WINTER
23 24
Z E K E R H E I D , K E N N I S E N I N S P I R AT I E VO O R
Scharenborg
Zes generaties in de herenmode FAMILIEBEDRIJF
De virtuele wereld van de Metaverse TOEKOMST
Pretentieloze onderbroekenlol
Johan Derksen: van ordinaire schopper tot belangrijkste
Biobased bouwen is méér dan circulair SCHARENBORG
opiniemaker
VO O RWO O R D
Turbulentie of luwte?
De markt is nooit windstil Dit voorwoord schrijf ik onder stormachtige omstandigheden. Ciarán raast over het land en richt de nodige schade aan. Turbulentie ook op de markt, maar daar is het eigenlijk nooit windstil. En misschien hoort dat ook zo, want dynamiek is een van de redenen waarom jij en ik ooit zijn gaan ondernemen.
A
ls ik het over
politieke mening verlegen zit,
Voor nu wens ik je fijne
Ciarán heb,
is natuurlijk Johan Derksen.
feestdagen en een mooi 2024,
begrijp je dat de
We laten ‘m in dit nummer
dat zich vast niet in de luwte zal
uitgebreid aan het woord.
afspelen.
verkiezingen voor de Tweede Kamer op
Verder een interview met een
het moment van schrijven van
opkomend Instagram-fenomeen,
dit voorwoord nog niet hebben
verrassend virtueel bewegen
plaatsgevonden. Ik ben erg
met Introdans en hoe het beste
benieuwd of we een politieke
te genieten van kaviaar. Uit onze
aardverschuiving krijgen en zo ja
eigen relatiekring presenteren
wat daarvan de gevolgen zullen
we Ekowood Houses aan je.
zijn voor jou en mij als ondernemer.
“Met wind mee op naar 2024”
COLOFON
Iemand die nooit om
Ik wens je wind mee!
Genoeg interessant en ontspannend
Huub Scharenborg
leesvoer dus voor de
Directeur Scharenborg
een correcte of incorrecte
komende kerstperiode.
Scharenborg bedrijfsverzekeraars
Concept & realisatie
Hogelandsingel 9
Geen Blad voor de Mond B.V.
7512 GA Enschede
www.gbvdm.nl
bedrijfsverzekeraars
053 - 48 00 120 info@onderneemzeker.nl
Coverfoto
www.onderneemzeker.nl
Stefan Schipper
Dit unieke magazine is voor jou gepersonaliseerd.
Copyright november 2023 © Niets uit deze uitgave mag op welke wijze of in welke vorm dan ook worden vermenigvuldigd of overgenomen zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever en van andere auteursrechthebbenden. Deze uitgave werd met de meeste zorg samengesteld. De juistheid van de gegevens is mede afhankelijk van informatie die ons door derden werd verstrekt. Indien die informatie onjuistheden blijkt te bevatten kan Geen Blad voor de Mond B.V. geen aansprakelijkheid aanvaarden.
INHOUD
4 Coverinterview
Johan Derksen en zijn ode aan de provincie
8 Toekomst
De virtuele wereld van de Metaverse
10 Lifestyle
Instant kooksucces op Instagram
12 Beleggen
Steentje bijdragen, graantje meepikken
14 Verzekeringen
26 Ambacht
16 Familiebedrijf
30 Food
Verzekerd van veerkracht
Zes generaties in de exclusieve herenmode
19 t/m 22
Speciaal voor jou geselecteerd
23 Hotsports
Dansen als een Introdanser
De kleurrijke kunst van glasfusing
Niet eten maar genieten
32 Reizen
Noordse natuurlijke lichtshow
36 Selfmade
Nieuwe kansen voor traditionele Indiase ambachten
Wintereditie
3
Johan Derksen en zijn ode aan de provincie
‘Met egotrippende Randstedelingen heb ik niets’ Hij is uitgegroeid van voetbaljournalist tot misschien wel de belangrijkste opiniemaker van Nederland: Johan Derksen. ‘De Snor’ (74) zegt wat hij denkt en zal dat blijven doen, tot de laatste snik. In de studio bij het populaire Vandaag Inside, maar ook op zaterdagavonden in de regio. “In de provincie voel ik me thuis, met egotrippende Randstedelingen heb ik niets.”
COV E R I NTE RV I E W
an de wand
op de foto, maar neemt voor
van een
iedereen de tijd. “Als mensen de
kleedhok op het
moeite nemen met mij op de foto
Friese platteland hangt
te willen, om welke reden dan ook,
A
een A4-tje met de niets
zou het van stuitende arrogantie
aan duidelijkheid te wensen over
getuigen te weigeren.”
latende tekst ‘Verboden te roken.’ Gezeten op een stoel naast het
Creatief met kaars
affiche, blaast Johan Derksen
Derksen is populairder dan ooit,
pontificaal de rook van zijn sigaar
zelfs in een tijd dat op iedere
richting het plafond. “Zo deden
slak een kilo zout wordt gedropt.
we dat vroeger ook in dit soort
Al wordt hij ook gehaat. Want
gelegenheden, in een tijd ver voor
wie zelf zwart-wit is in zijn
de betutteling.” Om eraan toe
meningsvorming, ziet zijn publiek
te voegen dat hij onlangs heeft
grofweg opgedeeld in een voor-
uitgerekend “iedere dag voor
en een tegenbeweging. Satirisch
zo’n veertig euro op te roken aan
bedoelde opmerkingen/anekdotes
mijn favoriete sigaren. Ik schaam
over Akwasi en het creatieve
me voor dat bedrag, niet voor de
gebruik van een kaars (bijna
gewoonte op zich.”
ingebracht bij een dame) zorgden de voorbije jaren voor tweespalt en
Selfies We zijn in het dorpje Berlikum, ten noordwesten
breed uitgemeten
“We zijn in dit land veel te snel op onze
van Leeuwarden,
pik getrapt”
in een discotheek
relletjes. Niet bij zijn fans, die de humor wel op de juiste waarden wisten te schatten,
die qua interieur met recht een
wel bij de zogenoemde woke-
karakteristiek overblijfsel van de
gemeenschap. Derksen raakte een
jaren 80 kan worden genoemd.
boel bijbaantjes kwijt, maar haalt
Zojuist heeft ‘het orakel van
vooral zijn schouders op. “We zijn
Grolloo’ ruim tweehonderd
in dit land veel te snel op onze pik
Friezen vermaakt met snoeiharde
getrapt. En luisteren vaak ook niet
meningen, smeuïge verhalen en
goed. Mensen zitten bij het minste
pretentieloze onderbroekenlol.
of geringste als een bok op de
Derksen op zijn Derksens dus,
haverkist.”
maar dan ‘in het wild’. Afgesloten met een ode aan de regio (‘dit
Eenvoudige boerenlul
is toch veel leuker en origineler
De meeste ophef gaat sowieso aan
dan de grachtengordel’) en een
hem voorbij. Hij zit niet op social
onvermijdelijk salvo aan selfies.
media en rijdt na iedere uitzending
De opiniemaker moet met zestig
terug naar de provincie, naar de
tot zeventig mannen en vrouwen
rust en ruimte van zijn thuishaven,
Wintereditie
5
het Drentse Grolloo. Wat hem
Hond Cuby
bepaalt ook waar-ie precies op
zo aantrekt aan het Drentse
“Met die hectiek was ik wel klaar.
de bank ligt.”
platteland? “Het normaal doen.
