Mapo 21 janar ok

Faqe 2

Afër / larg

Euforia në Teheran dhe Perëndim; sa do të zgjasë pezullimi i sanksioneve?

Nga Naomi Conrad

Themelues Henri Çili - Kryeredaktor Arion Sulo - E martë, 21 Janar 2014. Numër 1113. Viti V botimit. Çmimi 30 lekë. 1.5 euro. www.mapo.al e-mail: gazetamapo@gmail.com. Adresa: BLV "Gjergj Fishta"

Devijimi i lumit PD-LSI bashkë për Radikën, Rama: Shumë zhurmë për asgjë

Atentati në vlorë

i afërmi: Takimi i Berberit para shpërthimit Makina e kryetarit të komunës Qendër, Fredo Berberi, është hedhur në erë me eksploziv të telekomanduar në qendër të Vlorës. Kryekomunari plagoset nga shpërthimi, por është jashtë rrezikut për jetën. Të afërmit përjashtojnë konfliktet personale, ndërsa dëshmitarët përshkruajnë momentet e tmerrit.

Deputetët e PD dhe PS e vizitojnë në spital. Kunati: Para shpërthimit ishte në kafe me një kryetar tjetër komune dhe një punonjës të KLSH. Nuk kishte konflikte Një atentat me eksploziv tronditi sërish Vlorën, kur si pasojë e shpërthimit mbeti i plagosur kryetari i komunës së Qendrës, Fredo Berberi. Shpërthimi ndodhi dje në mesditë, kur Berberi po udhëtonte me makinën e tij fuoristradë “Benz

Petrit Vasili kërkon interpelancë me Bushatin, ndërsa kreu i PD kërkon nga Rama të bëjë transparencën e çështjes në Kuvend. Kryeministri reagon në Twitter: S’ka shans të lejojmë prekjen e interesit tonë. Majko: Jam pjesë e "Besëlidhjes së Radikës"

Faqe 5

Sesioni i ri

Basha, Idrizi e Berisha, takim në PD Kryetari i PD, Basha dhe ish-kryeministri Berisha, takim për 20 minuta me Shpëtim Idrizin e PDIU dhe Mediun e PR FAQe 3

op-ed / 10-11

NgërÇ

NGA bujar kapexhiu

Ministri i Financave përballë Publikut

koment Besart Kadia

Zërat e korbave të zinj (për 70-vjetorin e Çlirimit)

koment

Reshat Kripa

Kur isha në moshën e fëminisë Historinë e Shqipërisë...

Kryetari i Komunës Qendër, Fredo Berberi

Cani lajmëron paketë të re fiskale në qershor, ja taksat që do të ndryshojnë Ministri i Financave, Shkëlqim Cani u ka kërkuar ndjesë dje biznesmenëve që nuk u konsultuan për paketën fiskale. Ai lajmëroi një reformë të re në legjislacionin fiskal dhe paketa e re ligjore do të jetë gati në qershor. Do rritet akciza e cigares dhe kafes

Ende pa nisur zbatimi i paketës fiskale të 2014 ku u rritën një sërë taksash, një reformë e re në ligjet tatimore është në fillesa. Ministri i Financave, Shkëlqim Cani ka lajmëruar dje ndryshime të reja në legjislacionin tatimor, të cilat do të jenë gati për diskutim në qershor të këtij viti me grupet e interesit dhe komunitetin e biznesit. Burimet nga Ministria e Financave bëjnë me dije se do të ketë ndërhyrje në ligjin... Faqe 6

Reforma territoriale, opozita kërkon të drejtën e vetos Grupi parlamentar i PD-së dhe partitë aleate të opozitës bien dakord për të dalë me një qëndrim të unifikuar sa i përket reformës administrativo-territoriale. Basha: Beteja jonë do të jetë politike dhe ligjore

Një ditë më parë në Forumin Ekonomik të organizuar nga Shoqata e Investitorëve...

ML” në bulevardin kryesor të qytetit. “Shpërthimi ishte i fortë, ndërsa makina ndaloi pasi u përplas me disa të tjera të parkuara.

Kryetari i komunës mundohej të lëvizte, por ishte... Faqe 7

Në këtë fillim sesioni parlamentar, opozita pritet që të shkojë në Kuvend

me një qëndrim të qartë sa i përket reformës administrativo-territoriale.

Kryetari i Partisë Demokratike, Lulzim Basha mblodhi dje në selinë e PD-së deputetët e partive aleate dhe grupin parlamentar demokrat për të diskutuar (jo vetëm parimisht) mbi çështjet që kanë lidhje me ekonominë, rendin por edhe reformën territoriale, për të cilën nesër pritet të ketë një tjetër... Faqe 4

analiza vjetore

Komedia e fundit

Policia shqiptare, më e keqpaguara në rajon, një punonjës për 425 banorë FAQE 9

13 kulturë

Regjisori Rushiti: Djemtë gazmorë Robert Ndrenika dhe Viktor Zhusti Më 14 shkurt në Teatrin e Komedisë do të vihet në skenë vepra “Djemtë gazmorë”, e autorit amerikan Nill Sajmon

koment / 11

Faqe 16

Arjan VASJARI

(ANTI) PATRIOTIC ACT Nga Lutja e vetme pas deklaratës së ministrit Tahiri në Top Story se “për rendin jemi duke menduar një nismë të ngjashme me patriotic act të presidentit Bush”, është që të jetë një ide e pakonsultuar. Kryeministri, si një frekuentues i hershëm i nocionit liri, me gjasë nuk di gjë për këtë. Le të shpresojmë se kështu është. Ndaj, me këtë shpresë, versioni tahirian i patriotic act duhet të na shqetësojë për aq sa përfaqëson.

Por duhet të na shqetësojë, sidoqoftë. Sepse në politikë, kalimi nga ideja personale në idenë publike, jo rrallë bëhet përmes një ideje të çartur. Po! Ideja për të ndërtuar një paralele apo për të ndjerë nevojën që çështjet e rendit në Shqipëri të zgjidhen përmes një modeli liberticid, është një ide kokë e këmbë e marrë. Në thelb, pavarësisht kontekstit dhe justifikimit, patriotic act...

2

fokus

1

ngjarje e ditës

politikë / Reforma

territoriale, opozita kërkon të drejtën e vetos

Faqe 4

politikë: PD-LSI bashkë

për Radikën, Rama: Shumë zhurmë për asgjë

Faqe 5

ekonomi: Cani lajmëron

paketë të re fiskale, ja taksat që do të ndryshojnë

Faqe 6

Marrëveshja mes Iranit dhe Perëndimit do të lehtësojë sanksionet kundër qeverisë në Teheran. Kompanitë ndërkombëtare janë gati për të startuar për të lidhur kontrata të majme.

Por euforia është e parakohshme.

“Vijnë firma, të cilat pak a shumë i kishin hequr vizë kërkesave nga Irani”, thotë ai. Tani jo më. Që kur perëndimi dhe Irani ranë dakord në nëntor për një marrëveshje të përkohshme, sipas të cilit Irani për gjashtë muaj do të ndërpresë programin e tij bërthamor dhe do të lejojë kontrollet e pakufizuara, perëndimi premton që të lirojë disi rrjetin e sanksioneve

Euforia në Teheran dhe Perëndim; sa do të zgjasë pezullimi i sanksioneve?

Nga Naomi Conrad

D

ita e punës ka mbaruar. Michael Tockuss rri në një kafene diku midis Reichstag-ut, zyrës së Kancelarisë së Berlinit. Në një tryezë festohet me zhurmë një ditëlindje, në një tjetër ca diplomatë të rinj porosisin gotën e dytë. Anëtari i kryesisë së Dhomës Ekonomike gjermano-iraniane duket i lodhur. Ai e ka kaluar gjithë ditën në takime në Ministrinë e Jashtme dhe Ministria e Ekonomisë. Tockuss, nga xhaketa e të cilit rrjedh shiu i ftohtë i Berlinit, porosit një kafe. Pastaj ai ul zërin e celularit. Prej javësh telefoni i tij bie pa ndërprerje, vazhdimisht marrin në telefon sipërmarrës.

“Vijnë firma, të cilat pak a shumë i kishin hequr vizë kërkesave nga Irani”, thotë ai.

Tani jo më. Që kur perëndimi dhe Irani ranë dakord në nëntor për një marrëveshje të përkohshme, sipas të cilit Irani për gjashtë muaj do të ndërpresë programin e tij bërthamor dhe do të lejojë kontrollet e pakufizuara, perëndimi premton që të lirojë disi rrjetin e sanksioneve, të cilin në vitet e fundit e ka shtrirë gjithmonë e më ngushtë mbi Iranin dhe ekonominë e tij.

Kështu për shembull do të hiqen përkohësisht kufizimet, që kanë penguar tregtinë në pjesë këmbimi për avionë, për prodhimet petrokimike, apo në industrinë e automobilave. Që nga ajo kohë, biznesmenët shikojnë me interes në tregun e Iranit.

Në mëngjes ai i dërgoi anëtarëve të një delegacioni tregtar një ftesë për një udhëtim në Iran, disa orë më vonë erdhën disa konfirmime. Por jo vetëm sipërmarrës gjermanë e marrin Tockuss-in në telefon: Në panaire atij i drejtohen vazhdimisht përfaqësues amerikanë, të cilët për shkak të sanksioneve për vite me radhë kanë qenë të shkëputur nga tregu iranian. Ekspertiza

gjermane dhe kontaktet janë shumë të kërkuara: 6000, ndoshta madje 7000 firma kryesisht të mesme janë aktive në Iran, mendon Tockuss. Gjermania ka mbetur një partner i rëndësishëm tregtar, megjithë sanksionet, të cilat në vitet e fundit de facto kanë bërë praktikisht të pamundur çdo transferim parash në Iran dhe nga Irani. Edhe këto do të lehtësohen nga marrëveshja interim.

Për vite me radhë amerikanët kanë bërë presion të madh ndaj firmave dhe bankave europiane, me qëllim që ata të largohen nga Irani. Tani ata konkurrojnë për hyrjen në treg dhe tregohen xhentilë ndaj delegacioneve iraniane. Tockuss buzëqesh: “Nëse amerikanët, siç është rënë dakord do të heqin në nëntor sanksionet kundër Iranit në sektorin e industrisë së automobilave, atëherë ne me siguri do të përjetojnë një situatë të një konkurrence të madhe nga njëra anë nga kompanitë gjermane, por edhe nga kompanitë franceze. “Tockuss ngre supet. Ai e sheh me qetësi konkurrencën. Tregu iranian ka shumë nevojë për importe, ka shanse të mjaftueshme për të gjithë.

Ali Habibian është menaxher i Safirian Air, një shoqërie ajrore private. Për vite me radhë atij i është dashur të pajisë avionët e tij të vjetruar me pjesë këmbimi të përdorura. Sepse edhe aviacioni civil i nënshtrohej deri tani embargos.

“Po, të gjithë kanë një plan, patjetër. Të gjithë fillojnë të ripërtërijnë kontaktet e vje-

“Po, të gjithë kanë një plan, patjetër. Të gjithë fillojnë të ripërtërijnë kontaktet e vjetra dhe po krijojnë të reja.

Ndërmjetësuesit e vjetër, që na kanë shitur fshehurazi pjesë këmbimi nën dorë nuk na duhen më”, kështu shpreson Habibian. Marrëveshja provizore heq vetëm sanksionet për pjesët e këmbimit, por jo për avionët.

Por jo vetëm sipërmarrës gjermanë e marrin Tockuss-in në telefon: Në panaire atij i drejtohen vazhdimisht përfaqësues amerikanë, të cilët për shkak të sanksioneve për vite me radhë kanë qenë të shkëputur nga tregu iranian.

tra dhe po krijojnë të reja. Ndërmjetësuesit e vjetër, që na kanë shitur fshehurazi pjesë këmbimi nën dorë nuk na duhen më”, kështu shpreson Habibian. Marrëveshja provizore heq vetëm sanksionet për pjesët e këmbimit, por jo për avionët. Por Habibian shpreson për bisedimet që do të zhvillohen në gjashtë muajt e ardhshëm. Qëllimi është një marrëveshje, që të heqë përfundimisht sanksionet. Sapo të bien sanksionet për tregtinë e avionëve, ai do të porosisë menjëherë 100 avionë të rinj, thotë Habibian. Në shiun para kafenesë së stërmbushur Michael Tockuss thith cigaren e tij. Ai nuk beson se sanksionet do të hiqen aq shpejt.

A është optimizmi në Iran i parakohshëm?

Në Iran është një optimizëm i madh dhe euforia në Iran është aq e madhe, saqë ne frenojmë dhe përpiqemi t’i bëjmë realistë.

Do të zgjasë shumë kohë, deri sa sanksionet të hiqen plotësisht. Shumë iranianë e presin këtë në një kohë shumë të shkurtër dhe ne shpresojmë se kjo ndjenjë në Iran nuk do të kthehet në të kundërtën.”

Pastaj sanksionet janë lehtësuar vetëm përkohësisht. Nëse Irani nuk i përmbush detyrimet, ata mund të rivendosen. Atë e shqetëson edhe fakti, se një grup deputetësh amerikanë këmbëngul që sanksionet kundër Iranit të rivendosen. Ai thotë se ka pyetur në një bisedë në ministrinë e Ekonomisë se çfarë do të bëhet, nëse Kongresi amerikan i rivendos sanksionet. Në se evropianët do të negociojnë të vetëm? Përgjigja është një qeshje hidhur në tryezën e konferencës.

Tockuss ngre supet. Pastaj ai ndahet dhe shpejton drejt makinës së tij në shiun e dendur. Të nesërmen do të ketë takimin tjetër.

Përsëri do të bëhet fjalë për sanksionet, marrëveshjen dhe ekonominë.

kryesore

Gazeta MAPO

www.mapo.al / gazetamapo@gmail.com

21.01.2014

3

Basha, Idrizi e Berisha takim në PD për sesionin e ri parlamentar Ajo që pati më shumë interes në fakt nuk ishte dhe aq pjesëmarrja e tij në grupin parlamentar demokrat, por një takim jo fort i shkurtër (rreth 20 minuta) mes tij, kryetarit të PD-së, Lulzim Basha, atij të PR-së, Fatmir Mediu dhe ish-kryeministrit Sali Berisha.

TIRANË Prej kohësh ai nuk ishte parë në zyrat e selisë së Partisë Demokratike. Në fillimin e sesionit të dytë parlamentar, periudhë në të cilën pak kohë më parë u përfol për një kalim të mundshëm drejt mazhorancës, kryetari i PDIU-së, Shpëtim Idrizi iu bashkua dje opozitës për të marrë pjesë bashkë me deputetët e kësaj force politike në mbledhjen e grupit parlamentar demokrat. Ajo që pati më shumë interes në fakt nuk ishte dhe aq pjesëmarrja e tij në grupin parlamentar demokrat, edhe pse zyrtarisht në KQZ ai është i regjistruar si deputet i PD-së i qarkut Fier, por një takim jo fort i shkurtër (rreth 20 minuta) mes tij, kryetarit të PD-së, Lulzim Basha, atij të PR-së, Fatmir Mediu dhe ishkryeministrit Sali Berisha. Të katërt ata kanë bashkëbiseduar pak para fillimit të mbledhjes së grupit parlamentar demokrat në zyrën e kryetarit të opozitës, Lulzim Basha. Edhe pse takimi nga disa prej tyre u cilësua rutinë, pjesëmarrja e Idrizit nuk kaloi pa ko-

mente. Shpëtim Idrizi dhe deputetët e PDIU-së janë përfolur prej kohësh për një kalim të mundshëm në kahun e majtë. Edhe pse Idrizi u bë pjesë e listës së PD-së si rezultat i një pakti që Berisha vendosi me aleatët, oferta nga mazhoranca kundrejt PDIU-së nuk ka munguar. Shpëtim Idrizi u pa me Edi Ramën në 8 dhjetorin e vitit të kaluar, ku të ftuar nga Lëvizja Studentore Shqiptare ‘90-‘91, ata qëndruan jo pak bashkë në një prej holleve të Hotel “Tirana International”. Jo vetëm kaq, por pas aktivitetit të zhvilluar Rama ftoi Idrizin për një kafe, ndërkohë që asgjë nuk u bë publike nga biseda e tij kokë më kokë në barin e katit të tretë të hotelit. Asokohe, Idrizi nuk bëri asnjë koment për takimin e zhvilluar, aq më shumë nuk ka bërë komente edhe për një tjetër deklaratë të Ramës të kohëve të fundit në raport me PDIU-në. I pyetur për një ftesë të mundshme kundrejt PDIU-së, Rama u përgjigj në emisionin ‘Opinion’ të gazetarit Blendi

Të katërt ata kanë bashkëbiseduar pak para fillimit të mbledhjes së grupit parlamentar demokrat në zyrën e kryetarit të opozitës, Lulzim Basha. Edhe pse takimi nga disa prej tyre u cilësua rutinë, pjesëmarrja e Idrizit nuk kaloi pa komente.

Fevziu, se ftesa mbetej e hapur. “Ne jemi të hapur që të bashkohen me ne në Kuvend dhe të votojnë për reformat tona jo vetëm partitë e vogla, por edhe PD-ja”, - është shprehur Rama. Por i pyetur konkretisht nëse bashkëpunimi me PDIU-në do të ishte edhe në qeverisje dhe jo vetëm në Kuvend, Rama do të përgjigjej: “Kjo varet nga vullneti i forcave të tjera, i deputetëve…por ne jemi të hapur”. Dhe me sa duket, ky shteg bashkëpunimi ka mbetur i hapur sa kohë që PDIU-ja më shumë sesa asnjë parti tjetër e opozitës po vijon të gëzojë ofiqet e pushtetit edhe me qeverisjen e majtë.

Megjithatë, përpos hezitimit të deritashëm të PDIU-së, ajo që dihet të paktën publikisht është se deri më tash kjo forcë politike në votime të rëndësishme është rreshtuar me opozitën dhe se dje është treguar e unifikuar për të bashkëvepruar lëvizjet që opozita do të ndërmarrë për çështje të rëndësishme, siç është edhe ajo për reformën administrativo-territoriale.

