaj kreut të ri të PD do të thotë një analizë për humbjen. Berisha po pengon rivitalizimin e PD dhe ringjalljen e saj”, - u shpreh dje Mustafaj në

një intervistë për “Top Channel”. Mustafaj nuk sheh gjithashtu një opozitë me strategji këto kohë. “Nuk shoh një opozitë me strategji. Shohim një opozitë reaktive që nuk përkon me faktin që PD është e vjetër në skenën politike shqiptare, e sprovuar në opozitë dhe qeverisje dhe është e pafalshme që nuk ka një strategji në opozitën e saj, që nuk i shkon profilit dhe potencialit të saj. Sot PD është me kokë, por pa trup. Një pjesë e madhe e demokratëve janë të mërzitur me udhëheqjen e PD, një pjesë janë në punë dhe janë të trembur”, - tha ai.

www.otofon.al

KLINIKA TIRANE Rr. Qemal Stafa Nr. 51 Tel: +355 4 2234242 Mob: +355 662053170 Mail: info@otofon.al

KLINIKA DURRES Rr. Aleksander Goga.

Tel: +355 52 230447 Mob: +355 662053164 Mail: info@otofon.al

PROBLEME ME DEGJIMIN? BEJ KONTROLLIN FALAS PRANE KLINIKES TONE

6

fokus

ngjarje e ditës

ditari

Bllokohen 232 mijë litra karburant në Elbasan Elbasan- Policia e Elbasanit bllokon në Peqin 232 mijë litra karburant, që dyshohet se është i padeklaruar në organet doganore dhe tatimore. Bllokimi mësohet se është kryer në Peqin, kur 232 mijë litra hidrokarbure të padeklaruara në organet doganore dhe tatimore janë zbuluar nga hetuesit e Antikrimit Ekonomik dhe të Drejtorisë së Policisë së këtij Qarku. Sipas policisë vendëse, gjatë operacionit të koduar me emrin “Rafineria”, u bë i mundur bllokimi i një autoboti me një sasi prej rreth 32 mijë litrash solar. Sasia e lëndës djegëse është gjetur dhe bllokuar në atë në afërsi të fshatit

Çopanaj të Peqinit. Në njoftimin e saj zyrtar policia tha se gjatë kontrollit të kryer në të njëjtin vend ajo arriti të zbulonte dhe më pas sekuestronte 5 depozita me rreth 200.000 litra hidrokarbure. Këto depozita të ndërtuara në mënyrë të fshehtë, nga hetimet e kryera rezultoi të ishin në pronësi të shtetasit Drini Ceka, me banim në Peqin, i cili është shpallur në kërkim. Nga hetimet paraprake ka rezultuar se sasia e hidrokarburit të gjetur nuk është deklaruar në organet doganore dhe tatimore. Policia tha se Ceka furnizohej me solar në Fier dhe më pas e tregtonte atë në Tiranë, Elbasan dhe

Peqin. Një aktivitet i tillë është bllokuar edhe një herë tjetër më parë nga policia e Elbasanit në vitin 2008, kohë kur ajo drejtohej nga Arben Hyseni. Solari dyshohet se merrej dhe përpunohej në mënyrë artizanale dhe më pas me të furnizonin pika të ndryshme të shitjes me pakicë të karburantit në vend. Policia tha se pas bllokimit të sasisë së mësipërme të lëndës djegëse solar, ka nisur një hetim i detajuar edhe për subjekte të tjera që dyshohet se kanë qenë të lidhura me këtë grup, duke shitur me pakicë karburantin në pika të ndryshme shitjeje.

Ish-kreu i SHKB:

Më hoqën nga policia se jam kushëri i Berishës Hajredin Berisha, ish-shefi i SHKB-së në Gjirokastër e lidh largimin e tij me motive politike dhe hedh poshtë lajmin për shpalljen në kërkim. “Isha në shtëpi, kur pashë në TV se isha shpallur në kërkim. Prokuroria më tha se nuk ka procedim për mua” Dashamir Biçaku Tiranë Një ditë pas shpalljes në kërkim,

ish-shefi i SHKB-së së Gjirokastrës e cilëson largimin e tij si të motivuar politikisht. “Largimi im nga funksioni i shefit të Shërbimit të Kontrollit të Brendshëm në Gjirokastër ka qëllim politike, duke qenë se unë vij nga një familje që ka lidhje farefisnore me ish- kryeministrin Sali Berisha”, - thotë Hajredin Berisha për MAPO-n, një ditë pas lajmit të publikuar në media se ai ishte dërguar për ndjekje penale nga Ministria e Brendshme, për veprën penale të “shpërdorimit të detyrës”. Vetë Berisha pohoi dje se ai nuk ka shkelur në asnjë rast ligjin dhe nuk ka shpërdoruar detyrën, ashtu siç është pretenduar nga Ministria e Brendshme në njoftimin e saj zyrtar.

Berisha tha se ai është njoftuar për shkarkimin e tij nga detyra vetëm gjatë ditës së mërkurë, kur është thirrur në Ministrinë e Brendshme nga drejtues të SHKB-së për t’i komunikuar njëherazi edhe procedimin disiplinor.

“Unë kam marrë motivacionin e

shkarkimit për një procedim disiplinor, por deri më tani mua nuk më është komunikuar ndonjë masë disiplinore nga eprorët e mi”, - tha Berisha dje në linjë telefonike për gazetën “MAPO”. Ai pohoi më tej se të gjitha akuzat e ngritura ndaj tij, siç janë thënë në media dhe në njoftimin e Ministrisë së Brendshme, nuk ishin të vërteta dhe nuk qëndronin.

Më tej Berisha deklaroi: “Unë kam komunikuar me prokurorin dhe ai më ka njoftuar se nuk ka asnjë urdhër ndalimi, apo kërkimi ndaj meje. Ai më njoftoi se nuk kishte ndonjë situatë të tillë ndaj meje”, - thotë Berisha. Ish-shefi i SHKB-së së Gjirokastrës tha se gjithçka e kishte marrë vesh nëpërmjet mediave vizive mbrëmjen e të mërkurës, kur ka qenë në shtëpi me familjen e tij dhe për asnjë moment sipas tij as nuk ishte larguar nga banesa e as nuk ishte fshehur për asnjë lloj arsyeje apo motivi.

“Telefonin tim të punës e kam pasur të hapur. Askush nuk më ka njoftuar apo të më ketë marrë në telefon për ndonjë arsye apo për ndonjë motiv, e aq më pak

“Telefonin tim të punës e kam pasur të hapur. Askush nuk më ka njoftuar apo të më ketë marrë në telefon për ndonjë arsye apo për ndonjë motiv, e aq më pak të më ketë komunikuar se ndaj meje kishte nisur një procedim penal për akuzën e shpërdorimit të detyrës"

Ish-kreu i SHKB-së, Hajredin Berisha

të më ketë komunikuar se ndaj meje kishte nisur një procedim penal për akuzën e shpërdorimit të detyrës. Mjetin të cilin unë kam përdorur, e kam dorëzuar konform rregullave të përcaktuara ndërsa ai mjet, ka qenë i zhbllokuar nga prokuroria, pasi hetimi për të cilin ai mjet ishte bllokuar, ka përfunduar”,tha ish- shefi i SHKB-së së Gjirokastrës, Hajredin Berisha. Ministria e Brendshme publikoi një deklaratë një ditë më parë, sipas së cilës, ai ishte shpallur në kërkim me akuzën e shpërdorimit të detyrës, pasi kishte marrë në

përdorim një automjet të bllokuar për llogari të një hetimi të Prokurorisë së Krimeve të Rënda. Berisha sqaroi se edhe në lidhje me zbrazjen e zyrës, ai kishte marrë vetëm sendet personale të tij, me të cilat kishte mobiluar zyrën pas mbërritjes së tij në këtë detyrë. “Të dalë një biznesmen vendas dhe të thotë se një nga sendet që unë kam marrë nga zyra është blerë me fondet e dhuruara prej tij. Gjithçka që kam marrë ka qenë personale. Të tjerat që kanë qenë me inventar në zyrë, janë po aty”,- deklaroi Berisha “Mapon”.

Zbardhet vrasja e studentit në dyqanin e lojërave elektronike Prokuroria akuzon Elton Bajraktarin për vrasjen e Arbër Mitros.

Krimi erdhi pas sherreve të vazhdueshme mes të rinjve Elton Bajraktari, i akuzuar për vrasjen e studentit Arbër Mitro në qershor të këtij viti, do të përballet me gjykatën. Edhe pse 27-vjeçari shprehu pendesë para gjykatës në caktimin e masës së sigurisë, prokuroria thotë se ai është autori i vrasjes së 22-vjeçarit, i cili u qëllua me thikë pranë biznesit të familjes së tij në rrugën “Don Bosko” në Tiranë. Ngjarja ndodhi pasditen e 30 qershorit, kur pas një debati, 27-vjeçari Bajraktari ka qëlluar me grushte e më pas me thikë studentin e informatikës, i cili humbi jetën si pasojë e një goditjeje në gjoks. Prokuroria thotë se sherri mes të rinjve kishte nisur disa ditë para ngjarjes, pasi Bajraktari, banor në pallatin ku familja e të ndjerit kishte një dyqan lojërash elektronike, i ka kërkuar 22-vjeçarit të bëjë kujdes me fjalët që përdor gjatë lojës. “Gjatë kohës së qëndrimit në dyqan, i ndjeri luante edhe futboll jashtë më shokët e tij, e ndërkohë flisnin siç mund të

flasin me fjalë të ndryshme kur luajnë. Një ditë ka qenë duke kaluar shtetasi Elton Bajraktari, i cili pasi ka dëgjuar se flitej me fjalë banale, i është drejtuar Arbër Mitros duke i thënë: Mos fol me fjalë të pista se ne këtu banojmë, por ai ka reaguar negativisht duke qenë edhe mospërfillës”, - thotë prokuroria. Sipas dosjes hetimore, rezulton se e njëjta situatë është përsëritur edhe ditën e ngjarjes, më 30 qershor 2013, kur Elton Bajraktari ka kërkuar shpjegime nga Mitro përse vazhdonte ta bënte të njëjtën gjë. Në momentin e ngjarjes, 27-vjeçari mbante një thikë në dorë, e megjithatë fillimisht dy të rinjtë kanë debatuar me fjalë mes tyre. “Kjo ka ndodhur përsëri ditën e ngjarjes, po për të njëjtin shkak e për më tepër që tashmë i arrestuari kishte edhe një inat të akumuluar nga ditët e mëparshme. Përsëri i ka kërkuar shpjegime A. Mitros përse fliste ashtu dhe biseda ka degjeneruar në tone të larta, si dhe kanë filluar të shtyhen me duar me njëri-tjetrin.

