Mapo 27 shtator ok

Faqe 2

Afër / larg

revolucion 'kuq e zi' dhe rozë i vajzave të kombëtares Vladimir Karaj

Themelues Henri Çili - Kryeredaktor Arion Sulo - E premte, 27 shtator 2013. Numër 1023. Viti IV botimit. Çmimi 30 lekë. 1.5 euro. www.mapo.al e-mail: gazetamapo@gmail.com. Adresa: BLV "Gjergj Fishta"

Shtyrja e ligjit, përplasje mes qeverisë dhe PD për administratën

Kriza e parave Alarmi i kuq i FMN, borxhi shkon në 68 % Fondi Monetar i kërkon qeverisë që të përfshijë faturën 400 milionë euro ndaj biznesit në normën zyrtare të borxhit publik. Plani i qeverisë për të marrë edhe 200 milionë lekë për shpenzimet e fundvitit e çon nivelin e borxhit përtej pikës kritike. Rrezikohen investimet dhe rritja e pagave të pensioneve për vitin e ardhshëm Qeverisë së re do t’i duhet të pranojë dhe të publikojë një borxh shtetëror që jo vetëm ka kaluar kufijtë e 65 përqindëve, por që deri në fund të vitit pritet të arrijë në 68 për qind. Qeveria ka marrë zotimin se do të bëjë transparencën e financave publike dhe tani me konsulencën edhe të Fondit Mon-

Qeveria e re kërkon konsensus për shtyrjen e ligjit të Nëpunësit Civil, por kryetari i PD-së, Lulzim Basha thotë se me këtë akt minohet konsensusi i Majit. Celibashi: Ligji nuk mund të funksionojë, pasi kërkon aktet nënligjore. Basha: Shtyrja ka për qëllim ta lërë shërbimin civil pa mbrojtje dhe të ekspozuar ndaj fshesës që ka nisur Faqe 3

Meta: Pse s’e prisha paktin me Berishën, për ligjin e SHISH do iknim nga qeveria

NgërÇ

NGA bujar kapexhiu

Është simbolika, budalla!

blog Gilman Bakalli

Bardh Kadilli

Kosovari, peng për 6 mijë euro nga shoku i burgut Lajmi u bë i ditur për mediat dje në mesditë nga Ministria e Brendshme, sipas së cilës gjatë operacionit të koduar “Morina” ishte liruar pengu Flamur Curri dhe u arrestuan Ardian Muja, 31 vjeç, Lumir Gashi, vjeç 28, i dënuar më parë për vjedhje, si dhe Shkëlzen Duraku, 29 vjeç, banues në Morinë, i akuzuar në Kosovë, për trafik droge, si dhe në Shqipëri i akuzuar për... Faqe 6

Në ditët e para pas hyrjes në zyrat e shtetit, në vend të njoftimeve për nisjen...

Arvizu: Shansi i fundit për Shqipërinë, komenti i Jozefina Topallit, i tepruar Ambasadori amerikan, Aleksandër Arvizu e cilëson “shansin e fundit” të Shqipërisë, mazhorancën e sapodalë nga zgjedhjet. Në një intervistë në ‘Top Story’ të gazetarit Sokol Balla, ambasadori amerikan e sheh me optimizëm faktin që zgjedhjet prodhuan një fitues të qartë, ndërsa evidenton një sërë sfidash për ndryshimin rrënjësor të vendit. Korrupsioni, çështjet e shtetit ligjor dhe të sistemit të drejtësisë, sipas

Një nga naivitetet e gazetarisë së përditshme shqiptare është edhe rendja...

Shteti si e gjetët

koment

Nadem Ilahi, shefi i misionit të FMN

Përfundon në pengmarrje përpjekja e kosovarit nga Vushtria për t’u pajisur me pasaportë shqiptare. Ishshokët e burgut e mbajnë peng në këmbim të 6 mijë eurove.

Policia arreston tre kuksianët dhe u bllokon armët

Kryetari i Kuvendit, Ilir Meta flet për marrëdhëniet me Nanon, Berishën dhe Ramën dhe premton se do të jetë avokat i Rregullores së Parlamentit FAQe 4

op-ed / 10-11

etar Ndërkombëtar do të duhet të përfshijë në shifrën e borxhit edhe 400 milionë eurot e fshehura, që qeveria e mëparshme ka trashëguar ndaj bizneseve dhe borxhin e ri që do të duhet të marrë për të mbyllur këtë vit buxhetor...

tij kanë shënuar fare pak progres e në këtë drejtim mbetet shumë për t’u bërë.

“Unë mendoj se korrupsioni, çështjet e shtetit ligjor dhe sistemi gjyqësor kanë pasur pak progres, por akrepi nuk ka lëvizur shumë dhe kur mendoj se sa kohë kemi kaluar me programe, miliona dollarë të shpenzuara… nuk do të thosha që janë shpërdoruar, por mungesa e progresit është zhgënjyese, sepse sektori gjyqësor duhet të... Faqe 5

vendimi

Bankomat i ri

Mashtrimi me apartamente, ish-bosja e “Gjallicës” merr pafajësi

FAQE 6

12 kinema

Festivali i “Marubit” zbarkon në UET Studentët e Universitetit Europian të Tiranës patën mundësinë dje të shihnin një nga filmat pjesëmarrës në Festivalin Ndërkombëtar të Filmit mbi të Drejtat e Njeriut, që po zhvillohet këto ditë në mjediset e Akademisë “Marubi”, dhe më pas u përfshinë në një diskutim mbi rritjen e ndërgjegjësimit kundër dhunës në familje

editorial / 11

Faqe 16

Armand Shkullaku

Një foto nga...

Edi Rama Qeveria e re po ia del ta zhvendosë debatin publik në tema krejt të parëndësishme, ndërkohë që çështje mjaft të ndjeshme që lidhen me emërimet e nivelit të lartë, qëndrimin ndaj administratës civile, premtimet elektorale dhe transparencën në vendimmarrjet e para të ekzekutivit, po kalojnë pa vëmendjen e duhur. Vetë Edi Rama po e aplikon me aq zell këtë strategji, sa në afshin e nxehtë të fotomanisë po i bën bashkë presidentin Obama, minjtë e bodrumeve, Bonon e U2-ve dhe bagëtitë e oborrit të spitaleve.

Nën shembullin e tij, herë me foto e herë me aksione leifeniste, është përfshirë gjithë ekipi qeveritar duke e sjellë prezantimin e qeverisë së re në kufijtë e qesharakes. Dhe kjo strategji do të kishte mbetur vërtet një naivitet i çunave të qeverisë...

2

afër/larg

1

politika \ Dule zgjidhet

intervista

Meta: Pse s’e prisha paktin me Berishën

Faqe 4

nënkryetar Kuvendi, 10 vota kundër nga opozita

Faqe 5

kronika / Kosovari, peng

për 6 mijë euro nga shoku i burgut, tre në pranga Faqe 6

E ndërsa nuk mund të flitet për mrekulli shanci i parë për t’i parë duke fituar apo marrë pikë (siç thotë edhe trajneri Altin Rraklli) do të jetë ai i 30 tetorit dhe pikërisht kundër fqinjëve rivalë të Greqisë

Sara, 8-muajshe dje në stadium gjatë ndeshjes së kombëtares së femrave me Holandën

Revolucioni “Kuq e Zi” dhe rozë i vajzave të Kombëtares Vladimir Karaj

Ë

shtë hera e parë në Qemal Stafa që pas 90 e ca minutash nuk kemi dëgjuar asnjë të sharë. Fjala më e rëndë ishte “trap” dhe u tha për një tifoz nga një tifoz tjetër. Pas nesh një grua është duke e parë ndeshjen e kombëtares së femrave kundër Hollandës me mbesën 8 muajshe. Diku më tutje një nënë është ulur me dy djemtë rreth 10 vjeç dhe në stadium ka dhjetra çifte. Në krah është një burrë që nuk pushon së foluri kryesisht për vendet që ka parë në Perëndim. Duket se ka pirë, pasi kur Hollanda shënoi golin e tretë kundër Shqipërisë ai duartroket dhe duket se bëhet esull vetëm kur sheh që askush tjetër nuk po gëzohej. “Unë thashë se ishim ato me të bardha”, qesh ai i zënë ligsht dhe përsërit ca fjalë justifikuese.

Shqipëria e vajzave po humbet në fakt dhe humbi thellë (4 me 0), është humbja e dytë e ekipit që ende nuk ka shënuar në eliminatore, por që ndërkohë zyrtarisht rregjistron 2 fitore 1 barazim dhe 2 humbje.

Jo keq po të mendosh se bëhet fjalë vetëm për ndeshjen e 5 zyrtare të ekipit që është krijuar vetëm prej 18 muajsh. Kur hymë ndeshja kishte pak që kishte filluar dhe koret e tifozëve dëgjohen qartë. Ata janë vendosur në dy skajet e tribunës kryesore që ishte plot, rreth 1400 tifozë (favorizuar edhe nga fakti që hyrja ishte falas) dhe prej të dy skajeve dëgjohen thirrjet “Shqipëria, Shqipëria”. Pjesa tjetër e ngjeshur në mes të tribunave A dhe B vetëm duartroket.

Nuk po luajmë mirë, por duket se kjo ka pak rëndësi për tifozët. A ta janë të gatshëm të brofin në këmbë sa herë një prej vajzave të veshura me fanellë kuq e zi kap topin. Në fakt asnjë rreth nesh nuk di më shumë për ekipin se sa numrat në triko. Për të qenë të sinqertë për herë të parë ne u interesuam se

kush luante dhe mësuam edhe kalendarin.

Diçka që na bën të ndjehemi me faj para vajzave që kishin udhëtuar nga Australia (Numri 11 Ellvana Curo) apo Finlanda (Numri 10 Fortuna Velaj) apo vende të tjera për të krijuar dhe përfaqësuar Shqipërinë në futbollin për femra. Ndoshta të gjithë ndjehen njëfarësoj fajtorë, e ndoshta pse pritshmëritë nuk janë aq të mëdha burrat e gratë në stadium janë të gëzuar dhe duartrokasin edhe kur futbollistet shqiptare e humbin shpejt topin apo thjeshtë e gjuajnë atë pa adresë.

Hollandezet dominonin. Ato ishin shumë më të forta me më shumë eksperiencë dhe më të qarta në fushë, por shqiptaret nuk hoqën dorë asnjë minut duke vrapuar ndonjëherë edhe tej fuqive të tyre duke luftuar për çdo top sikur të luhej një finale e madhe.

Ato luanin dje për herë të parë në Qemal Stafa dhe njerëzit në stadium do donin t’i kishin nderuar me një gol, por gjërat nuk rrodhën aq mirë. Komentatori i stadiumit i vetmi zë që u dëgjua nja tre katër herë në total e bëri zakon t’i justifikonte ato me dallandyshet e reja që nuk mund të fluturonin larg, por krahasimi nuk dukej fort i gjetur dhe njerëzit që kishin ardhur për të parë ndeshjen nuk duket se kishin nevojë për justifikime të tilla. Përtej përshembull një grupi të moshuarish bashkë me burrin për të cilin dyshuma se kishte pirë që nga pjesa e dytë filluan të flisnin për Ajaksin, Torinon, Dinamon, Par-

Vajzat e kombëtares 1.Pëllumbesha Gjyli (Port) 2.Arbnora Robeli 3.Cyme Lulaj 4.Albina Rrahmani 5.Fitore Govori 6.Dafina Memedov 8.Aurora Serenaj (C) 9.Xhemile Berisha 10.Fortuna Velaj 11.Ellvana Curo 15.Dielona Luta

Stoli 12.BrilandaKokici(Port) 7.Suada Jashari 13.Erida Bajrakurtaj 14.Xhulja Preci 16.Ana Baro 17.Lucie Gjini 18.Denisa Proto Trajner: Altin Rraklli

Suada Jashari është golashënuesja më e mirë e kombëtares me 4 gola dhe luan në mesfushë. Golin e parë zyrtarë për Shqipërinë vajzave e ka shënuar Ellvana Curo, vajza që ka lindur në Melburne dhe që ka zgjedhur të luaj për kombëtaren në ndeshjen paraeliminatore me Maltën (1 me 1).

tizanin, pjesa tjetër dukeshin shumë të përqëndruar me atë që ndodhte në fushë dhe të emocionuar për çdo mundësi që Shqipëria të dilte në sulm.

Megjithë rezultatin e pashpresë thuajse të gjithë pritën deri në fërshëllimën e fundit për tu larguar nga stadiumi dhe çdo zëvendësim i kombëtare shqiptare u shoqërua me duartrokitje. Pati edhe pak që duartrokitën edhe hollandezet për mirësjellje, diçka që nuk do kishte ndodhur kurrë në një ndeshje meshkujsh. Madje përtej humbjes, të cilën nuk do ja kishin falur kombëtares së djemve, tifozët e bënë krejt ndryshe, ata duartrokitën deri në fund dhe kur vajzat u nisën të dilnin nga fusha u përshëndetën sikur të ishin fituese. Kronika e ndeshjes sidoqoftë do ishte e vakët. Shqipëria gjuajti vetëm një herë në portë dhe me pak fat mund të kishim shënuar. Më të mirat në fushë për kombëtare ishin portierja Pëllumbesha Gjyli dhe mesfushorja Fortuna Velaj (E cila luan me kampionet e Finlandës) e vetmja që ja doli të bënte edhe disa lëvizje në fushë për tu dalluar prej të tjerave edhe pse pa ndonjë rezultat konkret.

Pjesa tjetër e vajzave sidoqoftë luftan deri në fund të takimit edhe pse në duele të pabarabarta me kundërshtarët dhe të rrjeshtuara mjaft thellë në mbrojtje. Përtej kësaj në një vend ku deri në 2005 as që mendohej futbolli i vajzave ato kanë ecur mjaft mirë. E ndërsa nuk mund të flitet për mrekulli shanci i parë për t’i parë duke fituar apo marrë pikë (siç thotë edhe trajneri Altin Rraklli) do të jetë ai i 30 tetorit dhe pikërisht kundër fqinjëve rivalë të Greqisë, që po ashtu kanë pësuar humbje në ndeshjet e para të eliminatoreve.

kryesore

Gazeta MAPO

www.mapo.al / gazetamapo@gmail.com

27.09.2013

3

Përplasje e re për administratën, qeveria: Ligji i pazbatueshëm Qeveria kërkon konsensusin e opozitës për të ndryshuar ligjin. Celibashi: Ligji nuk mund të funksionojë pasi kërkon aktet nënligjore. Zgjedhje shihet lënia në fuqi e ligjit aktual Qeveria konfirmon vendosmërinë e saj për të ndërhyrë në ligjin “Për Statusin e Nëpunësit Civil”, i miratuar vetëm 4 muaj më parë me konsensusin e të dyja palëve. Një fakt i tillë është bërë i njohur dje nga ministri për Marrëdhëniet me Parlamentin, Ilirian Celibashi, i cili duke kërkuar t’i japë përg jig je shqetësimit të opozitës dhe opinionit publik, ka sqaruar se ligji siç është miratuar është i pazbatueshëm. Ndaj ai ka sqaruar se qeveria po shqyrton mundësitë sesi mund të ndërhyjë në ligj për ta bërë atë të aplikueshëm dhe për këtë kërkon edhe konsensusin e opozitës. Ndërkohë që të djathtët kanë bërë të qartë qëndrimin e tyre kundër një nisme të tillë, duke e konsideruar çdo përpjekje të qeverisë për të ndërhyrë në ligj si prishje të konsensusit të Majit dhe përpjekje për të bllokuar sërish statusin e vendit kandidat.

Celibashi Sipas ministrit për Marrëdhëniet me Parlamentin në qeverinë “Rama”, Ilirian Celibashi, ligji në fjalë është i paaplikueshëm për disa çështje juri-

dike dhe jo përmbajtësore. Kështu ai ka shpjeguar së pari se kemi të bëjmë me një ligj kuadër, çka bën të nevojshme që ai të zbatohet duhet të ketë akte nënligjore që duhet të dalin pasi ai ligj të hyjë në fuqi. Pra pas 1 tetorit.

Por që këto akte të përgatiten dhe të miratohen nga qeveria duhet një kohë relativisht e gjatë, ndaj zbatueshmëria e ligjit në fjalë për sa kohë nuk kanë dalë këto akte bëhet e pamundur. “Ky ligj, në momentin që hyn në fuqi është i pazbatueshëm. “Opinioni ynë, bindja jonë juridike është që në 1 tetor ky ligj, pra atë çka ky ligj përfaqëson, ky është një ligj kuadër, nuk është ligj i aplikueshëm drejtpërsëdrejti. Ai kërkon që të shoqërohet me akte nënligjore që duhet të miratohen nga Këshilli i Ministrave që ky ligj të bëhet i zbatueshëm. Sepse mund të ndodhë që në 1 tetor 2, 3 apo 4 tetor apo për një periudhë kohe të caktuar do të duhen të zhvillohen procedura të caktuara në këtë ligj, por ato nuk mund të zhvillohen për sa kohë nuk kemi akte nënligjore të miratuara. Ligji obligon Këshillin e Ministrave që të fillojë miratimin e ak-

teve nënligjore nga data 1 tetor, jo tani”, - nënvizoi Celibashi. Më tej ai ka sqaruar se në thelb mazhoranca e re nuk ka si qëllim që të shtyjë hyrjen në fuqi të këtij ligji, por thjesht dhe vetëm rregullimin e këtyre mangësive që ai të bëhet i aplikueshëm. Gjithsesi ai ka sqaruar se mazhoranca e re kërkon mirëkuptimin e opozitës për t’u ulur dhe së bashku të bëjnë këto rregullime.

