το γεφύρι της επικοινωνίας μας Σύλλογος των εν Θεσσαλονίκη Γρεβενιωτών
Η έκδοση χρηματοδοτήθηκε από τη ΝΟΜΑΡΧΙΑΚΗ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ ΓΡΕΒΕΝΩΝ
ΤΕΥΧΟΣ
26
Τριμηνιαία Έκδοση
ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2010
ÄùñåÝò - Åíßó÷õóç ôïõ óõëëüãïõ Το τουριστικό γραφείο του κ. Δημήτρη Πλιάκου, από τον Άγιο Γεώργιο, συνεισέφερε στο Σύλλογό μας για την εκδρομή που κάναμε στην Αθήνα το ποσό των 170 ευρώ. Τον ευχαριστούμε θερμά τόσο για την προσφορά του όσο και για την άριστη εξυπηρέτησή του κατά τη διάρκεια της εκδρομής.
Η κ. Μαίρη Στεργιάδου πρόσφερε για το περιοδικό μας «Το Γεφύρι της επικοινωνίας μας» το ποσό των 200 ευρώ, στην μνήμη του πολυαγαπημένου της συζύγου, αθεράπευτου Γρεβενιώτη, Κώστα Στεργιάδη, με τη συμπλήρωση των τριών (3) χρόνων από το θάνατό του. Την ευχαριστούμε θερμά και τη διαβεβαιώνουμε ότι δεν ξεχνάμε τον ακούραστο τ. Πρόεδρο του Συλλόγου μας και της Ομοσπονδίας Δυτικομακεδονικών Σωματείων, που τόσα προσέφερε εργαζόμενος για τα Γρεβενά και τη Δυτική Μακεδονία.
Παρακαλούμε τις συνδρομές και τις δωρεές προς τον σύλλογο, αν θέλετε, να τις αποστέλετε στο λογαριασμό της Τράπεζας Πειραιώς με αριθμό: 5211002382902 το Δ.Σ.
Έφυγε από κοντά μας Την 16η Ιανουαρίου 2010 έφυγε μετά από συντομότατη ασθένεια η πολύ αγαπητή μας Μαργαρίτα Ντούντα. Ως υπάλληλος και Προϊσταμένη της Εισαγγελίας Πρωτοδικών Θεσσαλονίκης, είχε διακριθεί για το ήθος, την ευγένειά της και την προθυμία της να εξυπηρετεί πάντα. Η απώλειά της μας αιφνιδίασε και μας λύπησε πάρα πολύ. Εκφράζουμε τα θερμά συλληπητήριά μας στην οικογένειά της.
Ôï ÃÅÖÕÑÉ ôçò åðéêïéíùíßáò ìáò Τριμηνιαία έκδοση του Συλλόγου των εν Θεσσαλονίκη Γρεβενιωτών Βασ. Ηρακλείου 10, Τ.Κ. 546 25 • Τηλ. / Fax: 2310.548.468, 2310.281.700 gefiri@mail.gr Κωδικός Αποστολής: 7270 ΤΕΥΧΟΣ 26 ΙΔΙΟΚΤΗΤΗΣ Σύλλογος των εν Θεσσαλονίκη Γρεβενιωτών ΕΚΔΟΤΡΙΑ Ελένη Αδάμου ΥΠΕΥΘΥΝΟΙ ΥΛΗΣ Θωμάς Παπανικολάου Μαρία Παπαδοπούλου ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ Χρήστος Γκατζήμας Ευάγγελος Δρίζης Σάκης Οικονόμου Ιωάννης Πάκας
ΣΕ ΑΥΤΟ ΤΟ ΤΕΥΧΟΣ ΕΓΡΑΨΑΝ Ελένη Αδάμου, Θωμάς Παπανικολάου, Θάνος Παπανικολάου, Ευάγγελος Δρίζης, Χρήστος Θωμά Τζήρος, Μάκης Νασιάδης, Όλγα Ζηκοπούλου ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ Χρήστος Μίμης 2310.933.131 ΤΕΧΝΙΚΟΣ ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ Σάκης Ράμμος ΕΚΤΥΠΩΣΗ - ΒΙΒΛΙΟΔΕΣΙΑ ELIMIA GRAPHICS A.E.
Για τα αποστελλόμενα κείμενα, φωτογραφίες, e-mail το περιοδικό παίρνει αυτόματα το δικαίωμα δημοσίευσης, εφ’ όσον ο αποστολέας δεν έχει γράψει το αντίθετο. Σε καμία περίπτωση δεν επιτρέπεται η αναδημοσίευση, η αναπαραγωγή μέρους ή όλου του περιοδικού, χωρίς την έγγραφη άδεια του εκδότη. Οι συνεργάτες, ιδιώτες ή πολιτιστικοί σύλλογοι, είναι υπεύθυνοι για ό,τι γράφουν. Η δημοσίευση στο «Γεφύρι» δεν σημαίνει κατ' ανάγκη και αποδοχή των απόψεων του συγγραφέα. Χειρόγραφα δημοσιευμένα ή μη δεν επιστρέφονται.
ÔÏ ÅÎÙÖÕËËÏ Φωτογραφία: Θάνος Παπανικολάου
Editorial
Το Διοικητικό Συμβούλιο του Συλλόγου εύχεται σε όλους ΚΑΛΗ ΧΡΟΝΙΑ, ειρηνικό, ευτυχές και δημιουργικό το 2010 και σας περιμένει στο μεγάλο χορό του Συλλόγου, για να βρεθούμε, να τα πούμε, να φάμε, να πιούμε και να χορέψουμε.
ΠΡΟΣΚΛΗΣΗ Στον ετήσιο χορό του «Συλλόγου των εν Θεσσαλονίκη Γρεβενιωτών», στο Βελλίδειο Συνεδριακό Κέντρο, την Κυριακή 28 Φεβρουαρίου 2010 και ώρα 12:00. Με την Νομαρχιακή Ορχήστρα Γρεβενών Παραδοσιακής Μουσικής.
Χρόνια Πολλά! Τιμή 25€ το άτομο γι φαγητό και ποτό
| ΑΠΟΨΕΙΣ |
αποδράσεις Τον Χειμώνα… ΜΑΝΙΤΑΡΟΣΟΥΠΑ ΣΤΟ ΤΖΑΚΙ... ή ΣΚΙ ΣΤΗ ΒΑΣΙΛΙΤΣΑ... Πάμε Γρεβενά Φωτογραφίες: Θάνος Παπανικολάου
4 | το γεφύρι της επικοινωνίας μας
| ΤΑ ΜΕΛΗ ΜΑΣ ΓΡΑΦΟΥΝ |
Θάνος Παπανικολάου Φοιτητής στο Πανεπιστήμιο Μακεδονίας, τμήμα Οργάνωση και Διοίκηση Επιχειρήσεων. Καταγωγή: Αηδόνια Γρεβενών
ΑΠΟ ΤΗΝ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΤΟΥ «ΧΡΥΣΟΥ ΑΙΩΝΑ», ΣΤΗΝ ΟΧΛΟΚΡΑΤΙΑ ΤΟΥ 21ου ΑΙΩΝΑ. Δυο παράλληλες ζωές. Επηρεασμένος από το πολιτικό κλίμα και την γενικότερη πολιτική διαπαιδαγώγηση που λαμβάνουμε οι νέοι στην αυτοαποκαλούμενη πολιτικά ώριμη σύγχρονη Ελλάδα και συμμετέχοντας σε πολυάριθμες συζητήσεις με ανθρώπους διαφορετικών πολιτικών απόψεων και αντιλήψεων, οδηγήθηκα σε διφορούμενα συμπεράσματα όσων αφορά την πρόοδο της δημοκρατίας στην χώρα μας. Ξεκινώντας λοιπόν με μία ιστορική αναδρομή, θα ήθελα να θυμίσω ότι η Δημοκρατία ως πολίτευμα εδραιώθηκε στην αρχαία Ελλάδα κατά την διάρκεια της Κλασικής εποχής και υποστηρίχτηκε ιδιαίτερα από τον φιλολαϊκό αθηναϊκό ηγεμόνα Περικλή. Με την λήξη της ηγεμονίας του Περικλή και το τέλος του «Χρυσού Αιώνα», άρχισαν να δημιουργούνται οι πρώτες ρωγμές στην αθηναϊκή δημοκρατία και κατά την απαρχή της παρακμής ο ρήτορας Ισοκράτης ήταν αυτός που περιέγραψε με έναν αποσαφηνιστηκό τρόπο την κατάσταση στην αρχαία Αθήνα. Η ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΜΑΣ ΑΥΤΟΚΑΤΑΣΤΡΕΦΕΤΑΙ ΔΙΟΤΙ ΚΑΤΕΧΡΑΣΘΗ ΤΟ ΔΙΚΑΙΩΜΑ ΤΗΣ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΙΣΟΤΗΤΑΣ, ΔΙΟΤΙ ΕΜΑΘΕ ΤΟΥΣ ΠΟΛΙΤΕΣ ΝΑ ΘΕΩΡΟΥΝ ΤΗΝ ΑΥΘΑΔΕΙΑ ΩΣ ΔΙΚΑΙΩΜΑ, ΤΗΝ ΠΑΡΑΝΟΜΙΑ ΩΣ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ, ΤΗΝ ΑΝΑΙΔΕΙΑ ΤΟΥ ΛΟΓΟΥ ΩΣ ΙΣΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΤΗΝ ΑΝΑΡΧΙΑ ΩΣ ΕΥΔΑΙΜΟΝΙΑ (ΙΣΟΚΡΑΤΗΣ 436-338 Π.Χ.) Αναμφίβολα η παραπάνω περιγραφή αντιπροσωπεύει σε απόλυτο βαθμό και την σημερινή ελληνική κοινωνία και όλοι μας μπορούμε να βρούμε ανάλογα παραδείγματα σε ολόκληρο το κοινωνικό φάσμα. Με λίγα λόγια πιστεύω ότι βρισκόμαστε ακριβώς στο ίδιο σημείο έπειτα από 2,500 χρόνια. Διαβάζοντας λοιπόν την άποψη του Ισοκράτη, αποφάσισα να την δημοσιεύσω στον κυβερνοχώρο (Internet) και προς μεγάλη μου έκπληξη έπειτα από λίγες μέρες συνειδητοποίησα ότι δεκάδες ήταν αυτοί που ενστερνίστηκαν και αναδημοσιεύσαν την ρήση του αρχαίου ρήτορα, ενώ τα σχόλια ήταν ακόμα περισσότερα. Χωρίς να έχω σπουδάσει κάποια επιστήμη σχετική με την ανάλυση και την μελέτη του κοινωνικού ιστού, συμπέρανα ότι όλοι μας λίγο ή πολύ γνωρίζουμε ότι η σημερινή δημοκρατία δεν μας αντιπροσωπεύει. Σε αυτό το συμπέρασμα ωθήθηκα και από τις καθημερινές οξύμωρες κοινωνικές συγκρούσεις που διαδραματίζονται στον τόπο μας. Αναζητώντας κάποια πιο αντιπροσωπευτική λέξη για το σημερινό ελληνικό πολίτευμα, συνάντησα την λέξη «οχλοκρατία». Η οχλοκρατία σύμφωνα με τον Αριστοτέλη είναι η διαστρέβλωση του πολιτεύματος της Δημοκρατίας (το φαύλο πολίτευμα της Δημοκρατίας). Προσπαθώντας να καταλάβω λοιπόν τι ακριβώς συμβαίνει σε αυτόν το πολύπαθο τόπο, δημιούργησα την άποψη ότι αυτή η χώρα ουσιαστικά ζει δύο παράλληλες ζωές. Η πρώτη ζωή διακρίνεται από την θέληση για εφαρμογή της δημοκρατίας σε όλα τα κοινωνικά στρώματα μέσα από καθημερινούς αγώνες και η δεύτερη ζωή από τις
αναίτιες και αδικαιολόγητες βιαιότητες και καταχρήσεις από όλα τα κοινωνικά στρώματα. Δεν στοχοποιώ κάποιους συγκεκριμένους ανθρώπους. Στοχοποιώ ολόκληρη την ελληνική κοινωνία. Ίσως το μεγαλύτερο πρόβλημα αυτής της χώρας είναι ότι οι άνθρωποι αρνούνται να συναντήσουν την αλήθεια και κρύβονται. Από την πλευρά της κοινωνικής επιστήμης, για να μπορέσει να βελτιωθεί μια τέτοια κατάσταση θα πρέπει να υπάρξουν πρότυπα. Πρότυπα είτε μέσα σε κάθε οικογένεια, είτε γενικότερα σε όλη την κοινωνία. Και ακόμα πιο σημαντικά αυτά τα πρότυπα είναι για τους νέους. Δυστυχώς όμως, τα πρότυπα αυτά στην σύγχρονη Ελλάδα, είναι είδος υπό εξαφάνιση. Καθημερινά όλοι μας συναντούμε ανεύθυνους πολιτικούς και γενικότερα οικονομικούς παράγοντες από όλους τους χώρους, οι οποίοι καταχράζονται την εξουσία που τους έδωσε ο ελληνικός λαός και ενώ θα έπρεπε να είναι οι αναδιαρθρωτές του πολιτικού συστήματος και τις χώρας, είναι αυτοί που εξαπατούν απλούς ανθρώπους. Έτσι ενώ την μία μέρα μάχονται για να εξυγιάνουν την πολιτική εξουσία και τον τρόπο λειτουργίας του κράτους, την επόμενη μέρα οδηγούν την χώρα ακόμα πιο πίσω. Εύκολα λοιπόν μπορείτε να εντοπίσετε τις παράλληλες ζωές που προανέφερα. Στον αντίποδα, ο απλός λαός είναι αυτός που εκλέγει τους πολιτικούς και αναδεικνύει ηγέτες σε διάφορα κοινωνικά επίπεδα αυτής της χώρας. Θέλοντας λοιπόν να βολευτεί και να εξασφαλιστεί όσο πιο ανώδυνα γίνεται, δεσμεύεται για πάντα σε κάποιον πολιτικό αρωγό ή σε κάποιον φορέα εξουσίας με αποτέλεσμα να του δίνει το δικαίωμα να συνεχίσει να λειτουργεί έτσι. Ελάχιστοι είναι οι άνθρωποι σε αυτή την χώρα που δεν υποχρεώθηκαν για κάποιο λόγο σε κάποιο πολιτικοοικονομικό κέντρο επιρροής. Έτσι ενώ κάποτε ώθησαν το σύστημα σε αυτό τον τρόπο λειτουργίας, ξύπνησαν μια μέρα και αποφάσισαν να διαμαρτυρηθούν. Συμμετέχει λοιπόν και ο απλός λαός στις δύο παράλληλες ζωές. Και σε αυτό το παράλογο παιχνίδι, κληρονόμοι είναι οι νέοι. Υιοθετώντας μία λαϊκή ρήση που λέει «με όποιον δάσκαλο θα κάτσεις, τέτοια γράμματα θα μάθεις», θα ήθελα να συνδέσω τα πρότυπα που προανέφερα, με την σημερινή κατάσταση. Η έλλειψη πραγματικών προτύπων και η λανθασμένη καθοδήγηση είναι η μόνη αιτία για την διαιώνιση αυτής της κατάστασης. Οι συνέπειες είναι εμφανής σε όλη την κοινωνία και καθημερινά όλοι μας γινόμαστε μάρτυρες και παράλληλα υποστηρικτές πολλών τέτοιων φαινομένων. Απλά δεν τα αντιμετωπίζουμε και συνεχίζουμε να ζούμε σε ένα φαύλο κύκλο. Με τις παραπάνω συγκρίσεις και αναφορές δεν εναντιώνομαι και ούτε υπεραμύνομαι συγκεκριμένους ανθρώπους και καταστάσεις. Απλά προσπαθώ να μοιραστώ τις σκέψεις κάποιων νέων που συμμετείχαν σε πολύωρες συζητήσεις και ευλόγως ανησυχούν και αμφιβάλουν για το τι θεωρείται πλέον ορθολογικό και τι όχι σε αυτή την χώρα.
