Mapo 25 nentor ok

Page 1

Faqe 2

Afër / larg

Arrihet marrëveshje me Iranin, largohen hijet e luftës

Nga Jamsheed Faroughi Themelues Henri Çili - Kryeredaktor Arion Sulo - E hënë, 25 nëntor 2013. Numër 1072. Viti IV botimit. Çmimi 30 lekë. 1.5 euro. www.mapo.al e-mail: gazetamapo@gmail.com. Adresa: BLV "Gjergj Fishta"

në brendësi

Zbardhet arratisja

Belle Air pezullon fluturimet për shkak të krizës dhe bllokimit të llogarive bankare Kompania e transportit ajror deklaroi mbrëmë se pezullon përkohësisht të gjitha fluturimet dhe se do të kalojë në proces ristrukturimi

FAQE 6

Pranga kryetatimorit të Dibrës, jepte paga fiktive Dy zyrtarë të Drejtorisë Rajonale Tatimore në Dibër janë arrestuar nga strukturat e Krimit Financiar, pasi akuzohen për shpërdorim detyre FAQE 6

Armët, 3 muaj në qelinë e Tafilit, u futën në burg brenda një frigoriferi Rrethimi i 3 të arratisurve në Prrenjas, plagoset një polic rrugor Organizatorët e arratisë nga burgu i Drenovës, ish-shokë qelie me Admir Tafilin kanë rrëfyer në polici planin 3 mujor që theu sigurinë e Burgjeve. Albi Meçini dhe Olsion Maçi kanë dëshmuar se dy automatikët dhe dy pistoletat i kanë fshehur të çmontuara brenda një frigoriferi, që i është dërguar më pas Tafilit në burg. Si u realizua arratisja dhe përfundimi i aventurës në një magazinë në Përrenjas. Naço: Sistemi i sigurisë në burgje është i kalbur. Prokuroria arreston 21 punonjës të burgut të Drenovës

Plani i CIA-s për t’i ofruar 500 mijë USD Enver Hoxhës dhe Mehmet Shehut

Admir Tafili pas arrestimit në Prrenjas

Hapja e arkivave amerikane

Ribotohet “Viti i mbarë” i Sokol Ballës, i shtohet “Java kimike” dhe intervista e fundit e Olldashit FAQE 13 op-ed / 10-11

koment Mitro Çela

Libri “Operacioni kundërshtari i dobishëm”, me autor Albert Lulushin zbardh historinë e operacionit të CIA për përmbysjen e regjimit

NgërÇ

7 politikë

Autori i librit, Albert Lulushi

Borxh anemik?!

Jo ulje e TVSH për ushqimet dhe energjinë, paratë do të jepen në dorë

Në fundjavë mora rrugën për në Përmet. Deri në Memaliaj rruga ishte “llagar”, siç thotë populli. Por tek...

Sipas Financave, TVSH për ilaçet, energjinë dhe mallrat e shportës nuk do të ulet, por pasi taksa do të vilet, do t’u kthehet si para cash shtresave në nevojë

NGA bujar kapexhiu

Miti i uljes së TVSH për ushqimet, energjinë dhe turizmin me qëllim lehtësimin e kostove për të varfërit, duket se,

Asimetritë në botime si shpërpjestime të zhvillimit

koment Kosta Barjaba

komunist në Shqipëri, në fillim të viteve 50, bazuar në dokumente arkivore. Në libër hidhet poshtë teza se operacioni dështoi për shkak të agjentit të dyfishtë, Kim Filbi

“Pa eja t’u hedhim një sy botimeve të sivjetshme, më thotë Maks Velo...

ka rënë në mënyrë përfundimtare. Ministria e Financave në llogaritë e para në këto dy muaj qeverisje vlerëson se, ulja e TVSH për artikujt bazë të shportës do të prishte të gjithë skemën dhe do të nxiste evazionin fiskal. Ndaj dhe sipas burimeve nga Financat, TVSH nuk do të ulet, por pasi taksa të vilet, do t’u kthehet si para “cash” shtresave në nevojë. Të gjitha praktikat e mëparshne kishin treguar se, kur...

ekspozita “PreFoto”

Rritje alarmante

BE, Sequi: Vendimi për armët kimike nuk kompromenton statusin Ambasadori i BE-së në Tiranë, Ettore Sequi komentoi dje zhvillimet politike në vend që lidhen me marrjen e statusit dhe detyrat që Shqipëria ka për të zgjidhur

Veliaj vizitë në Preshevë: Me Serbinë duhet të biem dakort për tashmen FAQE 7

Në Shtetet e Bashkuara dhe në Shqipëri pritet të dalë pranverën e ardhshme libri “Operation Valuable Fiend” ose në shqip “Operacioni kundërshtari i dobishëm”, me autor Albert Lulushin. Libri përmban historinë e operacionit të Agjencisë Qendrore të Zbulimit amerikan, CIA, për përmbysjen e regjimit komunist në Shqipëri... Faqe 13

blog / 11

Faqe 16

Gilman Bakalli

Olldashi dhe paragjykimet konfirmuese A ju ka qëlluar ndonjëherë, kur keni dashur të blini një makinë të një marke të caktuar, le të themi, një Audi, dhe papritmas kudo në rrugë të keni parë kryesisht njerëz që ngasin pikërisht Audi?! A ju ka qëlluar të vuani nga një sëmundje, le të themi nga stomaku, dhe papritmas të keni vënë re se shumica e njerëzve që ju rrethojnë vuajnë edhe ato nga stomaku dhe ju s’e kishit ditur! A i keni dëgjuar gratë shtatzëna, kur tregojnë se, gjatë shtatzanisë së tyre, shohin ngado që shkojnë vetëm gra shtatzëna dhe foshnja përreth. Po çiftet që sapo i kanë dhënë fund një lidhjeje të gjatë dashurie, a e dini se atyre u duket se tekstet e këngëve të dashurisë që dëgjojnë janë shkruar fiks për gjendjen e tyre shpirtërore? S’ka asgjë për t’u shqetësuar!


2

fokus

1

ngjarje e ditës

kronika / Gardianët gisht

në arratisje, arrestohen 21 punonjës të burgut

Faqe 4

kronika: Rrethimi i 3 të

arratisurve në Prrenjas, plagoset një polic rrugor

ekonomia / Jo ulje e TVSH

Faqe 5

për ushqimet dhe energjinë, paratë do të jepen në dorë

Faqe 7

Ndoshta ndonjë iranian mund të ishte pro programit bërthamor për shkak të një krenarie kombëtare, e cila është e pashpjegueshme. Por kur ke uri, nuk mund të hash në vend të bukës gjithë kohës revani, që është e dëmshme për shëndetin.

Një marrëveshje me Iranin ishte e rëndësishme edhe për Shtetet e Bashkuara dhe vendet e tjera perëndimore. Bota nuk mund ta përballojë një luftë të re në Lindjen e Mesme. E ardhmja e Afganistanit, pas tërheqjes së trupave të huaja është e pasigurt, islamistët kanë gjetur si strehë të re Pakistanin, situata e sigurisë në Irak mbetet e pasigurt, dhe lufta në Siri vazhdon, pema e Pranverës Arabe dha vetëm fruta të hidhura.

Arrihet marrëveshje me Iranin, largohen hijet e luftës

Nga Jamsheed Faroughi

F

ituesi kryesor i kësaj marrëveshjeje është padyshim populli iranian. Të ashtuquajturat sanksione inteligjente do të prekin kryesisht pushtetmbajtësit në Iran. Sanksionet ndaj eksporteve të naftës dhe gazit pritet të tregojë efekt dhe në këtë mënyrë t’i mbyllin në mënyrë të vazhdueshme dhe të qëndrueshme burimet e parave këtij shteti teokratik. Dhe sanksionet e kanë arritur në fakt këtë qëllim në masë të madhe. Por këto sanksione inteligjente ndaj Iranit kanë shkaktuar shumë më tepër dëm nga sa qe planifikuar dhe ajo që ka vujatur më shumë prej prej këtyre saknsioneve qe popullsia. Ndoshta ndonjë iranian mund të ishte pro programit bërthamor për shkak të një krenarie kombëtare, e cila është e pashpjegueshme. Por kur ke uri, nuk mund të hash në vend të bukës gjithë kohës revani, që është e dëmshme për shëndetin. Populli iranian donte të dilte shpejt nga izolimi, duke shpresuar për përmirësimin e gjendjes ekonomike. Përmes pezullimit apo madje dhe heqjes së sanksioneve, ai u përpoq për hapje politike, duke kërkuar më shumë të drejta dhe më shumë liri. Zgjedhja e Hassan Rohanit si president ishte produkt i nevojave të tilla. Populli iranian i lidhi shpresat me mrekullinë e Gjenevës. Edhe regjimi iranian është në mesin e fituesve. Sanksionet nuk ishin në thelb asgjë më shumë se një vdekje me këste. Sulmet terroriste, si ai i fundit në Bejrut, rritja e tensioneve midis qeverisë dhe pakicave etnike dhe fetare, si kurdët iranianë në zonën e Balutshenit, pakënaqësia e përgjithshme e popullasisë, përzjerja e fshehtë në punët e brendshme të shteteve fqinjë dhe gjëja më e rëndësishme, rreziku i një ndërhyrjeje ushtarake - të gjitha këto ishin arsyet e vërteta për ndryshimin e kursit të regjimit. Pra, mund të thuhet se marrëveshja e përbashkët për programin bërthamor do të thotë për pushtetmbajësit në Iran një sigurim më të mirë jete dhe çon në vazhdimin e sundimit të tyre. Kusht është që Rohani të zbatojë dhe të vërë në jetë premtimet që bëri gjatë fushatës elektorale. Një marrëveshje me Iranin ishte e rëndësishme edhe për Shtetet e Bashkuara dhe vendet e tjera perëndimore. Bota nuk mund ta përballojë një luftë të re në Lindjen e Mesme. E ardhm-

ja e Afganistanit, pas tërheqjes së trupave të huaja është e pasigurt, islamistët kanë gjetur si strehë të re Pakistanin, situata e sigurisë në Irak mbetet e pasigurt, dhe lufta në Siri vazhdon, pema e Pranverës Arabe dha vetëm fruta të hidhura. Ndërmarrja e një lufte të re në një rajon të tillë, do të ishte çmenduri. Një Jo e qartë ndaj luftës pritet të jetë forca shtytëse më e arsyeshme për një zgjidhje paqësore dhe diplomatike të konfliktit bërthamor me Iranin. Po ka edhe shumë që kanë përfituar nga konflikti për programin bërthamor apo nga embargoja ndaj Iranit. Naftë dhe gaz të lirë, eksporte pjesësh këmbimi dhe mallra si dhe këmbimi i valutave janë vetëm disa shembuj. Turqia, Rusia, Kina, Emiratet e Bashkuara Arabe dhe madje edhe Afganistani kanë përfituar me sa duket nga momenti. Edhe pse vende të tilla nuk janë të kënaqura me normalizimin e mundshëm përfundimtar të marrëdhënieve mes “satanit të madh” dhe e “boshtit të së keqes”, ato gjithashtu nuk duan një luftë të re në rajon. Edhe Izraeli nuk dëshiron luftë, por vetëm garanci sigurie. Marrëveshja e përbashkët është vetëm hapi i parë drejt zgjidhjes së konfliktit bërthamor me Iranin. Është e vërtetë se kjo marrëveshje nuk është ilaçi për të gjitha problemet. Sigurisht qe tani nuk mund të rrimë duarkryq dhe të shpresojnë për një fund të lumtur në mosmarrëveshjen bërthamore me Iranin. Situata është ende shumë e paqëndrueshme dhe afrimi mes Iranit dhe Perëndimit nuk shkakton tek të gjithë entuziazëm. Por kush priste gjë tjetër? Ndërkohë dje negociatorët iranianë dhe ata ndërkombëtarë mbyllën marrëveshjen pas gati një dekadë mospajtimesh lidhur me programin bërthamor të Iranit. Ministrat e jashtëm të gjashtë vendeve më të fuqishme të botës qëndruan krah për krah me homologun e tyre iranian dhe shefen e politikës së jashtme të Bashkimit Evropian

Turqia, Rusia, Kina, Emiratet e Bashkuara Arabe dhe madje edhe Afganistani kanë përfituar me sa duket nga momenti. Edhe pse vende të tilla nuk janë të kënaqura me normalizimin e mundshëm përfundimtar të marrëdhënieve mes “satanit të madh” dhe e “boshtit të së keqes”, ato gjithashtu nuk duan një luftë të re në rajon.

Jamsheed Faroughi, autori i shkrimit

Sipas një përmbledhjeje të marrëveshjes, e dhënë nga Shtetet e Bashkuara, Irani do të duhet të ngrijë aspekte kyçe të programit të tij bërthamor me aplikime të mundshme ushtarake, të eliminojë stokun e uraniumit të pasururar në shkallë që i afrohet armëve dhe të lejojë inspektime të brendshme.

për të njoftuar marrëveshjen pas orës tre të mëngjesit, duke vazhduar me shtrëngime duarsh dhe përqafime. Në Shtëpinë e Bardhë, Presidenti Barak Obama foli për rëndësinë e marrëveshjes. “Diplomacia hapi një rrugë të re drejt një bote më të sigurt: një e ardhme në të cilën ne mund të verifikojmë që programi bërthamor i Iranit të jetë paqësor dhe që të mos të mund të ndërtojë një armë bërthamore.” Një mospajtim kyç që vonoi marrëveshjen ishte pretendimi i Iranit për të drejtën e pasurimit të uraniumit, për të cilën Shtetet e Bashkuara thonë se nuk ekziston për asnjë vend. Sekretari amerikan i Shtetit John Kerry i cili shkoi në Gjenevë të premten për të ndihmuar në arritjen e marrëveshjes, tha se ajo nuk parashikon një të drejtë të tillë. “Ky hap i parë nuk thotë se Irani ka të drejtën e pasurimit të uraniumit. Pavarësisht interpretimeve që i janë bërë, kjo nuk përfshihet në këtë dokument.” Ministri i Jashtëm iranian Mohammed Javad Zarif foli me entuziazëm për të drejtën për pasurimin e uraniumit. Por fjalimi i tij tregoi se marrëveshja njeh programin e Iranit, por jo ndonjë të drejtë. “Shumë herë, të paktën dy herë, ka qenë shumë i qartë pranimi i faktit se Irani do të ketë një program për pasurimin. Dhe ne besojmë se kjo është e drejta jonë. Ne po e ushtrojmë këtë të drejtë dhe kërkojmë vetëm respektimin e kësaj të drejte.” Sipas një përmbledhjeje të marrëveshjes, e dhënë nga Shtetet e Bashkuara, Irani do të duhet të ngrijë aspekte kyçe të programit të tij bërthamor me aplikime të mundshme ushtarake, të eliminojë stokun e uraniumit të pasururar në shkallë që i afrohet armëve dhe të lejojë inspektime të brendshme. Për këtë, komuniteti ndërkombëtar do të lejojë lehtësime të sanksioneve që kapin vlerën e disa miliarda dollarëve, por duke mbajtur në zbatim sanksionet më të dëmshme për eksportet e naftës të Iranit dhe sistemin e tij bankar. Por ekspertët thonë se me rëndësi tashmë mbetet zbatimi i marrëveshjes, veçanësisht ndërkohë që negociatorët do të punojnë për t’iu përmbajtur një afati prej gjashtë muajsh në arritjen e një marrëveshjeje afatgjatë që do të garantonte se Irani nuk do të ndërtojë një bombë bërthamore dhe që do të mund t’i jepte fund të gjitha sanksioneve ndaj tij, diçka që diplomatët thonë se do të jetë edhe më e vështirë për t’u arritur sesa këta hapa të parë.


