Mapo 1 tetor ok

Page 1

Faqe 2

Afër / larg

Emërimet e para të Bashës: Mediokre Vladimir Karaj

Themelues Henri Çili - Kryeredaktor Arion Sulo - E martë, 1 tetor 2013. Numër 1026. Viti IV botimit. Çmimi 30 lekë. 1.5 euro. www.mapo.al e-mail: gazetamapo@gmail.com. Adresa: BLV "Gjergj Fishta"

Qeveria 'Rama' Anulohen 25 vendime të “Berishës”, reziston “Shqup”

Super-drejtoritë

PS –LSI ndajnë postet 4 me 4, nga vijnë drejtorët e rinj

Pjesën më të madhe të vendimeve të shfuqizuara e zënë licencat për ndërtim hidrocentralesh dhe pas tyre ato për rikthimin e disa pronave të ushtrisë dhe Gardës së Republikës. Ja të gjitha vendimet e rrëzuara. Grup pune për auditimin e borxhit ndaj biznesit dhe asistencën në Dogana dhe Tatime. Arben Ahmetaj në “Pesë Pyetje nga Babaramo”: Brenda javës anulohen të gjitha vendimet e pas 23 qershorit. Pse e përjashtoni SHQUP-in? Faqe 5

Raporti: Deputetët që morën para me procesverbale false Qeveria e re emëron krerët e drejtorive më të rëndësishme në fushën e naftës dhe të burimeve minerare. Artan Lame në krye të ALUIZNI. CV-të e plota të drejtuesve të rinj në dikasteret që mbulon ministria e Gjiknurit. Berisha: Ditë e zezë në historinë e kleptokracisë. Kokëdhima mori naftën e vendit. Faqe 4

op-ed / 10-11

NgërÇ

NGA bujar kapexhiu

Përkthyesi; midis shkëlqimit privat dhe mjerimit publik

blog Gilman Bakalli

“Agon”, filmi që errëson

koment

Alma Lama

Ka shumë kombe apo shtete të mëdha që sot japin miliona për të përmirësuar imazhin e tyre...

Organizata “Mjaft” nëpërmjet një monitorimi të bërë në Kuvendin e Shqipërisë përgjatë periudhës shta-

Lucas: Mjaft me kazino, ndërtoni fabrika; tranzicioni nis me Ramën Gazetari i njohur me origjinë shqiptare thotë se, nëse nuk luftohet korrupsioni, nuk do të ketë më asgjë në Shqipëri. Ai rrëfen marrëdhëniet me Berishën nga ’90-a dhe sugjeron se ç’duhet të bëjë kryeministri i ri

Dje ishte Dita ndërkombëtare e Përkthimit, e cila përkujton vdekjen...

tor 2009 – maj 2013, ka vërejtur një sërë problematikash, ku më kryesorja mbetet falsifikimi i listë-prezencave të deputetëve. Edhe pse në pamje të parë mund të duket diçka banale, në raportin “Unë Votoj” vërehen një sërë rastesh kur deputetë të ndryshëm kanë patur emrin në mbledhjen e komisioneve, ku ata bënin pjesë pa qenë prezent fizikisht. Përgjatë... Faqe 6

Monitorimi i Kuvendit nga MJAFT zbulon shkeljet me mbledhjet fiktive, të cilat kanë shkaktuar 1.5 milion lekë dëm. Raporti “Unë Votoj” ka të dhëna edhe për shkeljen e etikës nga deputetët

Gazetari i njohur me origjinë shqiptare, Peter Lucas analizon situatën politike në Shqipëri. I ftuar në emisionin “Shqip”, ai pohon se 22 vitet që lamë pas kanë qenë një “time out” për vendin dhe se me Edi Ramën, fillon dhe nuk mbaron tranzicioni shqiptar. Ai sugjeron që lufta kundër korrupsionit është jetike për vendin, ndërsa ndan me publikun përshtypjet e tij për Berishën, Metën dhe Ramën... Faqe 6

apeli

Fotomania

Tahiri: Zbardhni vrasjen e Xhindit dhe Konomit, kush nuk kap ritmin do ikë!

FAQE 7

12 universitet

Erasmus Mundus, thirrja e fundit për studime ndërkombëtare Pas këtij viti, Erasmus Mundus mbyllet për të kaluar në programin e ri Erasmus+, por ende dhe një herë studentët kanë mundësinë të përfitojnë nga bursat e studimit të këtij programi. Aplikimet fillojnë tani dhe disa prej tyre mbyllen në nëntor

koment / 11

Faqe 16

Bernd Riegert

BE i trembet një Italie të çoroditur Vetëm pesë muaj ia doli të rezistojë koalicioni i gjerë në Itali i përbërë nga socialdemokratët dhe konservatorët. Pasi zgjedhësit në shkurt nuk i dhanë shumicën e vo t ave a s nj ë r it k a mp du ke imponuar në këtë mënyrë lidhjen e padëshiruar mes së majtës dhe partisë së ish-kryeministrit Silvio Berlusconi, kryeministri Enrico Letta ndërmori në prill një nismë pothuajse të pamundur: qeverisjen e qëndrueshme të Italisë dhe nxjerrjen e saj nga kriza dramatike ekonomike. Tani qeveria dështoi kr yesisht prej qëndrimit të papërgjegjshëm dhe egocentrik të Silvio Berluskonit. I dënuari për evazion fiskal kapet fort pas postit të tij në Senat, i bën presion qeverisë duke shfrytëzuar partinë e bindur të tij, të cilën ai e drejton sikur...


2

afër/larg

1

emërimet

PS-LSI ndajnë postet 4 me 4, ja kush janë drejtorët e rinj

Faqe 4

politikë / Rama anulon

25 vendime të “Berishës”, reziston ‘SHQUP’

Faqe 5

intervista / Peter Lucas:

Ndërtoni fabrika, mjaft me kazino, tranzicioni nis me Ramën Faqe 6

Nëse bëhet fjalë për zgjedhje të kësaj natyre deri në votimet brenda PD ky do të ishte një motiv i mjaftueshëm për zgjedhjet kaq neutrale që pak arrijnë t’i tregojnë publikut.

Zgjedhjet e Bashës duke filluar me kreun e grupit parlamentar Edi Paloka, janë shfaqe e këtij ngërçi dhe paqartësie. Paloka, përtej kontributeve që mund të ketë për PD apo përtej cilësive personale, duket mjaft larg vizionit që Basha ka për PD e re. Figura e tij më shumë e lidhur me atë të politikanit të fortë apo me denoncuesin e thekur në kuvend nuk duket se është ajo që do i duhej partisë për të influencuar

Emërimet e para të Bashës: Mediokre Vladimir Karaj

N

jë ndër provat e para të Lulzim Bashës si kryetar i PD, ishin njerëzit që ai duhej të zgjidhte, që duhej të përfaqësonin në një anën imazhin e opozitës së re dhe më anën tjetër edhe dëshmonin se si do të ishte partia e drejtuar prej tij. Për shumë tre nga emërimet kryesore ndërkohë nuk ja dalin të përcjellin ndonjë mesazh dhe për më tepër duket sikur e turbullojnë atë. Përzgjedhjet janë mediokre (mund të shënoni këtu edhe sinonime të kësaj fjale: të zakonshme, mesatare apo jofrymëzuese) dhe pak o gjë që mund të bëjë të shpresosh është mundësia e hapur se ato janë të përkohshme dhe do të zëvendësohen pas zgjedhjeve të brendshme në parti ku edhe do të ketë një pamje më të qartë të asaj se si do të jetë PDja e re e drejtuar prej Bashës. Madje përzgjedhjet nuk ja dalin të garojnë në lajme as me drejtorat që po emëron në grup shumica. Kjo e fundit përtej premtimeve për transparencë dhe konkurse vijon të emërojë pa zbatuar asnjë nga këto premtime dhe pa shpallur deri më tani qoftë edhe një konkurs për vendet vakante. Të tre personazhet, kreu i grupit parlamentar Edi Paloka, nënkryetari i Kuvendit Edmond Spaho apo sëfundmi nënkryetari i Bashkisë Eno Bozdo edhe pse të njohur publikisht nuk duket se përcjellin diçka më shumë se mesatarja. Ata nuk janë as simbole të PD që drejtohej nga Sali Berisha dhe as fytyra të reja që do të rivitalizonin opozitën. Përtej kësaj me këto emërime opozita duket si e zënë në ngërç. Është e kuptueshme që PD nuk dëshiron të bëjë atë që bëri PS në 2005 duke e rrëzuar krejtësisht të shkuarën

apo reformuar nga themeli. Është bërë e qartë që lidershipi i ri nuk ka ndërmend të shkojë në këtë rrugë, ai madje po ngrihet pikërisht duke u mbështetur në trashgimninë e së shkuarës. Por përtej kësaj prej tij sigurisht që pritet një reformim qoftë edhe në emra, për të bërë atë opozitë cilësore që ka premtuar kjo edhe në mungesë të qartë të numrave në Kuvend. Në emërimet e reja Basha nuk e bën këtë. Ai as nuk zgjedh mes gardës së vjetër të drejtuesve, çka do ishte njëfarësoj e kuptueshme për shkak të eksperiencës, apo edhe për shkak të zgjedhjes për të mos bërë një reformë totale dhe gjetur mbështetje te influenca e emrave që deri tani kanë drejtuar këtë parti. Zgjedhjet e Bashës duke filluar me kreun e grupit parlamentar Edi Paloka, janë shfaqe e këtij ngërçi dhe paqartësie. Paloka, përtej kontributeve që mund të ketë për PD apo përtej cilësive personale, duket mjaft larg vizionit që Basha ka për PD e re. Figura e tij më shumë e lidhur me atë të politikanit të fortë apo me denoncuesin e thekur në kuvend nuk duket se është ajo që do i duhej partisë për të influencuar dhe për të zbutur disi dëmin e një pakice mjaft larg të qenit e fortë në parlament. Në këtë rast duket se më shumë është tentuar të gjendet dikush i pa lidhur me 8 vitet e pushtetit të PD dhe i

Për shumë tre nga emërimet kryesore ndërkohë nuk ja dalin të përcjellin ndonjë mesazh dhe për më tepër duket sikur e turbullojnë atë. Përzgjedhjet janë mediokre (mund të shënoni këtu edhe sinonime të kësaj fjale: të zakonshme, mesatare apo jofrymëzuese) dhe pak o gjë që mund të bëjë të shpresosh është mundësia e hapur se ato janë të përkohshme dhe do të zëvendësohen pas zgjedhjeve të brendshme në parti

Madje përzgjedhjet nuk ia dalin të garojnë në lajme as me drejtorët që po emëron në grup shumica. Kjo e fundit përtej premtimeve për transparencë dhe konkurse vijon të emërojë pa zbatuar asnjë nga këto premtime dhe pa shpallur deri më tani qoftë edhe një konkurs për vendet vakante.

papërfolur për korrupsion, kushte që Paloka i përmbush. Por kjo nuk do jetë e mjaftueshme për të inspiruar grupin e pakicës përballër 83 votave të shumicës, e mbi të gjitha përballë Metës e Ramës. Më shumë duket ngërçi në zgjedhjen e Edmond Spahos. Ai është mjaft i hershëm në Partinë Demokratike dhe pozicionet drejtuese në vend. Emëruar ministër dhe zëvendësministër që më 1992-shin, por ndërkohë pa lënë ndonjë gjurmë të veçantë në pozicionet që ka mbajtur. Në të njëjtën mënyrë ai ka përfituar nga fakti që është një figurë e papërfolur, por as ai nuk duket se mund të mbajë peshën e opozitës që i duhet PD në Kuvend. Ndoshta kjo mungesë peshe në përzgjedhjen e këtyre figurave justifikohet me praninë në sallë të liderit historik të partisë dhe disa figurave të tjera të saj, që mund të balancojnë boshllëqet, por nga ana tjetër e lënë PD sërish në ngërçin e mos pasjes së një pamje të re. Nga ana tjetër në emërimin e Enno Bozdos si nënkryetar i Bashkisë është në vazhdën e dy zgjedhjeve të para. Nuk ka asnjë arsye më të mirë për të zgjedhur atë se sa të themi një nga 30 e kusur zëvendësministrat që PD kishte gjatë kohës që ishte në qeveri. Ai nuk është asnjë figurë e re politike që promovohet për të qenë pjesë e fytyrës së opozitës së re dhe as dikush që është dalluar mes të tjerëve. Në të treja rastet një argument kundër mediokritetit do të ishte se janë tranzit në këto poste. Nëse bëhet fjalë për zgjedhje të kësaj natyre deri në votimet brenda PD ky do të ishte një motiv i mjaftueshëm për zgjedhjet kaq neutrale që pak arrijnë t’i tregojnë publikut.


kryesore

Gazeta MAPO

www.mapo.al / gazetamapo@gmail.com

01.10.2013

3

Akti normativ, qeveria shtyn në prill zbatimin e ligjit për shërbimin civil Ligji i vjetër që do të veprojë deri në muajin prill nuk e mbron nëpunësin publik nga largimet, si rezultat i ristrukturimit apo mbylljes së një vendi të caktuar pune. TIRANË Ligji “Për Shërbimin Civil” i miratuar më datën 30 maj me konsensusin e të dyja palëve, do të hyjë në fuqi jo sot, por në datën 1 prill. Shtyrja e këtij afati deri në prill krijon mundësinë ligjore për qeverinë e re që të vijojë “fshesën” në administratën publike. Akti normativ i nxjerrë dje nga qeveria përcakton se deri në datën 1 prill do të zbatohet ligji aktual “Për Statusin e Nëpunësit Civil”. Sipas Aktit normativ, ky ligj do të shfuqizohet vetëm kur të hyjë në fuqi ligji i ri në datën 1 prill. Deri në këtë kohë, lëvizjet në administratë do të jenë të shumta. Ligji i vjetër që do të veprojë deri në muajin prill nuk e mbron nëpunësin publik nga largimet, si rezultat i ristrukturimit apo mbylljes së një vendi të caktuar pune. Akti normativ “Në mbështetje të nenit 101 të Kushtetutës, duke pasur në konsideratë parashikimet e ligjit nr.152/2013, “Për Nëpunësin Civil”, pazbatueshmërinë e tij për shkak të mungesës së akteve nënligjore dhe natyrës së përgjithshme të ligjit, kohën e pamjaftueshme për të

bërë rregullime ligjore sipas procesit legjislativ, nevojën për organizimin institucional, efektet financiare mbi buxhetin e shtetit dhe gjendjen ekonomike financiare, me propozimin e ministrit të Punëve të Brendshme dhe të ministrit të Shtetit për Inovacionin dhe Administratën Publike, Këshilli i Ministrave vendosi të ndryshojë nenin 70 dhe 72, si më poshtë; Ligji nr.8549, dt 11.11.1999, “Statusi i Nëpunësit Civil”, dhe çdo dispozitë tjetër në kundërshtim me këtë ligj, shfuqizohen nga data e fillimit të shtrirjes së efekteve të këtij ligji. Ky ligj hyn në fuqi në 1 tetor 2013 dhe i fillon efektet e tij 6 muaj pas hyrjes në fuqi. Deri në datën e fillimit të efekteve të këtij ligji zbatohet ligji nr.8549, datë 11.11.1999, “Statusi i Nëpunësit Civil”, - thuhet në Aktin normativ. Këshilli i Ministrave, në rast nevoje dhe urgjence, nën përgjegjësinë e tij, mund të nxjerrë akte normative që kanë fuqinë e ligjit, për marrjen e masave të përkohshme. Akti normativ ka fuqinë e ligjit dhe për pasojë, duhet t’i dërgohet menjëherë Kuvendit. Ky akt e humbet fuqinë juridike në qoftë se nuk miratohet nga Kuvendi brenda

Ristani: Shkelësit do të përballen me pasojat Deputeti demokrat, Arben Ristani tha për “Ora News” se ligji “Për Shërbimin Civil” duhet të hyjë në fuqi më 1 tetor dhe se shkelësit e tij do përballen me pasojat. “Nuk ka asnjë shans ligjor që ligji të mos hyjë në fuqi nesër. Nëse ka shtet të së drejtës, ligji hyn në fuqi në 1 tetor. Parlamenti ka vendosur me konsensus që ligji të hyjë në fuqi në 1 tetor. Ata që do dalin kundër kësaj, do përballen me pasoja. Kjo do të rrezikojë edhe marrjen e statusit kandidat të Shqipërisë. Është kërkuar me insistim nga përfaqësuesit ndërkombëtarë marrëdhënie konstruktive mazhorancë– opozitë. Ne s’mund të ecim me njerëz të pabesë dhe pa fe”,tha Ristani.