το γεφύρι της επικοινωνίας μας | 5
| ΗΘΗ & ΕΘΙΜΑ |
ΑΝΑΒΙΩΝΟΥΝ ΤΑ ΡΟΥΓΚΑΤΣΑΡΙΑ ΣΤΑ ΓΡΕΒΕΝΑ ΜΑΚΗΣ ΝΑΣΙΑΔΗΣ Ανήμερα Πρωτοχρονιάς θα αναβιώσουν και πάλι στα χωριά των Γρεβενών: Άγιο Γεώργιο, Αμυγδαλιές και Μεγάλο Σειρήνι τα περίφημα "Ρουγκατσάρια", ένα έθιμο που παραμένει αναλλοίωτο στο χρόνο και που χάνεται στα βάθη των αιώνων. Τα “Ρουγκατσάρια” των Γρεβενών κυριάρχησαν στην εποχή της Τουρκοκρατίας, όπου και μετατράπηκαν από ένα ειδωλολατρικό κυρίως έθιμο, σε μία χριστιανική τελετή, η οποία έδινε την ευκαιρία σε μικρούς και μεγάλους με τον ερχομό της νέας χρονιάς, να ξεχύνονται στους δρόμους και τις εκκλησίες και να διατηρούν ταυτόχρονα με το κέφι, το χορό, το τραγούδι και τα παραδοσιακά κάλαντα, την πίστη τους στο χριστιανισμό και την ελευθερία της πατρίδος. Τα "Ρουγκατσάρια" αποδείχθηκαν επί Τουρκοκρατίας το καλύτερο μέσο επικοινωνίας των σκλαβωμένων Ελλήνων, αφού οι κάτοικοι της περιοχής κατόρθωναν με τον τρόπο αυτό να περνούν κυριολεκτικά κάτω από τη “μύτη” των Τούρκων, που έβλεπαν το έθιμο ως θέαμα και μόνο, τα μηνύματα του απελευθερωτικού αγώνα και της χριστιανικής πίστης. Τα “Ρουγκατσάρια” για να συσφίξουν τις σχέσεις με τους υπόλοιπους Έλληνες των γύρω χωριών, οργάνωναν την ημέρα της πρωτοχρονιάς ακόμη και εικονικές μάχες στα όρια των οικισμών, όπου αντί να φιλονικούν μεταξύ τους, όπως τουλάχιστον έδειχναν ... στο άγρυπνο μάτι των Τούρκων, αντάλλασσαν ιδέες και σχέδια για τον απελευθερωτικό αγώνα και φυσικά είχαν μιας πρώτης τάξεως ευκαιρία για να τα πουν ανενόχλητα. Σήμερα στον Άγιο Γεώργιο Γρεβενών, όπου το έθιμο έ σταμάτησε καθόλου τα “Ρουγκατσάρια” ξεκινούν τις προετοιμασίες από τις πρώτες πρωινές ώρες της Πρωτοχρονιάς, όπως και στα δύσκολα χρόνια και αφού ντυθούν με τις παραδοσιακές στολές, πολλές από τις οποίες σώζονται ακόμη από την τουρκοκρατία παίρνουν την ευχή των γονιών τους ξεκινούν για το σημείο της "μάζωξης" απ' όπου όλοι μαζί μετά πάνε για προσκύνημα στην Παναγία της εκκλησίας του συντοπίτη τους νεομάρτυρα Αγίου Γεωργίου. Μετά την ευλογία τους ξεκινούν το ξέφρενο γλέντι, στα χνάρια των προπάππων τους, με πρώτο σταθμό το Κληματάκι, όπου από σπίτι σε σπίτι ψάλλουν τα κάλαντα της πρωτοχρονιάς και στη συνέχεια ξαναγυρίζουν στο χωριό τους όπου πάλι από σπίτι σε σπίτι μεταφέρουν το χαρμόσυνο μήνυμα της πρωτοχρονιάς. Δεν είναι όμως μόνο τα “Ρουγκατσάρια” που γλεντούν την ημέρα της πρωτοχρονιάς, γλεντούν όλοι οι κάτοικοι των χωριών που επισκέπτονται και μικροί και μεγάλοι, άντρες και γυναίκες συμμετέχουν με τον ίδιο ρυθμό σ' αυτό το ατελείωτο πανηγύρι. Για τον Άγιο Γεώργιο και το Κληματάκι
6 | το γεφύρι της επικοινωνίας μας
δεν υπάρχει ανήμερα πρωτοχρονιάς κλειστή πόρτα σε κανένα σπίτι και τα Ρουγκατσάρια περνούν απ' όλα, όπου η νοικοκυρά έχει το τραπέζι γεμάτο με χριστουγεννιάτικες λιχουδιές, ενώ μετά το τέλος της περιπλάνησης “Ρουγκατσάρια” και κάτοικοι του χωριού ξεχύνονται στην πλατεία του χωριού για το ατέλειωτο γλέντι. Τα “Ρουγκατσάρια” των Γρεβενών φημίζονται για τον αυθορμητισμό τους και τη συνέπειά τους. Τίποτα δεν είναι σκηνοθετημένο, αλλά και τίποτα δεν αφήνεται στην τύχη του και οι "Φουστανελάδες" με τα "σιγκούνια" τους, οι "Κουδουνάδες" με τα κουδούνια, ο Αρκουδιάρης με την αρκούδα του, ο Καμηλιέρης με την καμήλα, ο γαμπρός με τη νύφη, θα πρέπει την ημέρα της Πρωτοχρονιάς, όπως ακριβώς έκαναν πριν από χρόνια οι παππούδες και οι πατεράδες τους, να μεταφέρουν το γλέντι και τη χαρά από άκρη σε άκρη και φυσικά να μην ξεχάσουν να πάνε και στο τελευταίο σπίτι και να ψάλλουν και το ανάλογο τραγούδι. Για κάθε σπίτι υπάρχει και ένα τραγούδι: "Εδώ σε τούτη την αυλή τη μαρμαροστρωμένη, εδώ έχουν χίλια πρόβατα και πεντακόσια γίδια...", τραγουδούν για τους "τσελιγκάδες" του χωριού και για το σπίτι που έχει γιο για παντρειά τραγουδούν το: "Κίνησε ο νιός ο νιούτσικος να παν να τον αρραβωνιάσουν...". Στο σπίτι που έχουν ξενητεμένους τραγουδούν το “Ξενητημένο μου πουλί, και παραπονεμένο, η ξενητιά σι χαίρεται, κι εγώ έχω τον πόνο...”, στου παπά το σπίτι το “κάτω στον κάμπο τον τρανό, στα πράσινα λιβάδια, εκεί κοιμάται Δέσποτας με τα χαρτιά στα χέρια...”, στο δάσκαλο του χωριού το “γραμματικός εκάθονταν σ' ένα ψηλό σαράϊ, μον' έγραφε κοντίλιαζε με τρίχρωμη μελάνι ...”, και στου προέδρου το σπίτι το “Αφέντη μου πρωτύτερε και πρωτοτιμημένε, πρώτα σε τίμησε ο Θεός και δεύτερο ο κόσμος ...” Αφού τραγουδήσουν το ανάλογο τραγούδι σε κάθε σπίτι και γευτούν τις λιχουδιές της νοικοκυράς, ζητάνε από ... τον αφέντη του σπιτιού να τους ασημώσει, πάλι με τραγούδι. "Κέρνα-τα αφέντη μ' κέρνα-τα τα λασποπατημένα και βάλε το χεράκι στον αργυρό τον τζέπι. Αν έχεις γρόσια δόσμαστα, φλουριά μην τα λυπάσαι...", και φυσικά κανείς δεν τους χαλάει το χατίρι γιατί ξέρουν ότι τα... γρόσια πάνε για ιερό σκοπό και για έργα του χωριού τους. Ακόμη όμως και όταν φεύγουν από το σπίτι για να πάνε σε άλλο τα “Ρουγκατσάρια” δεν ξεχνούν τη φιλοξενία που τους έκαναν και για ανταμείβουν τους οικοδεσπότες με τι άλλο από και πάλι τραγούδι: "Απ' τσ' αφιντάδις φεύγουμι στς αρχοντάδις πάμι..." και φυσικά δεν ξεχνούν και τις ευχές τους: "Έχετε γεια, έχετε γεια και τώρα και του χρόνου ...".
| ΗΘΗ & ΕΘΙΜΑ |
ΘΕΟΦΑΝΕΙΑ ΣΤΟ ΚΑΡΠΕΡΟ ΓΡΕΒΕΝΩΝ ΜΕ ΤΟ «ΚΥΡΙΕΛΕΗΣΟΝ» ΜΑΚΗΣ ΝΑΣΙΑΔΗΣ
Αναλλοίωτο συνεχίζει να παραμένει το έθιμο του «Κυριελέησον» στο Καρπερό Γρεβενών, που αναβιώνει ανήμερα των Θεοφανίων, καθώς οι κάτοικοι της περιοχής φρόντισαν όλα αυτά τα χρόνια να το διατηρούν ως αναπόσπαστο κομμάτι της ζωής τους και να το μεταφέρουν από γενεά σε γενεά. Η συμμετοχή στο «Κυριελέησον» θεωρείται τιμητική για τον καθένα και γι' αυτό σχεδόν όλοι οι κάτοικοι του Καρπερού μετέχουν με το δικό τους τρόπο σ' αυτό. Οι άνδρες επιφορτίζονται με την περιφορά των εικόνων ή του σταυρού, ενώ οι γυναίκες και τα παιδιά παρακολουθούν με ευλάβεια όλο το δρώμενο. Η προετοιμασία του «Κυριελέησον» ξεκινά πριν ακόμη ξημερώσει. Άνδρες του χωριού, κυρίως νεαροί πάνε στην εκκλησία της Αγίας Τριάδος, όπου ο καθένας, αφού δώσει ένα συμβολικό ποσό για την ενίσχυσή της, παίρνει από μία εικόνα ή το σταυρό. Θεωρείται μάλιστα τιμητικό για έναν νιόπαντρο να πάρει αυτός τον σταυρό ή την εικόνα της βάπτισης και γι' αυτό υπάρχει ένας μικρός συναγωνισμός για το ποιος θα τα πάρει. Στη συνέχεια οι νέοι του χωριού και όχι
μόνο, χωρίζονται σε δύο ομάδες, η μία με το σταυρό και η άλλη με τις εικόνες και ξεχύνονται στους αγρούς και τα χωράφια για να «τ' αγιάσουν». Το έθιμο αυτό ξεκίνησε από της εποχή που υπήρχαν ακόμη νομάδες στη γύρω περιοχή. Οι κάτοικοι του Καρπερού, που ήταν το μεγαλύτερο τότε κεφαλοχώρι, ήταν αυτοί που επιφορτίζονταν την ημέρα των Θεοφανίων για να προσκυνήσουν τις Άγιες εικόνες και το σταυρό και φυσικά να αγιαστούν οι ίδιοι και το βιό τους. Πολλοί μάλιστα από τους τότε νομάδες είχαν φτιάξει και από ένα εξωκλήσι σε κάθε περιοχή, μερικά από τα οποία σώζονται μέχρι και σήμερα. Τρία απ' αυτά τα εξωκλήσια τα επισκέπτονται και σήμερα, όπως και τότε οι κάτοικοι του Καρπερού για να αναβιώσουν το «Κυριελέησον». Η ομάδα με το σταυρό επισκέπτεται το εξωκλήσι της «Αγιαπάντησης», ενώ η ομάδα με τις εικόνες επισκέπτεται το «Παλαικλήσι», το οποίο βρίσκεται στο ποτάμι. Συνήθως στη δεύτερη ομάδα μετείχαν και πολλοί ανύπαντροι νέοι, γι' αυτό και εδώ, αφού αγιάζονταν και τα νερά οι παντρεμένοι του έπιαναν και τους
απειλούσαν να τους ρίξουν στο ποτάμι εάν δεν έδιναν υπόσχεση ότι μέσα στο χρόνο θα παντρευτούν. Οι δύο ομάδες έδιναν το ραντεβού τους και συνεχίζουν να το δίνουν μέχρι και σήμερα στο εξωκλήσι του Αγίου Αθανασίου, που βρίσκεται πιο κοντά στο χωριό. Εδώ συνήθως οι μεγαλύτεροι σε ηλικία τους περιμένουν με κονιάκ και τσίπουρο, αλλά και φωτιά για να ζεσταθούν και να ξεκουραστούν. Αμέσως μετά και αφού ήδη έχει ξημερώσει όλοι μαζί παίρνουν το δρόμο της επιστροφής για το χωριό. Μπαίνοντας στα πρώτα σπίτια αρχίζουν να τρέχουν, πάντα με τις εικόνες και το σταυρό στα χέρια, σε κάθε στενό, φωνάζοντας το «Κύριε ελέησον». Με τον τρόπο αυτό ξυπνά και ο τελευταίος του χωριού για να πάει στην εκκλησία της Αγίας Τριάδος για τη Θεία Λειτουργία. Με τις εικόνες στα χέρια και το σταυρό οι νέοι του χωριού περιμένουν μέχρι να τελειώσει ο εκκλησιασμός και να προσκυνήσουν όλοι οι κάτοικοι, ενώ αμέσως μετά ξεκινά το γλέντι με δημοτική μουσική και τραγούδι το οποίο κρατά μέχρι και τις απογευματινές ώρες.