kryesore

Gazeta MAPO

www.mapo.al / gazetamapo@gmail.com

25.11.2013

3

Admir Tafili, 3 muaj me armë në qeli, u futën në burg bashkë me 1 frigorifer Historia e arratisë nis 3 muaj më parë, kur ish-shokët e burgut të Admir Tafilit i çuan atij së bashku me një frigorifer edhe 2 automatikë e 2 pistoleta. Dy bashkëpunëtorët e jashtëm rrëfejnë planin që ngriti në këmbë shtetin dhe “tradhtojnë” organizatorin kryesor Leonard Bakillari Tiranë Tre muaj me armë në qeli. Kështu nis historia e arratisë së fundit për Admir Tafilin dhe të gjashtë miqtë e tij, të cilët mundën të shpërthejnë brenda pak minutash një prej burgjeve të sigurisë së lartë në vend. Personazhi i njohur për arratisjet spektakolare nga burgu dhe i dënuar me burgim të përjetshëm për disa krime të rënda, kishte kohe që e planifikonte largimin nga burgu i sigurisë së lartë në Drenovë. Më ndihmën e tre miqve të tij jashtë burgut, Admir Tafili kishte mundur të fuste në qelinë e tij dy automatikë dhe dy pistoleta. Zbulimi tronditës është bërë pas hetimeve të nisura nga prokuroria, e cila ka mundur të zbardhë skemën se si përfunduan në burgun e sigurisë së lartë dy automatikë tip “Kallashinkov” dhe dy pistoleta që u përdorën në arratisjen spektakolare, të ndodhur pasditen e së shtunës. Armët janë futur në burgun e sigurisë së lartë

të çmontuara dhe të fshehura në pjesën e pasme të një frigoriferi, që i dënuari Admir Tafili kishte porositur tek miqtë e tij jashtë qelisë. Skema e zbuluar ka qenë tronditëse për nga mënyra e funksionimit, pasi dyshohet se në futjen e armëve janë përfshirë edhe punonjësit e plicisë së burgut të Drenovës. Gjithçka mësohet se është organizuar nga shtetasi Altin Lami, një prej miqve të Admir Tafilit, i cili në bashkëpunim me të arrestuarit Albi Meçini dhe Olsion Maçi kanë organizuar skemën e futjes së armëve në burgun e sigurisë së lartë. Tre muaj më parë, Admir Tafili, i dënuar me burgim të përjetshëm dhe i arratisur nga qelia në vitin 2012 u kishte kërkuar autoriteteve të burgut të pranonin futjen e një frigoriferi në qelinë e tij. Kërkesa është miratuar dhe në ndihmë të Tafilit kanë ardhur tre miqtë e tij, dikur shokë burgu, të cilët kanë çuar frigoriferin në burgun e sigurisë së lartë të Drenovës, brenda të cilit kanë qenë të çmontuara edhe katër armë

zjarri, dy automatikë dhe dy pistoleta. Pjesët e armëve kanë qenë të futura në vende të ndryshme të frigoriferit, duke iu shpëtuar kështu kontrollit të autoriteteve policore të burgut, të cilët edhe dy muaj pas futjes së armëve, nuk kanë mundur t’i sekuestrojnë ato. Armët në qelinë e Tafilit i kanë shpëtuar edhe një kontrolli të ushtruar nga policia e burgjeve rreth dy javë më parë, kur në burgun e Drenovës janë gjendur rreth 15 celularë, por asnjë prej punonjësve të këtij burgu nuk është penalizuar. Për këtë arsye, prokuroria ka urdhëruar arrestimin e 21 punonjësve të policisë të cilët do të hetohen për rolin dhe veprimtarinë e tyre në këtë ngjarje të rëndë. Sipas burimeve mësohet se prej rreth dy muajsh, Admir Tafili dhe pesë të burgosurit e tjerë kanë organizuar planin për një prej arratisjeve më spektakolare të ndodhur ndonjëherë në Shqipëri. Pasditen e së shtunës, rreth orës 18:33 minuta, 6 të burgosurit kanë hyrë në klasën e të dënuarve në seksio-

nin e sigurisë së lartë të armatosur me dy automatikë dhe dy pistoleta. Ata kanë përfituar nga mosreagimi i punonjësve të policsë së burgut, pasi më herët kishin mundur të shkëpusnin sinjalin e kamerave të sigurisë dhe sinjalin telefonik në gjithë ambientet e burgut. Të arratisurit kanë marrë peng punonjësit e policisë dhe fillimisht kanë dalë nga regjimi i brendshëm i burgut në oborrin e tij ku kanë mundur të presin rrjetën rrethuese të burgut dhe të largohen prej andej. Duket se gjithçka ka qenë e planifikuar me detaje, pasi në momentin kur ka nisur arratisja nga burgu i Drenovës, një prej miqve të Tafilit, shtetasi Altin Lami, ka hedhur një granatë përpara komisariatit të policisë në Korçë, duke tërhequr kështu vëmendjen e punonjësve të policisë. Në të njëjtën kohë, 7 të dënuarit kanë mundur të marrin nën kontroll burgun e sigurisë së lartë dhe pa u shqetësuar janë larguar prej andej me dy automjete që i prisnin jashtë burgut.

Naço: Sistemi i sigurisë në burgje është i kalbur Ministri i Drejtësisë, Nasip Naço paralajmëroi reformë rrënjësore në gjithë sistemin e burgjeve, pas ngjarjes së rëndë të ndodhur në Drenovë. Ai shkarkoi dje drejtorin e sapoemëruar të këtij burgu, Genci Postoli dhe urdhëroi rritjen e gatishmërisë në të gjitha institucionet e vuajtjes së dënimit në vend. Në një mbledhje me drejtuesit e burgjeve, ministri i Drejtësisë tha se: “arratisja tregoi që sistemi i sigurisë në burgje është një sistem i kalbur, joprofesional, i ndërtuar mbi bazën e emërimeve politike, klienteliste dhe korruptive”. Teksa sqaroi detaje nga ngjarja e ndodhur, Naço e vuri theksin tek dështimi i sistemit të sigurisë, por edhe tek nevoja për ta ndryshuar me themel këtë sistem. “Nga verifikimet paraprake të kryera rezulton se në orën 18.33 minuta

personat e mësipërm, kanë qenë duke kryer veprime në klasën e te dënuarve, në seksionin e sigurisë së lartë. Në momentin që kanë hyrë në klasë, këta persona kanë qenë të armatosur me dy automatikë dhe dy pistoleta”,-tha ministri i Drejtësisë. Ai ka shtuar më tej se të dënuarit kanë përfituar nga shkelja e rregullave të sigurisë dhe kanë marrë peng punonjësit, duke mundësuar kështu rrugën drejt arratisë. “Nga hetimet e deritanishme të kësaj ngjarje ka rezultuar se, personat e mësipërm kanë planifikuar arratisjen nga ky burg, disa muaj më parë. Në funksion të realizimit të këtij plani, në bashkëpunim me persona të tjerë, kanë bërë të mundur, që në këto ambiente, të futen sende të kundraligjshme, të cilat janë përdorur për të kërcënuar punonjësit e shërbim-

it gjatë arratisjes së tyre”,-tha më tej ai. “Kjo ngjarje evidentoi se sistemi i sigurisë dhe informacionit nuk ka funksionuar, çka sjell si domosdoshmëri reformimin tërësor të Shërbimit të Kontrollit të Brendshëm, si shërbimi përgjegjës që garanton marrjen dhe transmetimin e informacionit në kohën e duhur”,-tha kreu i Drejtësisë. “Në funksion të rritjes së cilësisë së shërbimeve në sistemin penitenciar, eliminimin e korrupsionit, është e nevojshme të reformohet ky sistem. Është përgatitur paketa ligjore me ndryshimet në ligjin “Për të drejtat dhe trajtimin e të dënuarve me burgim dhe të paraburgosurve”, si dhe ndryshime ligjore në ligjin “Për Policinë e Burgjeve”-tha Naço, duke shprehur gatishmërinë për ta reformuar plotësisht këtë sistem.

pas arrestimi

Dy miqtë e Tafilit zbardhën skemën e arratisë Makinat të pajisura me fenelina policie drejtoheshin nga miqtë e Tafilit, Albi Meçini dhe Olsion Maçi të cilët kanë mundur të largojnë 6 prej të burgosurve në drejtim të qytetit të Librazhdit pasi më parë kishin shpërthyer edhe një post-bllok policie në qytetin e Pogradecit. Dy miqtë e Tafilit u arrestuan paraditen e djeshme në qytetin e Elbasanit teksa udhëtonin më një automjet që gjithashtu sipas policisë ishte në pronësi të një tjetër miku të Admir Tafilit. Pas marrjes në pyetje nga policia Albi Meçini dhe Olsion Maçi kanë rrefyer gjithë planin e arratisë duke nisur nga futja e armëve në burgun e sigurisë së lartë në Drenovë nëpërmjet një frigoriferi e deri tek pritja e të arratisurve me automjetet të pajisura me sinjale policie. Pas dëshmisë së tyre u realizua edhe arrestimi i Altin Lamit, i cili rezulton të ketë rol kyç në arratisjen e 7 personave nga burgu i Drenovës në Korçë.


4

fokus

ngjarje e ditës

Prishja e kamerave të sigurisë dhe e rrjetit telefonik, gjatë kohës së rebelimit të 7 dënuarve ka ngritur mjaft dyshime për ndonjë bashkëpunim të brendshëm me të arratisurit.

Gardianët gisht në arratisje, arrestohen 21 punonjës të burgut Prokuroria urdhëron arrestimin e 21 punonjësve të burgut të Drenovës për arratisjen spektakolare. Dyshime për bashkëpunëtor me uniformë në prishjen e sistemit të kamerave dhe rrjetit telefonik Një ditë pas arrestimit të bujshëm të shtatë të dënuarve të rrezikshëm, Prokuroria urdhëron arrestimin e 21 punonjësve të burgut të Drenovës. Përmes një njoftimi për shtyp, organi qendror i akuzës bëri me dije se hetimet po drejtohen nga kreu i Drejtorisë së Hetimit, në bashkëpunim të ngushtë me Ministrinë e Brendshme apo Shërbimin Informativ Shtetëror. 21 punonjësit e burgut të Drenovës, të cilët i përkasin niveleve të ndryshme në hierarkinë e këtij institucioni janë arrestuar dje me akuzën e shpërdorimit të detyrës. Nga ana tjetër, grupi hetimor po punon për të zbardhur përgjegjësinë e secilit prej tyre, në arratisjen në grup të të dënuarve, të kryesuar nga Admir Tafili. “Operacioni për zbulimin e vendndodhjes së të arratisurve ka nisur vetëm pak minuta pasi është mësuar se ata janë larguar nga vendi i vuajtjes së dënimit. Nëpërmjet përdorimit të metodave speciale të hetimit, është arritur të lokalizohen në një kohë shumë të shpejtë disa prej të arratisurve”,-thuhet në njoftimin për shtyp të Prokurorisë së Përgjithshme. Dyshimet për gardianët

Gjatë ditës së djeshme, grupi hetimor ka rindërtuar dinamikën e arratisjes, nga ku dyshohet të kenë gisht

Kërkimet Policia zbarkon rreth malit të Gramozit Policia e Korçës tha dje se dy prej të arratisurve dyshohet se ndodhen përreth malit të Gramozit. Sipas policisë, ka informacione për gjurmë të dy të arratisurve në fshatin Vithkuq. Është bërë kontrolli në banesën ku bëhej fjalë se ndodheshin dy të arratisurit. Policia ka bërë krehjen e zonës por informacioni ka rezultuar i pasaktë. Policia vazhdon kërkimet në zonën përreth malit të Garmozit. Me dhjetra efektivë të policisë po operojnë në kushte të vështira pasi në lartësinë mbi 800 metra kanë rënë rreshjet e para të dëborës. Sipas policisë, Reiz Haxhiraj dhe Eduard Lula dyshohet se janë në malin e Gramozit. Të njëjtat burime theksojnë se Lulo dhe Haxhiraj dyshohet se fshihen në pyjet e Qafës së Qarrit. Policia po kryen kërkime në shtëpitë e braktisura në fshatrat Treskë, Luaras, Shtik, Grabockë dhe Krushovë. Të njëjtat burime theksojnë se nuk përjashtohen edhe kërkimet edhe në fshatrat Dardhë dhe Arzë pasi janë kufi me Greqinë. I kërkuari i tretë dyshohet se është ende në rrethin e Pogradecit apo Përrenjasit.

edhe punonjës të sigurisë së burgut të Drenovës. Prishja e kamerave të sigurisë dhe e rrjetit telefonik, gjatë kohës së rebelimit të 7 dënuarve ka ngritur mjaft dyshime për ndonjë bashkëpunim të brendshëm me të arratisurit. Burime nga grupi hetimor i thanë MAPO-s se po verifikojnë të gjitha pistat e mundshme, duke përfshirë edhe një bashkëpunim të ngushtë të punonjësve të policisë me kriminelët. Një tjetër episod i dyshimtë, është edhe mungesa e veprimit të gardianëve që ndodhen mbi tarracën e burgut apo në kullat e rojës. Burimet pohojnë se punonjësit e regjimit të brendshëm të burgut, ndoshta e kanë pasur të pamundur reagimin, për shkak se të dënuarit ishin të armatosur. Por nuk është e qartë pse nuk kanë vepruar asnjë prej punonjësve që kishin për të detyrë të mbronin burgun nga tarracat apo kullat e rojes. 21 punonjësit e arrestuar bëjnë pjesë tek personat që kishin për detyrë disa elementë të sigurisë, por edhe përgjegjësit për kontrollin e sendeve që hyjnë në burg nga ambientet e jashtme.

Punonjësit e arrestuar të burgut Altin Sulo Shpëtim Peronka Sotir Tanushi Valdet Brahollari Ardian Lenellari Valter Gjalpi Jani Mitre Gjergj Këllezi Bledi Hysolli Margel Rushani Riza Spahiu Ferdinand Delimoni Artan Larti Tërpo Gjamo Edmond Qarri Spartak Marko Bledar Kollçinaku Arben Totka Luan Liçkollari Suzana Sejdarasi Luljeta Dvorani

Hetimi i bashkëpunëtorëve

Prokuroria tha dje se SHISH ka luajtur një rol të rëndësishëm në zbulimin e bashkëpunëtorëve të jashtëm të

7 të dënuarve dhe më pas, kapjen e 4 prej tyre. Altin Lami, i arrestuar dje në Tiranë rezulton më i rëndësishmi ndër ta, ndërkohë që dy persona të tjerë u arrestuan më parë në Elbasan. Prokuroria bën me dije se SHISH ka mundur të lokalizojë bashkëpunëtorët e jashtëm, duke e bërë më të shpejtë arrestimin e 4 prej të arratisurve. “Evidentimi i bashkëpunëtorëve ndihmoi në shpejtimin e veprimeve hetimore, si edhe në përcaktimin e rolit dhe përgjegjësive të personave të përfshirë në këtë ngjarje”,-tha Prokuroria. 21 punonjësit e arrestuar të burgut, por edhe të arratisurit e riprangosur janë marrë në pyetje deri në orët e para të mëngjesit të sotëm, për të zbardhur me detaje arratisjen spektalokale nga burgu i Drenovës.

Celularë dhe alkool në qeli, nis furtuna në Burgje Kreu i Burgjeve ka larguar nga detyra drejtuesit e sigurisë së 5 institucioneve dhe ka paralajmëruar me largim 5 zyrtarë të tjerë U desh arratisja e shtatë të dënuarve me burgim të përjetshëm nga burgu i sigurisë së lartë në Drenovë që Drejtoria e Përgjithshme e Burgjeve të thotë se gjatë kësaj kohe janë ushtruar kontrolle për sende të paligjshme në disa burgje të vendit. Pa një rezultat konkret nga kontrolli i ushtruar, Drejtoria e Përgjithshme e Burgjeve tha zyrtarisht se janë marrë disa masa administrative pasi në burgjet e kontrolluara janë gjendur celularë dhe pije alkoolike. “Drejtoria e Përgjithshme e Burgjeve bën me dije, se në vazhdim të masave të marra gjatë kontrolleve të ushtruara së fundmi nga DPBSH përkatësisht në IEVP Rrogozhinë, Durrës, Fushë- Krujë, Vaqarr janë konstatuar sende të paligjshme, si telefona celularë dhe pije alkoolike”- thuhet në njoftimin e burgjeve. Në bazë të këtyre kontrolleve është marrë masa e largimit nga detyra për katër shefa të ruajtjes së sigurisë në burgjet e Fushë-Krujës, Rrogozhinës, Durrësit e Vaqarrit. E njëjta masë është marrë edhe për përgjegjësin e informacionit në Drejtorinë e Përgjithshme të burgjeve, drejtues Bardhyl Lloha. Masa paralajmërim për largim nga detyra është marrë për për disa persona të tjerë, njëri prej të cilëve drejtor i burgut të Vaqarrit si dhe disa perso-

na, pozicioni i të cilëve nuk specifikohet në deklaratën zyrtare të Drejtorisë së Burgjeve. “Drejtoria e Përgjithshme e Burgjeve shpreh angazhimin e plotë në respektimin e ligjit dhe ruajtjen e sigurisë në sistemin e burgjeve në të gjithë vendin. Kontrollet do të jenë intensive edhe në vazhdim dhe DPB do të jetë rigoroze në dhënien e masave të duhura, për të synuar drejt një sistemi sa më afër standardeve të kërkuara”- thuhet në deklaratë.

