VERBORGEN
AMSTERDAM KUNST / CULTUUR / FOOD / EVENTS
expositie
10
S K E K jaar
skek
t/m maart 2017 zeedijk 4-8 1012 AX Amsterdam
2
Editorial Wandelend tussen de grachtenpanden en woonboten geniet ik van alles om mij heen. Ik ben slechts één wandelend onderdeel in de mierenhoop. Ik moet uitkijken waar ik loop want ik word net niet aangereden door een fietser die door de smalle straten scheurt. Zo nu en dan loop ik door een walm van wiet. Het parfum van Amsterdam. De bruggetjes over de grachten brengen me naar de verborgen plekjes in de stad. De kleur van rood vult de straten van de rosse buurt. De mensen kunnen in deze stad zichzelf zijn. Medebewoners vragen zich niet af waarom jij bent wie je bent. De drukte overdag houdt na zonsondergang aan in het bruisende nachtleven van de stad die ook wel Mokum genoemd wordt. Het is massaal, er zijn veel toeristen en het is een business die nooit stopt. Voor sommige mensen is het zelfs té. Als toerist bezoek je alle bekende plekjes die de stad rijk is, maar waarom zou je als bewoner geen toerist meer kunnen zijn? Slapen in een hotel om de hoek, naar dat binnenplaatsje aan de andere kant van de stad gaan of naar een optreden kijken van een lokale toneelgroep. Raak jezelf eens kwijt in het bekende, doch onbekende. Dit is een moment om bij stil te staan. Je hebt nu ons allereerste nummer in handen. Een magazine dat opzoek gaat naar het verborgen in de bekende stad. De speciale plekjes waar bijna niemand komt, de kunstenaars die bijna niemand kent of het verhaal waar bijna niemand iets vanaf weet. Met een redactie van tien jonge creatievelingen hebben wij hard gewerkt om dit magazine te maken tot wat het nu is. Maak plaats in je boekenkast, doe inspiratie op en kom zelf ook tot actie. Met trots presenteren wij: Verborgen ‘Amsterdam’. Iris van Dijk Hoofdredacteur
3
Colofon Hoofdredacteur Iris van Dijk Iedereen aansturen, planningen maken en overzicht houden. Het zijn een paar van de taken die je als hoofdredacteur hebt. De stress vind ik meestal geweldig maar de controle hebben als het goed loopt is ook fijn. De uiteindelijke beslissingen maken blijft soms lastig omdat we het toch samen doen.
4
Tekstredacteur
Tekstredacteur
Pien Weelink
Britte Hubregtse
Tekstredacteur Stijne Schuurkamp
Elke dag is weer anders. Experimenten
Een tekst schrijven is niet moeilijk,
Woorden verbinden om
die ik uitprobeer. Situaties die ik
maar om hem interessant te maken
spraakmakende zinnen te creĂŤren en
over mij heen laat komen. Een
is een uitdaging. Wat is het mooiste
zo verhalen te vertellen. Zeker een
tekstredacteur, iemand die alles doet
woord voor de mooiste zin?
leerzame ervaring.
voor schrijven.
Beeldredacteur
Beeldredacteur
Vormgever Print
Madelon Marck
Geke Bosch
Shafira Kormelink
Ik was er nog niet zo bekend mee,
Klinkt easy, maar er gaan duizenden foto’s
Visueel gezien ben ik altijd vrij sterk
en het was daarom voor mij ook een
aan vooraf. Des te trotser ik kan zijn, als
geweest, maar wanneer je met negen
uitdaging. Uiteindelijk heb ik veel
die ene perfecte foto ertussen zit.
anderen een magazine moet maken
geleerd en plezier gehad.
Vormgever Print
wordt het lastig.
Vormgever Digitaal
Vormgever Digitaal
Judith Holwerda
Bas van den Elzen
Thijs van der Honing
De juiste kleur, de beste vorm, perfect
Na de sterke conceptfase gaf het
Ik denk dat we conceptueel een sterk
ons als team zo veel energie om het
verhaal hebben kunnen vertellen en
daadwerkelijk tastbaar te gaan maken.
ben ik trots op de digitale vertaling.
voor iedereen kun je het nooit maken.
5
Inhouds 8 Column Adem in, Adem uit... Ja, probeer je kalmte maar te bewaren tussen die grote hoeveelheid toeristen, die je constant voor de voeten lopen. Waarom ergeren we ons zo?
9 Op de muur Kunst is overal en nergens. Juist op de plekken waar je het niet verwacht kom je het tegen. Om de hoek van de straat of juist onder de grond.
12 Heb je dit ooit geproefd? Bijna elk gerecht heeft wel een ingrediĂŤnt in het rijtje staan die je niet bij alledaagse restaurants ziet. Naast de bijzondere gerechten vinden er ook veel verschillende soorten evenementen plaats die je gratis kunt bezoeken.
6
16 Het geluid van de Wallen Rode lampen kleuren de studio. Mannen loeren naar binnen. Een radiostation op de Wallen gaat verder dan dat. Maar waar ze ook draaien of terechtkomen: hun identiteit, het produceren van muziek op de Wallen, verliezen ze nooit.
20 The Community Ga zelf op pad. Vind de verborgen plekken van jouw stad en deel met andere jonge creatievelingen!
opgave 22 Take the stage Een nieuw avontuur in de creatieve business. Drie jonge heren gaan binnenkort van start met het organiseren van evenementen in combinatie met een creative agency. Dit alles gebaseerd op jonge talenten.
26 Dát is creatie “De uitspraak: ‘kan niet’ wil ik niet horen. Niet van mensen waar ik mee werk en niet van mezelf.” Grafisch ontwerper Jay Sunsmith deelt zijn visie over het leven.
32 Verborgen kalmte Lege gedachten vullen zich met de bijzondere mozaïeken. De houten kerkbank voelt aan als een fluwelen kussen aan. Verscholen in een winkelstraat, is de rust te vinden.
