Mapo 22 korrik ok

Faqe 2

Kontrata me Blair do të kushtojë, por cili xhep do ta paguajë?

Themelues Henri Çili - Kryeredaktor Arion Sulo - E hënë, 22 korrik 2013. Numër 966. Viti IV botimit. Çmimi 30 lekë. 1.5 euro. www.mapo.al e-mail: gazetamapo@gmail.com. Adresa: BLV "Gjergj Fishta"

sot votimi në PD

Basha: Opozitë të fortë ndaj dyshes Rama-Meta; Olldashi: Do fitojmë zgjedhjet më 2015

PS, manipulim me 1250 vota, PD: S’pranojmë rezultatin pa transparencë të plotë Mbyllet rinumërimi i votave të qarkut të Lezhës.

Koalicioni i djathtë shkon në plus 800 vota nga minus 450, që ishte para nisjes së rinumërimit. Miratohen tabelat e rezultateve. Mandatet e deputetëve 4 me 3 për të djathtën. Sot përgjigja e Ministrisë së Brendshme për ankesën e PS-së.

PD: Nuk pranojmë rezultatin pa trasparencën e plotë të votës. Berisha: Ne demokratët, pushtetin e dalë nga krimi, droga dhe paratë e pista nuk do e pranojmë kurrë! Përpara për votën e lirë të shqiptarëve Komisioni Qëndor i Zgjedhjeve ka mbyllur dje rinumërimin e plotë të gjithë votave të qarkut të Lezhës, ku në përfundim të tij koalicioni i djathtë i kryesuar nga PD ka thelluar avantazhin me 800 vota, duke siguruar në këtë mënyrë mandatin e katërt. Dje në fakt është bërë rinumërimi i votave të dy ZAZ-ve të

tjera të këtij qarku, me numër 14 dhe 15, të cilat përfshinin zonën e Laccit dhe Mamurrasit. Ndryshe nga një ditë më parë, rinumërimi i djeshëm ka sjellë pak zhvillime në drejtim të konstatimit të parregullsive në numërim, ku rasti më i rëndë ishte ai për kutinë me numër 0810, ku LSI-së i ishin... Faqe 3

Stresi nga qelia apo shkolla në mes, si u liruan 7 të dënuar për krime të rënda Demokratët do të votojnë sot për të zgjedhur kryetarin e ri mes Lulzim Bashës dhe Sokol Olldashit në 200 kuti votimi.

Basha mbyll fushatën: Nuk jam i shtyrë nga ambicia personale, marr përgjegjësinë time para çdo demokrati dhe mbështetësi për të ofruar gjithçka nga shpirti, mendja e trupi im. Olldashi: Faqe 5 Do të rikthej fitoren në zgjedhjet lokale 2015

op-ed / 10-11

NgërÇ

NGA bujar kapexhiu

Përse vriten gratë në Shqipëri?

koment Evis Nasto

Policia greke vret të arratisurin e tretë të burgut të Trikalas, pas një shkëmbimi zjarri me të. Marian Kola mbeti i vdekur, ndërsa miku i tij, Ilir Kupa ka

Bota, mjedisi dhe shëndeti i njeriut

koment

Alketa Koroshi

13 Kulturë

Gjykata e Durrësit

Policia greke vret me plumb në shpinë të arratisurin e tretë Marian Kola u vra pasi hapi zjarr në drejtim të policëve që e kishin rrethuar. Në operacion dyshohet e është plagosur edhe Ilir Kupa, si dhe një punonjës policie

Ajo ishte ankuar disa herë në polici për bezdisjet e shpeshta që i sillte...

Në kohën e sotme përjetojmë kaq shumë e kaq shpejt ndryshime sociale dhe të mjedisit që na...

Në 15 ditë, Gjykata e Durrësit ka liruar nga qelitë shtatë të dënuar për trafik narkotikësh apo vjedhje me pasojë vdekjen. Shkaqet e lirimit janë nga më të çuditshmet, ndërsa Prokuroria ngre alarmin për vendimet, duke i cilësuar abuzive

mundur të shpëtojë sërish. Sipas mediave greke, shkëmbimi i zjarrit ndodhi pranë fshatit Frosini të Sulit, në një moment me mjegull të dendur. Kamerat termike i kanë diktuar të arratisurit ende pa gdhirë, duke ecur në këmbë pranë lumit Kalama, në drejtim të Shqipërisë, zonë ku ata arritën të humbisnin nga sytë e policisë rreth 15 ditë më parë. Policia greke... Faqe 6

krimi në familje

Përsëritje

Koleksioni i rrallë fotografik i Shqipërisë së 1922 Shkrimtarja amerikane Rozë Uajlldër Llejni, udhëtoi në Shqipërinë e Veriut dhe i pëlqeu aq shumë ky vend sa planifikoi të ndërtonte një shtëpi për të jetuar përgjithmonë aty

Vret me thikë në zemër nusen, arrestohet 26-vjeçari depresiv

FAQE 6

Shtatë të dënuar për krime të rënda janë liruar nga Gjykata e Durrësit në këto kohë tranzicioni pushtetesh. Alarmi vjen nga prokuroria e Durrësit, e cila hedh dyshime mbi gjykatën e këtij rrethi për lirimin e disa të dënuarve për krime të rënda, përgjatë 15 ditëve të fundit. Arsyet e cituara nga gjykata janë nga më të ndryshmet, gati dhe të pabesueshme. Ankthi apo stres... Faqe 7

koment / 11

Faqe 16

The Economist

Detroit, falimenti i një qyteti Kur General Motors plotësoi dokumentet e falimentit në vitin 2009, shumë menduan se ishte fundi i atij që, njëherë e një kohë, qe prodhuesi më i madh i makinave në botë. Kompania kishte mbetur pa para. Aksionet e saj kishin rënë në 3 dollarë.

Kostot e pensioneve për punonjësit e saj ishin gjymtuese. Por shpallja e falimentimit e ndihmoi GM të bënte një kthesë për mirë dhe shpejt. U bë më i fortë dhe më i vogël. Aksionet e tij u rritën. Dhe vitin e shkuar bëri 6 miliard dollarë fitime. Tani qyteti i GM, Detroit, po shpreson për një kthesë të ngjashme. Qyteti plotësoi letrat për faliment bashkiak më 18 korrik, duke u bërë qyteti më i madh ndonjëherë që falimenton në Amerikë. Dikur një nga qytete më të mëdha e të pasura të Amerikës, Detroit ka qenë në grahma për...

2

afër/larg

1

politikë

Basha:

Olldashi:

Sot votimi për kryetarin e PD-së, ja si do të numërohen votat

Jam gati të bëj opozitë të fortë ndaj dyshes Rama-Meta

Cilido qoftë rezultati, do punoj për ringritjen e demokratëve

Faqe 4

Faqe 5

Faqe 7

Këshillat e Blair i kanë kushtuar Brazilit rreth 4 milionë paund, ndërsa kur vjen puna tek Shqipëria, më shumë se tek paratë, halli duket se me cilën dorë do të paguhen ato!

Arsyeja fshihet tek kostoja e saj, ose më saktë, tek fakti që po i mbahet e fshehtë publikut. Gazeta britanike “The Telegraph” ka kontaktuar si me stafin e Ramës, ashtu edhe me atë të Blair, por përveç fjalëve të kortezisë e të mirave që pritet të vjelë Shqipëria nga ky këshillim, asnjë fjalë nuk ka shpëtuar mbi çka do të përfitojë Blair.

Kontrata me Blair do të kushtojë, por cili xhep do ta paguajë?

S

hqipëria, një ndër vendet më të varfra të Europës mund të shtojë së shpejti pasurinë e Tony Blair. Ishkryeministri laburist mikpriti Edi Ramën në zyrat e tij në Mayfair javën e kaluar. Dy muaj më parë, britanikja “The Telegraph” raportonte se Blair kishte rënë dakord të këshillonte qeverinë e ardhshme të Shqipërisë, duke i hapur rrugën një marrëveshjeje me vlerë miliona paundshe.

Marrëveshja me Shqipërinë është lënë të kuptohet se u negociua më së pari në shkurt, kur Alastair Campbell, ish-drejtori i komunikimit të Blair fluturoi në Shqipëri për të promovuar ditarin e tij “bestseller”. Ai i ofroi Partisë Socialiste këshilla strategjike për fushatën elektorale. Zëdhënësi i Blair ka thënë se ai nuk ka firmosur ndonjë kontratë dhe se qeveria shqiptare nuk do ta paguajë atë. Gjithsesi, ai refuzoi t’i jepte përgjigje pyetjes nëse Blair do të paguhej nga Partia Socialiste.

Në cilin xhep do të shkojë fatura?

Marrëveshja e Ramës me Tony Blair ka tërhequr vëmendjen e medias në Shqipëri dhe Britani. Arsyeja fshihet tek kostoja e saj, ose më saktë, tek fakti që po i mbahet e fshehtë publikut. Gazeta britanike “The Telegraph” ka kontaktuar si me stafin e Ramës, ashtu edhe me atë të Blair, por përveç fjalëve të kortezisë e të mirave që pritet të vjelë Shqipëria nga ky këshillim, asnjë fjalë nuk ka shpëtuar mbi çka do të përfitojë Blair. Në mungesë të një përgjigje-

je, gazeta britanike i ka hedhur sytë drejt kontratave të tjera të Blair, për të kuptuar pak a shumë tarifën e tij. Sipas të njëjtit raport, kompania e Blair, Government Advisory Practise këshillonte qeveritë e Kazakistanit, Brazilit, Kolumbisë dhe Kuvajtit.

Në kohën e negociatave me Shqipërinë, listës i është shtuar edhe Mongolia. Supozohet se Kazakistani është “ishulli i thesarit” për Blair. Sipas gazetës, dyshohet se kontrata me këtë vend është rreth 16 milionë paund, shifër e hedhur poshtë nga zëdhënësi i Blair. Këshillat e Blair i kanë kushtuar Brazilit rreth 4 milionë paund, ndërsa kur vjen puna tek Shqipëria, më shumë se tek paratë, halli duket se me cilën dorë do të paguhen ato! Në shkrimin e djeshëm, “The Telegraph” aludonte se kontrata pritet të firmoset nga Partia Socialiste. Arsyet mund të gjenden sa tek mungesa e gjatë e transparencës, aq edhe tek përpjekja për të mbajtur qeverinë e re “të pastër”.

Vetë Rama dhe njerëzit e tij e kanë kritikuar me dhjetra herë këtë marrëdhënie të dyshimtë me kompaninë lobuese, e sido që ta ketë emrin kontrata me Blair, ajo do t’i vendosë pushtetarët e rinj në të njëjtën pozitë si të vjetrit.

Dritë-hijet mbi kontratën

Përgjatë qeverisjes së PD, të shpeshta ishin kokëçarjet për të justifikuar rolin

Historia po përsëritet edhe me Shqipërinë, ku megjithëse nuk është firmosur ende, kontrata me Edi Ramën do të shtojë pasurinë e ish-kryeministrit laburist

kontrovers të Podestës, apo paratë që transferoheshin drejt llogarisë së kësaj kompanie.

Vetë Rama dhe njerëzit e tij e kanë kritikuar me dhjetra herë këtë marrëdhënie të dyshimtë me kompaninë lobuese, e sido që ta ketë emrin kontrata me Blair, ajo do t’i vendosë pushtetarët e rinj në të njëjtën pozitë si të vjetrit. Kohë më parë, në linjën e devizës “ne do të jemi ndryshe”, Rama tha se nuk mund të hiqen paralele mes Podesta-s dhe Blair. “Ka një ngutje të madhe, të kotë për të bërë krahasime mes Blair dhe Podestáve, që paguhen me paratë e shqiptarëve për të dezinformuar opinionin ndërkombëtar dhe për të zbukuruar imazhin e një qeverie të korruptuar deri në palcë. Të jeni të sigurt se vullneti i Blair-it për të ndihmuar Shqipërinë nuk ka çmim për të mirat që do sjellë. Ndërsa kontrata nuk do të rëndojë hiç fare mbi buxhetin e shtetit dhe të publikut”, do të shprehej atëherë Rama.

Megjithatë, vetë Blair ka humbur shumë prej hirit dhe simpatisë së dikurshme.

Kontratat e tij milionëshe me drejtues shtetesh që shihen vëngër në perëndim janë bërë shpesh ushqim për mediat britanike, ndërsa në të gjitha rastet, vlera ekzakte e tyre ka mbetur e panjohur për publikun. Historia po përsëritet edhe me Shqipërinë, ku megjithëse nuk është firmosur ende, kontrata me Edi Ramën do të shtojë pasurinë e ish-kryeministrit laburist.

Përshtatur nga “The Telegraph”

kryesore

Gazeta MAPO

www.mapo.al / gazetamapo@gmail.com

22.07.2013

3

Rinumërimi i Lezhës, në total, 1250 vota të manipuluara nga PS Mbyllet rinumërimi i votave të qarkut të Lezhës. Koalicioni i djathtë shkon në plus 800 vota nga minus 450 që ishte para nisjes së rinumërimit. Miratohen tabelat e rezultateve. Sot përgjigja e Ministrisë së Brendshme për ankesën e PS-së.

Fejzi Braushi

Komisioni Qëndor i Zgjedhjeve ka mbyllur dje rinumërimin e plotë të gjithë votave të qarkut të Lezhës, ku në përfundim të tij koalicioni i djathtë i kryesuar nga PD ka thelluar avantazhin me 800 vota, duke siguruar në këtë mënyrë mandatin e katërt. Dje në fakt është bërë rinumërimi i votave të dy ZAZ-ve të tjera të këtij qarku, me numër 14 dhe 15, të cilat përfshinin zonën e Laccit dhe Mamurrasit. Ndryshe nga një ditë më parë, rinumërimi i djeshëm ka sjellë pak zhvillime në drejtim të konstatimit të parregullsive në numërim, ku rasti më i rëndë ishte ai për kutinë me numër 0810, ku LSIsë i ishin dhënë 20 vota më shumë sesa kishte në kuti.

ZAZ 14 dhe 15

KQZ ka nisur dje paradite rinumërimin e votave për qarkun Lezhë me 63 kutitë e ZAZ-së 14.

Ndryshe nga rezultatet qe prodhoi rinumërimi i KZAZ-së 13, ai i djesh-

mi ka nxjerrë në pah pak probleme.

Shifrat në përgjithësi kanë korresponduar me ato të dhëna nga KZAZ-ja, me përjashtim të atyre rasteve kur rezultatet për forca të ndryshme politike lëviznin me plus/minus 1 votë. Dhe këto ndryshime në të shumtën e rasteve vinin për shkak të rivlerësimit të votave që nga GNVtë dhe KZAZ-ja ishin vlerësuar si të pavlefshme. Përjashtim bën vetëm kutia e qëndrës së votimit me numër 0810 ku pas rinumërimit rezultoi se në këtë kuti nuk korrespondonin si numri fletëve të gjetur në kuti ashtu edhe votat e shpërndara për subjektet politike. Kështu në tabelën e rezultatit të hartuar nga grupi i numërimit në këtë kuti raportohej se ishin 535 vota të vlefshme ndërkohë që pas hapjes së kutisë rrezultuan vetëm 515 vota. Gjithashtu për këtë qëndër LSI-së i ishin dhënë nga grupi i numërimit 50 vota ndërkohë që pas rinumërimit ajo rezultoi se kishte vetëm 30 vota.

Rezultati

Qarku Lezhë ZAZ 12 Koalicioni i majtë ra me 10 vota Koalicioni I djathtë u rrit me 7 vota Në total e djatha ka rikuperuar 17 vota ZAZ 13 Koalicioni i majtë ra me 230 vota Koalicioni i djathtë u rrit me 209 vota Në total koalicioni i djathtë siguroi një avantazh me 439 vota ZAZ 14 Koalicioni i majtë ra 21 vota Koalicioni i djathtë u rrit me 10 vota Në total e djathta siguroi edhe një diferencë tjetër prej 31 votash

Për shkak të parregullsive të vogla të evidentuara nga procesi i rinumërimit për dy ZAZ-të e fundit të qarkut Lezhë edhe rezultati final ka ndryshuar shumë pak, gjithmonë në favor të së djathtës, duke çuar diferencën në mbi 800 vota. Para hapjes së kutive PS ishte para me 450 vota në këtë qark. Por për të kuptuar më mirë dinamikën e ndryshimit të rezultatit do duhet që ta nisim pasqyrimin e rezultateve që nga momenti i nxjerrjes së tabelës përmbledhëse të rezultatit të këtij qarku nga KQZ. Kështu pas konstatimeve të KQZ-së se 10 tabela rezultatesh të GNV-ve kishin korigjime, KQZ vendosi që rezultatin për to ta marrë nga sistemi vet elektronik. Si pasojë e këtij operacioni rezultati ndryshoi dhe e majta nga avantazhi kaloi në dizavantazh me rreth 39 vota në favor të së djathtës. Çka bëri që rezultati në këtë qark të kalojë nga 4 me 3 për të majtën në 4 me 3 për të djath-

tën.Si pasojë e procesit ankimor të bërë nga PD, u hapën 10 kutitë të cilat siç e thamë më partë kishin tabela të korrigjuara dhe nga rinumërimi i tyre rezultati ndryshoi sërish duke shkuar në 306 vota në favor të së djathtës. Me ndërhyrjen e KQZ-së, nisur edhe nga rrezultati që prodhoi rinunmërimi i 10 kutive, u hapën dhe të gjitha kutitë e këtij qarku, ku pas rinumërimit të 2 ZAZ-ve të para, atyre me numër 12 dhe 13 rrezultoi që koalicioni i djathtë të arrinte një avantazh të theksuar prej 762 vota.

