30_maios 2011 by Gefyri Epikoinonias

το γεφύρι της επικοινωνίας μας Σύλλογος των εν Θεσσαλονίκη Γρεβενιωτών

ΤΕΥΧΟΣ

Τριμηνιαία Έκδοση

ΜΑΡΤΙΟΣ 2011

Μαρία Καντζιάρη Δημοσιογράφος, καταγωγή από Τρίκωμο Γρεβενών Ôï ÃÅÖÕÑÉ ôçò åðéêïéíùíßáò ìáò Τριμηνιαία έκδοση του Συλλόγου των εν Θεσσαλονίκη Γρεβενιωτών Βασ. Ηρακλείου 10, Τ.Κ. 546 25 • Τηλ. / Fax: 2310.548.468, 2310.281.700 gefiri@mail.gr Κωδικός Αποστολής: 7270 ΤΕΥΧΟΣ 30

ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ Χρήστος Γκατζήμας Ευάγγελος Δρίζης Σάκης Οικονόμου Ιωάννης Πάκας

ΣΕ ΑΥΤΟ ΤΟ ΤΕΥΧΟΣ ΕΓΡΑΨΑΝ Ελένη Αδάμου, Ευάγγελος Δρίζης, Κλειώ Λαδά - Παπαστεργίου, Αθανάσιος Ι. Στεφανής, Νίκος Ευστρατίου, Χρήστου Σ. Παπαδημητρίου, Ιωάννα Μαρή, Μαρία Καντζιάρη, Κωνσταντίνος Δημαράς, Θεολογία Δημ. Βήλιου, Μίλτος Καρούμπας

ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ Σάκης Ράμμος

ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ Χρήστος Μίμης 2310.933.131

ΙΔΙΟΚΤΗΤΗΣ Σύλλογος των εν Θεσσαλονίκη Γρεβενιωτών ΕΚΔΟΤΡΙΑ Ελένη Αδάμου

ΕΚΤΥΠΩΣΗ - ΒΙΒΛΙΟΔΕΣΙΑ ELIMIA GRAPHICS A.E. ΠΑΡΑΚΛΗΣΗ Τις συνδρομές και τις προσφορές προς το Σύλλογο να τις καταθέτετε στο λογαριασμό της ΤΡΑΠΕΖΑΣ ΠΕΙΡΑΙΩΣ με αριθμό: 5211002382902 Για τα αποστελλόμενα κείμενα, φωτογραφίες, e-mail το περιοδικό παίρνει αυτόματα το δικαίωμα δημοσίευσης, εφ’ όσον ο αποστολέας δεν έχει γράψει το αντίθετο. Σε καμία περίπτωση δεν επιτρέπεται η αναδημοσίευση, η αναπαραγωγή μέρους ή όλου του περιοδικού, χωρίς την έγγραφη άδεια του εκδότη. Οι συνεργάτες, ιδιώτες ή πολιτιστικοί σύλλογοι, είναι υπεύθυνοι για ό,τι γράφουν. Η δημοσίευση στο «Γεφύρι» δεν σημαίνει κατ' ανάγκη και αποδοχή των απόψεων του συγγραφέα. Χειρόγραφα δημοσιευμένα ή μη δεν επιστρέφονται.

ΜΕΛΕΤΕΣ ΤΟΠΟΓΡΑΦΙΑΣ - ΥΔΡΑΥΛΙΚΩΝ - ΣΥΓΚΟΙΝΩΝΙΑΚΩΝ ΕΡΓΩΝ, ΣΥΝΤΑΞΗ ΤΟΠΟΓΡΑΦΙΚΩΝ ΔΙΑΓΡΑΜΜΑΤΩΝ ΓΙΑ ΕΚΔΟΣΗ ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΩΝ ΑΔΕΙΩΝ, ΣΥΜΒΟΛΑΙΩΝ, ΟΡΙΟΘΕΤΗΣΕΙΣ, ΕΠΙΜΕΤΡΗΣΕΙΣ, ΟΓΚΟΜΕΤΡΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΚΑΘΕ ΕΙΔΟΥΣ ΤΟΠΟΓΡΑΦΙΚΕΣ ΕΡΓΑΣΙΕΣ

Το Διοικητικό Συμβούλιο του Συλλόγου μας σας εύχεται Καλή Ανάσταση και Καλό Πάσχα και σας προσκαλεί στις αρχαιρεσίες για το νέο Δ.Σ.

ΠΡΟΣΚΛΗΣΗ Την Κυριακή 8 Μαΐου 2009, και από ώρα 11.30 έως και 14.00, στην αίθουσα της Ομοσπονδίας Δυτικομακεδονικών Σωματείων (Βενιζέλου 30), ΚΑΛΟΥΝΤΑΙ όλα τα μέλη του Συλλόγου Γρεβενιωτών Θεσσαλονίκης, σε ΤΑΚΤΙΚΗ ΓΕΝΙΚΗ ΣΥΝΕΛΕΥΣΗ για τη διενέργεια ΑΡΧΑΙΡΕΣΙΩΝ και την εκλογή νέου Διοικητικού Συμβουλίου. Ο ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ ΙΩΑΝΝΗΣ ΠΑΚΑΣ

Η ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΕΛΕΝΗ ΑΔΑΜΟΥ

| ΤΑ ΜΕΛΗ ΜΑΣ ΓΡΑΦΟΥΝ |

Κινηματογράφος Ταξίδι στα παλιά Κλειώ Λαδά - Παπαστεργίου

Ήταν μια άλλη εποχή τότε! Η μικρή μας πόλη γεμάτη ερείπια και πληγές. Οι άνθρωποί της προσπαθούσαν να σταθούν στα πόδια τους, να κοιτάξουν ξανά με αισιοδοξία το μέλλον, να ξεχάσουν…. Τα εγκαίνια του θερινού κινηματογράφου το καλοκαίρι του 1950, εντελώς απρόσμενα, ταρακούνησαν ευχάριστα τη μικρή κοινωνία! Ένας νέος άνθρωπος τότε, ο Δ. Μητσιόπουλος, έφερε στον τόπο μας ένα πρωτόγνωρο θέαμα, μια νέα διασκέδαση και γνώση συγχρόνως! Η έβδομη τέχνη παρούσα! Ο κόσμος μαγεύτηκε και γέμιζε καθημερινά το χώρο του «Σινεμά», όπως το λέγαμε. Οι προβολές γινόταν στον ελεύθερο χώρο, πίσω από το ξενοδοχείο ΑΙΓΛΗ, αφού είχε διαμορφωθεί κατάλληλα. – Λειτούργησε εκεί δύο καλοκαίρια. – Ο κινηματογράφος ήταν μια πραγματικότητα για τα Γρεβενά μας! Τα επόμενα δύο χρόνια (1952-1953), οι προβολές γινόταν όλο το χρόνο, σε ένα «ΤΟΛ» που υπήρχε στο χώρο του πρώτου Γυμνασίου. Στα τέλη του 1953 ένα νεόκτιστο κτίριο, ήταν το «Σινέ Αχίλλειον» στο κέντρο της πόλης, απέναντι από το πρώτο Δημοτικό Σχολείο. Η ονομασία του νέου κινηματογράφου δόθηκε με κλήρωση σε προτάσεις πολλών Γρεβενιωτών. «ΝΟΥΝΟΣ» αναδείχθηκε ο καθηγητής του Γυμνασίου Γεώργιος Παπαευθυμίου. Η έναρξη της λειτουργίας του έγινε στις 23-12-1953 και αναδείχθηκε γρήγορα στο κέντρο της κοινωνικής ζωής των Γρεβενών. Ο άνετος και φροντισμένος χώρος του, προσφερόταν για κάθε εκδήλωση. Καθημερινά ήταν τόπος συνάντησης και ψυχαγωγίας με δύο προβολές θαυμάσιων έργων! Γέμιζε συχνά με γονείς και παιδιά σε σχολικές γιορτές, σε ομιλίες θρησκευτικού, κοινωνικού και επιστημονικού περιεχομένου από εξέχοντες ομιλητές!

4 | το γεφύρι της επικοινωνίας μας

Ακόμη και σε θεατρικές παραστάσεις από γνωστούς θιάσους που επισκέπτονταν την πόλη μας! Άλλαζε μορφή, όταν το χειμώνα, έδιναν τους ετήσιους χορούς τους οι διάφοροι σύλλογοι των Γρεβενών. Γινόταν με το στολισμό, τη μουσική και τους ανθρώπους, που καλοντυμένοι και χαρούμενοι γέμιζαν την αίθουσα, μια Σάλα χορού που έλειπε από τα Γρεβενά. Εκεί ακούγαμε τις ανακοινώσεις του Δήμου και της Αστυνομίας και για κάποιο διάστημα, εκεί παρακολουθούσαμε μαθήματα αεράμυνας! Στους μαθητές του Γυμνασίου απαγορεύονταν ο κινηματογράφος, ακόμη και με τους γονείς μας! Συχνά πηγαίναμε όλο το σχολείο, με τη συνοδεία των καθηγητών μας σε ξεχωριστά έργα μεγάλων δημιουργών. Ακούγαμε στα διαλλείματα, υπέροχα ελληνικά τραγούδια από ξεχωριστούς ερμηνευτές της εποχής… και κάθε φορά, πριν αρχίσει η προβολή του έργου, τα «Επίκαιρα» ήταν ένα μικρό ενημερωτικό ταξίδι στον κόσμο! Αρκετά χρόνια αργότερα, χωρίς περιορισμούς πια, οι «πρεμιέρες» του κινηματογράφου ήταν μια ξεχωριστή βραδιά! Είμαστε όλοι εκεί, φίλοι, γνωστοί, μικροί και μεγάλοι με χαρούμενη διάθεση, ευχάριστες συναντήσεις, φιλικές κουβεντούλες, γέλια, σχόλια και….συμπάθειες! Πόσες θύμησες αλήθεια δε φυλάξαμε από το χώρο του κινηματογράφου! Και κάποια καλοκαίρια οι προβολές γινόταν στην «ταράτσα», τι όμορφα που ήταν! Χαιρόμασταν πολύ εκείνες τις βραδιές! Τη συντροφιά μας, με τα αστεία και τη νεανική ξενοιασιά μας! Όλα ήταν τόσο όμορφα, τόσο χαρούμενα, μοναδικά… Και το ολόγιομο φεγγάρι, που μάντευε τις σκέψεις και τις λαχτάρες μας και ήξερε καλά πόσο γρήγορα περνούν τα όμορφα νεανικά μας χρόνια και τα όνειρα και οι χαρές χλωμιάζουν, χαμογελούσε μελαγχολικά! Όμως εμείς ήμασταν παιδιά και όλα τα βλέπαμε όμορφα. Αθόρυβα κάποια στιγμή

η ζωή στα Γρεβενά άρχισε να αλλάζει! Νέοι χώροι γέμιζαν με νέους και μεγαλύτερους ανθρώπους. Ζαχαροπλαστεία, ταβέρνες, σύγχρονα καφενεία! Η τηλεόραση έκανε δειλά τα πρώτα της βήματα στα Γρεβενά και το «ΑΧΙΛΛΕΙΟΝ» δε λειτουργούσε πια! Κάθε που περνούσα από κεί κάτι με πονούσε σαν το 'βλεπα κατάκλειστο και βουβό να περιμένει! Αλήθεια, τι; Καλοκαίρι 1993. Το «ΑΧΙΛΛΕΙΟΝ» άνοιξε τις πόρτες του και γέμισε όπως παλιά! Με τους Γρεβενιώτες! 1Ο Συνέδριο Γρεβενιωτών! Ζήσαμε όλοι, δύο μέρες με το δικό μας κόσμο, τους φίλους, τους συγγενείς, τους γείτονες, ακόμα και κείνους που είχαμε χρόνια να δούμε! Η χαρά, η ευχαρίστηση, η συγκίνηση, ήταν έντονες σ' όλα τα πρόσωπα. Αγκαλιές, φιλιά, θερμές χειραψίες! Ήταν σαν όνειρο! Η αίθουσα ασφυκτικά γεμάτη, φωνές, εκπλήξεις, θύμησες, δε θέλαμε να τελειώσει αυτό το «αντάμωμα», αυτό το πανηγύρι ποτέ! Πέρασαν τόσο γρήγορα οι δύο μέρες, με υποσχέσεις και με την ελπίδα ότι θα ακολουθήσει και άλλο Συνέδριο! Όμως ήταν το πρώτο και το τελευταίο… Ο κινηματογράφος έγινε μια τεράστια πολυκατοικία! Στη μνήμη όλων μας, πιστεύω, υπάρχει το «ΑΧΙΛΛΕΙΟΝ». Θα υπάρχει εκεί, σταθερό σημείο του τόπου μας, των ανθρώπων μας, των γρεβενιωτών μιας άλλης ζωής σαράντα χρόνων! Ένα σημείο αναφοράς, αναμνήσεων και νοσταλγίας!

| ΤΑ ΜΕΛΗ ΜΑΣ ΓΡΑΦΟΥΝ |

NIKOΣ ΓΚΙΟΥΛΕΚΑΣ Αθανάσιος Ι. Στεφανής Έφυγε από τη ζωή «πλήρης» ημερών ο Παγκανίνι των Γρεβενών, βουβάθηκε το αηδόνι της Πίνδου. Το βιολί που ξεσήκωνε σε αετίσια πετάγματα τους Γρεβενιώτες και τις Γρεβενιώτισσες και κρατούσε σε αμείωτο κέφι χορευτές και χορεύτριες, έσβησε για πάντα. Οι νότες του, ο γλυκασμός των οποίων μεθούσε κυριολεκτικά όσους είχαν την τύχη να διασκεδάσουν μαζί του, δεν θα ξανακουσθούν. Ο Νίκος Γκιουλέκας, που με τις δοξαριές του αντράλιζε ανθρώπους κάθε ηλικίας και τους ξεσήκωνε στο χορό, δεν υπάρχει πια. Πέταξε για την κοινωνία των Αγγέλων και το βιολί του κρεμάστηκε ψηλά. Το κενό είναι δυσαναπλήρωτο και λύπη βαθιά συνέχει την Πίνδο και τα βλαχοχώρια, τη Δυτική Μακεδονία και τα χωριά του Θεσσαλικού Κάμπου. Η γενέτειρά του, το Κηπουργιό, το χωριό στο οποίο μεγάλωσε και που στον ορίζοντα του οποίου πλανώνται όχι μόνο τα πρώτα του κλάματα αλλά και οι πρώτοι φθόγγοι του βιολιού του, αισθάνεται βαθιά την

απουσία του και τον χαμό του.

