PAMFLET VAN JETTE
uitzonderlijke editie van de GAZET VAN JETTE, gemeenschapsblad van GC Essegem jaargang 49 april 2021
Ook als je nood hebt aan een babbel, met een vraag zit of een idee hebt, blijven we elke weekdag bereikbaar van 8u30 tot 16u, vrijdag tot 15u. Of je kan ons bellen op 02 427 80 39, mailen via essegem@vgc.be of een berichtje sturen via www.facebook.com/essegem.
OPEN CALL: 100% FREE SPACE
Meer info bij marjolein.roelandt@vgc.be Een project indienen kan via www.n22.brussels/open-call-100-free-space, tot 24 mei.
Hoe maakt u het?
Gemeenschapscentrum Essegem vzw, Leopold I-straat 329, 1090 Jette 02 427 80 39 essegem@vgc.be www.essegem.be V.U.: Stefan De Latte - 448.789.009 - RPR Brussel Afgiftekantoor BRUSSEL X Erkenningsnummer P 003849
Ben je (startend) professioneel kunstenaar? Met een duidelijke link met Brussel? En ben je op zoek naar ruimte voor je onderzoek of project? Ook deze zomer stelt GC Essegem, net als andere Brusselse gemeenschapscentra, gratis ruimte ter beschikking. Alle disciplines zijn welkom. Er wordt geselecteerd op basis van de artistieke kwaliteit van jouw voorstel, jouw parcours en je link met Brussel. Tijdens je residentie (max. 4 weken) kan je je artistieke project of onderzoek verder ontwikkelen. Technische omkadering of vergoeding is niet voorzien. Wél mag je de ruimte gratis gebruiken en neemt De Kunstenwerkplaats enkele residenten mee in een opvolgtraject.
© Nahro Beth-Kinne
Dit is intussen het 10de Pamflet, de tijdelijke Gazet van Jette. Wie had gedacht dat het zo ver zou komen? Maar wij zijn dankbaar voor alle verhalen, gedichten, recepten en wandelingen – ingestuurd of bijeengesprokkeld onderweg in dit vreemde jaar – die we op deze manier met jou hebben kunnen delen. Misschien heeft het jou, lieve lezer, ook geïnspireerd? En ben je (opnieuw) beginnen schrijven, fotograferen, tekenen, koken, knutselen of bakken? Of raakte je geïnteresseerd in oude en nieuwe, lokale verhalen? Neem dan contact op met de redactie via inke.ramaekers@vgc.be, misschien zit er in jouw (her)ontdekte passie wel een bijdrage voor een volgend Pamflet?
Nadia Hamich woont in de Esseghemwijk en geeft, in het kader van het duurzaam wijkcontract Magritte, sportlessen aan vrouwen uit de buurt.
“Bij de start van de lockdown stelde mijn zoon voor om bij hem in Dilbeek te komen wonen. Zo waren we met twee en zat ik niet opgesloten in mijn huis. Dat ik daar dichter bij de natuur zit, doet me ook deugd. Sindsdien pendel ik, want ik doe nog veel werk in Jette en Brussel. Ik ben onder andere vrijwilliger bij Rolling Douche, een project waarbij we met een camionette, uitgerust met een wasmachine en douches, tot bij de daklozen rijden.” “En natuurlijk is er ook nog mijn eigen project, Sport Au Féminin, waarbij ik elke week sportlessen geef aan vrouwen uit de Esseghemwijk. Ik vind het heel belangrijk dat zij actief blijven. Daarom heb ik sinds de laatste lockdown mijn activiteiten van binnen naar buiten verplaatst. Soms moest ik de deelneemsters wel wat motiveren om buiten te komen, want de angst zat er goed in. Maar het doet hen ongelooflijk veel deugd om nog enkele activiteiten te hebben en andere mensen te ontmoeten. Sport is niet alleen goed voor ontspanning en gezondheid, maar zorgt ook voor sociale contacten, uitwisseling van ideeën...” Lees binnenin verder
Vervolg van de voorpagina:
“Dankzij een samenwerking met Pro Velo en GC Essegem konden we ook fietslessen volgen. De groep is echt snel geëvolueerd. We zijn gestart met leren fietsen: evenwicht houden, bochten nemen, lichtjes bergop rijden... Maar intussen maakten we al enkele mooie fietstours. De dames zijn ongelooflijk fier dat ze hebben leren fietsen. Ze zijn ook blij dat ze een jaar lang gratis een fiets kunnen leasen. Veel van hen springen elke dag even op de fiets. Als vrouw met een hoofddoek is dat niet altijd vanzelfsprekend. Soms roepen mannen dat we het recht niet hebben om te fietsen. Dan zeg ik de vrouwen dat ze zich daar niets van moeten aantrekken.”