Të larguar nga detyra Kryekomisar Arben Haxho Shef i Ruajtjes së Sigurisë në IEVP Fushë- Krujë Kryekomisar Besim Rama Shef i Ruajtjes së Sigurisë në IEVP Rrogozhinë Kryekomisar Albert Muça Shef i Ruajtjes së Sigurisë në IEVP Durrës Kryekomisar Behar Bregu Shef i Ruajtjes së Sigurisë në IEVP Vaqarr Drejtues Bardhyl Lloha përgjegjës informacioni në DPB Paralajmërim për largim nga detyra Bardhyl Faskaj, Drejtor i IEVP Vaqarr Astrit Kotaj, IEVP Durrës Ramazan Hoxha, IEVP Fushë- Krujë Ferdinand Doksani, IEVP Rrogozhinë

min istr i

Tahiri: Arratisja, dëshmi e përfshirjes së politikës në krim Ministri i Brendshëm, Saimir Tahiri zbardhi dje detaje të arratisjes së 7 personave nga burgu i Drenovës dhe falenderoi policinë për arrestimin e 4 prej tyre. Në një deklaratë për mediat, Tahiri tha se bashkëpunëtorët e jashtëm të arratisjes, të cilët po udhëtonin me dy makina me sinjalistikë politike kanë thyer një postbllok në Pogradec. “Policia e Shtetit u vu menjëherë në ndjekje dhe, në hyrje të qarkut të Elbasanit, bëri të mundur kapjen e njërës prej makinave, së bashku me të dy pasagjerët, të cilët janë njëkohësisht dy prej organizatorëve të arratisë dhe mbështetës të jashtëm”,-tha Tahiri. Policia e Shtetit është vënë dje në kërkim të tre të arratisurve të tjerë, të cilëve Tahiri u ka bërë përmes mediave një paralajmërim të drejtpërdrejtë. “U bëj thirrje 3 të arratisurve të tjerë, familjarëve dhe miqve të tyre: Dorëzohuni sot, që nesër të mos jetë vonë”, -theksoi Saimir Tahiri. Ministri i Brendshëm tha se arratisja nuk ishte rastësore dhe paralajmëroi një sërë arrestimesh, duke u shprehur se politika është përfshirë në punë të pista të krimit. “Ju siguroj, që arratisja e djeshme nuk është rastësore. Është e organizuar mirë, por, njëkohësisht, dëshmi tragjike e përfshirjes së politikës në punët e pista të krimit, siç është dëshmi tragjike e kompromentimit kapilar të strukturës shtetërore, për të garantuar zbatimin e ligjit. Për këtë arsye, ne po hetojmë së bashku me Prokurorinë e Përgjithshme. Hetimet po vazhdojnë dhe, shumë shpejt, do ketë arrestime të tjera, me përgjegjës konkret në të gjitha strukturat ligjzbatuese. Ministria e Brendshme, kryeministri dhe qeveria, janë të angazhuar për të garantuar plotësisht rendin dhe sigurinë publike. Ne jemi këtu, Policia e Shtetit është këtu. Kriminelët janë e do jenë në burg. E bashkë me ta, kushdo që deri dje i ka ndihmuar të kapërcejnë linjën në këmbim të votave”, tha Saimir Tahiri. Hetimet vazhdojnë, ndërsa flitet për një numër të madh të implikuar dhe që do të mbajnë përgjegjësi për këtë ngjarje.


Gazeta MAPO

www.mapo.al / gazetamapo@gmail.com

25.11.2013

5

Gjatë përpjekjeve për të bllokuar personat, deri në mbërritjen e forcave speciale, katër efektivët e policisë lokale janë munduar të mbajnë nën presion të kërkuarit. Mirëpo në në një moment, një nga personat qëlloi nga brenda godinës, duke lënë të plagosur policin Biçaku reagimi i PD

Halimi: Shteti preku fundin, për 8 vjet s’pati asnjë arratisje në 11 burgjet e reja TIRANË Ish-ministri i Drejtësisë, deputeti demokrat Eduard Halimi deklaroi dje se shteti ka prekur fundin me arratisjen e shtatë të dënuarve, katër prej të cilëve me burgim të përjetshëm. “…2 muaj më parë më 23 shtator 2013, ish-drejtuesit e policisë së shtetit kanë dorëzuar një raport të detajuar informimi mbi planet e këtij grupi për t’u arratisur, Ministrit të Brendshëm Saimir Tahiri dhe Ministrit të Drejtësisë Nasip Naço. Pak ditë më vonë Shërbimi i Kontrollit të Brendshëm, ka paraqitur planin e masave që duheshin marrë për ta parandaluar arratisjen e këtyre të burgosurve me burgim të përjetshëm. Asnjë masë nuk u mor, asnjë ligj nuk u respektua, por ministrat nuk kryen minimalisht detyrën e tyre, policia bashkë me të heshti, nuk vepruan! Konkluzioni i qarte. Armë të futura në një burg të sigurisë së lartë, arratisje spektakolare e 7 të burgosurve”, - tha dje Halimi. Më tej ai shtoi: “Nuk ka ndodhur kurrë ndonjëherë më parë që të futen armë në qelitë tona nga jashtë. Sipas të gjithë burimeve të informacionit, armët janë futur nga jashtë dhe kanë rënë në duart e këtyre personave me rrezikshmëri të lartë shoqërore. Armët kanë kaluar nën hundën e policisë dhe drejtuesve të burgjeve me një rrugë të pastër ryshfeti. Të futen armë në një burg të sigurisë së lartë, të ndërtuar me fonde të Bashkimit Europian, ky është fundi i shtetit".

Rrethimi i 3 të arratisurve në Prrenjas, plagoset një polic rrugor Tre të dënuarit me burgim të përjetshëm u diktuan nga dy inspektorë rendi të komisariatit të Librazhdit, të cilët u ndihmuan edhe nga dy policë rrugorë. Të shtënat kundër tyre dhe presioni për t’i mbajtur nën kontroll, deri në mbërritjen e RENEA-s Dashamir Biçaku Tre të arratisurit kryesorë nga burgu i Drenovës pozuan dje para kamerave, të kapur prej duarsh nga forcat speciale të RENEAs. Admir Tafili, Gëzim Guri dhe Fran Marashi u arrestuan pak orë pas arratisjes, në njërën prej magazinave në afërsi të stacionit të trenit në Përrenjes. Por deri tek ai moment, forcat e policisë janë përballur edhe me plumba nga të arratisurit, e njëri prej tyre është plagosur lehtë. Burime nga policia i thanë MAPO-s se gjatë operacionit për arrestimin e të kërkuarve mbeti i plagosur efektivi i Policisë së qarkullimit rrugor të komisariatit të Librazhdit, Bashkim Biçaku, i cili kishte shkuar në afërsi të objektit ku dyshohej se ndodheshin të arratisurit, bashkë me një kolegun e tij. Punonjësit e policisë rrugore ishin thirrur për ndihmë nga dy inspektorë të rendit në zonë, të cilët kishin marrë të parët informacion për vendndodhjen e mundshme të të arratisurve. Gjatë përpjekjeve për të bllokuar personat, deri në mbërritjen e forcave speciale, katër efektivët e policisë lokale janë munduar të mbajnë nën presion të kërkuarit. Mirëpo në në një moment, një nga personat

qëlloi nga brenda godinës, duke lënë të plagosur policin Biçaku. Për fat të mirë, ky i fundit mori një plagë të lehtë në këmbë, duke mos u vënë nën rrezik për jetën. Ndërkaq, kolegët e tjerë të Biçakut, që ndodheshin në vendin e ngjarjes kanë mundur të mbajnë në tension personat e kërkuar, duke arritur t’i izolojnë ata deri në momentin kur aty mbërritën efektivët e forcave speciale të RENEA-s dhe FNSH-së. I pyetur dje për këtë episod, zëdhënësi i Ministrisë së Brendshme, Florion Serjani pranoi plagosjen e një polici, por shtoi se kjo nuk ka lidhje me arratisjen. Por burime të sigurta nga efektivët në terren konfirmuan se plagosja e policit ka ndodhur pranë magazinës ku u arrestuan të arratisurit. Sitata e mësipërme ndodhi dje në mesditë, ndërsa për gjatë gjithë ditës së djeshme, policia vijonte kërkimet e saj për 6 personat që ende ishin të lirë pas arratisjes së realizuar në burgun e sigurisë së lartë në Drenovë të Korçës. I shtati u arresstua nga policia vetëm pak orë pas arratisë, ndërsa kërkimet e policisë ishin

Berisha: Bandat që ndihmuan dyshen Rama-Meta, po kërkojnë shpërblim TIRANË Ish-kryeministri Sali Berisha shkruan në faqen e tij në Facebook se ata që ndihmuan “me para dhe dhunë arrdhjen në pushtet të koalicionit Rama-Meta, tani po kërkojnë shpërblimin e tyre”. Duke komentuar pikërisht arratisjen e shtatë të dënuarve, Berisha shkruan se siguria në vend po bie. “Bandat që ndihmuan me para dhe dhunë ardhjen në pushtet të koalicionit Rama - Meta, tani një nga një kërkojnë shpërblimin e tyre. Natyrisht ndalimi nga policia i 4 prej 7 të arratisurve është një akt

për tu përshëndetur. Por dalja e ministrit të Brendshëm në media, demaskon atë si njeri të kapur dhe angazhuar në betejën e bandave që mbështesin atë me bandat rivale. Në dy muaj përpjekje jo për të siguruar rendin dhe qetësinë por për të shndërruar me shpejtësi Policinë e Shtetit në policinë e Partisë Socialiste, siguria në vend po bie me shpejtësi, vrasjet, eksplozivat, maskat në rrugë, pengmarrjet, trafiqet po rriten me shpejtësi marramendëse…”, shkruan Berisha.

Admir Tafili, Gëzim Guri dhe Fran Marashi u arrestuan pak orë pas arratisjes, në njërën prej magazinave në afërsi të stacionit të trenit në Përrenjes

shtrirë thuajse në të gjithë zonën juglindore të vendit, duke përfshirë, Tiranën Elbasanin, Korçën, Përmetin, Gjirokastrën e Beratin. Ndërkaq disa orë pas arrestimit të Artur Gorës, në një taksi ndërsa shkonte në shtëpinë e tij, në Korçë, policia e Elbasanit, arrestoi edhe Albi Meçini dhe Olsion Maçin, që dyshohet se kanë ndihmuar grupin e personave të arratisur për t’u larguar nga vendi i vuajtjes së dënimit. Dje në orën 13:00, tre prej 6 personave që ishin ende në liri, u arrestuan nga policia në Përrenjas, në ish- magazinat e stacionit të trenit në Prrenjas. Admir Tafili, Fran Marashi dhe Gezim Guri, u arrestuan nga reth orës 13:00 në një magazinë në periferi të Prrenjasit. Më

KLINIKA TIRANE Rr. Qemal Stafa Nr. 51 Tel: +355 4 2234242 Mob: +355 662053170 Mail: info@otofon.al

parë efektivët e policisë dyshonin se 3 nga personat e arratisur fshiheshin në këtë zonë, pas informacioneve të marra nga banorë të zonës se njerëz të panjohur dhe të paidentifikuar fshiheshin në këtë zonë. Pas sinjalizimit të banorëve të zonës, të cilët kishin dëgjuar të shtëna me armë në brendësi të magazinës, efektivët e policisë lokale të Librazhdit, si dhe të forcave speciale RENEA dhe FNSH, rrethuan zonën në disa perimatra sigurie për të shmangur çdo situtatë të papritur që mund të kishte pasoja. Pas arrestimit, tre të arratisurit e dënuar me burgim të përjetshëm janë zhvendosur mbrëmë në drejtim të burgut të Peqinit, ku do të qëndrojnë nën masa të rrepta sigurie.

www.otofon.al

KLINIKA DURRES Rr. Aleksander Goga. Tel: +355 52 230447 Mob: +355 662053164 Mail: info@otofon.al

PROBLEME ME DEGJIMIN? BEJ KONTROLLIN FALAS PRANE KLINIKES TONE


6

fokus

ngjarje e ditës

fokus

Pranga kryetatimorit të Dibrës, jepte paga fiktive Dy zyrtarë të Drejtorisë Rajonale Tatimore në Dibër janë arrestuar ditën e djeshme nga strukturat e Sektorit Kundër Krimit Financiar të drejtorisë së Policisë së këtij Qarku, pasi akuzohen për shpërdorim detyre. Sipas Ministrisë së Brendshme të arrestuar janë shtetasit Fadil Begu, 51 vjeç, dhe Edlira Hoxha, 45 vjeç. Të arrestuarit akuzohen për shpërdorim detyre. Sipas ministrisë së Brenshme, të arrestuarit kanë dhënë disa paga për punonjës fiktivë. Nga hetimet e kryera nga strukturat e Sektorit Kundër Krimit Finan-

ciar, ka rezultuar se dy zyrtarët e ndaluar, në bashkëpunim me njëri tjetrin në kundërshtim me ligjin kanë paguar me paga të plota dy punonjës të kësaj drejtorie, ndërkohë që këto të fundit prej disa kohësh ndodheshin jashtë shtetit. Pas informacioneve të marra dhe hetimeve të kryera, struktura e Sektorit Kundër Krimit Financiar kanë arritur të zbulojnë veprimtarinë e paligjshme të dy zyrtarëve dhe ndalimin e tyre. Ndërkaq, materialet proceduriale do t’i kalojnë prokurorisë së Dibrës për hetime të mëtejshme.

Jo ulje e TVSH për ushqimet dhe energjinë, paratë do të jepen në dorë Sipas burimeve nga Ministria e Financave, TVSH për ilaçet energjinë dhe mallrat e shportës nuk do të ulet, por pasi taksa do të vilet do t’u kthehet si para cash shtresave në nevojë Blerina Hoxha

Miti i uljes së TVSH për ushqimet, energjinë dhe turizmin me qëllim lehtësimin e kostove për të varfërit, duket se, ka rënë në mënyrë përfundimtare. Ministria e Financave në llogaritë e para në këto dy muaj qeverisje vlerëson se, ulja e TVSH për artikujt bazë të shportës do të prishte të gjithë skemën dhe do të nxiste evazionin fiskal. Ndaj dhe sipas burimeve nga Financat, TVSH nuk do të ulet, por pasi taksa të vilet, do t’u kthehet si para “cash” shtresave në nevojë. Ndryshimi

Të gjitha praktikat e mëparshne kishin treguar se, kur një taksë ulej, kjo nuk reflektohej në çmim. Kështu përvecse mungesë të ardhurash në buxhetin e shtetit, ky lehtësim sillte të ardhura shtesë për tregtarët e pandershëm. Kështu ka ndodhur me akcizën në bujqësi dhe TVSH e gazit të lëngët në vitin 1999, ku çmimi pas hejqes së tatimit, në vend që të ulej, u rrit edhe më shumë. Pikërisht për këto arsye, por edhe prej rekomandimeve të FMN, Ministria e Financave ka hequr dore në mënyrë përfundimtare nga ulja e TVSH., për të kaluar në skemë tjetër. Nuk do të përjashtohen tregtarët nga taksa, por do të subvensionohen konsumatorët. Ka gjasa se, për energji-

në dhe disa artikuj ushqimorë kjo skemë të nisë të aplikohet vitin që vjen. Por Partia Ssocialiste kur ishte në opozitë e mbrojti fort skemën e heqjes së TVSH për bukën, ushqimet e tjera të shportës dhe ilaçet. Madje disa herë i është propozuar Parlamentit që të hiqej kjo taksë. ish deputetja Mimi Kodheli atëherë, nënkryetare e Komisionit të Ekonomisë bëri një llogari publike për kostot që shqiptarët kishin, kur paguanin TVSH e ushqimeve. Heq ja e TVSH për mallrat e shportës ka qenë filozofia e politikës fiskale në 8 vite opozitë të Partisë Socialiste. Mirëpo rrethanat në pushtet kanë diktuar kushte krejt të tjera. TVSH nuk mund të diferencohet, por edhe subvensioni nuk mund të përfshijë të gjithë artikujt që PS premtoi që do të lehtësonte nga Tatimi mbi Vlerën e Shtuar. Tatimi

Tatimi mbi Vlerën e Shtuar është tatimi kryesor që aplikohet mbi konsumin e mallrave dhe shërbimeve. TVSH vilet për të gjitha furnizimet e tatueshme të mallrave dhe shërbimeve të kryera kundrejt pagesës 20 %. Periudha bazë që duhet të merret parasysh për llogaritjen e qarkullimit është viti kalendarik, që do të thotë periudha nga 1 janari de-

Nuk do të përjashtohen tregtarët nga taksa, por do të subvensionohen konsumatorët. Ka gjasa se, për energjinë dhe disa artikuj ushqimorë kjo skemë të nisë të aplikohet vitin që vjen.

ri në 31 dhjetor. Në çdo rast, në se gjatë vitit kalendarik, qarkullimi i pritshëm tejkalon ose parashikohet të tejkalojë 8 milionë Të gjitha qeveritë në dy dekadat e fundit nuk kanë guxuar të prekin nivelin 20 për qind të tatimit, për shkak se, nuk marrin dot për-

Belle Air pezullon fluturimet për shkak të krizës dhe bllokimit të llogarive bankare Kompania e transportit ajror do të kalojë një process ristrukturimi Kompania Belle Air njoftoi dje në mbrëmje se është e detyruar të pezullojë përkohësisht fluturimet e saj. Shkaqet që sollën këtë situatë tejet të vështirë sipas kompanisë që kishte tetë vite që operonte në tregun e transportit ajror ishin: “situata e përgjithshme ekonomike, rënia e fuqisë blerëse, reçesioni në tregjet kryesore ku operojmë, si edhe bllokimi prej më se 18 ditësh i të gjitha llogarive bankare të kompanisë Belle Air”. Më tej në lajmërimin e Belle Air sqarohet se kompania do të rinisë një proçes ristrukturimi për t’u rikthyer së shpejti me shërbime dhe çmime më të lira në tregun shqiptar. “Në këtë proçes Kompania Belle Air fton të gjithë investi-

torët shqiptarë e të huaj të marrin pjesë për ripërtëritjen e kësaj historie suksesi të biznesit shqiptar.” Ndërkaq për pasagjerët që janë në pritje të fluturimit me Belle Air apo që kanë prenotuar për të fluturuar në ditët në vijim, kompania sqaron se “Me ndihmën e kompanisë ajrore italiane Blue Panorama, u ofrojmë mundësinë e mbrojtjes nëpërmjet blerjes së biletës me një çmim tarife mbrojtje të gjithë pasagjerëve me bileta Belle Air, duke filluar nga 25.11.2013 nën markën Low Cost Blu Express të kompanisë Blue Panorama Airlines nga Tirana drejt Italisë dhe anasjelltas, ofertë që varet nga sasia e vendeve të mbetura në shitje dhe destinacioni i përzgjedhur. Për të vazhduar procedurat Ju lutemi telefononi në +355 42 390 111.” Sipas kompanisë tashmë të pezulluar “të gjithë pasagjerët që kanë prerë bileta nëpërmjet kartës së kreditit dhe që

kërkojnë rimbursimin e biletave, duhet të kontaktojnë me bankat që kanë lëshuar këto karta krediti dhe të paraqesin kërkesën së bashku me referencat e biletës. Për të vazhduar proçedura të tjera rimbursimesh Ju lutem kontaktoni në 355 42 390 390.”-thuhet në deklaratën për shtyp të Belle Air e cila në fund u kërkon ndjesë pasgjerëve nga ky pezullim i përkohshëm.

sipër rrjedhjen në informalitet, pasi dihet tashmë që tatimi me një shkallë është më lehtësisht i mbledhshëm. Pesha specifike që zënë sot taksat konsumatore, TVSH dhe akciza, në çmimin e produkteve ushqimore bazë është 28%.