Elton Bajraktari mbante në dorë një thikë dhe ka tentuar të qëllojë A. Mitron”, - thotë prokuroria. Sipas dëshmitarëve rezulton se pikërisht ky ka qenë edhe momenti fatal. I ndjeri sapo ka parë thikën ka filluar të lar-

Viktima Arbër Mitro

gohet, ndërsa Bajraktari i është drejtuar me shpejtësi me thikë në dorë, duke e qëlluar një herë në gjoks, ndërsa me dorën tjetër e ka qëlluar me grusht. “Arbër Mitro ka nisur

të largohet, duke ecur në një distancë rreth 15 metra, ku është rrëzuar në gjunjë. Eltoni e ka arritur përsëri dhe e ka gjuajtur sërish me grushte dhe shqelma. Më pas të dëmtuarin e kanë dërguar në spital ku ka gjetur vdekjen, ndërsa autori Elton Bajraktari është larguar”, - thotë prokuroria. Vetëm një orë e gjysmë pas ngjarjes, 27-vjeçari Bajraktari është vetëdorëzuar në polici, ndërsa ka treguar se arma e krimit ndodhej në banesën e tij. Policia ka gjetur dhe sekuestruar armën tip thikë, me të cilën është qëlluar në gjoks i ndjeri Arbër Mitro. “Nga deklarimet e administruara rezulton se midis tyre ka patur reciprokisht fjalë fyese, por rezulton e provuar se goditjet e para fizike janë kryer nga ana e autorit, ndërsa viktima ka përdorur vetëm fjalë fyese. Ndërsa autori ka një dëmtim të papërfillshëm në krah, të cilin mund ta ketë marrë gjatë mbrojtjes që ka bërë viktima”, - thuhet në dosjen e prokurorisë. Në përfundim të hetimeve, Prokuroria e Tiranës ka ngritur akuzën e “vrasjes me dashje” ndaj shtetasit Elton Bajraktari, i cili gjithashtu do të gjykohet edhe për akuzën e “prodhimit dhe mbajtjes pa leje të armëve të ftohta”.

Gazeta MAPO

www.mapo.al / gazetamapo@gmail.com

18.10.2013

7

Ministrat tek romët në Shishtufinë, tani arsim dhe mjekim Tre ministrat, ai i Shëndetësisë, Ilir Beqja, ministri i Mirëqenies Sociale dhe Rinisë, Erjon Veliaj, ajo e Arsimit, Lindita Nikolla si dhe Avokati i Popullit, Igli Totozani, kanë vizituar dje 37 familjet rome në Shishtufinë, të cilat u transportuan mbrëmë nga ora 23:00 deri në orën 03:00 të mëngjesit drejt ish-repartit ushtarak. Ministri Veliaj sqaroi se “Familjet rome i transferuam

natën vetëm për të shmangur trafikun e ditës”. Ndërsa ministrat Beq ja dhe Nikolla premtuan angazhim për ndihma mjekësore dhe arsimim për të gjithë komunitetin.

Avokati i Popullit, Igli Totozani u kërkoi ministrave të pranishëm që të merren parasysh të gjitha rekomandimet e tij, që popullsia rome të strehohet, arsimohet dhe të regjistrohet. Totozani u shpreh se

“ky është vetëm fillimi, dhe që ta quajmë fitore, më parë duhet të kemi bërë sistemimin përfundimtar të këtij komuniteti të përvuajtur”.

Familjet rome i ka vizituar edhe reporteri i PE-së për çështjet sociale, Nikola Vuljaniç, i cili tha se ky është një fillim i mirë dhe një zgjidhje e pranueshme për momentin, por nuk mund ta quajmë një zgjidhje përfundimtare.

Borxhi i ri i qeverisë shteron kredinë për ekonominë Banka e Shqipërisë nuk është dakord që qeveria të sigurojë borxhin e ri prej 24 miliardë lekësh në tregun e brendshëm, pasi ky veprim do të mbyllte mundësitë për një kreditim të ekonomisë. Ja variantet Blerina Hoxha

Qeveria e re, për të mbyllur shpenzimet e këtij viti, do të marrë një hua të re prej 24 miliardë lekësh. Burimet nga Ministria e Financave bënë me dije se kjo shumë do të sigurohet nga tregu u brendshëm, mirëpo Banka e Shqipërisë e ka refuzuar këtë kërkesë. Ekspertët e Bankës mendojnë se ky borxh i ri do të fundosë përfundimisht kredinë për ekonominë.

Banka: Jo më borxh të brendshëm

Rritja e kufirit të borxhit publik rishtas me 24 miliardë lekë këtë vit pritet të krijojë një krizë shtesë në kreditimin e ekonomisë së vendit.

Kjo pasi të gjitha fondet e lira të bankave do të shkojnë për borxhin e qeverisë dhe nuk do të ketë asnjë interes për kreditimin e ekonomisë, thanë ekspertët e BSH-së. Guvernatori i Bankës së Shqipërisë, Ardian Fullani e ka shprehur hapur qëndrimin ndaj qeverisë në lidhje me financimin e borxhit të ri prej 200 milionë eurosh, duke i sugjeruar ministrit Cani që kjo shumë të merret në tregun e jashtëm dhe jo në atë të brendshëm. Për shkak së dy të tretat e borxhit në tërësi janë marrë nga brenda vendit duke bërë që të gjitha depozitat e shqiptarëve të shkojnë për blerjen dhe rifinancimin e borxhit dhe kështu të mos teprojë asnjë lek për kreditimin e privatëve. Borxhi i brendshëm i vendit është mbi 4

miliardë euro dhe më shumë se gjysma e tij është me afat kthimi vetëm një vit. Për këtë arsye, rifinancimi i tij mund të haset në vështirësi serioze, shpjegojnë ekspertët e Bankës.

Arritja në këtë situatë ka bërë që bankat të ngushtojnë në maksimum huanë për sektorin privat, pasi të kreditosh qeverinë është më komode dhe me risk zero. Ekspertët në Bankën e Shqipërisë mendojnë se, nëse qeveria do të reduktonte deficitin buxhetor dhe borxhin në tërësi, atëherë bankat do të detyroheshin të kreditonin ekonominë. Pra, në mënyrë indirekte qeveria ka në dorë financimin e sektorit privat nëpërmjet kredive bankare. Bllokimi i kredisë për biznesin është shndërruar në një nga faktorët themelorë për frenimin e rritjes ekonomike të vendit.

Një e katërta e shpenzimeve me borxh

Akti Normativ i qeverisë për ndryshimet në buxhet ka hyrë në fuqi qysh në datën 4 tetor, ndërsa është publikuar nga qendra e publikimeve zyrtare. Nga shifrat e reja të buxhetit i bie që shpenzimet e buxhetit për këtë vit, gati në një të katërtën e tyre të mbulohen me borxh. Projekti i ri i qeverisë për buxhetin 2013 e thelloi deficitin buxhetor në 83,4 miliardë lekë, nga 49 miliardë që ishin programuar në buxhetin fillestar. Ndërkohë që qeveria e demokratëve e la këtë shifër

në fund të gushtit në 59 miliardë lekë. Të ardhurat buxhetore janë parashikuar të realizohen në 321,9 miliardë lekë nga 360 miliardë lekë.

Ndërsa shpenzimet buxhetore në tërësi nga 409 miliardë lekë, bëhen 405.5 miliardë lekë. Duke bërë krahasimet në të gjithë zërat e shpenzimeve të institucioneve të shtetit, qeverisë, parlamentit dhe institucioneve të tjera të pavarura, fatura për pagesat është fryrë me gati 3.5 miliardë lekë. Nga 257,8 miliardë lekë që kishin planifikuar për të shpenzuar institucionet për këtë vit në ligjin fillestar, në Aktin Normativ të qeverisë këto shpenzime arrijnë në 261,3 miliardë lekë.

ERE, sot shpall administratorin e ri të CEZ, tre në garë Enti Rregullator i Energjisë ka kualifikuar dje tri kandidatura, Arqile Kokëdhima, Arben Seferi dhe Myrteza Myftari, për administratorin e ri të CEZ-it. Bordi i Komisionerëve të ERE-s do të vendosë nesër fituesin për të drejtuar si administrator shoqërinë CEZ- Shpërndarje, njoftoi dje ERE. Dje ky bord zhvilloi seancën e dëgjimit të kandidaturave që konkurrojnë për këtë post, në prani të kreut të ri të Entit Rregullator të Energjisë, Petrit Ahmeti. “Në garë hynë me aplikime 8 kandidatë, nga të cilët 5 nuk i plotësonin kushtet pasi kishin më pak se 5 vite eksperiencë”, - u shpreh Eduard Elezi, drejtori juridik i ERE-s. Fituesi do të përzgjidhet mes 3 kandida-

turave për postin e administratorit të CEZ-it, të cilat janë: Arqile Kokëdhima, Arben Seferi dhe Myrteza Myftari. Gjatë prezantimit të platformës së tij sot para bordit të EREs, kandidati Arqile Kokëdhima, me profesion inxhinier ushtarak, tha

se synon të ulë nivelin e humbjeve në rrjet dhe përmirësimin e furnizimit me energji. Kandidati Myrteza Myftari tha se synon stabilizimin e kompanisë CEZ, duke rritur të ardhurat dhe duke ulur shpenzimet. Ndërsa kandidati Arben Seferi, pasi deklaroi se nuk ka asnjë konflikt interesi për të ushtruar detyrën si administrator i CEZ, premtoi se do të rrisë performancën e kompanisë dhe do të rakordojë borxhet mes KESH-it dhe OST-së. Para dy javësh, gjatë raportimit në ERE për ecurinë e punës në krye të CEZShpërndarjes, administratori Sait Dollapi dha dorëheqjen, që u pranua disa orë më pas nga ERE, e cila shpalli menjëherë garën për këtë post.

Borxhi ndaj biznesit, 150 kompani kërkesë te Financat Më shumë se 150 kompani të biznesit kanë plotësuar formularin e Ministrisë së Financave për të deklaruar borxhet nga qeveria. Shuma e detyrimeve për këto kompani nuk bëhet e ditur, por bizneset kanë afat të deklarohen deri në fund të muajit. Pas kthimit nga Uashingtoni të delegacionit shqiptar, mësohet se është negociuar me FMN-në, Bankën Botërore por edhe donatorë të tjerë si BERZH-i, për të siguruar një borxh të ri që do të përdoret kryesisht për të shlyer faturën e detyrimeve ndaj sipërmarrjes private. Burimet në Ministrinë e Financave bëjnë me dije se shuma e borxhit që do të merret nga donatorët ende nuk është përcaktuar, por sigurimi i kësaj huaje do të jetë me kushte për qeverinë shqiptare. Këto kushte kanë të bëjnë kryesisht me reformën në sistemin fiskal, si dhe kufizimin e shpenzimeve buxhetore. Bëhet fjalë për 40 miliardë lekë hua e re nga FMB dhe BB, e cila mund të përdoret më pas për të shlyer detyrimet ndaj biznesit.

Siguria rrugore bilanc lufte, 334 të vdekur dhe 2230 të plagosur në vit Shqipëria vijon të jetë një nga vendet me numrin më të madh të të vdekurve dhe të plagosurve në aksidentet rrugore. Vetëm vitin e kaluar 334 per sona kanë h um bur jetën dhe 2 230 të tjerë janë rapor t uar si të plagosur ose të g jy m t uar ”, - t ha dje minist ri i Transpor tit . Edmond Ha x hinasto në Kon ferencën Ndër kom bëtare “ Safer Roads 2013 , European Albania”.

Minist ri shpreh u angaz himin për ta sjellë in f rast r uk t urën në paramet rat in x hinierikë të s tandardit ev ropian . “ Për f un dimi i r r ugëve të pam bar uara, sinjalistika dhe elementet e sigurisë mbeten akoma një sfidë e madhe”, - tha ministri. “Është

më lirë dhe me kosto eficiente të merret parasysh siguria rrugore në stadin e planifikimit”, - shtoi ai. Tjetër aspekt në të cilin u ndal ministri ishte edhe përmirësimi lig jor. “Do të ketë një përcaktim më të qartë të përg jeg jësive për aksidentet; forcim të kontrollit dhe zbatimi i rregullave të qarkullimit, forcimi i sistemit të trajnimit dhe testimit të drejtuesve të mjeteve janë elementët themelorë të sipërmarrjes sonë”, - tha Haxhinasto. Ai ftoi edhe shoqëritë e sigurimeve të pranishme në aktivitet të angazhohen edhe me investime kapitale për të rritur shkallen e sigurisë në rrugët e vendit dhe për të shpëtuar jetë njerëzish.