στου ονείρου τα ύψη;

Με τη ζωή του, το βιολί του και τον χαρακτήρα του, έγραψε μια τέτοια πορεία που θα μείνει για πάντα αλησμόνητος. Βιρτουόζος βιολιστής, κατόρθωνε με τις νότες του να γεμίζει την ψυχή σου με αισθησιασμό και να σε ξεσηκώνει στο χορό.

Γιος δεξιοτέχνη μουσικού, του αείμνηστου Σιούλη Γκιουλέκα, μεγάλωσε και αυτός μαζί με τα αδέρφια του Θωμά, Σπύρο, Μήτρο και Πέτρο μέσα στις μελωδικές νότες του βιολιού και τον ξεπέρασε.

Ήξερε ποια ήταν τα αγαπημένα τραγούδια των χορευτών του και κατάφερνε να τους παρασύρει στην τρικυμία της μελωδίας του βιολιού του. « Βγήκα στη Βασιλίτσα» και «Κοντούλα βλάχα» ήταν από τα τραγούδια που ανέβαζε με τη δεξιοτεχνία του τους κατοίκους της Σμίξης και της ορεινής Πίνδου. Ατελείωτες ώρες περνούσαν μαζί του οι γλεντζέδες και οι νότες του έδιναν φτερά στα πόδια των ηλικιωμένων γυναικών και ανδρών που μεμιάς αισθάνονταν παλικάρια. Πού εύρισκε εκείνο το κέφι, πού εύρισκε εκείνες τις μελωδίες που ξυπνούσαν την ψυχή σου και σε ταξίδευαν

Το βιολί και το δοξάρι του, η οικογένειά του, την οποία και συλλυπούμαι θερμά, πρέπει να το δωρίσει στο μουσείο των Γρεβενών μαζί με μια φωτογραφία του, να κρεμαστεί ψηλά και να μείνει για πάντα στις καρδιές των Γρεβενιωτών και όχι μόνο. Φίλε Νίκο Γκιουλέκα, το χωριό σου το Κηπουργιό και όλοι οι φίλοι και οι γνωστοί σου, πάντα θα θυμούνται τις μαγικές νότες του βιολιού σου και στη μνήμη τους θα σε κάνουν τρισάγιο. Εγώ όμως στις σελίδες των βιβλίων μου σε απαθανάτισα για να σε διαβάζουν οι επερχόμενοι. Αντίο. Θεσσαλονίκη 20-10-2010

το γεφύρι της επικοινωνίας μας | 5

ΠΑΛΑΙΟΛΙΘΙΚΟΙ ΟΙΚΙΣΜΟΙ ΑΝΑΚΑΛΥΦΘΗΚΑΝ ΣΤΗΝ ΠΙΝΔΟ ΠΡΩΙΜΗ ΠΡΟΪΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΟΡΕΙΝΗΣ ΠΙΝΔΟΥ ΝΕΑ ΔΕΔΟΜΕΝΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΠΙΤΟΠΙΑ ΕΡΕΥΝΑ ΤΟΥ 2010 Ευστρατίου Νίκος (Α.Π.Θ.) - Biagi Paolo (Πανεπιστήμιο Βενετίας) - Nisbet Renato (Πανεπιστήμιο Βενετίας) – Angelucci Diego (Πανεπιστήμιο Trento, Ιταλίας).

Η πλούσια αρχαιολογικά κορυφογραμμή της Σαμαρίνας σε υψόμετρο 1.800 – 1.900 μ με δεκάδες θέσεις της Μέσης Παλαιολιθικής.

Έζησαν στην Πίνδο πριν από 50.000 χρόνια. Κυνηγοί τροφοσυλλέκτες άφησαν εκεί τα ίχνη τους, που κατάφεραν να διατηρηθούν στο πέρασμα του χρόνου και να τα ανακαλύψουν σήμερα αρχαιολόγοι του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης... Το Αρχαιολογικό Πρόγραμμα του Α.Π.Θ. στο ΒΔ ορεινό τμήμα του Ν. Γρεβενών στην Πίνδο και πιο συγκεκριμένα η επιτόπια έρευνα στην περιοχή της Σαμαρίνας συνεχίστηκε και το 2010, με χρηματοδότηση από τη Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση Γρεβενών. Οι επιστημονικοί στόχοι του ήταν η συνέχιση της αρχαιολογικής επιφανειακής έρευνας που ξεκίνησε το 2003 σε συγκεκριμένες περιοχές ιδιαίτερα πλούσιες σε εγκαταστάσεις της Μέσης Παλαιολιθικής που χρονολογούνται πριν 50.000 χρόνια και σηματοδοτούν την παρουσία των τελευταίων κυνηγετικών ομάδων Νεάντερταλ στη Νότια Βαλκανική ίσως λίγο πριν την άφιξη των πρώτων

6 | το γεφύρι της επικοινωνίας μας

ανατομικά μοντέρνων ανθρώπων (homo sapiens sapiens).

ορεινών και αλπικών περιοχών της χώρας.

Οι βουνοκορφές του Σμόλικα 2.100 – 2.300 μ με την παρουσία θέσεων κυνηγών τροφοσυλλεκτών τα τελευταία 50.000 χρόνια.

Η γνωστή κορυφογραμμή της Σαμαρίνας, ο ορεινός όγκος 'γκουργκούλια' και τα περάσματα του Σμόλικα σε υψόμετρα πάνω από τα 1700 μ υπήρξαν για άλλη μια χρονιά αντικείμενο πετυχημένων επιφανειακών ερευνών. Ιδιαίτερη έμφαση δόθηκε το 2010 στη μελέτη της δυναμικής του περιβάλλοντος και του τοπίου διαχρονικά, σε σχέση με την παρουσία των ορεινών κατασκηνώσεων στην Πίνδο – παλαιολιθικών αλλά και μεταγενέστερων – αλλά και με την κάθε είδους δραστηριότητα στο χώρο και το χρόνο που στη διάρκεια των τελευταίων πενήντα χιλιάδων χρόνων τουλάχιστον μετέτρεψε το φυσικό ορεινό τοπίο της Πίνδου σε ανθρωπογενές. Πρόκειται για μια 'αρχαιολογία' της ορεινής Ελλάδας που μέσα από την πρωτοποριακή έρευνα αυτή του ΑΠΘ στην Πίνδο προσφέρει νέα θεωρητικά και μεθοδολογικά εργαλεία για την τεκμηρίωση και κατανόηση της ανθρώπινης παρουσίας και ιστορίας των

Η διασπορά 'θέσεων' της Μέσης Παλαιολιθικής στις κορυφογραμμές της Πίνδου γύρω από τη Σαμαρίνα και σε υψόμετρο πάνω από τα 1.800 μ.

Από τα πιο σημαντικά και ενδιαφέροντα ευρήματα του 2010 ήταν ο εντοπισμός για πρώτη φορά και μετά από ερευνητικές προσπάθειες πολλών χρόνων, δύο εξαιρετικά πλούσιων ανοικτών παλαιολιθικών εγκαταστάσεων κυνηγών και τροφοσυλλεκτών στην περιοχή σε υψόμετρο πάνω από τα 1700 μ - με επιφανειακά λίθινα ευρήματα που ανέρχονται σε εκατοντάδες σε κάθε μια

από αυτές - και οι οποίες χρονολογούνται στη Μέση και Ανώτερη Παλαιολιθική, δηλαδή από το 50.000 και μέχρι τα 12.000 χρόνια πριν από σήμερα. Θα πρέπει να αναφερθεί εδώ ότι οι αντίστοιχες ορεινές θέσεις με ευρήματα της Μέσης Παλαιολιθικής στη ΝΑ Ευρώπη είναι εξαιρετικά σπάνια και πάντοτε απαντάται σε υψόμετρα κάτω από τα 1500 μ. Η έρευνα στην Πίνδο επιβεβαιώνει για άλλη μια φορά ότι οι παλαιολιθικοί κυνηγοί τροφοσυλλέκτες στην περιοχή αυτή της Ελλάδας προτιμούσαν να μετακινηθούν μέσω παλαιών κοιλάδων απορροής ή αλπικών πλαγιών που το υψόμετρό τους είναι εντυπωσιακό και ξεπερνά πολύ συχνά τα 2.100 μ. Η ανασκαφική έρευνα που έχει προγραμματιστεί για το 2011 στους παραπάνω χώρους αναμένεται να τεκμηριώσει αρχαιολογικά τις δραστηριότητες των ομάδων αυτών με τον εντοπισμό στρωματογραφημένων αρχαιολογικών ακολουθιών.

Ιατρείο: Τσιμισκή 119 • 546 21 • Θεσσαλονίκη Τηλ.: 2310 266.956 • Τηλ. + Fax: 2310 233.724 Kιν.: 6944 275.765 • E-mail: e-drizis@otenet.gr

Λίμνη δίπλα σε 'μοραίνα' (παγετώνα) σε υψόμετρο 1.900 μ στο ύψωμα γκουργκούλιο' με πολλά λίθινα εργαλεία της Μέσης Παλαιολιθικής γύρω της.

Ευστρατίου, Νίκος (Α.Π.Θ.) – Biagi, Paolo (Πανεπιστήμιο Βενετίας) – Nisbet Renato (Πανεπιστήμιο Βενετίας) – Angelucci Diego (Πανεπιστήμιο Trento, Ιταλίας). Η ανακοίνωση έγινε την Πέμπτη 10 Μαρτίου 2011 και ώρα 12.45 στην Αίθουσα Τελετών του παλαιού κτιρίου της Φιλοσοφικής Σχολής του Α.Π.Θ., στο πλαίσιο των εργασιών του Αρχαιολογικού Συνέδριου για τις Ανασκαφές του 2010 στη Μακεδονία και τη Θράκη, που πραγματοποιήθηκε από 10 έως 12 Μαρτίου 2011.

το γεφύρι της επικοινωνίας μας | 7

| ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΤΩΝ ΕΝ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ ΓΡΕΒΕΝΙΩΤΩΝ |

Ο Χορός του Συλλόγου μας Οι χοροί καλά κρατήσαν και φέτος στις 6 Φεβρουαρίου στο Βελλίδειο, στο ετήσιο αντάμωμα που οργάνωσε ο Σύλλογος Γρεβενιωτών Θεσσαλονίκης. Οι Γρεβενιώτες αποδείξαμε για μια ακόμη φορά ότι ακόμη και στους δύσκολους καιρούς που διανύουμε, ξέρουμε να γλεντάμε και να διατηρούμε στενές, ουσιαστικές σχέσεις μεταξύ μας. Το κέφι διατηρήθηκε αμείωτο σε όλη τη διάρκεια του χορού. Γι' αυτό φρόντισε η παραδοσιακή ορχήστρα του Λάμπρου Τσιοτίκα. Αλλά και το χορευτικό συγκρότημα του Συλλόγου μας με την εντυπωσιακή παρουσία του, τους λεβέντικους χορούς και τις ωραίες φορεσιές, ενθουσίασε τους προσκεκλημένους. Τον χορό μας τίμησαν με την παρουσία τους ο Υφυπουργός Υποδομών, Μεταφορών και Επικοινωνιών κος Ιωάννης Μαγκριώτης, ο Βουλευτής Γρεβενών κος Αθανάσιος Χαντάβας, ο Περιφερειάρχης Δυτικής Μακεδονίας κος Γεώργιος Δακής, ο Δήμαρχος Γρεβενών κος Δημοσθένης Κουπτσίδης, ο Βουλευτής Ν.Δ. Θεσσαλονίκης κος Σταύρος Καλαφάτης, ο Βουλευτής Ν.Δ. Θεσσαλονίκής κος Ιωάννης Ιωαννίδης, η Ειδική Γραμματέας Υπουργείου Απασχόλησης και Ναυτιλίας κα Μαίρη Παπαγεωργίου, ο Αντιπεριφερειάρχης Περιφερειακής Ενότητος Γρεβενών κος Γεώργιος Δασταμάνης, ο Αντιπεριφερειάρχης Θεματικής Ανάπτυξης Κεντρικής Μακεδονίάς κος Ευθύμιος Φωτόπουλος, Δημοτικοί και Περιφερειακοί Σύμβουλοι των Γρεβενών και Θεσσαλονίκης, εκπρόσωποι πολιτιστικών φορέων μεταξύ των οποίων η Πρόεδρος του Συνδέσμου Σαμαριναίων Θεσσαλονίκής κα Ευανθία Τέγου – Στεργιάδου και η Πρόεδρος του Συλλόγου Τσοτυλιωτών Θεσσαλονίκης κα Ισιδώρα Τσανίδου. Επίσης παρέστησαν ο πρώην Υφυπουργός κος Λευτέρης Τζιόλας, o πρώην Δήμαρχος Γρεβενών κος Αθανάσιος Ζιώγας και ο πρώην Πρόεδρος Κοινότητας Σαμαρίνας κος Κων/νος Τζήμας. Επειδή δεν παρέστησαν λόγω υποχρεώσεών τους, μας απέστειλαν ευχετήρια τηλεγραφήματα ο Υπουργός Εθνικής Αμύνης κος Ευάγγελος Βενιζέλος, ο Υπουργός Δικαιοσύνης κος Χάρης Καστανίδης, ο τέως Υπουργός κος Στέλιος Παπαθεμελής και ο Δήμαρχος Δεσκάτης κος Νικόλαος Μίγγος. Ευχόμαστε να'μαστε καλά μέχρι του χρόνου που θα ανταμώσουμε ξανά.