Për këtë qëllim mësohet se mazhoranca këtë ftesë e ka bërë edhe në mënyrë zyrtare ndaj zyrtarëve të opozitës. “Ne duam ta bëjmë objekt të diskutimit patjetër këtë çështje, pasi ky është një ligj që ka kaluar me konsensusin e të gjithë spektrit politik. Ka çështje që ne mendojmë që nga pikëpamja juridike të rishikohen, me qëllim që ligji të bëhet i zbatueshëm. Mendoj se ka argumente juridike. Shpresoj që ta debatojmë këtë çështje duke gjetur konsensus me të gjitha palët. Ne nuk jemi ulur për ta diskutuar. Ndoshta duke u ulur do të kuptojmë që është një çështje e thjeshtë, që këtu s’ka qëllime politike për të bërë lëvizje në administratë etj. Ka nevojë për rregullime që ligji të bëhet i apli-

kueshëm në 1 tetor”, - ka sqaruar Celibashi, i cili në të njëjtën kohë ka garantuar opozitën se nuk kërkohen që të hiqen ato garanci që ky ligj jep për gjithë korpusin e shërbimit civil dhe nëpunësit civil.

Ndryshimi Pavarësisht këtij shpjegimi, duket se qeveria nuk e ka ende të qartë mënyrën sesi do duhet ta rregullojë këtë çështje. Të kontaktuar dje, përfaqësues të qeverisë kanë bërë të ditur se ende nuk është përcaktuar zgjidhja që do t’i jepet, pasi ajo duhet të dalë nga diskutimet me opozitën. Por gjithsesi, ata kanë dhënë si një nga mundësitë e ndërhyrjes, lënien në fuqi për disa muaj deri në bërjen gati të akteve nënligjore të ligjit ekzistues, i cili në fakt nuk ofron garanci të plota për nëpunësit e administratës civile. Gjithsesi, nëse kjo do të ishte zgjidhja e pranueshme, ajo do duhet të jetë e shpejtë për të bërë të mundur që efektet e ligjit të ri të mos jenë aktive më 1 tetor. Dhe rruga e vetme për ta bërë këtë është ajo e miratimit të disa ndryshimeve me akt normativ me fuqinë e ligjit nga ana e qeverisë.

Basha-Ramës: Mos e shty ligjin, po minon konsensusin TIRANË Në mbledhjen e përjavshme të Grupit parlamentar demokrat, kryetari i Partisë Demokratike, Lulzim Basha, kërkoi që të mos preket ligji “Për Shërbimin Civil”, i miratuar me konsensus në fund të sesionit të kaluar. Basha iu referua pikërisht përpjekjes së fundit të mazhorancës për të shtyrë pa afat futjen në fuqi të ligjit “Për Shërbimin Civil”, që ishte një nga tri kushtet e BE-së për marrjen e statusit të vendit kandidat. “Është rasti të kujtojmë sot se ligji ‘Për shërbimin civil’ ishte një prej tri ligjeve të famshme të paketës së integrimit, mosvotimi i të cilëve nga Partia Socialiste në opozitë e privoi Shqipërinë nga marrja e statusit të vendit kandidat në BE në vjeshtën e vitit të kaluar. Këto tri ligje të bllokuara personalisht nga Edi Rama, u kthyen në axhendën e

Kuvendit të Shqipërisë me daljen e Partisë Lëvizja Socialiste për Integrim nga koalicioni ynë dhe bashkimin e saj me koalicionin parazgjedhor me Partinë Socialiste. Pas negociatave me aleatin e tij të ri, zotin Meta, LSI dhe PS iu rikthyen ofertës sonë dhe thanë se ishin të gatshëm të votonin”, - kujtoi dje Basha gjatë mbledhjes së grupit. Ai theksoi se përmbajtja e ligjit me gjithë amendimet e kërkuara nga PS-ja mori konsensusin e plotë, përfshi këtu edhe LSInë. “Pjesë e këtij konsensusi, madje bashkë-promotor i tij ishte edhe kryetari i sotëm i Kuvendit të Shqipërisë, zoti Ilir Meta. Uroj dhe shpresoj që ai dhe partia e tij të mos qëndrojnë indiferentë në këtë zhvillim kritik për fatin e klimës politike në vend, për fatin e integrimit, për fatin e admin-

istratës publike. Historia që sapo rrëfeva këtu telegrafikisht, është një histori konsensusi që ne e dhamë siç na u kërkua, por që zoti Rama, tani që ka ardhur në pushtet, mendon ta

hedhë në erë. Në emër të Partisë Demokratike, të aleatëve tanë, në emrin tuaj dhe bashkëqytetarëve që përfaqësojmë, dua t’i them sot dy gjëra të thjeshta. E para: Hiqe nga mendja, mos e tento! Konsensusi është një vlerë e veçantë pa të cilin nuk bëjmë dot, të cilin duhet ta ruajmë fort si nyjën ku bashkohen kontributet tona për vendin. Shqipëria në vazhdimësi do të ketë nevojë për konsensusin ndërpartiak, po aq sa për debatin dhe ballafaqimin e alternativave”, tha ai.

Basha sqaroi se “shtyrja e hyrjes në fuqi e ligjit nuk ka qëllim tjetër përveçse ta lërë shërbimin civil pa ligj, pa mbrojtje, në vakum dhe të ekspozuar ndaj fshesës që ka nisur për të zëvendësuar nëpunësit aktualë të administratës publike me militantë partiakë”.

reagimi

Berisha: Mos prekni konsensusin, kërkohet të shtyhet marrja e statusit Debati për ligjin “Për Statusin e Nëpunësit Civil” ka zënë vend dje edhe në sallën e Kuvendit të Shqipërisë. Ka qenë ish-kryeministri Berisha, ai që duke marrë fjalën në seancën e djeshme ka dhënë alarmin për përpjekjet që po bën sipas tij qeveria për të amenduar sërish këtë ligj të miratuar me konsensus. “Zoti bashkëkryetar i mazhorancës, nuk jam për çështje të rregullores, por do të shfrytëzoj këto dy minuta për një alarm, për të shtyrë marrjen e statusit pas muajit dhjetor për të mos i dhënë meritave PD. Është përgatitur projektvendimi për të shtyrë marrjen e statusit, pasi ne i kemi bërë gati të gjitha gjërat”, - tha Berisha. Ai ka deklaruar gjithashtu se krerët e rinj të qeverisë kanë mashtruar zyrtarët e lartë gjatë vizitës së tyre në Bruksel lidhur me këtë ligj, ndërsa ka akuzuar qeverinë se po përpiqet që të përdorë këto ndërhyrje në ligj për të spastruar administratën nga nëpunësit që gëzojnë statusin e nëpunësit civil. T’i qëndrojmë konsensusit që arritëm për 3 ligjet.

Zoti bashkëkryetar, keni emëruar në krye të administratës publike njeriun e afërt. Në atë departament ka socialistë të drejtë, të ndershëm dhe u mor një nga zyrat e Bashkisë për të thyer çdo ligj.

Korpusi i Nëpunësit Civil është shumë i rëndësishëm”, - u shpreh Berisha.

I menjëhershëm ka qenë reagimi i kryetarit të Kuvendit, Ilir Meta, i cili duke i kthyer batutën ish-kryeministrit ka deklaruar se ai po merakosej se socialistët që kanë ardhur në pushtet do heqin nga puna socialistët që janë sot në administratë. “E vlerësoj shumë shqetësimin tuaj zoti bashkëkryetar i opozitës, por për t’u ndalur dorën socialistëve që kanë ardhur në pushtet, që mos të heqin socialistët që ju keni mbajtur në administratë”, - tha Meta.

4

intervista

ngjarje e ditës

Kryetari i Kuvendit, Ilir Meta flet për marrëdhëniet me Nanon, Berishën dhe Ramën dhe premton se do të jetë avokat i Rregullores së Parlamentit. “Natyrisht që ka vija të kuqe, edhe në rast të koalicionit tonë me PD-në, por nuk ishin shkak për të prishur qeverinë”

Meta: Pse s’e prisha paktin me Berishën, për ligjin e SHISH do iknim nga qeveria Ligji për SHISH-in, ndryshimet që do të bëheshin të cilat ishin të pakonsultuara me NATO-n, ishin një moment ku ne padyshim që në rast se nuk do të tërhiqej ligji do të mund të tërhiqeshim nga qeveria, sepse kjo do të sillte disa konsekuenca në detyrimet e Shqipërisë si anëtare e NATO-s Intervistoi: Baton Haxhiu Kryetari i LSI-së, Ilir Meta e sheh veten si “avokat” të Rregullores së Kuvendit në 4 vitet e ardhshme. Në një intervistë për emisionin “Zona e Debatit” të gazetarit Baton Haxhiu, Meta shpjegon raportet me politikanët shqiptarë, por edhe arsyet pse ai nuk u largua më parë nga bashkëqeverisja me Berishën.

Ju i keni thuajse të gjitha përvojat me njerëzit e politikës, ata që dikur kanë qenë mit apo të adhuruar, dhe në njëfarë mënyre kanë kaluar nëpër lëkurën tuaj.

Iku Nano për faktin se nuk ishte dashamirës dhe nuk ishte njeri i cili bashkëpunonte. Si ju duket vetja tashmë mbi palët, teksa ditën e parë që ju kam parë në Kuvend keni kërkuar që ta qetësoni Shqipërinë nga armiqësitë?

Një nga arsyet që unë pranova këtë detyrë të rëndësishme ka të bëjë me faktin, sepse besoj për shkak të këtyre përvojave të ndryshme të së kaluarës, të cilat kanë aspektet e tyre pozitive, por kanë edhe përvoja apo eksperienca të hidhura, të jap një kontribut sado të mundur, por gjithmonë edhe modest për të krijuar një klimë sa më bashkëpunuese, sa më përfshirëse në radhë të parë në Kuvendin e Shqipërisë. Sepse dihet që Shqipëria, pavarësisht nga progresi që ka arritur në kohë, ka pasur gjithmonë një progres të kufizuar, sepse i ka munguar kjo frymë e qëndrueshme bashkëpunimi në radhë të parë në Kuvendin e Shqipërisë për reformat më të rëndësishme që ka pasur nevojë vendi dhe që ka kërkuar procesi i integrimit europian. Raportet e mia me aktorë të tjerë të politikës shqiptare, me z. Nano, me z. Berisha me z. Rama e me kolegë të tjerë, nuk i kam parë asnjëherë dhe nuk i shikoj në një plan personal. Përkundrazi, unë mendoj se të gjithë janë tanët, të ne shqiptarëve.

Madje shkoj edhe më larg përveç dy figurave që ju shikoni këtu në zyrë, figura kyç për pavarësinë e Shqipërisë, si Ismail Qemali dhe Isa Boletini, mendoj që edhe Ahmet Zogu është i yni, edhe Enver Hoxha është i yni, pa asnjë diskutim edhe Sali Berisha e Fatos Nano e kështu me radhë. Dhe duhet të heqim dorë nga ajo kultura negative e rrënimit të

figurave që ne kemi. E errësimit të aspekteve pozitive e evidentimi të negativiteteve thjesht për qëllime të politikës të ditës.

Prej nga buron kjo qetësi e juaja z.

Meta? Ju pashë edhe në seancën e Parlamentit kur i dhatë opozitës apo z. Berisha mjaftueshëm kohë nga sa ishte e parashikuar nga Rregullorja e Kuvendit. Jo rrallëherë ju kemi parë në Kuvend të jeni i përçmuar për shkak të pozicionit politik, madhësisë së partisë, ndërsa tani duket se ndiheni komod në të gjithë atë që ka ndryshuar te LSI-ja...

Jemi në një fazë të re më të lartë të demokracisë, të pjekurisë politike, gjë që duhet të demonstrohet. Është përgjegjësi e të gjithëve ne që jemi zgjedhur, aq më tepër edhe e imja si Kryetar i Kuvendit, për t’i zhvilluar më tej standardet demokratike në radhë të parë në Parlament. Kemi fatin që kemi një rregullore të re të Parlamentit, që u miratua me konsensus midis dy forcave kryesore politike, dhe unë kam premtuar për të qenë avokat i kësaj rregulloreje në radhë të parë, sepse këtë ma kërkon edhe rregullorja në ushtrimin e detyrës sime si Kryetar i Kuvendit. Por sigurisht që me konsensus të palëve mund të ketë edhe përjashtime të cilat nuk duhen kthyer në rregull, sikurse është edhe rasti që ju përmendët, ku grupi i PD-së kërkoi më shumë kohë se sa parashikon rregullorja për ish-Kryeministrin Berisha dhe ku me konsensus, bashkë me kryetarin e grupit të PS-së ne miratuam këtë kërkesë, mua më duket normale.

E di që një vit e gjysmë para zgjedhjeve shumë njerëz ju janë lutur që të rrëzoni qeverinë e Berishës dhe ju vendosët që marrëveshjen me PD-në ta çonit deri në fund...

Qeveritë nuk mundet të ndryshojnë as çdo ditë dhe as çdo vit. Qeveritë duhet të ndryshojnë çdo katër vjet. Natyrisht që ka vija të kuqe, edhe në rast të koalicionit tonë me PD-në, pavarësisht se ne nuk kemi qenë dakord për shumë vendime, qëndrime të cilat janë shprehur edhe në mbledhjen e qeverisë edhe nga përfaqësuesit tanë, por që nuk janë bërë shumë publike edhe për arsye etike dhe luajaliteti, apo edhe qëndrime në

“Qeveritë nuk mundet të ndryshojnë as çdo ditë dhe as çdo vit.

Qeveritë duhet të ndryshojnë çdo katër vjet. Natyrisht që ka vija të kuqe, edhe në rast të koalicionit tonë me PD-në, pavarësisht se ne nuk kemi qenë dakord për shumë vendime, qëndrime të cilat janë shprehur edhe në mbledhjen e qeverisë edhe nga përfaqësuesit tanë, por që nuk janë bërë shumë publike edhe për arsye etike dhe luajaliteti”

takime që unë kam pasur herë pas herë me Kryeministrin e asaj kohe, z. Berisha. Këto dallime apo diferenca nuk mund të jenë një shkak për të prishur qeverinë, sepse natyrisht përgjegjësinë kryesore në rast të një koalicioni e ka partia e parë, në disa vendime. Në rastin e LSI-së, sigurisht që ajo ka përgjegjësitë e saj. Kishte përgjegjësi të rëndësishme, tani ka akoma më shumë në bazë të rezultatit, por për mospajtime që nuk do të thosha të parëndësishme, qofshin edhe të rëndësishme, të shkosh drejt një akti madhor siç është prishja e një koalicioni ku mund të vihen në pikëpyetje shumë procese dhe kur nuk ka garanci se kjo është alternativa më e mirë, përveç vënies gjithmonë në diskutim të moralit apo të legjitimitetit, natyrisht që gjithmonë faktor kryesor është stabiliteti i vendit dhe sigurisht edhe kushtetuta, vijueshmëria e procesit të integrimit. Për shembull, në rastin e koalicionit me PD-në, pavarësisht se kemi pasur qëndrime të ndryshme, diferenca të ndryshme, ndonjëherë për gjërat që nuk kemi qenë dakord kemi votuar edhe ndryshe në parlament. Ligji për SHISH-in, ndryshimet që do të bëheshin të cilat ishin të pakonsultuara me NATO-n, ishin një moment ku ne padyshim që në rast se nuk do të tërhiqej ligji do të mund të tërhiqeshim nga qeveria, sepse kjo do të sillte disa konsekuenca në detyrimet e Shqipërisë si anëtare e NATO-s. Sepse ishte një detyrim që disa vite pas anëtarësimit për çështje të sigurisë duhet të konsultoheshim me NATO-n. Kjo ishte një arsye madhore, sepse ne nuk mund të pranonim të ishim pjesë e një qeverie që krijonte një problem të madh me NATO-n, një problem të madhe me BE-në, jo se këto janë qëllime në vetvete, por në fund të fundit këto të dyja janë shtylla të sigurisë dhe prosperitetit të Shqipërisë edhe të qytetarëve tanë. Natyrisht një parti e cila është themeluar mbi konceptin dhe synimin madh të integrimit është e detyruar, është e obliguar t’i qëndrojë fort këtij angazhimi.