N.P

Rokanas tek Integrimi, prezanton 4 prioritetet e Presidencës greke Ambasadori i Greqisë në Tiranë, Leonidas Rokanas, në cilësinë e përfaqësuesit të vendit që ka presidencën e radhës së Bashkimit Europian, i shoqëruar edhe nga ambasadori Ettore Sequi, ka zhvilluar dje një takim me komisionin parlamentar të Integrimi, ku ka prezantuar dhe prioritetet e kësaj presidence. Rokanas ka evidentuar 4 prej këtyre prioriteteve, duke renditur punësimin dhe kohezionin, integrimin dhe bashkëpunimin ekonomik, emigrimin dhe mbrojtjen e kufijve, si dhe promovimin e politikave detare me qëllim zhvillimin e turizmit.

“Së pari është rritja e punësimit dhe kohezionit. Kjo është diçka që e duan të gjithë popujt e BE-së. Duam rritje ekonomike në Europë dhe kohezion gjithashtu. Kriza nuk ka qenë katastrofike, pikërisht prej kohezionit, ndaj kemi

mundur të dalim nga kjo krizë. Së dyti, është thellimi i integrimit europian, që përfshin thellimin e eurozonës, por edhe promovimin e bashkimit ekonomik, qeverisjes ekonomike, bashkimin bankar dhe mekanizmin e garancive për depozitat. Ky mekanizim shërben për ruajtjen e kursimeve të përditshme të qytetarëve”.

Së treti është siguria, e cila përfshin emigrimin, lëvizjen dhe mbrojtjen e kufijve.

Synohet një lehtësim i mbrojtjes së qytetarëve. Menaxhimi i kufijve dhe emigracioni ligjor janë sfidë e madhe për vendet e BE-së. Qëllimi është trajtimi i emigrantëve dhe kufijve në mënyrë sa më njerëzore. Së katërti, janë politikat detare, të cilat synojmë t’i mbrojmë dhe promovojmë. Do të promovojmë rritjen e zhvillimit blu”, - tha Rokanas ndërsa theksoi se zgjerimi mbetet po ashtu një prioritet kyç i

kësaj presidence. Ai duke folur për Shqipërinë tha se ajo ka bërë hapa konkretë përpara në rrugën e saj integruese dhe se ka dhënë prova se ka kapacitete për të ecur edhe më tej në këtë drejtim. Nga ana e tij, ambasadori Sequi theksoi se motoja për gjithë Europën ashtu edhe për Shqipërinë duhet të jetë që të udhëhiqet nga shpresa dhe jo nga frika.

"Duam rritje ekonomike në Europë dhe kohezion gjithashtu. Kriza nuk ka qenë katastrofike, pikërisht prej kohezionit, ndaj kemi mundur të dalim nga kjo krizë"

takimi

Presidenca e BE takohet me Bashën: “Statusin s'e penguan ekstremistët europianë” Ambasadori grek, në kuadër të prezantimit të prioriteteve të presidencës greke të BE-së, ka zhvilluar dje dhe një takim me kryetarin e Partisë Demokratike, Lulzim Basha. Ambasadori Rokanas e siguroi kryetarin Basha se integrimi i Europës Juglindore vijon të mbetet përparësi kryesore edhe e presidencës greke dhe se Greqia do të vijojë të mbështesë fuqishëm Shqipërinë në të gjithë hapat e procesit të anëtarësimit në Bashkimin Europian. Në këtë proces, ai bëri të ditur se roli i Partisë Demokratike si opozita demokratike në vend mbetet jetik për procesin dhe interesat e vendit.

Në këtë kontekst, ambasadori Rokanas rikonfirmoi qëndrimin se arsyeja e mosdhënies së statusit të vendit kandidat për Shqipërinë nuk ishin ekstremistët europianë.

Në vijim zoti Basha shprehu keqardhjen e thellë që qeveria Rama-Meta nuk e ka kuptuar ende se me qëndrimet e saj të shkatërrimit të konsensusit demokratik, të shkeljes flagrante dhe arbitrare të Kushtetutës, ligjeve e parimeve themelore të shtetit të së drejtës, me goditjen e institucioneve të pavarura, dobësimin dhe politizimin e policisë dhe organeve të ruajtjes së rendit e sigurisë, presionin politik të paprecedentë ndaj drejtësisë së pavarur, zhbërjen e administratës publike dhe keqadministrimin e financave e ekonomisë shqiptare, me të gjitha këto akte, kjo qeveri është përgjegjësja e vetme dhe kryesore për mosmarrjen e statusit, të cilin e kishte bërë gati Partia Demokratike. Basha theksoi se kjo qeveri po dëshmon mungesë të plotë të kapacitetit dhe vullnetit për të marrë përsipër përgjegjësitë e procesit të integrimit.

4

fokus

ngjarje e ditës

Grupi parlamentar i PD-së dhe partitë aleate të opozitës bien dakord për të dalë me një qëndrim të unifikuar sa i përket reformës administrativo-territoriale

Reforma territoriale, opozita kërkon të drejtën e vetos Ajo që opozita synon dhe për të cilën do të mëshohet fort edhe në konferencën e nesërme të kryetarëve është pikërisht garancia që ajo kërkon të ketë në këtë reformë të rëndësishme TIRANË Në këtë fillim sesioni parlamentar, opozita pritet që të shkojë në Kuvend me një qëndrim të qartë sa i përket reformës administrativo-territoriale. Kryetari i Partisë Demokratike, Lulzim Basha mblodhi dje në selinë e PD-së deputetët e partive aleate dhe grupin parlamentar demokrat për të diskutuar (jo vetëm parimisht) mbi çështjet që kanë lidhje me ekonominë, rendin por edhe reformën territoriale, për të cilën nesër pritet të ketë një tjetër mbledhje të konferencës së kryetarëve.

Burime nga grupi parlamentar i PD-së thanë dje për gazetën “Mapo” se opozita doli me një qëndrim të unifikuar sa i përket reformës territoriale. Ajo që opozita synon dhe për të cilën do të mëshohet fort edhe në takimin e nesërm në kryesinë e Kuvendit është pikërisht garancia që ajo kërkon të ketë në këtë reformë të rëndësishme. Demokratët nuk i heqin asnjë presje propozimit të zyrtarizuar tashmë që komisioni i posaçëm parlamentar të drejtohet nga dy bashkëkryetarë, një përfaqësues i mazhorancës dhe një i opozitës dhe faktit tjetër që ajo të ketë të njëjtën numër përfaqësimi, (8 me 8).

Deri këtu në dukje duket se loja do të luhet në mënyrë të barabartë. Por ajo

që opozita kërkon me këmbëngulje është pikërisht garancia e saj për kalimin e reformës me konsensus, duke kërkuar të drejtën e vetos. Që do të thotë se, në rast se komisioni nuk bie dakord për një çështje të caktuar, atëherë duhet të gjendet patjetër një rrugë kompromisi, pasi ndryshe, sipas përfaqësuesve të opozitës, ato pika që nuk do të votohen në komision, do të miratohen lehtësisht në parlament vetëm me votat mazhorancës, duke bërë që përfshirja e opozitës në këtë proces të jetë krejtësisht formale dhe pa ndikim. Opozita ka gjithashtu rezervat e veta edhe për rrugën që do të ndiqet në këtë proces dhe rolin që do të ketë ministri i Shtetit, Bledi Çuçi. Deri më tash, grupi parlamentar demokrat dhe jo vetëm, ka në dore një draft të përgatitur nga qeveria që parashikon të gjithë metodologjinë, kriteret, strukturat dhe afatet brenda të cilave do të realizohet kjo reformë. Drafti i hartuar nga ministri i Shtetit për Pushtetin Vendor, iu është paraqitur edhe grupeve të interesit. Ky projektligj përmban vetëm 12 nene dhe që në fillim përcakton se ajo që kërkohet të arrihet është një reformë territorialo-administrative me dy nivele, rrethi dhe qarku.

“Bazuar në propozimet e ardhura nga 12 komitetet rajonale ose prefektët dhe pasi shqyrton përputhshmërinë e propozimeve me kriteret dhe afatet e këtij ligji, ministri i Shtetit i paraqet për shqyrtim komisionit të posaçëm parlamentar për Reformën Administrativo-territoriale propozimet për hartën e re administrativo-territoriale për nivelin e parë të qeverisjes vendore”

Grupi parlamentar i PD-së

Procesi i ndarjes administrativo-territoriale do të fillojë nga rrethet, si njësi bazë e qeverisjes vendore ku bashkia qendër rrethi do të jetë qendra e re e njësisë bazë të qeverisjes vendore. Por brenda kësaj njësie, pra brenda rrethit do të ketë dhe njësi të tjera vendore, që për ekzistencën apo krijimin e tyre ky draft përcakton disa kritere strikte, siç është popullsia, vazhdimësia territoriale, tradita dhe distance. Për të hartuar propozimet për çdo njësi që do të krijohet do të ngrihen 12 komitete rajonale në 12 qarqe, të cilat do të drejtohen nga prefekti dhe do të kenë përbërje të baraspeshuar politike. Megjithatë, i gjithë ky proces do të ndiqet fillim e mbarim nga ministri i Shtetit, Bledi Çuçi. Kjo sepse bazuar në propozimet

TIRANË Kryetari i Partisë Demokratike, Lulzim Basha garantoi dje se opozita do të zhvillojë një betejë ballore politike dhe ligjore me mazhorancën për të gjitha problematikat në vend. “…Në sesionin e ri të Kuvendit grupi ynë parlamentar dhe aleatët tanë do të vazhdojë të jetë në ballë; do të vazhdojmë të forcojmë e konsolidojmë tiparet dhe vlerat tona më të mira si opozitë në radhë të parë parlamentare, duke shfrytëzuar bashkë me hapësirat e parlamentarizmit, kapacitetet e spikatura të deputetëve tanë me përvojë dhe të me të rinjve që po mësojnë e po përparojnë në shkollën e madhe politike të Kuvendit. Do të vazhdojmë të çojmë përpara betejat politike dhe ligjore të nisura për transparencën, kundër antiligjit, për

Kushtetutën dhe antikushtetutshmërisë, për bashkëpunimin e frymën e konsensusit, kundër arbitraritetit, arrogancës dhe destruktivitetit të kësaj maxhorance”, - tha Basha, duke u fokusuar më tej në çështje konkrete. “… Do të vazhdojmë të çojmë përpara betejat politike dhe ligjore të nisura, që janë disa, por më lejoni të përmend këtu betejën e madhe që kemi nisur për të bërë transparencën e sulmit piratesk dhe banditesk të qeverisë mbi serverin e Drejtorisë së Përgjithshme të Tatimeve, një ngjarje e paprecedent, që ngre pikëpyetje dhe dyshime të rënda për qëllimet e këtij akti kriminal, të cilat jemi të vendosur t’i zbardhim për shqiptarët në kuadrin e përpjekjeve dhe synimeve tona për të luftuar korrupsionin dhe për të shpëtuar zgjedhjet nga shitblerja monstruoze e votës”, - shtoi ai. I vetëdijshëm për numrat që opozita ka në Kuvend, Basha u shpreh optimist se PD-ja do të fitojë betejat e saj përmes vlerësimit nga qytetarët. “…Si opozitë, ne kemi mundësi të fitojmë betejat ligjore. Jemi angazhuar por nuk mund ta themi ketë për betejat politike në Kuvend, aq më tepër kur përballë kemi një shumicë që nuk do të dëgjojë, nuk do të arsyetojë. Por ekziston gjithnjë në demokraci një instancë supreme e vlerësimit dhe ky është vlerësimi publik i qytetarëve,

që nuk niset nga numri i mandateve që ka njëra dhe tjetra palë, por nga vërtetësia dhe thellësia e argumenteve, dhe drejtësia e qëndrimeve. Në këtë instancë të gjykimit popullor kemi fituar e do të vazhdojmë të fitojmë simpati dhe mbështetje për shkak të qëndrimeve tona të drejta e të vendosura në Kuvend dhe jashtë Kuvendit. Në këtë instancë po rritemi e do të rritemi si alternativë e qeverisë”, - tha ai. Sipas Bashës, nisur nga komunikimet e hapura me publikun dhe në takimet që PD-ja po zhvillon nga jugu në veri, “Shqipëria po i kthen sërish sytë e besimit tek Partia Demokratike dhe opozita”.

N.Perndoj

reagimi

Basha: Beteja jonë ballore do të jetë politike dhe ligjore “Do të vazhdojmë të çojmë përpara betejat politike dhe ligjore të nisura për transparencën, kundër antiligjit, për Kushtetutën dhe antikushtetutshmërisë, për bashkëpunimin e frymën e konsensusit, kundër arbitraritetit, arrogancës dhe destruktivitetit të kësaj maxhorance”

e ardhura nga 12 komitetet rajonale ose prefektët dhe pasi shqyrton përputhshmërinë e propozimeve me kriteret dhe afatet e këtij ligji, ministri i Shtetit i paraqet për shqyrtim komisionit të posaçëm parlamentar për Reformën Administrativo-territoriale propozimet për hartën e re administrativo-territoriale për nivelin e parë të qeverisjes vendore. Ministri i Shtetit gjithashtu, bazuar në konsultimet me të gjitha grupet e interesit dhe grupin e punës dhe pas konsultimit me komisionin e posaçëm parlamentar për Reformën Administrativo-territoriale, harton propozimin për ndarjen e re administrativo-territoriale të nivelit të dytë të qeverisjes vendore.

PD: Krimi sulmon, ndërsa ministri jep suksese imagjinare

“…Si opozitë, ne kemi mundësi të fitojmë betejat ligjore. Jemi angazhuar por nuk mund ta themi ketë për betejat politike në Kuvend, aq më tepër kur përballë kemi një shumicë që nuk do të dëgjojë, nuk do të arsyetojë"

“Vetëm gjatë kohës së shkurtër që ministri i Brendshëm po monologonte për arritjet e tij në krye të rendit, në Vlorë krimi sulmoi me tritol kryetarin e Komunës Qendër, dhe në Tiranë, një aksident në rrugën e Elbasanit mori jetën e një kalimtari. Ky është bilanci i vërtetë i rendit dhe sigurisë si rezultat i zhbërjes së policisë së shtetit nga Rama e Tahiri”, thuhet në një njoftim për shtyp të Partisë Demokratike.

Sipas PD-së, Shqipërinë e ka marrë në dorë krimi, “ndërkohë që ministri i Brendshëm vazhdon paradën e sukseseve imagjinare në televizion”. PD-ja i referohej pikërisht analizës së djeshme vjetore të policisë ku merrte pjesë edhe ministri i Brendshëm, Saimir Tahiri. Ky i fundit foli për arritje nga ana e policisë këta katër muaj, ndërsa i cilësoi sulmet e opozitës ndaj policisë si të pajustifikueshme.

Gazeta MAPO

21.01.2014

www.mapo.al / gazetamapo@gmail.com

5

Kryeministri Rama: “Lumi Radika, shumë zhurmë për asgjë! 1. S’ka projekt 2. S’ka gjasë të ketë fillim të njëanshëm 3. S’ka shans të lejojmë prekjen e interesit tonë!” r e agimi

Majko: Jam pjesë e ‘Lidhjes së Radikës’

Petrit Vasili

Jo vetëm shoqëria civile dhe opozita kanë dalë në krah të banorëve të Dibrës, që preken nga devijimi i rrjedhës së lumit Radika nga shteti i Maqedonisë, por edhe përfaqësues me emër të mazhorancës. Njëri prej tyre është edhe ish-kryeministri socialist, Pandeli Majko, i cili ndryshe nga qëndrimi i kujdesshëm i qeverisë, ka dalë hapur në krah të interesave dhe shqetësimit të ngritur nga banorët e zonës së Dibrës andej e këndej kufirit me Maqedoninë. Në një postim të tijin në facebook, Majko ka theksuar se ka vendosur që të jetë pjesë e asaj që ai e konsideron si “Lidhja e Radikës”. “Dibranët historikisht kanë ditur t’i zgjidhin punët e veta. Ata nuk janë individë që kërkojnë dhe ankohen duke u qarë për problemet që jeta u nxjerr përpara. Dibra ka nxjerrë njerëz që njohin fjalën përpara së bërtiturës.

Qetësia dhe urtësia gjithmonë ka fshehur trimërinë që mbart karakteri i tyre. Kam vendosur të jem pjesë e ‘Besëlidhjes së Radikës’, pasi sot dibranët kanë nevojë dhe po kërkojnë ndihmën e cilitdo që dëshiron ta japë atë. Duhet të pohojmë vetveten duke dalë në krah të shqiptarëve në Maqedoni, pa asnjë dallim politik, krahinor dhe shtetëror. Ata janë vëllezërit tanë dhe interesat e tyre janë edhe tonat. Forca e një kombi është e barabartë me forcën e asaj pjese të tij mbi të cilën ushtrohet presion më i madh…”, - shkruajti Majko.

Devijimi i lumit

PD-LSI bashkë për Radikën, Rama: Shumë zhurmë për asgjë Vasili kërkon interpelancë me Bushatin, ndërsa kreu i PD kërkon nga Rama të bëjë transparencën e çështjes në Kuvend. Kryeministri reagon në Twitter: S’ka shans të lejojmë prekjen e interesit tonë

Fejzi Braushi

Projekti i qeverisë maqedonase për të devijuar rrjedhën e lumit Radika me qëllim ndërtimin e një HEC-i në territorin e vet, është kthyer tashmë në një shqetësim jo vetëm për qytetarët e shoqërinë civile por edhe për klasën politike. Kuvendi ka pranuar dje kërkesën e një grupi deputetësh të Lëvizjes Socialiste për Integrim për të thirrur në një interpelancë të posaçme për këtë çështje ministrin e Jashtëm, Ditmir Bushati, ndërsa vetë kryeministri Edi Rama reagoi dje për herë të parë duke deklaruar se deri më tani i gjithë debati mund të konsiderohet si “shumë zhurmë për asgjë”, duke garantuar se qeveria që ai drejton nuk do të lejojë që të preken interesat e shqiptarëve. Sipas Ramës, debati është i kotë, pasi së pari nuk ka një projekt dhe se nuk mendohet që të ketë një nismë të njëanshme nga ana e Maqedonisë. “Lumi Radika, shumë zhurmë për asgjë! 1. S’ka projekt 2. S’ka gjasë të ketë fillim të njëanshëm 3. S’ka

shans të lejojmë prekjen e interesit tonë!”