το γεφύρι της επικοινωνίας μας | 7
| ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΤΩΝ ΕΝ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ ΓΡΕΒΕΝΙΩΤΩΝ |
ΤΟ ΝΕΟ ΜΟΥΣΕΙΟ ΤΗΣ ΑΚΡΟΠΟΛΗΣ ΤΑΞΙΔΙ ΣΤΟ ΜΕΓΑΛΕΙΟ ΤΟΥ ΠΑΡΕΛΘΟΝΤΟΣ ΜΑΣ Eπιμέλεια: Ελένη Β. Αδάμου ακτινοβολίας, το νέο Μουσείο Ακροπόλεως, στις αίθουσες του οποίου εκτίθενται τα απόλυτα αριστουργήματα της αρχαίας κλασσικής τέχνης. Ένα κτίριο μοντέρνο, με τοίχους και στέγη ανοικτούς (γυάλινους) που κοιτάζει ευθεία μπροστά στον Παρθενώνα και που συγκέντρωσε για πρώτη φορά μαζί 4.000 εκθέματα από τα μνημεία του Ιερού Βράχου, όπως είναι οι θαυμαστές Κόρες με τα ζωγραφισμένα ενδύματα στην αίθουσα που μοιάζει με αρχαϊκό Ναό, η μαρμάρινη Αθηνά της γιγαντομαχίας, οι αγέρωχες Καρυάτιδες και βεβαίως στο ανώτερο επίπεδο του Μουσείου τα γλυπτά του Παρθενώνα, η περίφημη ζωοφόρος, οι μετόπες και τα αετώματα. Αναβαθμίζει την προβολή της πολιτιστικής μας κληρονομιάς στο παγκόσμιο πολιτιστικό γίγνεσθαι. Η συνύπαρξη του Νέου Μουσείου της Ακρόπολης με τις αρχαιότητες που ήρθαν στο φως κατά τις ανασκαφές στο οικόπεδο Μακρυγιάννη και η ένταξή τους ως επιτόπιου μουσείου μέσα στο κτίριο προσέφερε επιπλέον εκθεσιακό
1
Ο Σύλλογος Γρεβενιωτών Θεσσαλονίκης πραγματοποίησε στις 6-7 και 8 Νοεμβρίου 2009 επίσκεψη στην Αθήνα για να γνωρίσει το νέο Μουσείο Ακροπόλεως.
2
Προηγήθηκε επίσκεψη στον Ιερό Βράχο της Ακροπόλεως, όπου μας έγινε πολύ κατατοπιστική ξενάγηση και κατόπιν ακολουθώντας το μονοπάτι στη νότια πλευρά του Βράχου, περνώντας από τα ερείπια του Ασκληπιείου και το θέατρο του Διονύσου, κατεβήκαμε στο Μουσείο Ακροπόλεως, εκεί πλέον είχαμε τη δυνατότητα να δούμε αναπτυγμένη μπροστά μας τη ζωοφόρο για πρώτη φορά σε όλο το μήκος της (160 μέτρα), όπως περιέβαλλε τον σηκό του Παρθενώνα, μια μαρμάρινη ανάγλυφη ταινία, έργο του Φειδία και των μαθητών του, με μορφές θεών, Ηρώων και απλών Αθηναίων πολιτών που λαμβάνουν μέρος στη γιορτή των Παναθηναίων. Τριάντα και πλέον χρόνια χρειάστηκαν ώσπου να έρθει η μεγάλη μέρα που γεννήθηκε ένα Μουσείο παγκόσμιας
8 | το γεφύρι της επικοινωνίας μας
3
υλικό: την εικόνα μιας αρχαίας γειτονιάς της Αθήνας, η οποία έζησε επί αιώνες κάτω από τους μεγαλειώδεις Ναούς της Ακροπόλεως. Με ευγνωμοσύνη στέλνουμε τη σκέψη μας στην αείμνηστη Μελίνα Μερκούρη που το οραματίστηκε και αφιερώθηκε στην πραγμάτωσή του, σε μια εποχή που φάνταζε μακρινό και άπιαστο όνειρο και το 1989 ως Υπουργός Πολιτισμού ταύτισε την εκστρατεία της για την επιστροφή των Γλυπτών του Παρθενώνα από το Βρετανικό Μουσείο, με την ανέγερση του Μουσείου της Ακροπόλεως. Εκείνος όμως που έφτασε το όνειρο της Μελίνας στην ολοκλήρωσή του είναι ο καθηγητής κ. Δ. Παντερμανλής, για τον οποίο επίσης είχε γίνει σκοπός ζωής. Και όπως έγραψε ο Λε Κορμπυζιέ (Παρίσι 1922): «Δεν υπάρχει τίποτε ισοδύναμο με τον Παρθενώνα στην αρχιτεκτονική της οικουμένης και όλων των εποχών. Είναι η πιο κρίσιμη στιγμή που ο άνθρωπος, διαπνεόμενος από τις ευγενέστερες σκέψεις, τις αποκρυσταλλώνει σε μια πλαστική φωτός και σκιάς. Η modenature του Παρθενώνα είναι αλάθητη, αμείλικτη. Η αυστηρότητά του ξεπερνά τις συνήθειές μας και τις φυσιολογικές δυνατότητες του ανθρώπου. Εδώ εδραιώνεται η καθαρότερη μαρτυρία της φυσιολογίας των αισθήσεων και της μαθηματικής θεώρησης που μπορεί να συνδέεται με αυτήν, καθηλώνεται κανείς στις αισθήσεις του, καθηλώνεται στο νου του, αγγίζει τον άξονα της αρμονίας».-
4
5
6 1, 2, 3. Μουσείο Ακρόπολης 4,5. Επίσκεψη στην Ακρόπολη 6. Η επιστροφή στη Θεσσαλονίκη μέσω Χαλκίδας
το γεφύρι της επικοινωνίας μας | 9
| ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΤΩΝ ΕΝ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ ΓΡΕΒΕΝΙΩΤΩΝ |
ΚΟΠΗ ΒΑΣΙΛΟΠΙΤΑΣ Πολύς κόσμος προσήλθε στη κοπή της βασιλόπιτας του Συλλόγου μας για τη νέα χρονιά, που έγινε στις 31 Ιανουαρίου 2010 στην αίθουσα της Ομοσπονδίας Δυτικομακεδονικών Σωματείων. Μετά την κοπή της βασιλόπιτας ακολούθησε ομιλία από τον κ. Γιώργο Κωνσταντινίδη, γνώστη των μανιταριών και πρωτοπόρο στην διάδοσή τους που συνέβαλε τα μέγιστα στην καθιέρωσή τους ως συμβόλου των Γρεβενών (ιδανικός τόπος μανιταριών ), που είχε ως αποτέλεσμα να ανακηρυχθεί η πόλη των Γρεβενών ως «πόλη των μανιταριών». Αναφέρθηκε στη διατροφική αξία των μανιταριών, στο έργο που επιτελεί ο Σύλλογος Μανιταρόφιλων Γρεβενών και έκανε μια συνοπτική παρουσία του τρόπου που μπορούμε να διακρίνουμε τα δηλητηριώδη μανιτάρια από τα μη δηλητηριώδη. Στη συνέχεια προσφέρθηκε τραχανάς με μανιτάρια από τον κ. Φώτη Παρασκευαίδη, πίτες και κρασί, προσφορά του Συλλόγου μας. Μας τίμησαν με την παρουσία τους ο Υπουργός Δικαιοσύνης –Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων κ. Χάρης Καστανίδης, η Ειδική Γραμματέας του Υπουργείου Οικονομίας – Ανάπτυξης και Ναυτιλίας κ. Μαίρη Παπαγεωργίου, οι πρώην Υπουργοί και Βουλευτές Θεσσαλονίκης κ. Κώστας Γκιουλέκας, κ. Σταύρος Καλαφάτης, ο Δήμαρχος Γρεβενών κ. Γιώργος Νούτσος, ο εκπρόσωπος του Νομάρχη Γρεβενών και νομαρχιακός σύμβουλος κ. Ανδρέας Τόσκας, ο εκπρόσωπος του Νομάρχη Θεσσαλονίκης κ. Ευθύμης Φωτόπουλος. Επίσης μας τίμησαν οι πρώην βουλευτές κ. Απόστολος Τζιτζικώστας, κ. Στέλιος Παπαθεμελής, η εκπρόσωπος του Δημάρχου Θεσσαλονίκης κ. Άννα Ευθυμίου, ο Πρόεδρος της Ομοσπονδίας Δυτικομακεδονικών Σωματείων κ. Γιώργος Τζούλης, ο Πρόεδρος της Βοϊακής Εστίας κ. Ζήσης Χασιώτης, ο Πρόεδρος του Συνδέσμου των φοιτησάντων εν τη Τσοτυλίω Σχολή κ. Αλέξανδρος Μπακαΐμης και η Πρόεδρος του Συλλόγου Τσοτυλιωτών Θεσσαλονίκης κ. Ισιδώρα Δούβαλη. Τέλος, δεν μπόρεσαν να παρευρεθούν λόγω ανειλημμένων υποχρεώσεών τους, αλλά μας έστειλαν τις ευχές τους ο Βουλευτής ΠΑΣΟΚ Γρεβενών κ. Αθανάσιος Χαντάβας, ο τ. Υπουργός κ. Χρήστος Φώλιας, o Υφυπουργός Δημοσίων Έργων κ. Μαγκριώτης, ο τ. Υφυπουργός κ. Λευτέρης Τζιόλας και ο τ. Υφυπουργός Αθλητισμού κ. Γιάννης Ιωαννίδης. Ευχαριστούμε όλους τους Γρεβενιώτες και φίλους για την παρουσία τους, τους ευχόμαστε καλή χρονιά με υγεία και ελπίζουμε του χρόνου να είναι όλα καλύτερα.
10 | το γεφύρι της επικοινωνίας μας
| ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΤΩΝ ΕΝ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ ΓΡΕΒΕΝΙΩΤΩΝ |
Γρεβενιώτικη γοητεία Μετά την κοπή της βασιλόπιτας μια ωραία εκδήλωση! Μια όμορφη παρουσίαση στην εκπομπή της TV100: ΙΣΤΟΡΙΕΣ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ. Ήθη και έθιμα του τόπου μας. Αλήθεια πόσα προβλήματα της μικρής ή μεγαλύτερης καθημεριν΄τητας μας λύνουμε μαγικά ακούγοντας τραγούδια και βλέποντας χορούς του τόπου μας που έχουν μια αλήθεια και έναν πολιτισμό, τραγούδια που έχουν ψυχή. Το συνεργείο της εκπομπής έτοιμο: κάμερες … φωτισμός… πάμε. Οι μουσικοί μας εκεί με τον βιρτουόζο Απόστολο Κασιάρα στο κλαρίνο, τον Κώστα Στεφανίδη στο βιολί, τον Θωμά Σβώλο στο λαούτο, τον Λάμπρο Μπουκλά στο ντέφι και στο τραγούδι ο Γιώργος Τζάτσος. Το Χορευτικό στη θέση του με τον δάσκαλο του Σάκη Οικονόμου πάντα παρών. Όλοι λαμπεροί και χαμογελαστοί … Φανή Τσακνάκη, Νίκο Βοσνάκο, Τάσο Σταμπουλή, Ελένη Σόρμα, Εύα Ντίνα, Γιάννη Καραβασίλη, Ζήση Οικονόμου, Αγάπη Κιουρτσίδου, Μιλένα Σαρίδου, Θράσο Γενηγιώργη, Δημήτρη Γερόπουλο, Θέτις Βαφείδου, Νίκο Αντωνιάδη, Έρη Κεχρή, Βέρα Κοκκίνου, Δημήτρη Τζελίνη. Ένα είναι σίγουρο ότι η εκδήλωση αυτή θα δημιουργήσει αισθήματα χαράς μελαγχολίας ή και νοσταλγίας.