FMN: Jo shkurtime të mëtejshme pagash për Greqinë I dërguari i Fondit Monetar Ndërkombëtar në Greqi, Poul Thomsen, ka deklaruar për të përditshmen greke, “Kathimerini” se trojka nuk është duke kërkuar të ashtuquajturat “masa horizontale”, siç janë uljet e mëtejshme të pagave dhe pensioneve, por reforma strukturore dhe ulje të shpenzimeve jo të domosdoshme. Ai ka theksuar se është rënë dakord me autoritetet që, “masat horizontale” duhen shmangur, duke nxjërrë në pah edhe vështirësitë e dukshme politike dhe sociale për masat e reja fiskale. Sipas tij, çdo objektiv i shkurtimeve duhet përcaktuar me kujdes, për të mbrojtur edhe shtresat më të cënueshme. Përfaqësuesi i Fondit Monetar Ndërkombëtar ka bërë thirrje për lehtësim të shtrëngimeve mbi shkarkimet në sektorin publik duke nënvizuar se ndryshimet mund të ndihmojnë në uljen e papunësisë duke nxitur kompanitë për të zgjeruar pa frikë aktivitetin e tyre. Thomsen ka deklaruar se Greqia ka bërë një progres të jashtëzakonshëm në rimëkëmbjen e qendrueshmërisë fiskale, duke shtuar se vendi është drejt rrugës së duhur për të siguruar një suficit primar, që është edhe shtylla kryesore.


Gazeta MAPO

www.mapo.al / gazetamapo@gmail.com

25.11.2013

7

Ambasadori i BE-së në Tiranë, Ettore Sequi komentoi dje zhvillimet politike në vend që lidhen me marrjen e statusit dhe detyrat që Shqipëria ka për të zgjidhur

BE, Sequi: Vendimi për armët kimike nuk kompromenton statusin takimi

“Marrëveshja me Crown Agents”, Sequi: “BE-ja do të analizojë këtë vendim të qeverisë shqiptare, do të analizojë impaktin në asistencën europiane dhe bashkëpunimin midis qeverisë shqiptare dhe Bashkimit Europian në fushën e doganave” TIRANË Ambasadori i BE-së në Tira-

në, Ettore Sequi deklaroi dje se vendimi i qeverisë për t’i thënë jo armëve kimike nuk ndikon në marrjen e statusit kandidat të Shqipërisë për në BE. “Vendimi i qeverisë shqiptare për t’i thënë jo armëve kimike nuk kompromenton statusin kandidat. Pra nuk ndikon. Janë dy çështje të ndryshme. Dua ta shfrytëzoj këtë intervistë, për të thënë që Bashkimi Europian ka marrë shënim qëndrimin e kryeministrit Rama për armët kimike. Ne, si Bashkim Europian e kuptojmë dhe e respektojmë vendimin e qeverisë Rama, dhe Bashkimi Europian do të vazhdojë mbështetjen për Kombet e Bashkuara, Organizatën për Parandalimin e Armëve Kimike dhe partnerët e tjerë për të shkatërruar armët kimike”, - tha dje Sequi në një intervistë për Tv “News 24”. Ambasadori i BE-së komentoi edhe nënshkrimin e marrëveshjes mes qeverisë shqiptare dhe kompanisë britanike “Crown Agents”. ”Vendimi i kohëve të fundit për të nënshkruar një kontratë me kompaninë britanike “Crown Agents” për të ndihmuar administratën doganore shqiptare, është një vendim sovran i marrë nga qeveria shqiptare dhe miratuar nga parlamenti. Komisioni Evropian është në dijeni të këtij vendimi dhe do të analizojë ndikimin e tij në raport me ndihmën e BE-së dhe bashkëpunimin midis BE-së dhe Shqipërisë në fushën e

Veliaj vizitë në Preshevë: Me Serbinë duhet të biem dakort për tashmen

“…Është një proverb që thotë: ‘Nëse do të ecësh shpejt, duhet të ecësh vetëm. Por, nëse do të shksh larg, duhet të lëvizni bashkë’. Pra, në rastin konkret, duhet të ecim shpejt dhe larg”

doganave. Komisioni nuk ka bërë asnjë deklaratë lidhur me aftësinë ose ekspertizën e kompanisë “Crown Agents” apo lidhur me njohuritë e tyre për gjendjen specifike të administratës doganore në Shqipëri. Thënë kjo, Komisioni e ka bërë gjithnjë të qartë se çdo vendim i marrë në fushën e doganave duhet që të marrë parasysh aspiratat e Shqipërisë për integrimin në BE, si edhe detyrimet e saj në bazë të Marrëveshjes së Stabilizm-Associimit. Qartësisht, kjo aplikohet edhe në rastin e çdo vendimi për kontraktimin e ndihmës së ekspertëve. “Crown Agents” na ka kontaktuar edhe në (BE), për të dhënë një qëndrim për situatën. Duhet të shtoj se BE-ja do të analizojë këtë vendim të qeverisë shqiptare, do të analizojë impaktin në asistencën europiane

dhe bashkëpunimin midis qeverisë shqiptare dhe Bashkimit Europian në fushën e doganave”, - tha ai. Ambasadori Sequi shtoi gjithashtu se Shqipëria duhet të vazhdojë reformat në luftën kundër korrupsionit dhe krimit të organizuar. Ai ka kërkuar gjithashtu dialog mes mazhorancës dhe opozitës. “…Është një proverb që thotë: ‘Nëse do të ecësh shpejt, duhet të ecësh vetëm. Por, nëse do të shkosh larg, duhet të lëvizni bashkë’. Pra, në rastin konkret, duhet të ecim shpejt dhe larg. Çdo reformë duhet të jetë e qëndrueshme, me objektivin kryesor integrimin europian. Çdo reformë duhet të konsultohet me autoritetet europiane, me interlokutorët europiane. Sepse është e rëndësishme që të jemi të qëndrueshëm në progresin drejt BE-së”, - tha ai.

Meta: Ne meritojmë të jemi pjesë e Europës së bashkuar “...Të gjithë sot duhet të reflektojnë për një bashkëpunim të ngushtë me njëritjetrin për të arritur suksese dhe për të fituar sfidat, që kombi shqiptar ka përpara...” TIRANË Për kreun e Lëvizjes Sociali-

ste për Integrim, Shqipëria e meriton që të jetë pjesë e familjes së madhe europiane. I ftuar nga shoqata “Scanderbeg” me qendër të Fermos të Italisë, Kryetari i Kuvendit, Ilir Meta mori pjesë dje në ceremoninë e përurimit të monumentit të Heroit tonë Kombëtar në një nga sheshet këtij rajoni, ku mbajti edhe një fjalë përshëndetëse në të cilën theksoi se mësimet që sjell historia duhet të jenë udhërrëfyese të së tashmes. Ceremonia nisi me ekzekutimin e Himnit Kombëtar shqiptar dhe Himnit

Kombëtar italian, e më pas u vijua me përshëndetjet e rastit të mbajtura nga të gjithë të pranishmit, të cilët ndërsa vlerësuan marrëdhëniet e mira dhe të ngushta midis dy vendeve shprehën konsideratat e larta për figurën e Heroit tonë Kombëtar, Gjergj Kastriot Skënderbeu. Kryetari i Kuvendit, Ilir Meta shprehu mirënjohjen ndaj komunitetit shqiptar në Itali për kontributin e tyre, ndërsa vlerësoi bashkëjetesën pozitive të këtij komuniteti në Itali si një shprehje të miqësisë që dy vendet dhe popujt kanë me njëri-tjetrin. Ai theksoi se, ashtu siç Skënderbeu dha për shqiptarët mësimin se “Bashkimi e bën fuqinë!”, të gjithë sot duhet të reflektojnë për një bashkëpunim të ngushtë me njeri tjetrin për të arritur suksese dhe për të fituar sfidat, që kombi shqiptar ka përpara. “Ky mësim është i vlefshëm edhe sot e kësaj dite, ku kemi nevojë të bashkohemi gjithnjë e më shumë, të

bashkëpunojmë gjithnjë e më shumë për të spikatur, për të nxjerrë në pah vlerat më të mira të popullit tonë dhe kombit tonë. Sepse ne meritojmë të jemi pjesë e Europës së bashkuar, e meritojmë që flamuri ynë të jetë njësoj si gjithë flamujt e vendeve të Bashkimit Europian ashtu sikurse fituam këtë të drejtë me meritë si një vend anëtar i NATO-s” - u shpreh Meta. Në fund të ceremonisë, Prefektja e Provincës së Rajonit Fermo, Emila Zarrilli nderoi Kryetarin

e Kuvendit, Ilir Meta me një çmim kontributiv. Të pranishëm në këtë ceremoni ishin autoritetet më të larta lokale të zonës, përfaqësues të Parlamentit Italian, përfaqësues të Senatit italian, Ambasadori i Shqipërisë në Itali, Neritan Ceka, zv/Kryetari i Kuvendit të Kosovës, Xhavit Halili, Ambasadorja e Kosovës ne Itali Bukurije Gjonbalaj, deputeti Spartak Braho. Gjatë kësaj vizite, Meta mori pjesë në darkën e organizuar nga emigrantët e Fermos në Itali me këtë rast, ku të ftuara ishin gjithashtu edhe Kryetarja e Bashkisë së Fermos si dhe Prefektja e Provincës së këtij Rajoni. Më herët, gjatë vizitës në Fermo, Kryetari i Kuvendit, Ilir Meta u prit në një takim nga Kryetarja e Bashkisë së Fermos, Nella Bramati, e cila ndërsa u shpreh e nderuar për këtë vizitë ndërsa vlerësoi se komuniteti shqiptar është një pasuri e vyer për rajonin e Fermos.

TIRANË Ministri i Mirëqënies So-

ciale dhe Rinisë në qeverinë “Rama”, Erion Veliaj ka vizituar këtë fundjavë Preshevën, ku ka marrë pjesë në edicionin e tretë të ekspozitës “PreFoto”. Gjatë kësaj vizite, Ministri Veliaj u takua fillimisht me zyrtarët e zonës ku jetojnë shqiptarët në jug të Serbisë, me kryetarët e bashkive të Preshevës, Bujanovcit dhe deputetin shqiptar në parlamentin serb. Gjatë këtyre takimeve, Veliaj u shpreh se duhet të bashkëpunojmë më shumë për të ardhmen e fëmijëve, të investohemi më shumë në arsim, të promovojmë më shumë historitë e suksesit të artit dhe të sportit, por dhe të japim mesazhin që një erë e re po fryn në Ballkan ku do të duhet që t’i zgjidhim gjërat nëpërmjet komunikimit. “Nuk është sekret, ne nuk biem dakort për gjërat e të kaluarës, por nuk është misioni ynë të biem dakort për të kaluarën, misioni ynë, i zyrtarëve në Shqipëri, i zyrtarëve në Serbi është që të biem dakort për gjërat e së tashmes dhe së ardhmes”, - tha Veliaj. Ndërkohë që Kryetari i Komunës së Preshevës, Ragmi Mustafa në takimin e zhvilluar me ministrin shqiptar ka nënvizuar faktin se qeveria e Shqipërisë duhet të marrë hapa konkret për përmirësimin e jetës së shqiptarëve në këtë rajon. Gjithashtu gjatë vizitës së tij në Preshevë, Veliaj zhvilloi edhe një takim me aktivistët dhe përfaqësuesit e organizatave rinore të kësaj zone, me të cilët bisedoi për të konkretizuar bashkëpunimin dhe mbështetjen nga Shqipëria. Vizita e Veliajt është shoqëruar edhe me një incident, pasi ministri shqiptar nuk ka pranuar të takojë fillimisht përfaqësuesit shtetëror serbë në zonën kufitare, por ka preferuar që më parë të takohet me liderët shqiptar.


CMYK

8

25.11.2013

Gazeta MAPO

www.mapo.al / gazetamapo@gmail.com

NJOFTIM / REKLAMA


CMYK

NJOFTIM / REKLAMA

Gazeta MAPO

www.mapo.al / gazetamapo@gmail.com

25.11.2013

9


10

Opinione & Editoriale

Blog & Ide

OpEd

Nga Bujar Kapexhiu

Opinione dhe Editoriale

Kosova PRO helmit S

ADO DUKET SE shoqëria shqiptare u nda gjithandej në dy taborë ngushtë të rreshtuara, që s’pushojnë që të akuzojnë, sulmojnë, tallin e përqeshin ashpërsisht njëri-tjetrit, besoj se përkundrazi ka diçka që i bashkon ndoshta më tepër se kurrë. Është brenga dhe frika. Si ata që ishin gjithsesi kundër importimit në Shqipëri për shkatërrim të helmeve kimike të luftës së Sirisë, si ata që argumentonin të kundërtën. Brengë dhe frikë. Instinktet sigurisht më primitive të qenies njerëzore që nga homosapiensët e këndej. S’ka se si të mos i rrëqethet mishtë dikujt me mend në kokë teksa dëgjon lajme për vendin e tyre si destinacion i helmeve kimike. Thjesht, s’ka si të mbetet gjakftohtë asnjë shqiptar, teksa sheh të përmenden brenda një fjalie kombinimi helm + Shqipëri. Pa e zgjatur shumë dhe pa dashur të marr as mundin të verifikoj se për çka bëhet në fakt fjalë, edhe unë bashkë me të tjerët do bashkohesha – sa më larg, ju lutem! Sigurisht se nuk jam i vetmi që me të dëgjuar lajmin kam menduar fëmijët e mi, në radhë të parë, dhe gjithë të tjerët shqiptarë që i njoh pastaj, duke jetuar në një vend ose afër një vendi që do të jetë vendshpartallim i helmeve. A mund të krenohet dikush se vendet e tyre të shumëvuajtura, që përfundimisht po mendojnë se iu dha shansi të renditen në mesin e shteteve së paku normale të kontinentit, përnjëherë të shihen në imazhin e vendeve të helmatisura? Për këtë arsye edhe brenga e frika, dhe sigurisht vullneti për të protestuar ashpër – edhe në rrugë – kundër një vendimi për të marrë përsipër një barrë të këtillë. Duhet të jesh i çmendur e të mos kesh simpati për mijëra të rinj e të reja që protestojnë duke kërkuar atë që mendohet se kërkohet gjithmonë nga ata që protestojnë në rrugë: të drejta dhe barazi. Por, a e dinë gjithmonë ata që protestojnë se cila është fotografia e madhe e gjithë asaj që i ka shtyrë që të vendosin me trup të tyre fizikisht ta shpreh i n m o s p a j t i m i n n ë r r u g ë ? Dështimi i Ramës çoi në dështim të shqiptarëve? Besoj fuqishëm se kësaj radhe u dështua në këtë aspekt, dhe këtë janë duke e pranuar tash edhe shumë nga vetë pjesëmarrësit në protestë. Mirëpo, u dështua jo për shkak të tyre, assesi. Ka një emër kryesor me të cilin lidhet tash ky dështim i madh. Ai është Edi Rama. Kryeministri i ri i Shqipërisë, Rama, bëri që të dështojë turpshëm në testin e tij të parë të politikës së madhe, duke na bërë shumëkë që të ngrysim vetullat dhe të mendojmë se me këtë dështoi edhe vetë Shqipëria. Ai, për shkak se nuk pati kurajë që fjalimin e