Ndërkohë me rinumërimin edhe të dy ZAZ-ve të tjera gjatë ditës së djeshme ky rezultat ndryshoi akoma, duke thelluar edhe më rezultatin në favor të PD-së, me mbi 800 vota.

Tashmë pas mbylljes së këtij procesi, mbetet për t’u parë përgjigja e Ministrisë së Brendëshme për të dhënat e sistemit TIMS dhe vendimarrja më pas e KQZ-së për shpalljen të pavlefshme të votimit në 6 qëndra të këtij qarku.

PD: Nuk pranojmë rezultatin pa trasparencën e plotë të votës Berisha: Ne demokratët pushtetin e dalë nga krimi, droga dhe paratë e pista nuk do e pranojmë kurrë! Përpara për votën e lirë të shqiptarëve “PD i deklaron shqiptarëve, miqëve dhe partnerëve të Shqipërisë se nuk do pranojë kurrë pushtetin e dalë nga këto zgjedhje as dhe rezultatin e këtyre zgjedhjeve të diktuar nga Edi Rama me vrasës serialë, trafikantë droge dhe para të pista, pa transaparencën e plotë të votës së qytetarëve shqiptarë dhe për këtë përgjegjësia do bjerë vetëm dhe personalisht mbi Edi Ramën”. Kjo

ishte deklarata e djeshme e bërë nga deputeti i PD, Gerti Bogdani, i cili më parë kishte renditur parregullsitë që dolën nga rinumërimi i votave në KQZ për qarkun e Lezhës. Pak më vonë Kryeministri në detyrë Sali Berisha u shpreh në FB se rinumërimi i votave të qarkut Lezhë ka faktuar sipas tij, vjedhjen e votave. Nëpërmjet një statusi në Facebook, Berisha tha se në këtë qark janë vjedhur 1200 vota nga aleanca e majtë. “Të dashur miq, rinumërimi i fletëve të votimit dëshmoi se karteli i drogës që erdhi në pushtet me zgjedhjet e 23 qershorit ka vjedhur me dhunë, terror e para të pista 1200 vota vetëm në qarkun e Lezhës dhe tani, po me dhunë, terror dhe para të pista, duan të bllokojnë rinumër-

imin e votave dhe të mbrojnë mandatet e krimit. Ky është ndryshimi që donin trafikantët dhe miqtë e tyre!! Por ne demokratët pushtetin e dalë nga krimi, droga dhe paratë e pista nuk do e pranojmë kurrë! Përpara për votën e lirë të shqiptarëve”, shkruan ai.

Bogdani Deputeti i Partisë Demokratike, Gerti Bogdani nëpërmjet një deklarate për shtyp ka komentuar procesin e rinumërimit të votave të qarkut të Lezhës, ndërsa ka akuzuar kreun e PSsë Rama se ka vjedhur plot 1250 vota. “Partia Demokratike informon qytetarët shqiptarë se shqyrtimi i tabelave origjinale të 10 qendrave të votimit në qarkun e Lezhës dhe rinumërimi

katër ditë më parë para kamerave i votave të hedhura në këto dhjetë kuti votimi nxori në dritën e diellit fytyrën e fitores së Edi Ramës, i cili me bandën e krimit, drogës dhe trafiqeve kishte vjedhur me terror dhe para droge 704 vota, duke përmbysur me vota të vjedhura rezultatin në qarkun e Lezhës. Në total pas rinumërimit të votave në të gjitha kutitë e të gjitha qendrave të zonës elektorale të KZAZ nr 13, të Qarkut Lezhë, rezulton se Edi Rama dhe banda e tij e krimit dhe drogës ka vjedhur me dhunë dhe terror dhe para të pista mbi 1250 vota. Këto prova dhe dëshmi faktojnë në mënyrë të pakundërshtueshme se PS me bandat e krimit përsëritën në Shqipëri zgjedhjet e 2001”, u shpreh Bogdani.

4

në fokus

ngjarje e ditës

Numërimi i fletëve të votimit për kryetarin e ardhshëm të PD-së, do të bëhet pa praninë e medias dhe ajo parashikohet të fillojë sot pas mesnate në hollin e Pallatit të Kongreseve

Sot votimi për kryetarin e PD-së, ja si do të numërohen votat 45 radhë shkrimi kryesor Impakti i operacioneve rifinancuese afatgjatë prej 1 bilion Euro të BQE, që u jep hua bankave komerciale për të blerë bono thesari (një Nevila Perndoj

200 kuti votimi dhe 300 dhoma të fshehta janë shpërndarë nga komisioni i Organizimit për të votuar mes Olldashit dhe Bashës për postin e kryetarit të partisë .

Pak më shumë se 105 mijë anëtarë janë zyrtarisht të rregjistruar në listat e votimit, nga Komisioni i Organizimit dhe Kontrollit të Operacioneve Elektorale i ngritur në PD për zgjedhjen e kryetarit të ardhshëm të partisë. Ky komision ka shpërndarë në rrethe 200 kutitë e votimit, të marra me kërkesë zyrtare nga Komisioni Qëndror i Zgjedhjeve dhe 300 dhomat e fshehta, ku sot pritet që të votojë anëtarësia nga ora 08.00 e mëngjesit deri në orën 19.00 të mbasdites. Anëtarët e Partisë Demokratike do të votojnë sot mbi një një fletë të vogël e përmasave A5, ku janë shkruar dy emrat e kandidatëve zyrtarë, Lulëzim Basha dhe Sokol Olldashi, sipas rendit alfabetik. Pas orës 19.00 të mbasditës të gjitha kutitë e votimit pritet që të transportohen për Tiranë.

Numërimi do të bëhet pa praninë e medias dhe ajo parashikohet të fillojë pas mesnate, me argumentin se ky proces fillon zyrtarisht vetëm pasi të ketë mbërritur edhe kutia e fundit nga rrethet. Ashtu siç është paracaktuar tashmë, numërimi i fletëve të votimit do të bëhet në hollin e Pallatit të Kongreseve nga 10 grupe pune. Secili grup numërimi do të ketë në përbërje katër anëtarë; dy anëtarë do të emërohen nga Komisioni i Organizimit dhe dy të tjerë propozohen respektivisht nga Olldashi dhe Basha. Po sot gjatë gjithë ditës pritet që të votohet edhe në selinë e Par-

tisë Demokratike. Sipas udhëzimit të fundit të nxjerrë nga Komisioni i Organizimit, një qendër votimi do të jetë edhe në selinë qendrore për anëtarët e Këshillit Kombëtar që nuk kanë emrin në listat e grupseksioneve, deputetët aktualë dhe të zgjedhur rishtazi, për grupseksionin 10 dhe administratën e PD-së. Ndërkohë, për çdo qendër votimi është ngritur një komision votimi me 5 anëtarë. Për grup-seksionet e qytetit Tiranë, 3 anëtarë janë propozuar nga kryesia e grupseksionit, ndërsa dy të tjerët janë përfaqësues të kandidatëve. Ndërsa në rrethe komisioni i votimit përbëhet nga sekretari i degës (në mungesë të tij nënkryetari), dy anëtarë kryesie të zgjedhur në kryesinë e degës dhe dy përfaqësues nga kandidatët në degët përkatëse. Anëtarët e komisionit të votimit jo vetëm që do të merren me mbarëvajtjen e procesit të votimit, por gjithashtu janë të detyruar që të shoqërojnë dhe të dorëzojnë kutitë në Tiranë pranë Komisionit të Organizimit. Ky i fundit, për të shmangur burokracitë, ka dërguar paralelisht për vëzhgimin dhe mbarëvajtjen e procesit, edhe nga një përfaqësues të saj për cdo qark. Me mbërritjen e kutive të votimit në Tiranë, puna për komisionerët e votimit përfundon. Pas orës 19.00 të mbasdites së sotme, komisioni i Organizimit do të instalohet në hollin e Pallatit të Kongreseve për të vijuar procesin e dytë dhe atë më të rëndësishmin mbarëvajtjen e proçesit të numërimit, që në rast se fillon sot pas mesnate, nesër në mbrëmje, Partia Demokratike mund të shpallë emrin e kryetarit të ri të partisë.

“Ashtu siç është paracaktuar tashmë, numërimi i fletëve të votimit do të bëhet në hollin e Pallatit të Kongreseve nga 10 grupe pune. Secili grup numërimi do të ketë në përbërje katër anëtarë; dy anëtarë do të emërohen nga Komisioni i Organizimit dhe dy të tjerë propozohen respektivisht nga Olldashi dhe Basha”.

Procesi i votimit dhe i numërimit

Kryetari i ri, PD ngre 46 qendra votimi Në funksion të zgjedhjes së kryetarit të ri të partisë sipas parimit “Një anëtar një votë”, Partia Demokratike ka ngritur 39 qendra votimi në degët e saj nëpër Shqipëri dhe 7 qendra votimi në Tiranë. I gjithë procesi është administruar nga Komisioni i Organizimit dhe Kontrollit të Operacioneve Elektorale që drejtohet nga Gjergj Lezhja. Anëtarë të këtij komisioni janë edhe Halit Shamata, Paulina Hoti, Gazmend Dibra, Bahrije Isufi, Arben Ibro dhe Genti Minarolli. Procesi i votimit do të asistohet edhe nga dy anëtarët teknikë, Florian Xhuti dhe Albert Avduli, zyrtarë të departamentit të organizimit në PD. Ky komision ka njoftuar gjithashtu se për vendvotimet, anëtarët duhet të informohen pranë çdo dege të Partisë Demokratike në rrethe, apo çdo grupseksioni në Tiranë

Për vendvotimet, anëtarët duhet të informohen pranë çdo dege të Partisë Demokratike në rrethe, apo çdo grupseksioni në Tiranë

1. Hapja e qendrës së votimit do të bëhet në orën 08:00, ndërsa mbyllja në orën 19:00 të pasdites 2. Çdo anëtar duhet të jetë i pajisur me kartën dixhitale të anëtarësisë, si dhe kartën e identitetit ose pasaportën biometrike.

3. Anëtarët do të votojnë mbi një fletë votimi e përmasave A5, ku në të janë shkruar vetëm dy emrat e kandidatëve, Lulëzim Basha dhe Sokol Olldashi, sipas rendit alfabetik 4. Pas mbylljes së votimit, kutitë e votimit, fletët e papërdorura, listat e anëtarësisë dhe procesverbali i mbylljes se votimit administrohen nga komisioni i qendrës së votimit 5. Komisioni i qendrës së votimit përbëhet nga pesë anëtarë, ku dy prej tyre u përkasin kandidatëve Olldashi dhe Basha.

6. Komisioni i votimit do të shoqërojë dhe dorëzojë kutitë në Tiranë, pranë Komisionit të Organizimit.

7. Komisioni i Organizimit ka deleguar nga një përfaqësues të saj në çdo qark, që do të merret me vëzhgimin e gjithë proçesit 8. Pas orës 19.00, komisioni i Organizimit do të instalohet në hollin e Pallatit të Kongreseve për numërimin e gjithë kutive të votimit 9. Komisioni i Organizimit ka ngritur tashmë 10 grupe numërimi 10. Grupet e numërimit përbëhen nga katër anëtarë, 2 nga Komisioni i Organizimit dhe dy emra të tjerë të propozuar nga kandidatët respektivë.

11. Numërimi i kutive të votimit pritet të fillojë sonte pas mesnate, vetëm pasi të mbërrijë edhe kutia e fundit e votimit nga rrethet.

12. Numërimi i fletëve të votimit do të bëhet pa praninë e medias.

Gazeta MAPO

www.mapo.al / gazetamapo@gmail.com

22.07.2013

5

Kandidati për postin e kryetarit të PD-së, Lulëzim Basha, mbyll fushatën në Pallatin e Kongreseve përmes një takimi të zhvilluar me anëtarësinë e Tiranës

Basha: Jam gati të bëj opozitë të fortë ndaj dyshes Rama-Meta “Askush nuk e zëvendëson Berishën, ai është lideri historik i PD, por ora e PD-së nuk mund të ndalë, është ora e lirisë dhe zhvillimit europian. Nuk jam i shtyrë nga ambicia personale, sot marr përgjegjësinë time para cdo demokrati dhe mbështetësi për të ofruar gjithcka nga shpirti, mendja e trupi im” TIRANË Kandidati për postin e kryetarit të PD-së, Lulëzim Basha, e mbylli fushatën e tij me një takim të zhvilluar me anëtarët e njësive 1,3,4 dhe 11 në kryeqytet.

Basha premtoi para anëtarësisë së Tiranës se në rast se fiton drejtimin e partisë, ai do të jetë i aftë ta ringrejë partinë me qëllim fitimin e betejave të ardhshme.

Gjatë fjalës së mbajtur dje në Pallatin e Kongreseve, Lulëzm Basha, bëri thirrje për bashkim mes gjithë demokratëve. “Në këtë garë, që në momentin e parë kam pasur një thirrje, kërkesa ime e parë, e dytë dhe e tretë ndaj cdo demokrati është që edhe sot të jemi më të bashkuar dhe me afër se kurrë me njëri-tjetrin”,- tha ai. Për Bashën, kryetari i dorëhequr, Sali Berisha është i pazëvendësueshëm. “Askush nuk e zëvendëson Berishën, ai është lideri historik i PD, por ora e PD-së nuk mund të ndalë, është ora e lirisë dhe zhvillimit europian. Nuk jam i shtyrë nga ambicia personale, sot marr përgjegjësinë time para cdo demokrati dhe mbështetësi për të ofruar gjithcka nga shpirti, mendja e trupi im”,- tha ai. Basha është ndalur edhe tek rezultati i zgjedhjeve të 23 qershorit, duke premtuar analizë.

“Rezultati nuk ishte ai që prisnim, dëshironim, për të cilin kishim punuar. Këto ditë dhe javë kanë qënë të një reflektimi të thellë. Ky tur takimesh e ditët para tij më kanë dhënë mundësinë të ndjej dhe prek hidhërimin për humbjen të militantëve anë e mbanë vendit.

Kam dëgjuar dhe ndjerë tronditje, edhe për dorëheqjen e liderit tonë historik, Sali Berisha”, - tha Basha, duke shtuar se do bëhet një analizë për humbjen e zgjedhjeve. “Të evidentojmë pa emocion gjithcka që bëmë në këtë fushatë e vitet pararendëse”, - shtoi ai. Duke mbetur tek shkaqet e humbjes, Basha shtoi se një ndër

arsyet ishte mungesa e vëmendjes ndaj bazës, anëtarëve dhe militantëve të PD-së. Për pasojë, ai premtoi rivitalizim të anëtarësisë përmes ndryshimit të statutit. “Anëtari i PD-së është sovran i padiskutueshëm. Zgjedhjet do zhvillohen sipas parimit ‘një anëtar një votë’. Nuk ka, nuk shoh asnjë arsye që ky parim të mos jetë në statutin e PD-së. Unë do kërkoj mendimin e sovranit për cdo veprim. Kjo duhet të kthehet në një normë standarde në punën e PD-së.

Të mobilizojmë cdo mendje, e cdo shpirt, cdo anëtar”,- tha ai. Në të njëjtën kohë, Basha premtoi edhe luftë frontale ndaj kundërshtarit. “Kundërshatri ka komplekse të thella me trashëgiminë dhe identitetin e forcës sonë politike. Në cdo prag zgjedhjesh ndryshojnë ngjyrat, bëri mavinë e mashtrimit me ngjyrën tonë. Identitetin e tij nuk arrin ta shqiptojë”,- tha Basha, duke premtuar se do bëjë cdo gjë për tu përballur me dyshen Rama-Meta. “Gati të bëj opozitë të fortë ndaj dyshes së zullumit RamaMeta. Gati të përballem me këtë mazhorancë të zullumit”, - vijoi ai. Duke kujtuar në fjalën e tij edhe rezultatin, që po del gjatë rinumërimit të qëndrave të votimit në qarkun e Lezhës, Basha tha se PS-ja ka ardhur në pushtet me vota të vjedhura. “PS-ja ka ardhur në pushtet me vjedhjen e votave, këto janë vlerat e tyre, e dëshmon rinumërimi i Lezhës.