το γεφύρι της επικοινωνίας μας | 11
| ΤΑ ΜΕΛΗ ΜΑΣ ΓΡΑΦΟΥΝ |
Ο Άγιος Γεώργιος ο Νεομάρτυς ο εν Ιωαννίνοις Ευάγγελος Ν. Δρίζης
Τη μνήμη του νεομάρτυρα Γεωργίου, «των εν Ιωαννίνοις μαρτυρήσαντος», τιμά κάθε χρόνο, με τη δέουσα λαμπρότητα η γενέτειρά του ο Άγιος Γεώργιος Γρεβενών (το παλιό Τσούρχλι), χωριό το οποίο πήρε το 1927, προς τιμήν του αγίου, το όνομά του. Η 17η Ιανουαρίου, ημέρα που η εκκλησία μας τιμά την εορτή του Αγίου Αντωνίου, ήταν και η ημέρα που ο νεομάρτυρας Γεώργιος, σε ηλικία 30 ετών, το 1838, βρήκε μαρτυρικό θάνατο με απαγχονισμό στην πόλη των Ιωαννίνων. Η αγχόνη είχε στηθεί μπροστά στην τότε πολυσύχναστη πλατεία των Ιωαννίνων,
12 | το γεφύρι της επικοινωνίας μας
«Κουρμανιό», που βρίσκεται απέναντι από τη μεγάλη πύλη του Κάστρου και η οποία φέρει σήμερα το όνομα του νεομάρτυρα. Ο νεομάρτυρας Γεώργιος γεννήθηκε στο Τσούρχλι (Άγιος Γεώργιος) Γρεβενών το 1808 από Έλληνες χριστιανούς γονείς που ονομαζόταν Κωνσταντίνος και Βασίλω, αγνώστων λοιπών στοιχείων. Υπήρξε ένα από τα τελευταία θύματα του παιδομαζώματος από την ηλικία των 12 χρονών, όταν παίζοντας στο δρόμο με άλλους συνομήλικούς του, εμφανίστηκαν μπροστά του Τουρκαλβανοί και του ζήτησαν νερό. Ο Γεώργιος τους εξυπηρέτησε και αυτοί ζήτησαν να τον πάρουν μαζί τους στα Γιάννενα. Ο Νεομάρτυρας τους ακολούθησε και στη συνέχεια προσελήφθηκε ως ιπποκόμος από έναν Τούρκο αξιωματικό, που τον έλεγαν Αμπντουλάχ. Έζησε έτσι για αρκετά χρόνια με τους Τούρκους, αλλά παρόλα αυτά κατάφερε να διατηρήσει άσβεστη μέσα του τη χριστιανική πίστη, για την οποία και μαρτύρησε, παρά το γεγονός ότι το τουρκογιαννιώτικο περιβάλλον τον θεωρούσε Τούρκο, και τον αποκαλούσε με το όνομα «Γκιαούρ Χασάν». Ο νεομάρτυρας Γεώργιος, που ήταν σεμνός στους τρόπους του, φορούσε πάντα την πατροπαράδοτη μακριά φουστανέλα του χωριού του και κεντητό γιλέκο, με το οποίο μάλιστα απεικονίζεται και σ' όλες τις εικόνες του. Η νέα φάση της ζωής του αρχίζει τον Οκτώβριο του 1836, όταν αποφασίζει να αρραβωνιαστεί και στη συνέχεια να παντρευτεί την ημέρα της εορτής του Αγίου Δημητρίου μια Χριστιανή Γιαννιώτισσα, την Ελένη. Οι Τούρκοι τον κατηγόρησαν γιατί νυμφεύτηκε χριστιανή και τον πήγαν στο δικαστήριο. Εμφανίστηκε όμως ο Αμπντουλάχ και διαβεβαίωσε ότι ο δικαζόμενος είναι Έλληνας χριστιανός και το όνομά του είναι Γεώργιος. Έτσι αφέθηκε ελεύθερος. Στη συνέχεια αποκτά με τη γυναίκα του τον Δεκέμβριο του 1837 ένα γιο, που τον βαπτίζει, τηρώντας τη χριστιανική παράδοση την 7η Ιανουαρίου 1838 και του χαρίζει το όνομα Ιωάννης. Ο Χότζας τον κατηγόρησε γιατί ενώ ήταν Τούρκος, έδωσε στο παιδί του όνομα ελληνικό και το βάφτισε χριστιανικά, άρα είναι «Εξωμότης και υβριστής του προφήτη». Ο Αμπντουλάχ, τη δεύτερη αυτή φορά, δε βρέθηκε να μαρτυρήσει υπέρ του την αλήθεια. Όλα αυτά, όπως ήταν φυσικό προκάλεσαν τη δίωξή του και στη συνέχεια το μαρτυρικό του θάνατο, καθώς παρά τα βασανιστήρια των Τούρκων, για να απαρνηθεί τη χριστιανική πίστη, ο ίδιος με θάρρος ομολογούσε
| ΤΑ ΜΕΛΗ ΜΑΣ ΓΡΑΦΟΥΝ | ότι «ουδέποτε υπήρξε Τούρκος, αλλ' αείποτε Χριστιανός», ακόμη και όταν έφθασε η ώρα του απαγχονισμού του, την οποία αντιμετώπισε νηφαλιότητα και γενναιότητα. Χαρακτηριστικά είναι και τα τελευταία του λόγια όταν οι Τούρκοι βασανιστές του τον ρώτησαν «τι είσαι σύ;», πριν τραβήξουν την αγχόνη. Τότε ο νεομάρτυρας Γεώργιος που ζήτησε να του λύσουν τα χέρια, έκανε το σταυρό του και απάντησε: «Χριστιανός είμαι και Χριστιανός θα αποθάνω, προσκυνώ τον Χριστόν μου και την Δέσποινά μου Θεοτόκον» και απευθυνόμενος στους Χριστιανούς που βρίσκονταν εκεί τους είπε: «Συγχωρέσατέ μοι, αδελφοί και ο Θεός συγχωρέσει σας». Το σώμα του Αγίου παρέμεινε κρεμασμένο στην αγχόνη για τρεις ημέρες, χωρίς όμως να αλλοιωθεί, με αποτέλεσμα οι ίδιοι οι Τούρκοι στη συνέχεια να παραδεχθούν την αγιότητά του και έδωσαν την άδεια να ενταφιαστεί με τις μεγαλύτερες τιμές. Από την πρώτη κιόλας στιγμή του μαρτυρίου του, ο νεομάρτυρας Γεώργιος κέρδισε την τιμή του μάρτυρος στη συνείδηση και την πίστη της εκκλησίας. Αμέσως μετά το μαρτύριό του, οι πιστοί έτρεχαν στον τάφο του και έπαιρναν χώμα και λάδι από το κανδήλι, τα οποία χρησιμοποιούσαν ως φάρμακα. Όσοι πήραν κομμάτι από την τριχιά της αγχόνης και τεμάχιο από τα ρούχα του Αγίου, είδαν μεγάλες θεραπείες. Η πρώτη εικόνα του Αγίου φιλοτεχνήθηκε στις 30 Ιανουαρίου του 1838 (Εικόνα 2), λίγες μόνο ημέρες από το μαρτυρικό του θάνατο, μετά από παραγγελία του ιερομόναχου Χρύσανθου Λαϊνά, ο οποίος φέρεται ως ο πνευματικός του καθοδηγητής. Στην εικόνα αυτή ο Άγιος εικονίζεται με την παραδοσιακή του στολή, κρατώντας στο δεξί του χέρι ένα σταυρό και στο αριστερό ένα κλωνάρι φοίνικα και ειλητάριο με την επίκληση : «Μη χωρίσεις με της δόξης των μαρτύρων σου, γλυκύτατε Ιησού, ότι τέτρωμαι της σης αγάπης εγώ, αλλά ενίσχυσόν με διά το μέγα σου έλεος, Χριστέ». Ήδη από τις 6 Απριλίου 1839, μόλις ένα έτος από το μαρτυρικό του θάνατο, έχουμε την πρώτη βιογραφία του αγίου, την οποία υπέγραψαν δύο επίσκοποι, δεκατρείς ιερείς και ιερομόναχοι και οι δεκαεπτά σημαίνοντες πρόκριτοι των Ιωαννίνων. Στις αρχές του 1839, μετά από έκθεση που κατέθεσαν τρεις επίσκοποι καθώς και πολλοί κληρικοί και λαϊκοί, οι οποίοι βεβαίωσαν την τέλεση θαυμάτων στον τάφο του Νεομάρτυρα, ο Οικουμενικός Πατριάρχης Γρηγόριος ο Στ' αποφάσισε με Πατριαρχική και Συνοδική Πράξη, που εκδόθηκε στις 19 Σεπτεμβρίου 1839, πως "...ο υπέρ Χριστού πανδήμως το μαρτύριον αναδεξάμενος Γεώργιος ο Νεομάρτυς , γνωρίζεται τουντεύθεν παρά πάσης της Ορθοδόξου Ανατολικής Εκκλησίας, αληθής μάρτυς του Χριστού, συναριθμούμενος τη χορεία των πιστών, τελουμένης κανονικώς της μνήμης αυτού κατά την 17η Ιανουαρίου". Ο Πατριάρχης Γρηγόριος, στέλνοντας την Πατριαρχική και Συνοδική Πράξη στον Μητροπολίτη Ιωαννίνων, τον παρακάλεσε να μη τη δημοσιεύσει για να μην προκαλέσει τους Τούρκους. Παράλληλα πρόσθεσε ότι ορίστηκε η γιορτή του νεομάρτυρα την 17ην Ιανουαρίου, ημέρα γιορτής του αγίου Αντωνίου, για να μη φανεί ότι για τον Νεομάρτυρα έγινε νέα γιορτή. Η φήμη όμως των θαυμάτων του αγίου σε χριστιανούς και μουσουλμάνους, παραμέρισε τους φόβους και έτσι η γιορτή του αγίου Γεωργίου τελούνταν πανηγυρικά. Η ανακομιδή των λειψάνων του Αγίου έγινε στις 26 Οκτωβρίου 1971 επί Αρχιερατείας Σεραφείμ του μετέπειτα Αρχιεπισκόπου Αθηνών και πάσης Ελλάδος. Σήμερα είναι αποθησαυρισμένα στον φερώνυμο Ιερό Ναό της πλατείας Πάργης Ιωαννίνων. Ο νεομάρτυρας είναι ο Πολιούχος Άγιος των Ιωαννίνων. Για το νεομάρτυρα Γεώργιο γράφτηκαν πολλές βιογραφίες και
Ακολουθίες, ανάμεσά τους και αυτή του μοναχού Γεράσιμου Μικρογιαννίτη, η οποία αναφέρει μεταξύ των άλλων: «Ούτως ο περιφανής νεομάρτυς του Χριστού, Γεώργιος, υιός υπήρξεν γονέων ευσεβών και εναρέτων, Κωνσταντίνου και Βασίλως, εκ τινός χωρίου, της επαρχίας Γρεβενών ορμωμένων, ονομαζομένου κοινώς «Τσούρχλι» νυν δε Άγιος Γεώργιος, ανθρώπων ενδεών και ποριζομένων τα προς το ζειν, δια γεωργίας, οίτινες γεννήσαντες τον Γεώργιον και εν ευσεβεία αναθρέψαντες, ουκ ηδυνήθησαν δι' απορίαν εκπαιδεύσαι αυτόν. Άπειρος δε γραμμάτων ως εκ τούτου διαμείνας και απορφανισθείς των γονέων αυτού, εν νεαρά ηλικία, διέμενε προς καιρόν υπό τους αδελφούς. Τηνικαύτα μεταβάς εις Ιωάννινα, επορίζετο τα προς το ζειν υπομίσθιος, απλώς υπάρχων τον τρόπον και σεμνός τοις ήθεσι και πράος, και μη απολειπόμενος του θαυμάζειν εις τον οίκον Κυρίου εν ταις ευκαιρίας αυτού». Ο νεομάρτυρας Γεώργιος με τη μαρτυρική θυσία της ζωής του έγινε σύμβολο αντιστάσεως του λαού, στέργιωσε την πίστη των υπόδουλων ραγιάδων και έδωσε ελπίδες καινούργιας ζωής. Το αξιοθαύμαστο παράδειγμά του έγινε πηγή ενδυνάμωσης των χριστιανών στον αγώνα τους για τη διατήρηση της θρησκευτικής και εθνικής τους ελευθερίας Ο Άγιος γιορτάζεται πανηγυρικά στα Ιωάννινα στο χωριό του Άγιος Γεώργιος (Τσούρχλι) Γρεβενών, όπου έχει ανεγερθεί λαμπρός ναός, στον Ιερό Ναό Χρυσοσπηλιώτισσας Αθηνών και οπουδήποτε γης διαμένουν Ηπειρώτες και Γρεβενιώτες. Ιδιαίτερα ζωντανή είναι η μνήμη του νεομάρτυρα στις σλαβικές χώρες, όπως μαρτυρούν οι πολλές αγιογραφίες σε εκκλησίες της Ρουμανίας, Βουλγαρίας και Σκοπίων. Τέλος, ο νεομάρτυρας είναι ο προστάτης Άγιος της Προεδρικής Φρουράς. Απολυτίκιον Τον πανεύφημον Μάρτυν Χριστού Γεώργιον Ιωαννίνων το κλέος, και πολιούχον λαμπρόν, εν ωδαίς πνευματκαίς ανευφημήσωμεν, ότι ενήθλησε στερρώς και κατήνεγκεν εχθρόν, του Πνεύματος τη δυνάμει. Και νυν απαύστως πρεσβεύει, ελεηθήναι τας ψυχάς ημών
Ο "ΑΓΙΟΣ ΝΕΟΜΑΡΤΥΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ ο εξ Ιωαννίνων" Η πρώτη φορητή εικόνα του Αγίου Γεωργίου του εξ Ιωαννίνων, η οποία έγινε στις 30 Ιανουαρίου 1838 - 13 ημέρες μετά το μαρτύριο του Αγίου - "δια χειρός Ζήκου Χιοναδίτου" και με έξοδα του ιερομόναχου Χρύσανθου Λαϊνά.
Ο ' ΑΓΙΟΣ ΜΑΡΤΥΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ Ο ΝΕΟΣ / ο εξ Ιωαννίνων' και το "Μαρτύριον του Αγίου". Φορητή εικόνα που έγινε το 1842, από τον Πρωτοψάλτη της Μητρόπολης Ιωαννίνων, Πέτρο Γεωργιάδη : " Ο ζωγράφος Πέτρος Γεωργιάδης, Πρωτοψάλτης της Μητροπόλεωσ Ιω / αννίνων / 1842 Ιουνίου 4".
το γεφύρι της επικοινωνίας μας | 13
| ΤΑ ΜΕΛΗ ΜΑΣ ΓΡΑΦΟΥΝ |
Βράβευση του σεβ. Μητροπολίτη Γρεβενών κ.κ. Σεργίου ΑΠΟ ΤΟ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ «ΟΣΙΟΣ ΝΙΚΑΝΩΡ»
Η ΑΚΑΔΗΜΙΑ ΑΘΗΝΩΝ ΒΡΑΒΕΥΣΕ ΤΟΝ ΣΕΒ. ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗ ΓΡΕΒΕΝΩΝ κ.κ. ΣΕΡΓΙΟ «Για το αξιολογότατο συγγραφικό και εκδοτικό του έργο απονέμεται βραβείο στον Μητροπολίτη Γρεβενών κ. Σέργιο Σιγάλα», καταλήγει το Απόσπασμα της Εκθέσεως του Γενικού Γραμματέα της Ακαδημίας Αθηνών κ. Νικολάου Ματσανιώτη, που αναγνώστηκε κατά την πανηγυρική συνεδρία της 29ης Δεκεμβρίου 2009. Το πλήρες κείμενο του Αποσπάσματος έχει ως εξής: Ο βραβευμένος, πέραν των συνήθων ποιμαντικών καθηκόντων ενός Ιεράρχου, καταβάλλει επί σειρά ετών άοκνες προσπάθειες να διασώσει και να προβάλει τα πνευματικά μνημεία της Μητροπόλεώς του. Με επιμέλεια και επιστημονική ακρίβεια έχει δημοσιεύσει οκτώ τόμους σημαντικού αρχειακού υλικού με σπουδαία έγγραφα και άλλα κείμενα τα οποία αποτελούν πολύτιμες πηγές για την ιστορική έρευνα της περιοχής της Δυτικής Μακεδονίας και της Μητροπόλεως Γοεβενών ειδικώτερα, κατά την Τουρκοκρατία και μέχρι την απελευθέρωση της περιοχής στις αρχές του 20ού αιώνα. Χάρη στο έργο αυτό θα βρίσκονται πλέον στη διάθεση των ιστορικών πολύτιμα στοιχεία που σχετίζονται με την εκκλησιαστική ιστορία, την παράδοση, τον πολιτισμό και γενικότερα τη ζωή του πληθυσμού της περιοχής των Γοεβενών και της Δυτικής Μακεδονίας ευρύτερα. Για το αξιολογότατο συγγραφικό και εκδοτικό του έργο απονέμεται βραβείο στον Μητροπολίτη Γρεβενών κ. Σέργιο Σιγάλα.