45 ditëve. Për miratimin e këtij Akti, nevojiten 84 vota. Ligji ekzistues Në bazë të ligjit të vjetër “Për Shër-

bimin Civil” që do të vijojë të funksionojë deri në datën 1 prill të vitit që vjen, çdo nëpunës, vendi i punës i të cilit është suprimuar për shkak të mbylljes së institucioneve të administratës publike, largohet nga shërbimi civil. Ndërkohë që për ata nëpunës, vendet e punës së të cilëve suprimohen për shkak të ristrukturimit në bazë të këtij ligji, shteti ka detyrimin që ata t’i punësojë në një vend pune tjetër ekuivalente apo më të ulët se ai që ka. Në rast se kjo nuk është e mundur që të realizohet brenda 1 viti, atëherë ai e humbet të drejtën për të qenë pjesë e shërbimit civil. Ndërsa ligji i ri i miratuar me konsensus që hyn në fuqi në muajin prill, i trajtonte së bashku, si rastin e mbylljes, ashtu edhe atë të ristrukturimit të institucioneve. Pra ligji i ri detyronte institucionin përkatës që t’i gjente një vend pune ekuivalente me atë që ka në administratën publike çdo punonjësi që i është suprimuar vendi i punës, pa i lënë mundësi që ai të kalojë në listën e pritjes deri në një vit, siç përcakton ligji i vjetër.

Moro: Ndryshimet në administratë nuk duhet të jenë radikale Stano: “Kemi sugjeruar bërjen e pak amendamenteve teknike, për të qartësuar që disa nene të ligjit të vjetër mund të aplikohen deri sa aktet e tjera nënligjore të hyjnë në fuqi” TIRANË Për ambasadoren franceze Christine Moro, administrata ka nevojë për ndryshime, por ato duhet të kryhen vetëm kur janë të nevojshme, dhe nuk duhet të jenë radikale. Ndërsa zëdhënësi i Komisionerit Europian, Peter Stano tha dje se duhen adresuar boshllëqet ligjore që do të krijohen pasi të hyjë në fuqi ky ligj. E pyetur pas takimit që pati dje me Drejtorinë e Parandalimit të Pastrim-

it të parave, Moro theksoi se duhet të ruhet fryma e ligjit ‘Për Nëpunësin Civil”. “Dua të bëj një koment të shkurtër lidhur me zhvillimet e aktualitetit. Desha të flas për funksionet publike dhe në lidhje me administratën shqiptare. I referohem çështjes aktuale që po diskutohet lidhur me hyrjen në fuqi të ligjit të ri. Nuk dua të bëj komente lidhur me këtë çështje pasi janë juridike dhe teknike, por desha të theksoj se duhet të respektohet fryma e ligjit. Dhe thelbi i ligjit është se administrata e lartë bazohet mbi transparencën, mbi eksperiencën, mbi neutralitetin (paanshmërinë) në lidhje me politikën. Pra është e nevojshme të respektohen këto parime që tani dhe të ruhet një lloj stabiliteti në lidhje me administratën. Është e kuptueshme se disa ndryshime janë krejtësisht të ligjshme”, - tha ajo. Për hyrjen

ose jo në fuqi të ligjit prej ditës së sotme, ambasadorja Moro theksoi se për këtë debat duhet të përgjigjen juristët. “Sapo e thashë, janë çështje që janë teknike dhe juridike. Unë nuk jam juriste, specializuar në të drejtën shqiptare. Mendoj se nëse ka një çështje që duhet shtruar është se, nëse nuk është e mundur të aplikohet ligji tashmë, atëherë përse është e pamundur?!” - shtroi pyetjen Moro. Një koment për ligjin “Për Shërbimin Civil” e

dha dje edhe zëdhënësi i komisionerit për Zgjerimin, Peter Stano. “Sa i përket ligjit për Shërbimin Civil do të them dy gjëra: E para, që është e rëndësishme, memoria institucionale dhe vijimësia e administratës publike. Kjo është e rëndësishme për procesin e integrimit europian. Së dyti, sa i përket ligjit të ri që është parashikuar të hyjë në fuqi që më datën 1 tetor, ne kemi nënvizuar faktin se duhet adresuar për boshllëqet ligjore që do të krijohen pasi të hyjë në fuqi ky ligj, sepse ky ligj i ri nuk parasheh nenet tranzitore deri sa të plotësohen aktet e tjera nënligjore. Ne e kemi nënvizuar këtë problem dhe kemi sugjeruar edhe zgjidhje për të. Kemi sugjeruar bërjen e pak amendamenteve teknike për të qartësuar që disa nene të ligjit të vjetër mund të aplikohen deri sa aktet e tjera nënligjore të hyjnë në fuqi”, - tha ai.

shqetësimi

Berisha takon Sequin: Rama, revansh mbi administratën TIRANË Ish-kryeministri Sali Berisha zhvilloi dje në zyrën e tij një takim me Ambasadorin e Bashkimit Europian në Shqipëri, Ettore Sequi, ku u diskutua edhe për administratën publike. “Duke u ndalur në zhvillimet e dy javëve të fundit, theksova se ato karakterizohen nga një revansh i papërmbajtur i zotit Rama ndaj opozitës dhe institucioneve të pavarura dhe administratës publike. Tejet shqetësues është keqpërdorimi politik, me pasoja shumë të rënda dhe jashtë misionit të saj, i Policisë së Shtetit, në konceptin diktatorial ‘një polici, një shtet’, për të prishur në mënyrë të paligjshme banesa kundërshtarësh dhe mbrojtur ndërtime pa leje të e k s p o n e nt ë ve s o c i a l i s t ë , du ke i d h ë n ë Po l i c i s ë s ë Shtetit atribute që i ka Policia Ndërtimore. Së dyti, theksova se deri tani për z.Rama dhe ekipin e tij, Kushtetuta e vendit, ligji i Këshillit të Ministrave, ligji i prokurimeve, sistemi i prokurimeve dhe blerjeve të vogla elektronike nuk ekziston, çka mund të ketë pasoja shumë të mëdha për vendin. Lufta kundër korrupsionit nuk ekziston”, - shkruan Berisha në Facebook. Sipas Berishës, ambasadori Sequi shprehu kënaqësinë për takimin e zhvilluar, si dhe vlerësoi të gjitha reformat e bëra nga qeveria e mandatit të kaluar.


4

intervista

ngjarje e ditës

Partia Demokratike dhe mediat pohuan se mes emërimeve dominon konflikti i interesit dhe dyshimi për pastërtinë e figurave

Emërimet PS-LSI ndajnë postet 4 me 4, ja kush janë drejtorët e rinj Nën orientimin e ministrit Gjiknuri janë emëruar dje 8 drejtues të rinj të LSI dhe PS në ndërmarrjet shtetërore, si KESH, OST, Albpetrol, AKBN etj. Opozita akuzoi për nepotizëm dhe konflikt interesi. Ja kush janë emrat e rinj që do të menaxhojnë miliarda dollarë Blerina Hoxha

V

ala e ndryshimeve në ndërmarrjet dhe agjencitë më të rëndësishme të vendit ka vërshuar përnjëherë dje me shkarkimin e 8 drejtorëve në KESH, OST, Albpetrol, Postën Shqiptare, Inspektoratin Qendror Teknik, AKBN etj. Partia Socialiste dhe LSI kanë ndarë gati barazim postet me emërimet e reja, 4 me 4. Ndërkohë që Partia Demokratike dhe mediat pohuan se mes emërimeve dominon konflikti i interesit dhe dyshimi për pastërtinë e figurave. Disa nga ndryshimet janë bërë nga këshillat e mbikëqyrjes së ndërmarrjeve, ndërsa drejtuesit e inspektorateve, nga ministri i Energjetikës, Damian Gjiknuri. Drejtorët e LSI-së Këshillat e mbikëqyrjes në ndërmarrjet shtetërore janë mbledhur dje në të njëjtën kohë për të marrë të njëjtat vendime. Në 8 emërimet e reja LSI ka marrë drejtimin e katër prej tyre. Ish-drejtori i KESH-it në qeverisjen e PD-së, Engjëll Zeqo, pjesëtar i LSI-së, do të drejtojë një institucion po kaq të rëndësishëm në energjetike, Operatorin e Sistemit të Shpërndarjes (OST). Rrapush Tola, i cili njihet si mbështetës i LSI-së pasi votoi Bamir Topin për President, u vendos në krye të Repartit të Inspektim ShpëtimMiniera. Ky njihet edhe si një nga dëshmitarët kyç të videove “Prifti”. Dael Dervishi, i afërm i një prej drejtuesve të LSIsë, u emërua në krye të Agjencisë Kombëtare të Burimeve Natyrore, institucion strategjik për lejet dhe licencat në sektorin e naftës. Gjithashtu LSI ka marrë edhe drejtim e Postës Shqiptare, ku Ardit

Çela me profesion inxhinier telekomunikimi dhe doktorant në shkencat ekonomike, zëvendësoi dje Arqile Gorenë. Drejtorët e PS Sektori i energjetikës është ndarë mes LSI dhe PS, Agron Hetoja është emëruar dje drejtor i ri i KESH-it, duke zëvendësuar në këtë post Halit Velajn. Hetoja është ekonomist i specializuar në menaxhimin e projekteve dhe prokurimeve me mbi 18 vjet eksperiencë pune në planifikimin dhe zbatimin e projekteve. Angazhimi i fundit i tij figuron si përfaqësues për Shqipërinë në Fondin e Projekteve të Infrastrukturës, korniza e investimeve në Ballkanin Perëndimor. Ndryshim ka pësuar edhe drejtimi i Albpetrolit, ndërmarrjes së naftës që u vu në qendër të vëmendjes vitin e kaluar pas dështimit të procesit të privatizimit, i shoqëruar me polemika dhe dyshime të shumta. Një ditë më parë ministri i Energjetikës, Damian Gjiknuri premtoi një hetim të hollësishëm për abuzimet e shumta që kanë ndodhur sipas tij në këtë ndërmarrje, e cila tani do të drejtohet nga Endri Puka. Deri tani Puka ka punuar si drejtues në shoqëritë mediatike të sipërmarrësit Koço Kokëdhima, deputet socialist dhe një figurë e njohur për lidhjet shumë të ngushta me kryeministrin Rama. Pikërisht këtyre lidhjeve iu referua dje Partia Demokratike, e cila akuzoi kryeministrin Rama se po ua beson pasuritë kombëtare lidhjeve të veta private. Po dje Ministria e Energjetikës njoftoi se ish-ministri socialist Viktor Doda do të jetë Drejtor i Përgjithshëm i Shërbimit Gjeologjik Shqiptar. Ndërsa në Inspe-

takimi

drejtorët e rinj Engjëll Zeqo, drejtor i OST ( Operatori i Sistemit të Shpërndarjes) Përfaqësues i LSI, ish-drejtori i KESH gjatë qeverisjes së PD. Profesioni jurist.

Viktor Doda emërohet Drejtor i Përgjithshëm i Shërbimit Gjeologjik Shqiptar. Ish- ministër i Energjetikës dhe ish-deputet në kohën e Fatos Nanos. Profesioni inxhinier.

Endri Puka, drejtor i ‘Albpetrol’, ishdrejtor i Grupit Mediatik të deputetit socialist Koço Kokëdhima. Profesioni jurist.

Rrapush Tola emërohet drejtues i Repartit të Inspektim-Shpëtim Miniera (RISHM). Ish- deputet i PS. Profesioni inxhinier minierash.

Agron Hetoja, drejtori i KESH, përfaqësues i PS. Me profesion ekonomist. Eksperienca e fundit në punë si përfaqësues për Shqipërinë në Fondin e Projekteve të Infrastrukturës IPF, korniza e investimeve në Ballkanin Perëndimor.

Dael Dervishi emërohet drejtor i Agjencisë Kombëtare të Burimeve Natyrore (AKBN). Përfaqësues i LSI. Më parë ka punuar si sekretari i Përgjithshëm i Ministrisë së Ekonomisë, Tregtisë dhe Energjetikës

Adrian Çela emërohet kryeinspektor në Inspektoratin Qendror Teknik (IQT), përfaqësues i PS. Angazhimi i tij i fundit në punë ishte si nënkryetar i Bashkisë së Durrësit.

Ardit Çela emërohet Drejtor i Përg jithshëm i Postës Shqiptare. Ardit Çela, me profesion inxhinier telekomunikimi dhe doktorant në shkencat ekonomike. Përfaqëson LSI.

Disa nga ndryshimet janë bërë nga këshillat e mbikëqyrjes së ndërmarrjeve, ndërsa drejtuesit e inspektorateve, nga ministri i Energjetikës, Damian Gjiknuri.

ktoratin Qendror Teknik është emëruar ish-nënkryetari i Bashkisë së Durrësit Adrian Çela, i cili dy muaj më parë u kallëzua për ndjekje penale nga Kontrolli i Lartë i Shtetit, për shkak të dyshimeve për abuzime me tenderat.

PD: Rama po përdor asetet e shtetit për klanet private “Emërimi i sotëm i drejtorit të Albpetrolit është shembulli i skemës që ka kryeministri Rama për të vënë asetet kombëtare, shërbimet dhe pasuritë e shqiptarëve në duart e klanit të tij privat”, - u shpreh sot zëdhënësja e Partisë Demokratike, Laura Vorpsi në një deklaratë për mediat. Sipas PD, “me emërimin e sotëm, mesazhi i z. Rama për shqiptarët është ky; unë do të qeveris si të dua vetë, me kë të dua vetë. Do të qeveris për të shpërblyer miqtë dhe klientët mi. Do të qeveris pa respektuar ligjet dhe normat publike. “U deshën më pak se dy javë për të vërtetuar denoncimet e Partisë Demokratike mbi modelin Rama. U deshën më pak se dy javë për të

parë se në duart e kujt ka rënë qeveria e vendit”, - përfundon deklarata e zëdhënëses së PD-së, Laura Vorpsi. Po dje nëpërmjet rrjetit social Facebook reagoi edhe ish-kryeministri Berisha, i cili tha se”kreu i kupolës se miliarderëve dhe de fakto nënkryetar i PS, Koço Kokëdhima, merr naftën e vendit. Rama emëron drejtor të Albpetrolit, drejtorin e gazetës Shekulli dhe klubit Apollonia të Fierit të Koço Kokëdhimës. Kjo është ditë e zezë në historinë e kleptokracisë Rama -Kokëdhima. Qytetare dhe qytetarë ja si po përdorin votën, besimin tuaj, kleptokratët në pushtet dhe ky është vetëm fillimi!” tha Berisha.

Me emërimin e sotëm, mesazhi i z. Rama për shqiptarët është ky; unë do të qeveris si të dua vetë, me kë të dua vetë. Do të qeveris për të shpërblyer miqtë dhe klientët mi, tha Vorpsi

Ahmetaj anulon kontratat e bizneseve edhe në Spitalin Ushtarak Pas Qendrës Spitalore “Nënë Tereza” aksioni për dëbimin e bizneseve vijoi dje edhe në Spitalin Ushtarak. Ministri i Zhvillimit Ekonomik,Tregtisë dhe Sipërmarrjes, Arben Ahmetaj urdhëroi anulimin e kontratave të qirasë në territorin e Spitalit Ushtarak. Burimet zyrtare njoftuan se ministri Ahmetaj urdhëroi anulimin e të gjitha kontratave të qirasë për ato ambiente me sipërfaqe më të vogël se 200 m/katror, të lidhura në territorin e spitalit mes subjekteve të treta për përdorimin e pasurisë shtetërore. “Ky urdhër i ministrit të Zhvillimit Ekonomik, Tregtisë dhe Sipërmarrjes është dhënë me qëllim për implementimin e projekteve të përmirësimit të shërbimit spitalor. Drejtoria e Spitalit Universitar të Traumës është vënë në dijeni për njoftimin dhe marrjen e të gjitha masave për organizimin dhe lirimin e menjëhershëm të ambienteve shtetërore në administrim të saj”.