koment Adriatik Kelmendi

tij televiziv të së premtes ta bënte së paku nja 10 ditë më herët, sigurisht se do ta kishte fare të lehtë që përgjigjja përfundimtare të ishte “Po” në vend të përgjigjes “Jo” ndaj SHBA-së. Të premten, ai i frikësuar se “Po”-ja e vonuar do të shënonte edhe “Po”-në e fundit të tij politik, të gremisur nga protestat, renditi të gjitha argumentet për “Po” dhe tha krejtësisht të kundërtën. Qytetarët protestues u qetësuan. Mesazhi ishte: mos u brengosni dhe mos u frikësoni, nuk do të ndërmarrim asnjë rrezik të vogël që mund të sjellë rastësisht në ndonjë rast helmimi për ne. Fitore e madhe e grupit të parë të të brengosurve dhe të të frikësuarve, të cilët sigurisht se analizën e kishin në kontekst më të ngushtë dhe më të shpejtë – “vijnë helmet, ne si shqiptarë dembelë e të shkujdesur si dimë të jemi, mund të bëjmë që të shkojë ndonjë gjë mbrapshtë dhe do vdesim”; ose edhe tjetrën – “sa filluam të bëhemi destinacion botëror i turizmit për bukuritë e detit, tash do të kthehemi në kosh të plehrave toksike”. Atëherë, çka kanë që s’po bëhen rehat këta të grupit tjetër të të brengosurve dhe të të frikësuarve? Si duket, brenga dhe frika e tyre është e shtrirë në një rrafsh më të gjerë dhe me pasoja pak më të ngadalshme sesa vdekja nga helmimi. Personalisht mua më tepër më brengos dhe më frikëson një helmim i marrëdhënieve të shqiptarëve me SHBA se sa një shkatërrim i helmeve i menaxhuar nga amerikanët në tokën e shqiptarëve. Tash, siç e kemi parë, në të dy taborët ka thuaja barabarësisht argumente si për njërën si për tjetrën. Protestuesit sigurisht se mbiçmojnë rrezikun nga shkatërrimi i helmeve kimike në Shqipëri, dhe të tjerët që mbiçmojnë efektin shkatërrues që mund të ketë Rasti Sarin në marrëdhëniet ndërmjet shqiptarëve dhe amerikanëve. Tony Blair do të thoshte “Po”. Sidoqoftë, nëse do të mund t’ia lejoja vetes luksin e thjeshtësimit të këtij episodi shumë të komplikuar do të mund ta vendosja atë në rrafshin e prindit me fëmijën. E dimë se për shumicën nga shqiptarët, si në Shqipëri, në Kosovë e gjetiu, SHBA-ja ka luajtur një rol prindëror përgjatë 100 vjetëve të fundit, duke bërë të dyja këto vende të shqiptarëve të jenë shtete, të zhvillojnë luftëra miliardëshe për çlirimin nga Serbia dhe për të përkrahur anëtarës-

imin në NATO, nëse përmendim vetëm disa. Tash, a s’do t’i vinte fare rëndë një prindi në qoftë se do të refuzohej nga fëmija i vet – për shkak se nuk ka marrë mundin t’i dëgjojë argumentet si duhet – për çfarëdo zori që e ka shtyrë t’i kërkojë atij të bëjë diçka? Në debatet e kohëve të fundit kemi dëgjuar raste të shumta se kur një shtet i caktuar ose një tjetër i ka thënë “Jo” SHBA-së për ndonjë kërkesë dhe shpesh është nxjerrë shembulli i fundit i refuzimit të Britanisë së Madhe për të marrë pjesë në planin e propozuar nga presidenti Obama për sulmet në Siri. Mirë shumë, por këtu foli Parlamenti britanik dhe u tha “Jo”. Në anën tjetër, sigurisht se ende i kemi të freskëta protestat, jo vetëm të disa mijëra qytetarëve në ndonjë kryeqytet të botës, por me dhjetëra milionë nëpër mbarë rruzullin me flamujt me ngjyra dhe moton “PACE”, por kryeministri më i suksesshëm i Britanisë i dekadave të fundit, Tony Blair, nuk hezitoi dhe mori vendimin kundërthënës që i kushtoi dhe me karrierë – i tha “Po” aleatit të përtej Atlantikut (si për ironi, Rama është lavdëruar shpesh se ka angazhuar vetë Blairin për ta këshilluar si kryeministër!). A nuk i janë dhimbsur jetët e qytetarëve të tij britanikë për t’i dërguar në një luftë të huaj, ku ishte e garantuar se shumë prej tyre edhe do të vriteshin? Apo, kur i njëjti donte që bashkë me amerikanët, përveç bombardimeve të NATO-s, të ndalte edhe me jetë qytetarësh britanikë skuadronet vrastare serbe në Kosovë? U vendos, pra, siç ua dimë për nder edhe SHBA-së dhe Britanisë, ne, shqiptarët që nuk harrojmë shpejt, që të rrezikojnë vetë për të na shpëtuar ne. Triumfoi ndjenja e humanizmit dhe solidaritetit në të njëjtën kohë. Humanizmit për të ndihmuar një popull që vritej, dhunohej e dëbohej, dhe solidaritetit me aleatët rreth një kauze të shëndoshë. Si dhe strategjia politike – ndërtimi i aleancave që do t’i thonë “Jo’ së keqes. Por, të kthehemi në realitetin e ditëve të sotme. Përse Shqipëria nuk ia doli që ta menaxhojë më mirë këtë episod dhe të bëhet aleate e partnere në një aleancë të kryesuar nga SHBA-ja, e si pasojë të rrethanave të pajtuar edhe nga Rusia, në mënyrë që të ndihmojë t’i thuhet “Jo” një regjimi vrastar në Siri? Rreziku i heshtjes së Thaçit, Mustafës, Haradinajt... Mirëpo, ja që mbase do të isha i padrejtë, sikur, përveç fajtorit kryesor në këtë rast, Ramës, t’i kurseja liderët e tjerë institucionalë e partiakë të shqiptarëve në të gjitha shtetet e Ballkanit ku janë. Që të gjithë pa përjashtim, vendosen ta bëjnë strucin ose të rrëmbehen nga brenga dhe frika e taborit të parë duke mos i dhënë farë përgjigje

Rritje alarmante kushtrimit të shpallur të aleatit më të madh, SHBA-së. Loja e Partisë Demokratike në Shqipëri është aq e pështirë sa s’ia vlen fare të ridiskutohet, por ku mbetën këtu në Kosovë (përveç “Vetëvendosjes!” që jo befasisht u pozicionua kundër) Hashim Thaçi, Isa Mustafa, Ramush Haradinaj, Behgjet Pacolli e të tjerët? Ose edhe shqiptarët në Maqedoni? Ku mbetën intelektualët shqiptarë që në testimin e parë serioz për ta dëshmuar në praktikë me ndërmarrjen e një rreziku të vogël miqësinë ndaj SHBA-së zgjodhën të shkojnë me logjikën e turmës së brengosur e frikësuar në rrugë dhe në rrjetet sociale – më mirë rehat?! Duke dështuar të flasin të gjithë këta, nga i pari deri në të fundit, s’ka përse çuditemi që sot shohim të rinj që protestojnë kundër sjelljes së helmeve në Shqipëri, duke shkuar aq larg e aq ulët sa të “arsyetojnë” interesin e intervenimit të NATO-s në Kosovë me logjikën e përkrahësve më të mëdhenj të Serbisë! Paskka pasur SHBA-ja, Britania e shtete të tjera si këto interesa të veta konspirative gjeostrategjike në këto 11 mijë kilometra katrorë dhe fare s’paska pasur rëndësi që ne po vriteshim me mijëra, se po na përdhunoheshin gratë e nënat, se po na digjeshin shtëpitë e se po dëboheshim krejtësisht (sic!). Po a mund të ketë një shkurtpamësi më të madhe se kjo?! Jo, tash vetëm na mbetet që të rrimë rehat, se ne i qenkemi imponuar si partnerë mikut tonë SHBAsë duke mos e dëgjuar kërkesën e tij. Ana tjetër e medaljes, e cila vetëm sa do ta rrisë edhe më tepër zhgënjimin e thënies “Jo” SHBA-së është se tash vendimi i Tiranës vetëm sa do të bëjë edhe më të vështirë pranimin e helmeve kimike për asgjësim shteteve të tjera. Kerri tashmë u thye e rrugë ka boll, dimë të themi ne. E dorën në zemër, e dimë se SHBAja, ashtu siç di ta marrë përsipër rolin e policit botëror për të siguruar paqen në shumë shtete të botës, njësoj di edhe t’i mbesë hatri kur nuk përkrahet nga ata që i konsideron aleatë e miq. I kemi edhe rastet e mbylljes së derës nga ambasada e SHBA-së në shenjë pakënaqësie për subjekte politike e shoqërore në qoftë se i vlerësojnë mosbashkëpunues – me ose pa të drejtë. Së këndejmi, brenga dhe frika e taborit

që nuk do përkeqësim të marrëdhënieve të shqiptarëve me SHBA-në, nuk ka assesi të bëjë me ndonjë kompleks ose imponime të individëve të caktuar për t’u parë me sy pozitiv nga ambasadat amerikane, siç mund ta kthejë në pezhorativitet këtë dikush, por pikërisht me të parën, pra, shumë të bazuar, me brengë dhe frikë se ku do të ishin dhe ku mund të jenë shqiptarët pa amerikanët. T’i marrë Kosova? Ç’thotë Rusia? Në këtë drejtim, fare nuk e mendoj se është moment për t’u tallur as me supozimin që helmet kimike nga Siria të vijnë e të asgjësohen nga struktura amerikane në Kosovë. Sado që gjithmonë dhe në çdo situatë i bie që më sigurt është të jemi sa më larg helmeve se sa afër, s’mund të arrihet asnjë rezultat e as të ruhet ndonjë miqësi pa rrezikuar ndonjëherë diçka ose edhe kapërdirë diçka tjetër që në shikim të parë duket e pakëndshme. Kosova edhe mund t’i vinte një çmim kësaj ndërmarrjeje, jo vetëm monetar, por edhe politik. Rusia është partnerja kryesore me SHBA-në në këtë ndërmarrje për të pamundësuar përdorimin e helmeve kimike kundër civilëve në Siri. Së këndejmi, një dështim i këtij operacioni do të nënkuptonte dështim edhe për Rusinë dhe SHBA-në, Dhe ky – pse jo?! – mund të jetë edhe shansi i parë real kur Kosova do të mund të imponohet brenda interesave dhe ndërmarrësive të rralla SHBA-Rusi dhe të përfitojë për vete duke i ndihmuar ato. Ndoshta edhe mund të ndihmojë të thyhet kokëfortësia e deritashme e Rusisë për ta njohur Kosovën. E pa e njohur Rusia Kosovën, e dimë se Kosova do të vazhdojë të përpëlitet në një realitet helmues, me pasoja shumë më reale se sa çdo parashikim i rrezikut nga shkatërrimi i kontrolluar nga helmet kimike. E di se kjo mund të tingëllojë si një fantastikë shkencore e çmendur dhe naive, por jo më pak naive dhe e çmendur s’po më duket lehtësia me të cilën iu tha “Jo” kërkesës për ndihmë nga aleati kryesor i shqiptarëve. Dhe po rrezikoj që të etiketohem edhe vetë si i çmendur dhe naiv, vetëm për shkak se edhe unë jam njëri prej jush. Një shqiptar i Kosovës i brengosur dhe i frikësuar...


op-ed

2

Blog / Olldashi dhe paragjykimet konfirmuese

Gazeta MAPO

www.mapo.al / gazetamapo@gmail.com

Kulturë / Plani i CIA-s për t’i ofruar 500 mijë USD Hoxhës dhe Shehut

25.11.2013

Universitet / Sa sipërmarrës është universiteti yt ? Pyet Brukselin

11

Së brendshmi jemi gjithnjë të së njëjtës moshë. - Gertrude Stein

Borxh anemik?! N

ë fundjavë mora rrugën për në Përmet. Deri në Memaliaj rruga ishte “llagar”, siç thotë populli. Por tek ura mbi Vjosës nisi “sketërra”. As dhjetë kilometra rrugë, dhe “balestrat” tona dhe të makinës lëvizën nga vend...Duke pirë kafe në një lokal, rrëzë kalasë së Ali Pashë Tepelenës, takova një mikun të vjetër. “E di që të pëlqejnë haberet. Të të tregoj një? Kryetari i Bashkisë së Tepelenës ka blerë një makinë dhe ka rënë me të në “sevda”. Kur niset për në Tiranë e hipën makinën në karrotrec nga Tepelena në Memaliaj. Në darkë karrotreci e pret në Memaliaj.” Haberi me “kripë dhe piper” më nxitën fantazinë të bëj një autointervistë, duke u nisur edhe nga fakti që unë jam ekonomist me diplomë, dhe gazetar me zanat. Gazetari:- Rruga Memaliaj- Tepelenë është shëmbulli klasik i borxhit të qeverisë Berisha për biznesin. Në këtë pikë, i jep të drejtë Ramës, kur thotë se ky borxh është 560 milionë euro? Ekonomisti:- Rama, edhe ka edhe nuk ka të drejtë. Florian Mima, deputet demokrat thotë: “Ky borxh nuk është më shumë se 110 milionë euro. Argumenti? Shumë projekte rrugësh janë shtrirë në tre vjet dhe biznesi duhet t’i marrë paratë nga tre buxhete. Nga ana tjetër ka edhe një detyrim ligjor. Për të marrë pjesë në një tenderim të ri, duhet të vërtetosh me fatura se ke përfunduar 70 përq-

ind të rrugës që ke fituar. Me këtë “joshje” bizesmenët marrin kredi në bankë për të bërë punë të qeverisë. ”...Maks Muça, sekretar i shoqatës së ndërtuesve, ka një tjetër ide: ”Është i drejtë ligji për garën në tendera që thotë zoti Mimia. Por kemi dhe Maliqin...Jo rrallë ka rënë telefoni për të mbaruar rrugët me akord. Sebepi? Kryeministri të priste sa më shumë shirita?! Me “besën” e njerëzve me “nishane” janë bërë punime pa pagesë...Tani dalim me këpucë të kuqe, sepse faturat nuk i pranon thesari?!” Gazetari:- Për të ndarë shapin nga sheqeri për borxhin, Rama hapi ‘thesin e parave” për të paguar ekspertë të huaj. Por kini një ide të përbashkët: Rama do e ngrejë stekën e borxhit publik në 73 përqind. Në artikullin tuaj “A është borxhi publik një minë me sahat?”, shkruani se borxhi publik duhet të jetë 65 deri në 70 përqind. Ekonomisti:- Me një ndryshim: Borxhi duhet të merret për investime. Ndryshe kemi borxh anemik, borxh që infekton ekonominë. Për të kuptuar më mirë idenë po të hap një parantezë. Punët e qeverisë, në miniaturë të kujtojnë një familje. Kryetari i familjes ka leverdi të marrë borxh (kredi) për të blerë shtëpi a makinë, për të hapur një biznes a për të dërguar fëmijët në universitet. Nëse merr kredi për të blerë ushqime, familjen e merr lumi. Një biz-

esmen ka leverdi të kërkojë kredi për të investuar në teknologji, për të blerë makineri, për të hapur vende të reja pune. Në se merr kredi për të paguar punonjësit, e ka të shkruar në ballë falimentimin. Edhe qeveria ka leverdi të marri borxh duke blerë bono thesari nga bankat, për të investuar në rrugë, në porte, në spitale, në shkolla. Jo dhe jo, për të bërë zyra, për të paguar pensione e rroga. Gazetari: Me aktin normativ qeveria do blejë 240 milionë dollarë bono thesari. Mjaftojnë kaq para për të larë “hesapet” me biznesin? Ekonomisti: Biznesi po sheh ëndërra me sy hapur. Paratë që do marri borxh qeveria do të përdoren për rroga, pensione, për të hapur zyrat e ministrive të reja. Nuk më beson? Po të citoj ministrin e Financave: “Qeveria do t’i shlyejë menjëherë, me një këst, paratë që Berisha ua la borxh. Të bëj një sqarim? Fjala “menjëherë” ka disa kuptime në shqip?! Unë e përdora në kuptimin që do paguhen me një këst. Por kjo punë ka kohën e vet. Paratë do t’i marrim nga FMN-ja dhe Banka Botërore. Na kanë premtuar. Por duhet biseda. Kur merr kredinë, ke edhe detyrime.” Gazetari: Në të tilla raste populli thotë: ”Prit gomar të mbijë bari?!” Ti mendon se FMN-ja do marri gërshërën të presi dollarë për Shqipërinë? Ekonomisti: Nuk besoj. Ka një përvojë. FMN-ja e zgjidh “qesenë”

koment Mitro Çela

kur një vend është në krizë. Rastet me të freskëta janë Greqia dhe Italia. Vite më parë FMN-ja ka dhënë miliarda dollarë për Argjentinën, Indonezinë, Pakistanin etj. Duke e njohur këtë filozofi dueti Rama-Cani, që ditën e parë që “hipën mbi fik” deklaruan se e gjetën ekonominë në greminë. S’ka para për të paguar invalidët. S’ka fonde për investime. Papunësia ka arritur në 1 milionë. GDP-ja është në vendnumëro. Por për fat të keq të kryeministrit, FMNja është aktore së bashku me qeverinë, për të “luajtur në skenën” ekonomisë shqiptare. Ajo vë vulën për treguesit makroekonomik të Shqipërisë. Po pse? Sepse vendi ynë është aksioner në FMN-në. Paguan çdo vit, si kuotë antarësimi, më shumë se një milionë dollarë. Është ky sebepi, që FMN-ja ka detyrimin të pasqyrojë në buletine ecurinë e ekonomisë. Sipas FMN-së: Papunësia është 12.8 përqind. Rritja e GDPsë 1.8 përqind. Inflacioni 2.2 përqind. Morali: Ekonomia shqiptare ka probleme, por nuk është në krizë. Kapërcejmë urën e Leklit për në

Përmet dhe gropat na shoqërojnë në çdo cep...Për të larguar bezdinë e rrugës vazhdova autointervistën: Gazetari:- Një miku im nga Përmeti, është pronar i fabrikës më të madhe të miellit në Tiranë. Më ka treguar këtë histori: ‘Kam dy fëmijë. U kam marrë nga një kuti, ku futin para. Kutitë i hapin për Vitin e Ri. Ndërkohë, unë me gruan, çdo natë bisedojmë ku të gjejmë para për të paguar këstin e kredisë, TVSH-në, doganat, taksat e bashkisë.” Një ditë fëmijët hapën kutitë dhe me para në dorë na thonë: Merrini këto para dhe përdorini për të paguar kredinë?!” Duke u nisur nga kjo histori kam dy pyetje. Së pari, sa mund të jenë borxhet që biznesi i ka qeverisë? Së dyti, pse qeveria kujtohet për paratë që ka për të dhënë dhe harron paratë që ka për të marrë nga biznesi? Ekonomnisti:- Në ekonomi kjo praktikë quhet “zinxhiri i debi-kredive”. Unë mendoj se këto borxhe duhet të jenë rreth 500 milionë dollarë. Pse nuk i kërkon këto para qeveria? Kjo mbetet enigmë. Në kapitalizëm dy janë krimet më të rënda: Vrasja dhe mospagimi i taksave. Një pronar me kulturë kapitaliste, më parë se të kërkojë të drejtat duhet të paguajë detyrimet. Nëse qeveria “zbardh zinxhirin e debi-kredive”, domethënë të llogarisi sa ka për të marrë dhe sa ka për të dhënë për biznesin, nuk ka pse i “shtrin” dorën FMN-së për kredi.