Marrë me shkurtime nga (Zona e Debatit/Klan Kosova)

Nishani takon Reeker: Qeveria do të punojë fort për programin SHBA- Presidenti i Republikës, Bujar Nishani, shprehet optimist se qeveria e re do të punojë fort për realizimin e programit të saj. Zyra për shtyp e Presidencës njoftoi dje se në vizitën e tij në SHBA, kreu i shtetit pati një bisedë të hapur me Zëvendës Ndihmës Sekretarin për Çështjet e Evropës dhe Euroazisë, Philip Reeker, ku i shprehu besimin se “shumica, që sapo ka marrë në dorë ekzekutivin, do të punojë fort për realizimin

e programit të saj, që synon vazhdimin e reformave dhe integrimin europian, si dhe shtoi se do të vazhdojë të ofrojë bashkëpunim luajal institucional me qeverinë dhe se do të jetë mbrojtës pa ekuivoke i institucioneve të pavarura dhe kushtetuese”. Nga ana e tij, Reeker pasi uroi për zhvillimin e zgjedhjeve të lira dhe të ndershme, sipas standardeve europiane, “shprehu mbështetjen e tij për vazhdimin e reformave, pro-

cesin e integrimit europian, konsolidimin e demokracisë dhe shtetit ligjor dhe ruajtjen e pavarësisë së institucioneve kushtetuese”. Ndër të tjera në takim u shkëmbyen mendime për situatën në Shqipëri dhe vazhdimin e reformave për konsolidimin e demokracisë dhe shtetit ligjor, me synim integrimin europian, ku stacioni i radhës u konsiderua marrja nga Shqipëria këtë fundvit e statusit të vendit kandidat.

Punimet në Kryeministri

Bylykbashi: 50 milionë lekë është dëmi TIRANË Deputeti i Partisë De-

mokratike, Oerd Bylykbashi, deklaroi dje se 50 milionë lekë të reja është dëmi i shkaktuar deri më tash nga punimet që po kryhen në Kryeministri. Në një deklaratë të shkurtër për mediat, Bylykbashi i bëri thirrje KLSH-së dhe Prokurorisë që të hetojnë situatën që, sipas tij, po kryhet në shkelje të procedurave ligjore. I sapomiratuar si nënkryetar i Komisionit parlamentar të Ligjeve, Bylykbashi tha për mediat se asnjë procedurë ligjore nuk është ndjekur dhe asnjë dhurues që mundëson punimet në qeveri nuk është publikuar. “Është koha që situata të verifikohet nga Kontrolli i Lartë i Shtetit dhe të vihet nën hetim edhe nga prokuroria”,tha dje Bylykbashi. Punimet e deritashme të Kryeministrisë janë justifikuar nga kryeministri Rama si domosdoshmëri për t’i kthyer dinjitetin këtij institucioni. Për të ilustruar situatën në Kryeministri, prej ditësh Rama publikoi disa foto të Kryeministrisë në faqen e tij në Facebook, ku solli edhe reagimin e menjëhershëm të opozitës aktuale.

Gazeta MAPO

www.mapo.al / gazetamapo@gmail.com

27.09.2013

5

Ish-kryeministrit Sali Berisha në delegacionin e Asamblesë Parlamentare të Këshillit të Europës përkrah Valentina Leskajt, Taulant Ballës dhe Petrit Vasilit intervista

Arvizu: Shansi i fundit për Shqipërinë, vendosni shtetin ligjor Ambasadori amerikan, Aleksandër Arvizu e cilëson “shansin e fundit” të Shqipërisë, mazhorancën e sapodalë nga zgjedhjet. Në një intervistë në ‘Top Story’ të gazetarit Sokol Balla, ambasadori amerikan e sheh me optimizëm faktin që zgjedhjet prodhuan një fitues të qartë, ndërsa evidenton një sërë sfidash për ndryshimin rrënjësor të vendit. Korrupsioni, çështjet e shtetit ligjor dhe të sistemit të drejtësisë, sipas tij kanë shënuar fare pak progres e në këtë drejtim mbetet shumë për t’u bërë. “Unë mendoj se korrupsioni, çështjet e shtetit ligjor dhe sistemi gjyqësor kanë pasur pak progres, por akrepi nuk ka lëvizur shumë dhe kur mendoj se sa kohë kemi kaluar me programe, miliona dollarë të shpenzuara… nuk do të thosha që janë shpërdoruar, por mungesa e progresit është zhgënjyese, sepse sektori gjyqësor duhet të jetë shumë më përpara tani sesa është në të vërtetë”, - tha Arvizu. Ai i gjen të adresuara mirë këto sfida në programin e qeverisë së re, ndërsa bën me dije se energjitë e tij në këto javë të fundit të mandatit janë shpenzuar në këtë drejtim, në takime me drejtues të Drejtësisë apo me ministrin e Brendshëm. Ambasadori ka komentuar edhe debatin mbi krahasimin që ai u bëri zgjedhjeve të 2013-ës me ato të 1992, duke sqaruar se i është referuar mënyrës sesi shqiptarët votuan, duke i konsideruar këto zgjedhje si një pikë kthese. Në këtë pikë, Arvizu e ka cilësuar të papranueshëm komentin e Jozefina Topallit në Facebook. “Komenti i Topallit në Facebook ishte i papërshtatshëm. Edhe sipas standardit të Jozefinës ishte pak i tepruar, më akuzoi si falsifikator i historisë, një person që mohon holokaustin… A mendoni që kur ke një pozitë publike si kryetari Kuvendi apo ish, ambasador apo ish-ambasador, mund të kenë mënyrat pasionante të të shprehurit, por duhet të ketë dinjitet e hir në atë që shpreh? Nuk mendoj që stafi im do të ishte dakord nëse unë do të bija në këtë nivel, ka qenë e papërshtatshme”,- tha ai.

Dule zgjidhet nënkryetar Kuvendi, 10 vota kundër nga opozita Janë miratuar dje përbërjet e komisioneve, delegacioneve dhe sekretariateve të Kuvendit. Berisha në delegacionin e KiE-së. Braho regjistrohet si deputet i LSI-së. Dule zgjidhet nënkryetar me propozim të PS-së Kuvendi i Shqipërisë ka miratuar dje përbërjen e komisioneve të përhershme, sekretariateve, delegacioneve jashtë vendit si dhe nënkryetarin e ri të tij, duke konstituuar kështu gjithë organizimin e tij dhe duke i hapur rrugë në këtë mënyrë nisjes nga puna për shqyrtimin e projektligjeve. Por para se të kalonte në proces votimi, seanca dje është përfshirë nga debati nëse duhet të përfshihej në rendin e ditës projektvendimi për lirimin nga detyra të dy anëtarëve të dorëhequr të KQZ-së, Denar Biba dhe Albana Shtylla.

Opozita ka kundërshtuar fortë përfshirjen e kësaj pike në rendin e ditës, duke e konsideruar atë në kundërshtim me Rregulloren përsa kohë kjo nuk ishte vendosur më parë në Konferencën e Kryetarëve. Por kryetari i Kuvendit ka kërkuar konsensus për ta kaluar këtë projektvendim, pasi dy anëtarët e KQZsë e kishin kërkuar vetë lirimin nga detyra.

Pavarësisht thirrjes së tij, Kuvendi ka vendosur me konsensus që këtë çështje ta diskutojë javën e ardhshme. Më pas kryetari i Kuvendit ka bërë leximin e të gjithë emrave që përbëjnë sekretariatet dhe delegacionet jashtë vendit, ku bie në sy prania e ish-kryeministrit Sali Berisha në delegacionin e Asamblesë Parlamentare të Këshillit të Europës përkrah Valentina Leskajt, Taulant Ballës dhe Petrit Vasilit. Ndërkohë që sa i përket komisioneve të përhershme nuk ka patur ndonjë surprizë, përveç faktit se këtë legjislaturë do të kemi komisione më të fryra në numër, ku rekordin e shënon komisioni i ligjeve me 29 anëtarë. Gjithashtu vihet re se edhe në këtë legjislaturë do të lejohet që një deputet të jetë i pranishëm në më shumë se 1 komision. Ndërkohë që nga dokumentacioni i shpërndarë dje nga vetë Kuvendi vihet re se Spartak Braho që u zgjodh nga listat e PS-së,

Doda: "Dua të theksoj se rregullat e fqinjësisë së mirë nuk mund të nënshtrohen nga qëndrime dhe individë që i kanë fryrë sa herë kanë mundur zjarrit të urrejtjes dhe fyerjes ndaj vendit tim"

është regjistruar si deputet i LSI-së, madje është regjistruar edhe në grupin parlamentar të kësaj force. Nga ana tjetër Mark Frroku, kryetari i PKD-së është regjistruar si deputet i PS-së. Votimi i djeshëm për miratimin e përbërjes së këtyre strukturave nuk ka patur surpriza, përveç atij për zgjedhjen e nënkryetarit të Kuvendit, Vangjel Dule, si propozim i Grupit parlamentar socialist. Dule ka marrë 105 vota pro, 10 kundër dhe 5 abstenime.

Duket se demokratët nuk kanë patur vendim grupi për këtë votim dhe kanë qenë të lirë për votën që do të shprehnin, pasi shumica e grupit ka votuar pro kandidaturës së Dules, ndërkohë që 5 prej tyre, Mesila Doda, Gerti Bogdani, Liljana Elmazi, Gjovalin Bzhetaj dhe Alban Zeneli kanë votuar kundër, ndërsa disa të tjerë kanë abstenuar. Deputetja demokrate, Mesila Doda, duke shpjeguar votën e saj kundër kandidaturës

së Dules, pas votimit do të shprehej se vota e saj ishte produkt së pari i bindjes se Dule është një njeri që i ka fryrë urrejtjes ndaj Shqipërisë, dhe së dyti, i respektit të historisë së familjes së saj. "Unë, Mesila Doda, kam votuar haptazi dhe kundër zgjedhjes së Vangjel Dules si nënkryetar i Parlamentit. Me këtë rast dua të theksoj se rregullat e fqinjësisë së mirë nuk mund të nënshtrohen nga qëndrime dhe individë që i kanë fryrë sa herë kanë mundur zjarrit të urrejtjes dhe fyerjes ndaj vendit tim. Theksoj se do vazhdoj të ndjek të njëjtin qëndrim në respekt të bindjeve të mia dhe historisë së familjes së bashkëshortit tim dhe njëkohësisht fëmijëve të mi, pinjollë të Dematve të Filatit, zemër e Çamërisë!” - shkruante dje Doda në faqen e saj në Facebook sa i përket votimit. Kundër Dules kanë votuar edhe deputetët e PDIU-së.

Berisha-Meta, batuta në seancë, i drejtohen njëri-tjetrit si bashkëkryetarë Meta: Lidhur me rregulloren, nëse ju mendoni se është shumë e rëndësishme, do ta respektojmë shumë, në mënyrë strikte, por juve kjo nuk do t’u pëlqejë shumë, të jeni të sigurt. Nëse kam dhe mirëkuptimin që dy njerëz të cilët formalisht ky Kuvend duhet t’i lirojë nga një detyrë që janë dorëhequr për muaj të tërë, e mbajmë në rend të ditës. Nëse nuk e keni mirëkuptimin, nuk kam ndërmend të bëj debat për një çështje pa rëndësi. Thjesht është detyrim formal.

Shpresoj të paktën në mirëkuptimin e zotit Berisha për këtë çështje, sepse ai ka qenë gjithmonë partizan i respektimit të të drejtave të njeriut.

Ruçi: Më vjen mirë që në seancën e parë opozita i referohet procedurave

parlamentare. Me ndërhyrjen që bën thotë atë që “bëni siç them unë, mos bëni siç bëja unë. Duhet të institucionalizoni në sallën e Parlamentit, të miratoni dorëheqjen. Ata e kanë paraqitur dorëheqjen në institucionin që kemi zgjedhur ne, institucioni që është në mazhorancë me ju dhe që duhet t’ua kalojë ju. Ju duhet t’i kishit sjellë në Parlament. Keni muaj të tërë që këta njerëz i mbani varur dhe që nuk shkojnë dot në një vend tjetër sepse kanë një emërim në një vend tjetër. Nëse ju nuk jepni dakordësinë tuaj për një çështje kaq formale, ne jemi dakord që si mazhorancë ta bëjmë javën tjetër.

Berisha: Zoti bashkëkryetar i mazhorancës, nuk jam për çështje të rregul-

lores se ato i zgjidhni ju me kryesinë e Parlamentit por do të shfrytëzoj këto dy minuta për një alarm të madh, një vendosmëri të bashkëkryetarit Rama për të shtyrë me çdo kusht statusin pas muajit dhjetor për të mos iu atribuuar PD dhe qeverisë së saj. Informohemi se është përgatitur akti normativ për të rrëzuar konsensusin, mosdhënia e të cilit mbajti peng marrjen e statusit për një kohë 2-vjeçare. Statusi është i sigurt.

Braçe: Po pse merresh me llafe?

Berisha: Është gabim fatal nëse ne ndërmarrim veprime për ta shtyrë atë.

Ju garantoj se dënojmë vendin në këtë mënyrë. T’i qëndrojmë konsensusit që arritëm për 3 ligjet. Zoti bashkëkryetar, është emëruar këto ditë në krye

të departamentit të administratës publik, njeriu besnik i bashkëkryetarit tuaj. Më falni, keni 50 % të punonjësve në atë departament socialistë të thekur, por me njerëz të ndershëm, të zotë të aftë që kanë shërbyer se janë njerëz të ligjit, pavarësisht se janë socialistë të shpallur. Morët një nga zyrat e bashkisë dhe u solidarizuat për të thyer çdo ligj. Qytetarët nuk e dinë se është tjetër korpusi i nëpunësit civil dhe tjetër korpusi i administratës publike në tërësi. Korpusi i nëpunësit civil është patjetër një pasuri e madhe e administratës.

Meta: E vlerësoj shumë shqetësimin tuaj zoti bashkëkryetar i opozitës, por për t’u ndalur dorën socialistëve që

kanë ardhur në pushtet që mos të heqin socialistët që ju keni mbajtur në administratë. Megjithatë ne pritëm një konsensus. Jam dakord me Ruçin që nëse ju nuk jeni dakord, ne e lëmë për herë tjetër.

Meta: Mendova se shqetësimi juaj është çështja e rregullores, po paska merak shpërblimin e disa njerëzve që në fakt u bënë nder juve se e donit 4 me 3, ata ua lanë 4 me 0 KQZ-në. Vetëm një gjë mos më kërkoni, të respektoj gjithmonë rregulloren kur flet zoti Berisha Topalli: E kemi respektuar zotin Ruçi.

Meta: Është kryetar i Grupit parlamentar ai. Kur të zgjidhet zoti Berisha kryetar i Grupit parlamentar, është tjetër gjë.

6

Kronika e ditës

ditari

Mashtrimi me apartamente, ish-bosja e “Gjallicës” merr pafajësi Tiranë Gjykata e Tiranës ka shpallur të pafajshme ish-bosen e firmës piramidale “Gjallica”, Shemsie Kadria, e akuzuar nga prokuroria për mashtrimin e tre personave. Vendimi i djeshëm i Gjykatës së Tiranës ishte surprizë për prokurorinë, e cila e konsideroi akuzën ndaj Shemsie Kadrisë si mashtrim me pasoja të rënda, duke kërkuar dënimin e saj me 12 vjet heqje lirie. Pas vendimit të gjykatës, burime pranë prokurorisë thanë se do t’i drejtohen Gjykatës së Apelit për të kundërshtuar pafajësinë e ish-boses së ‘Gjallicës’, e cila u rishfaq pas përfundimit të dënimit për mashtrimin me skemën e firmës piramidale “Gjallica”. Rreth mesditës së djeshme, gjyqtari Kreshnik Omari iu komunikoi të pranishmëve në sallën e gjyqit vendimin e pafajë-

sisë për Kadrinë, por pa argumentuar arsyet se përse gjykata arriti në një përfundim të tillë.

Vendimi i gjykatës erdhi pas tërheqjes së kallëzimit nga personat që pretendonin se ishin mashtruar nga ish-bosja e “Gjallicës”, por sipas përfaqësuesit të akuzës, çështja ndaj saj ndiqet kryesisht nga prokuroria. Sipas prokurorisë, shtetasja Shemsie Kadria akuzohet se ka mashtruar të paktën tre persona, të cilëve u kish premtuar apartamente banimi në këmbim të parave. Të dëmtuarat Esma Kapllani dhe Firdes Sulkollari kanë pretenduar se gjatë vitit 2008 janë njohur me të pandehurën, e cila ka qenë e shoqëruar me të ndjerën V. Q.. Dy të dëmtuarat kanë marrë oferta për të blerë apartamente në një pallat që do ndërtohej në zonën e Shkozës

nga një shoqëri ndërtimi dhe në këmbim kanë paguar 21.5 milionë lekë dhe 22.9 milionë lekë.

Të dyja grave u janë lëshuar mandat-pagesat nga Shemsie Kadria, të cilat mbajnë datat 7 qershor dhe 28 tetor të vitit 2008. Të dëmtuarat kanë kërkuar apartamentet e banimit, por nuk kanë mundur t’i marrin ato dhe për këtë arsye kanë denoncuar Shemsie Kadrinë në prokurori për akuzën e mashtrimit. Ndërsa rasti i tretë është referuar në prokurori nga shtetasja Flutura Kambolli, e cila pretendon se Kadria i ka kërkuar para në këmbim të një apartamenti dhe më pas me premtimin se do ia kthejë me fajde.