Gazeta MAPO

www.mapo.al / gazetamapo@gmail.com

01.11.2013

5

Arben Ahmetaj në “Pesë Pyetje nga Babaramo”: Brenda javës anulohen të gjitha vendimet e pas 23 qershorit, dhe Lotaria Kombëtare dhe ‘SHQUP’ vendimi

ALUIZNI, shkarkohet Kollozi, vjen Lame Qeveria në mbledhjen e saj të djeshme ka vendosur edhe shkarkimin nga detyra të drejtorit të Agjencisë së Legalizimit, Urbanizimit dhe Integrimit të Zonave/Ndërtimeve Informale (ALUIZNI), të kryetarit të PD-së Vlorë, Ardian Kollozi, dhe emërimin në vend të tij të publicistit Artan Lame. Siç bën të ditur Këshilli i Ministrave në njoftimin e shpërndarë për mediat, vendimi është marrë me propozim të ministres së Zhvillimit Urban dhe Turizmit, Eglantina Gjermeni. Fakti që kryeministri Rama ka vendosur në këtë Agjenci një nga njerëzit e tij më aktivë në fushën e mbrojtjes së territorit dhe urbanistikës, tregon rëndësinë që kjo qeveri i ka kushtuar çështjes së legalizimeve. Socialistët kanë premtuar gjatë fushatës se do ta zgjidhin këtë çështje brenda mandatit të parë dhe falas. Lame bashke me Artan Shkrelin, janë dy personat që po merren në të njëjtën kohë me rikonstruksionin dhe ndryshimin e godinës së Këshillit të Ministrave.

Rama anulon 25 vendime të “Berishës”, reziston ‘SHQUP’

Pjesën më të madhe të shfuqizimeve e zënë vendimet për licencat për ndërtim hidrocentralesh dhe pas tyre, ato për rikthimin e një sërë pronash Forcave të Armatosura dhe Gardës së Republikës Fejzi Braushi

I sapokthyer nga SHBA, kryeministri Edi Rama ka mbledhur dje qeverinë, ku ka shfuqizuar 25 vendime të marra pas datës 23 qershor nga qeveria “Berisha”. Në afro 1 orë mbledhje qeveria ka marrë plot 33 vendime, 25 nga të cilat kanë qenë për të shfuqizuar vendimet e qeverisë së mëparshme. Pjesën më të madhe të këtyre vendimeve për shfuqizim e zënë ato që kanë të bëjnë me dhënien e licencave për ndërtim hidrocentralesh dhe pas tyre, ato për rikthimin e një sërë pronash Forcave të Armatosura dhe Gardës së Republikës, por ku mungon ai që i jep Shtëpinë Qendrore të Ushtrisë (SHQUP) Partisë Demokratike. Ndërkohë ministri i Zhvillimit Ekonomik, Arben Ahmetaj tha dje në “Pesë Pyetje nga Babaramo” se brenda kësaj jave do të anulohen të gjitha vendimet e qeverisë së mëparshme pas 23 qershorit. Pyetjes nëse kjo përfshin edhe SHQUP-in, ai iu përgjigj: “Pse e përjashtoni?” Hidrocentralet

Qeveria ka shfuqizuar 7 vendime të muajve të fundit të qeverisë ‘Berisha’, të cilat si objekt të tyre kishin dhënien me koncesion të hidrocentraleve të vegjël. Janë shfuqizuar vendimet për dhënien me koncesion të hidrocentralit “Dushaj”, “Gafer”. “Arsti”, “Kaçinar”, “Blac”, “Lusen” dhe “Katundi i Vjetër’ dhe ‘Reja e Velës”, të gjitha këto me propozim të ministrit të Industrisë, Damian Gjiknuri. Ndërkohë që numrin e dytë për nga çështjet që trajtojnë e zënë vendimet që kanë të bëjnë me pronat e Ministrisë së Mbrojtjes dhe të Ministrisë së

Brendshme. Dje janë shfuqizuar vendimet të cilat kanë të bëjnë me inventarin e pronave të paluajtshme shtetërore, të cilat i kalojnë në përgjegjësi administrimi Ministrisë së Brendshme për Gardën e Republikës”. Gjithashtu është shfuqizuar edhe vendimi “Për dhënien në përdorim të përkohshëm, pa shpërblim, nga Ministria e Mbrojtjes te Ministria e Turizmit, Kulturës të “Tuneli i nëndetëseve” dhe të truallit funksional të tij në Palermo, Himarë, për ta përdorur për ngritjen e muzeut “Panorama e luftës së ftohtë”. Po me propozim të kësaj ministrie janë shfuqizuar edhe dy vendime të tjera, njëri që ka të bëjë po me çështjen e mësipërme dhe tjetri me disa prona të ushtrisë në Vertop të Beratit. Siç shihet në listën e vendimeve të shfuqizuara që kanë të bëjnë me pronat e ushtrisë, mungon vendimi i qeverisë “Berisha” për t’i kaluar SHQUP-in fillimisht Ministrisë së Brendshme dhe më pas Partisë Demokratike. Të tjerat

Po dje qeveria ka anuluar dhe vendimin për emërimin e anëtarëve të Këshillit të Statistikave, si dhe vendimin “Për dhënien e miratimit paraprak për lejimin e punësimit, pas lirimit nga detyra, të një anëtari të bordit të komisionerëve të Entit Rregullator të Energjisë”. Bëhet fjalë për një nga vendimet e fundit të qeverisë ‘Berisha’ për t’i dhënë leje kryetarit të këtij enti, Sokol Ramadani, që të mund të punësohej në një kompani që ka qenë objekt i punës së entit që ai vetë kishte drejtuar. Po ashtu me propozim të ministrit të Drejtësisë janë shfuqizuar

Siç shihet në listën e vendimeve të shfuqizuara që kanë të bëjnë me pronat e ushtrisë, mungon vendimi i qeverisë “Berisha” për t’i kaluar SHQUP-in fillimisht Ministrisë së Brendshme dhe më pas Partisë Demokratike.

disa vendime të tjera që kanë të bëjnë kryesisht me dhënie shërbimesh kompanive private, apo edhe shpërblime për anëtarë bordesh. Me propozim të Ministrisë së Financave është shfuqizuar vendimi për miratimin e projekt-dokumentit të programit buxhetor afatmesëm 2014 – 2016. Me propozim të Shkëlqim Canit, është miratuar në mbledhjen e djeshme dhe një për ngritjen e grupit të punës për shqyrtimin dhe studimin e termave të referencës për propozimet e paraqitura nga subjektet e interesuara në lidhje me Shërbimin e Auditimit të Borx-

hit të krijuar që institucionet shtetërore u kanë subjekteve vendase apo të huaja për shërbimet e kryera, si dhe për shërbimin e asistencës në fushën e Doganave dhe Tatimeve në Republikën e Shqipërisë. Në mbledhjen e djeshme janë marrë dhe një sërë vendimesh të tjera, si ai për unifikimin e kompetencave të Inspektoratit Ndërtimor Urbanistik Kombëtar (INUK) në zonat dhe çështjet me rëndësi kombëtare dhe në territor, për mënyrën e përdorimit të stemës së Republikës, si dhe raportin e përmasave të saj etj.

www.otofon.al

KLINIKA TIRANE Rr. Qemal Stafa Nr. 51 Tel: +355 4 2234242 Mob: +355 662053170 Mail: info@otofon.al

KLINIKA DURRES Rr. Aleksander Goga. Tel: +355 52 230447 Mob: +355 662053164 Mail: info@otofon.al

PROBLEME ME DEGJIMIN? BEJ KONTROLLIN FALAS PRANE KLINIKES TONE


6

Kronika e ditës

ditari

Nëse Edi Rama do të bënte për Shqipërinë atë që ka bërë për Tiranën, kur ishte Kryetar Bashkie, besoj se do të kishte një zhvillim të mrekullueshëm që do të ndihmonte shumë në anëtarësimin e Shqipërisë në Bashkimin Evropian

Peter Lucas: Ndërtoni fabrika, mjaft me kazino, tranzicioni nis me Ramën Gazetari i njohur me origjinë shqiptare thotë se, nëse nuk luftohet korrupsioni, nuk do të ketë më Shqipëri. Ai rrëfen marrëdhëniet me Berishën nga ’90-a dhe sugjeron se ç’duhet të bëjë kryeministri i ri Intervistoi: Rudina Xhunga

G

azetari i njohur me origjinë shqiptare, Peter Lucas analizon situatën politike në Shqipëri. I ftuar në emisionin “Shqip”, ai pohon se 22 vitet që lamë pas kanë qenë një “time out” për vendin dhe se me Edi Ramën, fillon dhe nuk mbaron tranzicioni shqiptar. Ai sugjeron që lufta kundër korrupsionit është jetike për vendin, ndërsa ndan me publikun përshtypjet e tij për Berishën, Metën dhe Ramën. Çfarë shansesh ka Shqipëria për ndryshim? Unë besoj se Shqipëria ka shanse. Edi Rama mund të jetë një shans. Nëse Edi Rama do të bënte për Shqipërinë atë që ka bërë për Tiranën, kur ishte Kryetar Bashkie, besoj se do të kishte një zhvillim të mrekullueshëm që do të ndihmonte shumë në anëtarësimin e Shqipërisë në Bashkimin Evropian. Nëse nuk e bën Edi Rama, nuk di se kush tjetër mund ta bëjë. Njerëzit ende duan të largohen nga Shqipëria për të emigruar, por, në shumë mënyra, jeta në Shqipëri sot është më e mirë se jeta në vendet ku ata shkojnë, të paktën mua kështu më duket. Në Shqipërinë që ka drejtuar prej 8 vjetësh kryeministri Berisha. Ai e ka bërë këtë vend, më të mirë sesa vendet ku po emigrojnë shqiptarët si në Itali dhe Greqi, këtë doni të thoni? Jo, nuk është kështu. Por unë besoj se ai mund ta kishte bërë Shqipërinë një vend më të mirë, sepse fryma është këtu, ekziston. Ndonëse më i fortë është tundimi për t’i rënë shkurt. Shikoni gjithë këto ndërtime të paligjshme që kanë shkatërruar bregdetin. Nga ajo që unë shoh, vendi i vetëm i sigurt është Vlora. Durrësi është katrahurë, madje edhe Tirana. Në Tiranë hedh sytë rreth e rrotull dhe njerëzit ndërtojnë pa leje, kate të tëra dhe nëse kjo nuk ndalon, atëherë nuk do të ketë fare Shqipëri. Prandaj dhe mendoj se është e rëndësishme për

njerëz si Edi Rama që të ndryshojnë gjendjen. Nëse nuk i bëjnë këto ndryshime tani, gjërat mund të bëhen shumë më keq. Unë nuk kuptoj shumë gjëra këtu. Pse duhen gjithë këto kazino në çdo cep në çdo rrugë? Kush luan bixhoz? Shqiptarët do të shkojnë, kush tjetër. Pse duhet të nxjerrësh para nga shqiptarët që nuk ia dalin dot as për të bërë një jetë bazë? Nuk është kjo rruga e duhur. Ju duhet të ndërtoni fabrika, ju duhet të prodhoni gjëra si Maqedonia. Maqedonasit përpiqen të marrin industri nga Shtetet e Bashkuara të Amerikës dhe të ngrenë fabrika në Maqedoni, sepse ata po mundohen të arsimojnë krahun e punës që të prodhojnë gjëra më të lira dhe kjo është rruga që duhet të ndjekë Shqipëria. Ndërtoni fabrika, jo kazino! Ju e keni intervistuar disa herë Sali Berishën dhe e pëlqenit atë. Çfarë ndodhi më pas? Pse ndryshuat kryekëput mendim për të? Unë e kam takuar Berishën për herë të parë në 1989, së bashku me Gramoz Pashkon, kur ata formuan Partinë Demokratike. Ishin të rinj, entuziastë dhe përfaqësonin ndryshimin në sensin pozitiv të fjalës. Në atë kohë, komunizmi ishte duke rënë dhe Ramiz Alia, që ishte ende në pushtet, nuk mund ta përballonte të gjithë këtë ndryshim. Kështu që miqtë e mi dhe unë menduam se Sali Berisha përfaqësonte shpresën. Më kujtohet që e kam shoqëruar në Shtetet e Bashkuara të Amerikës, kur ai ka ardhur për vizitë dhe e çuam nëpër disa gazeta të rëndësishme amerikane, sepse besoja qe ai përfaqësonte më të mirën e Shqipërisë. Por ngadalë, ngadalë, shihja që gjërat nuk po ndryshonin, domosdoshmërisht pozitivisht. Gjërat ose qëndronin aty ku ishin ose më keq akoma. Korrupsioni politik u bë një problem i madh. Madje duhet të them diçka. Nën komunizëm, zor se kishte korrupsion politik. Ndoshta, sepse nuk kishte se çfarë të vidhej. Por në kohën e demokratëve gjërat u orientuan

Nëse nuk e luftojnë korrupsionin, atëherë çdo gjë ka marrë fund. Madje, një ditë nuk do mbetet gjë për të vjedhur këtu, dhe dyqanet do të mbeten bosh. Besoj se tani është momenti për t’i ndryshuar gjërat. Kjo është koha perfekt për ndryshim"

shumë nga biznesi, domethënë çdo gjë shihej si biznes dhe tundimi ishte shumë i madh për t’i rënë shkurt. Gjithçka u bë kap këtu, kap aty dhe kjo gjë u bë shumë e dukshme. Më pas, ishte një tendencë edhe për një lloj regjimi autoritar dhe me kalimin e kohës, se Sali Berisha u bë një figurë gjithnjë e më autoritare dhe kjo i zhgënjeu njerëzit duke përfshirë edhe mua. Keni menduar ndonjëherë se tranzicioni i vështirë i Shqipërisë ndodhi për shkak se udhëheqësit që kanë qeverisur më gjatë, si Fatos Nano apo Sali Berisha, nuk dinin apo nuk donin? Besoj se është një kombinim gjërash. Ju folët për tranzicion por unë besoj që tranzicioni nuk ka ndodhur në Shqipëri. Kjo që kaluat ishte time out, ishte një lloj pushimi. Nëse do të ketë një tranzicion në Shqipëri, ai do të duhej të fillonte pikërisht këtu, sot, tani, me kryeministrin e ri. Sepse deri tani nuk ka pasur tranzicion. Asgjë nuk ka ndryshuar në këtë vend për 20 vjet, përveçse rritjes së korrupsionit dhe rrjedhimisht papunësisë.... Pse, juve nuk ju pëlqen Meta? Jo, por e di që ka pasur disa polemika, diskutime për një çështje korrupsioni me Ilir Metën, nëse e mbaj mend mirë, para di-

sa kohësh. Por kjo është politika. Herë të bën të ngjash i mirë, e herë i keq. A ju duket se ky koalicion, me gjithë përfoljet dhe problemet, do ta luftojë korrupsionin? Nëse nuk e luftojnë korrupsionin, atëherë çdo gjë ka marrë fund. Madje, një ditë nuk do mbetet gjë për të vjedhur këtu, dhe dyqanet do të mbeten bosh. Besoj se tani është momenti për t’i ndryshuar gjërat. Kjo është koha perfekt për ndryshim. Një fakt që ndihmon do të jetë edhe marrëdhënia e mirë që Edi Rama ka me Presidentin Obama. Edi Rama e ka mbështetur Obaman në veprimet që ai ka ndërmarrë sa i përket çështjes së Sirisë dhe gjatë fushatës së tij ai e ka përmendur Presidentin Obama. Jam i sigurt që edhe Obama ka qenë i kënaqur që ka pasur të paktën një lider evropian që ka thënë gjëra të mira për të. Duhet të keni parasysh se një pjesë e mirë e gjithë politikës është personale. Ndoshta një pjesë e mirë e ndihmës që Amerika i ka dhënë Egjiptit, mund të vije në Shqipëri. Ndodhin gjëra të çuditshme në politikë. Kjo është politika. Ti kurrë nuk e di, se me kë do të zgjohesh, nesër në mëngjes. Marrë me shkurtime nga “Shqip” në Top Channel