Asimetritë në botime si shpërpjestime të zhvillimit

P

a eja t’u hedhim një sy botimeve të sivjetshme, më thotë Maks Velo në një nga ditët panairore më të fundit dhe më tërheq nga stenda e Universitetit Evropian të Tiranës drejt stendave të tjera. Dhe do të bindemi se ka shumë pak, për të mos thënë fare, botime për teknikën”. Dhe kishte të drejtë. Shumë rrallë të zinte syri botime nga fusha e teknikës dhe teknologjisë. Po të mos llogarisim, natyrisht, librin e vetë Maksit, “Betonizmi i Demokracisë”. Ky libër luksoz, edhe pse në titull të krijon përshtypjen e parë të një libri politiko-sociologjik, është një libër i mirëfilltë profesional dhe teknik. I vetmi i këtij lloji në qindra libra që iu paraqitën lexuesit gjatë javës së librit. Mu duk vetja si i zënë në faj. Edhe libri im i fundit Maksit nuk i kishte hyrë në sy, ngaqë ishte një botim sociologjik. Asimetria e botimeve Asimetria duket së jashtmi e pafajshme. Gjithkush shkruan e boton librat që i ka për zemër, sipas profesionit dhe projekteve të veta. Shtëpitë botuese prezantojnë botimet sipas prurjeve të autorëve. Natyrisht, kombinuar edhe me përzgjedhjen e tyre. Kjo liri tregu i ka dhënë frytet e veta.

koment Kosta Barjaba

Lexuesit shqiptarë kanë mundësi tashmë të lexojnë kryeveprat e letërsisë botërore. Por jo të kulturës botërore. Sespe botimet nga shumë fusha të kulturës mungojnë. Nëse autorët dhe shtëpitë botuese janë në të drejtën e tyre, shoqëria ka një detyrim më tepër. Dikush në shoqëri duhet të kujdeset që edhe inxhinierët e rinj, ndërtuesit, gjeologët, matemat i k a n ë t , f i z i k a n ë t , k i m i st ë t , teknologët, agronomët etj. të marrin në dorë librat me arritjet më të fundit të shkencave të tyre. Për të cilat kanë nevojë jetike. Ky dikush, që në këtë rast duhet të jetë shteti, pse jo edhe qeveria, nuk mund ta bëjë këtë me urdhër, por me politka dhe incentiva. Mund të hartojë politika dhe të nxisë, pse jo edhe financojë, kolana me botime të tilla dhe shtëpitë botuese mund të konkurrojnë për to. Mund të aplikojë incentiva financi-

are e fiskalë për botimet e shkencave teknike, teknologjike dhe natyrore. Këto incentiva mund tu ofrohen autorëve, por edhe botuesve. Asimetria e studimeve, diploma jo si aset, por leje-kalimi Asimetria në botime shkon përtej tyre. Ajo është e lidhur edhe me kultivimin e preferencave për degët e studimit në universitet. Jo rastësisht, fushat për të cilat mungojnë botimet, janë ndër degët më pak të preferuara në universitetet shqiptare. Aplikantët “sulmojnë” disa degë, të cilat sipas tyre, perceptohen si më të preferuarat. Por këto zgjedhje i venë në vështirësi për të hyrë në tregun e punës. Po ndodh një dukuri interesante: sa më shumë që diploma universitare konceptohet si një aset punësimi, aq më shumë studentët, për shkak të zgjedhjeve preferenciale të degëve, “vetëprivohen” nga shanset për tu punësuar. Kjo ndodh paralel me projektimet individuale për tu punësuar jo në sektorë profesionalë, pro administrativë. Pra, diploma nuk shihet në fakt si një aset, por si një leje-kalimi për të hyrë në sektorin publik. Këto gjykime shoqërore po ushqejnë shpërpjestimet midis degëve të studimit, nevojave të tregut, nevojave të

zhvillimit dhe mundësive për të shfrytëzuar burimet natyrore të vendit. Vendi dhe shoqëria kanë nevojë për një ekuilibër midis këtyre aspekteve të zhvillimit. As ky ekuilibër, si të gjithë ekuilibret në demokraci, nuk mund të dekretohet e urdhërohet, por mund të mbështetet me politika inteligjente dhe incentiva financiarë e fiskalë. Për të gjitha këto është folur. Por e keqja është se vetëm është folur. Shpërpjestimet e zhvillimit Nëse “fotografojmë” sociologjikisht zhvillimet shqiptare, shohim që midis sektorëve të zhvillimit ka shpërpjestime të tjera. Sidomos gjatë dekadës së fundit, në vend janë ndërtuar mjaft vepra të rëndësishme kulturore e teknologjike: rrugë, ura, tunele, po projektohen hidrocentrale; janë projektuar zhvillime provokuese në dëm të mjedisit dhe marrëdhënieve miqësore me natyrën dhe burimet natyrore të vendit. Mjaft prej këtyre veprave janë bërë pjesë e dabatit publik. Por me disa kufizime. P ub l i ku ë s ht ë t ë rh e q u r o s e vetëtërhequr në debatin rreth tyre, kryesisht për çështje ligjore, korruptive apo morale. Pra, jo për çështje profesionale. Për këtë do të duhej mendimi teknik e profesional, i cili

ka munguar. Pjesërisht ka munguar për shkak të specialistëve që hezitojnë të flasin. Pjesërisht edhe për shkak se në vend nuk është krijuar një kontekst tërheqës për diskutime të tilla. Rruga Durrës-Kukës dhe tuneli i Elbasanit, përveçse si vepra kulturore, mund të kenë edhe mjaft avantazhe, ndoshta edhe dobësi teknike e teknologjike, të cilat publiku nuk i njeh. Sepse ekspertët nuk ia kanë bërë të njohura. Ndërtimet pa leje dhe abuzive në vend, mund të kenë shkelur kushtet ligjore. Kjo është e riparueshme. Por nëse kanë sh ke lu r ku sht e t t e k n i ke e teknologjike, si i bëhet? Nga cilat burime do ta marrë publiku një informacon dhe sinjal të tillë? Pra, shpërpjestimi qëndron në faktin se nëse zhvillimi i vendit po fokusohet në disa sektorë teknikë e teknologjikë të rinj, debati profesional, diskutimi publik dhe literatura shqiptare qëndrojnë larg këtyre zhvillimeve. Maks Velo bën një kritikë, por ka dhënë në fillim një model me botimin e tij. Por këto asimetri nuk mund t’i mundë Maksi i vetëm. Për to duhet një ndërhyrje shoqërore dhe qeverisëse. *Profesor në Universitetin Europian të Tiranës.


12

projekt

universitet

Nisma HEInnovate, është një mjet vetëvlerësimi që u mundëson universiteteve të vlerësojnë performancën e tyre në shtatë fusha: lidership dhe qeverisje, aftësi organizative ,mësimdhënie dhe nxënie, shtigje për sipërmarrësit, shkëmbimi universitet-biznes, institucioni i ndërkombëtarizuar dhe matja e impaktit.

Sa sipërmarrës është universiteti yt? Pyet Brukselin Një shërbim i ri online i prezantuar javën e kaluar nga Komisioni Europian dhe OECD-ja për të ndihmuar universitete të kuptojnë më mirë vendin e tyre në botën e orientuar nga tregu i sotëm duke matur sesa sipërmarrës janë.

K

jo do të përfaqësojë një territor të ri, por shumë të rëndësishëm në akademi. Nga raportet e viteve të fundit duket qartë se ky është shtegu që Brukseli dëshiron për arsimin e lartë evropian për t’u njohur dhe përballur me sfidat e konkurrencës në dekadën e ardhshme. Androulla Vassilliou, komisionerja europiane për arsimin është shprehur: “Aftësitë sipërmarrëse janë më të rëndësishme se kurrë në tregun global. Kjo aplikohet po aq tek universitetet si sipërmarrës. Kam besim se kjo nismë e re do

të inkurajojë institucionet e arsimit të lartë europian të bëhen më sipërmarrës dhe të hapur ndaj mundësive” . Website më pas do t’i përdorë rezultatet për institucionin që të theksojë fushat e forta dhe të dobëta. Komisioni ka thënë se kjo do të ndihmojë gjithashtu institucionet që të përmirësojnë performancën duke siguruar lidhje me shembujt e përshtatura të praktikës s ë mirë. Por nuk do të ketë krahasim apo renditje të përfshirë në vlerësime, është shprehur Brukseli. Të gjitha rezultatet dhe të dhënat mbeten pronë e përdoruesit dhe nuk duhen të mbahen apo arkivohen nga komisioni apo OECD-ja. Nuk do të ketë tarifa apo kosto regjistrimi për shërbimin. Komisioni dhe OECD-ja po planifikojnë të mbajnë trajnime dhe evente nëpër Europë vitin e ardhshëm për të demonstruar sesi institucionet pjesëmarrëse mund të marrin më të mirën nga ky website. Nën secilin prej shtatë fushave të vlerësimit, institucionet pjesëmarrëse janë të ftuar të vlerësojnë veten me pikë

Pas prezantimit të “HEInnovate” qëndron argumenti më i proklamuar i Komisionit se sistemet e arsimit të lartë duhet të ndryshojnë në mënyrë domethënëse mënyrës sesi operojnë për shkak të revolucionit në informacion dhe teknologjive të komunikimit, krizave financiare, konkurrencës globale dhe presionit në buxhete.

nga 0-10 në përgjigje të formulimeve si: Sipërmarrja është pjesë madhore e strategjisë së universitetit. Universiteti është i hapur për të rekrutuar individë që kanë sjellje, qëndrim dhe përvojë sipërmarrëse. Universiteti vlerëson rezultatet e mësimit në sipërmarrje në kurrikulat e fakultetit ofrohet edukim mbi nismën e një biznesi. Universitet lehtëson aksesin në financimin privat për sipërmarrësit e tij potencialë. Universiteti ka lidhje të forta me inkubatorët dhe parqe shkencore. Pas prezantimit të “HEInnovate” qëndron argumenti më i proklamuar i Komisionit se sistemet e arsimit të lartë duhet të ndryshojnë në mënyrë domethënëse mënyrës sesi operojnë për shkak të revolucionit në informacion dhe teknologjive të komunikimit, krizave fi-

nanciare, konkurrencës globale dhe presionit në buxhete. Kjo ka çuar në zhvillimin e Forumit Universitet- Biznes të komisionit, gjë që sjell bashkë biznesin dhe akademinë në një kornizë për “universitetin sipërmarrës” një trup që thekson novacion në të gjitha fushat, nga kërkimi në mësimdhënie dhe nxënie, shkëmbim dijesh, qeverisje dhe marrëdhënie të jashtme”. Brukseli kishte caktuar një panel ekspertësh në fillim të 2012-ës për të shqyrtuar konceptin dhe kjo çoi në krijimin e HEInnovate. Komisioni është shprehur se iniciativa merr parasysh diversitetin e panoramës së arsimit të lartë europian dhe fushat ku mund të kontribuojë në performancën sipërmarrëse në arsimin e lartë.

Risi, Argëtim dhe Teknologjia më e fundit në botën e kinemasë

Cineplexx, gjigandi austriak i kinemave, tashmë në Shqipëri Në datën 12 Dhjetor, në qendrën më të madhe tregtare në Shqipëri, TEG, Cineplexx çel dyer për publikun shqiptar

N

ë këto ditë të dimrit të parë në Tirane, ka një vend të ri ku mund të argëtoheni dhe të shijoni filmat më të fundit në një teknologji ultra moderne. Në datën 12 dhjetor, Shqipëria do të jetë destinacioni i 8-të për gjigandin e rrjetit të kinemave Cineplexx. E mundësuar në ambientet e qendrës më të madhe tregtare në Shqipëri TEG, Cineplexx do të transmetojë filmat më të fundit në RealD 3D. Me një cilësi të shkëlqyer teknike në 7 salla, filmat më të mirë dhe prodhimet më të mira kinematografike do të shfaqen për publikun çdo ditë në ambiente krejtësisht të reja dhe komode. Rrjeti i kinemave Cineplexx International Gmbh, që vjen për herë të parë në Shqipëri është një nga kompanitë më të mira dhe të njohura në botë në transmetimin e filmave me cilësi të lartë teknologjike. Me një histori të vjetër që daton që në vitin 1993, kompania austriake Cineplexx u angazhua seriozisht në kohën kur kinemaja po e humbte fuqinë e saj në Austri. Duke hartuar një strategji krejt të re në shtrirjen dhe funksionimin e kinem av e , s h u m ë s h p e j t a j o u shndërrua në gjigandin e ekra-

nit të madh dhe të magjisë së kinemasë. Me 20 kinema me 157 ekrane të mëdha, nga të cilat një kinema ofronte 16 salla për vizitorët e saj, Cineplexx arriti të jetë lider në tregun austriak dhe të rikthente njerëzit në sallat e kinemasë, për të shijuar si dhjetra vite më parë premierat dhe filmat në teknologjinë më të re dhe të sofistikuar. Ky sukses e bëri kompaninë Cineplexx International Gmbh që të shtrijë rrjetin e saj edhe në vendet fqinje me Austrinë, ndërsa sot ka prezencën dominuese të kinemave në Kroaci, Serbi, Slloveni, Maqedoni, Mali i Zi dhe Itali. Dhe së fundmi, edhe në Shqiperi. Si rrjeti më i madh i kinemave në Europën Jug-Lindore, në dyert e kinemave të saj, Cineplexx ka mundur të mbledhë vetëm për vitin 2012, plot 10.5 milionë shikues, ndërsa shuma e xhiros vjetore po për këtë vit shënoi shifrën 115 milionë euro. E mirëpritur në tregun shqiptar, ku kinemaja ka qenë traditë e vjetër dhe e rikthyer në trend vitet e fundit, Cinneplexx ka menduar të ofrojë gamën e plotë të shërbimeve të saj, me cilësinë e liderit në tregun ndërkombëtar të rrjetit të kinemave. E shtrirë së fundmi në

7 shtete me 41 kinema dhe 271 salla, Cinneplexx ofron për të gjithe ata që duan kinemanë, plot 53.165 vende për këdo që filmin e preferuar dëshiron ta ndjekë në një kinema komode, që ofron dhe teknologjinë më të lartë në transmetimin e filmave. TË DHËNA PËR KOMPANINË, VITI 2012 • Numri i kinemave në Austri | 26 • Numri i kinemave në Europën Jug-Lindore | 15 • Numri i sallave në Austri | 175 • Numri i sallave në South East Europe | 96 • Lider në tregun austriak | 45% e tregut • Rrjeti më i madh i kinemave në gjithë rajonin e Europës JugLindore Historiku i Kompanisë

Kompania mëmë, Constantin Film- Holding GmbH u themelua që në vitin 1951 si distributor në industrinë e filmit në Austri. Shumë shpejt, ajo mori përmasa të mëdha duke u shndërruar në vitet ‘90 në një rrjet me 25 kinema tradicionale dhe një qendër kinematografike. Si filial i Constantin Film - Holding GmbH, në vi-

tin 1993 u krijua Cineplexx Cinemas Gmbh, duke përmushur dhe nevojen e tregut, i cili u pushtua nga kinematë multiplex dhe shumë kinema tradicionale p o s h ko n i n d r e j t mb yl l j e s . Costantin Film reagoi ndaj këtij trendi dhe hapi në Austri, një grup me 20 kinema dhe 157

ekrane. Po ashtu dhe një kinema me me një total prej 16 sallash. Cineplexx INTERNATIONAL GmbH’s filloi shtrirjen e saj jashtë Austrisë në vitin 2009, në vendet e saj fqinje duke hapur kinemanë e parë jashtë kufijve të Austrisë në Bolzano / South Tyrol. Tregu me tej u shtri në Zagreb e më pas në të gjitha vendet e rajonit.