Dus ben ik met mijn vrouw gaan
De rust, de natuur. Ik ben zelf ook
zoeken naar iets moois in de
Zwakke plek
maar een eenvoudige boerenlul,
provincie. Uiteindelijk werd het
Een hond moet je toch kort
opgegroeid in het Gelderse Heteren
Grolloo, dat ik kende uit een vorig
houden? “Dat hebben we in het
en later, vanaf mijn dertiende,
leven. En ook als manager van de
begin geprobeerd. Niet gelukt.
in Drenthe. Daar woonden we
legendarische bluesband Cuby and
Hij leeft als God in Drenthe, hij
heel even in Nieuw-Buinen en
the Blizzards. Maar we zijn hier
bepaalt alles thuis. Cuby is mijn
vervolgens in Rolde. Als voetballer
ook om de hond neergestreken.”
zwakke plek, ik houd van dat dier.
en journalist zat
Om de hond? “Ja, we wilden Cuby
Ik ben sowieso een dieren- en
ik onder meer in
alle ruimte geven. We hebben
hondenliefhebber, kan me niet
de veenkoloniën.
een ruime tuin en ik ga iedere
voorstellen dat er mensen zijn
Later, in mijn
ochtend met hem wandelen, in
die niets met dieren hebben.
periode als
een prachtig natuurgebied. Als je
Op tv mag ik dan een grote bek
hoofdredacteur
een hond neemt, moet je hem ook
hebben, voor Cuby ben ik zijn
van Voetbal International, ben ik
privileges gunnen. Al gaat dat bij
tedere baasje.”
in het westen des lands komen te
ons wel heel erg ver. Cuby slaapt
wonen. Haarlem, Utrecht, Gouda,
iedere nacht tussen ons in en we
Springlevend
Oudewater. En dan ook telkens in
hebben er zelfs de grootte van de
Derksen heeft sowieso een
de binnenstad, waar je de auto
auto op aangepast. Alles staat bij
zachtmoedige, empathische
nauwelijks kon parkeren.”
ons in het teken van de hond, hij
kant die niet iedereen van
“Op tv een grote bek, maar voor Cuby ben ik een teder baasje”
6
Zekerheid, kennis en inspiratie
COV E R I NTE RV I E W
hem kent. Mensen die in de problemen zitten en hem na aan het hart liggen, kunnen op zijn onvoorwaardelijke hulp rekenen. Zoals zijn persoonlijke chauffeur, de ook in Drenthe woonachtige blueszangeres Alexandra, artiestennaam AJ Plug, die te maken kreeg met slokdarmkanker. Derksen organiseerde twee benefietconcerten en reed haar, met vrouwlief Isabella, maandenlang voor behandelingen naar het ziekenhuis in Groningen en terug.
→ ‘De interactie blijft uniek.’ Kolere-end Het resultaat is te mooi voor
A L S VO E T B A L L E R E E N ‘O R D I N A I R E S C H O P P E R ’
woorden. Alexandra is genezen verklaard, zingt soms op
Johan Derksen stapte eind jaren 60 voor het eerst in de schijnwerpers, als
vrijdagen bij Vandaag Inside en
betaald voetballer. Hij was een keiharde linksback, volgens kenners ‘een ordinaire
is met haar band zelfs aan een
schopper die zijn tegenstanders ook met verbale intimidatie uit het spel trachtte
theatertour begonnen. Derksen
te halen’, een typering die hij in het geheel niet tegenspreekt. Derksen speelde
zegt ‘ontzettend blij’ voor haar te
vooral in de provincie en bij clubs in de Eerste Divisie. Hij kende zijn opleiding bij
zijn. “Ze keek de dood in de ogen
Go Ahead Eagles in Deventer en debuteerde als voetbalprof bij Cambuur
en is nu weer springlevend. Dat
Leeuwarden, waar hij tussen 1968 en 1972 onder contract stond. Daarna speelde
ik een bijdrage heb geleverd, is te
hij twee jaar bij Veendam, waar hij op non-actief werd gesteld na keiharde kritiek
veel eer. Ik heb haar hooguit een
op zijn medespelers, het bestuur en het voetbaltechnische niveau van de club.
beetje geholpen, zoals een vriend
De rebelse Derksen verkaste naar Haarlem, waar hij nog vijftien wedstrijden in
dat hoort te doen.” Hij plaatst wel
de Eredivisie uitkwam. Hij verhuisde vervolgens naar de Duitse Oberliga-club
een kleine kanttekening. Met een
SV Meppen, om zijn voetballoopbaan in 1977 af te ronden bij MVV in Maastricht.
knipoog: “Door die theatertour Hilversum nu soms in mijn eentje
jaar, net als René van der Gijp en
Eerst maar eens kijken of we ons
afleggen. Daar moet ik het toch
Wilfred Genee. Als die verbintenis
contract überhaupt uitdienen, tot
nog eens met haar over hebben.”
ten einde loopt, heeft hij de leeftijd
2025. Want de vlam kan zomaar
van 76 jaar bereikt. Of hij dan
weer in de pan slaan, en er liggen
Zeiksnor
definitief stopt? “Echt geen idee. Ik
genoeg gekkies op de loer die me
Of Alexandra nu achter het stuur
heb eerder al aan stoppen gedacht,
willen cancelen. Ach, we gaan
zit of niet, Derksen zal de rit tussen
onder het motto ‘wie zit er nou nog
het allemaal wel zien. Eén ding is
Grolloo en Hilversum nog lange
op die zeiksnor te wachten?’ Maar
zeker: mocht ik met Vandaag Inside
tijd blijven afleggen. Eerder dit
de kijkcijfers van ons programma
stoppen, dan heb ik – bij leven en
jaar verlengde hij zijn contract
zijn alleen maar hoger geworden
welzijn – altijd de optredentjes in
met Talpa met de duur van twee
en de interactie blijft uniek.
de provincie nog. Mijn provincie.”
Wintereditie
Tekst: Geen Blad voor de Mond / Eddy van der Ley
moet ik dat kolere-end naar
7
Magie met mitsen en maren
De virtuele wereld van de Metaverse Je zou het bijna vergeten, maar tot de komst van ChatGPT was de Metaverse hét trending onderwerp in de techwereld. Als we Meta-baas Mark Zuckerberg moeten geloven, brengen we onze dagen over een aantal jaren deels in een virtuele wereld door. Facebook werd al omgedoopt tot Meta. En Meta pompte miljarden in de Metaverse. Wat kan de Metaverse ons brengen, hoe werkt het en wat zijn de mitsen en maren?
D
e Metaverse is
tot vergaderruimtes, musea en
is, hij werd al genoemd, de grote
een uitgestrekte,
trendy uitgaansgelegenheden.
Mark Zuckerberg. Hij gelooft dat de
driedimensionale
Hier kunnen ze nieuwe vrienden
Metaverse de volgende grote stap
wereld, waarin mensen
maken en meedoen aan allerlei
is in de evolutie van het internet.
kunnen samenkomen,
activiteiten. Het leuke is: in de
Zijn bedrijf heeft aangekondigd
communiceren en werken via
Metaverse pas je gemakkelijk je
miljarden dollars te investeren
zogeheten ‘avatars’, een digitaal
avatar aan, want in de virtuele
om dit concept tot leven te
evenbeeld van zichzelf.
wereld mag je zijn wie je wilt zijn.
brengen. Zuckerbergs visie voor de
Gebruikers van de Metaverse
Metaverse is groots en inclusief:
kunnen virtuele ruimtes verkennen,
Marks Metaverse
iedereen moet toegang krijgen
variërend van stadscentra, waren
Een van de meest opvallende
tot deze nieuwe digitale wereld,
huizen en sprookjesachtige bossen
voorvechters van de Metaverse
ongeacht achtergrond of locatie. ‘The Metaverse will be social’, staat op de website van Meta, en is
O PE N D E U R VO O R O N D E R N E M E RS
bedoeld om te verbinden.
Ook voor ondernemers biedt de Metaverse kansen. Het stelt je in staat om
Hoe werkt het?
nieuwe digitale markten te betreden, je producten of diensten op een unieke
De Metaverse wordt aangedreven
manier te presenteren en klanten op een diepgaande manier te betrekken.
door geavanceerde technologieën
Ook is er ruimte voor creativiteit, zoals virtuele kunst en entertainment.
zoals virtual reality (VR) en
Ondernemers in de Metaverse kunnen samenwerken met mensen van
augmented reality (AR). VR-brillen
overal en gegevens gebruiken om klanten beter te begrijpen. Natuurlijk zit
en headsets brengen je in een
je niet voor een dubbeltje op de eerste rang. Je zal je eerst een flinke duit in
volledig meeslepende digitale
het spreekwoordelijke zakje moeten doen. De portemonnee van Mark moet
omgeving, terwijl AR de echte
immers ook gevuld worden.
omgeving aanvult met digitale informatie en interacties.