Mjaft: 582 deputetë morën para me procesverbale false Monitorimi i Kuvendit zbulon shkeljet me mbledhjet fiktive, të cilat kanë shkaktuar 1.5 milionë lekë dëm. Raporti “Unë Votoj” ka të dhëna edhe për shkeljen e etikës nga deputetët Leonard Bakillari Tiranë Organizata “Mjaft” nëpërmjet një monitorimi të bërë në Kuvendin e Shqipërisë përgjatë periudhës shtator 2009 – maj 2013, ka vërejtur një sërë problematikash, ku më kryesorja mbetet falsifikimi i listë-prezencave të deputetëve. Edhe pse në pamje të parë mund të duket diçka banale, në raportin “Unë Votoj” vërehen një sërë ras-

tesh kur deputetë të ndryshëm kanë patur emrin në mbledhjen e komisioneve, ku ata bënin pjesë pa qenë prezent fizikisht. Përgjatë periudhës së monitorimit organizata “Mjaft” ka marrë në shqyrtim procesverbalet zyrtare të mbledhjeve të komisioneve parlamentare të publikuara në faqen zyrtare të Kuvendit të Shqipërisë. Por në këto procesverbale nuk paraqitet në mënyrë të saktë prezenca e anëtarëve të komisioneve të përhershme parlamentare. “Janë konstatuar 132 raste të ndryshimit të prezencës së deputetëve në mbledhjet e komisioneve. Nga shkelja e këtij neni derivojnë dy shqetësime: a) kosto financiare fiktive për Parlamentin, pasi paguhen deputetë të cilët nuk kanë qenë të pranishëm, pra nuk kanë kryer funksionin e tyre: b) zhvillimi i mbledhjeve të

pavlefshme, në kushtet e mungesës së kuorumit”- thuhet në raport. Këto të dhëna janë pasqyruar në mënyrë të detajuara edhe në grafikët përkatës, të cilët tregojnë në mënyrë të saktë prezencën dhe mosprezencën e deputetëve në mbledhjet e komisioneve. Përtej ligjshmërisë së mbledhjeve të tyre, një element i rëndësishëm është kostoja financiare që i është shkaktuar buxhetit të shtetit nga deputetët që kanë patur emrat në procesverbale, por që realisht nuk kanë qenë prezent në mbledhje. Sipas tarifave të përcaktuara nga Kuvendi rezulton se çdo deputet paguhet ekstra në shumën e 2 mijë e 500 lekëve për çdo mbledhje komisioni ku është prezent fizikisht. Sipas raportit “Unë Votoj”, rezulton se kostoja financiare e shkaktuar nga falsifikimi i listë-prezencave kap shifrën 1

milionë e 455 mijë lekë të reja, pasi në total janë plot 582 emra deputetësh të shtuar në procesverbalet e mbledhjeve. Ky numër deputetësh nëse shumëzohet me pagesën prej 2 mijë e 500 lekësh për çdo rast prodhon shifrën e mësipërme e cila është rreth 1 milion e gjysmë lekë të vjetra. Por ky është

vetëm një nga problemet e vërejtura nga monitorimi, pasi “Mjaft” ka konstatuar edhe disa çështje të tjera, ku ndër më të rëndësishmet mbetet shkelja e etikës në seancat parlamentare. Kështu raporti thotë se gjatë legjislaturës XVIII janë konstatuar 18 raste të shkeljes së Rregullores sa i takon respektimit të etikës parlamentare, çka përcaktohet në nenin 62 të saj. Lidhur me këtë çështje sqarohen në mënyrë të detajuar të gjitha rastet e shkeljes së etikës të evidentuara në Kuvendin e Shqipërisë, duke nisur nga konflikti mes deputetëve Dashamir Tahiri i PDIU-së dhe Vangjel Dule i PBDNJ-së, ku pati replika të forta dhe fyerje midis tyre. Raporti gjithashtu citon se gjatë katër viteve të veprimtarisë parlamentare janë monitoruar 508 mbledhje të komisioneve parlamentare.


kronikë

Gazeta MAPO

www.mapo.al / gazetamapo@gmail.com

01.10.2013

7

Ndërtimet, hetim 4 inspektorëve në Elbasan Policia e Elbasanit nisi dje procedimin penal për katër punonjës të Inspektoratit Urbanistik në bashkitë e Elbasanit, Përrenjasit dhe Gramshit, të cilët akuzohen se duke mos kryer detyrën, kanë lejuar ndërtimin e objekteve pa leje, të ndërtuara së fundmi në këtë qark. Burime të Policisë së Elbasanit bë-

në të ditur të hënën se në vijim të inspektimit për të gjitha ndërtimet pa leje në qarkun e Elbasanit, ku kanë rezultuar shumë të tilla vetëm këtë 5-vjeçar, policia ka çuar në Prokurorinë e Rrethit dosjen hetimore për inspektorin e Inspektoratit të Policisë Ndërtimore në Bashkinë Përrenjas, 42-vjeçarin me

iniciale A.K, pasi ky i fundit, ndërsa nuk ka kryer detyrën, ka lejuar ndërtimet pa leje në këtë qytet. Nën këtë akuzë, procedimi penal ka nisur edhe për inspektorët e Inspektoratit të Policisë Ndërtimore në Bashkinë e Gramshit, 56-vjeçarin me iniciale B.B dhe 47-vjeçarin me iniciale M.A.

Tahiri mësohet se iu ka pohuar krerëve të Policisë se ndryshe nga thashethemet që janë përhapur, nuk do të ketë “fshesë” të drejtuesve të lartë. “Zëvendësime do të kryhen nëse nuk mbahet ritmi i lartë i luftës kundër kriminalitetit”

Tahiri: Zbardhni vrasjen e Xhindit dhe Konomit, kush nuk kap ritmin do ikë! Ministri i Brendshëm mbledh drejtuesit e policisë në 12 qarqe dhe kërkon rezultate më të mira në luftën kundër krimit dhe kontrollin e territorit. Tahiri ka kërkuar të mos merren për bazë thashethemet për largime masive Ministri i Brendshëm, Sajmir Tahiri u ka tërhequr vëmendjen drejtuesve të policisë për kontrollin e territorit, ndërsa ka pohuar se gjithçka do të varet nga performanca e tyre. Ai ka kërkuar rihapjen e hetimeve për dy dosje që ndodhen prej kohësh të arkivuara dhe pa autor: vrasjen e ish-deputetit Fatmir Xhindi, dhe atentatin ndaj gjyqtarit të Vlorës, Skerdilajd Konomi. Duke e vënë theksin tek ngjarjet e pazbardhura prej vitesh, ai ka kërkuar më shumë punë për mbledhjen e të dhënave në këtë drejtim. Gjatë mbledhjes me drejtuesit e 12 qarqeve në vend, Sajmir Tahiri ka kërkuar më shumë rezultate në luftën kundër eksplozivëve dhe kontrollin e territorit. Sipas Tahirit, rezultatet dhe parametrat e Policisë kanë ardhur duke u përmirësuar, bazuar në planin e ri të masave të Policisë së Shtetit dhe të Ministrisë së Brendshme, të hartuara pas mbërritjes në krye të këtij dikasteri të tij. Gjatë takimit që mësohet se ka zgjatur më tepër se 40 minuta, iu

tërhoqi vëmendjen krerëve të policisë në qendër dhe në bazë, se nuk do të kursehej asnjë drejtues apo oficer policie i cili nuk do të angazhohet seriozisht për të përmbushur detyrat e tij. Po ashtu, Tahiri mësohet se iu ka pohuar krerëve të Policisë se ndryshe nga thashethemet që janë përhapur, nuk do të ketë “fshesë” të drejtuesve të lartë. “Zëvendësime do të kryhen nëse nuk mbahet ritmi i lartë i luftës kundër kriminalitetit”,-ka shtuar ai. Burime nga mbledhja thanë se ministri i Brendshëm ka kërkuar më shumë vëmendje në kontrollin e territorit, në vijë tokësore apo detare. “Është e papranueshme që një mjet detar, si rasti i anijes së Durrësit të bllokuar tri ditë më parë në port të lejohet të qarkullojë”,- ka shtuar ai. Në të njëjtën ditë, ai kërkoi pezullimin e zëvendësdrejtorit të Durrësit, për hetimin e Krimeve, Artan Hasanit, ndërsa pritet që ndryshime të këtij niveli, si dhe të niveleve të drejtorëve të kryhen

Tahiri ka kërkuar rihapjen e hetimeve për dy dosje që ndodhen prej kohësh të arkivuara dhe pa autor: vrasjen e ish-deputetit Fatmir Xhindi, dhe atentatin ndaj gjyqtarit të Vlorës, Skerdilajd Konomi

gjatë kësaj jave. “Rezultatet e këtyre 10 ditëve janë të mira, por nuk janë ato që ne kërkojmë dhe janë të pamjaftueshme”- mësohet t’u ketë pohuar Ministri drejtuesve të policisë në qarqe. Ai kërkoi më tej goditje të fenomenit të krimit të organizuar dhe krimeve të rënda, si dhe zbulimin e atentateve me eksplozivë, hetimin e imët të rasteve të mësipërme, si dhe origjinës së këtyre lloj mekanizmave. “Duhet më shumë punë dhe luftë ndaj krimit të organizuar, trafiqeve dhe zbulimit të organizatorëve të atentateve me lëndë eksplozive”. Ministri Tahiri nuk la pa përmendur edhe ndryshimet dhe rezultatet e dukshme sipas tij në qarkullimin rrugor të Tiranës, duke pohuar se disiplinimi i trafikut ka qenë i pamjaftueshëm. Ndërkaq prej ditësh është folur edhe për zëvendësimin e Drejtorit të Përgjithshëm të Policisë së Shtetit, si dhe disa drejtuesve në bazë e në qendër, me qëllim rritjen e rezultateve të policisë.

Abuzimi seksual me mbesën, pranga 34-vjeçarit Një 34-vjeçar nga Elbasani është ndaluar nga policia nën akuzën e abuzimit seksual me mbesën e tij të mitur. Ngjarja tronditëse për opinionin publik ka ndodhur në Selanik të Greqisë, ndërsa arrestimi u krye dje në Elbasan. Sipas policisë lokale, 34-vjeçari E.E dyshohet të ketë abuzuar seksualisht me mbesën e tij të mitur. Ka qenë vajza 13-vjeçare e së motrës, e cila e ka denoncuar dhe tashmë po kryhen hetimet shtesë për zbardhjen e plotë të rrethanave të kësaj ngjarjeje. Sipas policisë, vajza aktualisht është dërguar për ekzaminim si dhe po trajtohet nga një psikolog për shkak të

gjendjes së rënduar psikologjike. Ajo jetonte në Selanik së bashku me prindërit, kur më 21 shtator është vizituar nga daja e saj. Sipas hetimeve të kryera deri më tani, 34-vjeçari ka abuzuar seksualisht me të mbesën e më pas është kthyer në Shqipëri. Është dashur pak kohë që familjarët të mësojnë historinë, e më pas t’i drejtohen policisë së Elbasanit. I marrë në pyetje gjatë arrestimit, 34-vjeçari ka pohuar se nuk kishte kryer asnjë abuzim me të mbesën. Ai ka mohuar akuzat, por hetimet kanë vazhduar më tej, duke marrë për bazë denoncimin e së miturës.

34-vjeçari E.E dyshohet të ketë abuzuar seksualisht me mbesën e tij të mitur. Ka qenë vajza 13-vjeçare e së motrës, e cila e ka denoncuar...

aksioni

Prishja e kioskave në QSUT, pronarët drejt gjyqit Në Qendrën Spitalore Universitare “Nënë Tereza” vazhdon puna për lirimin e hapësirave publike nga kioskat, ndërsa pronarët e tyre paralajmërojnë procese gjyqësore. Edhe gjatë ditës së djeshme ka vazhduar puna për prishjen e bizneseve që ndodhen brenda ambienteve të qendrës spitalore, ndërsa ka nisur prishja e një kioske prej druri, e cila shërbente si librari dhe kancelari brenda ambienteve të QSUT. Por problem përbën ende kontrata e rinovuar që kanë pasur bizneset me QSUT. Pronarë të bizneseve kanë bërë të ditur se do ndjekin me procese gjyqësore prishjen e bizneseve të tyre brenda QSUT. Sipas tyre, drejtoria kishte një kontratë për të zbatuar dhe kjo që po bën Ministria e Shëndetësisë është e paligjshme. Nga ana tjetër, ministria është shprehur se para se të niste punën ministri i ri, në mënyrë të padrejtë janë rinovuar të gjitha kontratat e bizneseve që operonin në ambientet spitalore. Për këtë shkak, ata kanë vendosur prishjen e të gjitha objekteve që operojnë si biznese brenda rrethimit të QSUT.


CMYK

8

01.10.2013

Gazeta MAPO

www.mapo.al / gazetamapo@gmail.com

NJOFTIM / REKLAMA


CMYK

NJOFTIM / REKLAMA

Gazeta MAPO

www.mapo.al / gazetamapo@gmail.com

01.10.2013

9


10

Opinione & Editoriale

Blog & Ide

OpEd

Nga Bujar Kapexhiu

Opinione dhe Editoriale

“Agon”, filmi që errëson K a shumë kombe apo shtete të mëdha që sot japin miliona për të përmirësuar imazhin e tyre. Natyrisht kjo është një politikë shtetërore. Por ka po kaq shumë shtete e kombe që investojnë po miliona, në këtë qëllim, duke promovuar artin, kulturën, vlerat e tyre shpirtërore me qëllimin e përmirësimit, kur këtë imazh e kanë jo fort të mirë; e me qëllimin e përhapjes së kulturës së tyre, të vlerave dhe idealeve qoftë edhe për supremaci. Në fakt këtë të dytën e ka shpjeguar më mirë politologu i njohur Joseph Nye, i cili përdor togfjalëshin “fuqia e butë.” Sipas tij “fuqia e butë është aftësia për të arritur atë çfarë doni nëpërmjet ‘tërheqjes’ në vend të përdorimit të forcës apo pagesës.” Pa u futur tek qëllimet politike, fuqia e butë për të përhapur kulturën perëndimore anë e mbanë botës, më e fuqishmja sot për sot mbetet Hollivudi, me filmat e tij, në sajë të të cilëve ne e njohim atë çfarë quhet kulturë perëndimore. Natyrisht rol të madh ka media dhe librat, por e dimë të gjithë se forca e imazhit mbetet numër një. Do të hyj drejt e në temë tani. Para dy ditësh, në Prishtinë u shfaq një film me titullin “Agon”, për të cilin kisha dëgjuar me herët nëpërmjet shtypit plot lëvdata vendore, e po kështu se si ai po depërton në skenën ndërkombëtare. Natyrisht mua si shqiptare më vjen mirë kur dëgjoj se si artistët shqiptarë korrin suksese ndërkombëtare. Duke pasur njohuri edhe për vështirësitë e mëdha financiare me të cilat përballen, më ngjallin edhe më shumë respekt. Talenti kërkon mbështetje financiare që të prodhojë ndonjë kryevepër, veçanërisht në industrinë e filmit. Mirëpo filmi i lartpërmendur, më la një shije tepër të hidhur kur e pashë. Të paraqesësh veten tënde, në këtë rast shqiptarët si krijesa primitive, të egra, pa kurrfarë humanizmi, e ta bësh këtë në raport me të huajt, e veçanërisht grekët që kanë shkelur integritetin e secilit emigrant shqiptar duke e detyruar të ndërrojnë edhe identitetin, emrin, më duket më së paku një ikje prej realitetit, e më së shumti një antishqiptarizëm i kulluar. Të kuptohemi drejt. Unë jam plotësisht për lirinë e artistit, për të ndërtuar çfarëdolloj realiteti artistik, për ta bërë Hënën Tokë e Tokën Hënë, për të përmbysur realen, e ndërtuar surrealen, për të bërë art vetëm për art, pa kurrfarë lidhje me atë çfarë ai është dhe kujt i përket. Mirëpo, përtej fantazisë dhe lirisë absolute të krijimit, një film që tenton të paraqesë realitetin e viteve ‘90, atëherë duhet të përgatitet të presë

