Mapo 5 shtator ok

Page 1

Faqe 2

Afër / larg

NATO, “sehir” me duart e lidhura dhe një diktator me neurozë Bernd Riegert

Themelues Henri Çili - Kryeredaktor Arion Sulo - E enjte, 5 shtator 2013. Numër 1004. Viti IV botimit. Çmimi 30 lekë. 1.5 euro. www.mapo.al e-mail: gazetamapo@gmail.com. Adresa: BLV "Gjergj Fishta"

në brendësi

Emrat për kreun e grupit

Ornela Vorpsi provokon me foto nudo të mikeshave të saj Ekspozita e artistes shqiptare

FAQE 13

Bulevardi i ri, Basha: Kontrata me firmën fituese, javën tjetër

Qeveria e re, Rama përballet me senatorët e PS Kryesia e PS zgjedh nesër kreun e grupit parlamentar, nënkryetarin e Kuvendit dhe drejtuesit e komisioneve të përhershme. Ja cilët janë emrat e favoritëve mes nëntë kandidatëve për të drejtuar deputetët e mazhorancës së re. Pas bojkotit që i bënë konferencës “Shqipëria, gjenerata tjetër”, pritet me interes qëndrimi i deputetëve të vjetër socialistë për përbërjen e qeverisë së re, ku nuk u përfshi asnjë prej tyre. Faqe 3

Kryebashkiaku Basha ka bërë të ditur se gjatë javës lidhet kontrata me firmën fituese për ndërtimin e bulevardit të ri FAQE 6

Vjedhja e karburantit, prokuroria nis hetimet për kompanitë e naftës Eksploziv biznesmenit të ndërtimit pas konflikteve me banorët

FAQE 7

op-ed / 10-11

Drejtoria e Metrologjisë refuzoi publikimin e emrave të kompanive të karburantit që vjedhin qytetarët. Refuzohet edhe prokuroria, e cila kishte kërkuar informacion mbi këtë çështje. Sot pritet sekuestrimi i dosjeve

NgërÇ

NGA bujar kapexhiu

Rishpërndarja e popullsisë, një model i ri zhvillimi

Të paktën 10 objekte në ndërtim e

Rivlerësim rreth qëndrimit të ri individualist

esse MILTON FRIEDMAN

12 arsim

në përfshirë në replika dhe kundërreplika duk u fshehur pas ligjit, për të mos kryer detyrën themelore, publikimin e emrave të fajtorëve dhe ndëshkimin e tyre. Në gjithë këtë kaos ku konsumatorët presin të mësojnë emrat e hajdutëve të naftës, Prokuroria ka vendosur të hetojë dhe për më tepër të çojë për ndjekje penale të... faqe 5

Pallatet pa leje, 30 milionë euro sekuestrime në Vlorë Gjatë vitit 2013, Prokuroria e Vlorës ka sekuestruar 10 objekte të ndërtuara në kundërshtim me ligjin apo në kushtet e falsifikimit të pronësisë

Një nga debatet e rëndësisë së veçantë të botës koment Gentian Kaprata moderne është debati mbi...

Në kuotimin e shtëpisë botuese, referuar botimit të volumit I të “New Individualist Review”...

Shmangia e institucioneve ndaj publikimit të emrave të kompanive që kanë vjedhur karburant në momentin e furnizimit të automjeteve ka nxjerrë në pah shumë qartë kapjen e institucioneve në ikje nga “mafia’” e biznesit. Fenomeni është parë këto ditë, ku që nga kryeministri Berisha, Ministria e Ekonomisë dhe Drejtoria e Metrologjisë ja-

troje me vlerë mbi 30 milionë euro janë sekuestruar nga Prokuroria dhe

policia e Vlorës në muajt e parë të këtij viti. Bëhet fjalë për pallate të ndërtuara në kundërshtim me ligjin, apo me leje të përfituar nga dokumentet e falsifikuara, të cilat tashmë janë pjesë e hetimeve të nisura nga prokuroria e Vlorës. Po ashtu sekuestro preventive është vendosur edhe mbi disa troje apo toka të përfituara në mënyrë të paligjshme nga pronarët... faqe 6

Negociatat

Fshehtësi

Studenti nga fshati SOS: Si ma ndryshoi jetën bursa e UET Martin Nikolli rrëfen drejtimin e ri që i ka marrë jeta pas bursës së studimit. Sot në UET mblidhen gjithë bursistët e Shkencave Sociale, në një aktivitet të Alumni-t

“Ngrin” arbitrazhi me CEZ, qeveria e re synon pajtimin

FAQE 5

editorial / 11

Faqe 16

Armand Shkullaku

Një gjeneral për të humbur Prishtinën Prishtina mbetet “kafshatë që s’kapërdihet” për Hashim Thaçin. Kryeministri i Kosovës thuajse e ka pranuar publikisht pafuqinë e tij për të fituar kryeqytetin, kur paraqiti si kandidat të PDK për zgjedhjet e 3 nëntorit, ministrin aktual të FSK, Agim Çeku. Me një mungesë të theksuar entuziazmi që i lexohej qartë në fytyrë, Thaçi la të kuptohej se po hynte në një garë për të siguruar të paktën vendin e tretë. Për herë të parë, ambicia e dështuar e PDK për të mposhtur LDK në kryeqytet është shuar pa nisur fushata elektorale. Kandidimi i një figure të importuar si Agim Çeku ngjan me një lëvizje taktike të dëshpëruar të Thaçit për të mbuluar dobësinë e partisë së tij në kryeqytet. Në gjithë këto vjet, PDK nuk arriti të forcojë pozitat e saj në...


2

afër/larg

1

Reeker:

ekonomi

kronika

SHBA do të mbështesë fort Vjedhinkarburantinemakinave, opozitën e ardhshme prokuroria nis hetimet Faqe 4

Faqe 5

GjyqtariiDurrësitrrezikon3vjet burgpërvendimineIlirXhakjes

Faqe 6

Sikur Siria, në rast të një ashpërsimi tjetër të konfliktit të sulmojë Turqinë, kartat do të përziheshin nga e para. Ky do të ishte i ashtuquajturi “rast i aleancës” sipas nenit 5 të Kartës së NATO-s. Atëherë. NATO nuk do të bënte vetëm sehir.

Sikur Anders Fogh Rasmussen të kërkojë që bashkësia ndërkombëtare të ndërhyjë, aleanca e madhe ushtarake do të qëndrojë si spektator. Kjo është në fakt e kundërta e asaj që NATO-ja e re synonte të bëhej pas Luftës së Dytë Botërore. Pas luftës të stërzgjatur në Afganistan, tek anëtarët e NATO-s është përhapur një mungesë dëshire për aventura out of area. Rreziqeve, që janë vështirë të parashikohen, nuk dëshiron t’u hyjë më askush

NATO, “sehir” me duart e lidhura dhe një diktator me neurozë Bernd Riegert

S

ekretari i përgjithshëm i NATO-s, Anders Fogh Rasmussen, do të godiste me dëshirë për të ndëshkuar sundimtarin sirian për përdorimin e gazit helmues. Por ai nuk e bën dot, sepse aleanca ushtarake në krye të së cilës është Rasmussen, i ka lidhur duart dhe po pret një herë. Ndërsa kryediplomati i NATO-s pas shqyrtimit të dokumenteve të shërbimeve sekrete është i bindur se regjimi i Assad-it i ka hedhur granatat me gaz helmues, të 28 shtetet anëtare të NATO-s nuk janë aq të vendosura dhe presin më mirë SHBA, fuqinë udhëheqëse të aleancës. Për të mbajtur diktatorët e tjerë larg nga përdorimi i gazit helmues duhet ndërhyrë, kërkoi Rasmussen. Thirrja u drejtohej natyrisht SHBA dhe fuqive drejtuese të NATO-s, që do të ishin ushtarakisht në gjendje, të kryenin sulme kundër pozicioneve të presidentit Assad. NATO si organizatë nuk duhet të veprojë, sepse ajo mund të bëhet aktive, nëse shtetet anëtare janë dakord dhe kërkojnë ndihmë. Prej kësaj jemi ende milje larg. Dhe kjo e mërzit Anders Fogh Rasmussenin, i cili, kur ishte kryeministër i Danimarkës, mbështeti fort presidentin amerikan George Ë. Bush, kur ai marshoi në Irak. Ndryshe nga rasti i ndërhyrjes së NATO-s në Libi para dy vjetësh sot nuk ka mandat të OKB-së, prej të cilit ai mund të merrte të drejtën për të përdorur forcën. Në fakt NATO e nisi luftën për Kosovën në vitin 1999 edhe pa mandat të OKB-së, por atëherë shtetet e NATO-s kishin rënë dakord mes tyre dhe SHBA prinë me vendosmëri. Në rastin e Sirisë situata është e ngatërruar. Sepse NATO nuk ka rol. Britania e Madhe dhe Gjermania për arsye të ndryshme nuk do të marrin pjesë në një sulm kundër Sirisë. Vetëm Franca si e vetmja aleate evropiane e SHBA-së në NATO është e gatshme. Sikur Anders Fogh Rasmussen të kërkojë që bashkësia ndërkombëtare të ndërhyjë, aleanca e madhe ushtarake do të qëndrojë si spektator. Kjo është në fakt e kundërta e asaj, që NATO-ja e re synonte të bëhej pas luftës së dytë botërore. Pas luftës të stërzgjatur në Afganistan tek

anëtarët e NATO-s është përhapur një mungesë dëshire për aventura out of area. Rreziqeve, që janë vështirë të parashikohen, nuk dëshiron t’u hyjë më askush. Këtu nuk sjellin ndonjë dobi as apelet e sekretarit të përgjithshëm të NATO-s. I vetmi rol, që luan NATO në kuadër të konfliktit të Sirisë, është mbrojtja e vendit anëtar Turqisë. Raketat mbrojtëse Patriot nga Gjermania, Holanda dhe SHBA janë stacionuar me kërkesë të Ankarasë në juglindje të Turqisë. Sikur Siria në rast të një ashpërsimi tjetër të konfliktit të sulmojë Turqinë, kartat do të përziheshin nga e para. Ky do të ishte i ashtuquajturi “rast i aleancës” sipas nenit 5 të kartës së NATO-s. Atëherë NATO nuk do të bënte vetëm sehir. Diplomati më i lartë i Aleancës kërkoi një ndërhyrje ushtarake të bashkësisë ndërkombëtare, por nuk deshi të flas për detajet e ndërhyrjes. Diktatorët në botë duhet ta dinë se do të ketë kundërpërgjigje ndaj aksioneve të tyre. “Qëllimi është që të dërgohet një sinjal i qartë jo vetëm ndaj regjimit në Damask por edhe ndaj të tjerëve që eventualisht mund të përdorin armë kimike: përdorimi i armëve kimike do të shkaktojë reagime të fuqishme të bashkësisë ndërkombëtare.” Të enjten Rasmussen do të vazhdojë këshillimet me ministrat e mbrojtjes të BE në Vilnius. Të premten dhe të shtunën në Vilnius do të mblidhen edhe ministrat e jashtëm të BEsë. E ngarkuara e BE për politikë të Jashtme Catherine Ashton e ka ftuar edhe ministrin e Jashtëm amerikan John Kerry për pjesëmarrje në këto këshillime. Pas refuzimit të parlamentit britanik që të marrë pjesë në këtë ndërhyrje, Franca është për momentin vendi i vetëm i cili do të merrte pjesë në ndërhyrjen

“Të gjithë do të humbasin kontrollin e situatës sapo të shpërthejë kjo fuçi baroti”, kërcënoi Assad Perëndimin. Kaosi dhe ekstremizmi do të përhapen, ekziston rreziku i një lufte rajonale. “Kushdo që kontribuon në forcimin ushtarak dhe financiar të terroristëve, bëhet armik i popullit sirian”, paralajmëroi presidenti në një intervistë dhënë gazetës franceze “Le Figaro”.

Përfaqësuesi i milicisë gjatë kësaj bisede ka pranuar se nga udhëheqja siriane është dhënë urdhri për përdorimin e gazit helmues. Assadi është nervozuar aq shumë sa që ka humbur kontrollin, por me këtë urdhër ka bërë një gabim të madh, thuhet të jetë thënë në bisedën e përgjuar nga BND.

ushtarake amerikane. Pushtetmbajtësi sirian Assad duket për këtë ka kërcënuar duke përdorur të përditshmen franceze “Le Figaro”. “Të gjithë do të humbasin kontrollin e situatës sapo të shpërthejë kjo fuçi baroti”, kërcënoi Assad Perëndimin. Kaosi dhe ekstremizmi do të përhapen, ekziston rreziku i një lufte rajonale. “Kushdo që kontribuon në forcimin ushtarak dhe financiar të terroristëve bëhet armik i popullit sirian”, paralajmëroi presidenti në një intervistë dhënë gazetës franceze “Le Figaro”. Është e qartë se Franca i ka mbështetur rebelët sirianë që nga fillimi i kryengritjes dy vjet e gjysmë më parë. Qeveria parisiene ka frikë se dhuna mund të përhapet nga Siria në Liban. Atje jetojnë rreth 20.000 francezë dhe shumë kompani franceze janë duke bërë biznes në Liban. Shërbimet e inteligjencës franceze përforcuan me një raport të tyre akuzat kundër regjimit në Damask për përdorimin e dyshuar të gazit helmues. Në raport thuhet se vetëm ushtria siriane, e jo edhe rebelët kanë qenë në gjendje të përdorin armë kimike. “Sulmi i datës 21 gusht mund të ketë qenë i organizuar dhe kryer vetëm nga regjimi”. Përveç kësaj, ekzistojnë pamje satelitore të cilat tregojnë se sulmet janë udhëhequr nga zonat që janë të kontrolluara nga qeveria. Nga këto rajone është qëlluar në drejtim të rebelëve. Ushtria e Assadit kishte bombarduar pastaj pikërisht këtë rajon për të shkatërruar provat e përdorimit të armëve kimike. Me sa duket edhe shërbimi sekret gjerman, BND posedon dëshmi se Assad ka urdhëruar përdorimin e gazit helmues. Sipas një raporti të “Spiegel Online”, BND ka përgjuar një bisedë mes një përfaqësuesi të lartë të milicisë së hezbollahut libanez dhe ambasadës iraniane. Hezbollahu mbështet udhëheqjen siriane. Përfaqësuesi i milicisë gjatë kësaj bisede ka pranuar se nga udhëheqja siriane është dhënë urdhri për përdorimin e gazit helmues. Assadi është nervozuar aq shumë sa që ka humbur kontrollin por me këtë urdhër ka bërë një gabim të madh, thuhet të jetë thënë në bisedën e përgjuar nga BND.


kryesore

Gazeta MAPO

www.mapo.al / gazetamapo@gmail.com

05.09.2013

3

qeveria e re

Rama përballet me kryesinë, 9 kandidatët për kryetar grupi Të premten kryesia e PS zgjedh kreun e grupit parlamentar, nënkryetarin e Kuvendit dhe drejtuesit e komisioneve të përhershme. Favoritët: Ruçi, Majko, Leskaj e Blushi Fejzi Braushi Kryeministri i ardhshëm, Edi Rama do të përballet nesër në mbledhjen e kryesisë dhe të grupit parlamentar për herë të parë me “senatorët” e Partisë Socialiste, shumica e të cilëve janë të qejfmbetur përsa i takon të gjithë hapave që ka ndërmarrë Rama në formësimin e qeverisjes së tij të ardhshme, duke filluar që nga përcaktimi i strukturës së qeverisë, emrave të ministrave apo edhe hartimit të programit qeverisës që do t’i paraqesë Kuvendit. Në prag të çeljes së sezonit të ri politik dhe hapjes së legjislaturës së re, Rama ka thirrur nesër mbledhjen e kryesisë dhe të grupit parlamentar, ku veç debatit për formimin e qeverisë dhe hartimin e programit, pritet të zgjidhet dhe kryesia e grupit, nënkryetari i Parlamentit dhe emrat e kryetarëve të komisioneve të përhershme kuvendore. Mbledhjet Vetëm tre ditë para hapjes së sesionit të ri parlamentar, ai në detyrim të Statutit, ka thirrur mbledhjen e kryesisë dhe të grupit parlamentar për të zgjedhur emrat që do të drejtojnë të zgjedhurit socialistë në debatin parlamentar dhe të atyre që do të përfaqësojnë Partinë Socialiste në strukturat

drejtuese të institucionit ligjbërës. Sipas statutit të partisë dhe më konkretisht pikës 29 të tij, është kryesia ajo që përzgjedh emrin e kryetarit të grupit, të përfaqësuesit në kryesinë e parlamentit dhe emrat e kryetarëve të komisioneve të përhershme. Lidhur me emrit e kryetarit të grupit ky nen në pikën 4 të tij përcakton se kryesia “propozon një nga anëtarët e saj në funksionin e Kryetarit të Grupit Parlamentar Socialist”, çka në fakt pakëson numrin e kandidatëve për këtë post. Në detyrim të nenit të sipërcituar, por edhe sepse një pjesë e anëtarëve të kryesisë janë zgjedhur ministra dhe një pjesë tjetër nuk janë fare deputetë, vetëm 9 personalitete që janë pjesë e kësaj strukture të lartë drejtuese janë në garë për të qenë kryetar të grupit parlamentar. Më konkretisht në garë për kryetar grupi mbeten emrat Gramoz Ruçit, Arta Dades, Ben Blushit, Valentina Leskajt, Erion Braçes, Taulant Ballës, Besnik Bares, Namik Dokles dhe Pandeli Majkos. Përjashtohen nga kjo mundësi emra të tjerë të njohur si Fatmir Xhafaj, Blendi Klosi e Bashkim Fino për shkak se mbajnë poste të sekretarëve të partisë, pavarësisht se marrin pjesë në mbledhjet e

kryesisë pa të drejtë vote. Të pyetur dje nga gazeta MAPO askush në PS nuk arrinte të thoshte me siguri se cili prej emrave të mësipërm ishte më favorit se të tjerët për të drejtuar grupin apo se cili prej tyre do të zgjidhej në postin e nënkryetarit të parlamentit. Ajo që mësohet është se edhe në plotësimin e këtyre pozicioneve mund të ketë një alternim mes dy gjinive, pra nëse do zgjidhet një mashkull kryetar grupi nuk përjashtohet mundësia që të jetë

Pas bojkotit të deputetëve të vjetër të konferencës “Shqipëria, gjenerata tjetër”, priten me interes qëndrimet e tyre në kryesi për përbërjen e kabinetit qeveritar dhe mospërfshirjen e asnjërit prej tyre

një femër nënkryetare parlamenti, apo dhe anasjelltas. Debati Por ndërsa zgjedhja e emrave që do të drejtojnë dhe përfaqësojnë grupin socialist në jetën parlamentare nuk pritet të shoqërohet me debat, kjo nuk do të thotë se në në mbledhjet e thirrura për nesër nuk priten debate. Kjo për vet faktin se ky është një rast i mirë që të gjithë emrat e rëndësishëm të PS-së dhe që mbetën të pakënaqur nga ndarja e pushtetit ekzekutiv të shprehin rezervat e tyre për gjithë procesin e përgatitjes së qeverisjes së nesërme. Të paktën kjo është paralajmëruar nga vet qëndrimet që kanë mbajtur këto figura gjatë gjithë kësaj periudhe, ku kanë bojkotuar në shenjë proteste të gjitha aktivitetet e kryeministrit të zgjedhur, siç ishte edhe rasti i konferencës së një jave më parë me temë “Shqipëria, gjenerata tjetër”. Burime nga PS bëjnë të ditur se një pjesë e këtyre figurave kanë mbetur të pakënaqur nga Rama, jo thjesht për faktin se nuk u përzgjodhën prej tij për të qenë pjesë e kabinetit të ri qeverisës, por edhe sepse nuk u pyetën fare, ndoshta edhe në kundërshtim me statutin, për të gjitha vendimet që ka marrë kryeministri i ri në formimin e qeverisë së tij.