14 | το γεφύρι της επικοινωνίας μας
Κατά την εν λόγω πανηγυρική Συνεδρία τής Ακαδημίας Αθηνών τής 29ης Δεκεμβρίου, μετά την ομιλία του Προέδρου της κ. Πάνου Α. Λιγομενίδη με θέμα «Επιστήμη και Κοινωνία», ο Γενικός Γραμματεύς κ. Νικόλαος Ματσανιώτης ανέγνωσε Έκθεση με περιεχόμενο «Το έργο τής Ακαδημίας κατά το έτος 2009» και στη συνέχεια εκφώνησε τα ονόματα των βραβευθέντων -με περιληπτική αιτιολόγηση για το έργο ή την προσφορά του καθενός- μετά από εισηγήσεις της Τάξεως των Θετικών Επιστημών, των Γραμμάτων και των Καλών Τεχνών, και των Ηθικών και Πολιτικών Επιστημών, επιδόθηκαν δε τα σχετικά, επί περγαμηνής, βραβεία. Το σχετικό βραβείο του Σεβ. Μητροπολίτου μας έχει ως εξής:
| ΤΑ ΜΕΛΗ ΜΑΣ ΓΡΑΦΟΥΝ |
Το Ιστορικό της βραβεύσεως Αφορμή για τη βράβευση του Σεβ. Μητροπολίτου μας υπήρξε το Υπόμνημα-Πρόταση πού απεστάλη στην Ακαδημία Αθηνών από «θεσμικούς φορείς του Νομού Γρεβενών» και είχε ως ακολούθως: Οι υπογραφόμενοι επικεφαλής των φορέων του Ν. Γρεβενών έχοντες υπόψη ότι: 1.Ό Μητροπολίτης Γρεβενών κ. Σέργιος Σιγάλας από το έτος ανάληψης των αρχιερατικών του καθηκόντων στα Γρεβενά (1976) και επί 33 ήδη χρόνια, έκτος των εκκλησιαστικών του αρμοδιοτήτων, επέδειξε και εξακολουθεί ακούραστα να επιδεικνύει ζωηρό ενδιαφέρον για τη διάσωση, αξιοποίηση και προβολή των χριστιανικών και εθνικών θησαυρών του τόπου μας 2.Στα Γρεβενά και συγκεκριμένα στην Ιστορική Μονή Μεταμορφώσεως τού Σωτήρος Όσιου Νικάνορα (Ζάβορδας) κινδύνευε να χαθεί ένας Ιστορικός θησαυρός. Με το χρόνο, τα κείμενα πού διεσώζοντο και μάλιστα σπάνια κείμενα (π.χ. Λεξικό του Φωτίου) θα χάνονταν, αν με την προσωπική παρέμβαση τού Μητροπολίτη μας δεν καταγράφονταν από τον ίδιο και δεν δημοσιεύονταν. 3. Η παραπάνω Μονή σχεδόν καταστράφηκε με το μεγάλο σεισμό (6.6 ρίχτερ) του 1995 και τις μετασεισμικές δονήσεις πού ακολούθησαν. Σήμερα η εν λόγω Μονή αποτελεί σημείο αναφοράς όχι μόνο για το Νομό μας αλλά για ολόκληρη τη Δυτική Μακεδονία. Χάρη στις άοκνες προσπάθειες τού Σεβασμιωτάτου μας, πού προσωπικά προγραμμάτισε και επέβλεψε τις εργασίες, ολοκληρώθηκε η εκ βάθρων σχεδόν ανεγερθείσα Μονή και αποτελεί εθνική και θρησκευτική κιβωτό για ολόκληρη τη Δυτική Μακεδονία. 4. Διέσωσε τα Ιστορικά Αρχεία της Ιεράς Μητροπόλεως
Γρεβενών, περιόδου 1874-1920. Εκδίδοντας τα Αρχεία αυτά σε έξι (6) τόμους (αποστέλλονται) συνολικής έκτασης 2670 σελίδων, διασώζει σημαντικά Ιστορικά στοιχεία τής περιοχής των Γρεβενών. Στο έξης θα βρίσκονται στη διάθεση των Ιστορικών συγγραφέων πολύτιμα στοιχεία πού σχετίζονται με την παράδοση, τον πολιτισμό γενικότερα και τον πληθυσμό της περιοχής των Γρεβενών, μιας περιοχής πού ό ιστορικός του μέλλοντος θα ενσκύψει με πολύ ενδιαφέρον. 5. Το ανεξάντλητο ενδιαφέρον και ο ζήλος του Μητροπολίτη μας συνετέλεσε στη διάσωση ενός ιστορικού πλούτου, ώστε να προκύψει ένα έργο ολόκληρης ζωής. Το ίδιο έργο αποκαλύπτει την άξια του, ενώ τα λόγια είναι φτωχά για να περιγράφουν τον Ιστορικό πλούτο, στου οποίου τη διάσωση αφιέρωσε τη ζωή του και όλο του το χρόνο, πού περισσεύει από την άσκηση των θρησκευτικών του καθηκόντων, ό Μητροπολίτης Γρεβενών κ. Σέργιος Σιγάλας εισηγούνται και προτείνουν στην Ακαδημία Αθηνών να εξετάσει την περίπτωση βράβευσης του εν λόγω έργου του Σεβ. Ποιμενάρχη μας, σε αναγνώριση του έργου τούτου, το όποιο με συντομία αναφέραμε, πράγμα που θα αποτελέσει για την περιοχή μας ιδιαίτερη τιμή. Γρεβενά 19-08-2009 Οι προτείνοντες: o Νομάρχης Γρεβενών, Δημοσθένης Κουπτσίδης o Πρόεδρος του Ε.Β.Ε., Νικόλαος Ράμμος o Πρόεδρος Τ.Ε.Δ.Κ , Χρήστος Πέτρου o Πρόεδρος Εμπορικού Συλλόγου, Ελευθέριος Σαββίδης o Δήμαρχος Γρεβενών, Γεώργιος Νούτσος
το γεφύρι της επικοινωνίας μας | 15
| ΤΑ ΜΕΛΗ ΜΑΣ ΓΡΑΦΟΥΝ |
Ου Μήτσιους ου χουϊλής Χρήστος Θωμάς Τζήρος Γενάρης 2010 Ότ' ου Μήτσιους είχι πουλλά χούϊα, τούξιφι καλύτιρα απ'όλνους η Περιστέρου, η γυναίκατ'. Ένα απ'όλα ήταν, άμα γυρνούσι απ'τη δ'λεια τ', να βγάν' τα παπούτσια τ' κι να τα φουρλατίζ, όπ' παν! Ύστιρα φώναζι ν'πιριστέρου να τουν πλύν' τα πουδάρια για να ξαπουστάσ'ν! Του ίδιου έφκιανι κι στου ξινουδουχείου, στ' Σαλουνίκ, όταν κατέφκι, χουρίς ν'Πιριστέρου, να κάμ' ιξιτάσεις σ'τς γιατροί γιατί τουν βασάνιζαν κάτ'πουνίδια που δεν ίλιγαν να τουν αφήκ'ν. Έλα όμους που αυτός που κ'μούνταν στου διπλανό δωμάτιου απ' τ' Μήτσιου, παραπουνιόνταν ότι δεν τουν άφ'νι να κοιμ'θει του γκντούπ π'ακούγουνταν απ'τα παπούτσια τ' Μήτσιου, του βράδ'! Ου Διιυθυντής απ΄ του Ξινουδουχείου, έκαμι τα πρέπουντα. Βάρισι ν'πόρτα τ'Μήτσιου κι μ'ιβγένεια τουν παρακάλισι να
μη ινουχλεί! Ου Μήτσιους υποσχέθκι! Του ίδιου βράδ' αστόησι ν'υπόσχισ' κι φουρλάτσι τ'όνα του παπούτσ' στου πάτουμα.. Μι του γκντούπ π'ακούσκι, θ'μήθ'κι ν'υπόσχισ' απούχι δώκ', πήρι τ'άλλου του παπούτσ' κι παγαλιά, παγαλιά τ'ακούμ'σι καταή στου πάτουμα μι τόσ'προσουχή που ούτι ου ίδιους ακ'σι ρόπουτου. Έλα όμους που ου ρόπουτους ακούσκι ύστιρα από δυο ώρις, αλλά σ'ν πόρτα τ! Σ'κώνιτι κατατρουμαγμένους ανοίγ' ν'πόρτατ'κι γλεπ' τουν κύριου απ'του διπλανό δωμάτιου αναμαλλιασμένου κι νιβριασμένου να λέει. - Θα βγάλετε απιτέλους, και το άλλο σας το παπούτσι για να μπορέσω να κοιμηθώ; Δυό ώρες τώρα περιμένω να το ακούσω να πέφτει στο πάτωμα για να ησυχάσω!! - Κόκκαλου ο Μήτσιους!!
Χούι: του, πλθ. τα χούια ουσ. δάν < τουρ. huy = συνήθεια, κατά κανόνα αρνητική. Χουϊλής: ο, αυτός που έχει κακές συνήθειες. Φουρλατίζου: πρτ. φουρλάτζα, αόρ. φουρλάτσα, ρ. δάν. < τουρ. firlatmak = ανεμίζω, εκσφεντονίζω, διασκορπίζω. Φρ. Ήταν άχρηστα, κι τα φουρλάτ’σα στα σκουπίδια. Ξαπουσταίνου: πρτ. ξαπόστινα, αόρ. ξαπόστασα, ρ. πργ. < μσν. εξαποσταίνω, παρασύνθ. -εξ + αποσταίνω→ξαποσταίνω, (με αφαίρεση του -ε- λόγω ρημ. αύξησης) = παίρνω ανάσες, ξεκουράζομαι, αναπαύομαι. Φρ. Να κάτσουμι λίγου να ξαπουστάσου γιατί δεν αντέχου άλλου! Αστουχώ: ξεχνώ
Πουνίδια: τα, (απαντά μόνο στον πληθ.) ουσ. πργ. < πόνος = πόνοι διαρκείας. Φρ. Δεν είμι καλά! Μι σφάζ’ν κάτ’ πουνίδια σ’ όλου του κουρμί μ’, κι δε μ’αφήνουν να ησυχάσου! Παγάλια: επίρρ. τρπ. πργ. < σύνθ. από + (αγάλι(α) < γαληνός = ήσυχος) = ήρεμα, χωρίς βιασύνη, με αργή, σταδιακή πρόοδο, σιγά σιγά, με προσοχή. Φρ. Παγάλια! θα σκοντάψεις κι θα φας τα μούτρα σ’. Καταή: με επιρρηματική σημασία = κατά γη, κάτω, επί της γής. Φρ. Άφκέτου καταή. Ρόπουτους: ου, ουσ. πργ. < αρχ. ρόπτρον (< ρέπω) = μεταλλικό κατασκεύασμα που τοθετείτο, παλιά, στις εξώπορτες, και χρησίμευε ως κουδούνι, σημαίνει όμως και κτύπος, θόρυβος. Φρ. Ακούς ένα ρόπουτου π’ακούου κι’γω ή έτσ’μι φαίνιτι;
32 ΠΥΛΑΙΑΣ 102 2310914712
18 | το γεφύρι της επικοινωνίας μας
| ΣΥΛΛΟΓΙΚΑ ΓΡΑΦΟΜΕΝΑ | ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΑΜΥΓΔΑΛΙΩΝ
ΤΟ ΔΩΔΕΚΑΗΜΕΡΟ Χρήστος Θωμάς Τζήρος Γενάρης 2010 Το Δωδεκαήμερο ή Δωδεκάμερο ή Δουδικάμιρα, ως καθιερωμένο έθιμο, αναφέρεται στην περίοδο από τα Χριστούγεννα ως τα Φώτα. Οι Ινδοευρωπαϊκοί λαοί ως Δωδεκαήμερο εννοούν την διαφορά των 354 ημερών της Ηλιοχρονιάς. Την στρογγυλεύουν σε 12 μέρες και την προσθέτουν στο χρόνο. Μια άλλη δοξασία γι' αυτές τις δώδεκα μέρες είναι πως λογιούνται μια μικρογραφία της χρονιάς, των μηνών δηλαδή, και πως έτσι ο καιρός κάθε μιας από τις 12 μέρες σημαίνει και του αντίστοιχου μήνα, τον καιρό, αρχίζοντας, βέβαια, ή μάλλον μετρώντας από τα Χριστούγεννα. Κάτι δηλαδή σαν τα «Μιρουμήνια» του Αυγούστου. Η αντίληψη για την αρχή και το τέλος του έτους δεν ήταν πουθενά και ποτέ ενιαία. Οι πρόγονοί μας, προ παντός, αλλά και οι Ρωμαίοι αρχικά, θεωρούσαν ότι το έτος άρχιζε με τον ερχομό της άνοιξης, βλέποντας σ' αυτήν την αναγέννηση της φύσης, ύστερα από το πέρασμα του χειμώνα. Στα μέσα του 2ου π.Χ. αιώνα, περίπου, το Ρωμαϊκό έτος καθιερώθηκε να αρχίζει την 1η Ιανουαρίου. Επειδή δε τότε στη
Ρώμη γινόταν η εγκατάσταση των νέων αρχόντων (Ύπατοι, Πρέτορες κλπ) η γιορτή των ΚΑΛΕΝΤΩΝ του Ιανουαρίου ήταν ιδιαίτερα πανηγυρική. (Καλέντες στο Ρωμαϊκό ημερολόγιο είναι η πρώτη κάθε μήνα και χρησίμευε ως βάση στον καθορισμό των άλλων ημερών. Η λέξη λατινική, διατηρήθηκε μέχρι σήμερα καθώς αποτελεί τη ρίζα των λέξεων-κάλαντακόλιντα-κόλιαντα-καλαντίζω κ.λ.π.). Με την επικράτηση του Χριστιανισμού οι πατέρες της εκκλησίας, επιχείρησαν την αντικατάσταση αυτών των γιορτών με Χριστιανικές. Ορίστηκε, λοιπόν, ως Πρωτοχρονιά, αρχικά, η 6η Ιανουαρίου επειδή τότε γιορτάζονταν Χριστούγεννα και Φώτα μαζί. Όταν οι δυο γιορτές, γέννησηβάπτιση, ξεχώρισαν, τότε επιχειρήθηκε η καθιέρωση, ως πρώτη του έτους η 25η Δεκεμβρίου (Δεν είναι τυχαίο το: Χριστούγεννα πρωτόγεννα….ΠΡΩΤΗ ΓΙΟΡΤΗ ΤΟΥ ΧΡΟΝΟΥ!) Τελικά επικράτησε η 1η Ιανουαρίου ως πρώτη του χρόνου η οποία και έγινε πανηγυρικά δεκτή, όταν η εκκλησία όρισε να τιμάται την ημέρα αυτήν μαζί με την περιτομή του Κυρίου και η μνήμη του Αγ. Βασιλείου.