35 Make a game in 24 hours! ‘Warp Zone: A Free Jam’. Hier ga je binnen 24 uur een complete game maken! Het maakt niet uit of je nog nooit games gemaakt hebt of al een expert bent, iedereen is welkom.
28 Op avontuur in Amsterdam Amsterdam heeft veel verschillende evenementen te bieden maar veel liggen er verborgen. Om deze evenementen niet voorbij te laten gaan hebben wij een paar evenementen voor jou geselecteerd waar je heen moet.
7
Column Met 900.000 mensen in de Kalverstraat Tekst: Stijne Schuurkamp
8
Ik zal maar meteen met de deur in huis vallen. Ik erger me kapot aan die hordes toeristen. Als een mierenkolonie zonder koningin kronkelen ze om, over en langs elkaar heen. Ze lopen je voor de voeten en ze fietsen slingerend over de weg. Ze lopen met massa’s door de straten. Wekelijks passeren meer dan 900.000 mensen de Kalverstraat. Hiermee is dit de drukste winkelstraat van Nederland. Voor de Bijenkorf sta je in een lange rij te wachten voordat je naar binnen kan. En bij een museum
Dit, omdat Amsterdam iets heeft dat in veel andere steden in Nederland niet meer terug te vinden is: tolerantie. Als ik Frank Vahstal, een jongen uit Amsterdam, vraag wat hij van die toeristen vindt, zegt hij: “Ik vind het leuk om ze te helpen.” Zijn vriend Leon ondersteunt deze gedachte. Terwijl hij een moment hiervoor nog zijn hart lucht over de afschuwelijke fietsstijl van de toeristen. Uit eigen ervaring kan ik dit beamen. Ik moet bekennen dat ik in Amsterdam ook een toerist kan zijn. Al sta ik niet
als het Anne Frank Huis sta je samen met 1.227.000 andere bezoekers per jaar voor de deur. Ik ken veel mensen uit Amsterdam die dezelfde frustraties hebben over de toeristen. Hoewel de frustraties erg hoog zitten, worden deze vaak opzij gezet om een ander te kunnen helpen.
in een poephouding, met een peace-teken, bij elke brug te poseren: ik voel me wel vaak verloren in de vele steegjes die de stad kent. Ik zoek op Google Maps, kijk om mij heen. In welke straat ben ik? Alle grachten lijken op elkaar. Ik probeer me te oriënteren.
Toch krijg ik zonder dat ik iets hoef te vragen al meerdere malen een “Hé schat, waar mot je nar toe?” te horen. In een Nederland waarin grote verdeeldheid heerst, waar Wilders meer aanhangers krijgt en de tolerantie verdwijnt, vind ik het fijn een plek te hebben waar de gastvrijheid nog bestaat. Een plek waar het niet uitmaakt of je uit Barcelona, Seattle of Urk komt. De sfeer die in Amsterdam heerst is die van gastvrijheid. Een plek om je thuis te voelen. —
Tekst: Pien Weelink, beeld: Madelon Marck
Op de muur
Het prachtige gedicht ‘Ik heb ze lief’ van Margerite Luitwieler is te vinden in de Czaar Peterstraat. Het kunstwerk is in 2003 geschilderd om de buurt op te leuken. Margerite was hier zelf fel op tegen: “Ik hield juist van de Czaar Peterstraat zoals die was. Ik hou van het ongecultiveerde.” Toch is haar gedicht gekozen ter decoratie. Een gedicht over de schoonheid van dat wat geleefd heeft. Dit past precies bij de visie van Margerite over de wijk. Vol trots presenteert ze nu het gedicht.
9
Tekst: Stijne Schuurkamp, beeld: Madelon Marck
Op de hoek van de Jacob van Lennepstraat/Nassaukade bevindt zich deze schildering. Het is de verbeelding van het liefdesgedicht ‘Aan een Roosje’ dat Jacob van Lennep schreef. Rombout Oomen schilderde deze enorme afbeelding in 2004. De schildering zorgde voor veel ophef onder de bewoners die tegenover de schildering woonden. De gemoederen liepen zo hoog op dat er verfbommen aan te pas kwamen. Na het herstel van de schildering is daarom het ‘roosje’ van de vrouw bedekt.
10
Tekst: Pien Weelink, beeld: Madelon Marck
Een alfabet voor een niet bestaande taal: het bestaat. In de Hortustunnel, de fietstunnel die het Waterlooplein verbindt met het Hortusplantsoen. Lou Heldens is een grafisch schilder die dit kunstwerk heeft verwezenlijkt. De hiĂŤrogliefen vertelt het verhaal over een man die op doortocht is. De weg door de tunnel geeft uiteindelijk de verlichting van zijn doortocht.
11
Heb je dit ooit geproefd? Tekst: Britte Hubregtse Beeld: Geke Bosch
Het centrum van Amsterdam kent veel restaurants. Het overgrote deel is gericht op toeristen waardoor de cafés voor de lokale bewoners verborgen raken onder de vele restaurants met grote uithangborden. Een van deze verborgen cafés is ‘SKEK met een bijzonder menu en veel verschillende evenementen.
12
‘SKEK is in 2006 opgezet door vijf enthousiaste studenten die op zoek waren naar een nieuwe uitdaging. Na drie jaar onderzoek doen, plannen maken en een zoektocht naar een geschikte locatie was het een feit. Het culturele eetcafé voor en door studenten, ‘SKEK, zou gaan openen in het hartje van Amsterdam. Elke drie maanden vindt er een proefavond plaats waar de bezoekers invloed kunnen uitoefenen op de menukaart. Tijdens het bedenken van de gerechten wordt er altijd rekening gehouden met de ingrediënten. Of ze in het seizoen passen bijvoorbeeld en waar ze vandaan komen.