8 | το γεφύρι της επικοινωνίας μας

| ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΤΩΝ ΕΝ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ ΓΡΕΒΕΝΙΩΤΩΝ |

το γεφύρι της επικοινωνίας μας | 9

| ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΤΩΝ ΕΝ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ ΓΡΕΒΕΝΙΩΤΩΝ |

Εκδηλώσεις του Χορευτικού του Συλλόγου μας Στα πλαίσια των αποκριάτικων εκδηλώσεων το χορευτικό μας συγκρότημα με την καθοδήγηση του χοροδιδασκάλου μας, Σάκη Οικονόμου, πήρε μέρος στην εκδήλωση «το Σεργιάνι στην Αποκριά 2011» που πραγματοποίησε η χορευτική ομάδα Δυτικής Θεσσαλονίκης «το Σεργιάνι» στο Δήμο Ελευθερίου - Κορδελιού - Εύοσμου, όπου και καταχειροκροτήθηκε.

Επίσης χόρεψε στις εκδηλώσεις του Δήμου Νεάπολης Συκεών στο Φεστιβάλ Παράδοσης: Αποκριές 2011 αφήνοντας τις καλύτερες εντυπώσεις.

10 | το γεφύρι της επικοινωνίας μας

Παρέλαση του Χορευτικού για την 25 Μαρτίου Όπως κάθε χρόνο έτσι και φέτος το χορευτικό μας τμήμα έδωσε το παρόν στην παρέλαση της 25ης Μαρτίου που πραγματοποιήθηκε στην Νέα Παραλία Θεσσαλονίκης.

το γεφύρι της επικοινωνίας μας | 11

| ΤΑ ΜΕΛΗ ΜΑΣ ΓΡΑΦΟΥΝ |

68 ΧΡΟΝΙΑ ΑΠΟ ΤΗ ΘΡΥΛΙΚΗ ΜΑΧΗ ΤΟΥ ΦΑΡΔΥΚΑΜΠΟΥ Χρήστου Σ. Παπαδημητρίου, Ιστορικού, πρώην Προϊσταμένου Κ.Ι.Θ.

Φέτος συμπληρώνονται 68 χρόνια από τη θρυλική μάχη στο Φαρδύκαμπο. Με το πέρασμα του χρόνου η μάχη αυτή στην ιστορία της Εθνικής Αντίστασης παίρνει τη θέση που της αξίζει. Καταρρέουν οι προσπάθειες εκείνων που προσπάθησαν να μειώσουν και να υποβαθμίσουν τη σημασία της. Η μάχη αυτή στάθηκε το θεμέλιο πάνω στο οποίο χτίστηκε το απελευθερωτικό μέτωπο, το ΕΑΜ-ΕΛΑΣ, στην περιοχή της Δυτικής Μακεδονίας. Για το μεγάλο αυτό ιστορικό γεγονός θα ήθελα να πω τα εξής: Τη μάχη αυτή την αποκάλεσαν «στρατιωτικό παράδοξο» και «θαύμα». Δεν ήταν ούτε «στρατιωτικό παράδοξο» ούτε «θαύμα», ούτε ξαφνικό ούτε τυχαίο. Ήταν καρπός και θρίαμβος του γνήσιου τοπικού αντιστασιακού κινήματος της Δυτικής Μακεδονίας και γεννήθηκε στις πρώτες μέρες της κατοχής. Σ'αυτή τη μάχη πολέμησε ο λαός της περιοχής: Οι φαντάροι με τους έφεδρους αξιωματικούς και υπαξιωματικούς του στρατού μας που δόξασαν την πατρίδα μας στα αλβανικά βουνά και μέσα από τα

12 | το γεφύρι της επικοινωνίας μας

σπλάχνα του βγήκαν οι μπροστάρηδες της Εθνικής Αντίστασης. Δεν είναι ούτε «στρατιωτικό παράδοξο» και «θαύμα», γιατί από το χειμώνα του 1941-1942 στα χωριά της περιοχής Γρεβενών-Βοΐου δημιουργούνταν αντιστασιακές οργανώσεις και ένοπλες δεκαρχίες και το Φλεβάρη του 1943 ολόκληρη η περιοχή από τα Χάσια ως τον ορεινό όγκο της βόρειας Πίνδου μέχρι τα σύνορα της Αλβανίας βρίσκονταν επί ποδός πολέμου με ελεύθερα τα κέντρα Σιάτιστα, Νεάπολη, Τσοτύλι και όλα τα χωριά με συγκροτημένες τις ομάδες του ΕΛΑΣ. Στο Βόιο δυο ομάδες, η μια με 38 άνδρες με τον ανθ/γό Αριστοτέλη Χοτούρα-Αρριανό και η άλλη με 35 άνδρες με τον υπο/γό Κυρατζόπουλο Δημήτρη-Φωτεινό, διοικητή στη μάχη του Φαρδύκαμπου, τον Θεοχαρόπουλο Νίκο και τον λοχία Νταϊλιάνη. Στα Γρεβενά δρούσαν: το τμήμα από 30 άνδρες με τους Τασιανόπουλο Δημήτρη, Ευθυμιάδη Τηλέμαχο, Αεροβηματά και Θεοδωρόπουλο Τάσο. Το τμήμα από 35 άνδρες με τον ανθ/γό Γκανάτσιο ΒασίληΧείμαρρο. Το τμήμα από 42 άνδρες με τους ανθ/γούς Παπαδόπουλο Ηρακλή, Τόλη Χρήστο-Προμηθέα και τον λοχία

Παπαδημητρίου Σπύρο. Στο Σινιάτσικο-Σιάτιστα από 35 άνδρες με τους ανθ/γούς Κατσόγιαννο, Ρόσιο ΑλέξηΥψηλάντη. Τμήμα 18 ανδρών με τον υπο/ρχο Βενετσανόπουλο Θωμά στον Πολύλακκο και τμήμα στη Βλάστη με τον ανθ/γό Μίχα-Θεοδωρίδη. Στα Βέντζια τμήμα 25 ανδρών με τον ανθ/γό Ζυγούρα Δημήτρη-Παλαιολόγο. Στην Καστοριά τμήμα 60 ανδρών σε ομάδες με τους ανθ/γούς Γιαννούλη Γιώργο, Κιουρτσιδάκη, Κουλούρη, Πατσιούρα και Μπασκάκη στην περιοχή Νεστορίου. Οι Ιταλοί κατακτητές τρομοκρατημένοι από τη δράση των ανταρτών και τον ξεσηκωμό του λαού, κλείστηκαν στην Καστοριά και στα Γρεβενά και δεν τολμούσαν να επικοινωνήσουν με τον έξω κόσμο. Οι επικοινωνίες Καλαμπάκας-Γρεβενών, Καστοριάς-Κοζάνης μέσω ΝεάποληςΣιάτιστας και μέσω Άργους ΟρεστικούΝεάπολης είχαν διακοπεί και ήταν υπό τον έλεγχο και την κατοχή των ανταρτών. Μόνον η Καστοριά επικοινωνούσε με την Κορυτσά. Οι ιταλικές φρουρές Γρεβενών και Καστοριάς έκαναν δραματικές εκκλήσεις στο Γενικό τους Επιτελείο στην Αθήνα, για

| ΤΑ ΜΕΛΗ ΜΑΣ ΓΡΑΦΟΥΝ |

να τους βοηθήσει να βγουν από την απομόνωη και τον κίνδυνο που τους απειλούσε. Το ιταλικό επιτελείο ανησυχούσε για την εξάπλωση της επανάστασης, και για τις νικηφόρες μάχες των ανταρτών στο Σνίχοβο στις 8 του Φλεβάρη και στη Μερίτσα. Διέταξε το σύνταγμα Καστοριάς να αποκαταστήσει τη συγκοινωνία με τα Γρεβενά μέσω Κοζάνης και να ενισχύσει τη φρουρά Γρεβενών σε άνδρες και πολεμικό υλικό.

σκληροτράχηλος, ανυπότακτος σε κάθε κατακτητή, ξεχασμένος στην τύχη του από την πολιτική ηγεσία και τα πολιτικά κόμματα της χώρας μας, συνέχισε το αλβανικό έπος με μπροστάρηδες αυτούς που ξεχώρισαν στην πορεία του σκληρού αντιστασιακού αγώνα. Αυτοί λοιπόν είναι οι πρωταγωνιστές στο Φαρδύκαμπο και σ'αυτούς ανήκει η δόξα. Αυτοί γνώριζαν καλά τον κατακτητή, ήταν νικητές και σαν νικητές ενεργούσαν.

Το σύνταγμα Καστοριάς έστειλε μέσω Φλώρινας -ο δρόμος προς το Νταούλι ελεγχόταν από τους αντάρτες- δύναμη ενισχυμένου λόχου με πολεμικό υλικό που μεταφέρονταν με 10 αυτοκίνητα. Οι πολιτικές οργανώσεις της Φλώρινας και της Κοζάνης πληροφόρησαν τα τμήματα του Σινιάτσικου για την κίνηση των Ιταλών από Κοζάνη προς Γρεβενά.

Τις απογευματινές ώρες στις 4 του Μάρτη, το τάγμα Γρεβενών με δύναμη 650 ανδρών, τρία πυροβόλα και όλμους, αποφάσισε να εκστρατεύσει με στόχο να ελευθερώσει τον αιχμαλωτισμένο λόχο και να κάψει τη Σιάτιστα. Το βράδυ έφτασε στον Αλιάκμονα, κατέλαβε τη γέφυρα και διανυκτέρευσε στα γύρω υψώματα. Τα τμήματά μας των Γρεβενών και οι δεκαρχίες των γύρω χωριών με επικεφαλής τον ανθ/στή Παπασίμο, από την πρώτη στιγμή συνέχιζαν τις μικροσυγκρούσεις και παρενοχλούσαν την ελεύθερη κίνηση των Ιταλών, επιβραδύνοντας έτσι την πορεία τους προς τη Σιάτιστα.

Τα τμήματα των ανταρτών του Σινιάτσικου ενισχυμένα με τις δεκαρχίες και με επικεφαλής τους ανθ/γούς Υψηλάντη, Κατσόγιαννο, Μπαρμπαλιά και τον υπομοίραρχο Βενετσανόπουλο, κατέλαβαν τα στενά του Μπουγαζιού (Βίγλα), έστησαν ενέδρα και περίμεναν τα αυτοκίνητα. Την 1η Μαρτίου το πρωί, η φάλαγγα των ιταλικών αυτοκινήτων κινήθηκε από Κοζάνη προς Γρεβενά και όταν πια όλα τα αυτοκίνητα μπήκαν στα στενά και στον κλοιό, δόθηκε το σύνθημα της επίθεσης και της εξόρμησης και σε μια ώρα ο εχθρός υπέκυψε στα εφνιδιαστηκά και καταιγιστικά πυρά των ανταρτών και παραδόθηκε, αφήνοντας 50 αιχμαλώτους, τους υπόλοιπους νεκρούς και τραυματίες, με λάφυρα εννέα αυτοκίνητα με όλον τον οπλισμό του λόχου και το πολεμικό υλικό που μεταφέρονταν για τα Γρεβενά. Τότε το ιταλικό επιτελείο διέταξε το τάγμα Γρεβενών να κινηθεί, να καταλάβει και να κάψει τη Σιάτιστα και ταυτόχρονα, τη μεραρχία Πινερόλο να κινηθεί από Θεσσαλία μέσω Ελασσόνας-ΣερβίωνΚοζάνης προς την εξεγερμένη περιοχή με εντολή να καταπνίξουν το κίνημα. Αυτή ήταν η κατάσταση πριν από τη θρυλική μάχη του Φαρδύκαμπου. Ο λαός της περιοχής μας, ορεινός, περήφανος,

Τη δεύτερη μέρα, το πρωί, 5 του Μάρτη, ο εχθρός έκανε σοβαρές προσπάθειες να επεκτείνει το προγεφύρωμα και να κινηθεί προς Σιάτιστα-Μπουγάζι, αλλά συνάντησε σοβαρή αντίσταση από τα τμήματα της Σιάτιστας και από τα νώτα δέχτηκε χτυπήματα από τα τμήματα των Γρεβενών. Παρ'όλ'αυτά είχαν προχωρήσει αρκετά. Είχαν φτάσει στη διασταύρωση των δρόμων από Κοζάνη-Γρεβενά-Νεάπολη, στα αμπέλια και στα ριζά του βουνού της Σιάτιστας. Αυτό που δυσκόλευε πιο πολύ την κατάσταση ήταν ότι δεν υπήρχε ενιαία διοίκηση στα αντάρτικα τμήματα. Η παλικαριά είναι πράγματι ένα από τα απαραίτητα στοιχεία, όμως αυτό μόνο δεν αρκεί. Οι επικεφαλής των αντάρτικων ομάδων της περιοχής ήταν ικανοί και επιδέξιοι, όμως έλειπε ο συντονισμός και η ενιαία διοίκηση. Αυτό απαιτούσε η δημιουργηθείσα κατάσταση. Το πρόβλημα απασχόλησε τις πολιτικές οργανώσεις του ΕΑΜ και του ΚΚΕ και ανέθεσαν τη διοίκηση της μάχης και των επιχειρήσεων στον Δημήτρη