koment

Alma Lama

shigjetat e kritikave në lidhje me këtë realitet, copëra të të cilit janë bashkuar në mënyrë të çuditshme në këtë film. (Vetë autori paska deklaruar se filmi bazohet mbi copëra ngjarjesh të vërteta, të jetuara nga ai apo treguar nga miqtë e tij). Duke mos qenë një film i bazuar mbi një ngjarje të vërtetë, ku autori është i detyruar të ndjekë rrjedhën reale të historisë, sado që pjesët e saj mund të mos krijojnë lidhshmërinë artistike, e cila e bën një vepër artistike të quhet e tillë, filmi “Agon” nuk është tjetër veçse një realitet i shpërfytyruar, ku shqiptarët paraqiten si barbarë, të pagdhendur, të paedukuar etj., etj. Përqasja me realitetin, në këtë rast nuk mund të anashkalohet, pasi krijimi i një imazhi të rremë e brutal për shqiptarët, duam apo s’duam, do apo nuk do autori apo regjisori, është një akt politik. Sikur të mos mjaftonin këto, qasja esencialiste’ fataliste për shqiptarët vjen si shtresëzim që shikuesi e ndjen dhe percepton. Pra personazhet shqiptare paraqiten si të paaftë për të ndryshuar. Kjo nuk është shumë larg me propagandën e “Agimit të Artë” në Greqi. Në fakt, pikërisht në këtë vend jetojnë rreth 600 mijë shqiptarë që prej fillimit të viteve ‘90, dhe kanë përjetuar racizmin më të egër i cili është manifestuar në formën e dhunës fizike, psikologjike, ndërrimit të identitetit, problemet e nxënësve shqiptarë nëpër shkolla e qindra shembuj të tjerë. Ka pasur edhe kriminelë shqiptarë, ashtu siç ka në çdo vend, por 600 mijë shqiptarët që jetuan dhe jetojnë në Greqi, në asnjë moment nuk do të identifikoheshin me filmin “Agon”. Të shtojmë këtu se temat me “banditët” shqiptarë dhe “prostitucionin,” tashmë janë kthyer në klishe pasi janë përdorur e stërpërdorur, dhe nuk përcjellin ndonjë risi artistike për shikuesit. Nuk dua të flas fare për vlerat artistike, pasi në përgjithësi m’u duk shumë i sforcuar, në kërkim të vazhdueshëm të prodhimit të konflikteve artificiale, me kthesa të ekzagjeruara të cilat nuk garantojnë impakt emocional, por mund të them se ky film është një shërbim mjaft i keq që na bëhet ne si komb. Unë mendoj që secili autor duhet ta ketë parasysh edhe këtë fakt, që për hir të një sponsorizimi apo kompleksit të

inferioritetit ndaj të huajve, të mos shkojë kaq larg sa të degdisë kombin e tij, mes atyre vendeve që edhe në lajme kur i shohim na shkaktojnë mornica në trup. Kujtoni pak zhurmën e madhe që bënë serbët ndaj filmit të Angelina Jolisë, “Në tokën e gjakut dhe të mjaltit”, një film që paraqiste realitetin e dhunimit të grave boshnjake gjatë luftës, natyrisht në mënyrë artistike por i bazuar tërësisht në histori reale. I gjithë reagimi dhe tentativa për denigrim të filmit, por edhe të vetë regjisores, për të vetmen arsye, imazhin e Serbisë para botës. Ne shqiptarët jemi komb i vogël dhe nuk e kemi luksin të prodhojmë miliona filma siç bën Hollivudi, dhe të shpërndajmë kulturën apo imazhin tonë në të gjitha mënyrat. Thjesht mendoj që duhet të mos ikim larg nga tabani, qoftë edhe kur krijojmë artistikisht, të mos shtrembërojmë vetveten dhe mbi të gjitha të mos mendojmë se të tjerët veprojnë vetëm në hapësirën kozmike të artit. Në fakt kudo, qoftë në letërsi, pikturë, filma, shikon sesi artistët lidhen me njëmijë fije me kulturat e tyre. Të kthehemi sërish te filmi. Vetë fjalët e regjisorit se ka pritur kritika të shumta për këtë film, dëshmojnë një lloj ndjenje të fajit tek ai, vetëdijen se ka bërë një ‘mëkat’, që natyrisht lidhet me paraqitjen egërshane të personazheve të tij shqiptarë, bjerrjen e virtyteve si mikpritja për të huajin etj., etj. Por filmi, përkundër pritjeve të autorit, është pritur me fjalët më të mira si në Tiranë edhe në Prishtinë. Në mungesë ose indiferencë të kritikëve të filmit, kolegët e tij ia kanë rrahur shpatullat, e kanë mbuluar me lëvdata, pavarësisht se pas krahëve jam e bindur se e kanë kritikuar. Dhe këtu qëndron problemi, tek kultura jonë, ose më mirë vesi ynë, për të mos e thënë atë që mendojmë, për të folur e përgojuar sapo të kthejmë shpinën, e për të mos e bërë atë që duhet e që është vlerësimi profesional. Mungesa e kritikës nuk prodhon veçse moçal, në secilën fushë të jetës. Në politikë prodhon servilitet, në art mediokritet, në shkencë stagnim. Përfundimisht, ky shkrim imi tenton të vetëdijësojë për atë që na mungon, respekt më i madh për vetveten, veçanërisht në raport me ata që sjelljen ndaj nesh e patën dhe e kanë shoviniste, dhe të thyejë klishetë e sjelljeve hipokrite, që nuk i shërbejnë as autorëve të filmit, e as shoqërisë. Personalisht jam dashamirëse e madhe e artit, por errësimi i kombit tim, më dhemb shumë. *Deputete e VV në Kuvendin e Kosovës.

Fotomania

Posta e redaksisë gazetamapo@gmail.com

Ligji i pashkruar i përkthyesve Hans-Joachim Lanksch Ligji i pashkruar i përkthyesve seriozë thotë që përkthyesi duhet të përkthejë vetëm e vetëm nga origjinali. Në Shqipëri për fat të keq ky ligj i pashkruar shkelet tepër shumë. Për të kuptuar se ç’ përdhunimi i bëhet origjinalit me përkthimin nga gjuha e dytë mjafton të shikohet “Georg Trakli i shqipëruar” nga Dritëro Agolli. Ka dhe dy masakrime të tjera në fushën e përkthimit: a) përkthimi ku përkthyesi nuk e njeh sa duhet gjuhën e origjinalit (rasti i Agron Tufës me poetët gjermanë Celan dhe Benn) dhe b) “përshtatja” e një “përkthimi tekstual” ku përshtatësi nuk e njeh dot gjuhën e origjinalit. *Koment për Përgjegjësia e përkthimit, por edhe pak më shumë se kaq…

Injoranca nuk ka vend në MPJ Mandushe Injoranca, analfabetizmi dhe haxhiqamilizmi i njerëzve që nuk duhet ta kenë vendin as në pastrimin e tualeteve të MPJ, kanë zënë vend në sektorët më të ndjeshëm të kësaj ministrie. Si do të punojë kjo ministri kur nuk i di emrat shqip të vendbanimeve ku jetojnë shqiptarët jashtë Shqipërisë londineze. Këta duhet përzënë një orë e më parë nga MPJ. Nëse dikush nga shqiptarët Kërçovën e quan Kiqevo, Manastirin Bitola, Ohrin Ohrid, është fyerja më e madhe që i bëhet shqiptarëve të këtyre qyteteve. Para disa ditësh madje dëgjova edhe termin Liqeni i Ohridit në një portal shqiptar. *Koment për Ministria e Jashtme e quan Manastirin si Bitola, reagojnë shqiptarët e Maqedonisë

Kryeministri në lojën “hidh e prit” Naim Zeqiri Rama në përpjekjen e tij, për t’i mbajtur të mobilizuar nga njëra anë militantët e vet entuziastë e nga ana tjetër për të sugjestionuar mbarë opinionin publik, në dy minutat e para të lojës po udhëheqë “një me zero”. Taktika e kundërvënies ndaj lojës sulmuese të tij duhet të përjashtojë presingun po aq sa edhe tërheqjen në mbrojtje të mahmurllëkut të opozitës. Duhet përforcuar lojën në mesin e fushës, aty ku mediat kanë një rol të pazëvendësueshëm për të luajtur në mbrojtje të interesit publik. E kjo do të thotë që mediat të mos bien në kurthin propagandistik të Ramës që karakterizohet kryesisht nga cektësia kolerike e komunikimit, cektësi e cila zakonisht e karakterizon komunikimin në rrjetet sociale dhe në tabloide. Duke pranuar lojën e këtij niveli, me “hidh e prit”, vetëm sa do të ndihmojnë konsolidimin e përparësisë së Ramës në dy minutat e para të lojës. Duhet bërë përpjekje të mençura për të margjinalizuar fejsbukiadën e qeveramës. Është i kotë argumentimi racional, ai i cili ia rikujton publikut zotimet e Ramës, përballë ortekut të mendjelehtësisë së entuziazmit të militantëve socialistë dhe frymës hakmarrëse të militantëve të opozitës. Fotografitë e atij, të gjatit, thjeshtë duhet injoruar. *Koment për Mister Fotozhenia, ose premtimi i parë i pambajtur i Ramës.


op-ed

2

Blog / Përkthyesi; midis shkëlqimit privat dhe mjerimit publik

Gazeta MAPO

www.mapo.al / gazetamapo@gmail.com

Kulturë / Vedat Kokona në 12 sonetet e panjohura në shqip të Shekspirit

01.10.2013

Universitet / Erasmus Mundus, thirrja e fundit për studime ndërkombëtare

11

Të mos e transmetosh një përvojë është ta tradhtosh atë. - Elie Wiesel

BE i trembet një Italie të çoroditur Kriza qeveritare në Itali nuk është thjesht folklor italian, por ajo rrezikon seriozisht luftimin e krizës së euros. Por për kaosin në Itali nuk është përgjegjës vetëm Berlusconi.

V

etëm pesë muaj ia doli të rezistojë koalicioni i gjerë në Itali i përbërë nga socialdemokratët dhe konservatorët. Pasi zgjedhësit në shkurt nuk i dhanë shumicën e votave asnjërit kamp duke imponuar në këtë mënyrë lidhjen e padëshiruar mes së majtës dhe partisë së ish-kryeministrit Silvio Berlusconi, kryeministri Enrico Letta ndërmori në prill një nismë pothuajse të pamundur: qeverisjen e qëndrueshme të Italisë dhe nxjerrjen e saj nga kriza dramatike ekonomike. Tani qeveria dështoi kryesisht prej qëndrimit të papërgjegjshëm dhe egocentrik të Silvio Berluskonit. I dënuari për evazion fiskal kapet fort pas postit të tij në Senat, i bën presion qeverisë duke shfrytëzuar partinë e bindur të tij, të cilën ai e drejton sikur të ishte një sipërmarrje private. Berlusconi, i cili të dielën mbushi 77 vjeç, i tërhoqi ministrat e tij nga kabineti, sepse Senati do

ta zbatojë vendimin, që ka hyrë ligjërisht në fuqi kundër tij. Berlusconi i drejton fijet me gjakftohtësi të plotë, pa marrë parasysh dëmin që i shkaktohet Italisë e ndoshta edhe të gjithë Europës. A mos vallë ai është çmendur, gjë që e hamendësojnë jo vetëm kryeministri Letta dhe shefi i shoqatës së sipërmarrjeve italiane? Koalicion pa bazë Ndërsa Berlusconi rrapëllin në skenën e madhe, në prapaskenën e teatrit politik në Romë qysh në fillim ishte e qartë: Se konceptet e politikës ekonomike dhe fiskale të së majtës nuk përputhen aspak me ato të së djathtës. Deri më sot qeveria nuk ka mundur të realizojë asnjë vendim të rëndësishëm. Rritja e planifikuar e taksës mbi vlerën e shtuar dhe rregullorja e re për taksën e pasurive të patundshme vazhdojnë të zvarriten. Italia çalon sa u përket planeve më të rëndësishme për reformat. Iniciativa kundër papunësisë nuk ka. BE-ja në maj e pezulloi procesin e masave ndaj deficitit buxhetor kundër Italisë. Tani duket se Italisë sërish do t’i duhet të bëjë më shumë borxhe nga sa është planifikuar. Në tetor do të trokasë ora e së vërtetës, kur komisioneri i Financave, Olli Rehn të paraqesë shifrat dhe do të verifikojë buxhetin e Italisë për vitin e ardhshëm. Ndonëse është e paqartë, nëse ka në fakt një pro-

jektbuxhet pa një qeveri të aftë për të vepruar në Romë. Edhe pse në Bruksel ende askush nuk është shprehur, në institucionet, kryesisht në ato të 16 partnerëve të zonës së euros, mbizotëron indinjata dhe nuk ka aspak mirëkuptim për kaosin në Itali. Të dhënat ekonomike për Italinë sapo ishin përmirësuar disi. E tani papritur partitë sikur s’kanë punë tjetër më të mirë për të bërë, sërish e çojnë vendin drejt paralizës disamujore. Shtangie në Europë Tregjet e financave prej një viti po i lënë hapësirë Italisë që ta rimarrë veten. Banka Qendrore Europiane (BQE) i ka blerë bonot italiane të thesarit dhe vazhdon të garantojë për ndërhyrje të mëtejshme. Por pikërisht qysh nga e premtja sërish u rrit çmimi, që duhet të paguajë Italia për borxhet e dala jashtë kontrollit. Suplementi për riskun “il spread”, që Berlusconi në fushatën elektorale e damkosi si një shpikje gjermane, është tani realitet. Interesat brenda një kohe të shkurtër mund t’i marrin frymën Italisë. Kriza vetëm se ka rënë në gjumë, por kurrsesi ajo nuk është kapërcyer. Nëse Italia ndodhet sërish në gjendje të keqe, atëherë edhe pjesa tjetër e Europës Jugore do të vuajë. Në fund kriza sërish mund të përfshijë të gjithë zonën e euros. Vendet veriore duhet të

japin më shumë para dhe garanci për ta stabilizuar Italinë. Italia para zgjedhjeve të reja Në nëntor 2011 kryetarët e shteteve dhe të qeverive e imponuan largimin e kryeministrit Berlusconi nga posti, sepse Italia po rrëshqiste me vrull drejt humnerës për shkak të politikës financiare. Por as kjo ndërhyrje masive nuk ndihmoi. Berlusconi vazhdon t’i ketë në dorë levat e komandimit. Gjendja në Itali u përmirësua lehtë. Brukseli është i shtangur. Si rrjedhojë politikanët europianë ditët e fundit me të gjitha mundësitë u përpoqën t’i bindnin aktorët në Itali, që të mos zhyten sërish në një krizë qeveritare. Por ishte shumë vonë. Kriza qeveritare është e pranishme dhe ajo për disa muaj do të kurorëzohet me zgjedhje të reja. Deri atëherë presidenti Napolitano sërish duhet të mandatojë një qeveri teknokratësh. Ky do të ishte mjeti i fundit, për ta shmangur përhapjen e krizës italiane në shtetet e