Maar ‘SKEK is meer dan alleen een eetcafé. Er komen wekelijks bandjes, singer-songwriters en jazzmuzikanten langs. Daarnaast worden er ook lezingen en andere evenementen georganiseerd. Mijn impressie van ‘SKEK was erg positief. Het is een gezellig eetcafé met goede maaltijden voor een studentenprijs. De banken, lage tafels en zachte stoelen die in het café stonden gaven mij meteen een huiselijk gevoel. Een vriendelijke jongen rond de 26 jaar heette mij welkom en ik zocht een plekje. De sfeer in dit café voelde goed. Door de relaxte muziek, mensen en de omgeving voelde ik me gelijk op mijn gemak. ›
13
Met de ruim gevulde drankkaart in mijn hand koos ik voor een aardbeiensap. Enkele minuten later kwam de jongen van de bediening het drinken brengen en ik keek verbaasd op. Ik had een soort smoothie verwacht, maar dit drankje zat in een flesje. Teleurgesteld nam ik een slok van mijn aardbeiensap. Het was verbazend lekker! Ik kreeg gelijk weer zin in de zomer aangezien het smaakte naar het bekende waterijsje met aardbeien.
“Gefrituurd vanille-ijs." Terwijl ik nog een slok nam van het heerlijke aardbeiensapje, kwam de jongen mij de menukaart brengen. Net zoals de drankkaart was de menukaart ook rijkelijk gevuld met allerlei lekkere dingen. Ik bekeek de gerechten die onder de lunch vallen en zag dat er voor iedereen wel wat is. Er zijn belegde broodjes, vegetarisch of niet, burgers, uitsmijters, salades en tosti’s. De prijs van de gerechten ligt tussen de twee en acht euro, maar
14
dat laat ook de grootte van het gerecht zien. Bijna elk gerecht heeft ook wel een ingrediënt in het rijtje staan die je niet vaak ziet in alledaagse restaurants. Denk hierbij aan uienboter en gevogelte paté. Ik kon het toch niet laten om te kijken wat ze nog meer hadden en ik zag lekkere borrelhapjes staan zoals bitteren bieterballen. Vanaf 18:00 uur kan je ook de heerlijk uitziende voorgerechten, hoofdgerechten en nagerechten bestellen voor maximaal veertien euro. Weer zijn er erg veel gerechten benoemd met speciale ingrediënten die je wel wilt proberen omdat je gewoon benieuwd bent hoe het smaakt. Zoals brood met worteldip, zwarte bonen-olijven burger en gefrituurd vanilleijs. Misschien is het wel net zo verrassend lekker als het aardbeiensapje. De jongen van de bediening komt weer naar mijn tafeltje gelopen en vraagt wat ik wil eten. Met veel enthousiasme bestel ik een tosti ham, kaas, tomaat, pesto en een bak nacho’s met cheddarsaus en tomatensalsa. Beiden waren ze nog lekkerder dan verwacht. —
15
Het geluid van de Wallen Tekst: Pien Weelink Beeld: Geke Bosch
Red Light Radio is zes jaar geleden begonnen als radiostation op de Wallen. Deze bijzondere locatie en het enthousiasme van de vijf oprichters heeft het concept gemaakt tot wat het nu is. Veel meer dan een radiostation op de Wallen. De Wallen is een plek in Amsterdam die iedereen kent en hoogstwaarschijnlijk ooit wel eens is geweest. En vandaag is het mijn beurt. Vol vertrouwen loop ik richting de Wallen. Ik sla linksaf en zie de eerste rode lichten in de verte. Met mijn handen in mijn zakken en mijn hoofd richting de straat slenter ik langs de ramen. Het awkward moment dat je niet echt durft te kijken, heb ik bereikt. Toch kijk ik stiekem af en toe op. Ik kijk recht in de ogen van een prostituee. Haar iets dikke buikje tuurt onder haar lingerie vandaan. Met een dikke laag make-up en een zwoele blik leunt ze tegen het raam aan. Ik verstijf van ongemakkelijkheid. Een paar tellen blijf ik zo staan. Ik herpak me en loop vlug door. Daar is het. Red Light Radio.
16
Precies op tijd loop ik naar binnen. Het stukje Amsterdam dat vroeger alleen maar uit coffeeshops en prostituees bestond is nu veel meer dan dat. Project 1012, een project van de gemeente, gaf opschoning aan de Wallen. Verschillende panden zijn verhuurd aan creatievelingen. Een project dat zes jaar geleden begonnen is en de Wallen tot een diverse en trendy buurt heeft gevormd. Zo is ook Red Light Radio op de Wallen terecht gekomen. Lieneke van Red Light Radio werkt hier samen met vier andere heren op de Wallen als een radiostation. Deze locatie op de Wallen is ook de identiteit van Red Light Radio. Het radiostation is volledig rood aangekleed. Er zijn rode lichten die vanaf de buitenkant te zien zijn, net zoals de hoerenkamers naast en rondom Red Light Radio. Rode muren, rode platen, rode meubels en rode stickers. Het gevoel van de Wallen voel ik direct. Ze vallen niet gelijk op als een radiostation in deze straat. Wat is er nog meer zo bijzonder aan deze locatie? De geile mannetjes die door de glazen ramen kijken misschien. De verbaasde gezichten dat er geen prostituees staan komen dagelijks langs, vertelt Lieneke.
“Red Light Radio zendt muziek uit van artiesten die minder gehoord worden. Onze locatie is bijzonder voor een radiostation en ook onze muziek is bijzonder voor de dagelijkse radio. Het is begonnen als een project voor drie maanden. Maar iedereen werd enthousiast en de Amsterdamse muziekscene gaf veel animo. Het was niet moeilijk om het programma te vullen en zo zijn we alweer zes jaar verder. Het blijft al lang niet meer bij een radiostation. Er bevinden zich ook twee platenzaken en twee producers binnen het pand. Zo gebeurt er van alles rondom muziek binnen deze muren van een oud hoerenhuis. Maar daar bleef het niet bij. We zenden nu over de hele wereld uit op allerlei verschillende plekken. Het enige wat nodig is, is een laptop, een dj set, internet en enthousiasme. Het afgelopen jaar was echt een mega jaar. We zijn in Los Angeles geweest, mochten draaien op Hawaii en hebben verschillende festivals omvergeblazen. Het is meer dan alleen een station op de Wallen.
