Mooimakers zeggen nee tegen zwerfvuil, ja tegen een mooie buurt

Zwerfvuilactie op zaterdag 18 maart

Geert Leys is een van de dertig ‘mooimakers’ in Berlare. Deze vrijwilligers maken de wereld dan ook mooier, al is het jammer genoeg maar voor even. “Twee uur zwerfvuil opruimen betekent minstens twee gevulde zakken. Ik begrijp nog altijd niet waarom mensen bewust sluikstorten”, zucht hij.

Mooimakers: je herkent ze aan hun handige grijpstokken. Ze gaan op zoek naar zwerfvuil in bermen en grachten, al is ‘op zoek gaan’ niet de accurate woordkeuze. Het afval ligt immers voor het rapen en er is één constante: het keert altijd terug.

“Tja, je zou er moedeloos van worden”, zegt Geert Leys, die als mooimaker startte in volle coronacrisis. “Net zoals velen begon ik toen meer te wandelen met de kinderen en zag ik overal ‘vuiligheid’ liggen. Onze buurvrouw, Lien Copers, ruimde ook al zwerfvuil op en we bevroegen ons eerst even bij haar.”

Geert vindt werkelijk alles in zijn ‘zoekgebied’: Mosselveldstraat, Muizestraatje, Lindestraat, Langewulgstraat, Dendermondse Steenweg en Bayaerdstraat. “Plastic, blikjes, voedsel… Op dit moment ligt er een wasmand in het Muizestraatje. In de Lindestraat liggen geregeld matrassen. Sommigen gooien gewoon vers eten weg, dat is dubbel zo erg, want je verspilt ook nog eens voedsel. Recht tegenover de Delhaize ligt er vaak veel rommel, ook al staat er een vuilnisbak. Dat is zo frustrerend, al vind ik wel dat er iets meer openbare vuilnisbakken mogen staan in onze gemeente. Soms laat ik het zwerfvuil expres nog even liggen opdat de mensen het zien en bewust worden van wat er allemaal in de berm wordt gegooid. De Lindestraat, zeker het achterste deel, is een ’containerpark’. Daar kan het verschrikkelijk zijn. Twee uur zwerfvuil opruimen, betekent minstens twee gevulde zakken. Je zet die nadien op een plek aan de rand van de straat, neemt een foto van de locatie en de gemeente pikt ze snel op.”

5 liter verf in een gracht

“Het is een tijdje beter geweest, maar de laatste tijd wordt het weer erger. Onlangs vond ik een pot met 5 liter verf in een gracht. Stel je voor dat die verf zich vermengt met het

GEERT LEYS

Neem deel aan de jaarlijkse Zwerfvuilactie

water in de beek...” Geert begrijpt niet waarom mensen zoveel zwerfvuil storten en vraagt zich ook af welk soort mensen zoiets uitvreten. Doen ze het uit een soort luiheid, of om toch enkele euro’s te besparen?

“Sowieso zijn er geen excuses”, zegt hij onomwonden. “Nergens wordt er meer gesorteerd dan in Vlaanderen en toch zie je hier nog zoveel zwerfvuil in de bermen liggen. Glas, papier en karton, restafval, pmd, gft, zelfs metalen en hout, je kan het allemaal perfect sorteren en de verschillende overheidsdiensten komen het allemaal oppikken. Als je goed sorteert, hoef je veel minder gele vuilniszakken met restafval buiten te zetten. Ook het containerpark is toch helemaal niet zo duur? En als je een gemeentesticker koopt van 25 euro, kan je tot vijf grote meubels bij jou thuis laten oppikken. En flessen naar de glasbol brengen, dat is toch een leuke activiteit om samen met je kinderen te doen? Onze kinderen vinden zwerfvuil opruimen ook leuk en zelfs een beetje spannend. Je weet nooit op voorhand wat je allemaal vindt”, lacht hij.

Kleine sigarettenpeuken grote boosdoener

Tijdens zijn activiteiten als mooimaker krijgt hij veel schouderklopjes.

“Goed bezig”, roepen de mensen dan, “maar eigenlijk is het toch absurd dat we zoiets moeten doen.”