BOTA J UA J E KI N E M AS E . Q E N G A VI T I 1 9 6 7.

Në datën 12 dhjetor, Shqipëria do të jetë destinacioni i 8-të për gjigandin e rrjetit të kinemave Cineplexx. E mundësuar në ambientet e qendrës më të madhe tregtare në Shqipëri TEG, Cineplexx do të transmetojë filmat më të fundit në RealD 3D


kulturë

Gazeta MAPO

www.mapo.al / gazetamapo@gmail.com

intervista

25.11.2013

13

Rekord shitjesh

Libri “Operacioni kundërshtari i dobishëm”, me autor Albert Lulushin zbardh historinë e operacionit të CIA, për përmbysjen e regjimit komunist në Shqipëri në fillim të viteve 50’ bazuar në dokumente arkivore. Në libër hidhet poshtë teza se operacioni dështoi për shkak të agjentit të dyfishtë Kim Filbi

Operacioni i antikomunist në Shqipëri

Plani i CIA-s për t’i ofruar 500 mijë USD Hoxhës dhe Shehut

N

ë Shtetet e Bashkuara dhe në Shqipëri pritet të dalë pranverën e ardhshme libri “Operation Valuable Fiend” ose në shqip “Operacioni kundërshtari i dobishëm”, me autor Albert Lulushin. Libri përmban historinë e operacionit të Agjencisë Qendrore të Zbulimit amerikan, CIA, për përmbysjen e regjimit komunist në Shqipëri në fillim të viteve 50’. Dihet tashmë se operacioni dështoi, por pse dështoi? Regjimi komunist i Shqipërisë e propagandoi këtë dështim si fitore të tij, ndërsa Nicholas Bethel hodhi në vitin 1984 tezën se amerikanët i tradhtoi agjenti i shumëfishtë Kim Filbi. Pa e hedhur poshtë këtë tezë, studiuesi Albert Lulushi e thellon studimin e këtij operacioni dhe përshkruan elementë të shumtë që kontribuan në dështimin e tij, ndërkohë që janë hapur edhe dokumentet e CIA-s për operacionin e koduar BGFIEND. Si ju lindi ideja për këtë libër? Si shumë shqiptarë të brezit tim unë duke u shkolluar në shkollat komuniste shqiptare kisha dëgjuar versionin që propaganda e qeverisë shqiptare dha për këtë operacion. Kur erdha në SHBA lexova librin e Nicholas Bethel-it dhe për një farë periudhe mu duk si përgjigje e mjaftueshme dhe e kënaqshme për pyetjen. Pastaj para një viti po bëja kërkime në arkivat qendrore këtu në SHBA-së dhe pashë që CIA kishte deklasifikuar një sasi shumë të madhe dokumentesh operacionale për këtë operacion që ata ndërmorën midis viteve ‘49 dhe ‘54. Duke lexuar gjithë dokumentacionet kuptova se historia e plotë nuk ishte treguar, nuk i ishte paraqitur qoftë publikut shqiptar qoftë atij amerikan. Cili ishte pra plani operacional i CIA-s? Në fillim të vitit ‘49 ekzistonte një mundësi shumë e mirë për CIA që të përmbyste një nga regjimet që ishte nën varësinë e Bashkimit Sovjetik. Ky regjim ishte Shqipëria. Në atë kohë, siç e dini, Tito-ja ishte shkëputur nga blloku komunist, Shqipëria vazhdonte të ishte nën varësi të BS, por nga ana fizike ishte e izoluar, kështu që nëse mund të ndodhte diçka në Shqipëri nuk ishte mundësi që trupa sovjetike të transferoheshin dhe të mbështetnin pushtetin shqiptar. Kështu që qoftë nga pikëpamja e izolimit ekzistonte mundësia. CIA në atë kohë zgjeroi rolin e saj, ata deri në atë periudhë ishin munduar që veprimet e tyre të përqendroheshin në mbledhjen e informacioneve dhe raportimin për administratës ose për kongresin se çfarë ndodhte në vendet e tjera. Në ‘48 dhe ‘49 roli i tyre u zgjerua nga Kongresi në mënyrë që të ndërmerrnin dhe operacione paraushtarake. Kjo agjenci e re që u ngrit brenda CIA-s e kryesuar nga Frank Ëisner e pa që një plan për Shqipërinë mund

Ribotimit “Viti i mbarë” të Sokol Ballës i shtohet dhe “Java kimike”

Albert Lulushi, autori i librit “Operacioni kundërshtari i dobishëm”

Kim Filbi nga ana strategjike mund të kishte dijeni për planin dhe synimin e objektivat e planit nga ana operacionale ai nuk e dinte se ku do të parashutoheshin agjentët amerikanë... të ishte plani i parë që mund të përgatisnin dhe kryenin nga pikëpamja paraushtarake. Kështu filluan ta planifikonin dhe ta vinin në ekzekutim planin e tyre. Sa i mirë përgatitur ishte ky plan? Po ta shohësh nga ana teorike, nga mënyra sesi i kishin studiuar aspektet mund të them se ishte planifikuar krejtësisht që nga krijimi i opozitës jashtë Shqipërisë me forcat antikomuniste kryesisht në Itali dhe Greqi që kishin emigruar pas Luftës së Dytë Botërore, deri në aspekte të tjera të planit që parashikonin psh. 500 mijë dollarë mund t’i ofroheshin Mehmet Shehut edhe Enver Hoxhës në mënyre që ata të mos kundërshtonin ose të mos drejtonin ushtrinë për të vepruar kundër operacioneve. Shumë prej tyre ngelën në aspektin teorik. Shumë pak nga këto aktivitete u vunë në zbatim në praktikë. Subjekti është shumë interesant dhe pse kanë kaluar kaq shumë vite megjithatë teza e hedhur nga anglezët për agjentin e shumëfishtë Kim Filbi, i cili njoftonte sovjetikët dhe ata më pas komunistët në Tiranë. A është kjo teza e vetme apo ju keni zbuluar teza të reja që e zbehin apo e përforcojnë këtë tezë? Për mendimin tim arsyeja kryesore pse operacionet dështuan nuk ishte Filbi, ka shumë arsye, por po shohim disa. Sido që CIA dhe shërbimi sekret anglez ishin aleatë në këtë operacion vetë mënyra sesi këto operacione sekrete ekzekutoheshin nga pikëpamja operacionale, vihet re distancë midis dy shërbimeve. Palët e CIA-s nuk ndahen dhe nuk i paraqiten palës angleze dhe anasjelltas. Kështu sido që Filbi nga ana strategjike mund të

kishte dijeni për planin dhe synimin e objektivat e planit nga ana operacionale ai nuk e dinte se ku do të parashutoheshin agjentët amerikanë. Po ti shohësh faktet ato agjente që u kapën ose dhe u vranë ishin më shumë amerikanë, kurse agjentët anglezë që dërgonin në përgjithësi ishin të suksesshëm dhe dilnin nga Shqipëria pa rënë në duart e sigurimit. Dhe mund të pyetet? Nëse Filbi i sabotonte këto operacione ai do të sabotonte qoftë operacionet angleze po ashtu dhe të amerikanëve. Pastaj po ti shohësh dështimi më i madh për amerikanët ndodhi pasi Filbi u tërhoq nga Uashingtoni, pasi ra në dyshim se ishte agjent i dyfishtë. E thirrën nga Uashingtoni në Londër dhe u detyrua të japë dorëheqjen nga shërbimi sekret anglez dhe kjo ndodhi në pranverën dhe verën e ’51 kurse humbjet më të rënda të amerikanëve në këtë operacion ndodhën në ‘52 deri në ‘54. Pas kësaj ka pasur përpjekje të tjera nga CIA për të përmbysur regjimin komunist në Shqipëri? Nuk ka pasur veprime aktive. E them këtë sepse një nga mësimet që qoftë administrata politike por dhe CIA nxori nga ky operacion ishte që ishte shumë e vështirë për të përmbysur një regjim që ishte vendosur në Evropën Lindore. Ata e kaluan vëmendjen në Lindjen e Mesme p.sh organizuan një grusht shteti në Teheran në ‘53 dhe pastaj e kaluan vëmendjen në Amerikën Latine në ‘54 ku organizuan një grush shteti në Guatemalë. Nga pikëpamja e asaj kohe të dy këto operacione ishin të suksesshme dhe e arritën objektivin e tyre. Nga pala amerikane u pa që është më mirë që të drejtohen nga agjentët që ishin përgatitur dhe kishin marrë përvojën e operacionit shqiptarë ose në Lindjen e Mesme ose në Amerikën Latine sepse aty ka më shumë mundësi që të ketë sukses. Të njëjtën agjentë u përdorën për të kryer operacionin në Kubë në ’61 që e dimë që përfundoi keq për amerikanët më pas i kaluan në Azinë Juglindore. Përveç vlerave historike çfarë mendoni se do të sjellë ky libër për shoqërinë dhe politikën shqiptare? Këto janë ngjarje që kanë ndodh rreth 60 vjet përpara dhe një aspekt që mendoj se libri ka vlerë është se e tregon historinë në mënyrë faktike duke u bazuar në dokumente pa influenca subjektive të pikëpamjeve të ndryshme. Por dhe një mësim tjetër që mund ta shikojmë në një shkallë më të lartë është se një nga arsyet pse operacion dështoj ishte se forcat antikomuniste shqiptare nuk arritën të bashkoheshin në një front unik kundër pozitës ashtu siç nuk u bashkuan gjatë luftës edhe pas luftës ata vazhduan që të ishin të përçarë dhe të luftonin me njëri-tjetrit. (Marrë nga Zëri i Amerikës)

Vit i mbarë për Sokol Ballën. Pas shitjeve të gjithë tirazhit të parë të librit “Viti i mbarë” të gazetarit Sokol Balla në Panairin e Librit, por edhe gjatë ditëve në vijim botimet UET Press po shtypin tirazhin e dytë të librit. Edhe kopjet e fundit të mbetura janë rezervuar për një aktivitet që do të zhvillohet më 30 nëntor në Stamboll me studentët shqiptarë atje. Në një intervistë të tij për “Top Channel” është vetë autori që bën të ditur ribotimin e librit me disa shtesa të nxitura nga dy ngjarje që shënjuan muajin nëntor. “Duke përfituar nga momenti që kopjet e librit janë tashmë 20-30 të fundit, do të paraqes një libër të dytë që do të revizionohet nga përmbajtja e tij. Kapitulli më i rëndësishëm që do t’i shtohet librit është kapitulli i “Javës kimike”, që përfshin ngjarjet e vrullshme nga e enjtja në të premten e shkuar, pasi duhet thënë që në “Top Story” pati dy zhvillime të rëndësishme, të cilat më pas ndikuan në jetën politike të vendit. Kryetari i Kuvendit, zoti Ilir Meta, i cili ishte i pari që shprehu skepticizëm për vendimmarrjen e mundshme të qeverisë shqiptare dhe i kërkoi asaj të reflektojë, jo thjesht duke pasqyruar mundësitë reale që ne kishim për ta bërë një gjë të tillë, por edhe reagimin popullor. Gjithashtu në libër do të hiqet intervista që me gjasë ishte e fundit, por nuk doli e fundit e zotit Arvizu dhe do të shtohet intervista e tij në “Top Story”, intervistë bombë, jokimike, por që padyshim pështjelloi skenën politike shqiptare dhe vazhdon ta pështjellojë edhe sot e kësaj dite. Pra “Java kimike” është kapitulli që do t’i shtohet, ku nuk do të jenë thjesht dy intervistat që janë të rëndësishme, por do të jepen informacione të panjohura më parë mbi prapaskenat e bisedimeve mes qeverisë shqiptare dhe asaj amerikane dhe shumë gjëra të tjera që i ftoj lexuesit t’i marrin te botimi i dytë i “Vitit të mbarë”.”- tha autori Balla i cili botimin e dytë të librit ia dedikon mikut të tij që humbi jetën pak ditë më parë deputetit të PD Sokol Olldashit. “Por jo vetëm kaq, por unë, për fat të keq, kam realizuar me Sokol Olldashin intervistën e tij të fundit të gjatë që ai ka dhënë në “Top Story”, 4 ditë para zgjedhjeve të brendshme në parti, një intervistë e fortë, ku Olldashi la të kuptohej vizioni si i shikonte ai gjërat dhe reflektimin e Partisë Demokratike drejt ringritjes. Me sa jam informuar, Sokoli do të jepte një intervistë këtë të hënë, një intervistë publike në një televizion ku ai do të fliste hapur për atë se si e shikonte Partinë Demokratike pas zgjedhjes së kryetarit të ri. Sokoli nuk mundi ta jepte këtë intervistë, e para sepse iu desh ta shtynte, për shkak të ngjarjeve të javës kimike, dhe e dyta, Zoti ia ndërpreu jetën në mes, para kohe. Kështu që si një detyrim personal ndaj Sokolit, por edhe opinionit publik, unë do të fus në këtë libër, intervistën e tij të fundit dhënë në “Top Story”, ku ai foli qartë dhe la të kuptohej ato gjëra që pas pak ditësh do t’i thoshte hapur, por nuk i tha dot.”- tha ai.


14

zbavitje

lojra të ndrsyhme

Fjalëkryqi klasik 1

2

Protesta me puthje 3

4

5

6

7

12 15

16

17

13 19

18

21

22

24

25

27

28

29

22

45

46

26 31

5

41 47

51

11

23

30

40

10

14

32

36 4

9

20

35 39

8

42

34

37 4

48

33 38

43

44

49

Koha e fillimit ____:____

50

52

Fjalëkryqi klasik është një nga lojërat enigmatike më të përhapura në botë. Fjalëkryqet e para filluan të botoheshin që në shekullin e XVIII dhe vazhdon të jetë e preferuar edhe në ditët e sotme.

Koha e mbarimit ____:____

53

Horizontalisht:

Vertikalisht:

1. Ndërprerja përkohshme e një veprimtarie. 7. Shtytje e brendshme që ka dikush për të bërë diçka sa më mirë. 12. Pala që ngre padinë në një proces gjyqësor. 14. Ata që kanë bërë një lidhje miqësore, a politike. 15. Kundërveprim i pavullnetshëm i organizmit ndaj një ngacmimi. 19. Formë qeverisjeje në kohën e vjetër e në mesjetë, kur pushtetin e kishte në duart e veta një rreth i ngushtë njerëzish. 21. Odhise, shkrimtar i njohur. 22. Njeri i shtresave të ulëta në Romën e Vjetër. 23. Buzzati, shkrimtar i njohur italian. 24. Pemë frutore. 25. Cigare e hollë. 26. Përemër vetor. 27. Tregu Europian. 28. Gëzim i madh. 31. Emision Televiziv. 33. Periudhë kohe. 35. Arbana, prezantuese e televizionit. 36. E vetme në llojin e vet. 38. Merre! 39. Repart Industrial. 40. Marrëveshje. 43. Goran, futbollist i njohur maqedonas. 45. Organizatë terroriste. 47. Pamje e fytyrës. 49. Rreth i vendit tonë. 50. Përemër vetor. 51. Përemër vetor. 52. Pajisje në të cilën bëhet zbërthimi i bërthamave të atomit. 53. Lëviz në këmbë.

1. Vendi mes parajësë e ferrit. 2. Erë e lehtë dhe e freskët, që fryn nga perëndimi. 3. Bujar i kinemasë shqiptare. 4. Barazim në skedinë. 5. Gjysëm muri. 6. Veçim nga të tjerët. 7. Këngë epike popullore ose legjendë e përhapur sidomos në vendet skandinave. 8. Tase e volejbollit. 9. Njeri i trashë nga mendja, torollak, leshko. 10. Pije alkoolike. 11. Fis ilirësh që banonin midis Vjosës dhe Osumit. 13. Bota, rruzulli i Tokës. 16. Mungesë e dritës a e ndriçimit. 17. Mbiemër në dialekt. 18. Sigla e Elbasanit. 20. Henrik, dramaturg i njohur norvegjez. 22. Copë e madhe dheu, që ngre plugu kur çan tokën. 25. Sektori Demografik. 29. Njeri që përpiqet t'i shmanget punës, që i bën bisht punës. 30. Pije e ëmbël me pak alkool. 32. Shenjë dalluese e fytyrës. 34. Është periudhë kohe dhe markë motori. 37. Qendrim i kalit me dy këmbë. 41. E fole, ose e ... 42. Urdhërpagesë për të tërhequr para nga banka. 44. Maçok në dialekt. 46. Baba. 48. Simboli kimik i radiumit. 49. Janë në hyrje të hotelit.