" Het rode licht gaat altijd mee. " Waar we ook draaien of terechtkomen: onze identiteit, het produceren van muziek op de Wallen, verliezen we nooit. Het rode licht gaat altijd mee. Dat is wat ons eigen en herkenbaar maakt. Ik werk hier nu al drie jaar en sta er elke keer weer van te kijken wat er op ons afkomt. In het begin nodigden we zelf veel mensen uit. We merkten dat het lastiger was om dit voor online radio bij elkaar te krijgen. Maar dat is nu helemaal anders. ›
17
Online radio is helemaal booming. We hebben een aantal residenten die regelmatig komen. Dat zijn meestal lokale dj’s. Ze mogen helemaal los gaan en alles zelf organiseren. Zo nodigen zij ook vaak upcoming dj’s uit. Zelf gaan wij op zoek naar artiesten die op dat moment in de stad zijn. Zo is laatst Elijah Wood, de acteur die Frodo speelt in Lord Of The Rings, komen draaien bij ons. Het was een zeer bijzonder moment dat ik nooit meer vergeet. Naast dit worden we
Toch komen er wel bands langs en dan draaien ze hun favoriete muziek. Ook organiseren we verschillende feestjes en festivals. Daar komen niet alleen dj’s maar ook bands en Afrikaanse livesets langs. Het is heel gevarieerd en zorgt voor een andere beleving dan de meeste mensen gewend zijn.
overspoeld met verzoeken en komen er grote artiesten uit zichzelf naar ons toe. Dat zijn wel de hoogtepunten.
we te vertegenwoordigen wat we draaien bij Red Light Radio. Ook hier komen niet alleen maar elektronische dj’s. Zo hebben we drie dj’s en drie live shows. Zelf draai ik met mijn vriend, dat is super spannend en ook een enorme kick. Een van de oprichters treedt op met zijn band. Dit is een combinatie van de dingen die we hier doen en is een keer wat anders. Ik ben altijd erg onder de indruk van wat er dan gebeurt. Zo’n mix van verschillende mensen die shows doen, zie je normaal niet. Ze komen nooit allemaal tegelijk langs en op zo’n avond staat de hele club vol met verschillende mensen die hun passie voor muziek delen. Een onbeschrijfelijk moment.
Red Light Radio zendt een erg gevarieerd programma uit. Naast de elektronische dj’s komen er van rock dj’s tot trance dj’s langs. Het is dan ook echt een plek waar mensen elkaar ontmoeten. Deze stijlen liggen ver uit elkaar maar komen hierdoor toch met elkaar in aanraking. Red Light Radio is daardoor niet standaard. Wel is het lastig dat er ook heel veel vette bands zijn in Amsterdam, maar onze set hier eigenlijk niet voor uitgerust is. In onze set kun je alleen draaien met cd of usb. Geen akoestische set in ieder geval.
18
16 december vieren we onze zesde verjaardag. Elk jaar pakken we dit groots uit. Hier proberen
We zijn de afgelopen zes jaar enorm gegroeid. De insteek die er was is er nog steeds: de focus leggen op muziek die niet standaard op radio wordt uitgezonden. Daar draait het nog steeds om. Wat er de aankomende jaren gaat gebeuren durf ik niet te zeggen. Ik hoop dat we meer samenwerkingen aangaan, ons verder ontwikkelen en een breder publiek kunnen bereiken. De eerste keer dat ik hier wegliep zag ik de mannen kijken en voelde ik mij niet op mijn gemak. Maar het hele idee dat ik op de Wallen radio mag uitzenden maakt alles goed. Deze locatie zorgt ervoor dat wij de buurt een opschoning kunnen geven. We helpen mee aan een fantastisch project om deze buurt veelzijdiger te maken en een radiostation op
de Wallen verwacht niemand. Het was een kamertje waar een bed heeft gestaan en een vrouw voor het raam stond. Deze kans krijg je maar één keer en die heb ik met beide handen aangepakt. Ik word intens gelukkig van dit werk en het geeft me energie.” De deur valt achter mij dicht en de rode lichten met de prostituees komen van alle kanten weer op mij af. Ik kijk nog even achterom naar het bijzondere radiostation Red Light Radio. Ze zwaaien met een glimlach. Tevreden gevoel. Een te gek idee is uitgebloeid tot een waar succes. De rode muren en platen die is zag schieten steeds voor mijn netvlies. Een radiostation op de Wallen, ik begin er eindelijk aan te wennen. —
19
20
The Community Sluit je aan bij een netwerk van creatievelingen. Help mee om jouw stad weer te geven, op een manier dat men haar nog niet eerder heeft gezien. Geef deze sticker een betekenis door het (met wat respect voor de omgeving) achter te laten op een ‘verborgen’ culturele plek. Download ook onze app ‘VERBORGEN’ om jouw spot toe te voegen en/of de spots van anderen te ontdekken. Help ons deze beweging op te zetten en wie weet zien we jou terug op een van onze evenementen.
21
TAKE THE STAGE
Tekst: Stijne Schuurkamp Beeld: Geke Bosch
De drie jongens, Kick van Doorn, Constantin Wahle en Tenzin Palden, zijn het samen helemaal eens. Ook jonge talenten moeten een podium tot hun beschikking hebben. Daarom zijn ze begonnen met een nieuw concept, ‘Skandl’. Met evenementen en een creative agency gaan zij dit podium bieden. Ik zocht twee van de jongens op in Amsterdam. Hoe combineer je een creative agency met een podium?