Bib-id
Els (39) is leerkracht Nederlands voor anderstaligen in GC Essegem. Met de Leesneuzen van Hallo Cultuur leest ze één keer per maand verhalen in het Nederlands. Voor Brede School is Els ook voorlezer. Wat bracht jou naar de bibliotheek? Drie weken schoolvakantie. De neiging om boeken in te slaan is de enige vorm van hamstergedrag waar ik met plezier aan meedoe. In welk rek ga je altijd eens kijken? Nu ik zelf geen kleuters meer heb, ben ik voorlezer geworden in de bib. Zo heb ik weer een excuus om in de bak met prentenboeken voor kleuters te snuisteren, vooral bij ‘fantasie’, en ‘humor’. Prinses Pernilla of Tante Teefje zijn echt top. Wanneer lees je het liefst? Ik geniet er het meest van als ik in de woonkamer kom en mijn kinderen op de grond of in de zetel aantref met een boek, hun hoofd in een ver en onbereikbaar universum. Dan kan ik niet anders dan ook een boek vastnemen en erbij gaan zitten/hangen. Welke boek neem je mee naar een onbewoond eiland? Voor een onbewoond eiland is het SAS Survival Handboek de enige goede keuze, maar als leesplezier een criterium mag zijn? De avond is ongemak van Marieke Lucas Rijneveld, Ons soort mensen van Julie Zeh, Vader van Karl Ove Knausgård. Of een oldie als East of Eden van John Steinbeck. Een recente ontdekking met mijn zoon was Toen ik van Joke Van Leeuwen: heerlijke talige humor. Ik wil ook boeken mee die ik nog niet ken, trouwens. En poëzie, da’s ook essentieel! Een gedicht over ‘het zacht maken van stenen / het vuur maken uit water / het regen maken uit dorst’ maakt dat SAS-boek overbodig. Is er een kans dat ik kan aanspoelen met een containerschip vol boeken? Wat is het laatste boek dat je graag gelezen hebt? Olijven moet je leren lezen van Ellen Deckwitz, wat mijn lijstje van te lezen poëzie weer een decimeter langer maakte.