- shkruante Rama dje në twitter, në formë reagimi për të gjitha deklaratat dhe debatin e zhvilluar publikisht ndërmjet disa faktorëve politikë në vend. Në po të njëjtën linjë ka qenë edhe ministri i Energjetikës, Damian Gjiknuri, i cili i pyetur nga gazetarët lidhur me këtë projekt të palës maqedonase ka deklaruar se qeverisë shqiptare nuk i është paraqitur deri më tani asnjë projekt nga autoritetet maqedonase, ndërsa ka garantuar se, në rast se ky projekt do të ketë impakt në ujërat shqiptare, atëherë ajo çështje do të zgjidhet sipas marrëveshjeve ndërkombëtare. “Nuk ka një projekt konkret që të na jetë dorëzuar si qeveri apo si Ministri e Energjetikës. Për një gjë dua ta siguroj publikun shqiptar; është një projekt-ide e hedhur prej shumë kohësh nga qeveria maqedonase. Në takimin që kam pasur me ministrin e Ekonomisë të Maqedonisë, z.

Valon Saraçini, më 27 nëntor, e kam thënë të qartë dhe po e përsëris të vetmen rrugë

sipas së cilës kjo çështje mund të diskutohet. Nëse projekti ka impakt në ujërat e Shqipërisë, zgjidhja e tyre parashikohet në marrëveshjet ndërkombëtare dhe ndërkufitare përsa i përket regjimit të ujërave”, tha Gjiknuri ndërsa kërkoi që kjo çështje të mos përdoret politikisht nga forcat politike shqiptare.

"Nëse projekti ka impakt në ujërat e Shqipërisë, zgjidhja e tyre parashikohet në marrëveshjet ndërkombëtare dhe ndërkufitare përsa i përket regjimit të ujërave”, - tha Gjiknuri ndërsa kërkoi që kjo çështje të mos përdoret politikisht nga forcat politike shqiptare.

Opozita dhe LSI

Ndërkohë, ndaj këtyre qëndrimeve të qeverisë e në veçanti ndaj atij të kryeministrit Rama ka reaguar dje edhe kreu i opozitës, Lulëzim Basha, i cili ka theksuar se qytetarët e detyruan atë që të flasë për këtë çështje. Basha i ka bërë thirrje qeverisë që të bëjë transparencën para qytetarëve dhe parlamentit. “Qytetarët e detyruan më së fundmi Ramën të reagojë për lumin e Radikës. Shumë zhurmë për asgjë, tha Rama dhe për armët kimike. Qeveria të bëjë transparencë para popullit dhe Parlamentit për këtë çështje. Urojmë që nesër Rama të mos thotë se nuk e kishte shkruar vetë këtë status, siç bën rëndom”.

Reagimi i PD-së dje ishte i njëjtë me atë të LSI-së, çka shënon herën e parë të një qëndrimi të përbashkët të dy ish-aleatëve. Më herët, gjatë paradites Petrit Vasili i LSI-së ka bërë prezente një kërkesë të një grupi deputetësh të kësaj force për të thirrur në një interpelancë ministrin e Jashtëm, Ditmir Bushati. “Nisur nga mospasja e asnjë sinjali të ndryshimit të qëndrimit nga autoritetet maqedonase lidhur me këtë çështje, si edhe nga mungesa e shpjegimeve dhe informacioneve nga qeveria shqiptare lidhur me ndjekjen që ajo i ka bërë problemit apo me planin që ajo ka për ta ndjekur çështjen deri në fund, grupi i deputetëve të LSI-së kërkojnë këtë interpelancë urgjente, në mënyrë që të njihen me mënyrën se si kjo çështje kaq e rëndësishme dhe me ndjeshmëri të madhe publike është menduar të ecet më përpara”, tha Vasili. Kërkesë kjo që u mor parasysh nga Kuvendi dhe pritet që në seancën parlamentare të së enjtes ministri Bushati të japë shpjegime lidhur me këtë situatë.

Milanoviç: Statusin e Shqipërisë e pengoi prapavija europiane Kroacia, ashtu si dhe kryeministri shqiptar, gjykon se forca të caktuara ekstremiste në Europë u bënë shkak që Shqipëria të mos e marrë dot statusin e vendit kandidat për anëtare të BE-së në dhjetor. Këtë qëndrim e ka shprehur dje kryeministri kroat, Zoran Milanoviç, gjatë vizitës së tij në Tiranë. Pas një takimi me homologun shqiptar Rama, të dy kryeministrat dolën në një konferencë shtypi, nga ku kreu i ekzekutivit kroat u angazhua për t’u përballur me çdolloj prapavije europiane, e cila pengoi statusin e Shqipërisë. “Kroacia është një histori suksesi për të gjithë rajonin dhe pa as më të voglin dyshim edhe për ne.

Ne besojmë se anëtarësimi i Kroacisë në

Bashkimin Europian dhe paralelisht edhe marrëveshja e nënshkruar mes Kosovës dhe Serbisë, janë dy ngjarje të mëdha në funksion të një kohe të re për rajonin tonë”, - tha Rama. “Natyrisht, dua që të jem krejtësisht i sinqertë, Shqipëria përjetohet edhe si shtet, i cili ende në rrugën e tij drejt Europës ballafaqohet me pengesa të caktuara, ku disa prej tyre janë subjektive, që Shqipëria duhet t’i ndryshojë, por disa janë jokorrekte ndaj Shqipërisë. Kur ju flisni për mbështetjen tonë ndaj Shqipërisë për kandidaturën e saj në BE, kjo nga ana jonë është e sinqertë. Po aq e sinqertë sa ka qenë mbështetja jonë ndaj Serbisë. Nuk e konsideroj të drejtë faktin se Ser-

bia i ka filluar negociatat për anëtarësim, gjë që e kemi përkrahur, ndërkaq që Shqipëria nuk i ka filluar negociatat për anëtarësim.

Pra, qëndrimi ynë është se Shqipëria, si edhe vendet tjera të rajonit, do të duhet që sa më parë të fitojë statusin e kandidatit dhe të fillojë negociatat me BE-në», - tha Milanoviç. Kryeministri Milanoviç u shpreh se Shqipëria e meritonte marrjen e statusit, por sipas tij ishin disa prapavija europiane që ndikuan në shtyrjen e vendimit.

“Unë mendoj se po, qershori është i mundshëm.”, - tha Milanoviç. Kryeministri kroat u prit dje dhe nga Presidenti i Republikës, Bujar Nishani.

6

fokus

ngjarje e ditës

ditari

Gjiknuri: Kush vjedh energjinë, shkon në burg Shumë shpejt do të bëhen ndryshime në Kodin Penal, ku vjedhja e energjisë mbi një vlerë të caktuar, që duket pastër që është për qëllime biznesi, nuk do të ketë dënim me gjobë, pir minimumi do të jetë burg”, - tha ministri i Energjisë dhe Industrisë, Damian Gjiknuri. Në mbledhjen e TaskForcës për energjinë, ministri Gjiknuri përjashtoi mundësinë e amnis-

tisë për veprat që lidhen me vjedhjen e energjisë. “Nuk ka më asnjë amnisti për vepra që lidhen me energjinë elektrike. Këtë ta mësojë kushdo. Veprat që lidhen me energjinë elektrike, me vjedhjen, me dëmtimin e rrjetit, me fenomenin e dëmtimit të sahateve, që edhe kjo kërkon një specifikim në Kodin Penal, duke ashpërsuar masat nuk do të tolerohen më. Ky vend nuk

mund t’i lejojë vetes më abuzim prej 150 milionë dollarësh”, - tha Gjiknuri.

Prefekti i Tiranës u kërkoi drejtuesve vendorë që janë pjesë e Task-Forcës për energjinë elektrike të qarkut, të fillojnë shlyerjen e detyrimeve nga punonjësit e institucioneve të tyre, ose në të kundërt ndaj punonjësve debitorëve do të merret masa e largimit nga puna.

Cani lajmëron paketë të re fiskale, ja taksat që do të ndryshojnë Ministri i Financave, Shkëlqim Cani lajmëroi një reformë të re në legjislacionin fiskal dhe paketa e re ligjore do të jetë gati në qershor. Do rritet akciza e cigares dhe kafes. Ja çfarë ligjesh ndryshojnë Blerina Hoxha

Ende pa nisur zbatimi i paketës fiskale të 2014 ku u rritën një sërë taksash, një reformë e re në ligjet tatimore është në fillesa. Ministri i Financave, Shkëlqim Cani ka lajmëruar dje ndryshime të reja në legjislacionin tatimor, të cilat do të jenë gati për diskutim në qershor të këtij viti me grupet e interesit dhe komunitetin e biznesit. Burimet nga Ministria e Financave bëjnë me dije se do të ketë ndërhyrje në ligjin e procedurave tatimore, në ligjin e tatimit mbi të ardhurat dhe në ligjin e TVSH-së në Kodin doganor dhe në ligje të tjera.

Ndryshimet

Qeveria pritet të bëjë ndryshime të rëndësishme në legjislacionin fiskal, me tendencë për një rritje tjetër të tatimeve.

Burimet brenda Ministrisë së Financave bëjnë me dije se do të ketë një rritje të tjetër të akcizës për cigaret. Do të aplikohet edhe rritja e akcizës për kafen, e cila nuk u aplikua këtë vit. Po këtë vit do të përfshihen në TVSH shërbimet arsimore. Gjithashtu do të ketë edhe një rishikim të taksave kombëtare, kryesisht rentës në eksport. Ndryshimet e reja fiskale pritet të sistemojnë ligje të veçanta nga ndërhyrje të shumta. Pasi duke bërë ndryshime të shpeshta për nevoja të momentit, shumë ligje që administrojnë lëmin e tatimeve bien ndesh me njëritjetrin. Në takim me Shoqatën e Investitorëve të Huaj në Shqipëri, Cani u ka kërkuar ndjesë për moskonsultimin e paktës fiskale për mungesë kohe. Por ai tha se brenda muajit qershor do të jetë

gati një paketë e re, e cila do të sjellë përmirësime të mëdha në klimën e biznesit.

Ndryshe nga sa ndodhi në fund të vitit 2013, ku nuk u morën parasysh kërkesat e komunitetit të biznesit për hartimin e paketës së re fiskale, ministri Cani ftoi biznesin të përgatisnin propozimet e tyre dhe t’i paraqisnin ato në tri institucionet, në përbërje të të cilave janë përfaqësuesit e biznesit, si Këshilli Ekonomik Kombëtar apo Këshilli Tatimor. “Ne do të diskutojmë bashkë me ju për paketën e re fiskale”, - siguroi Cani. Por sakaq, ndryshimet themelore në legjislacionin fiskal që kanë të bëjnë me anën sasiore të tatimeve dhe taksave kanë kaluar pa u konsultuar me biznesin, për të cilat ka patur shumë rezerva nga biznesi dhe opinioni publik.

Reagon PD

Partia Demokratike ka vijuar dje me akuzat ndaj qeverisë për mbledhjen e të ardhurave nga tatimet, duke i cilësuar të dhënat e paraqitura si turpëruese. Deputeti i PD-së, Florion Mima theksoi se “arkëtimet kanë rënë, në kohën tonë shlyerja e biznesit ishte 3 herë më e madhe. Nuk u tha që është rritur borxhi ndaj biznesit. Më parë rimbursimi i TVSH-së ishte rreth 8 milionë dollarë në muaj, aktualisht ai është rreth 2.5 milionë dollarë në muaj”, - tha Mima. Deputeti i PD-së theksoi ndërkaq se kryeministri Rama gjen kohë të flasë edhe për detajet e kontrolleve të befasishme, por asnjë moment për të shpjeguar përse 150 specialistë të Drejtorisë së Tatimeve u shkarkuan me një të rënë të lapsit dy ditë më parë dhe vendin e tyre e zunë militantët e PS-së.

Do të ketë edhe një rishikim të taksave kombëtare, kryesisht rentës në eksport. Ndryshimet e reja fiskale pritet të sistemojnë ligje të veçanta nga ndërhyrje të shumta.

Kuvend, rishpërndahen 49 mln USD nga buxheti 2013 Qeveria ka akorduar një shtesë fondi në buxhetin e vitit 2013 për muajin dhjetor.

Zv/ministri i Financave, Erjon Luçi tha në komisionin parlamentar të Ekonomisë se Akti Normativ për shpërndarjen e fondeve në sektorët e Transportit dhe Ndihmës Ekonomike vjen nga rritja e paparashikuar e të ardhurave në muajt e fundit të vitit.

Në total janë 4.9 miliardë lekë, nga të cilat 1.9 do i kalojnë Ministrisë së Mirëqenies Sociale dhe 3 miliardë lekë për shlyerjen e punimeve të përfunduara nga firmat private. Me këto ndryshime qeveria shlyen detyrimet ndaj kategorive në nevojë për muajin dhjetor. Në total, fondi që përfitojnë personat me aftësi të kufizuara dhe ata që trajtohen me ndihmë ekonomike arrin në 1.7 miliardë lekë në muaj.

“Spiegel”: Digat po kërcënojnë lumenjtë e fundit të egër të Evropës Lumenjtë e egër, të fundit që kanë mbetur në Evropë rrjedhin nëpër Ballkan, duke ofruar pamje mahnitëse dhe shërbejnë si vendbanim i bimëve dhe kafshëve të panumërta. Por qindra projekte për ndërtimin e digave e kërcënojnë me një dëm të pariparueshëm biosferën unike në rajon,– për të siguruar energji elektrike aq shumë të nevojshme për njerëzit që jetojnë atje. Cila ishte pamja e lumenjve të Evropës përpara se të ‘zbuteshin’,– mbrapa në kohë, atëherë kur ata lejoheshin të rridhnin lirisht nëpër shtretër që iu deshën shekuj t’i gdhendnin? Shumica e rrugëve ujore të kontinentit, si Elba, Rini dhe Danubi, kanë kohë që janë rrethuar. Por ka ende shembuj të egërsisë së zhdukur në masë të Evropës. Të tilla si Vjosa, e cila rrjedh e papenguar nëpër luginën e saj në jugperëndim të Shqipërisë, ndarë herë pas here në degë që bashkohen sërish në një lojë të vazhdueshme me tokën e fortë. “Pas çdo përmbytjeje, Vjosa ndërron ‘kursin’ e saj”, - thotë Ulrich Wichelmann, një ambientalist në organizatën ‘River-

Watch’, teksa ai shikon nëpër shiritat e ngushtë të pyjeve që ngjiten në anë të luginës. “Lumi mbush të gjithë luginën, - thotë 52-vjeçari. - Një gjë e tillë në Evropë mund të gjendet vetëm këtu, në Ballkan.

Vjosa, një lumë i gjatë prej 270 kilometrash (168 milje), nga malet e Pindit të Greqisë përgjatë rrugës në detin Adriatik. Nuk ka asnjë digë që pengon rrjedhën e ujit. Nuk ka shtrat konkret që drejton rrjedhën e saj. Dhe çdo guralec tregon një histori, - thotë Eichelmann, të territoreve të lashta malore, të ujëvarave, grykave dhe liqeneve.

Vjosa nuk është e vetme. Në Shqipëri, ‘zbutja’ e ujërave të egra tashmë po ‘lulëzon’. Vendi i goditur nga varfëria gjendet aktualisht mbërthyer nga një ‘bum’ ndërtimi. Tri diga të mëdha kanë përfunduar tashmë në lumin Drin në veri. Kompania norvegjeze ‘Statkraft’ ka fituar koncesione për ndërtim në lumin Devoll.

Gjithashtu edhe Vjosa po përballet me një kërcënim të tillë. Tetë diga janë planifikuar. Njëra është tashmë në ndërtim e

sipër, aty ku lumi ‘ngushtohet’ përmes një hendeku të ngushtë në afërsi të fshatit Kalivaç. Ekskavatorët atje kanë gërmuar zhavorr dhe rërë; diga është planifikuar të jetë rreth 50 metra e lartë dhe 350 metra e gjerë. Megjithatë, në kryeqytetin shqiptar, Tiranë, po bëhet shpejt e qartë se ruajtja e natyrës nuk zë një vend të rëndësishëm në listën e prioriteteve të qeverisë shqiptare. Ministri i Energjisë dhe Industrisë, Damian Gjiknuri bëri një përpjekje të ndershme gjatë muajve të tij të parë në detyrë për të rritur ndërgjegjësimin për mbrojtjen e natyrës. Por furnizimi me energji në vend është një çështje me rëndësi për të.

“Shqipëria ende importon 35 deri në 40 për qind të nevojave të saj të energjisë ele-

ktrike, - thotë Gjiknuri. - Për ta ndryshuar këtë, Shqipëria nuk ka zgjidhje tjetër, përveçse të ndjekë rrugën e fuqisë hidroelektrike”. Potenciali është shumë i madh: ‘Ne kemi mundësinë të gjenerojmë 10 herë më shumë energji elektrike nga hidrocentralet. ‘Për të njëjtën arsye, kompania shtetërore e energjisë ‘Elektrani’ nga Maqedonia (ELEM) dëshiron të ndërtojë dy diga në Maqedoninë fqinje – në mes të një parku kombëtar. Natyra e Mavrovit prej 73 000 hektarësh (180

000-akra) shtrihet në kufirin e Shqipërisë dhe Kosovës dhe është një nga parqet më të vjetra kombëtare në Evropë. Ajo përbëhet nga pyje të vjetra ahu, ku ujq dhe arinj vijnë ende vërdallë. Përrenjtë e saj shërbejnë si banesë për lundërza, trofta dhe karavidhe të ujërave të ëmbla. Krenaria e rajonit është rrëqebulli i Ballkanit; vetëm rreth 50 mostra të felinit vazhdojnë të bredhin pyjet – zhdukja është në horizont.