Φυσική επιλογή για Φυσικό αέριο Θέρμανση - Φυσικό αέριο • Μελέτη του χώρου σας • Πρόταση του κατάλληλου εξοπλισμού • Κατασκευή δικτύου φυσικού αερίου • Προμήθεια εγγυημένων προϊόντων • Εγκατάσταση του εξοπλισμού Γραφεία - Έκθεση Ολυμπιάδος 123 54634 Θεσσαλονίκη Τ: 2310 218818 F: 2310 218855 www.v-k.gr info@v-k.gr
Αποθήκη Λάζου Εξάρχη 17 54634 Θεσσαλονίκη
• Έναυση και επίδειξη λειτουργίας της εγκατάστασης • Τεχνική υποστήριξη • Συντήρηση των μηχανημάτων
ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ: ΒΑΙΟΣ ΚΟΚΚΙΝΟΣ Ηλεκτρολόγος - Μηχανικός
| ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΑ ΝΕΑ | ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ
25η Διεθνή Έκθεση Τουρισμού «PHILOXENIA»
Στο πλαίσιο υλοποίησης των ενεργειών και δράσεων για τη τουριστική προβολή του Νομού Γρεβενών η Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση Γρεβενών συμμετείχε και φέτος στην 25η Δ ι ε θ ν ή Έ κ θ ε σ η Τ ο υ ρ ι σ μ ο ύ « P H I LOX E N I A » π ο υ πραγματοποιήθηκε στη Πόλη της Θεσσαλονίκης από τις 29 Οκτωβρίου έως 1 Νοεμβρίου 2009 στις εγκαταστάσεις της Διεθνούς Εκθέσεως. Ο αυξανόμενος καθημερινά αριθμός των επισκεπτών, απέδειξε το μεγάλο ενδιαφέρον που υπάρχει για τη πλούσια φυσική ομορφιά του Νομού Γρεβενών αλλά και για τα τοπικά παραδοσιακά προϊόντα. Οι επισκέπτες είχαν την ευκαιρία να ενημερωθούν μέσα από θεματικά φυλλάδια της Ν.Α. για τις ομορφιές του Νομού, το Χιονοδρομικό Κέντρο της Βασιλίτσας, τις Εκκλησίες, τα Γεφύρια, τα Παλαιοντολογικά Ευρήματα, τα Τοπικά Προϊόντα, τή πλούσια πολιτιστική κληρονομιά καθώς επίσης και για την Αναπτυξιακή Πορεία του Νομού, ενώ μεγάλος αριθμός θεματικών αφισών τους έφερνε κοντά στις ομορφιές του νομού Γρεβενών. Επίσης στο χώρο του Περιπτέρου οι επαγγελματίες του Νομού Γρεβενών που δραστηριοποιούνται στο τουριστικό τομέα και στη παραγωγή τοπικών προϊόντων είχαν την δυνατότητα( όσοι εκδήλωσαν ενδιαφέρον) μέσα από έντυπο υλικό να γνωστοποιήσουν τις επιχειρήσεις τους και τα προϊόντα που παράγουν. Οι επισκέπτες είχαν επίσης την ευκαιρία να γευθούν ντόπιο κρασί, τυριά και κρέατα Γρεβενών και να διασκεδάσουν υπό τους ήχους παραδοσιακής μουσικής σε ένα καθαρά γρεβενιώτικο γλέντι που ξεσήκωσε όλους τους παρευρισκόμενους. Το Σάββατο 31 Οκτωβρίου 2009 πραγματοποιήθηκε στο περίπτερο 16,όπου για πρώτη φορά παρουσιάσθηκε στο
20 | το γεφύρι της επικοινωνίας μας
κοινό το πρόγραμμα «Εγνατία Τουρισμός» συνέντευξη τύπου από το Πρόεδρο της Επιτροπής Παρακολούθησης κ. Παυλίδη Νομάρχη Ξάνθης. Στη συνέντευξη, όπου παρουσιάσθηκε η φιλοσοφία του προγράμματος και η τεράστια σημασία του για την ανάπτυξη του τουρισμού σε όλη τη Βόρειο Ελλάδα και Ήπειρο, συμμετείχαν Νομάρχες και Εκπρόσωποι των 11 Νομαρχιακών Αυτοδιοικήσεων που συμμετέχουν στο κοινό πρόγραμμα «Εγνατία Τουρισμός». Ο Νομάρχης Γρεβενών κ. Κουπτσίδης στις δηλώσεις του τόνισε: «η Εγνατία Οδός από δρόμος φυγής θα γίνει δρόμος γρήγορης πρόσβασης σε τουριστικούς προορισμούς των νομών από όπου περνάει η Εγνατία. Με την «Εγνατία Τουρισμός» όλοι οι Νομοί ενώνουμε τις δυνάμεις μας σε μία κοινή τουριστική αναπτυξιακή προσπάθεια, γινόμαστε όλοι μία τουριστική γειτονιά. Ο Νομός μας θα κερδίσει το κομμάτι που του αντιστοιχεί αφού διαθέτει όλα εκείνα τα συγκριτικά πλεονεκτήματα για τουριστική ανάπτυξη αλλά και ποιοτικά χαρακτηριστικά τα οποία μας έκαναν παγκόσμια γνωστούς. 'Όπως τα παλαιοντολογικά ευρήματα, που μας καταχώρησαν στο βιβλίο των Ρεκόρ Γκίνες για τους μεγαλύτερους παγκοσμίως χαυλιόδοντες στον κόσμο, η άυλη πολιτιστική μας κληρονομιά που μας κατέταξε προορισμό αριστεία 2008. Οι στόχοι της «Εγνατία Τουρισμός» συγκλίνουν με τους στόχους της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης Γρεβενών. Τέλος δήλωσε ιδιαίτερα ικανοποιημένος από την επισκεψιμότητα του Περιπτέρου της Ν.Α και τόνισε ότι η προσπάθεια προβολής του Νομού σε συνεργασία με τους Επαγγελματίες και τους Φορείς του Νομού θα συνεχισθεί».
| ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΑ ΝΕΑ | ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ
Τιμήθηκαν οι Γρεβενιώτες Συνταξιούχοι «ΔΑΣΚΑΛΟΙ» Α/θμιας και Β/θμιας Εκπαίδευσης
Μέσα σε ιδιαίτερα συγκινησιακό κλίμα πραγματοποιήθηκε η εκδήλωση της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης Γρεβενών στην οποία τιμήθηκαν για την προσφορά τους στη γνώση και τη μάθηση οι Γρεβενιώτες Συνταξιούχοι «ΔΑΣΚΑΛΟΙ» Α/θμιας και Β/θμιας Εκπαίδευσης. Συνοδοιπόροι αυτής της ξεχωριστής για όλους βραδιάς, ο Σύλλογος Δασκάλων και Νηπιαγωγών Γρεβενών και η ΕΛΜΕ Γρεβενών, η βοήθεια των οποίων υπήρξε πολύτιμη. Ο Νομάρχης Γρεβενών κ. Δημοσθένης Κουπτσίδης στο σύντομο χαιρετισμό του τόνισε: «είναι μεγάλη τιμή για τη Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση η σημερινή σας παρουσία και η ανταπόκρισή σας στη πρόσκληση που σας απευθύναμε. Τιμούμε σήμερα εσάς που προσφέρατε πολλά στην εκπαίδευση. Η σημερινή γενιά των σαραντάρηδων, η δικιά μας γενιά, μεγάλωσε με τις αρχές και αξίες που εσείς μας διδάξατε και που μας βοήθησαν να κάνουμε την κοινωνία που σήμερα ζούμε. Είναι αλήθεια ότι σήμερα έχουν αλλάξει πολλά, με τις νέες τεχνολογίες, με τις νέες αντιλήψεις. Τα παιδιά μας μεγαλώνουν με πολύ διαφορετικό τρόπο από αυτόν που εσείς μας διδάξατε. Θεωρώ ότι το έργο που επιτελέσατε είναι πολύ μεγάλο και είναι πολύ λίγο αυτό που εμείς ως Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση κάνουμε για εσάς. Πιστεύω όμως ότι είμαστε υποχρεωμένοι να προχωρήσουμε σε κάτι το οποίο θεωρούσαμε νομοτελειακό, το να επιβραβεύσουμε και να τιμήσουμε τους « Δασκάλους» μας για αυτά που μας προσέφεραν. Δεν αναφέρομαι μόνο στη γνώση αλλά και στη διαμόρφωση του χαρακτήρα μας.
Σας ευχαριστούμε πολύ και θέλω να πιστεύω ότι οι νεώτερες γενεές θα καταλάβουν συγκρίνοντας με το σήμερα το πόσο συνεισφέρατε για μία καλύτερη κοινωνία, ένα καλύτερο μέλλον για τον τόπο μας». Για την εκδήλωση μίλησε ο Αρμόδιος Αντινομάρχης Γρεβενών κ.Κ. Μιχαλογιάννης ο οποίος ανέλαβε σε συνεργασία με το Σύλλογο Δασκάλων και Νηπιαγωγών και την ΕΛΜΕ την καταγραφή όλων των Συνταξιούχων που τιμήθηκαν για την ανεκτίμητη προσφορά τους. Χαιρετισμούς απηύθυναν οι Δήμαρχοι Γρεβενών και Ηρακλεωτών κ.κ. Νούτσος και Καραγιάννης, ο Περιφερειακός Διευθυντής Εκπαίδευσης Δ. Μακεδονίας κ. Δάρδας, οι Πρόεδροι του Συλλόγου Δασκάλων και Νηπιαγωγών και της ΕΛΜΕ Γρεβενών κ.κ. Γρ. Λόλας και Δ. Καραστέργιος ενώ ο κ. Κ. Δόρτσιος Σχολικός Σύμβουλος της Β/θμιας Εκπαίδευσης παρουσίασε ένα σημαντικό αρχείο του Γυμνασίου Γρεβενών. Με επιστολή του την εκδήλωση χαιρέτισε ο Βουλευτής Γρεβενών κ. Αθ. Χαντάβας. Στην εκδήλωση παρέστησαν ο Πρόεδρος του Νομαρχιακού Συμβουλίου Γρεβενών κ. Ανδ. Τόσκας, ο Πρόεδρος του Δ.Σ. Γρεβενών κ.Ι. Χάτσιος, ο Αντιδήμαρχος Γρεβενών κ. Οδ. Βλάχος, ο Διευθυντής Β/θμιας Εκπαίδευσης Γρεβενών κ. Κ.Πουτακίδης, εκπρόσωποι φορέων, μεγάλος αριθμός Συνταξιούχων Εκπαιδευτικών και βέβαια τα παιδιά τους και τα εγγόνια τους. Ξεχωριστή νότα της βραδιάς η χορωδία του 2ου Λυκείου Γρεβενών με το μοναδικό μουσικό ταξίδι σε γνωστές δημιουργίες μεγάλων Ελλήνων συνθετών.
το γεφύρι της επικοινωνίας μας | 21
| ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΑ ΝΕΑ | ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ
Το Βραβείο «ΝΙΚΗ», στον Γρεβενιώτη Δρα Θανάση Οικονόμου Το πρώτο Βραβείο «ΝΙΚΗ», των φίλων του Athens information Technology απονεμήθηκε στον Γρεβενιώτη Δρα Θανάση Οικονόμου, καθηγητή αστροφυσικής στο Πανεπιστήμιο του Σικάγο, επιστημονικό συνεργάτη της ΝΑΣΑ και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Διαστήματος, σε ειδική εκδήλωση τη Δευτέρα 14 Δεκεμβρίου 2009 σε γνωστό ξενοδοχείο της Αθήνας. Η Βράβευση του κ. Οικονόμου αποτελεί σημαντικό γεγονός για τα Γρεβενά, όπου για ακόμη μία φορά Γρεβενιώτης της διασποράς μας κάνει υπερήφανους ανά τον κόσμο για την προσφορά του στον τομέα της Επιστήμης και της Τεχνολογίας. Αποτελεί δε, ιδιαίτερη τιμή για τη Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση Γρεβενών η Βράβευση του Ειδικού της Συνεργάτη κ Θανάση Οικονόμου για την κατασκευή του Διεθνούς Αστεροσκοπείου στο όρος Όρλιακα, εκεί όπου μικρός έκανε νοερά ταξίδια στο διάστημα. Η συμμετοχή του κ. Οικονόμου στο καινοτόμο εγχείρημα της Ν.Α. προσδίδει προστιθέμενη αξία και επιστημονική οντότητα. O ίδιος δηλώνει ότι κάνει πράξη, αυτό που στα παιδικά του μάτια φάνταζε άπιαστο όνειρο. Στην εκδήλωση παρέστησαν προσκεκλημένοι του ομίλου ο Νομάρχης Γρεβενών κ. Δημοσθένης Κουπτσίδης και εκπρόσωποι της Ομάδας Μελέτης του Αστρονομικού Πάρκου του Όρλιακα. Το Βραβείο εκ μέρους των φίλων του ΑΙΤ παρέλαβε ο κ. Οικονόμου από τον Αρχιεπίσκοπο Αθηνών Ιερώνυμο.
Ιατρείο: Τσιμισκή 119 • 546 21 • Θεσσαλονίκη Τηλ.: 2310 266.956 • Τηλ. + Fax: 2310 233.724 Kιν.: 6944 275.765 • E-mail: e-drizis@otenet.gr
22 | το γεφύρι της επικοινωνίας μας
Αστρονομικο Πάρκο Όρλιακα
Εγκρίθηκε από το υπουργείο Παιδείας το Μνημόνιο Συνεργασίας του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης και της Νομαρχίας Γρεβενών για τη δημιουργία του «Αστρονομικού Πάρκου Όρλιακα». Η κατασκευή του αστεροσκοπείου στο όρος Όρλιακα, αναφέρει ανακοίνωση του υπουργείου, θα συμβάλει στην εκπαιδευτική δραστηριότητα και θα αποτελέσει μια σημαντική ερευνητική υποδομή για το ΑΠΘ αλλά και για ολόκληρη την περιοχή της Νοτιοανατολικής Ευρώπης. «Η ανάπτυξη της Δυτικής Μακεδονίας απαιτεί τη σύνθεση πολλαπλών δράσεων και το Αστεροσκοπείο μπορεί να συνεισφέρει τόσο στα Γρεβενά όσο και στην Περιφέρεια με δράσεις εθνικού και διεθνούς ενδιαφέροντος» δήλωσε η Άννα Διαμαντοπούλου. Η κατασκευή του παρατηρητηρίου, σε υψόμετρο 1480 μέτρων αναμένεται να ξεκινήσει την άνοιξη με κονδύλια περίπου 4 εκατ. ευρώ από την ΕΕ και τη Νομαρχία Γρεβενών. Κεντρικό ρόλο στην προσπάθεια έχει ο Θανάσης Οικονόμου, ερευνητής του Ινστιτούτου Φέρμι στο Σικάγο, ο οποίος κατάγεται από τα Γρεβενά και σήμερα συνεργάζεται με τη NASA σε τρεις διαστημικές αποστολές που βρίσκονται σε εξέλιξη.