22
Zodra ik in het doolhof dat zich Amsterdam noemt, eindelijk het barretje instap waar ik met de jongens heb afgesproken, zie ik twee goed gestylde heren zitten. Nog voordat ik mijn zorgvuldig opgestelde vragenlijstje erbij kan pakken, is het gesprek al vol op gang. Constantin vertelt over hoe hij eigenlijk uit Duitsland komt en hier in Amsterdam zijn master doet aan het AMFI (Amsterdam Fashion Institute). Deze master kun je eigenlijk ook het begin van Skandl noemen. “The idea is that you apply with a business proposal. Which, in my case, was the pr/ creative agency idea.” Wanneer Constantin nog maar een week in Amsterdam gevestigd is, ontmoetten Kick en Constantin elkaar. “I told Kick I used to work in fashion and host events at ‘the shop’. At the shop we gave local artists the opportunity to showcase their work. And Kick had his ‘Dobro’ thing.” Met
een showende beweging haalt Kick zijn hand langs zijn borst waar het Dobro logo op zijn trui schittert. Hij vertelt: “Dobro was een kledingzaak die ik een aantal jaar geleden met drie vrienden had opgestart, met als eerste doel: jonge talenten omhoog werken. We maakten kleding met de designs en illustraties van kunstenaars. Zo rolden er een aantal kledingcollecties uit. Daarnaast organiseerden we evenementen en clubavonden. Het was voor ons drieën een project om naast school en werk te doen, maar wat we gemerkt hebben is dat er veel tijd in gaat zitten om een goed product te maken, vooral als het om kleding gaat. Dit werd voor ons lastig om bij te houden. De jongens hebben dus al veel ervaring opgedaan in fashion en het organiseren van evenementen. Tijdens hun ontmoeting vertelde Constantin aan Kick over zijn business idee.
“Of het nu op school gemaakt is of ergens anders, wij willen de kans geven het te laten zien." Ook hij was meteen razend enthousiast en na veel gesprekken is Skandl ontstaan. Het idee is dat ze creative content makers zijn, gericht op jonge talenten. Constantin: “We do different things like content creation, branding, social media marketing and events. We talked about giving young creatives the opportunity to get exposure, to get content, to market themselves and to build a network.”
Het concept bestaat oorspronkelijk uit twee verschillende aspecten: de agency en een podium bieden. Maar veel logischer was het om deze samen te voegen. Op deze manier kunnen ze vanuit Skandl makkelijk netwerken voor de agency via de evenementen. Maandelijks zal er een evenement komen waar nieuwe creatievelingen de kans krijgen hun werk te showen. “Of het nu iets is wat er op school gemaakt is of ergens anders, wij willen ze de kans geven het te laten zien. Het internet is in deze tijd ook een goede oplossing voor hen, maar bij deze evenementen leren ze en/of krijgen ze ook de kans te netwerken en ervaringen op te doen.” Iedereen kan dan ook naar de Skandl evenementen komen. ›
23
24
“We willen niet voor een of ander zwembad aan de slag." Op 21 januari 2017 zal het eerste evenement plaatsvinden. De gedachte die bij ‘creatievelingen’ in je hoofd komt stopt vaak bij designers, muzikanten of beeldend kunstenaars. Bij Skandl proberen ze om dit ook breder aan te pakken. Met als voorbeeld dat bij het eerste evenement ook een tattoo artist aanwezig zal zijn. Verder wordt het evenement wel aangevuld met een designer die objecten maakt, twee kleding bedrijfjes en muziek van verschillende dj’s. Het eerste evenement van Skandl zal gevestigd zijn in Studio Sarphaat. Als je binnenstapt zal je eerst geraakt worden door de kunst die je ziet. Achterin de ruimte wordt een winkel gecreëerd en aan de zijkant een plek voor de dj’s om hun passie met je te delen. Na een jaar is het plan dat er een groot evenement komt waarin alle creatievelingen samen komen en het een groot feest wordt. Het evenement is gratis en de opbrengsten zijn voor de creatievelingen zelf. Hoe verdienen deze mannen dan geld? Het marketing en branding aspect van Skandl, de creative agency, moet dit verwezenlijken. De opleiding van Constantin blijkt een handje te helpen.
We hebben met Tenzin, de derde jongen van Skandl, al overlegd en een idee bedacht hoe de video aantrekkelijk moet worden voor het publiek. Daarnaast hebben we sinds kort ook contact met een arthotel in Amersfoort. Op de begane grond van het hotel heeft de eigenaresse een ruimte waar exposities worden gehouden. Zij wil dit online promoten. Daarom is ons gevraagd content te creëren voor dit hotel. Het staat allemaal nog maar net en er moeten nog veel afspraken volgen om deze content te kunnen creëren. De klanten waar wij ons op willen richten zullen uit de creatieve sector komen. We willen bijvoorbeeld niet voor een of ander zwembad aan de slag gaan.” —
Kick: “We hebben nu al twee klanten waar we mee bezig zijn. De master die Constantin volgt wil graag de opleiding promoten en aan het licht brengen, zodat meer mensen deze gaan volgen. Hiervoor moeten er interviews gedaan worden, foto’s en video’s ontwikkeld worden en de social media en webpagina geregeld worden. Dit gaan wij dus voor hen doen.
25
26
DÁT IS CREATIE
27
Iedereen kent de covers van Typhoon, Anouk en Lil Kleine, maar wie zit hierachter? Jay Sunsmith is de grafisch ontwerper die deze covers heeft gemaakt. Hij heeft zijn eigen visie op het leven en werk ontwikkeld, die hij graag met ons deelt. Tekst: Britte Hubregtse Beeld: Geke Bosch
“Ik ben met hiphop opgegroeid en zo ook onbewust in dit werkgebied terecht gekomen. Mijn vrienden zijn opkomende artiesten die ik al lang ken en waar ik nu graag mee werk. Aan het begin waren ze nog klein en onbekend. Nu staan ze voor uitverkochte zalen en kunnen ze niet meer in een café zitten zonder gestoord te worden. Ik ben dan ook erg trots op het feit dat ik heb bijgedragen aan de laatste twintig jaar hiphop. Welke covers of campagnes ik voor wie heb bedacht, hebben voor mij minder waarde. Heel veel mensen uit de hiphopscene hebben hun eigen
28
onderneming gestart waar ik aan mee gewerkt heb. Daar ben ik veel trotser op. Als ik geen ontwerper geweest was in de hiphopscene, zou ik alsnog dagelijks muziek draaien. Ik merk dat muziek een universele taal is. Het kan je gevoel in een keer laten omslaan. Op een slechte dag kan muziek je leven even wat beter maken. Ik werk daar dan ook graag aan mee en daar komen de vetste dingen uit voort. Ik werk zelfstandig. Ik werk niet voor mensen, maar mét mensen.