Marrë nga gazeta gjermane “Spiegel”

REPUBLIKA E SHQIPËRISË DHOMA KOMBËTARE E PËRMBARUESVE GJYQËSORË PRIVATË PERMBARUES GJYQESOR VASIL SHANDRO

Permbaruesi Gjyqesor Vasil Shandro do të zhvillojë ankandin për pasurine e paluajtshme: - Pasuria e rregjistruar me Nr 10/1, ZK 8581, Truall me sip. totale 380 m2 nga sa ndertesa 177 m2, vol 6, fq.112, e ndodhur ne Pogradec. Çmimi fillestar me te cilin do te filloje ankandi eshte ne vleren 242,864 Euro.

Ankandi do të zhvillohet në datë 27.01.2014 ora 16:00, në zyrën përmbarimore Vasil Shandro, me adresë Rr “Reshit Collaku”, pall “Aurora Konstruksion”, kati 5, prapa Gjykatës Lartë, Tiranë.

Nr.tel: 04/2278031, / E-mail: vshandro@yahoo.com

Gazeta MAPO

www.mapo.al / gazetamapo@gmail.com

21.01.2014

7

Atentati, Berisha: Rama, hiq dorë nga politika e hakmarrjes

Leskaj dënon aktin: Çështja të mos përdoret politikisht

Ish-kryeministri Sali Berisha e ka cilësuar akt të rëndë terrorist atentatin ndaj kryekomunarit Berberi. Përmes një statusi në Facebook, Berisha thotë se ngjarja ka motive politike. “Ata që nuk e mundën dot me vota kryetarin e nderuar, Fredo Berberi, aplikuan politikën e granatave, tritolit, burgosjeve, bastisjeve të kryetarit të tyre, neobllokmenit Edi Rama kundër opozitës”, - shkruan Berisha. Ai ka renditur aktet e fundit ndaj eksponentëve të PD-së, të cilëve u janë vendosur granata në derë të shtëpisë apo janë bërë pre e arrestimeve brutale. Duke denoncuar me ashpërsi aktin ndaj Berberit, Berisha i bën thirrje kryeministrit Rama të heqë dorë nga politika e urrejtjes dhe e hakmarrjes prej neobllokmeni.

Partia Socialiste dënoi dje sulmin me eksploziv ndaj kryetarit të komunës Qendër në Vlorë, ndërsa deputetë të saj bënë apel që ngjarja të mos politizohet. Deputetja e Vlorës, Valentina Leskaj dhe disa deputetë të tjerë vizituan në Spitalin Ushtarak Berberin, ku e cilësuan ngjarjen një akt të rëndë. Leskaj theksoi se nuk është koha për të spekuluar apo për ta përdorur çështjen politikisht. Ajo tha se është koha që të gjithë bashkë t’u japim mbështetje maksimale organeve të rendit, që sipas saj po punojnë përditë për të vendosur rendin në vend.

Atentat me eksploziv në Vlorë, plagoset kryekomunari i PD-së Makina e kryetarit të komunës Qendër, Fredo Berberi, është hedhur në erë me eksploziv të telekomanduar në qendër të Vlorës.

Kryekomunari plagoset, por është jashtë rrezikut për jetën. Të afërmit përjashtojnë konfliktet personale, deputetë të PD dhe PS e vizitojnë në spital Dashamir Biçaku

Një atentat me eksploziv tronditi sërish Vlorën, kur si pasojë e shpërthimit mbeti i plagosur kryetari i komunës së Qendrës, Fredo Berberi.

Shpërthimi ndodhi dje në mesditë, kur Berberi po udhëtonte me makinën e tij fuoristradë “Benz ML” në bulevardin kryesor të qytetit.

“Shpërthimi ishte i fortë, ndërsa makina ndaloi pasi u përplas me disa të tjera të parkuara. Kryetari i komunës mundohej të lëvizte, por ishte i shokuar. Ende më rrëqethet mishi”,- tregon një dëshmitar okular i ngjarjes. Menjëherë pas shpërthimit, në vendin e ngjarjes kanë mbërritur forca të policisë dhe një ambulancë, ndërsa kryekomunari Berberi është dërguar me urgjencë në spital. Më parë ishin kalimtarët e rastit ata që u munduan ta nxjerrin nga makina. Fillimisht, Berberi u dërgua në spitalin rajonal të Vlorës, ndërsa disa orë më vonë u transportua në Tiranë, ku iu nënshtr ua një tjetër ndërhyrjeje kirurgjikale. Drejtori i spitalit të

Vlorës tha dje për mediat se gjendja e tij është jashtë rrezikut për jetën. “Gjendja shëndetësore e zotit Berberi është përgjithësisht e mirë, ndërsa mjekët kanë konstatuar dëmtim të muskulit kryesor në pjesën e pasme të trupit”, - tha ai.

Si pasojë e shpërthimit të fuqishëm në automjetin tip fuoristradë “Benz ML”, janë dëmtuar edhe dy makina të tjera, të cilat ndodheshin pranë vendit të ngjarjes. Fuqia e shpërthimit ka qenë e madhe, ndërsa burime të policisë konfirmuan se bëhej fjalë për tritol të telekomanduar në distancë. Ekspertët e policisë kanë kryer ekspertizën në vendin e ngjarjes dhe kanë dërguar në laborator gjithçka kishte mbetur nga shpërthimi i eksplozivit. Por përvoja ka treguar se ngjarje të tilla janë të vështira për t’u zbardhur. Hetimet janë zhvendosur në komunën Qendër, e cila drejtohej prej kryekomunarit demokrat. Gjatë ditës së djeshme, Berberi e ka pasur të pamundur të komunikonte me grupin e hetimit, por familjarë të tij kanë përjashtuar konfliktet për motive personale.

Ata kanë pohuar se i plagosuri nuk ka qenë i kërcënuar dhe se atentati i djeshëm me eksploziv mbetej mister për ta. Të njëjtën gjë pohuan për MAPO-n miq të tij që ndodheshin në Spitalin Ushtarak, në pritje të përmirësimit të gjendjes shëndetësore të kryetarit të komunës Qendër. Mjekë të këtij spitali thanë se gjendja e përgjithshme shëndetësore është e mirë, por problem mbeten pjesët metalike që gjenden në trupin e tij. Në Spitalin Ushtarak kanë shkuar për vizitë depu-

Kryetari i komunës, Fredo Berberi

“Shpërthimi ishte i fortë, ndërsa makina ndaloi pasi u përplas me disa të tjera të parkuara. Kryetari i komunës mundohej të lëvizte, por ishte i shokuar.

Ende më rrëqethet mishi”,tregon një dëshmitar okular i ngjarjes

tetë të PD-së dhe PS-së, ndërsa nuk kanë munguar edhe deklaratat politike në lidhje me ngjarjen. Astrit Patozi, i shoqëruar nga disa drejtues të PD së Vlorës, e dënoi ashpër këtë ngjarje dhe i kërkoi ministrit Tahiri të vendosë rendin dhe sigurinë në vend. Në Spitalin Ushtarak ishin edhe deputetë të PS-së, me në krye Valentina Leskajn. Atentati i djeshëm në qytetin e Vlorës pason disa ngjarje të ngjashme me shpërthim të telekomanduar. Më e rënda ndër to, ajo e vrasjes së gjyqtarit Skerdilajd Konomi mbetet ende e pazbardhur.

Kunati: Fredo ishte me një koleg dhe një punonjës të KLSH para atentatit Kunati i kryekomunarit mohon konfliktet për arsye personale dhe thotë se kryebashkiaku i dytë ka zbritur nga makina 20 metra para shpërthimit Ilir Xhuveli, kunati i kryetarit të Komunës Qendër të Vlorës, Fredo Berberi përjashton atentatin për konflikte personale. Nga pitali Ushtarak, ai tregoi për MAPO-n itinerarin e kunatit të tij, para se të ndodhte shpërthimi. Xhuveli pohon se ka komunikuar edhe me të afërmit e tjerë pas ngjarjes, por asnjëri prej tyre nuk ishte në dijeni për ndonjë konflikt apo kërcënim të mundshëm. “Unë nuk di që ai të ketë pasur konflikt me ndonjë person, sepse Fredo, me të gjithë njerëzit ishte korrekt dhe kishte marrëdhënie të mi-

ra. Nuk di dhe nuk shoh ndonjë arsye që Fredo të jetë konfliktuar me ndonjë njeri”,- pohon kunati i të plagosurit.

Ilir Xhuveli tregon më tej se kunati i tij kishte qenë në një kafe me dy persona të tjerë, para shpërthimit të makinës. “Ai ishte ulur në kafe me një kryetar tjetër komune në Vlorë dhe personi i dytë ishte një person që vinte nga Kontrolli i Lartë i Shtetit.

Madje, bashkë me kryekomunarin tjetër kishte hipur në makinë, pas përfundimit të kafes”,- tregon më tej Xhuveli. Sipas të dhënave që ka kunati i Berberit, 20 metra para se të ndodhte shpërthimi, makina ka ndaluar dhe nga ajo ka zbritur kryekomunari i dytë. “Personi tjetër zbriti vetëm 20 metra përpara se të ndodhte ngjarja. Fredo eci me makinën e tij edhe 20 metra të tjera dhe pikërisht aty ndodhi shpërthimi. Nuk dimë se kujt t’ia vëmë

gishtin. Kur ai ishte në kafe, vetura ishte parkuar në një parkim privat me pagesë. Po kështu, më parë se të shkonte për takim në Vlorë, ai e kishte parkuar veturën në parkimin përballë lokalit të tij në Nartë. Lokali dhe parkimi janë të vëzhguar me kamera dhe nuk ka pasur mundësi për të bërë ndonjë veprim. Po kështu edhe gjatë natës, ai e mban ve-

turën në parkim privat, kështu që nuk e dimë se si mund të jetë vendosur eksplozivi apo se nga kush”, shton më tej Xhuveli. Fredo Berberi ka qenë dje pasdite në trajtimin intensiv të mjekëve të Spitalit Ushtarak dhe gjendja shëndetësore paraqitet jashtë rrezikut për jetën.

Ndërkohë, policia po vazhdon hetimet për zbardhjen e ngjarjes.

reagimi

Basha: Akti i shëmtuar, shprehje e pasigurisë në vend Kryetari i PD-së, Lulzim Basha dënoi dje sulmin kriminal ndaj kryetarit të komunës Qendër, Fredo Berberi. Ai kërkoi zbardhjen e ngjarjes dhe nxjerrjen e autorëve para ligjit. Basha shprehu revoltën e tij ndaj këtij akti “të shëmtuar”, që sipas tij “është shprehje e pasigurisë publike në vend, e revanshit të krimit dhe për fat të keq, në këtë klimë frike më të rrezikuarit janë zyrtarët dhe të zgjedhurit e PD-së”. Gjithashtu, gjatë orëve të pasdites një grup deputetësh të PD-së vizituan në Spitalin Ushtarak kryetarin e komunës Qendër, i cili u transferua në Tiranë më herët gjatë ditës për një mjekim më të specializuar. Deputeti Astrit Patozi, në një prononcim për mediat e cilësoi ngjarjen si shumë të rëndë, duke thënë se krimi po sfidon shtetin. “Krimi është në garë me shtetin se kush përdor më shumë tritolin. Kjo është një situatë që duhet të ndalet menjëherë”, deklaroi Patozi.

CMYK

8

21.01.2014

Gazeta MAPO

www.mapo.al / gazetamapo@gmail.com

NJOFTIM / REKLAMA

kronikë

ditari

Gazeta MAPO

www.mapo.al / gazetamapo@gmail.com

21.01.2014

9

Ndryshe nga ç’ishte bërë normë, Didi bëri një analizë jo vetëm kriminale, por edhe sociale, për të shpjeguar kështu arsyet pse shqiptarët vrasin dhe pse policia e ka thuajse të pamundur ta frenojë valën e krimin

kryeprokurori

Llalla: Vrasja e katërt e 21 janarit, ende nën hetim

Policia shqiptare, më e keqpaguara në rajon, një punonjës për 425 banorë Kreu i Policisë së Shtetit, Artan Didi bën një analizë kriminale, por edhe sociale për shkaqet pse kemi kaq shumë vrasje. Tahiri: Koha e të paprekshmëve ka përfunduar Dashamir Biçaku Policia shqiptare është më e keqpaguara në rajon, ndërsa një punonjësi policie i duhet të mbajë nën kontroll dyfishin e banorëve që mban një koleg i vendeve të BE-së. Kështu pohoi kreu i Policisë së Shtetit, Artan Didi, gjatë analizës së gjatë për situatën e kriminalitetit në vend.

Ndryshe nga ç’ishte bërë normë, Didi bëri një analizë jo vetëm kriminale, por edhe sociale, për të shpjeguar kështu arsyet pse shqiptarët vrasin dhe pse policia e ka thuajse të pamundur ta frenojë valën e krimin. Didi e ka cilësuar të pastabilizuar strukturën që trashëgoi, ku dominojnë shefat dhe ku zinxhiri komandues është tepër i gjatë. Ai theksoi se që prej vitit 2003, organika e Policisë së Shtetit është shkurtuar me 20%, ndërsa kriminaliteti ka ardhur në rritje. Para se të futej në analizën e shifrave, kreu i Policisë së Shtetit e vuri theksin tek raporti i policisë dhe banorëve, ku Shqipëria rezulton më e dizavantazhuara jo vetëm në Europë, por edhe në rajon. “Në vitin 2013, Shqipëria kishte

një raport polic/banorë 1: 425.7, kur Franca kishte 1:252, Gjermania 1: 248, Britania 1:270, Estonia 1: 267 banorë. Ndërsa në vendet e rajonit ka një raport që varion nga 1: 165-200 banorë ose gati 2 herë më pak se Shqipëria”, - tha ai në panoramën e gjatë para punonjësve të policisë. Didi cilësoi si sukses rritjen e kallëzimeve për korrupsionin në 3-mujorin e fundit të vitit 2013, ndërsa cilësoi si probleme të trashëguara krimet për motive pronësie dhe ato në familje. Gjatë analizës së djeshme, ministri i Brendshëm, Sajmir Tahiri tha se koha e të paprekshmëve ka përfunduar. Në fjalimin e tij para punonjësve të policisë nuk mungoi replika me zërat e shumtë publikë që nuk i kanë kursyer kritikat për të. “Gati-gati duket sikur s’ka lindur në koshiencën kolektive të punonjësve të Policisë së Shtetit se në këtë vend ka edhe të paprekshëm, se qytetarët duhet të ndahen në shtresa dhe një minorancë e tyre janë të paprekshëm. Por për këtë nuk kemi pritur dhe as presim që ish-kryeministri, ishministrat dhe ofiqarët e tjerë të cilëve u ka

3020

Raste të dhunës në familje, me 3020 persona të dëmtuar, nga të cilët 2346 femra, ose 77.6% dhe 108 raste të dhunës ndaj të miturve. Janë evidentuar 494 raste me shumë se më 2012.

45 748

Konflikte, ose 27 % më shumë se më 2012 kanë ndodhur gjatë 2013. Kapjet në flagrancë të 7258 autorëve, ose 26 % më shumë se në vitin 2012, flasin për praninë e forcave të rendit pranë komunitetit.

35%

Siguria rrugore mbetet fusha më kritike e sigurisë publike në vendin tonë. Në vitin 2013 rezulton një rritje me 35 % të numrit të aksidenteve rrugore për 100 mijë banorë, krahasuar me vitin 2012.

ardhur goja, të kërkojnë falje publike për gjendjen ku kanë katandisur policinë e shtetit”, - deklaroi Tahiri. Në analizën vjetore të policisë, Tahiri tha se sulmet e opozitës ndaj policisë janë të pajustifikueshme. Në lidhje me akuzat e ngritura për fshehje të krimeve, ministri i Brendshëm deklaroi deklasifikimin e komunikatës zyrtare të policisë. “Kemi firmosur urdhrin për deklasifikimin e komunikatës së policisë dhe vendosjen e saj në dispozicion të publikut, mediave dhe të gjitha institucioneve shtetërore”,- nënvizoi Tahiri. I pranishëm në analizë ka qenë edhe Spartak Braho, kryetar i komisionit të Sigurisë. Pasi u dha të drejtë Didit dhe Tahirit për adresimet ndaj zyrtarëve të mëparshëm, Braho nuk e kurseu një paralajmërim. “E vlerësova fjalën e gjatë të drejtorit të Përgjithshëm të Policisë, për gjendjen në të cilën e gjeti institucionin. Por sikurse ai e di shumë mirë, pas 6 muajsh apo një viti duhen rezultate konkrete dhe askush nuk mund të flasë më për periudhën që kaloi”, - tha Braho.

Tiranë Vrasja e Aleks Nikës, një nga katër demonstruesit që u qëllua për vdekje në demonstratën e opozitës më 21 janar të vitit 2011, vazhdon të jetë nën hetim nga prokuroria. Pavarësisht kompleksitetit të çështjes, Prokurori i Përgjithshëm tha se kjo çështje po hetohet në bashkëpunim me policinë.

Duke folur në analizën vjetore të Policisë së Shtetit, kryeprokurori Adriatik Llalla u ndal tek dosja “21 janari”, për të cilën tha se është realizuar edhe një analizë e detajuar mes prokurorisë dhe policisë për zbardhjen e plotë të kësaj çështjeje. Duke analizuar disa nga elementët e kësaj ngjarjeje që konsiderohet ende e pazbardhur, Llalla tha se dosja e 21 janarit ndahet në tri faza. “Së pari, një pjesë e hetimit, ajo që ka të akuzuar konkret, tashmë është dërguar për shqyrtim në Gjykatën e Lartë; Së dyti, për personat e akuzuar si organizatorë të protestës së 21 janarit është pushuar çështja, për shkak të amnistisë së vitit 2012”, - tha Llalla duke u ndalur më gjatë në pikën e tretë të kësaj çështjeje. Sipas tij, pjesa më e rëndësishme në këtë çështje janë faktet ende të pazbardhura për njërën prej vrasjeve dhe veprimet arbitrare të ushtruara nga ana e policisë kundër protestuesve. “Siç jeni në dijeni, për zbardhjen e këtyre elementëve të hetimit ka një angazhim të Prokurorisë së Përgjithshme. Pak javë më parë janë zhvilluar analiza të detajuara në bashkëpunim me Policinë e Shtetit, të cilat janë karakterizuar nga vullneti i përbashkët për të arritur në përgjegjës konkretë. Organi i Prokurorisë, krahas hetimeve të saj, ka lënë edhe detyra konkrete për strukturat e policisë gjyqësore për zbardhjen e të gjithë veprimeve antiligjore. Duhet të theksoj se hetimi është gjithëpërfshirës, ku përfshihen edhe ato pikëpyetje, për të cilat ka ndjeshmëri të lartë në media dhe në opinionin publik”, - tha Prokurori i Përgjithshëm. Gjatë fjalës së tij, Llalla kërkoi më tepër bashkëpunim mes prokurorisë dhe policisë në nivelin e parë, aty ku analizohet dhe trajtohet informacioni.