Κυρατζόπουλο-Φωτεινό, γνωστό από ενωρίτερα στον πληθυσμό της επαρχίας Γρεβενών-Βοΐου ως προϊστάμενο των ταχυδρομείων Γρεβενών και Τσοτυλίου, αλλά και γνωστό στους αξιωματικούς της μεραρχίας από τις διαβιβάσεις στον ελλήνο-ιταλικό πόλεμο και στους υπαλλήλους της περιοχής. Η Διοίκηση που είχε την έδρα της στο μοναστήρι Τσουρούσνο έδωσε σε κάθε τμήμα τη δική του αποστολή. Τα τμήματα της Σιάτιστας να επιτεθούν στις 06.00 ώρα το πρωί στις 6 Μαρτίου από την κατεύθυνση Αμπέλια-δημόσιος δρόμος σε στενή συνεργασία με τα τμήματα Βεντζίων που δρούσαν από νότο και να επιτηρούν το δρόμο Κοζάνης-Γρεβενών. Τα τμήματα των Γρεβενών να επιτεθούν από δυτικά και να καταλάβουν τα υψώματα ανατολικά της γέφυρας και να κινηθούν προς το πεδίο τα μάχης. Τα τμήματα Βοΐου με 4 διμοιρίες από 35 άνδρες η κάθε μια με διοικητή τον Σκοτίδα, να επιτεθούν από τα βόρεια και Β.Δ. υψώματα της Βρογγίστας. Από διάφορες κατευθύνσεις καταφθάναν δεκαρχίες και δυνάμωνε ο κλοιός γύρω από το τάγμα των Ιταλών. Ο εχθρός στις 5 Μαρτίου διενυκτέρευσε πάνω στο δρόμο Γρεβενών-Κοζάνηςκαι οργανώθηκε στα γύρω υψωματάκια και ήταν βέβαιος για την εύκολη πορεία προς τη Σιάτιστα την επαύριο. Είχε τη εντύπωση ότι οι αντάρτες διαλύθηκαν ή υποχώρησαν, δεν πίστευαν ότι θα συνέχιζαν τις συγκρούσεις για τρίτη ημέρα και πίστευαν ότι θα τους ερχόταν βοήθεια από τις γειτονικές φρουρές. Δεν υπολόγισαν όμως έναν σοβαρό παράγοντα, την απόφαση, δηλαδή, που είχε πάρει ολόκληρος ο λαός της περιοχής να αγωνιστεί για τη λευτεριά του. Έτσι στις 6 το πρωί όλα τα τμήματα εξόρμησαν από όλες τις κατευθύνσεις. Ο εχθρός παρά τον αιφνιδιασμό, γρήγορα συνήλθε και έκανε προσπάθειες για να βγει από τη δύσκολη θέση. Τα αεροπλάνα που έφτασαν, δεν πτόησαν τους αντάρτες. Ο εχθρός όλο και περισφίγγεται από παντού. Θα μπορούσαμε να περιγράψουμε όλες τις φάσεις και τις δυσκολίες που δημιουργούσε η παράταση της μάχης Ύστερα από περίσκεψη

το γεφύρι της επικοινωνίας μας | 13

| ΤΑ ΜΕΛΗ ΜΑΣ ΓΡΑΦΟΥΝ |

της διοίκησης στις 18.30 ώρα, αρχίζει η η γενική επίθεση για το τσάκισμα και την αιχμαλωσία του εχθρού και σε περίπτωση αποτυχίας, στις 20.30 να αρχίσει η υποχώρηση, εκμεταλλευόμενη το σκότος, αφήνοντας ελαφρές ομάδες για παρακολούθηση και ενόχληση του εχθρού.

Απώλειες δικές μας: Νεκροί 3 και 15 τραυματίες.

Ο Φαρδύκαμπος ήταν ο επίλογος του ενιαίου κινήματος της Εθνικής Αντίστασης στην περιοχή Γρεβενών-Βοΐου. Η διαμάχη περί το ποια παράταξη δικαιούται τη δόξα είναι μύθος. Η νομαρχιακή επιτροπή του ΕΑΜ Κοζάνης με επικεφαλής τον φλογερό πατριώτη ποιμενάρχη αείμνηστο μητροπολίτη Κοζάνης Ιωακείμ, θέλοντας να επανδρώσουν το ρωμαλέο απελευθερωτικό κίνημα με μόνιμους ανώτερους αξιωματικούς, ήρθε σε επαφή με τη φρουρά αξιωματικών Κοζάνης και υπέγραψαν πρωτόκολλο τιμής, στο οποίο οι αξιωματικοί αναλάμβαναν την υποχρέωση να προσχωρήσουν στον ΕΛΑΣ. Δυστυχώς όμως δεν κράτησαν το λόγο τους. Δυο μέρες πριν τη μάχη του Φαρδύκαμπου μερικοί αξιωματικοί προσχώρησαν στον ΕΛΑΣ, όμως δεν κράτησαν το λόγο τους. Προσπάθησαν πραξικοπηματικά να εξοντώσουν τους αρχηγούς του απελευθερωτικού κινήματος. Αποσιωπείται ο ρόλος τους στα Σέρβια, στο Μπουγάζι, στον Αυγερινό και στο Μελάνθιο αμέσως μετά τη μάχη στο Φαρδύκαμπο. Η υπόθεση με τους αξιωματικούς αποτελεί άλλο σοβαρό θέμα, που στη δοσμένη στιγμή δεν έχουμε τη δυνατότητα να το αναπτύξουμε.

Πολλοί προσπάθησαν να παρουσιάσουν τη μάχη του Φαρδύκαμπου ως αυθόρμητη, ακαθοδήγητη, με ανοργάνωτο λαό, με μπουλούκια και ασκέρια. Ήταν μάχη τριών ημερών κατά μέτωπο με τον εχθρό και οργανωμένη από τους νικητές του αλβανικού μετώπου. Σ'αυτούς ανήκει η δόξα, αυτοί γνώριζαν καλά τον κατακτητή.

Η περίοπτη προσφορά της χώρας μας στο συμμαχικό στρατόπεδο και σε ολόκληρη την ανθρωπότητα δεν έγινε θύμα της ευρωπαϊκής πραγματικότητας, αλλά θύμα του δωσιλογισμού, που κυνήγησε με λυσσαλαίο μίσος την Εθνική Αντίσταση. Δεν είναι τυχαίο το γεγονός που η περιοχή μας έγινε το ολοκαύτωμα του εμφυλίου

Ήταν πια σκοτάδι και κανείς δεν ήξερε τι γίνονται οι διπλανοί του, είχε χαθεί η σύνδεση. Το κάθε τμήμα δρούσε πρωτοβουλιακά και αυτοκέφαλα. Οι Ιταλοί τα έχασαν, ζητούσαν έξοδο και σωτηρία. Αυτή τη στιγμή εκμεταλλεύονται επιτυχημένα τα τμήματα της Σιάτιστας και αρχίζουν να αφοπλίζουν τους Ιταλούς που παραδίνονται αμαχητί και πετούν τα όπλα τους. Αποτελέσματα της μάχης: 40 νεκροί και τραυματίες, 603 αιχμάλωτοι, μεταξύ των οποίων 18 αξιωματικοί με τον διοικητή τους ταγματάρχη ΠΕΡΟΝΕ ΠΑΣΚΟΝΕΛΙ. Λάφυρα: όλος ο οπλισμός του τάγματος, 3 πυροβόλα των 6,5 με 300 βλήματα, όλμοι, πολυβόλα και τα μεταγωγικά του τάγμαατος.

14 | το γεφύρι της επικοινωνίας μας

πολέμου. Σε ότι αφορά τα δυο σημαντικά ιστορικά γεγονότα, το Γοργοπόταμο και το Φαρδύκαμπο, η διαφορά τους είναι η εξής: Το πρώτο είναι έργο επαγγελματιών στρατιωτικών. Το δεύτερο είναι έργο λαϊκής εξέγερσης. Το πρώτο προωθείται από το συμμαχικό παράγοντα και διέκοψε προσωρινά τη συγκοινωνία με το Νότο, το δεύτερο όσο κι αν θέλει η ηθικοκρατία να μειώσει την ιστορική του σημασία, απείλησε την αποκοπή του Νότου από το Βαρρά και ανάγκασε τους Γερμανούς κατακτητές να ιδρύσουν στη Θεσσαλονίκη ειδικό στρατηγείο. Το καθολικό αντιστασιακό έργο του λαού της περιοχής επιτεύχθηκε με την ακούραστη δουλειά των αγωνιστών της περιοχής κάτω από τεράστιες δυσκολίες και αντιξοότητες. Ανακόπηκε από την ηττοπάθεια των αξιωματικών του ΥΒΕ, από τη σύμπτυξη, την ανασυγκρότηση των τμημάτων, το χτύπημα των τοπικών στελεχών και την καθιέρωση του συντηρητισμού, της αναμονής και τις ίντριγκες. Έφεραν τους Άγγλους στην αρχή ως συμμαχικούς συνδέσμους και σε συνέχεια ως υπεύθυνους ρυθμιστές, ανακόπτοντας έτσι την ενότητα και την ορμή της νικηφόρας επανάστασης με τα γνωστά επακόλουθα.

| ΤΑ ΜΕΛΗ ΜΑΣ ΓΡΑΦΟΥΝ |

Η Γυναίκα και η Αποστολή της σήμερα Ιωάννα Μαρή, Πρόεδρος της Ελληνικής Εταιρίας Προγεννητικής Αγωγής & της ΟΜΑΕΠ Παγκόσμιας Οργάνωσης των Σωματείων Προγεννητικής Αγωγής

Αγάπης, της Κατανόησης, της Ομορφιάς, της αισθητικής, της τάξης… της Θείας Θηλυκότητας… Παντού, όχι μόνο στο σπίτι μας, όχι μόνον έξω… αλλά και στο σπίτι μας… μη επιτρέποντας τον κάθε είδους υποβιβασμό, εξευτελισμό της γυναικείας οντότητας, ώστε η επιθετική κοινωνία μας να ισορροπήσει με την γυναικεία Σοφία και Ειρήνη… Β) Και οι Μητέρες… αυτές που ανατρέφουν τη Νέα Γενιά, έχουν την πιο μεγάλη Δύναμη, την σπουδαιότερη από όλες τις δυνάμεις, από όλες τις δυνατότητες… μόνον όμως αν αρχίσουν την ανατροφή των παιδιών τους πριν από τη γέννησή τους, όσο είναι στην κοιλιά…

«Χαίρε Γυναίκα, εσύ Αθηνά, Μαρία, Ελένη, Εύα, Να η ώρα σου! Τα ωραία φτερά δοκίμασε κι ανέβα και καθώς είσαι ανάλαφρη και πιά δεν είσαι σκλάβα,

Ειπώθηκε από όλους ότι διανύουμε τον αιώνα της Γυναίκας κι ότι η Γυναίκα – και μόνον εκείνη – μπορεί να μεταμορφώσει τον κόσμο της διαφθοράς και παρακμής σε κόσμο Προόδου, Χαράς, Ευτυχίας, Αγάπης, Αλληλοσεβασμού, Αδελφοσύνης. Πώς όμως;

προς τη μελλόμενη Άγια Γη πρωτύτερα εσύ τράβα κι ετοίμασε τη Νέα Ζωή, μιας Νέας Χαράς Υφάντρα, κι ύστερα αγκάλιασε, ύψωσε και φέρε εκεί τον άντρα! Και πλάσε την Πρωτόπλαστη, ω Αγάπη εσύ, Αρμονία! εσύ Ομορφιά, Σοφία εσύ, Πειθώ και Παρθενία!» Κωστή Παλαμά

- Υπάρχει ένας τρόπος που απευθύνεται σε όλες τις γυναίκες - Κι ένας αποκλειστικά για τις μητέρες Α) Όλες οι γυναίκες έχουμε απλά να αποφασίσουμε να εκδηλώνουμε στην κοινωνία μας: στις εργασίες, στην οικογένεια, στον δρόμο και στο σπίτι την γυναικεία ποιότητα της γλυκύτητας, του ήρεμου τρόπου, της Καλωσύνης, της Ανιδιοτέλειας, της

Αν τότε, στους 9 μήνες, του προσφέρουν Αγάπη, Χάδι, τον καλό λόγο τους και τις ευχές τους ότι θα γίνει αληθινός άνθρωπος κοσμημένος με την Καλωσύνη, την Σοφία, την Αγάπη, την Εντιμότητα, όλες τις ανώτερες ανθρώπινες χάρες… τότε οι μητέρες – μάγισσες τις εγγράφουν στην κυτταρική μνήμη του διαπλασσόμενου παιδιού τους και έτσι ετοιμάζουν αυριανούς πολίτες άξιους που θα αλλάξουν τον κόσμο! Πόση είναι η δύναμή τους! Πρέπει όμως να την μάθουν! Είναι οι Μητέρες της αυριανής ανθρωπότητας. . . εννέα μήνες αρκούν…για να αλλάξουν τον κόσμο! Και όλοι, πολιτικοί και πολίτες ας τις βοηθήσουμε, προβλέποντας τους κατάλληλους θεσμούς και την εφαρμογή τους. Είθε οι Γυναίκες να κατανοήσουμε τη Δύναμη και την Αποστολή μας! Διαδώστε αυτό το μήνυμα, αυτό είναι το καλύτερο δώρο για την ημέρα της γιορτής.

το γεφύρι της επικοινωνίας μας | 15

ÐíåõìáôéêÝò ÐåñéðëáíÞóåéò

Άνοιγμα αγάπης, πορεία ζωής

Όταν ο Άνθρωπος Συναντήσει τον Εαυτό του

Πασχαλίδης Γιώργος

Εκδόσεις: Εκδοτικός Οργανισμός Λιβάνη

ΒΡΑΒΕΙΟ: Premio Internazionale “Giuseppe Sciacca”, IX Edizione 2010, Pontificia Università Urbaniana – Città del Vaticano

Βράβευση από το βουλευτή Caetano Rasi και το Δρ. Gabrielle di Bella.