Dat is voor mij een essentieel verschil. Als we samen iets gaan maken kan jij iets wat ik niet kan en andersom. Zo vullen we elkaar aan. Je gaat een proces in, of dat nou samen of alleen is. Soms heb je in één dag een wereldidee en soms ben je drie maanden bezig met alleen onderzoek doen omdat je weet dat er iets zit, maar het nog niet gevonden hebt. Je komt op de gekste ideeën, maar de uitspraak: ‘kan niet’ wil ik niet horen. Niet van mensen waar ik mee werk en niet van mezelf. Elke keer als dat door mijn hoofd heen schiet bedenk ik me: het kan wel, alleen je moet anders denken. Je moet probleemoplossingsgericht kunnen denken binnen mijn beroep, anders kom je niet ver. Soms moet je daarvoor ‘out of the box’ denken en je verbeelding laten spreken zodat de dingen niet vanzelfsprekend worden. Je hoeft hier niet per sé talent voor te hebben. Vaak is de combinatie tussen denken, doen en iemands karakter beslissend of iemand goed is. Talent is leuk maar als iemand geen discipline heeft komt er ook weinig uit het talent.
“Als jij Rembrandt of Einstein bent maar je zit op zolder, dan word je nooit Rembrandt of Einstein.”
Ik ken meer mensen die wat minder getalenteerd zijn en hard werken die er komen, dan andersom. Als jij Rembrandt of Einstein bent maar je zit op zolder, dan word je nooit Rembrandt of Einstein. Maar als je discipline én talent hebt is er de mogelijkheid om boven de rest uit te steken. Inspiratie zoals we dat hier in het westen kennen is eigenlijk not fair. Je kijkt hier naar iemand zijn werk en denkt: wauw, dat ga ik ook doen. Wat je dan ziet is dat iemand met een iets ander design en logo aankomt maar het is praktisch hetzelfde. Dat noem ik geen inspiratie. Dat is de ‘copy-paste cultuur’ waar we middenin zitten. Zo werkt mijn inspiratie niet. Ik ben een spirit en luister naar hoe ik me voel ten opzichte van wat jij zegt. Er komt dan iets uit wat daarvoor nog niet bestond. Dat is creatie. ›
29
Als mensen al hele toffe dingen gemaakt hebben ga ik me daar niet mee bezig houden want dat is al goed. Ik hou me vaak bezig met de dingen die nog niet goed zijn. Maar de ‘copypaste’ manier wordt wel aangeleerd op de academies. Ook op mijn academie. Na twee jaar was ik al klaar met het schoolsysteem omdat ze je erg binnen de hokjes probeerden te houden. Ik had al werk buiten school dus ik wilde stoppen maar toen zei iemand tegen mij: iets afmaken zegt ook iets over je discipline. Dat is me altijd bijgebleven en ik heb daarom ook besloten om de academie af te maken. Ik zag het als een open atelier. In deze vijf jaar eigende ik me zoveel mogelijk informatie toe. Wat ik daar ook geleerd heb is dat je nooit jaloers moet zijn op iemand, maar aan jezelf moet werken. Het kijken naar anderen levert vaak niets op. De studenten die zesjes scoren en de kantjes ervan af lopen gaan net zo goed
door de school heen als iemand die negens haalt. Dat voelt soms onterecht, maar geloof mij, in de praktijk heeft degene die negens haalt altijd werk en degene die de kantjes ervan af loopt nooit. Wie je van de twee bent hangt voor een groot deel van je karakter af. Ik weet van mezelf dat ik een ondernemende geest heb. Ik ben er dan ook achter gekomen hoe meer mensen mij beperken, hoe minder ik van mezelf geef en hoe minder ik doe. Als ik dus meer ruimte krijg doe ik juist meer. Over het algemeen hebben mensen meer structuur en handvatten nodig, maar ik heb mijn eigen structuur. Dat geeft mij ook de kans om projecten te doen waar ik geld mee kan verdienen, maar ik kan er ook voor kiezen om een maand niet te verdienen en mee te werken aan een expositie met mijn vrienden. Het is ook maar net wat je wilt.
"Iedereen zoekt dagelijks, maar ik zoek niets." Als jij een mooie BMW voor je deur wilt, dan moet je daar ook hard voor werken. Welk werk je doet maakt niet uit want ik ben er heilig van overtuigd dat als jij iets doet wat goed is of goed voelt, daar altijd een weg is om geld te verdienen. Ik ken ook mensen die geen reet kunnen maar wel wereldberoemd zijn. Zelf heb ik niet zoveel behoefte om bekend te zijn.