8
Zekerheid, kennis en inspiratie
TOE KO MST
“De Metaverse biedt ook kansen voor
Om deel te nemen aan de
Zorgen
open blijft voor verschillende
Metaverse heb je dus, naast
Hoewel de Metaverse interessante
ontwikkelaars en creatieve inbreng.
een goede internetverbinding,
mogelijkheden biedt, zijn er
apparaten als een VR-bril, computer
ook uitdagingen. Een belangrijk
In balans
of smartphone nodig. Met behulp
aspect is privacy. Het delen van
Voorlopig kunnen we nog even aan
van deze apparaten log je in op de
persoonlijke informatie en het
het idee wennen, maar voor Mark
Metaverse-platforms en maak je
bijhouden van gebruikersgedrag
staat het als een paal boven water:
je eigen avatar. Vervolgens kun je
baart menigeen zorgen. Een ander
de Metaverse gaat er komen!
door virtuele werelden navigeren
punt van zorg is de centralisatie van
Ons advies: houd je avatar en VR-
en praten met andere avatars.
de Metaverse onder enkele grote
bril alvast gereed, maar vergeet
Maar je kunt er bijvoorbeeld
technologiebedrijven, wat kan
ook vooral niet je gewone bril op
ook werken, gamen, winkelen of
leiden tot een gebrek aan diversiteit
te zetten en in de echte wereld te
virtueel reizen. Dat klinkt best
en innovatie. Het is daarom
blijven. Lekker met beide benen op
magisch toch?
belangrijk dat de Metaverse
de grond. It’s all about balance…
Wintereditie
Tekst: Geen Blad voor de Mond / Esther van Opzeeland
ondernemers”
9
Instant kooksucces op Instagram
Debby van der Zande is oalerwets eigentijds Al dan niet traditionele gerechten, snel en simpel te bereiden, eenvoudig en gezond. Debby van der Zande werd er een fenomeen mee op Instagram. Maar ze deelt meer over haar leven dan alleen snelle recepten. “Ik zie mijn volgers als één grote familie.”
O
alerwets
vrouwen met een gezin. Die net als
meer dan makkelijke maaltijden.
kokk’n. Voor de
ik weten wat het is als je meerdere
“Ik laat m’n ware gezicht zien.
niet-oosterling:
ballen in de lucht moet houden. En
Letterlijk, ook zonder make-up en
ouderwets koken. Voor
die ’s avonds een goed bord eten
met een bad hair day. En ik praat
Debby geen culinaire
op tafel willen hebben zonder
met een duidelijk Twents accent.
hoogstandjes, maar een goeie
daarvoor uren in de keuken te
Dat authentieke, dat spreekt
warme maaltijd met toegankelijke
hoeven staan.”
mensen blijkbaar aan.” Haar online
ingrediënten. Ook tot haar eigen
10
aanwezigheid begon in de tijd dat
verrassing blijkt het enorm aan
Twents accent
Debby in Oldenzaal een dames
te slaan. “Mijn volgers zijn vooral
Maar Debby dankt haar succes aan
modezaak runde. “Facebook was
Zekerheid, kennis en inspiratie
LIFESTYLE
net in opkomst en
“Ik laat
het leek me een goed idee daar iets mee te doen. Ik wilde
letterlijk m’n ware gezicht zien”
→ ‘Bewust gekozen voor een ringband met losse vellen.’
maar begonnen met
Naar 200k volgers
het posten over
Inmiddels is de grens van
alledaagse dingen,
tweehonderdduizend volgers zelfs
waaronder dus het
bereikt. Opnieuw een hele
natuurlijk graag verkopen en
koken.” Maar er is meer in Debbys
bijzondere mijlpaal. “Ongekend
begon met filmpjes als Outfit of
leven dat ze online deelt. Zo is zoon
eigenlijk. Vooral het laatste half
the Day, nog zonder geluid. Dat
Duuk een prominente verschijning
jaar is het hard gegaan. Mijn
was best een drempel ja. Maar ik
in haar vlogs. “Hij heeft een
volgers komen echt overal
wist dat als ik meer omzet wilde, ik
beperking en zal geestelijk nooit
vandaan, tot Australië en Canada
uit m’n comfortzone zou moeten.”
ouder worden dan een tienjarige.
toe.” Een influencer vindt Debby
Met alle emoties en stemmings-
zichzelf niet. “Er zijn aanbiedingen
Madammeke
wisselingen die daarbij horen.
geweest voor een reallifesoap,
Een makkelijke stap was het niet.
We hebben Duuk nooit weg
maar dat past niet bij me. Dan
“Als puber ben ik gepest. Ik had
gestopt. Er bewust voor gekozen
gaat het echte eraf. Maar ik mag
nogal last van acne. Dat doet iets
hem altijd zichzelf te laten zijn, een
wel graag delen over bijvoorbeeld
met je zelfvertrouwen en dat is
fantastisch mooi en puur kind.”
een mooie reis.”
Tekst: Geen Blad voor de Mond / Richard Kers
→ ‘Om online te gaan moest ik best een drempel over.’
eigenlijk nooit helemaal goed gekomen. Ja, mensen hadden best een mening over die filmpjes. Dat
K O O K B O E K M E T B E H U L P VA N A I
madammeke in die mooie kleertjes. Maar ik verkocht iedere
Haar bekendheid en het succes van Debby van der Zande is ook gegroeid dankzij
dag wel vijf of zes van die outfits.”
haar kookboek: Debs Kökk’n – oalerwerts kokk’n. “We hebben bewust gekozen voor een ringband met de recepten als losse vellen”, vertelt ze. “Zo kunnen we
Duuk
het boek steeds uitbreiden. De vellen zijn gelamineerd en dus prima in de
In 2022 was het voor Debby klaar
keuken te gebruiken. Elk gerecht heeft een QR-code die weer leidt naar een
met de kledingzaak. “Maar ik had
filmpje op mijn Insta. En dankzij AI hebben we de gerechten extra mooi kunnen
inmiddels wel die tienduizenden
weergeven, waardoor ze ook nog culinair ogen.” In de toekomst komen er meer
volgers en vond het jammer om
artikelen in haar webshop, geeft ze alvast prijs.
daar niks mee te doen. Toen ben ik
Wintereditie
11
Steentje bijdragen, graantje meepikken
Vijf beleggingstrends Beleggen draait tegenwoordig niet alleen om financieel rendement, maar júíst ook om maatschappelijke winst. Hoog tijd om eens wat beleggingstrends onder de loep te nemen. 1. Ervaringsgericht investeren
in andere gebieden mist.
winst, omdat de vraag naar
Ervaringsgericht investeren
Diversificatie, het spreiden van
medische technologie groeit, en
betekent dat je belegt in dingen
geld over verschillende soorten
het helpen verbeteren van de
waar je zelf veel over weet of
investeringen, kan helpen om
gezondheidszorg. Minpunten zijn
ervaring mee hebt, zoals hobby's
risico’s te verminderen.
dat het risicovol kan zijn, omdat
of beroepen waar je bekend mee
niet alle technologieën succesvol
bent. Weet je bijvoorbeeld veel
2. Medische technologie
zijn, en de competitie van andere
van ict en technologie? Dan is
Beleggen in medische
investeerders. Doe dus goed
investeren in technologiebedrijven
technologie houdt in dat je je
onderzoek voordat je belegt in
een slimme zet. De voordelen
geld investeert in bedrijven
medische technologie.
zijn dat je beter begrijpt waar
die nieuwe technologische
je in investeert en dat je meer
tools en apparaten voor de
3. Duurzame landbouw en
vertrouwen hebt. Een nadeel
gezondheidszorg maken, zoals
agrotechnologie
van ervaringsgericht investeren
slimme medische apparaten of
Als je belegt in duurzame
is dat je beperkt bent tot dingen
software voor artsen. Voordelen
landbouw en agrotechnologie
die je al kent, waardoor je kansen
zijn onder andere de kans op
betekent dat dat je je geld investeert in boerderijen en
→
Beleggen in duurzame landbouw bevordert groen ondernemen.
technologieën die helpen om voedsel op een milieuvriendelijke manier te verbouwen. Voordelen zijn onder andere het bevorderen van groen ondernemen en de groeiende vraag naar gezond voedsel. De keerzijde is dat het wat meer tijd kan kosten voordat je winst maakt. En er kunnen risico's zijn zoals extreem weer of marktveranderingen. Ook voor deze beleggingsvorm geldt: doe goed onderzoek voordat je hierin investeert.