Rama hap zyrën e deputetit në Vlorë: S’do të jetë për punësime Kryeministri i zgjedhur Edi Rama ka hapur dje zyrën e tij të deputetit në Vlorë, që e konsideron si një model të bashkëjetesës mes deputetëve dhe zgjedhësve të tyre. Rama u takua me tre të rinj që u përzgjodhën për të punuar në këtë zyrë, ndërmjet 252 aplikantëve. Siç bënë të ditur zyra e shtypit të PS-së, që të tre kandidatët fitues janë nga qyteti i Vlorës, janë shkolluar me rezultate të larta në universitete prestigjioze brenda dhe jashtë vendit, kanë eksperienca të mira pune dhe i janë përgjigjur më mirë pritshmërive të stafit përzgjedhës të caktuar nga Edi Rama. Duke deklaruar të çelur zyrën e tij në qyte-

tin bregdetar Kryeministri i zgjedhur dhe njëkohësisht deputet i qarkut të Vlorës është shprehur se kjo praktikë do të kthehet në një model të bashkëjetesës mes deputetëve dhe zgjedhësve të tyre. Rama është takuar e ka biseduar me tre të rinjtë që janë përzgjedhur për të punuar në këtë zyrë. Ai e ka konsideruar këtë proces përzgjedhës si filozofinë e re që do të jetësohet përditë në qeverinë e krijuar nga vullneti i një populli të tërë. Më tej kryeministri i zgjedhur u ka shpjeguar të rinjve që do të punojnë në zyrën e tij të deputetit në Vlorë, vizionin lidhur me mënyrën se si duhet të funksionojë

kjo zyrë, pasi sipas tij ajo nuk duhet të shihet si një zyrë punësimi, por si mundësi që qytetarët të shprehin shqetësim dhe të japin idetë e tyre për zgjidhjen e problemeve. “Kjo zyrë nuk është një zyrë punësimi, në kuptimin që njerëzit të vijnë këtu dhe të marrin punë. Kjo zyrë nuk i

mbivendoset as institucioneve të shtetit dhe as funksioneve që kanë drejtuesit apo strukturat e institucioneve të shtetit. Është zyra ku çdo qytetar i Vlorës, i qytetit dhe i rrethit mund të vijë dhe të ndajë me ne shqetësime, të bëjë sugjerime, të sjellë ide, të shprehë çfarë dëshiron të na thotë lidhur me probleme të vendit, të qytetit, të fshatit, të komunitetit dhe ne kemi detyrimin ta dëgjojmë dhe me respektin më të madh t’i gjendemi pranë apo t’i japim asistencën e nevojshme, për ta drejtuar aty ku duhet, ku është fjala për të zgjidhur probleme të caktuara”, tha Rama.

Statuti Neni 29 Kryesia e PS-së 4. propozon një nga anëtarët e saj në funksionin e Kryetarit të Grupit Parlamentar Socialist. 4. propozon kandidatët për kryetar e nën/kryetar të Kuvendit, për kryetar të komisioneve dhe të delegacioneve të përhershme të Kuvendit të Shqipërisë dhe ia paraqet për votim GPS; Neni 37 Grupi Parlamentar Socialist 1. Deputetët e PS të zgjedhur në Kuvend përbëjnë Grupin Parlamentar Socialist (GPS). GPS është strukturë politike e Partisë. 2. GPS diskuton paraprakisht për çështjet që do të shqyrtohen, përcakton taktikën e tij dhe shfaq e mbron në Kuvend qëndrimin e Partisë Socialiste në zbatim të Programit të saj. 3. Shkallën e autonomisë së anëtarëve të vet për votimin në seancën parlamentare, grupi e vendos paraprakisht, sipas rëndësisë dhe natyrës së projektligjit që shqyrtohet. Vendimi politik i marrë me shumicën e votave në mbledhjen e GPS është i detyrueshëm për zbatim prej tyre. 4.Në rastet e mospjesëmarrjes, votimit kundër dhe abstenimit ndaj vendimit politik për çështje të tilla si: a. miratimi i ligjeve kushtetuese që kërkojnë shumicë të cilësuar; b. miratimi i buxhetit të shtetit; c. votëbesimet për qeverinë, përbërjen dhe programet që ajo paraqet ç. zgjedhja e personaliteteve të larta shtetërore; d. çështje të tjera me rëndësi të veçantë që vlerësohen si të tilla nga GPS; deputeti çregjistrohet menjëherë nga GPS. 5. Për rastet e pikës “d” deputeti mund të kërkojë, por jo më parë se një vit, revokimin e masës në Kryesinë e GPS, e cila është e detyruar ta shqyrtojë dhe të marrë vendimin përkatës. 6. Vendimi i Kryesisë së GPS për çregjistrim të deputetit nga GPS ose revokimin e masës ndaj tij ratifikohet në Kryesinë e PS. 7. Deputeti socialist angazhohet në komisionet permanente të AK. 8. Mban kontakte periodike e bashkëpunon me strukturat e partisë dhe komunitetin në ZAZ përkatëse; 9.Marrëdhëniet midis GPS dhe PS përcaktohen me rregullore të veçantë që miratohet nga Asambleja Kombëtare e PS. Deputeti socialist përmbush të gjitha detyrimet dhe kërkesat e rregullores së GPS.


4

në fokus

ngjarje e ditës

Në takimin mes zv/ministres së Punëve të Jashtme dhe ndihmëssekretarit amerikan të Shtetit u diskutua edhe për akuzat adresuar Presidentit të Republikës, Bujar Nishani.

Deklarata e MPJ Reeker: SHBA do të mbështesë fort opozitën e ardhshme “Z. Reeker shprehu edhe një herë mbështetjen e tij dhe të qeverisë amerikane ndaj Shqipërisë, si dhe bindjen e tij se opozita e re e Shqipërisë do të jetë konstruktive dhe e fortë dhe se do të ketë mbështetje të fortë nga SHBA” TIRANË Shtetet e Bashkuara të

Amerikës do të vijojnë të mbështesin Partinë Demokratike dhe rolin e saj si opozitë e ardhshme. Lajmi është përcjellë dje përmes një deklarate zyrtare nga Ministria e Punëve të Jashtme, e cila njoftonte një takim të zhvilluar në Slloveni mes zv/ministres së Punëve të Jashtme, Edith Harxhi dhe Philip Reeker, zv/ ndihmëssekretari amerikan i Shtetit. Zv/ministrja e Punëve të Jashtme, e cila po merr pjesë në punimet e Forumit Strategjik të Bled, Slloveni, zhvilloi një takim të veçantë me Asistent/ zëvendëssekretarin e Shtetit, z. Philip Reeker. “Z. Reeker i shprehu zonjës Harxhi opinionin e tij dhe të Departamentit të Shtetit në lidhje me zgjedhjet e 23 qershorit në Shqipëri, duke thënë se ato ishin një sukses për Shqipërinë dhe qeveria ‘Berisha’ e Kryeministri Berisha kanë meritën për organizimin dhe administrimin e zgjedhjeve më të mira në Shqipëri”, - thuhet në njoftimin për shtyp të Ministrisë së Jashtme. Nga ana e saj, zv/ministrja e Jashtme, Harxhi është shprehur se opozita e ardhshme në Shqipëri do të jetë një forcë solide dhe konstruktive në të mirë të integrimit të vendit dhe se Shtetet e Bashkuara të Amerikës do të gjejnë tek opozita e re e Shqipërisë një partner të fortë për bashkëpunim. “Palët diskutuan në lidhje me situatën politike dhe eko-

nomike në Shqipëri, parlamentin e ri dhe përbërjen e tij, si dhe sulmet e fundit ndaj institucioneve kushtetuese, veçanërisht ndaj Presidentit, duke shpresuar se këto sulme nuk do të vazhdojnë më tej dhe se kjo do të ishte mënyra për të marrë gjithashtu statusin e vendit kandidat brenda këtij viti”, thuhet në njoftimin për shtyp të Ministrisë së Punëve të Jashtme. Duke iu referuar deklaratës zyrtare të këtij institucioni, Reeker ka përcjellë sërish “mbështetjen e tij dhe të qeverisë amerikane ndaj Shqipërisë dhe bindjen e tij se opozita e re e Shqipërisë do të jetë konstruktive dhe e fortë dhe se do të ketë mbështetje të fortë nga Shtetet e Bashkuara të Amerikës”. Ndërkohë, gjatë qëndrimit në Bled, Slloveni, zv/ministrja e Punëve të Jashtme pati takime edhe me ministra të Jashtëm të vendeve të rajonit. Gjatë këtyre takimeve ajo këmbeu pikëpamje të ndryshme në lidhje me situatën aktuale në rajon. Pak kohë më parë, në ambientet e reja të ish-SHQUP-it, ambasadori amerikan në Tiranë, Aleksandër Arvizu zhvilloi një takim me kryetarin e PD-së, Lulzim Basha. Gjatë këtij takimi Arvizu theksoi se ishte diskutuar mbi bashkëpunimin mes SHBA-së dhe PD-së, duke siguruar se do të vijojë edhe në të ardhmen. “Folëm për qëllimin e shqiptarëve, shtegu europian, rruga drejt Brukselit. Folëm

“Z. Reeker i shprehu zonjës Harxhi opinionin e tij dhe të Departamentit të Shtetit në lidhje me zgjedhjet e 23 qershorit në Shqipëri, duke thënë se ato ishin një sukses për Shqipërinë dhe qeveria ‘Berisha’ dhe Kryeministri Berisha kanë meritën për organizimin dhe administrimin e zgjedhjeve më të mira në Shqipëri”

për një proces shumë të rëndësishëm, atë të opozitës së vendit, pasi çdo parti duhet të luajë rolin e saj,”- u shpreh Arvizu pas takimit me Bashën pak ditë më parë. Takimi i Arvizusë me Bashën erdhi edhe pas disa deklaratave jopozitive në adresë të ambasadorit amerikan nga disa zyrtarë demokratë. E tillë ishte edhe postimi i kryetares së Kuvendit, Jozefina Topalli, në faqen e saj në Facebook, e cila e cilësoi ambasadorin një njeri të vockël, që nuk mund të përfaqësonte një vend të madh si Amerika. Reagimi i Topallit erdhi pas deklaratës së diplomatit të SHBAsë, i cili i cilësoi zgjedhjet e 23 qershorit historike, si zgjedhjet e vitit 1992. Për nënkryetaren e Partisë Demokratike, Arvizu me qëndrimin e tij shfaqi miopi të theksuar historike e politike.

Meta: Në krye të axhendës, procesi i integrimit europian Kreu i LSI-së vlerësoi se sfidat me të cilat përballet vendi janë të shumta, që nga zbatueshmëria e ligjit, lufta kundër korrupsionit dhe krimit të organizuar, deri te reformat institucionale dhe ekonomike Slloveni Në Forumin Ndërkombëtar që u zhvillua në Bled të Sllovenisë, me pjesëmarrjen e shumë personaliteteve nga Europa dhe bota, kryetari i LSI-së, Ilir Meta foli për sfidat e Shqipërisë në rrugën e integrimit europian. Tematika kryesore e Forumit përmblidhej në sloganin “Një Europë që ndryshon, në një botë që ndryshon”. Një panel i veçantë iu dedikua marrëdhënieve BE-Ballkani Perëndimor pas anëtarësimit të Kro-

acisë, ku ishte i ftuar si panelist z. Meta, disa personalitete të larta politike nga rajoni, si dhe zëvendësndihmës/sekretari i Shtetit, z. Philip Reeker. Gjatë diskutimit të tij, Meta vuri theksin tek nevoja e vendit për avancimin e shpejtë të reformave nga ana e qeverisë së re, ku në krye të axhendës mbetet procesi i integrimit europian. Ai vlerësoi se sfidat me të cilat përballet vendi janë të shumta, që nga zbatueshmëria e ligjit, lufta kundër korrupsionit dhe krimit të organizuar, deri te reformat institucionale dhe ekonomike. Meta shprehu besimin dhe vullnetin e mazhorancës së re për t’i dhënë një fizionomi të re qeverisjes së vendit, me fokusin kryesor zgjidhjen e problemeve ekonomike dhe sociale për qytetarët shqiptarë. Ai konfirmoi gjithashtu se roli i Shqipërisë do të vazhdojë të jetë konstruktiv, në shërbim të paqes dhe stabilitetit në rajon. Meta tha se realizimi i projekteve të përbashkëta

rajonale apo krijimi i tregjeve të përbashkëta rajonale, siç është ai i energjisë, do të ishte një vlerë e shtuar në funksion të një rëndësie më të madhe gjeostrategjike të rajonit. Në këtë kontekst, Meta u ndal edhe tek rëndësia e projektit të gazsjellësit Trans-Adriatik Pipeline (TAP), si një projekt strategjik rajonal që do të garantojë furnizimin me gaz jo vetëm për Europën, por edhe për vendet e ra-

jonit. Në përfundim të fjalës së tij, Meta theksoi se integrimi europian është projekti politik më madhor i Shqipërisë, por edhe i vendeve të Ballkanit Perëndimor. Edhe z. Reeker në ndërhyrjen e tij mbështeti përpjekjet e vendeve të rajonit për të përshpejtuar procesin e integrimit europian, si dhe konfirmoi angazhimin e SHBA-së për integrimin euro-atlantik të rajonit.

deklarata

MEGA: Gati të bashkëpunojmë me qeverinë e re TIRANË Partia e minoritetit grek, MEGA, reagoi dje pas lajmeve se ajo do të jetë pjesë e kabinetit të ri qeveritar me një post zëvendësministri. Në një deklaratë për shtyp thuhet se ata nuk kanë asnjë ftesë bashkëpunimi deri më tani, por theksojnë se në rast se do kenë një ftesë, janë gati të bashkëpunojnë me qeverinë e re. MEGA i është përgjigjur edhe lajmeve në media se ata janë të lidhur me neonazistët e “Agimit të Artë”. Ata i quajnë këto deklarata si keqdashëse dhe dezinformuese. “Partia MEGA, e krijuar në vitin 2010, nuk ishte pjesëtare e koalicionit qeverisës të deritanishëm. Edhe me qeverinë e re, për momentin nuk ka asnjë ftesë zyrtare për bashkëpunim dhe pjesëmarrje në qeverisjen e vendit. Në qoftë se qeveria e re do të vlerësojë zgjidhjen e problemeve të minoritetit grek dhe pjesëmarrjen e tij në qendrat e vendimmarrjes, atëherë ne do të jemi të hapur dhe transparentë për diskutimin e një platforme të caktuar bashkëpunimi”, thuhet në deklaratën e MEGA-s.