rëndësishme europiane, që të heqin dorë nga Kosova, duke e shndërruar këtë të fundit në arenë të mallrave dhe bizneseve turke. Qeveria e Kosovës, përkundër faktit se është përballë me kritika të ashpra nga opinioni publik, nga një pjesë e medias dhe inteligjencës, s’e ka ndalur yryshin në dhënien e sektorëve me rëndësi ekonomike, kompanive turke. E kulmi i gjithë kësaj dashnie për Turqinë, ngadhënjeu me një marrëveshje prej kusarësh për tregti të lirë, e para në historinë e Kosovës. Kosova ende s’e ka një marrëveshje të tillë me Shqipërinë, e me një ngut të paparë, shkon e bën marrëveshje me Turqinë. Çdo koment këtu është i tepërt. Se Kosova s’është dashur që marrëveshjen e parë për tregti të lirë, ta nënshkruajë me Turqinë, këtë e di çdokush që ja do të mirën këtij vendi. Kjo nguti, me të cilën u nënshkrua kjo marrëveshje, përtej asaj që thuhet, nënkupton një dimension tjetër të qeverisë së Kosovës: orientimin e saj joevropian. Këtë marrëveshje, e shoh në serinë e flirteve të disa qarqeve tona politike e qeveritare, me çdokënd, vetëm e vetëm për të hequr dorë nga vetvetja. Kështu, po shpërfaqim qyqarllëkun tonë dhe përbuzjen ndaj së kaluarës. Kjo është dëshmia se Kosova është sulmuar rëndë nga sëmundja e amnezisë, karshi të kaluarës dhe historisë, një amnezi që s’na le të ecim krahas kombeve të përparuar. E për kurtuazi, qeveria e Kosovës, në platformën saj ka një agjendë të shpalosur europiane. Madje, ka edhe

një ministri që merret me këtë çështje. Mirëpo, mes diskursit të saj retorik dhe veprimeve që ajo bën çdo ditë, është një humnerë. Në këtë humnerë, kjo qeveri me orientim proturk, ka fundosur një popull të tërë. Qytetarët e Kosovës, është dëshmuar se nuk e duan integrimin në Turqi, por në BE. Skandali i ikjes masive të qytetarëve të Kosovës drejt BEsë, është dëshmia ma e fortë për këtë. A është ekonomia turke në lulëzim dhe pse shqiptarët nuk shkojnë kah sevdaja turke?-kjo është një pyetje që do shpjegim. Përkundër asaj që ju predikohet nga politikanët servilë, qytetarët e këtij vendi preferojnë Perëndimin. Ata e kanë të ngulitur në kujtesën tyre, atë që ju është thënë nga dijetarë e korifejt ma të mëdhenj, pa dallim feje e krahine, se lind dielli për ta lindë vetëm në Perëndim? Këtë mësim misionar, atyre s’iu lëkund kush. Orientimin proturk e mbështesin disa qarqe të futura në mjegullnaja identitare, me disa pseudoparti, ku bëjnë pjesë edhe ato që bëjnë zhurmë patriotike. Këto grupe të interesit, duan t’i fusin edhe shqiptarët në një mjegullnajë identitare, ku janë katandis vetë. Mirëpo, qytetarët e Kosovës, përkundër kësaj, s’duan të shkojnë në ‘parajsën turke’, as të ‘vëllezërit turq’. Ata i ka ngopë tej mase sevdaja turke. Ata e duan Europën, atje ku lind dielli për ta, e drejt së cilës ata nisen maleve, duke rrezikuar çdo gjë, madje edhe jetët e tyre. A domethënë gjë kjo për ata shtiracakë që po ju grabisin ën-

koment Bernd Riegert

tjera të zonës së euros. Por edhe një qeveri teknike nuk mund të rezistojë më shumë se një vit. Berlusconi ante portas? Në Itali tri kampet politike qëndrojnë të papajtueshëm kundrejt njëri-tjetrit: Socialistët, pasuesit e Berluskonit dhe ithtarët e nihilistit Beppe Grillo. Se ç’qëndrim do të mbajnë tani “Grillinit”, zgjedhësit e zhgënjyer të protestës, është krejt e paqartë. Grillo vazhdimisht ka parathënë, se sistemi italian do të asgjësojë vetveten, përpara se të krijohet diçka e re. Me sa duket ai ka pasur të drejtë. Por kampi i Berluskonit është më i fortë nga ç’mendojnë shumë jashtë Italisë. Pothuajse një e treta e zgjedhësve në shkurt, pavarësisht skandaleve dhe aferave pa fund, votuan për Berluskonin. Politikani i ngritur nga varri do ta themelojë rishtas partinë e tij të vjetër “Forza Italia” dhe do të bëhet sërish kryeministër në zgjedhjet e ardhshme. Në interesin e Italisë dhe të Europës duhet vetëm të shpresohet, që plani i Berluskonit të mos realizohet. Italia mund të qeveriset vetëm, nëse kundërshtari i euros Beppe Grillo vihet në lëvizje, ose nëse krahu i politikës reale të “Grillinive“ bashkohet me të majtën. *Bernd Riegert, analist i DW për temat europiane

Sevdaja turke

P

asi shpallën vëllazërinë me pushtetarë turq, pasi provuan ta ndërrojnë historinë dhe perceptimin për të kaluarën osmane në trojet arbnore, qeveria e Kosovës bëri hapin tjetër, duke nënshkruar marrëveshje për tregti të lirë me Turqinë, e para e këtij lloji në historinë e Kosovës. Kjo marrëveshje, s’është marrëveshje për tregti të lirë, por kapitullim i bizneseve tona përballë mallrave turq, që tash e tutje do t’i ngufasin bizneset vendore. Nën anën tjetër, kjo marrëveshje, s’ka sesi të jetë veç ekonomike. Ajo ka një edhe një prapavijë politike, një ide të përtejme, që shpalos dozën e rëndë të orientimit proturk të qeverisë së vendit tonë. Gjithë e dimë, se ëndrra e Kosovës për liri, u sendërtua falë një bashkëpunim pa ekuivokë me vendet e fuqishme të Perëndimit. Mirëpo, e gjitha u përmbys, pas jetësimit të pavarësisë, kur qeveria e Kosovës, e drejtuar nga Hashim Thaçi, filloi t’ia bëjë me sy Ankarasë zyrtare, drejt së cilës e ktheu shikimin. Në fillim, e gjitha u duk si një trill. Mirëpo, vitet në vazhdim me një servilizëm të paparë, shfaqeshin pushtetarë tanë, nëpër konferenca duke predikuar vëllazërinë shqiptaro-turke. E kjo “vëllazëri” u sforcua me një sërë vizitash të njëpasnjëshme të ministrave tanë në Turqi dhe anasjelltas, rezultatet e së cilave, shtuan prezencën e panatyrshme turke në tregun kosovar, ndërkohë që ndër shqiptarë u shpalosën ambicie për ta amnistuar krejt të kaluarën osmane dhe pushtimin e tyre barbar në tokat arbnore.

koment Ndue Ukaj

Të jemi të qartë: askush s’është kundër zhvillimit të marrëdhënieve të mira të Kosovës me shtetin turk, por askush s’mund ta kuptojë nënshtrimin e qeverisë së Kosovës karshi politikës turke ndaj shqiptarëve. Në kurthin e një miqësie me prapavija, qeveria e Kosovës, u gjend si peshku në rërë. Pasi shpallën vëllazërinë, duke u zgërdhi kryeministrat, ministrat e zyrtarët e dy palëve, qeveria aktuale turke, pa kërkuar asnjëherë falje për krimet e panumërta që bënë ndër ne, i kërkoi shqiptarëve ta ndërrojnë historinë dhe perceptimin për periudhën osmane. Madje, ministri i jashtëm turk, shqiptarë do t‘i quante edhe si ‘mbetje osmane në Ballkan’. Përballë kësaj trysnie dhe poshtërimi të rrezikshëm që ju bë shqiptarëve, qeveria e Kosovës u nënshtrua, ndërkohë që refuzimi i opinionit publik u rrit. Për këtë, u organizua edhe një peticion i fuqishëm me intelektualë nga gjitha hapësirat shqiptare. E ç’është e vërteta, yryshi turk s’u ndal asnjëherë, edhe pse reagimet publike ishin të mëdha. Histeria me të cilën qeveria e Kosovës shpalli vëllazërinë me Turqinë, sigurisht duhet të ketë ndikuar fort në shumë vende të

drrën europiane Kosovës? Çka domethënë kjo për të yshturit nga sevdaja turke, që me veprimet e tyre jo europiane, po e pengojnë rrugën europiane të Kosovës? Kjo marrëveshje për tregti të lirë, e Mimoza Kusarit, s’ka sesi të jetë në dobi të Kosovës, kur dihet se kapacitet e ekonomisë sonë për të lëvizur drejt Turqisë, janë zero. E këtë peshqesh ndaj shtetit turk, e ka bërë një ministri që bllokon mallrat e Shqipërisë e Maqedonisë. Duke i parë e analizuar këto zhvillime politike, shohim sesi Kosova çdo ditë e ma shumë, me këtë klasë politike, po rrëshqet nga rruga europiane. Me këtë qeverisje dhe me këto parti pa identitet, rrëshqitja është e shpejtë. Koha është të shpërfaqim vetveten, duke shpaluar të vërtetën tonë, sepse vetëm ajo na bën të lirë. Heqja e lëvozhgës, me të cilën mbështillemi për të mashtruar tjerët, s’na bën dobi. Madje as arsyetimet bajate se këtë na kërkojnë miqtë tanë, sepse gjithë e dimë se këto janë sajime të pabazë. Po nuk rishikuam pozicionin tonë, është rrezik që të vonohemi, siç jemi vonuar shpeshherë në histori. Qeveria e Kosovës, përbetohet në tokë e qiell, në rrugën e europiane të Kosovës veçse çuditërisht marrëdhëniet ma të mira i ka me Turqinë. E kjo e fundit, pret para portave të BE-se që tash e disa dekada, pa pas mundësi me hy brenda. Kjo është amnezi historike, por edhe paaftësi m’u orientuar si duhet, e mbi të gjitha hipokrizi politike. Punë shtiracakësh!


12

programet e BE

bursat

Pas këtij viti Erasmus Mundus mbyllet për të kaluar në programin e ri Erasmus+, por ende dhe një herë studentët kanë mundësinë të përfitojnë nga bursat e studimit të këtij programi. Aplikimet fillojnë tani dhe disa prej tyre mbyllen në nëntor

Erasmus Mundus, thirrja e fundit për studime ndërkombëtare J

anë ditët e fundit për të aplikuar për disa nga programet e studimit ‘Erasmus Mundus’ që këtë vit mbyll programin 2009-2013. Ky program ofron bursa të plota studimi për programet Master dhe Doktoraturë që nisin në vitin akademik 2014-2015. “Ekzistojnë 42 Joint PHD dhe 138 Joint Master Erasmus Mundus dhe një pjesë e mirë e tyre kanë rihapur aplikimet, të cilat mbyllen në periudhën tetor- nëntor 2013”, - i bie këmbanës Edit Dibra, koordinatorja e zyrës lokale të programit ‘Tempus’ në Shqipëri. Programet ‘Erasmus Mundus’ përfshijnë detyrimisht periudha studimi në të paktën dy universitete europiane dhe lëshojnë diploma të përbashkëta. Kush mund të aplikojë dhe si?

Për këtë program mund të aplikojnë të gjithë studentët dhe lektorët që duan të bëjnë Master ose Doktoraturë të plotë. Aplikimi bëhet vetëm individualisht duke vizituar në faqen e Erasmus Mundus listën e Masterave dhe PhD-ve (http://eacea.ec.europa.eu/erasmus_ mundus/results_compendia/selected_ projects_en.php) Ku mund të zgjidhni Masterin ose PhD që ju intereson dhe hyni në faqen e internetit përkatëse. Aty do të gjeni afatet e aplikimit dhe kriteret. Kujdes: Afatet variojnë nga një program në tjetrin dhe për një pjesë të tyre mbyllen në periudhën tetor – nëntor 2013. Meqenëse ky është viti i fundit i ‘Erasmus Mundus’, pjesa tjetër e këtyre programeve i kanë mbyllur aplikimet që në fillim të vitit 2013. Kushtojini prioritet maksimal: afatit të aplikimit dhe mbrojtjes së gjuhës angleze me TOEFL ose IELTS. Disa mastera mund të kërkojnë zotërimin e një gjuhe tjetër. Më pas duhet filluar nga puna për përgatitjen e letrës së motivimit, gjetjes së dy rekomandimeve nga ishpedagogët tuaj, plotësimit të formularit dhe plotësimit të dokumenteve të tjera që kërkohen. vazhdojnë Programet e shkëmbimit

Nëse dëshironi të aplikoni për një mobilitet (exchange) për një periudhë të shkurtër studimi (një semestër ose një vit akademik), shihni Action 2 Partneritetet me IAL-të e vendeve jo anëtare të BE-së, ku përfshihen dhe aplikimet për bursa. http://eacea.ec.europa.eu/erasmus_ mundus/results_compendia/selected_ projects_action_2_en.php. Në këtë aktivitet mund të aplikojnë studentë, stafe akademikë dhe administrative. Studentët e universiteteve partnere (Universiteti i Tiranës dhe Universiteti i Mjekësisë) mund të aplikojnë për shkëmbim (exchange) nga niveli bachelor deri në postdoc (pedagogët). Studentët e universiteteve të tjera shqiptare, jo partnere, mund të aplikojnë duke filluar nga niveli Master. Si aplikohet?

Studenti hyn në faqen e Erasmus Mundus, gjen Action 2 http://eacea.ec.europa.eu/erasmus_ mundus/results_compendia/selected_ projects_action_2_en.php -kërkon “partnerships” ku janë partnerë universitetet shqiptare:

1. Basileus V-Universiteti i Gentit -U. i Tiranës është partner 2. JoinEU-SEE V - University of Graz - U. I Tiranës është partner 3. ERAWEB- University Medical Center of Rotterdam )- U i Mjekësisë është partner - hyn në faqen e internetit dhe kërkon se cilat universitete ofrojnë studime në fushën ku ai është i interesuar dhe njihet me kriteret e aplikimit. Më pas fillon të përgatitë dosjen e aplikimit. Nëse është student në një nga dy universitet partnere (UT ose Mjekësia), ai i përket Target group 1 (TG1) dhe mund të bëjë mobilitet që në nivelin bachelor ; nëse universiteti i tij nuk është partner, studenti i përket Target group 2 (TG2) dhe mund të aplikojë për mobilitet në nivel Master dhe Doktoratë. Ka dhe një target group 3 (TG3) për grupe të marxhinalizuara ose me nevoja specifike. Mobilitetet fillojnë nga 6 muaj deri në 3 vjet. Dokumentet e dosjes janë letra e motivimit, lista e notave deri në vitin kur ai është i regjistruar, një ose dy rekomandime, dëshmi për njohjen e gjuhës etj. Edhe stafet administrative të universiteteve mund të aplikojnë për exchange afatshkurtra 1-mujore. Fundi i një epoke dhe fillimi i një të reje

Ky është viti i fundit i Tempus dhe Erasmus Mundus. Në janar 2014, fillon një program i ri, Erasmus plus dhe ai i përfshin Tempus dhe EM në një format të ri. “Erasmus plus është programi i ri i BE-se i cili do të përfshijë nën ombrellën e tij të gjithë programet e mëparshme Tempus, Erasmus Mundus, Lifelong Learning, Jean Monnet, etj për periudhën 2014-2020. Zyra jonë do të bëjë sensibilizimin e universiteteve për mundësitë e Erasmus Plus, këshillimin për Thirrjen e re të tij, aplikimet dhe të gjitha aktivitetet e tjera që lidhen me të. Thirrja për aplikim (Call for proposal) e Erasmus Plus pritet të bëhet nga Komisioni Evropian në nëntor-dhjetor 2013”, - thotë Edit Dibra e zyrës lokale të Tempusit. Sipas informacioneve të deritanishme, Erasmus plus do të ketë në fokus këto tre aktivitete: 1 – Mobilitetet (Degree mobilityndjekja e një cikli të plotë studimi dhe Credit mobility-mobilite afatshkurtra brenda një cikli studimi) ; 2- Projektet e bashkëpunimit, (Tempus-i do të përfshihet në këtë komponent me emrin “Ngritja e kapaciteteve në Arsimin e Lartë”). Është pozitive që shtrirja e projekteve të reja Tempus nën Erasmus plus do të kapërcejë kufijtë e BE-së që ka pasur deri më sot për të përfshirë bashkëpunimin me 150 vende të botës. Gjithashtu, për vende si Shqipëria, Komisioni Evropian ka rënë dakord që të shtojë një komponent të posaçëm mobilitetesh për studentë dhe stafe akademikë. Formati i projekteve dhe aplikimit do të jetë i njëjtë me atë të Tempusit, me disa ndryshime të vogla që do të bëhen të ditura kur të publikohet Thirrja e re; 3- Mbështetja e politikave arsimore, e cila do të kryhet nëpërmjet konferencave, studimeve, në nivel rajonal e më gjerë.