12
Zekerheid, kennis en inspiratie
4. Groene energie en
er ook risico’s aan. Zo kunnen
producten of diensten op de markt
hernieuwbare grondstoffen
de prijzen van groene energie
te brengen. Als investeerder krijg
Beleggen in groene energie en
nogal schommelen, waardoor
je in ruil voor je geld meestal
hernieuwbare grondstoffen wil
het rendement onzeker is. Ook is
aandelen of een aandeel in het
zeggen dat je je geld investeert in
er veel concurrentie omdat veel
bedrijf. Het voordeel van deze
milieuvriendelijke energiebronnen,
mensen in deze sector investeren.
beleggingsvorm is dat je – mits
zoals zonne- en windenergie,
Dat kan gevolgen hebben voor je
je investeert in een succesvolle
en hernieuwbare natuurlijke
winst.
startup – veel winst kunt maken.
hulpbronnen zoals water. Voordelen
Het kan ook tegenvallen: als de
zijn onder andere het helpen van
5. Startups
startup faalt, verlies je je geld. Een
het milieu: je draagt bij aan een
Beleggen in startups betekent
ander nadeel is dat een startup in
schonere planeet en je profiteert
dat je je geld investeert in jonge
de meeste gevallen veel tijd nodig
van de alsmaar groeiende vraag
bedrijven die net beginnen. Veelal
heeft om te groeien. Het kan jaren
naar schone energie. Dat klinkt als
zijn dat bedrijven met innovatieve
duren voordat het bedrijf naar de
een slimme belegging, toch kleven
ideeën die proberen nieuwe
beurs gaat of wordt verkocht.
Tekst: Geen Blad voor de Mond / Esther van Opzeeland
BELEGGEN
“An investment in knowledge pays the best interest” Benjamin Franklin
Wintereditie
13
Verzekerd van veerkracht
Anticiperen op onverwachte risico’s Een technische storing, een cyberaanval, leveringsproblemen, waterschade, brand of, pak ‘m beet, een staking in de haven waardoor een schip niet tijdig gelost kan worden. Er zijn allerlei factoren die van invloed kunnen zijn op de voortgang van productie, transport of logistiek. Een bedrijfsschadeverzekering kan uitkomst bieden.
14
Zekerheid, kennis en inspiratie
VERZEKERINGEN
“Schadeverzekering cruciaal voor goed risicomanagement”
E
→ Bedrijfsactiviteiten moeten door kunnen gaan.
en wereld
dekt niet alleen de directe
vast, beoordeel je de risico’s en
die constant
kosten van fysieke schade aan
stel je realistische verwachtingen
en steeds
eigendommen, maar ook de
voor hersteltijden vast.
sneller verandert en
indirecte kosten die kunnen
waarin onzekerheden
voortkomen uit stilstand
Beperkte dekking
onvermijdelijk zijn, vraagt van
en omzetverlies. Financiële
Verzekeraars kijken bij
ondernemingen een proactieve
bescherming dus, op een cruciaal
bedrijfsschadeverzekeringen wel
opstelling. Daar hoort ook een
moment in een cruciale situatie.
steeds kritischer naar de dekking.
gedegen risicobeoordeling bij:
Die is sowieso meestal beperkt
het proactief in kaart brengen
Continuïteitsplan
tot een bepaalde periode. Vaak
van potentiële bedreigingen.
Idealiter komt een bedrijfs
loopt die van het moment van
Denkbare en ondenkbare. Met
schadeverzekering voort uit
schade tot het moment waarop
alle scenario’s die daarbij aan
een bedrijfscontinuïteitsplan:
een bedrijf weer operationeel is.
de orde kunnen komen.
een strategische planning van
De dekking kan betrekking hebben
maatregelen die bij een ingrijpende
op bijvoorbeeld omzetderving,
Aanzienlijke impact
gebeurtenis zo goed mogelijk
vaste kosten (denk aan bijvoorbeeld
De impact van een onvoorziene
de voortgang en continuïteit
huur, hypotheek, salarissen) en de
gebeurtenis kan aanzienlijk
garanderen van de verschillende
extra kosten die komen kijken bij
zijn. Met alle gevolgen van
bedrijfsactiviteiten. In dit plan leg
het weer up & running krijgen van
dien: ontevreden klanten, niet
je de kritieke bedrijfsprocessen
de bedrijfsactiviteiten.
Tekst: Geen Blad voor de Mond / Richard Kers
→ Bescherming tegen financiële schade.
betaalde rekeningen en forse imagoschade. Dat maakt een bedrijfsschadeverzekering
A LT I J D M A AT W E R K
een cruciaal onderdeel van het risicomanagement
Een bedrijfsschadeverzekering (ook wel bedrijfsonderbrekingsverzekering)
als geheel. Maar een
beschermt tegen de financiële gevolgen van een onderbreking van de
bedrijfsschadeverzekering is
bedrijfsvoering. De risico’s hierop zijn voor ieder bedrijf anders. Een
méér dan alleen een financiële
bedrijfsschadeverzekering is daarom altijd maatwerk en vraagt om een goede
waarborg: het is een strategisch
risicobeoordeling om tot de juiste dekking en bijbehorende premie te komen.
instrument om te beschermen
Factoren zoals bedrijfsvoering, locatie en risicohistorie spelen hierbij een rol.
tegen de effecten van onvoorziene
Uiteraard zijn er ook uitsluitingen, denk aan oorlog of een pandemie.
gebeurtenissen. Deze verzekering
Wintereditie
15
Fashion family
Zes generaties in de exclusieve herenmode Exclusieve casual en zakelijke herenkleding. Of zoals ze het zelf het liefst noemen: luxury business-casual. Daar staat Pelger uit Den Haag al sinds 1860 om bekend. De grootste uitdaging? Een nieuwe generatie klanten trekken, zonder de trouwe clientèle te vergeten. Daar doen broer en zus Eduard en Barbara Pelger iedere dag hun best voor.
FA M I L I E B E D R I J F
→ Onderscheidend sinds 1860.
A
→ Alles wordt op maat gemaakt.
ltijd zijn ze
van Pelger gaat namelijk terug tot
met maatpakken, maar daar is
op zoek naar
1860. Eduard en Barbara zijn de
inmiddels echt minder vraag naar.”
de mooiste
zesde generatie die actief is in de
merken voor hun
fashion. Barbara: “Ik ben al zo’n
Meegaan met de tijd
winkel aan de Hoogstraat
twintig jaar werkzaam in de zaak.
Barbara: “Dat met de tijd meegaan
Na mijn studie ben ik nooit meer
is natuurlijk inherent aan de
je zakelijke, casual kleding en
in Den Haag. “Bij ons vind
weggegaan.” Waar Barbara vooral
mode.” De grootste uitdaging is dus
schoenen. We halen veel van onze
achter de schermen actief is, is
om de identiteit en trouwe klanten
mode uit Italië, daar gebeurt het
Eduard juist eindverantwoordelijk
te behouden, maar wel een nieuwe
nu,” vertelt Eduard Pelger. Op twee
voor de inkoop én de service in de
generatie klanten te trekken. Dat
verdiepingen worden merken
winkel. Hij kwam in 2013 in dienst
lijkt te lukken met de aangepaste
als Caruso, Corneliani, Isaia en
en heeft de zaak in januari van dit
collectie, stijl en uitstraling. Eduard:
casualmerken als Woolrich, Richard
jaar overgenomen.
“Jongeren van nu lopen hierlangs
J. Brown en Hogan gepresenteerd.
en vragen of we
Op de derde verdieping is de
Geleidelijke overname
nieuw zijn. Dat is
tailoring service te vinden, waar
Eduard: “Natuurlijk gaat zo’n
toch bijzonder voor
klanten privé kunnen shoppen,
overname geleidelijk. Onze vader
een bedrijf dat al
maten laten opmeten en stoffen
Ed is 73, het zat er dus al een tijdje
163 bestaat.”
kunnen kiezen. In het naastgelegen
aan te komen. Maar hij wilde heel
Er zijn dan ook
atelier wordt alles tot in perfectie
graag weten wat de bedoeling was.
wel de nodige veranderingen
op maat gemaakt.