Kanë vjedhur dhe abuzuar me votën e shqiptarëve, ai bërtiste për votat në 4 vite, ndërsa sot u faktua në Lezhë si hajduti i votave, më i pacipë me mjete banditeske”,- shtoi ai. Megjithatë, Basha premtoi se ai do ta mundë sërish Ramën. “Kush të ka mundur njëherë është gati të të mundë përsëri”,- tha ai

3 radhe “Anëtari i PD-së është sovran i padiskutueshëm.

Zgjedhjet do zhvillohen sipas parimit ‘një anëtar një votë’. Nuk ka, nuk shoh asnjë arsye që ky parim të mos jetë në statutin e PD-së. Unë do kërkoj mendimin e sovranit për çdo veprim. Kjo duhet të kthehet në një normë standarde në punën e PD-së. Të mobilizojmë ëdo mendje, e çdo shpirt, çdo anëtar”

Olldashi: Cilido qoftë rezultati, do punoj për ringritjen e demokratëve “Unë mundem t’i drejtoj demokratët në këtë sipërmarrje të vështirë, por sigurisht të arritshme, sepse e njoh strukturën e partisë demokratike në nivele të ndryshme, nga anëtar i thjeshtë deri në nivelet më të larta drejtuese…”

Pas orës 19.00 të mbasdites së sotme, komisioni i Organizimit do të instalohet në hollin e Pallatit të Kongreseve për të vijuar procesin e dytë dhe atë më të rëndësishmin mbarëvajtjen e proçesit të numërimit, që në rast se fillon sot pas mesnate, nesër në mbrëmje, Partia Demokratike mund të shpallë emrin e kryetarit të ri të partisë.

TIRANË Në fund të fushatës së tij 20 ditore, kandidati për postin e kryetarit të partisë, Sokol Olldashi, mendon se mbi gabimet duhet ndërtuar një eksperiencë dhe mbi eksperiencën një platformë suksesi, për qëllimin e vetëm një fillim të ri dhe rikthim të shpejtë. “Ne na duhet me shpejtësi të përcaktojmë se: vetëm duke iu përmbajtur në mënyrë rigoroze kufijve politikë të qendrës së djathtë, duke identifikuar qartësisht një skenë politike dypolare me partinë e vjetër të punës të rithemeluar në 1 prill në njërën anë dhe Partinë Demokratike në anën tjetër, duke konsoliduar marrëdhënien tonë me të përndjekurit, pronarët, botën akademike, të rinjtë dhe biznesin, duke ndërmarrë një opozitë parlamentare energjike, të paepur, të mirëstrukturuar dhe të pakompromis, duke riorganizuar mekanizmin e Partise Demokratike, përmes inventarizimit të menjëhershëm të kontributeve të secilit anëtar, përmes konsolidimit të mekanizmit të përgjegjësive dhe

stimujve, përmes rikthimit tek struktura bazë e PD-së të cdo të drejte përfaqësimi dhe përmes riorganizimit dhe reformimit të thellë të çdo strukture të Partisë Demokratike, nga seksioni më i vogël, deri tek kryesia qendrore; Partia Demokratike do të rikthehet tek fitorja, në përballjen e parë elektorale, zgjedhjet lokale të vitit 2015”, - tha dje Olldashi përmes një konference për shtyp. Ai theksoi se, mundet të drejtojë Partinë Demokratike, duke radhitur arsyet: “Unë mundem t’i drejtoj demokratët në këtë sipërmarrje të vështirë, por sigurisht të arritshme, sepse e njoh strukturën e partisë demokratike në nivele të ndryshme, nga anëtar i thjeshtë deri në nivelet më të larta drejtuese, kam eksperiencën e duhur opozitare për të ngritur një veprim politik efikas, kam prezencën parlamentare që më jep mundësinë ta kthej foltoren e kuvendit në një tribunë të opozitës, kam 24 orë në ditë, në dispozicion të ristrukturimit, opozitarizmit dhe fitores së shpejtë të Partisë Demokratike”. Olldashi ftoi gjithë anëtarësinë që të marrë pjesë në votim, duke shprehur angazhimin se pavarësisht rezultatit, ai do të punojë në funksion të ringritjes së Partisë Demokratike. “I ftoj të gjithë të marrin pjesë në votim, të vendosin secili në liri të plotë duke i siguruar se, cilido qoftë rezultati i këtyre zgjedhjeve, unë do të vazhdoj me të gjithë energjitë e mia, të punoj për suksesin e Partisë Demokratike dhe për ringritjen e demokratëve dhe të parimeve të shenjta tek të cilat ne bashkarisht besojmë”, - tha ai.

“I ftoj të gjithë të marrin pjesë në votim, të vendosin secili në liri të plotë duke i siguruar se, cilido qoftë rezultati i këtyre zgjedhjeve, unë do të vazhdoj me të gjithë energjitë e mia, të punoj për suksesin e Partisë Demokratike dhe për ringritjen e demokratëve dhe të parimeve të shenjta tek të cilat ne bashkarisht besojmë”

6

kronikë

ditari

Autori i dyshuar i krimit u ndalua nga policia menjëherë pas njoftimit të marrë, ndërsa ai ndodhej në banesën e tij me prindërit, të cilët i kishte njoftuar po vetë për krimin e rëndë që sapo kishte kryer. Dëshmitarë në vendngjarje thanë dje se dy prindërit ndodheshin duke punuar në arë, kur Ersi i kishtë njoftuar për vrasjen e së shoqes

Vret me thikë në zemër nusen, arrestohet i gjakosur 26-vjeçari depresiv Ersnik Gjosha, i cili kurohej nga mjekët neurologë ka qëlluar me thikë në zemër e në bark nusen 18-vjeçare.

Pretendimi tek prindërit: Erdhën dhe më vranë Anxhelën. Policia e arreston me akuzën e vrasjes Dashamir Biçaku

Anxhela Gjoshi, vetëm 18 vjeç, është viktima e fundit e krimit në familje. Ajo u vra dje me thikë nga bashkëshorti i saj, Ersnik Gjosha.

Ngjarja ndodhi rreth orës 15:00, në fshatin Hekal të komunës Petrelë të Tiranës, kur 26 vjeçari masakroi me thikë bashkëshorten e tij, Axhelën, me të cilin kishte vetëm një vit që jetonte si i martuar. Autori i dyshuar i krimit u ndalua nga policia menjëherë pas njoftimit të marrë, ndërsa ai ndodhej në banesën e tij me prindërit, të cilët i kishte njoftuar po vetë për krimin e rëndë që sapo kishte kryer. Dëshmitarë në vendng jarje thanë dje se dy prindërit ndodheshin duke punuar në arë, kur Ersi i kishtë njoftuar për vrasjen e së shoqes. Fillimisht, ai ka pretenduar se i kishin vrarë të shoqen, por në duar mbante armën e krimit, një thikë, ndërsa rrobat i kishte në gjak. Ende nuk dihen në mënyrë të qartë shkaqet e krimit,

greqi Marian Kola u vra pasi hapi zjarr në drejtim të policëve që e kishin rrethuar. Në operacion dyshohet e është plagosur edhe Ilir Kupa, si dhe një punonjës policie Policia greke vret të arratisurin e tretë të burgut të Trikalas, pas një shkëmbimi zjarri me të. Marian Kola mbeti i vdekur, ndërsa miku i tij, Ilir Kupa ka mundur të shpëtojë sërish. Sipas mediave greke, shkëmbimi i zjarrit ndodhi pranë fshatit Frosini të Sulit, në një moment me mjegull të dendur. Kamerat termike i kanë diktuar të arratisurit ende pa gdhirë, duke ecur në këmbë pranë lumit Kalama, në drejtim të Shqipërisë, zonë ku ata arritën të humbisnin nga sytë e policisë rreth 15 ditë më parë. Policia greke pretendoi se Marian Kola qëlloi mbi policët që e kishin rrethuar me një breshëri prej 4 plumbash. Ndërsa sipas mjekut ligjor, një plumb në shpinë nga një distancë 20-30 metra, ishte ai që shkaktoi vdekjen e tij. Marian Kola ka mbetur i vrarë në vend, ndërsa Ilir Kupa arriti të shpëtojë. Dyshohet që ai mund të jetë plagosur. Nga plumbat e shqiptarëve u plagos në këmbë një polic, i cili u dërgua në spital për ndërhyrje kirurgjikale, jashtë rrezikut për jetën. Sipas me-

por burimet e policisë dhe familja flasin për një gjendje të rënduar mendore të Ersi Gjoshës. Sipas tyre, prej së paku tri- katër muajsh, ai jetonte me ilaçe dhe merrte kurim për shkak se ishte ankuar për sëmundje të ndryshme. Madje, burime të policisë, por edhe të afërm të tij pohuan dje se ai herë pas here ngrinte pretendimin se i kishin bërë magji njerëz të ndryshëm, ndërsa ankohej për dhimbje në pjesë të ndryshme të trupit. Për këtë shkak, prindërit e kishin dërguar për vizitë tek mjekët neurologë dhe neuropsikiatër, në varësi të ankesave të tij. Në momentet e para pas mbërritjes së policisë dhe pas marrjes vesh të lajmit nga prindërit e Ersi Gjoshës, se nusja ishte vrarë, duket se ata nuk kishin asnjë dyshim se ajo ishte vrarë nga djali i tyre, pavarësisht faktit se ai pretendonte se e kishin vrarë njerëz të tjerë. “Në mesditë, prindërit e Ersit ndodheshin si zakonisht në arë, duke u marrë me punët e bujqësisë.

Djali i madh i tyre, Ersi, që jeton në një shtëpi fare ngjitur me ta, ndodhej në shtëpinë e tij bashkë me të shoqen. Ndërsa ata ndodheshin në arë, duke punuar papritur mbërriti Ersi, me një thikë në dorë dhe i gjakosur: Kanë vrarë Anxhelën iu ka folur ai qetësisht, ndërsa shtrëngonte thikën”,-tha për MAPO-n një fqinje e familjes. Ai mbante veshur një palë pantallona dhe një bluzë të

gjakosur në gjoks e poshtë. Menjëherë, prindërit dyshuan tek djali i tyre dhe u nisën drejt shtëpisë së të birit. Në dhomën e gjumit gjetën nusen e djalit të tyre, Anxhelën të

pajetë në dhomën e gjumit. Ndërsa kanë parë nusen në dhomën e gjumit të pajetë dhe djalin e tyre të gjakosur nuk kishin asnjë dyshim se ai kishte vrarë të shoqen. Men-

Policia greke vret pas shpine të arratisurin e tretë nga burgu

diave, pranë trupit të Marian Kolës u gjet një armë tip kallashnikov, krëhëra me fishekë, një granatë si dhe ushqime të gatuara. Kjo ka bërë policinë të mendojë se ditët e fundit ata nuk kishin qëndruar të fshehur në pyll, por kanë gjetur strehim në një shtëpi. Ka rreth 20 ditë që për Marian Kolën dhe të arratisurit e tjerë shqiptarë po vazhdon pa ndërprerje operacioni nga qindra forca policore greke, nga toka, deti dhe

ajri. Sipas mediave, dje në mëngjes, kur shqiptarët po ndiqeshin, beteja u bë shumë e ashpër. Ndërkaq vazhdon një operacion i gjerë në zonë, për kapjen e të arratisurit tjetër, Ilir Kupa. Policia synon ta kapë të gjallë, sepse ai mund të japë informacion për mënyrën e fshehjes së deritanishme, për personat që mund t’i kenë ndihmuar dhe për vendndodhjen e të aratisurve të tjerë. Shqiptarët e arratisur, të armatosur kanë javë të

tëra që enden në zonat malore pranë kufirit, në pamundësi për të hyrë në tokën shqiptare. Gjatë arratisë kanë vjedhur disa automjete dhe i kanë braktisur ato në zona të të ndryshme për të humbur gjurmët. Në disa raste ata kanë ndeshur patrulla policore, me të cilët kanë shkëmbyer zjarr dhe për pasojë ka patur edhe viktima. Marian Kola akuzohet si përgjegjësi kryesor për vrasjen e 25 vjeçares Katerina Zogali në 30 mars, në Istmia dhe policit 37 vjeçar Jorgo Andritsopulu në 17 qershor, në Distomo. Me vrasjen e Marian Kolës, bëhen 3 shqiptarët e vrarë nga policia greke, pas Ermir dhe Flamur Likës, të cilët u vranë mbrëmjen e 2 korrikut në një përleshje të ngjashme. Në trupat e tyre u gjetën të paktën 20 plagë plumbash. Mbrëmjen e 22 marsit nga burgu i Trikalas u arratisën 11 shqiptarë, pasi plagosën 2 roje burgu. Tre prej tyre u kapën që atë natë, ndërsa për 8 të tjerët vazhdoi ndjekja policore. Nga 8 të arratisurit, është arrestuar Ermal Lita pas një grabitjeje supermarketi në Peristeri, Fatos Sulaj mendohet se është larguar në drejtim të Kosovës, ndërsa nuk dihet ku ndodhen të arratisurit e tjerë, Admir Murataj, Flaulent Luli dhe Klement Cala.

jëherë ata lajmëruan policinë, ndërsa blutë mbërritën aty, duke prangosur Ersnik Gjoshin, si autorin e dyshuar të vrasjes së bashkëshortes së tij, Anxhela Gjoshit. Po ashtu, policia gjeti edhe armën e krimit, e cila fillimisht ishte marrë nga vendi i ngjarjes. Gjatë komunikimeve të para me prindërit, ai ka pretenduar se nuk e kishte vrarë ai nusen e tij, Anxhelën, por se e kishte gjetur të vrarë. Pavarësisht kësaj, ai nuk jepte asnjë të dhënë apo fakt rreth krimit, duke mos shpjeguar arsyet.

Nga këqyrja e vendit të ngjarjes, ekspertët si dhe hetuesit e policisë gjetën gjurmë të ndryshme si dhe të dhëna të tjera që përputheshin me veprimet e të dyshuarit, por jo me pretendimet e tij. Pas veprimeve aty, policia dërgoi trupin e vajzës së sapomartuar në morgun e Tiranës, ku konstatoi disa plagë në gjoks pranë zemrës, si dhe në bark e në trup.

Hetuesit shoqëruan në ambientet e tyre, pjestarë të dy familjeve; asaj të nuses si dhe të dhëndrit, për të mësuar nëse ata kanë pasur konflikte apo mosmarrëveshje. Nga deklarimet paraprake, policia tha se nuk ka dalë ndonjë shkak apo konflikt i mundshëm që mund të linte dyshime për krimin. Paraprakisht, hetuesit ia lënë shkakun e krimit vetëm gjendjes psiqike që po kalonte gjatë kësaj kohe autori i dyshuar i krimit, i arrestuar tashmë me akuzën e vrasjes së bashkëshortes.

shkurt

Aksidenti, vdes dhëndri i shoferit Një aksident me pasojë një të vdekur dhe dy të plagosur ndodhi dje në aksin Elbasan Peqin. Raportohet se ngjarja ka ndodhur në vendin e quajtur Pajovë, ku mjeti tip “Benz” me targë TR 5431 T, i cili drejtohej nga Qemal Flija ka humbur kontrollin si pasojë e shpejtësisë së madhe me të cilën udhëtonte dhe është përplasur me murin mbrojtës të rrugës. Për pasojë ka humbur jetën dhëndri i tij pasagjer, Arben Duja, 47 vjeç, me origjinë nga Cërriku dhe është plagosur lehtë një tjetër pasagjer.

Vetë drejtuesi i mjetit, Qemal Flija ka marrë plagë të shumta dhe ndodhet në gjendje të rëndë shëndetësore. Policia ndërkohë ka nisur hetimet në lidhje me këtë aksident.

Gazeta MAPO

www.mapo.al / gazetamapo@gmail.com

22.07.2013

7

durrës

Rastet e lirimeve Më datë 17.07.2013 Gjykata e Rrethit Gjyqësor Durrës ka pranuar kërkesën e të dënuarit A. B., duke caktuar që vuajtja e dënimit në vijim, të bëhet me “qëndrim në shtëpi”. Ky shtetas është arrestuar për mbajtjen e një sasie prej 8 kg e 212 gram heroinë. Është dënuar nga Gjykata e Apelit me 4 vjet burgim për veprën penale “prodhimit dhe shitje të narkotikëve”. Pasi ka vuajtur dy vjet nga dënimi, ka aplikuar që pjesën tjetër të denimit ta vuajë me “qendrim në shtëpi”. Gjykata ka pranuar kërkesen duke arsyetuar se bashkëshortja e të dënuarit nuk ka mundësi të kujdeset për fëmijët, pasi është në gjendje të sëmurë.