E dëmtuara ia ka dhënë paratë, por nuk i janë kthyer as paratë dhe as ka përfituar ndonjë interes prej tyre.

L.Bakillari

Kosovari, peng për 6 mijë euro nga shoku i burgut, tre në pranga Përfundon në pengmarrje përpjekja e kosovarit nga Vushtria për t’u pajisur me pasaportë shqiptare. Ish-shokët e burgut e mbajnë peng në këmbim të 6 mijë eurove. Policia arreston tre kuksianët dhe u bllokon armët Dashamir Biçaku Kukës Një kosovar merret peng

nga shoku i burgut për 6 mijë euro.

Ngjarja ndodhi në Kukës, ku pas ndërhyrjes së policisë u arrestuan tre rrëmbyesit dhe u bllokuan armët e tyre. Lajmi u bë i ditur për mediat dje në mesditë nga Ministria e Brendshme, sipas së cilës gjatë operacionit të koduar “Morina” ishte liruar pengu Flamur Curri dhe u arrestuan Ardian Muja, 31 vjeç, Lumir Gashi, vjeç 28, i dënuar më parë për vjedhje, si dhe Shkëlzen Duraku, 29 vjeç, banues në Morinë, i akuzuar në Kosovë, për trafik droge, si dhe në Shqipëri i akuzuar për kontrabandë mallrash. Sipas burimeve të policisë, Gashi ka qenë shoku i burgut me Flamur Currin në Kosovë, kur ky i fundit ishte arrestuar për rrahje.

Pak ditë më parë, Curri ka komunikuar me Durakun dhe personat e tjerë në Kukës, për mundësinë e pajisjes së tij dhe të djalit të xhaxhait të tij me pasaportë shqiptare, duke kryer një aplikim të rremë në emër të personave të tretë. Pasi kanë bërë bisedën, dy djemtë nga Vushtria kanë rëndë dakord që kjo punë të kryhej në këmbim të 6 mijë eurove. Të mërkurën, dy kos-

ovarët kanë mbërritur në Kukës dhe janë takuar me kuksianët, e më pas janë ulur të pinë një kafe në një lokal në afërsi të Kukësit. Pasi kanë biseduar mes tyre, tre djemtë nga Kukësi kanë vendosur që të marrin në një fshat afër kufirit dy kushërinjtë Curri nga Vushtria, duke iu pohuar atyre se i kishin dokumentet gati, ndërsa sipas burimeve të policisë, qëllimi ka qenë për t’iu marrë paratë që ata besonin se kishin me vete. Por në të vërtetë, dy djemtë nuk kishin para me vete veç atyre të rrugës. Sapo kanë mbërritur në afërsi të një banese në një zonë thellë në Morinë, tre personat nga Kukësi kanë goditur me qytën e një automatiku në bark Flamurin. Më pas ata iu kanë kërkuar paratë. Kur kushërinjtë pohuan se s‘kishin para me vete, rrëmbyesit i kërkuan Labinotit të shkonte në Kosovë të merrte paratë dhe ata do të lironin. Pengu, gjatë mbrëmjes, mësohet se fillimisht është mbajtur në një lokal në afërsi të Morinës e më pas në fshat, në një banesë pa njerëz. Burimet e policisë thanë se ai nuk është keqtrajtuar nga rrëmbyesit, por vazhdimisht nën kërcënimin e armëve ata i bënin presion. Menjëherë ky është nisur

Pengu, gjatë mbrëmjes, mësohet se fillimisht është mbajtur në një lokal në afërsi të Morinës e më pas në fshat, në një banesë pa njerëz. Burimet e policisë thanë se ai nuk është keqtrajtuar nga rrëmbyesit, por vazhdimisht nën kërcënimin e armëve ata i bënin presion.

drejt Kosovës, por në pikën e kalimit kufitar, në Morinë, ai iu ka treguar policëve të kufirit incidentin që kishte ndodhur. Ndërkaq pas marrjes së informacionit, Labinot Curri është dërguar në Drejtorinë e Policisë së Kukësit, ku mësohet se është pritur nga zëvendësdrejtori i Policisë, i cili pas marrjes së informacionit kërkoi nga vartësit e tij marrjen e një deklarimi ndaj personit, ndërsa më pas u komunikua me Prokurorinë e Krimeve të Rënda, e cila urdhëroi nisjen e hetimeve me metoda speciale. Dje

rreth orës 9:00, kur Curri është afruar në një prej lokaleve ku u la dorëzimi i parave, personat janë afruar ndërsa policia ndërhyri duke i arrestuar të tre këta të fundit. Më parë, burimet e policisë thanë se kishin mbajtur nën vëzhgim tre të dyshuarit, ndërsa kur ata u siguruan që pengu nuk kishte probleme, ndërhynë menjëherë. Gjatë kontrollit policia tha se iu bllokoi atyre dy automatikë, një pistoletë, gjashtë telefona të kompanive të lëvizshme, si dhe një autoveturë me të cilën personat kanë lëvizur.

Vrasjet serial në Kurbin, Jetmir Llani në gjyq Prokuroria akuzon Jetmir Llanin për vrasjen me 52 plumba të Arian Shkretës.

Seriali i hakmarrjes për vrasjen e djalit 9-vjeçar përfundon në gjykatë Seriali i vrasjeve mes fiseve Shkreta dhe Llani në Kurbin duket se ka përfunduar me dërgimin në gjyq të Jetmir Llanit, një personazh ky i njohur tashmë në dosjet e drejtësisë së bashku me vëllanë 23-vjeçar, Muharrem Llani. Prokuroria e Kurbinit ka dërguar si të pandehur në gjykatë dy vëllezërit, të cilët akuzohen për “vrasje me dashje” të shtetasit Arian Shkreta dhe “vrasje të mbetur në tentativë”

të vëllait të tij Leli Shkreta. Dy vëllezërit Shkreta janë qëlluar 52 herë me automatik tip “Kallashnikov” në një pritë që u është bërë atyre vetëm disa metra larg banesës së tyre në Mamurras më katër nëntor të vitit 2012. Prokuroria thotë se vrasja e Arian Shkretës është kryer nga Jetmir Llani dhe vëllai i tij Muharremi, në shenjë hakmarrjeje për vrasjen e djalit të mitur të Jetmirit në qershor të vitit të shkuar. Ka qenë Leli Shkreta, i plagosur rëndë në atentat, ai që ka identifikuar dy vëllezërit Llani si autorë të pritës së armatosur, ndërsa nuk ka mundur të identifikojë personin e tretë në vrasje. Prokuroria thotë se kjo ngjarje ka ndodhur më datë 4 nëntor të vitit 2012 rreth orës 15:30, në vendin e quajtur, “Lumi Droje”, në lagjen

Fushë-Mamurras të rrethit Kurbin.

Të paktën 3 persona kanë qëlluar me kallash plot 52 herë ndaj dy vëllezërve Shkreta, të cilët sapo ishin kthyer nga Serbia, ku kishin martuar motrën e tyre. Si pasojë e të shtënave, ka mbetur i plagosur rëndë Leli Shkreta, i cili ka mundur të largohet nga vendi i ngjarjes, ndërsa vëllai i tij Arian Shkreta ka mbetur i vdekur. “Arian Shkreta është goditur nga predhat e plumbave, ndërsa janë gjetur dhe sekuestruar me cilësinë e provave materiale plot 52 copë gëzhoja me kapsolla të goditur, dy fishekë të paplasur si dhe dy predha si ato të fishekëve luftarakë të të njëjtit model”,- thotë prokuroria. Për këtë ngjarje policia ka marrë në pyetje të plagosurin Leli Shkreta, i cili ka identifikuar si au-

torë të krimit të pandehurit Muharrem Llani dhe Jetmir Llani. “Gjatë hetimeve ka rezultuar se disa ditë më parë, vëllezërit Jetmir dhe Muharrem Llani kishin bërë të mundur të siguronin të dhëna për vendndodhjen e tyre para vrasjes. Vëllezërit Llani janë njoftuar se dy vëllezërit Shkreta kishin qenë në shtëpinë e tyre në Mamurras, por atë ditë ishin nisur për në Serbi. Të pandehurit Jetmir dhe Muharrem Llani janë përgatitur më parë për të kryer vrasjen e shtetasve Arian dhe Leli Shkreta, të cilën e kanë realizuar një ditë më pas”,- thotë prokuroria. Si motiv për ngjarjen e rëndë prokuroria thotë se ka qenë hakmarrja, pasi gjashtë muaj para vrasjes së shtetasit Arian Shkreta, autorit të dyshuar Jetmir Llani i ishte vrarë djali i tij i mitur. L. Bakillari

kronikë

Gazeta MAPO

www.mapo.al / gazetamapo@gmail.com

27.09.2013

7

Urdhri i Gjiknurit, anulohen koncesionet për HEC-et e gushtit Qeveria ka zyrtarizuar anulimet e para të koncesioneve, të dhëna në periudhën e tranzicionit politik.

Mediat bënë të ditur dje se ministri i Energjetikës, Damian Gjiknuri, përmes një urdhri ka vendosur të anulojë 6 leje koncesionare për ndërtimin e 7 hidrocentraleve të dhëna nga qeveria paraardhëse e demokratëve në minutat e fundit nga 22 gushti në 9 shtator. Përmes urdhrit, Gjiknuri ka anuluar koncesionin e hidrocentralit Blac, i hapur në datën 22 gusht, ato të HEC-eve Kaçinar dhe Lusen, të dhëna në datën

23 gusht, si dhe koncesionin e HEC-it Gafer, i akorduar në datën 26 gusht. Lista vazhdon edhe me HECet Dushaj, Katundi i Vjetër, Reja e Velës dhe Arsti.

Urdhri i anulimit konfirmohet edhe në buletinin e fundit të Agjencisë së Prokurimeve Publike. Këto koncesione ishin shpallur me vendim nga qeveria e mëparshme, ku ishin përcaktuar edhe bonuset për shoqëritë e ndryshme private. Por ministri i ri i Energjetikës, Damian Gjiknuri ka vendosur anulimin e tyre me motivacionin për të verifikuar zbatimin e

ligjit gjatë hartimit të dokumenteve dhe përcaktimit të kushteve kualifikuese për operatorët ekonomikë ofertues. Në javët e fundit në detyrë, pas humbjes së zgjedhjeve deri në transferimin e pushtetit, qeveria e mëparshme dha një sërë koncesionesh, jo vetëm në hidrocentrale por edhe në naftë dhe asete të tjera publike. Kjo valë privatizimesh në minutat e fundit u cilësua e pamoralshme dhe e jashtëligjshme nga Partia Socialiste, e cila që në atë kohë deklaroi anulimin masiv të tyre.

Alarmi i FMN, borxhi do të arrijë në 68 % të PBB në fund të vitit Përfaqësuesi i misionit të FMN-së Nadem Ilahi

Fondi Monetar i ka kërkuar qeverisë që të përfshijë borxhet e fshehura në totalin e detyrimeve të shtetit. Me këto detyrime të zbardhura deri më tani, automatikisht borxhi shtetëror i kalon të 66 për qind të PBB-së. Me borxhin e ri që pritet të merret, shifra kalon të 68 % të PBB Blerina Hoxha

Qeverisë së re do t’i duhet të pranojë dhe të publikojë një borxh shtetëror që jo vetëm ka kaluar kufijtë e 65 përqindëve, por që deri në fund të vitit pritet të arrijë në 68 për qind.

Qeveria ka marrë zotimin se do të bëjë transparencën e financave publike dhe tani me konsulencën edhe të Fondit Monetar Ndërkombëtar do të duhet të përfshijë në shifrën e borxhit edhe 400 milionë eurot e fshehura, që qeveria e mëparshme ka trashëguar ndaj bizneseve dhe borxhin e ri që do të duhet të marrë për të mbyllur këtë vit buxhetor.

Rritja e borxhit

Fondi Monetar Ndërkombëtar i ka kërkuar qeverisë që të përfshijë borxhet e fshehura në totalin e detyrimeve të shtetit. Me këto detyrime të zbardhura deri më tani, automatikisht borxhi shtetëror i kalon të 66

për qind të Prodhimit të Brendshëm Bruto. Por ndërkohë, Ministria e Financave ka në plan të marrë një hua të re me rreth 22 miliardë lekë ose 200 milionë dollarë për të përballuar shpenzimet për tre muajt e mbetur të vitit. Duke marrë në konsideratë këto zhvillime, parashikohet që në fund të vitit totali i detyrimeve të ketë arritur në afër 68 për qind të PBB. Ky nivel konsiderohet i rrezikshëm, pasi buxhetit të shtetit në vitet në vijim do t’i duhet që 20 për qind të të ardhurave buxhetore t’i përdorë për shlyerjen e interesave të borxhit.

Në këtë situatë, qeveria do ta ketë të pamundur të kryejë investime të reja dhe të rrisë pagat dhe pensionet me ritmet e viteve të shkuara. Kështu ishte edhe zanafilla e krizës greke.

Ku qeveritë për të rritur kredibilitetin politik abuzuan me buxhetin, duke rritur shpenzimet me borxh

dhe duke fshehur shifrat. Në Shqipëri nuk është e njëjta situatë, arka e shtetit po përkeqësohet nga dita në ditë si në drejtim të të ardhurave, ashtu dhe në atë të rritjes së borxhit.

Kreditë e reja

Ministria e Financave ka në plan të marrë një hua të re me rreth 22 miliardë lekë ose 200 milionë dollarë për të përballuar shpenzimet për tre muajt e mbetur të vitit.

Duke marrë në konsideratë këto zhvillime, parashikohet që në fund të vitit totali i detyrimeve të ketë arritur në afër 68 për qind të PBB

Banka Botërore dhe Fondi Monetar Ndërkombëtar kanë rënë dakord me qeverinë shqiptare për ta kredituar me rreth 200 milionë dollarë.

Ende nuk dihen interesat me të cilat do të jepet kjo shumë, por kushtet janë tashmë të qarta. Donatorët që këto ditë janë duke u konsultuar me qeverinë shqiptare, kanë kërkuar një plan strikt afatmesëm për frenimin dhe uljen e borxhit. Sipas tyre, financat e Shqipërisë do ta kenë të vështirë të përballojnë financimin e interesave të një borxhi përtej kufirit 60 %. Nëse qeveria shqiptare nuk arrin të plotësojë këto kushte, gati të parealizueshme të paktën edhe vitin e ardh-

shëm, do ta marrë këtë hua në tregun e brendshëm. Institucionet ndërkombëtare e kanë lënë të hapur mundësitë për kreditimin ekstra të Shqipërisë qysh vitin e kaluar, por nuk kanë ndërmend të tolerojnë shpenzimet pa kriter të qeverisë dhe rritjen galopante të borxhit. Financat janë të detyruara të marrin hua të re, pasi të ardhurat nga tatimet dhe doganat kanë rënë me gati 4 % për periudhën 8-mujore në krahasim me një vit më parë, ndërkohë që qeveria e demokratëve shpenzoi më shumë se parashikimet. Vitet zgjedhore tashmë janë shndërruar në shkatërruese të arkës së shtetit. Sakaq, qeveria Rama ka nisur zbatimin e premtimeve për uljen e taksave, të cilat pritet të rrisin borxhin edhe më shumë, ndërkohë që ende nuk ka lëvizje në kampin e të ardhurave buxhetore se si mund të rriten ato.

Buxheti 2014, më pak të ardhura me pak shpenzime Paralelisht me ndryshimet në buxhetin e vitit 2013, Ministria e Financave ka nisur punën për hartimin e projektbuxhetit 2014. Burimet nga ky dikaster thanë se, buxheti i vitit që vjen do të pasqyrojë realitetin në të cilin ndodhet ekonomia e vendit aktualisht. Kjo do të thotë se buxheti në vlerë totale mund të jetë më i ulët se, i këtij viti si në të ardhura ashtu edhe në shpenzime. Ky kusht është diktuar me forcë edhe nga ekspertët e FMN, pasi sipas tyre një buxhet i tillë do të shmangë rreziqet për rritjen e borxhit. Ministri Cani do të tregohet koncervativ në parashikime, por nëse të ardhurat mund të mblidhen më shumë se, parashikimet do të miratohet një buxhet shtesë në mes të

vitit. E kundërta nuk duhet të ndodhë, që të miratohet një buxhet i madh dhe të mos realizohet. Kështu ka ndodhur katër vitet e fundit, duke ndikuar kështu në rritjen e borxheve të fshehura. Problemet që kanë krijuar politika dhe zgjedhjet në buxhetin e shtetit konsiderohen më të rënda se ato të krizës ekonomike dhe asaj energjetike që kanë afektuar arkën e shtetit këto vitet e fundit. Kjo barrë do të bjerë sidomos në buxhetin e vitit 2014, i cili në pritje të qeverisë së re trashëgon 150 milionë euro minus në të ardhura nga uljet e taksave që bëri qeveria Berisha dhe gjithashtu pritet të pasojë me një deficit tjetër rreth 100 milionë euro nëse qeveria Rama mban premtimet për

heqjen e taksave për biznesin e vogël dhe diferencimin e TVSH-së për disa kategori artikujsh; rimbursimi i akcizës për bujqësinë etj. Por pa analizuar sa do të afektojnë premtimet e PS në buxhetin 2014, kemi faktin se lehtësirat fiskale që aplikoi kryeministri Berisha gjashtë tre muajve të fundit para zgjedhjeve do të ndikojnë në planifikimin e buxhetit 2014 me minus 150 milionë euro. Kjo shumë do të mungojë nga përgjysmimi i taksës së makinave të përdorura, rimbursimi i TVSH-së për inputet bujqësore, dhe përjashtimi nga TVSH-ja për makineritë, pajisjet, çimenton dhe hekurin. Gjithashtu, Berisha hoqi tatimin 10 për qind mbi pagat deri në 300 mijë lekë.