Gazeta MAPO

www.mapo.al / gazetamapo@gmail.com

05.09.2013

5

Përfundon rruga “Pandi Stillu”, Basha: Ne flasim me vepra Me një investim prej 35 milionë lekësh, ka përfunduar ndërtimi i rrugës “Pandi Stillu” në njësinë bashkiake nr.8. Kjo rrugë ka një gjatësi afro 500 metra linearë, me gjerësi totale të rrugës 6 metra, me trotuar 1 metër në të dyja anët e saj, dhe do u shërbejë mbi 4000 banorëve. Punimet në rrugë janë paraprirë nga ndërtimi i rrjetit të ri të kanalizimeve për ujërat e zeza, reshjet e shiut dhe ujërat e ujësjellësit. Përgjatë rrugës është vendosur ndriçimi, ndërsa muret rrethuese të shtëpive

që janë prishur nga ndërtimi i rrugës, janë zëvendësuar me kangjella. Kryebashkiaku Basha, i pranishëm në përfundimin e punimeve në këtë rrugë, i konsideroi punimet, si shenjë të përkushtimit të Bashkisë për të sjellë të njëjtin standard në çdo cep të qytetit, duke i dhënë fund diskriminimit mes qendrës dhe periferisë. “Sot rikthehemi pranë komunitetit të banorëve të kësaj zone të lagjes nr.8, komunitet i cili është i vendosur këtu prej 1015 vitesh, por që gjatë gjithë kësaj kohe nuk

ka pasur kushtet minimale, si infrastrukturën rrugore, kanalizimet apo ujësjellësin dhe që sot në një gjatësi prej afro 500 metrash por që u shërben mbi 4000 rezidentëve të kësaj zone, ka kushte të barabarta me çdo pjesë tjetër të ndërtuar rishtas në qytet, në qendër apo periferi”,- tha ai. Në përgjigje të interesimit të medias, kryebashkiaku Basha ka bërë të ditur se gjatë javës lidhet kontrata me firmën fituese për ndërtimin e bulevardit të ri.

Vjedhin karburantin e makinave, prokuroria nis hetimet Drejtoria e Metrologjisë refuzoi Ministrinë e Ekonomisë për publikimin e emrave të kompanive të karburantit që vjedhin qytetarët. Refuzohet edhe prokuroria. Nisin hetimet Shmangia e institucioneve ndaj publikimit të emrave të kompanive që kanë vjedhur karburant në momentin e furnizimit të automjeteve ka nxjerrë në pah shumë qartë kapjen e institucioneve në ikje nga “mafia’” e biznesit. Fenomeni është parë këto ditë, ku që nga kryeministri Berisha, Ministria e Ekonomisë dhe Drejtoria e Metrologjisë janë përfshirë në replika dhe kundër-replika duk u fshehur pas ligjit, për të mos kryer detyrën themelore, publikimin e emrave të fajtorëve dhe ndëshkimin e tyre. Në gjithë këtë kaos ku konsumatorët presin të mësojnë emrat e hajdutëve të naftës, Prokuroria ka vendosur të hetojë dhe për më tepër të çojë për ndjekje penale të gjithë zinxhirin e abuzuesve që nga Metrologjia deri tek kompanitë hajdute. Metrologjia refuzon publikimin Edhe pas urdhrit të dhënë një ditë më parë nga Ministria e Ekonomisë, Drejtoria e Metrologjisë nuk pranon të publikojë

listën me emrat e pikave të karburantit që kanë vjedhur qytetarët. Drejtoresha e Metrologjisë, Kozeta Mesiti doli dje para mediave për të sqaruar se çështja zgjidhet vetëm nëse miratohet akti normativ. Ajo ka propozuar konkretisht një shtesë në nenin 9 të ligjit “Për inspektimin”, e cila qartëson mënyrën e shpalljes së abuzuesve. Mesiti tha se, nëse i publikon emrat, atëherë ajo mund të akuzohet nga firmat e karburanteve për shkelje të ligjit. Por ndërsa sfida tashmë i mbetet Ministrisë së Ekonomisë, kjo e fundit ka kundërshtuar pretendimet e Drejtorisë se Metrologjisë. Ndërsa Ministria e Ekonomisë edhe dje doli me të njëjtin qëndrim, sipas të cilit, nuk bëhet fjalë për të dhëna tregtare siç është numri i niptit apo emri i firmës, por vetëm i administratorit të pikës së karburantit dhe numrit të serisë së pompës që ka hedhur më pak sasi nëpër mjete. Rezultatet e inspektimit të dy muajve të fundit në të

Sot hetuesit e “Task Forcë” do të zbarkojnë në zyrat e Metrologjisë dhe do të sekuestrojnë gjithë materialet që lidhen me inspektimin e pikave të karburanteve. Hetimet do të përqendrohen në akuzat e vjedhjes, mashtrimit dhe evazionit fiskal.

gjithë vendin nxorën në pah se 11 % e pikave të karburantit në shkallë vendi abuzonin me sasinë, e cila bashkë me cilësinë e dobët po përkthehet në një faturë të rëndë për konsumatorët. Sipas inspektorëve të Metrologjisë, pikat e pakicës kanë manovruar me pompat e furnizimit, të cilat fillimisht vulosen dhe më pas kolaudohen periodikisht. Prokuroria nis hetimet Mirë publiku që është refuzuar nga Drejtoria e Metrologjisë, por edhe prokuroria. Që kur dolën rezultatet e para të inspektimeve në Tiranë në mes të muajit korrik, prokuroria i kërkoi Drejtorisë së Metrologjisë të vërë në dispozicion të akuzës gjithë dokumentet që disponon lidhur me kontrollet në pikat e karburanteve. Gjithashtu, akuza kërkoi të vihej në dijeni nga kjo drejtori nëse janë vërejtur elemente të veprës penale nga kontrollet e ushtruara. Por kur ka kaluar një muaj nga

kjo kërkesë e prokurorisë, Drejtoria e Metrologjisë nuk ka kthyer përgjigje, duke detyruar akuzën të veprojë vetë. Një burim i prokurorisë tha për “Mapo”-n, se nga nesër, hetuesit e “Task Forcë” do të zbarkojnë në zyrat e Metrologjisë dhe do të sekuestrojnë gjithë materialet që lidhen me inspektimin e pikave të karburanteve. Hetimet do të përqendrohen në akuzat e vjedhjes, mashtrimit dhe evazionit fiskal. Nëse gjatë verifikimeve konstatohet se subjekte të ndryshme private kanë konsumuar ndonjë prej veprave penale, atëherë do të merren në përgjegjësi penale edhe drejtuesit e Metrologjisë, të cilët nuk i kanë denoncuar këto abuzime në prokurori. Lëvizja e akuzës vjen pas mungesës së reagimit nga Drejtoria e Metrologjisë, e cila jo vetëm që nuk ka kallëzuar abuzuesit, por nuk ka publikuar as emrat e tyre, me justifikimin se diçka e tillë ndalohet nga ligji.

Konkurrueshmëria globale, Shqipëria 6 pozicione më poshtë

Arbitrazhi me CEZ, qeveria e re synon pajtimin

Shqipëria ka humbur 6 pozicione në klasifikimin e përvitshëm të Raportit Global mbi Konkurrueshmërinë të World Economic Forum, i cili u bë dje publik. Vendi ynë ndodhet në pozicionin e 95-të mes 148 vendeve të botës të marra në shqyrtim. Raporti i cili vlerëson tërësinë e institucioneve, politikave dhe faktorëve që përcaktojnë produktivitetin e një vendi, hartohet mbi bazën e 100 treguesve të organizuar në 12 kategori, duke nisur që me infrastrukturën, mjedisin makroekonomik, shëndetësinë, arsimin e deri te efikasiteti i tregjeve, atyre të punës dhe financës apo dhe inovacioni. Vlerësimi bëhet sipas një sistemi pikësh, ku 1 është më e ulëta dhe 7 pikë është vlerësimi maksimal. Shqipëria ka marrë 3.85 pikë. Ndër kategoritë më të vlerësuara është shëndetësia dhe sistemi arsimor fillor,

Qeveria e re do të tentojë negociata pajtimi me kompaninë e shpërndarjes së energjisë “CEZ”, me qëllim shmangien e arbitrazhit. Burime zyrtare nga kabineti ‘Rama’, të cituara nga ‘Vizion Plus’ bëjnë të ditur se ky do të jetë hapi i parë me qëllim zhbllokimin e situatës në tregun energjetik, por edhe minimizimin e kostove financiare. I këtij mendimi është edhe eksperti Gjergj Simaku, i cili thotë se gjendja aktuale e administrimit të përkohshëm të kompanisë duhet të marrë fund sa më shpejt, ndërsa zgjidhja që duhet të pasojë është liberalizimi i tregut. Ndërkohë, procesi i arbitrazhit mund të konsiderohet i bllokuar, pasi që nga dita e parë kur u depozitua çështja nga çekët e deri më sot nuk është zhvilluar asnjë seance. Ndonëse u premtua se do të kishte një tentativë pajtimi në nivel politik, një gjë e tillë nuk ka ndodhur. Nga ana tjetër, Ministria

me 5.9 pikë. Pozitiv paraqitet edhe klasifikimi për mjedisin makroekonomik, me 4.41 pikë. Me mbi 4 pikë është vlerësuar efikasiteti i tregut të punës apo dhe arsimimi i lartë. Pikët më të ulëta janë dhënë për inovacionin, 2.8 dhe përmasat e tregut. Krahasuar me vendet e rajonit, Shqipëria ka lënë pas Serbinë, e cila ndodhet në vendin e 101, ndërsa përpara saj është Bosnja, në vendin e 87-të, Kroacia në të 75-in, Maqedonia në vendin e 73-të, dhe Mali i Zi në të 67-in. Kosova nuk është përfshirë në vendet e marra në shqyrtim. Në vendet e para të klasifikimit botëror vazhdojnë të jetnë Zvicra, Singapori dhe Finlanda, ndërsa në fund të listës janë Cadi, Burundi, Guineja apo Jemeni. Sipas raportit të këtij viti, niveli i lartë i inovacionit dhe forcimi i institucioneve kanë qenë ndër faktorët kryesorë në rritjen e konkurrueshmërisë së ekonomive.

aktuale e Ekonomisë është në proces përzgjedhjeje të dy kompanive ndërkombëtare, që do të bëjnë auditimin e rrjetit të shpërndarjes dhe të gjendjes financiare të kompanisë CEZ. 8 muaj pas heqjes së licencës për kompaninë CEZ, kjo e fundit paditi qeverinë në Arbitrazh, duke kërkuar një dëmshpërblim prej 200 milionë eurosh për prishje të investimit. Nga ana e saj, qeveria miratoi një fond prej 870 mijë eurosh që do të përdoren për konsulenca, auditim të kompanisë dhe përballim të shpenzimeve nga avokatura e shtetit. Thyerja në marrëdhëniet mes qeverisë shqiptare dhe kompanisë CEZ nisi që në 12 nëntor 2013, kohë kur disa punonjës të kompanisë u arrestuan pas një aksioni për ndërprerje të energjisë së papaguar. Ky acarim i raportit nxori në sipërfaqe edhe borxhet e ndërsjella mes CEZ-it, KESH-it e institucioneve shtetërore.


6

Kronika e ditës

ditari

Pranga 34-vjeçares, rrihte nënën se nuk shiste shtëpinë Ensiana Paci, 34 vjeçe nga Tirana, u arrestua nga zyra e hetimit të krimeve në komisariatin e policisë nr.2, në Tiranë, pas denoncimit të nënës së saj, për rrahje sistematike. Arrestimi i saj, u bë i ditur nga policia e kryeqytetit, ku thuhet se Paci në mënyrë të herëpashershme kishte ushtruar dhunë duke goditur dhe rrahur nënën e saj, pas konflikteve që kishin në familje. Sipas burimeve të policisë, 34 vjeçarja Paci ushtronte dhunë në familje dhe rrihte të ëmën pasi kërkonte nga kjo e fundit të shiste shtëpinë dhe paratë që do të fitonin

nga shitja e saj të ndaheshin dhe vajza të merrte pjesën e saj. Sipas pretendimeve të vajzës, nëna me paratë që i takonin mund të shkonte dhe të jetonte ku të donte. Një situatë e tillë sipas burimeve të policisë ishte përsëritur shpesh dhe gruaja e moshuar në mënyrë të përsëritur i ishte drejtuar policisë për ndihmë. Dhuna mësohet se është përsëritur edhe dy ditë më parë, ndërsa gruaja nuk hezitoi të njoftonte policinë. Pas njoftimit të marrë blutë, shoqëruan vajzën 34 vjeçare duke e akuzuar atë se kishte dhunuar të ëmën dhe

shkelur urdhrin e gjykatës. E arrestuara pas procedurës së pyetjes së saj, u arrestua ndërsa dosja I kaloi prokurorisë. Ndërkaq në fshatin Moravë të Korçës, policia ndaloi një person I cili nën efektin e alkoolit, ushtronte dhunë ndaj të vëllait, ndërsa më pas ndaj të dëmtuarit, policia lëshoi një urdhër mbrojtjeje që iu përcoll gjykatës së Korçës. Konfliktet mësohet se kanë pasur si shkak shpenzimin e parave nga vëllezërit ku secili pretendonte të merrte sipas policisë paratë, ndërsa vëllai më i madh njihej si alkoolist.

Gjyqtari i Durrësit rrezikon 3 vjet burg për vendimin e Ilir Xhakjes Prokuroria kërkon dënimin me burg të Neritan Tabakut dhe privimin për 5 vjet nga detyrat publike. Shkak u bë moszbardhja e vendimit, deri në kohën kur Xhakja vrau shefin e policisë së Shijakut Leonard Bakillari

Ish-gjyqtari i Gjykatës së Durrësit, Neritan Tabaku i shkarkuar nga detyra pas skandalit “Xhakja” rrezikon tre vjet burg dhe pesë vjet privim nga detyrat publike. Ky ishte thelbi i konkluzioneve të prokurorisë në procesin gjyqësor ndaj Tabakut, i cili akuzohet për shpërdorim detyrë. Prokurori Julian Zonja i tha gjykatës se i pandehuri Neritan Tabaku, në cilësinë e kryesuesit të trupit gjykues në procesin ndaj Ilir Xhakjes me veprimet dhe mosveprimet e tij ka dëmtuar interesat e drejtësisë. “Kjo erdhi si shkak se i pandehuri nuk dorëzoi vendimin penal dhe dosjen gjyqësore që kishte gjykuar, derisa i pandehuri Ilir Xhakja kreu një vepër tjetër penale, duke mos marrë parasysh faktin se ndaj këtij vendimi ishte bërë ankim”- tha prokurori. Sipas tij, Tabaku kryesonte trupin gjykues në procesin ndaj Ilir Xhakjes i akuzuar për vrasje me paramendim të shtetasit Qerim Maloku, akuzë për të cilën prokuroria kërkoi dënimin e të pandehurit me 24 vjet burg. Por në shkurt të vitit 2011 Xhakja u shpall i pafajshëm, ndërsa palëve në proces nuk iu vu në dispozicion vendimi i zbardhur.

“Veprimi që nuk u krye nga i pandehuri ka të bëjë me mosarsyetimin dhe mosdepozitimin brenda afateve ligjore të vendimit g jyqësor penal nr.98, datë 09.02.2011, për të pandehurin Ilir Xhakja”- tha prokurori. Në pretencën përfundimtare të akuzës thuhet se në seancën e datës 9 shkurt 2011 kur Xhakja është shpallur i pafajshëm jo vetëm që nuk u publikua vendimi i arsyetuar, por as në sekretarinë e gjykatës nuk u dorëzua dosja gjyqësore brenda afatit 5-ditor të parashikuar në ligj. “Nga Prokuroria u kërkua me shkresën nr.2657, datë 16.2.2011 vënia në dispozicion e vendimit të arsyetuar, me qëllim ushtrimin e të drejtës së prokurorit për ta apeluar vendimin gjyqësor brenda afatit procedural 10-ditor, por për këtë shkresë nuk u kthye përgjigje”- argumentoi prokurori. I gjithë ky skandal u zbulua vetëm në shtator të vitit të shkuar kur policia arrestoi shtetasin Ilir Xhakja si i dyshuar për vrasjen e komisarit të Shijakut Adem Tahiraj. Pas kësaj ngjarje prokuroria ka kërkuar informacion rreth ecurisë së procesit gjyqësor ndaj Xhakjes lidhur me çështjen e parë, por akuza është njoftuar se çështja në Gjykatën e Apelit Durrës nuk kishte nisur të shqyrtohej pasi nuk disponohej fashikulli i gjykimit. “Kjo për shkak se vendimi nr.98, datë 09.02.2011 së bashku me dosjen që i përkiste të pandehurit Ilir Xhakja, ende nuk ishin dorëzuar në krye-sekretarinë e gjykatës nga gjyqtari i çështjes Neritan Tabaku, që prej datës së shpalljes së vendimit dhe deri në datën 14.09.2012, pra, për më shumë se një vit e shtatë muaj”- tha prokurori. Vendimi i pafajësisë ndaj të pandehurit

“Kjo për shkak se vendimi nr.98, datë 09.02.2011 së bashku me dosjen që i përkiste të pandehurit Ilir Xhakja, ende nuk ishin dorëzuar në krye-sekretarinë e gjykatës nga gjyqtari i çështjes Neritan Tabaku, që prej datës së shpalljes së vendimit dhe deri në datën 14.09.2012, pra, për më shumë se një vit e shtatë muaj”

Ish-gjyqtari i Gjykatës së Durrësit, Neritan Tabaku

Xhakja është depozituar në sekretarinë e gjykatës nga gjyqtari Tabaku më datën 14 shtator 2012, ndërsa zyrtarisht ky vendim i është vënë në dispozicion prokurorisë tre ditë më pas, më 17 shtator, pra më shumë se një vit e 7 muaj nga marrja e tij. “Mos dorëzimi i vendimit dhe dosjes në këto rrethana provojnë se është vepruar (mosvepruar) me dashje, minimalisht duke parashikuar dhe lejuar me ndërgjegje ardhjen e pasojave nga ky mosveprim, edhe pse i pandehuri mund të mos i ketë dashur ato”- tha prokurori teksa lexonte pretencën në mungesë të të

pandehurit Neritan Tabaku. Si pasojë e këtyre veprimeve apo mosveprimeve, i pandehuri ka dëmtuar interesat e ligjshme të shtetit duke i mohuar kështu prokurorisë të realizojë një ankim efektiv kundër vendimit të pafajësisë të Ilir Xhakjes. “Si rezultat edhe i kësaj ngjarje, u cenua imazhi i gjyqësorit në opinionin publik, duke dëmtuar besimin e publikut tek gjykatat dhe sistemi i drejtësisë”- tha prokurori duke kërkuar 3 vjet burg dhe heqjen e të drejtës për të ushtruar funksione publike për një periudhë 5 vjeçare për ish-gjyqtarin Neritan Tabaku.