Më datë 01.07.2013 Gjykata e Rrethit Gjyqësor Durrës, ka pranuar kërkesën e të dënuarit M. Gj., duke e liruar, pasi vazhdimi i burgimit, mund t’i rrezikojë jetën. Ky person rezulton i dënuar me 23 vjet burgim për vepren penale “Vjedhje me pasojë vdekjen”(neni 141 i K.Penal). I dënuari M. Gj., kishte për të vuajtur edhe 8 vjet burgim, dhe paraqet një rrezikshmeri të lartë shoqërore, duke pasur parasysh veprën e kryer dhe mund të përbejë rrezik për shoqërinë.

Stresi nga qelia apo shkolla në mes, si u liruan 7 të dënuar për krime të rënda Në 15 ditë, Gjykata e Durrësit ka liruar nga qelitë shtatë të dënuar për trafik narkotikësh apo vjedhje me pasojë vdekjen.

Shkaqet e lirimit janë nga më të çuditshmet, ndërsa Prokuroria ngre alarmin për vendin, duke i cilësuar abuzive Leonard Bakillari Tiranë Shtatë të dënuar për krime të rënda janë liruar nga Gjykata e Durrësit në këto kohë tranzicioni pushtetesh. Alarmi vjen nga prokuroria e Durrësit, e cila hedh dyshime mbi gjykatën e këtij rrethi për lirimin e disa të dënuarve për krime të rënda, përgjatë 15 ditëve të fundit. Arsyet e cituara nga gjykata janë nga më të ndryshmet, gati dhe të pabesueshme. Ankthi apo stres i shkaktuar nga ambientet e mbyllura si burgu, kujdesi për bashkëshorten dhe fëmijët, apo prindërit në gjendje jo të mirë shëndetësore janë disa nga arsyet që kanë bërë gjykatën të krijojë bindjen se këta të dënuar duhet të lirohen nga qelitë. Rasti më flagrant, sipas prokurorisë është lirimi i të dënuarit M. Gj, i cili duhet të vuante një dënim prej 23 vitesh burg për akuzën e vjedhjes me pasojë vdekjen. Ky i dënuar duhet të qëndronte edhe për tetë vite në qeli, por gjykata ka pranuar kërkesën për lirimin e tij, duke argumentuar se qëndrimi në burg mund t’i rrezikojë jetën. Lidhur me këtë rast, prokuroria thotë se ky i dënuar paraqet rrezikshmëri të lartë shoqërore duke patur parasysh veprën penale për të cilën është dënuar si dhe

problemet që ka shfaqur kohët e fundit. Por rasti të dënuarit M. Gj nuk është i vetmi, pasi referuar të dhënave të prokurorisë, vetëm gjatë 15 ditëve të para të muajit korrik Gjykata e Durrësit ka liruar të paktën shtatë persona, një pjesë e mirë e të cilëve janë dënuar për vepra të rënda penale, si trafik droge, mbajtje narkotikësh, apo grabitje me pasojë vdekjen. Pjesa më e madhe e të dënuarve tashmë të liruar kanë përfituar nga neni 59/a i Kodit Penal, i cili parashikon një sërë kriteresh, sipas të cilave një i dënuar mund ta vuajë në shtëpi pjesën e mbetur të dënimit. Por kushti specifik është dënimi i mbetur, i cili duhet të jetë më pak se dy vite burg, ndërsa më pas përcaktohen edhe kategoritë e të dënuarve që mund të përfitojnë “qëndrimin në shtëpi”.

Lidhur me këtë dispozitë të zbatuar nga Gjykata e Durrësit, burime pranë prokurorisë thonë se është marrë për bazë vetëm kriteri ligjor, pra dënimi i mbetur është më pak se dy vite burg. Më tej, Prokuroria pretendon se nuk është zbatuar asnjë prej rregullave të tjera që parashikohen në këtë nen. “Theksojmë se për caktimin e vuajtjes së dënimit me “qëndrim në shtëpi”, gjykata në secilin rast ka marrë parasysh thjesht

kriterin ligjor, që ka mbetur pa vuajtur edhe dy vjet burgim, siç parashikon neni 59/a i K.Penal, ndërsa nuk janë marrë parasysh asnjë nga kriteret e tjera që duhet të plotësohen në çdo rast”- tha një burim i prokurorisë. Madje, prokuroria shkon më tej kur thotë se shkaqet e cilësuara nga gjykata për lirimin e këtyre të dënuarve nuk janë aspak ligjore dhe aq më tepër kur diskutohet për ashpërsimin e politikave penale. “Vlen të theksojmë se pranimi i të gjithë kërkesave, është për persona të dënuar për vepra penale të rënda, vepra penale, që paraqesin një rrezikshmëri të theksuar, dhe shkaqet për të cilat gjykata bazohet, nuk janë aspak ligjore dhe të drejta”- thanë burime nga prokuroria e Durrësit. Të kontaktuar lidhur me problematikën e hasur së fundmi në Gjykatën e Durrësit, burime zyrtare pranë Prokurorisë së Përgjithshme thanë se të gjitha rastet do të ndiqen në rrugë ligjore. “Për disa nga vendimet për të cilat prokuroria konstaton se janë jo të drejta, tashmë është bërë ankim në Gjykatën e Apelit. E njëjta procedurë do të ndiqet edhe për vendimet ende të pazbardhura nga gjykata”- thanë burime zyrtare pranë Prokurorisë së Përgjithshme.

Shpërthen bombola, plagoset 35-vjeçarja në Kamëz Një grua është plagosur mesditën e djeshme në banesën e saj, pas shpërthimit të një bombole gazi.

Ngjarja ka ndodhur në rrugën ‘Skënderbeu’ në Kamëz, ku si pasojë e shpërthimit të një bombole gazi është lënduar e zonja e shtëpisë, rreth 35 vjeç, e cila fatmirësisht është jashtë rrezikut për jetën. Burime nga policia bëjnë të ditur se ngjarja ka ndodhur pasi bombola nuk ishte mbushur dhe vendosur në kushtet e duhura.

Mësohet se bombola është montuar pak minuta më parë nga një person i cili ka në pronësi një pike të shpërndarjes së gazit, të palicencuar në zonën e Kamzës.

Sapo gruaja ka tentuar të ndezë gazin, bombola ka shpërthyer duke i shkaktuar plagë në trup. Ndërkohë, policia po heton për të zbardhur shkaqet e ngjarjes, ndërsa është vënë në kërkim të personit që ka montuar bombolën e gazit në shtëpinë e 35-vjeçares.

Neni 59/a Qëndrimi në shtëpi (Shtuar me ligjin nr.10 023, datë 27.11.2008, neni 4) Për dënimet me burgim deri në dy vjet ose kur kjo kohë është pjesë e mbetur e dënimit, sipas një vendimi për një periudhë më të gjatë burgimi, gjykata mund të vendosë vuajtjen e dënimit të dhënë me qëndrimin në shtëpi të të dënuarit, në një shtëpi tjetër private apo në një qendër të kujdesit dhe të shëndetit publik, kur ekzistojnë rrethanat e mëposhtme: a) Për gratë shtatzëna ose nëna me fëmijë, nën moshën 10 vjeç, që jetojnë me të. b) Për baballarët, që kanë përgjegjësi prindërore për fëmijën, që jeton me të, nën moshën 10 vjeç, kur nëna e tij ka vdekur apo është e pazonja për t’u kujdesur për të. c) Për persona, në kushte të rënda shëndetësore, që kërkojnë kujdes të vazhdueshëm nga shërbimi shëndetësor, jashtë burgut. ç) Për personat mbi 60 vjeç, që janë të paaftë nga ana shëndetësore. d) Për të rinj, nën moshën 21 vjeç, me nevoja të dokumentuara shëndetësore, studimore, të punës apo përgjegjësive familjare. Gjykata mund të lejojë personat e dënuar me qëndrim në shtëpi të largohen nga vendbanimi, për plotësimin e nevojave të domosdoshme familjare, për t’u angazhuar në veprimtari pune, edukimi apo arsimimi ose për programe rehabilitimi, për të cilat shërbimi i provës është dakord. Në këtë rast gjykata përcakton masat që duhet të marrë shërbimi i provës. Gjykata revokon qëndrimin në shtëpi dhe e zëvendëson atë me një ndëshkim tjetër, kur nuk ekzistojnë më kushtet e parashikuara në paragrafin e parë të këtij neni. Në qoftë se personi i dënuar largohet pa autorizimin e gjykatës nga vendbanimi apo shkel detyrimet e caktuara në vendimin e gjykatës, zbatohet neni 62 i këtij Kodi.

Dhunonte prindërit, arrestohet pas kallëzimit Policia e Lezhës ka arrestuar në flagrancë një person, i cili kërcënonte dhe dhunonte prindërit e tij. Burime nga policia bëjnë të ditur se shtetasi Fatmir Delia është arrestuar paraditen e djeshme në banesën e tij, në fshatin Rrilë të Lezhës, pas një kallëzimi që prindërit e tij kishin bërë në komisariat. Mësohet se Delia i dhunonte pa shkak të prindërit e tij, dhe i kërcënonte se do t’i vriste me një armë, tip pistoletë TT. Në momentin e arrestimit, policia sekuestroi edhe armën, të cilën i akuzuari e mbante pa leje në banesë. Rastet e dhunës në familje janë bërë të përditshme kohët e fundit në vend. Në shumë raste dhuna ka degjeneruar deri në veprime ekstreme, duke shkaktuar viktima.

Më datë 03.07.2013 Gjykata e Rrethit Gjyqësor Durrës ka pranuar kërkesën e dënuarit L. Sh., duke caktuar që dënimi i mbetur prej 1 vit e 11 muaj të vuhet me “qëndrim në shtëpi”.

Ky person është dënuar më parë nga Gjykata për Krime të Rënda me 8 vjet burgim për vepren penale “Trafikimi i narkotikeve”, kryer në bashkëpunim, në sasira të mëdha. Arsyeja e aplikimit të dënimit “qëndrim në shtëpi” sipas gjykatës është gjendja jo e mirë e prindërve të të dënuarit.

Më datë 04.07.2013 Gjykata e Rrethit Gjyqësor Durrës ka vendosur “lirimin me kusht” të të dënuarit K. Xh., i dënuar me 6 vjet burgim për veprat penale: “prodhimi dhe shitja e narkotikeve”, “prodhimi dhe mbajtja pa leje e armëve luftarake dhe e municionit”. Ky i dënuar duhet të vuante edhe 1 vit e 8 muaj burgim nga dënimi i dhënë.

Gjykata ka vendosur lirimin e tij para kohe me kusht, duke argumentuar se i dënuari ka probleme shëndetësore.

Më datë 12.07.2013 Gjykata e Rrethit Gjyqësor Durrës ka vendosur lirimin me kusht, për shtetasin J. K., i dënuar më parë me 3 vjet e 4 muaj burgim për vepren penale të “Prodhimit dhe shitjes së narkotikëve”.

Ky i dënuar kishte për të vuajtur edhe 9 muaj burgim nga dënimi i dhënë për akuzën e mësipërme. Gjykata ka urdhëruar lirimin e tij para kohe me kusht duke argumentuar se i dënuari duhet të kujdeset për familjen e tij.

Më datë 12.07.2013 Gjykata e Rrethit Gjyqësor Durrës ka pranuar kërkesën e të denuarit Y. Gj., duke caktuar që pjesën e mbetur të denimit prej 1 vit e 11 muaj ky i dënuar ta vuajë me “Qendrim në shtëpi”. Ky shtetas është dënuar me 5 vjet burg dhe në aplikim të gjykimit të shkuruar është dënuar me 3 vjet e 4 muaj burgim për akuzën e shkeljes së rregullave të qarkullimit rrugor me pasojë vdekjen e dy personave.

Ky i dënuar sipas prokurorisë ka vuajtur masë më të vogël në burg se dënimi që do vuajë me qëndrim në shtëpi.

Më datë 24.06.2013 Gjykata e Rrethit Gjyqësor Durrës ka pranuar kërkesën e të dënurit B. Gj., duke caktuar që dënimi i mbetur prej 5 muajsh të kalojë në “qendrim në shtëpi”.

I dënuar me 6 muaj burgim, B. GJ ka vuajtur vetëm një muaj, nga ekzekutimi i vendimit. Vepra penale për të cilën është dënuar është “shkelje e rregullave të qarkullimit rrugor”. Arsyetimi i gjykatës për aplikimit e nenit 59/a, ka të bëjë me faktin se i dënuari mund të vazhdojë shkollën.

CMYK

8 22.07.2013

Gazeta MAPO

www.mapo.al / gazetamapo@gmail.com

NJOFTIM / REKLAMA

PUSHIME DHE PLAZH

Zbuloni dimensionin tonë në artikujt verorë …

²adër plazhi poliestër, Dia. 2 m

1.690 L

²adër, Dia. 2 m

890 L

Kodi: 16402

Kodi: 16399

Suport çadre PP 44 x 44 x 14 cm

880 L

Karrige plazhi + jastëk me rrjetë plastike 83 x 56 x 90 cm

Kodi: 16403

²antë termus 6 L

1.595 L

990 L

Kodi: 17882

Kodi: 16719

Shtrojë plazhi natyrale 60 x 180 cm

199 L

Shezlong me konstrukt metalik dhe rrjetë plastike 185 x 58 x 29 cm

Kodi: 16953

2.950 L

1.350 L

Kodi: 17562

Artikuj për peshkim E Re New

Peshqir pambuku “Valerio Monte” duke filluar nga

Vera na fton në ditët e saj me ngrohta të shijojmë natyrën në të gjithë dimensionin e saj.

Buzë detit, në mal, kudo ku freskia të përqafon, bashkuar me shoqërinë e miqve dhe familjeve tona. Secili nga ne po mendon për pushimet. ²do zgjedhje bëhet e përshtatshme dhe fal kënaqësi nëse ju keni me vete edhe aksesorët e duhur për të shijuar në maksimum aventurat e planifikuara.

Në MEGATEK do të gjeni produktet më cilësore dhe me çmimet më ekonomike në treg.

Për më shumë produkte shfleto katalogun online në website MEGATEK.

Shtrojë plazhi natyrale 60 x 180 cm + shapka

Krahë plazhi “Tweety’’

390 L

590 L

Grepa Trab Akura 130 BN 02 15 copë

Kodi: 17862

Kodi: 16952

150 L Kodi: 52124

Plumbçe sferë, 20 gr skorevole 10 copë

220 L Kodi: 64323

Imitues Trab Sabiki Luminos

300 L Kodi: 52141 Kallam SHIMANO, JOY 10600 4 m

1.800 L Kodi: 52167

Filispanjë Hikaru 0.20mm

350 L

Kodi: 52183

Dyshek tek me ajër 185 x 79 x 22 cm

1.950 L Kodi: 17880

Komardare rrethore 91cm

590 L

Kodi: 17861

Autobuzi Megatek-Citypark FALAS, çdo 30 minuta!

Kontakt:

Autostrada Tiranë-Durrës, Km 7 Shqipëri www.megateksa.com; info@megateksa.com Linja e shërbimit për klientin: 04 23 88 333

CMYK

NJOFTIM / REKLAMA

E përmuajshme, Nr. 35, Viti II i botimit korrik 2013, Çmimi 300 Lekë

22.07.2013

9

Mirela

MAPO MADAME

MiLori t’ia

Dossier

Nr. 35 Viti II i botimit korrik 2013 Çmimi 300 Lekë

Gazeta MAPO

www.mapo.al / gazetamapo@gmail.com

Muzika Rebelimi i harqeve

riNiSëSh Nga

abC-ja EditoriaL Diell, Det dhe bikini

Eros

Flutura açka Spartak Ngjela tedi papavrami Nevila XhiNdi ermira daNaj joaNa kaimi iljard Shaba erli gurra Fleura Shkëmbi

Orgazmat që mbajnë mjekun larg

Elhaida Dani

radhën e ka

Sanremo

E ka marrë furishëm ketë verë. Me albumin e saj të parë, me klipin “Baciami e Basta”, me ftesat në koncertet verore të Boccelli-t dhe Cocciante-s, me turin e finalistëve të “The Voice” për ta mbyllur me pjesëmarrjen në Sanremo.

Duket se Elhaida Dani nuk ka ndërmend të ndalet

Ta Shohësh Botën me Optikë Elitare! Është optika më prestigjoze në Shqipëri.

Përfaqësuese e autorizuar e

CARTIER për të gjithë rajonin.

Grand Optika Group sh.p.k, Hotel Sheraton, Tirana ,Albania Tel:0673001000; 0674006606; info@grandoptika.al; www.grandoptika.al

Grand

optika

10

Opinione & Editoriale

Blog & Ide

OpEd

Nga Bujar Kapexhiu

Opinione dhe Editoriale

Bota, mjedisi dhe shëndeti i njeriut

N

ë kohën e sotme përjetojmë kaq shumë e kaq shpejt ndryshime sociale dhe të mjedisit që na rrethon, saqë ambjentimi dhe përshtatja reale me to nuk është fort e lehtë për shumicën e njerëzve. Eshtë e paprecedent shkalla gjithpërfshirëse e lidhjeve të ndërsjella të individëve dhe shoqërisë, si edhe intensiteti ekonomik i veprimtarisë së sotme njerëzore.