Zoto: Sendet e ndaluara, pika më e dobët e sigurisë në burgje Kreu i Burgjeve, Artur Zoto rendit problematikat në sistemin e burgjeve dhe masat e marra deri më tani. Në 2013 u sekuestruan më shumë se 1 mijë celularë Tiranë Drejtori i Përgjithshëm i Burgjeve, Artur Zoto pranoi publikisht disa nga problematikat që hasen në sistemin e burgjeve, duke nisur nga mbipopullimi e deri tek lejet shpërblyese të të burgosurve. Gjatë analizës së punës 1-vjeçare të Drejtorisë së Burgjeve, Zoto tha se aktualisht në burgjet shqiptare ndodhen rreth 953 të dënuar më shumë se kapaciteti normal i institucioneve të vuajtjes së dënimit.

“Sipas të dhënave statistikore, mbipo-

pullimi për vitin 2013 ka qenë në shifrën e 935 personave ose 20.6%, mbi kapacitetin aktual të institucioneve të ekzekutimeve të vendimeve penale, të cilat në total kanë kapacitet për 4537 të burgosur”, -tha Zoto. Lidhur me këtë fenomen, kreu i Burgjeve tha se mbipopullimi sjell pasoja në drejtim të reduktimit të kohës së ajrimit, kohës së takimit me të afërmit, të trajtimit individual të të dënuarve apo paraburgosurve nga ana e punonjësve të kujdesit social dhe ligjor. Por sipas tij, mbipopullimi nuk është problemi i vetëm që haset aktualisht në burgjet shqiptare. Sistemi i sigurisë, lejet shpërblyese të të burgosurve, rritja e numrit të të burgosurve me probleme mendore, trajtimi me medikamente, sipas Zotos janë disa nga

problematikat që kërkojnë zgjidhje.

Duke u ndalur te ngjarja e Drenovës, ku shtatë të dënuar për krime të rënda u arratisën në mënyrë spektakolare nga burgu i sigurisë së lartë, Zoto tha se sistemi i sigurisë në burgje ka nevojë për reformim. “Ngjarja e Korçës demonstroi domosdoshmërinë që ka sistemi për reformim dhe për më tepër mungesë profesionalizmi dhe neglizhencë në kryerjen e detyrave funksionale”, - tha Zoto. Sipas tij, futja e sendeve të ndaluara në institucionet e vuajtjes së dënimit është një problem i vazhdueshëm. “Problem shumë shqetësues që ndikon drejtpërdrejt në parametrat e sigurisë mbetet gjendja e sendeve të ndaluara në posedim nga të dënuarit, e cila është kthyer në një nga

pikat më të dobëta të menaxhimit të sistemit të burgjeve. Në total janë bllokuar 1116 aparate celularë, kundrejt 854 gjatë 2012. Vetëm gjatë tre muajve të fundit kemi bllokuar gati gjysmën e shifrës së përmendur më lart”, - tha Zoto. Ai pranoi se futja e sendeve të ndaluara në burgje mundësohet nëpërmjet veprimeve korruptive të punonjësve të sigurisë. “Vetëm për tremujorin e fundit të vitit 2013 kemi konstatuar 12 raste veprimesh abuzive, për të cilët është marrë masa disiplinore e largimit nga policia dhe në një rast në Korçë, punonjësi i policisë së burgjeve është arrestuar në flagrancë duke u përpjekur të fuste një telefon celular në regjimin e brendshëm”, tha Drejtori i Përgjithshëm i Burgjeve.

10

Opinione & Editoriale

Blog & Ide

OpEd

Nga Bujar Kapexhiu

Opinione dhe Editoriale

Zërat e korbave të zinj (për 70-vjetorin e Çlirimit) K ur isha në moshën e fëminisë Historinë e Shqipërisë e njihja siç ma kishte mësuar historiografia totalitare që studiohej në shkollat tona. Sipas saj, çdo luftëtar nacionalist më shfaqej si Sali Protopapa i filmit “I teti në Bronz” apo si ballistët e filmit “Kur zbardhte një ditë”. Por pata fatin, e theksoj pata fatin, që Zoti më mori mendjen dhe u ngrita kundër atij sistemi duke shpërndarë trakte në rrugët e qytetit tim. U arrestova dhe u dënova. Në burg pata fatin të takoja ata burra të rrallë që, në ato kondita kur karakteri im nuk ishte formuar ende, të më tregonin të vërtetën e këtij vendi dhe rrugën nëpër të cilën duhej të ecja.

Ndaj them se pata fatin, pasi atje mësova të vërtetën historike dhe këtë të vërtetë e regjistrova në memorien dhe ndërgjegjen time për të mos e harruar kurrë.

Më falni për këtë hyrje pak të gjatë, pasi ndonjërit mund të mos i interesojë. Por u detyrova pasi dëgjova për disa iniciativa të shfaqura nga një eksponent i klanit në pushtet.

Më është bërë zakon të hap faqen e internetit dhe të lexoj lajme të ndryshme. Midis tyre lexoj një lajm ku shkruhet: Propozime për 70-vjetorin e Çlirimit Duke marrë indicie nga prononcimi i (këtu përmendet emri i një personaliteti, që mua më vjen rëndë ta përmend, pasi për moshën që ka, nuk e besoja se do të ishte kaq i indoktrinuar nga e kaluara e përmbysur)lidhur me kremtimin e 70-vjetorit të çlirimit të atdheut nga okupatorët nazifashistë dhe bashkëpunëtorët e tyre, si qytetar i këtij vendi me ndjesi liridashëse dhe njëkohësisht si pasardhës i një luftëtari antifashist, parashtroj propozimet e mia konkrete për çka duhet bërë për këtë jubile, në nderim të kontributit të dhënë dhe gjakut të derdhur gjatë Luftës Antifashiste, nga e cila populli ynë u radhit përkrah fitimtarëve të koalicionit anglosovjeto- amerikan.

Dhe më poshtë vijojnë propozimet e tij. Nuk dua t’i përmend pikat e këtij propozimi, pasi më neverisin. Ato janë gjithsej 17, por mua më duket se edhe vetë diktatori Enver Hoxha nuk do të guxonte të publikonte propozime të tilla, po të ishte gjallë. Nuk do t’i publikonte pasi ishte ai vetë që i eliminoi ish-shokët e tij më të ngushtë. Një miku im i vjetër më thotë: Ne kot e dënojmë Enver Hoxhën, pasi ishte ai që na i mori hakën. Ai i vrau të gjithë ata që na vranë ne.

Para syve të mi dalin shumë figura

koment

Reshat Kripa

të shquara të lëvizjes antifashiste të zhdukura nga skena politike ende pa u restauruar pushteti totalitar dhe më vonë, pas vendosjes së tij. Më dalin parasysh figurat e Hysni Xhindit, Fejzo Gjomemës, Mustafa Gjinishit, Ramize Gjebresë, Shefqet Bejës, Liri Gegës, Dali Ndreut, Beqir Ballukut, Hito Çakos, Petrit Dumes, Kadri Hazbiut, Feçor Shehut. A nuk ishin këta që vranë njerëzit tanë? Shoh këto figura dhe i jap të drejtë mikut tim. Kuçedra, pasi u ngop me gjakun e nacionalistëve, filloi të hante edhe bijtë e vet.

Gjithmonë në faqet e internetit lexoj një deklaratë të një personaliteti tjetër të majtë, një ish- ministër i qeverisë së djathtë, të rrëzuar më 23 qershor, tani një funksionar i së majtës, (me falni por, me padijeninë time, nuk e kuptoj se si një individ me bindje të djathtë apo të majtë, papritur dhe pakujtuar të kthehet në kahun e kundërt. Një gjë të tillë mund ta bëjë vetëm një sharlatan). Ky individ, pjesëmarrës në kremtimin e përvjetorit të një prej brigadave partizane, deklaron se Lufta Nacionalçlirimtare na paska qenë farkëtimi i miqësisë me demokracitë perëndimore. Nuk e kuptoj se për cilën miqësi e ka fjalën zotëria. Mos vallë për atë “miqësi” që, pas marrjes në pushtet u kthye në armiqësi? A nuk ishte imperializmi anglo-amerikan armiku më i egër i “pushtetit popullor” të vendosur në Shqipëri? Kjo nuk është një shprehje e imja, është e paraardhësve të tij si dhe atyre vetë, që iu zunë duart kallo nga duartrokitjet frenetike në mbrojtje të atij sistemi.

Ndaj dua t’ju them: Heshtni! Çlirohuni nga indoktrinimi i një ideologjie të përmbysur, në rast se doni të mbeteni në historinë e këtij vendi. Sot jeni në pushtet dhe marrëzia e këtij populli ju dha shumicën absolute. Mos e shfrytëzoni këtë fakt për të himnizuar një periudhë të cilën po ky popull e rrëzoi në fundin e vitit 1990. Shpeshherë dëgjojmë udhëheqësit tuaj të thonë se këtë të drejtë jua paska dhënë populli me votën e tij. Dëgjoni anekdotën e mëposhtme dhe gjykoni: Diktatori Neron dogji Romën. Popul-

li u ngrit në revoltë dhe rrethoi pallatin perandorak. Perandori, i trembur, thirri këshilltarin e tij Senekën dhe e pyeti: Si do t’ia bëjmë?

Seneka iu përgjigj: Hidhua fajin të krishterëve.

Në atë kohë krishterimi kishte fare pak kohë që kishte lindur.

Por, a do të më besojnë?- pyeti Neroni.

Dhe Seneka i ktheu përgjigjen lapidar: Populli beson çdo lloj gënjeshtre që i serviret!

Mos e harroni këtë përgjigje, të nderuar zotërinj! Populli vërtet sot u dha këtë përgjigje por nuk e di nëse do ta keni nesër apo jo. Unë kam bindjen se, pas largimit nga kjo jetë të brezit tonë dhe bijve tanë, nipërit dhe mbesat tona do të kenë në ndërgjegjen e tyre një botëkuptim tjetër të historisë, një botëkuptim në përputhje me të vërtetën historike të vendit. Por do të ishte në nderin tonë që ky botëkuptim të mbizotëronte sot, pas njëzet e tre vjetësh nga rivendosja e sistemit demokratik. Ndaj mjaft më me përralla për ditën e çlirimit dhe përkujtimin e saj. Ajo nuk është dita e çlirimit. Ajo është dita e skllavërimit të këtij populli. Është dita e mbi 6000 të vrarëve pa faj, mbi 17 000 të burgosurve politikë, mbi 30 000 familjeve të internuara politikisht, mbi 400 000 të përndjekurve politikë. Atëherë, për çfarë çlirimi bëni fjalë? Për atë “çlirim që vrau, burgosi, internoi dhe përndoqi mijëra qytetarë shqiptarë? Për atë “çlirim” që e ndau Kosovën dhe trojet e vjetra shqiptare nga toka mëmë? Për atë “çlirim” që na ndau nga bota demokratike? Për atë “çlirim” që hëngri edhe bijtë e vet? Për atë “çlirim” që varfëroi deri në palcë një popull të tërë?

Kjo është ajo dita e “çlirimit” që ju kërkoni ta ngrini në qiell.

Në mbyllje, më lejoni të citoj disa vargje lapidar të të pavdekshmit Ali Asllani, shkruar mbi 70 vjet më parë: Koha dridhet e përdridhet, do vij’dita që do zgjidhet Dhe nga trasta pem’e kalbur, doemos që jasht’do hidhet!

Koha dridhet e përdridhet, prej gradimit katër shkallë Nuk do mbetet gjë në dorë veçse vul’e zez’në ballë!

Po mundët, këtë mos e harroni! *Kryetar i Shoqatës Antikomuniste të të Përndjekurve Politikë Demokratë të Shqipërisë.

Komedia e fundit

Maskimi patriotik i Kelmendit Arbana Xharra

S

hpend Ahmeti e nisi aksionin për rrënimin e objekteve pa leje me një mesazh të fortë. Zgjodhi pikërisht objektin e një personi të fuqishëm financiarisht dhe njëkohësisht deputet në Kuvendin e Kosovës, për t’ua bërë me dije edhe të tjerëve se “po nisim nga të fortët”.

Ramiz Kelmendi, duke besuar se nga pozita e financuesit kryesor të Aleancës për Ardhmërinë e Kosovës (AAK), parti kjo e cila ia mundësoi ulësen e deputetit të Kosovës, e që në rrethana normale të një shteti si duhet, ai as që e kishte parë me sy këtë privilegj, i ra në “tesull” rrënimi i objektit nga pushteti që mban “Vetëvendosja”. I mësuar të funksionojë mbi bazën e pazareve, ku gjithçka kryhet me kesh, dhe marrëveshje nën tavolinë, Kelmendi nuk e përballoi që dikush del dhe nuk e pyet se “kush je, sa para ke, apo kush qëndron pas teje”.

Dhe në momentin kur shteti në këtë rast (pushteti lokal i Prishtinës) del dhe ndërmerr diçka, ky deputet i Kosovës del me akuzë publike se po rrënohet objekti, sepse nuk e ka dhënë haraçin që “Vetëvendosja” ia paska kërkuar.

Ende pa dalë pala tjetër për të sqaruar se cili është problemi mes tyre për këtë objekt, lind pyetja: Pse Kelmendi nuk ka folur më herët për këtë çështje?

Pse iu desh të heshtë deri në momentin kur po i rrënohej objekti i ndërtuar jashtëligjshëm? Një vepër e tillë nëse nuk denoncohet është e dënueshme edhe për palën e dëmtuar.

Ndonëse për çudi akuza për haraç e përmendur nga njerëz të partisë me epitet të tillë, disi tingëllonte në start si qesharake. Sidoqoftë, mjaftoi kjo akuzë për të përçuar mesazhin e nivelit të papërgjegjësisë së këtij deputeti, i cili e mat fuqinë e tij me milionat që ka. Kjo mendësi që fatkeqësisht nuk fillon e mbaron me Ramiz Kelmendin, përfaqësohet nga një pjesë e madhe e njerëzve në skenën tonë të degraduar politike. Fuqia financiare dhe lidhjet me partitë më të mëdha në pushtet u kanë dhënë komoditetin që të veprojnë pa pyetur as për ligj e as për shtet.

E në këtë rast Ramiz Kelmendi, dhe njëherësh pronar i zinxhirit të hipermarketeve ETC, me 56 milionë euro pasuri, një nga politikanët më të pasur, i cili ka mbajtur gjallë për vite të tëra partinë të cilën edhe e përfaqëson në Kuvend, i ra në ujë përpjekja për të shmangur fokusin nga problemi, duke ngritur akuza të rrejshme për haraç.

Por meqë është mbështetës i AAK-së dhe deputet, kjo i shërben për maskimin patriotik, ndonëse, bëhet fjalë për kontribuuesin më të madh të prodhuesve serbë që ua ka hapur tregun në Kosovë. Përmes angazhimit të Kelmendit, brenda vitit nga Kosova për në Serbi eksportohen mbi 300 milionë euro para të gatshme. Dhe jo vetëm kaq, importuesi kryesor i mallrave serbe në vend, ka bërë që të bien në dy gjunjë bizneset e vogla dhe prodhuesit vendorë.

Dorën në zemër, ky është edhe kontributi kryesor i Kelmendit në vend.

Dhe nuk i mjafton me kaq, jo shumë vonë, Kelmendi në emisionin “Rubikon” ka folur për vështirësitë e të bërit biznes në Kosovë. Nuk i ka mjaftuar që të krijojë miliona me mall të Serbisë, nga konsumatori i varfër vendor, por edhe kërcënoi- se nëse nuk do të ketë lehtësira financiare nga bankat do të jetë i detyruar që të investojë jashtë Kosovës: Shqipëri, Maqedoni dhe Mal të Zi. Kështu skena politike e vendit vazhdon të ketë edhe nga këto figura që s’kanë lidhje me politikë e që na shfaqen me përparësitë që u ofrohen si financues të partive politike, duke u bërë pjesë e ligjvënësve të vendit.

Por, vjen një ditë kur del dikush e s’të pyet se “ku i ke dajtë”.

op-ed

2

Blog / Tregimi për Këpuctarin

Gazeta MAPO

www.mapo.al / gazetamapo@gmail.com

Kulturë/ Regjisori Rushiti: Djemtë gazmorë Robert Ndrenika dhe Viktor Zhusti

Ministri i Financave përballë Publikut

N

jë ditë më parë në Forumin Ekonomik të organizuar nga Shoqata e Investitorëve të Huaj në Shqipëri (FIAA), ministri Cani kërkoi ndjesë për miratimin e shpejtë të paketës fiskale, e cila kishte ardhur si pasojë e dy fakteve të rëndësishme. Së pari, niveli i lartë i borxhit në raport me Prodhimin e Brendshëm Bruto të Shqipërisë dhe së dyti, për shkak të negociatave me FMN-në dhe Bankën Botërore. I ndodhur në këto vështirësi, ministri Cani deklaroi se opsionet kanë qenë të shumta dhe janë diskutuar rreth 28 variante të ndryshme të paketës së re fiskale gjatë periudhës shtator-dhjetor 2013. Në pamje të parë kjo fjalë e ministrit të Financave mundet të interpretohet si një diskutim transparent me grupet e interesit për vështirësitë e buxhetit të shtetit dhe g jithashtu si një përgjegjshmëri publike e ministrit më të rëndësishëm në kabinet. Por, a mundet të interpretohet ky fjalim i izoluar nga fjalimet apo kërkesat e mëparshme të zotit Cani dhe grupeve të ndryshme të biznesit në vend?