Pallatet pa leje, 30 mln euro sekuestrime në Vlorë Gjatë vitit 2013, Prokuroria e Vlorës ka sekuestruar 10 objekte të ndërtuara në kundërshtim me ligjin apo në kushtet e falsifikimit të pronësisë Të paktën 10 objekte në ndërtim e troje me vlerë mbi 30 milionë euro janë sekuestruar nga Prokuroria dhe policia e Vlorës në muajt e parë të këtij viti. Bëhet fjalë për pallate të ndërtuara në kundërshtim me ligjin, apo me leje të përfituar nga dokumentet e falsifikuara, të cilat tashmë janë pjesë e hetimeve të nisura nga prokuroria e Vlorës. Po ashtu sekuestro preventive është vendosur edhe mbi disa tro-

j e ap o t o k a t ë p ë r f it u a r a n ë mënyrë të paligjshme nga pronarët e tyre. Sipas policisë së Vlorës mësohet se vlera e gjithë aseteve të sekuestruara g jatë kësaj kohe e kalon shifrën e 30 milionë eurove. Sipas policisë, numri total i rasteve të kësaj natyre të referuara në prokurori arrin mbi 150 çështje, të cilat aktualisht janë nën hetim nga akuza e qytetit bregdetar. Në një deklaratë për mediat policia e Vlorës tha se rastet e referuara në prokurori bëjnë fjalë për ndërtime të paligjshme, ndërsa të paktën 10 çështje kanë të bëjnë me pastrimin e produkteve të veprës penale, shpërdorim detyra apo falsifikim dokumentesh. “Pas përfundimit të hetimeve nga poli-

cia dhe pas kërkesave të bërë nga Prokuroria e Rrethit Gjyqësor Vlorë, Gjykata ka vendosur sekuestrimin e tokave dhe ndërtimeve të paligjshme të cilat kapin vlerën mbi 30 milion euro”,- tha zyrtarisht policia e Vlorës. Së fundmi, në bashkëpunim me prokurorinë është arritur bllokimi dhe sekuestrimi i një pallati që po ndërtohej në oborrin e shkollës “Ali Demi”. Bëhet fjalë për një ndërtim me sipërfaqe 180 m² në pronësi të shtetasit D. H. për të cilin policia ka referuar materialet në prokurori në gusht të këtij viti. Duke renditur operacionet e suksesshme në drejtim të sekuestrimit të ndërtimeve të paligjshme, policia e Vlorës tha se në janar të këtij viti është sekuestruar pasuria prej 1700 m²,

e ndodhur në lagjen e Ujit të Ftohtë, përfituar në mënyrë të kundërligjshme nga shtetasi Z.L. Në muajin maj të këtij viti është sekuestruar një tjetër truall me sipërfaqe 87.634 m², që ndodhet në komunën Shushicë të Vlorës, e përfituar në mënyrë të kundërligjshme nga shtetasi M.R. Vetëm pak kohë më parë Gjykata e Vlorës urdhëroi sekuestron preventive për tre pallate në qytetin e Vlorës të një prej të cilëve ishte ndërtim i paligjshëm, ndërsa dy të tjerë kishin përfituar lejen e ndërtimit me dokumente të falsifikuara. Sipas policisë nën hetim janë edhe zyrtarët përgjegjës që kanë lejuar ndërtimet e paligjshme, apo nuk kanë kryer verifikimet e duhura për ndërtimet me dokumente të falsifikuara.


Gazeta MAPO

www.mapo.al / gazetamapo@gmail.com

05.09.2013

7

Ministri grek: Nuk ka prova për zhdukjen e 502 fëmijëve Ministri grek i Drejtësisë, Haralambos Athanasiu, tha se nuk ka prova për zhdukjen e 502 fëmijëve shqiptarë nga qendrat e strehimit. Duke dhënë një sqarim mbi këtë çështje në Parlament, ministri deklaroi se hetimi kishte filluar pas ankesës së Avokatit të Popullit në OKB në vitin 2004, por pa prova. “Numri është tërësisht arbitrar dhe denoncimi nuk kishte asnjë provë. Është duke vuajtur kështu ven-

di ynë. Ndonjëherë, ne nxjerrim vetë sytë tanë”, tha ministri, duke shprehur shqetësimin se lajmi në fjalë prish imazhin e Greqisë. Ai sqaroi se nga hetimet e deritanishme rezulton se fëmijët “u mblodhën” nga rruga përpara Lojërave Olimpike. Disa prej tyre u morën nga prindërit, ndërsa një shumicë tjetër, rreth 90%, ikën në të njëjtën natë. Të gjithë fëmijët ishin pak më të rritur sesa 4 vjeç. Ministri shtoi

se ka kërkuar një dokument të fëmijëve të regjistruar, por përgjigjja jozyrtare ka qenë negative. Ai ftoi gjithkënd që ka informacion, të ndihmojë për të hetuar nëse fëmijët ishin viktima të një rrëmbimi. Ministri grek i Drejtësisë siguroi në fund të fjalës së tij se “tani për tani nuk ka asnjë fakt që vërteton se bëhet fjalë për një krim dhe nëse do të zbulohet diçka, Parlamenti do të informohet menjëherë”. Skan-

dali i zhdukjes së fëmijëve romë nga Fondacioni bamirës “Agia Varvara” u rihap pas kaq vitesh dhe u shtrua në Parlamentin grek nga deputetja e Syrizas, Maria Janakaki, e cila para disa ditësh kërkoi shpjegime nga ministri i Drejtësisë mbi hetimet që janë bërë për këtë çështje. Ministri i Drejtësisë, Haralambos Athanasiu urdhëroi hapjen e hetimeve, të cilat ishin mbyllur në vitin 2007.

Eksploziv makinës së biznesmenit, dyshime mbi konfliktet për pallatin Makina e një ndërtuesi shpërtheu në ecje në Tiranë. Policia heton konfliktin që ai kishte me banorët e pallatit të ndërtuar prej tij, i rindezur rishtazi për shkak të dy kateve pa leje

Dashamir Biçaku

Një biznesmen ndërtimi ka përjetuar momente tmerri kur makina e tij shpërtheu në ecje e sipër dje në Tiranë. Atentati me eksploziv ndodhi paraditen e djeshme, rreth orës 11:00, vetëm pak sekonda pasi Amarildo Ceka kishte hipur në makinë. Nga shpërthimi nuk ka të lënduar, ndërsa policia hedh dyshimet mbi një konflikt të Cekës me banorët e pallatit të ndërtuar prej tij pranë vendit të shpërthimit. Një pistë e dytë që është duke u hetuar nga ekspertët e policisë është edhe kërcënimi për shkak ndonjë konflikti tjetër të biznesmenit. Ortakut të tij, Lorenc Teranaj, një vit e gjysmë më parë iu vu eksploziv në banesë, pak kohë pasi ai kishte lënë qelitë e burgut të Tiranës. Dëshmitarë në vendngjarje tregojnë se shpërthimi ndodhi vetëm pak kohë pasi Amarildo Ceka, 35 vjeç, doli nga objekti që ai ka nisur të ndërtojë vite më parë në rrugën “Siri Kodra” në kryeqytet. Makina e tij shpërtheu në pjesën e pasme, ndërsa presioni i lartë i shpërthimit shtyu disa metra “Volvo”-n e tij model CC 90, me targa AA 779 CX. Burimet e policisë thanë se Ceka nuk mori dëmtime, çka lë të kuptohet se autorët kanë pasur për qëllim kërcënimin e tij. Burimet e policisë thanë se Ceka sapo kishte dalë nga objekti që ndërtonte në këtë zonë e për të cilin

kishte një konflikt të hapur me banorët. Këta të fundit pretendojnë se ai po ngrinte edhe dy kate të tjera, për të cilat nuk kishte leje. Nga shpërthimi, veç dëmtimit të veturës pati dëme edhe në disa lokale dhe biznese të vogla që ushtrojnë aktivitetin në këtë zonë. Hetuesit e Komisariatit nr.4 mbërritën me shpejtësi në vendin e ngjarjes, por më pas hetimi iu kalua Komisariatit nr.3 dhe zyrës së Hetimit të Vjedhjeve me Armë dhe Krimeve ndaj Pronës. Nga këqyrja e vendit të ng jarjes, ekspertët kanë dalë në konkluzionin se vetura ka shpërthyer nga një lëndë plasëse që besohet se ka qenë në masën e rreth 50-100 gramëve. Ky konkluzion ka qenë mbi konstatimet e dëmeve dhe të shkaktuara që sipas ekspertëve mund të tregonin edhe sasinë e mundshme të lëndës plasëse. Menjëherë pas ngjarjes, ndërtuesi Amarildo Ceka u shoqërua nga policia në ambientet e Drejtorisë së Policisë së Tiranës, për të dhënë sqarime në lidhje me incidentin si dhe konfliktet e shkaqet e mundshme të ngjarjes. Nga hetimet e kryera, policia ka mësuar se Ceka kishte në proces ndërtimi një objekt të nisur disa vite më parë në rrugën “Siri Kodra”, bashkë me ortakun e tij Lorenc Teranaj. Mirëpo objekti nuk është përfunduar tërësisht dhe shumë prej banorëve, sipas policisë dyshohet se kanë pasur pretendime për punimet dhe një problem i tillë po hetohet si shkak për ngjarjen e djeshme. Ndërkaq, si pistë tjetër policia po heton edhe mosmarrëveshjet e mundshme të pronarëve të pallatit me persona të tjerë për motive pronësie. Po ashtu, hetuesit janë duke verifikuar edhe pista të tjera të mundshme që mund të ndihmojnë policinë në zbardhjen e incidentit të djeshëm.

Precedenti

Eksploziv edhe ortakut të Cekës Policia po heton edhe mosmarrëveshjet e mundshme të pronarëve të pallatit me persona të tjerë për motive pronësie. Po ashtu, hetuesit janë duke verifikuar edhe pista të tjera të mundshme që mund të ndihmojnë policinë në zbardhjen e incidentit të djeshëm.

Një vit e gjysmë më parë, më 17 mars të vitit 2012, në të njëjtin objekt iu vu eksploziv ortakut të Cekës, Lorenc Teranaj. Dy ndërtuesit kanë lënë përgjysmë një pallat në rrugën “Don Bosko”. Ndërkaq, nga shpërthimi i ndodhur një vit e gjysmë më parë në banesën e Teranajt nuk pati të dëmtuar apo të plagosur veç dëmeve serioze në banesën e këtij të fundit, si dhe në disa banesa të tjera pranë saj. Edhe në këtë rast, hetuesit e Drejtorisë së Policisë së Tiranës dështuan në zbardhjen e krimit, ashtu si në një seri të tjera krimesh të rënda të ndodhura në kryeqytet përgjatë dy viteve të fundit. Ndërkaq, Teranaj është arrestuar më 24 gusht të vitit 2011 me një sasi lënde, që fillimisht u dyshua si heroinë. Ai ka qenë i shoqëruar nga Besnik Mitrovica dhe kanë lëvizur me automjetin e markës “Volksvagen Golf 4”, me targe AW 865 FR. Lëvizjet e të dyshuarve janë mbajtur nën vëzhgim nga ana e policisë gjyqësore për shkak të informacionit që disponohej se të dyshuarit merreshin me shpërndarjen e lëndës narkotike heroinë në pika të ndryshme të Tiranës. Po atë ditë ata u ndaluan nga policia duke iu bllokuar edhe lëndën narkotike. Disa muaj më pas Gjykata e Lartë vendosi lirimin e tij me argumentin se, vlerësimi i masës së sigurisë së tij ishte kryer pa praninë e të pandehurit.

Denoncimi i gardianit: Më kërcënohet familja Një polic i burgut të Fushë-Krujës pretendon se familjarë të tij janë kërcënuar me automatik. I bën apel autoriteteve për mbrojtje Kërcënohen me automatik familjarët e gardianit të burgut të sigurisë së lartë në Fushë-Krujë. Lajmi konfirmohet nga vetë gardiani Abdi Kuka, i cili denoncoi rastin në ‘News24’. Gardiani tha se ndihet i kërcënuar nga jeta, për shkak të punës, pasi çdo ditë përballet me të dënuar të rrezikshëm, teksa i bëri apel shtetit për më shumë vëmendje. “Jam kërcënuar me armë në oborrin e shtëpisë. Unë ndodhesha në Tiranë, po bëhesha gati të shkoja në burgun e Fushë-Krujës se jam gardian. Familja telefonoi policinë. Por nuk pati rezultat. Ndjehem i pasigurt për shkak të detyrës. Jemi familjar, mendoj se punojmë me devotshmëri dhe

kërkojmë më shumë rëndësi nga shteti. Punoj me grupin e gatshëm, jemi në përballje me të dënuar të përjetshëm, kryejmë aksione dhe kapim sende të ndalura. Përherë gjendemi përballë pasigurisë në rrugë dhe familje. Kemi pasur shumë raste, p.sh një kolegut tonë i vodhën makinën. Nuk kemi përkrahje nga shteti”, tha gardiani. Kuka theksoi se dy ditë më parë, 2 persona të paidentifikuar kanë kërcënuar duke qëlluar me armë para oborrit të shtëpisë së tij në Mat familjarët e vet. “Kanë ardhur 2 persona dhe kanë kërcënuar me armë, kanë shtënë me automatik dhe janë larguar. Pas 20 minutash makina u kthye përsëri dhe po bënte xhiro para shtëpisë. Asnjë familjar nuk i ka parë. Ka qenë nusja, mami dhe dy fëmijë të mitur dhe nga frika janë strukur”, tha gardiani. Ai bën apel që jeta e tij të merret në mbrojtje, në mënyrë që të mos ndodhë ndonjë tragjedi e paralajmëruar.

Ndjehem i pasigurt për shkak të detyrës. Jemi familjar, mendoj se punojmë me devotshmëri dhe kërkojmë më shumë rëndësi nga shteti.


CMYK

8 05.09.2013

Gazeta MAPO

www.mapo.al / gazetamapo@gmail.com

NJOFTIM / REKLAMA

PUSHIME DHE PLAZH

Zbuloni dimensionin tonë në artikujt verorë …

²adër plazhi poliestër, Dia. 2 m

1.690 L

²adër, Dia. 2 m

890 L

Kodi: 16402

Kodi: 16399

Suport çadre PP 44 x 44 x 14 cm

880 L

Karrige plazhi + jastëk me rrjetë plastike 83 x 56 x 90 cm

Kodi: 16403

²antë termus 6 L

1.595 L

990 L

Kodi: 17882

Kodi: 16719

Shtrojë plazhi natyrale 60 x 180 cm

199 L

Shezlong me konstrukt metalik dhe rrjetë plastike 185 x 58 x 29 cm

Kodi: 16953

2.950 L

1.350 L

Kodi: 17562

Artikuj për peshkim E Re New

Peshqir pambuku “Valerio Monte” duke filluar nga

Vera na fton në ditët e saj me ngrohta të shijojmë natyrën në të gjithë dimensionin e saj. Buzë detit, në mal, kudo ku freskia të përqafon, bashkuar me shoqërinë e miqve dhe familjeve tona. Secili nga ne po mendon për pushimet. ²do zgjedhje bëhet e përshtatshme dhe fal kënaqësi nëse ju keni me vete edhe aksesorët e duhur për të shijuar në maksimum aventurat e planifikuara. Në MEGATEK do të gjeni produktet më cilësore dhe me çmimet më ekonomike në treg. Për më shumë produkte shfleto katalogun online në website MEGATEK.

Shtrojë plazhi natyrale 60 x 180 cm + shapka

Krahë plazhi “Tweety’’

390 L

590 L

Grepa Trab Akura 130 BN 02 15 copë

Kodi: 17862

Kodi: 16952

150 L Kodi: 52124

Plumbçe sferë, 20 gr skorevole 10 copë

220 L Kodi: 64323

Imitues Trab Sabiki Luminos

300 L Kodi: 52141 Kallam SHIMANO, JOY 10600 4 m

1.800 L Kodi: 52167

Filispanjë Hikaru 0.20mm

350 L

Kodi: 52183

Dyshek tek me ajër 185 x 79 x 22 cm

1.950 L Kodi: 17880

Komardare rrethore 91cm

590 L

Kodi: 17861

Autobuzi Megatek-Citypark FALAS, çdo 30 minuta!