CMYK

8

18.10.2013

Gazeta MAPO

www.mapo.al / gazetamapo@gmail.com

NJOFTIM / REKLAMA

CMYK

NJOFTIM / REKLAMA

Gazeta MAPO

www.mapo.al / gazetamapo@gmail.com

18.10.2013

9

10

Opinione & Editoriale

Blog & Ide

OpEd

Nga Bujar Kapexhiu

Opinione dhe Editoriale

Shteti apo tregu? Një rrugëtim i gjatë në dilemat ekonomike K ur Tedi ( Adrian Civici ), me atë mirësjelljen e tij të “paplakur”, më telefonoi për të më thënë se kishte përgatitur një botim të ri dhe dëshironte që parathënien t’ia shkruaja unë, u ndjeva mirë dhe kërkova menjëherë të lexoja gjithçka. “Shteti apo Tregu - Cilin model zhvillimi të zgjedhim”? Që në kopertinë, duket se kërkohej të provokohej çdo lexues se kë duhet të zgjidhte, Shtetin a Tregun, apo të dy së bashku? Çdo gjë e lexuar deri me sot, lidhur me këtë temë më erdhi mbrapsh, por kurioziteti dominoi mbi qartësimin e leximeve të shkuara dhe kërkova, pa e nisur mirë librin, të shfletoja kapituj a pjesë të tëra, ashtu si më erdhi për momentin, pa zgjedhje. Ende pa e filluar mirë, nga faqja e parë deri te e fundit, i telefonova Tedit vetëm për t’i thënë që “e nisa”, por akoma pa mbaruar fjalinë unë, ai më thotë “si t’u duk, se aty janë disa vite punë brenda”… E vërteta është që pikërisht këtë fjalë prisja, pasi kuptova se pas shumë vite për këto probleme, më në fund, dilemat e politikave ekonomike dhe të atyre të zhvillimit, apo dhe mjaft pikëpyetjeve se cila është mënyra e reflektimit për “problematikën shqiptare” i gjeja të përmbledhura me shumë finesë në këtë titull të zgjedhur të këtij libri “Shteti apo Tregu”?.

Faqet e librit janë një rrugëtim i gjatë në dilemat e politikave ekonomiko-financiare dhe faktorët e zhvillimit, shembujt pozitivë e negativë në mjaft vende e rajone të botës, në debatet e përballjet teorikoakademike ndërmjet shkollave të ekonomisë dhe lloji i ekonomistëve “modernë” që na duhen, marrëdhëniet ndërmjet ekonomisë, demokracisë dhe politikës, aspektet polivalente të strategjive të zhvillimit dhe rritjes ekonomike, modeleve të ndryshme të kapitalizmit dhe atyre sociale të aplikuara në Europë e në botë, rolin e dijes dhe njohurive si faktorë thelbësorë në zhvillim, reformimin e bankave, përballjen tonë të përditshme me efektet e ngrohjes globale, ndryshimeve klimaterike, sfidën e ushqimeve dhe shkatërrimin e diversitetit, etj. Në mbyllje të librit, një reflektim i gjatë dhe i detajuar historiko-analitik i autorit për 100 vjet ekonomi kombëtare dhe “modelin ekonomik shqiptar post-tranzicion”, të cilësuar shpesh dhe si “modeli i ri ekonomik” që ka nevojë të aplikojë Shqipëria në dy apo tri dekadat në vazhdim. Një analizë për prioritetet, strategjitë, politikat dhe vizionin e zhvillimit ekonomikosocial të Shqipërisë.

Harku kohor 2007-2013, përkonte me një tjetër “hark” a “trajektore” zhvillimesh të përmbledhura në fjalën “krizë”, nga SHBA –ja e më pas te Europa në të gjithë hapësirën e saj të përbashkët duke arritur të ndihet dukshëm përgjatë dy viteve të fundit në Europën Juglindore dhe te ne. Në dilemë siguria e tregut dhe qenësia e vetë shtetit. Kriza greke më tepër sesa ndau, krijoi konfuzion tërësor si në tregjet ashtu edhe në teoritë e zgjidhjet e propozuara. FMN-ja dhe mbarë Europa e Bashkuar këtë radhë u ndjenë të ndara. Paqartësia politike në Itali, pas qeverisë Monti, vetëm në pak muaj trembi tregjet, duke spostuar vëmendjen nga Greqia fqinje te fqinji tjetër i përtejdetit.

Të rrethuar nga sindromi krizë politikoekonomike, u ndodhëm pikërisht ne që të provonim fort dallgët italiane dhe rrebeshin grek. Sa të aftë apo sa të paaftë u ndodhën shtetet dhe vetë tregjet përballë një zgjatjeje të ciklit tej parashikimeve më të zymta? Në shfletimet e Civicit lumturisht rrok idetë dhe praktikat e një morie vendesh të kombinuara me teoritë më të ndritura të modeleve ekonomike, nga Rostov e Rikardo, të bashkëshoqëruar me versionin modern të teorisë së tregtisë së

koment

Artan Santo

lirë dhe përparësive krahasuese të Teoremës HOS, te kriza aziatike e mesit të viteve ’90, apo axhustimet strukturore të Friedman-it; për t’u futur më pas në shtjellimin “Shteti apo Tregu”, nëpërmjet një tregimi të plotë të destinacioneve fatlume a fatkeqe, si dhe në teoritë që derivuan prej tyre në zona, vende a kontinente të tëra. Diku quhet me “cinizëm” si trekëndësh i hekurt “shteti-bankat-biznesi”. Por në vetvete, shteti predominon dhe shpesh dikton dhunshëm një treg që po nga ndërhyrja e tij kulmon me një recesion, siç do ta trajtonte në ligjërimin e tij austriaku Hayek. Jo më kot trajektoret nisin nga perëndimi i largët, SHBA-ja. Ishin ata me “Planin Marshall”, që vepruan si “hegjemonë beninj” në fundin e Luftës së Dytë Botërore, duke marrë kështu edhe rolin udhëheqës të botës së lirë duke gëzuar në këtë mënyrë edhe aleancën e qëndrueshme me Europën. Trajektorja vijoi në Europë më pas, pra edhe në atë kohë, por edhe tashmë. Një krizë amerikane e transferuar po nëpërmjet kësaj trajektoreje në Europë, ku roli i shtetit ishte tepër i fuqishëm si në SHBA, por edhe në Europë, ku Gjermania luajti thuajse e vetme rolin e udhëheqësit, në mjedisin politik dhe ekonomik europian. Historinë e krizë-pas-krize, në transformimin e saj, në zgjatjen dhe ciklin e shkurtër, gjatë shfletimit të librit të Civicit do ta shohësh të paraqitur qartësisht, me reagimet dhe ndryshimet e sjelljeve të shteteve, institucioneve financiare ndërkombëtare, por edhe të ligjëruesve të famshëm, në çdo shfaqje të zhbalancimeve në ekonomitë e veçanta a në atë botërore. Në 20 vitet e fundit pati ndryshime të qenësishme në filozofinë e gjetjes së mekanizmave prudentë për sistemin bankar. Nga rregullimet e përcaktuara te Bazel 1 në 1975-ën, këtë vit e deri në 2019- ën, datë e përcaktuar për rregullat e reja të Bazel 3, do të zbatojnë një tjetër strategji për të qenë vetë sistemi bankar e financiar i qetë ndaj krizave a tensioneve të reja në tregje. Nga ana tjetër, edhe vetë Fondi Monetar Ndërkombëtar ka hequr petkun e ortodoksisë shumëvjeçare dhe po e sheh realitetin me zgjidhjet përkatëse pikërisht për vendin ku ndodh a krijohet “incidenti financiar”, por edhe më gjerë. Rasti i Greqisë ishte një dërrmim i shumë teorive dhe krijesave tej realitetit të vendit, si edhe gjerësisë shumëplanëshe të zgjerimit të valës goditëse të asaj që në të vërtetë u shfaq. Nuk priteshin më të zbatoheshin teoritë, që ndonëse patën sukses në mjaft vende, por jo në rastin grek.

Kështu që mes falimentit a shpëtimit të shtetit, nuk pritej një vendim që të zgjaste më tepër se diferenca ngrysje në mbrëmje e zgjim në mëngjes. Nga e gjithë moria e problematikave ekonomike e financiare që kriza shfaqi në shumë vende, u arrit që të dyshohej edhe formula e vetë mbajtjes së monedhës së bashkuar, Euros. Ajo u etiketua si një nga të “këqijat e mëdha”.

Përgjatë këtyre viteve të fundit, jo vetëm që u vunë në dyshim parimet bazë të lindjes së euros, por u anatemua e gjithë politika e ndjekur për mbajtjen në këmbë me gjithfarësoj instrumentesh të jetës së saj. Nga më goditësit ishte George Soros.

Ai në vijimësi krijoi dhe teoritë e tij që ishin të ndryshme nga ato tradicionalet, duke zhvilluar një kuadër konceptual, shumë më të gjerë sesa tregjet financiare,

pasi ai përfshin në teorinë e tij, marrëdhëniet mes të menduarit dhe realitetit. Ai shprehet se “mendimet dhe veprimet e pjesëmarrësve janë pjesë e realitetit rreth të cilit ata duhet të mendojnë”. Të menduarin ai e paraqet në funksionin e dyfishtë, ku nga njëra anë pjesëmarrësit kërkojnë ta kuptojnë botën ku ata jetojnë, dhe ky është funksioni njohës; dhe nga ana tjetër, ata kërkojnë të influencojnë në ngjarjet që dhe ata vetë marrin pjesë dhe ky sipas tij është funksioni manipulues.

Dhe interferencën e të dyjave me njëratjetrën, Soros e quan “refleksiviteti i interferencës”. Si gur themeli të kuadrit të tij konceptual, ai vendos parimin e “pasigurisë njerëzore”, e cila është bazuar në dy shtyllat identike të “gabueshmërisë” dhe “refleksivitetit”.

Parimi i pasigurisë njerëzore ka efekte të gjithanshme për metodën shkencore.

Në këtë kontekst ai kundërvihet dhe del në konflikt të drejtpërdrejtë me teorinë e përgjithshme ekonomike. Ekonomia e linjës së zakonshme është e bazuar në ligje të përjetshme dhe universale, testimi i vlefshmërisë së tyre mund të bëhet duke iu referuar fakteve. Por faktet e prodhuara nga proceset shoqërore nuk përbëjnë në realitet një kriter të besueshëm për të gjykuar vlefshmërinë e teorive për shkak të gabueshmërisë njerëzore. Ekzistenca e ligjeve të vlefshme universale dhe të përjetshme është një realitet, i tillë është edhe parimi i pasigurisë njerëzore, por të tilla ligje paraqiten ende shumë të paqarta dhe të përgjithshme për t’u përdorur për gjenerimin e parashikimeve dhe sqarimeve specifike. Në gjenerimin e pasojave të krizës globale ekonomike-financiare, pikërisht në rrugën që ajo ndoqi ndër vite si dhe në rezultatet që u shfaqën, ajo që krijon veçanësi është roli i ideve të gabuara dhe keqinterpretimeve, mungesa absolute e mirëkuptimit në formimin e rrjedhjes së ngjarjeve. Ajo çka është dukshëm e veçantë në një trajtim të ri të këtyre ngjarjeve është pikërisht ndryshueshmëria e rrjedhjes së tyre. Në këtë proces të zgjatur përfshihen shumë nyje reagimesh refleksive, mes aspekteve objektive dhe subjektive të realitetit. Pasaktësia e ndodhur, tregon qartazi se këto dy aspekte asnjëherë nuk janë identike.