Bib Jette (Kardinaal Mercierplein 6) is open zonder afspraak, op weekdagen van 14 tot 18u (maandag en woensdag tot 19u), op zaterdag van 10 tot 13u en van 14 tot 16u. Info: 02 427 76 07 – jette.bibliotheek.be
“We moeten verder, er We hebben het afgelopen jaar allemaal bange momenten doorgemaakt. Maar vooral in de zorgsector was de situatie precair. Martine Lemmens, directeur van het woonzorgcentrum Warlandis vertelt hoe het voor hen is geweest. “We waren volop bezig ons dansfeest van 16 maart voor te bereiden, iets waar we allemaal naar uitkeken, toen duidelijk werd dat de lockdown eraan kwam. Op vrijdag 13 maart hebben we alles afgelast en de deur ging op slot. Er kon niemand meer binnen, behalve hulpverleners. Ook de bewoners van de assistentiewoningen, die nog zelfstandig genoeg zijn om bijvoorbeeld boodschappen te doen voor zichzelf, mochten niet meer naar buiten.” “Die eerste weken waren verschrikkelijk onwezenlijk. Maar onze bewoners hielden zich kranig. Ze hadden veel geduld en begrip voor de situatie. Alles moest plots aangepast: de circulatie, de maaltijdbedeling, de levering van boodschappen en was, de bezoekregeling... Het was straf om zien hoe bewoners van 80, 90, zelfs 100, zich op heel korte tijd vertrouwd hebben gemaakt met nieuwe technologie. Plots kregen ze iPads of smartphones, meestal van de kleinkinderen. De generatie ertussen, de kinderen van onze bewoners, intussen zestigers of zeventigers, mee krijgen in dat digitale verhaal was moeilijker.” “In die eerste paniekerige fase hebben we gelukkig geen enkel geval van COVID-19 gehad. Andere woonzorgcentra, die hun eerste uitbraak hadden in die beginperiode, die wisten niets, hadden niets. Bij ons was er pas op 9 december een uitbraak. We hadden het geluk dat op dat moment alle materiaal – beschermingskledij, ontsmettingsproducten, pedaalemmers... – en alle protocollen – voor de keuken, de poets, de zorg... – op punt stonden.” “Tussen december en januari is zo goed als iedereen ziek geweest. Het was erg confronterend om te zien hoe je centrum plots bijna een ziekenhuis wordt. Op korte tijd hebben we 14 mensen verloren, op 93 bewoners. Dat is zwaar om dragen, maar we hebben gedaan wat we konden. Na de uitbraak kwam er een hygiënische
r is geen andere optie” De boodschap van... BÛÛMPLANTERS
De Bûûmplanters, een Brussels burgercollectief dat door bomen te planten en laten planten de leefbaarheid en biodiversiteit in de stad wil vergroten, hebben zich geëngageerd in de ZUUR-campagne van Growfunding / bxl. bxl Die crowdfundingcampagne wil de Brusselse cafés in moeilijkheden helpen. Het principe van de campagne is simpel: jij geeft een financieel duwtje in de rug aan jouw favoriete café, in ruil bieden andere Brusselse initiatieven een tegenprestatie aan. Zo zullen de Buumplanters per gift van 30 euro een klimplant, struik of boom planten in Brusselse woonzorgcentra. Een van de woonzorgcentra die ze hiervoor op het oog hebben is Magnolia in Jette. Steunen kan op www.growfunding.be/zuur De Bûûmplanters volg je op www.facebook.com/buumplanters
BRUZELLE inspectie van Zorg en Gezondheid, en die heeft uitgewezen dat alles correct verliep. Maar eens het virus binnen is, raast het rond en daar kan je weinig tegen ondernemen.” “Soms vragen mensen me hoe we het volhielden. Maar je moet verder, er is geen andere optie: onze bewoners zijn er en hebben ons nodig. Gelukkig hebben we een goed team, met veel collegialiteit. Iedereen heeft zich moeten aanpassen: zorgkundigen, verpleegkundigen, keuken, administratie, poetsploeg. We hebben veel gehad aan de vormingsfilmpjes uit de sector, aan de raad van hygiënisten van UZ Brussel, en vooral ook aan onze dokter, die hier op het kritieke moment zeven dagen op zeven aanwezig was om alle zorg te coördineren. Persoonlijk heb ik veel steun ondervonden van de raad van bestuur, want in de complexe politieke situatie was het niet altijd makkelijk een oplossing te zoeken. Welke regels te volgen: de Brusselse of de Vlaamse? Hoe belangrijk overleg, heldere communicatie en goed informeren is, is nog maar eens bewezen.” “Hoewel onze bewoners de moed erin hielden, hadden ze natuurlijk wel afleiding nodig. De animatie is steeds blijven doorgaan, maar dan met een meer individuele aanpak. Van zodra versoepelingen het toelieten, hebben we de bibliotheek opnieuw uitgenodigd, bezoek weer toegelaten, de cafetaria geopend... Al is het ook daarin voortdurend schakelen. Voor de crisis was het hier een bruisend centrum, mede dankzij het dienstencentrum dat we in huis hebben. Het is jammer dat die werking nog even stilligt, dat senioren uit de buurt nog steeds niet kunnen langskomen.” “Alle bewoners kijken nu alvast uit naar de warme zomermaanden wanneer familieleden en kleinkinderen hopelijk gevaccineerd zullen zijn. Als er iets is wat we uit de afgelopen periode onthouden, is het de grote solidariteit onder de mensen. Ook van buitenaf: de spandoeken, de plantjes die we kregen van bloemisten, de kaartjes en tekeningen van scholen, alle chocolade en pralines, de groteletterversie van het pamflet van Essegem, de straatoptredens, de misviering die gestreamd werd... Al die warme acties hebben wel degelijk deugd gedaan, dankuwel daarvoor!”