Studentë ndërkombëtarë në Universitetin e Bratislavës

KE, program për të rritur njohuritë dixhitale në universitet Një program për të rritur aftësitë dhe aksesin teknologjik të nxënësve dhe studentëve, pasi deri në 2020-ën pothuaj çdo profesion do kërkojë njohuri në fushën e Teknologjisë së Informacionit

M

ë shumë sesa 60% e nëntëvjeçarëve në BE janë në shkolla ende të papajisura dixhitalisht. Komisioni Europian sot zbulon ‘Opening up Education’, një plan veprimi për të mos lejuar që ky dhe probleme të tjera dixhitale të pengojnë shkollat dhe universitetet të arrijnë një cilësi të lartë mësimdhënieje dhe njohurish dixhitale, të cilat do kërkohen nga 90 për qind e profesioneve në 2020. Arsimi i lartë, si dhe ai parauniversitar, përballet me një sfidë dixhitale: me numrin e studentëve të BE-së që priret të rritet në mënyrë domethënëse në dhjetë vjetët e ardhshëm, universitetet kanë nevojë për të përshtatur mënyrat tradicionale të mësimit dhe ofrojnë një miksim mundësish të mësuari ballë për ballë dhe online, si MOOCs (Kurset e hapura Masive Online), që lejon individët të aksesojnë arsimin kudo, kurdo dhe nëpërmjet çdo pajisje. Por shumë universitete nuk janë gati për këtë. Një nismë e përbashkët kryesuar nga Androulla Vassiliou, komisionerja për Arsimin, Kulturën, Multilinguistikën dhe Rininë, bashkë me Neelie Kroes, zv.president i Komisionit për Axhendën Dixhitale, ‘Opening up Education’ fokusohet në tri fusha kryesore: 1. Të krijojë mundësi për organizatat, mësuesit dhe pedagogët të inovohen; 2. Rritja e përdorimit të Burimeve të Hapura Arsimore (OER) për t’u siguruar që materialet arsimore të prodhuara me fondet publike janë të arritshme nga të 3. Infrastrukturë më të mirë teknologjike dhe rrjetesh komunikimi në shkolla.

Sfondi arsimor po ndryshon dramatikisht nga shkolla në universitet dhe përtej: arsimi i mbështetur në teknologjinë e hapur do të jetë shpejt një domosdoshmëri, jo thjesht një avantazh nëse ekziston, për të gjitha moshat. Ne duhet të punojmë më që të rinjtë të pajisen me gjithë aftësitë dixhitale që u duhen për të ardhmen. Nuk mjafton të kuptojmë si të përdorim një aplikacion, neve na duhen të rinj që mund të krijojnë programe të tilla. Opening up Education synon të hapë mendësitë drejt mënyrave të reja të të mësuarit, që ata të kenë mundësinë të punësohen më lehtë, të bëhen kreativë, inovativë dhe sipërmarrës”, tha komisionerja Vassiliou. Iniciativat për ‘Opening up Education’ do financohen me mbështetjen e ‘Erasmus+’, programi i ri i BE-së për arsimin, trajnimin dhe rininë e sportin dhe ‘Horizon 2020’, programi i ri i inovacionit dhe nga fondet e BE. Për shembull, ‘Erasmus+ ‘ do të financojë siguruesit e arsimit për t’u bindur që modelet e biznesit janë përshtatur me ndryshimet teknologjike dhe të mbështesë zhvillimin e mësuesve nëpërmjet kurseve on line. Gjithë materialet arsimore të mbështetura nga ‘Erasmus+’ do jenë të arritshme falas për publikun nën licenca të hapura. Për të ndihmuar iniciativën, KE lançon një website të ri, Open Education Europa, i cili lejon studentët, praktikantët dhe universitetet të ndajnë burime të hapura informimi.


kulturë

Gazeta MAPO

www.mapo.al / gazetamapo@gmail.com

01.10.2013

13

letërsi

Në Ditën Ndërkombëtare të Përkthimit prezantohen për herë të parë daktiloshkrimet e 12 soneteve që përkthyesi ia kishte dhuruar mikut të tij, piktorit Sadik Kaceli

Vedat Kokona

Daktiloshkrimet kanë sonetin në versionin anglisht dhe poshtë tij përkthimin në shqip. Shënimet dhe retushimet mbi vargje janë shkruar me dorë nga përkthyesi Kokona

në 12 sonetet e panjohura në shqip të Shekspirit Aida Tuci

Sadikut të dashur, këto pak sonete që të çlirohet kur të jetë i mërzitur”. Ky shënim qëndron në krye të një prej 12 soneteve të Shekspirit, që përkthyesi i njohur Vedat Kokona ia dhuroi mikut të tij, piktorit Sadik Kaceli, një ditë dhjetori të vitit 1989. Këto dorëshkrime të ruajtura nga i biri i piktorit, Buron Kaceli, prezantohen për herë të parë për lexuesin në numrin e fundit të revistës ‘Poeteka’. Në tekstet origjinale dallohen qartë shenjat grafike, përmirësimet dhe retushimet që vetë përkthyesi ka bërë mbi letër. Nga laboratori krijues i përkthyesit që solli në shqip Shekspirin, Gorkin, Pushkinin, Dikensin, Heminguejin, Gi de Mopasanin, Cvajgun etj., duket se ka ende fjalë e mendime të fshehura. Daktiloshkrimet kanë sonetin në versionin anglisht dhe poshtë tij përkthimin në shqip. Shënimet dhe retushimet mbi vargje janë shkruar me dorë nga përkthyesi Kokona. Në sfond jehona e zërit të përkthyesit Vedat Kokona kishte mbetur thellë në kujtesën e atyre që e kanë njohur nga afër. Një zë i rrallë që e sjell ndërmend në shënimin e saj (botuar në numrin e fundit të revistës ‘Poeteka’) edhe ministrja e Kulturës, Mirela Kumbaro. “Isha vetëm 14 vjeç, kur në laboratorin e fonetikës në shkollën e mesme të Gjuhëve të Huaja, dëgjoja nga kufjet drejt e në veshët e mi një zë të ngrohtë burrëror, një zë që gurgullonte, tek lexonte tekste po aq të ngrohta vargjet e poetit Viktor Hygo. E mahnitur nga ai këmbim prej aktori, brenda izolimit të botës që na ndante nga të huajt, rrekesha me vete t’i përfytyroja sytë që duhej të flisnin po aq sa zëri, derisa një ditë pyeta mësuesen time për emrin e atij aktori francez. Përgjigjja e saj më befasoi dhe ma solli “aktorin” në tokë, afër meje, fare afër, madje gati nga e njëjta origjinë me mua. Ai ishte thjesht dhe vetëm Vedat Kokona, autori i Fjalorit të vjetër frëngjisht-shqip”. Dhe 100 vjet pas lindjes së tij, dalin në dritë këto daktiloshkrimet e 12 soneteve të Shekspirit, të përkthyera prej tij, por të pabotuara, të cilat u prezantuan dje në një takim të veçantë organizuar nga revista ‘Poeteka’ në kuadër të Ditës Ndërkombëtare të Përkthimit. Kështu dhe Tirana i bashkohet përmes këtij aktiviteti ku ishin të pranishëm përkthyes, shkrimtarë, artistë, gazetarë, përfaqësi të trupit diplomatik etj., kryeqyteteve të tjera të botës që nderojnë përkthyesit dhe përkthimin. Si çdo vit, këto veprimtari zhvillohen nën emrin e Shën Jeronimit, shenjtit mbrojtës të përkthyesve, si një akt nderimi ndaj këtyre të fundit, kontributit të tyre në komunikimin ndërkulturor, si dhe promovon emrat e rinj të përkthimit si një art krijues. Përkthyesit me status

Për ministren e Kulturës, një emër i

njohur në zejen e përkthimit, Mirela Kumbaro, kjo ditë shërbeu për të kumtuar një lajm, të mirë për të gjithë ata përkthyes, puna e të cilëve është anashkaluar, sipas Kumbaros. Në cilësinë e ministres, ajo kumtoi objektivin e saj për të sjellë një standard të ri në fushën e letrave, krijimin e statusit të përkthyesit, duke i dhënë atij atributet e krijuesit. “Përkthyesit kanë dhe lexuesin më të shumtë në tregun e librave duke na sjellë autorë të njohur. Ndaj një nga objektivat e mi është vendosja e një standardi të ri, duke i dhënë përkthyesit statusin e krijuesit. Përkthyesi e meriton të quhet një krijues i mirëfilltë”, - tha Kumbaro në festimet që u organizuan dje në Ditën Ndërkombëtare të Përkthimit. Mungesa e statusit zyrtar të përkthyesit letrar është një problem, që sipas ministres Kumbaro do të zgjidhet së shpejti. Aktivitetet në Ditën e Përkthimit u zhvilluan nën moton: “Përtej barrierave gjuhësore – Një botë e bashkuar”.

Nga laboratori krijues i përkthyesit që solli në shqip Shekspirin, Gorkin, Pushkinin, Dikensin, Heminguejin, Gi de Mopasanin, Cvajgun etj., duket se ka ende fjalë e mendime të fshehura.

Edmond Tupe: Ka dhe përkthime diletante

Prurjet në shqip të veprave botërore, jo gjithmonë janë në nivelin e autorëve, e ky është një shqetësim që diskutohet shpesh në fushën e botimeve. Nëse për ministren e Kulturës, përkthyesen Mirela Kumbaro, përkthyes letrash nuk mund të jetë dokushdo, aq më shumë ata që kanë dije të cekët në fushën e gjuhës, për profesorin dhe përkthyesin Edmond Tupja, përkthimi letrar diletant, siç e cilësoi ai, vjen edhe si pasojë e mungesës së përgjegjshmërisë nga botuesit shqiptarë, të cilët për të ulur kostot zgjedhin përkthyes të paformuar, që i paguajnë edhe më pak.

Ekspozita “zbuloi” drejtorin e ardhshëm të GKA-së Rubens Shima ka paraqitur dorëheqjen nga posti i drejtorit të GKA-së. Artan Shabani, emri që lakohet si pasardhësi Artan Shabani u prezantua dje në krye të një jurie ndërkombëtare profesionale që është përzgjedhur të vlerësojë punët e 25 finalistëve pjesëmarrës në konkursin ‘Live Art’, që u çel mbrëmë në Galerinë Kombëtare të Arteve. Por përtej finalizimit të aktiviteteve të djeshme në kuadër të Ditës Ndërkombëtare të Përkthimit, ajo që ndoshta u anashkalua është fakti se drejtori i Galerisë Kombëtare, Rubens Shima ka paraqitur dorëheqjen nga posti dhe emri që po përflitet se do të jetë në krye të GKAsë është ai i artistit Artan Shabani. Edhe pse jo zyrtarisht, prezantimi i Artan Shabanit

mbrëmë në krah të ministres Kumbaro ishte ndoshta debutimi i tij si drejtori i ardhshëm i Galerisë Kombëtare në ekspozitën e mbrëmshme në Galerinë Kombëtare të Arteve, një konkurs pikture që zhvillohet nën mbështetjen e Ministrisë së Kulturës, për të inkurajuar artistët e rinj shqiptarë. Ky konkurs u konsiderua si një mundësi unike që u hap dyert 25 finalistëve që të ekspozojnë punët e tyre në 5 ekspozita të planifikuara për t’u çelur në 5 qytete të ndryshme në të gjithë Shqipërinë përgjatë muajit tetor. Juri ndërkombëtare, së cilës i është lënë në dorë përzgjedhja e 25 finalistëve, drejtohet nga artisti shqiptar Artan Shabani dhe kritiku italian Giancarlo Politi, një nga emrat më të dëgjuar të kritikës së artit bashkëkohor, i njohur si themeluesi dhe botuesi i Revistës “Flash Art International”, si dhe profesori i Filozofisë, Elvis Hoxha.


14

zbavitje

lojra të ndrsyhme

Fjalëkryqi klasik 1

2

3

4 8

14

5 9

15

16 19

18 21 25

26

11

23

23

12

13

20

28

24

29

31

32

36

10

33

34 38

42

39

43

45

Fjalëkryqi klasik është një nga lojërat enigmatike më të përhapura në botë. Fjalëkryqet e para filluan të botoheshin që në shekullin e XVIII dhe vazhdon të jetë e preferuar edhe në ditët e sotme.

35

37

41

7

17

22

27

30

40

6

Koha e fillimit ____:____

44

Koha e mbarimit ____:____

46

Horizontalisht:

Vertikalisht:

1. Qendra me burime ujërash termale, ku bëjnë banjë të sëmurët për të mjekuar disa sëmundje. 5. Pjesëz mohuese. 8. Markë makine. 10. Sporti i luftimit me shpata. 14. Porosi, këshillë që i jepet dikujt për t’i treguar se si duhet ta kryejë një punë. 16. Enë qelqi për të mbajtur peshq. 18. Drejtim. 19. Kryeqyteti i Sllovakisë. 21. Copë toke për mbjellje. 23. Stefan i letërsisë botërore. 25. Kafshë mitologjike që përfytyrohej si një qen i egër me tri kokë, i cili ruante hyrjen e botës tjetër. 28. Flori francez. 29. Përemër vetor. 30. Shko! 31. Schwarzenegger, aktor i njohur. 34. Mjeshtër në profesionin e vet. 36. Aksion i shpejtë i policisë. 37. Të lumtë! 38. Mendimi që na lind për të kryer një punë. 40. Nënë në Malësi, mbrapsht. 42. Virna, aktore e njohur italiane. 44. Instituti Drejtësisë. 45. Çmim i caktuar nga shteti për sende të konsumit, për shërbimet e ndryshme publike, etj. 46. Quhej Azia e Vogël nga pushtuesit osmanë.

1. Rruazat e bardha të gjakut. 2. Nxënës e ndjekës i mësimeve të dikujt. 3. Thesar në dialekt. 4. Alberto, ish-skiator i njohur italian. 5. Pjesa më e ulët e sallës së shfaqjeve në teatër a në kinema. 6. Qendë banimi e hershme ilire pranë qytetit të Shkodrës. 7. Lojë në kutinë e shahut. 9. Vetjake. 10. Pa folur dhe pa lëvizur. 11. Metal i butë me ngjyrë të bardhë në të verdhë dhe i shkëlqyeshëm si argjendi, që është përbërës i kryesor i gurëve gëlqerorë. 12. Çekan i madh për të thyer gurë, mbrapsht. 13. Pjesë kohe. 15. Pohim për rusët. 17. Lumë në Shkodër. 20. Dobësim i përgjithshëm i organizmit nga mungesa e ushqimeve. 22. Mjete për të kapur kafshë të egra. 24. Gramë, sigla. 26. Ent Kulturor. 27. Pjesa sipër syve. 32. Vegël bujqësore. 33. Lumë i vendit tonë. 35. Çarçani, ish-kryeministër. 36. Element kimik me simbol B. 39. Luarasi, aktore. 41. Kafshë pune. 43. Pjesëz mohuese.

Sudoku | nivel mesatar 6

9 4

2

9 1

1 8

3 8 7

2

5 5

3 2 3 9 7

2 5

1

1

9

5

1 4 8

6 3

6 8

4

3

8

5 9 7

Plotësoni vendet bosh në mënyrë që çdo rresht e kolonë të ketë numrat nga 1-9.