Kontakt:

Autostrada Tiranë-Durrës, Km 7 Shqipëri www.megateksa.com; info@megateksa.com Linja e shërbimit për klientin: 04 23 88 333


CMYK

NJOFTIM / REKLAMA

Gazeta MAPO

www.mapo.al / gazetamapo@gmail.com

05.09.2013

9


10

Opinione & Editoriale

Blog & Ide

OpEd

Nga Bujar Kapexhiu

Opinione dhe Editoriale

Rivlerësim rreth qëndrimit të ri individualist N ë kuotimin e shtëpisë botuese, referuar botimit të volumit I të “New Individualist Review” shkruhej: duhet të besoni në atë që quhet “liri, sipërmarrje e lirë në imponimin e vetes dhe të tjerëve për t’u çliruar nga pushteti kufizues i shtetit” dhe n ë “p ë rku s ht i m i n n d a j l i r i s ë njerëzore”. Kjo mund të thuhet se ishte një nga aspektet më pak të shprehura dhe të hasura deri atëherë në fushën e rrymës së re të mendimit ekonomik në vendet e ashtuquajtura të botës së lirë. Ndërkohë që kemi shumë shenja që tregojnë progres të reagimit të mendimit intelektual kundër pikëpamjeve kolektiviste. Gjithnjë e më qartë po ndjejmë një gjallërim të shkallës së interesimit rreth filozofisë së liberalizmit klasik. Dy kanë qenë organizatat më të dalluara që kanë shërbyer duke kanalizuar këtë rigjallërim të mendimit ekonomik; “Mont Pelerin Society”, themeluar në vitin 1947, fillimisht si një iniciativë e Friedrich Hayek, libri i të cilit ‘The road to Serfdom’, kishte shërbyer aq shumë për këtë rigjallërim, dhe “Intercollegiate Society of Individualist”, themeluar në vitin 1953 nga Frank Chodorov, një shkrimtar joprofesionist, një gazetar dhe një oponent i devotshëm i kolektivizmit. “The Mont Pelerin Society” kishte arritur gradualisht të grumbullonte intelektualë, ekonomistë, historianë, gazetarë e biznesmenë, të cilët kishin mundur të mbanin lart besimin e tyre, megjithë tronditjet dhe stuhitë e kohës. Anëtarët e saj ishin edhe përfaqësues nga minoritete të vogla, por përfaqësonin një shkallë më të madhe të pavarësisë, integritetit, personalitetit dhe gjerësinë e thellësinë të vizionit. “Intercollegiate Society of Individualist” (ISI) kishte operuar në një shkallë moshe tjetër të individëve anëtarë. Kjo kishte promovuar dhe inkurajuar idetë në qarqet studentore e nëpër kampuse në nivele universitare dhe pasuniversitare në të gjithë vendin. Më tej, introduksioni editorial i vitit 1961, vazhdonte: “Rreth dy apo tri dekada më parë, mendimi individualist ka qenë i mbajtur e ruajtur vetëm nga grupe të intelektualëve Amerikanë. Deri një dekadë të shkuar, ata e kishin perceptuar liberalizmin si një faktor ndërmjetës dhe ekscentrik.” Sigurisht që ne nuk mund të mohojmë faktin se shumica e intelektualëve të sotëm, janë akoma të orientuar me idetë që ata u rritën në vitet 1930-të. Por sloganet që “New Deal” kishte lëshuar dhe mënyrat stereotipe që ajo ishte propaganduar, ndoshta në një farë mase, i kishte eksituar ata, kishte bërë që ata të kishin humbur sensin e orientimit gjatë viteve të mëvonshme të jetës, duke u orientuar lehtësisht drejt bindjes për një Shtet Totalitar, i cili ‘duhet të pranohej si një ligj natyral i pa diskutueshëm’.... Një numër i madh gjithnjë në rritje i studentëve gjatë dekadave të fundit, ka hedhur poshtë pasaktësinë ortodokse

esse

MILTON FRIEDMAN

në përgjigje direkte të përpjekjeve për përballimin e problemeve ekonomike të kohës. Pjesa e lirisë që vjen nga kjo, ka fituar mbështetje ndërmjet këtij grupi shoqëror studentor. Universiteti i Chicago-s, vazhdon të luajë rolin kryesor në prezervimin e liberalizmit dhe në formëzimin e tij si “parti e lirisë”. Ky universitet ka qenë ndoshta i vetmi në botë që ka mundur të përçojë e zhvillojë me vendosmëri traditat liberale të viteve ‘30 e ‘40, e bërë kjo e mundur nga kontributi direkt i profesorëve dhe akademikëve eminentë, siç janë Frank H.Night, Jacob Viner, Henry Simons dhe shumë kolegë të tjerë të departamentit ekonomik, të departamenteve të tjera të shkencave sociale, në shkollën e biznesit dhe në atë të shkollave humanitare. Universiteti ynë dikur ka qenë pa diskutim një institucion edukimi monolitik. Pa dyshim, ai ka patur dhe një reputacion të përgjithshëm si një institucion radikal leftist. Ku shumë, jo vetëm pedagogë por edhe studentë, ishin anëtarë të grupimeve komuniste dhe socialiste. Por treguesi pozitiv i trashëguar deri më sot, që e dallon atë nga shkollat e tjera, ishte kohezioni i fortë i grupeve intelektuale me reputacion shumë të mirë për mbrojtjen e shoqërisë së lirë. ë dyja së bashku, koha dhe vendi, ishin të përgatitur dhe kërkonin me urgjencë një New Individual Review. Koha kishte ardhur dhe rrethanat ishin pjekur për një reagim total kundër Kolektivizmit, duke riformatuar besimin në Individualizëm, nëpërmjet krijimit të një audience të sofistikuar e të gjerë, të krijimit të një oazi me donatorë e kontributorë të fuqishëm që mundësonin publikimin në një nivel të lartë argumentues dhe intelektual me objektivin që: “Pikëpamjet e paraqitura tashmë, të jenë libertariane apo konservative, por që të mund të publikohen kurdoherë në forma esesh që shprehin qartë dhe të argumentuar shqetësimet për lirinë dhe rëndësinë vendimtare të saj për çdo individ dhe shoqërinë në tërësi”. “Koha ishte pjekur pasi rigjallërimi libertarian ishte akoma në një nivel fillestar ku kishte shumë pak publikime periodike që trajtonin mendimin intelektual në tërësi dhe çështje specifike në nivele forumesh të kualifikuara për këtë”. ‘National Review’, ‘Human Events’ dhe ‘The Freeman’, ekzistonin, por përdorimi apo interpretimi rreth tyre, nuk ishin të fokusuara direkt në audienca për të gjithë qytetarët, në të gjithë profesionet dhe në të gjitha aspektet e jetës së përditshme. Deri tani, përdorimi i tyre

T

kishte qenë i lokalizuar vetëm në drejtime të ngushta të traditës konservative në një format opozicionimi me rryma të tjera libertariane. oha kishte ardhur, sepse në atë kohë, Universiteti i Chicago-s ishte i konsoliduar e njohur tashmë, si një institucion edukimi për përqendrimin e studentëve jo vetëm të interesuar për përfitimin e vlerave të një shoqërie të lirë, por edhe për një angazhim serioz në studime të avancuara intelektuale e sociale të orientuara drejt një zhvillimi të shoqërisë së lire. Veçanërisht Hayek, i angazhuar në atë kohë në Komitetin e Mendimit Social, kishte tërhequr një grup mjaft të kualifikuar dhe të aftë studentësh me të njëjtën filozofi të mendimit. Ishte ky grup që përbënte ajkën e grupit të punës për New Individualist Review, por që ishte gjithashtu i mbështetur nga studentë të tjerë të shkencave ekonomike, ato të biznesit si dhe shkencave të tjera sociale me përkushtim për të avancuar studimet e tyre në fushat ku ata studionin. Mbështetja e fakulteteve në këtë rast ka qenë e konsiderueshme. Por mund të themi me siguri që kjo, New Individualist Review nuk mund të arrihej nëse nuk do të kishim pasur një harmonizim dhe koordinim të gjithë hallkave që nga konceptimi, editimi dhe menaxhimi direkt i sipërmarrë nga këta studentë. ISI, The Intercollegiate Society of Individualits (Shoqata Ndëruniversitare e Individualistëve) kishte qenë mjaft aktive dhe kishte asistuar në New Individual Review. Tri çështjet e para kishin qenë formuluar dhe publikuar më parë nga organi botues i Universitetit të Chicago-s, në kapitullin e ISI, dhe më vonë kishte qenë botuar në New Individual Review. Në të 11 Çështjet e trajtuara, kishte marketimin e ISI, pasi edhe financimi i përkiste atij. Për më tepër, Don Lipsett, përfaqësuesi përgjegjës i ISI për rajonin perëndimor-qendror të saj, kishte mundësuar dhe asistuar në problemet e biznesit për këtë botim. Bordi fillestar i botimit përbëhej nga shefi Ralf Raico, botuesit e asociuar John McCarthy, Robert Schuettinger, John Weicher dhe nga korrektori letrar Ronald Hamowy. Secili prej tyre kishte kontribuar me një parathënie për në fillim të kapitujve. Tre nga këta studentë ishin anëtarë të Commity of Social Thought, njëri ishte student në Fakultetin e Historisë, një tjetër në Fakultetin Ekonomik. Raico kishte shërbyer si shef-editorial bashkë me Schuettinger apo me Hamowy pothuajse për të gjithë kapitujt, por veçanërisht për dy të fundit. Në bordin e këshillimit editorial, nga departamenti ekonomik isha unë, F.A.Hayek ishte përfaqësues i ‘Commity of Social Thought’, ndërsa Richard M. Weawer ishte nga departamenti i Gjuhës Angleze. Përveç disa kontributeve të rastit në ndonjë artikull, funksioni ynë ishte strikt ai i këshilltarit, gjë e cila nuk u ndie pothuajse fare e nevojshme. Të gjithë ata student

K

Racion për të gjithë që ndërmorën këtë projekt ishin jo vetëm të dedikuar, por ishin gjithashtu shumë të zot dhe të talentuar, traditë e cila ka vazhduar me studentë të tjerë që erdhën më pas. Edhe sot, shumica e tyre qëndrojnë shumë aktive dhe efektivë në mbrojtjen e doktrinës së shoqërisë së lire duke arritur në nivele karriere që plotësojnë e avancojnë premtimet e bëra të fillimit. Këto janë vetëm disa nga fenomenet që më kanë bindur mua të besoj në vlerat e filozofisë së Lirisë si një nga vlerat cilësore më të vyera si për aspektin intelektual ashtu dhe atë personal, të këtyre vajzave dhe djemve të rinj, të tërhequr dhe përfshirë në “Party of Liberty” të përdorimit të New Individualist Review, si një tribunë të zërit të tyre, edhe në kohën kur dukej sikur të ishte një kauzë e humbur. eview, u konsolidua shumë shpejt si një publikim shumë i shquar rreth çështjeve dhe misioneve të Libertarizmit. Ku padyshim, çdo kontributor i kësaj vepre, në çdo kapitull, ishte nga Universiteti i Chicagos. Çdo lexues i këtij volumi, do të gjejë diçka të vyer për veten sepse cilësia dhe idetë e Review janë shumë të larta dhe të çmueshme. Kontributi i personave të angazhuar në këtë, ka qenë direkt i fokusuar në çështje të rëndësishme por edhe kontraversale njëkohësisht. Ato çështje janë trajtuar në mënyrë të arsyeshme dhe me një logjikë të shëndoshë dhe jo të thatë. Trajtimet e bëra prekin bazat e të dy filozofive themelore si dhe aspektet praktike të tyre. Siç ishte premtuar në fillimet e botimit, aty do të përfshiheshin gjeneralitetet edhe të Libertarianëve por edhe të Konservatorëve, e bërë kjo jo me një mënyre parukiale, dhe që i adresohet një shkalle të gjerë të çështjeve të trajtuara në pika të ndryshme shikimi të gjërave dhe fenomeneve. Si një vepër fund e krye e studentëve, ku fushat e interesit të tyre për subjekte të ndryshme fluktuonin në një dinamikë të madhe, gjatë kësaj periudhe kohe ka patur ulje e ngjitje të përhapjes dhe përkrahjes së REVIEW. Veçanërisht, ishin dy ngjarje që luajtën një rol të madhe lidhur me këtë vepër. Njëra ishte ajo lokale, kur Friedrich Hayek u largua duke dalë në pension nga Universiteti i Chicago-s dhe u vendos në Freiburg, Gjermani. Ku padyshim, studentët e tij përbënin koren e fondacionit dhe të stafit editorial në vazhdimësi. Ngjarja tjetër me karakter

R

nacional, ishte Lufta e Vietnamit. Në vitet 60-të, siç ishte shprehur edhe në fillimet e editorialit të këtij volumi, kishim një rritje të fuqishme të ndjenjës së solidaritetit ndërmjet brezit të ri për partine e lirisë, për principet e lirisë së tregut, të sipërmarrjes private dhe për një kufizim të fuqisë së ndërhyrjes të shtetit në jetën socialekonomike të vendit. Unë kam besuar gjithnjë, që kjo lidhje e forte dhe pasionante e brezit të ri nuk u prish nga shkaku i luftës në Vietnam, siç është përshkruar më vonë. Lëvizja kundër luftës, kishte bashkuar dhe gjetur mbështetje tek të gjithë rrymat në vend sidomos në brezin e ri, si ato të majta, të qendrës e ato të djathta, duke absorbuar energjitë e të gjithëve së bashku. Por, kjo bëri që lufta e ideve brenda ambienteve studentore në fakultete, të degradohej në nivele banale elementare, deri në shkallën e sulmit përtej principeve të mendimeve të lira dhe debatit të lirë nga secili. Gjë që solli një minimizim të trajtimit të problemeve me vlerë intelektuale të lartë. Një nga problemet e lindura, i cili i dha një goditje misionit kryesor të Review, ishte flet-thirrja nën armë e simpoziumit të organizuar në vitin 1967, e botuar në rubrikën kryesore të Review në Universitetin e Chicago-s. Sapo lufta në Vietnam kishte mbaruar, dhe kur drafti i Review, ndërkohë, ishte zëvendësuar me një pamflet vullnetarësh për ushtrinë, filloi të rigjallërohej me shpejtësi lidhja e dikurshme intelektuale në favor të partive libertariane, e përforcuar kjo me mbështetjet kundër luftës dhe kundër qeverisë që donte akoma të vazhdonte luftën. Si rezultat i kësaj, pati një vërshim të publikimeve, të artikujve dhe librave duke iu rikthyer tematikave të trajtuara rreth të cilave ishte përkushtuar New Individualist Review. Prandaj, unë mendoj se është jashtëzakonisht e rëndësishme që pararendësja e këtyre publikimeve të ribotohet tani. Shumica e artikujve të saj mbeten bashkëkohore dhe të rëndësishme po aq sa dikur. Për më tepër, ndoshta, kjo aventurë studentore, megjithë bazën e saj aktualisht jo të g jerë, kërkon të përcaktojë standarde intelektuale të reja duke vazhduar traditën me të njëjtën filozofi dhe duke përmbushur një mision të lartë në funksion të informimit të opinionit publik.


op-ed

2

Blog / Biznesi i Vogël i Sheshbeshit

Gazeta MAPO

www.mapo.al / gazetamapo@gmail.com

Kulturë/ Ornela Vorpsi, provokon mendime mbi misterin erotik

N

koment Gentian Kaprata

ia e qyteteve. Qytetet që kishin lulëzuar para Luftës së Dytë Botërore, tashmë filluan të binin, si p.sh. Shkodra, Korça, Gjirokastra. Qytete të tjera si Durrësi, Tirana, Fieri, Vlora, Elbasani filluan të ngrihen në hierarki. Synimi i urbanizimit dhe i zhvillimit rajonal ishte rritja e numrit të qyteteve të vogla (5 000- 20 000 banorë) dhe si produkt i këtij qëndrimi u krijuan 39 qytete të reja. Por sistemi socialist, sikurse ishte e pritshme në mungesë të vazhdimësisë së kreditimeve sovjetike, dështoi në dimensionin ekonomik. Në fakt, në dimensionin ekonomik, vetë sistemi socialist e ka karakteristikë të vetme dështimin. Dhe dështimi ekonomik paraprin dështimet e gjithë fushave të tjera. Për konsekuencë, pas viteve 1960 ritmet e urbanizimit pësuan rënie. Ndërkohë, politikat ndryshuan kahun e imigrimit në, nga qyteti në fshat. Jam i sigurt se shumicës nga ne i kujtohen parullat dhe sloganet e propagandës por edhe veprimet shtrënguese dhe detyruese që “frymëzonin kuadrin e arsimuar” të kontribuonin në “kthimin e fshatit në qytet”. Por nuk ndodhi kështu pas viteve 1990. Të çliruar nga një barrierë shumë e madhe, e njohur me emërtimin ‘leje banimi’, pjesa më e guximshme e shqiptarëve të pasrrëzimit të diktaturës komuniste, u larguan nga trojet e të parëve dhe u vendosën në periferitë e Tiranës dhe qyteteve të tjera. Shumica e imigrantëve vinin nga zona të thella malore ku vështirësitë e jetës ishin të një shkalle të papërballueshme. Rrëzimi i diktaturës kishte eliminuar detyrimin për t’u pajisur me një leje të posaçme për të ndryshuar vendbanimin, çka ishte një gjë e mirë në dimensionin e lirisë së shqiptarëve. Por, gjithashtu, edhe detyrimin e të emëruarve në zonat e thella dhe fshatare për të punuar “atje ku ka nevojë atdheu”. Gjë e cila ishte e mirë për të rinjtë që detyroheshin pas diplomimit të shërbenin në këto zona të izoluara dhe vinin nga Tirana apo nga qytete të tjera, por jo për banorët e këtyre trevave të Shqipërisë. Të cilët pas shformimit të kooperativave apo ndërmarrjeve të tjera shtetërore ku me vështirësi siguronin pagesë për mbijetesë fizike, u gjendën edhe në mungesë të shërbimeve minimale shëndetësore apo arsimore, që shteti i siguronte nëpërmjet “të shkolluarve të ardhur nga qyteti”. Jam i sigurt, askush