Së pari, në ekonomi asnjëherë nuk mundet të marrësh vendime të rëndësishme të politikave ekonomike bazuar në pretendime për ekonominë; por në të dhëna zyrtare mbi gjendjen e ekonomisë. Kështu, ministri Cani në vitin 2010 dhe më pas shkruante se Shqipëria është në ditët më të zeza të ekonomisë dhe se borxhi publik ishte 100% e PBB-së dhe jo 60% e PBB-së, sa pretendonte qeveria e atëhershme. Për të marrë vesh nëse kishte të drejtë apo jo në përllogaritjet e saj, qeveria e re kërkoi që firma e famshme e auditit “Deloitte” të mund të bënte transparente borxhin real, duke konkluduar në nëntor 2013 se ai arrinte në 24.6 miliardë lekë ose sa afërisht 2.5% e PBB-së. Sipas “Deloitte”, këto detyrime janë për 150 firma, të cilat kanë ndërtuar rrugë dhe shkolla të reja. Ajo që vihet re është se borxhi publik shqiptar, megjithë këto të dhëna nuk shkonte dot më shumë se 65% e PBB-së dhe jo 100% e PBB-së që pretendonte zoti Cani në vitin 2010. Gjithashtu duhet të theksohet se rritja ekonomike në vitin 2010 ishte 3.1%, ndërkohë që në rajon ishte shumë më e ulët.

Së dyti, paketa e re fiskale, e cila rriti taksat për bizneset, motorin e ekonomisë sonë, hyri në fuqi kur të dhënat e INSTAT-it tregojnë se në tremujorin e fundit PBB ka rënë me 2.2%, niveli më i ulët në tetë vitet e fundit. E kombinuar kjo dhe me rënien e besimit të qytetarëve për të ardhmen e ekonomisë me 4.7%, siç

koment Besart Kadia

Pavarësisht perceptimit që kemi për FMN, publiku shqiptar mbetet aktori kryesor me të cilin qeveria duhet të negociojë e të ketë kujdes. Ministri Cani do të shprehej vazhdimisht gjatë periudhës shtatorDhjetor 2013 se “jemi në negociata shumë të vështira me FMN-në”. Por pyetja legjitime është se këto negociata ishin të vështira për qeverinë, për publikun apo personalisht për ministrin e Financave?

Sido që të jetë rishikimi i premtuar i paketës fiskale në verë 2014, i jep shpresë biznesit se qeveria pranon gabimin e bërë me Buxhetin e vitit 2014 dhe zëri i publikut shqiptar është më i rëndësishëm se i burokratëve të FMN-së. tregon dhe vrojtimi i fundit i Bankës së Shqipërisë. Ndryshimi i këtyre pritshmërive tregon se retorika negative e politikës ka patur efektin e saj siç dhe teoria ekonomike e njeh.

Ndaj, duke lexuar këto të dhëna të ekonomisë shqiptare, ministri i Financave duhet të paraqesë siguri dhe konfidencë për të ardhmen e ekonomisë duke ofruar alternativat më të mira për menaxhimin e burimeve të rritjes ekonomike. Por bizneset apo publiku nuk mundet të sigurohen kur vetë ministri i Financave pranon se kanë menduar 28 variante për paketën fiskale. Çorientimi erdhi gjithashtu kur në media u publikuan mbi katër variante gjatë muajit dhjetor 2013.

Pavarësisht këtyre të dhënave, më datë 17 dhjetor 2013, në fjalën përmbyllëse me misionin e FMN-së, ministri Cani u shpreh se “Politika

fiskale do të menaxhohet në përputhje me gjendjen e ekonomisë, dmth do të lehtësohet, në qoftë se rritja ekonomike është më e dobët se parashikimi, dhe anasjelltas”. Duke qenë se të dhënat flasin qartë për një kontraktim të ekonomisë sonë, paketa fiskale e dhjetorit 2013 duhet të shkonte drejt lehtësimit të barrës së bizneseve ose të paktën në mosndryshim të saj. Kjo kërkesë u bë nga Dhoma e Industrisë dhe Tregtisë në Tiranë, Dhoma Amerikane e Tregtisë, Dhoma Britanike e Tregtisë në 13 dhjetor, në for umin e organizuar nga Fondacioni për Liri Ekonomike. E njëjta thirrje u bë dhe në takimet e organizuara nga opozita gjatë javës së diskutimeve në grupet parlamentare. Të tëra grupet e interesit sugjeruan që disa taksa të mbahen të pandryshuara, ndërsa disa të tjera të ulen ose ndryshojnë për të përmirësuar klimën e të bërit biznes në Shqipëri, pasi, po të miratohej taksimi progresiv, sidomos e tatimit mbi fitimin, do të ndikonte drejtpërsëdrejti në uljen e investimeve të huaja e vendase dhe do të çonte automatikisht në rritjen e informalitetit. Kur nuk kanë kaluar më shumë se dy javë nga implementimi i paktës fiskale, qeveria është detyruar të pranojë gjithashtu se do të përgatisë një ligj të veçantë për përjashtimin e biznesit fason, i cili punëson 100 mijë qytetarë, nga niveli i tatim-fitimit të ri prej 15%.

Së treti, ministri Cani dhe qeveria e re nuk kanë bërë publike asnjë nga detajet ekonomike të marrëveshjes me FMN-në dhe implementojnë politika të reja ekonomike si imponim nga FMN dhe Banka Botërore, në kurriz të biznesit dhe publikut. Për vitin 2014, qeveria ka menduar të marrë hua 300 milionë dollarë nga FMN dhe 600 milionë dollarë nga publiku vendas. Ndaj, pavarësisht perceptimit që kemi për FMN, publiku shqiptar mbetet aktori kryesor me të cilin qeveria duhet të negociojë e të ketë kujdes. Ministri Cani do të shprehej vazhdimisht gjatë periudhës shtator- Dhjetor 2013 se “jemi në negociata shumë të vështira me FMN-në”. Por pyetja legjitime është se këto negociata ishin të vështira për qeverinë, për publikun apo personalisht për ministrin e Financave? Sido që të jetë rishikimi i premtuar i paketës fiskale në verë 2014, i jep shpresë biznesit se qeveria pranon gabimin e bërë me Buxhetin e vitit 2014 dhe zëri i publikut shqiptar është më i rëndësishëm se i burokratëve të FMN-së. *Drejtor Ekzekutiv i Fondacionit për Liri Ekonomike.

21.01.2014

Universitet / Arsimi i lartë botëror, kriza vazhdon

11 Shigjeta e qëlluar nga harkëtari mundet ose jo të vrasë një njeri të vetëm. Por stratagjemat e hartuara nga një njeri i mençur mund të vrasin edhe foshnjat në bark. - Kautilja

(ANTI) PATRIOTIC ACT koment

Arjan VASJARI

Ngelemi me shpresën se kryeministri nuk e ka idenë e idesë së ministrit të Brendshëm për të aplikuar një lloj patriot act surrogato kundër krimit. Për ministrin është e kuptueshme që një act i tillë është i nevojshëm për të përligjur pamundësinë e tij që ta mposhtë në mënyrë normale krimin

N

ga Lutja e vetme pas deklaratës së ministrit Tahiri në Top Story se “për rendin jemi duke menduar një nismë të ngjashme me patriotic act të presidentit Bush”, është që të jetë një ide e pakonsultuar. Kryeministri, si një frekuentues i hershëm i nocionit liri, me gjasë nuk di gjë për këtë. Le të shpresojmë se kështu është. Ndaj, me këtë shpresë, versioni tahirian i patriotic act duhet të na shqetësojë për aq sa përfaqëson. Por duhet të na shqetësojë, sidoqoftë. Sepse në politikë, kalimi nga ideja personale në idenë publike, jo rrallë bëhet përmes një ideje të çartur.

Po! Ideja për të ndërtuar një paralele apo për të ndjerë nevojën që çështjet e rendit në Shqipëri të zgjidhen përmes një modeli liberticid, është një ide kokë e këmbë e marrë. Në thelb, pavarësisht kontekstit dhe justifikimit, patriotic act i presidentit Bush, përpos anëve pozitive të padiskutueshme, ishte edhe një formulë liberticide. Ka me mijëra analiza dhe fakte që e provojnë këtë. Kështu që nuk ka asgjë që e përligj, asgjë që e motivon, asgjë që i jep sens riaplikimit të asaj formule në Shqipëri. Shqipëria sot, ka një krim autokton si çdo vend tjetër. Por, pavarësisht një fluksi kriminogjen të pazakontë në rritje, Shqipëria ngelet një vend, në tërësinë e tij, përgjithësisht i sigurt. Së paku, shumë herë më i sigurt se në të shkuarën. Shumë më i sigurt se më 1997 kur socialistët e morën Shqipërinë në dorëzim me një milion armë nëpër duar. Shumë më e sigurt se 2005 kur demokratët e morën në dorëzim me dyqind e ca banda. Por, as më 1997 dhe as më 2005 nuk i shkoi mendja dikujt që problemet e mprehta të rendit publik të zgjidheshin me masa superspeciale. Dhe kishin shumë arsye që mund ta bënin sepse qoftë kuadri ligjor, qoftë kualifikimi i policisë ishin skandaloze. Sot, Kodi penal dhe ai i Procedurës janë tërësisht të mjaftueshëm për të përballuar çdo situatë kriminale. Policia është e mirëtrajnuar dhe e aftë për të përmbushur gjithë misionin e saj.

Atëherë, përse për problemet e rendit publik na u dashka një instrument ad hoc i cili, në të gjitha nivelet e perceptimit ngelet një kërcënues lirish civile? Përse duhet që psika e shoqërisë të ushqehet me filozofinë totalitare të përparësisë së sigurisë mbi lirinë? Dhe tek e fundit, kujt do t’i shërbente ky patriotic act në salcë shqiptare?

Askujt! Shoqërisë mbi të gjitha. Frika racionale ndaj krimit do të zëvendësohej me panikun prej fuqisë së tij.

Logjika është e thjeshtë: një masë ekstreme nevojitet për një situatë ekstreme, pra për një realitet kriminal ekstrem. Asnjë shoqëri nuk do të ndihej e qetë kur sheh masa të jashtëzakonshme kundër një fenomeni i cili, në të gjitha rastet, brenda oshilacioneve, është brenda kufijve të së zakonshmes.

Por ideja e formulave “speciale” ndaj krimit mund të ishte me pasoja të paparashikueshme edhe për ekonominë. Nëse Shqipëria ka patur përgjatë këtyre viteve një bilanc në rritje të investimeve të huaja, kjo ka ardhur më së pari për shkak të besimit se në këtë vend krimi nuk është fenomen. Të pretendosh që ta trajtosh atë me frymën represive që patriotic act e Presidentit Bush trajton terrorizmin, do të thotë, as më shumë dhe as më pak se, t’i ndryshosh anatominë atij. Pra, të pranosh se krimi është një fenomen kapilar, i strukturuar, agresiv dhe me përmasa të frikshme. A mundet që një investitor t’i hedhë paratë në një vend të tillë?

Ngelemi me shpresën se kryeministri nuk e ka idenë e idesë së ministrit të Brendshëm për të aplikuar një lloj patriot act surrogato kundër krimit. Për ministrin është e kuptueshme që një act i tillë është i nevojshëm për të përligjur pamundësinë e tij që ta mposhtë në mënyrë normale krimin. Por, për kryeministrin kjo nuk duhet të jetë e kuptueshme. Për arsye që merren me mend, zoti kryeministër ka nevojë të tregojë se i mjaftojnë instrumentet normale për të luftuar krimin. Ka nevojë që këtë përpjekje legaliteti ta ndajë me një shoqëri të relaksuar dhe të qetë. Ka nevojë që t’u tregojë të huajve se vendi që ai ka marrë përsipër të qeverisë nuk kërcënohet nga krimi dhe ofron siguri për investimet e tyre. Asgjë nga këto nuk ofron ideja e ministrit Tahiri për një patriotic act kundër krimit. Prandaj ajo ide është më shumë një anti-patriotic act!

12

s f i dat e s ë a r dh m es

universitet

Qeverisja e arsimit të lartë, financimi, aksesi, cilësia dhe rëndësia e sektorëve janë të rëndësishëm, por këto çështje janë të njëjtat me ato të raportit shumë të avancuar të Bankës Botërore në vitin 1994 dhe vazhdojnë të formojnë sfidat më të mëdha në arsimin e lartë. Ato kanë gjasa të vazhdojnë të jenë faktor në krizën e ardhshme të arsimit të lartë...

Vazhdon kriza për arsimin e lartë botëror Sipas kontekstit në ndryshim të tablosë së arsimit të lartë , a nuk është koha për të rishikuar dhe rregulluar politikat dhe për t’i adaptuar në kohët dhe mjedisin në ndryshim?! A kemi nevojë të rrisim në mënyrë të vazhdueshme natyrën tashmë konkurruese dhe komerciale të arsimit të lartë? A ka kaluar kriza në arsimin e lartë apo vijon ende? Si do të jetë e ardhmja e krizës në arsimin e lartë botëror ?

N

ë një botim të Bankës Botërore në vitin 1994, “Arsimi i lartë: mësimet nga përvoja”, kriza në financimin e arsimit të lartë kishte përparuar, duke cituar nga të dhënat empirike se kufizimet e burimeve dhe paaftësia kishte sjellë staf të papërshtatshëm, infrastrukturë në përkeqësim, përzgjedhje të dobët të pranimeve në universitet, norma të larta të braktisjes, rezultate në rënie të kërkimit dhe çështje të barazisë që lidheshin me zgjerimin dhe masivizimin.

U përkrah ideja e rregullimit të politikave, duke përshirë diversifikimin e institucioneve të arsimit të lartë, zhvillimin e institucioneve private, lehtësimin e diversifikimit nga financimi i institucioneve publike, lidhjen e financimit nga qeveria me performancën, ripërkufizimin e rolit të qeverisë në arsimin e lartë dhe prezantimin e politikave të fokusuara në cilësi dhe barazi. Kanë kaluar thuajse 20 vjet dhe padyshim që ka pasur ndryshime në tablonë globale të arsimit të lartë.

Ndryshimi i tablosë globale

Jo vetëm që globalizimi i arsimit të lartë është rritur dhe pjekur, por

po shihen edhe rajonalizimet e arsimit të lartë nëpër botë, nisur nga përvoja europiane e cila ka ardhur duke u imituar në rajone të ndryshme. Për më tepër arsimi jashtë kufijve, kurset masive online apo MOOCs dhe dominimi i arsimit online në largësi madje dhe me kufijtë kombëtarë , janë rritur shumë vitet e fundit.

Tabloja e arsimit të lartë ka qenë subjekt i konkurrencës në rritje brenda dhe jashtë kufijve kombëtarë, veçanërisht me përfshirjen e tij në Marrëveshjen e Përgjithshme të Tregtisë së Shërbimeve, emergjenca e tryezave të shoqatave të universiteteve , duke vazhduar me tkurrjen e financimit të arsimit të lartë publik dhe hapjen e kufijve kombëtarë drejt një tregu më të hapur global pune.

Megjithëse aksesi në rritje dhe përhapja e arsimit të lartë është e dukshme, konsideratat për kostot, cilësinë dhe barazinë mbeten ose janë rritur në dy dekadat e fundit. Për më tepër, rëndësia e arsimit të lartë është vënë shumë në diskutim në termat e të qenit një kthim mbrapsht i investimit dhe rëndësinë që ka në tregun e punës.

Së fundi, qeverisja e arsimit të lartë, e cila ka qenë nën autoritetin e shtetit, është komplikuar me futjen e arsimit jashtë kufijve, me rritjen e sektorit privat të arsimit të lartë dhe një konkurrence në rritje të tregut global të arsimit të lartë. Kjo të bën të mendosh se krizat e shkuara të arsimit të lartë –që ishte fillimisht rezultat i tkurrjes së financave publike dhe në pasojat që shkaktoi në akses, barazi dhe cilësi –nuk janë zgjidhur kurrë, por janë zgjeruar në një krizë qeverisjeje dhe rëndësie.

Cilësia dhe të mësuarit gjatë gjithë jetës

Pavarësisht ndryshimit të kontekstit global të tablosë së arsimit të lartë, rregullimet e politikave kanë qenë dhe janë ende qendra e decen-

Dekada e shkuar ka pasur fokus të madh në garantimin e cilësisë, njohjeve të ndërsjella ë kualifikimeve të arsimit të lartë dhe rritjen e mobilitetit të studentëve ndërkombëtarë. Cilësia e arsimit të lartë në të gjithë botën, megjithatë ka ardhur duke u përkeqësuar. Kështu, garantimi i cilësisë i bazuar në standardet në rënie nuk do të thotë patjetër arsim me cilësi më të mirë. Në termat e njohjeve të ndërsjella, janë nënshkruar marrëveshje, por implementimi i tyre mbetet më së shumti brenda kontrollit të institucionit të arsimit të lartë

tralizimit, diversifikimit , rritjes së autonomisë, privatizimit, financimit të bazuar te performanca, aksesi, barazia dhe cilësia.

Madje, edhe fokusi qysh në fund të viteve ’90 të të mësuarit gjatë gjithë jetës, që supozohet të shërbejë si një urë drejt vazhdimit të arsimimit në faza të ndryshme të jetës dhe nëpërmjet aspekteve të ndryshëm të të mësuarit, është implementuar vetëm brenda kontekstit të të mësuarit të të rriturit, duke neglizhuar esencën e vërtetët dhe funksionalitetin.

Dekada e shkuar ka pasur fokus të madh në garantimin e cilësisë, njohjeve të ndërsjella ë kualifikimeve të arsimit të latë dhe rritjen e m o b i l i t e t i t t ë s t u d e n t ë ve ndërkombëtarë. Cilësia e arsimit të lartë në të gjithë botën, megjithatë ka ardhur duke u përkeqësuar.

Kështu, garantimi i cilësisë i bazuar në standardet në rënie nuk do të thotë patjetër arsim me cilësi më të mirë.