Duke pasur këto “përleshje”idesh, por edhe lindjen e teorive të reja për një situatë të pazakontë dhe krejt të ndryshme nga krizat e mëparshme, në pamundësinë e gjetjes së ekuilibrit të vështirë të “ecjes në tel” si dhe veprimi i shtetit inteligjent që Civici e trajton me kujdes në faqet e librit, natyrshëm vihen përballë keynesianistët me ndërhyrjen publike në ekonomi dhe liberalët si partizanë të tregut të lirë dhe globalizmit pa limit. Mirëpo këta të fundit, të tronditur nga këto vite krize, që nuk i prisnin, kërkojnë të mbahen fort në logjikën e tyre se “kjo nuk erdhi për faj të liberalizmit, dhe se po vetë liberalizmi do të jetë ai që do ta nxjerrë botën prej saj”.

Tej teorive, shpërthimi i krizës i futi në çark autoritetet financiare europiane.

Atyre iu duhej të përballeshin me krizën, në përputhje me rregullat që ishin dukshëm të papërshtatshme me kushtet e krijuara, e megjithatë nuk mund të ndryshonin Traktatet e Maastrichtit dhe atë të Lisbonës, pasi u has në një kundërshtim masiv të opinionit publik veçanërisht në vendet e zhvilluara europiane, Gjermania dhe Franca, lidhur me hapat e mëtejshëm të integrimit europian. Më pas rasti i Greqisë denatyroi çdo teori të paraqitur deri në këtë kohë saqë u përdor një fjalë në gjuhën gjermane “Schuld”, e cila nënkupton borxhin dhe fajin. Një fjalë kjo që luajti një rol kyç në të gjithë zhvillimet e “zgjidhjes” së krizës greke. Megjithëse tashmë ndodhemi në kohën kur kriza e

Pambarimisht euros mbaroi, një deklarim ky i bërë edhe gjatë zgjedhjeve në Gjermani, apo edhe fillimi i shenjave të ringritjes së ekonomisë europiane gjatë vitit 2014, gjithsesi, në një pasqyrim të defekteve të situatës aktuale ato ndahen në dy kategori: politike dhe financiare. Në anën politike Gjermania është shfaqur de facto si një fuqi hegjemoniste. Ajo nuk mund t’u diktojë të tjerëve, por autoritetet europiane nuk mund të bëjnë asnjë propozim pa marre lejen e Gjermanisë.

Ndërsa në planin ekonomik, politika shtrënguese e përkrahur nga Gjermania, rezultoi kundërproduktive. Në frontin ekonomik, politika shtrënguese e përkrahur nga Gjermania, rezultoi kundërproduktive. Çdo euro e zbritur nga deficiti fiskal shkaktoi më shumë se një euro të zbritur nga PPB-ja, me fjalë të tjera koeficienti fiskal rezultoi më shumë se një i tillë. Publiku gjerman e pati të vështirë për ta kuptuar këtë. Reformat fiskale të futura nga qeveria Schroeder ishin të suksesshme, pse nuk mund të funksiononte edhe për Europën një politikë që ka funksionuar për Gjermaninë? Arsyeja është se qeveria Schroeder ka operuar në një mjedis inflacionist, ndërsa mjedisi i tanishëm është deflacionist. U desh kohë që autoritetet europiane të pranonin këtë fakt dhe në fund vepruan duke ndaluar imponimin e masave shtrënguese shtesë.

Kjo e lehtësoi presionin e trendit rënës dhe lejoi Eurozonën të arrinte fundin duke i dhënë fund krizës financiare. Eurozona ndodhet tashmë në një tërheqje të “butë“ të udhëhequr nga Gjermania, por vendet e zhytura në borxhe janë mbrapa.

Divergjenca është kryesisht për shkak të barrës së tyre të lartë të borxhit dhe të kostos më të lartë të parave. Duke qenë se këto janë të përsëritura, divergjenca ka tendencën të zgjerohet me kalimin e kohës.

Ajo që duhet bërë rrjedh drejtpërsëdrejt nga analiza e asaj që ka ndodhur. Pranimi i gabimeve dhe identifikimi i ideve të gabuara që kanë krijuar situatën e tanishme përbën hapin e parë, ndërsa korrigjimi i tyre është i dyti. Në trendin krizëgabime-rregullime, Soros, zhvilloi teorinë e tij të “fryrjes dhe shpërthimit” të flluskës së krizës financiare, që praktikisht është e kundërta e ekuilibrit. Ajo përbëhet nga një trend që mbizotëron në realitet, dhe nga një keqinterpretim ose ide e gabuar rreth atij trendi.

Si trendi dhe ideja e gabuar e përforcojnë reciprokisht njëra-tjetrën derisa ato të rriten në atë masë ku ideja e gabuar bëhet gjithnjë e më e dukshme. Përfundimisht kurba arrin në pikën ku trendi kthehet në anën e kundërt dhe nyja e reagimit pozitiv, zhvillohet në drejtim të kundërt.

Proceset e “fryrjes dhe shpërthimit” ose “flluskat”, janë vetëm manifestim i refleksivitetit dhe rrallëherë ndodh që ato të

rriten deri në një madhësi ku marrin rëndësi makroekonomike.

Por ka edhe një ndërveprim refleksiv midis autoriteteve dhe tregjeve. Pas dorës së padukshme të tregjeve fshihet dora e dukshme e politikës. Të dy, qoftë tregjet apo edhe autoritetet gabojnë. Është pikërisht ajo që e bën ndërveprimin e tyre refleksiv. Ndërsa “flluskat” ndodhin në mënyrë ciklike, bashkëveprimi midis ekonomisë dhe politikës është i vazhdueshëm. Në rastin e krizës kaq të gjerë ekonomike e financiare dhe dilemave pa fund mbi modelet dhe teoritë më efiçente të zhvillimit, do të na duhet të studiojmë ekonominë politike ku çdo ngjarje është unike, në vend që të kërkojmë të futemi në ligjet dhe ligjësitë që kanë vlefshmëri të përjetshme.

Në pjesët e librit të Civicit gjejmë tema të të përditshmes sonë, “Uji si burim strategjik dhe lufta për të”; përse po na dëmtojnë kaq shumë zjarret dhe përse jemi kaq të pafuqishëm për t’i përballuar ato? Gjejmë problematika komplekse për mjedisin, për burimet natyrore dhe administrimin efiçent të tyre, për naftën dhe fuqinë financiare e gjeopolitike që ajo ka sot në tregjet ndërkombëtare, për kulturën si faktor zhvillimi, edukimin, kapitalin njerëzor dhe për rolin e ri të ekonomisë së dijes dhe universiteteve, për etikën dhe besimin etj., si faktorë socialë që janë pjesë e një mjedisi ku ne veprojmë dhe ndërvaremi nga njëri-tjetri. Të përfundosh leximin e librit “Shteti apo tregu- Cilin model zhvillimi të zgjedhim”?, vetvetiu futesh natyrshëm në mjedisin dhe “çështjet” shqiptare. Reflektimet taksa e sheshtë a progresive të shprehura këndshëm, të kuptueshme nga kushdo, apo roli i shtetit inteligjent kur vendi është i vogël si ç’është rasti ynë, pamundësia e një formule të vetme zhvillimi që mund të kopjohet nga jashtë, roli i ekonomistëve shqiptarë në trajtimin e problemeve “të brendshme” të zhvillimit, marrëdhëniet me FMN-në apo Bankën Botërore etj., trajtohen si pikëpyetje e rrugëzgjidhje për të ardhmen e ekonomisë dhe financave shqiptare. Dilemat shqiptare dhe përgjigjet për to vazhdojnë: nëse do të pranojmë një situatë të rëndë ekonomike, cili është profili i vërtetë i saj, ndërkohë që kemi një inflacion mjaft të ulët apo një borxh tashmë mbi 70% të PBB-së, a do të pranojmë të rrisim inflacionin derisa të jetë i kontrollueshëm si dhe borxhin deri aty sa kufijtë e rritjes dhe kufiri kohor i mbajtjes së tij aty, të përkojnë me inversin e derisotëm, pra me zhvillimin e ekonomisë dhe mundësitë reale të stabilizimit të treguesve ekonomikë e financiarë? Ç’duhet të bëjmë? Të njohim realisht dhe me vërtetësi situatën. Të njohim dhe t’i pranojmë gabimet.

Parathënia e librit "Shteti apo Tregu - Cilin model zhvillimi të zgjedhim”?

op-ed

2

Blog / Një kafe me Stefan Çapalikun

Gazeta MAPO

www.mapo.al / gazetamapo@gmail.com

Kulturë / Mirë se erdhët në Shqipërinë postkomuniste

Konservatorizmi amerikan ka nevojë për ndriçim

K

riza është zgjidhur, por veçse përkohësisht. Ne jemi të shtrënguar për të pasur më shumë udhë pa krye apo politikë “të lojës me zjarrin” në muajt dhe vitet e ardhshme. Për të kuptuar pse, duhet më së pari të dihet se për “tea party”, aksionet nuk mund të shkonin më lart. Kjo lëvizje është e nxitur dhe e frymëzuar nga frika se së shpejti, Amerika do të katandiset përtej çdo shpëtimi.

Senatori Ted Cruz tha haptazi në samitin e fundit për “Vlerat e votuesve” në Uashington: Ne jemi në buzë të një shkëmbi dhe dritarja jonë për t’i kthyer gjërat mbarë, miqtë e mi, nuk mendoj se është e gjatë.

Nuk mendoj se është as 10 vjet. Kemi veçse disa vite për ta kthyer vendin në rrugë të drejtë, ose do të përfundojmë nga shkëmbi në harresë”.

Efektet servile të mbylljes së qeverisë patën një shpërndarje të gjerë.

Rreth 800 000 njerëz morën liridalje përgjatë përçarjes. Që prej këtu kishin edhe produktet më të pakëndshme të stanjacionit në Uashington.

Cruz ka dominuar ndërkohë sondazhet prej kashte të samitit, duke marrë 42 % të votave ose më shumë se 3-fishin e rivalit të tij më të afërt.

Komitetet e tij të mbledhjes së fondeve raportuan këtë javë se kishin mbledhur 1.19 milionë dollarë, duke dyfishuar fondet e tremujorit paraardhës. Shkalla kombëtare e mbështetjes për Cruz mund të jetë për faqe të zezë, por në mes të Republikanëve, ai po kthehet në një idhull.

Frika e tanishme rrjedh nga Obamacare, por ky është vetëm shkaku i fundit për alarm. Konservatorizmi modern amerikan është themeluar përmes një diete dëshpërimi. Në vitin 1955, William F. Buckley Jr. e nisi këtë lëvizje me një editorial të famshëm në “National Review”, duke deklaruar se “qëndrojmë përmes historisë, duke ulëritur Stop”. John Boehner po përpiqet të ndjekë këtë traditë opozicioni, kur deklaron në irritim e sipër: Qeveria federale ka shpenzuar më shumë se çka mbledhur përgjatë 55 apo 60 vitesh”.

Por cili ka qenë rezultati përgjatë këtyre 60 viteve? Shtetet e Bashkuara janë rritur fuqishëm, duke shkatërruar Bashkimin Sovjetik, shpërndarë kapitalizmin rreth e qark globit dhe rritur në mënyrë marramendëse nivelin e jetesës së qytetarëve të vet. Përgjatë 60 viteve të fundit, Amerika ka ndërtuar autostrada dhe universitete, ka financuar shkencën dhe kërkimet mbi hapësirën dhe përgjatë kësaj rruge, u shënua ngjitja më e madhe e sek-

koment Fareed Zakaria

Për shumë konservatorë, kjo kalbje nuk ka të bëjë me ekonominë apo kujdesin shëndetësor, por me kulturën. Një temë këmbëngulëse e intelektualëve apo komentuesve konservatorë, në shtyp apo Fox News është ajo e degradimit kultural të vendit. Por krahasuar me çdo periudhë tjetër në historinë e SHBA-së, ne jetojmë sot në kohë borgjeze, në një kulturë që vlerëson familjen, fenë, punën dhe mbi të gjitha biznesin. Të rinjtë e sotëm ëndërrojnë të bëhen si Mark Zuckerberg.