prej tyre nuk i braktisi me qejf varret e prindërve apo të afërmve. Askujt prej tyre nuk i pëlqente rrëmuja e qyteteve të mëdha. Apo stili i jetesës së qytetarëve, që për shumicën e tyre nuk ishte gjë tjetër veçse ‘shthurje e familjes’. Por erdhën. Erdhën se kishin nevoja bazike për mbijetesës. Të mos harrojmë, të vije nga Kukësi në Tiranë duheshin 7 orë. Dhe u duhej të vinin vetëm për një mjek. Por, të paktën në një dimension, gjërat kanë ndryshuar pas njëzetë vjetësh. Në emigracion apo si pasojë e tregut të lirë, shqiptarët nuk janë më në nevojë mbijetese. Shqiptarët janë më të pasur. Por eksodi vazhdon. Dikush ka 50 mijë euro dhe shkon në qytetin qendror të qarkut dhe blen një shtëpi. Të vjetrën e lë atje në fshat, bosh. Dikush tjetër bën 100 mijë euro dhe shkon në Tiranë e bën të njëjtën gjë. Dhe pasi kemi blerë shtëpi dhe kemi mbaruar paratë, relaksohemi. Pastaj rrimë, se nuk kemi çfarë bëjmë. Nuk kemi punë. Normale, kur nuk ke punë çfarë të bësh, veçse të rrish kot dhe të qahesh se nuk ka punë. Ndërkohë, gjërat kanë ndryshuar edhe në një aspekt tjetër. Nuk na nevojiten më 7 orë për të ardhur nga Saranda apo 4 orë nga Korça. Po kështu nuk duhet të ecësh nëpër monopate për të shkuar nga fshati ku ke shtëpinë në qytetin më të afërt. Rrjeti kryesor kombëtar është ndërtuar ose në ndërtim. Rrugë rajonale apo lokale, gjithashtu. Janë ndërtuar, janë në ndërtim apo planifikohet të ndërtohen. Tregu i lirë ka ndryshuar edhe një aspekt tjetër. Arsimi i lartë, privat apo shtetëror, s’ka më limite. Të pranon ashtu si je. Pranon paratë e tua dhe mbështet dëshirat e tua. Po me ç’para? Me një pjesë të atyre që bleve shtëpi kur e kishe një. Pra mund të bëhesh mjek, arsimtar dhe të shërbesh në fshatin apo qytezën tënde. Shumë gjëra paskan ndryshuar por jo praktika jonë e urbanizimit. Në vazhdojmë me këmbëngulje ti largohemi burimeve natyrore. Ti largohemi vendeve të punës që këto burime ofrojnë, po të shfrytëzohen, sigurisht. Dhe së fundi, një propozim. Nëse na duhet një model i ri zhvillimi, atëherë jemi ekzaktësisht në kohë për ta ndërtuar. Rishpërndarje e popullsisë dhe burimeve të tyre financiare nëpër territor. Rishpërndarje e cila duhet të jetë sa më e njëtrajtshme dhe e balancuar. Të bëjmë bashkë burimet natyrore, burimet financiare, dhe burimet njerëzore. Sepse këto të tria janë “aksionerët” e vetëm të rritjes së z g j u a r, t ë q ë n d r u e s h m e d h e gjithëpërfshirëse. Shembuj që ky model funksionon, i kemi. Na i jep historia. Veçse kujdes, modelet dhe veçanërisht mjetet e mënyrat duhen kontekstualizuar.

Universitet / Publiku, kuota për 245 arkitektë dhe urbanistë të ardhshëm

11

Tradita mundet, sigurisht, të marrë pjesë në një krijim, por nuk mund të jetë më gjatë krijuese. -Kenzo Tange

Një gjeneral për të humbur Prishtinën

Rishpërndarja e popullsisë, një model i ri zhvillimi jë nga debatet e rëndësisë së veçantë të botës moderne është debati mbi origjinën e krijimit të qyteteve. Pyetjes se “si dhe kush origjinalizoi veprime për stabilizimin e njerëzve në territore të caktuara?”, i janë përgjigjur shumë kërkues. Përgjigjet kanë qenë të shumëllojshme, por ato mund të grupohen në dy rryma kryesore mendimi. Rryma e parë, që është edhe rryma që mbështetet gjerësisht, është “Dominanca e bujqësisë”. Kjo rrymë thekson se ishte zhvillimi i bujqësisë që nxiti instalimet fillestare të përhershme të popullsisë dhe pak e nga pak krijimin e qendrave të mëdha të banuara. Dhe në vazhdim krijimin e qyteteve. Ndërkohë, rryma tjetër kundërshton këtë “skenar” dhe formulon tezën se, ishin gjuetarët ata që iniciuan grupimin në qendra të ndryshme me qëllimin e shkëmbimit dhe tregtimit të produkteve të gjuetisë me mallra të tjera të nevojshme. Apo se ishte, nevoja e njerëzve për organizim të mbrojtjes kolektive nga sulmuesit e ndryshëm, nxitësi për krijimin e qendrave të para me banime të përhershme. Kjo rrymë u quajt “Dominanca urbane”. Përtej këtyre kundërshtive apo të tjera si këto, ka një gjë që i bashkon këto rryma, praktika logjike për t’u instaluar në ato territore që ishin të pasura me burime natyrore. Për rrymën e parë në troje të sheshta e produktive për kultivime të bimëve bujqësore dhe pranë lumenjve apo baseneve ujorë. Ndryshe, për rrymën e dytë pranë kryqëzimeve të rrugëkalimeve, ku mundësoheshin takimet me udhëtarë, pra edhe shkëmbimet e produkteve. Pra, me një fjalë të vetme, paraardhësit tanë disa mijëra vjet më parë janë vendosur pranë burimeve. Në ato territore ku mund të siguronin jetesën por edhe t’iu mbetej diçka nga prodhimet e tyre, për t’i shkëmbyer me të tjerë. Duket se të njëjtat parime ndoqi edhe Shqipëria e pas-Luftës së Dytë Botërore. Sigurisht, të kontekstualizuara. Zhvillimi i qendrave të banuara u ndikua nga politikat e urbanizimit dhe industrializimit të vendit, të cilat u zbatuan në kushtet e pronës shtetërore dhe planifikimit të centralizuar. Si rrjedhim, gjatë viteve 19501960 urbanizimi i vendit u rrit me ritme më të larta. Politikat e industrializimit dhe urbanizimit të vendit u mbështetën në parimin e zhvillimit të barabartë dhe përpjesëtimor të territoreve dhe degëve të ekonomisë. Dhe jo kot. Çuditërisht, edhe në kushtet e deformimit socialist, ekonomia tentoi të përfshinte të gjitha burimet natyrore. Tentoi dhe megjithëse në anemi burimesh financimi dhe teknologji prodhimi të prapambetura, duket se ia doli. Si rrjedhim, ndryshoi hierark-

05.09.2013

editorial

Armand Shkullaku

Kandidimi i Çekut sado të duket një gjetje, në thelb mbetet një refleks i refuzimit që Prishtina i bën PDK dhe i paaftësisë së kësaj të fundit për t’ia fituar zemrën kryeqytetit.

P

rishtina mbetet “kafshatë që s’kapërdihet” për Hashim Thaçin. Kryeministri i Kosovës thuajse e ka pranuar publikisht pafuqinë e tij për të fituar kryeqytetin, kur paraqiti si kandidat të PDK për zgjedhjet e 3 nëntorit, ministrin aktual të FSK, Agim Çeku. Me një mungesë të theksuar entuziazmi që i lexohej qartë në fytyrë, Thaçi la të kuptohej se po hynte në një garë për të siguruar të paktën vendin e tretë. Për herë të parë, ambicia e dështuar e PDK për të mposhtur LDK në kryeqytet është shuar pa nisur fushata elektorale. Kandidimi i një figure të importuar si Agim Çeku ngjan me një lëvizje taktike të dëshpëruar të Thaçit për të mbuluar dobësinë e partisë së tij në kryeqytet. Në gjithë këto vjet, PDK nuk arriti të forcojë pozitat e saj në Prishtinë dhe nuk qe në gjendje të prodhojë një kandidat që të rivalizonte seriozisht me Isa Mustafën e LDK. Agim Çeku, deri para disa muajsh kryetar i Partisë Socialdemokrate, pjesë e një koalicioni me Behgjet Pacollin, dha dorëheqjen nga kjo parti për të kaluar në partinë e Thaçit. Ai ka qenë shef i shtabit të UÇK, pas lufte komandant i TMK, dy vjet kryeministër i Kosovës, më pas kryetar partie dhe ministër dhe tani kandidat i Thaçit për komunën e Prishtinës. Me këtë karrierë kaq të larmishme, Çeku ka qenë kandidati perfekt për të mos i thënë jo manovrës së Thaçit. Madje aq perfekt sa të besojë edhe në fitore. Por Hashim Thaçi nuk ka mendjen e Çekut, e sigurisht që nuk beson në fitore. Ai bën politikë ndërsa gjenerali shkon në luftë. Çeku nuk i duhet për të fituar, por për të maskuar pikat e tij të dobëta, në radhë të parë dështimin për të gjetur një kandidat brenda PDK dhe së dyti, e lidhur me të parën, kapitullimin pa kushte para LDK në Prishtinë. Duket çudi që partia më e madhe në vend nuk arriti të nxjerrë një figurë të vetën për Prishtinën dhe të hyjë në garë me një kandidat që ka vetëm pak muaj që është pjesë e saj. Emra të njohur të PDK, si Hajredin Kuqi apo Enver Hoxhaj thuhet se nuk kanë pranuar të kandidojnë përballë Isa Mustafës. Të vetëdijshëm për pozitën e partisë së tyre në kryeqytet, për mungesën e një projekti për Prishtinën dhe të një investimi politik serioz afatgjatë tek kandidati, ata nuk kanë marrë përsipër riskun e humbjes në momentin final. Autoriteti i Thaçit mesa duket nuk ka qenë i mjaftueshëm për të bindur ndonjë prej figurave kryesore të PDK të hyjë në sfidën për Prishtinën. I pamjaftueshëm ka qenë autoriteti i kryeministrit për të shuar edhe ndonjë sherr brenda PDK, nëse kandidati do të përzgjidhej në një nivel më poshtë se dy- tri figurat kryesore të partisë. Moskandidimi i Memli Krasniqit apo i Lirak Çelës, thuhet se ishte pasojë e konflikteve të brendshme në degën e PDK. Dhe për t’i vënë kapak “krizës së Prishtinës”, Thaçi e shpiku përsëri zgjidhjen. Duke kandiduar Agim Çekun, ai krijoi përshtypjen sikur PDK nuk është fare në garë. Sepse Çeku është, por edhe nuk është PDK. Me përmasat e ishgjeneralit, Thaçi tentoi të mbulojë krizën aktuale të PDK për të patur një kandidat dinjitoz për Prishtinën dhe njëkohësisht të lajë duart sa të mundet nga rezultati i 3 nëntorit. Por në fund të fundit, e gjitha kjo është një taktikë për të menaxhuar humbjen. Të futesh në një garë për të mbajtur vendin e tretë është turpëruese për një parti të madhe si PDK. Është një dëshmi se kryeministri Thaçi më shumë ka ecur me taktika e strategji të vogla sesa me programe dhe investime politike afatgjata. Më shumë ka besuar te përçarja e kundërshtarit dhe aleancat e momentit, se sa te forcimi dhe rritja e partisë së tij. Kandidimi i Çekut sado të duket një gjetje, në thelb mbetet një refleks i refuzimit që Prishtina i bën PDK dhe i paaftësisë së kësaj të fundit për t’ia fituar zemrën kryeqytetit.


12

universitet

Studenti nga fshati SOS: Si më ndryshoi jetën bursa e UET

Martin Nikolli, student i UET

Martin Nikolli, pas përfundimit të Bachelor-it dhe masterit në UET me bursë të plotë, për shkak të një tragjedie që e ka lënë jetim vite më parë, tregon drejtimin e ri që i ka marrë jeta pas UET. Sot në UET mblidhen gjithë bursistët e Shkencave Sociale, në një aktivitet të Alumni-t, që ka vendosur ta kthejë çdo të enjte në ditë aktivitetesh Para se të kalonte pragun e UET, për katër muaj që kalonte para godinës, tërhiqej nga përmasat dhe ngjyra e ndërtesës. Pasi e kaloi atë prag në 2008ën, në të njëjtën ditë që iu akordua bursa e plotë,kur u vendos që do studionte Shkenca Politike, ndoshta ishte dita e parë pas kaq kohësh kur ai u ndje me të vërtetë i lumtur. Ndoshta kishte harruar, apo i ishte frikur të lumturohej, por atë ditë iu trullos truri nga lumturia. Pas një tragjedie familjare traumatike, Martin Nikolli, mbetur jetim, bashkë me vëllanë tre vjet më të vogël, është rritur në fshatin SOS, ku është marrë me shumë projekte dhe ka mësuar të japë, pa kërkuar t’i kthehet diçka mbrapsht. Dhe UET pothuajse ka bërë të njëjtën gjë me atë, duke i ofruar bursë të plotë dhe pse bursat jepen me idenë që diçka t’i kthehet dhe Martin Nikolli, djali pa asnjë perspektivë konkrete, që ka zbuluar në shkollë prirjen e tij për të shkruar, ka hapur një revistë online, që nxjerr pikërisht sot numrin e parë dhe një shtëpi botuese me dy miq të tij, është sigurisht një investim. Na thuaj diçka më shumë për projektin tënd Tani po hap një shtëpi botuese online, sapo kam përfunduar një revistë që i dedikohet letërsisë dhe edukimit, ka fjalime të Nobelit, letra që i bën njerëzit të njohin personalitete që kanë bërë gjëra të mëdha dhe disa specifika të tjera. Unë jam partizan i on line-it. Titullohet “Pa Fokus”, gjendet në Joomag, por dhe në blogun tim, ku dhe shkruaj. Kemi botuar dy libra, një përkthim i Samuel Beketit, një është përmbledhje e këtyre letrave; kemi në dorë dy të tjerë “Jeta e Galileit” dhe Napoleoni i Stanley Kubrick. Jemi tre veta, unë dhe dy miq të mi, një vajzë dhe një djalë. Isha i bindur që s’kishte shumë libra dhe duke menduar këtë, përktheva

Becket-in, përmbledhjen e letrave. Kjo do funksionojë vetëm po të ketë vullnet për të ecur, unë e dua fort edhe sikur të mos ketë asnjëherë financim, do e mbaja sepse ne kemi bërë një punë shumë të madhe. Jashtë ka një model që është qëndrueshmëria e burimeve të hapura, që do të thotë që kjo i shërben shoqërisë si e tërë dhe si e tillë duhet të mbrohet. Por kam shpresën që do ecë. Si e kujton ditën kur ke ardhur për herë të parë në UET? Kaloja përditë para këtij universiteti për katër muaj. Dhe më tërhiqte godina e madhe. Bursën e kam marrë që në vit të parë, në Bachelor. Ka qenë arsye sociale. Ka qenë një marrëveshje mes meje dhe administratorit, Henri Çili. Një shoqja ime studionte këtu, ajo kish folur për rastin tim me administratorin dhe ai i kish thënë që të vija ta takoja. Pas bisedës, më ofroi bursë për vitin e parë të studimeve, që vijoi gjatë gjithë viteve, mbështetur pak dhe në rezultatet e mia, që kanë qenë të mira, por jo më të mirat e mundshme, të kuptohemi. Isha shumë i frikësuar kur erdha këtu. Por ajo ka qenë ditë e veçantë. Unë nuk para gëzohem shumë si natyrë, por atë ditë ishte shumë e paparë. M’u trullos truri. Kam menduar gjithmonë që po të mos ishte UET, unë as nuk do e kisha kuptuar që doja të shkruaja, as që do kisha shtëpinë time botuese, as do kisha nisur fare shkollën e lartë madje, sepse në gjimnaz nuk është se kam qenë ndonjë gjeni, thjesht më pëlqente të lexoja. Dhe ndryshoi çdo gjë. Pse e zgjodhe këtë degë? Këtë pyetje më ka bërë dhe Henri Çili në fillim. Në fakt, mua ajo më erdhi shumë spontanisht. Ajo pyetja më ka ndjekur për shumë kohë dhe ka qenë pyetja më me mend. Ndoshta nuk ka një përgjigje shumë të saktë, por në atë kohë dhashë një përgjigje ndoshta jo

shumë bindëse: më pëlqejnë debatet, por ishte zgjedhje shumë e mirë, ndikoi shumë. Ndërkohë, ti ke qenë shumë aktiv gjatë viteve të universitetit, me aktivitete të shumëllojshme? Në vit të dytë fillova punë, isha koordinator i një projekti me fëmijët që kishin nevojë për kujdes. Zgjati dy vjet. Mësova shumë. Vazhdova dhe masterin. Aty kam dalë me rezultate dhe më të mira dhe jam marrë me shumë aktivitete. Fillova te gazeta “Shekulli”, shkruaja artikuj, kryesisht mbi politikën nga pikëpamja e një qytetari të botës, përktheja. Ishte shkolla që më futi në këtë vijë. Përveçse kam marrë pjesë në pothuaj çdo trajnim, kam ndihmuar të promovohen grupe të ndryshme, kam qenë koordinator i projektit “Të pastrojmë Shqipërinë në një ditë” bashkë me menaxheren Esmeralda Rustemi, në