Padyshim që këto ndryshime të mëdha të shoqërisë në të vërtetë ndikojnë thellësisht në shëndetin e njeriut në të gjitha vendet dhe luajnë rol në të gjitha përpjekjet, studimet, veprimtaritë e kërkimet që kanë lidhje me shëndetin e njeriut. Njerëzit po përballen me strese e tensione të reja. Të panjohura më parë. Ndryshimet e mëdha demografike, ekonomike, të urbanizimit dhe të mjedisit ndodhin me një përshpejtim të paparë. Po preken shumë elemente madhore të sistemit të Tokës.

Epokën e sotme g jeolog jike shkencëtarët e quajnë “Antropocene” (që vjen pas epokës Holocene). Quhet kështu për shkak të forcës së madhe që ka njeriu i sotëm për të shformuar dhe ndryshuar sistemet e mëdha natyrale të Tokës përtej kufijve të konsideruar të sigurt për jetën e mirëqenien e tij biologjike e sociale. Humbja e biodiversitetit, shtimi i madh në qarkullim i produkteve bioaktive të azotit dhe ndryshimet e klimës nga veprimtaria njerëzore kanë arritur sot nivele të tilla që mund të konsiderohen të pasigurta.

Tërë këto ndryshime po kërcënojnë rrezikshëm ekzistencën dhe shëndetin e njeriut. Për shembull, ndryshimet e mëdha klimatike ndërthuren aq fort me ndryshimet e mjedisit, me ato demografike dhe sociale, saqë ndikojnë drejtpërdrejt në mundësinë e sigurimit të ushqimit dhe në shëndetin e njeriut. Dhe rreziku që shfaqet në një vend të caktuar ndikon shumë shpejt edhe në vende të tjera. Kështu, në Rusi, në verën e vitit 2010, nxehtësia e madhe dhe zjarret e mëdha shkatërruan një të tretën e prodhimit të drithërave, dhe pakësimi i eksportit të tyre bëri që të rritej çmimi i grurit në shkallë botërore, duke shkaktuar gjendje urie në Rusi (ku çmimi i miellit u rrit 20%), si edhe në vendet e varfra e të populluara, si Pakistani e Egjipti. Në sferën ekonomike kriza globale financiare u përhap në formë dominoje në të gjitha ekonomitë kombëtare.

Një tjetër problem qe shpesh kalohet

koment Alketa Koroshi

pa i kushtuar rëndësi në trajtimin e çështjeve të mëdha të globalizmit, janë ndyshimet demografike. Kombet e Bashkuara deklarojnë që popullsia e botës sot është 7 miliard banorë dhe brenda vitit 2050 do ti kalojë 9 miliard banorët. A mund të sigurohet një mjedis e një klimë e përshtatshme me një numër kaq të madh njerëzish? Ky numër i stërmadh popullsie patjetër që shtron pyetje të tilla, si: a mjafton më toka e punueshme, a ka rrezik të mos ketë më ujë të mjaftueshëm për të pirë të gjithë, dhe a nuk kanë filluar që tani të zhduken shumë specie të kafshëve e të bimëve? A nuk favorizon kjo varfërine dhe skamjen? Megjithatë, lindjet janë në nivele të larta, sidomos në vendet më të varfra, pavarësisht nga përpjekjet e pamjaftueshme që bëhen për edukimin në sferën e riprodhimit.

Por, sa më shumë të ketë shtatzani të paplanifikuara, aq më shumë rritet rreziku për shëndetin e gruas e të fëmijës.

Shumë aspekte të tjera të globalizmit ndikojnë në shëndetin e njeriut, si shfaqja e përhapja e sëmundjeve të reja infektive, rritja e obezitetit që vjen nga mosbalancimi i marrjeve kalorike me harxhimin e tyre të pamjaftueshëm, përdorimi i duhanit edhe në moshat e reja, rritja e rezistencës ndaj antibiotikëve, si edhe rritja e rrezikut në punë nga masat e mangëta mbrojtëse. Përveç kësaj, gjithmonë e më shumë thellohen diferencat në edukimin për ruajtjen e shëndetit si dhe në përfshirjen shoqërore. Sidoqoftë, globalizmi ka edhe disa aspekte pozitive, si përhapja e shpejtë e informacionit, programet e bashkërenduara të vaksinimit ndërmjet shteteve, dhe sistemet e luftës kundër sëmundjeve infektive, si edhe kapacitetet më adekuate për t’iu përgjigjur fatkeqësive natyrore. jo që është e rëndësishme, qëndron në faktin se kryesore duhet të jetë përmirësimi i shëndetit të popullsisë, duke bërë të mundur të harmonizohen më mirë kushtet e mjedisit dhe te atyre social-kulturore me nevojat bazë biologjike e

A

psikologjike të njerëzve.

Në një masë të madhe, ndryshimet klimatike për shkak të veprimtarisë njerëzore ndodhin si pasojë e efektit serë. Çfarë po bëhet sot për të ruajtur shtresën e ozonit? Pothuajse asgjë. Më tej, shtame të reja të viruseve të influences (gripit) po shfaqen përherë e më tepër, sidomos në zonat rurale të Azisë Lindore e Juglindore. Dhe këto ndodhin për shkak të rritjes së popullsisë, të mënyrave artificiale të prodhimit të shpejtë të shpendëve, dhe të ndryshimit të rrugës së shtegtimit të zogjve për shkak të ndryshimeve klimatike.

Po ndodh gjithashtu një pakësim i ushqimit me proteinat e prodhimeve të detit, që janë të rëndësishme për banorët e bregdetit kudo, për shkak të ngrohjes së deteve e oqeaneve, mosoksigjenimit dhe acidifikimit të tyre nga rritja e përmbajtjes me dioksid karboni, si dhe nga peshkimi pa kriter. jë kërcënim tjetër për njerëzimin është mungesa e ujit të pijshëm. Në shumë vende, si Bangladeshi, Vietnami, Egjipti dhe Iraku, lumenjtë vijnë nga vende të tjera fqinje.

Sasia e ujit pakësohet nga pakësimi i shtresave të akullit, nga ngrohja e klimës, si edhe nga devijimi që vendet fqinje u bëjnë lumenjve në zonat e tyre.

Edhe furnizimi me ushqime është një sfidë madhore për shumë vende. Në shumë vende ndodh degradimi i tokave bujqësore, për shkak të ndryshimeve klimatike, thatësirës si dhe kthimit të tyre në kullota. Kjo sjell si pasojë një prirje për të prodhuar ushqime e drithëra me anë të modifikimeve gjenetike.

Të gjithë këta faktorë, si rregull, nuk veprojnë të veçuar por ndikojnë negativisht së bashku në shëndetin e njeriut.

Ndryshimet klimatike janë pjesë e kësaj sindrome të sotme të “Antropocenës”, ku njeriu shkakton ndryshimet e mjedisit. Dhe këtu përfshihen degradimi i tokave, acidifikimi i oqeaneve, pakësimi e çarjet e zonës së ozonit në atmosferë, ulja e prodhimtarisë së tokave, pakësimi i burimeve të ujit dhe ndryshimet tërësore të azotit e të fosforit.

Efekti serë për shkak të energjisë që nxirret nga nafta bën që të rritet temperatura në pjesën e poshtme të atmosferës, çka sjell ngrohjen globale. Përveç kësaj, efektit serë i shtohen shpyllëzimet masive dhe ngopja e oqeaneve, që shpie në pakësimin e kapacitetit të tokës e të deteve për të përthithur dioksidin e kar-

N

Përsëritje bonit (që është gazi kryesor i efektit serë) nga atmosfera.

Por për ngrohjen globale (që nga viti 1950 temperatura është rritur 0,7 gradë C) roli kryesor i takon njeriut. Çdo vit rritet sasia e dioksidit të karbonit që çlirohet në atmosferë, rritet niveli i deteve, pakësohet akulli në detin Arktik dhe ndodhin shpesh ndryshime të skajshme të klimës. Me këtë ritëm, në vitin 2050 temperatura do të rritet me 1-2 gradë C, dhe në vitin 2100 me 3-4 gradë C. Një rritje e temperaturës prej 4 gradësh C do ta kthejë tokën në një situatë që nuk është parë që prej 20 milon vjetësh.

Edhe shirat që bien sot, janë ndryshe, ato janë të shumta në disa zona dhe fare të pakta në zona të tjera. Ka sipërfaqe të tëra me thatësirë të skajshme.

Padyshim që ndryshimet e klimës nëpërmjet efekteve në mjedis dhe në jetën sociale kanë ndikim në shëndetin e njeriut. Kjo ndodh, sepse pakësohen ushqimet, reduktohet prodhimtaria e tokës, pakësohet uji i pijshëm, prishen sistemet e drenazhimit të ujrave, ndryshon biodiversiteti dhe përhapen sëmundjet infektive. Po ashtu këto sjellin për pasojë zhvendosje të popullsive, çrregullime e gjendje konfliktesh sociale.

Duhet pasur parasysh që jeta e njerëzve, burimet e ushqimeve dhe të mbjellat kanë evoluuar gjatë mijëra vjetëve brenda disa kushteve klimatike të caktuara e të zakonshme. Por sot njerëzit janë shumë të ndjeshëm nga ndodhitë dhe ndryshimet e skajshme të motit. Sidomos në vendet e largëta dhe ato me nivel të ulët te ardhurash ndryshimet fizike të motit pasohen më shumë me nënushqyerje, sëmundje diarreike dhe sëmundje të tjera infektive. tëherë, të ndodhur përpara këtyre rreziqeve, ç’duhet bërë?

Së pari, duhen bërë përpjekje më të mëdha, që të zbuten ndryshimet klimatike. Së dyti, duhet luftuar që për mbrojtjen e shëndetit të njeriut të përcaktohen strategji të përshtatshme.

Kjo kërkon një shkallë të lartë bashkëpunimi ndërmjet shumë sektorëve të qeverisjes dhe komuniteteve, si dhe rritje të kërkimeve shkencore.

Kur ngrohet shumë moti, të moshuarit, pacientët me sëmundje kardiorespiratore dhe ata që banojnë në shtë-

A

pi jo të përshtatshme e ndiejnë më shumë të nxehtit. Në këto raste kanë vlerë këshillat për të shmangur diellin e daljet në natyrë, dhe ajrosjen e shtëpive.

Pa dyshim që, kur ndërmerren masa për të zbutur ndryshimet klimatike, do të ketë përmirësime në shëndetin e njerëzve. Këto masa kanë të bëjnë me mënyrat e transportit, mënyrën e vendin e ndërtimit të shtëpive, burimet e energjisë, dhe sistemet bujqësore (duke përfshirë edhe mënyrat e mbajtjes së blegtorisë). Po ashtu përmirësimet në planifikimin familjar do të pasohen me një numër më adekuat lindjesh. Të gjithë këta faktorë lidhen drejtpërdrejt me uljen e ndotjes së ajrit, me reduktimin e jetës sedentare dhe shtimin e veprimtarisë fizike, me përmirësimin e marrëdhënieve sociale dhe kohezionin e komunitetit.

Prirjet e sotme drejt globalizmit kanë sjellë ndryshime të dukshme edhe në shëndetin e njerëzve. Ndryshimet që ndodhin në sferën ekonomike, sociale, demografike dhe të mjedisit, patjetër që lidhen me rritjen e prevalencës së obezitetit, me ndryshimet e mënyrës së të ushqyerit, me shfaqjen e sëmundjeve infektive, me shtimin e numrit të njerëzve që pinë duhan, dhe me crregullime të shëndetit të njerëzve.

Njerëzimi ndodhet para një sfide të madhe. Presidenti Obama qysh para 7 vjetësh ka thënë: “Në të gjithë botën, në çdo lloj mjedisi dhe rajoni ku ndodhen njerëz, dukuri të rrezikshme të motit dhe stuhi shkatërruese i kanë dhënë fund debatit të zgjatur nëse është real apo jo ndryshimi i klimës. Jo vetëm që është real, por efektet i këtij ndryshimi po i japin formë një dukurie globale të re e të frikshme që përbën një fatkeqësi të natyrës të krijuar nga vetë njeriu”.

Në këtë sfond, duhen marrë masa parandaluese për të reduktuar rreziqet e shëndetit. Strategji të reja e mjete të tjera nevojiten për të përballuar këto ndryshime globale që po ndodhin në mënyrë të pashmangshme, dhe duhet patjetër që sektorët e shëndetësisë të bashkëpunojnë me sektorë të tjerë, për të ripërcaktuar se si shoqëria planifikon, ndërton, konsumon dhe prodhon energji. Nuk mjafton më vetëm që t’i mjekojmë sëmundjet, por duhen marrë masa të tjera, në kushte të reja, për t’i parandaluar ato.

op-ed

2

Blog Pushteti në Universitet

Gazeta MAPO

www.mapo.al / gazetamapo@gmail.com

Kulturë / Universitet Koleksioni i rrallë fotografik Duhet të marrin nota dhe i Shqipërisë së 1922 sistemet universitare?

Përse vriten gratë në Shqipëri?

A

jo ishte ankuar disa herë në polici për bezdisjet e shpeshta që i sillte ish-bashkëshorti.

Madje kishte depozituar dhe një kallëzim penal për të shmangur atë që ndodhi tri ditë më pas. Valbona Çarçani vdiq mëngjesin e një të shtune në një nga rruget e kryeqytetit pasi u godit mbi 4 herë me thikë nga ish-bashkëshorti.

Kronikë e një vdekje të paralajmëruar ishte dhe ajo e Alketa Çanit.

Prej kohësh Alketa duronte dhunën fizike të burrit të saj, kërkonte të ruante familjen ndaj gëlltiste në heshtje lotët derisa pushoi së qari nga plumbat e kallashnikovit të bashkëshortit. Valbona dhe Alketa ishin tek 40% i atyre grave (sipas UNICEF) që dhunohen sistematikisht nga burrat. Po këto të dhënat tregojnë se 87% e vrasjeve, ku viktima janë gra kryhen në mjedisin familjar, nga të cilat 95% e tyre mbajnë autorësinë e bashkeshortit, të të dashurit apo bashkëjetuesit të tyre si rrjedhojë e vendimit që gruaja merr për t’u ndarë. Përse të tillë reagim nga një burrë që braktiset prej gruas së keqtrajtuar? Jam rrekur të kuptoj shkakun, por në një shoqëri ku arsyeja humbet terren për shkak të kulturës tipike maskiliste, mesa duket kësaj pyetje vetëm një burrë mund t’i përgjigjet.

Sigurisht, që në këto raste nuk bëhet fjalë për dashuri të sëmurë apo xhelozi, por për ndjesi të pastra pronësie që e bëjnë gruan të ndihet një objekt, dhe si e tillë pa mundësi zgjedhje.

Madje edhe atëherë kur një burrë prej vitesh e ka lënë në harresë, jashtë vëmendjes dhe përkujdesjes gruan e tij, sërish ai dëshiron ta gjejë çdo mbrëmje bashkëshorten në shtëpi, sikurse një tavolinë kuzhine apo një divan në sallon. Ndaj dhe eleminimi fizik nuk është gjë tjetër veçse fundi i kalvarit të vuajtjeve të një gruaje, pasi fillimisht është vrarë shpirtërisht, është poshtëruar, fyer dhe ndëshkuar. Vrasja është dënimi përfundimtar që një burrë jep pa motiv ose thjesht për faktin se gruaja ka vendosur të thotë: Mjaft më! Por cilët faktorë mund ta shtyjnë një burrë të dëmtojë një grua, të cilës dikur i pati premtuar dashurinë e përhershme?

Për të kuptuar probabilitetin e incidencës së dhunës bashkëshortore në 141 vende të botës, përfshi dhe Shqiperinë, Organizata Botërore e Shëndetësisë ka kryer një seri studimesh, përmes të cilave, përveç shifrave alarmante evidenton dhe tipologjinë e burrave që janë të prirur të godasin një grua. Ajo çka vërehet në secilën prej këtyre hulumtimeve është se burrat e dhunshëm me gratë e tyre nuk janë të ngjashëm me njëri-tjetrin.