Ik moest met een businessplan
doorgevoerd. Barbara: “Na corona
“Er moest wel een goed businessplan liggen voor de overname”
komen.” Eduard vraagt nog
zijn de tijden van grote voorraden
Exclusief aanbod
regelmatig om advies, maar het
voorbij. We hebben bijvoorbeeld
“We onderscheiden ons niet
is niet de bedoeling dat hij zich
maximaal vijf stuks van een
alleen door het exclusieve aanbod,
ongevraagd met de zaken bemoeit.
jasje. Daardoor worden we nog
maar ook door onze persoonlijke
“Tot nu toe gaat dat heel goed, dat
exclusiever.”
service”, legt Eduard uit. “We
vind ik knap van hem.” Wel merkt
komen eventueel bij klanten thuis
Eduard dat er veel meer bij komt
Familiebanden
en zorgen dat er altijd iemand
kijken nu hij zelf eigenaar is. “Ik
De overname betekent ook dat
de volledige aandacht voor je
doe alles op mijn eigen manier,
broer en zus inmiddels anders
heeft.” Dat is overigens al sinds
we moeten meegaan met de tijd.
samenwerken. Barbara: “We
jaar en dag zo. De geschiedenis
Pelger is ooit groot geworden
schelen negen jaar, dat is een
Wintereditie
17
Foto’s: Maarten Stolp
Tekst: Geen Blad voor de Mond / Kim Jansen
FA M I L I E B E D R I J F
enorm voordeel. Als kinderen was dat leeftijdsverschil groot,
A P E T R OT S E VA D E R
waardoor we elkaar nu pas echt goed leren kennen. En we hebben
Pelger is een nieuwe weg ingeslagen en daarmee is het bedrijf
binnen Pelger allebei een heel
klaar voor de toekomst. Dat bevalt ook bij de voorgaande
andere functie, waardoor we elkaar
generatie. Barbara: “Onze vader is apetrots. Maar hij heeft nooit
niet constant zien.” Volgens Barbara
aangedrongen op een overname.” Een mooie les, Barbara en
is het goed om juist vanwege de
Eduard zijn van plan ook hun kinderen niet te pushen. Barbara:
familiebanden vooraf ook de worst-
“Ik ga er nooit iets over zeggen tegen mijn kinderen, de tijd zal
“We leven met elkaar in twee verschillende werelden”
case scenario’s
het leren. Als iemand dezelfde passie heeft dan is dat natuurlijk
te bespreken.
heel mooi.”
“Het moet namelijk tijdens verjaardagen
onze andere zus niet prettig zijn.
naar elkaar durven zijn. “Dat is
en kerst ook
Wat dat betreft leven we in twee
niet altijd leuk, maar het is wel
verschillende werelden met elkaar.”
essentieel”, aldus Eduard. Barbara:
gewoon gezellig zijn.” En er wordt lering getrokken uit voorgaande generaties. “Thuis werd er nooit
Altijd eerlijk
hebben die de knopen doorhakt.
over de zaak gesproken en zo doen
Het voordeel van de familieband is
Dat geeft duidelijkheid, ook naar
we het nog steeds. Dat zou voor
wel dat Barbara en Eduard eerlijk
ons team.”
→ ‘Thuis praten we nooit over de zaak.’
18
“En het helpt dat we één iemand
Zekerheid, kennis en inspiratie
SCHARENBORG
Tot 65 procent CO2-besparing
‘Biobased gaat verder dan circulair bouwen’ Nederland schreeuwt om meer woningen, maar wel zo duurzaam mogelijk gerealiseerd. Ekowood Houses uit Deventer introduceert een nieuwe, duurzame en toekomstbestendige manier van biobased houtbouw. CEO Martijn van Toor en CFO Edu Broekhaar over hun concept: “De hele bouwwereld kijkt naar ons.”
Wintereditie
19
Tekst: Geen Blad voor de Mond / Richard Kers
V
roeger was het
meest stabiele basis geeft. Maar
vanzelfsprekend
voor de opbouw is hout een prima
om met hout te
materiaal.”
bouwen. “Stap maar eens een willekeurig
Verplicht terugplanten
monumentaal gebouw binnen”,
Het creëren van een
vertelt Martijn. “Maar sinds de
betere toekomst
wederopbouw na de Tweede
voor mens en
Wereldoorlog is beton de norm.
milieu door middel
Niet dat wij beton afzweren, de
van innovatieve en duurzame
funderingen van onze projecten
woningbouw. De ambitieuze
zijn ook van beton omdat dat de
misse van Ekowood Houses laat
“Tijdwinst op de bouwplaats en dus minder kosten”
aan duidelijkheid niet te wensen over. “Met biobased bouwen gaan
NU NOG NICHE
we nog een stap verder dan het circulaire bouwen”, stelt CFO Edu
Hoe ziet Ekowood Houses de toekomst?
Broekhaar. “Ons hout betrekken
“We zijn pas een paar jaar bezig”, vertelt
we van duurzame plantages in
CEO Martijn van Toor. “We zijn dus een
Noord- en Centraal-Europa waar
jong bedrijf dat nu nog in een niche
een terugplantverplichting geldt:
opereert. Nog niet zo lang geleden
gekapte bomen worden vervangen
maakte houtbouw in Nederland 2 tot 3
door nieuwe aanplant.”
procent uit van het totale bouwvolume. Dat willen wij naar 20 tot 30 procent
Ecologische herkomst
brengen. We zijn een van de weinigen
Het hout kent niet alleen een
die dat op deze manier aanpakken,
ecologische herkomst, maar kan
maar we weten dat heel bouwend
aan het einde van de levenscyclus
Nederland ons in de gaten houdt.”
ook voor andere doeleinden worden gebruikt dan uitsluitend bouw. Martijn: “Het is en blijft een natuurproduct. Nog los van het feit dat bomen CO2 onttrekken aan de atmosfeer. Onze CO2 footprint is zo’n 65 procent lager dan bij traditionele bouw. Zo sluiten we aan bij onder meer de Sustainable Development Goals van de
verwerkt tot houtproducten
Verenigde Naties.”
staan geografisch niet ver van de houtplantages. Dat beperkt
20
Zekerheid, kennis en inspiratie
Turn-key als basis
het transport en bespaart dus
Maar duurzaamheid gaat bij
energie en uitstoot. De verdere
Ekowood Houses verder dan
productie en assemblage doen
het materiaalgebruik. Edu: ”De
we in onze eigen Ekowood-fabriek
fabrieken waar de bomen worden
in Nederland. Die fabrieksmatige
SCHARENBORG
→ “Een project dat we nu realiseren in Amsterdam kan straks ook in Leeuwarden of Maastricht staan.”
turn-key aanpak betekent tijdwinst
of wand- plafondpanelen. Dus
Basisconcepten
op de bouwplaats en dus minder
geen cv of gas en dus lage
Maar er zijn meer voordelen. “We
kosten.”
energiekosten. Infrarood werkt
bieden een aantal basisconcepten”,
alleen als de isolatie uitstekend is
legt Martijn uit. “Dat scheelt
Infrarood-verwarming
en dat is bij hout het geval. Hout
uiteraard in de initiële kosten. Het
Ook het verwarmen van de huizen
zorgt omdat het ademt sowieso
kan heel goed zijn dat een project
gebeurt milieuvriendelijk. Edu:
voor een prettig binnenklimaat en
dat we nu in Amsterdam realiseren
“Met infrarood vloerverwarming
een stabiele luchtvochtigheid.”
over een tijdje ook in Leeuwarden
Wintereditie
21
SCHARENBORG
en Maastricht staat. Laten we het hopen, zou ik zeggen. Dankzij die basisconcepten creëren we ook kostenbesparing aan de tekentafel. Terwijl er genoeg aanpassingen mogelijk zijn om binnen een woning of project toch maatwerk te leveren.” MIA-regeling De seriematige benadering betekent dat Ekowood Houses zich
→ “Er zijn genoeg aanpassingen mogelijk voor maatwerk.”
niet richt op de particulier die op
“Substantiële groei is voor ons de
Dat maakt ons ook fiscaal gezien
uiteraard hangt ook aan hout
naar eigen ontwerp
een aantrekkelijke bouwpartner.”
een zeker risicoprofiel.” Martijn:
wil laten verrijzen.