Η αποκάλυψη του κυρίαρχου γονιδίου και των ανθρώπινων τύπων φωτίζει και εξηγεί με απλό, αληθινό, απόλυτα ρεαλιστικό τρόπο τα όσα οι κοινωνικές και οι ανθρωπιστικές επιστήμες πασχίζουν να εξηγήσουν εδώ και πάρα πολλά χρόνια για τον άνθρωπο, την προέλευσή του, τις συμπεριφορές του, τις κοινωνίες του και τελικά το ίδιο το φαινόμενο της ζωής. Με βάση τη γνώση του κυρίαρχου γονιδίου και των τριών ανθρώπινων τύπων εξηγούνται όλες οι πτυχές της ανθρώπινης συμπεριφοράς καθώς και πλήθος κοινωνικών φαινομένων, όπως η μητρότητα και η ισότητα των φύλων. Νεύρα, συναίσθημα και πάθος είναι οι τρεις βιολογικής αιτιολογίας ανασταλτικές συμπεριφορές που αντιστοιχούν στους τρεις σκελετικούς τύπους ανθρώπου.

Τεκμηρίωση: "συγγραφέας κειμένων, βιβλίων με μεγάλη επιτυχία και με βαθιά πολιτιστική βαρύτητα στοχεύοντας στην εκ νέου ανακάλυψη των υπαρξιακών αξιών οι οποίες είναι απαραίτητες για το καλό της ανθρωπότητας. Ο συγγραφέας συμβάλλει σημαντικά στην εμβάθυνση επιστημονικών θεματικών ενοτήτων και μεταξύ όλων των άλλων προσφέρει εαυτόν σε πολλαπλές εθελοντικές δραστηριότητες." Άραγε έχουμε καθόλου χρόνο για τον εαυτό μας; Στόχος μας είναι να αλλάξουμε τους άλλους ή να διορθώσουμε τον εαυτό μας για να συνυπάρχουμε αρμονικά μαζί τους; Μας αφήνει όμως η πίεση της σκέψης να ελέγξουμε ποιο είναι σωστό και ποιο λάθος; Όχι, γιατί ποτέ δεν κοιτάξαμε τι δώσαμε, μόνο κοιτάμε τι πήραμε σαν απάντηση και μας εκνεύρισε... Τελικά πρέπει να καταλάβουμε ότι αυτό που δώσαμε, αυτό πήραμε, συγχρόνως όμως αυτό που είχαμε, αυτό και δώσαμε, γιατί τούτο είναι η είσπραξη της φύσης και του ανθρώπου: ό,τι δίνει, αυτό να παίρνει. Αυτό που είμαστε είναι αυτό που μας ενοχλεί στον άλλο, γιατί αν δεν το είχαμε, δε θα το παρατηρούσαμε. Είσαι κακός; Θα πεις ότι όλοι είναι κακοί. Είσαι καλός; Θα πεις ότι όλοι είναι καλοί... Λύσεις; Υπάρχουν. Αν αγαπήσεις τον εαυτό σου, θα μπορείς να αγαπήσεις και τους άλλους, αλλά και να δώσεις άφεση στους ανθρώπους και στα προβλήματα που δεν είναι δικά σου, να τα προσπεράσεις και να μη σε βασανίζουν στο υπόλοιπο της ζωής σου. Η ζωή και η αγάπη δεν είναι λέξεις, αλλά πράξεις. «... Να ανοίξουμε την καρδιά μας, γιατί την Αγάπη την έχει ο καθένας μέσα του βαθιά, σε κάποια άκρη, κλεισμένη και παγωμένη στις σκέψεις και στα “πρέπει” του...» Μια αγάπη απέραντη, που ανοίγει μπροστά μας την αληθινή πορεία της ζωής μας... Άνοιγμα Αγάπης που δίνει απάντηση σε όλες τις ανησυχίες μας, τις αναζητήσεις μας για ένα ουσιαστικό, χαρούμενο και γεμάτο πληρότητα πέρασμά μας απ' αυτή τη ζωή – και όχι μόνο. Στη ζωή μας καθημερινά γνωρίζουμε διάφορους ανθρώπους. Είναι δύσκολο να τους κάνουμε φίλους, σπάνιο όμως είναι να είναι αληθινοί. Αδύνατο δεν είναι να είμαστε άνθρωποι.

18 | το γεφύρι της επικοινωνίας μας

Οι δώδεκα ανθρώπινες προσωπικότητες, όπως διαμορφώνονται από το συνδυασμό των τύπων, του κυρίαρχου γονιδίου και του φύλου, αποτελούν τη βάση της κατανόησης της υποκείμενης βιολογίας της ασθένειας και της υγείας του ανθρώπινου οργανισμού. Αναφέρομαι ειδικά στον εγκέφαλο και στα κέντρα μέσα στα οποία γίνεται η επεξεργασία του νήματος της ζωής. Κυρίως όμως αναφέρομαι στον τρόπο με τον οποίο αξιοποιούμε το ανώτερο αυτό βιολογικό όργανο μέσω της σκέψης μας. Αν μέχρι σήμερα αγνοούσαμε την τυπολογία (που στην αρχαία ιατρική αποτελούσε καθιερωμένη νοοτροπία, έστω και υπό άλλη μορφή), τώρα κατέχουμε τη γνώση να αποφύγουμε τις παγίδες της σκέψης: την παγίδα του πανικού, την παγίδα του άγχους και την παγίδα του πόνου, που είναι η αχίλλειος πτέρνα του καθενός από τους τρεις τύπους. Ο εχθρός της πνευματικής μας εξέλιξης είναι η αντίληψη ότι όλα έγιναν από μόνα τους, τυχαία και δίχως νόημα. Ποιο είναι λοιπόν το νόημα της δημιουργίας; Αυτό δεν λέγεται, βιώνεται: απόδειξη, πως όταν το βιώνει κανείς παύει να αναρωτιέται βασανιστικά για τα υπαρξιακά αυτά ερωτήματα και απλώς θαυμάζει το μεγαλείο αυτού του κόσμου. Το φως του Θεού διανύει εκατομμύρια χιλιόμετρα προκειμένου να φτάσει στην ατμόσφαιρα της γης. Για να φτάσει στην καρδιά μας υπολείπονται μόλις δύο χιλιόμετρα. Μας περιμένει κυριολεκτικά σε απόσταση αναπνοής, απλώνοντας το χέρι. Βρίσκεται πάντα εκεί. Δεν χρειάζεται να φτιάξουμε ψηλούς πύργους για να το φτάσουμε, ούτε καν να στρέψουμε το βλέμμα μας προς τα επάνω. Το μόνο που έχουμε να κάνουμε είναι να ανοίξουμε μερικά χιλιοστά την καρδιά μας. Μονάχα έτσι θα νιώσουμε το θρόισμα της αγάπης στο στέρνο μας, εκεί όπου βρίσκεται ο θύμος αδένας, η μόνιμη κατοικία της αγάπης μέσα στο σώμα.

Θρόισμα Αγάπης Πασχαλίδης Γιώργος Ήδη κυκλοφόρησε το πρώτο μου cd με τη συνέντευξη-συζήτηση που έλαβε χώρα στην Αθήνα με τον ηθοποιό και καλό φίλο Στράτο Τζώρτζογλου. Πρόκειται για μια σειρά από ηχητικά αποσπάσματα που ήθελα να παρουσιάσω στο κοινό, όχι μόνο σε όσους έχουν γνωρίσει το έργο μου και τους αναγνώστες του βιβλίου που έχει ήδη κυκλοφορήσει, αλλά κυρίως για να μπορέσουν να εξυπηρετηθούν τα άτομα εκείνα που δε μπορούν ή δεν ξέρουν να διαβάζουν. Στο περιεχόμενό του, διάρκειας περίπου 60 λεπτών, αναλύονται διεξοδικά θέματα που αφορούν στις σχέσεις των ανθρώπων, στο τι είναι Αγάπη, πώς την εννοώ και τη βιώνω ο ίδιος, ποιός είναι ο μηχανισμός παραγωγής και λειτουργίας των συναισθημάτων και πώς αυτά συνδέονται με τον εγκέφαλο και τη σκέψη. Ποιά είναι η διαφορά αισθήματος και συναισθήματος και γιατί δεν πρέπει να αφήνουμε τα συναισθήματα να μας επηρεάζουν, γιατί τελικά καθορίζουν πέρα από την συμπεριφορά, την υγεία μας και τη ζωή μας. Παράλληλα δίνονται αναλυτικότερες συμβουλές για την διατροφή μας, όπως για παράδειγμα, το γιατί οι όξινες τροφές είναι τόσο βλαπτικές για την υγεία του σώματος.

Βράβευση του Πασχαλίδη Γιώργου στο Βατικανό Διεθνή Βραβεία Giuseppe Sciacca

Σε λαμπρή και θερμή ατμόσφαιρα έλαβε χώρα πριν από λίγες μέρες η 9η τελετή των Διεθνών Βραβείων GiuseppeSciacca, στο Αμφιθέατρο του Πανεπιστημίου Pontificia Urbanianaστο Βατικανό. Προσωπικότητες από τον πολιτικό, επιστημονικό, πολιτιστικό χώρο, καθώς και από την ιεραρχία της Καθολικής Εκκλησίας παραβρέθηκαν στην εκδήλωση με επικεφαλής τον Επίτιμο Πρόεδρο των Διεθνών Βραβείων, Kαρδινάλιο Dario Castrillon Hoyos, όπως και τον Πρόεδρο των Διεθνών Βραβείων κληρικό και Καθηγητή Νομικής Don BrunoLima. Η Ελληνίδα Επικοινωνιολόγος και μέλος της Κριτικής Επιτροπής των Βραβείων Βίκυ Μπαφατάκη, παρουσίασε τον Έλληνα Γιώργο Πασχαλίδη που βραβεύτηκε και δεσμεύτηκε ότι η Ελλάδα θα έχει στενή συνεργασία με τα Διεθνή Βραβεία για την προώθηση του πολιτισμού, του εθελοντισμού και των ανθρώπινων αξιών. Ο συγγραφέας Γιώργος Πασχαλίδης απέσπασε Βραβείο Λογοτεχνίας για τα έργα του που επαναπροσδιορίζουν τις ανθρώπινες αξίες με απώτερο στόχο το καλό της ανθρωπότητας, για τη συμβολή του στην επιστήμη και για το εθελοντικό του έργο. Ο Γιώργος Πασχαλίδης δήλωσε: 'Θα συνεχίσω με θέρμη το έργο μου. Η έννοια της αγάπης και των αξιών της ζωής είναι η προτεραιότητά μου. Η συμβολή μου στην επιστημονική κοινότητα συνεπικουρεί το διάβα μου και ως Έλληνας θα συμβάλλω στο έπακρο στη διάδοση του πολιτισμού και του εθελοντισμού παγκοσμίως'. Η Ελλάδα έδωσε ένα ηχηρό μήνυμα συμμετοχής στην τελετή, με την παρουσία 120 Ελλήνων, φίλων του Γιώργου Πασχαλίδη. Βραβεία σε παγκόσμιο επίπεδο απέσπασαν επίσης, ο Andres Sougaret από τη Χιλή, σχεδιαστής της κάψουλας διάσωσης των εγκλωβισμένων ανθρακωρύχων σε ορυχείο της Χιλής, ο Καθηγητής Πανεπιστημίου και ερευνητής στο χώρο της Μικροβιολογίας Enrico Geraci, καθώς και ο Μίκης Θεοδωράκης για την προσφορά του στη μουσική κ.ά. Σημειώνεται ότι το 2005 το απόλυτο βραβείο πολιτισμού, παρέλαβε ο Πάπας Βενέδικτος.

το γεφύρι της επικοινωνίας μας | 19

Νταλιάνα Κατερίνα Τσιάνα - Πανταζίδου Εκδόσεις: University Studio Press Νταλιάνα! Μια γυναίκα δυνατή, λεβέντισσα. όπως πολλές γυναίκες της υπαίθρου και όχι μόνο, τις πρώτες δεκαετίες του εικοστού αιώνα. Γυναίκες οι οποίες κόντρα στις σκληρές κοινωνικές και ιστορικές συνθήκες της νιότης τους, ή εξαιτίας αυτών, διαμόρφωσαν γρανιτένιο χαρακτήρα και θέληση ατσάλινη ώστε να υπερβούν την ίδια τους τη φύση και σε πείσμα της τσιγκούνας τύχης τους-πόλεμοι, κοινωνική κριτική αδυσώπητη ενίοτε, οικονομικές στερήσεις- να μεγαλουργήσουν σε αυτό που ήταν το δικό τους μετερίζι παραδοσιακά, η οικογένεια. Η δημιουργία δεμένων και αγαπημένων πολυπληθών οικογενειών ήταν ο στόχος και η δικαίωση πολλών δυναμικών και ανήσυχων γυναικών, τα «σφιχτά», από πολλές απόψεις, εκείνα χρόνια. Η ιστορία εξελίσσεται σε έναν χώρο με ιδιαίτερα δύσκολο τρόπο ζωής τουλάχιστον τα πρώτα πενήντα χρόνια του προηγούμενου αιώνα. Ήταν ο τρόπος ζωής κάποιων βλα-χόφωνων οικογενειών, οι οποίες λόγω επαγγέλματος και καιρικών συνθηκών αναγκάζονταν να μετακινούνται κάθε χρόνο από τα ορεινά, αφιλόξενα τον χειμώνα για κείνους και τα κοπάδια τους χωριά, στα πεδινά. Στην περιπέτεια αυτή οι γυναίκες σύντροφοι και συνοδοιπόροι επωμίζονταν ένα μεγάλο τμήμα των εργασιών και βίωναν τις αναπόφευκτες δυσκολίες.