Problemet që kanë krijuar politika dhe zgjedhjet në buxhetin e shtetit konsiderohen më të rënda se ato të krizës ekonomike dhe asaj energjetike që kanë afektuar arkën e shtetit këto vitet e fundit. Kjo barrë do të bjerë sidomos në buxhetin e vitit 2014

CMYK

8 27.09.2013

Gazeta MAPO

www.mapo.al / gazetamapo@gmail.com

NJOFTIM / REKLAMA

CMYK

NJOFTIM / REKLAMA

Gazeta MAPO

www.mapo.al / gazetamapo@gmail.com

27.09.2013

9

10

Opinione & Editoriale

Blog & Ide

OpEd

Nga Bujar Kapexhiu

Opinione dhe Editoriale

Çfarë do të thotë fitorja e Merkelit për Europën, Ballkanin dhe zgjerimin e BE-së

P

ër Kosovën mund të jetë lajm i mirë fitorja e madhe e kancelares gjermane, Merkel, sepse Gjermania nën udhëheq jen e saj pa asnjë dilemë dhe me vendosmëri mbështeti shtetësinë e Kosovës. Por për aspiratat e vendeve të Ballkanit që mendojnë se mund ta kenë të lehtë integrimin në BE, kjo është një vërejtje se Gjermania do të vazhdojë të jetë shumë e ashpër në insistimet që të mos ketë lëshime e as procedura të shpejta.

Zgjedhjet e së dielës në Gjermani ishin ndoshta ndër më të rëndësishmet jo vetëm për të ardhmen e Gjermanisë, por të tërë Bashkimin Evropian dhe Evropën në tërësi. Ishin zgjedhjet e para prej fillimit të krizës financiare që lëkundi shumë Bashkimin Evropian. Ishin zgjedhjet e para në të cilat mori pjesë një parti antievropiane në Gjermani dhe dolën të jenë zgjedhjet e para pas Luftës së Dytë Botërore në të cilat Liberalët nuk arritën të kalojnë as pragun zgjedhor dhe nuk do të jenë në Parlament, nëse konfirmohen rezultatet preliminare.

Jo vetëm gjermanët, por e tërë Evropa i kishte sytë kah Gjermania për të parë se cili është verdikti i popullit gjerman. A do ta shpërblejnë kancelaren e deritashme, Merkel, për mënyrën se si ajo menaxhon krizën, duke arritur ta ruajë fuqinë ekonomike të Gjermanisë, duke arritur madje të ulë papunësinë, apo do ta dënojnë për shpenzimin e aq shumë të miliardave eurove që Gjermania u desh të paguajë për të shpëtuar shtetet e tjera të BE-së që u gjetën në krizën e madhe financiare dhe para kolapsit.

Evropa doli të jetë e lumtur me mënyrën se si votuan gjermanët.

Edhe pse arritën afër 5 për qind të votave, partia antievropiane, e krijuar të eksploatojë ndjenjat e atyre që nuk duan që Gjermania të paguajë për të tjerët, pra edhe kundër BE-së, as përafërsisht nuk mori aq vota saqë të jetë ndonjë kërcënim serioz. CDU-ja e kancelares Merkel, me simotrën e tyre bavareze, CSU, morën një

koment Augustin Palokaj

Një sfidë tjetër do të jetë Turqia, sepse CDU-ja e Merkelit është qartë kundër anëtarësimit të plotë të Turqisë në BE. Në vend të kësaj do të preferonin një „partneritet të posaçëm“ të BE-së me Turqinë që nuk do të nënkuptonte bërjen e Turqisë anëtare të BE-së.

Nëse në koalicion do të ishin Socialistët atëherë qëndrimi i Gjermanisë kundër anëtarësimit të Turqisë nuk do të ishte i prerë, sepse Socialistët nuk janë kundër.

Por Socialistët,e dhe nëse bëhen pjesë e koalicionit të madh të cilin do të udhëheqë Merkel, nuk do të kenë ndonjë ndikim shumë të madh këtu, sepse rolin kryesor do ta mbajë prapë zonja Merkel, e cila padyshim tash është një ndër liderët kryesorë që ka pasur në historinë e saj të re Evropa.

shumicë historike dhe mund të dalë që të këtë madje mjaft vende në Parlament saqë të krijojnë pa askënd Qeverinë. Për Evropën në një anë ky është lajm i mirë, sepse Merkel ishte me vite figura qendrore në menaxhimin e krizës evropiane, madje më mirë të thuhet në menaxhimin e krizave, sepse kishte një varg të tyre. Ajo asnjëherë nuk ka vënë në dyshim ekzistencën e BE-së, as ekzistencën e euros dhe ka bërë çmos që të dyja të ruhen. Dhe tash e tërë Evropa është në fillim të daljes nga kjo krizë e madhe.

Padyshim pa Gjermaninë edhe valuta e përbashkët e edhe e tërë BE-ja do të kishte pësuar rëndë dhe do të ishte shpërbërë ndoshta. ash BE-ja do të shikojë se si do të formohet Qeveria e Gjermanisë. Nëse Merkel merr në koalicion rivalët kryesorë të saj, Socialistët, kjo mund të jetë një zgjidhje e mirë për Evropën. Dy partitë më të mëdha në Gjermani më me dëshirë shkojnë bashkë në koalicion me njëra-tjetrën sesa me ndonjë parti të vogël. CDU-ja tradicionalisht nuk shkon me të Gjelbrit ndërsa Socialistët nuk shkojnë me Liberalët. Liberalët nuk e kanë kaluar pragun, ndërsa Socialistët edhe po t’i bashkojnë votat me të gjitha opsionet e majta nuk do t’i kenë numrat për të qeverisur. Edhe pse Merkel mund të ketë saktësisht numrin e mjaftueshëm ndoshta për shkak të stabilitetit të Qeverisë, në këtë kohë të ndjeshme qoftë edhe jashtë krize, ajo mund të vendosë të krijojë koalicionin e madh me Socialistët.

Për herë të parë mund të ndodhë që CDU-ja të shkojë edhe me të Gjelbrit gjermanë. Edhe pse tradicionalisht nuk shkojnë edhe Demokristianët gjermanë tash janë shumë më të vetëdijshëm për ruajtjen e ambientit. Qëndrimi i zonjës Merkel që të mbyllen centralet bërthamore në Gjermani mund ta kenë bërë atë më të pranueshme për të Gjelbrit, ndërkohë që të Gjelbrit gjermanë kanë lëvizur gjithashtu kah qendra në vitet e fundit në shumë

T

Bankomat i ri

fusha dhe nuk kanë më qëndrime të prera, ureshtja tjetër në Evropë është se si do të reflektohen këto zgjedhje gjermane në zgjedhjet për Parlamentin Evropian që do të zhvillohen për shtatë muaj në të gjitha shtetet e BE-së. Pasi që Gjermania jep numrin më të madh të parlamentarëve evropianë po të përsëriteshin votat sikur ato të së dielës kjo do të ishte një goditje e rëndë për Socialistët evropianë dhe Liberalët, grupimin tash të dytë dhe të tretë për nga numri në Parlamentin Evropian.

Zgjedhjet në Gjermani kanë një rëndësi të madhe edhe për rajonin e Ballkanit. Asnjë shtet evropian nuk merret më seriozisht me këtë rajon sesa Gjermania. Dhe asnjë shtet tjetër evropian nuk i ka qëndrimet më të prera për zhvillimet në Ballkan sesa Gjermania. Kështu tash është ardhur në situatën ku për secilin vendim të rëndësishëm të BE-së rreth rajonit të Ballkanit, qoftë për dhënien e statusit të kandidatit për BE dikujt, apo për nisjen e negociatave të anëtarësimit, apo për mbylljen e tyre, duhet pritur se çfarë është qëndrimi i Gjermanisë.

Për Kosovën mund të jetë lajm i mirë fitorja e madhe e kancelares gjermane, Merkel, sepse Gjermania nën udhëheq jen e saj pa asnjë dilemë dhe me vendosmëri mbështeti shtetësinë e Kosovës. Por për aspiratat e vendeve të Ballkanit që mendojnë se mund ta kenë të lehtë integrimin në BE kjo është një vërejtje se Gjermania do të vazhdojë të jetë shumë e ashpër në insistimet që të mos ketë lëshime e as procedura të shpejta. artia e zonjës Merkel është shumë skeptike ndaj procesit të zgjerimit të BE-së.

Këtë nuk e kanë fshehur kurrë.

Nuk e kundërshtojnë këtë proces, sidomos jo kur është fjala për vendet e Ballkanit Perëndimor, por bëjnë të qartë se duhet të kalojnë shumë vjet për të ardhur në fazën kur BE-ja pas

K

P

anëtarësimit të Kroacisë të pranojë ndonjë shtet tjetër anëtarë të ri. Madje edhe në rastin e Kroacisë, e cila gjithmonë gëzonte mbështetjen e Gjermanisë dhe sidomos të Demokristianëve, pikërisht Gjermania ishte ajo që e fundit e ratifikoi traktatin e anëtarësimit të Kroacisë në BE. Dhe sot, më pak se tre muaj nga anëtarësimi i Kroacisë në BE, Gjermania qëndron prapa nismës së Komisionit Evropian që Kroacisë t’i vendosen sanksione për shkak se nuk e respekton si duhet një ligj të BE-së, më saktësisht atë për fletarrestimin siç është në Evropë.

Të gjitha këto veprime dhe qëndrime të Gjermanisë në rastin e Kroacisë duhet t’i kenë parasysh vendet e Ballkanit Perëndimor të cilat presin në radhë për të marrë statusin e kandidatit (Shqipëria) apo për të nisur negociatat (Serbia). Kjo për ta duhet të jetë një mësim se nuk do të ketë ndonjë rrugë të shkurtër dhe se procesi, ndonëse do të vazhdojë, do të jetë jo i lehtë dhe jo i shpejtë. Një gjë është e mirë në qëndrimet e Gjermanisë e ajo është se këto qëndrime janë të qarta.

Një sfidë tjetër do të jetë Turqia, sepse CDU-ja e Merkelit është qartë kundër anëtarësimit të plotë të Turqisë në BE. Në vend të kësaj do të preferonin një „partneritet të posaçëm“ të BE-së me Turqinë që nuk do të nënkuptonte bërjen e Turqisë anëtare të BE-së. Nëse në koalicion do të ishin Socialistët atëherë qëndrimi i Gjermanisë kundër anëtarësimit të Turqisë nuk do të ishte i prerë, sepse Socialistët nuk janë kundër. Por Socialistët,e dhe nëse bëhen pjesë e koalicionit të madh të cilin do të udhëheqë Merkel, nuk do të kenë ndonjë ndikim shumë të madh këtu, sepse rolin kryesor do ta mbajë prapë zonja Merkel, e cila padyshim tash është një ndër liderët kryesorë që ka pasur në historinë e saj të re Evropa. *Botuar fillimisht në Koha Ditore.

op-ed

2

Blog / Është simbolika, budalla!

Gazeta MAPO

www.mapo.al / gazetamapo@gmail.com

Kulturë / ‘Toska’ shqiptare e Gjermanisë

27.09.2013

Universitet / Jeta në Celuloid ose ndryshe, lufta për të mbrojtur artin

11

Potencialja ka më shumë gjasa se aktualja.

- Martin Heidegger

Një foto nga... Edi Rama Q

everia e re po ia del ta zhvendosë debatin publik në tema krejt të parëndësishme, ndërkohë që çështje mjaft të ndjeshme që lidhen me emërimet e nivelit të lartë, qëndrimin ndaj administratës civile, premtimet elektorale dhe transparencën në vendimmarrjet e para të ekzekutivit, po kalojnë pa vëmendjen e duhur. Vetë Edi Rama po e aplikon me aq zell këtë strategji, sa në afshin e nxehtë të fotomanisë po i bën bashkë presidentin Obama, minjtë e bodrumeve, Bonon e U2-ve dhe bagëtitë e oborrit të spitaleve. Nën shembullin e tij, herë me foto e herë me aksione leifeniste, është përfshirë gjithë ekipi qeveritar duke e sjellë prezantimin e qeverisë së re në kufijtë e qesharakes. Dhe kjo strategji do të kishte mbetur vërtet një naivitet i çunave të qeverisë, sikur të mos merrte përmasat e një debati, madje konflikti, që po mbizotëron politikën në vend. Në këtë kuptim, kryeministri Rama, një lojtar i sprovuar në lojën e figurave, e ka arritur në një farë mase qëllimin e tij.

Gjithë këto ditë, qytetarët që presin shenjat e para të ndryshimit të premtuar, janë bombarduar me foto gjithfarësoj që tregojnë kaosin e “të këqijve” dhe stërmundimin e “të mirëve” për të vënë rregull. Ky

bombardim e ka kaluar masën, aq sa për shumë njerëz kryeministri nuk përfytyrohet më në karrigen e tij duke u marrë me malin e punëve që e presin, por si një arush fotograf që bredh me aparat në dorë nga një ministri në tjetrën. Pasi ndërroi mustaqet e Nishanit me mjekrën e Ismail Qemalit, tani ka dalë vetë në terren për të plotësuar ekspozitën e Rilindjes. Në gjurmët e tij, përsëri me foto e video, shfaqen dy Artanët mëngëpërveshur e çorapezbathur që po ia zbardhin faqen kryeministrit. Kur ai të kthehet nga përtejdetit gjithçka do të shkëlqejë. Një tjetër ministër, që nuk ka talent në punën e meremetimeve, nxiton për të çuar me krahët e tij në urgjencën e spitalit një fëmijë rom të lënduar, por nuk harron të thërrasë përsëri kamerat e fotografët për të fiksuar këtë akt human. Ndërsa një tjetër, kur ndërhyrja ndaj krimit po bëhet emergjencë, shkarkon policët rrugorë dhe demonstron forcën (gjithnjë vizualisht) ndaj ndërtimeve pa leje që vetë kryetarët e bashkive socialiste i kanë çuar në prokurori për bllokim. Situata bëhet gjithnjë e më komike. Një deputet i zgjedhur nga populli deklaron se po merret me rregullimin e kryeministrisë vullnetarisht, një tjetër thotë se ka gjetur një burrë që pret hekurat me 7 mijë lekë, një tjetër se njeh një shofer që

Shteti si e gjetët N ë ditët e para pas hyrjes në zyrat e shtetit, në vend të njoftimeve për nisjen e reformave të shpallura me bujë në fushatë, qeveria e majtë po i përcjell publikut një lumë fotosh nga godinat publike, foto të cilat qëllimisht fiksojnë fragmente apo mjedise të degraduara zyrash, spitalesh, etj. Qartazi, edhe nga titujt që i shoqërojnë fotot që publikohen, qeveria duket se dëshiron të ngulisë në kujtesën e qytetarëve vetëm këtë pjesë të imazhit të vendit, ku nuk bëjnë përjashtim as zyrat e as ndërtesa të shumta publike. Qartazi kjo nuk është kronikë, nuk është dokumentim, por është strategji e qëllimtë. Lumi i fotove vjen pas një periudhe vere, e dominuar nga lajme e deklarime që synonin të krijonin përshtypjen se jemi në një gjendje katastrofike. Fillimisht u dha alarmi i rremë që nuk do kemi drita në dimër dhe për këtë e ka fajin qeveria që shkoi, që na paska menaxhuar keq burimet hidrike; u tha që financat janë të pamjaftueshme për shpenzimet e detyrueshme të qeverisë; se pritet të ndodhë edhe kjo, edhe ajo e keqe, madje diku doli dhe një lajm për një tërmet, por ky prekte më shumë Greqinë.

koment

Bardh Kadilli

Të dyja këto fushata komunikimi politik kanë një qëllim të thjeshtë, të krijojnë bindjen se Shqipëria është në buzë të greminës, ndoshta dhe ka rënë fare në të, dhe Misionari erdhi ta shpëtojë. Për këtë duhen raportimet kinse alarmante për gjendjen ekonomike, për rrezikun e errësirës, për këtë duhen foto të fragmenteve të shëmtuara të ndërtesave publike. Për të ndërtuar që sot retorikën e ditëve në vazhdim, kur vështirësitë e qeverisjes të justifikohen me krahasimin nga vijmë. Prandaj starti duhet ulur me doemos, sa më shumë, sa më thellë.