Në termat e njohjeve të ndërsjella, janë nënshkruar marrëveshje, por implementimi i tyre mbetet më së shumti brenda kontrollit të institucionit të arsimit të lartë. Në fakt, transparenca në kualifikime kërkohet ende pavarësisht mjeteve si suplementi i diplomës, i cili supozohet të jetë implementuar brenda zonës europiane të arsimit të lartë.

Njësoj, edhe rritja drastike në botimet në fushën e kërkimit në dekadën e fundit nuk do të thotë se po prodhojmë dije më të mirë.

Konkurrenca në rritje dhe komercializimi i arsimit të lartë ka krijuar standarde të ndryshme me të cilat ne matim performancën e universiteteve dhe kontributet tyre ndaj shoqërisë apo ekonomisë.

Ajo që është arritur në dy dekadat e fundit ka qenë zgjerimi në numër i të diplomuarve universitarë dhe atyre pasuniversitarë, një rritje e etapës së arsimimit e kërkuar nga tregu i punës dhe përkeqësimi i kth-

imit në investim që ka çuar në rritjen e kostove të arsimit ët lartë.

A është koha për t’i rishikuar politikat?

Sipas kontekstit në ndryshim të tablosë së arsimit të lartë dhe rregullit botëror, i cili tani duket se është shumë polar dhe i fokusuar në rajone, a nuk është koha për të rishikuar dhe rregulluar politikat dhe për t’i adaptuar në kohët dhe mjedisin në ndryshim?!

A kemi nevojë të rrisim në mënyrë të vazhdueshme natyrën tashmë konkurruese dhe komerciale të arsimit të lartë? Dhe si e parandalojmë dhe e zgjidhim krizën e ardhshme në arsimin e lartë kur ende nuk kemi zgjidhur krizat e kaluara?

Pavarësisht se janë evidentuar diferenca kontekstuale dhe nevoja për rregullime politikash të lokalizuara, ndërlidhja në rritje rajonale dhe globale e arsimit të lartë kërkon një qasje më gjithëpërfshirëse të politikëbërjes. Qasjet pjesë-pjesë janë kura afatshkurtra dhe mund të mos jenë të qëndrueshme. Qeverisja e arsimit të lartë, financimi, aksesi, cilësia dhe rëndësia e sektorëve janë të rëndësishëm, por këto çështje janë të njëjtat me ato të raportit shumë të avancuar të Bankës Botërore në vitin 1994 dhe vazhdojnë të formojnë sfidat më të mëdha në arsimin e lartë.

Ata kanë gjasa të vazhdojnë të jenë faktor në krizën e ardhshme të arsimit të lartë, vetëm nëse ne nisim të reflektojmë dhe të zgjidhin çështjet e kaluara dhe ato që ngulmojnë aktualisht brenda një sektori kompleks të arsimit të lartë. * Nga Roger Y Chao Jr, kandidat PhD në studime aziatike dhe ndërkombëtare në Universitetin e Hong Kongut , zv/ president i Shoqatës për Arsim krahasues të Hong Kongut. Kërkimi i tij fokusohet përgjithësisht në rajonalizimin dhe ndërkombëtarizimin e arsimit të lartë.

kulturë

Teatër

Gazeta MAPO

www.mapo.al / gazetamapo@gmail.com

21.01.2014

13

Më 14 shkurt në Teatrin e Komedisë do të vihet në skenë vepra “Djemtë gazmorë”, e autorit amerikan Nill Sajmon

Ekspozita

Marubi, reflektim mbi traditat tona në Parlamentin Europian

Regjisori Rushiti: Djemtë gazmorë Robert Ndrenika dhe Viktor Zhusti Aida Tuci

D

y aktorë, dikur yje të komedisë, përpiqen t’i kthehen skenës pas 12 vjetësh mungesë. Një inat i vjetër mes tyre, që i ka mbajtur larg njëri nga tjetri e për rrjedhojë edhe nga skena dy miqtë aktorë, ngre përsëri krye në momentin që u bëhet oferta për t’u rikthyer bashkë në skenë.

Drama dhe konflikti fillon këtu...Për të zbuluar se çfarë ndodh duhet të prisni 14 shkurtin, kur në Teatrin e Komedisë (që së shpejti do të marrë zyrtarisht emërtimin Teatri Eksperimental “Kujtim Spahivogli”) do të vihet në skenë vepra “Djemtë gazmorë”, e autorit amerikan Nill Sajmon. Një premierë që do të bëjë bashkë dy aktorë të njohur të skenës shqiptare, Robert Ndrenika dhe Viktor Zhusti. Regjisori i veprës vjen nga Maqedonia. Ai është Sulejman Rushiti, ishministër i Arsimit i Maqedonisë (2006-2008), tashmë regjisor i njohur i skenës shqiptare ka zgjedhur pikërisht veprën e Nill Sajmon dhe një kast aktorësh të njohur për t’iu prezantuar publikut kryeqytetas.

Duke u nisur nga përzgjedhja juaj si reg jisor për t’iu prezantuar publikut kryeqytetas... Përse zg jodhët “Djemtë gazmorë” dhe përse Nill Sajmon?

Nill Sajmon është një nga autorët më të njohur amerikanë. Kam zgjedhur prej tij veprën “Djemtë gazmorë”, që bën fjalë për dy aktorë, të cilët në kohën e tyre të artë kanë qenë yje të komedisë amerikane, por kanë 12 vjet që janë shkëputur nga skena. Pas kaq vitesh ata marrin një ofertë nga mbesa e njërit prej aktorëve, që të rikthehen në skenë për t’u bërë pjesë e një spektakli që do të jetë një shfaqje. Drama dhe konflikti fillojnë kur dy aktorët refuzojnë të bashkohen sepse kanë 12 vjet që nuk flasin me njëritjetrin për shkak të disa zënkave dhe inateve banale. Kjo bëhet pengesë që ata të ribashkohen.

Aq sa refuzojnë, aq ata kanë në fakt dëshirë që të kthehen në skenë, qoftë për arsyen personale se nuk bëjnë dot pa njëri-tjetrin, por edhe për arsyen se ata dëshirojnë që gjenerata e re t’i njohë si yje të dikurshme. Këtu qëndron pak a shumë sinopsi i pjesës.

Kjo është komedi, dramë, tragjedi…?

Nëse do flasim për zhanrin e pjesës, ajo nuk është komedi klasike. Sigurisht që ka batuta, ka situata dhe rrethana të cilat të bëjnë të mendosh se kjo është një komedi klasike, por ka dhe një dramë. Personalisht, ajo çfarë më pëlqen nga ky tekst është se kemi të bëjmë me dy qenie, që në njëfarë mënyre bufonizohen nga inate personale dhe transformohen në dy qenie dramatike deri në nota të tragjikes. Dhe këtu e kam fjalën për dy personazhe të cilët luftojnë harresën, mospërfilljen; qoftë atë ndaj njëri-tjetrit, qoftë mospërfilljen që ka shoqëria ndaj tyre. Kur vetë autorin Nill Sajmonin e pyesnin se çfarë janë veprat që shkruan; komedi, dramë, tragjedi? Ai

Regjisori Sulejman Rushiti

përgjigjej se “veprat e mia janë çfarë është jeta.

Nëse jeta është të gjitha nga këto, atëherë edhe veprat e mia janë të tilla”. Pikërisht kjo ka qenë dhe arsyeja që unë zgjodha të trajtoj këtë vepër.

Sa i flet publikut shqiptar kjo vepër?

“Djemtë gazmorë” është një vepër që ka dimension universal, jo vetëm gjeografik por edhe kohor. Këto fenomene ndodhin jo vetëm në vende dhe kultura të ndryshme të botës por edhe në të gjitha kohërat. Shumë i flet dhe hapësirës sonë. I flet për shkak se në temperamentin tonë ka njerëz që për një fjalë goje nuk flasin me njëri-tjetrin për vite me radhë. Sigurisht që vuajnë për këtë gjë sepse vuajtja e vetmisë është e madhe, por me çmimin e kësaj vuajtjeje psikologjike përsëri inati është elementi kryesor. Unë besoj se ky nuk është fenomen i huaj te ne. Edhe dramat dhe konfliktet më të mëdha që ndodhin në shoqëritë tona janë dramat dhe konfliktet që si shkak kryesor kanë mungesën e tolerancës, mungesën e kuptimit dhe mirëkuptimit të tjetrit.

Koncepti regjisorial është çelësi i suksesit të një shfaqjeje, por në fund të fundit janë aktorët ata që e përcjellin te publiku.

Kush është koncepti juaj si regjisor?

Aq sa është e rëndësishme një gjetje regjisoriale, aq e rëndësishme është- në mos më e rëndësishmja, - një aktor i gjetur për një personazh të gjetur. Hapi i parë ka qenë të gjej aktorët e duhur dhe të nevojshëm që do ta mbajnë këtë pjesë mbi supe. Dhe këtë mendoj se e kam arritur me Robert Ndrenikën, Viktor Zhustin, Elia Zaharian, Albana Koçajn (Sançolli), Nilda Dakon dhe Genti Deçkën. Faza tjetër është koncep-

ti që unë dëshiroj të përcjell përmes këtij teksti me këtë kast aktorësh. Regjia për mua është si interaksion energjish; është energjia e regjisorit, e aktorëve dhe gjithçka tjetër që përbën realizimin e një shfaqjeje dhe kjo energji e bërë bashkë duhet të kapet me fije të padukshme për të shkuar tek spektatori. Në këtë drejtim është një vënie klasike, por që të mos keqkuptohemi me termat, ky nuk është një teatër klasik për shkak se nuk është as zhanri i tekstit i tillë, nuk është as teatër i lëvizjes, por ka gjithçka nga këto.

“Djemtë gazmorë” është dhe shfaqje që ka teatralitet brenda. Ka teatër brenda teatrit. Interferencat nga personazhi tek aktori shpeshherë dhe ngatërrohen; aktori është personazh dhe personazhi është aktor.

Si u bëtë pjesë e projekteve teatrore të Teatrit të Komedisë?

Kur u hap Teatri i Komedisë, drejtori i Teatrit komunikoi me të gjithë artistët dhe u bëri thirrje që të paraqesin propozimet e tyre. Kjo nuk ka qenë ekskluzivitet që më është dhënë vetëm mua, por u është bërë oferta të gjithë regjisorëve shqiptarë brenda dhe jashtë Shqipërisë. Sigurisht që propozimet që vijnë kalojnë në proces përzgjedhjeje nga bordi i TK-së. Një nga projektet fituese ishte dhe propozimi im.

Në Maqedoni hasni vështirësi për të vënë në skenë vepra në gjuhën shqipe?

Problemi është kur nuk ka vepra shqipe, sepse kur ka nuk hasim asnjë problem. Në teatër nuk bëhet fjalë për diskriminim dhe as që ka patur ndonjëherë. Atje ka të tjera diskriminime.

Dikur kanë qenë më të drejtpërdrejta, ndërsa tani janë bërë më të sofistikuara. Por dramaturgjia kombëtare përgjithësisht nuk është aq e përhapur. Për një regjisor me rëndësi është fenomeni që trajtohet nga një autor dhe përzgjedhja e autorit bëhet nëse është temë që i përket problematikës sonë apo jo. Sigurisht që neve na intereson që të vihet dhe dramaturgjia shqipe, por ajo duhet të jetë dramaturgji që konkurron me vlerat europiane. Nuk mund të bëjmë kompromise për shkak të nacionalizmit.

Jeni në kontakt me zhvillimet e dramës shqipe në Maqedoni?

Patjetër. Ne kemi dëshirë të ketë më shumë.

Mund të gjesh diamante në qymyr. Në bisedat pafund mes artistëve flitet shpesh për dramën shqipe. Thuhet që Teatri Kombëtar nuk mund të bëhet pa dramaturgjinë shqiptare. Ideja ime është se ne duhet të pretendojmë vlerat. Dramaturgu shqiptar duhet të shkruajë një vepër që mund të vihet në një skenë teatri kudo qoftë ajo, në Europë apo Amerikë. Ky duhet të jetë qëllimi, në këtë drejtim duhet ta stimulojmë dramën shqipe. Nuk duhet ta mbështesim vetëm nga aspekti emocional. Çdo regjisor kur merr në dorë një vepër, nuk mendoj se ka parasysh nacionalitetin e autorit. Ai e lexon veprën, nëse ajo i flet apo jo atij dhe publikut.

Fototeka Kombëtare “Marubi” hapi dje në mjediset e Parlamentit Europian në Bruksel ekspozitën “Reflektimi mbi traditat tona, reflektimi mbi vetveten” (Reflecting our traditions, reflecting ourselves). Ekspozita do të qëndrojë e hapur nga data 20-22 janar 2014, për të vazhduar rrugëtimin në Trieste në datat 23-25 janar 2014. Një ekspozitë e cila hapet në kuadër të Projektit ‘Marubi’ si një model bashkëpunimi për promovimin e turizmit ndërmjet Shkodrës dhe Ulqinit, financuar nga Bashkimi Europian, si pjesë e programi të bashkëpunimit ndërkufitar IPA Shqipëri - Mali i Zi. Kjo ekspozitë bëhet e mundur në kuadër të ekspozitës itinerante që do të hapet në disa shtete të Europës me qëllim promovimin e traditave të dy vendeve. Partnerët e këtij projekti, Bashkia Shkodër, Fototeka Kombëtare «Marubi», Komuna e Ulqinit, Teuleda, kanë përzgjedhur disa qytete të Europës si Bruksel, Paris, Varshavë, Stamboll, Budapest, Beograd etj., për të promovuar këto vlera të trashëgimisë kulturore shqiptare.

Simpozium

Shqipëria e Veriut e shek. VII-XIII prezantohet në Francë Arkeologia shqiptare, Etleva Nallbani prezantoi në një simpoziumin shkencor organizuar në Akademinë Franceze (Academie des Inscriptions et Belles-Lettres) kulturën e veriut të Shqipërisë në shekujt VII-XIII. Nallbani mbajti kumtesën me temë: Forma të reja vendbanimesh në Shqipërinë e Veriut, nga shek. VII në shek. XIII. Seanca drejtohej nga presidenti i Akademisë, Roland Recht, zv. presidenti Robert Martin dhe sekretari i përhershëm, Robet Zink. Pas prezantimit u diskutua rreth zhvillimeve që njohu Ballkani Perëndimor nga fundi i Antikitetit në Mesjetë, rajon kyç ku artikulohet bota lindore dhe ajo perëndimore. Etleva Nallbani prezantoi programin e saj të kërkimeve arkeologjike, i cili synon përcaktimin e mekanizmave të formimit të shoqërive mesjetare ballkanike. Gërmimet zhvillohen prej vitit 2008 në dy site të mëdha arkeologjike, Lezhë (Lissosi i lashtë në bregdetin Adriatik) dhe Koman (Dalmace, në prapatokën e afërt kontinentale) me qëllim njohjen e organizimit të vendbanimeve; dinamikën dhe historinë e popullsisë; prodhimet dhe organizimin e rrjetit të shkëmbimeve ndërrajonale të hapësirës së luginës së Drinit, në Shqipërinë veriore etj.

14

zbavitje

lojra të ndrsyhme

Fjalëkryqi klasik 1

2

3

4

Itali, murgesha lind fëmijë 5

6

12

9

10

14

25

18

20

21

22

30

31 35

37 42 45

49

29 33

36

44 48

28

32

41

40

23

27

26

34

11

15

17 19

39

8

13

16

24

7

Fjalëkryqi klasik është një nga lojërat enigmatike më të përhapura në botë. Fjalëkryqet e para filluan të botoheshin që në shekullin e XVIII dhe vazhdon të jetë e preferuar edhe në ditët e sotme.

38

43

46

47

Koha e fillimit ____:____

50

Koha e mbarimit ____:____

51

s

Horizontalisht 1. Shlyerja e një prone në të holla, a me një pronë tjetër. 9. Boris, ish-president i Rusisë. 12. Varg malesh të larta dhe të ashpra. 13.

Gjon, aktor i njohur. 15. Industria Ndërtimit. 16. Dru i përkulur, që i vihet kaut në qafë për ta mbrehur. 18. Pjesa e rrafshit që përfshihet midis dy gjysëmdrejtëzave, që dalin nga e njëjta pikë.

19. Në majë të Sopotit. 20. Dinastia e fundit e carëve rusë. 24.

Institucion muzikor me orkestër, që organizon koncerte. 27.

Durrësi në makina. 28. Fuçi për verë. 30. Zonë malore në rrethin e Korçës. 31. Llupi, aktor humorist. 33. Reparti Vjetërsirave. 34.

Janë në majë të piramidës. 35. Frymëmarrje e shpeshtë dhe e rëndë pas një vrapimi të gjatë, ose pas një lodhjeje të madhe. 37.

Masë gjatësie që përdoret në disa vende, mbrapsht. 39. Vel i hollë. 41. Zhani i muzikës. 42. Çmimi i caktuar për diçka. 44. Sjellja e mirë. 45. Fëmijë në dialekt. 47. Një nga zhurmat e orës. 48. Ent Special. 49. Zotëron. 50. Ecje e shpejtë. 51. Këshilli Artistik.

Vertikalisht: 1. Njeri që qëndron me këmbëngulje në mendimin e vet, megjithëse s'ka të drejtë. 2. Pjesë shumë e ngritur toke. 3. Aurel, kritik letrar. 4. Urdhëron vartësit. 5. Përemër vetor. 6. Shko! 7.

Tubi i nxjerrjes së gazrave te makinat. 8. Institut Republikan. 9.

Pjesëz treguese. 10. Lili e njohur e valleve. 11. Grup qelizash me të njëjtin funksion. 14. Pastaj, më vonë. 17. Rubrikë në një gazetë a në një revistë, që u kushtohet lajmeve të përditshme nga një fushë e veçantë e jetës. 18. Kuçova në makina. 21. Organizatë Ndërkombëtare. 22. Berti, këngëtare e njohur italiane. 23. Qytet i vendit tonë. 25. Institut Privat. 26. Gabim pa dashje në të folur, a në të shkruar. 28. Dedja i letërsisë shqipe, pa të fundit. 29.

Lëvizje e makinave në rrugë. 32. Kryeqyteti federal i Kanadasë.