“Los daarvan zijn we substantieel
“We werken vooral
Groei als focus
aan het groeien. Groei is onze
voor corporaties,
Bij hout gaat de gedachte als snel
belangrijkste focus. Dus ons
beleggers en
uit naar brandgevaar. Edu: “Dat
verzekeringspakket moet mee
projectontwikkelaars”, zegt Edu.
is grotendeels beeldvorming:
in die groei. In Scharenborg
“Met voor deze klantgroepen als
begrijpelijk maar niet terecht.
bedrijfsverzekeraars hebben we
bijkomend voordeel dat ze gebruik
Brand in een gebouw met een
een partner waar we alles onder
kunnen maken van de MIA-regeling,
staalconstructie is veel gevaarlijker,
één dak hebben en die ons actief
de milieu-investeringsaftrek.
omdat staal kan smelten. Maar
en proactief begeleidt.”
belangrijkste focus”
22
een kavel een huis
Zekerheid, kennis en inspiratie
H OTS P O RTS
Dansen als een Introdanser
Virtueel en virtuoos verbonden met VR Iedereen kan dansen, dus maak dansen toegankelijk voor iedereen. Zo kwam het internationaal vermaarde dansgezelschap Introdans op het idee voor VRtuoos VRtueel. Een project met behulp van virtual reality. Ook bedrijven kunnen hun medewerkers virtueel ten dans vragen.
Wintereditie
23
Foto’s: Hans Gerritsen, Hans Withoos
Tekst: Geen Blad voor de Mond / Maroessia Karpenko
I
ntrodans
moderne dansen”, vertelt Marieke
waarvoor een avatar is gecreëerd
beweegt je, is
van ‘t Hoff, zakelijk directeur van
van Mark van Drunick, een van
Introdans. “Voor én achter de
onze topdansers. Zet je de VR-bril
schermen. We dagen mensen uit
op, dan kun je met Mark samen
om eens op een hele andere
dansen. Je komt dus niet al zittend
manier te bewegen.”
in een VR-omgeving terecht, je
het credo van het dansgezelschap dat opereert vanuit Arnhem.
Met het programma VRtuoos VRtueel doet Introdans dit
bent ook echt aan het bewegen.”
letterlijk: deelnemers krijgen de
Virtueel professioneel
mogelijkheid om met een VR-bril
Zo kunnen belangstellenden
Workshops op locatie
te dansen als een Introdanser.
kennismaken met zowel Introdans
Ook bedrijven kunnen zich
“Op die manier creëren we digitale
als met dansen in het algemeen.
verbinding met de wereld van het
Marieke: “Zonder dat het gelijk heel kostbaar, ingewikkeld en grootschalig hoeft te zijn. We laten mensen virtueel ervaren hoe het is om professioneel te dansen.” Introdans krijgt regelmatig de vraag om
“We dagen uit
ergens op te treden. Een vraag waaraan het
om anders te bewegen”
gezelschap helaas niet kan voldoen. “We maken voorstellingen voor de grotere theaters”, vertelt Marieke. “Zomaar een optreden geven op een kleiner podium gaat niet. Maar we hebben wél de ambitie om het dansen meer onder de mensen te brengen.”
E I G E N Z WA N E N M E E R
Virtueel publiek VRtuoos VRtueel kent
Introdans is in 1971 opgericht en
verschillende innovatieve
behoort ook internationaal tot de
onderdelen. Marieke: “We hebben
crème de la crème van de danswereld.
een VR-film gemaakt waarmee de
Het gezelschap voert meer dan 120
gebruiker zelf ervaart hoe het is
voorstellingen per jaar uit. Dit niet
om een Introdanser te zijn. Je doet
alleen in grote theaters door heel
samen met de dansers de
Nederland, maar ook in het buitenland.
warming-up, loopt mee de
Op 16 december 2023 gaat de nieuwe
kleedkamer in en gaat vervolgens
voorstelling Swan Lake in première,
het toneel op. Daar dans je samen
een eigentijdse interpretatie van de
met ze en na afloop buig je voor
balletklassieker Het Zwanenmeer.
het virtuele publiek. Ook hebben we een interactief onderdeel
24
Zekerheid, kennis en inspiratie
H OTS P O RTS
aanmelden voor VRtuoos VRtueel.
hebben om hun medewerkers op
Verbindingsplan’ verschillende
Marieke: “We hebben de
deze manier een actief uitje te
participatieve en educatieve
mogelijkheid dat dansdocenten
bieden. We hopen dat we steeds
projecten. In het onderwijs, maar
een workshop op locatie geven
meer mensen en bedrijven in
bijvoorbeeld ook in verzorgings
met twintig VR-brillen. Voordat
beweging kunnen krijgen.”
huizen. “Daarmee bereiken we
deelnemers de VR-bril opzetten,
jaarlijks duizenden mensen”,
krijgen ze een stukje dans
Het Grote Verbindingsplan
vertelt Marieke. “We richten ons
aangeleerd. Dit stukje dans zit ook
Naast VRtuoos VRtueel
daarbij ook op mensen met een
in de film die ze door de bril zien.
organiseert Introdans onder
afstand tot de arbeidsmarkt of
Er zijn al bedrijven die interesse
de naam ‘Het Grote
met een beperking.”
→ ‘We dagen uit om op een hele andere manier te bewegen.’
Wintereditie
25
Versmelten en vervloeien
De kleurrijke kunst van glasfusing De kleurrijkste objecten, gemaakt van glas. Een materiaal dat aan de ene kant heel kwetsbaar is, maar tegelijk ook ontzettend sterk. “Juist die tegenstelling maakt glasfusing tot zo’n bijzondere techniek”, vertelt glaskunstenaar Marijke Kuiphuis.
B
ij de glazenier
creativiteit zit haar in de genen.
kunstwerk”, vertelt Marijke. “Dat
uit het Twentse
Maar in plaats van werken met
versmelten gebeurt in de glasoven.
hout en klei, beeldhouwen of
Glas verandert bij een hoge
schilderen met acrylverf, maakt ze
temperatuur. Er zijn verschillende
nu prachtige objecten van glas.
fases in het stookproces die voor
Borne, die werkt en exposeert vanuit haar
galerie in het kunststadje Ootmarsum, is alles kleur. Op één
26
het glas belangrijk zijn. Zowel voor
ding na: ze drinkt haar koffie
Nauwkeurige verhitting
het samensmelten van het glas als
zwart. Marijke was jarenlang
“Bij glasfusing versmelt je
het komen tot de juiste kleur. Het
handvaardigheidsdocent, dus de
verschillende delen glas tot één
is de combinatie van tijd en hitte.”
Zekerheid, kennis en inspiratie
AMBACHT
“Ik werk alleen met de Rolls-Royce onder de glassoorten”
Bij Marijkes objecten gaat die hitte
in met wasco. Daar komt mijn
Met die stukken glas wordt de
naar boven de 800 graden.
verleden als lerares handenarbeid
compositie opgebouwd. Het lijkt
Extreem heet dus. Het aantal lagen
mooi van pas.” In zo’n schets legt
misschien heel rommelig, maar het
glas bepaalt of een object krimpt
ze al haar creativiteit. “En bij
is net een puzzel. Of een
of dat de kleuren juist uitvloeien.
een werk in opdracht gaat dat
bouwpakket. Het lijnenspel moet
“Voor een driedimensionale vorm
natuurlijk in samenspraak met
perfect zijn.”
moet het nogmaals de oven in en
de klant.” Bullseye Glass
wordt het in een mal van rvs of Perfect lijnenspel
Marijke werkt uitsluitend met de
Marijke laat een paar schetsen zien
Rolls-Royce onder de glassoorten:
Unieke kleurcode
van abstracte werken. Veel
Bullseye Glass. “Die kwam ik ooit
Uit ervaring weet Marijke wat
verschillende kleuren, die
in Duitsland tegen. Het is in ruim
ieder stuk glas doet in de oven, hoe
schijnbaar vloeiend in elkaar
130 kleuren verkrijgbaar en de
het kleurt – of juist niet.
overlopen. Precies zoals het glas
helderheid ervan is ongekend.”