30
Ik zeg weleens zo: Ik heb liever 1.000 mensen die mij vertrouwen en kennen dan 100.000 volgers. De grootste mindfuck die ik ooit heb gehad was zes á zeven jaar geleden. De plek waar jij nu zit en die vrienden die jij nu hebt, brengen jou niet verder. Ik heb dit lang onderschat. Ik dacht dat de mensen die dichtbij je staan, je het meest zouden helpen. Maar de mensen van wie ik het meest heb geleerd waren de mensen die geen belang bij mij hadden en het hardst konden zijn. Tegenwoordig wordt kritiek altijd gezien alsof je iemand afkraakt, maar als je goed luistert kun je er altijd van leren. Helaas leven we niet in het tijdperk van luisteren maar waarin iedereen wil praten. Met kritiek moet je leren omgaan. Soms moet je dingen accepteren en is het niet anders. Ik zeg altijd: dingen komen altijd wel op
je plek zolang je zelf maar blijft lopen. Als je echt in jezelf gelooft dan is daar een pad. Vroeger werkte ik met doelen maar tegenwoordig heb ik alleen globale plannen. Ik heb bijvoorbeeld op mijn wensenlijst staan dat ik het Stedelijk Museum een keer zou mogen restylen. Verder is mijn ervaring dat ik altijd drie maanden wil overzien. In deze drie maanden komen er altijd wel weer nieuwe opdrachten op me af. Iedereen zoekt dagelijks, maar ik zoek niets. Daarom zou je indirect kunnen zeggen dat ik daardoor juist dingen vind.” —
31
De verborgen kalmte
32 Tekst: Pien Weelink, beeld: Madelon Marck
Je kunt niet om de volle en chaotische straten in Amsterdam heen. Een wirwar van mensen loopt overal en nergens. Maar juist daar is ook de rust te vinden. Een verborgen plek. Touringcars, trams, taxi’s, fietsers, toeristen, prostituees en niet te vergeten de Nederlandse burger. Ja, ik ben in Amsterdam. In een lange stoet vol met mensen loop ik vanuit Amsterdam Centraal Station richting de stad. Zonder ook maar enigszins na te denken steekt iedereen, waaronder ik, de straat over. We bewegen ons lichaam voort. Er wordt ingehaald en op elkaars hakken gelopen. Talloze souvenirwinkels met Chinese toeristen loop ik voorbij. Langzaam komt de Dam tevoorschijn. De zonnestralen schijnen over het nationale monument heen, recht op mijn koude gezicht. Voor even staat de tijd stil en vergeet ik wat er om me heen gebeurt. De Dam is het meest veelzijdige, drukke en bekende plein van Amsterdam. Mensen lopen kriskras door elkaar heen. Duiven pikken ongegeneerd hun graantje mee. Overal staan kleine eetkraampjes en levende standbeelden. En dan hebben we het nog niet eens over de trams gehad. Die machines die plotseling op komen dagen en niet hoeven te remmen. Alles komt hier op de Dam samen. Totale chaos. Mijn ogen vallen echter op een jongeman. Met zijn gezicht richting de nieuwe kerk staat hij daar, midden op het plein. In zijn handen houdt hij een rozenkrans stevig vast. Zo vredig en volledig in zichzelf staat hij daar te bidden. Alsof er niemand om hem heen is.
Ik vervolg mijn weg naar de Kalverstraat; het winkelcentrum van Amsterdam. Zoals ieder ander loop ik netjes aan de rechterkant en komt er zo nu en dan een ‘shopaholic’ langs vliegen. De vele gevulde tassen zijn niet bij te houden. Starend naar alle uithangborden valt mij plotseling iets op. Een bijzondere mooie gevel zónder uithangbord. Het is een kleine gevel en valt totaal niet op tussen de grote gebouwen met hun felle kleuren.
"Lege gedachten vullen zich met bijzondere mozaïeken." Wanneer ik dichterbij kom wordt het opeens duidelijk. Er staat een kerk midden in de Kalverstraat. Op deze plek in de Kalverstraat staat al sinds de zeventiende eeuw een kerk, maar tot in de negentiende eeuw lag die verscholen in de tuin van een van de huizen. Toen het katholicisme niet meer verboden was werd de kerk onthult. Ik loop door de draaideur naar binnen. De geluiden van de straat vallen ineens weg. Een verbazingwekkend grote kerk – in verhouding tot de kleine gevel - komt tevoorschijn. Intense rust overspoelt mij. Voorzichtig neem ik plaats in een van de houten kerkbanken. ›
33
Mijn voeten rusten op de voetenplank en mijn handen rusten uit langs mijn lichaam. Mijn ogen doorzoeken de kerk. Prachtige mozaïeken en schilderingen sieren het gebouw. Een paar meter van mij af zit enkel een oude man in een van de kerkbanken. Hij heeft zijn ogen gesloten en zijn handen opengevouwen. Gebeden worden zachtjes door hem uitgesproken. Ik twijfel geen moment en sluit mijn ogen ook. De stilte en kalmte geeft mij een goed gevoel. Enkele minuten blijf ik zo zitten. Lege gedachten vullen zich met de bijzondere mozaïeken die ik eerder zag. De houten kerkbank voelt aan als een fluwelen kussen aan. Een geluksmoment. Ik hoor twee jongetjes met hun vader de kerk binnenkomen. Ze lachen iets te hard en het is door de hele kerk te horen. Ik schrik op en open mijn ogen. Ik kijk direct naar de biddende man en hij verbaast me. In tegenstelling tot mij geeft hij geen kick. Alsof er niemand anders in de kerk is.
34
Hij doet me denken aan de jongeman die ik eerder tegenkwam op de Dam. Volledige afsluiting van de wereld om zich heen. Plots realiseer ik me iets. Drukte is overal, zelfs in een kerk. Maar rust is ook overal. Het gaat erom wat je zelf wilt zien. Let je op de drukte en geluiden of juist op de rust en leegte? Ik sta op en verlaat de kerk. De geluiden van de gillende kinderen, draaiorgels en kletsende partners zijn direct weer aanwezig. Ik sluit mijn ogen en haal diep adem. Een zachte wind en fluitende vogels komen langs mij heen. Tevreden open ik mijn ogen en loop ik verder. Op zoek naar de rust in elke plek. —
Make a game in 24 hours! Tekst: Britte Hubregtse Beeld: Geke Bosch
In een van de mooie verborgen locaties van Amsterdam, de Vondelbunker, staat het evenement ‘Warp Zone: A Free Jam’ gepland. Hier ga je, met of zonder ervaring, binnen 24 uur een complete game maken! We zijn in gesprek gegaan met de oprichter van dit evenement, Molly Heady Carroll, en medeeigenaar van de Vondelbunker Floris de Zachtbaardige. ›
35
Wat is de Vondelbunker?