Ata citojnë aforizmat e Warren Buffett dhe lexojnë postimet e Bill Gates. Edhe pas recesionit më të keq pas Depresionit të Madh, nuk janë shfaqur radikalët e dukshëm, anarkistët, Panterat e Zeza apo lëvizje të tjera revolucionare.

torit privat që bota ka njohur ndonjëherë.

Në fund të fjalimit të tij më 1961, Ronald Regan tha: “Nëse unë nuk do ta bëj këtë, në muzgun e jetës sonë, unë dhe ju do t’u tregojmë fëmijëve dhe nipërve se si ka qenë dikur

Amerika, kur njerëzit ishin të lirë”.

Regan kërcënoi asokohe dhe Medicare u miratua. Dhe kështu ofroi siguri për të moshuarit. Ka pasur mjaft probleme sa i përket kostove, por kjo as që mund të barazohet me vrasjen e lirisë.

Për shumicën e amerikanëve, madje edhe konservatorëve, çështjet më të mëdha të së shkuarës thuajse janë harruar. Duke e analizuar këtë sipas përcaktimit të Reganit, të gjitha demokracitë e tjera industriale janë tiranike. Por çdo vit, një fondacion i krahut të djathtë, Heritage Foundation, rendit disa prej këtyre vendeve, të tilla si Zvicra, si “më të lira” se Shtetet e Bashkuara, pavarësisht faktit se ato kanë sistemin universal shëndetësor.

Për shumë konservatorë, kjo kalbje nuk ka të bëjë me ekonominë apo kujdesin shëndetësor, por me kulturën. Një temë këmbëngulëse e intelektualëve apo komentuesve konservatorë, në shtyp apo Fox News është ajo e degradimit kultural të vendit. Por krahasuar me çdo periudhë tjetër në historinë e SHBA-së, ne jetojmë sot në kohë borgjeze, në një kulturë që vlerëson familjen, fenë, punën dhe mbi të gjitha biznesin.

Të rinjtë e sotëm ëndërrojnë të bëhen si Mark Zuckerberg. Ata citojnë aforizmat e Warren Buffett dhe lexojnë postimet e Bill Gates. Edhe pas recesionit më të keq pas Depresionit të Madh, nuk janë shfaqur radikalët e dukshëm, anarkistët, Panterat e Zeza apo lëvizje të tjera revolucionare.

Për disa takticienë dhe këshilltarë, retorika ekstreme është veçse një mënyrë për të mbajtur trupat dhe zjarrin ndezur. Por retorika është ajo që i jep kuptim dhe formë një lëvizjeje politike. Përgjatë gjashtë dekadave të fundit, gjuha konservatore e shthurjes, dëshpërimit dhe rënies ka krijuar një grup të fuqishëm amerikanësh, të cilët besojnë ndershmërisht në këtë narrativë të errët dhe janë të vendosur ta ndalin zhytjen e vendit në harresën e pashmangshme. Ata as që kanë ndërmend të heqin dorë kështu papritur.

Periudha e krizës mund të përfundojë, por vetëm atëherë kur ky grup konservatorësh të bëjë paqe me Amerikën e sotme. Ata janë të mjegullt në devotshmërinë e tyre për republikën e denjë mitike dhe pasionantë në kujtesën e asaj çka ata nuk pëlqejnë nga rrëmuja, multikulturalizmi apo demokracia thuajse kapitaliste që ka ekzistuar për thuajse gjysmë shekulli, një e pesta e historisë së vendit. Në njëfarë pike, a do të arrijnë ata të kuptojnë se nuk mund ta duash Amerikën në teori dhe ta urresh në realitet?

18.10.2013

Universitet / Këshilli Britanik: Popullsia e studentëve të lëvizshëm pritet të shkojë 3.9 milionë

11

Fruti i punës është më e këndshmja e kënaqësisë.

- Vovenargu

Xhamia “e re” koment

Donika Omari

“Kur të doni më shumë atdheun, do të doni më shumë njëri-tjetrin”, na jep Nënë Tereza këtë porosi me kuptim të thellë e largpamës, që mbetet gjithnjë aktuale.

Dhe dashuria për atdheun është e qartë që nuk dëshmohet duke sjellë mu në mes të Tiranës së shekullit XXI simbole perandorish të perënduara, që na lanë në prapambetjen që po dëshmojmë pikërisht me ndërtime të tilla kaq pa vend.

Xhamia “e re” e Namazgjasë e ka kohën dhe vendin në Stambollin e sulltanëve e jo në kryeqytetin e Republikës së Shqipërisë.

P

ërsëri për projektin e xhamisë te sheshi i Namazgjasë në Tiranë. Është vënë brenda thonjëzave cilësori i emrit (“e re”), për të treguar se në fakt kemi të bëjmë me një xhami mesjetare. Kjo vërtetohet fare lehtë po t’u hedhim një sy të shpejtë në internet objekteve të kultit islamik në botë.

Xhamia e Namazgjasë në qendër të Tiranës na rezulton e stilit turko-otoman! Arkitekturë që haset vetëm në Turqi e jo në vendet e tjera myslimane. Në këto vende shohim stilin elegant arab. Me këtë nuk dua të them se arkitektura turkootomane nuk ka bukurinë e vet. Nuk e merrja me mend se xhamitë e Stambollit mund të ishin aq të bukura derisa i vizitova para disa vjetësh.

Por nuk është gjë e panjohur që Shqipëria ka qenë e pushtuar për gjysmë mijëvjeçari nga Perandoria Osmane. Një simbol të këtij pushtimi e kemi tashmë në qendër të kryeqytetit, krahas shtatores ekuestre të Heroit tonë Kombëtar që e luftoi për çerek shekulli atë pushtim. Mos qenka e nevojshme të kemi tani në fillimshekullin XXI një simbol të dytë? Që do të ndërtohet jo nën shtrëngimin e ndonjë pushtuesi por me nismën, vullnetin e shpenzimet tona?

Arkitektura e projektit të xhamisë në fjalë, më shpie te besimtarë të veshur me veshje orientale otomane-turke, me çallma në kokë e me mjekra e mustaqe të mëdha. Duke e vështruar atë projekt përfytyroj karroca që shpien sulltanin dhe familjen e tij, vezirët, pashallarët, bejlerët e agallarët për orët e lutjes. Përfytyroj gra të mbuluara, papuçet karakteristike majëpërpjeta të lëna në hyrje etj., etj. Për fat të keq, më vijnë në kujtesë edhe dumbabistët tanë…

Këtë përshtypje ta përforcojnë edhe më shumë katër minaret tipike të xhamive të Stambollit. Në vende të tjera shumë rrallë mund të hasësh ndonjë xhami me kaq shumë minare.

Një, a e shumta dy minare, do të ishin mjaft për Tiranën tonë të vogël.

Por po i lëmë mënjanë ato 500 vjetët e pushtimit, meqë e paskemi kaq të lehtë ta bëjmë këtë gjë. Le të shohim çështjen e ecjes me kohën. Mos është e udhës të ndërtosh objekte kulti të njëjta me ato të kaq shumë shekujsh të kaluar? Mos koha për ne shqiptarët duhet të ngecë në vend, e madje të ecë mbrapsht? A nuk jemi prapa botës duke mos zgjedhur nga bota modele xhamish të ndërtuara në vende myslimane, por edhe në vende të krishtera nga komunitete myslimane?

Po sjellim disa shembuj: në Algjer, në Dubai, në Kazablanka, në Tashkent, në Moskë, në Nju-Jork, në Londër etj., etj., asgjëkund nuk hasim arkitekturë xhamish turko-otomane.

Mos në këto vende myslimanët janë më pak të devotshëm se nuk i kanë të tilla objektet e kultit? Komuniteti mysliman i Romës ka ndërtuar një xhami moderne me një hijeshi e finesë të veçantë. Është e kuptueshme: nuk mund të bënte përjashtim xhamia në këtë vend që quhet “il bel paese”. Por jo më pak elegante është edhe xhamia e re e Sarajevës, e ndërtuar tani vonë. Për fat të keq, në Shqipëri nuk është i vetëm rasti i kësaj xhamie që flet për marrëdhënien tonë primitive me kohën. Kisha ortodokse e Korçës mos është më pak mesjetare?

Kisha e madhe ortodokse e Tiranës ka sjellë këtu Shën Sofinë e Kostandinopojës, por sidoqoftë të stilizuar me elementë modernë. Kur është fjala për t’iu përmbajtur traditës në arkitekturën e objekteve të kultit, nuk mund të mos kemi parasysh se tek ne ajo lidhet me pushtime të caktuara: bizantin, turko-otoman…Shqiptarët e sotëm nuk kanë pse t’i kthehen së kaluarës, nuk kanë pse ngjallin kujtime kohësh që fatmirësisht kanë kaluar, shpresojmë, njëherë e përgjithmonë. Për komunitetet fetare shqiptare a nuk do të ishte e udhës, a nuk do të ishte përbashkuese të forconin, krahas ndjenjës fetare, atdhedashurinë?

“Kur të doni më shumë atdheun, do të doni më shumë njëritjetrin”, - na jep Nënë Tereza këtë porosi me kuptim të thellë e largpamës, që mbetet gjithnjë aktuale.

Dhe dashuria për atdheun është e qartë që nuk dëshmohet duke sjellë mu në mes të Tiranës së shekullit XXI simbole perandorish të perënduara, që na lanë në prapambetjen që po dëshmojmë pikërisht me ndërtime të tilla kaq pa vend.

Xhamia “e re” e Namazgjasë e ka kohën dhe vendin në Stambollin e sulltanëve e jo në kryeqytetin e Republikës së Shqipërisë.

12

raporti

universitet

Ky raport hedh një vështrim në 56 shtete, fokusohet dhe zgjeron parashikimet në lëvizshmërinë e studentëve në 2024-ën dhe sipas Këshillit Britanik, përfshin analiza dhe tre skenarë në arsimin ndërkombëtar “për një kuptim më të mirë të efekteve të mundshme të mjedisit të ardhshëm global”

Këshilli Britanik: Studentët e lëvizshëm 3.9 milionë në 2024 Një raport i ri i Këshillit Britanik ka parashikuar se në vitin 2024 afro 3.9 milionë studentë do të studiojnë jashtë vendeve të tyre. Një e treta e tyre pritet të dalin nga India dhe Kina

D

estinacionet më popullore për studentët- ShBA, Britania e Madhe dhe Australia do të vazhdojnë të tërheqin numrin më të madh të studentëve, por do të ketë më shumë konkurrencë me vende të reja pritëse si Kina dhe Malajzia. Po dalin gjithashtu vende të tjera dërguese si Nigeria, Arabia Saudite dhe Indonezia.

E ardhmja e studentëve lëvizës të botës në vitin 2024 ndërtohet në zbulimet e raportit të Këshillit Britanik bërë vitin e kaluar “Forma e gjërave që do të vijnë: trendet globale të arsimit të lartë dhe mundësitë e reja të 2020-ës”.

Ky raport hedh një vështrim në 56 shtete, fokusohet dhe zgjeron parashikimet në lëvizshmërinë e studentëve në 2024-ën dhe sipas Këshillit, përfshin analiza dhe tre skenarë në arsimin ndërkombëtar për një kuptim më të mirë të efekteve të mundshme të mjedisit të ardhshëm global.