Kështu nga njëra anë është burri që bëhet i dhunshëm në mënyrë sporadike, që nuk përdor armë dhe nuk ka precedentë keqtrajtimi ndaj bash-

koment Evis Nasto

Ndaj kësaj mendësie nuk mjaftojnë ndryshimet e fundit në kodin penal për ashpërsimin e masave ndëshkuese, as eleminimi i tarifave gjyqësore dhe sigurimi i ndihmës ligjore falas për këto gra. Ndëshkimi nuk është parandalim. Ndaj dhe përpjekja për t’i thënë “Mjaft” duhet të nisë nga çdo grua. Të gjitha duhet të kuptojmë se sado të brishta që mund të ndihemi të pozicionuara në këtë shoqëri patriakale përballë kërcënimit të burrave të dhunshëm, stacioni i fundit brenda ciklit jetësor të secilës prej nesh, nuk mund të vijë befasisht vetëm sepse kështu e ka vendosur një burrë. këshortes së tij. Në këtë rast, një episod i dhunshëm është atipik dhe duket më shumë i motivuar nga faktorë të jashtëm. Ndërsa në ektremin tjetër është burri që të rrahurit e gruas i ështe bërë ritual i përditshëm ashtu si një kafe në mëngjes. Keqtrajtimet në këtë çift janë të vazhdueshme dhe burri nuk provon asnjë lloj brerje ndërgjegjegjie ndaj saj. Në këtë spektër ekstremesh, nuk kanë rëndësi format e ndryshme të shprehjes së dhunës sa kohë që shkaktojnë dëmtime, deri në marrjen e jetës. Mënyra që zgjidhet për të dhunuar një grua nuk justifikon aktin në vetvete, që mbetet i dënueshem për opinionin publik, por thellësisht i pranueshëm në hapësirën tonë private familjare, ku përgjithësisht gratë pranojnë të jenë vasale të pashmangshme të burrave…sepse gjithçka fillon te familja…

Nuk është një befasi fakti që burrat e dhunshëm vijnë nga familje të dhunshme. Psikologu amerikan, Leonard Bergoviç i njohur veçanërisht për kërkimin e tij në fushën e agresivitetit njerëzor, shkruan se shumica e bashkëshortëve që rrahin gratë e tyre kanë jetuar në familje po kaq të dhunshme.

Që në moshë të hershme, të rritur në mjedise armiqësore ata e perceptojnë dhunën emocionale dhe fizike si diçka ‘të zakonshme’. Sipas Bergoviç, këta njerëz janë të ushqyer që në vegjëli me

22.07.2013

11

Njeriu nuk është bërë për t’u mundur.

Një njeri mund të shkatërrohet, por jo të mundet.

- Ernest Hemingway

Detroit, falimenti i një qyteti përbuzjen ndaj grave. Modeli i tyre është ai i babait nga ku mësojnë se për t’i pasur nën kontroll, grave duhet t’u shkaktohet frikë, dëmtime apo përulje.

Pikërisht në skutat e errëta të fëmijërisë gjendet terreni pjellor i vazhdimësisë së dhunës ndaj gruas, dhe beteja kundër saj ngjan gati donkishoteske, e humbur që në nisje, thuajse e pashpresë. Për fat të keq, e tillë do të jetë sa kohë që shteti dhe shoqëria kujtohen vetëm kur shënohet një viktimë tjetër dhe faqet e gazetave e edicionet e lajmeve hapen me kronikën e zezë të masakrave ndaj grave. Për të reflektuar ndryshimin, beteja kundër këtij fenomeni duhet të nisë që te familja për t’u shtrirë te mendësia e mykur e një shoqërie që vijon të mbetet patriarkale.

Po sa shqiptar është fenomeni i dhunës në familje?

Një raport i fundit i Organizatës së Kombeve të Bashkuara pohon se “idea që burri ka të drejtë të kërcënojë apo të rrahë gruan është e rrënjosur thellë në shumë shoqëri” paçka se format e dhunës zbehen ose theksohen në varësi të kulturës së shoqërisë. Opinioni publik britanik u befasua kur në të përditshmen “The Guardian”, u publikua një studim sipas të cilit mbi 70% e fëmijëve të moshës 11 dhe 12 vjeç e konsideronin si të pranueshëm që një mashkull të godistë me shuplakë një femër nëse ajo e kishte provokuar një reagim të tillë.

Ndërsa realiteti shqiptar, sikurse evidentohet nga UNICEF, reflekton një dominancë të theksuar mashkullore.

Tradita patriarkale e Ballkanit, ku bën pjesë dhe vendi ynë, i mëson gruas rolin e të nënshtruarës. Parimi i barazisë gjinore, pavarësisht tranzicionit 22 vjeçar, vijon të jetë një term veshtirësisht i përtypshëm për shoqërinë shqiptare. Ja përse shifrat e fundit të dhunës ndaj grave, krimet makabre, veçanërisht ftohtësia me të cilën ato kryhen dhe pranohen përpara drejtësisë trondisin vetëm në aparencë. Kultura e thellë patriarkale në Shqipëri është premisë e legjitimimit të dhunës në mjediset familjare, aty ku gruaja zgjedh të heshtë nga frika, të heshtë për opinion, të heshtë se beson që po ruan në këtë mënyrë familjen.

Ndaj kësaj mendësie nuk mjaftojnë ndryshimet e fundit në kodin penal për ashpërsimin e masave ndëshkuese, as eleminimi i tarifave gjyqësore dhe sigurimi i ndihmës ligjore falas për këto gra. Ndëshkimi nuk është parandalim.

Ndaj dhe përpjekja për t’i thënë “Mjaft” duhet të nisë nga çdo grua. Të gjitha duhet të kuptojmë se sado të brishta që mund të ndihemi të pozicionuara në këtë shoqëri patriakale përballë kërcënimit të burrave të dhunshëm, stacioni i fundit brenda ciklit jetësor të secilës prej nesh, nuk mund të vijë befasisht vetëm sepse kështu e ka vendosur një burrë.

koment

The Economist

Në një deklaratë kompania e prodhimit të makinave vërente se industria e shëndetshme e makinave do të luajë një rol në ringritjen e Detroit. Kjo është natyrisht e vërtetë, por le të shpresojmë se Motor City ka mësuar t’i zgjerojë horizontet

K

ur General Motors plotësoi dokumentet e falimentit në vitin 2009, shumë menduan se ishte fundi i atij që, njëherë e një kohë, qe prodhuesi më i madh i makinave në botë. Kompania kishte mbetur pa para. Aksionet e saj kishin rënë në 3 dollarë. Kostot e pensioneve për punonjësit e saj ishin gjymtuese.

Por shpallja e falimentimit e ndihmoi GM të bënte një kthesë për mirë dhe shpejt. U bë më i fortë dhe më i vogël. Aksionet e tij u rritën. Dhe vitin e shkuar bëri 6 miliard dollarë fitime.

Tani qyteti i GM, Detroit, po shpreson për një kthesë të ngjashme. Qyteti plotësoi letrat për faliment bashkiak më 18 korrik, duke u bërë qyteti më i madh ndonjëherë që falimenton në Amerikë.

Dikur një nga qytete më të mëdha e të pasura të Amerikës, Detroit ka qenë në grahma për një gjysmë shekulli. Vendet e punës u zhdukën, bashkë me njerëzit. Popullata e Detroit ra nga 2 milion në vitet 1960, në 700 mijë aktualisht. Papunësia ka kapur 16 përqind, më shumë se dyfishin e përqindjes kombëtare dhe shtetit të Michigan-it, (kryeqytet i të cilit Detroit është).

Cka mbetur nga pjesa taksapaguese është në vështirësi dhe e mbingarkuar. Detyrimet janë të pamata, rreth 17 milard dollarë, apo rreth 25 mijë dollarë për rezident.

Në mars, Rick Synder, guvernatori i Michigan-it caktoi Kevyn Orr, një avokat falimentesh, si menaxher emergjence të qytetit. Dy muaj më vonë ai e shpalli qytetin të pashpresë. Në qershor ai publikoi një plan për ristrukturimin e borxhit dhe detyrimeve të qytetit. Një propozim thoshte se qyteti duhet të shiste veprat e artit me vlerë që zotëronte. Një tjetër pakësimin e benefiteve shëndetësore për pensionistët. Z. Orr shpalli një moratorium mbi ripagimin e rreth 2 milard dollarëve në borxhe të pasiguruara. Ai tha në atë kohë “ajo çka detroitasi i zakonshëm duhet të dijë është se kemi rënë në zero”.

Detroitasit ndoshta e dinin këtë ndërkohë. Më shumë se një e treta e banorëve jetojnë poshtë nivelit të varfërisë. Qyteti përreth tyre po rrëgjohet. Pothuajse gjysma e nenonëve në rrugë nuk punojnë. Shumica e parqeve në qytet janë mbyllur. Shkollat, gjithashtu nën kontroll shtetëror të gradës emergjente, janë në gjendje të tmerrshme. Siç pritet, krimi ka dalë jashtë kontrollit. Vrasjet janë më të lartat që nga vitet 1970. Koha e përgjigjes për telefonatat e policisë ‘911’ është rreht një orë. Vetëm një e treta e autoambulancave të qytetit janë në shërbim.

Falimentim do të thotë që banorët e qytetit mund të përballen me më shumë shërbime të prera. Punonjësit e bashkisë, si dhe penisonistët, me gjasë do t’i shihin sërish të shkurtuara benefitet. (Në një tjetër shenjë të asaj se çfarë e ligështon qytetin, dy fondet e pensioneve kanë paditur z. Orr dhe z. Snyder në mënyrë që të mund t’i bllokojnë nga shkurtimi i pensioneve të punonjësve aktualë bashkiakë). Kreditorët gjithashtu parashikojnë vështirësi. Sipas Detroit News, plani i falimentit të qytetit mund të jetë i ngjashëm me propozimet ristrukturuese të Orr-it i cili kërkonte nga kreditorët që të përfitonin të qindtën e kredive të tyre.

Disa banorë shqetësohen nga stigma e falimentit, ndërkohë që kontetë fqinje kanë frikë se problemet fiskale të Detroit do të prekin aftësitë e tyre për të financuar. Por z. Snyder thotë se ‘është i vetmi opsion praktik për të zgjidhur problemin që ka gjashtë dekada që krijohet”. GM, për sa i takon, shpreson se falimenti ‘do të shënojë një fillim të ri për qytetin”. Në një deklaratë kompania e prodhimit të makinave vërente se industria e shëndetshme e makinave do të luajë një rol në ringritjen e Detroit. Kjo është natyrisht e vërtetë, por le të shpresojmë se Motor City ka mësuar t’i zgjerojë horizontet.

12

prova e re

Universitet

Një sistem i ri ndërkombëtar testimi do jetë ose risia madhore e radhës në arsimin e lartë ose një eksperiment i kushtueshëm pa vlerë që do të kritikojë fakultetet e kolegjeve dhe universiteteve

Duhet të marrin nota dhe sistemet universitare?

N

ë një takim në zyrat e saj qendrore në Paris muajin e kaluar, Organizata për Bashkëpunim Ekonomik dhe Zhvillim (OECD) nxori një studim mbi atë nëse do jetë e mundur të testohet çfarë mësojnë studentët në të gjithë botën në kolegjet dhe universitetet e tyre. Në nëntor, organizata do vendosë nëse do vazhdojë me sistemin e ri: Vlerësim i Rezultateve të të Mësuarit në Arsimin e Lartë ose Ahelo.

Për Andreas Schleicher, këshilltari kryesor për arsimin i O.E.C.D., sistemi i ri është një vazhdim i Programit për Vlerësimin e Studentëve Ndërkombëtarë PISA, një provim i rëndësishëm që teston 15-vjeçarët në të gjithë botën në matematikë, shkencë dhe lexim çdo tre vjet.

Rezultatet e fundit, nga testi i 2009-ës, nxorën në vend të parë Shanghai-n, Korenë e Jugut dhe Finlandën duke e trishtuar SHBA-në e cila u rendit në mënyrë të konsiderueshme më poshtë.

Dr. Schleicher e sheh Ahelo-n si një përgjigje për rritjen e ndikimit të rankimeve të universiteteve, të cilat raportohen gjerësisht në media të cilat tentojnë të theksojnë kërkimin mbi mësimdhënien. “Ne na duhet pak gjuhë për të folur rreth cilësisë të mësimdhënies dhe rezultatit të të nxënit që nuk ka të bëjë me kërkimin,” thotë ai. “Nëse ne nuk kemi një mënyrë për ta matur mësimdhënien atëherë, do bazohemi te reputacioni, i cili flet vetëm për të shkuarën.”

Patti M. Peterson, një zyrtare në Këshillim Amerikan për Arsimin, i cili përfaqëson presidentët e kolegjeve dhe universiteteve, thotë që “pasja e sistemeve shumë të ndryshme të arsimit të lartë dhe bërja e vlerësimeve midis tyre” është një përpjekje jo e frytshme. Dr. Peterson, i cili mbikëqyr punën e këshillit të edukimit, pyet nëse do arrihet qëllimi i Ahelo-s: “për të mbështetur përmirësimin e rezultateve të të mësuarit”. Ajo shqetësohet mos testi bëhet “një kalë Troje për rankimet.”

“Nëse është çështja vetëm te përmirësimi i cilësisë pse të mos lihen institucionet anonime?” thotë Dr. Peterson.

Dyshimeve të saj iu ka bërë jehonë John Aubrey Douglass, pedagog i Universitetit të Californias, Berkeley, i cili është kundërshtar i Collegiate Learning Assessment, një test i SHBA që ka shërbyer si model për Ahelo.

“Nëse qëllimi është që universitetet të përdorin të dhënat e këtij testi për t’u vetëpërmirësuar, ato nuk do shkojnë t’i kërkojnë atje,” ka thënë ai “por me të dalë në treg këto gjëra është e vështirë t’i heqësh.”Ai e krahasoi Ahelo-n me testin SAT të hyrjes në kolegj në SHBA. “SAT-i e ka treguar prej kohësh që pak ka të bëjë me suksesin akademik,” thotë ai. “Por është e pamundur ta heqim qafe sepse shumë kolegje e përdorin dhe nuk ka motiv për të ndërtuar një më të mirë.”

“Ahelo, për çudi, ka hapur shumë debate në muajt e fundit,” thotë Philip Altbach, drejtor i Qendrës për Arsimin e Lartë Ndërkombëtar në Boston. “Shumë vazhdojnë të pyesin në është e mundur të sigurohen të dhëna të besueshme nga shtete me qasje shumë të ndryshme në kurrikula, rregulla të ndryshme për pranimin në universitet dhe variabla të tjerë.”

Sipas Dr. Schleicher, në fillim, “kishim shumë dyshime nëse do ishte e mundur të hartonim një test që do funksiononte ndërmjet të gjitha gjuhëve dhe kulturave”, por shton: “tani besojmë që mundet.”

Ka pasur gjithashtu kritika të ndjeshme për koston e Ahelo-s. Deri tani, O.E.C.D. ka shpenzuar afërsisht 13 milion $ për projektin dhe pse nuk është konfirmuar nëse do të vazhdojë.

“Pse është e nevojshme të bëjmë një test shumë, shumë, shumë të kushtueshëm, shumëgjuhësh dhe shumëkombësh?” thotë Dr. Peterson i Këshillit të Edukimit Amerikan.

“Në qoftë se doni të masni kreativitetin

“Ahelo, për çudi, ka hapur shumë debate në muajt e fundit,” thotë Philip Altbach, drejtor i Qendrës për Arsimin e Lartë Ndërkombëtar në Boston. “Shumë vazhdojnë të pyesin në është e mundur të sigurohen të dhëna të besueshme nga shtete me qasje shumë të ndryshme në kurrikula, rregulla të ndryshme për pranimin në universitet dhe variabla të tjerë.

apo bashkëpunimin, është shumë e vështirë ta bëni me një test me alternativa ,” ka thënë Dr. Schleicher, “por ne besojmë që nëse shtetet duan të shpenzojnë para, ne mund t’u japim diçka.”

Ai përdor testin për 15 vjeçarët si shembull. “Nëse shtetet në zonën e O.E.C.D. do të përmirësonin performancën e sistemit të tyre arsimor me vetëm 25 pikë PISA-që janë aq sa Polonia ka arritur në gjashtë vitet e fundit- fitimi ekonomik afatgjatë i studentëve gjatë jetës së tyre do jetë afërsisht 115 trilionë $,” thotë profesori.

Propozimi Ahelo mbulon tre zona: ekonominë, inxhinierinë dhe aftësitë gjeneraliste. Dy të parat janë zgjedhur pasi janë më të përshtatshme për krahasimin ndërkulturor sesa fushat e tjera, ndërsa pjesa e përgjithshme është menduar të testojë atë lloj të aftësive që janë tërheqëse për punëdhënësit.

Një shembull i ushtrimit të aftësive të përgjithshme pyet studentët të imagjinojnë sikur punojnë për zyrën e policisë në një

qytet ku një specie ujore me tre sy është kapur në liqen duke shkaktuar panik mes rezidentëve dhe ngre çështjen e mbylljes së një fabrike aty afër. Duke mbledhur raportet e mediave, të dhënat mjedisore dhe mendimet e shkencëtarëve dhe grupeve të tjerë të interesit, studentët duhet të përgatisin një raport sipas gjasave që mutacioni është shkaktuar nga ndotja kimike, parazitët apo problemet e zhvillimit.