“De Vondelbunker is te vinden in een oude atoomschuilkelder in het Vondelpark. Wij organiseren evenementen in samenwerking met andere organisaties waardoor er veel diversiteit is in de evenementen. Zo vinden er meet-ups, theatervoorstellingen en tentoonstellingen plaats maar spelen er ook hele diverse bandjes. De Vondelbunker wordt ook wel een plek genoemd waar gecreëerd kan worden. Er wordt nooit geld gevraagd aan de deur of voor het gebruik van de ruimte. Dit is mede mogelijk door de vrijwilligers die deze plek runnen.”
Hoe is de sfeer in de Vondelbunker?
“De sfeer is heel vriendelijk en open, iets wat je niet bij veel andere plekken hebt denk ik. Iedereen is altijd welkom en er komen veel diverse mensen op de vele verschillende evenementen af. Mensen die de Vondelbunker bezoeken komen echt voor wat er is.”
36
Kan je meer vertellen over het evenement Warp Zone: A Free Jam in Amsterdam?
“Het evenement ‘Warp Zone: A Free Jam’ in Amsterdam is onderdeel van het wereldwijde evenement ‘The Global Game Jam’. Overal ter wereld gaan mensen in hetzelfde weekend binnen 24 of 48 uur games ontwikkelen. De deelnemers van ons evenement in Amsterdam krijgen 24 uur de tijd om iets vets te maken met als locatie de Vondelbunker.”
"Je gaat op zoek naar mensen die jouw zwaktes aanvullen."
Hoe zien deze 24 uur eruit?
“Het avontuur begint om 18.00 uur met een bijeenkomst. Hier wordt het officiële thema bekend gemaakt waar binnen de games gemaakt moeten worden. In het verleden is het al eens voorgekomen dat mensen in groepen naar het evenement komen om deel te nemen. Dit is echter niet de bedoeling. Er wordt juist verwacht dat je alleen komt en op zoek gaat naar mensen die jouw zwaktes aanvullen. Als de groepen gevormd zijn begint iedereen met brainstormen en wordt er alles aan gedaan om de game tijdig af te krijgen. Na de 24 uur zet iedereen zijn game op de website www.globalgamejam.org, waar ook alle andere spellen staan die ooit zijn gemaakt tijdens deze jams.”
Worden de games die hier zijn gemaakt ook echt uitgebracht?
“Er zijn wel games die begonnen als ‘Game Jam’-games en die dan populair worden of nog verder worden uitgebreid om het te laten slagen, maar dat is niet het doel van dit evenement. Het is meer de bedoeling om iets te maken op een ‘jam manier’, net als bij muziek. Als je gaat jammen is er niets gepland en heb je de kans om gek te doen. Heb jij dus altijd al een tof idee gehad maar twijfel je of het goed is? Dit is de kans om het uit te proberen.”
Wat voor soort mensen komen op dit evenement af?
“Er komen veel verschillende mensen naar ons evenement. Je hebt mensen die al vijf jaar lang games maken en wat creatiever willen worden, mensen die graag games willen maken maar nerveus zijn omdat ze denken dat ze het niet kunnen en alles daartussenin. We hebben met Warp Zone een community opgebouwd. Het is een familie waarin ze elkaar willen supporten en helpen. Dit zijn mensen die elk jaar komen maar ook veel nieuwe mensen sluiten zich aan, wat erg leuk is want hierdoor komen er nieuwe ideeën en technologieën.”
Zijn er al veel aanmeldingen voor dit jaar?
“Ja, er zijn al super veel aanmeldingen, meer dan voorgaande jaren. Maar laat dat je niet weerhouden om je ook aan te melden, hoe meer zielen hoe meer vreugd! Houd onze Facebookpagina ‘Warp Zone: A Free Jam in Amsterdam 2017’ in de gaten voor meer informatie en meld je aan via www. globalgamejam.nl.” —
Warp Zone: A Free Jam 18:00 20 januari 2017 & 18:00 21 januari 2017 Vondelbunker, Vondelpark 8
37
Op avontuur in Amsterdam Tekst: Britte Hubregtse Beeld: Madelon Marck, Geke Bosch
Er vinden een hele hoop evenementen plaats in onze hoofdstad, maar veel van deze evenementen zitten verborgen in de mooie locaties die Amsterdam te bieden heeft. Dat is natuurlijk zonde. Om deze evenementen niet voorbij te laten gaan zijn hier een paar data die in je agenda moet zetten. Stichting ‘Open The Doors’ organiseert samen met Stadsherstel Amsterdam een bijzondere
stadswandeling waarbij verborgen plekken van Amsterdam onthuld worden.
Locatie Amsterdam CS - Scheepvaarthuis - Zeedijk - Dam - Beurs van Berlage - Posthoornkerk. Datum 5 februari 2017 Tijd 11:00 – 14:00 uur Entree €19,50
Simon Haringa heeft in zijn dagelijkse leven meer dan tachtig foto’s van Amsterdam gemaakt met zijn mobiele telefoon. De foto’s zijn in speciale
perspectieven gefotografeerd wat leidt tot een vernieuwende blik op onze hoofdstad in de
tentoonstelling ‘Amsterdam Mobiel’. Locatie Amstelkerk Datum 5 januari – 30 januari 2017 Tijd 9:00 – 17:00 uur Entree Gratis
Zin in een markt? Bezoekers vinden hier een
schatkamer aan (vintage) design, interessante art decoratie, sieraden, kleding, meubels etc. Ook is
er een enorm aanbod in kunst en antiek. Al deze
objecten zijn voor een leuke prijs te bemachtigen. Locatie Posthoornkerk Datum 24 maart - 26 maart 2017 Tijd 11:00 – 18:00 uur Entree Gratis
38
MOUNTFORD
39
A’DAM