Prandaj, o burra, në vend të hyjnë në zyra me programe, këshilltarë, zyrtarë dhe ide, hyjnë në qeverisje të shoqëruar nga shpura fotografësh.

Por, kjo strategji nuk është pa pasoja. Kjo strategji është vetëm një imitim i kulturës politike të komunizmit që krahasonte Shqipërinë

ia bën transportin e gardhit falas deri në Butrint. Kolegu Sokol Shameti i bën thirrje ministrit se vuan nga rrufa dhe kërkon ta shoqërojë në spital, ndërsa një oficer i policisë rrugore thotë se e kanë larguar pasi i ka vënë gjobë dikur ministrit aktual. Dhe kulmi arrin kur kryetari i bashkisë së Vlorës, Shpëtim Gjika, deklaron i habitur se Policia e Shtetit po bën show për mediat duke bllokuar ato ndërtime që i ka bllokuar ndërkohë Inspektorati Ndërtimor i Bashkisë.

Këto reagime krejtësisht qesharake janë pasojë e politikës së fotove dhe spektaklit mediatik. Ato do të mbeteshin aty sikur strategjia e Ramës të mos i zhvendoste në qendër të debatit publik. Megjithëse e njohin stilin e tij, tashmë të pagëzuar si stili i fasadës, në këtë lojë hynë thuajse të gjithë. Kryetari i opozitës, ish kryeministri, ish ministra e ish funksionarë të administratës së shkuar, ia nisën publikimit të fotove, statuseve në facebook, konferencave të shtypit e intervistave në media, duke e shndërruar lojën e Ramës në një fenomen politik. Emisione televizive, debate, faqe të para të gazetave, editoriale e analiza, e kanë kthyer në çështjen kryesore të ditës fotomaninë e qeverisë së re. Bodrumet e ministrisë zënë më shumë vend se sa aksionet e policisë. Nëse

gjithnjë me vitin 1938 edhe kur ishte viti 1988; që krahasonte fragmentet më të shëmtuara të Shqipërisë të vitit ’38, me vitrinën e sforcuar të vitit ‘88. Vështrimi i thjeshtëzuar do e gjykonte vetëm si një trill fushatistësh, si një teknikë komunikimi, nga ato që politika eksperimenton dhe pafajësisht ndoshta edhe imiton. Por, jo ky aksion i parë i rrokshëm politik i një qeverie fsheh edhe mendësinë e urrejtjes dhe qëllimin që këtë urrejtje ta kalojë tek qytetarët si një fatalitet. Titujt si ‘shteti që lanë ata’ janë vetëm pika në oqeanin e ndarjes dhe urrejtjes.

Ata, ata që bënë këtë dhe atë të keqe, atë të këqijtë. Një forcë politike që synon me mjetet e saj të komunikojë të vërteta të thjeshtëzuara qëllimisht, që operon me terma si “ata”, “ata të këqijtë”, “ata që na lanë këtë shtet kështu” etj., dëshmon që nuk është çliruar nga cenet e kulturës së vjetër politike, asaj ndarëse, asaj urrejtëse.

Kjo strategji fsheh edhe një të vërtetë të debatuar mjaft nga opozita e sotme që gjatë fushatës. Sa kohë që nga qeveria, në vend të lajmeve për nisma konkrete që do mundësojnë realizimin e objektivave politike, na vijnë foto fragmentesh të shëmtuara, na vijnë pamje fadromash që

koment Armand Shkullaku

E përsa kohë edhe opozita edhe media e ndjekin në këtë lojë, ai nuk ka arsye të heqë dorë.

Mënyra e vetme për ta bërë kryeministrin e ri të përgjigjet për angazhimet që ka marrë dhe jo për pastrimin e bodrumeve, është të mos bëhesh pjesë e ekspozitës së tij.

Vetëm ashtu ai do ta lërë aparatin dhe do të kapi shatin. Për të treguar jo me foto, por me punë se sa i aftë është të qeverisë Shqipërinë.

prishin një kioskë pa leje, por jo një shumëkatësh të ndërtuar në kundërshtim me çdo normë elementare urbanistike, dhe që do të ishte shkelje e mjaftueshme për të proceduar penalisht ata që kanë lejuar ndërtimin, sa kohë që qeveria kujdeset të na imponojë nivelin e matur me metrin e saj të startit, bindemi edhe më shumë se kjo qeveri nuk ka asnjë program, kjo qeveri nuk di nga ta kapë punën e shtetit. Dhe ky është edhe lajmi më i keq që na përcjellin fotot e shëmtuara.

Por fotot, apo fabrikimi i lajmeve për gremisje nuk e ndihmojnë dot qeverinë të na imponojë nivelin nga e nis matur me metrin e saj, nuk do ia mundësojnë qeverisë ngulitjen e urrejtjes për “ata”, nuk do ia zgjidhin dot problemin e paaftësisë për të qeverisur. Qytetarët janë të qartë më shumë se çdokush që merret me politikë se cilat janë problemet, ku janë dhe sa thellë janë. Çdokush sot di të vërteta nga shumë më shumë se nga fotot. Institucione të shumta, partnerë të shumtë printojnë tonelata letër me të dhëna për këtë vend.

Dhe shumë shpejt qeveria do të matet jo me foto, por me vepra, jo me alarme gremisjeje, por me rezultate.

Ne dimë sot se sa është niveli i papunësisë, sa është përhapja e

nuk do të fliste Shpëtim Gjika askush nuk do ta kuptonte bllofin e ndërtimeve pa leje në Vlorë. Minjtë dhe plehrat e spitaleve mbuluan lajmin për emërimin e më pas pezullimin e drejtuesve në QSUT. Fotot që Edi Rama postonte nga SHBA për të denoncuar qeverinë e shkuar, kaluan në heshtje transparencën për shpenzimet e delegacionit të stërmadh të qeverisë së sotme në Nju Jork. E kështu për shumë raste të tjera që kanë humbur nga vëmendja e publikut për shkak të kapjes në çarkun e aparatit propagandistik të Edi Ramës.

Me shumë gjasë kjo strategji do të shndërrohet në boshtin e qeverisjes që sapo ka nisur. Zelli me të cilin po aplikohet nga mjeshtri kryeministër dhe fanatizmi me të cilin po e ndjekin disa ministra imitues të tij, janë shenja të qarta se Rama do të kërkojë ta mbajë në këto nivele debatin rreth qeverisjes së tij. E përsa kohë edhe opozita edhe media e ndjekin në këtë lojë, ai nuk ka arsye të heqë dorë.

Mënyra e vetme për ta bërë kryeministrin e ri të përgjigjet për angazhimet që ka marrë dhe jo për pastrimin e bodrumeve, është të mos bëhesh pjesë e ekspozitës së tij. Vetëm ashtu ai do ta lërë aparatin dhe do të kapi shatin. Për të treguar jo me foto, por me punë se sa i aftë është të qeverisë Shqipërinë.

varfërisë, sa është inflacioni, sa është rroga dhe ç’mund të blihet me të, ne dimë sot se sa është çmimi i gjithçkaje, ne dimë sa km rrugë janë të shtruara, ne dimë sa vepra energjetike janë në ndërtim dhe sa janë duke prodhuar, ne dimë sa familje përfitojnë nga skemat e subvencionit në bujqësi, ne dimë sa shtretër kanë spitalet tona, sa studentë kanë shkollat tona, ne dimë sa turistë presim e përcjellim çdo vit, ne dimë sa është inflacioni, sa është rritja ekonomike, sa është norma e interesit bankar, sa është vlera e kompensimit të të përndjekurve dhe ish-pronarëve, ne dimë sa janë pensionet. Ky është shteti si e gjetën. Këta janë tregues me të cilët do të dëshmohet viti 2013. Me këta tregues do të matet qeveria, jo me foto fragmentesh të shëmtuara, jo me foto objektesh të degraduara, apo edhe të keqmenaxhuara. Kjo listë e gjatë treguesish do të jetë makthi i qeverisë, nga i cili nuk e shpëtojnë dot as ballafaqimi me foto, dhe as nanurisja nëpër zyra të lyera e arreduara sipas shijeve të Ramës, imponimi i të cilave është një histori më vete. Dhe për këtë socialistët duhet në vend të thonë “shteti që na lanë ata”, por të shikojnë mirë shtetin si e gjetën.

12

të drejtat e njeriut

IHRFFA 8

Disa ngas studentët ishin të mendimit se duhen ngritur edhe struktura për rehabilitimin jo vetëm të viktimave të dhunës në familje, por edhe agresorëve, apo që duhet nisur ndërgjegjësimi në sistemin arsimor që në fëmijëri.

Festivali i “Marubit” vjen në UET Studentët e Universitetit Europian të Tiranës patën mundësinë dje të shihnin një nga filmat pjesëmarrës në Festivalin Ndërkombëtar të Filmit mbi të Drejtat e Njeriut, që po zhvillohet këto ditë në mjediset e Akademisë “Marubi” dhe më pas u përfshinë në një diskutim mbi rritjen e ndërgjegjësimit kundër dhunës në familje

Forumet, një zë për të drejtat e njeriut

F

estivali Ndërkombëtar i Filmit për të Drejtat e Njeriut ditën e djeshme i përngjante një kinemaje lëvizëse. Nga vendi tradicional në teatrin e hapur të Akademisë “Marubi” ishte shpërngulur në mjediset akademike të Universitetit Europian të Tiranës, ku studentë dhe pedagogë ishin mbledhur në një nga sallat për të ndjekur filmin “Gjashtë ditë” të regjisores Nikolina Gillgren, historia e tri grave aktiviste nga Iraku, Liberia dhe Gjeorgjia, të cilat luftojnë për të drejtat e grave dhe për paqen në shoqëritë e tyre të trazuara nga lufta.

Me interes ishte forumi i diskutimit mbi dhunën në familje, e cila ka qenë edhe subjekti kryesor i këtij edicioni të tetë të IHRFFA. Të pranishëm gjatë diskutimit ishin presidenti i nderit të Festivalit, aktivisti i njohur dhe profesor i të Drejtave të njeriut Ted Orlin si edhe përfaqësues të OSBE-së në Tiranë, të cilët folën më gjerë rreth kuadrit ligjor mbi dhunën në familje Në Shqipëri ligji kundër dhunës në familje ka hyrë në fuqi në vitin 2007 dhe me rregullimet që janë bërë në 2013 kodit penal, dhuna në familje njihet tashmë si vepër e posaçme penale dhe kushdo që ndihet i kanosur, ka pësuar dhunë nga një familjar i drejtohet gjykatës për mbrojtje të menjëhershme ose organizatave jo fitimprurëse. Por ajo që vunë në dukje përfaqësuesit e OSBE-së të pranishëm në panelin e diskutimit ishte se megjithë ligjet e mira, puna më e madhe mbetet ndërgjegjësimi i shoqërisë, informimi i viktimave apo i familjarëve sesi dhe ku mund të marrin ndihmë. Kjo mbetet lufta kryesore kundër këtij fenomeni.

Disa ngas studentët ishin të mendimit se duhen ngritur edhe struktura për rehabilitimin jo vetëm të viktimave por edhe agresorëve apo që duhet nisur ndërgjegjësimi në sistemin arsimor që në fëmijëri. “Kur thoni se duhen rehabilituar si shoqëri jeni në rregull, por fillimisht duhet të themi që çfarë ka kryer është vepër penale. Sepse ndryshe do të thonë se kështu kuptohemi si burrë e grua. Dhe nuk mund ta lejojmë. Duhet të ndryshojmë rregullat e familjes që dhuna nuk duhet të jetë mjet për të zgjidhur problemet”- iu drejtuar profesor Orlin studentëve- duke shpresuar që modeli i zonjave aktiviste protagoniste të filmit “6 ditë” të transmetohet edhe në Shqipëri.

“Shqipëria ka rënë dakord për t’i dhënë fund dhunës në familje. Dhuna në familje dhe kundër gruas të zhduket. Por për ta hequr qafe ke nevojë për njerëz që të ndihmojnë...”- vijoi Orlin. Pedagogia e Psikologjisë në UET, Klodiana Turhani u shpreh se për të kuptuar se pse ndodh ky fenomen, për të gjetur arsyet reale të pyetjeve të ngrihen mbi këto veprime është kryerja e studimeve multidisiplinare , ndërsa studentët dolën në konkluzion se duhen masa edhe më të forta ligjore për ta ndaluar fenomenin dhe ndërgjegjësim i vazhdueshëm i shoqërisë në të gjitha shtresat e saj.

Në fund të takimit, përfaqësuesit e OSBE-së shpërndanë disa manuale sesi të kërkojmë mbrojtje nga dhuna në familje. Pas Universitetit Europian, forumi u zhvendos në Kamëz dhe më pas në Universitetin Polis ku krahas shfaqjes së filmit, vijoi edhe debati mbi dhunën në familje.

Presidenti i nderit i IHRFFA-së, Ted Orlin, gjatë vizitës në UET ku me studentët u diskutua tema e dhunës në familje

Është i katërti vit që ky Festival ka futur në axhendën e tij forumet dhe diskutimet mbi tematika dhe probleme të lidhura me të drejtat e njeriut.

Dita I Tema: Memoria dhe Identiteti - Përçimi i memories dhe përgjegjësia qytetare, e shkuara dhe rishikimi i historisë shteti, memoria identitare.

Të ftuar: Mirela Kumbaro, Agron Tufa Nevila Nika, Lory Amy Dita II Tema: Media dhe lëvizjet Shoqërore –Revolucionet virtuale dhe media e re. A po e shtyn media publikun larg aktivizimit civil?

Të ftuar: Remzi Lani, Lutfi Dervishi, Ilir kulla, Teodhore Orlin Dita III Tema: Dhuna në familje - Roli i policisë, patrullimi në komunitet Ambasadori i Suedisë, Patrick Swenson, Renata Kapedani përfaqësuese e organizatës “Kvinna Till Kvinna”, përfaqësues nga SIDA dhe UNICEF si dhe përfaqësues të policisë të shtetit.

Dita IV Dhuna urbane Tema: Shfrytëzimi i fëmijëve, dhuna e fëmijëve ndaj fëmijëve, tallja, pakësimi i hapësirave urbane dhe rritja e agresivitetit të rrugës Tema: Erion Veliaj, Danjela Shkalla, Silva Loka.

“Jeta në Celuloid” ose ndryshe, lufta për të mbrojtur artin Me skenar dhe regji të Tamar Tal, vjen nga Izraeli një histori që autores i ngjan me betejën e “Marubit” pak vite më parë për të mbrojtur mjediset e Akademisë. Këtë herë luftën për të mbrojtur artin e bën një grua 96-vjeçare dhe nipi i saj

N

“Pashë dokumentarin e Akademisë ‘Marubi’ për betejën e ashpër që kishin pasur me shtetin për mjediset e kësaj shkolle, dhe u trondita shumë nga kuraja e atyre njerëzve për të mbrojtur artin”, thotë regjisorja Tamar Tal

jë vit më parë, kur merrte pjesë në DokuFest në Prizren, Tamar Tal u godit shumë nga një tjetër dokumentar që vinte nga Shqipëria e që sillte një temë kaq të ngjashme me temën e dokumentarit të saj. “Pashë dokumentarin e Akademisë ‘Marubi’ për betejën e ashpër që kishin pasur me shtetin për mjediset e kësaj shkolle, dhe u trondita shumë nga kuraja e atyre njerëzve për të mbrojtur artin”. Tani që dokumentari i saj u përzgjodh për Festivalin e Filmit të të Drejtave të Njeriut në Shqipëri, nuk mund ta humbiste rastin të vizitonte Tiranën (dhe pse në Tel Aviv ka lënë vajzën 8-muajshe) dhe madje të shkelte vetë në mjediset e Akademisë “Marubi”, që e organizon këtë festival për të tetin vit rresht e ku dokumentari i saj 58-minutësh do transmetohet sot, në ditën e pestë. Dokumentari i saj sjell historinë e një gruaje 96-vjeçare, që do të vazhdojë atë që ka qenë projekti i jetës i bashkëshortit të saj, fotografimi i vendeve të ndryshme të Izraelit gjatë dhjetëra viteve dhe krijimi i një arkivi personal, por të hapur për të gjithë vizitorët që shkelin në dyqanin e tyre të vogël. Mirëpo në një çast të caktuar, pasi dhe nipi i saj ka nisur të bëhet pjesë e këtij biznesi a pasioni familjar, shteti kërkon ta shkatërrojë dyqanin për të ndërtuar aty një ndërtesë të re.

Si e gjetët këtë temë?

Në atë kohë isha studente e Fotografisë dhe kisha shkuar te ky dyqani i vogël për të kërkuar disa materiale që më duheshin.

Aty takova Miriam Weissenstein, në atë kohë 91 vjeçe, me të cilën krijova një marrëdhënie të veçantë që në fillim. Ajo ishte

një grua e jashtëzakonshme, ishte, sepse pak muaj pas daljes së filmit është ndarë nga jeta. Vazhdonte ëndrrën e të shoqit që nuk jetonte prej 20 vitesh, i cili kishte bërë këto fotografi të rralla të Izraelit që vështirë t’i gjesh diku tjetër, jo me aq lehtësi të paktën. Vendosa menjëherë të bëja një dokumentar për të.