7

2

3

8

6 7

6 4 1

Koha e fillimit _____:____

2

Koha e mbarimit ____:____

Numërkryq

Shkakton dëm prej gjysmë milioni dollarësh “duke ikur nga Michael Allan Bray nga Teksasi e ka vjedhur një jaht gjatë vizitës së tij në Seattle dhe e ka shkatërruar atë. Mirëpo, ai i ka thënë policisë se këtë e ka bërë në përpjekje që të ikte nga disa ninxha femra aziatike. Në deklaratën e 22-vjeçarit dhënë policisë (që do të ishte një skenar i përkryer për filmat aksion) thuhet se ai ishte agjent i CIA-s dhe kishte tentuar t’u ikte ninxhave që përpiqeshin ta vrasin. Po ashtu, ai ka pranuar se kishte pirë gjashtë birra, kishte marrë pilula me ekstazi dhe ka përtypur disa kërpudha halucinogjene para se ta vidhte jahtin e gjatë rreth 13 metra në vlerë prej 94.000 dollarësh që e ka shkatërruar tërësisht, kurse dëmi total që ka shkaktuar shkon në vlerë prej 483.000 dollarësh. Fatmirësisht, përveç dëmeve materiale nuk ka pasur viktima në njerëz, edhe pse në shumë anije pranë ka pasur njerëz duke fjetur në to. Policia e ka gjetur Michaelin të zhveshur me disa plagë në trup dhe ai gjatë gjithë kohës ka bërtitur “ajo më gjuajti”, edhe pse nuk ka pasur asnjë njeri rreth tij. Ky nuk është arrestimi i parë i 22-vjeçarit, i cili edhe në të kaluarën ka rënë në duart e policisë për shkak të posedimit të lëndëve narkotike.

Horoskopi i ditës DASHI (20/III-20/IV)

DEMI (21/IV-20/V)

DashiPas një periudhe te gjate me debate dhe zënka ne çift me ne fund do pajtoheni me partnerin tuaj dhe do dini te kërkoni falje. Dita do jete me e bukur dhe me emocionuese. Beqaret do kenë takime vendimtare te cilat do ua ndryshojnë njëherë e përgjithmonë rrjedhën e jetës. Financat duhet pasur me kujdes se kurrë.

DemiKeqkuptimet do jene te shumta gjete kësaj dite ne jetën tuaj ne çift. Fatmirësisht ne mbrëmje do i kuptoni gabimet qe keni bere dhe do mundoheni t’i zgjidhni ato me mirëkuptim. Beqaret do marrin disa ftesa, por nuk do ndihen gati te krijojnë një lidhje, Ju e dini me mire çfarë është me e mira për ju. Financat do jene gjithë kohës te mbrojtura kështu qe mos u shqetësoni.

BINJAKET (21/V-20/VI)

GAFORRE (21/VI-22/VII)

BinjaketAta qe janë ne një lidhje do i kushtojnë me tepër rëndësi miqve sesa atij qe kane ne krah. Nëse ia shpjegoni atij situatën edhe mund t’iu kuptoje. Priten dashuri me shikim te pare sot për beqaret prandaj ata duhet t’i bëjnë sytë katër gjate gjithë kohës. Financat nuk duhen neglizhuar shume dhe nuk duhet tepruar as me shpenzimet. Mos e përkeqësoni me dorën tuaj situatën.

GaforrjaDite shume e paqëndrueshme kjo e sotmja për te dashuruarit. Nuk do bini dakord për asgjë me atë qe keni ne krah dhe asnjeri nuk do hape rruge. Beqaret do jene shume te kthjellet për atë qe duan dhe do e dine mire çfarë te bëjnë për ta arritur. Për sa iu përket financave do jeni te vendosur ta përmirësoni këtë sektor dhe do ia dilni mbanë me sukses.

LUANI (23/VII-22/VIII)

Urani do mundohet t’ua prishe harmoninë e jetës ne çift gjate kësaj dite, por nuk do ia arrije dot. Ju dhe partneri do jeni një ekip i forte dhe mund te përballoni çdo lloj sfide. Beqaret do ndihen akoma me vetëm sesa zakonisht dhe do kërkojnë kudo qe te shkojnë princin e tyre te kaltër. Ne planin financiarmosbëniçmendurimeshpenzimet sepse do keni probleme serioze.

PESHORJA (23/IX-22/X)

Do ndani gjithçka me partnerin tuaj sot dhe marredhenia ne çift do filloje te përmirësohet ndjeshëm. Ai do mendoje t’iu beje edhe ndonjë surprize te bukur. Beqaret edhe pse do lodhen se kërkuari nuk kane për ta gjetur princin e tyre te kaltër. As ne planin financiar nuk do kryeni dot transaksione për shkak se situata do jete e paqëndrueshme. Kujdes!

2 6 8 2 4

Gjeni figurën duke bashkuar pikat

SHIGJETARI (22/XI-21/XII)

Plotësoni tabelën me numrat e dhënë!

Numra me 3 shifra:

022, 111, 157, 320, 485, 555, 682, 915.

Numra me 4 shifra:

0001, 2220, 4777, 5851, 6581, 7911, 8965, 9512.

Numra me 5 shifra:

Ngjyrosni pjesën me pikë dhe zbuloni figurën

00192, 04282, 10001, 15241, 18650, 32012, 45896, 55603, 59685, 59417,

65100, 74241, 85415, 90144, 95727, 98547.

Numra me 6 shifra:

076086, 100256, 111474, 124514, 173568, 201555, 214701, 223256, 242584, 295658, 342179, 501894, 587444, 624624, 663201, 996320.

Dite e mbushur me momente te lumtura kjo e sotmja për te dashuruarit. Do ndiheni për mrekulli ne krahët e atij qe dashuroni dhe nuk do doni qe ai te largohet për asnjë çast. Për beqaret do ketë ndryshime te mëdha ne jetën sentimentale. Përgatituni! Ne planin financiar yjet do ndikojnë pozitivisht dhe do iu ndihmojnë ta stabilizoni sa me pare situatën.

Gjeni 10 ndryshimet

UJORI (20/I-19/II) Do mbani përgjegjësitë tuaja sot për problemet qe keni pasur ne çift dhe do kërkoni falje. Ne këtë mënyrë marrëdhënia mes jush do filloje te përmirësohet dhe do rilinde komunikimi. Beqaret ka shume mundësi te gjejnë princin e tyre te kaltër. Urani do iu nxite te tregoheni impulsive dhe te shpenzoni se tepërmi.

VIRGJERESHA (23/VIII-22/IX)

Dite shume e bukur kjo për te dashuruarit. Do zgjoheni me optimizëm dhe do flini po ashtu. Partneri do iu beje te ndiheni si ne një ëndërr te bukur. beqaret me mire te qëndrojnë edhe pak dite ashtu si janë sepse priten mundësi te shkëlqyera. Për stabilizimin e financave mos i besoni askujt tjetër përveç vetes ose specialisteve te fushës.

AKREPI (22/X-21/XII)

Për çiftet pritet një dite goxha e trazuar dhe e mbushur me mosmarrëveshje te mëdha. Kokëfortësia e madhe e partnerit mund te sjelle vështirësi akoma me te mëdha. Beqaret nuk duhet te pranojnë çdo lloj ftese apo propozimi qe do iu behet sepse do përballen me zhgënjime me vone. Financat do jene delikate, por po shpenzuat me maturi nuk do ketë probleme serioze.

BRICJAPI (22/XII-20/I) Dialogu do mbizotërojë gjate gjithë kësaj dite ne lidhjen tuaj, për këtë arsye marrëdhënia ne çift do jete mese e mire. Do arrini te zgjidhni edhe mosmarrëveshjet e se kaluarës. Edhe beqaret do jene te favorizuar ne dashuri. Ne planin financiar duhet te tregoheni serioze dhe t’i menaxhoni me maturi te ardhurat. Ne te kundërt pritet një dite problematike.

PESHQIT (20/II-19/III) Nëse bëni disa përpjekje te vogla mund te krijoni një klime harmonike sot ne jetën tuaj ne çift. Tregohuni te sinqerte me partnerin dhe flisni me te për çdo gjë. Ai do iu mbështesë se tepërmi. Beqaret do kenë dashuri me shikim te pare. Periudha e vetmisë do marre fund njëherë e përgjithmonë.


blog

1001

ditë që formësuan botën

Gazeta MAPO

www.mapo.al / gazetamapo@gmail.com

01.10.2013

1 tetor

15

Ajo nuk është letërsi, është radhitje.

331p.e.s

-Truman Capote

Aleksandri mund Darin e persëve Në vitin 331 para e.s. Aleksandri refuzoi kushtet e paqes të perandorit pers Darit, i cili i ofroi tokat në perëndim të Eufratit, një shumë të madhe parash, si dhe dorën e së bijës për martesë-dhe marshoi përtej Tigrit në Mesopotaminë veriore. Dari mblodhi një ushtri edhe më të madhe sesa ajo së cilës i kish prirë në Isus. Dëshmi të kohës pretendojnë se Dari komandonte deri në 1 milion ushtarë. Dari ishte i vendosur të luftonte në fushë të hapur aty ku ushtria e tij e madhe dhe 200 karrocat

kosë do të ishin efektive. Territori ku ata luftuan më 1 tetor ishte afër fshatit Gaugamela, që do të thoshte ‘shpina e gamiljes’. Edhe pse ishte në disavantazh numerik të madh, Aleksandri bëri përpara duke e detyruar të sulmonte me karrocat e tij në qendër, duke i dhënë kështu mundësi ushtrisë maqedonase të hapej e të sulmonte nga anët. Në të njëjtën kohë ai e joshi ushtrinë perse drejt krahëve para se të bënte një sulm në formë pyke mbi

formacionet perse, duke e ndarë dhe duke vënë në rrezik edhe pozicionin e Darit. Dari iku, Aleksandri mbeti në fushë të betejës. Pas betejës, Aleksandri kapi shpurën mbretërore perse dhe marshoi drejt Babilonisë. Në janar 330 p.e.s. ai kishte marrë kryeqytetin e Darit, Persepolis, dhe e shpalli veten mbret të Persisë. Dari u largua drejt lindjes, por u vra nga një prej guvernatorëve të vet, të cilin Aleksandri e ekzekutoi më vonë.

Blitz

Flickr

34

Milionë dollarë është kostoja e një qendre komande amerikane, përfunduar nëntorin e shkuar në provincën Helmand në Afganistan.

0

Numri i ditëve që është përdorur kjo qendër.

0

Përqindja e nxënësve që u regjistruan në shkollat afgane dhe që ishin vajza në vitin 2001.

40

Për qind e nxënësve të shkollave sot në Afganistan janë vajza.

*Sipas Harper’s Index, Tetor 2013.

Titulli: natyre jo e qetë Foto: Daniel Zollinger

Në Facebook Lavdrim Lita

Lajme të çuditshme: Privatizohet Kallashnikovi në Rusi. Në Shqipëri u privatizua në ‘97 dhe s’bëri kaq bujë!

Përkthyesi; midis shkëlqimit privat dhe mjerimit publik

Sokol Shameti

Kryeministri i Shqipërisë pritet të zhvillojë këtë javë një vizitë të shkurtër kortezie në Shqipëri. Seriozisht tani: kemi nja një javë që po qeverisemi nga Kryetari i Kuvendit (s’kemi as President). Do vijë njeri në punë apo jo? Miklor Pasku

Le të bjerë shi sa të dojë, po nuk e lexova nëpër statuse që po bie, nuk kam për t’u bindur kurrë plotësisht!

Vladimir Karaj

Në këtë republikë nuk lejohen ëndrrat.. Si e qysh u ndaluan nuk dihet... Por dihet që nëse ëndërron zgjohesh në zhgjëndërr... Rroftë Republika..

gazetamapo@gmail.com cel: 068 20 55 477

Gilman Bakalli

Dje ishte Dita ndërkombëtare e Përkthimit, e cila përkujton vdekjen e Hieronymus, përkthyesit të parë të Biblës. Sikur ministrja jonë e Kulturës, Mirela Kumbaro, vetë një përkthyese klasi, të mos e kish lajmëruar në një rrjet social, me shumë gjasë, pakkush do ishte kujtuar për të. Fundja kjo është harresa tipike e shoqërisë ndaj atij personi të padukshëm, që jeton midis “shkëlqimit dhe mjerimit“ (Ortega y Gasset). Midis shkëlqimit që buron nga domosdoshmëria për ndërmjetësim midis dialogjesh e kulturash të ndryshme dhe mjerimit që i sjell nga pamundësia proverbiale e përkthimit besnik dhe adekuat. Harresa si hakmarrje ndaj qenies tradhtare të përkthyesit (traduttore - tradittore). Ekzistencën dikotomike të profesionit në fjalë mund ta shohim nga një perspektivë tjetër dikotomike, ajo e privates dhe publikes. Shkëlqimi i përkthyesit është gëzimi personal që ai ndjen nga puna e bërë. Mjerimi i tij vjen nga perceptimi publik i punës së tij. Hapësira publike në të cilën lëviz sot një përkthyes është një hapësirë e vdekur, ku tingulli nuk lëshon kurrfarë jehone. Në këtë hapësirë, shumica dërrmuese e përkthyesve punon me honora-

re, të cilat, po t’i kthejmë në të ardhura mujore, nuk e kalojnë rrogën minimale të një punëtori me mëditje. Për kontratë zor se mund të flitet, pasi ajo, edhe nëse ekziston, e poshtëron juridikisht përkthyesin, i cili, në praktikë, detyrohet të kthehet në lypës të parave të veta. I injoruar, i poshtëruar dhe i keqpaguar, ky profesion do kishte pushuar së ekzistuari me kohë, nëse s’do kishte qenë ajo lumturia thellësisht intime që përkthyesi përjeton në atë dhomën e tij ku nuk depërton asnjë tingull nga publiku. Ose e thënë ndryshe, në atë dhomën, përtej së cilës publikja nuk ekziston. Tek ky shkëlqim mishërohet kapërcimi (ose kapërthimi) elegant i asaj dilemës së kahershme përjashtuese të përkthyesit: ose...ose. Ose përkthim fjalë për fjalë, ose kuptimor. Ose bukur ose besnikërisht. Kë duhet të duam? Të pabesin e bukur apo besnikun e shëmtuar? A mund t’i duam të dyja në një? A mund të ekzistojë përkthimi i bukur dhe besnik? Duke kujtuar shprehjen e goditur të Volter-it, sipas të cilit përkthimet janë si gratë, ose të bukura ose besnike, mendoj se shkëlqimi i përkthyesit konsiston pikërisht tek rreziku. Po! Tek rreziku i të jetuarit me një grua të bukur dhe dëshirës për ta patur atë edhe besnike.

Themelues: Henri Çili. Kryeredaktor: Arion Sulo. Zv/kryeredaktor: Alfred Lela, Aleksandra Bogdani. Politika: Nevila Përndoj, Fejzi Braushi. Kronika: Leonard Bakillari, Dashamir Biçaku. Speciale: Vladimir Karaj. Ekonomia: Blerina Hoxha. . Kultura: Aida Tuci. Suplement: Arta Çano. Karikatura: Bujar Kapexhiu. Faqosja: Florenc Elezi. Ilir DRIZARI, Kujtim Bisha. Korrektore: Lila Plasari, Brunilda Meno. Adresa: Bulevardi Gjergj Fishta pranë UET

Marketing / Drejtore: Fiziana Bora Cel: 068 20 55 437 E-mail: fiziana_bora@yahoo.com Menaxhim / Dhimitraq Hido Cel: 068 20 55 440


CMYK

16 01.10.2013

Gazeta MAPO

www.mapo.al / gazetamapo@gmail.com

NJOFTIM / REKLAMA

Tonin GJURAJ

SHEMBJA E IDHUJVE

BASHKËJETESA FETARE NGA POSHTË. RASTI I SHKODRËS

Një kërkim socioloogjik mbi arsyet e bashkëjetesës fetare në një qytet simbol të multifetarizmit si Shkodra. Cili është raporti mes aksionit të hiearkisë fetare në këtë lokalitet dhe sjelljes së pjesëtarëve të komuniteteve fetare në bazë. Ja studimi doktoral i Prof. Asoc. Dr. Tonin Gjuraj me parathënie të akademik Albert Dojes. Promovimi po ashtu, në kuadrin e kolanës së re të UetPress “Thesis” doktoraturave të pedagogëve të UET, ANILDA BOZDO, ELVIN MEKA, NEVILA XHINDI, TOMI TRESKA dhe EDLIRA GJURAJ.

PROMOVIMI I KOLANËS “THESIS” BËHET DITËN E MARTË, 1 TETOR 2013, ORA 18:00 NË HOLLIN E UET


Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.