Η κ. Κατερίνα Τσιάνα-Πανταζίδου έχει εκδώσει επίσης τα εξής βιβλία: - Το τραγούδια του Μεγάλου Χορού της Αβδέλλας (1996) - Από τα χειμαδιά στο βλαχοχώρια(200 5), University Studio Press - Από τον Τύρναβο στη Λάρισα (2007), Πήγασος

20 | το γεφύρι της επικοινωνίας μας

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ

Την υλοποίηση προγραμμάτων περιβαλλοντικής εκπαίδευσης με σχολεία πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης στο νομό Γρεβενών σχεδίασε και υλοποιεί η «Καλλιστώ», στο πλαίσιο του προγράμματος LIFE Pindos-Grevena «Εφαρμογή δράσεων διαχείρισης για την προστασία της καφέ αρκούδας και του οικοτόπου προτεραιότητας μαύρης πεύκης». Τα προγράμματα αυτά, τα οποία μπορεί να είναι πολυήμερα ή μονοήμερα, έχουν ως βασικό στόχο την εξοικείωση των μαθητών με το φυσικό περιβάλλον του Εθνικού Πάρκου Βόρειας Πίνδου καθώς και με το είδος σύμβολο της περιοχής τους, την αρκούδα. Ιδιαίτερα τα πολυήμερα προγράμματα, που έχουν σχεδιαστεί με σκοπό να συνδυάσουν την

τυπική με την εμπειρική μάθηση, έχουν ως βασικό στόχο την ενεργό εμπλοκή των μαθητών και σε ζητήματα διαχείρισης των περιοχών αυτών. Μέσα από δημιουργικές δραστηριότητες, οι μαθητές καλούνται μεταξύ άλλων να αποτυπώσουν τα περιβαλλοντικά προβλήματα της περιοχής τους και να προτείνουν συγκεκριμένες διαχειριστικές δράσεις. Για την αποτελεσματικότερη υλοποίηση των παραπάνω προγραμμάτων, η «Καλλιστώ», σε συνεργασία με το ΚΠΕ Γρεβενών δημιούργησε μία πρωτότυπη ψηφιακή εκπαιδευτική εφαρμογή, που απευθύνεται τόσο στους μαθητές και τους δασκάλους τους που θα παρακολουθήσουν τα προγράμματα, όσο και σε οποιονδήποτε επιθυμεί να γνωρίσει το νομό Γρεβενών. Η αρκούδα-οδηγός, διασχίζοντας το νομό σας ταξιδεύει μέσα από τις τέσσερις

εποχές, στα Μαστοροχώρια, τον Ποταμό Βενέτικο, τη Βάλια Κάλντα, τον Ορλιακα, το Σμόλικα και τη Βασιλίτσα. Το συγκεκριμένο υλικό θα παραχωρηθεί σε κάθε σχολείο που θα λάβει μέρος στα παραπάνω προγράμματα, ενώ μπορεί κάποιος να κατεβάσει την εφαρμογή και από την ιστοσελίδα του προγράμματος στην παρακάτω διεύθυνση: http://www.pindoslife.gr/.

το γεφύρι της επικοινωνίας μας | 21

| ΤΑ ΜΕΛΗ ΜΑΣ ΓΡΑΦΟΥΝ |

Ποιήματα Το Ρόδο και το Αγριολούλουδο

Στον Στέλιο Γκαρέτσο

Στην ρίζα μιας τριανταφυλλιάς ήτανε φυτρωμένο ένα αγριολούλουδο χλωμό και μικροκαμωμένο. Ποιος ξέρει ποιο βροχόνερο, ποιος ξέρει ποιο αγέρι το έφερε και το 'ριξε μονάχο δίχως ταίρι.

Γιορτάζ' ο Στέλιος σήμερα κι η μέρα είν' ωραία και σε μπαράκι άραξε μαζί με την παρέα

Εκεί ψηλά, πολύ ψηλά, ένα τριανταφυλλάκι καμάρωνε κι έπαιζε μαζί με τ 'αγεράκι, γεμάτο δρόσο κι ομορφιά και μυρωδιά και χάρη.

Ντυμένος το χαμόγελο της λεβεντιάς τη χάρη μόνο σπαθί του έλειπε εύελπι το θηκάρι

Στην ρίζα του δεν κοίταζε απ'το πολύ καμάρι να ιδεί τι κάνει το φτωχό, να λυπηθεί λιγάκι και ένα γλυκόλογο να πει στο μαύρο λουλουδάκι. Περάσαν μέρες, πέρασαν, εμπήκε μπρός ο χρόνος. Σβήσαν τα κάλλη του ενός, του άλλου πάει ο πόνος. Κι εγώ που τα 'ξερα τα δυο σαν ήσαν ανθισμένα και πάλι τα είδα ύστερα ξερά και μαραμένα. Αν και μικρός κατάλαβα ότι στον κόσμο ετούτο δεν πρέπει να καυχιόμαστε για ομορφιά και πλούτο. Είναι τα πλούτη πρόσκαιρα κι η ομορφιά δεν μένει και μόνο καθαρή καρδιά στον Πλάστη ανεβαίνει.

To παραπάνω ποίημα μας το απέστειλε η κυρία Αντιγόνη Βλάχου, εγγονή του Παπαθύμιου από την Καλλονή Γρεβενών και έχει γραφεί από τον ίδιο τον παππού της.

Φορούσε αστέρια κάποτε χρυσά στις επωμίδες στρατού ηγέτης ήτανε αετός στις καταιγίδες Στο Μέγαρο γεννήθηκε κει π' αντηχεί ακόμα το όχι το Ελληνικό στης Πίνδου τ' άγιο χώμα Στητός κι ολόρθος σήμερα μες στο μικρό μπαράκι χαίρεται με τους φίλους του γλεντάει με μεράκι Ένα με τ' άλλο έρχονταν του τόπου τους τραγούδια και νόμιζαν πως γύριζαν σε κάμπους με λουλούδια Στέλιο οι φίλοι σήμερα Ακαδημίας μέλη σου εύχονται χρόνια πολλά να' ναι γλυκά σαν μέλι. Θεσσαλονίκη, Δευτέρα 29-11-2010 Αθανάσιος Στεφανής Συνταξιούχος Δάσκαλος

22 | το γεφύρι της επικοινωνίας μας

| ΤΑ ΜΕΛΗ ΜΑΣ ΓΡΑΦΟΥΝ |

Η ΠΑΡΕΑ ΣΤΑ «ΒΟΜΒΙΔΙΑ» θανάσιος Ι. Στεφανής, Συντ/χος Δάσκαλος και Δόκιμο Μέλος της Ακαδημίας

Σιγόκλαιγε από το πρωί της Παρασκευής 26-11-2010 ο ουρανός της Θεσσαλονίκης και πέρα η θάλασσα του Θερμαϊκού ήταν βουρκωμένη και σκεπασμένη με μια άχλη που μαχαίρωνε τη διάθεση και σε γέμιζε ακεφιά. Θόλωνε τα παρμπρίζ των αυτοκινήτων, δυσκόλευε τους οδηγούς και ανάγκαζε όσους φορούσαν γυαλιά να σκουπίζουν κάθε τόσο τις διόπτρες τους. Σήμερα η παρέα ( η Ακαδημία του Parfe ) ήταν καλεσμένη απ' το φίλο και μέλος της Ακαδημίας Στέλιο Γκαρέτσο στο ουζερί «Βομβίδια», για ένα ποτό λόγω της ονομαστικής του γιορτής. Όλοι ασμένως αποδέχτηκαν την πρόσκληση και στον καθορισμένο χρόνο ήταν εκεί : ο Πρόεδρος της Ακαδημίας, ο Στρατηγός του στρατεύματος Ε.Α. Δημήτρης Λαγούδης ( ο αντιπρόεδρος Πόντιος Ηλιάδης Νίκος απουσίαζε εδώ και καιρό ) αλλά και πολλά από τα μέλη της Ακαδημίας δώσανε το παρόν αψηφώντας τις χοντρές στάλες της βροχής. Τα «Βομβίδια» είναι ένα μικρό ουζερί στην είσοδο της Στοάς της κεντρικής αγοράς Θεσσαλονίκης από την οδό Βασιλέως Ηρακλείου με όρθιους και στριμωγμένους τους θαμώνες του, ανάμεσα σ' αυτούς και την παρέα μας εκείνη τη μέρα. Ο Στέλιος Γκαρέτσος, ένας απόστρατος Στρατηγός απ' το Μέγαρο Γρεβενών, ντυμένος μ' ένα πλατύ χαμόγελο και φωτεινό πρόσωπο, τσούγκριζε συνεχώς το ποτήρι του και δέχονταν τις ευχές μας. Το νερωμένο άσπρο τσίπουρο στα ρακοπότηρα που κρατούσαμε όλοι μας

ανέδυε ένα άρωμα που γαργαλούσε το λαρύγγι και αύξανε την όρεξη.

τοιχώματα και άλλαξαν παντελώς την ατμόσφαιρα και την όψη του χώρου.

Αλλά και εκείνα το ροδοψημένα Σμυρναίικα σουτζουκάκια και το ψημένο κεφαλοτύρι πασπαλισμένο με ρίγανη, ήταν σκέτη πρόκληση καθώς ο κάπελας τα άπλωνε πάνω σε λαδόχαρτα.

Ακούσθηκαν Γρεβενιώτικα, Ηπειρώτικα, Κοζανίτικα, Θεσσαλικού Κάμπου, Θρακιώτικα, Πελοποννησιακά, Ποντιακά τραγούδια με κορωνίδα το «Γιάννη μου το μαντήλι σου» και το «Στέλλα μωρ' Στέλλα» που όλη η παρέα αλλά και πολλοί θαμώνες τα τραγούδησαν με ιδιαίτερη χαρά παρασυρόμενοι απ' τη μελωδία τους.

Γουλιά γουλιά το τσίπουρο δρόσιζε το διψασμένο λαρύγγι και τα «βομβίδια» του οινοπνεύματος σιγά σιγά ερέθιζαν το νευρικό σύστημα, αντράλιαζαν το νου, έλυναν τη γλώσσα μας και ανέβαζαν στο κατακόρυφο τη διάθεσή μας όχι μόνο για κουβέντες, αλλά και για τραγούδι. Κάπου εκεί ανάμεσα στους όρθιους θαμώνες, ξετρύπωσε ξαφνικά ένας ακορντεονίστας. Δειλά δειλά άρχισε να παίζει κάποια ελαφρολαικά τραγούδια, αλλά το ενδιαφέρον του ήταν στραμμένο στην δική μας παρέα. Το έμπειρο μάτι του μας ξεχώρισε και με όμορφο τρόπο μας πλησίασε και οι νότες του τσάμικου σκοπού που γέμισαν το ουζερί μας άρπαξαν στα φτερά τους και όλοι μαζί οι θαμώνες γίναμε μια παρέα τραγουδώντας το σκοπό τους. Ξύπνησαν οι αναμνήσεις , μπέρδεψαν το νου, ανηφόρισαν στο γενέθλιο τόπο και έφεραν βροχή στα μάτια. Ένα μετά το άλλο τα ρεπερτόρια του δεξιοτέχνη μουσικού έκαναν τις καρδιές μας να φτερουγίσουν και τα «βομβίδια» του τσίπουρου να απελευθερώσουν του κεφιού τα συναισθήματα. Πέταξαν οι μουσικές νότες απ' τη δίοδο της Στοάς που ενώνει την Ερμού και τη Βασιλέως Ηρακλείου, σκαρφαλώσανε στα

Ακόμη και αυτός ο εν ενεργεία πανεπιστημιακός καθηγητής Σερραίος την καταγωγή, ενώ είναι λαλίστατος σε κάθε επιστημονικό θέμα που πέφτει στο τραπέζι στις καθημερινές συζητήσεις στο PARFE, σήμερα εδώ κρατούσε χαμηλούς τόνους. Σαν αντήχησαν όμως στ' αφτιά του οι νότες του Θρακιώτικου τραγουδιού «κρουν τα νταούλια μωρέ Στέργιο κρούν και τα βιολιά», σαν ελατήριο πετάχτηκε επάνω, φωτίστηκε το πρόσωπό του, χαμογέλασαν τα χείλη του και λύθηκε η γλώσσα του τραγουδώντας το τραγούδι του γενέθλιου τόπου του δείχνοντας και εδώ τα προσόντα του. Και ανάμεσα σε όλους, ο εορταζόμενος Στέλιος περιχαρής και συγκινημένος, συμμετείχε στην εκδήλωση με όλες του τις αισθήσεις. Εκείνη τη στιγμή τα «Βομβίδια» άλλαξαν χρώμα, άλλαξαν σχήμα και έπαιρναν στην καρδιά μας μια άλλη θέση. Αυτή είναι η ακαδημία του PARFE, αυτή είναι η παρέα. Στέλιο ΧΡΟΝΙΑ ΠΟΛΛΑ και του ΧΡΟΝΟΥ. Θεσσαλονίκη, Δευτέρα 29-11-2010

το γεφύρι της επικοινωνίας μας | 23

| ΤΑ ΜΕΛΗ ΜΑΣ ΓΡΑΦΟΥΝ |

Καλημέρα Ελλάδα Kalimera Breakfast! Μαρία Καντζιάρη

Δημοσιογράφος, καταγωγή από Τρίκωμο Γρεβενών

ην παγκόσμια καθιέρωση ενός ελληνικού πρωινού με τον τίτλο «Kalimera Breakfast» με διαλεχτά και υψηλής ποιότητας ελληνικά παραδοσιακά προϊόντα, ενός μενού που θα προωθείται σε τουριστικές επιχειρήσεις σε Ελλάδα και εξωτερικό, σε μονάδες εστίασης και φιλοξενίας, νοσοκομεία, φοιτητικές εστίες καθώς και σε σχολές μαγειρικής και τουρισμού ανά τον κόσμο, προσπαθεί να πετύχει η Λέσχη Αρχιμαγείρων Ελλάδος (www.chefclub.gr ) με την έμπρακτη υποστήριξη του Ελληνικού Οργανισμού Τουρισμού. Ως απαρχή της όλης προσπάθειας σηματοδοτήθηκε η διοργάνωση του 1ου Εθνικού Συνεδρίου Γαστρονομίας στις 5 Φεβρουαρίου 2011 στο εκθεσιακό κέντρο «Expo Athens, στο πλαίσιο της Διεθνούς Έκθεσης για την Τροφοδοσία και τον Εξοπλισμό Ξενοδοχείων και μονάδων Μαζικής Εστίασης HORECA 2011. Κατά τη διάρκεια του Συνεδρίου υπεγράφη η Ιδρυτική Πράξη του “Kalimera Beakfast” για τη θεσμική καθιέρωση του ελληνικού πρωινού ως αναπόσπαστου μέρους του ελληνικού τουριστικού προϊόντος, με σκοπό να προσδοθεί στην γαστρονομία και δη στο πρωινό μία ταυτότητα η ελληνική και μία αξία, η αξία που του αρμόζει, ώστε να γίνει αρχικά αναγνωρίσιμο και στη συνέχεια δημοφιλές. Ποθητός στόχος είναι οι τουρίστες να αποζητούν το ελληνικό πρωινό όταν βρίσκονται στο εξωτερικό, ενώ εκείνοι που είχαν την ευκαιρία να δοκιμάσουν το kalimera breakfast στην Ελλάδα, να επανέλθουν στο μέλλον ορμώμενοι από την προηγούμενη εμπειρία της γαστρονομικής απόλαυσης και να τη συνδυάσουν με μία επίσκεψη σε ένα αρχαιολογικό χώρο, ένα παραδοσιακό ορεινό χωριό κλπ. Σύμφωνα με την Ιδρυτική Πράξη «Kalimera Breakfast» αποφασίστηκε: Ψ Να αναπτυχθεί σχεδιασμός μενού με