Unë nuk para gëzohem shumë si natyrë, por atë ditë ishte shumë e paparë. M’u trullos truri. Kam menduar gjithmonë që po të mos ishte UET, unë as nuk do e kisha kuptuar që doja të shkruaja, as që do kisha shtëpinë time botuese, as do kisha nisur fare shkollën e lartë madje, sepse në gjimnaz nuk është se kam qenë ndonjë gjeni...

maj kemi pastruar gati treçerekun e Tiranës. Jam marrë me projektet me fëmijët, pasi unë jam trajnuar për të qenë animator, lexues te SOS, Terre desHommes, nga një shoku im psikoterapeut, nga një trajnuese te “Korpusi i Vullnetarëve”, i paguar nga SOS. Te SOS kam qenë promotor projekti, të gjeja bashkëpunëtor të mundshëm, të rinjtë të fuqizoheshin, të krijonin komunitet social. Në fillim te SOS nuk dija asgjë, por më pas më trajnuan për një vit e gjysmë dhe jam marrë me planet strategjike. Ndërsa për fëmijët kam punuar vullnetarisht sepse është një gjë shumë e bukur. Por aktivitetet për fëmijët në organizata janë të rralla, sepse edhe nuk marrin shumë burime të jashtme. Kampi lëvizës i projektit “Unë vlej”, ku merrja pjesë, ishte që të shkonim në fshatra të ndryshme të Shqipërisë dhe trajnonim fëmijët për të njohur të drejtat e tyre. S a ke q ë n d r u a r te S O S? Ç’marrëdhënie ke me njerëzit e atjeshëm? Kam qëndruar gati dy vjet. Ruajmë marrëdhënie shumë të mira. Vëllai im ndjek projekte të tjera. Unë nuk kam mundësi të merrem me të gjitha ato për shkak të moshës, pasi ai është tre vjet më i vogël, por dhe se kam qenë i zënë. Por i kontaktoj shpesh. Te SOS kam pasur përvojën e parë të punës, mësova që mund të përkthej, që mund të jepja diçka nga vetja pa kërkuar diçka mbrapsht dhe ky është mësim shumë i rëndësishëm. Vije nga një background shumë i ndryshëm, si ka qenë të ambientoheshe me të tjerët në UET? Ishte pak e çuditshme të dëgjoja situata të njerëzve që kanë jetë shumë më të ndryshme nga imja. Por unë dëgjoj mirë dhe pse ndonjëherë rrethohesha nga njerëz që nuk e kishin shumë idenë për trajnimet që bëja unë dhe nuk mund

të ndaja me ta energjinë që kisha. Por nuk është se e kam ndjerë shumë. Je përfshirë si bursist në aktivitete të universitetit apo jo? Kam qenë goxha i përfshirë. Kujtoj që kemi qenë me ish-dekanen e studentëve, Ermira Danaj në Kosovë, për të promovuar UET-in. Ka qenë një fushatë shumë e mirë. Jam ndjerë i familjarizuar. Çfarë marrëdhënie ke pasur me pedagogët? Mund të them që një nga gjërat më të mira që ka UET, është marrëdhënia me pedagogët. Nga shkolla e lartë, çdo student mban mend shumë pak nga ato, por këtu ke shansin dhe ekskluzivitetin të mbash mend marrëdhënien që ke me pedagogët. Të ka ndihmuar biblioteka e UET për leximet e tua? Jam krenar që kam njohur disa autorë, që nuk do kisha pasur mundësi t’i njihja dhe pse pasioni im është letërsia. Këtë vit je diplomuar për Marrëdhënie me Publikun, por ndërkohë po merresh me gjëra të tjera, shkruan, bën dizajnin e revistës vetë…Shkolla të ndihmoi në formim, por diplomat e saj mendon që do i shfrytëzosh ndonjëherë specifikisht? Më pëlqejnë që njerëzit të më identifikojë me diplomat. Ndoshta janë më të rëndësishme që të tjerët të m’i njohin, jo unë. Por UET këtë ka theksuar, që nuk kanë rëndësi letrat, por dija. Dija nuk mund të griset. Po të zgjidhja, do isha shkrimtar, por nuk dua të jem si të tjerët, jam eksperimental, nuk më pëlqen të bëj libër, që njerëzit të jenë të detyruar të lexojnë librin, nuk dua të jem nga ata tipa që i mëshojnë vetëm asaj gjëje, dhe pse i besoj shumë shkrimit. Mendoj që gjithsesi njerëzit duhet ta kenë një ide kur vijnë në shkollë se çfarë do bëjnë.


kulturë

ekspozita

Gazeta MAPO

www.mapo.al / gazetamapo@gmail.com

05.09.2013

13

Artistja shqiptare prezantohet në një ekspozitë me një koleksion fotografish, ku eksperimenton me forma të ndryshme të trupit femëror dhe ofron për publikun pamje provokuese

Ornela Vorpsi

provokon mendime mbi misterin erotik A

ta të tërheqin në botën e tyre intime, shpeshherë të mjegulluar nga fantazia, mes ëndrrave plot ankthe, pushtetit dhe zhdukjes, një bote njerëzish që lënë gjurmë të padukshme, dashuri fatale etj. Janë tetë artistë që vijnë nga vende të ndryshme dhe si pikë takimi kanë patur Parisin. Ali Kazma nga Turqia, Dana Moey nga SHBA, Eva Magyarosi nga Hungaria, Frank Perrin dhe Jean Michelin nga Franca, Klavdij Sluban, Slloveni, Maire Hendrix, Irlandë dhe Ornela Vorpsi nga Shqipëria, prezantojnë në ekspozitën e përbashkët në Paris të padukshmen. Të tilla janë dhe fotot e artistes shqiptare Ornela Vorpsi, një kërkim i gjatë për gjërat që ende nuk i kemi prekur dhe i dimë që janë diku. Vorpsi prezantohet me një koleksion fotografish, ku nudoja femërore vishet në sfond me ngjyrën e kuqe të erosit. Ajo eksperimentin me forma të ndryshme të trupit femëror dhe ofron për publikun pamje provokuese. Kritiku Giovanni Romano i sheh fotot e Vorpsit si kërkimin e artistes përtej së dukshmes. “Ato janë një formë për të larguar harresën dhe për t’u dhënë rëndësi gjërave të vërteta në jetën e grave dhe në të përditshmen e tyre. Fotografitë e artistes shqiptare janë një shuplakë e pamëshirshme për realitetet brutale me të cilat përballet shpesh qenia femërore. Këto foto provokojnë mendime të ndryshme mbi misterin erotik të femrës, por edhe mbi forcën e realitetit, që reflektohet në trup dhe kur ai kërkon të ndahet prej tij”,- shkruan në artikullin e tij kritiku Giovanni Romano. Modelet që ajo ka zgjedhur janë të gjitha mikesha të saj, që sipas vetë Vorpsit, përmes fotove ato rrëfejnë përvojat e tyre personale. Ekspozita e quajtur “Vera dhe ëndrra të tjera” është çelur në galerinë “Taïss” në Paris dhe do të qëndrojë e hapur deri më 21 shtator. Nudoja është qasje që Ornela Vorpsi e ka eksploruar në monografinë e saj të parë fotografike “Nothing Obvious”, botuar nga “Scalo”, një nga ata libra që përcaktoi vendin e saj në fotografinë bashkëkohore në shoqërinë e Richard Billingham-it, Ray-it Laugh dhe Martin Parrit. “Nothing Obvious” është një libër me portrete femërore dhe autoportrete, pjesë nga ky koleksion prezantohen edhe në këtë ekspozitë. “Interesohem shumë për trupat e femrave. Konsiderojmë shumë shpesh trupat, format e tyre, si një objekt bukurie, mishërim i erotizmit. Në të kundërtën, për mua këta trupa fshehin plot mendime, gjëra që shfaqen

e zhduken: pësojnë transformime. Askush nuk e ka zgjedhur trupin e tij, ne duhet ta pranojmë në të gjitha gjendjet e tija të njëpasnjëshme. Sigurisht sensualiteti ekziston, por kjo nuk më shtyn mua në shikim keqndjellës. I fotografoj këta trupa me një lloj estetike duke mos nguruar pa përjashtim asgjë nga ajo që gjejmë në tekst”. Kështu i sheh nudot e saj artistja Ornela Vorpsi. Gratë e saj janë shpesh të vetmuara. Imazhet janë mjegulluar nga lëvizja. Ato mbajnë të fshehura mendime dhe dëshira. Por përse ajo i qaset trupit femëror? “Ndoshta sepse nudot ishin të ndaluara në Shqipëri, ndoshta sepse gruaja është qenia që më përfaqëson mua”,- thotë ajo. E lindur në Tiranë në vitin 1968, Ornela Vorpsi studioi Akademinë e Arteve “Brera” të Italisë, para se të vendosej përfundimisht në Paris. Monografia e parë fotografike mban titullin “Nothing Obvious”. Ornela

Vorpsi ka lindur në Tiranë në vitin 1968. Ka studiuar fillimisht pranë Akademisë së Arteve të kryeqytetit dhe më pas, nga viti 1991, në Akademinë “Brera”, në Milano. Që nga viti 1997 jeton në Paris. Ajo është gjithashtu shkrimtare. Në Itali ka botuar librin me tregime “Il paese dove non si muore mai” (Einaudi 2005), dhe “La mano che non mordi” (Einaudi 2007). Të dy librat janë fitues të disa çmimeve letrare. Është cilësuar si një ndër 35 shkrimtarët më të mirë europianë në antologjinë Best European Fiction, të hartuar nga Aleksandar Hemon (Dalkey Achive Press 2010). Libri i saj i fundit është përmbledhja me tregime “Bevete Cacao Van Houten” (Einaudi 2010).

Ornela Vorpsi

I fotografoj këta trupa me një lloj estetike duke mos nguruar pa përjashtim asgjë nga ajo që gjejmë në tekst”. Kështu i sheh nudot e saj artistja Ornela Vorpsi. Gratë e saj janë shpesh të vetmuara.

Modelet që ajo ka zgjedhur janë të gjitha mikesha të saj, që sipas vetë Vorpsit, përmes fotove ato rrëfejnë përvojat e tyre personale...

Ulrike... vajza e kolegjit katolik

Ky është tualeti më intrigues që keni parë ndonjëherë. Ulrike titullohet fotoja ku vajza pozon në tualetin e një bar-kafeje. Vorpsi provokon dhe përtej imazhit. “Në vështrimin e parë nuk godet asgjë tek kjo vajzë e re që studion kimi në një kolegj katolik, por teksa dëshirojmë prekjen në trupin e saj të zhveshur duke tërhequr flokët e verdhë e të shndritshëm, vërejmë se ajo nuk po qesh, por poshtë tyre fshihen lotët e dhimbjes. Ky është një obsesion”,- shpjegon këtë foto bardhezi që qëndron mes shumë të tjerash në koleksionin e fotografive të Ornela Vorpsit.


14

zbavitje

lojra të ndrsyhme

Fjalëkryqi klasik 1

2

3

4

11 16

Gjejnë thesar në vlerë prej 300 mijë dollarësh 5

6

12

17

8

13

18 23

9

14 21

24

26

27

28

29

32

33

39

10

15

20

19

22 25

7

34

35

36

40

30

37

41

31

38 42

43

44

45 48

47

Fjalëkryqi klasik është një nga lojërat enigmatike më të përhapura në botë. Fjalëkryqet e para filluan të botoheshin që në shekullin e XVIII dhe vazhdon të jetë e preferuar edhe në ditët e sotme.

Koha e fillimit ____:____

46

Koha e mbarimit ____:____

49

Horizontalisht:

1. Puna për të cilën dikush ka marrë njohuri të veçanta ose është përgatitur posaçërisht. 8. Pemë që rritet në vende me lagështi. 11. Central Elektrik. 12. Përemër vetor. 13. Ddokument që pasqyron një vendim të organeve të drejtësisë. 15. I ka leja në mes. 16. Që bëhet shkallë-shkallë. 20. Rruga që bën plumbi ose predha që kur del nga tyta a nga gryka e zjarrit deri sa bie në objektin e qitjes. 22. Shtet në Azi. 23. Pije që të hap oreksin. 25. Ent Tregtar. 26. Kimi, pilot i njohur i Formula 1. 28. Cigan. 29. Diçka që të ngjall një dëshirë, që të shtyn për të bërë një veprim. 32. Institut Rehabilitimi. 33. Makinë e ndërlikuar që kryen disa punë. 38. Neeson i kinemasë amerikane. 39. Mjerim i madh. 41. Lumë i madh në Kanada. 44. Kisha kryesore në një qytet. 45. Celine, këngëtare e njohur. 47. Vegël e metaltë, e përbërë nga dy krahë me kokë të harkuar. 48. Sigla e Kolonjës. 49. Lloj peshku deti.

Vertikalisht:

1. Këshillë, mendim a ide që i japim dikujt se si të veprojë, si ta bëjë a ta zgjidhë diçka. 2. Kafshë shtëpiake, mbrapsht. 3. Dru halor i lartë me kurorë si piramidë. 4. As ne, as ju. 5. Jargavan, ndryshe. 6. Sigla e Tiranës. 7. Kryeqyteti i Estonisë. 8. Stoli të vogla prej metali, që i varin gratë në gjoks, në brez etj. 9. Bërtet qeni. 10. Gjoja, kinse, ose... 14. Njësi e vjetër gjatësie. 17. Dija që shtjellon rregullat e parimet për të folur bukur e në mënyrë bindëse. 18. Ka edhe krimba të tillë. 19. Krijimet epike të një populli. 20. Anije e shpejtë luftarake. 21. Universiteti Vlorës. 24. Ent Ndërtimi. 27. Qytet i vogël turistik në brigjet e detit Jon. 30. Përemër vetor. 31. Juria Moskës. 33. Përemër dëftor. 34. Oreks, ndryshe. 35. Bagëti e imët. 36. Fan i historisë. 37. Tregu Agrar. 40. Sferë e vogël metalike. 42. Zakon i keq i dikujt. 43. Karenina e Tolstoit. 45. Po në Bullgari. 46. Organizatë Civile.

Sudoku | nivel mesatar 2 3

4

9 7

8 1 2 3 4 5

2

5

5 6

8 7

9

5

1

8 7

8

8

9

5 4

6 7 8 2

2

4

9

1

6

8 2

6 4

5 1

9 3

3

9 1

9

7

2 3 4

1 1

2 3 5 4

6

Plotësoni vendet bosh në mënyrë që çdo rresht e kolonë të ketë numrat nga 1-9.

Koha e fillimit _____:____

5 6 7 8 9 3

Koha e mbarimit ____:____

Numërkryq

Një familje amerikane, e cila është vazhdimisht në kërkim të thesareve, ka arritur të gjejë një sasi ari që kap vlerën prej 300.000 dollarësh. Çifti Rick dhe Lisa Schmitt dhe fëmijët e tyre e kanë gjetur thesarin në një ‘varrezë anijesh’ në Oqeanin Atlantik. Ata kanë gjetur monedha dhe gjerdanë ari nga anije të shkatërruara nga një stuhitë e erërave në bregdetin e Floridës në vitin 1715, anije këto që kanë qenë në rrugë nga Spanja për në Havana të Kubës. Thuhet se brenda anijeve ka pasur mallra me vlerë deri në 400 milionë dollarë, prej të cilave 175 milionë janë nxjerrë prej tyre. Pronare e këtyre mbetjeve është kompania “1715 Fleet – Queens Jewels LLC”, e cila ka blerë të drejtat në këtë varrezë anijesh, mirëpo ajo lejon palë të treta që përmes një kontrate të kërkojnë për thesar në mbeturinat e anijeve.Në bazë të ligjit, thesari do të merret në mbikëqyrje nga Gjykata e Floridës, me ç’rast shteti do të përvetësojë 20 për qind të të gjeturave, të cilat do t’i ekspozojë në muzeun shtetëror, kurse pjesa e mbetur do të ndahet në mënyrë të barabartë mes kompanisë dhe familjes Schmitt.

Horoskopi i ditës DASHI (20/III-20/IV)

DEMI (21/IV-20/V)

Mundohuni te shmangni me çdo kusht konfliktet ne çift gjate kësaj dite sepse përndryshe mund te arrini edhe deri ne një ndarje. Kokëfortësia do jete pika juaj me e dobët. Beqaret do përfitojnë mjaft nga liria qe kane dhe nuk do e ndiejnë nevojën për te krijuar një lidhje. Ne planin financiar do i zgjidhni te gjitha problemet dhe do jeni me te qete.

Duhet t’i kushtoni pak me tepër vëmendje sot atij qe keni ne krah sepse po e late pas dore gjerat mund te marrin tatëpjetën. Shtojini dozat e dialogut dhe tregohuni me te kuptueshëm. Beqaret do kenë një dite te mrekullueshme dhe me emocione te mëdha. Ne planin financiar do keni fat dhe do realizoni te gjitha transaksionet qe kishit menduar prej kohesh.

BINJAKET (21/V-20/VI)

GAFORRE (21/VI-22/VII)

Ka shume gjasa qe ata qe janë ne një lidhje te normalizojnë gjithçka gjate kësaj dite. Mjaft me duke u takuar fshehurazi apo duke gënjyer te tjerët. Beqaret duhet te reflektojnë me kujdes para se te marrin çfarëdo lloj vendimi. Mos u verboni nga pamja e jashtme e disa personave. Ne planin financiar gjerat do shkojnë mbare. Do arrini t’i shlyeni edhe borxhet e marra.

Ndikimi i yjeve do jete shume negativ sot për jetën sentimentale te çifteve. Debatet me partnerin do jene te pafundme dhe nuk do arrini dot te zgjidhni asgjë. Qëndroni pak vetëm dhe reflektoni. Beqaret do fillojnë aventura emocionuese, por afatshkurtra. Financat do jene pak me te stabilizuara se disa dite me pare, megjithatë nuk është ende koha për investime te mëdha.