BruZelle bindt de strijd aan tegen menstruatie-armoede door maandverband in te zamelen en deze gratis en discreet te bezorgen aan menstruerende personen in een precaire leefsituatie. Want hygiëne is fundamenteel voor de menselijke waardigheid en zelfrespect. En daarom een basisrecht voor iedereen. Laten we dus samen de regels veranderen. Doneer ongebruikt maandverband, afzonderlijk verpakt, in de inzamelbox aan het onthaal van GC Essegem. Essegem Meer info op www.bruzelle.be – Doneren kan ook met een financiële gift op BE91 0689 3345 5376
COURJETTE Vorig jaar begon Atelier Groot Eiland op een stuk grond van het UZ Brussel met het zelfoogstveld CourJette. In samenwerking met Terre-en-Vue en de kinderboerderij van Jette bewerken ze dit jaar een extra perceel naast het Laarbeekbos. Zo kunnen ze tot 150 oogstaandelen voorzien. Het groenteveld zit vol voor dit jaar, maar een abonnement bij het eerste Brusselse snijbloemenveld FleurAkker kan nog wel. Annemie Knaepen teelt seizoensgebonden, ecologisch verantwoorde bloemen die via zelfoogst of afhaalpunten verkocht worden. Meer info en inschrijven via belakker.ateliergrooteiland.be/nl/CSA-FleurAkker
KWB LAKEN-JETTE Kwb organiseert op zondag 2 mei een begeleide fietstocht naar Ternat en terug. terug ‘s Middags houden we halt bij de Klapscheutmolen in Wambeek. Molenaarszoon Wies maakt even tijd om ons te vertellen over de geschiedenis van de watermolen en de restauratie ervan. Ter plaatse kan je je eigen lunchpakket nuttigen. Het traject volgt de fietsknooppunten en is heen en terug ongeveer 40 km. Enige fietservaring wordt dus verwacht, maar indien je niet over een fiets beschikt kan je er een aanvragen. De fietstocht vindt plaats met respect voor de geldende coronamaatregelen. We verzamelen om 9u30 aan de ingang van het Boudewijnpark aan de Jules Delorgesquare en zijn daar rond 16u30 terug. Deelname: € 5 / € 3 (leden); inschrijven vóór 27 april via MarieClaire Migerode, migerode_mc_54@hotmail.com
RECEPT
Blondies met witte chocolade Ingrediënten (voor 8 stuks): 110 gr ongezouten roomboter op kamertemperatuur, 150 gr lichtbruine basterdsuiker, 1 zakje vanillesuiker, 135 gr bloem, 1 ei, 50 gr witte chocoladedruppels of chocolade in stukjes, snuifje zout
NAHRO BETH-KINNE De kleurenfoto’s in dit Pamflet zijn van Nahro Beth-Kinne. Nahro kwam in 1981 als 17-jarige politiek vluchteling naar België, nadat hij Turkije moest verlaten na de militaire coup van 1980. Intussen heeft hij de Belgische nationaliteit, maar hij blijft trots op zijn Assyrische roots. Zijn eerste camera kocht hij in België, en sindsdien legt hij vooral mensen uit en activiteiten van die etnische groep vast op foto. In 2010 richt hij samen met enkele vrienden het Assyrisch Instituut van België op, gevestigd in Jette. Hij was ook radiomaker op Air Libre en Radio Panik en maakte twee documentaire films, één over de Assyrische genocide en één over de diaspora. Om den brode heeft Nahro al meer dan 30 jaar een kapsalon in SintJoost-ten-Node, maar wat hij vooral wil doen is de Assyrische geschiedenis en cultuur beschermen en bewaren voor de toekomstige generatie. Ook zin om met jouw foto’s in de Gazet te staan? Neem contact op met inke.ramaekers@vgc.be.