ελληνικά τοπικά παραδοσιακά προϊόντα Ψ Να μεταδοθεί σε όλα τα μέλη της Λέσχης Αρχιμαγείρων Ελλάδος η φιλοσοφία του ελληνικού πρωινού Ψ Να καθιερωθεί το «Kalimera Breakfast» ως μάθημα στις σχολές τουριστικών επαγγελμάτων Ψ Να καθιερωθεί το ελληνικό πρωινό σε όλα τα ξενοδοχεία, εστιατόρια, νοσοκομεία, αεροπορικές εταιρείες, φοιτητικές εστίες και οπουδήποτε προσφέρεται πρωινό Ψ Να αναπτυχθούν ιδέες για βιομηχανίες τροφίμων Ψ Να υπάρξει συνεργασία με το Υπουργείο Παιδείας, Δια Βίου Μάθησης και Θρησκευμάτων, έτσι ώστε το ελληνικό πρωινό να συμπεριληφθεί ως απαραίτητο μάθημα διατροφής σε παιδιά του δημοτικού. Αξίζει να σημειωθεί πως η Ομοσπονδία Αρχιμαγείρων Ελλάδας σχεδιάζει να διεκδικήσει τη διοργάνωση του Παγκόσμιου Συνεδρίου Γαστρονομίας (WACS Congress) το 2016 στην Ελλάδα. Μια επιτυχημένη διεκδίκηση θα αποτελέσει μοναδική ευκαιρία προβολής της γαστρονομίας, του πολιτισμού, των παραδόσεων αλλά και των αρχιμαγείρων της Ελλάδας ενώ παράλληλα θα προσελκύσει το ενδιαφέρον της διεθνούς γαστρονομικής κοινότητας.

Τι περιλαμβάνει το ελληνικό πρωινό Το μενού των εδεσμάτων που περιλαμβάνει το ελληνικό πρωινό, είναι το ακόλουθο. * Αρτοσκευάσματα: Καρβέλι με Καρύδια & Κανέλα Ιωαννίνων, λαγάνα με Χοντρό Αλάτι & Δεντρολίβανο Σπάρτης, χαρουπόψωμο Ικαρίας, καρβέλι Πολύσπορο, τυρόψωμο Μακεδονίας, λαδόψωμο Μυτιλήνης, μαργαρίτα Θεσπρωτίας, μπομπότα Θεσσαλίας, ντομάτα & Βασιλικό Ζακύνθου, ψωμάκι με Βασιλομανίταρο Γρεβενών, κουλούρι Θεσσαλονίκης, λαλαγγίδες Λακωνίας, κρουασίνι με Τυρόσπορο, κρουασίνι με Σταφίδα, καβουρμαδάκια Σερρών, παξιμαδάκια Κρήτης, κριθαρομπουκιές Λαρίσης. * Κέικ – Κουλούρια- Πίτες: κέικ με Ταχίνι Καβάλας, κέικ με Μαστίχα Χίου, τσουρέκι Πολίτικο, βασιλόπιτα Παραδοσιακή, μουστοκούλουρα Μεσογείων, κουλουράκια με Μέλι & Πορτοκαλί Κυκλάδων, κουλουράκια Βανίλιας με Βούτυρο Νάξου, κουλούρια με Κρόκο Κοζάνης, μηλόπιτα Βόλου, μπουγάτσα Σερρών, σκαλτσούνια με Τυρί Λασιθίου,

Αρωγοί στην προσπάθεια διάδοσης του “Kalimera Beakfast” είναι ο Ελληνικός Οργανισμός Τουρισμού, η Κεντρική Ένωση Επιμελητηρίων Ελλάδος, το Ξενοδοχειακό Επιμελητήριο Ελλάδος, η Ομοσπονδία Αρχιμαγείρων Ελλάδος και η Πανελλήνια Ομοσπονδία Εστιατορικών και Συναφών Επαγγελμάτων. Τη διοργάνωση του 1ου Εθνικού Συνεδρίου Γαστρονομίας επιμελήθηκε η εταιρεία ARTION Conferences & Events, έχοντας αναλάβει και τη διεκδίκηση του Παγκόσμιου Συνεδρίου Γαστρονομίας.

Ο κ. Καρούμπας, Πρόεδρος Λέσχης Αρχιμαγείρων Ελλάδος (αριστερά) με τον Πρόεδρο Ελληνικού Οργανισμού Τουρισμού κ. Κανελλόπουλο (δεξιά) υπέγραψαν την Ιδρυτική Πράξη του Kalimera Breakfast, για την καθιέρωση του ελληνικού πρωινού στις τουριστικές επιχειρήσεις σε Ελλάδα και εξωτερικό.

το γεφύρι της επικοινωνίας μας | 25

| ΤΑ ΜΕΛΗ ΜΑΣ ΓΡΑΦΟΥΝ |

Από αριστερά προς τα δεξιά: Αθανάσιος Σκούρας, Πρόεδρος Λέσχης Αρχιμαγείρων Ελλάδος, Σεφ Προεδρίας της Δημοκρατίας Μαρία Καντζιάρη, δημοσιογράφος - υπεύθυνη έντυπης και ηλεκτρονικής επικοινωνίας 1ου Εθνικού Συνεδρίου Γαστρονομίας “Kalimera Breakfast” Μίλτος Καρούμπας, Πρόεδρος Λέσχης Αρχιμαγείρων Ελλάδος, Executive Chef, Διευθυντής Διεύθυνσης Πωλήσεων & Σχεδιασμού Αεροτροφοδοσίας της Olympic Catering

σαρικοχορτόπιτα Ηρακλείου, λυχναράκια Ρεθυμνιώτικα, λουκουμάδες με Μέλι Θυμαρίσιο Φούρνων. * Γλυκίσματα –Κρέμες: μελομακάρονα, κουραμπιέδες, δίπλες Καλαμάτας, λουκούμια Σύρου, σάμαλι Μαστιχάτο με Γιαούρτι, εκμέκ από Τσουρέκι & Πρόβειο Γάλα Καρδίτσας, χαλβάς Φαρσάλων, υποβρύχιο Τήνου, γλειφιτζούρι Μαλλί της Γριάς, ρυζόγαλο Δωδεκανήσου με Χαβιάρι Κανέλας, αφρός Μακεδονικού Χαλβά, κρέμα Πορτοκάλι με Κρόκο Κοζάνης. * Ροφήματα –Χυμοί: Τσάι του Βουνού με Κουμ Κουάτ Κέρκυρας, κρύο Τσάι με Αφρό Λεμονοκενδούλας Άργους, χαμομήλι Πάρνηθας, λεβάντα Μαλακάσας, ελληνικός Καφές στη Χόβολη, κακάο με Κάρδαμο, φραπέ με Παγωτό Καϊμάκι, γάλα Κατσικίσιο, αριάνι, πορτοκαλάδα Λακωνίας, λεμονάδα Αργολίδας, βυσσινάδα Νάουσας, μανταρινάδα

Κλημεντίνη, χυμός Καρότο-Πιπερόριζα, ντοματοχυμός με Αφρό Σέλινου.

Μυκόνου, μαλακή Μυτζήθρα Τρικάλων, μανούρι Χανίων.

* Μαρμελάδες -Μέλι: Πορτοκάλι, ακτινίδιο με Λουίζα, κυδώνι, φράουλα με Λεμόνι, κεράσι, σπαράγγια με Τσούτσκια, μέλι Θυμαρίσιο, μέλι Πεύκου, χαρουπόμελο, ταχίνι, πραλίνα με Νες Καφέ.

* Ζεστά πιάτα: Φασολάδα Πηλίου, τραχανάς Καλαβρύτων, ντοματίνια Γεμιστά με Φρούτα, μορχελες Πίνδου Με Πράσο, κολοκυθοκεφτέδες Χαλκιδικής, πατάτες Θήβας με Ντομάτα & Ποπ Κορν Φέτας, φορμαέλα Αράχωβας Σαγανάκι με Σουσάμι, αυγόφετα με Μους ΓιαούρτιΠετιμέζι Κεφαλονιάς, πανσέτα Καπνιστή, χοιρινό Γάλακτος στον Ξυλόφουρνο, λουκάνικο Τριπόλεως με Πορτοκάλι Σουβλάκι, λουκάνικο με Πράσο Τρικάλων & Σάλτσα Σπετσοφάι, αυγά Μάτια με Στάκα Κρήτης, καγιανάς Χαλκίδας, φρουταλιά Άνδρου, ομελέτα με Καβουρμά Κερκίνης, & Πιπεριά Φλωρίνης.

* Κομπόστες –Γλυκά κουταλιού: Αχλάδι με Βανίλια Κομπόστα, φιρίκι με Λεμονόχορτο Κομπόστα, βερίκοκο με Μαστίχα Κομπόστα, φρουτοσαλάτα με Αστεροειδή Γλυκάνισο, κεράσι Γλυκό, τριαντάφυλλο Γλυκό, ελιά Γλυκό, περγαμόντο Γλυκό, σύκο Γλυκό, φιστίκι Αίγινας Γλυκό, κάστανο Γλυκό. * Γιαούρτι -Βούτυρο: Γιαούρτι Μαστίχας, γιαούρτι Στραγγιστό, γιαούρτι Φράουλα, γιαούρτι Πρόβειο, βούτυρο Αγελάδας Σερρών, βούτυρο Κέρκυρας, βούτυρο από Ελαιόλαδο. * Αποξηραμένα φρούτα -Καρποί: Δαμάσκηνα Ρόδου, βερίκοκα Νάουσας, χουρμάδες, σύκα Μεσσηνίας, σταφίδα Μαύρη Κορίνθου, σταφίδα Ξανθιά Αιγίου, στραγάλι Αφράτο, φιστίκια Αίγινας, ηλιόσποροι, σπόροι Κολοκύθας, νιφάδες Βρώμης, νιφάδες Σίκαλης, νιφάδες Καλαμποκιού * Συνοδευτικά: Ντοματίνια Σαντορίνης, αγγούρια, καρδιές Μαρουλιού, σιτάρι Με Ρόδι & Μυρωδικά, ρέγκα, σκουμπρί Καπνιστό, χέλι Καπνιστό, ελιές Καλαμών, ελιές Θρούμπες, ελιές Πράσινες, καπαρόμηλο, αγγουράκι Τουρσί, κρίταμο Τουρσί, τουρσί Ανάμεικτο, βολβοί * Αλλαντικά: Προσούτο Καρπενησίου, σαλάμι Λευκάδας, χοιρινή Μπριζόλα Καπνιστή, απάκι Κρήτης, λούμπουλο Κέρκυρας, παστουρμάς Θράκης, σύγκλινο Μάνης, γαλοπούλα Καπνιστή Σάμου * Τυριά: Καλαθάκι Λήμνου, λαδοτύρι Μυτιλήνης, γραβιέρα Νάξου, μετσοβόνε Ηπείρου, κατίκι Δομοκού, κοπανιστή

Ακολουθεί αποκλειστική συνέντευξη για το περιοδικό μας με τον Μίλτο Καρούμπα, Πρόεδρο Λέσχης Αρχιμαγείρων Ελλάδος και Executive Chef, Διευθυντή Διεύθυνσης Πωλήσεων & Σχεδιασμού Αεροτροφοδοσίας της Olympic Catering.

Πώς ξεκίνησε η ιδέα του Kalimera Breakfast; ·

Η ιδέα του kalimera breakfast ξεκίνησε ύστερα από κοινή συζήτηση με τον Πρόεδρο του Ελληνικού Οργανισμού Τουρισμού, κ. Νικόλα Κανελλόπουλο, από τις πρώτες ημέρες που ανέλαβε την Προεδρία του Οργανισμού. Ως Έλληνες Αρχιμάγειρες συμφωνήσαμε να ενώσουμε τις δυνάμεις μας με άλλους θεσμικούς φορείς και να ετοιμάσουμε το ελληνικό πρωινό με τον τίτλο kalimera breakfast, που θα προσφέρεται πλέον σε όλα τα τουριστικά καταλύματα.

ΤΥΡΟΚΟΜΙΚΑ ΓΡΕΒΕΝΩΝ παραγωγή μας

παράδοση στο χώρο σας

Σωκράτης Α. Λόλας Λ. ΙΑΣΩΝΙΔΟΥ 11 ΤΗΛ.: 2310 261.004 - ΘΕΣ/ΝΙΚΗ

26 | το γεφύρι της επικοινωνίας μας

| ΤΑ ΜΕΛΗ ΜΑΣ ΓΡΑΦΟΥΝ |

εκατομμύρια πρωινά γεύματα που προσφέρονται , συμπεριληφθούν ελληνικές πρωτογενείς α` ύλες αλλά και έτοιμα παραδοσιακά τοπικά προϊόντα που θα βοηθήσουν την ανάπτυξη των τοπικών παραγωγών.