LUANI (23/VII-22/VIII)

Për shkak te ndikimit te madh te Uranit ne jetën tuaj ne çift, duhet te tregoheni shume te duruar me partnerin dhe te bëni here pas here lëshime ndaj tij. Beqaret do admirohen dhe do joshen nga shume persona, por ata ne te vërtetë do pëlqejnë dike qe nuk përkohësisht nuk ndodhet ne te njëjtin qytet. Financat do jene te mbrojtura dhe aspak problematike.

PESHORJA (23/IX-22/X)

Gjeni figurën duke bashkuar pikat

Ne jetën tuaj ne çift duhet te tregoheni shume te kujdesshëm gjate kësaj dite dhe te mos merrni vendime te nxituara. Mos iu besoni shume as atyre qe do iu thonë disa miq. E njëjta gjë duhet thënë edhe për beqaret. Njihuni mire me personat qe do takoni para se te vendosni te krijoni një lidhje. Ne planin financiar nuk duhet te rrezikoni me shume sesa duhet.

7 3

SHIGJETARI (22/XI-21/XII)

2 2

1

Plotësoni tabelën me numrat e dhënë!

Ngjyrosni pjesën me pikë dhe zbuloni figurën

Numra me 3 shifra: 152, 322, 443, 653. Numra me 4 shifra: 0144, 0202, 1563, 1645, 1745, 2024, 2632, 4521, 4525, 4545, 4784, 5511, 7878, 8574, 9595. Numra me 5 shifra: 14459, 24291, 25632, 28058, 37065,

53695, 54151, 64042, 65234, 75422, 81160, 81414. Numra me 6 shifra: 159658, 232226, 412446, 467595, 485963, 538966, 541521, 552755, 589652, 596878, 845145, 845154, 858882, 922828.

Kjo dite do jete shume e turbullt për ata qe janë ne një lidhje. Nuk do bini shume dakord me atë qe keni ne krah dhe debatet do jene te njëpasnjëshme. Kujdes! Beqaret do jene më me fat ne sektorin e dashurisë. Pa kërkuar shume do iu shfaqet para personi qe kane ëndërruar prej kohesh. Situata financiare do përmirësohet ndjeshëm fale një lotarie qe do fitoni.

Gjeni 10 ndryshimet

UJORI (20/I-19/II) Nëse nuk doni te keni telashe me partnerin tregohuni sa me te sinqerte gjate kësaj dite. Nëse nuk arrini dot ta qetësoni situatën e krijuar merrni pak distance nga njeri-tjetri dhe reflektoni me kujdes. Beqaret do e gjejnë me ne fund shpirtin e tyre binjak dhe do ndihen te plotësuar. Ne planin financiar duhet te vazhdoni te shpenzoni me maturi.

VIRGJERESHA (23/VIII-22/IX)

Pritet qe dita për te dashuruarit te jete me harmonike sot. Do i kushtoni vëmendjen e duhur partnerit dhe do sqaroni me qetësi problemet e vogla qe keni pasur. Beqaret nuk do jene me shume fat kështu qe duhet te presin ende dhe pak për te gjetur personin e duhur. Ne planin financiar duhet te mendoni edhe për te ardhmen jo te shpenzoni sa para te keni.

AKREPI (22/X-21/XII)

Dita e sotme do jete shume e qete për te dashuruarit. Rutina do mbizotërojë gjate gjithë kohës dhe nuk pritet asnjë gjë e re. beqaret nuk do e dine as vete se çfarë duan dhe për këtë arsye do bëjnë mire te qëndrojnë edhe pak kohe ashtu si janë. Ne planin financiar duhet te bëni çmos qe ta përmirësoni sa me shpejt situatën. Ju mundeni!

BRICJAPI (22/XII-20/I) Mundohuni te tregoheni sa me realiste ne jetën tuaj ne çift sot dhe mos thurni shume ëndrra. Sa me shume te dilni nga realiteti aq me shume do iu ndërlikohet situata. Beqaret duhet ta kenë veten te lire dhe te dalin sa me shume neper festa. Do keni me tepër mundësi për njohje te reja. Ne planin financiar do i zgjidhni te gjitha problemet qe keni pasur.

PESHQIT (20/II-19/III) Dita e sotme do jete me e mire sesa ju mendonit dhe bashkëpunimi ne çift do shtohet akoma me shume. Do merrni mendimin e njeri-tjetrit për gjithçka dhe nuk do ketë aspak debate. Beqaret nuk do kenë asnjë ndryshim ne jetën sentimentale. Nëse e teproni me shpenzimet do keni probleme goxha te mëdha.


blog

1001

ditë që formësuan botën

Gazeta MAPO

www.mapo.al / gazetamapo@gmail.com

5 shtator

05.09.2013

15

Kurrë nuk kam parë një përmendore kushtuar një pesimisti. - Paul Harvey

1661

Arrestohet Fouquet Shfaqja madhështore me fishekzjarrë e Fouquet shkakton zemërimin e Louis XIV të Francës. Louis XIV u ul në fronin mbretëror të Francës në moshën pesëvjeçare dhe sundoi për shtatëdhjetë e dy vjet, nga 1638 deri më 1715. Në fillimet e mbretërimit të tij, oborri i Louis-it u mësy nga trazirat politike dhe financiare. Për para, ai u mbështet te Nicholas Fouquet, një njeri shumë i pasur, i cili që nga viti 1653 ishte kryembikëqyrësi i financave. Fouquet ishte shumë sharmant dhe njeri i shumë talenteve, i mirinformuar dhe

një tregimtar i talentuar. Ai gjithashtu kishte nuhatje për politikën, duke mbështetur Kardinalin Mazarin, kryeministrin e Charles-it, edhe kur Mazarin ishte dëbuar. Ai shpenzoi një pasuri të vogël për rindërtimin e vilës Vaux-le-Vicomte të familjes së tij dhe për mobilimin madhështor të saj. Në kontrast me këtë, Louis-i i ri dhe i varfër ishte i detyruar të flinte në çarçafë të grisur dhe të vishte rroba të vjetra. Pas vdekjes së Mazarin-it në mars të 1661, ishte shumë i shqetësuar se Fouquet po e mashtronte atë, ndaj dha urdhër që financieri të mbahej nën vëzhgim. Më 17 gusht 1661, Fouquet e bëri mbretin xheloz duke i ofruar një argëtim madhështor në vilën e tij Vaux. Mbreti

mbërriti në orën 6 të pasdites dhe, pas një dremitjeje, vizitoi kopshtin dhe hëngri darkë në shoqërinë e njëzet e katër violinave. Kjo u ndoq nga një homazh për Louis-in dhe shfaq ja e një baleti-komedi. Në një të mëngjesit, Louis-it iu ofrua një shfaqje me fishekzjarrë mbi kanal dhe teksa po kthehej te vila përshëndetej nga një shi raketash që hidheshin nga kupola e saj. Tri javë më pas, Fouquet u arrestua. Louis kishte caktuar një gjykatë për të gjykuar financierët e dyshuar për korrupsion. Fouquet e mbrojti veten me shumë zotësi, por pas një gjyqi që zgjati tre vjet, u gjet fajtor dhe u dënua me dëbim dhe konfiskim të pasurisë. Fouquet i kaloi 15 vitet e fundit të jetës së tij në burg.

Blitz

Flick

925

Milionë njerëz në të gjithë botën janë të uritur.

2.6

Miliardë njerëz në botë jetojnë me më pak se 2 dollarë në ditë.

20

Mijë fëmijë më të vegjël se 5 vjeç vdesin çdo ditë nga shkaqe të lidhura me urinë.

40

Mijë ishte ky numër në vitin 1992.

Titulli: Sonte kemi dasëm Titulli: Albert Myftaraj

Biznesi i Vogël i Sheshbeshit

Në Facebook Edvin Thomollari Kur na vjen fundi i 15-ditëshit, shumë prej ne shqipeve themi: ka ra Kartagjena... a ka provë më të madhe se kjo se Kartagjena ishte pellazge?

Helidon Tahiraj Thirrje drejtuar të gjithë kryeredaktorëve, që të shikojnë tekstin me kujdes kur përdorin togfjalëshin “Bilanc lufte nga atentatet”. Luftës i marrin të keqen, se në atë kohë prej fillimvitit ‘42, deri fund ‘44 kur hypi Vekja me Dushanin, u bënë vetëm 31 atentate.

Hysni Ndreu Edhe kur nuk na vjen asnjë mesazh, thellë-thellë e kemi marrë një mesazh. Selim Belortaja Tregu vërtet e ka tepruar. Ka marrë nën komandë komplet jetën tonë. Nga njëra anë reklama agresive e produkteve ushqimore: kjo e shijshme, kjo të zgjat jetën dhe ajo ..të bën me krahë! Pasi ne hamë e pimë paq, faap biem në dorë të tregut të “mirëmbajtjes” (fitness): do bësh kaq ushtrime, do blesh këto pajisje e do djegësh ...të gjitha ato që ke ngrënë! Përfundojmë tek tregu mjekësor: ato që ke ngrënë e pirë ..nuk të bëjnë mirë, kaq bëjnë kontrollet, kaq analizat dhe kaq ...ilaçet. Të cilat duhet të zhbëjnë atë që të kanë bërë restorantet dhe ..tregu ushqimor!!! Si i bëhet?

gazetamapo@gmail.com cel: 068 20 55 477

Përballë depos sime të pijeve, buzë rrugës, nën hijen e drurit të madh të blirit dhe trotuarit të thyer, vazhdimisht qëndron tavolina e vogël me dy karrige të ulëta, dhe mbi të një tabelë sheshbeshi. Sheshbesh është termi me të cilin në qytezën tonë i referohemi lojës së tavllës. Kjo ishte arena ku kalonim orët e ngadalshme të pasdites me dyqanxhinjtë e lagjes në pritje të myshterinjve, duke pirë çaj dhe duke sfiduar njëri-tjetrin. Në lagjen tonë, turniret e sheshbeshit ishin mënyra më e mirë për të kultivuar lidhjet ndërmjet bizneseve tona të vogla. Në njëfarë mënyre, aftësinë për të luajtur tavëll e konsideronim si diçka themelore dhe të domosdoshme për drejtimin e biznesit të vogël. Kështu mbanim raporte të shëndosha mes komunitetit të tregtarëve dhe zanatçinjve të lagjes. Në të djathtë të depos sime ishte dyqani i Nijazi elektricistit, dhe përtej tij, ordinanca stomatologjike e Arjetës. Në të majtë ishte minimarketi i Hasan Kryemadhit (i cili e kishte dajë Profesor Doktor Haxjimusën); ndërsa kati i dytë ishte i zënë nga Zana dhe studioja e saj e dizajnit. Këta personazhe ishin sfiduesit e përhershëm të turnireve tona të sheshbeshit. Edhe pse një gjë e tillë mund të mos dallohet fillimisht, sheshbeshi dhe kërcënimet kanë shumë ngjashmëri.Të dyja në pamje të parë duken si një lojë e thjeshtë. Lëvizja e figurave të bardha dhe të zeza janë caku i të dyjave. Në sheshbesh lojtari i bardhë mundohet t’ia hedhë lojtarit të zi, dhe lojtari i zi mundohet ta bëjë të njëjtën. Në lojën e kërcënimeve ndodh e njëjta gjë. Hasan Kryemadhi pohon se kërcënimet që i drejtohen në shitoren e tij shpesh kanë të bëjnë me ndonjë kombinim të sakëzave (çamçakëzëve), kusurit, nënës ose motrës së tij, dhe “gabimeve” në llogaritje. Mirëpo ne të gjithë e njohim mjaft gjatë Hasanin për të ditur se jo çdo përpjekje për t’ua hedhur myshterinjve i del e suksesshme. Mirëpo i shkreti nuk ka faj kur ka të bëjë me myshterinj, që gjithashtu janë në përpjekje të përhershme për t’ia hedhur atij duke e plaçkitur në një mënyrë ose tjetrën. Nuk mund t’ju them me saktësi për këtë apati të myshterinjve ndaj Hasanit, mirëpo me siguri do të ketë diçka të bëjë me madhësinë e kokës së tij të shtrembëruar. Me sa di unë, nofkën Kryemadh, Hasani e kishte trashëguar që nga fëmijëria. Kështu, roli i Hasanit luhatet në mes plaçkitësit dhe të plaçkiturit; në mes të kërcënuesit dhe të kërcënuarit. Mund të them se e njëjta gjë ndodh edhe gjatë turnireve tona të sheshbeshit, ku falë paparashikueshmërisë së tij, ai herë fiton, e herë humb. Gjatë kulmit të lojës, shpesh ndodh që përparësia të ndryshojë, kur figurat e bardha përzihen mes figurave të zeza dhe bëhet e vështirë të dallohet se kush është i kërcënuari e kush kërcënuesi. Ky këmbim i roleve (që shpesh ndodh në mënyrë aq delikate, saqë dallohet vetëm kur ndryshimi veç ka mbaruar) vjen si rezultat i ndërthurjes së suk-

sesshme të elementeve integrale të lojës – fatit dhe strategjisë. Prej sheshbeshistëve të lagjes sonë, Zana është eksperti i këmbimit të roleve në lojë. Kur figurat e bardha dhe të zeza janë të shkapërderdhura në gjendje rrëmuje, papritur e pa kujtuar, do ta gjeni veten të shndërruar prej fituesit në humbës. Një gjë e ngjashme duket sikur ndodh edhe me kërcënimet e zëshme që dëgjohen nga studioja e saj grafike në katin e dytë. Këto zakonisht kanë të bëjnë me mosrespektimin e afateve kohore, mirëpo diku në mes të procesit, papritur dhe pa kujtuar, Zana disi ia arrin që ta kthejë gjendjen përmbys dhe të përfundojë duke i kërcënuar klientët e saj. Arjeta pretendon se një gjë të tillë Zana e arrin duke e përdorur bukurinë dhe sharmin e saj femëror, që deri tani është treguar si strategji e mirë në lojë, jetë dhe punë. Nijazi elektricisti, për lojën e tij në sheshbesh varet krejtësisht nga fati. Pothuajse çdo fitore e tij mund t’i atribuohet luajtjes fatplotë të zarit. Mirëpo fatkeqësisht, fati i mirë siç duket e përcjell vetëm në sheshbesh, dhe e braktis atë sapo të përfundojë loja. Mbase ai e shpenzon të tërë fatin në lojën e sheshbeshit, dhe nuk lë as edhe një grimë për jetën. Në këtë mënyrë, të gjitha kërcënimet që i vijnë janë si rezultat i fatit të keq, që zakonisht në profesionin e tij e kanë prejardhjen nga lidhja e gabimshme e dy telave. Kërcënuesit e Nijaziut dallohen nga larg, ndërsa janë akoma duke ecur rrugës. Nuk duhet të vini në përfundimin se këmishët ngjyrë ylberi nuk parashikojnë me stilin konservator të burrave me mustaqe dhe bark të madh. Lidhja e gabimshme e dy telave në qarqet elektrike të lavatriçes shkakton dëme përtej shkatërrimit të të gjitha rrobave të bardha të familjes, dhe mund ta dëmtojë pandreqshmërisht kredibilitetin e kërcënuesit (është vështirë të merret seriozisht një kërcënues kur i ngjan një palaçoje që ka vendosur ta mësojë artin e pikturës). Mirëpo, aq sa i rëndësishëm është fati, po aq është edhe strategjia. Si në sheshbesh, ashtu edhe në lojën e kërcënimeve, fiton personi që më së miri e luan lojën. Dhe lojtarja jonë më e mirë e sheshbeshit është doktoreshë Arjeta. Ajo është kampione e turnireve tona të vogla. Madje edhe kur e humb lojën, duket sikur ajo këtë e bën për ndonjë arsye strategjike. Se si dhe përse një dentiste do të ishte e shkathët në strategji, këtë nuk di t’ju them. E vetmja gjë që di është se, njerëzit si ajo janë më të rrezikshmit, si në lojën e sheshbeshit ashtu edhe në atë të kërcënimeve. Një nga fshehtësitë e mëdha të kërcënuesve është aftësia për të ditur se kur duhet dorëzuar, e kur jo. Kush do të thoshte se një grimë njeriu si Arjeta do të ishte mjeshtre e manipulimeve dhe eksperte në një lëmi siç janë kanosjet. Krejt çfarë mund t’ju them *shqip.artritbytyci.com është, kujdes Arjetën dhe kërcënimet e saj.

Themelues: Henri Çili. Kryeredaktor: Arion Sulo. Zv/kryeredaktor: Alfred Lela, Aleksandra Bogdani. Politika: Nevila Përndoj, Fejzi Braushi. Kronika: Leonard Bakillari, Dashamir Biçaku. Speciale: Vladimir Karaj. Ekonomia: Blerina Hoxha. . Kultura: Aida Tuci. Suplement: Arta Çano. Karikatura: Bujar Kapexhiu. Faqosja: Florenc Elezi. Ilir DRIZARI, Kujtim Bisha. Korrektore: Lila Plasari, Brunilda Meno. Adresa: Bulevardi Gjergj Fishta pranë UET

Marketing / Drejtore: Fiziana Bora Cel: 068 20 55 437 E-mail: fiziana_bora@yahoo.com Menaxhim / Dhimitraq Hido Cel: 068 20 55 440


CMYK

16 05.09.2013

Gazeta MAPO

www.mapo.al / gazetamapo@gmail.com

NJOFTIM / REKLAMA


Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.