Ονοματοδοσία Διοικητηρίου Γρεβενών « ΚΩΣΤΑΣ ΤΑΛΙΑΔΟΥΡΗΣ»
Το Νομαρχιακό Συμβούλιο Γρεβενών, το οποίο συνεδρίασε την Παρασκευή 13 Νοεμβρίου, αποφάσισε 45 χρόνια μετά την Ίδρυση του Νομού Γρεβενών (Ν.Δ.4398/1964 –ΦΕΚ Α΄185: περί ιδρύσεως Νομών Πειραιώς και Γρεβενών), ως ελάχιστο φόρο τιμής στον Κώστα Ταλιαδούρη, τον άνθρωπο που οραματίσθηκε ως «Νομό» την πρώην Επαρχία Γρεβενών του τότε Νομού Κοζάνης και το κατάφερε στις 30 Οκτωβρίου του 1964, να δοθεί το όνομα του στο Διοικητήριο Γρεβενών. «Έτσι το κτίριο στο οποίο στεγάζονται οι Υπηρεσίες της Ν.Α. Γρεβενών θα φέρει στο εξής το όνομα του ιδρυτή του Νομού Γρεβενών Κώστα Ταλιαδούρη» «Αποδίδουμε ιστορικά την οφειλόμενη τιμή, σ' αυτόν που πολιτικά ενήργησε για την ίδρυση του Νομού μας, σ' έναν άνθρωπο που η τοπική ιστορία τον κατατάσσει μεταξύ του οπλαρχηγού Θεόδωρου Ζιάκα και του Εθνομάρτυρα Αιμιλιανού Λαζαρίδη, τόνισε μεταξύ άλλων ο Νομάρχης Γρεβενών κος Δημοσθένης Κουπτσίδης στην εισήγηση του. Η σημερινή ημέρα είναι σημαντική, γιατί το πολιτικό όργανο του Νομού, που είναι το Νομαρχιακό Συμβούλιο, αποδίδει την οφειλόμενη τιμή στον άνθρωπο που πέτυχε με τις ενέργειες του την ίδρυση του Νομού μας». Για τον άνθρωπο και πολιτικό Κώστα Ταλιαδούρη μίλησαν ο αρχηγός της μείζονος αντιπολίτευσης του Ν.Σ. κος Δημήτριος Ρίγγος, ο Πρόεδρος του Ιδρύματος «Αλεξάνδρας και Κων/νου Ταλιαδούρη» κος Σωκράτης Μαυρομάτης, καθώς και ο νεοεκλεγείς Βουλευτής του Νομού Γρεβενών κος Αθανάσιος Χαντάβας, ο οποίος πριν την έναρξη της συνεδριάσεως απηύθηνε χαιρετισμό στο Νομαρχιακό Συμβούλιο. Στη συνεδρίαση η οποία είχε μοναδικό θέμα ημερήσιας διάταξης: την ονοματοδοσία του Διοικητηρίου σε Διοικητήριο Γρεβενών «ΚΩΣΤΑΣ ΤΑΛΙΑΔΟΥΡΗΣ», παρέστησαν Δήμαρχοι και Πρόεδροι Κοινοτήτων του Νομού Γρεβενών, Μέλη του Δ.Σ του Ιδρύματος «Αλεξάνδρας και Κων/νου Ταλιαδούρη», Εκπρόσωποι Φορέων, Διευθυντές της Ν.Α. Γρεβενών και Πολίτες του Νομού.
το γεφύρι της επικοινωνίας μας | 23
| ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΑ ΝΕΑ | ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ
Χριστούγεννα με τον Δήμο Γρεβενών
ΚΟΠΗ ΠΙΤΑΣ ΥΠΑΛΛΗΛΩΝ ΣΤΟ ΔΗΜΟ ΓΡΕΒΕΝΩΝ
Εορταστικές Εκδηλώσεις
Το μεσημέρι της Τετάρτης 27-1-2010 κόπηκε από το Δήμαρχο Γρεβενών κ. Γιώργο Νούτσο η Πρωτοχρονιάτικη πίτα του 2010 για τους υπαλλήλους του Δήμου στην Αίθουσα του Δημοτικού Συμβουλίου.
Στην κεντρική γιορτή για τα παιδιά και τους γονείς τους, στο Κέντρο Πολιτισμού του Δήμου Γρεβενών, βρέθηκε ο Δήμαρχος Γρεβενών κ. Γιώργος Νούτσος το απόγευμα της Δευτέρας 28-12-2009. Με εορταστική παράσταση Καραγκιόζη και με τον Άγιο Βασίλη να μοιράζει δώρα στους μικρούς του φίλους, καθώς και με την χριστουγεννιάτικη μανιταρόσουπα που μοιράστηκε, το Κέντρο Πολιτισμού έβαλε τα γιορτινά του. Ο Δήμαρχος Γρεβενών μαζί με δημοτικούς συμβούλους, είχαν την ευκαιρία να θαυμάσουν και τις δημιουργίες των παιδιών στην Έκθεση Παιδικής Ζωγραφικής από το Εικαστικό Εργαστήρι του Δήμου Γρεβενών. Η έκθεση που γίνεται στο Φουαγιέ του Κέντρου Πολιτισμού θα παραμείνει ανοικτή μέχρι τα τέλη Ιανουαρίου 2010.
Σε μια ωραία ατμόσφαιρα, με παρουσία του Προέδρου του Δημοτικού Συμβουλίου και των Αντιδημάρχων, ο Δήμαρχος Γρεβενών ευχήθηκε στους υπαλλήλους του Δήμου και συνεργάτες του, οικογενειακή ευτυχία και κάθε χαρά κι ένα 2010 περισσότερης προσφοράς στον πολίτη. Το τυχερό φλουρί συνοδευόταν με πενθήμερη άδεια και το Λεύκωμα «ΓΡΕΒΕΝΑ, ΠΟΛΗ ΤΩΝ ΜΑΝΙΤΑΡΙΩΝ», ενώ σε όλους τους υπαλλήλους μοιράστηκε καλαίσθητος τουριστικός οδηγός, έκδοση του Δήμου.
Την χαρούμενη χειμωνιάτικη ατμόσφαιρα συμπλήρωνε και το Παγοδρόμιο που λειτουργεί (με την στήριξη του Δήμου Γρεβενών). Ας σημειωθεί πως οι εορταστικές εκδηλώσεις συμπεριλάμβαναν τις γιορτές στη Λέσχη Φιλίας Γυναικών και στο ΚΑΠΗ του Δήμου Γρεβενών, την Χριστουγεννιάτικη Συναυλία του Δημοτικού Ωδείου και τις επισκέψεις του Άγιου Βασίλη στα Δημοτικά Διαμερίσματα.
Παροχή ψηφιακών υπηρεσιών από την Τοπική Αυτοδιοίκηση Στην Ημερίδα με θέμα «Παροχή ψηφιακών υπηρεσιών από την Τοπική Αυτοδιοίκηση» που διοργάνωσε ο Δήμος Ιωαννιτών, την Παρασκευή 29 Ιανουαρίου 2010, στην αίθουσα «Αθανάσιος Τσακάλωφ», στο Δημαρχείο Ιωαννίνων, έλαβε μέρος ο Δήμαρχος Γρεβενών κ. Γιώργος Νούτσος. Ο Δήμαρχος Γρεβενών στις παρεμβάσεις του αναφέρθηκε αναλυτικά στις δράσεις του Δήμου (μέλους του Δικτύου των Ψηφιακών Πόλεων) καθώς και στον προγραμματισμό που υπάρχει και έχει σκοπό την βελτίωση της καθημερινότητας του πολίτη μέσα από την ψηφιακή τεχνολογία.
24 | το γεφύρι της επικοινωνίας μας
| ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΑ ΝΕΑ | ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ
Κοπή Πίτας του Κ.Α.Π.Η του Δήμου Γρεβενών Σε κατάμεστο κέντρο της Μυρσίνας Γρεβενών το ΚΑΠΗ του Δήμου Γρεβενών έκοψε την βασιλόπιτα του την Τσικνοπέμπτη, 4-2-2010 και γλέντησε με παραδοσιακά τραγούδια και μουσική. Μετά τη σύντομη ομιλία της κ. Μαρίνας Πιπέργια χαιρετισμό απηύθυνε ο Γ.Γ. της Ν.Α. Γρεβενών κ. Μαρκόπουλος Αναστάσιος, ενώ ακολούθησε ομιλία του Δημάρχου Γρεβενών. Ο κ. Νούτσος υπογράμμισε τη σημασία που έχει η Τρίτη ηλικία για τη Δημοτική Αρχή και την ώθηση που έδωσε ο Δήμος στις υποδομές του ΚΑΠΗ. Στην εορταστικό αυτό γεύμα παρευρέθησαν ο Πρόεδρος του Δ.Σ. Γιάννης Χάτσιος και οι Αντιδήμαρχοι Γρεβενών Βλάχος Οδυσσέας και Σιούμπουρας Κώστας.
Πύλη στον ΠΟΛΙΤΙΣΜΟ Ένας χρόνος έκλεισε από τη στιγμή που εσείς, οι φίλοι της ιστοσελίδας μας βουτάτε μαζικά και ψηφιακά για πληροφορίες και ψυχαγωγία στο dekeg.gr Μια Πύλη ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ που μας οδηγεί στις ποικίλες εκδηλώσεις του ΚΕΝΤΡΟΥ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΤΟΥ ΔΗΜΟΥ ΓΡΕΒΕΝΩΝ, στον κινηματογράφο, το θέατρο, την μουσική, τον χορό, τις εκθέσεις. Αλλά και στην τόσο σημαντική δράση των Κοινωνικών Δομών, σε κοινωνικά ζητήματα και προβληματισμούς. Η ΔΗΜΟΤΙΚΗ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗ ΚΟΙΝΩΦΕΛΩΝ ΕΡΓΩΝ ΓΡΕΒΕΝΩΝ μέσω της ψηφιακής αυτής τεχνολογίας προσφέρει την άμεση δυνατότητα για κράτηση θέσεων αλλά και για ενημέρωση στο κινητό ή το e-mail σας. Η ιστοσελίδα μας θα είναι πάντα διαθέσιμη στον ανήσυχο πολιτιστικά πολίτη και ανοικτή στο όραμα του Πολιτισμού.
Εγκαινιάστηκε το νέο Παράρτημα του Κ.Α.Π.Η του Δήμου Γρεβενών στο Βαρόσι Στο Βαρόσι Γρεβενών, δίπλα στην εκκλησία του Αγίου Γεωργίου, εγκαινιάστηκε από τον Δήμαρχο Γρεβενών κ. Γιώργο Νούτσο το νέο παράρτημα του Κ.Α.Π.Η. του Δήμου Γρεβενών, την Τρίτη 29-12-2009.
το γεφύρι της επικοινωνίας μας | 25
| ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΑ ΝΕΑ | ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ
ΟΡΙΣΜΟΣ ΑΝΤΙΔΗΜΑΡΧΩΝ
ΦΩΤΙΖΟΝΤΑΣ ΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΑ
Ορίστηκαν από τον Δήμαρχο Γρεβενών κ. Γιώργο Νούτσο οι Αντιδήμαρχοι του Δήμου Γρεβενών για το χρονικό διάστημα από 3 Ιανουαρίου 2010 μέχρι 31 Δεκεμβρίου 2010. Συγκεκριμένα πρόκειται για τους Δημοτικούς Συμβούλους α)- Ολυμπία Παλάσκα του Γεωργίου , β)- Κωνσταντίνο Σιούμπουρα του Γεωργίου , γ)- Σπύρο Μπασνά του Δημητρίου και δ)-Οδυσσέα Βλάχο του Γεωργίου, στους οποίους ανατέθηκαν οι σχετικές αρμοδιότητες.
Πρωτοπόρος στις ψηφιακές τεχνολογίες ο Δήμος Γρεβενών «Είσαι Γρεβενά…Είσαι παντού» Ενημέρωση σε μαθητές λυκείου για το δωρεάν ασύρματο internet. Προσφέροντας νέες ψηφιακές δράσεις ευρυζωνικότητας, ο Δήμος Γρεβενών προωθεί την ανάπτυξη καινοτόμων ηλεκτρονικών υπηρεσιών για τους πολίτες και τους επισκέπτες του Δήμου Γρεβενών εφαρμόζοντας μέχρι το τέλος του μήνα πρόγραμμα προϋπολογισμού 280.000 ευρώ. Το έργο αποτελεί προσφορά του Δήμου Γρεβενών στην νέα γενιά της πόλης μας, παρέχοντας την δυνατότητα ανοικτής επικοινωνίας με το διαδίκτυο και τις ευκαιρίες που προσφέρει. Ο Δήμαρχος Γρεβενών κ. Γιώργος Νούτσος, συνοδευόμενος από τον Πρόεδρο του Δημοτικού Συμβουλίου κ. Γιάννη Χάτσιο και τους υπεύθυνους της κοινοπραξίας που υλοποιούν το πρόγραμμα επισκέφθηκαν το 2ο Γενικό Λύκειο Γρεβενών και το ΕΠΑΛ –ΕΠΑΣ όπου έγινε μια λεπτομερή ενημέρωση των μαθητών της τρίτης Λυκείου, ενώ δόθηκαν απαντήσεις σε απορίες και σχετικά ερωτήματα. Σε συνέντευξή του μετά τις ενημερωτικές αυτές επισκέψεις, ο Δήμαρχος Γρεβενών μίλησε για ενθαρρυντικά συμπεράσματα, αφού οι νέοι μαθητές αγκαλιάζουν το εγχείρημα αυτό.
26 | το γεφύρι της επικοινωνίας μας
Σε μια όμορφη γιορτή του Δήμου Γρεβενών με μουσική και φως, και με τη συμμετοχή πλήθους κόσμου παρά τον άστατο καιρό, το Ρολόι των Γρεβενών στην Πλατεία Ελευθερίας παρουσιάστηκε στο «πρωταρχικό του κάλλος» όπως ανέφερε στο χαιρετισμό του ο Δήμαρχος Γρεβενών κ. Γιώργος Νούτσος. Το βράδυ του Σαββάτου 9-1-2010 το Ρολόι φωτίστηκε και φώτισε την ιστορία μας. Ο Δήμαρχος Γρεβενών είπε πως βρισκόμαστε όλοι μαζί κάτω από το ιστορικό σύμβολό των Γρεβενών, για να γιορτάσουμε την νέα του μορφή που δείχνει και την αυθεντική του ιστορική ταυτότητα. Σύμβολο αγαπητό της πόλης μας, που αυτή η Δημοτική Αρχή θέλησε και πέτυχε να το αναδείξει στο πρωταρχικό του κάλλος. Ευχαρίστησε τους αναδόχους κ. Σταυρόπουλο Παναγιώτη και την κυρία Γκάλαβου Σοφία, καθώς και τα μέλη της Αρχιτεκτονικής Επιτροπής και την κ. Γεωργιτσιώτη Λίτσα. Ας σημειωθεί επίσης ότι το ακριβές αντίγραφο του αεροπλάνου στην κορυφή του πύργου του ρολογιού ήταν προσφορά του Μοτοσικλετιστικού Ομίλου Γρεβενών, ωραία δημιουργία του κ. Αδάμου Ράσσιου. Ακολουθούν σημεία της ομιλίας του Δημάρχου Γρεβενών: [Είναι ένα] Μοναδικής αξίας μνημείο ενός παρελθόντος, που δυστυχώς στην πόλη μας έχουν σβηστεί τα ίχνη του. «Δημοτικόν Ωρολόιον ή Ωρολόιον της Πόλης» αναγράφουν συχνά οι παλιές αποφάσεις του Δήμου Γρεβενών. Κτίσμα του 1776, που καταστράφηκε το 1820 από τους Τούρκους που εκστράτευσαν εναντίον του Αλή Πασά.
| ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΑ ΝΕΑ | ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ
Σύμφωνα με το ιστορικό έργο του φίλου Απόστολου Παπαδημητρίου, ξανακτίστηκε λίγο αργότερα από το Νουρή Πασά απόγονο των αρχικών κτητόρων και πήρε την σημερινή μορφή του ως Ρολογιού το 1906. Χαρακτηριστικό σημείο της αστικής αρχιτεκτονικής εποχής της Βαλκανικής που με την ομορφιά του ξεχώριζε. Κτίσμα ορόσημο που παρακολούθησε όλες τις ιστορικές εξελίξεις. Βρέθηκε κοντά στους Γρεβενιώτες, σήμανε τις ώρες μιας πολυτάραχης ιστορίας. Χαρακτηριστικά, ο μακεδονομάχος Γιάννης Καραβίτης από τα Σφακιά, περιγράφει στα απομνημονεύματά του τις αψιμαχίες γύρω από το ρολόι το 1912. Τα αποτελέσματα είναι λοιπόν σήμερα μπροστά μας. Ένα ιστορικό κτίριο με μια μορφή που εντυπωσιάζει και εμάς τους Γρεβενιώτες αλλά και τους επισκέπτες. Ήδη, εδώ και καιρό κοσμεί το λογότυπο του Δήμου Γρεβενών, βρίσκεται σε εξώφυλλα τουριστικών οδηγών και στο επίκεντρο εκδηλώσεων. Κοντά λοιπόν στο Ρολόι, φωτίζουμε την ιστορία μας και το καλωσορίζουμε με την καινούργια του αλλά πλέον ιστορική όψη, στο μέλλον της πόλης των Γρεβενών.