Ο κ. Κανελλόπουλος, Πρόεδρος Ελληνικού Οργανισμού Τουρισμού δοκιμάζει μερικές από τις γεύσεις του «Kalimera Breakfast»

Από ποιες περιοχές της Ελλάδας έχετε συμπεριλάβει προϊόντα; Πώς έγινε η συγκεκριμένη επιλογή; ·

Το kalimera breakfast περιλαμβάνει προϊόντα από όλη την Ελλάδα και έχει το εξής πλεονέκτημα: δεδομένου ότι όλες οι γεωγραφικές περιοχές της χώρας μας διαθέτουν παραδοσιακά προϊόντα που μπορούν να προσφέρονται στον επισκέπτη το πρωί, μπορεί ανά περιοχή να παρουσιάζεται μια σύνθεση που να υποδηλώνει τα τοπικά της χαρακτηριστικά, τη γεύση και την παράδοση. Έτσι οι τουρίστες που επισκέπτονται διάφορες περιοχές, θα μπορούν να διαπιστώνουν την αξεπέραστη ποιότητα των ελληνικών προϊόντων.

Πώς σκοπεύετε να διαδώσετε την ιδέα του Kalimera Breakfast και να συμβάλλετε στην καθιέρωση του Kalimera Breakfast παγκοσμίως; Ποια είναι η ειδοποιός διαφορά από αντίστοιχες κινήσεις άλλων φορέων; ·

Η ιδέα του kalimera breakfast προβλέπεται να διαδοθεί τόσο στο εσωτερικό της χώρας, όσο και στο εξωτερικό. Ήδη υπάρχει σχέδιο προβολής του σε πολλές τουριστικές περιοχές της Ελλάδας, αλλά και σε διεθνείς εκθέσεις του εξωτερικού. Η Ομοσπονδία Αρχιμαγείρων Ελλάδας το έχει ήδη προωθήσει προς ενημέρωση της Παγκόσμιας Ομοσπονδίας Αρχιμαγείρων (WACS), ενώ θα παρουσιασθεί ως νέα πρόταση αποδοχής νέου διεθνούς πρωινού στο προσεχές παγκόσμιο συνέδριο στην Νότιο Κορέα. Βέβαια για να μην «καεί» η ιδέα αυτή πρέπει

πρώτα από όλους η Πολιτεία και οι θεσμικοί φορείς να προστατεύσουν και να στηρίξουν την καινοτόμο αυτή πρόταση.

Ποιες επιχειρήσεις /οργανισμοί θα μπορούσαν να υιοθετήσουν το ελληνικό πρωινό του Kalimera Breakfast και πως θα μπορούσε να έρθει σε επαφή κάποιος μαζί σας για να συνεισφέρει στην προσπάθεια αυτή; ·

Ως Λέσχη Αρχιμαγείρων Ελλάδος έχουμε στείλει το μήνυμα της εφαρμογής του kalimera breakfast και στα 1400 μέλη μας που επανδρώνουν το 90% των επισιτιστικών, ξενοδοχειακών και εστιατορικών μονάδων. Επίσης, κάθε ενδιαφερόμενος μπορεί να επικοινωνεί με τα γραφεία της Λέσχης μας και να του δίδονται ιδέες και επεξηγήσεις για την εφαρμογή του. Το πρόγραμμα του kalimera breakfast, όπως ανακοίνωσε και ο Πρόεδρος του ΕΟΤ, θα πιστοποιηθεί μέσα από τις διαδικασίες του οργανισμού.

Πώς αποτιμάται μια τέτοια προσπάθεια εν μέσω οικονομικής ύφεσης; ·

H οικονομική ύφεση κάνει την ανάγκη ανάληψης τέτοιων πρωτοβουλιών ακόμη πιο επιτακτική. Η οικονομία της χώρας μας θα βοηθηθεί αφάνταστα εάν στα

Η Λέσχη Αρχιμαγείρων Ελλάδος εύχεται σε όλους ένα πρωινό γεμάτο γεύση!

το γεφύρι της επικοινωνίας μας | 27

| ΣΥΛΛΟΓΙΚΑ ΓΡΑΦΟΜΕΝΑ | ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΠΡΙΟΝΙΩΝ ΓΡΕΒΕΝΩΝ «ΤΟ ΜΠΟΖΟΒΟ»

Αγ. Αθανάσιος 2011 Τετάρτη, 19 Ιανουρίου 2011 Με μεγάλη επιτυχία πραγματοποιήθηκε και φέτος ο εορτασμός του πολιούχου των Πριονίων Αγ. Αθανασίου. Αναβίωσαν για άλλη μία φορά αυτήν την ηλιόλουστη ημέρα κάποια απο τα έθιμα της συγκεκριμένης εορτής. Πιο συγκεκριμένα μετά την Θεία Λειτουργία ακολούθησε η δημοπρασία του χειροποίητου Υψώματος, η Αρτοκλασία και η διανομή φαγητού από το καζάνι της εκκλησίας. Η προσέλευση του κόσμου ήταν μεγάλη αν και η συγκεκριμένη ημέρα ήταν εργάσιμη. Ευχόμαστε του χρόνου να είμαστε όλοι καλά και να ξανανταμώσουμε πάλι!

Κωνσταντίνος Δημαράς www.prionia.gr

32 ΠΥΛΑΙΑΣ 102 2310914712

28 | το γεφύρι της επικοινωνίας μας

| ΙΑΤΡΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ |

ΣΑΚΧΑΡΩΔΗΣ ΔΙΑΒΗΤΗΣ ΚΑΙ ΣΤΟΜΑΤΙΚΗ ΥΓΕΙΑ Θεολογία Δημ. Βήλιου, Χειρουργός Οδοντίατρος 

Αιμορραγία των ούλων



Ούλα διογκωμένα, ευαίσθητα με ερυθρό χρώμα



Κακοσμία στόματος



Δόντια, που είναι εύσειστα ή φαίνονται να απομακρύνονται μεταξύ τους



Αλλαγή στην εφαρμογή κινητών ή ολικών οδοντοστοιχιών

Τα διαβητικά άτομα από τα προβλήματα στο ανοσοποιητικό τους σύστημα μπορεί επιπλέον να είναι ευαίσθητα στην ανάπτυξη μολύνσεων από μύκητες. Οι μυκητιάσεις εμφανίζονται στο στόμα ως πλάκες με λευκό ή ερυθρό χρώμα, που είναι ευαίσθητες και μπορεί να εξελιχθούν σε πληγές. Μπορεί να εμφανιστούν επίσης στη γλώσσα με καυσαλγία και δυσκολία στην κατάποση.

Τα άτομα που πάσχουν από σακχαρώδη διαβήτη εμφανίζουν μεγαλύτερο κίνδυνο να αναπτύξουν προβλήματα στοματικής υγείας συγκριτικά με τους μη διαβητικούς. Επειδή ο διαβήτης μειώνει την αντίσταση του οργανισμού στις διάφορες λοιμώξεις και φλεγμονές, αυξάνεται ο κίνδυνος ανάπτυξης περιοδοντικών παθήσεων, δηλαδή παθήσεων των ούλων και του οστού που στηρίζει τα δόντια καθώς επίσης και μολυσματικών νόσων του στόματος. Ο κίνδυνος εμφάνισης αυτών των ανεπιθύμητων συνεπειών μπορεί να μειωθεί με τη διατήρηση των τιμών της γλυκόζης σε φυσιολογικά επίπεδα, είτε με ελεγχόμενο διαιτολόγιο, είτε με τη χορήγηση φαρμακευτικών σχημάτων. Από την άλλη πλευρά υπάρχουν και επιστημονικά στοιχεία που δείχνουν ότι η αντιμετώπιση και θεραπεία των διαφόρων περιοδοντικών παθήσεων βοηθά στη βελτίωση του ελέγχου του σακχάρου του

αίματος. Τι είναι όμως η περιοδοντική νόσος που τόσο στενή σχέση έχει με το σακχαρώδη διαβήτη; Πρόκειται για φλεγμονώδη νόσο μικροβιακής αιτιολογίας, που αποτελεί εξέλιξη της ουλίτιδας και προσβάλλει τόσο τα ούλα όσο και το οστό, που στηρίζει τα δόντια. Η όλη διαδικασία ξεκινά από τη συσσώρευση οδοντικής μικροβιακής πλάκας πάνω στα δόντια εξαιτίας πλημμελούς και λανθασμένης στοματικής υγιεινής. Για το λόγο αυτό είναι απαραίτητη η καλή στοματική φροντίδα στο σπίτι και οι τακτικές επισκέψεις ελέγχου στον οδοντίατρο.

Οι διαβητικοί πρέπει να ενημερώσουν τον οδοντίατρο τους για το πρόβλημα της υγείας τους και να αναφέρουν κατά πόσο ο διαβήτης ελέγχεται. Αν χρησιμοποιούν οδοντοστοιχίες πρέπει καθημερινά να τις αφαιρούν και να τις καθαρίζουν. Αν υπάρχει η συνήθεια του καπνίσματος πρέπει να διακόπτεται αμέσως. Καθοριστική σημασία για τη διατήρηση ενός υγιούς στόματος στους διαβητικούς αλλά και σε όλους είναι η καλή στοματική υγιεινή. Βουρτσίζουμε δύο φορές την ημέρα και καθαρίζουμε τα μεσοδόντια διαστήματα με οδοντικό νήμα ή μεσοδόντια βουρτσάκια. Σε συνδυασμό με τις τακτικές επισκέψεις στον οδοντίατρο μπορούμε να εξασφαλίσουμε μια καλή κατάσταση λειτουργίας του στόματος.

Συμπτώματα, που θα πρέπει να προβληματίσουν κάποιον και να τον παρακινήσουν για μια επίσκεψη στον οδοντίατρο είναι τα εξής:

το γεφύρι της επικοινωνίας μας | 29

ΝΤΟΜΑΤΕΣ ΚΑΙ ΠΙΠΕΡΙΕΣ ΓΕΜΙΣΤΕΣ ΣΑΜΙΩΤΙΚΕΣ

Υλικά για 6 μερίδες



6 ντομάτες ώριμες



6 πιπεριές πράσινες



250ml εξαιρετικά παρθένο ελαιόλαδο



400γρ ρύζι καρολίνα ή νυχάκι



2 σκελίδες σκόρδο λιωμένο



1 κρεμμύδι ξερό ψιλοκομμένο



100γρ κρεμμύδια φρέσκα ψιλοκομμένα



5γρ κανέλα τριμμένη



125γρ σταφίδες



100γρ κουκουνάρι καβουρδισμένο



100γρ αμυγδαλόψιχα καβουρδισμένη



250γρ πολτός ντομάτας



30γρ μαϊδανός ψιλοκομμένος



20γρ δυόσμος φρέσκος ψιλοκομμένος



Αλάτι



Πιπέρι μαύρο τριμμένο



20γρ ζάχαρη

Εκτέλεση 

Α. Κόψτε το επάνω μέρος από τις ντομάτες και τις πιπεριές. Αφαιρέστε τους σπόρους από τις πιπεριές και πετάξτε τους. Αφαιρέστε την ψίχα από τις ντομάτες και να την φυλάξετε. Επίσης να φυλάξετε το επάνω μέρος των λαχανικών που κόψατε γιατί θα το χρησιμοποιήσετε αργότερα για να τα σκεπάσετε.



Β. Μέσα σε ένα μεγάλο τηγάνι ζεστάνετε 50γρ ελαιόλαδο. Ρίξτε τα κρεμμύδια και σωτάρετε 3 λεπτά. Στη συνέχεια προσθέστε το ρύζι, το σκόρδο, την κανέλα, τις σταφίδες, το καβουρδισμένο κουκουνάρι, την καβουρδισμένη αμυγδαλόψιχα και την ψίχα της ντομάτας που έχετε φυλάξει. Προσθέστε νερό μέχρι να σκεπασθούν τα υλικά και σιγοβράστε 10 – 12 λεπτά μέχρι να μαλακώσει το ρύζι και να απορροφηθούν τα περισσότερα υγρά.



Γ. Προσθέστε αλάτι – πιπέρι και τα μυρωδικά στη γέμιση του ρυζιού και βγάλτε το τηγάνι από τη φωτιά και προθερμάνετε το φούρνο στους 190οC. Ντύστε τις ντομάτες και τις πιπεριές με τη ζάχαρη, γεμίστε τα λαχανικά με τη γέμιση του ρυζιού και σκεπάστε τα με τα καπάκια που έχετε φυλάξει. Ταχτοποιείστε τα λαχανικά μέσα σε μια πυρίμαχη πιατέλα και προσθέστε νερό μέχρι να σκεπασθεί η βάση της πιατέλας. Την συνταγή έδωσε για το περιοδικό ο κ. Μίλτος Καρούμπας Πρόεδρος της Λέσχης Αρχιμαγείρων Ελλάδας & Executive Chef, Διευθυντής Διεύθυνσης Πωλήσεων και Σχεδιασμού Αεροτροφοδοσίας της Olympic Catering

30 | το γεφύρι της επικοινωνίας μας

ΧΡΙΣΤΟΦΟΡΙΔΗΣ ΓΡΑΦΕΙΟ ΤΕΛΕΤΩΝ, ΕΚΤΑΦΩΝ & ΜΝΗΜΟΣΥΝΩΝ Ευαγγελιστρίας 18, Γρεβενά (δίπλα στη Μητρόπολη) Τηλ.: 24625 01119- Κιν. what's up: 6986 309406

ΔΙΑΝΥΚΤΕΡΕΥΕΙ

AΡΓΥΡΩ ΤΖΗΚΑ ÊÁÐÅÔÁÍ ÃÊÏÍÇ 45 ÔÇË.: 2310 423684