Coda Bij elkaar, was het maar waar Zonder vrienden, zonder feestje, ik verjaar Geen vrienden die logeren, dat is zwaar Geen klimpaalkamp in het vijfde leerjaar Online lessen, dat was raar Opgesloten in ons huis, dat klinkt ondenkbaar De cinema en de speeltuinen waren toe, hoe barbaar Maar ik heb espoir voor een nieuw jaar weer dicht bij elkaar Briek (11 jaar, Koekelberg) schreef dit gedicht voor BRUZZket, over al zijn plannen die door corona in het water vielen.
Verwarm de oven voor op 180 °C. Doe de boter in een grote kom en doe hier de suiker en vanillesuiker bij. Mix tot een glad geheel. Voeg al mixend het ei toe. Voeg de bloem en het zout toe. Mix nog een keer kort op volle snelheid. Spatel nu de witte chocolade door het beslag. Leg een stuk bakpapier in een bakvorm van ongeveer 10 op 10 cm. Stort het beslag in de vorm en bak in 30 à 35 minuten goudbruin. De binnenkant mag nog een beetje nat zijn, maar de randen moeten gebakken zijn en op de bovenkant moet een korstje zitten. De witte chocolade zal bij het afkoelen terug hard worden. Laat volledig afkoelen. Haal uit de vorm en snij in vierkantjes. Ikram, begeleidster van Kids Lekker Koken, Koken doet ons watertanden met dit heerlijke recept. Zin in meer? Schrijf je kinderen (van 6 tot 10 jaar) dan in voor de workshop op zaterdag 24 april om 10u via essegem@vgc.be. Deelname kost € 1.
Rubriek souvenir Personeel Titeca (periode 1934-1962 - Collectie Lut De Koker)
Op 21 maart vierden we de dag van de zorg, een feestdag voor alle mensen van de zorg die zich het afgelopen jaar zo hard hebben ingezet. Op deze foto viert ook het personeel van het sanatorium van dokter Titeca feest. De foto dateert van vóór de jaren 60. Tegenwoordig kennen we de Kliniek Sans Souci als een open psychiatrisch ziekenhuis waar 145 volwassenen terecht kunnen voor zorg en behandeling. Wil je meer foto’s en postkaarten bekijken van het oude Jette? Surf dan naar www. erfgoedbankbrussel.be/erfgoedjette. Zelf door oude foto’s gesnuisterd en bijzondere beelden ontdekt? Contacteer marjolein.roelandt@vgc.be op 02 427 80 39.
OPROEP
StaycationBXL 2021 Bezorg jij Brusselaars een onvergetelijke zomer in eigen stad? De VGC lanceert ook dit jaar een projectoproep voor StaycationBXL en moedigt organisaties en Brusselaars aan om projecten in te dienen. Dus heb jij een idee dat aanzet tot spel en plezier, tot beweging of online verstrooiing? Of heb jij plannen voor een artistieke interventie of publieke vrijetijdsactiviteit tijdens de zomermaanden? Dien dan voor 5 mei jouw project in. Goedgekeurde projecten kunnen een subsidie tot 5.000 euro krijgen. Alle info kan je vinden op www.staycation.brussels