Op nummer één onder de vondsten: sigarettenpeuken. Volgens de Wereldgezondheids-organisatie zou niet minder dan 2 van de 3 opgerookte peuken in onze omgeving terechtkomen.

Uit een onderzoek van OVAM, de Openbare Vlaamse Afvalstoffen Maatschappij, bestaat 49% van het aantal ingezamelde stuks zwerfvuil uit sigarettenpeuken. Sigarettenfilters zijn allesbehalve biologisch afbreekbaar. Ze bestaan uit acrylacetaat, een kunststof die erg traag afbreekt. Pas na 10 tot 15 jaar schiet er schijnbaar niks meer van over, maar ook dan is het niet echt ‘vergaan’, het is afgebroken tot microplastics. Je kan het dus niet meer zien, maar het richt nog steeds schade aan.

Geert: “Mijn vrouw rookt zelf, maar ze zal zo’n peukje steeds in een weckpotje steken. Ze heeft die potjes steeds bij – in de auto, handtas… – en steekt elk peukje daarin. Als ze iemand betrapt op het achteloos weggooien van een peuk, haalt ze haar potje boven en wijst ze die persoon op zijn plichten.”

Geert heeft een bijzonder idee. “Misschien moeten we ook ‘leeggoed’ vragen voor die peuken? Je maakt de pakjes nog 10 euro duurder, maar als je 100 gram peuken terugbrengt, krijg je pakweg 10 euro terug.”

Onlangs was deze zwerfvuilvrijwilliger op weekend in de Ardennen. “Daar zie je nauwelijks zwerfvuil in de natuur. Komt dit omdat de lokale bewoners daar grotere natuurliefhebbers zijn? Nochtans wordt daar veel minder gesorteerd dan bij ons. Onze noorderburen heffen dan weer statiegeld op pmd-flessen. Dat kan ook zeker een deel van de oplossing zijn.”

Maar alles begint volgens Geert bij burgerzin. “Als je ook maar een beetje respect hebt voor onze planeet en de natuur, doe je zoiets niet”, besluit hij.

Tekst: Sam De Kegel

Draag jij ook je steentje bij door mee zwerfvuil te lijf te gaan tijdens de jaarlijkse zwerfvuilactie?

Die vindt plaats op zaterdag 18 maart. Om 9 uur wordt verzameld aan het gemeentehuis van iedere deelgemeente.

Als beloning voor deze grote schoonmaak biedt het lokaal bestuur alle opruimers een hapje aan vanaf 12 uur in het gemeentemagazijn, Bollewerkstraat 34.

Meer info en inschrijven: www.berlare.be/zwerfvuilactie 052 43 25 15 en vergunningen@berlare.be

Schuilt er een mooimaker in jou?

Mooimakers is het Vlaamse initiatief tegen zwerfvuil/sluikstort van de OVAM, Fost Plus en de VVSG.

Zeg je nee tegen zwerfvuil en ja tegen een mooie buurt? Wil je zelf ook de handen uit de mouwen steken als mooimaker?

Meld je via vergunningen@berlare.be en haal je gratis materiaal op.

-

Donkmeer

- Het Donkmeer heeft een wateroppervlakte van circa 86 hectare De diepte bedraagt maximaal 2,85 meter. 30 hectare van het gebied is beschermd natuurreservaat, beheerd door vzw Durme.

- Het visbestand wordt geschat op 1.066 kg per hectare, dat is vrij hoog!

- Er zwemmen zeer veel jonge visjes van 0-10 cm. Daardoor komt het totaal aantal vissen per hectare op gemiddeld 304.338!

- Het overgrote deel van die jonge visjes sterft, o.a. door exoten zoals de Chinese wolhandkrab en Amerikaanse rivierkreeften

Schade door aalscholvers kon nauwelijks worden vastgesteld.

Op 1: brasem

Op 2: blankvoorn (ook wel ‘bliek’ genoemd)

Op 3: snoek (kan tot meer dan 1 meter groot worden en heeft gemiddeld een 700-tal tanden!)

Verder ook nog: baars, bittervoorn, Europese meerval, karper, kolblei, paling, pos, rietvoorn, snoekbaars en zeelt.