Parashikimet

Studimi zbulon se norma globale e regjistrimeve në arsimin e lartë do të vazhdojë të rritet deri në vitin 2024, me përfshirjen e Indisë, e cila ka rritjen më të madhe në botë. Regjistrimet e përgjithshme do të rriten me 32 milionë – 1.4% në vit ose 196 milionë në të gjithë botën për 2024-ën. Në këtë periudhë India, Kina Indonezia dhe ShBA-ja do të jenë shtëpi për më shumë se gjysmën e popullsisë botërore të moshës 18-22-vjeçare, pavarësisht faktit se popullsia e moshës së tretë e Kinës është projektuar të bjerë me afro 40 milionë në dekadën tjetër.

Me arsimin ndërkombëtar shumë të vlerësuar nga individët, institucionet dhe qeveritë, raporti shënon se sektori global i arsimit të lartë ka treguar rritje të fortë dhe të qëndrueshme në dekadat e shkuara, pavarësisht pasigurisë eko-

nomike dhe ndryshimeve demografike.

Globalisht, vëren Këshilli Britanik, shifrat e “lëvizshmërisë drejtuar nga jashtë” të studentëve ndërkombëtarë do të rriten me një mesatare prej 1.8 për qind në vit dhe do të arrijnë 3.85 milionë nga viti 2024. Kjo është një rritje prej afro 6% në vitet e fundit.

Shtetet dërguese

Lëvizja e madhe do të vazhdojë të jetë nga Kina dhe India drejt tregjeve tradicionale pritëse si ShBA dhe Britania. Nga viti 2024, popullsia lëvizëse e studentëve nga Kina parashikohet të jetë 855 mijë, ndërsa India do të dërgojë 376 mijë studentë- duke kontribuar së bashku me një të tretën e studentëve lëvizës globalisht.

Megjithatë këto shifra mund të mos arrihen nëse parashikimet e normës së rritjes ekonomike për të dyja shtetet nuk realizohen. Dhe me Kinën që po zhvillohet shumë shpejt në sistemin e saj të arsimit të lartë, kërkesa mes studentëve kinezë për të studiuar jashtë mund të bjerë.

Nëse rritja ekonomike e Kinës dhe Indisë bie, shifra e parashikuar e studentëve ndërkombëtarë do të bjerë me 52 mijë.

Raporti thotë se Gjermania mund të bëhet vendi i tretë i madh dërgues i studentëve nga viti 2024. “Arabia Saudite, Nigeria, Nepali, Pakistani, Iraku, Brazili, Turqia dhe Indonezia do të dalin si tregje të rëndësishme origjine”, nënvizon raporti.

Rëniet demografike mund të ulin shifrat e studentëve lëvizës nga Koreja e Jugut dhe Japonia, të cilat kanë qenë burime kryesore të studentëve ndërkombëtarë në të kaluarën.

Vendet pritëse

ShBA, Britania, Australia, Gjermania dhe Kanadaja do të vazhdojnë të jenë

Lëvizja e madhe do të vazhdojë të jetë nga Kina dhe India drejt tregjeve tradicionale pritëse si ShBA dhe Britania.

Nga viti 2024, popullsia lëvizëse e studentëve nga Kina parashikohet të jetë 855 mijë, ndërsa India do të dërgojë 376 mijë studentë- duke kontribuar së bashku me një të tretën e studentëve lëvizës globalisht.

Rritja e studentëve ndërkombëtarë që zgjedhin Australinë do të jetë edhe më e ngadaltë, kjo kryesisht për shkak të monedhës së fortë dhe kostove të larta të jetesës, me shtetin që tërheq vetëm 71 mijë studentë deri në 2024-ën, parashikon Këshilli.

destinacionet kryesore të studentëve ndërkombëtarë, beson Këshilli Britanik.

Amerika do të jetë përfituesja më e madhe e rritjes në lëvizshmërinë e studentëve nga Kina dhe India, ndërsa Britania do të përfitojë nga tregjet e mëdha të Indisë, Arabisë Saudite dhe Pakistanit. Raporti parashikon se India do të zëvendësojë Kinën si dërguesi më i madh drejt Britanisë. “Lëvizjet mes Nigerisë dhe Britanisë, Arabisë dhe ShBA-së e Britanisë, Pakistanit dhe Britanisë dhe Nepalit drejt ShBA-së do të jetë mes10 lëvizjeve më të shpejta mes 2011-ës dhe 2024-ës”- thotë raporti.

Sidoqoftë, rritja në shifra e studentëve ndërkombëtarë që shkon drejt universiteteve të Britanisë do të jetë më e ngadaltë sesa shpreson qeveria në 13 vitet e ardhshëm. Këshilli Britanik parashikon se nga viti 2024 në Britani do të jenë 568 mijë studentë ndërkombëtarë, 29% më shumë sesa në vitin 2011, por më pak

sesa rritja vjetore e parashikuar nga qeveria me 15-20 % në 5 vitet e ardhshme.

Rritja e studentëve ndërkombëtarë që zgjedhin Australinë do të jetë edhe më e ngadaltë, kjo kryesisht për shkak të monedhës së fortë dhe kostove të larta të jetesës, me shtetin që tërheq vetëm 71 mijë studentë deri në 2024-ën, parashikon Këshilli.

Parashikohet që Kina ashtu edhe Malajzia dhe ndoshta India mund të bëhen vendet më të mëdha pritëse në dekadën që vjen. Vitin e kaluar Kina ka mirëpritur 328 mijë studentë ndërkombëtarë dhe synimi i saj është gjysmë milioni studentë ndërkombëtarë brenda dy viteve të ardhshëm.

Arsimi ndërkombëtar mbetet prioritet për individët që duan të zgjerojnë pikëpamjet e tyre, institucionet që duan të zgjerojnë ofertat e tyre si edhe qeveritë që duan të rrisin konkurrueshmërinë kombëtare dhe kapitalin njerëzor.

kulturë

Teatër Foto nga provat e tragjikomedisë "Konkursi" premiera e së cilës jepet sonte në Metropol

Gazeta MAPO

www.mapo.al / gazetamapo@gmail.com

18.10.2013

13

Drama “Konkursi” e autorit rus Aleksander Galin, vjen premierë sonte në mbrëmje në Teatrin” Metropol”. Në këndvështrimin e regjisorit nga Maqedonia, Kushtrim Bekteshi, ajo i zhvendos ngjarjet dhe personazhet në Shqipërinë e tranzicionit

Mirë se erdhët në

N

ëse anashkalon referencat gjeografike dhe fokusohesh vetëm tek ngjarja, të duket sikur je në Shqipërinë postkomuniste, që rreket të kapërcejë problemet e mëdha të tranzicionit. Drama “Konkursi” e autorit rus Aleksander Galin, në këndvështrimin e regjisorit nga Maqedonia, Kushtrim Bekteshi, të zhvendos pikërisht në Shqipërinë e tranzicionit. “Teatri është një mundësi për të ndalur kohën, jetën në vrap...

Të jep mundësinë ta ngurtësosh një moment dhe dalëngadalë t’i bësh një prerje me bisturi kirurgu, të kuptosh pozicionin tënd, veten, duke analizuar kohën dhe aspektet e realitetit”. Ky është teatri për regjisorin shqiptar nga Maqedonia, Kushtrim Bekteshi, i cili prej gushtit ndodhet në Tiranë për të punuar për vënien në skenë të veprës “Konkursi” të autorit të njohur rus, Aleksander Galin. Aktorët Rozi Kostani dhe Devis Muka janë në një mendje kur shprehen se “Konkursi” trajton aspekte aktuale të realitetit shqiptar, paçka se është shkruar nga një rus. Është një vepër me temë universale, që flet për periudhën e tranzicionit, ku njerëzit kanë humbur garën me jetën dhe si mundësi të vetme shohin ikjen jashtë shtetit. Autori duke e vënë si bosht kryesor në vepër konfliktin mes çifteve bashkëshortore, gjithë këtë dramë të personazheve e sjell me një gjuhë komike. Janë disa autorë të njohur rus, të cilët trajtojnë tema të tranzicionit, merren me fatin e njerëzve të thjeshtë dhe duke trajtuar tema që në dukje janë të thjeshta, ata arrijnë me mjeshtëri të shfaqin një fotografi të përgjithshme të realitetit që e jeton Rusia në kohë tranzicioni dhe gjithë vendet postkomuniste”, - shprehet regjisori Bekteshi për përzgjedhjen e veprës për ta sjellë në skenën shqiptare. Shkurt, gjithë rrëfimi nis me shpalljen e një konkursi nga kompani japoneze, e cila kërkon të punësojë femra “shou më elitar të natës” në Singapor. Meqenëse gabimisht ata harrojnë të specifikojnë moshën e femrave dhe kriteret e përzgjedhjes në shpalljen publike në gazeta të ndryshme, aty paraqiten kryesisht gra të martuara, të cilat me çdo kusht duan të fitojnë shansin për të ikur jashtë shtetit. Të gjendur përballë dyndjes së grave me statusin të martuar japonezët, për t’i hequr qafe, u vënë si kusht lejen me shkrim nga burrat. Ardhja e burrave nxjerr në sipërfaqe konfliktet

mes çifteve. A do të arrijnë gratë të marrin lejen me shkrim nga burrat e tyre, këtë mbetet ta zbuloni sonte në premierën e tragjikomedisë “Konkursi”, që do të jepet në orën 19:00 në Teatrin e Metropolit. “Vepra është komedi, por unë e kam trajtuar si tragjikomedi. Dramat dhe tragjeditë janë ato që më tërheqin më shumë. Më pëlqejnë veprat ku trajtohen fatet individuale dhe raportet mes personazheve janë komplekse”, - thotë Kushtrimi. Për vënien në skenë të kësaj vepre regjisori i ka besuar një stafi të rinj aktorësh në moshë, por jo të viteve në skenë. Aktorja Rozi Kostani interpreton rolin e një nëne (Volkova), e cila në një periudhë krize kur ka qenë e dhënë pas alkoolit, ka shitur fëmijët e saj. Si pasojë, ato kanë filluar të merren me prostitucion. Ajo tani prej vitesh përpiqet t’i rikthejë vajzat Katja (Egzona Ademi) dhe Liza, (Erjeta Cufaj). Nina është një tjetër personazh në vepër që interpretohet nga aktorja Ola Harizaj. Është një grua intelektuale ruse, e cila në kohën e tranzicionit ka humbur gjithçka. Shpreson se ikja jashtë vendit ku jeton, do t’i ofrojë shansin për të realizojë ëndrrën e saj: të çmohet në shoqëri, e më pas të marrë me vete të shoqin, Boris. Ky i fundit interpretohet nga aktori Klodian Hoxha.

Gjithashtu, si e shoqja edhe Boris është një intelektual, depresiv, i cili ende jeton me ideale dhe asesi nuk arrin të përshtatet me ndryshimet që i sjell jeta. Të dy janë pjesa më e shkelur e shoqërisë, pjesa që e vuajnë më së shumti degradimin e vlerave në periudhën e ndryshimeve të mëdha të sistemeve. Por tranzicioni ka dhe përfituesit e saj. Dhe në këtë vepër ata janë Olga dhe Puhovi, (interpretojnë aktorët: Vilma Hodo dhe Denis Kurushi). Olga është një aktore cirku, që ka ëndërr të realizohet në profesion. Ndërsa i shoqi është një milioner, por dhe njëkohësisht pjesë e pushtetit.