Sudoku | nivel mesatar 2

4

5

5 6 2 1

6 9 3

9

8 2

5 6 3

6

3

9

5 6 2

8

9 7

9

4

1

3 1

9 2

2

8 2

4

3 5

8

8

Plotësoni vendet bosh në mënyrë që çdo rresht e kolonë të ketë numrat nga 1-9.

1 5 4

2

6

Koha e fillimit _____:____

8

3

Koha e mbarimit ____:____

Numërkryq

Një çift adoleshentësh në Marok janë arrestuar pasi janë puthur me njëri-tjetrin në publik. Policia ka ndaluar të rinjtë e moshës 14 dhe 15 vjeç, pasi fotoja e tyre është postuar në Facebook para një muaji. Një fushatë sensibilizuese ka nisur në rrjetet sociale kundër censurës qeveritare: “Kjo është PUTHJA! Kjo është ajo që qeveria kërkon të ndalojë, pasi, sipas saj, prish rregullin dhe harmoninë shoqërore të Marokut”. Dhjetëra adoleshentë dolën në shesh për të treguar sensibilitetin e tyre ndaj të rinjve të arrestuar në vendin konservativ dhe u puthën me njëri-tjetrin. Dy të rinjtë po mbahen në një qendër rehabilitimi për të rinj, ndërsa javën tjetër do të marrin dënimin.

Horoskopi i ditës DASHI (20/III-20/IV)

DEMI (21/IV-20/V)

Përfitoni nga kjo dite harmonike për t’i shprehur me tepër ndjenjat dhe për te provuar eksperienca te reja me partnerin. Beqaret nga ana tjetër do jene me fat dhe shpesh do ju duket vetja sikur janë ne një bote magjike. Financat nuk do jene te këqija kështu qe duhet te përfitoni për te kryer shpenzimet me te domosdoshme.

Edhe nëse jeni shume te ngarkuar me pune duhet ta gjeni kohen e përshtatshme për t’ia kushtuar personit qe keni ne krah. Ai do ketë me shume se kurrë nevoje për ju. Beqaret do kenë mundësi me shumice për te gjetur shpirtin e tyre binjak. Ne planin financiar yjet do ndikojnë pozitivisht. Nëse shpenzoni me kujdes mund ta përmirësoni shume shpejt situatën.

BINJAKET (21/V-20/VI)

GAFORRE (21/VI-22/VII)

Sot do i kushtoni me tepër rëndësi jetës suaj intime dhe do kaloni momente te zjarrta gjate mbrëmjes. Emocionet do jene te papërshkrueshme. Beqaret duhet ta shijojnë ditën deri ne maksimum duke qene se ajo do jete e veçante dhe e mrekullueshme. Ne planin financiar do keni shume fat. Shlyeni fillimisht borxhet qe te jeni edhe me te qete.

Mos mendoni se partnerin e keni kundërshtar vetëm ngaqë ju kritikon shpesh. Ai do me te mirën për ju dhe nuk do qe te bëni gabime. Beqaret do kenë ndryshime ne jetën e tyre sentimentale. Përgatituni për njohje impresionuese. Ndikimi i yjeve tek financat do jete kontradiktor. Kujdes kur te shpenzoni ne mënyrë qete mos bëni gabime.

LUANI (23/VII-22/VIII)

Do dashuroheni çmendurisht me partnerin tuaj sot dhe emocionet do jene te fuqishme. Do doni qe dita te mos mbaroje ne asnjë moment. Beqaret do ndihen mjaft mire me statusin qe do kenë dhe nuk do kërkojnë me ngulm princin e kaltër. Financat do jene me te qëndrueshme sesa disa dite me pare, por jo aq te stabilizuara sa për te kryer investime marramendëse.

PESHORJA (23/IX-22/X)

6 2 5 9 2

Gjeni figurën duke bashkuar pikat

Zemra juaj do ketë rrahje me te shpeshta gjate kësaj dite, here për mire e here për keq. Edhe do debatoni ashpër me partnerin, por edhe do dashuroheni ne mënyrë pasionante me te. Dite pozitive edhe për beqaret. Gjithçka do shkoje ashtu si e kishit menduar. Ne planin financiar gjerat do shkojnë mire nëse hiqni dore nga disa shpenzime ekstreme.

SHIGJETARI (22/XI-21/XII)

Plotësoni tabelën me numrat e dhënë!

Numra me 3 shifra:

Numra me 4 shifra:

01526, 03582, 15210, 17145, 45152, 45478, 47851, 48941, 52320, 54172, 54531, 54965, 59602, 59658, 63035, 73548, 73875, 88155, 90550, 96320.

Numra me 5 shifra:

078484, 086399, 245030, 501354, 531521, 547774, 567015, 824142.

016, 102, 143, 181, 259, 263, 291, 368, 478, 521, 562, 652, 706, 744, 778, 789, 852, 952, 955, 958. 0001, 0554, 3375, 4426, 4785, 4925, 6320, 7474.

Ngjyrosni pjesën me pikë dhe zbuloni figurën

Numra me 6 shifra:

Do keni shume keqkuptime me partnerin tuaj gjate kësaj dite dhe atmosfera do jete goxha elektrizuese. Mire do jete te qëndroni pak kohe ne qetësi dhe te reflektoni për gjithçka po ndodh. Beqaret nuk do jene me shume fat ne dashuri. Edhe nëse gjendja financiare nuk do jete e vështirë, mos luani me zjarrin sepse mund te digjeni keq. Mbrojeni veten!

Gjeni 10 ndryshimet

UJORI (20/I-19/II) Do ëndërroni me shume sesa duhet sot ne jetën tuaj ne çift dhe realiteti do ju duket shume i hidhur. Mundohuni te riktheheni me këmbë ne toke nëse nuk doni te vuani me tepër. Beqaret do kenë dashuri me shikim te pare dhe do ndryshojnë menjëherë status. Ne planin financiar veproni me maturi.

VIRGJERESHA (23/VIII-22/IX)

Mos u tregoni shume kokëfortë sot ne jetën tuaj ne çift sepse edhe partneri nuk do duroje shume. Debatet qe mund te lindin do jene te paimagjinueshme. Beqaret do takojnë disa persona mjaft joshës me te cilët mund te nisin histori dashurie shume te bukura. Ne planin financiar do merrni frytet e gjithë mundit qe keni harxhuar gjithë këtë kohe.

AKREPI (22/X-21/XII)

Nuk duhet ne asnjë mënyrë t’i hidhni sytë diku tjetër sot nëse jeni ne një lidhje sepse mund te keni probleme serioze ne çift. Nëse keni nevoje për eksperienca te reja flisni me partnerin. Beqaret do kenë një dite mjaft intensive dhe te mbushur me takime te mrekullueshme. Shfrytëzojeni! Ne planin financiar nuk duhet ta lëshoni veten përballë vështirësive qe do ju dalin.

BRICJAPI (22/XII-20/I) Dite e bukur dhe e animuar kjo e sotmja për te dashuruarit. Do kaloni momente te paharruara pranë partnerit tuaj te dashur. Beqaret do jene gjithë kohës ne kërkim te dashurisë, por kjo dite nuk do jete me shume fat. Gjithsesi miqtë nuk do iu lënë te mërziteni. Financiarisht nuk priten probleme te mëdha.

PESHQIT (20/II-19/III) Do kërkoni falje dhe do ju falin sot nëse jeni ne një lidhje. Situata do filloje dalëngadalë te përmirësohet. Do keni takime te rëndësishme gjate kësaj dite ju qe jeni beqare, por nuk duhet te nxitoheni për asgjë. Ne planin financiar nuk priten vështirësi te mëdha, por as përmirësime te menjëhershme.


blog

1001

ditë që formësuan botën

Gazeta MAPO

25.11.2013

www.mapo.al / gazetamapo@gmail.com

nëntor

15

Uji është forca shtytëse e gjithë natyrës. -Leonardo da Vinci

986

Eriku i Kuq kolonizon Groenlandën Eriku i kuq, një nors, temperamenti i zjarrtë i të cilit i ngjante ngjyrës së flokëve të tij, ishte një vrasës dhe një i jashtëligjshëm nga Norvegjia i cili kishte gjetur strehë mes të vikingëve në Islandë. Në vitin 980 pasi vrau një numër burrash ai u shpall i padëshiruar në islandë gjithashtu. I paumndur për tu kthyer në norvegji ai vendsoi të lundronte në drejtim të perëndimit në kërkim të një toke të pabanuar që ishte pikasur nja 60 vjet më parë nga një kapiten detar viking i qujatur Gunnbjorn Ulf-Krakuson kur u shty jashtë kursi nga erërat e fuqishme në rrugë e sipër nga Norvegjia

për në islandë. Tre vjet më vonë Eriku u kthye në islandë duke folur për një tokë ku lëndinat ishin kaq të pasura sa ai e quajti Greenland dhe kërkoi për vullnetarë që ta ndihmonin për ta kolonizuar. Toka e mirë e punueshmë ne islandë ishte me pakicë dhe rreth njëmijë burra e gra vendosën t’i bashkoheshin. Nga 25 anijet që u nisën për lundrim vetëm 14 i mbijetuan udhëtimit për të arritur fjordet e sigurta të Groenlandës së jugut në vitin 986. Këtu me gjire të sigurta, peshkim të mirë dhe kodra të ulëta për kullota shumica e vikingwve vendosën të qëndrojnë. Disa vazhduan me lundrimin

dhe themeluan një koloni të dytë nja 650 kilometra më në veri. Me kushte klimaterike krahasimisht të mira kolonët groenlandezë ishin në gjendje të gjuanin e të peshkonin dh të rrisnin foragjere për të ushqyer gjënë e gjallë gjatë dimrit-një dëshmi e shekullit 13 flet për ‘fermat e mëdha e të shkëlqyera’ të Groenlandës. U ndërtuan kisha dhe u themeluan ipeshkvi, por nga mesi i shekullit 14 ajo që meterologët quajnë “epoka e vogël e akullit” kishte mbërritur duke e zhdukuar gradualisht jetën në kolonitë më të largëta në margjina të botës Perëndimore.

Blitz

Flickr

147

Mijë e 570 kilometra katrorë është sipërfaqja e Bangladeshit.

150.5

Milion banorë është popullisa e këtij shteti.

1,019 Banorë për km2 është dendësia e popullsisë së Bangladeshit.

15.4

Milion është popullsia e kryeqytetit të Bangladeshit, Daka.

Titulli: Rrugët tona foto: Mimi Merdanovic

Në Facebook Edon Qesari Njerëz që përdorin pikëçuditsen (!) në fund të çdo fjalie – me raste edhe pikat e pambarimta (...) - si të ishin duke pirë alkool frenash mbi ndonjë tribunë elektorale. Vetëm mua më duket sensuale pika vetmitare (.) në fund të një ligjërimi? Uran Krasniqi Saherë që kam dëgjuar t’i thotë dikush dikujt: “Hasta la vista”, më ka thënë dikush: “Hasta la vista!”, apo edhe i kam thënë dikujt: Hasta la vista!, gjithmonë më ka shkuar mendja tek një njeri. Te Petro Marko. Titulli i romanit të tij. Sepse si çdo gjë që e ka herën e vet të parë, unë për herë të parë këtë fjalë e kam lexuar nga ai. Marko me krijimtarinë e tij nga fundi i viteve ‘50, e sidomos me fillimin e viteve ‘60, do t’i thoshte “Hasta la vista!” një shablloni të letërsisë. Sot kultura shqiptare, letërsia, mund t’u shqiptojë shumë fenomeneve e autorëve nga një Hasta la vista!, por asnjëherë Petro Markos, sjellësit në hapësirën shqiptare të këtij togfjalësishi spanjoll me kuptim lamtumire. Po shoh nëpër postime të ndryshme se si në përvjetorin e lindjes së tij, shkrimtari me stilin e tij tërheqës: zeshkan, me flokë kaqurrela e me cigare në gojë, po vjen më i fuqishëm se asnjëherë më parë përmes kujtimit nga të tjerët. Një rast ideal për t’i thënë njëherë Hasta la vista! Hasta la vistë-s dhe për ta zëvendësuar me një: Bienvenido!

gazetamapo@gmail.com

Olldashi dhe paragjykimet konfirmuese Gilman Bakalli A ju ka qëlluar ndonjëherë, kur keni dashur të blini një makinë të një marke të caktuar, le të themi, një Audi, dhe papritmas kudo në rrugë të keni parë kryesisht njerëz që ngasin pikërisht Audi?! A ju ka qëlluar të vuani nga një sëmundje, le të themi nga stomaku, dhe papritmas të keni vënë re se shumica e njerëzve që ju rrethojnë vuajnë edhe ato nga stomaku dhe ju s’e kishit ditur! A i keni dëgjuar gratë shtatzëna, kur tregojnë se, gjatë shtatzanisë së tyre, shohin ngado që shkojnë vetëm gra shtatzëna dhe foshnja përreth. Po çiftet që sapo i kanë dhënë fund një lidhjeje të gjatë dashurie, a e dini se atyre u duket se tekstet e këngëve të dashurisë që dëgjojnë janë shkruar fiks për gjendjen e tyre shpirtërore? S’ka asgjë për t’u shqetësuar! Asgjë për të menduar se universi po përpiqet t’ju tregojë diçka përmes shenjash të veçanta! Në literaturën psikosociale quhen paragjykime konfirmuese. Paragjykimet konfirmuese janë filtra, përmes të cilave shohim botën. Kërkojmë të shmangim tensionin e brendshëm psikologjik kur shohim apo dëgjojmë informacione që nuk na përputhen me konstruktet e brendshme konjtive dhe aktivizojmë filtrin e paragjykimeve konfirmuese, i cili lë jashtë gjithçka nuk përputhet me skemën e brendshme. Rastet e përmendura më sipër janë versioni pasiv i këtij fenomeni. Problemi i vërtetë fillon kur paragjykimet konfirmuese bëhen ak-

tive dhe kërkojnë ta shtrembërojnë realitetin, t’i shtrembërojnë faktet. Njerëzit, më shumë se informim, kërkojnë konfirmim. Më shumë se thjesht lajme të reja, njerëzit kërkojnë pikërisht ato lajme të reja që ua konfirmojnë atyre lajmet e vjetra mbi botën. Kur lajmi s’e bën këtë, duhet modifikuar. Siç po ndodh me aksidentin e Olldashit. Një histeri masive në rrjetet sociale kërkon me obsesion të vërtetën në lidhje me një person të dytë në makinën e të ndjerit Olldashi. Por cilën të vërtetë se? Cilin informacion të ri se? Ajo që e irriton masën në lidhje me aksidentin e Olldashit është fakti se ky aksident ka dalë nga skema e njohur që ato kanë për aksidentet me njerëz publikë, të cilët, në disa raste kanë pasur edhe të dashurat me vete. Ky aksident i irriton thjesht sepse nuk ia konfirmon skemën klasike që ato kanë në lidhje me aksidentet e njerëzve me funksione të larta publike. Dhe për ta shmangur mospërputhjen në skemën e tyre të brendshme histeria masive kërkon ta ribëjë aksidentin sipas skemës së vjetër të tipit “një – VIP – në – makinën – e – tij – luksoze – me – të – dashurën – duke – u – kthyer – nga – darka – e – bollshme”. Mbetet për t’u parë se cila gazetarí do të triumfojë: ajo populiste, e cila ia jep masës histerike gjahun e dëshiruar, apo gazetaria serioze, e cila nuk e pranon tendencën e turmës për të injoruar evidencën e së kundërtës.

Themelues: Henri Çili. Kryeredaktor: Arion Sulo. Zv/kryeredaktor: Alfred Lela, Aleksandra Bogdani. Politika: Nevila Përndoj, Fejzi Braushi. Kronika: Leonard Bakillari, Dashamir Biçaku. Speciale: Vladimir Karaj. Ekonomia: Blerina Hoxha. . Kultura: Aida Tuci. Suplement: Arta Çano. Karikatura: Bujar Kapexhiu. Faqosja: Florenc Elezi. Ilir DRIZARI, Kujtim Bisha. Korrektore: Lila Plasari, Brunilda Meno. Adresa: Bulevardi Gjergj Fishta pranë UET

Marketing / Drejtore: Fiziana Bora Cel: 068 20 55 437 E-mail: fiziana_bora@yahoo.com Menaxhim / Dhimitraq Hido Cel: 068 20 55 440


CMYK

16 25.11.2013

Gazeta MAPO

www.mapo.al / gazetamapo@gmail.com

NJOFTIM / REKLAMA


Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.