Michael J. Feuer, dekan i shkollës së edukimit në Universitetin George Washington, qëndron skeptik për këto ushtrime.

“Ka një fantazi rreth testimeve të shkollës- që ne mund të vijmë me një sondë dhe ta dimë ekzaktësisht sa është niveli i naftës,” thotë ai. “Duke u mbështetur në rezultatet e testit për të bërë gjykime mbi universitetet, ti përfundon duke hedhur në erë moralin e njerëzve që po vlerësohen duke përfshirë vetëm një pjesë të historisë së tyre.”

Shumë nga kritikët e Ahelos janë të shqetësuar që një test i parashikuar për të lejuar universitetet të krahasohen me institucione të ngjashme në shtete të tjera do të gllabërohen nga ligjvënësit dhe politikanët.

“Ka një faktor frike mbi faktin si ministrat përdorin të dhëna mbi trendet e fundit të arsimit,”ka thënë Dr. Douglass i Universitetit të Kalifornias. “Një nga rezultatet është një lëvizje drejt uniformitetit të mënyrës si mësohen gjërat. Ne duam të jemi të informuar, por ne nuk duam të jemi njëlloj.”

Kryekëshilltari për arsimin i OECD-it ndan të njëjtin shqetësim. “Një instrument që ti ndërton për përmirësim, komprometohet kur e përdor për leverdi,” thotë ai.

Megjithatë, ai është ende i çekuilibruar nga kontradikta. “Kam provuar të njëjtën gjë me PISA,”thotë ai. “Në fillim të gjithë thanë: jo mua. Tani janë të gjithë pjesë e saj.”

“Ahelo po nxjerr të vërtetën për cilësinë në arsimin e lartë,” thotë ai. “Jo çdokush do i pëlqejë rezultatet.”

kulturë

arkiva

Gazeta MAPO

22.07.2013

www.mapo.al / gazetamapo@gmail.com

13

Shkrimtarja amerikane Rozë Uajlldër Llejni, udhëtoi në Shqipërinë e Veriut dhe i pëlqeu aq shumë ky vend sa planifikoi të ndërtonte një shtëpi për të jetuar përgjithmonë aty

Në qendër të ku burrat m Tiranës diskutojnë blidhen dhe për politikën Luftëtarë malesh

Pazari i Tira

Familje shqi

ptare ne Ve

ri të Shqipë

risë.

nës

Banditi që ta ko na këndoi kë va në afërsi të Lumit Sh ngën e Durg alë at Pashës Bulevardi i ri në Tiranë

Koleksioni i rrallë fotografik

i Shqipërisë së 1922 “..Nëse nuk shikon Shqipërinë, nuk ke parë gjë. Aty lart po, pikërisht aty në ato male, një ditë rruge prej këtu jetojnë njerëz si njëzet shekuj më parë, para se të njiheshin grekët, romakët ose sllavët. Ka ngulime parahistorike, legjenda të vjetra, këngë dhe zakone për të cilat nuk dihet asgjë. Asnjë i huaj s’i ka pare” Robert Elsie

Një ditë Rozë Uajlldër Llejni (Rose Wilder Lane) ndodhej në një kamp refugjatësh në Shkodër kur pak para largimit të saj, një veprimtare tjetër e Kryqit të Kuq Amerikan, Fransis Hardi (Frances Hardy), e bindi të shkonte me të në një ekspeditë në malet e veriut të Shqipërisë, në një udhëtim për të ngritur shkolla.

“Kostandinopoja s’është gjë! Të gjithë shkojnë në Kostandinopojë. Por nëse nuk shikon Shqipërinë, nuk ke parë gjë. Aty lart po, pikërisht aty në ato male, një ditë rruge prej këtu jetojnë njerëz si njëzet shekuj më parë, para se të njiheshin grekët, romakët ose sllavët. Ka ngulime parahistorike, legjenda të vjetra, këngë dhe zakone për të cilat nuk dihet asgjë.

Asnjë i huaj s’i ka parë. Zoti i madh! Ti rri këtu dhe flet për Kostandinopojën!” “Por nëse nuk shkohet, si të bëjmë?” pyeta unë. “Si bëhet çdo gjë në jetë? Thjesht, bëhet! Marrim kuaj, u hipim dhe nisemi.”

“Të marrim edhe pushkë me vete?” “Mos ki frikë, nuk ka rrezik. Mbase hasim në ndonjë pritë hasmërie dhe vrasin udhërrëfyesit tanë, por askush nuk vret gra. As burrat nuk vriten kur janë me gra”. Rozë Uajlldër Llejni ndërroi planet e saj aty për aty dhe u nis me Francës dhe një grua tjetër, Margrët Aleksandër (Margaret Alexander). Bashkë me to ishte Rexh Meta, një refugjat dymbëdhjetëvjeçar nga Kosova i cili kishte humbur prindërit dhe kishte përfunduar në një kamp refug-

jatësh në Shkodër. Aty kishte mësuar anglisht. Gjithashtu me grupin e udhëtarëve ishte edhe Rrok Perolli, punonjës i Ministrisë së Brendshme, si përkthyes. Një vit më parë, Rroku kishte qenë i burgosur në Serbi dhe ishte dënuar me vdekje.

Ai u arratis dhe arriti të kalonte kufirin për në Shqipëri. Tani kishte frikë që malësorët do ta shisnin te serbët. E frymëzuar nga udhëtimi i saj në vitin 1921, Rozë Uajlldër Llejni shkroi dhe botoi librin e saj më të njohur, Peaks of Shala, Being a Record of Certain Wanderings among the Hill-tribes of Albania (Majat e Shalës: përshkrim i disa rrugëve mes fiseve të malësisë së Shqipërisë), Londër 1922, ndihmesë e çmuar në njohjen e Shqipërisë prej amerikanëve në dhjetëvjeçarët e parë të shekullit të njëzetë.

Rozë Uajlldër Llejni nuk ishte antropologe me njohuri të thella mbi Ballkanin, as analiste politike si paraardhësja e saj britanike, Edith Durham, dhe as shkrimtare e mirëfilltë udhëtimesh. Gjithsesi ajo arriti që me stil dhe thjeshtësi të bënte të kuptueshme për amerikanët botën e malësorëve të veriut të Shqipërisë. Me gjithë temën tërësisht të panjohur, Majat e Shalës u bë libër shumë i suksesshëm.

Pas tirazhit të parë u ribotua edhe tri herë dhe u lexua shumë në Amerikë dhe në Angli. Në vitin 1926, pesë vjet pas udhëtimit të saj në Dukagjin, Rozë Uajlldër Llejni u kthye në Shqipëri me mikeshën e saj Helenë Dor Bojllstën (Helen Dore

Boylston, 1895-1984) dhe me shërbëtoren e tyre të tmerruar franceze, Ivonë, me qëllim që të ndërtonin një shtëpi dhe të jetonin bashkë në vendin e ëndrrave të saj.

Rrëfimi i udhëtimit të tyre me një makinë të tipit Model T Ford, që i dhanë emrin Zenobia, nga Parisi në Tiranë u botua nga Uilliëm Holc (William Holtz) në librin Travels ëith Zenobia, Paris to Albania in a Model T Ford: A Journal by Rose Wilder Lane and Helen Dore Boylston (Udhëtime me Zenobian: nga Parisi për në Shqipëri në një Ford T. Ditar i Rozë Uajlldër Llejnit dhe i Helenë Dor Bojllstënit), Kolumbia 1983. Për fat të keq, një vit e gjysmë më vonë ajo u detyrua të kthehej në Amerikë për arsye familjare dhe, pas kësaj, Depresioni i Madh ekonomik i vitit 1929 shkatërroi përfundimisht shpresën e saj për të jetuar në Shqipërinë që donte kaq shumë. Rozë Uajlldër Llejni vdiq në vitin 1968 në moshën 81-vjeçare, një ditë para nisjes së saj në një udhëtim rreth botës.

Fotografitë e këtij koleksioni nuk janë marrë nga vetë Rozë Uajlldër Llejni gjatë ekspeditës së saj të vitit 1921. Kur shkoi në Shqipëri një vit më pas, ajo mori një fotografe, Anetë Markuis (Annette Marquis), dhe dy udhërrëfyes për të përsëritur udhëtimin e vitit 1921. Kësaj radhe, moti ishte më i mirë dhe udhëtimi më pak i lodhshëm. Pas shumë peripecive Anetë Markuisi u kthye shëndoshë e mirë.

Aparati fotografik ra në ujë por, për fat, negativat nuk ishin dëmtuar.

Kush është Rose Wilder Lane Shkrimtarja amerikane Rozë Uajlldër Llejn (18861968), e bija e Llora Ingëllz Uajlldërit (Laura Ingalls Wilder, 1867-1957), autorja e librave të suksesshme, Little House on the Prairie, lindi ne Dakotën e Jugut. U rrit në Mizuri ku në moshën 17-vjeçare punoi për Western Union në Kanzas Siti. Në vitin 1908 u nis për në San Fransisko ku shkroi rubrikën e gruas për gazetën San Francisco Bulletin. Me tregimet e saj të shkurtra në gazetat për gruan u bë gazetarja më e paguar në Shtetet e Bashkuara. Pas botimit të librit të parë, ajo filloi punë për Kryqin e Kuq dhe Ndihmë për Lindjen e Afërt (American Red Cross and Near East Relief), duke hetuar dhe duke shkruar për kushtet në Evropë dhe në Lindjen e Afërt (përfshirë Ballkanin) për të grumbulluar fonde për ndihmë. Filloi punë në zyrën e Kryqit të Kuq në Paris dhe udhëtoi në Itali, Greqi, Jugosllavi dhe Shqipëri, vend ky që e mahniti.

14

zbavitje

lojra të ndrsyhme

Fjalëkryqi klasik 1

2

3

4

12 15

Dubai, monedha ari për ata që humbin peshë 5

6

7

8

9

13

16

10

14

17

18

19

20

22

21 24 28

25 30

29

23

26

31

27

32

33

35

34 39

Fjalëkryqi klasik është një nga lojërat enigmatike më të përhapura në botë. Fjalëkryqet e para filluan të botoheshin që në shekullin e XVIII dhe vazhdon të jetë e preferuar edhe në ditët e sotme.

11

36 41

40

37

38

42 Koha e fillimit ____:____

43

44

45

49

48

46

47

Koha e mbarimit ____:____

50

Horizontalisht

1. Qytet në Maqedoni. 8. Lloj sporti që luhet zakonisht nga brtanikët.

12. Sigla e Kolonjës. 13. Një organizatë minoritare në vendin tonë. 14.

Dëshiron. 15. Tërësia e sendeve që janë të nevojshme për të dhënë një shfaqje. 18. Mjet për të ngritur pesha të rënda. 20. Kam njohuri. 21.

Lëndë organike të domosdoshme për veprimtarinë jetësore. 22.

Qëllim i lartë, që mbështetet në bindjen dhe që përbën pikësynimin kryesor të dëshirave, të veprimtarisë e të përpjekjeve të dikujt. 24.

Organizatë Juridike. 25. Mjet i madh transporti për të mbajtur lëngje.

28. Një mbret i njohur i Shekspirit. 30. Marrëveshje. 32. Temjan në dialekt. 33. Flori. 34. Letërsia Franceze. 35. Merr fund, përfundon. 36.

Veshje e sipërme. 39. Përemër vetor. 41. Institut Ndërkombëtar. 42.

Festë fetare. 43. Thirrje emër për emër. 44. Çela i letërsisë shqipe. 46.

Universiteti Bujqësor. 47. Dru gardhi. 48. Fieri në makina. 49. Pjesëz treguese. 50. Lëndë që kanë përmbajtje bimore, a shtazore.

Vertikalisht:

1. Jusuf, shkrimtar i njohur kosovar. 2. Ndarje e veprimtarisë e një institucioni. 3. Mallkoj në dialekt. 4. Lundrimi në ujë me varkë. 5. Fjala që mbyll lutjen fetare. 6. Kalimi i pushtetit nga një forcë politike tek tjetra. 7. Inatosem në fillim. 8. Mikrobe të dhëmbëve. 9. Sistemi i organizimit shoqëror, shtetëror dhe ekonomik, mbrapsht. 10. Kalli misri i shkoqur. 11. Lupi, aktor humorist. 16. Deti pa të buta. 17. Përemër pronor. 19. I ngjashëm, i njëllojtë. 23. Lezha në makina. 26. Teksti letrar i një filmi. 27. Secila nga dy gjymtyrët e sipërme të trupit të njeriut nga supi deri te dora. 29. Darkë që hanë myslimanët pas agjërimit. 30.

Gropë e madhe, që e hapin në vendet malore ujin e shiut për bagëtinë.

31. Shkurre e vendeve mesdhetare me degë të shtrembra e me shumë gjemba. 33. I ka baza në mes. 36. Ezmer. 37. Njeri që ha shumë, njeri i pangopshëm. 38. Universitet Zviceran. 40. Pjesëz pohuese, mbrapsht.

45. Pjesëz mohuese. 47. Simboli kimik i heliumit.

Sudoku | nivel mesatar 2

4 9

7 7

8 5

5

6

7 3 6

1 3

8

1

9

3

3

1 9

1

1 8

4 2

3 5

6

4

7

5 2

Plotësoni vendet bosh në mënyrë që çdo rresht e kolonë të ketë numrat nga 1-9.

2 5

8

4

2

5 5

4 2

1

7

8 5 9

4 9

Koha e fillimit _____:____

6

Koha e mbarimit ____:____

Numërkryq

Qeveria e Dubait do t’i paguaj shtetasit e vet me ar, nëse ata humbin peshë. Kjo ofertë është pjesë e fushatës qeveritare për të luftuar mbipeshën, që është në rritje e sipër si fenomen në emirate. Sfida 30 ditëshe për humbje të kilogramëve është lancuar të premten, dhe koincidon me muajin e shenjtë të Ramazanit, kur besimtarët agjërojnë tërë ditën.

Shumë njerëz hanë tepër ushqim pas iftarit, që mund të shtojë jashtëmase peshën e tyre, shumë më lartë sesa periudhës jashtë Ramazanit. Garuesit të cilët regjistrohen nga e premtja mund të largohen me nga një gram ari, që në fillim të garës, lajmëroi autoriteti civil i Dubait, si pjesë e nismës “Pesha e juaj në ari”.

Garuesit “në dietë” mund të fitojnë monedha ari që vlejnë 20,000 dirham apo $5,400. Pjesëmarrësit duhet të humbin minimum 2 kilogramë, për t’u kualifikuar në këtë garë.

Horoskopi javor DASHI (20/III-20/IV)

DEMI (21/IV-20/V)

Planeti Mars do te krijoje nje klime harmonike per ciftet. Do keni mundesi te veproni lirisht ne lidhjen tuaj. Partneri nuk do beje skena xhelozie edhe pse ju mund te provokoni te tilla gjera. Per beqaret pritet nje lidhje. Mundohuni ta dalloni personin e duhur midis disave qe shprehin interes per ju. Influenca e ketij planeti tek financat do jete thike me dy presa.

Asnje planet nuk do te ndikoje ne lidhjen tuaj. Ne kete menyre ju do keni nje jete te qete sot prane partnerit. Harmonia do mbizoteroje ne cift. Beqaret do duan me shume se kurre te flirtojne. Disa do kene tendence te lidhen shpejt por edhe te mendojne shpejt per t’u ndare. Duhet te mendoheni mire para se te beni ndonje shpenzim. Financat nuk do jene te mira.

BINJAKET (21/V-20/VI)

GAFORRE (21/VI-22/VII)

Mjedisi sot per ciftet nuk do jete shume i qete. Priten konflikte duke qene se partneri do tregohet shume autoritar me ju. Kjo do ju rebeloje. Beqaret do jene shume te sigurt ne vetvete. Do jeni edhe joshes dhe te gjithe do ju pelqejne sapo t’iu shohin. Pritet te krijohet nje lidhje serioze. Pergatituni! Prej shume kohesh keni pritur permiresimin e financave.

Ata qe jane ne cift duhet te mundohen te gjejne shkaqet e problemeve qe kane me njeri tjetrin. Kjo eshte menyra me e mire per te rregulluar ambientin ne dashuri. Beqaret duhet te tregohen shume te matur ne ceshtjet e zemres. Do shkelqeni sot dhe askush nuk do iu beje dot balle. Organizoni me mire buxhetin tuaj dhe kjo do iu jape me shume mundesi te beni shpenzime.

LUANI (23/VII-22/VIII)

Dita e sotme do jete shume e bukur per ciftet. Do merrni shume kenaqesi dhe deshirat tuaja me te medha do ju realizohen.