35. Titulli i një gazete të përditshme. 36. Gjysëm hovi. 38. Zakon fetar. 40. Koncept. 41. Vija që kufizon diçka. 43. Përemër vetor.

45. Kolonja në makina. 46. Letërsia Perëndimore.

Sudoku | nivel mesatar 7 6 4

1 9

3 8 6 1 8

7 6 4

1 4 7 6 3

3 8 6 1 8

2 7 8 3

2

6 2 7 5

9

3

3

2

5

2 7 5 9

1 3

6

1

2

4 3 7 4 1

1 4 7 6 3

2 7 8

5

1

1 9

3

2

4 3

1 7 4 1

Plotësoni vendet bosh në mënyrë që çdo rresht e kolonë të ketë numrat nga 1-9.

3

Koha e fillimit _____:____ Koha e mbarimit ____:____

Numërkryq 4

Një murgeshë ka lindur fëmijë në Rieti të Italisë, ndërsa ka thënë se nuk e dinte që ishte shtatzënë. 31-vjeçarja, e cila është me origjinë nga El Salvadori, ka thënë se ndiente vetëm dhimbje të fortë në bark dhe se nuk ishte e vetëdijshme se ishte shtatzënë. “Nuk e dija që isha shtatzënë. Kam ndier vetëm dhimbje stomaku”, ka thënë murgesha, raporton Ansa.

Mjekët nuk kanë pranuar të bëjnë ndonjë koment, por mësohet se murgesha do ta rritë vet fëmijën. Kryebashkiaku i Rietit, Simone Petrangeli, ka kërkuar nga qytetarët dhe mediat që ta respektojnë privatësinë e saj.

Fëmija është quajtur Francesco, ashtu si Papa.

Horoskopi i ditës DASHI (20/III-20/IV)

DEMI (21/IV-20/V)

Ndikimi pozitiv i Venusit do e beje jetën tuaj ne çift edhe me te bukur sot. Do i rrezoni te gjitha tabute dhe do bëni atë qe ndieni. Shpesh do iu duket sikur vërtet jeni ne një ëndërr.

Beqaret do kenë disa takime, por ato do ua trazojnë edhe me tepër jetën.

Kujdes! Te ardhura do vijnë duke u përkeqësuar.

Ne planin sentimental me ne fund do iu gjeni zgjidhje problemeve dhe do ndiheni disi me te qete. Gjerat mund te zgjidhen shume mire me pak mirëkuptim dhe tolerance. Beqaret do përdorin te gjitha armët qe kane për te joshur, mirëpo nuk do ia arrijnë dot qëllimit. Financat do kërkojnë me tepër vëmendje dhe përkujdesje nga ju. Po i late pas dore do keni vështirësi me vone.

BINJAKET (21/V-20/VI)

GAFORRE (21/VI-22/VII)

Do e admironi jashtë mase partnerin tuaj gjate kësaj dite për shkak te sjelljes se tij kundrejt jush. Ai do lere gjithçka pas dore vetëm qe t’iu beje juve te ndiheni sa me mire. Beqaret me mire te qëndrojnë edhe sot vetëm sesa te përballen me zhgënjime me pas. Financat do jene ne te njëjtën gjendje siç kane qene me pare. Nuk do keni për çfarë te shqetësoheni.

Për çiftet dita e sotme do jete e mrekullueshme. Do i shtoni dozat e imagjinatës dhe do përjetoni ndjesi te paprovuara me pare. Beqaret nuk do kërkojnë me ngulm dike për ta pasur pranë, por gjithçka do iu ndodhe si me magji. Shume gjera do ndryshojnë për ta. Ne planin financiar mos ndiqni instinktin, por mendoni çdo gjë me kujdes para se te kryeni ndonjë investim.

LUANI (23/VII-22/VIII)

Ata qe janë ne një lidhje do kenë nevoje për ndryshime te menjëhershme ne jetën e tyre. Pa hedhur asnjë hap flisni njëherë me partnerin tuaj. Beqaret do kenë dashuri me shikim te pare dhe gjithçka do ndryshoje për ta. Ne planin financiar duhet te merreni me tepër me menaxhimin e te ardhurave ne mënyrë qe situata te mos ketë asnjë tronditje.

PESHORJA (23/IX-22/X)

VIRGJERESHA (23/VIII-22/IX)

Nëse nuk i kushtoni rëndësinë e duhur partnerit tuaj sot, marrëdhënia me te do ketë luhatje. Mire do jete te tregoheni me te disponueshem dhe me te përkujdesur me te. Beqaret duhet ta mbyllin njëherë e mire kapitullin e se shkuarës dhe te fillojnë një kapitull te ri. Situata financiare do jete e qëndrueshme dhe aspak problematike. Ruajeni sa me gjate këtë gjendje.

AKREPI (22/X-21/XII)

1 5 Çiftet do kenë një dite me shume fat sot.

Gjithçka qe do doni do iu plotësohet si me magji. Çastet e lumtura do jene te njëpasnjëshme. Beqaret duhet te tregohen te matur. Jo te gjithë pëlqejnë lajkat dhe përkëdheljen kështu qe kujdes. Ne planin financiar fati do jete me ju. Do keni te ardhura edhe për te shpenzuar edhe për te hequr mënjanë për te ardhmen.

5

Gjeni figurën duke bashkuar pikat

SHIGJETARI (22/XI-21/XII)

Plotësoni tabelën me numrat e dhënë!

Ngjyrosni pjesën me pikë dhe zbuloni figurën

Numra me 3 shifra: 124, 415, 542, 906.

Numra me 4 shifra: 1112, 1125, 2015, 2111, 2731, 4854, 5249, 5603, 6197, 6320, 6587, 7320, 7474, 8272, 9841.

Numra me 5 shifra: 01404, 02146, 21525, 31838, 33201,

45896, 54204, 67368, 72434, 74744, 84031, 94659.

Numra me 6 shifra: 114520, 147778, 226596, 335419, 417542, 485415, 521562, 676816, 704431, 748541, 854451, 871615, 975519, 999658.

Dite sensuale dhe e mbushur me emocione te fuqishme kjo e sotmja për te dashuruarit. As vete nuk do e besoni sesi ambienti do behet aq i ngrohte. Beqaret do vazhdojnë me te njëjtën rutine sepse nuk pritet qe gjerat te ndryshojnë. Perspektivat financiare janë te mira. Me ne fund do e stabilizoni situatën dhe do ndiheni shume me te qete se me pare.

Gjeni 10 ndryshimet

UJORI (20/I-19/II) Dita e sotme nuk do jete ashtu si e prisnit.

Do ju duhet te bëni shume durim ne mënyrë qe atmosfera te mos nxehet me shume se sa duhet. Beqaret as sot nuk do kenë fat dhe do mbeten serish vetëm. Mos bëni asgjë me zor sepse do lëndoheni me vone. Ne planin financiar ruajeni sa te mundni vigjilencën dhe mos bëni çmenduri me shpenzimet.

Dite përgjithësisht e animuar kjo e sotmja për te dashuruarit. Ambienti do ngrohet se tepërmi dhe ju do ndiheni me se miri. Beqaret do qëndrojnë shume indiferente ndaj personave qe do i joshin sepse ende nuk duan te nisin një histori dashurie. Financat nuk do jene te këqija, megjithatë duhet pasur kujdes me çdo shpenzim te tepruar.

BRICJAPI (22/XII-20/I) Do iu pëlqejnë jashtë mase ndryshimet qe do ndodhin sot ne jetën tuaj ne çift.

Qetësia dhe rutina kishte kohe qe iu kishte ardhur ne maje te hundës. Beqaret do kenë takime mjaft premtuese te cilat do ua ndryshojnë menjëherë jetën.

Urani do jete planeti me i favorshëm për financat. Ato do fillojnë dalëngadalë te ekuilibrohen pas një periudhe te vështirë.

PESHQIT (20/II-19/III) Jeta ne çift do jete e mire sot edhe pse pasioni nuk do ndizet aq fuqishëm sa ju e kishit menduar. Shfrytëzojeni ditën deri ne sekondën e fundit. Beqaret do kenë një takim mbresëlënës i cili do ua ndryshoje njëherë e përgjithmonë te ardhmen. Ne planin financiar do kryeni transaksione dhe investime te rëndësishme.

blog

1001

ditë që formësuan botën

Gazeta MAPO

21.01.2014

www.mapo.al / gazetamapo@gmail.com

21 janar

1793

15

E vetmja mënyrë për të arritur qëllimet me njerëzit janë forca dhe dredhia. Dashuria gjithashtu, po thonë; por kjo do të thotë të presësh për diellin dhe jeta ka nevojë për çdo moment.

- Gëte

Luigji XVI çohet në gijotinë Luigji 38-vjeçar, i cili ish mbajtur i burgosur në kullën e Tempullit bashkë me familjen që nga gushti i shkuar, u thirr para Konventës qeverisëse më 11 dhjetor 1792 për t’iu përgjigjur akuzave se ai kish planifikuar ‘të ringrinte tiraninë mbi gërmadhat e lirisë”.

Luigji dhe tre avokatët e tij me aftësi u mbrojtën para akuzave, por Konventa ishte e vendosur për një verdikt negativ dhe ai u dënuan unanimisht.

Mbi ndëshkimin pati ndarje: të moderuarit e fraksionit Zhirondin mbronin idenë e

burgosjes ose azilit, ose të paktën një lënie pezull të ekzekutimit ndërkohë që organizohej një referendum për të vendosur fatin e Luigjit. Jakobinët ekstremistë, të fortë në lagjet e varfra të Parisit, të militantëve sans culotte, donin dënimin me vdekje, i cili kaloi me 361 vota kundrejt 319. Ata që votonin për dënimin me vdekje u duartrokitën nga spektatorët; ata që zgjidhnin një dënim më të lehtë, abuzoheshin me të madhe nga turma mbytëse.

Më 21 janar mbreti u ngrit në 5 të mëngjesit dhe u lut me priftin e tij irlandez, Edgeworth

de Firmont, i cili e shoqëroi në podium me një koci. Teksa arriti në gijotinën e ngritur në sheshin e madh “Place de la Revolution” (tani “Place de la Concorde”) mbreti, me duart e lidhura pas shpine dhe qafën e rruar, u përpoq t’i drejtohej turmës, duke i falur ata që e kishin dënuar, por fjalët e tij me qëllim u mbytën nga zhurma e daulleve. Pasi shpata u lëshua, revolucionari George Danton shpalli se Franca kishte guxuar të këpuste, si sfidë ndaj pjesës tjetër të Evropës, kokën e një mbreti.

Blitz

Foto dite

56

Mijë e 594 km2 është sipërfaqja e Kroacisë.

4.4

Milionë banorë është popullsia e Kroacisë.

77.7

Banorë për km2 është dendësia e popullsisë së Kroacisë.

686

Mijë banorë është popullsia e kryeqytetit, Zagreb.

Titulli: Respektim i vizave të bardha

TREGIMI PËR KËPUCTARIN

Në Facebook Hysni Ndreu Nëse do të lejohet që Drinit t’i hiqet Radika, ku tjetër do të mund t’i lajnë mëkatet qeveritarët tanë?!

Helidon Tahiraj

Bëhet me dije se në Durrës nuk ka rënë asnjë pallat pa leje nga lëvizja tektonike. Kjo hedh poshtë thashethemet që ato janë ndërtuar jashtë kushteve teknike.

Erald Kapri

Kulmi i kulmeve. Disa spikere e fyejnë një zëdhënëse duke i thënë rri urtë e lexo ato që të japin. E imagjinoni dot? Këtë e thonë spikeret, që paguhen të lexojnë ato që u vënë në promter se për gjë tjetër... pyesni shefat e tyre O zot...na ruaj nga histeria masturburse shpërlarëse e të përdhunuarve shpirtërisht.

Ervin Salianji

Kur ben si filozof...nuk te degjon as gruja Ardit Rada

Epo të nisi dita e punës me tërmet... Çfarë e hëne!

gazetamapo@gmail.com

FORTESA LATIFI Këtë dimër u bë hera e dytë në jetën time që unë vij në Kosovë në muaj të ftohtë. Kur iu thashë shoqërisë dhe familjes se po planifikoja vizitë atje gjatë dimrit, ata më paralajmëruan. “Nuk është ashtu siç e pret ti. Nuk është siç është verës. Është pikëllueshëm e ftohtë e mjerueshëm.” Me ato paralajmërime që më kumbonin në vesh, arrita në Aeroportin Ndërkombëtar të Prishtinës në fund të dhjetorit. Çfarë gjeta atje kur arrita ishte krejt e kundërta e fjalëve paralajmëruese që më thanë. Ndoshta vetëm më dukej mua, mirëpo Prishtina vlon edhe gjatë muajve të dimrit – ndoshta është një vlim tjetër, por gjithsesi që vlon. Korzoja ishte e mbuluar me dekorime festive e me poça dekorues të kuq, drita vezulluese, si dhe një bredh gjigant. Një borë e lehtë mbuloi tokën, gjë që mjaftonte për të ma kujtuar se ishte dhjetor, por jo e tepërt që t’më mbajë të mbyllur në dhomë. Çfarë vërejta më së shumti në Prishtinë gjatë dimrit për dallim prej Prishtinës gjatë verës, ishte se gjithçka shkonte pakëz më ngadalë. Prishtina gjatë verës është si një fushë energjie që pulson me të madhe, si qytet

që vibron me flluska pozitive. Gjatë dimrit, Prishtina merr frymë thellë. Dielli perëndon më herët, rrugët janë më pak të mbushura me njerëz, dhe, kur i ftohti bëhet i padurueshëm gjatë natës, vjen koha perfekte për t’u ulur në shtëpi me familjen dhe për të pirë kafe ose çaj, e për t’u ngrohur me pije e muhabet.

Për mua, bisedat janë pjesa më e mirë e Prishtinës në dimër. Isha në dhomën e hallës time gati çdo mbrëmje duke pirë çaj pas çaji, e duke u kënaqur me mundësinë për të dëgjuar gjuhën time amtare. Një prej netëve më të pëlqyera të miat këtë dimër ishte kur unë e halla filluam të bisedojmë për politikë, e ajo më foli se sa shumë e donte Xhorxh Bushin. Më e mira ishte se unë as që e dija në fillim se për kë e kishte fjalën, meqë ajo vazhdimisht thoshte bushi, bushi. Kur më në fund e kuptova për kë e kishte fjalën, s’mund të ndalesha së qeshuri. Bushi. Duhet t’i tregojmë se paska një nofkë të re.

Po ashtu, vërejta se bisedat ndodhin nganjëherë edhe në vende ku s’e pret. Një ditë, gjersa po ecnim drejt banesës së familjes, nëna ime insistoi që të ndalemi për të lustruar këpucët. Fortesë, gjithmonë të kam thënë që të mos mbathësh çizme lëkure në dimër. Hajde të ndale-

Themelues: Henri Çili. Kryeredaktor: Arion Sulo. Zv/kryeredaktor: Alfred Lela, Aleksandra Bogdani. Politika: Nevila Përndoj, Fejzi Braushi.

Kronika: Leonard Bakillari, Dashamir Biçaku. Speciale: Vladimir Karaj. Ekonomia: Blerina Hoxha. . Kultura: Aida Tuci. Suplement: Arta Çano.

Karikatura: Bujar Kapexhiu. Faqosja: Florenc Elezi. Ilir DRIZARI, Kujtim Bisha. Korrektore: Lila Plasari, Brunilda Meno.

Adresa: Bulevardi Gjergj Fishta pranë UET

mi shpejt, vetëm një minutë.

Hymë në një vend në fund të teposhtëzes.

Burri që ndodhej brenda ishte plak dhe i thinjur, me pantallona me rripa mbi krah dhe çizme pune. Nëna ma shpjegoi se pse ishim aty dhe më bëri me dije që t’i zbathja çizmet. I zbatha, ia dhashë, dhe u ula në karrige dhe vura njërën këmbë mbi tjetrën, këmbëkryq, apo në “stil indian”. Burri më shikoi, ktheu kokën anash, dhe ia plasi së qeshurës.

“Prej nga je?” e pyeti nënën. “Nga Drenica, apo jo?”

“Jam nga Dukagjini”, iu përgjigj nëna.

“Burrin e kam nga Drenica”.

Burri qeshi sërish.

“Kjo i paska ngja babait”, tha ai, duke bërë kah unë me çizme në dorë. “Vetëm njerëzit nga Drenica ulen ashtu. Ajo ulet si burrat e Drenicës”.

Fjalët e tij i qepte me të qeshura, ndërsa unë po ashtu fillova të qeshem. Momentet si ky ma kujtojnë se edhe pse në certifikatë të lindjes më shkruan Shtetet e Bashkuara të Amerikës, vendlindja ime është Kosova, ku njerëzit e dijnë se prej nga jam duke u bazuar në mënyrën se si ulem në dyqan këpuctarie. *Kosovo 2.0.

Marketing / Drejtore: Fiziana Bora Cel: 068 20 55 437 E-mail: fiziana_bora@yahoo.com Menaxhim / Dhimitraq Hido Cel: 068 20 55 440

CMYK

16 21.01.2014

Gazeta MAPO

www.mapo.al / gazetamapo@gmail.com

JONILA GODOLE Në përkthim ndjej nevojën e paskajores së gegnishtes

NJOFTIM / REKLAMA REPORtAZH Komuna e Parisit, Getoja e kuqe

DOkumENtE Dosjet e FBI për Camus e Sartre

Nr. 24 (269), Viti Viii botimit dhjetor 2013 Çmimi 300 Lekë

Jo vetëm politikë si zakonisht

e përmuajshme

EDI RAMA-NJERIU I VITIT

RREFIMI I KRYEMINISTRIT Intervista Ekskluzive/ Raportet e reja e të vjetra me Metën, Ngjelën, Zogajn, Blushin, Imamin, Kokëdhimën dhe eulogjia për Olldashin … Pse është i gatshëm të qeverisë vetëm një mandat, por të realizojë vizionin e tij për Shqipërinë. Detaje rreth ‘obsesionit’ kryeministror, raportit të shumëpërfolur me vdekjen dhe … pesë portrete të paautorizuara nga Mero Baze, Armand Shkullaku, Henri Çili, Belina Budini dhe Gilman Bakalli.