Ndërsa shtresa që mezi i mbijeton tranzicionit janë Tamara dhe Vasili ( përkatësisht në role; Xheni Hallulli dhe Devis Muka). Vasili është një punëtor krahu, i papunë që nga koha kur uzina në të cilën punonte është mbyllur. Ndërsa Tamara është një shtëpiake, e cila ëndrrën më të madhe në jetë e ka të ndihet një herë të vetme femër, të ketë një fustan dhe një palë sandale të saj. Për të ardhur tek Alberti, student që interpretohet nga aktori Genti Deçka.

Ai nuk ka para për të mbaruar studimet dhe

“Teatri është një mundësi për të ndalur kohën, jetën në vrap...

Të jep mundësinë ta ngurtësosh një moment dhe dalëngadalë t’i bësh një prerje me bisturi kirurgu, të kuptosh pozicionin tënd, veten, duke analizuar kohën dhe aspektet e realitetit”

për të mbledhur të ardhura bën përkthyesin në konkurs. Është i vetmi që sheh tmerr me vajzat, aq sa në fund, gjithë akuzat e kërcënimet përse konkursi nuk ecën, bien mbi të. Studenti përfaqëson rininë në këtë vepër, e cila ka ngecur në udhëkryq dhe nuk sheh ndonjë të ardhme të sigurt, është një këlysh i pastrehë, i mbetur në mes të rrugës. Ah, se harruam biznesmenin japonez! Ai quhet Aoki, (Florjan Veizi) dhe është një mafioz, i cili mbledh femra të reja për t’i dërguar në Singapor për prostituim. Gjithë këtë ndërmarrje e maskon me idenë se mbledh vajzat për të marrë pjesë në shout elitarë të bukurisë.

Një tragjikomedi pa skenografi Shfaqja nuk do të ketë skenografi mirëfilli, por ka vetëm sende rekuizite. Sipas regjisorit, vepra është trajtuar në formën e realizmit të stilizuar. “Qëllimi im nuk është të përcjell mesazhe, por të përcaktoj një diagnozë precize të një aspekti të realitetit që jetojmë. Gjatë punës me këtë vepër kam bërë disa ndërhyrje në tekst, veçanërisht në pjesë të madhe kam anashkaluar referencat gjeografike, pasi ngjarja flet për të gjitha vendet postkomuniste dhe kjo gjë e bën më aktuale shfaqjen për Shqipërinë. Kam ndryshuar gjithashtu dhe fundin e veprës, ku në fund mbeten vetëm dy personazhe që përfaqësojnë brezat e dy sistemeve: gjenerata që ka jetuar në kohën e komunizmit (Vollkova) dhe gjenerata e re e tranzicionit (që e përfaqëson studenti Albert), e cila ka ngecur në udhëkryq”, - shton më tej regjisori.

Për Bekteshin, teatri të ofron mundësinë të njohësh jetën më thellë, të kërkosh përgjigjet e disa pyetjeve ekzistenciale, të kërkosh të vërtetën për jetën, të vërtetën për njeriun, të vërtetën për Zotin…“Teatri të kultivon si njeri, të bën më human, pasi të mëson të mos gjykosh, por ta kuptosh njeriun si qenie. Ky besoj është edhe qëllimi i ekzistimit të artit. Ndërkaq regjia është një mënyrë ideale për të artikuluar veten, botëkuptimet, qëndrimet, mendimet, me një gjuhë specifike skenike”, - thotë ai. Edhe kostumografia vjen në të njëjtën frymë të së gjithë shfaqjes, kostume që janë punuar enkas për këtë premierë në Maqedoni nga Maria Pupuçevska, me asistimin e Marta Trëndafilovës.

Gjithashtu aktorët do të kenë mundësi të këndojnë e performojnë live në skenë pjesë koreografike, me të cilat ka punuar Albi Minarolli.

14

zbavitje

lojra të ndrsyhme

Fjalëkryqi klasik 1

2

3

Humbi 4.000 euro, por i gjeti pas një muaji

4

5

6

11 15

7

12

9

10

13

16

17

19

14

18

20

23

24

25

28 32 37

8

26 30 34

38

35

39 44

44

31

36 40

41

42

45

48

22

27

29 33

43

21

Fjalëkryqi klasik është një nga lojërat enigmatike më të përhapura në botë. Fjalëkryqet e para filluan të botoheshin që në shekullin e XVIII dhe vazhdon të jetë e preferuar edhe në ditët e sotme.

46

Koha e fillimit ____:____

47

Koha e mbarimit ____:____

49

Horizontalisht

1. Mbivlerësimi i tepruar i anëve formale, zvarritje e punëve nga nëpunësit e aparatit zyrtar, që pengojnë zgjidhjen e shpejtë të çështjeve. 7. Butak deti. 11. Shaban, ish-volejbollist i njohur. 12. Vend i posaçëm në një port për ngarkimin e shkarkimin e anijeve ose për ndreqjen e tyre. 13. Simboli kimik i radiumit. 14. Shko! 15. Tjegulla në dialekt. 17. Ai që merret me mbrojtjen e mjedisit. 19. Organizatë terroriste. 20. Ndrekë i kinemasë shqiptare. 21. Grup në mes. 23.

Shumë i lodhur. 25. Këpucë, a shapka druri. 27. Rreth i vendit tonë.

28. Fëmijë në dialekt. 30. Vendi se ku banon dikush. 33. Fletë e hollë dërrase. 36. Shtet mes Europës e Azisë. 37. Shprehje algjebrike.

39. Ai që dërgohet diku me një mision fetar. 43. Kuka, luftëtar patriot. 44. Veprime që bëhen me qëllim të keq e prapa krahëve të dikujt. 46. Shkurti i televizionit. 48. Kujdes e pjekuri në veprime e në të folur me të tjerët. 49. Periudhë kohe.

Vertikalisht:

1. Tufë lulesh. 2. Zonat larg qendrave të banimit. 3. Masë e vjetër peshe. 4. Maskimi, ose... 5. Vepër muzikore ose një pjesë e saj me kohë as shumë të shpejtë, as shumë të ngadaltë. 6. I përkryer. 7.

Ervin, ish-futbollist i Kombëtares. 8. Mënyrë veprimi, rruga që ndiqet për të kryer diçka. 9. Një pikë turistike në jug të vendit tonë.

10. Ballshi në makina. 14. Lagështirë. 16. Verë franceze. 18. Motra e burrit. 22. SHBA në origjinal. 24. Pavlina e famshme e atletikës.

26. Notë muzikore. 27. Mjek, doktor i dikurshëm. 29. Agjensi Monetare. 31. Shkronjën dyshe. 32. Një sasi e papërcaktuar, jo e madhe. 34. Varg gjërash të njëjta, të ngjashme ose me ndonjë tipar të përbashkët. 35. Flloko i kinemasë, mbrapsht. 37. Mjet për transport lëngjesh. 38. Trup gjeometrik, mbrasht. 40. Instituti Gramatikës. 41. Përdoret një i tillë për të pjekur lakror. 42. Gojëz prej metali që u vihet kuajve. 45. Tava pa dyshen. 47. Notë muzikore.

Sudoku | nivel mesatar 5 8 4

2 7 1

2 3 4

4 8 1 1 6 9

8 7 2

4 8 3 7 3 5

7 4 5

8 4 9 6

9 4 8

2 4 2 1

6 4 3

1 5 2

7 1 5

4

8 2 4

Plotësoni vendet bosh në mënyrë që çdo rresht e kolonë të ketë numrat nga 1-9.

1 7

8 7 2 6 3 7

5 2 9 1

3 9 8

9 2 8

8 6 7

6 4 8

3 8 9

3 7 5

Koha e fillimit _____:____ Koha e mbarimit ____:____

Numërkryq

Gjen 4.000 euro dhe denoncon në polici për t’u gjetur pronarin e tyre. Rasti mbërrin nga Palermo, ku punonjësi i një supermarketi ka gjetur tetë kartmonedha euro, prerje 500 dhe menjëherë ka kryer denoncimin në polici. Shuma e konsiderueshme e parave është gjetur në fillim të muajit shtator. Me të marrë denoncimin, policia italiane nisi hetimet për gjetjen e pronarit të këtyre parave. Falë kamerave të sigurisë u zbulua se tufa e kartëmonedhave i përkiste një emigranti me leje të rregullt qëndrimi. Emigranti, i cili pikërisht në ditën që kishte humbur paratë ishte nisur për në vendlindjen e tij, në momentin që u rikthye në vendin e punës rimori paratë e tij, por pasi iu kërkua që të vishej në të njëjtën mënyrë si ishte veshur ditën kur i humbi ato. Gjatë dëshmisë së dhënë në polici, ai tha se kishte ndaluar në supermarket pak orë para nisjes për në vendlindje, për të blerë një Nutella, që nuk gjendet në vendin e tij. Sigurisht, nëse nuk do të kishte rimarrë mbrapsht paratë e humbura, Nutella e blerë prej tij do të ishte çokollata më e shtrenjtë në histori.

Horoskopi i ditës DASHI (20/III-20/IV)

DEMI (21/IV-20/V)

Fatmirësisht ndikimi i Hënës tej jeta juaj ne çift do jete pozitiv gjate kësaj dite. Do tregoheni mjaft tolerante dhe do e respektoni mendimin e tjetrit. Ata qe janë vetëm do kenë disa takime mbresëlënëse dhe mjaft interesante. Sektori qe lidhjet me te ardhurat do jene jo vetëm i qëndrueshëm, por mund te ketë edhe përmirësime te ndjeshme për disa.

Dite shume animuar dhe plot ngjyra kjo për te dashuruarit. Nuk do ketë mosmarrëveshje, përkundrazi fale një komunikimi te mire do arrini t’i zgjidhni edhe disa pengje qe ju kishin mbetur. Beqaret duhet te jene te kujdesshëm dhe t’i mendojnë mire propozimet qe do ju bëhen. Financat do jene problematike dhe kjo do jete fusha qe do ju harxhoje me tepër kohe.

BINJAKET (21/V-20/VI)

GAFORRE (21/VI-22/VII)

Ka shume mundësi qe marrëdhënia ne çift te jete shume konfliktuale gjate kësaj dite.

Do kërkoni me shume te drejta e pavarësi dhe kjo mund te mos i pëlqejë atij qe keni ne krah. Kujdes me ato qe do thoni. Beqaret do kenë një dite me pozitive dhe me emocionuese. Ne planin financiar mos ndërmerrni shume rreziqe sepse situata mund te behet menjëherë e trazuar.

Mos lejoni njerëzit e huaj te ndikojnë ne lidhjen qe keni krijuar sepse do ju prishin pune.

Mundohuni qe ta zgjidhni gjithçka vete sepse ne këtë mënyrë do merrni edhe me tepër kënaqësi. Beqaret jo vetëm qe do kenë takime, por mund te nisin edhe dashuri me shikim te pare. Problemet financiare do marrin fund njëherë e mire. Do mund te shpenzoni edhe pak me tepër.

LUANI (23/VII-22/VIII)

Rutina do e pushtoje gjate gjithë kohës jetën tuaj ne çift gjate kësaj dite. Nuk do ndiheni mire për këtë fakt dhe shpeshherë trishtimi do ju pushtoje. Beqaret nuk duhet te mbyllen ne vetvete, por ta hapin zemrën e te pranojnë ftesat qe do ju bëhen. Askush nuk do i detyroje te hedhin hapa te nxituara.

Financat do jene mjaft te ekuilibruara.

Shlyeni fillimisht borxhet qe keni.

PESHORJA (23/IX-22/X)

3

Gjeni figurën duke bashkuar pikat

8 5 5 6 Plotësoni tabelën me numrat e dhënë!

Numra me 3 shifra:

061, 064, 114, 291, 478, 528, 556, 854, 877, 890, 965, 999.