Por dokumentari g jatë rrugës u përqendrua në zhvillime të reja?

Duke shkuar herë pas here, takova dhe të nipin, Ben, dhe marrëdhënia e veçantë mes tyre ishte gjithashtu diçka që më bëri mjaft përshtypje. Pastaj atyre u thanë që do u shkatërronin dyqanin dhe këtu niste lufta e vërtetë. Në atë vend do ndërtohej një godinë e re dhe kjo do të thoshte që ata duhet të iknin bashkë me arkivin e tyre nga një vend ku kishin qenë gjatë gjithë jetës.

Sa bashkëpunues ishin protagonistët gjatë realizimit?

Oh, ishte shumë interesante. Në të vërtetë, Miriam ishte një nga ato gra që e thoshte të vërtetën në sy, që më bërtiste duke thënë që s’kisha punë tjetër unë, po shkoja përditë atje, që as do e bëja ndonjëherë këtë dokumentar, ishte shumë “inkurajuese”, por ishte një njeri i mrekullueshëm. Ndërsa Ben është gjithashtu një djalë shumë i mirë, i dashur. Kur erdhën

për t’ua prishur dyqanin dhe po u thyenin xhamat para se të lajmëronte policinë, më shkruajti mua dhe ne shkuam me kamera atje për të filmuar çdo gjë. Ata patën shumë besim tek unë. Përndryshe nuk do e kisha realizuar dot dokumentarin që zgjati gjashtë vjet.

Dhe tani çfarë po ndodh me atë dyqan?

Tani është zhvendosur diku tjetër. Pas një lufte të gjatë, u arrit që t’u sigurohej që pas përfundimit të ndërtesës së re, do u jepet prapë po ai vend për të sjellë fotografitë e vjetra, pra dyqani do jetë në të njëjtin vend. Nuk është një fitore e plotë, por diçka të paktën u bë brenda mundësive të reja.

Si ka ecur ky dokumentar?

O shumë mirë. Ka marrë pjesë në rreth 100 festivale ndërkombëtare, ka marrë 20 çmime, ndër ta dhe “Oscar”-ët e Izraelit për dokumentarët.

Po karriera jote pas realizimit të tij, ka pësuar një riorientim?

Po, tani jam kthyer disi nga dokumentarët. Jam duke realizuar dokumentarin tim të dytë, me tre vëllezër italianë, te të 80at, që janë fshehur 70 vjet më parë ndaj përndjekjes naziste. Njëri nga ata është babai i bashkëshortit tim, kështu që ka dhe diçka personale.

kulturë

Gazeta MAPO

www.mapo.al / gazetamapo@gmail.com

Sopranoja shqiptare Mirjam Tola vjen në Tiranë në kuadër të edicionit VII të Festivalit Ndërkombëtar “Takimet muzikore të dy botëve”, për të interpretuar në krah të baritonit Sokol Asllani më 7 tetor në Akademinë e Arteve

‘Toska’ shqiptare e Gjermanisë

N

doshta në të ardhmen ajo do të jetë një Gena Dimitrova, Maria Kiara, Renata Skoto, Lejla Gensher, Renata Tebaldi apo Mirela Freni. Idhujt e saj e ndjekin gjatë gjithë karrierës, por sot ajo është thjesht Toska shqiptare, Mirjam Tola, e cila me diplomën për Kanto në Akademinë e Arteve në Tiranë u nis në kërkim të ëndrrës së saj; skenës.

Ishte qyteti i Salzburgut, i pari që i hapi dyert sopranos së re. Interpretoi në Teatrin e Operës të këtij qyteti, ku u njoh dhe bashkëpunoi me artistë si Anton Guadanjo, Renzo Xhakeri, Massimo Xaneti etj. Pas Salzburgut ajo vazhdon karrierën në Gjermani, Holandë, Itali, Belgjikë, Slloveni, Kroaci, duke interpretuar në operat e njohura si “Norma” e Belinit, “Aida” e Verdit, “Turco in Italia” e Rosinit, “Tosca” e Puccinit, “Suor Angelica” të Puccinit etj Në Shqipëri, për duartrokitjet e publikut shqiptar E njohur fillimisht në vendet gjermanike, sopranoja shqiptare Mirjam Tola ka ngjitur dalëngadalë shkallët e karrierës. Por pavarësisht suksesit të saj në botë, ajo ende nuk i ka dëgjuar duartrokitjet e publikut të saj më të dashur, publikut shqiptar. Vjen në Tiranë në kuadër të edicionit VII të Festivalit Ndërkombëtar “Takimet muzikore të dy botëve”, për të interpretuar në krah të baritonit Sokol Asllani më 7 tetor në Akademinë e Arteve. Është një rikthim në një skenë të dashur për të. Skena ku ajo mori diplomën për Kanto në vitin 1994, dhe që i dha të drejtën të debutonte në skenën e Teat-

rit të Operas në operetën ‘Bastiano e Bastiana’ të Mozartit, dhe në “La Boheme” të Puccinit, ku ajo interpretoi në rolin e Mimit.

Pak e njohur për skenën operistike shqiptare, por shumë e dëgjuar për zërin e saj potent dhe imazhin skenik në të gjithë botën Mirjam Tola i prezantohet publikut shqiptar me pjesë të zgjedhura operistike si “Sento ne cuore” nga Scarlatti, “O mio bambino caro” Puçini, “Arie e Lauretes” Gianni Schicchi,” Cilea, ecco respiro appena” nga Verdi etj.

Nga Staatstheater Kassel, në Akademinë e Arteve Pavarësisht axhendës së ngarkuar, sopranoja shqiptare Mirjam Tola e gjen gjithm o n ë m o m e nt i n p ë r t ’ i u përgjigjur pozitivisht ftesave që vijnë nga Shqipëria. Mbrëmë ajo shënoi suksesin e radhës në skenën e Staatstheater Kassel, në Gjermani. Mbrëmë ishte sërish Toska shqiptare, roli më i dashur për të, roli që siç thotë dhe vetë, i ka hapur dyert në skena të ndryshme të botës. Interpretimi i saj u duartrokit gjatë dhe u vlerësua nga kritika me këto

fjalë: “Mirjam Tola ishte një Floria Toska e vërtetë. Ajo mishëroi dobësitë, divën xheloze dhe gruan e dashur me hijeshi natyrore. E mrekullueshme me timbër të qartë, intensiv dhe me nuanca të imta sidomos të dukshme në arien “Vissi d’Arte”, ajo fitoi duartrokitjet spontane në një shtëpi të mbushur plot me spektatorë”. Ky rol nuk është i pari që e ngjiti në skenë. Në fillim ajo ishte një Suor Angelica në operën me të njëjtin titull të kompozitorit toskan, Xhakomo Puccini, dhe Ana në operën «Shtatë mëkatet kapitale» të K. Weill. Një rastësi e bukur deshi që ajo të ngjitej në skenën e Teatrit të Operas në Trieste, me Toskën, ku ajo bashkëpunoi me dirigjentin Donato Renxeti, një nga emrat më të njohur të arenës ndërkombëtare. Që atëherë ky rol u bë dhe më i dashuri për të, ndoshta sepse siç pohon dhe vetë, i përshtatet më shumë vokalitetit të saj.

27.09.2013

13

‘Farmakon’ në PriFest

Joni Shanaj: Kinemaja nuk guxon të prekë tema urbane Në kuadër të festivalit “PriFest” është shfaqur premiera e filmit “Farmakon” të regjisorit Joni Shanaj. Lidhja e dashurisë mes Sarës (Olta Gixharit) që është infermiere, dhe Brankos (Kasto Zizos) farmacist, bën që jeta e këtij të fundit të marrë tjetër rrugë dhe të dalë nga kontrolli i babit të tij, Dr. Sokrati (Niko Kanxheri). “Tema e filmit shenjon problemet që ka sot sistemi shëndetësor në Shqipëri. Jo më kot e kam zgjedhur këtë, sepse për mua është ndër problemet më bazike të shoqërisë shqiptare. Është një problem që na prek të gjithëve. Siç e dimë, sistemin tonë shëndetësor sot e kësaj dite në qoftë se ndodh diçka, sidomos sëmundjet e rënda, shqiptarët duhet të paguajnë vetë për shërim, dhe dihet gjendja ekonomike e popullit tonë”, - ka prezantuar filmin e tij në Prishtinë, regjisori Joni Shanaj. Ai shpjegon se “në përgjithësi në kinemanë tonë në vitet e fundit kam vënë re se shumë pak është guxuar të preken tema urbane”. “Farmakon” është filmi i parë i metrazhit të gjatë i regjisorit Shanaj, me pjesëmarrjen e aktorëve Olta Gixhari, Kastro Zizo dhe fotografët, të cilët përbëjnë stafin e ri të filmit, derisa pjesë e filmit është edhe aktori, pedagogu dhe akademiku Niko Kanxheri. E pranishme në këtë prezantim edhe aktorja Olta Gixhari, është shprehur se gjatë rrugës aktorët mësojnë se si bëhet filmi. “Ka qenë eksperiencë e veçantë, nuk do t’i harroj emocionet gjatë xhirimeve. Ka qenë një bashkëpunim shumë i bukur dhe punë shumë e lodhshme”.

U njohëm në internet Teatri Shëtitës çel Teatrin për adoleshentët Teatri për adoleshentët këtë vjeshtë duket se është përqafuar nga Teatri Shëtitës, i cili ka vendosur të drejtojë projektorët drejt spektatorëve të rinj. Ambicia shkon drejt krijimit të një skene ekskluzivisht për adoleshentët.

Teatri Shëtitës ka zgjedhur të çelë teatrin për adoleshentët me veprën e autorit të famshëm britanik Ray Cooney, “U njohëm në internet” . Drejtuesit e këtij teatri synojnë që për dy orë, vajza e djem nga të gjitha zonat e Shqipërisë, të futen në sallat e teatrit, të ulin zërin e celularit dhe të harrohen në një histori fantastike, që njëkohësisht ngjan me një histori të vërtetë.

Drejtuesit e këtij teatri synojnë që pas mbarimit të shfaqjes, me dinamizmin e moshës, pa frikë e paragjykime, spektatorët adoleshentë të fillojnë diskutimet e pyetjet duke u bazuar në mënyrën se si paraqitet në shfaqjes gjithçka. Është një eksperiencë e veçantë që të ndjekësh një shfaqje teatrale me adoleshentë dhe të konstatosh se përveç facebook edhe teatri mund të funksionojë si një mjet komu-

nikimi në rrjetin social. Teatri Shëtitës, me këtë nismë, synon që të fus në këtë lojë Teatrin Kombëtar si dhe teatrot e qyteteve kryesore të Shqipërisë. Teatri Shëtitës, duke pasur parasysh eksperiencën e tij të ngjeshur, brenda një kohë të shkurtër, mendon se adoleshentët ndihen të mënjanuar. Teatri Shëtitës, duke u përballur me dilemat e heronjve të teatrit për adoleshentët, i thërret ata të pozicionohen. Kështu aktivizohen qytetarët e së nesërmes e njëkohësisht edhe fantazia dhe energjia e tyre. Në Shqipëri, për fat të keq, adoleshentët nuk shkojnë në teatër, refuzimi i tyre ndaj teatrit ka të bëjë me zhgënjimin ndaj shfaqjeve të dobëta që nuk kanë asgjë për të thënë. Komedia “U njohëm në internet” e Cooney-t, ka ardhur në gjuhën shqipe nga përkthyesja Marelba Fushekati, me regji të Kiço Londos. Regjisor asistent i shfaqjes është Endri Çela, skenografe Xhokonda Dule dhe kostumografe Berina Kokona, e cila punon për të disatën herë me regjisorin Londo. Postproduksioni do të jetë nga Anisa Canaj dhe marrëdhëniet me publikun nga Milena Selimi dhe Ada Ruçi. Interpretojnë aktorët: Blendi Naska, Roland Saro, Ermira Hysaj, Alesia Xhemalaj, Visjan Uk-

cama, Xhevahir Zeneli dhe ka ardhur enkas për këtë projekt nga Italia aktorja e preferuar e Londos, Esela Pysqyli.

Subjekti i komedisë është mjaft interesant. Një burrë është i martuar me dy gra dhe me të dyja gratë ka nga një fëmijë, një djalë dhe një vajzë. Duke lundruar në internet fëmijët arrijnë të komunikojnë për faktin e çuditshëm se që të dy kanë të njëjtin emër babai, me të njëjtin mbiemër, të njëjtën moshë dhe të njëjtin profesion. Fëmijët vendosin të takohen, madje tentojnë të hyjnë në kontakt fizik me njëri-tjetrin. Kjo është e tmerrshme për sekretin e personazhit kryesor. Se si vazhdojnë më tej ngjarjet e kësaj komedie super të shpejtë, elegante dhe brilante ju ftojmë ta ndiqni në skenë. Premiera e shfaqjes do të jetë në fund të muajit tetor dhe do të jepet gjatë gjithë vitit në të gjitha skenat e Shqipërisë. Gjatë muajve nëntor-dhjetor Teatri Shëtitës synon që të shkojë në disa qytete brenda ditës me tri shfaq je. Paradite me shfaqjen për fëmijët “Zërat e detit”, në mesditë me shfaqjen për adoleshentët “U njohëm në internet”, ndërsa në mbrëmje me shfaqjen për të rritur “Shtëpia e Bernarda Albës”.

14

zbavitje

lojra të ndrsyhme

Fjalëkryqi klasik 1

2

3

Të dy pilotët i zuri gjumi gjatë fluturimit 4

5

6

13 16

8

14

17 23

26

27 30

35

19

11

12

21

24

25 29

31

32

36

33

34

37

38

41

45

10

20

28

40

9

15

18

22

44

7

44

46

42

39

43

47

48

50

51

Horizontalisht

1. Trajtimi i sëmundjeve me masa fizike. 8. Ushtar në kohën e Turqisë. 13. Duan të shënojnë sulmuesit. 14. Notë muzikore. 15. Ajet i atletikën shqiptare. 16. Lëndë djegëse. 18. Shtet në Afrikë. 21.

Repart Special. 23. Epoka e lulëzimit të shkencave dhe të arteve në disa vende të Evropës në shekujt XV e XVI. 25. Diçka që i përket dikujt, risk. 26. Radio Italiane. 28. Bulka i letërsisë. 29. I Elezit, pikë kufitare në Kosovë. 30. Topulli, luftëtar patriot. 32. Shkurre që bën lule me erë të mirë. 35. Gazetë partiake. 36. Simboli kimik i radiumit. 37. Buxheli, shkrimtar i njohur. 38. Rasa pa dyshen. 40.

Vishen në verë. 42. Qytet turistik pranë Vlorës. 44. Pakësoj, zvogëloj. 46. Ent Bashkiak. 47. Një opera e famshme e Verdit. 48.

Pjesëz mohuese. 50. Ai që kujdeset për furnizimin e trupave dhe për anën ekonomike e financiare në përgjithësi. 51. Industria e Lehtë. 52. Egoja.

Fjalëkryqi klasik është një nga lojërat enigmatike më të përhapura në botë. Fjalëkryqet e para filluan të botoheshin që në shekullin e XVIII dhe vazhdon të jetë e preferuar edhe në ditët e sotme.

49

Koha e fillimit ____:____ Koha e mbarimit ____:____

52

Vertikalisht:

1. Përkrahja pa të drejtë e dikujt, mbajtja me hatër. 2. Çela i njohur i letërsisë shqipe. 3. Shenjë që paralajmëron diçka të mirë. 4.

Qytet në veri të Italisë. 5. Janë në mes të barelës. 6. Shtojcë që përmban një ndryshim të një ligji ose projektligji. 7. Poet i letërsisë antike greke. 8. Përemër vetor. 9. Notë muzikore. 10.

Qese pa të forta. 11. Ka televizori dhe celulari. 12. Qëllon, ndodh.

17. Krasta i televizionit. 18. Shenjë që paralajmëron diçka. 19. I ka feja në mes. 20. Gabime trashanike në të folur. 24. Janë në fillim të lojës. 25. Dega më e madhe e lumit mat. 27. Ndërtesë e thjeshtë e ndërtuar me dërrasa. 29. Birçe i njohur i kinemasë shqiptare.

31. Kukuzeli i muzikës. 33. Rruzulli tokësor. 34. Me të shpejtë. 37.

Qytet i dikurshëm. 39. Shkurre e helmët. 40. Satelit, shkurt. 41.

Gjo Luli, luftëtar patriot. 43. Makinë për shtrimin e rrugëve. 45.

Puna pa të forta. 49. Notë muzikore.

Sudoku | nivel mesatar 9 5

1

4

9 2

1

7

2 3 1 9

6 7 6 3 7

9

4 9

7

2 4

7 3 2

3 9

2 1

2

7 3

8

8

2

4

5 3

4

6 5 4 3 4 7

1

7 9 2 7 8

9

1

Plotësoni vendet bosh në mënyrë që çdo rresht e kolonë të ketë numrat nga 1-9.