το γεφύρι της επικοινωνίας μας | 27
| ΙΑΤΡΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ |
Πώς να ενισχύσετε την αυτοεκτίμηση του παιδιού σας Όλγα Ζηκοπούλου, παιδοψυχολόγος, M.Sc. Καρόλου Ντηλ 6, Τηλ: 2310286776
Στους περισσότερους από εμάς έχει τύχει να συναντήσουμε ή να γνωρίσουμε παιδιά που, παρόλο που μπορεί να είναι εξίσου έξυπνα και ικανά, αντιδρούν διαφορετικά, όταν βρίσκονται μπροστά σε μία νέα κατάσταση. Έτσι, κάποιο παιδί μπορεί πρόθυμα να προσπαθεί να δοκιμάσει καινούρια πράγματα και να γνωρίσει καινούριους ανθρώπους και κάποιο άλλο μπορεί να διστάζει και να κάνει πίσω. Γιατί όμως το ένα παιδί εμπλέκεται, είναι δραστήριο, έχει εμπιστοσύνη στον εαυτό του, ενώ το άλλο είναι πιο παθητικό, διστακτικό και δεν παίρνει πρωτοβουλίες, αλλά
28 | το γεφύρι της επικοινωνίας μας
κυρίως ακολουθεί τους άλλους; Ένας από τους λόγους για τους οποίους παρατηρείται αυτή η διαφορά ανάμεσα στα παιδιά αφορά στο τι σκέφτονται και στο πώς νιώθουν για τον εαυτό τους. Το ένα παιδί νιώθει να έχει αυτοπεποίθηση και ξέρει ότι μπορεί να ανταποκριθεί σε διάφορες απαιτήσεις, ενώ το άλλο νιώθει αναποτελεσματικό και αδύναμο να διαμορφώσει ή να ελέγξει τα πράγματα. Με άλλα λόγια το ένα παιδί έχει υψηλή και το άλλο χαμηλή αυτοεκτίμηση. Η αυτοεκτίμηση είναι μία έννοια που αναφέρεται στο πώς νιώθει το
άτομο για τον εαυτό του και αποτελεί ένα πολύ σημαντικό συστατικό μίας χαρούμενης και πετυχημένης ζωής. Αυτή η διαδικασία της διαμόρφωσης της εικόνας του εαυτού ξεκινά από πολύ μικρή ηλικία. Σε μεγάλο βαθμό, κυρίως στα πρώτα χρόνια της ζωής, επηρεάζεται από τις σχέσεις του ατόμου με τα σημαντικά πρόσωπα, αρχικά μέσα στην οικογένεια και αργότερα έξω από αυτή. Ανεξάρτητα από την ηλικία του παιδιού και του εφήβου η αυτοεκτίμηση είναι ένας σημαντικός παράγοντας που επηρεάζει την ψυχοσυναισθηματική του υγεία αλλά και την πορεία του, ακόμα και τις επιλογές που θα κάνει αργότερα στη ζωή του ως ενήλικας. Έχει παρατηρηθεί ότι τα παιδιά με υψηλή αυτοεκτίμηση: • Είναι περισσότερο ανεξάρτητα και παίρνουν πρωτοβουλίες • Αναλαμβάνουν περισσότερες ευθύνες • Περηφανεύονται και χαίρονται με τις επιτυχίες τους και τα κατορθώματά τους • Δείχνουν ανοχή στη ματαίωση και μπορούν να αντιμετωπίσουν κατάλληλα την αποτυχία. • Χειρίζονται επιδέξια την πίεση που μπορεί να δεχτούν από ομάδες συνομηλίκων τους. • Μπορούν να χειριστούν αποτελεσματικά τα θετικά και τα αρνητικά τους συναισθήματα. Οι γονείς μπορούν να βοηθήσουν τα παιδιά τους να μάθουν να αισθάνονται ωραία για τον εαυτό τους και να αποκτήσουν μεγαλύτερη αυτοπεποίθηση. Τα λόγια και οι πράξεις τους έχουν μεγάλη επιρροή στο πώς ένα παιδί ή ένας έφηβος σκέφτεται και νιώθει για τον εαυτό του. Τι θα μπορούσαν, λοιπόν, να κάνουν για να ενισχύσουν την αυτοεκτίμηση
| ΙΑΤΡΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ |
των παιδιών τους; Παρακάτω ακολουθούν μερικές ιδέες: • Επιβραβεύστε και δώστε προσοχή στα θετικά σημεία και στα προσόντα του παιδιού. Εκτιμήστε και ενθαρρύνετε τα «κατορθώματά του». Είναι άδικο να δίνουμε προσοχή πάντα στα λάθη του παιδιού, θεωρώντας ότι το σωστό είναι αυτονόητο. Επαινέστε με φράσεις («μπράβο!», «πολύ καλή προσπάθεια!») ή με πράξεις (αγκαλιά, χάδι κ.λ.π.) την καλή δουλειά και την καλή προσπάθεια του παιδιού. Με αυτόν τον τρόπο το βοηθάτε να αντιληφθεί ότι αυτό που κάνει είναι σημαντικό, του μαθαίνετε ποιο είναι το σωστό, αλλά και τι είναι αυτό που ζητάτε από το ίδιο. Θυμηθείτε, όμως, ότι είναι σημαντικό ο έπαινος να είναι ειλικρινής και όχι υπερβολικός. • Αναγνωρίστε την προσπάθεια και την ατομική του πρόοδο. Μην δίνετε έμφαση αποκλειστικά στο τελικό αποτέλεσμα (π.χ. βαθμοί σχολείου). Αναγνωρίστε και επαινέστε συστηματικά την προσπάθεια του παιδιού, αναφερθείτε σε ποια σημεία τα πήγε καλύτερα και εντοπίστε μαζί τα λάθη του, ώστε να τα αποφύγει την επόμενη φορά. • Δώστε αγάπη χωρίς όρους: εκτιμήστε τα παιδιά για αυτό που είναι και όχι για αυτό που κάνουν. Η απόλυτη αποδοχή του παιδιού, όπως είναι, είναι πολύ σημαντική. Η αποδοχή μπορεί είναι εύκολη, όταν το παιδί κάνει αυτό που θέλουν οι γονείς. Όταν όμως το παιδί κάνει κάτι που δεν είναι επιθυμητό, είναι σημαντικό να του δείξετε ότι αποδέχεστε το ίδιο λέγοντάς του
24 | το γεφύρι της επικοινωνίας μας
παράλληλα ότι αυτό που έκανε δε σας άρεσε. • Δώστε ευκαιρίες επιτυχίας. Αν και είναι σημαντικό να βάζετε υψηλούς στόχους για το παιδί, μην υπερεκτιμάτε τις δυνατότητές του. Είναι σημαντικό να ξέρετε ποιες είναι οι δυνατότητες και οι αδυναμίες του. Με αυτόν τον τρόπο θα μπορέσετε να δώσετε στο παιδί την ευκαιρία να ασχοληθεί με δραστηριότητες όπου θα μπορέσει να τα καταφέρει, να πετύχει και να νιώσει ότι είναι ικανό. Δώστε στο παιδί τη δυνατότητα να ασχοληθεί με πράγματα στα οποία τα καταφέρνει, χωρίς ιδιαίτερη προσπάθεια π.χ. κάποιο άθλημα. • Προσέξτε πώς βοηθάτε το παιδί. Κάποιοι γονείς ανησυχούν τόσο πολύ για το αν το παιδί θα τα καταφέρει και τελικά καταλήγουν να του λένε βήμα-βήμα τι πρέπει να κάνει κάθε φορά. Είναι σημαντικό να προτείνετε τρόπους στο παιδί, για να λύσει ένα πρόβλημα ή για να αντιμετωπίσει μία κατάσταση. Προτείνετε και μετά αφήστε το μόνο του να αποφασίσει και να δράσει, μαθαίνοντάς του να ζητάει βοήθεια, όταν τη χρειάζεται. • Δώστε του προσοχή: μιλήστε με το παιδί, αφιερώστε του χρόνο, δείξετε ενδιαφέρον για τις ανησυχίες του, για τις δραστηριότητές του και τις προσπάθειές του. • Αποφύγετε τις συγκρίσεις. Προσπαθήστε να μη συγκρίνετε το παιδί με τα αδέρφια του ή με συνομηλίκους του. Θυμηθείτε ότι το κάθε παιδί είναι μοναδικό με τις δικές του δυνατότητες και τις προσωπικές του ιδιαίτερες ανάγκες. • Αποφύγετε την κριτική που
παίρνει τη μορφή της προσβολής. Μην επικρίνετε το ίδιο αλλά τη συγκεκριμένη συμπεριφορά. Για παράδειγμα, προσπαθήστε να μην κάνετε σχόλια όπως «είσαι τεμπέλης και αδιάφορος για τα μαθήματά σου» αλλά σχόλια όπως «ίσως χρειάζεται να αφιερώσεις περισσότερο χρόνο στα μαθήματά σου, για να έχεις ένα καλύτερο αποτέλεσμα». • Να δέχεστε τα λάθη του. Δώστε στο παιδί το μήνυμα ότι τα λάθη είναι σχεδόν αναπόφευκτα. Βοηθήστε το να νιώσει άνεση και ασφάλεια, ώστε να τα συζητά μαζί σας, χωρίς να το επικρίνετε. • Διδάξτε στο παιδί να κάνει θετικές δηλώσεις για τον εαυτό του. Βοηθήστε το να αλλάξει τις αρνητικές σκέψεις που κάνει για τον εαυτό του, μαθαίνοντάς του να αξιολογεί πιο ρεαλιστικά και αντικειμενικά τις ικανότητες, τα επιτεύγματα και τα χαρακτηριστικά του. • Αποτελέστε το θετικό πρότυπο. Τα παιδιά μαθαίνουν πάρα πολλά, παρατηρώντας τους γονείς τους. Δείξτε, λοιπόν, στο παιδί πώς εσείς νιώθετε και σκέφτεστε για τον εαυτό σας. Είναι δύσκολο να μάθετε στο παιδί να αγαπά τον εαυτό του, εάν εσείς οι ίδιοι δεν το κάνετε. Η αυτοεκτίμηση είναι μία έννοια που διαμορφώνεται σε όλο το ταξίδι της ζωής. Κατά τη διάρκεια αυτού του ταξιδιού υπάρχουν πολλές ευχάριστες αλλά και δυσάρεστες στιγμές. Ο ρόλος ενός γονιού είναι να βοηθήσει το παιδί του να νιώσει ότι είναι ένα άτομο ικανό και ένα άτομο που αξίζει να αγαπά και να αγαπιέται.
το γεφύρι της επικοινωνίας μας | 29
Γρεβενιώτικα Σαλιάρια
ΥΛΙΚΑ
SILVER
(Για τη ζύμη) • 2 ποτήρια ελαιόλαδο
JAPAN
• 2 γεμάτες κουταλιές της σούπας ζάχαρη • 7 ποτήρια αλεύρι περίπου • 1 ποτήρι αλισίβα Για την αλισίβα χρησιμοποιούμε 2 γεμάτες κουταλιές της σούπας στάχτη, τις οποίες βράζουμε με 1 ποτήρι νερό, μέχρι να πάρει «δύο βράσεις» . Στη συνέχεια αφήνουμε τη στάχτη να καθίσει στον πυθμένα του ποτηριού και αφού κρυώσει, παίρνουμε το υπερκείμενο διάλυμα και το σουρώνουμε. (Για τη γέμιση) • 2 κούπες χονδροκομμένα καρύδια • 1 γεμάτο κουταλάκι τριμμένη κανέλλα • 1 κοφτό κουταλάκι τριμμένο γαρύφαλλο (Για το ζαχάρωμα) • Ζάχαρη άχνη ΕΚΤΕΛΕΣΗ Ανακατεύουμε με το χέρι αρχικά το λάδι με τη ζάχαρη και στη συνέχεια την αλισίβα, μέχρι το μίγμα να ασπρίσει. Ακολούθως ρίχνουμε σιγά σιγά το αλεύρι και ζυμώνουμε, μέχρι να γίνει η ζύμη μέτρια μαλακή και εύπλαστη. Στη συνέχεια ανακατεύουμε όλα μαζί τα υλικά της γέμισης. Πλάθουμε τη ζύμη σε μικρές μπάλες και με το δάχτυλό μας κάνουμε ένα μικρό βαθούλωμα το οποίο γεμίζουμε με ένα κουταλάκι από τη γέμιση. Ακολούθως κλείνουμε τη ζύμη και την πλάθουμε σε σχήμα μισοφέγγαρου (σαλιαριού). Τα τοποθετούμε στο ταψί και τα ψήνουμε στους 170ο C για μια ώρα περίπου, μέχρι να ξεροψηθούν. Βγάζουμε τα σαλιάρια από το φούρνο και αφού κρυώσουν λίγο, τα ζαχαρώνουμε με ζάχαρη άχνη. Β.Δ.
25 Ê. ÊáñáìáíëÞ, 546 39, Èåóóáëïíßêç Ôçë: 2310 942000, Fax: 2310.942432 44 ÓôïõìÜñç, 104 33, ÁèÞíá Ôçë: 210 5231602, Fax: 210 5231603 www.stamos.com.gr • e-mail: stamos@otenet.gr
ΙΣΧΥΣ
ΠΙ
Σ ΤΟ Π Ο Ι Η Μ
ΦΑΝΟΣ ΣΤΑΥΡΟΣ & ΣΙΑ Ε.Ε.
ΤΕΧΝΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΚΑΤΑΣΚΕΥΩΝ ΚΑΙ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΣΩΤ. ΠΕΤΡΟΥΛΑ 3, Τ.Κ. 57 001 ΘΕΡΜΗ, ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ ΤΗΛ.: 2310 525 002 - FAX.: 2310 530 061 e-mail: isxys@tee.gr
ΕΝ
Η Α ΠΟ Τ ΗΝ