Beqaret do kene nje takim te papritur. Jeta juaj sentimentale do mund te marre nje kthese tjeter mjaft interesante. Do filloni temendoniedhemeshumeperteardhmen.

Mundohuni te mos beni shume shpenzime sepse do mbeteni me xhepat bosh.

PESHORJA (23/IX-22/X)

Do jeni shume tolerante sot ne lidhjen tuaj.

Gjithckadoshkojemesemiriedheperataqe nuk jane shume pas fjaleve te bukura.

Perfitoni nga kjo dite! Beqaret nuk do qendrojne ne vetmi por do kene nje jete sociale shume aktive. Fale mbeshtetjes se disa planeteve ju do keni mundesine te beni edhe ndonje takim. Menaxhojeni mire buxhetinnemenyreqetemoskeniprobleme.

Gjeni figurën duke bashkuar pikat

1

4

5

1

4

2

Plotësoni tabelën me numrat e dhënë!

Ngjyrosni pjesën me pikë dhe zbuloni figurën

Numra me 3 shifra: 014, 025, 101, 244,, 321, 325, 329, 451, 497, 514, 526, 551, 632, 646, 702, 887.

Numra me 4 shifra: 0296, 2145, 2147, 3251, 4414, 4471, 4514, 5415, 5659, 6419, 6547, 8987.

Numra me 5 shifra: 14785, 22091, 45965, 51365, 52747,

54120, 55255, 67526, 71115, 84305, 85295, 94232.

Numra me 6 shifra: 041459, 106519, 210013, 221341, 244798, 256642, 421026, 447859, 522202, 596857, 632555, 720448, 867088, 955237,

SHIGJETARI (22/XI-21/XII) Problemet ne cift do te zhduken dhe gjithcka do jete me e qete. Mundohuni te mos e ndryshoni kete mjedis. Sharmi do i ndihmoje shume beqaret te takojne dashurine. Disa do kene tendence te lidhen edhe me persona goxha me te medhenj se vetja. S’ka problem, mjafton qe ju te ndjeheni mire. Planetet do ju detyrojne te jeni me te kursyer ne shpenzime.

Gjeni 10 ndryshimet

UJORI (20/I-19/II) Nese keni nje lidhje te qendrueshme duhet te jeni shume vigjilente sot. Tregohuni me te bute dhe kujdesuni me shume per partnerin, perndryshe do mund te keni edhe ndonje surprize te pakendshme. Per beqaret nuk do kete asnje ndryshim ne jeten sentimentale. Do keni tendence te merrni rreziqe ne planin financiar.

VIRGJERESHA (23/VIII-22/IX)

Nese jeni ne cift do keni nje mungese komunikimi me partnerin. Disa mund edhe te ndahen. Disa te tjere do kene nevoje per me shume qendrueshmeri ne lidhjen e tyre. Beqaret do jene te sigurt per ate qe duan dhe plot energji. Perfitoni sot dhe shprehini me shume ato qe ndjeni.

Ne planin material pritet te jete nje dite e mire.

AKREPI (22/X-21/XII)

Meqe klima ne dashuri do jete shume e ngrohte per ciftet, do perjetoni ndjenja dhe emocione te forta. Disave do ju duket sikur jane edhe ne qiell te shtate. Beqaret nuk do i ndaloje asgje te kerkojne personin ideal. Aftesia juaj joshese dhe kembengulja do iu ndihmojne t’ia dilni mbane. Sot eshte momenti i duhur te ndryshoni sjelljen me parate.

BRICJAPI (22/XII-20/I) Venusi do ndikoje se tepermi tek jeta sentimentale e te gjithe bricjapeve. Edhe ata qe e duan shume punen do gjejne pak kohe per dashurine. Beqaret nuk do e kene shume te veshtire te gjejne ate qe kane kerkuar prej kohesh. Do kaloni momente te bukura! Me ne fund edhe per financat do vije nje dite e qete. Buxheti do te stabilizohet dhe ju nuk do keni probleme.

PESHQIT (20/II-19/III) Venusi, planeti i dashurise do jete aleati juaj sot. Kjo dite do jete plot deshira dhe kenaqesi. Mundohuni te mos i lini problemet e vogla te ndikojne tek lidhja juaj.

Per beqaret pritet nje dite shume e kendshme ne planin sentimental. Do keni shume mundesi te bini ne dashuri e do ndiheni mire.

blog

1001

ditë që formësuan botën

Gazeta MAPO

22.07.2013

www.mapo.al / gazetamapo@gmail.com

22 korrik

15

Media ekziston për t’i mbushur jetët tona me perceptime artificiale dhe vlera arbitrare.

- Marshall McLuhan

1456

Huniadi dhe frati Capistrano prapësojnë sulltan Mehmetin Në korrik 1456, sulltani osman Mehmeti II, i sapodalë nga pushtimi i Perandorisë bizantine, i priu një ushtrie drejt veriut për të sulmuar mbretërinë e krishterë të Hungarisë. Mbrojtja e Hungarisë mbështetej te dy burra: luftëtari veteran hungarez, Gjon (Janos) Huniadi dhe frati 70 vjeçar italian, Giovanni da Capistrano.

Një predikues i zjarrtë, Capistrano kishte frymëzuar dhunë ndaj hebrejve dhe heretikëve.

Shënjestra e parë e Mehmetit ishte Beogradi, asokohe një kështjellë në kufijtë hungarezë.

Megjithëse muret e tij të trefishta ishin të

shkëlqyera, nuk pritej që Beogradi t’i qëndronte sulltanit që sapo kishte triumfuar mbi Kostandinopojën. Teksa osmanët e vunë Beogradin nën rrethim Capistrano ia përkushtoi oratorinë e tij predikimit të një kryqëzate. Mijëra fshatarë, të armatosur me kosa dhe hunj iu bashkuan kalorësve të Huniadit dhe mercenarëve për të formuar një ushtri ndihmëse. Duke lundruar nëpër Danub ata e thyen bllokadën osmane për t’iu bashkuar mbrojtësve brenda në Beograd.

Më 21 korrik osmanët u futën në kështjellë, por u zmbrapsën. Ditën tjetër disa nga kryqtarët en-

tuziastë të Capistranos dolën nga muret për ta çuar luftën në kampin turk. Ishte një akt çmendurie të padisiplinë, të cilën Capistrano bëri më të mirën për ta ndaluar, por për mrekulli, mësymja e krishterë mundësoi një moment që u bë ortek. Teksa ushtarët profesionistë të Huniadit iu bashkuan betejës, sulltan Mehmeti u plagos dhe pa ndjenja u bart nga fushëbeteja.

Turqit pa kaluar shumë, u tërhoqën në masë.

Fatkeqësisht Huniadi dhe Capistrano patën pak kohë për ta shijuar triumfin: të dy vdiqën të sëmurë para se të mbyllej viti.

Blitz

Flickr

1.4

Milion, numri i përafërt i amerikanëve që kanë akses të llojit top-secret.

900

Mijë dollarë, kostoja mesatare vjetore e mbajtjes së një të burgosuri në Guantánamo Bay.

65

Mijë dollarë është kjo kosto vjetore për një të burgosur në një burg të sigurisë maksimale në Amerikë.

2865

Numri i sulmeve terroriste kundër targeteve diplomatike në të gjithë botën që nga viti 1970.

Titulli: Verë shqiptare Foto: Maciej Sokół

Pushteti në Universitet

Në Facebook Astrit Dehari

Hysni Ndreu Gjeli i krenohej gjithë fshatit se kishte trashëgimi letrare, sepse me pendët e stërgjyshes së tij, ishin shkruar kryeveprat e Shekspirit.

Maklen Misha Duke pritur nga momenti në moment që Saliu dhe PD të kërkojnë anulimin e Luftës së dytë Botërore.

Lindita Rova Po ngjit Muzinën...dhe kam para një autokolonë me 33 makina të cilat po shkojnë të zbukuruara të marrin një nuse.

Genti Çela Në zgjedhjet që mbahen nesër, LSI nuk po shpërndan asnjë 50 euro-sh. E çuditshme...

Anisa Hysesani Ai momenti kur dikush shkruan në fcb: Duke lexuar me shumë vëmendje filan libër... dhe që të vjen natyrshëm komenti...duket se mesa vëmendje.

gazetamapo@gmail.com cel: 068 20 55 477

Nuk është risi të thuhet se që prej pasluftës UP-ja është çerdhe e krimit të organizuar. Kjo madje është bërë pjesë e përditshmërisë së shoqërisë sonë. Tashmë dihet se pushteti është më i fuqishëm se asnjëherë më pare, përbrenda Universitetit.

Posa të futet studenti në oborrin apo objektin e fakultetit të tij sheh diçka shumë interesante. E para që e sheh nuk është kolegu i tij, as profesori apo asistenti, as pastruesja e lodhur nga ndotja e pluhurit por e sheh pushtetin.

Pushteti si kontakt i parë në UP shfaqet me një uniformë të sofistikuar dhe private, e cila e pret në hyrje apo qysh në oborr të fakultetit, në emër të sigurimit të objektit. Në mbishkrimin e uniformës shkruan në gjuhë të huaj zakonisht “security”. Pra, “sigurimi” është kontakti i parë i studentit. Kjo nuk është rastësi. Këta punëtorë të sigurimit janë shumë të zotë në seleksionimin e studentëve. Ata janë personat përgjegjës që caktojnë se cili student ka të drejtë të futet në bibliotekë, në sallën e ligjëratave, në dekanat, në rektorat etj. Përpos seleksionimit kanë edhe role të tjera që mund të përshkruhen me shkopat e gomës ose të hekurit që i mbajnë në brez e që shumë shpesh i kanë dëshmuar se nuk i kanë vetëm sa për t’i pasur por për t’i përdorur kundër studentëve. Pra, ky kontakt tregon egërsinë e pushtetit në UP qysh me kontaktin e parë. Kontakti i radhës me pushtetin brenda UP-së fillon dhe bëhet më mistik e mbi të gjitha më i sofistikuar. Tani pushteti në UP fillon dhe del pak përtej shkopit të gomës apo të hekurit. Në këtë pjesë fillon të përdoret pak edhe lapsi e libri dhe në shikim të parë mund të japë përshtypje të gabueshme. Pra, tash është fjala për një pjesë të stafit akademik e cila është pjesë direkte ose i shërben indirekt pushtetit e Qeverisë në Kosovë. Tashmë jemi brenda sallave të ligjëratave e ushtrimeve. Kjo pjesë e stafit akademik përmes pranisë, sjelljeve dhe shpjegimit të tyre e përhapin agjitacionin e pushtetit duke qenë profesor paradite e pasdite ministra, kryetar komunash, deputetë, e për më keq pjesëtarë të shërbimeve sekrete haptas e fshehtas.

Ky lloj i kontaktit për shumicën e studentëve normalisht që nuk është fare i këndshëm. Në këtë moment, pasi që pushteti e di se nuk pritet asgjë tjetër përpos organizimit kundër këtyre padrejtësive, pushteti bëhet shumë më perfid dhe fillon e bëhet tamam përjashtues.

Në hierarkinë e organizimit të pushtetit ndodh një thyerje. Tani, kur pritet që hallka tjetër e organizimit të pushtetit brenda UP-së të jetë në drejtim të dekanateve e rektoratit, pushteti qëndron edhe pak te organizimi në nivelin studentor. Kjo ndodh përmes një sistemi i cili proklamohet si demokraci brenda UP-së dhe paraqitet me të drejtën e krijimit të kinse “organizatave të pavarura studentore”. Këto organizata

të lejuara me statutin e UP-së janë të domosdoshme por jo në mënyrën si funksionojnë sot. Shumica prej tyre paraqesin një shpresë të rrejshme dhe një mundësi të humbur. Si shpresë, anëtarët e korruptuar të këtyre organizatave studentore paraqiten në kontaktin që ata e kanë me stafin akademik e administrativ. Madje profesori saherë që futet në sallën e ligjëratave i përshëndet në mënyrë të veçantë këta si studentë kinse të zgjedhur. Këto organizata pas pjesëmarrjes në zgjedhjet studentore marrin pjesë me përfaqësuesit e tyre në mbledhjen e këshillit të studentëve, të profesorëve, të senatit. Në tërë këtë proces numri i anëtarëve të Këshillit të studentëve paraqet 1% të studentëve në atë njësi akademike. Me këtë mbytet ideja e demokracisë por rritet fuqia e pushtetit brenda UP-së, se fundja ky është halli i Qeverisë. Si shpresë, studenti fatkeqësisht këto organizata kinse të pavarura i sheh në momentet kur ka probleme administrative me referentët e pjesëtarë tjerë të administrates, dhe për ato problem sekserë më të mirë se sa këta përfaqësues nuk gjenden.

Pas organizimit të pushtetit në nivel të studentëve, fillon dhe evitohet nevoja për formalizim të strukturave të pushtetit në UP. Kjo për arsyen se tani më jemi në nivelin institucional të organizimit të pushtetit brenda UP-së. Tani organizimi quhet Këshill i Profesorëve dhe Dekanat, të cilët zgjidhen me zgjedhjet e Universitetit të bazuara në statutin e UP-së. Mbi këtë nivel organizativ gjendet Rektorati apo “shtëpia e Babës” siç e quanin ish rektori Enver Hasani e Mujë Rugova edhe haptas. Ky institucion përmban në vete senatin si organ i cili në përbërjen e vet ka dekanë dhe senatorë nga profesorë e studentë. Këtu duhet të përfundonte organogrami i UP-së si në shumicën e universiteteve nëpër botë. Por nuk është ashtu. Mbi rektorat ekziston edhe një organ i mbivendosur. Ai quhet Këshilli Drejtues, tamam sikur organi më i lartë i partisë në pushtet. Këshilli Drejtues përbëhet nga 5 anëtarë të ardhur nga senati dhe 4 nga Ministri e Arsimit. Kompetencat e këtij organi janë mahnitëse, ky organ përcakton ndarjen e buxhetit, ka të drejtë të shkarkoj e të emëroi rektorin, miraton rregulloret për përjashtim të studentëve etj.

Pra kjo është “qeveria” brenda UP-së. Ish rektori Mujë Rugova e Enver Hasani thoshin edhe publikisht se “unë jam baba në UP”. Ata e kishin mbiçmuar veten pak më lartë pasi që ishin servilët e Hashim Thaqit si kryeministër i cili në çdo çast kishte mundësin që me Ministrinë e Arsimit t’i shkarkonte përmes Këshillit Drejtues.

Ky lloj funksionimi brenda UP-së ka shkatërruar idenë e Universitetit. Nëse në vitet e 90-ta nuk kishte hapësira universitare por ekzistonte Universiteti, në vitet e pasluftës kemi hapësira universitare por aspak Universitet! *Blogu: Rrethana dhe Rrethina

Themelues: Henri Çili. Kryeredaktor: Arion Sulo. Zv/kryeredaktor: Alfred Lela, Aleksandra Bogdani. Politika: Nevila Përndoj, Fejzi Braushi.

Kronika: Leonard Bakillari, Dashamir Biçaku. Speciale: Vladimir Karaj. Ekonomia: Blerina Hoxha. . Kultura: Aida Tuci. Suplement: Arta Çano.

Karikatura: Bujar Kapexhiu. Faqosja: Florenc Elezi. Ilir DRIZARI, Kujtim Bisha. Korrektore: Lila Plasari, Brunilda Meno.

Adresa: Bulevardi Gjergj Fishta pranë UET

Marketing / Drejtore: Fiziana Bora Cel: 068 20 55 437 E-mail: fiziana_bora@yahoo.com Menaxhim / Dhimitraq Hido Cel: 068 20 55 440

CMYK

16 22.07.2013

Gazeta MAPO

www.mapo.al / gazetamapo@gmail.com

NJOFTIM / REKLAMA

Nr. 19 (264), Viti Viii botimit korrik 2013 Çmimi 300 Lekë

Speciale/ Shijak TV, TeleVizioni që mund T’i duheT SëriSh opoziTëS

ilVa Tare Shqipëria kaotike, ku krimineli hyn në Parlament Bernard-henri léVy Zoti ka vdekur, por flokët e mi janë shumë të bukur llamBi Blido artisti që pikturon me sytë e mendjes

Beteja për audiencën e përmuajshme

kuSh i fitoi zgjedhjet në ekran ekSkluziVe / Shikueshmëria dhe gara e TV-ve për audiencë më 23 qershor. Për herë të parë shifrat e Abacus Research, me fituesit dhe humbësit e mëdhenj. Orë pas ore: nga votimi i liderëve, vrasja e Laçit dhe rezultatet e para.

Nga Sokol Balla i Top Channel, që u prin TV-ve gjeneraliste, te Artur Zheji i News 24 që kryeson kanalet e llojit all news. inTerViSTa/ Shqiptarët duan telenovelat dhe reality show; politika e katërta. Flet Thanas Goga, drejtor i Abacus Research