Koha e fillimit _____:____ Koha e mbarimit ____:____

Numërkryq

Një aeroplan i mbushur me pasagjerë ka qenë në rrezik, pasi të dy pilotët në drejtimin e tij i zuri gjumi gjatë fluturimit. Ngjarja ka ndodhur me një Airbus A330, në një fluturim të një kompanie britanike dhe të nisur nga Britania, por burimi i Daily Mail nuk pranoi që të saktësonte cila kompani me emër. Mbingarkesa për pilotët është shndërruar në një prej elementeve më shqetësues të aviacionit, me disa dhjetëra raste aksidentesh, disa prej tyre me dhjetëra viktima, të shkaktuara si pasojë e lodhjes. Si pasojë e agjendës së ngjeshur të punës, pilotët kishin fjetur vetëm nga pesë orë secili, në dy ditët e mëparshme. Gjatë fluturimit, ata kishin vendosur që të vendosnin autopilotin në periudhën në të cilën për disa orë nuk do të ndryshonin kuotë, shpejtësi apo kursin e udhëtimit dhe që të flinin nga pak me turne, për t'u relaksuar. Megjithatë, kur njëri nga pilotët ishte zgjuar rastësisht, kishte parë që edhe kolegu i tij në atë moment po flinte.Nuk pritet që mbi pilotët të aplikohen masa ndëshkimore të rënda, pasi ata janë konsideruar nga komisioni i sigurisë ajrore në Britani si viktima të orareve të panatyrshme të imponuara nga punëdhënësi i tyre.

Horoskopi i ditës DASHI (20/III-20/IV)

DEMI (21/IV-20/V)

Do i kaloni te gjitha vështirësitë qe keni pasur ne çift dhe do e mendoni me më tepër optimizëm te ardhmen. Do jeni gjate gjithë kohës te buzëqeshur sot.

Beqaret do arrijnë te bëjnë për vete cilindo person qe do pëlqejnë dhe kjo do i lumturoje pa mase. Mos merrni asnjë hua për te stabilizuar buxhetin sepse kjo do iu krijonte me tepër probleme.

Kujdesuni me tepër sot pe rate qe keni ne krah sepse po e late pas dore marrëdhënia ne çift do jete problematike. Shprehini edhe me tepër ato qe ndjeni. Për beqaret jo çdo gjë do shkoje mire, por nuk do mërziten edhe ashtu si janë. Miqtë do i ftojnë te dalin e te argëtohen. Ne planin financiar duhet te tregoheni shume te kujdesshëm dhe te mos shpenzoni kuturu.

BINJAKET (21/V-20/VI)

GAFORRE (21/VI-22/VII)

Jeta juaj ne çift do jete mjaft e animuar gjate kësaj dite dhe do ndiheni për mrekulli ne krahët e atij qe dashuroni. Gjithçka do e bëni ne bashkëpunim me njeri-tjetrin.

Për beqaret do ketë surpriza pa fund. Përgatituni shpirtërisht për ndryshime rrënjësore. Situata financiare do ndërlikohet se tepërmi nëse ju shpenzoni kuturu dhe nuk mendoni aspak për te ardhmen.

Jeta ne çift do jete shume e thjeshte dhe aspak problematike gjate kësaj dite.

Merrini gjerat si t’iu vijnë dhe dashurohuni ashtu si ta ndjeni. Takimet do jene te shumta për beqaret, por asnjeri prej tyre nuk do jete ne lartësinë e duhur sa për te filluar një lidhje te qëndrueshme.

Bëhuni me te duruar. Financat do jene shume delikate.

LUANI (23/VII-22/VIII)

Partneri juaj do ridashurohet me ju sot duke pare sjelljesh, por edhe sharmin e finesën qe do keni. Mbrëmja do jete e nxehte dhe mjaft emocionuese. Beqaret do kenë takime impresionuese nga te cilat mund te fillojnë histori dashurie afatgjata.

Shfrytëzojeni çdo mundësi! Financat nuk do jene aq te mbrojtura sa me pare, kështu qe shpenzoni me maturi.

PESHORJA (23/IX-22/X)

Do jeni shume te qarte për atë qe doni sot dhe do flisni pa druajte me partnerin. Ne këtë mënyrë do arrini t’iu jepni zgjidhje edhe disa pengjeve te se shkuarës.

Beqaret do kenë disa takime, por vetëm njeri do i emocionoje se tepërmi. Njihuni mire me atë person para se te hidhni hapa me tej. Buxhetin do e menaxhoni me se miri dhe nuk do keni asnjë problem.

Gjeni figurën duke bashkuar pikat 7 8 1 Plotësoni tabelën me numrat e dhënë!

Numra me 3 shifra:

201, 263, 343, 405, 424, 506, 547, 654, 767, 775, 781, 785.

Numra me 4 shifra:

1478, 2015, 2147, 2506, 3220, 4785, 4854, 5263.

Numra me 5 shifra:

Ngjyrosni pjesën me pikë dhe zbuloni figurën

014781, 101145, 152632, 232854,

277541, 407511, 432334, 442824, 456481, 466615, 474854, 480345, 485856, 609876, 622470, 635892, 652444, 659121, 824856, 856529.

Numra me 7 shifra:

2811421, 4752632, 5565478, 7125480.

SHIGJETARI (22/XI-21/XII) Rutina do e pushtoje gjate gjithë kohës jetën tuaj ne çift sot dhe nuk pritet asgjë interesante. Edhe humori do iu ndryshoje shpesh çka do beje qe te acaroheni me gjene me te vogël. Beqaret nuk duhet t’iu besojnë aspak personave qe do i joshin sot sepse do përballen me zhgënjime. Financat fatmirësisht do jene te mbrojtura dhe aspak problematike.

Gjeni 10 ndryshimet

UJORI (20/I-19/II) Nëse doni te jeni paksa me te pavarur nga ai qe keni ne krah flisni me te para se te merrni vendime. Beqaret do jene gati te bëjnë edhe sakrifica vetëm e vetëm për te gjetur princin e tyre te k a l t ë r. F i n a n c a t d o j e n e t e paqëndrueshme prandaj nuk ehte koha për investime marramendëse.

VIRGJERESHA (23/VIII-22/IX)

Fale mbështetjes se Venusit jeta juaj ne çift do kaloje një faze mjaft euforike sot.

Do flisni hapur me partnerin tuaj dhe do bashkëpunoni për gjithçka me te. Beqaret do ndihen mire edhe me statusin qe kane, prandaj nuk do kërkojnë me ngulm te fillojnë një histori dashurie. Financat do jene goxha problematike dhe kjo do iu shqetësojë pa mase. Beni kujdes!

AKREPI (22/X-21/XII)

Klima ne jetën tuaj ne çift do jete shume e ngrohte gjate kësaj dite. Partneri do iu surprizoje ne çdo moment dhe do iu beje te ndiheni me se miri. Shfrytëzojeni çdo sekonde pranë tij. Beqaret do fillojnë aventura te reja, por afatshkurtra. Ne planin financiar mos u tregoni aspak impulsive nëse nuk doni te keni probleme serioze.

BRICJAPI (22/XII-20/I) Do e vuani mjaft lënien pas dore nga partneri juaj sot dhe ne një moment mund te mendoni te shihni dike tjetër.

Kujdes, mos u nxitoni sepse gjerat mund te ndryshojnë shume shpejt. Beqaret nuk do jene shume me fat as sot dhe do mbeten serish me te njëjtin status. Financat duhen pasur me tepër ne vëmendje dhe duhen menaxhuar me maturi.

PESHQIT (20/II-19/III) Dite e mbushur me momente te lumtura kjo e sotmja për te dashuruarit. Do filloni te bëni edhe plane për te ardhmen ne çift dhe do qëndroni me afër atij qe dashuroni. Beqaret do jene me te qarte pe rate qe duan dhe do bëjnë çmos ta gjejnë personin ideal. Financat nuk do jene te këqija, megjithatë duhen shmangur shpenzimet e ekzagjeruara.

blog

1001

ditë që formësuan botën

Gazeta MAPO

www.mapo.al / gazetamapo@gmail.com

27 Shtator

27.09.2013

15

Njeriu nuk është bërë për t’u mundur.

1825

-Ernest Hemingway

Fillon mania e hekurudhave Kuaj dhe motorë me avull të palëvizshëm do të tërhiqnin vagonët përgjatë shinave nga minierat e qymyrit afër Drlington-it në Anglinë verilindore, në portin e Stockton-on-Tees, 40 km më larg, duke dhënë një alternativë më të lirë transporti se kanalet ujore. Kjo ishte ideja e biznesmenëve të cilët pajtuan inxhinierin George Stephenson që ta vinte në jetë. Stephenson i këshilloi që përveç mallrave të transportonin edhe udhëtarë, dhe kur linja u hap në vitin 1825, ai po ngiste motorin e vet me avull, Locomotion, i cili tërhiqte 75 ton me një shpejtësi prej 8 km në

orë. Në teposhtë mund të ecte me dyfishin e shpejtësisë, gjë që i tmerronte udhëtarët. Biletat ishin një e treta më të lira sesa udhëtimi nëpërmjet kanaleve ujore. Kishte defekte të herëpashershme, kështu që kuajt nuk ishin krejtësisht të tepërt, por motorët me avull të Stephenson-it ishin në përdorim për 25 vjet, duke e bërë linjën Stockton-Darlington hekurudhën e parë tregtare.

Stephenson ishte arketipi i njeriut të vetëbërë, një punëtor i palodhur që në moshën 8-vjeçare me një dell intuitiv për inxhinierinë.

Nga viti 1812 ai ishte kryeinxhinieri i makiner-

ive në disa miniera qymyrguri. Ai shpiku një llambë sigurie për minierat dhe më pas prodhoi lokomotivën e parë me avull. Në hekurudhën Stockton-Darlington, i ndihmuar nga i biri Robert, ai ndërtoi shina duke përdorur hekur të punuar në vend të hekurit të derdhur që ishte më i thyeshëm dhe e fiksoi diametrin e shinave në 1.43 m, i cili shpejt u bë standard. Në të gjithë Britaninë kompanitë e kanaleve ujore i ulën çmimet, siç bënë edhe karrocat e udhëtarëve, por më kot. Epoka e manisë së hekurudhave ishte në të filluar.

Blitz

Flickr

424

Mijë e dyqind aplikantë për azil u regjistruan në 27 vendet e BE në vitin 2001.

2006

Mijë ishte numri i këtyre lloj aplikimeve në vitin 2006.

300

Mijë azilkërkues u regjistruan pesë vjet më vonë, në vitin 2011.

10

Për qind e azilkërkuesve ishin afganë, duke e bërë etninë më të madhe në kërkim të azilit.

Titulli: Rruga me pengesa Foto: Ervin Çela

Në Facebook Marsel Lela Jam përpjekur gjithmonë të flas me gjuhën e heshtjes, por shumë prej atyre që më rrethojnë nuk dinë gjuhë të huaj.

Helidon Tahiraj Burime nga Instituti i Gjuhësisë bëjnë të ditur se për shpjegim të fjalëve të huaja; “Politikan” dhe “Ministër”, do shkruhet në krah të tyre shpjegimi; Po punojmë, jemi duke punuar, është një nga përparësitë tona madhore.

Ervin Salianji Flitet se “Qeveria do të spastrojë administratën për ta zëvendësuar me militantë”. Ekuacioni këtu shtrohet gabim, qeveria do ta spastrojë administratën por do të emërojë sektin, kushërinjtë, klanin e vet se militantët socialistë po i lë pa punë…

Siç ka bërë me ministrat dhe drejtorët deri tani.

Mesila Doda Meqenëse kam patur telefonata të shumta për shkak të amullisë që u shkaktua gjatë votimit në parlament të z.

Vangjel Dule si nënkryetar i Kuvendit, më duhet të sqaroj si më poshtë: Unë, Mesila Doda kam votuar haptazi dhe kundër zgjedhjes së Vangjel Dules si nënkryetar i Parlamentit. Me këtë rast dua të theksoj se rregullat e fqinjësisë së mirë nuk mund të nënshtrohen nga qëndrime dhe individë që i kanë fryrë sa herë kanë mundur zjarrit të urrejtjes dhe fyerjes ndaj vendit tim.

Theksoj se do vazhdoj të ndjek të njëjtin qëndrim në respekt të bindjeve të mia dhe historisë së familjes së bashkëshortit tim dhe njëkohësisht fëmjëve të mi, pinjollë të Dematve të Filatit, zemër e Çamërisë!

gazetamapo@gmail.com cel: 068 20 55 477

Është simbolika, budalla!

Gilman Bakalli

Një nga naivitetet e gazetarisë së përditshme shqiptare është edhe rendja me nxitim pas besimit se njeriu, përfshi edhe qytetarin shqiptar pra, është ajo animal rationale (kafsha racionale) në kërkim të politikës konkrete që flet me gjuhën e argumenteve dhe të shifrave. Problem është se imazhi i njeriut si kafsha racionale që ëndërronte dikur iluminizmi dhe, tek i cili besonte deri para pak kohësh edhe ekonomia, është iluzor dhe i paplotë. Si rrjedhim edhe bota që njeriu ka krijuar, para se të jetë racionale, konkrete, fizike, ekonomike është një botë simbolike. Një realitet i tejngopur simbolesh, ku gjuha, mitet, arti, feja, shkenca dhe politika janë vetëm disa prej atyre fijeve të shumta simbolike me të cilat njeriu përballë para një tezgjahu të madh sa vetë bota, end eksperiencat e koklavitura njerëzore. Në këtë univers simbolik as politika nuk mund të jetë një laborator faktesh sterile e kokëforta, por më së shumti një skenë teatrale emocionesh, fantazish, frikërash, makthesh, shpresash, iluzionesh e ëndrrash. Në këtë skenë vepron edhe politikani.

Në këtë kontekst duket paksa absurd nguti gazetaresk për t’i kërkuar qeverisë që në javët e para akte dhe aksione konkrete, të cilat, edhe kur ndodhin, zhvlerësohen si “thjesht simbolike”. Për njeriun si animal symbolicum, aktet simbolike kanë efekte maksimale brenda një kohe dhe kostoje minimale. Përveç kësaj, seç i vjen era hipokrizi këtij nxitimi gazetaresk për të zhvlerësuar si simbo-

like veprimet e një qeverie, sepse dihet botërisht që pikërisht për këta gazetarë politika simbolike është ushqimi kryesor, me të cilin ato, edhe pse nuk paguhen (siç deklaroi kryetari i Unionit të Gazetarëve) ushqehen dhe ushqejnë çdo ditë publikun. Ushqimi, të cilin pikërisht media e nxit dhe, shpesh, e prodhon për interesa të veta. Për ekranet televizive dhe faqet e gazetave, politika e mirëfilltë, ajo konkrete, që u sjell qytetarëve përmirësime të prekshme në shumë fusha të jetës, është e mërzitshme dhe monotone. Politika simbolike është ajo që prek zemrat e njerëzve dhe jo argumentet racionale e as shifrat e rritjes ekonomike apo mijëra kilometrat rrugë të asfaltuara. E cili gazetar nuk do vraponte me qejf pas kryetarit të Bashkisë Basha, rrezatues mbi një biçikletë, edhe pse e di se ky është thjesht një akt simbolik që nuk ka fare lidhje me politikën konkrete, e cila do të duhej ta përmirësonte transportin me biçikleta të qytetarëve? Cili gazetar nuk do ta shoqëronte ministrin Veliaj teksa transporton personalisht një fëmijë në spital me makinën e tij, edhe pse e di se ky është një akt simbolik për të fituar ca zemra prindërish dhe nuk ka aspak lidhje me politikat konkrete të reformës në sistemin shëndetësor.

E vetmja gjë që mund të bëjnë gazetarët është të kujdesen për sensin e masës, duke bërë që politika simbolike të mos jetë arma e vetme e politikanëve për të ardhur e për të ndenjur në pushtet.

Shkurt, t’i shtojë paksa racionalitet koktejit simbolik të natyrës njerëzore.

Themelues: Henri Çili. Kryeredaktor: Arion Sulo. Zv/kryeredaktor: Alfred Lela, Aleksandra Bogdani. Politika: Nevila Përndoj, Fejzi Braushi.

Kronika: Leonard Bakillari, Dashamir Biçaku. Speciale: Vladimir Karaj. Ekonomia: Blerina Hoxha. . Kultura: Aida Tuci. Suplement: Arta Çano.

Karikatura: Bujar Kapexhiu. Faqosja: Florenc Elezi. Ilir DRIZARI, Kujtim Bisha. Korrektore: Lila Plasari, Brunilda Meno.

Adresa: Bulevardi Gjergj Fishta pranë UET

Marketing / Drejtore: Fiziana Bora Cel: 068 20 55 437 E-mail: fiziana_bora@yahoo.com Menaxhim / Dhimitraq Hido Cel: 068 20 55 440

CMYK

16 27.09.2013

Gazeta MAPO

www.mapo.al / gazetamapo@gmail.com

NJOFTIM / REKLAMA