Ze pakt een plaat. “Dit lijkt zo
van het eindresultaat, veel later.
In het atelier staan talloze glas
bijvoorbeeld geel, maar als het
“Eerst maak ik de verschillende
platen in uiteenlopende kleuren.
uit de oven komt, is het oranje.”
stukken glas op maat. Hiervoor
“Sommige kleuren zoals roze tinten
Iedere glasplaat heeft een unieke
maak ik gebruik van een
zijn heel moeilijk te maken. Dat
kleurcode. “Daardoor weet ik
glassnijder en een breektang.
maakt ze behoorlijk kostbaar.”
keramiek gevormd”, zegt Marijke.
Foto’s: Rikkert Harink
→ ‘Het lijnenspel moet perfect zijn.’ Tekst: Geen Blad voor de Mond / Johan Koning
→ Verschillende kleuren lopen vloeiend in elkaar over.
precies hoe het eruit komt te zien, want ik heb het talloze keren gedaan, zo’n plaat in de oven en
O B J E C T VA N V I J F T I E N M E T E R
dan een etmaal wachten tot die zijn werk heeft gedaan.”
Veertien wandpanelen. Dat is de omvang van het grootste object dat glazenier Marijke Kuiphuis ooit maakte. Allemaal verschillend in grootte, allemaal met
Schetsen met wasco
grote nauwkeurigheid en oog voor detail ontworpen. “Het hangt niet eens
Maar voor de objecten de oven
zover bij m’n atelier vandaan”, vertelt Marijke. “Na een ontwerp- en werkproces
ingaan, gebeurt er al heel veel in
dat maandenlang duurde, met steeds weer delen erbij maken en dan goed
het atelier van Marijke. “Het is echt
kijken of het kleurpatroon nog goed ging, hangt het nu aan een wand van
een ambachtelijk proces, dat
vijftien meter in een woonkamer. Daar ben ik wel trots op.”
begint met een schets. Die kleur ik
Wintereditie
27
A DV E RTO R I A L
Een juridisch conflict…wat nu?
Zo kan je het voorkomen en oplossen Niemand zit te wachten op conflicten met klanten, leveranciers of personeelsleden. Jij zult daar geen uitzondering op zijn. Want conflicten brengen alleen maar stress en gedoe en kosten veel tijd en geld. Een rechtsbijstandverzekering kan al die stress en het gedoe uit handen nemen. Maar niet iedereen kiest voor een oplossing in de vorm van een verzekering. Wij laten je daarom graag weten welke andere mogelijkheden ARAG biedt. ant hoewel wij
Dat begint met een goede
Er zijn verschillende
overtuigd zijn
voorbereiding, zodat je sterker staat
mogelijkheden met
als er toch een conflict ontstaat.
allen een ander tarief.
Onze zakelijke Documenten Service
Zo kun je kiezen voor
de kennis en ervaring van
helpt je daarbij. Hierin vind je
een kort overleg met
onze uitstekende juristen, kunnen
allerlei juridische documenten
een jurist, een volledige screening
wij ons ook voorstellen dat jij je als
op het gebied van samenwerken,
van je zaak of hulp tegen een
ondernemer afvraagt of de kosten
personeel, financieringen,
uurtarief. Zo heb je zonder
voor een rechtsbijstandverzekering
voorwaarden en privacy die
verzekering toch toegang tot
opwegen tegen het risico.
ervoor zorgen dat je contracten en
juridische hulp van de ervaren en
overeenkomsten juridisch goed
gespecialiseerde juristen van ARAG.
W
van onze zakelijke verzekeringen en van
Juridsch conflict
opstelt. Door middel van een
Het antwoord op die vraag is
simpel vraag- en antwoordsysteem
uiteraard ‘ja’. Want bijna elke
maak je een document binnen
ondernemer krijgt binnen vijf
enkele minuten volledig op maat
jaar te maken met een juridisch
voor jouw onderneming. De
conflict. En dan is het enorm fijn
zakelijke Documenten Service is
om de hulp van de juridisch experts
ook beschikbaar voor ondernemers
van ARAG te kunnen inroepen,
zonder rechtsbijstandverzekering.
zonder dat het je een hoop geld
“Met een goede voorbereiding sta je sterker”
KEUZEHULP Kijk voor meer informatie over onze
kost. Maar ook als je geen zakelijke
ARAG Rechtshulp on Demand
zakelijke verzekeringen, de zakelijke
rechtsbijstandverzekering hebt,
Ondanks een goede voorbereiding
Documenten Service en Rechtshulp on
kunnen wij je helpen om juridische
toch een conflict met bijvoorbeeld
Demand (voor arbeidsconflicten) op
conflicten te voorkomen en op
een medewerker? En geen
www.arag.nl/zakelijk of scan de QR-code.
te lossen.
rechtsbijstandverzekering
Jouw financieel adviseur kan
afgesloten of niet de juiste
voor jou de risico’s in kaart
Zakelijke Documenten Service
dekking? Dan kun je via ARAG
brengen en helpen bij het
Het beste is natuurlijk om
Rechtshulp on Demand toch de
maken van de juiste keuzes.
juridische conflicten te voorkomen.
hulp van onze juristen inroepen.
Wintereditie
29
Tekst: Geen Blad voor de Mond / Mariëlle van Holland
Niet eten maar genieten
De smaak, beleving en ervaring van kaviaar Wanneer je het over de eitjes van een vis hebt denk je misschien niet meteen aan een delicatesse. Toch is kaviaar qua smaak, beleving en ervaring echt iets voor de liefhebber. De ziltigheid, de aroma’s en juist ook het feit dat het kuit van een vis is, maakt kaviaar tot iets heel bijzonders.
T
oen Winston
was een hele andere ervaring. Het
ambachtelijke gerookte zalm,
van Eijkelenborg
raakte me echt en het spoorde me
truffelproducten, wijn én kaviaar.
aan om iets met kaviaar te gaan
“Kaviaar is niet voor elke dag en
doen.” Sinds 1991 is Winston
dat hoeft ook niet. Het moet
ondernemer in wijn, gedistilleerd
speciaal blijven”, vindt Winston.
in 2004 te gast was bij delicatessenbedrijf
Jacobus Toet in Scheveningen
30
kreeg hij een uitgebreide kaviaar
en exclusieve delicatessen.
proeverij voorgeschoteld. “Ik had al
Sinds 2006 is hij ook eigenaar
Het zwarte goud
wel eens kaviaar gehad, maar dit
van Jacobus Toet, importeur van
De korrels die wij kennen als
Zekerheid, kennis en inspiratie
FOOD
kaviaar zijn de onbevruchte eitjes
gekweekte kaviaar is de herkomst
Open samen met je geliefde, je
(kuit) van de steur. Het wordt ook
en dus ook de kwaliteit helder en
familie of je vrienden een blikje
wel het zwarte goud genoemd.
duidelijk.” De kaviaar die Jacobus
kaviaar en maak er een speciaal
Toch is kaviaar niet altijd zwart.
Toet importeert komt uit China en
moment van.”
De kleur van de korrels varieert
is volgens Winston de beste die er
van grijs tot groen en zwart.
te krijgen is. “China heeft twintig
“Wij importeren drie soorten
jaar geleden al volledig ingezet op
kaviaar”, vertelt Winston. “Baeri,
het kweken van kaviaar. Dat zie je
Asetra en Kaluga. Baeri is de meest
terug in de kwaliteit.”
toegankelijke kaviaar in smaak en
DIT DRINK JE ERBIJ Kaviaar hoor je eigenlijk te presenteren met gekoelde wodka. Drink dan eerst de
prijs. Het komt van een steur die
Smaakbeleving
wodka om de smaak in je mond te
pas na zeven of acht jaar voor het
Kaviaar is vooral een smaak
neutraliseren, zodat je echt de optimale
eerst zijn kuit schiet. Asetra komt
beleving. “We zeggen dan ook dat
smaakbeleving hebt wanneer je de
van een algeneter en is een
we kaviaar niet eten, maar
kaviaar eet. Dit kan ook met een droge
aromatische en romige kaviaar.
genieten”, vertelt Winston. De
champagne die uitsluitend van witte
Kaluga is wat voller en krachtiger van smaak. Op Kaluga
“Kaviaar is niet voor elke dag en dat
moet je wel tien tot
hoeft ook niet”
twaalf jaar wachten.
klassieke manier om
druiven is gemaakt. Een wijn die je bij
dit te doen is door
kaviaar kunt drinken is een mooie
het puur te eten,
Chablis: een droge witte wijn van de
uit de handpalm.