Numra me 4 shifra:

1156, 2020, 2021, 3201, 4888, 6662, 7185, 9999.

Numra me 6 shifra:

Ngjyrosni pjesën me pikë dhe zbuloni figurën

024645, 101478, 120159, 154368,

167389, 201114, 299268, 437121, 472715, 496526, 548954, 561988, 591569, 685745, 692811, 694694, 791444, 848541, 908220, 965230.

Numra me 7 shifra: 1145914, 2652108, 4895356, 8580592.

Dite e qëndrueshme dhe pa mosmarrëveshje kjo e sotmja për te dashuruarit. Do ndiheni me fat qe keni ne krah dike si partneri qe ju mbroj dhe ju bën gjithmonë te ndiheni mire. Beqaret me shume gjase do kenë dashuri me shikim te pare kështu qe duhet te përgatiten. Ne planin financiar duhet te ndiqni strategji te reja për ta përmirësuar situatën.

SHIGJETARI (22/XI-21/XII) Asgjë e veçante nuk do ndodhe gjate kësaj dite ne jetën tuaj ne çift kështu qe merrini gjerat shtruar dhe bëni atë qe do ndjeni për momentin. Beqaret do koleksionojnë zemra dhe do marrin kohen e nevojshme për te zgjedhur personin e duhur. Ne planin financiar do mbështeteni nga Jupiteri dhe situata do ketë goxha përmirësime. Do ndiheni me te qete.

Gjeni 10 ndryshimet

UJORI (20/I-19/II) Hëna do ndikoje negativisht tek lidhja juaj sot kështu qe pritet një dite e trazuar. Nuk do hapni rruge ne asnjë moment dhe kokëfortësia do ju karakterizoje gjithë kohës. Beqaret do jene sensuale dhe do bien ne sy prandaj dhe mundësitë për takime do jene goxha interesante. Ne planin financiar tregohuni te arsyeshëm.

VIRGJERESHA (23/VIII-22/IX)

Jeta ne çift do ju sjelle emocione dhe kënaqësi te papërshkrueshme gjate kësaj dite. Pasioni do jete i zjarrte dhe do ju kujtoje fillimet e lidhjes. Beqaret do kenë mundësi me shumice për te filluar aventura, por asgjë me tepër sesa kaq. Financat do fillojnë dalëngadalë te përmirësohen.

Derisa situata te stabilizohet duhet te ruani maturinë dhe kujdesin me shpenzimet.

AKREPI (22/X-21/XII)

Gjate kësaj dite do kaloni me tepër kohe pranë atij qe dashuroni dhe do ndiheni me se miri ne krahët e tij. Përkëdheljet dhe ledhatimet do ju bëjnë te ndiheni me te dëshiruara dhe me te dashuruara gjithashtu.

Beqaret do kenë takime premtuese dhe mjaft emocionuese. Financat nuk do jene ne gjendjen me te mire, por nuk rekomandohet as marrja e huave.

BRICJAPI (22/XII-20/I) Edhe pse partneri do ju kushtoje me tepër vëmendje dhe do mundohet qe ju te ndiheni sa me mire, ju nuk do i vlerësoni përpjekjet e tij. Epo edhe durimi i tij dhe toleranca e ka një kufi. Ne mbrëmje do keni debate te forta. Beqaret nuk do kenë aspak fat dhe serish do mbeten vetëm.

Ne planin financiar duhet te mendoheni mire para se te

PESHQIT (20/II-19/III) Dite e turbullt për te gjithë ata qe janë ne çift. Do jeni me humor te keq qe ne mëngjes dhe do e kritikoni pa fund atë qe keni ne krah. Fatmirësisht ai do jete me i kuptueshëm sepse ne te kundërt mund te përballeshit edhe me ndonjë ndarje. Beqaret nuk duhet te hedhin asnjë hap sot sepse nuk është momenti i duhur.

blog

1001

ditë që formësuan botën

Gazeta MAPO

www.mapo.al / gazetamapo@gmail.com

18.10.2013

18 tetor

15

Atë që e punon gjithmonë, punoje me mençuri dhe mendoja fundin. - Gëte

1483

Kalvinistët zbohen nga Franca Louis XIV tërheq privilegjet e kalvinistëve, duke shkaktuar një eksod të zejtarëve të aftë.

Nën influencën, të paktën kështu u fol, të besimtares fanatike Madame de Maintenon, gruaja e tij e dytë, Louis XIV e deklaroi Protestantizmin ilegal në Francë.

Dekreti i Fontainebleau-t revokoi të gjitha të drejtat që gjyshi i Louis-it, Henry IV u kishte dhënë protestantëve (kalvinistëve) me Dekretin e Nantës të 1598. Urdhëronte dëbimin e meshtarëve kalvinistë, mbylljen

e shkollave, shkatërrimin e vendeve të kultit dhe pagëzimin si katolikë të fëmijëve të lindur nga prindër Kalvinist. Revokimi i Dekretit të Nantes ishte kulmi i një politike të vazhdueshme presioni. Për Louis-in XIV, kalvinistët përfaqësonin një kërcënim për bashkimin kombëtar dhe qeverinë.

Rezistenca kalviniste ishte më e fortë në malet Cevennes, në jug të Francës, kur një rebelim mes të ashtuquajturve Camisardsave nuk arriti të shtypej deri më 1705.

Megjithëse Dekreti i Fontainebleau-t

zyrtarisht u mohonte kalvinistëve të drejtën për t’u larguar nga Franca, 200 000500 000 (gati gjysma e protestantëve) u arratisën nga vendi. Kalvinistët ishin ndër artizanët më të zotë në Francë dhe punonin në zanate të tilla si, mëndafshpunues, xhamtar, mobilier dhe argjendar, madje përvojën e tyre e çuan diku tjetër, në vende protestante si Anglia, Vendet e Ulëta dhe Danimarka, konkurrentët komercialë të Francës. Ishte një rrjedhje truri shumë e kushtueshme për Francën.

Blitz

Retroa

8

gota është sasia e ujit që rekomandohet për konsum ditor.

75

për qind e trurit të njeriut është ujë.

85

për qind e gjakut është ujë.

1

për qind e sasisë totale të ujit në tokë është i pijshëm.

Titulli: Fotografi i plazhit Foto: Roberto berna

Në Facebook Emirjon Senja

Kjo është ajo që ndodh nëse nuk verifikon. Një ndër agjencitë e rëndësishme të lajmeve në Turqi, Dogan Haber Ajansi lajmëroi pak minuta më parë se përmbytjet në Tiranë kanë shkaktuar 17 të vdekur dhe 39 të humbur!! “Lajmi” u mor nga dhjetëra portale të tjera dhe tani qarkullon në faqet e para të tyre.

Nga kjo “gungë” shpëtuan vetëm ata që kishin korrespondentë në Shqipëri.

Lona Xhani

Shqipëria, gjithmonë e më shumë me të huaj...ku janë ata që u kishim zënë vendet e punës...

Neritan Sejamini

Prape m’u kujtua thënia e Ciceronit: “Janë kohë të këqija. Fëmijët nuk po iu binden më prindërve dhe çdokush është duke shkruar libër”.

Ardit Bido

Kush tha se TVSH është i mbushur me militantë.

I njëjti staf që deri dje i bënte temena qeverisjes Berisha, i bën sot temena qeverisjes Rama.

Konseguencë...

gazetamapo@gmail.com cel: 068 20 55 477

Një kafe me Stefan Çapalikun Pas pushimeve të gjata të sezonit teatror, vendosa ta nis me shfaqjen e parë të sezonit: “Fausti prej Tirane”, një monodramë nga Stefan Çapaliku, ku luante Alfred Trebicka, me regji të të dy artistëve. Gjatë shfaqjes mbajta shënime të shkruaja për të, se të them të drejtën kisha qejf të kapja ndonjë gjë për ta kritikuar, por në çastin që m’u mbushën sytë me lot, vendosa të shkruaj këtë që do të lexoni: “Një kafe me Çapalikun”.

Profesor Stefani është udhëheqësi i tezës sime aspak të thjeshtë, por shumë intriguese të doktoraturës (desha të kapja ndonjë gjë që s’shkonte nga shfaqja, që mos mendonte kush se po e laja dhe e lyeja, megjithëse kush më njeh e di që s’ia them fare për këtë të fundit). Kam pirë disa herë kafe me të dhe në gjithë këto vite që e njoh, kam zbuluar një njeri që di shumë e flet jashtëzakonisht pak.

Unë ankohem vazhdimisht për shpresat dhe dijet që shkojnë dëm në këtë vend, nuk pushoj, ë! E di që nuk e kam mirë, po nuk bëj dot ndryshe, e them kudo me zë të lartë se dua të iki nga Shqipëria.

Kur më ka rastisur të bëj biseda të tilla me Stefanin, ai nuk fliste, ama përgjigjen ma dha sonte, mu në lule të ballit, ashtu siç mund të ta japë vetëm arti i të vërtetave.

Sonte Stefani dhe Fredi m’u duk sikur ma thanë personalisht në vetën e parë (po në fakt jo vetëm mua, sepse pashë shumë njerëz

që fshinin lotët me stil) se mungesa e pafundme e shtetit dhe e meritokracisë kanë mbërritur si thikë në kockë, atëherë kur artistët humbin shpresën e fillojnë të vetëvriten. E megjithatë nuk duhet të arratisemi, në asnjë formë, sepse (po e citoj) “kështu humbim mundësinë të japim shembullin tonë”. Sonte kuptova se edhe ata ndiheshin njësoj, provonin të njëjtën vuajtje si edhe unë (madje më krijuan ndjesinë se qenkemi shumë syresh), por e kishin mbledhur pikë pas pike dëshpërimin e tyre dhe e kishin derdhur në një shfaqje, që niste ngadalë e kthehej në ortek. Sonte m’u duk se piva vërtet një kafe me Stefanin dhe ai më tha atë, që nuk ma kishte thënë asnjëherë në kafene: se e kuptonte se ç’po provoja, por nuk duhet të dorëzohesha.

“Fausti prej Tirane” ishte një shfaqje pa doreza që fliste troç, e cila mbase të trondiste edhe më shumë se dramaturgjia bashkëkohore, sepse mendonte shqip. Sonte pashë dy artistë që të jepnin shpresë në mbyllje të së disatës epokë të errët të shtetit shqiptar. Sonte, mua dhe të gjithë të zhgënjyerve nga ky vend na thanë të mbahemi fort, se çdo pikë me të cilën kontribuojmë mbush oqeanin e madh, për të cilin Shqipëria ka aq shumë nevojë.

Ka ca shfaqje që të ndryshojnë jetën, kjo ishte një prej tyre... *Nga opjeshke.blogspot.com.

Themelues: Henri Çili. Kryeredaktor: Arion Sulo. Zv/kryeredaktor: Alfred Lela, Aleksandra Bogdani. Politika: Nevila Përndoj, Fejzi Braushi.

Kronika: Leonard Bakillari, Dashamir Biçaku. Speciale: Vladimir Karaj. Ekonomia: Blerina Hoxha. . Kultura: Aida Tuci. Suplement: Arta Çano.

Karikatura: Bujar Kapexhiu. Faqosja: Florenc Elezi. Ilir DRIZARI, Kujtim Bisha. Korrektore: Lila Plasari, Brunilda Meno.

Adresa: Bulevardi Gjergj Fishta pranë UET

Marketing / Drejtore: Fiziana Bora Cel: 068 20 55 437 E-mail: fiziana_bora@yahoo.com Menaxhim / Dhimitraq Hido Cel: 068 20 55 440

CMYK

16 18.10.2013

Gazeta MAPO

www.mapo.al / gazetamapo@gmail.com

NJOFTIM / REKLAMA