Chardonnaydruif.
“Maar wat je ook
Een kweker moet dus wel even
veel tegenkomt is kaviaar op
geduld hebben voordat een steur
een zachtgekookt eitje. Of een
kuitschiet en dat maakt kaviaar zo
gepofte aardappel met crème
prijzig. Maar het lange wachten
fraîche en kaviaar. In restaurants
maakt het mooi en spannend.”
combineren chefs kaviaar graag met een mooi stukje vis of oesters.”
Van wild naar gekweekt Sinds 2010 is de verkoop van wilde
Gewoon doen
kaviaar verboden. Nu mag er
Nog nooit kaviaar gegeten?
alleen nog gekweekte kaviaar
“Ga het ervaren en maak jezelf
geïmporteerd en verhandeld
blij”, raadt Winston aan. “En net
worden. “Een goede ontwikkeling,
als bij het drinken van een goed
want de steur is een bedreigde
glas wijn geldt ook voor het eten
diersoort”, stelt Winston. “Bij
van kaviaar: doe dat nooit alleen.
Wintereditie
31
Betoverend schouwspel
Noordse natuurlijke lichtshow Vooral te bewonderen tijdens de donkere wintermaanden, wanneer de nachten lang en helder zijn: het Noorderlicht. Een magisch schouwspel dat de lucht letterlijk doet oplichten in tinten van groen, paars en blauw. Een natuurlijke lichtshow tijdens de stille noordelijke nachten.
32
Zekerheid, kennis en inspiratie
Foto’s: Rikkert Harink
REIZEN
AURORA BOREALIS Het Noorderlicht (ook wel: aurora borealis) ontstaat wanneer geladen deeltjes van de zon de atmosfeer binnenkomen en reageren met gassen zoals zuurstof en stikstof. Het betoverende fenomeen is vooral te zien in de Scandinavische landen, maar ook het Yukon-gebied in Canada biedt uitstekende kansen om dit betoverende lichtspel te aanschouwen.
Wintereditie
33
→ Een magisch natuurfenomeen in het hoge noorden.
→ Elektrisch geladen deeltjes zorgen voor een fraai kleurenspel.
34
Zekerheid, kennis en inspiratie
S E LRF E MI A ZE DN E
→ Een visueel spektakel dat je nooit meer zult vergeten.
→ Alsof de winterhemel in vuur en vlam staat.
Wintereditie
35
Rijkelijk versierd
Nieuwe kansen voor traditionele Indiase ambachten
SELFMADE
→ Traditioneel handwerk dreigt te verdwijnen.
→ Rijk gedecoreerde stoffen, al eeuwenlang in trek.
Ambachtelijk vervaardigd en versierd textiel uit India. Al eeuwen geleden raakte het in Nederland in trek, waar van de exotische stoffen onder meer jurken en wandkleden werden gemaakt. Met Textiel Factorij stimuleert Lipika Bansal het behoud van traditionele Indiase ambachten.
B
lokdrukken,
stoffen, in Europa kende men
steeds de grootste
borduren,
dat nog niet.”
beroepsgroep”, vervolgt
brokaatweven en
ze. “De ambachten
“Nederland en India delen een rijk cultureel erfgoed”
Tropenmuseum
worden vaak beoefend
Van huis uit krijgt Lipika textiel
door lokale gemeen
technieken die in India al
met de spreekwoordelijke paplepel
schappen. Al generaties lang.
eeuwenlang bestaan. In Europa
ingegoten. “Mijn ouders zijn uit
Een beetje vergelijkbaar met de
vinden de Indiase producten
India afkomstig en hadden hier in
gilden zoals Nederland die vroeger
vanaf de Gouden Eeuw gretig
Nederland een groothandel in
kende.” Dat vakmanschap kan
aftrek. “Eerst bij de adel en de
textiel. Ze importeerden Indiase
blijven bestaan bij de gratie van de
gegoede burgerij, later ook bij de
stoffen en leverden in Nederland
vraag die ernaar is. “Maar de
gewone man en vrouw”, vertelt
aan winkelketens en ontwerpers.
jongere generaties kiezen steeds
Lipika. Zo vinden bijvoorbeeld
Het idee voor Textiel Factorij
vaker een andere richting omdat
Indiase sitsen hun weg naar de
ontstaat wanneer Lipika in het
het traditionele ambacht, dat vaak
klederdrachten van plaatsen als
Amsterdamse Tropenmuseum de
erg tijdsintensief is, niet voldoende
Marken en Bunschoten-
India-afdeling bezoekt. “Ik werd
inkomen oplevert.”
Spakenburg. Lipika: “Sitsen zijn
erdoor gegrepen dat Nederland en
met de bamboepen hand
India een rijk cultureel erfgoed
Inzetten op behoud
beschilderde katoenen doeken,
delen.”
Daarmee dreigt veel vakmanschap
het kleurvast verven van katoen. Het zijn
maar door de enorme vraag werd
te verdwijnen. Lipika: “Met Textiel
overgestapt op blokdruktechniek.
Generaties lang
Factorij zetten we in op het
In India bestond toen al de kunst
Lipika besluit zich verder te
behoud ervan. Bijvoorbeeld met
om katoen zo te beschilderen dat
verdiepen in de traditionele Indiase
masterclasses en exposities in
je het kon wassen zonder dat de
ambachten. “Ambachtslieden
Nederland, ondersteund door
kleuren uitliepen. Kleurvaste
vormen in India na boeren nog
kunst- en cultuurfondsen.”
Wintereditie
37
Tekst: Geen Blad voor de Mond / Richard Kers
SELFMADE
“Kunstenaars, ontwerpers en ambachtslieden wisselen kennis, ruimte om te experimenteren.
Het weven van brokaat is één van de Indiase ambachten die
Europese kunstenaars en
langzaam dreigt uit te sterven. “Brokaat zie je onder meer terug
ontwerpers leren de traditionele
in de sari’s, de traditionele dracht zoals Indiase vrouwen die
technieken en de ambachten
bijvoorbeeld dragen bij een bruiloft”, vertelt Lipika Bansal van
blijven behouden en kunnen
Textiel Factorij. “Maar die sari’s worden nu steeds meer in
evolueren. Daarnaast leren we de
massaproductie vervaardigd in bijvoorbeeld China en
ambachtslieden om met moderne
aangeboden tegen prijzen waarmee Indiase ambachtslieden
toepassingen productietijd te
niet kunnen concurreren.”
“Ambachten niet alleen behouden maar
besparen zonder dat dit ten koste gaat van het
“We zijn gewoon een
bijvoorbeeld een collectie kussens
ambachtelijke.”
commercieel bedrijf. We verkopen
zijn, maar dan uiteraard wel in
de producten die zowel in
een beperkte oplage. En we
Geen liefdadigheid
Nederland als India worden
hebben bijvoorbeeld ook een
Textiel Factorij werkt nadrukkelijk
gemaakt, zowel online als via
eigen kinderlabel met accessoires
niet op basis van liefdadigheid.
fysieke winkels. Dat kan
als dekens en speelkleden.”
ook laten evolueren”
→ Lipika Bansal zet zich in voor het behoud van Indiase ambachten.
38
TRADITIONELE SARI’S
ideeën en technieken uit en er is
Zekerheid, kennis en inspiratie
fine comfy dining
culinary creative concepts
Culinair genieten? Reserveer op quakoken.nl | Iets te vieren? Bel ons 0541 74 50 50 | Oldenzaal
www.onderneemzeker.nl
Retouradres: Scharenborg bedrijfsverzekeraars, Hogelandsingel 9, 7512 GA Enschede